Tuptaj, starszaku
Zajęcia muzyczne dla starszych grup przedszkolnych Autor:
Miłosz Konarski
Redakcja merytoryczna:
Maria Broda-Bajak
Korekta:
Sylwia Chojecka
Muzyka:
Miłosz Konarski
Aranżacja:
Konarscy Factory – Miłosz Konarski
Śpiewa:
Miłosz Konarski
Projekt okładki:
Dorota Prończuk
ISBN: 978-83-65915-46-7 Kraków 2019 Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórców i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, które im przysługują. Zawartość publikacji możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście Ci znanym, ale nie publikuj w internecie treści tu zawartych ani ich fragmentów, a kopiując jej część, rób to tylko na użytek osobisty. Jeśli cytujesz fragmenty z publikacji, nie zmieniaj ich i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło.
Copyright © by CEBP 24.12 Sp. z o.o. Wykorzystywanie do wykonań i nadań publicznych poza placówkami edukacyjnymi bez zezwolenia zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w prawie autorskim.
Wydawca: CEBP 24.12 Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 3 30-437 Kraków www.blizejprzedszkola.pl
Anice, Gabrysiowi i Lunie – pierwszym testerom (a czasem i pomysłodawcom) zaprezentowanych tu zabaw
Od Autora
Tuptaj, starszaku to publikacja, która po Tuptaj, maluszku i Tuptaj, średniaczku zamyka „tuptającą trylogię”. Jest skierowana do dzieci w wieku od 5 do 7 lat i została oparta na tych samych założeniach, co poprzednie części. To kompletne, przeprowadzone już zajęcia, nagrane na płytę CD, którą wystarczy włożyć do odtwarzacza i dzieci po prostu zaczynają się przy niej bawić! Prościej się nie da… Ponieważ czas skupienia uwagi u starszych dzieci jest dłuższy – zabawy uległy wydłużeniu i stały się bardziej wymagające i zróżnicowane, a całą publikację podzielono na cztery poziomy. Sposób prowadzenia narracji dostosowano do wieku starszych przedszkolaków. Z realizacją propozycji poradzą sobie także nieco młodsze, niż pięcioletnie, dzieci – pod warunkiem że poziomy będą wprowadzane w oznaczonej kolejności i że owe dzieci bawiły się wcześniej przy publikacji Tuptaj, średniaczku. Na publikację składają się: płyta CD 1 z kompletnymi, przeprowadzonymi zajęciami, ujętymi w formę audio. Dzieci przy tych nagraniach będą w stanie bawić się samodzielnie (bezpośredni udział nauczyciela/opiekuna nie jest konieczny – zajęcia mogą się odbywać jedynie pod jego troskliwym okiem). Aby tak się stało, wskazane jest, by przynajmniej za pierwszym razem (podczas zajęć z każdego poziomu) zachowania dzieci modelował wychowawca – prezentując, w jaki sposób należy wykonywać opisywane przez lektora ruchy; płyta CD 2 zawierająca poszczególne zabawy z każdego poziomu, bez instrukcji słownej dotyczącej sposobu ich wykonania; książeczka, w której zamieszczono konspekty zajęć nagranych na płytę. Stanowi ona pomoc dla nauczyciela/opiekuna – zawiera słowa piosenek i krótkie opisy zabaw, które precyzują polecenia zarejestrowane na nagraniu. 4
Z publikacji można korzystać na kilka sposobów: przeprowadzając kompletne zajęcia (z płyty CD 1): wystarczy wybrać interesujący nas poziom, włączyć odtwarzanie, a zajęcia zostaną w całości poprowadzone przez lektora, który wyjaśni dzieciom, jak w danym momencie mają się bawić; wybierając poszczególne zabawy prowadzone przez lektora (z płyty CD 1): jeżeli chcemy zaproponować dzieciom konkretną zabawę, wystarczy wybrać numer odpowiedniego utworu na płycie; wybierając poszczególne zabawy bez instrukcji lektora (z płyty CD 2): ten wariant przyda się, gdy dzieci poznają już dobrze konkretne zabawy i nie będą potrzebowały słownych wskazówek, by właściwie realizować treści. UWAGA: Przy pracy z płytą CD 2 warto zwrócić uwagę na inną numerację utworów niż podana w konspekcie. Zmiana numeracji spowodowana jest tym, że na płycie tej zostały wyłączone fragmenty zawierające głos lektora (są to na przykład części oznaczone w konspekcie jako „Powitanie” czy „Pożegnanie”). Tak więc pomimo iż wydawać by się mogło, że utworów na płycie CD 1 jest więcej niż na CD 2, to na tej drugiej znajdują się wszystkie zabawy z pierwszej. Aby ułatwić korzystanie z płyty CD 2, na końcu książeczki umieszczono listę zawierającą spis utworów znajdujących się na tej płycie. Serdecznie dziękuję wszystkim, którzy stoją za sukcesem dwóch pierwszych części – szczególnie Wojciechowi Wolakowi, który jako pierwszy zaufał mojemu pomysłowi i dał na jego realizację „zielone światło”, oraz Marii Brodzie-Bajak, która otoczyła wszystkie moje publikacje swoją redakcyjną opieką. Przede wszystkim dziękuję jednak tym, którzy zdecydowali się na zakup „tuptajów”, stosują je w żłobkach i przedszkolach i nie szczędzą miłych słów pod ich adresem. To właśnie dzięki Wam mogła się ukazać i ta część. Miłosz Konarski
5
Spis treści do CD 1
Poziom I
Poziom II
11) Powitanie 12) Sprzątamy przedszkolną salę 13) Cztery skrzaty 14) Kamyczki 15) Relaksacja 16) Pożegnanie 17) Powitanie 18) Trening robotów 19) Zrób trzy kroki 10) Piraci 11) Relaksacja 12) Pożegnanie
18
10
Poziom III
12
Poziom IV
14
13) Powitanie 14) Rozgrzewka 15) Tam-tamy 16) Bal na księżycu 17) Relaksacja 18) Pożegnanie 19) Powitanie 20) Prawa, lewa 21) Muzyczna szafa 22) Dziesięć świnek 23) Cyrkowy pociąg 24) Relaksacja 25) Pożegnanie
7
Poziom I
Czas trwania: 15 min Wiek dzieci: od 5 lat
11) Powitanie 12) Sprzątamy przedszkolną salę – rozgrzewka
Jest to zabawa w formie opowieści ruchowej na rozgrzewkę, składająca się z chodzenia, maszerowania, podskakiwania, skłonów itd. W wykonywaniu tych ruchów nie skrupulatność jest najważniejsza, lecz to, aby dzieci na swój własny sposób reagowały na muzykę. Dzieci chodzą swobodnie po sali w rytm muzyki. Wykonują polecenia narratora.
- Poruszamy się pomiędzy zabawkami.
Dzieci podskakują, udając, że przeskakują porozrzucane zabawki.
- Zbieramy zabawki.
Dzieci chodzą w rytm muzyki i co chwilę się schylają, udając, że podnoszą zabawki.
- Zaglądamy pod szafę i wyjmujemy spod niej klocki.
Dzieci maszerują, kucając od czasu do czasu i wykonując ręką gest wygarniania.
- Wycieramy kurz na szafie.
Dzieci chodzą na palcach, wymachując dłońmi ponad głową.
- Myjemy szyby w oknach.
Dzieci maszerują, wykonując rytmiczne unoszenia i opuszczania wyprostowanych rąk.
- Myjemy podłogę.
Dzieci chodzą i udają, że machają mopem.
- Wycieramy podłogę szmatkami nałożonymi na pantofle. Dzieci chodzą powoli, szurając stopami.
13) Cztery skrzaty – zabawa ruchowa
Zabawa ta ma na celu wyćwiczenie sprawnego ustawiania się „w pociąg”. Rozwija też zdolności matematyczne, gdyż każdy z pociągów ma liczyć po czworo dzieci. Przy pierwszych przeprowadzeniach zabawy (a także w młodszych grupach) dzieci będą potrzebowały pomocy nauczyciela, ale w przypadku dzieci starszych nauczyciel powinien pozwolić im samym ustawić się w wymaganą formację. W trakcie refrenów dzieci chodzą „w pociągach”, starając się poruszać do rytmu piosenki. Podczas zwrotek kolejne dzieci (pierwsze, drugie, trzecie lub czwarte w danym „pociągu”) wykonują ruch, który pada w tekście (skok, zrobienie kroku dostawnego w bok, chwianie się, wywrotka). Podczas ostatniego refrenu – po wywrotce wybranych dzieci – pozostałe „skrzaty” również kładą się na podłodze i pozostają przez chwilę w pozycji leżącej. Utrudnieniem może być modyfikacja polegająca na tym, że zadaniem dzieci jest ustawienie się w nowe „pociągi” po każdej ze zwrotek. Modyfikację wprowadzamy dopiero po opanowaniu przez dzieci zabawy w podstawowej formie.
8
Piosenka „Cztery skrzaty”: Ref. Cztery skrzaty się wybrały na wycieczkę, każdy z nich spakował swoją walizeczkę. Gdy do drogi skrzaty już się szykowały, w zamieszaniu problem zrobił się niemały! 1. Pierwszy skrzat wykonał skok! Ref. Cztery skrzaty się wybrały na wycieczkę… 2. Pierwszy skrzat wykonał skok! Drugi skrzat poszedł w bok! Ref. Cztery skrzaty się wybrały na wycieczkę… 3. Pierwszy skrzat wykonał skok! Drugi skrzat poszedł w bok! Trzeci skrzat zachwiał się! Ref. Cztery skrzaty się wybrały na wycieczkę… 4. Pierwszy skrzat wykonał skok! Drugi skrzat poszedł w bok! Trzeci skrzat zachwiał się! Czwarty skrzat wywrócił się! Ref. Cztery skrzaty chciały ruszyć na wyprawę. Nie udało im się… Kończmy już zabawę!
14) Kamyczki – zabawa inhibicyjno-incytacyjna
Zabawa ta ma uwrażliwić dzieci na zmiany tempa w utworze. Odmienny sposób interpretacji (chodzenie wolno – chodzenie szybko) kontrastuje z zadaniem do wykonania w trakcie ciszy muzycznej.
- Dzieci chodzą swobodnie w tempie, w jakim gra muzyka. - W trakcie ciszy dzieci kładą się skulone na podłodze, udając małe okrągłe kamyczki.
15) Relaksacja
Na koniec zajęć dobrze jest wyciszyć dzieci choć przez krótką chwilę, aby ich emocje wywołane zabawami zdążyły opaść.
16) Pożegnanie
9