Vademecum - zima

Page 1

Praca zbiorowa

Vademecum przedszkolnych zabaw

Zima

Gotowe elementy do kreowania atrakcyjnych zajęć

Kraków 2019


Vademecum przedszkolnych zabaw. Zima gotowe elementy do kreowania atrakcyjnych zajęć Praca zbiorowa

(w „Vademecum” zamieszczone zostały utwory opublikowane w miesięczniku „Bliżej Przedszkola” z lat 2010–2018, z książki „Zima w Przedszkolu. Zabawy ogólnorozwojowe do piosenek” oraz nowe propozycje powstałe na potrzeby tej publikacji) Wyboru zabaw dokonała:

Joanna Juszczak-Guca

Współpraca redakcyjna:

Kinga Kurczek

Nadzór merytoryczny:

Maria Broda-Bajak

Redaktor prowadzący:

Wojciech Wolak

Skład:

Mateusz Sudziński

Projekt okładki:

Dorota Prończuk

ISBN: 978-83-65915-47-4 Kraków 2019

Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórców i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, które im przysługują. Zawartość publikacji możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście Ci znanym, ale nie publikuj w internecie treści tu zawartych ani ich fragmentów, a kopiując jej część, rób to tylko na użytek osobisty. Jeśli cytujesz fragmenty z publikacji, nie zmieniaj ich i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. Copyright © by CEBP 24.12 Sp. z o.o. Wykorzystywanie piosenek z dołączonej płyty do wykonań i nadań publicznych poza placówkami edukacyjnymi bez zezwolenia zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w prawie autorskim.

Wydawca:

CEBP 24.12 Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 3 30-437 Kraków

www.blizejprzedszkola.pl


Spis treści

Od Wydawcy

������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

14

Opowiadania Śnieżynki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  19 Krzyś i łyżwy ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  20 O robocie, który chciał mieć serce �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  20 Kolekcjoner monet �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  22 Jasełka �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  24 Czarodziej w tęczowym kapeluszu ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  25 Karnawał w zoo ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  27 Wyjątkowe przedszkole ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  27 Trzy pingwinki �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  28 O kreciku samotniku i nieśmiałym słowiku ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  29 Czy czas nas goni? ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  31 Pędzimy na zakupy! �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  33 Ruszamy na pomoc zwierzętom! �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  35 Dzień Babci i Dziadka �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  36 Niedźwiedź Teodor ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  37 O Janku, co lubił czytać książki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  38 Magiczne drzewka mocy �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  39 Historia o Świętym Mikołaju ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  42 Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  44 Spotkanie na Zajęczej Polanie ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  46

Wiersze Zima �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  51 Goście w karmniku ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  51 Piłka nożna �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  52 Biesiada dwunastu braci �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  52 Czego nie kupię za pieniądze? �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  53 Kto wymyślił karnawał? ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  54 Niedźwiedzie zasady ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  54 Karnawał ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  55 Dinozaury ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  56 O trzech kotkach ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  56

3


O smutnym smoku �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  57 Historia o dziadku ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  57 Solny ambaras ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  58 Miłością wypełniają nam rok �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  58 Jasełka I ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  59 Zmartwienia Starego Roku ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  62 Wyliczanka z dziadkiem i babcią ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  62 Miesiące ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  63 Artysta malarz ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  63 Wolontariusz – kto to taki? ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  64 Zima leśnych zwierząt ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  64 Uczta w karmniku ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  64 Cały tydzień Janka ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  65 Czar Świąt ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  65 W białym kolorze ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  65 Świąteczny czas ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  66 Lepimy rogale �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  66 Zimą bawimy się bezpiecznie �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  67 Spotkanie z Zimą �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  67 Koci przyjaciele ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  67 Każdy może zostać Świętym Mikołajem �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  68 Dzień Rogalika ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  68 Krzyś pomaga ptakom �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  68 W zdrowym ciele zdrowy duch! ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  69 Gol! �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  70 Wszędzie biało �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  70 Zagadka dla babci i dziadka ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  70 Boże Narodzenie ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  71 Pory roku �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  71

Zabawy Zima zaprasza do zabawy ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  75 Zjawisko dnia i nocy polarnej ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  75 Mors i jego ciosy �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  75 Łowienie ryb w przeręblach ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  75 Rzeźba z lodu ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  76 Lisy szukają lemingów �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  76 Tworzymy psie zaprzęgi �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  76 W pasmanterii ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  76 Tasiemki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  77 Uwaga, śliski lód �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  77 Przedszkolna mennica �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  77 Waga się waha i przechyla ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  77 Gdzie schował się kot? �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  78 Uwaga, nadchodzi wilk! �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  78 Lista zakupów �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  78 Ile płacę? �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  78

4


Leniwe misie ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  78 Serce �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  78 Co jest w środku? �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  79 Skarbonka ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  79 Tydzień ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  79 Zepsuty zegar ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  79 Walentynkowe pudełko ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  79 Budzik �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  80 Kalendarz na nowy rok ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  80 Dwanaście miesięcy i cztery pory roku ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  80 Pamiątki z dawnych lat ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  80 Wahadło zegara ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  80 Co to za miesiąc? �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  81 Karnawałowe pióra �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  81 Pingwinkowe kroki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  81 Skaczące balony ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  81 Łańcuch choinkowy ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  82 Palec pod budkę! ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  82 Pociąg z bałwankami I �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  82 Na sambodromie ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  82 Gramy dla babci i dziadka ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  83 Tu najzimniej, tu najcieplej ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  83 Kukułka ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  83 Ubieramy bałwanki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  83 Guziki dla bałwanków �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  84 Bałwanek w śnieżnej kuli ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  84 Korale dla babci ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  84 Rodzinne drzewo �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  84 Zimowy taniec �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  85 Bitwa na śnieżki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  85 Śniegowe kule �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  85 Zapach Świąt ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  85 Droga na strych ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  86 Pajęczyny na strychu ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  86 Jaka jest babcia? Jaki jest dziadek? ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  86 Kolorowe są i zdrowe… ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  86 Talarki bysia �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  86 Jaki masz humor? ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  87 Zagubione kulki siłacza ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  87 Słonko budzi misie �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  87 Dobrze się z tobą czuję ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  87 Dla kogo ten prezent? �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  87 Worek prezentów �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  88 Choinka ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  88 Witamy gości ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  88 Pierwsza gwiazdka ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  88 Bombki choinkowe ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  88

5


Najdłuższy łańcuch ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  88 Czyj to szalik? �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  89 Mróz żartowniś ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  89 Pomagam w przedszkolu �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  89 Mikołajowi pomocnicy ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  90 Taniec aniołków ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  90 Ulepimy bałwanka ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  90 Nić przyjaźni ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  90 Karnawałowe skarby ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  91 Na ulicy ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  91 Dynia jest jak… ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  91 Idą dinozaury ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  91 Polowanie welociraptorów �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  92 Układamy szkielet dinozaura �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  92 Karnawałowa bajka o… ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  92 Problemy osób niepełnosprawnych ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  92 Mróz podróżnik ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  93 Uwaga, przeszkoda! �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  93 Znajdź kogoś, kto… �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  93 Spacer z porami roku ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  94 Dwanaście miesięcy na talerzu ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  94 Balonowy partner do tańca ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  94 Zmysły ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  95 Łańcuch na choinkę �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  95 Zimowe łamigłówki �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  95 Bal ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  96 W herbaciarni ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  96 Skacz lub stój ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  96

Zabawy inspirowane piosenkami Bałwanek (sł. i muz. Monika Majewska) Bałwanek ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  99 Duże i małe bałwany ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  99 Bałwanki-narciarze ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  99 Śniegu napadało ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  100 Tańczę tak jak ty! ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  100 Wiatr i śnieżynki ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  100 Rysujemy bałwana ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  100

Biała Pani Zima (sł. Teresa Błaszczyk, muz. Maria Peszat) Zimowy krajobraz ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  101 Wyścigi po zimowym lesie ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  101 Balonowa śnieżyca �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  101 Marsz po śniegu �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  102 Śnieżynkowa gra ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  102 Na kuligu ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  102 Śnieżna kula ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  102

6


Czworonożni przyjaciele (sł. Ewa Stadtmüller, muz. Maria Broda-Bajak)

Czworonożni przyjaciele ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  103 Spacer z psem ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  103 Zaginiony kotek �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  104 Kotki biegną do miski z mlekiem ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  104

Każda Babcia jest jedyna (sł. i muz. Maria Broda-Bajak)

Kalambury z babcią i dziadkiem ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  105 Babcine wypieki �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  105 Przez babcine okulary ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  105 Dziadkowie biegają ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  106 Pamiątkowe zdjęcia ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  106 Kwiatki dla babci i dziadka ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  106 Przebieranki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  106

Kocie zajęcia (sł. Gabriela Gąsienica, muz. Monika Majewska)

Kocie zajęcia �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  107 Kotek ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  107 Koty-psoty ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  108 Jak kot ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  108 Kotki piją mleko ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  108

Mała śnieżka (sł. i muz. Monika Majewska)

Mała śnieżka �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  109 Największa śniegowa kula ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  110 Toczenie kuli śniegowej �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  110 Na saneczki ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  110 Tańczące gwiazdki �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  110

Moi Dziadkowie z dziecięcych lat (sł. Edyta Smolik, muz. Monika Majewska)

Jak na starej fotografii ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  111 Z babcią i dziadkiem ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  111 Spacer z dziadkami ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  112 Czyje na wierzchu? ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  112 Zabawy naszych dziadków ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  112

Pastorałka przedszkolaka (sł. Ewa Stadtmüller, muz. Maria Broda-Bajak)

Pastorałka przedszkolaka �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  113 Lecą z nieba małe gwiazdki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  113 Ślemy życzenia w różne strony �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  113 Jasełka III ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  114 Szopka bożonarodzeniowa ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  114 Kartka świąteczna �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  114 Torebka prezentowa ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  114

Pingwinek (sł. i muz. Magdalena Nowak)

Pingwinek �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  115 Nurkowanie pod lodem �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  115 Małe zuchy we frakach �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  115 Kry �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  116 Pingwin wykonany techniką origami z kół ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  116

7


Piosenka o Świętym Mikołaju (sł. i muz. Maria Broda-Bajak) Orszak Mikołajkowy ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  117 Worek z prezentami ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  117 Mikołajowy worek �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  118 Przekaż dalej �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  118 Jaką zabawką jestem? �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  118

Płatki śniegu (sł. i muz. Maria Broda-Bajak) Płatki śniegu �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  119 Szalikowy taniec ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  119 Wirujące płatki śniegu ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  119 Zabawy na śniegu �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  119 Zagubione rękawiczki ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  120 Śnieżynkowy taniec ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  120 Śnieżna bitwa �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  120

Prezenty dla Mikołaja (sł. i muz. Michał Danecki) Idzie, idzie Mikołaj ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  121 Prezentowe zgadywanki ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  121 Gramy na pudełkach ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  121 Zaprzęgi �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  121 Czerwony kolor ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  122 Dzwonią dzwonki sań… ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  122 Nakręcane zabawki ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  122 Zmęczone Mikołaje ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  122

Ptaszek (sł. i muz. Monika Majewska) Ptaszek ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  123 Ptaszki w karmniku ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  123 Do karmników czas! �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  123 Balonowy ptaszek �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  123 Ptasie ciasteczka �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  124 Głodny ptaszek �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  124 Ziarnko do ziarnka… ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  124

Siadła wrona (sł. i muz. Maria Broda-Bajak) Siadła wrona �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  125 Taniec śnieżynek ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  125 Wrony w kapotach �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  125 Głodne ptaszki ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  126 Prawda czy fałsz? ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  126 Ptasie odgłosy ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  126 Ptasie przysmaki ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  126

Smutna jodła (sł. i muz. Monika Majewska) Smutna jodła ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  127 Szy, szy ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  128 Slalom wśród choinek ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  128 Dzik czy sarna? �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  128 Spłoszone wróbelki ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  128

8


Śnieżne zabawy (sł. i muz. Michał Danecki)

Śnieżne zabawy �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  129 Śnieżna zamieć �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  129 Kto wpadł w zaspę? ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  130 Zimowe kalambury ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  130 Kolorowy szalik ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  130 Rysunki na śniegu ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  130 Sztuczny śnieg ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  130

Taniec białych dni (sł. i muz. Michał Danecki)

Taniec białych dni ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  131 Kulig ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  131 Narciarze ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  131 Mrozowe malunki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  132 Zimowe harce ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  132 Grupowy bałwanek ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  132

Wigilijny wieczór (sł. i muz. Maria Broda-Bajak)

Kto odwiedził Jezuska? �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  133 Świąteczne przygotowania �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  133 Bożonarodzeniowe lampiony ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  134 Pachnący świecznik na stół wigilijny ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  134 Święta Bożego Narodzenia ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  134

Zagraj to sam (sł. i muz. Monika Majewska)

Wesołe rytmy �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  135 Zagraj to sam �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  135 Multiinstrumentalista ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  136 Co to za instrument? ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  136 W fabryce instrumentów ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  136

Życzenia dla Dziadka (sł. i muz. Maria Broda-Bajak)

Z wizytą u dziadka �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  137 Niezwykłe życzenia dla dziadka ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  137 Wspólne bajanie ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  137 Smażymy naleśniki dla dziadka ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  138 Lustro �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  138 Niewidzialne prezenty ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  138

Zabawy paluszkowe i masażyki Zimne dłonie ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  141 Święty Mikołaj idzie… ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  141 Na półkach �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  141 Pada drobny śnieżek �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  142 Worek Mikołaja ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  142 Dzieci liczą pieniądze ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  142 Dla babci i dziadka ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  143 Na ryby �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  143 Noc i dzień �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  144 Zakupy w warzywniaku �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  144

9


Krótki wykład prehistoryczny ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  144 Rysunek dla babci �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  145 Zielone drzewko ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  145 Roześmiane palce �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  146 Babcine urodziny ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  146 Guzikowa zabawa �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  146 Popcorn ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  147 Pierogi ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  147 Sople lodu �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  147 Wędrówka przez pustynię ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  148 Dobry humor �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  148 Lodowa kraina ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  148 Sylwester ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  148 Małe żabki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  149 Zmarznięte zwierzęta ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  149 Małpka ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  149

Opowieści rytmiczno-ruchowe i słowno-ruchowe Pracowite Mikołaje ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  153 Topniejąca bryła lodu ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  153 Śniegowe chmurki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  153 Wycieczka do kopalni węgla ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  154 Wyprawa do dziadków �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  154 Spacer przez zimowy las ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  155 W zimowy dzień ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  155 Poranna rozgrzewka na zimowe dni ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  156 Taniec-rozruszaniec ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  156 Smutny Azor �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  156 Dzieci pomagają ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  157 Świąteczne powitanie �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  157 Wyprawa na Antarktydę ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  157 Zupa grzybowa �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  158 Podróż do Krainy Praw Dziecka ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  158 Ptaszki przyleciały ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  159 Dziś przytulasz ty! ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  159

Zabawy logopedyczne i artykulacyjne Idzie Mikołaj �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  163 Zimą na wiejskim podwórku �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  163 Zimowy taniec wiatru ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  163 Karnawałowa orkiestra �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  164 Pod taflą lodu �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  164 Naśladujemy renifery ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  164 Jaką głoskę słyszysz? �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  164 Pingwinkowa gra ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  164 Wizyta w paśniku �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  165 Choinkowe igiełki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  165

10


Pojazdy na baterie ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  165 Hokej ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  166 Dmuchana rymowanka �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  166 Zmarznięta buzia ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  166 Zbliżają się święta �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  166 Z górki na pazurki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  167 Co nam dzisiaj dasz? ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  167 Wędrówki bałwanków ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  167 Zamieć śnieżna �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  167 Łamańce językowe �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  167 Wesołych Świąt �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  168 Moneta ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  168 Rośnie balonik ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  168 Ptasie dzioby �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  168 Wirujący śnieg ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  168

Ćwiczenia gimnastyczne Między gwiazdami �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  171 Świąteczne ćwiczenia �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  171 Ćwiczenia na różne okazje ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  172 Spacer przez jurajską dżunglę ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  173 Podróż na biegun południowy �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  174 Na sklepowych półkach �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  174 Sprawne przedszkolaki �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  175 Lodowy tor przeszkód ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  176 Pomocnicy Mikołaja ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  176 Ptasie harce ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  177 Na zakupach �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  178 Zabawy z balonami ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  178 Misiowa gimnastyka �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  179 W zimowym lesie �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  180 Ćwiczymy na zakupach �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  181 Zabawy „na śniegu” ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  182 Dawniej i dziś ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  182 Zimowe zabawy �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  183 Gimnastyka z balonikiem ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  184 Gimnastyka z powiedzeniami ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  184 U babci i dziadka ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  185 W karmniku �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  185

Zagadki Mikołajkowe zagadki �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  189 Zagadkowe prezenty ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  189 Wierszykomania ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  189 Zdrowe nawyki �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  189 Zagadka o Świętym Mikołaju ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  190 Guzik ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  190

11


Mróz ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  190 Karnawałowe zagadki ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  191 Zimowe zagadki �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  191 Mroźne zagadki ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  192 Ryby ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  192 Wolontariusz ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  192 Tłusty Czwartek �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  192 Iluzjonista �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  193 Zebra ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  193 Dzień Księgarza �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  193 Pizza ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  193 Radio ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  194

Zabawy w języku angielskim Winter Fun ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  197 Tick-Tock ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  197 My Dancing Partner �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  197 Just Like Me ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  198 Housework �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  198 Christmas Cookies ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  198 Hungry Animals ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  199 Who Needs Your Help? ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  199 It’s Snowy ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  199 Seasons ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  200 Stockings ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  200 I’m a Tiny Dinosaur… ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  200 Let’s Decorate Christmas Tree ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  201 Let’s Prepare a Pizza Plate ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������  201

Zapisy nutowe piosenek Kryptogramy autorów

����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

203

����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

231

Alfabetyczny spis utworów

�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

233

�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

239

����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

241

Indeks Dni Nietypowych Skorowidz klasyfikujący

12


Vademecum przedszkolnych zabaw

Zima

Gotowe elementy do kreowania atrakcyjnych zajęć


Od Wydawcy

Jako wydawnictwo „Bliżej Przedszkola” na co dzień mamy do czynienia z licznym gronem osób będących nauczycielami wychowania przedszkolnego i jest dla nas jasne, że znakomita większość z Was to osoby bardzo energiczne i niezwykle kreatywne. Zdajemy sobie sprawę z tego, że być może z niechęcią podchodzicie do gotowych scenariuszy zajęć publikowanych w książkach czy czasopismach dostępnych na rynku, traktując zawarte w nich treści wybiórczo i używając ich raczej jako inspiracji niż gotowego „przepisu” na zajęcia z dziećmi. Wychodząc naprzeciw takim potrzebom, opracowaliśmy Vademecum przedszkolnych zabaw. Mamy nadzieję, że treści w nim zawarte będą traktowane przez Was jako zbiór inspiracji bądź gotowych elementów przeznaczonych do pracy z dzieckiem. Podejdźcie do podanych tu propozycji jak do swego rodzaju klocków – tak jak dziecko z identycznych elementów kreuje własną, niepowtarzalną i odrębną rzeczywistość, tak i Wy, zestawiając w dowolny sposób treści podane w naszej książce, z łatwością będziecie mogli opracować scenariusz zajęć skrojony według własnego gustu i dostosowany do potrzeb Waszych dzieci. Potrzeba wydania tego zbioru zrodziła się z kilku bardzo ważnych powodów. Jednym z nich było niezwykłe powodzenie książek z cyklu Zabawy ogólnorozwojowe do piosenek (Jesień w Przedszkolu, Zima w Przedszkolu, Wiosna w Przedszkolu i Lato w Przedszkolu) opublikowanych przez nas w latach 2016–2017. Z informacji, które do nas docierały, wynikało, że nadszedł czas, by odświeżyć piosenki z tamtych publikacji, co też uczyniliśmy. W efekcie większość utworów dołączonych do tej części Vademecum pochodzi z płyty Zima w Przedszkolu, jednak wszystkie zostały przez nas nagrane raz jeszcze: z nowymi aranżacjami i udziałem nowych wykonawców – a co najważniejsze: w tym także dzieci. W treści książki znajdziecie opisy propozycji zabaw do piosenek zarówno tych z płyty Zima, jak i takich, które publikowane są po raz pierwszy. Ale nasze Vademecum to co coś więcej niż zabawy do piosenek – to zbiór ponad 410 propozycji, na podstawie których będziecie w stanie zaplanować zajęcia z dziećmi o ciekawej i niepowtarzalnej treści. Są to krótkie formy literackie (opowiadania, wiersze, rymowanki, piosenki) zawierające wartości edukacyjne, a towarzyszą im opisy propozycji zabaw wszelkiego rodzaju – w tym opowieści słowno-ruchowych, masażyków, zabaw logopedycznych, paluszkowych, poznawczych, muzyczno-ruchowych, napisanych także w języku angielskim, oraz garść zagadek. Kolejnym ważnym powodem wydania Vademecum w takiej formie i z taką zawartością był fakt, że w pewnym momencie zdaliśmy sobie sprawę z ulotności doskonałych pomysłów Autorów tworzących na potrzeby miesięcznika „Bliżej Przedszkola”. Dlatego w tym zbiorze znalazły się opisy zabaw publikowane w naszym czasopiśmie w latach 2010–2018. Uświadomiliśmy sobie, że mimo iż zabawy te zostały wydane drukiem i niektórzy z Was przechowują poszczególne roczniki, większość opublikowa14


nych tam opisów aktywności „żyje” dość krótko, bo tylko miesiąc lub dwa, a potem odchodzi w zapomnienie… A to przecież świetne propozycje, które mogą być z powodzeniem wykorzystywane przez lata – nie tylko przez Was, ale także przez Wasze koleżanki pracujące w sąsiednich salach albo tych nauczycieli, którzy dopiero w przyszłości pojawią się w Waszym przedszkolu. Potrzeba zebrania propozycji z miesięcznika w jednym miejscu zrodziła się także dlatego, że zdaliśmy sobie sprawę z trudności, przed którymi stoi nauczyciel szukający w archiwalnych numerach czasopisma interesujących go treści. To przecież dziesiątki wolumenów, setki stron, tysiące propozycji zabaw… Nawet użycie wyszukiwarki na naszej stronie internetowej nie umożliwia odszukanie konkretnej, wybranej zabawy tkwiącej w głębi któregoś scenariusza. Dlatego w Vademecum propozycje aktywności podzielone są na grupy rodzajowe (opowiadania, wiersze, opowieści rytmiczno-ruchowe, zabawy logopedyczne itd.). Ponadto, aby ułatwić Wam pracę, oprócz typowego spisu treści (w którym już sam tytuł zabawy wiele powie o jej treści i zastosowaniu) na końcu książki znajdziecie zabawy uszeregowane w kolejności alfabetycznej ich tytułów oraz skorowidz klasyfikujący. Skorowidz ten dzieli zawarte w Vademecum propozycje zgodnie z obszarami ujętymi w aktualnie obowiązującej podstawie programowej wraz z obszarami poszerzającymi jej ramy. Dodatkowo stworzyliśmy także indeks świąt nietypowych, gdzie zostały zawarte propozycje na wybrane Dni Nietypowe, tak lubiane przez dzieci uczęszczające do przedszkola. Mamy nadzieję, że stworzone przez nas zestawienia ułatwią Wam dobranie odpowiednich aktywności do Waszych aktualnych potrzeb. Siłę tej publikacji stanowi różnorodna zawartość, a fakt, że jest ona dziełem tak dużej liczby Autorów powoduje, iż przedstawione tu formy aktywności są bardzo zróżnicowane, co pomaga uniknąć powtarzalnych schematów. Niemniej obawialiśmy się, że konieczność podpisywania imieniem i nazwiskiem Autora każdej zamieszczonej tu propozycji zaciemni przekaz i spowoduje niepotrzebny szum informacyjny. Dlatego podjęliśmy decyzję, aby zamiast pełnych personaliów każdy utwór sygnowany był przypisanym do danego Autora kryptogramem. Pełną listę nazwisk Autorów wraz z ich kryptogramami można znaleźć na końcu książki. Ponieważ niektóre utwory były dziełem zbiorowym zespołu redagującego miesięcznik „Bliżej Przedszkola” (który w różnych momentach miał zmienny skład), sygnowane są one kryptogramem ZR. Mogło się również zdarzyć, że rymowanka była dziełem konkretnego Autora, a opis do zabawy jej towarzyszącej stworzył zespół redagujący. W takich przypadkach sygnowaliśmy całość propozycji nazwiskiem Autora, ponieważ nie chcieliśmy Go urazić, a trudno było nam stwierdzić z całą pewnością, czy opis zabawy wyszedł spod tej samej ręki. W książce znajdziecie także zabawy oznaczone kryptogramem ZwP – są to zabawy publikowane w książce „Zima w Przedszkolu”, których Autorów nie byliśmy w stanie ustalić. Zapraszam do korzystania z Vademecum. Mam nadzieję, że będzie służyło Wam przez lata, pomagając w kształtowaniu umiejętności i cech osobowościowych kolejnych pokoleń przedszkolaków. Wojciech Wolak redaktor prowadzący 15



Opowiadania


Krzyś i łyżwy JDS Krzyś bardzo lubił zimę. Razem z kolegami chętnie spędzał czas na sankach, lepieniu bałwana czy trafianiu śnieżkami do wyznaczonego celu. Ostatnio dni były bardzo mroźne, ale poprzedniego dnia słońce przygrzało mocniej i Krzyś postanowił wybrać się na łyżwy nad pobliski staw. Na wyprawę namówił jeszcze Adasia, swojego najlepszego kolegę. Gdy chłopcy dotarli na miejsce, Adaś zaczął mieć wątpliwości, czy można ślizgać się po zamarzniętym stawie. Powiedział o tym Krzysiowi, wspominając słowa pani ze szkoły i rodziców, że takie ślizganie może się skończyć bardzo tragicznie. Jednak Krzyś nalegał, aby chłopcy udali się nad staw. Tłumaczył, że dzięki silnym mrozom, trwającym od kilku dni, wyprawa ta jest bezpieczna. Po chwili już zataczał piruety na zamarzniętym stawie. Adaś ociągał się z założeniem łyżew – i bardzo dobrze, ponieważ w pewnym momencie lód pod Krzysiem się załamał i chłopiec zaczął zanurzać się w wodzie. – Ratunkuuuuuu! – krzyczał przerażony chłopiec. – Już biegnę po pomoc! – zawołał Adaś i zaczął szybko biec w stronę domu. Prawie zderzył się z panem Marianem – leśniczym, który niósł pęki marchewek dla zajączków do pobliskiego lasu. Nie musiał nic tłumaczyć, bo pan Marian szybko zorientował się, o co chodzi. Rzucił marchewki i zaczął się rozglądać za jakimś długim kawałkiem drzewa. Ponieważ pracował w Ochotniczej Straży Pożarnej, wiedział, jak pomóc tonącemu chłopcu. Bardzo wystraszony, cały przemoczony, ale uratowany Krzyś nie miał odwagi nawet spojrzeć w oczy panu Marianowi. Chłopiec po zbadaniu przez lekarza musiał leżeć kilka dni w łóżku i połykać gorzkie pigułki. Odwiedzał go Adaś, który wciąż myślał o tym, że wyprawa nad staw mogła się skończyć tragicznie.

O robocie, który chciał mieć serce ML Było sobie miasteczko, zupełnie niedaleko stąd, w którym stał dom. Dom nie był ani za duży, ani za mały. Taki w sam raz. W sam raz dla rodziny zupełnie podobnej do twojej. Mieszkali w nim rodzice i dzieci, a każde z nich miało swój pokój. W jednym z pokoi mieszkał chłopiec, który miał mnóstwo zabawek. Ale były one u niego nieszczęśliwe. Każdego dnia, gdy chłopiec wracał z przedszkola, zaczynał się ich koszmar, ponieważ niszczył przedmioty. Wyłamywał koła samochodom i motorom, twierdząc, że złapały gumę. Rozrzucał elementy układanek, aby nie dało się ich już ułożyć. Pluszowemu kotkowi obciął wąsy, a wiadomo, że wąsy dla kota to najważniejsza sprawa na świecie. Konikowi na biegunach odkręcił płozy, żeby mógł cwałować przez prerię – ale zabawa mu się znudziła, gdy się okazało, że koń z weluru nie potrafi galopować. Najwięcej jednak przykrości sprawiał robocikowi, którego dostał od babci pod choinkę. Robił mu takie straszne rzeczy, że w bajce nie wypada o nich mówić, więc nic nie usłyszycie na ten temat. Na szczęście robocik znosił to dzielnie, może dlatego, że był cały z twardego metalu, a może dlatego, że – jak mówiły inne zabawki – roboty nie mają serca, więc nie mogą czuć. 20


Pewnego dnia, gdy chłopiec poszedł z mamą do przedszkola, zabawki jak zwykle spotkały się na dywanie w jego pokoju. – Jesteśmy w rozsypce – powiedziały puzzle wysypane z pudełka. – To straszne, co ten chłopiec nam robi. – Mnie to mówisz? – zapytał czerwony pojazd, który kiedyś był wozem strażackim. – Gdy tylko wchodzi do pokoju, drżę ze strachu, a przecież jestem wozem strażackim i nie powinienem bać się niczego. Robocik nic nie mówił. W miejscu, gdzie każdy miś i każda lalka mają serduszko, coś go ściskało i nie chciało puścić. Zawsze chciał mieć serduszko, aby poczuć, jak bije. Dodałoby mu to odwagi, żeby przeciwstawić się ich właścicielowi. Nie mógł jednak pomóc przyjaciołom, chociaż tak bardzo chciałby ich uratować. Z żalu i bezsilności chciało mu się płakać. Popołudniu zabawki usłyszały tupanie dziecięcych stóp na schodach. Zadrżały z przerażenia. – Gdzie masz tę piłkę?! – krzyknęła do brata dziewczynka, która właśnie weszła do pokoju. – Pod łóżkiem – odpowiedział chłopiec z głębi domu. – Wpadła mi tam, jak się nią bawiłem – dodał z wahaniem po chwili. Piłka jednak dobrze pamiętała, jak wyglądała ta zabawa. Nigdy nie chciałaby jej powtórzyć. Dlatego cieszyła się, że pójdzie na dwór z siostrą tego łobuza, a nie z nim samym. Dziewczynka pochyliła się i zaglądnęła pod łóżko. Stwierdziła jednak, że nie wydostanie piłki, jeśli będzie trzymać w ręce swoją ulubioną lalkę – dobrą wróżkę. Położyła ją więc na łóżku. Wyciągnięcie piłki zajęło jej chwilę i zapomniała zabrać swoją ulubienicę. Po krótkiej chwili chłopiec wpadł do pokoju i swoim zwyczajem zaczął krzywdzić każdą zabawkę, która wpadła mu w ręce. Nagle usłyszał głośny okrzyk. – Prze-stań! Zos-taw! Nie do-ty-kaj! – krzyczał z elektronicznym akcentem robocik. – Ty mówisz? – zapytał łobuz, a oczy zrobiły mu się okrągłe ze zdziwienia. Ale po chwili otrząsnął się z szoku i zabrał się za rozkręcanie robocika, żeby wydostać głośniczek, przez który wydobywał się głos. W obronie biednego robocika stanęła dobra wróżka. – Z niegrzecznych dzieci wyrastają źli ludzie – powiedziała, unosząc się w powietrzu na wysokości twarzy chłopca. – Czy chcesz być złym człowiekiem, gdy dorośniesz? – N-nie… – bąknął zawstydzony. – To dlaczego krzywdzisz innych? – zapytała. – Ja? Nie robię nikomu krzywdy. To przecież tylko zabawki. Wróżka wykonała ruch, jakby chciała go z całej siły uderzyć różdżką w głowę. Ale zamiast uderzenia chłopiec poczuł dziwne ciepło wewnątrz klatki piersiowej. Złapał się zdziwiony w miejscu, w którym zrobiło mu się najcieplej. – Czujesz to? – zapytała wróżka, ale wcale nie potrzebowała usłyszeć odpowiedzi. – To miłość. Pozwól jej się prowadzić. Kochaj, a nie krzywdź, troszcz się, a nie niszcz. Wszystko, co cię otacza, czuje, nawet to, co tobie wydaje się nie mieć uczuć. 21



Wiersze


Kto wymyślił karnawał? ML Karnawału czas się zaczął, wszędzie same bale. Cóż te bale jednak znaczą? Mnie nie cieszą wcale… Mnie zaprząta ciągle głowę myśl wręcz inna zgoła. Kto karnawał, ujmę słowem, do życia powołał? Odpowiedzi poszukałem w mej encyklopedii. Czego się z niej dowiedziałem – opowiem wam biegle. Ten karnawał wymyślili nie w Szwecji, nie w Grecji, nie w Hiszpanii, nie w Brazylii, lecz właśnie w Wenecji! I choć karnawał największy odbywa się w Rio – ten w Wenecji jest piękniejszy. Włosi niech nam żyją!

Niedźwiedzie zasady MD Proszę państwa, to jest miś. Miś się wam przedstawi dziś! Pośród lasów życie wiedzie, lubi, by go zwać niedźwiedziem. – Witam wszystkich, siądźcie w kole, dzisiaj poznać się pozwolę. Mieszkam tam, gdzie górskie lasy, gdzie nie dotrą miast hałasy. W lecie jem, a w zimie śpię, czy ktoś więcej wiedzieć chce? Co jem? Leśne smakołyki: jem żołędzie – tak jak dziki, jem nasiona, czasem grzyby, skubnę trawę, łapię ryby, czasem na życia osłodę lubię pszczołom podkraść miodek. Jeśli chcecie mnie przytulić, muszę na coś was uczulić! Wiedz, kolego, koleżanko, że nie jestem przytulanką! W lesie lubię chodzić sam, w tłumie słabe nerwy mam. I gdy obcy zapach czuję, to się trochę denerwuję. 54


Gdy podejdziesz blisko dość, wtedy mogę wpadać w złość! Gdy mnie spotkasz na swej drodze, obróć się na jednej nodze, odejdź cicho, bo to sprawi, że niedźwiadek cię zostawi. Jeszcze kilka zasad mam, które chcę przekazać wam. Gdy wędrujesz w górskim lesie, pilnuj wszystko to, co niesiesz. Gdy ktoś resztek nie zabierze, zwabi mnie – zgłodniałe zwierzę. Nigdy nie bierz w góry psa! Ważna jest zasada ta, bo choć kumplem jest dla ludzi, to szczekaniem mnie obudzi. Gdy pamiętać będziesz o tym, nie spotkają was kłopoty. Ja w spokoju spędzę czas, ty przepiękny zwiedzisz las. Pora wracać już do spania, czas więc przyszedł pożegnania. Góry często odwiedzajcie! Do widzenia, pa, żegnajcie!

Karnawał GGr W styczniu karnawał się rozpoczyna – bawią się ludzie na całym świecie. To czas maskarad, zabaw i balów, więc weźcie mapę i jeśli chcecie, zobaczcie sami, gdzie trwa karnawał: w Polsce, w Londynie, w Belgii i w Danii, w pięknej Wenecji, także w Hiszpanii. Bawią się Niemcy, Brazylijczycy, w salach balowych i na ulicy. Na maskaradach i hucznych balach stroje wyłącznie karnawałowe: maseczki, pióra, śmieszne przebrania, wszystkie błyszczące i kolorowe. W przedszkolu także bal się odbędzie, więc, moi mili, też ruszcie głową i przygotujcie z mamą i tatą własną kreację karnawałową! Propozycja pytań do wiersza: Co to jest karnawał? Czy tylko w tych krajach, które zostały wymienione w wierszu, trwa karnawał? Gdzie w trakcie karnawału ludzie bawią się i tańczą? Co autorka wiersza proponuje na koniec? Jak mogą wyglądać kreacje karnawałowe? 55



Zabawy


Rzeźba z lodu ZR zabawa plastyczna

Każde dziecko otrzymuje od nauczyciela plastikowy półokrągły pojemnik. Dzieci mają do dyspozycji również różne przedmioty: szyszki, kasztany, żołędzie, gałązki jodły, sosny czy świerku, patyczki, małe kamyki, muszelki itd. Zadaniem dzieci jest włożenie do swojego pojemniczka kilka wybranych przez siebie przedmiotów. Następnie dzieci z pomocą nauczyciela zalewają całość wodą. Tak przygotowane pojemniczki wystawiają na mróz. Następnego ranka, podczas wyjścia do ogrodu, każde dziecko, ostukując pojemnik, wydobywa jego zawartość. Powstałymi rzeźbami można udekorować ogród. Do wody można także dodać barwniki spożywcze. Wówczas powstałe rzeźby będą jeszcze bardziej atrakcyjne wizualnie.

Lisy szukają lemingów ZR zabawa matematyczna

Nauczyciel wyjaśnia dzieciom, że lemingi stanowią główne źródło pokarmu arktycznych drapieżników. Niektóre z nich (np. lisy) karmią nimi młode i dzięki temu mogą się pomyślnie rozmnażać. Gdy lemingów jest mało, ich młode giną z głodu. Dzieci dobierają się w pary. Każda para to rodzina lisów, która musi wykarmić młode. Każda „rodzina” otrzymuje cztery małe białe kółka wycięte z papieru. Na sygnał nauczyciela jedno dziecko z każdej pary wyrusza na poszukiwanie lemingów. „Lemingi” (brązowe kuleczki z bibuły) ukryte są w pudełkach z wyciętymi otworami w czterech bokach. Dzieci podchodzą do pudełek i zanurzają rękę w otworze. Dla utrudnienia w pudełkach znajdują się białe kuleczki bibuły – to tylko „śnieg”. Po około minucie dzieci wracają do swoich lisich rodzin i układają lemingi w pary (odkładając na bok białe kuleczki). Za każdą parę lemingów nauczyciel zamienia małe kółko na średnie. Przy kolejnym powtórzeniu zabawy średnie kółka zamieniane są na duże według tej samej zasady. Na koniec dzieci sprawdzają, ile młodych lisów stało się dorosłymi osobnikami.

Tworzymy psie zaprzęgi ZR zabawa matematyczna

Nauczyciel rozdaje dzieciom koperty z liczmanami (mogą to być papierowe kółka, figury geometryczne, patyczki itp. – ważne, aby w każdej kopercie był jeden rodzaj liczmanów). Liczmany te reprezentują psy husky, którymi dzieci się opiekują. Zadaniem uczestników zabawy jest odszukanie osoby, która ma pod opieką dokładnie tyle samo psów, aby wspólnie utworzyć psi zaprzęg. Dzieci najpierw otwierają koperty, przeliczają liczmany, zapamiętują ich liczbę i chowają je do środka. Następnie szukają osoby, która ma dokładnie tyle samo liczmanów (dzieci mogą zadawać pytanie typu: Ile psów jest pod twoją opieką?). Gdy ją znajdą, wspólnie układają na dywanie pary ze swoich liczmanów. Gdy nauczyciel sprawdzi wszystkie zaprzęgi, dzieci wymieniają się kopertami i zabawa zaczyna się od początku.

W pasmanterii ZR zabawa dydaktyczna

Nauczyciel pyta dzieci, czy były kiedykolwiek w pasmanterii. Jeśli nie wiedzą, co to jest pasmanteria, wyjaśnia. Następnie rozkłada na kocu różne przedmioty i prosi, aby każde dziecko wybrało spośród nich jeden, który ich zdaniem można kupić w pasmanterii, i położyło na stoliku. Nauczyciel sprawdza, czy wszystkie przedmioty zostały prawidłowo dobrane. Jeśli na stoliku znajdują się takie, których nie można kupić w pasmanterii, zachęca dzieci, aby powiedziały, w jakim sklepie zazwyczaj można je nabyć. 76


Tasiemki ZR

zabawa matematyczna

Nauczyciel rozkłada na dywanie kolorowe tasiemki różnej długości (powinny być po dwie tasiemki takiej samej długości). Gdy w tle słychać dowolną muzykę, dzieci przeskakują obunóż przez tasiemki. Podczas pauzy podnoszą dowolną tasiemkę i zajmują miejsce na dywanie w półkolu. Następnie nauczyciel demonstruje swoją tasiemkę. Wszyscy szacują, czy ich tasiemka jest krótsza, dłuższa czy takiej samej długości jak tasiemka nauczyciela. Dzieci kolejno mogą podejść i sprawdzić, czy mają rację. Następnie poszukują kolegi, który ma tasiemkę takiej samej długości jak ich.

Uwaga, śliski lód ZR

zabawa rozwijająca umiejętność współpracy

Wariant I: Nauczyciel rozdaje dzieciom łyżki stołowe, a następnie dzieli grupę na połowę. yy

Dzieci z jednej grupy otrzymują kostki lodu (po jednej dla każdego), które kładą na swoich łyżkach. Wszystkie dzieci spacerują po sali do dowolnego utworu instrumentalnego – te, które mają kostki lodu na łyżkach starają się go nie upuścić, natomiast dzieci bez lodu starają się tak poruszać, aby nikogo nie potrącić. Na przerwę w muzyce dzieci przekazują kostki kolegom z pustymi łyżkami (nie dotykając kostek rękami). Wariant II: Dzieci, podzielone na dwie równoliczne grupy, siedzą naprzeciwko siebie yy w dwóch rzędach, z łyżkami w rękach. Drużyny przekazują sobie kostkę lodu – z łyżki na łyżkę, nie dotykając jej rękami. Uczestnicy otrzymują punkty (np. niebieskie klocki symbolizujące lód gromadzone w obręczach): 2 – za wykonanie zadania jako pierwsi, 1 – za wykonanie zadania jako drudzy, 0 – za upuszczenie kostki na podłogę. Na koniec drużyny porównują wyniki.

Przedszkolna mennica ZR zabawa plastyczno-techniczna

Każde dziecko otrzymuje kulkę z glinki samoutwardzalnej, którą rozwałkowuje na mały placuszek o grubości około 1 cm. Następnie wycina kółko za pomocą małej filiżanki z kącika kuchennego, a potem wykonuje odcisk dowolnej monety (awers i rewers). Ważne jest, aby wykonywać odcisk delikatnie, aby nie zniszczyć tego, który już jest z drugiej strony. Po wyschnięciu glinki dzieci malują „monety” złotą farbą akrylową. Nauczyciel może też w innym pomieszczeniu spryskać wszystkie monety złotym sprayem i pozostawić je do wyschnięcia. Podczas zabawy należy pamiętać o umyciu rąk po kontakcie z monetą.

Waga się waha i przechyla ZR zabawa ruchowa

Nauczyciel prosi, aby dzieci dobrały się w pary. Każdej parze daje dwie obręcze: zieloną i niebieską. Dzieci stają naprzeciwko siebie, kładą obręcze na podłodze i chwytają za ręce. Jedna osoba w parze staje w zielonej obręczy, a druga – wewnątrz niebieskiej. Każde dziecko w parze „zamienia się” w szalkę wagi. Gdy nauczyciel ma opuszczone ręce, „waga się waha”, czyli dzieci robią naprzemiennie przysiady. Gdy podnosi zieloną obręcz, dzieci stojące w zielonej obręczy mają „zdjęty ciężar” i stają, a osoby znajdujące się w niebieskiej obręczy robią przysiad (gdyż ciężar przechyla szalkę wagi w dół). Następnie nauczyciel opuszcza ręce, po czym podnosi niebieską obręcz – zabawa przebiega analogicznie według opisu. Przeprowadzenie tej zabawy powinno być poprzedzone pokazem działania wagi szalkowej. 77



Zabawy inspirowane piosenkami


Kocie zajęcia

(sł. Gabriela Gąsienica, muz. Monika Majewska)

1. Kotek chodzi na opuszkach, B skrada się, nadstawia uszka. C Miau, miau, miau, miau, miau, miau, B upolować mysz by chciał. C /2x 2. Kotek tuli się i łasi, B wskoczył na kolana Basi. C Mru, mru, mru, mru, mru, mru, B podrap kotka właśnie tu. D /2x 3. Gdy kot zmęczy się, to ziewa, B na słoneczku się wygrzewa. C Ciii, ciii, ciii, ciii, ciii, ciii, E bo nasz kotek smacznie śpi… F /2x

Kocie zajęcia KK

zabawa ruchowa przy piosence

Dzieci formują koło i chwytają się za ręce. Do środka koła wchodzi wybrane dziecko-kotek. „Kotek” ilustruje ruchem tekst zwrotek (opis poniżej), pozostałe dzieci idą po obwodzie koła w jedną stronę i śpiewają. Na refren koło zatrzymuje się i uczestnicy zabawy (dziecko-kotek również) wykonują następujące ruchy i gesty: B klaszczą; C kręcą dłońmi „młynek”; D pocierają dłonią o dłoń; E przykładają palec wskazujący do ust; F kucają i przykładają złączone dłonie do ucha, jednocześnie przechylając głowę. Dziecko-kotek podczas pierwszej zwrotki chodzi na czworakach, a następnie zatrzymuje się, siada w klęku podpartym i przykłada dłonie do skroni; podczas drugiej – chodzi na czworakach, a następnie zatrzymuje się i wykonuje podskok z przysiadu; podczas trzeciej – leży na plecach i ziewa, gładzi brzuszek.

Kotek KK

opowieść ruchowa

Kiedy pierwsze promyki słońca budziły kwiaty, mały, czarny kotek zwinięty w kłębuszek jeszcze spał. Ale słonko zobaczyło śpiącego kotka i wysłało w jego kierunku jeden promyczek. Kotek otworzył najpierw jedno, potem drugie oko, powoli podniósł głowę i wyciągnął łapki w stronę słońca. dzieci otwierają oczy, podnoszą głowę i prostują ręce i nogi, wyciągając je w górę

Gdy już całkiem się obudził, umył łapki, wylizując starannie najpierw jedną, potem drugą. Następnie oblizał pyszczek, wyciągając mocno język. wyciągają język i oblizują wargi

Nadszedł czas na śniadanie. Kotek szybko wypił mleko, które Zosia wlała do miseczki. wykonują klęk podparty, pochylają głowę do przodu i wyciągając język, naśladują picie mleka


Po pysznym śniadaniu przyszła pora na zabawę. Zosia rzucała kotkowi kłębek czerwonej włóczki, a kotek popychał ją noskiem. poruszają się na czworakach i turlają piłeczkę, popychając ją nosem

Mały, czarny kotek zmęczył się gonieniem za kłębkiem. Wyszedł na podwórko i położył się na trawie przed domem. Kotek czuł się przyjemnie, kiedy ciepłe promyki słońca gładziły delikatnie jego miękką sierść. leżą na plecach

Gdy już odpoczął, stanął na przednich łapkach i rozejrzał się po podwórku. Szybko zauważył drabinę opartą o jabłonkę i od razu postanowił się na nią wdrapać. naśladują wspinanie po drabinie

Gdy był na szczycie drabiny, usłyszał cichutki pisk. Skulił się, wytężył wzrok i zobaczył małą, szarą myszkę, która siedziała przy szopie i gryzła kawałek sera. Zaczął przygotowywać się do skoku i… przyjmują pozycję na czworakach, schylają głowę i skaczą w przód

Hop! Zeskoczył z drabiny, ale nie udało mu się złapać myszki. Zamiauczał donośnym głosem i obszedł się smakiem. naśladują miauczenie i oblizują usta

Po dniu pełnym przygód mały, czarny kotek poczuł się zmęczony. Ale znalazł jeszcze trochę siły, żeby poćwiczyć. Wygiął się, pokręcił głową, przeciągnął się i głośno ziewnął. Po wieczornej toalecie zwinął się w kłębek i cichutko zasnął. robią „koci grzbiet”, kręcą głową w obydwie strony, wyciągają ręce w górę w geście przeciągania, ziewają, a następnie zwijają się w kłębek

Koty-psoty KK

zabawa ruchowo-naśladowcza

Nauczyciel odtwarza dowolny utwór instrumentalny. Dzieci naśladują zachowanie kotów, np. skradają się cicho do myszki, bawią się kłębkiem włóczki, wdrapują się na drzewo i skaczą z niego, miauczą, mruczą, zwijają się w kłębek. Na przerwę w muzyce dobierają się w pary, następnie jedno z nich staje w rozkroku, a drugie przechodzi na czworakach pod nogami kolegi. Po chwili następuje zamiana w parze. Zabawę można powtórzyć kilka razy.

Jak kot KK

zabawa poznawcza

Dzieci wspólnie z nauczycielem utrwalają wiadomości na temat wyglądu kota. Prowadzący zachęca przedszkolaki do zabawy w skojarzenia. Ich zadaniem będzie odpowiedź na pytania typu: Jakie zwierzę ma pazury/wąsy/futro? Co jest miękkie/białe/czarne? Jakie zwierzę ma cztery łapy/ogon?

Kotki piją mleko KK ćwiczenie buzi i języka

Nauczyciel wycina z białego kartonu koła o średnicy małej obręczy (lub wykorzystuje krążki gimnastyczne). Następnie rozkłada je na dywanie (po jednym na dwoje dzieci) i odtwarza dowolny spokojny utwór instrumentalny. Przedszkolaki poruszają się na czworakach pomiędzy „miseczkami z mlekiem”. Na hasło: kici, kici przyklękają przy miseczkach i naśladują picie mleka, głośno przy tym mlaskając. Na sygnał dźwiękowy (np. uderzenie w bębenek) siadają na piętach i oblizują usta językiem.



Zabawy paluszkowe i masażyki


Pada drobny śnieżek AK masażyk

Pada drobny śnieżek,

dzieci delikatne i wolno dotykają opuszkami palców plecy kolegi

w śnieżycę się zmienia.

klepią opuszkami palców mocniej i szybciej po plecach kolegi

Mała myszka ucieka

„biegną” paluszkami z boku na bok pleców

do swego schronienia.

chowają palce pod pachą kolegi

Renifery szykują się do biegu,

„biegną” paluszkami z dołu do góry

sanie z Mikołajem suną już po śniegu. przesuwają otwartymi dłońmi wzdłuż pleców

Worek Mikołaja KTZ zabawa paluszkowa

Kiedy na niebie gwiazdka świeci

dzieci podnoszą jedną rękę, jednocześnie otwierają i zaciskają palce dłoni

i śpią głęboko wszystkie dzieci,

składają dłonie i opierają o policzek, jednocześnie przechylając głowę na bok

wtedy Mikołaj z workiem wędruje

„idą” wskazującym i środkowym palcem jednej dłoni po grzbiecie drugiej dłoni

i wszystkie dzieci obdarowuje.

przesuwają od siebie do przodu złączone krawędziami dłonie

Dzieci liczą pieniądze ML zabawa paluszkowa

Liczą, liczą, liczą pieniążki wszystkie dzieci: dzieci uderzają otwartą dłonią w blat stolika

„Za pierwszy dziś kupimy na obiad kotlety, uderzają w blat stolika kciukiem prawej ręki

za drugi kupimy w naszym kiosku gazety,

uderzają w blat stolika palcem wskazującym prawej ręki

a trzeci odłożymy, by kupić dwa tablety.

uderzają w blat stolika palcem środkowym prawej ręki

Czwarty zaś wydamy na szalik i na czapkę,

uderzają w blat stolika palcem serdecznym prawej ręki

za piąty w aptece kupimy lek na czkawkę.

uderzają w blat stolika małym palcem prawej ręki

Za szósty kupimy rzeczy bardzo wiele albo też rzucimy na tacę w kościele. uderzają w blat stolika kciukiem lewej ręki

Siódmego zaś pieniążka wydamy na lody,

uderzają w blat stolika palcem wskazującym lewej ręki

a ósmym opłacimy rachunek za wodę.

uderzają w blat stolika palcem środkowym lewej ręki

142


Dziewiąty znów wydamy na drobne przyjemności, uderzają w blat stolika palcem serdecznym lewej ręki

dziesiąty na ciasteczka, by kumpli swych ugościć”. uderzają w blat stolika małym palcem lewej ręki

Tak dzieci policzyły pieniążki mamy, taty,

pocierają opuszki palców wskazującego, serdecznego i kciuka w geście liczenia banknotów

że dzisiaj są rodzice bez swojej wypłaty! rozkładają ręce na boki

Dla babci i dziadka KTZ zabawa paluszkowa

Idzie drogą babcia, biegnę do niej ja,

dzieci „idą” wskazującym i środkowym palcem jednej dłoni po grzbiecie drugiej dłoni, a następnie zamieniają dłonie i wykonują czynność ponownie

ciepłe i serdeczne uściski jej dam.

zaciskają delikatnie dłonie, a następnie wyciągają otwarte dłonie przed siebie

Babcię kocham z wszystkich sił, krzyżują dłonie na klatce piersiowej

sto lat, babciu, w zdrowiu żyj!

wyciągają ręce z wyprostowanym palcami i poruszają nimi

Idzie drogą dziadek, biegnę za nim ja,

dzieci „idą” wskazującym i środkowym palcem jednej dłoni po grzbiecie drugiej dłoni, a następnie zamieniają dłonie i wykonują czynność ponownie

ciepłe i serdeczne uściski mu dam.

zaciskają delikatnie dłonie, a następnie wyciągają otwarte dłonie przed siebie

Dziadka kocham z wszystkich sił, krzyżują dłonie na klatce piersiowej

sto lat, dziadku, w zdrowiu żyj!

wyciągają ręce z wyprostowanym palcami i poruszają nimi

Na ryby NŁ

zabawa paluszkowa

Ostrą piłę weź do ręki,

dzieci prostują jedną dłoń, udając, że jest to piła

lód jest twardy, a nie miękki!

uderzają dłońmi o podłogę, a następnie palcami „ugniatają powietrze”

Wytnij teraz koło w lodzie,

rysują palcem na podłodze koło

będziesz ryby łowić w wodzie. falują obiema rękami

Wędka jest, haczyk i przynęta

kręcą zaciśniętą dłonią, naśladując nawijanie żyłki, formują haczyk z palca wskazującego i „nabijają przynętę”

– wędkarz o tym wszak pamięta. dotykają palcem wskazującym skroni

I cierpliwie teraz czekaj…

zaciskają dłonie, naśladując trzymanie wędki

Bierze ryba? Łap – nie zwlekaj!

szarpią dłońmi, chcąc wyciągnąć zdobycz, na koniec wykonują klaśnięcie

143



Opowieści rytmiczno-ruchowe i słowno-ruchowe


Wycieczka do kopalni węgla KM opowieść słowno-ruchowa

Nauczyciel proponuje dzieciom wycieczkę do kopalni węgla, aby lepiej poznać zawód górnika: Niestety, nie mamy dzisiaj możliwości wybrać się do prawdziwej kopalni, ale w naszej wyobraźni przeniesiemy się tam już za chwilę… Prowadzący obrazuje ruchem poszczególne czynności (pokaz dokładny). Nasza wyobraźnia nie ma granic, dlatego – fiku-miku – znajdujemy się właśnie w szatni górniczej. Musimy się ubrać w górniczy strój, by pod ziemią było bezpiecznie. Na początek spodnie z szelkami (szczegółowy pokaz wkładania skafandra). Zakładamy wysokie buty (pokaz). Teraz ściągamy z wieszaka kurtkę, naciągamy i zapinamy na zamek aż pod szyję, żeby tam na dole nie zmarznąć. Ściągamy z szafki kask i zakładamy na głowę. Jeszcze rękawice. Też leżą wysoko na półce. Rozłóżcie paluszki. Teraz przekręcamy żaróweczkę na kasku. Musi świecić, by oświetlać nam drogę. I jesteśmy gotowi! Zapraszam was do windy. Musimy stanąć jeden obok drugiego, bardzo ciasno (nauczyciel ustawia się razem z dziećmi w kąciku). Czy wszyscy się zmieścili (poprawia wszystkich, tak by tylko on stał z przodu, a dzieci za nim, po czym zamyka drzwi windy, ściągając najpierw prawe, później lewe skrzydło; wciska przycisk)? Uwaga, kochani! Teraz musimy zachować ostrożność. Zjeżdżamy trzydzieści pięter w dół. Trzeba łapać równowagę, bo może trząść. I bum, bum, bum, bum (nauczyciel rusza się rytmicznie w górę i w dół). Dojechaliśmy na miejsce. Otworzę windę i sprawdzę, czy jest bezpiecznie, dopiero wtedy wy wyjdziecie (prowadzący otwiera drzwi, sprawdza, czy wszystko jest w porządku i zaprasza dzieci). Uwaga, moi drodzy: ustawiamy się jeden za drugim. Tu pod murkiem są młotki. Każdy może dźwignąć jeden i spróbować sobie coś wydobyć. Są bardzo ciężkie (nauczyciel obrazowo pokazuje, jak ciężki jest młot – ugina nogi). Teraz, kochani, wszystkie skarby przynieście mi tu do woreczka, odłóżcie młoty i zapraszam was do windy (powrót windą taki sam jak przyjazd, następnie odłożenie worka ze skarbami, wyłączenie lampki z kasku, rozebranie się po kolei z odzieży górniczej i podziękowanie dzieciom za wspólną wycieczkę).

Wyprawa do dziadków MBB

opowieść ruchowa z elementami ćwiczeń gimnastycznych

Kasia i Jacek mieszkali w domu z dużym ogrodem. Bardzo lubili się w tym ogrodzie bawić. Także dziś spędzali w nim czas, gdy nagle mama zawołała: – Kasiu, Jacku! Jedziemy zaraz do babci i do dziadka! Pochowajcie, proszę, zabawki do pojemnika, aby się nie zamoczyły, gdyby zaczął padać deszcz. Tylko pośpieszcie się, proszę (zadaniem dzieci jest jak najszybsze pozbieranie woreczków oraz krążków gimnastycznych i umieszczenie ich w pojemniku; jednorazowo wolno podnieść tylko jeden przedmiot). Gdy zabawki zostały posprzątane, dzieci poszły umyć ręce (dzieci maszerują w miejscu, a następnie naśladują mycie dłoni), przebrały buty – bo te, które miały na sobie, były mocno ubrudzone (unoszą najpierw jedną, potem drugą nogę, starając się chwycić oburącz palce u stopy), a następnie usadowiły się w swoich fotelikach samochodowych, a mama porządnie zapięła im pasy (siadają na podłodze z wyprostowanymi nogami, krzyżując ręce na klatce piersiowej). – Ojej! – zawołała Kasia. – Zapomniałam zawiązać buty! Zabrała się więc za to teraz, ale okazało się, że wiązanie butów wcale nie należy do prostych zadań, gdy siedzi się w foteliku samochodowym (wykonują skłon naprzemiennie raz w kierunku jednej, a raz w kierunku drugiej stopy, starając się chwycić za kostki). – Uff, udało się! – powiedziała Kasia. 154


Mogli wyruszać. Samochód sunął po drodze bez przeszkód (poruszają się na czworakach swobodnie po całym dywanie) – nie było korków, więc szybko podjechali pod blok, w którym mieszkali babcia i dziadek. Razem z mamą wysiedli z samochodu (wstają), weszli do bloku (maszerują w miejscu) i wsiedli do windy, bo babcia i dziadek mieszkają wysoko, aż na dziesiątym piętrze (wspinają się wysoko na palce, wyciągając ramiona jak najwyżej ponad głowę)! W drzwiach mieszkania powitała ich babcia, na widok której dzieci tak się ucieszyły, że Jacek zaczął skakać z radości (wykonują kilka podskoków), a Kasia, śpiesząc się w jej objęcia, zupełnie zapomniała o tym, aby wytrzeć buty, o czym przypomniała jej mama (szurają o dywan najpierw prawą, potem lewą nogą). W przedpokoju dzieci ściągnęły buty i umyły ręce (powtarzają ruchy opisane powyżej przy danych aktywnościach). Dziadek zaprosił dzieci do pokoju. Miał dla nich przygotowaną niespodziankę – album ze starymi, rodzinnymi fotografiami. Dzieci uklękły na krzesłach, żeby lepiej widzieć zdjęcia prezentowane przez dziadka (klękają, a następnie „przysiadają na piętach” i układają dłonie na udach). Z kuchni dolatywał aromatyczny zapach szarlotki z cynamonem, którą upiekła babcia (wykonują kilka głębokich wdechów i wydechów nosem). Zapowiadało się wspaniałe popołudnie!

Spacer przez zimowy las MN opowieść rytmiczno-ruchowa

Dzieci ustawiają się w kole. Maszerują po jego obwodzie do rytmu wygrywanego przez nauczyciela na bębenku, wykonując w przerwach w grze wskazane aktywności. Pewnego dnia dzieci wybrały się na spacer do lasu. Musiały wysoko podnosić nogi, ponieważ śniegu nasypało naprawdę sporo. Raz maszerowały wolniej… a raz szybciej… i rozglądały się przy tym dookoła. Stop! W ich pobliżu przebiegła sarenka (dzieci biegają w miejscu). Gdy schowała się w zaroślach – dzieci pomaszerowały dalej. Znów szły raz wolniej… a raz szybciej… Stop! Przed dziećmi jak spod ziemi wyrósł zając. Ależ ma długie uszy (dzieci przykładają przedramiona do boku głowy)! Zając pokicał w krzaki (dzieci podskakują w miejscu), a dzieci ruszyły w dalszą drogę. Raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa… Musiały maszerować naprawdę szybko, bo robiło się coraz zimniej… Już najwyższa pora na powrót do domu… Zawracamy (dzieci odwracają się w drugą stronę)! Raz, dwa, raz, dwa, raz, dwa… i leśnym zwierzętom na pożegnanie machamy. Pa, pa, pa…

W zimowy dzień MLu

zabawa słowno-ruchowa z wykorzystaniem kartek papieru

Zadaniem dzieci jest dokończenie zdań wypowiadanych przez nauczyciela i zilustrowanie ich poprzez ruch. Jest zimowy, bardzo chłodny dzień. dzieci „trzęsą się” z zimna

Aby nie zmarzły nam stopy, musimy założyć ciepłe… (buty) Aby nie zmarzła nam szyja, musimy założyć ciepły… (szalik) Aby nie zmarzły nam uszy, musimy założyć ciepłą… (czapkę) Aby nie zmarzły nam dłonie, musimy założyć ciepłe… (rękawiczki) Wychodzimy na podwórko i widzimy, że jest mnóstwo białego… (śniegu) Mamy ciepłe rękawiczki, więc możemy zrobić śnieżne kule. podnoszą kartki i zgniatają je, tworząc białe kulki

Podrzucamy je i próbujemy złapać w obie dłonie. Kto ma ochotę porzucać śnieżkami? 155



Zabawy logopedyczne i artykulacyjne


Karnawałowa orkiestra ZR ćwiczenie artykulacyjne

Na każdym balu karnawałowym z prawdziwego zdarzenia orkiestra gra „na żywo”. Dzieci będą tworzyć orkiestrę: najpierw będą grać na trąbce (tra, ta, ta; tru, tu, tu; tre te, te), następnie na dzwonkach (dzyń, dzyń, dzyń), na dużym bębnie (wolno: bda, bdo, bde, bdu, bdy), na małych bębenkach (szybko: te, te, te; ty, ty, ty), a na końcu do orkiestry dołączy wokalista ze swoją pieśnią (dzieci śpiewają dowolną, znaną im melodię; usta mają szeroko otwarte, brodę unieruchomioną – poruszają jedynie językiem: la, la, la; lo, lo, lo; le, le, le; lu, lu, lu; ly, ly, ly).

Pod taflą lodu ZR

ćwiczenie oddechowe

Prowadzący rozkłada folię malarską pomiędzy dwoma stolikami – będzie to arktyczny lód. Na środku naprężonej folii wycina duży otwór. Dzieci to foki, które kolejno zanurzają się w wodzie pod taflą lodu: nabierają powietrza w usta i wchodzą na czworakach pod folię, „wynurzają się” w przerębli, aby wypuścić powietrze i jeszcze raz nabrać je w usta, znów nurkują, wypływają na drugim końcu lodowej tafli i wypuszczają powietrze.

Naśladujemy renifery ZR ćwiczenie buzi i języka

Nauczyciel prosi, aby dzieci udawały, jak zachowuje się renifer, gdy: yyzjada marchewkę – usta zamknięte, naśladowanie żucia, żuchwa mocno się rusza w dół i na boki; yybardzo smakowała mu marchewka – oblizywanie górnej i dolnej wargi na zmianę; yysprawdza, czy ma mocniejsze ząbki – dotknięcie czubkiem języka każdego ząbka po kolei, najpierw na górze, później na dole; yynajedzony parska z zadowolenia – prychanie rozluźnionymi wargami.

Jaką głoskę słyszysz? ZR ćwiczenie słuchowe

Nauczyciel demonstruje dzieciom wymowę dwóch głosek: „s” – składając usta w uśmiechu oraz „sz” – tworząc „dzióbek”. Następnie rozdaje dzieciom po dwie małe karteczki. Dzieci rysują na jednej z nich uśmiech, a na drugiej kółeczko („dzióbek”). Nauczyciel wypowiada słowa, a dzieci podnoszą w górę odpowiednią karteczkę, w zależności od tego, jaką głoskę usłyszą. Przykłady słów: sanie, mors, sopel, pies, lis, szyszka, szalik, sznurek, uszy, szron.

Pingwinkowa gra JN

zabawa ruchowo-naśladowcza z elementami ćwiczenia ortofonicznego

W zabawie można zastosować warianty związane z ćwiczeniem siły głosu – dzieci wypowiadają tekst rymowanki najpierw głośno, potem cicho. Z pingwinkami bawmy się w pingwinkową grę. dzieci klaszczą rytmicznie

Małe nóżki – tup, tup, tup, dookoła – siup, siup, siup.

tupią i obracają się wokół własnej osi

164


Skrzydełkami – chlap, chlap, chlap, dookoła – ciap, ciap, ciap!

rytmiczne uderzają zgiętymi w łokciach rękami o bioderka i obracają się wokół własnej osi

Dziób za rybą – klap, klap, klap, dookoła tańcząc tak.

klaszczą w dłonie i obracają się wokół własnej osi

Z pingwinkami bawmy się w pingwinkową grę. klaszczą rytmicznie

Wizyta w paśniku ML

wiersz z elementami ćwiczeń buzi i języka

Przyszła zimą do paśnika sarenka dzieci kląskają

i po złociste, pyszne sianko klęka. cmokają

Była bardzo głodna… oblizują wargi

Idą dziki obok suchych gałęzi. kląskają

Oblizały się na widok żołędzi. oblizują wargi

Były bardzo głodne.

mlaskają, szeroko otwierając buzię

Przykicały do paśnika zające. marszczą nos

Patrzą, czy mają zębów ostre końce.

przesuwają czubkiem języka po górnych i dolnych zębach

Schrupały marchewki.

delikatnie szczękają zębami

One też były bardzo głodne. oblizują wargi

Choinkowe igiełki ZR ćwiczenie oddechowe

Nauczyciel przygotowuje bawełniane waciki nasączone olejkiem o zapachu sosny (uwaga, wystarczy jedna kropelka na wacik). Dzieci zamykają oczy i powoli oddychają. Pamiętają o wdychaniu powietrza nosem i wydychaniu ustami. Następnie nauczyciel przygotowuje na kartkach papieru suche igiełki choinkowe. Dzieci dmuchają w igiełki według poleceń prowadzącego (delikatnie/mocno).

Pojazdy na baterie ZR

zabawa dźwiękonaśladowcza

Dzieci podzielone na trzy zespoły „zmieniają się” w pojazdy na baterie: autko, samolot, pociąg. Kiedy nauczyciel wywoła nazwę jakiejś zabawki, osoby, które zmieniły się w nią, poruszają się po sali, naśladując odgłosy (autko – brum; samolot – szszsz; pociąg – czu-czu), a pozostałe zatrzymują się i pozostają bez ruchu. 165



Ćwiczenia gimnastyczne


Podróż na biegun południowy JN

zestaw ćwiczeń realizowanych w oparciu o opowieść ruchową

Nauczyciel mówi: Zapraszam was do wesołej podróży na biegun południowy. Proszę zakupić bilety! – dzieci ustawiają się w rzędzie przed nauczycielem, który nakleja nalepki na ubrania dzieci (czarno-białe – dzieci są „pingwinkami”, szare – dzieci są „fokami”). Następnie nauczyciel rozdaje kółka gimnastyczne, komentując: Każdy z was ma w ręku yy

kierownicę. Zamieniamy się w kierowców samochodów, ponieważ musimy dojechać na lotnisko! – dzieci, przemieszczając się swobodnie po dywanie, na hasła nauczyciela wykonują zakręty, hamowanie, „jadą” do tyłu. A teraz polecimy samolotem! – dzieci w rytm dowolnej muzyki o wesołym nastroju naślayy dują czynności wykonywane przez pilota (tankowanie, uruchamianie silników, zapinanie pasów itd.). Ponieważ na Antarktydzie jest bardzo zimno, zakładamy czapki na głowę (dzieci naśladują yy zakładanie czapek) i rozgrzewamy się! – wykonują podskoki, skręty tułowia, przysiady, „pajacyki”. Następnie nauczyciel zaprasza dzieci do zabaw z chustą animacyjną – trzymając chustę, yy chodzą po obrębie koła. Nauczyciel opowiada: W krainie wiecznych lodów czasem zrywa się wielki wiatr (dzieci zatrzymują się i falują chustą), czasami jest mroźna, ale bardzo słoneczna pogoda (dzieci zatrzymują się i maksymalnie rozciągają chustę), a nieraz zdarza się śnieżna burza (dzieci zatrzymują się i bardzo zamaszyście poruszają chustą w dół i w górę). Dzieci „zamieniają się” w zwierzątka zgodnie z otrzymanymi naklejkami i poruszają się, yy starając się oddać ruchem cechy zwierząt. Podczas muzyki wolnej, spokojnej – pływają w oceanie tylko „foki”, a podczas muzyki żywej, skocznej – zaczynają pływać „pingwinki”. Foki i pingwinki zmęczyły się pływaniem – dzieci siadają na podłodze z wyprostowanymi yy nogami i wykonują kilka skłonów, starając się dotknąć palców stóp, swobodnie przy tym oddychając.

Na sklepowych półkach ZR zestaw ćwiczeń gimnastycznych

Jedziemy na zakupy – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci poruszają się po sali z playy

stikowymi obręczami („kierownice”) udając, że jadą na zakupy. Na dany znak „parkują” jeden obok drugiego w szeregu, zgodnie z kolorem swoich obręczy („parkingi” oznaczone są szarfami w takich samych kolorach jak obręcze). Tasiemki z pasmanterii – ćwiczenie tułowia. Dzieci trzymają w obu dłoniach tasiemki. yy Wykonują wymachy na przemian raz jednym, raz drugim ramieniem: w przód i w tył, a następnie obydwoma ramionami. Po ćwiczeniach ramion następuje skłon w przód i czynność zaczyna się od początku. Wózek jedzie, wózek stoi – ćwiczenie dużych grup mięśniowych. Dzieci siadają w siadzie yy ugiętym na małym kocyku. Poruszają się po gładkim podłożu ruchem posuwistym (naprzemienne odsuwanie nóg i przysuwanie miednicy do stóp). Na hasło: stop! kładą się na plecach i podnoszą nogi ugięte w kolanach pod kątem prostym. Towar na półki – ćwiczenie dużych grup mięśniowych. Dzieci siadają na dywanie w siayy dzie prostym i kładą woreczek gimnastyczny między stopami. Woreczki imitują towar, który trzeba wyłożyć na półki w magazynie mieszczące się na różnych wysokościach. Gdy nauczyciel uniesie rękę wysoko, uczestnicy zabawy podnoszą nogi z woreczkiem do góry 174


jak najwyżej (ręce oparte są o podłogę). Kiedy podniesie rękę na wysokości klatki piersiowej, dzieci zginają nogi w kolanach i unoszą je do kąta prostego. Gdy nauczyciel będzie miał rękę opuszczoną, dzieci powracają do pozycji wyjściowej (siad prosty). Wózki magazynowe – ćwiczenie wzmacniające mięśnie. Dzieci łączą się w pary. Jedna yy osoba jest „wózkiem magazynowym” – leży na plecach na kocyku i trzyma nad głową laskę gimnastyczną. Druga osoba jest „magazynierem”, który jeździ wózkiem z towarem. Magazynier staje tyłem za głową partnera, wyciąga ramiona w tył i łapie laskę gimnastyczną, starając się przesunąć delikatnie koleżankę lub kolegę po śliskiej powierzchni. Po chwili następuje zamiana w parach. Towar do magazynu – ćwiczenie dużych grup mięśniowych w podporze tyłem. Dzieci yy siadają w trzech rzędach (jedno za drugim) z woreczkami w rękach. Przed pierwszą osobą z każdego rzędu leży kocyk. W tej zabawie dzieci są „wózkami” przewożącymi towar wzdłuż linii wyznaczonej za pomocą taśmy malarskiej, na końcu której znajduje się szarfa („magazyn”). Na hasło: start! ścigają się pierwsze osoby z każdego zespołu ruchem posuwistym na kocykach po śliskiej powierzchni. Każda przenosi woreczek na brzuchu. Po dotarciu do mety dziecko rzuca woreczek do magazynu, biegnie do zespołu z kocykiem, przekazuje go pierwszej osobie z rzędu, która dopiero wtedy rusza. Wygrywa zespół, który jako pierwszy przeniesie towar do magazynu. Trampolina – zabawa skoczna połączona z ćwiczeniem oddechowym. Każde dziecko rozyy kłada na dywanie szarfę, układając ją w kształt koła, i wykonuje skoki rozkroczno-zwarte w miejscu na obie nogi (potem na jedną nogę, na prawą i na lewą). Następnie przedszkolaki kładą się na plecach i wykonują długie wdechy nosem i wydechy ustami z jednoczesnym przenoszeniem szarfy za głowę. Na koniec należy zwinąć szarfę i odłożyć ją do pojemnika.

Sprawne przedszkolaki ZR zestaw ćwiczeń gimnastycznych

W tył zwrot – zabawa orientacyjno-porządkowa. W rytmie granym na bębenku przedyy

szkolaki biegną drobnymi kroczkami po obwodzie koła. Na hasło: w tył zwrot! odwracają się i biegną w przeciwnym kierunku. Hasło należy powtórzyć kilkakrotnie. W górę i w dół – ćwiczenia dużych grup mięśniowych. Przedszkolaki dobierają się w pary, yy stają naprzeciw siebie i chwytają się za ręce. Na zmianę wykonują przysiady. Nogi do nóg – ćwiczenie mięśni brzucha. Dzieci kładą się w parach na podłodze (głoyy wa każdego dziecka dotyka ramienia koleżanki lub kolegi z pary). Na umówiony sygnał dźwiękowy podnoszą nogi nad głowę i próbują zetknąć się stopami. Cześć – ćwiczenie z elementem skrętu. Przedszkolaki stają w parach, tyłem do siebie. Na yy umówiony sygnał wykonują skręt w tym samym kierunku i podają rękę partnerowi. Przy powtórzeniu wykonują skręt w drugą stronę i podają rękę na powitanie. Podnośnik – ćwiczenie równoważne. Nauczyciel rozdaje dzieciom woreczki gimnastyczyy ne. Przedszkolaki kładą woreczek na wierzchu stopy i podnoszą go, stając na jednej nodze. Starają się jak najdłużej utrzymać woreczek w górze. Po chwili następuje zmiana nogi. Skoczki – zabawa skoczna. Przedszkolaki robią przysiad, stojąc obiema stopami na woyy reczku położonym na podłodze. Na umówiony sygnał wstają dynamicznie, jak najwyżej skacząc. Zabawę należy powtórzyć kilkakrotnie. Naprzód marsz – ćwiczenie uspokajające. W rytmie granym na bębenku przedszkolaki yy idą po obwodzie koła. Oddychają głęboko. Przechodząc obok nauczyciela, wrzucają woreczek do pojemnika. 175



Zagadki


Mroźne zagadki AKo Trzy kule śniegowe, garnek na głowę. Zamiast guzików węgielki ma, kto to taki, pytam was? bałwan Gdy słoneczko zaświeciło, to śniegu trochę stopiło. Z dachu kapały krople, w nocy przyszedł mróz i powstały… sople Na szybie białe wzory maluje i kałuże w ślizgawki zaczarowuje. mróz Kiedy wiatr i kiedy mróz, ty go na szyję lepiej włóż. szalik Gdy nie chcesz mrozu poczuć na dłoni, lepiej w zimie pamiętaj o nich. rękawiczki Świat jest biały, czy ja śnię? Nie, to tylko spadł już… śnieg

Ryby MN Mienią się ich łuski, srebrzą się lub złocą. Niczym gwiazdki z nieba pod wodą migocą. ryby

Wolontariusz MN W swoim wolnym czasie odwiedza pieski w schronisku lub z dziećmi ze świetlicy gra w piłkę na boisku. Czasem odwiedza szpitale lub chorych ludzi w domach, lecz nie dostaje pieniędzy za pracę, którą wykonał. wolontariusz

Tłusty Czwartek MN Faworki już się smażą (chrustem także zwane). Pączki przez wszystkich dzisiaj są także rozchwytywane. 192


Wąsy z cukru pudru już się pod nosem malują. Bo jaki dzień mamy dzisiaj? Już przedszkolaki zgadują! Tłusty Czwartek

Iluzjonista MN Ma cylinder, pelerynę, śmieszną albo groźną minę. Moc pomysłów w głowie ma i iluzji sztukę zna. Czary-mary! Kto to? To… iluzjonista

Zebra JJG Zgadnie ktoś, co to za zwierzę? Nie spotkasz go na spacerze. Dwa kolory: czarny i biały w piękny kostium go ubrały. Dalmatyńczyk? Nic takiego – tu się mylisz, mój kolego! Przyjdzie pora na oklaski… Mówią o niej „konik w paski”. zebra

Dzień Księgarza BD, MD Dziś świętuje taki pan lub taka pani, co pracują w sklepie z książeczkami. Tam dorośli oraz dzieci wybierają opowieści, które chętnie przeczytają. księgarnia

Pizza MN Mąkę weź i drożdży trochę oraz wody filiżankę. Zmieszaj wszystko, ugnieć dobrze, zrobisz pyszną niespodziankę! Kiedy ciasto już wyrośnie, to uformuj z niego koło, a smarując koło sosem śpiewaj pod nosem wesoło. Porozkładaj szynkę, serek i wrzuć warzyw trochę też. Gdy upieczesz tenże placek, to co z apetytem zjesz? pizzę 193



Zabawy w języku angielskim


Just Like Me NŁ

zabawa z rymowanką

Dzieci ilustrują tekst rymowanki poprzez ruch. Rub your hands,

dzieci pocierają dłońmi o siebie

stamp your feet, tupią nogami

shake your body

poruszają całym ciałem

– just like me.

pokazują kciukami na siebie

Housework NŁ

zabawa ruchowo-naśladowcza

Prowadzący zapoznaje dzieci z tekstem rymowanki, prezentując kilkakrotnie poszczególne czynności i nazywając je. Przedszkolaki powtarzają słowa za prowadzącym, następnie dobierają się w pary i stojąc naprzeciwko siebie, wykonują ruchy opisane niżej. Clean the window, clean the window,

dzieci otwartymi dłońmi machają przed twarzą partnera

dust the shelf.

lekko strzepują palcami ramię kolegi

Do the laundry, do the laundry by yourself.

jedno dziecko łączy ręce przed sobą, tworząc obręcz, a drugie wchodzi do środka i kręci się jak bęben pralki

Wash the dishes, wash the dishes, do your best.

jedno dziecko tworzy z dłoni miskę, a drugie naśladuje mycie naczyń niewidzialną gąbką

When you finish, when you finish naśladują wykręcanie ściereczki

you can rest.

zmęczone siadają na dywanie

Christmas Cookies NŁ zabawa z rymowanką

Nauczyciel siada z dziećmi w kole na dywanie, gdzie rozłożone są puste opakowania po produktach spożywczych z rymowanki (flour, eggs, sugar, ginger, cookies). Prowadzący nazywa produkty i naśladuje wkładanie ich do niewidzialnej miski, a dzieci powtarzają angielską nazwę i czynność. Następnie dorosły recytuje całą rymowankę, a przedszkolaki wykonują te same ruchy. Take some flour, take two eggs.

dzieci na niby wsypują mąkę i tworzą jajka z kciuków i palców wskazujących

Take some butter and what’s next?

otwartą dłonią wrzucają masło do miski i rozkładają ręce w geście pytania

Take some sugar, ginger too.

wsypują cukier, palcami rozsypują sproszkowany imbir

198


I’m a baker, just like you.

wskazują siebie, a następnie kolegę

Mix the dough: one, two, three.

mieszają ciasto, wykonując trzy obroty łyżką

Roll it gently, just like me. rozwałkowują je

Cut out cookies, this is fun.

wycinają ciastka foremką z dłoni

Bake a while till it’s done.

otwartymi dłońmi tworzącymi blachę wsuwają ją do piekarnika i przekręcają pokrętło

Hungry Animals ZR zabawa dydaktyczna

Dzieci losują emblematy ze zwierzętami (dog, cat, bird, hare, boar, deer) i z pomocą nauczyciela przyklejają je taśmą dwustronną do koszulki. Na dźwięk tamburyna (znak, że zbliża się osoba, która chce nakarmić zwierzęta) nasłuchują, jakie zwierzę zostanie przywołane. Za każdym razem nauczyciel prezentuje obrazek ilustrujący pokarm (grains, carrots, hay, acorns, meat, bones) i wywołuje zwierzę, a osoby, które mają odpowiedni emblemat, podbiegają do prowadzącego. Przykładowe wyrażenia: yyBirds, I’ve got some grains – „ptaki” wchodzą do środka koła i naśladują zjadanie ziarenek; yyHares, I’ve got some carrots – „zające” kicając, udają chrupanie marchewki; yyDeer, I’ve got some hay – „jelenie” przychodzą i „skubią siano”; yyBoars, I’ve got some acorns – „dziki” podchodzą i zabierają żołędzie; yyCats, I’ve got some meat – „koty” podchodzą i „zjadają kawałki mięsa”; yyDogs, I’ve got some bones – „psy” naśladują zjadanie kości. Po kilku powtórzeniach prowadzący pomija nazwy zwierząt, podając tylko nazwę pokarmu, który ma ze sobą. Dzieci same decydują, które zwierzęta powinny wejść do środka.

Who Needs Your Help? ZR zabawa ruchowa

Nauczyciel prezentuje po kolei fotografie zwierząt i podaje ich nazwy w języku angielskim (przykładowo mogą to być: dog, cat, bird, hare, boar, deer), a dzieci powtarzają ich nazwy za nim. Następnie układa w różnych miejscach w sali fotografie zwierząt i mówi: The dog needs your help. Dzieci mają za zadanie jak najszybciej dobiec do właściwego zdjęcia. Zabawę należy kilkakrotnie powtórzyć, zmieniając nazwy zwierząt.

It’s Snowy AKo

zabawa z rymowanką

It’s snowy, it’s snowy, it’s snowy today.

dzieci podnoszą ręce i powoli je opuszczają, jednocześnie poruszając palcami dłoni

We can go outside and play. podskakują i biegają w miejscu

It’s snowy, it’s snowy, it’s snowy today.

dzieci podnoszą ręce i powoli je opuszczają, jednocześnie poruszając palcami dłoni

Let’s make a snowball and throw it away.

naśladują lepienie kulek śniegowych i rzucanie śnieżkami

199



Zapisy nutowe piosenek


Czworonożni przyjaciele (sł. Ewa Stadtmüller, muz. Maria Broda-Bajak)

Ref. Czworonożni przyjaciele – z nimi w domu jest weselej. Ja ich kocham, oni mnie, co dzień nimi cieszę się. 1. Pierwszy zawsze na mnie czeka, nic nie mówi, tylko szczeka: – Wreszcie jesteś! Hau, hau, hau! Na spacerek wyjść bym chciał. Ref. Czworonożni przyjaciele… 2. Drugi wdzięcznie grzbiet wygina i po meblach wciąż się wspina. Cicho mruczy: – Mru, mru, mru… Na kanapie dobrze mu. Ref. Czworonożni przyjaciele… 3. Trzecia w morzu nie chce pływać, chociaż morska się nazywa. Kwiczy cicho: – Kwi, kwi, kwi! Marcheweczka jej się śni. Ref. Czworonożni przyjaciele…

208


Każda Babcia jest jedyna (sł. i muz. Maria Broda-Bajak)

1. W środku zimy, pośród śniegu zakwitł piękny kwiat. Jakim cudem, jakim cudem? Na laurce! A dla kogo, a dla kogo? Dla Babusi mej, więc życzenia, Babciu, przyjąć chciej. Ref. Bądź, Babciu, szczęśliwa! Dobry humor miej! I z nami, wnuczętami, z wszystkiego się śmiej! 2. Każda Babcia jest jedyna – dzieci wiedzą to. Wyjątkowa, fantastyczna i cierpliwa! Pomysłowa, przebojowa! I bądź pewny, że nawet, gdy coś spsocisz: kocha cię. Ref. Bądź, Babciu, szczęśliwa! Dobry humor miej! I z nami, wnuczętami, z wszystkiego się śmiej!

209



Kryptogramy autorów

AB – Agnieszka Borowiecka ABom – Anna Bomba AK – Agnieszka Kornacka AKo – Agnieszka Kopycińska AS – Anna Skulich BD – Barbara Danecka BJ – Beata Jakubowska BS – Barbara Skutela DC – Dagmara Czyż DG – Dominika Góra EKo – Ewa Koper ES – Ewa Stadtmüller ESm – Edyta Smolik ESz – Edyta Szpala GGr – Grażyna Gryszkiewicz GG – Gabriela Gąsienica JDS – Jadwiga Daniek-Salawa JJG – Joanna Juszczak-Guca JN – Justyna Niedbała JW – Joanna Wołoch KD – Karolina Dobosz

KG – Karolina Gawlik KJ – Katarzyna Janiszewska KK – Kinga Kurczek KM – Katarzyna Miałkowska KN – Katarzyna Niemiec KS – Katarzyna Suchoń KTZ – Katarzyna Tomiak-Zaremba MBB – Maria Broda-Bajak MD – Michał Danecki ML – Magdalena Ledwoń MLu – Milena Lublińska MM – Monika Majewska MN – Magdalena Nowak MO-Z – Magdalena Oleksy-Zborowska MP – Mariola Peisert MS – Marta Stasińska MWó – Magdalena Wójcik NŁ – Natalia Łasocha TB – Teresa Błaszczyk ZR – zespół redagujący miesięcznik „Bliżej Przedszkola” ZwP – zabawa z książki „Zima w Przedszkolu”

231



Alfabetyczny spis utworów

Artysta malarz 63 Babcine urodziny 146 Babcine wypieki 105 Bal 96 Balonowa śnieżyca 101 Balonowy partner do tańca 94 Balonowy ptaszek 123 Bałwanek 99 Bałwanek w śnieżnej kuli 84 Bałwanki-narciarze 99 Biesiada dwunastu braci 52 Bitwa na śnieżki 85 Bombki choinkowe 88 Boże Narodzenie 71 Bożonarodzeniowe lampiony 134 Budzik 80 Cały tydzień Janka 65 Choinka 88 Choinkowe igiełki 165 Christmas Cookies 198 Co jest w środku? 79 Co nam dzisiaj dasz? 167 Co to za instrument? 136 Co to za miesiąc? 81 Czar Świąt 65 Czarodziej w tęczowym kapeluszu 25 Czego nie kupię za pieniądze? 53 Czerwony kolor 122 Czworonożni przyjaciele 103 Czy czas nas goni? 31 Czyj to szalik? 89 Czyje na wierzchu? 112 Ćwiczenia na różne okazje 172 Ćwiczymy na zakupach 181 Dawniej i dziś 182 Dinozaury 56 Dla babci i dziadka 143 Dla kogo ten prezent? 87 Dmuchana rymowanka 166 Do karmników czas! 123 Dobry humor 148 Dobrze się z tobą czuję 87

Droga na strych 86 Duże i małe bałwany 99 Dwanaście miesięcy i cztery pory roku 80 Dwanaście miesięcy na talerzu 94 Dynia jest jak… 91 Dziadkowie biegają 106 Dzieci liczą pieniądze 142 Dzieci pomagają 157 Dzień Babci i Dziadka 36 Dzień Księgarza 193 Dzień Rogalika 68 Dzik czy sarna? 128 Dziś przytulasz ty! 159 Dzwonią dzwonki sań… 122 Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? 44 Gdzie schował się kot? 78 Gimnastyka z balonikiem 184 Gimnastyka z powiedzeniami 184 Głodne ptaszki 126 Głodny ptaszek 124 Gol! 70 Goście w karmniku 51 Gramy dla babci i dziadka 83 Gramy na pudełkach 121 Grupowy bałwanek 132 Guzik 190 Guziki dla bałwanków 84 Guzikowa zabawa 146 Historia o dziadku 57 Historia o Świętym Mikołaju 42 Hokej 166 Housework 198 Hungry Animals 199 I’m a Tiny Dinosaur… 200 Idą dinozaury 91 Idzie Mikołaj 163 Idzie, idzie Mikołaj 121 Ile płacę? 78 Iluzjonista 193 It’s Snowy 199 Jak kot 108 Jak na starej fotografii 111

233


Jaka jest babcia? Jaki jest dziadek? 86 Jaką głoskę słyszysz? 164 Jaką zabawką jestem? 118 Jaki masz humor? 87 Jasełka 24 Jasełka I 59 Jasełka III 114 Just Like Me 198 Kalambury z babcią i dziadkiem 105 Kalendarz na nowy rok 80 Karnawał 55 Karnawał w zoo 27 Karnawałowa bajka o… 92 Karnawałowa orkiestra 164 Karnawałowe pióra 81 Karnawałowe skarby 91 Karnawałowe zagadki 191 Kartka świąteczna 114 Każdy może zostać Świętym Mikołajem 68 Koci przyjaciele 67 Kocie zajęcia 107 Kolekcjoner monet 22 Kolorowe są i zdrowe… 86 Kolorowy szalik 130 Korale dla babci 84 Kotek 107 Kotki biegną do miski z mlekiem 104 Kotki piją mleko 108 Koty-psoty 108 Krótki wykład prehistoryczny 144 Kry 116 Krzyś i łyżwy 20 Krzyś pomaga ptakom 68 Kto odwiedził Jezuska? 133 Kto wpadł w zaspę? 130 Kto wymyślił karnawał? 54 Kukułka 83 Kulig 131 Kwiatki dla babci i dziadka 106 Lecą z nieba małe gwiazdki 113 Leniwe misie 78 Lepimy rogale 66 Let’s Decorate Christmas Tree 201 Let’s Prepare a Pizza Plate 201 Lista zakupów 78 Lisy szukają lemingów 76 Lodowa kraina 148

234

Lodowy tor przeszkód 176 Lustro 138 Łamańce językowe 167 Łańcuch choinkowy 82 Łańcuch na choinkę 95 Łowienie ryb w przeręblach 75 Magiczne drzewka mocy 39 Mała śnieżka 109 Małe zuchy we frakach 115 Małe żabki 149 Małpka 149 Marsz po śniegu 102 Miesiące 63 Między gwiazdami 171 Mikołajkowe zagadki 189 Mikołajowi pomocnicy 90 Mikołajowy worek 118 Miłością wypełniają nam rok 58 Misiowa gimnastyka 179 Moneta 168 Mors i jego ciosy 75 Mrozowe malunki 132 Mroźne zagadki 192 Mróz 190 Mróz podróżnik 93 Mróz żartowniś 89 Multiinstrumentalista 136 My Dancing Partner 197 Na kuligu 102 Na półkach 141 Na ryby 143 Na sambodromie 82 Na saneczki 110 Na sklepowych półkach 174 Na ulicy 91 Na zakupach 178 Najdłuższy łańcuch 88 Największa śniegowa kula 110 Nakręcane zabawki 122 Narciarze 131 Naśladujemy renifery 164 Nić przyjaźni 90 Niedźwiedzie zasady 54 Niedźwiedź Teodor 37 Niewidzialne prezenty 138 Niezwykłe życzenia dla dziadka 137 Noc i dzień 144


Nurkowanie pod lodem 115 O Janku, co lubił czytać książki 38 O kreciku samotniku i nieśmiałym słowiku 29 O robocie, który chciał mieć serce 20 O smutnym smoku 57 O trzech kotkach 56 Orszak Mikołajkowy 117 Pachnący świecznik na stół wigilijny 134 Pada drobny śnieżek 142 Pajęczyny na strychu 86 Palec pod budkę! 82 Pamiątki z dawnych lat 80 Pamiątkowe zdjęcia 106 Pastorałka przedszkolaka 113 Pędzimy na zakupy! 33 Pierogi 147 Pierwsza gwiazdka 88 Piłka nożna 52 Pingwin wykonany techniką origami z kół 116 Pingwinek 115 Pingwinkowa gra 164 Pingwinkowe kroki 81 Pizza 193 Płatki śniegu 119 Pociąg z bałwankami I 82 Pod taflą lodu 164 Podróż do Krainy Praw Dziecka 158 Podróż na biegun południowy 174 Pojazdy na baterie 165 Polowanie welociraptorów 92 Pomagam w przedszkolu 89 Pomocnicy Mikołaja 176 Popcorn 147 Poranna rozgrzewka na zimowe dni 156 Pory roku 71 Pracowite Mikołaje 153 Prawda czy fałsz? 126 Prezentowe zgadywanki 121 Problemy osób niepełnosprawnych 92 Przebieranki 106 Przedszkolna mennica 77 Przekaż dalej 118 Przez babcine okulary 105 Ptasie ciasteczka 124 Ptasie dzioby 168 Ptasie harce 177 Ptasie odgłosy 126

Ptasie przysmaki 126 Ptaszek 123 Ptaszki przyleciały 159 Ptaszki w karmniku 123 Radio 194 Rodzinne drzewo 84 Rośnie balonik 168 Roześmiane palce 146 Ruszamy na pomoc zwierzętom! 35 Ryby 192 Rysujemy bałwana 100 Rysunek dla babci 145 Rysunki na śniegu 130 Rzeźba z lodu 76 Seasons 200 Serce 78 Siadła wrona 125 Skacz lub stój 96 Skaczące balony 81 Skarbonka 79 Slalom wśród choinek 128 Słonko budzi misie 87 Smażymy naleśniki dla dziadka 138 Smutna jodła 127 Smutny Azor 156 Solny ambaras 58 Sople lodu 147 Spacer przez jurajską dżunglę 173 Spacer przez zimowy las 155 Spacer z dziadkami 112 Spacer z porami roku 94 Spacer z psem 103 Spłoszone wróbelki 128 Spotkanie na Zajęczej Polanie 46 Spotkanie z Zimą 67 Sprawne przedszkolaki 175 Stockings 200 Sylwester 148 Szalikowy taniec 119 Szopka bożonarodzeniowa 114 Sztuczny śnieg 130 Szy, szy 128 Ślemy życzenia w różne strony 113 Śniegowe chmurki 153 Śniegowe kule 85 Śniegu napadało 100 Śnieżna bitwa 120

235


Śnieżna kula 102 Śnieżna zamieć 129 Śnieżne zabawy 129 Śnieżynki 19 Śnieżynkowa gra 102 Śnieżynkowy taniec 120 Świąteczne ćwiczenia 171 Świąteczne powitanie 157 Świąteczne przygotowania 133 Świąteczny czas 66 Święta Bożego Narodzenia 134 Święty Mikołaj idzie… 141 Talarki bysia 86 Taniec aniołków 90 Taniec białych dni 131 Taniec śnieżynek 125 Taniec-rozruszaniec 156 Tańczące gwiazdki 110 Tańczę tak jak ty! 100 Tasiemki 77 Tick-Tock 197 Tłusty Czwartek 192 Toczenie kuli śniegowej 110 Topniejąca bryła lodu 153 Torebka prezentowa 114 Trzy pingwinki 28 Tu najzimniej, tu najcieplej 83 Tworzymy psie zaprzęgi 76 Tydzień 79 U babci i dziadka 185 Ubieramy bałwanki 83 Uczta w karmniku 64 Układamy szkielet dinozaura 92 Ulepimy bałwanka 90 Uwaga, nadchodzi wilk! 78 Uwaga, przeszkoda! 93 Uwaga, śliski lód 77 W białym kolorze 65 W fabryce instrumentów 136 W herbaciarni 96 W karmniku 185 W pasmanterii 76 W zdrowym ciele zdrowy duch! 69 W zimowy dzień 155 W zimowym lesie 180 Waga się waha i przechyla 77 Wahadło zegara 80

236

Walentynkowe pudełko 79 Wesołe rytmy 135 Wesołych Świąt 168 Wędrówka przez pustynię 148 Wędrówki bałwanków 167 Who Needs Your Help? 199 Wiatr i śnieżynki 100 Wierszykomania 189 Winter Fun 197 Wirujące płatki śniegu 119 Wirujący śnieg 168 Witamy gości 88 Wizyta w paśniku 165 Wolontariusz 192 Wolontariusz – kto to taki? 64 Worek Mikołaja 142 Worek prezentów 88 Worek z prezentami 117 Wrony w kapotach 125 Wspólne bajanie 137 Wszędzie biało 70 Wycieczka do kopalni węgla 154 Wyjątkowe przedszkole 27 Wyliczanka z dziadkiem i babcią 62 Wyprawa do dziadków 154 Wyprawa na Antarktydę 157 Wyścigi po zimowym lesie 101 Z babcią i dziadkiem 111 Z górki na pazurki 167 Z wizytą u dziadka 137 Zabawy „na śniegu” 182 Zabawy na śniegu 119 Zabawy naszych dziadków 112 Zabawy z balonami 178 Zagadka dla babci i dziadka 70 Zagadka o Świętym Mikołaju 190 Zagadkowe prezenty 189 Zaginiony kotek 104 Zagraj to sam 135 Zagubione kulki siłacza 87 Zagubione rękawiczki 120 Zakupy w warzywniaku 144 Zamieć śnieżna 167 Zapach Świąt 85 Zaprzęgi 121 Zbliżają się święta 166 Zdrowe nawyki 189


Zebra 193 Zepsuty zegar 79 Ziarnko do ziarnka… 124 Zielone drzewko 145 Zima 51 Zima leśnych zwierząt 64 Zima zaprasza do zabawy 75 Zimą bawimy się bezpiecznie 67 Zimą na wiejskim podwórku 163 Zimne dłonie 141 Zimowe harce 132 Zimowe kalambury 130 Zimowe łamigłówki 95 Zimowe zabawy 183 Zimowe zagadki 191 Zimowy krajobraz 101 Zimowy taniec 85 Zimowy taniec wiatru 163 Zjawisko dnia i nocy polarnej 75 Zmartwienia Starego Roku 62 Zmarznięta buzia 166 Zmarznięte zwierzęta 149 Zmęczone Mikołaje 122 Zmysły 95 Znajdź kogoś, kto… 93 Zupa grzybowa 158

237



Indeks Dni Nietypowych wybrane propozycje

GRUDZIEŃ

Dzień Osób Niepełnosprawnych Problemy osób niepełnosprawnych 92 Wyjątkowe przedszkole 27 Zmysły 95 Dzień Górnika (Barbórka) Solny ambaras 58 Wycieczka do kopalni węgla 154 Dzień Wolontariusza Pomagam w przedszkolu 89 Wolontariusz 192 Wolontariusz – kto to taki? 64 Dzień Świętego Mikołaja Co nam dzisiaj dasz? 167 Dzwonią dzwonki sań… 122 Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? 44 Gramy na pudełkach 121 Historia o Świętym Mikołaju 42 Idzie Mikołaj 163 Idzie, idzie Mikołaj 121 Każdy może zostać Świętym Mikołajem 68 Mikołajkowe zagadki 189 Mikołajowi pomocnicy 90 Mikołajowy worek 118 Orszak Mikołajkowy 117 Pomocnicy Mikołaja 176 Pracowite Mikołaje 153 Prezentowe zgadywanki 121 Stockings 200 Święty Mikołaj idzie… 141 Worek Mikołaja 142 Worek z prezentami 117 Zagadka o Świętym Mikołaju 190 Zmęczone Mikołaje 122 Dzień Futbolu Gol! 70 Piłka nożna 52 Dzień Praw Człowieka Podróż do Krainy Praw Dziecka 158 Dzień Guzika Guzik 190 Guziki dla bałwanków 84 Guzikowa zabawa 146

Dzień Księgarza Dzień Księgarza 193 O Janku, co lubił czytać książki 38 Dzień Małpy Małpka 149 Dzień Herbaty W herbaciarni 96 Dzień Ryby Łowienie ryb w przeręblach 75 Na ryby 143 Ryby 192 Wigilia / Boże Narodzenie Bombki choinkowe 88 Boże Narodzenie 71 Bożonarodzeniowe lampiony 134 Choinka 88 Christmas Cookies 198 Czar Świąt 65 Dla kogo ten prezent? 87 Jasełka 24 Jasełka I 59 Jasełka III 114 Kartka świąteczna 114 Każdy może zostać Świętym Mikołajem 68 Kto odwiedził Jezuska? 133 Let’s Decorate Christmas Tree 201 Łańcuch choinkowy 82 Łańcuch na choinkę 95 Najdłuższy łańcuch 88 Pachnący świecznik na stół wigilijny 134 Pastorałka przedszkolaka 113 Pierogi 147 Prezentowe zgadywanki 121 Smutna jodła 127 Stockings 200 Szopka bożonarodzeniowa 114 Ślemy życzenia w różne strony 113 Świąteczne ćwiczenia 171 Świąteczne powitanie 157 Świąteczne przygotowania 133 Świąteczny czas 66 Święta Bożego Narodzenia 134 Taniec aniołków 90 239


Torebka prezentowa 114 Wesołych Świąt 168 Wędrówka przez pustynię 148 Zagadkowe prezenty 189 Zapach Świąt 85 Zbliżają się święta 166 Zielone drzewko 145 Zupa grzybowa 158 Sylwester / Nowy Rok Balonowy partner do tańca 94 Biesiada dwunastu braci 52 Co jest w środku? 79 Czy czas nas goni? 31 Dwanaście miesięcy na talerzu 94 Gimnastyka z balonikiem 184 Kalendarz na nowy rok 80 Rośnie balonik 168 Skaczące balony 81 Sylwester 148 Taniec-rozruszaniec 156 Wahadło zegara 80 Zabawy z balonami 178 Zepsuty zegar 79 Zmartwienia Starego Roku 62

STYCZEŃ

Karnawał Bal 96 Balonowy partner do tańca 94 Gimnastyka z balonikiem 184 Karnawał 55 Karnawał w zoo 27 Karnawałowa bajka o… 92 Karnawałowa orkiestra 164 Karnawałowe pióra 81 Karnawałowe skarby 91 Karnawałowe zagadki 191 Kto wymyślił karnawał? 54 Na sambodromie 82 Rośnie balonik 168 Skaczące balony 81 Taniec-rozruszaniec 156 Zabawy z balonami 178 Dzień Wegetarian Dynia jest jak… 91 Kolorowe są i zdrowe… 86 Magiczne drzewka mocy 39 Talarki bysia 86

240

Zagubione kulki siłacza 87 Zakupy w warzywniaku 144 Dzień Osób Nieśmiałych O kreciku samotniku i nieśmiałym słowiku 29 Dzień Śniegu Balonowa śnieżyca 101 Bitwa na śnieżki 85 Grupowy bałwanek 132 It’s Snowy 199 Mała śnieżka 109 Marsz po śniegu 102 Największa śniegowa kula 110 Pada drobny śnieżek 142 Płatki śniegu 119 Śniegowe chmurki 153 Śniegowe kule 85 Śniegu napadało 100 Śnieżna bitwa 120 Śnieżna kula 102 Śnieżne zabawy 129 Śnieżynki 19 Śnieżynkowa gra 102 Śnieżynkowy taniec 120 Taniec śnieżynek 125 Toczenie kuli śniegowej 110 Ulepimy bałwanka 90 W białym kolorze 65 Wirujące płatki śniegu 119 Wirujący śnieg 168 Wszędzie biało 70 Zabawy na śniegu 119 Zamieć śnieżna 167 Zimowy taniec 85 Dzień Popcornu Popcorn 147 Dzień Babci i Dzień Dziadka Babcine urodziny 146 Babcine wypieki 105 Czy czas nas goni? 31 Czyje na wierzchu? 112 Dla babci i dziadka 143 Droga na strych 86 Dziadkowie biegają 106 Dzień Babci i Dziadka 36 Gramy dla babci i dziadka 83 Historia o dziadku 57


Jaka jest babcia? Jaki jest dziadek? 86 Kalambury z babcią i dziadkiem 105 Kolekcjoner monet 22 Korale dla babci 84 Lustro 138 Magiczne drzewka mocy 39 Miłością wypełniają nam rok 58 Niezwykłe życzenia dla dziadka 137 Pamiątki z dawnych lat 80 Pamiątkowe zdjęcia 106 Przebieranki 106 Przez babcine okulary 105 Rodzinne drzewo 84 Rysunek dla babci 145 Smażymy naleśniki dla dziadka 138 Spacer z dziadkami 112 U babci i dziadka 185 Wspólne bajanie 137 Wyliczanka z dziadkiem i babcią 62 Wyprawa do dziadków 154 Z babcią i dziadkiem 111 Z wizytą u dziadka 137 Zabawy naszych dziadków 112 Zagadka dla babci i dziadka 70 Dzień Rogalika Dzień Rogalika 68 Lepimy rogale 66 Dzień Zebry Zebra 193 Dzień Iluzjonisty Czarodziej w tęczowym kapeluszu 25 Iluzjonista 193 Dzień Przytulania Dziś przytulasz ty! 159 Nić przyjaźni 90

LUTY

Dzień Niedźwiedzia Misiowa gimnastyka 179 Niedźwiedzie zasady 54 Niedźwiedź Teodor 37 Dzień Handlowca Ćwiczymy na zakupach 181 Dzieci liczą pieniądze 142 Ile płacę? 78 Kolekcjoner monet 22 Lista zakupów 78 Moneta 168

Na półkach 141 Na sklepowych półkach 174 Na zakupach 178 Pędzimy na zakupy! 33 Przedszkolna mennica 77 Skarbonka 79 W pasmanterii 76 Waga się waha i przechyla 77 Zakupy w warzywniaku 144 Dzień Pizzy Let’s Prepare a Pizza Plate 201 Pizza 193 Dzień Chorego W zdrowym ciele zdrowy duch! 69 Dzień Dokarmiania Zwierzyny Leśnej Balonowy ptaszek 123 Dzik czy sarna? 128 Hungry Animals 199 Kto wpadł w zaspę? 130 Ptasie ciasteczka 124 Ptasie przysmaki 126 Ptaszek 123 Rysunki na śniegu 130 Spotkanie na Zajęczej Polanie 46 Sztuczny śnieg 130 Śnieżna zamieć 129 Who Needs Your Help? 199 Wizyta w paśniku 165 Zima leśnych zwierząt 64 Zmarznięte zwierzęta 149 Dzień Radia Radio 194 Walentynki Nić przyjaźni 90 O robocie, który chciał mieć serce 20 Przekaż dalej 118 Serce 78 Walentynkowe pudełko 79 Dzień Kota Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? 44 Gdzie schował się kot? 78 Jak kot 108 Koci przyjaciele 67 Kocie zajęcia 107 Kotek 107 Kotki biegną do miski z mlekiem 104 Kotki piją mleko 108 241


Koty-psoty 108 O trzech kotkach 56 Ruszamy na pomoc zwierzętom! 35 Zaginiony kotek 104 Dzień Baterii Pojazdy na baterie 165 Tłusty Czwartek Karnawałowe zagadki 191 Tłusty Czwartek 192 Dzień Języka Ojczystego Gimnastyka z powiedzeniami 184 Łamańce językowe 167 O Janku, co lubił czytać książki 38 O smutnym smoku 57 Wierszykomania 189 Dzień Dinozaura Dinozaury 56 I’m a Tiny Dinosaur… 200 Idą dinozaury 91 Krótki wykład prehistoryczny 144 Polowanie welociraptorów 92 Spacer przez jurajską dżunglę 173 Układamy szkielet dinozaura 92 Dzień Żaby Małe żabki 149

242


Skorowidz klasyfikujący FIZYCZNY OBSZAR ROZWOJU zabawy konstrukcyjne, majsterkowanie Balonowy partner do tańca 94 Bałwanek w śnieżnej kuli 84 Choinka 88 Grupowy bałwanek 132 Lepimy rogale 66 Rodzinne drzewo 84 Szopka bożonarodzeniowa 114 Śnieżna zamieć 129 Układamy szkielet dinozaura 92 mała motoryka, zabawy paluszkowe Babcine urodziny 146 Bałwanek w śnieżnej kuli 84 Choinka 88 Dla babci i dziadka 143 Dobry humor 148 Dzieci liczą pieniądze 142 Guzikowa zabawa 146 Kolorowy szalik 130 Krótki wykład prehistoryczny 144 Kwiatki dla babci i dziadka 106 Lepimy rogale 66 Małe żabki 149 Na ryby 143 Największa śniegowa kula 110 Narciarze 131 Noc i dzień 144 Pamiątkowe zdjęcia 106 Pierogi 147 Pingwin wykonany techniką origami z kół 116 Ptasie przysmaki 126 Roześmiane palce 146 Rysujemy bałwana 100 Rysunki na śniegu 130 Sople lodu 147 Sylwester 148 Sztuczny śnieg 130 Śnieżna zamieć 129 Święty Mikołaj idzie… 141 Torebka prezentowa 114 Ubieramy bałwanki 83

Układamy szkielet dinozaura 92 Wędrówka przez pustynię 148 Worek Mikołaja 142 Zakupy w warzywniaku 144 Zielone drzewko 145 Zimne dłonie 141 Zimowy taniec 85 Zmarznięte zwierzęta 149 Zmarznięte zwierzęta 149 percepcja, rozwijanie zmysłów W herbaciarni 96 Zmysły 95 wzrok Dla kogo ten prezent? 87 Pamiątki z dawnych lat 80 Pingwinkowe kroki 81 W fabryce instrumentów 136 Waga się waha i przechyla 77 Zagubione rękawiczki 120 Znajdź kogoś, kto… 93 słuch Bal 96 Bałwanki-narciarze 99 Budzik 80 Co jest w środku? 79 Co to za instrument? 136 Dzwonią dzwonki sań… 122 Głodny ptaszek 124 Gramy dla babci i dziadka 83 Ile płacę? 78 Jaką głoskę słyszysz? 164 Korale dla babci 84 Kry 116 Kukułka 83 Lista zakupów 78 Mikołajowi pomocnicy 90 Orszak Mikołajkowy 117 Skacz lub stój 96 Spotkanie na Zajęczej Polanie 46 Taniec śnieżynek 125 Wirujące płatki śniegu 119 Zepsuty zegar 79 Zimowe łamigłówki 95 243


dotyk Czyj to szalik? 89 Gdzie schował się kot? 78 Lisy szukają lemingów 76 Ptasie przysmaki 126 Rzeźba z lodu 76 Sztuczny śnieg 130 Worek prezentów 88 węch Pachnący świecznik na stół wigilijny 134 Zapach Świąt 85 zdrowie i bezpieczeństwo Kolorowe są i zdrowe… 86 Krzyś i łyżwy 20 Kwiatki dla babci i dziadka 106 Magiczne drzewka mocy 39 Niedźwiedzie zasady 54 W zdrowym ciele zdrowy duch! 69 W zimowy dzień 155 Wyjątkowe przedszkole 27 Zdrowe nawyki 189 Zimą bawimy się bezpiecznie 67 relaksacja, masażyki Dynia jest jak… 91 Leniwe misie 78 Lodowa kraina 148 Na półkach 141 Pada drobny śnieżek 142 Popcorn 147 Rysunek dla babci 145 Słonko budzi misie 87 Topniejąca bryła lodu 153 Zabawy na śniegu 119 zabawy ruchowe, gimnastyka, opowieści ruchowe Babcine wypieki 105 Balonowa śnieżyca 101 Bitwa na śnieżki 85 Budzik 80 Czerwony kolor 122 Ćwiczenia na różne okazje 172 Ćwiczymy na zakupach 181 Dawniej i dziś 182 Droga na strych 86 Duże i małe bałwany 99 Dwanaście miesięcy na talerzu 94 244

Dziadkowie biegają 106 Dzieci pomagają 157 Dzik czy sarna? 128 Dziś przytulasz ty! 159 Gimnastyka z balonikiem 184 Gimnastyka z powiedzeniami 184 Głodne ptaszki 126 I’m a Tiny Dinosaur… 200 Idą dinozaury 91 Idzie Mikołaj 163 It’s Snowy 199 Just Like Me 198 Karnawałowe skarby 91 Kocie zajęcia 107 Kotek 107 Kotki piją mleko 108 Koty-psoty 108 Kto odwiedził Jezuska? 133 Kulig 131 Lodowy tor przeszkód 176 Łowienie ryb w przeręblach 75 Małe zuchy we frakach 115 Marsz po śniegu 102 Między gwiazdami 171 Mikołajowy worek 118 Misiowa gimnastyka 179 Mróz żartowniś 89 Na kuligu 102 Na sklepowych półkach 174 Na ulicy 91 Na zakupach 178 Naśladujemy renifery 164 Nurkowanie pod lodem 115 Pajęczyny na strychu 86 Palec pod budkę! 82 Pierwsza gwiazdka 88 Pingwinkowa gra 164 Pingwinkowe kroki 81 Pod taflą lodu 164 Podróż do Krainy Praw Dziecka 158 Pojazdy na baterie 165 Polowanie welociraptorów 92 Pomagam w przedszkolu 89 Pomocnicy Mikołaja 176 Poranna rozgrzewka na zimowe dni 156 Pracowite Mikołaje 153 Prawda czy fałsz? 126 Ptasie harce 177


Ptasie odgłosy 126 Ptaszki przyleciały 159 Skacz lub stój 96 Skaczące balony 81 Slalom wśród choinek 128 Słonko budzi misie 87 Smażymy naleśniki dla dziadka 138 Smutny Azor 156 Spacer przez jurajską dżunglę 173 Spacer przez zimowy las 155 Spacer z dziadkami 112 Spacer z psem 103 Spłoszone wróbelki 128 Sprawne przedszkolaki 175 Śniegowe chmurki 153 Śniegowe kule 85 Świąteczne ćwiczenia 171 Świąteczne powitanie 157 Taniec-rozruszaniec 156 Topniejąca bryła lodu 153 U babci i dziadka 185 Ulepimy bałwanka 90 Uwaga, nadchodzi wilk! 78 Uwaga, przeszkoda! 93 W karmniku 185 W zimowy dzień 155 W zimowym lesie 180 Waga się waha i przechyla 77 Wahadło zegara 80 Wesołych Świąt 168 Wędrówki bałwanków 167 Winter Fun 197 Worek z prezentami 117 Wycieczka do kopalni węgla 154 Wyprawa do dziadków 154 Wyprawa na Antarktydę 157 Wyścigi po zimowym lesie 101 Z górki na pazurki 167 Zabawy „na śniegu” 182 Zabawy z balonami 178 Zaginiony kotek 104 Zamieć śnieżna 167 Zima zaprasza do zabawy 75 Zimą na wiejskim podwórku 163 Zimowe zabawy 183 Zmęczone Mikołaje 122 Zupa grzybowa 158

zabawy ruchowe przy muzyce Bałwanek 99 Bałwanki-narciarze 99 Bombki choinkowe 88 Czworonożni przyjaciele 103 Czyj to szalik? 89 Do karmników czas! 123 Idzie, idzie Mikołaj 121 Korale dla babci 84 Kry 116 Łańcuch choinkowy 82 Mała śnieżka 109 Mikołajowi pomocnicy 90 My Dancing Partner 197 Na sambodromie 82 Na saneczki 110 Nakręcane zabawki 122 Pastorałka przedszkolaka 113 Pingwinek 115 Płatki śniegu 119 Pociąg z bałwankami I 82 Ptaszek 123 Ptaszki w karmniku 123 Siadła wrona 125 Smutna jodła 127 Szalikowy taniec 119 Śniegu napadało 100 Śnieżne zabawy 129 Taniec aniołków 90 Taniec białych dni 131 Taniec śnieżynek 125 Tańczące gwiazdki 110 Tańczę tak jak ty! 100 Toczenie kuli śniegowej 110 Wesołe rytmy 135 Wiatr i śnieżynki 100 Wirujące płatki śniegu 119 Witamy gości 88 Zagubione rękawiczki 120 Zaprzęgi 121 Zima zaprasza do zabawy 75 Zimowy taniec 85

EMOCJONALNY OBSZAR ROZWOJU emocje Boże Narodzenie 71 Czarodziej w tęczowym kapeluszu 25 Dobry humor 148 Jaki masz humor? 87 245


Lustro 138 O kreciku samotniku i nieśmiałym słowiku 29 O robocie, który chciał mieć serce 20 Roześmiane palce 146 Serce 78 bajki psychoedukacyjne Magiczne drzewka mocy 39 Śnieżynki 19 spełnianie marzeń, dążenie do celu O Janku, co lubił czytać książki 38 O kreciku samotniku i nieśmiałym słowiku 29 szacunek wobec zwierząt Czworonożni przyjaciele 103 Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? 44 Głodny ptaszek 124 Goście w karmniku 51 Hungry Animals 199 Koci przyjaciele 67 Krzyś pomaga ptakom 68 Na ulicy 91 Ptasie ciasteczka 124 Ptaszek 123 Ptaszki w karmniku 123 Ruszamy na pomoc zwierzętom! 35 Smutny Azor 156 Spacer z psem 103 Spotkanie na Zajęczej Polanie 46 Uczta w karmniku 64 Who Needs Your Help? 199 Zima leśnych zwierząt 64

SPOŁECZNY OBSZAR ROZWOJU poczucie własnej wartości i tożsamości Śnieżynki 19 poczucie przynależności, przyjaźń, pomoc innym Czego nie kupię za pieniądze? 53 Dzieci pomagają 157 Dziś przytulasz ty! 159 Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? 44 Historia o Świętym Mikołaju 42 Housework 198 Koci przyjaciele 67 Krzyś i łyżwy 20 246

Niewidzialne prezenty 138 O kreciku samotniku i nieśmiałym słowiku 29 O robocie, który chciał mieć serce 20 O smutnym smoku 57 Pędzimy na zakupy! 33 Pomagam w przedszkolu 89 Problemy osób niepełnosprawnych 92 Śnieżynki 19 Trzy pingwinki 28 Uwaga, przeszkoda! 93 Who Needs Your Help? 199 Wolontariusz – kto to taki? 64 Wyjątkowe przedszkole 27 Ziarnko do ziarnka… 124 współpraca w grupie, integracja Czarodziej w tęczowym kapeluszu 25 Dobry humor 148 Dobrze się z tobą czuję 87 Dziś przytulasz ty! 159 Dzwonią dzwonki sań… 122 Jaki masz humor? 87 Jasełka 24 Just Like Me 198 Kto wpadł w zaspę? 130 Kulig 131 Łańcuch choinkowy 82 Łańcuch na choinkę 95 Mała śnieżka 109 Mróz żartowniś 89 Na sambodromie 82 Nić przyjaźni 90 Przekaż dalej 118 Serce 78 Stockings 200 Śnieżna zamieć 129 Świąteczne powitanie 157 Uwaga, nadchodzi wilk! 78 Uwaga, śliski lód 77 Witamy gości 88 Wyjątkowe przedszkole 27 Z wizytą u dziadka 137 Znajdź kogoś, kto… 93 wartości rodzinne Babcine urodziny 146 Czar Świąt 65 Czego nie kupię za pieniądze? 53


Czy czas nas goni? 31 Dla babci i dziadka 143 Dzień Babci i Dziadka 36 Historia o dziadku 57 Jak na starej fotografii 111 Jaka jest babcia? Jaki jest dziadek? 86 Kalambury z babcią i dziadkiem 105 Każdy może zostać Świętym Mikołajem 68 Kolekcjoner monet 22 Miłością wypełniają nam rok 58 Niezwykłe życzenia dla dziadka 137 Pamiątki z dawnych lat 80 Pędzimy na zakupy! 33 Przebieranki 106 Rodzinne drzewo 84 Świąteczny czas 66 Wspólne bajanie 137 Z babcią i dziadkiem 111 Zabawy naszych dziadków 112 Zagadka dla babci i dziadka 70 Zbliżają się święta 166 respektowanie norm Krzyś i łyżwy 20 Zimą bawimy się bezpiecznie 67 prawa i obowiązki, szacunek do innych Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? 44 O robocie, który chciał mieć serce 20 Podróż do Krainy Praw Dziecka 158 Problemy osób niepełnosprawnych 92 Wyjątkowe przedszkole 27

POZNAWCZY OBSZAR ROZWOJU gotowość do nauki czytania, ćwiczenia narządu mowy Bal 96 Co nam dzisiaj dasz? 167 Czyje na wierzchu? 112 Dmuchana rymowanka 166 Dwanaście miesięcy i cztery pory roku 80 Hokej 166 Idzie Mikołaj 163 Jaka jest babcia? Jaki jest dziadek? 86 Karnawałowa bajka o… 92 Karnawałowa orkiestra 164 Łamańce językowe 167 Moneta 168

Na kuligu 102 O Janku, co lubił czytać książki 38 O smutnym smoku 57 Pingwinkowa gra 164 Pod taflą lodu 164 Pojazdy na baterie 165 Ptasie dzioby 168 Ptasie odgłosy 126 Rośnie balonik 168 Roześmiane palce 146 Śnieżna bitwa 120 Świąteczne przygotowania 133 Święta Bożego Narodzenia 134 Tu najzimniej, tu najcieplej 83 Tydzień 79 Wędrówki bałwanków 167 Wizyta w paśniku 165 Wspólne bajanie 137 Z górki na pazurki 167 Zamieć śnieżna 167 Zbliżają się święta 166 Zimą na wiejskim podwórku 163 Zimowe harce 132 Zimowy taniec wiatru 163 Zmarznięta buzia 166 edukacja matematyczna klasyfikowanie, figury geometryczne, rytmy Ptasie przysmaki 126 Torebka prezentowa 114 eksperymentowanie, pomiary Mors i jego ciosy 75 Najdłuższy łańcuch 88 Rzeźba z lodu 76 Tasiemki 77 Waga się waha i przechyla 77 Zjawisko dnia i nocy polarnej 75 orientacja przestrzenna, różnicowanie stron, schemat ciała Misiowa gimnastyka 179 My Dancing Partner 197 Pierwsza gwiazdka 88 Płatki śniegu 119 Spacer z dziadkami 112 Śnieżynkowy taniec 120 Zagubione kulki siłacza 87 247


przeliczanie, liczebniki, dodawanie i odejmowanie Bitwa na śnieżki 85 Guziki dla bałwanków 84 Karnawałowe pióra 81 Kotki biegną do miski z mlekiem 104 Kukułka 83 Let’s Decorate Christmas Tree 201 Lisy szukają lemingów 76 Łowienie ryb w przeręblach 75 Najdłuższy łańcuch 88 Palec pod budkę! 82 Pociąg z bałwankami I 82 Ptaszki w karmniku 123 Smażymy naleśniki dla dziadka 138 Śnieżynkowa gra 102 Święta Bożego Narodzenia 134 Tworzymy psie zaprzęgi 76 Wyliczanka z dziadkiem i babcią 62 Ziarnko do ziarnka… 124 następstwo czasu Biesiada dwunastu braci 52 Cały tydzień Janka 65 Co jest w środku? 79 Co to za miesiąc? 81 Czy czas nas goni? 31 Dawniej i dziś 182 Dwanaście miesięcy i cztery pory roku 80 Dwanaście miesięcy na talerzu 94 Goście w karmniku 51 Kalendarz na nowy rok 80 Kukułka 83 Miesiące 63 Noc i dzień 144 Pory roku 71 Seasons 200 Spacer z porami roku 94 Tick-Tock 197 Tu najzimniej, tu najcieplej 83 Tydzień 79 Zmartwienia Starego Roku 62 pieniądze Czego nie kupię za pieniądze? 53 Czyje na wierzchu? 112 Dzieci liczą pieniądze 142 Ile płacę? 78 248

Kolekcjoner monet 22 Przedszkolna mennica 77 Skarbonka 79 edukacja przyrodnicza zjawiska atmosferyczne Artysta malarz 63 It’s Snowy 199 Marsz po śniegu 102 Mroźne zagadki 192 Mróz 190 Rzeźba z lodu 76 Sople lodu 147 Spotkanie z Zimą 67 Śniegowe chmurki 153 Śniegu napadało 100 Śnieżynki 19 Uwaga, śliski lód 77 W białym kolorze 65 Wirujący śnieg 168 rośliny, owoce, warzywa Dynia jest jak… 91 Kolorowe są i zdrowe… 86 Magiczne drzewka mocy 39 Talarki bysia 86 W herbaciarni 96 Zakupy w warzywniaku 144 Ziarnko do ziarnka… 124 Zupa grzybowa 158 zwierzęta Balonowy ptaszek 123 Czworonożni przyjaciele 103 Dinozaury 56 Do karmników czas! 123 Dzik czy sarna? 128 Gdzie jesteś, Święty Mikołaju? 44 Gdzie schował się kot? 78 Głodne ptaszki 126 Głodny ptaszek 124 Goście w karmniku 51 Hungry Animals 199 I’m a Tiny Dinosaur… 200 Jak kot 108 Koci przyjaciele 67 Kocie zajęcia 107 Kotek 107 Koty-psoty 108 Krótki wykład prehistoryczny 144


Krzyś pomaga ptakom 68 Leniwe misie 78 Lisy szukają lemingów 76 Małe zuchy we frakach 115 Małpka 149 Mors i jego ciosy 75 Niedźwiedzie zasady 54 O trzech kotkach 56 Pingwin wykonany techniką origami z kół 116 Pingwinek 115 Pingwinkowa gra 164 Pod taflą lodu 164 Prawda czy fałsz? 126 Ptasie ciasteczka 124 Ptasie harce 177 Ptasie odgłosy 126 Ptasie przysmaki 126 Ptaszek 123 Ptaszki przyleciały 159 Ptaszki w karmniku 123 Ruszamy na pomoc zwierzętom! 35 Słonko budzi misie 87 Smutny Azor 156 Spacer z psem 103 Spłoszone wróbelki 128 Spotkanie na Zajęczej Polanie 46 Trzy pingwinki 28 Tworzymy psie zaprzęgi 76 Uczta w karmniku 64 Uwaga, nadchodzi wilk! 78 W karmniku 185 Who Needs Your Help? 199 Wizyta w paśniku 165 Wrony w kapotach 125 Zaginiony kotek 104 Zebra 193 Zima leśnych zwierząt 64 Zimą na wiejskim podwórku 163 Zmarznięte zwierzęta 149 środowisko przyrodnicze, zmiany w przyrodzie Artysta malarz 63 Biesiada dwunastu braci 52 Dwanaście miesięcy i cztery pory roku 80 Miesiące 63 Noc i dzień 144

Podróż na biegun południowy 174 Pory roku 71 Seasons 200 Solny ambaras 58 Spacer przez zimowy las 155 Spotkanie z Zimą 67 Śnieżynki 19 Tu najzimniej, tu najcieplej 83 W białym kolorze 65 W zimowym lesie 180 Wszędzie biało 70 Wyprawa na Antarktydę 157 Zima 51 Zimą na wiejskim podwórku 163 edukacja muzyczna Bałwanki-narciarze 99 Co to za instrument? 136 Do karmników czas! 123 Dwanaście miesięcy i cztery pory roku 80 Gramy dla babci i dziadka 83 Gramy na pudełkach 121 Korale dla babci 84 Lecą z nieba małe gwiazdki 113 Multiinstrumentalista 136 Na sambodromie 82 Nakręcane zabawki 122 Niezwykłe życzenia dla dziadka 137 Orszak Mikołajkowy 117 Pastorałka przedszkolaka 113 Pingwin wykonany techniką origami z kół 116 Pingwinek 115 Smutna jodła 127 Szalikowy taniec 119 Szy, szy 128 Śnieżynkowy taniec 120 Taniec aniołków 90 Taniec białych dni 131 Taniec śnieżynek 125 Tańczące gwiazdki 110 Tańczę tak jak ty! 100 Toczenie kuli śniegowej 110 Tu najzimniej, tu najcieplej 83 Wesołe rytmy 135 Wirujące płatki śniegu 119 Zagraj to sam 135 Zimowy taniec 85 249


edukacja plastyczna, kolory Artysta malarz 63 Balonowy ptaszek 123 Bałwanek w śnieżnej kuli 84 Bożonarodzeniowe lampiony 134 Choinka 88 Grupowy bałwanek 132 Jak na starej fotografii 111 Kalendarz na nowy rok 80 Kartka świąteczna 114 Kolorowe są i zdrowe… 86 Kolorowy szalik 130 Kwiatki dla babci i dziadka 106 Lepimy rogale 66 Mrozowe malunki 132 Najdłuższy łańcuch 88 Narciarze 131 O trzech kotkach 56 Pachnący świecznik na stół wigilijny 134 Pamiątkowe zdjęcia 106 Przedszkolna mennica 77 Rysujemy bałwana 100 Rysunki na śniegu 130 Rzeźba z lodu 76 Skarbonka 79 Szopka bożonarodzeniowa 114 Śnieżna kula 102 Torebka prezentowa 114 Ubieramy bałwanki 83 W białym kolorze 65 Wirujący śnieg 168 Wrony w kapotach 125 Wszędzie biało 70 Zimowy krajobraz 101 inspiracje parateatralne Co to za miesiąc? 81 Głodne ptaszki 126 Hungry Animals 199 Idą dinozaury 91 Idzie, idzie Mikołaj 121 Jasełka 24 Jasełka I 59 Jasełka III 114 Kalambury z babcią i dziadkiem 105 Kotek 107 Kotki piją mleko 108 Krzyś pomaga ptakom 68 Kto odwiedził Jezuska? 133 250

Lustro 138 Marsz po śniegu 102 Nakręcane zabawki 122 Pomagam w przedszkolu 89 Prezentowe zgadywanki 121 Przebieranki 106 Słonko budzi misie 87 Spacer z porami roku 94 Spacer z psem 103 Śnieżynkowy taniec 120 Taniec aniołków 90 Ulepimy bałwanka 90 Witamy gości 88 Z babcią i dziadkiem 111 Zimowe kalambury 130 edukacja regionalna i patriotyczna Choinka 88 Czar Świąt 65 Kolekcjoner monet 22 O Janku, co lubił czytać książki 38 Ślemy życzenia w różne strony 113 Świąteczny czas 66 Zielone drzewko 145 edukacja międzykulturowa Historia o Świętym Mikołaju 42 Karnawał 55 Kolekcjoner monet 22 Kto wymyślił karnawał? 54 Na sambodromie 82 język angielski Christmas Cookies 198 Housework 198 Hungry Animals 199 I’m a Tiny Dinosaur… 200 It’s Snowy 199 Just Like Me 198 Let’s Decorate Christmas Tree 201 Let’s Prepare a Pizza Plate 201 My Dancing Partner 197 Seasons 200 Stockings 200 Tick-Tock 197 Who Needs Your Help? 199 Winter Fun 197 rozwijanie wyobraźni, zabawy twórcze Dynia jest jak… 91 Jaką zabawką jestem? 118


Jasełka III 114 Niewidzialne prezenty 138 Pracowite Mikołaje 153 Przez babcine okulary 105 Spacer z porami roku 94 Talarki bysia 86 Worek prezentów 88 Wspólne bajanie 137 zawody Co jest w środku? 79 Gol! 70 Łowienie ryb w przeręblach 75 Multiinstrumentalista 136 Pędzimy na zakupy! 33 Piłka nożna 52 Przedszkolna mennica 77 Solny ambaras 58 Spotkanie na Zajęczej Polanie 46 W fabryce instrumentów 136 W pasmanterii 76 Wahadło zegara 80 Wycieczka do kopalni węgla 154 Zima leśnych zwierząt 64

251



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.