Wiosna w Przedszkolu by BLIŻEJ PRZEDSZKOLA

WIOSNA W PRZEDSZKOLU zabaw y ogรณlnoroz wojo we inspirowane piosenkami Praca zbiorowa pod redakcja

Karoliny Gawlik

WIOSNA W PRZEDSZKOLU

zabawy ogólnorozwojowe inspirowane piosenkami Praca zbiorowa pod redakcją

Karoliny Gawlik

Redakcja merytoryczna:

Maria Broda-Bajak

Producent wykonawczy:

Wojciech Wolak

Korekta:

Iwona Górny

Projekt okładki:

Dorota Prończuk

Wydawca:

CEBP 24.12 Sp. z o.o. 30-437 Kraków, ul. Kwiatowa 3

www.blizejprzedszkola.pl

Spis treści Od Wydawcy Bal u bociana Bocian i żaby Brudny świat – czysty świat Chodzi kura po kurniku Idzie Wiosna polną drogą Kim zostanę, gdy dorosnę Kochamy nasze mamy Kocia zabawa Kolorowa wiosna Kwoka i pisklęta Moja Mama Niezwykły zajączek Piosenka o warzywach Piórko z podwórka Podróż do planet Przedszkolne Ekoludki Radosny gość Senne opowieści Sto lat, Mamusiu W świecie baśni Ważne numery Wielkanoc Zając Zielona Wiosenka

5 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 40 42 44 46 48 50 52 54 3

Od Wydawcy

Publikacja „Wiosna w przedszkolu. Zabawy ogólnorozwojowe inspirowane piosenkami” jest zbiorem pomysłów na zabawy do piosenek zamieszczonych na płycie „Wiosna w Przedszkolu. Piosenki dla dzieci”. Muzyka na tej płycie towarzyszyła treściom publikowanym na łamach miesięcznika „Bliżej Przedszkola”, a niniejsze opracowanie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom naszych Czytelników – gromadzi bowiem w jednym miejscu wszystkie teksty piosenek oraz opisy zorganizowanych do nich zabaw. W książce znajdują się zabawy i sytuacje edukacyjne znane Czytelnikom miesięcznika oraz garść nowych propozycji – dotąd niepublikowanych, które rozszerzają i wzbogacają wcześniejsze treści. Realizacja przedstawionych tu pomysłów nie tylko pozwoli na zaspokojenie naturalnej dla dzieci potrzeby ruchu, ale także będzie pomocą w rozwijaniu u przedszkolaków umiejętności muzycznych i językowych oraz w podejmowaniu działań integrujących grupę. Czytelnicy znajdą tu w szczególności następujące propozycje zabaw: ● zabawy rytmiczne i muzyczno-rytmiczne; ● zabawy o charakterze opowieści ruchowych; ● zabawy taneczne i kołowe;

● zabawy doskonalące umiejętność gry na instrumentach perkusyjnych;

● zabawy orientacyjno-porządkowe i doskonalące umiejętność reagowania na sygnał; ● zabawy plastyczne i plastyczno-techniczne;

● zabawy matematyczne i rozwijające logiczne myślenie; ● zabawy paluszkowe.

Publikacji towarzyszy płyta CD, na której zawarte są wersje instrumentalne utworów z płyty „Wiosna w Przedszkolu. Piosenki dla dzieci”. Podkłady te mają wyraźnie zaznaczoną linię melodyczną, co czyni je niezwykle przydatnym narzędziem w codziennej pracy z przedszkolakami. Mamy nadzieję, że korzystanie z tej książki będzie nie tylko ułatwieniem w codziennej pracy, ale również inspiracją do tworzenia własnych propozycji przez nauczycieli. 5

Bal u bociana słowa i muzyka: Michał Danecki

Pośród traw wielka wrzawa! Żabi rechot wieści niesie w dal, że nad wodą dziś zabawa: bocian prosi wszystkich na swój bal. Goście przyszli wystrojeni,  każdy poloneza tańczyć chce.  Bocian pląsa najedzony –

żadna żabka go nie boi się.

n Na balu u bociana – zabawa taneczna przy piosence (oprac. K. Gawlik) Dzieci siedzą w kole. Nauczyciel wybiera jedno z dzieci (bociana) i włącza nagranie piosenki „Bal u bociana” w wersji instrumentalnej. Bocian krąży po kole i wybiera kolejne dzieci (żabki), które stopniowo tworzą coraz większe koło i wspólnie tańczą najpierw w jedną, później w drugą stronę. n Bocianie powitanie – zabawa integracyjna Dzieci stają w kole i na melodię popularnej piosenki „Tańczymy labada” poruszają się po okręgu, śpiewając: Witamy bociana, bociana, bociana, witamy bociana, naszego kompana. Następnie łapią osobę z boku za wymienioną część ciała, ale w nazewnictwie bocianim (np. za skrzydło, za ogon, za dziób itp.) i śpiewając piosenkę raz jeszcze poruszają się po okręgu, trzymając się za wskazaną część ciała. n Zmęczony bociek – ćwiczenie wyciszające (oprac. K. Gawlik) Dzieci siadają w kręgu. Nauczyciel prezentuje im kołatkę i mówi: To bociek. Bociek jest zmęczony, nie ma siły klekotać. Nauczyciel podaje kołatkę dziecku siedzącemu po prawej lub po lewej jego stronie (trzymając za jej rączkę), a zadaniem dzieci jest przekazywanie kołatki sąsiadowi tak, aby nie wydobyć z instrumentu żadnego dźwięku. 6

n Koncert żab i bocianów – zabawa muzyczna (oprac. K. Gawlik) Przedszkolaki siedzą na dywanie. Prowadzący dzieli dzieci na dwie grupy – bociany i żabki. Grupa bocianów otrzymuje kołatki, a grupa żabek – bębenki. Zabawa ma następujący przebieg: najpierw rytm ósemkowy grają bociany (dla ułatwienia dzieci mogą równocześnie wypowiadać słowa kle, kle, kle, kle), później żabki grają dwukrotnie dłuższe wartości, czyli rytm ćwierćnutowy (dzieci grając mogą mówić rech, rech). Nauczyciel zostaje dyrygentem i wskazuje, w jakiej kolejności mają grać zespoły, tworząc tym samym różne rytmy (np. cztery ósemki, dwie ćwierćnuty, cztery ósemki, dwie ćwierćnuty itd.). Na koniec wszyscy grają razem (bociany dwukrotnie szybciej, tzn. na dwa uderzenia kołatką przypada jedno uderzenie w bębenek). n Polonez na łące – zabawa taneczna (oprac. K. Gawlik) Nauczyciel wybiera dwoje dzieci, które stają naprzeciw siebie i tworzą bramę. Odtwarza dowolny utwór instrumentalny o charakterze poloneza (można też wykorzystać wersję instrumentalną piosenki „Bal u bociana”). Pozostałe dzieci w parach krokiem poloneza poruszają się po dywanie, przechodząc kolejno przez utworzony tunel. Kiedy muzyka ucichnie – te dzieci, które będą aktualnie w bramie ustawiają się za pierwszą dwójką, przedłużając tunel (jak w zabawie popularnej „Jawor, jawor...”). n Bocian poluje – zabawa ruchowa z elementami edukacji matematycznej Dzieci otrzymują emblematy z wizerunkami wybranych zwierząt będących pożywieniem bociana. Kiedy w tle słychać dowolną, wesołą muzykę, dzieci poruszają się w sposób charakterystyczny dla zwierzęcia, które mają na swoim emblemacie. Gdy muzyka przestaje grać, dzieci nieruchomieją, a na łowy wyrusza bocian (dziecko lub nauczyciel). Osoba, która się poruszy i zostanie zauważona przez bociana, przechodzi do gniazda (okręgu utworzonego z długiej skakanki). Na koniec dzieci, które nie zostały złapane, wspólnie przeliczają liczbę schwytanych zwierząt. Mogą też porównać, których zwierząt bocian złapał najwięcej, a których najmniej. n Bocian – praca przestrzenna z wykorzystaniem płatków kosmetycznych Nauczyciel przygotowuje następujące materiały dla każdego dziecka:  cztery płatki kosmetyczne,  patyczek do szaszłyków,  czerwoną włóczkę,  elementy wycięte z papieru (oczy, dziób, skrzydła),  klej typu magic. Następnie nauczyciel zaprasza kolejno po kilkoro dzieci do stolika i razem z nimi wykonuje z powyższych materiałów bociana (chodzi o to, aby dzieci widziały, jak należy wykonać pracę na każdym jej kolejnym etapie). Prowadzący może też zaprezentować gotowego bociana, a dzieci według instrukcji słownej starają się wykonać pracę plastyczną same. Kładą przed sobą na stoliku dwa płatki kosmetyczne – w pionie, jeden nad drugim, w odległości ok. 2-3 cm od siebie. Smarują je klejem, przyklejają patyczek do szaszłyków tak, aby przechodził przez środek każdego płatka. Na dolnym płatku układają dwa kawałki czerwonej włóczki tak, aby wystawały na dole (będą to nogi bociana). Pozostałymi dwoma płatkami kosmetycznymi przykrywają płatki ułożone wcześniej. W ten sposób powstaje głowa, szyja, tułów i nogi bociana. Dzieci samodzielnie przyklejają oczy, dziób i skrzydła, wycięte wcześniej z papieru według instrukcji nauczyciela. 7

Bocian i żaby słowa i muzyka: Maria Broda-Bajak

Kle, kle, kle, kle – słychać dookoła. B Co to? Co to? Bocian żabki woła! C Przyfrunął na łąkę, przystanął na nodze, D A zielone żabki bały się go srodze. /2x E Kum, kum, kum, kum – tak cicho kumkały. F Hop, hop, hop, hop – w trawę uciekały. G

n Bocian i żaby – zabawa inscenizacyjna do treści piosenki Chętne dziecko wciela się w rolę bociana. Pozostałe przykucają na dywanie i zamieniają się w żabki. Przedszkolaki ilustrują ruchem i gestem słowa piosenki „Bocian i żaby” według propozycji przedstawionej poniżej, jednocześnie włączając się w śpiew: B żabki

kucają na dywanie; bocian porusza ramionami niczym dziobem;

C żabki

przykładają dłoń do lewego, następnie do prawego ucha; bocian przechadza się, podnosząc wysoko kolana;

D bocian E żabki

przytulają się do siebie;

F żabki

kumkają;

G żabki

skaczą w przysiadzie; bocian porusza ramionami, naśladując kłapanie dziobem i próbuje gonić

żabki.

macha ramionami, staje raz na lewej, raz na prawej nodze;

n Bocian – zabawa w kole ze śpiewem Dzieci ustawiają się w kole i łapią za dłonie. Jedno z nich wchodzi do środka i wciela się w rolę bociana. Dzieci poruszają się po obwodzie koła w prawo/lewo i śpiewają piosenkę „Bocian i żaby”. Dziecko w środku koła naśladuje ruchy bociana zgodnie z tekstem. Po słowach: w trawę uciekały bocian stara się złapać żabkę, dotykając ramienia dziecka ustawionego w kole. Żabki, aby uniknąć złapania, mogą na chwilę przykucnąć. Jeśli bocianowi uda się dotknąć stojącego przedszkolaka, wciela się on w rolę bociana przy następnym powtórzeniu zabawy. Kiedy dzieci opanują zasady zabawy, można wybrać kilka bocianów równocześnie. n Żaby – ćwiczenia z elementami skoku Na środku dywanu nauczyciel układa z grubej liny okrąg, czyli staw. Podczas trwania muzyki (można wykorzystać piosenkę „Bocian i żaby” w wersji instrumentalnej lub dowolny podkład muzyczny) dzieci-żabki poruszają się wokół stawu w przysiadzie podskokami. Kiedy dźwięki ucichną, wskakują jak najszybciej do wody. n 1, 2, 3, bociek patrzy! – zabawa ruchowa (oprac. K. Gawlik) Nauczyciel wybiera jedno z dzieci, które zostaje bocianem. Pozostałe dzieci to żabki – przechodzą na jeden koniec sali. Bociek staje na drugim jej końcu, tyłem do pozostałych. Zadaniem żabek jest dotknięcie bociana. W tym celu żabki starają się podejść jak najbliżej bociana. Jednak ilekroć bocian się odwróci muszą zastygnąć w bezruchu. Kto się w tym czasie poruszy – odpada z zabawy. Wygrywa ten, kto jako pierwszy dotknie bociana. n Rozwijamy skrzydła – ćwiczenie oddechowe Dzieci otrzymują szarfy gimnastyczne, siadają skrzyżnie na dywanie. Na znak nauczyciela wdychają powietrze nosem, unoszą szarfę nad głowę, a potem wykonują powolny wydech ustami z opuszczaniem szarfy. Nauczyciel zwraca uwagę, by ramiona dzieci nie unosiły się podczas wdechu. n Tak jak bocian – zabawa z elementem ćwiczeń równoważnych Dzieci chodzą wyprostowane po dywanie-łące. Co jakiś czas próbują stanąć na jednej nodze i utrzymać równowagę przez kilka sekund, po czym rozkładają szeroko ręce-skrzydła i odlatują. n Bocianie gniazdo – zabawa rozwijająca kreatywność Dzieci oglądają zdjęcia bocianich gniazd oraz starają się określić ich cechy (kształt, materiał, twardość, wielkość). Następnie nauczyciel prosi, aby w sali znalazły przedmioty, które mają podobne cechy do tych, które zauważyły w bocianich gniazdach (np. szarfy, koce, pałki gimnastyczne, koło hula-hop, pieńki). Wszyscy zbierają się w kole i krótko uzasadniają swój wybór, np. pałki gimnastyczne, ponieważ przypominają patyki, z których bocian buduje gniazdo. Po omówieniu przedmiotów maluchy budują bocianie gniazdo ze znalezionych elementów. 9

Brudny świat – czysty świat słowa i muzyka: Magdalena Ledwoń

Brudne rzeki, morza brudne, brudne parki oraz lasy. Wszystko szare, wszystko smutne, kiedy wokół są brudasy. Jaki będzie ten nasz los, jaka będzie nasza dola, kiedy wszędzie śmieci stos – czy to w miastach, czy na polach. Nie smuć się, nasz przyjacielu, wokół masz kolegów wielu! Sprzątnąć ci to pomożemy – piękny świat także mieć chcemy. Obróć się w lewo i w prawo, wyrzuć śmieć do kosza żwawo. Planety nie rujnujesz, gdy śmieci segregujesz!

n Brudny świat – czysty świat – określanie nastroju melodii Dzieci słuchają słów i melodii piosenki „Brudny świat – czysty świat”. Zastanawiają się, dlaczego melodia tego utworu jest raz smutna, a innym razem weselsza i z czym to jest związane. Następnie ruchem ciała ilustrują emocje towarzyszące poszczególnym fragmentom piosenki. n Do kosza wrzuć! – zabawa rzutna Dzieci ustawiają się przed wyznaczoną linią w czterech drużynach, jedno za drugim. W odległości kilku kroków od nich nauczyciel ustawia cztery pojemniki równej wielkości. Każdy zawodnik ma trzy rzuty – dzieci rzucają kulami ze zgniecionych arkuszy gazet. Wygrywa ta drużyna, która będzie miała najwięcej trafień. 10

n Łąka czy wysypisko? – zabawa muzyczna Nauczyciel przygotowuje na dwóch stolikach, do których dzieci powinny mieć nieograniczony dostęp, dwa duże arkusze papieru. Na jednym z nich układa wyłącznie kredki w odcieniach brudnej wody: niebieskie, granatowe, szare, brązowe i czarne. Na drugim przygotowuje kredki we wszystkich odcieniach zielonego. Następnie odtwarza kilkakrotnie nagranie piosenki „Brudny świat – czysty świat” w wersji wokalnej. Dzieci słysząc smutny fragment piosenki, podchodzą do stoika z kredkami o ciemnych odcieniach i na kartonie malują fale. Natomiast, kiedy usłyszą wesołe nuty, ustawiają się przy stoliku z zielonymi kredkami i rysują na arkuszu zielone kreseczki, zgodnie z rytmem słyszanej melodii. Po zakończeniu zabawy można kartony wykorzystać do wykonania symbolicznej makiety łąki (np. przez doklejenie kolorowych kwiatów) oraz kontrastującej z nią makiety brudnej rzeki (przez doklejenie materiałów recyklingowych).* n Muzyczny manifest – zabawa rytmiczna Dzieci wykorzystują do tej zabawy przygotowane przez siebie instrumenty perkusyjne wykonane z materiałów recyklingowych. Najpierw nauczyciel rytmizuje różne ekologiczne hasła (np. O planetę naszą dbamy, wszystkie śmieci posprzątamy!; Śmieci segregujemy – czystej planety chcemy!), a dzieci powtarzają je i wygrywają ich rytm na przygotowanych przez siebie instrumentach. Następnie indywidualnie lub w małych grupach próbują zrytmizować hasła w wymyślony przez siebie sposób. Dzieci mogą również samodzielnie wymyślać hasła oraz wypowiadać i wygrywać je w wymyślonym rytmie. n Maszyna do recyklingu – zabawa ruchowa Uczestnicy stoją w kręgu. Zabawę rozpoczyna nauczyciel, mówiąc: Maszyna do recyklingu musi robić tak! i wykonując dowolny gest, który od tego momentu powtarza cały czas aż do zakończenia zabawy. Do niego przyłącza się dziecko, powtarzając frazę i wykonując wymyślony przez siebie ruch. Na końcu cała grupa powinna tworzyć „maszynę do recyklingu”, w której każde dziecko wykonuje inny ruch. Następnie dzieci omawiają, jaki ruch wykonywały – co robiła ich część maszyny. Działanie to można zakończyć wspólnym wykonaniem projektu tej maszyny na dużym arkuszu papieru, a następnie próbą jej zbudowania, np. z użyciem kartonowych pudeł i innych surowców wtórnych. n Liczy się każda kropla! – uświadomienie konieczności wspólnych proekologicznych działań Nauczyciel dzieli dzieci na dwie drużyny, które ustawiają się w rzędach naprzeciwko siebie. Dla każdej drużyny przygotowuje deskorolkę z postawioną na niej małą miseczką. W miseczce umieszcza kubki wypełnione po brzegi wodą. Tę wodę trzeba przetransportować od początku rzędu na koniec. Wygrywa drużyna, która przejedzie deskorolką od pierwszej do ostatniej osoby w swojej drużynie i wychlapie najmniejszą ilość wody. Nie liczy się czas wykonania tego zadania, lecz dokładność. Po zakończonym wyścigu należy przelać wodę z kubeczków do szklanych menzurek tej samej pojemności. Wygrywa ta drużyna, której słupek wody będzie wyższy. * Zabawa inspirowana jest metodą „Edukacja przez ruch” Doroty Dziamskiej – opis metody: Dziamska D., Edukacja przez ruch – kropki, kreski, owale, wiązki, WSiP, Warszawa 2015.