Poznajemy zawody - część II by BLIŻEJ PRZEDSZKOLA

Bożena Forma, Anna Przepióra

poznajemy część II

ZAWODY

Poznajemy zawody – część II Autorki: Bożena Forma, Anna Przepióra

Redaktor prowadzący: Wojciech Wolak

Korekta: Marta Stasińska

Rysunki i projekt okładki: Dorota Prończuk

Wydawca: CEBP 24.12 Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 3 30-437 Kraków tel. 12 631 04 10 www.blizejprzedszkola.pl

Książkę tę dedykujemy naszym wnukom Beniowi i Maciejowi

Słowem wstępu

Seria „Poznajemy zawody” jest zbiorem informacji, pomocy dydaktycznych, propozycji zabaw oraz kart pracy przeznaczonych dla dzieci w wieku przedszkolnym oraz uczniów młodszych klas szkół podstawowych. Zależało nam na ułatwieniu nauczycielowi przeprowadzenia zajęć, których celem jest uświadomienie dzieciom, czym jest praca, jakie płyną z niej korzyści i jakie ma znaczenie w życiu człowieka. Przedstawione materiały mogą być wykorzystywane kompleksowo podczas realizacji tematyki związanej z zawodami. Traktowane wybiórczo będą stanowiły element uzupełniający zajęć. Dzięki materiałom zgromadzonym w publikacji dzieci poznają przedstawicieli różnych zawodów. Dowiadują się, jak ważna jest ich praca oraz jaką rolę pełnią w społeczeństwie. Kolorowe ilustracje pozwalają na dokładne poznanie elementów ich stroju. Koncepcja pracy z wykorzystaniem proponowanych materiałów oparta jest na zasadzie prowadzenia działań z zastosowaniem różnych form aktywności dziecka. Materiały przybliżające każdy z zawodów podzielone są na trzy części:  Część pierwsza to opis zawodu, zbiór zabaw, zagadek i wierszy oraz quiz tematyczny. Opis zawodu zawiera informacje na temat warunków pracy, stosowanych narzędzi, maszyn, urządzeń, przedmiotów, zakresu obowiązków oraz wykonywanych czynności. Zabawy, zagadki, quizy oraz krzyżówki ułatwią uporządkowanie zdobytej wiedzy.  Część druga to zbiór kart pracy przeznaczonych do powielenia za pomocą kserokopiarki i rozdania każdemu dziecku. Dzięki tym kartom pracy i analizie zawartych w nich treści dzieci poszerzają wiedzę na temat otaczającego świata, wzbogacają zasób słownictwa, doskonalą umiejętność zadawania krótkich, pełnych treści pytań, wyrabiają umiejętność poprawnego wysławiania się oraz posługiwania się nowo poznanymi słowami. Ćwiczą sprawności manualne, utrwalają wiedzę matematyczną.  Część trzecia to kolorowe pomoce dydaktyczne służące do przeprowadzenia zajęć (znajdują się na końcu książki). Karty zawierają wizerunek przedstawiciela danego zawodu oraz historyki obrazkowe. Wykorzystanie tych ostatnich pozwala na zrozumienie znaczenia pojęć „przyczyna” i „skutek”. Dzieci dostrzegają zmiany w przedstawionych sytuacjach oraz zależności pomiędzy kolejnymi ilustracjami. Przedstawione propozycje działań z przedszkolakami w ramach omawianego tematu stanowią dodatkowe podpowiedzi metodyczne, dzięki którym w interesujący sposób można przybliżyć dzieciom wiedzę związaną z danym zawodem. Mają one stanowić inspirację do działania. Pamiętajmy, że bezpośredni kontakt ze środowiskiem lokalnym oraz obserwacja ludzi wykonujących różne zawody to najlepszy sposób na rozbudzenie zainteresowania, a jednocześnie okazja do zdobywania nowych doświadczeń. Z życzeniami przyjemnej pracy, Autorki 5

Weterynarz

Weterynarz to osoba, która po ukończeniu kilkuletnich studiów zajmuje się badaniem i leczeniem zwierząt. Przepisuje im recepty i zaleca różne środki leczenia. Przeprowadza proste zabiegi i skomplikowane operacje, proponuje specjalne diety. Ma na ich temat szeroką wiedzę. Zna ich budowę, warunki życia oraz zwyczaje. Jeśli pracuje np. w zakładzie badawczym, stara się nieść pomoc w zwalczaniu chorób, które pochodzą od zwierząt. Poza tym ma odpowiednie uprawnienia do badania i kontroli mięsa oraz artykułów pochodzenia zwierzęcego. Lekarz weterynarii to osoba kochająca zwierzęta, wrażliwa, wzbudzająca zaufanie zwierząt oraz ich właścicieli. Może specjalizować się w wielu dziedzinach związanych ze światem zwierząt. Miejscem jego pracy mogą być ubojnie, hodowle zwierząt, stacje sanitarno-epidemiologiczne, placówki badawcze, lecznice zwierząt. Terminy związane z zawodem weterynarza:  Hodowca zwierząt – dba o zdrowie trzody chlewnej i bydła. Jest obecny podczas narodzin zwierząt, przepisuje w razie konieczności odpowiednie leki, witaminy, rodzaj paszy.  Stacja sanitarno-epidemiologiczna – miejsce, gdzie na podstawie pobranych materiałów zwierzęcych prowadzi się badania wykrywając groźne dla zdrowia i życia zwierząt oraz ludzi choroby.  Placówki badawcze – prowadzi się w nich doświadczenia dotyczące rozmnażania zwierząt, ich sposobu życia, zwalczania chorób.  Lecznice dla zwierząt – miejsca, gdzie lekarz weterynarii przyjmuje chore zwierzęta, udzielając im pomocy. Informuje także ich właścicieli o sposobie postępowania ze zwierzętami podczas choroby oraz podawania im leków.

Propozycje działań z dziećmi

W ramach cyklu „Poznajemy zawody” zaproszenie weterynarza do przedszkola lub wizyta w lecznicy zwierząt.  Rozmowa na temat jego pracy.  Zapoznanie z wyposażeniem gabinetu oraz akcesoriami, z których korzysta podczas wizyt u pacjentów.  Słuchanie wierszy, opowiadań związanych z jego pracą.  Wykonanie prac plastycznych na temat „Pacjenci i praca lekarza weterynarii”.  Stworzenie kącika tematycznego, zrobienie albumu, wspólne opracowanie gazetki tematycznej.  Zorganizowanie wystawy zwierząt przedszkolu na temat „Moje ulubione zwierzątko”, wystawy fotograficznej na temat „Mój pupil” – z podpisami imion zwierząt i ich właścicieli, wystawy z wykorzystaniem maskotek na temat „Rasowe psy i koty”.  Założenie kartotek w kąciku przyrody: zwierzęta leśne, domowe, wiejskie, egzotyczne itd.

Propozycje zabaw

 CO SŁYCHAĆ U WETERYNARZA? – zabawa ortofoniczna  Pomoce: kartoniki przedstawiające różne zwierzęta i ptaki domowe (kilka z każdego rodzaju: rybka, kot, pies, świnka morska, kanarek).  Przebieg zabawy:  Wersja I: Nauczyciel układa na dywanie kartoniki w ustalonej przez siebie kolejności, np. kot, rybka, pies, pies, kot. Do każdego obrazka wspólnie z dziećmi przyporządkowuje odpowiednie dźwięki: rybka (plum), kot (miau), pies (hau), świnka morska (szu), kanarek (tiu, tiu). Nauczyciel wskazuje kolejne obrazki. Dzieci naśladują głosy zwierząt, wydając ustalone wcześniej dźwięki. Należy pamiętać o rytmie.  Wersja II: Każde dziecko otrzymuje kartonik przedstawiający inne domowe zwierzę. Na tablicy zostają umieszczone obrazki, które tworzą odpowiedni rytm, np. kot, kot, pies, rybka, rybka. W rytmie muzyki z płyty CD dzieci maszerują w określonym kierunku. Na przerwę w muzyce zatrzymują się, przechodzą do siadu skrzyżnego i zwracają się twarzami do tablicy. Prowadzący wskazuje kolejne zwierzątka na obrazkach. Dzieci mające na swoich kartonikach wskazane zwierzątko wydają odpowiednie dźwięki. 75

 KARMIMY BURKA – zabawa plastyczna z elementami ćwiczeń oddechowych  Pomoce: słomka do napojów, nożyczki, kredki, kartoniki z cyframi 1-7, karta pracy, na której widnieją szablony kości, miska i pies.  Wersja I: Dzieci otrzymują jednakowe karty pracy, na których widnieją szablony psa, miski oraz kości. Malują je. Następnie odcinają część, na której umieszczone są kości, i wycinają je. Przy pomocy słomki przenoszą kości do miski na obrazku.  Wersja II (z elementem matematycznym): Nauczyciel podnosi kartonik z wybraną przez siebie cyfrą (od 1 do 7). Dzieci przy pomocy słomek przenoszą odpowiednią liczbę kości do miski i przeliczają. Uwaga! Należy pamiętać, że ćwiczenie oddechowe nie może trwać zbyt długo, powinno być przeplatane krótkimi przerwami.  KOT – zabawa plastyczna  Pomoce: dziurkacz, kredki, pisaki, tasiemka, wełna, skrawki futerka, klej, nożyczki, karta pracy przedstawiająca kota i identyfikator.  Przebieg zabawy: Dziecko wycina sylwetę kota oraz szablon identyfikatora. Ozdabia sylwetę kota w dowolny sposób. W identyfikatorze wykonuje otwór i przeciąga przez niego tasiemkę. Po wpisaniu przez nauczyciela na identyfikatorze imienia kota zostaje on zawieszony na jego szyi. Koty zostają umieszczone w kąciku tematycznym, powstaje wystawa. Zabawa ma na celu uświadomienie dzieciom ogromnego znaczenia umieszczania na szyi zwierzaka zawieszki z jego imieniem oraz adresem właściciela.  KLINIKA DOKTORA BZIKA – zabawa kołowa  Pomoce: maskotki-zwierzątka (tyle, ile dzieci), wyliczanka „Doktor Bzik” Anny Przepióry.  Przebieg zabawy: Dzieci zajmują miejsca na okręgu koła. Do środka wchodzi dziecko – „doktor Bzik”. Przed każdym znajduje się maskotka-zwierzątko. Dzieci zwracają się do „doktora”: Oto klinika doktora Bzika. Każdy z nas wie i każdy pamięta, że doktor kocha wszystkie zwierzęta. Leczy ich rany i opatruje, i dobre leki im przepisuje. DOKTOR: Następny pacjent, bardzo proszę! Wybrane przez „doktora” dziecko podchodzi do niego ze swoim pluszakiem, mówiąc: Chorego... (np. kotka) ...panu przynoszę. DOKTOR: Chociaż wolnego czasu mam mało, Wysłucham, co się... stało. „Doktor” bada chore zwierzątko, udziela kilku wskazówek. Dziecko wraca na miejsce, a pozostałe przedszkolaki zwracają się do „doktora”: Doktor wyleczył zwierzaka – posyłamy mu buziaka. Zabawę należy powtórzyć kilka razy, zmieniając „doktora”.  SZPITAL DLA ZWIERZĄT – zabawa do wykorzystania w kąciku tematycznym  Pomoce: maskotki zwierząt, „legowiska” dla zwierząt, parawan, środki opatrunkowe, szpatułki, słuchawki, strzykawki, termometr.  Przebieg zabawy: Nauczyciel wspólnie z dziećmi tworzy szpital wyposażony w akcesoria, które posłużą do leczenia „zwierząt”. Dzieci – „lekarze” przyjmują pacjentów – „chore zwierzątka”, odgrywając wymyślone przez siebie scenki. 76

 KONIE, KROWY, BARANY – reagowanie na ustalone sygnały  Pomoce: szerokie, długie tasiemki w trzech kolorach, szablony do powieszenia na szyi przedstawiające konie, krowy, barany.  Przebieg zabawy: Dzieci zostają podzielone na trzy grupy. Zawieszają na szyjach przygotowane wcześniej szablony i zajmują wyznaczone miejsca w kołach ułożonych z tasiemek (I grupa: „konie” – koło z czerwonej tasiemki; II grupa: „krowy” – koło z zielonej tasiemki; III grupa: „barany” – koło z żółtej tasiemki). Dzieci swobodnie biegają pomiędzy kołami z tasiemek w rytmie muzyki z płyty CD. Na hasło: Wracamy do zagrody! każda grupa wraca do koła ułożonego z tasiemki („zagroda”) w odpowiednim kolorze, po czym następuje ponowny bieg w określonym kierunku między „zagrodami”. Na hasło: Trójki! dzieci dobierają się w trójki, szukając dzieci z szablonami przestawiającymi inne zwierzęta.  CHOMIKI ROBIĄ ZAPASY – zabawa matematyczna  Pomoce: małe obręcze, kasztany, kubeczki.  Przebieg zabawy: Uczestnicy zajmują miejsce na okręgu koła. Przed każdym leży mała obręcz – „norka”, a obok niej w jednorazowym kubeczku znajdują się kasztany. W rytmie muzyki z płyty CD dzieci biegają po okręgu koła, po zewnętrznej stronie obręczy. Na przerwę w muzyce dzieci – „chomiki” zatrzymują się i zajmują miejsca przed najbliżej leżącymi obręczami – „norkami”. Uderzenia w bębenek oznaczają, że „chomiki” gromadzą pożywienie. Dzieci układają w obręczy kasztany (tyle, ile uderzeń w bębenek). Ponownie biegają po kole. Na przerwę w muzyce „chomiki” zatrzymują się i zajmują miejsca przed najbliżej leżącymi „norkami”. Gra na trójkącie oznacza zjadanie przez „chomiki” zapasów. Dzieci przenoszą z obręczy do kubeczków kasztany (tyle, ile uderzeń w trójkąt). Za każdym razem liczą i porównują, ile kasztanów jest w kubeczku, ile zostało w norce, sprawdzają, o ile więcej, o ile mniej itp.  CO WIEMY O ZWIERZĘTACH? – quiz z zakresu edukacji przyrodniczej  Pomoce: niebieskie kartoniki z ilustracjami zwierząt – „Kartoteka zwierząt”, zielone kartoniki z obrazkami przedstawiającymi piórko, róg, futro, skrzydło, kopyto itp.  Przebieg zabawy: Dzieci siedzą w kole na dywanie. Nauczyciel rozkłada na środku zielone kartoniki zwrócone obrazkiem do dywanu. W pudełku obok umieszcza kartoniki niebieskie –„Kartoteka zwierząt”. Wybrane dziecko losuje zielony kartonik, odwraca go, prezentuje, wymieniając, co przedstawia jego obrazek, np. rogi, i odkłada z powrotem na dywan. Jego zadaniem jest podanie nazwy zwierzęcia, które ma rogi, a następnie wyszukanie w kartotece obrazka tego zwierzęcia. Jeżeli dziecko potrafi, podaje kilka informacji o nim i siada wraz z kartonikiem wybranego zwierzęcia. Następne dziecko losuje kolejny zielony kartonik. Quiz wygrywa najaktywniejsze dziecko, które ma najwięcej obrazków z kartoteki.  ZŁAMANA ŁAPKA BELI – zabawa tematyczna  Pomoce: pluszowy pies, bandaże.  Przebieg zabawy: Podczas zabawy jedno z dzieci udaje, że jest weterynarzem. Nauczyciel wciela się w rolę właściciela psa i przychodzi do „weterynarza” po pomoc. Za pomocą bandaża dziecko-weterynarz owija choremu pieskowi łapkę. Dziecko podczas tego zabiegu stara się jak najdelikatniej wykonywać wszystkie czynności, żeby nie sprawiać bólu czworonożnemu pacjentowi. Uwaga! Należy uświadomić dzieciom, że zwierzęta tak jak ludzie odczuwają ból, wymagają opieki oraz że wszystkie zwierzęta bez wyjątku mają swoje prawa, których ludzie powinni przestrzegać.  W KOLEJCE DO WETERYNARZA – zabawa matematyczna  Pomoce: krzesełka, maskotki zwierząt, napis do globalnego czytania „KLINIKA”.  Przebieg zabawy: Dzieci siedzą w półkolu na dywanie. Nauczyciel ustawia przed nimi rząd krzesełek. Na każdym umieszcza maskotkę. Jedno krzesełko zostaje puste. Następnie zwraca 77

się do dzieci: Oto klinika zwierząt. Każde z nich czeka w kolejce na przyjęcie przez lekarza weterynarza. Dzieci odczytują globalnie wyraz „KLINIKA”. Nauczyciel zadaje pytania: Na którym krześle siedzi pies? Na którym krzesełku siedzi kot? Jakie zwierzę siedzi między kotem a psem? Jakie zwierzę siedzi na czwartym krześle? Między jakimi zwierzętami jest puste krzesło? itp.  WIERSZ Weterynarz

Bożena Forma

Leczy chore zwierzęta w lecznicy, stajni, oborze. Kiedy są w potrzebie, zawsze im pomoże. Leczy zwierzęta domowe, zwierzęta hodowlane. Co robić – porad udziela, by były zawsze zadbane. Wzbudza ich zaufanie, zna dobrze ich zwyczaje, chętnie pomaga, chociaż niełatwe to zadanie.  ZAGADKI Weterynarz Leczy chore zwierzęta, w dzień i w nocy dyżuruje. Przyjedzie szybko z pomocą, gdy zwierzę zachoruje. Lecznica dla zwierząt Tutaj opieką otoczą lekarze chore zwierzęta. Jak się to miejsce nazywa, może ktoś z was pamięta?

Dzik Lubi korzenie, lubi żołędzie. Kiedy śnieg spadnie, pewnie głodny będzie.

Lekarz weterynarii Leczy chore zwierzęta, służy im zawsze pomocą. Kiedy jest taka potrzeba, odwiedza je także nocą.

Koń Ma grzywę i ogon, w stajni mieszka sobie. O kim opowiadam, kto mi odpowie?

Chomik Rozciąga policzki jak woreczki małe. Zimowe zapasy przenosi w nich całe. Na czas mroźnej zimy gromadzi je w norze. Ma miękkie futerko, znacie go może?

Krowy W brązowe lub czarne łaty, w oborze wszystkie mieszkają. Pasą się na łąkach, zdrowe mleko dają.

 QUIZ 1. Człowiek, który leczy zwierzęta, to: A) dentysta; B) logopeda; C) weterynarz. 78

Stajnia Co to za miejsce, w którym przez cały rok konie mieszkają? Tam śpią, piją wodę, a ludzie im owies i siano dają.

2. Miejsce, w którym leczy się domowe zwierzęta: A) lecznica; B) sklep; C) winda. 3. Zwierzę, które ma grzywę: A) tygrys; B) żyrafa; C) lew. 4. Kolorowy ptak, który czasami powtarza słowa wymawiane przez ludzi: A) kanarek; B) papuga; C) wrona. 5. Może być brunatny, polarny lub panda: A) baran; B) pies; C) niedźwiedź. 6. Na wsi poza pracą w lecznicy weterynarz: A) odwiedza duże zwierzęta w gospodarstwach, hodowlach; B) pracuje tylko w lecznicy; C) boi się zwierząt. 7. Kundelek to: A) kot; B) koń; C) pies. 8. Mały koń to: A) klacz; B) ogier; C) źrebak. 9. Krowa daje: A) jogurt; B) mleko; C) serek waniliowy. 10. Konie zjadają: A) czekoladę i kanapki; B) owies i trawę; C) mięso i biały ser.  KRZYŻÓWKI UWAGA! Pełne hasło tworzy rozwiązanie trzech krzyżówek. 1) Hasła: KOT, KLACZ, PIES, NORA, ŚWINKA, KOŃ, KURA. Rozwiązanie: KLINIKA 2) Hasła: MIŚ, KROWA, ŁOŚ, RYBY, KUCYK, CHOMIK. Rozwiązanie: MAŁYCH 3) Hasła: ZEBRA, OWCE, WIEWIÓRKA, WRÓBEL, RAK, KOZA, KURCZĄTKO, TRAWA. Rozwiązanie: ZWIERZĄT

Wytnij szablon kota oraz szablon identyfikatora. Ozdób kota w dowolny sposób. Przy pomocy tasiemki umieść identyfikator z napisanym imieniem kota na jego szyi.

Dobierz w pary obrazki. W ramce, pod każdym obrazkiem zwierzątka, zaznacz kreskami, z ilu sylab składa się jego nazwa.

Połącz zwierzęta z odpowiadającymi im cieniami.

2 10

Myszka wygryzła dziury w serze. Połącz je strzałkami w odpowiedniej kolejności.