1
Plan wynikowy dla klasy VI Ni niej szy plan wy ni ko wy za wie ra szcze gó ło we tre ści i ce le kształ ce nia zgod ne z hie rar chią tak so no mii ce lów na ucza nia w edu ka cji po lo ni stycz nej. Plan do dat ko wo uwzględ nia: • te ma ty kę lek cji, • licz bę go dzin, • ty tu ły tek stów kul tu ry i na zwi ska au to rów, • pro po zy cje me tod, tech nik oraz form pra cy, • wy ma ga nia pod sta wo we i po nad pod sta wo we. Wy ma ga nia sta wia ne ucznio wi zo sta ły po dzie lo ne na pod sta wo we i po nad pod sta wo we. Plan wy ni ko wy za wie ra pro po zy cje za sto so wa nia w po szcze gól nych jed nost kach lek cyj nych me tod i tech nik pra cy ze szcze gól nym uwzględ nie niem me tod ak ty wi zu ją cych. W ta be la rycz nie uło żo nym pla nie wy ni ko wym uwzględ nio no ca ły ma te riał na ucza nia ję zy ka pol skie go w kla sie VI okre ślo ny przez pod sta wę pro gra mo wą i stan dar dy wy ma gań eg za mi na cyj nych oraz tre ści za pre zen to wa ne w pod ręcz ni ku do kształ ce nia kul tu ro wo -li te rac kie go i pod ręcz ni ku do kształ ce nia ję zy ko we go Wy daw nic twa Pe da go gicz ne go OPE RON. Po nad to za miesz czo no tu jed nost ki lek cyj ne prze zna czo ne na spraw dze nie na by tej wie dzy i umie jęt no ści. Spraw dzia ny ma ją for mę te stów uwzględ nia ją cych stan dar dy eg za mi na cyj ne. Zda nia są zróż ni co wa ne – uczeń roz wią zu je za da nia za mknię te, otwar te i roz sze rzo nej od po wie dzi. Ja ko uzu peł nie nie pla nu wy ni ko we go opra co wa no dwa te sty spraw dza ją ce po ziom kom pe ten cji uzy ska nych przez uczniów na ko niec II eta pu kształ ce nia. Te sty te nie tyl ko pod su mo wu ją efek tyw ność na uki ję zy ka pol skie go w szko le pod sta wo wej, ale ma ją tak że cha rak ter dia gno stycz ny – są wstę pem do oce nie nia po zio mu kom pe ten cji po lo ni stycz nych u pro gu gim na zjum. Mo gą za tem słu żyć spraw dze niu – ja ko jed no z na rzę dzi – spraw ność funk cjo no wa nia me cha ni zmów se lek cji do szkol nej. Kom pe ten cje uczniów win ny być oce nia ne zgod nie z przed mio to wym sys te mem oce nia nia. Na za koń cze nie pla nu wy ni ko we go opi sa no prze bieg jed no stek lek cyj nych zwią za nych z oma wia niem lek tur. Na uczy ciel, któ ry bę dzie ba zo wał na ni niej szym roz kła dzie ma te ria łu, wi nien sam osta tecz nie okre ślić za kres i ko lej ność re ali za cji w kla sie VI ma te ria łu za war te go w obu pod ręcz ni kach i ma te ria łu lek tu ro we go.
1
1
2. „A mnie jest szkoda lata...”
Liczba go dzin
1. Znów jesteśmy razem!
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
Konstanty Ildefons Gałczyński „Kronika olsztyńska”
Halina Ozga Adamska *** [„Klasa/zbiór obecnych i nieobecnych duchem...”]
• analiza wypowiedzi poetyckiej pod względem jej treści • utrwalenie definicji podstawowych środków stylistycznych – epitetu, porównania, przenośni, animizacji, personifikacji • wyszukiwanie w wierszu środków upiększających
• elementy wykładu • elementy dramy • eksponująca impresywna • heureza • pogadanka
• swobodne wypowiedzi • burza mózgów • na określony temat • praca grupowa • rozumienie tekstu po- • praca z tekstem etyckiego • określanie osoby mówiącej w wierszu • redagowane apelu • umiejętność pracy zespołowej
• rozumie treść wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego • określa nastrój wiersza • wskazuje fragmenty wiersza ukazujące wpływ przyrody na człowieka • rozpoznaje i nazywa środki poetyckie w podanym wierszu
• swobodnie wypowiada się na temat klasy, szkoły • analizuje treść wiersza • wyszukuje w tekście fragmenty ujawniające osobę mówiącą • nazywa podmiot liryczny • formułuje pytania do nauczyciela • opracowuje w grupie apel na podany temat • wyjaśnia sens frazeologizmu
• formułuje własne opinie w związku z analizą utworu poetyckiego oraz dzieła plastycznego • opisuje ulubione miejsce z wykorzystaniem środków poetyckich
• wypowiada się na temat klasy i szkoły, używając bogatego słownictwa • potrafi nazwać części mowy określające osobę mówiącą • samodzielnie formułuje poprawne składniowo pytania do nauczyciela z uwzględnieniem nienaruszania jego prywatności • opisuje klasę z czyjegoś punktu widzenia
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: I. Jesienne spotkania z książką
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
2
1
1
4. Jak namówić, a jak odmówić?
Liczba go dzin
3. Cele wypowiedzi
Te mat lek cji
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 2)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 1)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• rozumienie pojęć „namowa” i „odmowa” • kształcenie umiejętności analizy krótkich tekstów zawierających różne cele wypowiedzi • kształcenie umiejętności redagowania
• analiza tekstów z podręcznika
• rozpoznawanie komu- • praca z tekstem nikatów zawartych • informacja zwrotna w określonych symbolach graficznych (emotikonach) • rozpoznawane intencji określonych wypowiedzi • tworzenie komunikatów spełniających określone funkcje – ekspresyjną, impresywną, poetycką
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: I. Komunikacja
• redagowanie opisu z wykorzystaniem • wybranych środków językowych
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• samodzielnie tworzy komunikaty dostosowane do celu wypowiedzi
Po ziom po nad pod sta wo wy
• rozumie pojęcia „na• samodzielnie i bezmowa” i „odmowa” błędnie redaguje • analizuje krótkie teksty krótkie komunikaty zawierające perswazję zawierające perswazję i wyrażające określone cele wypowiedzi • redaguje krótkie komunikaty według poleceń
• wskazuje i nazywa komunikaty zgodne z celem wypowiedzi
• odnajduje wybrane środki poetyckie w dowolnych tekstach poetyckich • poznaje sylwetkę Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
3
2
2
6. Jak sobie radzić w trudnych sytuacjach?
Liczba go dzin
5. Umowa, czyli pakt trzech
Te mat lek cji
krótkich wypowiedzi o charakterze użytkowym – notatka zachęcająca, dialog, tekst reklamowy
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
Barbara Wiza „Na tropie perliczki” (fragment książki „Wicek w leśniczówce, czyli wakacje z babami”)
Edmund Niziurski „Żeby nie pytał” (fragment książki „Sposób na Alcybiadesa”)
• kształcenie umiejętności rzeczowego wypowiadania się na temat utworu prozatorskiego
• czytanie tekstu epickiego z podziałem na role • kształcenie umiejętności analizy tekstu prozatorskiego • z uwzględnieniem elementów świata przedstawionego • w utworze epickim – bohaterów, czasu akcji, miejsca akcji, zdarzeń, tła obyczajowego • zapis dialogu
• • • •
praca z tekstem pogadanka elementy dyskusji eksponująca impresywna
• burza mózgów • notatka typu mind map • eksponująca impresywna • praca z tekstem • pogadanka • heureza • elementy dyskusji
• formułuje wnioski poprawne pod względem merytorycznym i językowym • poprawnie formułuje argumenty do podanej tezy • bezbłędnie redaguje dialog • odważnie i poprawnie pod względem językowym oraz merytorycznym precyzuje własne wnioski
• czyta ze zrozumie• uzasadnia swoje opiniem tekst przygodonie dotyczące wydawy rzeń zawartych w tek• aktywnie uczestniczy ście w rozmowie na temat
• poznaje treść fragmentu powieści Edmunda Niziurskiego • formułuje zwięzłe opinie na temat przeczytanego tekstu • utrwala redagowanie dialogu • poszerza zasób słownictwa poprzez poznanie archaizmów • zapamiętuje wyznaczniki epiki i cechy opowiadania jako gatunku epickiego • doskonali zasady pracy grupowej
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: I. Jesienne spotkania z książką
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
4
1
1
8. Podniebne zwycięstwa
Liczba go dzin
7. Zapamiętać lato...
Te mat lek cji
Arkady Fiedler „Pierwsza walka” (fragment książki „Dywizjon 303”)
Adam Asnyk „Letni wieczór”, Wojciech Weiss „Promienny zachód słońca”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• poznanie realiów drugiej wojny światowej • opowiadanie o przeżyciach bohaterów tekstu • wyrażanie opinii na temat postaw bohaterów
• doskonalenie analizy utworów poetyckich • wskazywanie obrazów poetyckich • powtórzenie kryteriów podziału rymów i ich rodzajów • analiza reprodukcji obrazu • redagowanie opisu krajobrazu
• poprawne nazywanie emocji • rozumienie pojęcia „bohaterszczyzna” • ćwiczenia w redagowaniu wskazówek
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• pogadanka ilustrowana • praca z tekstem • dyskusja kierowana
• praca z tekstem • mapa mentalna • rozmowa kierowana
• circept
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Po ziom po nad pod sta wo wy
• samodzielnie analizuje zawarte w wierszu obrazy poetyckie • określa funkcje środków poetyckich • bezbłędnie określa typy rymów • tworzy barwną wypowiedź ustną na temat reprodukcji obrazu • redaguje ciekawy opis krajobrazu, wykorzystując znane środki poetyckie • słucha uważnie poga- • porównuje czasy drudanki na temat regiej wojny ze współaliów drugiej wojny czesnymi światowej • barwnie opowiada • rozumie pojęcia dotytekst czące drugiej wojny • sporządza bogatą światowej notatkę
• wskazuje fragmenty wiersza zawierające obrazy poetyckie • zna typy rymów i kryteria ich podziału • wypowiada się na temat reprodukcji obrazu • wskazuje słownictwo wokół tematu „lato” • odnajduje podstawowe środki poetyckie • opisuje krajobraz
przeczytanego tekstu • samodzielnie i po• zna pojęcie „bohaprawnie redaguje terszczyzna” wskazówki • nazywa emocje z uży- • samodzielnie redaguciem odpowiedniej je opis własnych przeformy gramatycznej żyć wewnętrznych (rzeczowniki i przymiotniki)
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
5
9. Przyjaciel nie tylko w podróży
ŃTe mat lek cji
Liczba go dzin
1
Zbigniew Herbert „Podróż do Krakowa”, Marius Bartholoty „Opowieści dla dzieci”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• kształcenie umiejętności rozumienia i analizy wierszy • utrwalenie pojęcia „opinia”, wyszukiwanie opinii • odnajdywanie synonimów wyrazu „książka” • sporządzanie spisu lektur • kształcenie umiejętności uzasadniania dokonanego wyboru • kształcenie umiejętności wnikliwego odbioru reprodukcji obrazu oraz jego analizy
• sporządzanie notatki
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• praca z tekstem • rozmowa kierowana • eksponująca impresywna • praca w grupach
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• rozumie czytany wiersz • zna pojęcie opinii • potrafi wyszukiwać opinie w tekście poetyckim • zna pojęcie lektury • opracowuje w grupie listę lektur wartych przeczytania • wskazuje istotne elementy reprodukcji obrazu • wypowiada się na temat treści reprodukcji obrazu • określa własne uczucia wynikające z odbioru reprodukcji obrazu • wypowiada się na temat akcji „Cała Polska czyta dzieciom”
• czyta tekst ze zrozumieniem • opowiada tekst • uczestniczy aktywnie w dyskusji • sporządza notatkę
Po ziom pod sta wo wy
• płynnie i poprawnie wyraża własne opinie na zadany temat • wnikliwie analizuje dzieło malarskie • podaje liczne przykłady lektur wartych przeczytania • aktywnie uczestniczy w rozmowie na temat • akcji „Cała Polska czyta dzieciom”
• posługuje się w dyskusji słownictwem odzwierciedlającym czasy wojny
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
6
1
1
11. Namiętność czytania
Liczba go dzin
10. Książki są wyjątkowe
Te mat lek cji
• przybliżenie sylwetki pisarki • analiza tekstu pod kątem ukazania etapów tworzenia książki • określanie cech charakteryzujących pisarza • opracowanie planu książki młodzieżowej
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia • rozmowa dydaktyczna • praca w grupach • dyskusja
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Michael Ende „Powód • ustalenie cech boha- • rozmowa kierowana do szczęścia” (fragment tera tekstu, jego zain- • praca z tekstem książki „Niekończąca się teresowań • dyskusja historia”) • opisywanie „książki nad książkami” • poznanie cech powieści współczesnej, historycznej, fantastycznonaukowej, podróżniczej, kryminalnej, sensacyjnej, społeczno-obyczajowej, biograficznej, psychologicznej • dyskusja na temat korzyści płynących z czytania
Małgorzata Musierowicz „O pisaniu”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• aktywnie uczestniczy w rozmowie • rzeczowo wypowiada się na temat tekstu • bezproblemowo odtwarza etapy tworzenia książki • jest twórczy podczas opracowywania planu książki • wykazuje się erudycją • wie, jak dawniej powstawały książki
Po ziom po nad pod sta wo wy
• wypowiada się na te• wypowiada się na temat postawy bohatera mat bohatera, stosu• uczestniczy w rozmojąc zróżnicowane wie słownictwo • zna cechy gatunkowe • aktywnie uczestnipowieści i potrafi rozczy w dyskusji o poróżnić jej typy trzebie czytania ksią• zabiera głos w dyskusji żek • zna cechy gatunkowe powieści, bezproblemowo rozróżnia jej typy • potrafi podać liczne przykłady powieści określonego typu
• zna pisarstwo Małgorzaty Musierowicz • wie, na czym polega tworzenie książki • charakteryzuje osobę pisarza • potrafi pracować w grupie
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
7
1
1
1
13. Mam prawo do własnego zdania
14. Jak zapisać rozmowę?
Liczba go dzin
12. Czy to opowiadanie było barwne?
Te mat lek cji
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 4)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 3)
Jerzy Szaniawski „Opowiadanie barwne” (fragment książki „Profesor Tutka”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • czytanie według „5 kroków” • rozmowa kierowana • praca w grupach • zdania niedokończone
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• poznanie różnych sposobów zapisywania wypowiedzi • ćwiczenia w przekształcaniu różnych
• poznanie istoty dyskusji • ćwiczenia w formułowaniu tematów dyskusji • poznanie sformułowań ułatwiających dyskusję • ćwiczenia kształcące zachowanie kultury wypowiedzi • analiza tekstów • symulacja
• praca z podręcznikiem • symulacja • dyskusja
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: I. Komunikacja
• rekonstrukcja treści • tekstu epickiego • utrwalenie cech gatunkowych opowiadania • argumentowanie „barwności” opowiadania • współredagowanie opowiadania • wprowadzenie pojęcia „dygresja”
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia • precyzyjnie odtwarza treść tekstu • potrafi podać przykłady innych opowiadań i uzasadnić ich przynależność do tego gatunku • podaje logiczne i trafne argumenty • redaguje barwne opowiadanie • zna i praktycznie stosuje pojęcie dygresji
Po ziom po nad pod sta wo wy
• potrafi zapisywać dialog • zna sposoby zapisywania różnych wypowiedzi
• zapisuje dialog całkowicie poprawny pod względem językowym
• zna zasady prowadze- • prowadzi ciekawą nia dyskusji dyskusję na zadany • zna sformułowania temat z uwzględnietypowe dla prowaniem sformułowań dzenia dyskusji typowych dla tej for• potrafi kulturalnie my wypowiedzi prowadzić rozmowę • zachowuje pełną kulturę wypowiedzi
• opowiada przeczytany tekst • zna cechy gatunkowe opowiadania • formułuje argumenty • współtworzy opowiadanie • zna pojęcie dygresji
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
8
1
1
16. Sprawdź, ile wiesz
Liczba go dzin
15. O dobrym smaku językowym
Te mat lek cji
form wypowiedzi pisemnej • ćwiczenia w tworzeniu krótkich tekstów użytkowych
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy • odnajduje cechy charakterystyczne dla określonych form wypowiedzi • przekształca dialog poprzez eliminowanie cytowania
Po ziom pod sta wo wy
Czesław Miłosz „Wyprawa do lasu”
Andrzej Markowski „Elegancja w języku” (fragment książki „Polszczyzna znana i nieznana”)
• czytanie ze zrozumieniem i analiza utworów poetyckich • rozróżnianie środków poetyckich • znajomość typów powieści • umiejętność redagowania apelu
• wzbudzenie refleksji na temat zasad elegancji językowej • opracowywanie zasad kulturalnej rozmowy • kształcenie umiejętności korzystania ze słownika poprawnej polszczyzny
• praca z podręcznikiem
• burza mózgów • praca z tekstem • argumenty „za i przeciw” • praca ze słownikiem • praca grupowa
• przytacza argumenty • bezbłędnie tworzy zasady prowadzenia eleganckiej rozmowy • nakreśla różne sytuacje ukazujące eleganckie i nieeleganckie sposoby prowadzenia rozmowy • sprawnie posługuje się słownikiem poprawnej polszczyzny • rozumie czytany • bezproblemowo anawiersz lizuje wiersz • potrafi odpowiadać • bezbłędnie odpowiana pytania dotyczące da na pytania testoanalizy wiersza we • zna środki stylistyczne • redaguje apel po• podaje przykłady różprawny merytorycznych typów powieści nie, językowo i pod • potrafi redagować względem zapisu apel
• rozumie pojęcia poprawności językowej i kultury wypowiedzi • odpowiada na pytania na podstawie tekstu • zna zasady kultury wypowiedzi • korzysta ze słownika poprawnej polszczyzny
• sprawnie przekształca różne formy wypowiedzi
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: I. Jesienne spotkania z książką
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
9
1
2
1
18. Odpoczynek na szlaku
19. Podniebne wędrowanie
Liczba go dzin
17. W poszukiwaniu celu
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
Selma Lagerlöf „Szachownica” (fragment
John Ronald Reul Tolkien „Krótki odpoczynek” (fragment książki „Hobbit, czyli tam i z powrotem”)
Danuta Wawiłow „Wędrówka”
• prezentowanie elementów świata
• wzorowe odczytanie tekstu • odpowiedzi na pytania dotyczące treści tekstu • ćwiczenia słownikowe wokół tematu: „Przyjazny dom” • poznanie cech literatury fantasy • redagowanie dialogu pomiędzy uczniem a wybraną postacią fantastyczną
praca z tekstem rozmowa burza mózgów mapa mentalna inscenizacja
• praca z tekstem • czytanie według „5 kroków”
• • • • •
• określenie cech osoby • praca z tekstem mówiącej w wierszu • rozmowa kierowana • analiza wiersza • mapa mentalna • określenie roli czasu przyszłego w interpretacji wiersza • rozumienie symboliki podróży • opis wyimaginowanej krainy • opowiadanie twórcze
• wzorowo czyta tekst • błyskotliwie odpowiada na pytania nauczyciela • wykazuje się kreatywnością w tworzeniu mapy mentalnej • wykazuje się znajomością powieści i opowiadań zaliczanych do literatury fantasy
• barwnie i rzeczowo analizuje wiersz • bezbłędnie określa cechy podmiotu lirycznego • twórczo interpretuje treść wiersza • logicznie argumentuje • wykazuje się wyobraźnią i kreatywnością w redagowaniu dłuższej wypowiedzi
• rozumie czytany tekst • posługuje się bezpro• odpowiada na pytania blemowo terminolonauczyciela gią związaną z epiką
• odpowiada na pytania nauczyciela w związku z wysłuchanym tekstem • tworzy mapę mentalną • poszerza zasób swojego słownictwa • zna cechy literatury fantasy
• rozumie czytany utwór poetycki • określa podmiot liryczny • dostrzega obrazowanie poetyckie • zna symbolikę podróży • tworzy wybrany tekst
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: II. Podróże w czasie i przestrzeni
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
10
20. Czy da się uratować Ziemię?
Te mat lek cji
Liczba go dzin
1
Ray Bradbury „Podróż bez powrotu” (fragment książki „Kroniki marsjańskie”)
• rozmowa dydaktyczna
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• odpowiedzi na pyta• praca z tekstem nia dotyczące treści • ilustrowanie tekstu tekstu • tworzenie własnego • odnajdywanie cech litekstu teratury fantasy • sformułowanie przesłania utworu • wyjaśnianie znaczenia związków frazeologicznych • ilustrowanie fragmentu tekstu fantastycznego • opowiadanie twórcze o tematyce fantastycznej
•
•
• •
przedstawionego w tekście wypowiadanie się na temat zdarzeń utrwalenie cech epiki powtórzenie pojęć „narrator” i „narracja” wprowadzenie pojęcia narracji pierwszoosobowej i trzecioosobowej oraz narratora wszechwiedzącego argumentowanie tezy
książki „Cudowna podróż”) •
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• rozumie tekst o tematyce fantastycznej • dostrzega elementy fantastyczne w tekście • rozumie znaczenie związków frazeologicznych • tworzy rysunek do fragmentu tekstu • redaguje opowiadanie
• wyodrębnia w tekście narratora, zdarzenia, postacie, czas akcji, miejsce akcji • zna wyznaczniki epiki • zna typy narracji
Po ziom pod sta wo wy
• wnikliwie analizuje tekst • trafnie formułuje przesłanie utworu • bezbłędnie objaśnia znaczenie związków frazeologicznych • tworzy interesujące opowiadanie o tematyce fantastycznej
• sprawnie odnajduje w tekście cechy epiki • poprawnie nazywa typy narracji i potrafi je praktycznie określić w różnych tekstach epickich • podaje precyzyjne argumenty
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
11
1
1
1
22. Rozpoznajemy wyrazy podstawowe i pochodne
23. Budowa słowotwórcza wyrazu
Liczba go dzin
21. Jak powstają nowe wyrazy?
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 3)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 2)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 1)
• zdefiniowanie pojęć „temat słowotwórczy”, „formant” i „wyrazy rdzenne” • zaznaczanie w wyrazach pochodnych tematu słowotwórczego i formantu
• zdefiniowanie wyrazu podstawowego i pochodnego • rozpoznawanie wyrazów podstawowych i pochodnych • tworzenie wyrazów pochodnych
• określanie znaczenia słowotwórczego wyrazów • tworzenie definicji słowotwórczych nazw • rozpoznawanie zapożyczeń
• praca z podręcznikiem • wykład • informacja zwrotna
• praca z podręcznikiem • elementy wykładu • informacja zwrotna
• praca z podręcznikiem
• zna zdefiniowane pojęcia • oddziela w wyrazach pochodnych formant od tematu słowotwórczego • tworzy nowe wyrazy
• rozumie pojęcie wyrazu podstawowego i pochodnego • wyszukuje w tekście wyrazy podzielne i niepodzielne słowotwórczo • tworzy wyrazy pochodne
• podaje znaczenie słowotwórcze wyrazów • zna definicję zapożyczeń • rozróżnia zapożyczenia samodzielnie lub z pomocą słownika wyrazów obcych
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje zadane ćwiczenia • sprawnie korzysta ze słownika wyrazów obcych • podaje przykłady oryginalnych zapożyczeń
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: II. Słowotwórstwo, czyli o tworzeniu nowych słów
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
12
1
1
1
25. Rodzaje formantów
26. Czy postęp naukowy i techniczny może zagrozić światu?
Liczba go dzin
24. Oboczności w podstawie słowotwórczej
Te mat lek cji
• poznanie podstawowych typów formantów • tworzenie wyrazów pochodnych przy pomocy podanych formantów
• poznanie pojęcie oboczności • wykorzystywanie wiedzy językowej do poprawnego zapisywania wyrazów
• tworzenie wyrazów pochodnych przy pomocy podanych formantów
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• praca z podręcznikiem • elementy wykładu • informacja zwrotna
• praca z podręcznikiem • elementy wykładu • informacja zwrotna
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• zna podstawowe rodzaje formantów • potrafi tworzyć nowe słowa za pomocą podanych formantów
• zna pojęcie oboczności. Potrafi wskazać oboczności w wyrazach
• wykonuje zadania pod kierunkiem nauczyciela i samodzielnie
Po ziom pod sta wo wy
Stanisław Lem „Jak ocalał świat” (fragment książki „Bajki robotów”)
• analiza czytanego • praca z tekstem tekstu • burza mózgów • odpowiedzi na pyta• praca w grupach nia zawarte w podręczniku pod tekstem • określanie różnic i podobieństw pomiędzy baśnią a utworem Lema
• rozumie czytany tekst • odpowiada na pytania • dostrzega różnice i podobieństwa baśni i bajki • zna cechy streszczenia • pisze streszczenie tekstu • współtworzy plan opowiadania
• wnikliwie analizuje tekst fantastyczny • bezbłędnie i sprawnie odpowiada na pytania • dostrzega cechy literatury fantastycznonaukowej • bezbłędnie pisze streszczenie tekstu
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: II. Podróże w czasie i przestrzeni
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 5)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 4)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
13
2
2
28. Rozważania o czasie
Liczba go dzin
27. Jak spędzać czas?
Te mat lek cji
• powtórzenie streszczenia • redagowanie streszczenia • zapis planu opowiadania fantastycznonaukowego
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Władysław Kopaliński „Poczucie czasu” (fragment książki „Drugi kot w worku, czyli z dziejów nazw i rzeczy”)
• analiza tekstu popularnonaukowego • rozpoznawanie stylu naukowego, publicystycznego, popularnonaukowego, artystycznego • argumentowanie tezy: „czas to pieniądz”
• praca z tekstem • argumenty „za i przeciw” • metoda trójkąta • tworzenie własnego tekstu
Lewis Carroll „Nie trać • określanie postaw bo- • praca z tekstem czasu” (fragment książki haterów • rozmowa kierowana „Alicja w Krainie Cza• wzbudzanie refleksji • inscenizacja rów”) na temat czasu • powtórzenie pojęć „postać historyczna”, „postać fikcyjna prawdopodobna” i „postać fikcyjna fantastyczna” • redagowanie opisu dnia • odgrywanie ról bohaterów
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • tworzy plan ciekawego opowiadania
Po ziom po nad pod sta wo wy
• rozumie tekst popu• bezproblemowo wylarnonaukowy odrębnia cechy stylu • dostrzega różnice stypopularnonaukowego lów • dostrzega i określa • podaje argumenty cechy innych stylów • tworzy opowiadanie • logicznie argumentuje tezę • redaguje twórcze opowiadanie
• wypowiada się na te- • trafnie określa zachomat bohaterów i zdawania i postawy boharzeń, w których terów uczestniczą • snuje wartościowe re• uczestniczy w rozmofleksje na temat czasu wie na temat czasu • potrafi podać przykła• klasyfikuje odpowieddy postaci historycznio postacie nych, fantastycznych • redaguje opis dnia i fikcyjnych, opierając • uczestniczy w inscenisię na znanej mu litezacji raturze • redaguje ciekawy opis dnia • twórczo odgrywa role
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
14
30. Zdobywca niedostępnych przestrzeni
29. Ci, o których trudno zapomnieć
Te mat lek cji
Liczba go dzin
1
• poznanie realiów drugiej wojny światowej • określanie postawy i zachowań podmiotu lirycznego • wyszukiwanie cech bohatera wiersza • wskazywanie metafor • redagowanie podziękowania dla nauczycieli • poznanie historii Dnia Edukacji Narodowej
• redagowanie opowiadania o straconym czasie
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Marek Kamiński „Poko• oglądanie fragmentu nać przestrzeń, pokofilmu z wyprawy nać słabość” (fragmenna biegun ty książki „Moje • opowiadanie o przebieguny. Dzienniki z wyżyciach bohaterów praw 1990–1998”) ukazanych w filmie i we fragmencie dziennika • analiza dziennika pod względem formy • poznanie różnych form zapisków o cha-
Zbigniew Herbert „Pan od przyrody”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• • • •
projekcja filmu rozmowa kierowana praca z tekstem ćwiczenia redakcyjne
• prezentacja multimedialna • praca z tekstem • rozmowa kierowana • internet
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• uważnie ogląda film • wypowiada się na temat treści filmu i dziennika • snuje refleksje o przeżyciach bohaterów • rozpoznaje cechy dziennika • rozróżnia formy zapisków: dziennik, pamiętnik, blog
• wykazuje się wiedzą na temat problemów oświaty podczas okupacji hitlerowskiej • nazywa odczucia i zachowania podmiotu lirycznego • rozróżnia w tekście metafory • redaguje podziękowania
Po ziom pod sta wo wy
• wykazuje się erudycją w rozmowie na temat przeżyć bohaterów filmowych i literackich • barwnie opowiada tekst • wprawnie rozróżnia cechy poszczególnych zapisków • tworzy ciekawy dziennik • wykazuje się wiedzą na temat innych po-
• bezbłędnie analizuje wiersz • bezbłędnie interpretuje metafory • redaguje kurtuazyjne podziękowania • zna pochodzenie Święta Edukacji Narodowej
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
15
1
1
32. Sprawdź, ile potrafisz
Liczba go dzin
31. Pisownia przedrostków i przyrostków
Te mat lek cji
Stanisław Lem „Niesforny uczeń” (fragment książki „Bajki robotów”)
Ćwiczenia gramatyczno-ortograficzne
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• analiza i interpretacja tekstu • sprawdzenie znajomości cech epiki, omówionych gatunków epickich i typów powieści • sprawdzenie umiejętności rozróżniania typów narratora • redagowanie opisu wrażeń z podróży
• poznanie zasad pisowni niektórych przedrostków i przyrostków
rakterze dokumentacyjnym • redagowanie fragmentu dziennika lub krótkich tekstów użytkowe zawierających perswazję
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• praca z podręcznikiem
• praca z tekstem • elementy wykładu
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
dróżników i ich dokonań, w tym wyczynu Jasia Meli
Po ziom po nad pod sta wo wy
• rozwiązuje zadania • bezbłędnie i sprawnie testowe dotyczące wykonuje zadania terozumienia tekstu stowe • rozwiązuje zadania • w sposób ciekawy testowe sprawdzające i twórczy opisuje wrawiedzę z zakresu teożenia z podróży rii języka • tworzy opis wrażeń z podróży
• zna zasady pisowni wybranych formantów • wykonuje ćwiczenia pod kierunkiem nauczyciela
• podejmuje próby redakcyjne
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
16
1
1
1
34. Sprawdźmy, ile wiemy
35. „Nie przeminie wszystko”
Liczba go dzin
33. Rodzina wyrazów
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
• utrwalenie wiadomości o tworzeniu wyrazów • rozwiązanie testu kompetencji gramatycznych
• rozpoznawanie wyrazów pokrewnych • określenie pojęcia rdzenia • zaznaczanie rdzenia w wyrazach należących do wspólnej rodziny • uzupełnianie schematów rodziny wyrazów • praca z podręcznikiem
• praca z podręcznikiem • schematy • informacja zwrotna
Julian Tuwim „Ojciec”, • określenie tematyki • praca z tekstem Jan Twardowski „Dzień wiersza • rozmowa Zaduszny” (fragment • rozpoznawanie pod• mapa skojarzeń książki „Elementarz miotu lirycznego i adksiędza Twardowskiego resata wiersza Tuwidla najmłodszego, średma niaka i starszego”) • odnajdywanie refleksji osoby mówiącej w wierszu • objaśnienie myśli przewodniej wiersza
• czyta tekst ze zrozumieniem • wskazuje nadawcę i adresata wiersza • omawia refleksje podmiotu lirycznego • nazywa środki stylistyczne po uprzednim wskazaniu fragmentu wiersza
• zabiera aktywnie głos w rozmowie na temat obu tekstów • obserwuje różnice i podobieństwa w treści i formie obu tekstów • tworzy spójny, zwięzły i rzeczowy tekst, ujawniający pozytyw-
• powtarza i systematy- • wykazuje się usystezuje treści z zakresu matyzowaną wiedzą słowotwórstwa • bezbłędnie rozwiązuje • rozwiązuje test test
• wyodrębnia rdzeń • bezbłędnie wykonuje w rodzinie wyrazów ćwiczenia • uzupełnia schematy rodziny wyrazów • rozumie zależności między wyrazem podstawowym a wyrazem pochodnym w rodzinie wyrazów
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO – LI TE RAC KIE – III. Liryczne rozważania
Test z działu poświęconego słowotwórstwu
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 6)
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE – II. Słowotwórstwo, czyli o tworzeniu nowych słów
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
17
36. Człowiek i przyroda
Te mat lek cji
Liczba go dzin
1
Teofil Lenartowicz „Kalina”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• oddanie treści wiersza własnymi słowami • wskazanie na liryczne wyznaczniki w wierszu • określenie funkcji epitetów w wierszu • zdefiniowanie pojęcia rytmu w wierszu • poznanie odmian liryki bezpośredniej, pośredniej, zwrotu do adresata • ilustrowanie tekstu poetyckiego • trawestacja wiersza – przedstawienie treści wiersza w formie opowiadania
• wyszukiwanie środków poetyckich w wierszu • uściślenie rozważań księdza Twardowskiego • argumentowanie tezy • tworzenie krótkiego tekstu wyrażającego pozytywne uczucia wobec bliskich
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• praca z tekstem • notatka typu mind map • praca grupowa • ilustracja do tekstu
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy ne uczucia wobec bliskich • dzieli się wiedzą o życiu i twórczości poetów
Po ziom po nad pod sta wo wy
• opowiada treść wier- • bezbłędnie określa sza wyznaczniki liryki • wskazuje podmiot liw wierszu ryczny i określa jego • poprawnie odnajduje rolę w utworze we wskazanych tomi• utrwala pojęcie rytmu kach wierszy przykła• zna odmiany liryki dy różnych odmian li• tworzy rysunek iluryki strujący treść wiersza • pisze twórcze opo• tworzy w grupie nowiadanie z wykorzytatkę skojarzeniową staniem dialogu i opi• przedstawia historię su przeżyć ukazaną w wierszu wewnętrznych w formie opowiadania
• wypowiada się na temat rozważań księdza Twardowskiego • redaguje kilkuzdaniowy tekst o uczuciach wobec bliskich
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
18
1
2
38. Powtarzamy wiadomości o czasowniku
Liczba go dzin
37. Zatrzymać czas
Te mat lek cji
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 1)
Wisława Szymborska „Muzeum”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • praca z tekstem • prezentacja multimedialna • rozmowa kierowana • notatka typu mind map • ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• koniugacja jako wzór odmiany czasownika • rozpoznawanie osobowych i nieosobowych form czasownika • przekształcanie form czasownika • aspekty czasownika • tryby
Po ziom pod sta wo wy
• praca z podręcznikiem • potrafi odmieniać • informacja zwrotna czasownik przez osoby, liczby, rodzaje, czasy, tryby, strony • przekształca formy osobowe na nieosobowe i odwrotnie • określa aspekt dokonany i niedokonany czasownika
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie określa typ liryki, do której należy utwór • samodzielnie tworzy notatkę skojarzeniową wokół przedmiotów muzealnych • zna bardzo dobrze cechy sprawozdania • redaguje sprawozdanie na podstawie wirtualnej wycieczki do któregoś z ważniejszych muzeów, np. Muzeum Powstania Warszawskiego
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• wypowiada się na temat treści wiersza • uważnie ogląda prezentację • współtworzy w grupie notatkę skojarzeniową • zna cechy gatunkowe sprawozdania • redaguje w domu sprawozdanie z wycieczki do muzeum lub z dowolnej imprezy kulturalnej
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE – III. OD MIEN NE CZĘ ŚCI MO WY
• określenie tematyki utworu • wyszukiwanie w wierszu metafor • określenie typu liryki, do której należy utwór • tworzenie notatki skojarzeniowej wokół przedmiotów muzealnych po uprzednim obejrzeniu prezentacji o wybranym muzeum • powtórzenie cech sprawozdania • redagowanie sprawozdania
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
19
1
1
1
40. Pisownia czasowników typu wziąć, zacząć w czasie przeszłym. Pisownia nie z czasownikami
41. Utrwalenie wiadomości o czasowniku
Liczba go dzin
39. Strona czynna i bierna czasownika
Te mat lek cji
• utrwalenie pisowni czasowników zakończonych w bezokoliczniku na -ąć • tworzenie form czasu przeszłego czasowników • utrwalenie pisowni nie z czasownikami • utrwalenie pisowni nie z wyrazami użytymi w funkcji czasownika
• rozpoznawanie strony czynnej i biernej • przekształcanie zdań ze strony czynnej na bierną i odwrotnie • rozpoznawanie czasowników przechodnich i nieprzechodnich
• pisownia cząstki bym, byś, by z różnymi formami czasownika
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Różne ćwiczenia gra• utrwalenie wiadomomatyczno-ortograficzne ści o czasowniku i jego formach
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 3)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 2)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • zna zasady pisowni czasownika z różnymi cząstkami
Po ziom pod sta wo wy
• praca z różnymi zbiorami ćwiczeń
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• powtarza i systematy- • wykazuje się usystezuje własności czamatyzowaną wiedzą sownika
• praca z podręcznikiem • zna zasady pisowni • informacja zwrotna czasowników z różnymi cząstkami • praktycznie stosuje poznane zasady ortograficzne
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • rozróżnia stronę • informacja zwrotna czynną i bierną • przekształca zdania z uwzględnieniem stron czasownika • zna czasowniki przechodnie i nieprzechodnie
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Plan wynikowy dla klasy VI
20
1
2
43. Chleb nasz powszedni
Liczba go dzin
42. Sprawdźmy, co już wiemy
Te mat lek cji
• sprawdzenie wiadomości o czasowniku i jego formach • rozwiązanie testu kompetencji gramatycznych
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia Po ziom pod sta wo wy
Leopold Staff „Chleb”
• określenie tematu wiersza • wyodrębnianie z tekstu obrazów poetyckich – kolejnych etapów wypieku chleba • pokaz slajdów ukazujących etapy wypieku chleba dawniej • uzasadnianie przynależności wiersza do liryki pośredniej • wyjaśnianie związków frazeologicznych związanych z pojęciem „chleb” • kształcenie umiejętności opisywania wybranej czynności domowej • odgrywanie scenek na podstawie treści wiersza
• • • •
praca z tekstem • wypowiada się na tewizualizacja mat treści wiersza rozmowa dydaktyczna • obserwuje slajdy, inscenizacja omawia etapy wypieku chleba • dostrzega przynależność wiersza do liryki pośredniej • objaśnia związki frazeologiczne • odgrywa role • redaguje zwięzły opis czynności
• wnikliwie omawia treść wiersza • prezentuje dodatkowe frazeologizmy związane ze słowem „chleb” i potrafi je wyjaśnić • odgrywa role z odpowiednią mimiką, gestykulacją, modulacją głosu • tworzy ciekawy i poprawny opis czynności, w którym wykorzystuje frazeologizmy
• bezbłędnie rozwiązuje test
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • rozwiązuje test
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO – LI TE RAC KIE – III. LI RYCZ NE ROZ WA ŻA NIA
Test z części poświęconej czasownikowi
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
21
1
1
45. Czym jest ojczyzna?
Liczba go dzin
44. Gdy przyszła niepodległość...
Te mat lek cji
Tadeusz Różewicz „oblicze ojczyzny”
Antoni Słonimski „Niepodległość”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• ćwiczenia słownikowe wokół tematu patriotyzmu • odwoływanie się do treści wiersza przy charakteryzowaniu ojczyzny • utrwalenie pojęcia wiersza wolnego • kształtowanie postawy patriotycznej
• określenie sytuacji przedstawionej w wierszu • wyszukiwanie pytań retorycznych i określanie ich funkcji • określanie przeżyć towarzyszących Polakom po odzyskaniu niepodległości • przygotowanie programu obchodów rocznicy odzyskania niepodległości • sporządzenie notatki • redagowanie sprawozdania z obchodów rocznicy odzyskania niepodległości
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia • omawia sytuację przedstawioną w wierszu • wyszukuje pytania retoryczne • wyszukuje fragmenty wiersza ukazujące przeżycia • redaguje program uroczystości szkolnej • redaguje w domu sprawozdanie
Po ziom pod sta wo wy
• bezbłędnie analizuje wiersz • określa funkcje pytań retorycznych • nazywa przeżycia zawarte w wierszu i uzasadnia swą wypowiedź • opracowuje dokładny i ambitny program uroczystości • bezbłędnie pisze sprawozdanie
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• notatka skojarzeniowa • tworzy notatkę skoja- • tworzy bogatą notat• praca z tekstem rzeniową wokół tekę skojarzeniową • praca w grupach matu patriotyzmu • swoje opinie na te• analizuje treść wiersza mat wizerunku ojczy• zna pojęcie wiersza zny popiera fragmenwolnego tami wiersza • rozumie pojęcie pa• potrafi omówić różne triotyzmu formy patriotyzmu, odwołując się do życiorysów znanych mu bohaterów literackich i filmowych
• praca z tekstem • elementy wykładu • praca w grupach
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Plan wynikowy dla klasy VI
22
1
2
47. O tym, co najważniejsze
Liczba go dzin
46. Z dala od kraju
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Jan Kochanowski • przybliżenie sylwetki „Na dom w Czarnolesie” ojca polskiej poezji • odczytanie wiersza z uwzględnieniem objaśnienia staropolskich określeń • ocena postawy osoby mówiącej • opracowanie hierarchii wartości odgrywających znaczącą rolę w życiu człowieka • powtórzenie definicji fraszki
Juliusz Słowacki „Hymn” • przybliżenie sylwetki Juliusza Słowackiego • określanie przeżyć osoby mówiącej w wierszu • wyszukiwanie w tekście i nazywanie środków poetyckich • określenie rodzaju rymów • przypisanie wiersza do gatunku liryki zwrotu do adresata • określenie nastroju wiersza • przyswojenie pojęć „hymn” i „apostrofa”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• praca z tekstem • pogadanka ilustrowana • rozmowa kierowana • praca w grupach
• praca z tekstem • pogadanka ilustrowana • rozmowa kierowana
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• zna koleje życia Jana Kochanowskiego • rozumie treść fraszki • wyraża opinie o osobie mówiącej • potrafi współpracować efektywnie w grupie • zna cechy gatunkowe fraszki • formułuje argumenty
• zna losy i charakter twórczości Juliusza Słowackiego • odnajduje środki poetyckie • rozumie pojęcie apostrofy • zna cechy hymnu • określa nastrój wiersza • sporządza notatkę
Po ziom pod sta wo wy
• zna nie tylko życie i twórczość poety, ale również realia epoki renesansu • objaśnia sprawnie staropolski tekst • opiniuje trafnie osobę mówiącą • tworzy spójny tekst z uwzględnieniem właściwej argumentacji do postawionej tezy
• umiejscawia życie i twórczość Juliusza Słowackiego wobec epoki romantyzmu, rozbiorów i zjawiska Wielkiej Emigracji • sprawnie analizuje wiersz • wyodrębnia w wierszu cechy hymnu • sporządza ciekawą notatkę
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
23
1
1
49. Pisownia trudnych czasowników
Liczba go dzin
48. Czy każdy może być poetą?
Te mat lek cji
Ćwiczenia ortograficzne
Julian Tuwim „Sitowie”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• utrwalenie pisowni czasowników w trybie przypuszczającym, pisowni czasowników z nie, pisowni czasowników w czasie
• cytowanie odpowiednich fragmentów wiersza w odpowiedzi na pytania nauczyciela dotyczące sytuacji opisanej w utworze, stanowiska podmiotu lirycznego • odszukiwanie w utworze przykładów środków poetyckich • wprowadzenie pojęcia przerzutni • redagowanie poetyckiego opisu wspomnień z dzieciństwa • przygotowanie recytacji wybranego wiersza
• rozważania o szczęściu w dowolnej formie wypowiedzi pisemnej
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
praca z tekstem rozmowa kierowana praca w grupach tworzenie własnego tekstu
• praca z tekstem • elementy wykładu
• • • •
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom po nad pod sta wo wy
• zna zasady pisowni wybranych formantów • wykonuje ćwiczenia pod kierunkiem nauczyciela
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• rozumie treść wiersza • rzeczowo objaśnia • wyszukuje w wierszu treść wiersza znane środki językowe • wnikliwie dokonuje • potrafi odnaleźć analizy jego formy przerzutnię • redaguje bogaty • opisuje wspomnienia w przeżycia wez dzieciństwa, stosuwnętrzne opis wspojąc środki poetyckie mnień z dzieciństwa • przygotowuje recytację wiersza z uwzględnieniem odpowiedniej modulacji głosu, akcentowania, tempa i twórczej interpretacji utworu
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
24
1
1
1
51. Co już wiemy o rzeczowniku?
52. Poprawnie odmieniamy rzeczownik
Liczba go dzin
50. Sprawdź, ile wiesz
Te mat lek cji
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 5)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 4)
Tadeusz Różewicz „Pragnienie”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• deklinacja jako wzór odmiany rzeczownika • określanie form rzeczownika
• rozpoznawanie rzeczowników konkretnych, abstrakcyjnych, żywotnych, nieżywotnych, pospolitych własnych
Po ziom pod sta wo wy
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• praca z podręcznikiem • potrafi odmieniać rze- • bezbłędnie wykonuje • informacja zwrotna czownik przez liczby, ćwiczenia rodzaje i przypadki • zna pojęcie tematu i końcówki fleksyjnej • wypisuje oboczności w obrębie tematu i je nazywa • określa formy rzeczownika
• praca z podręcznikiem • rozpoznaje typy rze• informacja zwrotna czowników • określa formy rzeczownika
• bezbłędnie rozwiązuje test
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • rozwiązuje test
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: III. OD MIEN NE CZĘ ŚCI MO WY
• analiza wiersza • odpowiedzi na pytania testowe dotyczące treści i formy utworu • uzasadnienie wyboru osoby jawiącej się jako patriota
przeszłym zakończonych w bezokoliczniku na -ąć
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
25
54. Sprawdźmy, co już wiemy
53. Nietypowa odmiana rzeczownika
Te mat lek cji
Liczba go dzin
2
Test poświęcony rzeczownikowi
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 6)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy • potrafi odmieniać rzeczownik przez liczby i przypadki • zna pojęcie tematu i końcówki fleksyjnej • wypisuje oboczności w obrębie tematu i nazywa je • określa formy rzeczownika
Po ziom pod sta wo wy
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• utrwalenie wiadomo- • praca z podręcznikiem • powtarza i systematy- • wykazuje się usysteści o rzeczowniku i jezuje własności rzematyzowaną wiedzą go typach czownika • bezbłędnie rozwiązuje • rozwiązanie testu • rozwiązuje test test kompetencji gramatycznych
• utrwalenie wiadomo- • praca z podręcznikiem ści o rzeczownikach • informacja zwrotna nieodmiennych • utrwalenie wiadomości o rzeczownikach, które mają tylko liczbę mnogą lub pojedynczą • utrwalenie rzeczowników rodzaju nijakiego zakończonych na -um • utrwalenie rzeczowników rodzaju męskiego zakończonych na -anin • odmiana rzeczownika sędzia • odmiana rzeczowników brat i ksiądz • odmiana rzeczownika liceum • odmiana rzeczowników oko i ucho • określanie form rzeczownika
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Plan wynikowy dla klasy VI
26
2
2
56. Jak przemawiać?
Liczba go dzin
55. Czym jest dla nas dom?
Te mat lek cji
Kornel Makuszyński „Irenka” (fragment książki „Panna z mokrą głową”)
Wiktor Woroszylski „Czas miłości”
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• doskonalenie umiejętności czytania z podziałem na role • wyodrębnianie w tekście bohaterów głównych, drugoplanowych i epizodycznych • określanie istotnych
• określanie idei domu poprzez stanowisko podmiotu lirycznego • refleksje na temat znaczenia domu w życiu człowieka • utrwalenie znajomości środków stylistycznych • tworzenie opisu domu na podstawie ilustracji zamieszczonej obok wiersza • prezentacja utworów zawierających motyw domu • uwrażliwienie na konieczność pielęgnowania związku uczuciowego z domem i bliskimi • • • •
• • • •
praca z tekstem burza mózgów pogadanka praca w grupach
• słucha wnikliwie czytania z podziałem na role • odnajduje poszczególne typy bohaterów • rozumie istotę przemówienia
praca z tekstem • rozumie ideę domu burza mózgów • dostrzega stanowisko drzewko decyzyjne podmiotu lirycznego opis reprodukcji obra- • potrafi rozróżnić ożyzu wienie, uosobienie i porównanie • opisuje dom na podstawie rysunku • podaje tytuły znanych lektur zawierających motyw domu • jest świadomy znaczenia domu w życiu człowieka
• interpretuje role z uwzględnieniem odpowiedniej intonacji i modulacji głosu • nazywa poprawnie bohaterów, zważywszy na pełnione przez nich role
• interpretuje stanowisko podmiotu lirycznego dotyczące idei domu • zna środki stylistyczne, potrafi je bezbłędnie nazywać i oddawać ich sens • zna wiele utworów, nawet tych spoza kanonu lektur szkolnych, zawierających motyw domu • jest świadomy znaczenia domu w życiu człowieka oraz dzieli się swoimi przemyśleniami na forum klasy
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia Po ziom pod sta wo wy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: IV. GO ŚCIN NE NA STRO JE
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
27
57. Kiedy mama robi karierę...
Te mat lek cji
Liczba go dzin
1
Nicholas Evans „Nie zawsze tak było” (fragment książki „Zaklinacz koni”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• kształcenie umiejętności rzeczowego odpowiadania na pytania dotyczące treści tekstu prozatorskiego • formułowanie rad dla rodziców • pisanie listu w imieniu bohaterki tekstu lub zapis rozmowy bohaterek tekstu • kształcenie umiejętności poprawnego redagowania listu i dialogu • wdrażanie do precyzji merytorycznej i po-
cech bohaterów tekstu • zapoznanie z definicją i cechami przemówienia • analiza przykładowego przemówienia • omówienie okoliczności i sposobów wygłaszania przemówienia • redagowanie w grupach tekstu przemówienia
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• • • •
praca z tekstem rozmowa kierowana ćwiczenia redakcyjne praca w grupach
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• odpowiada na pytania nauczyciela w związku z analizą tekstu • aktywnie uczestniczy w rozmowie • podaje propozycje rad dla rodziców • współpracuje w grupie podczas ćwiczeń redakcyjnych • respektuje wskazówki nauczyciela i lidera grupy • stara się o poprawność językową i ortograficzną swojej pracy
• zna cechy przemówienia • wypowiada się podczas analizy przykładowego przemówienia • zna okoliczności wygłaszania przemówienia • podejmuje próby redakcyjne
Po ziom pod sta wo wy
• precyzyjnie odpowiada na pytania nauczyciela • wyciąga wnioski z zasłyszanych opinii o bohaterkach • potrafi dogłębnie wykorzystać wnioski płynące z rozmowy w redagowaniu listu lub dialogu • współredaguje całkowicie poprawne prace
• potrafi bezbłędnie określić cechy przemówienia • potrafi wyrazić swoją opinię o przykładowym przemówieniu • potrafi zredagować barwne przemówienie
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
28
1
2
59. „Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą...”
Liczba go dzin
58. Kiedy prywatnie, a kiedy oficjalnie?
Te mat lek cji
• dyskusja na temat podejmowania ważnych decyzji w kontekście przeczytanego tekstu • analiza listu zacytowanego na zakończenie fragmentu książki Jacqueline Wilson • poznanie okoliczności, • w których stosuje się list • oficjalny • poznanie wyznaczników listu oficjalnego • ćwiczenia w redagowaniu poznanej formy wypowiedzi pisemnej
prawności językowej oraz ortograficznej
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• • • •
praca z tekstem elementy wykładu metoda trójkąta informacja zwrotna
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Adam Mickiewicz „O do- • doskonalenie umie• praca z tekstem brych obyczajach” jętności pięknego • debata (fragment księgi I „Pana czytania • praca w grupach Tadeusza”) • wyszukiwanie informacji w tekście • dostrzeżenie cech przemówienia w zacytowanym fragmencie
Jacqueline Wilson „Ważne decyzje” (fragment książki „Podwójna rola”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Po ziom po nad pod sta wo wy
• rozumie czytany frag- • pięknie czyta fragment eposu ment epopei narodo• odnajduje cechy wej przemówienia • uzasadnia cechy prze• wyszukuje środki pomówienia zawarte etyckie w tekście, opierając • współpracuje z innysię na konkretnych mi w tworzeniu fragmentach
• czyta tekst ze zrozu• uzasadnia swoje stamieniem nowisko w dyskusji • zabiera głos w dyskusji na temat podejmo• dostrzega elementy wania ważnych decyzji składowe listu oficjal- • zna konstrukcję listu nego oficjalnego • zna okoliczności two- • redaguje poprawny rzenia takiego listu list oficjalny • podejmuje próby redakcyjne
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
29
1
2
61. Istota Bożego Narodzenia
Liczba go dzin
60. Spotkania przy stole
Te mat lek cji
Ann K. Brandt „Chwila oddechu w pośpiechu” (fragment książki „Bal-
Włodzimierz Szymanowicz „Zaproście mnie do stołu”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• projekcja fragmentu filmu Jana Rybkowskiego „Chłopi” (frag-
• sprawdzenie umiejętności rozumienia tekstu poetyckiego • ćwiczenia w rozwijaniu myśli przewodniej utworu • wdrażanie do analizy budowy wiersza • tworzenie planu wigilii klasowej • samodzielne redagowanie przepisu kulinarnego
• wyszukiwanie w tekście przesłania dla młodzieży • analiza formy tekstu – wyszukiwanie środków poetyckich • opracowywanie poradnika zachowania się przy stole • poznanie pojęcia savoir vivre’u • redagowanie zaproszenia na uroczysty obiad
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• projekcja filmu • rozmowa • praca z tekstem
• praca z tekstem • burza mózgów • praca w niewielkich grupach
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• uważnie ogląda fragment filmu
• rozumie czytany wiersz i interpretuje jego treść • potrafi odnaleźć cechy istotne dla budowy wiersza • współtworzy plan wigilii • redaguje przepis na danie
poradnika • zna pojęcie savoir vivre’u • samodzielnie redaguje zaproszenie
Po ziom pod sta wo wy
• dostrzega podobieństwa i różnice w rozumieniu istoty świąt
• bezbłędnie interpretuje treść wiersza • bezbłędnie analizuje wiersz pod względem jego formy • wykazuje się kreatywnością w tworzeniu planu • redaguje ciekawy przepis kulinarny i realizuje go
• sprawnie wyszukuje i nazywa środki językowe • potrafi przytoczyć współczesne przejawy dobrego i złego zachowania się przy stole • redaguje ciekawe zaproszenie
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
30
1
1
63. O odmianie nazwisk
Liczba go dzin
62. Wśród nocnej ciszy...
Te mat lek cji
•
Jan Miodek „Odmieniaj- • sprawdzenie umiejętcie nazwiska” (fragment ności rozumienia tekksiążki „Ojczyzna polszstu czyzna dla uczniów”) • określenie tematyki
Teofil Lenartowicz „Mi• opowiadanie o wydazerna, cicha” (fragment) rzeniach zawartych w utworze • odgrywanie ról na podstawie tekstu kolędy • poznanie cech gatunkowych kolędy • ilustrowanie graficzne treści kolędy • uzasadnianie własnej opinii
•
•
•
• praca z tekstem • elementy wykładu • praca indywidualna
• praca z tekstem • inscenizacja • argumenty „za i przeciw” • wizualizacja – ilustrowanie tekstu
ment „Wigilia u Bory- • praca indywidualna ny”) wdrażanie do samodzielnej analizy czytanego tekstu określanie istoty świąt Bożego Narodzenia opracowanie planu świąt przebiegających w miłej atmosferze opis zabawnego zdarzenia przeżytego w czasie przygotowań do świąt
sam dla duszy na Boże Narodzenie, czyli inspirujące opowiadania dla ogrzania serc”)
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• odgrywa wyznaczone role z uwzględnieniem własnej inwencji twórczej • potrafi podać przykłady innych kolęd i dowieść zgodności ich budowy z definicją tego gatunku • tworzy barwną ilustrację do tekstu
Bożego Narodzenia oraz w ich obchodzeniu dawniej i dziś • tworzy interesujący plan świąt • opisuje zdarzenie, wykorzystując komizm słowny, sytuacyjny i komizm postaci
Po ziom po nad pod sta wo wy
• rozumie czytany tekst • potrafi uargumento• wypowiada się na tewać główny temat mat treści tekstu tekstu • bardzo dobrze zna
• rozumie czytany wiersz • odgrywa wyznaczone role • potrafi przełożyć język literatury na obraz graficzny • zna cechy gatunkowe kolędy
• wypowiada się na temat Wigilii obchodzonej dawniej • czyta ze zrozumieniem tekst • podaje okoliczności obchodów świąt Bożego Narodzenia • tworzy plan świąt
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
31
1
1
1
65. Co już wiemy o przymiotniku?
66. Stopniujemy przymiotniki
Liczba go dzin
64. Sprawdź, ile wiesz
Te mat lek cji
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 8)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 7)
Julian Tuwim „Choinka”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• praca z podręcznikiem • potrafi stopniować • informacja zwrotna przymiotniki na dwa sposoby • potrafi stopniować przymiotniki nieregularne • zna zasady pisowni przymiotników stopniowanych
• utrwalenie wiadomo- • praca z podręcznikiem • rozpoznaje rodzaje ści o rodzajach przy• informacja zwrotna przymiotników miotnika • tworzy przymiotniki • tworzenie przymiotniodrzeczownikowe ków od podanych rzeczowników
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: III. OD MIEN NE CZĘ ŚCI MO WY
• ćwiczenia w stopniowaniu prostym i opisowym przymiotnika • ćwiczenia w stopniowaniu nieregularnym przymiotnika • utrwalenie pisowni nie z przymiotnikami
Po ziom po nad pod sta wo wy
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie rozwiązuje test
• zna podstawowe zazasady odmiany nasady odmiany nazwisk zwisk • ćwiczy się w popraw- • bezbłędnie wykonuje nej odmianie nazwisk ćwiczenia dotyczące odmiany nazwisk
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• czytanie wiersza ze • praca z podręcznikiem • rozwiązuje test zrozumieniem oraz jego interpretacja zgodnie z poleceniami zawartymi w teście • redagowanie listu oficjalnego
tekstu • ustalenie zasad odmiany nazwisk • ćwiczenia w odmianie nazwisk
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Plan wynikowy dla klasy VI
32
2
2
68. Czym jest teatr?
Liczba go dzin
67. Zaplanujmy rok
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Joanna Kulmowa „Teatr żywy”, Tadeusz Makowski „Teatr dziecięcy”
Catherine Elisabeth Goethe „Przepis na cały rok”
• ćwiczenia w samodzielnym interpretowaniu treści wiersza – odpowiedzi na pytania zawarte w podręczniku • analiza i interpretacja reprodukcji obrazu z wykorzystaniem pojęć ze świata sztuki malarskiej: pierwszy plan, tło, światłocień, kontrast, barwa, kolorystyka
• określenie tematu utworu • wyodrębnianie obrazów poetyckich w wierszu • ukazanie stanowiska podmiotu lirycznego • redagowanie wskazówek na udany rok • tworzenie projektu styczniowej strony kalendarza • ćwiczenia w tworzeniu przepisu na dobry dzień
praca z tekstem praca grupowa projektowanie ćwiczenia redakcyjne
• praca z tekstem • internet • rozmowa kierowana
• • • •
• precyzyjnie określa temat wiersza • ustala stanowisko podmiotu lirycznego, odwołując się do tekstu • tworzy interesujący projekt • redaguje poprawny i ciekawy tekst
• samodzielnie wykonu- • bezbłędnie wykonuje je polecenia z podpolecenia z podręczręcznika nika • wypowiada się na te- • wypowiada się rzemat obrazu czowo na temat sztu• zna pojęcia ze świata ki teatralnej i malarsztuki malarskiej skiej • dostrzega różnice • dostrzega różnice i podobieństwa dotyi podobieństwa dotyczące wiersza i obrazu czące wiersza i obra• rozumie potrzebę zu oraz wyciąga odchodzenia do teatru powiednie wnioski • uczestniczy w przygoz obserwacji towywaniu prezen-
• ustala temat wiersza • określa obrazy poetyckie • wyraża opinie o podmiocie lirycznym • tworzy w zespole projekt • ćwiczy poprawność językową i ortograficzną
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia Po ziom pod sta wo wy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: V. TE ATRAL NE SPO TKA NIA
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
33
69. Tworzymy teatr
Te mat lek cji
Liczba go dzin
2
• kształcenie umiejętności dostrzegania analogii i różnic pomiędzy różnymi tekstami kultury • formułowanie argumentów zachęcających do oglądania przedstawień teatralnych • przygotowanie prezentacji na temat malarstwa Tadeusza Makowskiego
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Juliusz Słowacki „Spo• czytanie tekstu z po- • praca z tekstem tkanie w chacie” (fragdziałem na role • inscenizacja ment dramatu „Ballady- • charakterystyka Aliny na”) i Balladyny • utrwalenie cech dramatu oraz gatunków dramatycznych tragedii i komedii • utrwalenie słownictwa związanego z teatrem • ćwiczenia w grze aktorskiej
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • formułuje poprawne argumenty • przygotowuje bogatą prezentację
Po ziom po nad pod sta wo wy
• zapamiętuje treść • czyta z podziałem czytanego tekstu na role, uwzględnia• zna cechy dramatu jąc kryteria pięknej i gatunki dramatyczne recytacji • zna pojęcia z dziedzi- • zna cechy dramatu ny teatru i gatunki dramatycz• odgrywa role ne oraz potrafi je odnaleźć w różnych tekstach należących do tego rodzaju • sprawnie posługuje się słownictwem z dziedziny teatru • wykazuje się pomysłowością i nowatorstwem w odgrywaniu ról
tacji – wyszukuje materiały w internecie
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
34
1
1
1
71. Co już wiemy o liczebniku?
72. Liczebniki proste i złożone
Liczba go dzin
70. Przeszkody w miłości
Te mat lek cji
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 10)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 9)
William Szekspir „Wyznania” (fragment tragedii „Romeo i Julia”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
• ćwiczenia w zapisywa- • praca z podręcznikiem • zapisuje słownie typy niu słownym liczebni- • informacja zwrotna liczebników ków złożonych • określa formy liczeb• odmiana liczebników nika głównych, porządko• zna zasady odmiany
• rozpoznawanie liczeb- • praca z podręcznikiem • rozpoznaje typy liników głównych, po- • informacja zwrotna czebników rządkowych, zbioro• określa formy liczebwych, ułamkowych nika i nieokreślonych • ćwiczenia w odmianie liczebników
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• czyta wzorcowo tekst z podziałem na role • wypowiada się na temat bohaterów dramatu, podaje fakty, które o nich mówią, oraz ocenia ich zachowania • analizuje wnikliwie wzór recenzji • podaje przykłady imprez, z których można napisać recenzję • tworzy bezbłędną recenzję lub ciekawy dialog zakochanych
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• odtwarza treść dramatu • omawia zachowania postaci • zna cechy gatunkowe recenzji • analizuje cechy recenzji • redaguje wybrany tekst
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: III. OD MIEN NE CZĘ ŚCI MO WY
• czytanie z podziałem • praca z tekstem na role • ćwiczenia redakcyjne • analiza tekstu dramatycznego • poznanie cech gatunkowych recenzji • analiza wzoru recenzji • redagowanie współczesnego dialogu między zakochanymi lub recenzji książki
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
35
1
2
74. Czy wszyscy jesteśmy aktorami?
Liczba go dzin
73. Jak słowo działa na odbiorcę?
Te mat lek cji
wych wielowyrazowych • ćwiczenia w pisowni nie z liczebnikami
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy liczebników wielowyrazowych • zna zasady pisowni nie z liczebnikami
• • • •
• zna wymagania stawiane aktorowi pod względem wypowiadania roli • rozumie czytany tekst popularnonaukowy • doskonali umiejętność wypowiadania się w różnych sytuacjach • opisuje wybraną kreację aktorską
praca z tekstem • odtwarza treść wiernotatka skojarzeniowa sza ćwiczenia redakcyjne • współtworzy notatkę praca grupowa skojarzeniową wokół pojęcia „scena życia” • rozumie frazeologizmy i układa z nimi zdania
• poszerzenie wiedzy • praca z tekstem o grze aktorskiej • symulacja • ustalenie wymagań • ćwiczenia redakcyjne stawianych aktorowi pod względem wypowiadania roli • wykazywanie się rozumieniem czytanego tekstu poprzez wybór zdań prawdziwych i fałszywych • ćwiczenia w mówieniu według określonych kryteriów • opis roli teatralnej lub filmowej
Stanisław Korab Brzo• analiza treści wiersza zowski „Na życia scenie” • rozumienie pojęcia „scena życia” • redagowanie zdań zawierających związki frazeologiczne z wyrazem „rola” • tworzenie opowiada-
Andrzej Hausbrandt „Szkoła wymowy” (fragment książki „Podnieść kurtynę”)
• tworzy bogatą notatkę skojarzeniową wokół pojęcia „scena życia” • bezbłędnie układa zdania z podanymi frazeologizmami
• dociekliwie analizuje temat gry aktorskiej • bezbłędnie odtwarza treść tekstu popularnonaukowego • bezbłędnie dobiera zdania zawierające prawdę o treści tekstu • prezentuje sposoby mówienia według określonych kryteriów • tworzy poprawny tekst
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia Po ziom pod sta wo wy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: V. TE ATRAL NE SPO TKA NIA
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
36
2
1
1
76. Nieco inny teatr
77. Zasady pisowni wielką literą
Liczba go dzin
75. Marzenia aktora
Te mat lek cji
• wskazanie podmiotu lirycznego • ćwiczenia w wyodrębnianiu obrazów poetyckich • opis snu aktora, będącego bohaterem wiersza • redagowanie scenariusza ze spotkania aktora ze scenarzystą
nia o różnych rolach odgrywanych w życiu przez człowieka
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Zasady pisowni wielką li- • przypomnienie terą i utrwalenie zasad pisowni wyrazów wielką literą
Konstanty Ildefons Gał- • utrwalenie pojęcia czyński „Żarłoczna Ewa” puenty i „Zakrycie Ameryki” • wprowadzenie pojęć: (fragmenty utworu „Teironii i satyry atrzyk Zielona Gęś”) • inscenizacja wybranego tekstu K. I. Gałczyńskiego • redagowanie tekstu o charakterze żartobliwym
Konstanty Ildefons Gałczyński „Rozmowa z aktorem”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
praca z tekstem rozmowa kierowana praca grupowa ćwiczenia redakcyjne
Po ziom po nad pod sta wo wy
• zna pojęcie puenty • rozumie pojęcia „ironia” i „satyra” • odgrywa role i wykorzystuje w praktyce ironię • tworzy tekst satyryczny
• odpowiada na pytania zawarte w podręczniku • wskazuje fragmenty wiersza i interpretuje je jako obrazy poetyckie • wskazuje cechy snu aktora • współtworzy scenariusz
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• nowatorsko odgrywa role • eksponuje z dużym zaangażowaniem ironiczny charakter ról • uwypukla w grze aktorskiej puentę • tworzy bezbłędny tekst satyryczny
• bezbłędnie wykonuje polecenia zawarte w podręczniku • wnikliwie komentuje obrazy poetyckie zawarte w wierszu • opowiada sen aktora, wykorzystując zróżnicowane słownictwo • tworzy ciekawy scenariusz
• redaguje opowiadanie • redaguje barwne opowiadanie
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • wykonuje ćwiczenia oraz słownikiem ortograficznym
• elementy wykładu • inscenizacja • ćwiczenia redakcyjne
• • • •
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
37
1
2
79. Zimowe kochanie
Liczba go dzin
78. Sprawdź, ile wiesz
Te mat lek cji
• rozwiązywanie zadań testowych zawierających materiał dydaktyczny z rozdziału „Teatralne spotkania” • redagowanie zaproszenia na przedstawienie teatralne
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia Po ziom pod sta wo wy
Henryk Sienkiewicz „Sanna” (fragment powieści „Potop”)
• analiza fragmentu • praca z tekstem powieści – wyodręb• praca grupowa nianie elementów • projekcja filmu świata przedstawionego w utworze epickim • opracowanie planu wycieczki kuligiem • redagowanie opisu drogi do szkoły w czasie zimy • zapoznanie się z adaptacją filmową powieści Henryka Sienkiewicza w reżyserii Jerzego Hoffmana
• charakteryzuje bohaterów tekstu • prezentuje zdarzenia opisane w powieści • wskazuje osobę narratora • omawia elementy tła obyczajowego • określa czas i miejsce akcji • tworzy plan wycieczki kuligiem • uważnie ogląda fragment filmu ukazujący kulig • porównuje tekst z obrazem filmowym • redaguje w domu opis drogi do szkoły w aurze zimowej
• szczegółowo analizuje bohaterów, zdarzenia, postawę narratora, elementy obyczajowe • zna inne powieści wchodzące w skład trylogii Sienkiewicza • zna perypetie wiodących bohaterów trylogii • zna adaptacje filmowe powieści • dostrzega różnice i podobieństwa w przekładzie obrazu literackiego na obraz filmowy • opracowuje ciekawy plan wycieczki • redaguje plastyczny opis drogi zimowej
• bezbłędnie rozwiązuje zadania • bezbłędnie redaguje zaproszenie
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • rozwiązuje zadania • redaguje zaproszenie
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: VI. SPRA WY NAJ WAŻ NIEJ SZE
William Szekspir „Sen nocy letniej”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
38
2
1
81. Najważniejsze zdobycze
Liczba go dzin
80. „Pędzi kulig niczym błyskawica...”
Te mat lek cji
Adam Mickiewicz „Trzech Budrysów. Ballada litewska”
Andrzej Bianusz „Z kopyta kulig rwie”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• analiza treści ballady • charakterystyka bohaterów i ocena ich postaw • wyrażanie opinii o wartościach uznawanych przez bohaterów • utrwalenie cech ballady • redagowanie wskazó wek udzielonych sy-
• analiza wiersza, wyodrębnianie i nazywanie obrazów poetyckich, wyszukiwanie i nazywanie środków poetyckich • ukazanie roli powtórzeń w wierszu • opis wrażeń z zimowej zabawy • redagowanie dialogu między osobami o sprzecznych poglądach na temat zimy • redagowanie opisu zabawy na lodowisku
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia Po ziom pod sta wo wy
• • • •
praca z tekstem elementy wykładu drzewko decyzyjne ćwiczenia redakcyjne
• relacjonuje zdarzenia • opowiada o bohaterach i ocenia ich postawy • zna definicję ballady i wskazuje na jej cechy gatunkowe • tworzy wybrany tekst
• dokładnie prezentuje postacie i zdarzenia • wyraża własny sąd o postawach bohaterów • poprzez dobór odpowiednich fragmentów tekstu uzasadnia znajomość cech ballady • bezbłędnie redaguje wybraną formę wypowiedzi
• bezproblemowo dowodzi przynależności wiersza do liryki • precyzyjnie określa rolę powtórzeń w wierszu • podaje prawidłowe przykłady innych środków językowych • podaje argumenty i kontrargumenty oraz uzasadnia swój wybór • redaguje ciekawy i poprawny pod względem zapisu dialog lub tworzy dynamiczny opis sytuacji
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z tekstem • odnajduje w wierszu • rozmowa dydaktyczna cechy liryki • argumenty „za i prze- • podaje przykłady ciw” środków poetyckich • ćwiczenia redakcyjne • wyszukuje powtórzenia i określa ich rolę w utworze • dobiera logiczne argumenty i kontrargumenty • samodzielnie tworzy dialog lub opis sytuacji
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
39
1
1
83. O przyjaźni
Liczba go dzin
82. Czym jest dobroć?
Te mat lek cji
Antoine de Saint-Exupéry „Spotkanie z lisem” (fragment książki „Mały książę”)
Henryk Sienkiewicz „Bajka”, Ferdynand Ruszczyc „Bajka zimowa”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• charakteryzowanie bohaterów baśni na podstawie fragmentów tekstu • wzbudzanie refleksji na temat przyjaźni i jej cech • ćwiczenia słownikowe wokół tematu przyjaźni • redagowanie portretu przyjaciela
• formułowanie pytań i odpowiedzi do tekstu prozatorskiego • powtórzenie cech gatunkowych baśni • analiza obrazu Ruszczyca • redagowanie streszczenia wybranej baśni lub tworzenie własnego tekstu o charakterze baśni
nom przez ojca lub opisu wydarzeń w balladzie z punktu widzenia postaci literackiej
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
praca z tekstem debata zespołowa elementy wykładu ćwiczenia redakcyjne
• praca z tekstem • notatka typu mind map • rozmowa • ćwiczenia redakcyjne
• • • •
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• wyszukuje w tekście istotne cechy bohaterów • uczestniczy w rozmowie na temat przyjaźni • tworzy notatkę skojarzeniową • pisze charakterystykę przyjaciela
• formułuje pytania do tekstów oraz tworzy zwięzłe i rzeczowe odpowiedzi • zna cechy gatunkowe baśni i bajki • dostrzega różnice i podobieństwa obu gatunków • objaśnia treść obrazu • tworzy wybrany tekst • współpracuje w zespole
Po ziom pod sta wo wy
• dużo wie o bohaterach tekstu • sprawnie odnajduje fragmenty tekstu, które ich charakteryzują • często zabiera głos w rozmowie na temat przyjaźni • tworzy bogatą notatkę skojarzeniową
• zadaje wnikliwe pytania • rzeczowo odpowiada na pytania kolegów • broni logicznie własnego stanowiska • bezbłędnie odnajduje podobieństwa i różnice baśni i bajki • plastycznie opowiada treść obrazu przedstawiającego zimowy pejzaż • tworzy barwny tekst
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
40
1
2
85. Przyjaźń, koleżeństwo, miłość
Liczba go dzin
84. Nowe rozdziały w życiu
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Irena Jurgielewiczowa „Z przyjaźnią bywa dziwnie” (fragment książki „Wszystko inaczej”)
• wyodrębnianie w tekście informacji o bohaterach • snucie refleksji o przyjaźni przedstawicieli obu płci • analizowanie dowodów przyjaźni • redagowanie opowiadania z uwzględnieniem dalszych losów bohaterów
Irena Jurgielewiczowa • analiza tekstu proza„Spal ten list” (fragment torskiego pod kątem powieści „Ten obcy”) zdarzeń i zachowań bohaterów • ocena relacji pomiędzy bohaterami • redagowanie listu
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• • • • •
• • • •
praca z tekstem dyskusja metoda trójkąta rozmowa ćwiczenia redakcyjne
praca z tekstem dyskusja rozmowa ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• czyta tekst ze zrozumieniem • określa tematykę tekstu • dostrzega zawartą w nim problematykę • uczestniczy w dyskusji • nazywa dowody przyjaźni • redaguje dalszy ciąg opowiadania
• zna fragment powieści • wypowiada się na temat bohaterów i ich wzajemnych relacji • wyraża własne opinie na temat zachowań postaci • pisze list w czyimś imieniu
Po ziom pod sta wo wy
• precyzyjnie określa problematykę zawartą w tekście • formułuje trafne wnioski z dyskusji • wykazuje się wyobraźnią w tworzeniu opowiadania • poprawnie redaguje powiadanie
• aktywnie uczestniczy w dyskusji • wyraża własne sądy o bohaterach i rzeczowo uzasadnia je fragmentami tekstu • redaguje bezbłędny list
• tworzy nietuzinkowy portret przyjaciela
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
41
1
1
1
1
87. Odmiana zaimków
88. Kiedy używamy dłuższych, a kiedy krótszych form zaimków?
89. Sprawdźmy, co już wiemy
Liczba go dzin
86. Co to jest zaimek?
Te mat lek cji
Test poświęcony przymiotnikowi, liczebnikowi, zaimkowi
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 13)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 12)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 11)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• utrwalenie wiadomości o zaimku, przymiotniku i liczebniku i jego typach • rozwiązanie testu kompetencji gramatycznych
• utrwalenie zasad użycia krótszych i dłuższych form zamków
• ćwiczenia w odmianie zaimków zastępujących części mowy
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• praca z podręcznikiem • powtarza i systematy- • wykazuje się usystezuje wiedzę o tych matyzowaną wiedzą częściach mowy • bezbłędnie rozwiązuje • rozwiązuje test test
• praca z podręcznikiem • zna zasady użycia róż- • bezbłędnie wykonuje • informacja zwrotna nych form zaimków ćwiczenia
• praca z podręcznikiem • zna zasady odmiany • informacja zwrotna zaimków
• klasyfikacja zaimków • praca z podręcznikiem • rozpoznaje typy zaim- • bezbłędnie wykonuje ze względu na to, jaką • informacja zwrotna ków ćwiczenia część mowy zastępują • określa formy liczeb– rzeczowne, przynika miotne, przysłowne i liczebne • ćwiczenia w rozpoznawaniu typów zaimków
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: III. OD MIEN NE CZĘ ŚCI MO WY
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Plan wynikowy dla klasy VI
42
1
1
91. Jak sobie radzić z emocjami?
Liczba go dzin
90. Spotkania z filozofią
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Richard Carlson „Zaufaj swoim wewnętrznym sygnałom” (fragment książki „Nie zadręczaj się drobiazgami, nastolatku”)
Jostein Gaarder „Pytania” (fragment książki „Świat Zofii”)
• omówienie sposobów radzenia sobie ze stresem • określenie tematyki tekstu • objaśnienie pojęć z dziedziny psychologii zawartych w tekście • nazywanie ambiwalentnych uczuć • zaznajomienie się z definicją artykułu • redagowanie dialogu zawierającego ekspresyjne zachowania interlokutorów
• analiza tekstu o charakterze filozoficznym • określanie narratora i adresata tekstu • omówienie istoty filozofii • redagowanie notatki o wybranym filozofie • dostrzeganie roli filozofii jako istotnej nauki w życiu człowieka
• • • •
• • • •
dywanik pomysłów elementy wykładu burza mózgów ćwiczenia redakcyjne
praca z tekstem pogadanka rozmowa kierowana ćwiczenia redakcyjne
• odnajduje swój sposób radzenia sobie ze stresem • rozumie terminologię psychologiczną uwzględnioną w tekście • potrafi nazwać skrajne uczucia • tworzy dialog z elementami ekspresji
• czyta głośno tekst • rozumie podejmowaną problematykę • rozumie pojęcie filozofii i zna jej pochodzenie • zna zadania filozofów • tworzy notatkę o wybranym filozofie
• wyjaśnia pojęcia psychologiczne, podaje ich synonimy • podaje liczne przykłady skrajnych uczuć • objaśnia dogłębnie definicję artykułu i podaje przykłady • redaguje ekspresyjny dialog
• aktywnie uczestniczy w rozmowie o zagadnieniach podjętych w tekście • wysnuwa własne wnioski na temat potrzeby istnienia nauki, jaką jest filozofia • wnikliwie analizuje pytania filozoficzne zawarte w tekście • tworzy bogatą notatkę
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia Po ziom pod sta wo wy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: VI. SPRA WY NAJ WAŻ NIEJ SZE
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
43
1
1
1
1
1
93. Sprawdź, ile wiesz
94. Przysłówek – informuje jak, gdzie, kiedy
95. Pisownia przeczenia nie przysłówkami
96. Przyimek – towarzysz rzeczownika
Liczba go dzin
92. Pisownia nie z różnymi częściami mowy
Te mat lek cji
• przypomnienie i utrwalenie zasad pisowni nie z różnymi częściami mowy
Zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy, ćwiczenia ortograficzne.
Po ziom pod sta wo wy
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 3)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 2)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 1)
• praca z podręcznikiem • zna zasady pisowni • informacja zwrotna nie z przysłówkami
• praca z podręcznikiem • zna zasady stopnio• informacja zwrotna wania przysłówków – regularne, nieregularne, opisowe
• ćwiczenia utrwalające • praca z podręcznikiem • zna zasady stopniowaużycie przyimków • informacja zwrotna nia przysłówków – re• typy przyimków – gularne, nieregularne, proste i złożone opisowe • rozpoznawanie i nazy• rozróżnia typy przywanie wyrażeń imków
• ćwiczenia utrwalające pisownię nie z przysłówkami
• ćwiczenia w stopniowaniu przysłówków
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: IV. NIE ODMIEN NE CZĘ ŚCI MO WY
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie rozwiązuje zadania • bezbłędnie redaguje tekst
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • wykonuje ćwiczenia oraz słownikiem ortograficznym
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Jan Twardowski • rozwiązywanie zadań • praca z podręcznikiem • rozwiązuje zadania „Uśmiech” (fragment testowych zawierają• redaguje wypowiedź książki „Elementarz księcych materiał dydakz elementami argudza Twardowskiego...”) tyczny z rozdziału mentacji „Sprawy najważniejsze” • redagowanie wypowiedzi o relacjach międzyludzkich
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
44
1
1
1
98. Sprawdźmy, co już wiemy
99. Jak opisać piękno świata?
Liczba go dzin
97. Spójnik łączy wyrazy i zdania
Te mat lek cji
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy • zna pisownię wyrażeń przyimkowych
Po ziom pod sta wo wy
Bolesław Leśmian „Wiosna”
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• utrwalenie wiadomości o nieodmiennych częściach mowy • rozwiązanie testu kompetencji gramatycznych
• określanie tematu wiersza • wyszukiwanie w wierszu obrazów poetyckich • określanie rodzaju i układu rymów • uzgadnianie podstawowych wyznaczników liryki w wierszu • poznanie pojęć: • „neologizm” i „neologizm poetycki”
• praca z tekstem • burza mózgów • ćwiczenia redakcyjne
• aktywnie wypowiada się na temat treści wiersza • samodzielnie odnajduje rymy i nazywa ich typ • zna wyznaczniki liryki • zapamiętuje i rozumie pojęcie neologizmu • podejmuje próby tworzenia własnych neologizmów • opisuje obraz
• trafnie określa temat wiersza • analizuje formę wiersza i odnajduje w nim cechy liryki • samodzielnie wyjaśnia znaczenie neologizmów • sprawnie tworzy własne frazeologizmy • opisuje krajobraz wiosenny z zastosowaniem neologizmów
• praca z podręcznikiem • powtarza i systematy- • wykazuje się usystezuje wiedzę o tych matyzowaną wiedzą częściach mowy • bezbłędnie rozwiązuje • rozwiązuje test test
• ćwiczenia utrwalające • praca z podręcznikiem • zna zasady stopniowa- • bezbłędnie wykonuje użycie spójników • informacja zwrotna nia przysłówków – rećwiczenia • powtórzenie zasad ingularne, nieregularne terpunkcji w związku • zna interpunkcję stoz użyciem spójników sowaną wraz ze spójnikami
przyimkowych
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: VII. BO GAC TWO ŚWIA TA
Test poświęcony nieodmiennym częściom mowy
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 4)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
45
1
2
101. Inna modlitwa
Liczba go dzin
100. Jak można poznawać nowe miejsca?
Te mat lek cji
Eric-Emmanuel Schmitt „Uzdrawiający taniec” (fragment książki „Pan Ibrahim i kwiaty Koranu”)
Czesław Miłosz „Ojciec objaśnia”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• charakterystyka bohaterów tekstu • formułowanie wypowiedzi na temat postawy bohatera • dostrzeżenie cech innych kultur • kształtowanie postawy tolerancji
• określanie nadawcy i odbiorcy tekstu lirycznego • nazywanie obrazów ukazanych przez podmiot liryczny • nazywanie środków poetyckich • określanie układu rymów • wskazanie roli cudzysłowu w wierszu • redagowanie opisu swojej miejscowości
• określanie znaczeń podanych neologizmów • tworzenie własnych neologizmów • redagowanie opisu obrazu oraz krajobrazu wiosennego
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• • • •
• • • •
praca z tekstem dyskusja metoda trójkąta ćwiczenia redakcyjne
praca z tekstem elementy wykładu burza mózgów ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom po nad pod sta wo wy
• odnajduje w tekście cechy bohaterów • określa zachowania i postawy bohaterów • dostrzega cechy kultury obcej • rozumie pojęcie tolerancji
• wnikliwie charakteryzuje bohaterów i komentuje ich inność • dostrzega cechy uniwersalne różnych kultur • podaje liczne symptomy tolerancji
• określa nadawcę i od- • precyzyjnie określa biorcę wiersza nadawcę i odbiorcę • wypowiada się na tewiersza mat obrazowanie po- • wyodrębnia obrazy etyckiego zawartego poetyckie w wierszu, w wierszu barwnie je interpretu• odnajduje podstawojąc we środki poetyckie • samodzielnie i po• określa typy rymów prawnie pod wzglę• podejmuje próby redem językowym oraz dakcyjne – opis swojej zapisu redaguje opis miejscowości swojej miejscowości
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
46
1
1
103. Sumerowie i Egipcjanie
Liczba go dzin
102. Starożytni Grecy obserwują świat
Te mat lek cji
Aleksander Kondratow „Międzyrzecze a dolina Nilu” (fragment książki „Zaginione cywilizacje”)
Wanda Markowska „Demeter i Kora” (fragment książki „Mity Greków i Rzymian”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • praca z tekstem • rozmowa • ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• przypomnienie infor- • rozmowa kierowana macji o dokonaniach • mapa mentalna najstarszych cywilizacji • czytanie tekstu ze zrozumieniem • określanie tematyki tekstu, wyjaśnianie zawartych w nim zagadnień • redagowanie spójnej i zwięzłej wypowiedzi pisemnej z elementami argumentacji
• analiza tekstu • utrwalenie terminologii mitologicznej • opowiadanie wybranych fragmentów tekstu • dobór argumentów • powtórzenie definicji mitu i mitologii • redagowanie listu w czyimś imieniu • opowiedzenie wybranej historii z analizowanego tekstu
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• uczestniczy w rozmowie na temat najstarszych cywilizacji • opowiada tekst • wskazuje na zawarte w nim istotne zagadnienia • redaguje spójną i zwięzłą wypowiedź na zadany temat
• czyta tekst ze zrozumieniem • odpowiada na pytania nauczyciela dotyczące wybranych zagadnień • nazywa uczucia matki po stracie córki • odnajduje fragmenty tekstu obrazujące zjawiska w przyrodzie • opisuje wybraną sytuację na podstawie przeczytanego tekstu • redaguje list
Po ziom pod sta wo wy
• rzeczowo wypowiada się o najstarszych cywilizacjach • precyzuje tematykę tekstu, popisuje się erudycją w zakresie zawartych w nim zagadnień • samodzielnie redaguje spójną i zwięzłą wypowiedź z elementami argumentacji
• czyta tekst z odpowiednią intonacją, modulacją głosu, we właściwym tempie • uzasadnia swe odpowiedzi, opierając się na fragmentach tekstu • swoje wypowiedzi popiera odpowiednio dobranymi argumentami • redaguje ciekawy list • barwnie opowiada historie z tekstu
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
47
1
1
105. Inni czy tacy sami jak my?
Liczba go dzin
104. Pomysł na wynalazek
Te mat lek cji
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• • • •
praca z tekstem rozmowa drzewko decyzyjne ćwiczenia redakcyjne
• rozmowa o potrzebie • burza mózgów tworzenia wynalazków • praca w grupach • analiza wiersza • określanie układu i rodzaju rymów • uzasadnianie wagi wyobraźni w życiu człowieka • rozwijanie wyobraźni i kreatywności • określanie cech wynalazcy • redagowanie opisu urządzenia • tworzenie instrukcji obsługi wyimaginowanego urządzenia
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Wojciech Cejrowski • wymiana informacji „W krainie uczciwych na temat sposobów kłamczuchów” (fragpopularyzowania poment książki „Gringo dróży po świecie wśród dzikich plemion”) • charakteryzowanie postaci narratora • formułowanie oceny zachowań bohaterów • wzbudzanie refleksji na temat zwiedzania • argumentowanie decyzji • redagowanie opisu sytuacji
Joanna Papuzińska „Wynalazek”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych Po ziom po nad pod sta wo wy
• zabiera głos w dyskusji na temat sposobów popularyzowania podróży po świecie • określa postać narratora • wypowiada się na temat rozmówców, bohaterów tekstu • uzasadnia wybór celu podróży • tworzy opis sytuacji
• aktywnie uczestniczy w dyskusji na temat sposobów popularyzowania podróży po świecie • precyzuje cechy narratora • dokładnie charakteryzuje interlokutorów • zwięźle i rzeczowo uzasadnia wybór celu podróży • redaguje wartki i bogaty opis sytuacji
• aktywnie uczestniczy • argumentuje potrzew rozmowie bę wynalazków • czyta wiersz ze zrozu- • sprawnie analizuje mieniem wiersz pod względem • wypowiada się jego treści w związku z treścią • wykazuje się wyobraźwiersza nią i kreatywnością • podaje cechy wynaw wymyślaniu wynalazcy lazku oraz redagowa• redaguje opis urząniu jego instrukcji obdzenia niezbędnego sługi w życiu • współtworzy w grupie instrukcję obsługi wymyślonego urządzenia
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
48
1
1
107. Sprawdź, ile wiesz
Liczba go dzin
106. Cierpliwie dążyć do celu
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Joanna Kulmowa „Człowiek żeby patrzał”
• sprawdzenie umiejętności analizy utworu lirycznego • nazywanie środków poetyckich • rozpoznawanie cech gatunkowych baśni, bajki, legendy i mitu • wyszukiwanie określeń synonimicznych • redagowanie opisu
• praca z tekstem
Marjorie Newman • wyodrębnianie w tek- • praca z tekstem „Siewca” (fragment ście miejsca i czasu • elementy dramy książki „Biblia dla dzieci”) akcji, zdarzeń, boha• inscenizacja terów, osoby narratora • wyjaśnianie alegorycznego sensu treści biblijnych • objaśnianie znaczenia biblizmów • określenie przesłania zawartego w przypowieści • utrwalenie definicji przypowieści i alegorii
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• rzeczowo i dokładnie podaje elementy świata przedstawionego w przypowieści • precyzyjnie określa główną myśl tekstu • trafnie objaśnia znaczenie biblizmów • wyszukuje inne przypowieści biblijne i samodzielnie określa ich sens • formułuje dowolny cel oraz tworzy plan jego osiągnięcia
Po ziom po nad pod sta wo wy
• odpowiada na pytania • sprawnie rozwiązuje do tekstu zadania testowe • wykazuje się znajo• biegle rozpoznaje mością cech gatuni nazywa środki języków epickich kowe • zna z definicji i potrafi • redaguje barwny, popraktycznie odnaleźć prawny i bogaty w wierszu podstawopod względem języwe środki stylistyczne kowym opis • redaguje opis
• wypowiada się na temat elementów świata przedstawionego w przypowieści • określa myśl przewodnią utworu • wyjaśnia sens związków frazeologicznych pochodzenia biblijnego • zna definicję przypowieści i alegorii • wyszukuje inne przypowieści biblijne • określa cel i sposoby jego osiągnięcia
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
49
1
1
1
1
109. Budowa zdania pojedynczego
110. Podmiot w zdaniu
111. Rodzaje orzeczeń
Liczba go dzin
108. Zdanie i równoważnik zdania
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 4)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 3)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 2)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 1)
• ćwiczenia utrwalające rozpoznawanie typów orzeczeń
• ćwiczenia utrwalające rozpoznawanie typów podmiotu • zdania bezpodmiotowe
• ćwiczenia utrwalające rozpoznawanie części zdania pojedynczego • utrwalenie wiadomości o szyku wyrazów w zdaniu
• ćwiczenia utrwalające rozpoznawanie form wypowiedzeń – zdania pojedynczego rozwiniętego i nierozwiniętego, złożonego współrzędnie i podrzędnie, równoważnika zadania • zdania pojedyncze oznajmujące, pytające, rozkazujące
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• praca z podręcznikiem • zna typy orzeczeń – • informacja zwrotna czasownikowe, imienne, z bezokolicznikiem
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• praca z podręcznikiem • zna typy podmiotów – • bezbłędnie wykonuje • informacja zwrotna gramatyczny, logiczćwiczenia ny, szeregowy i domyślny • zna zdania bezpodmiotowe
• praca z podręcznikiem • zna części zdania • informacja zwrotna • dokonuje rozbioru logicznego
• praca z podręcznikiem • zna formy wypowie• informacja zwrotna dzeń • zna interpunkcję stosowaną wraz ze spójnikami • rozróżnia typy zdań pojedynczych ze względu na intencje wypowiedzi
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia Po ziom pod sta wo wy
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE: V. BU DO WA I RO DZA JE WYPOWIEDZEŃ
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
50
2
2
2
113. Zdanie złożone podrzędnie
114. O wielkanocnych tradycjach dawniej
Liczba go dzin
112. Zdanie złożone współrzędnie
Te mat lek cji
• ćwiczenia utrwalające rozpoznawanie zdań złożonych podrzędnie – przydawkowego, dopełnieniowego i okolicznikowego • rysowanie wykresów tych zdań
• ćwiczenia utrwalające rozpoznawanie zdań złożonych współrzędnie – łącznego, rozłącznego, wynikowego i przeciwstawnego • rysowanie wykresów tych zdań
• rozpoznawanie typów orzeczeń w zdaniu
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia • wyszukuje je w zdaniu i określa ich typ
Po ziom pod sta wo wy
• praca z podręcznikiem • zna typy zdań złożo• informacja zwrotna nych podrzędnie • potrafi narysować wykresy schodkowe tych zdań • zna zdania wtrącone
Władysław Reymont „Wielkanoc w Lipcach” (fragment powieści „Chłopi”)
• omówienie treści tekstu z uwzględnieniem miejsca, czasu akcji oraz obrzędów związanych z obchodami Wielkanocy • porównanie obrzędów wielkanocnych z drugiej połowy XIX
• praca z tekstem • rozmowa • prezentacja multimedialna • ćwiczenia redakcyjne
• swobodnie wypowiada się na temat treści tekstu stylizowanego gwarowo • wskazuje osobę narratora i objaśnia sposób narracji • omawia obyczaje opisane przez Władysła-
• ciekawie wypowiada się na temat treści tekstu i objaśnia wyrazy gwarowe • określa typ narratora i sposób narracji • dokonuje wnikliwego porównania dawnych i współczesnych wize-
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • zna typy zdań złożo• informacja zwrotna nych współrzędnie • potrafi narysować wykresy tych zdań
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: VIII. PIĘK NA RÓŻ NO ROD NOŚĆ
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 6)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 5)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
51
115. Jak odmienić los?
Te mat lek cji
Liczba go dzin
1
wieku i zwyczajów współczesnych • redagowanie opisu wybranego zwyczaju wielkanocnego • poznanie wyrazów gwarowych • wzbogacenie wiedzy o kulturze wiejskiej
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Isaac Bashevis Singer • przybliżenie sylwetki „Ucel i jego córka Bieda” autora • wyszukiwanie w tekście informacji o bohaterach, ich wyglądzie, pochodzeniu, życiu • określanie cech postaci realistycznej i symbolicznej • formułowanie myśli przewodniej utworu • redagowanie planu wydarzeń, streszczenia tekstu • formułowanie własnego życiowego motta
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• praca z tekstem • pogadanka ilustrowana • ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• wskazuje w tekście odpowiednie informacje o bohaterach i ich losie • podaje cechy postaci realistycznej i symbolicznej • uściśla myśl przewodnią utworu • zapamiętuje pojęcie motta • redaguje wybraną formę wypowiedzi pisemnej odnoszącej się do omawianego tekstu • poznaje pojęcia z kultury żydowskiej
wa Reymonta • porównuje dawne i współczesne obchody Wielkanocy • opisuje wybrany obyczaj wielkanocny
Po ziom pod sta wo wy
• bezbłędnie wskazuje informacje o bohaterach • interesująco komentuje los bohaterów • w swoich wypowiedziach posługuje się przyswojoną terminologią żydowską • różnicuje postać realistyczną i symboliczną • samodzielnie formułuje myśl przewodnią utworu • redaguje własne życiowe motto i uzasadnia jego treść
runków Wielkanocy • redaguje barwny opis wybranego zwyczaju wielkanocnego z zastosowaniem określeń gwarowych • wyszukuje informacje o innych dawnych obyczajach wielkanocnych • tworzy prezentację multimedialną
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
52
1
1
117. Uroki polszczyzny
Liczba go dzin
116. Mały wielki artysta
Te mat lek cji
Kazimierz Przerwa-Tetmajer „Śpiący rycerze” (fragment książki „Na skalnym Podhalu”)
Emilia Waśniowska „Nikifor”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• uzasadnienie potrzeby kultywowania tradycji lokalnych • określanie tematyki tekstu i typu narracji
• przybliżenie sylwetki autora sztuki naiwnej • wyszukiwanie w wierszu informacji o artyście • określenie stosunku podmiotu lirycznego do bohatera wiersza • określenie nastroju tekstu • poznanie tematyki obrazów Nikifora na podstawie materiałów multimedialnych • omówienie reprodukcji obrazu w podręczniku
• poszerzenie zakresu słownictwa o terminologię z kultury żydowskiej
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• praca z tekstem • rozmowa • ćwiczenia redakcyjne
• prezentacja multimedialna • pogadanka • praca z różnymi tekstami kultury
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• w rozmowie przywołuje z pamięci poznane wcześniej fakty z życia artysty • odnajduje elementy biografii zawarte w wierszu • swobodnie wypowiada się na temat treści reprodukcji zawartej w podręczniku • samodzielnie tworzy ciekawy album lub prezentację multimedialną na temat życia i twórczości Nikifora • uwzględnia w swojej pracy dzieła innych prymitywistów
• wyszukuje dodatkowe informacje o kulturze żydowskiej, tworzy na ten temat prezentację multimedialną
Po ziom po nad pod sta wo wy
• rozumie czytany tekst • czyta płynnie tekst, • uczestniczy w rozmouwzględniając język wie o treści legendy gwarowy • z pomocą nauczyciela • wnikliwie omawia zapisuje treść legendy treść legendy
• poznaje życie i twórczość Nikifora • analizuje wiersz z ukierunkowaniem na wyszukanie informacji o artyście • określa nastrój wiersza • poszerza zasób wiedzy z dziedziny sztuki malarskiej • wypowiada się na temat dzieła sztuki • we współpracy z innymi uczniami tworzy album
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
53
118. Spostrzeżenia pewnego warszawiaka
Te mat lek cji
Liczba go dzin
1
• omówienie treści legendy • porównanie gwary podhalańskiej z gwarą własnego regionu lub z językiem ogólnopolskim • wskazywanie różnic w zakresie języka legendy i języka własnego tekstu • utrwalenie pojęć „gwara” i „dialekt” • twórcze redagowanie dalszego ciągu legendy
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Stefan Wiechecki „Tokio • określenie sposobu dla nas – mięta” (fragnarracji ment książki „Wątróbka • odtworzenie treści po warszawsku”) tekstu • sprecyzowanie tematu rozważań zawartych w tekście • formułowanie logicznych argumentów na zadany temat • wyszukiwanie elementów komizmu • ćwiczenia w zamianie stylu języka tekstu
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• praca z tekstem • rozmowa • ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• pamięta treść czytanego tekstu • wyjaśnia znaczenie tytułu tekstu • uczestniczy w dyskusji • argumentuje zasadność swoich racji • odnajduje w tekście elementy komiczne • utrwala pojęcie gwary • ćwiczy umiejętność zamiany stylu języka tekstu • redaguje notatkę
w wybranym przez siebie języku • definiuje pojęcia „gwara” i „dialekt” • tworzy dalszy ciąg legendy
Po ziom pod sta wo wy
• podaje sposób narracji • precyzyjnie odtwarza treść tekstu • określa temat rozważań zawartych w tekście • logicznie uzasadnia swój punkt widzenia • bezproblemowo zmienia styl tekstu na język ogólnopolski • samodzielnie sporządza notatkę
• tworzy ciekawy dalszy ciąg legendy z uwzględnieniem języka gwarowego
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
54
1
1
1
120. Kropka i przecinek
121. Sprawdź, ile wiesz
Liczba go dzin
119. Dlaczego powinniśmy być tolerancyjni?
Te mat lek cji
Emilia Waśniowska „Muszyński kirkut”
Zasady użycia znaków interpunkcyjnych
Jean-Pierre Davidts „Zielony czy czerwony” (fragment powieści „Mały książę odnaleziony”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• sprawdzenie umiejętności analizy utworu poetyckiego • rozpoznawanie środków poetyckich
• utrwalenie zasad stosowania kropki i przecinka • kształcenie umiejętności rozwiązywania zadań testowych
• utrwalenie pojęć „tolerancja” i „fanatyzm” • opowiadanie o wydarzeniach i postaciach przedstawionych w utworze • formułowanie logicznych argumentów „za i przeciw” • redagowanie krótkich komunikatów o charakterze perswazyjnym
• uściślenie pojęcia „gwara” • sporządzenie notatki • tworzenie słowniczka gwary uczniowskiej
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• zna i rozumie pojęcia „tolerancja” i „fanatyzm” • opowiada o zdarzeniach • komentuje zachowanie bohaterów • logicznie uzasadnia swoje zdanie • potrafi zredagować krótki tekst zawierający rady
• podejmuje próbę tworzenia słowniczka gwary uczniowskiej
Po ziom pod sta wo wy
• podaje liczne przykłady przejawów tolerancji i fanatyzmu • opowiada o zdarzeniach, używając bogatego słownictwa • sprawnie i poprawnie formułuje argumenty • redaguje interesujące porady dla postaci fikcyjnej
• tworzy bogaty słowniczek gwary uczniowskiej
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • samodzielnie analizuje • poprawnie analizuje treść wiersza treść wiersza • zna środki poetyckie • sprawnie operuje na• rozpoznaje wyrazy zwami środków pogwarowe etyckich
• praca z podręcznikiem • uzupełnia luki w wie- • zna bardzo dobrze dzy o zasadach stosozasady stosowania wania podstawowych kropki i przecinka znaków interpunkcyj- • samodzielnie i beznych błędnie wykonuje ćwiczenia
• drzewko decyzyjne • argumenty „za i przeciw”
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
55
122. Wiosną jest piękniej i weselej
Te mat lek cji
Liczba go dzin
1
• wykazanie się znajomością obyczajów wielkanocnych • rozróżnianie wyrazów gwarowych • redagowanie opowiadania z uwzględnieniem postawy tolerancji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Kazimierz Wierzyński „Zielono mam w głowie”, Zbigniew Jerzyna „Brzoza”, Jan Stanisławski „Gaj brzozowy”
• określenie postawy podmiotu lirycznego • wskazywanie na zawarte w wierszach przenośnie i wyjaśnianie ich znaczenia • wskazywanie na porównania • określanie funkcji przerzutni • rozpoznawanie poszczególnych kategorii • rymów • tworzenie przenośni • omówienie i analiza reprodukcji obrazu malarskiego • redagowanie opisu statycznego z zastosowaniem środków
• praca z tekstem • percepcja i analiza obrazu • rozmowa • ćwiczenia redakcyjne
• nazywa podmiot liryczny • wyszukuje metafory, porównania, przerzutnie • określa funkcje wybranych środków poetyckich • nazywa rymy • podejmuje próby tworzenia przenośni • wypowiada się na temat dzieła malarskiego • redaguje według wskazówek nauczyciela opis statyczny oraz spis treści
• rzeczowo określa postawę podmiotu lirycznego • bezproblemowo odnajduje w wierszach środki poetyckie • określa funkcje środków poetyckich w wierszu • dokładnie analizuje dzieło malarskie • samodzielnie konstruuje opis statyczny oraz spis treści
• redaguje opowiadanie • sprawnie rozpoznaje wyrazy gwarowe • redaguje opowiadanie barwne oraz poprawne pod względem językowym i zapisu
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia Po ziom pod sta wo wy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: IX. ZO BACZ, USŁYSZ, PO CZUJ
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
56
1
1
124. Narodziny X muzy
Liczba go dzin
123. Zapowiedź naprawy Rzeczypospolitej
Te mat lek cji
• poszerzenie wiedzy historycznej • przypomnienie okoliczności uchwalania Konstytucji 3 maja • rozróżnianie faktów i opinii • rozróżnianie wydarzeń historycznych od fikcji literackiej • sporządzanie notatki
poetyckich • redagowanie spisu treści tomiku wierszy o wiośnie
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Witold Bobiński „Lubimy • wyodrębnianie inforopowieści” (fragment macji z tekstu książki „Idę do kina! • określenie symptoCzyli co młody kinoman mów dobrego opowiedzieć powinien”) wiadania • wyszukiwanie w źródłach informacji o X muzie • odgrywanie zróżnicowanych scenek na zadany temat • poszukiwanie informacji o początkach kina
Paweł Jasienica „Król z narodem, czyli gorączka reformatorska” (fragment książki „Rzeczpospolita Obojga Narodów”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• • • •
• • • • •
praca z tekstem rozmowa internet eksponująca impresywna
praca z tekstem dyskusja metoda trójkąta rozmowa ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• odnajduje w tekście potrzebne informacje • wykonuje zadania pod kierunkiem nauczyciela • odgrywa narzucone role • zdobywa informacje o początkach kina
• poznaje okoliczności uchwalenia Konstytucji 3 maja • potrafi rozróżnić fakty i opinie • rozpoznaje fikcję literacką oraz historyzmy • redaguje notatkę tematyczną
Po ziom pod sta wo wy
• sprawnie wyszukuje w internecie informacji o X muzie • prezentuje na forum klasy zebrane materiały • podaje liczne cechy dobrego opowiadania • wykazuje się kreatywnością w odgrywaniu scenek • zdobywa bogate informacje o początkach kina
• zna dokładnie okoliczności uchwalenia Konstytucji 3 maja • podaje przykłady innych faktów historycznych z epoki oświecenia • redaguje interesującą notatkę
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
57
1
1
126. Jak patrzysz na świat?
Liczba go dzin
125. Różne wybory
Te mat lek cji
Adam Zagajewski „Co godzinę wiadomości”
Nancy H. Kleinbaum „Spełnione marzenie”(fragment książki „Stowarzyszenie Umarłych Poetów”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• poszerzenie wiedzy o mass mediach • określenie tematyki wiersza • wyszukiwanie w tekście informacji o stanowisku osoby mówiącej w wierszu • przeprowadzenie dyskusji na temat wiarygodności mediów • redagowanie planu audycji radiowej
• opowiadanie o postaciach i zdarzeniach przedstawionych we fragmencie powieści • dyskusja na temat wyboru dokonanego przez bohatera • ocena zachowania głównego bohatera • redagowanie opowiadania prezentującego dalsze losy bohatera
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• prezentacja multimedialna • praca z tekstem • dyskusja • ćwiczenia redakcyjne
• praca z tekstem • dyskusja kierowana • ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• zna typy mediów i zakres ich działalności • prezentuje tematykę wiersza • wyszukuje informacje o poglądach podmiotu lirycznego • uczestniczy w dyskusji • tworzy plan audycji
• czyta tekst i opowiada o nim, ze szczególnym uwzględnieniem postępowania bohatera • uczestniczy w dyskusji • podaje logiczne argumenty • wypowiada się na temat zachowania syna wobec ojca
Po ziom pod sta wo wy
• wykazuje się erudycją na temat mediów • sprawnie prezentuje zagadnienia uwzględnione w wierszu • wyraża opinie o stanowisku osoby mówiącej • proponuje liczne argumenty w dyskusji • redaguje ciekawy plan audycji
• rzeczowo wypowiada się na temat wydarzeń w tekście • wygłasza śmiałe opinie o dokonanym przez bohatera wyborze • angażuje się w dyskusję, uzasadnia logicznie swoje stanowisko • pisze opowiadanie twórcze, poprawne językowo i bogate pod względem słownictwa
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
58
1
1
1
1
1
128. Głoski dźwięczne i bezdźwięczne
129. Głoski twarde i miękkie
130. Głoski ustne i nosowe
131. Akcent wyrazowy i zdaniowy
Liczba go dzin
127. Głoska, litera, sylaba
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy Po ziom pod sta wo wy
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 5)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 4)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 3)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 2)
Ćwiczenia zawarte w podręczniku do kształcenia językowego (temat 1)
• praca z podręcznikiem • zna typy głosek • informacja zwrotna • potrafi dzielić wyrazy na sylaby
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• akcentowanie wyrazów i zdań
• ćwiczenia utrwalające pisownię głosek ustnych i nosowych • uzasadnianie pisowni niektórych wyrazów
• ćwiczenia utrwalające pisownię głosek twardych i miękkich • uzasadnianie pisowni niektórych wyrazów
• praca z podręcznikiem • akcentuje poprawnie • informacja zwrotna sylaby w wyrazach i całe wyrazy w zdaniach
• praca z podręcznikiem • zna głoski ustne i • informacja zwrotna nosowe • poprawnie zapisuje głoski ustne i nosowe
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• bezbłędnie wykonuje ćwiczenia
• praca z podręcznikiem • zna głoski twarde • bezbłędnie wykonuje • informacja zwrotna i miękkie ćwiczenia • zapisuje poprawnie głoski twarde i miękkie
• ćwiczenia utrwalające • praca z podręcznikiem • zna głoski dźwięczne • bezbłędnie wykonuje rozpoznawanie głosek • informacja zwrotna i bezdźwięczne ćwiczenia dźwięcznych i bezdź• pisze poprawnie ortowięcznych graficznie głoski • uzasadnianie pisowni dźwięczne i bezdźniektórych wyrazów więczne
• ćwiczenia utrwalające rozpoznawanie samogłosek i spółgłosek • głoski zmiękczone • podział wyrazu na sylaby
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
KSZTAŁ CE NIE JĘ ZY KO WE – VI. Wymawiamy i akcentujemy poprawnie
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
59
1
1
2
133. Radio – nasz domowy teatr wyobraźni
134. Reklama dźwignią handlu
Liczba go dzin
132. Sprawdźmy, co już wiemy
Te mat lek cji
• utrwalenie wiadomości z dziedziny fonetyki • rozwiązanie testu kompetencji gramatycznych
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia Po ziom pod sta wo wy
Sławomir Mrożek „Półpancerze praktyczne”
• wypowiedzi na temat opisanych w tekście wydarzeń • odpowiedzi na pytania zawarte w podręczniku • prezentacja wrażeń,
Leopold Grzegorek „Słu- • wyszukiwanie inforchowisko radiowe” macji w tekście (fragment książki „Po• kształcenie umiejętznajemy teatr”) ności spójnego wypowiadania się na określony temat • poznanie terminologii radiowej • poznanie historii radia i tajników pracy radiowców • objaśnienie pojęcia „słuchowisko” • opis wybranej audycji radiowej
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • powtarza i systematy- • wykazuje się usystezuje wiedzę o głomatyzowaną wiedzą skach, ich wymowie • bezbłędnie rozwiązuje i zapisie test • rozwiązuje test
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• • • • •
praca z tekstem rozmowa kierowana burza mózgów praca grupowa ćwiczenia redakcyjne
• praca z tekstem • pogadanka ilustrowana • rozmowa kierowana • ćwiczenia redakcyjne
• opowiada zdarzenia • zgłasza liczne pomyzawarte w tekście sły na reklamę spo• odpowiada na pytania łeczną zawarte w podręczni- • wykazuje się kreatywku nością • pracuje w grupie • wykazuje się szczególnad redagowaniem ną pomysłowością
• czyta tekst ze zrozu• zadaje wnikliwe pytamieniem nia nauczycielowi od• odpowiada na pytania nośnie do prezentodotyczące tekstu wanego tematu • wypowiada się na te- • zna dobrze terminomat pracy w radiu logię radiową • zna pojęcie słuchowi- • opisuje interesująco ska wybraną audycję ra• zna historię radia diową • tworzy opis audycji radiowej
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: IX. ZO BACZ, USŁYSZ, PO CZUJ
Test z działu poświęconego fonetyce
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Plan wynikowy dla klasy VI
60
1
1
136. Maj nie tylko w przyrodzie
Liczba go dzin
135. Radość życia
Te mat lek cji
• określanie rodzaju muzyki omówionej w wierszu • ustalenie przeżyć podmiotu lirycznego • analiza budowy wiersza • dobór synonimów do wyrazu „przeżycie” • powtórzenie informacji o opisie przeżyć • redagowanie opisu przeżyć wywołanych ulubioną muzyką
jakie wywołało opowiadanie • opracowanie w grupach przestróg, jak unikać pokus zawartych w reklamach • poznanie istoty reklamy społecznej • prezentacja pomysłów na reklamę społeczną
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Andrzej Markowski „Ma- • poznanie etymologii jowo o majówce w masłowa „maj” jowy wieczór” (fragment • ćwiczenia gramatyczksiążki „Polszczyzna znane wokół wyrazu na i nieznana”) „maj”
Konstanty Ildefons Gałczyński „Pieśń V”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych przestróg • zna pojęcie reklamy społecznej • zgłasza swoje pomysły na reklamę społeczną • ma świadomość szkodliwego wpływu reklam na zachowanie i postawę życiową człowieka
Po ziom pod sta wo wy
• rozumie tekst popularnonaukowy • zna pochodzenie wyrazu „maj”
• wprawnie korzysta ze słownika etymologicznego • wykazuje się aktywnością podczas lekcji
• sprawnie posługuje się terminologią dotyczącą budowy wiersza • podaje liczne przykłady synonimów, bezproblemowo buduje z nimi zdania • redaguje ciekawy opis przeżyć
podczas opracowywania przestróg na unikanie pokus niesionych przez reklamy
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
praca z tekstem • wyszukuje w tekście elementy dramy potrzebne informacje notatka skojarzeniowa • określa budowę wierćwiczenia redakcyjne sza • podaje przykłady synonimów • zna założenia opisu przeżyć • tworzy opis przeżyć
• praca z tekstem • praca ze słownikiem
• • • •
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
61
1
1
138. Sprawdź, ile wiesz
Liczba go dzin
137. Matczyna miłość
Te mat lek cji
Adam Mickiewicz „Jankiel i cymbały” (fragment księgi XII „Pana Tadeusza”)
Piotr Łosowski „Prosto z serca”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• sprawdzenie umiejętności analizy utworu poetyckiego • rozpoznawanie środków poetyckich • rozpoznawanie terminów związanych z radiem • tworzenie haseł reklamowych
Po ziom po nad pod sta wo wy
• zna typy liryki • podaje różnorodne • omawia opisane przykłady dzieł sztuki w wierszu sytuacje z motywem matki • podaje przykłady dzieł • pisze barwny list lub sztuki z motywem dokładną i ciekawą matki charakterystykę • pisze charakterystykę swojej mamy lub list do niej
• wykonuje polecenia z podręcznika • umie korzystać ze słownika etymologicznego
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • samodzielnie analizuje • poprawnie analizuje treść wiersza treść wiersza • zna środki poetyckie • sprawnie operuje na• rozpoznaje terminy zwami środków poradiowe etyckich • redaguje teksty rekla- • sprawnie rozpoznaje mowe terminy radiowe • redaguje ciekawe i poprawne teksty reklamowe
• określenie typu liryki • praca z tekstem • nazwanie podmiotu • burza mózgów lirycznego • ćwiczenia redakcyjne • wyodrębnienie sytuacji przedstawionych w wierszu • prezentowanie dzieł sztuki zawierających motyw matki • tworzenie charakterystyki swojej mamy lub pisanie listu do niej
• poznanie nowych źródeł wiedzy • kształcenie umiejętności posługiwania się słownikiem etymologicznym
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Plan wynikowy dla klasy VI
62
1
1
1
140. W poszukiwaniu bohatera
141. Trudna decyzja
Liczba go dzin
139. Świat w oczach nastolatka
Te mat lek cji
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• opowiadanie zdarzeń zawartych w tekście • rozważanie istoty bohaterstwa • dyskusja o bohaterze stanowiącym autorytet dla współczesnej młodzieży • powtórzenie wiadomości o postaciach fikcyjnych, historycznych i fantastycznych • sporządzenie notatki z elementami argumentacji do podanej tezy
• wyszukiwanie cech dziennika • określenie problemów bohatera • charakterystyka Adriana na podstawie jego zapisków • zapis własnego dziennika
Bettie B. Youngs, Jenni- • opowiadanie zdarzeń fer Leigh Youngs „Nie zawartych w tekście
Ewa Nowacka „Bohaterem się bywa” (fragment książki „Słońce w kałuży”)
Sue Townsend „Intelektualne rozterki” (fragment powieści „Sekretny dziennik Adriana Mole`a lat 13 i 3/4”)
praca z tekstem dyskusja burza mózgów ćwiczenia redakcyjne
praca z tekstem dyskusja drzewko decyzyjne praca grupowa ćwiczenia redakcyjne
• praca z tekstem • dyskusja panelowa
• • • •
• • • • •
• relacjonuje zdarzenia z tekstu i wyraża
• potrafi zrekonstruować zdarzenia • zna istotę bohaterstwa • podaje swoją propozycję bohatera • rozróżnia typy bohaterów • redaguje notatkę
• zna cechy dziennika • rozważa problemy bohatera • charakteryzuje postać na podstawie tekstu • tworzy własny dziennik
• wyraża własny sąd o problemach boha-
• zna szczegóły tekstu • podaje wiele symptomów bohaterstwa • podaje przykłady różnych typów bohaterów i określa ich cechy • sporządza notatkę, w której wykazuje się wnikliwym rozumieniem tezy
• tworzy dokładną charakterystykę bohatera • redaguje własny dziennik z uwzględnieniem opisu ciekawych przeżyć wewnętrznych
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia Po ziom pod sta wo wy
KSZTAŁ CE NIE KUL TU RO WO -LI TE RAC KIE: X. PO MYŚL NE ZA KOŃ CZE NIA
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
63
1
1
143. Tajemnice nocy świętojańskiej
Liczba go dzin
142. Jak potem żyć?
Te mat lek cji
• dyskusja o problemie bohatera związanym z wyborem zawodu • poznanie cech podania jako użytkowej formy wypowiedzi pisemnej • redagowanie podania
mam pojęcia” (fragment książki „Smak życia dla nastolatków”)
Jan Kochanowski „Pieśń • krótka prezentacja reświętojańska o Sobótce” aliów obyczajowych doby renesansu, epoki, w której żył Jan Kochanowski • analiza tekstu lirycznego pod kątem uka-
Katarzyna Zychla „Wkro- • ukazanie problemów czyć w inny świat” ludzi niepełnospraw(fragment książki nych poprzez prezen„Dziewczynka tańcząca tację multimedialną z wiatrem”) • rozmowa o zdarzeniach zawartych w tekście • wzbudzenie zrozumienia i przyjaźni dla ofiar wypadków • redagowanie zbioru zasad bezpiecznego zachowania się nad wodą
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• prezentacja multimedialna • praca z tekstem • dyskusja panelowa • burza mózgów • ćwiczenia redakcyjne
• prezentacja multimedialna • praca z tekstem • internet • dyskusja panelowa • burza mózgów • ćwiczenia redakcyjne
• burza mózgów • ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• zna realia odrodzenia i obyczaje staropolskie • odnajduje w pieśni elementy obyczajowości • wie, w jaki sposób
• zna problemy ludzi niepełnosprawnych • zabiera głos na temat ich przeżyć • rozumie trudną sytuację ofiar wypadków • tworzy zbiór zasad bezpieczeństwa
własne opinie na ten temat • utożsamia się z bohaterem • zna cechy podania • tworzy z pomocą nauczyciela tę formę użytkową
Po ziom pod sta wo wy
• dobrze zna realia i obyczaje XVI-wieczne • potrafi wymienić rodzaje pieśni ze względu na ich tematykę • porównuje obecne
• zna dogłębnie problemy ludzi niepełnosprawnych • odnajduje w internecie sposoby pomocy takim ludziom • tworzy gazetkę o tej tematyce • redaguje bezbłędnie zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą
tera • opowiada o jego perypetiach, biorąc pod uwagę swoją sytuację • samodzielnie redaguje podanie
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
64
1
1
145. Niechaj życie sobie płynie
Liczba go dzin
144. Nareszcie wakacje!
Te mat lek cji
Ewa Stadtmüller „Co mi niesie czas?”
Andrzej Markowski „Skąd się wzięły w polszczyźnie „wakacje” i „ferie”?” (fragment książki „Polszczyzna znana i nieznana”)
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• rozważania o upływie czasu – interpretacja wiersza • określanie sposobów
• • • •
praca z tekstem dywanik pomysłów dyskusja ćwiczenia redakcyjne
• analiza tekstu popu• praca z tekstem larnonaukowego • ćwiczenia słownikowe • objaśnienie pochodzenia słów „wakacje” i „ferie” • poszerzenie wiedzy o korzystanie z nowych źródeł informacji – słownika wyrazów obcych • zapis w punktach wakacyjnych planów
•
•
•
•
zania obyczajów nocy kupały poszerzenie wiedzy o znajomość obyczajów przodków odniesienie zwyczaju sobótkowego do czasów współczesnych utrwalenie cech pieśni jako gatunku lirycznego opis wybranego obyczaju rodzinnego
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
i dawne obchody sobótki • tworzy barwny opis obyczaju rodzinnego
Po ziom po nad pod sta wo wy
• snuje refleksje o upły- • wykazuje się pomywającym czasie słowością w poszuki• określa sposoby zawaniu sposobów trzymania czasu na zatrzymanie czasu
• rozumie tekst popu• potrafi wskazać cechy larnonaukowy stylu popularnonau• zna pochodzenie słów kowego „wakacje”, „ferie” • biegle korzysta ze • korzysta ze słownika słownika wyrazów obwyrazów obcych cych • zapisuje wakacyjne • redaguje spójny plany i urozmaicony tekst
współcześnie obchodzi się sobótkę • zna cechy pieśni • opisuje wybrany obyczaj
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
65
1
1
1
147. Sprawdź, ile wiesz
1. Ludzie i zjawy
Liczba go dzin
146. Życiowe drogi
Te mat lek cji
Juliusz Słowacki „Balladyna”
Krystyna Siesicka „Nareszcie wakacje” (fragment książki „Zapałka na zakręcie”)
Konstanty Ildefons Gałczyński „Kronika olsztyńska”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• utrwalenie wiadomości o postaciach realistycznych i fantastycznych • szukanie cech realistycznych i fantastycznych w bohaterach tragedii
• praca z tekstem • burza mózgów • rozmowa
• redaguje ciekawy tekst o przemijaniu
Po ziom po nad pod sta wo wy
• zna bohaterów tekstu • precyzyjnie wypowia• potrafi scharakteryzoda się na temat bować postać realistyczhaterów tekstu ną i fantastyczną • wnikliwie i szczegółowo charakteryzuje wskazaną postać
• bezbłędnie rozwiązuje test • redaguje ciekawe, humorystyczne podanie
• ukazuje cechy pod• samodzielnie redagumiotu lirycznego je kwieciste przemó• zna i potrafi odnaleźć wienie w tekście środki poetyckie • redaguje przemówienie z pomocą nauczyciela
• redaguje spójną i zwięzłą wypowiedź o przemijaniu
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
• praca z podręcznikiem • samodzielnie czyta i analizuje tekst • pisze dyktando jako sprawdzenie znajomości zasad pisowni • redaguje podanie
PRO PO ZY CJE OPRA CO WA NIA LEK TUR
• sprawdzenie umiejętności czytania ze zrozumieniem tekstu epickiego • dyktando • redagowanie żartobliwego podania
• ujawnienie planów • praca z tekstem podmiotu lirycznego • ćwiczenia redakcyjne • utrwalenie środków poetyckich • redagowanie przemówienia na koniec roku szkolnego
na zatrzymanie czasu • tworzenie wypowiedzi pisemnej o przemijaniu
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Plan wynikowy dla klasy VI
66
2
1
1
3. „Ja dwie mam córki (...)”.
4. Wysoki sądzie! Sąd nad Balladyną
Liczba go dzin
2. To się zdarzyło naprawdę i na niby...
Te mat lek cji
Juliusz Słowacki „Balladyna”
Juliusz Słowacki „Balladyna”
Juliusz Słowacki „Balladyna”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • • • •
praca z tekstem rozmowa burza mózgów ćwiczenia redakcyjne
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• podział klasy na oskar- • debata otwarta życieli i obrońców • ćwiczenia redakcyjne • wyznaczenie sędziego • drzewko decyzyjne • debata z zachowaniem wyznaczonych ról • podsumowanie – ustalenie kary dla oskarżonej • sporządzenie notatki stanowiącej ostatnią prośbę oskarżonej
• wyszukiwanie w tek• praca z tekstem ście informacji o po• ćwiczenia redakcyjne staciach • charakterystyka Aliny i Balladyny na podstawie fragmentów utworu
• wyodrębnienie wydarzeń planu realistycznego i fantastycznego • ustalenie momentów przenikania się realizmu i fantastyki • sporządzenie planu wydarzeń uwzględniającego realizm i fantastykę
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Po ziom po nad pod sta wo wy
• wypowiada się na temat postaci „za lub przeciw” • uzupełnia samodzielnie drzewko • zapisuje ostatnie słowo oskarżonej
• odgrywa rolę sędziego • zgłasza liczne argumenty jako oskarżyciel lub obrońca • redaguje ciekawą wypowiedź
• potrafi odnaleźć • wyszukuje drobiazgow tekście informacje we informacje o boo postaciach haterkach • wypowiada się swoimi • pisze poprawną chasłowami o postaciach rakterystykę obu bo• charakteryzuje bohahaterek z punktu witerki w sposób upodzenia matki rządkowany
• potrafi wskazać wyda- • sporządza całkowicie rzenia z udziałem popoprawny językowo staci realistycznych i precyzyjny merytoi fantastycznych rycznie plan wydarzeń • rozumie przenikanie • potrafi wskazać inne się dwóch planów utwory, w których wydarzeń obok postaci reali• sporządza szczegółostycznych występują wy plan w postaci postacie fantastyczne równoważników zdań
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
67
1
2
1
6. O tym, jak Alina i Balladyna szukały męża w malinach
7. Kto jest kim?
Liczba go dzin
5. Balladyna” Juliusza Słowackiego jako utwór dramatyczny.
Te mat lek cji
Irena Jurgielewiczowa „Ten obcy”
Juliusz Słowacki „Balladyna”
Juliusz Słowacki „Balladyna”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • • • •
elementy wykładu rozmowa ćwiczenia redakcyjne informacja zwrotna
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• wypowiedzi na temat postaci • redagowanie charakterystyki wybranej postaci
• • • •
praca z tekstem rozmowa burza mózgów ćwiczenia redakcyjne
• trawestacja utworu • drama • odgrywanie ról kome- • inscenizacja diowych • ćwiczenia redakcyjne • zapis scenariusza o charakterze komediowym
• przypomnienie wyznaczników budowy utworu dramatycznego (akty, sceny, didaskalia, tekst główny, ekspozycja, zawiązanie akcji, rozwój akcji, punkt kulminacyjny, rozwiązanie akcji) • zredagowanie kilku argumentów dowodzących, że „Balladyna” jest utworem dramatycznym
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia • potrafi bezbłędnie odnaleźć cechy utworu dramatycznego na przykładzie „Balladyny” • wskazuje na inne utwory dramatyczne o takiej samej budowie
Po ziom po nad pod sta wo wy
• zna treść lektury • uczestniczy w rozmowie o bohaterach • redaguje charakterystykę bohaterów
• zna bardzo dokładnie treść lektury • potrafi wskazać bohaterów z podziałem na postacie pierwszoi drugoplanowe oraz epizodyczne
• wie, na czym polega • wykazuje się inwencją przeredagowanie tratwórczą w tworzeniu gedii na utwór komescenariusza i odgrydiowy waniu ról • zapisuje scenariusz komediowy • uczestniczy w inscenizacji
• zna budowę utworu dramatycznego • potrafi praktycznie wskazać elementy budowy dramatu • redaguje argumenty
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
68
1
2
9. Rodzice i ich dzieci. „Ten obcy” Ireny Jurgielewiczowej
Liczba go dzin
8. Ustalmy, co się zdarzyło w życiu Zenka
Te mat lek cji
Irena Jurgielewiczowa „Ten obcy”
Irena Jurgielewiczowa „Ten obcy”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• ustalenie zachowań dorosłych i dzieci • odgrywanie wybranych ról z uwzględnieniem relacji, które łączą dziecięcych • i dorosłych bohaterów powieści • ocena zachowań • redagowanie odpowiedzi na postawione pytanie: Którym z bohaterów powieści chciałabym / chciałbym być?
• • • •
praca z tekstem inscenizacja burza mózgów ćwiczenia redakcyjne
• wyodrębnianie wyda- • praca z tekstem rzeń dotyczących • burza mózgów Zenka • ćwiczenia redakcyjne • ocena zachowań osób z jego otoczenia • formułowanie opinii na temat decyzji podjętych przez chłopca • sporządzenie notatki w dowolnej formie
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• redaguje bezbłędną charakterystykę bohaterów
Po ziom po nad pod sta wo wy
• potrafi określić relacje • formułuje poprawne pomiędzy dorosłymi wnioski i dziecięcymi bohate- • wykazuje się inwencją rami powieści twórczą w odgrywa• odgrywa role niu ról • odpowiada logicznie na zadane pytanie
• zna wydarzenia opisa- • precyzyjnie wypowiane w książce da się o zdarzeniach • formułuje opinię • formułuje logiczne na temat postaci i interesujące wnioski • wyciąga wnioski • sporządza dokładną • redaguje dowolną i bezbłędną notatkę notatkę na zadany temat
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
69
1
1
1
11. Szukamy przyjaciela dla Zenka
12. Jak Robinson znalazł się na bezludnej wyspie?
Liczba go dzin
10. Różne oblicza samotności
Te mat lek cji
• rozmowa o usposobieniu Zenka • ustalenie cech przyjaciela dla Zenka • propozycje postaci literackich, filmowych i postaci z życia, z którymi chłopiec mógłby się zaprzyjaźnić • sporządzenie notatki zawierającej argumentację dotyczącą optymalnego przyjaciela dla bohatera powieści • uzasadnianie wyboru
• wypowiedzi na temat problemu samotności • ustalenie przyczyn samotności Zenka • redagowanie listu Zenka do Uli
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
Daniel Defoe „Przypadki • ustalenie zdarzeń Robinsona Crusoe” do momentu rozbicia się statku • rozmowa o przyczynach katastrofy i jej skutkach
Irena Jurgielewiczowa „Ten obcy”
Irena Jurgielewiczowa „Ten obcy”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych Po ziom pod sta wo wy
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
praca z tekstem burza mózgów rozmowa ćwiczenia redakcyjne informacja zwrotna
• formułuje poprawne wypowiedzi ustne • ciekawie argumentuje • wykazuje się znajomością licznych postaci wartych zaprzyjaźnienia się • redaguje bezbłędną notatkę
• uważnie ogląda pre• wypowiada się rzeczozentację z katastrofy wo na temat katastrostatku fy statku • ustala przyczyny kata- • zna szczegóły powieści strofy statku Robinso- • sporządza precyzyjny na i poprawny plan
• wypowiada się na forum klasy na temat cech przyjaciela • podaje propozycje przyjaciół • argumentuje swój wybór • redaguje notatkę
praca z tekstem • rozumie problem sa- • podaje przykłady inburza mózgów motności nych bohaterów manotatka skojarzeniowa • podaje przyczyny osających podobne ćwiczenia redakcyjne motnienia bohatera do Zenka doświadcze• pisze list nia • redaguje całkowicie poprawny i ciekawy list
• prezentacja multimedialna • praca z tekstem • internet • burza mózgów • ćwiczenia redakcyjne
• • • • •
• • • •
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Plan wynikowy dla klasy VI
70
1
1
2
14. Mój przyjaciel Piętaszek
15. Bezludna wyspa szkołą przetrwania
Liczba go dzin
13. Co ja teraz zrobię?
Te mat lek cji
• sporządzenie planu wydarzeń do momentu katastrofy
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
• • • •
praca z tekstem burza mózgów ćwiczenia redakcyjne praca grupowa
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
Daniel Defoe „Przypadki • wypowiedzi na temat Robinsona Crusoe” radzenia sobie w konkretnych sytuacjach na wyspie • zapis planu strategicznego, jak prze-
• burza mózgów • ćwiczenia redakcyjne
Daniel Defoe „Przypadki • opowiadanie o spo• praca z tekstem Robinsona Crusoe” tkaniu Robinsona • inscenizacja z Piętaszkiem • ćwiczenia redakcyjne • odgrywanie ról – Robinson nauczycielem Piętaszka • zapis śmiesznego dialogu pomiędzy Robinsonem a Piętaszkiem
Daniel Defoe „Przypadki • wypowiedzi na temat Robinsona Crusoe” próby odnalezienia się bohatera na bezludnej wyspie • ustalenie strategii radzenia sobie bez podstawowych środków do życia • sporządzenie planu działań Robinsona
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
Po ziom po nad pod sta wo wy
• wykazuje się pomysłowością w inscenizowaniu • zapisuje bezbłędnie dialog z wykorzystaniem komizmu słownego i komizmu postaci • rozumie pojęcie szko- • wykazuje się kreatywły przetrwania nością w redagowa• podaje propozycje raniu planu dzenia sobie w trud• tworzy poprawny nej sytuacji plan działań • tworzy plan strate-
• wyszukuje informacje o Piętaszku • odgrywa naznaczone role • redaguje śmieszny dialog
• uczestniczy w rozmo- • jest kreatywny wie w ustalaniu strategii • określa sposoby raradzenia sobie w eksdzenia sobie w trudtremalnych warunnej sytuacji kach • redaguje plan • redaguje bezbłędny • współpracuje w grupie i ciekawy plan
• sporządza plan
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
71
1
1
1
17. Szkoła dawniej i dziś
18. „Nie je z płaskiego talerza” – zagadka historyczno-kryminalna
Liczba go dzin
16. Co wiemy o Adasiu Cisowskim?
Te mat lek cji
Kornel Makuszyński „Szatan z VII klasy”
Kornel Makuszyński „Szatan z VII klasy”
Kornel Makuszyński „Szatan z VII klasy”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych
• opowiadanie o tajemnicy, którą miał rozwikłać Adaś Cisowski • ustalenie sposobów rozwiązania zagadki • zapis odpowiedzi na pytanie: co przyczyniło się do sukcesu Adasia?
• porównywanie szkoły Adasia i współczesnej • sporządzenie notatki skojarzeniowej dotyczącej szkoły dawnej i współczesnej
• zebranie informacji o postaci • dyskusja na temat wyjątkowych zdolności bohatera • redagowanie charakterystyki z punktu widzenia kolegów szkolnych Adasia
trwać w wybranej sytuacji ekstremalnej, w której znalazł się Robinson
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia
praca z tekstem dyskusja burza mózgów ćwiczenia redakcyjne
• • • •
praca z tekstem burza mózgów ćwiczenia redakcyjne informacja zwrotna
• emisja fragmentu adaptacji filmowej powieści • praca z tekstem • burza mózgów • ćwiczenia redakcyjne
• • • •
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy
• wykazuje się logiką i precyzją wypowiedzi na forum klasy • pisze bezbłędną charakterystykę bohatera
Po ziom po nad pod sta wo wy
• opowiada treść utwo- • zna bardzo dokładnie ru treść utworu • podaje rozwiązania • wykazuje się logiką zgodne z tekstem i rzeczowością w po• odpowiada na pytanie dawaniu sposobów rozwiązań
• dostrzega różnice • wnikliwie analizuje i podobieństwa szkoły podobieństwa i różnidawnej i współczesnej ce szkoły dawnej • wyciąga wnioski i współczesnej • sporządza notatkę • tworzy dokładną notatkę skojarzeniową
• wyszukuje informacje w tekście • wypowiada się na temat bohatera • pisze charakterystykę bohatera
giczny • utożsamia się z bohaterem
Po ziom pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
Plan wynikowy dla klasy VI
72
19. Rysujemy komiks – Adam Cisowski działa!
Te mat lek cji
Liczba go dzin
2
Kornel Makuszyński „Szatan z VII klasy”
Per cep cja i ana li za tek stów kul tu ry oraz tre ści ję zy ko wych • przypomnienie założeń komiksu • ustalenie tematyki komiksu – wybrany wątek powieści • sporządzenie komiksu w grupach
Tre ści na ucza nia, szcze gó ło we ce le kształ ce nia • • • • •
praca z tekstem rozmowa wizualizacja ćwiczenia redakcyjne praca grupowa
Pro po no wa ne me to dy, tech ni ki i for my pra cy • zna cechy gatunkowe komiksu • sporządza komiks w grupie
Po ziom pod sta wo wy
• sporządza ciekawy komiks
Po ziom po nad pod sta wo wy
Wy ma ga nia wo bec ucznia
73