Słów kilka o ocenianiu kształtującym. Ocenianie kształtujące polega na pozyskiwaniu przez nauczyciela i ucznia, w trakcie nauczania, informacji, które pozwolą rozpoznać, jak przebiega proces uczenia się, aby: nauczyciel modyfikował dalsze nauczanie, a uczeń otrzymywał informację zwrotną pomagającą mu się uczyć.
Jest to przemyślana strategia nauczania, prowadząca do zwiększenia motywacji uczniów i przejęcia przez nich aktywności w procesie uczenia.
Nauczyciel, który stosuje ocenianie kształtujące: 1.Określa cele lekcji i formułuje je w języku zrozumiałym dla ucznia. Informuje ucznia, po co będzie się uczył danego zagadnienia. Temat: Odmieniamy rzeczowniki przez przypadki. Cele lekcji: potrafię odmieniać rzeczowniki przez przypadki.
2.Ustala z uczniami kryteria oceniania czyli NaCoBeZu- Na Co Będziemy Zwracać Uwagę? Przykładowe NaCoBeZu do pracy domowej sformułowanej w taki sposób: Napiszę list do Świętego Mikołaja. NaCoBeZu do listu: Twój list: -liczy co najmniej 10 zdań -zawiera wszystkie elementy listu: a) miejscowość (w prawym górnym rogu)
c) nagłówek (na środku) d) podpis -ma wstęp, rozwinięcie i zakończenie rozpoczynające się od nowych akapitów -zastosowane zwroty grzecznościowe zapisałeś/-łaś wielką literą -praca jest poprawna pod względem językowym, ortograficznym i stylistycznym.
3.Stosuje efektywną informację zwrotną: Taka informacja zawiera 4 elementy: -Co uczeń zrobił dobrze? -Co należy poprawić? -Jak należy poprawić? -Jak uczeń ma się dalej rozwijać?
Informacja zwrotna może być przekazywana przez nauczyciela ustnie lub pisemnie!
4.Rozróżnia funkcję oceny sumującej i kształtującej -ocena sumująca ogranicza się do stopnia - ocena kształtująca służy uczniowi do tego, aby uświadomił sobie, co zrobił dobrze, co źle i jak może poprawić swoją pracę. W ocenianiu kształtującym rozdzielamy ocenę sumującą od kształtującej, uczeń otrzymuje mniej ocen(stopni), a częściej informację zwrotną od nauczyciela czy kolegi.
5.Buduje atmosferę uczenia się, pracując z uczniami i rodzicami. Atmosfera sprzyjająca uczeniu się przejawia się większym poczuciem własnej wartości uczniów, zaangażowaniem w proces uczenia się, większą samodzielnością, umiejętnością współpracy oraz świadomym i odpowiedzialnym uczeniem się. Rodzice są partnerami i pomocnikami nauczyciela w nauczaniu swoich dzieci!
6.Potrafi formułować pytania kluczowe. Pytania kluczowe to pytania, które skłaniają uczniów do myślenia. Takie pytania silniej angażują w naukę i zachęcają do poszukiwania odpowiedzi. Przykład pytania kluczowego z lekcji matematyki: Do czego przyda ci się wzór na pole prostokąta?
7.Potrafi zadawać pytania angażujące ucznia w lekcję Zadawanie pytań w ocenianiu kształtującym polega na włączeniu wszystkich uczniów w myślenie nad rozwiązaniem problemu postawionego przez nauczyciela. Ma temu służyć:
Wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź ucznia Kierowanie pytania do wszystkich uczniów, a nie tylko zgłaszających się Poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytanie nauczyciela Niekaranie za błędne odpowiedzi Zadawanie uczniom pytań otwartych
8.Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską. Uczniowie wzajemnie oceniają swoje prace, dają sobie wskazówki, jak je poprawić. Jeśli uczeń potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić, aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i czyni z niego odpowiedzialnego uczestnika tego procesu.
Ocenianie kształtujące wykorzystuje technologie informacyjnokomunikacyjne(TIK), które wspierają proces uczenia się, gdyż oddziałują wielozmysłowo.
Joanna Gozdecka
Wykorzystałam rysunki pani Danuty Sterny na licencji CC.