ΕΝΒΕΡ ΧΟΤΖΑ - Η ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ

Page 1

aa


πρoλετdρω, 6λωv τdlv xΦρδv, dvω0ε.τε!

E]IEEP xoτzlA

l-l ΓΙoγΓKoΣΛAB|KΙ-1 .,ΑYToΔ|ΑXΕlPlΣι-j,, KΑΠlΤΑΛιΣΤΙ|(l-| ΘEΩP|A KA|ΠPAΞl_l a'.ω.ι5 zoi z. dξ aπΦodιoλιιtαiζ t'E',i'Nιa rσρ'τ;ιη' aΦ 6.Φd6θ1xa' Φδ 6ιξxιo: a oι *a. .iq ruνqn'd.ιζ d'ιifuξηζ toδ zoιBLxon Φftiμαoζ dπdιaχeiριoιζ oodιoλιΦιxiζ ' J


:'l )q t . ''

6o3..-

ΙN Σ.r ΙToΥT o τ'APΞ ΙΣTΙ Χ Ωl1 . ΛΕN ΙΙ{Ι Σ TΙ Κ Ωl[ fiΕι7εrΩN !Ι1Σ ΚΕ ToΥ ΚEA

'Eaδddπξ ΠοPEΙl,

Σ.jλ@o:'?7, ,Afiνα 1]ι3,τηλ.36.31.622

Tην περασμ6νη xρoν1d κυa(λoΦρησε σrΙ) Ι1συ\.ιΦoλα6{ο ενα 6;6fuo τοσ (υρι6τερoυ <θεωρητΙ.οδ, τοn ατΙκoδ ρε6tζΙo,EνΙoυdpιτ Kαρτ6\ ι1σμoi, μ6 τiτλo: uoi καιευΘ6ι,oειc dνaπτι:iηc .oο πoλιτt(oδ oυστΙ1ματoqσq σoασfuσnxiq αtτo. δlα-:(εioισηζΣ ι(αi στ6 6ποio δlνετoΙ μεYaλη δημoσtδτητα. ol a\πlΙαρξrοτΙη(δq tδ.εq αiτoτ τoi 6t6λioν aπoτ€λεσαν τι1 66oη δλωv τ6,v θργασΙ6v τoi 11oυ Συνεδρioυ τot γιoυ. .γ"κooλ6&ιιoυ ρε6rξoνιαnκoδ ι<6μματoq,τιoδ ot τιnκol, γιδ νd καμoυφλΦoι:γ ιδν dαιιxδ xαριοcrfρο τoυ, τ6 δν6μασαν ."Eνωση Κoμμoυryστδν τηc ΓιoυY1Φσλα6lαζ,. ol αεοιol κol δ δlεΦltc κα'ατoλlσμ6c' 6Ιιι,Jζ irιoγΦμμσε ιδ 7o Σνν6δρΦ τoi KEA, πporτqγανδiζoυν (δ ojαrημα .oliτo. δαxεiρισηζι σd dolαμαoμ€νo εrοψo δρ6μ0 τon σοσιαλΙqΙoδΣ πdλη εν6νκοt ιδ xρηoψoπoιoδν .oooιαλιαμ6, o6ν πρonμηr6o ε'flno σriν aπΘλευ0ερωτωq την .πoνaστoση καl τια αιδ τιKoδζ dγli,vεζ. "Erovιαq δπ6Ψη αi,τδ τδν κ6δυνq Θεωρ6 iwγιsαio νd Eκ. φρdσο, μεμKιζ γνd'μεq γ6ρω δπ, αtrτδ τδ &6}ι-lo. Στn Γpυγκοoλα6tα, 6πωq eΙναr l,νι,g16, θγκαΘ6ρι]θΙnrε αλλδ αtτδξ δ κοποιoλoμδq κομoυ. rιλεolα'6 ιιcgτΙιολσμξ, ,rΙ Πουixωλo6lα ΙτοροUσΙdζετα|σδ σooλ6oεm.ι d\τεxνα. oιαλαι:κδ κρ6τoq, μd 6νδq iδtσt.εφoυ eΙωυq ,Φi δδν τδ γνιi'oιoε δ κ6αμoc μtΧρΙ Φμεραl M6λ:οια ol τιrΙΙ(oικoυxoivιoι Φom μδ τδ πρι}ro oooια. itα τδ xodτoc mυc δδν txει ιirιoτε ,oxαυ6ρrαν{ Σοαrαλαιlιdl λoτικδ κρdτoq πoi 6γfrκe δπδ τ1)ν ,Eπαν6σtαση καi πo.j τδ iΦυσαν δ Λ6ι1ν κol δ Στdλιν μδ 66ση τltν 6ΙτΙσιημoνudl ωωρlα τοσ Mdρξ κοi "Evγκελc, oi γιουl,κooλd6oι 6,ιoσr6τεq δ,ιδ τt1v &ρxl1 πoρ6ιoιλrναν οπδ Γ,]ν ε,τΙσrημονΙxjΙθεωρlα ιoδ μopξυμo.-λενΙνισμo\] σΧε. rι,(d υ. ιδ σoσtο.λΙσnι(δκρ6τoc xαi πρoon6θηoαν ν6 μiν dYκα-


ΦδρυΘei i δlxτατoρiα τoδ πρoλεταρΙ6τ0υ' rnoτε f Γloυγιιoσλα6iα νa 6dδtζε σιδ δΦμo τoδ tιαΙιΙταλσμoi. "Εxι,, πεi κα} iιλ\ φoρd δτ1τ6σ0 πρiv ι5oom Uoτερα iπ, τilν iιπελευΘ6ρωoη τ;]'q Γtoυγκoσλα6Ιαζ, l] ππα1 6μ6δα fum. στατει,v,πoυ {ταν καμoυφλαρομ3νη, πoυ παρoυα6ζoνταν σdtν iπooτηριxτηc τoσ σoσΙαλΙσιηιoi συστημnτoq πoδ εixε tsγκα. 0ΙδρυΘεi σιii Σoθlετlti1 .,Eνιυoη, πoi δtαrυμπaνΙζε 6τ1 θδ oι Ι{oδoμ{σε1 τδ ooσΙαλoμδ μδ 6cιση τi]ν θ.πιoτημoνΙιdl θεωρiα τoδ μαρξΙσμoδ'λενlνΙσμon,oτtlν πραγματΙx6qηταiταν iνaν' τlα o' αnτd τi1ν iδεoλoγiα καi θν6ντrα oτ{ σo6Ετιο\ .πανα' σrαπκη πεiρα. Anτδ τδ oι,li'ιδ συιπ6ραηrα 6γαiνεΙ ξεri6Θαρα Ι{αidπδ τδ περtεx6μενo τon 6ΙBλioυ τoi Kαρr,τ6λη,

l,

ιιlια συντ0μη ιcτaρLχη ανασχaτΞη'η

τoδ δρdμoυτCnντLτLΧCIνPe6LζLaνLστ6ν .o,EΦνπoοπελευΘερωτ1Ιιδq,Αγ.iναq

τ1Ι] Γιουγκooλαθiαc, ποι τδν καΘoδηγoiσε τδ Koμμoυνιoιπδ Ι(Φμα ΓιουΥκoσ}.α. Blαq θμπερrεixe, θxπδc 6πδ τdν dντρεiα καltν τ6λμη τoδ λαι]'' καi την 6r,nμ6τητα τfιv γΙoυYι(oσλ6θων πραl1Ιατπi]iν κoμμoυνισr6v. }Ιd σιil δΙ6pι€tα αiτoδ τoδ aγιi,να σΦ μoυ1"κooλd6lκη ηγεσiα δκδηλ.iνoνταν μερικδq $πoΙΓ.εq τ6σeΙq πoυ σ, dΙ(α\mν νa σι(6φτε0αr, 6παξ lΙτoδεixτηκε ξεκdΘαρα dργατερα, 6π oτt στdση πρδc την aντlφασ1oτ1Ιdloυμμαxiα τiq Σo6tειΙr<iq "Eνι,σηζ, .Eνιηi6'νιJv πoλτεΙδν τqq 'AμερIκiq κot ,Αγγλ1αq, η τΙτΙΙΦ Φdδα 3κλνε πρδq τoυq δ}-γλοαμερlιrdνουξ, T6τε 8λ6παμε 6τ1 i τιτΙΙq iγ€σiα συνδωνταν πoλδ ατενd μd τoJq δυτικoliq συμμdxoυq, iδιαiτερα μB τoδζ d}γλoυq, .ιπδ loδc σπoioυcinαlρ\ε σr.μoνιΦ oυroνoμΙο1rrαi o|ρο1Ιωι|κη 6oiθε1!r. 'Eπiσηq μaq Jκovε θvrυπι,ση μδ dxδη\ πολlπκi προo61γπη ανdμeoα αιδν Tlτo καl τδν TσιilρτσΙλ καt τoJq dπεorαλμενoυq τoυ, σ' εναν xαlρδ πoδ 6 γtoυγκoσλd6Ιι{oq .. a

θνΙκoοπελeυoερuπrndqdγιi,ναζ Eπρεπε γd συνδΦεi σιενd μδ τδν dπι\ευΘερioτtι(δ aΥιi,vα τηζ Σo61ετΙΙ{frζ.,Eνυroηq,γιατt Ιi εiηiδα δλ6,aευρηζ dπελευΘ6ρrjοηq γιtι 6λoυc τoδs λαoic, δσoν &φoρa τδν 6ξοrrερlκδ παρdγoντα, {ταν αΙrρΙ6δξ αiτδc δ dνιnναc, oi τdoεlq τic τιτ"σζ iΥεσiαζ dν6ιτΙα σιil Σo6tετtxil "E'

νil-!σηφ6νηιζαν Ιtδ καθαρd στtζ παραμoνδq τic vilqζ θν6νεα σrδ φααoμ6, δταν δ K6Ι{xιιoq Στρατδq Fαταδ1{ilt(oνταqτδ γερμαν1Ι{δσιρατ6, μπiμε σΦ .rcυγκοσλα€iα γtd νd 6oηθηoεr τδν εΘνΙ{ooJΙελευθερu,.Ι{δ aΥ.i,να. ΠροηΙαντδq δταν dγινε δ dπoλoμσμδq αriτoi τοι ]rεγ6λ0υ πολΦoυ dν6μεσα σιd μεY6λα καt μtiφd iμπ6λεμα κρdτη, φ6νηκe ιαΘoρd δτΙ i nτrΙil ΓΙoυ}ηιoσλα6iq δπoοτηρΙζoyrαν iιπδ τδν d.γγλπδ καi dμερt(6νιι{o iιr,Ιερrολtσμ6. Τ6τε oi δπiαμαπxdq xαt iδεολoμκδq πρoστρι 6εq dνdμeoα στi] Σo6ιεπxη "Eνο:oη κot τd ΓloυγκοoλαBiα d. γιγαν περΙσσ6τ€ρ0 d.9τtληπτ6q' Aιjτrζ oi δΙoφωνiεq, &<'.δcτδν dλλιυν, dφoρoioαv κot iδαφικd ζητηματα, .Ιl Γιoυ.γ'κooλo6iα δlaιδικoδoε εddφη, σιδ 6oρa, πρoπα\,τδq σιδ σiνoρα μδ ,Ιτoλiα. τi1ν Md oΙι|,Ιτ06σεγιd τd σ6νopα σιδ ν6τ0' iδαlτeρα γιd τd σ6νoρα μδ τiν,Aλ6ανicl" γιd τdv Κoo66α καt γιδ τδ ιiλ6ανικδ iδ6φη σιi Mακεδoνiα κοt σrδ Moυρo€o,νl. oi nτΙκol δδ μπoρoοσαν νd μι\r]ooυιr γι, αιiτd, γιαrt Θd δθιγαν τtr o€ρ6πi 60vικΙoτrxi oιυ6w:oοκd πλατφ6ρμα. Tιiρα πιd εtrνoι ι{ολd γvιl.,σιδ 6ο oi διαφωνlεq τiq γioυ. .γ'κoολd6*ηq {γeσiαq μδ τδ Στ6,\ν εixαν 6αΘr3c ρiζεc, oi ρ€dιζιoνgrrκδq δΙΦelq Φq γιoυγκoσλaBΙΙqq τ]γετικηq δμdδαq εftαν dπoκρυoιoλλαfεi πoλδ J.ρiν dπδ την dπελευΘ6ρωαη, μΙτoρεi dπδ τ&rε πoi τδ Κoμμoυνrm<δ Kfuμα Γιoυ.γ'κoσλo6iαζ σνμμετεL{ε οτiν Kqilvr}ρν ιΘι 6ρiο(oι'ταν σδ 8ααd παρζινo,ΑJΙδ μiα κdτω aπδ τδ ι<αθεστδq τn,ν σ6ρ&r.,ν κρdληδrυν, τ6τε Ι1 ΙiYεοiα τoυ εixe dιπ6ψε1qττορ&κλtoηq, τρoτοκ:,οnκδq dπ6. Ψειq, τiq δπoiεq i Koμιιτdρν εixε καταδtκ6σει δταν 6τδηλιiΘηκαν- ?ργ6τερα δ Tiτo ζεξdλεΙΨε, τtζ καταδiκεζ τijr Koμlντ6ρν, dnοκαθιστιiJνταq dτ6μα καt τδν πρ{itην γενu<δ γρομματ6α τoδ κομμoυνtσιικoi KΦματoζ ΓΙoυ\,κοoλαBiαζ, Γx6ρκΙτζ, τδ μεγoλl,τερο φoρεα πoρ6ιΦιλrσηq. ,Yorερα dπδ τl1ν ,iπελευΘ6ρωαη τηq Γtoυγιrοσλα6lαζ πρ6-


6σλε ενα πρ66λημα μeγ6ληq σημoσiαζ i τi κατεiΘυνση θd 3. no1ρνε i Ι1oυγκοoλα6iα; AnΦ fl κατεiουνση, φυσιxa, θd θξαoτΙ6ταν πoλι dπδ τil μαρξlαnκtl . λενrνlouΦ t ρe61ζtoνtσαxil Ι<oσμoθεωρiατι,Jν ilγετiν τon Ι<. κ, ΓΙoυγt(ooλαΘlαζ. Aiτot πρoσΙτolonνταντδ μαρξloτ:)-λενlνιαη. ΣτΙ\ν aρxτ) ετσΙ rστεrjαμε κr δμεiq. "oμαη στtlν nραγμαπκ6τητα, απδ τi δρ6. ση τoυq, δxι μ6νo στi) γε\τi<6,τητα,μδ κoi dπδ τi συγκειtρΙμενη στ6ση aπ6vαντi μαq, δlαπrryιιilταμε 6n πoλλεq θ6σειζ τoυζ δδ συνταυτiζoνταν uδ τ?rν tπroημονIxd Θεωρ,α τ06 μαρξωμοi]. λενινΙσIroi. E1δαμε νd iΙπoμακρ6νoνταν δλo xαi περ1σσ6τeρo απδ τiν πεiρα τiq oiΙ(o&j.μησηqτon σοσΙαλισμoδ στr) Σo6rεn. xi.Eνuroη. .τΙ τdση τfic γΙoυγι{oσλd6υqq i)γ€τ]lriζ δμ6δαc μδ τonc Tiτo. Kαρ\τ6λη, P6νr<o6lτqκαt Tζiλαζ tJτrΙ€φαληq, πoυ πα' ραηρoδνταv dπδ τδν καΙρδ τηq παρα\,oμ{αq' μd πρoπαντ6ζ i' arερα dπδ τdν dιπελευθ6ροπl τiq ΓΙoυγΙ(oσλα€lαc, iταν ν6 μi 6Υεi τδ KqrμoυνΙσokδ K6μμα rΦυγrΦσλα6ioζ dνotΧτδ, μd τδνoμ6 τoυ, μd νd xαμoυφλαρ1σrεi 6ΙΙωζ κoηroυφλορiσηκε, μδ τδ dνδυμα τoυ λεγΦενoυ Λαikoδ λΙετιi,πoυ τηζ Γroυγκooλα. 6iαq, Aiτη i παρανoμiα δΙr<αroλoγoδ\iτανμδ τ6 πρ6σjqμα δτΙ <dναorατιilνoιταν καi φo6οnνταν i μεγαλoασιDα) κα1 η μΙκρο. oοτlκ{ τ6€η τ{iν π6λεων ι<αi τδν xωριιfνι, 6τι <dπομαlιρ'3ιoν' ταν απδ τl] ν.α εξoυσiα πon Bγηι€ οΙΙδ την..εrτανdσιαση,' δτΙ uoi d\γλoαμερι(aνοΙ σι]rμαxol φ06oδ\ταν dιπδ τδν κoμμoυνι. oμ6>, Ιivoνταν πρσπdΘε1εq νd πει.rrεt Ι1 dcrειxd τdEη δτt oi κoμμoυνrσιδq δδν iτα,v οιiν δξoυoiα' δn τδ λ:oμμoυνσrικο. ι<Φιια dΜθεlα δτriρxε, μd iταν, Ι{nq νδ πεiq, μ(λoq dνδc πλατιoο μετιilπoυ, €rιδ δπoio μπoροiσαν ν6 πdρoυν μ6ρ0ζ rrαi oi ciΦρι,noι ιoι] ι4lxοηλoBιιc. καi oi dνθρωnoΙ ιoδ Nεντtτq. κοl oi dνΘροJπο1το' ΣτoYtαντiνo6ιτζ καt τl1,ν &λλι}ν lιντlδραon" κα,ν ατζ' τηq Γtoυ\ηΦoλαBioq' .o Tiτo σxημ&τtσε xαi μa προοτ,ρΜ xυ6ερvηση μδ τo Σoliμπαolτζ, πρinην πρι,,9υπoυργδ τiq 6oσ}λιιrηq Xυ66ρνησηζ noi εΙxε κorαφυγει σιδ Λo\δiνo' μδ δεν ιδν 6φησε νd Ι(υ. Ι]ερνftoer μd πoλ6 xαιΦ, τδν ξdκανε κdτω δnδ τη σJνεxlt ,Ισ,iυρiζoιηαν τ6τε 6u δδν πiεση τon λαoi. iΘελε τδ ΣoιμπασΙιc. ολλd jon rδν ελov 6πι66λειoι oυμμoxo|,iνιι c,ργαrερα 70

.Ι{ iλdθεtα εiναr Yι,oιjτδ τδ ζiτημα κατηγ6ρηοε τδ Στ6λν. 6τι δ Τlτo δ6xτηκε τδ Σo6μΙαατq γιd Χατiρr τoσ Tσιi,ρτσ!λ, γιατi τδ Στlιλιν δδν τδv {θελε' oi aπ6ΨΦq τoσ T{τo lrοt τ6ν συιτρΦων τoυ απδ τilν dρxi dφηναν νd θννoηΘεi 6τι δδν frταν σlι\Φi μαρξΙσΙδq,, δπωq απoκολεi Ιi dσ.Ικil τdξη τoδc συνεπεiq μαρξlαι6c, μd <λoμroΙ μαρξιor6qr' Ιτoδ θ6 oυνεργdζoνταγ αιενd μδ 6λoυq τοδq πo' λτlxoδc τiq ΓΙoυ}πoσλα6iαq, πολoic καi ν6oUq, aσrοiq καt dιτlδοααιπorjc. Tδ Koμμoυνιοτ(δ KΦμα ΓΙου\.XοσλαBiαζ, μ 6λo πoυ πρo. ωτoloaνταν 6τl frταν oδ παραιομiα' δροiσε ν6μμα, Md δ P6ν' κo6lτξ μδ τdν Ttτo δδν τon εδοoαν δxεiνη τil δ6ναμη κr εκεiνo τδν iγεDχδ ρ6λo πoi δπρετε νd dxει, Ytατi δ.ν ηταv tπδρ .o Tiτo. τffq σoσΙoλlστrΙΦq oiι.oδ6μησηq τηq Πoυ\,κooλα€iαc, ΙΦt 6 Ρ6\rκo6Ιτq διαoτρ€6λωοαν τoυq μαρξlστΙΙoδq-λενινισιΙκoiq καν6νεζ tηζ oυγκρ6τησηq κol τon ρ6λoυ τo6 x6μματoζ. Tδ KqΙμoυνισιΙα(δ K6μμα Γroυtη<oολα6iαq tιJτo τilν αρxΙ) δδ συ}'jrρoτ{ηxe πdνω σιlζ B6σαξ καt αιd δlδ6γματα τoδ μαρ. Ariτδ πoδ τ6xα e-πe oυγxιuwυτεi σιδ {ΛαiξηΦi.λeν1uσlΙoi. κδ M6τιυrιo τiq ΓΦυγλ:oσλα6iαζ,, δκoνε τδ νΦo μαQ μδ τδ .Yπoυργεio ,Eσιr,ιερπ6ν καt στρατ6' μ. τδ μδ την Kρoτxt1 ,Aoφdλεn. Aiτδ τδ κ6μμα, πo!) εiΧε tΦΜηYioeΙ τδν aΥιi,vα τffν γιoυγxωλd6ιιτrν λαιiν, ijorερα dπδ τδv π6λqro μeτατp6. ΙrΙμε σδ δ,ι6σπαcηrα πiν κατασrολτ]κ.iν κpατΙκεΙν 6ργ6νων, .Yπoυργεio τ6ν ,Eoωτεμπι'rν καi tt πol) fiταν δ σrρατδq, τδ UDB. MαζΙ μ' αiτd dYtνε δργανo κατoττiεoηc τ6ν 6ρ\,αζΦε. ιιuv μαζων Ζιιτi ν6 iταν προπdΙιoρ€iα Φc 6ργατlκηq τdξηq, ,AJτδ τtν πρoπαγdvδα πoυ γiνoνταν κoΙ dπδ τδ !ι6ρoq πο} e-lxe aπoxτησεΙ τδ K6μμα σεi διdρκεια τoσ lθνικooπελευθερωτ!κoi dγιilνα Ι<αl σιd πρf,.α Eιlματα τηc olκoδΦηoηc τiq Γroυγκοoλα6iαq δσrερα dπδ τδν π6λεμo, li γιoυγΙΦσλadrrαl δργατuα) τdξη εkε Φν ε'τι,Ιπ,σil πδq τδ κ6μμα dταν αrllv πρωτoπoρiα. Στην πραγματΙΙ6τητα δδν ηταν η πρωτoπoρiα τiq ερYατΙΙqζ τdξηc, dλλa μdζ ν6αζ aστr,κηqτaξηq rτοi εixε dρxioεr νd dναδεixνεταr, η 6πoiα γιd τoδζ d\τεπανασιατΙr<oΙ]q τηζ σι<oπotq,σηρiζo'ν.ταν γερd ατδ γ6ητρo τoi tsθνικooτιελευ. θερο,nrcι aγωνα τ.iν λαiν τηζ ΓΙoυΥκoσλα6iαq, 3νι]1συσrι6. 17


.,Eνα πζε τiq πρooπτlκtq τηc oιΧoδ6μηοηζτiq ν6αq κοlνωνiαq, τ.τιo dκφυλrσμ6ιo κ6μμα θd oδηγoδσε τilν τΙτΙXι1 Γωυ}.κo' σλα61α σ3 aντΙμαρε'Ι'.1rd μo\0π6τα, .o dνnμαρξιonxδs δρ6μοq τ.'ν γroυγκοσλa6ι,ν τΙτ1Ιrδν, τηζ δμdδαζ Tiτο - Ι(αρντ6λη . Pdνt(o6Ιτq,iρθε, καi δδ μΙoρoδσε νd μΙ\ E@εl ot dνoιxτ{ dwiθεor1 μδ τδ μαρξtσμδ.λενiνloμ6' μδ τiι κoμμoυνιoιlκδ x6μματα, μδ τi] Σoθιετικi "Eνωο1,]' uθ τδ Στdλιν κα} μδ 6λεζ τiq λαiιtιoδημoκρατD(}q xlnρεq τιon δημoυργηΦιtαν sσιερα dΙδ τδ Δεiτερo Πα'ι.κοoμroΠ6λεμo. Φυοιxd, αnτil ιi σi}'κρoυοη θξελixθη'κε 6αΘμoiα, d5οπoυ frρΘε il κρiσlμη σιΙΥμi νd xUJρΙσι€i i frρα αΙδ τδ α6ρι. E;vαΙ oνσμφβ6iτητoγlγοιοq δ'loΙ λαoι ιιiq Γ|oυγκooλο.ΙΙ Ιloυγκooλα6iα gxαμε μεγ.Lλεq θυσiεζ, δ6iαq πoλ6μησαν, ,Aλ6oνiα. oi πωc xαi t γ1oυ\.κοoλd6oι aryτΙμαρξισιJq Ιjγ6τε{ ,E:ι(' σΙιεκoυλdρησαγ κ6τω oπδ τri μdoΧα αι]τ06 τoσ aΥi,να, μετα-1λεilτηκαν γΙ&. τriν εσι,JτeρΦ καi τ{ν iξιπερuQ xolν{ Yνιiμη καt τilν εκτiμηoη πoδ εΙxε i1 Σo6ιετυιd "ΕνUJση γΙd τi Γtoυμroσλα6iα, τlΙν δπoiα Θεωρosσe σημα\τflΦ σt,μμαxo σrδ μαρξισrΙxδ . λενινιonκδ δρΦo τoi σοoiολqΙoσ. oi τιαοl, αιlq σx6σειc τουq μ} τd λαiη(oδημoκρατΙΙrd κρd. τη πol) μ6λq εixαν tδρυθεi, δ}ν δργησαν ι,d iκδηλιlroυν κυ. ρΙαρΧι(δq' θπεxτατΙκ}ζ Ι{αt ηγψονΙσπκtq τdoεtq, πoδ διαπι. σιιiJΘηι(αν παντoij, iδlαiτερα δμωc στiq σx6σeκ μδ τi Χιilρα νd μδq eπt66-λoυν μαq, Arjτoi, δπωq ξ6ρoυμε, 'τρoσΙ{iθησαν δργανunτκδq καΙ iδεoλoγπ6q, τtq δντ1μαρξΙσnκεq πoλτΙ(εq, ,,Eφτoσαν .iq τδ οημετo νd xaνoυν μ. xρατΙrr6ζ τoυq δΙ6Ψειζ, ,Aλ6ανiα oδ δημο. οητδq &π6πe1ρεc μd νd μετατρ6ψoυν την κoατiα τic Γιoυγxοσλα6iαq, Σ' αr]τδ τδ aπoτυxημ6vo καt επαi oxυντo dγxεiρημα, oi τιτπoΙ πρoσ6κρoυσαν σιην dπoφασΙστι-

κi μαq iναντiωση.zdν aρxir ξ dντiσταΦ μαζ δδν dταν d. πol.ρυσιoλλιrη]6νη, γιαn δδν nπoτπευθηκqiε δτ1 i YΙoυγκo' oλιi8lκη tγεoiα εixε μπεi στδν κα,αταλΙσr1κδ καi ρε6ιζΙoνι στικδ δρ6μ0. Md ιjσιερα dπδ μερrκδ ιρ6νια, 6ταν o1 iγeμονιoπx}c καi θπΦαατΙκδq τdoεlc τηc cκδηλιiJθηκαν καθορ6' dντιτΦxΦκoμε σ, α'3τi oθεναρd καt xωρiξ Χoμμd δπιφΙjλαξη, ol τtτlxoi πρooπdΘηoαν ν6 μaζ θπι66λoυν τi θ€ληoΙ1 τoυq xρηolμoπolιirνταq κ6θε λαγij,; ΙιΙ6σε1qκαl δκBloσμoiq, Ιi αiτδ

τδ oκoπδ 6ργdνι-loαν καi τη oυνrυμωiα τοn Kιiπσι Tζ6τζε. πρσxnκ{, dν xα] oδ μτρ6τερη xλ| Anτi την iμπeριoiΙοτri xl.,ρεc, δπωq σιi Boυλγouoκ.ξ dι(oλoιjΘησαν καi πρδc drλλεc.,oλεc α1]τδqoi orxαμερδc ρlα, ot,}.{αρiα καt TσΦrooλo8ακiα. Bdδιζε σ.δ δΦμo τoο δδ πρ6ξεrq tjδειξoν 6τι f} Γιoυrη<οoλoθiα τos πα' σιilν δΙηρεσiα δργανο σoααλσμoi, μa εixε γiνε1 xcστιταλΙσμon. Yxωμoυ Κdθε μ6ρα πoδ περνoiσε gδειxνε mδ xαλlι 6τι αΦ Γloυγκoaλα6iα δδν oiΙ{oδoμonνταν μd ooοrαλoοxi1 κoινωνiα λε. νινrσ.ΙΙoi τriπoυ, μd dναπτυoοονταν δ xgπτo-\oμ6ζ. Στδ μεταξ6, τd 6iματα πoυ γiνo}ηαν σ' αt]τδ τδν καπ1τα.λσnι(δ δρc, ηη,, dναζΙ1τησητ6xα μιaζ ν6αζ εiδi<iq μo καμoυφλ6ρoιηαν μB ,Aι(ρΙB.nq ΦoσΙαλΙσμon}. γi αnτδ τδ σΙ(oπδ η μoυγι(o. μoρφiζ καi σλd6ιxη ρε6{1ονΙσεDσl iγεoIα μδ τoδc Τiτq Kαριτ6\ πρoσΙταΘ{i,νταζνδ δπαΙoλoγiσεΙ κa_ P6νxo6ιτq 6Ιικεφoλic' πωq <θεωρητrκd, τtν πρoδοoio τηξ, δαvεlσ.ηκε κdΘε λoΥiξ iδ6εq dπ6 τδ δπλoσΓaσΙo τlnν παλ{iν ρεBrζιoνπr6ν καi δυνιi. .o δλα τa μεoα τδ κρdτoc τηq φασΙσιιχoi τ6,10υ. μι,σε €τσΙ Φ .YπoυρΥeio ,EσοJrερu(6v, σrρατ6ζ, τδ η LΙDB gμναν παντoδ6\,ouα. Μ, 6λo ,ιoδ €γκασδρυε ταν xατnταλoμξ { γιoυγκooλ68ι_ xη ρε6Ιζ1oνσιr,xi ηYεoiα προοπαΘoiσε νd δημoυρΥησα τlq λαik.q μ6ζεq τiγ 6ντυπωoη 6π oιlt Γιoυγκoολα6Ια δδν πρo. δi\"ovιαν o1σκσΙτοl τoδ 6γιiνα' δn εκεi δΙιiρxε κρdτoq μδ oooιολαακδ πρoοoνατoλιqΙδ πoυ xαωδηγoσνταν aπδ ε.,α κoμ. μoυνroτικδ κ6μμα, τδ 6ποio liπερ6σΙnζε τδ μαρξrolrδ καl τ6xα oκρr86c επε1η 6νΘργ0δσε dτσι ηρθe μδ dντtrθ€ση μδ τil Σo. 6tεnrdl "Eνιx,η, μδ τδ Στdλi, μδ τδ κoμμoυνΙσιtxd κ6μματα {αι μδ τiq λαikωημo1(ραπx.ζ x(iρeq. Γ1d τiν δπερ6σπloη τ6ν θωεΙitν τoυq, πoδ Ι(λoνiσrηκαv doκετd 6π, τδ ξεαι€παομd τoυζ σrην εσωτερlκil ι<σΙνi γνιiηη καl σδ δlεΘνδq κoμμoυ.,σrικδ 1(αtεργoτnκδ κlνημα, oi τtτΙxoi συνeΧiζoνταq την πoλlτx! τηq απdτηζ δlor<{ρυξαν δτΙ θd. &νολd6oυν Φo8αρδξ, dν6ργεΙεζ γtd niv oiκoδΦηση τoο σo. oro.λoμo6 oιδ xωρr6, γrδ τ{ν t{oλεχτι6oπoiηση τiq γευργlαc σΦφα,να μδ τlq λενινtσnκδq iρxεq. γΙ, Φ]τδ σxημdτtσαν τiζ λεγΦενεc ζαντρo6γrrεq, πωo σωαρoi ηταv ol σκαJιot τ(iv ta


τtτπδν lπoστατδν μd τiν oiκoδ6μηση τoσ ooααλtσi]on σrδ iωρΙ6' aρκ€i νd θυμηΘoδμε 6τ1 oi ζαντρonγΙ<εζ δlολiΘηκαν πρoτon καλ6-κoλd iδρυθonν καi δθv dμεlνε oημdδι κoλεxτι Boπoiηoηc σ.δ γloυγκooλ&6ικo xωρl6. .,oc τδ 1 8, 6ταν επ{λΘe i 6ρlonΦ ρ{ξη dν6μεσα ση Σo6ιετΙΙα) "Ενο,ση, τiq λαi}ιoδημoκραπx.ζ xιnρεζ καt τδ δ1εθv.q κoμ]roυνΙσιlκdκiνημα, aπδ τi μ1δ μερΙ6, καt τil ΓΙoυ}"κοσλαBiα, dπδ τilν &\λη, i τ€λευταiα 6ρiσxoνταν στδ δρxι xδ ατιiδlo xαιiδικoυ Ιrα'nταλa,μoο, σδ συ}'xυσμ6νη, 3ξωρετικd 6αριdι πoλιτικi], iδεoλoμxt], olι"oνoμrr1 ι{aτ6σιαση. Aljτδ δθηoε τiν 6μ6δa Tiτo - Koρlτ3λη ' Paνκo61τq νa iιΙεργ{σe1 τπδ dνolxτd, νd πληo:6oει περΙσσ6τερo τδν πη,κ6oμο xοπι τολιoμ6, πρoηαντδc τδν cιμερlτdιrκo iμπερrcλιoμ6, γ]δ νd δια" τηρ1ioειτiν .ξoυσiα καi ν, dλλdξει τilν κατιrοτααηoδ δφελδq

τηc. .ΥσrΘραdπδτδ ]948il Γωυ}.xoσλα6iα, 6oυτηγμ6νησδ 6α-

ριd πoλτΦ, iδεoλoγ:lαl καi oircνoμΙΙd) κρiση, 6ρ6θηκαν oB σιαυρ0δρ6μ cξ αiτiαc τiq dvιιμαρξσnκiζ πoρ6ιο(λσηζ τiζ τιτrκoi τηq. ol δπoσr6τεq ilθελαν νd xoΘrtooυν, πιiq iΥεσIαq νd πoiμε, σΔ δυδ ααρ6riλeq}. Στiν ixορ.Ιaα, τo6 μαρξ1σμ06λει.1νrqrοδ liΘελαν νd καθiσoυν μ6νo μd τd μdτlq, μ&o τυ. rτtr{d,θνln σΦν ιiλ\ Ι(απιταλtστΙΙo-ρε61ζloν1σαr<t|Φ(oρ&{λα, i1θελoν νd xαθfooυγ μd κoλ6' μd γιd τiν πραYμoτoπoiηot] αt]τοσ τon οxστon, τoδq xρειdζo',ταv dπαραiτητα 116π0Φ r.ρoνπδ δt6αrημα. }Ι περioδοq iσrερα dιπδ τδ 1948 εlναι πολυ

θoλi Ι{αΙταραγμ6νηaπδ τiν μεγ6λη κρiση aπδ τi ωγxυση

καl τltν dναΙ.ατιUσotioα, rla τi)v δμ6δα dπooιατιnν Tim' KαρντΩη . ?dιπo€πq dμπαlνε τδ ζiiτημα: πδq Θ6 }uτoρoδσε νδ xρατηoει τtν εξoυ" oiα xol ν6 κατατιviξει κdΘs δ\,τiσιαση τoi πρδλ€τα,ριdτoυ κα1 τ6ν λαiν τqq Γroυ1'κooλαBiαq πorj aγων1σrηκαν γtδ τδ σoσιαλΙσμδ σ} φrλiα xαt σδ πλ6ρια iν6τητα μB τi Σο61ετ1κi "Ενι,oη xαt μδ τiq λαikoδημσ]rρoτΙιdζ xaρεζ. Γl, αiτδ τδ οxoπδ oi μoυ.t.κooλ66oι ρε6ΙζιoνΙσιδc πρoΦτdΘησαν οδ πρΙi,τη γραμμi νδ 6ξολεiιτroυν καΘετι 5σιι, καi θλdxισrα μopιJστΙ,<δ λeνινlσιDd τm])μπoρεi νδ εiΧε dπομεiνε1 σrδ Ι<6μματoυζ καi νa μεταΙρ6ψoυν αnτδ τδ Ιι6μμα σθ δργανo τηq aσrr,ζo-ρε6lζΙo74

νιoτlxiq iδεoλoγiαq καi πoλΙτttriq τoυ.'., νd τδ dπoγυμνιitooυν λειτo6ργημα, δν6 τΙlν δργατΙdl τdξη d,δ κdθε καΜηΥητπδ νδ τi μετατρ6Ψoυ\, σε dδρανi μdζα, &οτε νλ μην εixε τi δυ. νατ6τητα νd iδεi την πρoδoοiα tιαi νd a\,nδρaσα σaν aποΦοσΙσα1σl πoλτudl δ6να]rη τfrζ ε,ταν6.Γfασηζ. ol ιrαν6ν€q τoi] δημotiρατΙ(oδ oυγκεντρωτισμoi (,ιδ κ6μμα καταπαdΘηκαν, Tδ x6μμα τ6Θηκε κdτιl oπδ Θν cξ6ρτηση τηq UDB i δπoiα xρηorμoττoιfΦxε drιδ τol)q nτκol]c σd μ6σo, γιd νd nατdξεΙ δλα τd σlolxεiα πoδ δδν dταν iπδρ τηq,οσωδρoμiκiq dντΙ. dπ, δλoυq μαρξΙσΙxiq σrρoφηζ. Tδ κ6μμα <6κκαΘαρiαιηκε> ,Aνεξdρτητα dπδ aωριiiπoυζ. τoδq πσιoδc αιδ oooιαλroμδ τδ 8ο δ1ατηρησε φαινoμεν!Ιd μερtκo!)q καν6vεζ θx.λσγlnν; συνΘλεiσεων. συνδΙασκ€Ψεων, στην πραγμαΙ],κoτητα η γρcφ€ιo. xραΠΦ τoU ηγεσiα συ}.κ6vrρα,σε σιd xερrα τηc δλη την €ξoυ. σiα σ, αliτδ τδ ι&Υα μαρξ1σΠκδ-λενινιoακδ κ6μμα' τδ μετ6' τρεψε oδ δτλδ 6tαελεσιtΙ τδν διαταγδv τηq κoi τ.nv διατα,AσφdλεΙαq. Tδ Κoμμoυι1σπxδ K6μμα Γroυ. Yε,ν τηζ Kρατrxiq .ν"xοσλαθlαqdtrλαξε ετσι ε}τελ6ζ τl]ν δΨη τoυ iζαl gχασε κd0ε xoροrΙ{ηρσαδ πριlπoπoρe1αr<oδκΦματoζ τic .ργατu{q τd. ξηζ, σdν iγeDΙ<i δiναμη τηq ι<oΙνωνiαζ. Atτδ ητoν μεγdλη νilαt τoi καJoτoλσμo6, τqq .ξUπερΙκiq κοl θσιπeρπiq dισrΙxηξ τdξηc. Γld νδ διαοιiοoυηr τiv κυριαρrdα τoυq, oi τΙπr<oιaπoσr6τεq gπρεπε νd €ξαλεiψoυγ nθ6ρυ6α τilν Bξoυσiα πoυ γεννηΘηκe rπδ τδν tθνικoαπελευΘερωπκδ iγιirvα xαi νd oiκoδoμdooυν μd d.λλη θξoυoiα, μd dγρΙα φασlσΦ<i δtxτατoρlα. Mδ δλλα λ6γΙα, i ηΥcιud| 6μ6δα Tiτo - Kαρ\τ6λl - Pdνκο,61τqdνdλα6ε νd θξαλεlψει 6λα τδ μαρ(loακd-λενινlonκd xαροi.τηρΙσ.E<d τηξ 6παν6orαoηc κο1 νd Bρεi ν6oυq τ.Lxα Φoαoλσrικotq) δρΦoυc, σΦν πρoγμαεκ6τητα Ι(σmταλσnι(o.jq, σιδ ol{oνol,'Ι(δ πδlo, σην δoωτερlxi καt θξι'τεριxtr πoλιnΦ, τηc ζιυqζ, αΦν πorδεfα xαl κoυλm,jρα καt d 6λoυc τo6q τσμεic ,Aσφ6λειαq Σ, αr]τδq τlq συνoηκεq, τd δρYανα τηq Kρατικηq ι{αt κol δ μoυγκooλa8lκoq oτρατδq 3γrναν πρoτιμητεo πoi τΙ. δγρ1o ε'τΙλo σr& x6ρια αtτηq τiq xo6φταq dποσΙατιiν, νδ καIογμωpοδoε δρακ6ν,ιε|α δnotoνδΙiπoιε noδ τo\μoiσε vεiλεΙ riν πρoδoσiα. "Aρχrσαν oi μαζΙ0(δζδldξεtζ κοi δoλo15


σroΙxεiων. φoνiεζ 6λωv τιiν ιγtδν μαρξσιtκiiiν-λενrνΙσιΙ{δν T& φο6ερa στρατ6πεδα συΥx6ντριl,σΙlq, 8να dπδ τd δπoiα d. ταν xαi τδ σrρατ6πεδ0 τoσ Γι(6λΙ ,oτ6Ι(, γ€μιoαν μδ κροτoiT6τε η oi(oνoμιlσl κατ.ioταoη oι{ Ιιoυγκοσλα6iα παρoυoιdζoιταν πολn δnα<oλη θξ αiτiαq τηq κατασρoφηq τiq oiκo., νoμiαq ση διdρκεlα τon πoλ6μoυ, δξ αiτlαζ τηq συγxυσμ6νηq Ιιofuτικηζ τηζ μoυ1'κoσλ68r,Χηq ηγ€σlοζ, 3ξ αiτiαc τon 6τl Uσ.ερα οΙ'τil δlακoπη 6λων των o:<6oεU,νμr Φ Σo61εΠΙΦ .,Ενujση, Ιi ΓιoυYκoσλα6iα δδ oυν6xιζε ν6 παiρνει πδ 3κεiνεli τiq oημαντικδq Boι]θειeζ' πor) πηρε στiι Ιρd'ια μετoπa\ευθερωτlκδ xρ6νια, dπiηq Bξ οiτiαq τo8 6ι δδ μπoρoδσε νd ληαrεiει πld τδν τionτo τι1ν λαiκoδημoxραnκιnν xωρδν, 6τη!q τiζ Aλ6ανiαζ διαμ6σ0υ τijiν α.lγκρoτημ6νων σδ μr) σιJσrδc 86σ€ιq Φ(0ιν6νΣ ετα]ρι6ν, ποδ ιiφελoδoαv μ6lo τi μι6 πλευ. ρ6, η Γ10υ\,κ0σλα61α. 'Aσφαλδq, oi Ytρυμrοoλd8oι dπooιιiτεc δδ μ'ιoρoσoαν νd 8Yo6ν απδ τiν κρiση μ6νo μδ τρo1,toκρατiα. Σdν πρdxτσρεq τoi πα\η(oσμoυ Χοnlτo-λtσμoτ, πρoετοιμαoμ6νoι dπδ xαlρ6, dπευθnνOηκαν dμθoωq o, αr]τδν γΙd βσ{θε1α ιrαi αr]τ6ξ, πρoπαντδc δ dψερικ6νιxoq iμπερtoiισμ6q, φdνηκε δλoττρ6θυμoq νd δ6,oειoτδν Tiτo tiαi συ\τροφ1d 6λεq τlξ lναfκαiεq 6oliθε1εq καi δπoσrΙiρtξη γla νd τoυq οιiloει τδ τoμdρl καl νδ τoδc xdνει σημαντiκδ δργανo σΓην Ι6λη aνdντΙα στδ σoσΙoλq16, τiν ε. πανdσ.αση καi τd dπελευθεριrοxd ΙανΙiματα. ot i}περtσλΙ. σnκdq δυνΦ€ιq rτ€ρiμε,γαν dνυπ6μoνα μιd r€τΙα σrρoφη, ματ1 τiν εixαν πρo€τotμ6σει dπδ τδν καlρδ τo6 πoλΦoυ. Γi αtτ6, 6xΙ μ6ν0 δδν ΙΙαρ€λεΨαν νa τoiq δοσoυν μεγdλη olκoνoμ]xr) <6oiθεlo>, μd τonq δδoσαν καi iσxυρΙ) πoλιπκo.iδεoλoμκ{ l)noσιηρ|ξη,Τoυq.φoδiασα\Kαi με δldφoρα.jΠλοxοl oρoτιωτΙ{oδq iξoΙLλΙqΙo{q, τoιζ συνδεσαν καt μδ τδ NATo δlαμ3ooυ τo' BαiΙανtΙ(oδ Συμφιilνoυ. Στilν ,τριιJτη Ιερ1oδo, tδtαiτερα rτr{ 6ιoμηxανiα καi oτi1 γεωργiα, i Ι10υΥΧ0σλα61α<βoηηθηκε, διαμωoυ τδν .πενδiσεων Ιrεφαλαiων τδν ξενων EτorρΙδν, Στδ Ιτεδio τηζ 6ιoμηxανiαq, δπου φdνη(ε lδιαiτερα <γενι"αι6διυφcr 6 iμπερ1ολσμδξ τ(nν .EνΙη6νων Π0λΙτεΙιnν τηq 16

,Aμερlτic,

μd τι)ν dν6ρη δoυλειd dρxloε μδ τiζ <6oΙ1θε1εqΣ αυoη τfiν πoλllyν 3,ρΥoαεαα{ωνποδ δπiρxαν, ι:iστε νa μΙo$ν λlγo πoλδ od πoραγωγi καl αnτη { παρoγωγι) νd ηταν aρκετη νd κρατ{σε1 σιd π6δtα τoυ τδ dσ.Ικo-ρε61ζιoν1στΙrιδκα. Θεoτδζ πoδ aπolΦυσrα.λλιiJ\,o\ταν καi πoυ εixε (πραφεi ]τρδq τδν παγκooμlo xαruταλιaμ6, Tδ τιτlκδ καθεoτδc dπρεπε νd εξαλεiψει !ιαt Ι(εiνο τδ κo' λoω σiσrημα ΧoλεΧτΙ6oπohσηq τηζ γει,ρYiαζ πoυ εiΙε δημιoυργηθei σ, 8ναν dριθμδ dγρoτικδν νoΙι<01rυρ16νt<oι νd iδρ6σεΙ ενα ν€o oιioιημα, ποδ νδ giν1]οiσε ξαγδ τor)c xoυλιiκoυq xαι τoiq μεγoλoγαιoxτlιμo\εq, Γtd τδ ξαναμoiρασμα Φq γηζ 6ρ6ηιrαν τ6τ1εq μoρφεq καt τΦπo1 πoιj νδ &ναρθli,νoνταv τδ πinrδ κoυλoτoλ6l xι,pιζ νd πρolaηθoδν μεΥdλεζ ταραxδq αιd xιiρα. Tδ κΦτοζ πηρε μd οεrρd κατοτoλαnκd μ6τpα, σταθμ6ν κo-t δπωq dταν i διιiλυoη τ6Jν μηxανoΦorπερlκiν { πonληoη τtrrv μηxαν6ν καl τεtν τραxτδρ σιor)q πλoιαoυq dγρ6τεq, πoυ elxαν τ! δυνατ6ητα νd τd dγoΦσoυν, η cΙαωυ 6αρt6ν φ6ρων σroιq Yεωργαjζ. Ta κρατird dγρoxn1ματα μεεατρdτqκαv €τdoηq oθ κατατoλonκδq &τlxειρIioelc, σ.ic & πoieq iπεν&iΘηxαν Ι<αtξ6να κεφ6λorα Ιaπ. ,fuτδ τδ ξ6νo κεφdλαιo εTι,,φεliθηι{αγ πoλυ ot ιτ6rοα 8μnoροΙ κoi 6Ιoμrixανot, σιoυq 6πoloυq tγιναν μεγ6λεζ παρα. Αiτd τd μ6τpα ωι6δαxναν dναμφισ6Ιiτητα 6π αl]τδξ δ ζσc. oιαiιoμδc, πoδ okoδoμonσε i Γιoυ}.κoσλα6Ιq δδν dτον δλλo παρdι 6 δρolroq τic συγxιijνευσηs σrδν ι(o'ιιτ0λη16. "Eτσt προπαρασ{ευdσrτμε τδ εδαφοq νd μπoiν ξ6να κεφaλoiα σδ δλo Ιιαl μεγολ6τερη κtrfuοκα d tνα π0λτIκ6, lδεoλoγιd τδν πα. γιτδ xot δργανιmκδ περi6dλλoν ,roλ{' κατ6\Μ BoηΘιiι.νταξ Τδ τΙπ,]rδ καΘεσr6q, καtιτoλoμδ, δ δπoioq rπι6αμo θδ τδ xρησΙμoπo1οsσε σ& Υdφι,ρα μd τη δ€loδυoη σιtq dλλεζ λα]koδημoxραπxιζ xdρεξ. Ar]τδq δ πoλτΙx6c. iδεoλoγι,dq καl οixoνoμΙ<oc Πρoσανoτoλroμδc τic τιτ]ηfiq ΓωυΥΙ(οσλα6lαζ πρδξ τδv κατrιτoλ1σμδ &ιαμε νd π6ρε εrκεi δλλη κατειjΘυ\,ση i π6}η τ6ν τ6ξεων καi νδ dγαrΙτυxoεi δxΙ σaν l(Ινητliρlα διjναμη τiq σoσ1αλ.π1κfrq κoινιονiαq, μd o6ν ΙoνητΙ1ρια δ6ναμη oτ|ν πιiλη dν6μεαα 17


σδ aντiπαλεq τdξειi, 6πωc oυμ6αiνει οn κ6Θε κατιτoλloπxδ κρ6τoc, 6που xυρtoρx€i li δxτατoρio τηq ao-.Ιι{iq τdξηq, Tδ τlτlκδ δoτιxo-ρεBrftoνronκδ κρ6τoq Eαιρεψε την ταξη<trπ6λη αιr\ Ιloυγκooλα6iα δνdνnα αιd πφοδευπx6 oαxεiα τiq θργατl,1ξηξτdξηq, iνdντια oιol)q κoμμoυνισι.q πoδ aντ1σι6κoνταν σΦν προ6oπrd γραμμi. .o δημoκρατΙΙrδq συγκεντρ.'rrσμδq δδν dργηοε νd iξo-trει φτεi καt σrδ πεδio τηιi oiκoνoμrη(ηξ Ιrαt τfrq κρατ]κiζ διoixησηq, ElνοΙ dυθεlσ d.l σri ΓΙoUγκoσ\α6iα PιΥοv Ιrρατικonoηθεi t(oi μερπd δργoσr6σiα, τδ εξωτερlxδ 6μ16ρlo εixε κηρυ' xτεi μoνoπιi,λο τoδ κρdτoυq κol λ6γ0ιταν 6τl dφαρμ6ζεταl τ6xα f dρxi1 τoi δημακραπκoδ oυ},κεντρωτΙσμoδ στr)ν δρΥdνο:oη κοi αr{ δρασΓηρ16τητα τοi κρdτoυq καl τoi x6μματoc. Md αiτd τa μ6τρα πoli φοiνolταν μ' θπανιωτατ:κo xαραχτηρα, δBν dταv odτε πλ6ρlα o$τε συνεπη, .o oυγκwτριuιroμοq αη Γtoυγxωλα6iα δδν εixε τδ πρα\'1,ιατ]ΧδλενινΙστL(δ ν6η]rα diαrε 6\ τ) okoνoμυQ καi rcλιππ{ ζωr) τic κolνωνiαc νδ dνo,rn3σσετoΙ oδ oυιδυααμδ Φζ συ}x<εντριπΙ(iξ δlεiΘυναη.] μδ Φ δημoυργυαl πρωτo6ουλiα τliν τoΙιικιiν δovdνων κα1 τε,ν εργαζ6μεv{,ν μαζδν, μd aπ66λ€r.ε σιr] δημιoυργlα μαζ δxrατoρlΙiζ δ6ναιηζ φασΙστrι<oδτ6πoυ, Ιιol) νd frταν σB θ6οη νd επl6dλεl dηδ τδ π6νω σιoδq λαoυq τiq Γιoυ"γ.κooλo6iαq τd Θ6ληση τoυ iσxrioντoζ καθεοrωτoc, Aiτd τd dρxΙι<aμετρα. πoυ ρεaιλαμ6ρoνταν oιiγ τ&rα ooοιαλoτrxi.idση, με τδ π6ρ0σμα μ€ρΙ(6ν xΦνιι}ν Φραν 6λoκ6Θαpη drντιμαρξrεxη, riwεπαναarαnκ{ κατεliΘυνoη. "oλη i r<ρατrrxiδιoργ6νι:oη καi τ] κρατ'Ισl δρασηρΙ6τητα σιδ oiiΦνoμtΙ.δ πεδlο πiραν καπιταλιστΙκd xαρot{ηρισιtxd, σδ dvcΙxΦ dντiθΘση μd τi 6ααΦ πεlρα Φq oiι(οδoμησηq τo$ οoσιολισμοδ oη Σo6lετικ{ "EνοΙη τοfi Λ6νιν tαt τoδ ΣτdλΙν. Στδ πρll'τα xΦνια fiστeρα dπ'τδ 1948 oτl1 δραατηρι6ητα τoδ Yloυγκoσλi6lαroυ κρdτoυζ μπoρoΦε νd ,ιοδμε 6τΙ dφαρμξοwαν { inρx{ τoi συγΙ<εντριπισμoσ, Υtαrt i .oμοσπoνδiα τη-qΓιoυγκοσλα6iαq ειrε ,ιoλι 6αρta Ι(αi δJoκoλα πρo6Μματα κoi δεν μπορoiσε νa τa λrjσει EΧoνταq 8να aΙoκεντρωτlι<δ otiαrημα. oi αημδq fiταν τtτιεq πo6 aπαΙτoiσαν νii &ατnonθ.i 6 συ}.Ι{ενιρωτΙoμδq, YΙoτl σroιq κ6Μουζ tηq,o]Φσnoνδiαq 78

l]πiρxαν oi δημoκρατiεq, πoi 3jioνταq καθεμδ δtdφoρα tsανL xισ.lxa πoλΙτΙκd ρεΙjματα' ζητonσαν νd aπoσJΙασroδν dπ, αl]τr], Md αliτδ τδ εiδoq συγκεντρωτΙσμoi frταν γραφεioκραΙκδq συYΙ(εντρωτΙq]6ζ. τd oiκονσμΙΙd σx6δια dπoφασiζolταν dπ, τδ π6νω xωρtq ν6 oυζητon',τ,αtσιil 66ση, δtν ηταν μελεημενα καi δδν iuτo6λεπαν σ} aρμoνl.Ι<li dνΙ1πτυξη τειν δiαφ6ρων κλ6διΙ'ν τηq oiι(ονoμiαζ τ{nν δημoκρατΙων Ι(ol τδiν περtoxδν .ομoσπoνδlαq, τΙ|c oi δtαταγδq fiταν αr)oαiρετεζ καi θΙαελoδνταν τυφλd, τd πρoi6ιτα συγt(εvτρd}νσνταν μδ τtt 61α. ,Απ. ol]' ιδ lδ xιiοq.6noυ η πμυιo6oυλΙα Γdν εonικdν XoμματrΧιιν ;α, κραnκδν δργdνων, καθδq xαi il πρωτo6oυλiα τδν €ργoζ6μενων μαζiν δδ φαi\,οvταν πoυΘενd, dσφο.λ6q θd Yενν1oiγταν, 6τι,:c γεννiθηκον, διαφΦν{εq, oi δπoiεζ κατα,rνixτηι(αν μδ τρoμoκρατiα καi αiμα, Mrδ τ6τ1α κατ6σrαση τ}lν διΦdρρυναν Ι(αl τd xα,oταλiστι κd κρ6τη' τa δποiα ειxαν &ναλ{Ga δπδ τitν αiγiδα τουc τδ τlπιcδ καθεο'αilc γιd νδ πρoσoνατoλiσoυν τi] Πoυ}'κοσλαBiα αην κoτnτoλιoπα) κατ€6Θυνση.,EπτJφελo6]rενo1 aπ, αιτtl την κατ6σ.oση, oi διdφoρor iμτερrαλrorδq συναγων'ζo\ταν πo1δq νd μπ0ρ6σεr ν6 xιJ9εi περιοσ6τεpο σ' αι'τδ τδ νοΘευμ6. νo κρaτoq, δσrε, μαζr) μl τlq ΙασrιωεΙξ πoυ dδtναν, νδ επ6€αλαν xαl τlq πoλrnκ€q, lδεoλoγi(δc καl δργανΦτΙ(6ζ roυζ aπ6ψεΙq,

oi ξ6νoι κorτπoλαιδc πon nπoσ.ιiρΙζαν τΙ)ν τιτlxi 6μdδα dπoσrατδν, τδ εixαν ξεdΘoρo 6τι οι]τη i δμdδα θt τoδc θξυ. Ιqρεmδσe' gν1ωθανfuωq 6τr, ijσrερα dπ, $ ξεπ6ρoσμα τiq xαlilδυqζ θoληζ xατdσταoηq,d1αν 6ναγt(αio ν6 δηrιουρYηΘεi στll Γιoυ1'1Φσλα6iαμd κατdσιαση ταδ αταθερ{. Δrαφoρeτικd δδ Θd frταν σiΥoυρoΙγΙd τiζ μεΥ6λ€q θπενδioεrq πoi δκαναν 1<οtπο6 θd τtζ αδξοrνον lρY6τερo. ΓΙd νd δημουργoσνταν η πoΘητll κατ6σταoη o. δφ&λoq τoi *o.ΙτιroiΙσμo6dπρεrιε νd πραγματoπoηΘεif1απox6ντρωoη τηc &ε6ΦJνσηζ σΦν olxo\,σμlα καl νd dγαγνuφισιoδν t<αΙ πρσσrατευτoσν μδ ν6μo τd δπαrι'ματα τi6ν κoJιιταλσεliν πoδ δπ6ιδυαν μεγ6.λα ποσd σΦν oiι(oνoμiα α{,τoσ τoδ Ι.ρdτoυq. .ΙΙ τrπαl ilγεoiα i1ξερε 6τr δ πoπ<6oμroq καπιταλlσμδq .πtoυμoiσε δπωξ i Γtoυ}'κoσλα6lα, σδ δργανo σ.d Χ6μα τoυ, νd 19


εiναι 6οoπιδ κατ&\ληλημa την θξαπaτησητδν iλλων. Συ' νεπδξ δ. μπoροδσενd δεxτεi ε\.α aνoιxτa φασισo$ καt αi'

μo66ρo καΘεoιιis' 6πωc τδ ει{αν καται'τliσει o1 dντΙμαρξΦτ6q Tiτo - Καρντ€λη - ?6νκo6πq, Ιi α.]τδ τδ λ6γo il 6μdδα Tiτo ' Kαρντ6Μ τδ 1967, πiρε μ6τρα Ι<οt.ruαθ6ρ1σε τiν δμaδα P6νxo8lτc. τilν δπoiα xατ6αιηoe iπε6Θυνη μδ 6λα τd κακδ τηζ τΙτΙκηqΙΦρΙαρΧioqij,q εκεiνη τiν περioδo. ]ν1δτiν εtο(αΘ6ρtin] τoδ Ρd\,.Ι(o6ιτq,η "Eνιlση αoμμoυνι δδ 6γηκε απδ τtr 6αρ!d Ι(ρiση 6πoυ ειxε σr6w Γ1Dυ'γ"κoσλo6Ιαq 6oυτηxτεi, Συν6x1ζαν νd τi μετo.τειρiζανταιπdντα otiμφωνα nτrΙ<δ.iαπ6ψεtq, Ιi orjσiα τd,ν δtωiων {ταν ι53αre μ. τtc πα"λιdq .,Eνιloη νd διαηρiσε1 αnτη i μ6ν0 τiν <κoμμoυνισnκrl, μaoκα, μd νd μi παiζεΙ Ι(αΘoδηγητΙxδ ρ6λo orl1ν xραπτι) δρααηρι6τητα, σιδ σιρατ6, odν οiκoνoμiα, oi τlπκoi d?ααξαν καt τδ δνoμα τon κΦματoq, τδ 6ν6μαoαν <"Eνωση Koμμoυνtσι6ν' μd νδ τoi δ6σσυν τ&τα €να αiθενnκδ <μαρξΙσε,κδ' δνoμα 6γoλμ€νo 6.Ιιδ τδ λεξrλ6ΥΙo τ06 K6ρλ Mdρξ. Σ, αi|Φ τl] λεγΦενη ("Eνιjση Koμμoυνrσrιnν} eττiσημα aναΥνιnρ1σαν μ6ιo τδ δικαlωμα δloπαιδαγιilγηoηq. Md καt αiτδc δ δΙαπαΙδoγο:fητιxδq Φλoc e1ναl dινliπαρxτoζ, γlατi Ι1 μουγΙ0σλ661. κr κorνωνiα, πot) τi νανo6ριζαν μJ τll προπαγdιδα μdξ τ6xα καt iδεoλoγiαc σΙilν xonμαρξlαοxηc-λενrνιoτrκiq πoλπΦζ νια τηζ λεγΦενηζ ("Eνο,σηq Koμμoυν1σι{τν ΓΙoυγκoσλαB1αq', ΘΙ{Φυλiσιηη€ αιδν κoτιταλαακδ δρΦo. M, δλo πoi 6γfrtrε dπ, τiν παρανoμiα, odν dπoτ6λ€σμα τ06 xoΙαταλστΙXoi 6πor€ντρισnσμoi, τδ γιoυγκooλd6xo ρε6ιζιo' νrοτιrιδ κ6μμα συ}.xωνε]jτηxε σε ιιεiνo τδ εlδoξ iδεoλoμxoσ πλουραλσμoσ, πoι 6ργ6τερα θd δνoμdζo\ταν <δημoκρατΙιrδ, σ6σιηι,ια. Kiριoζ σtΦπδc iταν 6,Rυζ, iiσιερα dπ, τΙ) μετατρoπη τo6 κ6rηΙατoζ σδ dσπδ κ6μμα, ν6 dπoi(ρυσ.oλλι}Θoiν πλ6ρΙα τa κατατoλΜa1d xαραxτηρ1σιD(d τiq olxoνoμυΦζ dν6Ιc.υξηq τffq ΧΙiJραξ, "Eτα δημoυργflΘηκε αι{ Πoυ1n<oολα6iα τδ κατ6λ\λo gδαφoq YΙ6 τiν δνθιoη τιiν iναρ<ooυιδrΙoλrσοΙ6ν θεωρiδν' ,,Eνγκeλc, δ δ M6ρξ' δ ενdντπ σdc δπoiεc εLxαν παλαlψει Λ6νΙν καi δ Στdλν. Σ'αl]τδq τtq συνΘiκεq σΙιαριilΦκε i ψευ. θεωρfα οιεπxd μδ τδ πoλrτΙrrδ τoμαρξωτ:xi-ψευταλενlιιαnxi1 20

αriτoδlο-tεiριoηq,, τδ δπoio xει' συσημα τiq Φoσloλστtκic ρ1ζετα δ Koρντ6λη σrδ 618λ1oτου. ,Eπεxτdθηκα λiγo σιδ iσroρικδ τηζ dνdJrιυξηc τiq ΓΙoυ\η{o' oλα6iαc oτδ ρε6rζιoνιoτικδ δρΦo δxl ματΙ αιiτδ τδ πρo6λiiματα μdq εiνα dγνu,σια' μi μd νι' εξηγiοω καλ.jτερα τiν τιλα' σ16ητα τfrζ <θειr,ρητ]Ιiζ, σι€Ψηζ τoi Kαρ\τ(λη δ δπoioζ, δ\,τoζ oυνεργdτηq τon Tiτo σri] μεγa\η πρoδοσiα πΦζ τiν δπαν6oιαοη καi τδ oootο.λιαμδ, δδ μπορεi ν& τηρioει tiλΜ θ6οn παod νδ λ6εΙ τδ ?iσπρo μα6ρo κol τδν καrτlταλ1σμδ νd τδν δνoμ6Φι ooolαλιoμ6. Tι'ρα, 6λ.πoι{αq τilν 6δoξη 3ξ6λι En oriν onoiα δuπαoαι τη Ιιilρo roυζ. αι ol oι δΙoσιdιεζ πρoδΙκoΙoλo\iooυ\ Φcωρηπι6ι η "οιnδlκη κατ6oτ."ωο' "a αιαoη ποδ δημo6ργηoαν ol lδroι.,,Eτoι θξηγo6ντοr καt oi σι{σrε1ν.ζ σι(6Ψaq τοn Kαρντ6λη. xα6δΙκη εiναΙ i μoυγκo. σλ66,Ιq πραYματu{6τητα, συγκεxυμ6νεq εiναι κoΙ o1 Φεωpη. τlΙ<oλoγiεζ' σxετΙι(d μ, αnτη. Δδν μπoρεi νd συμ6εi δtoφoρ€.

2' Tδ aιloτηψα @ι]τoδι.[χεiρισηζ)σti]ν olχ'ayaψ[α .1Ι Θεωρiα καΙ πρdξη τηζ.μου\"κοσλd6xηq oαi]τoδιαxεi. i ριoηφ εlνΦ dνoRτtl dρvηση τdΙν διδαγμdτων τoi μαρξΙoμoi. λε,νπ1σμoi καl τ6ν ΥενΙr(6ν ν6μων τfrq oirrωΦηoηq τoδ σoσιαλσμoi. .Ι{ <αl'τoδΙαxεiρrgηΣ τic oiκo}oμiαq αrδ ooοιαλloμδ dxel 6doη τ|ν Ιδ6α δrr τdxα δ oοorαλolrδq δδ μπoρεi νd oiκoδoμηθεi μδ τη συγKdντρο,ση τδν μ.oων παραΥο,Yiζ oιd x6ριo τρδ oωlολoο.κoσ xρ6τoυq, μδ τη δημoυργiα τηζ κρατt{ηq iδ1o' xτηoioq οdν dνιilτατη μoρφi oooιο.fuoοκiq iδΙo)ιτησiαq, μd μd τδ κομμ6παομα τiξ κρατιr<iζ σσolολσΓι{ηq iδloxτηoiαq σd iδ1oxηoiα ξεxu}ρισrd,v δμ6δων Eργατdlν, oi 6ποioι τ.Ltα την 27


.o αr]τoδΙαΙεΙρ1ζoνταt δμεσα, }Ιdρξ κoi δ "Ει"γκελζ, aπδ τδ 1848ax6μζ τ6νΙζαν6τΙ: . τo

i|Q η dιP dοιιi ' - o o ι ι . α ρι;|o aaoσaι'σ* xι1'o'λιyo arδ τι

'η y

a ο] ιιιyi

τoυ yυe 'oρ'|io

. /ιa

tdξηζ 610 aδ χ.eιd aiζ aσtι'iζ oυ 1ιιyιρωσ Lι δλα .; ieyα λε id nαραyω fiζ ma χι' 'α τai 'iρyα,ωμ;'oι di: ιιeιaρχη τdξη nρo' aLa τ67 zeι'aoιζ' ηl'αδi x ε τd e ι Ι ' τa a ' ' ''( 1) ' 'a xι@ο)αιo'

T6 iδια τ6νlζε καi 6 Λ6νw 6ταν καταπoλεμο'σε σφoδρ.ι τiq aνoρxoσυνδu(ολΙσrιxδs dιπ6ψεlc τηq aγnκoμματ1Φq δμ6δαq τηιi <nργoτlκiq δντlπoλiτευoηqΣ,πoδ ζητoσσε τiν .(xι'. ρηση τε]ν θργοσιασiι,}νσιoδq θργdτεζ Ι(αi τil δiεJθυνση xαi 6ργ6νωση τηζ rrαραγωYfrq δxl dπδ τδ oooιαλοιπδ κρdτoc, μtι dπδ 6να λεγ6μενo {Συν6δρto πoραγU,Yi1ν, oδv Bxπρooτυττoυ ξεxωρισι.jν δμd&ον τιnν .ργqζΦενι,,ν. Αiτdζ τiq dfi6rΙ,€1ζ δ Λ6νιν τic xαραιτiρlζε: "''

. d ; dλ!'o ιa a'τ ι0 ε 6η μ i ι δ !ι αeξ ιo μδ x αi' τδυ xoPμω| ι6 P'6" ( 2 ).

.o Δ6vιν J6αζε oδ φδq6τι: "xaqε διxd.oι'iιηdι, dμεσιι i 1μμεd11,tiζ ιaιoxaηdιαζ εefΦ6' caayyε1μaτoζ dτη' ξeιω. ξεxωριΦod εργoΦaσιo' i ξειωeιΦoi ριστi πaQιyωιi toιζ' i xιiΘε διχαιo7'6mtη τon aι'ω.i'μdτι!ζ ιoa. '; ;ξαaθ.yισoυy i tuoδιooυν τιζ iy1o7iζ ιiζ y.y|'iζ ιeαtιxiq ;ξo'σιdζ dadι ao7' μ.y.i1η διαστρt67Φσι τ6' 6αdι'a" aρad)| τiζ.doθcτιxqζ ;ξoυ6ιdq τλlριa ιαραiτηoη &ι' td ooaιc7a 'αι

,Aπδ τδν ,Ιo.jvη τon 1950 αη{6μα' 6ταv δ Tiτo ιπ66ολε σιi Λοi(i Συν6λευoη Φζ .oμοσΙιoνδtαιιq( Δαiκηq Δημoκρατfαq τηq ΓΙoυ},κoσλo6'αq τδ ν6μ0 Υt.ι τηv (αtjτoδlαxεiρΙση,, aνα(1) Ι{. Mιioξ - Φ. "EγγEλ;. Δια]€ l τd θaγα, τ6μ. 1, σ. t9, 1"φανα1,7i (,Aλ6. θ,δ.). (2] B Ι. Λdγι!. "Aiαmα, τ6μ. $2, σ.,8$ (,Αλ6. aδ.), (,) B. Ι, ,\'aιτ, cΣrετι,li μi τi| δημ0"oατι,6τητα aαι τδ σoΦαλιfiιid χα aΦ-τliaατi6 σo6eΖiζ iξοΦicζ}, 22

Ισιrjσooνταζ τtζ ρε6Ιζ1oνισnΙεq dπ6ψεrc τoυ σxεπκiι μδ τilν iδιoxτησiα οτδ <ooοιαλq:6,, &ν6μεσα οτ' dλλα εiπε: C'Aπδ διn κj π6ρα fl κραπxlj iδιoxτηoiα σrd μωα πoραYι,γiζ, τd Bργo<rιdolα,τδ δρυxεiα, oi oιδηρ6δρoμol,6αΦΙαrα περνo6ν a.,ω."ρη μορφil σoσΙαλστπηζ iδΙoxτησiαζ, il κρατlΙtl i δ" διoxτησiα εiναΙ i κατιilτερη xαi δxι i dνιiπερη μoρφi κotνωνlxηζ iδιoxτησioζ,..Σ dινι1μεσα σriζ στιδ xαρor<τηρΙστ!κεqπρα. ξε1ζ μrdζ σoσΙαλlσπηq xιi,ραι]', GεiναΙ Ι1 δxxιiJρηση των Φγoοταoiων καi τι1ν tjlλνrν oiκoνoμΙιι6ν .πΙΙειρr1σεων δπδ τd xερtα τoδ κρ6τoυq σιd x.ρΙα τ6ν 3ρΥατε,ν μ& νδ τ6 δΙ€υθnνουν,..>..πεlδn Jτσι Θd πραYματoπoΙηoeiαδ σ]νθημα δρo' σιoυq εργ6' σηq τoi δργατΙι<oδπνfματoζ - T.ι.ργ0σι6σια τεq,( ] ). .ι ιεγ'" τoο Tiτo μoιdζoυν σd δυδ σrαγ6νεξ νεΦ ιιiι, μδ τEq dντΙδρασrΙr<δζdπ6Ψεrζ τiq dναρxοσυι6πολισι1rΦq dργαπrΦζ a\ππoλiτευσηc,, πoυ δ Δ6νιν ξεσκ&ιασε σεδν καtρ0 ioυ. uα καl μt ιiq dσΙ6ψεrζιoJ Πρoυντoν' δ oπoioζ σro dργo .ou n.H Θ.,ρ,o rηq iδJoxησiοζ, δμoλoγoioε 6n "ιδ αtθ6ρμητo πρoiιδν Φaζ συ}λoμΦζ μoνtδαζ,.. μιoρ€i νδ θεωρηθεi σd θοiαu6oc ιic λευιεolδc.., καl σdv i μεγαλυrερη dΠανασroιiκrl μoρφi noι δΠ6ρxει κoι εlναΙ οδ θ€ σ η νd dvιΙloxθεi σΓ,)ν }εoυσiα,, 'ΙΙ. νd d rλεγε tναc dπδ τo!)c δρxηYoι,q τηζ &nιεonc Διεθνoδξ, δ "oπo Μπ6oυερ. σιδ 6Ι8λo .,o δρ6μoc πολc''tιu τδ ooolολαμ6". .ΠoΙoξ, λσΙδν' θ6 δtευθννε] σιd μιλ,,ο*o''ur"*-.oημ6νη Bιoμηxανiοl H Ι(υ6tρνηση; .ηλu xι! -Aν fl λ:υ6ερνηση Θd διεliθυνε 6λoυq ivεξαiρετα τoυζ κλαδoυζ ιι]c 6ιoμηxoνiοc, θd γ{νoιηαν 6ξotρειιd iσΧυρil d. nEναvιι crrδ λαd καi dπ6νor]n στiν ωνιd dνοΙΙροσωΙtε,α, Mιl τ6τια .νioxυοη τiq κυBερνηπr<iq iξoυσiαζ Θd ηταν Ξmκiνδυνη γΙa τi δημoxρατfo, ( 2 ) , -ExoνταC τiζ l&εc αΙι6ψειq μδ τδν Tiτo, δ Ε. Kαρvιελη αrδ 6ι6λ1o τoυ τoνiζει δrιioηq 6n: ζ.τΙ κoινωνiα μαζ dναγΙ(6αrηκε νd θνεργioει κoτ, αiτδν τδν τρ6πo μ6λιc καΘoρ{στηκε

(r )

ξ"#lHffi i Τ8fisT:.;δE:f;::l.1*1,:.":i}:,o"'; 2A


γla τiν αiτoδΙoiΙ{ηση Ι(αi τr]ν αr]τoδιoπoιμενη ]iotνωνlΙ.oπo'ηση τηc κoινωνrxηξ iδΙoxτησiαζ, dν6ν"ιια σιi] δlαιιilνιoη τηq μoρφηq κρατΙrΦq iδlo\ησiαζ σriq ooοlαλoαx.q παραγωμκδq ox6oεlq, (σε'λ, 66) 1)' Anτδ Θd πεi δu oιd Γroυγ.κοολα6iα xαΘrεριωηκε τδ σiσαlμα τηq dτoμΙr<iqiδΙoxησiαq κα} δ}ν ιπ6ρxεt i ooσιαλσrυοl κρατlκl1 iδιoxτηoiα, i παλ\αnαj iδlo' ,Eντελδζ

δlαφoρετΙ16 oι'μ6αiνεl αιi1 xd,ρα μαζ, 6πoυ i κoιvli ooooλαιlκτj iδ:oxlηoioδlευθυνεlαrd,Ιδ ro rροιοζ .ηζ δΙxτατoρiαι] τoi πρoλεταρΙdτoυ μd τil συμμσroxil τiζ 6ργoτ]xi.i τdξηc καi τδν iρYαζ6μενων μαζδv σθ μoρφ}q σΦστdq, συ\"κεντρι,πi€q, σxεδιoπotημ6νεq aΙδ τ.ι t(aτω καi μ} πρoσανατoλΙσμδ dπ' τd πdνιj. .o δρ6μοqdΙoKεντρu,σηζ |ι;ν μ;σω\ πορα\ω\ ηζ. συ||φι-. να μδ τiq aναρxοουνδ(αλσ.rκεq iδ6εq Γηq eργαnΙΦq (αnτο. δlαxεiρΙσηq,, οτην orjσiα δδν εiνοr iiλ.λo παρd gναζ θιrλεπτυσμ6νoq τρ6Ιτoqγrd τi δlαφriλαξη καi παγlωoη τηq καπ!τα.λι πΙ(iq dτoμxηq iδΙoxτΙ]σiαq σιd μ6σα ΙΙαραYαryηζ, 6μωq μδ xαμoυφλαμqr6νη μoρφil σaν ζiδloΧτησiα πoδ τη διαxelρi. ζοντoι oi δμaδεq εργατliν,, Στilν πραγματx6τητα 6λεq oi μ.τεΦεμ6νεq καl σ<oτεlνtc δρoλoγiεq πoδ δφεiρε δ <Θεωρηπκδc, καρ\τ6\ μδ τδ 6r8λio τoυ, 6ruq ζθεμελαΦ δργaνιΙ. ση δνωμ6νηq 6ργαoioq,, no6ιΦετη δργ6νωoη tνωμ6νηc iρ. Yασlαq}, συμ6oliλα eργατ(;ν τηq θeμελtακiζ ii oυνθετηc 6ρ. YdνUJσηq δνιψ6νηq ερYασiαq,, iαι)τoδloιxorjμεν€q Ι<oΙν6τητεq συμφερ6},τι,ν, κλτ. κλπ, πoδ θτακυριnΘηκαν Ιrοl σιi νoμoθεσiα τoδ γtoυγι{oσλ66xoυ κcιTrιτCι\στlκoi ιrρdτoυq, δ.ν εiναΙ δλλo παρd λoυoιραριoμ6ιη πΦσogη, πiσω olτδ την δπoiα κρ$6ετα i aπoγtμνωση τηc δργαnrrηc τdξηc dπδ τδ δxαiω' μα iδιoΧτησiαζ σιd μ6σα rΙαpαγωγηq, i dγρια dηrετdλλευοii

τηζ &πδτtν &στnξilτaξη, Αrjτi

i aτoιuril iδloxτηοiα δπdρxεl σιi

Γ1ouγκoσλο6iα

(Ι) "oλα τd.i"]oαddματα {iτδ τδ 6ι6λω io' E. Ιiαaladι! δiγorαι σiι Φωγα μd τii μrdφaαση στilγ dλ6αγΦ γLiΦα non d,αμε fr σj\aαξη i,δ6oεωa ti1E Πaιfiiaαζ τδ 10?τ. (ΣηιιΙ€ ι ωdη τon d2δoiιao' <3 Νoiι

24

δxl μ6νo oδ καμoυφλαρισΙΙ6νη μoρφ{, μd Ιrαi σιi συνηθΙσμ6νη μoρφi qq σriν π6Μ καΙ στδ xωρ16. AΙiτδ τδ παραδ6xεταl κoi δ E. (αρντ6λτΙ αιδ 6ι6λiο τoυ &αν λ6ει 6τι c,Ιδlαiτερη oημα. σΙα σ.iν Ιο1νωνiα μoζ dxoυν καi τ6τια δlΙαt{iηΙαταδπωq,..τδ δu(αIωμα Πρooι,ΙιΙr<iq iδιoxτηoiαq, δηλαδi σ} καθσμqΙ6να 6.o Καριτ6ρlα, κoi τηc δτoμκiq iδtσΧτησiαζ...Σ(oελiδo 177). λη σιd xαμενα πρoσπαθεi νd μειιiloει τδ dρνητrκδ δπoτ6λεσμo πoιi μπoρεi ν6 δr.ε1 i dνoατi] dπωoΧil τoσ δr,καιιiματoq dτoμxiq iδioxτησiαq, gσπ, καt στi μoρφi τiq μκρiq πoρα. γU,Yηq,i δπο,iα, 6πωq δλeγε δ Λ.νιν, γενν6ε1 τδν καπ1τoλσ]Ιδ xdθε μ6ρα xαΙ κdΘε ιjiρα. oi μoυγκooλriBoι ρε61ζ1ονrτ.q c6γoλαν καi εiδπoic ν6μoυq γΙ6 την 6νΘ6pρυνσητηq dτoμ1. xiξ oiκoνoμiαζ, νΦoυc πoδ dναYν.oρiζoυν σιoδζ πoλiτεq τδ δκαiωμα <ιd iδρioυν &ιxaρ{oεlq" καi α6 απασxoλonν 6P γααxd x6ρlω. Tδ γιoυl,κoολd6κo Σrivτα\ηrα dνοφερει κατd λ6ξη: iδlij.ιιaq Exoυν τr)ν 1δlα oiκoνoμl.ιo-κoινωνlτi Θ€oη, "oi τδ 1δΙα δ!κα1ιi,ματα xαl δπoxρ€ΙiΦεlξ δπJ,( xαl oi 6ρYαζΦενoι σιΙq oiκoνoμ11ιo.(οινωνΙκrq δργανΙiloεΙq,. .E δτoμirdl μιιrρoΙδΦxτηοiα κυριαρxεi ττλ6ρtα σαj \ηoυ. γι(oσλd6Ικη γεωργio καl Ιrατ.xεΙ περiπoυ τα 9Ο τd εκατδ τηι] Ι{o.λλΙεργ{σμηc €ταφ&vειαq. 9 €ι(ατoμ1ιρια εxτ6ρια aν{κoυν αιδν iδrωακδ τo]16α' oνln π6νω i'ιδ 1ο τd 6xατδ η 1'Ι5 Eτα' τoμμriρtα lrιdρια _ σrδ μoνoπωλαxδ xo,οτoλloτtrδ τσμ6α, τδ λ€ 1 6μενo xανωνιx6. Π6vω 6πδ 5 eκαιoμμυρα dγρ6ιεζ oτη ΓιoυγxooλαGiα iιπασxoλoδ\,ταΙ μδ τiν aτoμJrxi tδ1oxτησiα τiq γηζ' τδ γΙ0υγι(oσλ66πo xιυρlδ δδν Exει μπεi πoτδ σδ δρΦo τoi πραγματποσ σoσιαλΙσιικoδ ueτασxηματΙσμoδ, ΣxετΙx& μ αnτΙ\ τiν κατdαιαoη δ Kορντ6λη δr λεει oijτε λ6ξη orδ 6:6λlo τoυ καl dπoφεΙjΥει ν6 xaρ1σrεi τ6 πρδ6λημα πliη iξoπλιj,:νετα: τδ ojαιημd τoυ <αr]τoδlαxεiρισηζ, σΦ γα]φγlα. Nαi dλλd iiν iο)ιυρiζετΦ δτr oiκoδoμεi τδ σoαολσμδ μ, αirδ τδ σ6σιημα, τ6τε πδq μπoρ€i νd ξεx6σε1 αd oiκoδoμfoει τδ ooolαλιο:rδ, καl oτη γεωρY,ο, πoυ δ\τtπρoσι,,Ιεrjεl περiπoυ.τδ .Ι1 Θεωρiα μ6c μσδ τffζ οiκoνoμIαζj μαρξστΙrη.λενlνlσnπi δlδdoκει 6π δ oοolαλιoμδq oiκoδoμeiταΙ τ6οo oιiν π6λη δoo Ιιαi σιδ xωριδ δxt μd 66αη τdv κραnκo.καπlτoλισακi i&oxτησlα, τi1ν iδioxτησiα πoδ τ6xα δΙoxεΙρiΦνtoι ol δμ6δεq εργo'


των, η τiν aνo1-rτδdτoμrxi iδloxτηαiα, μd μ6ν0 μδ 66ση π\v ιoΙ..Jν|ιi] oοΖ)ια\|σli iδ|o,(.ηoiοo ο μfoo ηαραγαηic. Στil Γtoυγi{οσλα6iα Bπιτρ.πεταi i &τoμκ:|)iδιoxτηoiα dπδ ,oμωζ δ 1ο djζ 25 dxτ6ρΙαγηζ (1), μoυγιιoσλaBπoζ ν1iμoζπoδ .πιτρ6πε τΙ\ν .ιγoραπα}ληtriατiζ γηq' τilν iκμiοθι:oη καi δπoθiιευor ll c, l! σyoΓοn.J}Γo|ατιiν ι.ωογ|ιiν Uηyον6v καi τil μοΘι.'rrrrdργασiα σιi] Yεωργiα, δημoιργησε τi] δυνατ6. τητα ιrιi νεoαaιιxtr τdξη τοδ xωρloδ, στδ κουλ0Ιoλ6Ι' νd αnξiσεl, σδ 6dρoζ τι,,ν φτιι,x6ν aγρoτων, τi]v .jπφ6νεΙα γηζ' τd μ6σα δργασioq' τd τραιτδρ xαi φoρτηγd αiτoκiνητα καi. oυνεπ6c, νd μεγαλιioε, νd.ντεiνεt τiν καππo'λιoτlΦ 3κ' μετιiλλευoη, T6oο πoλδ θξοπλιiθηκαν oi καπιτoλιαιlτtc ox6σεΙζ παρo' γωγηζ σιi γ1oυγκοσλ66xη oiκoνoμiα, πon aνoixτηΙrε 6λε6Θερo πεδio δρdoηc καt σιoυξ ξ6νoυq ιιαπιταλΙ.r.δqκαt 6τoL ρiεq, νtι κdνoυν επενδισε1ζ xαt νd 6κμεταλλε6aιταt' μαζi με ττj ντ6rnα &oπi<lrt6ξη, τiν θρΥατΙκil τaξη Ι{αi τiζ ιiλλεc γιoυ. γκoσλ66πεζ iργαζ6μενεq μ6ζεζ. M} δiλ.lo τδ γioυγκoσλa6Ικo σ6στημα <αrjτo&o-Υεiρυηq} μπορεi νδ θεΦρηΘεi 6ξoυσio oυνεργαoiαq τoi γ1ουγκoσλa6Ικoυ κατπταλlσμoi μd τδν aμ€ρft6νιxo κοnιταλΙσμδ Ι(αt μδ τorjζ &λλoυζ Ι(α,ιιταλΙσr.q, Aiτoi εiναι oνν6ταlρoι πdνω αιδν πλoδτo τηζ Γloυγκoσλα6iαq, σδ xαΘετi' oιδ dργoσιdαo, oτtc συγκoινωνiεq, στd ξενoδoxεiα, σιiζ κατoΙιdeq ιiζ καi στiν ψυxi των dν0ρ{,πων. ,,Aν i μoυγκoσλd8Ηη oiκoνομtα Jκαμε μeρlxd 6fματα στiν &νfuπυξ{ τηζ, αΙ]τδ δ.ν δφεiλετoΙ καΘ6λt)υ σrδ σiστημα <αiτοδιαxεiριoηc,, δπωq fipoσιαOoδν νd ρexλαμdρoυν oι τι' τIκot ρε6ιζrcνloτ6c- Στil Γ1oυγκoσλo6iα,μJ τi μoρφil .Ιεν. δl]oει,lν, πlaιι6oεων καl (6oηΘεΙdΙνΣ; τoπoθεηΘηκαν μεγdλα }ιεφ6λα1α τoυ καπιτoλισ.ΙRoο Ιi'σμoυ, Ιι,n δποτελoδν oημαντπδ μ6ρoc τic δλπic 66σηq τor YΙoυγκoσλa6Ι'κouκαmταλL oυσrfiματoq, lνΙ6ν0 τa xρ.η ξεπερνo$ν σι1ι(o'ρε6tζ1oν1σnκoδ .Eνωμ6νεq ΠολF τd 1l δlσεxατoμμipΙα δoλλdριo. 'Απδ τiq (t) B. Bnσιτζ, <.ιΙ oι?oΦμki ΙΙοlΙτιχil τjiζ ΓιοF/aΦλα6ιαi,, ion πανεnαημir]υ iiζ fΙaιΦiγoζ, ι9?ο),

26

i2,δoση

τεiεζ τiζ'AμερtιΦζ, fl Γωυγκ0σλα6Ια πηρε πdνω dιπδ 7 δι_ σετατoμμ6ρtα δoλi6ρια, τισττijσεΙq, .ιΙ δlεθνiic μπουρζoυαζiα δxl dοxoπα ]]ποo.dιρΙξe μδ μtd τ6uα δλx{ καt xρηματlxη 66oη τδ γιoυt,κooλ66lxo oυαιημα ΦoσΙαλσαΙΦζ α']τoδlo-τεiριoηc,- Td δεxανixlα τoδ δυτι(oi] αrjτδ τδ σriσrημα ν.ι σιαθεi σιd π6δ1α κεφαλαioυ € o iΦoαν τoυ od μoντ6λo δ1ατi|ρησηqτoο καπιταλlσnκoi] καθεσι(σιοc ]Ιδ Ψευτoσoolα.λΙσ.κδq eτΙι€τεζ, σ E6ι.oι xαπlταλlor6q, μδ dζ θ,τεvδΙiσε1ζ τoυq, οiλ:oδ6μη_ οαν orι] Γιoυγκooλα6iα πoλλd 6ιoμηrιανxd dργα' πoυ πoρ6' voυν πρoi6ντα &τδ τd Ι{α.\Ιjτερα&q τd xεΙρ6τερα, Td καλα πρoi6ιτα, φυσr,ιδ πoυλοδνταl σrδ δξι,rrερικ6, 6νδ αιδ €οιοτε' ρDιδ λγ6τερ0. M, δλo πoδ orδ δξωτερlxδ iπ6ρxεl μεγdλη κα. rαταλlοτlxi δπeρπαραγωγii ]rαt 6λεζ τiq aγοΦq τiq xαπ6ριF οαν oi (oΙlταλισι}q πol) θπ6νδυoαν rcφlΙ,\αtα σΦ Γ1oυγκoσλα6iα' Ιdλ πουλ06ν τd καλd dμπoρε'3ματα αdq aγoρ6ζ τoυq μE ι<oλοσσΙαiακ6Φη, ματt στi Ιloυ\,κoσλαθiα τd xερΙα δoυ. λιaq εiναι φτηνa, τa πρoi6}τα παp6γoντo1 μδ xαμηλ6τoρo x6oιoq, oδ oιjγκριoη με τlζ ι<oJιΙτολσιΙ}ιiq xlnρεq, 6π0υ τ& ωνδlxdτα. λΙγo.πoλδ 8xoυν x6πoleq 6παlτηoειc dπ, τδ κεφdλαιo γ1d τoδq tsρΥ6τεq. Tδ xσλiτερo BμΙ6ρευμα πoΙ) πα_ ρ6Υoυν τd .ργο<Γξ6αα σιtl Ιιoυ}"κoσλαBiα, τd παiρνoυν ol πoλυεθνΙι<δq lτα1ρ1εζ, oi δπoiεq δρoδν καt αιi Γιoυγκooλo. 6lα.,A2ιλ6, € x ιδc dπδ τδ κ6ρδoξ πoδ dξdγoυν μ'αυτδ τδ δρ6μo, o1 ξ6νoι xατnτoλαιδq επειδυτδζ δρπdζoυν θπioηq καt ιiλλα κ6oδη dπδ τd δτnτ6κlα τ6ν κεφαλolων πol) τoπoθ6τησαv σιi Γ|oυγκooλο6iο. Λι]ιδ rδ κεpδη oνxνδ τα πoiρνουν καi σδv πρ{n'cεqlκατ6ργσσξεq t xoτεpγαgμ6νεq iiλεc. .o δημαγU,Yδq Kαρντ6λη πoλλd λ6ε1 στδ 6ι6λio τoυ γΙd τδ σ]σrημα (αr]τoδιo-xεiρlσηq, dιλλd τηρεi d,ι6λυτη αΥi σxετt,κd μd τiν παρoυoiα τoδ ξ6νoυ κεφαλαioυ κα1 τδν πoλ6 μεγ6λσ Φλo πoδ παiζε1 μd νd σ.&εt στδ πω1α τoυ τδ o6oημα uαiτωtαχεiρΙσηc}Στiq aσιrηrδq x6ρεq, λθει δ Kαριτ€λη, i πρα\,.]rατΙXi ε_ ξoυoiα 6oioιιεταl καi .,.. dκδηλιnνεται πριnτ, dπ, δλα σri σ6ν. dξoυoiαq μ. τiι θξU,κo1νo6ουδεση τiq xρατΙxηq &τελαrιxi.i λευτΙΙ(d πoλ1τ]κd κ6ρτελ... παΦλληλα μδ n)ν oijξηoη τilξ 2T


iσxηq τηξ εoι.Jτεptκiq iξαo1νo6ουλeυτπηq Eξoυσiαq - συ. νεxiζεl δ Kαρντ..λη - xoρoNlηρΙσαΙ(δ τ6ν σ]γxρoνων κo1νι,νtκδν σx6σε0,ν σιiζ Ι{απΙιαλ1σnκδq xf,ρεq μJ διμηλδ 3πι πεδo aν6πτυξηq εiναt καi tνα ν6o φαΙν6μeνo - η δημoυργiα τiζ δlεθνonq θξωxoινo6oυλευτΙi(ηq .ξoυσiαq, δηλαδi παγκ6-

σμαζΣ (σελiδα 54). \Ι,αnτδ δ Kαριη6\ πdει νd 6ε6αιιloεl

6τt i Ytουγκoσλ66t{η αiτoδιαxεiρlση γλiτοloε τ6τα dπδ μιdι τ6τια κατ6σιαση, 'Eνω σΦν πρdξη, 6nΦq dξηγdooμε πιδ π6νιτ, i πραΙrατΙκ6τητα εiναι δlαφoρεlx! l i γΙουγκoσλd6Ιxη (αι]' τoδΙαxε1ρloηΣεiναι καπΙταλσnxi oυνδlαxεiρlοη, γιoυγκooλ66ιΧη xαt ξ6νη. oi ξ3νoι καπlτα-\aιδq, δηλαδt] oi 6τα1ρiεζ,τd κo\τσδρν Ι(αΙ δοol dκαμαν .πεvδισεtq στη ΓΙoυγκ0σλα61α δπoφαoiζoυν αιδν 1δlo 6αfuδ δπωq aπσφασiζεΙΙ(οt i μουγκo' ολd6ικη Bξoυoiα οxετlκd μδ τi]ν πoλπκil xαi τi1ν δλ6πλευρη aν6πrυξη τηζ Γ1oυ}.ι{oσλα6iαζ. Στην πραγμαπκ6τητα ol λεY6μενεq imxεφΙiσεlq αr]τoδlαxεiρloηq, μjκρδc i μεγ6λεq, εiναι δπoxρεωμ6νεq νa Lxoυν tπ6ιΙη τδν ξθνo 6πενδυτη κεφα.λαiων- Aiτδc δ 6πενδυΘc JΙεl τoiq ν6μoυq τoυ, πoδ τoυq θπt6.Lλλε1 αιδ γrcυγκooλιi6πo xρdτoζ, δxε1 τor)q dμεσoυq iντιτιρoοιilπoυq τoυ o' αtτδq τiq κo1νδc dπlxειρ{oεlq, lxε] τoδζ dντΙπροσι6πoυqij τilν δπtρoli τoυ oτ|ν .oμooπovδiα, Σπ\ν πραΙrατΙx6τητα δ δπε\δυτtlξ tΙι. 6dλλε1, iiμεσα η cμμεσα, τil θ6ληΦ τoυ σιi]ν xolνi iπtxεiρηση η .τα1ρiα. ,Ακρ16δζ αiτδ πρooπαθεi νd dπoiρ6ψη i (or]τoδιαxεiρiση). Anτδ τδ καμoυφλdζ αl]τδ τδ toι1r de passe passe,6πωq λiνε ot Γ6}ιλol, Θ6λε1νd κdμεΙ δ Kαρlτ6λη γrd νd 6τπΘε6old;oει τδν παρα.λoγιoμδ 6τ1 Ι1 μoνγxoσλ66Ιr<η (αr]τoδrαxεiρtoη eiναΙ αληΘ1νδζ σoσια.λΙσμ6ιi' "oμωι] 6ι{eiνo πoi δ Kαρντολη πpοσ,ταθεi νd dρνηΘεi σ.δ Bt6λio τoυ, τδ δμoλoΥεi 1{αθημερtνdμδ πολλd dπoδεlxπιδ δ δυuκδq τυπoc, diκ6μα καi τδ μoυγκoολ66κo πραxτoρεio ει δ{σεων, TΑNΓΙoΥΙK, πol3, αιiq 16 τoδ AΙjγoΙ]σroυ τoιjτlq ιηq xρoνIδζ, μετdδooε εlδηοη ψd 3να ν6o κανoν1σμδτiq .oμol,τoνδιακηq 'Εxτ€ ' λεσιιΦζ B6ταε, σΙετΙxd μ. τiq ξ6νεζ t' πενδ.σειq σ.η Γ1oυγκoσλα8iα.ΝΙ,αnτδ τδν κaνoνΙσμδ εiρl]. νoνται περtσσ6τερo τd δlκαιιi,ματα τu'Jν ξ6νων κcιΙlιταλtσrδν iπενδυτiν κεφαλαiων oτil Γloυγκoολο61α.<Σ6μφωνα μ, αliτδ 2a

lδ νoμo, *Φ\iζεl|δnρo{loρε|o._oi ξεvol εtαjρoι.μδ Bαοir ιi oυμφωνiα μδ τtq 6ργανιiJoειc κo1νωνΙκοπotημενηξ εργασiαζ τηζ xιiραq, μπoρoδν ν6 idνoυν δπενδr]σεΙq οd μoρφη oυ' voλλλγμo.oc, τεxνtκδν iξoπλομαiν, μ1,ο6τ0ιμων iλxων Ι{αt τεxνoioΥiαq, oi ξ6νot iπενδυτδq Exoυν τd lδ]α δlxαlιnματα 6πυη καi οi δργανιi,oεlζ xo1νων1κoπoημ6νηζ .ργαoiαζ τiζ xli.Joαc. πoδ δπενδioυν τd μ6oα τoυc σδ κ6,τotαdλ\ 6ρΥdνωση ενu,μενηqiργασiοqD, ΙTrδκdιυ .δ TAΝΙ Ιo\ΓΚ ιoνiζε| 6|Ι.μ.oδτo ιδν κoιoνΙσrrδπροBλ.πετα ν6 μεγα.λιiπειτδ iνδlαφ6ρoν (τεiν ξ6νων ) ' lηζ μα,(ροπρ6θεσμηqloiνηq γ|αrr d\.γυι]|α|την βξooφιλιη .Eκιδζ lωρα nρο-rlΙ.κdδtν υ. oδτδ 6π, δρoσηζ, oι"o'oμo'ic

πεδi; σιλ δπoiα νd μi μτoρoδννd iπενδnσoυντδ "Φr;; u6oα τoυq ot ξ6νol, μd Eξαlρεση τiξ κoΙνων1ΙGq doφαλioειq, τδ δoυτεoxδ βun.jρlo κol τlq xoινωνΙκtζ δραστηρl6η(εq,. Ι1εoωo6ιεoo δδ μΙoρεi νδ πoυληθεi fι xιilρo orδ ξ6νo κεo6λαlo, KαΙ iαιeρα dπ, αι]τi τΙ)ν κα0αρd κoΙ1τoλισιΙΙll πρα. dδΙανrρG' γματΙκ6τητα, δ <ι<oμμoυνlαΦqr Kαρντ6\ Exεr τilν

λι, ua ιε". a., <...ri κoινωνiαμαζ Exει π6ρει δικ6 τηc πoλδ

π1δ σrερεδ κoινωνιχo-oi,rονoμπδ πeριεx6μενo καi σrρoυxτοrjoα' πoυ oiκωoμoi\ται πdνω αιtq ooorαλonκΞq oxεσαq παρα_ νι,πric καt oJτo6loilα1oηq...'ol δποiεζ c... trnιρ6noυν κot 6Εαoooλlloυν riν oλo6ν0 κoi πδ dλεnfuρη' dνεξ6ρηtη καt o,]ιoε.o,,.oυμ.uη dν6πrυξη τιlζ xoΙνu,viαζ μoq,,,,l (o, 73). Στδ 616iio τoο Καρντ6\ oδ πΦτη γραμ}il θεωρεiται δ dτoμo od 6αorxδ σιolxεio τiq κoiνωνiαq, σroΙxεiο πo!] πορα. ,u,. o.o,*ε,o πot dxει ιδ δυ(αlι,η]αν6 6ργανιilνα καΙ νd μoμ ωσrηρ6ζεl ιtlν ποραγο,'γf. Σiμφu'να μδ ιδν κoρντtλη. σrδ θρτiν κoΙνωνικoπoιεi uα <αιτ;δlο-xεiρΙσηq,, αriτδ τδ σιo]xεio τδ τoυ Ι{αΜliγηΦ τl)ν μδ γαolα αιiν dπlxεtrρηoη καt 6orιεi οi dργ6τεc ιEτλ6γoυν, not] iεγ6μενα ουμΘo6λro δργoτdν. κοi ιi oπoio' τaxα μαQ μd ιo'jc δIoρloμ6νουζδιoΙκoιjνιεζ λεrτoυργe']ζ, ρυoμiζoυν 6\ την τirxη τηq ε,ο-lιεiρηoηq, τic .ριdν εσωυ,v xλJΙ, γαoiοc' , ,ηυitl εΙναl i τυπκ-η μoρφη 'ιnν καmτο-λlαιrκιnνimxειριioεω'. 6.ou α.iu πρα}1Ιατ1κ6τητα κυρΙαρxεi δ κoΙιΙτoλ!στiζ, πεoΙστotxισ96νoζ dπδ μεγ6λo aμθμδ λειτoυρYliν κol τεxν1.


κι,Jν πoι γνι,}ρiζoυντην κατ6σιαoη Γηq παραγυγiq καi 6ρYαν6νoυν τirν Ι(ατανoμη τηζ. ΦυσΙΙr&,τδ κυρ16τερα κ6ρδη τd παiρvεl 6 κoπtταλιr,ιjjζ πoι Ιrατ6xε1 τilν xαπlταλloιικit iπι \εiρηση, δηλαδΙ1iδlοποιεΙτα τi]ν nπεραξiα. Στil γtουγκoσλd' 6ιιη <αliτoδιαxεiρloη>μεγdλo μ6ρoζ.τηq δπερoξiαq τδ iδloπotoiνταl oi λειτoυργoi' oi δlευθυιτδc τδν δmxειρησεUJνκαi τδ προoωπικδ μηχανlxδν.τεxνnιδν, .νι,J τi φeρiδα τon λ60ν.oμoσπονδiα ij η Δημoκρατ1αμ6 νd dντι τoq, τΙ)v παiρνει i &εiνιlJν τinν λεiτoυρμετωπiσεΙτoυζ παxυλonξ μΙσθonζ 6λσv .oμοσπονδiαζ τiq η τπζ ΔηΥδν τoδ κε\τρtκo6 μηxανΙoμo6, τiζ τΙτΠσq γtd τi δ1ατfρηη μoκρατiαq.Xρειdζoνται κoνδnλα .Yπoυργετo ,Eα,τερtxδν τδ καi δxτατoρiαg, - τδ σ.ρατ6, .Yπoυργεio ,Εξιπερtι(ων, 'Aσφd}.εlα, noδ κλπ. rΙ)ν KρατlxΙ) τδ .oμoο,τoνδiαζ καi πor) δtoγΙ<ιnνoνταΙ 6ρinιoιταl αrd x6ρια τηζ διαρι(nq' Σ, α]]τδ τδ δμooττoνδιακδ }ιρ6τ0ζ κoi δΙευρriνoνται aναπτnΧτηκε μεγliλη γραφεloκρατio μη παραγωμ(δν ιπαλ' Μλων καi i€ υ ν6ιτων, ποδ πtrηριiνoνται μd πoλυ ιjι]ηλoυc μι' σθoriq, πoJ 6γαiνoυν dπδ τδν iδρωτα κoi τδ oiμα τιiν 6ργαιnν καΙ dγρoτd,ν,'Eκτδq dπ' αr]τ6,μεγdλo μ6ρ0ζ τε!ν iσωων διατiθετω γιd τδν ξεvo καΙ1ταλσΦ' πoi τoπoθ6τηoε κεφ6λαιo σ' αrjτδζ τtζ iταxειρ{oειs xαt 6 6πoioq gxεl τδν .Ιαρ6σωΙι{) τoυ στδ (δΙottqτΙxδ συμ6o!iλto, η σrδ <συμωιλ1o eρΥατ6ν,, δηλαδ{ ουμμετ6xει oη δle,j€ υ νoη τiζ .πLtεiρησηc. "Eτσι, ο' αiτδ τδ oυocημα, τδ λεY6μενo <αtτoδiαj(εΙρΙζ6μενoq σooιαλσμ6ξ,, oi δργ6τεq 6ρΙσκ0νταΙ aδdχoπα oδ πλ6ρlα 3τμετ6λ' ot ρεdlΦoνlαcdc τoυ Bαtγραδioυ oι6ρωοαν τδ γρoνdζι τδν GρΥατlκδν συμ6oυλiων, καi τδν (6πΙτρoπ.nναiτoδlαxεiρlοηφ μδ τiq δπoεπtτρoπδqτoυq μ6νo γliι νδ δημoυρY{ooυν αιol)c !ργdτεq τiν αnταπ6τη δτl <μδτiiν . oYη τoυζ,, μδ τi συμμετoxii κoi Φ oυζiiτηoη o, oiτoδζ τoJζ δργανΙσμor)ζ εiναι αl]τοi' τdxα, πoυ dΙαρασiζoυν γld τic δoυλιdc τηc 3πι xεiρηoηq, μδ τiν iδΙoxτησ1ααoυζ,, ΣΙ1μφωνα μδ τδν Kαρνταλη <...oi δργ6τεζ στi) θεμελΙαtdl δργaνu,oη τiq .νωμενηζ dργασiαqδΙευθυνoυν τ{ δoυλd καi δρdoη τiζ δργ6νσσηc τiζ iνωμiνηq iρ1ooiοc 'αj ιo μ6σo iq <o|!ωνΙKiζονoποραγωYηq,,.,aπoφαοiζoυν γιd δλεζ τiq μσρφδζ ενωoηli Ι{αiσιiνδeηq

ao

t

ll.iι:δoυλιdc τoυ.i καt τιJν μ6σων,xα&;ζ καi μd 6λα τδ dooδα gooδα που κερδiζoυν μδ τiν κoΙνι1 ερYασiα,.-,μoΙρdζoυν τd o']μφωνα κατανο.λωoη, γtδ προοωπΙxη, κo1νι|,νuri καt γενlιi llt τlq dρxδc καΙ τd κρΙτiρια, πoΙj xαθoρiζo{αι μΔ 6dση τliν lli]Γoδtoiqση.,,, (ο, 16ο) rιλrτ.κλπ. ,,oλα αι]τd εiναι φλυαρiεq, γtατi σιiq ον\€ η κεq τiζ κυdσnRηq δημoκρατiαqoη Γloυrη<ooλα6iαδδν nt)ι(ρxiαq τηζ σxεΨηq καi δρ6σηξ Ytd τonq πρα\-']Ιατlxi dλευθερiα lΙ6ρxει .ΙΙ σιiq <αiτoδloxειριζ6μe' δρdoηc 3λευθeρiα .lrγαζ6μενoυq. .o στi] Γloυ1,κoολα' δρYdτηq εiναl πλαατli. vεqΣ δπιxειρiσειζ πon τoσo ιl(α δδ δrευθ.1νεικαi δδν εxει dt€ i να τδ δiΧα]ιiηrατα .o Iδιoq δ Ιτouπιιδμα δΙακηρiσoεl δ aiδεoλ6γoc, Kαρvτ6λη, .Ιlιo σιδ λ6γo πoυ .o(φιirνηoε τελευταiα αιδ δΙευΘυντΙΙ{δaxτiφ ιΙ]ζ Σλo6ενiαq, γld να δεiξεl 6τl τ6.ταεiναι ρεαλ1αιiiζ καi dνιιrdσσεταΙ στiζ aδΙxi€ξ τoi καθεoτ.iτοq τoυ, ε-πε 6τi i (αrjτoκoi δκεiνων διoxεiριοηΣ δδν Φπoδiζεl τtν dνoδo τnιν Mων lτoδ εργdζoντor dσxημα, σδ 6dρoq τδν tiλλων, πor) 3ργ6ζoν. τα1 xαλd, ενi ol iθrjνoντεq τιjiν dργoo-.ασiωι πoδ φτoiνε γld τiq 6πιiλειεq, μπoρoδν νd aΙoφειjγoυν τiν εr]θ6νη πιdνoντοζ ιiπε6Θυνεq θ6oεlq σδ ιiλλα 6ργ0.Γι6σΙα, xωρtζ νd φοω6νται πδc r<6πotoζθd τoυζ εΙιΙrρiνεΙ μδ Eδ λ6θη πoδ κ6ν0υν. M, 6λo πoi σri dεωρiα, δ E. Kαρ}τ€λη δξαΦνΙσε η Υρα. φeΙotιρατiα καt την τεxνoκρατiα, eξαφdνισε τδ ρ6λ0 μιdq κυρlαρxηζ τεxνοκραακiq τdξηζ, σΓilv πραγματΙΙ{6τητα, αtτιi i τdξη πρoxτxd δημoυργηηη<ε μδ ταx,ιητα Ι(αl 6ρiκε πλατυ ,Ιεδio δρdσηζ' d αtτδ τδ τ6Χα δημoκpαnκδ συοτημα, δπoυ δ ρ6λ0ζ τoδ .ργαζ6μεvoυ dιΦριillιoυ εiνoi {dπoφασΙσξx6q,, Στllν πραΙrατΙκ6ητα aποφασ1dι,Ιxδζ εiναl δ ρσλoζ EΙ<εiνoυ τοδ oτρlilματη λε1τoυργιiν καΙ νεoασ16ν πoδ κυρ1αρΙoδν ΘΙι1xεiρηση, ElνΦ δκεiνoι πoδ αιiν tαι]τoδloxειριζΦενη, σxι,δroπo1oiν' πoδ καθoρ{ζoυν τiq .πενδισε1q, τ.ι εσσδα τoσ ΙΦΘεν6q' τoi θρY6τη Ι{αt τοδ 6αυτ0σ τoυq. φυoΙΙ(d,i dγκλiτoα rρα66ε! πρδq τδ μ6ρoq τoυξ, ΘεσΙιiσιηκαν τ6τtoΙν6μ0ι καi κανoνlσμoi iiσrε τd κ6ρδη νd εlναι μεγαλιiτερα Ytd τiν iγεσiα καΙ μΙ(ρδ γΙd τoljq 6ργ6τεq,

σιρΦα nνΘριnαiτδ τδ περιoρομ6νo Στ{ Ιιου1ιιooλα6Ια,

πων, πoι1 πdxυναν dJτδ τδν tδριnτα καΙ τδ μ6xθo τliν 6ρYατiν


πol) αΙoφoσiζoυν πρδζ τδ συμφερον τoυq, μετατρdπΙ}xε σδ κoπtτo,\ΙστΙκil τdξη, "EτσΙ i dΦρ6κρεμα σιΙq i'τΙxεrρησειζ σoσιαλΙσιΙκηq (αiτοδtαxεiρΙηq, δημοiργησε τδ noλιτΙld μo. νoπd,λo νd παiρνeι δπoφaσειζ καi νd μ0ιρ6ζει τd ijσoδα,ενω 6 Kαριτ6λη 6αcr.dεtπdντα τδ iδlo 6ιoλi' oδν καi α]]τδ τδ πολτ1κδ συiΙΓημα πoJ .π1ν6ησαν oi τιτlκoi, oυμ66λλει αn) δη. μoυργiιl σν'0ηtδ' γtd .η ρcσλΙσιt,σl προt,}oιoπoiηoη τ{nv <αiτoδlοlκηnκδν> καi 6ημoκρoτtκεΙνΣ δπαlωμ6των τδν θρ' γαζoμ6νΦν, πor) κατ' dρriν τoιq dναYνωρΙζεΙ τδ συστημα. ΤΙ\ δημoυργiα τηq xοπ1τα-λ1oτΙκηζ τdξηq BνΘορρυνε dκρι 6δζ τδ σnoτημα (αrjτoδtαxεiρlσηq,.A]jτδ τδ πtκρδ Yεγονδξ 6μoλ6γησε καl 6 Tiτo μd μιdι <oφoδρil κρlτlκil> πoδ τ6xα dκαμε oro,]c dκμετα]αευτδqτ(nν 6ργατlnν,σδ 6λoυq .κεiνoυζ πoδ διευθnνoυν κoi irπυφιλonlται dπ αiτδ τδ συστημα <σoααλt. σι]r<iζ αΙ]τoδlαxεiριαlq,. Σδ πoλ\oυq λ6γoυq, δν καi πρ0σπ6Φoε νd ΙrρiΨει τδ κακ& τoi Ψευτ0σoαολσιΙrι06 τoυ συσni. ματoq, .ινα}a(dσηκε νe δμολoγ{oει τr) μεΥdλη κρiση αΙ]τo6 τoi oυσ.dματoq κοi τfiν π6λο:oη τiζ ΥΙoυγκoσλ66Ι(ηq κo1νω. νfαq oδ ΙLλo,jαουc Ιιαt φτωχo6q. ζ,Eγιil δδ θεωρin πλoυτ1σμδ δκεiνo πoδ 6 &νΘροllτoqdπoxτdει dorω κoΙ δν dπδ τd κ6ρδη τoυ dxτtoε Jπαυλη, - λ6ει. - "oμωc 6ταν πρ6κειτα1 γΙa δ. κατoιτdfuζ ει{ατ0μμ6ρ1ακοt μcιλrαια γιd διoεxατoμμiρια, τ6τε εiναι xλoπ{.., Αι]τd δδν εiναl foοδα απoxημ6vα μδ iδριilτα..Λriτδq 6 πλoι,τoq δημoυρΥεiτα με δι6φoρεq ατι€κoυλεq p6oα xαt cξω cι'τδΦ xιilρo,..Tιiιρα, πρdπει νiι tδoδμε τi Eγιvε μ,δ. κεiνoυξ πoδ xτiζoυν σΙτiτΙα Eνα 3xουν oιδ Z6γxρεμπ, δει]τε. ρo σεδ Bελ1γρdδι τρiτo κ6noυ σην δnρoθολασσΙd η σθ κliποto dλ\o μ6ρoζ. "Eναζ τ6noq δδν Exει 6να δτιλδ θξonxδ απiτl' μd 6iλεq, πoυ τiq νoπΙdζει πoλt καλd. 'Eιτδq dπ, αiτ6, Jxoυv ( 1), δxr 3να, μd δυδ κoi τρiα αι]τoΧiνητασιilν oircY6νε1α..,> Σd δλ\ πΘρiπτU.,οηγId νδ δeiξει 6τr τdxα εναντΙ{i,\rεται σΦ δημoυργ,α πλoυσiU,ν καt φτωx.τν σερ0,μ6των σιΙ)ν }ιοΙνωνiα' δ Tiτo dνdφερε dπioηs 6u μ6νο σιic Yιoυ}"κoσλd6Ικεq τρd,ιε. ζeq μερrκoi πλoioιoι iδlnrrεq dxoυν ιατοθ6σεtq r:iΨoυqπερiπoυ (t) Σwdπεoξ.η τon τiτo ieδζ τil Φrdχian ,σlτ.i6aηζ 19?,. 32

τj]ζ .qnεqωαζ

{8ι6Φιχ,"

4,5 δroεκατqrμυρΙωνδoλλαρ1ων,xωρiq Eδι,-lνd nπoλογiζoνταr (,ι καroι)6σεΙq πoυ 3xoυν σriζ ξtνεc τρd'ιεζε.]κt &εiνα πoυ

l{κoυνσιiν τσδr1η. ι.ρ6φoνταq γΙd τδ οιiαιημα noi xαταoκεiαoαν oi τlτικoΙ lι.ι]|ζ1oνlσr}ζ,δ Kαρντ6λη εiναr dναγκαoμ6νoq νd dναφ3ρεl |,l,στ.ιτilν dν6γι{η τηζ πdληζ <.,.6νdlτlα αιiq δ]6φoρεqμoριμ\r; δrααιρεBλιiπεων καi dπoπεΙρfr1νσφeτερtσμo. τ6ν δποrιηlarων αliτoδιoixηoηι]τδν δργοζ6μενU,νκαi tδν πoλτδν> (o. Ι74), .o (αpντ6λη ξαν6 ζητ6ε1δ16ξoδ0γi αiτ}q τtq αα' |llxρησεtζ, μ6σα σιδ σtjσημα (o{,τωΙαxεiρΙσηq,μδ τi δtεr]' lΙ)ν.,η τoi ('., dν6λoγoυ μηxανΙσμoδκoΙνωνΙκonδημoκρατΙκoi] (σ.178), tλ6Yxoυ,..> ,Eδ6 γενν16τcι1τδ dριiπημα: }1d πold τ6ξη dxει τδ λ6γo δ Καριτ6λη δταν μrλdel γΙd 3αPετερσμδ τιiiv δlκαlιψdτιw αιiιoδIoΦoηq τ6ν dργαζqΙενων,j B66αΙα, δdν τδ λ6ει,6μuη

,ιρ6κεΙταΙμδ την πoλd καi τι) ν.α aorικi τaξη, πoδ σΦετερι'τηκε τiν dξoυoiατiq tργατxiq τdξηc, Φq aν66ηιrεσrδ

σ6.ρκo xαt τiν 6κμετoλλε'jετo1 ιffc τδ μεδoiλ. Στa xαμθνα δ Καρντ6λη προσΙταΘεi ν6 παρoυοιιioει τd ιουμ8o6λα dργατιnν>, τiq <oεμελor€c δργανιlEεtq 6νUJμ6νηc ιργασΙαζ, x-λ,Ι.xλπ. σdν τiν Ι1δ αtθεντtΙi gκφροση τηq <δηlιoκρατlαζ, καl τiq.ελευΘερiαζ> τoδ dΦμiπιoυ οδ 6λα τd ι(oινωνΙ(d πεδiα. Td €ργoτΙxδ συμωιjλπ, δcν εiναr dλλo ,ιαpa .ντελ6ζ τυππd δρΥανα, πρoσr6τεq κoi εφαρμoσ.δq δxΙ ιliν {,υμφερ6ντων τliν .ρΥατιnν, μ6 τqq θεiησηq τιilν iθυν6νιιυν τιnν dτιxεlρ{oεων, Yrατl aφοσ διαφΘdpηtrαν δ:\Ι<6, πoλtτικd κol iδεoλoγ:o<d, dμναν μd.λη τηq {ερYατrκiq dρtσιoκρατfαζ xαΙ Yραφεlolφατiαζ,, πραrcιoρεiα μd τi]ν dπoπλdνηση και τiν δημΙoνργlα Φ]τoπατδν σΦv 3ργατrΙdl τ6ξη. .ΙΙ γΙoυγι<oσλd6rxη πραγμoτΙx6ητα μtλdει KαΘαρd γΙδ ην ΔλλεΙψη πραγματrΦζ δημorΙρατIαq μd τtq μ6ζeq, KαΙ δε μπo.o ΛdνΙν τ6νrζε δτι: ρεl νd ουμBεi διαφορεπr<6. .'ΙΙ δ11μo'aozιd tfrζ aoQoιωfηζ. ιι'αι 6e6λo/ιa ποb διyω .,ιr.αΕ δρμ1'εiεζ' Ιaaoρei ;''oη0.ι 6d' dρ' ''ι τ,iζ 6"ιai4ζ δGnθΦ6ιζ' 1ιιftoa€ι 9' 'ai 'a

sιd y.d διαΦρεt1'ωμι'εζ νηdη τiζ rιtτaτoριds

33


'Δη0εi Δi

ddy d0ηd11 τiiζ

\ ο jno ρ 'ε,

ιoι';iζ

δ1μοxedτ|αζ ι

o ο ο . α\'. : η ; η

δ η μο " ι o o l l α

dlιΔμdzaa'dη aπ'

i l α l ηι

ρ1o

.6 .η. δl'ιο,oρiα c o n | ο ' a , ] 6 ; ; ;, ;?; "ρο,oq .o - ", , , . μdζ δlδ6oκεlδτl Ι1 &ρνησητoι .ouμ"ρξ'"r..δc'λ""Ινηrδζ -Π ooΓi

!c'o,oIoυr,:υl α",ηoη *o"'",s. .i," λ|,(ιo.ooΙoq-oi τρο,\, ..ζ ιρΙαζoμε\ η |,"ζ"ζ, ,.ιi .υ'"c ,ic δ η1loκροliοq\ d .ΙΙ &ρνηση, iιπδ μ!ρουζ τ.nν γIoυ\"κοσλa8ωνρε61ζΙονΙσιδν, τ()6 πρoλεταρι6τ0υ (αi τηq κoι διιτατoρiαξ τηζ τoi κρdτoυc τonξ νονιxff.r ooσtαλiσr'κηqiδbxτησiαζ oτi]ν δπoiα σιηρiζετoi, lωκαi lsνnσε oi oΙoλfι ρu,με\ηδ| υθJνση Iη. oi,.oνoμ,οζ ,θ\l.riζ o:,οLοσ,6δ|o ιΙ δνο'nrυζη ι c "*.^" "i.,|''.ωοa"i Ιρuτ|ιo o-xεδloκοl η ol.ι1θυ'oιi-ηc οn,, i\tojo Ιii.',.

iJ .i-..ι-*a

κρo,oζμε 6αση,ην ορxητonδημorοοιtκoi]

***.ρ-.'"μ"ο,"π.ι

ii'ολ.ι.ω*"i

8ναc dπδ τoic γενΙxoδζ ν6μoυζ xαi

σd κ6θε aρ-ι. oiκoδqηoη,]τoδ σoαo.λΙσ]roτ

oιr) Γroυγκοολα6iα 6Ιτ0υoiι(oδo*.iρ". ι-φoρ*'"ι -μ6αiνει μεiτo1 δ Ι.απ1τα'λΙσμ6q. .o Koρντ6λη ioxυρiζεταr δτι oi lργ6τεq σιiq 6ργανωσeΙq

τ{ δlευσυνoυν lxoυν δlτα1ωμα ",..νa

καi τll δρ6lrητηζ δργaνωσηξενιυμενηqεργασiαc',,, -ui"oi'τ-ω.o,."ω.ηcl δoυλ6 .ιn\ εnΙΙερηoεων. nυνcn;ι]μπoρoιiν}.ο]νδ {o.16ο],δη\oδη ]axo ,tlν ποραγωγη, \t6 n,6 Γλαι fl d\iθεrol .-"ε.^.n.-' .o θργdτηi ο, αiτdq τtqδργανιi,σεΙq oδτε δΙευθινεΙ,oδτε κα. σx6δΙo σri] 66ση. Anτδ τδ κaνει il νεα .δ tγΦ",o ."j("' lvιn αoι. ioYoτΓζ dαruli οζη.i.δiε.iω"ση lFq θnΙλεtρηoηζ,

t(6εημ'o,ργ"'.' η iνrυnαloτldπ Φδ iργαn{ο σUμ6oUλιo. ;i" ,. u6μoo, αnril |iν δρ\ιj\υJσn"οιj.oδ|ο,(εiρ,σηqo. ;; *d καπlταfuαακ& κρtiτη, δπoυ στiν iδ1ωi,'ο.υ *uο"ω. ".l ε.*"iρη"η tξoυoι6ζεl δ xαπlτα,\loτdc,δ δπoio,]Jxεl.τi]ν λ καi oε .ε*uo"ρo.i" τoυ, τoδq τεΧνoκρaτεq πon διευθυνoυν 6ργατδν, τδν μερl"ni xftρεc Jxεt iπiσηq καi ilντiπρoσliπoυζ δη}ιΙoυργeiτο1 νiι δσo λειτoiργημα, γΙ?ι dofμαντo Jxουν πoδ ot g. Ι, Λ,'-, "".\'.*}, 34

τdμoζ,2, σειi.δasο (Aλ6. Jaδ.).

d ιlnιαlτdτη σιoιq.ρY6τεζ 6τl τdxo παiρνoυν μ6ρo.'.xι αiτoi l,ιη δΙειΘυνση τlnν ερΥασrliν τiξ cΙο-\εiρησηq.Ar]τδ 6μωq εi.Ιt

λεγ6μενη σ!εδιoπoiηση πoδ γiνεταr σιiq γioυ}"κoσλ6€ Ι ' δxΙ μ6νo δ. μπoρεi ν6 θε' κl:.;.πιxεrρηοειι] <αiτoδtαxε1ρ1σηζ, ιηll10ε:ioooιαλατlτ{, 6λ\d, dφon γiνετα σl]μφιJνα μ. τd παΙ){ι;,γμα 6λι}ν τδν tιcσn1τoλΙσζικδνεJΙl](ειρiσεων, 6δηγεi σιiι] γιj|ιJ:oυν6πεtεξ od oδ κ60ε καπlτολαaxη oiκoνoμiα, 6πωc εiναl ι\ ανoρxiα oτην παρoγωγ{' τδ αrjθ6ρμητoΙ{αi μιdι σε1ρ.ι l1λλιjc ιjντιΘ6oεΙq,πor) εκδηλιι,νoντα]Kατd τδν πΙδ κατ6q'ρo κllt ιil1lδτρoπo οτt1γιoυγ.κoσλd6πη oiι(oνoμiακαΙ dγoρd. (,,,.Ι{ δλε6Θερη τηq θρΥα&νταλλαγit τ6ν δμ. παραYωYηq rllυq δlαμ6ooυ τiq αiτoδ1lloρευμdτων καi τηq 6λε6Θερηq o t κ o ι μ ε ν η q dγ o ρ dq (Ι1δπ0Υρ6μμση δκfr μαq) σιtν lι,ψrνI) φdoη τiζ xoΙνι],νtι(o - oixoνoμΙ{ηζ dν6nτυξηq, γρ6φεΙ δ Καρντ6λη, εiναι πρonπ6Θεη γlδ τiν αiτoδloiκηoη...ΑnΦ fl (iγoρd.'. ε1ναι 8λε6Θερη μδ τ{ν tννolα 6τι o1 6ρl.ανιiloειq αl]. foδΙoικησηq τηζ ενuηr6νηζ θργαoioq μπolνoυν θλel3θερα xαΙ σriζ σx6σε1q τηq ]Ιδ 6σo λΙγ6τερεq δlα-rεlplσιΙxεq δττεμ66σεΙζ .Ιl κατ6ργηση τ€τιαζ 3Δλυnoερηq dντoλλαYηq τiζ .ργαgioζ. λυυOερiαq δδηγεi iι,oπ6φευxτα σΦν a},αν6{,oη τo' μoνoπω. λ(oυ κρατtκηζ iδιoxτησiαq τoδ κρατl.κoi μηxανισμon, (σ. 95). Δδν tπ6ρxει τπδ dνolxτt1 δρνηoη τd!ν δΙδα.γ1Ι6τωντoσ Λ6νιν, δ δπoioq dγραφε: .'Eμειζ oρ'!n."ad 6ftoΦηeιξωμ;' μaζ ;,rιaφερ.L'a a1Φτ4ξ@μe ;μιδριo aoi .νιi μi διαφεiγεt τδν ελεrao τoo κρ&. '.xΘo'.'δ'' toυq,, ζ.. -γισrι ΞλευΘεPiα π06λησηζ, :λευoερια .μπoριoυ σημαινει dvΙjπτυξη τo0 κΦιταλισμo0. . .,.1, ι'λ δπηaΦψι ,Λπδ

τ{ν πoλτπτj oiκoνoμlα τon σoσΙα.λrσμoτ εiναl YντΙσrδ l,ιι ιδ εμπ6ριo σιδ σoσιαλΜμ6' dτσl δπωq κoi 6λα τa &λλα |Ιροloδq τηq ιιoινωνικiq aναπαραγιryηζ, εiναt πρoτσeζ πoυ lI)

. ,.\n α r α , τ6 μ 0 ζ 9 2 ' σελ.4 2 6 , 1 1 3 ( '.4 λ6 . d a δ.) . | ] . Ι , n. da ι γ ,


oxεδΙoJΙoιεiται καi δ1ευθ,νεταt συYΙ{εντρωτlΙ(a,,τoi σrηρι ζετω αι?lν κolνωνlκil σoσιο-λΙσrΙιriΙ iδΙoχτηoiα τιnν μεσuΙν παραγωγic κoi εiναι συνθετtκδ μ6ρ()ζ τfiν σοσΙο,\tστΙκδν oxcoεων μt την παραγωγ{. Nαi ο,."λδ γιd τδ ρε6Ιζtoν1σιil Kαρντ6λη α]]τd τδ δΙδ6γ]rαταεiναι Bwελδc ξθνα, καi αnτδ Ιιρo.ρxεταΙ dπδ τilν liρνηoη τοi oiκoνo]rΙKoδρ6λoυ τo' σo.H σtoλσ.Ι(on xρdτoυζ καi τiζ σoσΙo,\ΙστlΙiηqiδloxτηoiαc, dιγoρd εiναl τυ,τtκη καπlταλloτlκi1 γιoυγκooλ66lκη iσωτερΙ1{Ι\ δ καθεναζ πoυλdα καΙ dγoρdζεl dγoρd, δπoυ dποκεντρωπκl1 πρ61μα πol) aντιτ1Θεταισιoiq τ6 παραγωΥiζ, iλεiθερα μεσα τδ λ6γo τδ TAΝΓΙoYΓK Γi αnτδ τoδ σoσlολtσμon. ν6μouq σ, δλα{\ρη τt γloυr,κοoλ66ι νd πoραδεxθei δπoxρετi-lνεταl oi μεoiτεq καi oi κερδo' oi θργoλ66ol, κυρlαρxoiν dιγoρd 6ικη σκ6πoΙ, Στiν aγoρδ ftρΙαρΙoiν τδ x6oc, τδ αr]Θ6ρμητo,oi t{αταστρoφικδζδlοΙυμa\ΦεΙq τlnv τΙμδν κλπ. Σiμφωνα με .oμσσπoγδtα{on,Ινoιιτotτoυ σιo1xεiα τoi Ιιoυ1.κοoλ66ιτoυ Στατlorτκiq., oi τΙμδζ τΙnν 45 κυρι6τερΦν πρoi6ντιυν καi τ6ν θξυπηρετdoεωνσΙΙ\ ΙFυγκoσλα6iα dν66ηκαν ΧαΙ(oινωνlΙ(Ιnν τd 149,7s γιδ τdν περio6o 1972._1917' "oσoν dφoρα τiν πonληoη τEν ηrπ0ρευμ6των μεσα σrη xΙilρα' Ιi dγoρασιΙκi δ6νoμη σιi ΓιoυγΙιoσλαBiα εiνα πoλυ xαμηξ, δΕαιτioc τiν xqηλδν &πoδox6]ντιnν εργαζΦενων δδν dπo1r6νoυν καi 6τι, oτδ τελικδ iooζιiγιo τι;]ν trnxεlρ!1oεων, .ΙΙ διxεiρηoη .πΙθυμεi πο}λd νiι μotρασιonν σιoυζ 3ργdτεq, ν6 πoυλi]oει 6πoυ μπoρ6oεr καi Ι(ατd τρ6π0 aνεξ6ριητo δ,τι ,ταρ6γεt,γιατi oi κυρ16τερoιiθ6νoντεζ, δηλαδil oi μπ6oηδεq, jl ν6α &στlΙrt τaξη, δmωμonν νd κερδiσoυν. M.ι dπδ πoυ νiι κερδiοoυν 6ταν δ aγoρασriq εiναr φτιqx6c; T6τε βρ6Φtlαν &ιλεq μoρφ3ζ, μd iιπδ τic 6πoiεq εiναι τ] πoliληση τ6ν iμπo.τt πoiληoη μδ πiστujση τδν πρoΙ6νρευμdτων μδ πiσιωση. τυν, ποi παρdγουν αiτδq oi θπlxεlρdoεlc uα'jτoδlαxεiρlιlηs, εiναΙ μd &\λη α.λυο{δα αιδ λαιμδ τon γιουγκolrλd6oυ 6ργ6τη,6τo1 6πωq εiνol aλυσiδα πoδ ρixνα οτδ λαΙμδ τon .ργ6τη τδν καπΙτα-λtσΦιiν xωρ6ν τδ lδιo καπιταλtσflxδ oiο'ιημα' ιιd πoδ ση .toυγκoσλα6iα 6νolrdζετα1 <σoσιολσιΙ}ζir αnτoδ]αΙεr T6 Ιδlα γνωρiqrατα xoρακτηρiζoυν xαi τδ γ]oυγκoσλd6Ι(o 36

iι:u,τερrκδδμΙ6ρ1oBπoυ δ}ν l]πdρxεr xραπxδ μoνoπιiλlo. K6. ()υΔπrxεfρηση,σiμφωνα μ. τiν 3ΙιΘυμiα τδν πατρ6νi,ν τηιi' συμ66λοΙοΙ(αiσJμφιυliεqμt ιοθε φiρμα. ι||ιυρci\6 cΙι]\οlμει κοt rrcυiu,l,"ο',*η ι'o,ρ;o ii ξ6νo κρ6,oc γιd ν6 δ1oροoει ...νo \o}|ο nοoii]ν'o, λ,iυει :.o;',c ii \Fζ,{oi μηxαν6c.ετoιι]α ,δ ωσrε (\n, κοi αnIn i oνιΙμορξrσιl{ηnoσrτrxη i]'.δροσε κετδ πηiκoσμΙo vιlυγκooλcι6ικo κρ6τ0ζ νd 3ξαρταταr dπδ allιλαιo, νδ 6oυτηxτεl βαθΙd στilν oiκoνoμκiΙ καi xρηματtσπΙ{η iοlοn πoδ κατ6λα6ε 6λ0ν τδν κc]rnτολΙστη<o.ρε6Ιζιoνtοτπδκ6.llιo, , κρioη πot) δκδηλιi-lνεταιxαi oδ li2ιλα πεδiα, i6ν Juπειooc oο6rζlον1σιilq,δ Κoρ}τελη' dρνεiται τδ ρ6λo |οi, ooσrολισΙ|Ιol] κρ6rouζ καi σi d-λ'λαn€ δ ;α. ιjnυr εiναl oi δldφoρεζ Χρημαaonκ6q oxdoεlc καi δραoτηρt6τητεζ.ΓρaφεΙ &ι! (ol σiωειc σrd πεδiα' σιd δπoiα iδρ6owoι oi κoιν6τητεξ .ιiτοδιoiiqoηζ σιlμφερ6ντων, πραγματoπoΙoi\ταΙ' κατd κανoνα, xrυρis .πΦ6αoη τoσ Ιζρ6τoυq,δηλoδi,,. xωρΙq τi μεoολd6ηoη roo πρoυπoλoγισIroi καΙ τ.;ν δλλων δΙαxεΙρlσιtxii,v φoρoλo. νrκιnν u6oων..,ι (o, 167). , Σιi Γιoυvκoολα6io, ιδ lδιo δnι,r xαi o} δλλεc xαΙαιoλl. σrΠ(δζ xfr,ρεζ, εΧεΙ δΙαδΦεi oδ πλαπ6 xλlμαxα τδ συσημα τηq παpoxiζ πΙσιιiJσεων dπδ μ6ρoυζ τ.iν τρoπεζff,ν aνn τiq xρητiν ματoδ6ηoηq τδν επεν&jσεων dπδ τδν προδπoλoγΙσμδ γΙd δρα. iiλλων καi τ6ν δυν6μεων λνa'.."εη .ο" παραγιt,γ1ι{6ν cπηplατfιτων. o1 τρdπ€ζεq dμναν κ6ντρα τo6 xρηματΙσ.Ιxoτ κεooλοioυ κοi εiuoτ οxρt6δq oiτδζ noJ πoiζoυν πoλδ μεγdλο o6io αιil γιoυγκooλο6υ{η olι.oνoμiα oδ Φελoq liq ν6oq ρc-

q aσrΙxiqτ6ξηc. 6ΙζιoνΙσnκfr

"Eνα τ6τ1o,λoΙπ6ν' σιjαιημα, dναρxooυνδικαλronx6, €γκαθιδρiΘηκε αιit Γloυ1'κooλα6iα καi o. αιiτδ δ6θηκε τδ δνoμα σΦ Γιoυ1'κooλα6iα <σooro.\tσΓιdl α!iτoδiox€1ρlση,. Ti dφερε ,.oλα τd xακd, Σδ αtrτoδlοxεiριoη,; fl {.σοσ1αλΙστr<i αiτΙ\ .F{Γi δ}v ε.ναr ιino παραYωγΙi' oιi1ν dvορxiα πρ,iiη γφμμη lδ nρoΙ6ιιο οroρ6 οιilν xοθε trπxεlρηoη ."...o.o;. ρij(ντ| δJν dνταγωνlqrδq ματΙ xο,τlτcl.λισιπδq Ι(αl dναJπtjσσεταl ιnc oiκoνooα:lαλαακil δ}ν εiναι oιlντoνιolr6q, i ιπ6oxεl γιατΙ .ΙΙ Ιδια i1 &πεiρηoη uiα θκεiνη πoδ καθoδηγεi τilν παραγΙ,γ{. παλεiε1. σδ iινταγιυνιομδ μδ τtq &λλεq, νd .ξασφαλiσει τΙiν


πριi,τηιΜ, τi]ν aγoρ6 γ]δ τiν πonληoη τaν πρoi6ντωviηζ

καi καΘετi ιiλλo, Πoλ\dq tττ'τειρiioelq κλεivoυν πδ ελλειψη πρ.;JπυνΙjλdΙν,μεγ&λων Ιλλεψμ6των πon δημΙoυργεi onτiΙ η χαιιδu.η καπlτoλι,ιrΙi aν6ΙτΦξη, αnξηση των σι6κ.1πδ cλλεlΨη aγoρασιπηq διναμηq καΙ dπδ τδν κoρεσμδ τηq dγoρaq μ. εμπoρεiματα ντεμoντ6. Στil ΓΙoυγκoσλαBiα εiν πoλυ σo6αρl) καi i κατ6σταo1]τδν 6Ιoτεxνκlnν εξυπηρετioεων, 'o Τiτo' dναφερΦΙενoι]σ, αι]τδ τδ ζdτημα σιδ διeυθυντtκδ dxτfφ τηq Σλo6ενiαζ, δδ μπ6ρεσε νd xρtiψq τδ τεγoνδζ 5u (ΣΙiμερα 6 δνθρι,JπoΙ]πρ6πε1 πoλλδξ φoρΔq νd iδρd;σει γιiι νd 6ρεi, λ6γoυ x6ρη, Eνα μαρα1"xδi1 ιiλλo 61oτ6xνη νd τoδ φu6ξεl κ6τι Ι(αi 6ταν τδν 6ρiorεl, δκεiνoζ τδν γδ.ρ\,q 3τσι πol) τoδ dνΘpιi,πoυ τoδ σηxιι,νoντα1 τd μαλλd τoδ κεφαλtο'!' ,Aνεξdρτητα oπδ τδ 6π, δπωq dναφ6ραμε, τd πρoi6ντα πoδ παρdYoυν μερΙκd oljγxρoνα κoμπνdτ εlνΦ κο'λd, σrΙ1 ΓΙoυ' rτoολα6iα δημoυρΥεiται μ6 &ioxoλη κατdoταoη γlατi πρdπει ν6 6ρεθοσν,aYoρδq1'ιd Φv ποnληΦ τoυq, ,EξαΙτ1αζ αl]τic τηc δυα(oλ,αc' τδ iοoζ.jμo τo8 YΙoυγκoσλd6xoυ .ξUπερι xoi 3μπoρiου εiναι παθητΙΙ16, λ,Ι6νο σιoδc 5 πριiJτoυq μηνεζ τoιτηq τiq xρoνrdq τδ E}rλεlμμα frταν 2 δloετατoμr$ρlα δoλ. λ6ρια, Στδ 11o Συν6δριι) τηq "Eνωσηξ (Koμιroυνtστ6ν, τηζ Γιουγκoσλα6iαζ, 6 Tiτo δdλωoε δτι <τδ d?,λειμμα μδ τi δυτιxi dγoρd dμνε σ](εδδν aΦρητo}. ΠερiΙloυ τρεiζ μηνεq Ι5στερα Ζιπ,αiτδ τδ oυν6δρ1o,δ Tiτo δdλιr,σe'π6λι oιd Σλo6ενfα: <,Ιδιαiτερα εμεiq gxoυμε μεγdλεq δυσxoλiεζ σιlζ .μπορ1κtq dντoλλαγdq μ. τtζ xi;ρεq τηc Eiρωπαixηc Ko1νiq ,Αγoρdξ. 'Eδδ τδ dλλειμμα τoδ tooζυγioυ σδ 66Φζ μοζ εiναl πoλn μεγ6λo κoi αιjξαiνει συνεΧιig. Γ1, αr]το πρ6πεΙ ν6 μιλdooυμε πσλ6 σο6αρd μ, αiτtq τiζ x6ρεq. Ιτoλtr.δqaπ, αι}τδq μdq δπ6σioντα δτ1 αiτd τd πρaγματo M κανονΙσroiiν, 6τr oi εioαγωγδq dπδ τl] Γ1ουYΙΦoλα61α θd εiναι μεYoλΙ]τερεq, μd aπ, 6λα αr]τd lijζ τιjρα τδ δφ€.\oξ μαq iταν λiγο. .o εναζ ρixνει τδ φταiξψo σιδν δλλoν,, Kαt τδ eλλεΙμμα σιiq dμπoρ1κδξ d\τολ' λαγJq μδ τδ θξι,yιεpικ6, πoJ 6 Τiτo δδv τδ aναφ6ρε1 σ, or]τδ τδ λ6γo τoυ, ξeπ6ρασε τδ Ι9π τ6 τ6oi,ερα δrεΙ(ατoμμrjρtα δoλλ6ρια. Αr]τδ εΙναl καταoιφφι} γt6 τΙ1 ΓΙoυγxoσλα6iα' .o\ { xιilρα B,ρiοκεταl oδ dτ6λειι,lη κρi,η καt ol πλαiιδq

aa

i|Διιζ6μενΓq μοζεq ζonν ο} φlωι,ο, Πολ.\ollloυιιoo\οΞor. a*π",. π,ΓΙoiMα1o1oιq δρ6μoυqη.rεjoνοll,'i,.i "ι", ιε.yιcρ,"ο, ,o Ti|o. δΙr μ6\o ,ξJε| ανcινaυρ,oει .,i.]J," μo ,liιι\ lη -o μετα\6σrυση. αδιo ιδ,{οΙrιολΙσΙιΧδφαινομε\o. l.,':.,*-

η" " '

RοΙ .ο o\οΙr υx Θ,i.

Σr

μα

οoσ|ο-\ιστlι< η lωρα

παρdδει δπ6ρΙε1aνεργiα,Ι{αiτδ πΙδξε,Ι<6θαρo λJl"","l Ι Γ ,oξ ι , 'a Σ δ ;';J.;,";δ..,r l ν\α,.n θ.,' σεηl νοιi .{ λ6 αι .ο, ρ,σΙκα' .il,,.,""""\.*'"ι. :(;ρεqnοι oUμnερΙ\α6ο;νΓ|α, Γονιοιi o,.οl'/r rloυγxoo\oο;α.nnοo,lε' xω δημlουo\εiια! oπδ ι i. 1dνJl rc... σΙη Γ|oυγxοο\α6ioι,π6ρχoUν ';;;i". },(οloμμι]ρΙο ||,,ανοn..,ou,ιo,o δνεργoι ηοl noνω dπδ l.3 στnν'oμoσrιoν.,.... *ι ην iργoι ιxli ιoυζ δυνομη "",,ι"υ" tiελγιo. Tοiλiα Ιnn.6τονοι]ια,ν,tμi i;,;"''", ;;;;; 'δ 'i κolβ(oυι θεσ"Ιc ι,.*δ ,"e,υ i περloυoioτδν dιΦων πon δ ov oi iδρnυo,ο τα ;;;;'ti,,;" i αιiq .nlxnoioεlc κοi κ6Θε μ6ρα Χαi aγαΘε'v iΨζ6νovlαι i.,ic .,, "o*,ol,τl"6ν Rαt ιδ πo6ταν oi xρεο-τκoτqμ6νεζ.JιLΥεrρriσ.ιζ ;;;.;;"*' δ iΙ]6ε6οΙιitνετoι δρ,Φoονταr καιδ xrλl6δεq, ;J6δ,;..",.

αnτοδιαxεiρl. i",."J. ε".i ωo.ημoτηq<Y,oυ}τοσλd6ιxηζ 6 Kαρι'ιελη γρ6φειξε. .}"i, μa u"γα| u,*οoο.KoΙ ",λ,ετr ;ε o*'αloοxi συ\θjκεζ.μαq σιiζ αiτoδroiκηoη tι *ο al,""η μoμρi καt &φρασητηc πdλnqγιδ τil λευτηqεργαoiοqκol τic "i*, .""'a λυ εou<ω""",' rηnτi λεUτερΙδ oi{ovoμΙdl αJΙoτελεσμσ.lκη γlt., ην ;;;,;,;;*;.;i,oυ. (σ. t58), κotνωνiο, iπiδραΦ ιoυ σΦν .'_-s.Θ"r*-* φ\υσρioτi δημοnoρα,6ρο -.i ".l,i*tl μt μΙoγl&πxη -λ.."

vαγlα τon dοιlκot'τυπoυ, 6 Kαριτ6λη Ψεr]δετα φτ6νο'νταq .νoμttα\ .τη ω.,.δ *o". νd λ€ ε ι: <]νΙ} συ}ταwαοΙt xαl τΙiν .ργατΙnν,μd 66οη τtιν πρo. *α-,o*ιρλ .ον δ'n<o'uψa.ων εργαοlo τoυc.il κorνωνiαμαq ;..'.--."-ημdνη ;;";;;η dλευθε3,'.,,ω* ""o""ε* τΙζ διοστ6oεlqτiξ πραγματικηζ τη.: σΙωεlq iλι<δq σ.iq αoc.-π, εργ*ω" καi 6ργαζoμ6νων

i.,J,'r".,i,,

δ aπoλoγητoυαrjτδζ Ι62).(oΙτi ζχεΙ]]π6ψη

rδν δΙo.ι'. .'i. a-** ι6ξηc διoν μl\6εrγ]d cδ,ctiρυ\,ση Τiν-.εioγαιι;ι,: ιιiι ελευΦερioζ ,". πooγμαΓΙΧiq "ji."," νd δγκoτολεiπεr itλευΘερiσ> τiν t""ργoq, i""'o",l., "a "ιλi καi τiv πατρiδακαt νd πoυλdεlη ouπατlxi .λ' ,rl*ε*lα 39


Ι{αi nνευματtλ1i

τoυ δr1ναμη σιoδq xαπlτα-λΙt'ι.q

τoδ δυτttιοδ

κ6σμoυ, η τΙ)ν <ελευΘeρiα,νd π\ριnνει Φρουc, νii nπoed. λετα σδ δt6κρ1ση ]rαi dYρΙα .λ.μετ6λλευo1'] απδ τ$ν πα-λιd καi ν6α μoυγxoσλ68Ιttη aσnΙΦ τ6ξη, καθδq κd dιπδ τΙ)ν ξενη dσιΙxi τ6ξη,

dιζΙoνΙστlxil"dναx/λυψη> δ3ν iταν dλλo παρ6 μa aνnγρα.pτ) τιiν dναρxD6ν θεωρΙ.iν τoi Πρ()υντ6ν (αi τoδ ]νΙJτακo6ν1ν οiτoδlαxε1ριοηl xαi τδ <iργooτ6σxετ1κd μδ τiν € p γατι{il

σΙα τfr,νθργατδν, ,τo6 ξεσκεπaσηι(ανaπδ καιρ6 καΘδqκαΙ μtd xoντρo(oμμ6νη τιλααιoγρdφηα,l τo]ν dληθΙν6ν iδεδν τοδ Mdρξ καi τοi Δ6νιν σxετΙκd μδ τδ κρdτoc τηq δΕτατoρiαζ τoi πooλετα016τ0υ, .o Ι'dρλ M6ρξ dγραφε: , . A'dμ. oα

δ.

Β

αυ:aoLα'/'Ξ|)''Cη ' Ζ1'L 0L αναρ7-Lχeζ

α.πa9e'.ζ CχετLι'ι' ψε τa 7ρα:οζ. ι a Ξ\Jν|.χaζητη|ισ' στη | Laυτlοc ^αaLα Στt Γιoυ1.κoσλο€iα δδν iπ6ρxoυν δργαι.α τηq κρατlxiq .Yπdρxει Bξoυoioc οdv πρJt.t,.]ΙατικoΙ;xπμ,οι-lπol τo0 λαon. μ6νo τδ Yραφε1oκρατxδ oiαημα, τδ λεγ6μενo coυoτημα τδν d}.rmρoσιi,πων,, πoδ nαρoυσt6ζετοι σd cρoρ6αq τ6xα τoi συσrΙiματoq Φq iξoυσiαq, μ, αtτδ δδ Υlνoιται εκλoγδq d\τlπρooiilπων γιδ τd δργανα τηq κρατtxiq tξoυσiαq. oi τlτπoΙ πρoσΙlαΘonν νd τδ δικoroλoγiooυν ol]τδ μd τδ δπιxεiρημα δτι ιοxα ιδ δι,ruρooωnευnκd δργοιo εivοl dκφρoση loδ dσικoυ κoΙνo6oυλει'ασ]roi rcl τoδ σo6Ιετlκoδ σοΦcιλσaxoδ κρ6τουq πoi, σ6μφΦνα μ, αiτoljq, εIxe μετατραπεi τ6Ια δπδ τδ Στdλν σδ θεσμδ γραφεtσ<ρατlαq καi τexνοκρατtαq. ΣτΙ\ ΓΙoυγxοoλα6iα ξ6γραψαν ην πεlρα ιjiν σo6iτ τδν .ιντtπρooιi,ττων τδν δρΥατlnv καt aγρoτinν, πoΙ) 1δρυσε δ Λ6νlν μd 66οη τll μεYd\ πεiρα τηq Koμμorjναq τoο ΠαρΙσ1on, γΙατi αr]τd Θεu,ρΙ1. θηκαν dπδ τo,)q γloυ't'κooλd6oυc ρε6ιζloνrτδq φoρφδζ κρα' τxx'jζ δργliνι,σηq πoδ δημιoυργoδν πρoσlr,τΦ .ξoυσiα,. ,Avojττ6σσo\ταq τi ρε61ζΦνισnπ) iδ6α τo6 <εiδπon σoαο-λ]σμoδ,κατd τd xΦν1α τoσ πεν{ντα, ol τΙπxol διατ{ρυξαν anδ τδ ι{ρατ]κδ σoσtαπαγx6oμα δτι παρa1τηΘηκαν δμ'n(a λonxδ oυοτημα καt τδ dντlκατ6oιηoαν μ, tνα κι1πoιo νdo oυo.cημα, τδν cα'Jτoδιαxaρlζ6μενo ooοlαλoμ6ι, 6π0υ 6 σoo1αλ. qlδq xαt τδ κρdτoq εiναl ξ6να τδ tνα μδ τδ &\o Anτii ,ι ρε.

Φ iιy

ια| td ιι6 τ ιxη

με6o7d6εi i aεριoδoζ nρι)τηg xoι'ω'ιαζ Φi x σι i μ''αsα ιιxη

xα' , η"

τo' ;fld'αααιι'oi δε4τερι. Σ' αiti n' ρ ' oδac'

xoP ιd v nlιxi

ιoοd . iα

τ'ζ μ.τddχηPαaιdμon τi' aεριoδo afτιΦoιxεi

aσ i. δ xρ nrοζ d n' i:

ιiζ

'.'

' oιι. ιy ' ] ρι'iδω δi μnoe.z 'a .ιfα. d,\to,aed iπαvαατcεiικiΙ διxτΦoρια τoo πρoλ€ τ αρ(iτΦ..r).

Tδ πoλτΙxδ ο6σημα τηq iσoσΙoλ1σrΙσζ oiτοδlαxεiρισηζ, ατt Πoυγι<οoλα6lα δι μ6νo δJν 6xεr τiπoτα τδ κoΙνδ μi τi δΙΧτατoρlα τoδ πρoλειαριdτου, μ6 dνnτdooετα d αnτη. Anτδ τδ oυαημα ωγxρoτIiΦΙrε με 6dση τδ παρdδεΙγμα τηq δΙoΙrη' ,EνιJμ6}υν πσλ1τει6ν τiq ,Aμερικic. .o τΙκηζ μηxανηq τ{nν !διoq 6 Kαρπ6λη, d\,αφερΦενoζ σrδ μoυt'xoσλα6!ι{δ ωσημα Cαrjτoδlαxεiρiσηq,3γραψε: <..,Mπoρoiμ€ νd πoδμε δτ1 αiτδ τδ oioιημα εiναl Xγo rnδ κoιτa σΦν δργaνιFη τfrc 6κrελε,λμερnΦq Πα.Eνομ€ν0,v Πoλιτε1iiν σιΙΙ<frc.ξoυσiαζ τι,ν Φζ ρd τiζ Δυπ<iq Enρι',ηq...> (σ.235). Συνεπιnζ' 6γαivει ξεΙ{dθαρo,6n δδln δδv δρνoiιταt τδ Υεγ0ν6ζ 6τ1i δρYdνιJση τη,qμoυγκοoλd6κηc ι:υ6tρνηoηq εlναι d\ηiγpαφo Φζ δpγaνu,σηq τ6ν κdπιτα.\σrΙxδν κυ6ερνtioεων, )Ιd Xεiνo,Ιo6 μπορεi νd συζητηθεi εiναl τδ ζητημα: πoιd κα. κυ66ρνηoη μΙΜΘηκαν περrσo6τερo, τiν aμΘρ1κ6. πlταλαιx! νrκη i] καμd dλλη δπδ τiζ Ιο6ερνlioεζ τηq Δυπκiq Etiρ{nπηq. Kαt o, αιjτi τη συζdτηoη δiνει λnoη δ Kαριτ6λη 6ταν λ6εl: πdρ0ηκε σdν δπ6δε1YΙα δργdνι,Jσηζ η θκrελεσnxi dξoυσiα

τliν .Ενι,μ6νωνΠoλτειιnν τfrc'λμερrr(ic.

(ι) K. Mdaξ *ιn,Φ. "pν.γ,ελg,Διαλ9,τd gaγα, i.iμoζ ΙI, σ. 2a. Tiaαγα, 1s?5. (,Aλ6. Φ.δ.).


oi δπ6ιΙ,ε1qτ6ν γΙoυγκοσλ68ων ρε6tζloνΙσrll,ν oτετιxa μ} εiνoι ,ι\6ρΙα δναρxικ6ζ, E1νol γνιrαιδ δτ1 δ aναρxρ6τοq τδ :ιιoμδc ζητεi τ{ν θΕ6λεlqη κ6θε εiδoυ.] xρ6τουζ, επoμενι]q ΙrαΙ τiq δΙxτατoρiαqτoδ πρoλεταρrdτoυ.Kαi οi Υι0υΥΙιoσλ66ol ρε6ιζloνιαιδq θξ6λεrψαν τtr δΙxτατoρiα τοδ,τρoλεταρlaτoυ καΙ γιδ νd δΙ<αΙoλoYiσoυναnΦ την πρoδωiα, μl,\oδν μd δυδ .ρ6oεΙqτoδ σoσΙαλισμoδ| τδν (ιrρατxδ σoααλtoμδ, t(αl .ιΙ πριiτη φ.1oη' oοοlα'λloμ6,, τδν <πρα}μαιtxδ oiμανιαιlκδ ]ιρ6ν1α Ι]στeρα oιjμφωνα lι' αr]τoΙjζ, περ]λα6αiνεΙ τδ 'Ιρd,ιαi1 δtxτατoρiατοδ ι'π6ρxει

aπδ τi νiκη τiζ δπανdσrασηζ6ταν

πρoλεταρlατoυ, πoδ &φρ6ζεται σιδ (.τατrl(o-γραφειoxροτι. 'ιΙ δεr]τερη φ6ση Kδ, κρdτoq τδ Ιδ1o δπι,Jq σιδν κoπrταλoμ6. , oυ ζ ε n ε ρ o σ ! o .o ξ Ι o J ,i ι ο τ i R o - \ ρ σφ c]o κρ α l|κo δ , "iνor η φ oοη

κρ6τoυc καt { dνnxατdαrαo{ τoυ μt τr1ν <Φεoη δημoκρατiα,. lνΙ'αι]τδcτis dπ6ψεls oi τΙτΙl(oi6xΙ μ6νo dρνonνταl τiν .1ν6γxη τηζ δL{τατoρiαζ τoδ πρoλδταριdτoυ σrδ ooσιo.λrcμ6, .Lλλd Θ6. τoυν τi μd θνdντΙα σιilν t1λλη τiζ Jννoiεq σοο1oλσrΙκδ κρaτoζ' δDιτατoρiα τoδ πρoλεταρΙdτoυ καt σoσιαλΙσιtκi δημoΙ(ρα. τ{α. Δtν .jπoλoγiζουν τδ δlδdγματα τδν Ιaαoακεlv Φfi μαρξrcμoσ . λενlνΙσμoi, 6τl o, 6λη τiν iστoρlκη περioδo τoi πε. o6ouατoc dπδ τδν καπιτα'λloμδ αιδν κoμμoυνlομ6, τδ σoσΙαλ. σιtκδ κρdτοq δυναμιiweι ουνεxιiζ, γi αiJτδ 6 E. Ιζαριτ6λη δλo€να γρ6φεt δτΙ i κoινωνiα oτ{ ΓΙoυ1,κα,λα6Ιο 6ooiζετα Σl]μφωνo καΙ λιγ6τερo σιδ ρ6λο τoi κρατ]κoi μηxανlσlΙoi. 6αδiζει τ6xα μ, αr1τδν τ{iJραοτil ΓΙoυγκooλα6iα τδ κρdτoq πρδζ τiν .ξ&λε1q6 τoυ. λ]Ι6 μδ τi dιντ!κατασιεi δ Kαριr6λη τδ ρ6λo τoδ Χρατικoι} ερ. ιηxαν1σμoi; Tδν δντlκατασrεi μδ την αρωτο6oυλiα τδν (,.. τηq κolνωνiαc μαq tl παραπ6ρα λε]τoυρΥiα vατ6ν, t Λdε1| tid 6αoiζεται 6λo€να xαi λιγ6τερo σιδ Φλo τoδ κραΓ1κοi μη. xανtσμo6, καΙ 6λo6να καi περΙσσ6τερο σrl| δ6ναμη καt τηv πρΦΓ;oυΙο |.iν ;ργο|.!1ν,,,,lσ, 8l, Πoρ6λo\οξ συ]\oγ|;6ζ: \n μ]λdqγ6 nρσo60υλiο l{nνiργαιdν. πρdτο οΙ, δtrα πρεπει oi θρΥ6τει] νδ εiναι θλεliΘερoι κoi 6ργανtliΙ6νo1,ν6 iμn\ioιlοι δΙJ ξοΙ6θορ.ζ 6δηγi.ζ (οi να nοiρνo\lοΙ αΓo.ε. \εouοnxα με.ρα γ,d Ιηv iφαρμoγi αi|δν Ιdν Γρωτo8oυλ1ι,;, Πotδc doιoλεiταl oη ΓιoυγκooλαB1α μd τ{ν 6ργdιι,loη 42

|l;lv iργατ{nν,πotδq τoιq dμ,τν6ε1μd ξεκdθαρεc δδηγiεζj (.Ι{ lιn lα5lαχειρΙζΦενη κoιν6τηταl, λ6ει 6 Ε. (αρντdλη' xρηoι lιlllordjνταc μ6 iιφηρημ6νη φ6ρμoυλα, Tδν κυρi6τερo ρ6λο ri rπjτδ τδ εΙδoc κoιν6τηταq τδν dφΙiνεl σrδ dτoμo <oτηνδνωtl/:νη αiτoδιαxεlρlζ6μενη .ργασiα τ6ν αυμφερ6ντων τoυ,. ,Ι'Ι ()ημαiνetαnτi d αnτoδlαxαρlζΦενη ενιJoη, τliν συliφε_ 116νιυντoδ ιiτ6μoυ' πori τiΘετΦ σιδ κ6ντρo τηζ γ]oυYκoσλdBL κηι: κolνωνiαq, δJν θξηγεiταl τiπoτε xαθαρd, μδ 6κεiνο Ιτoυ llρod6λλει o, oiτil τiν iδdα εiναl δ dοτικδs aτομΙx1σμ6ζ,πor) Ι1Ι,(lil)ειιdι.ιπ6λυτα δxα1ιitματατoδ aτ6μoυ σΓ]lν 1{oινωνiακcιi liν πλ6ρlα aνεξoρτηoiα τoυ οπδ τi1ν κoινιJνiα, τiν τσIoθε' ιηoη τδv aτoμΙκlnν συμφερ6ντων πdνω aπδ τd συμφερoντα Σ0μφωνα μ, αl]τδν τδ € ε ωρητ]Ιδ, πoυ δπΙτρ6πεΙστδν Διι]τ6 του τ6τlεc κρioειq, i iν1σxυση τoi κραιoυq καi τon μηxανlσμo6 τoυ εiνα1 xαραxτηpιιlαxδ τδν μoρφrυν <τ6ν ooσιoλΙσnκδν nαραγωμΙιnν σx6oειυν με 6dοη τilν κρoτxi iδloxτηo(α> (σ,8),6ν6 σdl ΓιoυγΙrοσλα6io'λεεΙ, σιil θ6oη τoδ κρdr.Σ]c M tνoπτrjσσεταl δλ06να καi περΙσσ6τερo τδ πρoτσδζ τiq ΔνΙoΧυσηξ τoδ ρ6λoυ (α\]τoδΙαxεiρtσηq, το' εργαζ6μενoυ aν. ι)ρd}Ιτoυ. Συνεπδq, o,tνα πρα1μαuτδ σoσαλισnκδ κρdτoq' θτιαΦpη καt τ1 Ι!πoυ tφαρμdονται η μαρξtoτΙα] λενινlαιιΦ πραxτΙr<i, o1]μφι,}να λενΙνlστrκtl επανασrατΙtαl μ, αr]τδν τδ {φιλεiτερoq καl κrjμoq νd εlνα λ60oφ0,, δ li,,θρι,Στoζ δδ μπορεi σιi γtoυα$τ6μoτo, dν6 od τf]c τιjxηq τoυ, μd μεταrρ6,Ιεταr παΙρνε1 <αiτoδιαxεiρεη> 6 ρ € γαζ6μενoq μεY6λη γκooλ661Χη οηrαoiα xαΙ dxρ1ffiq d orjτi τiν (α.]τω1αxεiριση,, <σrδ δη. lroκραnκδ μηxανιφδ τiq d\,τlΙΦοoτi,πευσηc τiq μoυγι(oσλa{}1κηcκotνωνioζ, κoτανoei τδ μεγdλo τoυ ρ6λ0! πotξ τdξεΙq /)1αρooωπoiν αι]τd τδ κρατlκd δρΥανα, dπδ πold iδεoλoγlα Ι(αθoδηγoiνταΙ,σδ πotδq d,ρxδζ oτηρ1ξαν πl δρ6oη τoυq κot oΔ πorδ φ6ρoυμ λoγoδoτoiν; ipυσΙΙ(d αiτd τδ δρωτ{ματα μ€_ νoυν xωρlξ ξεκd€αρη .lπd\τηση, ματt κdΦε dηrρι6ilq aπ6\,εηση ο, αiτi τiν κoτα1Θυνoη θd δρtxνε φiiq π6νω σιδ μoυγκοσλd. ιΙκo καπlτολοτ:τδ πoλrει<δ σiσημα. .o Kαρντd.\η,Χωρiq νd κ6νει καμd δl6xριoη γrδ τi εiδουq κρ1ιτoq, κ6μμα ij oιiαrημα dxεl τδ λ6γo καΙ κατηγoρ{ilνταq γε-


νtκδ τδ κρdτoζ σdν dντlανθρu,τ]oτtΙδ μ.νει πισιδq στiζ aναρxlκδq Θ6σειq,15τανγρ6φet: 3Δ} μπoρεi ν6 φ.ρet τiν εnτυxiα σιδν dνθρωπo oUτε τδ κρ6τοq,οsτε τδ ωσιημα' ol5τε τδ πoλι τΙΙ(oκ6μμα, NΙ6νoν δ iδloq 6 iiνΘρυπoc μπoρεi νd ιρερεΙ την εnτυxiα στδν εαυτ6 τoυ, (o.8). 'Eδω πρo6dλλoυν dρκετd ξε κaθαρo ()1τ6σε1qτon αl]Θoρμητoυτηq aντιμαρξΙσuxηζ θεωρiαq τiq ΦoσΙαfuoτtΙiζ αt]τoδtαxεiρ1σηq,,συμφωνα μδ την 6πoiα γιd ν6 πραγματoπoι{oει i iργατrκi τ6ξη τoιq π6θoυq τηq, δδ xρεldζετoι νd εiναι 6ργανωμ6νη o. ΙιΦμα καi σB κρdτoc, γlατi μδ τδ π6ραoμcιτοι xρ6νoυ, καi πλανΙiμενη στd oκo' ιdδι' μιd μ6ρα Θ6 πετυxεl τiν εnτυxiα πon ζητεΙ. ΓΙιι ν.ι πρoλ66εt τδ θριilτημα: dφoi τδ ]ιρ6τoζ δδ xρε16ζετol, γιατi τ6τε δΔν θξαλε1φεται α']τδ oτΙ) ΓιoυΥκoσλα6iα' δ Kαρντ6\ γρdφε1l "Tδ κρdτoq,,.πρ6πει νd παρoυo16ζεται od διαιτητηq μ6νo σ, θκ€iνεq τi.i περlτπιiloειq δταν δ} μπoρεi νa πραγματoπoΙηθεi { oι-rμφωνiα αnτoδιoiΙqσηζ, δπ6τε onδ Φν liπoliη τ.}ν ξoινων1κε!ν συμφερ61των εiναr dπαραiτητo νd παΦεi μ6 .iπ6φαση" (σ. 29). KαΙ γιd ν6 6π0δε1ξε16τι τ6xα { dν61,κη τηc &αΙτησiαζ τoσ irρdτουq μd τil λiση των δ1αφι,JνΙ6ν γivετΦ οπaνια αtcθηttr λεεΙ 6τΙ {,Ι{ ελε6θερη aν' ταλλαγil τηξ δρYασiαζ Afi1δρa or]gtοστΙl(d σιil μεiΙt,ση τδν dνταγωνroμ6ν dνdμεoα oιi oυηoτικi xol τltν Ιrvευμαnxi .}Ι πνευματΙxη δργασiα oδ τ6nεq σ]ι6σεtξ δδν εΙναt θργασiα, gνα dπδ τa συ' aνιilτερη δπδ τη oιψατικ! δργασiα, μd μδνo σ.ατΙΙtι στolxεiα τηq cλειjθερηq 6νU$6νηζ 6ργασiαq xαt .λε6. Θeρηq a\τoλλαγiξ τd,v δ16φ0ρων μoρφδν τiν aΙoτελεσμ6των τfrq θρΥαoiαζ, (σ. %). Στδν καθ6να ποi δια66ζεl α'jτδc τic φρdoαζ, γεννldταl τδ Eριilτημα: δραγε, γΙil τδ γιoυγκοολd6ι κo κolνωνlxδ καθεαιδc 3xε: τδ λ6γo δ ουwραφ6αc; Π6τε dραγε μεrιiΦκαν αιi Ιιoυγκoολα6iα oi dιιταγωνlομol dνdμεiρναoιot oo στην n\FυμαιIxi κo, τη σt,μoτ|,{η .}l πραγματlκ6τητα τiν dξελiξεων σιtl Γι0υγκ0σλα61α .ι' ,Aνdμεσα σΦν τNευματΙxil κoi τη σω' πoδεixνει τδ aντiΘετo. ματrκil dργαοiα l]π6ρxoυν oiσlιiJδΙ{εqδ1αφoρdqπoυ δ} μπoρεi νa περtoρlσ.onν μd λ6για. Εlναl παρ6ξενo ν6 μ:λ6εl rιανεic γΙd τδν περ1oρισμδτδν dνταγωνtσμ(nνδνdμεoo oτitν πνευματ1ι{Ι)καi τi σωματtxη iρYασiα σιδ γloυγκoολd6*o κρ6τoc, δ"

dιαν εlναι Υνωoτδ δτ1 cxεi μ6νο i διαφoρδ τι,w aπoδoxniν νa xωρΙq μrλfσoυμε δ]ανooιμενo, udμεoo α.ju θργ6η καΙ τδ ac 6iλεc διαxρigεΙq, dφτασε σδ dναλoγiα 3να μd ε1ιrοσ, ''ι ιιν - 6χt 1(αlπεorσσdτ€ ρ o. .'].oδιo'"iρloη orην rνιμενη iργαoiο, o Κctoνιελη "iη, ι1r Θεωρεi odν (,.. πραγματΙι(li ιλΙq 6dση κoi γιd τilν αnτo' κo|.'ιoπηoη oΦu κoΙνιΛlο. δη\αδΙiσiq κoμctνtκo.Ι1o\||ΙΙ<tζ ..oμτ)1ν (ρoι|κt δrδ iξoυσ|α Γtlι oi δnoi.c dσxoιν |o, '",η,"".J. .η' oυα'lovδ|σ. καθωqlιoi rηδ ιην ,,oανr;ο1ο ,,",i" ιαl ηoη ,;",εημ*ρo..*;ν διxo|U,μα|ωνlων θorοζoμειων τiq κor. δηλαδi κρdτουq, τo6 ι;ν πoλlτεiν οnl διακυ66ρνηo-η .EΙ αr]τoδιoiκηση εiνα δλΙΙi 66ση xot γtδ τiν ανaνι,ν1αq. oιiv &μετο\λευoη 6λωv tργαιη σo δημΙoυρ\ot] πιυtη loδ ιdJνΙιo'νωιtΙ.iινu6οων,..oιo,2,+l.xoi πoΜ}q ιεr|]ζ φροoειζ, Θ6λοιπαq ν6 παρoυoι6iτεl τi λεγ6μενη αr]τoδlo-xεiριση <α' οdν δλκi πρoijπ6θεoη τηq dωριi,τΙνηζ εiτυxiαq πoδ τiν νακ&λυψανι τλ μεγ(λα κεφd-λ.ιασΓi Γtoυ\,Ιιoσλα6iα, δ f.ctρντ6λη xjηoιμoπolεi 6ξεζητημ6νεq φρ6oειq καi μδ txxληotα.

δ} πonκλιbθειπoλδκαi σα)νπραγματικoτητα *,-il γi".J",,Aρoδ16ζεl <.π1. τδν dντiΘετεq lδ6εξ σxeτΙ(d μδ ooo.oλ"μο,, xρησιμοτoιεi μακρoσιελετζ iΧφρ6-n,ou.*δ ω ε-., αιδ λcγ6μετd roυ fvo τ6xo 6αθυ κοt φlλo"",Ι''t. νoημο, σoφ1κo i τοι σΦν πρ6ξη ιδ γιoυγxoολ66ικo Md πδζ nρο\,}oroπol€ .AΙoντdlι ιαζ o. αiτδ rδ .ρ{nημα. o Koρν('AJl. αnΓi την δ. "uαημ"; "oλ",*δ o.' ι"o*ρ",μενoc ν6 δμoλoγriocr: ,ελη "i' πoιrη τδ tδΙo ιδ συσημο εxεΙ,πdρα πo\'λd 6διiνolο oημεio, σεrρtι αΓδ dδυνoμiεζ σπ1 λειloυργio ιδν 6ριη.l .lε"υρη νανιnoεων κοι l{nν Θεσμdv ιot] πoλτrΙ<oδμοq συσrημοτoqμc ioxυρδq πηδiκlo δημoυργεi ιilν πεπolηση 6l| dxΦα δρoυνgxουμε nεoi, 6α νδq γροφειoκρoΠσμoδκoι lεxνoκρor|σμoδ. λ6εr,τiπoτε.

6 ε.,-η"η xαi δπ ll, αn,δτδ λ6γoτην πΜμμυρiζεΙ xλει 'i"-η δργανiiJσηζ ι<.αl δΠ uεolrο δoYoνα γρ"φ..*ρ"'i"μοq.

i,"'i- *δ' ω,,a ιoυq,dπ υn6ρxoυνno}λ6 (Γνα κοl ΠoραλληλΨol σιil δoνλ6, 6τ1εiνα dνεΙΓ.υγμ€νεc dδiνατα oi μoρδργανα αiτoδι. λυiεημ.-ρ.i.*πc Eπlκoινωνiαqaν6μ€ σ α στδ

Jr-"-.

""r

τδ κρατrτiιδργανακαt σ, δλη τiν κotνωνΠιi 45


δrdρΘρι,οη,6τl ixουμε πoλλδη xοiιρlεq καt μl) dπoδoτlκiq 6τΙ πολλδq φnρtζ τiq συγκεντρdEε1qκαt τiζ aσυγΙ(ε\,τρd]σεtq, πoφaσεlζ δiν τiq πρ0ετοψ6ζ0υμε nρκετδ oπδ dπαγγελμαπκτ) dποiΙη, ι]α 6 πoλiτηc σιilν π6λη γta τd δuα16ματ6 τoυ πoλ\ic ιρoρic ξεπερνdεl μδ δυoκoλiα τd διolκηnκa iμΙ6δtα κ'λr, (σ. ,Aφoι τδ oioη]τα (αiτoδIaxεiρtoηζ, εiναl πνιγιι6νo 193). dφοi τδ RρατΙκtιxαi δlolκητlκd δργανα στδ Υραφε1oκρατtσμ6, κλεiνoνται σιδν δαυτ6 τoυc, παiρνoυν anoφ6σε1ι]xωρiq dξiα ι(αi Jκoψαν τil oυνδεοη μ} τoυq πoλiτeq,πoJ θdλουν νd ιιλd Ψoυν τd πoLλd xdλα τoυc, τ6τε oδ πoΙδν xρεldζεταΙ αnτδ τδ oυoτη1ια,iκτδc &πδ ι{ν κλiNα τoδ Tiτo; Πδq αiιoκυ6ερνorνται oi γloυγκooλdBol πoλiτεq dιpοi δ} μπoρoδν νd ξεπερaσoυν τiι 6ιolxηπκd Eμπ6δlα,j Παρd τi μεγaλη θτnΘυμiατoδ δto66' λoυ νδ μil δε1ξεr τi]ν onρd τoυ, παρd τic επlφυλdξειq xαt τd σrρoγγυλdματα πo.) κdνει 6 τιπκδs iδεoλ6γol]γΙd ν.ι κριψε1 τdι xακd τoi συσ.iματ6q του, μoλαταδτο, καi μd 6σα πα6 IδΙoq' I aλ{θεlα μαΘαiνεταl. ραδ6xετo] .o καρ\τ&\η Ιρ6φεΙ: ζKαΙ i δΙdρθρ.Jσητ{iν συνελεriσεU}ν τdlν dντtΙρooιiπι,ν κιιi 6 τρ6πoq λιiipηq τinν aπoφ6σεων σ, αiτ6q, δργανιiνoιταl Jτoι πo6' κατ, aρxi, θξαoφαλiζoυν τδv ltγετικδ ρ6λo τηq 3νωμ6νηq .ργασiαq σ, 6λo τδ oυoτηlrα Μψηq τιτν κρατlΙ(υJνdηoφdσεισν, (σ,,4-25), N1'αnτ& τd λ6γ1α θ6λεΙ ν6 κdμει gνα τ6xναoμα μ6 νd δεiξεl 6τl τ0xα (oi συνελ€ i ' σε1q τιnν aνππρoσιilπιυν>, πoδ oην πραlματlN6τητα μoldζoυν oυνμμ τiq συνελεiσε1ζ πoυ δημo6ργησαν τtι xαπlτολααιiι δικdτo, δπoυ oi dργdτεc μ6}η πiν συνδur6των xdνoνται σΓ.ι λ6μα, μπoρonν νd eκτελεσoυν τiq λεlτουργiει] τοii Ιrρ6τoυq. Γi or]τ6, συμφωνα μδ τδν Καριτ6λη, εiναι περΙττ6 τδ }ιρaτoζ τiζ δπτατoρiαc τoi πρoλεταρ16τ0υ, ,Eδω, φυοιx6, δδ μΙαiνει ζητημα dντΙκατdστασηqτon 6ν6. τoδ πρoλεταρ]dτου' πon κατατρoμ6ζει τt\ν δlxτατoρiα ματo.i aστDd] τdξη καi τδ ρεBlζloνlo]16,ιι. τ, δνoμα| Φυνελε6σεΙζ ,,or1, .δω πρ&€ 1 τα1 των δνππρoσωΙων}. YΙiι τilν α,lλαγi τoi ταξκoδ xαρακτfρα τon ooσΙαλ!,ιΙκoδ κρdτoιlq, δτσΙ πoι τilν.ξoυο1α ν6 μl) τiν dxεl i iργατιxil τιiξη, μ6 il ν6α doτtκil τdξη, Δdν εiναι δtloιιολo ν6 καταλd6ε1 κανεiq 6τΙ μ, αnτi] τil σιdση, oi τ1τlΙ{οiθπlδlιnxoυν νd δι<οιoλoγι]ooυντδ δρ6μo τηq 46

εoo στρoφηc πiσω oτδν καπιταλoμδ καi νd νομΙμoπo(ooυν, τoυq, l:iναι δυνατ6,τllν πρoδooiα . τδ δlαB6ητooυαιημ6 τoυc οι..".i' γ'ι,t. "oρoυσt6σουγ αrjτoδιαxεiρtσηq,od αωoιδ καi irπoδεxτ6, .πl ""o"-l'o.*ηq ιδ iντlπαραθ6τουν oτtrν aoτlΙΙ) δLxτατoρfα καi σιil δατατoρiα .oο ,'ρoιu.oρ.a-ou, Θεωρonν δoγμαuκ6, 6λα τd dλλα πoλι xωρiq νδ Χdνoυν δ16κρΙση&νdμεσα σιδν xα..-a λ-ι,.*, ,Λφοδ Θασρoσν τd δνeιρoπoλirιταλrouδ καΙ iδ oooιαλlομ6. να ιrατ6 τoυc u.,oααλlστ'κδ σiσιημα αiτoδ1αxεiριoηζ>,γΙd .iπoδεiξoυν τiν nπερoxJr τoδ oυoιiματ6c τουζ, τδ συγκρι νoιrν ut ιδ καntτολ1σΙιΧδ xo|νUJqRδκαθεσnnζ. ,Dυoικ6.oi lloυγιooλιi6ο, ρε6lr,loιroεnδ} ||πooεΙνο μη ..π'xρiνoυν, τj κoiνo6oυλευ."δ πoλlτικδ σιiστημα τiq aσααπoλυxoμ' κfic κoινω"iα.i' πoυ δ καρντ6λη τδ πρooδιορiζει odν ,ιrατΙ δlαφoρεπxd Θ6 ξεσκεπdζoνταν {,dν n'*i'*δ, "u-ημo, noU τoν κρΙl|ιo0 οσιΙιorj torνo6()υλ€ υ τ|σμoυ. lτooιnolx,δc κoραν onαιηρd δ M6ρξ κoΙ 6 Λ6vιν σ.iν επoxιi ιoUζ, Γ| οιlο δηiιilνoυν πδc εiναι λdθoq νιι θεωρεi κανειq 6τΙ τoιiτη I] μoρ. noλ|πκοι, κρdrouζ l(εΙ ΙαθoιΙδ Kσl αiιnν|ο ."i .ι "o.*o, noj ioρo*'ilρo, Etνα ποολ νU,σ'o6n δδv εjναι 6 καρυ6Μ, iδεoλ6γων lli,ν dσι'ν *ρ'.,*aρ.. nμ.oc τη δlο6ιiητη θ6ση σxετiΙd μ} τiν καΘoλΙ(&ιητα κot τilν αiωνt6τητα τoi καπtταλο,oι. bi κ\οolκo: ιon μoρξβμoδ-\ε\,ιν|σμοδ.οπoρ{'πoντoζ δπδεlξoν tr:ατημovrκδ ιic,δ.εψ.,c,ηq ooolα.λδημσκραιiοc. xαi 6n τδ κo-liαλioα"<δ συσrημα δiν rxα ι{αθ6λ0υ καΘoλxδ τδ δ πεθ6νει, νd *"ρ"".,1ρo, δτ1 εΙνοι πρooριoμ6νo Jω'αt]τoi dσπiδα καi πor) εiναι γ6ννημα καπΙτσλrστlιδ κρdτoq, ,ou-ηματoq, πρ6πει νd συv(μ6εi συΘ6μελα .oi; an.,ι"it.ο e""η loυ. νo i\η(αθtδρυΘεiιδ ,ιρα\.μοnxoooσrα,1lστι(o *";, ".η οuατημο,μδ δ"l Euo νoθευμενoσUσιημσ.noδ σδ ξεκrνoεto,δ τον καττπαλιoμδ καi σδ ξαναγυρiζει σrδν καΙΙτα.λΙoμ6, δπ0)q εiναι τδ γιoυγκooλ66xσ πoλtτlxδ σiστημα τic aα.jτoδιαxεi . .,ιi κ"ρu-αr.η ζκρ1τ]xdρεΙ} τδ dιστΙκδ κo1νo6ουλευnκδ σισιη||ο'μα iλoφρδ κσι μo\οrd, γ|αιι ιδν πoνο"|.\Ι.οl]|δ d. σιd οδμιoΦζ ιjΦ,ρo 6πδ l|ν κρlιrxη noυ cο',r,6"r6nζεl στil συσ.ηματoq, τoδ αiτon τil oυμθoλil ρ6νια κoi φετ'xoπolετ


Γ16 νd μεγo\o' δημoκρατrκiaνaπτυξη τηc dνθριΙ.τι6τηταc' πo]liσειαnτir τη συμ6oλiiσ} 6αθμδπoυ νd δxρl6oει rιλ6ρlα

. ο r l oροο, | ι ol ] Υο o o λ η ρ ο ζ l o U o η ||" ο |\o J ο στΙ κo J ιιo ι'o &]υλioυ καi γtd νd οπoδε1ξα πρoπoντδζ τΙ\ν iοργανΙΙ(li συνδεoη τon xolνο6oυλευτ1σμon καi τ6ν δημoxρατΙxniν δrα1ω' γΙd πριi,ιη.ρoρd παρα' μdτων τoδ dνθριilπoυ>, δ Kαρ\τ6\ θ6τει (i] κα,\nτερq ν6 πo6με dxρωτηρι6ζεl) τδ λΙ6ρξl αTδ καθεστδι] ζεi μd τi] συζiιηση, τ6τε πlnζ νδ κorνo€ o υλευπxδ αιαματ{oει τi1 oυ(r]τηoη; Kdθε συμφ6ρoν Ι{.rixdθε κoινωνlκδq θεσμδζ θδιi μετατρ6πoνταl σδ γενlx.ζ iδ6eζ κoi σdν τ6τ1εq καt κοοlονiζoνταl' τ6τε πδq μπoρεi Ι<.ιπolo οι"φ6ρoν, i] (6. πolοc θεσμδι] ν6 τεθεi πdνω dπ' α.]τ.q τiξ iδ6eq καi νd iπιBdλ. λεταl o6 ΘρηaIιευτκδ δ6γμα;... Tδ xotνoGoυλευτtκδ καθεσrδq dφiiνει oιiν πλεloψηφiα ν6 dπoφαoiοεl μd καΘετi, τ6τε Υlατi r] oυντρlτπlκl1 iξωκolνοBoυλευτrκτ) πλεlοιμηφiα ν6 μi .π1θU. μεi νd ΙΙ6ρεΙ iπoφ6oειζj, τoi λιdρξ μπiκε σd σφ{Στδ κεiμενo' αnτδ τδ σ6ΦεγΙα να καi γι' αiτδ εΙνα δl]otoλo ν6 xρησtμε,jσεΙ ο6v dπδεξη .Ιj iδdα τon λ'Ιdρξ, ξεxoμ. .ιrεiνoυ που δπιΘυμεi δ Kαρντ6λη.

ετoι 6πωqτtν παρaθε. dνεπiτρετιτα, μ6νη καi κoμματΙαομ6νη

σε σατανftd αnτδζ δ ρε61ζΙoν1στiq, θ6τεl o} Φφι6oλiα τδ dναντiρητo γεγoνδc 6τr δ Mdρξ ηταν dn6λυτα.ν6ντια σιdv πoυλημ€ ν ο xαi o6πto xotνo6oυλευnσμδ τηζ doπκiζ τdξηζ. Αiτi j] πρ0σΙτ6Θαατoδ Kαρντ6λη εiναiδπoτυxημενη, γtατi εiνα1 πασiγνωoτη η στdση τoδ M6ρξ, δ δπoιoζ, Ι{ρΙπι{aρoν. ταq τδ aσ(txδ κotνo6oιλΙo καi τilν aσιΙκi Θ€ r υρiα μd τδ μoiρασlΙα τι,-|νδξoυαfiν, δδν dxει πεi πoTδ νiι .ξαλε1φτoυν οi dντι. πρoσιl,tευτlxoΙθεσμοi xαi νd dγΙ(αταλεκρθdη aρxi1 τδν δxλo. Υων, 6πωq εγΙνε σιη Γloυ1,κooλα6iα, μi dxεl γρ6ιyει νd συγ. κρoτηθoiν ιιαi νd δρoδν ο-ιδ πρoλεταρrcιxδxρ6τoζ τ6τΙα dντΙ,ιρctσuJπευτ(δδργανα πoδ ν6 μi εiναl <τ6πoqφλυαρt.iν, μd πρα}-ματΙrctθεσμoi δουλdq, πoδ νδ συγι(ρoτoδνταΙxαi ν.ι δρoiν σ6: .

'

' ιoμoq.τι'i

ιai Φ',jμα

ξιτεx.εΦιxδ diμα

Ξo?ασιdζ"(1).

(1) K. }Ιd,ρξ aαι Φ, 'Ι1.Y-Ζελ;, Διoi"ε'Φd da1α. τliΦζ Ι, σ. 5Ι{ (,r\λιj. d?"δ.),

4a

.o

dοτtι<δcxοrνoGoυλευτlσμδζ πiρε φεγdλη iοx.3r, γιατi, oιiμφωνα μδ τδ συ}γραφ€α τoδ 6Ιθλioυ, i oοoιαλαιπJt πραxτlxi, μδ tξαiρεoη τii Γlουγκooλα6iα' δδν fiταν ixαν:) νd d. νoτπ0ξεr πlδ γρiγoρo xαi ΙιΙδ ΙλατΙd ν6εζ μoρφδq δημoxρατι Ιriζ ζωηζ, που νd dιτoπolιρiνoνταr αιic ooσαλlσιlκδq ox6σειq ποραΥωγiq, Tlr ν€ α μoρφil δημoκρατlκic ζωiζ, σJμφωνα μδ τδν Kαρντ6λη τdν πραγματoπoiηοε i (σoσlαλi,oκη αnτoδια. xεiρloη,, τ] 6πoiα πθραoε τδ Poυ6iκι,να τηζ ταξ]qζ θξoυσ1αc τδν iδΙoxτητδν κoi τliν τεxνoκρατ6ν.μoνoπωλητων iουν6ντL'v τoδ κεφαλαioυ, Eiνα νδ &iτoρ€ i κανεiζ δταν 6 Kαρντ6λη Θεωρεi 6λεc τiq προσJτ6θειεqτliν δημoκρατ1κδνδυν6μεων γιd τΙ)ν θξε6ρεση δημoκρατΙΙ(6ν μoρφliiν σaν cεεxνητδ κατασκευ. 6σματαD τon &oακo6 xolνo6oυλioυ, οdν oπ&ειρα μd τiν €. νlrjoη €μερΙr(δν πρα1γιiτων πoδ δε μπoρεi νa 6νωθoδν,, θνin τd κατασxευ6σματα τηq μoυtτιooλd6lκηc dσoσΙαλσιΙκqζ αi'τoδιαxε{ριoηql, αι]τd τa \,6θα μπoλaσμoτα τιnν dσιtι(o'ρε6{Ιoνrστrxδν μoρφδν διoxυ6dρνηoηq,'o Θεωρεi nρυ,r6Γυπα κoi σoσΙολΙσιΙΙ&. "Aν δπ6ρxεl μτλΦα oΦ δoμi τic δΙακυ66ρνηoηq, αliτ{ 6ρloκετoι πρdrια οπ, δλα αttrν "α0τoδιo-xεiρlση, πo1) σκ6ρωoαν oi τΙτtκol otμφιlνo μδ π)ν dvnμαρξιαι:ιi1 καi &νn. δημσrρατικi Θεωρlα. l{ γtoυ1'κoολd6xη <αr]τoδlαxεiριοη>,iνεξdρτητα dπδ τiq Ιο2\λ}q εξαπατητΙκδq δηλιi,oειq πoδ Yiνoνταt μ' αr]τf, εlνω dντlγραφ{ τoi dσιΙxo6 κoινoωυλευτtqioσ xαl τΙiν ΙrαπιτoλσιΙκ.fν ax6oεων αιtν παραγιoγil, εΙνΦ xαιil. δlxo rξ6ρτημo τοδ πα}"κωμoυ κoΙnτα-λσrΙκο6 συσΦματοq. τiq 6dσηζ καi τ06 εποtκoδoμΙ1ματoqαnτoδ τoδ συσιηματoq. .ΙΙ

δe Θα σoσΙoλσrΙκi μαζ δημoκρατiα, γρdφει 6 (oρvι6\, xωρlq σx6σει],ν {ταγ δλoκληρι,ηr€νo oιjαιημα δηroκρατlκdlν τ{ν &πiαιolxη λrjση τliν σ{ωεων dνdμεoα αιd 8θvη xot τtc .σv6τητεq τηq Yjoυγι(oσλα6iαq, (σ. 171), M, 6λo πon iταv εlixαlρiα νd cEηγfoει 6 ρε61Φoνrσdlq tδεολ6Yoξ πδq τδ πoλι. gλυσε τδ τΜδ σισημα τηq Φoσιαλ1σΙΙκiζ αriιoδιαxεiρlσηζ, πρ66λημα τιiν tθνδν xαi .Φνoτητιυν ατI) Γιουγκooλα6iα, δ Ιζορντ6λη π6ρασε τ6σo πλdμα καΙ τooo &πφανειακd αiτδ τδ .oμoοlιονδiα τoυ πΦ6λη. μθγ6λo, σο6αΦ xαi λεrπδ γrδ ηv μα, πon, δlαθd(oνταc κανεic τδ 616λlo aπδ 323 σελiδεq, δι]-


,.. : , .;:: .). :*';:

,,,':!'"

(αi εσκoλα θυμdταΙ 6τr κdπου 3γινε λ6γoc καi γr& τd Jθνη θv6τΙτεc, καi .θνoτΙ1των σιi ΓΙoυΠ.nc αι6xεl τδ Qlqμα των dΘνdiν .oμoαπoνδiα κ\ρ.:ν6μησε € α . νκooλαbiα; lΙΙ μoυγκoολd6ιιη .Ιl πoλιEκil τεiν μεγαλooερ' λυc ε,"'εξ",c o,α']τδ τδ πεδio. οων κρ6ληδων }ιαi τiiν σωBΙνtστΙNdΙνaιηΙδρασπxδν κiκλων σιi Γ1oυνκoσλα6iαfrταν τ6τlα πo6, iσιoρtκ6, ljπoδαr]λπε δtεν6ξεlc καi θxθρεc dν6μεσα σιd dθνη κοt τic dθν6τητεq. .γσ.εoσ 6Ιo ιδ Δευlερo tισ\ κdσμo Πoλ,μo η oμoσΙoνδlαxΙ\Δnuo\ρo|.οiηq Γ|oυβooλο6iαqiρ|ξ. .o σUνθημαC.Ειωon . oυναδr,ηφιυoηι,μα oιtδ ιο ολoγκαl δθ μnoρoδoε \o nlαν Δρxετδ \|Δ ιi λnση ι;ν K\ρoνoμημενων δ|οφα,νliν. κυριαρxiα γi α.]τδoi πoλιδ.i δlεν6ξεlq, Ι1riγρlα λorμαργiq γΙd πdνω αιoδc dλλoυq, δδν θξαφανio.ιηκαν. .i τιπxη κλlxα δποoτατlnν δυν eφdρμοοε μαρξυτrιd'λενl' εo,iο πoλτxir oxειx6 μd τtζ φυΥ6κεντρεq τaσε1q .Avτi "λ"ι τa' εημo"ροιi;" καi π.ρloxδν nρoc τiν oμooπoνδio. θεια. oi σχ6oεlq dν6μεoo σriq εθνolηιεq dμεlνον δjrωq σιην inoxi l{;ν κραληδωνΙo} iν6νιto ο. μερ|κδζδΦν6ηrεζ συ!. oτην nx{αιηκε i γενoxτoνiα. Anτlr i πoλuxll dξυ,ηρ€ηoε gθνη.κo) σια dν6μεoo 1δν .ρi6t,v io; μioouξ xοl "ω"ιl,"η H cδνυoη'κor .oυναδEλΓloυγκoσλα6iαc, ;i;;'d.* 'ic λ6γoιιαl ατη Γloυnoλ-λο δπoiων πcρι ιδν φ"-η, ,ω, ,η.ω', oiκoνoμrxηc, Θεμ6λlα oi oωoιδ δ.ν ι6Φιοv γxooλοεlα, πoιt lδν iθνdν ioonμioq πoΜlστιΙ.ηq κoi *.".υ'*η. i"ι.^n., .*oi .ο., 3Φ,o.,i..u. f iooτιμiα o' αiτd τδ πεδiα εiνα dXωoic νδ λτευxθεi τδ dανΜδ ζ{τημα σri Ιloυ1,κooλα€iα. o.-.ι. ει,".o ,a ι,ο"; πor) 6 uαι]τoδlο.xεlρlζ6με. δεΙ(αετiεq τρεiξ Ξ-,μλρωη*ou eλaq δπδ τi δημαΥu,γiα σ1iετπd μδ τll ν6ου '".."Ξλ.oε*, κ01ν6τητα τδν BΦν6ν καt 6Θνoτd..ι.j-*"ιo"νη 'l,i", δδν θξαoφδloε καΘ6λ0υ τd κυρ1αρx1κ.ι διxαlιilματα αι]. των,'

καt σdc δημoι(ρατlε4 aa*oλ" εouωνκαt εoνoτητι,,v ,Ειor. σΓl.lν 'οu iic Γloυιxooλα6{οc, \ογoυx6ρη' 'ιc ""ρ.*ti .n. κooωαζ, μδ o-λ6o\ΙΙδΠ\ηθυσμδσJrδoν ιρ|πλα.au

".,,o*ι |oJ ι!Ιαυρo6ouνioυ. ,j' nnηθυσΦπlζ Δημoκρoτ;οζ ;'; il τπi] ΓΙoυ\iκooλαBiαζ' i' περιoxδq τtζ δλλεζ oJ ωγ*ρ'"η μδ

..' : i ιnoλαΦ. κorνωνυctλοir1o n6ρ.ε| oημaν,|ιηoiκoιoμΙxΙi.

,

ιισfui κοουo1.ρηoη,Kαi σ.iζ μεγ6-λ.ζ δημοκρo,iζ υrΦρΥoι]v ο,6λα lδ nεδiο rijζ ζJiζ. oδ oυYκρlδνεπiιpεπτεqδlοr,ρioρlq σn ut Γiζ dλλεζ δημoκραιiεc.Aifη η κα16olαοηεiιαΙ r0 mο dδιrvο-ο oημεio πoυ κλo'ιζεl συθiυελα ιtlν o"]oσfrqνδiΦι;ν ,, γloυγκoo\o6ωνρε6Ιζι0ν|σ.ιιν,oi EλnJδFζ γ|δ την δπltrυoη. Γloυγκoσλαiον παλ'.τν καΙ ν6ων διεθνΙxδν δΙαφi,ν16ν σιil Biα δdν Jxoυν πρooπτlxιi. ,Aναλrjoνταq μδ bαoιημoνικi dντtι<εψενπ6τητα αΙ]τi τilν dρκετd δlioκo\ καi θoλt] κοτdσιαση, cξ6γει κανεiq τδ dναντioη.o ouμ'.6po,μα 6τl τδ dΘνlκδ ζiτημα στi ΓΙου}.κoσλα6jα εj δt. ιuωi ιiν .xεi δδν .φαρμοστεi 6 μαρξΙσμδζ.λεν1νισμ6q, συνεπ6q dν ει(εi δδν dνατραπεi τδ λεγ6μενo α1]τoδ1αxεΙρtζο.' uενo κα,ιΙταλισιΙι(δ καθεστΙiη. oi τlτπoi aπoσrdτεζ αiω6νoντο1 αiτδ τδν κiνδυνo, γi αl]τδ 6ταν xρεlaζεια νd dναφdρoυν τd ζητr1ματα των 3θνων καi 3Φοτiτων Θ6λoυν νd πηδ{ooυν τδ xαντdxr μδ μερΙκdq ,τo. uπιiδικcc δηλιioεlq, xωρiζ νδ tμ6αθινoυν σιtrν oδoio ιιιν πρo6λημ6ιων. ij ζητoον Ψευτrχεc απoδεiξειq dnδ τoυξ dλδημοσι6λoυq ρε6εζιoνσr6q δπωc dκαμαν δfνowαc μεγ6\ σxετΙκd μ} τη τnτo σιiξ δηλιωεlq τ6ν κιν6ζων ρε6ΙζΙoν1στδν Γloυστη itν1κoδ τon ζητι1ματoζ oΙrαρξlo.oκt-λενινtστυg] λiση Mδ λ6μα oi ρε6ιζιoνlαιic μπoρoiν νa παρor,υlιiooυν δπωq θ6λoυν τlζ ox6oεrζ dν6μεoα αιδ dΦνη xαi τΙq dΘν6τητεc oΦ Γloυγιοoλα6iα, μδ il :τ:xρt d1ηθεlα γi αnτδ τδ πρ66λημα θa τoιq τρoμ6ζεΙ Ι(ol μετδ Θ6νατoν. ot {. Tδ δ&νxδ ζητημα αιd Ιtoυ1,κooλα6iα θd τδ λiσoυν .oμoσπoντωρΙνr) σιi)ν oυμπερlλαoαiνoνταi δ1oι oi λαoi, πο'j δiα κr δxι tκεiνol πoι], dνεξ6ρτητα dπδ τiq δηλιiJσεtζ, σrΙiν πραγματΙκ6τητα, συνεxiζoυν τllν dιτlδραοnκrr rcoi oω6ινlαιι κl). πoλτlxll τ6ν Ιρo1Φτδxων τoυξ. Συνεxiζoνταq τol)c συλλoγrσμo'jq τoυ, 6 σn},]Ιατlσμ6νοζ ocoΙlΙoνrστicΚαρν16\. dναφερδμcνocσΦν noλΙιlΦ oU v:oυι*oολ66,κoυκρ6ιoυc.λtεl 6n αυτll ir noλlιIκη ο,. δδν εΙνoι τod μονo'πiλo τιiν Eπα\γελματΙ{nν πoλ1πκδν καi τδν πoλ1τΙΙ<δνxαρτδλ σrδ πoραο}6νtα,.μδ γiνεταΙ δμεση δρα.

',,

,-l'


στηρt6τηταxαi dμεoη λiΨη dπoφdoευν aπδ μ6ρoυq τlnν αiτoδΙoικoιiΙμενωνκoi τdiν 6ργdνων τουζ'.., (σ. 25). N6, Θn πei δ Kαρντ6λη, δπδ τιiρα καi π6ρα μt μdζ t(ριτΙκdρετεπla μd καταπρ6δoση των ταξΙκl,ν σ]μφερ6ντων, Υιατt δ γΙoυ'γ,xoσλ66oζ.ργ6τηζ εiνα κrjρ1oqτηq πoλΙτΙκηζ τηq xl;ραζ καi τηq iπερdΦlσηc τΙnν @iτoδtαxε1ρΙζ6μενων, oυμφερ6ντιlν τoυ καi δxr 6πωq σι, aλλα κρdτη δπoυ aφ6ντεζ εiναΙ oi dπαγγελματiεc πoλιτlxoi, Kt .δδ δ Kαρ\,{6λη' xακ66oυλα, δδν κdνεl δ16κρroη &νdμεoα oτην κοτιτoλιoιι<i καi τil σαJΙαλlσnΙ.ll xιilρα, μδ τiq 6dζεΙ 6λεζ σ'8να ooκκi, γιατi θτα το' εiναl πtδ 6oλ1κδνd παρoυoldoεrτδ μαnρo &}πρo, .o Kαρντdλη ξ6ρει δτι γιd νd πραlταταlτoliioει αι]τoic του, πρ6πει νdι περιoρισιoijν με κo' τo'jq dν6ντlμoυc σt<oπoΙjq θε τρ6πo oi διrδηλΙijσεΙζ πoυ ξεσκΘτdζoυν τitν πραγματu(6τητα τηζ <αnτoδΙαxεiρισηζ,- ΙΙ, ol]τδ μεΙ{iJνει πολδ τδ γεγoνδc 6τt δ μoυγκooλd6oc δργ6ηc δδν εxεl τι\ δυνατ6τητα νd aiτκioει τιι δlΙ(αιΙi,ματd τbυ σ.δ πολΙuκδ <αΙ oiι(oνoμld πεδlo καi θξη' Yεi 6τΙ αr]τδ πρo6ρiεταt <iπδ μΙd σelρ.ι iιιτt1<ε1μενlκoιq καi δπoκειμενrκol)c λ6γoυc _ μετα€δ αiτι;ν εiναΙ, dναμφl6ολα, καi τδ oxεικ6 xαμηλ6 aκ6!α .ΧπαιδευτΙκδ καΙ πoλτlαακδ 6πiπεδo, καθι}q καΙ τδ .πfiεδo τηζ δφαρμoγηζ τπq eπΙστΙ1μηq πoδ δ dργ6τηζ δΙ16μαδd μπoρεi νd κυρΙoρrιεi' νd προσανστoλiζεl xαi νd ε-λε\,xεΙ,Lλ6ρ1α,συνειδητ6 xαt δημΙoυργΙκd,6λα τd πρoτoδc πoδ τoi cπι6dλλεl η τ6τΙα κolνωνιΧo'oiκoνoμlxη Θdoη τoυ, (o- 27), Eiναr 6λoφ6vερo 6τl δoα γρdφoνται εlναι dπ6πεlρα μδ τiν nπερdoπroη τliν &ντεργατ,Ι{6ν καi αντΙσoσlαλ1σαΙ<6ν θ6oεων, Tιilρα δ μoυγxooλd6oc 6ρΥdτηq δεν κα' ταλα6oiνει τiπoτε aπ, αnτd π)ν dπoπλανητΙιΦ θεωρio καi δδ &\6πει νd tsφαρμ6ζεταt σιiν πρdξη καμδ 6π, αΙ]τ.ζ τiq πα. nλασιdc, 6Fσρ6δεrτ.q δn, οιjr6ν' Iδfεζ, ooλοvεc, ' -oνlαq cμn6δto.dΙωζ λtεr δ Κoρνι6λη, τδ xομηλδ noλlτrαnκδ xαΙ tπιoημoνlιδ εΙιiπεδo τιnν 8ργατdtν, τδv xυρΙ6τερo κoΙνuΙνlα ιδν noiζoυv oi 06λο σriν.otτoδtoxε]ριζ6μενη, δωριυnoι. δη\οδi η dιoi ciδl*ευμε"oι καi γpομμοιloμζιoι κoΙν6τητΦ. Σ, on' .ooοιαλιαιlxil αr?l πoι tQρ1αρxεi φρ6Rρεμα oi dπoφ6' περ1πτιωεlq' περΦσ6τερεq σιiq τ}ζ συν9η1rεζ, τδq τd σιotΙεiα dπδ θλiτ, δπ,αnτt ar<ρι6ιnq παlρνoνταΙ θd ην σε1ζ

τiq νdαζ μoρφωμ6νηq aστ]r<ηqτ&ξηq, πot) κ&vel τδ ν6μo oτlt Γrcνγxooλα6iα. ΙΙotδζ φταiεt πol) Bξ6xεΙ η &φρ6(ρεμα κοt xdνετΦ δ ρ6λ0ζ τiν dργατ6ν; Δ.ν r:πdpxεΙ καμιd dμφl6oλiα 6fl φταiα τδ Ιδιο τδ κoινωνΙκδ σιiσιημα πo]) γενν6εΙ τi ν6α κατπταλοτlxi1 τdξη καΙ δημουργεi o' αnτi τΙζ δυνατ6τητεq νd δυναμιiνει oiκoνoμκ6 οδ 6aροζ τδν iρΥατdΙν καt νd iκ. παlδεiετql, δνω &φi]νεl oδ xαμηλδ &iπεδo τiν iργατΙκil τ6,o Kαρντ6λη δδ μπoρεi νd μi παραδεxτεi 6τr' πρα:ιοx6, ξη. oi dπoφdσεlq σιl] Γιoυγκoσλα6iα παiρνοντα οΙδ 6να oxετικ6 στενδ σιρι,μα. Αiτδq 6μωζ δδ λ6εΙ τlπoτε 6τΙ oiιρΙB6ζ cτσι δημoυργεiται τδ πoλτικδ μoνoπιiλlo τηq θλiτ σιi λiψη των δπoφdσει,ν κot τtΙ δΙανoμil τδν θσ6δων στtq επΙxεiρlioε1q Φo' σlο-llσιtκηq

αl]τοδlαxεiρloηqΣ.

Αι]τδ

τδ πoλlτxδ

μονoπι1λo,

a,Ιτδτδ 6πoiο τdxα φυλ6γoντα1 xαi τδ δπoio δiΘεν καταπoλε. μoδν oi γloυγκοoλdBoι ρε6ιζtoνtσιεξ, εiναι μο6oι orδ λεγ6μενο πoλlπκδ oυαrημα τηq ΦoσΙολσnι<ηq αtτοδΙαxεiρΙσηζ,, Στην <αnτoδ1αxε1ρ1ζΦενη, κoινωνiα, 6πιJq 3κφρ6ζετ0ι δ Kαρvτ6λη, (,,. πη Θεση τlnν πoλ]6ν ox6σει|,ν|θργ6τηζ - κρ6τoq . κolνωνΙΙ<iζδροσηρι6τητεq, πρ6πε1dναπΦευΧτα ν.ι κα0ΙεριΦο,ν ν6εζ σx6σε1qδν6μεσα .Γιoυqtργ6τεq πoδ πoiρνoυν μ6ροζ dψεσα σrtν παραγ'],Yi Ιrαi σroiq ερYaτεq τ6ν ι(otνιυνικων δρασ.ηρlοτilτων, (σ. 2a). Σ6μφωνα μδ τδν Kαρντ6λη μd τi oυr.κρ6τηoη τδν κoΙνωνΙ{6ν σxωεων δδν εiναι σωσιδq δρ6μoq δ δρΦοq θνδc ooααλσrΙκo6 καΘεσι6,ι0ζ 6π0υ οατια.\loμ6c, δπoυ δπdρxεr 6. δφαρμ6ζετα1 6 lπloημoνικδc ν6τητα dνdμεσα σ.οrjq € ρ γoζ6μενoυq πoδ παiρνoυν μ6ρoq dμεoα σηv nορoγι,Yil κοi τoυq dργαζ6μενoυζ ιi,,1ν,.οtνω\ι κlnν δρασιηρ!oτfτων, δπoυ δπ6ρxel ζδηρi κoινωνltο-πολτxi1 δραστηρΙ6rητα xαi μd τ6τΙα oiκoνoμ:κil δloργdνωoη, oτiν o. πoiα τδν κυρΙ6τeρo ρ6λo παlζoυν οi 6ργανιrμ6νol αιδ ooοlα. λαoκ6 τoυq φ6τ0ζ BρYαζΦενoΙ. Σujσιδq δρΦoζ, συμφωνα μd τδν Kαρντ6λη, εiναι δ δρΦoq τηq συ}"Ι(ρ6τησηcτδν <ν6ων> ι<orνωMrζiν σxεσεων xωρlζ τlt συμμετoxi τoδ κρ6τ0υζ, .,oλ€ ζ Aiτδq oi iδ6εc εiνoι δκφραοη γνι1oιoυ aναρ]ασμon, αi'τtc oi Φρdσειζ 3ξαπoλnoιηαl γιd τi συox6τ1ση xdθε κo.λοδ πoι ιjxει τδ πραrματlκδ σoαoλtσnrd σισιημα t(αi γΙd εξαπ6. τηση 6τΙ τ6xα il ΓΙoυΥxooλα6lα 6αδ1ζεl πρδc τiIν δν6τητα f6ν


εργατ6ν καi τδν δtανooιμενων δΙαμ6σoυ τηζ <δλεt3θερηq dνταλλογiq 6ργαοiαc,, πoδ περΙoρiζεl, σd μd μαγεiα, τδν Στη (oεωρΙα, τon Ι(αρντ6λη δ. γiνεταr Ι{αi δδ μπoρεi νtt γiνεl λ6γoq μd τi BiαΙη &νατρoπ{ τon RαπιτoλΙστ1xonκρd. καi τoυc, τilν κατ.i\ψη τηζ θξoυσiαζ nπδ τiν iργατlτi τ6ξη ,AνεπρoλεταρΙ6τoυ. τoi τηq δuτατoρiαq την θγκαθiδρυoη ξdρτηια oΙ'τδ Υεγονδq 6τ1 iιναφ6ρεΙ τd λ6YΙα τoδ }Ιdρξ πδζ (Ιi 6Ια εiνα1 axρΙ6δq εκεiνo πoυ δΠo!ρεων6μασ.e να xρηoL μoπol{ooυμε σ. μΙδ 6ρ]ομ6νηoτlγμii - γιδ νd Ι<αθΙερι,θεi& ρ1σ.Ικδi 8ξoυσiα τηq εργασiαζ,, α'jτδ τδ κdνει γ1δ ν.ι dπoδεiξει 5τι τdΙα δ λ'Ιdρξ dκλινε περιoο6τερoπρδζ τi νnrη τηq πρoλεταρΙακic dπανdoιαoηq μi εiρηνt(d μ6oα' 3γδ τi] 6iα τi Θεωρonoεδiθεν Ξξαiρεοη tιαi Θν .ξαρτoοσε dπδ μερικ}q iδιαiτερεc xolνων (δs ουνθiκεq. Kαi μδ τ6τroυc ooφlσιπoδq συλλoγΙσμo]iζ 6. Kαρντ6λη π6el νdι δημιoυργ{οει τiν dντιi' πιοoη 6τl τιiρα ι1 dργαπκii τ6ξη μΙτoρεi νd πετixε} Φν iκα' νoποiηoη τnjν iστoρΙκ6ν oυμφeρ6ντων τηζ 6xι μδ δπαν6σrα. ση. μo σc συμμcιxiο μ} ο δlοφoρα πo\ Γικd Kδμμoτo |.nν κοταioλαιl^ι" xωρων, τη ηοτoνυ(il nοραθεση ron dnoΦεγμοτoq μd νd Θ6σεl τδ ιΙdρξ 6νa\τtα στδ νΙ6ρξ σrΦτΙκd ]rδ τη δυνατ6τητα τor εiρηνικon περ6ιτματοc σrδ ooααλtσμδ' 6 πρoδΦμoυζ Ι(oρντ}λη τiν dιντ6γραψεiπδ τoυζ ρε61ζΙ9νΙστδq τoυ, δνdνπα σιoδc δπoioυξ δ Λ6νΙν εixε γρdΨfl| :ΙΙ a'αφaρd Φn xι;f.α τo7 ι1,;aξ . ' ' dι.a'ιd μ; ti δι'at6τηa1 Φδ dοdιαλισμ'i ' '. εiιαι izι1εiρημα τan εjPηy.xai iεριdPπo. oοφLαq' ηλaδι' a' μιLidoιμe aιδ afrld, dddτε.;yα, noδ ξειελdeL τonζ aλιoυζ Pι Λι af,oφΘΞιματa xαι τιζ raραaμa;ζ'(1).

Aiτ.q oi πλασ.oγραφitoεlq xρειdζo\ται στδν Kαρντ6λη νa τoiq δπoioυζ συμ. μl ,Ιτα'λlαζ, δωεΙ τδ x6ρ] σιoδζ ξεr]ρωκoμμoυνιoτ6q,, Ια'λλiαζ Ιdμματα Td ρe6lζιoνιαιικd φωνεi ΙιtrερΙιι σoσtα]\tστδ θd 6τl τ6xα δtαΧiρυξαν φτaσoυν l<αi Ισπανiαζ

ιι) 54

B, Ι, n. d !ιγ, . , A i Φτ (, τ 6μ. 23, d , 10? ('d λ '6. ; , δ . )

ασαο,]δ u} τiν dνdτrιυξη τηζ dσιΙκiζ δημοκρατioqΙ(o1τ6,ν

?i*b.,a", με itr,Hει"oμη τo6aρlΦοστεrvψι]φωναlic "i., τic 6ργατtκi.iτdξηc,συμij,,ι",.*υi E-r,,ε.- ixαν6τητα .,luuo uι .υc

*ιρ.*oμμoυ.,Ισιε(,

θd φανεi σ{δ ζΙiτημα π6σεq

ιiωεΙ.-.ιεΙε'a θd κερδiσεtιrιη δι6Φρωοητηq κατnταλισπfrc κolνωνlαq

καΙ θξoυσioζ

κα&;Jζ καi σιil δlακυθ6ρνηtτη

τic κoι'

;ε.,, σ6μφωναμ, αιτoιζ' θtι γiνεΙ δ},iατ6ν, qλ.

","l".. τriν σx6σει,ν παραγUJγiq oπo καΠrτα^Ιλdξεl δ Ιαρorrτliραc ,.o;τoε,"'.'ρlσ.ι.ιζ' .ξxρl8ιis

Ιi coοoοlrατlylcι, ω "ι" -,: i rνι,lση-ηζ "lιtκηqθ,ω,. ιη,*" nρογ,1,oιonolετ.ω "Jiι, .i θεωριοτoδ.fiρωκoυμουνlσμoυ,,oi.Fιρι,(ομμoU olαζ μt j"o,ρ"uψε"o' νδ ποοοδε{τoiν τυι εnρωπoiκδ ;';]};; .,ι"' ιrδ n \oυρoλαμδ }.οi Φν tν6ητα dιdιμεοα αιδ ta-*" '"l. σΦν αrn<d κ6μματα, μd ν.r φτ6σ()υν, τΔΧα, μ} μεταρυθμiσεtq,

,.o),tr.οuδ'*o,ωμ6.ιrτuμd τiν .ρYατΙxη τaξη καi, εε"",aιλ τoi δρΦoυ, νd περdooυν .3orεραατt .ιoooια. δλω., "ι.ο o Καριη6λη θ€ ω ρεi οι]ιoiξ τotζ π6θoυq .'","l". i'-,., πρc.l,εlνd εlιδρ6ooυν .i, φλ.u ,tιιoγtq 'ν. δoμiξ' ol δnoi.ζ κoi νd 6nλ6ξη |δ πρoτoδξ αvoT;Ιθci ιJσιε *'oii aιιo κoινo6oυλJου. τoιj Ιδιoυ τoδ |δ χot *j ω ot"η ρ6λo :υνεποζ Ι] θεωρ{α τoο Kαpvτ.iη iσΧυρiζeτα δτt oτiν κοlοn τoi xαταταλoτtκo6 συστ{ματoq,τd αΦμl,oυνισrικα, ο. ι,.*η. Eι]ριi,ηq' δloτηΦνιαζ τδ xolνο6oυλcυω.το, 6πωcλcεl δ (oρ\τ6λ' δδ μnoρciνδ -i,,λ" .,iJλλ,λ, -ο ric δημoκραrυ(δc&nrρι]ξαc. ν6 6ρoδν xαδoνηθεi rανεic ,Φ"o μa tν θξooφ6λoηαriν cργαοrd ι6ξη μlιjc M. 'Ξ-ιυι. δυv6μεrc, τlc nlδ πλoιεltc "δημoκρorυ<dql *-,,λλc,μδ λoσυμμο.xjαq'σιJμφΝα μ} dl ρε6lζloι,lσ.lΚi εημ-,ργηΘεi μδ mδ εl)νoixtl δημoxρonκηι 'ε *iuωouλ*.'"ε συσrημα κoi.τcλoc,ιδ κoli.,.i"i".i -aω".ημ. ω φεrατρoπεi'. πoΙδζ ξtρεl nα]ξ,oδ d'ω.,λ",λ-ο δυναμη τoι' λοoδ, Aιιδc εiνα δ δρ6μoc πoi, κΦμoτογΙανδ "**'..ο ιiλλαρε6lζιoνταrιγδ ..*ω -δ π60oυν τΙ\ν εξoυσ1αεiρην1κ6. -.δ"7c...J -.."i"i

;;;;;jδ;. ,τκ:i-,,,δ.i

κρ6η τiν κατ6ωirj it,, dξoυoiααιd καταταλlαnκ&

j*φl,.. ""," "ι_""^.λ*λ, i"i'"6',-Ξ.

τδ xo.,τo6ρν, τd dΘνκd καρτθλ xαi ot

Atrτtq oi δυν6μeιcτoi xεφολαioυε.


xoυν σιd x6ρtα τoυ τd 6ασ1κδ κλεtδΙd δtεΙ]θυνσηζ τηq oi(oνομiαζ Ι(αi τοn rnρdτoυq, κ6νoυν τδ νΦo καt δtαμ6σoυ ενδq ΨευτoδημoΙζρατtι{oi πρoτσdζ δtoρiζoυν τl)ν κυ66ρνηoη, i oΙτoiα εΙναr Xdτω dπδ τtq δlαταγεq τoυζ xαΙ παρoυοldζεταΙ σdν .H &ioημoq δlαxεlρlσιi]q τlnν περ10υσ16ν τoυq, dστικi τ6ξη δΔ φυλdεl ην 3ξoυοiα τη,] γΙiι νd τilν παραδωε1 oτoυq (εn' ρωκoμμoυνισιΔζ,, μd μd νd l)περαoπioet τd ταξlxd τηc συμ-

φ6ρoντο,&ν xρειαοτεil{αi μB αiμα. N6 μi 6λ6πεΙξαnτi τilν πραγματlκ6τητα πoδ τ{ν δπι6ε&r κdθεμ6ραi ζωη,σημαι 'νει ,,Λν (εiριj{oμμoυ

νεl νd 6ναρεiεooι μδ τd μ6uα dνorxτd. oi νΙσιθζ, κατoρΘιiΙ,oυννd πΙdσoυν μd il περιoo6τερει]Θ6oεlq σιiν liσnxi xυ66ρνηση, σri)ν πpα}ματΙκ6τηταΘα πδνε.ι(εi σδν aντ1πρ6σιx,ιo1 τoσ καπΙτoλtσμoδ' δπωc καi τiι ιiλλα dσακδ πoλιι(d κ6μματα, καi δxι οdν dιτlπρ6oατoι τon προ' .ΙΙ dirακi ψευτoδημoκρατiα,τδ κotνο6orjλ1o,πoυ τ6xα E. x-λ6γεl τilν κυ63ρνηoη, δδν εiναι dλλo παρd dνδρεiκελλo αιd x6ρrα τiι'' εξoυσ1αqτdn κeφoλαioυ, πoυ Bνeργετ <σιd παρασκliνΙα, xαΙ πoυ μB δ1αφoρeζ μoρφδq Ιiπαγoρε1iεΙ xαθετi dπ, iξω, Σ.ουιιc ιιζ δ|6φoρcqμooΦq δoκησηqlηc Ιραγμα|u(ηq .ξoυσiαq dπδ τlt παραoκr!νlαr δiνoυν dπoxριioelc τd δldφo. ρα Ιι6μματα π06 aντΙπρooα,πe6o.9ταΙσιδ κoινo6oiλΙo, καθιιq Ι(οt τd συνδΙκ6τα πon παλε6oυν δi0εν γΙδ τΙ\ν iπερ6σπ1ση τiν 6ργατlnν, Στην πρα\1rατtκ6τηταδλα τ& aσι1rc.ρε6ιΦoνt. σrΙ}ιa }i6μματα καi συνδπdτα αrδ καπιταλoοιδ xρdτoc' doxε' τα &πδ τd δνΦατα πon δiνoυν αιδν θαυτ6 τoυc, iξαρτoδνταt δπδ τiν πατριlJvεiα. .o Καρντελη δiνεl δi(1o σ(oυζ € r ]ρωκoμμoυνισ.δq' 6ταν σJνδ6ουν την πoλιτuι{ π6\ τoυq μd ωoο1αλ1σμδ, μδ τilν δπερdοπιoη τ6ν Θεσμων πλoυρoλσμoσ τιnν πoλΙτΙκων δυνdμεων, γΙατi αiτ6, 6πωq θκφρdζεταl 6 iδΙoζ, ζ-. στirν τιJρινil κατ6σταση τ6ν xιυρ6ν τiΙ] Δυτπiq Eι]ριi,tηq εiναl δ μ6νoc ρεo}.σ.1ιtδζτp6ΙτoqγΙa τiν ενσσΙl τ.nν δυν6μεων τηq Ιδlαq τηq 3ργατtκηζ τdξηc, καθδc (αΙ μδ τii σnνδεΦ ιηι] μδ τiζ dλλεc δημoκρατrκδcδυνdμeΙqτων λαιjν, κι αiτδ εiναι τδ μ6' νo πoδ μπoρei νeι δυναμιi,σει or]σΙασιtxδτiζ ι(olνι,νΙκcq καi πoλrπRδq θ6σειζ τtζ 6ργατtκiq τ6ξηc, δηλαδi νd τt1ν κιiνεl 56

iκαν{ ιiiαιε δxι μ6νο νd κρlτlx6ρεr τilν κoινωνiα μd καl νδ }πoρcσει νδ τiν dnλdξεl, (o. ai)' λ'1Ιλ{i,νταζ Υtd τor)ζ δεομoιq' τi]ν iιλληλεγγ6η καt τiν t' νoτητα τfrιi "EνU,σηq (KoμμoυνΙ('ιι]]ν, Γloυl,xooλα6iαc μ} τoδq ΦtρωκoμμoυνΙστεζΣ xαi μδ 6λα τd dλλα ρε6ιζloνιαιικd κ6μ' ματα πon, μδ τδν 6ναν ii τδv dλλο τρ6πo,μd τoiτη i] την δ-\λη μoρφti, δπεραστιiζoυν τδν xοπlτa-λloμδκoi Xoταπoλεμonντiν δπαν6oταση καΙ τδν πραΙΙατtκδ σoσΙαλισμ6, δ Kαριτtλη λ6εl: <,.,&oυμe λ6γoυq νtι iπεραo]τiζoυμε τδ κoΙνo6oυλευπκδo6. αιημα καi τδν πoλτικδ πλoυραλιoμ6, 6ταν τol)s imτiθε\τol oi .o dγτlδρoοuκδc δυνdμειc τic &ατlκηc κolνωνiαc,.., (o, 61). <iδεoλ6γοζ,θ6λε1νd πεi 6τ1η θργοuxi τdξη καi ot ψευτoκoμ' gxoυν δ1κ!oνiι 6νωθoδν μδ μoυνΙστeqτηq ΔυτΙκiq Eriρ πηζ θεομο.jq' τoiζ κοππσλπτiκo6q μδ τδ &οπκδ κoινo6otiλιo καt απδ αl]τi Φν 6νι.lοη καi μ6νo τiν.ισo$ κυ66ρνηση, γιατi iκανi νd dλλ6ξε1τΙ)ν κotνωνiα| τ6ξη αi cτοι i 6ργατ1xη γiνεΙ Απδ 6σo πρoαvαφ6ρ&ηκαν, 6γαiνel ξεκ6Θαρα δτ1 i γloυ\.}ιoσλd61κη<dτoδtαxειριζoμενη, κotνωνiα εiνα r]πJρ τiζ σιενηζ συμμαxiαq η ιiπdρ τic σιJγx{ijνευoηc τon Ι(απΙτολtσμoi o..δ oooΙα-trισμ6,ματi, τ6xα, oi oημεμνot κoηlτoλιrι}c δδν aντ1τ6oιJoνταt σιtlν ολoδ6μηση μiq ν6αq κotνζ,ν{αq δπoυ Ι1 6ργατlxi1 τ6Cη νd Υ1γα iκανtt καt νd iιπoxτι1οει πλdρια τtι tαliτoδtαxειρlσιαd, δημolιρατrxd δlxα:ιi:ματα. Συνεnωζ, δδν εiναΙ δrjolΦλo νd 3r,νoηΘεi δτι δ oυγγραφ6αq τoi 6t8λtoυ συνισ16 τδ π6ρ0oμα δπ6 τiν .καταvα-1ωπxη κoινωνiαl, 6πoυ τ&\α oi τεxνoκρ6τεq δxoυν π6ρεl Φν € ξ oυoiq σδ μd <αι]τoΙro1u,,νiα δπoυ τd &τoμα συνεταιρiζoνται σδ διαxειρlζΦενη Xo1νi εργαoiα, καt αnτδ τδ περαqΙα μπoρεi ν6 θεωρηΘεi od νixη τo6 σoσΙαλσμoσ ! Σ, αΙ]τδq τiq κρiσδq xαΙ Θ6σεΙqgμπε1. ρoυ δπo<rι6τη δ.ν .]πdρxε1 τ1Ιoτε πoυ ν6 μoi6ζεΙ τδν πραΥμα. τlxδ.πlστημονiκδ σ0σιαλΙσμ6.Σδν πισιoΙ iπηρετεζ τiq }ιαπtταλtσnκηq iσιlκic τ6ξη.'. oi τιπκoi, μ, ot]τδ πoυ γρdφor.ri, &ρνonνταΙτην πρoλεταρlακi θπανdσ.oση καi τirν π6\ τ6ν ,Ισxυρ1ζ6μενoι6τι τ6ξεων. { οxαταναλωτlxf ]ΦΙνωνiα} μπoρεi νd μετατραπεi 6αθμαΙ:α, xωρiq τt] 6iαΙη επανdσιαση' μ.ι ψd τδ tiγto Ιτνεiμα, σ} σοσΙαλqΙ6, 3ΙΙδΙιι,κoυν ν6 dιφοrτλι 57


σoυν τδ πρoλεταρt6τo καi νd συντρiΨoυν τδ μαρξυτΙΙδ-λεν1ν]σnκo κoμμα τoυ. Στic κoπlταλtσεxδ.i xδρεζ, <i1ναχαλiπτει} δ Καρντ6λη, n exτελεσnxi .ξoυσiir συν6εταΙ μd τiq dξωιotνo6oυλευτlκδq πoλιτlxtc δυνdμειc πoυ δροδV καΙ iπt66iλoυν τ;rν πoλlτκi Τoυq' Kι .δ.n δ Καριπ6λη δt λ6ει τiπoτε τδ ν60 παρd 3πανα' λα6αiνει oδ δlαJτiσΙιιJσiiτoυ iκεiνη τl)ν iδ6α πoδ ExεΙ εκiρρdσε δ Λ6νtν 6ταν ξεαι6παοε μθ μααιορlδ τ{ν πλασι6τητα τηq aσ.Ικηq δημoκρατiαq,Νδ dφoμoιιilνειcκαi νd επανoλα6αiνεlq τic 1δ6εcτo; Δ.6νιν εiναl λoμπρδ dργo, μiι τδν κiρlo Kαρντ6λn δδν τδν τριilει τδ μερ6κr oijτε μd τδ Δ6νιν oijτε γlδ τδ .o Kαρντ6λη φo6dτoιxαi τiν αoλlτΙxo]τoiηση, καt λενινloμ6, τδ uπoλlπκδ μονοπιiJλto, τoδ λενινloμoδ, μ, δλo πoi θπtθυμετ νd αoλ1τ rοπoησε1, τoic δλλoυc xαi νiι τo6q κaνεl να πι o16ψoυν 6τ: πραl.ματxd σιδν καπΙτoλισμδ o1 δυν6μεΙq των iΓιαoαrlr<ων δov6'ο-ιν Δπεξεργιiζoνmι riν Lτ|ελεστlΦ d στ) Γ|ouγκooλα6iοιδ προεδρεio lic oΞΔΓ κoi ιoυοιo, Συμ6oυλlo,πoδ Μo|ελει |ην '\δ ιδ.ουo.πιo'δloκδ,Εxι.λεσrrxδ κυ6dρνηoη,3xoυν γλυτιioει σδν &πδ θαnμα dπ, αnτδ τoν (o. γ*.i μoiροσαν τiζ aρμoδ1σιητεζ φi δκρi6εια, ,EΙ<τδζdπ, onτδ οτ| ΓroυγκooλαBlα, πdντα σ6μφωνα "l"δ;'", ,35). υδ iδν Kαρντ6Μ, fl πoλrτ:xi ioxl) συγκεvιρι3νετα1 σdl συ' lλ-,". ι.π d,ιυτρooιtm,ru κol μ6\οτα oiιε o, αι]ιri. μd αri oυνiεΦ τηq μ. 6λη dν κo|\ωνΙιi1 δι6oΘμΙ0η, .σ, 235\, ,υτροoαrττωνo. 6σoνoφoρd |ην ΦλioΙo Αδrη tl "συ\.λΓυσηο' θυμlζlj -d \ryotιενα αυ,l6oi1Iα εi",i,r. aρμω.o.η',', σoι] Χι;ρεζ, rστΙlιδc μδ τd δπoiα δ Λ6' τor.Φc αnioδ1oiιqσηc αιic νtν εxει γρ6ιΙεΙ α(iJ}πτΙκd6τ1: .'"dτι'aμα', .. ' . λoρ.ι "; μειι-o τ06 ιΦωμdτοζιl7' μ6'0 dτδ ξιτηPd Δεγετα

ιiτ1 σΦν

(.ργατtιri

μdao dι:aσiμΦια

ξιz?iματd'

'οξΘιa}'"(1)'

αr]τoδlαxεiρΙη,

oi <αντtπρ6σω-

πol, dκφρ6ζoυν LλεnΘερα τd γνιilμη τoυζ, Φυolκd, αιt θεω-

(1) B. Ι. Λ6!ι!, "λaMα,

τtjμ. 1o, d.366 ('.\λ6. δzδ.).

μd καl oi.ργ6τ€ ζ J)ιoυν 6λα ρiα, δxΙ μ6νo oi <a\τΙπρ6οο}πo1,, δxoυν καν6να. Tδ καθετi δeν πρdξη σriν τd δtκα6ματα, μd τiq πofuτlΙ<δ ωστημα o..δ γιουγκoολ66lxηs ζαi'τoδloiκησηζ, xr δxl iiπδ τd κ6τω. Tιilρα πliι εiδπδ τiι πdνω dπoφασiζeταΙ Eργατδν ετdΙν oi δΙαμoρτυρiεζ Υ1oυ]ηroσλ66ων ναt γνι,ordc νdιτrα αrδν πλoυΙσμδ κοt τι) δlαφΘoρ.ι τδν iθυν6ντων, εiναl γνωαιδ τ6 αiτdματd τoυq μδ τiν εξ6iε1Ψη τ.iν oiκoνo1ΙΙ6v Xαi κoΙνι,νιt(6ν δΙoφoρ6ν, γtd τΙ)ν ]<ατdργησητlnν iδΙωτπ.nν εΙυxεlρησεων'γιd iδ φρcνdρ,οιo τηζ RoινωνΙκiζ rα] ro\|. τΙKηq δ1αΦoρdc, .ν6ντΙα στtq 6ΦνΙκδqδΙoxρfσεtqκλπ. Στδ θ16λ1oγρdφτηκαν πoλ\εq μακρoσxελεiq φρdσειξ πo'j, Ι(oυραζoιrταc τδν dναγν{ijσιη δtα66ζoντ6q τεq, νd τδν κ6νoυν νd πι υnορxεl oτtψεl |τ\νoφηρη,liνη :δεα δυ ισ.η Γ|oυγ.κοολα6io Ιi ooolο-\oιΙκηoυτoδloiκηoη,,6τιiRε] doσΙ-λευεiη iρ\αn. κil oiloδιαχεiρΙση,, o.tναν κωΦ noι] oi εργαιεζ εxoυν σrδ xjol τoυc ιδ κλε:5ια .on ο.\€ ρ {nνα. Tδ κλε]διd ιηq δlσκυ66ρνηοηc τic xιiJραc σΦ ΓΙoυΥιroσλα6lα τd δxει τ] ν6α γroυγxooλ66xη doτικη τ6ξη πoδ ενερYεi dπδ τd δεξΙd καμoυφλαρι' oμ6νη μδ dριoιeρd oλ6γκαν.

χx.ι'Λ 4. Tδ oioτηψα .αiτoδLαιeLPL6ηζ1 αρ'ηση τoυ ητΞτLZaυ Po^aυτaυ 7aγ'ι^ *' " 9

'Aντψαρξrιxri οτdoη τηρoiν oi γroυγxooλ66orρe6rζioνι. σιδc t(αi σrδ ζiτημo τon ηγετ]xoi ρ6λoυ τ06 ΙομμoυνΙσ.tκoδ xfuματoc oτi]v 0lκ0δ6μηση τoδ σοαoλΙσμoi. Σιiμφωνα μδ τi.<Θεωρiω τon Kαpντ6λη,τδ x6μμα δδ μπoρεi νδ καθοδη\.Ι1σcιtιoυΙooiιoνoμlxil li δrαx"ιρroτιxilδρooη.μd μoνoμroo εi νd lπ τδ o οο,.l 6 toμεσoυ lrjc δtοπο|δαγ ι,ηη|t{ηζ δουλ rd c ooοια-λΙσιμδ μd ιoδq 6ργ6'εq, ι6σrε νd καιoι.oliooυν t{ο.\α ιδ o'jαιημα.

5e


.H

κΦματoζ στilν ιiρνηση τoi ρ6λoU τon xoμμoυ.,]tοτtxon oiΙ(oδ6μηoητon σoσιαλΙqloδ καΙ δ περloρ1σμδqαiτon τon ρ6λoυ od .iδεολoμκ6* κoi "ττρoοανατoλαιxδ παρdγoντα, dντlτiθεται dινolxτd στδ μαρξ1σμδ.λενΙνΙσμ6. oi 6xΘpοi τoi 6πι' σιημoνΙκoi σoσΙαλσμoσ (aπoδεixνουν, αnη τi θ6oη, μδ τδν iοxυρloμδ δτι, τdxα' il κoΘοδiiγηoητoi κ6μματoζ δδ συμ&6d' ζετα μ} τδν dποφαοιαoκδ ρ6λo πoJ πρ6πεΙ νd παiζoυν oi μdζεq τιjiν πoραYωγ6ν, ot δπoiεζ, or]μφωνα μ, αiτo6q, πρ6. πεΙ νd BπΙδρoτνπ0λτlκ6 ιiμεoα κl δxl δlα+ι6αoντoi Ι<oμμουν|σr|κoi .υμματoqγlοιi οriιδ θd επdφερε rγροφrloκoαιlκδ Σδ aντiθεση μ, αl]τθq τiq &ιτεπlαrημoνκΔq θ6σεΙq αr]τ6ν τδν δ.θρδν τoi κoμμoυνΙσμoδ,il ioτoρΦ πεiρα ζΧεΙ trπoδει ξει 6τ1 6 iγεnκδc κoi dμ6ρlαιoc ρ6λoq τoi iπαναστατ1κo6 Ι{6μματοζ τπq aρYoτΙκlζ τ6ξηζ σrδν dγ6να μd τδ σoσΙαλ1σμδ ,,oπωq εiνoι καt τδν κoμμoυηoμ6, εΙναl dπαραiτητoq. γνωσ16, i καffidγηση τoi x6μμoτoq απoτε\εi ζiτημα ζι,,ηrrηq oημαoioq γιδ τΙq τ6xεq τiζ δπανdαιαoηq καi τil δΙxτατoρ'α τon πρoλεταρtdτou,καθρεφτiζε16να γενt]ιδ νΦo τiq σoσ1α. λΙσ,ΙKηcinο\6σrοσηζ,,o Λdνlν λ6ει 6α: a i διxτmoρια to' freoιετdριdΖaυ ρτoρε'ι yι πeαyματΦo.ηθcι τoi xoPμω'ιαι'ofi 1 ),.' διdμ;6ω '6μμαaoζ.(

.Ιl

μι'9ο

Φεoη πoλτ]Ι<i) iπiδραoη τfrν ξργαζ6μενων μαζ6ν oιtl ooolαλlαιlxi] ΙξoΙνωνiα δδν .μfιoδiζεται καΘ6λoυ aπδ τδ κoμ. την iργαπκ{ τaξη, τδ μoυνloτ:κδ κ6μμα, πoι.fτρooιr,Iεi συμφdρoντατiq δποΙαqδδν d\τΙτiθενταΙστdισυμφερoντα τnΙν &λλων θργαζoμ6νων, 'AντiΘετα, μ6νo κ6τω dπδ τiν καΘoδiYηoη τηc iργατπηc τdξηq καt τΞq πριoτonoρεiαqτηq, oi 6ργα' ζ6με\,εq μ6ζεc oυμμετ6xoυν ττ].oτ1doτi δlακυ€ € ρ νηoη σc xιi,ραq κα] σιi]ν iΙ(ανοπoiησητiν συμφερ6\των τoυq. Σδ μιd ,Aλ6ανiα, πρα}ματΙdι σoσto-λΙσnxi xlilρο, δπωq εlνα i γΙd τδ σo6αρd πρo6λΙ1ματαπαiρνεταl dμεoα fl γνιi,μη των εργα{1) B. Ι. ΛiΙιγ, "Λπ αtα, τ { i μ. 32, σ . } 26 (, A λ 6. 6{ δ . ) , 6A

ζΦενων μαζinν, Td τ6τΙα παραδεi},ματαεiνοι aναρiΦητα, dρxiζoνταq dπδ τiΙ συζiτηo-η καi τr1ν gγκρtση τoi Συι,τ6Υματoc Ια 3q τd oiκoνourκd o'x6διακλπ. κλΙ. <.o Yραφεtoκρατι. κδq δεσ,τoτισμδζ, εiναl xαρολτηρΙσnκδ τoi tιαπιταλtοτlΙ{oi tρdτoυζ καi ω μπoρεi ν' dJιoMεi ποτδ oιδν iγετlκδ ρ6λo τoi ]r6μμ.tτοζoτδ σ6σιημα τηζ δtxτατoρΙαζτoi πρoλεταρt6- τoυ, πoι dπδ τi φ6ση τηζ καt dπδ τδν ταξxδ xαρακdρα εi_ ναt αliστηρd dντιγραφε1oκρατ:Ιιii. Συνεx1ζoνταq τiν aνdΙrΙνξη τlnν ρε6ιζΙoν1σιΙxων σπ6ψε. ων σxετΙκ6 μ. τδ ρ6λ0 τoi κ6μματoq, 6 Kαρντ6λη γρ6φει 6τΙ Ιi "Eνι,Jση Koμμoυν1σrriiν' μ, δλo πo.) ,ιρ6,ιε1 νd παλαΙΨεΙ iiαε o1 6ασΙxδζ Θ6σεΙζ τiq .ξoυσiαζ νd 6ρiΦ(olταΙ σι& xερtα iκεiι{',ν τ{nν δπσrε1μενΙκliν δνν6μεων, πoi εiναl μδ τδ μ6_ ρoq τofi σ0σΙαλΙσμ06 xαl τic ooσΙαλlσrlxic αiτoδΙoilαIσηq, c,.. δδ uπoρεi ν6 εiνα ταξlκδ πoλτxδ κfuμo,. (σ, 119). N.ι τi λoγηζ κΦμα ζητonν oi γ10υγΙιoσλ66or ρεBlζΦl,ιαr6c! Δr θ€λoυν, καt oτiν πρητατlκ6τητα δ.ν δxoυν πολ1τΙκδ Ι(Φμα Φζ εργατlrriq τdξηq, μ6 μd doοxt1 δργdνι.oη, μd λεσxη 6πoυ }tπoρεi νd μπαΙνo6γαlνα δπolοoδI]πoτε, &αν Θ6λα κοt 6,ιαJζ θ6λα, φτ6νει νδ δηλιioει δο εiναι αoμμουνΙστηζ', xω. ρIs ν6 0πdρxεr &ν6γ:α1 νd ε1ναr τdτloc. ΦυοΙlιd, αι]τδ εiνoΙ τηq δμαλ6 γιd θvα κ6μμα δπι,η ll "Eνωση tκoμμoυνlοτiν, κoμμoυνrτiπoτε τδ dπoλι]τωq πoδ δδν δxεt Γιουγxooλα6iαq, ,Λταξπδ κ6μμα Ι<α1κρ6τ0ζ ε,δν l]πηρξε κot δδ θd δπ6ρξεr .Eτσr πoτ6. Tδ xρdτoc καi τd κΦματα εiναl τοξπδ πρ0Ι6ν. γεννι1Θηxαν κl rτol Θd εiνol τd κΦψoτα r.αt τd κρdτη d]q τδ\, κoμμoυν1σμ6, .o Kαρ}τελη lν ι{σΙ Θεωρ€i σδν θξαλειμμ6νo τδν ηγετΙΙ{δ Φλo τηζ ("Eνωσηq KoμμoυνΙσιδν,, δστ6σo, γ1d δημαγΙrηiα, δδν ξεxνdεl νa πεi 6τΙ τoιτη i "Eνu,ση, {μδ Φν ξεκ6θαρη σ16ση τηq, (που oτ|ν πρo1ματι6τητα δδν εiναr καΘ6λoυ ξε. x6θαρη, μd, dιτiΘετα, εiνoι σκοτεΙνll καt Θoξ), πρ€ π ει νa κ6νεt πoλλd Yid τiν δξε6ρεοη τΙnν μ6οισν θπiλυσηq πoλλlnv πρo6λημ6των, δηλαδil μd τoδq δρ6μoυs καt τtq μoμp.q τiq παραπ6ρα dνdτπυξηq τ06 πoλ1πκoδ oυαrlιματoc τηq σoσoλ. σιΙκiq αiτoδrcfiqσηq'. "Aν τδ κρdτoq καi τδ x6μμα δδ μπo. Θ7


οεi νd ε6σfl στδλαδ τi]ν εnτυxiα,6,τωqγρ6φε16 ijτoσι6τηq i(oρντ6λη,τ6τε γιατt ζητετταΙνd δoθoτν αnτ6 τd πρoν6μα

doμμoυνlσιli'v, τηq ΙtoυγκoολαBiαζ: "λν i] "ε'λ *i' xοlνωνiα τfrc vloυγκooλ66xηq (αiτoδΙαxεiρ1σηζ,, δ. xρεtd lεται τtrν xαθοδiγηαη iνδc μ6νoυ πoλιuκon Χ6μματoq,5πωq tσχυoiζoνταΙ' τ6τε μαd νd xρεΙ6ζεταΙ τiν καΘoδ{γηση τηζ .,EνUlσηζ {Koμμoυν1σι6ν, τfrζ ΓΙoυγκoσλα6iαq; ,Eνδ 6 λ'Ι6ρξ εiνol nπtρ δνδc πραγματΙκoο κ6μματoq τηζ iργατπiq τ6ξηq, πon νd καθoδηΥεi αnτi τiν τaξη καi νtl τη συνεlδητoπoΙtiσε1μd τiν ioιoρlκil a;τoαιοΜ τηc, συμφωνα uδ τδν Kαρντ6λη, τδ πρ0λεταρι6τo μπoρεi νd δηγ{oει ττ] *,i,ρo μ'.ρoo.δ καΙ νδ πραγrατoπoιitoεt αι]θΦμητα τoJq π6. ιlo,c m,, oαi xωρic τδν ηγεπκδ ρ6λo τoδ κ6μματ0ζ. Aiτδ ιδ Ιια\ει \Ια ιο δικαoλoγηoεl dl θΓωρ|οτηζ.αiIoδ|οxεiρ|,11 Θεωοiο l.oi,l civcυ κοl l]nio Ioi πoλΙΓι,(oι oηqι. 6ιrιη ,ι\oυooitσμoi, δηλαδll nπδρ τiq oυν6νωoηc 6λων τll,ν κot"EναJση τoδ νιjνr(iν δυνdμεων oιi λεγ6μειη Σoolαλαιxη τoυq iδεoπoλτικ6ζ τiq &πδ dνεξriιρτητα 'Eργαζ6μενoυ Δ.αoδ, (oμ;τε] κομμΙδ δΓν noι 6νδc ι'6μμ0loq δΙοΦ0o6ζ,κοι ιnερ |tΙν τσμΙελο τoi μouνlσπΦ 6ξlo. μδ πoδ οn1δζ loυ 6οζεΙ τilq ωoεημο lδ dφrμoρξroιxo ηγiτoρα o. 6λo "οnIoδto-\ει

ρ'.3.o"o...o--n.

Kαρ'τfληδ!οφερειτα δυτΙκακΦμοτo

τoυc, oδ.ε δδ dνoιoδ κεΦonο]oυγlα 'δ γροφρlοκρο.τοψο εiνclι τδ ν6o, γνωστδ πδΙ] 6 γραφειοκρακdλυwε τiπoτε ΥΙατΙ xαi aπoτελεi τδ xα' κoπΙτo-ισμoi τo6 αΦ πoμδi εΙνol φ6ση ιοιo}γfλει τδ \tδ Κορν|6Μ 6 τoυ οo*,ηρ..,.,n6 γνιilρloμo, (oμμdτων.jxlγrα ιd ιρlυκ6ρει, γρoφε.*ρo,'"μa lδν dλ}ων τi tρυψ"ι γρoφεloκρoτι(onolηαη κl ιjαερο 'την u" i,6 '6 .ι KoμμoυνΙσnκoδ Κoμμστoq ιiζ ΙΙoυγκoo}σ6iαζ iεa,ι.,*.ι .ι' a,."γtμ'"oη τoυ dπδ κ6θε πρ0ν6μ(), Ιoυ τoi dνiκε. οi τλκot λ6νε dπoYραφεloxρατrκoπoiηση τiν τoπωετηση τοi, κ6μματoq σιiν or]ρd τδν γεYoν6των, τ6ν φαΙνομε]]ωγ τη καΙ τdΙν πρoτoδζ τηζ πoλtuΦζ και κoΙvωνtκηq ζωηq καt (oi, ι{ρ.j' νδ γld ." οδ x6μμα τis μπoυρζoυαζiαc .'δνo. flνο ιtρoro oιiv ""."..,"t, τοδ ιiφησo! μ6νo πρoδooiο, τη' ,oυv j.Ιουγι0oλ06iαq,, i" ;ε'"oη .υv KoμμουνlσΙδvιηζ 62

i] δδν εiναι Γld νδ ξεxωρiσel κανεiq δv τδ κ6lψα εiνor lη q εργα ll\η ζ η δδν εlνα t Χ oμ μ α

,οξ η ζ.

" " , ; ;, ' ; ;' ;; . ' ; κρlνεt dlr. noι .:{ε|.μδ iδ|oilεραnn. ;;.;;,.i '' 6\oμα / κα ι) δραα.ηρlo,ηταοloιo iεγoν6c, ποΙοi lδ κoθoδηγοn .o Λ6νιν dλεγε: rπ'iooει. a' " ' . '

ει'αι

Ξaα

aρdιμdτ'xa

ie|d:ιδ

froλιτιxδ ιι;μμa

a

'Δμμα dnδ τδ f"|ωδζ α"u6ζ τδ 'αθoδηιει xαi ax|,'.cξ.ρ'a.* ' '. 'ai τa' ;'εey.ι6f τo! Χαι τiiζ f,ο1Lt.xiζ λ'2 i"",.ι ""n.';u*" 1). ιdχτι'iζ τΦ "(

ilζ cλ oμμoυν ]σι;!, K α i α dr ν nρ o r ταrιx6 rη|α η F ιUJoη jι.. τo γ ροφrlογ λ υιoloεl d lδ δxι μ6 ν o δδν i.,"*."l"ο lo c o6 ν κ 6 μμo lω' γ toυπlα Un6 ρxεΙ δiν * ,ρδ ωo *o o .i"μ ο . μ d ,ιΙ

ξξδγκωΦτoυμδ no\λoiqμη,

;;i;a;;*,*;.jν.

iπlσημΦν i"''*ω., ε ω" μεγ6λo αρΦo γρoφεΙοκρoτdν κ6μμοτα τa iδlo 6πωc 16 δυπx& ρε6lζrovlααι6 ;;i;iλ;.;"' .n..j.".Jελ,"-o".*d κΦμoτo' εlνor tνσq δnδ τoljζ πoρ6νoιτεc πoδ τδ Eκαμαν 6x1 μ6νo ν6 μi εΙνoΙ rf,d πρuπoπορεtα π. κ6μμα δν6.'τιαo. αιjΦ με Η;.;;;i;-;{*' "ι* τllν τ&ξη. θργατtΙ{ηs Στi Γ1oυ.r'κoσλα6iαδ}ν δπdρxει κυριαρxiα τic τon καθoδηγηιiζ oδν τηc' κΦμο .6ι;;.*J;;.-o""ρ",oκδ nρo. Καρvrfλη. τδv Σnμφωuα μδ κoivωνiαq. ;;;";_-.Γ.;. ';. ort1 r:ou',*ooλo6iοη "E'ιΙoη cKoμμoυι,,σIωv' ;;;' ε*"λμ" γ'" πoλυxi κοθoδiγησησιδ ol]χ λ.;;;;; *-...

.,E. γιαΓi tΙεi η εξoυolα πρoγταroπoιεjτo' lηq αντlπρod,πευσηq.Evδ il οa μερoc ιoι συσrΙiμα|οq oiτoδ|oiκη κo|. 6nδ εol]cκυρr6τερoυcπσρ6'γoνιεqτiζ

lω'-*' :l:;;λ;;;;μαloζ ";.ι;;;;;;'' ε'". """,.i'",,ε'ε,"..

|ωvoυιoιiξ συvεiδησηζ διαμ6ρφu-roη i..i\;j. 1o, 73\, iiΙ",.ji*,'. δ.'ω'"''' δoγιiνωντοrι,δν.nπροοιi}nων' ιι' Jn6ρxεlδνdγκηγι6 πoΜΔcΔξηvιioεlc,.Ιηdii.uii.J κανειζ πδq -ω γρdφΓι o onoσι6ηq \ |δ να ηFtσrεi "".I' "t.a -.i

(,Aλ6. ;,δ.). (t) B. Ι. r\dΦ, "Α'απα, τoμ. 31, σ. 2s5 6A


σιi Γtoυγκoσλα6iα δδν ιπdρxεt η δtxτoτoρiα τo6 πρoλετα0ι6τ0υ σdν πoλιτΙd εξoυσiα τ'jq 6ργoτιΦq τaξηq Ι<αt σdv τiν τdξη. Kl κρατlxI) καΘoδIiγηoητic κo1νωνiαq dπ'αnη νd γiνει δι δlxτατoρiα, αnτd tπdρxεl μπoρεi Exεi δ}ν iιοoδ η λiγoq oυτε γlδ κ6μμα τηζ.ργατΙrσζ τdξηζ, μd μδ 3να κ6μμα τiq μπoυρζoυαζiαq. .o Kαρντ6λη iσxυρiζεταΙ δτ1 (τδ μονoκoμματtκδσ!στημα, σ. μd σoσΙα.λtοτlΦ xιiρα εiναl tναc εiδlιιδq μεταoxηματrσμδc τοδ dσιΙκon πoλιτΙκοn συσιΙiματoζ καi δ ρ6λoc 6νδc xΦμα-' τoξ (Δδω εννoεi τδ ι'ΙπoλσεBiκro K6μμα) εiναl 61διoq ρ6λoq τoδ C,Ιoλυκoμματlι(oi oυoτηματoc,, τoi dσιlκοδ πoλlτ(o' Ιιλoυραλισμon'μδ μd ψΙ(ρΙ1, διαφ0ρ6 6τι σιil μoνoxoμματΙκi. πoλlnxη θξoυοiα θρiο<oιταl αιi1ν &ρxt) μ6νo oi iγ6τεq αiτoσ τoδ Ι(6μματoζ,θνdi σιiν πoλυκoμματtxi| eξoυσiα oi ηγ6τεc dλλdζoυν. Αnτδζ δ dπατειilναqθ6τεl oιiν iδlα μοiρα τiι doτ1' κa ι(6μματα καΙ τδ Ι(6μμα τiliν μπoλοε6Ιτων, πoδ δημoιργησαν, oi ρδ:ooι δπαναo16τε< μ' emκεφοληq τδ Λενlν. Γi Φjτδν τj καΘω{γηση τon κρdτουq καΙ τiq κo1νωνiαq dπδ τδ πραγrα. πrrδ κ6μμα τδν Χoμμ0υν1σι6ν δδ δΙαφ6ρe1 καΘ6λ0υ dπδ τi]v Ιοριoρxio τiq dσ.Ικηq τ6ξηq δ1αμ6σoυτos πoλυι{oμματtrci] συσιiiμοτoζ. Anτδ μαρτυρεi δλ\ μδ φoρd 6τΙ oi τΙτtΙΦi' 6. πΦζ fl μ'τoυρζoυαζiα, xεtρiζoνταΙ τ6 πoλlτιx6 κ6μματα κoi τδ κρdτoc οd θεσμor]s πoι oτ6κ0υν τa\α iτdνω dπδ τtq τ6ξεlq, -Aν η θργατΙκΙ) τdξη παλε.jα 6ν6ντΙα στi μπoυρζoυαζiα μd ζωi η θdνατo κΙ αnτ.ζ oi δυ6 τ6ξεtq' μδ νd δπeρασ,τiοoυv τd dνταγυνrαoκd τoυq συμφ6ρoντα καt ν6 κυρlαρxησoυν i κooεμd ξεxιφΙσrd σιiν xotνωνiα, gxoυν 6ργανωθεi ο. πoλ' τπ6 κ6μματα, αrjτδ δδν σηrα1νεΙ 6τι τδ κ6μμα τηc δργατtκηc τdξηq, τδ μoρξtσr1κδ-λενtν1σιrΙ(δ κ6μμo, δδ διαφ6ρει dπδ τd ,Ar,τiΘετα. "oταν τδ KoμμoυνlσιΙκδ K6μμα τηq dααxd κ6μματα. Ι1oυΥt(oσλα6lαq μετατρ6Jηt(ε σδ dσακδ idμμα, δδν 6Yiνε καθ6λoυ δπερταξΙι(δ κ6μμα, dλλd 6nδ πριmoπορεiα τηq εργα. τΙκiq τ6ξηc μετα6Μθηκε σδ 6ργαν0 τηξ μπoυρζoυαζiαζ, d. xαoε μ6νo τδν πρoλεταρ1αΙ(δταξΙΙ<δxαρακηρα, μa δxl τδν ταξπδ ).αραλτfρα YενΙid, γιατi Eμνε κ6μμα τηζ ν6αq aοπΙΦζ .Ι{ δtαφoρd aν6μεσα σ' Eνα κoμμoυνισrΙκδ Ι(6μμα σrilv τ6ξηζ, καοoε,1γηoητon κρ6τουζ δδν εiναr cμπρiι,, μd nολi μεγdlη' el1

Bα&6, δlαφoρα aρxδν, ταξΙΙΘ, πoυ δδν μnoρεi νd dναxθ€ i στΙ)ν Caλλαγi' τiν ηγετ6ν τoυζ σιiν πoλ]τrιΦ .ξoυσiα' δπωq iσxυρ,ζεταt αt,τδq δ dπο.rrdτηξ, M, αiτΔq τiζ αθειυρητrιoλογ{εφ σ.ιεπ(6 μδ τη φικρir δlαφoρ6, τoδ aσακoδ πoλΙτΙrιoσ συσιΙiματoq dπδ τδ ooolαλlοn' κδ olioιημα καi τoδ aσrΙκoδ κ6μματoq οΙδ τδ μαρξιαιικδ-λε' ν1νiστΙΙrδ κ6μμα, oi γloυγκοoλ66oι ρε6ιζtoνΙσιδζ θ6λoυν νa πonν πδ.i il τρεx6λα τoυq πρδ.] τδν καπlταλιoμδ δδν πρεπεt νd θεωρηθεi μεγ6λο πρdμα. Eiναι δλ6τελα ξεκdθoρo 6τl oi γιoυYι{oσλa6oι ρε6ΙζΙoνtσιΔζ δδ μπoρo8ν νd xαΘρεφτiooυν ατd θεωρlα δtαφoρετΙx}q 06σεtq dπδ τiζ Θ6oεΙqπου πηραν

αιiν πρdξη.

Φλυoριiνrοq γ|δ .τ]ζ δδυναμJεq 'ol] μo\oκoμμoΓΙκoδσυσriμoτoqΣ, Θeλoνταq dτol νd προοBdλεl τI)ν oiκoδ6μηoη τoδ σoοtαλσμoσ σri Σo61ετ1(il "Eνωoη τηζ 6πoxηc τo6 Δ6νιν κoi τ06 Στdλν, γρdφε1: (Σ, αtτδ παρoυot6ζετo:πρiν dπ' 6λα Ιi τ6ση τηq πρoσο,τr,κηq ενu,o'Ιlζ τιi,ν Ιiγετδν τo6 κΦματoq μδ τδν xρατιxδ 6xιελεαοxδ μηxανloμδ καi, d αiτδ τδν τΦπo' γiνειoι δρ1ανo rηq δρdσηq τd,ν τεxν|κoγρoφεloκροnΙδν τ6oεων αεiν κoινωνlω (o. 64). ol μoυγxoσλ6Θo1 ρε€1Φoιησιδq xι]ρtoι, cγιd ν, dπoφlj. γoυν, αiτδ τδν <τεxι,{oγραφaoxρατ!σμδ, xr αiΦ τiν τdoη {.iζ πρoσΦπΙ(qζ tνυ]αηq τε,v iΥετων τo' κΦματoq μδ τδν t<ρατΙκδdr.τελεσιΙηd μηxανιαμδ το6 σoσΙολσμοi>, πo1) τd a. πoδiδoυν αioαlρετα σroδq μπoλoε6iκoυq, δημιοrJpγησαν τδ σ]σrημ6 τoυζ, πoυ δδν εiναt dλλo παρa δπτατoρiα τiζ nπκηc 6μdδαc. Στiζ λεγ6μενεq σJνελεισεΙq τ6ν αljτωlαxεtρlζ6μενι,rν xolνoτητων καl σιol)q .xτελεστ1Ι(orjζ μlxανlσμorjq τoυc, δπωc δμoλoγεi δ ΙδΙoqδ συ1γραφ6αζτoο 6t6λioυ, <...τιilρα παρoυοldζoντoι πoλυ duovο oi γραφεΙoκροfuo-ιεντρι;εq τdoειc, (o. ,32). Tiν εxτελεσιΙΦ ξoυσΙα σrΙ) Γιoυγxoολα. 6lα τiν επεξεργ6ζo1ταr δ Tiτo κοt i κ.λiκα τoυ. Παρd τtc δια' 6ε6αιi,σειζ δτΙ τixα δδν πoΘoδν 6ξoυσiα, 6 πρ6εδρoq Φζ "Eνα,σηq <Koμμoυνtσιε,ν, τηζ ΓΦυγxoσλα61αζ εlνοι θπi ζωic πρ6εδροq τοδ γιoυ}'xooλ6&xoυ κρdτουq καi 6λo1 oi λεlτoυρYdi μδ Θ6σεΙq.κλεΙδΙd oην dξoναlα, αιδ oιρατ6, σriν oiΙονoμ!α, σιι)ν dξωτερΙκΙi πoλtaκf, σιllν Ι(oυλτorjρo, σriq KoΙνωνl,ιδq


δονo ,ωoεlζ

κ\ n,

Ι ]o τ L ι o υ ν

ση μαν ι ι λ i .

θto , \ σ Ι η'

EJ J o η

.,Eνιυoη

τiq δπoxiζ τoυ, μd aκρΙ6Φ iαιερο dπδ τi δlιiiυoη αnτηq τiq φ],\iαηxαi στδν καtρδ πoδ { ΓιoυγκooλαBiα πi]ρε dνolxτdι τδ δρ6μo τiq αrjτoδΙαxεiρΙoηζ}, Tιnρo οτI) Γroυγκoολα61α,ο'3μφωνα μ} τi € ε ιυρiα, τon (αρντdλη, dxει }ξαλεlφτεi τaxα <δλoκληρuΙrικ6,καi (ρtΦΧ6Σ i aν6μξη πpoοιilπι,Jντ6ν exτελεστ!κιnν6ργdνων τηζ "Eνιυσηζ (Koμμoυνiοτων' τηq Γroυγκoολα6iαqoτδ &ιτελεαιxd δρ.Εν{r,ση(KoμμουνtστιJν,τiζ noυ' γανα τoE xρ6τoυζ, Ylατi i γxοoλα6iαc δδν dxεl xαν6να πρoνoμlοτδ δlκαiωμα νd δlαδρα. ματiζεl τδ ρ6λο τηζ iδεoλoγ]κiζ κot πoλΙτΙrξηζilγετΙ{ηq δn' ναμηq στiν κoινι,lνiα. "Exει μ6νο τδ ρ6λo νd .πlδρdσεl σιiζ μdζεξ. Md π6ζ καi μd τi πρdγμα Θd δπlδρ6oει στiξ μdζεq αΙ]τδ τδ εiδoq "Eνυjσηζ, dφoδ δθν Jxεl xαν6να πρoνoμoτδ δπαiω' .o Tiτo, μα νd καθoδηγεi; Mδ καν6να τρ6πo καi μd τiπoτε. oδ μd σnγμi dη6γναxlηc' δμoλ6γηoε 6π il <"Eνιroη Koμμoυνlσιιiν τηζ ΓΙoυγκoσλα6iαζ κατdντησε μΙd &μoρφη, iiπoλtυΦ 6ργ6νUJoηΣ.r1d νa μη ξεΘωρ16ooυνdιτελ6c oi τ1τlxoi'δ Koρντ6\, δloΦιilνoνταc τδν πρo.t.στdμεν6τoυ, γρaφfl πδξ τ6Ια c... { "Eνιυoη Koμμoυνσ.6ν 8μνε Eναc dπδ τoiq Ιτrδ iσ].ν. ρουζ σrυλoυq τηζ δημοκρατlαcν6oυ τtπου - τηζ δη]roκρατiαq τ06 πλoυραλqΙοn τ6ν αiτoδΙoΠο$μενων συμφερ6ντι,}ν, (σ. 65). "Aν fl γιoυγκooλd6xη <αιjτoδlαxεiρlση, Exε1 aπo},υμνιi,.,Eνζ.,σt) <ΚoμμoυνΙσriυ τiq ΓroυγκooλαΘiαq 6Ιδ σεΙ τΙ)ν τllν πoλτrrσl xαθoδiγηo.η, θννοεiταΙ πδq αnΦ il <αnτοδ1α. xεiρroηl dφαiρεoε αr]τ6μoτα τδν πoλπxδ ρ6λo καt οπδ τilν Δργατrκη τ.iξη, γιατt d θργατrκd τ6tι μπoρεi ν6 xαiρετα τ6 πpoν6μ6 τηc μ6νo δloμ6ooυ τiζ πρωτα,τoρεiαq τηq, τoτ κoμμoυνΙσιrxoσ κΦματoq, "Aν dπδ την πραπoπoρεiα τηζ τ6ξηq aφοrρΦoσν τd iΥεπK6 πρ0ν6μα, εiναι παρΖιλoγoνd ioxυρι αrεi κανεic 6Ι i τdξη Ζιolιεi ιi δlxαrΦατα, πoδ τηq aνdxουν, Σ,αiτδc τic oυΦηκεq, εiναι erjν6ητo τδ πδq μπορo6ν νd <αr]τoδlolκ{ooυν> σ, oiτi τi] λεΥ6μενη δημoκρατiα <ν6oυτι1' πoυ> τδ πρoλεταρ16,τo(αt oi δλλεζ .ργαζ6μενεc μ6ζεq! Νd τi λ6ε1 συ},κεxριμ6ναYi .rl]τδτδ ζητηrα δ Kαρ\τ6λη: jH "Eνι|,σ-ηΙ{oμμoυνlσIιilν δδν cξoυοιdζεl δtαμ6σoυ τoi πoλτΙκoτ

l

|,q Γ|ou}aoo\06|οζ,oΜ η υnoθcση.i "koμμou,,-;'. Bνdντtα οτd μαρξlοπκtι'λενlνlαιιxd καταφερoντα 6τ'. .ν6 τδν o-"επκδ iγετκδ ρ6λo τon πρoλεταρtoxoi διδ61ματo' μ. ρε6ι κolνωνiα, ot γ]oυ\,κ0σλ6B{)Ι oooιαλlαrrΦ *ir oομμo.oc σΓα κρατηooυν νa πρooπαΘofiν Υερ.t πρdξη αcr)ν Ζloνιαιδc .Ft λeγ6μενη Ι1ρoεδρlιr τηζ x6οlα τd πηδ&\lα τiq .ξoυσiαζ. Γιoυγκοολα6iαq δdν iδρ6θηκε iκεi μδ τ|ν .ξασφaλΙση συλ' λoγlxη.: κρατlκic ιrαθοδ{γησηc,oiτε γltι την καταπoλ6μηοη τoιj γραφεloκρατloμoι oτδν δπoio στηρiζετα1, oδτε καi γlcr ,iν in,ρdonIoη τo; /oυγ\oσλα6 ιoυ .ριiτoυc uro ι " j:ε- οπ. αir6. dn U. , αλoUο,| \d 1i oioo'..,ε,uo,,.,c ',jUμ. ττ\ν φoρd, μ6 o6ν &πεγνωoμ€ ν η προσπdθεΙαγΙd γ".* ".μ't. τηζ tιυ.ρtαρxiαq τofr τιτισμoi μετa τ6 θdνατo τoδ cξαoφdλorl Tλo,,Αnτδ δεirνεl πδc τδ μ0υ\.κoσλ66Ικoκαθεσιδq δxΙ μ6ν0 αrδ περlεx6μενo μd xαΙ ση μoρφil δdν εiναι .iλλο παρd μι.t dξoυσiα, πoυ κατωτεζει τδ λα6, προσrταθ6νταζ "o*.on..""n ν6 καμoυφλαρΙσrεi πiοω απδ δξαητατηπκd συν€{ματα.o κ.ρ".εlη δδ μπoρεi νd κρr]Ψε1δ(εiνη τi μα'jρη περι τηc oδo, στiv iσιoρiα τic Ιιoυ\,xoσλαBlαζ, πo.) σα συν6πεlα ,lc Κ6μμο,oq .ηi ηγεοlαq ιoδ Koμμoυ\,oτιλon δΙxιο,o. "ooι-i"c ιltuηq τηζ iloυγκooιο6io.r Ιiο] τηζ eγκoοiδρυ,J'-lc τoυq τtq ρλc,,oi ιαoi αnτiq τηc xΙl,ραq δoκiμασαν σιiq ,ιλ6τεζ.o

iε,j"c' .i oiα *αi .η, πιδ dxofuνωτητρoμoκρατ1α, τΙτΙKδq tαρντθλη, προαταθεiνd ξεrτερdoεrτδ oxoτ6δι ε*.ρλ"η, ut llεo,"α ου"θημο'α \|σ \α nεioε, .oi]ζ λοoUζ |iq Γ.ouγκo, oo, o,ιoοιoc μη παρoΙoιoJν.τα]lιδ ιd δ,lνd, γΙoΓi κoi η 'd eφαρμoσε τηζ πριirτη φ6ση oιαλoτlκi μαc .πανdoταση, αΦν τηq επα' κατδ 3να δρισμ6νo τρ6πo τδ μoνoκoμματlκδσυoτηrα αεoλινι <κλαoικil> πoτδ σιilν .,"o.o.]oηq. δημo*ρo.ioq, δν καi αiτδq δ τllν dναiδεια, "Exει xαΙ (ο.64'65), ;;;,,;.";; orαλινlκτ) αλαolκτ\ την νlι κακoλoγεi i--ia.ηq, i"'..i",i"i π"i κot οo1Ιια\lαrιrη, 11ο\ ωo δημoKρoΙΙΙ<η ι u",,η, ""lιi*.-c-".τ;," κ"ρ"ii.\η.Pdqo6ι|q, ιJxr μ6νo δiν ,ην , \η. Ii Τn ,,. oi aιε, *.ωlou' μα ζ,\οι \|ρonη ν6 συγι.ρ|θ,iμ,oil|l' ,Jον δ|oco6{Ι :γκλiμα.α oδ Γloυιμooλo6iα o'r\ ;ι;δ|λο τη| φλioc μd τδ Στdλν καt μn τη Σo8iετtxil λtr., ""ρlω" 66

j


iιlτo μoνoπωλioυ, μ6 dκφρ6ζεΙ μ6 εiδκη, δμωζ πoλι σo6oρi τη'c eρσυμφερ6ντU,ν τdΙν dπotμη, μορφη κo1νωνlκo-iστoβΙ1 ,rdχρo\ο lδν ,o oσν'ων δλα,ν τδν συuφ, \οl ιoιικ.ic ο[ηc ;ρ1o1εμ ".'u

i.

ro |\l l JΙ ο .

_

ι Ι ο o ι σΙ η

Ιο |iζ

ο υ. o δ t o l

'{ o I XησηqΙ{αi τiζ κυρlαρx1αqτfrc dργατ]κηqτ6ξηζ καi τon ερ'

σlo δ r μ o κιο l"o t,oζ . λo" oμ,, . νoυ λ, " ψ oλoo υ ο σ rη to η o ι σ τ ρ |ζ ' |ο ι δ ν σ υ μ φ Γ ρ 6 \Ι ω ν l ; l o i o διo lιo υμ ενο tι iπ nκε π 6νων> (ο, 6 5 6 6 ) . Toiτη it φoυoιωμ6νη καi μπεΦεμ6νη φραoεολoγiα δd δεi-.ινει {λ\o πορd τ6 aναμφ1o6iτητo Υεγoνδζ 6τΙ σri Ιιoυνxoο\ α6]ο | o κ Φ μ α 6 ρ l o ι,l.l' α r σ l i ) ν ο υ ρ 6 , 6lι al]|δ ι]n6ρ x εt l υ π υ < ο υ , o α ι η ρ ζ, l |Ι j θ εo η l'ηζ u ι i r " ο o 'ορl i , " o o o ι ι

iuio*,onc .oο ρ6λου τoδ κ6μματoc, 3τσι 6πωq r<αταλo6αiνει δδ μπ6ρεoε ν, dπoα.jτδc τonτo τδ ρ6λ0, δσιooo δ Kαρντ6λη .ΙΙ πoλιτ]κi κα1 δημtoυpΥΙxη φιjγεΙ τdτtεqδμoλoγiεq 6πωc <,,. .πq,,Eνolσηq Koμμoυνlσι.iν τηζ Ιιoυγκoσλα6ioξ ,i.,","r" δδν εiνor dρκετΙ1,.:o, 6λo τδ δημoκρατπδ oισημα τiq αi]τoδιοiκησηq κoΙ σιi δημιoυργiα τηζ πoλΠΙqq καt τηζ πρ6ξηq δργανιωεων',,, (σ- 963-26a). τ6ν dλλων (oΙνωνr1<o-fΙoλΙτΠ(nν Md τ6τe πon εiναl it παρoυoiα τηc "Eνu}σηζ,iφoδ δδν εiναr σrΙq κατευΘriνσεtq6πoυ 3πρεπε ν6 dταν, dφoδ oιi Γιoυγκo. oλα6iα, 6πωc dνοιoiνιloε τελευταiα τδ γιoυγκoσλ66tκo πμrΧτoρεio εiδi1σeτσνTANΓΙoΥΓK, τd δio. τρiτo τ6ν xο,ρΙδν δδν δxoυν καΘ6λoυ δργανιiFεrc 66σηq τηq ζ.,Eνι,Jση.iKoμ' iρι'τημα δδ μoυνΙσιδν}j Tllν κοπlιnδκη απdwηoη o' αnτδ τδ δνoλυoη ll oυγxεκplμ6νr ,,"nnεi ιn oωl| 6 Κορf6λη, μο 'α δrl oνομφi6oλo illl6ε6αlιilιεl δροσηζ ιη. μdζ ω. ",o, '"n. ε!δ ]'oυΘFν6. nooδν εi\oI δεν -ι" κoμμoυν|ο1ιnνo οδ".κoμμο σdν x6μμα τηζ ν6oc γιoυ\τooλd€ ι κηq μπoυρζoυoζiαζ καt τηq Φαοtσι1κiζ δατατoρiαξ τoδ Tiτo μπoρεi νd 6ρio1rεταιπαντo'. σoσΙα' Σ, αiτδν τδν μoυ\,ι(oλd6nΦ ζαr1τoδιαxε1ρ1ζ6μενo καρνδ .Θεωρητπ6, ν6 πραγματευτεi λΙoμ6,, πoυ aν.λο6ε fxει (Koμμoυν1στ.'ν, Ιιoυγκoσλqθiαq τiζ "εuωoη τ6λη. i θθοη. Anτil τlrν εiδlκi Θ6oη,πoυ τi 6λ6πει κα' '.a'.".iδ*,i νεiq παντoδ σ.δ 6ιBλio, μnoρεi ν6 τ{ν Δρμηνε6σεt 6Ιτωζ θ€ λεl, δηλαδij odν εiδικ{ θ6oη αιi διαποιδογιiiγηoη των dργoθ6ση σd σx6Φ μδ τδ πρoλεταρ1aτo,εiδrtril <or'εu,", "iε'"η 6a

Θ6oη σtδ λεγ6μεν0 συσημα τ6ν dνππρooιiπων, οιδ 6πoio δδν πρ6πε1νd πdρεΙ μ6ρoq καi νd δΙ€ υ ΘrjνεΙ,dπδ τδ φo6lJτoi ΦoλtτΙκoi μoνoπωλ{oυ>' xαt dλλεq εiδκ.q θ6σεΙζ. Αιiτδ τδ κΦμα μ, αΙjτδc τtq dιτ6λειι],ιεqεiδtιrδζ θ.οε1q,dxε1 δΙκαiωμα l,jt]τε σ.d πλαiotα τηq δνnnρoσι,πε1αq τiζ λεγΦενηζ Σoσ1αλοιlκiq "Eνιυοηc τoδ,Εργαζ6μεν0υ Λαoο τηq Γtoυγκooλα' 6ioc' νd nxεl τiν nντπρoσωπεiα τoυ σd συνελεrjσεlζ, δlαμdσoυ τiζ 6πoioq συνεργdζεταΙ μδ τiq δλλεζ (α,]τoδ1αxεΙρlζ6με. νεΦ &νππρooωπεiεq.Αnτ6 δεiχνει 6τι ll "Eνωoη "Koμμoυνι σ.δν, τiq .loυγκοoλα6iαq δδν gxει καμμd dνεξ6ρτητη πολlluη ioxi rl dιπδκο]ρo Χρησrμ|.]ει οo' nρατιoρ.io ιoδ α. .YπaρΙει ναρxrxοδ μoυγκοoλdθπου ΦoσJτoνδΙσμoδ, γla νa iκανorιolεi τδ Ε€νo κεφdλαlo πoυ ρ,ζο,σε στη Γ1oυY(οσλαBiα δ. θiγεΙ τδ on. ν6 τ6 δ1α6ε6ο1{j,νει δτt i "αnτoδlαxεiριoηl σ.ημα τηq dτoμΙκiq iδιoxτηoiοq, δn καν6να κ6μμα, 6πωc xαt ν6 εiναΙ, δδ Θ, dι]ιλ6ξεl τiν πoρεiα αr]τoο τon dναρΙoσυνδι XoλισrΙxoδ xodτoυc. Σ6μφωνα μδ τδν E. καρντe\η, δ ρ6λoζ τoο dτ6μoυ σιilν xotνωνiα εiνα τδ πaν, dν6 η δργατ1Ι{ητdξη 1(αtτδ κ6μμα τηζ .Ι{ πραrτοπoρεiα τic δργατrΙιηζ τ6ξηζ, συμδδν εiναt τiπoτε, φωνα μ, αι]τ6ν, δδ φαlνετoι ν6 εiναr τδ μαρξloτικδ.λενtνΙσrΙκδ x6μμα, μd ol ζαiτoδΙoπo$μενεζ ΙΦtν6τητεφ, μ6 dφηρημενη δργ6νο,ση, εΙιΙν0ημ6νη γ16 νd δεiξει τιixα κ6τι μεγdλo, μd πoi δδν dxει καμδ πραΥματΙιd ζω{. Anτδq δ ρε6ιζloνιαιic δδ φαντdζετol τtlν .ργατΙrΦ τdξη σ&ν iYiτρΙα τdξη τηζ xor. νωνlαq, μ6 τi συγx6e1μ, δλoυζ τonq δργαζ6μεν0υζ."oλo.i δ γloυγκooλ66lτos λα6q, λ6εl, μπoρεi νd ΘεΙ],ρηθei πρuηoπoρεiο, φυοιxα 6ιiζoνιοq σιην dρxJl αδτηc ιiζ.πρωιonoρεiοζ, τδν &νθρ{,πo,δ δnoioq Φελε6Θερα, (δηλαδi dναρxΧ6) .κ' τoδq οxoπoιjζ τoυ (o, αnτi τiν dφρdζει κoi πραΙrατoποlεi ,Aπ, αι]τoυζ τoιjq oυλλo}1σμoιq τoο Kαρν. ναρxtxi iιo1νωνiα ) . τ6\ πρoκliπτει Εεκdθαρα 6n dπδ καlΦ tl δργατΙiq τdξη σιi ΓιoυγιΦσλα6io dπαΨε νd δρd 6νuΙμ6νη, dΧασε τδ ρ6λ0 τηq ilγiεραq τdξηc oτl1 μoυγκoολdθxη xolνωνiα. x6νoνταli aπδ τd x6ρια τηc τδ κ6μμα Ι(αt τΙ)ν iξoυσiα' i γloυr,xοoλd6κl 6ργαnκl] τdfu δxι μ6νo δδν eiναl dρxουoα τ6ξη, μa 6xεΙ τε. Θεi σΦ θ6ση μaq τ6ξηc πoυ Φν dηrετΦL\ει€ τ αt i ν6α μπoυρ-


ζoυαζiα, η 6ποiα eξoυσιaζει π6νω σ.iq 6ργαζ6μενεq μαζεq δ1αμ6σoυτiζ κρατικ.q θξoυσiαs πor] κατ6Χει, Γld νδ γλυτιioει απδ τl1ν xατηγoρiα δτ1i .ιρνητΙIΦ σιdση .ναντΙ τοδ iΥετπoδ ρ6λoυ τoi κ6μματoqτic θργατιxiι: τdξηq εiναl καταπρ6δοoητdΙνσυμφερ6ντωναnτηc τic τ6ξηq, δ γνω' τ06 Koμμoυνισ.δq πρωδτηζ nπ6oπαoε ωτδ τδ "\Ιανιφ6oτo ,Ενμ(ελζ τoδτα τd a. σrΙκoδ κ6μματ()φ τοδ Mδρξ καt τon πoφΘ6γματα. (oi κoμμoυνισιδq δδν dποτελoδν ενα ξεxωρι σιδ κ6μμα dντ'θετo στ, iι)ι\α 8ργατιΙrdκ6μματα,, eδBν Exoυν καν6να ξεxωρtoτδ συμφ6ρoν dπ6 τd oυμφ6ρoιπα 3λoυ το6 πρoλεταριdτoυ>,(δδν καθoρiζoυν ξεxωριαι}ι: dρxδq μδ τΙc 6' πoiεc θ6 iΘελαν νa τn.6σoυν τ6 πρoλεταρlαxδ κiνημα,. }Ιδ τ6τlα riπoΦ6γματα δ Kαρντ6λη Θ6λει νd δημιoυρYησεΙ την 6ι,τ6πωoη 6τ1 6 λ'Ιdρξ καΙ δ "E!γκελq iταν τdxα τic γνli,μηq Ιδ.] oi κoμμουνΙσεdq δ}ν δxoυν dνd1,ιτ1 γld δlκ6 τoυc κ6μμo, dφoδ οιiτδ δδν εiναι tνα κ6μμα μB iδlαiτερα xαρακτηρIσιΠrd, ,ιιλλα 6ργατ1κd κ6μματο. Ti iι' oυμφ6poντα καi aρξθζ dπδ τ gxoνταq lιxνoq oυνεiδηoηq' 6λ6πεl τδ πρoλεταπooi6τηqI Mi oι6τo μd τd Yυoλa το6 oooιαλδημoκρdτη dντιμαρξ1στη, σiιν &μoρφη μdζα πon, τdxα, aγωνiζετα μ6 τ6 γενlxδ oυμφ6ρoν, μλ .oι δδν δxεΙ κομμd iιρπ1, καμι6 ταξlxi κl nπανoiτrατlx! xατεdθυνoη xαν6να πρ6γραμμα π(nηq γta τiν κατaxτηση τ6ν δΙxαlι,μdιτων του ! .o Maρξ καt δ "Ewκελq, σεδ δεr1τερoκεφ6λo10τoii Jργoυ κoμμουνι.ηΙoδ <Mανlφ6αιο τo' Koμμoυτoσ iπσιημoνlxoi ν1σακoδ K6μματoξ,, Ι{αθoρΙσαν κατ6 τρ6πo μεγoλoφυιi τilν iαιoρπη &πoατoξ τos κoμμoυνΙσπr<oi] κ6μματ0ζ σdv δναπ6σπασεo μ6ρ0ζ τiq εργατlxic τ6ξηc, ο6ν πρι"τoπoρειακδ τμiμα τηc κλπ. κλπ. μ6 δδ ακ6φηκαν πoτr 6τl oi κoμμoυνιστ.q δδν πo€ π ει ν6 3xoυν τδ κΦμα τoυq- 'Aντiθετo, δr(ρt6djqγΙd νa .xoυν oi κolrμoυνΙ.rι}qτδ κΦμα τoυc, tsγραΨoνκαt τδ λ{ονιΦ6σ[o αrjτο6 τofr Ιdμματoq, πoδ θεωρdθηκε σdν τδ ,tρd1ιo ,.ρoγρoμμo.,"δ .πΙσιημoνx6 ντoκ0υμ6ντo τo6 Ι(oμμoυνΙσμoδ.

70

i.

'o

zαι iδεoλoγιzoq.-λoυραπo):-τ'.zbq

λιcμiq.

η δηψοτρα:ια

lαL i.ι CoσL'

αλιoτιxi1ι oixoδΔψτ1oηστh f |aυΙιa.

oλα6[α

τiν θεωρiα τoυ δ κoρντ6\ θ6τει σd πριi,τη ]rοiρα τδν oυμφερriντων τδν θργοζΦενων, καi o'αiδ "πλoυραλιoμδ τδν πλoυρa.λloμδ τoνiζει iδιαiτερα τδ ρ6λo τfrq λeγ6ιιενηq "Eνι.Jσηξ τ06,EργαζΦενoυ Λαon, i 6noio, ΣoααλσoΙiι'' oiμφωνo μ' α'jτ6ν, eiναΙ ixανi νd συσ,τεΙριiJσει6λεζ τlq κo]νωνιxdc δυν6μεr.], dνεξdρτητα απδ τtζ iδεoλoYπδq δtαφορ6q. Στr)ν πραΙrατΙι16τητα il <Σι:olο,\οτlιαl "Eνο-loη, εiνol μd 6ρ. Y6νι]ση πoδ 'jπdρxεl μ6νo τυπtxd κα1 δ.ν rjπoλoγ1ζετα σΦ Γloυγκooλα6iα. Anπ1 rl aλ1Θaα τoi δl€φυγε κ6πoυ xαi τoi Koρ\τ6λη δταν γρdφει: <fΙorαiω πδc δδν τδ παρακdνω 6v πln δτι Ιi δπαιi.μηση τoδ κoινΦνκoi ρ6λoυ τiq ΣoσtολΙσrD<ηq "Ενι.jσηq... εΙναι ενα φα1ν6μενο διαδoμ6νo γrd xαλ6 oι?1ν "E. νι,X,η KoμμoυνΙσι6ν καl μ6λoια δxι μ6νo αιtc γραμμδq τ6v νeχn'ν> (ο' 212-273)' Mlλil\ταq πΙδ π€ρα ΥΙδ τi δρ6ση αl]τoδ τoσ <συλλ6γoυ δλιυν ι;ν 6ρΥανιηΙ6νων δυν6μεων τiq ι{oF νωνloζ,, 6πωq τδν δνoμdζoυν Φ rioυYt{οσλα6lα, δ Kαρ\τ6λη εΙνoΙ ξαν6 nποΧρεωμ6νoζ ν6 aναφ€ρεΙ τδ φορμoλoμ6 τoυ, γρdφoνταq: (.., Συxν6 i Σoααλαnlα1 "Eνο,σΙ]λriνεΙ τd πρo8Μματα περtσσ6τερo 6αo γιd τd μdτΙα, δηλαδ{ με Ψηφiσματα καi δηλιi,σεlq,καi λγ6τeρo ρεαλσιΙΙ(6,.,, (σ, 976). 'Aρκo8ν αιlτ}q ot Φoλoγiεc πoυ δ Kαρντ.6λη, φυo(6, τlq xεlρiζεταr δπλd odν dδυναμlεq, μ6 ν6 δπoδεξτεi dναμφlo6{τητα τi εi. ναr αiτδq δ δΨυxoq σ1λλoYoq. .o πλoυρoλιαμδc τηq {σoσΙoλισcldξ αiτoδtα-τεiρΙσηq,' oιμφωνo με τδν Kαρντ6λη, 6ρiσκε1 τiν εxφραΦ τoυ σιd πλαΙσΙα τiq ζΣoσΙαλσrr,κiq "EνοJσηq" η δπoiα περΙλα6οiνεr σιonξ κ6λπoυq ηq δλεq τtξ cδημοκρατrκδqπφoδευuxδq, τ6σαc (6λα τd ρujμoτo ιlq καi τd πΙσι.δρoμΙΙd ) oi effτρω0,,τol τ.iν 6πoiιJv gxoυν τδ δΙ(αiι,,μα νd μ]λοnν καi ν, dπoφooiζoυv γιδ τlrγ πoλτΦ τηq ΓtoυγΙ<οoλα6iοζ,Στiν πρo1ματiι(6ητα, Mi

71


&(τδq aπδ τiν τΙτΙκli Χr\ixα δδν dπoφασiζει καν6ναq &\\oq σ,αr]τδ τδ μ6ταπ0 που 6 Kαρντ6λη τδ λεει πλoυμr,\tσμδ των σUμφερ6ντων μ6 νd δεiξει πδq τ6tα αrjτoδ1αΙεtρ1ζ6μενων t]1Γιoυγκoολαθiα δδν εiναι ιiΙΙδρ τηq 1δρυσηqπoλλδν xομμd. των μ6 iπδρ ενδζ κΦματoq, μt τδν 6ρo νd μiν εiναl αnτδ τδ κ6μμα i μoναδαri Ιiγετtx{ δtiναμη τic κolνωνiαs, <,...}Ι "ΕνιJση ΚoμμoυνΙστ.;ντiq ΙΙoυγκoσλα6iαζ, λ6ει δ Χαρντ6λη, dxεl εiδIκii πoλτΙtii εn0nνη αιilν κolνωνiα, τitν 6πoiα, φυolκ6, τi μ01ρ6ζθταrμ} 6λεc τΙq tiλλεc σo<,ΙαλΙσι1xΔq t(oινων € ζ δυν6με1ζ, (σ.74) καi αr{ρ166ιζμδ τδ λ6γo αiτηq τηζ Ι(ατανομηqτηq εiΘ6νηc, oη Ιlουγκοολα6iα υπ6ρxεl τ6xα δημoκρoτrκδq πioυρα\oμδc}- Σiμφυlνα μ,αrjτδν πρoΙrι' rrει δτι δ <δημoκρατlκδqπλ0υραλoμ6ζ,, δηλαδf δξ δ πoλυκoμματΙσμ6ζ, μd δ ΙLλoυρο,\σμδζ στd πλαiο1α τηq (Σoσ1αλonκiq "Εν0Jσηζ,, πoδ δΙατηρεi καi τδ μoνoκoμματtκδorjσιη. M, d]αα λ6' μα, αυνιαι16ται περιoο6τερο αrτ) Γloυγxooλα€iα! iδ6α σημqiνει πδq στd ττ].oiσlα λεγ6μενηq Σoαnτi τiq i για "Eνυ-lοηc διj,οδν { α"Eνιυoη Κoμμoυνοιδνl καi σιο-λπXiq &λλεζ οκolνωνlxo-πoλτΙxδζ 6ργανιit{,εΙζ, πoi' ..., εiνor aνεξdρτητα δημoυργΙiματα... σ.d δπoiα η "EνιJση ΚoμμoυνΙστεtν συμμετξΧεΙ Ιtαl συν€ ρ γ6ζεται σ6 συστατικ6 μ6ρoq τoυq-,'Σ(σ. 267). Χωρic νδ μαxρολoγοnμε,pπoρoiμε νd πoδμε πδq αiτδq δ 6πωc καΙ δν λ3γεται, aδημoκραnκδq πλoυρα"πλoυρo-λroμ6qp λΙσμ6q, η .Ιaουραλσμδq συμφερ6ντων τδν θpγoζoμ6νων, ii t,πωq dλλ{;jq, αι{ν πρα11ατx6τητα, δrαφ6ρεl μ6νo τυπΙx6 aπδ τδν doακδ πλoυρoλoμ6.,Aν αιδ κσαταλαnκδ κρ6τoc ιiπdρxoυν πoλλd κ6μματα, πoδ δρoδν Χαi θ,τ1δρ06νσιδ xo1' νo6oυλlο, iκφρ6ζoνιoq τδ oυμφiρoυo ιιnν κυρΙ6ΙΓρω\ σrdωμ6τΦν τηq μπoυρζουαζiαq i κ6πoΙαc i-λ\c τdξηc, κα1 σιil Γ1oυγκoσλα6iα δρoδν επi'ηq η "Eνο,ση (Koμμoυνlστδν' και d-λλεc θνι'σειc πoδ δ} λ6γoντqΙ κ6μματα μd κoΙνωνιΙ(o.πoλtτικδq δρYανlilσεtζ, oi δπoiεq προorταθoiν νd θκφρdσουν τd συμφ6ρlrντα Γηζ μΙr<ρoαoτπηι]τ6ξηζ, τηζ EρΥατικηζ dρtσιοιrρα καl νd δπεραoπiooυν αnτd τd oυμφ6ρoντα οτδ τiαζ κλπ. r<-λn. κα,.IΙτoλσnΙ(δ ΥΙoυ}η(oσλd6uroκρdτoq. ΓΙ, αi'τoυ,i τol)q λ6γoυc τδ σtJμπ6ροσμα τiiν γ1oυγxoσλΔ6Φν ρε6ιΦονlαtδν, 6τl <τδ 72

a

πoλlτlx6 μαc σ6στημα δxt μ6νo δδν εiναι μoνoκoμματικδμd dΙotιλε1εΙ αi'τδ τδ α]σιηuα, 6πωζ .ιπoκλeiε1 καi τδν πoλυκoμ' ματΙσμδ τηq dσιικiq κoΙνι,νiαζ,, εiναι παρα.λoγtoμδc, θ6σi1 δανεΙσμ6νη δπδ τoiq dναρx]troυqκαt τoic dναρxoσυνδικαλι σι6ζ, iν6ντ1α σιoi]q δπoioυζ aΥωνiσιηι{αν αμεiλxτα 6 \Ι6ρξ, δ "Eνγκελq, 6 Λdνιν καΙ δ Στ6λν. .H Θεωρiα πoδ nπoστηρiζεΙ δ Ιfuρντ6\ σxετtκd με τδν <πoλlπx6 πλoυρoλlομ6, Θd τωρ16οει ι(αλd Ι(αi στoυζ xoια Koδα ΦΔιγκ ι(αΙ Tδν\,t( Χο16o Πiνγκ oi o.jνδεoη μδ τiν iσoτtμiα δΙxαlιηrdτων των δ1αφ6ρωνκoμμdτων oτδ σοσtαλΙσι]κδ xρdτoc, μδ τδν dμoιBoio Jλεγ:ι6 τoυc ιλπ, Γρdφoνταζ μδ κoμπασμδ γΙiι τΙζ ΧατευΘυνσειq aνaπτυξηs τoδ πoλτ]rκoδ συσιΙiματoζ τiζ qoοσΙαλCΓ.Ικηζ αr]τoδtαxεiρι οηi}, δ Kαρντ6λη, γι6 νd μi τδ παραΙdνεl, εξω dπ'τd δρια, δδ μΙoρεi νd μΙi Φoλoγιiοεl 6τl δπ6ρxoυν καi ιπερ€ o λ6q, λ6Θη καΙ ε-λλεiψαq, γΙατi {σδ πoλλoδζ τoμεiq oi νε€q σx3'' oειq δδν δπdρxoυν dx6μα καi δδν λεtτoυργoσν iΧανoπolητιxιir (o.26), Md καl liv δδν τδ rιαραδεx6ταν δ ΙδΙoq,η γιoυγκοoλ66Ικη πρα1γατlx6τητα dπoδεixνεl xαθημερlνd πδq i <αiτoδlα-xεiρloη, μΙηxε σδ aδΙ6ξoδo, γΙ, αt,τδ τiq παρηγoρηπrΦq δηλιiJσεΙq του μδ τlζ δπoiεq xαρακτηρlζεl τiν oltτoδΙα. xεtρΙσηl oδν (τ6 Ια6 6νo,ττυγμ6νo σoσΙαλσnηrδ σιστημα,, δδν τiξ Π1σιε60υν εκεiνo1 πoυ γνωρiΦυν dιπδ κoντd τd ΓιoυYΙ(oσλα6Ια Ι(α1 τδ πoλπτ6 τηζ συστημα, Tδ πoλιτΙxδ ωσημα τηζ iαtjτoδιoxεiρlσηφ σιi] ΓΙoυγκoσλα6'α εlνα ξετoiπωτo καμoυφλdριoμα τηq ρεBιζιoνtστικiq πooδoσiαq dπ6ναντι σrδ μαρξΙσμδ-λενιν1σμξ τδν 6jτtστημoνΙκδ oootαλoμδ κοl τδν xoμμoυνtσμ6. α γΙ0υγκoσλ6601 τ1τΙΙ(otσdν aντΙμαρξlστ}q δδν frταν Ι(αi δδν εiναι iπδρ τiq oixoδΦησηq τoτ σoσrα.ισμoδ iλλd δπ}ρ τiq δΙαt{i,ν1σηζτon Ι(oπtτoλlσμoi μδ δ16φoρεξμoρφ6s. Ιτροσπαωnν νa σι(αριjjσoυν<θεωρiεζ, dπδ τis πlδ πolΙdεc μδ α<oπδ τoυλ&xιαιo νd 6τι6ρoδυΦεi τδ πρoιοtc αIoοιiΦεσηc rol] '(ο, |τα\σn,,(oδ ΛoΙνω!Ι{oδ συσΦ, ματoζ, μΙd πorj δδν εiναι δυνατ6 ν6 dναXoπεi. ΣΙ]μφΦνα μ. τoδq γΙoυ],κoσλ66oυq ρε6ιζ1oνΙστδq τδ ooorαλtoμδ μπoρεi νd τδν oiκoδoμfσa Ι{dΘελαoζ κoi κ6θε κρ6τ0ζ xωρi.i νd σιηρiζoνται oδ γενlxo.jq ν6μoυq καΙ aρxθξ, ΧΦρiq τη μαρξΙστffi'


λενιν1σnxlΙ iδεoλoγio. Δ}ν παραδ6rι0ντα1διl δ ooolαλlομδq εiναι ζνα καi μ6νo πoλιτxo'κoινωνικδ σiστημα, μ6 tπoσιηρiζoυν δn μπoρει νd δπdρξoυν δr6φορεcμoρφ}ζ σoo1αλ1oμoσ. κ6νoντoq κατaxρηση κoi δ1α' oi μoυγκooλd6oι ρε8lζ10ν1στ6ζ, oτρε6λιiνoνταc τi oιυσιη μαρξΙσιΙκi-λενtνllrτ{η θ6ση τiζ δη. μtoυργrκiq iφαρμoγηζ τiζ iδεoλoγ1αζ τηζ.ργατtxiξ τdξηq crdι]oυγκεκρηrdνε.]συνθηκεqκ6θε xιιραq, .πψ6ν(Jυν πδq Υιa τilν oiκοδ6μηοητoδ σoσΙαλiσμoδδδν δπ6ρxoυv γενlxoi ν6ιiol γrd δλεc τΙc xιnρεq, μd κdθε xιiρα, oJμφωνα μ. ττ)ν 3τπΘυμiα Ι(αi τδν τρ6πo τηξ μπoρεi νd oiκoδoμ{oει gνo ΦootαλΙσμδ διαφoρετlxδdπδ τoδq dλλoυq, Eiνα dλiθεlα δτι μ6 τijν oiκoδ6μηoι1 τoο ooσΙαλΙσμoi a. παtτεiτα: νδ παiρνoνται dπαραiτητα δπ6ψη oi oυγκεκρlμdνεq συνΘηlCεζ τiq κ6θε xι'ραq' Φlωc δ σootαλΙoμδq σε Ι(dθε xιi,ρα μπoρεi νd oiκoδoμηθεi μ6νo μJ 6doη τδ μα|{tσμδ λενΙν1σμ6. μ} 8doη τoic κoινol)c μd 6λεζ τtq xδρεζ ν6μoυq iιd aρxεζ, πoυ δε μπoρεiζ νd πd aπoφr]γεtc δν δδ Θ6λειι] νδ Ι(ατολi1ξnq σrδν κοπιτα.\σμδ 6ττιυξil ΓΙoυγκooλα6fα, ΙΙd νa {rπoδεiξoυν! τ! θ6oη 6τι fl κ6θε :ιιilρα πρ€ π εr νδ oixoδoμ{οεl τδν εiδlxδ οoolαλq]6 τηq, ot μουγκooλd6οι ρεδιαμεσoυ τon Kαρντ6λη, Φoλoγοδν πδq <fl σo' 6Ιζ1oν1οτ6q, oloλonxη ο.)τoδιoxεiρlση,δδ μπoρεi νδ Eπ16ληθεi'λ6γ0υ x6ρη, σιiq δσnr.δqδημαrρατlεζ τηζ Ei,ριiJπηζ η σΦν dμεριx6ν1. xη δημoκρατiα ματt o' α'jτδc δδν .Ιoυν δημoυρΥηΘεi τ6xα oi oυΦiκεc πoδ 6xoυν δημloυργηΘεiαdl Γιoυt,κoσλα6iα.Σιjμφωνα μδ την dπoψ{ τoυq,.Γ.δ σoσΙαλΙσμδ μΙoρεi ν& πaνε καl μδ τδν πoλιτlκ6 πλoυρολιoμδ τon δυπκoi xoΙνoBoυλευτxoδ συσrηματoqκαt xιφtq 8ναν τ6uο πλoυραλloμ6, Συνεπ.iq, κaΘε xιi:ρα, xωρtq νd 6ooiζεταr σδ κα]rμd πεiρα, μ6λσια oiτε σΦ ΘεΦρ1ατofi lvΙdρξ καi τoi "Ενγxελζ, μioρεi νd oiκoδo. μdοει τδν εiδrκ6 οoσ1oλΙqΙ6 τηq. M, 6λα ταnτα, παριlυσι6ζ0νταq τiν (αr]τoδlαxεiρΙση, σdν τδ λ"ο-λr1τερooiαrημα oτl1ν σκoι,116νη,νομiζoυν 6τl αnτδ τδ συστημα, oπδ τδν εiδlxδ δρ6μo πoδ d]ιολoυθεi κ6θε xιilρα γιd τiν oitω6μηση τoδ σoσ1α. λισμoδ, μΙιrρεi νd υiωετηθεi ι{αt 6φαρμοσι€i σr δΙε0νi Ιιλ,. .o

Kαρντ6\,

ιijΘοiμενoc dnδ τδν δπoκεΙμενΙσμ6 τoυ καi

απδ τδ ξ6φρενο πdθoc Bν6νnα σιην πε1ρα τiiq oiΙ{oδ6μησηq τoi σoααλlσμoi σιi Σο61ετ1κi\ "Eνωση τηζ &oxηq τoij Λε' Ιην καl τoi ΣτdλΙν, ξεσπa τ6oo doxημα θνdντlα o, αnn) τ{v πεiρα καΙ xdνεΙ τ6σ0 πoλ'j την iooρρoπiα oιic κρioειq τoυ πoi τ?]ν 6νoμdζεt dνπδρoαnxδ πρoτσdqκαΙ τi]ν εξ1σιιlνεΙμ. τδv πολπxδ πλoυραλlομδ εiρl,παikoδ τ{πoυ, Νa πδq .κφρaζεταt: cΓi αnτ6' ot πρoσπ6θεΙ€ q , λoγoux6ρη' ν6 3π6ληΘεi 6 εiδπδs πoλιaxδc πλoυρα-λloμ6q ε]]ρuΙΙ(dΙοn τυπoυ dκεi πoυ δδν δπ6ρxoυν oijτε oi oυνθηκεq oijτε καi dνdγκη μd Eνα τ6. τΙo σ6σιημα, αιiν πραγματtκ6τητα JrΦυν τδν lδ1o d\,τΙδρασrl. xδ ρ6λo αrd oiγxρoνα κolνωνlκd πρoτo€ q πo.j Jxoυν καi οi dπ6πεlρεq το6τoυ tj τoδ ιiλλoυ φoντ6λoυ> oooloλιoμoi, νd θπ6ληθεi σ, 8κεiνεq τiζ xδρεq oi 6πoiεζ δδν ζxoυν oiτε τiq συνΘiι<εqoiτε aνdγκη γιd Eνα τ6πo ψoιτLλo, (σ.49), "oλη αiτr) i περr,rcπi δ.ν εiναl παρ6 λoγoπα1γνlo πoδ 3xει 8να xαt μ6νo σι<oπ6.νd dπoρρiψε1 τδ μαρξtoμδ.λενινloμδ κoi τo.]c γε' νΙκoJq ν6μoυq τηq oiΙ<oδ6μησηqτηζ σoσΙoλΙσru<iq Χo1νωνiαq, ν6 cξoπατηoει τIq μ6ζεq καt νd διαlωνioεr τδ ΙισΙιταλΙσnrrδ σ6σ.ημα δiνoιτdζ τoυ δldφoρoυq <σoσιαλσnκoiζ, xρΦματ1. σμo6q. Aiτδζ eiναi δ λ6γoq πoδ σrην Ψευτoφυλλdδα μδ τlτλo: Φl κατευΘυloεΙq 6ν6Jπι]ξηq τoδ πoλnxoδ συσιiμoτoζ llic σoοΙαλσrΙκηq αnτoδπxεlρισηζ, δδv κ6wεl λ6γo πoυΘενd μd την πραγμαπxd συ}τρΙ6i τηq 3ξoυσiαζ τoδ Ι.εφολolου. Σ6μφωνα μ, αiτδν τδ φεγ6λo> γroυγκooλ66o ζiδεoλ6γo,, θνιi 6 πoλπxδc πλoυραλσμδq τoδ dσnκo6 xoινo6ουλευaσμo' 6πoτελεi ενα τ6τlo oυcrιημα πo6 μeτατρ6πε1 τδ &τoμo σδ uαφηρημ6νo πολ1τ1κ6 πoλ{τη>, τδν κdνει &δραν{ κα1 τδν iμΙΦδlζεr ν6 εΙναr 6Iατρ6oτιπoc δptσμ8νΙ,ν συlxεκρΙμ6ν0,ν dΦριiΙπινων li κoΙνωνΙκων συμφερ6}τιl,ν, σri ΓΙoυγκοσλα6lα, dντi. θετα, δ πofuτηc τ6xα δθν xιvδυνeιjει ν6 μετατροπεi σδ cαφη. ρημ4νo πoλτlκ6 πoλlτη,, γtατΙ η ΦnτoδΙαxεfριση, τδν μαθqι νεΙ ν6 δπeραστlζeι σδ πρ6η Υρgμμli, τd συΥκεκρ1μενασυμφ6ρo}τd τoυΙ Kl αnΦ i θ6αη, 6πωc καt o1 dλλεq Θ6oεlqτoδ Kαρντ6\, aπ6xoυν απδ τiν tλiθεlα. Aiτδq δ στoλτxoπoΙημ6νocr πoλlτηc τoυ σιIq κoπΙτοiισεΙκ}q xδρεq δ. μ6νει μδ σιαυρωμ6}τι x6ρΙα, Σ, Φjτδq τiq xiρεq dΜωtα τoδ &ρνΙiθη. καν τδ δlκαlΦlατα, d]r1ΘεΙα oi ν6μo1 τοο xεφολαiου 6xλειoαv


τδ δρ6μo γι6 τiιν δπερ6σΙΙΙσητiiν συμφερ6ντων τo6 .ργαζ6. μενoυ aνθρ{ilπoυ, 6μο,ζ μoλαταiτα o1 dρY6τεq πρoσΙταθonν καt σxλα6ιaζ. παλε6oυν νi oττ6ooυν τd δεolrd τηζ κoπταλσrικic .ΙΙ τ6ξη rργατΙκη πo.j δlεξdγει πdληc τiq i αl]τiq iρνηση ατd dιτlτiθεται καπlτoλιoμδ γεγoν6τα. αιδν Στδ καπlταλlιrαιδ κoινωνκ6 σισιημo δxι 6λoΙ oi tiθρι]πο1 δπ0τ6σσ()νταloτilν πολlτικi ιιαΙ τoυζ καν6νεq τiq dσ.ΙΧiq ifu{iq-,AντiΘετα, { αυντριφτlτη πλεtoψηφiα τ6ν μαδν τηq κotιlτo.λσαΙΦζ κoινωνiαq - τδ πρoλεταρlliτo καi oi tiλλec καταπleζ6μενεc xαΙ ixμεταλλευ6μενεq μdζεq - δ μ6ν0 δΔν r)πoτ6oooνται ατην aonxη πολππ! και ιiΘπη .oμd aντrτΔσσoνKαρντ6λη δt ταΙ σ' αι]τδqμ} δtdφoρoυζτρ6π0υζ xαΙ μ6σo. τ6 γe. διαorρεBλιiνer αiτd, at{ο6σfl τa dxε1 νd μd μπoρεi lη τoυ σoσιoλσμ6 εiδκ6 στδν δτΙ τ6xα ν6 Φoλoγη,Jεt γον6τα μ6 τδ liτoμo, 6liιθρUΣτoq, δ πoλiτηq' κατ6xeι τiν κliρto θ€ σ η xαi δ.ν ζπoλπroποΙεiταl, dπδ τδ x6μμα γlατi αiτδ τδ συγκεt(ρΙu6νo δτouo αιδ πoλlnx6 oυoημα <αι]τoδlαxεiρισηΦ καl μoνo σ, αtτ6 μnoρεi νd δπεbασ,τioει πoλrj εijκoλα τ6 συ}"κεxρψενα ,.Aν ε{μαστε συνεπεiζ κol κρiνoι,με 3ζ τδ τ6. oυμφ6ρoντd τoν ι λοζ ωμφ{oι"α μδ τtl λoγrxi το6 Kαρντ6λη τ6τε πρ€,ιει νd παoαδεrαoδμε τδν παραλoγlolrδ δτ1 π6νω dπδ Eνα €κατoμμ6ρlo &νεργol πoi δrj1Φoiνται σrl] Γtoυ\,tΦσλα61α κoΙ πoi| δΠoφ6.

ρoυν δπδ τ{ν πεiνα eixαν αnτi τiν τnrιη δxr εξαΙτiαqτon

μ6 aΙ6 τηv iδια τiν dδlαφoσνσ.Ιiματoζ τηq iαι]τωlοlqσηq, ρlo ιoυq \lοτl δδ θεληοαν v6 δπερoσ,ιJσoυντδ συγl€ Ι (ρlμ6ν0 συμφ6ρoν. Στiν <αtτωΙοxεφlζ6μeνη σoσΙαλσEtxil, Γ1oυ}'κooλα6iα. do&ιλtoαν πoλπΙιd τoδq dpYαζΦενoυq ιjjq τδ 6αΘμδ πoi νd μriν εiναι oδ Θ€ση νd δπερασΙτiooυν καi τd πΙ6 Υενir(a δΧαιi,uατ6 τoυq. Στilν πλαotlηφiα τoυq dxoυν μgιατρoΙεi πραl'μαm(d oδ τ&ιoυq dιθριilπoυc πoδ δδν cvδΙαφ6ρoιτα1 vld τiπoτε dλλο πoρ6 π6q ν6 δ1ατηρησoυν τ{ θ6οη tργαoΙαq, ii πιnc νd δξαoφqλiσoυν μd δoυλd 6ταν τll σrερo8ντo1, π|iq ν6 iξαoφαfuooυν σrt) xιnρα i1 σιδ εξωτερtκ6 τd μdσα δlα6iω' σηq. ΣτΙ)ν πρα\'1Ιατυdτητα πoλλoi λ1γoι &πδ τoδζ δργαζ6με' νουc δνδtαφερoνται μ6 τ6 τi eiναl αiτδ τδ <orioημα αiτo. δrαxεiρpηq,, τi εiναl a6νιυμ€ ν η 3ργασ1α'' τi εiναι (δ δημo. κραuxδq πλoυραλομ6qι κλπ. Αiτ{ εiναι κoi μιd dπδ τΙc θπι76

ΦiτωΙαx€ιδιιiξειc τιnν τΙτt1(ωνπα1 μ} τiν dνoκ6λυqη τo6 dοo ν6 συμμει6xoυν oι εργoζΦενol ,.rε,.'", ν6 εντoυζ' ".",,ι"μ"ο, δΙκοrα}μ6ιων lδν οην inερ6oτυoη iδ-i,,ε*ρ" ,(0Ιι6ζ0υν \6 nολlτιxli. lτiν ωo lδ \rγd'"oo γlιi i'.;;i.'

καi νd παραμερIooυv ,Ζ,l'iJ *"',ο aτoμκ6τουζσυμφ6ρ0ν τ6 .- xoινd ταξ11<dσυμφ6ρoντα,

:ι,*u-" μδ iο., koρν.6λη, σιδ dισιΙxδ κoΙνο6oυλευτΙΙδ oνοπoφευxτo o,jαrnuo,il tργατικli ιιiξη <ΙoλΙ||Koπoιciιαι, dγιινoq δ συνδ|ηο.λισnΙδq κot ,,o,ι.a τε'"c δ συιδtxολΙσμδc noλΙηΙi iξoιJoiα. την πρδc δρ6μο ιδ ii" ,πc εε,oφ,liζε, ' iτ",""li,--,,iφ.i ,ιq μ,d ...,o οoλιιxoτιoiηoηlxωρlζrι ιitη oδ κ6μματακαΙ drol. συμφωνομ. oδι6v', Jlι,'.."η κoΙνoυρμoqκiνδυνoc.d,σrε "i γροφε:oκραriα ;;;;;.' ν' δρ{iζεl ν6 δρδ δξ δν6μoιocτηc τ6ξηζ, ."j -ω.l..φ .lυo.'. nδc η π&λησια πλoιοrαlon σιJνδΙ(oλrσρoδ il*i τiι noλπlΦ iξoυσio σriν tργ"oτlκηιoξη ω' iι"",J<", xωρδν. γi oiιδ oi 6ργ6ιεq 6ργανιilνοvi"lν "."'."ι-'-ε" μd ν6 δπερααlιiooυν τ& συμφeρoντα τω oδ πoλτΙx6 xΦματα ,o καpν1ελ 6μωζ δδ oκoτlζεταrν6 ξεσ(επ6.ni τaξηc .uc. o,jτε Ι(σt τd δdφoρo dργατ]x6ι Ι6μ.j' .J-λ'ε,*.r'*ο' σril Δι]ση'μδ ιδ οnoiα oι μoυ\.κoμαm πoi δημΙoυργonνταΙ

iitλi

AiτδcΘEλσνd δεlξεl *ε.cl"".J.lc 8χoυνσυμμoxlα.

6ιΙ 6πδ ιδν δαnxδ κoι"o6ουλευnoμδ {οl rδ δσιtxd κΦμorα ρe61ζΙoνΙσttιd ι{6μματα κoi τα ι<α1&q τd dλλα κoμμoυνισιΙx6, .*;. δtασποσν τοδq dργdτεq, γi Φjτ6, σιμει. .a *"ε*ai., Κοριτ6\, oJτd ιδ ,.6μμoτα nρ6πεl ν6 δ|αλυ;;';;;;" κοΙ o1 ρεΘtζ)ovσιtξδtν κoκοκoΦι δ.;',,i λ,αλ<lα τi σ16ση τ06'φiλoυ coυq γΙα1Ι ξfρoυv κoλ6 ο". i.** "ι.iι dxεl τδ λ6γo μ6νo γld τ{ δt6λυση ιδν i.ληλJ Ι κo,".ευ

δνιnτ' δ}λακfuα'λ",.,ι,-*i;",-ι*|νrοιlκδν κoμμ6των. αι]ι6

Ιοt μπορεiν6 iπdρxοUv γιατl 'tc.,".,ρ<","clαξ ",* a*' εiναΙ εvο i δυ6 6σο nΙ δτoν εlνol πoλ. ii ":"" ia- -o,u"," εi" e'-ωic.," μετασxηματlqΙδτoδ ι(oΙιΙτoλιoιικοi 'o-l. συσιημα, l -ο σιf ". υατoξ οε ισooιoλσrΙΙd v6 αΙoρεi Ι{ανεiξπon δ Καρνι6Μ γρ6φεl.δλπ;iρε".' ω",ρω' μ6 ζηημοτα πon στiν πo6ξηεiνα θ\Γελ(iιζ r" ".tr πoυ ξεφουρνlζεl.otιδc ε..",i.""a. MΔ λc Θεωρηrιxoλογiεc


δ τσαρλατdνoζ 1(ρrj6εiπ0λλ6 μαYεtρ6ματα πoυ gxoυν γiνεl oτi ΙΙoυγκoσλα6iα γt6 ν6 μeτατρ6Ψoυν σδ Ι(α'rΙτoλσnxi εκεlνη τilν κoΙνωνiα πο6, dρxrκd, 6oο γιd νd καμoυφλαριoιεi, εixε π6ρεl κdπoloν σoααλσnι(δ δiθεν πρooανατoλoμ6, M, 6λo πoυ dξαΙτiαqτiζ Θ6oηqπoδ δπoσrηρiζεl, δ Kαρν. τ6λη δδν εiναι καt δδ μπoρεi ν6 εiναt oυν€ π ηq, σιiν πραγμα' πκ6τητα εiναι iπdρ τon aσιΙxoδ κoινo6oυλευτΙκoδουστiiματoq, πoi, μd λ6γoυq oxoπlμ6τηταq, τδ παρουordζει οτδ xαρτi od 6ιoφoρετκ6 dπδ τδ <iδι6μoρφo> γιoυYxoσλd6Ικoσjoτημα, .Ι{ aoυν6πεΙ6 τoυ δΙα,rlστιilνεταtδτoν δδν dπoρρlπτει πλ6ρια αr]τδ τδ σliσιημα μd τδ λ6εΙ δημoκρατ1κδ δπoυ <... { θργατπ]) τdξη καt δλεq o1 ιιλλεq δημoκρατΙΙdq δυνdμεΙζ, διCιδραματ1ζoυν oημανuκδ πρooδeυτlxδ loτoρπδ ρ6λo 6ταν noλεt' oυν γιd τilν θνiσxυση τηq χo1νωνtxfq θ6σηζ τoδ κ01νo60υλioυ καi γιd nj διεnρυι,oη τδν δρμωtoτΙ1των τoυ oδ oιγΙ(ρι oη μδ τiζ δυν6με1q τηq εξωιroινo6oυλευτ1Ι<iq tξoυσiαq' (σ, Ar]τδq oi ΦεωpητΙoλoγiεξ} τ06 Kαρντελη δlν dπoor<o. ποδν καθ6λ0υ σιδ ξεσΙ<6πασματ6ν τdσeων ,rοδ παρoτηρonνταr Φμeρα oτl1ν εξ6λ€η τoδ RαTατoλtαllcoi κρdτoυq, δπoυ i .xτελεσιlx]i 8ξoυοiα ({ κυ66ρνηoη ) ε'jριjνεl δλo κα} πε. ριοο6τερo τic aρμoδΙ6τητεq τηζ σδ 66ρoq τiq νoμωετΙκηq d' ξouσiαq (τoδ κo1νo6oυfuoυ), προετo1μdζoνταq 8τοι τtq συνΘηxεc γιd τΙ1ν 6γκααδρυo1,) τoδ φαotσμoσ, δταν-i μονoποlλιακli θεωρ{oει dπαραiτηη αt'τΙ) τilν i.γ"}ιααδρυση, μπoυρζoυαζlα .o Kαρντ€λη δδν dνηoυxεi xαθ6λoυ dπδ τδν κiνδυνo τηq φα. σισπκoπoiησηq πoδ δπα.λεi Φμερα πo7α6 καπΙτoλσrtκd κρ6' τη, Yιατi καi τδ xρ6τoq τoυ εiναr σrδν 1δΦ δρ6μo, γi αiτδ ζητεi .jiσrε i tρΥατ]κη τdξη νd μi .Ισaη9ιi,σa τtlν iσroρ1κd ηc τiν cξoυoiα τηl: dπooτoλ{ dνατρ6πoι,ιαc μ} iπανdσrαση M6ρξ ΞτσΙ 6πωc δlδdσκoυν δ καi δ Λ6νιν. Γρ4μπoυρζουαζiαc, δπδρ τoδ δσcΙκοδ Ι<orνo8oυλευτiσμοi, δθελα dπoκαφoνταq λiτπει πδc d αr]Θ τiv κατεtθυνση, σιoιq τιτΙΙ{or]qγiνoνταΙ μεγdλεq πlεσεtq iδΙαiτερα iπδ τδ μεγdλo dμερlτdνπo καi δυ. τΙΙo-εiρi,παikδ xεφaλαΙo πoυ θxoυν &ενδ6σεΙq σrη Γ1oυγ(o. oλα61α. Al]τtq oi πl6oεrg γiνoντol γι6 νd .ιναπτ']ξoυν oτil Γlουγκοολo6io oE πλαn6 κλiμακα τllν doτΦ δημoκρατiα, 7a

συν€ π Φ νa δημoυργηΘonν3xεi πo?ιλιi κ6μματα:ooo1αλδημoκρατrΙ<6,ρΦΙζιoνΙσ.lκ6 oκoμμoυνιoτικ& !.'δ, Nαl aλλ6 μ' δλo πoδ oi γlοιη,τοoλ66ol ρε6ιΦoνιαιΔq δδν εΙνo: θν6ιτlα oτδ πoλυκομματlx6 κoινo6oυλευικ6 σιστημα, ιiσ.ωo δdν eiναι πρ6θυμor νd xoλιiooυν τ6 μoνoκoμματrx6 σΙ]σιημd τoυq Ιoυ τδ gxoυν πρoπαγαιδiσει σdν rcl]τoδΙoD{oriμενoΣδxΙ μ6ν1)YΙατi αntδ θα τoυζ ξεο<6παζε μ6, ΙερΙσσ6τeρo, δπδ τδ φ66ο τoi xινδ6νoυ πo6 μπoρεi ν6 δημoυργoσνταν μd τ6 μoνoπιiλιo τ6ν τΙτπδν o, 6λεq τiq κρατlxtc δπoθ€ o ειc, σιδ σιρατ6, σιiν UDB xαΙ σιoδζ dλλoυζ κατατneoιxοiζ δρYανlσμoιζ, καθδζ καt στoυq θξαπατητΙκoiq δργανtσμoΙ)qaστlκηq επεξεργασiαq ιδν αΦριi,nων, .o Καρντ3λη, orην πρα1γατΙ116τητα,δεν dπoρριπτet εκεiνo πol) 6lδtog iπoκαλεi οιoλlτlκδ μoνo,τιilλo> σιi δ1α\:υ86ρνη. ση τηζ κoΙνιυνiαζ καt γΙd τδ oπoio δηλιiνε1 δτr dxεt δtατηρη. Θεi σaν πρoν6ΙΙo τ.nν ηΥετiiν τijiv πoλtτκιnν κoμμ6των xαi τΙiν .xτελeoτΙτ6ν δργdνων τηq dσ.ΙΙ{ηq ζδημoκρατiαq', Δηλαδiι δδν 6πoρirπεr τδ κoινo6oυλευπxδ καi τδ iξωκoινo6oυλευπκδ otαημα μ6 δκφρdζεται !νd\.αα σrδ (δπoλ€lμματα Φjτo! τoi συσr{ματoq, πoδ cxε1 κληρoνομiσει δηθeν δ σο. οlαλιομδq οτic dρxlκ6c τoυ φdoεlc καi μoρφ6q. ,Eι'νoεr]ταl πδq δ Kαρντ6\, xωρiq ν6 xτυπriσa τΙ) μoρφi τoδ aσr1xo6 κ0ινoωυλευτΙσμ06, πdα νd τtlν aνππαραθ6σε1 σιd κρατli.d δργανα τic πρα},ματΙσq σoααλΙσmΦq κoΙνω. νiαq. Ar]τδq o1 iδ6€q φαlνoνταΙ Ιε6 καθαρd 6ταν λ6fl 6τι oιic συνθiι€q πoυ 8xoυν EΘνxoπolηΘεi τ6 μ6σα παραγα'γηζ, τδ ΙΦtνo6o6λo xι,ρtq την <αr]τωΦiκησηΣ τεtν δργατffν, θd ηταν τδ 1δrο o6ν τ6 πoλιδκδ μoνoκoμματtιδ o$σημα τoi σoσtαλ. σμ06, πoυ σrηρlζεταr oτην <ετατlκΙi μoρφi τηζ κoινωνiκηq iδιoxηοfoq'. Mδ πoλτιxδ σι]σημα a6τoιΙκiζ μoρφiq riq κoινu,vιxηq i&oxτησiαq, 6 Kαρ}τελη t!πoνoεi την εξoυσiα μαq τ6ν λαik6v συμ6oυλiων, κoθΦ κoΙ τt σoBιετ1Φ .ξoυσlα πoυ εγxαΘ{δρυoc6 Λiνιν αη Ξo6rεπκi "Eνι,,oη γ16 την oiΧoδ6μηση τηζ νεαζ σoσΙαλΙσιttιic κotνωνlαζ Ιdτω dπδ τdν καθbδiγηοη τoi Mπoλσε6fxrΙoυ κ6μμcιτοq. 'Aρνo6μενoq τoυ! σκoπoiζ τiiq ,oxτω6ρlανiq ,Επανdoτα.


or,]qκαt τii μεΥdΜ δoυλd πoδ dγινε μερπ6 xρ6νια σΦ σεlρ6 ,,Eνι,loη oΦ Σo6lεπκli γιd aiν otκoδ6μηoη τo6 σοσtαλισμoδ κ6τω δπδ την κα€ o δΙiγηση τoδ Λ6νιν t(oi dρY6τερα τoδ Στdλtν, δ ρε6ιζΙονΙστηζKαργτ6λη θ6λεl νd &πoδεiξεl πδq τdxα 11Γloυγκooλα61α,{ δπoiα θ{6λαψε τr]ν ζδ τ α τIx {, κo1νω. iνΙπi iδΙoxτησ'α καi lη μετdτρεΨε od <xoινωνlκoπolημ6νη> 6φεδρε xατηΥoρoi]ν dλλd δtoxησ1ο, δcν πρωoσε, 6πωq τδν 6να πραγματlx6 <oοοlαλαιrκ6, κρ6τoq, 6ναν Φi'τoδtoxε1ρΙζ6μεν(r σoσιαλq16> πol] dν κoi <θεωρηπx6" δεν τδ συστiiνει γιd 6λoυc, τoδ dρ6oει νd τ6 dκoλoυθ{ooυν 6λoι oην πρd€ η . Tδ φoνoκoμματικδ oυαημαl oιτ) noυγκoσλα61α, σsμφωνα μδ τδν Koρντ6λη τιiρα δdν dιταπoκρiνεται πΙd σΦν πα' ραλλαγ{ τoδ <iδfμoρφoυ oοοlαλσμon,..o t&6μoρφoq σooιαλομδq iπl6λiΘηκε στiν dρΧ]i Bξoιτiαq τηζ δ]εξαYΙrjγηc τηq σoσΙσλσιtΙΦξ &ανdoται:ηq' ο6 στoιxεio τηc iρxΙΦζ δoμiq τηq δtxτατoρiαζ τoi πρoλεταρι6τoυ εν.i τιbρα xαρακτη. ρiζεται <.',doυμb16αoιoζ με τiξ κoινωνιι(o-οiκoνoμικδc κοt δη. μoκριlτικ.q σxθσειζ τiζ ooοιαλσιΙκηζ αiτωΙoiκησηζ καt μ} τδ δημoκραπxδ πλoυραλΙσμδ τηq τlnν αr]τoδm1i.ο6μενων σιηrΦερ6ιτων, (σ.63). oi μoυγκooλdGor ρε6ιζιoνlαι3c πρoσΙτοtoδντoι δu δiν εiνα1 σiμφωνo1 μδ τδ πoλυκoμματικδ σισιημα tιυριαρxiαζ τiq dσnxic κolνωνlαc, μd δΔ Θ€λoυν νd πoρaδε]ιτoδν oiJτε καl την καθoδι]γηoη τo6 κρ6τoυq καl τηq κolνωνfαζ dπδ 3να καt μ6νo πoλιπκ6 κ6μμα τηq θργατt]<ηqτ6ξηq' γi αrjτδ κdνoυν τoμi,, τδ λεγ6μενo cδημoxραιικ6 πιiJζ 6ρfrκαν τil αρυΦ πλoυραλ1σμ6,, τΙ aλ{ΘεΙα εiναι πι}q οτδ γloυγxooλd6πo o'i. δ|οηρonνIoι κoi σroιτfiα ιoi ,μoνoσιημo .αl]τοδΙοiΙ(ησηc} IΦμματ1ΙΦ'} καi τoi πoλυκoμματΙ.κoi συΦματoζΣ. "oμωq αtτδ τδ tκφυλloμcνo σ6σημα δδν εΙναι παρd καπιταλlαnxδ Ι(ρ6rοq, gνα σιxαμερδ γ6ννημα τηζ YΙoυ1"t{oσλd6lxηsμπoυρζoυ. αζioc μd νd κυριoρΧεi σ.lq μdζεc καi νd καμoυφλ6ρεταl μδ <μαρξιoοxll> πρoooψη. Γ16 ν6 κηλδιiοει τδ Δ.θνιν καi τδ Στdλιν, δ τrτΙΧδζoυγ. gνα σrδν &λλoν αi'τoδc γραφ6αq θ6λεΙ νd dνnπoραθ6σει τδν τoδq μεγdλoυq iY6τεζ τ06 παγκ6σμΙoυπρoλεταρ16τoυγιd νd 80

<δrτoδε1ξευ 6π τ6xα δδν εlxαν τtq lδrεq dντlλri.+,εtξ σxετ1κd μδ τδ πολπxδ σ6σιημα τoi σοσ1αλΙσιxoi κρατoυq. Kαt νd πΙiζ συκoφα1τεi: <,AνdIεσα σdζ dντrλiΨεΙq τoδ ΛενΙν καi σrΙq aντtΜΨεtζ τoδ Στ6λlν οxετ:κd μδ τδ πoλ1τικ6 σ1σrημα τoi σoo1αλσ.Ικoδ κρ6τoυq δπiρxε μεγ6λη dσυμφωνiα. 86ση καt oiσiα τiq dντflηψηq τoi Λ6νιν oxετικ6 μδ τΙ)ν dξoυσiα τ6ν oo6tτ εiνοr i &μεση δημoκραtiα..., (σ. 67), EΙναΙ πασΙγνι,Fια πδζ δ Στcιλν nπiρξe dφooιιηr€νoq μα. θητiq, πΙσιδζ oι1ντρoφoq κα1 πoλrj σreνδq συνεργdτηq τon Λ€νlν, "Ωq τιilρα €κιδc .ιπδ το.]ζ &θρoiq καν6vαc δδν τ6λμηoε ν6 dντlπαραθ6oe1 τδ Στ6λΙν σ.δ Λ6νΙν. Ar]τol oι δπoiνιγμo1 γlνoιται μδ 6Χθρrκoιq σxoπoiζ, μa τ6 δlΦνδc κoμμoυ. νΙσnx6 κot eργατlι.6 κiνημα θxεΙ σJνηΘiσεr μδ τlq μανoi6ρεq τ'Jν 0ε61ζ1σνΙστ6ν oi δπoiοr, x6πoτε δdλι:oαν 6τι fiταν μαp€ισιδq-λενluσr.ζ μ6 δπ <αιαλνπo{l, τιi-lρα πρωrιαθoiν νd Θ6ν6 σoυν τδ Λ6νrν Bνd\,τlα στδ M6ρξ καΙ συζητo6ν dν πρ6πει ,Eνδ αδ' εiνο μ6νo cμαρξrαrδφ i νd ε1νοr καi Αενινlor6ql. ρlo, dφαιριilνταq lλοκληpιυιrxd τη μ6σΙ(α τoδ dπoσr6τη r<αΙ πρoδ6τη o1Υoυρα Θd πoiν δτr δδν εlνoι otτe μd τδ Mdρξ. Γι, αl]τδ θd σΙ<αριi:σoυνΙ(αl iq aν6λoγεζ αθεωρleξ, οl δποi€q μτoρεi ν6 εlναι δτ1δ4πoτε δλλo, μd δxr xoμμoυνlαrxεc, δxl .O

Λ6νlν dxει μrλI1oεl odν πρoγματτδq μαρξΙσrΙ)q μ6 Φ oooroλoτ,κf δημoκρατlα, μd τiν δμεση συμμετoΧl| τ6ν .ρ. γαζΦενΦν μαζιi,ν οΦ δlαιυ66ρνηοη τiq xd,ρoc καt αiτδc τtq xρ6νΙα πoi η. lπανασrσrΙκδζ lδ6εζ τtq tΦρμoσε Bπt μερrκd .Yαrερα dπ, αiτδν ταν σιllν ηγεoiα τoi σo6ΕτΙκοQ Χρdτoυq. 6 Στ6λν .ruν6xπε τδν 1δro δρ6μο. "oμιη δ Δενιν μδ σoσΙα. λorΙκ{ δημoκρατlα καt μδ dμΦη oυμμ€τoxi τd,ν μαζ{iν σιtl δrατυ66ρνηoη δδν δπoνoonoε καθ6λoυ τdν aξαω6νιση τo' κρdτoυq τiq δΙrπατoρlαζ τoδ προλεταρ16τoυ xαI τoi llΥετΙΙoδ ρ6λoυ τoσ Mπoλoε6ktκoυ K6μματoq. Δεν aντΙπoρ60εσε πoτδ σdlν πραγματlΙti δηlroκρατ1α τΙ) δατατoρ,α τo6 πρoλεταρΙ6τoυ τiν δno{α dxει πρooδιoρioεr o6: τe ,6 ' x d ινoιρ|ιo . ' ' ' fu μ ox q α τιx n x ριi.oζ x a τa xοi (ιιdτoΙζ rQox"eadΦΦζ 9τωιoxoιιd)' fro 'aιιdι'dι.aτi

81


δ ι \ ι τd to ρ ι x δ a,''t ιι

k a d'τ oζ

xα ι|a ιριιo

xα 7d'

6τλ μ|o' ρξo,αζiα)

"

τa6do

(i.

( 1 ).

.4π o

δι ι n ρoκU r ι ε ! o ρ x ε ι d R ο θ ο ρ o Ι U ζ o Λ ε νΙ ν δ ει iιuν κα l δδ μπ oρoι ]or ι 6 η l α ν n o rt υ π rρ ι η q ο \ι ι K o |6σr ο o ηc ι|lζ | rιτατoρiαq τoδ προλεταρι6τoυ μδ αιiτδ τδ ζαr]τωιαxεtρΙζ6μενo, ωσ.ημα πoδ σκdρο,σαν oi γloυΥ(ooλd8oι ρε6ιζtoν1σιtq

μ6 νa ξανα]Φρiσουν σrδν Ι(απΙταλtσμ6. .,ET{ν cπoxt1 τoδ Λ€ ν ιν καΙ τoδ Σταλιν oτi Σo6lετιιil νωοη αdtν 6ξουoiα 6ρioκoνταν η 3ρΥατ1κii τdξη, i 6πoiα δtαμ6σoυ τoο Ιι6μματ6qτηζ καθoδ{γησε, διεiθυνε, oxεδloπoiηοε xαi θxτ6λεoε μt επ1τυxiα τd xαΘ{κo}τα τiξ σoσΙαλΙσιtΙ{ηξ oι κoδ6μηoηq. Στi Γιoυγκooλα6lα δδν tiπoλ6γroαν κoθ6λoυ τδ κρdτoυq, τδ δποio εxoυν oυνμεγdλo ρ6λo τoδ σoοr]αλιστrΙ<oο <ot1αημα dιντττρooιlπων}, πoυ 6πωq λεγ6μενo ταυτiσfl με τδ aδυναμiεq σ, 6λεζ <... oo6αρiq &ει 6 Kαρντ6λη ΦoλoΥεi καt (σ. ,13). τoυΣ iiq λerτoυργiαc τic κατeυΘ'jνoεlq (αi δ lδιoc 6 Kαρντ6λη τδ καταλα6αiνε1 δτι il αναφoρ6 αrδν Λ6νιν σ.,ιετικd μδ τi δημoκρατiα, δδ μπoρεi νa τδν 6οη' Θ{oεr μd ν6 δD(αΙoλoγησει dorω κol iλdxrorα τilν <αr]τοδΙαxεiρroηl, γi αiτ6 πρooτταΘεiμ} οoφioματα νd Ιτεioει τoυq aν' Ooλoυc δτl i σκ6qη το6 Λ€ ν ιν i... δδν εiναl eπεξεργασμ6νη {iq τlq ΙρατΙατΙr<δq συν6πεΙ6q τηζ μd εiνΦ ξεftθαρο πliJc fl uiu* drιρt6δξ i δμεση δημoκρατlq δηλαδll i ααnotαo,.ηi .o Kαpντ6λη φiλoοoφεi καi π6ει νΔ συμ. τoδloiκηoη, (ο. 67). πληριnσεt την θλλειψη θπιxειpημ6των με αr]θαiρετεζ, φαντασo1(δζ ερμηνεiεq, 6πωq τoi dιρ6σεΙ. πρoσrτωεi ν6 πεiσει τoδc iiλλoυζ 6π δ Λ6νιν δρxrοε κoλri μa dργ6τερα δJν τon δδΘnκε i FιjΙο|ρiα νιi dvατπιiξεr παρoτ16ραξηv iδ6ο τηζ .οn. τoδΙσtε|ρtσηζ,,d,ιol 6π.η θ6 iiθελαν δ Tlιo καt οδτδc 6 ]6toc. τΙ σκ6υ,η πoi διαπjrοοε δ Λ6νΙν, σιμφο,να μδ τilν 6πoiα τδ πooλεταoΙ&τo θd XαθoδηYΙiσε1, Θd 6ργανιitoεl κoi διευθι]νεl rn' tιoυοlα ιιnν o06!δ. καt θd κυBερνliοcι Φ (ιnρο διoμ6σoιJ .oυ n.iμυo,acroυ, ηroν xoi ε|vαι η 86οη ιηc i,αρξlσιlκiζ \ε( 1 ) B , Ι. Δ6Φ, "A. rι fα, τ d μ, Σ 5, d . , 483 (, A λ 6. t! δ . ).

a2

,Αιrρi86ζ αr]τδ τδ or]σΙασnκδ ζdτημα Θεων1νlσιΙκiζ Θεωρiαq, ρητtlΦζ καt πραxτΙxiq σημασ'αq, dπoφε'iγoυν oi τtτΙκoi, }rαi αl]τη τiν παρ€ κ ιιλoη θ6λoυν νd την καμoυφλ6ρ0υν διασ.ρε. 6λιi,νo\ταq τiζ δρθδq θ6σε1ζτoi Λενιν. .o Στ6λν, α6μφωνα μδ τor)ζ uτlκoriq, (... απoφaνθψ(ε iπθρ μdq dντi\Ψηc τiq gμμεσηζ δημoxρατiαq,δηλαδi αιiν oι1oiα υio€3τηoε τδ xλαο]xδ συσιημo τo6 &σtΙΙ{o0κρaτoυq καi gνα κΦμα τδν πoλΙτΙ<δ πλoυραλoμ6 τoυ, ναi a).λ6 Eδoσε o, θκεiνο τδ ρ6λo πoυ dxεr τ6 πoλυκoμματlκδ o6oτημα αιδ doιι κδ κoΙνo6ουλευτιΙd xρdτoqι (o. 68). Λ6νε 6τ1 δ Στ6λιν dno' μαιφiνΘηκε .ι,Ιδ τiζ λενΙνtστΙtGζ aντΙλiΨειζ ματΙ .φ6ρμoοε <dμμεoη δημoκρατlα,, δ1ευθ6ν0νταζ τδ Χρdτoq δtαμεσου €νδi κ6μματoc, τδ δποio dμolαζε πoλ6 τd droτrtd κ6μματα καi τ6 προοxfματα τo6 κorνo6oυλευ;ιικoδ oυoιι1ματoc. Aiτil εivαl n.ου'ιolφπxli, κρlτιΧη πoiJ xliνε| αiιδc δ ψευlσμoρξ|σ.liζ σri δρ6oη κoi ιδ εργo ιoιi'tωo{φ Σιcr.λlν,o Σιαλlν. δnωc καΙ 6 Λθνιν, t6λεπε Φ δημoκρατΙα μδ ταξικδ πρiσμα od μop. πρoijπ6. φi πoλτ!κiζ 6ργ6νuEηq τηq κolνUrviαq, οd πoλlτxf τηq στη δΙoκυ66ρνηση 0εoη μ6 τr1ν πρ0σ6ι<λυση τδν μαζδν δLxιoτορioζ τΙjζ iνiσiuση Χd,ραζ.γΙd τΙ)ν 6περ6σnjoη καi Φν τοδ nρoλεισρl6τoυ. γΙδ τδ φρ6ξΙμ0 ιoδ δρ6ψ0υσιδ ρε6lζ10νΙ. .o onκδ θκφυλloμδ καt τiν πaλν6ρΘσ'σΙ] τoο κα,nταλoμoδ. Στdλν, σδ μαρξlαrtlc-λενlνισrΙiq, μ} δiκ1o dντΙτiΘoνταν αicrεηρd oιi μoν6πλευρη φ,λελευθερισιυdl κoi dναρxxfι dιτi?\Ιlψη.ic δημσκρ".i"q καl Ιiρε Θ6oη tsνd.vτιααΦ μxρoα. αιlλ dπoxολiνι,loη και xαJηλεlα oxετικd μδ τd δπαlιnματα καi τtq .λeυoερiεξ πoυ θξooφαλiζeι Jl πρoλεταρrοx! δημoκρα. τiα. Kαl dκαμε πoλlj Χαλ6. oi ρε6ΙΦ0νισr€ζ, dντiΘετα, θ6λoυν νd ucιoτρeψouν κα] ori θεωρfα τilν πρoλεταριακη δημoJ.ρα. ιlα οδ εοτικη δημoκρoτ,α ετσ' 6,,ωc τiν dxoυν μετατρ€ ψ Pl oιlrν πρdξη. Nd ματt αiτoi εiναt eν6\πια σcδ ΣτdλΙν. ot γroυγxoολ66οι ΨευτoμαρξΙσιδζ δtxo1oλoΥo6ν την t{ρ1. τlκιi iν6ντια αrδ πραlματrκδ ooolαλonκδ oiαrημα μd τd πρ6. . o*ημ" ε., ..i,ρo 3xουν dλλ6ξa δiθeν o1 εννolεζ € ρ γdτηc,.. xαt {θρYατ!κΙ1τdξη>, δτι ουντελ6oηκαν daλαγδq Χαi σΦ σηuoolα ric jι,νorαcoττoλiιηc,.Σιiμφωνα μ.oi|ουζ Φ 6ργαιlκ]i iaξn ε'iu. oφηρημ.'o noλlnrι6 6πoxεlμενo'τδ 6ποio δδν d-

a3


σκεi 6ξ0υσ1α,μd .ξ δν6ματoqτo6 6πoiου μπoρεi νd dσxηΘεi Ιi .ξoυσiα,. Συνeπ6c, αr]τδ σημαiνεl δτ1 σ.δ πραγματtκδ σoσlαλroτrκδ o6oιημα δrν εΙναι f δργατΙxη τdξη cκεiνη πoδ dαrεi τilν δξoυσiα, μd κdπoloq tiλλοq, δ δπoioq, dξ δν5ματ6q τηq, δρd πdνω aπδ τiν τΔξη, Anτ6 εΙναι μd μεγd\ dπ6η, εiναl μΙd dναioxυντη δlαorρd6λο:oη τηc πραγματx6τηταq. A.jτδ σημαΙνει ν6 σε6κε1q σιiq φ oooφικδc Θ6σεtq τoδ iδεαλΙqΙofi xαl νd παlρνε1q μd dιληθιν6δxι θκεiνo πot ιπaρxει aνnκεΙμενικ6, μd δXεiνo πor] σΙ16φτεσαr, nπδ δfi δ ρεθlζιoνιααlζ Koρντ6λη πρo6dλεl μδ τllν iδ6α δη δ 6ργ6ιηc. αriq ox€ o εlq πoραγωγnq ιoυ σoσΙαλσιtΧoD καΘεστι;iτoζ' σιiξ σΧ6σε1ζ τoυ μd τor]q dλλoυq δργ6τεζ, σriν Ι(o1. νωνxi τoυ θ6oη κiπ. κλπ. oυγκεκρlμ6να δ}ν dξΦl τiπoτε ! Kαi' σliμφU,να μ' α0τ6ν, δτα δημoυρYεiταt i,..6 δο}''lΙατ1σμδq τηζ κoινων1κfrq iδloxΓησiαq σdν κραπxri iδιoxτηοlα, μαζi μ. αl)τδ καi ll &ναγxol6τητα τoi συγa€ι.τριΙ,ιtκoσ Ι.ρ6τoυq, τo6 ρ6λ0υ τoδ tφoτι1Φδ και rιομμαπxo6 μηxανlσμoi.,, ενδ τa ταξικd oυμφ.ρoιτα καl oi πωo1 τoi συYκεκρψενoυ .ργdτη.,, δυ. oφημlΦνταl, δηλαδlι xαρακτηρiζoντΦ σa δρdση ιξω aπδ τic (σ. 7ο). γενr,κδqι"oμoτ6λε1εq...> Nd, π6q παραμορφΙi,νεr δ Kαρντ6λη τδ πρα1'}ατrκδ σoσΙασxεσεtq παραγιυγiq λισrΙκδ σιjσιημα καl τic ooαoλiΙικδq σιδν καxo6 τοδ Δ6νιν trαI τoσ Στdλν, συνεπ6ζ xαl Φν oixo. δ6μηοη τo6 σoσΙαλtqΙoδ στη xιi,ρα μαq, M 6vταq tνdιτιo αιδ δημoκραιxδ συγκεντρωτΙoμ6, θν6ντ1α σιδν ιiγετtκδ ρ6λo το6 <6μματ0ζ, ενdντΙα οτl1ν xρατx{ μoρφi τiq ooσ1αλσαxiζ t. τoδ δloxτηoiαq κλπ. δπlδlιilxει ν6 δε,ξεr τiν dνu,rεΦητα, αiτoσυσr{ματoq coiτoδiσxεiρΙσηq,, μa σην πρα\'ιΙατrκ6τητα ξεoκεπdζεταl, dνπταooΦενoq .ινoΙxτd σdζ dodνατεξ lδ6εq τ6ν κλασiκli,v τoο μαρξισμo6-λεν1ν1σμ0σ γι, αttτ& τd κeφα. λαΙιiδΙ.α προ6λiματα. Στiν πρα\Tατlx&ητα Φjτ.ζ οi {κατηγoρiεζ} τoυ 3νdντ1α ω μaq μετατρ{πoντΦ σδ δμoλoYiεξ dνdντΙα στδ Ιoλiτu<6 σJσrημα τηζ γιoυ\'1ιοσλ66u<ηq<α.]τoδΙα.ΙΙ xεlρΙσr]ζ,. μoυγκoσλd6rκη πραγματικ6τητα dπoδεixνεl τιit. ρα κdΘε μ6ρα κα1Θα dπoδεIξa dx6μα κoλtτερo oijριo' πon 6δηγεi τi Γ1oυΥκoσλα6lα, τοiq λαot]c τηc xαl τiν δργoτι]dl τ6. ξη { xλiκα τoδ Tiτo καl τoi Kαρντ6λη. 64

oi τ1τ1κoιλενε 6τι τδ oiσ.ημ& τoυζ εiνοr <αιiτoδιαxεrριζ,! μενo'. MA πoΙoΙ ε1να κεiνot πoi oΙjτoκυ6ερνo6νταt σ.i Ιroυγκooλα6iα; o1 tργ6τεc i) o1 dγρ6τεq; otτε oi δργdτεq oδτε ol aγρ6τεq, AiτoΙ εiναr τ6oo καταταεoμ6νoι δσο καi oi σ6ν. τρoφoi τoυq crdq κοrπτολοιtxδc xιnρεζ, Στδ (αiτoδιαxεΙριζ6μενo> orjαημα δξoι"ordζουν eκεiνol πoιi 6ρiσκo},ιαl σιΙ)ν κoρυφri τηζ πυραμiδαq, oi ν6oι dαιot πor) ι(dθησαν οτδ o66ρxo τo6 λαoσ xρησtμοποrdj\ταζ τiν θπ<6τα τoi αoμμoυνισιη,' μd σriν πραγματΙx6τητα δ}ν εiνoι παρd doιol τεxνoκρ6τεq' πon δtευΘ6νουν τi γραφεloΧραπr<iΙ θτατtσnxi φασΙσntΦ δξoυ,Aπδ σiα. τdΙα στoltεiα Ζπoτελo0νταΙ ol rσυνελεiσεΙq τ6ν dι,τlπφoιlπων>, τd Ι(ρατΙκd δxτελεσrΙκ6 δργανα σrδ ωσιημα τδν dvnπρooιilπων κλπ, ,,oπωζ εfuΦ γνι,gι6, ατδ συσιημα τiξ δtxτατoρiαq τoij πρoλεrαρ1dτoυ oi 6ργανliσεΙq τι;ν μαζΙiν κατ6xoυν iδtαIτερη Θ6ση xαt παΙζoυν oo6αΦ Φλo. ΕΙναι μoxλoΙ δtαμ6ooυ τ6ν δπoΙων τδ x6μμα oυιδ6ετor μδ τtq μ6ζεζ κοi πρα1].ιατoπotεi, τ6ξηq καl τll σoαoλ. τl)ν πoλτυα1 κυρlαρxlα τηζ iργαετic σιιxi δημoκρατlα. ol κorνωuxδq 6ργανιiFεrq αrδ oooιολoμδ εlναr φoρεiξ τηζ γρoμμηξ τoσ πρoλεταριo,κ06 κ6μματoq στlq μdζεζ, ε1νoΙ ioxυρ6 6πλo τηζ .nανaσrασηq καi τηζ σoo1αλΙσι.Ι. Φζ σiι(ωΦησηζ, εlναΙ μαxητnζ6 6φα 6πoυ €εoπdεr 11λdiκl! .γ1ιj,μη. "Εxoυν καΘiι<oν ν6 δlο,!αrδαγUryofiν τtζ μdζεq, νd τΙζ συνειδητo,ιoιoiν καΙ ν6 τiq x6νουν iκανδq ν& π6ρουν δρασΦρ1α μ.ρoζ oα) ooomλαοκf oiκοδ6μηoη καi oτl) δlοκυBcρΣa συσιατD(δ μ6ρoζ τoο συΦ{ματοζ τηq δLxτατoρ1αζ τoδ πρoλεταρt6τoυ, αrJτδq ol 6ργανιiπειc €xτελoδν τδ καΦdκoντd τουc κdτω dπδ τtlν καΘoδ{γηoη τoσ ΙιΦματoζ τiq εργατΙxηq τdξηq σrd πλαlσΙα τ6ν xαρoκrηρ1σακδν γνωρlσματων τoυq, τdtν lδωμoρφι6ν τoυq. oi xoινων!κδc δργανΙiσειq δ} μπoρoδν ν6 δρoδν dπoμο. νωμενεq 6nδ τδ πρoλεταριox6 κ6μμα, dπδ τtq δ-λλεζ 6ργανιnσεΙc xoi dΙδ τδ αooloλαπxδ κρ6τoq. "Aν παραδεxτoομε τδ dντiθετo, τ6τε Θεωρηπxd θ6 ηταν d&αν6ητo νd dπoτελoδν αι]τδζ oi 6ργανΙilοεΙq σεoιxετα 3νδq μ6ν0υ συσιfματοζ, ενii σιiν πρdξη θd μετατρ6πoνταν σδ νεκρoδζ δργαν1σμor]ξ, πo!)

a5


Ιτ

δδv θd εixαν καν!να ι,1(oπδ xαt δ. θd εxτελoiσαν καθηκoν σδ δφελoζ τoδ σoσ1αλΙοτΙκoδ κoΙνιljνπon

r(αν6να καθεοτδ'

Σ η Γ| oU t κ o σ } ο B ,ο . .; ..|ο ,o μ υ c q ο Ι i lΧ|iμ ηo η, ιo o o o ι κ6μματoq καi τoi Xρdτoυζ δσo καi τδν μαζ1κων 6ργανιΙJσεωv i j 1, νoν i , J Θ /σ ,|ζ o \o ( \η 1 l ω ,! ,.6 o \ι rρ : |..ζ, Γ ",i, ο δ .! ν||. Θ Γση μι | i c i δr,q I o U Λ ε ' |\ .j ,ι o i μ ο ζ l κ r c o ρ \,ιt'dr r ,,," "i,η|: ' tι x q ζ

a Ι 1 λn dιισ 'eeoι . ξ 0 ! 6ια ζ

ια ι

l,δ

i'oρα iιη 'oι

' ' ''( 1) '

υnοσΙηρi\rη{.η ;δι1oδ,| η συ\.ρ)οoΙα οl]|ιiν .n\ oρ]ονι;|' σεων μ} τδ σoσtαλtστΙxδκρdτoc εiναι μιdι μορφil <γραφeιoκρατlΙo' 0τατΙσμoδΣ,NΙ6λ1σταοi γιoυΥΙ(σολd6oΙ ρε61ζ1oνΙσ(dq φαγτ6ζ()ντoι αl]τ}q τiq 6ργαν6οειq σε τρ6πι) πoδ η καθεμιδ νd μπoρεi νd δpa dνεξ6ρτητα καi απδ τδ Ι<6μμα.ζ'Εμεiζ, λ6ε1 δ Kαρ\'τ.λη, θγκατα.λεΙΨqrε aπδ καΙρδ τilν κoσμoαντiληψη οiμφωνα μ. την 6πoiα αl]τΔqot δργανιωetq εiνα λωρiδεξ μετα6i6ασηqτqq "Eνι,Jσηζ KoμμoυνΙστ6νΣ (σ.967), 'Eδδ δεv πρ6κεtταl καθ6λoυ μd τ6 γεγoνδq 6τι τ6 μ6νo κ6μμα σιi] Γ1oυγxoσλα6iα καi τδ γιoυγκooλd6lκo κpdτoζ, ΙΙorj 6ρioκεταl αιd x6ρlα τηq dοτlκ{q τdξηc, δδν 6xουν καμι6 θξoυσiα π6νΦ σ, α1],Aντiθετα, τdq τiq δρYαντi,oειζ. oi τlτlι<oi0gν παραtτηΘηκαν πoτδ dιnδ τδ ν6 Eπεξεργdζoνται τiq μ6ζεζ δ1oμ6σoυ τδν κoινωνΙΙrδν δργανιωεων, μd i 6μoλoYiα τoδ Kαρντ6λη dπo6λ6 πει aλλoυ. Moναδικri τoυ tmδiωξη εiνΦ νd iπoνoμε6σεt τoiq δεoμotic τ6ν μαρξΙστΙΙ{(iν-λεν1νlσιΙκ6ν κομμdτων μδ τic μdζεq, .ν6 δλη i 6παναoτoτlκi πε1ρα δεiΙνεl δτι αiτδ τ.ι κ6μματα pπoρoiv ν6 δημιoυργiσoυν καi ν6 διατηριiσoυν πρα' Yματ (oδq δεσμoυqμ6νo μ. τiζ δρΥανωμ6νεqμdζεc σric dντi. σrσΙxεq 6ργανιioε1qπoυ καθoδηYoσνταtdπδ τδ πρoλεταρtακδ x6μμα. Eiναι γνωαιδ 6τl 11iδ€ α oxετlκ6 μ| τδν iγεπκδ ρ6λo τoδ μαρξroπκoi-λενινιoιlκοδ κ6μματoq oυνδ6εται orενd μδ τiiν (1) E, Ι. Δεaιγ, .,r\,rα!

a6

τ6μ. 33, σ, 2o2 (,Ai;6. g?δ,).

αilυ αiδεo oxεrlκα με 'ην tπα"ααιαιlΦ;o.o\oγio 'oυ. γi oημolνεl κ6μuo .l. *<*l. δργο\uloε!ζ6n. αιτδ ιo "?-jl... ;;;;;.,; οnδ τi μορζισr,q λειrνισrιΙn iδεoλογ:α 'Ι";; i'""ιn,"-.c.δ κενδ μδ τdν iιoτrxd ρεθl(roνιotικl1ι "i cj.ο\ o κορν εΛη. -d i."l"u;., aι."c a *"^oq φοivΓ.οι <αΘαρο "Ενω ζ:οoro-λ|σι|qic lηq ." a'οoo.o oo μ.λα ;;;l.;,'; c , δt ν

; ;. ;; ;" -;; "

ε|νoι α n α ρο|.η |o

\o συμ φωνUιJ

n oφα

iρ" ;δ,o\oγtιiζ oΙliψ,|c τoυ Ji Ii uoρξo1F Ι"δ" ", Α,]toοn||αι ",i "i "," πο, JF|6|| ο γ|oυt.oο}6Boιiραro iδiεc κclΙ.oσιoον1δ,i-"lι."i""l",-i,, ;l;;;;: ;;; "oθoδηγεi;οι , xo' οc^ο. ''.."J."i, ,-,υ.ρ\ι,(d.. φοolσnκεζμ\", κ\., οjΦ

|oυ E αo.|ην |δεολ o!|Φ oU\ \υση κ ο] tiν .πα- .ηρ,l η

Jiν o, , ,ν θ,|ιΙδ lδ vε\o\δζ iiιl oι δργ ον ιiloεlq ' ιnν μοζι]ν τι1 ζ διλ 1 οlooioζ ιοι nρo\ε oρ,ο oυ. δ} ,.,"..'"u, λ λ ,....

αa iη μoσiα ιiζ δnμoκραυοq.Jol ιic "oiω δnωζ εγι μεριΙ(δν <κροι1Ιιilν,aoμoδ|oτjiι.υν, νd ".il*ωon"n. "Eνα,ση' με'αιροJΙonναυΣ06lε1Φ ;;;;;a'Ζ,;;'".* o, τol κρσ. .Ιt i] ρ ρoοo ι ΙiμCιτ .ι.li οi,γ, ".,ν6ιοrρoυc, κΦμα ιiq .ργοπxηq τ6. ".ω",c.ι 1ο πρoγlronxδ .-'ω ,l,-""λ"ι iφοoiωοηαιδ μαρξπμδ.λειινtσμδ,πρ6Πεl θ;J;;",;.,; i;., d]σιε δ ρ6λoζ ιδν δργονιiφεωντδν μοζδν ν6 J;,""."ε.. ,,i iE".δ.".', μ6 π6ντα ν6 δυιαμωνεl, Σιir Γloυ1κooλo6iο. 6,ι oi κ.,',εΜ, noραηρεiιοr1δ φαΙν6μεν0 ['i."-",i.," ".66oηc τ6v συνδιΧolων.,,.. εlνσΙ oυραγoΙτδv ;i;;',;ι;;'. (o, 295],η.ιlδ συμ6οiν,lγlαrl 6 ρoi'*δl, '.*ω"'o*.;,'' δoγ""ιilοεων,η Θεoη loυζ σΓiν κoΙνο,νiακαι i.. 6no ';- μi.'o κ6μμoκοi rδ κρα,ocxoΘορiοτη,(αν "ι,a" ."". .ii-ε*" σrρα6δqΘ6σεtq. Ι"i"i'.'

υ"

iδΙαilερα λ 6 γ cζ κ αi γ Ιo Σ|δ 6 t6 λ io lοδ κ ορν .ιελ η γ i!.rαΙ .Ε ργ αζ6 μ"ν oυ Λoοι, τα .,υν "Ε ν ωo1 τol] ," ..*;. Ξ -,o r,ou* .;Ε "; η τηζ ΣoσΙoλ o|υ.ηc \εoλ oiαζ' Rλ Jt, γ ιδ

.i j""i. -*"i ;;i;;;;:λΙΓ;.;

καvεiζνd γρ6ψ"Ιπoλλ6ι.οl ι6 x6νει μακρ6 διν Θ6'περdooυμεσδ λεπτoμ6ρειεq,Ι(ρι

j.. ω ηlο, κ αλ υ ερo.o ιπoγ ρouμιor0 6 ν oι πoρ,K'"","" σxετΙΙ{σ με x.\ioε,i ορxω" ιι,iν \ |oυ\ iοo\ο6ων ρε6Ιζ|oνιστδν


τiν δργ6νοΙ]η, τoυζ σκoπorjξ xαt τi] δod6η τ6ν μαΦxliν δρ. ol μουγΙ(0σλ66oΙ ρε6Ιζιονr,Ιδζ τηρoiν dνnδρασιlΙ{ οτd. ση Ι(αt σxετ1xd μδ τδ ρ6λo τηq θρηoκεiαq Ι(αl τηi iδεoλoγiαc τηq. "oπωq εlναl γνωαrδ i1 Θρηoκευτικη iδεoλοYiα εξυΠηρ6τησε π6ντα τΙq θκμεταiλεliτρlεq τriξεlq γ16 νd xαταπι6ζoυν καΙ iλ1rεταλλε6oνταt τiζ tργαζ6μενεζ μdζεc. .Eταν μ6oo πor) xα-\λεργοδσε στoiq dνΘρ,πoυq τδ αΙoΘημα6τl εiνα &ν1σxυ' .H ρoΙ μπρoσι6 σιa 6dσανα, τiq δυσιυΧiεq και τlζ συμφoρ.q. θρηo:ευπx{ iδεoλoγiα ζολiζεΙ τoυq dνΘρ6πoυq Ι(αΙ παραλljε1 τi δρ6ση τουζ γΙa τ11μεταμ6ρφιιlση τiζ φ6σηq καt τηζ κoι νωνΙαq.Γi αl]τδ 6 Mdρξ, δπωq εiναl γνιroτ6, o61.κρινε τl1 Θρη. oκεiα μδ τδ dφl6νl. ,,Εγρατpε: .,ΙΙ qqηd.ειd ει'αι a'dfrε|αιPδζ τοi " ' ' dματoζ, ψ'ιι τod d'αριoa ' . ' 'ε. '6dμΔa

φι6'ι τω ιωδ .Ι 1) .

ιΦαaaξ6με'οι 0ρησ'6ια

61'dι

λ,i. τδ a'

,A(ρ166ζ

γΙa τ6ν dνaδρααnxδ ρ6λ0 πoι παlζε1 i Θρηoκεiα τtν δποαηρlξαν καt τ{ν δπooηρiζoυν oi κυρiαρxεq τdξaq. Στη onοiα, ξ γλιiιοoα τ6ν κα,ιΙτoλστniν, τ6ν ρε6tζιoνισι6iν καl τδν dιτ1δρασrΙx6ν xληρlxδν εiναι μd. Tδ μαρξlαοκδλεν1νΙσιΙxδ ι16μμα δδ oυμ6ιBdζεταl μδ τi Θρησκευτιxη 1δεoλοYlα xot τtq .πΙδρ6σε1q τηq. ΘεU,ρητΙ(ri 66αt τηq πoλtπκiq Ιιoi τoδ πρoγρdμματοζ τoσ πραγματtκoσ κ6μματοq τfrq δργα. τtκηq τdξηq ε1ναι { μορξlαnκf'λενrνoιxrj φrλοooφiα καt δxι δ iδεαλqΙδq καt i θρηoκεiα. ΙΙ ταξιι<l1π6'}η μd τiν otκoδ6μηοη τon σoσΙα.λΙqΙoi εiναl dναπ6σΙταοιη Δπδ τ!ν πcιλη dνdντrα αrd θρηolιεlα, Til θρησxεlα στi Γ1oυγκoσλα6lα τiν 6xτlμησαν καl Χε1ρι oηκαν dκpl6δc τδ iδlo δπωq Ιrol σr, &λλα xαπΙταλστπd κρ6. τη..Ιl δηλητηρiαση τιiν μαζ6ν μδ τitν iδεoλoγiα τηc Θρη. σΙζε{αqθeωρiηxε μ6νo odν iδιωnτη δπiθεoι] τoυ 6νω τδ κ6μ. iια καi τδ κριiτoq ζμε1ναν θεατδζ' γιατt μ' αnτδ Ιi θρησκεiα

{1) Ιζ. MΦξ,

aa

Φ. -Eγ1,ελζ, <ΣΙeτι*d μ; fll|taηΦ.€ . Φ,

σ. 45 (,Aλ6. *δ.).

i ι

(.., δεν εiναt καθ6λουdμπ6διoγl& τ6 Θρfroκoνa θνταxθεii. ,Eννoει

σ6τυrα στil σoσΙoλtστLdl ζωη τηq κo1νωνlαζ, (σ. 178). τa] τi δραioξ oooιαλoμδq εiναι αι]τδc 6ταν η ΘρησκευτlΙii iδεoλογiα δδν aνuτiΘεται κo€6λoυ σ, αriτδν xαi 6ταν, 6πιη Υρ6φει δ Καρντ6.λη, <Γld d oυντρlφnκη πλε1oΨηφiα τδν Θρlιi,]rων3ρΥαζΦενων dγ1νε ,jπωεση τηq πlδ 6αθtαq πεπoι θησiq τoυc-..Σ(σ. 179-18o).Τι'ρα iικο6με dπ,αr]τδ τδ Φεγdλo φΙλωoφoΣ 6τι oi κληρπoi μδ τiq 6αθ1diδεαλtσ.ικδq xαi θρησxευτu(6ζ πεπoΙθflσεlq τoυq μδq θρωτεiτηκαν xαi τδ σοo1α. λtσu6. Tδ κo1νωνκδ καοεoτδq ποδ oτηρiζεταl mi μαρξrαoxil φιλoooφΙα, αιδ διoλεxτικδ κοi iαroρlκδ '5fuoμ6! "Aν δ1α66ooυν αtτδq τic φρ6oεlq τoi τiτικoδ aπoστaη Θ6 dπoρiiσoυν δxι μ6νo oi .ρYdτεq, oi xoμμoυνΙσιtq καΙ oi τiμoΙ dΦρωπol oιδν κooμo, μd κοt ot xληρlxoι Θ6 γε.\dσoυν, γΙατi oiτiν μεxρι oημερα δδν τo6c π6ροσε κ6ν dπδ τδ νoi ν6 πoiν δτ1 aγα' πoEν τδ σ0σΙoλιΦ16, ποi τδν καταρ6oιηκαν κoi τδν δναθεμα. τiΦυν μδ 6λo τoυq τδ εΙνα1. "σιαν ol YιουγΙ(oσλ6Bo1 ρε6tζto. νιοιθc συμ6l&iζo\ταΙ καt μδ τη Θpησr<ευτΦ tδεoλoγiα Yiνειαι axωα τEδ ξεΙdθαρo Ιωo φαρξ1σιδζ, εIναr, π6oo cυλιonxri> εiνoi καl τδ εΙναι i θεαrρiα τoυc, συνεπδq, Ιτoσo σoσtoλσιΙ πokτrκ6 τoυq σtiσιημα <αiτoδtαxεiρlσηq,' πol) σqρiζεται o, αl]τi τiν tδεoλoγiα. ,Eργooiαc τηξ ,Αλ€ανlαq θφ6ρμoσε Tδ K6μμα μδ συν6πε1α δlδαοIιαλiα oxεπτd μδ τδ Ιrρ6τoq τη μαρξσι!Χil-λενlνιoτΙα) τiq δΙxτατoρiαq τoi πρoλεταρΙdτoυ κοt τtl oooloλιαιικi δημoΙιρατiα, σxετtxδ μδ τδν iγεnι<δ καΙ Φερtσιo ρ6λ0 τoδ κ6μτην dναγκot6τητα τiq δ1εξα" ματoζ τηq εργατκiq τdξηc καt .Ιl ioτoρtκi μoc πραγματ1ι<6τητα τdξεων, τηq πdληζ τΦν γι!,Yiq δτα6ε6oιilνel μδ τδν rπδ πεrαιxδ τρ6πo δn i 3παν6σιαση νιxdεr κol τδ πρoτσδq τiq oiκoδ6μηoηq τηq σoσΙoλσιιΙσζ Ι(oινωνioq εiναl aσταιr6τητo' 6ταν εφαρμ6ζo\το1 oi Yενtκoi ν6μoι ιπ6ψη oi iδtoμoρτ06 μαρξiσμoδ-λeι1νΙσμoi καl παiρνoντoΙ ,Aλ6ανiαq dπoρiπτει δ. φiεq τiq xιiJραq.Tδ παρdδεη,]Ιατic τι6ν καπΙταλισι{iν xαi ρε61ζ10ν1' λεc τΙq €εωρηuxoλoγlεq, σ'ε6ν φioσ6φ{oι, dν6ντΙα σιi δLxτατoρiα τoδ πρoλεταρι6τoυ, τδν iγεuκδ Φλo τon κ6μματoq καt Φ δtεξαγοrγii τηc π6ληc τδν τdξεων.

a9


TΙζ μεγ6λεq νiκεq μαc σιδ μ6τu,πo τηζ ooσtαλσακηξ oirc&μη,ηc .tc δφεffoυμe, πριττα dπ, δλα, αιi1ν aφooiωΦ μαq ,,Aν δμεiιi νtκiσoμε πaντα τoιq εxσιδ μαρξ1σμδ-λενΙνισμ6. θρorjζ μαq, αιjτδ συν68ηκε d]rρ16i']qγlατι Φμεναμε πdντα σιiq dιρx6q, εiμασταν τlμoι καi τoλμηρoΙ δπανooτdτεq, ,Axρι6δq θπεrδ{ i πραxτπ<il τiq σoσlολΙσιΙ(ηζ oiχoδ6μη'Aλ6ανiα τtl μαρξοrυα)-λενινΙσιυα) θεω_ ε\,σ6ρκιloε σ.iν oηq τηq κoi δεxτη}ιε τ6 Ιιυρα τ6ν .χθρδν αι6xo.i Jγlνε αiτil ρiα, ,Eμεiζ

θa συγκρ0υ6μαστεθαρρoλ6α μ. τoδq dντiπαλoυq iδεoλoγiαq μαq, μoτf, 6ταν πρ6κεΙταΙγΙa τΙiν ιπερ6σπtση Φq τ6ν &oxιnν τoο uαρξΙομos-λενlνισμoi, δδν κdνoυμε παζαρ6. uατα καl συνδΙαλλαγ.q μετ0πρατ6ν, 6πωζ θ6λ()υν νd μdq .πι6dλoυν oi καπlτα\aιdq καt oi ρε61ζιονtσι6q. ,}τ π6λη α\cιuεσα σιoιJζ μαρξrαrδcλενιuσrtc κο] τoιq nρoδ6τεc τic iδεoλoγiαs τoσ πρoλεταρtd,τoν συνεx{ζετor Ι(αi Θl oυνεxιαιεi ι1ioπoυνδ δξbλειφτei dιπδτδν xιioμo δ ρε€ιζιoνΙσμoζ δ 6πoioq γεννι€ταΙ ιrαl γεννt6τοr odν πραxτoρεio τηζ aσιΙ(iq τdξηq καi τoδ ηrπeρloλΙσ]Ιos. EiνΦ καθηiιoν μαq, σd μαρξ1σιBq. λενiνrαιδc, νd δπεραoπlooυμε τiν .πανα(ΙιατlΙi κoqroθεωρiα τic .ργατΙ1Φc τdξηζ. Στtξ τωρrνδq σ]νΘiκεq δταv σ.δν παρε61ζΙoν1σμδξ, ιa ρ"ο<."'σΙ,δ πρoσι3θηxε κoi δ 1(]ν6ξ1{οc .ΙΙ θισι}iρι,,ση μδ €πΙα!iτδ τδ καΘπκoν tsμνε τπδ dπlταxτκ6. τυxiα αr]τoσ τo6 καΘΙ1{oντoqaπαrτεi νd γνωρiζoυμε, ν6 aνα. λ6oυμε xαl νιi ξεoκεr'6ζoυμε ιiq α}ηΙμαρξισ U<6ζ,nνιεποναθ"'ρi.c κoi πραξεlc τδν θxθρl,ν, oi δποioΙ. μ} ιδ -o1*δc τic <δημoυρμκΞc dν6,πυξη τoδ μαρξΦμo6, ιtαi τqq σ.νΘημα ενaντια oο ωγματισμ6,, &ιtτiθεvταt, Ι(ατd πρ6τo λG "-rτaλni vo. θνdνnα αι! μαρξπτx{ δlδαoκαλiα oxετlκ6 μδ τll δπτατo. oiα τoδ πρoλsrαρtdτoυ κol μδ τδ x6μμα ν60υ τiπoυ, .ΙΙ σoσιoλσruri κorνurνiα δυναμιiνεr oδ π6λη μδ τoδζ εΧ. Θooυc τηc. γι, oυτδ iμεjq, oi Xoμμoυνlστfζ, πρ.πει v6 σιεκ0,E uooιe αι]c nριiπεq yραμμδq αι]τηq ιiζ π6Μζ q .i ui"η. μεic εiμαoτε'δπανοσι6τεζ καΙ r]περασΙτiζoυμe τδ oooιoλloτxδ καΘεσιιiq, π06 εiναr τδ καlνo6ργlo καi "o.u,ui"o-oπouoμ,"6 κ6σμo, dν6 oi ρε61ζtoνΙστδξ εiναι dν. orδν τδ ταδ πoooδευτκδ τlδρααιlxoi, γΙατi γoνατiζoυν καi oυνΘηκoλoγoiν μΙρcσιδ

so

σrδ πολ6 aσnxδ καθεσιιi,ζ, Tδ μ6λλ0ν oiναι σιι0τειν6 γι6 τoδq dντlπdλoυs μαq xαi ε1]τυxισμενoγtd μdζ. lνΙd τ6 μ6λλoν δδv δoxεταr μ6νο τoυ, πρ6πεl ν6 τ6 πρεoτoιμdζoυμε dδΙdxoπα xαi μδ φρoντiδα, μδ π6\ σrδ πoλ:τικ6, iδεoλoμκ6, oiκoνoμ' xδ Ιεδio, σ.δ πεδio τηζ 6μυναq xΛπTδ 8Ι6λlο τoδ Kαρντ6λη, 6πωc καΙ π0λλ6 liλλα πoι διtδι δoυν i δΙεΘνtlq doαxη τ6ξη ]ioi δ ρε6Ιζtoν1σμδζ Yιa νa πρo. ,.o,ouδiζouu iic dντιδραοnκΔq, dνnμαρQαιlxδc xαi .ιντΙλεν1. ..,λ..εc jεε".i τουq πρ6πει ν6 ξεoxεπdζoνταl γrd ν6 μi i(α. d"6 τ6 δρlσιερd oυνΦματα οi xoμμoυνroι6q, oi "α.oιuiol δoγdτεq κα1 oi πρooδευτxot dΦρο,πol, nοι δ!ν γνωρiζoυν

πραγμαnΙι6. a-"oj γ,.piω.".,τιυ ματρυ6τi ρεBιΦoιηonxi dπαγρnπνηση, την Υιa ν6 σιεκ6.τα. ria νa δυναμΙi,νoυμε uααιε oιδ iπαtτo6μενo ijΨoqτηq dπoσιoληc μαζ σ6ν t.oμμoυ. ν6 iλμo6μα,rιε Θ μεγ6λl δlαπiσιιlση τot Λ6. iι-δc, ',ρ6,."' νtν δτ1: anλoiad ,nια.d liq ,'ι,jtηζ 'αι . oι ιι"αιrnnd 'd'ΘeΜoL '..06! Φiq αoι,zL'i,6dο δi Θιι μd0ω' 'd βx6nοψ' ' aιdΦ τ;iE "nτλ6tηq a;; ,ιζ δ,6φ;;"' i0'.!., 0ρηΦ.1tιkiζ, fu\!τΒιζ 'αι 'oΦω'ι*}ζ iJno6ιιaεξ, τd fuμφιeΦτd τσJaω| η 6φρa*,q, a.iηiιe*q, fia τιiξιω'.(1). x.ι'Φ

(t) B. Ι. Δ6ra, ".\nΦα, τdμ. 19, σ. 9, (,AM. i.,j.).

9t:


Π EPlExoM EΝA 1.- MΙd σιvroμη iσroρ|κi dvoοκ6nr} oη τo. δρ6μoυ τδv τ|τ|κΦvρeθr zΙo v|σ lδν -.,,.,,,,, 2._ τδ σιjσrημo " ooτΦ|οx€ i ρloηc " σrηv oiKovσμio

21

3.-.ιl " otτoδΙoxεiρlοη, Kοi oi dvoρx|κεc dn6ψε,qσχεrlκd μδ τδ κρ6τoc. τ6 €trvικ6 zητημο σtη ΓιouYκoσλο. θio .... -,.......... 40 . 4.- τδ σι]oτημα " oιfroδ|oxεiρ|σηq κoi il δρvηση τoο t1γετlκoο Φλoυ τot] ,K6μμσroq 59 5.-.o fioλrr!κ6c Kσi δεoλoγ|κδq ρoλιομ6c, i1 ! δημoKρστio . κoi fl ( oσσ!ολΙσrπi . oiκoδ6μηση σlη Γ|οιlYκοολαΘio


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.