Η επίθεση του ρεβιζιονισμού στην Κ.Ο. Τασκένδης του ΚΚΕ Μετά την υποχώρηση του Δημοκρατικού Στρατού, οι μαχητές του, περνάνε, μέσω της Λ.Δ. της Αλβανίας, στις φιλόξενες, τότε, χώρες του σοσιαλισμού. Μ' ενθουσιασμό, συμμετέχουν στην παραγωγή ή σπουδάζουν, δίνοντας όλες τις δυνάμεις τους στον αγώνα για την σοσιαλιστική οικοδόμηση στις χώρες που τους παραστάθηκαν στους αγώνες τους και που απλόχερα τώρα πια τους δίνουν τη φιλοξενία τους. Το μεγαλύτερο μέρος των μαχητών του Δ.Σ.Ε. βρέθηκε στην Τασκένδη. Ανάμεσα τους, και το μεγαλύτερο κομμάτι των κομμουνιστών, (7600), που αποτέλεσαν την ψυχή, την πρωτοπόρα δύναμη του αγώνα του Δ.Σ.Ε. Έτσι όταν, λίγο μετά το θάνατο του Ι. Στάλιν, επιβλήθηκε η κλίκα του Χρουστσόφ στην ηγεσία του ΚΚΣΕ και της ΕΣΣΔ, είχε στα χέρια της ένα σημαντικό τμήμα των δυνάμεων του ΚΚΕ, που, για το λόγο αυτό, η διάλυση τους αποτέλεσε ένα από τους πρώτους στόχους της. Η επίθεση ενάντια στις δυνάμεις της Κ.Ο. Τασκένδης του ΚΚΕ αρχίζει αρκετό καιρό πριν απ' την 6η ολομέλεια και απ' το 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ. Στην Κ.Ο. Τασκένδης, που αποτελούσε τότε τη βασικότερη, την πιο μαχητική και συγκεντρωμένη οργάνωση του ΚΚΕ, συγκέντρωσαν απ' την αρχή τα πυρά τους οι χρουστσοφικοί, σε συνεργασία με τους λιγοστούς Έλληνες υποταχτικούς τους. Και υπολόγισαν, ότι αν έπαιρναν με τη μεριά τους τα στελέχη, η «κατάχτηση» της βάσης θα ήταν γι' αυτούς ένα απλό ζήτημα. Γι' αυτό, απ' το 1954 αναπτύσσεται μια υπόγεια φραξιονιστική δουλειά, για να κατακτηθούν, ή να εξαγοραστούν, ακόμα, τα στελέχη. Ωστόσο σ' αντίθεση με τις προβλέψεις των χρουστσοφικών, η συντριπτική πλειοψηφία των κομμουνιστών της Τασκένδης, ξεσκεπάζοντας τη φραξιονιστική και διαλυτική αυτή δραστηριότητα των χρουστσοφικών, αντέταξε μια μεγαλειώδη και μαχητική αντίσταση στην επίθεση του χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού. την πρώτη στον κόσμο αντίσταση στην επίθεση του σύγχρονου ρεβιζιονισμού. Αναγκάστηκαν γι' αυτό να χρησιμοποιούσουν οι χρουστσοφικοί τη βία και τη δύναμη του ισχυρού για να επιβάλουν τη διάσπαση στο ΚΚΕ. Λίγα μόλις χρόνια μετά Απ' τους ηρωικούς αγώνες τους, στη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης και του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της περιόδου 1946-1949, οι έλληνες κομμουνιστές στην Τασκένδη, ξεκίναγαν ένα νέο ηρωικό αγώνα για την υπεράσπιση της τιμής του κόμματός του και τη διαφύλαξη των επαναστατικών του αρχών. Αγωνίστηκαν ενάντια στον ιταλικό και τον γερμανικό φασισμό, ενάντια στο αγγλικό και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, ενάντια στον φασισμό και την αντίδραση της χώρας μας. Αγωνιζόντουσαν τώρα ενάντια στον χρουστσοφικό ρεβιζιονισμό, ενάντια στον καταπιεστικό του μηχανισμό, ενάντια στις πρώτες σοσιαλφασιστικές ενέργειες μέσα στην ίδια τη χώρα της Οχτωβριανής Επανάστασης, στην πρώτη χώρα του σοσιαλισμού. Παρά το γεγονός ότι οι ρεβιζιονιστές και κυρία οι φλωρακικοί, έχουν απόλυτα εξοικειωθεί με τις σχέσεις υποτέλειας του κόμματός τους απέναντι στο σοβιετικό ρεβιζιονισμό αρχικά και στο σοσιαλιμπεριαλισμό μετέπειτα, ωστόσο, δε μπορεί, να είναι πολύ υπερήφανοι για τις καταβολές τους. Τις σελίδες αυτές της Ιστορίας του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος, που μ' επιμέλεια έκρυψαν από τους έλληνες κομμουνιστές και απ' τις δημοκρατικές μάζες της χώρας μας, τις αποτύπωσαν τα πρώτα θύματα της χρουστσοφικής επέμβασης στο ΚΚΕ, οι έλληνες κομμουνιστές της
Τασκένδης. Δημοσιεύουμε συνοπτικά στο σημερινό ψύλλο του Λ.Δ. τα γεγονότα, όπως ξετυλίχτηκαν στην Τασκένδη από το 1954 μέχρι την 6η ολομέλεια του 1956 με στοιχεία παρμένα από το κείμενο «Η τραγωδία των Ελλήνων Αγωνιστών στην Τασκένδη», που γράφτηκε στην περίοδο 1964-1965 απ' τους ίδιους τους Έλληνες αγωνιστές της Τασκένδης. Μέρος 1ο
Τα γεγονότα της 9 Σεπτέμβρη 1955 Στην 4η Συνδιάσκεψη της Κ.Ο. Τασκένδης (1953), με πρόταση των παρευρισκόμενων σοβιετικών καθοδηγητών και παρά τις αντιρρήσεις της πλειοψηφίας των κομματικών μελών, τοποθετούνται στην καθοδήγηση της Κ.Ο.Τ. άνθρωποι χωρίς υπόληψη, χωρίς καμιά εκτίμηση στα μάτια των ελλήνων κομμουνιστών, πιστοί στη σοβιετική ρεβιζιονιστική φράξια, που από τότε ανάπτυσσε έντονη δραστηριότητα για την επιβολή της στο ΚΚΣΕ και στ’ αλλά «αδελφά» κόμματο, πρώτα και κύρια στο ΚΚΕ, που για λόγους αντικειμενικούς το θεωρούσε «του χεριού» της. Απ' τα τέλη του 1953 και αρχές του 1954, η εκλογή στα όργανα της ΚΟΤ από κάτω μέχρι πάνω γινόταν απ' τα ίδια αυτά τα σοβιετικά «κομματικά» στελέχη. Στην περίοδο 1954-1955 εμφανίζονται ανάμεσα στους Έλληνες της Τασκένδης, ορισμένα στοιχεία ανήθικα, που σπεύδουν να προσκολληθούν στο προνομιούχο αστικό στρώμα που δημιούργησε χρουστσοφικός ρεβιζιονισμός. Σ' αυτούς, που στη συνείδηση των ελλήνων αγωνιστών της Τασκένδης πήραν γρήγορα τη θέση των εκμεταλλευτών του ιδρώτα των εργαζομένων, βρήκαν στηρίγματα οι σοβιετικοί αυτοί «καθοδηγητές», σ' αυτούς που δε χρειάζονται ιδιαίτερη «πολιτική - διαφωτιστική» δουλειά για ν' αποδεχτούν τις θέσεις του ρεβιζιονισμού και να στραφούν ενάντια σ' ό,τι γνήσια επαναστατικό έφερε μέσα του το ΚΚΕ απ' τους πολύχρονους αγώνες του παρελθόντος. Τα στοιχεία αυτά, κάτω απ' την καθοδήγηση ορισμένων διαγραμμένων, ή μη, οπορτουνιστικών στελεχών του ΚΚΕ, χρησιμοποιώντας το κύρος του ΚΚΣΕ, με τις πλάτες που τους παρείχαν τα σοβιετικά στελέχη της χρουστσοφικής φράξιας, ανάπτυξαν μια έντονη παρασκηνιακή διαβρωτική και διασπαστική δραστηριότητα, χρησιμοποιώντας όλες τις γνωστές μεθόδους της εξαγοράς, της παραπλάνησης, ακόμα και των ανοιχτών προκλήσεων, για να προλειάνουν το έδαφος και να προετοιμάσουν το πραξικόπημα της «6ης ολομελείας». Έναν απ’ τους πρώτους ρόλους στην πολύπλευρη αυτή φραξιονιστική δραστηριότητα έπαιξε ο Π. Δημήτριου, μέλος μετέπειτα του Π.Γ. του ρεβιζιονιστικού ΚΚΕ, που αφού υπηρέτησε πιστά τους σοβιετικούς ρεβιζιονιστές, αφού στηρίχτηκε στις πλάτες τους για ν' αναρριχηθεί στην ηγεσία του ψευτο-ΚΚΕ, εμφανίστηκε αργότερα (κατά τη διάρκεια της διάσπασης του ρεβιζιονισμού στα 1968) πρωταγωνιστής της «αυτονομίας» του ΚΚΕ και της «μη επέμβασης στα εσωτερικά του» και κατέχει σήμερα ηγετική θέση στο λεγόμενο ΚΚΕ «εσωτερικού». Με επικεφαλής τον Π. Δημητρίου άρχισαν τα πρώτα ανοιχτά αναθεωρητικά κηρύγματα στην Κ.Ο.Β. της κομματικής σχολής. Εκεί έγιναν και οι πρώτες ανοιχτές ιδεολογικές συγκρούσεις. Ο ίδιος ο Π. Δημητρίου, απ’ τον Απρίλη, ήδη, του 1955 δημοσιεύει άρθρο στο περιοδικό «Προς τη νίκη», όπου ανοιχτά κάνει κρούση για την
αναθεώρηση της γραμμής του Κ.Κ.Ε. Ο Π. Δημητρίου και οι άλλοι έχουν την ανοιχτή υποστήριξη των σοβιετικών στελεχών, των διευθυντών των σχολών, των διευθυντών των εργοστασίων, των στελεχών του Κ.Κ. Ουζμπεκιστάν και πολλών στελεχών του ίδιου του ΚΚΣΕ, που έχουν ήδη προσχωρήσει στη χρουστσοφική φράξια. Με την υποστήριξη αυτή, κάνουν τις πρώτες διαγραφές στην Κ.Ο.Β. της κομματικής σχολής, για να συνεχίσουν αργότερα με τις διαγραφές στις Κ.Ο.Β. των εργοστασίων. Τα σοβιετικά στελέχη αναλαμβάνουν ανοιχτή δράση ενάντια στο ΚΚΕ. Επικεφαλής της δραστηριότητας αυτής ο Πανομαριώφ, που καλεί όλους τους δραστήριους κομμουνιστές της Τασκένδης, τους καλοπιάνει ή τους απειλεί, τους υπόσχεται θέσεις ή τους φοβερίζει με αντίποινα. Τα γραφεία της Κ.Ε. του Κ.Κ. Ουζμπεκιστάν και τα κομματικά γραφεία των εργοστασίων και των πολιτειών της Τασκένδης μετατρέπονται σε κέντρα, όπου προετοιμάζεται και εξαπολύεται η επίθεση ενάντια στους έλληνες κομμουνιστές από τους σοβιετικούς ρεβιζιονιστές, σε συνεργασία με τους έλληνες υποταχτικούς τους. Την ίδια εκείνη περίοδο αρχίζει να διαδίδεται ότι θα συγκροτηθεί «διεθνής επιτροπή», για να «επιληφθεί των ζητημάτων του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος» και εκστομίζονται οι πρώτες απειλές για εξορίες στη Σιβηρία, που θα γίνουν πράξη λίγο αργότερα κι ιδιαίτερα μετά απ’ τα γεγονότα της 19ης του Μάη 1962. Στις συνελεύσεις των Κ.Ο.Β. της Κ.Ο. Τασκένδης, στις σχολές και στα εργοστάσια, παίρνουν μέρος σοβιετικά στελέχη που καθοδηγούν άμεσα τους έλληνες υποταχτικούς τους. Η μάζα των ελλήνων κομμουνιστών εξεγείρεται. Μ' επαναστατικό ενθουσιασμό αντιμετωπίζει την επίθεση του ρεβιζιονισμού. Στις συνελεύσεις των Κ.Ο.Β. αρχίζουν να παίρνονται καταδικαστικές αποφάσεις για το ρόλο των φραξιονιστών παρά την άμεση παρουσία των σοβιετικών «καθοδηγητών», Πανομαριώφ κ.ά. Οι πολιτείες της Τασκένδης μετατρέπονται σε πεδία ανοιχτής ιδεολογικής πάλης. Στα εργοστάσια, στις σχολές, στις γειτονιές, στα λεωφορεία και στα τραμ, οι έλληνες κομμουνιστές υπερασπίζονται το μαρξισμό-λενινισμό και αντιτάσσονται αποφασιστικά στο ρεβιζιονισμό. Οι χρουστσοφικοί, σοβιετικοί και Έλληνες, βλέπουν να χάνουν το παιχνίδι, αφού όλα δείχνουν ότι η συνδιάσκεψη της ΚΟΤ θ' αποτελέσει για τους οπορτουνιστές μια επίσημη και συντριπτική ήττα. Το γραφείο της Κομματικής Επιτροπής Τασκένδης του ΚΚΕ, καθώς και μερικά άλλα στελέχη της ΚΟΤ είχαν ήδη απομονωθεί απ’ τη μεγάλη πλειοψηφία των κομματικών μελών, αφού οι διασπαστικές τους ενέργειες είχαν βασικά ναυαγήσει. Η ΚΟΤ έπρεπε να πραγματοποιήσει τη Συνδιάσκεψη της. Αφού είχαν γίνει οι εκλογικές συνελεύσεις των Κ.Ο.Β. στα εργοστάσια και στις πολιτείες. Οι οπορτουνιστές παραβιάζοντας και τα πιο στοιχειώδεις κομματικές αρχές, χρησιμοποιώντας τον κομματικό τύπο και τα μεγάφωνα των πολιτειών, αλλά και τις ανοικτές προκλήσεις συνέχιζαν τη διασπαστική τους δραστηριότητα, κάνανε δημόσια αναθεωρητικά κηρύγματα, φτάσανε στο σημείο να επιτίθενται και να δέρνουν τους κομμουνιστές που αντιστέκονταν στην οπορτουνιστική τους γραμμή και στην αντικομματική τους δράση. Όλα δείχνανε ότι κάτι σοβαρό ετοιμάζεται και κυρία ότι
οι οπορτουνιστές δεν ενεργούν από μόνοι τους, αλλά με την υποστήριξη και κάτω απ’ την άμεση καθοδήγηση των σοβιετικών ρεβιζιονιστών. Για να μπει τέρμα στη φραξιονιστική και αντικομματική δραστηριότητα του γραφείου της Κομματικής Επιτροπής Τασκένδης, το κλιμάκιο της Κ.Ε. του ΚΚΕ το καθαίρεσε, με απόφασή του στις 9 Σεπτέμβρη 1955 και τοποθέτησε προσωρινό γραφείο από στελέχη της ΚΟΤ μέχρι τη Συνδιάσκεψη. Η ενέργεια αυτή εξαγρίωσε τους σοβιετικούς ρεβιζιονιστές, που υποκίνησαν την ίδια κιόλας μέρα επίθεση ενάντια στην ΚΟΤ. Το κλιμάκιο της ΚΕ του ΚΚΕ ανάθεσε σε μέλη του να πάνε το ίδιο βράδυ στις πολιτείες και ν' ανακοινώσουν την απόφασή του. Η απόφαση αυτή επιδοκιμάστηκε μ' ενθουσιασμό στις 11 από τις 14 οργανώσεις των πολιτειών, από τη μεγάλη πλειοψηφία των μελών τους. Στις υπόλοιπες τρεις πολιτείες, όπου οι οπορτουνιστές είχαν σχετική πλειοψηφία, οργανώθηκαν επιθέσεις, ακόμα και ξυλοδαρμοί ενάντια στους εκπροσώπους του κλιμακίου της ΚΕ. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας οργανώθηκε επίθεση στα γραφεία της καθοδήγησης της ΚΟΤ που χρησιμοποιούνταν και από το κλιμάκιο της ΚΕ. Τετρακόσια περίπου άτομα περικύκλωσαν τα γραφεία και άρχισαν να τα χτυπούν με τούβλα, ξύλα, σίδερα και πυροσβεστικούς σωλήνες για να τα καταλάβουν. Την ώρα κείνη, στα γραφεία βρίσκονται λιγότερο από είκοσι άτομα που τα υπερασπίστηκαν, χρησιμοποιώντας τραπέζια, καρέκλες και ντουλάπες για να φράξουν τη σκάλα που οδηγούσε στο δεύτερο πάτωμα και αμυνόμενοι στα παράθυρα, απ’ όπου με σκάλες προσπαθούσαν να μπουν οι επιτιθέμενοι. Στην παρακείμενη 7η Πολιτεία, όπου είχαν την πλειοψηφία οι φραξιονιστές, επιδόθηκαν σε ξυλοδαρμούς και μαχαιρώματα για να τρομοκρατήσουν τον κόσμο, να κλειστεί στα σπίτια του και να μην τρέξει προς τα γραφεία. Το υπουργείο Εσωτερικών και το κινητό τμήμα της «μιλίτσιας», που ειδοποιήθηκαν αμέσως, «αδιαφόρησαν», ενώ χιλιάδες σοβιετικοί πολίτες άρχισαν να μαζεύονται και να παρακολουθούν έκπληκτοι τα γεγονότα. Σε μια γωνιά, ο Σάακώφ, μέλος του υπουργικού συμβουλίου του Ουζμπεκιστάν, ειδικά επιφορτισμένος για τους έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες, συντροφιά με τον Π. Δημητρίου, παρακολουθούσαν την εξέλιξη των γεγονότων. Η Τασκένδη είναι μεγάλη πόλη και οι πολιτείες, όπου μένουν οι έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες, απέχουν πολλά χιλιόμετρα η μια απ’ την άλλη. Ωστόσο, η είδηση για την επίθεση έφτασε σαν αστραπή σ' όλες τις πολιτείες, απ’ όπου πυκνές ομάδες αγωνιστών άρχισαν να ξεχύνονται στους δρόμους με κατεύθυνση τα γραφεία της Κομμ. Επιτροπής της ΚΟΤ. Εκεί άρχισαν να καταφθάνουν μετά τις 11 το βράδυ, τρεις ώρες, δηλαδή, μετά την εκδήλωση της επίθεσης. Οι φραξιονιστές, μη γνωρίζοντας αρχικά τον αριθμό αυτών που κατέβαιναν προς τα γραφεία, προσπάθησαν να τους ανακόψουν βίαια, συνεχίζοντας να πολιορκούν τα γραφεία. Επακολούθησαν συμπλοκές και πολλοί αγωνιστές δέχτηκαν χτυπήματα με μαχαίρια. Οι μάζες όμως των αγωνιστών, που κατέφθαναν συνέχεια, διάλυσαν τους επιδρομείς που έφυγαν πανικόβλητοι για να γλιτώσουν απ’ την οργή των αγωνιστών της Τασκένδης. Μαζί μ' αυτούς έφυγε και ο Σάακωφ, αυτόπτης μάρτυρας της αποτυχίας του σοβιετικού σχεδίου. Έφυγε για να ξαναγυρίσει στις δύο το πρωί, επικεφαλής
μεγάλης ένοπλης δύναμης του υπουργείου Εσωτερικών και της «μιλίτσιας» για να επιβάλει δήθεν την τάξη που είχε όμως επιβληθεί πριν από ώρες. Ο απολογισμός του εγκλήματος αυτού που οργανώθηκε από τους σοβιετικούς ρεβιζιονιστές, ήταν βαρύς σε αίμα. Χτυπημένοι υπήρχαν κι από τις δυο πλευρές, αλλά μαχαιρωμένοι μόνο απ' την πλευρά των υπερασπιστών των γραφείων. Τα επεισόδια συνεχίστηκαν με μικρότερη ένταση την επομένη στις πολιτείες. Ακολούθησαν συλλήψεις πολλών αγωνιστών και σκηνοθετήθηκαν δίκες, με την κατηγορία της «διατάραξης της τάξης» και ακόμα για «αλήτικες ενέργειες». Επιβλήθηκαν καταδίκες φυλάκισης μέχρι τριών χρόνων και προφανώς όλοι οι καταδικασμένοι ανήκαν στο στρατόπεδο των υπερασπιστών των γραφείων, ενώ ούτε ένας από τους επιτιθέμενους, ούτε ακόμα κι απ’ αυτούς που καταγγέλθηκαν σα μαχαιροβγάλτες, δε συλλήφθηκε ούτε καταδικάστηκε. Τέλος, στάλθηκε απ’ τη Μόσχα εκ μέρους της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, η επιτροπή Κομαρώφ για να συντάξει «αντικειμενικό» πόρισμα για τα γεγονότα. Προσωρινά, παρέμενε στην καθοδήγηση της ΚΟΤ το γραφείο που είχε ορισθεί από το κλιμάκιο της ΚΕ, του οποίου, όμως η δράση παρεμποδίστηκε με κάθε τρόπο (απαγορεύτηκε ακόμα και η έκδοση εφημερίδας της ΚΟΤ) από τις σοβιετικές αρχές. Την περίοδο εκείνη ήρθαν στο φως όλα τα αίσχη της προηγούμενης φραξιονιστικής καθοδήγησης της ΚΟΤ. Αποκαλύφτηκε έτσι ότι είχαν συγκροτηθεί φάκελοι και ότι βρίσκονταν υπό παρακολούθηση πολλοί αγωνιστές, που δεν υπέκυψαν στις πιέσεις των οπορτουνιστών. Αποκαλύφτηκαν ακόμα σοβαρές καταχρήσεις με την κάλυψη των σοβιετικών και, ιδιαίτερα, η διασπάθιση των χρημάτων που είχαν συγκεντρωθεί απ’ τον έρανο τιμής για τους φυλακισμένους κι εξόριστους στην Ελλάδα. Οι κομμουνιστές της Τασκένδης ματαίωσαν τα σχέδια του σοβιετικού ρεβιζιονισμού το Σεπτέμβρη του 1955. Ήταν η πρώτη ηρωική νικηφόρα αντίσταση ενάντια στο σύγχρονο ρεβιζιονισμό, έξη μήνες πριν απ’ τη σύγκληση του 20ού συνεδρίου. Στις 11 Δεκέμβρη, το προεδρείο της Κ.Ε. του ΚΚΣΕ, με βάση το πόρισμα της επιτροπής Κομαρώφ, χαραχτήρισε γενικά τα γεγονότα της Τασκένδης, χωρίς να κάνει διακρίσεις, σα γεγονότα που ντροπιάζουν τους κομμουνιστές πολιτικούς πρόσφυγες της Ελλάδας. Υπόδειχνε να γίνουν εκλογικές κομματικές συνελεύσεις και κομματική συνδιάσκεψη της ΚΟΤ για ανάδειξη καθοδηγητικών οργάνων. Άρχισε έτσι στη ΚΟΒ της Τασκένδης εκλογική δουλειά. Όπου υπήρχαν οπαδοί των ρεβιζιονιστών γίνονταν δύο εισηγήσεις και παρουσιάζονταν δύο ψηφοδέλτια. Τα 4/5 του συνόλου των Κ.Ο.Β., που συμπεριλάμβαναν και τις μαζικότερες απ' αυτές, ανάδειξαν γραφεία των Κ.Ο.Β, και αντιπροσωπείες για τις συνδιασκέψεις των κομματικών οργανώσεων των εργοστασίων και των πολιτειών από κομμουνιστές, πιστούς στο μαρξισμό-λενινισμό και στις επαναστατικές παραδόσεις του ΚΚΕ, ενώ οι οπορτουνιστές πλειοψήφησαν μόνο στο 1/5 των Κ.Ο.Β. Με την ίδια αναλογία εκφράστηκαν οι δυο τάσεις στις συνδιασκέψεις των 13 κομματικών οργανώσεων εργοστασίων, επιχειρήσεων και πολιτειών (στην 14η, δηλαδή στην Κ.Ο. της τρίτης πολιτείας, δεν ολοκληρώθηκε η συνδιάσκεψη, γιατί ματαιώθηκε από θορυβώδη επεισόδια των οπορτουνιστών). Από τις 14 λοιπόν κομματικές οργανώσεις, οι 9 μαζικότερες (με σύνολο κομματικών μελών γύρω στα 6.400) ανάδειξαν κομματικές επιτροπές από στελέχη που αντιτάχθηκαν στο ρεβιζιονισμό, και μόνο 4 (με σύνολο κομματικών μελών γύρω στα 1.200) ανάδειξαν επιτροπές με στελέχη προσκείμενα στους ρεβιζιονιστές. Στα σύνολο
των 7.600 κομματικών μελών της Κ.Ο. Τασκένδης, αυτοί που αντιτάσσονταν στο ρεβιζιονισμό και στη χρουστσοφική επέμβαση συγκέντρωσαν 6.400 ψήφους. Όλες οι κομματικές συνελεύσεις των Κ.Ο.Β. και οι κομματικές συνδιασκέψεις των κομ. οργανώσεων εργοστασίων και πολιτειών παρακολουθήθηκαν από αντιπροσώπους των αντίστοιχων κομματικών οργανώσεων του ΚΚΣΕ και από ανωτέρα στελέχη της οργάνωσης πόλης της Τασκένδης του ΚΚΣΕ και της ΚΕ του ΚΚ Ουζμπεκιστάν. Τα αποτελέσματα των εκλογών προκαθόριζαν και τη σύνθεση του καθοδηγητικού οργάνου που θα εκλεγόταν Από την κεντρική συνδιάσκεψη της ΚΟΤ. Λίγες μόνο ήμερες πριν από τη συνδιάσκεψη αυτή, το Φλεβάρη του 1956, στις παραμονές του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ, φτάνει στην Τασκένδη ειδοποίηση από την Κ.Ε. του ΚΚΣΕ να μη γίνει συνδιάσκεψη της ΚΟΤ. Μπήκε έτσι βίαια τέρμα στη διαδικασία που θα επικύρωνε και τυπικά την ουσιαστική καταδίκη του ρεβιζιονισμού, που προέκυψε μέσα απ' τα γεγονότα της Τασκένδης απ’ το Σεπτέμβρη του 1955 μέχρι το Φλεβάρη του 1956. Ένα μήνα μετά πραγματοποιήθηκε το 20ό συνέδριο και στη συνέχεια το πραξικόπημα της 6ης ολομέλειας, που άνοιξε μια νέα σελίδα στους αγώνες των ελλήνων κομμουνιστών στην Τασκένδη. Κατοχυρωμένοι από την κάλυψη της «διεθνούς επιτροπής Κουουσίνεν - Ντεζ στηριγμένοι ουσιαστικά στο χρουστσοφικό καταπιεστικό μηχανισμό, οι έλληνες ρεβιζιονιστές με λιγότερο απ’ το 16% των κομματικών μελών της ΚΟ Τασκένδης, κατέλαβαν πραξικοπηματικά την καθοδήγηση της ΚΟΤ και διέγραψαν από το ΚΚΕ τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών του. Κι άρχιζε έτσι μια νέα αντίσταση για τους χιλιάδες έλληνες κομμουνιστές της Τασκένδης που δε σταμάτησαν ούτε στιγμή να υπερασπίζονται την τιμή και τις επαναστατικές παραδόσεις του ΚΚΕ στην καρδιά του Ουζμπεκιστάν, αλλά και στις παγωμένες στέπες της Σιβηρίας, όπου πολλοί απ’ αυτούς βρέθηκαν λίγα χρόνια αργότερα εξόριστοι, γιατί δεν απαρνήθηκαν τις ιδέες στις οποίες τόσοι και τόσοι αφιέρωσαν τη ζωή τους. Εφημερίδα «Λαϊκός Δρόμος», φ.82, 3/4/1976
Η «6η Ολομέλεια» της ΚΕ του ΚΚΕ Το παρακάτω κείμενο αναδημοσιεύεται από τις θέσεις της ΚΕ της ΟΜΛΕ για τα 56 χρόνια από την ίδρυση του ΚΚΕ. Το ΚΚΕ στις παραμονές της χρουστσοφικής επέμβασης Η εξέταση της πολιτικής και της δράσης του ΚΚΕ από την εποχή της ίδρυσής του το 1918 ώς τις παραμονές της χρουστσοφικής επέμβασης στα 1956, οδηγεί στο συμπέρασμα πως το ΚΚΕ δε μπόρεσε να γίνει ένα πραγματικά μαρξιστικόλενινιστικό κόμμα, ένα αληθινά επαναστατικό κόμμα του προλεταριάτου, ικανό να συνδέει τη γενική αλήθεια του μαρξισμού-λενινισμού με τη συγκεκριμένη επαναστατική πρακτική στην Ελλάδα, ένα κόμμα πού να διαθέτει μια επαναστατική πολιτική γραμμή, μια επαναστατική οργάνωση, μια επαναστατική καθοδήγηση και πάνω στη βάση αυτή ανάλογους δεσμούς με τις πλατιές μάζες των εργαζομένων και, πρώτα-πρώτα με την εργατική τάξη. Με εξαίρεση την περίοδο 1931-1936, όταν έγινε μια προσπάθεια σε σωστή -αν και μονόπλευρη- κατεύθυνση, πού είχε ορισμένα θετικά αποτελέσματα, σ' όλα τα άλλα χρόνια της ζωής και της ύπαρξής του το ΚΚΕ κυριαρχούνταν από τον οπορτουνισμό στην πολιτική του και τις αλληλοδιάδοχες
κρίσεις των καθοδηγήσεων του, ενώ ο αντικομματικός φραξιονισμός δεν έπαψε να κατατρώει τα θεμέλια της ίδιας της ύπαρξής του. Παρ' όλα αυτά, η επαναστατική εξέλιξη δεν ανακόπηκε στο ΚΚΕ. Η εξέταση όλης της Ιστορίας του ΚΚΕ οδηγεί επίσης στο συμπέρασμα πώς, παρά τον οπορτουνισμό και τα λάθη των καθοδηγήσεων του, μέσα στο Κόμμα είχε αναπτυχθεί μια ισχυρή επαναστατική βάση, πού την αποτελούσε η υγιής μερίδα των μελών και στελεχών του -κύρια κατώτερων και μεσαίων. Οι κομμουνιστές αυτοί διέθεταν το ισχυρό όπλο της πίστης στην υπόθεση του κομμουνισμού και της επανάστασης. πού τόχαν αποχτήσει και ακονίσει μέσα σε σκληρούς ταξικούς αγώνες στο βουνό στην παρανομία, στις φυλακές και στις εξορίες. Το επαναστατικό τους πνεύμα τούς οδήγησε πάντα σωστά και σ' όλες τις κρίσιμες καμπές του ΚΚΕ ήρθαν σε αντίθεση με τις οπορτουνιστικές καθοδηγήσεις του και την πολιτική τους. Στη διάρκεια της χιτλερικής κατοχής ήταν ενάντια στην πολιτική του Λιβάνου και της Γκαζέρτας, υπέρ μιας προετοιμασίας για τη σύγκρουση με τους Άγγλους και τον αποφασιστικό αγώνα για την εξουσία. Στην πορεία του Δεκέμβρη, υπέρ της ολοκληρωτικής αναμέτρησης με τον αγγλικό ιμπεριαλισμό και ενάντια στη Βάρκιζα. Στη μεταβαρκιζιανή περίοδο, υπέρ του γρήγορου και αποφασιστικού ξετυλίγματος του ένοπλου αγώνα και ενάντια στην πολιτική των ταλαντεύσεων και του συμβιβασμού με τους αγγλοαμερικάνους και την αντίδραση. Αυτοί αποτελούσαν την «επαναστατική ψυχή» του ΚΚΕ και διατηρούσαν άσβεστη την επαναστατική του φλόγα, Ήταν πάντα με το λαό, πλάι του, επικεφαλής του. Οι ένοπλοι αγώνες, στα χρόνια της γερμανοφασιστικής κατοχής και στην περίοδο 1946-1949, δεν οδήγησαν σε νίκη. εξαιτίας της οπορτουνιστικής πολιτικής των καθοδηγήσεων του ΚΚΕ, αλλά ο λαός γνώρισε τους κομμουνιστές σαν τους πρωτοπόρους και ατρόμητους μαχητές της υπόθεσης του, τους είδε να πολεμούν παλικαρίσια με τ’ όπλο στο χέρι για τη λευτεριά και την προκοπή του τόπου, να πέφτουν ηρωικά και με το κεφάλι ψηλά μπροστά στα εκτελεστικά αποσπάσματα των κατακτητών και των μοναρχοφασιστών. Και γι' αυτό δέθηκε μαζί τους με ακατάλυτους δεσμούς. Στις παραμονές της χρουστσοφικής επέμβασης το ΚΚΕ διαβρωμένο από τον οπορτουνισμό ιδεολογικά-πολιτικά-οργανωτικά, ήταν "έτοιμο" να δεχτεί το ρεβιζιονισμό χρουτστοφικού τύπου. Μέσα στους κόλπους του όμως είχαν ξεπεταχτεί και ήταν επίσης έτοιμες οι δυνάμεις εκείνες πού θα απόκρουαν τη ρεβιζιονιστική επίθεση και θα συνέχιζαν τον επαναστατικό αγώνα κάτω από τις σημαίες του μαρξισμού-λενινισμού και του κομμουνισμού. Η εισβολή του σύγχρονου ρεβιζιονισμού στο ΚΚΕ Ύστερα από το θάνατο του Στάλιν, στην καθοδήγηση του ΚΚΣΕ και του σοβιετικού κράτους επιβλήθηκε φραξιονιστικά η αντικομματική ομάδα Ν. Χρουστσόφ πού με το 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ το Φλεβάρη του '56, πρόβαλε ανοιχτά μια αντεπαναστατική ρεβιζιονιστική πλατφόρμα και δημιούργησε τη βάση για την ανάπτυξη του σύγχρονου ρεβιζιονισμού. Για να υποτάξει το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα στη ρεβιζιονιστική πολιτική της, η χρουστσοφική κλίκα κατέφυγε σε κάθε λογής μηχανορραφίες και σε ωμές επεμβάσεις στα εσωτερικά των κομμουνιστικών κομμάτων διαφόρων χωρών. Τέτοια ήταν η δράση της και σε σχέση με το ΚΚΕ. Αμέσως ύστερα από το 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ, η χρουστσοφική ρεβιζιονιστική κλίκα πραγματοποίησε μια, χωρίς προηγούμενο στην ιστορία των σχέσεων ανάμεσα σε κομμουνιστικά κόμματα, αληθινά πραξικοπηματική επέμβαση στα εσωτερικά του ΚΚΕ. Εκμεταλλευόμενη το κύρος του ΚΚΣΕ και χρησιμοποιώντας τη δύναμη της
κρατικής εξουσίας πού διέθετε, η χρουστσοφική κλίκα, αφού παραμέρισε τα νόμιμα όργανα του ΚΚΕ, συγκρότησε μια «επιτροπή» με τη συμμετοχή εκπροσώπων πέντε κομμουνιστικών κομμάτων της Ανατολικής Ευρώπης, πού βρίσκονταν κάτω από τον πλήρη έλεγχό της, και εκπροσώπων του ΚΚΣΕ τη λεγόμενη «επιτροπή ΚουουσίνενΝτέζ», και προχώρησε, το Μάρτη του 1956, στην οργάνωση μιας παρασυναγωγής οπορτουνιστών που ονομάστηκε «6η πλατιά, ολομέλεια της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚΕ». Σκοπός αυτής της παρασυναγωγής ήταν να επιβληθεί στο ΚΚΕ η αντεπαναστατική ρεβιζιονιστική γραμμή του 20ού συνεδρίου του ΚΚΣΕ και να «αναδειχτεί» μια "καθοδήγηση" υπάκουη στη χρουστσοφική κλίκα, πρόθυμη να εφαρμόζει πειθήνια και τυφλά τις εντολές της. Η σύνθεση της παρασυναγωγής εγγυούνταν την επιτυχία αυτού του σκοπού. Πραγματικά, σύμφωνα με τις επίσημες ομολογίες των ρεβιζιονιστών, στην περιβόητη «6η ολομέλεια της ΚΕ» πήραν μέρος όλα τα μέλη της ΚΕ που είχαν καθαιρεθεί ή και διαγραφεί από μέλη του Κόμματος από το 1945 και ύστερα για οπορτουνιστική και φραξιονιστική δράση, καθώς επίσης «σημαντικός αριθμός στελεχών» πού προηγούμενα, για παρόμοιους λόγους. είχαν υποστεί ανάλογες κομματικές κυρώσεις. Όλοι αυτοί, εντελώς «φυσιολογικά πια, αφού αποκατέστησαν πρώτα τους εαυτούς τους και αυτοανακηρύχτηκαν «θύματα διωγμών» και «ήρωες», υιοθέτησαν τη ρεβιζιονιστική «στροφή» του 20ού συνεδρίου του ΚΚΣΕ και, σύμφωνα με τις εντολές των χρουστσοφικών, «ανέδειξαν» μια «καθοδήγηση με επικεφαλής τους Κολιγιάννη-Παρτσαλίδη. Σύμφωνα με το πρότυπο της αντιμαρξιστικής-αντιλενινιστικής γενικής γραμμής του 20ού συνεδρίου του ΚΚΣΕ, η διορισμένη καθοδηγητική κλίκα ΚολιγιάννηΠαρτσαλίδη επεξεργάστηκε τη δική της αντιμαρξιστική-αντιλενινιστική γενική γραμμή για το ΚΚΕ. Στο βασικό της περιεχόμενο αυτή η γραμμή προβλήθηκε με την «6η πλατιά ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ» το Μάρτη του '56. Συγκεκριμενοποιήθηκε, όμως, και πήρε τη μομφή μιας συστηματοποιημένης, οπορτουνιστικήςαντεπαναστατικής πλατφόρμας, με τις αποφάσεις της 7ης ολομέλειας (Φλεβάρης '57) και της 8ης ολομέλειας (Γενάρης '58) της ΚΕ και αργότερα με τις αποφάσεις του 8ου ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ (1961) του ρεβιζιονιστικού κόμματος. Με την πλατφόρμα που πρόβαλαν, οι ρεβιζιονιστές προσπάθησαν πρώτα να περιορίσουν τις προοπτικές του προλεταριακού κινήματος, να μετατρέψουν το ΚΚΕ από κόμμα της προλεταριακής επανάστασης σε «κόμμα της εθνικοδημοκρατικής αλλαγής» και ύστερα, μέσα από διάφορες θεωρίες για «βαθμιαίο ξήλωμα της αμερικανοκρατίας και στο όνομα διαφόρων κάθε φορά δήθεν σταδίων, πού αυτοί επινοούσαν, έφτασαν στην ουσιαστική άρνηση του αντιαμερικανικού-αντινατοϊκούαντιιμπεριαλιστικού αγώνα και προσανατόλισαν το λαϊκό κίνημα στην επιδίωξη μιας «δημοκρατικοποίησης» του υπάρχοντος συστήματος της αμερικανοκρατίας. Σε πλήρη αρμονία με την άρνηση των επαναστατικών σκοπών του κινήματος, οι ρεβιζιονιστές πρόβαλαν τη θεωρία για τη «δυνατότητα ειρηνικού κοινοβουλευτικού περάσματος στην αλλαγή». Αυτή η θεωρία καλλιεργούσε αυταπάτες και στη πραγματικότητα αφόπλιζε τις λαϊκές δυνάμεις μπροστά στην αναπόφευκτη χρήση αντεπαναστατικής βίας από τη πλευρά των κυρίαρχων τάξεων, έσπερνε το λεγκαλισμό και το πνεύμα της προσαρμογής στην αστική νομιμότητα. Στη θεωρία αυτή του «ειρηνικού περάσματος», που διέβρωνε τους επαναστάτες και διαμόρφωνε σοσιαλδημοκράτες εκφράστηκε με τον πιο καθαρό τρόπο ο ρεβιζιονισμός, δηλαδή η αναθεώρηση, η άρνηση του επαναστατικού χαρακτήρα και των επαναστατικών σκοπών του ΚΚΕ. Η θεωρία του «ειρηνικού κοινοβουλευτικού περάσματος» αρνούνταν την πραγματοποίηση της επανάστασης με τον επαναστατικό ταξικό αγώνα των μαζών και καλλιεργούσε την ιδέα της επίτευξης μιας αλλαγής στη βάση της συνεργασίας με τα
αστικά κόμματα και το αστικό κράτος, δηλαδή στη βάση της «συνεργασίας των τάξεων». Ακριβώς γι’ αυτό, ο προσανατολισμός για «ειρηνικό πέρασμα» συνδυάστηκε με την ουσιαστική άρνηση της εξωκοινοβουλευτικής πάλης των μαζών και την αποκλειστική προσήλωση στον κοινοβουλευτισμό». Στην πραγματικότητα, όλες οι εξωκοινοβουλευτικές δραστηριότητες έπρεπε απλώς να υπηρετούν τους κοινοβουλευτικούς συνδυασμούς των αστοποιημένων ρεβιζιονιστών βουλευτών. Κάτω από τις συνθήκες αυτές, ήταν εντελώς αναπόφευκτο η άρνηση του ρόλου της εργατικής τάξης σαν ανεξάρτητης πολιτικής δύναμης με πρωτοποριακή αποστολή και η βαθμιαία υποταγή του αριστερού κινήματος στην ηγεσία λεγόμενης "φιλελεύθερης" αστικής τάξης. Αντί να στηριχτούν στην εργατική τάξη και στις άλλες εργαζόμενες μάζες και να οργανώσουν αποφασιστικά τον ταξικό αγώνα τους ενάντια στην αμερικανοκρατία και την υποτέλεια, οι ρεβιζιονιστές κυριεύτηκαν από την ηττοπάθεια και συνθηκολογώντας μπροστά στην πίεση του εχθρού άρχισαν, ολοένα και περισσότερο, να στηρίζουν τις ελπίδες τους για μια «αλλαγή» στην ΕΚ. Προχωρώντας στο δρόμο αυτό, κατέληξαν να γίνουν απλοί νεροκουβαλητές της παπανδρεϊκής πολιτικής. Αφού οι ρεβιζιονιστές αρνήθηκαν την επανάσταση, την επαναστατική ταξική πάλη και προσαρμόστηκαν στην επιδίωξη ορισμένων μεταρρυθμίσεων του ισχύοντος συστήματος με τον «ειρηνικό κοινοβουλευτικό δρόμο» και τη συνεργασία των τάξεων, ήταν επόμενο να φτάσουν ώς την άρνηση του ίδιου του κόμματος και πρώταπρώτα των παράνομων οργανώσεών του. Ο οπορτουνισμός της κλίκας ΚολιγιάννηΠαρτσαλίδη εκφράστηκε στον οργανωτικό τομέα με απροκάλυπτο λικβινταρισμό. Χωρίς πολλά προσχήματα, η 8η ολομέλεια της ΚΕ των ρεβιζιονιστών (1958) πήρε την απόφαση για τη διάλυση των παράνομων κομματικών οργανώσεων στην Ελλάδα. Οι ρεβιζιονιστές δεν ήθελαν ένα όργανο της επανάστασης, το παράνομο Κόμμα, αλλά έναν «εκλογικό μηχανισμό» για τις ανάγκες της «κοινοβουλευτικής πάλης, σύμφωνα με το υπόδειγμα των κομμάτων στης Β' Διεθνούς. Γι' αυτό διέλυσαν τις παράνομες οργανώσεις κι έστειλαν τους κομμουνιστές στη «νόμιμη δουλειά», στην ΕΔΑ. Με την απόφαση για τη διάλυση των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ στην Ελλάδα, η ρεβιζιονιστική κλίκα ήθελε να προσφέρει στην αμερικανοκρατία και στην υποτέλεια μια απόδειξη ότι ξεκόψει απ’ το παρελθόν, «αρνείται τη βία», "γίνεται δημοκρατική» και «νομοταγής», για να πετύχει έτσι την «κανονική» και νόμιμη» ένταξη της στο ισχύον σύστημα. Λαϊκός Δρόμος, φ.79, 13/3/76
Η ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΡΕΒΙΖΙΟΝΙΣΜΟΎ ΣΤΟ ΚΚΕ Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 20 χρόνων από την «6η πλατιά ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ», ο «Λαϊκός Δρόμος» άρχισε από το προηγούμενο φύλλο του να δημοσιεύει άρθρα και ντοκουμέντα σχετικά με την ολομέλεια αυτή και τις επιπτώσεις της στο κομμουνιστικό και στο δημοκρατικό κίνημα της χώρας μας. Όπως ήδη γράψαμε, απ' το 1953 τουλάχιστο, αναπτύχθηκε από καθαιρεμένα στελέχη του ΚΚΕ, σε συνεργασία με ενεργά μέλη και στελέχη του και κάτω απ' την καθοδήγηση στελεχών του ΚΚΣΕ, μια πλατιά φραξιονιστική δουλειά, που σαν σκοπό είχε τη διάσπαση του ΚΚΕ και την επιβολή μιας δεξιάς οπορτουνιστικής γραμμής. Αποκορύφωμα της φραξιονιστικής αυτής δουλειάς υπήρξε η σύγκληση της «6ης πλατιάς ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ».
Στο επίκεντρο της φραξιονιστικής δουλειάς των ρεβιζιονιστών κατά την περίοδο 1953-1956 αλλά και της γραμμής που επιβλήθηκε στο ΚΚΕ μετά απ’ την «6η ολομέλεια», βρίσκεται η επίθεση εναντία στο πρόσωπο του Ν. Ζαχαριάδη και της καθοδήγησης που άσκησε στο ΚΚΕ σαν πρώτος γραμματέας της Κ.Ε. Όπως γράψαμε στο προηγούμενο φύλλο του «Λ.Δ.», απ’ τα υλικά της «6ης ολομέλειας» έχει δημοσιευθεί μονάχα μια σύντομη ανακοίνωση που αναγγέλλει την καθαίρεση του Ν.Ζ. από τη θέση του γραμματέα της ΚΕ και από τη θέση του στο Πολιτικό Γραφείο. Το μέτρο αυτό πάρθηκε, σύμφωνα με την παραπάνω ανακοίνωση, «για τα σοβαρά πολιτικά λάθη που έκανε ο σ. Ζαχαριάδης και για τη συστηματικά από μέρους του παραβίαση των αρχών της εσωκομματικής δημοκρατίας». Ωστόσο, η ανακοίνωση αυτή δεν κατονομάζει ούτε λάθη ούτε συγκεκριμένες ενέργειες «παραβίασης των αρχών της εσωκομματικής δημοκρατίας». Οι θέσεις των ρεβιζιονιστών για τα ζητήματα αυτά ξεκαθαρίζονται λίγο αργότερα, πρώτα με ένα γράμμα της ΚΕ προς όλα τα μέλη του ΚΚΕ και στη συνέχεια με τις αποφάσεις της 7ης και της 8ης ολομέλειας (Φλεβάρης 1957, Γενάρης 1958) καθώς και με την «προγραμματική διακήρυξη του ΚΚΕ προς τον ελληνικό λαό», που εγκρίθηκε απ’ την 7η ολομέλεια. Οι θέσεις αυτές ολοκληρώθηκαν λίγα χρονιά αργότερα, στο 8ο συνέδριο. Από τις θέσεις των ρεβιζιονιστών προκύπτει ότι με το πρόσχημα της «κριτικής των λαθών», πραγματικών ή μη, του Ν. Ζαχαριάδη», ο ρεβιζιονισμός οικοδόμησε τη δικιά του δεξιά οπορτουνιστική αντεπαναστατική γραμμή, απόρριψε και πάσχισε να σβήσει ό,τι θετικό είχε κληρονομήσει στους έλληνες κομμουνιστές η πολύχρονη πάλη του παρελθόντος, υιοθετώντας, βαθαίνοντας και αναπτύσσοντας ό,τι σάπιο και οπορτουνιστικό υπήρχε μέσα σ' αυτό το παρελθόν. Οι εκτιμήσεις της ΚΕ της ΟΜΛΕ σχετικά με την ιστορική πορεία του ΚΚΕ καθώς και οι θέσεις της για το ρόλο του Ν. Ζαχαριάδη σαν πρώτου γραμματέα της ΚΕ, είναι αναλυτικά διατυπωμένες στις «θέσεις της ΚΕ της ΟΜΛΕ για τα 56 χρόνια από την ίδρυση του ΚΚΕ». Αναδημοσιεύουμε στο σημερινό φύλλο από το κείμενο αυτό, το κεφάλαιο το σχετικό με τον πραγματικό χαρακτήρα που είχε η επίθεση του ρεβιζιονισμού ενάντια στο Ν. Ζαχαριάδη, καθώς και από άλλα κείμενα, ένα γράμμα που έστειλε ο Ν. Ζαχαριάδης στις 23/5/67 προς τη ΜΛΟ Τασκένδης και την απάντηση της ΚΟ της ΜΛΟ στο γράμμα αυτό. Λαϊκός Δρόμος, φ.80, 20/3/76
Η επίθεση του ρεβιζιονισμού στην Κ.Ο. Τασκένδης Στο προηγούμενο φύλλο του «Λαϊκού Δρόμου» γράψαμε για τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη Τασκένδη ανάμεσα στους Έλληνες κομμουνιστές και τους άλλους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες από τα τέλη του 1953 μέχρι την «6η πλατειά ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ» το Μάρτη του 1956, και ιδιαίτερα για τα γεγονότα της 9ης Σεπτέμβρη 1955. Συνεχίζουμε σήμερα, δημοσιεύοντας το ιστορικό των γεγονότων της 19ης Μάη 1962 που κατάληξαν με την σύλληψη και εκτόπιση δεκάδων "κομμουνιστών που αρνήθηκαν, να συμβιβαστούν με τη γραμμή της «6ης ολομέλειας». Πριν από αυτό αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία, για την κατάσταση, όπως διαμορφώθηκε στην Κ.Ο. Τασκένδης αμέσως μετά την «6η ολομέλεια». Μέρος 2ο Με την «6η πλατειά ολομέλεια», «νομιμοποιήθηκε», η απροσχημάτιστη επέμβαση της χρουτσωφικής ηγεσίας του ΚΚΣΕ στις εσωτερικές υποθέσεις του ΚΚΕ και η επιβολή σ' αυτό μιας διορισμένης οπορτουνιστικής ηγεσίας.
Για την επέμβαση αυτή, χρησιμοποιήθηκε το κύρος του ΚΚΣΕ και των «αδελφών κομμάτων» της Πολωνίας, Ουγγαρίας. Βουλγαρίας, Τσεχοσλοβακίας και Ρουμανίας. Έτσι στον κάθε πραγματικό κομμουνιστή που αντιστέκονταν στις αποφάσεις της «6ης ολομέλειας» εκσφενδονίζονταν αμέσως η κατηγορία για «αντισοβιετισμό» και «αντιδιεθνισμό» από την φράξια των οπορτουνιστών, που όπως είδαμε (βλέπε Λ.Δ. της 3/4) αποτελούσαν και συντριπτική μειοψηφία των κομματικών μελών της ΚΟΤ και που η «διεθνιστική βοήθεια των αδελφών κομμάτων» τούς ανέβαζε πραξικοπηματικά στην ηγεσία του ΚΚΕ. Με απόφαση της «6ης ολομέλειας», ορίζεται στην ΚΟΤ οργανωτικό γραφείο με επικεφαλής τον Π. Δημήτριου. Με την αναγγελία των αποφάσεων της «6ης ολομέλειας», οι οπαδοί των οπορτουνιστών άρχισαν να πανηγυρίζουν εκστομίζοντας μαζί και απειλές προς την συντριπτική πλειοψηφία των κομματικών μελών της ΚΟΤ, που μόλις, πριν ένα μήνα και παρά την ανοιχτή υποστήριξη των σοβιετικών ρεβιζιονιστών προς την φράξια των οπορτουνιστών είχε απορρίψει τη γραμμή του συγχρόνου ρεβιζιονισμού και είναι έτοιμη να εκλέξει κομματική επιτροπή, από στελέχη πιστά στο μαρξισμό-λενινισμό, διαδικασία που όπως είδαμε αποτράπηκε με επέμβαση του χρουτσωφικού ρεβιζιονισμού ένα περίπου μήνα πια απ’ την «6η ολομέλεια». Ολόκληρος ο μηχανισμός διαφώτισης πέρασε στα χέρια των νεοδιορισμένων οπορτουνιστών και μπήκε αμέσως σε πυρετώδικη κίνηση. Παράλληλα, τα σοβιετικά στελέχη των διαφόρων οργανώσεων στις επιχειρήσεις που δούλευαν και στις σχολές που φοιτούσαν έλληνες κομμουνιστές, άρχισαν να ασκούν ατέλειωτες καθημερινές πιέσεις για να τους πείσουν να αναγνωρίσουν τις αποφάσεις της «6ης ολομέλειας» και το διορισμένο οργανωτικό γραφείο του Π. Δημητρίου σαν καθοδήγηση της ΚΟΤ. Οι πιέσεις αυτές σε συνδυασμό με τους εκβιασμούς και τις απειλές καθώς και τις κάθε είδους ενέργειες που αποσκοπούσαν στη διαφθορά των συνειδήσεων είχαν σαν αποτέλεσμα ορισμένα στελέχη της ΚΟΤ που αρχικά είχαν αντιταχθεί στο ρεβιζιονισμό, να περάσουν σταδιακά και οπορτουνιστικά στις γραμμές του, ενώ η μεγάλη μάζα των ελλήνων κομμουνιστών της Τασκένδης, αντιτάχθηκε και εξακολουθεί να αντιτάσσεται μέχρι σήμερα θαρραλέα στην γραμμή και στο πνεύμα της «6ης ολομέλειας». Η νεοδιορισμένη ΚΕ του ΚΚΕ. έστειλε σαν αντιπροσώπους της στην Τασκένδη τον Λ. Στρίγκο και το Λ. Τζεφρώνη. Αυτοί συγκάλεσαν αρχικά ολομέλεια της παλιάς κομματικής επιτροπής Τασκένδης (όπου είχαν την πλειοψηφία) και τους εκλεγμένους γραμματείς των κομματικών οργανώσεων των εργοστασίων και των πολιτειών για να αναλύσουν τις αποφάσεις της «6ης ολομέλειας». Στην ολομέλεια αυτή, καθώς και σ' όλα τα μετέπειτα σώματα, παρευρίσκονταν και καθοδηγούσαν άμεσα τους ρεβιζιονιστές, σοβιετικοί καθοδηγητές. Επακολούθησε ακτίφ στελεχών της ΚΟΤ που το συγκάλεσαν ο Στρίγκος και ο Τζεφρώνης. Το ακτίφ αυτό αποδοκίμασε το οργανωτικό γραφείο του Π. Δημήτριου. Η αποδοκιμασία ήταν τόσο έντονη που ο Λ. Στρίγκος σ' αντίθεση με τις αποφάσεις της «6ης ολομέλειας», αναγκάστηκε να υποσχεθεί ότι η καθοδήγηση της ΚΟΤ θα ασκείται από τον ίδιο και από τον Λ. Τζεφρώνη και όχι από το οργανωτικό γραφείο και ακόμα ότι όλα τα νόμιμα εκλεγμένα πριν από την «6η ολομέλεια» κομματικά όργανα πρέπει ν' αρχίσουν αμέσως να λειτουργούν κανονικά και ότι ο ίδιος θα παρουσιαζόταν σ' αυτά για να αναλύσει τις αποφάσεις της «6ης ολομέλειας». Απ’ ότι έγινε αργότερα γνωστό ο Λ. Στρίγγος δέχθηκε για την μερική αυτή υποχώρησή του σφοδρή κριτική. Και κάλεσε γι' αυτό λίγο αργότερα σε σύσκεψη τις κομματικές επιτροπές των οργανώσεων με σκοπό να επιβάλλει οπωσδήποτε το οργανωτικό γραφείο. Η σύσκεψη τέλειωσε χωρίς αποτέλεσμα. Μετά απ’ αυτό, ο Λ. Στρίγγος κάλεσε τους 13 γραμματείς των
κομματικών επιτροπών παρουσία των σοβιετικών και του οργανωτικού γραφείου για να τους πείσει να δουλέψουν για την «ενότητα» κάτω από τις αποφάσεις της «6ης ολομέλειας». Δήλωσε ακόμα ότι οι συνελεύσεις των Κ.Ο. θα παρακολουθούνται από το οργανωτικό γραφείο. Η δήλωση αυτή αναιρούσε την προηγούμενη υπόσχεσή του. Οι 9 απ’ τους 13 γραμματείς υπέδειξαν στον Στρίγγο να τηρήσει την υπόσχεσή του, ενώ αυτός και οι παρευρισκόμενοι σοβιετικοί καθοδηγητές κατέβαλαν απεγνωσμένες αλλά μάταιες προσπάθειες να πείσουν για το αντίθετο τους 9 γραμματείς. Αυτή ήταν και η τελευταία κοινή σύσκεψη των εκπροσώπων της συντριπτικής πλειοψηφίας της Κ.Ο.Τ. με τη διορισμένη ηγεσία της Κ. Ο.Τ., καθώς και με τους εκπροσώπους της επίσης νεοδιορισμένης ηγεσίας του Κ.Κ.Ε. Οι πιέσεις που επακολούθησαν απ’ τους Στρίγγο - Τζεφρώνη σε συνεργασία με τους σοβιετικούς ήταν χωρίς αποτέλεσμα. Έτσι άρχισαν οι συνελεύσεις των κομματικών οργανώσεων συμφωνά με πρόγραμμα που καθόρισε ο Λ. Στρίγγος. Σ' όλες τις συνελεύσεις παίρνανε μέρος και δυο - τρία μέλη του οργανωτικού γραφείου. Οι συνελεύσεις αποδοκίμαζαν τους φραξιονιστές και απαιτούσαν να αποχωρήσουν. Ο Λ. Στρίγγος και οι Σοβιετικοί προσπαθούσαν να πείσουν για το αντίθετο. Καμιά συνέλευση και κανένα ακτίφ δεν τέλειωσαν ομαλά. Μπρος στην αδυναμία του Λ. Στρίγγου και των σοβιετικών να επιβάλλουν τη θέλησή τους στις συνελεύσεις, αυτοί σηκώνονταν κι ενοχλούσαν επιδεικτικά, αφήνοντας τη θέση τους σε υπηρεσιακά σοβιετικά όργανα που απαγόρευαν τη συνέχιση της συνέλευσης. Ήταν φανερό, ότι οι σοβιετικοί θέλανε με κάθε τρόπο να εμποδίσουν τη λειτουργία των νόμιμα εκλεγμένων κομματικών οργάνων. Το οργανωτικό γραφείο, με την υποστήριξη των 4 κομματικών οργανώσεων όπου πλειοψηφούσαν οι οπορτουνιστές, ύστερα από υπόδειξη των σοβιετικών, κάλεσε την ολομέλεια της παλιάς φραξιονιστικής Κομματικής Επιτροπής Τασκένδης με τη συμμετοχή των γραμμ. των κομματ. κομμουν. οργανώσεων των εργοστασίων και των πολιτειών. Οι 9 γραμματείς, εκφράζοντας την απαίτηση της πλειοψηφίας των ελλήνων κομμουνιστών της Τασκένδης για συντονισμό της πάλης ενάντια στους φραξιονιστές, συντονίστηκαν για να καθορίσουν τη στάση τους. Κι αφού προηγούμενα πήραν τη γνώμη του κομματικών τους επιτροπών συμφώνησαν ότι, αφού η οργάνωση δεν αναγνωρίζει το οργανωτικό γραφείο, οφείλουν να μη παραβρεθούν στην Ολομέλεια που συγκαλείται απ’ αυτό. Από τότε και σα συνέχεια της συνεχιζόμενης πάλης των κομμουνιστών της Τασκένδης ενάντια στο σύγχρονο ρεβιζιονισμό, δημιουργήθηκε συντονιστικό γραφείο των 9 κομματικών επιτροπών που αργότερα πλάτυνε με τη συμμετοχή εκλεγμένων αντιπρόσωπων και από τις τέσσερες οργανώσεις όπου πλειοψηφούσαν οι οπορτουνιστές. Από τους εννέα γραμματείς, άλλοι υποτάχτηκαν και πέρασαν με τον ρεβιζιονισμό, ενώ άλλοι βρέθηκαν λίγο αργότερα στις φυλακές και στις εξορίες της Σιβηρίας και της Καρακαλπακίας. Όμως το συντονιστικό γραφείο συνέχισε τη δράση του, επικεφαλής των ελλήνων κομμουνιστών της Τασκένδης, που δεν συμβιβάστηκαν με την «6η Ολομέλεια». Κι αυτό, παρά τα λυσσασμένα χτυπήματα που δέχτηκε απ' τους σοβιετικούς ρεβιζιονιστές. Το διορισμένο οργανωτικό γραφείο άρχισε τις διαγραφές. Έτσι διαγράφτηκαν πάνω από 5.500 απ’ τα 7.600 μέλη της Κ.Ο.Τ. Η πλειοψηφία όμως των κομμουνιστών της Τασκένδης, παρέμεινε συσπειρωμένη γύρω απ’ τα νόμιμα εκλεγμένα κομματικά της όργανα. Ανοιχτές επιθέσεις, βίαιες διαλύσεις κομματικών συνεδριάσεων και συνελεύσεων, κάθε είδους ψυχολογικές και φυσικές πιέσεις, δεν στάθηκε δυνατό να αναστείλουν ή να περιορίσουν την πάλη των ελλήνων κομμουνιστών της Τασκένδης.
Οι ρεβιζιονιστές, για να επηρεάσουν τους έλληνες κομμουνιστές της Τασκένδης, κουβάλησαν εκεί ορισμένα μέλη του παλιού Πολιτικού Γραφείου, που στο μεταξύ έσπευσαν να συμβιβαστούν με την «6η Ολομέλεια». Τα πρώην ηγετικά αυτά στελέχη του Κ.Κ.Ε., ο Βλαντάς, ο Γούσιας και ο Μπαρντζώτας, περιφέρονταν τώρα στις πολιτείες για να μεταφέρουν το «φως» της «6ης Ολομέλειας». Η ολόπλευρη περιφρόνηση με την οποία τους υποδέχτηκαν, έδειξε, για μια ακόμα φορά, ότι οι κομμουνιστές της Τασκένδης διεξήγαγαν μια πάλη αρχών. Στη διακήρυξη των 81 κομμάτων στη Μόσχα, οι κομμουνιστές της Τασκένδης είδαν μια πρώτη δικαίωση της πάλης τους. Λίγο αργότερα, η θέση και η επαναστατική γραμμή του Κ.Ε. της Αλβανίας και του Κ.Κ. Κίνας, καθώς και των άλλων μαρξιστικών - λενινιστικών κομμάτων, έδιναν νέα φτερά στην πάλη των ελλήνων κομμουνιστών της Τασκένδης ενάντιαστο σύγχρονο ρεβιζιονισμό.
Τα γεγονότα της 19ης του Μάη 1962 Με την ευκαιρία της 21ης επετείου από την ήμέρα που κατέβηκε η χιτλερική σημαία από την Ακρόπολη, το ακτίφ των γραμματέων των Κ.Ο. των πολιτειών της Τασκένδης και η επιτροπή βοήθειας προς τους φυλακισμένους κι εξόριστους στην Ελλάδα, που στο μεταξύ είχε σχηματιστεί, αποφάσισαν να οργανώσουν συγκέντρωση στις 27 του Μάη 1962 στον κλειστό χώρο της 10ης πολιτείας. Εκλέχτηκε γι' αυτό οργανωτική επιτροπή που άρχισε να προετοιμάζει την εκδήλωση. Η προετοιμασία έδειχνε πως η εκδήλωση θα σημείωνε μεγάλη επιτυχία και πρωτοφανή μαζική συμμετοχή των Ελλήνων της Τασκένδης. Η πρωτοβουλία για την εκδήλωση άρχισε να βρίσκει απήχηση ακόμα και στους οπαδούς των αναθεωρητών και πολλοί απ' αυτούς δήλωναν ότι την επικροτούν και ότι οι ίδιοι θα συμμετάσχουν. Θα αποτελούσε γι’ αυτό η εκδήλωση ένα βήμα για να σπάσει το μίσος που καλλιεργούσαν οι ρεβιζιονιστές στους οπαδούς τους ενάντια στην τεράστια πλειοψηφία των κομμουνιστών της Τασκένδης που αντιτάσσονταν στη γραμμή τους. Θα έδειχνε ακόμα η συγκέντρωση πανηγυρικά και τον πραγματικό συσχετισμό των δυνάμεων, θα έδειχνε ακόμα ότι μόνο χάρη στη βία, την τρομοκρατία, τις διώξεις, τους εκβιασμούς, τις εξαγορές συνειδήσεων καθώς και στη διαλυτική επέμβαση των καθοδηγητών του Κ.Κ.Σ.Ε. στα εσωτερικά του Κ.Κ.Ε., αναρριχήθηκαν οι ρεβιζιονιστές στην ηγεσία του. Ήταν φυσικό, η προετοιμασία της συγκέντρωσης αυτής να προκαλέσει τον πανικό των σοβιετικών και ελλήνων ρεβιζιονιστών, που βάλθηκαν με κάθε τρόπο να τη ματαιώσουν. Οι ρεβιζιονιστές του Κ.Κ.Ε. κατέβασαν απόφαση για σαμποτάρισμα της συγκέντρωσης, απαγορεύοντας με απειλή διαγραφής τη συμμετοχή των οπαδών τους. Η Κ.Ε. του Ουζμπεκιστάν ασχολήθηκε σε ειδική συνεδρίαση με τη ματαίωση της εκδήλωσης. Σαν πρώτο μέτρο, ο διευθυντής της μιλίτσιας του υπουργείου των εσωτερικών στρατηγός Σλονέσκυ άρχισε να καλεί στελέχη της Κ.Ο. των κομμουνιστών της Τασκένδης και να τους απειλεί ότι θα τους επιβληθούν σκληρά μέτρα αν τολμήσουν να πάρουν μέρος στην εκδήλωση. Παρόμοιες απειλές γινόντουσαν στους τόπους δουλειάς απ’ τους γραμματείς των κομματικών οργανώσεων του Κ.Κ.Σ.Ε. και τα διοικητικά στελέχη των επιχειρήσεων. Απειλούσαν έτσι, όποιους θα πάρουν μέρος, με διάφορα μέτρα, και ανάμεσά τους, κι απόλυση απ' τη δουλειά, μέτρο που είχε ήδη πλατειά εφαρμοστεί ενάντια σε πολλούς έλληνες κομμουνιστές, μετά την «6η ολομέλεια». Παρόμοιες απειλές έγιναν στις πολιτείες από τους γραμματείς των αχτιδικών επιτροπών του Κ.Κ.Σ.Ε. και τα όργανα της κρατικής ασφάλειας.
Από τις πρώτες μέρες του Μάη, ολόκληρος ο κρατικός και ο κομματικός μηχανισμός είχε κινητοποιηθεί δραστήρια για να σπάσει τη συγκέντρωση. Περήφανα, θαρραλέα, γεμάτοι αγωνιστικό ενθουσιασμό, οι κομμουνιστές και οι άλλοι έλληνες πατριώτες της Τασκένδης αντιμετώπιζαν τη λυσσασμένη αυτή επίθεση αψηφώντας τις απειλές και συνέχιζαν δραστήρια τις προετοιμασίες, αποφασισμένοι να εκδηλώσουν την αγωνιστική τους αλληλεγγύη με τους φυλακισμένους κι εξόριστους συντρόφους τους στην Ελλάδα. Έτσι, οι σοβιετικές αρχές, βλέποντας ότι οι ψυχολογικές πιέσεις και οι απειλές είναι χωρίς αποτέλεσμα, χρησιμοποίησαν κι ωμή βία για να ματαιώσουν την αγωνιστική εκδήλωση των κομμουνιστών της Τασκένδης, που τόσο τους τρόμαζε. Στις 18 του Μάη, συλλαμβάνεται ο πρώτος γραμματέας της Κ.Ο. της 8ης πολιτείας, πολιτικός επίτροπος της 9ης Μεραρχίας του Δ.Σ.Ε., την ώρα που γινόταν ακτίφ στην οργάνωσή του για την προετοιμασία της συγκέντρωσης. Καταδικάζεται γι' αυτό σε 15 ήμερες φυλακή σαν αλήτης. Μόλις η σύλληψη αυτή έγινε γνωστή, την επομένη, Σάββατο 19 του Μάη, επιτροπές από τις πολιτείες της Τασκένδης παρουσιάστηκαν στον διευθυντή της μιλίτσιας για να διαμαρτυρηθούν κι ενώ πήραν την υπόσχεση ότι ο Λ. Σιδηρόπουλος θ' αφηνόταν ελεύθερος, σε λίγο βρέθηκαν μπροστά σε οργανωμένη βάρβαρη και απάνθρωπη επίθεση της αστυνομίας και του στρατού. Τα όργανα του χρουστσωφικού ρεβιζιονισμού ρίχτηκαν με λύσσα στους έλληνες αγωνιστές και αγωνίστριες, σε ανάπηρους και άρρωστους, τους χτυπούσαν με ρόπαλα και ζωστήρες, τους έσερναν αιμόφυρτους στα πεζοδρόμια και τους ποδοπατούσαν. Πολλοί οι τραυματίες έλληνες αγωνιστές που με το αίμα τους βάψανε τα πεζοδρόμια της Τασκένδης στις 19 του Μάη 1962. Συνελήφθηκαν 60, και πολλοί απ’ αυτούς καταδικάστηκαν σε 15 μέρες φυλακή σαν αλήτες και διασαλευτές της τάξης. Στις 21 του Μάη οι πρώτοι γραμματείς των Κ.Ο. των πολιτειών της Τασκένδης παρουσιάστηκαν στην επιτροπή πόλης της Τασκένδης του Κ.Κ. Ουζμπεκιστάν για να διαμαρτυρηθούν για τη βάρβαρη επίθεση και τις παράνομες συλλήψεις του Σαββάτου 19/5. Όχι μόνο δεν τους δόθηκε απάντηση, αλλά εκεί μέσα στα κομματικά γραφεία, συνελήφθη ο πρώτος γραμματέας της Κ.Ο. της 13ης πολιτείας Πέτρος Τουλούδης. Η βδομάδα από τις 21 μέχρι τις 27 του Μάη, ήταν βδομάδα πρωτοφανούς τρομοκρατικού οργίου που μπροστά του ωχριούσαν και οι μαύρες ημέρες της φασιστικής μεταβαρκιζιανής τρομοκρατίας. Παράλληλα ήταν βδομάδα αγωνιστικού μεγαλείου, αξιοπρέπειας και αυταπάρνησης των ελλήνων κομμουνιστών και των άλλων πατριωτών της Τασκένδης. Μηχανοκίνητα και ασυρματοφόρα της αστυνομίας μπλόκαραν τις πολιτείες. Απαγορεύτηκε η είσοδος σ’ αυτές Ελλήνων που κατοικούσαν σ' άλλες, ακόμα κι αν ήθελαν να επισκεφθούν φίλους, πατριώτες ή συγγενείς τους. Οι σοβιετικοί διευθυντές των πολιτειών μαζί με τους γραμματείς των αχτδικών επιτροπών και τα όργανατης κρατικής ασφάλειας διανυχτερεύουν στις πολιτείες και στους τόπους δουλειάς. Διώχνονται απ’ τη δουλειά πολλοί αγωνιστές, άνδρες και γυναίκες. Με υποδείξεις οπαδών των αναθεωρητών, παραβιάζεται τη νύχτα το οικογενειακό άσυλο, κατάσχονται χρήματα και διάφορα ατομικά είδη απ’ τα σπίτια. Κατάσχονται και καταστρέφονται τα πορτραίτα του Μπελογιάννη και ηρώων του '21 που θα στόλιζαν το χώρο της συγκέντρωσης. Στις 19 και στις 22 συνελήφθηκαν ο Μήτσος Ελευθερίου, πρώτος γραμματέας της 5ης πολιτείας και ο Γιώργος Κοτρότσιος, μέλος της κομμ. επιτροπής της Κ.Ο. της 4ης πολιτείας, που υστέρα από πολύχρονη αυστηρή απομόνωση, δικάστηκαν ο πρώτος σε τρία χρόνια φυλακή κι ο δεύτερος σε τέσσερα, με την προβοκατόρικη κατηγορίατου... «αντισοβιετικού».
Στις 25 του Μάη εξορίζονται στην Καρακαλπακία οι Γιάννης Βλαμόπουλος, πρώτος γραμματέας της Κ.Ο. των οικοδόμων. Αχιλλέας Παπαϊωάννου, πρώτος γραμματέας της Κ.Ο. της 7ης πολιτείας και Σπύρος Σταματάκος, πρώτος γραμματέας της Κ.Ο. της 12ης πολιτείας. Στις 26 του Μάη συλλαμβάνονται και φυλακίζονται οι Λάζαρος Ουνουφριάδης, μέλος της κομμ. επιτροπής της Κ.Ο. της 13ης πολιτείας και Στάμος Λάμπρος μέλος της κομμ. επιτροπής της Κ.Ο. της 10ης πολιτείας και άλλοι κομμουνιστές. Οι διώξεις συνεχίστηκαν και μετά το Μάη. Στις 14 Σεπτέμβρη, ο στρατηγός Σλονένσκυ κάλεσε τον Τάκη Σπύρου, πρώτο γραμματέα της κομμ. επιτροπής της Κ.Ο. της 3ης πολιτείας, Γιώργο Μακρή δεύτερο γραμματέα της κομμ. επιτροπής της Κ.Ο. 6ης πολιτείας, Ταξιάρχη Στρατομήτρο, μέλος της κομμ. επιτροπής, της Κ.Ο. 4ης πολιτείας, Ευγένη Ξενίδη, δεύτερο γραμματέα της κομμ. επιτροπής της Κ.Ο. 10ης πολιτείας. Τους ανακοίνωσε ότι εξορίζονται στην περιοχή Πετροπαβλόφσκ και τους δίνει διορία 12 ωρών για να ετοιμαστούν. Την επομένη, οι ίδιοι φεύγουν για τη Μόσχα, για να διαμαρτυρηθούν στη σοβιετική κυβέρνηση, όμως συλλαμβάνονται και δικάζονται στις 20 Σεπτέμβρη σε ποινές από 6 μήνες μέχρι 1 χρόνο φυλακή. Μετά από την έκτιση της ποινής τους, στάλθηκαν με συνοδεία στην εξορία. Ο ίδιος στρατηγός κάλεσε στις 20 Οχτώβρη άλλους 24 κομμουνιστές στελέχη του Κ.Κ.Ε. και του Δ.Σ.Ε. για να τους ανακοινώσει ότι: «Σεις δεν αναγνωρίζετε την απόφαση της 6ης ολομέλειας της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. και του 8ου συνεδρίου του Κ.Κ.Ε. τον τελευταίο καιρό αναπτύξατε ενεργητική δράση και αγώνα ενάντια στη σημερινή καθοδήγηση του Κ.Κ.Ε. και στην πολιτική γραμμή του την οποία αναγνωρίζει και υποστηρίζει η Κ.Ε. του Κ.Κ.Σ.Ε.. Όλο αυτό θεωρείται εχθρική ενέργεια ενάντια στη Σοβιετική Ένωση, γι' αυτό η Σοβ. Ένωση και ο Σοβιετικός Ερυθρός Στρατός σας αφαιρούν την ιδιότητα του πολιτικού πρόσφυγα και σας εξορίζουν στο Καζακστάν». Ο κατάλογος των ονομάτων των κομμουνιστών και μαχητών του ΔΣΕ που στάλθηκε αυτήν την περίοδο στις εξορίες της Σιβηρίας, και της Καρακαλπακίας, έχει δημοσιευτεί στο φύλλο του «Λ.Δ.» της 13/3. Χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά ξεπροβόδισαν στο σταθμό με εκδηλώσεις θερμής και ολόπλευρης συμπαράστασης την τελευταία μεγάλη ομάδα των εξόριστων αγωνιστών που ‘φευγε για τον τόπο εξορίας. Για να υποδηλώσουν έτσι πως η γενιά των μαχητών του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ αρνείται να σκύψει το κεφάλι και συνεχίζει τον αγώνα αψηφώντας τον νέο αυτό φασισμό. Εφημερίδα «Λαϊκός Δρόμος», φ.83, 10/4/1976