Travel | Van Kirgizië naar China
In dit artikel
Kirgizië & China Van joert naar joert
24 |
Magazine - Nr. 25 - Maart 2014
In de leer bij Gusti • Goud wassen in klaterend water • Omsingeld door eekhoorntjes • Op zoek naar de Op zoek naar het nomadische van Kirgizië •• Wagner Drie stevige Zicht op diepblauwe bronnen van de Rijn • Lachende hart geiten in Oberalp op detrektochten achtergrond • •Blinkende bergkristalbergmeren • Grensovergang in Koude Oorlogstijl • De Zijderoute herontdekt met len - Sporen door de Grand Canyon van Zwitserland • Klimmen naar eeuwige sneeuw •• Op De stap verschillende kamelen • Disco op de jailoos • Côte d’Or-chocolade als pasmunt • Het leven in een yoert lagen van een alpenweide • Achter de schermen van een skiverbinding Wellness op 3.500 meter • Het effect van kumis op stoere Kirgiezen • Inventief met gebarentaal Uitzicht op groteske ijskappen • Vergane glorie uit een verdwenen Sovjetimperium
Lees Leesverder verder
Maart 2014 - Nr. 25 -
Magazine | 25
Travel | Van Kirgizië naar China
Hoe luidt het bekende spreekwoord ook alweer: ‘hoe meer zielen, …’? Ook voor reizen in groep valt iets te zeggen. Je hoeft die imposante, onherbergzame gebieden niet solo te betreden, je zit nooit zonder babbel én je moet niet vrezen dat je plots ontvoerd wordt door een trouwgrage Kirgies. Reisorganisatie Joker doet het voor en neemt ons mee naar hartje Centraal-Azië.
Kirgizië
Rondreis door Kirgizië & West-China
Dansen onder de sterren | D o o r To m Va n d e n B o r n e & S t e f C o o l s
N
a een vlucht van vier uur vanuit Moskou strijkt het Aeroflottoestel neer op het vliegveld van Bishkek, de hoofdstad van Kirgizië. We verzamelen onze ba-
gage en gaan op zoek naar een paar taxi’s richting stadscentrum. Wie is ‘wij’ precies? Een groep van tien enthousiastelingen en ik ben de gelukkige reisbegeleider. We zijn helemaal klaar voor een Joker-rondreis van drie weken, dwars door Kirgizië en West-China. Off we go!
De Kirgizische Rivièra
Door de alomtegenwoordige Lada’s, rijzige staatsgebouwen, brede lanen en eentonige architectuur kan Bishkek zijn Sovjetverleden maar moeilijk verbergen. Voor ons meteen ook een goede reden om de grijze stad gauw in te ruilen voor ongerepte natuur. We rijden via de noordelijke oever van het immense Issyk
26 |
Magazine - Nr. 25 - Maart 2014
Kul-meer – bij de Kazachen uit Almaty vooral bekend als hun Rivièra – en zetten koers richting Karakol. Deze streek telt veel pieken boven de 7.000 meter en was daarom in vroegere Sovjettijden het gedroomde oefenterrein van Russische alpinisten. Een goed vertrekpunt dus, zoveel is zeker. In Karakol trekken we naar het plaatselijke toerismekantoortje van CBT Kirgizië. Joker werkt nauw samen met deze ngo. Die heeft in zowat alle grotere en toeristische dorpen een kantoortje van waaruit particulieren hun diensten kunnen aanbieden: een kamer met ontbijt, paarden, gidsen … noem maar op. Zo komen de beperkte inkomsten van het nationale toerisme toch goed terecht: bij de lokale gemeenschap. Airuna is onze gids van dienst. Zij zal ons de komende dagen door het Terskey-gebergte leiden en geeft meteen een goede tip: “Neem niet te veel bagage mee, alle extra gewicht kun je
Maart 2014 - Nr. 25 -
Magazine | 27
Travel | Van Kirgizië naar China
1
2
1 Na de grensoversteek is deze gletsjerrivier een makkie. 2 Onze zware bagage wordt gedragen door kamelen. Gelukkig maar. 3 Muztagh Ata, een etnisch Kirgies gebied in China. 4 Een Oeigoerse markt in de buurt van Kashgar. 5 Mimanbek zet er tempo in. Pas later beseffen we waarom.
tijdens deze pittige tocht wel missen. Alleen een warme jas mag je zeker niet vergeten.”
Eigenzinnig kuuroord
De volgende ochtend staat er al een steile sneeuwhelling op het programma, één die ons 3.000 meter hoger zal brengen. Gelukkig hoeven we ons enkel te ontfermen over onze dagrugzak en worden we vergezeld door sterke dragers die onze zwaardere spullen naar boven hijsen. Ook de dagen daarop stappen we door een groen landschap dat aan de Alpen doet denken, maar dan hoger, grootser en vooral ruiger. Helemaal boven, op 3.850 meter, krijgen we een fantastisch zicht op het turkooisen Alakol-meer, met als toemaatje een reeks vijfduizenders in het omgrenzende decor. We genieten volop van het panorama. Maar veel tijd om stil te staan bij al dit moois, krijgen we niet. Airuna houdt ons scherp: “Kom, beneden
28 |
Magazine - Nr. 25 - Maart 2014
5
3
4
wacht nog een verrassing”, zegt ze. “Welcome to our health resort!” In Altyn Arashan spotten we een aantal betonnen bassins met een houten hutje erover. Een voor een laten we ons in het warme water glijden, een perfecte beloning na drie dagen intensief stappen. En wat nu? Nu steken we de grens naar China over.
Grenzen verleggen
Een gewaarschuwd man is er twee waard. Toch? Zo leren we dat de grensovergang aan de befaamde Torugart-pass allerminst evident is. Tijd en geduld zijn er noodzakelijke vereisten, aangevuld met de nodige fooien links en rechts. Gelukkig word ik bijgestaan door iemand van CBT. “Ik zal jullie over de grens met Kirgizië brengen”, zegt Kubat zelfverzekerd. “Nadien reizen jullie door het niemandsland tot aan de Chinese grens en dan zit mijn taak erop.” Mooi, nu maar hopen dat onze contactpersoon
daar klaarstaat om ons naar de overkant te loodsen … Het was even geduld oefenen, maar na een vijftal kaartspelletjes staat er plots een jongeman voor onze neus. “Hallo, ik ben Abdul Wahab. Kom, ik neem jullie mee naar China!” In echte Koude Oorlogstijl steken we via slagbomen en gezagvoerders de grens over. Het lijkt wat op een uitwisseling van spionnen uit de een of de andere donkere film. Onderweg vertelt Abdul dat hij half Oeigoer, half Kazach is. Onze gids leidt ons richting Kashgar, een oasestad in de Taklamakan-woestijn. Ten tijde van de Zijderoute was dit een voornaam knooppunt. We passeren echter geen kamelen, maar wel tientallen vrachtwagens. Wanneer we door de stad rijden, blijkt deze herschapen in één grote bouwwerf. De Chinese overheid is, zoals op veel plaatsen, begonnen met het omtoveren van de oude
“Het lijkt wat op een filmscène waarin men spionnen uitwisselt” oasestad in een moderne Chinese metropool met een overvloed van beton, glas en hoogbouw. Gelukkig is er nog een uitgebreid oud lemen stadsgedeelte, dat heel even aan de Marokkaanse soeks doet denken.
IJskappen en kamelen
Vanuit Kashgar volgen we de befaamde Karakoram Highway richting Pakistan. Het landschap dat nog zo heerlijk grasgroen was in Kirgizië, is nu dor en droog. Volgens teamlid Tom staat deze streek bekend als een van de droogste plekken op aarde. Toch een meevaller: tijdens onze driedaagse tocht slagen we erin een paar zevenduizenders met stevige ijskap te bewonderen: de Kondur (7.719 m) en de Muztag Ata (7.546 m). In deze regio wonen naast Tadzjieken ook etnische Kirgiezen. Zij leven van de veeteelt en dat komt ons handig uit: dit keer gaat onze bagage op een kameel. Toch een stukje old school Zijderoute
meepikken dus. Daarna gaat het weer richting grensovergang, waar de procedure veel vlotter verloopt dan de eerste keer. Blijkbaar zien de Chinezen ons liever vertrekken dan komen … Langs de Kirgizische zijde van de grens worden we opgewacht door een breed glimlachende Kubat. “Welcome back, my friends”, roept hij enthousiast. Samen met hem rijden we richting Kurtka, van waaruit we onze laatste trekking zullen aanvatten. Doel van deze vierdaagse tocht is het prachtige bergmeer van Song-Köl, gelegen op 3.000 meter hoogte en omgeven door de grootste en rijkste ‘jailoos’ of bergweiden van het land. Voor de Kirgiezen is dit het hart van hun land en van de hele nomadencultuur.
Van Zijderoute naar zee De naam ‘Zijderoute’ werd voor het eerst gebruikt in 1877 door de Dui tse geograaf Ferdinand von Richtho fen. De naam suggereert dat het om één route ging, maar eigenlijk is het een netwerk van karavaanroutes door Centraal-Azië. De Zijderoute was eeuwenlang de belangrijks te verbinding tussen oost en west. Hier werd handel gedreven tuss en China en het oosten van Azië aan de ene kant en het Midden-Oosten en het Middellandse Zeegebied aan de andere kant. Toen de navigat ietechnieken verbeterden en er stee ds grotere schepen werden gebouw d, verplaatste de handel zich van een landroute naar transport via zee .
Het hart van Kirgizië
Kurtka blijkt een onooglijk boerendorpje ten zuiden van Song-Köl te zijn, waar niemand ook maar één woord Engels spreekt. Gelukkig is
Maart 2014 - Nr. 25 -
Magazine | 29
Travel | Van Kirgizië naar China
Mijn thuis is waar mijn joert staat Een joert herken je aan het houten frame en centrale wiel (tono) in het ‘dak’ waaruit rook kan ontsnappen en licht naar binnen kan schijnen. Deze traditionele, ronde nomadentent is een veelvoorkomend type mobiele woning in Centraal-Azië. Ze is relatief licht en kan makkelijk vervoerd worden door paarden of kamelen. In Mongolië worden ze ook wel ‘ger’ genoemd, wat staat voor ‘huis’ of ‘thuis’. Dankzij de bijzondere constructie van de joert kun je hem zelfs plaatsen zonder haringen, want de combinatie van hout, viltdoek en riemen zorgt voor voldoende stevigheid. Zelfs pal in de CentraalAziatische steppes, waar het weleens hard kan gaan waaien. Dan wordt het wiel gewoon verbonden met een grote steen in het midden van de joert. 1
4
1 Ik zou elke nacht in een joert willen slapen. 2 Snel onze daypacks checken en we zijn weg. 3 Op bezoek bij de Kirgiezen in China. 4 Zodra we zicht krijgen op het meer, begrijpen we Mimanbeks enthousiasme. 5 Jonge herders op de jailoos. 6 De zondagse beestenmarkt in Kashgar.
Kirgizië praktisch 2
er Kubat, die voor ons een gids en een paar paarden voor de bagage kan regelen. Hij stelt ons voor aan Mimanbek, maar voegt daar meteen aan toe: “Mimanbek doesn’t speak English, but he can count to ten in German and he’s a fast learner.” Dat belooft! Voor alle zekerheid bekijkt Kubat nog even met ons de geplande route, want de communicatie met onze nieuwe gids zal dus eerder beperkt zijn. Gelukkig ben ik goed voorbereid. We checken onze daypacks nog een laatste keer en gaan dan op pad. In een gestaag tempo stappen we langs frisgroene bergweiden met in de verte een bergketen met besneeuwde toppen. Kubat vertelde ons voor vertrek nog dat het eindpunt van onze eerste dag een oud Sovjethotel is, gelegen aan de voet van de pas die naar de Song-Köl leidt. En ja hoor, in de late namiddag zien we het oude gebouw opdoemen, een vergane glorie uit
30 |
Magazine - Nr. 25 - Maart 2014
3
een verdwenen imperium. We doen een toertje rond het gebouw, maar alles lijkt potdicht en er is niemand te zien. Eigenlijk weten we ook niet goed op wie we precies wachten, want Mimanbek kan het ons niet uitleggen. En dus spelen we nog maar een spelletje UNO. Plots veert hij recht en gebaart dat we moeten meekomen. We volgen hem gedwee de duisternis in. Na enkele minuten stappen zien we de contouren van een kleine woning. Er brandt licht. Mimanbek neemt ons mee naar binnen, waar we mogen plaatsnemen op een oude zitbank voor het haardvuur. Het interieur oogt dan wel erg sjofel en arm, maar het is er wel lekker warm en eigenlijk best gezellig.
Engels van de BBC
“Are you hungry?” vraagt onze gastheer Ata. We zijn aangenaam verrast om hier Engels te horen. Hij legt
5
uit dat hij een woordje of twee heeft geleerd door veel naar BBC World te luisteren. We genieten met volle teugen van de knusse warmte en overheerlijke maaltijd. Als tegenprestatie voor Ata’s gastvrijheid halen we een plak Côte d’Or-chocolade uit de rugzak. Deze lekkernij heeft op onze reis al veel deuren geopend en ook telkens een glimlach getoverd op het gezicht van de locals. Maar ook onze eigen vermoeide benen kregen er net dat tikkeltje extra energie door. Na een rustige nacht in onze warme slaapzak zijn we de volgende ochtend al vroeg op pad richting meer. Mimanbek zet er tempo in. Alsof hij erheen gezogen wordt. Zodra ook wij zicht krijgen op de eerste bezienswaardigheid van de dag, is het duidelijk waarom: het prachtige diepblauwe meer wordt omgeven door groene bergweiden en ietwat dreigende bergen op de achtergrond. Een plaatje! Hier vinden
6
“Onze gastheer ontpopt zich tot een fuifbeest” we ook meteen een traditioneel verblijf voor de volgende nacht: een joert. Een van de gastheren biedt ons bij wijze van verwelkoming een al even traditioneel drankje aan: kumis, op basis van paardenmelk. Zelfs de potigste kerels die trots in het zadel zitten, zijn de hele avond aan het giechelen bij het drinken van enkele bekers. Dat doet kumis dus met een stel stoere Kirgiezen …
Disco op de jailoos
De volgende ochtend zijn we al vroeg paraat en vatten we gezwind de laatste etappe van onze reis aan. Het wordt een ontspannende tocht die ons naar onze allerlaatste joert leidt.
De bewoners blijken zeer gastvrij en de gastheer ontpopt zich gaandeweg zelfs tot een waar fuifbeest. Na het eten zet hij de muziekinstallatie (lees: oude autoradio aangesloten op een al even oude autobatterij) buiten naast de joert. Disco onder de sterrenhemel, als je wilt. Boven de luide sixties tunes van zijn enige grijsgedraaide cassette roept hij: “Music music, disco disco.” We kijken elkaar verbaasd aan, maar onze vriend houdt vol. En dus doen we maar mee. Onder een geweldige sterrenhemel op een jailoos in Kirgizië dansen we de nacht in op de tonen van de mooiste hits van weleer. Een sfeervol einde van een prachtige expeditie!
Bevolking 5.496.737 Oppervlakte 199.951 km² Hoogste punt 7.439 m (Victory Peak) Hoofdstad Bishkek Taal Kirgizisch en Russisch Munt Kirgizische Som (KGS) Tijdsverschil GMT +6 Reisdocumenten Sinds 2012 zijn Belgische burgers die naar Kirgizië willen reizen, vrijgesteld van een visum voor een verblijf van maximaal 60 dagen. Meer info over je Chinese visum vind je op www.visaforchina.org/BRU_EN/ Fysieke conditie Voor de trektochten beschik je best over een goede fysieke conditie: de helft van het land ligt immers op meer dan 3.000 m hoogte. Transport Wij reisden met Aeroflot via Moskou of Turkish Airlines via Istanbul. Meer info Joker organiseert twee- of drieweekse avontuurlijke reizen in kleine groepen van 6 tot 11 personen. www.joker.be/kirgizie
Maart 2014 - Nr. 25 -
Magazine | 31