Jasper Collette, Van patriot tot paria by Jonge Historici

Inleiding 1.1 Introductie 1.2 Onderzoeksvraag 1.3 Theorie 1.4 Historiografie 1.5 Materiaal en methode

2 2 3 3 5 6

Context

Analyse van het bronmateriaal 3.1 Het verhoor van generaal Ralph W. Zwicker 3.2 De See It Now-aflevering van 9 maart 1954 3.3 De foto van Stevens en Schine 3.4 De memo van Hoover 3.5 De aanval op Frederick Fisher

12 12 14 18 21 24

De berichtgeving in de Chicago Tribune en The New York Times 4.1 Het verhoor van generaal Ralph W. Zwicker 4.2 De See It Now-aflevering van 9 maart 1954 4.3 De foto van Stevens en Schine 4.4 De memo van Hoover 4.5 De aanval op Frederick Fisher 4.6 De impact op de publieke opinie

26 27 29 31 32 36 37

Conclusie

Bibliografie

1.1 Introductie

You don’t have to be wrong op there in the hearing room – you just have to be made to look like a jackass.1 Met deze woorden bescheef Frank Carr, assistent van Senator Joseph McCarthy, de ArmyMcCarthy Hearings: een juridisch conflict dat zoveel media-aandacht genereerde dat er voorbij werd gegaan aan de inhoud. De Hearings concentreerden zich op twee beschuldigingen. Enerzijds beschuldigde het leger McCarthy ervan dat hij voor G. David Schine, een ex-lid van zijn staf, speciale behandeling wilde bemachtigen met als dreigement verregaande onderzoeken naar communisten binnen het leger. Aan de andere kant verweet McCarthy het leger dat het bewust zijn onderzoek naar communistische ‘subversives’ binnen de krijgsmacht hinderde. Joseph McCarthy was een Republikeinse senator uit Wisconsin die op dat moment waarschijnlijk de meest besproken en beruchte politicus in de VS was. Hij had als hoofd van het Senate Permanent Subcommittee on Investigations de aanval geopend op ‘communistische infiltranten’ binnen de Amerikaanse overheid en het leger. McCarthy’s methoden lieten de term ‘McCarthyisme’ ontstaan, dat synoniem stond voor het beschuldigen zonder hardnekkig bewijs. Zijn botsing met de legertop mondde uiteindelijk uit in de Army-McCarthy Hearings, een twee maanden lang durend juridisch conflict dat wordt gezien als een van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste factor binnen de uiteindelijke fall from grace die McCarthy beleefde. Op 2 december 1954, grofweg een half jaar na afloop van de Army-McCarthy Hearings, kreeg McCarthy door de Senaat een zogenaamde ‘censure’ (uiting van zware kritiek) opgelegd. Dit betekende dat hij gedwongen was zijn plek in het Subcommittee op te geven, waardoor hij in feite politiek buitenspel werd gezet. Aan de Army-McCarthy Hearings zijn meerdere associaties verbonden. Naast dat het wordt gezien als het moment waarop Senator Joseph McCarthy zijn Waterloo vond, beleefde de televisie zijn debuut als massamedium: voor het eerst bereikte het politieke drama in Washington rechtstreeks de huiskamers van miljoenen Amerikanen. De media speelt dan ook een zeer grote rol binnen de gebeurtenissen tijdens de Army-McCarthy Hearings en enkele belangrijke zaken 1 R. Cohn, McCarthy (New York 1968) 210.

die er aan voorafgingen. De kranten en televisie kunnen gezien worden als de grootste wapens van McCarthy, maar ook als zijn belangrijkste opponent. Hij kon ze ideaal gebruiken als middel om binnen korte tijd veel Amerikanen voor zich te winnen, daartegenover staat het feit dat ook elke misstap een enorme impact kan hebben op zijn reputatie. Daardoor ligt het zwaartepunt van deze scriptie op de media, wat verder in dit hoofdstuk wordt toegelicht. 1.2 Onderzoeksvraag

Voor deze scriptie stel ik mij de vraag: in hoeverre spelen de Army-McCarthy Hearings een rol in de val van McCarthy? Deze vraag is gekozen omdat de Hearings binnen meerdere historische werken over Joseph McCarthy worden aangewezen als de grootste katalysator achter de teloorgang van de senator. 2

Dit terwijl er voorafgaand aan de Hearings zaken zijn

voorgevallen die ook een negatieve invloed kunnen hebben gehad op zijn populariteit. De toevoeging van deze onderzoeksvraag aan het bestaande historische debat is dat ook dat het een nieuw licht laat schijnen op de achtergrond van de val van McCarthy. 1.3 Theorie

Op basis van de secundaire literatuur die is bestudeerd als fundament voor deze scriptie kunnen vijf gebeurtenissen worden ontwaard die elk op hun eigen manier invloed hebben gehad op de populariteitsdaling van McCarthy. De eerste twee ervan spelen zich voor de Hearings af, de laatste drie tijdens. De eerste gebeurtenis die wordt besproken is het verhoor van generaal Ralph Zwicker. Deze moest voor McCarthyâ&#x20AC;&#x2122;s comitĂŠ verschijnen vanwege de promotie van Irving Peress, een legertandarts die zich tijdens zijn loyaliteitsondervraging beriep op zijn zwijgrecht. Als commandant van Peress had Zwicker deze bevordering uitgevoerd. Tijdens dit verhoor ging McCarthy verbaal tekeer ten opzichte van de generaal, wat woede opwekte bij zowel het Witte Huis als het publiek. 5

2 3 4 5

R. Rovere, Senator Joe McCarthy (New York 1959) 222. T. C. Reeves, The Life and Times of Joe McCarthy: A Biography (New York 1982) 636. D. Oshinsky, A Conspiracy So Immense: The World of Joe McCarthy (New York 1983) F. J. Cook, The Nightmare Decade: The Life and Times of Joe McCarthy (New York 1971) 465-468.

Als tweede zal de uitzending van het CBS-programma See It Now van 9 maart 1954 behandeld worden. Hierin nam presentator en journalist Edward R. Murrow McCarthy zwaar onder vuur door middel van beeldfragmenten die de senator neerzetten als een kwaadaardig politicus en een gevaar voor de Amerikaanse samenleving. Dit programma diende als een eyeopener voor veel Amerikanen en werd zeer positief ontvangen door zowel pers als publiek.6 Het eerste controversiĂŤle moment van de Army-McCarthy Hearings was de affaire rond de foto van Schine en Secretary of the Army Robert Stevens, die namens het leger in het beklaagdenbankje zat. De raadsman van het subcommittee, Ray Jenkins, bracht op 26 april de bewuste afbeelding naar voren waarop de twee naar het scheen gebroederlijk naast elkaar stonden. Het kamp-McCarthy had deze foto ingediend als bewijs dat Stevens Schine te vriend wilde houden. Hij zou via Schine proberen McCarthy te overtuigen het rustig aan te laten doen met zijn onderzoeken binnen de krijgsmacht. De advocaat van het leger, Joseph Welch onthulde echter dat de foto van Jenkins was weggesneden uit een andere foto waar nog een derde man op stond. Vervolgens beschuldigde Welch het kamp-McCarthy ervan dat zij hadden gesjoemeld met het bewijs om een ander beeld te geven van de situatie.

Op 4 mei introduceerde McCarthy een nieuw dubieus bewijsstuk: een memo van FBIbaas J. Edgar Hoover waarin de commandant van Fort Monmouth, generaal Alexander Bolling, werd gewaarschuwd voor communistische spionage op zijn basis. De legitimiteit van het document werd echter gelijk betwist: Hoover ontkende dat de brief van zijn hand kwam en het leger had ook geen kopie ervan in de archieven liggen, iets wat McCarthy wel beweerde. In de discussie rond de brief maakte McCarthy wederom geen beste beurt waardoor hij wederom imagoschade opliep.8 Het laatste voorval dat uit de doeken zal worden gedaan is McCarthyâ&#x20AC;&#x2122;s aanval op Frederick Fisher in de laatste week van de Hearings. Fisher was een jurist op het kantoor van Welch, die door de senator van communistische activiteiten werd beschuldigd. De feiten waarop deze beschuldiging berustte speelden zich echter af tijdens Fishers studententijd, en Welch zwoer dan ook op zijn loyaliteit. De advocaat begon vervolgens aan een emotioneel betoog waarin hij geen spaan heel liet van McCarthy. Dit moment wordt gezien als cruciaal voor het gezichtsverlies dat de senator leed tijdens de Hearings. 9

6 7 8 9

R. Streitmatter, Mightier than the Sword: How the News Media Have Shaped American History (Boulder 1997) 161-164. Reeves, A Biography, 600-604. R. Shogan, No Sense of Decency: The Army-McCarthy Hearings (Chicago 2009) 190-198. R. M. Fried, Men Against McCarthy (New York 1976) 282.

Deze vijf gebeurtenissen zullen worden beschouwd als de belangrijkste factoren binnen het proces achter de val van McCarthy. De hypothese is dat de Army-McCarthy Hearings een belangrijke rol speelden in de val van McCarthy, maar dat deze verbonden moeten worden met hetgeen zich vooraf afspeelde. De uitzending van Murrow was namelijk een groot succes en bewees dat er wel degelijk daadkrachtig optreden vanuit de media mogelijk was tegen de methoden van McCarthy. Verder moet ook de aanvaring met Zwicker niet onderschat worden, aangezien dit leidde tot een confrontatie met president Eisenhower en McCarthy voor het eerst grote tegenstand kreeg vanuit eigen kliek (zowel aanhangers als bevriende media). 1.4 Historiografie

Omdat de periode van het McCarthyisme vrij berucht is binnen de geschiedenis van de Koude Oorlog in de Verenigde Staten is er genoeg wetenschappelijke literatuur aan dit onderwerp gewijd. Het valt op dat historici voor het overgrote deel negatief over het werk van McCarthy zijn. Over het algemeen stellen zij dat McCarthy een demagoog was die met zijn wilde beschuldigingen angst probeerde te zaaien onder de Amerikaanse bevolking. Hiermee schaadde hij ook de internationale reputatie van de Verenigde Staten. Volgens hen deed McCarthy meer kwaad dan goed, en zou hij hierdoor juist de communisten in de kaart spelen in plaats van te bestrijden. In dit geval gaat het om onder anderen Richard Rovere,10 Robert Griffith,11 en Fred Cook 12 . Wanneer de verschillende meningen omtrent de Army-McCarthy Hearings worden geanalyseerd kan opgemerkt worden dat er binnen deze een consensus bestaat over het belang ervan. Griffith,13 Cook14, Rovere15, Thomas Reeves,16 en Richard Fried17 en noemen de Hearings allen het grootste verlies voor McCarthy tot dan toe. Een van de weinige verdedigers van McCarthy was Roy Cohn. Dit is vrij logisch aangezien hij jarenlang de rechterhand van McCarhy was. Cohn was van mening dat het juridische aspect van de Hearings ondergesneeuwd raakte door de enorme media-aandacht die het genereerde. De hoofdstukken in zijn boek die de Hearings behandelen zijn dan ook getiteld â&#x20AC;&#x2DC;The Big Showâ&#x20AC;&#x2122;.

10 11 12 13 14 15 16 17

Rovere, Senator Joe McCarthy, 255-257. R. Griffith, The Politics of Fear: Joseph R. McCarthy and the Senate (Lexington 1970) 318-320. Cook, The Nightmare Decade, 543-544. Griffith, The Politics of Fear, 315-316. Cook, The Nightmare Decade, 520. Rovere, Senator Joe McCarthy, 232-233. Reeves, A Biography, 636-637. Fried, Men Against McCarthy, 282-283.

Cohn verdedigt McCarthy met het feit dat de beschuldigingen van de senator gegrond waren, en dat zijn gebrek aan likeability hem waarschijnlijk de das om heeft gedaan. Daarnaast meent hij dat de boodschap van McCarthy inmiddels in herhaling begon te vallen: zijn verhalen over communistische infiltratie in het Pentagon stonden inmiddels al zo lang in het middelpunt van de belangstelling dat Amerika â&#x20AC;&#x2DC;McCarthy-moeâ&#x20AC;&#x2122; was geworden. Daarom betoogt Cohn dat de Hearings niet de belangrijkste reden achter de val van McCarthy waren.18 Er is dus een historiografisch debat over de significantie van de Army-McCarthy Hearings binnen de val van senator McCarthy, en dit onderzoek zal proberen een eigen uitsluitsel hierover te vinden. 1.5 Materiaal en Methode

Het belangrijkste deel van deze scriptie bestaat uit een onderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van primaire bronnen. Het primaire bronnenonderzoek is verdeeld over twee hoofdstukken. In het eerste (hoofdstuk 3) worden de vijf eerder beschreven gebeurtenissen stap voor stap geanalyseerd vanuit het originele bronmateriaal. In het geval van Murrow zal dus de bewuste uitzending van See It Now worden, voor de rest zal de ProQuest Congressional Publications database geraadpleegd worden. Op deze manier is het mogelijk om een eigen mening te vormen over deze affaires in plaats van afhankelijk te zijn van visies uit eerder verschenen literatuur. Het secundaire bronnenonderzoek heeft namelijk geleerd dat de gebeurtenissen die worden behandeld in deze scriptie aan interpretatie onderhevig is. Hierdoor is het belangrijk is om een eigen visie op dit proces te formuleren. In het tweede hoofdstuk worden weer de vijf gebeurtenissen stap voor stap behandeld. In dit geval wordt echter onderzocht op welke manier zij worden bericht in twee belangrijke Amerikaanse kranten uit de jaren vijftig: The New York Times en de Chicago Tribune. Voor het gemak worden deze dagbladen afgekort tot Times en Tribune in het verdere verloop van deze scriptie. Dat er specifiek voor deze kranten is gekozen heeft een belangrijke reden: zij vertegenwoordigden namelijk ieder een verschillend standpunt gedurende de periode van het McCarthyisme. De Times was vrij uniek in de Amerikaanse krantenwereld omdat het niet een verlengstuk was van de politieke voorkeur van de eigenaar. De focus lag in plaats daarvan op de journalist zelf. Bij een reporter van de Times stond objectiviteit in een hoog vaandel. Zij

18 Cohn, McCarthy, 211-212.

moesten een artikel op zo’n manier schrijven dat de lezer in staat was zelf een oordeel te vellen over hetgeen er werd beschreven. Deze tactiek veranderde langzaamaan richting 1954, wanneer de artikelen in de Times over McCarthy steeds analytischer worden en hun objectiviteit enigszins wegebt.19 Ook de editorials (columns geschreven door redacteuren) worden scherper van toon, waarin een duidelijk standpunt tegen McCarthy wordt ingenomen. In deze scriptie dient de

Times dus als de vertegenwoordiging van tegenstanders. De Tribune is in die zin de tegenpool van de Times. Gevestigd in de Midwest (een van de grootste bolwerken van McCarthy) en conservatief van toon was het een belangrijke spreekbuis voor de senator. In de jaren vijfitg had men bij de krant nog een sterk isolationistische visie: men was van mening dat de VS zich grotendeels afzijdig moesten houden van buitenlandse politiek. Daarnaast had de krant een patriottisch karakter, getuige de slogan op de voorpagina: ‘An American Paper for Americans’. McCarthy’s relatie met de krant ging terug tot in de jaren veertig. In 1944 kreeg hij hulp van de Tribune tijdens de Senaatsverkiezingen van dat jaar en in 1946 ontmoette hij de eigenaar, Robert R. McCormick, die zich van meet af aan kritisch opstelde tegen het communisme, de New Deal en de Democratische partij. Edwin Bayley is van mening dat McCarthy vooral door de pers is gecreëerd, en de Tribune speelde hierin een grote rol. Hij stelt zelfs dat de Tribune McCarthy’s standpunten heeft gevormd in zijn jongere jaren in Wisconsin, aangezien het in die regio veruit de meest gelezen krant was.20 De Tribune en de

Times behoorden indertijd tot de grootste kranten van de VS, waardoor zij een grote impact kunnen hebben gehad op de Amerikaanse publieke opinie gedurende de Hearings. Hoewel de televisie in 1954 in opmars was als massamedium, bleven kranten voor de gemiddelde Amerikaan op dat moment toch de meest toegankelijke mediavorm. Een belangrijke eigenschap van kranten gedurende een periode als die van het McCarthyisme is dat zij in staat zijn te spelen met de realiteit. De manier waarop gebeurtenissen worden bericht (taalgebruik, krantenkoppen, selectiviteit) is hierin cruciaal. Al dat wat er is voorgevallen tijdens de Hearings kan, naargelang de vooringenomen standpunten die iemand heeft (conservatief/liberaal, Democraat/Republikein), op verschillende manieren worden weergegeven. Daardoor is het interessant om te onderzoeken hoe dit proces in zijn werk ging door de Tribune en de Times naast elkaar te leggen en met een kritische blik te kijken hoe zij dit aanpakten. Het doel van deze analyse is om vast te stellen of zij door hun rol binnen de Hearings een actieve bijdrage leverden aan de val van McCarthy.

19 D. Halberstam, The Powers that Be (Londen 1979) 219-220. 20 E. Bayley, Joe McCarthy and the Press (New York 1981) 15-16.

Joseph McCarthy was niet de eerste politicus die waarschuwde voor het ‘Rode Gevaar’. Het McCarthyisme moet worden bezien binnen een veel breder spectrum, aangezien de wortels van het anticommunisme in de Verenigde Staten al in de jaren na de Eerste Wereldoorlog liggen. De Russische Revolutie en het daaropvolgende vredesverdrag met Duitsland zorgden voor veel antipathie bij de Amerikaanse bevolking. De Russen zouden onder één hoedje spelen met de Duitsers en werden beschuldigd van ‘internationalisme’. Een staking van het National Committee for Organizing Iron and Steel Workers werd in sommige kranten neergezet als een teken van ‘bolsjewisering’ van de Amerikaanse maatschappij. Deze sensationele berichtgeving zorgde ervoor dat de stakers weinig goodwill wisten te kweken en de actie mislukte dan ook compleet. De extremere anticommunisten van de jaren twintig hadden politiek gezien echter weinig in de melk te brokkelen, en geen van hen speelde een rol van betekenis in verkiezingen. Het ondermijnde echter wel de opkomst van linkse bewegingen in de VS.21 In de jaren dertig werd er een feller anticommunistisch beleid gevoerd vanuit Washington, met de instelling van het Special Committee on Communist Activities in the United States in 1930 en het Special Committee on Un-American Actvities in 1934. Deze ontwikkelingen hangen nauw samen met de Grote Depressie, welke een belangrijke voedingsbodem was voor radicalisering aan zowel de linker- als rechterkant van het politieke spectrum. 22 Het eerstgenoemde comité probeerde vooral de activiteiten van de Amerikaanse Communistische Partij (CPUSA) in kaart te brengen. De acties van het tweede comité dat ook wel bekend staat als het House Un-American Activities Committee (HUAC) zijn vooral berucht geworden omdat de leden van dit comité actief aangingen achter communistische ‘subversives’ binnen de regering van Franklin Delano Roosevelt. Hiermee wilde het comité volgens Athan Theoharis de instanties van de New Deal in diskrediet brengen door hen te beschuldigen van communistische invloeden.23 Het verkrijgen van de geheime ‘loyaliteitsdocumenten’ was een van de belangrijkste doelstellingen van het HUAC. Hiermee konden zij namelijk communistische infiltratie aantonen binnen de regering van Roosevelt en later Harry Truman. Het was de laatste die uiteindelijk toestemming gaf voor het gebruiken van deze documenten. Hierdoor werden er 21 L. Ceplair, Anti-Communism in Twentieth-Century America: A Critical History (Santa Barbara 2011) 19-22. 22 Ceplair, Anti-Communism, 24-26. 23 A. Theoharis, Seeds of Repression: Harry S. Truman and the Origins of McCarthyism (Chicago 1971).

vanaf 1948 een flinke reeks aan spionagebeschuldigingen uitgedeeld door het HUAC aan verschillende overheidsmedewerkers. Deze waren afkomstig vanuit getuigenissen door voormalig communisten Elizabeth Bentley en Whittaker Chambers. Degene die het meest in het oog sprong onder de beschuldigden was Alger Hiss, voormalig hoofd van Special Political Affairs binnen het State Department. Griffith stelt dat de beschuldiging van Hiss voor de conservatieve anticommunisten belangrijk was, aangezien hij indertijd symbool stond voor het liberalisme, internationalisme en de New Deal. De significantie van de zaak-Hiss is dat het koren op de molen was voor de radicale anticommunisten in de Amerikaanse politiek, aangezien een vooraanstaand medewerker van de overheid in verband was gebracht met communistische activiteiten. Hierdoor kon het ideaal gebruikt worden om te wijzen op het Rode Gevaar. 24 Twee weken na de veroordeling van Hiss, op 21 januari 1950, hield McCarthy zijn fameuze speech in Wheeling, West Virginia voor de Ohio County Women’s Republican Club. Hierin presenteerde hij een lijst van 205 overheidsleden die banden zouden hebben met de communistische beweging. Deze ‘onthulling’ genereerde al gauw nationale publiciteit, en maakte McCarthy in één klap beroemd. Zo is dus goed te zien dat McCarthy profiteerde van eerdere gebeurtenissen en de sfeer van angst die ontstond in de Amerikaanse samenleving. Het lijkt erop dat de anticommunistische geluiden vooral uit conservatieve en Republikeinse hoek kwamen, maar ook Truman voerde een actief anticommunistisch beleid. Dit manifesteerde zich vooral op internationaal niveau, waar Truman actief probeerde het communisme in Europa in te dammen. Op de conferentie van Jalta in 1945 kwamen de leiders van de VS, Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie overeen dat er in het bevrijde Europa vrije verkiezingen zouden plaatsvinden onder auspiciën van de drie grootmachten. Hierbij werd er echter weinig rekening gehouden met eerdere afspraken over de invloedssferen van de drie partijen. Hierdoor ontstond er uiteindelijk een scheiding tussen de NAVO-landen in West-Europa en het Warschaupact in het Oosten. Dit noopte Truman ertoe pogingen te doen om de invloed van de Sovjet-Unie zoveel mogelijk tegen te gaan.25 Hij geloofde in het idee dat dit het beste kon door middel van militaire superioriteit. Truman stelde: “[the Russians] understand one language [force] and that is the language they are going to get from this point”.26 Dit laat zien dat de buitenlandse politiek onder Truman ten opzichte van de Sovjet-Unie vrij agressief was, en dit soort bewoordingen kunnen dan ook hebben bijgedragen aan een angstcultuur binnen de 24 Griffith, The Politics of Fear, 43-45. 25 Theoharis, Seeds of Repression, 34-35. 26 Ibidem, 41.

Verenigde Staten zelf. De ontwikkelingen rond McCarthy moeten dan ook worden bezien binnen de context van de Koude Oorlog, en Truman heeft wellicht gezorgd voor een belangrijke voedingsbodem hiervoor. Zoals eerder gezegd was het dus de speech in 1950 die McCarthy’s carrière in een stroomversnelling bracht. De woorden waar het allemaal mee begon waren: While I cannot take the time to name all of the men in the State Department who have been named as members of the Communist Party and members of a spy ring, I have here in my hand a list of twohundred and five that were known to the Secretary of State as being members of the Communist Party and who nevertheless are still working and shaping the policy of the State Department.27

Een uitspraak als deze roept vragen op. Waar of van wie had McCarthy deze lijst bemachtigd? Waarom noemt hij niet eens een paar namen van de lijst? Waarom doet hij deze schokkende ontdekking uit de doeken voor zo’n bescheiden publiek en begeeft hij zich niet meer in de spotlights? Door dit soort vragen kan er worden getwijfeld aan de waarheid van McCarthy’s speech. Op 20 februari verscheen hij in de Senaat om de kwestie uit te leggen, en kwam dit keer met 81 namen op de proppen. Zijn behandeling van deze namen wist veel bijval te krijgen van de aanwezige Republikeinse senatoren. 28 Van hieruit werd er volgens Richard Griffith een zogenaamde ‘McCarthy-lobby’ gevormd, die hem zou assisteren in het verdere verloop van zijn carrière. Deze bestond uit de al bestaande anticommunistische lobby in Washington maar ook uit enkele rechtse journalisten en mediamagnaten, zoals de eerder genoemde Robert McCormick van de Tribune en William Randolph Hearst, die net als McCormick over een groot mediaimperium beschikte. Door deze connecties met de rechtse pers was McCarthy in staat zijn boodschap over een groot publiek te verspreiden.29 Het McCarthyisme is in zekere zin een product van zijn tijd. De angst en afkeer die ontstond onder de Amerikaanse bevolking voor het communisme na de Tweede Wereldoorlog waren hier verantwoordelijk voor. Deze negatieve sfeer werd gevoed door onder andere de acties van het HUAC maar ook door de agressieve houding van Truman ten opzichte van de SovjetUnie. Het is in dit soort periodes van onzekerheid dat een man als McCarthy een grote schare volgelingen achter zich kan krijgen. Kijkend naar het materiaal waar McCarthy in eerste instantie

27 Oshinsky, A Conspiracy So Immense, 109. 28 Griffith, The Politics of Fear, 54-55. 29 Ibidem, 60-62.

mee aan kwam zetten kan er geconcludeerd worden dat hij zijn beweringen maar moeilijk kon staven met harde feiten. In een angstige samenleving zoals de Verenigde Staten in de jaren veertig en vijftig deed dit er echter minder toe, en past een theorie van grootschalige communistische infiltratie binnen de overheid goed in het plaatje. Dat McCarthy ook nog eens kon rekenen op de steun van machtige rechtse mediamagnaten was voor hem een godsgeschenk.

In dit hoofdstuk zullen de zes in de inleiding besproken gebeurtenissen op chronologische volgorde worden bestudeerd op basis van het originele bronmateriaal. Voor de uitzending van Murrow wordt het originele beeldmateriaal geanalyseerd, de vier overige gebeurtenissen worden uit de doeken gedaan door middel van tekstuele bronnen (transcripten van de bewuste Congressional Hearings). 3.1 Het verhoor van generaal Ralph W. Zwicker

Uit de eerste vragen die Cohn stelt aan Zwicker blijkt dat de generaal weinig te verbergen heeft en bereid is om mee te werken aan het onderzoek van McCarthy (“I would be perfectly glad to give the committee any information that they desired”).30 Vervolgens vraagt McCarthy of hij weet of er iemand binnen zijn departement Peress aan liet blijven in de wetenschap dat hij een communist was. De manier waarop hij dit doet is tekenend: “… you know that someone has kept this man on, knowing he was a Communist, do you not?”31 McCarthy vraagt niet, maar impliceert dat Zwicker iets te verbergen heeft en probeert de generaal hiermee onder druk te zetten. Dit gaat door, ondanks dat Zwicker blijft verklaren niet te weten wie Peress een hand boven het hoofd heeft gehouden. Daarnaast vertelt de generaal dat hij zich niet kan herinneren of hij van Peress zelf had gehoord dat hij had gezwegen over communistische activiteiten. Het enige wat hij weet van de zaak is de informatie die werd verspreid door de pers. Uit deze berichten kon Zwicker naar eigen zeggen niet opmaken of Peress terecht stond vanwege mogelijk communistische activiteiten.32 Vanaf dit moment wordt McCarthy scherper van toon en legt Zwicker steeds meer het vuur aan de schenen, omdat hij niet kan geloven dat Zwicker niet wist van de communistische achtergrond van de zaak-Peress. “General, let’s try and be truthful. I am going to keep you here as long as you keep hedging and hemming” (met “hedging and hemming” bedoelt McCarthy dat Zwicker de vragen aan het ontwijken is).33 Hierop antwoordt de generaal: “I don’t like to 30 Communist Infiltration in the Army: Hearings Before The Permanent Subcommittee on Investigations of the Committee On Government Operations 18-02-1954, ProQuest Congressional Publications, 153. 31 Communist Infiltration, 146. 32 Ibidem, 146-147. 33 Ibidem, 147.

have anyone impugn my honesty, which you just about did”. McCarthy: “Either your honesty or your intelligence, I can’t help impugning one or the other … I want to be frank with you on that.”34 Na deze woordenwisseling vraagt de senator naar het proces rond het eervolle ontslag dat Peress had gekregen naar aanleiding van zijn loyaliteitsverhoor. McCarthy trekt de vergelijking met een simpele misdaad als diefstal. Wanneer Peress vijftig dollar zou hebben gestolen, zou hij dan nog steeds eervol worden ontslagen? De generaal zegt van niet. Hierop vraagt McCarthy: “Do you think stealing $50 is more serious than being a traitor as part of the Communist conspiracy?”35 Hierop reageert de generaal dat dit niet zijn beslissing is. “Do you think you sound a bit ridiculous, General, when you say that for $50, you would prevent his being discharged, but for being a part of the conspiracy to destroy this country you could not prevent his discharge?”36 De senator herhaalt de vraag meerdere keren en probeert te impliceren dat Zwicker de communistische dreiging niet serieus neemt.37 Met zijn ’vijftigdollarmetafoor’ slaat McCarthy de plank mis: Peress is namelijk nog helemaal niet veroordeeld voor communistische activiteiten, zijn enige ‘misdaad’ tot nu toe was zijn weigering om loyaliteitsvragen te beantwoorden. Het blijkt dat het concept van onschuld tot het tegendeel is bewezen hier niet opgaat volgens McCarthy. Vervolgens schetst de senator een nieuwe hypothetische situatie: John Jones is een majoor in het leger waarvan er een getuigenis is dat hij betrokken zou zijn bij communistische activiteiten. Vervolgens beroept Jones zich op zijn zwijgrecht en generaal Smith geeft hem hierop een eervol ontslag. Op basis hiervan wil McCarthy van Zwicker weten of hij vindt dat Smith uit zijn functie zou moeten worden ontheven. Zwicker stelt dat wanneer Smith de juiste orders had gekregen om dit te doen, hij gewoon zou moeten aanblijven. McCarthy: “Let us say General Smith is the one who originated the order.”38 Zwicker stelt dat hij dan niet bij machte zou zijn in zo’n situatie een beslissing te nemen. Vervolgens vraagt de senator hoe Zwicker tegenover de strijd tegen het communisme staat (“I’m all for it”).39 McCarthy vraagt hierop nogmaals of hij vindt dat de hypothetische generaal Smith ontslagen zou moeten worden. Wanneer Zwicker antwoordt dat hij denkt dat de generaal in zo’n geval ook gewoon moet aanblijven, gaat McCarthy vol in de aanval.

34 35 36 37 38 39

Ibidem, Ibidem, Ibidem, Ibidem, Ibidem, Ibidem,

148. 150. 150. 152. 152-153. 153.

Then, General, you should be removed from any command. Any man who has been given to honor of being promoted to general and says, “I will protect another general who protected Communists,” is not fit to wear that uniform, General. I think that it is a tremendous disgrace to have this sort of thing given to the public … You will be back here, General.40

Deze uitspraken zouden uiteindelijk tot de meeste controverse leiden. Zwicker belde na het verhoor met zijn chef op het Pentagon, luitenant-generaal Burgess: “I don’t have to take this sort of thing.” 41 Toen Secretary of the Army Robert Stevens lucht kreeg van de confrontatie tussen Zwicker en McCarthy verbood hij alle officieren binnen het leger voor het Subcommittee te verschijnen. Dit was de opmaat voor het uiteindelijke conflict tussen McCarthy en het leger, wat uiteindelijk uitvloeide in de Army-McCarthy Hearings. 3.2 De See It Now-aflevering van 9 maart 1954 De informatie die naar voren komt in deze paragraaf is afkomstig van het originele beeldmateriaal, gevonden op YouTube.42 Murrow begint de aflevering door alvast aan McCarthy te melden dat, mocht hij dat willen, er een gelegenheid voor hem zal zijn om te reageren op de uitzending van de avond. Daarna geeft hij aan wat de hoofdvraag van de avond zal zijn; namelijk het volgende citaat: If this fight against Communism is made a fight between America’s two great political parties, the American people know that one of these parties will be destroyed, and the Republic cannot endure very long as a one party system.43

Murrow is het eens met deze woorden, die zeventien maanden voor de uitzending zijn gesproken door McCarthy zelf in Milwaukee. Vervolgens laat Murrow zien dat de senator zijn eigen standpunt later tegenspreekt op 4 februari 1954:

40 Ibidem, 153. 41 L. Thomas, When Even Angels Wept. The Senator Joseph McCarthy Affair. A Story Without a Hero (New York 1973) 430. 42 Edward R. Murrow Takes On Joseph McCarthy. Full See It Now Episode, https://www.youtube.com/watch?v=YOIueFbG4g [10-11-2014]. 43 Ibidem.

The issue between the Republicans and Democrats is clearly drawn. It is deliberately drawn by those who have been in charge of twenty years of treason. The hard fact is that those who wear the label “Democrat” wear it with the stain of a historic betrayal.44

Daarna wordt ook de aanvaring met generaal Zwicker naar voren gebracht. Murrow laat een fragment zien waarin McCarthy in een speech delen van de getuigenis van Zwicker terughaalt om te bewijzen dat hij de generaal niet onheus heeft bejegend. Onder andere het stuk waarin McCarthy betoogt dat Zwicker uit zijn functie moet worden ontheven passeert de revue. De senator deelt hierin ook een sneer uit naar zijn criticasters: And wait till you hear the bleeding heart scream and cry about our methods of trying to drag the truth from those who know, or should know, who covered up a Fifth Amendment Communist, Major. But they say, ‘Oh, it’s all right to uncover them, but don’t get rough doing it, McCarthy.’45

De senator noemt de hele zaak een storm in een glas water: When the shouting and the tumult dies, the American people and the President will realize that this unprecedented mud slinging against the Committee by the extreme left wing elements of press and radio was caused solely because another Fifth Amendment Communist was finally dug out of the dark recesses and exposed to the public view.46

Murrow laat na dit fragment zien dat McCarthy niet alleen door de linkse vleugel van de media werd bekritiseerd omwille van deze zaak. Voor de journalist liggen twee stapels kranten: een met degenen die negatief stonden ten opzichte van de senator en een met dagbladen die hem steunden. De verhouding is drie tegen één in het voordeel van de criticasters. Murrow: “Well, that’s the ratio of a three-to-one, so-called “left-wing” press.” Hierna betoogt Murrow wat volgens hem de precieze werkwijze van McCarthy is: “Upon what meat doth McCarthy feed? Two of the staples of his diet are the investigation, protected by immunity, and the half-truth. We herewith submit samples of both.”47 Murrows voorbeeld van “half-truth” is een aanval op de Democratische presidentskandidaat Adlai Stevenson door

44 45 46 47

Ibidem. Ibidem, Ibidem. Ibidem.

McCarthy gedurende de verkiezingscampagne van 1952. De senator ‘onthult’ in deze toespraak een document dat werd gevonden in een collectie van het Institute of Pacific Relations. Deze organisatie was door het McCarran-comité aangemerkt als een front voor communistische spionage. In het document stond dat Stevenson door Alger Hiss en Frank Coe werd voorgedragen om zitting te nemen in de Mount Tremblant Confrence. Het doel van deze conferentie was het formuleren van buitenlands beleid in Azië. Hiss was een “convicted traitor” en Coe was door verschillende comités gebrandmerkt als lid van communistische partij. McCarthy vraagt zich op basis van deze informatie hardop af waarom deze twee mannen Stevenson voordragen om deel te nemen aan deze conferentie. Murrow laat echter zien dat McCarthy niet het hele verhaal laat horen. Hij citeert uit het officiële transcript van de McCarranverhoren: “Another possibility for the Mount Tremblant confrences on Asia is someone from Knox’ office (Secretary of the Navy) or Stimson’s office (Secretary of the Army).”48 Murrow vermeldt erbij dat Knox en Stimson allebei Republikeinen waren. Hij citeert verder: “Coe, and Hiss mentioned Adlai Stevenson, one of Knox’ special assistants, and Harvey Bundy – former assistant Secretary of State under Hoover, and now assistant to Stimson – because of their jobs.” 49 Volgens Murrow loopt hierdoor McCarthy’s statement over het document van het Institute of Pacific Relations spaak, en wordt Stevenson hierdoor van alle blaam gezuiverd. Hij zegt hierbij: “We read from this documented record, not in defense of Mr. Stevenson, but in defense of truth.”50 Murrows ‘investigation’-voorbeeld concentreert zich op de getuigenis van Reed Harris. Deze Harris werkte bij de Information Service in het State Department, en stond terecht voor het ondersteunen van de communistische ideologie vanwege het inperken van enkele televisieuitzendingen naar Israël. McCarthy vroeg hem tijdens zijn hoorzitting naar een boek dat hij had geschreven in 1932, toen hij studeerde aan Columbia University. De senator citeerde uit het werk van Harris: “[marriage] should be cast out of our civilization as antiquated and stupid religious phenomena.” McCarthy vroeg zich af of Harris toentertijd van mening was dat professoren het recht hadden dit soort zaken te onderwijzen aan studenten. Harris reageerde door te zeggen dat professoren vrij zouden moeten zijn om te onderwijzen wat ze willen, en viel McCarthy aan op het feit dat de senator een citaat tegen hem gebruikte dat geen totale impressie van het boek gaf. Volgens hem kreeg het Amerikaanse publiek hierdoor geen objectief beeld 48 Ibidem. 49 Ibidem. 50 Ibidem.

ervan. Ook stipte hij aan dat de standpunten die hij uitdroeg stamden uit zijn studententijd (21 jaar geleden) en niet meer relevant waren voor zijn houding nu. Hij had immers tegenwoordig een veel negatiever beeld van het communisme. Ten slotte vertelde hij dat het boek een commerciële flop was, dus de negatieve invloed die het had kunnen hebben op het publiek was zeer gering. Senator McClellan fungeerde als afsluiting van het fragment met: “Well, I think that’s a compliment to American intelligence.” Murrow haakt hierop in: “Senator McCarthy succeeded in proving that Reed Harris had once written a bad book, which the American people had proved twenty-two years ago by not buying it, which is what they eventually do with all bad ideas.”51 Aan het eind van de uitzending spreekt Murrow de volgende woorden: This is no time for men who oppose Senator McCarthy's methods to keep silent, or for those who approve. We can deny our heritage and our history, but we cannot escape responsibility for the result. There is no way for a citizen of a republic to abdicate his responsibilities. As a nation we have come into our full inheritance at a tender age. We proclaim ourselves, as indeed we are, the defenders of freedom, wherever it continues to exist in the world, but we cannot defend freedom abroad by deserting it at home.52

Murrow geeft zijn betoog met deze zinnen extra kracht door een oproep te doen aan de gehele Amerikaanse bevolking, en zet hierdoor McCarthy weg als een vijand van heel de Verenigde Staten. Een belangrijk aspect van het programma is dat het ook niet is gemaakt met antiRepublikeinse of anti-conservatieve insteek, maar puur de acties van de senator zelf veroordeelt. Hierdoor spreekt het niet alleen de liberale Democratische anti-McCarthyfactie aan, maar mogelijk ook gematigde Republikeinen. Verder heeft Murrow ook de kracht van het bewegende beeld aan zijn zijde. Wanneer dit betoog bijvoorbeeld in de vorm van een column in een krant zou zijn verschenen, zou het veel minder indruk hebben gemaakt omdat televisiebeelden veel krachtiger kunnen inspelen op de emotie van de ontvanger. De combinatie van beeld en geluid komt veel harder binnen bij een derde partij dan slechts droge tekst. De Amerikaanse burger kon door deze uitzending met eigen ogen de negatieve aspecten van het McCarthyisme aanschouwen, en dat dit succesvol was bleek wel uit de reacties die Murrow ontving na afloop

51 Ibidem. 52 Ibidem.

van het programma. CBS ontving duizenden brieven en telefoontjes, die met een verhouding van 15-tot-1 positief waren over de See It Now-aflevering. 3.3 De foto van Schine en Stevens

Deze affaire begint wanneer Joseph Welch, de raadsman van het leger, zijn tegenstanders van het comité op 27 april beschuldigd van het aanleveren van onrechtmatig bewijs. De dag ervoor had de special counsel van het comité, Ray Jenkins, een foto van G. David Schine en Robert Stevens onthuld die erop zou moeten wijzen dat Stevens de jonge soldaat probeerde te overtuigen om McCarthy in toom te houden. Welch kwam er vervolgens achter dat er delen van de foto waren weggesneden, en kwam met de ‘originele’ afbeelding op de proppen. Deze stelde de kwestie volgens hem in een geheel ander daglicht omdat er blijkbaar geen sprake was van een onderonsje tussen Stevens en Schine. Hierdoor verzoekt Welch het Subcommittee zijn foto op te nemen als bewijs, wat wordt gehonoreerd door waarnemend voorzitter Karl Mundt. 53 McCarthy wil eerst een onderzoek naar de authenticiteit van Welch’ foto en vraagt naar de identiteit van de derde man op de foto.54 Wanneer McCarthy later de mogelijkheid krijgt om Stevens te ondervragen over de foto ontstaat er een confrontatie. McCarthy vraagt zich af of de ‘bewerkte’ foto Stevens in een slechter daglicht zet wanneer de originele foto met de derde man erbij in ogenschouw wordt genomen. Stevens geeft aan dat Jenkins de foto introduceerde met de gedachte dat de Secretary en Schine alleen op de foto stonden. De afbeelding die werd aangedragen door Welch haalde dit onderuit, en Stevens had al aangegeven dat hij nooit om een foto had verzocht van Schine en hem alleen. McCarthy dient hem van repliek door op te merken dat volgens hem de toevoeging van een derde persoon de significantie van de foto niet ernstig verandert. Stevens brengt hier tegenin dat het laat zien dat er willens en wetens door iemand is gesjoemeld met bewijs om de betekenis ervan te veranderen. McCarthy geeft hierop aan dat het bezwaar van Stevens legitiem is, en dat de achtergrond van de foto verder moet worden onderzocht.55 Later wordt Roy Cohn ondervraagd door Jenkins, en deze geeft aan dat Stevens wel degelijk had gevraagd om een foto samen met Schine. Hij vertelt over een lunch met Stevens 53 Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 7 27-04-1954, ProQuest Congressional Publications, 255-256. 54 Part 7, 256. 55 Ibidem, 271-274.

en McCarthy waar Schine ook voor was uitgenodigd, deze had deze invitatie echter naast zich neergelegd. Stevens zou tijdens deze lunch hebben gezegd: “One reason I am particularly sorry Dave is not here is that a couple of photographers wanted to take a picture of him and me, of Dave Schine and myself, and I wanted to have that picture taken.” 56 Dit vond plaats op 6 november 1953, en elf dagen later werd de foto in kwestie genomen. Stevens zou op dat moment tegen Schine hebben gesproken: “This is a picture I would like to have. It is one I have wanted, so let’s have it taken now.”57 Cohn betoogt verder dat hij niet wist van de bewerking van de foto, en dat dit volgens hem ook verder geen verschil maakt qua bewijslast. Voor hem is het belangrijkste punt dat Stevens en Schine naar elkaar kijken en glimlachen op de foto.58 Senator McClellan vraagt zich af of Cohn de foto aan Jenkins had gegeven met als uitleg dat het een foto van Schine en Stevens alleen was, en hij daardoor de raadsman op het verkeerde been had gezet. Cohn ontkent dit, en geeft aan dat hij niet van het bestaan van het origineel wist. Hij vertelt ook dat hij de foto werd aangeleverd op verzoek van Jenkins, en dat hij ook niet van het wegsnijden van de derde man wist.59 Tot nu toe is de situatie zo dat er nog onduidelijkheid is over wie precies achter het bewerken van de foto zit, en of dit van belang zal zijn voor de waarde van het bewijs. Waar Welch in ieder geval wel in is geslaagd is dat hij de aandacht heeft laten verleggen van de inhoud van het debat naar de vraag of er onrechtmatig bewijs is aangeleverd. Er is in principe nog niets bewezen, maar McCarthy c.s. hebben hierdoor wel de schijn tegen. Twee dagen later wordt Schine zelf ondervraagd over deze kwestie, en hij start zijn verhaal door uit te leggen wat precies de toedracht was van zijn treffen met Stevens op 17 november. Hij werd door de commandant (generaal Ryan) van zijn basis geïnformeerd dat er leden van de staf van het Subcommittee en Robert Stevens hem wilden zien. Toen zij het vliegtuig uitstapten werd er aan Schine gevraagd of hij op een bepaalde plek gefotografeerd wilde worden, samen met Stevens. Kolonel Jack Bradley stond er ook bij, de eerder onbekende derde man.60 Schine kreeg de foto later toegestuurd van de fotograaf zelf, en hing het op in zijn kantoor. Dit was de foto die zou worden meegenomen om te gebruiken tijdens de Hearings. De foto waarop alleen hij en Stevens te zien zijn kent hij alleen omdat deze de afgelopen paar dagen 56 57 58 59 60

Part 7, 278. Ibidem, 279. Ibidem, 280. Ibidem, 281-282.

werd afgedrukt in de kranten. Hij wist niets van het bewerken ervan. Schine gaf slechts de foto door aan een lid van de staf van McCarthy, George Anastos.61 Tijdens zijn ondervraging door Welch vertelt Schine dat Stevens hem had gevraagd om naast hem te gaan staan voor de foto, en dat het eigenlijk niet de bedoeling was dat Bradley erbij ging staan. Dit zou Stevens weer in de problemen kunnen brengen, omdat hij eerder had gezegd dat hij nooit om een foto van hem en Schine had verzocht.62 De focus van het comité ligt echter nu vooral op het feit of het kampMcCarthy willens en wetens met bewijs heeft gesjoemeld. James Juliana, een staflid van van McCarthy die de foto zou hebben geknipt, moest hier de volgende dag uitsluitsel over bieden. Welch ondervraagt hem als eerste, en wil van Juliana horen hoe het proces met de foto chronologisch is verlopen. Juliana vertelt dat hij de afbeelding acht dagen geleden in bezit kreeg. Hij meldde dit aan Cohn, die hier zichtbaar content mee was. Het was Cohn die opdracht gaf de afbeelding (die toen nog niet bewerkt was) als bewijs aan te leveren, hij had het nooit gehad over het aanpassen van de foto.63 Mr. Welch: Why did you doctor it, then, when you got the very picture you now tell us Cohn wanted put in evidence? Mr. Juliana: I “doctored” the picture? I contend I did not doctor it. (…) Mr. Welch: Why, then, did you either “doctor” or “alter” a picture that you had in your possession which you understood was the very picture Cohn wished to put into evidence? Mr. Juliana: I was under the impression … that I was to blow up [enlarge] this picture and to make available to Mr. Jenkins a picture of Mr. Schine and Secretary Stevens. Mr. Welch: Alone? Mr. Juliana: The word “alone” was never mentioned to me. Mr. Welch: I find myself puzzled to know why you just didn’t make a photostat of the picture that was delivered to you that afternoon and hand it over to Mr. Jenkins. Would you tell us how come you did not do that? Mr. Juliana: I just mentioned or just stated that I was under instructions to furnish a picture of only two individuals.64

61 Part 12, 454-455. 62 Ibidem, 462. 63 Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 14 30-04-1954, ProQuest Congressional Publications, 534-535. 64 Part 14, 537.

Het begint steeds meer te dagen dat de foto van Schine en Stevens die in eerste instantie werd aangeleverd niet bewust is vervalst, maar dat het slechts een ongelukkige samenloop van omstandigheden was. Juliana handelde naar de orders van Jenkins en/of Cohn, en haalde kolonel Bradley van de foto af omdat dat dit volgens hem de meest logische handeling was op basis van deze bevelen. Dit blijkt ook uit de latere woordenwisseling met Mundt, waarin hij hetzelfde getuigt als tegen Welch.65 De affaire met de foto leverde in principe dan ook geen duidelijke winnaars op. Het betoog van Welch dat de afbeelding met opzet vervalst zou zijn om het geheel in een andere context te plaatsen gaat uiteindelijk niet op. Daarnaast heeft de foto zelf als bewijs veel waarde verloren door de heisa die eromheen was gecreëerd. Het was een zeer vermoeiend proces, met eindeloos herhalen van vragen en gekibbel om pietluttige details. Wellicht heeft het leger nog het meeste voordeel uit de situatie gehaald, omdat er gedurende de affaire veel vraagtekens werden gezet bij de integriteit van McCarthy’s staf. Imagoschade aan het begin van de Hearings kan wel eens funest zijn wanneer er meer misstappen worden begaan in het verdere verloop ervan. 3.4 De memo van J. Edgar Hoover

McCarthy introduceert de memo van Hoover gedurende zijn ondervraging van Stevens op 4 mei, waarin de activiteiten op Fort Monmouth worden behandeld. Deze legerbasis was eerder in verband gebracht met spionage voor de Sovjet-Unie, en McCarthy betwijfelt of Stevens er genoeg aan heeft gedaan om dit de kop in te drukken. Om dit te ondersteunen komt hij met de brief van Hoover op de proppen, waarin werd gewaarschuwd voor zekere individuen die actief waren op Fort Monmouth. De memo werd geschreven nog voordat Stevens zijn functie had bekleed (26 januari 1951), en was niet geadresseerd aan hem maar aan ene generaal Bolling. De brief was volgens McCarthy echter wel immer aanwezig onder zijn persoonlijke documenten.66 De senator geeft door deze omstandigheden wel aan dat hij het Stevens het niet persoonlijk kwalijk neemt dat deze brief hem was ontgaan. Senator Jackson vraagt zich al gauw hardop af hoe deze brief in de handen van McCarthy en het comité terecht is gekomen,

65 Ibidem, 540. 66 Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 18 04-05-1954, ProQuest Congressional Publications, 703.

aangezien het een memo van de FBI betreft. Hij eist dat de authenticiteit ervan zo snel mogelijk wordt bevestigd.67 Wanneer McCarthy aan Stevens vraagt of hij het document voor zichzelf (dus niet hardop) wil lezen, verklaart deze dat hij dat alleen zou doen met toestemming van Hoover. De Democratische Senator Stuart Symington wekt de suggestie dat het een persoonlijke (en geheime) brief aan generaal Bolling was en dat Stevens de inhoud daardoor niet openbaar mag maken. McCarthy raakt zichtbaar geïrriteerd door de twijfels van de comitéleden: “May I say I have heard many ridiculous things across the table, but to say that something dealing with the Communist activities of men under the Secretary’s command should not be seen by him is the most ridiculous I have ever heard of.”68 Uiteindelijk besluit Mundt dat Stevens zijn medewerkers instrueert om de brief te achterhalen, en de volgende morgen verder te gaan met de kwestie.69 Stevens meldt dat de brief niet is gevonden op het Intelligence Department van het Pentagon. Vervolgens roept Jenkins Robert Collier naar voren, een staflid van het Subcommittee.70 Hij werkte bij de FBI gedurende de periode dat de brief werd gestuurd, en was gevraagd door het comité om persoonlijk met Hoover te spreken over het document. Uit het gesprek bleek dat het document dat de dag ervoor was onthuld door McCarthy verschilde van het originele FBIdocument waar Hoover over beschikte. Zo waren enkele details in de tekst verschillend en was het originele document een stuk langer: vijftien pagina’s tegen twee. Volgens Collier zijn dit echter vooral verschillen qua vorm. Hoover had hem verzekerd dat de inhoud van de twee documenten betrekking hebben op hetzelfde onderwerp en dat de bewoording op sommige plaatsen identiek is.71 McCarthy geeft hierop aan dat zijn document slechts een namenlijst bevat van verdachte communisten, en dat er in het origineel nog extra informatie aan is toegevoegd. Dit verklaart volgens de senator het verschil in lengte.72 Senator McClellan merkt op dat in dat geval het origineel het beste als bewijs kan dienen in deze zaak, aangezien deze het meest volledig is. Dan moet echter wel eerst bepaald worden of de informatie kenbaar gemaakt mag worden. McCarthy is echter van mening dat de inhoud van zijn document dermate belangrijk is dat het gewoon als bewijs zou moeten kunnen worden ingediend. De volgende stap in het proces zal zijn dat er bij Attorney General Herbert Brownell wordt nagegaan wat wel als bewijs kon

67 68 69 70

Part 18, 704. Ibidem, 706-707. Ibidem, 708.

Congressional Publications, 720. 71 Part 19, 722-723. 72 Ibidem, 725.

worden gebruikt en wat niet.73 Wel bekritiseert Welch tijdens zijn verhoor van Collier de brief flink: hij noemt het een “carbon copy of exactly nothing” en “a perfect phony”. 74 Collier wil niet zo ver gaan om het zo te noemen, maar Welch betwijfelt vervolgens ten zeerste dat er een origineel te vinden is van het document van McCarthy. De raadsman heeft McCarthy weer in een moeilijke positie gebracht: na de affaire met de foto probeert hij zijn tegenstanders weer met vals bewijs in verband te brengen, en schildert hem af als onbetrouwbaar. Dit komt zijn imago vanzelfsprekend niet ten goede. Wanneer McCarthy later op de dag zelf een getuigenis moet afleggen over het document wordt hij door Welch flink het vuur aan de schenen gelegd. De senator weigert namelijk te vertellen waar hij zijn document vandaan heeft gehaald. Hierop maakt Welch hem fijntjes duidelijk dat hij onder ede is en dan ook deze informatie moet prijsgeven. McCarthy repliceert: “Mr. Welch, you are not the first individual that tried to get me to betray the confidence and give out the names of my informants. You will be no more successful than those who have tried in the past, period.”75 Jenkins valt McCarthy bij, en geeft aan dat McCarthy volgens de wet niet verplicht is de identiteit van zijn informanten te onthullen.76 De zaak wordt afgesloten wanneer Attorney General Brownell de volgende dag zijn oordeel geeft over de kwestie. Hij is van mening dat de inhoud van het originele FBI-document niet openbaar mag worden gemaakt omdat het aangemerkt is als “confidential”. Dit betekent dat het document geheim wordt gehouden “in the best interests of the national security”. Hierbij wordt verwezen naar een decreet van president Truman uit 1948. Over het document dat werd aangeleverd door McCarthy is Brownell duidelijk: hij heeft Hoover gesproken en deze heeft verklaard nooit een dergelijk document te hebben geschreven. Het taalgebruik is vrij identiek, maar de brief van McCarthy bevat verschillende aantekeningen die nooit door Hoover zijn neergezet. Verder geeft hij aan dat de informatie in McCarthy’s document onrechtmatig is bemachtigd.

De senator is van mening dat dit onterecht is. Volgens hem zou een

onderzoekscomité binnen het Congres zelf mogen beslissen over het gebruiken en openbaar maken van geheime documenten. Hij vraagt zich openlijk af of het nog wel nodig is om dit soort 73 Ibidem, 726. 74 Ibidem, 734. 75 Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 20 05-05-1954, ProQuest Congressional Publications, 767. 76 Part 20, 769. 77 Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 21 06-05-1954, ProQuest Congressional Publications, 820-821.

orders vanuit het Witte Huis op te volgen, omdat dit het gevecht tegen communistische infiltratie zou bemoeilijken. Mundt is echter niet bij machte een besluit van de Attorney General te verwerpen.78 Deze uitkomst betekent dus een nederlaag voor McCarthy. Niet alleen is hij niet in staat geweest een belangrijke troefkaart in te zetten tegen Stevens, hij heeft ook nog eens flinke imagoschade opgelopen vanwege het feit dat hij weer een bewijsstuk met dubieuze achtergrond presenteerde. Zijn aanval op de presidentiële macht na het besluit van Brownell kan verstrekkende gevolgen hebben voor de stabiliteit binnen de Republikeinse partij. 3.5 De aanval op Frederick Fisher

Dit moment, dat cruciaal zou blijken voor het persoonlijke gezichtsverlies dat McCarthy zou lijden door de Hearings, vond plaats op 9 juni. De laatste dagen van de Hearings waren aangebroken, en de bom barstte tijdens een ondervraging van Cohn door Welch. Het betreft wederom Fort Monmouth, en Welch betwijfelt gedurende deze conversatie openlijk de slagvaardigheid van Cohn (en impliciet McCarthy) met betrekking tot hetgeen zich daar afspeelde. Toen de spionageactiviteiten op Monmouth aan licht kwamen bij Cohn, zou deze Stevens niet tijdig hebben ingelicht van de veiligheidsrisico’s op Monmouth (“You would want to cure it by sundown, would you?”) 79. Cohn stelt dat hij en het Subcommittee hun uiterste best doen om communistische infiltratie te bestrijden. McCarthy raakt geïrriteerd door Welch’ aantijgingen aan het adres van Cohn, en spreekt vervolgens de volgende woorden: In view of Mr. Welch’s request that the information be given once we know anyone who might be performing any work for the Communist Party, I think we should tell him that he has in his law firm a young man named Fisher whom he recommended, incidentally, to do work on this committee, who has been for a number of years a member of an organization which was named, oh, years and years ago, as the legal bulwark of the Communist Party ... I hesitated to bring that up, but I have been rather bored with your phony requests to Mr. Cohn here that he personally get every Communist out

78 Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 22 06-05-1954, ProQuest Congressional Publications, 831-833. 79 Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 21 09-06-1954, ProQuest Congressional Publications, 2424.

of government before sundown. Therefore, we will give you information about the young man in your own organization.80

Als weerklank tegen Welch beschuldigt McCarthy dus uit het niets een medewerker van Welch’ advocatenkantoor van communistische activiteiten. De advocaat gaat hier evenzo fel tegenin: “Until this moment, Senator, I think I never really gauged your cruelty or your recklessness.” Welch legt uit dat hij voor dat de Hearings begonnen aan zijn assistent Jim St. Clair had gevraagd om één medewerker van het kantoor uit te kiezen om hem mede te assisteren. De keuze van St. Clair viel op Frederick Fisher. Toen Welch vervolgens met Fisher en St. Clair ging dineren, vroeg hij de twee of er iets in hun persoonlijke geschiedenis was voorgevallen wat hun zaak ernstig in gevaar kon brengen. Fisher gaf hierop toe dat hij enkele maanden lid was geweest van de National Lawyers Guild. Vervolgens had Welch hem gezegd dat hij dan beter niet mee kon helpen bij de Hearings.81 Als McCarthy door blijft gaan over de ‘communistische’ achtergrond van Fisher, is Welch het zat en spreekt waarschijnlijk de meest herinnerde woorden uit de Hearings: “Let us not assassinate this lad further, Senator. You have done enough. Have you no sense of decency, sir, at long last? Have you left no sense of decency?”82 Dit is waarschijnlijk het dieptepunt voor McCarthy van de Hearings. Hij liet zich uit de tent lokken door Welch en kwam vervolgens met een irrelevante en onterechte beschuldiging voor een persoon die verder buiten de Hearings stond. Het feit dat Welch hem vervolgens van repliek dient met veel gevoel voor drama versterkte dit, en miljoenen Amerikanen konden het live op televisie aanschouwen. Hoewel deze conversatie kort van duur was en geen slepend proces zoals twee eerder besproken gebeurtenissen had het dus wel een enorme impact. Het stond symbool voor de negatieve kanten van het McCarthyisme: het publiekelijk beschuldigen en zwartmaken van onschuldige mensen.

80 Part 21, 2427. 81 Part 21, 2428. 82 Ibidem, 2429.

Het onderzoek naar de manier waarop de hiervoor besproken gebeurtenissen zijn weergegeven in de Tribune en de Times is de volgende stap van deze scriptie. Dit hoofdstuk is op dezelfde manier gestructureerd als de vorige: de vijf voorvallen worden op dezelfde volgorde behandeld en stap voor stap hun uitwerking in media beschreven en geanalyseerd. De berichtgeving omtrent McCarthy’s speech in Wheeling is een mooi startpunt om alvast de houding van de twee verschillende dagbladen ten opzichte van McCarthy te duiden. Nadat de senator zijn fameuze toespraak had gehouden werd er door de kranten aanvankelijk beperkt aandacht aan besteed. In de Tribune verscheen een zeer kort neutraal nieuwsbericht getiteld ‘205 Reds On Job In State Dept., McCarthy Charges’. 83 Van hieruit begint McCarthy uit de obscuriteit te treden en komen de berichten van zijn nieuwe beschuldigingen op de voorpagina van de krant terecht.84 Op 24 februari 1950 verschijnt er een column in de Tribune die op basis van de aantijgingen van McCarthy waarschuwt voor communistische invloeden in Washington. “Sen. McCarthy’s charges cannot be laughed down or pooh-poohed away. He evidently got his information directly from a State Department source.”85 Zo valt dus te zien dat McCarthy’s ster binnen een kort tijdsbestek was gerezen en hij al zeer vroeg bij werd gestaan door de Tribune. McCarthy kwam voor het eerst onder de loep van de Times na zijn speech in Reno, met een artikel getiteld ‘McCarthy Insists Truman Oust Reds: 57 Communists Are Still on Job at State Department Despite Loyalty List, Senator Says’86 De eerste column over McCarthy in de

Times, genaamd ‘Mr. McCarthy’s Campaign’, bekritiseert de senator flink. Door zijn volgens de auteur van de editorial slecht onderbouwde beschuldigingen wordt McCarthy vergeleken met een “hit and run driver” 87 Daarnaast is hij bezig met een campagne van “character assassination”. 88 De senator wordt vooral verweten dat hij geen namen koppelt aan zijn beschuldigingen. Er is dus als vroeg een contrast tussen de Times en Tribune op te merken.

‘205 Reds On Job In State Dept., McCarthy Charges’, Chicago Tribune, 10 februari 1950, 5. ‘Dig Out Reds In State Dept., Truman Asked – McCarthy Vows a Cleanup Fight’, Chicago Tribune, 12 februari 1950, 1. ‘Truman Is Against Reds – In Russia’, Chicago Tribune, 24 februari 1950, 18. ‘McCarthy Insists Truman Oust Reds: 57 Communists Are Still on Job at State Department Despite Loyalty List, Senator Says’, New York Times, 12 februari 1950, 5. 87 ‘Mr. McCarthy’s Campaign’, New York Times, 22 februari 1950, 28. 88 ‘Campaign’, 28. 83 84 85 86

4.1 Het verhoor van generaal Ralph W. Zwicker Het nieuwsbericht over het verhoor van Zwicker in de Tribune is getiteld ‘Sen. McCarthy Ousts Brass at Army Quiz: Charges Cover-Up of Commies’. Wat opvalt is dat er in dit artikel nog geen aandacht wordt besteed aan de uitlatingen van McCarthy ten opzichte van Zwicker. Dit komt omdat het officiële transcript van de ondervraging nog niet is gepubliceerd. De tekst concentreert zich hierdoor vooral op Peress, het proces achter zijn eervolle ontslag en McCarthy’s rol als onderzoeker binnen deze zaak.89 Vijf dagen wordt er een artikel gewijd aan het transcript, met daarin onder andere de opmerkingen aan het adres van de generaal. Het stuk bevat echter geen waardeoordeel over de gebeurtenissen tijdens het verhoor.90 Op 25 februari verschijnt er een column die de kijk van de Tribune op de kwestie laat zien, en opvallend genoeg is het een voorzichtige kritiek op McCarthy. In het stuk wordt gesteld dat de senator het recht had om Zwicker aan de tand te voelen over communistische activiteiten binnen het leger. Aan de andere kant wordt er betoogd dat dit geen aanleiding zou moeten zijn om de betrouwbaarheid van de generaal in twijfel te trekken. Volgens de Tribune kan Zwicker terugvallen op een fantastische staat van dienst, en wijst niets in zijn getuigenis erop dat hij meer zou weten van een communistische samenzwering. De columnist betreurt de gang van zaken rond het verhoor van Zwicker zeer, “because the cause [of driving the disloyal out of the government] is one every patriotic citizen should endorse.”91 Twee dagen later verschijnt er nog een editorial die de aanpak van Zwicker door McCarthy scherp veroordeelde: Sen. McCarthy … abused his position when he had Brig. Gen. Zwicker on the stand. It was the senator’s right to ask questions but not to call names even if he thought they were deserved … In our opinion there is no question that Mr. McCarthy’s language and behavior were improper, and we suspect that, even though he won’t admit it, he knows too.92

Deze column heeft in principe dezelfde insteek als degene van 25 februari. Het valt McCarthy aan op zijn behandeling van Zwicker, maar er hangt ook een zweem van teleurstelling over de tekst heen. De columnist heeft namelijk het gevoel dat deze zaak verdere onderzoeken van

89 W. Edwards, ‘Sen. McCarthy Ousts Brass at Army Quiz: Charges Cover-Up of Commies’, Chicago Tribune, 19 februari 1954, 1. 90 W. Edwards, ‘Probe New Army Red Case: Bare Blasts At General By McCarthy’, Chicago Tribune, 23 februari 1954, 1-2. 91 ‘McCarthy and Zwicker’, Chicago Tribune, 25 februari 1954, 14. 92 ‘McCarthy and Stevens’, Chicago Tribune, 27 februari 1954, 8.

McCarthy zou tegenhouden, omdat hij op deze manier steun van zowel publiek als politiek verliest. 93 De krant staat dus nog steeds pal achter McCarthy, maar het feit dat zij zich dermate kritisch opstellen tegen de acties van de senator laat zien dat het een significant effect had op zijn imago. In de Times verschijnt op 23 februari een column die voor het eerst hun kijk op de zaakZwicker laat zien. De auteur ervan stelt dat de acties van McCarthy’s Subcommittee inbreuk doen op de traditionele scheiding der machten binnen de Amerikaanse grondwet. McCarthy zelf betoogt: “The issue … is whether the Army is supreme over the Congress, other Government agencies and the American people. And can enjoy dictatorial immunity in covering up its wrongdoings.”94 In principe wordt het leger echter gesteund en gefinancierd door het Congres, terwijl het zelf valt onder de uitvoerende (presidentiële) macht. Het Congres mag in die zin dus wel onderzoek doen naar misstanden binnen het leger, maar niet een medewerker ervan bevelen zijn orders niet op te volgen. En dit is wat er wel tijdens het verhoor van Zwicker is gebeurd. Volgens de auteur probeert McCarthy dan ook de autoriteit van de president aan te tasten.95 In dit artikel wordt de hele aangelegenheid dus binnen een bredere politieke context geplaatst, waardoor de significantie van de zaak wordt vergroot. Beide dagbladen zijn dus kritisch ten opzichte van McCarthy over zijn aanval op Zwicker, maar de Tribune is zoals verwacht wel wat terughoudender. Het bewijst echter wel dat McCarthy’s uitlatingen zijn achterban zeker niet onberoerd liet. Waarschijnlijk speelt de persoon Zwicker hierin een grote rol. In de Tribune verscheen op 23 februari een kort artikel waarin zijn militaire carrière met veel bombarie wordt beschreven. De generaal had de in de Tweede Wereldoorlog gediend vanaf D-Day tot en met de bevrijding van Duitsland, wat hem ook een flink aantal onderscheidingen opleverde. 96 Wanneer McCarthy een willekeurige, onbekende overheidsmedewerker op deze manier zou aanpakken was er door de Tribune waarschijnlijk niet op dergelijke wijze gereageerd. Nu het een persoon betreft met enige vorm van nationale status en prestige, speelt dit wel in op de emoties van de conservatieve en patriottische Tribune. Waar deze zich vooral concentreert op de behandeling van het individu, trekt de Times het veel verder door tot aan de grondwet die volgens hen wordt aangetast door de uitlatingen van McCarthy. Zij beschrijven vooral de impact die het heeft op het politieke fundament van de

93 94 95 96

‘McCarthy and Stevens’, 8. ‘The Real Issue’, New York Times, 23 februari 1954, 26. ‘The Real Issue’, 28. ‘Zwicker A Vet Of D-Day; Won Many Medals’, Chicago Tribune, 23 februari 1954, 2.

Verenigde Staten. Het feit dat McCarthy nu zelfs vanuit eigen kliek wordt bekritiseerd is echter wel vrij opvallend, en dat moet dan ook zeker in ogenschouw worden genomen in het verdere verloop van deze analyse. 4.2 De See It Now-aflevering van 9 maart 1954 Murrows uitzending wordt in de Tribune magertjes behandeld. Over de uitzending zelf zijn welgeteld twee stukken te vinden in het archief van de krant, dit betreffen echter lezersbrieven in de rubriek ‘Voice of the People’. Dit kan wel worden gezien als een vertegenwoordiging van de mening van Tribune-abonnees. De twee brieven stellen zich zeer kritisch op tegen Murrows programma. De eerste brief, van een zekere J.E. Albert, opent: “Sen. McCarthy has done the country a valuable service, though not deliberately this time … having aroused CBS’s Murrow to the point that he revealed his own pinkish thinking for the first time in a long career as a clever propagandist masquerading as a news reporter.”97 Deze lezer zet de kritiek van Murrow dus weg als socialistische (“pinkish”) propaganda. “Murrow accused McCarthy of using half truths and innuendo, and quoting out of context. He himself has used all of these tactics and devices repeatedly to put over his propaganda.” 98 Volgens Albert gebruikt Murrow zijn programma om zijn eigen politieke agenda te verspreiden onder de Amerikaanse bevolking, en dat hij hierbij dus dezelfde tactieken gebruikt die hij aan McCarthy toedicht.99 “From now on the public can not only “see it” but can “smell it”.100 De tweede brief bestaat slechts uit één zin: “On the television program “See It Now” last night Mr. Murrow used the very same “smear”, “out of context” and “inference” tactics that he was criticizing Sen. McCarthy for.”101 De brief bevat geen verdere onderbouwing voor deze bewering. Het is opvallend dat er vanuit de krant zelf nergens wordt bericht over de uitzending van Murrow, terwijl deze toch flink wat stof op deed waaien. Het lijkt erop dat de Tribune van mening was dat een uitgebreid artikel over Murrows programma wellicht slecht zou kunnen zijn voor de reputatie van McCarthy. Dat de

Tribune hiervoor kiest is hun goed recht, maar het is veelzeggend over de indruk die het programma maakte destijds.

97 J.E. Albert, ‘Murrow vs. McCarthy’, Chicago Tribune, 14 maart 1954, 26. 98 ‘Murrow vs. McCarthy’, 26. 99 Ibidem, 26. 100 Ibidem, 26. 101 M.D. Parker, ‘Murrow vs. McCarthy’, Chicago Tribune, 14 maart 1954, 26.

Bij de Times is het tegenovergestelde het geval: daar komt men superlatieven tekort voor de uitzending. Het artikel ‘Television in Review: Murrow vs. McCarthy’ van Jack Gould zet de visie van de Times uiteen: het noemt het programma “an exciting and provocative examination of [McCarthy] and his methods. It was crusading journalism of high responsibility and genuine courage … the program was a milestone that reflected enlightened citizenship on the part of the Columbia Broadcasting System … Mr. Murrow brought vigor, conviction and craftsmanship to the preparation of his indictment of the controversial legislator.”102 Verder beshouwt Gould het programma als een overwinning voor de televisie, omdat het liet zien waar het medium toe in staat kon zijn.103 De tweede helft van het artikel is een uitgebreide samenvatting van Murrows programma, waarin zijn belangrijkste argumenten worden genoemd. Hier wordt verder geen kritische noot bij geplaatst door de krant, waardoor het een duidelijk signaal geeft dat het achter Murrows standpunten staat. 104 Op 14 maart verschijnt er een opvallend artikel in de Times getiteld “Turn of Tide?”. Hierin wordt betoogd dat de ontwikkelingen van de dagen ervoor wellicht betekenen dat het einde voor de senator nabij is. Hierin wordt de uitzending van Murrow als oorzaak genoemd, alsmede het verhoor van Zwicker en de aankomende confrontatie met het leger vanwege de kwestie-Schine. Dit laat zien dat er al een sfeer van negativiteit ten opzichte van McCarthy aan het broeien was voor de Army-McCarthy Hearings. Op 16 maart kondigt McCarthy aan dat hij op 6 april een reactie zal geven op Murrows uitzending. Zijn woorden komen een dag later op de voorpagina van de Tribune terecht terwijl over het programma zelf geen woord werd gerept toen deze werd uitgezonden. 105 In zijn antwoord op Murrow betoogt McCarthy dat de uitzending van 9 maart de communistische lijn volgt die is uiteengezet door de onder andere de Daily Worker. Ook beweert hij dat er sprake is van communistische infiltratie binnen de ontwikkeling van de waterstofbom, omdat deze achttien maanden vertraging opliep terwijl de Russen ondertussen wel gestaag ermee verdergingen.106 In de Tribune wordt er verder geen duidelijke ondersteuning gegeven voor deze uitspraken. In de Times wordt er wel een kritisch stuk geplaatst over zijn aantijgingen met betrekking tot de waterstofbom. Hierin wordt gesteld dat McCarthy wederom geen oog had voor de feiten. De ‘vertraging’ zou simpelweg zijn veroorzaakt door het feit dat er lang sprake was van veel wikken en wegen of de bom überhaupt gefabriceerd kon worden, vanwege het 102 103 104 105 106

J. Gould, ‘Television in Review: Murrow vs. McCarthy’, New York Times, 11 maart 1954, 38. ‘Television in Review, 28. Ibidem, 28. ‘McCarthy Replies to Television Attack: Hints Reds Delayed U.S. H-Bomb Work’, Chicago Tribune, 7 april 1954, 1. ‘Television Attack’, 1.

kostenplaatje en de complexiteit van het proces.107 “All of which shows that when the senator puts his mind to it teletype operators can become code clerks and scientists become “Communists” in Government positions or the victims of communistic blandishments.” 108 Bovendien maakt de Times er ook melding van dat na het weerwoord van McCarthy Murrow nog steeds de flink de overhand heeft bij het publiek van CBS.109 Er is een sterke tegenstelling op te merken tussen de berichtgeving in de Times en de

Tribune wanneer het gaat om de uitzending van Murrow. Bij eerstgenoemde wordt geen moment onbenut gelaten om het programma in de spotlights te zetten, terwijl er in de Tribune slechts weinig artikelen over te vinden zijn. Het lijkt het alsof ze proberen te doen alsof het programma niet bestaat. Dat McCarthy’s reactie erop wel prominent op de voorpagina terechtkomt spreekt boekdelen. Uit de twee lezersbrieven die na de uitzending werden gepubliceerd bleek echter wel dat het programma er niet in was geslaagd de mening van McCarthy’s trouwe aanhang te doen veranderen. 4.3 De foto van Schine en Stevens Bij de editie van zowel de Times als de Tribune van 28 april 1954 staan de Army- McCarthy Hearings centraal op de voorpagina, en is er aanzienlijke ruimte vrijgemaakt om de gebeurtenissen van de dag te bespreken. Het valt hierdoor gelijk op dat de Hearings heel erg leefden onder pers en publiek. De focus van de berichten in beide dagbladen is echter verschillend. Dit is vooral te zien aan de titels die worden gebruikt. De Times kopt: ‘Army Charges a ‘Doctored’ Picture Was Submitted By M’Carthy’s Side; Cohn, In Wrangle, Admits It Was Cut’. De helft van het artikel richt zich op de onthulling van Welch, de beschuldiging van het bewerken van de foto en de daaropvolgende heisa.110 Dit is anders bij de Tribune: ‘Stevens Told: List McCarthy Charges – Mundt Hits Generalities In Testimony’. Er wordt ingegaan op het feit dat Mundt aan Stevens had gezegd dat zijn verhaal niet helder genoeg was, en dat hij de tijd moest nemen om er meer structuur in aan te brengen. Vergeleken met de Times wordt de aanvaring tussen Welch en Cohn matigjes behandeld. Er wordt wel gesproken van een

107 ‘McCarthy And The H-Bomb’, New York Times, 8 april 1954, 26. 108 ‘H-Bomb’, 26. 109 ‘Murrow Is Favored In Reaction To Talk’, New York Times, 8 april 1954, 40. 110 W.H. Lawrence, ‘Army Charges a ‘Doctored’ Picture Was Submitted By M’Carthy’s Side; Cohn, In Wrangle, Admits It Was Cut’, New York Times, 28 april 1954, 1.

“interruption”111 en dat er sprake was van een mogelijk bewerkte foto, maar dat steekt schril af bij de aandacht die de Times aan de zaak besteden. Wanneer er door Schine wordt onthuld dat Stevens de opdracht had gegeven tot het maken van de foto, wordt dit met grote letters op de voorpagina van de Tribune aangekondigd: ‘Stevens OK’d Photo: Schine – Boss Of Army Ordered Pose, Private Reveals’. Iets wat het kampCohn-McCarthy in een slecht daglicht kan stellen wordt vakkundig weggemoffeld, maar er wordt aan de andere kant weer geen moment onbenut gelaten om kleine overwinningen groots uit te doeken te doen. In het artikel wordt duidelijk gemaakt dat Schine niets van doen had met de foto en van elke blaam gezuiverd werd door Welch.112 De Times bericht de getuigenis van Schine als volgt: ‘Schine Says Photo Was Stevens’ Idea; Grants It Was Cut’. Met de toevoeging ‘Grants It Was Cut’ wil men waarschijnlijk het voordeel dat McCarthy uit de situatie haalde enigszins temperen. Daarnaast wordt er in de Times veel meer ingegaan op foutjes van Schine tijdens zijn getuigenis, bijvoorbeeld wanneer hij zich vergiste in de datum van een vergadering. Ook een moment waarin McCarthy zich kwaad maakt ten opzichte van Jenkins wordt uitgebreid besproken, terwijl dit in het artikel van de Tribune op de achtergrond blijft.113 Uiteindelijk liep deze affaire met een sisser af, en dat valt ook af te zien aan de berichten in de Tribune en de Times na de getuigenis van Juliana. Eerstgenoemde meldt: ‘Mystery Ends In Photo Issue; Blame Fixed’, de Times kopt: ‘Aide To McCarthy Says He Cut Photo But Denies Deceit’. Qua inhoud geven beiden ongeveer hetzelfde aan: Juliana was inderdaad degene die de foto had bewerkt, maar dit deed hij onder orders van zijn leidinggevenden en er was verder ook geen sprake van kwade bedoelingen.114 115 De zaak was hiermee dan ook in principe afgedaan. Het is echter vooral het proces naar dit moment toe dat invloed kan hebben gehad op de opinie van de lezers. 4.4 De memo van Hoover De onthulling van Hoovers memo door McCarthy brengt een heftige reactie teweeg. De Times meldt: ‘Secret F.B.I. Paper Used By M’Carthy Sets Off Dispute: Authenticity Put To Hoover – 111 W. Edwards, ‘Stevens Told: List McCarthy Charges – Mundt Hits Generalities In Testimony’, New York Times, 28 april 1954, 1. 112 W. Edwards, ‘Stevens OK’d Photo: Schine – Boss Of Army Ordered Pose, Private Reveals’, Chicago Tribune, 30 april 1954, 1. 113 W.H. Lawrence, ‘Schine Says Photo Was Stevens’ Idea; Grants It Was Cut’, New York Times, 30 april 1954, 1. 114 W. Edwards, ‘Mystery Ends In Photo Issue; Blame Fixed’, Chicago Tribune, 1 mei 1954, 11. 115 W.H. Lawrence, ‘Aide To McCarthy Says He Cut Photo But Denies Deceit’, New York Times, 1 mei 1954, 1.

Document Gave Warnings On Monmouth Security’. De eerste helft van het artikel gaat vooral over de discussie die ontstond omtrent de authenticiteit van het document. Over de inhoud zelf wordt nog weinig gezegd, omdat hier nog niets over bekend mocht worden gemaakt. Het enige wat er tot nu toe over te zeggen viel door de media was dat er gewaarschuwd werd voor veiligheidsrisico’s op Fort Monmouth, zoals de titel ook vermeldt. 116 In een column die op dezelfde dag verscheen (5 mei) wordt er kritiek geuit op de getrokken conclusies naar aanleiding van deze onthulling. Volgens de auteur zijn deze symbolisch voor het McCarthyisme: er wordt voorbijgegaan aan het principe van ‘onschuld tot het tegendeel is bewezen’. Een lijst van personen die een risico zouden vormen voor de activiteiten op Monmouth geeft geen garantie dat communistische spionage daar aan de orde van de dag is.117 “Senator McCarthy undoubtedly has the right of investigation, but he did not have, and does not have, the right to embark on public fishing expeditions of the type he indulged in at Monmouth.”118 In de Tribune wordt er meer geconcentreerd op de (mogelijke) inhoud van het document dat door McCarthy werd aangeleverd: ‘Bare FBI Warning To Army – Data Ignored On Radar Lab: Sen. McCarthy’. In het artikel wordt, in vergelijking met degene in de Times, veel meer geïmpliceerd dat de memo bewijst dat er sprake was van spionage op Monmouth. 119 “[The letter] was said to be of the nature of the famous FBI report on Harry Dexter White which aroused the nation last fall when Att. Gen. Brownell charged that former president Truman ignored evidence White was an espionage agent and kept him on his government post.”120 Dit is een volledig uit de lucht gegrepen vergelijking, aangezien er niets is losgelaten over de precieze inhoud van de brief en McCarthy zelf deze vergelijking ook niet trekt. Vanuit de redactie verschijnt er een dag later een column getiteld ‘How the Army Looked at Communists’. Hierin wordt het document niet expliciet genoemd, maar het is niet geheel toevallig dat dit stuk verschijnt met deze affaire op de achtergrond. Het bekritiseert het soepele beleid van het leger onder Roosevelt ten opzichte van communisten, “[because] it betrays a naivete and ignorance concerning the nature of the communist conspiracy”.121 Er kan hier een parallel worden met wat

116 W. H. Lawrence, ‘Secret F.B.I. Paper Used By M’Carthy Sets Off Dispute: Authenticity Put To Hoover – Document Gave Warnings On Monmouth Security’, New York Times, 5 mei 1954, 1. 117 ‘The Monmouth Story’, New York Times, 5 mei 1954, 30. 118 ‘Monmouth Story’, 30. 119 W. Edwards, ‘Bare FBI Warning To Army – Data Ignored On Radar Lab: Sen. McCarthy’, Chicago Tribune, 5 mei 1954, 1. 120 ‘Bare FBI Warning’, 12. 121 ‘How The Army Looked At Communists’, Chicago Tribune, 6 mei 1954, 16.

er op dat moment gaande is bij de Hearings, aangezien het daar ook gaat om een lakse of onverschillige houding ten opzichte van communisten binnen de krijgsmacht. Op dezelfde dag wordt er bericht over de getuigenis van Collier. De Tribune pakt uit: ‘Story Of Secret FBI Note! – Senator M’Carthy Shields Identity of Informant – Defies Pressure; Stand Approved by Mundt’. De Times kopt op de voorpagina: ‘M’Carthy, On Stand, Swears an Army Officer Gave Him Digest of Secret F.B.I. Data: Withholds Name – Mundt Sutained Refusal’. Hoewel de titel van de Tribune ietwat sensationeler aanvoelt is de inhoud ervan ongeveer hetzelfde. Wanneer er naar de tekst zelf wordt gekeken vallen er echter weer enkele verschillen op. De Tribune focust zich sterk op het feit dat de taal van het origineel en McCarthy’s versie nagenoeg gelijk is. “Originally called ‘phony’ by Army Counsel Joseph N.Welch, it emerged through testimony … as a three page condensation of a 15 page memorandum. Seven of the eight paragraphs in the McCarthy exhibit … were identical to the FBI memo.”122 Hiermee wordt dus expliciet aangegeven dat de brief van McCarthy voor het overgrote deel waarheidsgetrouw is. Wel wordt er bij gezegd dat Hoover had aangegeven nooit een dergelijke brief te hebben geschreven.123 In de Times worden de verschillen tussen de documenten meer aangestipt. Er wordt melding gedaan van het feit dat er sprake was van een evaluatie van elke persoon in McCarthy’s brief, terwijl dit in het origineel niet het geval is. Hoover had gezegd dat de F.B.I. nooit een dergelijke evaluatie zou geven in dit soort situaties.124 Dit laatste gegeven wordt niet vermeld in de Tribune. McCarthy’s weigering om de identiteit van zijn informant prijs te geven wordt door beide kranten gehonoreerd, aangezien hij hierin werd bijgevallen door de rest van het comité die acteren volgens de letter der wet.125 126 Op 7 mei, wanneer Brownell zijn uitspraak over de zaak heeft gedaan en McCarthy hierop reageert, wordt vooral McCarthy’s aanval op Trumans presidentiële decreet uitgemeten in de kranten. De Times kopt: ‘Challenges Rule: Asks to Join After Brownell Rules Against Publicity – McCarthy Defies Executive Rule’. Zijn kritiek op het presidentiële bevel van Truman wordt gezien als een openlijke aanval op het Witte Huis: “Senator Joseph R. McCarthy threw down the gauntlet today to President Eisenhower and the entire Executive Department.” 127 122 W. Edwards, ‘Story Of Secret FBI Note! – Senator M’Carthy Shields Identity of Informant – Defies Pressure; Stand Approved by Mundt’, Chicago Tribune, 6 mei 1954, 1. 123 ‘Story Of Secret FBI Note’, 2. 124 W.H. Lawrence, ‘M’Carthy, On Stand, Swears an Army Officer Gave Him Digest of Secret F.B.I. Data: Withholds Name – Mundt Sutained Refusal’, New York Times, 6 mei 1954, 1. 125 ‘Story Of Secret FBI Note’, 2. 126 ‘Secret F.B.I. Data’, 1. 127 W. H. Lawrence, ‘Challenges Rule: Asks to Join After Brownell Rules Against Publicity – McCarthy Defies Executive Rule’, New York Times, 7 mei 1954, 1.

Blijkbaar wil de Times aansturen op een tweespalt binnen de Republikeinse partij. Als Republikeinse krant wil de Tribune dit waarschijnlijk juist voorkomen, en beschrijft het voorval meer als een conflict tussen McCarthy en Brownell. Met de kop: ‘Brownell Balks M’Carthy – Truman Edict Forbids Using Secret FBI Data’ wordt de schuld zelfs impliciet bij de Attorney General gelegd, alsof deze M’Carthy opzettelijk hindert in zijn activiteiten.128 In een column op dezelfde dag wordt geprobeerd om het gevaar voor een tweedeling binnen de G.O.P. te nuanceren. Volgens de auteur zorgt de strijd tussen Stevens en McCarthy niet voor instabiliteit.129 Ook het communistische probleem wordt niet als oorzaak aangemerkt: “Republicans have always been united against the folly of the New Deal Democrats in inviting Communists in the government”.130 Hij zoekt de wortels van de tweestrijd onder de Republikeinen bij vicepresident Nixon. Deze had namelijk verklaard dat wanneer de Frankrijk de strijd in Indochina zou verliezen, er Amerikaanse troepen heen moesten worden gestuurd om de strijd voort te zetten. De auteur meent dat er weinig Republikeinen hierop zitten te wachten, en dat dit kan zorgen voor het ontstaan van twee kampen binnen de partij. McCarthy blijft hierin dus buiten schot.131 Door beide kranten wordt de affaire rond de memo van Hoover dus verschillend geïnterpreteerd. De Times ziet het als een poging van McCarthy om via onduidelijke bewijzen en insinuaties te wijzen op communistische infiltratie binnen het leger. Gedurende het proces werd er door de krant veel geconcentreerd op het feit of de brief authentiek was of niet, en werd de mogelijke inhoud ervan niet veel uit de doeken gedaan. Dit laatste was ook nauwelijks mogelijk omdat de informatie dus niet bekend mocht worden gemaakt. Ten slotte werd er ook nog gehint naar het ontstaan van een strijd tussen McCarthy en Eisenhower. De hele kwestie kon dus goed uitgebuit worden door het anti-McCarthykamp. De Tribune wist door middel van kundig geformuleerde krantenkoppen McCarthy’s fouten enigszins te maskeren. Het was wel moeilijker om hem helemaal vrijuit te kunnen laten gaan in vergelijking met de eerdere controverse rond de foto. Men probeert McCarthy’s rol binnen de tweestrijd die was ontstaan onder de Republikeinen nog weg te nemen, maar gaat voorbij aan het feit dat de senator de presidentiële macht in twijfel trok. Het begint steeds meer te dagen dat hoe langer de Hearings voortduren, hoe heter het onder McCarthy’s voeten wordt.

128 129 130 131

W. Edwards, ‘Brownell Balks M’Carthy – Truman Edict Forbids Using Secret FBI Data’, Chicago Tribune, 7 mei 1954, 1. ‘Who’s Splitting The Republican Party?’, Chicago Tribune, 7 mei 1954, 16. ‘Republican Party’, 16. Ibidem, 16.

4.5 De zaak-Frederick Fisher

De berichtgeving omtrent deze kwestie laat waarschijnlijk het grootste contrast zien tussen de twee kranten. De Tribune schrijft: ‘McCarthy Accuses Welch Aid of Link to ‘Arm of Red Party’ – Assails ‘Baiting of Cohn for Hours’ in Quiz’. De focus ligt dus op de discutabele beschuldiging van McCarthy en niet op de verdediging van Welch. Er wordt met een kritische toon beschreven hoe Cohn uit de tent werd gelokt door Welch: “Welch had spent several hours badgering Cohn, interrupting his answers, using the weapon of sarcasm to imply that Cohn’s testimony was impossible to believe.”132 Daaropvolgend worden McCarthy’s uitspraken ten opzichte van Fisher uitgebreid geciteerd, met het verweer van Welch er kort tussen. Het moment dat wordt gezien als de ‘emotionele climax’ van de Hearings komt er in de Tribune vrij bekaaid vanaf. Er wordt vooral weer een podium aan McCarthy gegund om een matig gefundeerde beschuldiging uit te delen aan een persoon die niets met de Hearings te maken heeft.133 De Tribune beschrijft de reactie van het aanwezige publiek koeltjes: “About half of the spectators applauded Welch”.134 Kijkend naar de Times zien we een heel ander beeld van deze gebeurtenis. Daar wordt het emotionele betoog van Welch groots uit de doeken gedaan, compleet met een afbeelding van een huilende Welch: ‘Exchange Bitter – Counsel Is Near Tears as Crowd Applauds Him at Finish’. In tegenstelling tot de Tribune wordt er gesproken van een groot applaus van het publiek, en een “violent, unforseen attack” 135 van de kant van McCarthy. Volgens de krant leidt deze confrontatie ook weer af van het eigenlijke onderwerp van discussie van de Hearings.136 De volgende dag verschijnt er een bericht in de Times over de publieke reactie op het optreden van Welch en McCarthy. Eerstgenoemde ontving 1400 brieven en telegrammen, waarvan er per negatief bericht zestien positieve waren. Het kamp-McCarthy meldde 1000 ontvangen berichten, en in een steekproef van 25 brieven was er slechts één met een negatieve houding.137 Het blijkt dus dat tot dan toe deze confrontatie niet heel veel effect heeft gehad op de steun van zijn trouwe aanhang.

132 W. Edwards, ‘McCarthy Accuses Welch Aid of Link to ‘Arm of Red Party’ – Assails ‘Baiting of Cohn for Hours’ in Quiz’, Chicago Tribune, 10 juni 1954, 6. 133 ‘McCarthy Accuses Welch Aid’, 6. 134 Ibidem, 6. 135 W.H. Lawrence, ‘Exchange Bitter – Counsel Is Near Tears as Crowd Applauds Him at Finish’, New York Times, 10 juni 1954, 1. 136 ‘Exchange Bitter’, 1. 137 W. Edwards, ‘Inquiry Ends In M’Carthy, Army Dispute – Senator Tells Plan for More Probes’, Chicago Tribune, 18 juni 1954, 1.

4.6 De impact op de publieke opinie

De confrontatie tussen Welch en McCarthy vond plaats in de laatste week van de Hearings, dus is het langzaamaan tijd om de balans op te maken en te onderzoeken wat er in de twee kranten werd bericht na afloop van de Hearings. Op 18 juni meldt de Tribune: ‘Inquiry Ends In M’Carthy, Army Dispute – Senator Tells Plan for More Probes’. Volgens hen is er geen beslissing gevallen: “Thus ended the investigation of a historic battle in which neither side weakened.”138 In de Times is men van mening dat de Hearings geen duidelijke uitkomst hebben; van zowel de aanklacht van McCarthy als die van het leger is de onderste steen nog niet boven. Wel wordt voorspeld dat de Hearings zullen zorgen voor een keldering van McCarthy’s populariteit.139 Is dit ook daadwerkelijk het geval? Om dit vast te stellen biedt de Gallup Poll uitkomst. Al sinds de jaren dertig peilen zij op regelmatige basis de mening van de Amerikaanse bevolking over een breed scala aan onderwerpen, waaronder de houding ten opzichte van McCarthy. De volgende tabel toont de steun voor de senator vanaf januari tot en met augustus: Tabel 4.1140 15-01-54

15-03-54

04-04-54

24-05-54

09-06-54

27-06-54

23-08-54

Favorable (%)

Unfavorable(%)

No Opinion (%)

Het ziet er dus naar uit dat de Army-McCarthy Hearings, volgens deze peiling althans, weinig negatieve invloed hadden op de publieke opinie van de Amerikaanse burger. Aan het eind van de rit is de mening negatief, maar de daling van McCarthy’s populariteit zette zich al in voordat de Hearings begonnen. Het startpunt hiervan ligt in de periode januari tot maart, waarin zowel het verhoor van Zwicker als de uitzending van Murrow plaatsvonden. Opvallend hierbij is vooral dat er een daling van veertien procent optreedt onder de neutrale groep, die zich voor een aanzienlijk deel voegen bij de ontevredenen. McCarthy’s populariteit blijft flink dalen tot de

138 ‘Inquiry Ends’, 1. 139 ‘The Hearings End, New York Times, 18 juni 1954, 22. 140 ‘Gallup-Metadata – College of Urban & Public Affairs’, www.upa.pdx.edu/IMS/currentprojects/TAHv3/.../Gallup_McCarthy.xls [25-05-2015].

Army-McCarthy Hearings, waar er enige stagnatie optreedt. De balans is echter wel al in het nadeel van de senator, en dit wordt ook niet meer goedgemaakt. Er kan dus worden vastgesteld dat de Hearings niet zorgden voor een plotseling omslagpunt onder de algemene Amerikaanse publieke opinie. Dit was een proces dat zich al enkele weken ervoor had ingezet. Aan welke groep binnen de Amerikaanse samenleving kan McCarthy’s populariteitsdaling worden toegeschreven? De meest waarschijnlijke zijn aanhangers van zijn eigen partij, aangezien zijn acties steeds tegen de borst ging stuiten van de gematigde vleugel van de Republikeinen. Hieronder de resultaten van de Gallup Poll die enkel onder Republikeinse stemmers werd gehouden: Tabel 4.2

141

15-01-54

15-03-54

24-05-54

09-06-54

23-08-54

Favorable (%)

Unfavorable (%)

No Opinion (%)

De daling van de populariteit van McCarthy onder Republikeinen loopt redelijk parallel met de algemene verslechtering van imago. Helaas heeft deze peiling minder meetpunten dan degene hiervoor, maar het is opvallend dat in iets meer dan een half jaar bijna de helft van de Republikeinse achterban negatief staat ten opzichte van McCarthy. Deze ‘overstappers’ kunnen waarschijnlijk worden geschaard onder de gematigde Republikeinen. We zijn nu inmiddels bij het punt aanbeland waar de rol van de Army-McCarthy Hearings binnen de teloorgang van McCarthy kunnen vaststellen. Dit zal in de conclusie verder worden uitgeweid.

141 ‘Gallup-Metadata – College of Urban & Public Affairs’, www.upa.pdx.edu/IMS/currentprojects/TAHv3/.../Gallup_McCarthy.xls [25-05-2015].

Voor senator Joseph McCarthy was 1954 een rampjaar van jewelste. Na drie vette jaren van grote publiciteit én populariteit ging het in een tijdsbestek van een half jaar helemaal mis. Na een analyse van de belangrijkste momenten binnen deze periode kan worden geconcludeerd dat het verhoor van Zwicker de eerste grote fout van de senator was. Het feit dat McCarthy een gedecoreerd en gerespecteerd generaal op dergelijke manier aanviel zorgde voor ophef zowel onder voor- als tegenstanders. Zelfs in de conservatieve Tribune kwam deze actie hem op zware kritiek te staan. Het bleek dat de strijd tegen het communisme onder deze groep onvoorwaardelijk wordt gesteund, totdat de integriteit van ‘heldhaftige’ Amerikanen in het geding kwam. Verder zorgde dit verhoor ervoor dat McCarthy lijnrecht tegenover het leger kwam te staan, zijn machtigste tegenstander tot dan toe. Waar hij het eerder vooral opnam tegen relatief anonieme overheidsmedewerkers, kreeg hij nu te maken met een van de grootste overheidsorganen die de Verenigde Staten rijk is. Bovendien roerde op de achtergrond het Witte Huis zich, met president Eisenhower voorop. Zij zouden veel beter in staat kunnen zijn om McCarthy’s zwaktes bloot te leggen in vergelijking met de eerdere beklaagden. Het verhoor van Zwicker vormde weer een belangrijk onderdeel van Edward Murrows aanval op McCarthy enkele weken later. De significantie van Murrows uitzending is dat het het Amerikaanse publiek voor het eerst liet kennismaken met de negatieve aspecten van McCarthy en zijn ‘isme’. Dit deed Murrow op een kundige en journalistiek verantwoorde wijze, maar toch kwam het zeer indrukwekkend over door middel van het slimme gebruik van beeldfragmenten. Hiervoor was men afhankelijk van de geschreven media voor een professionele opinie over de senator. Deze waren echter in staat hun eigen interpretatie van de gang van zaken weer te geven. Dat dit zorgde voor een gepolariseerd beeld van de senator valt terug te zien in de media-analyse van deze scriptie, waarin selectiviteit en subtiele verdraaiing van de feiten hoogtij vieren. Murrows uitzending ad echter de kracht van het beeld met zich mee, dat op zichzelf niet kon liegen naar de kijker. Dat de populariteit van McCarthy ook begon te dalen in dezelfde periode dat dit programma op de Amerikaanse televisies verscheen is dan ook niet geheel toevallig. Bovendien bevestigde McCarthy’s reactie op dit programma ook deels wat hem werd aangeschreven in de uitzending.

De eerste grote controverse tijdens de Army-McCarthy Hearings sleepte gelijk tijdenlang voort, zonder een duidelijke winnaar. Het was vooral een enorm juridisch getouwtrek met onduidelijke insinuaties over en weer. Zowel het leger als McCarthy maakte geen beste beurt tijdens de affaire rond de foto van Stevens en Schine: de bewering van Welch dat de foto opzettelijk bewerkt was hield geen stand en McCarthy heeft een aantal dagen in de verdediging gezeten vanwege mogelijk onrechtmatig handelen. Ook haalde het gekibbel rond de foto de aandacht weg van hetgeen er eigenlijk besproken moest worden. Dit zette de toon voor de rest van de Hearings. De commotie rond de memo van Hoover was een duidelijkere nederlaag voor McCarthy, omdat hij dit keer een stuk bewijs wilde aandragen met een wel heel dubieuze achtergrond. Ten eerste verweet hij Stevens te weten van het bestaan ervan, terwijl het document nergens in de archieven van het leger te vinden was. Verder beweerde hij dat zijn brief een één-op-één kopie was van die van Hoover, terwijl uiteindelijk bleek dat er aanpassingen waren gedaan aan het document die niet terugkwamen in het origineel. Bovendien bleek dat de informatie die in de memo stond helemaal niet openbaar gemaakt mocht worden vanwege een presidentieel decreet van Truman. Toen dit bekend werd aan McCarthy beschimpte hij dit openlijk en tastte daarmee de autoriteit van het Witte Huis aan. Deze affaire zorgde dus voor zowel imagoschade bij het publiek als een naderend politiek conflict. De aanval op Frederick Fisher was een moment waarop McCarthy publiekelijk door het stof ging. De onterechte en ongefundeerde beschuldiging zorgde voor een zeer verhit debat tussen Welch en de senator, waarin laatstgenoemde duidelijk het onderspit delfde. Het is symbolisch voor de negatieve kanten van McCarthy’s methodes: iemand brandmerken als ‘communist’ of ‘verrader’ zonder daar ook maar enige vorm van hardnekkig bewijs bij aan te voeren. De emotionele uitbarsting van Welch maakte enorme indruk, getuige het applaus dat hij ontving van de aanwezigen in de zaal. Wat vooral van belang is is dat een dergelijke dramatische opvoering veel meer indruk maakt op de gemiddelde persoon dan bijvoorbeeld een slepend juridisch gevecht rond een simpele foto. Dit brengt ons bij de uiteindelijke beantwoording van de vraag die ik mij voor deze scriptie heb gesteld: in hoeverre spelen de Army-McCarthy Hearings een rol in de val van McCarthy? Wat met zekerheid gezegd kan worden is dat zij niet als enige verantwoordelijk zijn voor zijn ondergang. Daarvoor zouden de gebeurtenissen vooraf enorm teniet gedaan worden. Het is beter om de achtergrond van de val van McCarthy te bezien als een proces dat zich inzet 40

vanaf het verhoor van Zwicker en duurt tot het einde van de Hearings. Binnen deze periode stapelt McCarthy fout na fout op, en komt vanuit zowel de politiek als de media zwaar onder vuur te liggen. Waar deze twee groepen vrij angstig waren het gevecht aan te gaan met de senator, hadden zij nu in feite genoeg materiaal liggen om een front tegen McCarthy te creëren. Waarschijnlijk de belangrijkste doelgroep die moest worden gemobiliseerd tegen McCarthy waren de gematigde Republikeinen. De harde kern zou waarschijnlijk nooit overtuigd kunnen worden van de negatieve kanten van het McCarthyisme, zoals blijkt uit de berichtgeving in de Tribune. Vrijwel alles wat voor en tijdens de Hearings gebeurde werd bericht op dusdanige wijze dat het McCarthy niet te veel zou schaden. In het geval van de uitzending van Murrow werd het zelfs simpelweg genegeerd. Aan de andere kant hoefden de liberale Democraten ook niet overtuigd te worden, zoals bleek uit de constante kritiek die McCarthy kreeg vanuit de

Times. Kijkend naar de peilingen indertijd valt te zien dat de gematigde Republikeinen zich al meer begonnen af te zetten tegen McCarthy na het verhoor van Zwicker en de uitzending van Murrow. Tijdens de Hearings bleef de grootte van het pro- en anti-McCarthykamp relatief stabiel. De functie van de Hearings was dan waarschijnlijk dat het een soort bevestiging was voor de ‘zwevende kiezer’ dat McCarthy slechts een demagoog was die een bom probeerde te leggen onder het politieke bestel door middel van wilde, ongefundeerde beschuldigingen. Ook de televisie speelt hierin een belangrijke rol: doordat men een eigen oordeel kon vellen over de gang van zaken gedurende de Hearings, kon McCarthy zich niet langer verschuilen achter zijn bevriende media. Het bleek dat de senator wanneer de camera’s draaiden niet zo likeable was zoals hij leek op papier. De pure inhoud van de Hearings was uiteindelijk niet heel belangrijk. De manier waarop gesproken en gedebatteerd werd zal voor de ‘average Joe’ waarschijnlijk vrij verwarrend zijn geweest, aangezien er veel gebruik wordt gemaakt van juridisch jargon. Daarnaast waren de zaken die besproken werden waren vrij complex van aard. Uiteindelijk kwam het er dus op neer wie het meest sympathiek overkwam, en hier legde McCarthy het behoorlijk af tegen zijn tegenstanders. Zijn harde aanvallen op bijvoorbeeld de veel kalmere en aimabele Stevens, zijn vele onderbrekingen van tegenstanders en wilde beschuldigingen zouden hem uiteindelijk de das om doen. Waren het verhoor van Zwicker en de uitzending van Murrow de eerste grote klappen voor McCarthy, dan waren de Army-McCarthy Hearings de final K.O.. Wanneer de hele carrière van McCarthy in ogenschouw genomen wordt, kan er een patroon worden ontwaard dat vaker te zien valt bij politici aan de extremere zijden van het politieke 41

spectrum. In een periode van onzekerheid, zoals de tweede Red Scare van de jaren vijftig, kunnen zij met een verhaal dat de onzekerheden van een deel van de bevolking bevestigt een flinke poot aan de grond krijgen. Nadat zij voldoende steun hebben verkregen zijn zij in staat een machtspositie te verkrijgen binnen het politieke bestel. McCarthy had het geluk dat hij al senator was en dus al een stevige basis in bezit had. Nadat deze machtspositie is verworven, kan de ideologie in de praktijk worden gebracht, in het geval van McCarthy door middel van het voorzitterschap van het Subcommittee. Dit verloopt dan een bepaalde periode nog goed, totdat de uitwerking ervan dermate extreem wordt dat er een tegenreactie moet komen vanuit de gevestigde orde. Dit loopt vervolgens uit op een confrontatie (de Army-McCarthy Hearings), waaruit blijkt dat de politieke boodschap van de extremist op slechte en onjuiste fundamenten berust. Hierop wordt het â&#x20AC;&#x2DC;middenkampâ&#x20AC;&#x2122; van hem weggedreven, waardoor de strijd uiteindelijk in zijn nadeel wordt beslist. Uiteindelijk kan een extremist of demagoog alleen bestaan bij de gratie van een grote groep trouwe en goedgelovige aanhangers, en wanneer dit verdwijnt vervalt gelijk zijn politieke waarde. McCarthy zal dan ook vooral herinnerd blijven als een fanatiekeling, en niet als heldhaftige Amerikaanse kruisvaarder tegen het communisme.

MonografieĂŤn Bayley, E., Joe McCarthy and the Press (New York 1981). Ceplair, L., Anti-Communism in Twentieth-Century America: A Critical History (Santa Barbara 2011). Cohn, R., McCarthy (New York 1968). Cook, F. J., The Nightmare Decade: The Life and Times of Joe McCarthy (New York 1971). Fried, R.M., Men Against McCarthy (New York 1976). Griffith, R., The Politics of Fear: Joseph R. McCarthy and the Senate (Lexington 1970). Halberstam, D., The Powers that Be (Londen 1979). Oshinsky, D., A Conspiracy So Immense: The World of Joe McCarthy (New York 1983). Reeves, T.C., The Life and Times of Joe McCarthy: A Biography (New York 1982). Rovere, R., Senator Joe McCarthy (New York 1959). Shogan, R., No Sense of Decency: The Army-McCarthy Hearings (Chicago 2009). Streitmatter, R., Mightier than the Sword: How the News Media Have Shaped American History (Boulder 1997). Theoharis, A., Seeds of Repression: Harry S. Truman and the Origins of McCarthyism (Chicago 1971). Thomas, L., When Even Angels Wept. The Senator Joseph McCarthy Affair. A Story Without a Hero (New York 1973).

Krantenartikelen Albert, J.E., ‘Murrow vs. McCarthy’, Chicago Tribune, 14 maart 1954. Edwards, W., ‘Sen. McCarthy Ousts Brass at Army Quiz: Charges Cover-Up of Commies’, Chicago Tribune, 19 februari 1954. Edwards, W., ‘Probe New Army Red Case: Bare Blasts At General By McCarthy’, Chicago Tribune, 23 februari 1954. Edwards, W., ‘Stevens Told: List McCarthy Charges – Mundt Hits Generalities In Testimony’, New York Times, 28 april 1954. Edwards, W., ‘Stevens OK’d Photo: Schine – Boss Of Army Ordered Pose, Private Reveals’, Chicago Tribune, 30 april 1954. Edwards, W., ‘Mystery Ends In Photo Issue; Blame Fixed’, Chicago Tribune, 1 mei 1954. Edwards, W., ‘Bare FBI Warning To Army – Data Ignored On Radar Lab: Sen. McCarthy’, Chicago Tribune, 5 mei 1954. Edwards, W.,‘Story Of Secret FBI Note! – Senator M’Carthy Shields Identity of Informant – Defies Pressure; Stand Approved by Mundt’, Chicago Tribune, 6 mei 1954. Edwards, W., ‘McCarthy Accuses Welch Aid of Link to ‘Arm of Red Party’ – Assails ‘Baiting of Cohn for Hours’ in Quiz’, Chicago Tribune, 10 juni 1954. Edwards, W., ‘Inquiry Ends In M’Carthy, Army Dispute – Senator Tells Plan for More Probes’, Chicago Tribune, 18 juni 1954. Gould, J., ‘Television in Review: Murrow vs. McCarthy’, New York Times, 11 maart 1954. Lawrence, W.H., ‘Army Charges a ‘Doctored’ Picture Was Submitted By M’Carthy’s Side; Cohn, In Wrangle, Admits It Was Cut’, New York Times, 28 april 1954. Lawrence, W.H., ‘Schine Says Photo Was Stevens’ Idea; Grants It Was Cut’, New York Times, 30 april 1954. Lawrence, W.H., ‘Aide To McCarthy Says He Cut Photo But Denies Deceit’, New York Times, 1 mei 1954.

Lawrence, W.H., ‘Secret F.B.I. Paper Used By M’Carthy Sets Off Dispute: Authenticity Put To Hoover – Document Gave Warnings On Monmouth Security’, New York Times, 5 mei 1954. Lawrence, W.H., ‘M’Carthy, On Stand, Swears an Army Officer Gave Him Digest of Secret F.B.I. Data: Withholds Name – Mundt Sutained Refusal’, New York Times, 6 mei 1954. Lawrence, W.H., ‘Challenges Rule: Asks to Join After Brownell Rules Against Publicity – McCarthy Defies Executive Rule’, New York Times, 7 mei 1954. Lawrence, W.H., ‘Exchange Bitter – Counsel Is Near Tears as Crowd Applauds Him at Finish’, New York Times, 10 juni 1954. Parker, M.D. ‘Murrow vs. McCarthy’, Chicago Tribune, 14 maart 1954. ‘205 Reds On Job In State Dept., McCarthy Charges’, Chicago Tribune, 10 februari 1950. ‘Dig Out Reds In State Dept., Truman Asked – McCarthy Vows a Cleanup Fight’, Chicago Tribune, 12 februari 1950. ‘How The Army Looked At Communists’, Chicago Tribune, 6 mei 1954. ‘McCarthy and Stevens’, Chicago Tribune, 27 februari 1954. ‘McCarthy And The H-Bomb’, New York Times, 8 april 1954. ‘McCarthy and Zwicker’, Chicago Tribune, 25 februari 1954. ‘McCarthy Insists Truman Oust Reds: 57 Communists Are Still on Job at State Department Despite Loyalty List, Senator Says’, New York Times, 12 februari 1950. ‘McCarthy Replies to Television Attack: Hints Reds Delayed U.S. H-Bomb Work’, Chicago Tribune, 7 april 1954. ‘Mr. McCarthy’s Campaign’, New York Times, 22 februari 1950. ‘Murrow Is Favored In Reaction To Talk’, New York Times, 8 april 1954. ‘The Hearings End, New York Times, 18 juni 1954. ‘The Real Issue’, New York Times, 23 februari 1954. ‘The Monmouth Story’, New York Times, 5 mei 1954. 45

‘Truman Is Against Reds – In Russia’, Chicago Tribune, 24 februari 1950. ‘Zwicker A Vet Of D-Day; Won Many Medals’, Chicago Tribune, 23 februari 1954.

Congressional Hearings

Communist Infiltration in the Army: Hearings Before The Permanent Subcommittee on Investigations of the Committee On Government Operations 18-02-1954, ProQuest Congressional Publications.

Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 7 27-04-1954, ProQuest Congressional Publications. Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 12 29-04-1954, ProQuest Congressional Publications. Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 14 30-04-1954, ProQuest Congressional Publications. Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 18 04-05-1954, ProQuest Congressional Publications. Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 19 05-05-1954, ProQuest Congressional Publications. Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 20 05-05-1954, ProQuest Congressional Publications. Special Senate Investigation on Charges and Countercharges Involving: Secretary of the Army Robert T. Stevens, John G. Adams, H. Struve Hensel and Senator Joe McCarthy, Roy M. Cohn and Francis P. Carr. Part 21 06-05-1954, ProQuest Congressional Publications.

Internetbronnen ‘Sen. McCarthy covers the microphones with his hands while having a whispered discussion with his chief counsel Roy Cohn during a committee hearing, April 26, 1954’, http://www.findingdulcinea.com/news/on-this-day/March-April-08/On-this-Day--ArmyMcCarthy-Hearings-First-Televised [27-05-2015]. ‘Edward R. Murrow Takes On Joseph McCarthy. Full https://www.youtube.com/watch?v=-YOIueFbG4g [10-11-2014].

See

Now

Episode’,

‘Gallup-Metadata – College of Urban & Public Affairs’, www.upa.pdx.edu/IMS/currentprojects/TAHv3/.../Gallup_McCarthy.xls [25-05-2015]. ‘4-29-1954 Pvt. G. David Schine testifies before the Senate Investigations Subcommittee April 29’, http://mundt.dsu.edu/senate-years/red-scare.aspx [20-04-2015]. ‘Joseph Welch examines doctored photo during McCarthy Hearings, April 27, 1954’, http://www.alamy.com/stock-photo-joseph-welch-examines-doctored-photo-during-mccarthyhearings-april-50022227.html [20-04-2015].

AUTEURSRECHT