Graaff_Joost

1

met exclusieve interviews van:

Gideon Kiefer Afreux Party Harders Piet Parra Brecht Evens

Free!

34

23 typografisch artikel | 44

Experimentele pagina |

extra’s

4

13

CHT.BE EUMNA232 01 03 WW.MUS LF - 03 OND ZE T 1U - W 19 U TO DE MUSEA DE AV N VA IN EA OPENATIS) TE KOOP 15 MUS J. GR € 6 (-19 TICKETS

4

interviews Gideon Kiefer | En de gespleten persoonlijkheid van Ief Claessen

13 Afreux | Iron Maiden, Hot Marijke en een lelijke appelsien 27 Party Harders | Work hard, party hard 34 Piet Parra | Janssen Pieter 39 Brecht Evens

39

27

4 | Graaff

Gideon Kiefer

En de gespleten persoonlijkheid van Ief Claessen Interview & foto’s Joost Beernaert Afbeeldingen Galerij S&H De Buck Vandaag ontmoet ik Gideon Kiefer, een freelance illustrator die tekeningen maakt voor kranten en magazines zoals de Humo, De Standaard...

Denkende dat ik een uit OekraĂŻne uitgeweken mysterieuze man ging ontmoeten, bel ik aan bij het huis van Gideon Kiefer.

Tot mijn verbazing doet een vriendelijke, ietwat schuchtere Limburger de deur open.

Wat heb je gestudeerd?

Vrije grafiek op de koninklijke academie voor schone kunsten te Antwerpen.

Graaff | 5

Waarom Vrije Grafiek?

Het lag het dichtst bij tekenen aan. Vandaar denk ik dat ik die richting gekozen heb. Ik heb ook ooit van mijn tante leren etsen toen ik 12 jaar was. Misschien dat ik daardoor ook beïnvloed werd. Het is zeker nooit een bewuste keuze geweest om een graficus te worden.

Was het een evidente keuze om na je humaniora vrije grafiek te gaan doen?

Neen, eerst Ritz gedaan voor 1 jaartje regie. Dat viel zo tegen, ik wou tekenen.

Waarom dan toch Regie gekozen?

Ik heb vroeger stripverhalen getekend, dus geen zo’n vreemde stap, veel regisseurs hebben jeugdstrips getekend. Achteraf heb ik ook veel storyboards gedaan als job.

Het ligt allemaal dicht bij elkaar en als striptekenaar ben je een beetje regisseur.

Maar het was veel te technisch, sprak mij echt niet aan, dus ja terug naar de academie.

“Als die muur volhangt, ben ik een contente mens.”

Geen spijt dat je geen illustratie hebt gevolgd?

Neen, integendeel. Eerder spijt dat ik geen Schilderen heb gevolgd. Ik moet persoonlijk zeggen de herinnering aan mijn richting was ook niet doorslaggevend voor de rest van mijn carrière. Tegen het einde van het laatste jaar van de academie heb ik pas besloten dat ik iets anders moest gaan doen.

Volgend jaar ging ik immers afstuderen en moest ik werk vinden. Ik ben ook omgeslagen van stijl, ik was bijvoorbeeld heel abstract bezig met litho. Ik wist totaal niet wat gaan doen.

Er was een zwart gat die op mij af kwam. Ik heb jaren in de horeca gewerkt tot ik geld begon te verdienen als tekenaar.

Ik ben meteen gaan solliciteren bij kranten. Ik ben begonnen bij De Morgen, ik had 1 tekeningetje gemaakt en kreeg daar 1500 frank voor. Ik weet dat ik dacht bij het ophangen van dat tekeningetje aan de muur: “Als die muur volhangt ben ik een contente mens.” Ja,daar kun je niet van leven. Het is een harde strijd geweest, moet ik zeggen.

Heb je van kinds af aan getekend?

Ja, ik heb altijd getekend, vanaf ik wist dat ik een potlood kon vasthouden. Mijn tante was de kunstenares in de familie die actief bezig was, die ook grafiek deed en een heel atelier thuis had staan met persen, zuurbaden en alles. Je kon daar alles doen. Ik heb daar dan op mijn 12e enkele etsen gemaakt, een tijdje geëtst. Ik heb gewoon mijn humaniora gedaan, geen kunsthumaniora dus heb ik daarmee moeten stoppen. Het nam te veel tijd in beslag, thuis kon ik dat niet doen en mijn tante woonde 40 km van thuis.

6 | Graaff

Zit er soms een politieke, morele boodschap in je werk?

Neen, ik doe wel enkele cartoons met een boodschap maar dat is slechts 1 klant. Ik doe voornamelijk illustraties. Dat is wat ik het liefste doe.

Illustreer je dan iets op basis van wat er in het artikel staat?

Niet per se wat er in staat, maar wat het mij van beeld oproept als ik mijn onderwerp krijg. Ik ga meestal het artikel ook niet lezen tenzij het idee echt niet komt of het heel moeilijk is van thematiek. Meestal hoop ik dat de titel mooi is, als de titel veel zegt, kan er een mooie interactie zijn met de tekening.

Nooit beperkt geweest door klant, opdrachtgever?

Zelden of nooit ‘afgeketst’ geweest. Wat je daar vroeg van politieke boodschap, bij beelden dat ik gebruik sluipt er af en toe wel eens een mening in dat je erin kan steken. Bij die gasten waarvoor ik die cartoons maak is het soms zo dat er een mening tegen hen werkt die ze zelf niet willen verkondigen dus kan het zijn dat ze een nieuwe tekening gaan vragen. Ik ben geen cartoonist zoals Zak of...

Tamelijk vlotte medewerking met je opdrachtgevers bij de kranten en magazines?

Ja, eigenlijk wel. Ik kan daar niet over klagen, ondanks ik nooit een vast contract afgesloten heb.

Maar ze blijven je wel vast aanhouden?

Neen, je verliest er en er komen er bij, beetje afhankelijk bij magazines van de art director. Als die jou OK vindt, dan zal die jou vragen maar als die ontslagen wordt en er komt een ander... Dat gebeurt af en toe een keer dat ik een klant verlies omdat er een art director verandert of een baas, beleid. Ik heb heel lang voor De Tijd gewerkt die werd dan opgekocht door Van Thillo(De Persgroep NV) die De Morgen ook heeft opgekocht. Ook voor De Morgen gewerkt en sinds dat Van Thillo daar zit is het afgelopen. Ik hoor van De Tijd nog

af en toe iets van, maar heel weinig. Van De Morgen is het al heel lang geleden. De Morgen en De Tijd gebruiken nu bijvoorbeeld bijna geen tekenaars meer. Qua illustratoren is het in Vlaanderen en zeker in kranten zeer pover gesteld tegenover vroeger. De Morgen stond, toen ik begon, vol met tekenaars. Er was een jeugdbijlage met 10 illustratoren in.

De laatste 5 jaar is dat volledig achteruit gegaan. Nu zijn er ook nog foto’s genomen door Stephan Vanfleteren, maar ze nemen nu meestal zelfs van die standaard databankfoto’s, stockfoto’s.

Graaff | 7

Hoe ben je terechtgekomen bij de magazines en kranten of evidente keuze geweest?

Ja, je hebt niet veel keuze als je begint te illustreren, ofwel doe je reclame: Ik heb dat wel een paar keer gedaan maar niet echt gaan solliciteren bij reclamebureaus want daar ben je veel beperkter, het is meer bandwerk. Het moet zo zijn, er moet een mannetje op staan en een zonnetje... Maar je verdient daar wel beter bij. Als je wilt geld verdienen moet je bij reclamebureaus zijn. Zo van die roughs en storyboards dat betaalt goed maar het is bandwerk, het is niet plezant als je graag tekent. Dan blijft er niet veel over en ga je op zoek naar kranten en tijdschriften. Je schrijft die aan om eens langs te gaan.

Veel afgewezen geweest?

Als je er 10 uitstuurt dan zitten er 10 bij die nee zeggen, de volgende keer kunnen er 2 bij zitten die ja zeggen... Ik moet eerlijk zeggen dat ik eigenlijk nooit heel vaak gesolliciteerd heb omdat ik zorgde dat ik altijd een back-up had van de horeca. Uiteindelijk heb ik de horeca kunnen vervangen door 8 | Graaff

lesgeven maar mijn back-up is gebleven. Dat doe ik al een 7 tal jaren aan de academie van Hove, deeltijds kunstonderwijs. Zo kan ik ook een keer nee zeggen tegen een opdracht. Niet alle opdrachten zijn even plezant of even interessant. Na een tijd als je dat blijft volhouden, komen ze je wel vragen. Je begint te voelen dat ze je wel zien of dat ze je wel ooit gezien hebben. Er zijn nu mensen die mij contacteren of ik die hen contacteer.

Dat snijdt langs 2 kanten maar je moet wel volhouden. Dat is een goeie zaak dat je moet volhouden. De meeste haken af en dat is wel fijn want dan blijven er minder over.(lacht)

Je kan dus niet enkel en alleen van illustratie leven?

Pas op dat zou ik niet echt willen, illustreren op zich is niet mijn studie geweest, ik heb het ook niet gekozen. Ik wou eigenlijk romantische kunstenaar worden, zoals iedereen denk ik die daar binnenstapt op de academie die schilderen of beeldhouwen doet die denken allemaal: we gaan hier even kunstenaar worden. Dat is het hetgeen ik het meest van al zou willen. Het illustreren is een plezant ding om te doen in afwachting dat dit misschien ooit komt, ik weet het niet. Ik

werk wel al voor galerijen en zo maar om daar van te leven...

Ik had ergens gelezen dat je van Oekraïne afkomstig bent?

Neen, ik ben van Limburg.(lacht) Je hebt waarschijnlijk mijn blog gelezen.

Die blog was eigenlijk een grap, die biografie was een grap en die is ondertussen ook verwijderd wegens opmerkingen van enkele mensen.

Vandaar dat ik van Gideon iets mysterieus wou maken. Mocht Gideon autonoom kunnen werken, zal Ief stilletjes aan gaan stoppen denk ik, die gaat met pensioen gaan(lacht).

Hoe kom je tot inspiratie, tot een werk?

Stijl wordt voor een groot deel bepaald door hetgeen ze me betalen. Bij die klant krijg ik dat, bij andere klant krijg ik dat...

Soms heb ik zin om een keer iets totaal anders te doen. Het is niet echt dat ik zeg voor die maak ik dit en voor de andere maak ik alleen maar dat en voor de komende jaren doe ik alleen maar dat...

Dat evalueert binnen die klanten ook continu. Als ik ergens iets zie en ik word geïnspireerd door een stijl, probeer ik dat altijd ook een keer uit. Zo van die doet dat op die manier...

Leerkrachten beïnvloeden je bijvoorbeeld ook, onbewust doe je dat. Ik ben bijvoorbeeld een keer naar een tentoonstelling geweest van een leerkracht van mij en dan zag ik eindelijk wat

“De meeste haken af en dat is wel fijn want dan blijven er minder over.”

Ik heb gezien dat je 2 blogs hebt, één onder de naam Gideon Kiefer en één onder de naam Ief Claessen?

Ja, Ief Claessen is mijn echte naam en Gideon Kiefer is mijn alias. Ik heb 2 verschillende stijlen: Gideon Kiefer maakt illustraties die in mijn ogen kunstwerkjes zijn en autonoom werk en Ief illustreert ‘poppetjes’. Kiefer bestaat nog maar een goed jaartje en ik wou een stijlbreuk hebben met mijn voorgaande tekeningen. Ik wou die associatie niet maken.

die maakte, normaal gezien tonen ze dat niet.

Toen dacht ik van ‘aah’ dat is wat hij wil. Dat moet ik onthouden.(lacht)Vanaf toen begon ik heel geometrisch te werken. Dat heeft sowieso een invloed. Ik merk ook als ik zelf les geef dat ik zelf ook een invloed heb gegeven. Je kan daar niet onderuit. Bij de jury liet ik een klasgenoot van mij komen en toen ik vroeg: “Wat vind je daar nu eigenlijk van?”

“Dat is precies allemaal van de René...” René was de leerkracht van ons. Dat was het doorgeven van dezelfde stijl en je doet dat onbewust, je begint zelf te letten op bepaalde dingen en waarschijnlijk zullen zij dat ook doen. Je eigen stijl verandert toch nog met de tijd. Die kan op een week tijd volledig omslaan als je dat echt zou willen. Je moet maar een boek tegenkomen van een grafische vormgever en van ‘fuck’: dit kan ook en je gaat dat ook een keer proberen. Er blijft altijd wel iets hangen en daar is niks mis mee om een keer te samplen. Je sampelt en uiteindelijk hou je over wat je het Graaff | 9

meest aanspreekt, of je dumpt het toch weer allemaal. Maar het levert altijd iets nieuws op. Net zoals in de muziek.

Vind je het dan niet angstaanjagend mocht je geen stijl hebben om je mee te identificeren? Van jou is dat dan nu weer wel...

Je zou verschieten van wat ik ook gemaakt heb. Ik heb er heel lang over gedaan om hetgeen te maken wat ik nu doe, wat Gideon Kiefer doet, zal ik zeggen want dat is wat ik nu voor een eind ga doen. Maar ik heb ook lang ‘poppetjes’ getekend met zwarte, klare lijnen en inkleuren. Dat heb ik ook gedaan.

Eigenlijk is het een voordeel dat je je zowat kan inleven in stijlen en kunt aanpassen van stijl want als je maar alleen beperkt bent tot een eigen stijl... Als die stijl aanslaat is het goed, als het niet aanslaat dan zit je daar met je eigen stijl hé!

10 | Graaff

Met welke materialen werk je het liefst en waarom?

Dat verschilt van tijd tot tijd en waar ik mee bezig ben.

Momenteel werk ik graag met oude materialen: potlood, waterverf, papier. Ik heb altijd op computer gekleurd, dat doe ik nog altijd hoor, zaken afwerken met computer. Ik heb nooit puur met de computer gewerkt. Ik kan bijvoorbeeld geen illustrator, ik heb altijd photoshop gebruikt. Ik heb altijd zaken geschetst ingescand en ingekleurd met photoshop. Ze hebben mij altijd gezegd; je moet leren werken met illustrator, dat is een goed tekenprogramma, vectorieel en al die zever... trekken en buigen van lijnen is niet mijn manier van tekenen.

Dat is die vrije grafieker, denk ik, die er nog in zit, die daar niet tegen kan. Ik probeer nu nog zo weinig mogelijk met de computer in te kleuren. Ik heb een paar klanten die mij wekelijks van alles vragen en die hebben een stijl waar ik met de computer inkleuringen doe. Maar zelfs daar ga ik zo ver dat ik begin dingen te verven en in te scannen om gewoon dat als textuur te gebruiken en ik wil daar beetje vanaf geraken

dat er te veel geïllustreerd wordt via de computer. Het begint allemaal hetzelfde aan het worden. Allemaal van die nickelodeonshit...

“Allemaal van die nickelodeonshit...”

Gebruik je soms nog grafiektechnieken zoals etsen, houtsneden voor illustraties?

Neen, daar moet je ten eerste al een atelier voor hebben en na vier jaar vrije grafiek kwam ik er ook achter dat het niks voor mij was. Het enigste goeie daar aan was dat ik echt leerde tekenen, dat wel. Maar die afstand tussen resultaat en uw actie is altijd een hele keuken van chemie en drukpersen, dat interesseerde mij uiteindelijk niet. Daarom dat ik zeg dat het mij spijt dat ik geen Schilderen heb gevolgd. Rechtstreeks op doek... Maar dan was ik waarschijnlijk ergens anders terechtgekomen, had ik nooit geïllustreerd... Dan zat ik nu op café te werken waarschijnlijk.(lacht)

In je tekeningen werk je vaak met taal, die zinnetjes en dergelijke die je er bij zet.

Vind je dat belangrijk dat er iets bijstaat ter verduidelijking?

Soms is dat gewoon de titel van het werk dat ik er in verwerk of soms is dat een idee dat ik op kom tijdens het maken van die tekening. Of van ‘tiens’ zou er daar geen teksten over bestaan, dan zoek ik dat op en probeer ik daar in te

gisteren stond die tekening in de krant...Dan weten ze het al niet meer. Mensen kijken heel slecht.

Soms zijn het ook ‘stream of consciousness-teksten’, -zinnetjes dat ik er in zet. Zeker in vrij werk maakt dat mij niet uit wat ik daar in schrijf. Soms ga ik echt ‘googlen’ naar teksten. Ik moest eens tekeningen maken rond het juridische dan ging ik juridische teksten gaan opzoeken, van die Latijnse teksten. Zelf verstond ik er ook niets van. Ik ben echt gaan kijken of ik niet de verkeerde vervoegingen had overgeschreven.(lacht) Ik moest ooit voor De Tijd een cartoon maken, dan was iemand in die cartoon De Tijd aan het lezen, in die Tijd stond er een tekst en die had ik ondersteboven geschreven en daar stond op: “Allen die zich de moeite getroost hebben om de krant om te draaien die hebben precies niets beter te doen...” of zoiets had ik geschreven.

Of ik moest voor iets een photoshopbewerking maken, iemand met een standje op het Sfinxfestival. Ik moest op een foto van een lege Sfinxweide volk zetten.

Ik heb daar dan wat tentjes in geplakt en ik had er dan zo een paar in hun bloten gezet en zo is die naar de klant geweest. Ik wist dat die dat sowieso niet gingen zien.

Disney doet dat ook naar het schijnt. Bijvoorbeeld bij De Reddertjes, als die meeuw naar beneden duikt, dan vliegen ze voorbij gebouwen en als je die in slowmotion afspeelt staat er daar een vrouw haar in haar bloten te douchen.

“Dan zat ik nu op café te werken waarschijnlijk.” verwerken. Het kan ook gebruikt worden als een soort van evenwicht in de tekening, dat er bijvoorbeeld een hoek openblijft waardoor ik het gevoel heb dat die tekening niet mooi staat en door daar bijvoorbeeld een grafisch element in te steken gaat dat in evenwicht komen. Het is ook de bedoeling dat de mensen kijken, er zijn bijvoorbeeld ook hele fijne dingen in mijn werk. Ik wil wel geen fijnschilder of -tekenaar zijn want dat is totaal mijn ding niet maar desondanks zijn er zaken heel fijn uitgewerkt.

Dat is misschien gekomen omdat ik altijd voor kranten en tijdschriften werk dat ik merk dat de mensen eigenlijk niet kijken. Ze zien dat wel maar als je dat de dag daarna vraagt,

Graaff | 11

Wat zou je nog willen bereiken?

Ik wil eigenlijk gewoon in de kunst verder gaan, ik zal een tijdlang illustreren, ik ga mij daar geen illusies over maken.

Als ik het ooit kan laten vallen dan zal ik dit wel doen. Pas op, ik blijf in het illustreren wel verder zoeken naar nieuwe dingen. Ik vind het nog altijd boeiend genoeg om te blijven doen. Het is niet dat ik erop zit te wachten om niet meer te illustreren. Dat is zeker niet het geval. Ik merk wel dat ik recent op een punt ben gekomen dat ik dat kan plaatsen en relativeren. Vroeger vond ik dat heel cool om te doen. Nu begin ik zowat het een beetje gewoon te worden. Die kick verdwijnt een beetje, het wordt een job... In de media word je eigenlijk niet zo goed betaald, er zijn er bij die goed betalen, maar de meeste betalen eigenlijk niet zo goed. Je komt er uiteindelijk toch achter dat je dat ook voor het geld moet gaan doen. Anders kun je tenslotte niet leven. Je moet je kinderen onderhouden, je moet keuzes maken. Je moet geld verdienen dus je gaat bijvoorbeeld vlugger gaan werken. Je zegt zo van ja ik krijg daar maar zoveel voor ik wil daar maar zo lang aan werken. Je begint zo automatisch een systeem aan het opbouwen. In het begin kreeg ik voor die tekening in De Morgen 1500 frank en ik heb daar 12 uur aan gewerkt. Zo merk je dat het wegwerp is. Alles wat ik digitaal heb gemaakt

12 | Graaff

staat op een harde schijf of op een dvd gebrand. Maar dat is nergens, dat is niet fysiek aanwezig, ook niet in mijn huis; ik heb hier geen prints van liggen. Die krant bestaat ook niet meer want die is al lang de vuilbak in gegooid. Dat is wel confronterend en nogal fataal. Het is nog anders dat je een boek uitbrengt denk ik. Een boek verdwijnt ooit ook wel. Voor de eeuwigheid moeten we het sowieso al niet doen. Als je 10 uur werkt aan een tekening en de volgende dag staat het erin, je krijgt daar weinig geld voor en de dag daar na is het weg.

Niemand ziet het nog.

Maar zelfs dan nog is het nog altijd plezant om te doen.

Bijvoorbeeld de Humo vind ik nog altijd cool om te doen. De Nederlands kranten zijn ook heel plezant om te doen ondanks dat in BelgiĂŤ niemand ooit die krant ziet. Dat is ook weer een vreemd gegeven. Dan denken ze dat er daar een tekening in staat van een OekraĂŻner die niet bestaat(lacht).

Dank u wel voor het interview.

Graag gedaan!

Iron Maiden, Hot Marijke en een lelijke appelsien Een kijkje in de wereld van Afreux.

Interview Jozefien Meelberghs Foto’s Joost Beernaert

Wat hebben jullie gestudeerd?

Gerard (G): Ik heb eerst een jaar op het Sint-Lucas in Gent gezeten, maar om illustratieve vormgeving te kunnen doen moest je eerst twee jaar grafische vormgeving doen. Daar had ik geen zin in dus in mijn tweede jaar ben ik dan maar teruggekeerd naar Antwerpen waar ik ben afgestudeerd aan het SintLucas.

Bert (B): Ik heb grafische vormgeving gevolgd aan het HIGRO in Gent.

Vandaag bezoek ik Afreux, een Antwerps collectief dat al grafisch en illustratief werk leverde voor onder meer Radio Modern, La fille d’o en The Hickey Underworld. Een beetje onzeker druk ik op de deurbel, een netjes geklede jongeman (die later Bert blijkt te zijn) doet open en leidt me naar een binnenplaats waar een met mos begroeide trap staat. “Ga al maar naar boven, ik kom meteen met de koffie.” Wat zekerder van mijn stuk ga ik naar boven waar ik begroet wordt door Gerard en Tobias. Gerard en Bert komen bij me zitten terwijl Tobias doorwerkt, wat volgt is een geanimeerd gesprek over vroeger en nu.

Graaff | 13

En wat vonden jullie van die opleidingen?

G: Het was nog vlak voor de overschakeling naar het bachelormaster systeem en die school was een enorme rommelhoop, maar dat vond ik wel goed. Je kon er je eigen ding doen.

B: Het HIGRO was op creatief vlak niets waard, maar technisch was het echt wel een heel goede school.

Wanneer hebben jullie besloten om samen een bedrijf op te richten?

G: (denkt na) Een vijftal jaar geleden.

B: Net na mijn tweede sollicitatie! (algemene hilariteit) G: Vlak na mijn zevende kutjob!...Het is eigenlijk gewoon zo’n beetje vanzelf gekomen, en het werkt nog steeds, of het begint eindelijk goed te werken.

Waar hebben jullie elkaar dan leren kennen?

Werken jullie samen aan opdrachten?

G: Die mannen heb ik héél lang geleden leren kennen.

Tobias (T): (vanachter zijn computer)’Oept straat!’

G: (lachend) Ja, ‘oept straat’ ! Wij zijn opgegroeid in dezelfde buurt en zijn al heel lang bevriend.

G: Grote wel, kleine niet. Dat doen we meestal apart.

14 | Graaff

Hoe beslissen jullie wie welke opdracht uitwerkt?

G: Dat wordt niet echt beslist, het gebeurt zo’n beetje organisch. Soms wordt er echt verdeeld en meestal wijst het zichzelf uit wie wat doet...vreemd

genoeg.

Veel van jullie werk heeft een progressief politieke ondertoon, jullie werken ook vaak samen met actiegroepen.Staan jullie misschien bekend als de linkse rakkers van de grafische wereld?

G: Ik weet niet of wij zo bekend staan. Wij nemen wel nooit reclame opdrachten aan. We proberen zo min mogelijk te doen waar we niet achter staan. Dat is wel een luxe, en het lukt tegenwoordig beter dan in het begin.

Maar neen, ik denk niet dat wij bekend staan als de mannen op de barricades in de grafische wereld...ik denk trouwens niet dat wij bekend staan in de grafische wereld. (gelach)

Het valt me ook op dat jullie met groene materialen werken, hoe ver gaan jullie daarin?

G: Met groene materialen werken, dat is een beetje dubbel. We werken met groene stroom, dat is al iets. We hebben ook een vaste drukker, een ecologische, in de zin dat hij geen alcoholhoudende inkten gebruikt. Ook werken we veel op 100% natuurlijk papier en wanneer

we hier zelf drukken gebeurt dat met waterinkt, maar langs de andere kant gebeurt dat soms ook met solventtinten.

Het is niet zo dat we geen bijdrage leveren aan de vervuiling, maar het is ook onmogelijk om dat niet te doen. Bij mijn weten bestaat er nog steeds geen ecologische manier om bijvoorbeeld vinylstickers te drukken. We proberen er zoveel mogelijk op te letten maar het kan natuurlijk altijd nog beter.

Is uit dat bewustzijn ook jullie kledingproject ‘Affaires’ gegroeid? Wat houdt het precies in?

G: Aha, dat is wat je daar ziet hangen (wijst naar een volgestouwd rek kleding achter Bert). We hadden een tijd geleden het plan om tweedehandskledij in grote hoeveelheden op te kopen bij een kledingsorteerbedrijf, die dan te bedrukken en te verkopen. Onze best

“Wij hebben elkaar leren kennen 'oept straat!”

verkopende items waren die met de blikken carapils erop, om de één of andere reden hebben wij een fascinatie voor carapils. We hebben dat een tijdje volgehouden, maar er kroop zoveel tijd in dat we om het te doen slagen enkel met Affaires bezig zouden moeten zijn geweest. Geleidelijk aan is het overschaduwd geraakt door ons andere werk. Het idee is niet voor altijd van de baan maar een heropstarting zie ik toch niet in de nabije toekomst.

Daarnet zei je dat jullie zeefdrukken, gebruiken jullie ook andere drukprocédés?

G: We hebben hier een lithopers staan die nog nooit gebruikt is, omdat hij zo arbeidsintensief is, en sinds kort ook twee stencilprinters. Drukken doen we wel bijna enkel voor anderen, zelden voor onszelf.

Graaff | 15

“Ik doen et liefste tiekene!”

Waarom?

G: Er kruipt redelijk veel tijd en geld in.

We komen er niet aan toe, dat is typisch, onze website is ook al een jaar niet meer geupdated. We zijn de hele tijd bezig met achter klanten aan te lopen en dan schiet er niet veel tijd meer over voor onszelf. We hebben gewoon het geluk dat we over het algemeen leuke klanten hebben. Het is dus niet zo dat we de gefrustreerde grafische vormgevers zijn die niet aan hun ding toekomen.

16 | Graaff

stijl opdringen, wat dat betreft zijn wij nogal flexibel. Ik denk wel dat er klanten bij ons komen omdat ze op zoek zijn naar een bepaalde stijl, maar je hebt er ook af en toe die gewoon droog grafisch werk willen zoals een ander bureau dat ook zou kunnen.

Jullie werken dan waarschijnlijk vaak met mensen die jullie al kennen?

En hebben julie buiten Afreux nog tijd voor iets anders?

G: We hebben af en toe wel eens ééndagsklanten, maar de meesten blijven steeds terugkomen of zijn bekenden.

G: (lachend) Het nachtleven!

B: Wij hebben eigenlijk een gewone 9 to 5 job, maar dan een beetje verschoven, van 6 tot 10.

G: Dat loopt natuurlijk af en toe wel uit, maar de lange nachten zijn er grotendeels uit.

Wat doen jullie het liefst, het strakkere grafische werk of meer het illustratieve?

G: ‘Ik doen et liefste tiekene...me veel kleurkes!’

B: Maar eigenlijk is dat niet relevant, de meeste jobs vragen toch om een bepaalde aanpak. Ik denk dat de meeste keuzes logische keuzes zijn.

G: Ja, je kan niet aan elke klant je eigen

Wat inspireert jullie op dit moment in de grafische wereld? Waar kijken jullie naar?

B: Wij kijken eigenlijk bitterweinig naar de buitenwereld. (gelach) G: Wij zijn de grafische kluizenaars!

“Wij zijn de grafische kluizenaars.”

Wij, of ik toch, weten helemaal niet wat er zich afspeelt in de grafische wereld, het is eigenlijk echt heel erg. We zouden kunnen zeggen dat we onder de indruk waren van het boek van Stephan Sagmeister, maar in feite ben ik veel meer onder de indruk van tekenaars en schilders, of vreemde rituelen en dat soort dingen...en Iron Maiden!

B: Ja, ik was heel erg onder de indruk van Metallica!

G: Haha, inderdaad, ik denk dat we eerder onze mosterd halen buiten de grafische wereld.

B: Wat ook heel belangrijk is voor ons is de geschiedenis, wat er vroeger allemaal gedaan is. Want je kan niets nieuws meer doen, alles is al eens gedaan.

G: Ik denk dat het voor mij als illustrator zeker interessanter is om te kijken naar vroeger, zoals de jaren 20, toen de fotografie nog niet zo alomtegenwoordig was.

B: Dat was vakmanschap, daar heb ik echt veel respect voor!

G: Vroeger was een goede illustrator zoals een goede schoenmaker, hij deed gewoon zijn werk en hij deed dat goed.

Van 9 to 5 zat hij achter zijn bureautje te tekenen voor eender welke klant.

Tegenwoordig is heel veel illustratie verwoven geraakt met kunst en er wordt enorm op stijl gehamerd, terwijl vroeger, werd er in academies net gefocust op vier à zes jaar geen eigen

stijl hebben en daarna kon je dat nog wel uitzoeken.

B: Zoals die ene quote:”Dat begint naar kunst te ruiken!”.

G: Ja, Peter Vos, een Nederlandse illustrator, die heeft nog zo les gehad! (imiteert Nederlands accent) “Dat begint al op kunst te gelijken meneer Vos, dat houdt u maar voor na school!” (barsten in lachen uit)

Hebben jullie soms heimwee naar vroeger, de tijd van het vakmanschap en het handwerk?

G: Bwah ja...altijd een beetje.

B: Wij hebben vroeger natuurlijk nooit echt meegemaakt.

G: Maar ja, je moet ook niet te hypokriet doen natuurlijk, heimwee naar vroeger, de tijd voor de computer, toen alles op film gemonteerd moest worden, neen danku! Het is eerder een gedeelde heimwee naar vroeger.

B: Het blijft een prachtig ding, het internet!

Met Wie zouden jullie eens graag willen werken?

B: (naar Gerard gericht) Wij hebben het daar al over gehad hé?

G: Ach ja, onze droomklanten.

B: Daar hebben we eens een algemene vergadering over gehouden, een echte.

We hadden een hele dag gereserveerd

om onze situatie, onze toekomst en ons verleden, te bespreken. Dat was zo afgesproken toen we Afreux opstartten, we zouden na drie jaar eens evalueren of we, waar we mee bezig waren wel tof vonden. We hebben toen besloten dat we ons er nog steeds goed bij voelden en ons geangageerd voor nog twee jaar. Eén van onze droomklanten was toen Dries Van Nooten.

G: Ja, waarom was dat ook al weer?

B: Omdat hij waanzinnig veel budget heeft voor drukwerk! En we wilden...

G: Iron Maiden!

Hebben jullie ook nog dromen over dingen die jullie nog willen doen?

B: We hebben toen ook de ambitie uitgesproken om een magazine op poten te zetten, of in ieder geval om er aan mee te werken. Dat komt voort uit een, naar onze mening, tekort aan kritische media in België, of beter de hele wereld. Die zouden we daarin een plaats willen geven. Zelf een uitgeverij maken, daar hebben we ook al een een plan rond gehad.

G: Niet alleen om onze dingen uit te geven maar vooral van vrienden en kennissen of onbekenden die goede dingen maken. Hen een platvorm kunnen bieden zou leuk zijn.

B: Zo kunnen we ook een groot deel van de productie in eigen huis doen en zijn we niet afhankelijk van al de beslommeringen van leveranciers.

G: Ah, en ik weet nog iets wat we moeten doen, een tatoeagestudio Graaff | 17

uitbouwen! Grafisch werk en tatoeages, dat zou echt geweldig zijn. En kan er iemand van jullie tatoeëren?

G: Ik heb ooit een héél lelijke appelsien getatoeëerd. (algemene hilariteit) Neen dus, maar alles kan je leren hé. (gaat verder over zijn dromen) Ik zou ook graag meer platenhoezen mogen doen, met meer budget daarvoor.

B: Ja, zo van die Rolling Stones covers, met kapvormen (ook stansmes genoemd, hiermee wordt een ontwerp dat qua vorm van de standaardvormen afwijkt uitgeponst)!

G: (luidop dromend) Vreemde kapvormen en ingezette ritsen.

B: Jaja en met waanzinnige budgetten!

Hoe belangrijk zijn die budgetten echt voor jullie?

B: Wel, je bent altijd een beetje slaaf van je budget. In de eerste plaats van je klant, maar in de tweede plaats van diens budget. Het leukste is, en dat gebeurt ook wel, wanneer iemand daar nier naar kijkt en gewoon doet wat hij of zij wil doen en dan zorgt dat het maar lukt.

G: Vaak zit er veel meer in een ontwerp maar moet je er afbreuk aan doen omdat je niet dat dure papier kan nemen, of die vreemde kapvorm, of die negende kleur inkt erop zetten.

B: Wat we kunnen doen is zoals Sagmeister ook gedaan heeft, gewoon een sabbatjaar reserveren voor alleen werk dat we zelf willen doen en dat niet persé tegen een prijs. Gewoon bijna gratis werken. Een reserve opbouwen zodat we quasi een jaar kunnen dichtgaan.

En is dat momenteel haalbaar?

G: (nog voor ik mijn vraag volledig gesteld heb) Nee! We zijn nog maar net met onze neus boven het water uit.

18 | Graaff

“Wij hebben schrik van vrouwen... op professioneel vlak hé!”

Hoe deden jullie dat dan in het begin?

G: Euhm...eten uit de container gewoon. (ze lachen) T: (nog steeds druk bezig) Ja dat is echt, eten uit de container halen en bijwerken. Dat hebben wij eigenlijk nog lang gedaan. (grappend)

T: (voegt zich bij het gesprek) Je kan dit inderdaad zien als een luxe, en dat is het ook, maar na verloop van tijd begin je jezelf daarop te richten. Ondertussen is dit voor ons de standaard geworden.

Hebben jullie dan nooit zin gehad om ermee te stoppen?

Jullie zitten hier trouwens op een heel leuke locatie en al die opgezette dieren en vreemde spullen zijn echt geweldig.

G: Ik denk dat ieder van ons wel eens zin gehad heeft om er de brui aan te geven, maar op dit moment zitten we in een comfortabele positie.

B: Dankje, maar ons vorige atelier, dat was echt heel cool.

G: Bert en Tobias hadden het gevonden met als eerste idee erin te wonen. Er had

een oud koppel gewoond dat gewoon verdwenen was. Al hun spullen lage er nog toen wij er introkken. Wanneer we de koelkast opentrokken lagen er nog Raiders in in plaats van Twixen. De man die er gewoond had was één of andere ‘rommelmarkt gast’, nu nog hebben wij hier heel veel rommel staan uit dat oude atelier. Onze eerste opdrachten hingen helemaal aan elkaar van dingen die we daar gevonden hadden.

B: (komt aanzetten met een boekje) Dit zijn fotos van toen. Het was daar super klein, geen verwarming, wij dronken thee uit oude bokalen, hoe ‘graaf ’ was Graaff | 19

dat!

G: Een stagair heeft dit boekje voor ons gemaakt als deel van zijn stageopdracht.

B: Onze beste stagair ooit, nooit geëvenaard.

Hebben jullie er veel gehad?

B: Toch wel een paar, maar we zijn daar mee gestopt.

G: Vijf ? Zes? Sjoerd, Gino, Thomas, Volcom,...

We hebben ook een voorkeur voor Nederlandse stagairs, die zijn altijd beter.

En ook altijd mannen zie ik?

B: Ja, wij hebben schrik van vrouwen.

G: ...Op professioneel vlak hé! (hij gaat door met bladeren) Kijk dat waren de eerste ontmoetingen van de

tekenklup (toont een foto van een man met een blik carapils op zijn hoofd), goede foto!

De tekenklup?

G:Een nevenactiviteit, we zijn gewoon een groepje vrienden dat op verschillende plaatsen gaat tekenen. We zijn bijvoorbeeld naar de eroticabeurs geweest.

Nu je over erotica begint, jullie hebben nog voor La fille d’o gewerkt, hoe was dat?

G: Ik weet niet om de één of andere reden zijn wij zeer gewild in de erotische branche, we doen ook de layout voor een erotisch polaroid magazine, TicKL.

Joke Van Leeuwen Simon Allemeersch Toon Tellegen en Nicolas Delalieux Benjamin Verdonck Mosselen de Klup Tuning People Maskesmachine de Figuranten Special Choir Ultra Eczema Cakehouse Commisar Hjuller and Mama Bear Chris Straetling Raonbashi Frank F. Castelyns George W Meyers Frans Van Praet Sigtryggur Berg Sigmarsson Goele de Bruyn Pak Lieven Segers Pigs in the Ground Michèle Matyn Leslie keffer Guy Rombouts Coorz & C. Spencer Yeh Nadia Naveau Confetti Tina Schott Lisa Jeannin Ward Van Grimbergen Kontra Nick Hullegie Michiel & Menno Vandevelde Gert Dupont en Jozef Wouters Eric Thielemans en Peter Jacquemin Volxkeuken (Follow the Sound) 8-bit Music Kapitein Winokio Gijs Gieskes meer info op Eisbär www.scheldapen.be Frau Holle/FirestARTter Nele Van den Broeck info@scheldapen.be Qui Sickboy Three Second Kiss Jules Krekel Bulbul, …

20 | Graaff

Seks en grafische vormgeving!

G: Waarom niet, we hebben ook een boek voor Hot Marijke gemaakt. De deal was dat we het boek wel wilden doen, zolang we haar maar niet hoefden te zien.

Blij dat jullie voor mij wel wat tijd wilden vrijmaken.

G: Geen probleem!

Mustseeshows for 2010

Graaff | 21

macs... they never crash...

Loved and adored by graphic designers over the whole world.

http://www.apple.com Copyright Š 2010 Apple Inc. Alle rechten voorbehouden.

My mac broke down last week...

...so I

can use all the

help get .

I

Work Hard Party Hard De ideale combinatie volgens 2SHY & RVO (Party Harders) Interview Vanhoutte Pieter Foto’s Daniel Rivero Baralt

The Party Harders, sommigen kennen hen misschien al van hun stomende DJ-sets op Dour, Pukkelpop, 10 days off, of I love techno... Het mag echter ook geweten worden dat dit feestcollectief ook over een sterke grafische vleugel bezit. Ze ontwerpen affiches voor enkele van de hipste party’s van het moment. Hun actiegebied omvat nu vooral Wallonië en Frankrijk, maar ook in Vlaanderen groeit hun bekendheid (wat je deze festivalzomer al goed kon zien). Voor Graaff magazine gingen we twee leden van Party Harders bezoeken in hun uitvalsbasis te Luik, vlakbij het nieuwe station van Liège Guillemins. The Party Harders, sommigen kennen hen misschien al van hun stomende DJ-sets op Dour, Pukkelpop, 10 days off, of I love techno... Het mag echter ook geweten worden dat dit feestcollectief ook over een sterke grafische vleugel bezit. Ze ontwerpen affiches voor enkele van de hipste party’s van het moment. Hun actiegebied omvat nu vooral Wallonië en Frankrijk, maar ook in Vlaanderen groeit hun bekendheid (wat je deze festivalzomer al goed kon zien). Voor Graaff magazine gingen we twee leden van Party Harders bezoeken in hun uitvalsbasis te Luik, vlakbij het nieuwe station van Liège Guillemins.

Graaff | 27

GRAAFF: Jullie werken niet altijd onder de naam Party Harders. Hoe zit dat nu precies met die andere collectieven?

“We zijn wat te oud geworden om nog te moeten lopen voor de politie.”

2SHY: De naam Party Harders wordt enkel gebruikt als het gaat over de feesten die we organiseren. Party Harders bestaat uit zowel grafische vormgevers als Dj’s. Ik en RVO zijn grafische vormgevers, SPIT (Thomas) tekent soms iets voor ons en verder heb je nog drie Djs. Onder de naam Party Harders organiseren we onze eigen fuiven. Dat doen we in Luik, maar ook in andere steden in België en in Frankrijk. Ik geloof dat we ook al eens wat gedaan hebben in de Make Up Club in Gent. Party Harders omvat dus alles wat met die feesten te maken heeft: organisatie, promotie,... Onder de naam V.O.D. (Veterans Of Disorder) maken we dingen die wat meer met kunst te maken hebben. Die naam hadden we eens gebruikt voor een expositie en die is dan blijven hangen.

28 | Graaff

GRAAFF: Bestaan Party Harders en V.O.D. dan uit dezelfde leden?

2SHY: Neen, maar die zijn wel grotendeels hetzelfde. Bij V.O.D. hebben we natuurlijk geen Dj’s. V.O.D. bestaat uit RVO, SPIT, Mon Colonel en ik. Normaal zou Mon Colonel hier nu ook geweest zijn maar hij zit momenteel in Parijs. Alleen RVO, Mon Colonel en ik zitten zowel bij V.O.D. als bij Party Harders.

Onder de naam V.O.D. houden we ons met verschillende zaken bezig: tekeningen, zeefdrukken, installaties, graffiti stages,...

GRAAFF: Hoe hebben jullie elkaar eigenlijk leren kennen?

GRAAFF: Waar komt de naam ERS dan vandaan?

2SHY: Vroeger, ongeveer tien jaar geleden hadden we een graffiticollectief hier in Luik dat ERS heette. Dat bestond uit wat nu V.O.D. is en nog drie anderen. Ongeveer drie jaar geleden zijn we wat opgesplitst en zitten we hier nu met vijf leden van ERS bij Party Harders en V.O.D.

2SHY: Daar zit eigenlijk niet echt een betekenis achter. het stond eigenlijk voor ieder woord waar ERS aan hing: wanderERS, winnERS, en dan nu party hardERS.

GRAAFF: Hebben jullie een diploma in de grafische vormgeving?

RVO: Ik wel, maar niet iedereen hier. Mon Colonel is een architect, SPIT heeft een diploma lassen...

2SHY Ik heb voor letterschilder gestudeerd in Parijs. Daar leerde ik vitrines en dergelijke beschilderen. Ik woon eigenlijk nog maar negen jaar in Luik. Ik ben opgegroeid in een voorstad van Parijs. Ik ben de enige binnen Party Harders en V.O.D. die niet in Luik geboren en getogen is.

“Ik ben nu over de dertig, ik doe mijn ding en dat is het zo'n beetje.�

Graaff | 29

GRAAFF: Wanneer zijn jullie begonnen met graffiti en doen jullie dat nog vaak?

RVO: Ik denk dat dat van mij en 2SHY ongeveer op hetzelfde moment was. In 1992 toen we ongeveer 15-17 jaar waren denk ik.

2SHY: Nu spuiten we niet zoveel graffiti meer als vroeger en zéér, zéér zelden illegaal.

RVO: We zijn wat te oud geworden om nog te moeten lopen voor de politie...

GRAAFF: Welke graffiti artiesten zijn een inspiratiebron voor jullie?

RVO: Dat zijn vooral graffitikunstenaars van tussen de jaren 70 en 80. Het is vooral de New Yorkse “old school” graffiti waarin we in geïnteresseerd zijn zoals van Blade of Rise. Maar evengoed ook sommige graffitikunstenaars uit Parijs

30 | Graaff

GRAAFF: Zijn jullie nog altijd wat vertrouwd met het graffiti wereldje hier in België?

2SHY: We kennen nog wel hier en daar wat, maar daar zijn we nu niet zo veel meer mee bezig. Ik ben nu over de dertig.

Ik doe mijn ding en dat is het zo’n beetje. Als je jong bent dan kijk je meer naar wat anderen doen. Dan ben je zeer gemotiveerd om te weten te komen hoe alles in elkaar zit en hoe alles in zijn werk gaat. Je probeert op die manier een beetje je eigen ding te vinden.

RVO: In het begin kopieer je wat, maar na een tijd begin je een eigen stijl te ontwikkelen. Men begint dan meer en meer accenten te verleggen en zo komt men aan een eigen stijl, maar dat kost tijd.

“Ons werk zit vol met verwijzingen naar graffiti.”

“We werken niet voor iemand, we werken voor onszelf.”

GRAAFF: Heeft jullie achtergrond in de graffiti jullie dan veel geholpen op de weg naar het grafisch werk dat jullie nu maken?

RVO: Ja natuurlijk. Het is een beetje dezelfde reflex als bij graffiti.

2SHY: Als we nu op een stuk papier, de computer of op een muur werken, het is hetzelfde automatisme. Ons werk zit dan ook vol met verwijzingen naar graffiti. Mensen moeten niet denken dat een stijl zoals die van ons of die van So-Me (ontwerper bij EDbanger) helemaal nieuw is. We gebruiken heel veel dat uit de graffiti afkomstig is. We zijn er allemaal mee opgegroeid. We hebben die zaken gewoon wat getransformeerd naar ons eigen stijl en naar één voor het jaar 2009, maar alles is uit onze jonge graffiti jaren afkomstig. Het is alleen wat grafischer gemaakt. Ik beklaag de jaren dat ik graffiti deed niet, want dat waren de mooiste van mijn leven.

RVO: Nu zijn we eenmaal op een leeftijd gekomen waarop we moeten beginnen werken. We hebben nu ook veel werk waardoor we niet veel tijd hebben voor graffiti. Zo’n ongebonden leventje als dat van toen konden we toch niet blijven lijden.

GRAAFF: Wat hebben jullie gedaan om werk te vinden?

RVO: Wij hebben een groot deel van ons werk te danken door te werken op verschillende vlakken. Door het organiseren van fuiven, maken van T-shirts,... Zo’n zaken trekken de aandacht van mensen en zo groeide onze bekendheid. Nu zijn we bijvoorbeeld opnieuw bezig met een serie T-shirts die we willen uitbrengen omdat er daar nogal veel vraag naar is. Zo zie je dat we eigenlijk een beetje onze eigen opdrachtgever zijn. We werken niet voor iemand, we werken voor onszelf.

In het begin is het goed om voor iemand te werken, om bij te leren, maar na een tijdje is het beter om er helemaal zelf voor te gaan denk ik.

2SHY: Wat ook nog handig is bij die affiches voor feesten is dat iedereen die post op blogs en op myspace. Mensen die dan naar die feesten gaan of die affiches zien vragen zich dan af wie dat gemaakt heeft en leren op die manier ons kennen.

Graaff | 31

GRAAFF: Nemen jullie dan ook opdrachten aan van anderen of ontwerpen jullie enkel binnen het kader van Party Harders?

RVO: Ja, ik doe bijvoorbeeld de vormgeving van Forma.T, dat is een Waalse organisator van elektrofuiven en 2SHY doet vormgeving voor Paris Social Club. Die twee organisaties plannen bijna maandelijks evenementen en op die manier worden we eigenlijk betaald als gewone mensen.

GRAAFF:Hoe beginnen jullie aan een affiche?

2SHY: Ik begin meestal rechtstreeks in illustrator. Vooral nu we een pen tablet gebruiken. Vroeger maakte ik meestal eerst een heleboel schetsen voor ik op de computer begon te werken. Het schetsen is nu soms nog handig als het om het vinden van ideeĂŤn gaat, maar nu verlaten we al snel dat stadium. Het gaat gewoon veel sneller om meteen op de computer te beginnen en het is makkelijk corrigeerbaar.

32 | Graaff

GRAAFF: Hebben jullie een taakverdeling van wie wat doet voor een affiche.

RVO: Het gebeurt zeer zelden dat ik en 2SHY aan hetzelfde werken. Meestal hebben we onze eigen projecten. Als er iets van personages of andere tekeningen in een affiche staan dan komen die wel meestal van SPIT. Hij tekent ze dan op papier en wij tekenen ze over op de computer.

GRAAFF: Hoelang werken jullie dan aan een affiche?

2SHY: Dat hangt er wat van af wat het thema is, maar meestal is dat rond de twee dagen. Nu ben ik bijvoorbeeld bezig aan een affiche voor een Party Harders Night in Paris Social Club op 18 december. Die is nu al grotendeels af en ik wacht enkel nog op wat kleine details zoals de toegangsprijs. Aan een affiche voor Paris Social Club heb ik niet zo veel werk omdat ik telkens dezelfde structuur gebruik als ik een affiche voor hen maak. Als je helemaal van nul moet beginnen kost dat meer tijd. Dat is dus het grootste werk: goede ideeĂŤn vinden.

GRAAFF: Wat doen jullie als jullie geen inspiratie hebben?

GRAAFF: Proberen jullie vaak nieuwe technieken uit?

RVO: Als we geen inspiratie hebben dan gaan we gewoon iets gaan drinken. Het heeft geen zin om daar veel je hoofd op te breken. Het helpt net om aan wat anders te denken, wat boeken te lezen,...

2SHY: Van mij is dat ook zo. Als het niet lukt dan stop ik er gewoon mee. Als ik dan de volgende dag terug kom dan gaat het soms stukken beter, andere keren komt de inspiratie nooit.

2SHY: Ja dat gebeurt wel. Voor die warmtebedrukking werken we met een soort plastic folie en dat gebruiken we voor meer dan T-shirts alleen. Met V.O.D. hebben we eens een balk gegraveerd voor een expositie. Langs vier zijden hebben we er op die manier figuren en woorden in getekend. Samen met SPIT hebben we ook nog werken gemaakt door te ze te lassen.

We hebben ook nog lichtornamenten gemaakt met V.O.D. Daarvan hangen er hier nog drie boven de deur. We werken graag eens met andere materialen en technieken.

GRAAFF: Jullie tekenen al jullie letters zelf.

Dromen jullie er van om zelf eens een echt lettertype te maken?

RVO: Dat lijkt ons wel leuk, maar je moet er de tijd voor hebben. We maken eigenlijk niet zoveel gebruik van lettertypes. We tekenen de meeste letters zelf. Voor de kleine letters gebruiken we bestaande fonts, maar daar besteden we niet zoveel aandacht aan. Wat voor ons het belangrijkst is en waar het meeste werk in kruipt zijn de getekende letters.

GRAAFF: Waar hebben jullie al geëxposeerd?

GRAAFF: Zijn jullie van plan om in Vlaanderen ook eens een Party Harders Night te organiseren?

RVO: Nu hebben we nog drie avonden voorzien voor dit jaar, maar die vinden plaats in Luik. We hebben er in december dan ook nog één in Parijs en volgend jaar zullen we proberen om ook nieuwe plaatsen te kunnen bereiken.

2SHY: Ik denk dat er ergens al een Party Harders Night gepland wordt in Vlaanderen, maar ik ben niet zeker of dat nu in Gent of Antwerpen is...

2SHY: Met CREAM, So Me en ik hebben we in maart de Triple Trouble expositie gehad in de A.L.I.C.E. Gallery in Brussel.

Daarvoor hebben we samen zeefdrukken gemaakt. SPIT is nu ook bezig aan werk voor een expositie die hij daar in november zal geven. Verder zijn er nog tentoonstellingen geweest hier in Luik, Bordeaux, Parijs en Saint-Brieuc. Maar het is dus vooral V.O.D. dat zich bezig houdt met tentoonstellingen.

GRAAFF: Waaraan zijn jullie tegenwoordig zo allemaal bezig?

RVO: Ik ben momenteel bezig aan een site voor Party Harders.

Voorlopig hebben we alleen nog maar een myspace¬ en een facebook. Nu willen we ook nog een site dat wat efficiënter in elkaar zit.

2SHY: Met Party Harders zijn we ook nog bezig aan een nieuwe reeks T-shirts. We hebben al wat voorontwerpen gemaakt, maar die zijn gewoon gedrukt op simpele T-shirts.

We zouden dit keer T-shirts willen maken met onze eigen etiketten en alles er op ¬en er aan. We hebben het nodige materiaal in huis gehaald om zelf aan warmtebedrukking te doen. Dat is handig als we wat willen experimenteren voor de T-shirts.

Graaff | 33

Hoe waren de expo’s ?

Piet Parra (Janssen Pieter) interview Flora Vervaet

Pieter Janssen ofwel Piet Parra is een illustrator/ grafisch vormgever uit Amsterdam met een heel herkenbare stijl: een vast kleurenpatroon, gesnavelde mensen, blote vrouwen, fruit met benen, superhelden, speelse letters, en gekke onderwerpen. Hij waagt zich ook aan het ontwerpen van sneakers, skateboards, koptelefoons en Ipod-hoesjes,… Heeft een eigen T-shirtlijn genaamd Rockwell en heeft expo’s in alle grote steden, ze kennen hem in Berlijn, Tokyo en L.A. met andere woorden Parra is hot!

34 | Graaff

Erg tof! Ik heb er 3 dit jaar gedaan, eentje in Parijs, eentje in Los Angeles en een recent nog in Berlijn. Berlijn was voor mij een speciale omdat ik nog nooit in Duitsland een expo had gedaan, de opkomst was overweldigend en de reacties enthousiast. Gelukkig maar, het is best ‘nerve wrecking’ zo’n opbouw naar een expo, al het werk maken, de totale paniek aanvallen van of het werk wel goed genoeg is, tot en met op de avond te weinig tijd hebben om een fatsoenlijk gesprek te voeren met geïnteresseerden. Maar uiteindelijk ben ik er zonder kleerscheuren uitgekomen.

Wat ga je nu doen, heb je nog grote plannen voor de toekomst?

Ik ben me aan het voorbereiden op volgend jaar, waar ik het beste kan gaan showen, welke plek welke stad, met welke mensen samen te werken,... Ik heb het gevoel dat ik iets serieuzer moet omgaan met de exposities. Van bier naar wijn zeg maar, maar dan wel mezelf blijven.

Je hebt overal in de wereld exposities, ben je nog veel thuis?

Jazeker! het valt erg mee hoor, maar soms komt alles te samen in een maand zodat ik dan een tijdje van huis ben, maar ik zorg wel dat ik lange periodes rustig thuis kan werken. Als ik weg ben lukt dat werken nooit zo goed, daar heb ik echt mijn plekje in Amsterdam voor nodig.

Je werkt altijd in een dezelfde stijl, is je inspiratie nooit uitgeput?

Eigenlijk niet, de ‘stijl’ die ik hanteer kan ik op van alles toepassen wat ik op dat moment belangrijk vind of tof.

Ik maak zeg maar steeds een nieuwe film maar gebruik steeds dezelfde acteurs.

Waaruit haal je je inspiratie het meest?

Dat zie je niet meteen terug in mijn werk, maar ik kijk best veel ‘domme’ televisie en observeer veel mensen, daar zitten toch de mooiste

onderwerpen in. Ik probeer zoveel mogelijk uit mezelf te halen en niet te veel te kijken wat er al gemaakt is en waar het op zou kunnen lijken, zo min mogelijk kennis van wat er op kunstgebied etc. speelt werkt voor mij heel goed. vooral met het internet kan je wel eens denken dat alles al gedaan is en daar kun je door ontmoedigd worden, of in ieder geval ik wel.

Heb je dan in je opleiding geen kunstgeschiedenis gehad? ja volgens mij wel... Ja zeker wel... Maar toen was dat niet mijn eerste interesse, toen las ik liever tijschriften over skateboarden.

Graaff | 35

Waarom zoveel blote borsten?

Tja... Ik denk dat dat komt omdat mijn vader die kunstschilder is dat heel vaak schilderde. Ik ben er een beetje mee opgegroeid. Een naakte vrouw is fijn om te tekenen en is ontwapenend zonder porno te zijn. Net als in de klassieke schilderijen: de Rubens vrouwen etc...

Wat is de gekste/coolste opdracht die je ooit gehad hebt?

Helemaal niet zo gek, maar ik vond het te gek toen ik voor het eerst boekomslagen mocht doen. Dat is een vrij traditionele wereld waar ik ook in mee mocht doen, dat vond ik wel speciaal. Ik ben nu ook iets voor de Boekenweek aan het maken. Natuurlijk is het tof voor Nike te werken en toffe bandjes maar als je een wat oudere doelgroep kan bereiken voelt dat toch wel speciaal zeg maar.

Had (of heb) je zelf een artiest waar je zelf naar opkijkt? Die voor jou een voorbeeld was toen je nog maar net begon?

Hoe ben je bij deze stijl terechtgekomen?

Eigenlijk uit frustratie, ik begon te werken als grafisch ontwerper, heel suffe dingen maken voor sites en dergelijke, ik vond het letters intypen en schuiven naar de juiste plek op de pagina verschrikkelijk vervelend. Toen ik wat vrij werk kon maken in de vorm van flyers en posters voor feestjes in Amsterdam (ik heb het over ongeveer 8 jaar geleden nu) had ik de kans om het op mijn eigen manier te doen, ik begon de letters te tekenen in plaats 36 | Graaff

van in te typen, zo had ik veel meer vrijheid en kon ik de grafisch design regels een beetje omzeilen. Ik kon nu letters stapelen of verschillende groottes maken, schuin neerzetten noem maar op...omdat het die getekende feel had kon er veel meer. In het begin combineerde ik die getekende alfabetjes met foto’s, maar al snel verving ik de foto’s door hele simpele illustraties. Die illustraties en de getekende typo zijn uitgegroeid tot wat ik nu stijlvast maak.

Ja ik heb heel veel gekeken naar de artiest Delta (Boris Tellegen) Alhoewel hij volkomen andere dingen maakt, vond ik zijn werkwijze en totale toewijding voor zijn eigen werk heel inspirerend. Boris heeft mij veel geleerd, op een gegeven moment hield ik atelier in zijn rommelhok, hij had het me aangeboden. Ik had toen geen geld en mocht er gratis werken. Dat hok was naast zijn atelier en zo kon ik alles zien wat hij deed en hij heeft me veel tips gegeven.

“Hoe ik bij deze stijl terechtgekomen ben?

Eigenlijk uit frustratie.”

Zijn werkwijze is elke dag schilderen en dingen maken. Als het niet goed is steekt hij het in brand en begint hij weer opnieuw, een traditionele kunstenaar, geen computers etc..

Heel anders dan ik, maar toch lijken onze werken soms op elkaar.

Waarom de naam Rockwell voor je T-shirts, uit voorliefde voor het lettertype misschien?

Precies dat! Een ode aan het lettertype.

En het betekent ook nog eens wat: vertaald in ‘slang’ betekend het zoiets als, ‘iets goed dragen’. Je kan bv. een T-shirt ‘rocken’ dat is slang voor dragen, ja en well spreekt voor zich.

Je vader is ook kunstenaar, ik vraag mij echt af hoe hij werkt, kan je zijn stijl eens beschrijven? En waar kan ik afbeeldingen van zijn werk zien?

Hier is zijn werk te zien! http://www.galeriesilo.nl/ Hij woonde een paar jaar geleden naast een graansilo vandaar de naam.

De site is nooit meer geüpdate, maar je kan wel een beetje zien wat hij maakt zo.

Mijn vader heeft ook een hele eigen stijl.

Graaff | 37

“Rockwell: een ode aan het lettertype.”

Je werkte samen met Kaiser en Toykyo (die interviewen we ook) voor o.a. sculpturen, stickers,.. hoe ben je bij deze Gentenaars terecht gekomen?

Ergens paar jaar geleden ben ik in contact gekomen met Matthieu van Toykyo, snel daarna hebben we een kleine expo gedaan in zijn shop, daarna een stickerbook-pack gemaakt en voor dat we het wisten was er een idee om een 3d versie van een van mijn karakters te maken...zo gezegd zo gedaan, en nu blijven we ons daar op richten.

Op mooie post-popart-sculpturen, echt te gek vind ik die zelf !

Heeft de samenwerking met Toykyo je in je werk beïnvloed?

Niet in zoverre de inhoud van mijn werk, maar wel dat ik nu 3d dingen voor me zie! Ik heb erg zin om weer een sculptuur samen met ze te doen!

38 | Graaff

Je houdt je ook nog bezig met muziek, Le Le, Parra Soundsystem,.. wat doe je daar precies allemaal mee en hoe ben je erbij gekomen om ook nog eens muziek te gaan doen?

Muziek is mijn vluchtroute, als ik geen inspiratie meer heb om werk te maken dan ga ik altijd muziek maken.

Omdat ik in Amsterdam woon waar heel veel mensen bezig zijn met muziek, bandjes hebben en of DJ zijn, zat ik daar constant midden in. Le Le is ontstaan door een ontmoeting van mij en Fabergé (van de Jeugd Van Tegenwoordig), we konden het goed vinden en voordat we het wisten zaten we bij een vriend van hem (Rimeroni Vumani) op de studio onze eerste track te maken, vanuit die eerste track zijn we doorgegaan en werden we al snel getekend bij het elektronische muziek label Magnetron...

De Parra soundsystem is een djcollectiefje en is ontstaan uit pure noodzaak een keertje. Er moest na een expo in parijs van mij een afterparty komen, nu was er wat gedoe omtrent de dj die dan wilde komen, toen zei ik dat ik mijn eigen mensen wel mee zal nemen. Het feest was een van de meest legendarische die ik me kan herinneren, de eigenaar van de toenmalige club Paris Paris wilde ons elke maand daar hebben, en in de trein terug naar Amsterdam hebben we het project gedoopt tot het Parra soundsystem. We doen nu vaste feestjes in Zwitserland en Parijs, en losse dingen her en der over de aardbol. De dj’s van Parra soundsystem zijn: Tom Trago en Mr. Wix, de Host / Mc is Mo chi, ik draai zelf soms wat en Gee (van de winkel Patta in Amsterdam) is er ook altijd bij en soms ook als Mc.

Brecht Evens Interview Vandecatseye Tamara

Brecht, je hebt nog niet zo lang je diploma illustratie op zak en er zijn al een vijftal boekjes van jouw hand gepubliceerd.

Mogen we zeggen dat jij 1 van die mensen bent, waarvan de kinderdroom al is uitgekomen?

Ja! Als je echt wilt, mag je zelfs zeggen dat ik van mijn hobby mijn beroep heb kunnen maken. Dat was best vreemd en ook, in jouw formulering klinkt het alsof het tweede belangrijker was dan het eerste, terwijl het eerder omgekeerd was: buiten school zat ik een schots en scheve carrière ineen te prullen. Terwijl ik op school nogal moeizaam een esthetisch inzicht aan het, ahum, uitbouwen was. Uitgegeven worden zegt eigenlijk niet zo veel over de kwaliteit van je werk.

Graaff | 39

“Een ego heb ik wel.”

Stel nu dat we even in een andere, parallelle wereld leven en je geen illustrator carrière hebt. Wat ben je dan wel geworden? Zou je je dan op de architectuur geworpen hebben?

Kan ik tekenen, in die parallele wereld? Maar… Waarom zou ik dan geen illlustrator zijn geworden? Pff, dus, ik kan niet tekenen in de parallele wereld? Hmm. het is nogal hypothetisch gesteld. Als kindje zei ik altijd ‘ingenieurarchitect’ wanneer iemand me vroeg wat ik ging worden, omdat ik dacht dat dit het volwassene, ‘realistische’ ding zou zijn om te doen voor iemand die kan tekenen. Of wacht, eigenlijk dacht ik dat ‘ingenieur-architect’ in volwassenentaal gelijk stond voor ‘uitvinder’. Dat was wat ik wou worden, striptekenaar of uitvinder. Ik ontwierp heel erg overbodige machines, waar bijvoorbeeld een appel door een heel lang buizensysteem moest. Ergens onderweg was er dan een sproeiertje die de appel schoon sproeide en verderop wat mesjes die de appel schilden…

Sinds mei ligt ‘Ergens waar je niet wilt zijn’ in de winkel. Hoe moeilijk is het om met de voeten op de grond te blijven als men langs alle kanten roept wat voor talent je wel bent?

Ik ben nogal blij. Oké ja, akkoord, met de goeie kritieken… En een ego heb ik ook wel enzo. Maar nee, het is niet moeilijk, want het hele gebeuren is allemaal zo klein. Het zijn nu ook niet zoveel mensen die dat roepen, van dat talent en ze roepen het zachtjes.

Vind je dat illustrators, kunstenaars in het algemeen, over een tikkeltje arrogantie moeten beschikken?

Nee.

Dat is duidelijk. We zijn ondertussen al een klein halfjaar verder sinds de publicatie van ‘Ewjnwz’. Begint het niet stilaan stiekem te vervelen om constant dezelfde vragen te moeten beantwoorden? Of ben je nog steeds even apetrots?

Een vraag over vragen! Wel. Vaak zitten er nieuwe vragen tussen en dan schiet ik wakker: ‘hola, potver, nu moet ik nadenken over het antwoord!’. Plus, ik ben inderdaad nog steeds apetrots op m’n boek.

40 | Graaff

Je stijl is nogal geëvolueerd als we naar je debuut kijken. Ik meen te mogen zeggen dat dit ‘hoofdstuk’ afgesloten is?

Ben jij iemand die gemakkelijk zijn werk kan naast zich neerleggen, eenmaal af, of ben je eerder de eeuwige verbeteraar?

Bedoel je of ik nooit meer ga tekenen zoals in m’n debuut?

Brr nee, nooit! Indien je bedoelt of het volgende boek er heel anders uit gaat zien dan het vorige, dan weet ik het niet precies. Ik wil dat het er béter uit ziet, in elk geval. Rijker, sprekender… En zo heb ik nog een paar vage termen…

Ik kan enkele dagen aan een tekening werken, maar zal ‘m niet een tijd later terug uit een map vissen om er op door te werken. Heel af en toe loopt het onderweg fout met een tekening en dan begin ik opnieuw. Dat is altijd een beetje vervelend en pijnlijk én ook wel grappig.

Graaff | 41

Ik heb net al even Randall C. aangehaald.

Hoe beschrijf je het best jullie ‘relatie’ tot elkaar?

Beschrijf het als twee fietsende, babbelende mannen die elkaar af en toe een duwtje in de rug geven…

Als je 1 personage moet kiezen uit het boek, voor welke figuur ga je?

Vandaag kies ik Gele Christel.

Je tekenstijl zit duidelijk al goed, met dank aan Randall C. voor de magische woorden.

Wat gaat er gebeuren als de verhaallijn even goed komt te zitten?

Geen idee! Als je te maken hebt met succes en roem, dan is er vroeg of laat een plafond en voor een striptekenaar is dat meestal héel vroeg. Ook, m’n strips zelf zullen altijd oneindig veel beter kunnen.

Het mooie aan ‘Ewjnwz’ is het opvallende grafische aspect ervan. Weg met de ‘cliché’ visie van hoe een strip eruit moet zien en welkom aan deze manier van tekst integratie. Kunnen we er eigenlijk nog wel het etiket ‘strip’ op plakken?

Ja, precies, welkom! Nouja, ik noem het een strip. Wat anders?

42 | Graaff

Het draait vooral rond feestjes en bitter weinig rond werken. Is dit een, al dan onbewuste, reflectie van je eigen leven?

Ja. Mijn volgende strip zal over tekenen moeten gaan, vrees ik.

Op welke collega ben je best wel jaloers, of anders gezegd, van welk werk wou je dat het van jouw hand kwam?

Dat laatste zou ik nergens van willen, maar ik ik zou wel sommige kwaliteiten willen hebben van Olivier Schrauwen, striptekenduo Ruppert & Mulot, Ben Katchor, Atak, en nog zo wat mensen. Hé, die komen allemaal naar De Nachten!

(Brecht Evens is ook aanwezig op de nachten ndvr.)

“Het was striptekenaar of uitvinder worden.”

Tenslotte, nu jij het helemaal ‘gemaakt’ hebt, welke wijze raad wil je meegeven aan ons, studenten op een kunstschool?

Wat nu op m’n vork… Verdorie, nu moet ik eerst tegensputteren dat ik het nog niet gemaakt heb en dan moet ik nog een wijze raad bedenken… Ik heb vooral braaf gedaan wat m’n docente me zei, maar misschien hebben jullie slechte docenten, ik weet dat niet… Euhm, éen tip dan, voor striptekenaars, met dank aan Randall.C: “Begin met een ruwe kleurschets”.

Bedankt voor je tijd!

Insgelijks!

Graaff | 43

Elke letter wordt hierdoor vaak op zich een kunstwerk. Een mini-illustratie bij een artikel, affiche of een op zichzelf staandekunstwerkje. Hier gaat het natuurlijk niet over lettertypes om tekst mee te zetten maar voor titels, koppen...

Maar teksten worden vaak ook gewoon handmatig uitgetekend op een vaak snelle, nonchalante manier waardoor we terug winnen aan de ‘grunginess’factor.

In dit digitaal tijdperk van computerdominerende vormgeving en typografie is het aangenaam om een klein aantal vormgevers te zien die nog steeds geloven in het ontwerpen met de hand. De handgemaakte letters winnen de laatste jaren nu terug aan populariteit.

Ook betekent de digitalisatie niet dat het tekenen van eigen letters zich moet beperken tot een niche van computer analfabeten en nee-zeggers: programma’s als illustrator zorgen er voordat het maken van eigen letters gemakkelijk en toegankelijk is voor iedereen.

Koop je zelf nog een tekentablet en zo heb je ook nog de tekenervaring waar we zo van houden. Zo’n artiesten zijn al de revue gepasseerd in dit exemplaar van GRAAFF. (Party Harders, Parra...) Ook hoeft het zich niet te beperken in het tekenen van letters!

Alles kan nu eenmaal dienen om een woord, titel mee uit te beelden!

44 | Graaff

Sommigegrafische ontwerpers houden zich puur bezig met typografie voor hun vormgeving; zoeken de geschikte lettertypes uit voor een bepaalde opdracht,affiche...

Ze proberen de vaste parameters van het lettertype naar hun hand om te zetten om bij de bijhorende sfeer te passen.

Andere ontwerpers zetten de lettertypes volledig naar hun hand door niet te rekenen op de beschikbare lettertypes maar zelf letters te ontwerpen zodat deze zeker kloppen bij de sfeer van het werk en daarboven op is het gewoonweg ook zeer leuk! Eigen gemaakte lettertypes, titels, letters hebben vaak een bepaalde feel, kleine onzuiverheden waardoor het wint aan ‘grunginess’ die vaak nu met opzet wordt gemanipuleerd.

Via het gratis online programma Fontstruct kan je zelf een font ontwerpen door simpelweg blokjes te stapelen. Simpel is het echter niet om een goeie letter te bekomen. Tekst kan je er niet of moeilijk mee zetten want het betreft een modulaire font maar wel ideaal voor displays. Je kan achteraf je werk delen met andere Fonstructors en zelfs kiezen of ze jouw werk zelf kunnen downloaden voor eigen gebruik of ze je font kunnen clonen en zelf een variatie van je font te maken of om je methode te bestuderen.

Ook kan je gewoon fonts maken om fonts te maken en het plezier ervan. Alledaags objecten kunnen gemanipuleerd worden tot een uniek font. Dit kan soms heel ver gaan; gaande van stukken haar tot pannenkoeken.

Of zelfs momentopnames van verschillende vloeistoffen die e de vorm van een letter aannemen. Meer van deze lettertypes zijn te vinden op: http://abduzeedo.com/unique-hand-madefonts

Graaff | 45

Serial Serif ABCDEFGHIJKLNOPQRSTUVWXYZ abcdefghijklmnopqrstuvwxyz.,’””

He disappears, and becomes Bill Carson.

I know his name.

46 | Graaff

Graaff | 47

© GRaaff 2010