1 /J
•f
Over detegenwoordige ghelegeatheydt van Brafil.
fnttoee®eelengl)eflelt: Int eerfte werdt aenghewefen op wat maniere men aidaer alles beter coopfal corinen hebben, ende wat voordeelea aidaer uyt flaen te verwachten.
fnt ttoecoe ned ofte p?oftjtelijtftetfeoat/ fulct gtfttjicDe ooo? 0e Compagnte fclfe/ f n u tjare ©ienaecs alleen / ofte ooo? pavticultcre* Mies met redenen bevfflicht, ende de teghenrvorpinghe die doer tegenfouden connen voorden bygbebracbt, voldaen.
<$¥$> t'
AMSTELREDAM,
Ghedmtktby InUnnhU^tt, wotnendtind? iJitmt-Ltiy-fitdifi
Voor Ian van Uiken, Boeck-verkooper woonen inde Beuxs-ft r aet. i -544.
Confideratie over den tegenwoordighe gheieghentheydt van Brafil. R ^ s i L i E N in fjem fclben eentooettcnoe ongbcboutoHanbt 3gnte; fojibec mineealen baetban totftebengeen fcftccljepe it; fonbet Coapmartfcfjappen ofte b?ucbten bie bet wit fpne nature ban Ijetn fdb.cn beeft; fonbet 'fjiitooontetji / begonteni* ecnigc nnecffte toilbc/ foo blijcbt bat albier niet en ban gftebnelt/tcrj 5p bet bace cetft geb?acljt enbc acngeqHCcdu.too:bc. en'; be alfoo bitniet ban gbefdjicben fonbet menfetjen ban 25nrgcdijcb le* ben/ foo i?S benndgcb bat be peitpulatie ban 23?afiliciibet ccnigbe tod* baren banbet felfbc \&/ enbe na abbenant bie toenccint/ bat oocb iiacr nbbenant ffaen aen tetonffen be boo?bedcn bie baee ban bonneiiber* bbopttoo?bcn."®ocb 0ct istoeberommefebet / bat een lanbt baefgfie* bup?tglje biccte enbe Ijongber iSI but berteertfrjnc ^ntooonbercn enbe , ban niet recbt gepeupleert too?ben. *®e bup?te bie in 55?aftl o?binari0 iSibit i0 ertrecm/een beelc/btc bier boo2'een fdjellingtoo?tgebocbt/becft albaer. boo? befen boo: fejjs/ feben oftealtemet meet fCbellingentoerbocbtgbeteeeft/een b2oot ban4jtupb. albaer/ is niet grooter ban ban ecnen ftupber al0ier. $tep iS gbenocmt eengljemepn ambacbrfmanoptetffiectfbebbenbcniet nicer ban een feet blepn gericf tot frjne neeringtje/ be eft boo? befen baet bo?en betaelt macnbdgcbsS 80 gulben boo? bup?e / alle anber bingben 3ijn naer abbe* nantbiee gbetoeeft J bit en ban be Sanbboutoerijc nan 55?afii niet bet* b?agen/infanbetbept/alfoobie inbeSSabiaente dberjStoecl bcter boop alleg Hebben/ bier boo2 foo moeten be £>tngnoo?jS tf^lngcniog enbe la* bo?aboo2£ bec-armeni/enbe foo bietinne niet gberemibeerttoo?t/ allcs* ten laetften in confufie beeloopen. 3&eroibbclenboo?toelcbenbit aHegban gberemcbiecrttoo?ben' 51)11 ttoee/fBceerfie/ batbe^egrostinabonbantie enbc goeben boop in 55?nfil $n. Pier ban fullen mific&ten naer befen fp?eben/ optoattogfc bit bt^bt tot boo?teeltoaribeCompagnje in betgemepn enbe ban 55?a* filien m Set paetteulieee ban gefcljiebco* l^er anber mibbel / boo?toelcbebat aliess meee ban tens foo goeten «oopfbnbe#tin?r32aftlal!Stegf)etitooo2bigbi^ , _ j •"©atbeCamerentegaoibpntaetelaten aen alle be mgefetcne btftt/ •ftanten/met&cftepenenbe&cbippera 0ierttjaps*ftoo2enbe/ good*
fcgelalteaentealtergaRtefcoogteentenatte^bseppffltepiaetfen a 2
vutt
4 baer bie balleti a b?oicrurc naee 2S2afilien te late* © M * » ! « * & * % noembe/fotoerfincbebalbcn^ be $ao?tfdjc lajleii/^i^oi^/Cernci^ big / tneden nanfcocgellc/botcr/ fpecb/ Dleefcft ban 25?da«pn enbe gerlant / tftanfdje enbe $&?oubctoynen nan $anres enbe fSojteaur/ fpncnfcbe HJDgncn enbc olie ban be Cplaitben cube ^pangtett. *€>eboo2teelen/bie(jicr uptbc Conrangniefallentoecomcti/3nngcoo* tec ban bie in Ijet eetfle bonncn bebacgttoerben/enbeOilmen get ecnen boo2 Ijet anber gbcrcecbcm/alfban boo? cenen ftupber foo bele bonncn boopen nljS nu boo? b?ie/alle0 fo gocben boop albaer mnbt (AS mm, anifterbaui; toaut om te begiuncn banbe 3}oo2tfcbe lalten/boo?geb2ecft bcr fclfbet boo2 befen/ cn*oc boo? gbeb2ccl> cube bicete ban $egco0/bie boo2 befen baer feet geootiggbetoeett / cube betodebe alle tocrcbin 5B2aftIien5gn gctooon te bden / foo ifiet mfonbcrbepbt bat bz ljupfen nl* baet foo crtrecm bicrc sgn getoeefr/ enbc foubc. gljeremcijjeert getoeefi 3gn/toacrt batmen tocgclaten Ijabbc boo? befen/bat onfe £>tbepen ban "32oo2tocgbcn a b2oicture op S&aftl mocbten gacn/1toant all bnnfoube* men "met grootc "tfbtnten fonbet fcljut / 8 a 9 ctcro be rcjte naer abbe* nam naer .^oojtoegben gljcloopcn bebben / cube nan baer acbter om bupten b2ccfe ban be *©upnbercber07 bare iftcpfe bolb?cngen/enbe met ecufout©?adjt ban £a*-ube0 oftefiocfjdtoeberommet'bupiS bomen/ op befetopfcccn bet\ bit nu albaet boo? ttoee gulben betboc0t is g&e* toccfifoubc boo? 10 fUtptoer£ bonncn gcbtcgen too?ben. Sllle anberc gbeberen bie upt gcdant/©2ancjbrgcb/ £>pangien enbe be €planben/ bertoaerrg fullc'n gacn/bebben oocb be fdf be boojbeclen enbe ngrb grooter/alg bp crempel/ ecu 4§>d)ip inbe €planben metllDij* ncn cjdaben is bp be paflagie/ enbe albng lo gaejt in 2S?afil a\S in#je* berlnmygocft albaer nncj gecnen mint te tondjtcn/ tube 0iec bicbtnael ?ii4maenbcn/beeftnicttcb2eefcn0etTboo2be lacagie/ bat 0ebben foubetoannccrober Ijet ©abelfont befe at ijiien gcfonben*toterben/bup* ten b?cefcbatibe ^upncbercberiGi/bact bet fag ttoee rcpfg in bet pafTee' reti eu&e rcpafTf crcri ban ten Caned/ban te toacbtcn gceft j p?ofrteett noclj baet en boben alle,be ©?adjten/ afleurniitteii / ^ntereften ban fijnc gocbercnin 2$?aftl betbotbt gebben eet bit bier gelabcn 3^n« *©c boo?noembe boo?beelen Ijebben oocb te bertoncbten/ banbe fege* pen bomenbe bani&orfjeHe cube 23o?benur enbe ^antcjsi/banbebJelebc bit noclj pnrttculiedgcbmoei: gcobferbeerttoo?b'en /bat befe met cenen •©often toint be jrrnnfege iScbieren upt loopenbe / baet mebe biiinen 4 ofte y bagen op bt paflngie^tjn/ ban toact fp garni feberen €owS fon* bcr ccnige bcrginberinge boo2tfcttcn. |Baer bie genetoelcbenaet $e* berlant bomen/uptloopcnbc nietttnen (©oftentoinbt/moetenbaer naee ecnen IDeftdijcbenbertoacgtcuom be Caned tepaffeeren / gicrnaee mocter. biebmad langetoaegten/ bait bentointbaet naer upt ben 3up* ben / foo sgn gebtoongen be l^abensl ban Cngelant aen te boen;inbien upt ben ifioojbrn/foo bebben moepten om be Cancel te brggfjenenbe paf*
feren/ iS Set ftil toeber loopen perncbel toanbe ©upnnerrberiS / foo get tto?mt banbe fanben / enbc get ontoeber. Witx bp foo norm noclj bat bt\tfcepfeb02ter enbe be 5>djepen mintoolcrgebDente / meeu bonnen (foutoen/ be iceberg fallen boo2 gate £>cgepcn/enbe be fd)ippcr£ boo? gare faebetjS/bctoelebe oocb gemeenlgeb ecu part frrer in Ijebben/betct fo?gl)c bonnen oftetoillenb?agben/rtl$lnu ban be <S. ©eeren 25etoint* ijebberg ban ggcfcgtcbcn / be toaten btet boonioemt fallen op gnrcn •rcegren trjt bonnen gljeb?ad)ttoetben / be 3©ijiien urn £>pangicn enbc ©?ancbrgcb op bat fdfbe giaer batft>getoaflcben *gh/enbe alfotoerfcb/ fuptocr enbe foct: ^odjtacr be 2&02bcaurfdjc albier atrttoeren/ 'tfill3tjh onteent Jtermlflfe/alf ban nioeten gcloft/ bcdaten / enbetocbetomgbe* labcnto02bciuenbc footnbentoiiitct JEctfcn toint fjebte^ ftennmniet upt/fo upt ben <Dofien is Ijet 3©atet boo2 be ©a?ft gejeflootcn / cube ben toint be jstoiMerj*upt ben (©often getoaept gebbente / fullen baet naer bicbmael lange tjjb aDctferlgcbetoinbenIjebben/ toacr boo? fal ggdwu* renbataltcmctg boo2auguftt in 25>afil niet fullen touicn/alfbantoau* ucct be 3F ranfege 3©gnen/ bat maer bogelen ban ccn giacr^gn/bcgin* nen afte gaen/be meelen fjcuinig too?temntet ben Itocabig enbc €cr* ncufbig/tagetebeleenSgeftdt. * 22>ef)alben be boo2noembetooojteelenfoo rcccftene nacb bojtelgcb te naetbolgenbe/ i. ben ganbeltoil nictgljebtoongeujijii/infonberbcnt ontet be 3*2ebctlnnbet0/ baeromme gelgcb ben fdfbe>iboo2 bz(t maer gequeelt Ijeefr/enbe nodj bagelgcbo" afgaet / alfoo fal Ijet tjiet naee get* toatten/ enbc fullen belc Cargafoencnbcttojaert^ gefontentoartien/ op betodebe boo2 befe nopt gflebacbt is: cube alfoo 011$firjollantjactlgcI10 toed meet bolcftg boo2teelt ban Ijaet bier bortnen genecren / fullen ben ^pangtaertfijnmeuto JBericoenbe^eru / niet goetocn te bengben/ maet fclug baet in bo2ten tpben bebben een nieu $*?ollant/cnbc fo bolcb* rijeb a\S bonncntoenfcben.iBpbuncbt tdi fte aafe'toee enbe melen boe* ten met Ijate $onten enbe mdeb fcgupten batt na toe teptoen. iCen ttoecten / be JSebcrjef ban onfe £>djepen gier te lanbe tneenen bat fp bote faben tod befdjiritcu/ toanneer bat fn maettooojbare fege* pen een gocbe b?adjt conncnbefp2cecbcn/cnbc of tod fcfgooii op bt goe* teren gaenbe naet 25?afiltocgensSbebjacgrenbact op gljeftelt/niet of* tetoepnigboberfebiet/ en ggefebict niet 0111 bat betojacljrcnblepn ;ijn/ maet but bat Ijet gbemepne goettoerloojengaet / niet bde min ban bt opgeficlbcto?adjtciifulle patticuliete bun tod genoegen en bebanebni. <Cen berben/ <©en1£eefto»ljt boas gettooaihoemtemibbel ban octet boop 3t)nbe/altetljanbe ifiaticnfulleu albaer na toebomen/^tptfdjen/ •©cenen/ Ipoepen/aBalen/^cbotten/ Cngbelfcge/ ^canfebe/betodebe albaet bomenbe/deb falTime ginbentien mebe b2enggen ; clcb fal bMt toat foecben/inbien baet eenige l&inetnlen 3tjn te binbe/ fullen gebon* bentoo2b.cn/f0baetecnigctojuditenbonne getoonnentoojben/bctode* be tot Ijeten baeeniet 3tjn geften/ljet fal gefegieben / Ijet britpt baer ten
a 3
Sibtgo
6 gnbigotoan ggemaec&ttoojbtgroept baet in Bettoilbe/ foo mebe*bcn <®cmber, befe in gccultitoeerqe aecbc obetgeb?acbt enbe naee beboajen toaergjcnomcn 3gnbe7 fullen naer alle nppeteiine baer foo goec balien ais ttQtnS t\bzt$. rCcn4* enbe ganomen top engabben gterboo2 artbees" geenboojbcel sAS be plantingge banben (Cobacb/ foo mepae bat bit allcene be Corn* pagnie foube renbecrcn fobftlalgbe £>upcbet JSegarie: g n befe roocft too2tgetebent bat l e d g e r meet gelttoo?tgljefpcnbeett/ban in alle be fpecerijeivbie upt (©oft-Sitoien bomemljoc tod ben (Cobncb bit upt $» C02ijloffelcnbe be Cplanbenbaeifomtrcnttoalt benflec0tften M/morl* tans boo2 ben |fiQ02caen baerinauguftrenbe September obet ttoee gaten getoeeft/foo jga baet betgaen onttent be 39 £cgepen/ todeben ggeblin ?5?1ifilbuptenoo?log0e tocpmgbteffengfal bonnen gbeficn too?ben. "*©e (tl^abz neroo?(aecbt inbe b?ucgten btS lanbtg(bat vS boo?* nnmentlgcb ben cEobacb)too?tgee1tiineertbobenbe 40 tonnen gotttci, *®efe neetintjlje bie nu is in Ijanbcntoanbe5f ranfege enbe <r£nggelfdje/ foube licbtdijcb boo? bit mibbel / tot be J'jeberlantetg bonnen oberge* b?adjt toerben / om befe teben: <£etftdgcb/ ombatbeniCobacbtonn 52>?aftlientoedbetcr iScAS bietrtoan&t. Cb2ijtaffei. (Cen ttoeeben/ om t»atte^ngbefctenein<55?afiltengeen fc0atennac0te intoaficn tianben ^panginerben te bertoadjten Ijebben/gdrjcb in £>t.Cg?ifrqffd gefchiet iS* iCen berben/ in 4 platen tiptS bebben 3 $oo?canen in ^>t. Cg?iftof* fel gljcbabt boo?todebenbat alltS betbo?toen is I bit ontoebet is °s>w fiItennietonbetto02pen/ mbe be planter^ befeg Cobacbg inbebooi* jioembe plaetfeh albaet gefegttoo?be"obet be.20000 fleet te 3gn/bp befe occafte in ?5?aftlien aengljelocbt'too?benbe/,ttiatte Confuinpttcn /toat een ^nbomen/toat een berfeberfjepttooo?be^taet ber Compagnie en foube bit niettoefen<g|nf erefteu • rCen bgfben/ Wt tetbate toaren albuiS betet boop 3i)nbe/ foo fal oocn tic Confumptie gtooteftoefen/ bie bun nu met Caflabtbcgelpen/ fullen alf ban goet b2aot eten/enbe bie nu ben 3©gn ofte niet gljelnupcben ofte feet fpncrfaem/ fullen bie ban niet goeben te jjBenafgeeren/ alfoo bien/ gelgcb oocb 25?anbetogncn/&paenfc0e tognen foo goeben boop fnllen gebben ais gi« tot amfterbanu fo bat genome baet toiett al een toep* nigb gdo?tcnb?aept 0et fal gem felbcnrtjtenmaelobet betalem <£en fejten/ &00 gtoote meniggte ban b?pe pctfoonen otoetbomenbe/ te Compagnie fal boo2lja|tfeIbeteftaen / tegbentfalle b?eefebanbe $o?tugefcn ban binnen/eube gintoaften ban eeniggetopanbenban bup* ten/ niet een ecniglj £>olbaet en fal in bo?te ^aren nootf galben in ?&?** •filbannooben3gru . Men fetoenben/<©e groote t'adjterbetenbie te Compagnie inSSfeafil uptfiaenbegceft/fullen all ban feer gaeftingemaenten ontfangentoee* aen/flettodebe anberfint£ boo?armDete ofte fcgaerffjepfr ofte nter/ofre free traeggtgeft fal gefegietery toant biz niet geeft en ban niet Qttien* f€en
7 (Cen acgtften/ fch boitoefeggen batalle be £upcbet-plantingge bit tcgentooo?btgb onbet eeniggtoolcbiSfoitt boo? fal nettoallcn in ganben ban be Compagnie *®e ^pangiaetbcn bie eenigbe gingeniog bebben in 310efH3lnbien fullen baet raoetenuptfdjepben/ foo boo? ben goeben Coop betfelfbetnlg bebuette bet $egrog cube bus eetlangbe fal J£if* panienfelbeftjine fnpeb^ren ban onS bomen»ljalcr.^o2tugaelfcIber fal bier boo? aen bet leget gljetaben/ te Heeftocgten fullen fo goeben boop gebbenalJ5*Tpj be $egto0 betetboop/be$o?tug|fen 3tjn gbetoent bele tetotnnen/beSfdlanbetg 3tjn met een tamelgcbetoinftetebernocgen/ mbe bat get boomaemfte i&get ^upcbet-riCt ban $garnambueo enbe baet omtrentffienbeetttoedobetblocbigget/ a\S bat banbe SSabia ofe te &io be <©enero,- bie banbe <©oft en fullen optoetbenaet bare iwacg* ten baet bp niet bonncn toinben. i&en negentfen / Cnbc alfoo op bt(t togre cAUS feet goeben boop lal toefen? enbe bolgljen.g bten be gaenbe ccttoarentoeleentoennigbtela* jtingljc bonncn b?aggen/ foo foube boo? be b?arfjten/ aenbctoelcbe niet meet gebonben fullen 31)11/ op be gaenbe febepen bonnen fldlen eenigg lafi-gelfralg ban 3.4 ofte 6 gulben pet laft / min ofte meet/ bit fal toep* niglj befajaren/ enbctodebeloopcn/buptento2eefeban !"iuptbctge/aIfoo< geele £>cgeptn fonbet Cljetdjet ofte (Collenaet tod bonben gbebonben toerben: foube gier tegeng bonnen nfggcbaen ofte bctminbeit too?beit eenige anbetLbdnflingen/toant tot nieutoe bdaltingcn foube niet bon* nen raben/ arjoo te goebeeen ban nu aen foo bele belaft 3gn a\S bjagen bonnen. aibu0gcfiengebbenbctetoo0?beelenbie onguptget boo2gbeftdbe ontftacn futteii/rcfteertbattop anttooojben op eenige ftoatiggeben/bie giet Itrgtelnr b fullen boo2gljctoo2pen too?ben. *<©e ecrfte/ ba: Ijier bob? be |5egotie upt ben Itante fal gbebiuertecrt*, Tegentoo?ben.^ier op fo anttooo?te / bat aengaeubc be manifaetaren niet be*ftcllinghe. ljoo?betocgelatentetoo?beii/uptanberebatoenfia/al^bc^eberlantfcbe naer Sfoafil tetoetfenben/toautbietodcgiet te lante gemaecbt too?be/ enbetodcpctfoonen gnec bn leben/enbe bie gene bie ban bupten bomen bonnen tefe onboften tod bjagen enbe ban nodj beret boop ban onjS in25?itfilien gl)eb?acgt toerbeu •/ aljS ban be $o?tugccfen/oocbtoetfiacbit niet banbe bomenbegocberen/bctodcbeaHeinbcfelanten moetcnar* ribetcn: maet toat gaet bit be $eo2t cbe lafien/^pacnfc0c enbe 5Fran*. febe tognen acufttoelcbgemto?ncfecnban bt(t Hanben en sgn/alle be fchabe bie biet boo?fal gdeben tooften/ iff bat fp attjiet niet fullen bet* bobemt toojten; ban get ectte fegip in get anter; bat een UBobelaer of* te 5?actcur gier altemdf gunnc Conrtagienofre p20bifle fullen milTen* (Centtoeeben/ ^>aerbien gier boo? allerlep $egotte enbe peupelatie in *5&?afti fal aentoJaflen/ nitt alleentoifn&upcber/ macr oocb €obacb/ (©engbct/gn^ab/Cattoen etc. 'ttoelcbalttmael toanbaerinbde^a* ben moet aentomen/ente bp getoolge in placrfe ban nu eenftgten *s>cge* 1 pen
s pen in rjct toaet-toatet fullen Ijebben/ fo en ban gier boo? gccn bitoedty 'maet tod grooten acn-toa£ban negotie outfiaen. *?ctberbe / tegljc* toooibigljlgcbtoo?btpegljetgcb ecne toe-gljdatcn allcdcp toaren bait 3$od?ben cube ©often/ naet ©?ancbrgcb cube £>pangiett te b?engllcn/ cntetoebctommenan befe quatticren te euggbe / toaerommefalona 't ggene een pcaclgcb toe-gelntcri toett / niet oocb bz Compagnie b?p* ftaen : ljetgemeeiifp2eecbtooo?bt bie get altoiltjtbben /bctlfefthttal geeft oocb giet 39,iplactfe/ toillcnbe alle?$ gebben obet btft Hanben/ boo2 be bierre foo ban befe Compagnie nhnmermcer tot lupftet bonten/ baer--cn»tcgbeti3S tsc-latcnbe bat allcg batt goetetrboop 3P/be cetui,v ten baerttjoucturen met epgenfebepen gaenbe/ boo?tocptiiggbatinif* fea/fullen tljien mad meet in 23?C5ilifcQe tetonten outfangen. 11. Te- j^et ttoecbeljict boo? fullen be conbopentnbt gemecne mibbelenbca genwer- Stanbtg betminbett toerben / anttooo?bt / fo Innatebefe ftoarigfteribt pinghe. uict gbemobcetttoo?brban be J&cben ban J&ollanbt bien bet toebonit/ foo en boetoeu antetc guntiaetracte niet te becommeeen. 3]n alien ge* ballcenbebetacmt bit be ^etoinMjebbetg niet. 2. ©cjfdjatebet <ffionoopcn io fo blccn bat niet fal bonnen op toegen/op toclxbe naer. be fciiabe bie bt(t goebcren allccne Igbcn ban be "©upncbrcbecje' ttoee* mad be Cancel pajTetenbe/baertoolgengbetocgIjiettooo?enaengetoe* fen/5P ban befe ftoaetiebeben Crcmpt^gn. 3. <£nbe naerbienljiee boo? aen tetoafTdjcnfiaen be £c0ip-baerben / enbealbedcp negotien •tot onsf fullen obet gcb?odjttoo?bcn/ toaer bp bele bupfetben nan S«* gefctenen ficlj fullen geneeren/ is* Ijet ban tgbt te letten op ben 51nteceH bee Conboncn / betoelcbe boo2 eenen onberentocgbaen get ©aberlaitf gonbettfout fullen ggetecbmpcnfeettto02ben. 4. IBacttenquaetfien genomen /bat aen get ©abedant bet Conbopen ofietoegenjSbe Corn* ^pagnte / oftetoegetu*be ganbclncr^ bctgoct toecben/ foo i3 alle (bxatf rigfjepbt Ijicnuirte tocglj-gljcuomcn / goe tod it'll tocttroutoe bit be Compagnie nietm\& boo? gljcljouben fal toerben. II h Te- $etbctbe l liter boftfal gettecgtbanbeCompagniegroorefcljabe genwer- Ipbcn / eivbcfaHuefen ecu open beurc tot alle ftaube enbe flupcberije/ pingtie, an[to302r / bz fcaube cube fiupcberije fullen gier ttoa2 betuunbett too?* ben/matit boe gcaoter p2ofgt men boen bah met be fcaube/ goe meetibe menigen baet toe ggencgen 3gn /niemanbt toil een bieftoefen om een blcpnc fabe. SBaaneet nu pegdneb Ijcene baert met 3gn epgen &cbip/ foacnbeeftbcCoiupagn«naetbeb?acgt.niet tefien / enbc baet ooet gljeen frauben teto?ee{cn/tool^ensibten be tecljte bdft ban alle boo?be# Len/ bat befluppet£ boo? gate fluppetgen bonnen gapen/too?bt bice afgefneben/ enbe obetfulct min baettooo2teto?eefen4 ban nu. 2. iccgcn* toao?bigb gaen foo bele frauben om battooo?meet nietftan gge jjeefl too?ben / be Ijuet-fcgepen aengatnbe fpmaccben p?ofefl"ie om be Corn* pagnteuptte ftcgcfien/nictbe epgenegaet gstriettoeejtetec/eii naet* bten be pjacgt be Compagnie toebomt / foo gebeutt get bat £cgippet/ §om>.
9 jb&mml ttoopman/ tot be minfte 25ootfgefcHe toe / mblupg/foo beer flupcben alfle bonncn/pegbelgcb ccne (lecptfouecl gocrg baer in alg Ijn ban / men baett aen be Ikljepen of enbe aen / bz toaegtets tooiben of gIjeco2riiiipcetrofte latcngunaltoillen£ bcb2iegrjen / be ltcf)t£r>f en&e fcgum-Iietenben flaglj toetenbe paflengietap/bc&oop lieben ofte fupercatgoa fnn be mceftebtenen / enbe bit alles boo2begrootcljopc ban p?ofgt/om bat nu boo2 Ijare fwpperge bcobe be recogmtien enbe be to?atgtontgaen/ baet fp anbetfmtjes maet "get ecne boo? gaerefraube bonnen gljenieten. 3. jjteeene eenctoao?fiagljte bonnen boeu bp nyelc he men m befen bcele niet meet beb2ogen fullen toerben banmdifdtoe toil/ode labmglje bonnen eenbetlep 3gn/cnbc een &djip met ecu Stoop* manfdjap allecnc gljelabentoo2bcn/ aliei met noo?tfdjc laften iCerueuf toi«S/meclen/fEanfcbc/^>pacnfcbetognen / ecu crbaren$djipe'-rim< merman of Sanbt-mctcr fal op eentoatnaer toeten tc feggen hoc bele baet in ban/ foo foute ban O2bonneten bat be £>djepen met bz\'t labinge nllcene enbe bol gelabcntoo2ben/ enbe goer alfoo boeu beralen / toan* necrmen toil men ban bit b'oen/ljoetocl icb get niet en rate, 4. Cute to?erft men ban nod)tooo?frauben /ofte bat onbet beCctncuf biS noo?t* fege laflcitanbetefcoopmanfegappenfouben berbo2gen 5gu / foo gaefl be £»cgcpcn op be Cufte bomen / flelb baettoarijretjeiop enbc b?cnggt be goebetenin bt pacb-bupfe ban te<tompagnie/bmi bit anctet nocg niet gouben / enbe toil men be iSccognitten fdbenict tocrpadjtcn/ 'ttoelcbieb teft foube bouben ] footoetpacgt be conftfeatie/ bie bergun* nenbe boo? eibilen pi$s aen te pacbtcr^ met goebeffiecognitte obet garetotgilantie/allesitctoinbentotlafttoan be teltnquanten/ befe pact)* tetjS otoer gaere hlacgten bo?t enbt goettecgt boenbe allcg fal betct adiaIsstegentooo?big[j. ©cfcfluucberpenbattnenalleent gljcb2cefl jojben obet te gaenbe goebercn; toan't begoebcten Ijcrtoncrt^l bo* menbe / bcgoo?ben gelgcb tegentooo2biclj in be pacb-gupfen bet Com* pngnie geb2aegt tetoerbenftnbt alfoo be JHecognitien obet be gaenbe oeberenmijnen^toeteng maeronttcntbe 2^0000 gulb, btS 3Mt$ ebben uptrgeb?acgt/ enbe altemeto1 tod min/foo blgcbt bat ^tt Ijiet op niet moet gefoebttoo?ben/enbetoilmen baet ban p?efnmcrenV batmen befen ganbel albus* openfette/enbe berpacbte gier tc ianbe be Kecogni* ticn ban be gaenbe goebeten/tcb bo?be t><%* berfeecberen/bat bie mcee fullen upt-b?engen ban boo? befen. 5©ahneetmen albas* fal toe-latett bat med / fpecb / boter/ etc, unt \ y ©lancbrtjcb enbe "Hcdanbt naer 9&2aftlien fullen betfonbetitoerben/fa fal get gbene biet ban op onfen acbet tonft 0110 aenbe ganb blpben/ en* Tegbenbe faltoepnigggier ban upt befe Jnnten ggefonben \aaptn / enbetool*werpiogcOfteni* bien <al pebcuren bat alle bit teter boop 3gnte te IjupsMieten aen gaere geerfcljappen Ijacre biete paegten niet bonnen op-b jenggen/ enbe alfoo tot naeebeel ban be ggemepne gingbefetenc fttecben/gjet op awtooajtem 1. oocbtegljeittooo?Dicjfi footoojbttoepnigfjJJfoUanrfcgc 55 tooted
§
g
•Bb
borer / fpce*b etc. ban giet bettaaett** gfjtronten / get bomt mtefl tow bapten/ be <3jnlanbfcge goebewn tiallcn guntc bicre met get jrtmifcjft. fpeeb / fatt0 nlecfcg cube botet bonncn fp Imnb let tod begelpen i fot bat met bit te toerbiebenfp be Compagnie tod ftbabe bonnen baeni maergunfclben ggeen tooo?bcd. 2. tebiette bcr eettoncren gier t$ Uanbe is nclc te groot/ mehmoet niet orbepben / om bie te tiermetrtfl ren maer tod te toctmtnteten / r6 bie meerbertoo?btoptoo?benalle m fe manifacturen qugt / ban men bie tietrrtit bcrcn top fullwtertodebit ©2ancbrgcb / <J5ngelanb /©laenbeten/ etc. nu bebben/naee onjl trees ften. 3. tenljoogfenp?g$bcrpac(jten enbe lariben too?bten meerbe* ten beele beroo?faecbttooo?bc mettidjre bettgefte fngefetene /elrfttoil 3tjn gelt beficbe/ deb tjceft geernc eenige bafie gtonben-,bit fal gefc$ie> ben be ncgotie tod gaenbe/be Stoop - lieben aigict fullen baet uprneil too?betv tnbt bit gtecne bie in IJSiafu' fnllen bet ggctoo?ben 3gn / fimcn gaetefojtumt gemaecbt gebbenbetocbetomftomen/nlbus* ong Wabw lanbttoolcbrgcbeSwgcfctene spate/ begroutenenbcXantenfullen meet enbe meet op flaen. v. *©elefceftoactiggepbt biemnbicr boo?bomt/fal utiffdjicntoan on* Teghen- fentoaoggten/ b'pcercnt&etoitit-bebbettf gbemotoeert tocrten/ \nzp werpinge.^nbe bat bier 0002 fal^ctuinbctttoajben: 1. bun betoint enbe bimtitl 2. 0un pjdfgt /toant fullen.fp fegt$en / toanrieet oegcigcb cenc terre* toaettj* ml toarenmct^gnepgen a>rt)cpcn/top fullen c\\s ban ontflagen toefentoan nllebitecricu/ fojgc /cquipagic/ 't tocftb sgnbe inctn opful< lentopban onfe pjotoifte bonncn tombm. Inttooorbt/ be 23dnim-beb; BctjS jijn om tet "Compagnie p?ofgt gbeojbonuectt / maet niet be Con* pagnte tottoooibedban te SSetoitit-gctobct.a / enbe acngaenbe 't aw ne fpntelj fit'ldi tetocrridjtcnenbe toaet tc nemen bebben/ is grooter ban te fHjouberen ban fbmmigge toan Ijnn bonnen b?agen/ grant fpteFfonten boo? gun te bitertie en Ijet googe CSoubctucment toan gantfl "fSiafil/ cnteteggegtelt C u p toan ajttca/ tp Ijebben tooo2-gaciM*r)p te foecben alle mibbekit boortodebelymm comroeften bonncn ggtpc# plcert tooiten / bde enbe nieutoe to?«djtcn tetoddtcbartotgcbni niet 3tjn ggetoonnen/ moeten boo? gnmtembufrrit upt-ejrjjetoonbenttwu ten / fngetoten tebctftnggengatc gatnifoenentoaii nootfaccfttlncfe^ ben / entefjfettnnetneegetoigtlctrt^giib? naer tegoojen / foo grefi&it be Compagnie gbebofi bet uoajlebenjatt inter ban ten miltoen I ttite bet gantfege 1£anbt is baer bob? foatocratmt / bat get nod): tcgentefliri bigb baet nan te fmetrc bjaeggt f enbe ban teufmen nodi toiagenlaf1 batmen te boen fhl gebteri f in alien cifteaaHe tSterer bar fy febirftdSi ban te Compagnie fitPnerert / todefte rot$eten boo?-ftet rjuaet bdrJS toanftmmigeis gddjiet/nc -Sctepen nan befclcyne& f eten in MM gebben toercbt flgetioegg / mfaitetftrpbttoatmcer IPtoattoongate patwulicre ^ffatfen toaee te ncrocnftefften 7 cnte be»e bdafl 3»iit*l met be tegteringf^ ban#rtgrabt tetftenr&rtoe toerelt/ 3ifri ubcfj^ commett
II
earnttierttoanlebigft tc moetengaen/ enen tens ggeigcboftot beteqtui* pertn / nan eeniafie £cgepe itfitiy « Iss^S&l enbe laben/ ban fommige foebeten foo toeeitoefloggnan noobe toaete /eento?pman/macebelaee/ l&ctoo?/ eguipagiC'-mceftet bonnen bat baen/toaer-en-uobcn tt fc&ten Han be 5Upbt/fO gelUCbtglijCft onlangb*** bOO| d'Heer Hendrick Brouwer,
faltg: ontbeebt/fullcn tfjtb02tingrjc genocgb bonnen getoen/ aen bie gee* ,ne bit giet op fullen belietoente letten / umte mpn£ oo?bedo' ban fule* fat impo?tantie bat alle get ggene be Compagnte boo? befen geeft gfte* conqueflcctt/biet bp niet en is tttoergelncben/tmjngbebuncbens" enbe toat aengaet bnne tractementen /bieicbbctftae bat geetljjcb moetcn -ajn/bodjtopbefe conjuncturen bts tijtjS eentocpnigljgeeeguleett naee let toetmoggen bet Compagnie. HSgnjei bebuncbeng bet foube een rctelgc en betamdiebe fabetoefen/ inbien te C^eeren55etointgebtet$*ftc0Iietentoetgcnoegen/meteen geetlijcbe ftaenbe gagie/foubengietmete be blame ontgaen / bactmebe nu niet fonbet teben bef toaeit toerben / bat befen ganbel alfoo b?gben tooo? beCompagnie/om goet epgene p?obiftcn goet te maben/toelcbe fu* fpieiento02benbetftetcbt/niet alleen om bat men befe p?obificn feet on* f>e&oo?lgcb Ijeeft gegtoffeett/ maer oocb am bat ctoen bie felfbe tamtzst enbe inbe earner^ enen bie felfbe petfoonen/bie altoo.ei bebben gbeb?on* ben om ben ganteltooo?be Compagnie te gouben/oocb bie geene sgn/ etodebe tot geene ftaenbe gagie en bonnen geb?acgttoo?ben.
g
Het tweede deel vande Confideratie over de tegenwoordige gheleghentheydt van Brafil.
H
tft gene'ttoelcbtot noefttoe gbefecgt iS mepne foo blaerlijeftm te 5tjn /bat ggcenc retefrjeb Creature bit can toetecfp?eecben/ baerommefoocntoertoacbte niet mbttS ban bat etgrjeiuSpe* manbtbittnbentoinbt fteetbe/ieggbcnbc/ bat befen gantel op fulcbeu togTe eAStooojentoecftaelt/ bet)oaibe tetoetblgtocnaen be Compagnie/ om onbec fulcb pjetett/alfoo btt oiibienfticb ijs/befc faccben inbirccte te* aen te gaen/enbe alfoo be Compagnie enbe tmS ©aterlanbt te onfetten te trtiTdgcbc tooojteden bie Diet upt tetoertoaegtenftaen, Om befe %& te
it tetoolbocncube alle uptblucnten te benemen/ foo mllen in bet toolgenbe obcrtocgen oft get bienfliger cubetoo?bclgcberis noo? be Compagnie/ bat ben boo?noemben ganbel alleene blijtoe aen be Compagtite/ofte bat bicn aen particulieretoo?bctoegbefiaen; <£cr bat come tot onberfoec't toan btfe iBatctie foo flcHe bit alS lonbamemcel / bat toamiect bit rjrje* fdjiet alleene boo? be bicnaeten bcr Compagnie enbctooo?te|elf|je/ met crdufie nan anbere torue itoop- lieben / foo igbittoeberetn te, bctballenopbctoubebirpupttoanbcnbanbelapen te ftellen /ofte te (lituten / toelcb? queflieudo? befen be Co;npagiuegeb2adjt0eeft/ op beti ttPttctftcn Cant nangactc ettpne Ijet gbene bier tetrtjensi tot ecru* fcggcb2acgtto02bt / is ten Ijoogljflcn impertinent / ggelgcbaljei r, 3©D entoillenben IjaRtel niet fiupteit / fullen alle ganbdnero laten Kte noticien / a\S boo?befen. aileenlgcben befen Ijanbel bie niruui itf/ fallen bcljonbentodo2ae Compagnie. (Ccn rtoccben/ <©it cngaet maeraenfouimtg'.je Com'u nptien alle anbere Coopmanfcgappen/ foo Catifump;icn/30atcn/,tBaHtfacttn'cli /futtenuaet ouber gbetoooure bv particuliere bonncntoetbaittelt/cnbcuptbet ©abedanbtnaet 9£?a* ftl Pctfontento02ben. ©ie'r op foo anttodo?bc: Cevfrebjcb/ toanneet bc*04b2efli / betoelcbe a bioictute fullen gbeb?acgttoo?bcu bp nae tc\\# foo goeben boop fullen bonnen ggcggenentooiDen / enbe bit alleene be Compagnie fal uermagben tc boen. £>oa ggctoc tc bctendteit of bet niet baer mebc gftefpot is te $atticnliett ^ficgatiantcn toe te laten/ bie obet befe Itaubcn te tnoggen nact 25?afil uertoocrcn* <Ccn ttoee* ten/ ifJaet bicn be Confumpticn / betoelcbe a bioicturennet 55?aftl fullen gfieb?acljttooJbcn/ niet mm ban be bclft banbe gaenbe Carga* foencn 3ijn; foo is buptcn alle ttogffd of befe liiegotic faftooo? be groat* fie tfdft gbeflotcntoefcn/ cube gljelgcfo b'ecne J"J?gorle bcix anberen trecbt / foo is niet te ttonffden oftegrootpy belft ben $arrif ulij ontrocben 5ggte /|}eTt£fterentejal te Cooipagitie ban fclfs hi ftyiL toallcn; $artirultere ctbcenlnfl gebtenbe /' ftcg tract? mebe te genere ^miuersi gbdiidi alle te aflDcretbt moet tebennen/ befe $egotie falten meerenbcclegeflaotjen ^gn/enbe otoetfulct befto'nedegeben enbe rete* ncn/betoelcbe boo? teftnrnnggcalligccrrgljctorrfl toan pattpen obet etffupten ofte apen-ftellen toan ben gaubel / biefullcn nocg reggenJ J0O2bicbbaerebradjt bebouten/ tooo? foo bed alS btfe ^cgotte fal ggcflprcii toerten. ^ i t cAS. nootfaecbdrjd* tot apeuhtgge befer fact* eboo?gbefreIt3gn6e /foo come mitotgettoerfdjil/ toclcbeitf /ofg# tooo?toclncber fal toefen tooo! be €bmdagme 7toat^ bat boen boo? gaereepggcue^ienacr** bob? baet fcmeir alleene / ofte bat fp bal toelare aen anbere partfcnlicee #iegetiantett beweffcmeLgaer. *%t ecr* fie iaojt noclj trgbcntoobgbieb ggcb2rben "MJCHJ cfc oocb boo? befen ban tenige fSetointtebbcrjS r bet auter is bnfe fnflencur 7 tot bcter tocr* flamtoefesifal eerfttooolftdlenenbe eramiuecren be tetenen bienente totto062tedtoanbie gencbie bittoillenbdjouten boo? be Compagnti/ tube bate naer bet contract** i, fyt%
S
*3 i. % t <©ettop geeft bit gcgetoen aen te Compagnie toaerom ban EerfteRetetooo?beeIen bie be Compagrtte toe comen bp0er<©cttop/ aen anbere <*en van ggcgeben. amto: JDanneer bet Citron ig ggegeben foo engabbebe Paitye. Compagnie niet eenentooetban Ijet ggene fp nu bcfttten / (oo bat gtt <©ctropbc Compagnie nllcene geeft get tecbt gljegetoen tot befen ban* bcl/bocb in befmir.gljc enbe ggcb?upcb bag bten niet ggefidt / <£nbe nactbieube Compagnie niet geeft connen bosien tot bet gbebjnpch toan befen ganbel /tooo?bat fp ben ^ngefetenen ban 9&?afil met folem* nelen <&tbz geeft toegbeftaenbentupen ganbd/gljdgcb gier naet b?ee* bet fal ggetoocgt toerben/ foo is bier bp get <©ctroptoooifootoceleglje* tersgecttenbe ggdimitcert / enbc is be Compagnie booj baer aecoon bat fclbigljeto?ptoillicbnfggegacn. i&en ttocebeu: =t?et<©ctrop en berfoietbit oocb nict/toannect get met confent cube boostedtoanbeCom* pagnie ggefdjict/gbeli)eb bat fdtoiglje bogdgcbrtoo?btgep?aetifeert/ toanneet toeele ^articulieren toa>bt toegljdaten om^out/ $oubt Cabacb/ etc. be limitentoanbeCompagnie tc tetoaten. <Cen berben: aile <©ctrercntoo2bengbeggetoentot boo?beel cube geene tot fc0abe/ baetommc toanneet bict too?bt gljetojaccgt toat in befe faccbemoet gljebaentoo?bcn/men moct niet ften toat met te letter ijan get£>c* ttop acco?beett / macr toat ben bienfl unnbe Compagnie berepfrljt/ bacromme behenne geerne battoolggenagerOctrop aire be p?dftj>en be Compagnietoe comen: bat iiS bunicn ttoijfTcl / maetbet bifferent \0 op toat top be Compagnie tot bittooojtedbcfl fal comen / bit moet upt gettoolgenbeblijcbcn. ^et Crempel toanbe Oofl-^lnbifclje Compagnie comtbptoelenin Twcede eonftbetatie / enbe mewticn naet bien be felfbe ten banbel aen baer Reden. felbeii beljonbenbe bus toclbaert/ toaecom en io bet felfbe niet tc bet* hoopctitoanbe3©eft. antto: ""jflcbgebbe bicbmacl boo2en befen reten urgeten / maet Ijebbe altoos*toci'toonbectgbetoecft bat beben toan <©o?teelbitbcben/ bcficteHen^tefe/ i. ^ n (©oft-gnbirn en bceft mengbeenepcupiatietc benojteten om albaet te HanbHboutoerpe toaet tenemen / gctmanbt geeft fgitc engenc gntooontetjs / biete tomcbteii bts %anbts beuefineten/ be S#te / gjnbigo / &alpeter/ cnte tide "®2ogucObictoanChina; thbt be Cnfte toan Per erbomen / too** tenalleent boo2 (jet uolcb bts %anbts gdetoannen/ bebbenonfc #atit enbe ©awo* niettoanboen/footoan ggdt)cUen be Canecl $ooten/ p * fldeu/©epet/btetoanZeyl m, Ban la, Moioqu. &c. bt antere ggetoeftcn comen/to02bcn albaet ggetoonncn fonteronfe^ibtrftrte / baetomm <©oft-«lnbten met teer toan nooben ^ op pcimlaticn telctten / tooet in be fSctftergcpbt cube bet tod-baercn torn'•Biafi! bcflact. a. aile fiet crtne battfpt€*oft-g.ibienljcrtoacttjjitob?tgbeb?acbt /teen baet SgetoW eet'petnanbt upt Europa baet i£$Kcotmn ^ J 3 0 « « n / niaet *252afil hi (jem feltocn is maer eentooeflXante / gebbetobe nocg ^egottennoci) ftitooontertfban eenige naecnteU9enfcben/cnbe en
?4 banbaetommetoart baerp^^tu^cgttooiten / fcanljttgttnttctfi toojben Cftriilcnen albaet getoomientoojbt/betoelcbebaetommtboflj alle mibbeleh baet naet toe moeren ggelocbttoetben/ 'ttodcbeniet can ^{jefcbiebenban boo2 Ijoopctoanp20ftjt/ enbe befe can nietgtoot-rtjn/ baer men ben l$aubclact*$ cube Haiibt-boutoerjS gatento?pbombe* neemt / enbe biefteltontee ben btoaucb enbetooocljbpcban een Corn* pagnie. <Centerben:£00 en can oocb be Compagnietoan<©oft-3tt bien niet tefdjulbidjt toetben toan Monopokn, l*pan en ontfangjl be 3©ettoanono* niet/maet ftelt onjStefeltoe/ enbe miflcfiien ofte ben ftepfet toan China toeet battet ^ollanbet^ inbe jBerdbt sgn / bt Cufle ban Perfien geeft binncn enbefeuptenlanbtfcftebegone / inei alletetoetelbtgemepn/ ben fpeper ran gcbtegentoo?bentoanbit gens bietoil/enbc niet en geeft be Compagnietooo?naer nllcene a\S l&ooten en 5faclietoallenteinbie <$plante ban Sanda, baet fp alleys bat tot beri <g.ibetinge bee b2ncbtcn beo lantgtoannooben is/ boo? be 3ngebo?eni is boenbe jmaet bit bantoan35?af"ilien niet gefecgttoo?bcn.Cen toicrbfc IDoetoel be JJegatic bie in Compagnie gefegiet / bed coflelgcber is a\S Die ban $articuliere/foo tan nocbtan$ bietoanbe<©oft bat bjagben/te reben is I u om bat bie ©aren ten mccflcnbcelctocdcofldijcbet3gu/ 2. Cngdfcge 5rtanfcbe etc. bietettoaetts" baten moeten oocb in Contl pagnie bat been/ 3. femmiggc goebcten a\S $oatcn/ f oclie/enbc $a* gdenljceftbc Compagnie ten meeftenbde in bate banbt / betoelcbe fp baetommc can op p?h£ fetten / maet bit en geeft ggeen ggemeenfegap metbe^upebeten/ bie apt ?5?afil comen /bie foo gtooteoneoflenniet ronnentoetb2agen/ betoelcbetoanbefDojtugefen/toatenbeoncoflelijca enbe met ongemonteetbe &cgcpen otoetgeb2adjt toaiten/ enbe baet en botoen fgn inbe banbttoanpegljelncfc eene bie ben anberen be |Ba«M ftellen / get is ten boocbflen bienfticg enbe noobicb/ bat be $egotie op <©ofl-9nbienin Compagnie gefci)iebe/om rctoen/foo anted*toaremen foube in <©ofl-gjnbfen be goeberen tegenjS ben nnberen op jagen/ enbe algier baer mebe dabben/maet bit en ean niet gefegicben met bea©efr; goubentoponfeftipcbet op p2ijo/"po?tugacl fal on£ bie toefenben/ gbe* lijcb oocbbagebicbr geftgiet. 3©anneerten ftotticulferentao?ttaeggelaten albUjStetoaten/foo Oerde moet afltS confufeltj|cb toegaen / a\s nn faa iffer alleg geb?ecb gtelticft Rcdcn, ertfangbie*ggefegtetis /baer naer foo bomt ailejei inotoertolaet/ foooal geene #ac&gupfen te btggen $n,- be goetercntoertetben:maet 'mutt batte.Compagnie befe ftegohe btbm I fp foabentocrfo?ggen/'tggeene noobicb is /enbc alfoo foube allej* met o?ter toegaen/ antto; <£en tooo?* namcntlgcbe teberttoaerommebatbiebmadtooo? tefen te ©artieu* here ontfien getoten /baer meet goeberen te b?engben ban tcfjen# ftan> nentocrtierttoecten/ijibe €rceffttoe pacb-bup^ gupje/toaert barmen rqjggeUabbc geb?aggen bat bieteterbooptoaterjgetoeeft /baer font* fcicbmad meet boojtaet ggetoeed -jgn/ tot ban ten gtootenteeleQtbe* * tctj
terttoo?ben/ toanneet bat noo?tfcge faftzn bote a b?oicture gbeb?acgt toerben/ 't toelcb naerbien te Compagnie tot gtten niet geeft belieft/ toe te laten / foo en banft)anbere niet tc lafle leggben/ 't geene baer fp feltoe oo?faecbetoanis", I^etttoeete: gettoerloop 'ttoelcbonlanga" en* temeermalentooo2 befen is ggebomen/ inS&aftl bao2gfieb?ecbban ©ito?eiei en is* nopt bp ggebomen/boo? faute banbe ©atttenliete bit niet Cjrgcnoeggenfbuten gcb?arijt Bebben/tot tebteftoan ben Itanbe/maet filtooja* boo?toantetoop?toanbe bameren/ betoelcbe gaere jSolbatifcge j niet nctftenbe / foo fgri be flaten ban 5E>?aftl ggtbtoottgen ggetoeeft be i Jfteaganj\nen bet particuliere ten bdjocoetoanben bienfl bcr Compag* nie te bcroetoen/ mte todebe inbien al emetjei m fulcben ggetegentgept footoeleniet is ggetoonben a\S ban noobc tooo / foo moet giet ban be fcbult gcgctoentooibenaen be, Cameten/ enbe niet ben ©atticulieren/ iSScgottanten/ om teben / bat IjettoetflentoanbeiBagafrjnen bet Com= paguie/be Compagie bat altooo nenbaet fclben gedt bcljouben/toact' om be ©articuliete geenen ftaet gebten connen maben om bie te bet; fien / alfoo fulcbetooo?-toallenbupten getooorrte enbe tcgai£toettoacb> tinggc3ftn / cube goe fullen ©atticulicre connen fojgeroagennoojte lt#aganjnenber Compagnie / betoelcbetooo?gun te5cgelte?5?ietoen $gn/ niettoctenbeof baettocpnicbof bed in i$f enbc of be Compagnie bie faltoerfo?gcnof niet ^et berbe: i*?aetbicn te Compagnie onlaugljjS enbe meetmaeltooo2befen felfa pare «©ienaren enbe &olbaten niet en toctfo?egt/ 't todebe fp gebouten is enbe acngenomenfteeft / boe fouben fp ban tetflantfctje3tanbttocrro?gen / bat bat feltoigc nodj;intoefenis7 moet ben "pwmeulieten baud* getoctentoo?ten.ll**ettoierte;3BanneJer aen $tttncuncte ben ganbeltoo?bttoegbdatcn/ be Coynpagnie too?bt tettrnietnptggeflooten/ fptoctenaltoog toat in bare UlagafgncniiS/ fp toeten toatgoeteren ban ©artiruliew afgfjefonten 3&1 tefroccaftc connenfp tooer nemen/ om nig ban tt fuppleten 't geiic baet aen out* bieccfttT'ente met eenengaetnoojbede baet mete tebaen/ enbe fal al* busetalle gebzeeb ente eanfufie getoccrttoo?bciu"^etbgfte:bc Comer b a n ^ t a n t e i r f nu eenige jareu toetfoegtemten (Cerrenettfa'Stg a taoieture naet S&aftl te menggeti / 1toelcbnaetbientoangun i& gbeercufcert/tootreben*omnu ootoeeteanbere€ettoatentetoilentooo? te Compagnie allcenc bebouten/ otoet ttoee j'aren geeft men eerftaen ©artiealiere toeggejlaen ben $etreneuf0 ©j£ a bioictute naet 55?afa te b?enggen /maet mgtenomen $ n t e met be opinie/ cute bie baet upt oarftaet jatonfte nanaraote p»f&e«/ bit te $cgotiantcn baer aen be* ten / men geeft bat mettoillenconfenteten op beboo?Ujebe tecognitie/ maertotf tooo?bebdfrtoanbeinanit*/ cnbeombat teCamerenaiet boo2 be Ileus* fouben c i | e ^ ? t toojben/ente meng-ai gcen 55ionebentoeurfe re^heningf Ibttoe ttocn/menbecftiuete boa? reecbeningetoonte Comer nan getlonbr een^cftipmet bitoCetrenenfg ©itfgbefanben/ en naeealbitgftetoeety ente al bttte&ig&foo # t e aitbomfte tefrse* toCeftJ
i5
toeefl: met Ijact enggen $cgip gcbten fo be faeebe alfoo toeten aen te icggenbat bet ontecnt met Ijctbctbe ban fpne labtnge in mifil\S m* attineett/ mbztoauben$attieulicten i£ niet cenen penmtien gljep?ofi< tcctt/ enbe aloud 3g;i befetooo?bcclenboo? quaet bclepbttoanbeCamec toanEedanbt toetgautoelooft\ €en fdten/ ^etjijiibe li?ifto?ieabati ^thiopicn ecu gamfege Hantfcbap tetoillentooo?ftcn;Coopmaiiioi toij> fc bp 5ro?metoan Compagnie Concepten betamente ben iBonicften/ eft biergfjelgche onnune menfdjen / bie aits' be $r»iflo?ientoaii amabiei be< <J55aule znbz bierggelgcbc Ijebben uaergljclaten/ be toctclt entoa?btbp geene Jpgantafien geregeett/ top Ijebben Ijiet in $r»ollant niet meet ba\\ allts gbeb2ecb/ Ijout/ £>out/ Coo?n/ 3Bi)ti/<©Ipe/$ c/goe aetbiglj foube bettoegaen/ toactt batmen boo? ccne Compagnie enbc mctljaet cpgcn &djepengier nan moflen uerftcn toetben / get Ijonbcttfle bed toanbe ^Segotie enbe be ^ntooonbetes bie nu fouben niet bebben/ cube niepat* mentitffcgen btft ttoee ggeeii gelijcbeniffe tc 5ijrt;meii ftet allccne 't ge* ne ficb toeb?aegljtin^*^rj2jflon'cl tnbt onbete Catibifdje dSpIanben/ batt ontterit obet 12 a 1 ? 3|aren niet ceil Cfniflcn menrcftc toasf; cube nutoo?tenbie geeftimeett op 40 a ?o buufcht / enbcto3?benban allejS. todbetfien/fonbetbametd/fonbet'"JSetointgcbbetg/ allcenlgcbon bat ecu pcggclijcb met cpgljcn ^djepen ab20ictutc bettoactt macg ba* ten / bit Crcmpel bcfjoo2te on**toijdte maccben. %\ SSiaftlien bon* ncn fonbet Compatattc gtdatct bingljen toet0aapt toetbeti / 3'ibigo/ Cattoen V Member / etc. ten iftocbncb bie baet gbctaamicntoo?bt/ iS biitatoietmad mcettocett / banbe Cb2iftoffelfe/IjctSanbttoanneet get onbet ben Hontncbtoan&pnugien til gbetocefl in 3i)nen mecficit flcut / en beeft noclj bet tbienbe part niet gebout ggetoeeft/ onS lanbt goetoolcbtgcbbat oocb i&iStoedte blcpne om bat te peupeleten/baet* emmemen albaet nlrctljante tncembe 3Mien/*®uprfen/(ffingelfett/ &cgotten/3©alcnte0oo2benente loeben/enbe bie falmen alle ben mont openbouben boo2 be Compagnie. *Cben ttnS gelijebmen ben ?5oorJ* ggefellengetranbtfoenupttedt / pljantafien ban Bruyieamviiieenbe 3#iien Boyfon Romanifki. 7. <r£ntoiImetibanbobteltoctfebetttoefenJ tooo?alle eonfufieenbe ggebiecb/be Compaqnie en gocftallecnemaet fo?glje te b?agen / bat gacr UlagasgntoanjfEdentodtoerfien5p / Ijtetnj mebe ban alle bedooptooo?-bomentoccben/enbe of ban Bp internal ee* ntgb gljcb?edttooo?-toalttoanSSotet / 3©gn / tti» bat ban men mifTen tooo? eenen tijbt/ enbe't ggene men Ijiettoanboo? niet gebben/gecft g V fpaett / fal baa naet / Ditto in obettoloet bomenbe / te libetaelbct glic* b?upcbt toerben. i .< Vierde , p e ©atticultctetoatenbaer maet alleene om piofrjt / bit cefTctente Rede n, fo fullen fp op-ljauten / enbc alfoo 55?afil ontoetfien blntoen / toetoerorn' me tfjet batbaet p?ofgren bp btft $egotic te boen # n 7 toaeromme bie met itetoet ggegouben aen be Compagnie ban aen pattieuliert bit obet te laten*nodj meettoamieer particuliere baettoatenfo moeten fp \ain> nett/
17
net!/ attbetgful'en rp tlyms blpbcn / be Compagnie ban ggclgchen bie maetbset bpgoet ojbmattetomftetoanrecognitienljebten/Jente alfaa moeten baet ttoee bp toinnen / en bp-getoolgc alle bingljen bierber 5ijii/ ban toanneet betoinftealfeen quanic in be ganbt ban be Compagnie/ enbenaerbientotbe peuplatien ben goctenboop bcr Igf-tocljtcn ban nobcn is I foo fal ben opencngantel ailed biztbtt maecben / ban toan* eet bie boo?teCampagnic gefcgiebe enbe boctomme bepeuplatie ber< Jnbeten, anttooo?bt/betooo?-gefldbctcbenen 3ijn mecfltoan ecu na* titer / enbe fullen baetomme te ggelgcbe ban ond beauttooon toojocn. Ilfeteetfte: getidfoo/niemanbtfalnegciriercn/ omfcljabc tcbocn /on* ber-en-tuflcgen bait get altemetdtocl anbetd unt / maet bit ban be Compagnie oac gebeuten/ betoelcbe baer min tegend ban banbe $ar* ticulietc/ ccn Stoopman/ &cgippct enbe $)vvS man sgnbacrinnc mal* banbetcn gcujcb/ fp gopen nltood/toinftegoebe tepfc/ enbe b2ueljtbarc jaeten / onbertuflcgen falmcn altemetd b?ie jaeten Ijopcn / cc'tmen bat eend fal gljenieten / foo bat befe teben: iBatriculietc batcn baet maet om p?ofgt aid bat op-ljoubt fullenfpfgupd blptoen / op ggelgcbe togfc id teggend ben 0anbd bet Compagnie d\S bet patticultcre / alfoo bie min ban be particuliete tegbendfcljate ban. ®et ttoccbe: Ijet is maet Smaginatie is tt feggben / bat toanneet particuliere baet negottercn baet ttoee moeten pjofgt boen / maet toanneet be Compagnie bat a\S ban alle be atoance alleene in eenc Ijanbt bait. Inbieri be Compagnie ecnen $2ateud toatc bie ftdj in alletlep gbebaentenbonbe ttanff02mee* ten / ban giet ailed boopen 'ttoelcbnobiglj id / tetflom baet nac (jaete grtljepen cquipcten enbc ban aid ^djippetd met befeltie«nEceua* rcn / in S&afil bomenbe/toetecom in #egotinntcn bcrnnbereiv om bo* te goeberentetoctboopencnbenntete baer 0002 tc boopen/ fo foube bit ecntgen febgrt Ijebben: jBaerbie nu be goebctcn bzt Compagnie boo* pen enbc betbaopen/ bat^gnte<J£.l^cetcn ^etoinnjebbctd/bact ban niet is tc p?cfumctcn batfp ofte bequamer/ ofte beret fojgge b?agbcnbe mn boo2 be Compagnic/ban $attitulieren boo? Ijact epgen felfd bacrc •facttKctibiefp bapten 0 lontd gcb?ifocbe7fallenniet beret baet bcooir boen / aid bie hen particuliere emirate! 3gn / boctc epgbene J»cbepcn moeten fp boen eguiperen boo2 anbere / ijcur jfkfjcpcn bonnen fp niet tetcr boop bebben ban anbere / ban $arnralicretooo2boct fcltocn / in 22fcafil bonente/motrctoebctombare biertacrdgdBupcben/ om bnere goebetentefteiieficteteu/rtocngbeigcU aid anbete particuliere/ fo ban nacrbten be Compagnie boete'foec'aen moet tocrtidjten b0oianbere=/ bie alle bnet bn^ moeten toinnen enbc Ietom/foo enbeeft fp in befen bcele ggeen booiteet boo? $atticiiliere: .jtegotranten. lletbetbr: tfet id im* peunnemrefegggtn/ .toanneet ©atticulicre baergcenpjofnbbonnen boen / foo fullen fp baet uptiffcfjeptenV cube aidban be ifirgoriclioaite Compagnie laten toanneet fp met ten too nteegbign / toant $a*ticn* itteremllcnoaetbouiien blptotn baratv / toanneet be Compagnie baer C upt
«
1*
npt fal moetenftDepben.Bet blgdtt upttentooo?lcbentgt/.intentoclw ben oft fdjoon in ijet genicmi meet fdjabe ban boo?becl id ggebaen / op ben HJegotianten / nocljtnrid &cljepen enbe Catgefoenen genocglj 5gti unt-getoaten; .^oetgcuomenljctgefcljicbcnalo/*@artiruliecefenep* tenter unr / aid ban foo ral ben Ijantel ban felfdtoertoallen/ in Ijanben ban be compagnie cube fullen aid ban / be:c Compagnie Ijantelacrd ban felfd brpgen get 8&ene fp begcereu. <€nbi en id mebe niet te b?cc* fen /bat be f. arriruliere te room tocgb bebbenbe / be tappenbemdc&' tooo? be Compagnie <nllen laten/ om bat toanneer te Compagnie befen battel aen baer toil Ijoubru; fp ban bacr.op foo beletoiunenaid fp felfd toil / toant be marIjt in be Ijanbt gebtenbe / tube alle goebercnin een/ Daubt itjnbc/ oo ban fp bie foo Ijooglje flcllen aid Iptoil/ enbe toebcrom beft met iwucbrcn ban ben Haute bcraclttocrbenbe/ bit too leeggc nibo3pcnaldgdct buncbt / bit aloo giutolfcrnbilid cnbeniemanbtop fnlchcn conbiriebacr foubetoillengaeiv ofie blpoen. &00 halt uictan* betd fiin ban be ruincre bet Compagnic/gdijc mete toanneer beCont* pagnie baet meet foube bptoillenabaneeren / ban fp alrcbe bp Ijacre to?ar bten enbe rccognitieti beet; anberd lalmcnbe gocberenmccr beta* ften ban fp b?agcn bommt/gclijth in get nncr-bolgeutetoanond fill be* tocfen tooibcn. 4* USacr tot dtocrblocbt toanneet bat be Compagnie fcljobcfcoct / aid ban fullen Jpnrrirulicrc norlj goebetoinfteboen / enbe blpbcn $egoticren boor be Compagnie acbter upt fal gaen / bit fal tiu toon ond betocfentoo2ben.<Ccn cerflen: get id bennclgrb bat te Com; pagnie moet ,$egoticren met penningen a bepofitio/bcn •"Jnrereft moet ectft obcrtoonnen ;gn/ eer atoance ban gereecbenttoerben.f€en ttoee* ben: £ p moet Ijarc Cargafoencn boen afTeureren eft anberd f)et p?ijt l\tl loopen / 'ttoelcbc cbenbedid. Cenbcrben: <©c Compagnie moet ^rbepen gucren ofte cquipcrcn/teiftc'Dcrjs baer ban lullen bat mebe om gecn febabe boen/ iffet nu bat men particuliere mner bergunt bt(t b?p obontagien/ namcntlijcb betoacbttoaubate epgen ^eljepen gocDt te inaccben / ben gmcreft ban bare pmningljcn / enbc be nffeurantie toan bare gocbereti/ toner ban baf fp be p?emien aenljacr fclben conni/ rnbe ten mceftenbere fullen bebben/ icU goute batter particuliere gfje; noecg ullen gbebonbento02ben/toieom befttoinfle/bcfeS&egotie fulled toner nemen infouterljepr be 'aecben ber Compagnie een» baft geflelt write: matt inbicn pemanbtmcent bat om bat p2ofnten niemanbt ffjnc goeberen ober %Ztt fal fenben. I&d contraric blijcbt upt ttoee / be tooo?nartr.ftc ifjcgorien/tote in jtetertam bebbcry be erne meefl bier tot •Hmflerbam / enbe te anbere h ^edartbr/iebmepne be begotten op 4">often tnbt 5So2beaur toaer ban alien teujtegotianten new t\M\ id/ bat fetoenjareu gier toanbe animeen boo2 tenanterenggereecbew/ enbe afgbctroehen be Sitcreffen / ©>arbten / enbe 9*fTcu~a.!t!crv boo? ten Coopman 'hi toepnicg otoerfeb'eren. «jffet bar tat tec &m tien/ ban todebe get benndijeb id / battoepuicgmeet toojte gbenban, . tcerj
feed infonteebept op bie ban fSoiteaur /baerommc niet ggdatdt toe?* ben/toaeromme fal ban befe aegtet blgtoeiv geuomen/gcen meet abau* ce baer op toate. "®uS berte gljeften 0ebbcnte bat *©atticuliete cenetamdijebe toin< fie conncn boen / fonbet bat 0ier toan be Compagnie cenen pe^niucb mifl / Too moeten nu ua>tet camen/enbe ficnte aooiitagie biz be §j>at* ticuliete bobenbe Compagnie fullen Ijebben* (ftenecrftcn: ^gctbat '©atttculiete batgoebc lieben 3gn / Ijarcnto2lcnbcnpenningenban boen gebben/fp fullen te felfbe enbe gheretet ctibe betct coopfnggijcti ban te Compagnie, iCcnttoeeben: S&e&cbepen bie be Compagnie fal equipeten / cafrcit ongbclgcb meet aid bie ban Iparticulicte / al bat bie meet rojtcn bat id fdj.-be / nod) baet en boben moettooo?fcljabe gerc* benttoo?benben incoop oftetonerbpcban te felfbe ^cljepcn / toant fp toetgaen cubetoeronbeii/fonbet be Compagnie booJbecl toe te biengcti. (Cen betben: €nbe fo geeft fp Ijet gclucb bichtoild /toanneerfp bup?<§>cljepcn / ofte oocb 0aet epgene gl)eb?upcbt/bat bie ban anbere boo? cengoetgljeteelte gbcbulr / enbc ban nictbeljoo?Ujcbgbdabentoo2* ben / be JkbipperjB tod todenbe bat mctftoacr gljdaben £>cljepcn bet moepcltjcbfl id boo2bc£eete paffeeten / batbcleenbebiergeigcbea* bupfen baer onber loopen blijcbt / om bat be b?acljtcntoanbe ^cljcpcn oftetocpnicbofrc niet oberfegiety niet om bat beto2adjtenbaet opgbe* flelt te blepn 3tjn/ particuliere fouben bat geerne bed beter coop oohi/ maeronibc boo?noetube abupfen. (Cenbicrben: *®c ertoarenttjepbt bantoeclcjaren Ijctft ond gbelecrt (men moet nip Ijiet ten befteti gbuben bat icb be toacrljcpbt fpjeeebe) bat gbcmecrielgcb be goebcren bie te Compagnie gier tclnnteboopt / ongljelteb Ijooger comen/ ban bie toan ©atnculiete gbebocljt toerben/ toant bet fal een initaecbel 5gn/iu* bienfp n ct ofte inercbclgcb Ijoogettoanp?gd / oftefledjtettoantoaleut getooribentoo?ben:befiebenid/ bet gtemepne goebtgaet toCtloo?en/nie* manbttoilfnncn b?ieubt in bet ©articuliete bifobligeten/ din bicn bet gette upt l)ct Igfte bingem |Bentoectbet uoclj te 25abti5eten / om bat menopfgne25urgerpe foo naeuniet fien moet/ incnbooptbanfgn 55ucrman / nan fgri Compere/ toanfguCoufijn/Oom/ ^toagber/ 55:ocber/i'eubc tod alt erne td iS ben booper enbetoetcoopettenfdfben. <U5cn S&etoinujebtet fal altemetd obet be iflcgotif/ <j£qtfipagie/ etc. gc* fidttoo2ben/bit baer bantoetflantgeeft/gelgcb ecu cfel toanbe|*^ufn> be/ men gbcb?npcbt een IBaeehclaet / enbe baet op goet men aen; in* bien ©atticuliete alfoo beben /men foube tetflont feggen bie ^latent* fact ggelooft bie too?te IBaecbelaen ^efebingen fgri bebent aen bie gene todebe bie toeten toillen / enbe toat aengactbegoetetenbiebe Compagnie boo? anbete bupten lanbe foube boen coopen om ban baer •ab?ofctutenaet ^ofiiien tefenben / top moeten ntet boopen bat be •©ienaetd betet fullen 5ijn ban be JBceftetd / befe 5Facteutd fUllenap* patentclijcb Ijet Cuangelio tod ggelefen Ijebben / 'ttoelcbond leett C 2
bat
bat l)ct enbc ggciuachclgcfccc enbc boo?bdiger id reecbeninge te boen aen be ftentmeeftetd ban aen be pnncipale: ?• <r£pntelinglje comen befe goebcren in ffiiafil / men moet bie lofTcn / enbc inbe $acbgupfc* bicngen/ bercoopeu/enbe ifTet batf$otticuliertfootoeelcblagben/ otoer bie rtcne/todche be linie Ijebben nepalTccttAbrt fal met be goebcren bet Compagnie nodi ffedjtcr uot-toalfcu / bejructeurd fullen met bc$crf ningben fpeden/ ofte anberfmtd be*©cbitcurd op contributie boubcrf betoelcbe ontet en tufYeben ban goct quacr fullentoG2bcn. *©cgroon* adjtcrbeben bie be Compagnie Uccftuptftaente / entenorbtaudniel ingbemacnt-toajben/council and Icctcii toat nu gijefebiet enbe toat tot baet ban in bet toccoucnbcfrctoertoacljtcnbebben tbc iScbcnenbie nif fullen oocb aid ban 3ijn / be goebcten in SBjafil tot contantcn gl)eb?arf)f 3gnbe/fp moeten tocterom aeugcledjt/ enbe ^upebcten baer boo? gbeP cocbt tooibcn/eii fulch een foube al tc grootcn gciootoe Ijebbcn/bie foube raepnen bat be "©ienaten bet Compagnie in @?afil/neter/getroutoe*/ enbe neetfiigct fullen 3^11/ban bare l^eeren enbe |^eeflerdbc^5etoinfc bebtetdalljtenbebgfbotocn-ftaeiite Soften t'nmcn geb2acgt 3gnbe/ men fal beuinbenbat bie niet min ban 40 a fo petcento fullen inptbjcn* gen / gum baet maet ban fed aenbe^atticulicre ^anbelactd/ncffcinjl be boo?nocmbe auanccn/toan to2adjten/3!ntetcffen/:enteafTcutantirn bie fp genieten neffend be iSegotianten / op Ctoflcn cube ©?ancbrgcli/ gljp fult baet l^cgatianten btijggeit tljicnmacl meet ban ban boene getit/ente ban fal ailed nocb ten miuften 30 a 40 pet cento in^afrtbe* tet coop 5911/ald toanneet boo? be Compagnie befen bnntel foubegfo* fdjieben / boeebMjiet noclj:bp bat befc ^egotic moet ggefebieben booi 5Factoo2en(gelgcbicbin befc gelege'tuljcptbe<£:i^ectcn SSetoimgib* btts niet anbetd can etbenncn) bie aen niemant contabd sijn tribal biet altood moet geconfibiccert toerten/tete jtegoticalbud aengdepiy moet-optoegenbieban be 1?H32tugefen enbc.anbate/tetodd*e ^upc&fi* ten connen tecngcn/betoelcbe nacrbien fp.allerte temttasie tooo?beden bebben/toie en fiet niet bat bit biwte alle goope.id^ctoeet tocitonttfege' bet boo2uaemte.g|*etaepentoo?t/bitfnnalleen abupfen/men maet/ men fal/rtien can bie teteren / bit en raecUtgdt totfcntjerfaerbe niet/ maet allienjtenbnpfcii/betoelcbegbelgcbfputgebraBWiMaja/ nlfoomoeten bie nu getoemtooiben/ enbe ecu pegeigcb macarbt=fieg fitxtfo om 95ud enbe ^aloe-tot tefe toontete b?engcn/ Sfinttot bouncer icb be Com* pagnieifanbelaetdalbudboo?e roepen'./ ientetoedctelootoentoanre* bied/mp buncbtfpftjn ten binbercngdgsb/tetodebe aid men bie getf* felen;toil/roepen/icb en faitmgn Ijetoi niet meet twiV'tbreft nu obet be ttomticlj iarengliebnett/ente:!^flaei\r»fb!bDc langrt^oe ergcr/tecft te !iecittc.tooci?tefen nietconaenggefttttfert toaton/mtetrjKsconjmite idvtoepmcb goope/ nacj$wn-h nningetoo«-teltid/.efi tJtcgene jtetodcto ^iggepiifTirtbantefcfaedic fal oo?tedcn /ran ltditdrjeb toe-rftaenbefe ^bppfcn.f«Jbanidjvte:tocftn/ bntfp gcnoedjfacm uifeparateljjin.toante Degotie
21
Itogotie bie albnd in Compagnie gefdjiet/ bat foo langc ald-bc 3©erelt ggeftaen geeft / enbe ftaen fal/befcfaccben alfco gljcgaen bebben/ enbe nocggaen fullen. ^etgeefttoan allr tgben betoaerljepbtggetoeeftbat Ijet gcmcpne goettoedoo?engact / bat get particuliere toojt toaer ggr* iomen boo? bet gemepne/bat be € : 5©etointtjebterd menfcgen 3gn/foo ngijdootoeicb oocb niet bat be gjnfluentien ban ten i ^ o n b t ban y&afti ontrentbe 45gemocberentoanbe Slatooonbcten albaet bcrau* •fercnfttllen/omtoar-be Compagnie befe $egatie aeidjoer felbeiiid be* ••utente. ^nbt ;ban nocb bo?ber/bat giet bangljecn tcb2e£ can bcr* poopttoerten/ blgcbtupttefeteten/ombatgljcenacnftchigchc*©ie* maet ten bienfle toanbe Compagnie acnagenomcn tob:bt / t3Pinoefc ftanben /'t 3p in 3**>?afil / ofteeltetd/ ofte bp geeft eeriid) 25ctoimbcb* tertot fijncn "©?icnbt / bie Ijemaenbe Compagnie bcbent maccbt/ enbetecommanbcert / boo>toicnd tegulpgp inbienfte gl)cbomen3gn* be/ foo fal oocb licgtdgcb boo2tjcm ggemaintineett .toojben / jgenomen baet al toat gapett: bocb-om te oo?bee]en urt bet gljepaffeet* be nan bet toecomente/get id buptcn ttogffci/enbc be <©piniaterftc ban alle be Compaghjed Ijanbelaetd moet bebcnnen bat be (£quipagien bie boo? be Compagnie gbefcbicbcn/beel ftooerberballen/ban.biebOo? patticulicte;eute;bet ggenctoanbe.CguHJogtentoofte gaet/toelcbe oocb ecu fpecictoan$cgotie is/ ban met geenetoaetfdjgnelgcbljeptnan al* ie antete gljdoocljent toetben / bonnen•partieulietc.bare Cquipagien p?ofgtelgd*etboen/ faabopnenfp mebe gate begotten/baer bangeen retentoanoutetfdjcptgljegetoentoOJten. z* <fee$egotietoan <f5ui ucn bir.nen #atticulictc foo gtootc aoancen geeft gbecteben / ban ond .metetoaettoan obcrrupgben / alfoo befclfbcceniglje Haten ijcrtoacrtd gtoote fcljabCibeeft gbegbcben. €m fd«t betoijd bat be |5cgotic ban particulieretocelpjofaatelteriiSbanbicbante Compagnie. 3. WiU menbictitoan c«ndP2eutocnemeii/bat;eenige CamettoaCt toe gift Ijeb* ;tettte/ gnntele.nebcnd te particuliere 7tetrbarentbept fal ond.gaeft Jecret^getanbcdebept enbe Inaerljcpt tefcr fabe / bit id be tcdjtc p?eu* toe:toantetntoan ttoeen /ofbe Compagnie ban foo boo?teeligft nego* tietcualdpadtculicte/ofntctiHanfpbatniet.boen/ toieen mbetnict tebenncn / bat get ^otelpcbet id enteterober een bomenbe met iallegacbe madmen baniSegredngbe/ aenpetticulictete bctgun* W ftucbenteitc / bie fpjjooibart Slnpuflr ie^nbe ncerftigtepbtpctbie* nen/ banger fdfte tetoetfoffenboo2 nacdatigbept / ienbcaltcmetd gto* toe^fautentoanfommigebet Compagnie "©tenaren./ enbe alfoo te gge* boogcnbat^ittnn'e9en|tapeeiibc^cbipotoetbpo?tgljeraecbt. .gfifet nubatnemanfaill'tetoeeren / fcatte Coingaguic .foo goc,ten,Hoop ban negotettenaldiPa^icn^re /•cnte.boben.bare :©?acfifcn / nccagnittcn/ ffl ntete$e»/ p2emien/eribe anbcrponboftfin^otlj.toat.mercbclgcr-bera* tieren/ fp ban bat onbetbinten / men fal botatn eenige Camer op .goer pretend niet tospgeren. ^a.eromjne fetMpl#z i&^at alle be boo?*
f
C 3"
"
toent*
20
toentfeid ban rcteed mctabupfl/nietanbetdbait pbcleuptblttdjti 31)8/ toolcben fonbet tegljen/blocmenbic noptto2Udjtenfullenb?aggen/ oiu tertufjclicnmenfoolt get bane tot ftcroend tor/ ftenbe eenenfeecbcren enbe gcbaciiteniuegg'mentoilbie niet iugaen. &at bicn get ban toup* ten ttoijffel id/bat particuliere garctoinningebobbel obet bonnen bin* ten upt bet gene'ttoclch boo? een gemepnc Compagnietocrflofttoo?r* So en Is hier het di puyt niet, of de protyteo die op deleit handcl konnen ge« daen worden,moeten vallen inde Bea-le vande Compagme, ofte van parti-' culierejtnaer of het niet reddjeker endeChcifteljcker is, dat hrec gene door de Compagnie wort:vergau\*^taoft,endc door naer nierkan waergenomen wotden, enjeoockakemetsdoor indire&e middeIcnisftreckenderocpar«
ticuliere Avai ce van weyr i^he,toattoatfcltoigebcrgunt toerbe aengae* be enbe cetlijcbei^egotiahtcn/betoelcbe boo2bare ncetftigljcben cnbt ginbufttie battoerbiencn/enbeiffct banbatbe p2ofgten fo groot 3ija/gc* hjcb fommigc boo? onbenniffe ban fneeben / tocpenbe bat be Compaq nie|5egotienbPbclafthigbe bie vjctftoarcube naet Ijact goet binben/ oetodicb ooibcde/ gbejjci; bier na fal blijeben bit onuobigg / cube be :ompagnietoedmeet fcbabdijcU bantooo?betbjcbte fullen 31)11. (Cot fjicr ca toe gcficn Ijcbtenbe (joe frioool bat 5gn alle be tebenen bicnero be tot betoijd bat be i^cgatie moet blp&en aen be Compagnie/ foo fullen be conttane. EerfteRe- ^ e eetfte reben id ggenomentoanget accoo?t/ met fdlemndcn <Sebe den dat tetoeftigr/tuffdjen'be Co npagnie/megend Ijare ?^oog:|il9og.ter cenre/ de Nego,- enbc be $o?tugefcge $arie tet anbete sgben / mebeb2engl)enbe bat bt, tie moet boo2noembe*3!jjntie ban ond foltoo?bengemnintineett/tn alle gate p?i* open toiiegien cube immunitcptcn/ bie fp gcbabt Ijeeft onbet ben Coning nan faen, ^ifpngnien/mutat s mutandistoanteHgiecnbeinpetioiitept/be #02tuge« fen bebbenbaer op folemneltebet geftoojen/onfetioo2naemfle®ftitit» ten toegend bate *#ogb: 'jl*Jag.bic Ijebben blootd baoft baet bp geflaen/ ten 3fJame <&obS bebben fp baet obet aenggetoepen lb? tcegtetljnnbf baet na tot onbetpanbt toan onfe ttotttoe id bun toegljend befen $taef baer op gcgetoen/tcbtoo?befdjacmtaet toanneet icb ggeterfebe aen bt ailcgatien bie fommigc 0iet legend inb2engen / batmen gun geen ttou* toeftbulbtgid te 0auben/om bat fommige nan gun ttoutodood 5tjn gejj too?bcn. I£et id benuehjc bat bet gene Ijiet inne gefebiet id/inronbetbepl! id bpgebomen boo? 0ctop0itfcntoanbe$apen«nbe iBonicben. «©cfe; Dcbbebaeromme bare flraffe geb2age70unnegoeberen gecemf fqueett/ 3tjn lint ben lanbe gebanncn/anbete bie mebe giet aen fcgutbig *itjn te* bonbe/5gn nietto?pgegaen/ eft fommigetoanbun mctter boot geftcaft/ en naer bien befen <©pflant berfflo?tugefennopt genetoel id getoeefl/ eft altood noclj nele 35a gebonbebie 0un gettoittoe aen befen ffaetfjelMi ben getoocbt/toottcben banter gegetoentoo?bcnbat be fltaffe toettec uptgefltecbttoo?be ban be fame begaen id« i|et en id nu oocb gcenen ti)t om fe goen onterfoecben oft be ,$aben boen*
S
2r
boenmaeHn^aftlmadjtljabbenom fulrt*e accoo?ten met tenfn* tooonbcten aen te gaen/Tp toaten baet toegend be Compagnie ggefon* ben/ Ijebben't gljeue fp gcbaen bebben/ gtbacn op ben name bex Com* pagnie/ <prep?e cntcerben albaer beg>ractber Compagnie, betoelcbe naer bien p gun bit bertroutot beeft/ foo moet fp bat ftant bonten/beb* ben fpljare Commiffie te buptcn gcgaen/ bt Compagnie ccboitbt gate Sictietegendtefdbe. ^ctgljeteurttoelaltemtfd bat cenen agent be > Commiffie toan fpnen $?inre tebupten gaet/ maet alf bantoo?tbie gc* ftrafr aubercn tot ecu erempd/ gier nan id niet gefcljiet/f gupdbomen* benen becft bie bebaucbt/tjore gagic betaelt/gccue mocpten baer obet aeiigcbaen. $)et $c coo2t en id oocb nopftocr #02tugefen opgcfcdjt ge,toecftvnopt baer tcgljerid toegend be Compnghie tfepfttefteert/ te fau* "te fo baer ecuigc id/idtinmenfmgffel begocnftpbc*®icnarcntrer Com* pagnie 'er te be'e crcufercnbctoilmcnbeftraftcb?cngcn otocr be $02tu* gefctv enbe bat naer bat men footoclegfa^en ecuigljfmd be e $atie bet b-?penljanbcl geeft toegljcfta&t. 3$acrgenonienbcretoerenrieted("£cbd enbonbe ond niet Ijouben Twcede binnenbe palentoonondbebop2.£>oo enbego'o2rgeen betftanbig men* Reden. fege te pogen naet eenige fabc toaet ban be etuatentgept geleetrjjecft/ bati*ponmogbelrjcbeuid.< Ifavt *&>og: IBog. boo? Circumtoentichcnte' guabe <g|nfo2matien ban foiwnige/ bie Ijebben tot 3 a 4 rcp[cn toe glje; confitmeevt gate tefohiticn ban gettoerblptoenbet $egotietooo?be Compagnie/enbe nocbtand terct gfietnfa'nieertjgtite / faoljebberi fp goet genouben bie tc tocrantetru. Wat appatentietoannu t ggene foo tocle «§aren id gbebebatteett/ <bo-lange in ggcb2iwcb isfgDetoceft/baet nod) be felfbe rebenen frjn tnbe petfooiien./ bie niet gdcte tebencn be* toJeeten 't gbenetooo?btftn ban giro id ggebaen / baet be noa2iiaeaiftc Camereiitegend3ijn/otte9ntoar:bercn ban 25>afiltooo?fcltoicbcn/ nereet 3tjnbe met alle getodtcnte reben fid) baer tcgend tc ftdlen/ nu jeggbe ich bittoeberamte flupteiitooo2teConipagnic. <©it id aixbttS niet ban mettooo?bacbrbe Campagnie in |d)nte re b?engcn/niet toillen* be bie laten genieton bentooo?fpoerbiefaanbetd-foute/om bat men met ftnbooft niet boo? baa foobaniggc pafficn 3rjn intollerabel in ecu 95c* iwntbebber enbe tuineudtooa?beComparrnic. 1. <©eterberebento02tgllCitomenaart be peuplotie/bctoelcbe nimmet* DerdeRe* igeetMannadcnineeiilaubrbaerggeentegooi'rjtbemptepbtid / 0et den. teneKlttupf/enbe ten tent* 25oom en bail niet toaften outer ten b?up ban ben aubeten. ©? cm"tenc ©2Pbept id foo aiigenacm old getletoen feltoe / toat iffet bx. be "t lanten roo nolcbrgcb enbc footoolneetinglje toaecbt/ anberd ais b- liberies am ftd) te ggeneeren / om bot ifbpacu* flteu fnnc g itoooutemi Mceft reegbdaten te baten met cpgljen &tnt> pen / enbe; all<-d n Snbicti g x a:v Coop bref• / &00fKeft get (boetocl miutoan nv-oon?i:rcn uwtf ;?b.-r ecnigl) !an^ in Cmiftenrgch) in iifoSueu/geele tocrdten b&nuen beiwlcneii/ente meer £>paeugiaer* ten
24
Vierde r eden.
ben in gnbientoooitfdtcnban 0et in &pnngien fdtoe becft. SDp eii goe* tocnfouetcc niet tc gaen/ftct alleenc t gljcne inbe Caribtfclje ©platf* ben id gefdjict boo2 abonbantie nan ©ito?ed enbc epgentoaettnpglj/foo batftcn bcfelfbe ban Colometd; maetbtoingljt bie om bate goebcten toiefpontfangenenbeaffenben met be &djepen toanbe Compagnie te tocrbocten/toeroojfaccbtmcbe onberbunecne biettc gljdgcb o?binntid in 35;afil id/ get oolcb bat in i y %\et baet is ggebomen/ fal in min ban, f.toctetam uetbtogncn. <3tb en ban nip niet genoeg ncrtoonbetcn bat bit erempd banbe Cacibifclje €ulanbcn ond niet ban toijd maeeften ban bote Colonicn/en Ijceftniru duet i? ^atcn niet getoefenbe goebcren bie ban baet bomen/3tintoepnigbtijt u 302 befen ban gtootet tocez* bijc getoccft aid bie nan %iafi\!cn bat fonbet Utamct/ fonbet 25etoint* gebbetd/alletefelieben tjun felden albaet tet netet gefet bebbenbe/ge* Igcb eenen fvuerm 55 'en in gettoilbe:top bacrentege* met nl ond teffag toan ftamerc en toat baer aen tepenbeert/mct be licbe te bnebclen ban bud tetoatenen anbetd niet/ feggnen ond fcltoen cii ond ©abedant te mifgunne befeifiegotie bienu is in ganben oanoJJngelfcge en jpt-anfcljc/ en ond foube toecomenfo" top maet toilbe'toie iffet bie niet entocetbat baet btoancb id/bat baer gecn 3tetingetoefencan/bae r gecn f r i n g e id/geefitoel-toaren/bc<r£rempdeban befen flaet enbe be regeringe* bed grootcn (Curcbr connen ond bat leeten/geen ^oubetainc ©?ince inbe bebenbetoerelt/banbenfltutebfen/gcengtooter&laben ban fg'ne (©n* betbanen / alle be grouben comen ben ^oubcroirt allccne toe/ bp geeft bie aen toien bptoil/betid nileenicb aentoepnigefamilien in Conftan*' tinopolentocrgitnttc mogen feggen bat fp in Ijaet epgljen ljupfen tooo** nen/beraueblengoebeten/bebbenalleene bate befonbete aEpgeuactd/ enbe niet tcgen-ftaenbe bit ailed iS te bettoonbeten/ goe blc'pn be <""$n* comftcii3gntoanbiengtoatcn $?ince/ ggefteltincompnratie ban bie toijt-fhecbenbe Hanben/bie bn befit / foo bot IJPtoepnid)fotite te out* fien 3tjn/ ten toare om te.abfolute macbt bie bp beeft obe*t be licgnraen» banftjnc £>laben/ljeel anberd gaet get in befen ftaet toe/bacromme bt Slntooonberen oocb fbo4*ede / onbe te ©?obintienfoa macbtidj bat tow betoertoonberingebed toerdrd $ftiu 3©p bocben fjier toe nocg rebeneri noclj erempelen re gcb2tipcbcn/ten rbep allcene obet eenige jarcn / en* be get b?epgcutoonbet ftuptcn ted bonbeld geeft be ^upfeu op~%tt ^ cirtboennfftacntodtoanbebelft/ deb bitftoeplrnbetoe^tedonbe-rd/' te ©ostugefen ten (jooebften gemifcontenteert/tot tnittihatie ggeb?adjt gtrect om tetocrcrecbentoaerfp conben. «© e Monopolien toetben in bid gbefidte tegcringe nice toegelatcn/ enbe bebettocn alle Comvnercicn / te toillm ercttferen bat bit gceu Monopolie \si cantoanrcc'.rKmteo^jefecl)ttoo?ben/al^Ote'oa«t3fgnaranf ban toil 3rjn7 Mono-roiie i-s /? toanneet get ffewt intemacbtbaiTectteiT !ie« gcneg^ljeeftte bcr coopen /• ofte Ijetgcneftptoilcoopen/ ftrobierr totrcoopcu/oftefoogoeteu coop in te coopertaW'ljembatgoebtbiuidny'l fnlcb
fulcb eene maniere toan^egoticrcnidfirgbicgtegendljctgltcmecnE retgt allcrtoolcbcn/ toanneer baa be Compagnie ber feluer boo2 bate ©ienaerd foubetooetcna b20tcture $oo?btfcge laflen / ^paehfege/ jfeanfcljc 55?ontetoijnen/ <©lpen/&p<rcb/©Iepd/ 55otcr/unt #etlarei/ #2etangien/£pangien/©Miicbi-gcb/cttte te €planten/cnbe ©atticu* licrebatlouben maetenbom otoet bcfc©20toincien/batidfootoedeaid inter baet ljuntoat-toetbiebe/entoolgdidbicn alle.befc Coopmanfdjap= ipen$nte be meeftc Ijelft / fouben upt cene bant moeten gbebodjt toct; ben/ enbc befe goeberen tot gelbe ggcmactbt 5tjnte / be ^ntooonberen fo«bentoebetom genootfaetbt 5rjnbateto?udjtenaen be aSienarcn ber Compagnie ft bercoopen/'ttoelcbaid ban eenbobbele Mor.opoiiefon* be3gn / enbe Diet en bait gbeen ercufe batmenbe goebcren fnl bctcoa; Benbpbenftoebaen ben meefl bicbenbe / get comt etoentoel upt cenc jjanbt/ enbe is etoentoel ofggp bit bp ben flocb berboopt/ of bat ggp bie op p?rjd ftelt /- ofte upt be ganbt nercoopt / gljp en cont metnieinanbt b2pelgcben conttactetcn / biengenen baet ggp mete conttnctecct id utoen H&eeftet/ enbe fldt u ben iilatcbt naet gdebt buncben/ 't todebe inte/toil alletoctflanbigentodlaten oo?beclen/of een to2P-g!jeboo2cn Jjebcrlanbet immetmeet fal tefoltoeren fijn ©aberlanbt te tiedatdi/ om in gjnbien cep £>latoe tc 5tjn * toat menfege fal tefoltoeten om naet *35?afil te gaen/ batt gp-niet meet fal tonnen piofpeteten aid be bifcte* tietoante <£:J|eeten l'i5ttomtgebbetdgem faitoetgunnen / baet men gemfgiitoinflefal toerebenen aid ben loon aen een baCb-gelbcr /baet rneu ban fal ferten ben pnjd bantie*gene Ijptoanboenegeeft/enbe bem toeberomme afflroopen fptie goeberen boo? bet gene men gem gunt/fo* jbattige eonceptentoallealleen in ongetempetbe Ijer (fenen/enbe id al te tottcntiiacfram baer mebe be Hinie enbe ben (©ceaen te pafTeeren* t %tidoocbconfiteratel/batnaecbienbe Compagnie in 55?aftlid _ v ! , f J e repiefenterenbetoe£ontoetapnitept bat in fulcben gelegentbept#artge Reden. ofte Negotiant mettoetodebebe ^utoooiiberentoan55?afil fullen boo* penoftetoetboopen/ met eencn bunnen £>auberapn cube itticljtct ;rjn fallen. 0n toie entoieet nietljoetoelebtabelend bat niet boo?gaend tuf* ftfiente $egatianten ontflaen / in alle befe fa! pattge utoen ifticgret taoercnsgn/toieen ban oocb niet ueto?oeten/bat be bienaten bet Cam* pagnie gebbenbe ben ruggbetoangate ©?incipalc enbe negotierenbe toegftend gumte iBcefletd / biet op infolcntfullentoo2ben/gaet fdtoen prmn/patfftetoeronc|eigcftett, aile befe ^nfutienenbe crco?ftcn fouben te ^igefetenen moeten Igtenenteopftoelggen/ niemant raoctficg latentooo?jtaen/bat g e t t e r antertfgaenfoube/bie maet toeet bat bet Jmenf>ben3tj^/mocttebennenbotfnmenfebelijdie betoeginggen fou* ? *otnontettoo?pen 3gn.*Stelt nu alle befe foctiggeten bp ben anbeten/be Stsefefenenfbutettmoeten boopen enbetietbaopett aenbiegbenebie burt ben p>nd foubenftellennaet goettoinben/inalletoao?toallenbebta* Wen partnc foate wtotn reciter 3i)n / enbe ban noclj ontettoo?pen be *© Snfo*
*2§
% ^WhlPnf&ter.m^^ 4£wn$ios)iriE •/ CEfiaeioar llxit o; be ffe&r neater ten .£nnc$* msrt ten ®dacfegcit xsoiifertic •tn^gtu "2>t t r a i t b t !7tn^tcgcirdtoa2t|(teto3arLiri&aiJite opirrbfei^teaceB .§«t])epj3S-ibaiiC& inct af^crringr ©ansae C o ^ r ^ i c / i p iiuwr^diW: ton'giarilatmtciTtte biirea'pilton 0 a c ttirnibdc i^d^eiiCii'torgoijS be Compagnie ge;ftelt;mocrcutBO!te)i>au,batr gefalancnrr/ gorrtoiogit fouben ctcn/foo nicfanen tod toicud tooo?fbat sp fouben fpjcbcn./ im= maintoanbe Compagnie tjantelncrd enfoute fgn p?occd gecttte gebccibecrtijebten ban fuicb ccuen ncutrnlcii tcdjtcrScfte Re- Qaet en id oocb niet ban tc ttogftelen / ofte bictocrgcu fuIlCH alfbait den. grootet xgii/ ban tcgeutooo2big/en be Compagnie meet beftolen toe* beu/nld anbcrfiHtd/foo bat get gene men fal tnceu.cn Ijiet bp tc p?ofire; rcii/bobtel enbe nicer faltooibcntoer!o?en/be fiupebergen ftju tcggri* tooo?big gtoot/om batIjierbptoepbebe iwacljte tubeHccogiuticn too?ben gcatooncccrt/ mace alf ban falinen niet nllcene bat / maet oocb bet Catgifocn fdtoc baet bP p'ofttereu. li?oc Ijet tegentooazbigg tocgaet met be uptffoente ,f eftulten in 252afu73gnte boben be < o tonnen goutd/enbe baer ban aen cener pctfoon altemetd ccnigc "jonbertbupfent gulbcni gecrcbiteeri:too2betvfonbetbat be betalinge ban ingljcb02bctt too?oe»/ id ond alien behent/ l)oc en fal b« ban niet gacn toanneet be Compag< nit alle befeu Ijaubcl am bare bienatcn fal moeten tocrttantocn. Sevenfte ijet id bitptcu ttogffd bat felfd allcenc ben btoaurb.toan fnne gQ$e* Reden, rcu tc labcn iubc jbclicpen bet Compagnic/aiitallijcbe ougeijnacbe too** oo?»aecbt/bcu Negotiant en id geeft mccftet bait fpn goer-/ bp moet bat terrroutoen aen bie gcuc bie bat bonncn berfupm&ftedenf "fonber b?o$/ fc ban calaignc/ten beften bomenbe/ bp ttecftt be. Comer en in redjto cube bit p?occbcrcn op onboflcntoanautete / bt ^cgjppetd, enbc ton. rcnt bold*/ bit oocb toeteubr/ b:ogl)cn bun olio" omtrent bcfc;goctere»/ bat fp bat niet fouben bo>toen teneben toocit bat fp aen bare ipo^iculie* tcifebcr d baer obet eontobel toarcn/ente bat oocb mod acngemcretit iuoiten/ op befc ftoareto?adjtcnen atoanccett be Compagnie ofte niet/ ofte fcer.toepnigg/naer bet febet id/tooert bat bet tocgclnteu toate met • epgcu fcgepen'retoaten/ cube befcu btoancbtonte toegtj gbenomen nl* leeiie omtetojorljcentoanbe£cl)epen goet te maben /mettetodebcte rcberd biebmad bedegen sgn / foate een repfetooo2genomentoerben, Achfte m<m oath in adjtiiige genoaien toerben/ bar bp befe gdegentliepbt Reden. ban tijbt men onfe aid be ^ojtugeclje Sntooontercn alfoo tracteten/ bat ingetoalle baer eenige betantetinge in "gtonigae!tooo?-toidc/ bie toanbe Bahi i.Riod^Gcncro.enbe ontere gun miffdrien niet cu begatoen onbetbcdConmcbd ban ©2anchnjdirp?otedc/ofrepenia!Jf^ anberd/ toact mete be Compagnie qualijcbet foube ggebienttoefen/ban fore* gciitooo'bicgoftetoooibe/cn?mct^pangien oftp ©o»twgad gtetoedl rs/toaut toatappatentie toanneer fp bp anbere ©2iucen fouben caratf tefpjecchen fobanige conbitiennld fptoillen/toongun te bbegentopbe on
to^'mto$tf$w»
•;*,.**'.•••<':
•&nK#e4ifb:i£tt^
jUcr-mccfta: '4 fdfdtontfte fctoafcn/te %mw<&fm .ijetotentooKftefai•&©**«* nI^nvl'^2»1^UenfKrtonrtn/4^nbcttier booziffct aetenxtriaait fiitjct1cu»cilc tjcWen-gueboutoet/ "JDilbctniflc" enbc £30[frfjetr/totto2ittl}t-&agcnte ; gfeiibcn •Ijcfeten gcmncrbt / fa enbc Ijare Coningcn giertooo2 rgebc ftjn gitoosten/toi! meirbanmacrfijuc oogcngdaotocn/ met gorft met bed te bernetftagcii op toartoijfe intn^afiticnfal-benefcieren/ *£>o2tngod "geeft ond beirtoccli getocfc n / enbc optefenfooetfill be 'Cciupagnic gc* * rtktcntet gtootftttocel banger tneomeu:/ 'rtodcbe.cer$gtd ben -Conin* gen ban pa2tugael toegftecomen geeft:maet geajdi bet outer ond carpet/ Ijet aimit en geeft niet be gelft ban fgn tynegten bat Jjct in toocefe toeitttjbcn gebaen beeft / be ^tebcnncmcn ail te^ntooonbeten tocrat* men/cen feber betogd bat top bentedjtetocegfiingemift/ baet tcrcon-mtcic footopbe faecbe teegt toatteten / acngefitnbrinbufivic.'oanonic Static / top get (met ©abed Ijnlptoedtoojbetfouben biengljen/ ban be $o?tugefeii opt bebben ggebaen. #35cljaltocn alle Ijettooo?gaente/fooidfeber/ bat be ptafgtnttiantocn (fl^cn-banbcltoedgtootettooo?<teCompagnie fullen 5gn / ban of bctt fclf ben gljcflaotetvtoare/ enbc foitber comporattegtootet ban be Oofrgnbifctje Compagnie id boente / jaefo groorbat be felfbe niet gtooter tonnennjn/ betoelcbe be Compagnie noclj ban toetgtaoten/ fo ndc fee plegentljcptbcr faecbeirtodaet. aile get tooo?gaente tetoifeopbefc to)!e/€cn bak:Jrranfdjc toijn bctadt aen be Compagnie boo? rccogmv tiafcgulbend partoat/ enbetooo>abatpc 3ftuptoerdpot gulten/ is fa* m|i'<i9. nu ccg goebttoat3ft anfdje toijin can giet a?binacrehjcb bao2 20 pant / ggecoebt toetben /enbc altemetd minbet/iiv©2ancbrgd* coo* petttjc enbe ban batt a bjaictittc fenbenbe H'dute ongclgcb bctct coop 30ii/te^paenfege cube *®2anbetognenfijn'mebc bclaft/ naer abbe* naitt/foo bat ten minften op befe gaenbe goebcren be Compagnie id a* toanrcrcnte f o n 60 pet cento / mbt toat fonbet enridj gdbr te toctfdjieten / ofte ccnitg petijebd tc loopen /. be ftucb-goctercn tetalen 10per centotoangare-toccrten/ enbc bit ailed't 3Pbat tognen ofte ftucb-gae* bijeffontertoegen comen upt te Iccben/tebetneu/ofrc ood* ^cgip enbc pette Dlgtocn.^otocn bicn tefMonfumpticn comenbe in95?afil mocrr toeberomme ftoatc<$ npoftcnWl^n 'maet be Coftumctefevlanben/ be balance/ te ©cteti/te5Smnenlanbtfcge ©atrtcn/ente itli en tocct iiicttoat nod) nicer /bpnae tat ben food*toanbe^cboutocn id ailed &clirft/cntetoa?ttocrpacgttot p2oftjttoaabeCompagnic.Comcnbe bacc naet tor be n?tegtcn bts %antS baer na 1 fo ejenset be Compagnie eer* fftlijcbte tgicnte bie fp berpatgt tot tt €percn/;imlapd/bc£>lipd*ctcn ; banuptcomente/ mocte toeberomme tetalen 20 pet centotooo?rccog* uitictnte ban toosbctdpetecftiflc bcto lebe rjiettclanbe gearrraeett *© 2 ^gnteif v
Sr8
3ijate / madj toecrt fgn fcgcrp 40 pontentolacmd/ ofrc gljdtjrb nu be iBitebt Icege id/200 Jflccgacn / moet toctetom acute Compagnte be* talcnboo? ©2acgt enbe tccognitic ontrentiopoiibenblacmd / cube comieu befe ftiften obetgcb2adjtto02bcntooo?1? gulbcn cute minber/ ftjobatbe Compagnie baet toctetom aen p2ofsteett ten minflen 4? pat ftifte / bjenggt alle befc ©often famen / enbc gl)p fulttoinbcnbat te Compagnie gcniettoepnicijmin ban 50 per cento/ be Ijdft ban allebe to2ucgtcnbie©?afilicn can gctoeti/ente bat fonbet penuinge tc berfegie* tdi/ of pergchel tc loopen/toner moet allcendgd* gcattepttoo2bcn/ bat tode©2ucljmttoanj&upcber/Coebacb/ Center/ enbe ^jnbigo baet con nen gftctoor.nen toerben/bitfalgcfdjieten toauncertoeelc Ingefetencn befcrllanterttertoaertd aen fullen gaen/toacr atntetnict en fal out* bieccbcn / toouncermen ccbie ftelt bat be Confumptien albaer goeben coop connen 31)11/enbe be^itoaaQriterdbdjao2clijd*e liberreptgfjenie* ten / tooer boo?get Xantbemfduetifaltetooren fonbet toarinoobete gebten (©Ijemonteerbe £>djepcn.opbe Cuftc/ oftctocele <0uawl* faencn opbc J*02ten: mncriolbe Confumptie tefir Cblomed nietal* leeneben ftact toctfcccbett / inacr oocb bet meomen bet Compagnie bcrmeetbctt tooiben.' €*>cficnt)cbtente upt gettooojgaehbeboe groat be p2ofgteu^n bie be Compagnie idtoocnte / rcftcert bat top tetogfen bat niet moggdijcb eu id bat be felfbe bp getflupren bed Ijanbcld ber* tneerbett too?tetVt todebr top boen optoolgenb'ctotjfe:JSaerbientot beben in 352afil gecne IBincralen onbecebt 5nn / foo moeten alle P20* fgten gebonbentoerbenop beto?ud)tenbed iontd / toaer toan be fupe*i' tercn born aid nod) be boo?naemftc 3iju/optefe tomfien moeten letoen toeelbctlcp foo2tentoan^ctfooncn/enbe gtootc oncoften geboocgt toet* ben: €erftdi)tb in 25?afii be £>ignio2d / be "gjngeuiod / cube 1tabo?a* bo2d/ bie moeten baet op leben /cube is oocb alfoo uootfaechelrjcb boo? bt Compagnie aid tetelgcb in gem fdtoen,/ battyftaet bp eenige Con* queflenboen. z. ^iet op moetgebontentoctbenbetgelbttootfp tooo? bore $rgtod moeten genen. 3. JS?*iertoooi moeten fp befeltoe getgant* fttejaet boo? .onbergouten toanuootfabelgrbgebcn. 4. ^icropmoet ggebonten toerben alle bet gene bat noobidj idtottoooninggeenbe. Hant-boutoerp/enbc gbcneralijcbaliete Cargofoenenbie nae25iaftl gacn. ?. l ^ r op moet ggebonben toerben be Conqueflenbanbe25m* nenlantfrije ftooplieten. 6. ©e©?atfj(rentoanbegaenbe enbe comen* te&cgepen. ? ®nteer^todingeteabancebea;«iooplieten/be todebe tooo? goertoerfegoatenpenningen uibttflrie tnte perijebel oacb baer bp toattegoo?bentep?ofiteren. Cube toanneer aitetd alle befe berfegep* bene foonen ban menfrgen betgantftgc jacr boo? fallen flaben / atbep* ten enbc tooden/ be Compagnie alleene fal baer ineertoanggenieren/ aid alle be anbere tc famen y nu getoe itb bentocrftantoigenTut'er te be* tencbett/ ofalle be boo?noembc ©erfoonen fonbertodebe be Compact* we met tan teftaen/niet toel be gelft berto?ucgrentoan?5?afiltoonnoo* beljefr*
2?
beteblben/ entenoetbien be Compagniebaerbanbe anbetebdftid gemetentoc offafonbet gaet felben tc tupnctennieettec can tegeeren. pet eentoJoo?bt/ nnerbien Ijet met moggdijeb en id bat bp (jet ftunten bed bnnteld gtootct abancen gcbaen ante baer upt bupfehr bngemac* [sen ontftaen/toie ban baer op b?ingbcn aid bie befe faecbe nictentoer* flaet/ofte baet internfdtocn loecbt. <©m beft faecnt nod) betet tc be* en/ faliebbcrccrbeningb fjier botoen flocnte noclj op ccn outer noo2ftdicn/ op bat betoaetljcptban onfe fuftenuen ontocbctfu2e* ;b blntbc. $eemt bat be Compagnie gcbrtjge booi r etout upt 25:a* fil 18000 fiijlen ^>upcbr;r|gelgcbfpnn eenige ^atengettoacttd gebw* gcnljeeft/etobe appatcnt id;todgg'etegcetttoo2benbefeet toe te ncmen enbc elebeftiftetoe?teggeeflimecttop 600 porit / tnbe deb pont op 1$. i gtoor/gdgcb be ^lancodbnt bonnen uptb?engen/ foo fal elcbe&ifte 1 aujict m't ©atetfant gtbiactit 3ijnte/toe'ett581122^/cnbc alle tc famen i; 40^6000/ giet op moettooo?alfnodj ailed gljebontento02bcn/bat naer . 55?afil gaet/ enbe batbe Compagnie baer ban ggenrct/ gettoelcbfoo groot te sijrt/ald giertooo?ertijebben gefcpt/blgcbt npttetoepnigljtool* aenberegnlen. . ^
f
. ' * > •
•
, .
' * *©e tottpac&tingeriban %#itrtttnWw$mptith/®mtwi5trtmttwttt. jieb&mn»<trri8eaMtn*jtttoae«8«ffrtiibeBefimoee» enoeflaen3|a«* jficjc ttljabetewtt . . . . ... . . 400000 fKccpnnrtteUanijeiopmento/DctoelcltcopDte 18000Bcfoopttot 3000 ttiffon/flawban pttjerSHflegctfccfeentals bojenop 225/ mDeafgtttoc Hen n booj t» "BjatlitAoae* boo? fptmltf gti Hbnnen olwgebjacrjt toojOen. $oafalOe^o«*ip9B^iefuP^w'WP';ottils'li';aba"C£,:en 2lo/ '"&*opoe aooo .
.
.
.
•
»
• , „ ' « _
**3°00^
Kee$»ittceriOclfloarjopte««)cupt«aen&e soetKwttwact *3?affl / &e£p iMMMntBtifiacenberwaMtaaecjiTOtett . # • 2J000© m 15000 Stiffen $>upchtt DctoeUfteiOe 23 per cento afgetroefcen jtfn* »e/t)OBioartituUci;e homert betafen aen oeCoinpagnle boo|b?actjteniie. Ketoanitiednnrnttfogufortiprcftiflet enbehonntnboojijgulo.cn0* te^iachrtoctDtn/^oorjat&e'foinpagnieOa.ertoeDeromopaParitectt . 4j|et kfte/btloopt op oe 15000 Wftm/ t'fameti . ^QOQ %, ^ o w n a 1955000
^ ir0tfceBotomfIaciitoe€aftulatie6?9ciHt ban antocbetf&eRe* KicktoattoeConaueften bcr Com-paBirie fo groot $tm bat fp met Grootcr bonncn toefen/ enbe bat fp met nonncn tocrmcerbcrt Soften/ tcnfpboo?grooter aenqueccR toanbe tojuegten be? tents/too en ban mpniet gftcnoccgtoertoonberenotoer bten goe* ten man bie in ccn jbtfmft genaemt Trouwhertige Ondcrrjchtm* ee, aen alle be fcooft-paHtcipaiiteii/ 911 get ttXURe outer toeele letbigDebcnllponsftocrtoiit bat boo? onfe fcgnJt get topgrjeho. 419 J
#4*vlv
!*Eas?Miij&ii*ff€i®^^
xmtrrtTtJJctje totmm rtoat^/^tarScfefjKttir!!)^^?! '«trran»?bani aid gcDtocnbc^ gacutoc jiBokiid / bcUielchr ;jatdijcUx*tarH'.n tipfIctocrenz477j'o 3Erotocn. ^oobanigr micrrtrabngau'tcrc-' jbeninge en id mp noxg nopttooo^geftomen/ fommigge to^ienben upt Pedant bittopocrafie Jbicr -gebbc gfjcrcnconcrccct / crcufc-« n bit/ frgggsubc bnt gier ccn trmchfaute i$t maecfjelitoe norg inemnnt hmmentoinbcti/ bie nip fcpbe Inclche beft bmcnfatire tnacev enbc toilt gbp Op ftc^rpfcclcttf^ nmbc 99 mdlend ofte 24775-0 aroto erne Cpfeclcttcrtopofte af botu / (0 i$ be calculotic rioch impcrtinenter/ja necuit '•Djafitaln' Ijet immermeer tot rye* ben getaecft id/onber ben ConincRtoan©ifpanicn/ifo en ta Ijet nocg niet ecus' uphonien tot be p^ofrjten toan befen nicutornrc* RCHtticcftcr felfd be <0oft-Sfabifcnc€ampagnie goe gelucRigt) fp gebjeeft id eenige gfaren/ enf)ceft net gtnttf optoccrcim foo* fcanige 3£bauce»t niet gebnen/ toacronnnc oo?bcc!e bat befc enl* culatic gcen b2iicftfaute mar r gnrffen fnutc i&ujnt mp ncngact moet ucHcnnch bat bterggcujcRe fotternije nopt nicer en pttorJc ggclcfcn/.ccnc upt^fftuemen /toJCMteom batfp jner mebe groatt ggcIijcRcmfTcgccft / algicr bcr(jaIcnfaI,fercRcrc3Cutgeurtotfcg2ptocnbcbe Mature bcr <0lppganren/ toergaclt baer toan bat fp niet nicer ban cend en rrpeiicrrren / xnbe^an marr een ^oncnteriErefot bjenggerr/ 'ttoelcftccrft Icfenbe / reft tongtoctujaubcrt/toaerbnimcbat ben fegfteu <**3ob0 uiajrcii; be totrmeniggtonlbigbt/ bitggebrcrte toagonttrocften / enbe nocg meec;otoerbenefccnbc*p mp fdtoeji/qDe.fjetRonbe fipgefco* men 31)11 bit gcflacbtcfooantomcrjttoaer sijnbe / bat be gantfet)** tocrcjtotocc alfotool<©lppgonten i& maet mp naerber bepepih fcnbciiegoft albu.sffip mp feltoen te reecRenen/iffet batten €Hto pgant niet mecr ban eend en genccccrt/cn ban macr eengfoncR/ be£toecbiet0obtinbcn Dcginne gfjefegapen fyeeft en feonnen macr ceiigcbtoentooo^trifieteelt / eiibeten nWcenetrietftonnentoe tooo?tfcttcn/foo mofle bit gcbicrte nptgefro?ben $n/nirt langfje * naer bat gfjefcliapen mad/ toacr upt ban bpttip feitoeu befloot; battcfen ^eri&rnttoanbenature ber€>!ppt)antcn/fclfbcn met* tten-Oippftant ban alien toad. <0p getijcRctupfe befen troutr* • fg ;rrigijen onberricntet honnenbe atoanccren op 24775-0 5fcrcb/ ttjejcttemogen uptMta&enaMrent uooo ftiften/enbe algicc ten tjoog&*
31
fjr*""#Peni»a#tti3^i^ iKjfeaaaiaEr op atoaaccr^taftr^^ ~?anM. 3..
H
iBt :edc'l(tcdecl van dc 'bcclicningheilerE/Hcercn iBewmrhsbbcrs en beftaet r let in hetlooper, verkoopsn.ldffen, laden, veylenden,van£cnigbe gocderen, haere Recognhien te bntfanghen,bancken in order re haudcn, ende op dc cafie tc patibn , die al re malezljadinghcn van kleyncn begri>pe• ' ":•:
'••
2«-,'V'-'"
* -:
' .JMaerop watwijfe hiyc,conqueften,waer onderBrafilcnlktxoo'rnaemfieis,konnen veryult wdrden, met vele Imvoor.dreren, op wat wijfe alle de fetfdc el'ck naer zijn ghelegmtheyd't nun aidaer;wci endcbcquaemlijck iiil"lenkOnncnonderhouden , ddoAvat middeiarlerleyvruchrej) aidaer fullefi konnen ghewonnen worden , ende alfoo hoe dat Bra'filien tot eenen florijanten ftaec, ende de Ingheletehe van dien,f ifeke ende wedldigh inbehten wdrden. r - 'T'-' '..?<.<" -w>, % PathierbntrejittT, E, befkommerniirebchodfdetttezijn, enkonv.niet Slleeneovereen met de gerechtigheyt, door diende v'oornoemdeTiAVoonderen, voorgheene vreemdelinghen, maer ingheferene van delen itaet behooie/ngerekenr te worden, truer oock met het wel varen der Compagnie, want'ah din fal defelve baere groote t'achterheden konnen in-maenen, de '{ware belaftir.gbenkonnen ghev'ondeh werden, ende defe natie welvarende ende wel ghetra&eert wbrdende, en fullen niet dencken om van rueefte* tc 'vefaritiexeru i-y-':
•
;L-
- .•...
4
.
f , Ais"dari'fo wordt een Burgher ende ooek een gantfche Protfintierijcke, wariheer ly rheer gocderen uyt-levert die zy tot gelde maeckt, dan tot har rcnijebruyekinkejopt, d.1er voor dat'fy haergelt moet uyt-geven. . Hierop vreefe dat in voorleden tijt,ten aenfien der WebSIndifdieCompagnie niet i$gelet, van hier loo komc infonderheydt het vcrloop. i •"'''*'' " •' r " • !»• '" • p Alle de vrachten die tot hfden B*afilien heefc uy trgegeven, zifrwitxent de40 tonnen gouts, waer van alloodie h:lft worrgejrocken van 4e Com3«enie,fondereenfcn ficnnviCk uyrte geven, fop, volgfct dat alle d"c o»kc. (ten tnoeten gevonden werden, op de ander helft, zijnde ontrent de 20 tonsen goudts. ,.
'•' ' 6.
*« ,- ">J*=-
:
A
•; --. cv -. .*,
Ende dat dat befwaerlijck kan ghtfehieden, kan fonder prccife calculatie lichtclMckbevroet wofden, vandie:ghccnedie.weetdatlAerlijekxioa, 12 Schepen geladcngitus-waenszyn geladen,die ledigh naer hnyszyngcko-
g2 men, dat alle die Cargefoenen, weynigh uyt-ghenomen den Negotlantcil zyn toekomcnde, ende daer-en-teghens alken ontfanghen.de heltt der Retouren.d'anderhclfroftede weerdevan dien de Com^agnuoekotnende. j 7. ioogcr gae Ick kan wel roeftaen, dat. het gelt alcher merckelijck hoogcr gae dan dan aalhiev, maerte mcynen dat met het op-fteygren van het gelt men eene Lacrt,,5 ev, maerte mcynen dat met het op-fteygren van het gelt men eerte'Laodj dat arm is fal riicke maecken , is by my een Kerned te minder dan defieckte. Hetis wel foo dat wannecreenige fpecien van gelde, hooger gaen in het eenelandr, dan het andere~ foi fietmen de 111 "de daer naer toe facken,macr dat is ghelchiet niet dan in hnden die eenighfins wel. arende zyn, njemandt enfalzynpenningen verfenden.6 "te hy weet waeromtm,laethetgelr gaen fo hooghe ais het wil.een bedelaeren heeft gcen gout gewichte van doen,
8.
*f
Deeenigheremediedan om Brafilienendede Inwobnderen dien rijckc?j tc maecken, is te letten dat het maer ontfangen voor zyne gqederen die het uyt-levert,d.in uyt*gheve voor de goederen die het van nooden heeft, .!. i. ''9. X Volghens dien fooisinhet generalevan noden , datmen het daer toebrenghe foo veel ais mogelijck is, dat Brafilien op hem felven beflae, ende van hemfelvenhebbe het geene daer ghevonden worden , alfoo fal minder geltuyt-geven, maer datretbinnenshndtsblyvende, fo dickmacldat uytgegeven wert, het fal maer van bandt verwilfelen, ende den eenen fal alfoo bydenanderenlcven. <*_ 10.
'}
Maer om dit in het byfonder wat naerder te doduceeren, men lleeft voor defen daer dickmael gebracht heele Schepen met houdt, kalck ende geb*ijiccn (teen gbeladen, dit alfo feer koftelijck heeft moeten vallen, heeft de Inwoonderen verarmt, ende tot groote t'achterheden ghebracht, ende Ibude gheremedieert zijn gheweeft, waer datmen order badde geftelt, dat aidaer houdt-molens,tteen ende kalck-ovens hadden gheweeft, ende moeten defe lieden daer nae toe ghel ockt worden, midts havgbevende voor eenighe Iaren ,<enighe vryheden ende voordeelen, die de Compagoie niet ea koflten, ende de ghemeynte foHlagen.] Het is een grootedhiis-flagh dat men voor defen geene ende noch geene behoorlijckiorge dnteghr, voor bet planten van Gafilvi.wekke is het broot van Brazil, dit heeft by verfcheyden poofen de Compagnie verachrert ende de mgefetene verbyftert.her voorleden Iacr zsijrl 4e mcelen by. naer foo duet gheweeft in Brazil, als4e fukkeren.den gemeynen man, Negros, Sol-1 daten, Ambachts-lieden.Portugelen moeten hun met CaffiVi behelpen, laet >emants gelegentheyt toefijnebloeme te koopen die mach het doen, 12.
MywghefeghtdatmeaeenBrouweiwiHende gaen, naerBrazilienom] aidaer
£% r Sh ee fn P n f e KA d V ^ nklheeft t o ^ l a t e n , voorts erwten, boo! £ ' ™ 2 ? 'i P Ck e 5 d e a l l e Jee ^ochten die aidaer konnen gewonnen vrorh2l,n Woden Hf £ St o e *> ,' ^tenfoveelmogelijck is intreynghebracbt fi SSE! * f , V\vele ha «den van doen,den eenen Burger leeft by7 den tadercn,endehetgekblijftbinnens lants.
iMoet oock gelct worden dat de eqw/pagien foo koftelijck niet en vallen, ais voor defen, de meefte feeckerhevt der Compagnie moet geftelr worden, inaepeuplatie van het landt, dit zijn Gaml'benen die niet en koften, maer wch gelc toe-geveri, den legen prijs van de f lyckeren laten fo fware cquipagien met toe, ende de Portugefen met hare Barcken ookoftdijck varenfleltellen ons de marr, de confumptien die Brazil nootfaeckelijek van doen neett, moeten hun op het onkofteHjckxfte foo ais ghefeght is'toe-ghevoert -. 14. Niemandt en deflck'hier,dit fal het incomen der Cojnpagnie verminderen, net geene dat Brazilien verbyftert, en kan de ConTpagnie niet vcrbeteren, het is eenen mis-flaghhet profijt ende inkomen der Compagnie te wilJen foecken, op de gaende goederen, alle defe Recognitien te famen gclijck vooren is bewefen , zijn weynigh ten aenfien van die gene die gheavanceert forden, ofte in Brazilien felve, ofte op de herrewaerts komende goedertn, een duyfent kiften fuicker voor de Compagnie,n»aer eenen gh.-ringen aenqueeck van Toeback, ofte eenige andere vruchten konnen dit al te male op-weghen.
If. Aengaendeden Braztlifchen handel.onfen trouhertighen onderrichterts Van rneyninge,dat de Negotianten daer op een* exceflivc winfte hebben ge'jaen»ende lo groot dat die nun niet tegunnen is, ick daer-en-tegens tioudei aat af-ghetrocken alle het ghene dat aF-getrocken moet werden , daer foo tele fchade ais profijt opghedaenis, heeft den eenen wat gheprofiteert den 'nderen heeft wat verlooren, ende en kan my niet ghenoegh renvoi deren waerom die perfbonen die altoos roerten op de Brazilifche Negotianten, nien ielJen fiet eenftuyvefdaer naer toe-fenden, genomen dat fy, eere ende i&ptshalven dat vermogen doen.waer uyt achter-denckenhebbe,d«t zy fclve niet en gelooven, 't geene fy andere willen wijs maecken. 16. . boalrghentmen dit onfeker wart, foo is even wel dit bityten alle dijputerfat I <Me de Negotien , niet 'een eenighe partye ftyt-gbenomen , die de E. Heeren ^eufcheBetffiiithebbers van den eerften aeribeginne tot den httydigen ddgh, voor refining, van de Compagnie heUSgedaS op Bra\il,noyt voordeel maer aU }oo!fchadeheeftghegeven, 'tfy datmen dit heeft verfocht ofte met manifacfaren'ofte confumptien, met natte ofte drooge.vivres , 'tfy dat het vivresfijn Wfoeefi, diemen 4 dwfture heeftgifonlen v<k de$he.tjld4er die vallen,ofte
p'
£
Jluck?
34 Jiuck-goederen uyt defe Linden, ghenomen oock. dat het x gtmeft in eenen fie gelucklghe ti]dt dat particuliere daerfeer wel %ijn geflegen , defen aengaends Jte/le onfe kloeckp %eeuwen op haer bewijs , off} een eenigh Bra^ilifche Cargefien kpnnen noermn^het welcke geenfchade en heeftgegeven,endegemeyndelijckjhergro :te , ende is dit een van de voornaemfte oorfhecke, waeromme die van Teelandt fonder comparatie meer befwaertfijn, dan venighe andert JQt. meren, ditflopt den moni aen alle Compagnie hande/aers, ende bew'jft krach~ telijck.'tgheen voor defen van om is ghefegbt, menmachhiet op tot excufe feggen dat men tvtl, hy is niet wijs die metfukkg ongeluckigefchippers,foude in T^eegaen. \ /seen ghemeen khchte van de Compagnie handelaers, datdenhandel open zijnde , de Compagnie mach de Compagnie bly ven, maer en kan men nimmermeer tot grooten luyfter kornen, dat de Compagnie moet den laft drage, ende Particuliere met de profijten door-gaen,hoedanigh de profijten der Particuliere zijn, hebben wy hier voor ghefeght, ende hebben onfe Heei en vanZeelandt door ervindinghe bevonden, maer dat de Compagnie foude moeten den laftdraghen , ende Particuliere met de profijten deur ga n, is al te loflen praet, alfoo hier vooren van is aengewefen, dat de Particuliere alle de onkoften dragen, ende daer en tegens de Compagnie fonder eenen penningh te verfebieten metdehelftder profijten dootgaer, Noch meer,defe Compagnie behoorlijck gedirigeert we'rdende 't wcJcke tot heden niet is ghcfchict,fo oordeele dat hare profijten cer lange g r o o ter fullen zijn dan die van de Oofr, welcke aldus bewyfe: tegenwoordig kan de Compagnie alleene uyt den Brafilifchen handel ghenieten ontrcnt de 20 tonnen gouts, alsboven isaengewefe.fonderdatdaervoren yets meer uyt geve ais de onderhoudinge van hunne Soldaten in Brafil'.Nu het is feker dat de Landen die de Compagnie befit in voorgaende tyden onder de Koningenvan HifpagnienaltemetS meer dan 40000 kitten Suycker hebben uyrgegeven,'t welcke alio niet vele leger kan komen ais teghenwoordjg is,foo volgtnootfakelijck,datde vruchrenin Brafil, van d'eene helft totd'ander aengewafTen zijnde, het inkomen der Compagnie moet naet advenant vermeerderen; voc^ht hier by de groote apparentie van groote profijten te trecken uyt den Toeback,Gember, < fndigo ende andere vruchten die hier alles goedenkoop zijnde,konnen gewonnen worden,daerenboven naer advenant de landen ghepeupleert worden , fullen de onkoften van de Soldaten verminderen. Ende aengaende de laften van Africa behoorlijck die gebene-. ficieerr wordende,gelijck hier naer daer van kan ghefproken werden, fullen met het vierde part van hare inkomftenalle hare opkoften komen vefgoeden, foo dat niet is te tivijffelen ofte de 20 tonnen gouts die de Gompagnie tegenwoordigh geniet, fullen haeft tot 40 ende meer aenwaffen.welck profijt foo groot is dat feker houde hoegeluckig de Ooft-Indifche Compagnie nu eenige Iaren is geweeft.evcnwel hoy t foo vele op een Iaer heeft gheprofiteert, Vale, o r .
F I N I S .