ΠΑΝΤΟΣ ΚΑΙΡΟΥ ΠΟΙΗΣΗ -ΤΑΣΟΣ ΣΤΑΜΠΟΥΛΟΓΛΟΥ

ΣΑ΢Ο΢ ΢ΣΑΜΠΟΤΛΟΓΛΟΤ

ΠΑΝΣΟ΢ ΚΑΙΡΟΤ -ΠΟΙΗ΢Η-

΢ΕΡΡΕ΢ 2019

Η ποίηση περνάει στις μέρες μας της τρίχας το γεφύρι. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο δαυλός της βγάζει πιότερο καπνούς παρά φλόγα και φως. Πως ακούνε κιόλας τον ρόγχο του θανάτου της. Με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει πια μεγάλη ποίηση και το κοινό της γύρισε την πλάτη. Είναι αλήθεια ότι, κοντά στη μη ικανοποιητική παιδεία του κοινού, η σημερινή ποίηση, πέρα από τις φωτεινές εξαιρέσεις, ακολουθεί δύο λανθασμένους, αν και αντίθετους δρόμους: Την υπεραπλούστευση και την υπερειδίκευση. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν όσοι προσπαθώντας να βρουν νέους τρόπους έκφρασης απογυμνώνουν την ποίηση από κάθε στοιχείο που πιστεύουν ότι της είναι περιττό. Ο λόγος χάνει έτσι μέρος από τη γοητεία και τη μαγεία του. Οι ποιητές της δεύτερης κατηγορίας απευθύνονται σ' ένα κλειστό κύκλο μυημένων κι έχουν κομμένες τις γέφυρες με το λαό. Είναι μια ποίηση εργαστηρίου. Υπάρχουν και καλοί ποιητές, να μην τους αγνοήσουμε. Αυτούς που πιστεύουν ότι η ποίηση είναι τραγούδι της ζωής, η αστραπή που διαπερνάει το σκότος, η αρμονία και ο ρυθμός. Αυτούς που αποφεύγουν τους ψυχο-φροϋδικούς κλαψουρισμούς και τους θολούς συμβολισμούς, που απευθύνονται όχι μονάχα στο συναίσθημα, αλλά και στη νόηση. Οι αληθινοί ποιητές είναι ιερείς του λόγου, η λαϊκή συνείδηση, οι μεγάλοι πυρφόροι, αυτοί που αφουγκράζονται τον καλπασμό των αιώνων. Η αληθινή ποίηση είναι ανίκητη απ' το θάνατο. Τ.Σ

Ο Τάσος Σταμπούλογλου, ποιητής και δοκιμιογράφος, γεννήθηκε στο χωριό Άνω Βροντού και ζει στα Σέρρας. Μικρασιατικής καταγωγής. Ολιγογράφος. Έχει εκδώσει τέσσερα ποιητικά βιβλία και έναν τόμο με 99 δοκίμια για την τέχνη. Δημοσίευσε άρθρα και κριτική βιβλίου σε εφημερίδες και φιλολογικά έντυπα. Χαρακτηριστικό του γνώρι-σμα ο κατανοητός λόγος και η αισιόδοξη στάση του απένα-ντι στη ζωή.

Τυπώνονται κάθε χρόνο πάμπολλα ποιητικά βιβλία. Πόσα από αυτά είναι αξιόλογα; Γιατί υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον ποιητή και στον στιχουργό. Όπως ανάμεσα στον ηθοποιό και το θεατρίνο. Ο στιχουργός κι ο θεατρίνος έχουν ροπή στο πρόσκαιρο, το επιφανειακό, το εύκολο. Δεν καίει τα σπλάχνα τους καμιά πυρκαγιά, δε διαπερνά το κορμί τους κανένα ρίγος. Όσοι νέοι έχετε έφεση στο γράψιμο κι αγαπάτε την ποίηση, μη βιάζεστε. Να καταλαγιάσουν οι χείμαρροι της νιότης, να γεμίσει εμπειρίες και γνώση η ψυχή σας και να βγείτε καταμεσήμερο να μετρήσετε τον ίσκιο σας. Τ.Σ.

ΣΑ΢Ο΢ ΢ΣΑΜΠΟΤΛΟΓΛΟΤ

ΠΑΝΣΟ΢ ΚΑΙΡΟΤ -ΠΟΙΗΣΗ-

΢ΕΡΡΕ΢ 2019

Σνπ ίδηνπ: «΢Δ ΜΗΑ ΢ΣΑΛΑ ΒΡΟΥΖ΢» πνίεζε (εμαληιεκέλν) «ΠΡΟ΢ΚΛΖΣΖΡΗΟ» πνίεζε (εμαληιεκέλν) «ΣΟ ΢ΣΔΡΝΟ ΚΑΣΑΦΤΓΗΟ» πνίεζε 2005 «ΓΟΚΗΜΗΑ» 99 κηθξά θείκελα γηα ηελ ηέρλε 2011 «ΠΑΝΣΟ΢ ΚΑΗΡΟΤ» πνίεζε 2019.

Σάζνο ΢ηακπνύινγινπ Γ. Ειάηθνπ 3 ΢έξξεο Σ.Κ. 62122 Σει.:23210 24575 Κηλ: 6977 249506 ISBN:

Δίλαη απνιύησο ΔΛΔΤΘΔΡΖ ε αλαδεκνζίεπζε, αλακεηάδνζε, απαγγειία θ.ι.π. ησλ πνηεκάησλ κνπ, αξθεί λα αλαγξάθεηαη ε πεγή. ΓΔΝ Η΢ΥΤΔΗ ν αγγιηθόο όξνο COPYRIGHT.

΢ηη ΢οθία ηη γςναίκα μος για όλα

5

Αλ ιεο πσο είζαη πνηεηήο άλαβε θάξνπο ειπίδαο θαζώο ηαμηδεύεηο κέζα ζηε δπζηπρία ηνπ θόζκνπ.

7

Όρη κνλάρα νη άιινη ζηνπο αγώλεο, ζηνπο νζηξαθηζκνύο, εζύ πνην ηίκεκα θαηέβαιιεο γηα λα γπξίζεη ν θόζκνο;

9

Αλ δελ ζνπ αξέζεη απηόο ν θόζκνο κέζα ζηνλ νπνίν δνύκε, ηη πεξηκέλεηο, έια λα παιέςνπκε γηα ηελ αιιαγή.

11

Ελάηε , όλοι μαζί να ξανασηίζοςμε ηην Ελλάδα ηώπα πος η καηαιγίδα έσει πια ξοδέτει ηην οπμή ηηρ.

13

Φπιάμνπ, πίζσ απ’ ηα κεγάια ιόγηα θξύβεηαη ην ςέκα, πίζσ απ’ ην θόθθηλν βεινύδν ην καραίξη ηνπ πξνδόηε.

15

1 Ζ ζπκθνξά δελ ήξζε μαθληθά, καο είρε πξντδεάζεη, όπσο ην βνπεηό πνπ πξνκελάεη ηνλ εξρνκό ηεο ζύειιαο.

2 Διπίδακε, ήηαλ επνρή ησλ κεγάισλ πξνζδνθηώλ· ιάζνο καο, ήηαλ θη επνρή ησλ κεγάισλ ςεπδαηζζήζεσλ.

3 Ναη, πξέπεη λα θάλνπκε ηελ ππέξβαζε, βιέπεηο ε δσή καο έζηεηιε ηαμίδη ζε αραξηνγξάθεηνπο σθεαλνύο.

4 Πώο ζ' αληέμνπκε ηόζεο θαηαηγίδεο, πίθξεο θη απνγνεηεύζεηο! ζην ζηήζνο καο ζα πξέπεη λα ρηππάεη θαξδηά "παληόο θαηξνύ".

5 Σν παξάζπξν ηεο θπιαθήο ηνπ ήηαλε πνιύ κηθξό, κα θάζε πξσί ηνλ μππλνύζε έλαο ήιηνο πειώξηνο.

6 Ση ’λαη θαιό γηα καο, Γξαρκή, Δπξώ, Γνιάξην ή Ρνύβιη; Γελ είλαη κπζηηθό, εδώ θπθινθνξεί θξπθά ν Γαξεηθόο.1* Γαξεηθόο. Αξραίν πεξζηθό λόκηζκα. Μ’ απηό δσξνδνθνύζαλ ηνπο Μεδίδνληεο.

1*

17

7 Λίγνη απνκείλακε θξαηώληαο ην ιπρλάξη ηεο ειπίδαο· νη πηόηεξνη πεξάζαλε αληίπεξα, ζηε ζθνηεηλή πιεπξά.

8 Έλα πνπιί ζηνλ θήπν ηξηγπξλά καδί κε ην θεγγάξη· ηύρε αγαζή, αθόκα ππάξρνπλε θεγγάξηα θαη πνπιηά.

9 Μηα νιόθιεξε δσή, κνίξαδε απ’ ην βηνο ηνπ θαη ζηνπο άιινπο· όηαλ ε θηώρεηα ηνπ ρηύπεζε ηελ πόξηα, δε θάλεθε θαλείο.

10 Ήηαλ λα ηνπο εθηειέζνπλ ηελ επνκέλε, κα ήηαλ Κπξηαθή, από ζξεζθεπηηθή επιάβεηα αλαβιήζεθε γηα ηε Γεπηέξα.

11 Σπρεξόο ζηάζεθε ν Θνπθπδίδεο κε ηελ εμνξία ηνπ· δε ζα κπνξνύζε ζηελ Αζήλα λα πεη ηόζεο αιήζεηεο.

12 Υξόληα θαη ρξόληα, επηβάηεο ζην θαξάβη ηνπ Οδπζζέα· θάζε ππνςία θαπλνύ, θνπζθώλεη ηα παληά ηεο ειπίδαο.

18

13 Σν παηδί είρε πεζάλεη, ην θησρηθό ηνπ πνδήιαην ζθνπξηάδεη δεκέλν ζην δέληξν ηεο απιήο, ιεζκνλεκέλν.

14 Μηα λύρηα ήξζαλε ζηνλ ύπλν κνπ δέθα νπιηζκέλνη αληάξηεο, «ζα ιεπηεξώζνπκε ηε ιεπηεξηά», είπαλ, θη έθπγα καδί ηνπο.

15 Φπιάκε ηα ζύλνξα κέζα ζε πγξά πνιπβνιεία, κα νη πην πνιινί ην μέξνπκε, ν ερζξόο δελ είλαη απέλαληη.

16 Αξγήζακε γηα ην ηαμίδη, αθξνύο ζεθώλεη ε ζάιαζζα θη έλαο νξγηζκέλνο άλεκνο βξπράηαη ζαλ θαηαξξάρηεο.

17 Γπν καύξα ζύλλεθα ζηνλ νπξαλό, θίλεζε γηα ηνλ πόιεκν· δελ ηνλ μαλάδε ε κάλα ηνπ, δπν καύξα ζύλλεθα ζηνλ νπξαλό.

18 Μπαίλνπλ ζηηο εθθιεζηέο νη κάλεο καο γηα λα επνπιώζνπλ ηηο πιεγέο, όπσο κπαίλνπλ ζηα θαξλάγηα ηα γέξηθα πινία γηα επηζθεπέο.

19

19 Υηππάκε ηα ξόπηξα ζηηο παιηέο απιόπνξηεο, δελ αλνίγεη θαλείο· ηα πξνγνληθά καο ζπίηηα ξήκαμαλ, ζα θσιηέο πνπ ’ρνπλ αδεηάζεη.

20 ΢ην λνπ καο πξέπεη πάληνηε λα έρνπκε έλαλ Μηιηηάδε, νη βάξβαξνη Πέξζεο θάπνηε κπνξεί λα καο μαλάξζνπλ.

21 Αθόκε αζπξίδνπλ ζηηο βνπλνπιαγηέο η’ άζαθηα θόθθαιά ηνπο· πνηνο ηνπο ζπκάηαη αλ πέζαλε «ηνηο θείλσλ ξήκαζη πεηζόκελνη;» 22 ΋ηαλ καζεύηεθε, επηηέινπο, πσο ν πόιεκνο ηειείσζε, ήζειε λα δώζεη έλα θηιί ζην κάγνπιν ηνπ θεγγαξηνύ.

23 Πόζα ηαμίδηα αθόκα νλεηξεπόκαζηε, πόζνπο πξννξηζκνύο· κάηαηα πεξλνύλ ηα ηξαίλα, ζθπξίδνληαο κέζα ζηε λύρηα.

24 ΢ηα παηδηθά κνπ κάηηα ην κηθξό ρσξηό κνπ ήηαλ ην ζύκπαλ ηώξα μέξσ, γεηηνληά καο είλαη ν ΢είξηνο θη ε Αλδξνκέδα.

20

25 Οη λένη πνπ εθηειέζηεθαλ γηα ηδαληθά θη νξάκαηα, ζέινπλ λα έξζνπλ ζηε δσή, γηα λα ηνπθεθηζηνύλ θαη πάιη.

26 Ναη, ηηκή θαη δόμα ζηνλ Λεσλίδα θαη ηνπο ΢παξηηάηεο ηνπ, κα δπν θαη ηξεηο θνξέο ηηκή, ζηνπο μεραζκέλνπο Θεζπηείο.

27 Ήκαζηαλ ηόηε λένη, ζα πεηο, θη ήηαλ σξαία θη ε δσή, ζαλ μνκπιηαζηό θηιίκη ζην ζρνηλί, πνπ ην ιηθλίδεη ν άλεκνο.

28 ΢ε ζέζεηο κάρεο βάιεηε ηνπο ζηίρνπο ζαο νη πνηεηέο, όπσο ν ζηξαηεγόο βάδεη ζην κέησπν ηα ππξνβόια ηνπ.

29 ΢ην ρώκα πνπ έζηαμε ην αίκα ηνπο, θύηξσζαλ παπαξνύλεο θη όπνπ ην δάθξπ ηνπο, ρόξηα πηθξά, πηθξά ζαλ ηε δσή ηνπο.

30 . Ήκαζηαλ θαθά παηδηά, θιέβακε ηηο θισζηέο ηεο κεηέξαο, γηα λα κπνξεί λα θηάζεη ν ραξηαεηόο καο ζην θεγγάξη.

21

31 Τπάξρνπλ αθόκε άλζξσπνη παιηάο θνπήο, ξνκαληηθνί, ζαλ ηηο παιηέο μεξνιηζηέο, πνπ ζπγθξαηνύλ ην ρώκα.

32 Μηθξόο είρα έλα ζεζαπξό κε πνιύρξσκα βόηζαια, ηώξα πηα έρσ ηα ρξπζάθηα ηνπ Κξνίζνπ: ηα εγγόληα κνπ.

33 Καλέλαο δελ ηνπο είρε πεη πσο ν πόιεκνο ηειείσζε, ζηελ άζθνπε ηειεπηαία κάρε έπεζαλ κέρξηο ελόο.

34 ΢θύβνπκε κέζα καο θαη παίξλνπκε θνπξάγην θη αληνρή, ζα καρεηέο πνπ παίξλνπλ δύλακε θξαηώληαο ην ηνπθέθη.

35 Ξεζάξξεςαλ παληνύ νη θαζίζηεο, αθνύκε ην θξηρηό θξσγκό ηνπο κα εκείο θάλνπκε αληίζηαζε δηαβάδνληαο Ρίηζν θη Διύηε.

36 Γύξηζε απ' ην κέησπν, δάθξπα ραξάο, ην θησρηθό ηνπ είρε θνξέζεη ην αζεκέλην πεξηδέξαην ηεο βξνρήο.

22

37 Αρ, νη παιηέο αζπξόκαπξεο θσηνγξαθίεο, πξόζσπα αρλά, γξηνύιεο θαζηζκέλεο ζηηο μώζπξεο ησλ θησρηθώλ ζπηηηώλ.

38 Κη αλ αθόκε δελ ήξζε ε λίθε πξέπεη λα ειπίδνπκε· πέξα από ηελ ειπίδα αξρίδεη ε εξεκηά ηνπ ζαλάηνπ.

39 Πνπιηά θη αξγνθπκάηηζηα λεξά, ζηηο όρζεο θαιακηέο θαη ζθίλα, Κεξθίλε ζηνλ θαζξέθηε ζνπ ηα βξάδηα εππξεπίδεηαη ε ζειήλε.

40 Ήηαλε κηα εμαίξεζε, ε πόιε ηεο ΢πάξηεο δελ είρε ηείρε, ησλ παιηθαξηώλ ηεο νη θαξδηέο ήηαλ από γξαλίηε.

41 «Καπεηάλ Έλα» ιέγαλ ηνλ παππνύ κνπ θη άθεζε κηα ζπκβνπιή: «Κξάηα έλα βόιη πάληα ζη’ όπιν ζνπ γηα ηνλ ζηεξλό ερζξό».

42 Θακπώλνπλ πηα ζηε κλήκε γελλαίεο πξάμεηο θη απνδξάζεηο, ζαλ πξόζσπα πνπ μεζσξηάδνπλε πίζσ από ηα νλόκαηα.

23

43 ΢θιεξνί, καρεηηθνί λα ’λαη πηα νη ζηίρνη ζαο θαηλνύξγηνη πνηεηέο, κ’ άγξην ξπζκό λα ερνύλ νη ζπιιαβέο, ζαλ ηηο ξηπέο ησλ πνιπβόισλ.

44 ΢ην θνηκεηήξη ησλ πεζόλησλ ηα ρόξηα ζθέπαζαλ ηνπο ηάθνπο· ηη ζεκαζία έρνπλ πηα νλόκαηα θαη εκεξνκελίεο; 45 ΢α λα ρηνλίδεη άλζε ιεκνληάο όηαλ γπξίδεη ν λνπο καο ζηα γαιαλά ηνπία ηεο παηδηθήο καο αζσόηεηαο.

46 Μεγαιώζακε ζε ζπίηηα κ’ ελσκέλεο ηηο απιέο καο, κ’ ελσκέλεο ηηο θαξδηέο ζηηο ραξέο κα θαη ζηηο ιύπεο.

47 Δίλαη ληξνπή, κε θεύγεηε άπξαγνη πξηλ δώζεηε ηε κάρε, ηη ζα πνπλ ν Μηιηηάδεο, ν Κπλαίγεηξνο θαη νη ΢νπιηώηεο; 48 Γελ ήξζαλ αθόκα νη βξνρέο λα λνηίζνπλ ηνπο ρεξζόηνπνπο, ζαλ ηελ ειπίδα πνπ αξγάεη λα ’ξζεη ζηηο θπξακέλεο καο θαξδηέο.

24

49 ΢ηε Βξνληνύ, ηελ παηξίδα κνπ, ηα βνπλά είλαη παλύςεια, ζαξξείο κε ηηο θνξθέο θξαηνύλ ηνλ νπξαλό κελ θαηαξξεύζεη.

50 Δκείο επηκέλνπκε, αιιά πνηνο αθνύεη πηα ηνπο πνηεηέο; ΢αλ ηειέθσλν πνπ ρηππά θαη θαλείο δελ ην ζεθώλεη.

51 Ο ζάλαηνο πήξε ηνλ κεγάιν πνηεηή, πέλζνο θη νδύλε· πνηνο ζάλαηνο ζα πεηο, νη λένη ηξαγνπδνύλ ηνπο ζηίρνπο ηνπ.

52 Με ζε απειπίδεη ην ηξαρύ ηνπίν, ηα ζηελά πεξάζκαηα, ιίγν πην πέξα από ηα γεξαζκέλα θέδξα ιάκπεη ε ζάιαζζα.

53 Μελ θιαηο πηθξά αλ η’ όλεηξν έγηλε ζπληξίκκηα, απνθαΐδηα· ε ζηάρηε, ιέλε, θξύβεη κέζα ηεο ηε θιόγα ηεο ειπίδαο.

54 ΢ηελ πνξεία έπεζε δίπια ηνπ έλαο άληξαο καησκέλνο, ηνπ άπισζε ην ρέξη ζηνξγηθά ιεο θη ήηαλ αδεξθόο ηνπ.

25

55 Αλ ζνπ δεηήζεη έλαο θησρόο ιίγν ςσκί θη εζύ δελ έρεηο, πάξε κηζό θαξβέιη δαλεηθό απ' ηνλ γείηνλα θαη δώζε.

56 Μεζάλπρηα, ε λνζνθόκα απνθνηκήζεθε ζην θάζηζκα, ζεθώζεθε, πνλνύζε, πήξε έλα ξνύρν θαη ηε ζθέπαζε.

57 Δίραλ κηαλ άδνιε αξρνληηά νη νξεζίβηνη πξόγνλνί κνπ, ζαλ ηε βνπβή, αλππόθξηηε πεξεθάληα ησλ αιόγσλ ηνπο.

58 Αξγά γπξλνύλ νη δείθηεο ζην παιηό ξνιόη ηεο ηζηνξίαο θη εκείο δελ έρνπκε πηα ρξόλν, πόζν κπνξεί λ' αληέμνπκε; 59 Οη πνηεηέο πξέπεη ηώξα λα θαηέβνπλ ζηα νδνθξάγκαηα· έρνπλ θαηξό λα γξάςνπλ γηα ξνκάληδα θαη ειηνβαζηιέκαηα.

60 ΋ια είλαη σξαία, ε θύζε, ν έξσηαο, ηνπ αγώλα ε παξαδάιε· όκσο ζε κηα δσή, πώο λα δνζείο ζε ρίιηεο δπν αγάπεο; 26

61 <<Δίπαηε ησ βαζηιεί…>>, ν ύζηαηνο ρξεζκόο ηεο Ππζίαο, ύζηαηε αλαιακπή ελόο θόζκνπ πνπ πηα δελ ππάξρεη.

62 Απηόο ν ηόπνο θξύβεη κέζα ηνπ ρξπζάθη θαη θαζζίηεξν, απηόο ν θόζκνο πείζκα θαη ζπκό, ζαλ πνιπδύλακε αζηξαπή.

63 Πξνζκέλνπκε ην κάλλα εμ νπξαλνύ, ηα ειέε ηνπ εγέηε· πξνζδνθία κάηαηε θαη ζαγελεπηηθή νπηνπία.

64 Οη γεξαλνί ζε βνπβή πνκπή ηαμηδεύνπλ πξνο ην Νόην, έξρεηαη πάιη έλαο θαθόο ρεηκώλαο, πξέπεη λ’ αληέμνπκε.

65 Απηνί πνπ θάπνηε ιύγηζαλ, θξαηνύλ ην κπζηηθό ηνπο, ζαλ έλνρε ζησπή πνπ θξύβεηαη ζηα ζσζηθά ηεο πέηξαο.

66 «΢ε γλσξίδσ από ηελ όςε» θηώρεηα πηθξή, ζαξάθη κηζεξό, θπζάεη θνπζθνδεληξίηεο, ζε μερλώ, ε Άλνημε ζηκώλεη.

27

67 ΢α κέιη ρύλεηαη ην θσο, ζπξηό ρνξεύεη ν έξσηαο, θαζώο ζηα κάηηα ζνπ ηξηδίδνπλε δαθείξηα θαη ζκαξάγδηα.

68 ΢αο αγαπάκε αθόκα έιιελεο ζενί, κε ηα δηθά καο πάζε, ζηα ηάξηαξα ηνπ Οιύκπνπ ζαο πεηάμαλε, κα νη κύζνη δελ πεζαίλνπλ.

69 Τπήξρε, ιέεη ν ζξύινο, θάπνηε θάπνηα ρξπζή επνρή· πόηε θαη πνπ, γηα πνηνύο δε κάζακε, δε ζα ην πεη θαλείο.

70 Πξέπεη λ ’αλάςνπκε θαη πάιη ηνπο ζβεζκέλνπο θαλνζηάηεο · ζηε ζέζε ηνπ θόβνπ λα βάινπκε ηε κεγάιε ειπίδα.

71 Ση γξήγνξα πεξλάεη ε ληόηε, ζαλ άλεκνο ζαιαζζηλόο, ζα κπηεξή ζαγίηα πνπ ηνμεύηεθε θαη δελ μαλαγπξλά.

72 Πνπ είλ’ εθείλα η’ αηίζαζα παηδηά; Σώξα γπξλνύλ ζηνπο δξόκνπο κε η’ αρηέληζηα καιιηά ηνπο αθεκέλα ζηελ απειπηζία.

28

73 Σερλίηεο ν παππνύο θη ν πξόπαππνπο, ρηίδαλ γεθύξηα θη εθθιεζηέο θη νη πξνγνλέο κνπ ζηνλ πηθξό αξγαιεηό θεληνύζαλ ηνλ θαεκό ηνπο.

74 <<΋ηαλ πεζάλσ>>, είπε, <<δε ζέισ ιηβάληα θαη θιάκαηα νύηε επηθήδεηνπο…όκσο γηαηί ζα πξέπεη λα πεζάλσ;>> 75 Γελ μέξσ, παππνύ κνπ ΋κεξε, ηη ζπγθινλίδεη ηελ ςπρή κνπ, ην θιένο ησλ εξώσλ ζνπ ή ν πηθξόο λόζηνο ησλ Αραηώλ.

76 Με άγξηα σθεάληα θύκαηα παιεύεη ην θαξάβη καο· πόζν καθξηά είλαη αθόκα ην αθξσηήξη ηεο θαιήο ειπίδαο; 77 Γελ έρνπκε ρξόλν, πξέπεη λα εληζρύζνπκε ηηο θξνπξέο, ιίγν πξηλ πέζνπλ θαη νη ηειεπηαίνη καο πνιεκηζηέο.

78 Γελ είλαη πάληα κπνξεηό λα ’καζηε εκείο νη ληθεηέο· λα μεπεξάζνπκε ηελ ήηηα κε ιηγόηεξεο απώιεηεο.

29

79 Ση κπνξνύκε λα πνύκε εκείο, όια έρνπλ ζρεδόλ εηπσζεί· κνλάρα νη πνηεηέο κπνξνύλ λα θάλνπλ ηελ ππέξβαζε.

80 Έπξεπε λα ’λαη ηα ινπινύδηα ζηνπο θάκπνπο θαηαθόθθηλα από ην αδηθνρπκέλν, ηόζα ρξόληα, αίκα ησλ πνιέκσλ.

81 Μελ πεξηκέλεηο άπξαγνο λα ζ’ ειεήζεη ε δσή· ρξπζάθη δε κνηξάδνπλ ζηνπο θησρνύο, ζενί θαη βαζηιηάδεο.

82 Αγάπε, κηα ιέμε θνξησκέλε κε πνηθίιεο αληερήζεηο, ζαλ πνπιηνύ θειάεδεκα, ζαλ ην βαζύ ηξαγνύδη ησλ αλέκσλ.

83 Να θύγεηο, λαη, λα θπλεγήζεηο η’ όλεηξν ζε ηόπνπο καθξηλνύο, κα ζηνπ κπαινύ ηελ άθξε λα θπιάο ζεκάδηα γηα ην γπξηζκό.

84 ΢ηνλ ηόπν ηεο εμνξίαο ηνπ απηόο έλνησζε ιεύηεξνο, θαλείο δελ κπνξνύζε λα ηνλ πείζεη λα κελ νλεηξεύεηαη.

30

85 Γελ μέξεηο πόηε ζα ρηππήζνπλ νη ρξπζέο θακπάλεο ηνπ όξζξνπ· έηνηκνο λα ’ζαη, όηαλ ν άγγεινο θσλάμεη η’ όλνκά ζνπ.

86 Απ’ ην κπαιό κνπ πέξαζε ζαλ όλεηξν ε κνξθή ηεο κάλαο κνπ, ζα θεπγαιέα εηθόλα ελόο πνπιηνύ, πνπ ράλεηαη ζηα νπξάληα.

87 Υεηκώληαζε πηα, ηεθξνί νπξαλνί, δεληξνζηνηρίεο γπκλέο, καο ζπληξνθεύνπλ νη καθξόζπξηεο ηαρέο ησλ αλέκσλ.

88 Αξγεί ν θαηξόο, πόηε ζα θύγνπλ νη πηθξόρνιεο κέξεο; ππνκνλή, θαβαιάξεο έξρεηαη ν θαηλνύξγηνο ρξόλνο.

89 Μεγαιώζακε ζε δύζθνινπο θαηξνύο θη όκσο αληέμακε, όπσο αληέρνπλε ηα δέληξα ζηε βξνρή θαη ηε ζύειια.

90 Πέξαζε δίπια ηνπ ε δσή, δελ νλεηξεύηεθε, δελ πάιεςε, δελ πήξε θαη δελ έδσζε. Μάηαηε δσή, ίζθηνο πνπ ράζεθε.

31

91 Μελ ηνπ θξαηάο θαθία πηα ηνπ πεηζκαηάξε Πνζεηδώλα, ζθέςνπ Οδπζζέα, ρσξίο απηόλ ξνπηίλα ζα ’ηαλε θη ν λόζηνο.

92 Λέμε κε ιέμε μεηπιίγνπκε ηηο παιηέο καο ηζηνξίεο, ιέμε κε ιέμε μεζσξηάδνπλε, ζησπνύλ θαη ιεζκνλνύληαη.

93 Δθείλν ην πηθξό «...νη Έιιελεο πιελ Λαθεδαηκνλίσλ....» πόζν ζθιεξά ηαπείλσζε ηελ ππεξθίαιε ΢πάξηε!

94 ΢ηέξεςαλ ηα πνηάκηα πνπ πόηηδαλ ηα πεξηβόιηα καο, κα ην αλάγιπθό ηνπο παξακέλεη πξνζκέλνληαο ηηο βξνρέο.

95 ΋ηαλ έραζε θαη ηε ζηεξλή ηνπ ειπίδα έλνησζε κόλνο, αλάκεζα ζε ηόζν πιήζνο θαη ζε ηόζνπο γαιαμίεο.

96 Παηδηά πηζηεύακε πσο ζα ’ξζνπλε νη κάγνη κε ηα δώξα, πίζσ απ’ ηα ξόδηλα βνπλά, ηα θξάζπεδα ηεο λύρηαο.

32

97 Γλσξίδεηο πόζε επηπρία κπνξεί λα ρσξέζεη έλα ζπηηάθη θησρό, κε γαιαλά παξάζπξα, δίπια εθεί ζηε ζάιαζζα; 98 Απηά καο θάλεη θη ε δσή ζπρλά, κε ηα γπξίζκαηά ηεο, πόηε βξνρή, πόηε άλεκνο θαη πόηε ρειηδόληα.

99 Γελ ηνπο μερλάσ, ζπκάκαη ηε δξάζε θαη ηα νλόκαηά ηνπο, όινη κνπ νη θίινη εηλ’ εθεί, ζηα ξάθηα ηεο βηβιηνζήθεο.

100 Ζ Καιπςώ ζνπ πξόζθεξε εδνλή, αηώληα ληόηε θη αζαλαζία, κα εζύ Οδπζζέα πξνηίκεζεο ηε θησρηθή ζνπ Ηζάθε.

101 Να πεξπαηήζσ ζηα ηζθηεξά ηα κνλνπάηηα ζνπ παηξίδα, λ’ αθνύζσ ζέισ ησλ κηθξώλ ζνπ πνηακώλ ηε θιπαξία.

102 ΢ηα πξάζηλα αθίλεηα λεξά, ινπθάδεη ε καύξε αξξώζηηα· ε ζηαζηκόηεηα είλαη πάληνηε πξνάγγεινο ζαλάηνπ.

33

103 Ζ «θακππιόηεηα ηνπ ρξόλνπ» θαη νη «θνζκηθέο ζήξαγγεο» πόζν κπνξνύλ λα βνεζήζνπλ ηνπο ιανύο ζηε δπζηπρία ηνπο; 104 ΋ηαλ κηα κέξα κπήθε ζηε θπιαθή ην έκαζε θαιά: Ζ ώξα έρεη εμήληα ιεπηά θαη ε κέξα ρίιηεο ώξεο.

105 Πνύ ήηαλ νη καζεηέο ζνπ θη ν ιαόο όηαλ ζε ζηαύξσλαλ; Σν ΄μεξεο βέβαηα, Υξηζηέ, πσο ν Ηνύδαο δε ζε πξόδσζε.

106 Καη ηη θεξδίζακε εκείο νη σξαίνη νλεηξνπόινη πνιηνξθώληαο ρξόληα κηα πόιε πνπ δελ είρε ζεζαπξνύο; 107 Απιά θη σξαία, ν κεγάινο, ην είρε πεη Κνινθνηξώλεο: <<Ο θόζκνο ξίρλεη πέηξεο ζηηο θαξπδηέο πνπ έρνπλ θαξύδηα>>.

108 Αλέζηηνο έδεζε, αλππόδεηνο, ν Μέγαο Ηεζνύο Υξηζηόο· λα ην ζπκνύληαη απηό νη πηζηνί, κα πξνπαληόο ην ηεξαηείν.

34

109 ΢ύλλεθα καύξα θξύβνπλε ηνλ ήιην, λα κελ απειπηζηνύκε, πξηλ από θάζε αλάζηαζε ππάξρεη ν επηηάθηνο ζξήλνο.

110 Οη καθεδνληθέο θάιαγγεο είραλε κπεη ζηε Βαβπιώλα, κα εκείο ην είρακε θακάξη πνπ είκαζηε Αζελαίνη.

111 Δίλαη κηα πξάμε απιή ε πξόζζεζε, ζρεδόλ ηελ μέξνπλ όινη, έλα ζπλ έλα θάλνπλ δπό, αγάπε ζπλ αγάπε επηπρία.

112 Ο κέγαο Θεκηζηνθιήο πέζαλε πηθξακέλνο ζηελ εμνξία. Πνηέ δελ είλαη αξγά, νη Αζελαίνη λα δεηήζνπλε ζπγλώκε.

113 Λπξηθά, ζνθά θη σξαία ην έρνπλε πεη νη Άξαβεο: «Γελ κπνξεί λα θόςεη ην ζπαζί ην λεξό θαη ηελ ςπρή».

114 Μπνξείο λα αηρκαισηίζεηο ηνλ άλεκν, ην αθξηζκέλν θύκα, ηνπ θεγγαξηνύ ην αληηθέγγηζκα, ηε ςπρή ηνπ επαλαζηάηε; 35

115 Υξόληα δνπιεηά ζηα πγξά νξπρεία, ζάιην πηθξό, πηθξή δσή θη έλαο ξπζκόο αλάιιαρηνο, πξώηε βάξδηα, δεύηεξε, ηξίηε….

116 Ο άλεκνο ηαξαθνπλάεη ηηο ιεπθέο θακπάλεο ησλ θξίλσλ· πξνζνρή, λ’ αθνύζνπκε ην έθηαθην δειηίν ζπέιιεο.

117 Ο Έθησξ θαη ν Αρηιιέαο δε θνβήζεθαλ ην ζάλαην· πξνηίκεζαλ κηα ζύληνκε δσή, αιιά αηώληα θήκε.

118 <<Ζιί, Ζιί…>> ςηζύξηζε ν Υξηζηόο ιίγν πξνηνύ ην ηέινο, ώζηε ινηπόλ, αθόκε θη νη ζενί θνβνύληαη λα πεζάλνπλ.

119 Πνιινί γλσζηνί κνπ ιέλε είκαη θαιόο, θαιόο, κα γηα ηνπο άιινπο, ην μέξσ, απηό ήηαλ κηα δσή ην κεγάιν κνπ πξόβιεκα.

120 Πνηνο ζε ζπκάηαη πηα γελλαίε Ναπνιέσλ ΢νπθαηδίδε;* Ο ζάλαηόο ζνπ έγηλε θάξνο ζην ζθνηάδη ηεο θαηνρήο. Ναπνιέσλ ΢νπθαηδίδεο: Κξαηνύκελνο ζην ζηξαηόπεδν ηνπ Υατδαξηνύ. Αξλήζεθε λα εμαηξεζεί από ηελ εθηέιεζε. Να αληηθαηαζηαζεί από άιινλ θξαηνύκελν. *

36

121 ΋ινη ην μέξνπλ πσο ν Υίιαξη θαηέθηεζε ην Έβεξεζη, όκσο ηνλ νδήγεζε σο εθεί έλαο ΢έξπα, ν Σελ-Εηγθ.

122 Μ’ έλα θίιν παξάμελν πεγαίλακε ζπρλά ζην ζηλεκά, ζηα δξάκαηα γεινύζε, «λα θη άιινη πνπ πνλνύλ» ςηζύξηδε.

123 Πηθξνί απνραηξεηηζκνί, θεύγνπλ από ηε θησρή παηξίδα· ην θαξάβη πνπ ηνπο πάεη ζηα καύξα μέλα ιέγεηαη «ΔΛΠΗ΢».

124 Πνηέ δελ είρε κηιήζεη ζηα παηδηά ηνπ γηα ηνλ ΋κεξν. <<Θα κηιήζσ ζηα εγγόληα κνπ>> είπε, κα ηνλ πήξε ν ζάλαηνο.

125 Οη πηόηεξνί καο θίινη έρνπλε θύγεη, κείλακε κόλνη, ζαλ ηξαπεδάθηα κ’ αδεηαλέο θαξέθιεο ζην αθξνζάιαζζν.

126 ΢σξνί ζηνπο δξόκνπο ηεο ηζηνξίαο νη λεθξέο πξνζδνθίεο, κα νη πνηεηέο έρνπλ ην δηθαίσκα λα νλεηξεύνληαη.

37

127 Αο αθήζνπκε ην ρηεο, λ’ αγσληζηνύκε γηα ην αύξην, λα κε ραζνύκε κέζα ζηηο ρίκαηξεο ηεο λνζηαιγίαο.

128 Δίρα έλα ζείν λαπηηθό, «όηαλ ζα κεγαιώζεηο» κνπ είπε «ηνλ θόζκν αληάκα ζα γπξίζνπκε», ηνλ πεξηκέλσ αθόκα.

129 Οη Πηνιεκαίνη δελ θέξδηζαλ ηε δόμα ζηα πεδία ησλ καρώλ· ηδξύζαλε ζρνιέο θαη ρηίζαλε ηελ πην ιακπξή βηβιηνζήθε.

130 Καηέβεθε άμαθλα ε λύρηα, ζησπειή, ζα καύξνο θύθλνο· αο δνύκε αλ θέγγεη αθόκα ην παιηό θαλάξη ηεο ςπρήο.

131 ΢ηνλ ηόπν ηεο εθηέιεζεο δελ ηξαγνπδνύλ λεξάηδεο θαη πνπιηά, ζαξξείο ηα ζθέπαζε όια ε παγεξή ζησπή ησλ ζθνησκέλσλ.

132 Κνπξάζηεθαλ ηα κάηηα λα θνηηνύλ ηνπο αδεηαλνύο νξίδνληεο· ηα πινία πνπ πξνζκέλακε λα ’ξζνύλ, δε θάλεθαλ αθόκα.

38

133 Παξαηεκέλνο ν ζηαζκόο, δελ πεξλάεη πηα θαλέλα ηξέλν, κα θάζε βξάδπ εθείλε, ζησηθά, πξνζκέλεη ηνλ θαιό ηεο.

134 Να θιείζνπκε όια ηα πεξάζκαηα, λα κελ πεξάζεη ε ζιίςε, ρίιηα παξάζπξα έρεη ε ςπρή γηα λα δερηεί ηνλ πόλν.

135 ΋ιεο νη κάρεο έρνπλε λεθξνύο θη αλ ράζεηο θη αλ θεξδίζεηο εθερεηξία, λα ζάςνπκε θάπνηεο λεθξέο καο πξνζδνθίεο.

136 Σειεηώλεη ν ρξόλνο, πξέπεη λα ζσζεί ε ειπίδα, λα βηαζηνύκε, ζαλ ππξνζβέζηεο πνπ κεζάλπρηα, ηξέρνπλ λα ζβήζνπλ ππξθαγηέο.

137 Κάλε ην ρξένο ζνπ, ε ζύληνκε δηαδξνκή ηειεηώλεη· πξνηνύ λα πέζεηο θάησ, δώζε ηε ζθπηάιε ζηνλ επόκελν.

138 Μαιώλνπκε ζηα θαθελεία, ζηα γήπεδα θαη ζηε βνπιή, είκαζηε ιίγνη, γηαηί λα ηζαθσλόκαζηε ηόζν πνιύ; 39

139 Δίλαη αιήζεηα, δελ είλαη κπνξεηό λα κηιήζνπλ όινη, γη' απηνύο πνπ δελ έρνπλε θσλή αο κηιήζνπλ νη πνηεηέο.

140 Με ςηζύξνπο θαη κνπξκνύξεο ηίπνηε δελ κπνξεί λ’ αιιάμεη: Μπείηε ζηνπο θνηλσληθνύο αγώλεο κε πςειή έληαζε.

141 Ζ θαξδηά ηνπ είρε ζηεξέςεη, ζαλ πνηάκη πνπ μεξάζεθε, ύζηεξα από ηόζεο θαη ηόζεο πιεγέο, ζηα ρξόληα ηεο θσηηάο.

142 H κάρε είρε ηειεηώζεη, ληθήζεθε ν ερζξόο, αιινπαξκέλνη ρνξεύακε αιαιάδνληαο, κε ηνπο λεθξνύο καο άηαθνπο.

143 ΢πληξνθηά ν κύζνο κε ηελ ηζηνξία πάλσ απ’ ηνπο Γειθνύο, κε ηνπ Ζλίνρνπ κηινύλε ηελ άγηα θη ηεξή ζησπή.

144 Πέξαζε ε αγάπε αθξνπαηώληαο, γέκηζε ν θόζκνο επσδηέο, ζαλ ην πεπόλη, πνπ κνζρνβνιάεη ζ’ απόηηζην πεξβόιη.

40

145 Έλα παιηό ζθνπξηαζκέλν θαλόλη ζηα κπεληέληα ηνπ θάζηξνπ, ζεκαδεύεη αθόκα ηνπο ερζξνύο, ηνπο αηκνβόξνπο πεηξαηέο.

146 Σν ηξαγνύδη ηεο αγάπεο είλαη ζηγαλό ζαλ πξνζεπρή, ζα δέληξν πνπ ζξνΐδεη ζην απαιό ράδη ηνπ αλέκνπ.

147 ΢εθώλνπκε ηα ρέξηα καο ςειά θσλάδνληαο «πνύ πάκε;» Ζ απόθξηζε έξρεηαη απ’ αιάξγα ζα ρξεζκόο: «΢ην λέν θόζκν».

148 Γελ θαηάιαβα γηαηί κνπ δώζαλε ηνύην ην ηνπθέθη· εγώ δελ κπνξώ λα ππξνβνιήζσ νπη’ έλα ζπνπξγίηη.

149 Ο νπξαλόο γέκηζε καύξα ζύλλεθα, θεύγνπλε ηα πνπιηά· έξρεηαη ε θξύα λύρηα, ειπίδα εζύ κε θεύγεηο, ζ’ αγαπάκε.

150 Γηώξγν Καξαθέξε,*παιιήθαξε, άγηε λενκάξηπξα από ηηο ζειίδεο ηεο ηζηνξίαο ιείπεη η’ όλνκά ζνπ. Γηώξγνο Καξαθέξεο, επηινρίαο θαηαδξνκώλ από ην Θνιό ΢εξξώλ. ΢ε κηα άζθεζε από ηα ρέξηα ελόο λενζύιιεθηνπ μέθπγε κηα ρεηξνβνκβίδα απαζθαιηζκέλε. Γηα λα κε ζθνησζνύλ νη ζηξαηηώηεο, ν Καξαθέξεο έπεζε πάλσ ζηε ρεηξνβνκβίδα θαη δηακειίζηεθε. *

41

151 Πηθξή παηξίδα κνπ, Βξνληνύ, πνπιηά ζηα δάρηπια ηνπ αλέκνπ, γαιάδηα θαη θπξηά βνπλά, πνπ θιείλνπλ ηνπο νξίδνληεο.

152 Λατθή ζνθία: ΋ηαλ παίξλεηο γεκίδνπλε ηα ρέξηα ζνπ, κα όηαλ πξνζθέξεηο, όηαλ δίλεηο, γεκίδεηο ηελ ςπρή ζνπ.

153 Θέιακε, λένη αθόκα θη αλππόκνλνη, λα κπνύκε ζηελ παιαίζηξα, ζαλ η’ αηίζαζα άινγα πνπ ρηππνύλ ηηο νπιέο ηνπο ζην ρώκα.

154 Βγήθε ην θεγγάξη λα ειέγμεη ηηο βξαδηλέο ζθνπηέο· αλ όινη μέξνπκε ην ζύλζεκα κε η’όπιν «επί ζθνπόλ».

155 Άξρηδε ε βάξδηα, ζησπεινί ζήθσζαλ ηα κάηηα πξνο ηνλ ήιην, πξηλ ηνπο θαηαπηνύλ ηα νξζάλνηρηα ζηόκηα ησλ νξπρείσλ.

156 Δδώ θαλείο δελ νλεηξεύεηαη αιιαγή, ζέιεη λα θύγεη, ζαλ θαξάβη πνπ ζεθώλεη ηα ραξάκαηα ηηο άγθπξεο.

42

157 ΢ε κηα κηζνθακέλε εηθόλα, έρσ ηε κνξθή ηεο Παλαγηάο· γηαηί καο βιέπεη ιππεκέλε, αθνύ αλαζηήζεθε ν Υξηζηόο; 158 ΢ηηο θόθθηλεο ζθεπέο αξγά θαη ζησπειά ιεηώλεη ην ρηόλη, ρξπζέο ζηαγόλεο πέθηνπλε ζηε γε ζαλ ηηο ζηηγκέο πνπ θεύγνπλ.

159 Ρσηάο ηη θεξδίδνπκε νη πνηεηέο από ηνπο ζηίρνπο καο· κα είλαη θάηη απιό: Σελ επηπρία ηεο δεκηνπξγίαο.

160 Με ηηο θξπθησξίεο έγηλε γλσζηό, νη Έιιελεο επηζηξέθνπλ· ν Αίγηζζνο θαη νη κλεζηήξεο αθνλίδνπλε ηα μίθε ηνπο.

161 Ξέξεηο πώο ζθπξίδνπλ νη θαιακηέο όηαλ θπζάεη ν άλεκνο; Γπζηπρηζκέλε, ζάθηεθεο ζηα ηζηκέληα, μέραζεο ηε θύζε.

162 Μέξεο βιέπακε ζηελ ηειεόξαζε αίκαηα θαη ζθαγέο· αγξηεκέλν βγήθε απόςε ην θεγγάξη, θαηαθόθθηλν.

43

163 Λεζκόλεζέ ηα πηα ηα ρξόληα ηεο κεγάιεο αζσόηεηαο· είλαη θαηξόο λα ππεξβνύκε η’ απνδεθηά καο όξηα.

164 Πξέπεη λα ηνπο ρξσζηάκε ράξε, όι' νη ζσηήξεο πξνζπαζνύλ λα κνηξάζνπλ ζην ιαό ηνπο ίζα κεξίδηα δπζηπρίαο.

165 Να βξνύκε ηελ αιήζεηα ηεο αιήζεηαο, κε καο μεγεινύλε νη απαηειέο νκίριεο θη νη ζθηέο πνπ θξύβνπλ ηελ νπζία.

166 Γελ είλαη πάληα ν καύξνο ζάλαηνο ε πην θαθή ζνπ κνίξα, ζθέςνπ λα γξάθαλε ζην ηάθν ζνπ «πέζαλε δίρσο κάρε».

167 Μαδεύεη ε λύρηα ηα θαηάκαπξα καιιηά ηεο, μεκεξώλεη, θαζώο νη παιηνί άλεκνη θαηεβαίλνπλ πάιη απ’ ηα βνπλά.

168 Κιαίεη θαη γειάεη ην θεγγάξη, πόηε ραξέο θαη πόηε πίθξεο· κα είλαη σξαία θη ε δσή, γειάεη θαη θιαίεη ην θεγγάξη.

44

169 Μαο δώλνπλ νη θσηηέο, θνπλώληαο ηα πύξηλα καληήιηα ηνπο· βιέπεηο δελ είρακε θξνληίζεη γηα δώλεο αληηππξηθέο.

170 Πνιιέο ραξέο κνπ πξόζθεξε ε δσή, δε ζα κειαγρνιήζσ, ην καθξόζπξην βήκα αθνύγνληαο ηνπ ρξόλνπ πνπ θεύγεη.

171 Οη αδηθνζθνησκέλνη πξνζκέλνπλ ηελ θξίζε ηνπ ζενύ· ζέινπλ λα δήζνπλ ηε δσή πνπ ηνπο ζηέξεζαλ νη αδηθεηέο.

172 ΢ηα δύζθνια ρξόληα, καδεύακε ηελ πίθξα, ην θνπξάγην καο, όπσο κάδεπε ηε ζηάρηε ε κάλα καο, γηα ηελ κπνπγάδα ηεο.

173 Πώο ηα θαηάθεξε ζη’ αιήζεηα ν ηξηζκεγάινο ΋κεξνο; Θαξξείο αθόκε κάρνληαη ζθιεξά νη Γαλανί θη νη Σξώεο.

174 Νάκαζηε πάιη, γλώξηκνη εξαζηέο, ζη’ ακπέιηα, ζηνπο ρεξζόηνπνπο, θαζώο καο ραηξεηνύλ, κε ην γιπθό ηνπο γέιην, νη παπαξνύλεο.

45

175 Απνρσξώληαο, θνίηαμε ηελ αλνηθηίξκνλε ζάιαζζα, ζαλ κειινζάλαηνο πνπ αλάβεη ην ηειεπηαίν ηζηγάξν.

176 ΢ην ηαμίδη ηεο δσήο δε θπζνύλε πάληα νύξηνη άλεκνη· ππάξρνπλ κέξεο θαηαρληάο θαη λύρηεο άγξησλ θαηαηγίδσλ.

177 Μηα θέηα ςσκί κε ηξηκκέλε ειηά, κε ξίγαλε θη αιάηη καο έδηλε ε κεηέξα, κα θξπθά ηελ θόβακε ζηα ηξία.

178 ΢ηηο γπκλέο πεδηάδεο θαη ζηνπο αζύλνξνπο νξίδνληεο, μερύλνληαη νη παγεξνί βνξηάδεο, ε Άλνημε ινπθάδεη.

179 Πνιινί ’λαη νη δξόκνη πνπ νδεγνύλ ζηνπο πξάζηλνπο θήπνπο ηεο Δδέκ· αλ δελ ηνπο βξεηο πνηέ, εζύ κνλάρα ζα έρεηο ηελ επζύλε.

180 Δίκαη βέβαηνο, αλ πεγαίλακε ζηνπο παιηνύο ρσξαθόδξνκνπο, ζα βξίζθακε ηα ζεκάδηα πνπ άθεζαλ ηα γπκλά καο πέικαηα.

46

181 Ση απέγηλαλ νη ήξσεο πνπ γύξηζαλ από ην κέησπν; Σνπο είρακε θάλεη ππνδνρή κε ιαγνύηα θαη ηνπθέθηα.

182 Γύξηζε ζην παιηό ηνπ ζπίηη, παιηά μεθάλησλε ε δσή, ηώξα εξεκηά θη αθίλεηε ζηνπο ίζθηνπο θάζεηαη ε ζησπή.

183 Γελ μέξσ αιήζεηα πώο ιεγόηαλ ηνπ παππνύ κνπ ν παππνύο· μέξσ έλα καθξηλό κνπ πξόγνλν πνπ ιεγόηαλ ΋κεξνο.

184 ΢επηέκβξεο θη αθόκα λα θαλεί ν θαιόο ηεο, βγήθε ζηνλ θήπν θη έθιαηγε, έθιαηγε κέζα ζησλ ινπινπδηώλ ηα ρακόγεια.

185 Αλ ράζεηο ηελ ειπίδα, ε δσή ζνπ θαηαληάεη ζιηβεξή· ζαλ ην καθξύ θαη ζθνηεηλό ίζθην ησλ θππαξηζζηώλ.

186 Σώξα θαηεβαίλεη ζηα νδνθξάγκαηα, δειώλνληαο παξώλ, θη όιεο νη ζησπέο πνπ είρε ζηελ ςπρή ηνπ γίλνληαη θξαπγή.

47

187 Κάηη ζπηζίδεη κέζα ζην κπαιό, ζα ζε ζπκάκαη ληόηε, ζαλ ηε ζηαγόλα ηεο βξνρήο ζη' άιηθα πέηαια ηνπ ξόδνπ.

188 Λεπθή παξέιαζε πνπιηώλ, αίκα ζηνλ θάκπν νη παπαξνύλεο, απόερνη από θνπδνπλίζκαηα, θαζώο ηειεηώλεη ε κέξα.

189 Πάεη ην παλεγύξη ησλ ππγνιακπίδσλ, ηα βξάδηα ηώξα δηαβάδνπκε ηα σξαία ιπξηθά αθεγήκαηα ηνπ Ρίηζνπ.

190 Θακπώλνπλ ηώξα ηα κεγάια, ηα καγηθά καο νξάκαηα· δνύκε πηα ζε κηα επνρή ρακειώλ πξνζδνθηώλ.

191 Αλ κέζα ζνπ θηεξνθνπά ε Άλνημε, ηη έρεηο λα θνβεζείο; Σα ρξόληα πνπ έθπγαλ, ηα ρηόληα ή ηνπο βινζπξνύο ρεηκώλεο; 192 Μόλνο, πηθξακέλνο θη αβνήζεηνο παξέδσζε ην πλεύκα, ην αεδόλη ηεο αγάπεο, ν Μεγάινο Ηεζνύο Υξηζηόο.

48

193 Δίδε θαη γλώξηζε πνιιά, κε ήιηνπο θαπηνύο θαη θξύα θεγγάξηα· ζην θάησ θάησ, αλ ην ζθεθηείο, έλα ηαμίδη είλαη ε δσή.

194 Γηαηί λα ζε θνβίδεη ε λύρηα, ε ειπίδα θξύβεηαη παληνύ, κέζα ζηνλ άλεκν, κέζα ζηε ζθέςε, κέζα ζηνλ θεξαπλό.

195 ΋ινη νη ζενί νξίδνπλ λόκνπο εζηθήο θαη καο θνβίδνπλ· ρσξίο εκάο ζα είραλ πεζάλεη όινη ηνπο από αλία.

196 Μα ηη ’λαη ην ρηεο, ην ζήκεξα θαη η’ αύξην αλ ζπιινγηζηνύκε ηηο δίρσο ηέινο δηαζηάζεηο ηεο πξντζηνξίαο καο; 197 Πνηνο ζα ηνπ δώζεη δίθην πνπ έδεζε ηίκηνο πάληα θαη θησρόο, ζπξώρλνληαο, ζαλ ηνλ ΢ίζζπθν, ην κέγα βξάρν ηεο βηνπάιεο; 198 Ση λ’ απέγηλε ν παιιήθαξνο εθείλνο ζύληξνθνο ζηε Γπάξν; Ήηαλ ιηγλόο ζαλ ην ζπαζί, κα θνξησκέλνο ηόικε θαη θσηηά.

49

199 ΢ρεδόλ έλα ρξόλν ε κάλα κνπ θνξνύζε καύξε καληήια γηα κηα γεηηόληζζά καο πνπ ηελ πήξε λέα ν ζάλαηνο.

200 Δίλαη ραξά όηαλ ράλεζαη κέζα ζην πνηεηηθό ζύκπαλ, ζα λα πεξπαηάο ζηνπο θξεκαζηνύο θήπνπο ηεο Βαβπιώλαο.

201 Απηόο πνπ ηώξα θαηεβαίλεη ζηηο πνξείεο νξγηζκέλνο, κήπσο δελ εηκ’ εγώ, ην ζύκα, ν θηιήζπρνο πνιίηεο; 202 Γε ζέισ πηα νη πνηεηέο λα γξάθνπλ ειεγείεο θαη ξνκάληδα, ηνπο ζέισ λα είλαη πξνκελύηνξεο κηαο λέαο επνρήο.

203 Με αμηνπξέπεηα λ’ απνδερζείο ηελ όπνηα ζνπ απώιεηα· ζπκίζνπ, ε ζιίςε δελ είλαη ε κνλαδηθή ζνπ επηινγή.

204 Με βάιαλε θξνπξό, κ’ έλα γεκάην ηνπθέθη ζην ρέξη· κεζάλπρηα, θνβάκαη, κε βιέπεη ην θεγγάξη θαη γειάεη.

50

205 Πόιεκνο είλαη ε δσή, πξέπεη λα δίλνπκε ηηο κάρεο, γηα ην άγην ςσκί, ηε ιεπηεξηά θαη ηελ αμηνπξέπεηα.

206 ΢ην ζεξηλό ζηλεκά πήξα έλα ρσλάθη κε θηζηίθηα· ζην πεξηηύιηγκα είρε ζηίρνπο από θάπνηα ζπιινγή.

207 Καινθαίξη ζην Αηγαίν, ν θαηξόο γπξλάεη πξνο Ννηηά, θη ν ήιηνο εηνηκάδεη ην θξαζί ζηνπ ζηαθπιηνύ ηε ξόγα.

208 Φύγαλ νη θίινη, ιακπεξή θξαηώ ζηε κλήκε ηε κνξθή ηνπο, ζαλ ην λεξό πνπ αηρκαισηίζηεθε ζην θνίισκα ηεο πέηξαο.

209 Παληνύ πιαλάηαη κηα νζκή θζνξάο, πνύ είλαη νη θύιαθεο; Διάηε λα πνιεκήζνπκε ην θόβν θαη ην ζθνηάδη.

210 Θπκάκαη η’ άγηα, ηα θνπξαζκέλα ρέξηα ηεο κεηέξαο κνπ, ζαλ η’ απίζσλε ζηελ πνδηά ηεο ζηαπξσηά, λα μαπνζηάζνπλ.

51

211 Σν ιέλε ζηνραζηέο θη’ επαλαζηάηεο «ζα ’ξζεη έλαο άιινο ήιηνο». Ση σθειεί αλ ζα’ ξζεη, ηελ επαύξην ηεο ηειεπηαίαο κέξαο; 212 Ενύκε ζθπζξσπνί ζε πεξηβάιινλ ζπλερώλ πξνθιήζεσλ Να ππξνδνηήζνπκε ην όλεηξν, ζα ‘λαη κηα πξάμε ειπίδαο.

213 Θα γίλεηο πην ζνθόο αλ λνεξά κπνξείο λ’ αθνινπζήζεηο ην ζησπειό κεγάιν δξνκνιόγην ηεο ηζηνξίαο.

214 Πόιεκνη γηα ζξεζθείεο, ηδενινγίεο, αλνεζίεο… Ση γλώκε ζα ’ρνπλε γηα καο νη θάηνηθνη ηεο Αλδξνκέδαο; 215 Σελ πεξηθνξά ηνπ επηηάθηνπ ηε ζπλνδεύεη θξνπξά· πνηνη θνβνύληαη ην ελδερόκελν λ’ αλαζηεζεί ν Υξηζηόο; 216 Μελ θαηαθξίλεηο όζνπο ηνικνύλ θη απηνύο πνπ νξακαηίδνληαη, κελ πξνθαιείο θη από ειάρηζηνο γίλεζαη κεδακηλόο.

52

217 Έπξεπε λα ην μέξακε από πξηλ, λα ην είρακε πξνβιέςεη, πσο όηαλ θάλνπλ ζρέδηα νη ζλεηνί, νη ζενί ρακνγειάλε.

218 Μηα ζθαίξα ηξύπεζε ην θξπκκέλν κήλπκα θαη ηελ θαξδηά ηνπ ηώξα πηα ε λύρηα δελ θξύβεη γη’ απηόλ θαλέλαλ ηξόκν.

219 Να πεξάζνπκε αληίθξπ, πέξα από ηελ πνιύρξνλε ζιίςε· όηαλ καο ρσξίδνπλ ηα πνηάκηα, λα ζηήλνπκε γέθπξεο.

220 Πξηλ δνθηκάζεηο ην πηθξό πνηήξη ηεο απειπηζίαο, θάλε έλα ηαμίδη ζην καγεπηηθό ζύκπαλ ηεο πνίεζεο.

221 ΢’ έλαλ ηάθν ηαπεηλό, θνηκάηαη ε αγία κάλα κνπ, ζηε κλήκε κνπ ηεο έρσ ρηίζεη έλα καπζσιείν πεξίηερλν.

222 ΢’ απηέο ηηο ζθιεξέο θαη γελλαίεο γπλαίθεο, ζαλ ηελ Σειεζίιια ,* ζ’ απηέο ηεο Πίλδνπ θαη ηεο αληίζηαζεο, δόμα θαη ηηκή.

Σειεζίιια. Πνηήηξηα από ην Άξγνο. ΋ηαλ ε παηξίδα ηεο απεηιήζεθε από ηνπο ΢παξηηάηεο ηνπ βαζηιηά Κιενκέλε, παξαηάρζεθε καδί κε άιιεο γπλαίθεο ζην πιεπξό ησλ αλδξώλ θαη έζσζε ηελ πόιε. *

53

223 Δηλ’ έλα θνκκάηη επηπρίαο ζαλ ζε ρατδεύεη ν Εέθπξνο, κε ην θεγγάξη λα θξέκεηαη ζηελ θιεκαηαξηά ηεο απιήο.

224 Ολεηξεύηεθε θαξάβηα, ηαμίδηα σο ηα πέξαηα ηεο γεο, κηα λύρηα, αθνύγνληαο ηε καπιηζηηθή βνπή ηεο ζάιαζζαο.

225 Πνιιά βηβιία κηιάλε γηα πνιέκνπο θαη παιιεθαξηέο θαη πώο εκείο λα μερσξίζνπκε ην κύζν απ’ ηελ αιήζεηα ; 226 Γε ρξεηάδνληαη ζνύξηα, ηώξα πνπ ν ερζξόο ληθήζεθε· λα δέζνπκε ηηο πιεγέο καο, λα νλεηξεπηνύκε ηελ εηξήλε.

227 ΢α καύξν ξόδν κνζρνβόιεζε ε καπξνκάηα ε λύρηα, θηιεύεη απηνύο πνπ αγαπνύλ θαη θξύβεη ηνπο πξνδόηεο.

228 Δίλαη ζπαξκέλε κ’ άκεηξνπο λεθξνύο ε δσνδόηξα γε καο, ζαξξώ πσο ηνπο πελζήζακε αξθεηά, ην κέιινλ ηξαγνπδάεη.

54

229 Ζ αλππόιεπηε θαη πεξηθξνλεκέλε πνίεζε κπνξεί λα γίλεη ζάιπηγγα, λα ξίμεη ηα ηείρε ηεο Ηεξηρνύο.

230 Αγώλεο θη αγώλεο, αίκα θαη πίθξα, άδεηαζε ε θαξδηά ηνπ, ζαλ αξραίνο ηάθνο πνπ πξηλ από θαηξό έρεη ζπιεζεί.

231 Εήζακε θάησ από θαπηνύο ήιηνπο θαη παγσκέλα θεγγάξηα· ζ’ αληέμνπκε ζην πέξαζκα θαη ηεο θαηλνύξηαο θαηαηγίδαο.

232 Μείλακε εδώ, από αγάπε γηα ηνλ ηόπν ή αηνικία, ζαλ πιενύκελα δεκέλα ζην κνπξάγην, κείλακε εδώ.

233 Κνίηαμε ηνπο ζπληξόθνπο ηνπ, είδε ηνλ ήιην πνπ αλαηέιιεη, όηαλ αθνύζηεθε ν θαξκαθεξόο ήρνο ησλ πνιπβόισλ.

234 Γύξηζε ζπίηη, κνλαμηά, άδεηεο θαξέθιεο θη αλακλήζεηο, θαη ε βξνρή λα νινιύδεη, αζηακάηεηα κέζα ζηε λύρηα.

55

235 Αγώλαο είλαη ε δσή, πνιέκεζε θαη κελ πξνζκέλεηο, λα ζ’ ειεήζνπλ νη ζενί, δεεηηθά πςώλνληαο ηα ρέξηα.

236 Να δηώμνπκε ηελ θαηαρληά κε ην ρξπζό ζπαζί ηνπ ήιηνπ· όηαλ ζεθσζεί ε νκίριε ζα γεκίζεη ν νπξαλόο πνπιηά.

237 Αλ άλνημεο ζηνλ άλεκν θηεξά, λα θπλεγήζεηο η’ όλεηξν, ζα ’ηαλ θαιό λα έπαηξλεο θαη ην θνπβάξη ηεο Αξηάδλεο.

238 Μηα κηθξή ξπηίδα, ιίγα καιιηά πνπ η’ άγγημε ην ρηόλη, θαη λα, ζηα κάηηα κηα αλεπαίζζεηε ζθηά κειαγρνιίαο.

239 Σν παξειζόλ δε ζβήλεη, θνξέο ζην λνπ ζνπ αθνύγνληαη θσλέο, ζα καθξηλά ζθπξίγκαηα ηξέλσλ πνπ απιαθώλνπλ ηε λύρηα.

240 Πίζσ από ηηο κηζνγθξεκηζκέλεο πνιεκίζηξεο ηα βξάδηα, βιέπσ ηηο παιηέο θξνπξέο, πνπ εηνηκάδνληαη γηα ηε κάρε.

56

241 Ναη, είλαη αιήζεηα, ζπρλά θξπβόκαζηε πίζσ απ’ ηε ζησπή, κα είκαζηε αθόκα δσληαλνί, κε η’όπιν «παξά πόδα».

242 Θέινπλ λα καο θάλνπλ λα γνλαηίζνπκε, ζ’ αληηζηαζνύκε· εκείο έρνπκε άηξσηε θαξδηά, από ραιθό θαη βεξύιιην.

243 Σα ρειηδόληα θεύγνπλε, ζέξλνληαη αξγά νη θαηαρληέο ζηα δάζε κε ηελ μεξή θηέξε θαη ηηο θόθθηλεο νμπέο.

244 Απηέο νη καύξεο ζπκθνξέο, πήξαλ ην γέιην απ’ ηε δσή ηνπ, ζαλ ηνπο παιηνύο αλέκνπο, πνπ ζαξώλνπλ ηηο γπκλέο πεδηάδεο.

245 ΢αλ ηνλ κάληε Αιηζέξζε, λα ιεο πσο ηίπνηε δε ράζεθε θη ε επηπρία ζα ζθνξπάεη μαλά ηα ιακπεξά ηεο ρξώκαηα.

246 Μπήθε ζηε θπιαθή γηα αληίζηαζε, κ’ απηόο έλνησζε ιεύηεξνο, ζαλ ηνλ θνξπδαιιό πνπ αξγνπεηάεη ραξνύκελνο ζην πξώην θσο.

57

247 Δίρε ππνκνλή, είρε ηε βεβαηόηεηα πσο ζα ’ξζεη ε αιιαγή, ζαλ ηνπο ηζνπάλνπο, πνπ θαξηεξηθά πξνζκέλνπλε ηελ Άλνημε.

248 ΢ην πνξθπξό ειηνβαζίιεκα, ζηα ζηηιπλά ραιίθηα ηνπ γηαινύ, λόκηζε πσο είδε δσληαλή, κηζόγπκλε ηελ Αθξνδίηε.

249 Σώξα είλαη ε ώξα ηεο κάρεο, ε ώξα ηεο επζύλεο, λα κελ θξπβόκαζηε πίζσ από ηα παιηά καο αγάικαηα.

250 Γελ κπνξεί λα είλαη όια καύξα, ζα βξνύκε ηελ ειπίδα· ζα ηε βξνύκε θη αλ αθόκε είλαη θξπκκέλε ζηα ζπιάρλα ηεο πέηξαο.

251 Ζ θησρηθή καο γεηηνληά, κε αιάλεο ηόηε θαη ιαζπόδξνκνπο, ζην παηδηθό κπαιό καο θάληαδε βαζίιεην ηεο αγάπεο.

252 Σα πξνγνληθά καο ζπίηηα, από γξαλίηε θη αζβεζηόιηζν η’ αθαλίδεη ν θαηξόο, ηα σξαία καο ρσξηά εξεκώλνπλ.

58

253 Πνηέ ζνπ κε ζε μεγειά ε θαληαρηεξή επηθάλεηα, απηό πνπ πξέπεη λα ζε λνηάδεη πάληα είλαη ε νπζία.

254 Ση ηηο ζέιεηο, ζεέ κνπ, ηόζεο θαη ηόζεο αζάλαηεο ςπρέο; Γηάιεμε κόλνλ όζεο κόρζεζαλ γηα ην θαιό ηνπ αλζξώπνπ.

255 Γύν ζηξαηνί αληηκέησπνη, ν θιήξνο επινγάεη ηα όπια, ζε δίιεκκα βξίζθεηαη ν ζεόο, πνηόλ πξέπεη λα επλνήζεη; 256 Σέιεησζε ε κέξα, ζησπεινί θάλνπκε ηνλ απνινγηζκό καο, θαζώο ν κέγαο νπξαλόο βάδεη θσηηά ζη’ αζηέξηα ηνπ.

257 Μελ θιαηο απηνύο πνπ θεύγνπλ, ηίπνηα δε ράλεηαη ζην ζύκπαλ, ε θύζε απιά ζα πάξεη πίζσ ζησπειή ηα δαλεηθά ηεο.

258 Ζ ηζηνξία θξ ύβ εη ζπλσκν ηηθά πν ιιέο αιήζεηεο πόζνη μέξνπλ πσο ε ΢πάξηε θάπνηε ιεπηέξσζε ηνπο δνύινπο;  

Ο βαζηιηάο ηεο ΢πάξηεο Νάβηο ην 207 π.Υ. έθαλε αλαδαζκό, δηέγξαςε ηα ρξέε θαη απειεπζέξσζε ηνπο είισηεο. (Ηζαάθ Αζίκσθ «Σν ρξνληθό ηνπ Κόζκνπ», ζει 112) 59

259 Αγάπα ηελ αιήζεηα αθόκα θη αλ πιεγώλεη, κε δειεύεηο απηνύο πνπ δνύλε κέζα ζηελ επδαηκνλία ηεο άγλνηαο.

260 Κπλήγα η’ όλεηξό ζνπ όπνπ γεο, εδώ ζα ζε πξνζκέλεη έλα πνηήξη θόθθηλν θξαζί θαη κηα ρεηξαςία αγάπεο.

261 Αςείο αλέκνπο ζηέιλεη θαηά πάλσ καο ν Πνζεηδώλαο· λα πνιεκήζνπκε ην θύκα κε ηνπ Οδπζζέα ην πείζκα.

262 Σώξα πηα δε ζπκάκαη αλ ην ’δεζα πνηέ ή η’ νλεηξεύηεθα ην καθξηλό θη σξαίν ηαμίδη ζην καγηθό λεζί ηεο Θνύιεο.

263 Κόθθηλν ειηνβαζίιεκα, θίηξηλε εξεκηά, ιεπθά πνπιηά, κηα αλαηξηρίια ζηνλ γαιαλό αγέξα, αλακνλή θη ειπίδα.

264 Σώξα πνπ ηέιεησλε ν καθξύο δξόκνο θνίηαμε πίζσ, κεηαλησκέλνο πνπ ζπαηάιεζε ηε δσή ηνπ ζησπώληαο.

60

265 Γε ζνπ δεηώ λα γίλεηο ήξσαο γηα λα ζνπ ζθίμσ ην ρέξη, λα κέλεηο όξζηνο όηαλ ε ζύειια ιπγάεη ηα θππαξίζζηα.

266 ΢αο αγαπώ, ζαο ζέβνκαη παιηνί κνπ δάζθαινη ηνπ ζηίρνπ, Γηώξγν Γειή, Πνξθύξα, Μαιαθάζε, Λαπαζηώηε, Άγξα…

267 Πνξείεο θαη πνξείεο κε βξνρέο, ρηόληα θη νκνβξνληίεο θη ν λνπο πνηέ λα κε γειηέηαη ζηνπο πεηξαζκνύο ηνπ γπξηζκνύ.

268 ΋ινη έρνπλε θύγεη, ζηνλ ηνίρν νη παιηέο θσηνγξαθίεο, δεμηά ηνπ αθίλεη’ ε ζησπή, δεξβά ηνπ ε κνλαμηά θαξκάθη.

269 Γε θνβεζήθακε λα πάκε θόληξα ζηε κνύρια ησλ θαηξώλ, ζαλ ηα γεξάθηα πνπ πεηνύλ ελάληηα ζηελ θαηαηγίδα.

270 Γηα ηνπο κέηξηνπο ζηίρνπο κνπ πήξα κε ζπγθίλεζε έλα γξάκκα: «Δύγε…», κνπ γξάθεη, «… ε δαζθάια ζνπ, Αηθαηεξίλε Καιατηδή».

61

271 Γελ πξνλνήζακε λα θνηηάμνπκε ηνπο αλεκνδείρηεο, γηα ιίγν ε ηξακνπληάλα ζα καο έξηρλε ζηηο εξεκηέο ηεο λύρηαο.

272 Έλα ζθπιί πνπ αιπρηάεη ζξελεηηθά κέζα ζηε λύρηα θαη ζηνλ νπξαλό έλα θεγγάξη άγξην θη απεηιεηηθό.

273 Σα ρξόληα πέξαζαλ, ζαλ ην λεξό πνπ ξέεη θάησ απ’ ηηο γέθπξεο, ζαλ θξύν λεξό, κα αμεδίςαζηε κέλεη ε ςπρή κνπ αθόκα.

274 Θα θύγεη ε λύρηα, ζην ςειό θαηάξηη ηνπ κεζεκεξηνύ, ε ειπίδα ζα θπκαηίδεη ζαλ πνιεκηθή ζεκαία.

275 ΋ηαλ ν ηξόκνο ρηύπεζε ηελ πόξηα δε κίιεζε θαλείο, ιεο θη είρε δνζεί από θάπνπ εληνιή γηα «ζηγή αζπξκάηνπ».

276 Οη ιατθνί άλζξσπνη δείρλνπλ ζην θσο ηα αηζζήκαηά ηνπο, ζα κηθξνπσιεηέο πνπ απιώλνπλε ζηνπο πάγθνπο ηελ πξακάηεηα.

62

277 Μέζα ζηνπο πγξνύο βάιηνπο ηεο λύρηαο ειινρεύεη ν ζάλαηνο δνύκε ηώξα ζε θξηρηέο επνρέο, ρσξίο θεγγάξηα θη ήιηνπο.

278 Υηιηάδεο γελλαίνη κεηά ηνλ Αρηιιέα θαη ηνλ Γηνκήδε, κα δελ ππήξμε άιινο ΋κεξνο γηα λα ηνπο ζηεθαλώζεη.

279 Καηξόο λα μεράζεηο πηα ηηο αηνικίεο θαη ηα ιάζε ζνπ θαη κε γπξλάο ζπλέρεηα πίζσ θαη γίλεηο ζηήιε άιαηνο.

280 Μπξηάδεο άλζξσπνη ζακκέλνη ζε πόιεηο από θξύν ηζηκέλην πόζνη πεξπάηεζαλ ζ’ έλα ιηβάδη ή ζ’ έλα δάζνο κε νμπέο; 281 Κάζε πξσί μππλνύζε ζηηο εθηά, όηαλ πεξλνύζε ην ηξέλν εθείλν ην πξσί δελ μύπλεζε θη νύηε πέξαζε ην ηξέλν.

282 Σα παιηά καο ζπίηηα, πνπ κύξηδαλ βαζηιηθό θη αζβέζηε, πόζε θηώρεηα θξύβαλε κέζα ηνπο θαη πόζε επηπρία!

63

283 ΢ην ξεκβαζκό ηνπ απνγεύκαηνο ηα ζύλλεθα ήηαλ ξόδηλα ζαλ ήξζε ην θξηρηό καληάην, καύξηζε όινο ν νπξαλόο.

284 Μηα αλαηξηρίια κπζηηθή, θάηη ζα κήλπκα ειπίδαο, απόερνη από καθξηλά ηύκπαλα ζην γαιάδην ράξακα.

285 Τπάξρνπλ θη άλζξσπνη παιηάο θνπήο, πξνζθέξνπλ ηελ αγάπε ζαλ ςσκί ρσξηάηηθν πάλσ ζην θηιόμελν ηξαπέδη.

286 Δίλαη βνιηθό λα δηαιέγεηο πάληνηε ηελ εύθνιε ιύζε, όηαλ δε ζα ππάξρεη απηή ε ιύζε, ηη ζα δηαιέμεηο; 287 Πάιεςεο, ιεο, ζηα ληάηα ζνπ γηα δίθην θαη γηα ιεπηεξηά δε κεηξάεη ην πώο μεθίλεζεο κα πνύ θαηάιεμεο ζην ηέινο.

288 Κάζε πξσί κηα θαξδεξίλα έξρεηαη θαη ηξαγνπδάεη ζηε κηθξή καο απιή, πάλσ ζηνπ πεγαδηνύ ην κάγνπιν.

64

289 Βαιεληίλν. Πνηνο είλαη πάιη απηόο ν μελόθεξηνο αγύξηεο; Θεά ηνπ έξσηα ήηαλ πάληα ε αθξνγέλλεηε Αθξνδίηε.

290 Μνηάδεηο λεθξόο, πιενύκελν παξαηεκέλν ζην κνπξάγην αλ ηίπνηε δελ πεξηκέλεηο πηα λα’ξζεη ηελ άιιε κέξα.

291 Σελ θάζε κέξα πνπ πεξλάεη έρνπκε θαη κηαλ απώιεηα, θεύγεη έλαο θίινο, πέθηεη ελ’ αζηέξη, κηα πξνζδνθία ζβήλεη.

292 Πίζσ από ηα νλόκαηα ησλ αξρεγώλ θαη ησλ εξώσλ πόζνη αλώλπκνη λεθξνί θάησ από ηε ζθόλε ησλ θαηξώλ.

293 Ξεραζκέλεο θσλέο, πξόζσπα αρλά, έξρνληαη ζην λνπ θαη θεύγνπλ ζαλ ήρνπο πνπ ηνπο θέξλεη ν άλεκνο, ζαλ ήρνπο πνπ ηνπο παίξλεη.

294 Σέιεησζε ε κάρε, καησκέλνη, λεζηηθνί δέλνπλ ηηο πιεγέο ηνπο θαη ην θεγγάξη βεκαηίδεη αξγά ζ’ έλα βνπβό νπξαλό.

65

295 ΢ην πξώην ηνπο ξαληεβνύ – θαη ηειεπηαίν – είρε παλζέιελν, «σξαίν θεγγάξη» είπε απηή, θη απηόο: «Ναη, γηα λα κάζνπκε θαπλό».

296 Έλαο ήιηνο νινπόξθπξνο πάλσ απ’ ηα ςειά θαηάξηηα θαη κηα αλζηζκέλε κπνπθακβίιηα πνπ απνκπδά ην βξάρν.

297 Ση επνρή θη απηή, πξέπεη πάληα λα είκαζηε ζ’ εγξήγνξζε ζαλ ηνπο βνζθνύο πνπ αλάβνπλε θσηηέο λα δηώμνπλε ηνπο ιύθνπο.

298 Σν κηθξό θαθελεδάθη καο είρε κηα κεγάιε πηλαθίδα: «Ζ ΜΑΣΧΜΔΝΖ ΑΓΑΠΖ» θαη κηα θαξδηά ηξππεκέλε κε ζαγίηα.

299 Κάπνηε κνηξάδακε ηηο ραξέο, κα θαη ηηο πίθξεο καο όπσο κνηξάδνπλ ην ςσκί δπν θίινη ζηελ νηθνδνκή.

300 Πώο άληεμε ε παηξίδα κνπ ηόζνπο πνιέκνπο θαη αθαληζκνύο, ζαλ έλα δέληξν πεξήθαλν πνπ ζηέθεη νξζό ζηηο ππξθαγηέο.

66

301 Αλ απ’ ηε κάρε ηεο δσήο ν πεηξαζκόο ζνπ πεη λα θύγεηο, θξάηα γεξά ηνλ όξθν ζνπ: «νπ θαηαηζρπλώ όπια ηα ηεξά…».

302 Σνπο Λαηζηξπγόλεο θαη ηνπο Κύθισπεο κπνξείο λα πνιεκήζεηο κνλάρα αλ θαίεη ζηα θξέλα ζνπ ε πξνζδνθία ηνπ Οδπζζέα.

303 Ξύπλεζε κε ρακόγειν, κεζ’ ηα’όλεηξό ηνπ είρε βξεζεί ζε κηα πιαγηά κε αγξηνινύινπδα πνπ ηα ξάληηδε ε βξνρή.

304 Ζ κάλα κνπ ήηαλ ζνβαξή, ζπάληα γεινύζε, άγηα κνξθή, κε κηα κειαγρνιία θιεηζκέλε αλάκεζα ζε δπν ξπηίδεο.

305 Παηλέκαηα γη’ αληξεηνζύλε, γηα ζξεζθεία, γηα παηξίδα, ρηεο ήκαζηαλ πνιινί, κα ιίγν πξηλ αξρίζ’ ε κάρε ιηγνζηνί.

306 ΋ηαλ μεθύγεηο απ' ηελ άγνλε θνηιάδα ηεο κηδέξηαο ζα ζνπ ζηείισ δπν πνξθπξά γαξύθαιια κε ηνλ Δξκή..

67

307 Σα παηδηθά καο Υξηζηνύγελλα, κε θαξακέιεο θαη ραξνύπηα, κε ζπαζηά από θξύζηαιια πνπ θξέκνληαλ από ηηο ζηέγεο.

308 Καξάβηα γεξαζκέλα ζηελ αθηή ηα ηξώεη αξκύξα θαη ζθνπξηά, άδεηα θνπθάξηα πνπ ηνπο έθπγε ε ςπρή, θαπεηαλαίνη θαη λαύηεο.

309 ΢ηηο γεηηνληέο κε ηηο αιάλεο ε παιηά κνπ αλέκειε δσή, ζηελ πόιε κε ηα ζνύπεξ θαη ηα θώηα ε ησξηλή κνπ ζιίςε.

310 Οπη’ έλαο γιάξνο ζηνλ ηεθξό νπξαλό, ζην πέιαγν κήηε θνππί, όηαλ θνβνύληαη, ιέλε, ηα πνπιηά θξύβνληαη κέζ’ ηα ζύλλεθα.

311 Ήηαλ αθύζηθν θαη ηξαγηθό, πξηλ από θάζε κάρε, γηα ηελ αγάπε ηξαγνπδνύζακε, ριεπάδνληαο ηνλ Υάξν.

312 ΢ηε δσή ζνπ δε ρξεηάδεηαη λα θάλεηο ηνπο άζινπο ηνπ Ζξαθιή γέκηζε ηηο κέξεο ζνπ κε κηθξέο κε θξαπγαιέεο πξάμεηο.

68

313 Μαο ρώξηδε ην πνηάκη, θάπνηε πεξάζακε απέλαληη, ίδηνη θαεκνί θαη θεη, ηα βάζαλα ηνπ θόζκνπ δελ ηειεηώλνπλ.

314 ΢νπξεαιηζκόο, κεδεληζκόο, Νηαληά…, θαεκέλε πνίεζε από ηξαγνύδη ηνπ ιανύ θαηάληεζεο πεδνινγία θαη γξίθνο.

315 Γελ έρεη πάληα απαλεκηά, θνξέο θπζνύλ ηξεινί βνξηάδεο πξέπεη λα κάζεηο λα ηαμηδεύεηο θαη ζε δύζθνιεο ζάιαζζεο.

316 Με ηα ζηνηρεηά θαη κε ηε κνίξα ηνπ πάιεςε ν κέγαο Οδπζζέαο ιάζνο Καβάθε, ήηαλ πηθξόο ν γπξηζκόο γηα ηελ Ηζάθε.

317 Γπκλνί γξαλίηεο, θαηαρληά θη αλειεήκνλε ζάιαζζα πηθξόο ρεηκώλαο θαη θαθόο, κα πνύ ζα πάεη, ζα πεξάζεη.

318 Πάληνηε θηαίλε νη άιινη , όρη εκείο , νη ζθνηεηλέο δπλάκεηο, δε ζα καο έβιαπηε ζαξξώ θαη κηα ζπνπδή απηνγλσζίαο.

69

319 Ήηαλ σξαίνο ν πεξίπαηνο κέζα ζηνπο ειαηώλεο, καο θαισζόξηζε ν θαηξόο κε ην ρακόγειν ησλ ινπινπδηώλ.

320 Μελ θιείλεζαη ζηεο κνλαμηάο ηε θπιαθή αθνύ ππάξρεη ε κεγάιε γαιαλή απηνθξαηνξία ηεο πνίεζεο.

321 Γέξαζε ρσξίο παηδηά θαη δίρσο θίινπο, ζην κεγάιν ζπίηη θακηά θσλή, ην θξηθαιέν κνλάρα αιύρηηζκα ηεο κνλαμηάο.

322 Να είζαη καρεηήο, πξνδνηηθό καραίξη αλ ζε ρηππήζεη πεζαίλνληαο γηα ηδαληθά λα ιεο: ζάλαηνο δελ ππάξρεη.

323 Οη αζηξαπέο καο θνβίδνπλ, κα θξαηάκε ζθηρηά ηελ ειπίδα, θαζώο νη θαιακηέο ιπγνύλ ζηνλ ζξαζεκέλνλ άλεκν.

324 Παξαπεηάζκαηα βνπλώλ, πνπιηά ζηα ηέζζεξα θηεξά ηνπ αλέκνπ θη νλεηξνπόινη εκείο δεηλνί, ηαμίδηα ζρεδηάδνπκε «επί ράξηνπ».

70

325 Υξόληα θαη ρξόληα αγόγγπζηα παιέςακε γηα ηε δσή, όπσο νη παιηέο πθάληξεο ζηεο ππνκνλήο ηνλ αξγαιεηό.

326 Κάπνηνο λα βγεη απ’ ην ιπρλάξη ηνπ Αιαληίλ θαη ζαλ ηνλ Φεηδηππίδε ζηελ πόιε λ’ αλαγγείιεη ην ηεξάζηην εθείλν «Νεληθήθακελ».

327 Ο θξύνο βνξηάο ρηππάεη ηα παιηά παξαζπξόθπιια θη εκείο κπξνζηά ζην ηδάθη αλαπνινύκε δεζηά θαινθαίξηα.

328 Σ’ όλεηξν δελ έζβεζε, δελ ράζεθε, αο πξνζπαζήζνπκε ηελ θαηαζθόηεηλή καο λύρηα λα γεκίζνπκε κ’ αζηέξηα.

329 Έλα θσο απαιό, άζβεζην θαίεη ζην βάζνο ηεο κλήκεο είλαη η’αμέραζηα παληνηηλά, ηα παηδηθά καο ρξόληα.

330 ΢ηελ παηξίδα κνπ ηα πνηάκηα θπιάλε ηξαγνπδώληαο θαζώο νη άλεκνη ηαηξηάδνπλε κνπζηθέο ζπγρνξδίεο.

71

331 Ζ δσή γηα ηνπο πνιινύο δελ είλαη ξεκβαζκόο ξνκαληηθόο, είλαη κηα αλάβαζε πνιύ θνπηαζηηθή, είλαη κηα κάρε.

332 Έθηαζε κνπζθεκέλνο από βξνρή θαη θεγγαξόθσην θη έδσζε ην κήλπκα κ’ έλα ζηελαγκό αλαθνύθηζεο.

333 Δίκαζηε δσληαλνί, δηνξζώλνπκε ηα ηζαθηζκέλα μάξηηα θη απηόεηνη εηνηκαδόκαζηε γηα θαηλνύξηα ηαμίδηα.

334 Οη γπλαίθεο ζηηο θησρνγεηηνληέο πνηίδνπλε ηηο γιάζηξεο, ζέινπλ, καδί κε ην βαζηιηθό, λα πξαζηλίζ’ ε ειπίδα.

335 Ζ επηπρία είλαη κηα ιέμε πνπ ηελ παίξλεη ν άλεκνο, έλα όλεηξν απαηειό πνπ ζε πνλάεη όηαλ μππλήζεηο.

336 Με καο μεγειάεη ε λελεκία, ε θξύα επηθάλεηα, λα ‘καζηε ζ’ εγξήγνξζε, κε δηεζηαικέλεο ηηο αηζζήζεηο

72

337 Ήζειε λα έρεη κηα βεβαηόηεηα ζηνλ αβέβαην θόζκν, πσο πάληα ζηε δσή έλαο ήιηνο ζα θσηίδεη ηα ζθνηάδηα.

338 Αλ έθαγεο ηεο θηώρεηαο ην ςσκί θη αληί λεξό ήπηεο θαξκάθη, ηώξα πνπ μέθπγεο, κελ ην μερλάο, κπξηάδεο ππνθέξνπλ.

339 Ππξθαγηέο, ζπκθνξέο, πόιεκνη, ιηκνί, ινηκνί, θαηαθιπζκνί, θη όινη νη παλάξραηνη ζενί θάζνληαη απαζείο ζην ζξόλν ηνπο.

340 Κάλακε ιάζε θη απεξίζθεπηα μνδέςακε ηνλ ρξόλν πηζηεύσ αιεζηλά πσο ήξζε πηα ν θαηξόο γηα ζσθξνζύλε.

341 Διάηε λα δέζνπκε ηηο ιαβσκαηηέο, λα νξγαλσζνύκε θη όινη καδί λα ξίμνπκε ζην θύκα ηεο πίθξαο ην βνπλό.

342 Δίκαζηε, ιέλε, ην ζαύκα ησλ ζαπκάησλ θη όκσο καο ζιίβεη ε παξνδηθόηεηα, ε θεληξηθή νδύλε ηεο δσήο.

73

343 Ση όκνξθε ηνπ θάλεθε ε δσή, ηώξα πνπ εξσηεύηεθε, ζαλ όλεηξν πνπ ηαμηδεύεη ζηελ άζπξε ραίηε ησλ θπκάησλ.

344 Υσξίο πεξίζθεςε αλνηρηήθακε ζηνλ πόλην, λαπαγήζακε νη αλνηρηέο ζάιαζζεο είλαη γηα ηα κεγάια θαξάβηα.

345 ΋ζνη γξάθνπκε ζηίρνπο ξίρλνπκε κελύκαηα ζηε ζάιαζζα, θιεηζκέλα ζε κπνπθάιηα πνηνο ζα ηα βξεη θαη πνηνο ζα ηα δηαβάζεη; 346 Έπξεπε λα ην μέξνπκε θαη λα’ καζηε πην δηαιιαθηηθνί, ηα δέληξα πνπ δε ιπγίδνπλ ηα θιαδηά ηα ηζαθίδεη ε ζύειια.

347 Μεγάισζε κόλνο ηξία παηδηά, θύγαλε, ηνλ μεράζαλε, ζην μόδη ηνπ ηξία ζηεθάληα: «΢ηνλ ιαηξεπηό καο παηέξα».

348 Γελ ηεο έγξαθε θαλείο, κα θάζε Σξίηε θαη Παξαζθεπή ζηεηή ζηελ πόξηα πξόζκελε ηνλ εξρνκό ηνπ ηαρπδξόκνπ.

74

349 Ήξζεο ζηε γε Υξηζηέ γηα ηνπο ακαξησινύο θαη γηα ηνπο πέλεηεο γεκάηνο είλαη αθόκα ν θόζκνο κε πέλεηεο θη ακαξησινύο.

350 Πόηε πόηε θηάλνπλ θαη θαιέο εηδήζεηο απ’ ην κέησπν, ζαλ ζύληνκε βξνρή ζε πεξηόδνπο κεγάιεο αλνκβξίαο.

351 Άζε λα ζε θαηεγνξνύλ γηα ηα κηθξά ζνπ νξάκαηα όπνηνο θνηκάηαη δίρσο όλεηξα πεζαίλεη θάζε βξάδπ.

352 ΋ινη έρνπκε αλάγθε από κηα κηθξή αλάπαπια, ζαλ η’ απνδεκεηηθά πνπιηά ζην κεγάιν ηνπο ηαμίδη.

353 Γε δήηεζε αμηώκαηα θη αλέθειε δσή, κνλάρα ην αλαθαίξεην δηθαίσκα λα δήζεη ειεύζεξνο.

354 Ήηαλε δύζθνινη θαηξνί, γίλαλε ιάζε, ράζακε κάρεο, θάλνληαο ζπρλά επηθιήζεηο ζε ζενύο πνπ δε γλσξίδακε.

75

355 Καζώο πιεζίαδε ε λύρηα κε ηα ζηγαλά ηεο βήκαηα, εκείο ζησπεινί μεθηλνύζακε λα βξνύκε ηελ ειπίδα.

356 Μόλν θαη κόλν γηαηί έδεζεο θη είδεο ηνλ ήιην, πξέπεη λα πξνζθέξεηο ζην ζεό ζνπ κέιη θαη γάια επγλσκνζύλεο.

357 Νάκαζηε απξόβιεπηνη, λα κε δείμνπκε ηηο πξνζέζεηο καο, είλαη θαηξόο ζαξξώ λ’ αθήζνπκε ηνλ ερζξό λ’ αλεζπρεί.

358 Γξάθνπκε ζηίρνπο, πνηνη είλαη νη παξαιήπηεο, γξάθνπκε ζηίρνπο· ζηέιλνπκε κελύκαηα θαη ζήκαηα, κα πνύ 'λαη νη παξαιήπηεο; 359 Μαο ηξώεη ε έγλνηα αλ ππάξρεη δσή κεηά ην ζάλαην γηα κύξηνπο θαη κύξηνπο δελ έρεη δσή θαη πξηλ ην ζάλαην.

360 * Ο Αξηζηέαο είρε ην ράξηζκα λα βξίζθεηαη θη εδώ θη αιινύ θη εγώ είκαη πάληα εδώ θαη ζύγθαηξα ζαξξώ πσο ηαμηδεύσ. Αξηζηέαο: Πξόζσπν κπζηθό πνπ είρε ηελ ηθαλόηεηα λα εκθαλίδεηαη ηαπηόρξνλα ζε δύν κέξε. Αθόκε θαη κεηά ην ζάλαηό ηνπ, ιέλε πσο ηνλ είδαλ ζηελ Κύδηθν θαη ζην Μεηαπόληην ηεο Κάησ Ηηαιίαο. *

76

361 Παξάηα ην εξκεηήξηό ζνπ πνηεηή θη έβγα ζηνπο δξόκνπο λ’ αθνύζεηο ην ππόθσθν θαξδηνρηύπη ηεο θνηλσλίαο.

362 Αλ θάπνηε ζπλαληεζώ κε ην Θεό, ζα ηνπ κηιήζσ: «ζ’ επραξηζηώ πνπ αμηώζεθα λα δήζσ ζην ζύκπαλ ζνπ».

363 ΋ηαλ εθείλε ηνπ είπε «ζ’ αγαπώ» ηη κεισδία, ζεέ κνπ, ζα καγηθό θειάδεκα αεδνληνύ ραξάκαηα ζην δάζνο.

364 Κάπνηε είρακε ηηο ηζέπεο καο γεκάηεο κε ηξαγνύδηα, η' άιηθα ρείιε κε ρακόγεια θαη ηηο θαξδηέο κε αγάπε.

365 ΢πλζήκαηα ζηνπο ηνίρνπο: «Δηξήλε», «Γνπιεηά», «Γεκνθξαηία»… θη αθόκε απηό: «Θάλαηνο ζηηο πνπηάλεο πνπ δελ πιεξώλνληαη».

366 Θα ήηαλ νδπλεξό γηα καο, πηθξό ζα δειεηήξην, αλ όζα πηζηέςακε ήηαλε κηα κεγάιε ρίκαηξα.

77

367 Γπν δειθίληα παίδνπλ ζην λεξό, δπν γιάξνη ζην γαιάδην αγέξα, δπν λένη θηιηνύληαη θάησ απ’ ηελ ειηά, ρακνγειάεη ν πιάζηεο.

368 Δ, ζεηο νη ρηιηάδεο ζθνησκέλνη γηα ιεπηεξηά θαη δίθην, κπείηε κπξνζηά λα μεθηλήζνπκε ηελ αιιαγή ηνπ θόζκνπ.

369 Πάληα ζε βξίζθαλε αλνρύξσηε, γιπθηά- πηθξή παηξίδα, ζαλ ηελ θαξδηά ελόο πνηεηή, πνπ όινη κπνξνύλ λα ιεειαηήζνπλ.

370 Σνπία ηπιηγκέλα ζηελ νκίριε, βνπξθσκέλνη νπξαλνί θαη δξόκνη αηειείσηνη πξνηνύ αληακώζνπκε ηνλ ήιην.

371 Δίλαη θη απηό κηα βεβαηόηεηα, ζα ‘ξζνπλ ηα ρειηδόληα λα ρηίζνπλ πάιη ηηο θσιηέο θάησ απ’ ηα ξείζξα ησλ ζπηηηώλ.

372 Οη πηόηεξνη μνδεύνπλ ηε δσή ηνπο ζην δώζε θαη ζην πάξε θη εγώ ακεηαλόεηνο – κπνξεί θη αλόεηνο – λα γξάθσ ζηίρνπο.

78

373 ΢ηνλ πόιεκν είδε ηόζε θξίθε πνπ ε θαξδηά ηνπ ζξπκκαηίζηεθε θαη κηα δσή αγσλίδεηαη λα ζπκκαδέςεη ηα θνκκάηηα.

374 Ζ δσή έρεη μαθληάζκαηα, θάηη πνπ δελ ην πεξηκέλεηο, όπσο μαθληθά ηηλάδεηαη ζην δξόκν ζνπ ν θνξπδαιιόο.

375 Αλ καο ζθεπάζνπλε ηνλ ήιην, αλ καο θιέςνπλ ην θεγγάξη λ’ αλάςνπκε θσηηέο, καθξηά καο λα θξαηήζνπκε ηε λύρηα.

376 Πνηα θαθηά κνίξα άιιαμε ηελ Διιάδα κνπ; Κάπνη’ εδώ ήηαλε ηόπνο ηνπ θσηόο, ηνπ κέηξνπ, ηνπ πςεινύ ζηνραζκνύ.

377 ΋ινη έρνπλε θύγεη, κεζάλπρηα, θιεηζηά παξαζπξόθπιια θη έλα παιηό ξνιόη πνπ ρηππά κνλόηνλα ηηο ώξεο.

378 Πξόζθπγεο, πξόζθπγεο ζηα ιηκάληα, ζηηο πιαηείεο, ζηνπο ζηαζκνύο, ζαλ πνπιηά απξνζηάηεπηα, πνπ ηα ηπιίγεη ε παγσληά θη ε λύρηα.

79

379 Μάεο, γπαιίδνπλ ζηηο βεξπθνθηέο νη ρξπζαθέληεο ράληξεο, κ’ αθόκα λα δεζηάλεη ηηο θαξδηέο ηεο πξνζκνλήο ν ήιηνο.

380 Γε ζηεξεύεη ην δάθξπ θη ε αθύζηθε αληνρή ζνπ Διιάδα, ζα ιίκλε πνπ ηξνθνδνηείηαη από κπζηηθά πνηάκηα.

381 Πεξλά ν θαηξόο, νη κέξεο γίλνληαη πνπιηά πνπ ηαμηδεύνπλ θη όια ηα ζάβεη ν αθέληεο λνπο, ζην καπζσιείν ηεο κλήκεο.

382 Σειεηώλνπλ ηα πηθξά κεξόλπρηα, γιπθαίλνπλ νη ζακπνί νπξαλνί, έξρεηαη ε Άλνημε ρηππώληαο ην βξνληεξό ηεο ην ληανύιη.

383 Να ζθελσζεί βαζεηά ζην λνπ καο ε ηδέα πσο κπνξνύκε λ’ απαιιαγνύκε απ’ ην θξηρηό δένο ηεο αβεβαηόηεηαο.

384 Σα πάληα βπζίδνληαη αξγά ζην παξειζόλ θαη ράλνληαη, ζηνλ θόζκν απηό κνλάρα ν ζάλαηνο είλαη αζάλαηνο.

80

385 Αγαπνύζε ηηο πεηαινύδεο, ηελ πνίεζε θαη ηα πνπιηά από αλάγθε δνύιεπε ζε βπηίν εθθελώζεσο βόζξσλ.

386 Οησλνζθόπνη αθάιεζηνη θαη θήξπθεο καο δείρλνπλ δξόκνπο, κα πξνζνρή, κελ πέζνπκε ζηνπο ζθνηεηλνύο γθξεκνύο ηεο λύρηαο.

387 Σίπνηε δε κέλεη αζάλαην, ράλνληαη θαη ζβήλνπλ όια ζηελ σθεάληα απεξαληνζύλε ηνπ παξειζόληνο.

388 Ζ θάζε πηώζε είλαη πηθξή, μππόιπηα παηδηά, ζπκάκαη, θιαίγακε απαξεγόξεηνη ζαλ πέθηαλ νη ραξηαεηνί καο.

389 «Μαθάξηνη νη πεηλώληεο θαη δηςώληεο ηε δηθαηνζύλε…» ΋ηαλ ην πξσηάθνπζε, λόκηζε πσο ηνλ είραλ αληηγξάςεη.

390 Πώο λα πξνθπιαρηνύκε, παληνύ ειινρεύνπλ θίλδπλνη, ζαλ θηξθηλέδηα πνπ ινπθάδνπλ ζηα ραιάζκαηα ησλ θάζηξσλ.

81

391 ΢ηελ θεδεία ηνπ κηζάλζξσπνπ ηνθνγιύθνπ θόζκνο πνιύο νη πηόηεξνη ήξζαλ λα βεβαησζνύλ αλ όλησο απεβίσζε.

392 Κνκπνιόη αηέιεησην ηεο πξνζκνλήο νη κέξεο, ζαλ πνηάκη πνπ ζέξλεη ηα ζνιά λεξά ηνπ θάησ από παιηά γεθύξηα.

393 Ολεηξεύνληαλ λα θύγεη απ' ηε βνπή ηεο πόιεο, λα βξεζεί ζηε ζάιαζζα, εθεί πνπ ζκίγνπλ ηα πνπιηά θαη ηα θαξάβηα.

394 Γελ ππάξρεη δεύηεξε επθαηξία, ρακνγειάηε ζηε δσή πξνηνύ πεξάζεηε από ηελ ύπαξμε ζηελ αλππαξμία.

395 Ήηαλ άδνια θαη καγηθά ηα λεαληθά καο όλεηξα, ζα ιεπθά ζαιαζζνπνύιηα πάλσ ζη’ άικπνπξα ησλ θαξαβηώλ.

396 Γε δήηεζα πνηέ παηλέκαηα θαη θνιαθείεο, μέξσ δελ είκαη πνηεηήο θαιόο, κα κηα δσή πξνζπάζεζα λα γίλσ.

82

397 Θάςε ηα πηθξά ζνπ δάθξπα, ηηο κέξεο ηεο αλακνλήο εθεί, ζην θνηκεηήξην ησλ ρακέλσλ καο πξνζδνθηώλ.

398 Αλ λαπαγήζεηο, δελ είλαη αξθεηό λα μέξεηο θνιύκπη, πξέπεη λα γλσξίδεηο ζε πνηα θαηεύζπλζε είλαη ε ζηεξηά.

399 ΢αλ ρεηκώληαδε, ε κεηέξα κνπ κάδεπε ηα κπξηζηηθά ηεο, πξνηνύ λα ηα ζαξώζνπλ άγξηνη θαη παγσκέλνη άλεκνη.

400 ΋ζνη αγαπάηε ηα πνηάκηα κε ξίρλεηε πέηξεο ζηελ θνίηε, όζνη αγαπάηε ηα πνπιηά θπηέςηε δέληξα λα θνπξληάζνπλ.

401 Μνλάρα νη ξνκαληηθνί πνηεηέο θαη νη εξσηεπκέλνη βιέπνπλ ην θόθθηλν ηεο παπαξνύλαο ζην κάγνπιν ηεο Άλνημεο .

402 Κάλακε ηόζα ιάζε, θηάζακε ζηελ άθξε ηεο απειπηζίαο, δε καο αλαθνπθίδνπλ νύηε νη λεξνπνληέο ησλ δαθξύσλ.

83

403 Απηά ηα νιόπηθξα από δάθξπα θη αίκα ρώκαηα κπνξεί λ' αξγήζνπλ ιίγν νη θαηξνί, κα ζα γεκίζνπλ άλζε.

404 Αλ ην εζηθό ζνπ πέθηεη ρακειά, δηάβαζε πνίεζε κε ηηο ζθάιεο ησλ ζηίρσλ κπνξείο λα αλέβεηο σο η' αζηέξηα 405 ΋ια αλαιινίσηα θαη ζεηηθά, ζαλ ηόηε πνπ ρε θύγεη, κόλν πνπ ν θαεκόο είρε ζθάςεη ην πξόζσπν ηεο κάλαο ηνπ.

406 Αλ εξρόηαλ ε κεγάιε αγάπε ην 'ρε ηάκα λα ηεο δώζεη κηαλ αλζνδέζκε κ' εθαηό ρακόγεια ηεο καξγαξίηαο.

407 Αθόκα θαη νη ζνθνί δελ κπόξεζαλ πνηέ λα ηρλειαηήζνπλ ην ζθνηεηλό ζύκπαλ ηεο αλζξώπηλεο παξαθξνζύλεο.

408 Μνλάρε ηεο ε πνίεζε δελ κπνξεί λ’ αιιάμεη ηνλ θόζκν, κα ε κπζηηθή ηεο δύλακε κπνξεί λα ζπληεξήζεη η’ όλεηξν.

84

Α΢ ΑΝΔΒΟΤΝ ΢ΣΟ ΒΖΜΑ ΟΗ ΜΔΓΑΛΟΗ ΠΟΗΖΣΔ΢ Καηεβάζηε από ην βήκα όζνπο θνξάλε ηηο πνξθπξέο εζζήηεο ηεο εμνπζίαο. Γελ κπνξνύλ λα καο ζώζνπλ πηα νη πνιηηηθνί, νη ξήηνξεο, νη νηθνλνκνιόγνη, ην ηεξαηείν, νη ηξαπεδίηεο, νη κάληεηο, νη ζνθηζηέο, νη λνκνζέηεο. Αο αλέβνπλ ζην βήκα νη κεγάινη πνηεηέο. Απηνί ζα ιεπηεξώζνπλ ηηο ςπρέο απ’ ηελ απόγλσζε, απηνί ζα δπλακώζνπλ ηελ ειπίδα, ηελ αγάπε γηα ην θσο θαη γηα ηε γλώζε, ηελ νξκή γηα δξάζε θαη δεκηνπξγία. Οη πνηεηέο είλαη ηεξείο ηνπ ιόγνπ, ε ιατθή ζπλείδεζε, νη κεγάινη ππξθόξνη, νη αιεζηλνί πξνθήηεο ηεο απνθάιπςεο, απηνί πνπ αθνπγθξάδνληαη ηνλ θαιπαζκό ησλ αηώλσλ. Αο αλέβνπλ ζην βήκα νη κεγάινη πνηεηέο θαη κε θσλή πνπ ζπγγελεύεη κε βξνληή αο θσλάμνπλ: ΋ρη ζην ζξίακβν ηεο θαηαζηξνθήο. ΋ρη ζηε ζθνηεηλή επηθξάηεηα ηνπ ζαλάηνπ. ΋ρη ζηελ αθηλεζία θαη ηε ζησπή ηνπ ρηνληνύ. ΋ρη ζηελ αδηθία θαη ηε θζνξά. Αο αλέβνπλ ζην βήκα νη κεγάινη πνηεηέο. Απηνί κπνξνύλ λα κηιήζνπλ γηα ηε κειινύκελε Άλνημε, γηα ηελ αζύιιεπηε καγεία ηεο δσήο, θη όπσο πάληα λα ραξάμνπλ ην θαηλνύξγην δξνκνιόγην ηεο ηζηνξίαο.

85

Ζ ΒΑ΢ΗΛΗ΢΢Α ΑΡΣΔΜΗ΢ΗΑ Ζ όκνξθε βαζίιηζζα ηεο Καξίαο, ε γελλαία Αξηεκηζία, θαπεηάληζζα κε πέληε πινία, αθνινύζεζε ηνλ Ξέξμε. ΢ηελ πνιπζήκαληε ηεο ΢αιακίλαο λαπκαρία κε αζίγαζην πάζνο πνιέκεζε ηνπο Έιιελεο, ηνπο Πέξζεο όινπο μεπεξλώληαο ζε αλδξεία θαη ηόικε. Απ’ ην κεγάιν ραιαζκό ηε γιπηώζαλε νη ζενί, κα ιαβσκέλε αγηάηξεπηα από έξσηα απειπηζκέλν ζηελ αγθαιηά ηνπ Υάξνπ αλαδήηεζε ηε ιύηξσζε, πεδώληαο ζην γαιαλό Αηγαίν από ηελ θνξπθή ελόο βξάρνπ.

86

Ζ ΠΟΡΝΖ ΑΜΑΛΗΑ Ζ παζίγλσζηε εηαίξα ηεο Θεζζαινλίθεο ε σξαία θαη ακαξησιή Ακαιία κηα δσή αζπιιόγηζηα κνίξαδε ηα ιεθηά ηεο. Πξνίθηζε πάλσ από είθνζη άπνξα θνξίηζηα βνήζεζε άπεηξνπο άιινπο πνπ πέλνληαλ θη αδηάιεηπηα θαηέζεηε ηνλ νβνιό ηεο ζην θηιόπησρν ηακείν ηεο ελνξίαο. ΋ηαλ κεγάιε πηα ηε βξήθε ν ζάλαηνο ζην μόδη ηεο δε βξέζεθε θαλείο λ’ αλάςεη έλα θεξί ζηε κλήκε ηεο. Ζ πόξλε Ακαιία ήηαλε βέβαηα ακαξησιή κα ηα ιεθηά ηεο πάληα θαζαξά θη σξαία. Κόζκνο αράξηζηνο, κα ηνπιάρηζην, ζεέ κνπ ζπγρώξεζέ ηελ θη αο αλαπαπζεί ε ςπρή ηεο ζε κηα απόκεξε γσληά ηνπ παξαδείζνπ.

87

ΓΔ ΘΑ ΣΟ ΠΗ΢ΣΔΦΔΣΔ (γηα ηελ ηξαγσδία ζην Μάηη) Απηή ε ηξαγηθή, θαηαξακέλε κέξα ζα κείλεη θαξθσκέλε ζην ρξόλν. Άλνημε ε θόιαζε ην απαίζην ζηόκα ηεο θαη μέξαζε ηηο θιόγεο ηεο απνθάιπςεο ζηνλ ήξεκν κηθξό καο παξάδεηζν. Κάπνηε εδώ θειαεδνύζαλε ρίιηα πνπιηά θάπνηε εδώ παίδαλε ραξνύκελα ρίιηα παηδηά θαη ζ’ έλα απόγεπκα, ζε ιίγεο ώξεο ήξζε ν όιεζξνο. Σα ζάξσζε όια ε ππξθαγηά ηνπ ζαλάηνπ: ελελήληα ελλέα λεθξνί, ρίιηνη ελελήληα ελλέα ηξαπκαηίεο, ηξεηο ρηιηάδεο ελελήληα ελλέα θακέλα ζπίηηα, θαη δέθα ρηιηάδεο ελελήληα ελλέα ιαβσκέλεο ςπρέο. Κη όκσο δε ζα ην πηζηέςεηε, ην βξάδπ ην θεγγάξη ζεξγηαλνύζε ακέξηκλν θαη ην πξσί ν Απγεξηλόο αλαβόζβελε ηα θώηα ηνπ.

88

ΒΡΟΝΣΟΤ Δδώ είλαη έλαο ηόπνο παξάμελνο: Βνπλά από γξαλίηε θαη ππξηηόιηζν, καύξα νξπθηά, ιεπθά κάξκαξα θαη θόθθηλν άξγηιν. ΢ηηο ζρηζκέο ησλ βξάρσλ ρόξηα πηθξά, κεζπζηηθό ζπκάξη, θηέξε θαη ζπαζόρνξην. Γάζε κε νμηέο, πεύθα θη άγξηεο θεξαζηέο, αιιόθνηεο θαηαρληέο, γθξίδα πνηάκηα θαη ζύλλεθα από αηζάιη. Υαιάζκαηα, ραιάζκαηα, θακέλεο εθθιεζηέο θη αγέξαο πνπ νινιύδεη ζηα ρνξηαξηαζκέλα κλήκαηα. Ναη, είλαη ηόπνο πηθξόο, κ’ απηόο καο γέλλεζε.

89

ΜΗΑ ΜΗΚΡΖ ΔΛΔΓΔΗΑ Ξαθληθά έζβεζε ν ήιηνο, θαηέβεθε ε λύρηα, κηα λύρηα δίρσο άζηξα, δίρσο ηξηδηζκνύο, θξύα ζα λνηηζκέλε πέηξα, πηθξή ζα δειεηήξην. Υάζεθαλ η’ αλζηζκέλα ηνπία, ησλ πνπιηώλ νη κνπζηθέο όπσο ράλεηαη η’ όλεηξν πίζσ απ’ ηα θιεηζηά καηόθπιια. Σν δέληξν ηεο απιήο καο πνπ κεγάισζε κε ηεο αγξύπληαο ηα δάθξπα, ηεο θαξδηάο ηηο ζηαιαγκαηηέο ην έξημε θάησ ε θαηαηγίδα, ην έθαςε ν θεξαπλόο. Πνηνο ζεόο θαη πνηνο πξνθήηεο ζα καο δώζεη θνπξάγην, πνηνο άγηνο ζ’ απιώζεη ηα ρέξηα λα παξεγνξήζεη ηε κάλα πνηνο ηνλ παηέξα πνπ μαθληθά ληώζεη γεξαζκέλνο κέζα ζηελ απέξαληε πίθξα ηνπ; Καιέ κνπ θίιε θαζώο δηαβαίλεηο ηνλ Αρέξνληα άθνπ έλα κηθξό πνηεηή, ε δσή ζνπ δελ ηειεηώλεη εδώ, ζα δεηο ζηε κλήκε θαη ζηελ θαξδηά καο.

90

ΑΝΔΡΓΟ Θ' ΑΦΖ΢ΟΤΜΔ ΣΟ ΘΑΝΑΣΟ Έηζη όπσο γπξίδεη ε αλέκε ηεο δσήο θη έξρνληαη όια η' απάλσ-θάησ θη έξρνληαη δίζερηνη θαηξνί λύρηα γεκάηνη θαη ζκίγεη ν θεξαπλόο κε ηε βξνρή θη ε πηθξνζάιαζζα κε ηεο αθηήο ηα βξάρηα, λα κε ζθηαρηείο, κε θνβεζείο. Από ηεο πίθξαο ην θαηώθιη ζήθσ νξζόο θαη δύλακε γηνκώλνληαο ην ζηέξλν θώλαμε δπλαηά λα ζ' αθνύζνπλ νη ζενί: ΋ρη πηα νη εξσηθνί ζάλαηνη ηεο Ηιηάδαο, λαη ε επηθή επηβίσζε ηεο Οδύζζεηαο, εκείο ζ' αθήζνπκε άλεξγν ην ζάλαην.

91

ΔΣ΢Η ΔΗΝΑΗ Ζ ΕΧΖ Δ, θαη ινηπόλ, ηη έγηλε πνπ δελ θεξδίζακε; Οη καρεηέο δε ληώζνπλ ελνρέο όπσο νη ιηπνηάθηεο. ΢ην θάησ θάησ έηζη είλαη ε δσή θαη ράλεηο θαη θεξδίδεηο. Αλ θάηη καο πηθξαίλεη είλαη ην αλάζεκα γηα ηελ απνθνηηά λ’ αληηζηαζνύκε. Απηνί, θπζηθά, ήηαλ αιινύ όηαλ ην ρξένο ρηππνύζε ηηο θακπάλεο ηνπ. Ναη, απηό θαίεη θαη πνλά, ζαλ ηελ αιήζεηα.

92

Ο ΔΠΗ΢ΚΔΠΣΖ΢ Φξόληηζαλ όινη ν επίζεκνο επηζθέπηεο λα ηύρεη ηεο θαιήο θηινμελίαο ηνπο. Σνπ έδεημαλ ηελ όκνξθή ηνπο πόιε κε ηα πνιιά θώηα, ηα γιεληνκάγαδα, ηα θαδίλν… ΢ην ηέινο ηνλ πήγαλ ζην μαθνπζηό πάξθν κε ηα εμσηηθά θπηά, ηα πεξίηερλα ζηληξηβάληα θαη η’ αγάικαηα ησλ βαζηιηάδσλ, ησλ θπβεξλεηώλ, κα θπζηθά θαη ησλ κεγάισλ επεξγεηώλ.

- ΋ια σξαία θαη θαιά, είπε ν επηζθέπηεο, όκσο, πνύ είλαη νη αλδξηάληεο ησλ πνηεηώλ;

93

ΝΑΤΑΓΗΟ ΠΟΤ ΔΠΗΠΛΔΔΗ Αλ δελ αγάπεζεο κε πάζνο ηε δσή, ηε κνπζηθή κεισδία, ηνλ θπκαηηζκό ηεο πνίεζεο θη αλ πνηέ, δελ έλνησζεο λα δηαπεξλά ην ζώκα ζνπ ηνπ έξσηα ην ξίγνο, αλ δε ζ’ άγγημε πνηέ , δε ζε ζπγθίλεζε ηνπ δηπιαλνύ ζνπ ε δπζηπρία θαη ν πόλνο, αλ δελ ηόικεζεο έλα ηαμίδη καθξηλό απ’ ηε ξνπηίλα ηεο δσήο ζνπ λα μεθύγεηο, αλ θακηά θιόγα ή ππξθαγηά δελ έθαςε ην λνπ ζνπ θαη ηελ θαξδηά ζνπ, αλ δελ πάιεςεο γηα θάπνην ηδαληθό, θη αλ έηπρε λα δεηο αθόκα, κε λαπάγην κνηάδεηο πνπ επηπιέεη.

94

΢ΤΜΠΑΝ ΢ύκπαλ, δπν ζπιιαβέο, κηα ιέμε καγηθή πνπ θιείλεη κέζα ηεο ην ζύλνιν ηεο δεκηνπξγίαο. Πνηνο καο μεγέιαζε θη άθξηηα πηζηεύακε πσο ε αζήκαληε γε καο είλαη ην θέληξν ηνπ θόζκνπ; Κνίηαμε ςειά θη άλνημε ηα κάηηα θαη ηα θξέλα ζνπ λα δεηο ην ζαύκα ησλ ζαπκάησλ, έλα ζύκπαλ:

6

Απέξαλην, κεγαιόπξεπν, πνιύθσην, Απεξηόξηζην, κπζηεξηώδεο θαη θαληαζηηθό·

12

Απύζκελν, πνιπδαίδαιν, αθαηακάρεην, Αιιόθνην, πνιύπινθν θαη ηξνκαθηηθό·

18

Αείθσην, παξάινγν, κεηαβαιιόκελν, Αηληγκαηηθό, κεγαιεηώδεο θαη παξάδνμν·

24

Αβπζζαιέν, θαηάθσην, ζπλαξπαζηηθό, Απίζαλν, κπξηάζηεξν θαη ζαπκαζηό·

30

Αλεμεξεύλεην, πξναηώλην, εθξεθηηθό, Αθάληαζην, αραλέο θαη αλαγελλώκελν·

36

Απξνζκέηξεην, ραώδεο, παλάξραην, Αλεμήγεην, θαληαζκαγνξηθό θαη έθπαγιν·

42

Αξκνληθό, ξένλ, δηαζηειιόκελν, Άηαθην, εθπιεθηηθό θαη δπλακηθό·

95

48

Αζύλνξν, γνεηεπηηθό, δηαηώλην, Αδπζώπεην, βίαην θαη ππνβιεηηθό·

54

Απεηξνκέγηζην, κνλαδηθό, πεξίιακπξν, Αθξαίν, πακκέγηζην θαη κπζηθό·

60

Αείβην, έθζακβν, αθαλόληζην, Αηειεύηεην, ππέξνρν θαη θσηαπγέο·

66

Αλεμάληιεην, ηδηόξξπζκν, γνξγνθίλεην, Αλεμάξηεην, δπζεξκήλεπην θαη ζαιεξό·

72

Αληηθαηηθό, εμειηζζόκελν, ζπηλζεξνβόιν, Αθαηάιπην, θσηνβόιν θαη πνιύκνξθν·

78

Αμεπέξαζην, πνιπρξόλην, παληνδύλακν, Αθαηαλόεην, ζθξηγειό θαη αεηθίλεην·

84

Αλππνιόγηζην, έθηαθην θαη αζύιιεπην, Άκεηξν, αλνκνηόκνξθν θαη ηξαρύ·

90

Αλεπαλάιεπην, ππέξκεηξν, δηάππξν, Αζύκκεηξν, ελεξγό θαη ηδηόκνξθν·

96

Απξνζπέιαζην, πεξίεξγν, εθθεληξηθό, Απαξάκηιιν, αζύλνπην θαη αδηάγλσζην·

102

Απεηξνπιεζέο, εμαίζην, ζπγθινληζηηθό, Αζύγθξηην, γαιαμηαθό θαη παληνηηλό·

96

108

Αλππέξβιεην, ππξπνινύκελν, ζησπειό, Άιθηκν, καξγαξηηνζηόιηζην θαη θσηεηλό·

114

Αζηξνβξηζέο, πνιπζύλζεην, θαηαπιεθηηθό, Αλεξεύλεην, ζακπσηηθό θαη άβαην·

120

Απξνζδηόξηζην, ζηβπιιηθό, επθιεέο, Αησλόβην, επζηαιέο θαη νιόιακπξν·

126

Αθαηάιεπην, θιεγόκελν, πεξίηερλν, Αθκαίν, δηακαληνζηόιηζην θαη ακέξσην·

132

Αθαηακέηξεην, πεξίζηξεπην, απξόζηην, Αξηζηνπξγεκαηηθό, πνηθηιόκνξθν θαη αζηαζέο·

138

Αδηαλόεην, πεξηαπγέο, αλέθθιεην, Αζύκβαην, πνιπδηάζηαην θαη ιπζηηειέο·

144

Αθαζόξηζην, επεηδέο, παλώξην, Αεηγελέο, έμνρν θαη πνιπύκλεην·

150

Άπεηξν, δηελεθέο, κπξηνπινύκηζην, Αείξνν, αλέζπεξν θαη μερσξηζηό·

156

Αζηξνθώηηζην, αδάκαζην, επηβιεηηθό, Αλειηζζόκελν, ππξθόξν θη αθαηάβιεην·

162

Αηηζάζηεπην, πνηθηιόηξνπν, πεξίθεκν, Απεηιεηηθό, πνιπζξύιεην θαη θαεηλό·

97

168

Αηέξκνλν, ππξνγελέο, ηειέθσην, Αζπλερέο, εμσθξεληθό θαη δηαπγέο·

174

Αλεμηρλίαζην, εύξσζην, αεηζαιέο, Αξρέγνλν, ππξνθιεγέο θαη καθξαίσλν·

180

Αλεκέξσην, εθηπθισηηθό, ππέξιακπξν, Άξξεην, ρξπζνθέληεην θαη θσηόινπζην·

186

Αλεξκήλεπην, πνιύεπξν, ηζόηξνπν, Αηειείσην, πεξίπινθν θαη νκνγελέο·

192

Απξνζδόθεην, πνιπδύλακν, δνθεξό, Αλεπίγλσζην, ζύλζεην θαη ηδηνζύζηαην·

198

Αηίζαζν, πνιππνίθηιν, ππεξβαηηθό, Απαζηξάπηνλ, εηεξνγελέο θαη αλίθεην·

204

Απζύπαξθην, καπιηζηηθό, πάλζεπην, Αθηηλνβόιν, ζαπκαηνπξγό θαη ζεζπέζην·

210

Αζηξαθηεξό, εθηελέο, απαξαράξαθην, Αδηεξεύλεην, πνιππιεζέο θαη απζππόζηαην·

216

Αέλαν, δηαξθέο, αμηνζέαην, Αθαηαλίθεην, νλεηξηθό θαη αζπλαγώληζην·

222

Απεξίγξαπην, ιακπξό, ππεξαηζζεηό, Αζηξαπνβόιν, πακπάιαην θαη αλαλενύκελν·

98

228

Αλαξίζκεην, ηζόξξνπν, πινπκηζηό, Αλώιεζξν, θξαηαηό θαη καθξόβην·

234

Αξίθλεην, ππεξκεγέζεο, πεξηειηγκέλν, Αδηάβαην, μνκπιηαζηό θαη αληζνκεξέο·

240

Απόκαθξν, εηδπιιηαθό, παξακπζέλην, Άζεπην, παλνξακηθό θαη νλεηξνγέλλεην·

246

Αμεδηάιπην, δξαζηήξην, δεκηνπξγηθό, Απξόβιεπην, ηξηζκέγηζην θαη πιαλεπηηθό·

252

Αλππόηαθην, άδειν, πνιύπιεπξν, Αλέιεγθην, ξεαιηζηηθό θαη παζίδειν·

258

Αζάλαην, δπλαηό, ηεηειεζκέλν, Ακεηάθιεην, ζειθηηθό θαη ξσκαιέν·

264

Αηώλην, εππξνζήγνξν, αγέξσρν, Αλαιινίσην, ζηηβαξό θαη αζαθέο·

270

Άθζαξην, ζειαζθόξν, δεδνκέλν, Ακείιηθην, νιόθσην θαη παξάμελν·

276

Απαξάβιεην, δπζλόεην, θακππινεηδέο, Άξξεθην, ζπλεθηηθό θαη δπζαλάινγν·

282

Αδηάζπαζην, εθηαιηηθό, παιιόκελν, Αζπγθξάηεην, εληππσζηαθό θαη ζπλερέο·

99

288

Άηεθην, θνβεξό, νξγαλσκέλν, Αγαιήλεπην, ππεξβνιηθό θαη εύηαθην·

294

Απηνγελέο, ιεηηνπξγηθό, ππέξινγν, Άγλσζην, ππαξθηό θαη καγεπηηθό·

300

Απίζηεπην, νξκεηηθό, επζηαζέο, Άηξσην, πνιύπηπρν θαη πνηεηηθό.

Αλειέεην, εμσινγηθό, νιόθινγν, 306. Άρξνλν, γελεζηνπξγό θαη πεξίαθην· Αβπζνκέηξεην, ηξνκεξό, πεληάκνξθν 312. Αλειεήκνλν, βηνδπλακηθό, πακπιεζέο· Αθνίκεην, πνιύθπθιν, παιίλδξνκν, 318. Αγεσκέηξεην, παληαξθέο θαη πεξίβιεπην· 324.

Απιεζίαζην , γξηθώδεο, εππαξνπζίαζην, Άλαξρν, θαληαρηεξό θαη γηγάληην.

330.

Αλαζθέιηζην, πνιύηερλν, δπζεξκήλεπην, Αραξηνγξάθεην, δηαρξνληθό θαη παξάδνμν.

Και πίζω απ’ όλα ασηά, μέζα ζε όλα ασηά, παρούζα η πανηοδύναμη θεά ηοσ ζύμπανηος: Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ. Αθνινπζεί εξκελεπηηθό γισζζάξη.

100

ΔΡΜΖΝΔΤΣΗΚΟ ΓΛΧ΢΢ΑΡΗ Άβαην: Άδειν: Αείβην: Άιθηκν: Αλέθθιεην: Αλειεήκνλν: Αλέιεγθην: Αλειηζζόκελν: Αλόιεζξν: Απαξάβιεην: Αξίθλεην: Άξξεθην: Άξξεην: Άζεπην: Αζύκβαην: Αζύλνπην: Αηειεύηεην: Άηεθην: Απηνγελέο: Βηνδπλακηθό Έθπαγιν: Δηεξνγελέο:

Απξνζπέιαζην, απξόζηην, απιεζίαζην. Άγλσζην, αβέβαην. Αηώλην, αζάλαην, παληνηηλό. ΢θξηγειό, δπλαηό, ξσκαιέν. Ακεηάθιεην, ηεηειεζκέλν. Γίρσο νίθην, δίρσο έιενο. Αλεμέηαζην, κε ειεγκέλν. Μεηαβαιιόκελν, εμειηζζόκελν, κε ζηαηηθό. Απηό πνπ δελ κπνξεί λα θαηαζηξαθεί. Αζύγθξηην, απαξάκηιιν. Ακέηξεην, αλαξίζκεην. Αδηάζπαζην, αξξαγέο. Απεξίγξαπην, αλεμήγεην, πνιύπινθν. Απηό πνπ δε ζαπίδεη. Αλόκνην, δελ ηαηξηάδεη κε θάηη άιιν. ΢θνηεηλό, δπζδηάγλσζην, γξηθώδεο. Αηέξκνλν, δηαξθέο, δίρσο ηέινο. Άιησην, όρη ξεπζηό. Απηνδεκηνύξγεην. Καηάιιειν γηα δσή. Θακπσηηθό, εληππσζηαθά όκνξθν. Αλνκνηόκνξθν, αλνκνηνγελέο.

101

Δπεηδέο: Δπθιεέο: Δπζηαιέο: Δύηαθην: Ηδηνζύζηαην: Ηζνζάλαην: Ηζόηξνπν: Λπζηηειέο: Οκνγελέο: Πακπιεζέο: Πεξίαθην: Πεξηαπγέο: Πεξίβιεπην: Πεξηειηγκέλν: Πεξίζηξεπην: Παιίλδξνκν: Πάλζεπην: Παληαξθέο: ΢ειαζθόξν: ΢ηβπιιηθό: ΢πλεθηηθό: Σειέθσην: Φαεηλό:

102

Αξκνληθό, σξαίν, εππαξνπζίαζην. Γνμαζκέλν, νλνκαζηό, πεξίθεκν. Ρσκαιέν, αζιεηηθό, ιεβέληηθν. Οξγαλσκέλν, κε θαιή ηάμε. Αλεμάξηεην, απηνηειέο. Ίζν κε ηνλ ζάλαην – άξα αζάλαην. Με ίδηα θπζηθή ζπκπεξηθνξά. Υξήζηκν, σθέιηκν, ηειεζθόξν. Σν έρνλ ηελ απηή θαηαγσγή. Γεκάην κε πιήζνο αζηεξηώλ. Σν δπλάκελν λα πεξηζηξαθεί πεξί άμνλα. Λακπξό, θαηάθσην. Σν παληαρόζελ βιεπόκελν. Πεξηζηξεθόκελν, ζπεηξνεηδέο. Πεξηζηξεθόκελν γύξσ από θάπνηνλ άμνλα. Κίλεζε κπξνο-πίζσ, ηαιάλησζε. Ακόιπλην, αγλό. Παλίζρπξν, αθαηακάρεην. Φσηεηλό, θεγγνβόιν. Αηληγκαηηθό, κπζηεξηώδεο, δπζλόεην. ΢πλδεηηθό, ελνπνηεηηθό, κε ραιαξό. ΋,ηη θσηίδεη ζε κεγάιε απόζηαζε. Λακπεξό, θσηεηλό, απαζηξάπηνλ.

ΦΟΡΟ΢ ΣΗΜΖ΢ ΋ζνη επιαβείηε ηελ πνίεζε, ζα ήηαλ θαιό λ’αλάςεηε έλα θεξί ζηε κλήκε απηώλ πνπ ηελ ππεξέηεζαλ. Σνπο πνηεηέο, πνπ κε δπλαηή ή ρακειή θσλή, ηξαγνύδεζαλ ηηο ραξέο θαη ηνπο θαεκνύο ηνπ ιανύ καο. ΢’ απηνύο πνπ πίζηεςαλ όηη ε πνίεζε είλαη ηξαγνύδη, κνηξνιόη, ραηξεηηζκόο, παικόο ηεο θαξδηάο, παηάλαο, ζάιπηζκα πνπ νδεγεί ηα βήκαηά ηνπ κηα ζην ρνξό θαη κηα ζηνπο θνηλσληθνύο αγώλεο. Ο θαηάινγνο είλαη κεγάινο: Γηνλύζηνο ΢νισκόο, Λνξέληδνο Μαβίιεο, Αξηζηνηέιεο Βαιασξίηεο, Κσλζηαληίλνο Καβάθεο, Κσζηήο Παιακάο, Άγγεινο ΢ηθειηαλόο, Λάκπξνο Πνξθύξαο, Κώζηαο Βάξλαιεο, Κώζηαο Καξπσηάθεο, Γηώξγνο Γειήο, Ρίηα Μπνύκε Παπά, Νίθνο Γθάηζνο, Μαλώιεο Αλαγλσζηάθεο, Οδπζζέαο Διύηεο, Γηώξγνο ΢εθέξεο, Γηάλλεο Ρίηζνο, Γεκήηξεο Φξαγθόπνπινο, Νηθεθόξνο Βξεηηάθνο, Νίθνο Δγγνλόπνπινο, Εσή Καξέιιε, Σάζνο Λεηβαδίηεο, Νίθνο Καββαδίαο, Μάλνο Διεπζεξίνπ, Γεκήηξεο Υξηζηνδνύινπ …..θη εθαηνληάδεο εθαηνληάδσλ άιινη, γλσζηνί θαη άγλσζηνη, κηθξνί ή κεγάινη. Σ.΢.

103

104

ΔΤΥΑΡΗ΢ΣΗΔ΢ ΢ηνλ Σάζν θαη ηνλ Κσλζηαληίλν ΢ηακπνύινγινπ, ηα ληνπαιιήθαξα εγγόληα κνπ - δεθαηέζζεξα θαη δώδεθα ρξνλώλ - πνπ δαθηπινγξάθεζαλ ηα πνηήκαηα ηνπ βηβιίνπ κε πεξηζζή δεμηόηεηα θαη γλώζε. ΢ηνλ Γεκήηξε Γεκαθόπνπιν, πνπ επεμεξγάζζεθε ειεθηξνληθά όιν ην θείκελν κε ππνκνλή θαη κεξάθη. ΢ηε Μαξία θαη ηνλ Βαζίιε Σδαλαθάξε γηα ηηο δηνξζώζεηο θαη ηελ θαιιηηερληθή επηκέιεηα. Καη αθόκα, πξνθαηαβνιηθά, ζε όινπο όζνη ζα δηαβάζνπλ έζησ θαη ιίγεο ζειίδεο από ην βηβιίν κνπ. Σ.΢.

105

106

ΠΔΡΗEΥΟΜΔΝΑ

ΑΝ ΛΕ΢ ΠΩ΢ ΕΙ΢ΑΙ ΠΟΙΗΣΗ΢ ................................................................................. 7 ΟΧΙ ΜΟΝΑΧΑ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ....................................................................................... 9 ΦΤΛΑΞΟΤ .......................................................................................................... 15 ΔΙ΢ΣΙΧΑ .............................................................................................................. 17 Α΢ ΑΝΕΒΟΤΝ ΢ΣΟ ΒΗΜΑ ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΠΟΙΗΣΕ΢ ............................................... 855 Η ΒΑ΢ΙΛΙ΢΢Α ΑΡΣΕΜΙ΢ΙΑ................................................................................... 866 Η ΠΟΡΝΗ ΑΜΑΛΙΑ ........................................................................................... 927 ΔΕ ΘΑ ΣΟ ΠΙ΢ΣΕΨΕΣΕ……………………………………………………………………………………….88 ΒΡΟΝΣΟΤ ......................................................................................................... 899 ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΕΛΕΓΕΙΑ ........................................................................................... 90 ΑΝΕΡΓΟ Θ' ΑΦΗ΢ΟΤΜΕ ΣΟ ΘΑΝΑΣΟ ................................................................. 91 ΕΣ΢Ι ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ ............................................................................................... 92 Ο ΕΠΙ΢ΚΕΣΗ΢ ...................................................................................................... 93 ΢ Τ Μ Π Α Ν ...................................................................................................... 955 ΕΡΜΗΝΕΤΣΙΚΟ ΓΛΩ΢΢ΑΡΙ ................................................................................. 101 ΦΟΡΟ΢ ΣΙΜΗ΢……………………………………………………………………………………..………..103 ΕΤΧΑΡΙ΢ΣΙΕ΢……………………………………………………………………………………………………105 ΠΕΡΙEΧΟΜΕΝΑ ................................................................................................. 107

107