op
en
de on
rsteuning
aanbod
Vormingsaanbod januari - juni 2019
Met ‘Opgroeien in Brussel’ verhogen we samen verder de kwaliteit van de Nederlandstalige gezinsinitiatieven in Brussel. Het is onze missie om samen met onze partners een vruchtbare leeromgeving te creëren voor jou en je medewerkers. Zo bouwen we mee aan de weg naar een sterke opvoeding die kansen creëert en waarin kinderen zich goed en betrokken voelen. Omdat kinderen in Brussel alle kansen op ontwikkeling en geluk verdienen.
2
Wat?
Voor wie?
Het open aanbod bevat een selectie praktijkgerichte cursussen, labo’s, lezingen en intervisies.
Voor Nederlandstalige gezinsinitiatieven in Brussel: • Kinderopvang van baby’s en peuters, aangesloten bij het Lokaal Loket Kinderopvang Brussel KDV
Het aanbod is kosteloos.
• Initiatieven buitenschoolse kinderopvang IBO • Organisaties uit de preventieve gezinsondersteuning die erkend zijn door Kind en Gezin, zoals consultatiebureaus en ontmoetingsplaatsen Baboes PGO
Praktisch Dit is het open aanbod van van januari – juni 2019. Inschrijven kan van 15 november tot 15 december 2018. Inschrijven na 15 december is om praktische redenen niet meer mogelijk. Je kan ook om advies vragen bij de concrete keuze uit het pakket introductietrajecten aan de pedagogisch ondersteuners van Opgroeien in Brussel.
Cursuslocatie © Lies Engelen
De locaties worden na inschrijving tijdig meegedeeld.
Contact opgroeieninbrussel@vgc.be
02 563 03 76
opgroeieninbrussel.be
3
GROEPSBEGELEIDING /
4
Inhoudstafel Intervisies 6 Labo’s 11 Lezingen 15 Cursussen 18 Team & organisatie
19
Pedagogie
22
Fit & gezond
27
Diversiteit & Inclusie
33
Netwerken & Samenwerken met de buurt
35
Samen opvoeden
36
Studiedagen 37 Introductietrajecten 38 39
Individuele begeleiding
Groepsbegeleiding 41
5
\ I N H OUDSTA F E L
Intervisies Tijdens intervisie gaan leidinggevenden, pedagogisch coaches of kinderbegeleiders met elkaar in gesprek. Intervisie vindt plaats in een vaste groep. Onder begeleiding van een moderator bespreekt en analyseert de groep specifieke werkgerelateerde ervaringen en/of casussen.
GROEPSBEGELEIDING /
6
1. LEIDING GEVEN IN DE KINDEROPVANG BABY'S EN PEUTERS
KDV
Deze intervisie vertrekt van vraagstukken uit de werkcontext. Alle onderwerpen waarmee een leidinggevende kan te maken krijgen zijn bespreekbaar. De intervisie is gericht op leren van elkaar als collega’s, op meedenken. Tijdens de intervisie leer je de juiste vragen te stellen om via zelfreflectie tot eigen oplossingen te komen. Indien het nuttig is, krijg je bijkomende input uit een aantal theoretische modellen. De intervisie verloopt in gesloten groep. Je maakt bij de start samen afspraken over werkwijze, taakverdeling en omgangsvormen. Het leerproces leidt tot deskundigheidsbevordering.
Š Lies Engelen
2. COACHEN IN EEN KINDERDAGVERBLIJF
KDV
Als pedagogisch coach werk je dagelijks samen met het team om de pedagogische kwaliteit in je kinderdagverblijf te optimaliseren. Tijdens deze intervisie bespreken we casussen uit je werkcontext. De groep deelt ervaringen en zoekt samen naar mogelijke oplossingen voor elke casus.
Franky De Meyer, VCOK vv m a. 21/01/2019, ma. 25/02/2019, ma. 18/03/2019, ma. 29/04/2019, ma. 20/05/2019, ma. 17/06/2019 (+ 4 data in het najaar) ## 9u15 - 12u30
C aroline Vos, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
Enkel voor leidinggevenden
vv d i. 22/01/2019, di. 12/03/2019, di. 23/04/2019, di. 11/06/2019 (+ di. 10/09/2019, di. 12/11/2019) ## 9u15 - 12u30 Enkel voor pedagogisch coaches
Max. 15 deelnemers
7
\ INTERVISIES
3. WERKEN IN EEN KINDERDAGVERBLIJF
KDV
Werken met kinderen vraagt bijzondere vaardigheden. Deze intervisie geeft je de kans om je ervaringen te delen met collega’s. Ook vragen uit je werkcontext komen aan bod. Samen met de groep gaan we op zoek naar mogelijke oplossingen. B ritt Destaerke, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
Š Caroline Boudry
vv v r. 25/01/2019, do. 04/04/2019, di. 18/06/2019 (+ di. 17/09/2019, di. 19/11/2019)
4. COACHEN IN EEN IBO
## 9u15 - 12u30 Enkel voor kindbegeleiders
Als pedagogisch coach werk je dagelijks samen met het team om de pedagogische kwaliteit in je IBO te optimaliseren. Tijdens deze intervisie bespreken we casussen uit je werkcontext. De groep deelt ervaringen en zoekt samen naar mogelijke oplossingen voor elk vraagstuk. M arie Lindemans, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv v r. 18/01/2019, do. 14/03/2019, do. 13/06/2019 (+ do. 12/09/2019, di. 12/11/2019) ## 9u15 - 12u30 Enkel voor pedagogisch coaches
INTERVISIES /
IBO
8
5. INCLUSIE IN EEN KINDERDAGVERBLIJF
6. INCLUSIE IN EEN IBO
KDV
IBO
Wil je graag starten met de opvang van kinderen met specifieke zorgen? Wil je jouw ervaringen delen met collega’s? Heb je specifieke vragen over inclusieve kinderopvang? Elmer organiseert een intervisie voor kinderdagverblijven. Een moderator van het project Bruggenbouwer begeleidt deze intervisie. Als Centrum voor Inclusie voor de Brusselse regio deelt Elmer graag zijn expertise met de Brusselse sector kinderopvang.
Wil je graag starten met de opvang van kinderen met specifieke zorgen? Wil je jouw ervaringen delen met collega’s? Heb je specifieke vragen over inclusieve kinderopvang? Elmer organiseert een intervisie voor de buitenschoolse opvang (IBO). Een moderator van het project Bruggenbouwer begeleidt deze intervisie. Als Centrum voor Inclusie voor de Brusselse regio deelt Elmer graag zijn expertise met de Brusselse sector kinderopvang.
v zw Elmer, Centrum voor Inclusie, en een medewerker van Resonans
v zw Elmer, Centrum voor Inclusie, en een medewerker van De Rijtak
vv ma. 18/02/2019, ma. 06/05/2019 (+ ma. 14/10/2019)
vv do. 21/02/2019, do. 09/05/2019 (+ do. 10/10/2019)
## 9u30 - 12u30
## 13u30 - 16u00
© Lies Engelen
9
\ INTERVISIES
7. REGIOGROEPEN SOCIALE FUNCTIE
KDV
De verantwoordelijken, pedagogisch coaches en/of sociaal assistenten van opvanginitiatieven komen regelmatig samen in regiogroepen. Op de agenda staan het opnamebeleid en het centraal registratiesysteem, maar evengoed kan er gewerkt worden rond specifieke thema’s. De pedagogisch ondersteuner van de regio is aanwezig om op dit niveau voeling te houden met de vragen die in de sector leven.
Š Caroline Boudry
NIEUW! 8. TOEWIJZING EN EVENWICHTIG OPNAMEBELEID
vzw Samenwerken aan Kinderopvang in Brussel vv Via doodle Enkel voor leidinggevenden, pedagogisch coaches en sociaal assistenten
Tijdens deze intervisie krijg je de kans om stil te staan bij jouw aanpak van de maandelijkse toewijzingen en hoe je door je toewijzingen een evenwichtig opnamebeleid kan nastreven. De deelnemers zijn collega-leidinggevenden van verschillende organisaties. We komen vier keer samen met dezelfde groep om te reflecteren en kennis en ervaring uit te wisselen. Concrete casussen kunnen door de deelnemers worden aangebracht. We werken samen in een context waar respect en vertrouwen centraal staan. vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel JJ Vooruitgangstraat 323 bus 9, 1030 Brussel vv d o. 14/02/2019, do. 28/03/2019, do. 09/05/2019, do. 20/06/2019 ## 09u30 - 12u30 Enkel voor leidinggevenden
INTERVISIES /
KDV
10
Labo’s
Een labo is een gloednieuwe werkvorm. In een labo kan je met andere leidinggevenden en pedagogisch coaches ervaringen en ideeën delen over een specifiek thema. Voor 2019 zijn er 2 thema’s: pedagogisch beleid en transities. Binnen elk thema kan je kiezen uit verschillende workshops. Je kiest zelf aan welke workshops je wil deelnemen. Een pedagogisch ondersteuner van Opgroeien in Brussel modereert de gesprekken.
11
\ GROEPSBEGELEIDING
Pedagogisch beleid
10. WERKEN AAN JE KWALITEITSHANDBOEK KDV Is jouw kwaliteitshandboek nog up-to-date? We overlopen de opbouw van het kwaliteitshandboek en bekijken hoe je het handboek kan gebruiken als dynamisch werkdocument. Hierbij houden we rekening met de decretale verplichtingen. Deelnemers brengen hun kwaliteitshandboek mee.
Om te werken aan je pedagogisch beleid heb je een aantal tools die je kunnen helpen: het kwaliteitshandboek, het pedagogisch raamwerk, het zelfevaluatie-instrument van MeMoQ. We verkennen deze instrumenten en bespreken hoe je ze optimaal kan inzetten in jouw kinderdagverblijf.
M arie Lindemans, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv do. 07/02/2019
9. STIPPEL EEN ROUTE UIT VOOR JE PEDAGOGISCH BELEID
## 9u15 - 12u30
KDV
Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
Het kwaliteitshandboek, het pedagogisch raamwerk, het zelfevaluatie-instrument van MeMoQ, allemaal instrumenten om te werken aan pedagogische kwaliteit. Maar zie jij nog het bos door de bomen? Hoe kan je een route voor je pedagogisch beleid uitstippelen met deze instrumenten in je reistas? We wisselen hierover met elkaar uit aan de hand van een spel. M arie Lindemans, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel woe. 21/11/2018 vv do. 24/01/2019 ## 9u15-12u30 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
LABO'S /
12
11. WERKEN AAN DIMENSIES 1 & 2: WELBEVINDEN EN BETROKKENHEID
KDV
Hoe hanteer je dimensie 1 & 2 van het zelfevaluatie-instrument van MeMoQ? Wat is de verhouding met de andere dimensies? We delen inspiratie en good practices. Je oefent ook op het scoren aan de hand van beeldmateriaal. De pedagogisch ondersteuners van Opgroeien in Brussel geven je ideeĂŤn om welbevinden en betrokkenheid te scoren en te bespreken met je kinderbegeleiders.
12. WERKEN AAN DIMENSIE 3: EMOTIONELE ONDERSTEUNING
KDV
Hoe verhoudt dimensie 3 van het zelfevaluatie-instrument van MeMoQ zich tot dimensie 1 (Welbevinden) en dimensie 2 (Betrokkenheid)? Hoe verken je de dimensie Emotionele ondersteuning en hoe bepaal je hoever jullie praktijk hierin staat? We delen inspiratie en good practices. Je leert de MeMosnaQs voor deze dimensie kennen. Dit zijn hapklare opdrachten om tijdens een teamoverleg of in de leefgroep uit te voeren.
M arie Lindemans, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv di. 02/04/2019 ## 9u15 - 12u30 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
M arie Lindemans, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv do. 16/05/2019 ## 9u15-12u30 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
Labo's over dimensie 4 (educatieve ondersteuning), 5 (omgeving) en 6 (gezinnen & diversiteit) volgen in het najaar.
Š Lies Engelen
13
Transities
14. TRANSITIES NAAR SCHOOL EN IBO
We bekijken de verschillende transities of overstappen door de ogen van een kind. We wisselen good practices en tips uit om deze overstappen op kindermaat te zetten. We werken samen nieuwe ideeën uit die je kan uittesten in jouw opvanglocatie. We starten elke workshop met een introductie rond het thema.
We zoeken naar concrete manieren om te werken aan vlottere overstappen voor elk kind. We gaan op zoek naar meer continuïteit voor het kind via samenwerking met ouders, collega’s en organisaties en netwerken in de buurt. We focussen in deze workshop op de overstap naar school en IBO.
KDV
IBO
PGO
C aroline Vos, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
13. TRANSITIES NAAR EN BINNEN HET KINDERDAGVERBLIJF
vv do. 28/03/2019 KDV
## 9u15-12u30
PGO
Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
We zoeken naar concrete manieren om te werken aan vlottere overstappen voor elk kind. We gaan op zoek naar meer continuïteit voor het kind via samenwerking met ouders, collega’s en organisaties en netwerken in de buurt. Er wordt gewerkt rond verschillende transities: de instap in het kinderdagverblijf, de overstap naar een andere leefgroep en de dagelijkse overgangsmomenten (brengen en halen, wisselen van groep, routines,…). C aroline Vos, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv di. 19/02/2019 ## 9u15 - 12u30 © Caroline Boudry
Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches LABO'S /
14
Lezingen
Een gastspreker licht een thema toe. Nadien is er ruimte voor een nabespreking met de spreker. Iedereen is welkom op de lezingen!
CURSUSSEN /
15
NIEUW!
15. VERDRIET, VERLIES EN ROUW BIJ KINDEREN KDV
IBO
PGO
Verdriet, verlies en rouw worden soms genegeerd en zelfs ontkend, zeker bij kinderen. ‘Kinderen hebben veel veerkracht’, hoor je vaak. Toch maken angst, onmacht en kwaadheid ook deel uit van een kinderleven. De pijn die verbonden zit aan een verlies is even reëel en intens als die van volwassenen. Emotionele pijn is een ruim begrip en omvat vele vormen van verlies. Het kan een gemis aan liefdevolle aandacht of aan waardering zijn. Het kan ontstaan na scheiding van de ouders, of doordat een vriend sterft. Ook verlies aan zelfvertrouwen, verwachtingen, veiligheid zijn vormen van onzichtbaar verlies. We gaan op zoek naar mogelijkheden om kinderen te helpen hun angsten, emoties en onzekerheden die elke verliessituatie meebrengt, een plaats te geven en grote gevoelens te kanaliseren en te veruiterlijken. Niets is zo menselijk als afscheid nemen van wie men liefheeft. Lut Celie, psychotherapeute, schrijfster en oprichtster van therapiecentrum De Bleekweide vv di. 19/02/2019 ## 18u-20u
NIEUW!
16. BRUINE MEISJES MAGIE
KDV
IBO
Opgroeien als bruin meisje in het Westen brengt heel wat uitdagingen met zich mee. Je ziet jezelf weinig weerspiegeld in de beelden die je tegenkomt. Op televisie, in films en ook in boeken blijft het vaak speuren naar iemand waarin je jezelf herkent. Die zich zorgen maakt over dezelfde dingen als jij. Of iemand die hetzelfde meemaakt. Terwijl het net zo belangrijk is om te leren jezelf graag te zien, en de wereld te begrijpen. Brown Girl Magic wil deze leegte mee opvullen. Het is een boek voor, door én over bruine meisjes. Over waar zij specifiek van wakker liggen. Over kroeshaar en gouden huid, over pesten en liefhebben, over alle maten, vormen en soorten bruine meisjes. Over hoe zij alles kunnen en ook zij meetellen. Over sisterhood en jezelf vieren. Het is een boek dat alle (bruine) meisjes – en jongens – (nog) sterker hoopt te maken. Want geef nu toe: ze zijn gewoon magisch! Dalilla Hermans, auteur van Brown girl magic vv di. 12/03/2019 ## 18u-20u
LEZINGEN /
PGO
16
17. VEERKRACHT IN DE KINDEROPVANG Werken in de kinderopvang betekent continu bezig zijn. Dagelijks ben je druk in de weer met een ruim pakket aan taken, verantwoordelijkheden en activiteiten. In deze lezing bespreken we hoe je zelfzeker en flexibel met vele verschillende opdrachten kan omgaan. Hoe zorg je ervoor dat je door de drukte jezelf niet voorbij loopt? We bekijken ook hoe je je collega’s kan ondersteunen om met verandering om te gaan en veerkracht in het team te bewaren. Dirk De Backer, Solidariteit voor het Gezin vv di. 14/05/2019 ## 18u-20u
17
\ LEZINGEN Š Joram Van Holen
Cursussen Je ontwikkelt en versterkt je competenties en koppelt die terug naar je organisatie. In een basiscursus komen thema’s aan bod die een interessant pakket vormen voor nieuwe medewerkers of leidinggevenden. Een basiscursus kan ook een opfrissing zijn voor meer ervaren medewerkers.
GROEPSBEGELEIDING /
18
\ CURSUSSEN
TEAM & ORGANISATIE 18. BASISCURSUS: COMMUNICATIE IN TEAM
KDV
We zoomen tijdens deze interactieve basiscursus in op de verschillende onderdelen van teamwerking. Je leert meer over hoe communicatie in een team verloopt, hoe je tot een goede taakverdeling komt, hoe je omgaat met feedback, conflicten en problemen. We werken met de casussen van de deelnemers en oefenen in de namiddag via rollenspelen en het zogenaamde ‘inspringtheater’.
NIEUW! KDV 19. TIMEMANAGEMENT: HOE BEHEER IK MIJN AGENDA?
IBO
PGO
We bespreken timemanagement-vaardigheden, stresshanteringstechnieken en andere maatregelen die je veerkracht bevorderen. We zoeken naar middelen om weer een evenwicht te vinden, om stressbronnen in de werkomgeving of persoonlijke levenssfeer aan te pakken, om effectief en efficiënt aan het werk te gaan.
Jef Scheirlinck, VCOK vv vr. 08/02/2019 ## 9u15-16u15
Linds De Maere, VCOK
Enkel voor kindbegeleiders
vv di. 04/06/2019 ## 9u15-16u15 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
© Lies Engelen
19
\ CURSUSSEN
20. ZORGVULDIG OMGAAN MET NIEUWE MEDIA
KDV
IBO
PGO
Veel ouders, kinderbegeleiders en andere medewerkers zijn actieve gebruikers van nieuwe media zoals Facebook en Twitter. Wat natuurlijk aanleiding geeft tot vragen over het gebruik hiervan in je voorziening. Mag je zomaar foto's en video's delen online? Aanvaard je vriendschapsverzoeken van ouders? Hoe wissel je foto's uit in groepen? Welke media kan je het best inzetten als communicatiemiddel met ouders? Hoe krijg je meer likes? En hoe zit dat met hashtags? Tijdens deze vorming krijg je een overzicht van de belangrijkste sociale media. Wat gebruik je voor welk doel? We bespreken de mogelijkheden maar ook de valkuilen en problemen. En we staan stil bij hoe we beleid kunnen voeren over zorgvuldig gebruik in je voorziening Kristof D’hanens, VCOK
21. BEGELEIDEN VAN VERANDERING
KDV
IBO
Tijdens deze meerdaagse opleiding bespreek je samen met andere leidinggevenden en pedagogisch coaches hoe je veranderingen in de werking kan begeleiden. Je leert hoe je je medewerkers motiveert en hoe je je team kan ondersteunen, met de waarderende benadering als referentiekader. Je brengt je eigen voorbeelden en casussen mee.
vv vr. 01/03/2019
Ellie Kuipers, VCOK
## 9u15 - 12u30
vv do. 17/01/2019, do. 14/02/2019, do. 21/03/2019
Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
## 9u15-12u30 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
CURSUSSEN /
20
23. HYGIËNE OP DE WERKVLOER EN IN DE KDV KEUKEN VAN DE KINDERZORG
Persoonlijke hygiëne en het schoonmaken van leef- en slaapruimte, speelgoed en ander materiaal staan centraal. We besteden daarnaast aandacht aan voedselveiligheid: Waarop let je als je maaltijden (ook moedermelk) bereidt of opwarmt? Of als je samen kookt met de kinderen? We nemen in deze vorming ook multiculturele aspecten van voeding en bereiding onder de loep. We wisselen praktijkverhalen uit en je keert met veel nieuwe kennis en inspiratie terug naar je werk.
©Lies Engelen
22. OPFRISCURSUS CENTRAAL REGISTRATIESYSTEEM
PGO
KDV
De medewerkers van het Lokaal Loket overlopen de basics van het registratiesysteem en leggen de nieuwigheden uit. Hoe weet je of een opvangvraag voldoet aan de 20% voorrangscriteria? Op welke manier registreer ik een aanvraag van een ouder als toeleider? Op welke manier kan ik een noodaanvraag beantwoorden? Klinken deze vragen herkenbaar? Dan is deze opfriscursus iets voor jou! Je kan terecht met al je vragen en krijgt tegelijk een pak tips en tricks mee om vlot met het systeem te werken. De vorming is aangepast aan jouw situatie (minimodel, maximodel, facturatie, …).
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Geertrui Van De Walle, Solidariteit voor het Gezin vv wo. 03/04/2019 ## 9u15 - 12u30
JJ Vooruitgangstraat 323 bus 9, 1030 Brussel vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel vv di. 05/02/2019, di. 21/05/2019 ## 9u30-12u30 Enkel voor leidinggevenden 21
\ CURSUSSEN
25. BASISCURSUS: COMMUNICATIE, TAAL EN MEERTALIGHEID 2,5 - 12 JAAR IBO
PEDAGOGIE 24. BASISCURSUS: COMMUNICATIE, TAAL EN MEERTALIGHEID 0 - 2,5 JAAR KDV
PGO
Hoe leert een kind ons begrijpen en hoe leert het zich uitdrukken? Hoe kunnen we kinderen hierbij helpen? Tijdens deze cursus buigen we ons over de praktijk van warme en wederzijdse interactie, non-verbale en verbale communicatie, contact leggen met en luisteren naar kinderen, communicatievaardigheden enz. We analyseren ook enkele videofragmenten die dit wonderlijke verhaal van taal en communicatie illustreren. In de namiddag kan je verder verdiepen in het thema ‘meertaligheid’. Hoe kan een kind twee of meer talen tegelijk leren? En hoe kunnen we kinderen hierbij helpen? We werken ook met jullie eigen praktijkverhalen en casussen.
Hoe leert een kind ons begrijpen en hoe leert het zich uitdrukken? Hoe kunnen we kinderen hierbij helpen? Tijdens deze cursus buigen we ons over de praktijk van warme en wederzijdse interactie, non-verbale en verbale communicatie, contact leggen met en luisteren naar kinderen, communicatievaardigheden enz. We analyseren ook enkele videofragmenten die dit wonderlijke verhaal van taal en communicatie illustreren. In de namiddag kan je verder verdiepen in het thema ‘meertaligheid’. Hoe kan een kind twee of meer talen tegelijk leren? En hoe kunnen we kinderen hierbij helpen? Wat zijn de kansen? Wat zijn de valkuilen? We staan stil bij het gebruik van het Nederlands en bij de plaats van andere talen in je werking. We werken ook met jullie eigen praktijkverhalen en casussen. K rista Donckers, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv vr. 22/03/2019
K rista Donckers, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
## 9u15 - 16u30
vv vrij. 22/02/2019 ## 9u15-16u30
CURSUSSEN /
22
© Joram Van Holen
26. MEMOQ
27. REGELMAAT EN STRUCTUUR IN DE DAGINDELING
KDV
In 2017 stelde Kind en Gezin de resultaten en instrumenten van MeMoQ voor. MeMoQ staat voor Meten en Monitoren van de pedagogische kwaliteit (Q) van kinderopvang van baby’s en peuters. Tijdens deze cursus kijken we naar de resultaten en instrumenten. We bespreken hoe jij deze instrumenten kan gebruiken in jouw kinderdagverblijf. We introduceren ook de MeMosnaQs. Dit zijn hapklare opdrachten om tijdens een teamoverleg of in de leefgroep de dimensies van het zelfevaluatie-instrument verder uit te leren kennen.
KDV
Tijdens deze vorming krijg je een overzicht van de betekenis en het belang van regelmaat en structuur in de dagindeling geïllustreerd met tal van inspirerende voorbeelden uit de praktijk. Waar kan je als kindbegeleider op letten? Hoe kan je structuur en een gevoel van veiligheid geven door je begeleidershouding, in de ruimte, in de regels en afspraken,… ? Je stelt je eigen werking kritisch in vraag en maakt een persoonlijk actieplan. Domien De Schrijver, VCOK
M arie Lindemans, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
vv di. 26/03/2019
vv di. 26/02/2019
## 9u15-16u15 Enkel voor kindbegeleiders en pedagogisch coaches
## 9u15-12u30 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
23
\ CURSUSSEN
NIEUW!
28. HEY BABY, SPEEL- EN KNUFFELTIPS
29. EEN ANDERE KIJK OP MOEILIJK GEDRAG
KDV
Hoe bouw je een affectieve relatie op met een baby? Spelenderwijs! Aan de hand van de spelletjes die in deze interactieve vorming aan bod komen, bouw je niet alleen een vertrouwensrelatie op met een baby, maar stimuleer je ook een positief zelfbeeld. Al spelend leert een baby om relaties aan te gaan en te communiceren, maar ook zijn eigen lichaam te gebruiken. De spelletjes zijn volledig gebaseerd op de bewegingspedagogiek van Sherborne en bieden een start om verder te blijven spelen naarmate het kind groter wordt.
KDV
Tijdens deze vorming maak je kennis met een kader om ‘moeilijk’ gedrag van kinderen anders te bekijken. We zoeken naar een gepaste reactie op het gedrag van kinderen en naar manieren om hierover met kinderbegeleiders en ouders in gesprek te gaan. Door bijvoorbeeld het stellen van ‘oplossingsgerichte’ vragen, stimuleer je jezelf en de kinderbegeleiders om te zoeken naar alternatieven. Er is ook ruimte voor het bespreken van eigen praktijksituaties. Els Merlevede, VCOK
Monique Melotte, VCOK
vv wo. 27/03/2019, wo. 24/04/2019, wo. 5/06/2019
vv di. 21/05/2019
## 09u15 - 12u30
## 9u15-12u30
Enkel voor kindbegeleiders
Enkel voor kindbegeleiders van baby's tot 1 jaar
CURSUSSEN /
Opgelet! Deze vorming is opgedeeld in drie delen! Inschrijven voor deze vorming betekent dus inschrijven voor de drie data.
24
NIEUW!
30. HELP, EEN BIJTER IN DE GROEP!
KDV
PGO
31. STEVIG GEDRAG VAN KINDEREN IN HET IBO IBO
Bijten of gebeten worden? Het overkomt heel wat baby’s en peuters. In deze vorming krijg je een kader om bijtgedrag beter te kunnen begrijpen en om er zo goed mogelijk op te reageren zowel ten aanzien van het kind, de andere kinderen als de ouders. Hilde Van Durme, VCOK vv wo. 13/02/2019 ## 9u15-12u30
Soms krijg je als kinderbegeleider te maken met gedrag van kinderen dat je als moeilijk ervaart (denk bijvoorbeeld aan slaan, schelden, schoppen). Tijdens deze vorming maak je kennis met een kader vanuit de oplossingsgerichte benadering om naar dit gedrag van kinderen te kijken. Je gaat op zoek naar andere manieren om dit gedrag te benaderen en hierop te reageren. We focussen ons op kinderen van de lagere schoolleeftijd. Je volgt deze vorming in duo, een kinderbegeleider samen met zijn of haar leidinggevende of pedagogisch coach. We vertrekken vanuit jouw voorbeelden en ingebrachte ervaringen. Sven Bussens, VCOK vv di. 12/03/2019, di. 11/06/2019 ## 9u15-12u30 Duo kinderbegeleider en leidinggevende of pedagogisch coach die werken met kinderen
Opgelet! Deze vorming is opgedeeld in twee delen. Inschrijven voor deze vorming betekent dus inschrijven voor de twee delen.
Š Joram Van Holen
25
\ CURSUSSEN
32. GORDON: HET KIND ALS GELIJKWAARDIGE PARTNER
IBO
Volgens de pedagoog Thomas Gordon is luisteren belangrijker dan praten en zijn kinderen gelijkwaardige gesprekspartners. In deze cursus maak je kennis met Gordons ideeën over communicatie. We staan stil bij actief luisteren, omgaan met conflicten, ik-boodschappen, werken met probleemoplossend vermogen, … Nicky Ingels, VCOK vv ma. 18/02/2019
34. SPEELKANSEN IN KLEINE, GROENE BUITENRUIMTEN
KDV
In deze cursus ontdekken we wat we met kinderen kunnen spelen op kleine groene plekjes in de buurt: bij een boom, aan een bloembak, op een klein grasperkje, bij een struik of een plas,... We zoeken ook uit hoe we in de eigen buitenruimte kinderen de natuur kunnen laten ontdekken, laten spelen in de natuur, laten genieten van de natuur en hoe we met kleine ingrepen in de buitenruimte én in onze manier van werken meer natuurrijke speelimpulsen kunnen aanbieden.
## 9u15 - 12u30
Mira Van Olmen, Kleefkruid vv vr. 22/03/2019
33. RUIMTE EN MATERIALEN ALS PEDAGOOG KDV
## 9u15 - 12u30
We buigen ons de hele dag over het belang van de ruimte en materialen in de opvang. We staan stil bij het maken van speelhoeken of -zones, het aanbieden van spelmateriaal, de manier van presenteren, …. Je vertrekt terug naar je leefgroep met een hoop inspiratie om er een nog interessantere speel- en experimenteerruimte voor de kinderen van te maken.
Enkel voor kindbegeleiders
Een deel van de vorming gaat buiten door. Voorzie je dus op warme kledij, een regenjas en goede schoenen.
Jana Delagrange, VCOK vv di. 05/02/2019 ## 9u15 - 16u15
CURSUSSEN /
26
35. OOG VOOR VERONTRUSTING KDV IN DE THUISSITUATIE
IBO
FIT & GEZOND
PGO
Jonge kinderen zijn zeer kwetsbaar. Het is belangrijk dat signalen van verontrusting in de thuissituatie tijdig worden opgemerkt, zodat de nodige hulp kan geboden worden. De kinderopvang kan hier een belangrijke rol vervullen. Tijdens deze interactieve voormiddag gaan we dieper in op het thema ‘verontrusting’. Wat zijn signalen? Wat zijn de gevolgen voor de ontwikkeling van kinderen? Wanneer spreken we over mishandeling of verwaarlozing? We koppelen de theorie aan de praktijk via casussen, inleefoefeningen en ervaringsuitwisseling tussen de deelnemers. E vi Verdoodt, Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Brussel
36. BASISCURSUS: ZELFREFLECTIE EN VOORKDV IBO PGO KOMEN VAN BURN-OUT Aan de hand van een stappenplan ontdek je bij jezelf je sterktes en je aandachtspunten als kinderbegeleider. Het in kaart brengen levert inzicht op. Van hieruit kan je je eigen gedachten en gedrag bijsturen. Door deze zelfreflectie-workshop leer je alert te zijn voor signalen van burn-out en kan je deze ook voorkomen. Kinderen en collega’s ervaren jou als een constructieve medewerker die levensvreugde en tevredenheid uitstraalt.
JJ Locatie: Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg
vv do. 21/02/2019
Dirk De Backer, Solidariteit voor het Gezin
## 9u30 - 12u30
vv do. 10/01/2019 ## 9u15 - 12u15
© Joram Van Holen
27
\ CURSUSSEN
37. CPR BASISPRINCIPES VOOR +6 JAAR IBO
PGO
Je oefent de ERC-reanimatietechnieken voor kinderen tijdens deze cursus concreet in op poppen. Het nood-actieplan nemen we stap voor stap met je door. Zo worden de volgende zaken een automatisme : op correcte wijze alarmeren van de nooddiensten, eerste specifieke zorgen bij kinderen toedienen, beademing enz. Dit is een basiscursus, er is geen voorkennis vereist. Je krijgt een attest, erkend door Kind en Gezin, na voldoende inoefening. Š Joram Van Holen
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Christel Caulier, Solidariteit voor het Gezin vv wo. 27/03/2019 ## 9u15 - 12u15 Max. 15 deelnemers
38. AU! MIJN RUG‌ERGONOMISCH WERKEN KDV IBO IN DE KINDERZORG
Je krijgt eerst een korte theoretische inleiding over het menselijk skelet en spierstelsel. Dan volgen heel wat praktische oefeningen. Zo leer je je eigen lichaam en de grenzen ervan beter kennen. Je leert actief anticiperen op de pijnlijke gevolgen van verkeerd heffen en tillen. Met deze kennis en ervaring kan je bij je collega's een echte ambassadeur van een beter hef- en tilbeleid worden. Trek loszittende kledij aan voor de praktische oefeningen!
JJ Locatie: Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Christel Caulier, Solidariteit voor het Gezin vv di. 15/01/2019 ## 9u15 - 12u15 CURSUSSEN /
PGO
28
39. INTRODUCTIE IN BABYMASSAGE
KDV
PGO
Je maakt via audiovisueel materiaal kennis met “Shantala babymassage”, die darmkrampjes makkelijk wegmasseert en de baby in staat stelt om in rust en veiligheid de wereld te verkennen. We letten tijdens het inoefenen op de communicatie tussen baby en kindbegeleider. Je leert ook de voor- en nadelen van bepaalde massageoliën kennen. Daarna oefen je op een babypop. Draag loszittende kledij en breng ook een handdoekje en een ‘verzorgingskussen’ mee om de massageoefening zo realiteitsvol te kunnen ervaren.
40. ZINDELIJKHEID
KDV
IBO
We gaan dieper in op de voorwaarden om te starten met ‘zindelijkheidstraining’. Een stellingenspel, audiovisueel materiaal, casussen en reflectie-oefeningen maken deze thematiek bijzonder ervaringsgericht. Kleine probleempjes worden praktisch vertaald naar een actieplan. Zo ga je terug naar je werk met duidelijke adviezen op maat.
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Elodie van Grootveldt, Solidariteit voor het Gezin vv do. 25/04/2019 ## 9u15 - 12u15 Enkel voor kinderbegeleiders en medewerkers PGO
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Thais Goossens, Solidariteit voor het Gezin vv di. 19/03/2019 ## 9u15 - 12u15
29
\ CURSUSSEN
41. VEILIG SLAPEN EN WIEGENDOODPREVENTIE
KDV
Je leert wat de mogelijke oorzaken van wiegendood zijn. We reiken concrete maatregelen aan die wiegendood helpen voorkomen (richtlijnen van Kind en Gezin) en staan stil bij het gebruiken van bewakingsapparatuur. Verder bekijken we hoe we kunnen omgaan met wensen van ouders die afwijken van de algemene adviezen. Al deze onderwerpen worden besproken vanuit praktische ervaring. Zo versterk je je psychologische, sociale, emotionele én praktische bagage en kan je die delen in je eigen organisatie.
42. GEZONDE VOEDING EN BEWEGING IN DE KINDEROPVANG
KDV
Je maakt kennis met de visie van de vernieuwde voedingsdriehoek. Zo leer je dat een gezonde, gevarieerde levensstijl als volwassene zijn oorsprong kent in de kindertijd. Smaken, texturen enz. worden geleerd in de kinderjaren. Een goed uitgebalanceerde eet- en beweegstructuur in de kinderopvang creëert een model voor de thuisomgeving en legt zo de basis voor een gezonde ontwikkeling van het jonge kind. JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg
Lieselot Temmerman, Solidariteit voor het Gezin
Thais Goossens, Solidariteit voor het Gezin
vv ma. 04/02/2019
vv di. 28/05/2019
## 9u15-16u15
## 9u15-12u15
© Lies Engelen
CURSUSSEN /
30
43. BABY'S EN PEUTERS IN ACTIE
KDV
Deze introductiecursus geeft je meer inzicht in alles wat de gezondheid en fitheid van jonge kinderen kan beïnvloeden. We oefenen actief met materialen en spelletjes zodat je zelf ervaart wat bewegen voor de allerkleinsten betekent. Na deze inspirerende oefeningen ben je helemaal klaar om samen met je collega's acties te ontwikkelen in het kinderdagverblijf. Doe alvast makkelijke kledij aan en breng een handdoek mee!
44. YOGA ALS RUSTPUNT VOOR DE BEGELEIDER KDV
IBO
PGO
Als kinderbegeleider geef je constant het beste van jezelf. Je motiveert kinderen, stimuleert hun ontwikkeling, geeft advies aan bezorgde ouders ,… Kortom je bent constant bezig. Soms vergeet je wel eens je eigen energiepeil te checken. Deze workshop laat je terug in contact komen met wat jou écht energie geeft om weer actief met de kinderen aan de slag te gaan. Een extraatje : je kan je eigen ervaringen als tips mee geven aan ouders om ook thuis toe te passen (al dan niet met de kinderen) Je brengt een handdoek, yogamatje, makkelijke kledij en goesting in yoga, op deze vorming mee!
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Lieselot Temmerman, Solidariteit voor het Gezin vv 28/02/2019 ## 9u15-12u15
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Dirk De Backer, Solidariteit voor het Gezin vv do. 14/03/2019 ## 9u15-12u15
© Lies Engelen
31
\ CURSUSSEN
46. MINDFULNESS
NIEUW!
45. YOGA ALS RUSTPUNT VOOR HET KIND
IBO
Kinderen worden vaak overspoeld door emoties. Ook minder aangename. In deze sessie ervaar je als begeleider hoe je energieke, niet stilzittende kinderen een manier kan aanbieden om te leren omgaan met minder aangename emoties of lichamelijke gewaarwordingen. In deze sessie leer je hoe je kinderen op speelse wijze bewust maakt van het eigen lichaam en ontspanning overbrengen aan kinderen. Resultaat : kinderen kunnen frisser en rustiger omgaan met zaken die hen van buitenaf overvallen. Graag makkelijk zittende kledij en een handdoek meebrengen. Voorkennis is niet vereist.
KDV
IBO
PGO
In deze cursus leer je hoe je kinderen respectvol opvoedt vanuit een niet-oordelende maar aanvaardende houding. We gebruiken hiervoor de methodiek van Mindfulness, een aandachtstraining. Je beleeft zelf wat focus en inzicht betekent, je test stress-reducerende technieken uit enz. Deze en andere reflectie-oefeningen stellen je in staat om je eigen gedachten bij te sturen en zodoende nog bewuster met je job om te gaan. Draag loszittende kledij en breng een handdoek en indien mogelijk ook een yogamat mee. Zo kan je deze cursus op een comfortabele wijze meemaken. JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Dirk De Backer, Solidariteit voor het Gezin vv ma. 24/06/2019 ## 9u15-12u15
JJ Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg Dirk De Backer, Solidariteit voor het Gezin vv ma. 03/06/2019 ## 9u15-12u15
CURSUSSEN /
32
Š Lander Loeckx
DIVERSITEIT & INCLUSIE 47. BASISCURSUS: JIJ BENT JIJ EN IK BEN IK KDV WAARDERING VOOR DIVERSITEIT
48. OOK KINDEREN HEBBEN VOOROORDELEN IBO
In deze basiscursus buigen we ons over het thema diversiteit. Om rond dit thema te werken, starten we met zelfreflectie. Je staat stil bij je eigen achtergrond. Wat zijn jouw waarden en normen? En hoe beĂŻnvloeden die jou in het opvoeden van kinderen of het werken met gezinnen? Je leert welke vaardigheden nodig zijn om diversiteit te waarderen en te respecteren. We bespreken ook concrete manieren om elk kind, elke ouder en elke collega in hun eigenheid te appreciĂŤren en hen het gevoel te geven dat ze erbij horen.
Via allerlei creatieve werkvormen leer je vooroordelen en discriminatie nog beter te herkennen en tegen te gaan. Je leert hoe je kinderen kan opvoeden om op te komen voor zichzelf en voor de andere. Je screent je eigen organisatie op genderbewustzijn en cultuursensitiviteit: uitspraken, boeken, speelgoed, activiteiten en de inrichting van de ruimte. Linds De Maere, VCOK vv di. 19/03/2019, di. 02/04/2019
Linds De Maere, VCOK
## 9u15-12u30
vv di. 12/02/2019
Opgelet! Deze vorming is opgedeeld in twee delen. Inschrijven voor deze vorming betekent dus inschrijven voor de twee data.
## 9u15-16u15
33
\ CURSUSSEN
49. BASISCURSUS: SOCIALE FUNCTIE KINDEROPVANG VOOR LEIDINGGEVENDEN KDV Deze vorming geeft je praktische ondersteuning en tips om aan de sociale functie van je kinderdagverblijf te werken. Komen onder meer aan bod: de sociale functie van kinderopvang in cijfers, mogelijke drempels in de opvang en hoe je deze kan wegwerken, hoe kan je ervoor zorgen dat iedereen zich welkom voelt in jouw opvang? Je mag je verwachten aan een vorming waarin je ervaringen kan uitwisselen met collega's en je concrete tips krijgt waarmee je nadien onmiddellijk aan de slag kan. JJ Vooruitgangstraat 323 bus 9, 1030 Brussel vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel vv d i. 14/05/2019, tweede dag wordt in overleg met de groep bepaald ## 9u30-16u00 Enkel voor leidinggevenden
NIEUW!
50. SOCIALE KINDEROPVANG‌ WAT IS DAT EN VAN WAAR KOMT HET?
Je werkt in een opvang waar ouders betalen in functie van hun inkomen. Kind en Gezin legt een aantal voorwaarden op aan kinderdagverblijven die op deze manier werken, onder andere over de opvang van kinderen uit kansengroepen waaraan voorrang moet gegeven worden. In deze vorming lichten we toe welke voorrangsgroepen er zijn en hoe de opvang kan zorgen voor een gezonde sociale mix. Ook de verschillende sociale tarieven komen aan bod, net als wie waarvoor in aanmerking komt, zodat ook jij als kindbegeleider nadien hierover met ouders in gesprek kan gaan.
JJ Vooruitgangstraat 323 bus 9, 1030 Brussel vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel vv ma. 18/03/2019 ## 9u30-12u30 Enkel voor kindbegeleiders
CURSUSSEN /
KDV
34
NIEUW!
51. CULTUURSENSITIEF WERKEN IN DE PREVENTIEVE GEZINSONDERSTEUNING
PGO
Voor deze vorming werken we samen met mensen uit de praktijk. Zij vertellen ons over hun aanpak in het sensitief omgaan met diversiteit. Ze nemen ons mee in hun activiteiten en projecten en geven ons inkijk in hoe ze hun basishouding en handelen vormgeven op een cultuursensitieve manier. Hoe zorgen zij ervoor dat kinderen en ouders werkelijk het gevoel hebben dat ze erbij horen en dat aspecten van hun identiteit worden gewaardeerd? Hoe geven zij gestalte aan leren van elkaar over culturele en andere grenzen heen? Vanuit hun praktijkverhalen staan we stil bij onze eigen cultureel ingekleurde bril. Jana Delagrange, VCOK vv di. 14/05/2019 ## 9u15-16u15
NETWERKEN & SAMENWERKEN MET DE BUURT 52. SOCIALE STEUN EN SOCIALE COHESIE KDV
IBO
PGO
In voorzieningen voor gezinnen met jonge kinderen kunnen gezinnen uit de buurt elkaar tegenkomen. Maar betekent dat ook dat gezinnen elkaar echt ontmoeten? In deze vorming gaan we in op de cruciale rol die kinderbegeleiders en vrijwilligers spelen in het bieden van sociale steun en het werken aan sociale cohesie. Met heel wat oefeningen en werkvormen dagen we je uit om je visie te versterken. Naomi Geens, VCOK vv vr. 15/03/2019 ## 9u15-16u15 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches
35
\ CURSUSSEN
SAMEN OPVOEDEN 53. BASISCURSUS: SAMENWERKEN MET OUDERS: WAAROM, WAT EN HOE?
KDV
We gaan na waarom en hoe we met ouders kunnen samenwerken. Hoe kunnen we het best communiceren tijdens de dagelijkse breng- en haalmomenten, tijdens de intake, tijdens het wennen …? Hoe werken we in de opvang aan een wederkerige relatie? Je reflecteert hierover samen met anderen en onderzoekt je eigen praktijk. Nicky Ingels, VCOK vv ma. 25/03/2019 ## 9u15-16u15
© Lies Engelen
54. OMGAAN MET VRAGEN VAN OUDERS KDV
In deze vorming geven we je bruikbare kaders over opvoedingsondersteuning en handvatten in het omgaan met vragen van ouders over de opvoeding van hun kinderen. Hoe vermijd je valkuilen, zoals een goedbedoeld advies geven, dat vaak toch niet blijkt te werken? Hoe ga je om met vertrouwelijke informatie? Katrien Royaert, VCOK vv ma. 11/03/2019 ## 9u15-16u15
CURSUSSEN /
PGO
36
Studiedagen Wens je een van deze cursussen als studiedag bij jou op de werkvloer? Neem dan rechtstreeks contact op met de lesgever.
Je kan bij de VGC-Entiteit Gezin een aanmoedigingssubsidie aanvragen voor het organiseren van studiedagen. Meer informatie vind je hier: www.vgc.be/ondersteuning/subsidies/gezin/ studiedagen-opgroeien-brussel Wens je een studiedag op maat? Neem dan contact op met jouw pedagogisch ondersteuner via opgroeieninbrussel@vgc.be of neem een kijkje op opgroeieninbrussel.be (‘Ondersteuning op maat’) 37
\ CURSUSSEN
Introductietrajecten Er zijn twee vormen van ondersteuning: individuele begeleiding en groepsbegeleidingen. De lesgever/ coach komt ter plaatse bij jullie. De inhoud van de trajecten ligt vast. Elk traject wordt waar mogelijk op maat aangepast.
INDIVIDUELE BEGELEIDING /
38
WAT ZIJN INTRODUCTIETRAJECTEN? Introductietrajecten zijn er, gratis, voor elk KDV dat aangesloten is bij het Lokaal Loket kinderopvang Brussel en op subsidietrap trap 2 en 3, PGO’s en IBO’s. Het aantal dagdelen (1 = +/- 3 uren) ligt vast, de concrete data worden in overleg afgesproken. De meeste sessies zijn kindvrij. Observaties op de werkvloer vormen hierop een uitzondering.
55. PERMANENT LEREN TIP Wens je méér dan een introductie? Of wil je meer weten over andere onderwerpen? Vraag dan begeleiding op maat via je pedagogisch ondersteuner.
KDV
IBO
PGO
Hoe kan jij als leidinggevende je team ondersteunen om permanent bij te leren en zo elke dag opnieuw te werken aan de pedagogische kwaliteit? Een lerende organisatie kan het antwoord zijn. Tijdens dit traject bespreken we wat een lerende organisatie is en hoe ver jouw organisatie al staat. Vervolgens zoomen we in op het team. Welke rol neemt een leidinggevende of pedagogisch coach op zich? Welke kwaliteiten hebben je medewerkers? Hoe kan je met hen in gesprek gaan om talenten te bespreken en verbeteren? Tot slot kijken we naar factoren die invloed hebben op het leren van mensen. Wat hebben de verschillende medewerkers nodig om hun werk goed te kunnen doen? Zo komen we tot een leerbeleid op maat van jouw team.
INDIVIDUELE BEGELEIDING Een individuele begeleiding is een korte thematische coaching van een leidinggevende en/of pedagogisch coach. De begeleider is een pedagogisch ondersteuner van Opgroeien in Brussel
39
Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel v 3 dagdelen
\ INTRODUCTIETRAJECTEN
56. PEDAGOGISCH COACH IN ACTIE
KDV
IBO
Ben je een pedagogisch coach en wil je een concrete pedagogische actie uitvoeren op de werkvloer? Deze individuele begeleiding staat je hierin bij. Focus ligt op coachingsvaardigheden zoals luisteren, feedback geven, waarderend werken en delegeren. Hoe motiveer je je medewerkers om gedreven mee te werken? Hoe kan je het team ondersteunen en zorgen voor een goede borging van resultaten en acties? Je krijgt een beter inzicht in je eigen leiderschapsstijl en in doorgroei tot een team dat verantwoordelijkheid opneemt.
© Lander Loeckx
Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
58. FOCUS OP OUDERS
vv 3 dagdelen
KDV
Met het zelfevaluatie-instrument van MeMoQ kan je elke dag werken aan de pedagogische kwaliteit in jouw kinderdagverblijf. We doorlopen het instrument en verkennen de verschillende dimensies aan de hand van een spel. Dit spel kan je als leidinggevende ook met je team spelen. We stellen een actieplan op voor de afname van het zelfevaluatie-instrument en introduceren de MeMosnaQs. Dit zijn hapklare opdrachten om tijdens een teamoverleg of in de leefgroep de dimensies verder uit te werken.
Het pedagogisch raamwerk is een visietekst over kwaliteitsvolle kinderopvang over baby's en peuters. Dit raamwerk schrijft niet voor wat de opvang in de dagelijkse praktijk 'moet' doen maar geeft een richting aan. We analyseren specifiek de visie op de omgang met ouders. Wat kunnen wij ouders bieden en wat kunnen zij voor ons betekenen? Iedereen heeft het beste voor met de kinderen, dus samen denken, doen en leven is een win-win situatie. We leggen het vergrootglas op je ouderbeleid en –werking. We onderzoeken welke kansen jullie kunnen creëren om werk te maken van ‘Samen opvoeden’.
Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
vv 3 dagdelen
v 3 dagdelen
57. ZELFEVALUATIE-INSTRUMENT MEMOQ
INTRODUCTIETRAJECTEN /
KDV
40
59. FOCUS OP KINDEREN
KDV
Het pedagogisch raamwerk is een visietekst over kwaliteitsvolle kinderopvang over baby's en peuters. Dit raamwerk schrijft niet voor wat de opvang in de dagelijkse praktijk 'moet' doen maar geeft een richting aan. We analyseren specifiek de visie op de omgang met kinderen. Hoe zorg je ervoor dat de kinderen zich thuis voelen in de opvang? Hoe kan je hen optimale ontwikkelingskansen bieden? Waarom is spelen en samenspelen belangrijk? We analyseren je pedagogische praktijk aan de hand van het pedagogisch raamwerk en stellen samen een actieplan op om verder te werken in de lijn van een kwaliteitsvolle kinderopvang.
GROEPSBEGELEIDING Deze trajecten zijn een ondersteuning van het hele team of van een deel van het team. Sommige van deze trajecten worden in verschillende kortere sessies opgedeeld, zodat de gewone werking kan doorlopen. Andere trajecten bevatten een studiedag voor het hele team. Meestal zal je de deuren van je locatie dan moeten sluiten.
Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel v 3 dagdelen
60. TEAM ONDER DE LOEP
KDV
IBO
PGO
In dit traject analyseer je de samenwerking in je team aan de hand van ervaringsgerichte oefeningen. Belangrijke elementen om succesvol samen te werken worden zichtbaar gemaakt en je onderzoekt sterktes en zwaktes binnen het samenwerken in jouw team. We kiezen samen enkele elementen om aan te werken en zoeken naar concrete acties die je kan ondernemen. VCOK vv 1 gesprek met de leidinggevende, 2 een volledige studiedag met het hele team
© Lander Loeckx
41
\ INTRODUCTIETRAJECTEN
NIEUW!
61. TEAM IN MOEILIJKHEDEN
KDV
IBO
PGO
We proberen samen verandering te brengen voor een ‘Team in moeilijkheden’. Deze ‘moeilijkheden’ vertalen zich in onderlinge spanningen en een slechte werksfeer. Steeds weer komt de werking van het team op de helling te staan. Het accent van dit traject ligt op ieders verantwoordelijkheid en engagement. Gedurende vijf sessies maken we samen met het team een analyse van de situatie, spreken we werkpunten af en na verloop van tijd is er een evaluatie. Indien nodig sturen we bij. VCOK
62. COMMUNICATIE IN TEAM
KDV
IBO
PGO
We praten veel, soms zelfs de hele dag door. Toch wordt er niet altijd gesproken over de dingen die echt aan de orde zijn. We zijn namelijk bang om anderen te kwetsen, we willen niet aanschouwd worden als de “zaag” van het team, we zijn bang voor de reactie van de ander,… In dit traject wordt er aan de hand van verschillende methodieken openlijk gecommuniceerd met elkaar over onderliggende frustraties en gevoeligheden om zaken uit het verleden en het heden uit te klaren. De medewerkers krijgen inzicht in de dynamieken van het team en hun eigen rol hierin. Ze leren hun gevoelens en behoeften uiten naar elkaar toe en gaan samen op zoek naar een constructieve oplossing
v 5 dagdelen, 2 dagdelen met het volledige team, voor de overige sessies wordt met de voorziening afgesproken of die met het team zijn of enkel met de leidinggevenden.
Solidariteit voor het Gezin v 1 tot 3 dagdelen
63. CREATIEF DENKEN
KDV
IBO
PGO
Wat kan creatief denken voor je organisatie betekenen? Hoe kom je tot creatieve ideeën en originele oplossingen voor problemen? Je verkent allerlei creatieve denktechnieken zoals patroondoorbrekend denken, flexibel associëren, verbeeldingskracht gebruiken, brainstormen. Je leert hoe een creatief proces verloopt en welke stappen je daarbij kunt nemen. VCOK vv 1 gesprek met de leidinggevende, 2 een volledige studiedag met het hele team INTRODUCTIETRAJECTEN /
42
64. COMMUNICATIE EN TAAL
KDV
IBO
66. OP BEZOEK BIJ BABOES
PGO
Hoe leert een kind ons begrijpen en hoe leert het zich uitdrukken? We buigen ons over de praktijk van warme en wederzijdse interactie en non-verbale en verbale communicatie. We analyseren ook videofragmenten die dit wonderlijke verhaal van taal en communicatie illustreren. Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel v 1 met het hele team (of in kleinere groepjes)
Opsplitsing in kortere sessies mogelijk + Tip – combineer deze begeleiding met traject 65 Meertaligheid
KDV
IBO
PGO
Ouders, grootouders en andere opvoedingsverantwoordelijke kunnen bij Baboes samen met hun jonge kinderen komen spelen, met andere ouders uit de buurt of met de begeleiders een praatje maken en tot rust komen. Kinderen verkennen hier een stukje meer van de wereld in een aantrekkelijke ruimte en ze leren er andere kinderen kennen. Baboes nodigt je uit om met enkele kinderen een kijkje te komen nemen buiten/tijdens de openingsmomenten. Laat de kinderen de ruimte ervaren terwijl jij inspiratie opdoet, bijvoorbeeld over onthaal en ondersteuning van ouders, spelmateriaal en –mogelijkheden. Medewerker Baboes
65. MEERTALIGHEID
KDV
IBO
PGO
vv 1 dagdeel in Baboes met kindbegeleider + enkele kinderen (0-4 jaar)
Hoe kan een kind twee of meer talen tegelijk leren? En hoe kunnen we kinderen hierbij helpen? We werken met jullie eigen praktijkverhalen en casussen. Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv 1 dagdeel met het hele team (of in kleinere groepjes)
Opsplitsing in kortere sessies mogelijk + Tip – combineer deze begeleiding met traject 64 Communicatie en taal
© Caroline Boudry
43
\ INTRODUCTIETRAJECTEN
67. TRANSITIES DOOR DE OGEN VAN HET KIND KDV
IBO
Het leven van een jong kind zit vol uitdagende overstapmomenten: starten in een kinderdagverblijf, overstappen naar een andere groep, uit een kinderdagverblijf of rechtstreeks van thuis instappen in de school en naar een IBO. Hoe kunnen we deze overstappen of transities verzachten? We kijken door de ogen van het kind en gaan op zoek naar meer continuïteit voor het kind bij elke overstap. Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv 2 dagdelen met het hele team (of in kleinere groepjes)
Opsplitsing in kortere sessies mogelijk
© Lander Loeckx
68. DETECTIE EN AANPAK VAN VERONTRUSTING IN DE THUISSITUATIE KDV IBO PGO Jonge kinderen zijn zeer kwetsbaar. Het is belangrijk dat signalen van verontrusting in de thuissituatie tijdig worden opgemerkt, zodat de nodige hulp kan geboden worden. De kinderopvang kan hier een belangrijke rol vervullen. Het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Brussel ontwierp het “Stappenplan voor kinderdagverblijven: aanpak van verontrusting en vroegdetectie van kindermishandeling”. Dit stappenplan biedt kinderdagverblijven een leidraad bij het detecteren en aanpakken van verontrusting in de thuissituatie van jonge kinderen. In deze interactieve workshop koppelen we theorie aan praktijk en gaan we dieper in op het thema ‘verontrusting’ en op aanpak ervan in de dagelijkse werking. E vi Verdoodt , Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Brussel vv 2 dagdelen met het hele team (volledige studiedag)
INTRODUCTIETRAJECTEN /
44
69. KIJKEN NAAR KINDEREN VIDEO INTERACTIEBEGELEIDING
KDV
71. INRICHTEN VAN DE RUIMTE EN SPELMATERIALEN
IBO
Maak kennis met video interactiebegeleiding (VIB), een bijzondere vorm van video-coaching! Het doel is meer inzicht te verwerven in de basiscommunicatie met jonge kinderen en het pedagogisch klimaat aan te passen aan de ontwikkelingsbehoeften van elk kind. Tijdens de eerste sessie werken we met video-opnames van de VIBcoach. In de volgende sessie(s) analyseren we opnames van jullie eigen praktijk. Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv 1,5 uur intro met het hele team, 2 dagdelen met kindbegeleider (individueel of in kleinere groepjes)
70. OPTIMALE ONTWIKKELINGSKANSEN VOOR KINDEREN KDV IBO
KDV
IBO
Omdat de fysieke omgeving zo’n sterke invloed heeft op het welbevinden en de ontwikkeling van kinderen, is een analyse van je ruimte en spelmaterialen een interessante invalshoek. We hebben het over het belang van speelhoeken, spelmateriaal en de manier van presenteren. Hoe zorg je ervoor dat je visie op kinderen en spel ook echt te zien is in de ruimte? Hoe kan je met kleine ingrepen maximaal effect bekomen in het spelplezier en de betrokkenheid van kinderen? De focus kan ook de buitenruimte zijn. Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv 3 dagdelen met het hele team (of in kleinere groepjes) opsplitsing in kortere sessies mogelijk
PGO
Hoe ondersteun je het natuurlijke ontwikkelings- en leerproces van elk kind? We analyseren de factoren die hiertoe bijdragen en werken concrete experimenten uit, die je in de praktijk gaat uittesten. Tijdens de volgende sessies bespreken we de praktijkervaringen aan de hand van foto’s en/of videobeelden van de geslaagde experimenten. Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv 3 dagdelen met het hele team (of in kleinere groepjes) opsplitsing in kortere sessies mogelijk
45
© Lander Loeckx
\ INTRODUCTIETRAJECTEN
NIEUW!
72. GROEIEN NAAR EEN NATUURLIJKE KINDEROPVANG KDV
73. EEN FIT EN GEZOND KINDERDAGVERBLIJF KDV IBO
Dit is een traject voor teams die hun opvang willen vergroenen. Samen zetten we stappen op vlak van visie, begeleidingshouding, speelimpulsen, systeem en organisatie van de opvang, herinrichten van de buitenruimte, gebruik maken van de buurt, communicatie met ouders, inspraak van kinderen,… Na een studiedag met het hele team doen we een opvolgmoment met het team of een deel van het team. We werken met heel concreet en bruikbaar materiaal waarmee je zelf verder kan werken.
Na een verkennend (telefonisch) gesprek wordt gekeken naar de inhoudelijke vraag van de organisatie. Op basis van de geformuleerde vraag kan een aangepast leertraject aangeboden worden. Zo kan men op maat begeleiding krijgen naar voedingsadvies, bewegingsadvies enz. Aangezien dit een begeleidingstraject op maat is, worden observaties uitgevoerd tijdens de full operationele werking van de organisatie. Op deze manier wordt advies op maat geformuleerd. Solidariteit voor het Gezin v 1 tot 3 dagdelen
Mira Van Olmen, Kleefkruid vv 3 dagdelen, waarvan 2 met het hele team (volledige studiedag)
Opmerking: met leidinggevende en zoveel mogelijk medewerkers.
74. SOCIALE FUNCTIE - INTRODUCTIE
KDV
Deze vorming geeft je team via een waarderende benadering inzicht in het belang van kinderopvang voor kinderen uit kansengroepen én de belangrijke rol die kindbegeleiders spelen in het leven van deze kinderen. Via interactieve methodieken bespreken we de drempels in de kinderopvang en hoe kindbegeleiders hieraan op hun manier kunnen werken. vzw Samenwerken aan kinderopvang Brussel v 1 dagdeel met het hele team (halve studiedag)
INTRODUCTIETRAJECTEN /
46
75. REFLECTEREN OVER DE SOCIALE FUNCTIE VAN KINDEROPVANG KDV
76. JONGE KLEUTERS IN HET IBO
Dit reflectietraject opent met een startsessie over de sociale functie (zie Groepsbegeleiding 74. ‘Sociale functie – introductie’). We bekijken wat je opvang al heeft gerealiseerd en bakenen op basis daarvan samen de thema’s af waarrond verder gewerkt wordt. We maken gebruik van verschillende methodieken en werkvormen en we werken samen in een context waar respect en vertrouwen centraal staan.
IBO
We staan stil bij de opvang van jonge kleuters in het IBO en hoe je van bij de start voor een warme vertrouwensrelatie met hen zorgt. We focussen hierbij op hun sociale, emotionele en spelontwikkeling en bespreken hoe je jonge kleuters optimaal kan ondersteunen. Het doel is meer inzicht te verwerven in de gevoels- en denkwereld van jonge kinderen en zo het pedagogisch klimaat aan te passen aan hun ontwikkelingsbehoeften. Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel
vzw Samenwerken aan kinderopvang Brussel vv 3 dagdelen met het hele team (of in kleinere groepjes) opsplitsing in kortere sessies mogelijk
vv a antal dagdelen te bepalen in afstemming met leidinggevende. 1 startmoment met het hele team (halve studiedag). Opvolgbijeenkomsten in overleg te bepalen
© Lander Loeckx
47
\ INTRODUCTIETRAJECTEN
Ontdek ons op
opgroeieninbrussel.be
depotnummer: D/2018/7025/21 VU Eric Verrept, leidend ambtenaar, E. Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel - MADE IN JOSWORLD Fotografie: Lies Engelen, Lander Loeckx, Joram Van Holen, Caroline Boudry GROEPSBEGELEIDING /
48