JAARBROCHURE UPC SINT-KAMILLUS 2018
SINT-KAMILLUS…
VOORWOORD
·· is een psychiatrisch centrum. ·· maakt deel uit van de instellingen van de Broeders van Liefde.
Beste lezer
·· bestaat uit 3 campussen: ·· hoofdcampus Krijkelberg in Bierbeek ·· campus PVT Salvenbos in Heverlee ·· campus Oudebaan in Leuven.
Voorliggend jaarverslag geeft een impressie van wat er gebeurde in 2018 in het UPC Sint-Kamillus. Al is het maar een tipje van de spreekwoordelijke sluier. Woorden en beelden kunnen onmogelijk de rijkdom van de zorg en de inzet van onze medewerkers volledig weergeven. Maar u krijgt wel al een beeld van hoe we dagelijks vormgeven aan kwaliteitsvolle zorg.
·· biedt psychiatrische zorg aan 5 doelgroepen: ·· volwassenen met psychiatrische stoornissen ·· volwassenen met een niet-aangeboren hersenletsel, waaronder een specifieke werking voor mensen met de ziekte van Huntington en voor mensen met de ziekte van Korsakoff ·· volwassenen met een verstandelijke beperking in combinatie met een psychiatrisch ziektebeeld ·· volwassenen met het statuut van internering ·· volwassenen die na een langdurig verblijf in het psychiatrisch ziekenhuis verdere ondersteuning nodig hebben in een Psychiatrisch Verzorgingstehuis (PVT).
Tussen 2002 en 2017 ging de aandacht binnen Sint-Kamillus in belangrijke mate naar de ontwikkeling van de forensische zorg. In die zin was er in 2018 én noodzaak én ruimte om na te denken over hoe we de kwaliteit van onze zorg blijvend kunnen verbeteren. We hebben stevige fundamenten meegekregen uit het verleden. De basis is aanwezig. Nu rest de uitdaging om dit alles samen te brengen in een dynamisch systeem dat de verschillende onderdelen van onze werking verbindt en de voortdurende ontwikkeling van de zorg voor onze patiënten, bewoners, cliënten en medewerkers ondersteunt.
·· heeft een mobiel team en specifieke outreachteams die cliënten en hun omgeving thuis of in thuisvervangende woonvormen opvolgen en begeleiden. ·· biedt consultaties en begeleiding zonder opname in een polikliniek. ·· heeft een woonproject met 5 appartementen waarbij telkens 2 patiënten zich onder begeleiding voorbereiden op zelfstandig wonen. ·· organiseert dagbesteding in ontmoetings- en activiteitencentrum ’t Collectief.
De eerste aanzetten werden in 2018 ontwikkeld, met het uitschrijven van zorgprogramma’s, het organiseren van denkdagen en het opstarten van een samenwerking met het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditering in de Zorg) als accrediteringsinstantie. We beslisten ook te gaan voor een accreditering van onze werking voor de doelgroep Cerenah in 2020. Het globale project hebben we Qamillus gedoopt. Q = Quality. Qamillus overkoepelt alle initiatieven, voorstellen, projecten en activiteiten waarmee we kwaliteitsverbetering beogen. Stapsgewijs willen we zoveel mogelijk medewerkers bij het project betrekken, want om duurzame kwaliteit te bieden, is samenwerking een must. Ook onze patiënten, bewoners, cliënten en hun omgeving gaan we informeren en bevragen. Want uiteindelijk vormen zij onze toetssteen. Hartelijke groet Hendrik Van Malderen Dr. Jeroen Decoster Algemeen Directeur Hoofdarts
2
3
4
IN 2018 … VERNIEUWD
NIEUW!
HERSTEL- EN ERVARINGSGERICHTE ZORG
GoLF
Sinds enkele jaren werkt Sint-Kamillus met een dienst herstel die bestaat uit een team van vrijwillige en vaste ervaringswerkers. Vanuit ervaring met hun eigen psychische kwetsbaarheden gaan zij op verschillende manieren in gesprek met patiënten en bewoners. Een enorme meerwaarde! We introduceerden ervarings- en herstelgerichte zorg in ons beleid, en stapsgewijs ook in onze hele werking. Dit was, is en blijft, een intensieve inspanning die loont. En toch, nog steeds investeerden we te weinig tijd in datgene waar het echt
om gaat, nl. persoonlijke contacten met patiënten. Vanaf 2018 gingen we bewust meer inzetten op deze contacten. Onze dienst herstel werkte een vast weekprogramma uit, aangevuld met sporadische of specifieke initiatieven op vraag van patiënten en afdelingen. Inspraak van en openheid naar patiënten is hierbij essentieel. Een greep uit het aanbod: ·· wekelijkse individuele gesprekken met patiënten die gedwongen worden opgenomen;
·· modules en seminaries over specifieke thema’s, op eigen initiatief en in samenwerking met de Herstelacademie; ·· informele praatgroepen met patiënten van alle afdelingen; ·· een inloophuis waar men vrijblijvend kan binnenspringen voor een babbel, een spel, of informatie; ·· individuele gesprekken op vraag van een patiënt of afdeling. Steeds meer patiënten en bewoners vinden spontaan hun weg naar ‘herstel’; een mooie evolutie!
Het TAC telt vijf deelwerkingen: de dienst herstel, een vormingscentrum, een activiteitencentrum, een vrijetijdsaanbod en non-verbale therapie.
Het voornaamste doel van de behandeling is het verminderen van het risico op delictgedrag. Dit realiseren we door een therapeutische aanpak en ondersteuning op maat van de patiënt.
Sinds 2009 zijn er federale projecten internering voor de uitbouw van een zorgcircuit voor forensisch-psychiatrische patiënten. Het doel is adequate zorg bieden aan geïnterneerde personen, met het oog op maximale maatschappelijke integratie. Personen met een interneringsstatuut moeten volwaardig toegang hebben tot gepaste geestelijke gezondheidszorg. Vanuit dit kader bouwde Sint Kamillus de afgelopen jaren het zorgaanbod voor geïnterneerden mee uit.
Het TAC organiseert ook arbeidsgerichte activiteiten zodat patiënten hun arbeidsvaardigheden kunnen behouden of trainen. Organisaties en bedrijven kunnen met zowel kleine als grote werkopdrachten terecht in ons TAC.
VERNIEUWD AANBOD ’T COLLECTIEF
4
Op 8 mei kwam minister van Justitie, Koen Geens, de opstart van onze nieuwe woonen behandeleenheid ‘GoLF’ toelichten. ‘GoLF’ staat voor ‘Geïntegreerde ondersteuning voor personen met een Licht verstandelijke beperking binnen een Forensische context’. De nieuwe afdeling biedt zorg aan 20 geïnterneerde personen met een verstandelijke beperking.
Vanuit GoLF zullen we doorstroming realiseren naar andere voorzieningen, bv. binnen het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap.
BIJKOMENDE CAPACITEIT VOOR GEÏNTERNEERDEN BINNEN DAP EN CERENAH
REVA WERD TAC Op 20 september werd ons ‘Reva’ (Revalidatiecentrum) officieel omgedoopt tot ‘TAC’ (Therapeutisch Activiteiten Centrum). Het TAC richt zich tot patiënten en bewoners die begeleid worden door Sint-Kamillus. Herstel en het uitbouwen van een kwaliteitsvol leven staan er centraal. Meer dan vroeger is er tijd en ruimte voor ontmoeting en gesprek. We bieden er (creatieve) workshops en ateliers, infosessies en modules, met een focus op de krachten en kwaliteiten van mensen.
De afdeling GoLF bestaat uit 2 leefgroepen: personen met een psychotische kwetsbaarheid en autisme spectrum stoornis. Hier ligt de nadruk op het organiseren van een prikkelarm en voorspelbaar behandelklimaat. In de andere groep richten we ons op personen met een persoonlijkheidsstoornis. Hier is therapeutische veiligheid, werken rond de therapeutische relatie en de mogelijkheid om zelf andere vaardigheden aan te leren vooral belangrijk.
‘t Collectief is ons activiteiten- en ontmoetingscentrum dat openstaat voor iedereen met een psychische kwetsbaarheid, ook voor mensen die niet door Sint-Kamillus worden begeleid. Het is een plaats waar mensen volgens hun eigen interesses en mogelijkheden kunnen deelnemen aan ontmoetings- en arbeidsgerichte activiteiten. Dit kan gaan van vrijblijvend eens langskomen tot een duurzaam engagement, van vrijetijdsbesteding en contact zoeken met anderen tot het maken van een product of het verlenen van een dienst. Cliëntenparticipatie en herstelgerichte zorg vormen de basis van ’t Collectief.
Wat is nieuw in 2018? Ons aanbod arbeidsgerichte activiteiten loopt nu van maandag tot donderdag tussen 9u00 en 17u00 en op vrijdag vanaf 13u00 tot 17hu00. Binnen dit aanbod kan iedereen die wil deelnemen aan de Bistro (een geheel van keuken, bakkerij en kantine), het secretariaat, het creatief productieatelier, het repair-café en de tweedehandskledijwinkel. Daarnaast kan men elke werkdag tussen 12u00 en 17u00 vrijblijvend langskomen en genieten van een lekkere huisbereide maaltijd, een drankje in de kantine of een wisselende activiteit uit ons ontmoetingsaanbod, bv. kaarten.
In 2018 legde men de nadruk op vier soorten profielen die nog moeilijk toegang vonden tot een gepast zorgaanbod. Twee van deze profielen zijn personen met een dubbeldiagnoseproblematiek en personen met een niet-aangeboren hersenletsel. Binnen DAP (de Doelgroep Algemene Psychiatrie) is er al enkele jaren een project om personen met een interneringsstatuut te includeren binnen de reguliere psychiatrie. Sinds 2018 werd dit project specifiek toegewezen aan ons dagziekenhuis omdat er een grote nood was aan ambulante zorg voor geïnterneerden binnen onze regio.
Onze Doelgroep Algemene Psychiatrie kreeg in 2018 ook een upgrade van drie bedden voor personen met een dubbeldiagnoseproblematiek, meer bepaald een psychotische én verslavingsproblematiek. Dit project werd toegewezen aan onze afdeling VIA. Cerenah (doelgroep volwassenen met psychiatrische problemen ten gevolge van een niet-aangeboren hersenletsel) engageerde zich voor 5 bedden. We richten er ons vooral tot personen die door hun hersenletsel minder rekening kunnen houden met sociale normen of met hun eigen impulsiviteit. Maar ook personen met andere NAH-gerelateerde problematieken kunnen er terecht. Tot hiertoe bestonden de vragen voor opname van geïnterneerden vooral uit mensen met een uitgesproken persoonlijkheidsproblematiek of middelenmisbruik, waarbij de gevolgen van het hersenletsel secundair waren. Het wordt nog een hele opdracht om de geschikte populatie binnen het gevangeniswezen op te sporen. Cerenah ging zijn aanbod alvast voorstellen aan het FPC Gent, FPC Antwerpen en de schakelteams Antwerpen/Limburg/ Vlaams Brabant.
ZORGPROGRAMMA’S De organisatie van zorg in een psychiatrisch centrum is heel complex en vaak nog te weinig transparant. En overheid en accreditatieinstanties vragen juist meer transparantie in de zorg. Daarom wilden we voor al onze doelgroepen een zorgprogramma uitschrijven. Zo kunnen we onze zorgverleners ook beter informeren over hoe de zorg binnen hun zorgeenheid én hun doelgroep wordt vormgegeven en wat er van hen verwacht wordt. Deze informatie hebben ze nodig om mee de juiste zorg te waarborgen. Ook voor het verder uitwerken van het beleid van ons ziekenhuis en zeker ook ter informatie van onze patiënten, hun familie, vrienden en netwerk van zorgverleners zijn deze zorgprogramma’s van essentieel belang. In 2018 finaliseerden we de zorgprogramma’s voor Cerenah, de Doelgroep Algemene Psychiatrie en Forensische zorg.
NIEUW EPD Voor het bijhouden van elektronische patiëntendossiers schakelden we over naar het programma OBASI. Zo kunnen we de zorgprocessen in ons centrum nog efficiënter ondersteunen. De overschakeling verliep heel vlot.
5
SAMENWERKEN MET … OPEN VERPLEEGWACHT In april openden we onze eerste open verpleegwacht, op de afdeling FRA (PVT - psychiatrisch verzorgingstehuis forensische zorg). De ‘glazen muur’ werd een open balie. Zorgverleners en bewoners leven en werken nu in dezelfde ruimte. Zo maken ze direct contact en komen ze gemakkelijker tot gesprekken. Een positieve ervaring voor iedereen! We willen dit in de toekomst zeker nog uitbreiden naar andere afdelingen en weerhielden voor 2019 alvast een nieuwe open verpleegwacht in onze investeringsbegroting.
DAGZIEKENHUIS CAMPUS OUDEBAAN EN CAMPUS KRIJKELBERG WORDEN ÉÉN Op donderdag 29 maart werden de teams van ons dagziekenhuis op campus Oudebaan en het dagziekenhuis op campus Krijkelberg één. Door deze samensmelting kunnen we betere zorg op maat bieden. Het nieuwe team kreeg een tijdelijke thuis op onze campus Krijkelberg. Na verbouwingen op de campus Oudebaan zal het dagziekenhuis naar daar verhuizen. Het dagziekenhuis wordt echt een schakel tussen ons centrum en de ruimere omgeving.
INTERDISCIPLINAIRE STAGELEERPLAATS: PRIMEUR IN DE GGZ! Acht studenten uit verschillende disciplines van de PXL-Hogeschool en de Universiteit Hasselt mochten gedurende een maand samen als een team onze afdeling OPM-C runnen. Een primeur in de geestelijke gezondheidszorg én in Sint-Kamillus! OMP-C is een observatie-eenheid voor volwassenen met een psychiatrische problematiek in combinatie met een lichte of matige verstandelijke beperking. De studenten namen onder coaching van opgeleide collega’s van OPM-C gedurende
AAN DE SLAG MET HET IFIC-FUNCTIECLASSIFICATIEMODEL Op 1 mei lanceerde de federale overheid het nieuwe verloningssysteem ‘IFIC’. Ook in Sint-Kamillus bracht dit voor de medewerkers de nodige wijzigingen met zich mee. Op 1 mei kreeg elke medewerker de toewijzing tot een functiecategorie met bijhorende loonschaal. Op basis van dit voorstel kozen 226 van de 552 medewerkers voor dit nieuwe IFIC-systeem. 274 medewerkers kozen voor het behoud van hun voorgaande loonvoorwaarden. 16 medewerkers gingen in extern beroep tegen de toegewezen functiecategorie. De implementatie verliep vlot en we werken nu volop aan het vervolg van IFIC voor het PVT (Psychiatrisch Verzorgingstehuis) en Beschut wonen. Dit gaat in voege in het najaar van 2019. 6
een maand de taken van de begeleiding over. Vanuit hun eigen disciplines (verpleegkunde, maatschappelijk werk, ergotherapie en kinesitherapie) leerden ze vanaf de eerste stagedag hoe ze samen een afdeling moeten organiseren en coördineren en hoe ze vanuit hun eigen discipline in het belang van de patiënt het best konden samenwerken en communiceren met andere zorgverleners. Studenten én stagecoaches waren zeer enthousiast! De studenten mochten actief deelnemen
HOOFDARTS JEROEN DECOSTER Op 1 oktober verwelkomden we dr. Jeroen Decoster als nieuwe hoofdarts van SintKamillus. Hij is ook psychiater voor het Mobiel Team GGZ Leuven en het Forensisch Mobiel Team Fenix. Dr. Decoster genoot een opleiding als psychiater, grotendeels in psychosezorg bij het UPC KU Leuven, campus Kortenberg en het PSC Elsene, gecombineerd met een doctoraatsonderzoek over gen-omgevingsinteracties in psychose. Na zijn afstuderen bleef hij werken in het PSC Elsene, in combinatie met crisispsychiatrie in Leuven om zich dan na enkele jaren volledig te richten op crisispsychiatrie. Zijn grootste verwezenlijking daar was het mee uitbouwen van het Mobiel Crisis Team.
aan de zorg. Ze kregen meer verantwoordelijkheid , meer en betere kennis van de andere disciplines, en het gaf hen een heldere kijk op psychiatrische zorg. Met dit vernieuwende project spelen we in op de evoluties binnen de zorgverlening. Deze wordt steeds complexer en dus is het ook steeds belangrijker dat toekomstige medewerkers projectmatig en efficiënt kunnen samenwerken over verschillende disciplines heen. Wordt ongetwijfeld vervolgd in 2019!
NETWERK DILETTI In 2011 creëerden we netwerken voor een betere samenwerking tussen aanbieders van geestelijke gezondheidszorg binnen een bepaald werkingsgebied. Voor het arrondissement Leuven werd dit het netwerk Diletti en voor het arrondissement Halle/Vilvoorde SAVHA. Belangrijke realisatie bij de aanvang was de creatie van mobiele teams. Binnen de mobiele teams waren er aanzienlijk wat wachtlijsten en binnen de context van een psychiatrisch ziekenhuis konden we niet voldoende tegemoetkomen aan de gewijzigde noden van patiënten.
Eind 2018 schiep de overheid een kader voor een tweede fase van omschakeling van erkende ziekenhuisbedden/plaatsen naar een uitbreiding van mobiele teams of een verhoogde omkadering voor bestaande bedden.
Daarnaast werd ook voorgesteld om door de afbouw van ziekenhuisbedden en -plaatsen de omkadering binnen een ziekenhuisafdeling te verhogen.
Sint-Kamillus diende samen met de andere partners uit het netwerk Diletti een dossier in voor een beperkte uitbreiding van het mobiel team, met een aangepast mobiel aanbod voor zorgmijders, personen met een verstandelijke beperking en psychiatrische problemen en personen met een niet-aangeboren hersenletsel.
Met het netwerk SAVHA opteerden we voor een ontwikkeling van het mobiel aanbod in het arrondissement Halle/Vilvoorde voor personen met een verstandelijke beperking en psychiatrische problemen en personen met een niet-aangeboren hersenletsel. Er was nog geen formele goedkeuring in 2018, maar er zijn wel hoopgevende signalen dat dit in orde komt.
Ons REVA (nu TAC), ’t Collectief en het PVT Salvenbos namen deel én met groot succes! Onder de naam ‘People made’ draaide de winkel met alle partners samen een onverwachte omzet van 15.000 euro. Patiënten en deelnemers van het REVA en ’t Collectief hielden de winkel gedurende
een week zelfstandig draaiende. Een fijne en leerrijke ervaring die weer nieuwe kansen schiep… Mooi neveneffect was de nauwere band tussen de 15 deelnemende organisaties. Ondertussen is er al een vervolgtraject met een pop-up vanaf 6 mei 2019 in Diest.
PEOPLE MADE Van half maart tot mei installeerden stad Leuven, de Taskforce Spitsregio Leuven en de provincie Vlaams-Brabant een pop-upwinkel in hartje Leuven met producten van 15 Vlaams-Brabantse sociale economieen arbeidszorginitiatieven.
CAMPAGNE ‘VAN GEVANGENIS NAAR ZORG’ Op 21 april startte Te Gek!? de campagne ‘Van gevangenis naar zorg’, over het thema internering. De campagne werd afgetrapt met een fietstocht in het bijzijn van de ministers Geens, Vandeurzen, De Block, enkele bekende Vlamingen én enkele bewoners en begeleiders van onze afdeling LFP. Op zondag 22 april werd er regionaal gefietst tussen de gevangenis Leuven Hulp en Sint-Kamillus en kon je rondleidingen volgen en genieten van een machtig uitzicht van op onze beroemde toren. Dit regionale initiatief bracht 250 mensen op de been en zorgde voor heel wat echo in de lokale en nationale pers. Aanvullend bij deze campagne organiseerde Sint-Kamillus samen met het museum dr. Guislain een tentoonstelling over het thema internering doorheen de jaren, met ook enkele werken van geïnterneerde personen die in Sint-Kamillus verblijven.
GrOTERe foto!!!!!
7
2018 IN CIJFERS …
ZORG VOOR ... OPNAMES EN ONTSLAGEN
PERSONEEL
ZIEKENHUIS
660 MEDEWERKERS
950 OPNAMES
8
506 medische opnames 444 administratieve opnames
931 ONTSLAGEN
421 VROUWEN PVT
239 MANNEN
KWALITEIT Onder de noemer ‘Qamillus’ (Q=Quality) werken we sinds 2018 actief aan een kwaliteitsvolle zorg en werking in Sint-Kamillus. Qamillus overkoepelt alle initiatieven, voorstellen, projecten en activiteiten die kwaliteitsverbetering en -behoud beogen. Stapsgewijs willen we zoveel mogelijk medewerkers bij het project betrekken, want om duurzame kwaliteit te bieden, is samenwerking een must. In 2020 willen we een accreditering behalen voor onze werking ‘Cerenah’ (doel-
+ 244 STAGIAIRS
groep volwassenen met psychiatrische problemen ten gevolge van een niet-aangeboren hersenletsel). Hiervoor werken we samen met het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg). Belangrijke actiepunten in 2018 waren twee denkmomenten met de stuurgroep kwaliteit en het brede middenkader. En ook onze jaarlijkse beleidsdag stond volledig in het teken van de uitbouw van ons kwaliteitssysteem. Een centraal element in ons kwaliteitssysteem wordt de jaarlijkse beleidscyclus:
elk jaar zullen we zowel op het niveau van het ziekenhuis als op het niveau van de afdelingen en diensten jaaractieplannen uitwerken met hierin operationele doelstellingen voor het komende werkjaar. Om de meest belangrijke doelstellingen te bepalen, houden we rekening met verschillende informatiebronnen: feedback van patiënten, families en medewerkers, resultaten van zelfevaluaties en audits, toetsing aan normen en regelgeving enz. We starten hiermee in 2019.
119 OPNAMES
VTE Facilitair departement Administratief departement Departement patiëntenzorg
82,01 31,14 373,65
VRIJWILLIGERSWERKING 40 VASTE VRIJWILLIGERS
118 ONTSLAGEN
ERKENDE BEDDEN
ZIEKENHUIS
385 voor dag en nachtopname waarvan 50 geheroriënteerd i.f.v. art. 107
17 MANNEN 23 VROUWEN Verdeeld over de volgende afdelingen: Bibliotheek: 7 Campus Bierbeek: 16 Herstel ondersteunende zorg: 4 Campus Oudebaan (’t Collectief) : 3 Campus PVT Salvenbos: 10 Ook in 2018 verschillende occasionele vrijwilligers: 39 personen die meehielpen aan 8 evenementen, voor de forensische afdelingen paasbrunch, zomer-BBQ, kerstmaaltijd, voor sportdagen en petanquetoernooi en voor de pastorale dienst. Samen goed voor 64 prestaties.
Aantal nieuwe vrijwilligers: 10 8
110 A-bedden (voor observatie en behandeling van volwassen patiënten) 15 A-plaatsen voor dagopname 5 A-plaatsen voor nachtopname 151 T-bedden (voor behandeling van volwassen patiënten ) (10 geheroriënteerd) 25 T-plaatsen voor dagopname (5 geheroriënteerd) 5 T-plaatsen voor nachtopname 24 Sp-psychogeriatrie bedden 20 T-bedden voor dagopname Campus Oudebaan (17 geheroriënteerd) 30 T-bedden voor nachtopname Campus Oudebaan (18 geheroriënteerd)
PVT 61 erkende bedden 60 forensische PVT-bedden binnen het ‘masterplan Internering’. 9
PATIËNTEN ZIJN ONZE PATIËNTEN EN BEWONERS TEVREDEN OVER ONS AANBOD? Met de Vlaamse Patiënten Peiling ondersteunt de Vlaamse overheid sinds 2017 psychiatrische ziekenhuizen bij het bevragen van de kwaliteit van de hulpverlening. In 2018 bevroegen we onze patiënten en bewoners voor de tweede keer. Er namen meer patiënten en bewoners deel aan de bevraging en globaal gezien bleek uit de resultaten een vooruitgang in vergelijking met 2017. Patiënten zijn vooral zeer tevreden over de behandeling door en de relatie met onze medewerkers. Ook hun deskundigheid wordt sterk gewaardeerd. Maar er blijven ook nog uitdagingen… In ons jaarbeleidsplan voor 2019 nemen we alvast enkele verbeterpunten op: werken aan de taakomschrijving van individuele begeleiders, de betrokkenheid van familie verhogen en informatie verstrekken over de rechten van de patiënt.
10
AAN DE SLAG MET LEAN…
MEER INSPRAAK
Als zorgorganisatie worden we voortdurend uitgedaagd om kosten te besparen en de kwaliteit te verbeteren. Daarnaast worden patiënten steeds kritischer in hun zorgbehoefte. Hoe spelen we hier op in met de beschikbare tijd en middelen? Ondanks onze vele inspanningen stelden we vast dat we slechts 1/3 van onze dagelijkse tijd echt spendeerden aan rechtstreeks contact met patiënten en bewoners. Dat kon beter! Hoe? Met de ‘Lean-methode’. Twee van onze afdelingen, PVT Salvenbos en FPC, volgden al een opleiding.
Om onze patiënten en bewoners zoveel mogelijk inspraak te geven, startten we eind 2016 met een cliëntenraad. Vier keer per jaar overleggen patiënten en bewoners met onze dienst herstel. Ze geven feedback over onze zorg en onze organisatie en stellen vaak heel concrete vragen.
‘Lean’ is een strategie waarbij de patiënt centraal staat. Je werkt naar een maximale toegevoegde waarde voor de patiënt met een minimale inspanning. Geen verspilling van tijd en middelen dus. Dit leidde tot veranderingen in organisatie van onze werking zodat er meer tijd vrij kwam voor echte zorg en persoonlijk contact met patiënten. Concreet? Men herschikte de medicijnkast, ging duidelijker communiceren over het geven van medicatie, voorzag het infobord van afdelingshoofd, medewerkers en patiënten van een duidelijke structuur, sorteerde de extra voeding per maaltijd, ... Eenvoudige ingrepen die de kwaliteit van onze dienstverlening aanzienlijk verbeterden. We konden doorlooptijden verkorten en kosten verminderen. Het resultaat? Onze patiënten zijn meer tevreden, onze medewerkers meer betrokken en we boeken meer winst.
Sinds 2018 is bij elk overleg ook telkens iemand van ons directiecomité aanwezig. Een win-win voor iedereen! Onze directie houdt meer voeling met wat er leeft onder patiënten, en patiënten ervaren dat we meer en sneller gevolg kunnen geven aan hun feedback. Het verslag van het overleg wordt telkens ruim verspreid en elke medewerker kan dit inkijken op het intranet. Na de reorganisatie van het TAC en de dienst herstel bleek een cliëntenraad ook hier een goede manier voor snelle feedback over hun aanbod en werking. Dit tweemaandelijks overleg gaat tussen patiënten, het afdelingshoofd van het TAC en een medewerker van de dienst herstel. Het TAC en de dienst herstel kunnen hun werking zo gerichter uitbouwen en een maatgericht aanbod garanderen.
MEDEWERKERS VORMING VEERKRACHT Op 22 juni startte onze werking ‘Cerenah’ een ondersteuningstraject om de veerkracht van zijn medewerkers te vergroten. Ze namen hierbij de The Human Link onder de arm, een organisatie die bedrijven, organisaties en particulieren stimuleert om aandacht te geven aan psychisch welzijn van medewerkers. Na een opleiding ‘stresspreventie en detectie van burn-out’ voor de leidinggevenden en supervisiemomenten kreeg elke afdeling binnen Cerenah een vorming over veerkracht. Medewerkers leerden om ervaren
stress te benoemen, hoe deze te benoemen en met enkele detectietips zo snel mogelijk de eigen energiebalans in te schatten. Een positieve ervaring waarbij we zowel in primaire als secundaire preventie de meerwaarde merken.
ZIJN ONZE MEDEWERKERS TEVREDEN OVER HUN WERKPLEK? Sint-Kamillus organiseerde in samenwerking met het bureau Bing research een medewerkersbevraging. Hieruit bleek dat 81% van de medewerkers (heel) tevreden is. Men is het meest tevreden over zijn
werk (91%), werktijden en uurroosters (88%), de zorg voor bewoners/cliënten/ familie (84%) en over zijn direct leidinggevende (82%). Het minst tevreden zijn de medewerkers over de infrastructuur (44%) en maatregelen ter bevordering van emotioneel welzijn (36%). Verder verdient communicatie en informatie tussen afdelingen en werkoverleg ook aandacht (60%). De directie start in 2019 drie werkgroepen: communicatie, welzijn op het werk en HR- en vormingsondersteuning.
FAMILIE VAN PATIËNTEN HOE DENKEN FAMILIELEDEN OVER ONS AANBOD? Onze werking Cerenah wil zijn aanbod voor familie verdiepen door de tevredenheid en de ondersteuningsnood te onderzoeken en op basis hiervan zijn werking te verbeteren. Om dit te realiseren nam Cerenah deel aan de pilootstudie over familietevredenheid van het Familieplatform Geestelijke Gezondheid.
We kregen de resultaten van onze deelname aan het eerste tevredenheidsonderzoek en namen ook deel aan het vervolgonderzoek met als doel de constructie van een vragenlijst. De tweede versie van deze vragenlijst testen we in een tweede ronde in 2019 nogmaals uit.
Daarnaast integreerden we de Caregiver Burden Scale in de basisscreening op een afdeling. We gingen na of deze ons toelaat ‘families at risk’ te detecteren en meer ondersteuning aan te bieden.
11
TROTS OP…
VERBINDEN MET… DE BUURT VAN CAMPUS OUDEBAAN
LFP: ZORGTEAM VAN HET JAAR Het vele duimen en stemmen loonde, maar het waren vooral de non-stop inzet en het onmetelijk enthousiasme van onze collega’s van de afdeling LFP (Langdurig
Forensisch Psychiatrische zorg) die hen de Health & Care award ‘Zorgteam van het jaar’ opleverde. Op 25 april zakte een delegatie af naar de uitreiking op de Health
& Care beurs in Flanders Expo. Naast eeuwige roem kregen ze een opleiding ‘teamwork’ voor het ganse team en een feestje, aangeboden door SD Worx.
Het gebouw aan onze campus Oudebaan zal grondig verbouwd worden. Een uitgelezen kans om de buurtbewoners uit de nodigen en hen te informeren over de toekomstperspectieven. Het initiatief werd geapprecieerd; er was een ruime opkomst en we konden een antwoord bieden op heel wat vragen.
MEDEWERKING AAN TV-REPORTAGE ‘ZORG IN DE REGIO’ De regionale televisiezender ROB-tv maakte in opdracht van de provincie VlaamsBrabant een reportage over zorgorganisaties en zorgmedewerkers in de regio. Vanuit Sint-Kamillus werkte een collega van onze dienst herstel mee. Belangrijkste insteek was om het ervaringswerk zo concreet en realistisch mogelijk onder de aandacht te brengen. Ervaringswerker is een nog relatief nieuw beroep
in de GGZ. Door deelname gaf onze collega een inkijk in wat een ervaringswerker kan betekenen voor patiënten en wat hij concreet doet in het ziekenhuis vanuit zijn eigen ervaringen. Het leefde, in huis en ook erbuiten. Heel wat mensen zagen de reportage en reageerden heel positief: patiënten en bewoners, medewerkers, vrienden, kennissen en zelfs de bakker om de hoek. Taboedoorbrekend? Ja, dat ook!
dagkliniek van de campus Oudebaan ·· een herziening van het zorgaanbod ·· een aanwerving van ervaringswerkers ·· initiatieven om dwangmaatregelen te verminderen ·· een vernieuwde psychodiagnostische werking.
deze zorgpartners en aan collega’s van andere doelgroepen in Sint- Kamillus.
LIGHT A CANDLE Een mooi en verbindend initiatief van onze dienst Zinzorg en pastoraat begin november. Met Light a candle wilden we mensen de kans geven om even stil te staan bij gemis en verlangen in de donkere herfstdagen. In het gemis zijn we allemaal mens en kunnen we elkaar dragen: patiënten, bewoners, medewerkers, vrijwilligers uit de buurt en parochianen uit Bierbeek. We deelden 350 kaarsjes uit. Iedereen kon op een etiket schrijven wie of wat ze missen in hun leven. De kaarsjes werden in stilte rond de vijver voor de toren gezet. Er waren korte bezinningsteksten op infoborden en er was tijd voor een babbel rond verdriet met een vrijwilliger. Wie wou, kon zich warmen aan een kop soep. De kaarsjes werden nadien meegenomen en verder gebrand in de kapel van Sint-Kamillus, in de kerk van Bierbeek en in de begijnhofkerk waar de Universitaire Parochie samenkomt. Een sfeervol staaltje ‘verbinding’!
STUDIEDAG ‘HERSTELONDERSTEUNENDE ZORG’ Op 28 mei organiseerden we de studiedag ‘Eerste hulp voor hulpverleners. Handvaten in de hoopverlening.’ Om de transitie naar herstelgeoriënteerde organisaties te kunnen maken, is het nodig om ‘presentie’ onlosmakelijk te verbinden met behande-
12
len. Goede zorg vraagt naast klinische kennis ook de inbreng van ervaringskennis en een wijziging in teamcultuur en -klimaat. Tijdens deze studiedag reikten we handvaten aan waarmee hulpverleners de weg kunnen vinden naar hoopverlenende zorg.
STUDIEDAG ‘DAP 2020’ Met sprekers als Luk Bevernage, prof. dr. A.J. Baert, Alie Weerman, het duo Pieter Loncke en Thomas Raemdonck, én de bij momenten pittige stellingendiscussies was dit een geslaagde en inhoudelijk zeer sterke studiedag.
Eind 2018 organiseerden onze afdelingen die werken voor de ‘Doelgroep Algemene Psychiatrie’ de studienamiddag ‘DAP 2020. Blik op de huidige ontwikkelingen binnen de Doelgroep Algemene Psychiatrie’. Aanleiding voor de studienamiddag waren de heel wat veranderingen binnen de doelgroep de afgelopen periode: ·· een fusie van de zorgeenheden AP en SBR ·· een fusie van het dagziekenhuis en de
De doelgroep Algemene Psychiatrie zet meer en meer in op een nauwe samenwerking met andere zorgpartners uit de regio en dus was het aangewezen om al deze veranderingen toe te lichten aan
Na een voorstelling van de doelgroep konden deelnemers kiezen uit drie andere infosessies. Tijdens de presentatie ‘De patiënt aan het woord: zorg vanuit cliëntenperspectief’ lichtten we toe hoe herstelondersteunende zorg concreet vorm krijgt binnen onze doelgroep. Hierbij getuigde een patiënt over hoe zij haar behandeling ervaarde. Een geslaagd initiatief!
13
IN VOGELVLUCHT MEI
JANUARI Nieuwjaarsreceptie Verhuis bedden nachthospitaal campus Oudebaan naar campus Krijkelberg
Opstart GoLF
SEPTEMBER
OKTOBER
Studiedag ‘Eerste hulp voor hulpverleners. Handvaten in de hoopverlening.’
Heropstart keuken in Kamillus
Denkdag kwaliteitszorg
Pensioen hoofdarts dr. Eneman
Afrikaanse maaltijd ten voordele van PC dr. Guislain Lubumbashi
Introductie IFIC-Functieclassificatie
Lancering vernieuwd aanbod ‘t Collectief Start nieuwe hoofdarts dr. Decoster Muziektheater ‘Open geest’ i.s.m. Te Gek Tentoonstelling verbinden
FEBRUARI
Week van NAH
Rondgang met pannenkoeken vastenavond
Viering jubilarissen Viering 60 jaar maatschappelijk werk in Kamillus
Infoavond buurtbewoners Campus Oudebaan
MAART Verhuis Dagziekenhuis campus Oudebaan naar campus Krijkelberg Officiële start project kwaliteitszorg in samenwerking met NIAZ Koffiestop en sobere maaltijd ten voordele van PC dr. Guislain Lubumbashi Reportage ‘Zorg werkt. Dag en nacht paraat’ ROB tv
APRIL Opening open verpleegwacht LFP wordt Zorgteam van het jaar Deelname aan People made Herstelweek PVT Salvenbos Campagne Internering ‘Van gevangenis naar zorg’
JULI JUNI
Graancirkelproject i.s.m. GGZ regio
AUGUSTUS
NOVEMBER
Deelname aan kunstproject ‘Top hats’
Kamillusfeest
Funday LFP
Light a candle
Brand keukengebouw
Penaltycup
Beleidsdag kwaliteitszorg
Petanquetornooi
Tentoonstelling internering
DECEMBER Kerstmarkt Pensioen directeur patiëntenzorg Communicatie resultaten medewerkersbevraging Interdisciplinaire leerwerkplaats
14
15
COLOFON Deze publicatie is een uitgave van het UPC Sint-Kamillus, Krijkelberg 1, 3360 Bierbeek Telefoon 016 45 26 11 | E-mail: upc.st.kamillus@fracarita.org www.kamillus.be | UPC St. Kamillus Verantwoordelijke uitgever Hendrik Van Malderen