Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Hst 1 Water in Nederland
Het deel van Nederland dat onder 1m *NAP ligt heet 'laag-Nederland'
Normaal Amsterdams Peil
nov 1513:58
1
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
zonder dijken, duinen en dammen zou dit gebied overstromen!
Laag NL is 12.000 jr geleden gevormd! de Rijn
de Maas
nov 1514:03
2
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
zo'n 5000 jr geleden ontstonden de duinen.
duinen
Aan de oostkant v/d duinen ontstond - *sedimentatie
(neerleggen van zand & slib)
- Moerrassen - en later VEEN
(dode planten- boomresten)
nov 1614:14
3
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
De Maas en Rijn hebben hun *riviermonding (eindigen) in Nederland. Voordat ze eindigen in zee vertakken ze zich. Het vormt een *delta. (laag geleden gebied waarin vertakte rivieren uitmonden in zee)
Nijl Egypte
Delta Nederland
Bangladesh
nov 178:07
4
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Oeverwal: hoger geleden gebied bij de rivier.
Als rivier langzamer stroomt is er sedimentatie! (legt zand, slip en grind neer) Delen langs de rivier komen dus hoger te liggen
nov 178:13
5
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Komgronden: lager liggend gebied wat verder van de rivier af
Weinig sedimentatie meer, kleideeltjes zakken naar bodem
nov 178:16
6
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Eerste bewoners van NL woonden op terpen, oeverwallen, woerden of warden (hogere delen bij de rivieren) Denk bijv. aan Leeuwarden.
Na 1300 eerste dijken ivm overstromingen, gebeurde meestal in de winter. Vandaar Winterdijken
nov 178:17
7
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Ivm dijkdoorbraken bouwden de mensen vaak nog dijken dichter bij de rivier. Zij keren het water alleen in de zomer. Dus Zomerdijken. Bij hoog water loopt het gebied tussen zomerdijk en winterdijk onder. De Uiterwaarden!
nov 178:22
8
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Examenvraag water:
Je ziet een doorsnede van een rivier. Welke geografische begrippen horen bij de letters T, U en V?
nov 1614:21
9
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
1.2 Een land van Polders Zonder dijken zou 50% van NL redelijk vaak verzuipen. Nederlanders zijn waterexperts en hebben Nederland zelf gevormd!
HOE? Polders! *Een stuk land omringt door dijken waarbinnen de waterstand zelf geregeld wordt
nov 1717:44
10
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
3 soorten polders! (op basis van hoogteligging & onstaanswijze)
1 de zeepolders! - liggen op zeeniveau hoogte - in buurt van zee door sedimentatie - dijk eromheen + klaar!
nov 189:01
11
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
nov 1810:09
12
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
3 soorten polders! (op basis van hoogteligging & onstaanswijze)
2 de veenpolders! - waren veenmoerrassen (drainage of ontwatering) - herkenbaar aan sloten, inklinking - tussen 0 en -2 M NAP
nov 189:01
13
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
nov 1810:10
14
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
3 soorten polders!
3 de Droogmakerijen - de bekenste (jongste) - drooggemaakte meren of plassen - zuiderzee - meestal onder -2m NAP
nov 189:01
15
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
nov 1810:11
16
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Polder: problemen met waterafvoer! Polders die hoger liggen kan water afgevoerd worden via buizen
Bij polders die laag liggen wordt het water opgeslagen in een boezem (bij veel water wordt het geloost op buitenwater (river of zee)
nov 1810:11
17
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Bron: CSE 2012 I
nov 248:19
18
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Water in hoog-Nederland
Vooral natuurlijke afwatering. (hoogteverschil) Echter ook door stuwen (regelen het water) tegenhouden. (droogte)
nov 1810:14
19
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
1.3 Waterproductie & watergebruik!
Waar komt ons drinkwater vandaan?
WATERWINNING!
nov 2010:27
20
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Meeste water in NL wordt gewonnen uit grondwater!
neerslag
zakt in grond
Infiltratie
bacteriën worden gefilterd ijzer&kalk lossen op
GRONDWATER van 20m tot 200m
nov 2010:48
21
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
In westen van NL andere methode!
Waarom? Grondwater is er zout!
Drinkwater wordt gehaald uit *oppervlaktewate r
nov 2010:56
22
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Maar we have a problem!!
Oppervlakte water moet goed schoongemaakt worden!
Water wordt opgeslagen in *spaarbekkens!
nov 2011:41
23
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Water uit de duinen!
nov 2011:48
24
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Waarom zoetwaterwinning in de duinen?
- duinzand goed doorlaatbaar - zout water is zwaarder dan zoet - lichtere zoetwater
- belangrijk Waterwingebied
vormt zoetwaterzak - grote steden liggen
Rivierwater werd na duinen gepompt!
dicht bij duingebieden
nov 2011:48
25
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
watergebruik in NL
Gemiddelde NL gebruikt PER DAG 120 L drinkwater!
nov 247:54
26
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Industrie: drinkwater voor industrieel watergebruik
Proceswater (30L / geen grondstof) - bijv groenten wassen - flessen gewassen
Koelwater (om machines te koelen)
grootste verbruiker Elektriciteitscentrales
1.600L water verbruik
Ligging: aan rivieren en meren
nov 247:59
27
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Bron: CSE: 2013 I
nov 248:21
28
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Bron: CSE 2013 II
nov 248:23
29
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
bron:CSE 2011 I
nov 247:56
30
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
nov 248:33
31
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
1.4 De waterschappen Oppervlaktewater heeft een zelfreinigend vermogen. Natuurlijke bacteriën breken vervuiling af.
maar... Rioolwater? is te sterk vervuild. (douche, wc, waswater) Rioolwater wordt dus eerst gezuiverd, vervolgens geloosd op oppervlaktewater.
nov 249:03
32
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Het meeste afvalwater komt van de huishoudens en bestaat uit * organische vervuiling
Poep, opgeloste afvalstoffen en etensresten
Dit afvalwater wordt schoongemaakt door rioolzuiveringsinstallaties en staan vaak bij (grote) steden
nov 2418:23
33
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Afvalwater bestaat uit verschillende onderdelen. Niet alles hoeft gezuiverd te worden maar het komt wel allemaal samen in het riool.
Grijs water: - water van douche, wasmachine en bad - kan eenvoudig op oppervlakte water worden geloosd
Zwart water: - Veel (poep)bacteriën - toilet
nov 2420:15
34
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Chemische vervuiling
Thermische vervuiling
(industrie,
- koelwater van industrie wel schoon maar warm
moeilijke schoonmaak)
Watervervuiling (4 soorten) Landbouw Kunstmest en gif
Brak water / verzilting
nov 2420:19
35
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Water & overheid
Landelijk:
ministerie van Infrastructuur & milieu
Uitvoering: Rijkswaterstaat
Regionaal / provinciaal:
Waterschappen bestuur wordt door volk gekozen
nov 2418:22
36
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Wat zijn de taken van een waterschap?
1. Waterkwaliteit
Water moet schoon zijn!
nov 2420:31
37
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Wat zijn de taken van een waterschap?
2. Waterkwantiteit
Te veel? Goede afvoer Te weinig? verhinderen van verdroging (bijv water vasthouden)
nov 2420:31
38
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Wat zijn de taken van een waterschap?
3. Veiligheid In stand houden van duinen, dijken, dammen, goede scheepvaart
nov 2420:31
39
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
WATER en de bedreigingen!
nov 2611:04
40
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
1.5 Water als bedreiging
nov 269:47
41
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
* dijkverlegging
nov 2611:10
42
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
Dijkverlegging niet altijd mogelijk!
- ivm steden & dorpen
Optie: Dijkverhoging / dijkverbreding
dec 18:09
43
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
bron 4: Deltawerken
dec 18:13
44
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
In steden bijv ook: *wadi's
dec 18:17
45
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
dec 18:24
46
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
dec 18:24
47
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
dec 18:26
48
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
overloopgebieden!
Als de rivier een hoog waterpeil heeft (bijv steeds meer neerslag afvoer) dan mogen sommige gebieden 'overlopen'
Gevolg: waterpeil wordt lager!
dec 18:25
49
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
dec 18:31
50
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
dec 18:28
51
Water aantekening.notebook
December 02, 2014
dec 18:53
52