567-13.07.2012 by Kapital Media Group

петок. 13 јули 2012 пет. max. 360 C min. 180 C

пет. max. 380 C min. 180 C

саб. max. 390 C min. 180 C

МБИ 10

1.846,82

-0,01%

Извор: Македонска Берза

ГруевСКИ ГИ КаНИ ГрцИте На СредБа: Изберете место, ќе дојдам каде што сакате! }6

МБИД 1.782,80

-1,16%

ОМБ

118,96

-0,04%

ЕМУ

€

61,62

САД

50,16

Курсна листа на Народна банка на Македонија

Сезонските работници останаа без работа }4-5

Ќе мора ли Љубчо пред избори да формира нова партија? }7

И трговците со струја се погодени од неликвидноста }11 Компаниите добија 10,7 милиони евра за откуп и преработка на земјоделски производи }2-3

www.kapital.mk

број 567 | година 3 | цена 20 ден. | тел. 3 298 110 | факс. 3 298 111

...само идејата е капитал, с$ друго е пари...

член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP

Морган Стенли очекува раст на цените на суровините }14

е т И К Н Ба : а ј И Н а Се заК НеМа КредИтИ Без проМеНа На СпорНИот заКоН 2-3 стр.

В.Британија

КАПИТАЛ ПЕТОК 13.07.2012

WWW.KAPITAL.MK

2 НАВИГАТОР ИЗЈАВА НА ДЕНОТ

> коментар > анализа > победник и губитник > бројка > лидери > не им беше денот

“

Решение на спорот може да се најде ако Македонија може да се приклучи на НАТО и на ЕУ под некое привремено меѓународно име само за во овие организации, па дури потоа да се одржи референдум.

директор на Европската иницијатива за стабилност

петок 13/07/2012

КОМЕНТАР

Катерина Синадиновска

sinadinovska@kapital.com.mk

Јав(д)но обвинителство и јадни пратеници!

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Вељко Влаховиќ бр 11, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.commk

foto: FILIP POPOVSKI

амо во Македонија дебатите за суштински закони кои државата, едноставно, не може, одбива, не & одговара да бидат применети, траат со години. Законот за кривична постапка, односно неговата имплементација стана научна фантастика. Часови и часови брифинзи и прес–конференции се потрошени, илјадници страници се испишани и уште толку расправи и предлози се свртеа, а од неговата примена ни трага, ни глас. Јавниот обвинител Љупчо Шврговски, чија институција с$ повеќе наликува на државен архив, таложејќи ги предметите и ревизорските извештаи (а сте чуле ли некогаш да реагирал по јавно допрен глас?), со години викаше дека Законот не може да се примени. Обвинителството немало капацитет да го спроведе (им недостигаше кадар, Интернет, возила, компјутери, печатачи, хартија). И уште тогаш стана јасно дека оваа работа нема да ја биде. Но, каде е сега најголемиот проблем? Овие поплаки на првиот обвинител во државата датираат од пред повеќе од две години! Замислете! Ништо ли не се сменило во последните две години? Не беа ли доволни за да купат хартија? Уште ли немаат Интернет? Веројатно не, оти буџетот им се крати постојано, а Шврговски молчи како риба. И за да биде скандалот уште пофрапантен, во Собранието се постигна консензус на власта и опозицијата. Власта бараше нови две години за да почне примената на Законот. СДСМ (без кои не може да поминат измените, оти се гласаат со двотретинско мнозинство) рипна на нозе – многу биле две години! Бараат една! Демек, една не е многу! И секако, тоа барање се прифати од Министерството за правда, а опозицијата се воодушеви на конструктивноста на власта, на заменик-министерот за правда, на Илија Китановски, како претседател на собраниската комисија, на сите по ред... Наместо да прашаат на што се изгуби време досега, нели секој месец интензивно се работеше на подготовки за Законот, нели ова е клучна реформа во судскиот систем, тие се исценкаа за една година...! Бурлеска! Што треба да значи ова сега? Кога ќе дојде ред догодина и кога Владата, на пример, ќе побара нови четири години за примена, СДСМ ќе рече – не, многу се! Ајде, нека бидат две! И така до кога? Ова е невидено! Јасно е дека ниту една политичка елита нема никаква намера, ниту волја за Македонија да добие едно моќно обвинителство, со обвинители кои ќе станат алфа и омега и столб на независното судство, во кое нема да има пардон за секој што се огрешил наспрема законот. А особено за оние кои се огрешиле организирано и во група! Сложни попови и во петок мрсат! Нашиве, веројатно, дебело се омрсени...

“

ГЕРАЛД КНАУС

www.kapital.mk

> БРОЈКА

8,3%

Финансии најави тендер за консултанти вреден 3,37 милиони евра

порасна бројот на туристи во мај, споредено со истиот месец лани, додека бројот на ноќевања е зголемен за 10,4%, соопшти Државниот завод за статистика. Бројот на домашните туристи во мај 2012 во однос на мај 2011 година е зголемен за 7,6%, а бројот на странските туристи е зголемен за 8,8%. Бројот на ноќевањата на домашните туристи е зголемен за 6%, а бројот на ноќевањата на странските туристи за 14,1%. Во периодот јануаримај 2012 бројот на туристите е зголемен за 5,8%, кај домашните туристи има зголемување за 1,7%, а кај странските 8,6%

инистерството за финансии најави тендер за консултантски услуги за да му се помогне на Министерството за животна средина и просторно планирање во подготовка на студии (физибилити студија, проценка на влијанието врз животната средина, анализа на трошоците и придобивките) дизајнирање на документацијата и тендeрските досиеја за собирање и третман на отпадните води во три македонски градови – Струмица, Битола и Тетово. Максималниот буџет на проектот изнесува 3,37 милиони евра, а средствата се од претпристапните средства на ИПА-програмата на Европската комисија. Тендерот ќе биде објавен најрано за 15 дена.

Компаниите добија 10,7 милиони евра за откуп и преработка на земјоделски производи

Со годишна д каматна стапка од д 3%,, компаниите од д преработувачки сектор прехранбениот р р р р у р имаат на располагање 10,7 10 7 милиони евра евтини кредити кредити, кои за првпат директно ќе ги одобрува Македонската банка за поддршка на развојот

Услови што треба да се исполнат за кредит од МБПР

Александра Спасевска spasevska@kapital.com.mk

омпаниите од преработувачкиот и од земјоделскиот сектор од денеска имаат нови 10,7 милиони евра за евтини кредити. Министерот за финансии, Зоран Ставрески, потпиша договор за докапитализација на Македонската банка за поддршка на развојот (МБПР), која за прв пат директно ќе одобрува кредити за фирмите. Во услови на криза на европските пазари и с$ поголема неликвидност на компаниите, оваа кредитна линија е повеќе од добредојдена за

преработувачките компании, кои во откупната сезона немаат доволно финансиски средства да откупат суровина за производство и извоз. „Пред два дена ја објавивме кредитната линија во износ од 100 милиони евра, којашто ја ставивме во функција на малите и средните претпријатија и која е голема финансиска поддршка за македонското стопанство. Од денеска на македонските компании им ставаме на располагање дополнителни 10,7 милиони евра, кои се наменети за фирмите што се занимаваат со преработка на земјоделски производи“, истакна

сопствено учество од најмалку 20% од вкупната инвестиција; задоволителен степен на ликвидност и способност за сервисирање на долгот; позитивен финансиски резултат во последната фискална година; да нема достасано неизмирени обврски за даноци и придонеси кон државата; хипотека од прв ред, најмалку во однос 2:1 од износот на кредитот или банкарска гаранција во износ на одобрениот кредит. Ставрески на потпишувањето на договорот за докапитализација на МБПР. Според него, оваа кредитна линија со условите што ги нуди ќе им помогне на компаниите во вистинско време.

РЕГИОНАЛНИ ПАРТНЕРИ НА КАПИТАЛ

Првиот број на дневниот весник Капитал се појави на 17 март 2010 телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 e-mail: kontakt@kapital.com.mk Издава: KAPITAL MEDIA GROUP доо Скопје, компанијата е формирана во 1999 година, кога е издаден првиот број на магазинот Капитал ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, 1000 Скопје, п.фах: 503, Република Македонија

ПРЕТПЛАТА НА ДНЕВНИОТ ВЕСНИК КАПИТАЛ И НА МАГАЗИНОТ КАПИТАЛ Сања Савовска: ++ 389 2 3298 110/ лок:104 pretplata@kapital.com.mk

ДИРЕКТОР И ГЛАВЕН УРЕДНИК: Љупчо Зиков

РЕКЛАМА И ОГЛАСИ: Александра Стојменова: ++389 2 3298 110/ лок:103; marketing@kapital.com.mk; aleksandra@kapital.com.mk

ИЗВРШЕН ДИРЕКТОР (МАРКЕТИНГ И ФИНАНСИИ) Гордана Михајловска ГРАФИЧКИ И ИТ ДИРЕКТОР Николај Томашевски OFFICE MANAGER И ФИНАНСИИ Александра Николова: ++389 2 3298 110/ лок:101 nikolova@kapital.com.mk

СПЕЦИЈАЛНИ ПРИЛОЗИ: Гордана Михајловска ++389 2 3298 110/ лок:202; prilozi@kapital.com.mk

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК Спасијка Јованова

ОВЛАСТЕН ПРАВЕН ЗАСТАПНИК: “Адвокатско друштво ДЕ ЛЕГЕ”

ПОМОШНИЦИ НА ОДГОВОРНИОТ УРЕДНИК Катерина Синадиновска (политика) Катерина Попоска (економија)

Печати: Графички Центар Скопје Според мислењето на Министерството за култура за дневниот весник “Капитал” се плаќа повластена даночна стапка. Текстовите и фотографиите не се враќаат. Сите објавени текстови, фотографии и друга графичка опрема се авторски заштитетни и можат да бидат преобјавени, или на друг начин користени само со дозвола на издавачот. Даночен број: МК 4030999366644; Жиро сметки: Еуростандард банка: 370011100019555

УРЕДНИЦИ Александар Јанев, Петре Димитров Александра Спасевска ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА СПЕЦИЈАЛНИ ДОДАТОЦИ Верица Јорданова ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА WWW.KAPITAL.MK Александар Јанчески

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 13.07.2012

> БРОЈКА

500

Цел град од 56.000 Македонци станаа странски државјани

милиони евра ќе чини изградбата на облакодерите во скопската населба Аеродром, чија изградба стартува идната недела. Кулите ќе бидат високи 126 метри, ќе имаат по 42 ката и по 1.350 апартмани. Проектот ќе го градат турски инвеститори, а рокот за изградбата е 2017 година. Целото издание ќе се состои од станбен комплекс со деловни простории и трговски центар, како и околу 7.000 паркингместа, од кои 3.200 ќе бидат за потребите на висококатниците.

ури 56.506 лица од Македонија добиле странско државјанство – во ЕУ или во САД – во периодот од 1998 до 2010 година. Овие фрапантни податоци кои ги откри „Капитал“ покажуваат дека за една деценија од земјава се иселил еден цел просечен македонски голем град од 50.000 жители. Овие бројки беа очекувани, но досега ниедна од домашните државни инстутуции не сакаше да ги потврди. „Капитал“ дојде до оваа бројка врз основа на податоците за одобрени државјанства во земјите-членки на ЕУ и во САД од страна на Евростат и од статистичко биро во САД. Според податоците, во САД се иселиле 6.378 Македонци од 2002 до 2011 година. Многу поголем е бројот на македонски граѓани кои станале државјани на земја од Унијата. Најмногу од нив,

дури 18.533, добиле бугарски пасош, со тоа што најголем дел од овие лица живеат во Македонија, а вадат пасош само за полесно да патуваат низ ЕУ. Но, 11.444 Македонци се иселени во Германија, а потоа следува Австрија, каде што државјанство добиле 6.070 Македонци. Потоа следуваат Белгија, каде што се издадени 2.726 државјанства на македонски граѓани, Шведска со 2.833, Италија со 2.610, Словенија со 1.726, Велика Британија со 1.376 пасоши за македонски државјанства. Масовно одобрување странско државјанство за македонските граѓани се забележува од 2002 до 2008 година. Во овој период, по околу 5.000 лица од земјава добивале пасош во друга земја. Бугарија станува популарна по 2002 година. Во 2005 година, Австрија одобрила најмногу пасоши, 991, споредено со другите години.

лидери

евра е максималниот износ на кредит кој може да го добие една компанија што откупува овошје, зеленчук, пченица и грозје

МИК ЏЕГЕР

егендите од култната рок група Ролинг стоунс го прославија 50-тиот роденден на групата со која продадоа 200 милиони албуми и испорачаа дузина легендарни песни

е годишната каматна стапка на кредитите коишто ќе ги одобрува МБПР ЖАН<КЛОД МИЊОН

Се р работи за кредитна линија што дир директно ќе биде менаџирана од МБП МБПР. Кредитите ќе се одобруваат со к каматна стапка од 3%, а рокот за враќање е пет години со една година грејс-период ако станува збор за основни средства и 18 месеци со три месеци грејспериод за обртни средства. Според условите, износот на максималниот кредит што една компанија може да го добие е 300.000 евра, но за стратешки производи, како што се пченица, овошје, зеленчук, односно компании кои се занимаваат со преработка на овие производи, максималниот лимит е 500.000 евра. „Со овие 10,7 милиони евра, според нашите проценки, ќе се обезбедат евтини кредити за 50 компании, коишто во наредниот период треба што побрзо да ги повлечат парите“, истакна Ставрески.

Кредити до 500.000 евра со камата од 3%

Оливер Костуранов, претседател на Надзорниот одбор на МБПР, истакна дека со оваа кредитна линија се дава можност за подобрување на производните и конкурентските способности на малите и средните компании чија основна дејност е преработка и извоз на земјоделски производи. „Со докапитализацијата се формираат два кредитни производи. Со едниот ќе се одобруваат кредити за финансирање на преработка на земјоделски производи, а вториот производ е наменет за кредитирање откуп и извоз на примарни земјоделски производи и нивни преработки. Каматната стапка за двете кредитни линии е

ретседателот на Парламентарното собрание на Советот на Европа е дециден во ставот дека спорот за името е небулозен и несфатлив и дека за Грција треба да е чест да го прекине

не им беше денот

ОЛИВЕР КОСТУРАНОВ

претседател на Надзорниот одбор во МБПР

Со оваа кредитна линија се дава можност за подобрување на производните и конкурентските способности на малите и средните компании, чија основна дејност е преработка и извоз на земјоделски производи. 3% годишно за крајните корисници“, истакна Костуранов. Според условите, преку првиот кредитен производ ќе се пласираат кредити до 300.000 евра за основни средства со рок на враќање од пет години и грејс-период од една година, а за кредити за обртен капитал исто така до 300.000 евра со 18 месеци рок на отплата и три месеци грејс-период. Со првиот кредитен производ предвидено е да се кредитира набавка на опрема за преработка на земјоделски производи, изградба на објекти, купување и реконструкција на постоечки објекти во функција на преработка и складирање на земјоделски производи. „Преку вториот кредитен производ ќе се даваат кредити за купување

ЗОРАН СТАВРЕСКИ

министер за финансии

Начинот на кој оваа кредитна линија е обезбедена и условите коишто се постигнати ќе им помогне во вистинско време на компаниите што се занимаваат со откуп и преработка и извоз на земјоделски производи. Се работи за кредитна линија која директно ќе биде менаџирана од МБПР. машини за ладење и калибрирање, како и изградба, реконструкција и модернизација на постоечки објекти за постбербени активности. Тука спаѓа складирање, одржување на производите до нивна продажба, пакување на овошје и зеленчук и собирни центри за млеко. Ќе се одобруваат кредити за обртен капитал за примарно земјоделско производство наменето за извоз и обртен капитал за откуп на веќе преработени земјоделски производи наменети за извоз“, истакна Костуранов и додаде ќе има исклучок кај откупот и преработката на овошјето, зеленчукот, гозјето и пченицата кои се стратешки производи и каде што износот на еден кредит може да достигне 500.000 евра.

ќе изнесува каматната стапка на кредитот од Дојче банк од 75 милиони евра и на почетокот на следната недела парите би требало да легнат на сметката на државниот Буџет, истакна министерот за финансии, Зоран Ставрески. „Парите ги обезбедивме со каматна стапка од таа што претходно ја објавивме, бидејќи во меѓувреме почекавме да се подобрат условите на европскиот пазар за да постигнеме подобра камата“, истакна Ставрески

победник и губитник

За време на откупната сезона, преработувачките капацитети немаат доволно финансиски средства за откуп на суровина за производство и извоз

6,45%

ПОБЕДНИК

компании би требало да добијат евтини кредити од новата кредитна линија, наменета за земјоделските и преработувачките капацитети

500.000

> БРОЈКА

ЖОАО АВЕЛАНЖ

оранешниот претседател на ФИФА е обвинет од Би-би-си дека примил 1,5 милиони швајцарски франци како поткуп од сега пропаднатата маркетиншка компанија ИСЛ

Со цел Словенија да не биде следната земја од Европската унија која ќе побара помош од меѓународните кредитори, нејзиниот премиер, Јанез Јанша, презеде серија строги мерки за штедење и за намалување на јавниот долг. Последниот чекор кој ЈАНЕЗ го презеде Јанша беше намалувањето на платите ЈАНША на членовите на владата за 30%. Претходно, тој ги намали и платите на сите државни службеници и бројот на министерствата. Владата на Јанез Јанша одлучи да направи и реформа на пензискиот систем, па ја зголеми границата на пензионирање и го намали големиот број привилегирани пензии, кои ги преоптоваруваа пензискиот фонд и државниот буџет. Поради кредитниот грч и неликвидноста и финансиските тешкотии со кои се соочуваат поголем број од компаниите, Јанша побара поголема одговорност од банките, од кои побара да го зголемат кредитирањето на компаниите за да се сочуваат работните места.

ГУБИТНИК Министерот за правда, Блерим Беџети, нема слух за проблемот што го создаде со изменувањето на Законот за договорен залог. Ниту по три недели откако новите спорни членови од Законот го блокираа кредитирањето обезбедено со хипотеки, нема абер од брзо решение. БЛЕРИМ Иако Здружението на БЕЏЕТИ банкари официјално побарало да се изземат проблематичните членови од Законот, Министерството за правда воопшто не одговара како планира да го надмине овој проблем. Во меѓувреме, банките се заканија дека целосно ќе ги стопираат кредитите, бидејќи носителот на Законот не покажува добра волја да ги повлече одредбите со кои се бара во договорот за кредит да се наведе точниот износ на побарувањето. Дали е ненамерна грешка или не, измените на овој Закон предизвикуваат сериозни штети како за бизнисот кој не може да обезбеди кредити, така и за банките.

мисла на денот

СИЛВИО БЕРЛУСКОНИ

талијанскиот печат пишува дека постојат шанси овој политичар кој остана запаметен по низата скандали да се врати на политиката, како кандидат за премиер на изборите во 2013 година

НУКЛЕАРНАТА ЕНЕРГИЈА ЌЕ ПОМОГНЕ ДА СЕ ОБЕЗБЕДИ ЕЛЕКТРИЧНА ЕНЕРГИЈА НЕОПХОДНА ЗА НАШАТА РАСТЕЧКА ЕКОНОМИЈА. ИДНИНАТА ЌЕ БАРА ЕКОЛОШКИ ИЗВОР НА ЕНЕРГИЈА.

Мајкл Бургис американски политичар

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

WWW.KAPITAL.MK

навигатор график на денот...

фото на денот...

индУСтриСкото проиЗводСтво во евроЗоната БеЛеЖи раСт од 0,6% ЗЕМјИ Со НајВИСоК РаСТ

ЗЕМјИ Со НајГоЛЕМ Пад

ПоРТуГаЛИја

ШВЕдСКа

ЛаТВИа

ГЕРМаНИја

ЛИТВаНИја

СЛоВЕНИја

ФРаНЦИја

ХоЛаНдИја

+4,1% +2,0% +1,9% +1,2% -16,3% -3,2% -2,1% -1,6%

ндустриското производство во мај 2012 година бележи раст од 0,6% споредено со април 2012 година во еврозоната, а 0,5% во Европската унија. Споредено пак, со мај 2011 година, бележи пад од 2,8% во еврозоната, односно 2,3% во Европската унија. Најголем пораст на индустриското производство е регистриран во Португалија (+4,1%), Шведска (+2,0%), Латвиа (+1,9%) и во Германија (+1,5%), а најголем пад има во Литванија (-16,3%), Словенија (-3,2%), Франција (-2,1%) и во Холандија (-1,6%).

светот низ медиумите... Delo

Уште една непопуларна мерка за словенските синдикати е новиот предлог на владата од Љубљана за трансформацијата на Словенечки државен холдинг. владата на Јанша со последните мерки јасно најавува дека има намера да се ослободи од какви било непродуктивни трошоци.

lll

The Times

о Кувајт Сити во јули е измерена просечна температура од 46 степени Целзиусови, што е највисока температура измерена годинава. Слично на Кувајт, во Тимбукту на Мали во мај беше измерена просечна температура од 42 степени Целзиусови, а еднаш е регистрирана и температура од 54 степени Целзиусови. Највисока рекордна температура на земјата беше измерена пред седум години во пустина во Иран.

Сезонските раб останаа без раб 5-7

авиобизнисот во велика Британија и стопанисувањето со аеродромите е тема на судири меѓу стопанствениците и владата. Лондонскиот весник ги пренесува ставовите на двете страни за тоа кој треба да земе поголем дел од с$ уште џиновскиот колач на еден од најголемите бизниси на глобално ниво.

илјади лица работеле во хотелско-угостителскиот сектор во Грција изминатите години, а годинава нема повеќе од 500

lll

700

The Boston Globe

Мит ромни, намерно или не, „лажел“ во својата биографија за поранешните работни позиции. Медиумите во Сад анализираат дали тригодишната разлика која се појавува во периодот од 1999 до 2002 година е направена за да се прикрие некој неуспех во врска со организацијата на Зои во Солт Лејк Сити.

студенти заминувале на практика во угостителството, а годинава се 40

10%

странци може да работат во хотелскиот сектор во Грција, а малкуте места на Македонците ги зазедоа Полјаците и Романците

lll

The Times of India

емиграционата политика на абу даби и бенифитите кои ги носи граѓанското право во обединетите арапски емирати се тема на индискиот весник, кој ја потенцира с$ поголемата желба за емиграција на младите од индија во оваа блискоисточна земја.

lll

www.kapital.mk 1 2 3 4

НАЈЧИТАНО НА WEB... Путин му за’ржа на Западот! Како Македонија плива меѓу двете сили? Цел град од 56.000 Македонци станаа странски државјани Ќе има ли градежен бизнис на Водно?! Груевски ги кани Грците на средба: Изберете место, ќе дојдам каде што сакате!

Мерките за заштита на домашните работници, намалениот број на туристи, намалените плати и напливот на работници од други земји се причините за падот на сезонската работа во соседните земји, преку која многу граѓани од Македонија обезбедуваа егзистенција во летниот период Силвана Жежова

silvana@kapital.com.mk

езонската работа во хотелскоугостителскиот сектор во соседните земји е падната за 90%. Пад на побарувачката има и за работа во земјоделството, градежништвото и за сите оние сезонски работи поради кои нашите граѓани преку лето заминуваа на работа во Грција, Црна Гора и во други земји во регионот. Како причини за ваквата состојба се наведуваат мерките за заштита на домашните

работници, намалениот број туристи, намалените плати, напливoт на работници и од други земји. Зоран Кочовски од агенцијата Коузон вели дека нема никакви побарувања за работа во Грција и бројките во хотелско-угостителскиот сектор од 2005-2008 година досега се паднати за 90%. „Ако од Македонија испраќавме 5.000 до 7.000 работници, сега верувајте, нема повеќе од 500. Грчката влада ги затегна мерките во однос на работата на странците и во хотелските комплекси смеат да работат само 10% странци. Освен овие владини мерки, падот

на побарувачката се должи и на намалување на бројот на туристите. Јас верувам дека бројките за пад на туризмот од 20% до 30% се реални, бидејќи хотелите со кои соработуваме имаат толкав пад. Студенти на практична работа праќавме по 700, а годинава се 40“, вели Кочовски. Според него, работните места на Македонците во Грција ги зазеле Полјаците и Романците, а во Црна Гора - Србите и Босанците. „Има многу работници од Полска, а Романците се повлекоа од Шпанија и се префрлија во Грција. Местата на Македонците ги заземаа тие“, објаснува Кочовски.

Тој додава дека и во Црна Гора е слична ситуацијата и проценува дека ако своевремено 10.000 лица работеле во градежништвото, сега нема ниту 200. Кочовски смета дека во оваа држава има пад и во туризмот, бидејќи по заминувањето на руските компании с$ е оставено на локалното население. Неговите предвидувања се дека и наредните две години ќе продолжи овој тренд и ситуацијата воопшто нема да се подобри. Порачува дека со силната конкуренција на пазарот на труд од соседните земји можеме да се бориме само со квалитет, квалификација и со знаење.

МБИ10

3.000

WWW.KAPITAL.MK

2.800 2.600

60 СекУнди Брифинг

2.400

проЦенки...

3 факти За...

33,3

43,1% 7.198

милиони луѓе, односно 6,6% од населението во Европската унија во 2011 година биле странци, покажуваат податоците од Евростат

од населението во Луксембург се странци и тоа е најголем удел на ниво на ЕУ

илјади странци имало во Германија и тоа е најмногу во апсолутни бројки

Србија е пред банкрот

Сезонците во Македонија работат на црно

Во Македонија с$ уште не е регулиран статусот на сезонските работници, кој е голем проблем за стопанствениците, посебно во аграрот. Во летниот период, кога трае откупната сезона, земјоделските комбинати и преработувачки компании мака мачат со ангажирање дополнителна работна сила која им е потребна за берба на земјоделските производи. Дел од нив проблемот го решаваат

со редовно вработување, а дел од нив с$ уште ангажираат работници на црно, за што можат да се соочат со драконски казни од неколку илјади евра. Претседателот на Организацијата на работодавачи, Ангел Димитров, потенцираше дека во Законот за работни односи останува да се договорат за сезонските работници, затоа што имаат најголем проблем во однос на остварувањето на работните права вака дефинирани. „Во моментов третманот на сезонските работници е ист како и за другите вработени. Но, мора да има одредени олеснувања при вработувањето на овие работници. Мора да се поедностави пријавувањето и одјавувањето. Бизнисмените се жалат дека не можат да знаат дневно колку работници им се потребни и на колку време ќе ги задржат, па затоа има работа на црно“, вели Ангел Димитров. Миле Бошков од Конфедерацијата на работодавачи вели дека во регионот с$ помалку има потреба од сезонски работници. „Од друга страна, ако ги посетиме компаниите кои ангажираат сезонски работници на црно, ќе видиме дека има нерегуларно вработени, се избегнува легалниот начин на вработување без оглед на опасноста од казнување. Истото се случува и во регионот. Од друга страна, регионот с$ повеќе се потпира на работници од локалниот пазар, а не од регионалниот, поради економската криза и отпуштањата од работа“, вели Бошков. Според анализата на Конфедерацијата на работодавачи, во аграрот годишно се ангажираат повеќе од 30.000 сезонски работници, кои земаат дневница од 200 до 600 денари, но ниту се пријавуваат, ниту пак, државата има контрола колку се вработени сезонски, дали им се плаќаат придонеси. Според анализата, само половина од сезонски ангажираните лица имаат договор за работа, а проблем на компаниите при ангажирањето сезонски работници е тоа што никогаш не се знае за колку време се потребни тие. Потребата од работна рака за време на сезоната е различна, во согласност со количините на суровините, кои се менуваат од ден на ден.

2.000

танчари од 27 земји, меѓу кои и од Македонија, ќе учествуваат на Европското првенство во модерни танци во Копер, Словенија. Танцовите клубови Студио брејк а лег и Аква од Скопје ќе ги бранат боите на Македонија. Македонија учествува првпат, и тоа по само еден месец од приемот на Македонската асоцијација за модерни танци како полноправна членка на Светската танцова организација ИДО.

150

полициски возила ќе набавува МВР, која го преобјави тендерот за набавка. Условите во тендерот се исти како и претходниот пат. МВР сака да не плати никакво учество, а возилата да ги плати на 36 еднакви месечни рати, при што првата рата би се платила 30 дена по испораката на возилата. Претходниот тендер, на кој понуди поднесоа импортерите Порше Македонија со моделот „шкода јети“ и Ка-дис со моделот „сеат алтеа“ беше поништен поради административни неправилности во двете понуди.

ЈоХанеС Хан

1.800 06/10 10/10 02/11 05/11 09/11 12/11 04/12

МБи 10

емјата се најде во длабока финансиска криза, поради која е можен банкрот веќе во октомври, предвидува идниот министер за финансии на Србија, Млаѓан Динкиќ. Тој најави дека веднаш по именувањето ќе побара спас преку позајмување капитал од Кина, Русија и од Германија. Новата влада на Србија е принудена да ја зголеми задолженоста на земјата, иако со постоечкиот долг, кој е поголем од 50% од БДП, црвената линија е премината.

2.000

БерЗа

МЛаѓан динкиќ

иден министер за финансии на Србија

ботници бота „Помина она време кога беше доволно само да сакате да работите. Ни се случувало по неколку дена работа да ни ги вратат работниците“, објаснува Кочовски. Според него, нема агенција која легално се занимава со посредство за работа во земјоделството. Имале преговори за легализирање на таа работа, но процедурите биле долги и сложени. Таксите за работна виза во Грција изнесуваат од 300 до 500 евра. „Официјално и легално, ретко или воопшто, никој не вработува во земјоделството во Грција. Ниту една агенција не посредува за таа работа, бидејќи за да се легализира се бараат еден куп документи, договори со работодавците, а и кој работник ќе сака да плати работна такса од 500 евра, а притоа не знае дали работодавецот ќе го задржи на работа. Кон средината на август, вообичаено, има побарувања од Италија за берба за грозје, а потоа во октомври и во ноември и за јаболко“, вели Кочовски. И од агенцијата Тренквалдер потврдуваат дека работата и платите на сезонските работници во соседните земји се намалени. „Платите толку паднаа што речиси се исти како кај нас. На работниците не им се исплатува да заминуваат на работа надвор. Ако просечна плата на келнер во Црна Гора во 2008 година изнесуваше од 300 до 700 евра, сега е од 250 до 500 евра. Но, земјите-членки на ЕУ отсекогаш имале механизам на заштита прво на своите вработени, а потоа право на работа имаа работници од ЕУ. Грција беше единствената земја во која најмногу се работеше на црно, но сега и тие се принудени да се средат. Тешко е вадењето работна дозвола, процедурата е долга“, велат од агенцијата Тренквалдер.

топ веСти...

2.200

3.000 2.800 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800

07/10

МБИ 10

10/10

02/11

05/11

09/11

01/12

1.846,82

Цира ги додели наградите за филантропија и општествена одговорност

ентарот за институционален развој (ЦИРА) по петти пат ги додели наградите за филантропија и општествена одговорност за 2011 година, на компаниите кои практикувале општествено одговорни практики во одредени категории. Целта на наградите е да се препознаат добрите практики на одговорно делување, да им се оддаде признание на правните субјекти и индивидуалците за нивниот придонес кон заживување и развој на вредностите како солидарност, почит, етичност, хуманост и добротворство и да се мотивираат останатите субјекти за примена на вакви практики. фрамацевтската компанија Алкалоид доби две награди, а меѓу наградените се и компанијата Поповски, ТТК Банка, Оне, Комерцијална банка, Црвен крст на Македонија, Медиа принт Македонија, Унверзитетот за туризам и менаџмент, Тинекс, а како индвидуалци беа наградени Горан Поповски и Ибраим Колари. На повикот за номинации пристигнаа 44 номинации во 12 категории. На доделувањето на наградите беа промовирани и трите ТВ-спота во рамки на проектот „Зајакнување на капацитетите на граѓанските организации и градење на инфраструктура за поддршка за мобилизација на локални ресурси и развивање на економски активности”, кој беше финансиран од Европската унија преку Инструментот за предпристапна помош - ИПА 2008, чија цел е мотивација на македонските компании и граѓани за примена на овие вредности.

Лажен вработен во кабинетот на груевски крадел пари

.С. (53), со прекар Спикер, од Свети Николе лажно се претставувал како вработен во кабинетот на премиерот Никола Груевски и собрал 144.500 денари како донации од граѓани за лекување болно лице. Против него Основното јавно обвинителство поднесе кривична пријава поради постоење основано сомнение дека годинава со цел за себе и за својата сопруга да прибави противправна имотна корист, лажно се претставувал како вршител на висока функција во Владата, при што довел во заблуда 30 правни и физички лица од повеќе градови. Тие на неговата и на трансакциската сметка на неговата сопруга уплатиле пари на име донација за лекување болно лице од Свети Николе. Парите осомничениот ги подигнал во готово и ги искористил за лични потреби. „Пријавениот во периодот од јануари до мај годинава во најголем број случаи остварувал телефонски контакт со физички лица или одговорни лица во фирми, а во помал број случаи одел лично, притоа лажно претставувајќи се како службено лице Владо Радевски, вработен во кабинетот на премиерот и како Димче, вработен во Министерството за правда, при што од оштетените барал донација. Им презентирал различни верзии поврзани со лекување болни лица“, соопштија од Обвинителството. Една фирма му донирала 20.000 денари, две по 10.000 денари, 11 меѓу 5.000 и 7.000 денари, а 16 уплатиле меѓу 1.200 и 4.000 денари. Пријавениот и претходно вршел кражби и измами.

еврокомесар за регионална политика

грција рекордер во искористувањето на европските фондови

Max. Min.

2010/2012 2010/2012

2.827,62 1.914,62

На Македонската берза е НАЈГОЛЕМ промет ДОБИТНИК остварен од 37.564,42 Комерцијална банка евра. Прометот од редовното тргување со акции на дневно МБИ 10 2.430,00 ниво бележи зголемување од 5,8%, +22,00 додека прометот +0,9% од тргување со обврзници 1.846,82 бележи од -73,28%. 2010/2012намалување Max. 2.827,62 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК Најголемо учество имаа МБИ 10 2010/2012 Min. 1.914,62 акциите РЖ Услугина Реплек Скопје, со промет од 370.000,00 денари. НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК 1.846,82 108,00 Најголем пораст на 12.07.2012 Комерцијална банкаакците 2010/2012 Max. на 2.827,62 година забележаа МБИ 10 -12,00 -10,00% 2010/2012 1.914,62 Комерцијална банкаMin. Скопје, МБИ 10 2.430,00 МБИ 10 со процентуален пораст на МБИ 10 1.846,82 просечната цена од 0,9%, +0,9% +22,00 НАЈГОЛЕМ JONES ДОБИТНИК 1.846,82 аDOW најголем падбанка забележаа 2010/2012 Max. 2.827,62 1.846,82 Комерцијална 1.846,82 Min. 1.914,62 акците на РЖ-УслугиMax. Скопје, со 2010/2012 2.827,62 2010/2012 2.827,62 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК намалување од -10%. Min. 2.827,62 1.914,62 2010/2012 Max. 2.430,00 Max.

2010/2012 Min. РЖ Услуги 2010/2012 НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИКMin. +22,00 НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК Комерцијална банка НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК 13.500 НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИК Комерцијална банка 13.000 Комерцијална банка -12,00 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК Комерцијална банка 12.500 РЖ Услуги +22,00

1.914,62 1.914,62

+0,9%

108,00 2.430,00 2.430,00 2.430,00 2.430,00 +22,00 108,00 DOW JONES +22,00 +22,00

-10,00% +0,9% +0,9% +0,9% +0,9% -10,00%

12.000 11.500 11.000

НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК -12,00 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК 07/07 21/08 05/10 19/11 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК РЖ Услуги РЖ Услуги РЖ Услуги DOW JONES

10.500

РЖ Услуги 10.000 НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИК

03/01

108,00 108,00 -12,00 108,00 108,00 -12,00

17/02

-10,00% -10,00% -10,00% -10,00%

13.500 13.000

-12,00 12.500 -12,00

DOW JONES

12.000

DOW JONES

11.500 DOW JONES 13.500 11.000 DOW JONES

12.604,50 DOW JONES

13.000 10.500 12.500 10.000

-0,38%

12.00007/07 21/08 05/10 19/11 03/01 17/02

11.500 13.500 ДРУГИ ПАЗАРИ 11.000 13.000 13.500 13.500 10.500 12.500 FTSE 100 13.000 13.500 13.000 10.000 12.000 Nikkei225 12.500 13.000 12.500 07/07 21/08 11.500 S&P 500 12.000 12.500 12.000 11.000 Nasdaq 11.500 12.000 11.500 10.500 DAX 11.000 11.500 11.000 10.000 10.500 TOPIX 11.000 10.50007/07 21/08 10.000 10.500 10.00007/07 21/08 10.00007/07 21/08

5.604,29 8.720,01 19/11 1.341,45 2.887,98 6.414,32 747,49

05/10

-0,65% -1,48% 17/02 +0,00% -0,49% -0,61% -1,29% -0,38%

03/01

12.604,50

05/10

19/11

03/01

17/02

Тмурен ден за 05/10 19/11 03/01 17/02 05/10 19/11 03/01 17/02 американската берза. 07/07 21/08 05/10 19/11 03/01 17/02 ВАЛУТИ ДРУГИ ПАЗАРИ Падна цената на речиси 12.604,50 сите100 акции на Волстрит, FTSE 5.604,29 -0,65% евро -0,38% долар Фунта евро најмногу поради тоа што Nikkei225 8.720,01 -1,48% спласнаа очекувањата СТАПКА СТАПКА S&P 500 1.341,45 +0,00% на инвеститорите дека 12.604,50 Nasdaq -0,49% ДРУГИ ПАЗАРИ 2.887,98 1,2210 1,2678 Федералните резерви 12.604,50 DAX 6.414,32 ПРОМЕНА -0,61% ПРОМЕНА -0,38% 12.604,50 наскоро ќе ја олабават FTSE 100 5.604,29 -0,65% TOPIX 747,49 -0,38% -1,29% 12.604,50 +0,08% политика. монетарната Nikkei225 8.720,01 -0,01% -1,48% -0,38% -0,38% +0,00% Nasdaq 2.887,98 -0,49% ВАЛУТИ ДРУГИ ПАЗАРИ DAX 6.414,32 -0,61% ДРУГИ ПАЗАРИ ФЈУЧЕРСИ FTSE 100 5.604,29 -0,65% ДРУГИ ПАЗАРИ TOPIX 747,49 -1,29% Nikkei225 8.720,01 -1,48% FTSE 100евро 5.604,29 -0,65% евро долар Фунта FTSE 100 5.604,29 -0,65% S&P 500 1.341,45 +0,00% Nikkei225 8.720,01 -1,48% FTSE 100 5.604,29 -0,65% ЗЛАТО Nikkei225 8.720,01 -1,48% СТАПКА Nasdaq 2.887,98 СТАПКА -0,49% S&P 500 1.341,45 +0,00% Nikkei225 8.720,01 -1,48% S&P 500 1.341,45 +0,00% ВАЛУТИ DAX 6.414,32 1,2210 -0,61% Nasdaq 2.887,98 -0,49% S&P 500 1.341,45 +0,00% 1,2678 Nasdaq 2.887,98 -0,49% TOPIX 747,49 ПРОМЕНА -1,29% DAX 6.414,32 -0,61% Nasdaq 2.887,98 -0,49% ПРОМЕНА DAX 6.414,32 -1,13% -0,61% евро долар TOPIX 747,49 -1,29% Фунта евро 6.414,32 DAX -0,61% TOPIX 747,49 -1,29% +0,08% ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 -0,01% TOPIX 747,49 СТАПКА -1,29% СТАПКА ВАЛУТИ ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 Нафта Брент 1,2210 1,2678 ВАЛУТИ ВАЛУТИ ФЈУЧЕРСИ ПРОМЕНАевро ПРОМЕНА ВАЛУТИ евро долар Фунта S&P 500 1.341,45 ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 ДРУГИ ПАЗАРИ

дрУги паЗари

1.557,90

VALUTI 99,19

£ €

Фунта евро +0,08% евро ЗЛАТО Фунта евро

СТАПКА Фунта

1,2678

€ $

евро долар -0,01% -1,04% СТАПКА евро долар евро долар

1,2210 1,2210 1,2210 1,2210 -0,01% -0,01% -0,01% -0,01%

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 СТАПКА СТАПКА СТАПКА СТАПКА СТАПКА СТАПКА ПРОМЕНА ПРОМЕНА

1,2678 1.557,90 ФЈУЧЕРСИ 1,2678 1,2678 +0,08% +0,08% +0,08% +0,08%

ПРОМЕНА ПРОМЕНА ПРОМЕНА ПРОМЕНА -1,13% ПРОМЕНА ПРОМЕНА СТР.10 ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 ЗЛАТО ПОВЕЌЕ СТР.10 НафтаИНФОРМАЦИИ Брент НА ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10 ФЈУЧЕРСИ ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10

1.557,90 ФЈУЧЕРСИ 99,19 FJU^ERSI ФЈУЧЕРСИ ФЈУЧЕРСИ ЗЛАТО

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11

ЗЛАТО ZLATO ЗЛАТО Нафта Брент ЗЛАТО

1.557,90 1.557,90 99,19 1.557,90 1.557,90

ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 ПОВЕЌЕ СТР.11 НафтаИНФОРМАЦИИ Брент НА ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11 ПОВЕЌЕ НафтаИНФОРМАЦИИ Брент НА СТР.11

99,19 99,19 99,19 99,19

-1,13% -1,04%

-1,13% -1,13% -1,04% -1,13% -1,13%

Нафта БрентBRENT NAFTA Нафта Брент -1,04% -1,04% -1,04% -1,04%

податоЦите Се од претХодниот ден до 15Ч

врокомесарот за регионална политика, Јоханес Хан, информираше дека Грција постигнала висок процент на искористување средства од еврофондовите. Растот изнесува 41% наспроти просечното европско ниво на усвоени средства од 37,5%. Тој деновиве престојува во Атина каде што ќе разговара за можностите за побрзо искористување на средствата од Националната стратешка референтна рамка на Грција (ЕСПА) со цел да се подобри инвестициската клима во земјата.

Kapital Akademija... член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111 mail: akademija@kapital.com.mk

ЈаниС СтУрнараС

министер за финансии на Грција

“

Грција оваа година може да ја продаде само државната лотарија и олимпискиот комплекс Хеленикон за да ги добие потребните пари за урамнотежување на јавните финансии.

3.300 3.100 2.900 2.700 2.500 2.300 2.100 1.900 1.700 0

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

WWW.KAPITAL.MK

6 политика

ГрУеВСКи Ги КАНи ГрциТе НА СредБА: Изберете место, ќе дојдам каде што сакате! Фото: Ивана Кузмановска

катерина Синадиновска

sinadinovska@kapital.com.mk

ека кажат на кое било место што тие ќе го одредат, јас сум подготвен да одам и да разговарам. Ако кажат во Атина утре, утре одиме во Атина, да разговараме, да се надмине спорот и да се најде решение. Ако кажат во Брисел, одиме во Брисел. Ако сакаат во Скопје, во Скопје. Каде што ќе одлучат, во кој состав ќе одлучат, на кој начин, битно е ден порано да се седне да се разговара за да се најде решение, наместо да се испраќаат вакви негативни пораки и клевети! Ова е пораката која ја упати македонскиот премиер, Никола Груевски, до грчкиот државен врв со коментар дека во Македонија има волја да се реши спорот преку инсистирање на заедничка соработка. „Наместо едни со други да се бориме низ европските и низ светските институции и да мислиме како да се надмудриме или како едниот да го победи другиот. Постојат два начини. Едниот е вака да се продолжи. Начин којшто досега го

премиерот Никола Груевски упати директна порака до грчкиот државен врв дека е подготвен уште утре да се сретне со нив во каков било состав тие и да одлучат. Груевски вели дека е време да се тргне негативната енергија настрана и да се сфати дека Македонија има волја за решение на спорот

кнаус: Ново меѓународно име кое ќе важи додека Македонија стане членка на ЕУ директорот на европската иницијатива за стабилност, Гералд Кнаус, предлага ново меѓународно име само за државата, кое ќе престане да важи на денот кога Македонија ќе се приклучи на еУ. „Македонија ќе може да се приклучи на НАТО под некое привремено меѓународно име само за во НАТО, па дури потоа да се одржи референдум“, вели тој и додава дека дури и да не се случи влез на Македонија во овие организации, тој не верува дека Македонија ќе колабира. „Тоа е доброто. Лошото е што никој во еУ не се плаши од внатрешните кризи на Македонија. Тие, едноставно, го игнорираат вашиот проблем. Сум слушнал многу европејци што велат дека денес приоритет е стабилизирањето на Грција. Мислам дека ова е грешка. Она што вие треба да го направите зад сцена, но многу проактивно, е да разговарате со следната

грчка влада и да расчистите со нив, не јавно, туку зад сцената, а тоа е дека постои начин да се реши овој конфликт. Тоа ќе & овозможи на грчката влада да го одложи проблемот за понатаму, а во меѓувреме да отвори пристапни разговори и да & дозволи на Македонија влез во НАТО“, вели тој. Според него, за возврат на таквата политика, Грција ќе си го врати угледот. „Не верувам дека ни оваа грчка влада, ниту пак, идната ќе се согласат на крајно решение. Крајното решение ќе биде болно. Не верувам ни дека Македонија е подготвена да се согласи на крајно решение што ќе биде болно. Треба да најдеме начин како наредните пет години да не бидат загубени. Тоа е нешто што треба да го предложи еУ“, изјавил Кнаус во интервју за емисијата „Ако е...“ на МТВ.

беше наметнала Грција. Ние на некој начин бевме затечени и моравме да го прифатиме тоа. Вториот начин, којшто јас од с$ срце ќе & го порачам на Грција, е ден порано, не недела порано, да седнеме да разговараме, да најдеме решение, да го надминеме овој спор на задоволство на двете страни, се разбира, во консултација со граѓаните на Македонија и енергијата да ја насочиме кон тој правец. Ние не случајно покренавме иницијатива за отворање нови гранични премини, за одбегнување на двојното оданочување итн. Со овие иницијативи сакаме да почне некаков дијалог и да почнат да се прават позитивни работи меѓу Македонија и Грција“, вели Груевски. Засега, од Атина нема одговор на иницијативите од македонска страна. Груевски вели дека ако тие не ги прифатат и не сакаат да се реализираат идеите пред да се реши спорот за името, Македонија ќе го прифати и тоа. „Ние сакаме да предизвикаме повеќе добра војла од другата страна и позитивна енергија во насока на надминување на проблемите и продолжување на заеднички помагања едни на други, а не со провоцирање“, вели Груевски. Премиерот има коментар и за оценките на г р ч к и от п р е тсед ател, Ка р о л о с Па п уљ ас, кој го карактеризира како предводник на македонизмот. „Доколку Папуљас сето тоа го кажува во смисла на поддршка на македонскиот идентитет, на македонската државност, дека има национален идентитет, тогаш во таква смисла, можам не само да го прифатам тоа што Папуљас го кажува дека сум предводник на македонизмот, туку можам и да го потврдам дека со задоволство сум и ќе бидам, за разлика од некои други политичари во минатото кои свесно се прикажуваа и дејствуваа во правец на други држави. Не е ниту страмота, ниту грев за некоја друга држава ако некој премиер си го поддржува идентитетот на сопствениот народ, си го поддржува јазикот, културата, па затоа, не го чувствувам како обвинување тоа што го кажа Папуљас“, вели тој.

Високиот дијалог да не биде само процес на „штиклирање“ на задачите Граѓанскиот и невладиниот сектор го спуштаат „позитивниот ореол“ за дијалогот на високо ниво меѓу Владата и Унијата. Тие забележуваат на отсустувото на јавни дебати и недоволниот степен на транспарентност

Македонија под мотиноринг на уште една оценска мисија во септември?

Оценската мисија која врши мониторинг на активностите кои ги спроведува Владата во врска со високиот дијалог повторно ќе дојдат во земјава. Без да прецизира кога точно, вицепремиерот Арифи потсети дека Македонија веќе еднаш беше домаќин на една оценска мисија. Критиките од таквата посета, барем според изјавите од Секреатијатот за европски прашања, беа позитивни. Но, ако се знае дека првата нивна посета беше непосредно пред доаѓањето на еврокомесарот за проширување, Штефан Филе, се очекува и оваа оценска мисија да пристигне на почетокот на септември, непосредно пред доаѓањето на Филе, кој се очекува да ја посети земјава во средината на септември.

Габриела Делова

delova@kapital.com.mk

озитивната слика за начинот на одвивање на високиот дијалог меѓу Владата и Европската унија, која прв ја создаде еврокомесарот Штефан Филе при првиот мониторинг во мај, а потоа ја одржуваа и изјавите на владините функционери, но и на евроамбасадорот Аиво Орав, во прашање ја доведуваат претставниците од граѓанскиот и од невладиниот сектор. Отсуството на јавни дебати и недоволниот степен на транспарентност се само дел од забелешките на кои укажуваат тие. „Нашата цел не е да го симнеме „позитивниот ореол“, туку да придонесеме дијалогот да не биде само процес на „штиклирање“, постојана преправка на исти закони, рециклажа на политичките критериуми, туку процес кој ќе се сврти кон внатре, односно ќе придонесе за внатрешниот дијалог во Македонија“, вели директорката на Институтот за европска

политика, Малинка Ристевска-Јорданова, во чија организација беше дебатата. Тие препорачуваат почести и засилени консултации со засегнатите страни, но и вклучување на јавноста во подготвувањето на документите и нивно редовно следење. Исто така, сметаат дека треба повеќе да се оценува како се постигнува целта, а не дали се реализирани активностите. Вицепремиерот Теута Арифи тврди дека досега испорачаните резултати се во согласност

со договор ените вр еменски р окови во „Оперативниот патоказ“. Потврда за тоа, вели таа, се и изјавите во позитивна насока од нашите партнери од ЕК. Таа во дијалогот гледа можност за раздвижување на сите сектори во земјава. „Јас сум повеќе од убедена дека дијалогот на високо ниво за нас е една голема можност, имајќи го предвид фактот дека дава можност да се раздвижи не само администрацијата, туку и Парламентот и целиот граѓански сектор,

затоа што таа динамика ни е повеќе од потребна за да имаме процес со кој ќе се движиме кон ЕУ. Фактот дека овој процес беше подвлечен и од двајца министри од ЕУ кои престојуваа тука покажува дека процесот на дијалогот на високо ниво ги надминува и границите на Европската комисија, како наш најзначаен партнер и лобист во процесот за добивање преговори пошироко кон земјите-членки, што мислам дека е наша цел“, рече Арифи.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

политика 7 Вратен возот за Солун, ама само за викенд

д сабота ќе се воведе сезонски воз на релација Скопје - Солун - Скопје. Сезонскиот воз ќе сообраќа до 30 септември. МЖ Транспорт денеска соопшти дека со Грчките железници се договориле од 14 јули да воведат сезонски воз кој ќе сообраќа секој викенд. Возот ќе тргнува од Скопје секоја сабота во 05.05 часот наутро и преку Велес, Неготино и Гевгелија ќе стигнува во Солун во 10.24 часот по грчко време. Од Солун возот ќе тргнува секоја недела во 20.11 часот по грчко време и во Скопје ќе пристигнува во 23.11 часот. Цената на возниот билет на релација Скопје – Солун, односно Солун - Скопје за втора класа ќе изнесува 12,20 евра, а повратниот Скопје – Солун – Скопје и обратно 20 евра.

> БРојка

нови пресуди се изречени за случајот „Монструм“ поради нелегално поседување оружје. Казна затвор добија Назиф Мемети и Асани рахман кои не се директно инволвирани во петкратното убиство, но се поврзани со нелагално поседување оружје. Во понеделникот ги осудија, Мемети на 3 години, а Асани на три ипол години затвор. Тука завршуваат предметите кои се однесуваа на нелегално поседување оружје.

Ќе мора ли Љубчо пред избори да формира нова партија?

Макрадули: поради самоволието на власта, пропадна проектот „Собраниски институт“

ратеникот на СДСМ, Јани Макрадули вели дека проектот „Собраниски институт“, чие спроведување требаше да обезбеди независно и стручно тело во законодавниот дом, пропаѓа поради самоволието на власта. „Парламентарниот институт е замислен како истражувачки центар во кој 24 независни експерти треба да нудат стручни анализи и истражувања, кои ќе ја подобрат работата на пратениците. Генералниот секретар на Собранието, Жарко Денковски, го поништи првиот конкурс за избор на експерти, и покрај противењето на швајцарската Агенција за развој и соработка СДЦ, која го финансира проектот со три милиони евра. Укажувавме дека овие средства ќе пропаднат, но власта продолжи со неодговорниот однос кон овој проект. Сега, Швајцарците ги замрзнаа средствата наменети за „Собранискиот институт““, вели Макрадули.

ЉУБчО ГеОрГиеВСКи не се откажува од битката за партијата што ја основаше во 2004 година, иако во ВМрОНародна се свесни дека исходот зависи од, како што го нарекуваат, партизираното судство на дПМНе партијата што претендира да воспостави монопол над префиксот ВМрО

Максим Ристески

risteski@kapital.com.mk

орбата за правото на партијата во чие име Љубчо Георгиевски се приклучи на широкиот опозициски фронт е далеку од завршница, но до официјалниот почеток на кампањата за изборите, кои ќе се одржат во март 2013 година, мора да има решение ако ВМРО-Народна сака да поднесе своја листа до Државната изборна комисија. Од ВМРО-Народна велат дека немаат намера да се откажат од името, а поранешниот претседател на партијата, Марјан Додовски, кој преминувајќи со своите истомисленици во ВМРО-ДПМНЕ означи крај на Народна, тврди дека единствена опција на Георгиевски е да формира нова партија. Судскиот дел од спорот моментално е во Апелациониот суд, откако

ВМРО-НП на почетокот од мај доби решение со кое Основниот суд Скопје 2 одби да го запише Георгиевски како нов претседател на ВМРО-Народна партија. За сложеноста на случајот зборува и траењето на постапката во Основниот суд од цели два ипол месеци, иако ова вообичаено, се решава за само 15 дена. „Процедурата е стигната до Апелација, а според наши информации, ќе оди и до Врховниот суд. Ние остануваме ВМРОНародна партија и преземаме с$ за таа цел, вклучително го информираме и меѓународниот фактор за тоа што ни го прави власта, која засега ги користи предностите на македонското независно судство, во наводници“, вели за „Капитал“ членот на Извршниот комитет на ВМРО-НП, Ване Цветанов. Според Цветанов, Додовски немал право да прогласи структурно претопување на Народна во ДПМНЕ, бидејќи такво нешто можело да се направи само со конгрес на партијата, а никако со одлука на дел од членството. Цветанов категорички ја отфрла можноста да регистрираат нова партија и така да го отстранат ризикот да не успеат до изборите да издејствуваат Судот да го прифати Георгиевски како лидер на партијата. „Ние можеме да го смениме името и да се пререгистрираме задржувајќи го префиксот ВМРО и додавајќи ВаНЕ ЦВЕтаНоВ некој друг збор наместо член на извршен одбор на ВМРО-НП Народна, но целта е да ја задржиме ВМРО-Народна партија. Процедурата е стигната Нема да дозволиме да н$ остават до Апелација, а според без варијанта до изборите. наши информации, ќе Аргументите се на наша оди и до Врховниот страна - Судот е ставен во суд. Ние остануваме апсурдна ситуација – Марјан ВМрО-Народна партија Додовски едно зборува на и преземаме с$ за прес-конференциите, дека таа цел, вклучително ВМРО-НП веќе не постои, го информираме а во судската пресуда се и меѓународниот вели дека претседател фактор за тоа што ни на ВМРО-НП е Марјан го прави власта, која Додовски“, вели засега ги користи Цветанов. предностите на Од друга страна, македонското поранешниот независно претседател, судство, во Марјан Додовски, наводници. не остава никаква

можност ВМРО-Народна партија да продолжи да постои. Според него, конгресот на кој партијата го избрала Георгиевски за нов претседател не е легитимен, зашто функционерите на Народна (меѓу кои прв е Додовски) веќе ја претопиле во ДПМНЕ. „Секој може да собере 200-300 луѓе, но легитимитет имаа оние кои вршеа функции во партијата легално и кои ја обединија Народна со ВМРО-ДПМНЕ. Законот за политички партии е јасен – Георгиевски сега може само да регистрира друг политички субјект“, вели поранешниот претседател на ВМРО-НП, Марјан Додовски. Според него, Георгиевски со с$ што направил во

МаРјаН ДоДоВСки

поранешен претседател на ВМРО-НП

последните шест месеци покажал дека ниту идеолошки, ниту по статут има право на ВМРО-НП. „По моето враќање во ДПМНЕ беше направен обид од страна на тие што сега се нарекуваат ВМРО-Народна да си го припишат легитимитетот себеси, но тоа не им успеа, зашто судот надлежен за регистрација на партии одби да го впише Георгиевски за претседател. Ако продолжат вака, само ќе губат време, а можат да си регистрираат нова партија“, вели Додовски.

Секој може да собере 200-300 луѓе, но легитимитет имаа оние кои вршеа функции во партијата легално и кои ја обединија Народна со ВМрО-дПМНе. Законот за политички партии е јасен – Георгиевски сега може само да регистрира друг политички субјект.

КАПИТАЛ ПЕТОК 13.07.2012

WWW.KAPITAL.MK

8 КОМПАНИИ ПАЗАРИ

ДОГОВОР НА ВЛАДАТА И СДСМ:

Законот за кривична постапка одложен за догодина! Ако не го прифатеше амандманот на СДСМ за одложување од една година, Владата наместо за две, колку што побара, ќе требаше да почне со имплементација на ЗКП за само четири месеци, зашто за одложување на примената потребно е 2/3 мнозинство, кое власта го нема Максим Ристески risteski@kapital.com.mk

о услови кога ниту од поведението на власта, ниту на опозицијата може да се очекува конструктивност во име на некој виш интерес на граѓаните, се случи и тоа – Министерството за правда, а потоа и пратениците на владејачкото мнозинство прифатија амандман на СДСМ со кој радикално се менува суштината на закон предложен од Владата. Преседанот се случи на амандманската расправа по предлогот на Владата примената на новиот Закон за кривична постапка да се одложи за дополнителни две години поради ребалансот на Буџетот и владините антикризни мерки што влијаеле институциите да не можат целосно да се подготват за имплементацијата. Новиот Закон за кривична постапка требаше да почне да се применува во ноември оваа година, иако е донесен во 2010 година, а сега Владата предложи

одложување за уште две години, односно до ноември 2014 година. За да не испадне дека ништо не направила за да овозможи имплементација во првично предвидениот рок, Владата во предлогот за второ одложување предвиде новиот Закон парцијално, односно само за кривичните дела од организиран криминал и корупција да почне да се применува од ноември 2012 година. Опозицијата која остро реагираше на ваквиот предлог, нарекувајќи го апсурден, предложи амандман со кој бара примената на Законот наместо за две, да

VO SPECIJALEN PRILOG

MEDIA & ADVERTISING NA 25 JULI VO MAGAZINOT KAPITAL ]E ^ITATE: Analiza na makedonskata mediumska scena – problemi, predizvici, iden razvoj! Advertajzing kola~ot vo Makedonija od godina vo godina e se pomal! Koj se reklamira vo makedonskite mediumi? Kolku? Kade? [to sleduva? Kako }e se razvivaat internet mediumite i internet oglasuvaweto vo Makedonija? Kakvi se sostojbite na mediumskite scena na Balkanot? Golemite svetski mediumi se vo faza na seriozna rekonstrukcija. Kakva e idninata na tradicionalnite mediumi? Internet VC tradicionalni mediumi!

се одложи за една година, без опција за порано почнување со парцијална примена во делот на организираниот криминал. „Две години одложување е предолго и значи дека Владата не смогнала сили или немала капацитет за да овозможи навремена примена на Законот. Примената на дел од Законот пред другите негови делови значи паралелно важење на стариот и на новиот Закон за кривична постапка, што може да доведе до апсурдни ситуации. На секој кривичар му е јасно дека еден случај

може да почне за таканаречено обично кривично дело, а подоцна да се утврди дека се работи за организиран криминал. Тоа значи дека постапката ќе се води и според стар и според нов закон, што е невозможно“, аргументираше пратеничката на СДСМ, Ана Павловска-Данева. Притоа, потсети дека расправата се води за закон кој се носи со 2/3 мнозинство, што значи дека без гласовите на опозицијата, не може да помине. Веројатно, тоа е аргументот што ја натера власта да го прифати амандманот на СДСМ за одлагање од една година, зашто без поддршка на опозицијата, Владата ќе беше принудена Законот за крвична постапка да почне да го применува за неполни четири месеци од сега, иако за тоа и самата призна дека нема создадено услови. Претставникот на предлагачот, односно на Владата, заменик-министерот за правда, Билјана Бришкоска-Бошковски, се обиде да се одбрани од нападите на опозицијата, тврдејќи дека двојност во постапката за едно кривично дело има и во други земји каде што законот за кривична постапка се применувал парцијално, но на крајот, сепак, соопшти дека амандманот на СДСМ се прифаќа. Без одговор од Бришкоска-Бошковски остана прашањето како Владата, која претходно проценила дека & требаат уште две години за да создаде услови за имплементација, сега прифати примената да ја почне за двојно помалку време. „Наредната година ќе бидат преземени сите активности за целосна имплементација на Законот за кривична постапка. За опремување на истражните центри и за останатите потреби на Јавното обвинителство ќе се употребат милион и 400 илјади евра добиени од ИПА-фондовите на Европската унија“, вети заменик-министерот. Со новиот Закон за кривична постапка јавниот обвинител ќе ја преземе водечката улога во истражната постапка која досега ја имаа истражните судии. Со ова модернизирање на кривичната постапка, усогласено со европското законодавство, ќе се овозможи поголема ефикасност на кривичноправниот систем, особено при гонењето на корупцијата, на финансискиот криминал, на недозволената трговија со дрога и со луѓе, како и на другите форми на организираниот криминал.

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПЕТОК 13.07.2012

БАНКИТЕ СЕ ЗАКАНИЈА: Нема кредити без промена на спорниот Закон Веќе три недели банкарите не можат да одобруваат кредити за бизнисот обезбедени со хипотека поради спорни членови од Законот за договорен залог, а засега нема информација од Владата кога ќе се смени Законот. Од Здружението на банкари се заканиле дека ако не се реши проблемот, ќе го запрат кредитирањето Александар Јанев janev@kapital.com.mk

еќе три недели банкарите не одобруваат кредити за фирмите обезбедени со хипотека поради спорни членови од Законот за договорен залог. Засега нема информација кога ќе се промени Законот. Од Здружението на банкари се заканиле дека ако не се реши проблемот, целосно ќе го стопираат одобрувањето кредити. Иако Законот е напишан во Министерството за правда, во решавањето на проблемот се приклучило и Министерството за финансии. Банкарите очекуваат да се прифатат нивните барања и да се исклучи обврската во договорот

за залог да стои максималниот износ што го побаруваат. Толкувањето на Законот ќе биде преодно решение, до негова измена. „Разврска ќе има набргу преку толкување на Законот за договорен залог во Собранието. Од комуникацијата на Здружението за банкарство со Министерството за финансии и со Министерството за правда добивме

18 JULI SPECIJALEN PRILOG

SONЧEVA ENERGIJA KAKO ENERGETSKI DA SE ISKORISTI SON^EVA MAKEDONIJA?

Kakvi benefiti uìvaat, kolku za{teduvaat i kako Sonceto im go promeni ìvotot na kompaniite i doma}instvata koi ja koristat son~evata energija? Raste interesot za koristewe na son~evata energija preku son~evite kolektori i preku fotovoltai~ni sistemi. Koi se glavnite igra~i na stranata na ponuda na vakvi sistemi? [to se nudi na pazarot i {to prepora~uvaat ekspertite? Koj e idniot predizvik vo Makedonija za {to pogolemo iskoristuvawe na son~evata energija? Potrebna li e pogolema finansiska i ekspertska poddr{ka na kompaniite i doma}instvata za pogolemo koristewe na ovoj vaèn energetski resurs? Energetski bum na Balkanot. Kako zemjite od regionot go pottiknuvaat i stimuliraat iskoristuvaweto na son~evata energija? Koi se mo`nite izvori za finansirawe na proekti za eneretska efikasnost vo Makedonija? ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL prilozi@kapital.com.mk TELEFON 02 3298 110 LICA ZA KONTAKT: GORDANA MIHAJLOVSKA I BOBAN \ORGIEVSKI

информација дека проблемот брзо ќе се реши“, изјави Ѓорѓи Јанчевски, претседател на Здружението за банкарство при Стопанската комора. Банкарите велат дека одобрувањето кредити е подзапрено, а поминуваат само кредитни барања каде што има можност да се утврди максималниот износ на побарувањето од

банката. Но, тоа се многу малку случаи, а другите граѓани и фирми кои чекаат кредит обезбеден со хипотека веќе три недели не можат да добијат пари од банка. Во Народната банка знаат за овој проблем, меѓутоа коментираат дека монетарната власт ниту го донела ниту пак дала мислење за овој Закон. „НБМ не учествуваше во носењето на измените на овој Закон, туку тоа го направи извршната власт. Сметаме дека тие се свесни за проблемот што треба сами да го надминат“, велат од НБМ. Од Министерството за финансии потврдуваат дека банките побарале појаснување, поради што е поднесена иницијатива за автентично толкување, која е во собраниска процедура и ќе биде на расправа во наредните неколку дена. Банките запреа да даваат кредити обезбедени со залог поради законски измени кои предвидуваат во договорот што го склучуваат со клиентите да биде наведен вкупниот износ на побарувањето. Според нив, технички неизводливо е да се пресмета точниот износ на побарувањето, бидејќи не може однапред да се знае како ќе се движат каматите, дали клиентот ќе го враќа навреме кредитот или пак ќе треба да плаќа затезна камата. „Не може да се наведе вкупниот износ на побарувањето затоа што тоа е менлива категорија, на пример, доколку се пресметуваат затезни камати. Но, нотарите не го прифаќаат ова образложение и одбиваат да заверат договор без наведен вкупен износ на побарување“, објаснуваат банкарите. Нотарите потврдуваат дека со измените на овој Закон настанал голем проблем што го блокира целиот процес на кредитирање. Тие велат дека банкарите се во право кога велат дека не може да се наведе точниот износ на побарувањето, но тие без тој податок не можат да ги заверат договорите. „Веќе имаше состаноци во двете министерства на оваа тема и одлуката е да се побара од Собранието автентично толкување на овој член од Законот. Меѓутоа, сметам дека треба повторно да се направат законски измени, со што ќе се изземе обврската за наведување на точниот износ на побарувањата. Потоа процесот на кредитирање ќе продолжи нормално“, вели нотарот Златко Николовски. Последните измени на Законот за договорен залог стапија на сила пред околу еден месец, од кога банките запреа да издаваат кредити обезбедени со хипотека.

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

WWW.KAPITAL.MK

10 компании пазари > БроЈка

рудолф Скобе нов претседател на управниот одбор на Телеком Словенија

адзорниот одбор го именуваше новиот претседател на управниот одбор, Рудолф Скобе, со мандат од четири години. Тој ќе ја преземе должноста на 1 септември, еден ден по завршувањето на кариерата на сегашниот претседател на управниот одбор, Ивица Крањчевиќ, кој уште во април годинава го извести надзорниот одбор за неговата намера да се пензионира. Рудолф Скобе е магистер е по бизнис-менаџмент и организација и дипломиран електроинженер. Тој има повеќе од 15-годишно искуство на раководни и управувачки функции на полето на телекомуникации и медиуми. Во периодот меѓу 1999 и 2003 година тој беше член на надзорниот одбор, во август 2004 година беше назначен за раководител на секторот за продажба и маркетинг, а од 2006 година е на позицијата директор на SiOL.

Ѓорѓи петрушев именуван за член на надзорниот одбор на Тиквеш

ов член на надзорниот одбор на винарската визба Тиквеш е Ѓорѓи Петрушев. Според информацијата објавена решенија за забрана за работа на отворен простор од од компанијата на ДЕЛОВНИТЕ интернет-страницата на КАМАТНИ ДЕПОЗИТИ КАЈ БАНКИ 11 до 17 часот издаде Државниот инспекторат за СТАПКИ труд НА ДЕНАРСКИ Македонската берза, Петрушев на местото Банка 3м 6м 24м доаѓа36м во изминатите три дена. Решенијата ги издаде поради Јелушиќ-Касиќ, која си поднела Комерцијална банка на Ведрана 3,10% 4,00% 6,80% 7,00% непосредна опасност по здравјето на вработените, на надзорниот НЛБ Тутунска банка оставка. 3,20% Мандатот 4,05%на членот 6,50% 6,90% поради високите температури и зголеменото УВ одбор ќе изнесува четири години од денот на 3,20% 4,00% 6,65% 6,85% зрачење. Надзорите продолжуваат и во Стопанска наредниотбанка изборот. Членовите на надзорниот одбор на Шпаркасе банка 3,00% 4,00% 5,50% 6,00% перод и доколку се утврди непочитување на Тиквеш имаат право на осигурување на живот и Охридска 4,80% 5,50% 6,00% што забраните, ќе следуваат и прекршочни пријави одбанка друг 4,30% вид осигурување, како и други права Прокредит банка 3,00% се поврзани со 3,80% вршењето 6,80% на нивната6,90% функција. трета категорија во висина од 5.000 до 8.000 евра за банка 3,20% порано 4,10% 6,70% 7,20% Петрушев беше и генерален директор на правниот субјект и 500 до 1.000 евра за ТТК одговорното кавадаречката винарска визба Алфа банка 3,30% 4,20% 7,40% Тиквеш. 7,60% лице на правниот субјект. Уни банка Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје

3,20% 4,30% 4,00%

4,20% 5,30% 5,00%

5,70% 8,20% 8,00%

6,00% 8,60% 8,40%

Стопанска б. Битола Капитал банка

3,80% 4,30%

4,80% 5,50%

7,40% 7,50%

7,60% 8,20%

За дестгодишнината Империјал ,26% тобако инвестира 23 милиони евра КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Банка

Со инвестицијата ќе се модернизира фабриката со нова ,65% опрема и ќе се воведат нови производни линии, а целта е да се зголеми извозот

,92% петре Димитров

dimitrov@kapital.com.mk

мперијал тобако ТКС ја промовираше инвестицијата од 23 милиони евра, која е насочена кон а NASDAQ модернизирање на фабриката со нова опрема и внесување нови производствени линии и современа зата во Сао технологија со што се очекува зголемување на конкурентноста на производите на пазарите. Паралелно со ова се инвестира и во надградба на севкупната инфраструктура на фабриката, односно осовременување на мпании производствената зграда и магацинските простории и подобрување на условите за работа на вработените. Со инвестицијата производството на цигари компании од ќе се зголеми на 10 милијарди цигари годишно. „Оваа година е одлична за Империјал тобако во Македонија и за нашите нови достигнувања. Бројни нови машини се инсталираат за да се подобри нашиот капацитет

,49%

,25%

,92%

,57%

,03%

и нашата флексибилност. Покрај тоа започнавме и со реновирање на фабриката со што ќе се смени изгледот на ова место. Сите овие инвестиции значат дека фабриката во Македонија ќе биде иста како и останатите фабрики на Империјал тобако во светот“, истакна Ричард Парат, генерален директор на Империјал тобако за Јужен Балкан. Според министерот за привлекување странски инвестиции, Веле Самак, инвестицијата на Империјал тобако е потврда дека добрата бизнис-клима во Македонија носи резултати. „Во време на криза и поголема европска рецесија, оваа странска фирма, која инвестирала во Македонија пред 10 години, постојано расте и одлучува во едно тешко време да инвестира во Македонија и на тој начин да го зголеми производството и извозот“, рече Самак. Директорот на фабрика на Империјал тобако ТКС, Никола Коларовски, очекува дека до крајот на

и на берзата

,47%

рани на

12.07.2012

РЖ услуги Окта Пелагонија РМДЕН03 Арцелормитал

пад

-10% -7,62% -7,41% -0,21% -1,67%

нова цена

2.430,00 310,00 2,297.01

нова цена

108 1.201,00 2.000,00 95,00 59,00

4,00% 3,80% 3,75% 3,90%

Охридска банка Прокредит банка ТТК банка

2,50% 2,20% 2,00%

3,00% 2,90% 2,50%

4,00% 3,60% 3,65%

4,50% 3,80% 4,05%

Алфа банка

3,20%

4,10%

3,70%

4,00%

Уни банка

1,90%

2,40%

3,00%

3,20%

Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје Стопанска б. Битола Капитал банка

3,50% 2,20% 2,10% 2,50%

4,80% 2,80% 2,60% 3,20%

7,50% 4,10% 4,40% 4,10%

8,00% 4,50% 4,60% 5,00%

Euribor (EUR)

1м 0,26%

3м 0,55%

6м 0,83%

12м 1,12%

Libor (EUR) Libor (USD) Libor (CHF)

0,30% 0,24% 0,08%

0,54% 0,47% 0,11%

0,85% 0,73% 0,19%

1,26% 1,06% 0,39%

1 недела 3,18%

1м 4,18%

3м 4,98%

Рочност СКИБОР

преку ноќ 2,20%

2,20% Македонија и во последните 10МКДОНИА години балкански држави, а најзначајни пазари има платено повеќе од 500 милиони за компанијата се Србија, Косово и Босна ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ евра давачки кон државата и е меѓу топ и Херцеговина. Империјал тобако за сите Стапка на инфлација 15 извозници од Македонија. Минатата своиОсновна пазарикам. низстапка светот откупува повеќе од 5,20% Народна банка на Македонија 4,00% година извезе 55% од производството, 3.000 тони македонски тутун годишно. Во 13,40%во Народна банка на Србија 12,00% македонски тутун односно околу четири милијарди цигари. 2011 година откупиле Тутунски комбинат Скопје извезува вобанка седум вредност од 12 милиони долари. 2,50% Народна на Хрватска 6,00%

четврток- 12.07.2012

3,60% 2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

Банка Комерцијална банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка

3м 3,10% 3,20% 3,20%

6м 4,00% 4,05% 4,00%

24м 6,80% 6,50% 6,65%

36м 7,00% 6,90% 6,85%

Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка Алфа банка Уни банка Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје Стопанска б. Битола

3,00% 4,30% 3,00% 3,20% 3,30% 3,20% 4,30% 4,00% 3,80%

4,00% 4,80% 3,80% 4,10% 4,20% 4,20% 5,30% 5,00% 4,80%

5,50% 5,50% 6,80% 6,70% 7,40% 5,70% 8,20% 8,00% 7,40%

6,00% 6,00% 6,90% 7,20% 7,60% 6,00% 8,60% 8,40% 7,60%

Капитал банка

4,30%

5,50%

7,50%

8,20%

3м

6м

24м

36м

Комерцијална банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка Охридска банка Прокредит банка ТТК банка

2,00% 1,80% 1,85% 1,70% 2,50% 2,20% 2,00%

2,50% 2,40% 2,35% 2,10% 3,00% 2,90% 2,50%

3,60% 3,30% 3,45% 3,40% 4,00% 3,60% 3,65%

4,00% 3,80% 3,75% 3,90% 4,50% 3,80% 4,05%

Алфа банка

3,20%

4,10%

3,70%

4,00%

Уни банка

1,90%

2,40%

3,00%

3,20%

Еуростандард банка Халкбанк АД Скопје

3,50% 2,20%

4,80% 2,80%

7,50% 4,10%

8,00% 4,50%

Стопанска б. Битола Капитал банка

2,10% 2,50%

2,60% 3,20%

4,40% 4,10%

4,60% 5,00%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

1м 3м 6м ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ ФОНД Euribor (EUR) 0,26% 0,55% 0,83% Отворен инвестициски фонд Libor (EUR) 0,30% 0,54% Нето вредност 0,85% 0,47% 23.395.284,92 0,73% 0,11% 23.395.284,92 0,19%

12м 1,12% 1,26% 1M 1,06%2,84% 0,39%2,84%

37.106.233,91

3,38%

1 недела 13.332.621,82 1м 3,18% 45.450.688,84 4,18%

камата 3,75% 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута Домашна валута со валутна клаузула Странска валута

10% 20% 13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава ЕМУ

Валута евро

Среден курс во 61,5802

САД В.Британија Швајцарија

долар фунта франк

50,2285 78,1326 51,2741

Канада Австралија

долар долар

49,2918 51,5186

Извор: НБРМ

ДВИЖЕЊЕ НА ИНФЛАЦИЈАТА ВО МАКЕДОНИЈА ПЕРИОДОТ 2010/2011 4% 3% 3% 2% 2% 1% 1% 0% -1%

-1% 01/10

04/10

06/10

09/10

12/10

03/11

06/11

09/11

12/11

Извор: Државен завод за статистика

YTD

ДАТУМ

-2,89%

-22,62%

-1,36%

10.07.2012

-1,11%

-2,89%

-22,62%

-1,36%

10.07.2012

-1,02%

-7,96%

-15,45%

-4,48%

10.07.2012

3м-3,92% 4,98%3,29%

-6,81%

-8,49%

-18,78%

-8,38%

10.07.2012

-3,32%

-1,00%

-8,37%

2,43%

09.07.2012

20.141.591,33

-0,99%

-6,99%

-6,68%

-31,14%

-7,33%

09.07.2012

25.141.279,33

-0,38%

-3,05%

1,43%

-13,48%

1,33%

09.07.2012

49.734.927,69 0,63% Основна кам. стапка Стапка на инфлација

0,85%

3,36%

4,21%

3,32%

09.07.2012

Илирика Глобал-Растечки пазари

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

преку ноќ 2,20%

КД Нова ЕУ МКДОНИА

Инструмент Благајнички записи Ломбарден кредит

-1,11%

Libor (USD) Илирика Југоисточна Европа 0,24% Libor (CHF) Илирика Југоисточна Европа 0,08%

2,20%

КБ Публикум - Балансиран

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ

КБ Публикум - Обврзници

36м

3,60% 3,30% 3,45% 3,40%

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

Иново Статус Акции Рочност КД БРИК СКИБОР

24м

2,50% 2,40% 2,35% 2,10%

Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

Банка

+0,9% +0,32% +0,05%

12.07.2012

годината ќе ги завршат сите планирани проекти со што ќе потврдат дека се најсовремен регионален производствен центар во тутунската индустрија. Најголем дел, односно 60% од производството на Империјал Тобако е за извоз, а остатокот е наменет за домашниот пазар. Пазарниот удел на ТКС во Македонија е 70%. ТКС е еден од топ 10 најголеми даночни обврзници во

6м

2,00% 1,80% 1,85% 1,70%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

од производството на Империјал тобако е наменето за извоз

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИ

раст

Комерцијална банка Стопанска банка Топлификација

60%

3м

Комерцијална банка НЛБ Тутунска банка Стопанска банка Шпаркасе банка

Народна банка на Македонија Народна банка на Србија Народна банка на Хрватска Централна банка на Црна Гора Централна банка на Словенија

4,00% 12,00% 6,00%

5,20% 13,40% 2,50% 3,60% 2,20%

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

11 > БроЈка

нова експозитура на Уни банка во Ѓорче петров

ни банка пушти во употреба нова експозитура во скопската населба Ѓорче Петров. Експозитурата е осма по ред во Скопје и 34-та во земјава. Како што најавуваат од банката, овој потег е дел од процесот на создавање што посилна деловна мрежа. „Отворањето на новата експозитура е дел од континуираното унапредување и ширење на деловната мрежа и излегување во пресрет на потребите на клиентите од оваа општина“, велат од Уни банка. Клиентите на Уни банка во оваа експозитура ќе имаат можност да ги вршат сите услуги од областа на банкарството, како за физички, така и за правни лица.

Потребно е редовно да ги ажурирате вашите лични Податоци во банката со која работите

1.000

транспортни дозволи издало Министерството за транспорт и врски во текот на годинава како дополнување на годишните контингенти за повеќе земји. Обезбедени се дополнителни 300 универзални транспортни дозволи за возила со Еуро 3 и 100 транспортни дозволи за возила со Еуро 5 за Австрија, дополнителни 200 транспортни дозволи за превоз во и од трети земји за Србија, 200 транспортни дозволи за и од трети земји за Хрватска, како и 150 транспортни дозволи за и од трети земји за Словенија. Обезбедени се и дополнителни 50 билатерални транспортни дозволи и 150 транспортни дозволи за Турција.

И трговците со струја се погодени од неликвидноста

Што регулираат мрежните правила?

Економската криза, рецесијата и значително намалената ликвидност се главните проблеми на трговците со струја катерина попоска

милион евра профит лани имале петте цела Југоисточна Европа. Пред с$, проблемите најголеми трговци со струја се поврзани со глобалната економска криза, рецесијата и значително намалената ликвидност на многу деловни партнери и економски субјекти. Токму на проблемот со ликвидноста и доцнењето во извршувањето на финансиските обврски на нашите деловни партнери кон нас гледаме како на потенцијално најголем проблем, кој значително го оптоварува работењето и го отежнува планирањето на финансиските текови“, велат за „Капитал“ од ГЕН-И. Ако се анализираат приходите и расходите на трговците со струја, лани втор по успешното работење е трговецот ЕФТ Македонија, кој лани остварил нето-добивка од 709.973 евра, што е 20,6% повеќе од профитот „тежок“ 590.429 евра за 2010 година. Руднап лани прикажа 36,7 милиони во 2010 година. На страната на приходите пак, евра приходи од продажба, што е 83,8% повеќе во ФЈУЧЕРСИ овој трговец со струја лани бележи сума од 106 споредба со инкасираното во 2010 година. милиони евра, што е 49,6% помалку во споредба НАФТА со Трговецот Роу енд рифајнд комодитис минатата инкасираните 166 милиони евра во 2010 година. година јаГАС заврши со загуба од 1,2 милиони евра, ЛЕСНА СУРОВА ПРИРОДЕН Трговецот Руднап пак, минатата година ја заврши наспроти остварениот профит од 246.060 евра 84,63 2,84 со нето-добивка од 233.480 евра. Но, и покрај во 2010 година. На страната на приходите пак, позитивните резултати,BRENT ова е за 60,6% помала компанијата има раст од 33,4% за само една ЗА ЗАТОПЛ. добивка споредено со позитивата од 594.841 евра 272 година, инкасирајќи 54,6 милиони евра лани. 99,19

poposka@kapital.com.mk

поред финансиските податоци за 2011 година, во групата најголеми и најуспешни трговци со струја влегуваат компаниите ЕФТ Македонија, ГЕН-И, Роу енд рифајнд комодитис, Руднап и ЕВН трејдинг. Лани оствариле вкупна добивка од 1,7 милион евра, а во 2010 таа беше 2,7 милиони евра. Според податоците, најголем и најуспешен трговец со струја е ГЕН-И, со профит од речиси два милиони евра, што е раст на добивката од 46,5%. ГЕН-И лани инкасираше 51,4 милиони евра од продажба на струја (51,4% раст). Според планот за работа за 2012, ГЕН-И дооел Скопје, која е дел МАКЕДОНСКА БЕРЗА вкупен приход од од групацијата ГЕН-И, планира МБИ 10 евра. 33,6 милиони И покрај позитивното работење, од ГЕН-И 1.846,82 признаваат МБИД дека кризата во еврозоната и лошата наплата ќе влијаат на нивното работење. 1.782,80 со коишто се соочуваме на ниво „Проблемите ОМБ на групацијата се заедничка карактеристика на

118,96

1,7

-0,01% -1,16% -0,04%

-1,38% -1,04%

-0,42% -1,43%

Извор: Македонска Берза

Вредностите кои ги гледате денеска, се од последниот ден на тргување, четврток- 12.07.2012

МАКЕДОНСКА БЕРЗА МБИ10 МБИ10 ИНДЕКСИ РЕГИОН 3.000 3.000 3.000МБИ10

МБИ 10 BELEX15 1.846,82 437,88 Главен индекс на Белгардска берза МБИД CROBEX 1.782,80 1.671,36 ОМБ Главен индекс на Загребската берза 118,96

SASX 10 -0,01% +0,66% 665,26

-1,16% SOFIX 295,46 -0,04% ATHEX

+0,38%

600,19

Главен индекс на Љубљанската берза

BELEX15 DOW JONES

МАКЕДОНСКА БЕРЗА

26,52$/унца

7.485,25

Извор: Македонска Берза официјалниот пазар на Македонска берза

ИНДЕКСИ АМЕРИКА ИНДЕКСИРЕГИОН

+0,66% -0,38

437,88 12.604,53

NASDAQ 2.887,98

3.000 3.000 3.000

Паоло, Бразил

-0,50%

FTSE 100 5.559,00

2.400 2.400 2.400

-0,92%

1.800 1.800 1.800

-0,38 -0,73% SWISS

DOW JONES

DAX12.604,53 Заеднички индекс 30 6.404,50

6.139,67

SBITOP 520,63

S&P 500 1.341,45

Главен индекс на Љубљанската берза

DOW JONES БИП-Белград 35,00 12.604,53

499,00

Пошт.банк

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао 1.599,50

-2,03%

Индекс на најголемите јапонски компании котирани на Токиска берза

TOPIX CAC 40 747,49

3.141,31

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

ЕВРОПА ИНДЕКСИ BSE 30

-1,20%

-0,50%

Индекс на компании котирани на примарен пазар на Токиска берза

5.559,00

Индекс на 30 најголеми компании котирани на берзата во Бомбај

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

Извор: Блумберг

DAX 6.404,50

-1,47%

17.232,55 FTSE 100

-0,73%

Индекс на 30 најголеми герм. компании котирани на Франкфуртска берза

CAC 40 3.141,31

-0,00% 53.569,14 ЗАГРЕБСКА БЕРЗА 5.500,00

+17,79%

22,32

108108 108 104104 104 07/10 07/10 07/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 01/12 01/12 01/12 04/12 04/12 04/12

ОМБ е составен од најликвидните обврзници котирани на Македонска берза

ФЈУЧЕРСИ НАФТА

ЛЕСНА СУРОВА 84,63

BRENT 99,19

-0,50% 5.559,00БЕРЗА -0,92% ЉУБЉАНСКА .

+7,71%

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза Јутекс

32,99

+6,42%

SWISS Хелиос Домжале -0,73% -0,57% -13,79% 6.139,67 -3,88% 421,00

Индекс на 30 најголеми герм. компании Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал

12.07.2012

раст нова цена АЗИЈА ИНДЕКСИ +0,9% 2.430,00

Комерцијална банка СтопанскаNIKKEI банка225 +0,32% 8.720,01 Топлификација +0,05% Индекс на најголемите јапонски компании

-0,57%

-1,48%

Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании одТокиска берза котирани на швајцарскиот пазар на капитал

1557,90,$/унца

СРЕБРО 26,52$/унца

БАКАР 7.485,25

-1,38% -1,04%

ПРИРОДЕН ГАС 2,84

ЗА ЗАТОПЛ. 272

МЕТАЛИ

-1,13% -1,86% -0,5%

НИКЕЛ

15.882,50

АЛУМИНИУМ 1.782,50

ЧЕЛИК 395,00.$/унца

-0,42% -1,43%

-0,1% -2,0 /

+11,62%

Белградска, Загрепска и Љубљанска берза Индекс на 100 најголеми британски компании ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч. котирани на Лондонска берза

SWISS 6.139,67

112112 112

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил КВИНЕР

95,00

66,80

-0,92%

-6,76%

-0,25%

Хидроелект. ЕВРОПА ИНДЕКСИ -12,79% -11,21% FTSE 100

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза Словенијаинлес . DAX Меламин 6.404,50 12,50

Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ берзата, без финансиски компании

Вода Врњци -9,56% BRAZIL BOVESPA

Инд. Некрет

530,00

4,90

-1,48%

116116 116

ЗЛАТО

Соја протеин +9,38% NASDAQ +2,89% -0,38 -0,49% 2.887,98

Заеднички индекс 30 големи американски компании котирани на Њујоршка берза

BRAZIL BOVESPA -0,00% -0,25% 53.569,14 АЗИЈА ИНДЕКСИ

Заеднички индекс на 500 котирани компании на

120120 120

Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

NIKKEI HANG SENGПаоло, Бразил двете225 најголеми американски берзи 8.720,01 ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ 19.025,11 ДЕН ДО 15Ч.

ATHEX 600,19

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

големи американски Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ компании котирани на Њујоршка берзата, без финансиски компании Индекс на 30 најголеми герм. компании берза Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи котирани на Франкфуртска берза швајцарскиот пазар на капитал Ингра

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

124124 124

-0,92%АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА

-0,49% S&P 500 -0,57% 1.341,45

NASDAQ 2.887,98

Главен индекс на Сараевската берза 27,25

1.527,75$/бушел

07/10 07/10 07/1010/10 10/10 10/1002/11 02/11 02/1105/11 05/11 05/1109/11 09/11 09/1101/12 01/12 01/12

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза

2.207,00$/бушел

SASX 10 ШЕЌЕР 665,26

Главен индекс Загребската берза метали и суровини Главен индекс на Софиската берза на Податоците зана фјучерсите на нафта, се земаат од веб страната американската финансиска агеција Блумберг

2.000 2.000 2.000 Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

-0,92%

Главен индекс на Белгардска берза 827,25$/бушел

-0,25% +0,65%

ATHEX 2.200 2.200 2.200 600,19 ЕВРОПА ИНДЕКСИ

Главен индекс на Љубљанската берза

+0,38%

BELEX15 ПЧЕНИЦА 437,88 CROBEX КАФЕ 1.671,36 1,87/бушел

2.600 2.600 2.600 берза Главен индекс на Софиската берза Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао

+0,38%

SBITOP 520,63

+0,79% SOFIX СОЈА -0,06% -0,29% 295,46

753,00$/бушел

SOFIX BRAZIL BOVESPA 2.800 2.800 2.800 53.569,14 295,46

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

СУРОВИНИ КАКАО ИНДЕКСИ -1,73% РЕГИОН

-0,49% +0,26% +0,66%

SASX 10 665,26

берзата, без финансиски компании

-0,06% -0,00%

на пазарот на јавно поседувани друштва

-3,71% +0,26% +3,45% +0,65% -1,12%

ПЧЕНКА

Индекс на 100 светски компаниииндекс котирани на на NASDAQ берза Главен Сараевската берза

Главен на Загребската Заеднички индексиндекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

CAC 40 3.141,31

1557,90,$/унца

Главен индекс на Атинската берза

Заеднички индексиндекс 30 големи Главен наамерикански Белгардска компании котирани на Њујоршка берза

CROBEX S&P 500 1.671,36 1.341,45

2.600 2.600 2.600

-0,04%

ОМБ ОМБ ОМБ

-1,16%

3.100 3.100 3.100 НИКЕЛ 2.900 2.900 2.900 15.882,50 2.700 2.700 2.700 АЛУМИНИУМ 2.500 2.500 2.500 2.300 2.300 2.300 1.782,50 2.100 2.100 2.100 ЧЕЛИК 1.900 1.900 1.900 395,00.$/унца 1.700 1.700 1.700 07/10 07/10 07/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 01/12 01/12 01/12 04/12 04/12 04/12

-1,13% -0,1% 2.400 2.400 2.400 СРЕБРО МБИ 10 -1,86% -2,0 2.200 2.200 2.200 -0,01% 1.846,82 +0,65% 2.000 2.000 2.000 БАКАР МБИД -0,5% / -1,16% 1.800 1.800 1.800 1.782,80 06/10 06/10 06/10 10/10 10/10 10/10 02/11 02/11 02/11 05/11 05/11 05/11 09/11 09/11 09/11 12/11 12/11 12/11 04/12 04/12 04/12 ОМБ -0,92% -0,04% МБИ 10 е составен од 10 најликвидни118,96 акции на компании котирани на МБИД е составен од 15 најликвидни акции на компании котирани

+0,26%

ЗЛАТО

Главен индекс на Софиската берза

SBITOP Извор: Македонска Берза 520,63

МБИД МБИД 3.300 3.300 3.300МБИД МЕТАЛИ

-0,01%

2.800 2.800 2.800

Главен индекс на Сараевската берза

-0,06%

Оваа компанија на македонскиот пазар е присутна речиси две години. ЕВН трејдинг пак, лани имаше вкупни приходи од 24,6 милиони евра или 57,1% повеќе во споредба со 2010 година. Но, инкасираното од продажба на струја не беше доволно за трговецот да ја заврши 2011 година со позитива. Напротив, компанијата ја заврши 2010 година со загуба од 4.790 евра, додека 2010 година трговецот ја заврши со позитива од 50.867 евра.

HANG SENG 310,00 19.025,11 2,297.01

ПЧЕНКА 753,00$/бушел

ПЧЕНИЦА 827,25$/бушел

КАФЕ 1,87/бушел

СУРОВИНИ

-1,73% +0,79% -0,29%

КАКАО

2.207,00$/бушел

ШЕЌЕР 27,25

СОЈА 1.527,75$/бушел

-3,71% +3,45% -1,12%

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНА БЕЛГРАДСКА БЕРЗА

-2,03%

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

БИП-Белград

35,00

+9,38%

Соја протеин

499,00

+2,89%

м е

г л

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

балкан 13

Голдман Сакс и ЈП Морган му нудат работа на Рохатински? Американскиот банкарски гигант Голдман Сакс на поранешниот хрватски гувернер му нуди висока позиција во САД, а се шпекулира дека за неговите услуги е заинтересирана и ЈП Морган. Ако остане во Хрватска, пак, може да се вработи во Агрокор?

Голдман Сакс најпосакувана компанија за работа

поред написите на неделникот „Глобус“, Голдман Сакс на Рохатински му нуди висока функција. Иако овој банкарски гигант во последно време беше погоден од бројни скандали, по што следуваше и пад на акциите и на добивката, вработените и понатаму го фалат својот работодавец. CNN Money неодамна објави натпис за работните услови во Голдман Сакс, во кој пишува дека вработените сакаат да работат таму поради колегијалната и фамилијарна работна атмосфера. Но, сепак тоа има своја цена одрекување од приватниот живот. И покрај с$, Голдман Сакс се наоѓа меѓу 100-те најдобри компании за работа. Банката е една од 13-те компании кои единствено успеале да го задржат местото на оваа листа секоја година, од 1998 година наваму, од кога и постои.

Васе Целеска

celeska@kapital.com.mk

оранешниот гувернер на Хрватската народна банка (ХНБ), Жељко Рохатински, по само три недели откако ја напушти функцијата доби неколку атрактивни понуди за работа, а некои од нив доаѓаат и од странство, дознава хрватскиот магазин „Глобус“. Наводно, американскиот банкарски гигант Голдман Сакс на Рохартински му нуди висока позиција во САД, а се шпекулира дека за неговите услуги е заинтересирана и ЈП Морган. Но, ако сака да остане во Хрватска, може да смета на работна позиција во концернот Агрокор. Рохатински во ХНБ дојде пред 12 години и тоа од позиција во Агрокор, а сопственикот на компанијата, Ивица Тодориќ, тогаш наводно му ветил дека кога и да посака може да се врати. Рохатински пред еден месец најави дека заминува од функцијата, бидејќи Владата на новиот премиер, Зоран Милановиќ, не го прифатила предлогот за соработка во третиот мандат. Рохатински ја потсетил Владата дека му истекува мандатот и предложил продолжување на соработката, но премиерот лично го известил дека тоа „не е повеќе можно“. Медиумите во Хрватска шпекулираа дека ова ќе се случи, бидејќи постојат огромни разлики во политиките на Милановиќ и на Рохатински. Минатата недела, Советот на ХНБ ја одржа последната седница со која претседаваше Рохатински. Тој за своето заминување рече: „Некој требаше да ја плати цената и горд сум к

м е

што ја плаќам јас“. Иако за многумина во Хрватска, Рохатински претставува најтврдоглавиот банкар кој раководел со ХНБ, факт е дека тој добро управуваше со монетарната политика на земјата, а тоа го признава и Милановиќ. „Стабилноста на банкарскиот систем во Хрватска е резулат на добрата работа на гувернерот Рохатински и неговиот тим. Тоа отсекогаш сум го мислел и повторно ќе го повторам, но едноставно ние не можеме да соработуваме повеќе“, истакна Милановиќ, не давајќи конкретни причини за заминувањето на Рохатински.

систем, биле во полза на неговите блиски пријатели - бизнисмени, од калибарот на Ивица Тодориќ. „Монетарната политика со силната куна на Жељко Рохатински беше фарса и илузија која ја поддржуваше поголемиот дел од нестручната јавност. Таа политика ја концентрираше економијата“, вели професорот на Економскиот факултет во Загреб, Драго Јаковчевиќ. Банкарите, пак, велат дека поради своите заложби и мерки за време на глобалната економска криза, со кои го спаси хрватскиот финансиски систем од распаѓање, Рохатински стана еден од ретките луѓе со највисок степен на веродостојност и интегритет на хрватската јавна сцена. Токму затоа месечникот The Banker во 2008 година му додели две признанија на Рохатински, за најдобар гувернер во Европа и најдобар централен банкар во глобални размери.

Пријател на крупниот банкарски капитал

Она што најмногу го одбележа мандатот на Рохатински во ХНБ е неговата склоност кон крупниот банкарски капитал и секако дивеењето на каматните стапки на кредитите издадени во швајцарски франци. Нив банките едноставно ги менуваа, па поради тоа „заглавија“ стотици илјади Хрвати, но ХНБ како регулатор на пазарот не потегна некои посебни мерки против банките, туку само испрати предупредување. Иако во земјата се смета дека благодарение на Рохатински Хрватска не заврши како Грција, медиумите шпекулираат дека некои од чекорите кои ги презел во својот мандат, како вештачкото коригирање на куната и инјектирањето средства во финансискиот а

г л

ɂɫɬɪɚɠɭɜɚʃɟɬɨ ɝɨ ɨɛɥɢɤɭɜɚ ɫɨɧɨɬ

˄̨̛̛̦̖̬̯̖̯̯̏̚ ʤ̡̛̥̖̬̦̌ ʶ̷̨̣̖ – ˁ̡̨̪̠̖͕ ̡̡̨̌ ̨̨̛̬̦̯̬̐̌̌̚ ̦̌ ʫ̨̡̬̪̭̯̏̌̌ ̴̶̛̛̥̦̖̭̯̠̌̌̌ ͣʻ̨̢ ̦̌ ̸̛̛̭̯̬̙̱̌̏̌ ϮϬϭϮ͞ ̨̏ ʺ̡̨̛̖̦̠͕̌̔̌ ̛̬̭̪̹̱̌̏̌

м е

г л

ɂɫɬɪɚɠɭɜɚʃɟɬɨ ɝɨ ɨɛɥɢɤɭɜɚ ɫɨɧɨɬ

ʶʽʻʶ˄ˀˁ ʯʤ ʻʤ˄ˋʻʽ-ʰˁ˃ˀʤʮ˄ʦʤˋʶʰ ʿʽˁ˃ʫˀ

ʶʽʻʶ˄ˀˁ ʯʤ ʫˁʫʵ

ʯ̌ ̸̛̛̭̯̬̙̱̌̏̌ ̨̔ ̛̭̯̖ ̴̨̛̛̪̬̣ ̛ ̡̛̯̖̥̯̭̌ ̨̛̣̭̯̍̌

ʯ̌ ̸̶̛̛̱̖̦ ̨̔ ϭϭ ̨̔ ϭϴ-̨̛̹̦̐̔̌ ̨̬̭̯̏̌̚

ϭ͘ ʿ̨̬̌̏ ̦̌ ̸̨̱̖̭̯̏ ̦̌ ̡̨̡̨̦̱̬̭̯ ̛̥̯̌̌ ̛̭̯̖ ̸̛̛̭̯̬̙̱̌̏̌ ̡̨̛ ̛̙̖̯̏̌ ̦̌ ̨̛̛̯̖̬̯̬̠̯̌̌ ̦̌ ˀ̡̛̖̪̱̣̍̌ ʺ̡̨̛̖̦̠̌̔̌͘

ʻ̌ ̯̖̥̌

Ϯ͘ ʿ̨̨̭̯̖̬̯ ̯̬̖̍̌ ̔̌ ̨̛̪̬̣̖̖̚̚ ̨̔ ̨̨̭̪̭̯̖̦̏ ̸̨̦̱̦̌ ̨̖̣̔ ;̨̨̠̖̦̍̌̏ ̛̛̣ ̨̨̦̖̠̖̦̍̌̏Ϳ ̛ ̔̌ ̨̐ ̪̬̖̯̭̯̱̌̏̏̌ ̨̨̦̯̌̔ ̛ ̨̨̛̪̬̦̖̭̯̔ ̦̌ ̨̨̛̭̯̯ ̦̌ ̨̖̦̭̯̖̦͕̔̌̏ ̡̨̭̖̠̦̖̖̦̔̏ ̛ ̨̛̛̣̖̭̦̬̬̣̌̍̏̚ ̸̛̦̦̌͘

ͣʪ̌ ̭̖ ̛̖̍̔ ̨̡̛̖̬̪̭̏ ̸̡̛̦̱̦̌ ̖ ̡̱̣͞ ϭ͘ ʿ̨̬̌̏ ̦̌ ̸̨̱̖̭̯̏ ̦̌ ̡̨̡̨̦̱̬̭̯ ̛̥̯̌̌ ̛̭̯̖ ̸̶̛̛̱̖̦ ̨̔ ϱ-̨̯͕ ϲ-̨̯͕ ϳ-̨̥ ̛ ϴ-̨̥ ̨̛̖̣̖̦̖̔̔ ̨̏ ̨̨̨̨̭̦̦̯̏ ̨̨̛̬̦̖̍̌̏̌̚ ̛ ̛̭̯̖ ̸̶̛̛̱̖̦ ̨̏ ̨̨̭̬̖̦̯̔ ̨̨̛̬̦̖͕̍̌̏̌̚ ̛̛̪̹̦̌̌̚ ̨̏ ̨̨̛̭̦̦̯̖̏ ̛ ̛̭̬̖̦̯̖̔ ̸̛̛̱̣̹̯̌ ̦̌ ̨̛̛̯̖̬̯̬̠̯̌̌ ̦̌ ˀ̡̛̖̪̱̣̍̌ ʺ̡̨̛̖̦̠̌̔̌͘

ϯ͘ ʿ̨̨̭̯̖̬̯ ̯̬̖̍̌ ̔̌ ̭̖ ̨̪̦̖̭̖̔ ̨̏ ̯̬̏̔̌ ;̴̸̡̛̛̌̚Ϳ ̴̨̬̥͕̌ ̦̌ ̡̨̡̛̥̖̦̭̌̔ ̡̛̠͕̌̚ ̨̏ ̴̨̬̥̯̌ ϭϬϬǆϭϰϬ Đŵ͕ ̶̨̦̠̦̌̔̌ ̨̔ 5 ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ ̨̛̦͕̐̔̌ ̸̡̨̛̛̭̣̱̏ ̦̌ ̬̖̭̯̌̔̌̌ ̦̌ ˄̨̛̛̦̖̬̯̖̯̯̏͗̚ ϯ̯̌ ʺ̡̨̡̖̦̭̌̔̌ ʥ̛̬̐̌̔̌ ͕̍̍ ϭϬϬϬ ˁ̡̨̪̠̖͕ ̨̭ ̡̦̦̌̌̌͗̚ ͣʶ̨̡̦̱̬̭ – ʻ̨̢ ̦̌ ̸̛̛̭̯̬̙̱̌̏̌͘͞

Ϯ͘ ʫ̨̭̖̠̯ ̯̬̖̍̌ ̔̌ ̛̖̍̔ ̨̛̛̬̦̣̖̦͕̐̌ ̨̭ ̛̭̣̖̦ ̛̬̌̚̚ ̛ ̨̪̖̦̯̌ ̡̨̠̌ ̠̌ ̨̡̛̯̭̣̱̏̌ ̨̬̖̦̖̖̦̯̐̌̏̔̌̌ ̯̖̥̌ ̦̌ ̨̦̯̪̬̖̬̯̌̏̌͘

ϰ͘ ʯ̨̖̦̌̔ ̨̭ ̨̨̪̭̯̖̬̯͕ ̸̨̛̭̯̬̙̱̯̌̏̌ ̯̬̖̍̌ ̔̌ ̨̛̭̯̔̌̏ ̛ ̡̨̛̪̠̌ ̨̔ ̸̛̣̦̌ ̡̬̯͕̌̌ ̡̨̛̪̠̌ ̨̔ ̸̨̨̦̱̦̯̌ ̨̖̣͕̔ ̡̡̨̌ ̛ ̴̨̯̖̣̖̦ ̌̚ ̨̨̪̦̯̥̹̖̦̌̌ ̡̨̡̦̯̯̌͘

ϯ͘ ʪ̨̛̣̙̦̯̌̌ ̦̌ ̨̖̭̖̠̯ ̯̬̖̍̌ ̔̌ ̛̖̍̔ ̨̡̨̣̱ ϱϬϬ ̨̬̍̌̚͘

ϱ͘ ʿ̛̛̛̬̭̯̦̯̯̖̐̌ ̶̨̨̛̪̦̖̭̔ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̛̬̣̖̦̌̐̔̌̚ ̨̔ ̸̛̯̬̣̖̦̌ ̡̨̛̛̥̭̠̌ ̨̔ ˄̨̛̛̦̖̬̯̖̯̯̏̚͘ ʶ̨̛̛̥̭̠̯̌̌ ̢̖ ̡̛̭̖̣̖̯̬̌ ̨̦̠̥̦̱̌̐ ϭϬ ̨̛̪̭̯̖̬ ̌̚ ̨̨̪̦̯̥̹̖̦̌̌ ̦̯̪̬̖̬̌̏̌ ̛ ̨̧̛̣̙̱̖̏̌̚ ̦̌ ʻ̨̢̯̌ ̦̌ ̸̛̛̭̯̬̙̱̯̖̌̏̌ ̦̌ Ϯϴ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ͘

ϰ͘ ʫ̛̭̖̯̖ ̯̬̖̍̌ ̔̌ ̭̖ ̨̪̦̖̭̯̔̌ ̨̏ WORD ̴̨̬̥̯͕̌ ̦̌ ̡̨̡̛̥̖̦̭̌̔ ̡̛̠͕̌̚ ̶̨̦̠̦̌̔̌ ̨̔ ϱ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ ̨̛̦͕̐̔̌ ̸̡̨̛̛̭̣̱̏ ̦̌ e-mail: ƌĞƐĞĂƌĐŚĞƌƐ͘ŶŝŐŚƚΛƵĂĐƐ͘ĞĚƵ͘ŵŬ͘

ϲ͘ ʿ̶̨̨̛̦̖̭̯̖̔ ̡̨̛ ̦̖ ̛̐ ̨̛̭̪̣̦̱̯̏̌̌ ̛̪̬̣̯̌̏̌̌ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̴̡̡̛̛̛̛̭̣̱̦̔̏̌̏̌͘

ϱ͘ ʯ̨̖̦̌̔ ̨̭ ̨̖̭̖̠̯͕ ̸̡̨̛̱̖̭̦̯ ̯̬̖̍̌ ̔̌ ̨̛̭̯̔̌̏ ̛ ̡̨̛̪̠̌ ̨̔ ̨̨̪̭̣̖̦̔ ̨̨̛̖̦̯̔̌̔̚ ̨̛̭̖̯̖̣̭̯͕̏̔̏ ̡̡̨̌ ̛ ̴̨̯̖̣̖̦ ̌̚ ̨̨̪̦̯̥̹̖̦̌̌ ̡̨̡̦̯̯̌͘

ϳ͘ ʶ̨̛̛̥̭̠̯̌̌ ̢̖ ̛̛̬̹̏̚ ̧̛̬̦̬̖̌̐̌ ̦̌ ̛̛̬̦̯̖̍̌̚ ̨̔ ϭϬ ̨̛̪̭̯̖̬͘ ʺ̧̨̛̭̣̖̖̯ ̦̌ ̡̨̛̛̥̭̠̯̌̌ ̢̖ ̛̯̖̙ ϱϬй͕ ̌ ̨̛̭̯̦̯̯̖̌̌ ϱϬй ̢̖ ̭̖ ̨̛̯̔̍̏̌̌ ̨̪ ̪̯̌ ̦̌ ̧̣̭̖̐̌̌ ̨̔ ̛̛̪̬̭̱̯̦̯̖ ̨̛̭̯̐ ̦̌ ʻ̨̢̯̌ ̦̌ ̸̛̛̭̯̬̙̱̯̖̌̏̌ ̦̌ Ϯϴ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ͘

ϲ͘ ʿ̛̛̛̬̭̯̦̯̯̖̐̌ ̛̖̭̖ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̛̬̣̖̦̌̐̔̌̚ ̨̔ ̸̛̯̬̣̖̦̌ ̡̨̛̛̥̭̠̌ ̨̔ ˄̨̛̛̦̖̬̯̖̯̯̏̚͘

ϴ͘ ʤ̨̛̯̬̯̖̏ ̦̌ ̛̛̬̦̯̖̍̌̚ ̨̔ ϭϬ ̨̛̪̭̯̖̬ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̴̨̛̛̛̦̬̥̬̦̌ ̌̚ ̨̨̛̬̯̍̚ ̶̨̦̠̦̌̔̌ ̨̔ ϮϬ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ͘ ʽ̡̬̭̍̏̌ ̦̌ ̨̛̯̬̯̖̌̏ ̦̌ ̛̛̬̦̯̖̍̌̚ ̨̔ ϭϬ ̨̛̪̭̯̖̬ ̖ ̔̌ ̛̪̬̭̱̭̯̱̯̏̏̌̌ ̦̌ ʻ̨̢̯̌ ̦̌ ̸̛̛̭̯̬̙̱̯̖̌̏̌ ̦̌ Ϯϴ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ ̛ ̔̌ ̨̐ ̶̡̨̛̛̥̱̦̬̯̌̌ ̨̨̭̖̯̏ ̨̖̣̔ ̨̭ ̨̛̭̯̯̖̐ ̛ ̨̠̦̭̯̌̏̌͘

ϴ͘ ˄̨̛̛̦̖̬̯̖̯̯̏̚ ̢̖ ̨̛̖̣̔̔ ̛̯̬ ̛̦̬̌̐̌̔͗ ϮϬ͘ϬϬϬ͕ ϭϱ͘ϬϬϬ ̛ ϭϬ͘ϬϬϬ ̛̖̦̬̔̌ ̦̌ ̛̪̬̯̖̏ ̛̯̬ ̛̖̭̖͕ ̡̡̨̌ ̛ ̴̶̨̛̛̪̣̦̌ ̦̌ ̱̹̯̖ ̨̦̠̥̦̱̌̐ ̖̭̖̯̔ ̨̛̦̠̬̌̔̍ ̛̖̭̖͘ ʻ̛̬̯̖̌̐̌̔ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̨̛̖̣̖̦̔̔ ̦̌ ̨̛̣̦̯̐̌̏ ̦̭̯̦̌̌ ̦̌ Ϯϴ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ ̨̛̦̐̔̌͘

ϵ͘ ˄̨̛̛̦̖̬̯̖̯̯̏̚ ̢̖ ̨̛̖̣̔̔ ̦̬̌̐̌̔̌ ̨̏ ̛̛̭̦̏̌ ̨̔ 3Ϭ͘ϬϬϬ ̛̖̦̬̔̌ ̌̚ ̸̨̡̨̛̛̪̖̦̯̍̔ ̨̪̭̯̖̬͕ ̡̡̨̌ ̛ ̨̔ ϵ ̴̶̨̛̛̪̣̦̌ ̌̚ ̨̛̭̯̦̯̯̖̌̌ ̛̛̬̦̍̌̚ ̨̛̪̭̯̖̬͘

ǁǁǁ͘ŶŽŬ-ŶĂ-ŝƐƚƌĂǌƵǀĂĐŝ͘ŵŬ ƌĞƐĞĂƌĐŚĞƌƐ͘ŶŝŐŚƚΛƵĂĐƐ͘ĞĚƵ͘ŵŬ

ʻʽʷ ʻʤ ʰˁ˃ˀʤʮ˄ʦʤˋʰ - ʺʤʶʫʪʽʻʰʵʤ

ResearchNightMK

ϳ͘ ʫ̛̭̖̯̖ ̡̨̛ ̦̖ ̛̐ ̨̛̭̪̣̦̱̯̏̌̌ ̨̛̖̏ ̛̪̬̣̌̏̌ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̴̡̡̛̛̛̛̭̣̱̦̔̏̌̏̌͘

ϵ͘ ʿ̶̨̛̛̖̦̯̖̍̔ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̛̛̬̦̍̌̚ ̶̨̦̠̦̌̔̌ ̨̔ ϮϬ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ ̛ ̢̖ ̛̯̍̔̌ ̨̨̨̭̖̯̦̔̏ ̴̨̛̛̛̦̬̥̬̦̌͘ ʽ̡̬̭̍̏̌ ̦̌ ̛̭̯̖ ̛̦̬̖̦̌̐̌̔ ̖ ̸̨̛̣̦ ̔̌ ̠̌ ̛̪̬̥̯̌ ̦̬̯̌̐̌̔̌̌ ̦̌ ̨̛̣̦̯̐̌̏ ̦̭̯̦̌̌ ̦̌ Ϯϴ ˁ̛̖̪̯̖̥̬̏ ϮϬϭϮ ̨̛̦̐̔̌͘ ǁǁǁ͘ŶŽŬ-ŶĂ-ŝƐƚƌĂǌƵǀĂĐŝ͘ŵŬ ƌĞƐĞĂƌĐŚĞƌƐ͘ŶŝŐŚƚΛƵĂĐƐ͘ĞĚƵ͘ŵŬ

ʻʽʷ ʻʤ ʰˁ˃ˀʤʮ˄ʦʤˋʰ - ʺʤʶʫʪʽʻʰʵʤ

ResearchNightMK

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

WWW.KAPITAL.MK

14 сВет

Морган Стенли очекува раст на цените на суровините Кинеската понуда и побарувачка продолжува да ги диктира пазарите и цената на металите, климатските непогоди пак ја креваат цената на житото. Пазарите се под притисок на европската должничка криза, пишува во последната анализа на Морган Стенли Васе Целеска

celeska@kapital.com.mk

налитичарите на инвестицискиот гигант Морган Стенли во својот најнов водич за движењето на цената на суровините, заклучуваат дека кинеската понуда и побарувачка ги диктираат пазарите, климатските непогоди ја креваат цената на житото, а пазарите се под притисок и на европската должничка криза. Поврзано со големите структурни инвестиции во Кина, аналитичарите очекуваат цената на челикот да порасне во втората половина од годинава. Кога станува збор за суровата нафта „брент“, Морган Стенли предвидува дека таа до крајот на годинава ќе се искачи на 125 долари за барел, иако просечната цена за цела 2012 година ќе биде 105 долари за барел. Цените на нафтата на светските берзи се под влијание на к

м е

должничката криза во Европа и на глобалните притисоци врз најголемите производители на нафта. Аналитичарите велат дека ако производството на нафта на земјите од ОПЕК продолжи со сегашното ниво, понудата ќе ја надмине побарувачката до крајот на годинава. Кога станува збор за природниот гас, и натаму ќе расте понудата, а зголемената побарувачка од индустријата краткорочно не ќе може да фати чекор со растот на нетопонудата. Морган Стенли препорачува да се забави со вадењето природен гас со цел да се направи баланс на пазарот. Просечната цена на природниот гас оваа година ќе се движи околу 2,4 долари за термална единица, а следната година ќе достигне 3,95 долари. Цената на алуминиумот исто така ќе се најде под притисок до крајот на годинава, најмногу а

г л

Побарувачката за овој благороден метал не престанува да се зголемува, бидејќи инвеститорите во него гледаат сигурност. Просечната цена на унца злато оваа година ќе изнесува 1.825 долари, додека следната година ќе достине 2.175 долари. Кај инвеститорите се зголемува интересот за среброто, а неговата просечна цена од 35 долари за унца оваа година ќе порасне на 42 долари за унца следната. Цената на платината на светските берзи и понатаму ќе варира, но нејзината побарувачка е ризична затоа што клучна индустрија за оваа суровина е автомобилската. Нејзината просечна цена оваа година ќе изнесува 1.687 долари за унца.

поради зголемените залихи и производство и затоа што цените на овој метал сега се пониски од маргиналниот трошок. Анализата на Морган Стенли покажува дека просечната цена на еден тон алуминиум оваа година ќе изнесува 2.300 долари, а во 2013 година ќе достигне 2.400 долари. Цената на бакарот, пак, се очекува да остане висока поради тешкотиите со кои се соочува понудата. Морган Стенли предвидува дека цената на овој метал ќе остане висока до крајот на 2014 година. Оваа година просечната цена на тон бакар ќе изнесува 8.400 долари, а следната ќе достигне 9.000 долари. Аналитичарите сметаат дека цената на никелот ќе остане стабилна поради константното производство во Кина и Бразил и извозот од овие земји. Просечната цена на овој метал ќе се движи околу 20.100 долари за тон. Цената на цинкот исто така зависи од Кина. Цените единствено ќе растат ако кинеската влада одлучи да ја промени градежната политика и ако побарувачката во Европа порасне.

Цените на пченицата, шеќерот и кафето ќе растат

Иако „биковиот“ раст на цената на шеќерот на светските берзи заврши, шеќерот повторно ќе се најде под притисок на зголемено производство, најмногу поради растот на кинеската потрошувачка. Цената на кафето се предвидува дека ќе продолжи да расте, но ќе зависи и од зимата во Бразил. Прогнозите за цената на овие производи не се достапни. Цените на пченката и пченицата исто така ќе продолжат да растат под влијание на сушата и лошите временски прилики, кои значително ги намалија залихите.

Златото и среброто остануваат атрактивни

Поради глобалната монетарна политика и очекуваниот пад на каматните стапки, аналитичарите на Морган Стенли очекуваат цената на златото и понатаму да расте. к

м е

г л

WWW.KAPITAL.MK

КАПИТАЛ ПеТоК 13.07.2012

ФЕЉТОН

Почитувани читатели, Капитал Медиа Гроуп ви го претставува апсолутниот светски бестселер на Џим Колинс, „Од добри кон одлични“ (Good to great), во издание на Pub Publisher од Скопје. Со својот истражувачки тим, Колинс подредил список од речиси 1.500 глобални компании во потрага по оние што покажале исклучителни резултати со текот на времето. Конечно, списокот го свел на 11, меѓу кои Кимберли Кларк, Филип Морис, Жилет, откривајќи ги нивните заеднички карактеристики за корпоративен успех. Прочитајте зошто некои компании се вивнуваат до врвот, а други не.

им Колинс (роден 1958 година во Колорадо, САД) е американски бизнис-советник, автор и професор на Универзитетот Стенфорд, каде што предава Одржливост и раст на компаниите. Тој е редовен колумнист и советник на „Харвард бизнис ривју“, „Бизнис вик“, „Форчн“, „Инк. Магазин“, СНН други реномирани бизнис-магазини. Автор е на повеќе бестселери, како „Изградено да трае“ (1994), „Постпретприемништво: претворете го вашиот бизнис во истрајна голема компанија“ (1995), „Од добри до одлични“ (2001), „Од добри до одлични и социјалниот сектор“ (2005), „Како големите паѓаат“ (2009), „Големи по избор“ (2011). Мислам, погледнете го концептот на Кругер или како КимберлиКларк се префрлила на производство на комерцијална хартиена галантерија или како Волгринс се одлучил за достапните продавници. Ова биле едноставни, многу едноставни идеи“. Сите членови на истражувачкиот тим почнаа живо да дискутираат, испитувајќи се еден со друг за компаниите што ги анализирале. Набрзо стана јасно како ден дека сите одлични компании имале многу едноставни концепти кои ги користеле како референтен облик за сите свои одлуки, чии последици биле неверојатни резултати. За тоа време споредбените компании, каква што е Екерд, биле целосно збудалени со своите високоумствени стратегии за развој. „Добро“, реков, „но дали едноставноста е доволна? Само затоа што е нешто едноставно не значи дека е во ред. Постојат многу компании во светот кои пропаднале поради своите едноставни, но погрешни идеи.“ Потоа одлучивме да преземеме систематична анализа на концептот врз основа на која работеа одличните компании и споредбените компании. По неколкумесечни прочешлувања и сортирања, разгледување на можностите и претресување на сите можни аспекти, најпосле видовме дека концептот на ежот е присутен во секоја компанија која го извела скокот „Oд добри до одлични“ и дека тоа не може да биде случајност.

ОТ ПЕТТО ПОГлавјЕ: КОНЦЕПТОТ На ЕЖ ТЕ КруГа) Три (ЕдНОСТавНОСТа вО рамКиТЕ На

Трите круга

Трите круга на концептот на ежот

Основната стратешка разлика меѓу одличните и споредбените компании лежи во две фундаментални дистинкции. Пред с$, одличните компании ги засновале своите стратегии на суштинското разбирање на три клучни димензии, кои ги нарековме три круга. Потоа, одличните компании го превеле тоа разбирање во едноставен, јасен концепт по коj се раководеле во сите понатамошни напори – оттука називот концепт на ежот

дејата за концептот на ежот потекнува од состанокот на нашиот истражувачки тим, на кој се обидовме да ги протолкуваме спектакуларните резултати на компанијата Волгринс. „Зарем овде не се работи, всушност, за стратегија?“, прашав во една пригода. „Достапни продавници, профит по секоја посета – зарем тоа

не звучи како основна стратегија. Што има толку посебно во врска со тоа?“ „Не заборавај дека и Екерд имал стратегија“, ми рече Џени Купер, која била задолжена за споредбената анализа на овие две компании. „Не може да се каже дека се работи само за стратегија. Двете компании имале стратегија.“ Џени имаше право. Стратегијата сама по себе не правела разлика меѓу одличните и споредбените компании.

Двете групи компании имале стратешки планови и не постои ниту еден единствен доказ дека одличните компании вложиле повеќе време и енергија во развојот на стратегиите и планирањето на долги патеки. Добро. Значи, зборуваме за разлика меѓу добра и лоша стратегија? Сите седевме за миг во тишина. А потоа ли Вилбенск забележа: „Она што мене најмногу ме фасцинира е нивната неверојатна едноставност.

КОнцеПТОТ на ежОТ е еднОсТаВен, КрисТалнО јасен КОнцеПТ КОј ПрОизлегуВа Од длабОКОТО ВнаТрешнО разбирање на ПресеченОТО ПОле на следниТе Три Круга:

Што е тоа во што можете да бидете најдобри во светот (и што е еднакво важно, што е тоа што воопшто не ви оди)? Овој мудар стандард подразбира многу повеќе од чиста стручност. Само поради тоа што сте компетентни за некоја работа не значи обврзно дека тоа е она што најдобро ви оди од рака. Напротив, она во што сте најдобри, можеби, воопшто не е дејноста со којашто се занимавате.

Што го придвижува вашиот економски мотор? Сите одлични компании имаат способност многу ефикасно да креираат константен прилив на пари и одлучна профитабилност. Она што е карактеристично е дека таквите компании секогаш го пронаоѓаат оној именител – профит по х – кој има најголемо влијание врз нивната економска пресметка.

Која е вашата вистинска страст? Луѓето од одличните компании секогаш се фокусираат на дејностите кои навистина будат страст во нив. Немојте да се трудите кај себе да разбудите интересирање за некоја дејност, туку пронајдете што е тоа што навистина ве придвижува само од себе.

За да добиете претстава за концептот на трите круга, размислете за следнава аналогија. Да претпоставиме дека сте биле во состојба да остварите професионален живот кој ги исполнува следниве три услови. Прво, работете го она за што имате генетски или ако повеќе сакате, од Бога даден талент и веројатно, ќе можете да станете најдобри во тоа што го работите благодарение на својот вроден талент. („Се чувствувам како да сум роден за оваа работа“). Второ, добро сте платени за тоа што го работите. („Платен сум да го работам она што го сакам? Мора да сонувам!“). Трето, работете работа која во вас буди страст и едноставно, уживате во самиот процес на работата. („Се радувам на секој нов ден; одвај чекам да се фрлам на работа и навистина верувам во тоа што го работам“). Ако успеете да извлечете пресек од овие три круга и да го преведете во едноставен, јасен концепт по кој сте се раководеле при донесувањето одлуки во животот, ќе добиете концепт на ежот кој се однесува на вас. За да имате целосен концепт на ежот, потребни ви се сите три круга. Ако заработувате многу пари на нешто за што не сте најдобри, ќе имате успешна, но не и одлична компанија. Дури и ако се остручите во нешто толку добро за да станете најдобри, нема да останете на врвот ако не поседувате внатрешна страст за тоа со што се заимавате. И на крајот, можете да бидете страсни колку сакате, но ако не сте најдобри во тоа што го работите или ако нема економска логика во вашата работа, можеби ќе се забавувате одлично, но сигурно нема да постигнете фантастични резултати.

(Продолжува) Во следниот број: Мора да пронајдете што е тоа во што можете (и во што не можете) да бидете најдобри од сите Книгата „Од добри до одлични“, во издание на Publisher, може да ја купите во книжарница Три во ГТЦ, Скопје.

к о

г л

а с