V O LO S C I T Y
Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο Π Ο Ι Κ Ι Λ Η Σ Υ Λ Η Σ • Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Σ 2 0 2 4 Δ Ι Α Ν Ε Μ Ε Τ Α Ι Δ Ω Ρ Ε Α Ν αφιερΩμα: α π Ο τ Ο ν Δ ι α σ τ Ο ν χ ρ ι σ τ Ο Κ α ι σ τ Η ν α ν α σ τ α σ Η φαΚεΛΟσ ΟιΚΟγενεια Τ Ε Υ Χ Ο Σ # 4 Έ ρ ε υ ν α Μ ο ν ο γ ο ν ε ϊ κ ή Ο ι κ ο γ έ ν ε ι α Π ρ ό τ υ π α Γ ο ν ε ί ς Ε φ η β ε ί α Κ α τ ά θ λ ι ψ η Τ α μ υ σ τ ι κ ά π ο υ κ ρ ύ β ε ι ο Π α ν ά γ ι ο ς τ ά φ ο ς . . .
Οι σεφ μασ ετΟιμαζΟυν τΟ γιΟρτινΟ τραπεζι 3 ΝΤΙΝΑ ΝΙΚοΛΑοΥ π α σ χ α ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΕργΑδος MadaMe GinGer
γεύσεις
VOLOS C I T Y
VOLOS CITY ΑΠρΙλΙΟΣ 2024 TEYXOΣ#4
6
ΕΚΔΟΤΗΣ
ΑρΧΙΜΗΔΗΣ ΚΑρΕΚλΙΔΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΑΤΕρΙΝΑ ΚΑρΕΚλΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΗλΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕρΗΣ ΓΡΑΦΟΥΝ ΗλΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕρΗΣ ΧρΥΣOΣΤΟΜΟΣ ΤρIΜΜΗΣ GRAPHIC DESIGNER ΕλΕΥΘΕρΙΑ ΔΙΑΚΟΣΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING ΝΑΝΣΥ ΠΑρΑΔΑΚΗ ΙΑΣΟΝΟΣ 77 ΜΕ Κ ΚΑρΤΑλΗ, ΒΟλΟΣ, ΤΗΛ : 24210 85531 - 4
πασχα εΛΛΗνΩν! ΔεΟσ ΚατανυξΗ αΛΛα Και… θρΗσΚευτιΚεσ ανΗσυχιεσ Να λοιπόν, που φθάσαμε στο Πάσχα Τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, μια γιορτή που θύμιζε στον λαό του Ισραήλ, την μεγάλη απελευθέρωση και έξοδο του από την σκλαβιά της Αιγύπτου, αλλά και με την πένθιμη ατμόσφαιρα της Μεγάλης Εβδομάδας οδεύοντας προς το Πάσχα, να είναι συνδεδεμένη άμεσα με τα Πάθη του Χριστού Οι μόνες ίσως λέξεις που θα μπορούσαν να περιγράψουν αυτή την μεγάλη στιγμή της Χριστιανοσύνης, είναι δέος, κατάνυξη και ταπεινότητα, μιας που μονάχα κατακλυσμένοι από αυτά τα συναισθήματα, μπορούμε να κατανοήσουμε με ευλάβεια το νόημα αυτών των ημερών. Αν και είναι αλήθεια παράλληλα, ότι το νόημα της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα είναι στην κυριολεξία ανεξάντλητο Έχοντας στο νου μας, αυτή τη «μετάβαση» και το «πέρασμα», θελήσαμε να δώσουμε στους αναγνώστες και σε εμάς ασφαλώς, την ευκαιρία, να μάθουμε και να κατανοήσουμε, την πολύχρονη βέβαια, αλλά καθοριστική αλλαγή που σημειώθηκε και στην πίστη… Από τους αρχαίους Θεούς και την ειδωλολατρία, στον Χριστιανισμό Δυο κείμενα και μια έρευνα που φιλοξενούνται στο Volos City, το ένα από τον Ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Κομοτηνής κ Αλέξανδρο Κωστάρα και την συμπολίτισσα αρχαιολόγο κα Ανθή Μπάτζιου, προσπαθούν να συνδέσουν δυο διαφορετικές εποχές, στηριγμένοι σε επιστημονικά κ α δεδομένα Αυτήν την εποχή, που ονομάζουμε αρχαίο κόσμο και αυτήν που έχουμε κατατάξει ως εποχή Γέννησης του Χριστού, αλλά και της Ανάστασής του Στο διάβα των αιώνων «βλέπουμε» τους Έλληνες, μέσα από μύθους, να πιστεύουν στους 12 Θεούς του Ολύμπου αλλά και στους ημίθεους, τους οποίους λάτρεψαν σε υπέρτατο βαθμό, έως ότου να φθάσουν τα χρόνια της φθοράς της πίστεως τους και να πεθάνουν ή «ξεχαστούν» όλοι, επικρατώντας στο τέλος ο Χριστιανισμός Πάντα, οι άνθρωποι είχαν την ανάγκη να πιστεύουν, να σέβονται τον Θεό που τους προστάτευε Στην πορεία, η ιστορία του Χριστιανισμού γράφτηκε με πολύ αίμα Η Χριστιανοσύνη ήταν τόσο δεμένη με τους πιστούς της, που έγινε η κραταιά θρησκεία και παραμένει έως τώρα, παρά την ισχυροποίηση για εκατοντάδες χρόνια του Μωαμεθανισμού, αλλά και την διάλυση του Βυζαντίου. Πάσχα λοιπόν, 2024 χρόνια από την γέννηση του Ιησού και θελήσαμε να «σκύψουμε» ιδιαίτερα πάνω απ τον Πανάγιο Τάφο Του, για να μάθουμε τα όποια «κρυμμένα» μυστικά και την Ευλογία που επιφυλάσσει σε όλους όσοι πιστεύουν Θελήσαμε να δούμε όμως πως γιορτάζεται το Πάσχα μέχρι και σήμερα, σε πιο απόμακρες γωνιές του κόσμου, όπως στην Αφρική, και συγκεκριμένα, στην Ουγκάντα, αλλά και την Μητρόπολη του Καμερούν, εκεί, όπου «τα αυτονόητα» και «τα δεδομένα», δυστυχώς δεν υπάρχουν… και ίσως το νόημα της Ανάστασης, βρίσκει πραγματική εφαρμογή Το Πάσχα όμως εκ των πραγμάτων, είναι συνδεδεμένο με συναισθήματα αγάπης, οικογενειακής ζεστασιάς, χαράς, τραπέζια με ευωδιαστές μυρωδιές και μέρες ξεκούρασης Γι αυτό και σίγουρα, δεν θα μπορούσαν να λείψουν προτάσεις, ιδέες, συνταγές αλλά και συνεντεύξεις με εξαιρετικούς σεφ, που θέλησαν να τις μοιραστούν μαζί μας για το φετινό Πάσχα Ευχές για καλή Ανάσταση
METAMEDIA IKE
e d i t o r i a l
VOLOS C I T Y
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
12.
14
18.
22
24.
26.
30. μΑζΙ γΙΑ Το πΑΙδΙ
34.
100 MadaMe GinGer
MadaMe GinGer
112. δωρΑ
114.
124.
8
φΑΚΕΛος οΙΚογΕΝΕΙΑ
ΤΙ δΕΙχΝΕΙ ΕρΕΥΝΑ Της ΚΑπΑ research Σημαντική η οικογένεια για τους νέους, διχογνωμία για τα ομόφυλα ζευγάρια
ποΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ προΤΥπΑ ΤωΝ ΝΕωΝ ςημΕρΑ; Η οικογένεια, οι φίλοι, οι καλλιτέχνες και οι «επώνυμοι» ή πρόσωπα των ΜΜΕ και Κοινωνικής Δικτύωσης;
γΙΑΝΝης ΑγγΕΛης Δυσκολία των εφήβων να συγκροτήσουν
μια ταυτότητα
της κατάθλιψης!
γρηγορης ΒΑςΙΛΕΙΑδης Ταχύτατη η εξάπλωση
ςΙδΕρης «Γονιός χρειάζεται
ΝΙΚος
να είσαι, όχι τέλειος γονιός»!
Οι σύγχρονοι γονείς εκπαιδεύονται
ΕΛΙςΑΒΕΤ ΤζοΥμοΥζΛη Η καθημερινότητα μιας μονογονεϊκής ελληνικής οικογένειας
Απο ΤοΝ δΙΑ ςΤοΝ χρΙςΤο ΚΑΙ ςΤηΝ ΑΝΑςΤΑςη
ΑΝθh μπaΤζiοΥ Από την αρχαία ελληνική θρησκεία στον Χριστιανισμό 40. ΑΛΕξΑΝδρος π. ΚωςΤΑρΑς Από το Δωδεκάθεο στον Χριστιανισμό 44. ΑΝΤωΝΙΑ μοροποΥΛοΥ «Όταν ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο, είδαμε ότι είναι ένα… μνημείο ζωντανό!» 48 ΒοΛος1856 Οι Βολιώτες χτίζουν την πρώτη τους εκκλησία και γιορτάζουν το πρώτο τους Πάσχα 52. μΕγΑΛη ΕΒδομΑδΑ Με τι συνδέεται και τι συμβολίζει η κάθε Μεγάλη Ημέρα
η ΚορΥφωςη ΤοΥ θΕΙοΥ δρΑμΑΤος ςΤη μΑγΝηςΙΑ Λατρευτικές εκδηλώσεις που συνεχίζονται έως σήμερα, με πιστή αναπαράσταση των Παθών
μηΤροποΛΙΤης ΚΑμΕροΥΝ Κ. γρηγορΙος «Καλή Ανάσταση όχι μόνο εξωτερικά, αλλά και σε ό,τι μέσαμας, μοιάζει νεκρό και άψυχο » 60. πΑΤΕρΑς aΝΤωΝΙος μοΥΤΙΑμπΑ «Σας ευχαριστώ όλους που μας βοηθάτε και χτίζουμε σχολεία » 64. η ΑΝΑςΤΑςη ΚΑΙ Το πΑςχΑ ςΕ οΛη ΤηΝ ΕΛΛΑδΑ Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας γιορτάζεται το αναστάσιμο μήνυμα 66 ΕΛΕΝη πΑπΑθΑΝΑςΙοΥ Προετοιμασία της ψυχής μας 68. γΕΥςΕΙς 2024 70 ΚΥρΙΑΚη ΤοΥ πΑςχΑ Στρωμένο τραπέζι, χορός και γλέντι σε όλη την Ελλάδα 74 ΝΤΙΝΑ ΝΙΚοΛΑοΥ Η πηλιορείτικη κουζίνα πρέπει να γίνει brand
ςΥΝΤΑγΕς Απο ΤηΝ ΝΤΙΝΑ ΝΙΚοΛΑοΥ
χρηςΤος ΒΕργΑδος Η ζαχαροπλαστική ξεκίνησε σαν φλερτ, έγινε έρωτας και στην πορεία αγάπη! 94. γΛΥΚΕς ςΥΝΤΑγΕς Απο ΤοΝ χρηςΤο ΒΕργΑδο
«Εχει ανοίξει ένας νέος κόσμος υλικών και συνταγών»
veGan ΚοΥζΙΝΑ Απο ΤηΝ
36.
38.
54.
56
78.
90.
104
ΑΝοΙξη μΕ ςΤΥΛ γΙΑ ΑΝδρΕς ΚΑΙ γΥΝΑΙΚΕς Οι σωστές επιλογές που δίνουν διαφορετικό τόνο
ΤΑ πΑΙδΙΑ ΝΤΥΝοΝΤΑΙ ΑΝοΙξΙΑΤΙΚΑ! Επιλογές για τα αγόρια και τα κορίτσια 128. πΙΑΝοΥμΕ ΤοΝ μΑη ςΤη μΑγΝηςΙΑ! Επιλέγουμε τη Μαγνησία και ξεχωριστά σημεία για στιγμές χαλάρωσης και ξεγνοιασιάς! 133 TΑ πρωΤΑΒημΑΤΑ ΤοΥ ΕργΑΤΙΚοΥ ΚΙΝημΑΤος ςΤοΝ ΒοΛο 138 ςΤΙς 7 μΑΐοΥ η ΥποχρΕωΤΙΚη ΑργΙΑ φΕΤος Τρίτη του Πάσχα ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς 140 ΑΝδρΕΑς ςΤοΐμΕΝΙδης «Ενας νεκρός κάθε δύο μέρες το 2023 - Θλιβερό ρεκόρ με 179 χαμένες ζωές»!
H τρίτη γενιά στις επάλξεις της ζαχαροπλαστικής Γλυκά και κεράσματα από την οικογένεια Πιλάτου ΟΒασίλης Πιλάτος και τα αδέρφια του, ο Κωνσταντίνος και η Σταυρούλα, μεγάλωσαν πρακτικά με αρώματα και γλυκές γεύσεις να τους περιτριγυρίζουν «Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς! 27 σκαλοπάτια χώριζαν το σπίτι μας από το εργαστήριο ζαχαροπλαστικής του παππού και του πατέρα μας» θυμάται γελώντας ο Βασίλης, όντα ο ίδιος και τα αδέρφια του η τρίτη γενιά που έχει αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση, στηριζόμενοι στις παραδοσιακές γεύσεις, αλλά δίνοντας και τις σύγχρονες τάσεις στα γλυκά που παράγουν καθημερινά Sweets & Treats by Pilatos Family λοιπόν, από το 1967 μέχρι και σήμερα! «Το πρώτο κατάστημα βρισκόταν εκεί που είναι η λεγόμενη στάση Πανταζόπουλου, και άνοιξε το 1967 από τον παππού μας. Στη συνέχεια ανέλαβε ο πατέρας μας, και βρισκόμασταν και στην περιοχή της Αγίας Αικατερίνης Τώρα εμείς ως τρίτη γενιά έχουμε τέσσερα περίπου χρόνια που λειτουργούμε το Sweets & Treats επι της οδού Δημητριάδος 186, με Μαυροκορδάτου γωνία» μας αναφέρει ο Βασίλης Πιλάτος, με τις γλυκές γεύσεις, όπως προαναφέραμε να βασίζονται σε παραδοσιακές συνταγές, που ακολουθούν παράλληλα μία πιο σύγχρονη προσέγγιση και ανάλογες τεχνικές. Οι βιτρίνες του καταστήματος είναι άλλωστε γεμάτες με πάμπολλες επιλογές Πάστες και τούρτες, γλυκά κιλού και τυλιχτά, σοκολάτες, τρούφες και σοκολατάκια, αλλά και κουλουράκια, πασχαλινά αυγά και τσουρέκια αποτελούν μόνο κάποιες από αυτές, και ταιριάζουν σε κάθε περίσταση. Είτε θέλει κανείς ν’ απολαύσει κάτι γλυκό, ή να προσφέρει το καλύτερο δυνατό στο πασχαλινό τραπέζι, ή να κεράσει σε κάποια από τις ονομαστικές εορτές που ακολουθούν ή και σε άλλες, ιδιαίτερες στιγμές όπως γενέθλια και εκδηλώσεις! Άλλωστε στο Sweets & Treats πολλές είναι και οι επιλογές σε ό,τι αφορά το παγωτό «Προετοιμάζουμε συνολικά 16 γεύσεις ενώ έχουμε και τούρτες παγωτού» επισημαίνει ο Βασίλης Πιλάτος, ενώ στέκεται και σε δύο βασικές παραμέτρους: Στην αγνότητα και στην ποιότητα των υλικών, αλλά και στην προμήθειά τους στο μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό από την τοπική αγορά και τους παραγωγούς! Δημητριάδος 186, Βόλος τ.2421 181599 sweetsandtreats.gr
«Γάλα, ζάχαρη, αβγό, σοκολάτα Αυτά είναι τα βασικά μας υλικά. Αποφεύγουμε φυσικά τα έτοιμα μείγματα, για να είναι το αποτέλεσμα το καλύτερο δυνατό και το πιο γλυκό» σημειώνει χαρακτηριστικά Η σοκολάτα στην κορυφή των προτιμήσεων και ο καλός καφές Ένα γλυκό μπορεί να συνδυαστεί αρμονικά με έναν καφέ, και εννοείται ότι το καλό γλυκό θέλει έναν πραγματικά καλό καφέ. Έτσι, οι επισκέπτες του Sweets & Treats μπορούν να απολαύσουν ένα Specialty Coffee, με την οικογένεια Πιλάτου να συνεργάζεται με τη βολιώτικη εταιρεία Conte, για να κάνει και σ’ αυτόν τον τομέα της διαφορά «H Conte εισάγει τον καφέ από τη Βραζιλία στον Βόλο και εδώ τον επεξεργάζεται και τον ψήνει Εμείς επιλέγουμε 100% Arabica, μοναδικής προέλευσης, φρεσκοψημένο χαρμάνι από Daterra farms της Βραζιλίας με έντονες νότες από κακάο και καραμέλα, αρώματα ξηρών καρπών & μακριά σοκολατένια επίγευση» εξηγεί o Βασίλης Πιλάτος. Όσον αφορά τις γεύσεις, και στα γλυκά, σύμφωνα με τον ίδιο, ο Βόλος και οι κάτοικοί του αγαπούν τη σοκολάτα! «Δεν απορρίπτουν βέβαια τα αποκαλούμενα λευκά γλυκά, αυτά δηλαδή που έχουν ως βάση τους την κρέμα, εξού και η Pavlova να είναι το best seller μας Αλλά η σοκολάτα βρίσκεται στην κορυφή των επιλογών» συμπληρώνει. Από την άλλη, σύμφωνα με τον Βασίλη Πιλάτο, ο κόσμος του Βόλου ξέρει τις παραδοσιακές γεύσεις και βασίζεται σ’ αυτές, αλλά δεν διστάζει να δοκιμάσει κάτι καινούργιο και νέο, με βάση τις σύγχρονες τεχνικές που έχουν προκύψει Η γεύση των πιο γλυκών μας αναμνήσεων
Pasta Pelion
«To Πήλιον» δίνει νέες γεύσεις και χρώματα στον κόσμο των ζυμαρικών Χειροποίητα Ζυμαρικά TO ΠHλΙΟ κλέβει το ενδιαφέρον και με τις τοποθεσίες αλλά και με τις γεύσεις που προσφέρει στους επισκέπτες του, αλλά δεν σταματά να εξελίσσεται πάντα προς το καλύτερο, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά Κάπως έτσι κινήθηκε και ο Κωνσταντίνος Καμονάχος, και μετά την πορεία του στον χώρο του Αθλητισμού και συγκεκριμένα της τοξοβολίας, στόχευσε και πέτυχε το κέντρο με το brand ζυμαρικών «To Πήλιον», που από το 2015 από την Πορταριά διαθέτει σε όλη τη χώρα αλλά και στο εξωτερικό, περισσότερους από 150 κωδικούς ζυμαρικών, με παραδοσιακές βάσεις αλλά και πιο σύγχρονες και εξελιγμένες γεύσεις! Ο Κωνσταντίνος δεν δίστασε να βρεθεί μάλιστα και στην Ιταλία, προκειμένου να εντρυφήσει ακόμη περισσότερο στον κόσμο των ζυμαρικών, να προμηθευτεί τον κατάλληλο εξοπλισμό και από εκεί και πέρα να σχεδιάσει και να προτείνει στην αγορά ξεχωριστά χειροποίητα προϊόντα που βασίζονται στην ελληνική παράδοση Για τουλάχιστον έξι μήνες, σχεδίασε, πειραματίστηκε, δοκίμασε και γεύτηκε και ο ίδιος και κοντινά του πρόσωπα, προτού τοποθετήσει τα χειροποίητα ζυμαρικά στο κατάστημά του «Πήλιον» στην Πορταριά, για να κλέψει από την πρώτη στιγμή τις εντυπώσεις
σιμιγδαλένιος, στριφτάρια, λαζάνια, ταλιατέλες, κουσκουσάκι και κοχυλάκι είναι
κάποια από τα είδη που παράγονται, σε
πάμπολλους συνδυασμούς γεύσεων με λαχανικά
Φρέσκα, ποιοτικά και με πρώτες ύλες από ντόπιους παραγωγούς Τα ζυμαρικά που θα βρει κανείς στο «Πήλιον» είναι στο σύνολό τους φρέσκα, με περισσότερους από 150 κωδικούς να διατίθενται στην αγορά Κλασικά ζυμαρικά σε πολλές γεύσεις αλλά και vegan προτάσεις σε ποικιλία σε περίπου 50 διαφορετικούς κωδικούς, είναι άμεσα διαθέσιμα, ενώ δεν λείπουν και οι ειδικές παραγγελίες κατόπιν συνεννόησης Τα υλικά στην πλειονότητά τους προέρχονται από ντόπιους παραγωγούς, με τον Κωνσταντίνο Καμονάχο να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ποιότητα των πρώτων υλών, για να πετυχαίνει τον καλύτερο συνδυασμό στο τελικό αποτέλεσμα, όσον αφορά την υφή και τη γεύση. Το φρέσκο γάλα και τα φρέσκα αυγά συνδυάζονται αρμονικά με το καλύτερο σιμιγδάλι, που αποτελεί τη βάση για τα χειροποίητα ζυμαρικά. Χυλοπίτες κλασικές αλλά και σγουρές, χυλοπιτάκι,
και
τραχανάς τόσο παραδοσιακός όσο
και όχι μόνο
παρμεζάνα, μελάνι σουπιάς, κρασί, μπούκοβο, πιπεριά Φλωρίνης, κρόκος Κοζάνης και καρότο έρχονται να εμπλουτίσουν τη γεύση των φρέσκων ζυμαρικών σε πολλούς συνδυασμούς και μεταξύ τους, δίνοντας συγχρόνως ξεχωριστό χρώμα σε όλες τις συνταγές Στο «Πήλιον» άλλωστε δεν λείπουν και κάποιες ιδιαίτερες προτάσεις, όπως τα ζυμαρικά με τσουκνίδα ή και γαϊδουράγκαθο, που παράγονται σε συγκεκριμένες ποσότητες, με τις vegan προτάσεις να βρίσκουν ανταπόκριση παράλληλα σε αρκετούς από τους προμηθευόμενους. Όλα άλλωστε βασίζονται σε παλιές ελληνικές παραδοσιακές συνταγές που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά, δεν περιέχουν συντηρητικά ή χρωστικές ουσίες και έτσι το «Πήλιον» προσφέρει καθημερινά ζυμαρικά υψηλής ποιότητας που παράγονται στις σύγχρονες εγκαταστάσεις και ακολουθούν συγκεκριμένα πρότυπα πιστοποίησης. Οι βραβεύσεις που δικαίωσαν περισσότερο την προσπάθεια Αναγνώριση των κόπων και των προσπαθειών του Κωνσταντίνου Καμονάχου αποτέλεσαν και τα βραβεία που απέσπασε σε διεθνείς διαγωνισμούς για ζυμαρικά που παράγει Τα περίφημα τουριτέλια όπως τα έχει ονομάσει, που είναι ζυμαρικά σε σχήμα κοχυλιού, διακρίθηκαν στον διεθνή διαγωνισμό Mediter-
Φέτα, ντομάτα, σπανάκι, βασιλικός, μανιτάρια, σκόρδο, παντζάρι,
που πραγματοποιήθηκε στην Αγγλία, αποσπώντας την κορυφαία, πλατινένια διάκριση, με τη διαδικασία να περιλαμβάνει τυφλή γευσιγνωσία από Έλληνες και ξένους κριτές. Παράλληλα, ο Κωνσταντίνος έλαβε πανελλήνια διάκριση ως βιοτέχνης, για το σύνολο των προϊόντων που παράγει και μεταφράζεται σε βραβείο «χρυσής γεύσης», στο πλαίσιο του διαγωνισμού που διοργάνωσαν τα Best Greek Food Awards Που θα βρείτε ζυμαρικά «Το Πήλιον» Με γνώμονα την αγάπη για την ελληνική παραδοσιακή κουζίνα και την προώθηση ζυμαρικών υψηλής ποιότητας, η εταιρεία επεκτείνει δυναμικά το δίκτυο διανομής των προϊόντων της, κερδίζοντας καθημερινά νέους πιστούς πελάτες Το εργαστήριο των ζυμαρικών βρίσκεται στην Πορταριά αλλά διατίθενται μόνο σε χονδρική πώληση Πωλούνται σε καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα του τόπου και σε διάφορα deli στο Πήλιο και στον Βόλο. Στην Αθήνα αλλά και σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα (Θεσσαλονίκη, λάρισα, Σκόπελο, Αλόννησο, Χαλκίδα, Κομοτηνή ) θα τα βρείτε σε επιλεγμένα καταστήματα και deli, ενώ διατίθενται και σε κάποια καταστήματα του εξωτερικού (Βέλγιο, Γερμανία, Φιλανδία, Αυστραλία και Αγγλία, με στόχο την διεύρυνση των εξαγωγικών δραστηριοτήτων.). Άλλωστε οι γεύσεις του «Πήλιον» προσφέρονται σε πολλά εστιατόρια σε Βόλο και Πήλιο καθώς διατηρεί συνεργασίες με μεγάλο αριθμό καταστημάτων εστίασης. Πορταριά, Μαγνησία κ 6944 264 516 Ακολουθήστε μας Pasta Pelion info@pastapelion.gr • pastapelion@gmail.com w w w . p a s t a p e l i o n . g r
ranean Taste Awards
VOLOS C I T Y 14
φαΚεΛΟσ ΟιΚΟγενεια
VOLOS C I T Y
15 Οερχομός ενός παιδιού αλλάζει τα πάντα για ένα ζευγάρι. Από το καθημερινό πρόγραμμα των δύο γονέων, μέχρι και τον ελεύθερο χρόνο που περιορίζεται και αφιερώνεται εξ ολοκλήρου στο παιδί ή στα παιδιά, όλα αλλάζουν και μία πραγματικότητα δημιουργείται, με χαρούμενες στιγμές γεμάτες γέλια και ευχάριστα συναισθήματα, μέχρι και στιγμές με φόβους, φοβίες, ευθύνες και ανάγκες Ένα παιδί βέβαια τα αξίζει όλα αυτά η οικογένεια έρχεται σε πρώτο πλάνο και οι γονείς καλούνται να βρουν τις απαραίτητες ισορροπίες προκειμένου η πραγματικότητα αυτή να είναι η καλύτερη για όλους και όλες
VOLOS C I T Y
16
ερευνα
Σημαντική η οικογένεια για τους νέους διχογνωμία για τα ομόφυλα ζευγάρια Τ ο σύνθημα «ΠατρίςΘρησκεία-Οικογένεια» αποτελεί ένα τρίπτυχο που δέχονται παλαιότερες γενιές, ωστόσο οι νεότερες δεν δείχνουν να το αποδέχονται 100% όπως δείχνει η έρευνα της Κάπα Research, που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2023 Από την άλλη όμως, και για τους νεότερους, η οικογένεια δείχνει ν’ αποτελεί έναν πανίσχυρο θεσμό με υψηλά ποσοστά εμπιστοσύνης, ενώ από την άλλη διχασμένες είναι οι απόψεις σχετικά με τα ομόφυλα ζευγάρια. Η έρευνα δείχνει ότι το 91% των ανδρών αλλά και το 88% των γυναικών δείχνουν εμπιστοσύνη στον θερμό της οικογένειας, είτε έχουν δημιουργήσει δική τους ή μένοντας προς το παρόν ελεύθεροι αλλά έχοντας επαφές με γονείς και αδέρφια Η οικογένεια είναι ο πρώτος χώρος αλληλεγγύης σε ποσοστό 95% αν και η απόκτηση παιδιού και η δημιουργία οικογένειας θεωρούνται ως σημαντικότερο πράγμα στη ζωή του ανθρώπου σε ποσοστό 65% Ως προς τις πολιτικές προεκτάσεις, η έννοια της οικογένειας φαίνεται ότι ξεπερνά κάθε κομματικό ή ιδεολογικό στεγανό Από την άλλη, και έχοντας λάβει σημαντικό μέρος από τη δημόσια συζήτηση μέχρι και πριν λίγο χρονικό διάστημα, οι νέοι δείχνουν να αποδέχονται τα ομόφυλα ζευγάρια χωρίς παιδιά σε ποσοστό 75%, ενώ οι μονογονεϊκές οικογένειες είναι αποδεκτές κατά 96%. ΠΙΝΑΚΑΣ 1
τι Δειχνει Η
τΗσ Καπα ReseaRch
VOLOS C I T Y
17 Από την άλλη φαίνεται ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με τον γάμο ατόμων του ίδιου φύλου και την υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 50% των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι υπέρ του γάμου, ενώ για την υιοθεσία από ομόφυλα υπέρ είναι το 34% και κατά το 62% ΠΙΝΑΚΑΣ 2 Για να πάμε και στο τρίπτυχο «Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια», που κακά τα ψέματα το εκμεταλλεύτηκαν στο παρελθόν τα πλέον συντηρητικά και ακραία καθεστώτας, όπως αυτό της Χούντας των Συνταγματαρχών. Η σχέση με την Εκκλησία δείχνει να συρρικνώνεται όσον αφορά τις νεότερες γενεές, αφού το 39% εκκλησιάζεται μόνο στις σημαντικές θρησκευτικές γιορτές ενώ το 25% βρίσκεται σε κάποιον ιερό ναό για γάμους ή βαφτίσεις. Μόνο το 7% εκκλησιάζεται τακτικά, δηλαδή κάθε εβδομάδα Πώς «μεταφράζουν» όμως την έννοια της οικογένειας όσοι απάντησαν στην έρευνα; Το 69% απαντά Υποστήριξη - αλληλεγγύη, το 68% Αγάπη, ενώ το 35% απαντά Ευθύνες - υποχρεώσεις Πιο σημαντικό από την δημιουργία οικογένειας είναι οι καλοί φίλοι (47%), μια επιδραστική σταδιοδρομία που αλλάζει τη ζωή των ανθρώπων (39%), η συμμετοχή στα κοινά με θετικό αποτύπωμα (35%), η επιτυχημένη καριέρα (31%) Από την άλλη, όσο αντιφατικό κι αν μοιάζει με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα στην καθημερινότητα, τα χρήματα και η δόξα καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις με 23% και 10% αντίστοιχα. Παράλληλα, το 87% δηλώνει ικανοποιημένο από την οικογένεια στην οποία ενηλικιώθηκε ενώ οι σχέσεις με τους γονείς είναι καλές σε ποσοστό 82%. Σε αντίστοιχη έρευνα της Κάπα Research το 2013 το 72% των πολιτών στρεφόταν στην οικογένεια όταν αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα, και σήμερα διατηρείται υψηλά είναι στο 68%. ΠΙΝΑΚΑΣ 3 ΠΙΝΑΚΑΣ 4
VOLOS
18 Η πλειοψηφία, εκτιμά ότι η απόκτηση παιδιού και η δημιουργία οικογένειας είναι το σημαντικότερο πράγμα, όμως τα ποσοστά είναι διαφορετικά για πιο παρωχημένες πλέον απόψεις γύρω από την οικογένεια Στην ερώτηση αν σε μια οικογένεια ο άντρας πρέπει να δίνει μεγαλύτερη προτεραιότητα στην εξασφάλιση του εισοδήματος και η γυναίκα μεγαλύτερη προτεραιότητα στα παιδιά, μόνο το 43% συμφωνεί Ως προς το αν τα παιδιά πρέπει να παίρνουν το επίθετο του πατέρα τους, το ποσοστό ανέρχεται στο 63% ΠΙΝΑΚΑΣ 5 Ως προς την έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας, το 27% των ερωτώμενων το 2013 δήλωνε ότι έχουν υπάρξει θύμα λεκτικής, σωματικής ή ψυχολογικής βίας μέσα στην οικογένεια, ενώ δέκα χρόνια μετά το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο 41%. Τα ποσοστά είναι μικρότερα αλλά σαφώς υψηλά μόνο στην ηλικιακή ομάδα 65+ και στα παντρεμένα ζευγάρια, αλλά τα θύματα είναι κυρίως γυναίκες σε ποσοστό 48% έναντι 33% που είναι άνδρες ΠΙΝΑΚΑΣ 6 Η ενδοοικογενειακή βία είναι έμφυλη και είναι συντριπτικά κατά των γυναικών. Το 33% δηλώνει ότι γνωρίζει θύμα ενδοοικογενειακής βίας στο άμεσο περιβάλλον που είναι γυναίκες και μόλις 7% άνδρες - θύματα. ΠΙΝΑΚΑΣ 7
C I T Y
VOLOS C I T Y
20 Δημοσιογραφική επιμέλεια: ΗλΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ
τΩν
Η οικογένεια, οι φίλοι, οι καλλιτέχνες και οι … «επώνυμοι» ή πρόσωπα των ΜΜΕ και Κοινωνικής Δικτύωσης; Ποια είναι τα πρότυπα των νέων σήμερα; Η οικογένεια, οι φίλοι, οι καλλιτέχνες και οι «επώνυμοι» ή πρόσωπα των ΜΜΕ και Κοινωνικής Δικτύωσης; Ποιο ρόλο παίζει ο θεσμός της οικογένειας, το σχολείο αλλά και η ίδια κοινωνία στις επιλογές των παιδιών; Ποιες είναι οι συνέπειες αυτών των προτύπων και ποια ωφελούν πραγματικά τους νέους; Πρόκειται για ερωτήματα που τίθενται εκ των πραγμάτων, όταν ο προβληματισμός ή η συζήτηση φθάνει στην επιλογή των σημερινών προτύπων… Η οικογένεια είναι το πρώτο πλαίσιο αναπαραγωγής προτύπων στην πορεία ανάπτυξης ενός παιδιού που μεγαλώνει μέσα σε αυτή, ωστόσο πλέον, τα ερεθίσματα των ίδιων των παιδιών, με την αλλαγή των συνηθειών και των τρόπων ενημέρωσης και διαπαιδαγώγησης , είναι πολύ διαφορετικά σε σχέση με αυτά των προηγούμενων χρόνων, με τις όποιες αρνητικές ή θετικές συνέπειες… Σε ό,τι αφορά στην οικογένεια, υπάρχουν πολλά μηνύματα, που περνάνε οι γονείς στα παιδιά, αλλά και το τι παράδειγμα δίνουν μέσα από την δική τους συμπεριφορά και τρόπο ζωής. Βέβαια, στη σύγχρονη εποχή, πρότυπο θεωρείται ένα πρόσωπο που μπορεί να λειτουργήσει ως υπόδειγμα για μίμηση και οι νέοι μας, αποκτούν διάφορα πρότυπα ανάλογα με τα ερεθίσματα που δέχονται. Υπάρχουν άτομα που διαθέτουν κοινωνικές αρετές και χαρίσματα που μπορούν να αποτελέσουν παραδείγματα, καθώς και υγιή πρότυπα όπως άνθρωποι που ενδιαφέρονται για τα παγκόσμια προβλήματα . Όπως και … υποδειγματικά πρότυπα που διακρίνονται από υπευθυνότητα και ολοκληρωμένη προσωπικότητα Υπάρχουν τέτοια πρόσωπα και εάν ναι, μπορούν να διακριθούν, ανάμεσα στα άλλα που πιθανότατα προβάλλονται εξίσου ή περισσότερο, στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης; Οι νέοι μας σήμερα, βλέπουν και μπορούν να «μιμηθούν» επιστήμονες ή άλλες εξέχουσες προσωπικότητες από διάφορες πτυχές και τομείς της ζωής ή δίνουν «μάχη» για να μοιάσουν για παράδειγμα μόνο σε trappers, rappers και influencers; Μιας και ο λόγος για… πρότυπα, ζητήσαμε την άποψη μαθητών και μαθητριών του Προτύπου Γυμνασίου Βόλου και ειδικότερα των μελών του Ομίλου Δημοσιογραφίας. ΔΡ ΣΟΦΙΑ ΚΑΝΤΑΡΑΚΗ: Διευθύντρια Προτύπου Γυμνασίου Βόλου: Τι σημαίνει άραγε η λέξη «πρότυπα» σε αυτή την εποχή, ειδικά για τη νέα γενιά, και κατά πόσο οι μαθητές θέλγονται από αυτά; Η ανάγκη για πρότυπα στη ζωή τους καλύπτεται συχνά από τις εφήμερες και παροδικές εμφανίσεις τραγελαφικών και κίβδηλων φιγούρων στα κοινωνικά δίκτυα, οι οποίες απεγνωσμένα αναζητούν τη διαδικτυακή αποδοχήαναγνώριση, ίσως, και τη χάραξη της δικής τους κατευθυντήριας γραμμής στα γρανάζια της καθημερινότητας του νεανικού κοινού Αναμφισβήτητα, οι νέοι αναλώνονται σε άσκοπες διαδικτυακές αναζητήσεις, απορρίπτοντας κάθε αυθεντία που τείνει να επιφέρει αναστάτωση στον μικρόκοσμο τους. Ωστόσο, αναρωτιέται κανείς αν αυτά πρότυπα τα επιλέγουν ή αν τους επιβάλλονται Οι μαθητές του Ομίλου Δημοσιογραφίας δίνουν παρακάτω τη δική τους ερμηνεία. Δήμητρα Αθανασάκη Τα πρότυπα των εφήβων στην σημερινή εποχή δυστυχώς δεν είναι τα κατάλληλα Πιο συγκεκριμένα αντί τα σημερινά παιδιά να προσπαθούν να μιμηθούν λαμπρά μυαλά και μεγάλους επιστήμονες, δίνουν μάχη για να μοιάσουν σε trappers, rappers και influencers Νέοι όροι στην ζωή των ανθρώπων, οι οποίοι έχουν ενεργό ρόλο πλέον στον χώρο της εργασίας Κατά την γνώμη μου αυτό συμβαίνει λόγω της εκκεντρικής παρουσίας της ζωής αυτών, που κατέχουν εξωπραγματικούς αριθμούς ακολούθων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο καθένας στον λογαριασμό του κερδίζει χρήματα επιδεικνύοντας τον πλούτο του, αψεγάδιαστη ομορφιά του και την τελειότητα της ζωής του γενικότερα Εμείς οι έφηβοι λοιπόν θα πρέπει να αναθεωρήσουμε και να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια κατάματα Δηλαδή να καταλάβουμε πως τα πρότυπα μας είναι απλά πειραγμένες φωτογραφίες, οι οποίες έχουμε συνηθίσει να μας θαμπώνουν κρίνοντας μόνο από μια πλασματική εξωτερική εμφάνιση χωρίς να γνωρίζουμε τον εσωτερικό τους κόσμο και τις δυνατότητες που διαθέτει το μυαλό τους Μαρία - Όλγα Καραγεωργίου Η εποχή στην οποία ζούμε είναι μία εποχή έντονης οικονομικής κρίσης, κοινωνικής αβεβαιότητας, φόβου και απογοήτευσης Μία εποχή όπου τα πρότυπα που προβάλλονται μέσα από τα ΜΜΕ δεν διακρίνονται για τα επιτεύγματά τους, τη μόρφωσή τους ή τις αρετές τους και την πνευματική τους καλλιέργεια αλλά για την εξωτερική τους εικόνα και την οικονομική τους ευχέρεια μέσω του εύκολου κέρδους Οι νέοι βομβαρδίζονται από είδωλα που οφείλουν την ύπαρξή τους στις καταναλωτικές ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και εξυπηρετούν το κέρδος μεγάλων εταιριών που βρίσκονται πίσω από αυτά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να περιορίζεται η κριτική τους σκέψη και ο προσωπικός τρόπος έκφρασής τους Χειραγωγούνται από επιτήδειους που προωθούν τον καταναλωτισμό και την απόκτηση υλικών αγαθών Μιμούνται όλα αυτά που προβάλλονται με την δύναμη της εικόνας των ΜΜΕ και γίνονται επιφανειακά και άβουλα όντα. Επιβραβεύεται το ψεύδος, η υποκρισία, η ανεντιμότητα και δημιουργείται μία κρίση των κοινωνικών θεσμών που οδηγεί σε μία σύγχυση της κοινωνίας Βλέπουμε δηλαδή πόσο ζωτικής σημασίας είναι η ύπαρξη και η προβολή υγειών και αληθινών προτύπων Ατόμων που δεν έχουν αυτοσκοπό την προβολή, την αναγνωσιμότητα και το κέρδος. Ατόμων που αντίθετα επιδιώκουν την συνεχή τους επιμόρφωση και εξέλιξή τους, την απόκτηση γνώσης μέσα από νέες εμπειρίες, την καλλιέργεια και την αξιοποίηση των ταλέντων τους
πΟια ειναι τα πρΟτυπα
νεΩν σΗμερα;
VOLOS C I T Y
κόσμο μια ζωή χωρίς αποτυχίες και δυστυχίες, δημιουργώντας,
21 Αναστασία Σκολαρίκη Έπειτα από άτυπη έρευνα που διεξήχθη μεταξύ μαθητών Γυμνασίου και λυκείου της πόλης μας, αποδείχθηκε πως το 90% των σημερινών εφήβων αντλούν τα πρότυπά τους από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και Κοινωνικής Δικτύωσης Τα πρότυπα αυτά επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τους νέους και συμβάλλουν ιδιαίτερα στη σφυρηλάτηση της ατομικής τους ταυτότητας. Οι άνθρωποι του «θεάματος και της ψυχαγωγίας», δηλαδή οι ηθοποιοί, οι τραγουδιστές, οι χορευτές, οι αθλητές, διαθέτουν ορισμένα
τα οποία
την άποψη ότι μπορεί κανείς να πλουτίσει, χωρίς να εργαστεί ιδιαίτερα. Επιπλέον, προβάλλουν στον έξω
με αυτόν τον τρόπο, μια «πλαστή τελειότητα», η οποία σαγηνεύει τους νέους και, κυρίως, τους παραπλανά Επιπρόσθετα, ο τρόπος ζωής μεγάλου μέρους των επωνύμων και, πρωτίστως, των «trapers», που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πληθώρα ερωτικών συντρόφων, ακριβών αυτοκινήτων και ρούχων, καλοπέραση, κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών και υπερβολικής ποσότητας αλκοόλ, χρήση ναρκωτικών ουσιών, ωθεί τους εφήβους στη μίμηση και στην απεγνωσμένη προσπάθεια να ζήσουν μια ζωή που βρίθει παραβατικότητας Βέβαια, υπάρχουν και άνθρωποι οι οποίοι διατηρούν αναλλοίωτη τη διαχρονική τους αξία ως πρότυπα. Τα πρόσωπα αυτά παρουσιάζουν την αδιάκοπη προσπάθεια ως τον μόνο ασφαλή δρόμο για την επιτυχία, ενώ εμφυσούν αξίες και ιδανικά ανεξίτηλα στον χρόνο, μέσω του αδυσώπητου αγώνα που έχουν καταβάλει, προσκειμένου να αποκτήσουν τη δόξα που έχουν σήμερα Δυστυχώς, όμως, λίγοι είναι αυτοί που έχουν για πρότυπά τους τέτοιους ανθρώπους, αφού τους περισσότερους τους ενδιαφέρει ο πλούτος, η εμπορευματοποίηση και το «φαίνεσθαι» Η επίδραση των παραπάνω προτύπων στις ζωές των εφήβων δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να παραλειφθεί Ειδικότερα, η προβολή του εύκολου πλουτισμού έχει ως συνέπεια την επιλογή του γρήγορου «μονοπατιού», δηλαδή την επίτευξη της επιτυχίας, δίχως να έχουν προηγηθεί θυσίες και συνεπής αγώνας Έτσι, ο νέος μαθαίνει πως το μόνο που χρειάζεται για την κατάκτηση μιας υψηλόβαθμης θέσης είναι οι κατάλληλες γνωριμίες και το μέσο, ήτοι το πελατειακό σύστημα Ακόμη, η νέα γενιά επιλέγει συνήθως επαγγέλματα, τα οποία συνάδουν με τον χώρο του θεάματος και «υπόσχονται» χρήματα και δόξα, παρά επαγγέλματα που προάγουν την πνευματική καλλιέργεια και προϋποθέτουν έντονη προσπάθεια. Επίσης, δίνεται πολύ μεγάλη έμφαση στην ιδιωτική ζωή των επωνύμων και, με αυτόν τον τρόπο, υποκινείται η μικροπρέπεια, ενώ η επιβολή εξιδανικευμένων προτύπων ομορφιάς καταδυναστεύει τους νέους με ενοχές για το σώμα τους που μπορεί να τους προκαλέσουν από παχυσαρκία ή νευρική ανορεξία, μέχρι θάνατο Τέλος, ειδική αναφορά αξίζει να κάνουμε και στην επίδραση των ελάχιστων ορθών προτύπων, στη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής των εφήβων Άνθρωποι που έχουν παλέψει σκληρά στη ζωή τους και αγωνίζονται, έχοντας ως φάρο τους ορισμένα ιδανικά, δύνανται να μεταδώσουν στους νέους ηθικές αξίες, όπως η ταπεινοφροσύνη, η ανθρωπιά, η συνεργασία, η αλληλεγγύη Τους διδάσκουν, επιπλέον, πως στη ζωή τίποτε δεν είναι έτοιμο και πως όλα χρειάζονται υπομονή κι επιμονή Συνοψίζοντας, σε κάθε εποχή υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν πρότυπα, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά ή θετικά τους νέους. Το μόνο σίγουρο, πάντως, είναι, πως οι ίδιοι οι νέοι θα πρέπει να διακρίνουν το σωστό από το λανθασμένο πρότυπο, πράγμα το οποίο θεωρώ πως η πλειονότητά τους είναι ικανή να κάνει!
χαρακτηριστικά στοιχεία,
θέλγουν τους νέους Καταρχάς, αποκτούν πολύ γρήγορα δόξα και χρήματα, προωθώντας
VOLOS C I T Y
22 Γιώργος Σκολαρίκης Στις μέρες μας είναι γνωστό ότι η νεολαία επιλέγει τα πρότυπά της μέσω του διαδικτύου και των «Social Media» Mε λίγα λόγια, οι νέοι έχουν σαν πρότυπα τραγουδιστές, όπως οι «trapers», χορευτές ή ακόμη και αθλητές Οι «trapers» κυρίως είναι αυτοί, οι οποίοι προβάλλουν στους νέους ότι βγάζουν χρήματα και ζουν μια χαλαρή ζωή μόνο με το να τραγουδάνε τραπ τραγούδια, τα οποία δεν βγάζουν πολύ νόημα Ωστόσο, το να πλουτίζει κανείς χωρίς να εργάζεται ουσιαστικά, δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα, με αποτέλεσμα οι νέοι να παραπλανούνται και στο τέλος να μην νοιάζονται για τίποτα, αλλά μόνο για τη φήμη και τα χρήματα. Όμως, κατά τη γνώμη μου, υπάρχουν και άνθρωποι οι οποίοι κατακτούν τη φήμη με τη σκληρή δουλειά και τη διαχρονική αξία τους στους συγκεκριμένους χώρους Έτσι, λοιπόν, η νεολαία θα πρέπει να κοιτάει τα σωστά πρότυπα με τη σκληρή δουλειά και όχι τα πρότυπα τα οποία ζουν μία άνετη ζωή με χρήματα, χωρίς όμως να δουλεύουν σκληρά και στο τέλος να βαριούνται τη ζωή τους Θεανώ Βαούτη Τα πρότυπα της σημερινής κοινωνίας δεν είναι λίγες οι φορές που έχουν κακό αντίκτυπο στη νέα γενιά και καλλιεργούν χαρακτήρες απροετοίμαστους να βγουν στην κοινωνία, η οποία, δυστυχώς, είναι σκληρή Οι νέοι πλέον μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των διαφόρων ιστοσελίδων τις οποίες επισκέπτονται, χάνουν το ενδιαφέρον για τη ζωή και πλάθουν αδρανείς χαρακτήρες που η μόνη τους επιθυμία είναι μερικές ώρες μπροστά σε μια οθόνη ασχολούμενοι με ανούσιες δραστηριότητες. Ακόμα, τα πρότυπα που προβάλλονται πολλές φορές δημιουργούν στους νέους ένα αίσθημα μειονεξίας, καθώς αυτά που παρακολουθούν χαρακτηρίζουν ένα τέλειο χαρακτήρα, χωρίς λάθη και με μια καθόλα οργανωμένη και αλάνθαστη καθημερινότητα Επιπλέον, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προβάλλονται διαφόρων ειδών προκλήσεις, γνωστά ως challenges, τα οποία σε ακραίες περιπτώσεις είναι ικανά να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή αρκετών παιδιών Συνοψίζοντας, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικότερα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται από μια ηλικία που κρίνει ο γονέας ότι είναι κατάλληλη και το παιδί αρκετά ώριμο, ώστε να αποφύγει οποιοδήποτε είδος παραπλάνησης και να γνωρίζει τον τρόπο χρήσης με σύνεση και ασφάλεια Ελένη Παππά Στις μέρες μας οι νέοι χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση όλο και περισσότερο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αντιγράφοντας σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά, το στυλ ή ακόμα και τη συμπεριφορά διάσημων ατόμων Οι νέοι κατακλύζονται από πολλές περιττές πληροφορίες και θαυμάζουν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό άτομα της επικαιρότητας, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την συχνή σύγκρουση τους με άτομα που έχουν διαφορετική άποψη και διαφορετικά είδωλα από αυτούς , και αυτό το θεωρούν ως κάτι αρνητικό και λάθος Η σημερινή νεολαία δεν έχει υγιή πρότυπα, δηλαδή πρότυπα με καλλιεργημένο χαρακτήρα και συνεχής προσωπική και πνευματική εξέλιξη, και για αυτό οδηγείται σε απογοητευτικές και παράλογες πράξεις Τα πρότυπα αυτά δεν ωθούν τα παιδιά σε σωστές πράξεις, και τα παιδιά μερικές φορές μπορεί να αδιαφορούν για σημαντικά πράγματα στον αληθινό κόσμο , όπως την απόκτηση μόρφωσης και τον εμπλουτισμό της φαντασίας και της δημιουργικότητας τους. Επομένως, τόσο οι οικογένειες των νέων όσο και η πολιτεία πρέπει με κάποιον τρόπο να καταφέρουν να τους γνωρίσουν νέα, εξελιγμένα πρότυπα τα οποία θα τους οδηγούν στο σωστό δρόμο και στις σωστές αποφάσεις. Μαρία Θάνου Στη χώρα μας οι μαθητές περιβάλλονται από ισχυρά αρνητικά πρότυπα. Το περιβάλλον στο οποίο ζούμε μάς εκθέτει σε πολλές αρνητικές συμπεριφορές με συνέπεια οι μαθητές να επηρεάζονται αρνητικά Στοιχεία που επηρεάζουν αρνητικά τους νέους είναι τα μέση κοινωνικής δικτύωσης ή ακόμα και η μουσική που ακούνε οι νέοι. Για παράδειγμα, μέσα στο διαδίκτυο οι μαθητές έρχονται συχνά σε επαφή με αρνητικά πρότυπα συμπεριφοράς, αφού περνούν πολλές ώρες καθημερινά στο κινητό τους. Επιπλέον, στις μέρες μας, η πλειονότητα των νέων ακούν τραπ μουσική και παίρνουν παραδείγματα βίας από τα τραγούδια, αλλά και τους δημιουργούς της Έτσι καταλαβαίνουν τα λάθος πρότυπα των νέων αφού παραδειγματίζονται από άσχημες συμπεριφορές και βία αντί να λαμβάνουν θετικά πρότυπα από τους σπουδαίους ανθρώπους της ιστορίας μας. Αναστασία-Ελένη Ντάλλα Τα σημερινά παιδιά έχουν πολλά πρότυπα στην ζωή τους. Αυτά τα πρότυπα επηρεάζουν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα και τα συναισθήματα τους Φυσικά, όταν αναφερόμαστε σε πρότυπα παιδιών, το μυαλό μας πάει αμέσως σε γονείς, φίλους και δασκάλους Όμως, καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνονται μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής μας, οι “celebrities” και οι δημόσιοι χρήστες των ‘’social’’ ασκούν πλέον την μεγαλύτερη επιρροή στα παιδιά και ιδιαίτερα στους εφήβους Αυτό είναι πολύ θλιβερό, γιατί προσπαθούν να μοιάσουν σε ανθρώπους τους οποίους δεν ξέρουν προσωπικά. Υποθέτω ότι βλέπουν ένα αποκορύφωμα της ημέρας τους και νομίζουν ότι είναι τέλειοι. Μερικές φορές το πάνε σε άλλο άκρο και θεωρούν αυτούς καλύτερους νιώθοντας έτσι ανασφάλεια με τον ίδιο τους τον εαυτό! Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε πως πρότυπα στη ζωή μας είναι οι άνθρωποι που ξέρουμε καλά, προσωπικά και νιώθουμε ευγνώμων που είναι στη ζωή μας. Δήμητρα Φέκκα Πρότυπο είναι το πρόσωπο το οποίο είναι παράδειγμα προς μίμηση και γενικά, από αυτόν αντλούμαι πρότυπα ζωής και συμπεριφοράς Συνήθως τα πρότυπα, είναι η οικογένεια, το σχολείο, η παρέα μας. Οι νέοι στις μέρες μας δεν επηρεάζονται μόνο από αυτούς τους παράγοντες (πρότυπα) αλλά και από τα (είδωλα) Είδωλο συνήθως είναι κάποιο διάσημο πρόσωπο, καλλιτέχνης, τραγουδιστής, αθλητής κ α Οι έφηβοι συχνά επηρεάζονται από τα είδωλα τους, όχι μόνο θετικά μα και αρνητικά. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κυρίως, διαμορφώνουν τον χαρακτήρα των ειδώλων και με αυτό επιδρούν τους νέους Πιστεύω πως οι νέοι θα πρέπει να έχουν πρότυπα με καλή επιρροή (οικογένεια) και είδωλα που δεν διαμορφώνονται από το διαδίκτυο.
VOLOS C I T Y
24 Συνέντευξη στον ΗλΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ γιαννΗσ αγγεΛΗσ Δυσκολία των εφήβων να συγκροτήσουν μια ταυτότητα… «Η οικογένεια και η κοινωνία πρέπει να βοηθούν κάποιον να βρει τον εαυτό του» τονίζει ο κοινωνικός λειτουργός και σωματικός ψυχοθεραπευτής «ΟΤΑΝ ΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΕΣ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΕΣ, ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΣΥΓΧΥΣΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ » «Στην Ελλάδα μεγαλώνουμε χωρίς να έχουμε μεγάλη αυτοπεποίθηση - αυτοεκτίμηση και χωρίς να πατάμε γερά στα πόδια μας, με αποτέλεσμα αυτό να συμπαρασύρει και άλλα ζητήματα - προβλήματα», ανέφερε στο «Volos City», ο Γιάννης Αγγελής, κοινωνικός λειτουργός και σωματικός ψυχοθεραπευτής. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «το σημαντικό είναι να πατάμε γερά, να πιστεύουμε στον εαυτό μας και να μπορούμε να συνδεόμαστε αρχικά με τον εαυτό μας, αλλά και με τους άλλους Ο κ. Αγγελής τόνισε ότι αυτό που παρατηρεί στους εφήβους είναι μια μεγαλύτερη δυσκολία να συγκροτήσουν μια ταυτότητα, έχουν πολλά ερεθίσματα από έξω γενικότερα, οικογένειες που είναι υπερβολικά δραστήριες, αλλά δεν είναι καθόλου δομημένες, κάτι που δημιουργεί σύγχυση στα παιδιά «Η οικογένεια και η κοινωνία πρέπει να βοηθούν κάποιον να βρει τον εαυτό του» Ο κοινωνικός λειτουργός ανέφερε ότι η οικογένεια και η κοινωνία πρέπει να βοηθούν κάποιον να βρει τον εαυτό του και όχι να δημιουργούν προβλήματα για να μην τον βρει. Πάνω σε αυτό το ζήτημα, όπως εξήγησε, «η ψυχοθεραπεία δεν είναι τόσο ταμπού όσο παλιά, σίγουρα έρχονται περισσότεροι άνθρωποι, υπάρχει μια εξέλιξη σ’ αυτό το ζήτημα και είναι πολύ σημαντικό, γιατί δεν φοβούνται να ανακαλύψουν τον εαυτό τους», τόνισε ο σωματικός ψυχοθεραπευτής
VOLOS C I T Y
25 Απώλεια, αποδοχή και αγάπη Με αφορμή τη συζήτηση για την οικογένεια, ο κ Αγγελής, μας ανέφερε παράλληλα το ερέθισμα σχετικά με το νέο του βιβλίο «Γράμματα στην όχθη» (εκδόσεις Αγγελάκη), για το οποίο, είπε ότι του αρέσει γενικότερα να αφηγείται ιστορίες με διαφορετικά συγγραφικά στιλ και αποφάσισε να αφηγηθεί αυτή την ιστορία μέσω επιστολών, κάτι που δεν είχε ξανακάνει, ενώ είναι απόρροια της αγάπης του για τη λογοτεχνία και της επαγγελματικής του ιδιότητας Επίσης είπε ότι στο βιβλίο αναφέρεται η ψυχοθεραπευτική διαδικασία για το ζήτημα της απώλειας, της αγάπης, της σύνδεσης, των παιδικών πραγμάτων και όλα αυτά έγιναν καμβάς, για να αφηγηθεί αυτή την ιστορία Ο συγγραφέας είπε ότι η απώλεια, η αποδοχή και η αγάπη αλληλοσυνδέονται και αλληλοϋποστηρίζονται Στην αρχή για να ωριμάσουμε, πρέπει να εγκαταλείψουμε πράγματα, ανθρώπους, ιδέες, η έννοια της απώλειας. Μετά έρχεται η αποδοχή, να αποδεχτούμε αυτά που έχουμε και ύστερα να αγαπήσουμε, να κάνουμε ένα άνοιγμα προς τον κόσμο, που για να γίνει οφείλουμε να έχουμε κάνει τα άλλα δύο στάδια, για να έχει μια ουσία η αγάπη μας «Μέσα από το βιβλίο, ο ήρωας παλεύει με την απώλεια, με την αποχή και με την αγάπη, βιώνοντας τρεις καταστάσεις και ο αναγνώστης μπορεί να καταλάβει, διαβάζοντας τις επιστολής από την αρχή ως το τέλος», επισήμανε ο κ Αγγελής Info για το βιβλίο & τον συγγραφέα «Όλοι οι άνθρωποι, μηδενός εξαιρουμένου, συναντούν στη ζωή τους πολλά εμπόδια και αδιέξοδα Είμαι και εγώ ένας από αυτούς, όπως φυσικά και ο Γεράσιμος (ο ήρωας του βιβλίου του). Με τη μόνη διαφορά πως αυτός κατάφερε να βρει τρεις δασκάλους, που τον βοήθησαν να βγει από το σκοτεινό τούνελ που ήταν φυλακισμένος Αυτοί οι δάσκαλοι είναι τα τρία Α της ύπαρξης που καμιά φορά που κλείνω τα μάτια μου, τα φαντασιώνομαι σαν αγγέλους που με ωθούν προς το φως, διδάσκοντάς με συνεχώς κάτι καινούργιο Αυτά τα τρία Α είναι η απώλεια, η αποδοχή και η αγάπη. Δεν μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο. Καθώς διάβαζα τις επιστολές του Γεράσιμου, αναδύονταν από παντού αυτοί οι δάσκαλοι με την αγγελική μορφή τους, εμπνέοντάς με να προχωρήσω. Για αυτό ήθελα όσο τίποτα να εκδοθεί αυτό το βιβλίο» O Γιάννης Αγγελής γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι απόφοιτος του τμήματος Κοινωνικής Εργασίας του ΑΤΕΙ Κρήτης. Μετέπειτα ειδικεύτηκε στη Σωματική Ψυχοθεραπεία, αποφοιτώντας από το κέντρο «Βίλχελμ Ράιχ» - Ελληνικό Ινστιτούτο νευροφυτοθεραπείας και ανάλυσης χαρακτήρα. Εργάστηκε ως κοινωνικός λειτουργός, προσφέροντας συμβουλευτική και κοινωνική υποστήριξη σε ευπαθείς ομάδες, ενώ αυτήν την περίοδο ως ψυχοθεραπευτής, παρέχει θεραπεία σε εφήβους και ενήλικες και επιπλέον δραστηριοποιείται στον συντονισμό ομάδων αυτογνωσίας
26 Συνέντευξη στον ΗλΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ ταχυτατΗ Η εξαπΛΩσΗ τΗσ ΚαταθΛιψΗσ! Στους νέους εμφανίζεται με επιθετικότητα και βία, σύμφωνα με τον ψυχολόγο και ψυχοθεραπευτή Δρ Γρηγόρη Βασιλειάδη Το μεγαλύτερο ταξίδι της ζωής μας, είναι σίγουρα η διαδρομή που καλούμαστε να κάνουμε στο βάθος του ίδιου μας του εαυτού. Πολλές φορές ωστόσο, ο φόβος, οι προκαταλήψεις και τα δικά μας προσωπικά, στενά όρια μέσα στα οποία έχουμε από πολύ μικροί παγιδευτεί, καθιστούν αυτό το ταξίδι δύσκολο, ίσως και αδύνατο. Για όσους ωστόσο επιθυμούν πραγματικά να ξεφύγουν από τα μοτίβα της εσωτερικής στασιμότητας και καταπίεσης, υπάρχουν διέξοδοι. Ο Δρ Γρηγόρης Βασιλειάδης, ψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής, καταγράφει μέσα από τη βαθιά προσωπική εμπειρία του στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία, ιστορίες, συμβουλές και παρατηρήσεις που λειτουργούν σαν ένας «οδηγός» για όσους επιθυμούν να κάνουν ένα τέτοιο ταξίδι πραγματικότητα, προκειμένου να βγουν στο φως της προσωπικής ευτυχίας και επίγνωσης Ο κ. Βασιλειάδης M.Sc. Ph.D. διδάκτωρ Ψυχολογίας - συστημικός υπαρξιακός ψυχοθεραπευτής μίλησε στο Volos City με αφορμή το βιβλίο «Το ψυχοθεραπευτικό ταξίδι, Από το φόβο της σκιάς, στο φως της επίγνωσης» και τόνισε, ότι δουλεύοντας πολλά χρόνια με ανθρώπους, ήθελε να εξηγήσει και να κατανοήσει με έναν εύκολο γραπτό τρόπο το βάθος του ανθρώπινου ψυχισμού, το οποίο αποτυπώνεται στις περιπτώσεις των ανθρώπων που πηγαίνουν στα γραφεία των ψυχοθεραπευτών «Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙ ΜΕ ΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΘΕΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΟΠωΣ ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΕΝΔΙΑφΕΡΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΓΕΙ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ, ΠΑΡΑ ΝΑ ΔΟΜΗΣΕΙ ΜΙΑ ΑΙΣΘΗΣΗ ΕΑΥΤΟΥ ΠΙΟ ΣωΣΤΗ »
VOLOS C I T Y
VOLOS C I T Y
i n f o
27 Τι παίζει ρόλο στην οικογένεια Σύμφωνα με τον κ. Βασιλειάδη φαίνεται ότι υπάρχουν κάποιοι βασικοί άξονες, που οι άνθρωποι προβληματίζονται και έχουν προβλήματα στην καθημερινότητά τους Αυτοί οι άξονες είναι για παράδειγμα οι διαπροσωπικές σχέσεις, δηλαδή ο τρόπος που μεγαλώνουμε στο σπίτι μας με τους γονείς μας, έχει αποτέλεσμα να εσωτερικεύουμε μια ταυτότηταπροσωπικό κόσμο, ο οποίος αργότερα όταν φτιάχνουμε τη δική μας οικογένεια, αυτός ο κόσμος αντανακλά στον τρόπο που είμαστε ευχαριστημένοι, δυσαρεστημένοι, ικανοποιημένοι ή λιγότερο ικανοποιημένοι στις σχέσεις με τον σύντροφό μας, τα παιδιά μας, τους γνωστούς μας, τους φίλους μας και την επαγγελματική μας δράση. «Το σύνδρομο της ελληνικής οικογενειακής πολυκατοικίας» «Όλα αυτά εξηγούνται και στο βιβλίο, το οποίο δίνει έμφαση στο σύνδρομο της ελληνικής οικογενειακής πολυκατοικίας, το οποίο κατ’ ευφημισμό σημαίνει ότι στην Ελλάδα είναι πολύ συνηθισμένο οι άνθρωποι να ζουν ο ένας πάνω στον άλλο, με αποτέλεσμα να υπάρχει μια συνεξάρτηση, που δημιουργεί ψυχικά προβλήματα, τα οποία οι άνθρωποι για να δουν ποιο είναι το πρόβλημά τους και η αιτία της κατάθλιψής τους, γιατί ζουν στην οικογενειακή πολυκατοικία, καταφεύγουν στον ψυχολόγο και ζητούν βοήθεια», επισήμανε. Αυξάνεται ραγδαία η κατάθλιψη Ο κ. Βασιλειάδης, είπε επίσης, ότι ένα άλλο θέμα που διαπιστώνει ο ίδιος, και θίγει ένα κεφάλαιο του βιβλίου, είναι η κατάθλιψη, εποχές που ο κόσμος ασχολείται με εικονιστικότητα και αυτοθεματοποίηση όπως στο ίντερνετ και περισσότερο ενδιαφέρει να παράγει μια εικόνα εαυτού, παρά να δομήσει μια αίσθηση εαυτού πιο σωστή, κάτι που έχει αποτέλεσμα στα καταθλιπτικά φαινόμενα. «Η κατάθλιψη αυξάνεται με απίστευτα ραγδαίους ρυθμούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό σε όλες τις ηλικίες και εμφανίζεται με τη μορφή των εξαρτήσεων, των ψυχοσωματικών, της επιθετικότητας και της βίας Αυτές είναι όλες εκφάνσεις των φαινομένων της κατάθλιψης, δεν αντιμετωπίζεται μόνο με φάρμακα, αλλά μέσα από την ψυχοθεραπεία και χρειάζεται κανείς να ψηλαφίσει την εσωτερική του αλήθεια, η οποία έχει καταπατηθεί από τόνους σκουπιδιών πάνω στους οποίους έχει χτίσει μια εικόνα προσωπικότητας», τόνισε ο κ Βασιλειάδης Ο καθηγητής ανέφερε ότι αφού τα σκουπίδια αυτά καθαριστούν, με τη βοήθεια του ψυχοθεραπευτή και στην πορεία ο άνθρωπος, αφού καθαρίσει την ψυχή του μπορεί να έχει μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας επιλογών στην ενδοψυχική του πραγματικότητα και σο πως συμπεριφέρεται στους άλλους ανθρώπους «Ένας από τους στόχους της ψυχοθεραπείας » Αναφερόμενος στον τίτλο του βιβλίου, ο συγγραφέας ανέφερε ότι η σκιά, σύμφωνα με την γεωργιανή ψυχολογία είναι ένα χώρος στην ψυχή, στον οποίο εναποτίθεται αυτό που από την αρχή ο άνθρωπος θεωρεί ως κακό, απεχθές και έχει καταπιεστεί, γίνεται απωθημένο ή ασυνείδητο, όπως έχει περιγράψει ο Φρόιντ και δεν θέλει κανείς να το αγγίξει «Αυτό το υλικό όμως, αποκτά μέσα στον χρόνο, πολύ μεγάλη δυναμική και ζητάει τα… «ρέστα» από τον άνθρωπο, γιατί δεν το έχει εκπληρώσει Αυτό που θεωρεί ο άνθρωπος κακό, δεν είναι υποχρεωτικά κακό, μπορεί να είναι κάτι που αν αξιοποιηθεί μπορεί να κάνει καλό. Ένας από τους στόχους της ψυχοθεραπείας είναι να πλησιάσει κανείς αυτό που λέμε σκιώδες υλικό, να το βγάλει στο φως του ήλιου και να βάση αυτό να το ξαναδεί, για να γίνει έναυσμα μεγαλύτερης ενέργειας και δραστηριοποίησης του ανθρώπου», ανέφερε ο κ. Βασιλειάδης. Από την εμπειρία του, ανέφερε ότι στον βαθμό που οι άνθρωποι ανακαλύπτουν αυτό το σκιώδες υλικό, μπορεί να τρομάζουν αρχικά, αλλά σταδιακά το αποδέχονται και προστίθενται βαθμοί ελευθερίας και ενεργειακού δυναμικού στην ψυχή τους και μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα και πιο ωραία πράγματα, αφού ενσωματώσουν αυτό το υλικό στην καθημερινότητα της συνειδητής τους ζωής «Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΜΕΓΑΛωΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΑΣ, ΕΧΕΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΕΣωΤΕΡΙΚΕΥΟΥΜΕ ΜΙΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ - ΠΡΟΣωΠΙΚΟ ΚΟΣΜΟ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΟΤΑΝ φΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ΑΥΤΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑ » Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ασκεί το επάγγελμα του κλινικού ψυχολόγουψυχοθεραπευτή στον ιδιωτικό τομέα για σχεδόν τρεις δεκαετίες Το 2005 απέκτησε διδακτορικό τίτλο στην Ψυχολογία, από το Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Yπήρξε εκπαιδευτής σε προγράμματα σπουδών προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου στη συμβουλευτική και την ψυχοθεραπεία, εισηγητής επιστημονικών σεμιναρίων και επιστημονικών συνεδρίων με θεματολογία την ψυχοθεραπεία και τη συμβουλευτική, στην Ελλάδα και την Ευρώπη Είναι μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων (ΣΕΨ), της ΕΛΕΣΥΘ (Ελληνική Εταιρεία Συστημικής Θεραπείας) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ψυχοθεραπευτών Οικογένειας (EFTA - European Family Therapy Association) Είναι ο συγγραφέας των αυτογνωστικών βιβλίων «Για μια ζωή με νόημα», «Εξομολογήσεις ενός ψυχοθεραπευτή» και «Πόσο αντέχεις την αλήθεια; Θεραπευτικές επιγνώσεις για την ψυχή και τις σχέσεις»
28 Συνέντευξη: ΧΡΥΣOΣΤΟΜΟΣ ΤΡIΜΜΗΣ «γΟνιΟσ χρειαζεται να εισαι, Οχι τεΛειΟσ γΟνιΟσ»! Ο ειδικός ψυχολόγος-ψυχαναλυτής Νίκος Σιδέρης μιλά για την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών Ημεγαλύτερη πρόκληση για έναν άνδρα και μία γυναίκα, έρχεται στο προσκήνιο όταν έρχεται στον κόσμο το παιδί τους Τα συναισθήματα είναι πάμπολλα από την πρώτη στιγμή που κάποιος-α πάρει αγκαλιά την κόρη ή τον γιο του-ης Συναισθήματα ανάμεικτα, με τη χαρά, τη συγκίνηση αλλά και το άγχος να βρίσκονται στο ίδιο σημείο. Ένα παιδί αλλάζει τη ζωή όλων Οπότε τι θα πρέπει να κάνει ένας γονέας; Εδώ έρχεται η άποψη των ειδικών και οι κατευθυντήριες συμβουλές Ο Νίκος Σιδέρης, ψυχίατρος-ψυχαναλυτής και συγγραφέας έχει να παρουσιάσει ένα πλούσιο συγγραφικό έργο για τη σχέση γονέων και παιδιών, με φόντο την ανατροφή και τη διαπαιδαγώγησή τους. Στη σχέση αυτή και οι δύο πλευρές όμως μαθαίνουν, ανατρέφονται και διαπαιδαγωγούνται, και όχι μόνο τα παιδιά Όπως τονίζει άλλωστε ο κ Σιδέρης, οι γονείς δεν θα πρέπει να φοβούνται να είναι γονείς, ούτε χρειάζεται σε κάθε περίπτωση ειδικός για να τους κατευθύνει! Μάλιστα,
VOLOS C I T Y
VOLOS C I T Y
29
Έχουμε διαβάσει την άποψή σας ότι τα παιδιά δεν χρειάζονται ψυχολόγο αλλά γονείς… Οι γονείς όμως τι χρειάζονται προκειμένου να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά τους; Χρειάζονται τρία συν ένα πράγματα: Τη βεβαιότητα ότι το να μεγαλώνεις παιδί-ιά είναι έργο ζωής , το οποίο άξιον εστί Επαρκή τεχνογνωσία για το ότι το παιδί περιμένει από τους γονείς του έντεχνη αγάπη - το θέμα των βιβλίων μου Και τελευταίο αλλ’ όχι έλασσον, να μη φοβάσαι να είσαι γονιός Το συν ένα, αυτονόητη προϋπόθεση, που θεωρώ ότι πληρούται όταν αναζητάς απαντήσεις στο ερώτημά σας: Αγάπη για τα παιδιά, αγάπη για τους άλλους, αγάπη για τον εαυτό σου, αγάπη για τον κόσμο. Το να μεγαλώνεις παιδί δεν είναι «διαχείριση παιδιού» (φρικτή ιδέα!), αλλά έργο αγάπης Η οποία αγάπη δεν φοβάται την ατέλεια: Γονιός χρειάζεται να είσαι, όχι τέλειος γονιός! • Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που όντως οι γονείς πρέπει να μιλήσουν με κάποιον ειδικό για το παιδί τους; Ποιες μπορεί να είναι αυτές; Η πρώτη περίπτωση είναι να μην έχουν επαρκή γνώση ως προς την τέχνη του γονιού, οπότε ζητούν συμβουλευτική γονέων. Η δεύτερη περίπτωση είναι να έχουν τέτοια γνώση, αλλά να μην μπορούν να την εφαρμόσουν, για έναν από τους εξής δύο λόγους: Ή γιατί τους έχουν ζαλίσει ειδικοί και μη που τους ενοχοποιούν και τους καταδικάζουν ως ανίκανους που θέλουν κηδεμονία Όμως, αν απλώς εκτελείς οδηγίες (αυτό σημαίνει «κηδεμονία»), τότε παθαίνει αφλογιστία η αγάπη και μένει μόνο η «διαχείριση παιδιού»μάλλον κακή ιδέα -Ή γιατί έχουν επαρκή γνώση, αλλά δεν μπορούν να την εφαρμόσουν στην πράξη λόγω εσωτερικών εμπλοκών, οι οποίες χρειάζονται επεξεργασία ώστε να απελευθερωθεί και το γονεϊκό δυναμικό τους • Τι χρειάζεται ένα παιδί για να μεγαλώσει σωστά; Αγάπη και κανόνες Γονεϊκή αγάπη σημαίνει παρουσία, αποδοχή και άφοβη καθοδήγηση. Κανόνες σημαίνει εφοδιάζω το παιδί μου με τις οδηγίες χρήσης του κόσμου και του εαυτού του, σε πρακτικό και ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο. Αγάπη και κανόνες σημαίνει: Το παιδί μου λαχταρά να παίξει το παιχνίδι της ζωής (γι’ αυτό και βιάζονται να μεγαλώσουν) και περιμένει από τους γονείς του να είναι οι προπονητές του για την πραγμάτωση αυτής της επιθυμίας του. • Πότε και πώς ξεκινά η διαπαιδαγώγηση ενός παιδιού; Ξεκινά από τη στιγμή που οι επιθυμίες δύο ανθρώπων να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί συγκλίνουν στην επιθυμία να κάνουν αυτό το παιδί μαζί - να γίνουν μαζί γονείς Από εκείνη τη στιγμή το παιδί αρχίζει να ζωγραφίζεται και να τοποθετείται στον κόσμο της επιθυμίας και της φαντασίωσης των δυνάμει γονέων του Αυτό το νοερό πορτρέτο έχει συνειδητές και ασυνείδητες συνιστώσες και καθοριστική σημασία για το πραγματικό παιδί, αν και όταν έρθει στον κόσμο. Προφανώς, όταν το παιδί όντως έρθει στον κόσμο, το παιχνίδι γίνεται πιο σύνθετο Η πραγματικότητα πάντοτε εμφανίζει αποκλίσεις ως προς τις φαντασιώσεις μας, και καλό είναι να μην κλείσουμε τα μάτια στην πραγματικότητα. Δηλαδή, πρώτο, να αποχαιρετίσουμε όσα στοιχεία είχαμε αποδώσει στο φανταστικό μας παιδί και να αγαπήσουμε το πραγματικό μας παιδί. Και δεύτερο, έχουμε τώρα μπροστά μας ένα πλάσμα ζωντανό, ένα σώμα που σημαίνει και μιλά και το οποίο στηρίζουμε ώστε να διαμορφωθεί ένα αυτόνομο, επιθυμούν και ηθικό υποκείμενο. Όχι ένα αντίγραφο του ναρκισσισμού μας, αλλά ο ώριμος καρπός μιας προσωπικής ιστορίας, στην οποία ο ρόλος μας είναι καθοριστικός, αλλά όχι με την έννοια της ιδιοκτησίας ή της κυριαρχίας μιας ψυχής. • Κι εγώ προσωπικά και φαντάζομαι και πολλοί άλλοι νέοι γονείς φοβούμαστε μήπως επαναλάβουμε τα λάθη των δικών μας γονέων. Πόσο εύκολο είναι να ξεφύγουμε από το μονοπάτι αυτό, της διαπαιδαγώγησης δηλαδή που εφάρμοσαν οι δικοί μας γονείς; Μη φοβάστε να είσθε γονείς. Οι δικοί σας γονείς δεν έκαναν μόνο λάθη Τα περισσότερα που έκαναν είναι μάλλον σωστά (όχι τέλεια), αλλιώς δεν θα είχατε τέτοιους προβληματισμούς. Αν έχετε εντοπίσει τα λάθη που δεν θα θέλατε να επαναλάβετε: Ή μπορείτε μόνοι σας να τα αποφύγετε. Ή συζητάτε με άλλους που θεωρείτε ότι δεν τα κάνουν. Ή διαβάζετε συμβουλές. Ή ζητάτε συμβουλές από ειδικό Ή ζητάτε ψυχοθεραπευτική επεξεργασία των εμποδίων Ή συνδυασμός των ως άνω. Να ακούτε το παιδί σας, να γνωρίζετε τον κόσμο του παιδιού σας και να μη φοβάστε να είσθε γονείς: Εδώ συνοψίζονται όλοι οι νόμοι και οι προφήτες Ο Νίκος Σιδέρης έχει συγγράψει τα εξής βιβλία: Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο Γονείς θέλουν! Δεν παίζεις μόνο εσύ. Υπάρχουν κι άλλοι! Πώς το παιδί μαθαίνει να ζητά λαβαίνοντας υπόψη και τον άλλον Απώλεια, πένθος, κατάθλιψη: Πάθος και Λύτρωση Bullying: Και όμως νικιέται! Υπό έκδοση από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο είναι και το βιβλίο με τίτλο: «Δύναμη και Βία στην Εφηβεία- Σαγήνη και Αντίδοτο»
•
Studio για εγκύους και νέους γονείς
Το «Love me more» δίπλα στις εγκύους και στις νέες μαμάδες Η Βοηθός Μητρότητας, Δήμητρα Βασιλού εξηγεί τι χρειάζεται η έγκυος και η νέα μητέρα
στιγμή που γεννιέται ένα μωρό, γεννιέται και μία μητέρα, και μαζί ξεκινούν να γνωρίζουν έναν νέο κόσμο που ανοίγεται μπροστά τους. Οπότε, όπως επισημαίνουν και οι ειδικοί έχει μεγάλη σημασία να κατανοήσουμε τις ανάγκες μίας μητέρας, με τη Βοηθό Μητρότητας να έρχεται ν’ αναλάβει την καθοδήγηση και τη στήριξή της, από την πρώτη στιγμή, όπως επισημαίνει και η κα Δήμητρα Βασιλού, υπεύθυνη του χώρου «Love me more», στον Βόλο, στεκόμενη δίπλα στις εγκύους και στους νέους γονείς! Όπως αναφέρει η κα Βασιλού, μία Βοηθός Μητρότητας, ως επαγγελματίας περιγεννητικής φροντίδας, γνωρίζοντας τις συναισθηματικές και σωματικές ανάγκες της εγκύου, παρευρίσκεται δίπλα της και αναπτύσσει μία σχέση εμπιστοσύνης κατά την εγκυμοσύνη, απαραίτητη για την καθοριστική στιγμή στην οποία θα τη συντροφεύσει. Βοηθά τη γυναίκα να γνωρίσει και ν’ ακούει το σώμα της, να εμπιστευτεί τη δύναμη και τις ικανότητές της, ν’ αντιληφθεί πως η γέννα της, της ανήκει και έτσι έχει ενεργό ρόλο σ’ αυτή. Κατά τη λοχεία μάλιστα, η Βοηθός μητρότητας αναλαμβάνει την υποστήριξη, τη φροντίδα, και την ενδυνάμωση της μητέρας μετά τον τοκετό, με αποδοχή και σεβασμό, προκειμένου να ξεκινήσει τη διαδρομή της μητρότητας με αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό της «Στο «Love me more» διοργανώνονται επίσης σεμινάρια για εγκύους και νέους γονείς, με ποικίλη θεματολογία, που αφορά πολλά ζητήματα που προβληματίζουν και δημιουργούν στην αρχή απορίες, όπως είναι ο τοκετός, ο θηλασμός και η γονεϊκότητα. Παράλληλα, λειτουργούν υποστηρικτικές ομάδες για νέους γονείς και εγκύους, σε έναν χώρο με αγάπη και φροντίδα για τη μαμά και το μωρό της, ενώ υπάρχει πάντα χώρος και για τον μπαμπά» σημειώνει η κα Βασιλού Άλλωστε τονίζει ότι: «Μέσα από τον τρόπο που βίωσα την εγκυμοσύνη, τη γέννηση του παιδιού μου και τη μητρότητα, κατάλαβα ότι όλα όσα αφορούν την περιγεννητική αγωγή, είναι αυτά που με κάνουν πραγματικά ευτυχισμένη»! Η σημασία της γιόγκα Στο στούντιο του «Love me more» λοιπόν, νέοι γονείς και έγκυες λαμβάνουν υποστήριξη, φροντίδα και ενημέρωση για την εγκυμοσύνη, τη λοχεία αλλά και το πρώτο διάστημα της ζωής ενός μωρού, τόσο σε πρακτικά ζητήματα όσο και σε ό,τι αφορά την ψυχολογική στήριξη. Τα προγράμματα γιόγκα έρχονται να υποστηρίξουν σωματικά και ψυχολογικά την έγκυο αλλά και τη νέα μητέρα. Για παράδειγμα η Aerial Yoga είναι ένα ιδιαίτερο μάθημα για εγκύους με τη χρήση πανιών, και η έγκυος μέσα από ειδικές ασκήσεις έχει τη δυνατότητα να βιώσει το αίσθημα της απελευθέρωσης από τη βαρύτητα που επηρεάζει την καθημερινότητά της, λόγω των αλλαγών στο σώμα της Από την άλλη, το πρόγραμμα της Birthlight Yoga έρχεται να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες της εγκύου σε σωματικό και ψυχικό επίπεδο Ασκήσεις που τονώνουν την καρδιά και τη μήτρα, διατάσεις και κινήσεις που ανακουφίζουν από τους πόνους, αναπνοές που δίνουν έξτρα οξυγόνο στο μωρό για την ανάπτυξή του και χαλάρωση για να φύγει το στρες, προετοιμάζουν τη γυναίκα για τον τοκετό και η ίδια βιώνει τη γέννηση του μωρού της ως μία ενδυναμωτική εμπειρία με αυτήν πρωταγωνίστρια!
T η
doula Pregnancy yoga instructor
Α.Α.Τ.η. Parent educator
Facebook: Love me more - studio για εγκύους &
instagram: lovememore.gr
To βρεφικό μασάζ ξεχωριστή στιγμή για μωρά και γονείς «Το βρεφικό μασάζ είναι το καλύτερο εργαλείο στα χέρια ενός νέου γονιού ώστε να περάσει ουσιαστικό και δημιουργικό χρόνο με το μωρό του, ιδιαίτερα κατά τους πρώτους 3 μήνες οπότε και διανύεται το «4ο τρίμηνο της κύησης» επισημαίνει η κα Βασιλού, χαρακτηρίζοντας το βρεφικό μασάζ ως μια μορφή έκφρασης της αγάπης, η οποία καλλιεργείται μέσα από το υγιές άγγιγμα και τη στενή επαφή του γονιού με το μωρό Περιγράφοντας τη διαδικασία, σημειώνει: «Χρησιμοποιώντας υψηλής ποιότητας άοσμο φυτικό έλαιο γίνονται σε κάθε μέρος του βρεφικού σώματος χαλαρωτικά πιασίματα και ρυθμικά χάδια, εφαρμόζοντας μια ακολουθία που έχει προκόψει εμπειρικά με την πάροδο των χρόνων Το μασάζ προσφέρει μια υπέροχη εμπειρία και είναι μια ξεχωριστή στιγμή λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας του γονέα με το μωρό, έτσι ώστε να νιώθει αγαπητό, πολύτιμο και σεβαστό» Μικρά ποδαράκια, μεγάλα βηματάκια! Στο «Love me more» παράλληλα τρέχει και το πιο διασκεδαστικό και πρωτότυπο πρόγραμμα για μαμάδες και μωράκια από 5 μέχρι 12 μηνών, το «Tiny Feet, Big Steps», με σκοπό να εξασφαλίσει στο βρέφος ερεθίσματα και ενασχολήσεις ανάλογα με την ηλικία του αλλά και να περάσει ποιοτικό χρόνο με τη μαμά του ή τον φροντιστή του.Με πολύ παιχνίδι, μουσική, γυμναστική, μασάζ και χορό δίνουμε ένα πλήρες πακέτο ερεθισμάτων που βοηθούν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου αλλά και στην ψυχοκινητική ανάπτυξη του βρέφους Όλες οι αναπτυξιακές δεξιότητες όπως η αδρή κινητικότητα, η λεπτή κινητικότητα, η γλώσσα, ο γνωστικός τομέας και η κοινωνικότητα ενδυναμώνονται καθώς το πρόγραμμα εισέρχεται σε όλες τις αισθητηριακές διόδους. Φυσικά τα οφέλη του προγράμματος δεν σταματούν εδώ καθώς είναι μία υπέροχη έξοδος και για τις ίδιες τις μαμάδες ώστε να κοινωνικοποιηθούν και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους μέσα από τη μητρότητα. Το πρόγραμμα πέρα από τη βασική του δομή έχει και θεωρία που δίνει το έδαφος σε συζητήσεις βασισμένες στο attachment parenting Tι περιλαμβάνει λοιπόν το πρόγραμμα; Το baby gym προσφέρεται για την εκγύμναση του μωρού, ενώ το baby spa επικεντρώνεται στο βρεφικό μασάζ. Για την… ανακάλυψη του περιβάλλοντος το messy play αποτελεί το μέσο, ενώ το sensory play προσφέρεται για το αισθητηριακό παιχνίδι Για πιο μουσικές καταστάσεις, οι μητέρες με τον βρεφικό σάκο και το μωρό τους συμμετέχουν στο babywearing dancing, ενώ το music party συμβάλλει μουσικοκινητικά στην ανάπτυξη του μωρού Τι προσφέρει η Βοηθός Μητρότητας Οι υπηρεσίες που παρέχει η Βοηθός Μητρότητας, έχουν στόχο να βιώσει η νέα μητέρα την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και τη λοχεία ως μία θετική εμπειρία, γεμάτη όμορφες αναμνήσεις που θα θυμάται για μια ζωή. Συγκεκριμένα: • Προσφέρει προγεννητική και μεταγεννητική συναισθηματική υποστήριξη • Ενδυναμώνει τη γυναίκα και την ενθαρρύνει να εμπιστευτεί το σώμα της και τις ικανότητές της • Παραθέτει επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες για την επεξήγηση και συζήτηση πρακτικών θεμάτων που απασχολούν τη γυναίκα και τον σύντροφό της, προκειμένου να τους βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων • Πληροφορεί και ενημερώνει για τις εναλλακτικές διαθέσιμες επιλογές που υπάρχουν, προκειμένου να διαμορφώσει η γυναίκα και ο σύντροφός της ένα πλάνο τοκετού σύμφωνα με τις επιθυμίες και τις προτιμήσεις τους • Προασπίζεται τα δικαιώματα της επιτόκου και την ενθαρρύνει να επικοινωνεί τις επιθυμίες, τις απορίες και τις ανάγκες της με τους επαγγελματίες υγείας που την παρακολουθούν • Παρέχει συνεχή φυσική παρουσία, καθ' όλη τη διάρκεια του τοκετού, γνωρίζοντας τη φυσιολογία της γέννας • Προσφέρει σωματική ανακούφιση, μασάζ και διάφορες φυσικές τεχνικές χαλάρωσης • Στηρίζει τον σύντροφο και τον ενθαρρύνει να ανταποκριθεί στον ρόλο του πριν και κατά τον τοκετό, στον βαθμό που και ο ίδιος το επιθυμεί • Στηρίζει τις επιλογές και τις αποφάσεις της επιτόκου, χωρίς να συμβουλεύει, να καθοδηγεί ή να κρίνει • Εξασφαλίζει τις συνθήκες που οι γονείς επιθυμούν, προκειμένου να δημιουργηθεί ένας ισχυρός δεσμός με το βρέφος από την πρώτη στιγμή • Φροντίζει τη μητέρα με μεγάλη ευαισθησία για τις σωματικές και συναισθηματικές της ανάγκες • Παρέχει στη μητέρα σημαντικές γνώσεις και πρακτική υποστήριξη γύρω από τον θηλασμό • Ακούει τους νέους γονείς, τους φόβους, τις ανησυχίες τους και το μοίρασμα της εμπειρίας τους • Συμβάλλει στην προσαρμογή της οικογένειας στις νέες συνθήκες με πρακτική υποστήριξη στη φροντίδα του βρέφους και σε ελαφριές εργασίες του σπιτιού • Παρέχει συστάσεις για άλλους επαγγελματίες στον χώρο της μεταγεννητικής φροντίδας, ομάδες υποστήριξης, επαγγελματίες υγείας, πληροφόρηση, βιβλία • Δεν είναι μαία, δεν είναι ιατρικό προσωπικό, δεν εκτελεί κλινικές εργασίες, δεν κάνει διαγνώσεις και δεν συμμετέχει σε κανενός είδους ιατρική πράξη, αλλά λειτουργεί συμπληρωματικά με τους επαγγελματίες υγείας, προς όφελος της μητέρας και του νεογνού. Η παρουσία της βοηθού μητρότητας κατά τον τοκετό, παρέχονται την απαραίτητη φροντίδα για την προαγωγή της ψυχοσωματικής υγείας της μητέρας και του βρέφους, έχει μόνο οφέλη να προσφέρει. Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν από μελέτες: • Συμβάλλει στην αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση της γυναίκας • Μειώνει τη χρονική διάρκεια του τοκετού • Μειώνει τις πιθανότητες για έναν παρεμβατικό τοκετό • Μειώνει την ανάγκη της εγκύου για χορήγηση αναλγητικών και τις πιθανότητες για επισκληρίδιο αναισθησία • Μειώνει τις πιθανότητες για έναν τοκετό με καισαρική τομή • Μειώνει τις πιθανότητες μιας τραυματικής εμπειρίας τοκετού • Αυξάνει τις πιθανότητες άμεσης έναρξης και επιτυχούς εδραίωσης του θηλασμού • Ελαχιστοποιεί τον φόβο και το άγχος προσφέροντας το αίσθημα της ικανοποίησης μεταγεννητικά • Μειώνει τον κίνδυνο και τη σοβαρότητα επιλόχειας κατάθλιψης. Δήμητρα Βασιλού Βοηθός μητρότητα ς
/
βρεφικού μασάζ ΙΑΙμ Εκπαιδεύτρια:
steps μαγνησίας Κολοκοτρώνη 11, Βόλος - Τηλέφωνο:
eκπαιδεύτρια
Tiny Feet Big
6941438705
νέους γονείς
Y 32 Συνέντευξη: ΧΡΥΣOΣΤΟΜΟΣ ΤΡIΜΜΗΣ Οι συγχρΟνΟι γΟνεισ εΚπαιΔευΟνται… Η συμβουλευτική δράση του «Μαζί για το Παιδί» και οι προβληματισμοί της ελληνικής οικογένειας Κανένας και καμία δεν γεννήθηκε έτοιμος γονιός, και στην πράξη όλοι καλούνται να είναι καλύτεροι για τα παιδιά τους, μαθαίνοντας σε κάθε βήμα και κάθε ώρα που περνάει Ωστόσο κάποια βήματα μπορεί να χρειάζονται να γίνουν με υποστήριξη, από άτομα που έχουν τουλάχιστον τη θεωρητική γνώση Κάπου εδώ έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά και συμβουλευτικά ηΈνωση «Μαζί για το Παιδί», με τον κοινωνικό λειτουργό-ψυχοθεραπευτή Νικόλαο Γιώτα, να μας περιγράφει τις αγωνίες των σύγχρονων γονέων, αλλά και τα σεμινάρια ψυχοεκπαιδευτικής εκπαίδευσης της Ένωσης που απευθύνονται σε κάθε οικογένεια «Σκοπός των ψυχοεκπαιδευτικών σεμιναρίων είναι η γενική ευαισθητοποίηση για θέματα που αφορούν κυρίως τη σύγχρονη οικογένεια και η ενδυνάμωση των ατόμων στον γονικό τους ρόλο. Στην ουσία αυτό αποσκοπεί σε μία εύρυθμη λειτουργία του οικογενειακού πλαισίου Τα σεμινάρια που κάνουμε στους γονείς είναι ποικίλα Η θεματολογία αφορά την αδελφική σχέση, την αυτοεκτίμηση, την επικοινωνία, τα όρια, το διαδίκτυο, τον σχολικό εκφοβισμό, σεξουαλικότητα, τη μετάβαση από το δημοτικό και το γυμνάσιο, την εφηβεία, τη διαχείριση άγχους, τη διαχείριση ενός διαζυγίου, το διάβασμα και τις σχολικές δυσκολίες, καθώς επίσης και τις απώλειες» περιγράφει αρχικά ο κ Γιώτας • Γιατί όμως η σύγχρονη οικογένεια χρειάζεται αυτά τα σεμινάρια, που παλαιότερα και σε προηγούμενες γενιές δεν υπήρχαν…; Σίγουρα δεν υπήρχαν παλαιότερα τέτοιες διαδικασίες, και δεν υπήρχαν και αξιολογήσεις που υπάρχουν σήμερα και μας βοηθούν πολλές φορές να κατανοήσουμε καλύτερα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παιδί Εφόσον γνωρίζουμε τι δυσκολεύει ένα παιδί ή έναν έφηβο, μπορούμε και καλύτερα να το διαχειριστούμε κάπως Θεωρώ ότι είναι αρκετά χρήσιμα γενικά τα σεμινάρια και η ψυχοεκπαίδευση των γονέων Κανένας δεν έχει γεννηθεί γονιός και είναι ένα αρκετά δύσκολο «επάγγελμα». Μεγαλώνει το παιδί, αλλάζει το παιδί και αλλάζει και ο γονιός, που καλείται να ενσωματωθεί στη νέα πραγματικότητα. Πολλές φορές μας καλούν γονείς και μας λένε ότι το παιδί τους περνάει εφηβεία, δεν τους ακούει καθόλου, δεν τους σέβεται Απλά αυτό που λέμε και στους γονείς είναι ότι η εφηβεία είναι ένα οικογενειακό γεγονός.
VOLOS C I T
VOLOS C I T Y
33 • Η εφηβεία δηλαδή είναι ένα από τα σημαντικότερα θέματα που απασχολεί τους σημερινούς γονείς; Η εφηβεία ναι, είναι ίσως το πιο σημαντικό θέμα γιατί εκεί συμβαίνουν οι πιο καταιγιστικές αλλαγές Ειδικά από τα 14 έως τα 17 έτη, στην κορύφωση της εφηβείας, βλέπουμε αλλαγές στη διάθεση και στην ψυχοσύνθεση του παιδιού. Διαμορφώνονται πολλά χαρακτηριστικά και εκεί ο γονιός δυσκολεύεται αρκετά Στην εφηβεία οι σχέσεις και η επικοινωνία περνάνε κρίση και απασχολεί αρκετό κόσμο αυτό. • Φαντάζομαι όμως ότι ασχολείστε και με περιπτώσεις μικρότερων ηλικιών… Σημαντικό είναι το θέμα των ορίων, που δυσκολεύει τους γονείς Δεν είναι εύκολο για κάποιον γονιό να βάζει όρια, αλλά αυτά παρέχουν ασφάλεια και είναι απαραίτητα Δεν λέω να είμαστε άκαμπτοι, σε καμία περίπτωση. Διαπραγματευόμαστε τα όρια αλλά είναι σημαντικό αυτό να αρχίσει να υφίσταται από την προσχολική ηλικία, γιατί αν αυτό δεν γίνει τότε στην εφηβεία θα δυσκολευτούμε αρκετά. • Έχουν αποτέλεσμα αυτά τα σεμινάρια για να γίνει πιο σωστά η διαπαιδαγώγηση και η ανάπτυξη των παιδιών; Η ανταπόκριση που παίρνουμε από τα ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια και οι αξιολογήσεις που μας κάνουν οι γονείς έχουν θετικό πρόσημο. Είναι κάτι που έχουν ανάγκη και ζητούν όσο το δυνατόν να κάνουν περισσότερα σεμινάρια Το βλέπουμε και στις κλήσεις που έχουμε στη δωρεάν συμβουλευτική τηλεφωνική γραμμή 11525 και μέσα από αυτές κοιτάμε και τη θεματολογία που προκύπτει • Οι σημερινοί γονείς είναι πιο συνειδητοποιημένοι; Είναι πιο ανοιχτοί στην πληροφορία Ακούνε περισσότερο, δέχονται περισσότερα, είναι έτοιμοι να μετακινηθούν και να διαφοροποιηθούν απ’ ότι πχ οι δικοί τους γονείς Όπως ξέρουμε όμως, όλοι μας έχουμε τα βιώματά μας και την παιδική μας ηλικία, και ίσως μία περίπλοκη σχέση με τους γονείς μας. Επομένως, πολλά πράγματα και συμπεριφορές βγαίνουν με αυτόματο πιλότο στις σχέσεις με τα δικά μας παιδιά. Αν αυτό το αντιληφθούμε νωρίς, το ότι δυσκολευόμαστε κάπου και έχουμε να δουλέψουμε το δικό μας κομμάτι, η σχέση με το παιδί θα πάει καλά • Σε αντίθετη περίπτωση; Αν εγώ κάνω προβολή στο παιδί δικά μου ανεπίλυτα κομμάτια, δικές μου προσδοκίες και απωθημένα, τότε αυτό ίσως να μην πάει καλά. Εκεί το παιδί κάπως ασφυκτιεί και βγάζει αντίδραση Όμως τη θέλουμε την αντίδραση • Γιατί τη θέλουμε αυτήν την αντίδραση; Την προτιμούμε, παρά να έχουμε έναν έφηβο που αποσύρεται και κλείνεται στον εαυτό του. Αυτό μας ανησυχεί περισσότερο. Η εκτόνωση δείχνει ότι υπάρχει δυσκολία στην επεξεργασία Δεν λέμε βέβαια να έχουμε βίαια ξεσπάσματα και αντιδράσεις, αλλά κάποιες υγιείς αντιδράσεις που είναι κάτι που θέλουμε. • Προφανώς έχει αλλάξει η πυρηνική οικογένεια (γονείς και παιδιά δηλαδή) σε σύγκριση με άλλες εποχές. Πόσο όμως διαφορετική είναι; Η σημερινή γενιά είναι η γενιά της ψηφιακής εποχής με καλή επαφή και σχέση με το διαδίκτυο και οι γονείς προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Οι δυσκολίες και οι συγκρούσεις δεν λείπουν αλλά είναι πιο διαχειρίσιμες σε σχέση με το παρελθόν Μιας και οι σημερινοί γονείς είναι πιο ανοιχτοί στην ενημέρωση και θέλουν να προλάβουν κάποια πράγματα ζητούν νωρίς βοήθεια και είναι προετοιμασμένοι Παλαιότερα, στην προεφηβεία στα 10-11 έτη, είναι η κατάλληλη ηλικία να μιλήσουμε για θέματα που θα προετοιμάσουν τον έφηβο, όπως για το σεξ. Παλαιότερα ήταν πιο δύσκολο να μιλήσει κανείς για το συγκεκριμένο θέμα, που παραμένει ταμπού Η τηλεφωνική γραμμή 11525 • Έχοντας πέρα από τα σεμινάρια και την τηλεφωνική γραμμή 11525, τι είδους περιπτώσεις ακούτε; Ακούμε πολλά και διάφορα Ακούμε τις δυσκολίες προσέγγισης των παιδιών από τους γονείς, για τον επηρεασμό από το διαδίκτυο, για παιδιά που δεν τα αναγνωρίζουν και για γονείς που δεν μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα Ακούμε για τις παρέες των παιδιών και λίγο για το κομμάτι της παραβατικότητας Είναι κλήσεις που δεχόμαστε καθημερινά Δεχόμαστε κλήσεις από Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00-19:00. Μέσα στην εβδομάδα δεχόμαστε κατά μ ό 200 κλήσεις πανελλαδικά Έχουμε και κλήσεις από εφήβους Αυτό πάντως που μας διαφοροποιεί από άλλες γραμμές είναι ότι το 11525 δεν είναι γραμμή SOS Είναι δωρεάν αλλά είναι επώνυμες Αν γίνει κάποια αναφορά σε κάποιο περιστατικό κακοποίησης ή έκθεσης ανηλίκου σε κίνδυνο, τότε πρέπει να κάνουμε άρση τηλεφωνικού απορρήτου και να ενημερώσουμε τις αρμόδιες Αρχές • Αναφερθήκατε προηγουμένως στο θέμα της Εφηβείας. Η δραστηριοποίηση ποιες άλλες ηλικίες αφορά; Κάνουμε και ομάδες γονέων προσχολικής, σχολικής και εφηβικής ηλικίας με συγκεκριμένη θεματολογία Αυτή η θεματολογία προκύπτει ανάλογα και με τα αιτήματα των γονέων. Βλέπουμε ότι αυτές οι ομάδες και η συζήτηση που αναπτύσσεται είναι κάτι πολύ βοηθητικό γι’ αυτούς Γι’ αυτό και βλέπουμε μεγάλη συμμετοχή και ενδιαφέρον. «Μεγαλώνει το παιδί, αλλάζει το παιδί και αλλάζει και ο γονιός » σχολιάζει ο κ Νίκος Γιώτας
VOLOS C I T Y
34 «Δεν είναι εύκολο για κάποιον γονιό να βάζει όρια, αλλά αυτά παρέχουν ασφάλεια και είναι απαραίτητα» • Ποια είναι η Ένωση «Μαζί για το Παιδί» Το «Μαζί για το Παιδί» είναι μια Ένωση μη-κερδοσκοπικών σωματείων και ιδρυμάτων, που εργάζονται, από το 1996, για την ευημερία παιδιών, νέων και οικογενειών που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια, την αναπηρία, την κακοποίηση και την αρρώστια Η Ένωση και τα μέλη της προσφέρουν υπηρεσίες σε περισσότερα από 30.000 παιδιά στην Ελλάδα ετησίως Σε συνεργασία με διεθνείς οργανώσεις, πρωτοστατούν στην ανταλλαγή καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας αλλά και στην προαγωγή της επιστημονικής έρευνας σε θέματα που αφορούν παιδιά και νέους σε ανάγκη. Η Γραμμή 115 25 του «Μαζί για το Παιδί» βρίσκεται από το 2009 δίπλα σε γονείς, εκπαιδευτικούς και εφήβους παρέχοντας δωρεάν συμβουλευτική υποστήριξη Στόχος είναι η ψυχολογική στήριξη και η ενδυνάμωση γονέων, εκπαιδευτικών και εφήβων σχετικά με προβληματισμούς και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους και η ενίσχυση των ευρύτερων οικογενειακών και υποστηρικτικών πλαισίων των παιδιών και των εφήβων. Η Γραμμή 115 25 είναι στελεχωμένη από έμπειρη επιστημονική ομάδα και εκπαιδευμένους εθελοντές με συνεχή κλινική εποπτεία. Τηρείται απόρρητο και όλες οι κλήσεις είναι εμπιστευτικές και δεν ηχογραφούνται. Πέρα από τις τηλεφωνικές συνεδρίες, η Γραμμή 115 25 συμπληρώνεται από το Συμβουλευτικό Κέντρο, όπου προσφέρονται διαδικτυακά ή με φυσική παρουσία: • Ολοκληρωμένος κύκλος συμβουλευτικών συνεδριών • Ομάδες στήριξης γονέων • Ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια συγκεκριμένης θεματολογίας σε γονείς/ εκπαιδευτικούς /εφήβους Το σύνολο των υπηρεσιών της Συμβουλευτικής Γραμμής και του Συμβουλευτικού Κέντρου πλαισιώνουν ολοκληρωμένα, σε επίπεδο πρόληψης και πρώιμης παρέμβασης, την κάθε οικογένεια Οι δια ζώσης υπηρεσίες λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις της Ένωσης και τα ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια πραγματοποιούνται σε σχολεία και οργανωμένα σύνολα πανελλαδικά «Οι σημερινοί γονείς είναι πιο ανοιχτοί στην πληροφορία»
VOLOS C I T
36 Η εΛισαβετ μεγαΛΩνει μΟνΗ τΗν ΚΟρΗ τΗσ Η καθημερινότητα μιας μονογονεϊκής ελληνικής οικογένειας Συνέντευξη: ΧΡΥΣOΣΤΟΜΟΣ ΤΡIΜΜΗΣ ΗΕλισάβετ πήρε μία μεγάλη απόφαση πριν από 14 χρόνια, να φέρει στον κόσμο την κόρη της και να τη μεγαλώσει μόνη της Είχε πρώτα αποφασίσει να μην συνεχίσει την κοινή της πορεία στη ζωή με τον τότε σύζυγό της, αλλά δεν σκέφτηκε να αφήσει τις ευθύνες που έρχονται στο προσκήνιο μαζί με ένα παιδί. Πλέον, αναπολώντας το παρελθόν και ξετυλίγοντας το φιλμ της ζωής της νιώθει δικαιωμένη όπως σημειώνει η ίδια, για την απόφασή της να δημιουργήσει μία μονογονεϊκή οικογένεια «Η κόρη μου είναι πλέον 14 ετών Έχει ήδη μπει στην εφηβεία, που είναι σίγουρα μία ιδιαίτερη περίοδος για όλα τα παιδιά, είτε αγόρια ή κορίτσια Δεν την βιώνουν σίγουρα όλα με τον ίδιο τρόπο, αλλά πάντα υπάρχουν προκλήσεις και καταστάσεις. Αλλάζουν τα ίδια τα παιδιά, στον τρόπο που σκέφτονται, αλλάζουν τις παρέες τους και επηρεάζονται από την επαφή με τον κόσμο» μας λέει λοιπόν αρχικά η Ελισάβετ Τζουμουζλή, συντηρήτρια Αρχαιοτήτων-Έργων Τέχνης, που κατοικεί στον Βόλο • Ανησυχείς λοιπόν περισσότερο τώρα για την κόρη σου; Ανησυχώ όπως όλοι και προσπαθώ να συζητάμε και να έχουμε μία επικοινωνία και αν κάτι την απασχολεί περισσότερο να έρθει να μου το πει. • Έχετε μία τυπική σχέση μητέρας-κόρης ή νιώθετε ότι είστε και φίλες μεταξύ σας; Δεν μπορώ να πω ότι είμαστε φίλες Μπορεί να κάνουμε κάποια πράγματα μαζί αλλά είμαστε μητέρα και κόρη. • Μεγάλωσες σε μεγάλη οικογένεια; Μαζί με τους γονείς μου και είμαστε τέσσερις αδερφές. Αλλά καμία μας δεν έκανε μεγάλη οικογένεια, αλλά έχουμε οικογένειες • Εσύ ήσουν από την αρχή μόνη με την κόρη; Ναι, από την ημέρα που γεννήθηκε Πλέον ο πατέρας της δεν είναι στη ζωή εδώ και μερικά χρόνια. Η κόρη μου ήταν τότε 8 χρονών Είχαμε αποφασίσει ότι δεν μπορούμε να είμαστε μαζί αλλά είχαμε μία καλή σχέση και υπήρχε επαφή του παιδιού με τον πατέρα της και στο τέλος έμεινε μαζί μας, έχοντας τα σοβαρά θέματα να τον απασχολούν Δεν άξιζε σ’ αυτόν τον άνθρωπο να μείνει μόνος του σ’ αυτήν την κατάσταση Η απουσία του φάνηκε όταν έφυγε από τη ζωή. Θα ήταν σημαντικό να είχα και τη δική του γνώμη για το παιδί • Στο παιδί έλειψε η πατρική φιγούρα; Της λείπει τώρα Πριν υπήρχε επικοινωνία Νομίζω ότι το δύσκολο είναι όταν χωρίζουν δύο γονείς και δεν μπορούν να τα βρουν μεταξύ τους, οπότε επιβαρύνονται περισσότερο τα παιδιά • Άρα τη μεγάλωσες μόνη σου; Από τη στιγμή που γεννήθηκε, στην καθημερινότητά μου ήμουν μόνη Στο μέτρο που μπορούσε πάντως ο πατέρας της της έδωσε πολλά, δείχνοντας και το ενδιαφέρον του. Σε πρακτικά ζητήματα ήμουν μόνη • Σε φόβιζε αυτό ποτέ; Όχι. Με απασχόλησε μεν, το σκέφτηκα πολύ γιατί ήταν μεγάλη απόφαση να γεννηθεί ένα παιδί ενώ είχαν συζητήσει ήδη οι γονείς και είχαμε πει ότι δεν μπορούμε να είμαστε μαζί.
Y
VOLOS C I T Y
37 • Το σκέφτηκες να μην έχεις το παιδί, ενώ ήξερες ότι το περιμένεις; Όχι Είχα πει ότι θα το πάρω επάνω μου Οι απόψεις είναι σεβαστές Νομίζω πάντως ότι είναι γενικότερα πιο σύνθετο το συγκεκριμένο θέμα. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, αλλά εγώ είπα ότι θα μεγαλώσω αυτό το παιδί Είχα βέβαια μία σταθερή δουλειά και ήμουν σε μία ηλικία αρκετά ώριμη, άνω των 40, και είχα περάσει το κομμάτι εκείνο που ήθελα τις εξόδους και τη διασκέδαση • Η οικογένειά σου τι είπε όταν τους ανακοίνωσες ότι θα φέρεις στον κόσμο ένα παιδί χωρίς να υπάρχει δεσμός με τον πατέρα; Οι αδερφές μου είπαν να προχωρήσω και ήταν θετικές. Ο πατέρας της κόρης μου είχε πει το εξής: «Ξέρεις πόσα εκατομμύρια γυναικών μεγαλώνουν μόνες παιδιά, και σε πολύ πιο δύσκολες συνθήκες; Κι εσύ μπορείς, γιατί είσαι ένα άτομο υπεύθυνο και ξέρεις τι κάνεις»! Είπε ότι θα βοηθούσε όσο μπορεί Πέρασε ένα τρίμηνο από τη στιγμή που ήμουν έγκυος το είπα και στους γονείς μου Και οι δύο ήταν πολύ υποστηρικτικοί και με εμπιστευόντουσαν στις επιλογές μου Μου είπαν ότι ναι, θα κάνω παιδί και ότι αυτό ήταν το πιο σημαντικό και να μην στενοχωριέμαι για τίποτα «Δουλειά έχεις, θα έρθει και το παιδί, και μπορεί να βρεις κάποιον άλλο σύντροφο στη συνέχεια» μου είχε πει ο πατέρας μου «Τα πρακτικά και καθημερινά ζητήματα» • Πόσο δύσκολο ήταν τελικά να μεγαλώσεις την κόρη σου μόνη; Η δουλειά μου εξασφάλιζε ένα εισόδημα, είχα την αποδοχή από την οικογένειά μου και το στενό φιλικό περιβάλλον Καταλαβαίνω τον προβληματισμό ορισμένων, πώς θα μεγαλώσει ένα παιδί με έναν μόνο γονέα. Είπα ότι δεν θα υπάρχουν προβλήματα και ότι αρκεί να εξηγήσεις στο παιδί τι έγινε Τα ζητήματα είναι σίγουρα τα πρακτικά, αυτά της καθημερινότητας, με ό,τι συνεπάγεται αυτό, αλλά και οικονομικά και σαν έγνοιες. Είναι μερικές φορές που έλεγα να υπήρχε και κάποιος άλλος να ασχοληθεί με τα καθημερινά ζητήματα • Σου παραπονέθηκε ποτέ το παιδί για τη μη καθημερινή παρουσία ενός πατέρα; Όχι Με ρώτησε Όταν έφυγε από τη ζωή ο πατέρας της πάντως ήταν μία δύσκολη εποχή, αλλά ήταν και ανακουφιστική. Ναι μεν η απώλεια είναι απώλεια και ακόμη μας στοιχίζει αλλά ήταν και μία ανακούφιση και για το παιδί Άρχισε να χαμογελάει περισσότερο και έφυγε από πάνω της ένα άγχος. • Μετά από 14 χρόνια θεωρείς ότι αν γύριζες πίσω τον χρόνο θα έκανες κάτι διαφορετικά; Όχι, νομίζω ότι ήταν καλύτερα αυτό που κάναμε Αν δεν το κάναμε θα είχαμε προστριβές και θα ήταν χειρότερα για το παιδί Ενώ έτσι, δημιουργήθηκε μία σχέση από την αρχή με ξεκάθαρα δεδομένα, χωρίς να περάσει το παιδί ένα πιο δύσκολο στάδιο Αυτό που μου λείπει πάντως είναι το ότι στα ζητήματα που μπορεί ν’ αντιμετωπίσει τώρα η κόρη μου, περνώντας στην εφηβεία, θα ήθελα να υπάρχει και μία άλλη γνώμη, μπορεί και διαφορετική από τη δική μου. Έτσι, προσπαθώ να παρακολουθώ και κάποια σεμινάρια για γονείς, για να έχω επαφή πχ με το διαδίκτυο, και προσπαθώ να ενημερώνομαι για την επικοινωνία που έχει η νέα γενιά, για τα όρια που πρέπει να μπαίνουν Θέλω να έχω και μία γνώμη από ανθρώπους που μπορούν να γνωρίζουν κάποια πράγματα καλύτερα από μένα. • Μετά φαντάζομαι ότι υπήρχαν κάποια νέα πρόσωπα στο περιβάλλον σου. Πώς αντέδρασε η κόρη σου; Νομίζω ότι τώρα που έχει μεγαλώσει, υπήρξε ένας θετικός αντίκτυπος, σε μία περίπτωση ενός ατόμου που είχα γνωρίσει Θεωρώ ότι επειδή κι εγώ ήμουν σε μία καλή περίοδο, η γνωριμία εκείνη ήρθε θετικά στην καθημερινότητα και δεν υπήρξε κάποια αρνητική αντίδραση από την πλευρά της κόρης μου Ήμασταν ο καθένας στο σπίτι του και δεν ήταν καθημερινή η επαφή. Όταν βρισκόμασταν ήταν αρκετά ήρεμα τα πράγματα Δεν είναι πάντως αυτός ο κανόνας Ωστόσο να πω ότι δεν ήθελα κάποια εξέλιξη της σχέσης, και ένας βασικός λόγος ήταν η κόρη μου Αν έληγε η σχέση, δεν ήθελα να το βιώσει η κόρη μου • Η Ελλάδα είναι μία χώρα που μπορεί να επιβιώσει μία μονογονεϊκή οικογένεια με άνεση; Νομίζω ότι έχουν αλλάξει αρκετά πράγματα προς αυτήν την κατεύθυνση Κοινωνική αποδοχή υπάρχει και δεν είναι στιγματισμένη νομίζω πλέον μία γυναίκα Το πρακτικό είναι δύσκολο γιατί δεν υπάρχει πολλή υποστήριξη. Το θέμα είναι λοιπόν να έχεις ένα σταθερό πρόγραμμα, ειδικά όταν τα παιδιά είναι μικρά που χρειάζονται πολλές ώρες Αν μία γυναίκα δουλεύει πχ απόγευμα, θα πρέπει να υπάρχει άνθρωπος στο σπίτι για τα παιδιά. Δύσκολο είναι επίσης αν δεν υπάρχει καλή συνεννόηση με τον έτερο γονέα, σε ευθύνες, οικονομικά κτλ • Αν αύριο έρθει η κόρη σου και σου πει ότι θα είναι μητέρα μόνη; Θα της πω αν έχει δουλειά (γέλια) και το δεύτερο αυτό που μου είχε πει ο πατέρας της. Εγώ όμως το είπα στα 40 και. Αν το πει μία γυναίκα στα 20 της έχει διαφορά Εκεί το ζόρι θα έχει κι άλλες πτυχές Είναι σκληρό το πρόγραμμα να μεγαλώνεις ένα παιδί
VOLOS C I T Y
38 απΟ τΟν Δια
VOLOS C I T Y 39 στΟν χριστΟ Και στΗν αναστασΗ
VOLOS C I T Y
40 Γράφει η ΑΝΘH ΜΠAΤζIΟΥ, Δρ Αρχαιολόγος, Επί τιμή Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας απΟ τΗν αρχαια εΛΛΗνιΚΗ θρΗσΚεια στΟν χριστιανισμΟ Στη Μαγνησία είναι γνωστά τα ιερά των ολύμπιων θεοτήτων, όπως του Απόλλωνα στο Σωρό Ηαρχαία ελληνική θρησκεία είχε τις ρίζες της στη Μυκηναϊκή εποχή όπως έχει αποδειχθεί από τα ονόματα των θεοτήτων, των ιερειών και των προσφορών προς τα ιερά τα οποία αναφέρονται στα μοναδικά γραπτά κείμενα της εποχής, τις Πινακίδες της Γραμμικής Β’ γραφής. Ωστόσο η αρχαία ελληνική θρησκεία αν και κληρονόμησε στοιχεία από την Μυκηναϊκή που επιβίωσαν κατά τους επόμενους αιώνες, άρχισε να παίρνει τη γνωστή μορφή της κατά την Γεωμετρική περίοδο (9ος-8ος αι π Χ ) Κατά την Αρχαϊκή εποχή (7ος-6ος αι π.Χ.) έχει διαμορφωθεί το Ολυμπιακό Πάνθεο και έφθασε η θρησκεία στην πλήρη διαμόρφωση και ακμή της όπως είναι γνωστή κατά την Κλασική εποχή και ιδιαίτερα κατά τον 5ο αι. π.Χ. Ωστόσο η επίσημη ελληνική θρησκεία κατά τα τέλη του 5ου αι π Χ - προς το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου - άρχισε να παρουσιάζει τα πρώτα συμπτώματα αποσύνθεσης, καθώς άρχισαν να εμφανίζονται περιστατικά λατρείας ισχυρών θνητών ενώ ακόμη ζούσαν, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος συγκεκριμένα για τον στρατηγό των Αθηναίων λύσανδρο, ο οποίος επεδίωξε για τον εαυτό του τιμές θεού. Η αλλοίωση της φύσης των θρησκευτικών γιορτών που σταδιακά μετατράπηκαν σε ευκαιρίες ανάπαυλας και ψυχαγωγίας συνέτειναν στην παρακμή και στην έλλειψη ευλάβειας Η εμφάνιση της νέας πολιτικής δύναμης της Μακεδονίας κατά τον 4ο αι π Χ με τον Φίλιππο Β’, το νέο κοσμοπολιτικό βασίλειο του Αλεξάνδρου και οι ηγεμονίες των διαδόχων του σε συνδυασμό με την ανάδειξη συμμαχιών με πολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους, επέφεραν καθοριστικές πολιτικές αλλαγές στον ελλαδικό χώρο, καταργώντας την παλιά πολιτική οργάνωση σε πόλειςκράτη. Κατά συνέπεια οι λατρείες και τα τελετουργικά των παλαιών προστάτιδων θεοτήτων των πόλεων άρχισαν να εκφυλίζονται και να αποκτούν κοσμικό χαρακτήρα. Από το τέλος του 4ου αι π Χ και κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή η επίδειξη πλούτου, η συνήθεια να λατρεύονται άτομα που ήταν ακόμη στη ζωή όπως βασιλείς και στρατηγοί συνέβαλε στην αλλοίωση της φύσης των περισσοτέρων θρησκευτικών εορτών. Η επίσημη θρησκεία δεν ικανοποιούσε πλέον τις πνευματικές και ψυχικές ανάγκες των ευσεβών ανθρώπων, οι οποίοι προσπάθησαν να αναζωογονήσουν την παλιά θρησκεία με την ανακαίνιση ιερών θεοτήτων στις οποίες αποδίδονταν Εικ.1 Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου: ευρήματα από το ιερό του Απόλλωνα στο Σωρό Εικ.2 Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου: ευρήματα από το ιερό του Απόλλωνα στην Κορόπη
VOLOS C I T Y
41 θεραπευτικές και παρήγορες ιδιότητες και είχαν συνδεθεί με μυστικές τελετές Οι αντιπροσωπευτικότερες μυστηριακές διδασκαλίες κατά την κλασική εποχή ήταν τα ελευσινιακή, η διονυσιακή και η ορφική Υπήρχαν όμως και άλλες λιγότερο γνωστές και προβεβλημένες αφανείς λατρείες Η θεοκρασία - το φαινόμενο της ταύτισης δύο ή περισσοτέρων θεοτήτων - πήρε διαστάσεις εκείνη την περίοδο Την ίδια εποχή οι μονοθεϊστικές ιδέες πληθαίνουν ανάμεσα στις φιλοσοφικές σχολές των νέο-ορφικών, νέο-πλατωνικών και των ερμητικών Τα αρχαία ελληνικά μυστήρια υπέστησαν αμοιβαίες επιδράσεις και οι λατρευτικές συνήθειες δέχθηκαν επιδράσεις από αυτές των ανατολικών λατρειών καθώς οι άνθρωποι ένιωθαν την ανάγκη να καταφύγουν στην προστασία νέων δυνατότερων και παρήγορων θεοτήτων, ιδίως από την Μικρά Ασία - η λατρεία της Μητέρας των θεών Κυβέλης, και την Αίγυπτοη λατρεία της Ίσιδας, του Σάραπι, του Ώρου κ.α. Στη Μαγνησία είναι γνωστά τα ιερά των ολύμπιων θεοτήτων, όπως του Απόλλωνα στο Σωρό (Εικ. 1) κατά την κλασική εποχή που λατρευόταν με την ιδιότητά του ως προστάτης των μικρών αγοριών, και ιερό-μαντείο του Απόλλωνα στην Κορόπη (Εικ 2) Ιερό της Αρτέμιδας Ιωλκίας υπήρχε κατά την κλασική εποχή στα Παλιά και εντοπίστηκε κάτω από το ναό των Αγ Θεοδώρων, ενώ κατά την ελληνιστική εποχή ιερό της ίδιας θεότητας ανεγέρθηκε στην Ιερή Αγορά δίπλα από το Ανάκτορο της Δημητριάδας. Στον πατέρα των Ολύμπιων θεών ήταν αφιερωμένος ο ναός του Θαυλίου Διός στις Φερές όπου λατρεύτηκε και η τοπική θεότητα Άρτεμις Εννοδία και στην κορυφή του Πηλίου ιδρύθηκε το ιερό του Διός Ακραίου (Εικ. 3). Στη Δημητριάδα οι ανασκαφές έφεραν στο φως μνημεία και κινητά ευρήματα, επιγραφές, γλυπτά, αναθηματικά ανάγλυφα και επιτύμβια μνημεία, που επιβεβαίωσαν την λατρεία των παλαιών γνωστών θεοτήτων όπως της Δήμητρας και της Κόρης, της Άρτεμης Πασικράτας (Εικ 4,5), του Ασκληπιού, της Ήρας, του Ερμή Χθονίου αλλά και των ιερά, των ανατολικών και αιγυπτιακών θεοτήτων όπως της Μητέρας των Θεών Κυβέλης, της Ίσιδας, του Σάραπη, του Ώρου και της Συρίας θεάς Αταργάτιδας Οι μυστηριακές λατρείες της αρχαιότητας κίνησαν το ενδιαφέρον και την προσοχή πολλών ερευνητών από την αρχή του 20ου αιώνα, κλασικών φιλολόγων, ιστορικών των θρησκειών και θεολόγων. Το ενδιαφέρον για τις θρησκείες αυτές συνδέεται και σχετίζεται όχι μόνο με τη χρονική σύμπτωση της εμφάνισης του Χριστιανισμού κατά την περίοδο που αυτές ήταν σε άνθιση, αλλά και διότι θεωρήθηκε από πολλούς μελετητές ο Χριστιανισμός ως μια μορφή μυστηριακής λατρείας Μέσα από τη συγκριτική μελέτη των αρχαίων μυστηρίων αποκαλύπτονται οι διαφορές και οι ομοιότητές τους με τον Χριστιανισμό και προσδιορίζεται η ουσιαστική συμβολή του δευτέρου στην κάλυψη των πνευματικών αναζητήσεων του ανθρώπου Οι μύθοι όλων των μυστηριακών λατρειών έχουν ως κοινό στοιχείο τους το θεό που πάσχει. Αυτό ακριβώς το πάθος συνδέεται με τις τελετουργίες οδύνης και πένθους που τελούνται πάντοτε τη νύχτα Η αρπαγή της Περσεφόνης, ο θάνατοςδιαμελισμός του Διονύσου - Ζαγρέα, του Άττη (λατρεία της Κυβέλης, Μητέρας των Θεών) και του Όσιρη (λατρεία Ίσιδας) έχουν ως κοινό στοιχείο τους το θάνατο και το πένθος που το διαδέχεται η χαρά: η επιστροφή της Περσεφόνης γιορτάζεται σε κλίμα ανάτασης από τους μύστες των ελευσινιακών μυστηρίων που κρατούν αναμμένες δάδες, στις γιορτές της Μητέρας των Θεών Κυβέλης την ημέρα του αίματος διαδέχεται η Ιαρία, η ημέρα της χαράς, ενώ οι πιστοί της Ίσιδας αναφωνούν «βρήκαμε, χαιρόμαστε μαζί», όταν η θεά ξαναβρίσκει τον Όσιρι. Γενικά παρατηρείται η εναλλαγή μεταξύ ζωής και θανάτου, φωτός και σκότους, πάνω και κάτω κόσμου Η λατρεία των «αγνώστων θεών» κατά τη ρωμαϊκή εποχή αποτελεί απόδειξη της αναζήτησης και της αγωνίας των ανθρώπων μήπως προκαλέσουν την οργή τους αν παρέλειπαν να τους τιμήσουν απλά από άγνοια Παράλληλα για τον ίδιο λόγο επικαλούνται το σύνολο των θεών αναφερόμενοι στους «θεούς πάντες» και στο «Πάνθεον» Οι φιλοσοφικές τάσεις της εποχής προσανατολίστηκαν σε μια στενότερη σχέση της ευλάβειας με την ηθική σε μια προσπάθεια για την εξασφάλιση του μέλλοντος της ψυχής Τα αρχαία ελληνικά μυστήρια εξέφραζαν την προσπάθεια των ανθρώπων να βρουν διέξοδο στην αγωνία και στα ερωτηματικά του για την μετά θάνατο ζωή και στην προσπάθειά του να βρει παρηγοριά στις δυσκολίες του Τα μυστήρια εξαφανίστηκαν με τα διατάγματα του 391/92 μ Χ που απαγόρευσαν όλες τις αρχαίες λατρείες και οδήγησαν στη βίαιη καταστροφή των ιερών. Η μελέτη των μυστηριακών λατρειών της αρχαιότητας και η σύγκριση όχι μόνο των τελετουργιών αλλά κυρίως της φιλοσοφικής βάσης αυτών και του Χριστιανισμού οδηγεί στη βαθύτερη κατανόηση των εθίμων και των λατρευτικών συνηθειών των ορθοδόξων, αλλά προσεγγίζει και καθιστά περισσότερο κατανοητό το θεωρητικό υπόβαθρο που είχε ήδη διαμορφωθεί από το τέλος της κλασικής αρχαιότητας Εικ.3 Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου: ευρήματα που σχετίζονται με τη λατρεία του Διός Εικ 4 -5 Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου: ευρήματα από το ιερό της Αρτέμιδας Πασικράτας Φωτογραφίες: Θάνος Ευθυμιόπουλος Προσωπικό αρχείο: Ανθή Μπάτζιου
T Y 42 Γράφει ο ΑλΕΞΑΝΔΡΟΣ Π. ΚωΣΤΑΡΑΣ, ομότιμος καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης απΟ τΟ ΔΩΔεΚαθεΟ στΟν χριστιανισμΟ… Μέσα από το κήρυγμα του Παύλου στην Πνύκα ανασκευάζεται η πεπλανημένη αντίληψη των αρχαίων Ελλήνων για τη σχέση τους με τον Θεό Η«εκτροπή» του θρησκευτικού βιώματος των αρχαίων Ελλήνων από την παραδοσιακή «κοίτη» του Δωδεκάθεου στη νέα «κοίτη», που έδειχνε ο Απόστολος Παύλος, στη βάση της διδαχής του Ναζωραίου, ήταν –και ως σχεδιασμός, αλλά και ως εφαρμογή– μια πράξη κοσμοϊστορικής σημασίας Και τούτο όχι μόνο διότι είχε μια μοναδικότητα στην ιστορία της ανθρωπότητας, αλλά και διότι η νέα «κοίτη», όπως ακριβώς συνέβη και με την παλιά, θα έδινε τα νάματά της στην οικουμένη λόγω της δεσπόζουσας, πολιτιστικής ιδίως, θέσης που είχε ο ελληνισμός στον τότε γνωστό κόσμο Είναι γνωστό ότι οι μεγάλες «εκτροπές» στην ιστορική πορεία των λαών γίνονται συνήθως με επαναστάσεις, αν δεν συντελούνται με τη διαβρωτική δύναμη κάποιου μηχανισμού ή με τη «γενετική» παρέμβαση ορισμένων «αρχιτεκτόνων» άλλων συναφών «εκτροπών», όπως συμβαίνει στις μέρες μας Η εν λόγω όμως «εκτροπή» έγινε χωρίς όπλα, αλχημείες ή φενακισμούς Άλλωστε, οι αρχαίοι Έλληνες ήσαν άνθρωποι του ορθού λόγου και του φιλοσοφικού στοχασμού και δεν μπορούσε να τους ξεγελάσει κανένας Όλα λοιπόν έγιναν μόνο με την επιχειρηματολογική πειθώ του Παύλου και τη φωτιστική Χάρη του Αγίου Πνεύματος, που τον συνόδευε σε όλες τις περιοδείες του Η σημαντικότερη από αυτές ήταν στην Αθήνα, έστω κι αν ο Απόστολος Παύλος δεν έστειλε ούτε μία επιστολή στους Αθηναίους. Τους τα είπε όλα στην Πνύκα, αφού είχε προηγουμένως φροντίσει να σκορπίσει σε αυτούς τις σπερμολογίες των «ξένων δαιμονίων» του.
VOLOS C I
VOLOS C I T Y
Θεού» ανοίγει τη νέα «κοίτη»
Αποφασιστική σημασία για
του «Αγνώστου
Θεού» των αρχαίων Ελλήνων με
τον Θεό που
43 Η «κατείδωλος» πόλη και ο «Άγνωστος Θεός» Φτάνοντας στην Αθήνα, ο Απόστολος Παύλος έμεινε έκπληκτος από την εικόνα που αντίκρισε με την πρώτη κιόλας περιήγησή του σε αυτήν, αφού είδε μια «κατείδωλο» πόλη, δηλαδή γεμάτη από αγάλματα αφιερωμένα στους θεούς. Αυτά τα αγάλματα υποδηλώνουν με σαφήνεια δύο πράγματα: αφ’ ενός μεν τη βαθιά θρησκευτικότητα του λαού της πόλης, αφ’ ετέρου δε το ειδικότερο περιεχόμενο του θρησκευτικού του βιώματος Πράγματι, οι Αθηναίοι, όπως βέβαια και όλοι οι αρχαίοι Έλληνες, ήσαν άνθρωποι βαθιά θρησκευόμενοι Και αυτό δεν φαινόταν μόνο από τα αγάλματα των θεών τους Ήταν ορατό πρώτιστα από τον τρόπο της ζωής τους, αφού οι αρχαίοι πρόγονοί μας πριν από οποιαδήποτε σπουδαία στιγμή της καθημερινότητάς τους ζητούσαν μέσα από τις θυσίες ή τις άλλες λατρευτικές εκδηλώσεις του θρησκευτικού τους συναισθήματος την αρωγή των θεών Ακολουθούσαν δηλαδή πιστά τον άγραφο δεοντολογικό κανόνα, που σηματοδοτούσε τη συμπεριφορά κάθε πολίτη της αρχαίας Ελλάδας: Από Θεού άρξασθαι Έτσι, όταν ο Παύλος χαρακτήριζε τους αρχαίους Αθηναίους «δεισιδαιμονέστερους»,
θρησκευόμενους, από όλους τους ανθρώπους που είχε γνωρίσει, δεν τους κολάκευε με αυτά που τους έλεγε, για να καθίσουν να τον ακούσουν, αλλά έβαζε τη σωστή επιγραφή σε αυτό που έβλεπε.
με έμφαση να υπογραμμισθεί στο σημείο αυτό ότι η υπερχειλής θεοσέβεια των αρχαίων Ελλήνων δεν αναιρείται από το γεγονός ότι κάποιοι σπουδαίοι άνδρες της εποχής, όπως ήταν π χ ο Σωκράτης, ο Αριστοφάνης και άλλοι, αμφισβητούσαν ή διακωμωδούσαν το Δωδεκάθεο. Η ασέβεια προς τους θεούς του Ολύμπου δεν υποδήλωνε ασφαλώς την αθεΐα των συγκεκριμένων πολιτών, αλλά τη διαφορετική αντίληψή τους για το θείο, που δεν χωρούσε στα κατεστημένα ειδωλολατρικά σύμβολα Και μπορεί βέβαια αυτή η διαφορετική περί θεού αντίληψη να οδήγησε τον Σωκράτη στο κώνειο, ήταν όμως θεμέλιος λίθος, για να τοποθετηθεί επάνω σε αυτόν, ανάμεσα στα αγάλματα των άλλων θεών, και ο βωμός στον Άγνωστο Θεό, που προσήλκυσε την προσοχή του Παύλου, ο οποίος χρησιμοποίησε τον βωμό αυτό για να ανοίξει τη νέα «κοίτη» στο θρησκευτικό βίωμα των αρχαίων Ελλήνων Η ταυτοποίηση του «Αγνώστου
δηλαδή περισσότερο
Πρέπει
το σχετικό εγχείρημα του Παύλου είχε η ταυτοποίηση
ευαγγελιζόταν ο Ναζωραίος Χρήσιμα εργαλεία προς τον σκοπό αυτόν
αρχαιοελληνική πεποίθηση
την αθανασία της ψυχής και την άλλη ζωή, η λειτουργία που επιτελούν σε αυτήν οι Κριτές του Άδη και άλλα συναφή. Δίπλα σε αυτά τα στοιχεία ερχόταν τώρα να προστεθεί και η περί Θεού διδασκαλία του Σωκράτη, στην οποία εμμέσως κάνει αναφορά στον λόγο του ο Απόστολος Παύλος, επικαλούμενος προς τεκμηρίωση της επιχειρηματολογίας του απόψεις από την αρχαιοελληνική γραμματεία, που σκιαγραφούσαν την εικόνα του αληθινού Θεού ως υπαρκτού μεν, αλλά αόρατου Ενός Θεού που είναι Πατέρας όλων των ανθρώπων και λατρεύεται πνευματικά και όχι με χειροποίητα κατασκευάσματα λατρείας (Πραξ ιζ, 24 επ ) Μέσα από το κήρυγμα του Παύλου στην Πνύκα ανασκευάζεται η πεπλανημένη αντίληψη των αρχαίων Ελλήνων για τη σχέση τους με τον Θεό, αφού τώρα «καταγγέλλεται» κάτι εξαιρετικά σπουδαίο, που εντυπωσιάζει τους Αθηναίους: ο Θεός δεν είναι εικόνα του ανθρώπου, αλλά, αντιθέτως, ο άνθρωπος εικόνα του Θεού. Με τον τρόπο αυτόν, τα «καινά δαιμόνια» του Σωκράτη, που είχαν απερίφραστα καταδικαστεί από τους εκπροσώπους της άρχουσας αντίληψης των Αθηνών, εναρμονίζονταν πλήρως με τα «ξένα δαιμόνια» του Παύλου και γίνονταν τώρα εξαιρετικά χρήσιμη «σκαπάνη» για τη διάνοιξη της νέας θρησκευτικής «κοίτης» του ελληνισμού, επαληθεύοντας έτσι τον λόγο του Κυρίου, ότι ένας λίθος (και τέτοιος ασφαλώς ήταν και ο ίδιος ο Χριστός) που τον αποδοκιμάζουν, τον απορρίπτουν δηλ. ως άχρηστο, οι οικοδομούντες έρχεται κάποια στιγμή που γίνεται τελικά ακρογωνιαίο θεμέλιο του οικοδομήματος Η ΘΕΟΣΕΒΕΙΑ ΤωΝ ΑΡΧΑΙωΝ ΕΛΛΗΝωΝ ΔΕΝ ΑΝΑΙΡΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ, ΑΜφΙΣΒΗΤΟΥΣΑΝ Η ΔΙΑΚωΜωΔΟΥΣΑΝ ΤΟ ΔωΔΕΚΑΘΕΟ
αποδείχθηκαν η
για
VOLOS C I T Y
Η ΕΝ ΛΟΓω ΟΜωΣ «ΕΚΤΡΟΠΗ» ΕΓΙΝΕ ΧωΡΙΣ ΟΠΛΑ, ΑΛΧΗΜΕΙΕΣ Η φΕΝΑΚΙΣΜΟΥΣ. ΆΛΛωΣΤΕ, ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΈΛΛΗΝΕΣ ΗΣΑΝ ΑΝΘΡωΠΟΙ
44 Η νέα «κοίτη» του θρησκευτικού βιώματος των αρχαίων Ελλήνων ήταν πια γεγονός Βέβαια, ο Απόστολος Παύλος, για να πείσει τους Αθηναίους, δεν τους παρέπεμπε μόνο σε οικεία ή, εν πάση περιπτώσει, γνωστά σε αυτούς στοιχεία Τους μιλούσε ακόμη και για κάποια άλλα, πρωτάκουστα «δαιμόνια», που τους ξένιζαν και ως πρώτη αντίδραση προκαλούσαν τη θυμηδία «Ακούστε τι μας λέει τούτος εδώ ο σπερμολόγος Ο Θεός σαρκώθηκε στο πρόσωπο του Χριστού, σταυρώθηκε και αναστήθηκε υπογράφοντας έτσι ο Ίδιος την ανάσταση των νεκρών Αν είναι δυνατόν!» Ήταν η «μωρία του κηρύγματος», για την οποία κάνει λόγο σε σχετική επιστολή του ο Παύλος (Α’ Κορ., α 21). Ωστόσο, αυτή η «μωρία» μετά το πρώτο ξάφνιασμα των αρχαίων Ελλήνων δεν κράτησε πολύ Όχι μόνο διότι οι ίδιοι οι Αθηναίοι, συνηθισμένοι σε ανάλογες υψιπετείς πνευματικές ενασχολήσεις, ζήτησαν από τον Παύλο να επανέλθει και να τους πει περισσότερα πράγματα για αυτό το ζήτημα, αλλά και διότι αυτές οι ξενίζουσες «σπερμολογίες» του έδεναν με τις βιωματικές μαρτυρίες πολλών Ελλήνων που είχαν ακούσει τον Ναζωραίο να προαναγγέλλει τον Θάνατο και την Ανάστασή Του Δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι τα σχετικά με τον Κύριο γεγονότα μπορεί να διαδραματίσθηκαν στην Ιουδαία, δεν έμειναν όμως εκεί Στόμα με στόμα διαδόθηκαν στις κοντινές περιοχές -και τέτοια ήταν ασφαλώς και η Ελλάδα- και έτσι σαν τη μεγαλοσαββατιάτικη, λαμπρινή λαμπάδα από μια φλόγα άναψαν το αστραφτερό Φως της Αναστάσεως, που καταύγασε την Οικουμένη. Η νέα «κοίτη» του θρησκευτικού βιώματος των αρχαίων Ελλήνων ήταν πια γεγονός Η εκπροσώπηση του αληθινού Θεού αλλάζει χέρια Όσο το θρησκευτικό αυτό βίωμα «κυλούσε» στην παλιά «κοίτη» της ειδωλολατρίας, το προνόμιο της μονοθεΐας ανήκε αδιαμφισβήτητα στους Ιουδαίους. Η στάση τους όμως απέναντι στον Ναζωραίο, τον Σαρκωμένο, Σταυρωμένο και Αναστάντα λόγο του Θεού, άνοιξε ένα βαθύ και αγεφύρωτο «ρήγμα» στη σχέση τους με τον Αληθινό Θεό Έτσι, μόλις τα πρώτα «ρυάκια» της νέας θρησκευτικής πίστης των αρχαίων Ελλήνων, που σχηματίστηκαν στην Αθήνα, στην Κόρινθο και στα άλλα κέντρα του ελληνισμού, μετατράπηκαν σε «χειμάρρους», που γέμισαν τη νέα «κοίτη», η εκπροσώπηση του Αληθινού Θεού άλλαξε χέρια: πέρασε από τους Εβραίους στους Έλληνες. Το είχε προαναγγείλει αυτό άλλωστε ως παντογνώστης ο Χριστός, όταν λίγο πριν από το Σωτήριο Πάθος Του έλεγε στους Ιουδαίους ότι θα αφαιρεθεί από αυτούς η εκπροσώπηση της Βασιλείας των Ουρανών και θα δοθεί σε ένα έθνος (εννοούσε προφανώς τους Έλληνες), το οποίο θα καλλιεργήσει συστηματικά τον σπόρο του λόγου του Θεού, για να παράγονται μέχρι της συντελείας των αιώνων οι ψυχοτραφείς καρποί Του προς σωτηρία εκείνων που θέλουν να τους γευθούν (Ματθ κα’ 43) Δεν πρέπει ακόμη να λησμονείται ότι τη συνάντηση της διδαχής του Ναζωραίου με τον ελληνισμό την είχε χαρακτηρίσει ο Ίδιος, σε άλλη ευκαιρία, ως στοιχείο της δόξας Του (Ιω , ιβ’ 23). Ελληνισμός και Χριστιανισμός συμπορεύονται πια στη νέα «κοίτη» Από τότε λοιπόν που ο Χριστιανισμός έγινε η νέα θρησκευτική ταυτότητα του ελληνισμού, έχουμε μια αδιατάρακτη συμπόρευση των δύο αυτών εννοιών μέσα στην Ιστορία Και είναι ανιστόρητοι όσοι υποστηρίζουν ότι ο Χριστιανισμός δεν έχει καμιά σχέση με τον ελληνισμό, επειδή, τάχα, ο πρώτος μεταφέρει στον δεύτερο στοιχεία της μυθολογίας των Εβραίων! Ο Χριστιανισμός έχει χαραχθεί ανάγλυφα στο γονιδίωμα του ελληνισμού και, όπως αποδεικνύεται ιστορικά, διέσωσε τον τελευταίο, όταν η δυσμενής ιστορική συγκυρία (βλ. οθωμανική δουλεία) απειλούσε με εξαφάνισή του. Ο ελληνισμός δεν έχει να παρουσιάσει πρότυπα αθεΐας Αυτό είναι ένα «φρούτο» των τελευταίων ιδίως αιώνων της προηγούμενης χιλιετίας. Και είναι ασφαλώς δικαίωμά τους αναφαίρετο - συνταγματικά μάλιστα κατοχυρωμένο- να αρκούνται στον επαρχιωτισμό της αθεΐας αντί να απολαμβάνουν την οικουμενικότητα του Χριστιανισμού, που «αναβλύζει» και αυτός μέσα από τις πολιτιστικές αξίες του ελληνισμού
ΤΟΥ ΟΡΘΟΥ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ φΙΛΟΣΟφΙΚΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ… «ΕΙΝΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟΙ ΟΣΟΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙζΟΥΝ ΟΤΙ Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ » *Στοιχεία του άρθρου, έχουν αντληθεί από δημοσιεύματα στο ikivotos.gr, με την συναίνεση του υπογράφοντα
Y 46 Δημοσιογραφική επιμέλεια - ρεπορτάζ: ΗλΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ αντΩνια μΟρΟπΟυΛΟυ «Όταν ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο, είδαμε ότι είναι ένα… μνημείο ζωντανό!» Η επικεφαλής της ομάδας αποκατάστασης, εξηγεί και αποκαλύπτει στους αναγνώστες του «Volos City», τι «κρύβει», ο Τάφος του Ιησού… «Οκόσμος έχει ανάγκη και την Ανάσταση και την Ελπίδα και την Ενότητα που δίνει ο Πανάγιος Τάφος. Βγαίνοντας από τον Πανάγιο Τάφο, όταν τον ανοίξαμε, είδαμε ότι είναι ένα μνημείο ζωντανό Ένα μνημείο που μιλάει σε όλη την ανθρωπότητα και την ενώνει». Με αυτά τα λόγια έχει περιγράψει η Ομότιμη Καθηγήτρια του Ε.Μ.Π., κα Αντωνία Μοροπούλου, επιστημονικά υπεύθυνη για την αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου, το συναίσθημα που ένιωσε, ερχόμενη σε ‘επαφή’ με κάτι μοναδικό, όταν το 2016 ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση του Μνημείου Μέσα από διεθνώς χρηματοδοτούμενο έργο (αξίας 3.45 εκατ. ευρώ) η εκκλησία του Παναγίου Τάφου, καθαρίστηκε (με καινοτόμο τεχνογνωσία που ανέπτυξε και εφάρμοσε η Διεπιστημονική Ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου), από αιώνες αιθάλης (απ΄ τα κεριά), ενισχύθηκε δομικά και απελευθερώθηκε από τα δεσμά του σιδερένιου κλωβού που τοποθετήθηκε από τη Βρετανική Αρμοστεία το 1947, προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι παραμορφώσεις του μνημείου Ιστορική συμφωνία μεταξύ των τριών χριστιανικών κοινοτήτων (Εικόνα 1)
VOLOS C I T
VOLOS C I T Y
μάρινη πλάκα, χαραγμένη με ένα σταυρό που πιστεύεται ότι σκαλίστηκε τον 12ο αιώνα από τους Σταυροφόρους! Η επίτευξη του στόχου, ξεκίνησε απ την ενότητα των τριών χριστιανικών κοινοτήτων, του
Πατριαρχείου, της Κου-
του Τάγματος των Φραγκισκανών
47 Δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο ένιωσαν δέος όταν έγινε γνωστή η είδηση ότι οι επιστήμονες που διενεργούσαν τις εργασίες συντήρησης στο Ιερό Κουβούκλιο αφαίρεσαν την ταφική πλάκα και αποκάλυψαν για πρώτη φορά τα τελευταία 500 χρόνια, το νεκρικό κρεβάτι του Ιησού, (μια πλάκα από ασβεστόλιθο), πάνω στο οποίο πιστεύεται ότι εναποτέθηκε το σώμα του Ιησού μετά τη Σταύρωση Ανακαλύφθηκε επίσης, μια δεύτερη γκρίζα μαρ-
στωδίας
στην Αγία Γη και του Πατριαρχείου των Αρμενίων. Έτσι, απ ΄ τη χρονιά της αποκατάστασης, το εσωτερικό του ναού είναι πιο επιβλητικό και λαμπερό, ενώ παράλληλα, για πρώτη φορά οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να δουν τη μαρμάρινη πλάκα του ταφικού θαλάμου μέσα από ένα παράθυρο που έχει ανοιχτεί στους μαρμάρινους τοίχους του. Σήμερα, ενόψει του Πάσχα και της Ανάστασης, οι αναγνώστες του «Volos City» θα κάνουν ένα νοερό ταξίδι στους Αγίους Τόπους και στην παγκόσμια και πανανθρώπινη ακτινοβολία που αποπνέει το μνημείου του Παναγίου Τάφου, έτσι όπως θα μας το μεταφέρει, απ ΄ την μοναδική της εμπειρία, η κα Αντωνία Μοροπούλου ομότιμη καθηγήτρια του Μετσόβιου Πολυτεχνείου «Όταν με κάλεσε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων» Το εμβληματικότερο μνημείο του Χριστιανισμού και όχι μόνον, ο Πανάγιος Τάφος, λαξευμένος στο βράχο, αποκαλύφθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο και περικλείστηκε από κιβώριο, οκταγωνικό αρχικά, με πεσσούς αργότερα, ως άμβωνας ή ως μαυσωλείο μετά από μία αλληλουχία καταστροφών και αναστηλώσεων, που αναδεικνύουν την ιστορική συνέχεια όλων των πολιτισμών στο Ναό της Αναστάσεως Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων, ο Θεόφιλος ο Γ’, με κάλεσε τον Μάρτιο του 2015, προκειμένου να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες παραμορφώσεις του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου Έτσι, συγκροτήθηκε η Διεπιστημονική Ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου από τους: Ομ. Καθ. Ε. Κορρέ, Σχολή Αρχιτεκτόνων Καθ Α Γεωργόπουλο, Σχολή Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, Καθ Α Μοροπούλου, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Καθ. Κ. Σπυράκο, Αν. Καθ. Χ. Μουζάκη, Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Στηριγμένη στο διάλογο η ιστορική κοινή απόφαση των τριών Χριστιανικών Κοινοτήτων στις 22 Μαρτίου του 2016, επέτρεψε να αρχίσει το έργο, ορίζοντας την κα Μοροπούλου επικεφαλής και επιστημονικά υπεύθυνη, αναθέτοντας δε στην Διεπιστημονική Ομάδα ΕΜΠ την υψηλή επιστημονική επιστασία (Εικόνα 1). Έργα και λατρευτικές λειτουργίες Το εργοτάξιο (Εικόνα 2) στήθηκε έτσι ώστε να μπορούν αδιάλειπτα οι προσκυνητές να προσκυνούν τον Πανάγιο Τάφο οι δε Χριστιανικές Κοινότητες να πραγματοποιούν τις λατρευτικές λειτουργίες τους Παράλληλα με το εργοτάξιο οργανώθηκε στη γαλαρία των λατίνων το Εργαστήριο Συντήρησης (Εικόνα 3) και ένα Διεπιστημονικό Εργαστήριο (Εικόνα 4), ώστε αδιάλειπτα η Διεπιστημονική Ομάδα του ΕΜΠ να υποστηρίζει επιστημονικά τις εργασίες, να τις αποτιμά και να εισηγείται στην ομάδα διοίκησης του έργου, η οποία συνδύαζε την επιστημονική υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων με τη διαχείριση του εργοταξίου, καθώς και τη θρησκευτική και διοικητική διαχείριση Η Διοίκηση του έργου ήταν ολοκληρωμένη Μετείχαν μαζί με τους Χριστιανικούς Ηγέτες, η Διεπιστημονική Ομάδα και η Διοίκηση του Εργοταξίου (Εικόνα 5) Η οργάνωση του εργοταξίου επιτρέπει την αδιάλειπτη προσκυνηματική και λατρευτική λειτουργία (Εικόνα 1) Το Εργαστήριο Συντήρησης εγκαταστάθηκε και λειτούργησε στη Γαλαρία των Λατίνων (Εικόνα 3) Σε δύο χώρους του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου στη Ροτόντα εγκαταστάθηκε το Εργαστήριο Διεπιστημονικής Παρακολούθησης και Τεκμηρίωσης, σε διαρκή λειτουργία υπό την ευθύνη της Διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ (Εικόνα 4)
Ελληνορθόδοξου
VOLOS
48 Η αποκατάσταση και οι οπές διάχυσης του Αγίου Φωτός Η αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου συντελείται μέσα από συγκεκριμένα στάδια (Εικόνα 6) Όταν επανατοποθετήθηκαν οι ορθομαρμαρώσεις, οι πέτρες ήρθαν μία - μία αριθμημένες και συντηρημένες από τη Γαλαρία των λατίνων, προστέθηκαν κονιάματα και σκυροδέματα, και έκλεισε το Ιερό Κουβούκλιο. Τότε αποκαταστάθηκε ο τρούλος του, μετά από απεντόμωση, με υψηλή τεχνολογία και υλικά, στερέωση και συντήρηση, και βέβαια αποκατάσταση της συμβολικής εικόνας του, αυτής που αναδείκνυε τις οπές διάχυσης του Αγίου Φωτός. Η εσωτερική συντήρηση, τόσο του Θόλου του Ταφικού θαλάμου, όσο και του Παρεκκλησίου του Αγγέλου, επέτρεψε να ολοκληρωθεί εσωτερικά το έργο, με παράλληλη ανάταξη των εσωτερικών πεσσών και σύνδεση των ορθομαρμαρώσεων, ενώ εξωτερικά καθαρίστηκε και συντηρήθηκε, προστατεύθηκε δηλαδή, το αρχιτεκτονικό σύνολο και αναδείχθηκαν οι αξίες του. Όταν ολοκληρώθηκε η δομική αποκατάσταση, ελέγχθηκε η ακεραιότητά της Είδαμε ότι το Κουβούκλιο επανήλθε στην κατακόρυφο για πρώτη φορά από το 1947, που η Αγγλική Αρμοστεία τοποθέτησε τον σιδηρού κλωβό (Εικόνα 7) Έγινε ορατός ο Ιερός Βράχος Από το Ιερό Κουβούκλιο, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων μεταδίδει το Άγιο Φως σε όλη την Ανθρωπότητα Για πρώτη φορά, κατά τη διάρκεια των επεμβάσεων από τη Διεπιστημονική Ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, έγινε ορατός ο Ιερός Βράχος, το αρχέτυπο υλικό του ταφικού μνημείου και θα μείνει για πάντα ανοιχτό το «παράθυρο» που θα τον φέρνει κοντά στους προσκυνητές (Εικόνα 7). 26 Οκτωβρίου του 2016 ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο, μετά από επτά, ή κατά άλλους πέντε αιώνες. Και ήταν εκείνος που προστάτευσε όλο το έργο και εμάς (Εικόνα 7) Η μετάδοση εκείνο το βράδυ από το National Geographic σε όλη την Ανθρωπότητα έφερε στον Πανάγιο Τάφο περισσότερους από δύο δισεκατομμύρια, προσκυνητές νοερά μαζί μας Κι εμείς, με την έγκριση των τριών Προκαθημένων και όλου του Ιερατείου, που με αγωνία παρακολουθούσε το άνοιγμα του Παναγίου Τάφου, είχαμε τη δυνατότητα να πάρουμε για πρώτη φορά στην ιστορία μετρήσεις και δείγματα, ώστε να τεκμηριώσουμε την ιστορία και τη μορφολογία του ιερού μνημείου με μη καταστροφικές και αρχαιομετρικές μεθόδους και αρχαιογεννετική. Επιβεβαιώθηκε ότι ο Μεγάλος Κωνσταντίνοςκαι η Αγία Ελένη ανέδειξαν τον Πανάγιο Τάφο Έτσι επιβεβαιώσαμε επιστημονικά ότι ο Μεγάλος Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη ήταν αυτοί που ανέδειξαν και ορθομαρμάρωσαν τον Πανάγιο Τάφο Ταυτόχρονα η αρχαιομετρική διερεύνηση επιβεβαίωσε την ιστορική εξέλιξη του μνημείου, στις περιόδους του Βυζαντίου, των Σταυροφόρων, της Αναγέννησης και της τελευταίας αποκατάστασης το 1810 από τον Κάλφα Κομνηνό τον Μυτιληναίο, και συνέβαλλε με τον μη καταστροφικό έλεγχο και την τρισδιάστατη τεκμηρίωση στη διερεύνηση της κατάστασης διατήρησης του υπόγειου χώρου και του Ιερού Βράχου μέχρι το βάθος της ροτόντας Ολοκληρωμένη διοίκηση του Έργου Τα στάδια αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου Η αποτίμηση των υλικών και των επεμβάσεων αποκατάστασης
5) (Εικόνα 6) (Εικόνα 7)
C I T Y
(Εικόνα
VOLOS C I T Y
49 «Οι Μυροφόρες ήρθαν ξανά, μύρα προσφέρουσι, στον Χριστό». Ήρθαν ξανά, γιατί δεν τις έβλεπε κανείς, ήταν μαύρες τόσους αιώνες. Αποκαλύφθηκαν ελληνικές επιγραφές Ο άνω τρούλος του μνημείου, ήταν κι αυτός ένα μαύρο επιστέγασμα, που σήμερα έχει ξαναβρεί τα αναστάσιμα χρώματα του, ενώ αποκαταστάθηκαν και οι Αξίες του Ιερού Κουβουκλίου, μαζί με τις ελληνικές επιγραφές, που διατρέχουν το άνω διάζωμα και τις οποίες αποκαλύψαμε και συντηρήσαμε. Ο σταυρός του Κομνηνού - «15 Οκτωβρίου 1809 Κάλφας Κομνηνός ο Μυτιληναίος εποίησεν» - βρέθηκε στον ακρογωνιαίο λίθο στη νοτιοανατολική πλευρά του Ιερού Κουβουκλίου και με χρυσό αντίγραφό του επιστεγάστηκε μετά από φωτογραμμετρική προσομοίωση, κατ’ αναλογία στο μνημείο ο τρούλος Μαζί με 70 Έλληνες επιστήμονες, αναστηλωτές, συντηρητές, τεχνίτες διαφόρων ειδικοτήτων, δουλέψαμε μέρα και νύχτα, σε δύο βάρδιες το εικοσιτετράωρο ασταμάτητα, με το μυαλό μας, με τα χέρια μας, με την ψυχή μας, ώστε σε λιγότερο από εννέα μήνες να παραδώσουμε το Ιερό Κουβούκλιο στις τρεις Χριστιανικές Κοινότητες που μας το εμπιστεύτηκαν, αλλά και σε ολόκληρη την Οικουμένη (Εικόνα 8). Η ενότητα και η βοήθεια Το έργο δε θα μπορούσε να εκτελεσθεί και να ολοκληρωθεί: • χωρίς τις τρεις Χριστιανικές Κοινότητες και ιδιαίτερα το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων που μας έδωσαν τη μοναδική αυτή ευκαιρία • χωρίς τους μικρούς και μεγάλους χορηγούς από όλο τον κόσμο, που έκαναν το αδύνατο εφικτό, με προεξάρχoν το Παγκόσμιο Ταμείο Μνημείων και την Μεγάλη Ευεργέτη Μίκα Έρτεγκουν • χωρίς την αποδοχή όλων των Θρησκευτικών Κοινοτήτων της Ιερουσαλήμ, Χριστιανικών ή μη • χωρίς το έμπρακτο ενδιαφέρον των Αρχών του Κράτους του Ισραήλ, αλλά και της Παλαιστινιακής Αρχής, καθώς και το ενδιαφέρον του Βασιλιά της Ιορδανίας Στην τελετή της παράδοσης του Ιερού Κουβουκλίου, στις 22 Μαρτίου 2017, ο Χριστιανικός κόσμος βρέθηκε ενωμένος και Οικουμενικά, με όλη τη φλεγόμενη Μέση Ανατολή, και με την Ελλάδα ενωμένη στο επίκεντρο Η Διεπιστημονική Ομάδα, με την επιστημονική της υποστήριξη και το σεβασμό της στις αξίες του μεγάλου αυτού μνημείου, ήταν αυτή που στη διάρκεια του διαλόγου με τις τρεις Χριστιανικές Κοινότητες, στις συνεδριάσεις της επιτροπής διοίκησης αλλά και στις διαδικασίες του ίδιου του έργου, ενίσχυε αυτή την Ενότητα Αλλά και όλος ο κόσμος, όπως υποδέχθηκε, όπως σχολίασε, όπως υποστήριξε το έργο, έγινε φορέας των Αξιών του Παναγίου Τάφου. Το έργο τελείωσε, η έρευνα συνεχίζεται… Το έργο τελείωσε (Εικόνα 9). Η έρευνα συνεχίζεται Επιστήμονες, ιστορικοί, αρχαιολόγοι, θεολόγοι, κοινωνιολόγοι, σε όλο τον κόσμο με βάση τα δεδομένα του έργου θα έχουν πολλά να πουν στο μέλλον για τις αξίες και την ιστορία του μνημείου. Εμείς όμως τις αξίες αυτές τις αναδείξαμε και τις επιβεβαιώσαμε επιστημονικά Δράσεις Εκπαίδευσης για τη μεταφορά της τεχνογνωσίας που αναπτύξαμε στο έργο, με το ΕΜΠ συντονιστή του Ευρωπαϊκού Προγράμματος –ΕΣΠΑ, με επισπεύδον το ΙΚΥ - Erasmus +Edicula πραγματοποιούνται με Εταίρους το Ιταλικό Πανεπιστήμιο της Sapienza, την Ακαδημία Τεχνών Bezallel της Ιερουσαλήμ, την Εφορεία Αρχαιοτήτων του Ισραήλ κ α ώστε να συνεχίσουμε να προσφέρουμε και να ανταλλάσουμε γνώση και εμπειρίες ενισχύοντας τη συνέχιση των έργων στον Πανάγιο Τάφο, υπό την ευθύνη των Ιταλών αυτή τη φορά, αλλά και άλλα έργα αποκατάστασης της Παγκόσμιας Κληρονομιάς (Εικόνα 10). Τα ελληνικά συνεργεία αναστηλωτών και συντηρητών και η διεπιστημονική ομάδα δουλεύουν αδιάλειπτα ημέρα και νύχτα (Εικόνα 8) EDICULA - Εκπαιδευτική ψηφιακή καινοτόμος σύμπραξη για την Πολιτιστική Κληρονομιά (Εικόνα 10) Το αποκατεστημένο Ιερό Κουβούκλιο (Εικόνα 9) * Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο της Αντωνίας Μοροπούλου
VOLOS C I T Y
50 1856 Οι βΟΛιΩτεσ χτιζΟυν τΗν πρΩτΗ τΟυσ εΚΚΛΗσια Και γιΟρταζΟυν τΟ πρΩτΟ τΟυσ πασχα
πρώτη εκκλησία που χτίστηκε στο Βόλο ήταν ο Άγιος Νικόλαος το 1856. Χτίστηκε ύστερα από επισταμένες προσπάθειες των πρώτων οικιστών της πόλης, αλλά πυρπολήθηκε από τους Τούρκους το 1898 Ξαναχτίστηκε το 1901, κατεδαφίστηκε το 1928 και το 1933 ο Μητροπολιτικός ναός πήρε τη σημερινή του μορφή. Τα πρώτα σπίτια ανατολικά του Κάστρου του Γώλου, άρχισαν να «φυτρώνουν» κοντά στην παραλία Από το 1841-που χρονολογικά υποστηρίζεται ότι άρχισε να χτίζεται η νέα πόλη-οι πρώτοι οικιστές Πηλιορείτες στην πλειοψηφία τους αλλά και Έλληνες έμποροι, ένοιωσαν την ανάγκη να έχουν τη δική τους εκκλησία. Και το πέτυχαν με ένα …σατανικό σχέδιο του Ηπειρώτη στην καταγωγή Νίκου Γάτσου Το 1856 λοιπόν χτίστηκε ο ναός του Αγίου Νικολάου με πλάκες από τάφους της αρχαίας Δημητριάδας Τότε γιορτάστηκε και το Πρώτο Πάσχα στο Βόλο. Ακριβώς πριν 168 χρόνια! Τότε που ο ιμάμης του μουσουλμανικού τεμένους των Παλαιών αναγνώριζε μόνον έναν Θεό, τον Αλλάχ και καλούσε τους ομοθρήσκους του να προσεύχονται και τους σκλάβους να σωπαίνουν Πώς γιορτάστηκε το πρώτο Πάσχα Το χρονικό της μεγάλης εκείνης ημέρας διασώθηκε από ένα χειρόγραφο του Περικλή Αποστολίδη που γράφηκε το 1896 και δημοσιεύτηκε αρκετά χρόνια μετά, το Δεκέμβριο του 1928, στη Βολιώτικη εφημερίδα «Σημαία». Διατηρούμε τη γλώσσα και το ύφος της εποχής: «Ο Βόλος μας μεγεθύνεται, κοσμείται και εξωραΐζεται. Ο πληθυσμός, εντός μιας δεκαετίας, ετριπλασιάσθη. Η εμπορική του κίνηση βαίνει αυξάνουσα Ο λιμήν μετ’ ολίγον, θα παρέχη όλας τας δυνατάς ευκολίας και τόσα άλλα έργα θα τελεσθώσιν, άτινα αγνώριστον και εις ημάς τους από παιδικής ηλικίας γιγνώσκοντας τον Βόλον, θα καταστήσωσιν αυτόν Αλλά η πρόοδος αύτη, η αληθώς λίαν ταχεία, κατ’ ανάγκην μας αναμιμνήσκει το παρελθόν Η φαντασία ημών οπισθοδρομούσα μας αναπαριστά τι ήτο ο Βόλος προ τεσσαρακονταετίας Η δε συγκυρία των ημερών αυτών μας υπενθυμίζει πώς εορτάσθη το Πάσχα του 1856. Την 15ην Απριλίου 1856, οι τότε κάτοικοι του Βόλου εώρτασαν το Πάσχα διά πρώτην φοράν εντός του μόλις αποπερατωθέντος ναού του Αγίου Νικολάου του οποίου τα εγκαίνια εγένοντο μεθ’ ημέρας εξ, ήτοι την 21ην Απριλίου 1856 Από το 1850, άμα άρχισε πυκνούμενος ο συνοικισμός του Βόλου, οι αείμνηστοι πρώτοι οικισταί, ων προΐστατο ο μεγαλεπήβολος Νίκος Γάτσος, επεχείρησαν την οικοδόμησιν της εκκλησίας Ο Μητροπολιτικός ναός Αγίου Νικολάου, 1935 (αρχείο ΖΗΜΕΡΗ, ΔΗΚΙ) ΕρΕΥΝΑ: ΓΙωΡΓΟΣ ΚΑΡΕΚλΙΔΗΣ
VOLOS C I T Y
51 Το σχέδιο Κατ’ αρχάς μεν εδοκίμασαν να κτίσωσι τούτην προ της νυν αμαξιτής οδού Βόλου-Αγριάς Την απόπειραν εποίησαν νύκτωρ, ναός εθεμελιώθη, αλλά την επομένην, επελθόντες οθωμανοί κατακρήμνησαν τα θεμέλια και διεσκόρπισαν το συλλεγέν υλικόν Το 1854, ο πρώτος οικιστής του Βόλου Ν Γάτσος, βοηθούμενος από εμπίστους Αλβανούς, έκανε ανασκαφές εις χώρον της Αρχαίας Δημητριάδος και πήρε πλάκες τας οποίας έθαψε μαζί με μερικάς εικόνας του Αγίου Νικολάου στο χώρο όπου είναι σήμερα η εκκλησία. Μετ’ ολίγας ημέρας διέδωσε ότι βρέθηκαν ερείπια ναού και οι πρόκριτοι της πόλης ζήτησαν από τον καϊμακάμη αναθεμελίωση του καταρρεύσαντος ναού». Σ. Σ.: Θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι Τούρκοι του Βόλου, αλλά και οι αγάδες της λάρισας δεν επέτρεπαν με κανέναν τρόπο να χτίσουν οι χριστιανοί εκκλησίες. Γι’ αυτό και ο Νίκος Γάτσος κατέφυγε σ’ αυτό το τέχνασμα, που τελικά πίστεψαν οι Τούρκοι και επέτρεψαν να χτιστεί ο πρώτος χριστιανικός ναός στην περιοχή του Βόλου Χρειάστηκε μάλιστα επιτροπή Βολιωτών να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη και να πάρει και από εκεί τη σχετική άδεια Στο προαύλιο της εκκλησίας, στη θέση όπου βρίσκεται και σήμερα υπήρχαν τρία κελιά. Το ένα χρησιμοποιούνταν για αποθήκη, το δεύτερο για άσυλο γερόντων και το τρίτο για δημοτικό σχολείο, στο οποίο φοίτησαν οι πρώτοι μαθητές του Βόλου μέχρι το 1870 «Μετά από πολλές πιέσεις, συνεχίζει ο Περικλής Αποστολίδης, οι Τούρκοι ενέδωσαν και να! τώρα ο ναός ήταν έτοιμος, στη μνήμη του Αγίου Νικολάου, προστάτου των ναυτικών, σαν παραλιακή πόλις που είμεθα. Αλλά με το άνοιγμα του ναού συνέπεσε και η Μεγάλη Εβδομάδα Διά την τέλεσιν όμως των ακολουθιών απαιτείτο πρόσθετος της εκκλησίας στολισμός, εικόνες κλπ Αλλά πού να ευρεθώσι; Και τα χρήματα να υπήρχον, δεν υπήρχεν ο χρόνος διά να γίνη η προμήθειά των Και διά μεν τον Επιτάφιον κατεσκευάσθη ταχέως εν κοβούκλιον όπερ και μέχρις εσχάτης εισήγετο Εγένετο δε και ακολουθία του Επιταφίου διά της περιαγωγής αυτού εις τα πέριξ του ναού, άτινα τότε ήσαν αγροί εσπαρμένοι διά δημητριακών Αλλά το ζήτημα ήταν να εορτασθή το Πάσχα Να τελεσθή η εν υπαίθρω Ανάστασις, η ποιητική και συγκινητική εορτή, ήτις τους χρόνους εκείνους της δουλείας, μετά τόσων παλμών συγκινήσεως εορτάζετο Αλλά δεν υπήρχεν το λάβαρον της Αναστάσεως Τότε πού να ευρεθή; Η ανάγκη αναπλήρωσεν και την έλλειψιν ταύτην Διά τον κόσμον της εκκλησίας διηύθυνε τότε, εκτός των επιτρόπων, εις ενθουσιώδης και φιλόκαλος εις άκρον ιεροδιάκονος, Νεόφυτος Ούτος ζητών να συμπληρώση και την έλλειψιν του λαβάρου, ανέλαβεν μόνος να την οικονομήση, διότι και ζωγράφος δεν υπήρχεν ενταύθα Ο παλαβο-Δημήτρης Αγνοώ όμως, πώς ανεκάλυψεν ότι ο ημιπαράφρων και ρακένδυτος, ο αγνώστου εθνικότητος, ο διερχόμενος τας οδούς της πόλεως, ο βλασφημών ρωσιστί και διά του φυσήματος των ρωθώνων της ρινός του παίζων φλογέραν, ο άγνωστος παλαβο-Δημήτρης ήταν ζωγράφος Τούτον λοιπόν, ενέκλεισαν εντός κελίου τινός (διότι ομού με την οικοδομήν είχον ανεγερθεί και τα κελία), προσεπόρισαν δε εις τον παλαβο-Δημήτρην οθόνη και χρωστήρες και χρώματα Ούτος δε ήρχισε προ των εκπεπληγμένων ομμάτων των θεατών, ζωγραφίζων την γνωστήν παράστασιν της Αναστάσεως με χρωματισμούς καταλλήλους, με στάσιν και έκφρασιν των εζωγραφισμένων προσώπων καλλιτεχνικήν Ο παλαβο-Δημήτρης, καταλαμβανόμενος υπό της μανίας του, απέρριπτε και χρωστήρες και χρώματα, αλλά αι θωπείαι και οι ευμενείς λόγοι τον επανέφερον εις την εργασίαν του Την μεταμεσημβρίαν του Μεγάλου Σαββάτου το λάβαρον ήταν έτοιμο Προσηρτήθη επί κοντού Αντί δε των εν χρήσει περιβαλλόντων αυτώ ψευδανθέων, περιεβλήθη διά φυσικών τοιούτων. Κατεσκευάσθη δε και η εξέδρα. Και ούτω την πρωίαν της 15ης Απριλίου 1856 ετελείτο διά πρώτην φοράν εν Βόλω η εορτή της Αναστάσεως και ηκούετο ψαλλόμενον το «Χριστός Ανέστη». Οι πυροβολισμοί οι ριπτόμενοι υπό των ενθουσιωδών αδελφών Κουβελά, ενέπλησαν μεν χαράς αρρήτου τους χριστιανούς κατοίκους της πόλεως, λύπης δε και μελαγχολίας τους οθωμανούς».
Τελετή θεμελίωσης του Ι Ναού Αγ Νικολάου από τον Μητροπολίτη Δημητριάδος Γερμανό παρουσία του Δημάρχου Σπ. Σπυρίδη (αρχείο Ι.Ν. Αγίου Νικολάου) Ανεκτέλεστο προσχέδιο του Αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου για τον Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου, φιλοτεχνημένο το 1910 (αρχείο ΔΗΚΙ)
9/12/1928:
VOLOS C I T Y
Αποτεφρώθηκε το 1898
Ύστερα από τον άτυχο πόλεμο του 1897 που η
Ελλάδα είχε κηρύξει κατά της Τουρκίας, οι
έφυγαν, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (που
βρισκόταν ακριβώς εκεί που σήμερα βρίσκεται το καμπαναριό), στις 21 Ιουνίου
άγνωστες συνθήκες Ωστόσο, ο τότε Μητροπολίτης Γρηγόριος, βοηθούμενος
52
Τούρκοι κατέλαβαν πάλι το Βόλο Το 1898 που
στις φλόγες
από δημοτικούς και πολιτικούς παράγοντες, οργάνωσε συλλαλητήριο στον τόπο που βρισκόταν η εκκλησία και ο λαός έδωσε από το περίσσευμα και από το υστέρημά του για το χτίσιμο νέας εκκλησίας. Στις 2 Μαΐου του 1901, δημοσιεύτηκε η δημοπρασία του έργου από το Δήμο Παγασών και η «Θεσσαλία» έγραφε: «Ήδη ανταλλάσσονται σκέψεις μεταξύ των αρμοδίων περί του ορισμού της ημερομηνίας της θεμελιώσεως για τις 21 Μαΐου Πόσο θα κοστίση η κατασκευασθησομένη Μητρόπολις, είναι ακόμη άγνωστον. Υπολογίζεται ότι δεν θα υπερβή τας 300.000 δρχ. το ποσόν αυτό θα εξοικονομηθή εκ των εισφορών των ενταύθα συμπολιτών και των εν τω εξωτερικώ συμπατριωτών μας, καθώς και διά δανείου όπερ πολύ πιθανόν να συνομολογηθή υπό την εγγύησιν του Δήμου εκδιδομένων εντόκων γραμματίων προς 5% Το σχέδιον του ναού εξεπονήθη υπό του κ. Δημάδη πατρός, αρχιτέκτονος της εν Κωνσταντινουπόλει Μεγάλης του Γένους Σχολής, διαπρεπούς βυζαντινολόγου και του υιού αυτού». ,Τελικά ο θεμέλιος λίθος τοποθετήθηκε στις 21 Μαΐου 1901 με την επιγραφή: «Επί βασιλέως Γεωργίου του Α και Δημάρχου Παγασών Ν Γεωργιάδη Αρχιερεύς Γρηγόριος τον λίθον τόνδε κατέθετο κατά μήνα Μάϊον του 1901 εγκαινιάζων θεμελίωσιν ναού Αγίου Νικολάου» Ιερείς της εκκλησίας την εποχή εκείνη ήταν οι Κ Ξανάς (Σακελλάριος), Γεώργιος Δημάκης και Δημήτριος Γαγάτσος (ιερείς), Ιγνάτιος λαδόπουλος (ιερομόναχος) και Αν Παφίλης (ιεροδιάκονος) Το 1901 υπήρχαν στο Βόλο οι ναοί της Μεταμορφώσεως, των Αγίων Θεοδώρων, των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, της Αναλήψεως του Χριστού και των Ταξιαρχών του Νεκροταφείου Νέος ναός Το κτίσμα που ανεγέρθηκε το 1901, δεν είχε την μεγαλοπρέπεια του σημερινού Γι’ αυτό τελικά κατεδαφίστηκε για να ξανακτισθεί στη σημερινή του θέση και με τη σημερινή του μορφή, μεγαλύτερος και με μεγαλοπρεπέστερη μορφή ναός Τον Νοέμβριο του 1928 έγιναν τα εγκαίνια από τον Μητροπολίτη Γερμανό και από τον ίδιο Μητροπολίτη, το 1935, τελέσθηκε η πρώτη Θεία λειτουργία. Ο σημερινός ναός του Αγίου Νικολάου είναι βυζαντινού ρυθμού και κατασκευάστηκε με σχέδια του αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου. Το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του 1928 αποτελούσαν οι: ιερεύς Κυριαζής Κυριαζόπουλος, ο διευθύνων λαζ Ιωαννίδης, ο ταμίας Κ. Τουτούλης και οι επίτροποι Ν. Κουτσίνας και Γ. Παπαγεωργίου. Για την ανοικοδόμησή του προσέφεραν ο Δήμος Παγασών και οι: Δημ Διανέλλος, Αικατερίνη Σ Στρογγυλίδη, Απ. Σ. Παπαγεωργίου, Αιμία Π. Ζωή, Γ Δ Αλμπανέζος, Κων Γ Στρεφτάρης, Απ Ν Στούμπος, Ιωάννης Σ ριζόπουλος, Γ Κ Δήμου, Βασ Δ Κόττας, Στερ Ν Χρήστου, Π. Σ. ριζόπουλος, Φ. Δ. Δούκας, Γ. και Αθ Δεληγιάννης, Διαμάντω Σ Χρήστου και Αχ Αμουτζόπουλος Από το 1952 ο ναός άρχισε να αγιογραφείται από τον ζωγράφο Αγήνορα Αστεριάδη που αγιογράφησε την κόγχη του Ιερού. Το 1966 η αγιογράφηση του Αγίου Νικολάου συνεχίστηκε από τον αγιογράφο Απ Φιλίππου, έργο του οποίου είναι ο τρούλος, το Ιερό Βήμα και μέρος της ανατολικής πλευράς. λόγω θανάτου του Φιλίππου, την αγιογράφηση συνέχισαν οι Θεσσαλονικείς Βίκτωρ Στούπκας και Αργ. Κάρλας. Ένα από τα σημαντικότερα δημιουργήματα στον αύλειο χώρο του ναού είναι το κωδωνοστάσιο, το οποίο ανήκε στον αρχικό ναό του Αγίου Νικολάου που καταστράφηκε. Κτίστηκε μεταξύ των ετών 1884-1886 και αποτελεί έργο του ιταλού γλύπτη Previsan Το 1980 το κωδωνοστάσιο υπέστη αλλοιώσεις από καταστρεπτικό σεισμό. Αναστηλωτικές εργασίες με την εποπτεία της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων το επανέφεραν στην αρχική του μορφή Η κατασκευή του Ι. Ν. Αγίου Κωνσταντίνου (αρχείο ΖΗΜΕΡΗ, ΔΗΚΙ)
1898 παραδόθηκε
κάτω από
VOLOS C I T Y
53 Οι εκκλησίες της Ανάληψης, της Μεταμόρφωσης και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Πριν από την ίδρυση της πόλης του Βόλου, στη θέση που υπάρχει σήμερα η εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, υπήρχε ένα μικρό προσκυνητάρι των Αγίων Ήταν λιθόκτιστο με μια μικρή πόρτα και ένα μεγάλο καντήλι στο εσωτερικό του. Η υπόθεση ότι αυτό το προσκυνητάρι ήταν συνέχεια μιας παλιάς χριστιανικής εκκλησίας επιβεβαιώθηκε, όταν το 1921 έγινε η εκσκαφή των θεμελίων του Μύλου του Ζαρζάμπα (Πανδή και Καπουρνιώτη) και βρέθηκε μαρμάρινη στήλη, η οποία έφερε ψήφισμα των Ολωσσωνίων υπέρ των Δημητριέων Δικαστών. Σύμφωνα με τον έφορο Αρχαιοτήτων Α. Αρβανιτόπουλο, εκεί είχε χτιστεί χριστιανική εκκλησία μεταξύ του 12ου και του 13ου αιώνα Όπως αναφέρει ο Δημ. Τσοποτός στο βιβλίο του «Η ιστορία του Βόλου», το 1897 στο ίδιο σημείο κτίστηκε η εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και η πρώτη λειτουργία τελέστηκε στις 19 Απριλίου 1898 Η νέα εκκλησία εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 1936 από τον Κωστή Καρτάλη και από τον Μητροπολίτη Ιωακείμ Είναι μια πανέμορφη εκκλησία ρυθμού τρίκλητης βασιλικής που σχεδιάστηκε από τον Αριστοτέλη Ζάχο και κατασκευάστηκε με την επίβλεψη του Πάνου Γεωργαλά Μάλιστα τη δυσχερέστατη θεμελίωση της εκκλησίας καθώς βρίσκεται δίπλα στη θάλασσα, ανέλαβε εταιρία από την Ελβετία, η οποία ενίσχυσε το έδαφος με δωδεκάμετρους στύλους από οπλισμένο σκυρόδεμα που ένας μεγάλος γερανός βύθιζε στο έδαφος με κρούση. Το 1891, πάντα σύμφωνα με τον Δημ. Τσοποτό και το βιβλίο του «Η ιστορία του Βόλου», κατασκευάστηκε ο προσωρινός ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και η πρώτη λειτουργία τελέστηκε στις 9 Ιουνίου 1891. Το 1929, στη θέση της παλιάς εκκλησίας θεμελιώθηκε καινούργια, αρχιτεκτονικό και αυτή
Γεωργαλά. Βλέπουμε λοιπόν, σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, πως χάρη στην πολυετή προσπάθεια του δημοτικού άρχοντα Κωνσταντίνου Καρτάλη και του οραματιστή αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου, η οποία άρχισε το 1910 και ολοκληρώθηκε μεταξύ των ετών 1921 και 1936, οφείλεται η δημιουργία των ναών του Αγίου Νικολάου, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Η τριλογία των ναών του Βόλου πέρα από σταθμός της αρχιτεκτονικής του ιστορίας, υπήρξε μια αυθεντική και διεθνούς σημασίας ανανέωση της ορθόδοξης ναοδομικής παράδοσης Η μοναδικότητα των τριών αυτών ναών είναι ότι επρόκειτο για έργα πνοής ενός μεγάλου αρχιτέκτονα, τα οποία προέκυψαν από βαθιά γνώση του αντικειμένου, εμπνευσμένο σχέδιο, άρτια μελέτη, καλή κατασκευή, χειροτεχνική δεξιότητα (μαστοριά), και μεράκι. Και στις τρεις αυτές εκκλησίες, κατασκευασμένες από σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος, η θεμελίωση, η στατική μελέτη και η επίβλεψη των εργασιών ανοικοδόμησης αντιμετωπίστηκαν με υποδειγματική σοβαρότητα Κοινό τους επίσης γνώρισμα, είναι ο πολυεπίπεδος προβληματισμός του Ζάχου για την ένταξη των λατρευτικών και δημόσιων αυτών κτηρίων στο συγκεκριμένο χώρο, για το λειτουργικό τους εκσυγχρονισμό (πρόβλεψη γραφείων, χώρων υγιεινής κ. ά.), για τον πρέποντα χαρακτήρα και την κατάλληλη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου Στους ναούς του Αγίου Νικολάου και της Μεταμόρφωσης, ο Αριστοτέλης Ζάχος ήταν δεσμευμένος από τα υπάρχοντα θεμέλια, τα οποία είχαν κατασκευασθεί με σχέδια άλλων αρχιτεκτόνων Όμως, ως έργο, η βασιλική των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, υπερέχει των δύο άλλων βολιώτικων εκκλησιών καθώς είναι εμπνευσμένη από παλαιοχριστιανικά κυρίως πρότυπα ελληνιστικού τύπου Η εκκλησία της Ανάληψης κτίστηκε περί το 1900, κατά την περίοδο της αρχιερατείας του Μητροπολίτη Γρηγορίου Η εκκλησία αυτή στην αρχική της μορφή δεν παρουσιάζει εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία, παρά μόνον τα δύο ισοϋψή καμπαναριά της Είναι η μοναδική εκκλησία του Βόλου που δεν κατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο και τον συνεργάτη του Πάνο Γεωργαλά. Οι ναοί του Αγίου Νικολάου, της Μεταμορφώσεως και του Αγίου Κωνσταντίνου είναι μεγαλοπρεπείς Η Ανάληψη έχει μια απλότητα που δημιουργεί θερμή και κατανυκτική ατμόσφαιρα, ελκυστική στους πολυπληθείς ενορίτες της Όταν παλιότερα - μέχρι τους σεισμούς του 1955 - από τα ψηλά καμπαναριά της χτυπούσαν οι καμπάνες της αντιλαλούσε ολόκληρη η πόλη. Κατά την περίοδο των σεισμών του 1955 η εκκλησία της Ανάληψης έπαθε σημαντικές ζημιές και κατεδαφίστηκε. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 στη θέση της παλιάς εκκλησίας χτίστηκε νέα που είναι η μεγαλύτερη σε χωρητικότητα ορθόδοξη εκκλησία των Βαλκανίων ΠΗΓΕΣ: - Εφημερίδα «Ενημέρωση» Νοέμβριος 1981, έρευνα Γ Καρεκλίδης - Γιώργος Καρεκλίδης Περιοδικό «Ωρες» 1986 - Εφημερίδα «Σημαία», Δεκέμβριος 1928, Αναμνήσεις παλιών κατοίκων του Βόλου, Νίκος Γάτσος-Μαίρη Αποστολίδη - Ελένη Γ. Τριάντου: Ο Βόλος μέσα από την ομίχλη του χρόνου - Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ: η αρχιτεκτονική του Βόλου: 1881-1940 Ο Ι. Ν. Αγίου Κωνσταντίνου (αρχείο ΖΗΜΕΡΗ, ΔΗΚΙ)
έργο του Αριστοτέλη Ζάχου και κατασκευαστικό του Πάνου
54 μεγαΛΗ εβΔΟμαΔα με τι συνΔεεται Και τι συμβΟΛιζει Η Καθε μεγαΛΗ Ημερα Η πορεία του Χριστού προς το Γολγοθά και στη συνέχεια προς την Ανάσταση
VOLOS C I T Y
Μεγάλη Εβδομάδα έφθασε και όλες αυτές τις Άγιες και Μεγάλες ημέρες μέχρι την Ανάσταση τα συναισθήματα είναι διαφορετικά Πρόκειται για την εβδομάδα της πορείας του Χριστού προς το Γολγοθά και στη συνέχεια προς την Ανάσταση Μια διαδρομή, που ταυτίζεται και με την πορεία του ανθρώπου. Ως Μεγάλη ονομάζεται η εβδομάδα από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες ονομάστηκε η εβδομάδα πριν το Πάσχα επειδή, σύμφωνα με τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο μεγάλα, απόρρητα και σωτήρια γεγονότα συνέβησαν κατά τη διάρκειά της, δηλαδή τα Άγια Πάθη, η Σταύρωση και η εκ νεκρών Ανάσταση του Χριστού Tι συμβολίζει η κάθε μέρα Μετά το τέλος της Μεγάλης τεσσαρακοστής (δηλ της νηστείας των σαράντα ημερών που προηγείται του Πάσχα), ακολουθεί η Μεγάλη εβδομάδα που ξεκινά από την «Κυριακή των Βαΐων» και τελειώνει το «Μεγάλο Σάββατο». Στην Ορθόδοξη λειτουργική , οι μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας αφιερώθηκαν είτε σε γεγονότα που είχαν συμβεί πριν, κατά και μετά το πάθος, είτε στη διδασκαλία του Χριστού που αναπτύσσεται τότε. Κυριακή των Βαΐων Είναι η Κυριακή προ του Πάσχα, και ονομάζεται έτσι επειδή συνδέεται με την ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα, κατά την οποία ο λαός τον υποδέχθηκε με επευφημίες και με «βαΐα των φοινίκων» Πρέπει να σημειωθεί ότι από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι και την Μεγάλη Τρίτη ψάλλεται η ακολουθία του Νυμφίου Στην ακολουθία του Νυμφίου έχουμε τον πνευματικό γάμο του Χριστού με την Εκκλησία δηλαδή με όλους τους πιστούς Μεγάλη ΔΕΥΤΕΡΑ Την ημέρα αυτή εορτάζουμε τη μνήμη του Πάγκαλου Ιωσήφ και το γεγονός της «ξηρανθείσης συκής» από τον Κύριο η οποία αποτελεί το σύμβολο κάθε ανθρώπου που δεν έχει καρπούς αρετής, και του λαού που δεν φάνηκε άξιος της κλήσης του και σκοπό έχει την αφύπνιση των συνειδήσεων Ο Ιωσήφ αποτελεί για την Εκκλησία, τύπο του Χριστού επειδή και ο Κύριος φθονήθηκε, πωλήθηκε για χρήματα, κλείστηκε σε σκοτεινό λάκκο, τον τάφο, κατόπιν βασίλευσε επί της Αιγύπτου, δηλ. επί της αμαρτίας, νικώντας την κατά κράτος, και όπως έσωσε ο Ιωσήφ την Αίγυπτο από την πείνα, έτσι ο Χριστός τρέφει τους ανθρώπους με τον ουράνιο άρτο (Συναξάρι Μ. Δευτέρας). Μεγάλη ΤΡΙΤΗ Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην ευαγγελική παραβολή των δέκα παρθένων προτρέποντας τους πιστούς να βρίσκονται σε συνεχή φροντίδα και επαγρύπνηση Ο Όρθρος της Μ Τρίτης, όπως και της Μ Δευτέρας και της Μ Τετάρτης, λέγεται και ακολουθία του Νυμφίου, επειδή κατ’ αυτόν ψάλλονται οι σχετικοί με τις παραβολές των δέκα παρθένων και του βασιλικού γάμου ύμνοι: «Ιδού o Νυμφίος έρχεται »και «Τον νυμφώνα σου βλέπω » Νυμφίος της Εκκλησίας είναι ο Χριστός, ο οποίος θα έλθει και πάλι μετά δόξης για να κρίνη τον κόσμο Η παραβολή των δέκα παρθένων και η τελική κρίση (η Δευτέρα Παρουσία) έχουν καταγραφεί ως τις τελευταίες διδασκαλίες του Θεανθρώπου, ενώ ψάλλεται και το γνωστό, τροπάριο της Κασσιανής
VOLOS C I T Y
55 Μεγάλη ΤΕΤΑΡΤΗ Η Μ. Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην άλειψη του Κυρίου με μύρο από την πόρνη και στην προδοσία του Ιούδα Ξεκινώντας από τα παραδείγματα αυτά, ομολογούμε ότι «δεινόν η ραθυμία, μεγάλη η μετάνοια». Το απόγευμα της ημέρας αυτής τελείται η ακολουθία του Ευχελαίου Αυτή την ημέρα γίνεται και η προδοσία του Ιούδα καθώς ο ίδιος θα ενημερώσει τους Εβραίους για την πράξη που θα κάνει ζητώντας τα 30 αργύρια Σε αυτό το σημείο υπάρχει και η μεγάλη αντίθεση Από την μια η αμαρτωλή γυναίκα πλησιάζει το Χριστό και γίνεται Αγία. Και από την άλλη ο μαθητής του Χριστού ακολουθεί το δρόμο της προδοσίας Μεγάλη ΠΕΜΠΤΗ Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης τελείται η Θεία λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και στο τέλος οι πιστοί μεταλαμβάνουν της Αγίας Κοινωνίας Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης ψάλλεται η ακολουθία των Παθών (12 ευαγγέλια όπου εξιστορείται το Πάθος με κορύφωση τη Σταύρωση). Τη νύχτα πριν από τη Μεγάλη Παρασκευή, ο Χριστός σταυρώνεται Η Μ Πέμπτη είναι αφιερωμένη σε τέσσερα γεγονότα: τον ιερόν Νιπτήρα (το γεγονός κατά το οποίο ο Ιησούς ένιψε τα πόδια των Μαθητών του και το οποίο μας διδάσκει να εκδηλώνουμε την αγάπη μας με ταπεινοφροσύνη), τον Μυστικό Δείπνο (ανάμνηση της συστάσεως του μυστηρίου της Θείας ευχαριστίας), την υπερφυά προσευχή (αφού έδειξε ο Χριστός τον προδότη κατά τον Μυστικό Δείπνο, με τους μαθητές του αποσύρεται στο Όρος των Ελαιών, όπου μόνος του προσεύχεται γονατιστός και ο ιδρώτας του ως στάλες αίματος, ποτίζει τη γη) και το γεγονός της προδοσίας (όπου με ένα φιλί, ο Ιούδας παραδίδει τον Χριστό στους στρατιώτες) Μεγάλο ΣΑΒΒΑΤΟ Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην Ταφή και την Κάθοδο του Χριστού στον Άδη Το πρωί ψάλλεται η λειτουργία του Μ Βασιλείου Η Ανάσταση εορτάζεται βράδυ, καθώς βράδυ διαδόθηκε και το ευχάριστο νέο της Ανάστασης. Είναι η ώρα για την ακολουθία της Παννυχίδας (αγρυπνία) ενώ ακολουθεί η τελετή της Ανάστασης Σύμφωνα με τις ευαγγελικές διηγήσεις, μαζεύτηκαν οι αρχιερείς και οι Φαρισαίοι στον Πιλάτο και τον παρεκάλεσαν να ασφαλίσει τον τάφο του Χριστού μέχρι την τρίτη ημέρα, διότι, όπως έλεγαν, είχαν την υποψία μήπως οι μαθητές κλέψουν την νύχτα το σώμα του Ιησού και κηρύξουν κατόπιν ότι αναστήθηκε Ο Πιλάτος, έδωσε την άδεια και εκείνοι σφράγισαν τον τάφο, τοποθετώντας μια φρουρά από στρατιώτες για μεγαλύτερη ασφάλεια. Το Μ. Σάββατο οι μυροφόρες αντικρίζουν άδειο το τάφο του Χριστού και τρέχουν για να διαδώσουν το νέο Η Μ Παρασκευή είναι αφιερωμένη στα Άγια Πάθη του Ιησού Χριστού Πάσχα Την ημέρα αυτή γίνονται φοβερά γεγονότα. Η γη σείεται, ο ουρανός σκοτεινιάζει οι νεκροί ανασταίνονται Το καταπέτασμα του Ναού του Σολομώντος σκίστηκε στα δύο Αφού ο Ιησούς παραδίδεται στους στρατιώτες, του φορούν κόκκινη χλαμύδα, του βάζουν ακάνθινο στεφάνι και καλάμι στο χέρι αντί σκήπτρου Κατόπιν τον προσκυνούν χλευαστικά, τον φτύνουν και τον χτυπούν στο πρόσωπο και το κεφάλι Στη συνέχεια, αφού του φόρεσαν και πάλι τα ρούχα του, του δίνουν τον Σταυρό για να βαδίσει στον τόπο της καταδίκης, τον Γολγοθά Εκεί, σταυρώνεται ανάμεσα σε δύο ληστές, βλασφημείται απ’ όσους περνούν μπροστά του και οι στρατιώτες του δίνουν ξίδι με χολή ως παυσίπονο, το οποίο όμως αρνείται να πιεί Μετά από λίγο, ο Κύριος, φώναξε δυνατά: «Τετέλεσται» και έτσι εκπνέει «ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου». Έπειτα, λογχίζεται ο Κύριος από τους στρατιώτες στην πλευρά του και τρέχει αίμα και νερό Τέλος, κατά το ηλιοβασίλεμα, έρχεται ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας και ο Νικόδημος μαζί του, αποκαθηλώνουν από τον Σταυρό το σώμα του Κυρίου, το αρωματίζουν, το τυλίγουν σε καθαρό σεντόνι και το θάβουν σε μνημείο, κυλώντας στο στόμιο του μια μεγάλη πέτρα Το απόγευμα της Μ Παρασκευής όπου επιτελείται η ακολουθία του Όρθρου του Μ Σαββάτου, ψάλλεται ο Επιτάφιος θρήνος και γίνεται η Περιφορά του Επιταφίου (ως αναπαράσταση της κηδείας του Χριστού) Μεγάλη ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
VOLOS C I T Y
56 Λατρευτικές εκδηλώσεις που συνεχίζονται έως σήμερα, με πιστή αναπαράσταση των Παθών Η ΚΟρυφΩσΗ τΟυ θειΟυ ΔραματΟσ στΗ μαγνΗσια… Στη Μαγνησία ακολουθούνται στους Ναούς και τις Μονές, όλες οι λατρευτικές διαδικασίες που αφορούν στις συγκεκριμένες ημέρες. Την Μεγάλη Παρασκευή, στις 8 30π μ στους Ιερούς μας Ναούς ψάλλονται οι Μεγάλες και Βασιλικές Ώρες και στις 10.30 ο Μέγας Εσπερινός της Αποκαθηλώσεως Προσοχή όμως, καθώς για την εξυπηρέτηση εργαζομένων, σε κάποιες περιπτώσεις, ισχύουν διαφορετικές ώρες από εκκλησία σε εκκλησία. Πέρα από αυτό, τα έθιμα του Πάσχα γενικότερα, ποικίλλουν, κάποια έχουν βαθιά τις ρίζες τους στο παρελθόν, όπως στη Σκιάθο και άλλα διαμορφώθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως στον Βόλο, προσαρμοσμένα στις σύγχρονες απαιτήσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότερο, ο στολισμός, γίνεται με την επιμέλεια γυναικών, είτε με τη συνδρομή είτε όχι τοπικών ανθοπωλείων, όπως συνέβαινε και παλαιότερα. Όλοι οι Επιτάφιοι των ναών της Μαγνησίας, κάνουν την καθιερωμένη περιφορά, σε δρόμους πέριξ συνήθως της εκκλησίας, ενώ του κέντρου του Βόλου, κατευθύνονται και συναντώνται στην παραλία της πόλης μας, όπου ακούγονται ψαλμοί και το «Ω γλυκύ μου έαρ» Η μονή της Παναγίας Ξενιάς Την Μεγάλη Παρασκευή χιλιάδες πιστοί συρρέουν, στη μονή της Παναγίας Ξενιάς, στους πρόποδες της Όθρυος, όπου στον επονομαζόμενο «λόφο του Γολγοθά», γίνεται πιστή αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Χριστού και στην συνέχεια ο ενταφιασμός του σε σπηλιά, που σφραγίζεται με βουλοκέρι, σύμφωνα με την παράδοση μέχρι την επόμενη μέρα της Ανάστασης Το έθιμο καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1976,από τον τότε μητροπολίτη Δημητριάδος και στη συνέχεια Μακαριστό πλέον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χριστόδουλο. Στα Κοιμητήρια του Βόλους Στο νέο Διαδημοτικό Κοιμητήριο πραγματοποιείται η Ακολουθία Επιταφίου Θρήνου νωρίς το μεσημέρι Η Έξοδος του Επιταφίου και η λιτάνευση εντός του Κοιμητηρίου ακολουθεί, ενώ στη συνέχεια, συνήθως ακολουθούν οι ίδιες λατρευτικές εκδηλώσεις και στο παλαιό Κοιμητήριο και στην εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών.
VOLOS C I T Y
57 Στον λόφο της Παναγίας Γορίτσας Η ίδια Τελετή της Αποκαθηλώσεως και ο Επιτάφιος Θρήνος, τελούνται τα τελευταία χρόνια και στον λόφο της Παναγίας Γορίτσας σε κατανυκτική ατμόσφαιρα, και σε σημείο, όπου επίσης θυμίζει τον «Γολγοθά» Αγιορείτικη ατμόσφαιρα στη Σκιάθο Στη Σκιάθο, ατμόσφαιρα κατάνυξης και πένθους χαρακτηρίζουν καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας το νησί, αφού είναι ίσως η μοναδική περιοχή στην Ελλάδα όπου τηρείται το Αγιορείτικο Τυπικό, όσον αφορά την Ακολουθία του Επιταφίου. Τη Μεγάλη Παρασκευή, μέσα σε βαριά ατμόσφαιρα, ο Επιτάφιος κατεβαίνει τα πέτρινα καλντερίμια στα σοκάκια της παλιάς Σκιάθου στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, ενώ ένας ντελάλης, που ονομάζεται προεξάρχων, ψάλλει και απαγγέλει τους θρηνητικούς ψαλμούς ως προπομπός του Επιταφίου που ακολουθεί Η συγκέντρωση των Επιταφίων γίνεται στον Καθεδρικό των Τριών Ιεραρχών, στην πλατεία πάνω από το παλιό λιμάνι της Σκιάθου Μαζεύονται οι πιστοί από τις εκκλησιές της Χώρας, δηλαδή τους Επιταφίους του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας λημνιάς και ακολουθούν με κεριά στα χέρια την περιφορά των Επιταφίων σε κάθε γωνιά της Σκιάθου Όλα τα σπίτια στο νησί είναι φωταγωγημένα, ενώ στις αυλές τα αναμμένα κεριά και το λιβάνι που καίει, αναδύει αρώματα, δημιουργώντας μία κατανυκτική ατμόσφαιρα «Άρατε Πύλας» Η περιφορά των Επιταφίων διαρκεί όλη τη νύχτα μέχρι τα ξημερώματα και η επιστροφή στις εκκλησίες γίνεται γύρω στις 5:30 το πρωί Εκεί πραγματοποιείται από τους ιερείς η αναπαράσταση της «εις Άδου Καθόδου» του Χριστού και ενώ ψάλλεται το «Άρατε Πύλας», ο ιερέας ανοίγει χτυπά δυνατά την εξώθυρα του Ιερού Ναού Μερικές ώρες αργότερα, το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, οι πιστοί θα ξαναπάνε στην εκκλησία για τη λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Οι καμπάνες θα χτυπήσουν χαρμόσυνα σε όλο το νησί για να διαδώσουν σε κάθε μεριά της Σκιάθου τη νίκη της ζωής επί του θανάτου, ενώ ο ιερέας ραίνει τους πιστούς με φύλλα βάγιας, σύμβολο νίκης και θριάμβου Την Κυριακή του Πάσχα, σε όλο το νησί κυριαρχεί το γλέντι με το ψήσιμο του οβελία και συμμετέχουν ντόπιοι και επισκέπτες. ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΕΝΔΙΑφΕΡΟΝΤΟΣ, Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΞΕΝΙΑΣ, Ο ΛΟφΟΣ ΤΗΣ ΓΟΡΙΤΣΑΣ ΚΑΙ Η ΣΚΙΑΘΟΣ * Οι φωτογραφίες έχουν αντληθεί στην πλειοψηφία τους από την ιστοσελίδα της Ι.Μ.Δ
58 Συνέντευξη στον ΗλΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ μΗτρΟπΟΛιτΗσ ΚαμερΟυν Κ. γρΗγΟριΟσ «ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΕΞωΤΕΡΙΚΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΕ Ο,ΤΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ, ΜΟΙΑζΕΙ ΝΕΚΡΟ ΚΑΙ ΑψΥΧΟ…» Από τα βάθη της Κεντρικής Αφρικής, ο Σεβασμιώτατος, μιλά στο «Volos City» και αναφέρεται στο Πάσχα των Ορθοδόξων, διαβιώνοντας ωστόσο, υπό άλλες συνθήκες Ηταν μια συνέντευξη, που όσο δύσκολο ήταν για πολλούς και πρακτικούς λόγους να ολοκληρωθεί, τόσο πλούσια ήταν σε συμπεράσματα και συναισθήματα που γέννησε, μιας και η συνομιλία, έγινε με ένα πρόσωπο της Εκκλησίας, που δίνει έναν εξαιρετικό και σημαντικό αγώνα, μέσω της ιεραποστολής, που μόνο εύκολος δεν είναι. Τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καμερούν κ Γρηγόριο Άλλωστε, η ιεραποστολή, ιδιαίτερα σε χώρες που βρίσκονται ακόμη σε πρώιμα στάδια ανάπτυξης, όπως ενδεικτικά οι χώρες της Αφρικής, δεν μπορεί να περιορίζεται σε ένα απλό κήρυγμα ή σε μια γνωριμία με τα δόγματα της χριστιανικής πίστης, αλλά καλείται να εμπλακεί ενεργά με τις ανάγκες του προσεγγιζόμενου πληθυσμού, που πολλές φορές είναι ζωτικές και καθημερινές. Συνθήκες δηλαδή, που για τα ανεπτυγμένα κράτη, είναι δεδομένες Οι ελλείψεις σε είδη πρώτης ανάγκης, σε υποδομές υγείας και εκπαίδευσης αλλά και οι ποικίλες μορφές κοινωνικής αδικίας και βίας είναι καταστάσεις που συχνά αντιμετωπίζουν οι ιεραποστολές και τις οποίες καλούνται να διαχειριστούν, προεκτείνοντας τη λειτουργία της κοινής τράπεζας έξω από το χώρο του ναού Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καμερούν κ. Γρηγόριος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά μας και μίλησε για τους αναγνώστες του «Volos City» για το Πάσχα, την Ανάσταση, τις σχέσεις με τους πιστούς αλλά και τα άλλα δόγματα, τις συνθήκες στην Αφρική, στους νέους και τη σχέση τους με την εκκλησία, τα ευχάριστα αλλά και τα όσα παραμένουν δυσάρεστα… Με ένα μήνυμα, μάλιστα ενόψει του Πάσχα Όπως μας είπε, «καλή Ανάσταση να έχουμε, όχι μόνο εξωτερικά, αλλά και σε ό,τι μέσα μας, μοιάζει νεκρό και άψυχο »
VOLOS C I T Y
VOLOS C I T Y
Ἐνῶ στήν Ἑλλάδα κάπου ἔχει χαθεῖ τό μεγαλύτερο
αὐτῆς
αἰσθήσεως Τό Πάσχα ἀπό
τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας κοινότητος
ἔχει ἐπισκιασεῖ ἀπό τό φολκλορικό
ἐθνολογικο πολιτιστικό στοιχεῖο Ἔτσι
θεωροῦμε ὅτι ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα
πρέπει νά παραμείνει (καί παραμένει) στήν
κοινή πορεία ὅλων μέ τίς ἱερες ἀκολουθίες
καί σέ ἕνα μόνο βασικό στοιχεῖο: τό «κοινό
μετά τήν Πασχάλιο Λειτουργία καί
59
Ποιες ιδιαιτερότητες αλλά και ποια ξεχωριστά θρησκευτικά έθιμα παρουσιάζει ίσως ο εορτασμός του Πάσχα στην επαρχία σας; Ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα δέν παρουσιάζει κάποιες ἰδιαιτερότητες στό Καμερούν γιά πολλούς λόγους Ἡ ὅλη μας προσπάθεια περιστρέφεται στό νά ἀποκτήσουν οἱ πιστοί τά μέλη τῶν ἐκκλησιαστικῶν μας κοινοτήτων, τήν αἴσθηση ὅτι ἀνήκουν σέ μιά μεγάλη οἰκογένεια καί σάν μέλη τῆς ἵδιας οἰκογενείας θά πρέπει καί νά ἐνεργοῦν καί νά σκέπτονται.
μέρος
•
τῆς
ἑορτή
ὁπωσδήποτε μέ τό Πασχαλινό ἀρνί ἀλλά μέ τόν πλοῦτο ὅτι, συντρώγω μέ τούς συνοδοιπόρους, τήν μεγάλη οικογένειά μου, τούς «συσσώμους καί συναίμους» ἀδελφούς μου ἄσχετα με τό τί τρώγω • Οι πιστοί της Μητρόπολής σας, συμμετέχουν ενεργά στα δρώμενα, στις ακολουθίες και στη ζωή της τοπικής εκκλησίας όλον τον χρόνο; Υπάρχει κάποια αλλαγή κατά την περίοδο του Πάσχα; Ἡ συμμετοχή τῶν πιστῶν εἶναι ἕνα θέμα πρός παραδειγματισμόν ὅλων ὅσων προερχόμεθα ἀπό τίς «ἀρχαῖες» Ἐκκλησίες, διότι ἡ πλειοψηφία τῶν πιστῶν στήν Ἀφρική ξεκινᾶ τήν Κυριακή καί κατ᾽ἐπέκτασιν τήν κάθε ἑορτή ἀπό τήν Ἐκκλησία χωρίς ὅλο αὐτό τό παίδεμα τό κόμπλεξ καί τήν κριτική πού κάνουν π.χ. οἱ νέοι στήν Ἑλλάδα δηλ δέν πάω στήν Ἐκκλησία τήν Κυριακή γιατί ἡ Ἐκκλησία εἶναι γιά τούς μεγάλους, δέν καταλαβαίνω τήν γλῶσσα, δέν ταιριάζει μέ τά σύγχρονα ρεύματα, δέν εἶναι «in» κλπ Ἡ Ἀφρική κινεῖται στό θέμα αὐτό μέ τήν αἴσθηση τῆς «θεοσέβειας» πού ἔχει τήν σημασία τοῦ «τιμῶ τόν δημιουργό μου» Ἔτσι οἱ νέοι συμμετέχουν ἐνεργά σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις τῶν Ἐκκλησιαστικῶν τους κοινοτήτων ὄχι μόνον τῶν λειτουργικῶν ἀλλά καί τῶν κατηχητικῶν καί τῶν πολιτιστικῶν κλπ. Βέβαια ἕνα θέμα δύσκολο εἶναι ὅτι: π χ Τό Καμερούν εἶναι μιά χριστιανική στήν πλειοψηφία της χῶρα μέ πρωτεύουσες χριστιανικές ὀμολογίες τήν Καθολική καί τήν Προτεσταντική ὁπότε ὅταν δέν συμπίπτει -(καί τίς περισσότερες φορές δέν συμπίπτει)- ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα ὑπάρχει πρόβλημα στήν συμμετοχή ἱδίως τῶν μαθητῶν καί μαθητριῶν ἀλλά καί τῶν σπουδαστῶν κλπ Συμμετέχουν στά τελείως ἀπαραίτητα δηλαδή Μ Παρασκευή βράδυ, Μ. Σάββατο καί στήν Ἀνάσταση ἡ Διακαινήσιμος Ἐβδομάδα ὅπου ὑπάρχει διάχυτο ὅλο, αὐτό τό εὐλογημένο Ἀναστάσιμο κλῖμα παραμένει, δυστυχῶς, ἀπροσπέλαστο γιά τούς νέους ἀνθρώπους • Ποια είναι η σχέση με τους Χριστιανούς άλλων παραδόσεων και εκκλησιών που όπως σημειώσατε, ενδέχεται να εορτάζουν το Πάσχα ακόμη και σε διαφορετική χρονική στιγμή; Χωρίς καμμιά ὡραιοποίηση θά ἔλεγα ὅτι μέσα στίς προσπάθειές μας εἶναι, νά προωθοῦμε τίς καλές σχέσεις μέ τούς ἀδελφούς μας χριστιανούς τῶν ἄλλων χριστιανικῶν ὁμολογιῶν πρῶτον διότι ἔχουμε τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου μας(ἀπό τήν παραβολή τοῦ καλοῦ Σαμαρείτου, τήν συνομιλία του μέ τήν Σαμαρείτισσα, τήν θεραπεία τῆς κόρης τῆς Συροφοινίκισσας Ἑλληνίδος γυναίκας, τήν δράση του στήν Γαλλιλαία τῶν ἔθνῶν κλπ)- βέβαια στήν Ἀφρική ἔχουμε ἕναν ἐπιπλέον λόγο, ἡ δομή τῆς οἰκογενείας εἶναι ἐντελῶς διαφορετική καί μπορεῖ σέ μιά κοινή κατοικία νά ζοῦν παπποῦδες, παιδιά, ἐγγόνια καί δισέγγονα καί κάποιοι συγγενεῖς μέ μιά πληθώρα παιδιῶν καί ὅλοι αὐτοί νά ἀκολουθοῦν διαφορετική χριστιανική ὀμολογία Ὁπότε καταλαβαίνετε ὅτι, εἶναι καταστροφικό τῆς ἰδίας τής οἰκογενείας νά συμβάλλουμε στόν διαχωρισμό καί τελικά στήν διάλυση αὐτῆς τῆς μορφῆς οἰκογένειας γιά λόγους πίστεως! • Ποια είναι η στάση των νέων ανθρώπων της επαρχίας σας απέναντι στο ελπιδοφόρο μήνυμα της Ανάστασης; Οἱ νέοι μας ὅπως, καί ὅλες οἱ ὑπόλοιπες ἠλικίες δυστυχῶς περιβάλλονται ἀπό ἕναν καθημερινό, «ἀναίτιο»- ἄδικο θάνατο ὁ ὁποῖος προέρχεται ἀπό μιά τεχνητή καί οἰκονομική πτώχευση ὁλόκληρης τῆς Ὑποσαχάριας Ἀφρικῆς, ὁπότε τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως μέσα σ ᾽αὐτή τήν κατάσταση φέρνει ἕνα φῶς, μιά ἐλπίδα πού προσεγγίζεται διά τῆς πίστεως καί ἑνός μεγάλου σεβασμοῦ καί παρηγορεῖ θεραπεύει τά «γιατί;» καί τοποθετεῖ τά πάντα σέ μιά ἄλλη βάση, αὐτή τῆς ἐρχομένης Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν ὅπως τήν δίδαξε Αὐτός πού ἔγινε «πρωτότοκος τῶν νεκρῶν» ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός Ἡ ὅλη ἱεραποστολική μας προσπάθεια ἑστιάζεται σ ᾽αὐτήν τήν ἐλπίδα καί δυνατότητα τῆς Ἀναστάσεως ἡ ὁποία ὑπάρχει ὡς «σπερματικός λόγος» καί ἀνάγκη στήν κουλτούρα τους διότι λέγουν πάντα ὅτι: «ὅταν γεννιέται ἕνα παιδί ἐπιστρέφει μαζί του ἕνας πρόγονος του στήν ζωή» «Οι νέοι μας δυστυχώς περιβάλλονται από έναν καθημερινό, «αναίτιο»- άδικο θάνατο ο οποίος προέρχεται από μια τεχνητή και οικονομική πτώχευση ολόκληρης της Υποσαχάριας Αφρικής»
γεῦμα»
ὄχι
VOLOS C I T Y
60 • Πως υποδέχεται η τοπική κοσμική κοινωνία τον εορτασμό του Πάσχα από μια θρησκευτική κοινότητα όπως η δική σας που μπορεί να είναι μειοψηφία; Τά γεγονότα τῆς πίστεως καί τῆς Θεοσεβείας εἴτε προέρχονται ἀπό κάποια χριστιανική πλειοψηφία εἴτε ἀπό κάποια χριστιανική μειοψηφία ἀντιμετωπιζονται μέ ἕναν ἀπέραντο σεβασμό Ἐνημερώνουμε τήν Ἀστυνομία ὅτι λόγῳ τοῦ Πάσχα θά γίνει ἡ περιφορά τοῦ ἐπιταφίου τη τάδε
στην τάδε
θά φροντίσουν τά πάντα, νά ἐνημερώσουν τούς περιοίκους νά ρυθμίσουν τήν κυκλοφορία καί ὅλα αὐτά μέ πολύ σεβασμό ὄχι μόνο ἀπό τίς Ἀρχές ἀλλά καί ἀπό τόν κόσμο, κι᾽ὁ σεβασμός τοῦ κόσμου εἶναι ἐγκάρδιος καί αὐθόρμητος κι᾽ἄς μην μπορούν νά κατανοήσουν γιατί ἐμεῖς ἑορτάζουμε τό Πάσχα διαφορετική ἡμερομηνία • Υπάρχουν ίσως και δυσκολίες στην εκτέλεση των καθηκόντων, που δεν γίνονται ωστόσο αντιληπτές από εμάς; Δυσκολίες ὑπάρχουν πάρα πολλές καί σέ πολλά ἐπίπεδα καί ὅταν τίς συζητᾶμε μέ ἀνθρώπους πού δέν ἔχουν ἐμπειρία τῆς Ἀφρικῆς ἔχουν τόσο μεγάλη διαφορά πού μοιάζει σάν ἕνα ταξίδι πού κάποιος τό κάνει καί τό ζεῖ κάθε στιγμή καί γιά χρόνια καί κάποιος ἄλλος τό βλέπει συνεπτυγμένο σέ μιά ὧρα ἀπό τόν καναπέ του στήν τηλεόραση Εἶναι ἄλλο νά πάσχεις ἀπό μιά ἀσθένεια π χ τήν Ἐλονοσία καί ἄλλο νά διδάσκεσαι θεωρητικά τίς αἰτίες, τά συμπτώματα καί τήν θεραπεία της χωρίς τήν παρουσία φαρμακείων, ἱατρείων καί φαρμάκων Μέ τό ἵδιο τρόπο ὑπάρχουν καί μιά σειρά πολλῶν προβλημάτων στά ὁποία καλεῖται ἕνας συνεχιστῆς τοῦ Ἀποστολικοῦ ἔργου νά βρεῖ τρόπους καί λῦσεις σέ καθημερινή βάση • Ποιο το μήνυμά σας ενόψει του Πάσχα και τι θα θέλατε να μεταφέρετε στους αναγνώστες μας; Εὔχομαι τά ὅσα εἴπαμε σέ συνδυασμό μέ τά ὅσα μᾶς καλεῖ νά ζήσουμε κι᾽ἐφέτος ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία νά λειτουργήσουν ἀναθεωρητικά γιά τήν στάση μας ἀπέναντι σέ ὅσους ἀδικοῦνται σ ᾽αὐτόν τόν κόσμο καί αὐτές οἱ ἀναθεωρήσεις νά ἔχουν ἐκκλησιαστικό χαρακτῆρα κι᾽ὄχι πρόσκαιρο καί «γιά τό καλό τῶν ἡμερῶν» γιατί ὅλους αὐτούς τούς ἀδικουμένους θά τούς συναντήσουμε δίπλα στόν Θρόνο τῆς Κρίσεως τοῦ Κυρίου μας. Καλή Ἀνάσταση νά ἔχουμε ὄχι μόνο ἐξωτερικά ἀλλά καί σέ ὅτι, μέσα μας μοιάζει νεκρό καί ἄψυχο Σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν δυνατότητα αὐτῆς τῆς ἐπικοινωνίας καί ζητάμε τίς προσευχές σας Ο Μητροπολίτης Καμερούν Γρηγόριος Ο Μητροπολίτης Καμερούν Γρηγόριος (κατά κόσμον Γεώργιος Ιερ Στεργίου) γεννήθηκε στα Μέγαρα Αττικής το 1961 Σπούδασε Σχέδιο και Ζωγραφική , ενώ αποφοίτησε από την Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1988. Το 1984 εκάρη μοναχός. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1984 και Πρεσβύτερος το 1988 από τον Μητροπολίτη Μεγάρων και Σαλαμίνος κυρόν Βαρθολομαίο Υπηρέτησε ως Ιεροκήρυκας στην Μητρόπολη Μεγάρων Από τον Ιανουάριο του 2001 υπηρέτησε στην θέση του Διευθυντού του Ιδιαιτέρου Πατριαρχικού Γραφείου του Μακαριστού Πατριάρχου κυρού Πέτρου του Ζ στην Αλεξάνδρεια μέχρι τον Ιούλιο του 2002 Από τον Μάιο του 2003 μέχρι και την εκλογή του υπηρέτησε ως Εφημέριος στον Ιερόν Ναό του Αγίου Θεοδώρου στην ρώμη και διετέλεσε ταυτόχρονα Αρχιερατικός Επίτροπος Κεντρικής Ιταλίας της Ιεράς Μητροπόλεως Ιταλίας. Παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Gregoriana της ρώμης Στις 27 Οκτωβρίου 2004 εξελέγη Μητροπολίτης Καμερούν και στις 25 Νοεμβρίου 2004 χειροτονήθηκε Επίσκοπος. Μέσω των ενεργειών του, το 2009 η Ορθόδοξος Εκκλησία αναγνωρίσθηκε επισήμως υπό του Κράτους του Καμερούν Έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρων σε διάφορα περιοδικά και ιστοτόπους σχετικά με την Ιεραποστολή στον Αφρικανικό χώρο. Η Ιερά Μητρόπολη Καμερούν Ἡ Ιερά Μητρόπολις Καμερούν ιδρύθηκε τό ἔτος 1959 μέ Πατριαρχικό Τόμο τοῦ Μακαριστοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Χριστοφόρου μέ τήν Ὀνομασία Ἱερᾶ Μητρόπολις Ἄκκρας μέ ἔδρα την πρωτεύουσα του Καμερούν, Γιαουντέ καί δικαιοδοσία σε 18 κράτη Το 1992 μετονομάσθη σέ Ἱ Μ Καμερούν
ἔτος 1997 ἀπεσπάσθησαν τά Κράτη
Νίγηρας, Μπενίν καί Τόγκο και
ἡ Ἱερᾶ ᾽Επισκοπή Νιγηρίας καί τα Κράτη Γκάνα, Ἀκτή
Μαλί
Γουϊννέα Κονακρύ, Σιέρρα Λεόνε, Λιβερία και δημιουργήθηκε ἡ Ἐπισκοπή Γκάνας Κατόπιν τό ἔτος 2012 τά κράτη Κονγκό Μπραζαβίλ καί Γκαμπόν καί δημιουργήθηκε ἡ ὁμώμυμη Ἐπισκοπή καί ἡ Μητρόπολις Γουϊννέας. Σήμερα ἡ δικαιοδοσία τῆς Μητροπόλεως ἐκτείνεται στά κράτη: Καμερούν, Τσάντ, Κεντρική Ἀφρικανική Δημοκρατία, Ἰσημερινή Γουϊννέα καί στά Νησιά Κράτη Ἁγίου Θωμᾶ καί Πρίγκηπος Στο Καμερούν υπάρχουν δύο Ἑλληνικές Κοινότητες με δύο μεγαλοπρεπέστατους Ναούς καί περί τίς 60 Ἐκκλησιαστικές Κοινότητες Ἐνορίες που εξυπηρετούνται από 35 Ἱερεῖς Ἡ Ἱ Μ έχει 4 Σχολεία καί 5 Ἱατρεία καί ἔχει κατασκευάσει ἄνω τῶν 50 πηγαδιῶν γιά πόσιμο νερό σε διάσπαρτα χωριά της Ἀφρικανικής Σαβάνας Στίς 12 Φεβρουαρίου 2009 ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀνεγνωρίσθη ἀπό τήν Κυβέρνηση τοῦ Καμερούν. Η ΑφΡΙΚΗ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ «ΘΕΟΣΕΒΕΙΑΣ» ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ «ΤΙΜω ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ ΜΟΥ»… * Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο της Ι.Μ. Καμερούν
ἡμέρα καί ὥρα
ἐνορία Ἄμέσως
Τό
Νιγηρία,
δημιουργήθηκε
Ἐλεφαντόδοντος,
Σενεγάλη, Γκάμπια,
VOLOS C I T Y
62 Συνέντευξη στον ΗλΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ πατερασ aντΩνιΟσ μΟυτιαμπα «Σας ευχαριστώ όλους που μας βοηθάτε και χτίζουμε σχολεία…» Ο κληρικός της Ι.Μ. Ουγκάντας μιλά στο Volos City για τις δυσκολίες, τις ανάγκες, αλλά και την υποστήριξη Oπατέρας Αντώνιος Μουτιάμπα (Mutyaba) γεννήθηκε στην Ουγκάντα, είναι ιερέας της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας και από μικρή ηλικία, πήγε στην Ιερά Μητρόπολη Κισάμου & Σελίνου της Κρήτης, εργάστηκε, σπούδασε στη Γεωπονική Σχολή Αθηνών, ακολούθησαν σπουδές στην ιερατική σχολή, ενώ έκανε οικογένεια και έζησε πολλά χρόνια στα Χανιά Έγινε ιερέας και επέστρεψε μαζί με τη σύζυγό και τα πέντε παιδιά του στην Ουγκάντα, όπου δίνουν έναν σημαντικό αγώνα για την επιβίωση και την εκπαίδευση των φτωχών, ορφανών και άρρωστων παιδιών Ένα έργο που ξεπερνά το καθήκον του σαν ιερέας… σε έναν τόπο του κόσμου, απ ΄ τους φτωχότερους και πιο δύσκολους, από πολλές απόψεις. Τον συνδέουν ισχυροί δεσμοί με την περιοχή μας λόγω και του Κώστα Μοράρου που μαζί αποτελούν μέλη του Σωματείου «Αγάπη και Ελπίδα» που στόχο έχει να βοηθήσει τα παιδιά στην Ουγκάντα (για τη στήριξη του Σωματείου, υπάρχει τραπεζικός λογαριασμός: Τράπεζα Πειραιώς - IBAN: GR5801710140006014146133871) Πρόσφατα, βρέθηκε στον Βόλο, αφού ο Θρησκευτικοφιλολογικός Σύλλογος «Οι Τρείς Ιεράρχαι Βόλου» διοργάνωσε ομιλία του αιδεσιμότατου κληρικού της Ιεράς Μητρόπολης Ουγκάντας. Το Volos City τον συνάντησε, συνομίλησε μαζί του και μας μετέφερε εικόνες και σκέψεις, που φθάνουν ως το Πάσχα , καθώς και το πώς γιορτάζεται στην χώρα αυτή της Αφρικής… ΓΙΟΡΤΑζΟΥΜΕ ΤΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΠΑΣΧΑ ΠΕΡΥΣΙ, ΒΑφΤΙΣΑΜΕ, ΚΑΙ ΚΑΝΑΜΕ ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΣΕ ΑΝΘΡωΠΟΥΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ…»
VOLOS C I T Y
•
63
Πατέρα Αντώνιε, ποια είναι τα νεότερα καταρχήν, από την ιεραποστολή στην
Είναι η πρώτη χώρα που πήρε το φως της Ορθοδοξίας εδώ και 100 χρόνια. Γι’ αυτό και είναι ευλογημένη χώρα και έχει αποκτήσει και Μητροπολίτες από την Ουγκάντα, επτά τον αριθμό και εν ζωή τώρα είναι τέσσερις και ένας γίνεται επίσκοπος του Σουδάν, με τη χειροτονία του στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Καΐρου και θα πάει να δώσει τον αγώνα του στον κόσμο του Σουδάν Η Ουγκάντα προχωράει Ναι μεν η Ορθοδοξία σαν δόγμα στην Ουγκάντα, είναι η πιο φτωχή εκκλησία σε σύγκριση με άλλες, αλλά προχωράμε μαζί με εσάς, με τον αγώνα όλων που προσφέρουν για την ιεραποστολή, όχι μόνο στην Ουγκάντα, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο και ευχαριστούμε • Σας συνδέουν πράγματα και πρόσωπα με τον Βόλο… Με συνδέουν πολλά πράγματα επειδή η Μητρόπολη Δημητριάδος, πριν κάποια χρόνια φιλοξένησε και παιδιά από την Ουγκάντα που προχώρησαν και μορφώθηκαν. Και τώρα αν υπάρχει ευκαιρία, θα βοηθήσει, γιατί το θέμα της μόρφωσης ιδιαίτερα, αν ένα παιδί έρχεται στην Ελλάδα, όχι μόνο λόγω της Ορθοδοξίας αλλά με την κοινωνικοποίηση, παίρνει πολλά. Όπως κι εγώ, που έχω πάρα πολλά από τότε που έζησα στην Κρήτη, δίπλα στον Σεβασμιότατο Ειρηναίο αλλά και στην κοινωνία, με απλούς ανθρώπους σε ένα χωριό του Καστελίου Κρήτης. • Πόσο δύσκολη είναι η εκπαίδευση στην Ουγκάντα; Είναι δύσκολο γιατί εδώ και χρόνια η Ουγκάντα περνάει δύσκολα, μετά και έναν δύσκολο εμφύλιο πόλεμο, αλλά συνεχίζει τον αγώνα της Δεν υπάρχει μέριμνα για σχολεία από την κυβέρνηση. Όλα τα σχολεία είναι ιδιωτικά και πρέπει κάποιος να δίνει τα δίδακτρα, αλλιώς το παιδί δεν μπορεί να πάει Είναι περίπου, το 55-60% των παιδιών που δεν μπορεί να πάει σχολείο, σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς Αν ψάξει κάποιος στο διαδίκτυο, θα δει ίσως ότι υπάρχει δημόσια εκπαίδευση, ενώ στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει Στα λίγα ιδιωτικά σχολεία, συναντάς 200 παιδιά σε μία τάξη με έναν δάσκαλο με αποτέλεσμα να μη γίνεται ουσιαστική μόρφωση Θέλω όμως γι’ αυτό το κομμάτι να ευχαριστήσω τους αδερφούς μας Ορθόδοξους που απ’ όλον τον κόσμο που βοηθούν και χτίζουμε σχολεία Για να γίνει κάποιος Ορθόδοξος πρέπει να έχει μόρφωση και να ψάχνει μόνος του, να διαβάζει και να μπορεί να καταλάβει αν του πεις κάτι Γι’ αυτό αγωνιζόμαστε να χτίσουμε σχολεία • Υπάρχουν αρκετοί, Έλληνες στην Ουγκάντα; Είναι λίγοι, αλλά αυτοί που είναι στην Ουγκάντα, ασχολούνται επαγγελματικά με τον καφέ πχ Υπάρχει ένας κύριος που φέρνει προϊόντα από την Ελλάδα και υπάρχουν κι άλλοι που άνοιξαν γραφεία για παράδειγμα, για τον Τουρισμό. Γιατί η Ουγκάντα έστω και με προβλήματα, είναι τουριστική χώρα. Όποιος θέλει να έρθει, μπορεί να φιλοξενηθεί σε κατάλυμα της Εκκλησίας αλλά και να κάνει εκδρομές, πχ σαφάρι.
Ουγκάντα;
VOLOS C I T Y
64 *Οι φωτογραφίες του ρεπορτάζ, προέρχονται από παραχώρηση και αποστολή τους, από τον κ. Κ. Μοράρο
Πως μπορεί κάποιος να βοηθήσει; Αν θέλει κάποιος να βοηθήσει, μπορεί μέσω του συλλόγου των Τριών Ιεραρχών Πολλά χρόνια τώρα, ο Σύλλογος, βοηθά την Ιεραποστολή και θέλω να δώσω μεγάλη ευλογία… Παρακαλώ τον Θεό να συνεχίσουν και να έχουν δυνάμεις Ο κ Κώστας Μοράρος βοηθάει πάρα πολύ, όχι μόνο να βρίσκει οικονομικούς πόρους, αλλά τον ευχαριστώ και για τις συμβουλές του. • Είμαστε πατέρα, λίγο πριν το Πάσχα, υπάρχουν ιδιαιτερότητες σε σχέση με τον εορτασμό του, στην Ουγκάντα; Eίχαμε προηγουμένως το καθολικό Πάσχα και εμείς περιμένουμε το δικό μας Πάσχα τον Μάιο Φέτος υπάρχει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ανάμεσα στις δύο γιορτές. Μερικές φορές για κάποιους, μπορεί να περνάει απαρατήρητο, γιατί δεν είναι αργία από την κυβέρνηση στο Ορθόδοξο Πάσχα Εμείς όμως το μήνυμα που περνάμε, είναι ιδιαίτερα για τα σχολεία μας. Κλείνουμε λίγο από τη Μεγάλη Πέμπτη μέχρι και τη Δεύτερη Μέρα του Πάσχα και έτσι το καταλαβαίνουν και οι γονείς. Πάσχα κάνουν και τα παιδιά που μένουν στα οικοτροφεία μας, γιατί πρέπει να γνωρίζετε, ότι πολλά παιδιά μένουν μέσα στα σχολεία Υπάρχουν και άνθρωποι από την Ελλάδα που έρχονται, αγωνίζονται και δίνουν κάτι στα παιδιά αυτά να περάσουν Πάσχα Πραγματικά υπήρχε μία ομάδα πέρυσι που ήρθε από την Ελλάδα και κάνανε κόκκινα αυγά και τα τσούγκρισαν με τα παιδιά στα οικοτροφεία. Ήρθε και άλλος κόσμος για να καταλάβει πώς είναι το Ορθόδοξο Πάσχα Μέσα από αυτούς, βαφτίσαμε και κάποιους και κάναμε και κατήχηση σε ανθρώπους και γίνανε Ορθόδοξοι Το αρνητικό είναι ότι δεν είναι αργία για να το καταλάβουν όλοι, αλλά το θετικό, είναι ότι δίνουν προσοχή για το τι είναι το Ορθόδοξο Πάσχα. Θέλω ν’ ευχηθώ καλό Πάσχα, να είμαστε αγαπημένοι και να υπάρχει Ειρήνη και Αγάπη γιατί αυτό είναι το πιο λαμπρό μήνυμα του Αναστάντα Κυρίου μας που περιμένουμε για το Πάσχα
•
VOLOS C I T Y
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
66 Η αναστασΗ Και τΟ πασχα σε ΟΛΗ τΗν εΛΛαΔα Πώς τιμάται αλλά και πως γιορτάζεται ακόμη και σήμερα, το χαρμόσυνο μήνυμα Μετά την Ανάσταση, ακολουθεί χορός και τραγούδι σε κάθε γωνιά της Ελλάδας Από τους «λάκκους» της λιβαδειάς μέχρι το έθιμο της «Κούνιας» στην Κύθνο, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας γιορτάζεται το αναστάσιμο μήνυμα. Παλαιότερα στη Μακεδονία η νοικοκυρά έβαζε το πρώτο αυγό στο εικονοστάσι, από όπου το έβγαζε με την πυροστιά μόνο όταν έβρεχε ή άστραφτε, για να «ξορκίσει» το χαλάζι και τις πλημμύρες. Σε κάποια χωριά της Μακεδονίας, όπως οι Ελευθερές, μέχρι πριν από λίγα χρόνια σημάδευαν το κεφάλι και την πλάτη των μικρών αρνιών με τη μπογιά που είχε χρησιμοποιηθεί για το βάψιμο τον αυγών. Όσο το κόκκινο πανί ήταν κρεμασμένο στο μπαλκόνι ή το παράθυρο, οι γυναίκες δεν έπλεναν ούτε και άπλωναν ρούχα, γιατί το θεωρούσαν κακό σημάδι, ενώ τα πρώτα αυγά που έβαφαν τα έστελναν μαζί με τσουρέκια στα πεθερικά τους. Στη Θάσο στην Κοινότητα λιμεναρίων διατηρείται το πανάρχαιο έθιμο «Για βρεξ Απρίλη μ», που γιορτάζεται την Τρίτη του Πάσχα Συγκροτήματα απ όλη την Ελλάδα χορεύουν δημοτικούς χορούς Στην Ιερισσό της Χαλκιδικής έχουν το έθιμο «Του μαύρου νιου τ’ αλώνι», που γιορτάζεται την Τρίτη του Πάσχα Μετά την επιμνημόσυνη δέηση και την εκφώνηση του πανηγυρικού, οι γεροντότεροι αρχίζουν τον χορό Σιγά-σιγά πιάνονται όλοι οι κάτοικοι και συχνά ο χορός έχει μήκος τετρακόσια μέτρα Τραγουδούν και χορεύουν όλα τα Πασχαλινά τραγούδια και τελειώνουν με τον «Καγκέλευτο» χορό, που είναι η αναπαράσταση της σφαγής 400 Ιερισσιωτών από τους Τούρκους, κατά την επανάσταση του 1821. Ο χορός περνά κάτω από δάφνινη αψίδα όπου υπάρχουν δύο παλικάρια με υψωμένα σπαθιά και στη μέση του τραγουδιού διπλώνεται στα δύο με τους χορευτές να περνούν ο ένας απέναντι από τον άλλο για τον τελευταίο χαιρετισμό. Κατά την διάρκεια της γιορτής μοιράζεται, καφές που βράζει σε μεγάλο καζάνι «ζωγραφίτικος», τσουρέκια και αυγά
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ Στο νησί της Αποκάλυψης, την Πάτμο, την Κυριακή του Πάσχα, στο Μοναστήρι της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο διαβάζεται σε επτά γλώσσες και από τον ηγούμενο μοιράζονται κόκκινα αυγά στους πιστούς.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕλλΑΔΑ
67 ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΚυΚλΑΔΕΣ Ιδιαίτερα τα έθιμα στα Ιόνια νησιά, όπου την Κυριακή του Πάσχα κάθε εκκλησία βγάζει την Ανάσταση με φιλαρμονικές, σχολεία, προσκόπους και χορωδίες
VOLOS C I T Y
Στην Αράχωβα, ανήμερα του Πάσχα ξεκινάει η περιφορά της Εικόνας του Αγίου Γεωργίου την οποία συνοδεύουν περί τα 500 άτομα ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές Την επομένη πραγματοποιείται αγώνας δρόμου των γερόντων (ανηφορικός δρόμος), οι οποίοι ξεκινούν από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και φτάνουν στο λόφο Ακολουθούν χορευτικά συγκροτήματα και το απόγευμα χορεύουν γυναικείοι χορευτικοί σύλλογοι. Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται με κλέφτικα αγωνίσματα, όπως το σήκωμα της πέτρας Στην Αμφίκλεια και συγκεκριμένα το Δαδί δημιουργούνται «λάκκοι», όπου ψήνονται πολλά αρνιά μαζί, ενώ προσφέρονται αυγά, κρασί, και γλυκά Στη λιβαδειά, το πιο χαρακτηριστικό έθιμο της πόλης, είναι το γνωστό «Πάσχα της λιβαδειάς», με τους νέους της πόλης να συμμετέχουν στο έθιμο του «λάκκου». Μετά την Ανάσταση και πριν ξημερώσει οι κάτοικοι ετοιμάζουν την φωτιά Ένας, κάνοντας το σταυρό του, βάζει φωτιά στο σωρό με τη λαμπάδα της Αναστάσεως. Με ραντίσματα νερού και συχνό χτύπημα με ένα μακρύ ξύλο, η θράκα είναι έτοιμη για να ψηθούν τα αρνιά Το γλέντι διαρκεί μέχρι το απόγευμα και συμπληρώνεται με τη συμμετοχή παραδοσιακών χορευτικών συγκροτημάτων και την καύση πυροτεχνημάτων Στο Αιτωλικό την Κυριακή του Πάσχα κάθε γειτονιά, είναι μία μεγάλη υπαίθρια ψησταριά, όπου ο χορός και το τραγούδι έχουν τον πρώτο λόγο, ενώ προσφέρονται κρασί και παραδοσιακοί μεζέδες δωρεάν Στην Κύθνο, το πιο επιβλητικό έθιμο του νησιού είναι αυτό της «Κούνιας». Την Κυριακή του Πάσχα, στην πλατεία του νησιού, στήνεται μία κούνια, στην οποία κουνιούνται αγόρια και κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές στολές Αυτός ή αυτή που θα κουνήσει κάποιον, δεσμεύεται ενώπιον Θεού και ανθρώπων για γάμο Η Σύρος βιώνει με ιδιαίτερο τρόπο το Πάσχα. Οι δύο θρησκευτικές της κοινότητες, η Ορθόδοξη και η Καθολική, γιορτάζουν συγχρόνως τις μέρες του Πάσχα Στη Νάξο στο πασχαλινό τραπέζι ξεχωρίζει το παραδοσιακό «μπατούδο», κατσικάκι γεμιστό με εντόσθια, λαχανικά, ρύζι, αυγά και τυρί ψημένο στο φούρνο.
VOLOS C I T Y
πρΟετΟιμασια τΗσ ψυχΗσ μασ…
68
Κείμενο - Φωτογραφίες της ΕλΕΝΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ δημοσιογράφου Βαδίζουμε προς τη Μεγάλη Εβδομάδα, την κορύφωση του Θείου δράματος και την Ανάσταση του Θεανθρώπου Ευκαιρία λοιπόν για όλους μας, να αναλογιστούμε τον τρόπο ζωής μας, να αναθεωρήσουμε σχέσεις και απόψεις και ακολουθώντας το παράδειγμα ζωής του Θεανθρώπου, να προσπαθήσουμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι Η προετοιμασία για το Πάσχα, είναι προετοιμασία της ψυχής μας για γαλήνιες διαδρομές και ήρεμες ψυχικές καταστάσεις με το βλέμμα στον Θεό και στον συνάνθρωπο Καλή Ανάσταση στις ψυχές όλων μας.
VOLOS
I T Y 69
C
VOLOS
πασχα 2024
C
70
I T Y
γεύσεις
ντινα νιΚΟΛαΟυ χρΗστΟσ βεργαΔΟσ madame gingeR
VOLOS
C I T Y
72 ΚυριαΚΗ τΟυ πασχα Ποιο είναι το εθιμοτυπικό που ακολουθούμε την ημέρα της Λαμπρής; στρΩμενΟ τραπεζι, χΟρΟσ Και…γΛεντι σε ΟΛΗ τΗν εΛΛαΔα Στην Ελλάδα, η θρησκεία και η παράδοση έχουν πρώτη θέση στη ζωή μας, και είναι δύο έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες, με το Πάσχα να είναι μια από τις πιο σημαντικές γιορτές της Χριστιανοσύνης Με την έλευση της Μεγάλης Εβδομάδας και την κορύφωση του Θείου Δράματος, από άκρη σε άκρη σε όλη την Ελλάδα υποδεχόμαστε την Κυριακή του Πάσχα, τη λαμπρή, με πολλά και διάφορα έθιμα, θρησκευτικά, λαογραφικά, παράξενα. Σημεία αναφοράς της ημέρας είναι το φαγητό, το κέφι και ο χορός ΤΟ βΡΑΔυ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ Το εθιμοτυπικό ήδη ξεκινά από το Σάββατο το βράδυ για να κορυφωθεί την επόμενη. Το Σάββατο μικροί και μεγάλοι, ήδη από νωρίς το βράδυ προετοιμάζουν την ψυχή τους για το χαρμόσυνο γεγονός και ετοιμάζονται για την εκκλησία, φορώντας τα πασχαλινά καλά ρούχα τους, κρατώντας τις λαμπάδες στα χέρια και έχοντας κάθε μέλος της οικογένειας από ένα κόκκινο αυγό στην τσέπη. Στις εκκλησίες, από τις 11 το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, τελείται η ακολουθία της παννυχίδος, ο όρθρος και η λειτουργία του Πάσχα. Οι πιστοί λίγο πριν τα μεσάνυχτα, λαμβάνουν το Άγιο Φως, μετά την πρόσκληση του ιερέα «Δεύτε λάβετε φως» Εκείνη τη στιγμή όλοι γνωρίζουν ότι έμειναν μόνο λίγα λεπτά για το χαρμόσυνο γεγονός και την επίσημη έναρξη του εορτασμού της Κυριακής του Πάσχα.
VOLOS C I T Y
74 «Χριστός Ανέστη» ακούγεται από τα μεγάφωνα των ναών και ο τόπος σείεται από τα βεγγαλικά, τις κροτίδες, ενώ δεν λείπουν, σε κάποιες περιοχές, οι πυροβολισμοί στον αέρα, οι λεγόμενες «μπαλωθιές». Συγγενείς και φίλοι φιλιούνται μεταξύ τους, ανακοινώνοντας ο ένας στον άλλον το χαρμόσυνο γεγονός, τσουγγρίζουν τα πρώτα αυγά, ενώ τα βεγγαλικά συνεχίζουν και ακούγονται, για να… ξορκίσουν το κακό, σύμφωνα πάντα με την παράδοση. Το γλέντι μεταφέρεται από την εκκλησία στο σπίτι, με το πρώτο πασχαλινό τραπέζι να είναι στρωμένο, «φιλοξενώντας» όλα τα παραδοσιακά πασχαλινά εδέσματα. Κατσίκι ή αρνί, ανάλογα την περιοχή και την επιλογή, μαγειρίτσα, κοκορέτσι, κουκουλωτό, ξανά κόκκινα αυγά και, φυσικά, το πασχαλινό τσουρέκι. Τα μέλη της οικογένειας ξεκινούν να γλεντούν τρώγοντας και πίνοντας από το πλουσιοπάροχο τραπέζι, ενώ το βράδυ της Ανάστασης στις μέρες μας συνοδεύεται από έξοδο σε διάφορα μαγαζιά της πόλης και ξεφάντωμα μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες ΚυΡΙΑΚΗ ΤΟυ ΠΑΣΧΑ Το πρωί της Κυριακής σε κάθε χωριό και πόλη, σε κάθε αυλή ή μπαλκόνι, σε κάθε σπίτι και σε κάθε οικογένεια, ακούγονται τραγούδια, με το γλέντι να ξεκινά. Γυναίκες και άντρες ξεκινούν να ετοιμάζουν το δεύτερο πασχαλινό τραπέζι, μεσημεριανό αυτή τη φορά Το αρνί και το κοκορέτσι μαρινάρονται με τα απαραίτητα μυρωδικά και μπαίνουν από νωρίς στη σούβλα. Άλλα παραδοσιακά εδέσματα του πασχαλινού τραπεζιού είναι η μαγειρίτσα, το κουκουλωτό, τα κόκκινα αυγά, το λαμπρόψωμο και, φυσικά, το τσουρέκι Μικροί και μεγάλοι τρώνε, πίνουν, χορεύουν και γλεντούν για την Ανάσταση του Κυρίου και για το Πάσχα, λέξη εβραϊκής προέλευσης, που σημαίνει διάβαση, πέρασμα Συνήθως, εκείνη την ημέρα η παράδοση θέλει να παίζεται παραδοσιακή μουσική με τους συγγενείς και τους φίλους να χορεύουν τους αντίστοιχους ελληνικούς χορούς, ενώ πλέον στην σύγχρονη εποχή αυτό έχει διαφοροποιηθεί με τις μουσικές επιλογές να είναι διαφορετικές και ανάλογα με την ηλικία. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το φαγητό, το γλέντι και ο χορός κρατούν καλά μέχρι και το βράδυ, με την Ελλάδα να είναι από τις χώρες που ξέρουν να γιορτάζουν, όπως καμία άλλη, το Πάσχα.
76 Συνέντευξη στον ΗλΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ (koutserisilias2@gmail com) ντινα νιΚΟΛαΟυ Η πηλιορείτικη κουζίνα πρέπει να γίνει brand «Είμαι στη διάθεσή σας να προβάλουμε το Πήλιο και τον βόλο», λέει στο Volos City, η γνωστή σεφ ΗΝτίνα Νικολάου, είναι μια Chef ξεχωριστή για πολλούς λόγους, αλλά και γνωστή για τον δημιουργικό της προσανατολισμό και την εκλεκτή της γαστρονομική αισθητική, με την οποία φέρνει πάντα, τη μαγεία της γεύσης στα πιάτα της καθημερινότητας Οι γαστρονομικές της ανησυχίες ξεκίνησαν σε πολύ μικρή ηλικία, γεννημένη σε μια οικογένεια που η μαγειρική και το καλό φαγητό ήταν βασικά συστατικά της έννοιας καλή ζωή Αν και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της σπουδάζοντας οικονομικά και marketing στο Παρίσι, σύντομα το πάθος της για την τέχνη της μαγειρικής και τη γαστρονομία την έκαναν να αλλάξει ρότα, να ακολουθήσει την καρδιά της και να κυνηγήσει το όνειρό της, που πλέον το μοιράζεται μέσα απ τη μαγειρική με πάρα πολλούς, σε όλο τον κόσμο! Σήμερα στο Volos City, μιλά για την πορεία της, το πασίγνωστο εστιατόριο που διαθέτουν με την αδελφή της αλλά και τα delicatessen, τα… «στραβά» αλλά και τα καλά της μαγειρικής τέχνης και των ανθρώπων της, για το Πήλιο και τον Βόλο που υπεραγαπά, τις προτάσεις της για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, αλλά και το Πάσχα και τις αγαπημένες της συνταγές… Μια απολαυστική… απ΄όλες τις απόψεις συνέντευξη! • Δεν θα σας πάω πολύ πίσω χρονικά, στο ξεκίνημά σας δηλαδή, μιας που είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε και άλλες φορές στο παρελθόν, μεταφέροντάς μας, το πώς ξεκινήσατε και πως προχωρήσατε με την μαγειρική τέχνη... Αυτό που θα ήθελα ωστόσο να μας πείτε, είναι αν μετά από τόσα χρόνια ενασχόλησης, είστε ικανοποιημένη, αλλά και «γεμάτη», από τα όσα μάθατε, αλλά και κάνατε μέχρι σήμερα Η μαγειρική είναι ένα επάγγελμα που εξελίσσεται συνεχώς και όταν ασχολούμαστε με αυτό δεν μπορούμε ποτέ να νομίζουμε ότι έχουμε φτάσει στον στόχο. Είναι ένα φοβερά ανταγωνιστικό επάγγελμα Θεωρώ ότι αρχίζει και παίρνει σωστά τη θέση του στην κοινωνία, γιατί όσοι ασχολούνται με τη μαγειρική θα πρέπει να είναι γνώστες της διατροφής και των αρχών αυτής και θα πρέπει ν’ ασχολούνται με πολύ μεγάλη σοβαρότητα Γενικά απαιτεί πολύ μεγάλη γνώση Αυτή η παραφιλολογία με το ταλέντο και την έμπνευση είναι καλή, αλλά δεν φτάνει Δεν είναι αυτό μαγειρική Όταν ασχολείσαι επαγγελματικά, είναι ένα επάγγελμα που ζητάει συνεχώς δεν σταματάει ποτέ. Επειδή αλλάζουν οι ανάγκες των ανθρώπων πρέπει να εναρμονίζονται οι γνώσεις μας Πρέπει ν’ ασχολούνται σοβαρά με τη μαγειρική όσοι ταΐζουν κόσμο. • Είναι αλήθεια, ότι ξεκινήσατε, όπως έχετε πει, όταν τα επαγγέλματα του σεφ και της μαγειρικής, δεν είχαν το status που έχουν σήμερα Πιστεύατε αλήθεια, ότι θα άλλαζαν έτσι τα δεδομένα και ότι πάρα πολλοί νέοι σήμερα, το έχουν όνειρο ζωής; Βρήκε η συγκεκριμένη δουλειά ένα σωστό θεωρείτε επίπεδο; Το τελευταίο διάστημα είμαστε λίγο αμέτοχοι μπροστά στα γεγονότα και στη θέση που επικοινωνιακά αποκτά η μαγειρική για τον κόσμο Βλέπουμε ανθρώπους που μέχρι χθες κάνανε ένα άλλο επάγγελμα να έχουν άποψη για το φαγητό, τη διατροφή χωρίς να έχουν γνώση. Είναι ένα επάγγελμα που δεν κατοχυρώνεται και στο οποίο μπορεί να μπει ο οποιοσδήποτε χωρίς γνώση και χωρίς πιστοποίηση. Είναι επικίνδυνο πια Αλλά από την άλλη ποιος μπορεί να πάει κόντρα στο ρεύμα του ποταμού Τουλάχιστον αφού το ποτάμι πάει έτσι και γενικά διανύουμε μια περίοδο που δυστυχώς η γνώση, η ενασχόληση, η αριστεία δεν μετράει, παρά μόνο μετράει αυτό που επικοινωνιακά φαίνεται χωρίς ουσία, ας προσπαθήσουμε να το ενδυναμώσουμε τουλάχιστον όσοι ασχολούμαστε και έχουμε αφιερώσει τη ζωή μας γι’ αυτό Όχι για δική μας προάσπιση τόσο, όσο για το γενικό καλό Το φαγητό είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την παίρνουμε έτσι ελαφρά Είδα μέσα σ’ όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι να γίνεται μία μεγάλη πρόοδος και μετά πάλι να πηγαίνουμε με έναν άλλο ρυθμό πάλι πίσω, πάλι στο τίποτα. Αλλά εγώ φοβάμαι λίγο, τρομάζω πώς έχει ανοίξει αυτός ο χώρος επειδή επικοινωνιακά με τα social media και με τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις.
VOLOS C I T Y
«ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΑΝ ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΕΠΙΚΟΙΝωΝΗΘΕΙ ΣωΣΤΑ ΣΤΟ ΕΞωΤΕΡΙΚΟ»
VOLOS C I T Y
78
Εσείς βέβαια, παλέψατε πάρα πολύ με το Evi Evane στο Παρίσι (το «Καλύτερο Εστιατόριο Ξένης Κουζίνας» για τον γαλλικό οδηγό γαστρονομίας Publo Paris και τα Τourist Αwards), με φεστιβάλ γαστρονομίας, με βιβλία κ.α. Έχει αλλάξει πλέον η εικόνα και η αντιμετώπιση της ελληνικής κουζίνας; Αναγνωρίζονται πλέον και άλλες γεύσεις, πέρα από τις όποιες κλασικές, όπως λέγαμε… παλαιότερα, για τον μουσακά και το σουβλάκι; Φυσικά. Έχουμε κάνει κι εμείς κι άλλοι στη Γαλλία και στο Παρίσι πάρα πολύ μεγάλο έργο που έγινε με στρατηγική, με σχέδιο, σιγά σιγά, γιατί θέλαμε να κατοχυρώσουμε με αξιοπρέπεια τη θέση της ελληνικής κουζίνας χωρίς πυροτεχνήματα. Αυτό σημαίνει ότι ελληνική κουζίνα δεν υπάρχει χωρίς την αλήθεια, δηλαδή τα προϊόντα, οι άνθρωποι που την κατέχουν και την έχουν σαν γευστική μνήμη και να μπορείς να το επικοινωνήσεις σωστά Την επικοινωνείς σωστά στο εξωτερικό έχοντας άμεση σχέση με την Ελλάδα Δεν υπάρχει γαστρονομικός τουρισμός στην Ελλάδα, αν αυτό δεν επικοινωνηθεί σωστά στο εξωτερικό Ξέρετε πολύ καλά κι εσείς ότι το πρώτο βιβλίο με τον παγκόσμιο εκδοτικό οίκο που ήταν το μισό αφιερωμένο στο Πήλιο, ήταν μία πολύ καλή ευκαιρία να μιλήσω για την τοπική ελληνική κουζίνα. Είναι άλλη η κουζίνα στο Πήλιο, άλλη η κουζίνα στη Μακεδονία και στην Κρήτη, γιατί είναι άλλα τα προϊόντα, ο τόπος και οι άνθρωποι. Αυτό είναι το απίστευτο τρίπτυχο. Σαφώς έχει γίνει δουλειά στη Γαλλία και στην Ευρώπη και προσπαθούμε να κάνουμε και σ’ όλον τον κόσμο Η ελληνική κουζίνα έχει παρελθόν και θέλουμε να έχει μέλλον και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να μπορούμε να το υποστηρίξουμε Κανείς δεν ενδιαφέρεται στο εξωτερικό αν υπάρξουν δύο εστιατόρια ακόμη αστεράτα στην Αθήνα. Δεν είναι εκεί το ζήτημα. Το ζήτημα είναι ότι εμείς, θα πρέπει πραγματικά να επενδύσουμε στην παράδοση, στο προϊόν, στον άνθρωπο Αυτό πουλάμε, αυτό είναι γαστρονομικός προορισμός. Είναι βίωμα, να έρθουν εδώ και να καταλάβουν, να ζήσουν και να αισθανθούν Έλληνες Αυτό θέλουν οι φιλοξενούμενοί μας-τουρίστες Έχει γίνει μία πολύ σοβαρή δουλειά, που δεν έχει φτάσει ούτε στη μέση. Αυτό είναι το πάθος μου Το καλοκαίρι θα είμαι στον Μαυρίκιο για να κάνω ελληνική κουζίνα σε ένα πολύ μεγάλο ξενοδοχείο-εστιατόριο με μία εβδομάδα αφιέρωμα. Παντού, όπου μπορούμε, με σοβαρότητα, με στόχο, με γνώση, με αξιοπρέπεια Αυτό είναι ελληνική κουζίνα για μένα • Στο Παρίσι όμως έχετε δημιουργήσει και delicatessen στα οποία τι προωθείτε κυρίως και γιατί; Στη Γαλλία υπάρχουν ειδικοί όροι γι’ αυτούς τους χώρους που σημαίνουν ότι πουλάς φαγητό και φτιάχνεις φαγητό Εκεί πουλάμε ελληνική κουζίνα Ο Γάλλος το μεσημέρι θα φάει παστίτσιο, γεμιστά, μουσακά αλλά και κατσαρόλας από γιουβαρλάκια μέχρι και φρικασέ, θα φάει αλμυρή ή γλυκιά πίτα, το απόγευμα και θα πάρει σαλάτες και αλοιφές για το απεριτίφ ή για μία γιορτή. Θα πάρει την πίτα για σουβλάκι με κρέας της επιλογής του ή vegan και vegetarian Τους έχουμε δώσει απεριόριστες δυνατότητες, βασιζόμενες στην ελληνική κουλτούρα, και τώρα υπάρχει και ειδική μνεία στα νηστίσιμα Βασιζόμαστε μόνο σε προϊόντα εποχής. Παίρνουμε πάρα πολλά προϊόντα από την Ελλάδα, και ό,τι μπορούμε να πάμε στο Παρίσι το πάμε. Όλα τα φρούτα και τα λαχανικά τα προμηθευόμαστε από μία μεγάλη αγορά εδώ την Marche de Rungis και είναι γαλλικά, όπως και τα κρέατα και τα ψάρια Προσπαθούμε να έχουμε από την Κεφαλλονιά βιολογικά ψάρια όσες φορές μπορούμε. Εμείς έχουμε μία πιστοποίηση που είναι πάρα πολύ σημαντική στη Γαλλία και είμαστε το μοναδικό ελληνικό εστιατόριο μ’ αυτή και αυτό σημαίνει ότι όλα τα φαγητά γίνονται στον χώρο μας, δεν χρησιμοποιούμε τίποτε κατεψυγμένο εκτός από παγωτό και τα πάντα είναι φτιαγμένα με πρώτες ύλες που τις αγοράζουμε από την κεντρική αγορά. Αυτή η πιστοποίηση ελέγχεται κάθε μήνα από την αστυνομία Οι Γάλλοι μ’ αυτό θέλουν να γυρίσουν στην αλήθεια του φαγητού και της πρώτης ύλης Αυτό είναι τέλειο για τους ανθρώπους που έρχονται και μας εμπιστεύονται Όπως ταΐζουμε τα παιδιά μας, έτσι θέλουμε να ταΐζουμε και τον κόσμο. Είναι θέμα στόχου. • Υπάρχουν ελληνικές γεύσεις, που πραγματικά εντυπωσιάζουν τους ξένους, γιατί ίσως είναι... μοναδικές; Οι Γάλλοι ενθουσιάζονται με τα λαδερά μας και τις πίτες μας Εμείς ερχόμαστε και τους λέμε ότι τα φασολάκια αν τα βάλεις μέσα στην κατσαρόλα, σιγοβράζουν. Αυτή είναι η δύναμή μας, το «σιγοβράζω» και του δίνω γεύση. Είναι η σύβραση των υλικών μέσα στην κατσαρόλα Έρχεται και το ελαιόλαδο να δώσει τη φινέτσα, έχοντας μελώσει η σάλτσα. Είμαστε ηθικά υπόχρεοι να μεταφέρουμε αυτές τις τεχνικές, τις παραδοσιακές, στις νέες γενιές. Τη σάλτσα αβγολέμονο είμαστε οι μοναδικοί στον κόσμο που την κάνουμε, και όταν έχουμε φαγητό ημέρας με αυτή γίνεται πανικός στο εστιατόριο. Αυτό δεν μπορείς να το κάνεις από την προηγούμενη ημέρα «ΤΟ φΑΓΗΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΟΒΑΡΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΝ ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ ΕΛΑφΡΑ »
•
VOLOS C I T Y
79
Για το καλοκαίρι που θα πραγματοποιηθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Παρίσι, η ελληνική κουζίνα θα έχει τη δική της …παρουσία; Η αλήθεια είναι ότι εγώ έκανα κάποιες προτάσεις στους θεσμούς μας, όπως στη πρεσβεία Δεν ξέρω πώς θα πάει όλο αυτό Ξέρω αυτό που έχω κάνει με τους Γάλλους που ασχολούνται με τους Ολυμπιακούς. Έχω στο πρόγραμμα τρεις μεγάλες παρουσιάσεις Η μία είναι τον Ιούλιο από την κεντρική αγορά που θα περάσει η Ολυμπιακή Φλόγα Θα είμαι εκεί και θα κεράσω τον κόσμο με εδέσματα με θέμα το τι έτρωγαν οι αρχαίοι Έλληνες Ολυμπιονίκες Αυτό ήταν μία πρότασή μου που αγκάλιασε η Γαλλία και όσοι έχουν σχέση με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, και θα παρουσιάσουμε το ίδιο στη Ντιζόν και σε δύο άλλες πόλεις Αυτό για εμάς, είναι πολύ σημαντικό, γιατί μετά την έρευνα που έχω κάνει εδώ και δύο χρόνια με ανθρώπους που είναι ειδήμονες έχοντας τη γνώση, όπως αρχαιολόγοι και ιστορικοί, προσπαθώ για την κουζίνα της αρχαιότητας, για να πλησιάσω κατά προσέγγιση, εκείνα τα εδέσματα. Καταλήγουμε ότι επειδή δεν είχαν εύκολα πρόσβαση στις ζωικές πρωτεΐνες, χρησιμοποιούσαν φυτικές Κατά βάση ήταν μεσογειακή αυτή η κουζίνα και είναι ένας τρόπος να προωθήσουμε την κουζίνα του σήμερα χρησιμοποιώντας την αρχαία ελληνική! Για μένα είναι στόχος ζωής αυτό • Είναι γεγονός, ότι οι γεύσεις και οι ιστορίες, έχουν δημιουργήσει και τον γαστρονομικό τουρισμό Εσείς με τον τρόπο και τις γνώσεις σας, καταφέρατε να «φέρετε» όπως γνωρίζω, εντυπωσιασμένους Γάλλους και στο Πήλιο! Θα ήθελα την εμπειρία που τυχόν σας μεταφέρουν απ ΄ την περιοχή μας, αλλά και τη δική σας, μιας που αγαπάτε ιδιαίτερα τον Βόλο και το Πήλιο, καθώς και την άποψή σας για το τι θα μπορούσε να γίνει επιπλέον για την περιοχή μας ή απ την περιοχή μας, σε σχέση με τη μαγειρική; Η περιοχή έχει πολύ δυνατά σημεία. Σαφώς έχει και αδυναμίες αλλά πάμε με τα δυνατά Η πηλιορείτικη κουζίνα πρέπει να γίνει brand. Το Πήλιο είναι ένας προορισμός χειμώνακαλοκαίρι και πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Όταν έκανα την περιήγηση για φωτογράφιση και συνταγές, ξέρετε πόσοι τοπικοί γυναικείοι συνεταιρισμοί βοήθησαν και με τι χάρη και έμπνευση χρησιμοποιούν τα τοπικά προϊόντα; Οι γυναικείοι τοπικοί συνεταιρισμοί είναι πολύ μεγάλη δύναμη και πρέπει να τους εντάξουμε στη δύναμη της πηλιορείτικης κουζίνας όταν την προωθούμε. Το ότι είναι δίπλα στα τσιπουράδικα του Βόλου, είναι απίστευτο και το «πουλάς» αυτό Είναι βίωμα αυτό. Τα τσιπουράδικα του Βόλου είναι πολύ μεγάλη ιστορία και έχω την αίσθηση ότι δεν την έχετε ακουμπήσει καν Για την Ελλάδα θα έπρεπε να είναι ο απόλυτος προορισμός. Εμένα βέβαια με ενδιαφέρουν οι ξένοι και πώς θα το «πουλήσω» αυτό σ’ αυτούς Εγώ μόνη μου θέλησα να το κάνω αυτό Δεν θα πω σε ενδιαφερόμενους που με ρωτάνε να πάνε Πήλιο; Εμείς εδώ λειτουργούμε σαν μικρές πρεσβείες και στέλνω τουρίστες στο Πήλιο. Μπορούν να γίνουν συνέδρια γι’ αυτό και είμαι στη διάθεσή σας να προβάλουμε το Πήλιο και τον Βόλο που πιστεύω ότι πηγαίνουν μαζί. Από την άλλη, το γαστρονομικό είναι πάρα πολύ σημαντικό Θα πρέπει να το βιώνει όποιος έρχεται εκεί και να το κάνει από το πρωί μέχρι το βράδυ Αυτό θέλουν οι Γάλλοι και θεωρώ ότι το Πήλιο έχει όλο το πακέτο! • Μιας που έχουμε μπροστά μας το Πάσχα, πιστεύετε ότι θέλει το ελληνικό κοινό νέες γεύσεις στο πιάτο του ή παραμένει πιο παραδοσιακό; Εγώ μέσα από το σάιτ μου, το www.dinanikolaou.gr , tο οποίο επισκέπτονται εκατοντάδες άνθρωποι κάθε μήνα και μου στέλνουν πάρα πολλές ερωτήσεις, βλέπω ότι θέλουν οι συνταγές, να έχουν μία παραδοσιακή βάση αλλά και να έχουν και μία μικρή διαφοροποίηση, να αισθανθούν όσοι το μαγειρέψουν, ότι κατέχουν λίγο παραπάνω τη μαγειρική Ας πούμε να κάνουν το αρνάκι στον φούρνο, αλλά να βάλουν και ένα μπαχαρικό πέρα από τη ρίγανη. Έρχεσαι να δείξεις πόσο μεγάλη είναι η αγάπη της κουζίνας και πώς ταξιδεύεις μέσα από αυτή, με ένα μπαχάρι πχ από το Μαρόκο που ταιριάζει με τις ελληνικές γεύσεις! Θέλουν παραδοσιακά κατά βάση αλλά με μία έμπνευση και μία φροντίδα Υπάρχει φυσικά και η αγάπη για τις πίτες • Να κλείσουμε την συζήτησή μας, με το τελευταίο σας βιβλίο… Το Dina’s Bakery, My best recipes (εκδόσεις ΜΙΝωΑΣ) πως προέκυψε και τι διαφορετικό περιλαμβάνει; Είναι ένα βιβλίο που ήθελα πολλά χρόνια να κάνω, έχοντας γεύσεις από όλη μου την επαγγελματική ζωή Ξεκινάει από τις συνταγές που γαλουχήθηκα και αγάπησα, τη γευστική μου μνήμη, από τη μαμά και τη γιαγιά, τις οποίες αναφέρω με συγκίνηση στο βιβλίο Το μεγάλο μου πέρασμα κι αυτό που αισθάνθηκα όταν έφτασα στο Παρίσι, που είναι ο τόπος που μας «υιοθέτησε» με την αδερφή μου επαγγελματικά και το πώς αγαπάνε οι Γάλλοι το ελληνικό στοιχείο Αναφέρω συνταγές που έχω κάνει δικές μου αλλά είναι γαλλικές και το πώς τις χρησιμoποίησα και επαγγελματικά και στην καθημερινότητά μου. Μετά έχω τις καλύτερές μου συνταγές από εστιατόρια και εκπομπές. Υπάρχει όμως μία κοινή συνισταμένη, η ζύμη, το αλεύρι που παίρνει την ενέργειά σου περνώντας από τα χέρια σου. Με το που πιάνω ένα ζυμάρι αισθάνομαι ότι είμαστε σε απόλυτη επικοινωνία εγώ κι αυτό και θέλω να μεταφέρω λίγο σε όλους τους ανθρώπους της οικιακής μαγειρικής και το απολαμβάνουν, πώς να το χαρούν. Είναι πολύ σημαντικό βιβλίο για μένα και χαίρομαι που το έκανα, γιατί καμία φορά αισθάνεσαι την ανάγκη να επικοινωνήσεις λίγο όλο αυτό που κάνεις, τον κόπο σου, και να το μοιραστείς με τους ανθρώπους που είναι μαζί σου πάρα πολλά χρόνια «ΈΧω ΣΥζΗΤΗΣΕΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΑΛΛΟΥΣ, ΤΡΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΥζΙΝΑ, ΕΝΟψΕΙ ΤωΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚωΝ ΑΓωΝωΝ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ»
•
VOLOS C I T Y
ΠΑΣΤΟΥΡΜΑΔΟΠΙΤΑ
80
με φρέσκιες και λιαστές
20 Ψήσιμο: 30-35 Μερίδες: 6-8
6 χωριάτικα φύλλα 2 μεγάλες ντομάτες, ώριμες 150 γρ λιαστές ντομάτες, στραγγισμένες από το λάδι τους 200 γρ. παστουρμά, κομμένο σε λεπτές φέτες 400 γρ κασέρι, κομμένο σε φέτες για τοστ 100 ml ελαιόλαδο, για άλειμμα των φύλλων ίγο μαυροσούσαμο αλάτι, φρεσκοτριμμένο
ντομάτες Προετοιμασία:
ΥλΙΚΑ
πιπέρι
180°C, αερόθερμο Κόβω τις ντομάτες σε λεπτές φετούλες, με ένα κουταλάκι αφαιρώ τους σπόρους, αλατοπιπερώνω και τις αφήνω σε ένα σουρωτήρι να αποβάλλουν τα υγρά τους. λαδώνω καλά ένα παραλληλόγραμο ταψάκι 30x35 εκ Στρώνω 4 χωριάτικα φύλλα, λαδώνοντάς τα καλά μεταξύ τους. Αφαιρώ το τσιμένι από τον παστουρμά και βάζω σε σειρά τις φέτες, τις φρέσκες ντομάτες, το κασέρι και τέλος τις λιαστές ντομάτες Γυρίζω προς τα μέσα τα φύλλα που εξέχουν από το ταψί και σκεπάζω με τα 2 φύλλα που έχουν απομείνει, λαδώνοντάς τα καλά Πασπαλίζω με μαυροσούσαμο και ψήνω για 35-40 λεπτά.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Προθερμαίνω τον φούρνο στους
VOLOS C I T Y
82 ΚΕΙΚ με φέτα και μυρωδικά Προετοιμασία: 20 Ψήσιμο: 1 ώρα Μερίδες: 6-8 ΥλΙΚΑ 6 αυγά, κατά προτίμηση βιολογικά 360 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις, Μύλοι Δάκου 1 κ γλ μπέικιν πάουντερ 200 ml ελαφρύ ελαιόλαδο 200 ml γάλα 150 γρ γλυκιά γραβιέρα, τριμμένη 200 γρ. φέτα της αρεσκείας σας, κομμένη σε μικρά κομματάκια 1 ματσάκι άνηθος (χωρίς τα κοτσάνια), ψιλοκομμένος 1 ματσάκι μαϊντανός (τα φύλλα), ψιλοκομμένος 60 γρ καρύδια, χοντροτριμμένα 1 κ γλ πράσινο πιπέρι σε κόκκους αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Προθερμαίνω τον φούρνο στους 180°C, αερόθερμο λαδώνω καλά μια μακρόστενη φόρμα για κέικ 12x25 εκ. και στρώνω στη βάση αντικολλητικό χαρτί. Σε ένα μπολ χτυπάω με το μίξερ τα αυγά με το αλεύρι και το μπέικιν πάουντερ, μέχρι να φτιάξω λείο μείγμα και στη συνέχεια προσθέτω το ελαιόλαδο, το γάλα και τη γραβιέρα, ανακατεύοντας με μια σπάτουλα. Τέλος, ρίχνω τη φέτα, τον άνηθο, τον μαϊντανό, την καρυδόψιχα, το πράσινο πιπέρι, αλάτι και πιπέρι και ανακατεύω για λίγο ακόμα με τη σπάτουλα, μέχρι τα υλικά να σκορπίσουν ομοιόμορφα Αδειάζω το μείγμα στη φόρμα και ψήνω για 1 ώρα, μέχρι να φουσκώσει και να ροδίσει Αφήνω το κέικ να κρυώσει ελαφρώς για 10 λεπτά, το ξεφορμάρω και το αφήνω να κρυώσει εντελώς, πριν το κόψω σε φέτες και σερβίρω
VOLOS C I T Y
84
με φινόκιο ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για το φύλλο Βάζω το αλεύρι σε μια λεκανίτσα και δημιουργώ στο κέντρο μια μικρή λακκούβα στην οποία ρίχνω το ελαιόλαδο και λίγο αλάτι Ξεκινάω το ζύμωμα, ρίχνοντας σταδιακά χλιαρό νερό μέχρι να φτιάξω μια ζύμη απαλή. Η υφή της δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ μαλακή, ούτε πολύ σκληρή Κόβω τη ζύμη σε 4 μπαλάκια και την αφήνω για 20 λεπτά να ξεκουραστεί Για τη γέμιση Σε ένα μεγάλο τηγάνι βάζω το ελαιόλαδο να ζεσταθεί καλά ρίχνω τα κρεμμύδια και το φινόκιο, αλατίζω και σοτάρω για 5-6 λεπτά ανακατεύοντας μέχρι να μαλακώσουν καλά. Αν χρειαστεί, ραντίζω και με λίγο νερό και συνεχίζω το σοτάρισμα μέχρι να μαλακώσουν Σβήνω με το πετιμέζι, ανακατεύω και αποσύρω από τη φωτιά. ρίχνω τις ελιές, τον άνηθο, μπόλικο φρεσκοτριμμένο πιπέρι και αν χρειαστεί λίγο αλάτι (προσοχή, γιατί οι ελιές είναι αλμυρές). Για τις πίτες Προθερμαίνω το φούρνο στους 180°C στις αντιστάσεις και στρώνω με αντικολλητικό χαρτί τη λαμαρίνα του φούρνου. ρίχνω στο τραπέζι λίγο νισεστέ, τοποθετώ το ένα μπαλάκι ζύμης και με τον λεπτό πλάστη ανοίγω ένα στρογγυλό φύλλο όσο γίνεται πιο λεπτό. ραντίζω περιμετρικά με λίγο ελαιόλαδο και με ένα κοφτερό μαχαίρι κόβω το φύλλο στο κέντρο δημιουργώντας 2 ημικύκλια Βάζω καταμήκος της ίσιας πλευράς αρκετή γέμιση και ξεκινάω να τυλίγω σε χαλαρό, μακρύ ρολό. Τέλος, γυρίζω το ρολό κυκλικά, δημιουργώντας ένα σαρίκι Μεταφέρω την πίτα στη λαμαρίνα και συνεχίζω με τα υπόλοιπα υλικά Αλείφω τις πίτες με λίγο ελαιόλαδο και τις ψήνω για 30-35 λεπτά μέχρι να ροδίσουν. ΥλΙΚΑ Για το φύλλο 500 γρ αλεύρι μαλακό ή για όλες τις χρήσεις 2 κουτ σούπας ελαιόλαδο Νερό χλιαρό (περίπου 350-400 ml) Αλάτι Νιστεστέ για το άνοιγμα των φύλλων Ελαιόλαδο για το ράντισμα και το ψήσιμο Για τη γέμιση 500 γρ. ελιές πράσινες χωρίς κουκούτσι, κομμένες σε χοντρά κομμάτια (ιδανικά ολόκληρες αφού έχετε αφαιρέσει το κουκούτσι) 1 μεγάλο φινόκιο, ψιλοκομμένο 1 ξερό κρεμμύδι, ψιλοκομμένο 3-4 κρεμμυδάκια φρέσκια, ψιλοκομμένα ½ ματσάκι άνηθο, ψιλοκομμένο 50 ml πετιμέζι 80 ml ελαιόλαδο λίγο αλάτι Φρεσκοτριμμένο πιπέρι Νηστίσιμες αλλά πολύ νόστιμες και χορταστικές ελιόπιτες που μοσχοβολάνε από το φινόκιο. Αν θέλετε να τις απολαύσετε σε περιόδους εκτός νηστείας μπορείτε να προσθέσετε 200 γρ. φέτα ή ανθότυρο θρυμματισμένο. Προετοιμασία: 20 Aναμονή: 20 Ψήσιμο: 30-35 Μερίδες: 8
ΕΛΙΟΠΙΤΕΣ
VOLOS C I T Y
86 ΥλΙΚΑ 2 χεράκια κατσικίσια περίπου 4 κιλά (συνολικά), σπασμένα για φούρνο 1½ κιλό πατατούλες baby 500 γρ. κρεμμυδάκια 200 γρ. χρωματιστά ντοματίνια, κομμένα στη μέση 1 κεφάλι σκόρδο 100 ml ελαιόλαδο 100 ml πετιμέζι ροδιού ή σταφυλιού Χυμός από 2 λεμόνια 2 κουτ γλυκού κόλιανδρο, χοντροσπασμένο 6-7 κλαδάκια δεντρολίβανο Μαύρο πιπέρι, χοντροτριμμένο Θαλασσινό αλάτι ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Πλένω καλά το κρέας και το σκουπίζω με χαρτί κουζίνας Πλένω τις πατατούλες και τις κόβω στη μέση. Καθαρίζω τα κρεμμύδια και τα κόβω κι αυτά στη μέση Στρώνω αντικολλητικό χαρτί στη λαμαρίνα του φούρνου. Προθερμαίνω το φούρνο στους 200°C αερόθερμο. ρίχνω στη λαμαρίνα τις πατάτες και τα κρεμμύδια Κόβω το κεφάλι σκόρδου και τοποθετώ τα κομμάτια ενδιάμεσα. Σε ένα μπολ ανακατεύω το ελαιόλαδο, το πετιμέζι, το χυμό λεμονιού, τον κόλιανδρο, αλάτι και μπόλικο πιπέρι. ραντίζω τις πατάτες με το μισό μείγμα και ανακατεύω καλά με τα χέρια μου Τοποθετώ επάνω στις πατάτες το κρέας και το αλείφω καλά με το υπόλοιπο μείγμα Σκορπίζω διάσπαρτα τα κλαδάκια του δεντρολίβανου και σκεπάζω με ένα ακόμη κομμάτι αντικολλητικό χαρτί «Σφραγίζω» τη λαμαρίνα με αλουμινόχαρτο και τη μεταφέρω στο φούρνο Ψήνω για 30 λεπτά Χαμηλώνω τη θερμοκρασία στους 180°C και συνεχίζω το ψήσιμο για 1½ ώρα. Βγάζω τη λαμαρίνα από το φούρνο και με προσοχή αφαιρώ το αλουμινόχαρτο και το αντικολλητικό χαρτί. Βγάζω τα ψημένα σκόρδα και με ένα πιρούνι, τα πιέζω για να βγάλω τις μαλακές σκελίδες Τις σκορπίζω στα ψημένα λαχανικά μαζί με τα κομμένα ντοματίνια. Επαναφέρω τη λαμαρίνα στο φούρνο και συνεχίζω το ψήσιμο για 15 λεπτά Σερβίρω το κατσικάκι με πράσινες, δροσερές σαλάτες και δροσερό τζατζίκι. Προετοιμασία: 15 Ψήσιμο: 2 ώρες Μερίδες: 6-8 ΚΑΤΣΙΚΑΚΙ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ πετιμεζάτο με πατάτες και κρεμμύδια Γιορτινό, πετιμεζάτο και μοσχοβολιστό κατσικάκι που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το σουβλιστό Αν θέλετε, μπορείτε να προσθέσετε και λίγα ανοιξιάτικα καρότα κομμένα σε χοντρά κομμάτια
VOLOS C I T Y
ΤΑΛΙΑΤΕΛΕΣ
88 Προετοιμασία: 20 Μαγείρεμα: 10 Μερίδες: 4
με μανιτάρια και φουντούκια Για ιδιαίτερο άρωμα και γεύση μπορούμε να ραντίσουμε κάθε μερίδα με λίγο φουντουκέλαιο, το οποίο βρίσκουμε σε καλά μπακάλικα και μεγάλα σούπερ μάρκετ. Διαφορετικά, χρησιμοποιούμε απλό ελαιόλαδο. ΥλΙΚΑ 1 πακέτο ταλιατέλες (ή σπαγγέτι) 100 γρ αποξηραμένα μανιτάρια (βασιλομανίταρα ή άλλα) 200 ml λευκό ξηρό κρασί 60 ml ελαιόλαδο 400 γρ φρέσκα μανιτάρια της αρεσκείας μας (λευκά, καφέ, πλευρώτους, πορτομπέλο) 1/3 ματσάκι μαϊντανός (τα φύλλα), ψιλοκομμένος 1 μεγάλη σκελίδα σκόρδου, λιωμένη ½ φλιτζ. τσαγιού φουντούκια, καβουρδισμένα για λίγα λεπτά στο γκριλ, μέχρι να ροδίσουν απαλά, χονδροκοπανισμένα αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι Βράζω τα ζυμαρικά σε άφθονο αλατισμένο νερό, ακολουθώντας τις οδηγίες βρασμού που αναγράφονται στη συσκευασία τους Τα στραγγίζω και τα διατηρώ κατά μέρος, ζεστά Μουσκεύω τα αποξηραμένα μανιτάρια στο κρασί, για 20 λεπτά. Τα βγάζω με τα δάχτυλα ένα-ένα (δεν τα στραγγίζω σε σουρωτηράκι για να μην παρασύρω μαζί τυχόν χώμα) και τα στύβω με τα χέρια μου Τα κόβω σε μέτρια κομμάτια. Καθαρίζω όλα τα φρέσκα μανιτάρια με ένα νοτισμένο πανάκι και τα κόβω σε μέτριες φέτες Σε ένα μεγάλο αντικολλητικό τηγάνι ζεσταίνω το ελαιόλαδο σε δυνατή φωτιά και ρίχνω όλα τα μανιτάρια (φρέσκα και αποξηραμένα) Τα σοτάρω για 5 λεπτά, ανακατεύοντας τακτικά, μέχρι να μαλακώσουν και να βγάλουν τα υγρά τους. Τα βγάζω με τρυπητή κουτάλα, τα βάζω σε ένα πιάτο και πετάω το υγρό του τηγανιού Σκουπίζω καλά το σκεύος με χαρτί κουζίνας και ρίχνω εκεί το υπόλοιπο ελαιόλαδο. Το ζεσταίνω σε μέτρια φωτιά και προσθέτω το σκόρδο, αλάτι, πιπέρι και τα στραγγισμένα μανιτάρια Σοτάρω τα υλικά για άλλα 2 - 3 λεπτά, μέχρι να μανιτάρια να στεγνώσουν. ρίχνω και το μαϊντανό, σοτάρω για άλλο 1 λεπτό και αποσύρω από τη φωτιά Μοιράζω τα ζυμαρικά σε πιάτα και προσθέτω τα μανιτάρια ραντίζω με λίγο λάδι, σκορπίζω σε κάθε μερίδα τα καβουρδισμένα φουντούκια και μπόλικο φρεσκοτριμμένο πιπέρι και σερβίρω αμέσως ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
VOLOS C I T Y
90 ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΑΥΓΑ ΓΕΜΙΣΤΑ
μεζεδάκι που γίνεται γρήγορα αφού τα βρασμένα αυγά υπάρχουν σε αφθονία. Τα σερβίρω με δροσερή μπύρα όση ώρα περιμένουμε να ψηθούν τα κρεατοεδέσματα. Προετοιμασία: 15 Μερίδες: 6-8 ΥλΙΚΑ 10 αυγά, βγαλμένα από το ψυγείο για 1 ώρα τουλάχιστον 60 γρ. λαρδί ή μπέικον, κομμένο σε μικρά κομμάτια και ελαφρά σοταρισμένο 1 κρεμμυδάκι φρέσκο, ψιλοκομμένο 1 πιπερίτσα τσίλι, ψιλοκομμένη 1 κουτ. γλυκού πάπρικα, γλυκιά 4-5 φύλλα δυόσμο, πολύ ψιλοκομμένα Αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι Για την μαγιονέζα Τους κρόκους από τα 10 βρασμένα αυγά 3 κουτ. σούπας καλής ποιότητας ξίδι από λευκό κρασί 3 κουτ σούπας μουστάρδα πικάντικη 300 ml ελαιόλαδο καλής ποιότητας ½ κουτ. γλυκού σκόνη κρόκο Κοζάνης 150 γρ γιαούρτι στραγγιστό Αλάτι, λευκό πιπέρι ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για τα αυγά Βάζω σε μια μεγάλη κατσαρόλα τα αυγά, γεμίζω με νερό και λίγο ξύδι και βράζω για 4 λεπτά από τη στιγμή που θα ξεκινήσει ο βρασμός. Αποσύρω από τη φωτιά και τα κρυώνω με τρεχούμενο νερό. Καθαρίζω τα αυγά και με ένα μαχαίρι τα κόβω κάθετα στη μέση Το ασπράδι θα είναι σφιχτό και ο κρόκος ελαφρώς μελάτος. Αφαιρώ με προσοχή τους κρόκους και τους ρίχνω σε ένα μπολ Για την μαγιονέζα Σε ένα μπολ ρίχνω τους κρόκους, το ξίδι και τη μουστάρδα και τα χτυπάω με το ραβδομπλέντερ ή το μίξερ χειρός, αρχικά σε χαμηλή ταχύτητα μέχρι να αναμειχθούν καλά και, σταδιακά, σε μεγαλύτερη ταχύτητα, μέχρι να φτιάξω τελείως ομοιογενές μείγμα Χωρίς να σταματήσω το μίξερ αρχίζω να ρίχνω το ελαιόλαδο σε πολύ αργή ροή, χτυπώντας ασταμάτητα Σταδιακά, το μείγμα γίνεται ολοένα και πιο αφράτο, κρεμώδες και ανοιχτόχρωμο, μέχρι που στο τέλος, όταν πια θα έχω ρίξει όλο το ελαιόλαδο, η μαγιονέζα μου θα είναι πολύ αφράτη και βελούδινη Σταματάω το μίξερ και προσθέτω τον κρόκο Κοζάνης, το γιαούρτι, αλάτι και λευκό πιπέρι. Ανακατεύω καλά. Για την συναρμολόγηση Μεταφέρω τα ασπράδια σε μια πιατέλα και γεμίζω με την μαγιονέζα*. Πασπαλίζω με την πάπρικα και σκορπίζω το τσίλι, το λαρδί (ή το μπέικον), τον δυόσμο και το φρέσκο κρεμμυδάκι. Σερβίρω αμέσως. η ποσότητα της μαγιονέζα είναι αρκετή, γι’ αυτό, όση περισσέψει την βάζω σε ένα μπολ και την σερβίρω με μπαστουνάκια λαχανικών και φρυγανισμένο ψωμί ή κράκερς. TIP
Πασχαλινό
92 Συνέντευξη στον ΗλΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ (koutserisilias2@gmail com) χρΗστΟσ βεργαΔΟσ Η ζαχαροπλαστική ξεκίνησε σαν φλερτ, έγινε έρωτας και στην πορεία αγάπη! Ο γνωστός και αγαπημένος Pastry chef, μιλά στο Volos City για τη ζαχαροπλαστική, τις τηλεοπτικές εκπομπές, τη συγγραφή βιβλίων, την έκθεση γλυκιάς μόδας… «Ηζαχαροπλαστική για μένα ξεκίνησε σαν φλερτ που στη συνέχεια έγινε έρωτας και στην πορεία αγάπη», μας εξομολογείται στο Volos City ο γνωστός και αγαπημένος pastry chef Χρήστος Βέργαδος, ο άνθρωπος που δημιούργησε πέρα από… γλυκά, έκθεση μόδας, με ρούχα από… υλικά ζαχαροπλαστικής! Πολυπράγμων και πολυμήχανος, ακριβής αλλά και ευέλικτος στην επιλογή «τεχνοτροπίας» στα γλυκά του, επιλέγει να αναδεικνύει το εικαστικό προφίλ της ζαχαροπλαστικής με projects που πάντα έχουν κάτι καινούριο να πουν. Το «γλυκό» του παρελθόν, έχει βαθιές ρίζες αφού η ζαχαροπλαστική για αυτόν ήταν οικογενειακή υπόθεση Από το εκτενές βιογραφικό του, ξεχωρίζεις σπουδές και σεμινάρια σε Ελλάδα και εξωτερικό με αποκορύφωμα τις σπουδές του σε ένα από τα καλύτερα, παγκοσμίως, κολέγια Ζαχαροπλαστικής το ENSP (Ecole Nationale Superieur de la Patisserie) της Γαλλίας Επιδείξεις ακόμα και στον Καναδά, με ρούχα και αξεσουάρ από υλικά ζαχαροπλαστικής που τα «περπάτησαν» μοντέλα στη πασαρέλα και φτάνεις μέχρι το στήσιμο του κλάδου της ζαχαροπλαστικής και την εκπαίδευση των νέων, που θέλουν να ασχοληθούν με το επάγγελμα, στο ΙΕΚ ΑλΦΑ Συνολικά, 18 χρόνια μετράει και η τηλεοπτική του καριέρα στις πιο δημοφιλείς εκπομπές της ελληνικής τηλεόρασης. Συγγραφέας των τριών best seller βιβλίων ζαχαροπλαστικής: «Σχολείο ζαχαροπλαστικής», «Γλυκά χωρίς », «Γλυκά παντρέματα» Ο Χρήστος Βέργαδος μπορεί αφενός να διδάσκει, αφετέρου φροντίζει κυρίως να διδάσκεται επενδύοντας στη γνώση ενώ σαν συνειδητοποιημένος «πατρονίστ υψηλής ζαχαροπλαστικής» φαίνεται να γνωρίζει πολύ καλά ότι το savoir faire ενός επαγγελματία, είναι και το κλειδί της επιτυχούς του πορείας. «ΠΑΝΤΑ ΘΕΤω ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΓΙΑΤΙ ΘΕωΡω ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ, ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ, ΝΑ ΜΗ ΣΤΑΜΑΤΑΣ ΝΑ ΕΞΕΛΙΣΣΕΣΑΙ»
VOLOS C I T Y
VOLOS C I T Y
94 • Θα ξεκινήσουμε την κουβέντα μας καταρχήν με το ερώτημα, κατά πόσο είστε ικανοποιημένος μετά από όλα αυτά τα χρόνια, απ ΄ τη δουλειά σας αλλά και τα έργα σας, καθώς και εάν καταφέρατε να κάνετε πραγματικότητα τελικά τα όνειρά σας… Η δουλειά που έχω επιλέξει να κάνω είναι μία δουλειά με μεγάλες απαιτήσεις Από τα πρώτα μου βήματα σ’ αυτό το χώρο, είχα θέσει στόχους και είχα κάνει όνειρα. Τα περισσότερα από αυτά τα έχω υλοποιήσει. Και τα έχω φέρει εις πέρας με επιτυχία αλλά και με πολλές ώρες σκληρής δουλειάς και αφοσίωσης. Δεν μου έχει χαριστεί τίποτα, έχω δουλέψει πολύ για αυτά και νιώθω ευλογημένος για ό,τι έχω καταφέρει μέχρι τώρα Όνειρα δε σταματάω να κάνω και πάντα θέτω καινούργιους στόχους γιατί θεωρώ πολύ σημαντικό, σε αυτή τη δουλειά, να μη σταματάς να εξελίσσεσαι • Είστε ένας άνθρωπος επαγγελματίας, ένας pastry chef που δεν ησυχάζει στα καθιερωμένα. Το μαρτυρά αυτό, νομίζω μεταξύ άλλων και το Sweet Fashion by C. Vergados! Πρωτότυπο, πολυσυζητημένο, αλλά και δύσκολο φαντάζομαι… Πόσο αλήθεια, αλλά και πως προέκυψε και τι απέφερε το «πάντρεμα» της μόδας με το γλυκό; Σαν επαγγελματίας ζαχαροπλάστης δε μου άρεσαν ποτέ τα εύκολα Στόχος μου πάντοτε ήταν να αναδείξω πέραν της γεύσης ενός γλυκού και το εικαστικό κομμάτι της ζαχαροπλαστικής χωρίς αυτό να περιμένω να μου αποφέρει απαραίτητα κάτι Θα σας πω, πως όταν ξεκίνησα να δημιουργώ τα ρούχα για το 1ο sweet fashion by C.Vergados το 2011, δεν είχα καταλάβει τι ακριβώς πάω να κάνω αλλά και το βαθμό δυσκολίας του.
VOLOS C I T Y
95 Στην πορεία άρχισα να έρχομαι αντιμέτωπος με δυσκολίες που δεν είχα αντιμετωπίσει ξανά, κυρίως στο κομμάτι το κατασκευαστικό που είχε να κάνει από ένα απλό ράψιμο ενός υφάσματος μέχρι και την κατασκευή ενός σκελετού που πάνω σε αυτόν θα δημιουργούσα μία φούστα νυφικού από μαρέγκα βάρους 11 κιλών Ερχόμενος στο σήμερα και πιο συγκεκριμένα, ένα χρόνο πριν όπου έγινε η παρουσίαση του 3ου μου βιβλίου με τίτλο «Γλυκά παντρέματα» (εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ) και παίρνοντας έμπνευση από τον τίτλο του βιβλίου αποφάσισα να παρουσιάσω στον κόσμο που ήταν εκεί ακόμα ένα πάντρεμα, όχι μόνο συνταγών, αλλά και των υλικών ζαχαροπλαστικής με την μόδα Άλλωστε και η ζαχαροπλαστική έχει την μόδα της • Καθηγητής σε σχολή, δημιουργίες σε τηλεοπτικές εκπομπές, συγγραφή βιβλίων (εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ), έκθεση γλυκιάς μόδας, συμμετοχή σε εκθέσεις και πολλά -πολλά ακόμη. Από επαγγελματική επιλογή, από ενδιαφέρον, από αγάπη; Ξεχωρίζετε κάποιο από αυτά; Η ζαχαροπλαστική για μένα ξεκίνησε σαν φλερτ που στη συνέχεια έγινε έρωτας και στην πορεία αγάπη Ο έρωτας έρχεται και παρέρχεται, η αγάπη είναι αυτή που μένει και ευτυχώς για μένα, η αγάπη για αυτή τη δουλειά μεγαλώνει κάθε μέρα και πιο πολύ. Αυτό είναι και το μήνυμα που προσπαθώ να μεταφέρω στους μαθητές μου: ότι αν αγαπήσουν αληθινά αυτή τη δουλειά τότε κι αυτή θα τους προσφέρει συναισθήματα πρωτόγνωρα. Αν ξεχωρίζω κάτι από όσα έχω κάνει μέχρι τώρα στην καριέρα μου τότε ναι, ξεκάθαρα αυτό είναι η διδασκαλία • Είναι «ενοχοποιημένα» νομίζω τα γλυκά όταν κουβεντιάζουμε για την υγιεινή διατροφή. Μήπως μπορούμε να τα βάλουμε ωστόσο σε ένα πλαίσιο λογικής συζήτησης και κατανάλωσης; Κανένα φαγητό δεν θα έπρεπε να ενοχοποιείται Όλα χρειάζονται και όλα μπορούν να είναι στο πλαίσιο του μέτρου Όλα στην υπερβολή τους, κάνουν εξίσου «κακό», όσο και στην απόλυτη απουσία τους Εάν δεν είναι θέμα υγείας και πρέπει να αποφεύγονται, υπάρχουν άπειρες εναλλακτικές πλέον για να μπορεί ο διαιτώμενος και όποιος προσέχει τη διατροφή του εν γένει να απολαμβάνει χωρίς τύψεις και ενοχές. Οι τύψεις και οι ενοχές είναι το πιο «μη χρήσιμο» συναίσθημα, ενώ η χαρά που σου δίνει ποιο και αν είναι το «γλυκό» που θα επιλέξεις είναι ανεκτίμητη! • Μάλλον υπάρχει γλυκιά… λύση για όλους; Δανείζομαι κάτι από προηγούμενο βιβλίο σας, όπου μιλούσατε για γλυκά χωρίς γλουτένη, χωρίς ζάχαρη, χωρίς ζωικά, χωρίς πολλές θερμίδες, χωρίς χρόνο, χωρίς αβγά, χωρίς αλεύρι. Γίνεται; Το δεύτερο κατά σειρά βιβλίο με τίτλο «Γλυκά χωρίς» δημιουργήθηκε από την ανάγκη του κόσμου που για κάποιον λόγο, είτε διατροφής, είτε υγείας κλπ ήθελε κάποιο γλυκό, είτε χωρίς ζάχαρη είτε χωρίς ζωικά είτε όλα τα παραπάνω που αναφέρατε Σκοπός μου ήταν η δημιουργία ενός βιβλίου με συνταγές χωρίς όλα τα παραπάνω αλλά με γεύση Η απάντηση στην ερώτησή σας αν γίνεται, είναι ναι, γίνεται, γιατί όπως είναι και ο υπότιτλος αυτού του βιβλίου: τελικά τα γλυκά μπορούν να είναι για όλους! • Επιζητούμε αλήθεια νέες γεύσεις στα πιάτα μας; Παραμένει ταυτόχρονα και το παραδοσιακό; Είναι ευχάριστο το γεγονός ότι πλέον ο κόσμος αναζητά νέες γεύσεις στα πιάτα. Η δική μου άποψη και στάση σε αυτό το κομμάτι είναι ότι δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τις ελληνικές παραδοσιακές γεύσεις τις οποίες πολύ εύκολα μπορούμε να εντάξουμε σε κάθε μας δημιουργία Άλλωστε η ταυτότητα μας είναι αυτή που μας κάνει να ξεχωρίζουμε • Αναρωτιέμαι ταυτόχρονα, εάν υπάρχουν γλυκά που δεν τα έχουμε δημιουργήσει ακόμη; Υπάρχει δηλαδή περιθώριο επιπλέον εξέλιξης τόσο στην τέχνη της ζαχαροπλαστικής, όσο και στα δημιουργήματά της; Χαίρομαι πολύ με αυτή σας την ερώτηση Είναι μια ερώτηση που έκανα στο παρελθόν στον εαυτό μου και η απάντηση που έδωσα ήταν η δημιουργία του τρίτου μου βιβλίου με τίτλο «γλυκά παντρέματα» Όλα αυτά τα χρόνια που είμαι σ’ αυτό το χώρο και μέσα από μέρη που επισκέφτηκα, από τεχνικές που επεξεργάστηκα, μου δημιούργησαν μία βαθιά επιθυμία για νέες και πρωτότυπες συνταγές, για συνταγές που με οδηγό την έμπνευση και την αγάπη γι’ αυτό που κάνω, κατέληξαν σε ένα ιδανικό πάντρεμα ιδεών και γεύσεων. Ας μην ξεχνάμε επίσης, ότι η γοητεία αυτού του επαγγέλματος είναι ότι δε σε κάνει ποτέ να βαλτώνεις Καινούργια υλικά, καινούργιες τεχνικές, καινούργια εργαλεία και πάντοτε με εφόδιο την τεχνογνωσία της ζαχαροπλαστικής μπορούν να έχουν σαν αποτέλεσμα την επιπλέον εξέλιξη. • Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η πιο απαιτητική διατροφικά από θρησκευτικής άποψης. Μπορεί να είναι και γευστική βάσει των περιορισμών που υπάρχουν και στο γλυκό; Φυσικά και μπορεί να είναι! Δεν είναι λίγα τα γλυκά άλλωστε που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις ενός νηστίσιμου μενού με πρωταγωνιστικά υλικά όπως το ταχίνι, το μέλι, η σοκολάτα υγείας, το ελαιόλαδο • Η ολοκλήρωση της Νηστείας της Σαρακοστής έχει συνδυαστεί την Κυριακή του Πάσχα με κατανάλωση κρέατος και ανάλογων πιάτων. Το κλείσιμο όμως πάντα, περιλαμβάνει γλυκό. Εσείς τι προτείνετε; Δεν θα άφηνα απέξω τα παραδοσιακά γλυκά ενός πασχαλινό τραπεζιού που δεν είναι άλλα από το τσουρέκι, τα πασχαλινά κουλουράκια ή και τα σοκολατένια αυγά Θα πρόσθετα ωστόσο και κάποια γλυκά με φρούτα ή κάποια ανάλαφρη μους και σίγουρα ένα γλυκό με πρωταγωνιστικό υλικό το λεμόνι. «ΔΕΝ ΜΟΥ ΕΧΕΙ ΧΑΡΙΣΤΕΙ ΤΙΠΟΤΑ, ΕΧω ΔΟΥΛΕψΕΙ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΑΥΤΑ ΚΑΙ ΝΙωΘω ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΣ ΓΙΑ Ο,ΤΙ ΕΧω ΚΑΤΑφΕΡΕΙ…»
VOLOS C I T Y
96 πασχαΛινΟ τσΟυρεΚι
6 μισοκιλα Για το προζύμι
250 ml νερό 250 ml γάλα 500 γρ αλεύρι δυνατό 100 γρ νωπή μαγιά Για την ζύμη 1 κιλό αλεύρι δυνατό 400 γρ ζάχαρη 250 γρ βούτυρο σε θερμοκρασία δωματίου 6 αβγά 15 γρ μαχλέπι τριμμένο 15 γρ κακουλέ τριμμένο 3 βανίλιες 1 πρέζα αλάτι Εκτέλεση Ετοιμάζουμε το προζύμι. Διαλύουμε ένα μικρό μέρος της ζάχαρης με την μαγιά στο χλιαρό νερό με το γάλα, προσθέτουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε μέχρι να γίνει μαλακό ζυμάρι. Στην συνέχεια αδειάζουμε το προζύμι στο κάδο του μίξερ και προσθέτουμε όλα τα υλικά εκτός του βουτύρου. Ζυμώνουμε με τον γάντζο μέχρι να γίνει ζύμη Κατόπιν προσθέτουμε το κρεμώδες βούτυρο και ξαναζυμώνουμε μέχρι να γίνει λεία ζύμη. Αφήνουμε σε ζεστό μέρος να διπλασιαστεί σε όγκο, ξαναζυμώνουμε, πλάθουμε σε σχήμα και αφήνουμε πάλι να φουσκώσει. Αλείφουμε με μείγμα από κρόκο και γάλα και ψήνουμε αρχικά στους 160 βαθμούς και μετά το πρώτο δεκάλεπτο στους 140 για περίπου μισή ώρα
Για
VOLOS C I T Y
98 Υλικά Για την ζύμη: 170 γρ βούτυρο 200 γρ ζάχαρη Ξύσμα από 1 πορτοκάλι 2 κρόκοι αβγού 170 γρ γάλα 2 κ.σ. κονιάκ 1/2 κ γ σόδα 1 κ γ baking powder 2 βανίλιες 600 γρ αλεύρι Για το άλειμμα 1 κρόκος αβγού 50 γρ γάλα Εκτέλεση Σε ενα μπολ ρίχνουμε το βούτυρο και την ζάχαρη. Τα ανακατεύουμε με το χέρι. Στην συνέχεια προσθέτουμε το ξύσμα, τους κρόκους, το κονιάκ μέσα στο οποίο έχουμε διαλύσει την σόδα, το baking powder και τις βανίλιες Τέλος ρίχνουμε τα 2/3 από την ποσότητα του αλευριού και ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μαλακό ζυμάρι το οποίο δεν θα κολλάει στα δάχτυλα (αν χρειαστεί προσθέτουμε από το αλεύρι που έχουμε κρατήσει) Πλάθουμε σε ότι σχήμα θέλουμε και τα τοποθετούμε σε λαμαρίνα στρωμένη με λαδόκολλα Τα αλείφουμε στην επιφάνεια με αβγό και γάλα και ψήνουμε στους 170°C για περίπου 20 λεπτά! πασχαΛινα ΚΟυΛΟυραΚια
VOLOS C I T Y
φραΟυΛα
100 μΟυσ
Ετοιμάζουμε τον πουρέ φράουλας: Καθαρίζουμε τις φράουλες και τις πολτοποιούμε στο μπλέντερ. Τις αδειάζουμε σε μια κατσαρόλα, προσθέτουμε την ζάχαρη και τις φέρνουμε σε βρασμό για περίπου 1 λεπτό. Ετοιμάζουμε την μούς: Χτυπάμε την κρέμα γάλακτος μέχρι να σφίξει και να γίνει σαν σαντιγί. Βάζουμε τα φύλλα ζελατίνης να μαλακώσουν σε ενα μπολ με αρκετά κρύο νερο Σε ένα άλλο μπολ ανακατεύουμε με σύρμα χειρός τους κρόκους με την ζάχαρη μέχρι σχεδόν να ασπρίσουν ρίχνουμε στο μείγμα των κρόκων, λίγο λίγο σε συνεχή ροή, τον καυτό πουρέ φράουλας και ομογενοποιούμε Κατόπιν στραγγίζουμε τα φύλλα ζελατίνης, τα προσθέτουμε στο ζεστό μείγμα και ανακατεύουμε μέχρι να λιώσουν Μόλις το μείγμα γίνει χλιαρό, προσθέτουμε την χτυπημένη κρέμα γάλακτος και ομογενοποιούμε Φορμάρουμε σε τσέρκι τούρτας ή ποτήρι, και βάζουμε στο ψυγείο να παγώσει καλά. Τέλος γαρνίρουμε με φρέσκιες φράουλες και σερβίρουμε Υλικά Για τον πουρέ φράουλας 350 γρ φράουλες 30 γρ ζάχαρη
την μούς 3 κρόκοι 100 γρ ζάχαρη 12 γρ (6 τμχ) φύλλα ζελατίνης 200 γρ κρέμα γάλακτος
Εκτέλεση
Για
101 νΗστισιμα cookies σΟΚΟΛατασ Υλικά για 30 τμχ. 150 γρ ζάχαρη 150 γρ καστανή ζάχαρη 180 γρ μαργαρίνη 200 γρ αλεύρι 80 γρ κακάο 2 κ σ ελαιόλαδο 1 κ.σ. μπέικιν πάουντερ 2 κάψουλες βανίλιας 120 γρ κομματάκια σοκολάτα υγείας 50 γρ χοντροκομμένα φουντούκια Εκτέλεση Χτυπάμε στο μίξερ με το σύρμα την μαργαρίνη μαζί με τις ζάχαρες Μόλις αφρατέψουν ρίχνουμε το λάδι και συνεχίζουμε το χτύπημα μέχρι να απορροφηθεί Στην συνέχεια βγάζουμε το σύρμα και βάζουμε το φτερό. Προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά και ζυμώνουμε μέχρι να γίνει λείο και ομογενοποιημένο ζυμάρι Παίρνουμε μέρη ζύμης και πλάθουμε σε μπαλάκια. Προαιρετικά και αν θέλουμε τα ρολάρουμε σε κρυσταλλική ζάχαρη Τα τοποθετούμε σε λαμαρίνα στρωμένη με λαδόκολλα και με την βάση ενός ποτηριού τα πιέζουμε λίγο Ψήνουμε στους 180°C στον αέρα για 10 λεπτά. Μόλις τα ξεφουρνίσουμε τα αφήνουμε να κρυώσουν καλά και τα μεταφέρουμε σε δίσκο σερβιρίσματος.
VOLOS C I T Y
VOLOS
102
C I T Y
VOLOS C I T Y
103 Συνέντευξη: ΧΡΥΣOΣΤΟΜΟΣ ΤΡIΜΜΗΣ H Madame Ginger παρουσιάζει τη vegan κουζίνα ενόψει και του Πάσχα • Kατ’ αρχάς θα θέλαμε να μας εξηγήσετε πώς προέκυψε το Madame Ginger και τι σημασία έχει η συγκεκριμένη ρίζα για σας και πιθανότατα για τις συνταγές σας; Η αλήθεια είναι ότι το όνομα Madame Ginger είναι προϊόν marketing. Ψάχνοντας το όνομα του blog μου πριν 12 χρόνια και με εμπειρία 6 χρόνων στην επικοινωνία, ήθελα το όνομα αυτό να είναι προσωποκεντρικό και να γίνει το nickname μου. Βρήκα το Madame και μου άρεσε πολύ και ήθελα το δεύτερο στοιχείο να έχει σχέση με το φαγητό Τα αγαπημένα μου υλικά όπως το σκόρδο δεν θα ήταν πολύ εύηχα, οπότε χρησιμοποίησα το ginger που είναι σπιρτόζικο και «μένει». Δεν μπορώ να πω ότι το χρησιμοποιώ πολύ συχνά, κυρίως σε ροφήματα και πιάτα που προέρχονται από ασιατικές χώρες. • Aπό την Επικοινωνία και τις Δημόσιες Σχέσεις στη Μαγειρική. Πώς προέκυψε η μετάβαση αυτή και πόσο εύκολο/δύσκολο ήταν; Η μεγάλη αυτή αλλαγή προέκυψε στα 27 μου, όταν απολύθηκα από μία μεγάλη εταιρεία επικοινωνίας που δούλευα Το θεώρησα ένα καμπανάκι για να σκεφτώ τι πραγματικά θα μου άρεσε να κάνω στην ζωή μου και γράφτηκα σε σχολή μαγειρικής, ενώ παράλληλα έπιασα δουλειά σε ένα καφέ ως σερβιτόρα, και στη συνέχεια ως μαγείρισσα Στη συνέχεια δούλεψα στο τότε εστιατόριο του Χριστόφορου Πέσκια, μετά ανέλαβα ένα brunch και αργότερα ανέλαβα το New York Sandwiches Παράλληλα είχα ανοίξει και το «Madame Ginger» και κάποια στιγμή που είχε αρχίσει να γίνεται γνωστό, αποφάσισα να αφήσω τις κουζίνες και να αφοσιωθώ σε αυτό 100% Έτσι φτάσαμε στο σήμερα και σκέφτομαι ότι ήταν αρκετά δύσκολα τα πρώτα χρόνια, αλλά τόσο όμορφα και δημιουργικά που το έχω πια ξεχάσει «EΧΕΙ ΑΝΟΙξΕΙ ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ υλΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣυΝΤΑγΩΝ» Οπερισσότερος κόσμος τη φωνάζει Madame Ginger, αλλά στις προσωπικές της στιγμές είναι απλά η Μαριλού λατρεύει την Κυψέλη, περιοχή όπου μεγάλωσε και μετά από πολλά χρόνια επέστρεψε για να φτιάξει το Madame Gigner’s Food Studio Το πιο αγαπημένο της project είναι η σειρά vlogs με τίτλο #EatLikeALocal στο κανάλι της στο YouTube, μέσα από την οποία μοιράζεται τα αγαπημένα της food spots της πόλης, αλλά ενόψει και του Πάσχα μας μιλά για τη μαγειρική, τη vegan κουζίνα, τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν και τα project που τρέχει!
VOLOS
104
C I T Y
VOLOS C I T Y
ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ
ΚλΕφΤΙΚΟ
3.
4.
5.
106
6-8 Χρόνος προετοιμασίας: 10 λεπτά Χρόνος μαγειρέματος: 50-55 λεπτά
Μερίδες:
ΣΤΗ λΑΔΟΚΟλλΑ ΜΕ ΣΩΣ ΜΟυΣΤΑΡΔΑΣ
από τις πιο νόστιμες συνταγές του Madame Ginger το κλέφτικο στη λαδόκολλα με μανιτάρια θα ικανοποιήσει όλους όσοι δεν επιθυμούν να καταναλώσουν κρέας την Κυριακή του Πάσχα και όχι μόνο!
6 κ σ μουστάρδα 20 ml λευκό κρασί Ξύσμα & χυμό από 1 λεμόνι 3 κλωναράκια φρέσκια ρίγανη ή 1 κ γλ ξερή 3 κλωναράκια φρέσκο θυμάρι ή 1 κ γλ ξερό 2 σκελίδες σκόρδο, σε λεπτές φέτες 2 ξερά κρεμμύδια, σε μικρά κομμάτια 2 πράσινες πιπεριές, σε μικρά κομμάτια 500 γρ λευκά μανιτάρια, ολόκληρα 500 γρ. μανιτάρια πλευρώτους, ολόκληρα 250 γρ. μανιτάρια πορτομπέλο, κομμένα στη μέση 200 γρ κασέρι ή φυτικό τυρί της επιλογής μας, κομμένο σε κύβους Ελαιόλαδο Αλάτι & φρεσκοτριμμένο πιπέρι Εκτέλεση:
Σε ένα μπολ βάζουμε 5 κ.σ. ελαιόλαδο, τη μουστάρδα, το ξύσμα και τον χυμό λεμονιού, τη ρίγανη, το θυμάρι, το σκόρδο, αλατοπιπερώνουμε και ανακατεύουμε πολύ καλά
Σε ένα μεγάλο μπολ βάζουμε τα κρεμμύδια, τις πιπεριές και τα διάφορα μανιτάρια περιχύνουμε με την σως μουστάρδας και ανακατεύουμε πολύ καλά να καλυφθούν ομοιόμορφα
Μία
Υλικά:
1.
2.
Σε 6 φύλλα λαδόκολλας μοιράζουμε τα μανιτάρια και στα 3 από τα 6 προσθέτουμε το κασέρι. Κλείνουμε την λαδόκολλα καλά σαν πουγκί και τα τοποθετούμε σε ένα ταψί
Ψήνουμε σε πολύ καλά προθερμασμένο φούρνο στους 190 °C στον αέρα για 40-45 λεπτά. Βγάζουμε το ταψί από τον φούρνο ανοίγουμε τα πουγκιά και ψήνουμε για ακόμη 10 λεπτά μέχρι να εξατμιστούν τα πολλά υγρά τους και να πάρουν χρώμα.
Βγάζουμε από τον φούρνο και σερβίρουμε με τη λαδόκολλα Φωτογραφίες: Νεφέλη Καραφυλλάκη
VOLOS C I T
107
Y
VOLOS C I T Y
108 Υλικά: 120 ml ελαιόλαδο 1 κρεμμύδι, ψιλοκομμένο 6 φρέσκα κρεμμυδάκια, ψιλοκομμένα 400 γρ. μανιτάρια λευκά, ολόκληρα 400 γρ. μανιτάρια πορτομπέλο, κομμένα στα 4 200 γρ μανιτάρια πλευρώτους, χοντροκομμένα Φύλλα από 1 μαρούλι, ψιλοκομμένα 1 ματσάκι άνηθο, ψιλοκομμένο ½ ματσάκι μάραθο, ψιλοκομμένο ½ ματσάκι μυρώνια, ψιλοκομμένα (προαιρετικά) 500 ml ζωμό λαχανικών, καυτός 3 κ.σ. ταχίνι Χυμό από 2 λεμόνια Αλάτι & φρεσκοτριμμένο πιπέρι φΡΙΚΑΣΕ ΜΕ ΤΡΙΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ Μία νόστιμη και θρεπτική παραλλαγή της μαγειρίτσας που μπορεί κανείς να φτιάξει εύκολα και γρήγορα και θα την αγαπήσει όλη η οικογένεια φυλάσσουμε καλυμμένο στο ψυγείο για 3-4 μέρες. 1. Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε βαθιά κατσαρόλα και σοτάρουμε το κρεμμύδι και τα φρέσκα κρεμμυδάκια για 10 λεπτά σε χαμηλή φωτιά Προσθέτουμε όλα τα μανιτάρια και σοτάρουμε για 10 λεπτά σε δυνατή φωτιά. Αλατοπιπερώνουμε και συνεχίζουμε το σοτάρισμα μέχρι να εξατμιστούν τα πολλά υγρά Προσθέτουμε το μαρούλι, τον άνηθο, το μάραθο και τα μυρώνια, ανακατεύουμε και περιχύνουμε με τον ζωμό Χαμηλώνουμε τη φωτιά και σιγοβράζουμε με κλειστό το καπάκι για 20-25 λεπτά 2. Χτυπάμε καλά το ταχίνι με το λεμόνι με ένα πιρούνι και ρίχνουμε αργά 2-3 κουταλιές καυτό ζωμό από το φρικασέ, ανακατεύοντας συνεχώς ρίχνουμε αργά το ταχινολέμονο στο φρικασέ, ανακατεύοντας απαλά και αφήνουμε να σιγοβράσει για 2 λεπτά. 3. Αποσύρουμε από τη φωτιά, αφήνουμε το φαγητό να «κάτσει» για 10 λεπτά και σερβίρουμε σε βαθιά πιάτα. Εκτέλεση: Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Ιωαννίδης Μερίδες: 4 Χρόνος προετοιμασίας: 10 λεπτά Χρόνος μαγειρέματος: 50 λεπτά Χρόνος αναμονής: 10 λεπτά
VOLOS C I T Y
ΚΟΚΚΙΝΗ φΑΚΗ
ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΗ
110 Μερίδες: 4 Χρόνος προετοιμασίας: 5-10 λεπτά Χρόνος μαγειρέματος: 20-25 λεπτά Υλικά: 1 μεγάλο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο 1 καρότο, κομμένο σε φέτες 500 γρ κόκκινη φακή 2 σκελίδες σκόρδο 1 λίτρο ζωμός λαχανικών ή νερό Ελαιόλαδο Αλάτι & φρεσκοτριμμένο Υλικά για το σερβίρισμα: Κάπαρη Ψωμί Κρεμμύδι, κομμένο σε χοντρές φέτες Ελαιόλαδο
Ένα πιάτο για την Σαρακοστή γεμάτο πρωτεϊνη, η παντρεμένη μου θυμίζει την κλασική φάβα αλλά χρησιμοποιώ κόκκινη φακή που είναι εξίσου νόστιμη και πολύ πιο θρεπτική 1. Βάζουμε σε μεγάλη κατσαρόλα 3 κ σ ελαιόλαδο, μόλις κάψει ρίχνουμε το κρεμμύδι και τα καρότα και σοτάρουμε για 68 λεπτά 2. Πλένουμε πολύ καλά τη φακή, τη σουρώνουμε και τη ρίχνουμε στην κατσαρόλα μαζί με τα σκόρδα και σοτάρουμε για 1-2 λεπτά 3. Περιχύνουμε με τον ζωμό, αλατοπιπερώνουμε, ανακατεύουμε και αφήνουμε να πάρει βράση Όταν αρχίσει να βράζει η φακή, χαμηλώνουμε τη φωτιά μισοκλείνουμε το καπάκι και αφήνουμε να μαγειρευτεί για 10-15 λεπτά 4. Όταν η φακή μας είναι έτοιμη αποσύρουμε από τη φωτιά και πολτοποιούμε καλά με το ραβδομπλέντερ, δοκιμάζουμε και διορθώνουμε το αλάτι 5. Σερβίρουμε με πολύ ελαιόλαδο, κρεμμύδια, κάπαρη και φρυγανισμένο ψωμί Εκτέλεση: Φωτογραφίες: Νεφέλη Καραφυλλάκη Απαραίτητο συνοδευτικό, ένα προζυμένιο ψωμί και μπόλικο ελαιόλαδο.
112 Συνέντευξη: ΧΡΥΣOΣΤΟΜΟΣ ΤΡIΜΜΗΣ ΤΑ SOS ΓΙΑ ΤΟ ΤΡΑΠΕζΙ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ Η διαιτολόγος - διατροφολόγος Νάντια Δεληγιάννη εξηγεί τι πρέπει να προσέξουμε ΝΑΝΤΙΑ ΔΕλΗΓΙΑΝΝΗ Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Master Practitioner in Eating Disorders & Obesity Δεν είναι ασυνήθιστο την Κυριακή του Πάσχα να τρώμε, να τρώμε και να τρώμε, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να μην μπορούμε ούτε να κουνηθούμε από τη θέση μας μετά! Το στομάχι βαρύνει, πολλοί και πολλές έχουν φτάσει στα όριά τους, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που πρέπει κάποιοι ή κάποιες να ζητήσουν ιατρική βοήθεια! Η διαιτολόγος-διατροφολόγος Νάντια Δεληγιάννη, με εξειδίκευση στις διατροφικές διαταραχές και την παχυσαρκία, μας εξηγεί λοιπόν τι πρέπει να προσέξουμε στο πασχαλινό τραπέζι, προκειμένου να το ευχαριστηθούμε και να μην έχουμε στη συνέχεια μικρά ή και μεγαλύτερα θέματα ν’ αντιμετωπίσουμε! Γιατί κάθε Κυριακή του Πάσχα καταγράφονται τόσα πολλά περιστατικά υπερφαγίας, και πολλά από αυτά καταλήγουν στα νοσοκομεία; Κυρίως λόγω της «στέρησης» από τη νηστεία, αφού δεν έχουν καταναλώσει για κάποιο χρονικό διάστημα, μικρό ή μεγαλύτερο, ζωική πρωτεΐνη και ανάλογα προϊόντα Οπότε πολλοί θεωρούν ότι την Κυριακή του Πάσχα πρέπει να τρώνε… χωρίς να υπάρχει αύριο, ενώ το στομάχι δεν είναι συνηθισμένο από τόσο πολύ φαγητό Πρέπει να προσέχουμε, αλλιώς η υπερβολική λήψη τροφής, μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα, θα προκαλέσει σοβαρές στομαχικές διαταραχές εκείνη την ημέρα, με το στομάχι να επιβαρύνεται, ειδικά αν έχει προηγηθεί ένα μεγάλο διάστημα νηστείας. Αν συνδυάσουμε και το αλκοόλ, τότε η κατάσταση είναι πιο επιβαρυντική και μπορεί να οδηγηθεί κάποιος-α στο νοσοκομείο, ειδικά όταν πρόκειται για άτομο μεγαλύτερης ηλικίας Όταν λέμε ότι κάποιος έχει φάει σε υπερβολικό βαθμό, τι εννοούμε; Να καταναλώνουμε τροφή, χωρίς να καταλαβαίνουμε πότε χορταίνουμε. Αν φάμε πχ μισό αρνί, έχοντας στο μυαλό μας το ότι είναι ημέρα Πάσχα και όλη μέρα θα τρώμε και θα πίνουμε
VOLOS C I T Y
VOLOS C I T Y
113 Αγ. Δημητρίου 17β Βόλος • 24213 05200 • 6946 683311
υπερβαίνει τα όρια, όπως καταλαβαίνει κανείς Ειδικά μετά από νηστεία, θέλει σταδιακή επιστροφή στη ζωική πρωτεΐνη Γι’ αυτό πχ μετά την Ανάσταση τρώμε μαγειρίτσα, που είναι ένα είδος σούπας, για ν’ αρχίσει το στομάχι να προσαρμόζεται και πάλι Θέλει χρόνο ο οργανισμός να διαχειριστεί αυτήν την επιστροφή Οι εναλλακτικές τροφές μας επηρεάζουν κάπως; Πχ τα αναπληρώματα τυριών, ή τα φυτικά ροφήματα. Από θρεπτικά συστατικά μπορεί να έχουνε και περισσότερα, πχ ασβέστιο. Καλό είναι να δοκιμάζουμε και να πειραματιζόμαστε Το καλό είναι ότι εξελίσσονται αυτά τα είδη και τα σκευάσματα ως αναπληρώματα. Στην ουσία έχουν θετικά χαρακτηριστικά και βοηθούν και όσους μονίμως αποφεύγουν διατροφικά ζωικές πρωτεΐνες Βέβαια, καλό είναι να διαβάζουμε τις ετικέτες των συσκευασιών για να βλέπουμε τα συστατικά τους και να ενημερωνόμαστε, γιατί δεν είναι όλα τα ίδια Πχ το λάδι καρύδας έχει πολλά κορεσμένα λιπαρά και είναι μία μόδα που πρέπει ν’ αποφύγουμε Καλό είναι να προτιμούμε τα λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα. Βοηθούν τα αναψυκτικά, στυλ σόδας ή κόλας, στη χώνεψη; Βοηθούν στη διαδικασία της χώνεψης στο ελάχιστο. Καλό είναι να αφήνουμε το στομάχι να κάνει μόνο του τη διαδικασία της πέψης, έχοντας φάει την ποσότητα που πρέπει Βοηθάει καλύτερα πάντως το φυσικό ανθρακούχο νερό. Αν έχουμε φάει πολύ την ημέρα του Πάσχα, ας το βοηθήσουμε έστω και τεχνητά Αλλά από το τραπέζι ας σηκωνόμαστε και λίγο για να περπατάμε. «Το ζητούμενο είναι τι τρώμε γενικά, και όχι μόνο μία ημέρα» Για να πάμε σε πιο συγκεκριμένα ζητήματα… Το αιώνιο ερώτημα του Πάσχα: Αρνί ή κατσίκι; Είναι ανάλογα και τι τρώνε τα ζωντανά, προτού καταλήξουν στο πιάτο μας Ας μην μείνουμε στο πόσο λίπος όμως έχει το καθένα, αλλά στην προτίμηση του τι θέλει ο καθένας να γευτεί. Μία ημέρα θα το φάμε, ας το φάμε κανονικά να το ευχαριστηθούμε Το ζητούμενο δεν είναι τι κάνουμε μία ημέρα, αλλά τι κάνουμε το χρονικό διάστημα από το ένα Πάσχα μέχρι το επόμενο! Το κοκορέτσι είναι νόστιμο. Είναι και επιβαρυντικό; Παίζει ρόλο η συχνή κατανάλωση, και καλό είναι να μην καταναλώνουμε συνέχεια εντόσθια ζώων Γενικά, δεν είναι και η καλύτερη λήψη τροφής. λένε πχ για το συκώτι, ότι για κάποια άτομα που έχουν αναιμία, είναι καλή πηγή σιδήρου, αλλά και πάλι δεν χρειάζεται να καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, γιατί ως ο μεγαλύτερος αδένας του ζώου, μπορεί να προκαλέσει μακροπρόθεσμα τοξικότητα Όσο και να βοηθάει τον οργανισμό μας με σίδηρο, η υπερκατανάλωση, ειδικά από εγκύους, δεν βοηθάει γενικά το θέμα είναι πάντα η υπερβολική κατανάλωση. Το φαγητό βέβαια συνδυάζεται και με αλκοόλ… Και αυτό θέλει προσοχή. Το αλκοόλ μετατρέπεται κατευθείαν σε λίπος. Η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να επιφέρει τοξικότητα, να προκαλέσει κίρρωση του ήπατος, να αυξήσει το σπλαχνικό λίπος. Αυτά βέβαια δεν γίνονται σε μία ημέρα, αλλά μιλάμε για καθημερινή, υπερβολική κατανάλωση Μια νορμάλ κατανάλωση για την ημέρα του Πάσχα θα πρέπει πάντως να συνοδεύεται και με αρκετό νερό. Ένα ποτηράκι τσίπουρο, και 2-3 ποτηράκια κρασί το πολύ, είναι μία νορμάλ κατανάλωση για μία εορταστική ημέρα Απλά θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι η κατανάλωση αλκοόλ επιφέρει και κατανάλωση φαγητού. Όσο πίνουμε, τόσο τρώμε Όσον αφορά τα γλυκά και τη ζάχαρη, τι κάνουμε; Σίγουρα μετά το φαγητό θέλουμε και το γλυκό μας Το γλυκό δεν το τρώμε γιατί πεινάμε, αλλά γιατί θέλουμε να φάμε γλυκό! Τι πιο έξυπνο να δοκιμάζουμε λίγο απ’ όλα; Έτσι καλύπτουμε και τη γεύση και την όποια ανάγκη Αν πούμε ότι δεν πρέπει να φάμε γλυκό εκείνη την ημέρα θα καταλήξουμε να φάμε όλα τα γλυκά! Αν φάμε απ’ όλα τα γλυκά από την άλλη σε υπερβολικό βαθμό, θα το απολαύσουμε στο τέλος; Το γλυκό είναι απόλαυση, απόλαυση για την καρδιά μας και την ψυχή μας. Για τα αβγά τι ισχύει τελικά; Τρώμε άφοβα, ή προσέχουμε; Είναι ένας τεράστιος μύθος αυτός σχετικά με τη χοληστερόλη, ότι το αβγό δηλαδή αυξάνει τη χοληστερίνη Υπάρχει έρευνα του Χάρβαρντ που δείχνει ότι το αβγό μπορεί να έχει χοληστερόλη, αλλά δεν έχει σχέση με την αύξηση της χοληστερίνης στον οργανισμό Άλλα θέματα είναι αυτά που αυξάνουν τη χοληστερίνη Από εκεί και πέρα, είναι και ο τρόπος μαγειρέματος. Αν είναι τηγανιτό, τότε θα έχουμε αύξηση της χοληστερίνης Γενικά όμως το αβγό είναι η καλύτερη τροφή που υπάρχει, ως υπερτροφή Η υπερβολική κατανάλωση σίγουρα δεν θα μας βοηθήσει, αλλά και ένα αβγό να φάμε την ημέρα καλό θα μας κάνει και όχι κακό Γενικά λοιπόν τι πρέπει να προσέξουμε; Το πασχαλιάτικο τραπέζι καλό είναι πριν πάμε σ’ αυτό να φάμε κάτι, για να μην πέσουμε με τα μούτρα! Πάμε για να περάσουμε καλά, με τους ανθρώπους μας, να χαλαρώσουμε και να τηρήσουμε τα έθιμα Δεν χρειάζεται να φάμε σαν να μην υπάρχει αύριο. Να το απολαύσουμε και θα είμαστε καλύτερα.
Αυτό
VOLOS C I T Y
woman child gifts men
114
VOLOS
Y 116
C I T
117 ανΟιξΗ με στυΛ για ανΔρεσ Και γυναιΚεσ Οι σωστές επιλογές που δίνουν διαφορετικό τόνο Ηκαθημερινότητα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις έντονη για όλους τους άνδρες και όλες τις γυναίκες Αν και οι επιλογές για την εμφάνισή μας είναι πολλές, ουσιαστικά θα πρέπει ο καθένας και η καθεμία να κάνει τις σωστές που επιτρέπουν και την άνεση και την κομψότητα Δεν θα κάνεις εκπτώσεις στην εμφάνισή σου, αλλά δεν θα σου κοστίσει αυτό στο να μπορείς να κινείσαι με την ευκολία που θέλεις και να κάνεις τις δουλειές σου! Οι επιλογές πολλές αλλά και οι κανόνες συγκεκριμένοι, είτε για άνδρες ή για γυναίκες!
VOLOS C I T Y
VOLOS C I T Y
118 επιΛΟγεσ για ανΔρεσ
VOLOS C I T Y
119
Το τζιν σε νιώθει! Ένα καλό τζιν μπορεί να κάνει τη διαφορά, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας και σε κάθε περίσταση. Διάλεξε αυτό που είναι κατάλληλο για το σώμα σου, ούτε στενό, ούτε φαρδύ, για τις καθημερινές δραστηριότητές σου, και με το ύφασμα που θα ταιριάζει σε κάθε εποχή του χρόνου! Το στυλ από εκεί και πέρα είναι του προσωπικού σου γούστου! Περπάτα χωρίς δυσκολία Το σωστό παπούτσι κάνει τη διαφορά, και συντελεί στο να κουράζεσαι λιγότερο στην καθημερινότητά σου Πρέπει οπωσδήποτε να βρεις αυτό που ταιριάζει στα πόδια σου, να είναι άνετο αλλά και να κρατά σωστά το πέλμα. Tip: Δεν είναι απαραίτητο ότι το άνετο παπούτσι είναι μόνο αθλητικό… Διάλεξε το σωστό μέγεθος ζώνης Σε γενικές γραμμές, θα πρέπει να φοράς ζώνη με όλους τους τύπους παντελονιών, συμπεριλαμβανομένων των τζιν Αφήνοντάς τα παντελόνια χωρίς το πλέον σημαντικό ανδρικό αξεσουάρ που έχει σχεδιαστεί για να τα συμπληρώσει, μπορεί να σε κάνει να φαίνεσαι ατημέλητος Επίσης, μία μικρή ή μία μεγάλη ζώνη θα σε κάνει να νιώθεις άβολα, οπότε διάλεξε το σωστό μέγεθος! Δύο βασικά καθημερινά αξεσουάρ Δεν χρειάζεται να είσαι φορτωμένος με πολλά πάνω σου Δύο είναι αυτά που θα σε κάνουν να ξεχωρίζεις και να εξυπηρετείς τις ανάγκες σου. Το ένα είναι το ρολόι, που πάντα ξεχωρίζει ως αξεσουάρ και είναι και χρηστικό αλλά και κλέβει το βλέμμα Διάλεξε ένα καθημερινό αλλά κομψό ρολόι, σε καμία περίπτωση υπερβολικό και απλά φόρα το! Από την άλλη, ένα ανθεκτικό και πρακτικό πορτοφόλι παίζει τον ρόλο του. Ούτε μεγάλο, ούτε μικρό, με υποδοχές για κάρτες, χρήματα αλλά και ταυτότητα/δίπλωμα, αρκεί για να σε εξυπηρετεί Το κατάλληλο άρωμα Για κάθε άνδρα, το άρωμα είναι ένα αόρατο στοιχείο του προσωπικού του στυλ, με την πληθώρα επιλογών ωστόσο να κάνει δύσκολη την ανεύρεσή του. Οι πιο έντονες και βαριές νότες είναι ταιριαστές στις πιο κρύες εποχές και τις βραδινές εξόδους, ενώ για τις πιο θερμές ημέρες του χρόνου ή της καθημερινές σου βόλτες, προτίμησε τις πιο ανάλαφρες και δροσερές νότες
VOLOS C I T Y
120 Τα γυαλιά πακέτο με το πρόσωπο! Τα γυαλιά ηλίου είναι ένα απαραίτητο αξεσουάρ για να προστατεύουμε τα μάτια μας από τις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Το σχήμα του προσώπου είναι το βασικό κριτήριο επιλογής γυαλιών ηλίου. Μόλις γίνει συγκεκριμένο το κριτήριο αυτό, η πορεία που θα σε φέρει στα ιδανικά γυαλιά ηλίου για σένα, έχει γίνει ήδη ξεκάθαρη Το γυμναστήριο που ξέρει τι θέλεις Οι ρυθμοί είναι έντονοι, αλλά ώρα για γυμναστική (για την υγεία σου πάνω απ’ όλα) πρέπει να βρεις. Επίλεξε όμως το σωστό γυμναστήριο, σε μικρή απόσταση από τη βάση σου, με τα κατάλληλα όργανα γυμναστικής αλλά και το εξιδεικευμένο προσωπικό που θα σε καθοδηγήσει σε κάθε σου βήμα! Backpack για όλες τις περιστάσεις Οι ώμοι σου αντέχουν μέχρι ενός σημείου και βάρους! Το καθημερινό σου backpack θα πρέπει να χωράει όλα τα απαραίτητα, να μην σε δυσκολεύει στο κουβάλημα, αλλά να είναι και ανθεκτικό, αν γίνεται και αδιάβροχο, γιατί ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος με τον καιρό! Το κουρείο κάνει τη διαφορά Η περιποίηση των μαλλιών σου ξεκινάει από το σωστό κούρεμα. Οι επιλογές αρκετές, αφού αρκετά κουρεία λειτουργούν πλέον, αλλά ο σωστός κουρέας και θα σου προτείνει το κατάλληλο κούρεμα και πάνω απ’ όλα θα ξέρει πώς να το δημιουργήσει, σε συνδυασμό με τα κατάλληλα προϊόντα περιποίησης! Το σωστό μέρος για σνακ και γεύματα Οι επιλογές για να καλύψεις τις διατροφικές συνήθειές σου είναι πολλές Όμως θα πρέπει να διαλέξεις αυτή που και θα σε εξυπηρετεί και θα σου προσφέρει σνακ και γεύματα για όλες τις ώρες της ημέρας Συνδύασε κόστος με ποιότητα και ποικιλία γεύσεων που σου ταιριάζουν, προτίμησε σίγουρα κάτι υγιεινό και γίνε σταθερός πελάτης σε ένα σημείο, για να ξέρεις τι και πότε θα το βρεις!
VOLOS C I T Y
122 επιΛΟγεσ για γυναιΚεσ
VOLOS C I T Y
123 Διάλεξε τα ρούχα που σε διευκολύνουν Η καθημερινότητα έχει πολλές μετακινήσεις Ούτε τα extreme, oύτε τα πολύ στενά ρούχα θα σε βολέψουν, ακόμη και στο γραφείο. Διάλεξε άνετα, κομψά ρούχα, που θα σε βολεύουν στην καθημερινή σου δράση, κατάλληλα με τον καιρό, χωρίς να σε κάνουν να νιώσεις άβολα, ούτε όμως να κάνεις εκπτώσεις στην κομψότητα και την εμφάνιση που εσύ επιλέγεις. Eπίσης τα ρούχα γυμναστικής και τα baggie δεν ενδείκνυνται για όλες τις περιπτώσεις λίγα και διακριτικά Άσε τα έντονα και εμφανή κοσμήματα για ειδικές περιστάσεις Στην καθημερινότητά σου προτίμησε λίγα και διακριτικά. Ένα ρολόι και μία αλυσίδα για το χέρι, κάτι κρεμαστό στον λαιμό σου που θα τον αναδεικνύει, και ένα ζευγάρι μικρά σκουλαρίκια αρκούν για να σου δώσουν στυλ και εμφάνιση τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Το άρωμα που θα σε γεμίσει αυτοπεποίθηση Ένα σαγηνευτικό άρωμα γεμάτο συναισθήματα θα ανεβάσει σημαντικά την αυτοεκτίμησή σου και θα κάνει την καθημερινότητά σου πιο ευχάριστη Το σωστό άρωμα θα πολλαπλασιάσει την ενέργεια, τη δύναμη, την εμπιστοσύνη και το πάθος σου. Δεν είναι μόνο ένα συμπλήρωμα, αλλά και μια έκφραση του τρόπου ζωής σου Μάλιστα, όπως είναι γνωστό, είναι καλύτερο να εναλλάσσεις διάφορα αρώματα ανάλογα με την εποχή και την περίσταση, κάνοντας το άρωμα αντισυμβατικό για εσένα και τις αισθήσεις σου Πληθώρα επιλογών για τα παπούτσια Είναι σίγουρο ότι έχεις περισσότερες επιλογές για τα καθημερινά σου παπούτσια, απ’ ότι ένας άνδρας Μην ξεχνάς όμως ότι θα πρέπει να επιλέξεις το ζευγάρι που θα σε κάνει να κινείσαι άνετα τις περισσότερες ώρες. Είτε γόβα, είτε flat, ή ακόμη και kitten heels μπορούν να σε εξυπηρετήσουν. Οι μπότες δεν είναι πάντα βολικές, πόσο μάλλον κάτι ανοιχτό, ειδικά όταν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι καλές! Το θέμα της τσάντας είναι πολύ βασικό για όλες τις γυναίκες, αφού ο μικρόκοσμός της βρίσκεται εκεί στις περισσότερες περιπτώσεις, με όλα τα απαραίτητα και για τη δουλειά και για τη γενικότερη καθημερινότητα
VOLOS
124 Ο ίδιος κανόνας για τα γυαλιά ηλίου Απαραίτητο αξεσουάρ για τις γυναίκες είναι τα γυαλιά ηλίου και ο κανόνας δεν ενδιαφέρει όσον αφορά την επιλογή τους από αυτόν για τους άνδρες! Το σχήμα του προσώπου παίζει τον βασικό ρόλο, και από εκεί και πέρα το προσωπικό σου στυλ και το χρώμα που σου αρέσει περισσότερο θα διαμορφώσουν την τελική επιλογή Όπως και στα κοσμήματα, το απλό μοιάζει να είναι και το πιο ταιριαστό πάντως! Ο μικρόκοσμος της τσάντας και οι εκπλήξεις! Ο προσδιορισμός του σκοπού της τσάντας θα σε βοηθήσει να κάνεις μεγέθυνση στο τέλειο μέγεθος, σχήμα και χαρακτηριστικά που θα γίνουν ο απόλυτος συνεργός της μόδας σου Οι τσάντες διατίθενται σε διάφορα μεγέθη και η εύρεση της σωστής εφαρμογής είναι απαραίτητη. Θυμήσου, η τέλεια τσάντα πρέπει να είναι ένας συνδυασμός πρακτικότητας αλλά να αφήνει χώρο για μερικές εκπλήξεις! Κομμωτήριο και περιποίηση άκρων όπως τα θες Το ιδανικό είναι να βρεις τον χώρο που θα τα συνδυάζει και τα δύο. Αν πάλι όχι φρόντισε να διαλέξεις και το κομμωτήριο και το κέντρο περιποίησης που ανταποκρίνονται πλήρως στα «θέλω» σου, είτε για την καθημερινή σου εμφάνιση ή για κάτι πιο ξεχωριστό Τώρα, αν μπορείς να ξεκλέψεις λίγο χρόνο, ένα πραγματικά καλό κέντρο αισθητικής, με γνώση του αντικειμένου και με ποικίλες υπηρεσίες, από περιποίηση προσώπου μέχρι και σπα θα κάνει τη μέρα σου ξεχωριστή μία στο τόσο! Απλό, λιτό μακιγιάζ Ό,τι ισχύει για τα κοσμήματα, ισχύει και για τα καλλυντικά Κράτα το έντονο και ξεχωριστό μακιγιάζ για ειδικές περιστάσεις Ένα απλό και απαλό μακιγιάζ αναδεικνύει το πρόσωπό σου και αρκεί στην καθημερινότητά σου
C I T Y
VOLOS C I T Y 126 τα
ντυνΟνται ανΟιξιατιΚα! Ο καιρός αλλάζει, αλλά συνεχίζει και κάνει τα παιχνίδια του, οπότε και τα παιδιά πρέπει να έχουν και το ανάλογο ντύσιμο Με φόντο και τις επίσημες εορτές και περιστάσεις, κάνουμε τις καλύτερες επιλογές, τόσο για αγόρια όσο και για κορίτσια! Το κλασικό τζινάκι Πολλές οι επιλογές για το καθημερινό casual ντύσιμο, και το τζιν κυριαρχεί και στις μικρές ηλικίες. Άνετα, με λάστιχο στη μέση για καλύτερη εφαρμογή και πιο εύκολο ντύσιμο, τα παιδικά τζιν προσφέρονται για όλες τις στιγμές για τα αγοράκια κάθε ηλικίας, όντας και ανθεκτικά ρούχα για κάθε περίπτωση. ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΟΡΙΑ Πιο ανοιξιάτικα μπλουζάκια Η καθημερινή θερμοκρασία ανεβαίνει, οπότε και τα ρούχα αρχίζουν να γίνονται πιο ελαφριά και για τα παιδιά. Ανάλογα με τη θερμοκρασία θα πρέπει να έχουν και τα κατάλληλα μπλουζάκια, με τα ανοιξιάτικα να βγαίνουν από το συρτάρι! Σε πολλά χρώματα και σχέδια, προς το παρόν ακόμη μακρυμάνικα, τα μπλουζάκια αποτελούν ένα από τα πρώτα ρούχα που έρχονται στο προσκήνιο ενόψει Άνοιξης
παιΔια
VOLOS C I T Y
127 Οι άνετες φόρμες Τα παιδιά δεν λογαριάζουν και θέλουν την άνεσή τους, οπότε οι φόρμες προσφέρονται και για στιγμές ξεκούρασης αλλά πάνω απ’ όλα για παιχνίδι! Σε πολλά χρώματα και στις περισσότερες περιπτώσεις εύκολες στο πλύσιμο, οι φόρμες είναι το must ρούχο που πρέπει να έχουν στη ντουλάπα τους τα ζωηρούλικα αγοράκια, με επιλογές για κάθε μέρα! Τα επίσημα! Πάσχα, ονομαστικές εορτές (πολλές μετά την Ανάσταση!) και γενέθλια φίλων και συμμαθητών έρχονται στο προσκήνιο, οπότε πρέπει να υπάρχει και ένα σετ πιο επίσημων ρούχων Για τα αγοράκια ταιριάζει ένα καλό παντελονάκι με το ανάλογο πουκάμισο Σε περίπτωση μάλιστα που δείτε ότι η θερμοκρασία τα βράδια παραμένει σχετικά χαμηλή ένα αμάνικο μπουφανάκι ή ένα παιδικό σακάκι θα μπορούσαν να συμπληρώσουν ιδανικά το σετ! ζακέτα να πάρεις! Μία σπορ ζακέτα μπορεί να ταιριάζει σε κάθε περίσταση και να χρησιμοποιηθεί όλες τις ώρες της ημέρας. Ακόμη και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, δεν θα το εμποδίζει στην κίνησή του, αλλά θα κρατά το αγοράκι ζεστό, εφόσον χρειάζεται κάτι τέτοιο! Με ένα σωστό μπλουζάκι παράλληλα, μπορεί να φορεθεί και σε κάθε βόλτα ή εκδρομή που μπορεί να κάνετε! Φορεματάκια για όλες τις περιπτώσεις Είτε πιο επίσημα είτε πιο καθημερινά, τα φορεματάκια προσφέρονται για όλες τις ώρες της ημέρας και για όλες τις περιστάσεις για τα κοριτσάκια Tα τζιν φορέματα παραμένουν κλασικά για τα κορίτσια και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλες τις στιγμές, έχοντας και πιο επίσημο και πιο casual χαρακτήρα! Κολάν για το παιχνίδι και όχι μόνο Πιο άνετο για τα κορίτσια παραμένει το κολάν, ειδικά στις στιγμές που το παιδί είναι σε έντονη κινητικότητα. Βέβαια, ένα κολάν μπορεί να έχει και πιο επίσημο σχέδιο, και ανάλογα με την επιλογή που θα κάνετε μπορεί να φορεθεί και σε ανάλογες περιστάσεις, συνδυαζόμενο με το κατάλληλο μπλουζάκι Φόρμες για κάθε μέρα Όπως για τα αγοράκια, έτσι και για τα κοριτσάκια οι φόρμες πάνε με όλα! Και για το παιχνίδι, και για βόλτες και για επισκέψεις σε φιλικά πρόσωπα! Σε πολλά σχέδια και χρώματα, oι φόρμες βρίσκονται σε πρώτο πλάνο και για τα κορίτσια, για όλες τις ώρες της ημέρας! ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ Bomber για το βράδυ Για πιο sportive στυλ, τα μπουφάν bomber ταιριάζουν απόλυτα στα κορίτσια κάθε ηλικίας. Άνετα αλλά και εφαρμοστά, είναι ιδανικά για τις ανοιξιάτικες θερμοκρασίες, και με το κατάλληλο παντελόνι ή φουστανάκι, φοριούνται παντού και πάντα! Τζιν φόρμα για άνεση Πιο casual είναι οι τζιν φόρμες ή σαλοπέτες για τα κορίτσια. Τόσο στο σχολείο, όσο και στο καθημερινό παιχνίδι αλλά και στις βόλτες στην αγορά, οι σαλοπέτες υπάρχουν σε μεγάλη ποικιλία Από την άλλη, ανάλογα με την εποχή διατίθενται και με την ανάλογη πυκνότητα υφάσματος
VOLOS C I T Y
128 Στον υπέροχο κόσμο της Benetton, το παιδί έχει ξεχωριστή θέση. Ενδύματα για αγόρια και κορίτσια, άνετα με υφάσματα μαλακά, με ξεχωριστά σχέδια ιδανικά για κάθε στιγμή της ζωής τους Επισκεφθείτε το κατάστημα της Benetton στον Βόλο και ανακαλύψτε τα καλύτερα για τα παιδιά σας! Υπέροχα Δώρα για τα βαφτιστήρια Σεμιζιέ τζιν με γιακά Πόλο φλούο από οργανικό βαμβακερό Φούτερ με κουκούλα και μάξι λογότυπο Μπλούζα με γκλίτερ τύπωμα Τοπ φούτερ ριγέ Παντελόνι με σχέδια από ανάμεικτο λινό Φόρεμα με λουλούδια Πουκάμισο μάο καρό Βερμούδα καρό από ανάμεικτο λινό Παντελόνι cargo straight Πόλο ριγέ κοντομάνικο Μπλούζα με fluo λεπτομέρειες Μπουφάν ελαφρύ από νάιλον με κουκούλα Παντελόνι κοντό από ελαφρύ φούτερ
VOLOS C I T Y
πιανΟυμε
130 OΡΕΙΝΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑλΙΑ ΣΤΟ ΝΟΤΙΟ ΠΗλΙΟ! Το Πήλιο προσφέρεται για όλες τις προτιμήσεις, συνδυάζοντας βουνό και θάλασσα. Το Νότιο Πήλιο μάλιστα διαθέτει επιλογές για όλα τα γούστα! Για ορεινές εξορμήσεις σε Bυζίτσα, Μηλιές, Άγιο Γεώργιο Νηλείας, λαύκο και σε άλλα πολλά παραδοσιακά σημεία, αλλά και για παραλιακές σε Καλά Νερά, Αργαλαστή, λεφόκαστρο, Μηλίνα και Χόρτο, οι επιλογές είναι πολλές και είτε με παρέα ή με την οικογένεια, μπορείτε να απολαύσετε μία υπέροχη ημέρα! Στον Άγιο Βλάσιο για φαγητό στο Μουτάκι Για να δοκιμάσετε καλομαγειρεμένα φαγητά, να απολαύσετε καλό κρασί και να περάσετε όμορφες στιγμές με την παρέα, το παραδοσιακό καφενείο «Το Μουτάκι», στον Άγιο Βλάσιο Πηλίου, στην κάτω πλατεία δίπλα στον πλάτανο είναι εκεί για να σας προσφέρει όλα τα παραπάνω με όρεξη και μεράκι, με παραδοσιακές συνταγές της ελληνικής κουζίνας! Στη Φάρμα Καραΐσκου για μία ημέρα μέσα στη φύση! Στην Πορταριά, το αγρόκτημα της Φάρμας Καραΐσκου είναι ιδανικός προορισμός για κάθε ημέρα της Άνοιξης, πόσο μάλλον για την ημέρα που τιμάται η Πρωτομαγιά Ζευγάρια και οικογένειες μπορούν να έχουν μία ημέρα γεμάτη δραστηριότητες στη φύση, γνωρίζοντας από κοντά οικόσιτα και όχι μόνο ζώα, αλλά και απολαμβάνοντας γεύσεις με υλικά κατευθείαν από το αγρόκτημα! Δίπλα στο κύμα της Αγριάς, σε Γοριλάκια και Περόνιο Αν θες να απολαύσεις εκλεκτά ψητά σούβλας και της ώρας, δίπλα στο κύμα, δεν έχεις παρά να βρεθείς στην παραλία της Αγριάς και στα Γοριλάκια, με το κρέας να έχει την τιμητική του! Αν πάλι θες κάτι πιο σύγχρονο με τις ελληνικές συνταγές να έχουν αποκτήσει μία πιο σύγχρονη διάσταση με ξεχωριστές γεύσεις απ’ όλη την Ελλάδα, και πάλι δίπλα στο κύμα ή σε έναν ξεχωριστό εσωτερικό χώρο, τότε το «Περόνιο» σε περιμένει, και την ημέρα του εορτασμού της Πρωτομαγιάς! Άλλαξε και φέτος η αργία-απεργία της Πρωτομαγιάς, αφού 1η Μαΐου πέφτει Μεγάλη Τετάρτη, και η ημέρα θα τιμηθεί την Τρίτη 7 του μηνός! Οπότε, μετά ακριβώς το Πάσχα αναζητούμε το κατάλληλο σημείο για ν’ αλλάξουμε παραστάσεις, μετά και τις προηγούμενες εορταστικές ημέρες Φυσικά, επιλέγουμε τη Μαγνησία και ξεχωριστά σημεία για στιγμές χαλάρωσης και ξεγνοιασιάς!
τΟν μαΗ στΗ μαγνΗσια!
VOLOS C I T Y
132 ΟΙ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΕΣ λΙΜΝΕΣ ζΕΡΕλΙΑ Για καφέ ή φαγητό με θέα δίδυμες λίμνες με εξωγήινη προέλευση, τότε δεν έχετε παρά να επισκεφτείτε τα Ζερέλια! Τα Ζηρέλια ή Ζερέλια είναι δύο λίμνες κυκλικού σχήματος, που βρίσκονται 4 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης του Αλμυρού και 2,5 χλμ από το Δ Δ Ευξεινούπολης, σε υψόμετρο 130 μέτρων από τη θάλασσα, στους βόρειους πρόποδες της Όθρυος Η ιδιαιτερότητα των λιμνών αυτών οφείλεται στην πιθανολογούμενη μετεωριτική τους προέλευση και η θέα από ψηλά είναι τρομερή! Παράλληλα η περιήγηση στην περιοχή αφήνει ανεξίτηλες εικόνες που θα σας συνοδεύουν για μία ζωή! Αν βρεθείς στην Αγία Κυριακή τότε θα είσαι στο σωστό σημείο προκειμένου να βιώσεις μια μοναδικά ήρεμη και γαλήνια εμπειρία, σε έναν τόπο που χαρακτηρίζεται για την παράδοση και τη γραφικότητά του, ενώ τα καταστήματα της περιοχής θα σου προσφέρουν ξεχωριστά θαλασσινά γεύματα. Από την άλλη, το Παλαιό Τρίκερι είναι το μοναδικό κατοικημένο νησάκι στην «αγκαλιά» του κόλπου, απλώνεται σε μια έκταση μόλις 2,5 τ χλμ -μπορεί κανείς να περπατήσει όλο το νησί μέσα σε 2 με 3 ώρες- και προσεγγίζεται μόνο με καΐκι από τη γειτονική ακτή του Πηλίου Η ημερήσια εξόρμηση σ’ αυτό σχεδόν επιβάλλεται! ΣΤΟ ΤΡΙΚΕΡΙ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΑΣΟΣ ΚΟΥΡΙ ΓΙΑ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΗ! Αν θέλετε να απολαύσετε μία ημέρα στο πράσινο και κυριολεκτικά μέσα στη φύση, τότε το Δάσος Κουρί στον Αλμυρό σας περιμένει. Το δάσος καταλαμβάνει 1 200 στρέμματα σε περίφραξη και ως πεδινό δρυοδάσος, πρόκειται για σπάνιο οικοσύστημα στην Ελλάδα Επίσης, έχει σημαντική αξία ως χώρος περιβαλλοντικής ενημέρωσης πολιτών, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης μαθητών και αναψυχής! Στο θερμοκήπιο Σκούφη για λουλούδια Ο Μάιος είναι μήνας των λουλουδιών και όποτε πιάνουμε τον Μάη συνηθίζουμε να πλέκουμε και στεφάνι με λουλούδια και άνθη Αν θέλουμε κάτι συγκεκριμένο ή αν θέλουμε να έχουμε ποικιλία επιλογών, τότε κάνουμε τη σχετική στάση στα θερμοκήπια Σκούφη στα Άνω λεχώνια και προμηθευόμαστε με αρώματα και χρώματα σε συσκευασία λουλουδιών! Φιλοξενία στο «Αleka’s House» στην Τσαγκαράδα Η Τσαγκαράδα είναι ένας τόπος ευλογημένος με πλούσια ιστορία και κουλτούρα, και οι υπεύθυνοι του αρχοντικού ξενώνα «Aleka’s House» ακολουθούν το ίδιο μονοπάτι Εφόσον λοιπόν δεν θέλετε να επιστρέψετε άμεσα στη βάση σας, μέσα σε ένα τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς, το «Aleka’s House» είναι διαθέσιμο για φιλοξενία, και ξεχωρίζει όχι μόνο για την πολυτελή αισθητική και την παραδοσιακή πηλιορείτικη αρχιτεκτονική του, αλλά και για τη μοναδική φιλοξενία που προσφέρει
FOLLOW US ςε ένα πανέμορφο τοπίο μέσα στο κατάφυτο δάσος του Πηλίου ο μοναδικός χώρος της φάρμας περιμένει όσους θέλουν να έρθουν πιο κοντά με την φύση αλλά και όσους αγαπούν το καλό φαγητό Είναι ο ιδανικός προορισμός απόδρασης καθώς βρίσκεται δύο χιλιόμετρα μετά από το χωριό της Πορταριάς και μόλις 30 λεπτά από το κέντρο του Βόλου Η φιλοσοφία βασίζεται στην αρχή του «όλα ξεκινούν από το λαχανόκηπό μας» Ο λαχανόκηπος αποτελεί το επίκεντρο της εμπειρίας του επισκέπτη και για την καλλιέργειά του χρησιμοποιούνται ντόπιοι σπόροι, παραδοσιακές και βιολογικές πρακτικές Ένα ταξίδι στην αγροτική ζωή και στο καλό ελληνικό φαγητό ξεκινά από το λαχανόκηπο της φάρμας Η γαστρονομική εμπειρία της φάρμας περιλαμβάνει το εστιατόριο και το καφέ όπου οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν εμπνευσμένα πιάτα και ροφήματα από την φιλοσοφία «από το χωράφι στο πιάτο - farm to table» Χρησιμοποιούνται μόνο εποχικά υλικά από το λαχανόκηπο και αγνές πρώτες ύλες μικρών παραγωγών με σκοπό την ανάδειξη του τοπικού γαστρονομικού πλούτου Ο συνδυασμός του ελαιόλαδου με τα φρεσκοκομμένα λαχανικά και την δημιουργική διάθεσή των chef υπόσχονται να γεμίσουν το τραπέζι με μοναδικές γεύσεις και αρώματα που θα μείνουν βαθιά χαραγμένα στην μνήμη των επισκεπτών Για τους μικρούς φίλους υπάρχουν υπαίθριες δραστηριότητες ώστε να τους μείνει αξέχαστη η επίσκεψή τους Η διαμονή στο αγροτόσπιτο της φάρμας ολοκληρώνει την εμπειρία των επισκεπτών Χρησιμοποιώντας για την κατασκευή του φυσικά υλικά και πηλιορείτικες τεχνικές είναι το καταφύγιο όσων θέλουν να ξεφύγουν από την καθημερινότητα τους Η φάρμα πιστοποιημένη από το Υπουργείο Τουρισμού αποτελεί τον ιδανικό προορισμό για μικρούς και μεγάλους και όπως σωστά αναφέρεται είναι ένας επίγειος γαστρονομικός παράδεισος και ξεκινά την λειτουργία της για την φετινή περίοδο τις ημέρες του Πάσχα. 2ο χλμ Πορταριάς - ζαγοράς, Πήλιο κ.6978 556347 www.karaiskosfarm.gr • info@karaiskosfarm.gr ΦΑΡΜΑ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΠΗλΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ λΑΤΡΕΙΣ ΤωΝ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚωΝ ΕΜΠΕΙΡΙωΝ
134 Tα πρΩτα βΗματα τΟυ εργατιΚΟυ ΚινΗματΟσ στΟν βΟΛΟ ΕΠΙΜΕλΕΙΑ: ΓΙωΡΓΟΣ ΚΑΡΕΚλΙΔΗΣ
VOLOS C I T Y
VOLOS C I T Y
1881:
135 Πριν την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην ελεύθερη Ελλάδα, τη μεγαλύτερη πλειοψηφία του πληθυσμού του Βόλου αποτελούν αστοί και αγρότες από το Πήλιο, που με την πάροδο των χρόνων έχουν εγκαταλείψει τις βιοτεχνικές και αγροτικές ασχολίες τους, κολλίγοι της Θεσσαλικής ενδοχώρας που μη αντέχοντας τη ζωή του κάμπου βρίσκουν καταφύγιο και απασχόληση στην πόλη που ολοένα και αναπτύσσεται με αρκετούς έποικους από την Ήπειρο, τη Μακεδονία, την Πελοπόννησο και την υπόλοιπη Ελλάδα Το λιμάνι του Βόλου, έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία, καθώς από αυτό διεξάγεται η διακίνηση ποικίλων εμπορευμάτων, αλλά και σημαντικό μέρος της συγκοινωνίας Ο Βόλος γίνεται σιγά - σιγά εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο, έχοντας πλούσια εμπορική, οικονομική και συγκοινωνιακή κίνηση και καθιστά κατά κύριο λόγο τους κατοίκους του, εμπόρους, βιοτέχνες, ναυτιλιακούς παράγοντες και αστούς. λίγο αργότερα - πάντα πριν την ενσωμάτωση - εγκαθίστανται στην πόλη και πλούσιοι γαιοκτήμονες της θεσσαλικής ενδοχώρας, νέοι ιδιοκτήτες βιοτεχνικών, εμπορικών, ναυτιλιακών και άλλων επιχειρήσεων, ιδρύονται οι πρώτες βιομηχανικές μονάδες που γρήγορα γίνονται από τις πιο δραστήριες της χώρας και κατά συνέπεια αρχίζουν να σχηματίζονται τα πρώτα εργατικά στρώματα. Με την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα, οι ρυθμοί ανάπτυξης της πόλης γίνονται περισσότερο εντατικοί και ο Βόλος καθίσταται μετά τον Πειραιά, το σπουδαιότερο οικονομικό, εμπορικό, συγκοινωνιακό και βιομηχανικό κέντρο στην ελληνική χερσόνησο. Όπως παρατηρεί ο Γιάννης Κορδάτος στο βιβλίο του «Ιστορία της επαρχίας ΒόλουΑγιάς» το 1894 ο Βόλος είχε 13 ατμοκίνητα εργοστάσια Το 1895, άρχισε να γίνεται ο δρόμος Βόλου - Πορταριάς και την ίδια χρονιά έγινε η γραμμή Βόλου - λεχώνια για το τραινάκι του Πηλίου Μέχρι το 1905 έγιναν και άλλα εργοστάσια όπως επίσης και το Δημοτικό Θέατρο. Στην πολιτική φυσιογνωμία του Βόλου, διαμορφώνονται δύο κοινωνικά στρώματα, που βρίσκονται συνεχώς σε αντιπαλότητα Από τη μία βρίσκεται η τάξη των πρώτων οικιστών που συνήθως κατέχουν εκτάσεις καλλιεργήσιμης και οικοπεδικής γης και είναι οικονομικά εύποροι και από την άλλη βρίσκονται οι πολλοί μέτοικοι, βιοτέχνες, μεταπράτες, υπάλληλοι και οι εποχικά εμπορευόμενοι Σ’ αυτούς προστίθενται και οι μισθοσυντήρητοι εργάτες, που πολιτικά αδιαμόρφωτοι, ακολουθούν τις διάφορες τάσεις που επικρατούν στην πόλη Επίσης, οι πολυάριθμοι Ισραηλίτες και ξένοι (κυρίως Γάλλοι, Αυστριακοί και Ιταλοί) που διαμένουν στο Βόλο, συντελούν στη διαμόρφωση της εικόνας που παρουσιάζει η κοινωνική ζωή της πόλης
Οι πολιτικές δυνάμεις του Βόλου Μέχρι την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα, δύο τάσεις που ανήκουν στο μεγαλοαστικό χώρο, μονοπωλούν την πολιτική δραστηριότητα τόσο στις εθνικές υποθέσεις όσο και στις τοπικές δημαιρεσίες. Από τις αρχές του 20ου αιώνα, πολιτική δύναμη και παρουσία αποκτούν οι εκπρόσωποι της αστικής τάξης που επικρατούν και στην πολιτική σκηνή. Ένα από τα κύρια θέματα που απασχολούν την πολιτική ζωή αυτής της εποχής, είναι το αγροτικό ζήτημα που δικαίως επικεντρώνεται στη Θεσσαλία και ειδικότερα στο Βόλο. Γιατί, από το Βόλο λαμβάνονταν όλες οι αποφάσεις των τσιφλικάδων για την τύχη των ακτημόνων, από το Βόλο άρχισαν να ορθώνονται και οι διαμαρτυρίες κατά της σκληρότητας των τσιφλικάδων και των οργάνων επιβολής της τάξης Φυσικά, για πολιτική εκπροσώπηση της εργατικής τάξης δεν γίνεται λόγος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, παρά την αριθμητική της δύναμη και τις συσπειρώσεις που επιχειρούνται να γίνουν αυτή την εποχή Οι εφημερίδες της εποχής, στα δημοσιεύματά τους παρουσιάζουν έναν κόσμο αποβλακωμένο που περιμένει να σωθεί απ’ τα πολιτικά κόμματα που δεν είχαν καμιά σχέση μαζί του Όλες οι δυστυχίες που τους βασάνιζαν, η ανεργία, οι ασθένειες, η ανασφάλεια, τα πάντα περίμεναν να τα λύσουν τα κόμματα και οι πολιτικοί της εποχής που ήταν κάτι μεταξύ Θεών και ημιθέων: Ο λαός δεν είχε τη δύναμη ούτε να επιλέξει ούτε να αρνηθεί την ψήφο του στα κόμματα που τον εκμεταλλεύονταν και δεν νοιάζονταν για τα προβλήματά του σημαντικές προσωπικότητες που δρουν στο Βόλο διαμορφώνοντας την πολιτική του φυσιογνωμία ήταν οι εκπρόσωποι των «τζακιών», από τις οικογένειες Καρτάλη, Κοκοσλή, Τοπάλη, Κασσαβέτη, ενώ ξεχωριστή περίπτωση αποτέλεσε ο Γ. Φιλάρετος που ήταν δημοκρατικός και στις εκλογές του 1881 και του 1885 ψηφίστηκε από τον πολύ κόσμο που αντέδρασε μ’ αυτόν τον τρόπο στα «τζάκια» του Πηλίου. Σε τοπικό επίπεδο την ίδια περίοδο δρουν οι Γ λαναράς, Κ Γκλαβάνης, οι αδελφοί Σπυρίδη και ο Ν Γεωργιάδης, του οποίου η διπλή δημαρχία (1899-1907), αποτελεί την χαρακτηριστικότερη περίοδο ανάπτυξης της πόλης σε κάθε τομέα Παράλληλα με την πολιτική και οικονομική ανάπτυξη, σημαντική συμβολή στην κοινωνική πρόοδο του Βόλου κατέχει και η γενικότερη πνευματική έξαρση που σημειώνεται κατά την ίδια περίοδο Καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, πλήθος εφημερίδων και άλλων εντύπων, δραστηριοποίηση πολλών φιλανθρωπικών, επαγγελματικών και μορφωτικών σωματείων, πνευματικά ιδρύματα και ικανοποιητική πνευματική δράση, δίνουν στο Βόλο τα χαρακτηριστικά μιας καλλιεργημένης κοινωνικής ζωής, σε αξιοζήλευτο επίπεδο για τα δεδομένα της διαμορφούμενης έως τότε ελληνικής επαρχίας
VOLOS C I T Y
136 Το πρώτο σωματείο ιδρύθηκε το 1888 στον Βόλο είχε την επωνυμία «Εργατικός Σύλλογος» με αλληλοβοηθητικό χαρακτήρα, με πρώτο πρόεδρο τον Βασίλειο Ξενάκη. Το 1894 ιδρύθηκε ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων με πρώτο πρόεδρο τον ΑΓ Κάλμπαρη. Το 1900 ο Σύνδεσμος Τυπογράφων και συναφών επαγγελμάτων Το 1901 εμφανίστηκε το Σωματείο Καπνεργατών Ακολούθησαν αρκετά σωματεία κυρίως αλληλοβοήθειας και μικτά εργαζομένων και εργοδοτών. Αρκετά πρώιμη υπήρξε στον Βόλο και η διάδοση των σοσιαλιστικών ιδεών. Το 1894 πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση όλων των σωματείων με ομιλητές εκπροσώπους συλλόγων της Αθήνας και εκδόθηκε ψήφισμα για 8ωρη εργασία, εργασία τις Κυριακές και σύνταξη στα 50 χρόνια Το αίτημα για αργία τις Κυριακές επανήλθε τον Δεκέμβριο του 1900 και στις 31 Ιανουαρίου 1901 πραγματοποιήθηκε νέο συλλαλητήριο με συγκέντρωση όλων των σωματείων και αποφασίστηκε να επιβληθεί από τα μέλη τους η Κυριακή αργία και να σταλεί τηλεγράφημα στον Νομάρχη Η εφημερίδα «Θεσσαλία» την επόμενη ημέρα έγραφε: «Γενική δε θέλησις επικρατεί εις το Εργατικό Κέντρον όπως μην πατήσει εις κατάστημα όπερ δεν ήθελεν συμμορφωθεί εις τας θελήσεις του έως απαιτηθεί και αποφασισθεί το κλείσιμο των καταστημάτων της Πύλης» Οι εργάτες των θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, χωρίς να έχουν σωματείο και μόνο από συναδελφική αλληλεγγύη κατέβηκαν σε απεργία προκειμένου να επαναπροσληφθούν τέσσερις συνάδελφοί τους και εστέφθη με επιτυχία Στις 25 Νοεμβρίου 1903 ξέσπασε η πρώτη αγωνιστική απεργία στην περιοχή μας Μεταξύ Κισσού και Τσαγκαράδας υπήρξε ένα μεταλλείο σιδήρου όπου εργάζονταν εκατό και πλέον εργάτες από το Πήλιο και άλλα μέρη της Ελλάδας. Οι εργοδότες όμως δεν πλήρωναν τους εργάτες κανονικά και έτσι ξέσπασε η απεργία η οποία πήρε διαστάσεις με επιθέσεις στα γραφεία της επιχείρησης με πέτρες και απειλές με όπλα. Η «Θεσσαλία», στις 26 Νοεμβρίου 1903 δίνει εκτενή πληροφόρηση στα πρωτοφανή για την εποχή γεγονότα: «Χθεσινόν τηλεγράφημα του Αστυνόμου Κισσού προς τας ενταύθα αρχάς ανήγγειλεν ότι οι εργάται του σιδηρούχου μεταλλείου, του εκμεταλλευομένου υπό του εν Αθήναις διαμένοντος κ. Σούτσου, έχοντας αφορμάς κατά του διευθύνοντος τας εργασίας εκήρυξαν απεργία, προκαλέσαντες μάλιστα και ταραχώδεις σκηνάς ςΥΛΛΑΛηΤηρΙο γΙΑ δΙΕΚδΙΚηςη 8ωροΥ ΚΑΙ ΑργΙΑ ΚΥρΙΑΚης 1894 η πρωΤη ΑπΕργΙΑ 1901 ςΤοΥς θΕςςΑΛΙΚοΥς ςΙδηροδρομοΥς Το πρωΤο ςωμΑΤΕΙο «ο ΕργΑΤΙΚος ςΥΛΛογος» 1888 η πρωΤη δΥΝΑμΙΚη ΚΙΝηΤοποΙηςη ΕργΑΤωΝ 1903
VOLOS C I T Y
137 Το καλοκαίρι του 1908 στους δρόμους του Βόλου, τριγύριζε μια ομάδα από εργάτες με απροσδιόριστες ιδεολογίες. Πηγαινοέρχονταν στα δικηγορικά γραφεία ζητώντας βοήθεια για την ίδρυση Εργατικού Κέντρου Αναφέρονται τα παρακάτω ονόματα, το σύνολο όμως ήταν είκοσι περίπου: Ιωάννης Κόσσυβας, Ν. Κατσιρέλος, Χρ. Παππάς, Κ. Σούλιος, Γ. Χειρογιώργος, Νίκος Ευσταθίου, Παντελής Νικολάου, Πελοπίδας Γιαννούρας. Είχαν τη φήμη των αναρχικών, όπως κατηγορήθηκαν αργότερα στη δίκη του Ναυπλίου για το Παρθεναγωγείο του Βόλου Ήταν όλοι τσιγαράδες, πολιτικοποιημένοι στο έπακρο, άγριοι συζητητές, άθεοι, μαλλιαριστές και σοσιαλιστές. Δημοσιογραφικό όργανο του Πανεργατικού Συνδέσμου αρχικά και του Εργατικού Κέντρου μετέπειτα (1907-1911), υπήρξε η εφημερίδα «Ο Εργάτης» Η μαχητική εφημερίδα σφράγισε εμφαντικά την πιο γόνιμη περίοδο των ιδεολογικών αναζητήσεων και των συνδικαλιστικών δραστηριοτήτων των εργατών του Βόλου. Υπό την ηγεσία του Εργατικού Κέντρου οι εργατικοί αγώνες πήραν στο Βόλο διεκδικητική μορφή με τρεις σημαντικές απεργίες. Πράγματι από το τέλος Φεβρουαρίου μέχρι το τέλος Μαρτίου του 1909, γίνεται η πρώτη απεργία των καπνεργατών, που παίρνει αγωνιστική μορφή, με μάχες στους δρόμους του Βόλου, τραυματισμούς απεργών, συλλαλητήρια και τελική νίκη των εργατών, που πετυχαίνουν αύξηση του μεροκάματου. Το 1910, οι καπνεργάτες προχώρησαν και πάλι σε νέα απεργία για να διεκδικήσουν λύσεις στα αιτήματά τους που παρέμεναν άλυτα από το 1909, παρά τις υποσχέσεις των εργοδοτών Το 1911 πάλι οι καπνεργάτες ήταν ανάστατοι. Το εξαντλητικό ωράριο εργασίας, αλλά και η φυματίωση που ταλάνιζε τον κλάδο τους ήταν το κύριο αίτημά τους που ζητούσε να επιλυθεί Το Μάιο έγιναν διαδηλώσεις, που κράτησαν εβδομάδες ολόκληρες, οι καπνεργάτες ωστόσο επέστρεψαν στους χώρους δουλειάς τους, χωρίς να έχουν επιτύχει ουσιαστικά αποτελέσματα η ΕφημΕρΙδΑ «ο ΕργΑΤης» ΚΑΙ η δΙΚη ΤωΝ «ΑθΕΐΚωΝ» 1907 οΙ πρωΤΕργΑΤΕς ΤοΥ ΚΙΝημΑΤος 1908 Κατηγορούμενοι και συνήγοροι στην δίκη των «Αθεϊκών», όρθιοι από αριστερά Δημ. Σαράτσης, Κ. Χειρογιώργος, Κ. Ζάχος, Χαρ Χαρίτος, Αλ Δελμούζος, Δ. Μπιτσάνης και Σάββας Ραφαήλ. Καθισμένοι οι συνήγοροι Ν. Γάτσος, Λουκάς Νάκος, Κων. Τριανταφυλλόπουλος και Γ. Πετρίδης
VOLOS C I T Y
138 Το κλείσιμο του Εργατικού Κέντρου και του Παρθεναγωγείου στα 1911 από την αντίδραση ορισμένων που δεν ήθελαν το ξύπνημα και κατόπιν η Δίκη του Ναυπλίου στα 1914, επέδρασαν σημαντικά στο νεογέννητο Εργατικό Κίνημα Παρόλα αυτά, ο πόθος των εργατών για μεροκάματο που να καλύπτει το κόστος ζωής τους αφύπνισε και τον Μάιο του 1914 οι καπνεργάτες κατεβαίνουν σε απεργία ζητώντας αυξήσεις Δέκα μέρες πάλεψαν με την αδιαλλαξία της εργοδοσίας και τελικά ο αγώνας τους στέφθηκε με επιτυχία Η παναργατική Ένωση Το 1918 ιδρύθηκε η «Πανεργατική Ένωσις Βόλου» από τους Χαράλαμπο Χαρίτο που είχε πρωτοστατήσει στην ίδρυση του πρώτου ΕΚΒ στα 1908, Αναστάσιο Σέγκλια, Ιωάννη Καββαδία, Σπύρο ρέπουλη, Κων/νο Μωραΐτη με κατευθύνσεις σοσιαλιστικές. Το ζιζάνιο όμως της διάσπασης μπήκε πάλι ανάμεσα στους εργάτες και τον επόμενο χρόνο Ο Aθανάσιος Καράμπελας, ως τότε γραμματέας της Πανεργατικής Ένωσης Βόλου από το χώρο του εργατικού τελωνείου, ίδρυσε με απόφαση του Πρωτοδικείου 80/26 3 1919 το Εργατοϋπαλληλικόν Κέντρον Βόλου, το οποίο ήταν αντίρροπο του αριστερισμού της «Πανεργατικής Ένωσης». -Το 1924 οι ηγέτες των εργατών τα βρήκαν και συγχωνεύθηκαν σε ένα που πήρε την ονομασία Πανεργατικόν Κέντρον Βόλου (απ Πρωτοδ 550/19.8.1924). Ο Καράμπελας όμως πάλι διέσπασε την Εργατική Τάξη και ίδρυσε αυτή τη φορά το Εργατικόν Κέντρον Βόλου (Απ Πρωτοδ 62/31 1 1927) το οποίο στεγάζονταν απέναντι από το παλιό Δημοτικό Θέατρο Βόλου, είχε περιορισμένη εμβέλεια στον εργατόκοσμο και «έζησε» ως το 1932 -Το 1918 το Ενωτικό Εργατικό Κέντρο Βόλου ήταν αυτό που συγκέντρωσε όλη την εργατιά του Βόλου, εκτός από τους εργοδοτικούς και τους ανθρώπους της συντήρησης, Κομμουνιστές και ρεφορμιστές έδωσαν πολλούς αγώνες μαζί Το Ενωτικό Ε.Κ. έζησε ως τη δικτατορία του Μεταξά, τον Αύγουστο του 1936, οπότε μπήκε η Ασφάλεια στα γραφεία του στην οδό Δημητριάδος, πήρε τα αρχεία του και από τότε κανείς δεν πάτησε σ’ αυτό. Στο μεταξύ τέλος του 1933 οι συντηρητικοί εργάτες ίδρυσαν Εργατικό Κέντρο, ενώ και το 1935 ο Πάππος, από το χώρο των Σιδηροδρομικών ίδρυσε και αυτός Εργατικό Κέντρο. Τελικά απ’ όλα αυτά τα Εργατικά Κέντρα το μόνο που έζησε ήταν αυτό των Αμδάρη και Παλαμηδά, που βρίσκονταν στην οδό Παλαιστίνης 21, (στο σημερινό κτίριο του ΕΚΒ) ενώ δίπλα ακριβώς ήταν το τμήμα Ασφάλειας Και έζησε, γιατί η Δικτατορία του Μεταξά, το 1936 αποφάσισε να υπάρχει ΕΝΑ Εργατικό Κέντρο και φυσικά αυτό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από του Αμδάρη που έστελνε τηλεγραφήματα υποταγής στον δικτάτορα και τους βασιλιάδες Στις 30 Νοεμβρίου 1908, όπως δημοσίευσαν οι τοπικές εφημερίδες «Θεσσαλία» και «Κήρυξ», γεννήθηκε στο Βόλο με πρωτοβουλία καπνεργατών, το πρώτο ελληνικό δευτεροβάθμιο σωματείο, με το όνομα «Εργατικό Κέντρο». Το Εργατικό Κέντρο του Βόλου διαδέχθηκε τον «Πανεργατικό Σύνδεσμο», που είχε συσταθεί νωρίτερα με πρόεδρο τον Κ Ζάχο Τόσο ο Πανεργατικός Σύνδεσμος, όσο και το Εργατικό Κέντρο, με κάποια διαφορά στην αποσαφήνιση των μέσων, είχαν κατανοήσει την ανάγκη γέννησης ενός κόμματος που θα εκπροσωπούσε τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Στην ιδρυτική προκήρυξη του Εργατικού Κέντρου, τα εγκαίνια του οποίου έγιναν στις 14 Δεκεμβρίου του 1908 υπογραμμίζεται η διαφώτιση των εργατικών και η ενότητα των εργαζομένων για την υποβολή προστατευτικών εργατικών νομοσχεδίων στη Βουλή. Το Εργατικό Κέντρο Βόλου, θεωρήθηκε ως μιά από τις πρώτες ανατρεπτικές κοινωνικές συσπειρώσεις παρόλο που η σύστασή του χαιρετίστηκε από όλους τους τοπικούς οικονομικούς και θρησκευτικούς φορείς Οι διανοούμενοι του Βόλου συνεργάζονται άμεσα με τα στελέχη του Εργατικού Κέντρου. Εκτός από τον Κώστα Ζάχο, που αποτέλεσε τον κύριο εμψυχωτή των δραστηριοτήτων του, ο Σ Μουσούρης, ο Δ Σαράτσης, ο Α. Δελμούζος και άλλοι Βολιώτες επιστήμονες συνεργάστηκαν στην κατάστρωση του καταστατικού και τις άλλες επιμορφωτικές δραστηριότητες του Εργατικού Κέντρου. 14 δΕΚΕμΒρΙοΥ ΤΑ ΕγΚΑΙΝΙΑ ΤοΥ ΕΚ ΒοΛοΥ 1908 Το κτήριο των Τριών Ιεραρχών, όπου στις 30/11/1908 έγινε η πρώτη συγκέντρωση για την ίδρυση του ΕΚΒ και εγκρίθηκε το καταστατικό του (φωτ. Αρχείο Ν. Κολιού ΔΗ.Κ.Ι.) Το ΕργΑΤΙΚο ΚΙΝημΑ μΕΤΑ ΤΑ «ΑθΕΐΚΑ» 1911
VOLOS C I T Y
139 Στις 23 Ιανουαρίου 1915 δημοσιεύεται ψήφισμα «του λαού του Βόλου κατά της κερδοσκοπίας του άρτου», που το υπογράφουν ο προϊστάμενος της Πανεργατικής και πρόεδρος των ξυλεργατών Ι Ζωΐδης, Βουρλογιάννης του Παγκαπνεργατικού, Καρακατσάνης των μηχανοσιδηρουργών, Οικονόμου των σιδηροδρομικών υπαλλήλων, Παπαπολύζος των ασβεστοχριστών, Ταμπακόπουλος των κτιστών, Γρηγορόπουλος των ξυλουργών και λεπτουργών, Φράγκος των βαρελοποιών, Ψαράς των βυρσοδεψεργατών, Μαγουλάκης των λεμβούχων, Κολέτσος των οινοπαντοπωλών, Θεοδοσιάδης των εμποροϋπαλλήλων, Τηγανόπουλος των εργατών λιμένος και Χαλέβας των υποδηματεργατών Έντονες οι ενέργειες της Πανεργατικής και καθημερινές σχεδόν οι ανακοινώσεις της για το θέμα του ψωμιού, για το οποίον έγινε και μετάβαση του προέδρου στην Αθήνα Τον Νοέμβρη του 1918 (4-10 με το παλιό ημερολόγιο, 17-23 με το καινούργιο), έγινε στον Πειραιά συνδιάσκεψη των σοσιαλιστικών κέντρων, στην οποία πήραν μέρος αντιπρόσωποι των κέντρων Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Καβάλας και Κέρκυρας. Το συνέδριο αυτό ήταν επίσης ιστορικό γιατί ήταν το ιδρυτικό του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος της Ελλάδας (ΣΕΚΕ) που αργότερα μετονομάσθηκε σε ΚΚΕ Από το Βόλο μετείχαν οι Π Μπαλαμπανίδης και λ Χατζής Επίσης πήραν μέρος στο συνέδριο αντιπρόσωποι των νεολαίων Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης και Βόλου (ο Κ. Αναγνωστόπουλος). Η «Πανεργατική Ένωση» στάθηκε τα χρόνια εκείνα προ του ’30 η πραγματική κυψέλη των εργατών και ορμητήριο για νέες κατακτήσεις Με πρωτοστάτες τους καπνεργάτες έγιναν το 1918 και 1920 δύο μεγάλες απεργίες Η πρώτη κράτησε οκτώ μέρες και η δεύτερη επτά Και οι δύο είχαν επιτυχία Οι καπνεργάτες με τους αγώνες τους κατάφεραν να αυξήσουν τις αποδοχές τους. οΙ ΑγωΝΕς ςΥΝΕχΙζοΝΤΑΙ ΑΚρΙΒΕΙΑ ΚΑΙ ΚΕρδοςΚοπΙΑ 1915 η ΙδρΥςη ΤοΥ ςΕΚΕ 1918
VOLOS C I T Y
140
εγάλη Τετάρτη πέφτει η Πρωτομαγιά του 2024, και λίγο πολύ η μεταφορά της ήταν αναμενόμενη, κάτι που έκανε γνωστό και το Υπουργείο Εργασίας Έτσι, με απόφαση της υπουργού Δόμνας Μιχαηλίδου η υποχρεωτική αργία της Πρωτομαγιάς μεταφέρεται για την Τρίτη 7 Μαΐου 2024 Η απόφαση για τη μετάθεση της αργίας της Πρωτομαγιάς την Τρίτη του Πάσχα ελήφθη, προκειμένου να μην διαταραχθεί η οικονομική δραστηριότητα της αγοράς σε μία περίοδο σημαντική για το εμπόριο και τους καταναλωτές, καθώς και τη Μεγάλη Τετάρτη η αγοραστική κίνηση αναμένεται να είναι αυξημένη. «Η απόφαση αυτή υπενθυμίζει τη σπουδαιότητα της ημέρας αυτής Μίας ημέρας που λειτουργεί ως εφαλτήριο σκέψης και δράσης, ώστε να βελτιωθεί ο εργασιακός βίος των πολιτών» τονίζεται από το υπουργείο Εργασίας στη σχετική ανακοίνωση για την Πρωτομαγιά «Η κυβέρνηση τιμά την επέτειο της Εργατικής Πρωτομαγιάς και τους εργαζόμενους. Οι πολιτικές μας το επιβεβαιώνουν» δήλωσε η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνα Μιχαηλίδου Τι προβλέπεται για την εργασία Ο καθορισμός με τον νόμο 4468/2017 της Πρωτομαγιάς ως υποχρεωτικής αργίας (μέχρι τότε ήταν προαιρετική) σημαίνει ότι κατά την ημέρα της Πρωτομαγιάς, εκτός των επιχειρήσεων που επιτρέπεται να λειτουργούν κατά τις Κυριακές και αργίες, απαγορεύεται η απασχόληση των εργαζομένων και η λειτουργία των επιχειρήσεων γενικότερα Εάν κατά την ημέρα αυτή δεν λειτουργήσει η επιχείρηση, οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο θα πάρουν το ημερομίσθιό τους χωρίς καμιά προσαύξηση, ενώ οι αμειβόμενοι με μισθό θα λάβουν κανονικά τον μισθό τους Οι εργαζόμενοι που αμείβονται με ημερομίσθιο και θα εργαστούν την Πρωτομαγιά, δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιο τους και προσαύξηση 75% υπολογισμένη στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν Για τους μισθωτούς, αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό, που θα απασχοληθούν την Πρωτομαγιά ισχύουν οι παρακάτω περιπτώσεις: • Αν εργάζονται σε επιχειρήσεις που μπορούν νόμιμα να λειτουργούν κατά τις Κυριακές και αργίες, δικαιούνται μόνο την προσαύξηση του 75%, υπολογισμένη στο 1/25 του νόμιμου μισθού τους • Αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και αργίες, οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό θα λάβουν εκτός από την προσαύξηση 75% στο νόμιμο μισθό και το 1/25 του καταβαλλόμενου μισθού τους Όσοι εργαστούν την Πρωτομαγιά, δεν δικαιούνται αναπληρωματική ανάπαυση, αφού αυτό ισχύει, μόνο για τους απασχολούμενους τις Κυριακές, σύμφωνα με το ΠΔ 748/1966 Τρίτη του Πάσχα ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς στισ 7 μαΐΟυ Η υπΟχρεΩτιΚΗ αργια φετΟσ Οι αργίες μέχρι το τέλος του έτους Στα μισά του 2024, μετά την Κυριακή του Πάσχα, τη δεύτερη ημέρα αλλά και την Πρωτομαγιά, άλλες πέντε αργίες απομένουν μέχρι το τέλος του έτους. Αυτές είναι οι εξής: • Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα 24 Ιουνίου) Δεν αποτελεί επίσημη αργία για όλους τους τομείς. • Κοίμηση της Θεοτόκου (Πέμπτη 15 Αυγούστου) • Επέτειος του «Όχι» (Δευτέρα 28 Οκτωβρίου). • Χριστούγεννα (Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου), •Δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων (Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου)
VOLOS C I T Y
142 Συνέντευξη στον ΗλΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ «ενασ νεΚρΟσ Καθε ΔυΟ μερεσ τΟ 2023 - θΛιβερΟ ρεΚΟρ με 179 χαμενεσ ζΩεσ»! για υποκαταγραφή των ατυχημάτων, κάνει λόγο ο πρόεδρος της ΟΣΕΤΕΕ Ανδρέας Στοϊμενίδης Δεν είναι μόνο η εργατική Πρωτομαγιά που έρχεται κάθε χρόνο, να μας θυμίζει τα δικαιώματά μας στην εργασία, κεκτημένα πλέον, τα οποία ωστόσο κατακτήθηκαν με αγώνες Είναι και η 28η Απριλίου, η οποία έχει καθιερωθεί με πρωτοβουλία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, ως Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία Μια ημέρα με υψηλό συμβολισμό και μήνυμα, τιμώντας εκείνους που χάθηκαν την ώρα του καθήκοντος της εργασίας και παράλληλα στοχεύοντας στην επισήμανση της αναγκαιότητας και σοβαρότητας που απαιτείται στη λήψη μέτρων διασφάλισης των συνθηκών εργασίας Δυστυχώς, ακόμη και το έτος που διανύουμε, το 2024, οι όροι Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, τείνουν να είναι «απλώς επιθετικοί προσδιορισμοί», αφού στη χώρα μας, όπως λένε συχνά πυκνά οι συνδικαλιστές, το Ευρωπαϊκό Νομοθετικό πλαίσιο, δυστυχώς εφαρμόζεται είτε αποσπασματικά είτε κατά το δοκούν Ο δρ Ανδρέας Στοϊμενίδης, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια (OSHA) Θλιβερό το ρεκόρ που κρατά η Ελλάδα Θλιβερό είναι το ρεκόρ που κρατά η Ελλάδα μεταξύ των χωρών της ΕΕ στα εργατικά ατυχήματα, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ), το 2023 είχαμε έναν νεκρό κάθε δύο ημέρες, με την αύξηση μέσα σε έναν μόλις χρόνο να είναι ραγδαία. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ ) και Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία κ. Ανδρέας Στοϊμενίδης μίλησε στο Volos City, για την εικόνα της χώρας μας, τα στοιχεία που συμβάλουν στην κατακόρυφη αύξηση των εργατικών ατυχημάτων και υπογράμμισε πως είναι άμεση, επιτακτική και πολιτική ανάγκη να παρθούν μέτρα για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων Σύμφωνα με τον κ. Στοϊμενίδη στόχος της έρευνας, ήταν να ριχθεί άπλετο φως στην πραγματική κατάσταση που επικρατεί στους χώρους εργασίας στη χώρα μας και στα θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία, καθώς η εικόνα που υπήρχε μέχρι τώρα δεν ήταν η πραγματική «Σύμφωνα και με τη Eurostat υπάρχει μια υποκαταγραφή στα εργατικά ατυχήματα στη χώρα μας αλλά υπάρχει και μια καθυστέρηση σε αυτή την υποκαταγραφή και ένας κατατεμαχισμός ανά διάφορες οικονομικές δραστηριότητες με συνέπεια να παρουσιάζονται πολύ μικροί αριθμοί, προφανώς για επικοινωνιακούς λόγους», επεσήμανε ο ίδιος. Τι έδειξε έρευνα της ΟΣΕΤΕΕ Ανέφερε δε, ότι σύμφωνα με την έρευνα της ΟΣΕΤΕΕ το 2022 έχασαν τη ζωή τους σε χώρους εργασίας 104 άνθρωποι και το 2023 ο αριθμός αυτός αυξήθηκε στους 179, όταν στην Ολλανδία, μία χώρα με πιο μεγάλη βιομηχανία τα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα δε ξεπερνούν τα 25 τον χρόνο. Παράλληλα, από τους 140 βαριά τραυματίες το 2022 περάσαμε το 2023 στους 287 και όπως σημείωσε ο κ Στοϊμενίδης «δεν μπορούμε να παρακολουθήσουμε την πορεία της υγείας αυτών των ανθρώπων, καθώς πολλοί από αυτούς βρίσκονται στις Εντατικές και πολλοί από αυτούς καταλήγουν, χάνουν τη μάχη με τη ζωή».
VOLOS C I T Y
143 Μάλιστα, η τραγική αυτή εξέλιξη, είχε επισημανθεί από την Ομοσπονδία το 2021 σε επίπεδο αρμοδίου Επιτρόπου της Κομισιόν, καθώς σε σχετική επιστολή που είχε αποστείλει έκανε λόγο ότι οι απώλειες στους χώρους εργασίας θα άγγιζαν τις 200, τον Μάρτιο του 2023 «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να φωτίσουμε το δράμα που κρύβεται πίσω από κάθε εργατικό δυστύχημα, με την ανθρώπινη απώλεια και τον γολγοθά επιβίωσης που διανύουν οι οικογένειες των θυμάτων μέχρι την τελική δικαστική δικαίωση Απαιτούνται τώρα, χωρίς καθυστέρηση, να ληφθούν νομοθετικά μέτρα τόσο για τη γρήγορη επιδίκαση των υποθέσεων όσο και για την καταβολή ενισχυμένου επιδόματος και προκαταβολής βοηθητικού ποσού ώστε να καταφέρουν οι οικογένειες να ανταποκριθούν στις βασικές ανάγκες τους στο πρώτο πολύ δύσκολο διάστημα», αναφέρει ο επικεφαλής του OSHA Μεγάλες ελλείψεις και εκπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια στους χώρους εργασίας Όπως τόνισε ο κ Στοϊμενίδης το μεγάλο αυτό ζήτημα υπερβαίνει τα θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία και αφορά στην ισορροπία στο Εργατικό Δίκαιο της χώρας και στη δημοκρατία στην εργασία, η οποία διαταράχθηκε στα δέκα χρόνια του μνημονίου και στα τρία χρόνια του covid. «Οι εργαζόμενοι δεν έχουν υποστεί πολύ μεγάλες μειώσεις μόνο στους μισθούς όσο αναφορά τη μισθωτή εργασία, αλλά και στις συνθήκες υγείας και ασφάλειας στην εργασία οι εκπτώσεις είναι ακόμα μεγαλύτερες Εκεί θεωρούμε ότι το μεγάλο ζήτημα είναι η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας ώστε να υπάρχει η αποκατάσταση της ισορροπίας σε επίπεδο διαλόγου μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων όπως γίνεται σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο», επεσήμανε και συνέχισε λέγοντας ότι μεγάλο ζήτημα είναι η πολιτική προτεραιοποίηση των θεμάτων υγείας και ασφάλειας στην εργασία θέματα που είναι σε πρώτη πολιτική προτεραιότητα των κυβερνήσεων των ευρωπαϊκών χωρών. Στην ΕΕ το 85% των μισθωτών καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις ενώ στην Ελλάδα 23,8% «Τελευταία γίνεται μία προσπάθεια από το Υπ Εργασίας όμως αυτό δεν αρκεί, θέλει μία κεντρική πολιτική και κυβερνητική απόφαση ενασχόλησης με το θέμα Είναι το ζήτημα της λειτουργίας των θεσμών και του κοινωνικού διαλόγου όπου το Εθνικό Συμβούλιο για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία λειτουργεί υποτυπωδώς με τυπικούς όρους και δεν αναπτύσσεται ουσιαστικός διάλογος μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών και της κυβέρνησης. Είναι επίσης τα θέματα της λειτουργίας του ΣΕΠΕ όπου ως συνδικάτα από το 2021 είχαμε αναφέρει ότι η ανεξαρτητοποίησή του από το Υπουργείο Εργασίας δεν θα είχε καλά αποτελέσματα, καθώς πρέπει να υπάρχει ενιαίο κέντρο λειτουργίας των θεμάτων υγείας και ασφάλειας στην εργασία υπό την ηγεσία του Υπ Εργασίας και παράλληλη αναβάθμιση του ΣΕΠΕ σε Γενική Γραμματεία στο Υπ. Εργασίας. Υπάρχει και το ζήτημα της ίδρυσης φορέα ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου και ασθενειών, που έχουν αποφασίσει οι κοινωνικοί εταίροι, τα συνδικάτα και οι εργοδότες, έχει ψηφίσει από 2021 η κυβέρνηση, όμως δεν ξέρουμε για ποιο λόγο καθυστερεί», ανέφερε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να αποκατασταθεί η ισορροπία στο εργατικό δίκαιο στη χώρα. Τόνισε δε, ότι στον ιδιωτικό τομέα στην ΕΕ το 85% των μισθωτών καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσό είναι 23,8%. «Υπάρχει χαοτική διαφορά κι αυτός είναι ένας από τους λόγους που ενώ τα θέματα ασφάλειας βελτιώνονται σε όλη την Ευρώπη, στην Ελλάδα επιδεινώνονται», σχολίασε Μείζον ζήτημα οι επαγγελματικές ασθένειες Τέλος, υπογράμμισε ότι μείζον ζήτημα είναι και το θέμα των επαγγελματικών ασθενειών, που στην Ελλάδα δεν συζητείται και σε έρευνα από το 2018 έως το 2022 δεν καταγράφηκε κανένας θάνατος εργαζομένου από επαγγελματική ασθένεια «Στην Ευρώπη 200 000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από ασθένειες που άπτονται του εργασιακού τους περιβάλλοντος. Ειδικοί αναφέρουν ότι σε τάξη μεγέθους αντιστοιχούν 3000-5000 απώλειες ζωής στην Ελλάδα κατ έτος Αυτό δεν το αντιμετωπίζει κανείς και είναι ένα κεφάλαιο που θα ανοίξουμε τη χρονιά που τρέχει» κατέληξε ο κ. Στοϊμενίδης ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΕΡΕΥΝΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΣΥλλΟΓωΝ ΕΡΓΑζΟΜΕΝωΝ ΤΕΧΝΙΚωΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕωΝ ΕλλΑΔΟΣ (Ο.Σ.Ε.Τ.Ε.Ε.) ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕλλΑΔΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΕΡΕΥΝΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΣΥλλΟΓωΝ ΕΡΓΑζΟΜΕΝωΝ ΤΕΧΝΙΚωΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕωΝ ΕλλΑΔΟΣ (Ο.Σ.Ε.Τ.Ε.Ε.) ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕλλΑΔΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2023 Σύνολο νεκρών έτους 2023: 179 ΣΤΗΝ ΕΕ ΤΟ 85% ΤωΝ ΜΙΣΘωΤωΝ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΝω ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 23,8%