Volos City - Μάρτιος 2024

Page 1

V O LO S C I T Y

ΦΑΚΕΛΟΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑ

«ΦΕΒΡΟΥΡΙΑΝΑ» ΤΟΥ 1921

 ΟΙ ΒΟλΙώΤΕΣ ΑπΑΝΤΟΥΝ

 λΕΥΤΕΡΗΣ ΚΙΟΣΕΣ  ΕΡΕΥΝΑ ΙΕλΚΑ

 ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΣΙΜΑΤΗ  ΤΑΝΙΑ πΡΑπΑ  ΝΕΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΑΒΒΑΡΗΣ  ΑλΕΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΣ

 ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟλλΙΑΣ  ΜΙΧΑλΗΣ ΖΟΥΜπΟΥλΑΚΗΣ  ΑλΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΥΤΣΕλΙΝΗΣ

ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Για μια οικονομία της ευτυχίας

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΛΟΧΡΙΣΤΙΑΝΑΚΗΣ Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην Ιατρική και οι δυνατότητες για τον εγκέφαλο

8 Μ Α Ρ Τ Ι Ο Υ

Γιατί γιορτάζουμε τη γυναικεία υπόσταση;

ΑΝΝΑ ΓΑΛΑΝΟΥ Συγκλονίζουν έξι αληθινές ιστορίες γυναικών, που βίωσαν την κακοποίηση

Η στεγαστική κρίση και το πρόγραμμα

ΤΑ 4 ΜΕΓΑΛΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ

ΝΑΝΣΥ ΚΑΠΟΥΛΑ

Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο Π Ο Ι Κ Ι Λ Η Σ Υ Λ Η Σ • Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 2 4 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ
ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΣΤΟ ΕπΙΚΕΝΤΡΟ
Η
 ΤΑ
« Α Ν Α Κ Α Ι Ν Ι Ζ Ω Ν Ο Ι Κ Ι Α Ζ Ω » 6 Μ Η Ν Ε Σ Σ Τ Ο Μ Η δ Ε Ν
ΤΕΥΧΟΣ#3

Sophia Kontonikou…

Η ιστορία συνεχίζεται πιο δυναμικά, πιο λαμπερά, πιο σύγχρονα

Το όνομα «Κοντονίκος» στον Βόλο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο εδώ και έξι δεκαετίες με την γυναίκα, με τα λαμπερά μαλλιά, τα αξεπέραστα χρώματα και τις τεχνικές, που αναδεικνύουν κάθε χαρακτηριστικό, κάθε γυναίκας Η Σοφία Κοντονίκου, κόρη του αείμνηστου Γιώργου Κοντονίκου έχει αναλάβει εδώ και χρόνια τα ηνία της πολύ γνωστής και επιτυχημένης επιχείρησης του πατέρα της και πλέον με τον δικό της χαρακτήρα, σύγχρονες γνώσεις, πολύ μεράκι και πάρα πολλή αγάπη προχωρά στο δικό της δρόμο, που τις ανοίγεται πλέον διάπλατα Με σπουδές σε Ελλάδα και εξωτερικό, με συνεχείς παρακολουθήσεις ειδικών σεμιναρίων για νέες τεχνικές στο Παρίσι και όχι μόνο, η Σοφία Κοντονίκου χαρίζει σε κάθε γυναίκα και όχι μόνο αυτό που επιθυμεί Υγιή, ζωντανά

μαλλιά, ιδανικά για τον ξεχωριστό χαρακτήρα κάθε γυναίκας, μοναδικές τεχνικές και βαφές, που αναδύουν ομορφιά και προσωπικότητα

Κι επειδή μιλάμε για προσωπικότητα, η Σοφία Κοντονίκου έβαλε την δική της στον ξεχωριστό χώρο που δημιούργησε

σε συνεργασία με την interior designer Κατερίνα

Αποστολάκη Στην οδό Ερμού 128, στον πρώτο όροφο ανοίγεται πια η πόρτα του θηλυκού παραδείσου Ένας χώρος αναμορφωμένος, αναγεννημένος, πολυτελής μέσα στην λιτότητά του, φωτεινός και ιδανικός για χαλάρωση και ευεξία Άλλωστε η ομορφιά επιτάσσει και έναν αντίστοιχο χώρο Η νέα αυτή όψη του γνωστού κομμωτηρίου, έρχεται να υποδεχτεί κάθε γυναίκα, να την αγκαλιάσει και να την παροτρύνει για αλλαγές Στον φωτεινό αυτό χώρο, που κυριαρχεί το λευκό, τα μπουντουάρ με σύγχρονη ματιά, οι άνετοι λουτήρες, οι καθρέπτες, το χρυσό και το ροζ η γυναίκα βρίσκει το βασίλειό της Η Σοφία Κοντονίκου με το εξειδικευμένο και πάντα χαμογελαστό προσωπικό της φροντίζουν ώστε κάθε γυναίκα να αναδείξει τον υπέροχο εαυτό της Και η αρχή γίνεται φυσικά από τα μαλλιά!

Γιορτάζοντας λοιπόν φέτος τα 60 χρόνια πορείας, το hair salon Kontonikou Sophia, συνεχίζει δυναμικά την

παρακαταθήκη και την ιστορία του με βλέμμα πιο σύγχρονο πιο λαμπερό, πιο φωτεινό!

PHOTO: KONSTANTINOS ART STUDIO Kontonikou Sophia Hair Salon Ερμού 128, Βόλος|τ 24210 273 38

VOLOS C I T Y

VOLOS CiTY

ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

TEYXOΣ#3

εΚδΟΤηΣ

METAMEDIA IKE

ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΚΑΡΕΚλΙΔΗΣ

ΥΠεΥΘΥΝη εΚδΟΣηΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΕΚλΙΔΟΥ

διεΥΘΥΝΤηΣ ΣΥΝΤΑΞηΣ ΗλΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ

ΓρΑΦΟΥΝ ΗλΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ ΧΡΥΣOΣΤΟΜΟΣ ΤΡIΜΜΗΣ

GRAPhiC DESiGNER

ΕλΕΥΘΕΡΙΑ ΔΙΑΚΟΣΙΑ

ΥΠεΥΘΥΝη MARKETiNG ΝΑΝΣΥ πΑΡΑΔΑΚΗ

ΙΑΣΟΝΟΣ 77

ΜΕ Κ ΚΑΡΤΑλΗ, ΒΟλΟΣ, ΤΗΛ : 24210 85531 - 4

e d i t o r i a l

Η Γενιά Ζ

μεγαλώνει ψηφιακά

Του Αρχιμhδη Γ.ΚΑρεΚλiδη

«Μ

ην είσαι boomer» ακούγεται να λέει γνωστή influencer

σε πολιτικό από τον οποίο παίρνει συνέντευξη στο κανάλι της στο youtube. Η φράση αυτή αποτυπώνει τη διάσταση απόψεων και την διαφορετική κοσμοθεωρία που έχουν άνθρωποι γεννημένοι σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, αλλά και κυρίως το πώς τους κατηγοριοποιούν οι μαρκετίστες για να τους προσεγγίσουν διαφημιστικά και να τους πουλήσουν διάφορα προϊόντα Το μάρκετινγκ είναι αυτό άλλωστε που καθόριζε και συνεχίζει να καθορίζει πολλά πράγματα στην καθημερινότητά μας. Όλες οι βιομηχανίες βασίζονται σε αυτό, διαμορφώνοντας τις στρατηγικές τους για να προσεγγίσουν τους baby boomers, τους millennials και τώρα τη Gen Z Σε μια σκηνή της ταινίας «Ο διάβολος φοράει prada» αποτυπώνεται ακριβώς αυτή η δύναμη του μάρκετινγκ και πως οι τάσεις της εποχής, εν προκειμένω της μόδας, διαμορφώνονται μέσα σε «εργαστήρια» της παγκόσμιας βιομηχανίας ή στα γραφεία των influencers όπως η Anna Wintour της Vogue.

Οι γενιές ακολουθούν μια τάση, προσπαθώντας να εκφράσουν την προσωπικότητά τους, τη στιγμή που αυτό που εκφράζουν είναι φαίνεται να είναι σχεδόν προκαθορισμένο από άλλους γι’ αυτούς.

Οι διάφορες γενιές ενσωματώνουν διαφορετικές ιδιότητες και προτιμήσεις, έχοντας ζήσει σε διαφορετικές συνθήκες και εποχές. Η γενιά Z είναι η πρώτη πλήρως ψηφιακή γενιά, η οποία έχει καταστήσει το κινητό τηλέφωνο και τα wearables επέκταση του εαυτού τους, ζουν, εργάζονται και ψυχαγωγούνται κατά κύριο λόγο σε εικονικά περιβάλλοντα και παραμένουν διαρκώς συνδεδεμένοι, υποφέροντας από τη νόσο FOMO (Fear of missing out) με συνέπεια να προκαλείται εξάρτηση από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και όχι μόνο. Η γενιά Ζ αποτελείται από όσους γεννήθηκαν από το 1996 έως το 2012 Είναι η γενιά των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, των μνημονίων, του covid αλλά κυρίως της έξαρσης της ψηφιακής τεχνολογίας. Η γενιά που βρίσκεται πλέον

στη φάση επιλογής καριέρας και αναζητά την αναγνώριση και την επαγγελματική καταξίωση περισσότερο από τις προηγούμενες γενιές, διατηρώντας ωστόσο ως κορυφαία προτεραιότητα την ισορροπία μεταξύ εργασίας και ζωής, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη σε παγκόσμιο επίπεδο Στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας αποτυπώνονται οι απόψεις νέων που εκπροσωπούν αυτή τη γενιά σε σχέση με το τι φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη.

Δραματικές αλλαγές που ενδεχομένως να μην έχουμε

ακόμη αντιληφθεί Σε δήλωσή του ο σύγχρονος φιλόσοφος Γιουβάλ Χαράρι αναφέρει ότι «με την

τεχνητή νοημοσύνη, αυτό για το οποίο μιλάμε είναι ένας πολύ μεγάλος αριθμός επικίνδυνων σεναρίων, καθένα από τα οποία έχει μια σχετικά μικρή πιθανότητα να συμβεί αλλά που όλα μαζί αποτελούν υπαρξιακή απειλή για την επιβίωση του ανθρώπινου πολιτισμού» περιγράφοντας έτσι μια δυστοπική πραγματικότητα. Δείγματα αυτής της πραγματικότητας όμως έχουμε δει ήδη εδώ και χρόνια. Μία από τις προκλήσεις της νέας εποχής, με την οποία ήδη έρχεται αντιμέτωπη και η γενιά Ζ είναι η διάκριση μεταξύ του τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα Τι είναι επιλογή μας και τι μας επιβάλλεται, δίχως κατ’ ανάγκη να έχουμε τη δυνατότητα να το αντιληφθούμε Το περιεχόμενο που μας σερβίρουν (serve) τα ΜΚΔ όπως το facebook είναι βασισμένο πράγματι στις δικές μας επιλογές ή ο αλγόριθμος μας τροφοδοτεί και με άλλο περιεχόμενο προς εξυπηρέτηση αλλότριων σκοπών; Το σκάνδαλο της Cambridge Analytica αποκάλυψε πως μπορεί να χρησιμοποιηθούν τα προσωπικά δεδομένα και το ψυχολογικό προφίλ εκατομμυρίων χρηστών του facebook και άλλων πλατφορμών, για την στόχευση ειδήσεων που είχαν σκοπό την επιρροή του εκλογικού σώματος στις αμερικανικές εκλογές και την ανάδειξη του Ντόναλντ Τράμπ στην προεδρία των ΗπΑ Η προσπάθεια επιρροής σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο είναι συνεχής και γίνεται όλο και πιο δύσκολα αντιληπτή. Όπως και η αλήθεια. Η εξέλιξη των τεχνητής νοημοσύνης στην κατασκευή ρεαλιστικών εικόνων και «ειδήσεων», αναμένεται να επηρεάσει σε τεράστιο βαθμό τις εξελίξεις. Τα deepfakes που τώρα θεωρούμε ψυχαγωγικά, βλέποντας τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να χορεύει σε rave party πριν από κάποιες δεκαετίες, θα επιχειρήσουν να πάρουν θέση σε πιο σοβαρά ζητήματα, προκαλώντας σοβαρές συνέπειες στην αξιοπιστία της καταγραφής και μετάδοσης των γεγονότων Σε ψυχολογικό επίπεδο η γενιά Ζ, ήδη αντιμετωπίζει τις πιέσεις αυτές, με τους πιτσιρικάδες, να ασκούν ψυχολογική βία, δημιουργώντας ψευδή βίντεο με γυμνές συμμαθήτριές τους, τις οποίες διακινούν «διασκεδάζοντας»

Υπάρχει τρόπος για τη γενιά Ζ να προσαρμοστεί στα νέα αυτά δεδομένα και να προστατευθεί παράλληλα από τις αρνητικές συνέπειες της επέλασης της τεχνητής νοημοσύνης και της εξέλιξης της τεχνολογίας σε όλα τα επίπεδα; Σίγουρα ναι Για κάθε απάντηση που θα αναζητούν στις πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης (ChatGPT κλπ), όσο ολοκληρωμένη και αν είναι, δεν θα πρέπει να παραβλέπουν να ζητούν και την άποψη ενός φίλου, των γονέων ή των παππούδων του που θα τους δίνει την ανθρώπινη διάσταση σε κάτι το οποίο δύσκολα θα μπορέσει να αναπαραχθεί από την τεχνολογία, όπως είναι η συναισθηματική νοημοσύνη.

8

VOLOS C I T Y

10. ΜΑΓΝΗΣΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ

6 Μήνες στο μηδέν

16. «ΓΕΝΙΑ Ζ»

Η Τεχνητή Νοημοσύνη στο επίκεντρο

18. ΕΛIΝΑ ΣΥΡΡH

Πόσο εύκολα μπορείς να ξεφύγεις

από τον αλγόριθμο;

20. ΣΤΕΛΙΟΣ ΦΡΑΓΚΙΟΥΔΑΚΗΣ

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αποτελέσει

ένα πολύ ισχυρό εργαλείο στα χέρια μας

22 ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΤΗΣ «ΓΕΝΙΑΣ Ζ»

Η Τεχνητή Νοημοσύνη με τη ματιά

των ίδιων των παιδιών

26 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΡΜΑΣ Παραβακτικές πράξεις παιδιών, με την Τεχνητή Νοημοσύνη!

30. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΛΟΧΡΙΣΤΙΑΝΑΚΗΣ Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην Ιατρική

και οι δυνατότητες για τον εγκέφαλο

32. 8 ΜΑΡΤΙΟΥ

Γιατί γιορτάζουμε τη γυναικεία υπόσταση;

34. ΑΝΝΑ ΓΑΛΑΝΟΥ

Συγκλονίζουν, έξι αληθινές ιστορίες γυναικών

που βίωσαν την κακοποίηση

36 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΚΡΙΒΕΙΑ Τι συμβαίνει στα πορτοφόλια μας, στην αγορά, στα μάρκετ

38 ΤΑ «ΦΕΒΡΟΥΡΙΑΝΑ» ΤΟΥ 1921 Όταν οι Βολιώτες ξεσηκώθηκαν κατά της ακρίβειας!

40 ΠΟΣΟ ΣΚΛΗΡΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ; Οι Βολιώτες απαντούν!

42 ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΙΟΣΕΣ Ο καταναλωτής έχει προσαρμοστεί στην αγορά

44 Η ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΙΕΛΚΑ

Τι δείχνουν τα αποτελέσματα

του Νοεμβρίου 2023

46. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Μία πολύτεκνη οικογένεια παλεύει με την ακρίβεια!

49. ΤΑΝΙΑ ΠΡΑΠΑ «Οι πολύτεκνοι έχουν προτείνει λύσεις που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ»

50 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Oι νέοι έγιναν αγρότες και αναζητούν στήριξη

52 ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΑΒΒΑΡΗΣ Η Ζagorin επενδύει για να μειώσει τα έξοδα

53 ΑΛΕΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΣ «Tο διοικητικό κόστος επιβαρύνει υπερβολικά τις επιχειρήσεις»

54 ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ Πληθωρισμός & ακρίβεια

56 ΜΙΧΑΛΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ Τα ακριβά τρόφιμα, τα αίτια του πληθωρισμού και τα αναγκαία μέτρα

58 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΥΤΣΕΛΙΝΗΣ «Πάρτι αισχροκέρδειας στην αγορά με την κυβέρνηση να μην αντιδρά»

60. ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Για μια οικονομία της ευτυχίας

66. «ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ - ΝΟΙΚΙΑΖΩ» Η στεγαστική κρίση και το πρόγραμμα

70. ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΠΛΕΟΝ «ΕΞΥΠΝΟ»! Συστήματα που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας, ψυχαγωγούν και προστατεύουν!

46. ΑΥΤΑ ΕΠΙΔΟΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ «ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ-ΝΟΙΚΙΑΖΩ» Ποιες είναι οι επιλέξιμες δαπάνες που μπορούν τελικά να επιδοτηθούν;

80 ΤΑ 4 ΜΕΓΑΛΑ «ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ» Από το μακρινό παρελθόν, προς το τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα

88. ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Στην παραλία του Βόλου

10
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α
ΤΕΥΧΟΣ#3

VOLOS C I T Y

ΜΑΓΝΗΣΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ

6 ΜΗΝΕΣ ΣΤΟ ΜΗδΕΝ

ΝΑΝΣΥ ΚΑπΟΥΛΑ
«Χρειάζεται ένα συνολικό master plan για όλη τη Θεσσαλία»

Σεπτέμβριος 2023 Ένας μήνας που θα μείνει πάντα χαραγμένος στο μυαλό και στην καρδιά όλων των Θεσσαλών Ένας μήνας που στιγματίστηκε από φονικές πλημμύρες παρασύροντας στα λασπόνερα ανθρώπινες ζωές, περιουσίες, κόπους μιας ζωής αλλά και σημαντικές δημόσιες υποδομές πέντε μήνες μετά, η Μαγνησία αλλά και ολόκληρη η Θεσσαλία προσπαθούν να σταθούν «στα πόδια τους». Τα προβλήματα εξακολουθούν να ταλανίζουν τους πολίτες και οι περισσότερες εργολαβίες για την αποκατάσταση των ζημιών, δεν έχουν καν ξεκινήσει Η πρόεδρος του ΤΕΕ Μαγνησίας κα Νάνσυ Καπούλα μίλησε στο «Volos city» για την πρωτοφανή αυτή καταστροφή, τις πλημμύρες, τα έργα που δεν «άντεξαν», αλλά και για όσα πρέπει να γίνουν, τονίζοντας πως σε μία τέτοια καταστροφή δεν υπάρχουν προτεραιότητες, γιατί όλα είναι προτεραιότητα… «Μετά τις πλημμύρες δεν μπορούμε να βάλουμε προτεραιότητες γιατί όταν έχεις αστοχίες σε αυτό το επίπεδο και σε αυτή την έκταση δεν μπορείς να πεις ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα Είναι πιο σωστό να βάλουμε κατηγορίες παρά να μιλάμε για το ποιο είναι πιο σημαντικό», αναφέρει η κα Καπούλα.

ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤωΝ ΥΔΑΤωΝ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ

12
Η πρόεδρος του ΤΕΕ Μαγνησίας μιλά για τις καταστροφές των πλημμυρών, τις προτεραιότητες αλλά και τον επόμενο στόχο

VOLOS C I T Y

ΚΑρλΑ

Να κατασκευαστούν σοβαρά έργα και να γίνει η αποστράγγιση των λιμναζόντων νερών

Η λίμνη Κάρλα ίσως είναι η «πρωταγωνίστρια»

των πλημμυρών Δέχτηκε χιλιάδες τόνους νερού που σκέπασαν αγροτικές καλλιέργειες, ζώα, μηχανήματα με συνέπεια να αποτελεί σήμερα εν δυνάμει κίνδυνο για την δημόσια υγεία.

Η κα Καπούλα αναφερόμενη στην Κάρλα

επεσήμανε ότι έχει εξαπλασιάσει την επιφάνειά της, ωστόσο τα στάσιμα νερά που υπάρχουν, δεν αποτελούν μια πηγή αειφορίας Η εικόνα

πλέον της λίμνης αποτελεί έναν ανασταλτικό οικονομικό παράγοντα, μιας και άνθρωποι χάσανε το βιός τους, ενώ και το πλημμυρισμένο στρατόπεδο της 1ης ΤΑΞΑΣ στο Στεφανοβίκειο, είναι μια υποδομή πολλών

πάντα σε προτεραιότητα, ιδίως τη στιγμή που προερχόμαστε από μια πανδημία Η αντιμετώπιση αυτού δε του ζητήματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με τον τουρισμό και την οικονομική αλυσίδα της ευρύτερης περιοχής, καθώς εάν υπάρξουν πολλά κρούσματα ασθενειών τότε εκδίδονται οδηγίες προς τους επισκέπτες να μην μεταβαίνουν σε αυτές τις επιβαρυμένες περιοχές.

Σε ότι αφορά στα λιμνάζοντα νερά, η κ Καπούλα επεσήμανε πως είναι άμεσης ανάγκης και προτεραιότητας η αποστράγγιση της λίμνης. «Από τη λίμνη Κάρλα έχουμε 700 000 τόνους νερού την ημέρα που περνούν από τον αγωγό και ρίχνονται μέσα στον παγασητικό Δεν είναι κάτι που θα σταματήσει.

Όπως επεσήμανε ο κ Νεοφύτου, καθηγητής της Γεωπονικής Σχολής του π Θ ο οποίος μελετά

διαχείριση των υδάτων στη Θεσσαλία και ότι θα περιλαμβάνει το masterplan «Δεν μπορείς να κάνεις έργα 25 εκ ευρώ για να αποστραγγίσεις τη λίμνη και να μην συνδεθούν με ένα σκεπτικό εκτόνωσης των υδάτων γενικότερο πρέπει να ξέρουμε ότι θα αντιμετωπίσουμε αλλαγές στο κλίμα οι οποίες θα έχουν ένταση και ίσως δεν έχουν την ανθεκτικότητα οι υποδομές μας, όπως αυτό φάνηκε Συνεπώς ο σχεδιασμός μας πρέπει να στοχεύει στην ανθεκτικότητα Και ανθεκτικότητα

kiΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ ΤΑ ΣΤΑΣΙΜΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΚΑΡΛΑΣ

εκατομμυρίων ευρώ που χάθηκε «Ο πρύτανης του πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Μπιλλίνης έδωσε και μία άλλη διάσταση για την κατάσταση της Κάρλας, με τις ιώσεις που μπορεί να προκληθούν από τα στάσιμα νερά Είναι μία εστία που όταν ανέβουν οι θερμοκρασίες μπορεί να πολλαπλασιαστεί με μεγάλους ρυθμούς ο αριθμός των κουνουπιών, τα οποία γίνονται διαβιβαστές του ιού του Δυτικού Νείλου και αυτό είναι ένας κίνδυνος στη δημόσια υγεία που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα», αναφέρει η πρόεδρος του ΤΕΕ Μαγνησίας, υπογραμμίζοντας τον άμεσο κίνδυνο που υπάρχει και την ανάγκη υλοποίησης εκτεταμένων προγραμμάτων κουνουποκτονίας

Τόνισε δε, πως το εν λόγω ζήτημα πρέπει να προληφθεί, καθώς η δημόσια υγεία μπαίνει

με την ομάδα του τον παγασητικό, σημείωσε ότι σημαντικό στοιχείο δεν είναι μόνο η ποσότητα, είναι το εξακολουθητικό της κατάστασης Το γεγονός δηλαδή ότι συνεχίζει και πέφτει στον κόλπο αυτό το νερό, που φέρει διάφορες ουσίες, οι οποίες με το πέρασμα των μηνών μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στο θαλάσσιο οικοσύστημα», σημείωσε, σημειώνοντας ωστόσο, ότι μέχρι στιγμής η ποιότητα των νερών είναι καλή.

«Η αποστράγγιση της Κάρλας είναι κάτι που εννοείται ότι πρέπει να είναι σε προτεραιότητα» επισημαίνει η πρόεδρος του ΤΕΕ Μαγνησίας τονίζοντας πως για να καταστεί εφικτό αυτό απαιτούνται μεγάλα έργα υποδομής τα οποία είναι και κοστοβόρα Τα έργα αυτά, όπως αναφέρει η πρόεδρος θα πρέπει να είναι συνεκτικά και συνδεδεμένα με την ευρύτερη

δεν είναι να πούμε ότι είμαστε πιο δυνατοί από το νερό και τη φύση, ότι θα ρίξουμε αυτά τα μπετά και θα συγκρατήσουμε τα νερά Η φύση είναι πιο δυνατή, θα μας νικάει πάντα Αυτό που πρέπει να κάνουμε και είναι το σωστό είναι να δημιουργήσουμε το δίκτυο της

εκτόνωσης Να βοηθήσουμε, όταν υπάρχουν τα φαινόμενα αυτά και βρίσκονται σε εξέλιξη, τη διαδρομή αυτή που δεν θα δημιουργήσει ακραίες καταστάσεις αλλά θα υπάρχει μία διαδρομή που από τα ανάντι στα κατάντι, θα εκτονώνονται οι πιέσεις του νερού και θα βρίσκουν τον δρόμο προς τη θάλασσα», εξήγησε εμφατικά η κ. Καπούλα συμπληρώνοντας πως το ζήτημα είναι να οδηγήσουμε το νερό σωστά ώστε να ακολουθεί την πορεία του και να μην δημιουργεί καταστροφές στην πορεία του.

13

VOLOS C I T Y

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΤΟ ΜΗΤΡωΟ ΥΠΟΔΟΜωΝ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥΣ

Να μένουν οι κοίτες

των χειμάρρων καθαρές

Ένα μεγάλο ζήτημα που προέκυψε από τις πλημμύρες ήταν και οι κορμοί των δέντρων που

παρασύρθηκαν στους χειμάρρους, αλλά και

έπειτα όταν και κόπηκαν δέντρα από τις κοίτες αυτών.

Σύμφωνα με την κ. Καπούλα το θέμα δεν είναι

το νερό, αλλά τα όσα αυτό παρασύρει στην

πορεία του Οι φερτές ύλες που παρασέρνει

είναι ο λόγος που «χάθηκαν» και οι γέφυρες. Γι’

αυτό δεν πρέπει να υπάρχουν δέντρα μέσα στις

κοίτες των χειμάρρων, τονίζει η κα Καπούλα

Ένα ρέμα που ξεκινά από ένα δασικό τμήμα που μπορεί να παρασύρει κορμοδέματα τα οποία και μπλοκάρουν τη ροή και έχουν ως συνέπεια να

σπάνε οι χείμαρροι, βγαίνουν δεξιά- αριστερά αρχίζουν να μαζεύουν κι άλλα φερτά και συνεχίζουν μετά σε μια άτακτη πορεία που δεν ξέρουμε μετά που θα καταλήξει και τι θα βρει μπροστά της, κατοικίες, επιχειρήσεις κτλ », ανέφερε η ίδια και συνέχισε λέγοντας ότι ο χείμαρρος δεξιά και αριστερά του πρέπει να έχει μία ικανότητα να επεκταθεί, εάν χρειαστεί «Όσο κατεβάζει κορμοδέματα αρχίζει και μπλοκάρει και γι’ αυτό δεν πρέπει στις κοίτες μέσα να υπάρχουν δέντρα», τόνισε.

«Όταν έχεις να κάνεις με τον Κραυσίδωνα στην

εικόνα που είναι σήμερα σίγουρα δεν έχεις

δημιουργήσει μία ζώνη που να έχει κάποιες δυνατότητες σε περίπτωση κρίσης. Γι’ αυτό και

είδαμε να σπάει σαν να έχουμε ένα ταψί που το γεμίσαμε παραπάνω νερό και έσπαγε και παρέσερνε τα πάντα. Τους κάθετους δρόμους τους έκανε παραπόταμους, γιατί δεν είχε καμία δυνατότητα να συγκρατήσει και να μεταφέρει άλλο νερό. Έσπασαν οι γέφυρες, οι οδογέφυρες από τα κορμοδέματα», συμπλήρωσε

είδαμε ότι η Θεσσαλία λειτουργεί ενιαία- χρειάζεται ένα συνολικό master plan Η πρόεδρος του ΤΕΕ Μαγνησίας αναφερόμενη στο master plan της Θεσσαλίας τόνισε πως όλοι βρίσκονται στην αναμονή ώστε να το δουν, να δουν πως θα διαχειριστούν όλες τις παραμέτρους με τρόπο που να μην γίνουν καταστροφικές και να μπορεί να διοχετευτεί σωστά το νερό.

«Μην ξεχνάμε ότι αποδείχτηκε, πέρα από το κομμάτι του πηλίου, ότι όλη η υπόλοιπη Θεσσαλία λειτουργεί ενιαία υδρολογικά. Όλα καταλήγουν στην Κάρλα. Δεν μπορείς να κάνεις ξεχωριστό σχεδιασμό για Τρίκαλα, Καρδίτσα, λάρισα και Μαγνησία Τόσα χρόνια ο καθένας

έκανε τον δικό του σχεδιασμό

Φάνηκε όμως ότι όχι απλά είμαστε γείτονες, αλλά έχουμε μία λειτουργία. Εάν δεν το αντιμετωπίσουμε από κοινού, αν δεν το σχεδιάσουμε όλοι μαζί να λειτουργεί ολιστικά για όλη την περιοχή, την περιφέρεια Θεσσαλίας, θα είναι ένα αποτυχημένο project. Το σχέδιο θα πρέπει να είναι για όλους μια κοινή γλώσσα Δεν θα μπορεί να πάρει κανένας αποφάσεις στη Μαγνησία που δεν είναι αντίστοιχες, κοινές ή δεν λειτουργούν ενιαία με τους υπόλοιπους νομούς και ειδικά την ώρα της κρίσης, την ώρα των πλημμυρικών φαινομένων Δεν θα πρέπει ο καθένας από τον δικό του νομό να αποφασίζει τι θα κάνει Αυτό περιμένουμε και νομίζω ότι αυτό θα πετύχουμε με το master plan», επεσήμανε η κ Καπούλα

Οι αστοχίες στις υποδομές του Πηλίου ήταν περισσότερες από την υπόλοιπη Θεσσαλία Αναφερόμενη η κ. Καπούλα στο πήλιο, σημείωσε ότι το βουνό των Κενταύρων είναι μία ξεχωριστή κατάσταση, με τις αστοχίες να είναι

14

VOLOS C I T Y

τεράστιες

«Σε επίπεδο υποδομών, οι υποδομές που αστοχήσανε στο πήλιο είναι πολύ

περισσότερες από την υπόλοιπη Θεσσαλία

Έχουμε τουλάχιστον τέσσερις γέφυρες που έχουν αστοχήσει σοβαρά, δηλαδή έχουν καταστεί ακατάλληλες», ανέφερε η ίδια και σημείωσε ότι μεγάλο πρόβλημα υπάρχει με γέφυρες σε όλο τον νομό όπως στα Καλά Νερά, στη γέφυρα του Ξηριά στον Αλμυρό, στο Γαλανόρεμα κτλ.

Η κα Καπούλα ειδικά για την γέφυρα στα Καλά Νερά και την εγκατάσταση μίας γέφυρας Belley τόνισε πως αυτή θα πρέπει να αντικατασταθεί και να δημιουργηθεί δίοδος με δύο λωρίδες Αυτή η κίνηση θα πρέπει να γίνει άμεσα, καθώς

οι υποδομές είναι συνδυασμένες και με τον τουρισμό και την οικονομική συνέχιση και

ανάπτυξη της περιοχής

«Θα πρέπει να έχουμε κάποιες οδηγίες για το πως θα λειτουργήσει αυτό το σύστημα του

οδικού δικτύου. Υπάρχει μία χρονική στέρηση

σε σχέση με το μέγεθος των καταστροφών και

τις παρεμβάσεις και νομίζω ότι αυτό δεν είναι

καλό, καθώς ήδη μπαίνουμε στον Μάρτιο», σχολίασε χαρακτηριστικά η πρόεδρος του ΤΕΕ σε σχέση με τις αποκαταστάσεις που πρέπει να γίνουν

παράλληλα τόνισε και την ανάγκη ενίσχυσης κατοίκων και επιχειρήσεων ιδίως στην περιοχή του Νοτίου πηλίου, που επλήγη πολύ σοβαρά από τις πλημμύρες

Αναγκαία η λειτουργία του μητρώου Υποδομών Όλη αυτή η καταστροφή, όλες αυτές οι υποδομές που «χάθηκαν» υπό το βάρος και την ορμή του νερού και των φερτών υλών παρέδωσε ταυτόχρονα πολλά μαθήματα προς κάθε κατεύθυνση

Ένα από αυτά ήταν η αναγκαιότητα να λειτουργήσει το Μητρώο Υποδομών, το οποίο έχει θεσμοθετηθεί αλλά δεν λειτουργεί Μάλιστα το ΤΕΕ Μαγνησίας πολλά χρόνια πριν από τις καταστροφές είχε επισημάνει θα πρέπει να είναι μία προτεραιότητα και θα αποτελούσε ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια τοπικής αυτοδιοίκησης, επιστημόνων αλλά και

κυβέρνησης.

«Είναι πολύ σημαντικό το Μητρώο Υποδομών, γιατί μας δίνει τον βασικό έλεγχο στο θέμα της στατικότητας των γεφυρών, την ηλικία τους, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με τον χρόνο για να μπορέσουμε να περάσουμε στο επίπεδο της μελέτης τους πως θα επισκευάσουμε ή θα ενισχύσουμε ή θα δημιουργήσουμε ένα καινούργιο τμήμα.

Δεν το λέγαμε τυχαία τα τελευταία πέντε χρόνια Εννοείται ότι ξέραμε ότι τα φαινόμενα αυτά είναι μπροστά μας. Στην περιοχή μας η πρώτη ένδειξη της κλιματικής κρίσης ήταν το 2015 όπου στη Σκόπελο σημειώθηκαν πρωτοφανή πλημμυρικά φαινόμενα Τα φαινόμενα αυτά άλλαξαν ουσιαστικά την ιστορία και περάσαμε σε μία άλλη φάση, σημειώνει η κα Καπούλα Η βασική κουβέντα για τις υποδομές μετά τις πλημμύρες ήταν πόσες γέφυρες εξαφανιστήκανε

από τον χάρτη, πόσες γέφυρες χάσαμε και χάσαμε πάνω από 500 σε όλη τη Θεσσαλία Το να σπάσουν οι βασικές σου συνδέσεις είναι ένα ζήτημα που προφανώς και πρέπει να διερευνηθεί. Άρα το Μητρώο Υποδομών μας δίνει την αυτούσια εικόνα του τι πρόβλημα μπορεί να έχει μία υποδομή Το να το ξέρεις δεν είναι κακό γιατί στην χώρα που ζούμε, θεωρούν το να βγαίνει το πρόβλημα στην επιφάνεια είναι κακό, γιατί πρέπει κάποιος να το αντιμετωπίσει, γιατί υπάρχουν ευθύνες κτλ Οι υποδομές γερνάνε, πιέζονται, δέχονται φορτία, λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο, «κουράζονται» Δεν πρέπει να τις παρακολουθούμε, να βλέπουμε την κατάστασή τους και να κάνουμε τις παρεμβάσεις έγκαιρα πριν φτάσουν στο απροχώρητο;» ερωτά η κα Καπούλα

Ο ρυθμός των διαδικασιών είναι το μεγάλο «αγκάθι» των αποκαταστάσεων Εκτός όμως από τις ζημιές, για τις οποίες υπάρχουν τεχνικές λύσεις, ανθεκτικές που μπορούν να προχωρήσουν δίνοντας μια ουσιαστική ανάσα στον τόπο, μεγάλο πρόβλημα είναι οι διαδικασίες, οι συνεννοήσεις, οι εύρεση των υπευθύνων μέχρι να ακολουθήσει το ξεκίνημα των εκάστοτε εργασιών «Όλο το τμήμα των καταστροφών είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου. Η περιφέρεια και οι Δήμοι, έχουν προϋπολογισμό για τα τρέχοντα, την καθημερινότητα Όταν έχεις ένα τοπίο καταστροφής είναι δεδομένο ότι θα χρηματοδοτήσει το Υπουργείο, αλλά πρέπει να γίνουν οι χρηματοδοτήσεις, πρέπει να προχωρήσουν τα έργα Δεν ξέρω ποιος θα κάνει τις διαδικασίες, μάλλον όμως αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα τελικά στη χώρα Όταν είχαμε την πρώτη ημερίδα για τα αντιπλημμυρικά είχαν έρθει δήμαρχοι και παρόλο που έχουν τρομερά προβλήματα όλοι προτάξανε το γεγονός των διαδικασιών ποιος θα κάνει τι, πότε θα γίνουν οι διαδικασίες, πως θα γίνουν αυτά, απίστευτοι χρόνοι που πρέπει να κυλήσουν για να πεις ότι μπήκε μηχάνημα και δούλεψε Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα Για μένα μαζί με το ΦΕΚ της καταστροφής έπρεπε το δεύτερο στάδιο να ήταν με διαφάνεια ο τρόπος που θα προχωρήσουν τα έργα.

15

VOLOS

C I T Y

Υπάρχουν κατεπείγουσες διαδικασίες που

έγιναν και στον Ιανό αλλά το ζήτημα ήταν ότι στον Ιανό δεν είχε εμπλακεί το Υπουργείο Εδώ τώρα δεν ξέρουν ποιος φορέας θα

δημοπρατήσει, άρα όλα αυτά είναι θέματα που δημιουργούν τεράστιες καθυστερήσεις», τόνισε η κ Καπούλα

Οι κόμβοι στον Βόλο έδειξαν την έλλειψη συνεργασίας και συνέργειας

Επιστρέφοντας στην πόλη του Βόλου και κάνοντας αναδρομή στις ημέρες των πλημμυρών θυμάται κανείς πως οι κυκλικοί κόμβοι ιδίως

αυτοί σε Δημαρχείο και Τελωνείο ήταν αυτοί που συγκέντρωσαν μεγάλους όγκους νερού και έγιναν η αιτία να πλημμυρίσουν περιοχές όπως το παλιό λιμεναρχείο ή και η αρχή της Ιάσονος και Δημητριάδος με επιχειρήσεις να έχουν βουτηχτεί στα λασπόνερα.

Η κ. Καπούλα και το ΤΕΕ Μαγνησίας από την πρώτη στιγμή δημιουργίας των κόμβων είχαν επισημάνει ότι δεν υπάρχει υδρολογική μελέτη, γεγονός που αντιμετωπίστηκε φοβικά και κακότροπα από την δημοτική αρχή

«ώς ΤΕΕ είχαμε επισημάνει ότι δεν

περιλαμβανόταν στο έργο υδραυλικές μελέτες Δεχτήκαμε και επιθέσεις ακόμη και από τον

μελετητή των κόμβων, τον καθηγητή κ Ηλιού

Όμως εμείς είπαμε ότι είναι άλλο πράγμα ο γεωμετρικός σχεδιασμός που μπορεί να έχει γίνει από τον κ. Ηλιού αλλά λείπουν οι συνοδές

μελέτες, που είναι τα θέματα των υδραυλικών, του πως θα διαχειριστούμε το νερό εκεί κτλ Δεν κάνεις ένα έργο και λες μετά που θα πάει το νερό. Δεν λειτουργούμε κατ’ αυτό τον τρόπο στο δομημένο περιβάλλον Το δομημένο περιβάλλον πρέπει κι αυτό να έχει κάποια ροή Δεν βάζουμε εμπόδια στο νερό χωρίς να έχουμε μία ολοκληρωμένη μελέτη που θα διοχετευτεί Ειδικά στο δομημένο περιβάλλον που θα γυρίσει το νερό και θα μπει σε σπίτια, επιχειρήσεις, θα κινδυνεύσει κόσμος. Ο κ. Ηλιού στην εσπερίδα που διοργάνωσε

πρόσφατα το ΤΕΕ Μαγνησίας είπε ότι εκείνος έκανε μόνο τον γεωμετρικό σχεδιασμό και ότι ο Δήμος και η περιφέρεια έπρεπε να αντιληφθούν ότι δεν υπάρχει συνολική μελέτη για το πως θα λειτουργήσουν οι κόμβοι και στα άλλα επίπεδα πέρα από το κυκλοφοριακό», σημείωσε η κ Καπούλα και επεσήμανε πως από τα πρώτα έργα που εντάχθηκαν σε χρηματοδότηση μετά τις πλημμύρες από την περιφέρεια Θεσσαλίας ήταν

και η μελέτη απορροής υδάτων από τους κυκλικούς κόμβους «Αντί να συνεργαζόμαστε και να συνθέτουμε τις απόψεις μας σε αυτή την πόλη, πρέπει κάποιος να είναι ο κακός της υπόθεσης», τόνισε η κ Καπούλα και μιλώντας για τις λύσεις που θα πρέπει να δοθούν στην πόλη για την αντιπλημμυρική της θωράκιση χαρακτήρισε σημαντικό το γεγονός ότι πλέον ο Δήμος Βόλου συνεργάζεται με το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με τα αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας να αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον

Ορατός ο κίνδυνος λειψυδρίας στη μαγνησία

Εξηγώντας η κα Καπούλα γιατί είναι άτοπη η προτεραιοποίηση των αποτελεσμάτων των

16

VOLOS C I T Y

πλημμυρών, μιας και όλα όσα πρέπει να γίνουν είναι σημαντικά έθιξε το ζήτημα του νερού Ανέφερε πως ακόμη η σωστή ενημέρωση για το

θέμα της ποιότητας του νερού στον Βόλο είναι ταμπού μιας και το νερό έχει μία μεγάλη αλατότητα και δεν συστήνεται σε ανθρώπους υπερτασικούς, με καρδιοπάθειες κτλ.

Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι το νερό είναι κατάλληλο, όμως θα πρέπει να γίνουν άμεσα

έργα, καθώς οι πηγές «χάθηκαν» με τις πλημμύρες και πλέον ο Βόλος υδροδοτείται από γεωτρήσεις

Μάλιστα, υπογράμμισε πως παρά το γεγονός ότι ο Βόλος, η Μαγνησία και εν γένει η Θεσσαλία δέχτηκαν τεράστιους όγκους νερού, το καλοκαίρι θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα λειψυδρίας κι αυτό γιατί, όπως είπε η ίδια, στο

πολεοδομικό συγκρότημα Βόλου έχουν χαθεί τα βασικά σημεία υδροδότησης, δηλαδή οι πηγές, ενώ δεν υπάρχουν αποθεματικά νερού και τίθεται ακόμη ζήτημα και με τη διαχείριση.

Προβληματισμός

για την λειτουργία και του λιμανιού Από τη στόχευση της προέδρου του ΤΕΕ Μαγνησίας δεν έλειψε και το λιμάνι του Βόλου, το οποίο δέχτηκε μεγάλους όγκους νερού μαζί με πληθώρα φερτών υλών, με αποτέλεσμα να αλλάξει άρδην ο χάρτης του βυθού Η κ Καπούλα δε εξέφρασε και την αγωνία της για την αποκατάστασή του, ενώ ανέφερε ότι πιθανώς φέτος να μην δέσουν στον Βόλο κρουαζιερόπλοια, εξαιτίας αυτού του φαινομένου

«Είναι τεράστιο θέμα, είναι δύσκολο επιχειρησιακά να αφαιρέσεις, να ξεμπαζώσεις τον πυθμένα του λιμανιού.

Κάτι αντίστοιχο έχει γίνει και στον υπόλοιπο παγασητικό σε μια ακτίνα κοντά στα παράλια κι αυτό έχει αλλάξει το θαλάσσιο οικοσύστημα το οποίο ζούσε και τρεφόταν από τον πυθμένα της θάλασσας Αυτός σκεπάστηκε από φερτές ύλες με συνέπεια να «σπάσει» η τροφική αλυσίδα Είναι ένα φαινόμενο που παρακολουθείται κι ελπίζουμε να μην έχει σοβαρές συνέπειες στο θαλάσσιο οικοσύστημα Όμως μιλάμε για μία ευπάθεια στον παγασητικό κι αποτελεί ένα θέμα που έχει μείνει ως πρόβλημα», ανέφερε η ίδια καταλήγοντας ότι θα πρέπει έγκαιρα να ληφθούν μέτρα και έπειτα να αφήσουμε όλοι τη φύση να λειτουργήσει αναπλαστικά

17

VOLOS C I T Y

Η ΤΕχΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

ΣΤΟ ΕπΙΚΕΝΤΡΟ

ΤΗΣ «ΓΕΝΙΑΣ Ζ»

Μέσω και του SNFCC Youth Council, μέλη του συμβουλίου- ομάδας μιλούν στο «Volos City»

Το SNFCC Youth Council είναι μία δημιουργική

ομάδα 20 νέων, από 18 έως 25 ετών, που είναι

υπεύθυνη για την επιμέλεια ενός ανεξάρτητου

προγράμματος εκδηλώσεων το οποίο εντάσσεται στον

ετήσιο προγραμματισμό του Κέντρου Πολιτισμού

Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠιΣΝ)

Εμπνεόμενο από τα Science Slams που ξεκίνησαν στη Γερμανία στις αρχές του 2000, οργανώνει και

επιμελείται μια σειρά ομιλιών και συζητήσεων, με σκοπό την ανάδειξη ιδεών, γνώσεων, εμπειριών και, φυσικά, των ανθρώπων πίσω από αυτές. Τα Slamsby

SNFCC Youth Council ασχολήθηκαν στοχευμένα και με την Τεχνητή Νοημοσύνη ή αλλιώς AI (Artificial Intelligence)

η ελίνα Συρρή και ο Στέλιος Φραγκιουδάκης που μιλούν σήμερα στο «Volos City», είναι απ ΄ τους νέους που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του φορέα

και αποτελούν μέλη του συμβουλίου-ομάδας που δημιουργήθηκε και εκ των πραγμάτων λόγω της ηλικίας τους, αποτελούν και «μέλη» της «Γενιάς Ζ».

Στις συνεντεύξεις που ακολουθούν, βρίσκονται στο επίκεντρο το «Μοντέλο γλώσσας AI», τα «υπολογιστικά συστήματα», το «Chat GPT» φράσεις που χρησιμοποιούμε πλέον καθημερινά, αλλά πόσο εύκολα μπορούμε να εξηγήσουμε τι ακριβώς είναι ή πώς λειτουργούν; παράλληλα, πολλοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη για τη δημιουργία έργων, εγείροντας ερωτήματα και συζητήσεις σχετικά με την αυθεντικότητα, τη δημιουργικότητα και, τελικά, τη θέση αυτού του μέσου στον χώρο του πολιτισμού πέρα, όμως, από το τεχνικό ή δημιουργικό σκέλος της συζήτησης, επανέρχονται έντονα προβληματισμοί σχετικά με τα δικαιώματά μας εντός αυτής της ψηφιακής μεταβολής, που ενδεχομένως συμβαίνει με γρηγορότερους ρυθμούς από αυτούς που μπορούμε να κατανοήσουμε

18

VOLOS C I T Y

19

C I T Y

πΟΣΟ ΕΥΚΟΛΑ

ΜπΟΡΕΙΣ ΝΑ ξΕΦΥΓΕΙΣ

ΑπΟ ΤΟΝ …ΑΛΓΟΡΙθΜΟ;

«Πίσω από πλατφόρμες όπως Facebook, instagram και μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, βρίσκονται εταιρείες που συμμετέχουν

σε μια αδυσώπητη μάχη για την προσοχή μας…»

Ελίνα Συρρή είναι φοιτήτρια στο

Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών

και Μηχανικών Υπολογιστών του

Εθνικού Μετσόβιου πολυτεχνείου.

Κατά τη διάρκεια των φοιτητικών

της χρόνων, είχε ενεργή συμμετοχή

σε διάφορες φοιτητικές εθελοντικές ομάδες. Ξεχωρίζει η τριετής συμμετοχή της στο

TEDxNTUA, όπου ανέλαβε μεταξύ άλλων τον ρόλο

της Head Organiser/Curator

Από το 2023 την συναντάμε στο SNFCC Youth Council. Μια πρωτοβουλία του Κέντρου πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για την ανάπτυξη ενός ανεξάρτητου προγραμματισμού εκδηλώσεων Επιπλέον, εργάζεται στην Wealthyhood, μια fintech start-up, ως Full Stack developer.

Μιλώντας στο Volos City ως μέλος της ομάδας του SNFCC Youth Council, αλλά και σαν εκπρόσωπος της «Γενιάς Ζ», τονίζει ότι η νεότερη γενιά γεννήθηκε και μεγάλωσε μαζί με τις τεχνολογίες, όμως όπως

διερωτάται, «πόσο εύκολα μπορείς να ξεφύγεις από

τον αλγόριθμο ;» Δίνει την αισιόδοξη πλευρά της εξέλιξης στην οποία επίκεντρο παραμένει ο άνθρωπος και η σκέψη του, καθώς, όπως τονίζει, «όταν μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης εκπαιδεύονται σε δεδομένα που έχει παράξει το ΑΙ, τότε καταρρέουν Τα καλά νέα

επομένως, είναι ότι υπό μια έννοια τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, μας χρειάζονται »

Γι αυτό όπως τονίζει, «θα ενθάρρυνα κάθε άτομο να εξερευνήσει τις νέες δυνατότητες και να μην φοβάται την αλλαγή, καθώς η τεχνολογία μπορεί να

προσφέρει πολλά», απαριθμώντας οφέλη σε όλα τα επίπεδα

Ε Λ i Ν Α Σ Υ Ρ Ρ h

VOLOS
20
ηλιΑ ΚΟΥΤΣερη
Συνέντευξη στον:
Η

VOLOS C I T Y

ΕΝΑ πΟΛΥ

Σ Τ Ε Λ Ι Ο Σ φ Ρ Α Γ Κ Ι Ο Υ Δ Α Κ Η Σ Ο

ΑπΟΤΕΛΕΣΕΙ

Η ΤΕχΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΜπΟΡΕΙ ΝΑ

ΙΣχΥΡΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΣΤΑ χΕΡΙΑ ΜΑΣ

Η τεχνολογία από μόνη της δε μας οδηγεί αναπόδραστα κάπου. Θα την παρομοίαζα μεταφορικά με το «σχήμα του νερού»...

Στέλιος Φραγκιουδάκης γεννήθηκε το 1998 στην Αθήνα, πέρασε στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών το 2016 και αποφοίτησε το 2021 Στη συνέχεια παρακολούθησε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Κοινωνιολογίας Δικαίου, Επιστήμης και Τεχνολογίας πάλι στην ίδια σχολή, με έμφαση στο επιστημονικό πεδίο της Νομικής πληροφορικής και της συσχέτισης Τεχνητής Νοημοσύνης και Δικαίου πιο συγκεκριμένα , στη διπλωματική του εργασία εστίασε στο ζήτημα της επερχόμενης πράξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Τεχνητή Νοημοσύνη και στην προσέγγιση που ακολουθείται με τη διάκριση των συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης ανάλογα με τον πιθανολογούμενο κίνδυνο που επιφέρουν στην υγεία, στην ασφάλεια και στα θεμελιώδη δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών παράλληλα, είναι δικηγόρος, εγγεγραμμένος στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και συμμετέχει σε πλήθος συνεδρίων γύρω από το ζήτημα της συσχέτισης δικαίου και τεχνολογίας.

22 Συνέντευξη στον: ηλιΑ ΚΟΥΤΣερη

VOLOS C I T Y

Η Τεχνητή Νοημοσύνη με … τη ματιά των ίδιων των παιδιών

ΤΑ ΣΥΝΑΙΣθΗΜΑΤΑ

ΤΗΣ «ΓΕΝΙΑΣ Ζ»

Ρεπορτάζ - Επιμέλεια: ηλιΑΣ ΚΟΥΤΣερηΣ Εσείς που μας… διαβάζετε, σε ποια γενιά ανήκετε; Γνωρίσατε απ ΄ την αρχή της, τη νέα τεχνολογία ή γεννηθήκατε μετά το 2.000; παίζατε με … βόλους ή με το κινητό; Όπως και να ΄ χει, πλέον βρισκόμαστε στο 2024, οπότε δικαιωματικά ο λόγος ανήκει στη «Generation Z» ή αλλιώς «Γενιά Ζ». Σε αυτή, που ανήκουν τα παιδιά που δεν γνώρισαν τη ζωή προ Διαδικτύου και ότι αυτό συνεπάγεται. πρόκειται για μία γενιά που είναι μονίμως συνδεδεμένη με ένα smartphone στο Διαδίκτυο, ασχολείται με τα social media και τις δημοσιεύσεις σε αυτά, αλλά πλέον, είναι αυτή που θα διαχειριστεί, την Τεχνητή Νοημοσύνη!

24

VOLOS C I T Y

πως βλέπουν τα ίδια ωστόσο τα

παιδιά αυτής της γενιάς, τη νέα τεχνολογία και την Τεχνητή Νοημοσύνη; Με μια πρώτη

καταγραφή των απόψεων μαθητών και μαθητριών του Ομίλου

δημοσιογραφίας, του Προτύπου Γυμνασίου Βόλου, αυτό που συμπεραίνουμε με λίγες λέξεις, είναι ότι επικρατεί ικανοποίηση, αισιοδοξία, προβληματισμός αλλά και φόβος!

πριν ωστόσο τα ίδια τα Βολιωτάκια

της «Γενιάς Ζ» μας μεταφέρουν την άποψή τους, (ευχαριστώντας τα όλα για την ανταπόκριση στο ρεπορτάζ, καθώς και την Δρ Σοφία Κανταράκη, υπεύθυνη του Ομίλου

Δημοσιογραφίας, Διευθύντρια του σχολείου), για να μην μείνετε με την απορία, δείτε τη χρονολογική κατάταξη των γενεών, ώστε να απαντήσετε στο ερώτημα με το οποίο ξεκινήσαμε το σημερινό μας ρεπορτάζ Η «Σιωπηρή γενιά»:

Όσοι γεννήθηκαν πριν το 1945, «Baby Boomers»: Όσοι γεννήθηκαν μεταξύ του 1946 και 1964, «Γενιά Χ»: Όσοι γεννήθηκαν μεταξύ του 1965 και του 1980, «Millennials»: Όσοι γεννήθηκαν μεταξύ του 1980 και του 2000 και «Generation Z»:

Όσοι γεννήθηκαν από το 2000 και έπειτα…

δρ Σοφία Κανταράκη, υπεύθυνη του Ομίλου δημοσιογραφίας, διευθύντρια του Προτύπου Γυμνασίου Βόλου: Ο ψηφιακός κόσμος, η σπουδαιότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης και οι κοσμοϊστορικές αλλαγές που αυτή μπορεί να επιφέρει, φαίνεται να μην περνούν απαρατήρητα

από τη νέα γενιά, η οποία βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με υπαρξιακές απειλές-προκλήσεις

Οι απόψεις των μαθητών/τριών μας αποτυπώνουν περίτρανα τη βαθύτατη ανησυχία τους για το μέλλον.

Ίσως, όχι αδικαιολόγητα, αφού δυνητικοί κίνδυνοι ελλοχεύουν από τη λανθασμένη ή άσκοπη εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Άλλωστε η ΤΝ έχει ήδη κατηγορηθεί για πολλά, όπως για τη δημιουργία

διαδικτυακών «θαλάμων αντήχησης» (echo chambers) βάσει

προγενέστερης διαδικτυακής συμπεριφοράς ή για τη δημιουργία ρεαλιστικών αλλά παραποιημένων βίντεο, ήχων και εικόνων, γνωστών ως «deepfakes», που μπορούν να βλάψουν ή να χειραγωγήσουν ανθρώπους. Διανύουμε άπραγοι, λοιπόν, μια αμφίβολη πορεία στις ψηφιακές λεωφόρους, για την οποία κανείς δεν μπορεί να μας εγγυηθεί τίποτα. Ας μη γελιόμαστε, τώρα πια αναζητούμε λύσεις σε έναν γρίφο που οι ίδιοι δημιουργήσαμε

«ΤωΡΑ ΠΙΑ ΑΝΑΖΗΤΟΥΜΕ ΛΥΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΓΡΙφΟ ΠΟΥ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΜΕ»

Σταύρος ΤΣiΝΤΖΟΣ

Ψηφιοποίηση, ΤΝ… φλέγοντα ζητήματα στις μέρες μας. Αναμφίβολα πάντως είναι κομμάτι της ζωής όλων μας Η τεχνολογία και ως ορισμός είναι εργαλείο του ανθρώπου, άρα θεωρητικά η εξολοκλήρου ψηφιοποίηση θα ήταν ωφέλιμη ώστόσο αυτό σε ένα μεγάλο βαθμό απαιτεί τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. «AI», για τους μαθητές εργαλείο και για τους μεγαλύτερους ίσως και μελλοντική μάστιγα θέσεων εργασίας «λύνει τα χέρια» σε πολλούς τομείς, αν και εφόσον χρησιμοποιείται σωστά, ενώ ταυτοχρόνως απειλεί την ίδια την ύπαρξη του ανθρώπου Εν κατακλείδι, θα πρέπει η τεχνητή νοημοσύνη να αντιμετωπιστεί ως τάση της εποχής; Η απάντηση ξεκάθαρα είναι όχι, αλλά συγχρόνως δεν πρέπει τυφλά να την εμπιστευόμαστε λόγω των κινδύνων της, όπως η εξαφάνιση της δημιουργικής σκέψης ακόμη και για απλά θέματα. Επομένως πρόκειται για ένα νέο και εξελισσόμενο εργαλείο προς το παρόν στο οποίο θα πρέπει σίγουρα να δοθεί προσοχή

Θεανώ ΒΑΟYΤη

Η τεχνολογία και ειδικότερα η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί κάτι καινούργιο ακόμα και για μας, καθώς μέρα με τη μέρα εξελίσσεται όλο και περισσότερο. Κατά πόσο όμως είναι δυνατή η συνύπαρξη της τεχνητής νοημοσύνης με εμάς τους εφήβους και το σχολείο; Αρχικά, μέσω της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης έχουμε αναπτύξει τις δεξιότητες μας και έχουμε βελτιώσει τις σχολικές εγκαταστάσεις προσθέτοντας διαδραστικούς πίνακες και υπολογιστές με σύγχρονα και βελτιωμένα προγράμματα και εξαρτήματα Δυστυχώς, όμως, η τεχνολογία μας έχει δείξει αρκετές φορές και το κακό της πρόσωπο, διότι τα παιδιά και οι έφηβοι πλέον δεν διανοούνται να ζήσουν χωρίς τις ηλεκτρονικές συσκευές τους Η τεχνολογία μας έχει βοηθήσει σε πολλούς τομείς της ζωής μας, όμως επιβάλλεται να την εκμεταλλευόμαστε με μέτρο προς αποφυγή «εξαρτήσεων»

25

VOLOS C I T Y

Ελένη ΚΑρΑΓιΑΝΝη

Η τεχνολογία από τότε που μπήκε στις ζωές μας έχει υπάρξει πολύ χρήσιμο εργαλείο αλλά και εξάρτηση Οι νέοι οι οποίοι είναι γεννημένοι στην εποχή της τεχνολογίας θέλουν να πιστεύουν ότι γνωρίζουν όλες τις ικανότητες της, όμως μπορεί κανείς να ξέρει σε τι θα εξελιχθεί αυτή η ασταμάτητη εφεύρεση; Η τεχνητή νοημοσύνη είναι αρχή της εξέλιξης της τεχνολογίας και ήδη έχει αρχίσει να εισχωρεί μέσα στις ζωές μας χωρίς κανένα απόλυτος όριο Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι το πώς κάποιος δίνει τόση δύναμη σε ένα απλό μηχάνημα. Δεν διαφωνώ βέβαια στο ότι οι δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης είναι απέραντες και πολύ βοηθητικές. Όμως, άμα συνεχίσει η εξέλιξη της, κάποια στιγμή δεν θα είναι πιο ευφυής από τον δημιουργό της; Αυτό είναι κάτι που προβληματίζει πολλούς νέους, διότι εμείς είμαστε η γενιά που θα μεγαλώσει μέσα στην τεχνίτη νοημοσύνη και εμείς είμαστε και αυτοί που θα υποστούμε τις συνέπειες άμα κάτι πάει στραβά Επιπλέον πολλοί αγχώνονται για τα επαγγέλματα και για το αν θα υπάρχουν ότι η τεχνίτη νοημοσύνη φτάσει στο σημείο να έχει τις ικανότητες να κάνει τα πάντα Για αυτό καλό θα ήταν να κοιτάμε το μέλλον όταν δημιουργούμε ένα τόσο δυνατό εργαλείο το οποίο μπορεί σε λίγο χρόνια να καταστρέψει τον πλανήτη

Ευγενία ΚΟλΟΒΟY

Η εξέλιξη της τεχνολογίας έφερε αξιοσημείωτες αλλαγές στην ανθρωπότητα. Βελτίωσε

την ποιότητα της ζωής του ανθρώπου και διευκόλυνε σε μέγιστο βαθμό την καθημερινότητα του. ώστόσο, αξίζει να αναφερθεί ότι

οι επιδράσεις της τεχνολογίας δεν είναι μόνο θετικές πράγματι, η πολύωρη χρήση του διαδικτύου προκαλεί τον εθισμό των χρηστών του Δυστυχώς, οι ανήλικοι χρήστες κυρίως, που είναι μπροστά από μια οθόνη έχει ως με αποτέλεσμα να μπερδεύουν την εικονική πραγματικότητα με την αληθινή ζωή Επιπλέον, κίνδυνοι παραμονεύουν στο διαδίκτυο καθώς εκτίθενται τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αμφισβητείται η ασφάλεια των ιδιωτικών στοιχείων Επομένως, είναι αναγκαίο η τεχνολογία να χρησιμοποιείται με σύνεση και μέτρο από τους ανθρώπους.

Με μία πρώτη ματιά η τεχνητή νοημοσύνη διευκολύνει τη ζωή μας σε πολλούς τομείς.Τότε γιατί γιατί τόση φασαρία και διχογνωμία απόψεων όσον αφορά αυτή; Η τεχνητή νοημοσύνη όπως οι μηχανές αναζήτησης, για παράδειγμα οι εφαρμογές και ιστοσελίδες με διαδραστικές ασκήσεις και άλλα μέσα, είναι προφανές πως κάνουν το μάθημα δημιουργικότερο και ευχάριστο καθώς και ευκολότερο Κατά τη δικιά μου άποψη το πρόβλημα δεν είναι η ίδια η τεχνητή νοημοσύνη αλλά η χρήση που ο καθένας μας επιλέγει να κάνει

Αναστασία - Ελένη ΝΤΑλλΑ

Η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή των μαθητών του σήμερα. πλέον χρησιμοποιούνται υπολογιστές και διαδραστικοί πίνακες στους εκπαιδευτικούς χώρους, οι οποίοι αποτελούν ένα όφελος τόσο για τους μαθητές, όσο και για τους εκπαιδευτικούς Όμως, μπαίνοντας τόσο ραγδαία στη ζωή μας, η τεχνολογία έγινε ένα υπερβολικό κομμάτι της ζωής μας από το οποίο δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Έχοντας περάσει την μισή μέρα μπροστά από το κινητό ή οποιαδήποτε άλλη συσκευή, δημιουργείται μια εξάρτηση, ιδιαίτερα στους εφήβους, που επηρεάζει αρνητικά τις επιδόσεις τους στο σχολείο και όχι μόνο Η καθημερινότητα των νέων σήμερα αποτελείται από πολλές ώρες που χαζεύουν στα λεγόμενα «social» αντί να κάνουν κάτι δημιουργικό, ή ακόμα χειρότερα, αντί να διαβάζουν τα μαθήματα τους Η άνοδος της τεχνολογίας είναι ένα θέμα το οποίο φοβίζει και προβληματίζει αρκετούς μαθητές. Όλοι τους ξέρουν πόσο εξαρτημένοι είναι από την μικρή οθόνη του τηλεφώνου τους και πόσο άσχημη επιρροή θα έχει αυτό στο μέλλον

Γιώργος ΣΚΟλΑριΚηΣ

Είναι γεγονός πλέον ότι στις μέρες μας τα περισσότερα παιδιά ασχολούνται μόνο με το κινητό Το διαδίκτυο βέβαια, δεν προσφέρει στα παιδιά μόνο αρνητικά, αλλά και θετικά, διότι μέσα από αυτό μπορούν να μαθαίνουν πολλά νέα πράγματα, όπως για την ιστορία της χώρας τους, να κάνουν διαδικτυακά μαθήματα μέσα από πλατφόρμες, όπως η Webex, όταν οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες για να πάνε στο σχολείο. ώστόσο, δεν λείπουν και τα αρνητικά, όπως προβλήματα στην όραση ή εθισμός στο διαδίκτυο Συνεπώς, το διαδίκτυο και γενικά ο ψηφιακός κόσμος παρόλο που βοηθάει τα παιδιά στο σχολείο σε σημαντικό βαθμό, διότι μπορούν να συμπληρώνουν τα μαθήματά τους, μέσα από τις διάφορες πλατφόρμες, ωστόσο μπορεί να επιδράσουν αρνητικά στην υγεία τους.

Βασιλική ΖΑλωΝη

πλέον ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσονται οι διάφορες κοινωνίες και ειδικότερα η τεχνολογία έχει ξεπεράσει τα όρια λογικής και της σταθερότητας που οι άνθρωποι δεν προλαβαίνουν να ενημερωθούν σωστά και ολοκληρωμένα Καθημερινά δεκάδες διαφορετικά μηχανήματα και εφευρέσεις ανακαλύπτονται και οι άνθρωποι ανησυχούν, καθώς βαδίζουν για πρώτη φορά σε μια τέτοια άγνωστη κατάσταση που ανησυχούν για το μέλλον τους Για το σχολείο τέτοιες ανανεώσεις είναι απαραίτητες καθώς οι τρόποι μάθησης αλλάζουν και καλό είναι να συμβαδίζουν όλοι μαζί με την τεχνολογία, ακόμα και το σχολείο Αν και πολλές φορές αυτό μπορεί να φέρει περισσότερα μειονεκτήματα από ότι πλεονεκτήματα, καν δεν νοιάζεται αρκετά για να μιλήσει

27

VOLOS C I T Y

πΡΑξΕΙΣ πΑΙδΙΩΝ,

πΑΡΑΒΑΤΙΚΕΣ ΜΕ …ΤΗΝ ΤΕχΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ!

Δημιουργούν και διακινούν βίντεο πορνογραφικού υλικού αντικαθιστώντας τα πρόσωπα

Ξέφυγε… όπως φαίνεται η κατάσταση με τις παραβατικές πράξεις παιδιών μέσω του διαδικτύου, ενώ βλέπουμε με deepfakes (ρεαλιστικές αλλά κατασκευασμένες εικόνες, ηχητικό υλικό και βίντεο που δημιουργούνται από αλγορίθμους της Τεχνητής Νοημοσύνης), να γίνεται ακόμη και διακίνηση παιδικής πορνογραφίας, αναζητώντας πλέον τα όρια και τις ευθύνες Σημαντικό κομμάτι ευθύνης, ασφαλώς και έχουν οι γονείς, ιδίως στην μετά Covid εποχή, όπου έχουν κατανοήσει πλέον την ιδέα της «εξάρτησης» από το διαδίκτυο γι ΄αυτό και δεν είναι τυχαίο ότι αρκετοί απευθύνονται στην γραμμή Safe Line (του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου

του ΙΤΕ) με συμβουλές επιστημόνων για το διαδίκτυο, όταν τα πράγματα είναι ακραία

«Οι γονείς και τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν ποια είναι τα δικαιώματά τους, πως προστατεύουν τον εαυτό τους, τι σημαίνει σεβασμός και δεν μπορούμε να αφήνουμε τα παιδιά να μεγαλώνουν στο διαδίκτυο, γιατί αυτό γίνεται σήμερα» Τα παραπάνω ανέφερε ο Γιώργος Κορμάς ιατρός και υπεύθυνος της Safe Line, μια γραμμή, μέσω της οποία, παρέχεται δωρεάν συμβουλευτική για την εξάρτηση από το διαδίκτυο, ο οποίος τόνισε ότι τα πράγματα είναι χειρότερα μήνα με τον μήνα, γιατί βλέπουμε ότι οι ηλικίες των παιδιών που είναι ενεργοί χρήστες των κοινωνικών δικτύων, είναι ολοένα και μικρότερες, κάτι που οδηγεί σε δύσκολες καταστάσεις

28 Συνέντευξη στον ηλιΑ ΚΟΥΤΣερη

VOLOS C I T Y

ΑΥξΗΘΗΚΑΝ 20%

ΟΙ ΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΗ «SaFe LiNe

ΓΙΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ», ΤΟΝΙΖΕΙ Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ

ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΤΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΣφΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ, ΓΙωΡΓΟΣ ΚΟΡΜΑΣ

Ασκήθηκε η πρώτη δίωξη στην ελλάδα για ψεύτικο βίντεο μέσω Τεχνητής

Νοημοσύνης παράλληλα, τόνισε, η τεχνολογία δεν βοηθάει, ήδη, όλοι μιλάμε για τεχνητή νοημοσύνη (AI), αλλά η εφαρμογή της και τα ψεύτικα βίντεο με το πρόσωπο κάποιου παιδιού ή οτιδήποτε άλλο (Deepfake), αρχίζει και λειτουργεί και στη χώρα

μας και εισαγγελέας στο Ηράκλειο άσκησε δίωξη σε βαθμό κακουργήματος για διακίνηση παιδικής πορνογραφίας, για βίντεο που έγινε μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης και το οποίο δημιουργήθηκε από παιδιά!

Τα deepfakes είναι συνθετικά μέσα που

έχουν υποστεί ψηφιακή επεξεργασία για να αντικαταστήσουν πειστικά την ομοιότητα ενός

ατόμου με αυτή ενός άλλου και έχουν

συγκεντρώσει ευρεία προσοχή για την πιθανή

χρήση τους στη δημιουργία υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, πορνογραφικών βίντεο

διασημοτήτων, πορνό εκδίκησης, ψευδών ειδήσεων, φάρσες, εκφοβισμού και οικονομικής απάτης

μπορεί να καταστήσει κάθε πρόσωπο, δυνητικό θύμα

Με αφορμή την πρόσφατη Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου 2024, το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας εφιστά την προσοχή στους κινδύνους που απορρέουν από την χρήση των αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως αυτή της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) κυρίως από ανήλικους χρήστες. Ήδη έχουν δει το φως της δημοσιότητας περιπτώσεις όπου ανήλικοι, χρησιμοποιώντας εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, παραποίησαν φωτογραφίες ανήλικων κοριτσιών και άρχισαν να τις διακινούν «για πλάκα» όπως χαρακτηριστικά δήλωσαν εκ των υστέρων Σήμερα, η πλειοψηφία του «deepfake» υλικού που

κυκλοφορεί στο διαδίκτυο αφορά τη μη συναινετική πορνογραφία. Δηλαδή

εμφανίζονται βίντεο πορνογραφικού υλικού όπου έχει αντικατασταθεί το πρόσωπο της γυναίκας ή των γυναικών που πρωταγωνιστούν με το πρόσωπο κάποιας άλλης ή άλλων.

Συνήθως τα θύματα είναι διάσημα πρόσωπα όμως δεν αποκλείεται να πέσει θύμα ο οποιοσδήποτε Το όλο ζήτημα γεννά μεγάλο προβληματισμό όσον αφορά στην προστασία της ιδιωτικότητας στο διαδίκτυο και δυστυχώς μπορεί να καταστήσει κάθε φυσικό πρόσωπο ανεξαρτήτου φύλου, δυνητικό θύμα Είναι σημαντικό να μιλήσουν γονείς και εκπαιδευτικοί στα παιδιά και τους εφήβους για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η πρακτική, οι οποίες είναι σοβαρές και πολυδιάστατες

Πρέπει να βοηθήσουμε τους γονείς να αντιληφθούν τι γίνεται «Έχουμε ένα πολύ σοβαρό ζήτημα και πρέπει να βοηθήσουμε τους γονείς να αντιληφθούν τι γίνεται και να αναλάβουν δράση, κυρίως οι μπαμπάδες των παιδιών, οι οποίοι βλέπουμε ότι παραμένουν στη λογική των προηγούμενων γενεών, ότι η μαμά ασχολείται με το σπίτι και τα παιδιά και… αν μπορεί κάπως, θα βοηθήσουν. Όπως διαπιστώνεται, αυτό « δεν περπατάει», χρειάζονται τα πρότυπα και των δύο γονέων έντονα, γιατί αν δεν υπάρχουν, τότε τα παιδιά αναζητούν πρότυπα στο διαδίκτυο, με

ό,τι αυτό συνάγεται για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών», ανέφερε ο κ Κορμάς Ο ίδιος είπε, ότι αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα και πρέπει οι γονείς να το καταλάβουν και να αρχίσουν πλέον ουσιαστικά και δημιουργικά να ασχολούνται με τα παιδιά, ιδίως οι μπαμπάδες, ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε στα παιδιά μας κάποια πρότυπα, γιατί όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον βίας, όπως είναι η ελληνική κοινωνία, το παιδί δεν έχει επιλογές να κάνει κάτι διαφορετικό, άρα θέλει εγρήγορση και δουλειά από την οικογένεια, σε πρώτη φάση.

Το σχολείο παίζει πάντα τον ρόλο του τον παιδαγωγικό, αλλά σίγουρα στην ηλικία μικρή ηλικία των παιδιών πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι γονείς.

«Παιδιά διακινούν παιδική πορνογραφία, πολύ συχνά …στο στιλ της πλάκας»! Σύμφωνα με τον γιατρό της Safe Line για το διαδίκτυο, βλέπουμε ότι τα παιδιά και οι γονείς τους πολλές φορές, έχουν την αίσθηση ότι επειδή είναι παιδιά, μπορούν να κάνουν

29
το οποιοδήποτε αδίκημα χωρίς κυρώσεις, αλλά αυτό, δεν ισχύει..

VOLOS C I T Y

«Το να διακινείς παιδική πορνογραφία, που το κάνουν πολύ συχνά τα παιδιά, στο στιλ της

πλάκας, είτε με το Deepfake ή χωρίς, είναι

κακουργηματικού χαρακτήρα πράξη, τα παιδιά

μπορεί να το αντιμετωπίζουν με ευνοϊκούς

όρους, αλλά οι γονείς με την παραμέληση

εποπτείας, δεν το αντιμετωπίζουν καθόλου ευνοϊκά και πρέπει να καταλάβουν ότι στα κοινωνικά δίκτυα δεν είναι παιχνίδι ο εξευτελισμός, η βία απέναντι σε άλλους, ο μη σεβασμός στη διαφορετικότητα», επισήμανε. Σύμφωνα με τον κ. Κορμά, οι γονείς και τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν ποια είναι τα δικαιώματά τους, πως προστατεύουν τον εαυτό

τους, τι σημαίνει σεβασμός και δεν μπορούμε να αφήνουμε τα παιδιά να μεγαλώνουν στο διαδίκτυο, γιατί αυτό γίνεται σήμερα

«Τα παιδιά, τώρα χρειάζονται τους γονείς»

Στη Safe Line, ένα ποσοστό 40% παραμένει για παιδιά που έχουν εξάρτηση από το διαδίκτυο, ειδικά στην μεταCovid εποχή, όπου διαπιστώνεται ότι οι γονείς έχουν συμβιβαστεί με την ιδέα της εξάρτησης από το διαδίκτυο και συνήθως απευθύνονται όταν τα πράγματα είναι ακραία, όταν υπάρχουν χειροδικίες στο σπίτι ή όταν φεύγουν τα παιδιά από το σπίτι, ενώ ο κ. Κορμάς ζήτησε από τους γονείς να τηλεφωνούν

και όταν βλέπουν κάποια συμπτώματα και τα πράγματα είναι λίγο πιο εύκολα να βελτιωθούν Ο ίδιος είπε ότι οι γονείς πρέπει να καταλάβουν ότι τα παιδιά τώρα τους χρειάζονται και τώρα πρέπει να είναι εκεί

Σεξουαλική παρενόχληση στα σχολεία

Ο κ Κορμάς ανέφερε ότι καθημερινά υπάρχουν θέματα σεξουαλικής παρενόχλησης και μάλιστα στα σχολεία και εκπαιδευτικοί απευθύνονται στην Safe Line για να δουν πως θα διαχειριστούν αυτές τις πράξεις, ενώ τα πράγματα μέρα με τη μέρα χειροτερεύουν, κάτι που δείχνει η αύξηση πάνω από 20% των κλήσεων σε έναν χρόνο.

Ο γιατρός ανέφερε , ότι στην ιστοσελίδα του δικτύου, υπάρχει πολύ υλικό για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, υπάρχουν πληροφορίες για τα καινούργια πράγματα που εμφανίζονται και τα απειλούν, όπως και στη γραμμή βοήθειας 210 6007686, μπορούν να απευθυνθούν όποτε θέλουν και να λάβουν απατήσεις από ειδικούς παιδοψυχολόγους, για συμβουλές για θέματα της καθημερινότητας, σε σχέση με το διαδίκτυο

Τι δείχνουν τα στοιχεία Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα συγκεντρωτικά

ετήσια στατιστικά στοιχεία του 2023, της «Ανοιχτής Γραμμής Καταγγελιών» για

το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine gr και Γραμμής Βοήθειας Help-line gr, του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ

• Αύξηση 18,5% στο σύνολο των

καταγγελιών

• Αύξηση 5,4% στις καταγγελίες για υλικό παιδικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης και αύξηση κλήσεων για διαχείριση τέτοιων περιστατικών

• Αύξηση 14,9% στις οικονομικές απάτες και 6,7% στην παραβίαση προσωπικών δεδομένων

• Κύριος λόγος επικοινωνίας με τη Helpline gr η υπερβολική ενασχόληση H αύξηση των καταγγελιών για υλικό παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης (CSAM, CSEM) κατά 5,4% σε σχέση με πέρυσι και η αύξηση των κλήσεων για αναζήτηση βοήθειας διαχείρισης τέτοιων περιστατικών είναι δυο από τα σημαντικότερα στοιχεία που προκύπτουν από τα ετήσια στατιστικά στοιχεία της ανοιχτής γραμμής καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine gr και της γραμμής βοηθείας Help-line gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας

30

C I T Y

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΛΟΧΡΙΣΤΙΑΝΑΚΗΣ:

Η ΤΕχΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ

ΙΑΤΡΙΚΗ

ΚΑΙ ΟΙ δΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ

Tις δυνατότητες που

προσφέρει η ανάπτυξη

της Τεχνολογίας στην

Ιατρική και ειδικά στη

νευρολογία επεσήμανε

στη συνέντευξη που

έδωσε στο Ράδιο Ένα

102,5 και στον Δημήτρη Καρεκλίδη ο νευρολόγος Δημήτρης Καλοχριστιανάκης, στεκόμενος στις

προοπτικές και της Τεχνητής Νοημοσύνης αλλά και στους περιορισμούς που αυτήν τη στιγμή υπάρχουν

Όπως επεσήμανε αρχικά, η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) στηρίζεται, όπως και οι έρευνές της σε επιστημονικά δεδομένα που προσφέρει η νευρολογική έρευνα Η πρόοδος της ΤΝ στηρίζεται σε φυσιολογικές λειτουργίες του εγκεφάλου. «Η ΤΝ είναι μία λειτουργία που εμείς οι άνθρωποι τη φτιάχνουμε και μας απαλλάσσει να παίρνουμε εκείνη τη στιγμή μία απόφαση. Υπό αυτήν την έννοια ΤΝ είναι ακόμη και τα φανάρια

στους δρόμους Το πλεονέκτημα της ΤΝ είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να κάνει

λάθος Το μειονέκτημά της είναι ότι

αυτός που θα φτιάξει τα πρωτόκολλά

της, θα πρέπει να τα φτιάξει με τέτοιο τρόπο που να προβλέπει όσο γίνεται

περισσότερες εκδοχές της καθημερινότητας Είναι λίγο δύσκολο και απαιτεί χρόνο και εμπειρία να

μπορέσουμε να φτιάξουμε ένα πειραματικό μοντέλο, πολύ κοντά στην πραγματικότητα» σημείωσε ο κ Καλοχριστιανάκης, τονίζοντας πάντως ότι κάθε μέρα που περνάει, υπάρχουν εξελίξεις και πρόοδος στο πώς εμείς ρυθμίζουμε τις παραμέτρους της ΤΝ

καλύτερα

Όσον αφορά πώς η ΤΝ θα βοηθήσει στην ιατρική πράξη… «Δεν είναι πολύ εύκολο γιατί ο οργανισμός και η

λειτουργία του έχουν τόσες πολλές παραμέτρους που δεν μπορούν ακόμη

να τις παραμετροποιήσουμε. Είναι πολύ δύσκολο να φτιάξουμε ένα πειραματικό μοντέλο, κοντά στην πραγματικότητα

της λειτουργίας του οργανισμού.

Για να φτιάξουμε ΤΝ θα πρέπει πρώτα

να ξέρουμε τους κανόνες που

χαρακτηρίζουν μία λειτουργία, για να δουλέψει μόνη της» εξήγησε

«ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ φΤΙΑξΟΥΜΕ ΕΝΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ, ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ»

VOLOS
32 Συνέντευξή στο Ράδιο ΕΝΑ και τον δημηΤρη ΚΑρεΚλιδη Απόδοση
ΤριμμηΣ
ραδιοφωνικής συνέντευξης: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ

VOLOS C I T Y

Παραδείγματα εφαρμογών

παραδείγματα εφαρμογών υπάρχουν πάντως, όπως η τεχνολογία που αναπτύσσουν οι

εταιρείες του Έλον Μασκ, που υποκαθιστά ένα

μέρος της εγκεφαλικής λειτουργίας, που μπορεί να έχει υποστεί κάποια βλάβη

«Ο εγκέφαλος λειτουργεί με βάση ηλεκτρικές διεγέρσεις. Όλες οι εντολές δίνονται με τη μορφή ηλεκτρικών ερεθισμάτων. Αυτά τα

ερεθίσματα όταν ο εγκέφαλος δεν μπορεί να τα δώσει, έχει προσπαθήσει η Επιστήμη να τα δίνει ένας διεγέρτης.

Ένα παράδειγμα αποτελεί η νόσος πάρκινσον, που είναι η αδυναμία του εγκεφάλου να δημιουργήσει ηλεκτρικό ερέθισμα στα γάγγλια Αυτή η αδυναμία αποκαταστάθηκε με έναν ηλεκτρικό διεγέρτη Θεωρητικά βέβαια, αλλά στην πράξη μόνο ένα 5-10% των ασθενών έχει βοηθηθεί από αυτήν την τεχνολογία, που είναι

και πανάκριβη» τόνισε ο κ. Καλοχριστιανάκης.

Υπάρχει όμως η προοπτική, όπως και με φάρμακα που είχαν προκύψει και αρχικά κόστιζαν ακριβά αλλά γίνονται προσβάσιμα; Ο ειδικός νευρολόγος στάθηκε στα κοινωνικά θέματα που προκύπτουν, επισημαίνοντας:

«Αυτές τις καινούργιες προόδους, θα τις προσφέρει ένα προνοιακό σύστημα, ενώ απευθύνονται σε μεγάλες ηλικίες. Έχουμε μία κοινωνία που γηράσκει και η αναλογία εργαζομένων-συνταξιούχων κινδυνεύει να φτάσει 1:1. ποια κοινωνία και ποιο προνοιακό

σύστημα, που ήδη γογγύζει από αυτήν τη δυσμενή αναλογία θα πληρώσει περισσότερα λεφτά για να έχει και περισσότερες δαπάνες;»

η τεχνολογία είναι γνωστή αλλά οι εφαρμογές της καθυστερούν

πώς όμως μπορεί η τεχνολογία γενικά να βοηθήσει στην αντιμετώπιση νευρολογικών παθήσεων; Σύμφωνα με τον κο

Καλοχριστιανάκη, υπάρχουν λύσεις και ολοένα βγαίνουν καινούργιες και οι υφιστάμενες τελειοποιούνται. Μάλιστα κάποιες από αυτές

έχουν γίνει και λειτουργίες ρουτίνας και πλέον μετά από κάποια εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού, υπάρχει δυνατότητα να γίνονται ακόμη και στον Βόλο.

«Αυτές οι πρακτικές, αποσκοπούν στο να βελτιωθεί η εγκεφαλική λειτουργία και η απόδοση και να μπορέσουμε να περισώσουμε

σε βάθος χρόνου ό,τι μέρος από αυτήν δεν έχει χαθεί Ένας κατεστραμμένος νευρώνας δεν μπορεί να αντικατασταθεί Τους υπόλοιπους πρέπει να τους κάνουμε να δουλεύουν περισσότερο για να καλύψουν έστω ένα μέρος των απωλειών Αυτό γίνεται με τη λεγόμενη νευροπλαστικότητα, με τον εγκέφαλο να έχει τη δυνατότητα να εστιάζει τη λειτουργία του σε κάποιες δραστηριότητες, αναλόγως πώς

εκπαιδεύεται και έτσι χτίζει λειτουργίες» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Βέβαια, επεσήμανε ότι η τεχνολογία είναι γνωστή αλλά οι εφαρμογές της καθυστερούν, αφού σημείωσε ότι η ιατρική έρευνα κινείται με κάπως ράθυμα. «Άλλο είναι να ξέρουμε θεωρητικά τι γίνεται στον εγκέφαλο και άλλο να φτιάξουμε ένα μηχάνημα για την κλινική πράξη Αυτό μπορεί να πάρει και δεκαετίες» ανέφερε Από εκεί και πέρα, οι νέες πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν ανάπηρους για την αποκατάσταση της κίνησης; «Είναι μία προοπτική, αλλά οι έρευνες και οι πρόοδοι πλέον γίνονται από ιδιώτες» υπογράμμισε ο κ. Καλοχριστιανάκης και συμπλήρωσε: «Έτσι, οι πληροφορίες είναι διαβαθμισμένες και σε μεγάλο βαθμό μη προσβάσιμες Αυτό που είναι γνωστό και ψιθυρίζεται σε όλη τη διεθνή ιατρική κοινότητα είναι ότι υπάρχει σοβαρή πρόοδος στη διακοπείσα σύνδεση δύο νευρώνων Μάλιστα, πριν από αρκετά χρόνια ένα κομμάτι της έρευνας αυτής είχε ξεκινήσει στη λάρισα. Δεν συζητάμε όμως για καμία ιατρική πράξη ακόμη» Για το αν θα μπορούσαμε με τη χρήση τεχνολογίας να επαυξήσουμε την εγκεφαλική δυνατότητα σε ανθρώπους που δεν έχουν κάποιο πρόβλημα, για ν’ αποκτήσουν ιδιότητες και περισσότερες δυνατότητες, αρχικά ο ειδικός νευρολόγος αναρωτήθηκε αν κάτι τέτοιο είναι αυτό ευκταίο, και εξήγησε ότι η βελτίωση της εγκεφαλικής λειτουργίας επιτυγχάνεται με αρκετές τεχνικές, με πολλά εργαλεία για εγκεφάλους με βλάβες, που δεν είχαμε τα προηγούμενα έτη Αντίστοιχα, σημείωσε ότι υπάρχουν τεχνικές βελτιστοποίησης, αλλά

πιθανότατα πολλά δεδομένα δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ακόμη.

«Είναι τόσο πολυπαραγοντική η εγκεφαλική λειτουργία όμως για να φτιαχτεί ένα αξιόπιστο πειραματικό μοντέλο Μπορούμε να βελτιώσουμε πχ τη μνήμη και λέμε σε ανθρώπους 3ης ηλικίας με φυσιολογική ακόμη κόπωση του εγκεφάλου, είναι να συζητούν, ή αν είναι μόνοι τους να λύσουν σταυρόλεξα ή σουντόκου. Αλλού είναι η γλωσσική μνήμη για το σταυρόλεξο, και αλλού η αφαιρετική που χρειάζονται σπαζοκεφαλιές Επίσης ο κύβος του Ρούμπικ βοηθάει στην οπτικοχωρική αντίληψη» συμπλήρωσε επίσης.

η συζήτηση καταπολεμά την Άνοια Από εκεί και πέρα, ο κ Καλοχριστιανάκης αναφέρθηκε ειδικότερα στην προσπάθεια καταπολέμησης της Νόσου Αλτσχάιμερ, τονίζοντας αρχικά ότι απ’ όλες τις εγκεφαλικές λειτουργίες, αυτή που για να γίνει σωστά επιστρατεύει μεγαλύτερο κομμάτι του εγκεφαλικού φλοιού είναι η κρίση Οπότε υπογράμμισε ότι η Άνοια εξελίσσεται καλύτερα στην κοινότητα, με το άτομο να έχει δραστηριότητες. «Επειδή αυτοί οι άνθρωποι είναι κουραστικοί, αρκετοί φροντιστές σκέφτονται ότι αν τους φροντίσουν και τους βάλουν μπροστά στην τηλεόραση έχουν κάνει τη δουλειά τους, αλλά αυτό είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό Η υπόλοιπη δουλειά είναι να τους μιλάς και να σου λένε τη γνώμη τους Αναγκαζόμενοι να πουν τη γνώμη τους έχουν κουράσει και γυμνάσει πολύ αποτελεσματικά τον εγκέφαλό τους» κατέληξε

Ο ΣΥΜΠΟΛΙΤΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ, ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΛΑ ΝΕΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΟΥ

33

C I T Y

ΓΙΑΤΙ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ

ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΥπΟΣΤΑΣΗ;

8 Μαρτίου: παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Η 8η Μάρτη θεσμοθετήθηκε από τον ΟΗΕ το 1977, ο οποίος κάλεσε εκείνη τη χρονιά όλες τις χώρες του κόσμου να καθιερώσουν μία ημέρα για τα Δικαιώματα των Γυναικών και τη Διεθνή Ειρήνη. ώστόσο, οι αγώνες των γυναικών για ισότητα, είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα.

Η πρώτη περίπτωση εορτασμού μίας ημέρας αφιερωμένης στις γυναίκες, παρατηρείται στις αρχές του 20ου αιώνα -μία εποχή μεγάλων αναστατώσεων και αλλαγών στον βιομηχανικό κόσμο Στις 28 Φεβρουαρίου 1909, στη Νέα Υόρκη, το Σοσιαλιστικό Κόμμα των ΗπΑ διοργάνωσε την πρώτη "Ημέρα Γυναίκας", τιμώντας τη μεγάλη, ιστορική απεργία των εργατριών κλωστοϋφαντουργίας του 1908.

Τον Αύγουστο του 1910, διοργανώθηκε Διεθνές Συνέδριο Γυναικών, πριν την έναρξη των διαδικασιών της Δεύτερης Σοσιαλιστικής Διεθνούς, στη Δανία. Στα πλαίσιά της, η Γερμανίδα σοσιαλίστρια, Luise Zietz, στηριζόμενη από την επίσης Γερμανίδα και αργότερα κορυφαία μορφή του γερμανικού κομμουνιστικού κόμματος, Clara Zetkin, πρότεινε την καθιέρωση παγκόσμιας Ημέρας Γυναικών

Εργάτριες στο Σικάγο διαμαρτύρονται ζητώντας αυξήσεις στους μισθούς τους

Οι 100 γυναίκες από 17 χώρες που συμμετείχαν, συμφώνησαν με την ιδέα, έχοντας στόχο την προώθηση των ίσων δικαιωμάτων για τις γυναίκες και της διεκδίκησης δικαιώματος ψήφου. Τον Μάρτιο του 1911, γιορτάστηκε για πρώτη φορά μία Διεθνής Ημέρα για τις Γυναίκες, με διαδηλώσεις σε Αυστρία, Γερμανία, Δανία και Ελβετία, όπου συμμετείχαν, περίπου, 1 εκατομμύριο άνθρωποι

Η φυσιογνωμία της Τσέτκιν σε γερμανικό γραμματόσημο

VOLOS
34
Luise Zietz Clara Zetkin
Το 1911 γιορτάζεται για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

VOLOS C I T Y

Εξάλλου, στις ΗπΑ, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας

συνεχιζόταν να τιμάται την τελευταία Κυριακή του

Φεβρουαρίου, ημέρα που επέλεξαν οι Ρωσίδες, το 1913, για να συμμετάσχουν για πρώτη φορά σε σχετικές εκδηλώσεις. Έναν χρόνο αργότερα, το 1914, η παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε για

πρώτη φορά στις 8

Μαρτίου, ημερομηνία η οποία εν πολλοίς

καθιερώθηκε έκτοτε, σε όλες τις χώρες που την τιμούσαν.

Γυναίκες που ζητούν ίσα δικαιώματα ταξικά και οικονομικά

Το 1917, οι διαδηλώσεις για την παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στην Αγία πετρούπολη, στις 8 Μαρτίου (Γρηγοριανό ημερολόγιο) ή στις 23 Φεβρουαρίου (Ιουλιανό ημερολόγιο), ήταν η σπίθα που πυροδότησε τη Ρωσική Επανάσταση του Φεβρουαρίου. Μετά το τέλος

και της Οκτωβριανής Επανάστασης, η ημέρα καθιερώθηκε ως επίσημη γιορτή στη Σοβιετική Ένωση Από τότε, η ημέρα εορταζόταν με μεγάλες τιμές στις κομμουνιστικές και σοσιαλιστικές χώρες. Στη Δύση, η ημέρα αναγνωρίστηκε ευρέως το 1975, όταν ο ΟΗΕ την έθεσε υπό την αιγίδα του για πρώτη φορά, ενώ το 1977 επισημοποιήθηκε, με τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών να καλεί τα μέλη της να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών. Στο πέρασμα του χρόνου, η παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας πέρασε από πολλά στάδια Το βέβαιο είναι ότι γιορτάζεται για έναν αιώνα και κάθε χρόνο, μεγαλώνει

Αφίσα για την Ημέρα των Γυναικών στη Γερμανία,

το 1914

35
Σύγχρονες γυναίκες από το Ισλάμ διαμαρτύρονται ζητώντας ίσα δικαιώματα

VOLOS C I T Y

ΣΥΓΚΛΟΝΙΖΟΥΝ, ΕξΙ ΑΛΗθΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ πΟΥ ΒΙΩΣΑΝ ΤΗΝ ΚΑΚΟπΟΙΗΣΗ

Τις αποτυπώνει συντετριμμένη, η γνωστή συγγραφέας Άννα Γαλανού στο βιβλίο «Ζωές απέναντι»

«ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΙΝΑΙ ΖΗΤΗΜΑ ΑΝ ΘΑ ΣΥΝΕΛΘΟΥΝ

ΠΟΤΕ, ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝΤΑΙ ΗΔΗ ΑΠΟ ψΥΧΟΛΟΓΟΥΣ, ΕΝω ΚΑΠΟΙΕΣ ΘΕωΡΟΥΝ ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΛΑΘΟΣ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑΝ…»

36 Συνέντευξη στον ηλιΑ ΚΟΥΤΣερη

VOLOS C I T Y

«Ο ΕΝΑΣ ΕΙΧΕ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΓΥΜΝΗ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ 3 ΜΕΡΕΣ, ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ φΟΡΟΥΣΕ ΤΟ φΟΡΕΜΑ ΠΟΥ ΗΘΕΛΕ

ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΝΕ ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ (!), ΕΝω ΑΛΛΟΣ ΑΔΕΙΑΖΕ ΣΤΟΝ ΝΕΡΟΧΥΤΗ ΠΟΤΗΡΙΑ, ΠΙΑΤΑ, ΜΑΧΑΙΡΟΠΗΡΟΥΝΑ, ΕΡΙΧΝΕ ΛΑΔΙ ΚΑΙ ΖΗΤΟΥΣΕ ΑΠΟ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΝΑ ΤΑ ΠΛΕΝΕΙ »

ις τραγικές καταστάσεις και βιώματα, που άκουσε από έξι γυναίκες που φιλοξενούνται σε Ξενώνες

Κακοποιημένων

Γυναικών, σε όλη τη χώρα, χωρίς να αναφέρει για ευνόητους λόγους τις

πόλεις, περιγράφει στο τελευταίο της

κοινωνικό μυθιστόρημα «Ζωές

απέναντι», (κυκλοφορεί απ ΄ τις εκδόσεις διΟΠΤρΑ) η γνωστή και

αγαπημένη πολλών αναγνωστών, συγγραφέας Άννα Γαλανού

Η συγγραφέας δίνει, με αφορμή και την ημέρα γυναίκας στις 8 Μαρτίου, το μήνυμα μέσω του βιβλίου της στις

γυναίκες να σπάσουν τη σιωπή και να μιλήσουν, γιατί δεν είναι μόνες Η συγγραφέας με τη συνέντευξή της, μετέφερε τι βίωσε για να το γράψει και

ανέφερε ότι το βιβλίο περιέχει τις αληθινές ιστορίες των γυναικών που

βίωσαν την κακοποίηση, η μυθοπλασία

είναι πολύ λίγη, ήταν συγκλονιστικό

και για την ίδια να πάει απόφαση και να γράψει αυτές τις ιστορίες στο βιβλίο και μετά από πολύ σκέψη να βάλει έναν προβληματισμό σε όλες αυτές τις γυναίκες έχουν υποστεί ή συνεχίζουν

να υφίστανται κακοποίηση Όπως τόνισε, «δεν μίλησα μόνο με μία γυναίκα, αλλά με πολλές, που όλες κατά καιρούς έχουν φιλοξενηθεί σε αντίστοιχες δομές για κακοποιημένες γυναίκες Έκανα περί τις 150 απομαγνητοφωνήσεις για να συλλέξω τις πλέον αντιπροσωπευτικές ιστορίες, ώστε μέσω του μυθιστορήματος να «δώσω» όλο το φάσμα της γυναικείας κακοποίησης.

είναι απίστευτο πόσο κακό μπορεί να κάνει άνθρωπος σε άνθρωπο.

Κατέγραψα τις μαρτυρίες τους, άφησα να περάσει κάμποσος καιρός για να κατασταλάξουν μέσα μου και σιγά σιγά μετά άρχισα τη συγγραφή του βιβλίου

«δεν είναι μόνο ο βιασμός

και το ξύλο…» «Δεν είναι μόνο ο βιασμός και το ξύλο, αυτό είναι το ένα μόνο κομμάτι

της κακοποίησης. Είναι η βία η

σωματική, η λεκτική, ο αποκλεισμός, η υποτίμηση, είναι η

βία σε όλες τις μορφές. Μια γυναίκα η οποία υποτιμάται συνέχεια, της λένε δεν αξίζει κάτι, της παίρνει το κινητό

και της απαγορεύει να έχει μια επικοινωνία με την οικογένειά της, την αποκλείει από έναν κοινωνικό κύκλο ανθρώπων, φίλων, συγγενών κλπ όλα αυτά είναι μια μορφή, ίσως και χειρότερη, κακοποίησης», ανέφερε η

κ. Γαλανού.

Η συγγραφέας τόνισε ότι άκουσε πάρα

πολλές τραγικές ιστορίες όταν ήρθε σε

επαφή με κακοποιημένες γυναίκες, ενώ τόνισε ότι το βιβλίο ξεκίνησε από το 2019 και, λόγω της πανδημίας, δεν υπήρχε η αμεσότητα που είχε με τις γυναίκες, ξεκίνησε ξανά πέρυσι.

«δεν μπορείτε να φανταστείτε τι έχω ακούσει…» «Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι έχω ακούσει. Στρογγύλεψα τις ιστορίες, γιατί σκοπός μου δεν είναι να τρομάξω τον κόσμο, ούτε να στοχοποιήσω τους άνδρες, αλλά να τον αφυπνίσω και να καταλάβει τι σημαίνει κακοποίηση», ανέφερε και πρόσθεσε ότι η έμφυλη βία έχει πάρα πολλές μορφές Σύμφωνα με την κ. Γαλανού, οι περισσότερες γυναίκες είναι ζήτημα αν θα συνέλθουν ποτέ, παρακολουθούνται ήδη από ψυχολόγους, ενώ κάποιες θεωρούν ότι ήταν λάθος που γεννήθηκαν…

Σε χειρότερη μορφή από ότι ήταν τις δεκαετίες του ’50 και του ’60! Τα στατιστικά λένε, ότι ενώ ο κόσμος προχωράει με την τεχνολογία και μια ελευθεριότητα σε διάφορα πράγματα, αυτό το θέμα είναι σε πολύ χειρότερη μορφή από ότι ήταν τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, που ο κόσμος έψαχνε να βρει ένα κομμάτι ψωμί να φάει και ένα κεραμίδι να βάλει πάνω από το κεφάλι του.

«Τώρα που τα έχουμε όλα, έχουμε μεγάλο πρόβλημα και η κακοποίηση ακουμπάει έναν μεγάλο κύκλο ανθρώπων σε καλό οικονομικό, κοινωνικό και μορφωτικό επίπεδο», ανέφερε η κ Γαλανού, η οποία είπε ότι εντυπωσιάστηκε από την κατάσταση, καθώς οι περισσότερες γυναίκες έχουν λύσει το οικονομικό τους θέμα, είναι μορφωμένες, επιστήμονες ή εργάζονται σε καλές θέσεις και λιγότερες είναι του μεροκάματου.

Ανατριχιαστικές ιστορίες Ανέφερε τα παραδείγματα ανθρώπων που ο ένας είχε τη γυναίκα του γυμνή στο σπίτι για 3 μέρες, γιατί δεν φορούσε το φόρεμα που ήθελε για να πάνε στη μητέρα του (!), ενώ άλλος άδειαζε τα ντουλάπια της κουζίνας στον νεροχύτη και ποτήρια, πιάτα, μαχαιροπήρουνα, έριχνε λάδι και ζητούσε από τη γυναίκα του να τα πλύνει και έκανε λόγο για ιστορίες που «σηκώνεται η τρίχα του καθένα» Τέλος, ανέφερε ότι η ίδια αγαπάει τους ανθρώπους, έχει στο βιβλίο άνδρες που είναι συνοδοιπόροι, συμπαραστάτες και με κατανόηση, όπως είναι η πλειοψηφία των ανθρώπων, δεν είμαστε κακοποιητική κοινωνία γενικά, υπάρχει όμως ένας ο οποίος δημιουργεί χίλια προβλήματα σε πολλούς ανθρώπους

37
Τ

VOLOS C I T Y

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΑ πΟΡΤΟΦΟλΙΑ ΜΑΣ, ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ, ΣΤΑ ΜΑΡΚΕΤ

Ο ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ

πΡΟΥπΟΛΟΓΙΣΜΟΣ χΤΥπΗΣΕ

ΚΟΚΚΙΝΟ

Η συζήτηση για την ακρίβεια που μαστίζει τα ελληνικά νοικοκυριά και εκτροχιάζει τον προϋπολογισμό τους καλά κρατεί και η συζήτηση συνεχίζεται. ώστόσο τα δεδομένα δεν αλλάζουν προς το καλύτερο Οι ανατιμήσεις συνεχίζονται σε πολλά προϊόντα και κάνουν την εμφάνισή τους σχεδόν σε καθημερινή βάση. Τα χρήματα φυσικά για τη μέση ελληνική οικογένεια δεν αρκούν και οι φωνές περί συνεχούς φτωχοποίησης δυναμώνουν όλο και περισσότερο Tην ίδια στιγμή οι απόψεις για μέτρα στήριξης αλλά και καταπολέμησης της ακρίβειας παραμένουν στο προσκήνιο, όπως και η άποψη όμως ότι η όλη κατάσταση είναι εισαγόμενη και ότι δεν μπορούν να γίνουν και πολλά σε εσωτερικό επίπεδο Τι γίνεται λοιπόν και τι μπορεί ν’ ακολουθήσει; Τόσο καθημερινοί πολίτες και εργαζόμενοι όσο και ειδικοί αποτυπώνουν την κατάσταση και δίνουν προτάσεις και πιθανές λύσεις

Κ Α Τ Ε Ρ Ι Ν Α Κ Α Σ Ι Μ Α Τ Η

ΜΙΑ πΟΛΥΤΕΚΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ πΑΛΕΥΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΡΙΒΕΙΑ!

38

VOLOS C I T Y

πΑΙΡΝΟΥΝ θΕΣΗ

ΣΤΑ πΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

πΑΝΕπΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑλΙΑΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ

πληθωρισμός & ακρίβεια

ΜΙΧΑΛΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ

Τα ακριβά τρόφιμα, τα αίτια του πληθωρισμού και

τα αναγκαία μέτρα

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΙΟΣΕΣ

Ο καταναλωτής έχει προσαρμοστεί στην αγορά

ΑΛΕξΑΝΔΡΟΣ ΚΟΥΤΣΕΛΙΝΗΣ

«πάρτι αισχροκέρδειας στην αγορά με την κυβέρνηση να μην αντιδρά»

ΑΛΕΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΣ

«Tο διοικητικό κόστος επιβαρύνει υπερβολικά τις επιχειρήσεις»

ΟΙ ΒΟΛΙΩΤΕΣ ΑπΑΝΤΟΥΝ!

Αργυρώ προσμίτη Δήμητρα Χατζή

Ελένη Χατζηχαραλάμπους

Βασιλεία Σελανίκη

Αγγελένα Μαυρίκη

Αποστολία Γεωργίου

Γιάννης λουλούδης

Κατερίνα Κράβαρη

πΡΙΝ ΑπΟ 103 χΡΟΝΙΑ

ΟΤΑΝ ΟΙ ΒΟΛΙΩΤΕΣ

ξΕΣΗΚΩθΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ!

OΙ ΝΕΟΙ ΕΓΙΝΑΝ

ΑΓΡΟΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΣΤΗΡΙξΗ

Πόπη Γεωργίου

ΕΡΕΥΝΑ

Θανάσης Μπουσινάκης

Γιάννης Τσαντήλας

39

C I T Y

ΤΑ «φΕΒΡΟΥΡΙΑΝΑ» ΤΟΥ 1921

ΟΤΑΝ ΟΙ ΒΟΛΙΩΤΕΣ

ξΕΣHΚΩθΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ

ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ!

Αβασικά

πό τη μία πληθωρισμός, από την άλλη ανατιμήσεις, την ίδια ώρα ανεργία και πολλές φορές μισθοί που δεν αρκούν ούτε να καλύψουν τα

Οι τσέπες των πολιτών στα

περισσότερα μέρη του πλανήτη

φωνάζουν ότι είναι άδειες και συχνά

πυκνά οι διαμαρτυρίες λαμβάνουν

μορφή εξέγερσης Όπως έχει γίνει μάλιστα και πολλές φορές στο παρελθόν, με γεγονότα ακόμη και στον Βόλο τον Φεβρουάριο του 1921!

Επεισόδια και εξεγέρσεις για την

ακρίβεια έχουν λάβει χώρα και

προσφάτως, σε διάφορες χώρες, όπως στην Ταϊλάνδη και στη Μοζαμβίκη το 2022, και ανά τακτά χρονικά

διαστήματα στο διάβα των δεκαετιών Έτσι, το 1921, τα «Φεβρουαριανά» του

Βόλου έλαβαν χώρα με πορεία, επεισόδια και συλλήψεις, και με αρχή όλων αυτών, την ανατίμηση του ψωμιού!

Η αύξηση του κόστους, που όπως επισημαίνουν οι πηγές της εποχής ήταν σκανδαλώδης, ενώ τονίζουν ότι την είχαν επιτρέψει οι Αρχές! Κάνουν μάλιστα λόγο για αλόγιστη κερδοσκοπία αλευροβιομηχάνων και αλευροπωλών ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1910, κάτι που προκαλούσε γενικότερη έντονη δυσαρέσκεια

Τον Φεβρουάριο του 1921 λοιπόν, και συγκεκριμένα για το απόγευμα της 15ης

του μηνός, το σωματείο της «πανεργατικής», με αφορμή τη νέα υπερτίμηση του ψωμιού, οργάνωσε συλλαλητήριο διαμαρτυρίας, που έφερε στη συνέχεια επεισόδια στον Βόλο, ζημιές και συλλήψεις ηγετικών μορφών

Εργατικά στελέχη που φυλακίστηκαν για τα Φεβρουριανά του Βόλου το 1921. Όρθιοι: Αβραάμ Μπεναρόγια και Αντ. Σαρόγλου. Καθισμένοι Σαμπετάϊ Λεβή, Θωμάς Αποστολίδης και Δ Αδαμίδης

του συνδικαλιστικού κινήματος Το πλήθος ξέσπασε, και ενώ επισημαίνουν οι ίδιες πηγές ότι τα συνδικαλιστικά στελέχη προσπάθησαν να το συγκρατήσουν, τελικά δεν τα κατάφεραν στον βαθμό που θα ήθελαν… Χρειάστηκε μάλιστα να καταφθάσουν ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις στον Βόλο από τη γειτονική λάρισα για να επιβάλουν την τάξη, και για ν’ αρχίσει μία άλλη τρομοκρατική διαδικασία, με συλλήψεις εκατοντάδων εργατών, τρομερά βασανιστήρια, λεηλασία των γραφείων των σωματείων και γενική θηριωδία.

Η συγκέντρωση έγινε μπροστά από τα γραφεία της πανεργατικής (Δημητριάδος με Αλοννήσου σήμερα), με κύριους ομιλητές τους Αβραάμ Μπεναρόγια από τη Θεσσαλονίκη, ιδρυτικό μέλος του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος που στη συνέχεια εξελίχθηκε στο ΚΚΕ, από τη Θεσσαλονίκη, Θ. Αποστολίδη, γραμματέα της πανεργατικής Ένωσης Βόλου, και Σπ Σταυράκη καπνεργάτη, που αναφέρθηκαν στην υπερτίμηση του ψωμιού, στην αισχροκέρδεια και ζήτησαν να σταματήσουν οι πόλεμοι Ακολούθως οι συγκεντρωμένοι με κόκκινες και μαύρες σημαίες και με συνθήματα «Θέλουμε φθηνό ψωμί και δουλειά», «Κάτω οι πόλεμοι», «Ψωμί, δουλειά, σοβιέτ!», «Ειρήνη με τη Ρωσία», έκαναν πορεία διαμαρτυρίας με κατεύθυνση την παραλία προς τα

ανατολικά της Δημητριάδος

ώστόσο από εκεί και μετά άρχισαν τα επεισόδια Φθάνοντας στο μακαρονοποιείο Σκαρίμπα (Δημητριάδος Μαυροκορδάτου)

διαδηλωτές έσπασαν τα τζάμια και

ύστερα αυτά του καφενείου Ακταίον (όπου βρίσκεται σήμερα η πολυκατοικία «Κύματα»).

Εργατικά στελέχη που φυλακίστηκαν για τα Φεβρουριανά του Βόλου το 1921 Στην Α’ σειρά Αποστολίδης, Κ Θέος, Μπεναρόγια Στη Β’ σειρά Γάτος (3ος), Κανάβας (5ος) Αδαμίδης και Βάϊος Παπανικολάου Όρθιοι ψηλά οι Σαρόγλου (3ος) και Λεβή (4ος)

Εργατικά στελέχη που φυλακίστηκαν για τα Φεβρουριανά του Βόλου το 1921. Όρθιοι: Σ. Λεβή, Βάϊος Παπανικολάου, Αντ Σαρόγλου, Βασ Κανάβας, Ψιάρης και Γάτος Καθισμένοι: Μπεναρόγια, Αποστολίδης, Αδαμίδης

H εφημερίδα «Εργατική», γράφοντας για τα Φεβρουριανά του 1921

VOLOS
40

VOLOS C I T Y

Ο Σπύρος Σταυράκης στη μέση της φωτογραφίας, σε ευτυχισμένη στιγμή, πριν τη σύλληψη και την αυτοκτονία. Αριστερά η γυναίκα του Αφροδίτη

και δεξιά του η αδελφή της

Συνδικαλιστικά στελέχη στις φυλακές Αίγινας την 1η Ιανουαρίου 1934. Από αριστερά: Απ Κλειδωνάρης, Αντ Ιακώβου, Δημ Βαραλής, Επ. Κλωτσοτήρας και Σεραφείμ Δημόπουλος (Αρχείο Ν. Κολιού, ΔΗ.Κ.Ι.)

Τα επεισόδια λαμβάνουν έκταση, ο Στρατός επεμβαίνει και ακολουθούν συλλήψεις Η μαζικότητα του συλλαλητηρίου αυξήθηκε, με 6-7 χιλιάδες ατόμων να ξεχύνονται στην παραλία χωρίς καμία συγκράτηση.

Το ζαχαροπλαστείο «πανελλήνιο», το πρακτορείο Αξελού, το εστιατόριο της «Γαλλίας» διαλύθηκαν. Διαδηλωτές προχώρησαν προς τα ψαράδικα όπου έσπασαν τα γραφεία του λούλη και τις αποθήκες Αδαμόπουλου Στη συνέχεια βρέθηκαν στις οδούς Δημητριάδος, Αντωνοπούλου και Ερμού όπου επίσης έσπασαν τζάμια Επιστρέφοντας στα γραφεία της πανεργατικής, ο Αβραάμ Μπεναρόγια μιλώντας ξανά, ζήτησε από τους διαδηλωτές να σταματήσουν Τα πνεύματα ηρέμησαν κάπως, αλλά την

επομένη, και με τον Στρατό να έχει επέμβει, άρχισαν οι συλλήψεις και οι ανακρίσεις 109 άτομα συνελήφθησαν

και κρίθηκαν προφυλακιστέοι

οι Αβρ Μπεναρόγια, Βασ Κανάβας, Σπ. Σταυράκης, Γ. ποδάρας, Δ. Αδαμίδης, Σ. Σάββας, Δ. Μπαμπούλας, Α Σβώλος, Β Μαράβας, Ν παπακωνσταντίνου, Γ Καρανίκας, Α. Σαρόγλου, Ι. Ρηγόπουλος, Κ. παπακώστας, Κ. Σέγκος, Ε. Φράγκος, Δ Κατσαλής, Α Φερετζής, Χ Γάτος Σ Ραφαήλ, Θ Αποστολίδης, Β. παπανικολάου και Ι. Καμπουρόπουλος. Από τους συλληφθέντες κρατήθηκαν τελικά γύρω στους 15, οι οποίοι παρέμειναν προφυλακισμένοι για ενάμιση και πλέον χρόνο κατηγορούμενοι για στάση και εσχάτη προδοσία, για ν’ αποφυλακιστούν τον Νοέμβριο του 1922 Την ίδια ανακοίνωσή του το Εργατικό Κέντρο, διαβεβαίωσε: «πως δεν εσυνήθισε την ιδεολογίαν του να την στηρίζη εις τας θεωρίας του Μαρξ είτε του λένιν ή Τρότσκυ δεν απησχόλησε μέχρι σήμερον τους Κυβερνώντας το Κράτος, ουδέ διετάραξε την ησυχίαν της κοινωνίας, ρυθμίζον πάντοτε τας απαιτήσεις του συμφώνως των εκάστοτε αναγκών της πολιτείας».

Μην ξεχνάμε ότι είμαστε μόλις λίγα χρόνια μετά την Οκτωβριανή

Οι φυλακισμένοι

στις φυλακές του Βόλου το Φεβρουάριο του 1921 από τα επεισόδια του συλλαλητηρίου. Διακρίνονται ο Αβραάμ Μπεναρόγια στην πρώτη σειρά των ορθίων, αριστερά της εφημερίδας και ο Αντ.Σαρόγλου, αριστερά του Μπεναρόγια (Αρχείο Γ. Ζιούτου, ΔΗΚΙ)

Επανάσταση, έχοντας προκαλέσει ένα κύμα αντιδράσεων σε όλη την Ευρώπη, και από την άλλη μία ανησυχία στους… έχοντες ότι αυτό το κύμα μπορεί να τους συμπαρασύρει!

Η συγκεκριμένη ανακοίνωση φάνηκε να καθησυχάζει τον εμπορικό κόσμο της πόλης, που σε δελτίο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Βόλου υπογράμμιζε ότι: «Η ελληνική πατρίς και η ελληνική κοινωνία δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο, εφόσον υπάρχουν ακόμη Έλληνες εργάτες, με αλώβητο πατριωτικό και θρησκευτικό συναίσθημα και απρόσβλητοι από το δηλητήριο του αναρχισμού και κομμουνισμού» Δημιουργούνταν έτσι τρεις (κατά φύση ρευστές) κατηγορίες εργατών: οι «υγιείς», που διατηρούσαν «αγνάς τας αντιλήψεις περί των υποχρεώσεων εκάστης τάξεως», οι «εκμεταλλευταί της εργατικής ιδέας και αίτιοι εκτρόπων» και τέλος οι «παρασυρθέντες ή παραπλανηθέντες από επιτηδείους», που ωστόσο μπορούσαν να βρουν το σωστό δρόμο με την κατάλληλη καθοδήγηση.

Στην προκειμένη περίσταση οι «επιτήδειοι» και οι «εκμεταλλευταί» ήταν οι εκπρόσωποι της «πανεργατικής Ένωσης», η οποία θεωρήθηκε υπεύθυνη για τα επεισόδια

Οι τοπικές δικαστικές Αρχές άρπαξαν μετά τα επεισόδια την ευκαιρία να εφαρμόσουν αποτρεπτικά τον Βενιζελικό νόμο 281/1914 «περί σωματείων» Ο νόμος αυτός που ήταν πρωτοποριακός για την εποχή του, αφού απέκλειε την κοινή συμμετοχή εργατών και εργοδοτών στα σωματεία και εξουσιοδοτούσε τα τελευταία να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις, αλλά έθετε τις εργατικές οργανώσεις υπό την εποπτεία και το στενό έλεγχο των δικαστικών Αρχών Αν αυτές εάν έκριναν ότι το σωματείο «παρεξέκλινε του σκοπού του» ή οι ενέργειές του αντέβαιναν «εις τον Νόμον ή τα χρηστά ήθη», είχαν το δικαίωμα να το διαλύσουν, κάτι που έκαναν και με την πανεργατική τον Μάρτιο του 1922. Όμως όπως και να έχει όλα ξεκίνησαν τότε με βάση την ακρίβεια

41
Η Θεσσαλία της 17ης Φεβρουαρίου 1921 περιγράφοντας και σχολιάζοντας τα γεγονότα της 15/2/1921

VOLOS C I T Y

πΟΣΟ

ΣΚΛΗΡΗ ΕΙΝΑΙ

Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ;

εν υπάρχει κάτοικος αυτής

της χώρας που να μην έρχεται

αντιμέτωπος με το κύμα της ακρίβειας που

σαρώνει την αγορά. Σε όλα τα είδη και τις υπηρεσίες, το κόστος έχει ανέβει σε δυσθεώρητα πολλές

φορές ύψη, και οι περικοπές για να τα βγάλουν πέρα τα νοικοκυριά

είναι πιο απαραίτητες από ποτέ.

Αυτό λένε και οι κάτοικοι του

Βόλου τους οποίους ρωτήσαμε για το πώς βιώνουν και πώς αντιμετωπίζουν την όλη κατάσταση

Οι απόψεις συγκλίνουν και η στάση στις περισσότερες αν όχι σε όλες τις περιπτώσεις είναι ανάλογη Τα χρήματα παραμένουν ίδια αν όχι λιγότερα, τα έξοδα ωστόσο αυξάνονται και όλοι και όλες προσπαθούν να μειώσουν την κατανάλωση και ν’ αρκεστούν στα απολύτως απαραίτητα

ΟΙ ΒΟΛΙΩΤΕΣ

ΑπΑΝΤΟΥΝ!

Α ρ γ υ ρ ώ Π ρ ο σ μ ί τ η Ιδιωτική υπάλληλος

προσωπικά δεν βλέπω την κατάσταση να βελτιώνεται, αλλά να γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη Τα απαραίτητα είδη για την καθημερινή επιβίωση έχουν γίνει πανάκριβα. Οι τιμές αυξάνονται συνέχεια. Στο σούπερ μάρκετ κοιτάμε να ψωνίσουμε μόνο προϊόντα σε προσφορά Οι μειώσεις 5% και τα καλάθια του νοικοκυριού δεν δίνουν λύσεις Τα Market Pass είναι σταγόνα στον ωκεανό για μία οικογένεια. Για εξόδους, δεν το συζητάμε καν, έναν καφέ αν πιούμε και πάλι κι αυτός έχει ακριβύνει αρκετά.

«Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ δΕΝ ΒΕΛΤΙΩΝΕΤΑΙ» Δ ή μ η τ ρ α Χ α τ ζ ή Ιδιοκτήτρια κέντρου κομμωτικής

Όλα πάνε από το κακό στο χειρότερο όσον αφορά το θέμα της ακρίβειας, εδώ και πάρα πολύ καιρό Από την κυβέρνηση, από τα μεγάλα κεφάλια ξεκινάει το κακό και αυτοί θα πρέπει να δουν το θέμα και να δώσουν τις λύσεις που είναι άκρως απαραίτητες Έχουμε κόψει τα πάντα, και στο σούπερ μάρκετ και στη διασκέδαση

42
Δ
και τις εξόδους, και σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς μας, για να μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα στις υπόχρεώσεις μας «ΑπΟ ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΤΟ χΕΙΡΟΤΕΡΟ» Ρεπορτάζ: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ

VOLOS

C I T Y

«ΜΕ ΕΝΑΝ ΜΙΣθΟ Η ΜΙΑ ΣΥΝΤΑξΗ δΕΝ ΤΑ ΒΓΑΖΕΙΣ πΕΡΑ»

Ε λ έ ν η Χ α τ ζ η χ α ρ α λ ά μ π ο υ ς Συνταξιούχος

Mε έναν απλό μισθό ή με μία μέση σύνταξη δεν τα βγάζεις πλέον πέρα, ακόμη και μόνος σου να είσαι Τι να πρωτοπληρώσεις; Οι λογαριασμοί έρχονται συνεχώς φουσκωμένοι, οι τιμές

στα τρόφιμα και στα είδη πρώτης

ανάγκης αυξάνονται κάθε εβδομάδα, τα φάρμακα είναι αναγκαία και δεν μπορείς να τα παραλείψεις Τι άλλο να κόψουμε από την καθημερινότητά μας.

Οι τιμές στα ράφια είναι τσουχτερές

και τα λεφτά που παίρνουμε δεν φτά-

νουν

«ΑΚΡΙΒΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑπΟΛΥΤΩΣ ΑπΑΡΑΙΤΗΤΑ»

Α π ο σ τ ο λ ί α Γ ε ω ρ γ ί ο υ Φοροτεχνικός

»Η κατάσταση γίνεται μέρα με τη μέρα όλο και πιο δύσκολη. πηγαίνουμε στο σούπερ μάρκετ και για 2-3 απολύτως βασικά πράγματα, πληρώνουμε 20 και 30 ευρώ.

Οι αγορές του μήνα θέλουν έναν ολόκληρο μισθό, ειδικά αν έχεις μικρά παιδιά Μετά είναι και η θέρμανση, το ηλεκτρικό ρεύμα, τα καύσιμα που παραμένουν σταθερά ψηλά, και αν έχεις να δώσεις και ενοίκιο, τότε και δύο άτομα να δουλεύουν παράλληλα, δεν μπορούν να τα βγάλουν εύκολα πέρα. Ουσιαστικά δεν ζουν, απλά προσπαθούν να επιβιώσουν!

«ΟΙ ΤΙΜΕΣ δΙπΛΑΣΙΑΣΤΗΚΑΝ»

Α γ γ ε λ έ ν α Μ α υ ρ ί κ η

ιδιωτική υπάλληλος

Με την ακρίβεια κυριολεκτικά υποφέρουμε. Έχουμε μόνο έναν μισθό που μπαίνει στο σπίτι μας και τα βγάζουμε δύσκολα πέρα Όλα τα προϊόντα έχουν ακριβύνει πάρα πολύ. Μιλάμε πλέον για διπλάσιες τιμές σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν Έχετε δει πόσο έχει φτάσει το ελαιόλαδο για παράδειγμα Είναι απλησίαστο, έχει γίνει… χρυσάφι. Κάθε μήνα έχουμε 600 ευρώ πάγια έξοδα σε λογαριασμούς κτλ Μένουν 100-120 ευρώ για να καλύψουμε όλα τα υπόλοιπα. Οπότε δυσκολευόμαστε πάρα πολύ.

«OΤΑΝ ΕχΕΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ »

Β α σ ι λ ε ί α Σ ε λ α ν ί κ η Γραφίστρια

Είναι πολύ δυσβάσταχτο πλέον το καθημερινό κόστος για όλα τα νοικοκυριά. Έχουμε κόψει πολλά πράγματα και μένουμε σε κάποια βασικά είδη πρώτης ανάγκης, ενώ έχουμε περιορίσει στο μέγιστο τις εξόδους σε καταστήματα εστίασης και διασκέδασης πλέον, προτιμούμε να αγοράζουμε προϊόντα ιδιωτικών ετικετών σούπερ μάρκετ και όχι επώνυμα. παλαιότερα δεν τα προτιμούσαμε Όταν έχεις παράλληλα οικογένεια, δεν μπορείς να κάνεις «εκπτώσεις» στην κατανάλωση αγαθών που ζητούν τα παιδιά. Όταν τα παιδιά ζητάνε, οι γονείς δεν μπορούν να πουν εύκολα όχι

«EΙΝΑΙ ΕΥθΥΝΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ»

Γ ι ά ν ν η ς Λ ο υ λ ο ύ δ η ς Συνταξιούχος

Υπάρχει φουλ ακρίβεια σε όλα τα είδη Κάθε τόσο αγοράζουμε πράγματα, οι τιμές των οποίων ανεβαίνουν συνεχώς και δεν βλέπω πότε μπορεί να πέσουν Δεν μπορούμε να κάνουμε άλλο υπομονή Είναι ευθύνη της κυβέρνησης όλη αυτή η κατάσταση και θα πρέπει να βρει άμεσα οριστικές και αποτελεσματικές λύσεις για να μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα. λάδι αγοράζουμε και έχει 18 ευρώ το μικρό μπουκάλι! Δεν μπορούμε ν’ αγοράσουμε τίποτα πια και δεν ξέρω πόσο ακόμη μπορεί να αντέξει ο Έλληνας απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις.

«δΕΝ ΜπΟΡΕΙΣ ΝΑ ΜΗΝ ΑΝΕΒΑΣΕΙΣ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ»

Κ α τ ε ρ ί ν α Κ ρ ά β α ρ η Ιδιοκτήτρια καταστήματος εστίασης

Κάθε εβδομάδα ανεβαίνουν οι τιμές σε πολλά προϊόντα Είναι προφανές ότι υπάρχει ακρίβεια σε όλα τα είδη Αυτό το βλέπουμε και στο σπίτι μας και στις

προμήθειες που κάνουμε για την επιχείρηση. Καμία επιχείρηση δεν μπορεί ν’ αντέξει χωρίς ν’ ανεβάσει τις τιμές στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχει Αναγκαστικά θα το κάνει, και όσο περισσότερο αργεί, τόσο μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζει

43

C I T Y

Συνέντευξη: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ

Η άποψη του γενικού διευθυντή του ΙΕΛΚΑ, Λευτέρη Κιοσέ για την ακρίβεια

Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΕχΕΙ

πΡΟΣΑΡΜΟΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Oι Έλληνες καταναλωτές στην πλειοψηφία τους δείχνουν να έχουν

φτάσει στα όριά τους, βλέποντας τις τιμές των προϊόντων να έχουν πάρει εδώ και καιρό την ανηφόρα. Το τι προκαλεί τις αυξήσεις που περιορίζουν τις καταναλωτικές δυνατότητες και αλλάζουν συνήθειες ετών αποτελούν αντικείμενο συζήτησης αλλά και μελέτης, με τον γενικό διευθυντή του Ινστιτούτου Έρευνας λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών λευτέρη Κιοσέ να παρουσιάζει τα δεδομένα που επικρατούν αυτή τη στιγμή στην αγορά και να εντοπίζει τα αίτια των ανατιμήσεων «Το ΙΕλΚΑ πραγματοποιεί έρευνες που αφορούν καταναλωτές και τάσεις, μέχρι και αναλύσεις στοιχείων για την αγορά και τον κλάδο του λιανεμπορίου τροφίμων» αναφέρει αρχικά ο κ. Κιοσές.

 Πώς είναι η κατάσταση

στο λιανεμπόριο τροφίμων, βλέποντας την έντονη αναστάτωση του καταναλωτικού κοινού όσον αφορά το κόστος των προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ; Αυτήν τη στιγμή και λόγω της επικαιρότητας, το νούμερο 1 θέμα που επηρεάζει επιχειρήσεις και καταναλωτές είναι το θέμα των πληθωριστικών πιέσεων και των ανατιμήσεων, που επηρεάζει και

την καταναλωτική συμπεριφορά και τη λειτουργία των επιχειρήσεων.

 με την εικόνα που έχετε, που οφείλονται τελικά αυτές οι πληθωριστικές πιέσεις; Είναι ένας συνδυασμός παραγόντων που ξεκινά από την εποχή του κορωνοϊού και τις συνέπειες που είχε η αναστάτωση που προκάλεσε στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα, μέχρι και μεμονωμένα περιστατικά που ήρθαν στο προσκήνιο, όπως το κλείσιμο της διώρυγας του Σουέζ το τελευταίο διάστημα, μέχρι και τη συμπεριφορά του καταναλωτικού κοινού, την παραγωγή ελαιόλαδου και οτιδήποτε άλλο αφορά το κάθε μεμονωμένο προϊόν.

 μαζεύτηκαν πολλά δηλαδή μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα; Συνέπεσαν καταστάσεις; Ναι. Είχαμε τον κορωνοϊό που ήταν το νούμερο 1 σίγουρα που το ξεκίνησε, με μία συγκεκριμένη νομισματική πολιτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά πάνω σ’ αυτό ήρθε και η ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία Αυτό δημιούργησε ένα εκρηκτικό μείγμα και μέχρι τώρα ζούμε τις συνέπειές του

 δεν εξομαλύνονται όμως κάποιες καταστάσεις για να περιοριστεί το φαινόμενο; Για παράδειγμα, η περίοδος του κορωνοϊού πέρασε.

Η σταθεροποίηση του πληθωρισμού ήδη συμβαίνει και είμαστε στο 3% αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα. Σίγουρα είμαστε σ’ αυτήν την πορεία. Όταν ανεβαίνει ο πληθωρισμός ανεβαίνει γρήγορα, όταν είναι να πέσει πέφτει αργά Το σίγουρο είναι ότι παραδοσιακά αυτό που ξέρουμε από τις προηγούμενες δεκαετίες και ειδικά και από την Ελλάδα όταν είχαμε υψηλό πληθωρισμό τις δεκαετίες του 1980 και του

1990, όταν ανεβαίνουν οι τιμές πολύ δύσκολα επανέρχονται σε προηγούμενα επίπεδα. Μπορεί να συμβεί σε κάποια μεμονωμένα προϊόντα, αλλά συνολικά να επανέλθει το επίπεδο τιμών εκεί που ήταν πριν από την έναρξη μιας πληθωριστικής κρίσης είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο

 Γιατί; Διότι προσαρμόζεται η οικονομία στο αυξημένο επίπεδο τιμών Οπότε για ν’ αλλάξει αυτό το επίπεδο, πρέπει να γίνει μία συνολική ανακατανομή της οικονομίας, το οποίο πρακτικά σημαίνει ένα απίστευτο κόστος σε εθνικό επίπεδο Είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει

Οι αντιδράσεις των καταναλωτών και η στάση των σούπερ μάρκετ

 Ο Έλληνας καταναλωτής πώς έχει αντιδράσει απέναντι σ’ αυτήν την

κατάσταση;

Ο καταναλωτής έχει προσαρμοστεί όπως το έχει κάνει και στο παρελθόν στις ανάγκες που έχει

προκαλέσει η πληθωριστική κρίση. Αυτήν τη στιγμή έχουμε μία αύξηση τιμών που μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα Την προηγούμενη δεκαετία, κυρίως από το 2013 έως το 2015 είχαμε μειώσει τα εισοδήματα, το οποίο πρακτικά είχε την ίδια επίδραση με αυτό που ζούμε με τον πληθωρισμό

 Από την άλλη όμως θα μπορούσε να πει κανείς ότι δεν έχουμε και ιδιαίτερη αύξηση εισοδημάτων από τότε. Ακόμη και η άνοδος του βασικού μισθού για παράδειγμα επιφέρει και άλλα προβλήματα, όπως ότι φέρνει και αυξημένες υποχρεώσεις για τους εργοδότες, όσον αφορά τις εργοδοτικές εισφορές.

Σίγουρα Απλά τότε είχαμε σταθερές τιμές με εισοδήματα να μειώνονται ενώ τώρα έχουμε έστω και μικρή αύξηση των εισοδημάτων αλλά έχουμε πολύ περισσότερο αυξημένες τιμές. Άρα πρακτικά η επίδραση στο εισόδημα είναι αντίστοιχη προκειμένου να προσαρμοστεί λοιπόν ο καταναλωτής κάνει κάποια πράγματα προκειμένου να εξοικονομήσει χρήματα. Αυτό μπορεί να είναι εναλλαγή προϊόντων που είναι αυτό που καταγράφουμε το τελευταίο διάστημα πιο έντονα. Μπορεί να πρόκειται για επιλογή προϊόντων που μπορεί να είναι ιδιωτικής ετικέτας, για επιλογή άλλης μάρκας ή για επιλογή άλλων προϊόντων συγγενικών, όπως ζυμαρικά αντί για ρύζι ή κοτόπουλο αντί για μοσχάρι.

 Έχουμε όμως παράλληλα και το φαινόμενο του shrinkflation, δηλαδή την εμπορική στρατηγική όπου επέρχεται μείωση των πωλούμενων προϊόντων

VOLOS
44

VOLOS C I T Y

η τελευταία έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο 2023 και αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα και την αντιλαμβανόμενη επίδραση των ανατιμήσεων στις

καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα Όπως καταγράφεται στο σχήμα 1, υπάρχουν σημαντικές αλλαγές το τελευταίο διάστημα στις καταναλωτικές συνήθειες σε διάφορες περιοχές συμπεριφορών, οι οποίες αποδίδονται σε μεγάλο βαθμό στις

ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών Καταρχάς είναι ξεκάθαρη μία τάση των καταναλωτών για εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών και υπηρεσιών και δευτερευόντως διαχείρισης χρημάτων.

Όπως φαίνεται μεγαλύτερη είναι η πίεση στη μείωση των δαπανών για βασικές υπηρεσίες

και λιγότερο για βασικά αγαθά

Συγκεκριμένα:

• Το 75% (έναντι 71% τον Ιανουάριο 2023) του κοινού δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ ά

• Το 52% (έναντι 50% τον Ιανουάριο) του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π χ στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο

• Το 55% (έναντι 55% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.

• Το 48% (έναντι 40% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αλλάξει μάρκα-επωνυμία προϊόντος

• Το 28% (έναντι 24% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του

• Το 28% (έναντι 29% τον Ιανουάριο) έχει αναβάλει την πληρωμή λογαριασμών ή έχει προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεων του.

• Το 15% (έναντι 11% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας ή έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημα του

Αγοραστικές συνήθειες εξοικονόμησης χρημάτων

46
Η
ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΙΕΛΚΑ

VOLOS C I T Y

Προτίμηση μέτρων αντιμετώπισης της ακρίβειας

Αξιολόγηση μέτρου καλαθιού του νοικοκυριού από τα στελέχη της αγοράς

Αξιολόγηση του καλαθιού του νοικοκυριού

Μόλις 4% του κοινού δηλώνουν ότι δεν έχουν λάβει κανένα απολύτως μέτρο για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων Όσον αφορά τα μέτρα της πολιτείας για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του, το καλάθι του νοικοκυριού παρουσιάζει θετική εικόνα. Έχει αυξηθεί η χρήση του από το καταναλωτικό κοινό, από 28% σε 61%, ενώ το κοινό που θεωρεί ότι δεν προσφέρει τίποτα έχει μειωθεί από 44% σε 29%.

Βέβαια όπως καταγράφεται στο σχήμα 3, το καλάθι του νοικοκυριού καταλαμβάνει την τελευταία θέση, σε σχέση με τα μέτρα που θεωρούν οι ίδιοι οι καταναλωτές ότι θα τους βοηθούσαν στην αντιμετώπιση της ακρίβειας με μόλις 3% Το κύριο μέτρο που επιθυμούν οι καταναλωτές, είναι με διαφορά η μείωση του ΦπΑ σε βασικά τρόφιμα σε ποσοστό 81%, ακολουθούν τα προϊόντα με μόνιμη δέσμευση τιμής με 10% και το market pass με 6%. Τέλος, στο σχήμα 4, καταγράφεται ότι το 49% των στελεχών της αγοράς (Κυλιόμενη έρευνα στελεχών ΙΕλΚΑ) θεωρούν ότι το καλάθι του νοικοκυριού δεν είναι ένα επιτυχημένο μέτρο, ενώ το 24% θεωρεί ότι είναι ένα επιτυχημένο μέτρο.

Σε ένα μεγάλο βαθμό, αυτό το αποτέλεσμα οφείλεται στο υψηλό διαχειριστικό κόστος που έχει το συγκεκριμένο μέτρο από την πλευρά των επιχειρήσεων, σε σχέση με την ικανοποίηση του αυστηρού νομοθετικού πλαισίου, την αποτελεσματική διαπραγμάτευση με τις προμηθευτικές εταιρείες, την πολυπλοκότητας στη διαχείριση των αποθεμάτων, του ραφιού, τη σήμανση στα ράφια κ ά

47

C I T Y

Συνέντευξη: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ

Πώς μια μητέρα μεγαλώνει τέσσερα παιδιά στην Ελλάδα και ο σύζυγος εργάζεται στο εξωτερικό

ΜΙΑ πΟΛΥΤΕΚΝΗ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ πΑΛΕΥΕΙ

ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΡΙΒΕΙΑ!

καθημερινότητα είναι

δύσκολη για όλους και όλες

Η μέση ελληνική οικογένεια

έχει πολλά εμπόδια μπροστά

της, άλλη λιγότερα άλλη

περισσότερα Εξ ορισμού

όμως όταν πρόκειται για μία

οικογένεια με περισσότερα παιδιά, τα εμπόδια

είναι ακόμη πιο αρκετά. Η Κατερίνα Κασιμάτη

για παράδειγμα καλείται να τα βγάλει πέρα, έχοντας να μεγαλώσει τέσσερα παιδιά-τρία

κορίτσια και ένα αγόρι-ενώ ο σύζυγός της για

μία καλύτερη ζωή ζει και εργάζεται πλέον στη

Βόρεια Ιρλανδία, ως γιατρός μακριά από την

οικογένειά του!

Και η ίδια η Κατερίνα εργάζεται ενώ καλείται να

μεγαλώσει τις κόρες της 12, 9 και 7 ετών και

τον 5χρονο γιο της, ενώ η οικογένεια

επανενώνεται όταν ο άνδρας της Δημοσθένης

βρίσκει χρόνο να πετάξει μέχρι την Αθήνα. Όλα

αυτά για να υπάρχει ένα πιο αξιοπρεπές

εισόδημα στην οικογένεια, καθώς όπως

αναφέρει η ίδια, όταν τα έβαλαν κάτω με τον

άνδρα της, είδαν ότι τα πράγματα δεν βγαίνουν.

παρά τα οικονομικά δεδομένα όμως, αλλά και

την έλλειψη της κρατικής στήριξης και πρόνοιας, επιμένει ότι κανένα ζευγάρι δεν πρέπει να βάλει τα χρήματα και τις υποχρεώσεις πάνω από το να φέρει παιδιά στον κόσμο!

VOLOS
48
Η
Η Κατερίνα Κασιμάτη βλέπει έλλειψη στήριξης απέναντι στην πολύτεκνη οικογένεια από την Πολιτεία
Α Σ Ι Μ Α Τ Η
Κ Α Τ Ε Ρ Ι Ν Α Κ

VOLOS

C I T Y

 Ο σύζυγος γιατρός, ένα επάγγελμα που υποτίθεται ότι στην ελλάδα μπορεί να προσφέρει ακόμη ένα αξιοπρεπές

εισόδημα, ωστόσο κατέφυγε κι αυτός στη

λύση του εξωτερικού…

Είδαμε ότι δεν υπήρχε περίπτωση να βγουν τα

έξοδα εδώ, με τις εργασίες που είχε κατά νου

Και το ιδιωτικό ιατρείο έχει πολλά έξοδα για να

στηθεί και να πεις ότι ξεκινάς να βγάλεις κάτι

Εμείς είχαμε ήδη τέσσερα παιδιά και δεν μας

έπαιρνε να περιμένουμε αυτό το χρονικό

διάστημα μέχρι ν’ ανέβει αρκετά η δουλειά του

Είχε μόλις τελειώσει την ειδικότητα στο

νοσοκομείο και δεν μπορούσε να παραμείνει, οπότε προέκυψε η δυνατότητα της Βορείου Ιρλανδίας και είπαμε ότι θα είναι λίγο καιρό και βλέπουμε και συνεχίζουμε έτσι.

 είναι ικανοποιημένος εκεί;

Από τις συνθήκες εργασίας και τις απολαβές, είναι. Τώρα, υπάρχει το θέμα της απόστασης βέβαια με την οικογένεια και αυτό είναι δύσκολο

Ο σύζυγος έφυγε πολύ κοντά στην περίοδο του covid κι εμείς φοβηθήκαμε με την κατάσταση που θα βρίσκαμε εκεί Στο χωριό ήταν διαφορετικά τα πράγματα, έχοντας περισσότερη ελευθερία Το να πάμε σε μία χώρα που δεν ξέρουμε κανέναν, τα παιδιά να μην μιλάνε τη γλώσσα και να είναι ακόμη μικρά δεν θέλαμε να το κάναμε. Αφού δεν πήγαμε τότε, στην ουσία τώρα κοιτάμε πώς θα γυρίσει ο σύζυγος εδώ Δεν θέλουμε να φύγουμε, εμένα μου αρέσει η Ελλάδα… Δεν το έχω αποκλείσει βέβαια τελείως. Μπορεί κάποια στιγμή να πάμε κι εμείς εκεί.

 Πολλοί έφυγαν… Ξεκάθαρα ήταν η έλλειψη στήριξης. Έχουμε πολλά παραδείγματα. Έχω πχ μία γειτόνισσα, που επιβίωνε με το ΚΕΑ, 200 ευρώ τον μήνα, βάσει ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος Επειδή μετακόμισε μετά την πλημμύρα, καθώς το σπίτι της είχε πάθει ζημιά, κόπηκε η παροχή επειδή έκανε νέο ενοικιαστήριο και έκανε αίτηση επιδότησης ενοικίου και τώρα δεν παίρνει τίποτα! Αυτό είναι η στήριξη του κράτους σε

Εμείς ήρθαμε εδώ γιατί μας άρεσε το μέρος. Εγώ έχω καταγωγή από τη Χίο και ο σύζυγός μου είναι Αθηναίος Ήρθαμε να μείνουμε συνειδητά στο Κατηχώρι. Οπότε ξέραμε ότι δεν θα έχουμε συχνά βοήθεια Βέβαια πηγαίνουμε στην Αθήνα αρκετά συχνά, όπου βρισκόμαστε και με τον σύζυγο όταν έρχεται Ελλάδα

Ευτυχώς έχω καλές σχέσεις με τους γείτονες ενώ υπάρχει και μία κυρία που κρατάει τα παιδιά όταν εργάζομαι εγώ και ευτυχώς είμαστε όλες οι μαμάδες πολύ συνεργάσιμες στο δημοτικό σχολείο που πηγαίνουν τα παιδιά μου, οπότε στις εξωσχολικές δραστηριότητες μπορεί να πηγαίνει μία μητέρα με όλα τα παιδιά τη Δευτέρα, άλλη την Τρίτη κλπ.

Πιστεύεις ότι θα μπορούσε η Πολιτεία να βοηθήσει περισσότερο σε περιπτώσεις της καθημερινότητας με κάποιες δομές

πχ; Θέλετε να σας πω ότι δεν παίρνουμε καν επίδομα τέκνων; Ούτε ΕΣπΑ δεν δικαιούμαστε, για να στείλω πχ τα παιδιά μου σε ΚΔΑπ, ούτε

 εσύ εργάζεσαι; Εγώ είμαι εκπαιδευτικός μουσικός και εργάζομαι στον ιδιωτικό τομέα, τα απογεύματα.

Είχα βέβαια ατομική επιχείρηση, αλλά την έκλεισα γιατί δεν γινόταν δουλειά! Δεν τα έβγαζα πέρα! Είναι η τελευταία χρονιά που πληρώνω τέλος επιτηδεύματος και ελπίζω να μην χρειάζεται του χρόνου να το πληρώσω! Είναι πολλοί οι ελεύθεροι επαγγελματίες που κοιτούν να μοιράζονται έξοδα σε συνεργασία, όπως έδρα, εταιρεία γενικά, το έξοδο του λογιστή!

Με ατομική επιχείρηση δεν γίνεται Είχα κάνει την έναρξη το 2009 και 14 χρόνια πλήρωνα τις ασφαλιστικές εισφορές, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή θα έπαιρνα σύνταξη, που έχω απελπιστεί πλέον και δεν νομίζω να έχω!  εσείς γιατί δεν ακολουθήσατε;

πλημμυροπαθείς και σε άτομα με προβλήματα;

 Ήταν ο οικογενειακός σας προγραμματισμός να κάνετε τέσσερα παιδιά;

Εγώ ήθελα να κάνω τέσσερα παιδιά, αλλά ήρθε στην πορεία του χρόνου Ήθελα περισσότερα από δύο παιδιά γιατί θυμάμαι όταν ήμουν μικρή που ζητούσα από τη μητέρα μου να έχω περισσότερα αδέρφια Αυτό ήθελα πάντα

 λειτουργείς όμως σαν μονογονεϊκή οικογένεια όσον αφορά την καθημερινότητα. Πόσο εύκολο είναι αυτό; Έχεις βοήθεια από τους γονείς σου πχ;

Οι γονείς του άνδρα μου μένουν στην Αθήνα

πέρυσι είχα δικαίωμα να στείλω με το πρόγραμμα τον μικρό μου γιο Το οικογενειακό εισόδημα είναι πάνω από το όριο οπότε δεν το δικαιούμαστε. Βέβαια το κράτος δεν υπολογίζει ότι ο σύζυγός μου είναι σε άλλη χώρα και μετακινείται αεροπορικά, ούτε ότι έχουμε δύο ξεχωριστά σπίτια ως οικογένεια και διπλά έξοδα διαβίωσης.

Βέβαια, ο φορέας στον οποίο εργάζεται του καλύπτει αρκετά από τα καθημερινά έξοδα, αφαιρώντας τα από τις οικονομικές του απολαβές.

Επίσης θα πρέπει να προσθέσω ότι είμαστε και πλημμυροπαθείς! Είχαμε ένα δεύτερο σπίτι στον Βόλο στο οποίο ετοιμαζόμασταν να μείνουμε, καθώς το ένα παιδί θα πάει γυμνάσιο. ώστόσο αποζημίωση δεν έχουμε πάρει ακόμη!

49

VOLOS C I T Y

 Ούτε φωνή, ούτε ακρόαση μέχρι τώρα!;!

Για το σπίτι στον Βόλο περιμένουμε ακόμη Για

το σπίτι στο Κατηχώρι που έπαθε κι αυτό ζημιές

έκριναν ότι δεν δικαιούμαστε τίποτα! Το σπίτι

έπαθε ζημιές, απλά αναγκαστικά με το που είδα

ότι μπαίνει νερό πήγαμε στον γείτονα Τέσσερις

μέρες μέναμε εκεί, αλλιώς θα μέναμε μέσα στα

νερά! πήγαινα με τον γείτονα τρεις φορές την

ημέρα στο σπίτι για να βγάζουμε τα νερά! Επειδή κατάφερα εγώ να το διασώσω μου είπαν ότι το σπίτι φαίνεται μια χαρά και ότι δεν υπήρχε λόγος

να λάβουμε αποζημίωση! πέταξα την κούνια του μωρού, το στρώμα, έφερα τεχνικούς να κάνουν

αντιπλημμυρικά έργα 500 ευρώ, επιδιόρθωσα τη σκεπή και ό,τι άλλο έκανα, και τα βρήκαν όλα καλά, ερχόμενοι 2 μήνες μετά! ποια είναι η στήριξη; Το σπίτι στα παλαιά καταστράφηκε ολοσχερώς πέταξα όλη την οικοσκευή από μέσα. Είχα και ένα πιάνο-αντίκα το οποίο καταστράφηκε.

 Από δομές; Σίγουρα βοηθάει το ολοήμερο σχολείο στην πορταριά, που πηγαίνουμε εμείς Το σχολείο θα έλεγα ότι είναι η καλύτερη παροχή που έχουμε Από εκεί και πέρα όμως δεν υπάρχει κάτι Το καταλαβαίνω πάντως. Όντως έχουμε ένα εισόδημα μεγαλύτερο από αυτό μίας οικογένεια που λαμβάνει περισσότερη βοήθεια Αλλά κι εμείς έχουμε τέσσερα παιδιά. Οπότε θα περίμενα από το κράτος να με ενισχύσει κάπως.

Να πει ότι δεν μου δίνει χρήματα μεν αλλά ότι μπορώ να πάω κάπου τα παιδιά μου χωρίς να χρειάζεται να πληρώνω συνέχεια. Εγώ αυτήν τη στιγμή ουσιαστικά πληρώνω για να πάω να

δουλέψω!

Αν είχα 1-2 παιδιά θα μπορούσαν να πάνε σε

κάποιους φίλους τους τα απογεύματα. εγώ όμως

δεν μπορώ να πηγαίνω για δουλειά και να

αφήσω ένα πεντάχρονο παιδί σε φίλους του

Δεν είναι εύκολο για μία εργαζόμενη μητέρα να τα κάνει όλα μόνη της

«Κόβουμε από το σούπερ μάρκετ και ανταλλάζουμε ρούχα»!

 Φαντάζομαι ότι κι εσείς έχετε έρθει αντιμέτωποι με την ακρίβεια που επικρατεί…

Είναι όλα πάρα πολύ ακριβά. προσωπικά πάντα κοιτούσα τις τιμές στο σούπερ μάρκετ και θέλω να ξέρω τι παίρνω Έχουμε κάνει τρομερές περικοπές, χωρίς να είμαι ο άνθρωπος που γέμιζε ένα καρότσι χωρίς να ξέρω τι πληρώνω, ούτε ήμουν το άτομο που είχε πάντα στοκ στο σπίτι Έκανα πάντα αγορές με βάση τις εβδομαδιαίες ανάγκες Εννοείται ότι έχουμε κόψει πολλά, κυρίως πράγματα που δεν δημιουργούν μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητα της οικογένειας Θα κόψω από εκεί που δεν φαίνεται, ώστε να μπορώ να δώσω και πέντε ευρώ το Σάββατο στα παιδιά για να βγουν βόλτα με τις φίλες τους

 δεν είναι μόνο το σούπερ μάρκετ όμως... Τα παιδιά έχουν σε όλα ανάγκες. Για παράδειγμα, στα παπούτσια, προσέχοντας πάντα να είναι καινούργια για να μην υπάρχουν ανατομικά θέματα για τα παιδιά, βοηθάνε πολύ οι παππούδες. Για τα ρούχα, έχουμε κάνει… δίκτυο οι μητέρες και μοιραζόμαστε ρούχα που κάποια από εμάς δεν θα χρησιμοποιεί πλέον για τα δικά της παιδιά! παλιά αυτό το θεωρούσαν και λίγο ντροπή! Όταν πχ η μητέρα μου άκουσε πρώτη φορά ότι η τάδε μου έδωσε ρούχα απόρησε Μιλάμε για ρούχα που τα παιδιά δεν φοράνε πολύ, καθώς μεγαλώνουν! Εγώ προσωπικά έδωσα ρούχα σε φίλη μου που τα έχουν φορέσει και οι τρεις μου κόρες, όντας ολοκαίνουργια Δεν καταλαβαίνω γιατί να πεταχτούν αυτά τα ρούχα; Έχουν σπάσει αυτά τα

ταμπού αλλά και μεγαλύτερη οικονομική άνεση να υπήρχε εγώ πάλι θα το έκανα, γιατί θεωρώ ότι κάτι θα πρέπει να χρησιμοποιείται μέχρι να τελειώσει η διάρκεια ζωής του Δεν υπάρχει λόγος να μαθαίνουν και τα παιδιά διαφορετικά  Έχεις νιώσει ποτέ να ζητάνε τα παιδιά κάτι και να μην μπορείς ν’ ανταποκριθείς; παλαιότερα σίγουρα ώστόσο λιγότερες φορές από τότε που ο σύζυγος εργάζεται στο εξωτερικό. Ζήτησε βέβαια ο μικρός ένα πάρα πολύ ακριβό παιχνίδι, αλλά του είπα καλύτερα να του το φέρει ο Άγιος Βασίλης!

 Τι θα ζητούσες από τους αρμόδιους; Είναι η νοοτροπία που χρειάζεται αλλαγή Υπάρχουν μέτρα και σταθμά Δεν πρέπει να υπολογίσει κανείς ότι κάνουμε 4-5-6 παιδιά και προσφέρουμε στη χώρα ανθρώπους; Αν το κράτος θέλει να μας αφήσει σ’ αυτήν την κατάσταση και απλά ν’ αλληλοβοηθούμαστε ως άνθρωποι, όσα παιδιά και να έχουμε, ακόμη και 1 και 2, νομίζω ότι το έχουμε συνηθίσει

 Σε ένα νέο ζευγάρι που θέλει να κάνει οικογένεια τι θα έλεγες; Θα έλεγα να μην κάτσουν να υπολογίσουν τόσο τα λεφτά Γιατί αν το κάνουν αυτό, δεν νομίζω ότι θα τους βγουν τα παιδιά. Να υπολογίσουν τα παιδιά με βάση άλλα πράγματα. Εγώ πιστεύω ότι ο Θεός θα τους τα φέρει, όπως τα έφερε και σε μένα Σε κάθε παιδί που φέρναμε στον κόσμο κάτι γινόταν πάντα και τα καταφέρναμε.

 δεν είναι για όλους έτσι όμως… Όχι δεν είναι πρέπει να παλεύεις για όλα σε καθημερινή βάση. Θα έλεγα όμως να μην φοβούνται τα ζευγάρια να κάνουν παιδιά. Δεν λέω να γίνουν πολύτεκνοι, αλλά να μην φοβούνται να κάνουν παιδιά επειδή τα οικονομικά δεν βγαίνουν.

50
Η κα Κασιμάτη με την πρόεδρο της Ένωσης Πολυτέκνων Μαγνησίας, Τάνια Πράπα

VOLOS

C I T Y

ΤΑΝΙΑ ΠΡΑΠΑ

«ΟΙ πΟΛΥΤΕΚΝΟΙ ΕχΟΥΝ πΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΛΥΣΕΙΣ

πΟΥ δΕΝ ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΚΑΝ πΟΤΕ»

Είναι η περίπτωση της Κατερίνας Κασιμάτη η πιο αντιπροσωπευτική; Ή υπάρχουν ακόμη πιο δύσκολες καταστάσεις για οικογένειες; Όπως μας ανέφερε η πρόεδρος της Ένωσης πολυτέκνων Μαγνησίας, Τάνια πράπα, υπάρχουν περιπτώσεις που καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις

«Υπάρχουν ορφανές οικογένειες με πολλά παιδιά, που το κράτος είναι πολύ σκληρό απέναντί τους Ο νομοθέτης πρέπει να βάλει στο πλάνο και τη λογική και να συμπεριλάβουν όλες τις ομάδες που βιώνουν προβλήματα» σημειώνει και εξηγεί: «Όταν

μία οικογένεια έχει έξι παιδιά, δεν τα έκανε τυχαία, αλλά συνειδητά Δεν φτάνουν αυτά που προβλέπει η νομοθεσία. Όλες οι οικογένειες έχουν απέναντί τους τα εισοδηματικά κριτήρια Έπρεπε να βάλουν εισοδηματικά κριτήρια για να πάει ένα παιδί

σε παιδικό σταθμό ή ΚΔΑπ; Το θεωρούμε απαράδεκτο αυτό. Ακόμη και μία εύπορη οικογένεια δεν θα μπορούσε τιμητικά να μπορεί να στέλνει τα παιδιά της σε δομές;»

Μάλιστα, επισημαίνει ότι οι εκπρόσωποι των πολυτέκνων: «Έχουμε πολλές φορές κρούσει

τον κώδωνα του κινδύνου ζητώντας από

τους αρμόδιους να φροντίσουν για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας Έχουμε

κάνει συνέδρια, επαφές και έχουμε στείλει

άπειρες επιστολές ως σύλλογος Μαγνησίας

και ως ελληνική συνομοσπονδία

Έχουμε εκδώσει βιβλίο και το έχουμε

παραδώσει στους αρμόδιους υπουργούς, με μελέτες από επιστήμονες και προτάσεις για λύσεις που το ελληνικό κράτος μπορεί να τις εφαρμόσει Δεν το κάνει όμως και οι κυβερνώντες μπορούν να πουν γιατί δεν εφαρμόζουν αυτές τις προτάσεις. To 1993 η

διακομματική επιτροπή της βουλής είχε συμφωνήσει ομόφωνα σε ένα ψήφισμα Από αυτό δεν πήραν τίποτα»!

Ύστερα, υπήρχαν και παροχές που ξαφνικά κόπηκαν, στο όνομα της οικονομικής κρίσης Όπως εξηγεί η κα πράπα: «Υπήρχαν τα

πολυτεκνικά επιδόματα και για να τα πάρουμε έπρεπε να φτάσουμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας και δόθηκαν και αναδρομικά Το 2012 η συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου τα έκοψε όλα

λέμε για τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής

Ένωσης Γιατί δεν εφαρμόζουμε και τις καλές πρακτικές της ΕΕ; Γιατί δεν κάνουμε ό,τι κάνει και η Γαλλία, έστω τα μισά; Η πορτογαλία, η Ισπανία ή η Ιταλία; Στην Ουγγαρία η κυβέρνηση έχει πολύ καλή επιδοματική πολιτική και δίνει σπίτι για κάθε οικογένεια

με τρία παιδιά. Ας πάρουμε τα θετικά, δεν είπαμε ν’ ακολουθήσουμε το σύνολο της

πολιτικής

Είχαμε στη ΔΕΥΑΜΒ μείωση στα δημοτικά τέλη για αρκετά χρόνια. Ακολουθώντας όμως το παράδειγμα κάποιων άλλων δήμων, με πιο εύρωστους οικονομικά κατοίκους, μπήκαν εισοδηματικά κριτήρια κι εκεί Mία πολύτεκνη οικογένεια δεν θα βάλει όμως ένα πλυντήριο για παράδειγμα. Στο ρεύμα πάλι, το μειωμένο τιμολόγιο για τους πολύτεκνους κόπηκε το 2018 πήγαμε μέχρι το ΣτΕ, δικαιωθήκαμε τον Φεβρουάριο του

2022 και τον Φεβρουάριο του 2024 ενημερωθήκαμε ότι τώρα αρχίζει η διαδικασία υποβολής δικαιολογητικών! Δύο χρόνια μετά για το αυτονόητο! Μάλιστα, ενώ παλαιότερα η έκπτωση ήταν στις 1000 κιλοβατώρες, τώρα το πήγαν στις 500»! Η κα πράπα επανέλαβε ότι υπάρχουν κι άλλοι τρόποι στήριξης Συγκεκριμένα φέρει

παραδείγματα: «Είναι και άλλα. Στα τέλη της δεκαετίας του 2010, υπήρχε πρόβλεψη για διορισμό πολύτεκνων εκπαιδευτικών με τη γέννηση του 4ου παιδιού Για μία τριετία είχαμε 2500 γεννήσεις, αλλά το κόψανε κι αυτό! Για παράδειγμα πλέον η κα Κασιμάτη δεν μπορεί να μπει στη διαδικασία της αναπληρώτριας, να βρεθεί σε ένα πολύ μακρινό μέρος. Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που τη μία μέρα είναι στη Σκόπελο, μετά στη Γλώσσα Σκοπέλου και την άλλη μέρα σε σχολείο του Αλμυρού! Γιατί να μην είναι μόνιμα σε έναν τόπο; Τιμωρείται γιατί έφερε παιδιά στον κόσμο; Είναι ακόμη και οι μεταγραφές των φοιτητών Γιατί να μην μπορούν τα παιδιά πολύτεκνων οικογενειών να σπουδάζουν στον τόπο τους; που είναι το επιλήψιμο; Υπήρχαν οι μεταγραφές χρόνια και δεν δημιουργούσαν πρόβλημα Ας κάνουν έστω υποδομές, πχ εστίες για τα παιδιά»

51

VOLOS C I T Y

Το αυξημένο κόστος παραγωγής, η απουσία αποζημιώσεων και οι ελληνοποιήσεις προϊόντων

OΙ ΝΕΟΙ ΕΓΙΝΑΝ

ΑΓΡΟΤΕΣ ΚΑΙ

ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΣΤΗΡΙξΗ

Ηοικονομική κρίση που έκανε την εμφάνισή της και επισήμως στα τέλη της δεκαετίας του 2010 έφερε διάφορες απόψεις στο προσκήνιο, με τη μία εξ αυτών να υποστηρίζει ότι οι νέοι είναι τεμπέληδες και δεν πηγαίνουν να δουλέψουν στα χωράφια Η πραγματικότητα δείχνει ακριβώς το αντίθετο αφού πολλοί είναι οι νέοι και οι νέες που δραστηριοποιούνται με πολλή όρεξη στον

πρωτογενή Τομέα, αλλά αγκομαχούν να τα βγάλουν πέρα… Όχι γιατί δεν θέλουν, αλλά γιατί όπως τονίζουν η έλλειψη στήριξης προς τη δραστηριότητά τους είναι χαρακτηριστική. Οι ίδιοι άλλωστε δουλεύοντας τη γη, τα δέντρα και το ζωικό κεφάλαιο υπογραμμίζουν ότι έχουν τη διάθεση να παλέψουν με όλες τους τις δυνάμεις Τι γίνεται όμως όταν αυτό δεν αρκεί;

«δΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΖΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟ ΑπΟ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ»

Η πόπη Γεωργίου επέλεξε να επιστρέψει στο πουρί πηλίου όπου γεννήθηκε, από τη Θεσσαλονίκη όπου σπούδασε βρεφονηπιοκόμος, για να γίνει νέα αγρότισσα και να δραστηριοποιηθεί στα οικογενειακά κτήματα, που παράγουν κυρίως μήλα προερχόμενη από αγροτική οικογένεια λέει πάντως ότι ισχύει το ρητό «κάθε πέρσι και καλύτερα»!

«Κάποτε όλα ήταν καλύτερα για τους αγρότες Όμως τα τελευταία χρόνια το να είσαι αγρότης δεν είναι και τόσο εύκολο. Το ότι βρήκα κάποια κτήματα έτοιμα από την από τον πατέρα μου, δίνει μία ώθηση και είμαι ευχαριστημένη

Αλλά οι καιροί δεν είναι οι ίδιοι δυστυχώς και για έναν νέο ή μία νέα είναι αρκετά δύσκολο να ζει μόνο από τη γεωργία, διότι τα έξοδα είναι περισσότερα από τα έσοδα!» περιγράφει Σύμφωνα με την πόπη, η οικονομία στον αγροτικό τομέα δεν είναι η ίδια σε σχέση με προηγούμενες εποχές, αφού το κοστολόγιο έχει ανεβεί στα λιπάσματα και στα φυτοφάρμακα και γενικά σε ό,τι έχει να κάνει με

τη δενδροκαλλιέργεια «Δεν μπορούμε να πούμε για παράδειγμα ότι μια χρονιά δεν θα προχωρήσουμε στην αφορά των σκευασμάτων αυτών, γιατί στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου είναι δεδομένο ότι δεν θα έχουμε σοδειά» εξηγεί ώστόσο στέκεται στη σημασία του να είναι κανείς μέλος συνεταιρισμού, όπως η ίδια στη Ζagorin, συμμετέχοντας στη λήψη αποφάσεων για τις τιμές των προϊόντων πχ, ώστε να μπορεί τουλάχιστον να καλύπτει τα έσοδα Όσον αφορά τη στήριξη της πολιτείας; «παθαίνουμε σχεδόν κάθε χρονιά τελευταία ζημιές, είτε από χαλάζι, ή από τη θερμοκρασία που επηρεάζει την ανθοφορία και την ποιότητα των προϊόντων. Από το κράτος περιμένουμε αποζημιώσεις στο 100% των ζημιών, αλλά αυτό δεν γίνεται ποτέ! Αυτό ζητάμε, ώστε να στηριχθούν περισσότερο και οι νέοι αγρότες» σχολιάζει σχετικά και καταλήγει:« Οι πλημμύρες του περασμένου Σεπτέμβρη προκάλεσαν τη μεγαλύτερη ζημιά που έχουμε πάθει ποτέ Χάσαμε περισσότερη από τη μισή παραγωγή»

52 Ρεπορτάζ - συνεντεύξεις: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ Π ό π η Γ ε ω ρ γ ί ο υ

VOLOS C I T Y

«δΕΝ δΙΝΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΙΝΗΤΡΟ - πΕΛΕΚΥΣ Η ΝΕΑ ΚΑπ»

Ο Γιάννης Τσαντήλας ασχολείται με την κτηνοτροφία από μικρό παιδί, ωστόσο από τα 25 του είναι επαγγελματίας του κλάδου και ήδη έχει συμπληρώσει δέκα χρόνια έντονης δραστηριοποίησης, με εκτροφή βοοειδών και αιγοπροβάτων Κάθε μέρα μετακινείται και 3 και 4 φορές προς τους Κωφούς, όπου βρίσκονται οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, κάτι που μεταφράζεται σε ένα κόστος 800 και ίσως και παραπάνω ευρώ τον μήνα «Το να είσαι κτηνοτρόφος δεν είναι σε καμία περίπτωση εύκολο. Η προσωπική ζωή είναι μειωμένη, πρέπει να ασχολείσαι 365 ημέρες τον χρόνο, πρωί-απόγευμα και δεν επιτρέπεται ν’ αρρωστήσεις Αν δεν σου αρέσει η κτηνοτροφία, δεν ασχολείσαι Αν το κάνεις από αγγαρεία, είναι σίγουρο ότι θ’ αποτύχεις» μας λέει Οικονομικά, ο Γιάννης σημειώνει ότι κανείς δεν μπορεί να ξεκινήσει χωρίς στήριξη. «Για να ξεκινήσει κανείς από την αρχή θα πρέπει να έχει μεγάλο μπάτζετ, και όποιος έχει μεγάλο μπάτζετ δεν θα γίνει κτηνοτρόφος. Εννοείται ότι πρέπει να έχεις σειρά για να διατηρείς ένα κοπάδι Από την άλλη, τα προϊόντα είναι

χρηματιστηριακά, και το γάλα και το κρέας» αναφέρει Ο ίδιος επένδυσε σε μηχανήματα παραγωγής ζωοτροφών, κάτι που όπως επισημαίνει ακριβοπλήρωσε, αλλά

τουλάχιστον του κοστίζει λιγότερο πλέον

σε σχέση με την αγορά «Κάπως καλές

είναι οι τιμές στις πρώτες ύλες.

Όσον αφορά τα προϊόντα, η διάθεση

κρέατος είναι σε καλύτερα επίπεδα από πέρυσι, αλλά οι τιμές στο γάλα είναι μέτριες, καθώς από το 2024 υποχώρησαν

από 5 έως 11 λεπτά, στο πρόβειο γάλα»

περιγράφει

«Όμως η νέα ΚΑπ είναι πέλεκυς Τα νέα δεδομένα δείχνουν ότι τα κοπάδια θα μειωθούν αφού κόβονται και οι επιδοτήσεις πάνω από 50% Αν δεν επιδοτείται αυτήν τη στιγμή ο κτηνοτρόφος δεν μπορεί να θρέψει κοπάδι» συμπληρώνει ο Γιάννης, βλέποντας την κατάσταση να δυσκολεύει.

«Κόβονται όλα, κόβεται κάθε ενίσχυση Είμαι 35 χρονών και κόπηκε το επίδομα του νέου κτηνοτρόφου. Δηλαδή πόσο χρονών πρέπει να είμαι; Δεν δίνει το κράτος κίνητρο» καταλήγει

Θ α ν ά σ η ς Μ π ο υ σ ι ν ά κ η ς

«Η πΑΡΑΓΩΓΗ ΜΕΛΙΟΥ ΦθΙΝΕΙ, ΤΑ ΚΟΣΤΗ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΑ»

O Θανάσης Μπουσινάκης έκανε πολλές δουλειές προτού αποφασίσει να γίνει επαγγελματίας μελισσοκόμος. Από τεχνίτης φυσικού αερίου, υδραυλικός και εργαζόμενος στην Εστίαση, αποφάσισε ότι η μελισσοκομία είναι αυτή που του ταιριάζει περισσότερο, και έτσι τα τελευταία δύο χρόνια ασχολείται επαγγελματικά με την παραγωγή προϊόντων μέλισσας, πέρα από τα άλλα τέσσερα έτη που είχε ξεκινήσει παράλληλα με

άλλες εργασίες.

«Από τις φωτιές και τις πλημμύρες ο κλάδος υπέστη πολλές ζημιές, κάποιοι έχασαν ακόμη και

όλες τις κυψέλες τους και πρέπει ν’ αρχίσουν από

το μηδέν» σημειώνει ο Θανάσης, με τη μελισσοκομία όμως να έχει κι άλλα προβλήματα. «Εγώ

δεν έχω πολλά χρόνια στον κλάδο και ήδη σ’

αυτά βλέπω κάθε χρονιά την παραγωγή να μειώνεται παλαιότεροι συνάδελφοι μάλιστα λένε ότι η παραγωγή μελιού είναι σαφώς πολύ μικρότερη από προηγούμενα έτη» συμπληρώνει Μετά είναι και τα κόστη παραγωγής «Ο εξοπλισμός είναι ακριβός Τα καύσιμα πάλι στα ύψη, ειδικά η τιμή του πετρελαίου που απασχολεί εμάς» αναφέρει ενώ για το αν υπάρχει στήριξη από την πολιτεία, σχολιάζει: «Τα τελευταία δύο χρόνια είδαμε κάποια πράγματα Εγώ όμως, ως νέος μελισσοκόμος περιμένω περισσότερα. Ειδικά τα μέτρα για το αγροτικό πετρέλαιο είναι απολύτως απαραίτητα Σκεφτείτε ότι ένας μελισσοκόμος μπορεί να μεταφέρει τις κυψέλες του και να τις

έχει μοιρασμένες σε τρία και τέσσερα διαφορετικά μέρη»!

Μείζον θέμα και για τον συγκεκριμένο παραγωγικό κλάδο είναι οι ελληνοποιήσεις «Έρχονται από άλλες χώρες ποσότητες, που κοστίζουν 1-3 ευρώ και παρουσιάζονται στο τέλος (σ.σ. με μείξη με την ντόπια παραγωγή πιθανότατα) ως ελληνικά Εμείς δεν μπορούμε να διαθέτουμε τα προϊόντα μας σ’ αυτές τις τιμές, γιατί το κόστος παραγωγής είναι ήδη πολύ μεγάλο. Είναι μεγάλο πρόβλημα αυτό» καταλήγει

53
Γ ι ά ν ν η ς Τ σ α ν τ ή λ α ς

C I T Y

Αντιμετωπίζοντας τα αυξημένα κόστη παραγωγής, αποθήκευσης και μεταφοράς

Η ΖagOrin

ΕπΕΝδΥΕΙ ΓΙΑ ΝΑ
ΜΕΙΩΣΕΙ ΤΑ ΕξΟδΑ

Ηπεριοχή της Ζαγοράς χτυπήθηκε ανελέητα από τα κύματα κακοκαιρίας του Σεπτεμβρίου του 2023, με τις ζημιές στο οδικό δίκτυο της περιοχής να είναι μεγάλες Αυτές οι ζημιές προκάλεσαν προβλήματα και στους παραγωγούς, με το μήλο και το κάστανο να αποτελούν τα κύρια αντικείμενα ενασχόλησης. ώστόσο ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς συνεχίζει τη δράση του, με τα μήλα Zagorin να βρίσκονται συνεχώς στην αγορά, και όπως τονίζει ο πρόεδρός του, Γιάννης Κράββαρης γίνονται όλες οι προσπάθειες προκειμένου τα κόστη να μειωθούν για όλους.

Με τη Ζagorin να έχει μία ιδιαίτερη δυναμική σε όλη τη χώρα, καλείται παράλληλα να αντιμετωπίσει και τις συνέπειες της εποχής της ακρίβειας. Όπως αναφέρει άλλωστε και ο κ. Κράββαρης:

«Σίγουρα, ο ανταγωνισμός είναι πολύ μεγάλος. Έχουμε κι εμείς να αντιμετωπίσουμε τον πληθωρισμό, έστω και αν δεν μπορούμε εμείς να κάνουμε κάτι πέρυσι είχαμε πληθωρισμό πάλι αλλά προσπαθήσαμε και καταφέραμε να μειώσουμε τις τιμές Φέτος είχαμε ν’ αντιμετωπίσουμε παραγωγής αλλά και το αυξημένο κόστος των μεταφορικών, εξαιτίας και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται το οδικό δίκτυο της περιοχής, μετά τις καταστροφές από την κακοκαιρία του

περασμένου Σεπτέμβρη.

Φυσικά και το ενεργειακό κόστος μας επηρεάζει»

 Οι ζημιές έχουν μεγαλώσει τα έξοδα;

Ευελπιστούμε ότι αρχές καλοκαιριού θα αρχίσουν τα έργα Το σημείο που υπάρχει θέμα στο οδικό δίκτυο είναι στη μεγάλη γέφυρα έξω από τη Ζαγορά. Εκεί μεταφέρουμε τις ρυμούλκες 20-30 μέτρα με άλλο αυτοκίνητο, γιατί το όριο είναι 20-30 τόνοι και δεν μπορούμε να μεταφέρουμε συρόμενα τα φορτία Αφήνουμε το ένα όχημα πίσω, τα περνάει ένα άλλο αυτοκίνητο και μετά επιστρατεύεται άλλο όχημα. Αυτό είναι σίγουρα ένα επιπρόσθετο έξοδο που επιβαρύνει το προϊόν

 Όσον αφορά τα εφόδια για τους παραγωγούς; Έρχονται πιο χαμηλές ποσότητες, σίγουρα λόγω του οδικού δικτύου Αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουμε πρόβλημα στη μεταφορά τους. Αρκεί βέβαια να μην έχουμε νέες καταστροφικές κακοκαιρίες. Βέβαια και φέτος μπορεί να έχουμε μειωμένη παραγωγή Έχουμε αυξημένες θερμοκρασίες που δεν ευνοούν τα δέντρα

 Οι παραγωγοί τι σας λένε για το κόστος καλλιέργειας; Εδώ έχουμε αρκετή προσωπική εργασία, αλλά η χρονιά είναι δύσκολη για όλους τους παραγωγούς. περιμένουμε τη σχετική ενίσχυση, και είδαμε ότι και στις

κινητοποιήσεις των αγροτών υπάρχουν συγκεκριμένα αιτήματα προς την πολιτεία για τις δενδροκαλλιέργειες

 η μεταποίηση είναι τελικά

στα σχέδια του Συνεταιρισμού; προσπαθούμε πρώτα να έχουμε ως κύριο στόχο το νωπό προϊόν Τώρα μελετούμε το ενδεχόμενο μεταποίησης κάστανου, με την καλλιέργεια να βρίσκεται σε εξέλιξη και πρόκειται για ένα ακριβό προϊόν ώστόσο αυτήν τη στιγμή κοιτάμε τη διαδικασία της αδειοδότησης νέων ψυκτικών εγκαταστάσεων και έχουμε περάσει και στην εγκατάσταση ενός καινούργιου διαλογητηρίουσυσκευαστηρίου ήδη εδώ και δύο χρόνια, από ένα πρόγραμμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης προϋπολογισμού 4,7 εκατομμυρίων ευρώ

 ισχύει δηλαδή ότι μία επένδυση σε εγκαταστάσεις μπορεί να φέρει περισσότερα κέρδη και στον Συνεταιρισμό και στους παραγωγούς; Οπωσδήποτε θ’ αφήσει κάτι περισσότερο στους παραγωγούς Μέχρι τώρα χρειάζεται κάποιες ποσότητες να τις μεταφέρουμε προς αποθήκευση και σε άλλες

περιοχές, όπως ο Βόλος Είναι ένα επιπλέον έξοδο αυτό Επενδύουμε για να γλιτώσουμε περιττά έξοδα.

 Εξαγωγικά πώς κινείται ο Συνεταιρισμός; Όποτε έχουμε αρκετά προϊόντα, δίνουμε και περισσότερη ποσότητα στο εξωτερικό. προσπαθούμε κατά κύριο λόγο να διαθέτουμε τα προϊόντα μας στην εγχώρια αγορά, έχοντας σ’ αυτήν και καλύτερες τιμές Εξαγωγικά δραστηριοποιούμαστε στην Αίγυπτο, στην Ιορδανία και στην Κύπρο, ενώ είχαμε και παρουσία σε μεγάλη διεθνή αλυσίδα σούπερ μάρκετ στη Βουλγαρία. ώστόσο εδώ και δύο χρόνια, εξαιτίας και του πολέμου στην Ουκρανία, στράφηκε προς την πολωνία για προϊόντα

 Ο πόλεμος στην Ουκρανία δηλαδή σας έχει επηρεάσει, έστω και σ’ αυτό το κομμάτι… Οπωσδήποτε, όπως τους έχει επηρεάσει όλους Φέτος μάλιστα, λόγω μειωμένης παραγωγής θα κάνουμε πιο

λίγες εξαγωγές, κυρίως στην Κύπρο και μία πιο μικρή

ποσότητα στην Αίγυπτο Η υπόλοιπη παραγωγή ήδη

διατίθεται στην ελληνική αγορά

VOLOS
54 Συνέντευξη: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ
Γ Ι Α Ν Ν Η Σ Κ Ρ Α Β Β Α Ρ Η Σ

VOLOS C I T Y

Συνέντευξη: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ

Αλέκος Κεχαγιάς υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του συλλόγου οικονομολόγων λογιστών Μαγνησίας

«TΟ δΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕπΙΒΑΡΥΝΕΙ ΥπΕΡΒΟΛΙΚΑ ΤΙΣ ΕπΙχΕΙΡΗΣΕΙΣ»

τον λογιστή μας λέμε τα πάντα, είτε κάποιος είναι μισθωτός, είτε ελεύθερος επαγγελματίας, για να αποφύγει παγίδες και ποινές που μπορεί να είναι καταδικαστικές Οπότε οι λογιστές-φοροτεχνικοί έχουν μία πλήρη εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά, ακόμη και υπό το πρίσμα της ακρίβειας, και βλέπουν ότι και οι επιχειρήσεις έχουν επιβαρυνθεί με υποχρεώσεις που τις απομυζούν οικονομικά αλλά τους «τρώνε» και χρόνο που θα μπορούσαν να τον χρησιμοποιήσουν πιο παραγωγικά. Όπως άλλωστε τονίζει και ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του συλλόγου οικονομολόγων-λογιστών Μαγνησίας, Αλέκος Κεχαγιάς, το διοικητικό κόστος, άμεσο και έμμεσο είναι πλέον υπερβολικά επιβαρυντικό.

«Είναι γεγονός και το βλέπουμε συνέχεια στους πελάτες μας, ότι αλλάζουν τιμολόγια, τιμές, διότι έχουμε αυξημένο κόστος. Ειδικά οι

επαγγελματίες του επισιτισμού έρχονται

αντιμέτωποι με τέτοιες καταστάσεις οι βιοτεχνίες έχουν πρόβλημα με το κόστος

ενέργειας, άλλοι προσπαθούν να καθυστερήσουν να βρουν λύσεις, όμως αυτό τους οδηγεί σε περισσότερα προβλήματα και

αναγκάζονται να κάνουν αυξήσεις τιμών»

σημειώνει αρχικά ο κ. Κεχαγιάς, αλλά στέκεται στο διοικητικό κόστος που προαναφέραμε

Χαρακτηριστικά εξηγεί: «Άλλες περιπτώσεις που δεν είναι τόσο γνωστές, αφορούν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, που επιβάλλεται κατ’ ουσίαν στην οικονομία, μέσα από την εφαρμογή του φορολογικού ή ασφαλιστικού Δικαίου, είτε πρόκειται για τα myData είτε για το σύστημα «Εργάνη», που οδηγεί σε αύξηση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων Κατά ένα μέρος αυξάνει το κόστος λειτουργίας, όμως το ουσιαστικότερο είναι ότι αυξάνει το κόστος λειτουργίας των μικρών επιχειρήσεων όσον αφορά τον χρόνο που διαθέτουν γι’ αυτές τις διαδικασίες Αυτό το κόστος είναι υπέρμετρο πλέον, για τη διοικητική υποστήριξη των επιχειρήσεων».

 Θα μπορούσαν όμως να προσλάβουν οι επιχειρήσεις επιπλέον προσωπικό γι’ αυτές τις διαδικασίες και να μην καταφεύγουν μόνο σε λογιστέςφοροτεχνικούς.

Συμφωνώ, αυτό είναι το ιδεατό, αλλά υπάρχουν δύο θέματα Ο κλάδος που ασχολείται με τις ψηφιακές δεξιότητες έχει ένα ποσοστό

αρνητικής ανεργίας που μπορεί να φτάνει ακόμη και το 30%. Αυτό σημαίνει έλλειψη στην αγορά. Από την άλλη δεν είναι δυνατό για πολλές

μικρές επιχειρήσεις να προσλάβουν κάποιον εργαζόμενο για τις διοικητικές λειτουργίες. Αυτό όμως που θα μπορούσε να γίνει είναι η ΔΥπΑ να δει περιπτώσεις προγραμμάτων ενίσχυσης, ώστε κάποιες επιχειρήσεις να μπορούν από κοινού να προσλάβουν προσωπικό για διοικητική υποστήριξη, ακόμη και εξ αποστάσεως Θα μπορούσε να ενημερώνει το e-shop κάποιου επαγγελματία, να εκδίδει κάποια τιμολόγια. Θα πρέπει να δούμε αλλαγή νοοτροπίας από πλευρά της ΔΥπΑ και επιδότηση πρόσληψης εργαζόμενου με ψηφιακές ικανότητες, ακόμη και από κοινού για κάποιες επιχειρήσεις.

 Όσον αφορά τα άλλα κόστη, όπως είναι οι εργοδοτικές εισφορές; Είναι γεγονός ότι τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών έχουν τα τελευταία χρόνια μειώνονται λίγο λίγο και συνεχώς Αυτήν τη στιγμή το μη μισθολογικό κόστος, δηλαδή το κομμάτι των ασφαλιστικών εισφορών που βαραίνουν έναν εργαζόμενο, είναι παρόμοιο με τη φορολογία. Όσο πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές ο εργοδότης, τόσο περίπου εκπίπτει ως έξοδο στην εφορία Μοιάζει σαν ένα ουδέτερο ποσό από αυτήν την άποψη. Χρειάζεται βέβαια ακόμη περισσότερο να γίνουν πιο ορθολογικά τα δεδομένα, αλλά το διοικητικό κόστος είναι αυτό που επιβαρύνει περισσότερο Το «Εργάνη» αυξάνει τη γραφειοκρατία υπερβολικά, χωρίς ισοδύναμα μέτρα. Το υπουργείο Εργασίας προσθέτει

συνεχώς υποχρεώσεις και αφαιρεί χρόνο από την παραγωγική λειτουργία και από την άλλη δεν καταργεί κάτι άλλο. πχ η περίφημη ΑπΔ με τις ασφαλιστικές εισφορές έχει χιλιάδες κωδικούς Με πρόσφατη διάταξη προστέθηκαν κωδικοί για τις κρατήσεις στους συνταξιούχους που απασχολούνται Έχουμε έναν ατέλειωτο τόμο με κωδικούς που κάνει δυσλειτουργικό και μη ελέγξιμο το όλο σύστημα Εκεί θα πρέπει οι αρμόδιοι να δώσουν μεγάλη προσοχή και από εκεί και πέρα να εξορθολογήσουν και τα ποσά των εισφορών

 Ήρθε όμως και το νέο φορολογικό που ζητά ακόμη και από τις μικρές επιχειρήσεις που ζητά να παρουσιάζουν κέρδη όσο είναι και η ετήσια βασική αμοιβή ενός εργαζόμενου…

Είναι ένας νόμος που ψηφίστηκε στο τέλος του 2022 Δεν έχουμε δει ακόμη λεπτομέρειες της εφαρμογής του. Βασίζεται στη λογική ότι μία επιχείρηση δεν μπορεί να έχει κέρδη λιγότερα απ’ όσα έχει ένας υπάλληλος Θα πρέπει όμως να δούμε και κάποιες περιπτώσεις Υπάρχουν επαγγελματίες που στα τέλη του εργασιακού τους βίου προς τη σύνταξη σπρώχνουν τις επιχειρήσεις τους και φυτοζωούν Υπάρχουν περίοδοι με ύφεση, υπάρχουν επιχειρήσεις που δεν μπορούν ν’ ανταποκριθούν σε κάτι τέτοιο. Δεν είναι όλες στην ψηφιακή εποχή πώς θα μπορούσαν να έχουν τα ίδια κέρδη με κάποιες άλλες που εκσυγχρονίζεται; Δεν μπορούμε κάθε επιχειρηματία να τον βάλουμε σε μία προκρούστεια λογική και αναλόγως να τον τραβάμε ή να του κόβουμε τα πόδια. Ο νόμος αφήνει σημεία αμφισβήτησης και γι’ αυτό θα κριθεί συνταγματικά κατά τον τύπο, και δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να εφαρμοστεί για όλο το 2023 ενώ ψηφίστηκε στα τέλη του έτους.

 Θα μπορούσε να βελτιωθεί το φορολογικό στη μάχη κατά της ακρίβειας; Θα μπορούσαν να γίνουν κάποια πράγματα αν ήταν μία απόλυτα εξισορροπημένη αγορά Είναι κατά περίπτωση το κάθε σημείο που θα πρέπει να εξεταστεί. ώς γενικός κανόνας δεν νομίζω να είχε κάποιο αποτέλεσμα Θα πρέπει να εξεταστεί κάθε περίπτωση ξεχωριστά πχ τα καύσιμα είναι ένα κλασικό παράδειγμα εφαρμογής με τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Από την άλλη στον Επισιτισμό αν είχαμε ένα μικρότερο ΦπΑ θα πρέπει να δούμε και τη νοοτροπία της αγοράς, εννοώντας και τους πωλητές και τους αγοραστές σε σχέση με την έκδοση των αποδείξεων

55
Σ

C I T Y

πΛΗθΩΡΙΣΜΟΣ & ΑΚΡΙΒΕΙΑ

Του χρηΣΤΟΥ ΚΟλλιΑ*

Η

ανοδική πορεία του

εναρμονισμένου

δείκτη τιμών

καταναλωτή

ξεκίνησε περί τα

μέσα του 2021 και

επιταχύνθηκε το

φθινόπωρο του ίδιου έτους. Στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει

έκτοτε, ήτοι περί τους τριάντα και πλέον μήνες, η μέση μηνιαία μεταβολή ανήλθε στο 5,6%. Ο αντίστοιχος

μέσος όρος για το σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης ήταν της τάξεως του

6,1% σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Τον Ιανουάριο, η αύξηση των τιμών, με βάση τον συγκεκριμένο δείκτη, ανήλθε στο 3,2% (2,8% στην

ευρωζώνη) συνεχίζοντας την εν πολλοίς καθοδική πορεία που

καταγράφει από τον Σεπτέμβριο του 2022, οπότε και κορυφώθηκε το πρόβλημα του πληθωρισμού στην Ελλάδα καθώς ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή κατέγραψε άνοδο κατά 12,1% σε ένα μόνο μήνα πλην απροόπτου που θα ανατρέψει πλήρως την υφιστάμενη τάση, η αποκλιμάκωση που έκτοτε καταγράφεται, αναμένεται να συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες

ώς γνωστόν, η έκρηξη του πληθωρισμού οδήγησε τις Κεντρικές Τράπεζες, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας συμπεριλαμβανομένης, σε σημαντικές αυξήσεις στα επιτόκια για να ανακόψουν την ανοδική πορεία των τιμών και εν συνεχεία για να την αντιστρέψουν. Όλα τα στοιχεία

δείχνουν ότι το 2024 ο πληθωρισμός

θα κατέλθει κάτω από το ψυχολογικό όριο του 3%

παρά την υποχώρηση του πληθωρισμού, η ακρίβεια συνεχίζει να ταλανίζει τα νοικοκυριά και να πλήττει την αγοραστική δύναμή τους η οποία

έχει συρρικνωθεί δραματικά. Και τούτο διότι τα εισοδήματα προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει ο πληθωρισμός με πάρα πολύ βραδύτερους ρυθμούς. Εξάλλου, η υποχώρηση του δείκτη τιμών καταναλωτή ουδόλως σημαίνει μείωση τιμών, αλλά μόνο βραδύτερο ρυθμό αύξησης. Δηλαδή η ανοδική τάση θα συνεχίσει και το 2024 καθώς επιπρόσθετα η ανατιμητική ψυχολογία που έχει δημιουργηθεί λειτουργεί ως τροχοπέδη στην αποκλιμάκωση των αυξήσεων. Εν ολίγοις, η ακρίβεια θα συνεχίσει να αποτελεί την μείζονα πρόκληση και τους επόμενους

αρκετούς μήνες τόσο για τα νοικοκυριά που θα συνεχίσουν να πιέζονται για να μπορέσουν αν ανταπεξέλθουν στο αυξανόμενο κόστος ζωής όσο φυσικά και για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης που καλείται να βρει αποτελεσματικότερα εργαλεία αντιμετώπισης της ακρίβειας, κυρίως για το σκέλος αυτής που τροφοδοτεί ο πληθωρισμός της απληστίας, οι τιμολογιακές πολιτικές μεγάλων ομίλων, η κερδοσκοπία και οι στρεβλώσεις της εγχώριας αγοράς Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, η μεσοσταθμική αύξηση που κατέγραψε το καλάθι των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων ανήλθε σε 9% το 2023. Ειδικότερα, τα τρόφιμα έχουν αποδειχθεί οι πρωταθλητές στις αυξήσεις και οι τιμές σε αυτά και άλλα ευρείας χρήσης καταναλωτικά αγαθά παραμένουν πεισματικά υψηλές. Σχεδόν 12% ήταν σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat η μέση μηνιαία αύξηση στις τιμές των τροφίμων κατά το 2023 Τόσο εγχώριοι όσο και διεθνείς παράγοντες τροφοδότησαν τον πληθωρισμό και τις αυξήσεις στις τιμές

Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΜΕΙΖΟΝΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ ΑΡΚΕΤΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΤΟΣΟ ΓΙΑ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΝ ΝΑ ΠΙΕΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΝ Ν’ ΑΝΤΑΠΕξΕΛΘΟΥΝ ΣΤΟ ΑΥξΑΝΟΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ ΖωΗΣ

VOLOS
56
Το κόστος ενέργειας μαζί με τις διαταραχές στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες ήταν οι δύο βασικοί πυροκροτητές που πυροδότησαν τον πληθωρισμό διεθνώς

C I T Y

Το κόστος ενέργειας μαζί με τις

διαταραχές στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες ήταν οι δύο βασικοί

πυροκροτητές που πυροδότησαν τον

πληθωρισμό διεθνώς. Όμως από τα

μέσα του 2022, οπότε και η τιμή του

αργού πετρελαίου άγγιξε τα $120,

ακολουθούν πτωτική πορεία με την τιμή

του βαρελιού να βρίσκεται σήμερα στην

περιοχή των $77 πτωτική είναι επίσης η

τάση που καταγράφει ο δείκτης τιμών του Διεθνούς Οργανισμού Τροφίμων:

από 131,6 τον Ιανουάριο του 2023 σε

118,9 το Ιανουάριο του 2024. Βεβαίως, η καταγραφόμενη επιβράδυνση ουδόλως σημαίνει ότι οι τιμές θα

αποκλιμακωθούν αισθητά το επόμενο διάστημα ή ακόμα περισσότερο ότι οσονούπω θα επιστρέψουν στα

προηγούμενα επίπεδα Είναι επίσης σκόπιμο να σημειωθεί ότι οι παράγοντες

που συντελούν στις αυξήσεις των τιμών δεν είναι ίδιοι για όλα τα αγαθά Διαφορετικές οι γενεσιουργές αιτίες των αυξήσεων στα τρόφιμα και σε προϊόντα

όπως λόγου χάρη το ελαιόλαδο και άλλες αυτές που αφορούν στην αγορά

ακινήτων και τις αυξήσεις στα ενοίκια

Στην δεύτερη περίπτωση η ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης είναι ο κυρίαρχος παράγοντας που προκαλεί τις

αυξήσεις στα ενοίκια και στις τιμές των ακινήτων Η κατακόρυφη μείωση που καταγράφτηκε τα προηγούμενα χρόνια στον κατασκευαστικό κλάδο, οι επιπτώσεις της επέλασης της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε συνδυασμό

με το γεγονός ότι πολλά ακίνητα παραμένουν κλειστά και εκτός αγοράς επεξηγούν τις αυξήσεις στις τιμές των

οικιστικών ακινήτων Φυσικά, σε αυτούς τους παράγοντες πρέπει να

συνεκτιμηθούν οι αυξήσεις στις τιμές

των εισροών που χρησιμοποιούνται στην οικοδομή Σύμφωνα με την Τράπεζα πειραιώς, μεταξύ 2017-2022 ο δείκτης τιμών κατοικιών αυξήθηκε κατά 37,3% Εν ολίγοις οι λόγοι που επεξηγούν τις αυξήσεις σε ενοίκια είναι σε σημαντικό βαθμό εγχώριοι και ως εκ τούτου αντίστοιχα στοχευμένες πρέπει να είναι οι παρεμβάσεις της κυβερνητικής πολιτικής Αντιθέτως, οι αυξήσεις σε τρόφιμα οφείλονται και στις μεγάλες ανατιμήσεις που καταγράφονται στις διεθνείς αγορές όπως αυτή του ελαιολάδου και εσχάτως στον χυμό πορτοκαλιού λόγω της μεγάλης καθίζησης στην παγκόσμια παραγωγή. λόγου χάρη η τιμή του χυμού πορτοκαλιού στις αγορές αυξήθηκε κατά περίπου 15,7% από τις αρχές του έτους παρότι όπως προαναφέρθηκε, φαίνεται ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα εκτονωθούν εντός του 2024 και ότι διεθνώς έχουμε εισέλθει σε φάση

επιβράδυνσης στο ρυθμό αύξησης των

τιμών, εντούτοις σειρά αβεβαιοτήτων μπορεί να λειτουργήσουν ανασταλτικά

στην καταγραφόμενη πτωτική τάση του

ρυθμού μεταβολής των τιμών. Σε αυτές προφανώς συμπεριλαμβάνεται η γεωπολιτική ένταση που προκαλούν οι επιθέσεις των ανταρτών Χούθι της Υεμένης στα στρατηγικά στενά Μπαμπ ελ

Μαντέμπ του Κόλπου του Άντεν Από

αυτές τις επιθέσεις παρακωλύεται η

διεθνής ναυσιπλοΐα και δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στις παγκόσμιες

εμπορικές ροές και εφοδιαστικές

αλυσίδες Από τη Διώρυγα του Σουέζ

διέρχεται περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου και ένα μεγάλο ποσοστό των ενεργειακών πόρων που

τροφοδοτούν τις Ευρωπαϊκές χώρες Συνολικά από την Ερυθρά Θάλασσα διέρχεται το 25% των παγκόσμιων ροών

υγροποιημένου φυσικού αερίου και το 30% του πετρελαίου Εξ αιτίας αυτών των επιθέσεων πολλές ναυτιλιακές εταιρείες επιλέγουν ως εναλλακτική και ασφαλέστερη διαδρομή τον περίπλου της Αφρικής γεγονός που αυξάνει το μεταφορικό κόστος των εμπορευμάτων

και των πρώτων υλών. Ενδεικτικά, το κόστος θαλάσσιας μεταφοράς ενός εμπορευματοκιβωτίου έχει σχεδόν τριπλασιασθεί Τελικά, οι αυξήσεις αυτές καταλήγουν στο ράφι του καταναλωτή

και συντηρούν την ακρίβεια που συρρικνώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών Μεσοπρόθεσμα, σημαντικό όπλο στη φαρέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ακρίβειας είναι η αύξηση των μισθών και

των εισοδημάτων Οι αυξήσεις που

έχουν ήδη καταγραφεί στο μέσο μισθό, από περίπου €1.046 το 2019 σε €1.258 σύμφωνα με τα στοιχεία που

παρέθεσε ο Υπουργός Οικονομικών στη Βουλή κατά την πρόσφατη συζήτηση του προϋπολογισμού, προφανώς δεν επαρκούν για να αντισταθμίσουν το αυξημένο κόστος ζωής, πολύ δε περισσότερο να καλύψουν τις μεγάλες απώλειες σε αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και ειδικότερα των πιο ευάλωτων Η διατήρηση του συγκριτικά με τις άλλες χώρες της ΕΕ27 υψηλού ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας με τη συνεπαγόμενη μείωση

της ανεργίας - από 10,9% το 2022, σε 9,9% το 2023 σε 9,3% το 2024

σύμφωνα με τις προβλέψεις - είναι εκ

των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για να διατηρηθεί και να επιταχυνθεί η αυξητική τάση στα εισοδήματα των νοικοκυριών

ώστε σταδιακά να ανακτήσουν τις απώλειες στην αγοραστική δύναμη και στο βιοτικό επίπεδό τους που έχει προκαλέσει ο πληθωρισμός και η ακρίβεια

OΙ ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΕΠΕξΗΓΟΥΝ ΤΙΣ ΑΥξΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΟΙΚΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΒΑΘΜΟ ΕΓΧωΡΙΟΙ ΚΑΙ ωΣ ΕΚ ΤΟΥΤΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

VOLOS
57 *Ο Δρ Χρήστος Κόλλιας είναι καθηγητής στο τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Tα τρόφιμα έχουν αποδειχθεί οι πρωταθλητές στις αυξήσεις

VOLOS C I T Y

Συνέντευξη: χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ

Η άποψη του καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Μιχάλη Ζουμπουλάκη

ΤΑ ΑΚΡΙΒΑ ΤΡΟΦΙΜΑ, ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ

πΛΗθΩΡΙΣΜΟΥ

ΚΑΙ ΤΑ

ΑΝΑΓΚΑΙΑ

ΜΕΤΡΑ

ου οφείλεται η ακρίβεια στα

σούπερ μάρκετ; Είναι εισαγόμενη όπως ευαγγελίζεται η κυβέρνηση ή υπάρχουν και

άλλα αίτια; Γιατί δεν πέφτουν οι

τιμές και τι μέτρα πρέπει να

πάρουν οι αρμόδιοι; Γιατί τα ίδια προϊόντα έχουν υψηλότερες τιμές στην

Ελλάδα απ’ ότι σε άλλες χώρες με μεγαλύτερους μισθούς; Ο καθηγητής του τμήματος Οικονομικών Επιστημών του πανεπιστημίου Θεσσαλίας Μιχάλης Ζουμπουλάκης αναφέρεται σ’ αυτά και σε πολλά άλλα θέματα, τα οποία εξηγούνται εύκολα αλλά δεν βρίσκουν λύσεις!

 είναι τελικά εισαγόμενη η ακρίβεια ή υπάρχουν και εσωτερικοί παράγοντες; Αν ναι, ποιοι και γιατί; Είναι βέβαιο ότι ένα κομμάτι της ανόδου του πληθωρισμού και της αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή, είναι εισαγόμενο, με την έννοια ότι ξεκίνησε σε μία συγκεκριμένη χρονική συγκυρία. Είχαμε ήδη μεγαλύτερο του ευρωπαϊκού μ.ό. πληθωρισμού πριν από την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία, αλλά στην πραγματικότητα το φαινόμενο άρχισε να δείχνει τα δόντια του από τη στιγμή που έγινε αυτό Γιατί όμως αυτό προκαλεί πληθωρισμό; Γιατί η Ουκρανία αφενός είναι ένας μεγάλος εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων τα

οποία αποτελούν τη βάση για άλλα τρόφιμα πάρτε για παράδειγμα το σιτάρι, με την Ουκρανία να είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σίτου ποιος δεν χρησιμοποιεί αλεύρι; Το ίδιο συμβαίνει και με τις ζωοτροφές Έτσι υπήρχε μία αρχικά μία δυσκολία εξαγωγής αυτών των προϊόντων. Μετά από μερικούς μήνες χάρη διαφόρων συμφωνιών άρχισαν να κυκλοφορούν, αλλά όχι στον βαθμό και με φυσιολογική ροή πριν την έναρξη του πολέμου Ένα μικρό ή ένα μεγαλύτερο μέρος του πληθωρισμού, κανείς βέβαια δεν το έχει μετρήσει, είναι εισαγόμενο Από την άλλη δεν είναι όλο εισαγόμενο, βλέποντας άλλες χώρες να τα καταφέρνουν καλύτερα και να έχουν μία αντιμετώπιση του πληθωρισμού καλύτερη από τη δική μας

 Γιατί υπάρχει διαφορά στις αυξήσεις προϊόντων μεταξύ ελλάδας και άλλων χωρών της ευρώπης; Πρόκειται για πληθωρισμό απληστίας όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση;

Έχουμε σε έναν βαθμό, διότι υπάρχει μία άνοδος των τιμών σε ορισμένα προϊόντα που είναι εντελώς δυσεξήγητη Όλοι είδαμε την ιστορία με το βρεφικό γάλα. Το γάλα βρεφικής ηλικίας που

είναι εισαγωγής στην Ελλάδα είναι μέχρι και 10

ευρώ ακριβότερο στο κουτί των 800 gr 24 ευρώ

είναι 17 ευρώ, στην Ισπανία 23, στην πορτογαλία 17 και στη Ρουμανία 15 ευρώ Άρα δεν μπορεί το ίδιο κουτί γάλα, που πολλοί το εισάγουν να είναι φθηνότερο εκεί και ακριβότερο εδώ Αυτό έχει να κάνει με τους εισαγωγείς που επωφελούνται από τη γενικότερη ανακατωσούρα που υπάρχει στην αγορά και την ανάγκη των καταναλωτών για να αγοράσουν το προϊόν Το ίδιο συμβαίνει και με άλλα προϊόντα, όπως οι βρεφικές πάνες που πωλούνται ακριβότερα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες.

 Υπάρχουν όμως και ελληνικά προϊόντα, τα οποία κοστίζουν το ίδιο ή είναι και ακριβότερα σε σχέση με αντίστοιχα εισαγόμενα.

Αυτή είναι η απληστία που λέγαμε Βλέπουν οι Έλληνες κατασκευαστές τις τιμές των άλλων προϊόντων και ακολουθούν. Αφού λοιπόν βλέπουν και τους καταναλωτές αναγκαστικά να τ’ αγοράζουν διαμορφώνουν και τις τιμές Δεν θα αλλάξει ο καταναλωτής ρυθμό αγοράς ενός αναγκαίου προϊόντος επειδή η τιμή του «τσιμπάει» αλλά θα κόψει από αλλού Άρα, οι εισαγωγείς και οι έμποροι βασικών προϊόντων έχουν υψηλά κέρδη, με την κυβέρνηση πάντως να έχει επέμβει. Από την άλλη δεν επιτρέπεται η Ελλάδα να έχει ακριβότερα αγροτικά προϊόντα, όπως το ελληνικό γάλα

58
Π
η μέση τιμή στην Ελλάδα, ενώ
είναι
στη Γερμανία
«Eίναι και εισαγόμενη, αλλά όχι μόνο» το σχόλιο του καθηγητή οικονομικών επιστημών του ΠΘ, Μιχάλη Ζουμπουλάκη για την ακρίβεια στην ελληνική αγορά

VOLOS C I T Y

Συνέντευξη:

Ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου & Θεσσαλίας, Αλέξανδρος Κουτσελίνης περιγράφει τα αίτια της ακρίβειας

«πΑΡΤΙ ΑΙΣχΡΟΚΕΡδΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΝΑ ΜΗΝ ΑΝΤΙδΡΑ»

Ο

ι υπέρογκα αυξημένες τιμές σε προϊόντα αλλά και υπηρεσίες έχουν προκαλέσει την οργή των καταναλωτικών ενώσεων, που τονίζουν ότι οι αυξήσεις αυτές και αδικαιολόγητες είναι αλλά και ότι οι αρμόδιοι δεν παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να καταπολεμηθεί ουσιαστικά η ακρίβεια που ταλαιπωρεί ολοένα και περισσότερο τα ελληνικά νοικοκυριά Στο πλαίσιο αυτό κινείται και ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας, Αλέξανδρος Κουτσελίνης, σημειώνοντας από τη μία ότι δεν υπάρχει ούτε καν πρόσχημα για τις συνεχείς ανατιμήσεις και ότι η κοινωνία συνεχώς φτωχοποιείται Μάλιστα, ο κ Κουτσελίνης επισημαίνει ότι η πολιτεία δεν κάνει τίποτε περισσότερο από επικοινωνιακή διαχείριση του όλου θέματος αλλά και ότι οι καταναλωτές πρέπει να

πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.

 Έχοντας συνεχώς ολοένα και περισσότερη ακρίβεια, ποιες θεωρείτε ότι είναι οι αιτίες συνεχούς ανατίμησης του κόστους των προϊόντων;

Οι μεγάλες ανατιμήσεις ξεκίνησαν μετά την ύφεση όπως πανδημίας, όταν αυξήθηκαν οι τιμές του φυσικού αερίου με το πρόσχημα όπως ανάπτυξης και όπως αυξημένης ζήτησης Ακολούθησε ο πόλεμος στην Ουκρανία και όπως τεράστιες αυξήσεις σε πρώτες ύλες, καύσιμα, μεταφορικά κ.α. Όπως εδώ κι ένα χρόνο το κόστος των

καυσίμων, των μεταφορικών, των πρώτων υλών έχουν μειωθεί Οι τιμές παραγωγού μειώθηκαν κατά 7,5% στη χώρα όπως το

2023 Δεν υπάρχει λοιπόν, κανένα πρόσχημα πλέον για ανατιμήσεις

Τα ποσά των αυξήσεων πηγαίνουν όλα στα

κέρδη των εταιρειών. Είναι ο

«πληθωρισμός όπως απληστίας» όπως

λέγεται

60
χρΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤριμμηΣ
Ο πληθωρισμός τα τελευταία χρόνια έχει μειώσει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών κατά 20%

VOLOS

C I T Y

 Πόσο μπορεί να αντέξει το μέσο

ελληνικό νοικοκυριό με αυτές τις δαπάνες και ενώ αυξάνονται συνεχώς και άλλα

πάγια, όπως οι λογαριασμοί δεΚΟ, τα ενοίκια των κατοικιών κλπ; Το πρόβλημα της ακρίβειας εξαθλιώνει όλο και

περισσότερους πολίτες ενώ αγγίζει πλέον και τα

λεγόμενα μεσαία νοικοκυριά Η μείωση της κατανάλωσης, η στροφή σε μη ποιοτικά

προϊόντα, η παραμέληση της υγείας και η πτώση

του επιπέδου της ποιότητας ζωής είναι κάποια από τα ορατά αποτελέσματα

 η κυβέρνηση εξαγγέλλει συνεχώς μέτρα. Γιατί δεν έχουμε εμφανή αποτελέσματα; Η κυβέρνηση κάνει επικοινωνιακή διαχείριση σε ένα θέμα που αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα των νοικοκυριών. Στην Ελλάδα στατιστικά ο πληθωρισμός σε όλα τα προϊόντα

είναι αυξημένος κατά 30% σε σχέση με την Ευρώπη, την ίδια στιγμή που οι αποδοχές είναι πολύ μικρότερες.

Αυτό δείχνει όχι μόνο αδυναμία αλλά και συνειδητή πολιτική ανακατανομής του εισοδήματος στη χώρα μας, που στη πράξη

σημαίνει ενίσχυση των επιχειρήσεων και αδιαφορία για τους πολίτες

 Θεωρείτε ότι μέτρα όπως το market pass ή η κάρτα καυσίμων έδωσαν ουσιαστικές ανάσες στο καταναλωτικό κοινό;

Ο πληθωρισμός τα τελευταία χρόνια έχει μειώσει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών κατά 20%.

Τα διάφορα «επιδόματα φτώχιας» όπως ονομάζονται είναι ελάχιστα σε σχέση με την απώλεια εισοδήματος των πολιτών. Στατιστικά

το 50% των εργαζομένων έχει αποδοχές κάτω

από 850 ευρώ το μήνα και με αυτά τα λεφτά καλείται να ζήσει ολόκληρη οικογένεια

 Τι άλλα μέτρα θα προτείνατε για τη

μείωση των τιμών και την καταπολέμηση

της ακρίβειας;

Έχουμε προτείνει σαν καταναλωτικές οργανώσεις:

 Τη μείωση των άδικων έμμεσων φόρων όπως του ΦΠΑ ειδικά σε βασικά προϊόντα

και υπηρεσίες και του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα.

 Την επιβολή πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, σε όλα τα προϊόντα που ανατιμώνται.

 Τη μείωση ή και κατάργηση των πιστωτικών τιμολογίων και των εκπτώσεων «κάτω από το τραπέζι»

 Την ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, την επιβολή πραγματικών προστίμων σε όσους παρανομούν και την δημοσιοποίηση των ονομάτων τους, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές και οι καταναλωτικές οργανώσεις να τους «τιμωρήσουν» με μποϋκοτάζ και αγοραστική αποχή  Τα σούπερ μάρκετ και οι επιχειρήσεις γενικότερα υποστηρίζουν σε πολλές περιπτώσεις ότι αδυνατούν να συγκρατήσουν περισσότερο τις τιμές και ότι το έχουν κάνει όλα αυτά τα χρόνια με προσωπικό κόστος. Θεωρείτε ότι ισχύει κάτι τέτοιο; Η κερδοφορία των μεγάλων επιχειρήσεων και ειδικά των σούπερ μάρκετ, των εταιρειών

καυσίμων, ενέργειας και των εισαγωγικών εταιρειών ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ, σχεδόν διπλάσια από το προηγούμενο διάστημα Είναι χρήματα που έφυγαν από τις τσέπες των καταναλωτών, με την ανοχή του κράτους. Η ελληνική οικονομία στους στατιστικούς δείκτες φαίνεται να ανθίζει, ενώ παράλληλα η κοινωνία φτωχοποιείται Είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

 Υπάρχουν καρτέλ στην αγορά; Στη χώρα μας δεν λειτουργεί καν η «ελεύθερη οικονομία» που υποτίθεται θα έδινε λύση στο πρόβλημα των υψηλών τιμών

Αντίθετα υπάρχει η ασυδοσία της αγοράς με καρτέλ, εναρμονισμό τιμών προς τα πάνω, τριγωνικές συναλλαγές για αύξηση του κέρδους, μείωση ποσότητας στις συσκευασίες, πιστωτικά τιμολόγια και εκπτώσεις «κάτω από το τραπέζι» Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να θέλει να βάλει κανόνες σε αυτό το πάρτι αισχροκέρδειας.

 Τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί

σε επιχειρήσεις θεωρείτε

ότι ήταν αρκετά και ότι έφεραν αποτέλεσμα;

Δεν υπάρχουν οργανωμένοι συστηματικοί και ουσιαστικοί έλεγχοι στην αγορά.

Τα αποσπασματικά πρόστιμα που

ανακοινώνονται για λόγους εντυπωσιασμού, αν εισπράττονται τελικά, είναι ελάχιστα σε σχέση με τα κέρδη από τις παράνομες πρακτικές αυτών των επιχειρήσεων

 είναι η λύση το μποϊκοτάζ προϊόντων

και επιχειρήσεων;

Σε κινήσεις μποϊκοτάζ έγιναν ακόμη και στο πρόσφατο παρελθόν η συμμετοχή ήταν δραματικά μικρή Οι καταναλωτές στη χώρα μας είναι απογοητευμένοι, θεωρούν ότι δεν μπορεί να αλλάξει τίποτα και γενικά δεν έχουν συνειδητοποιήσει τη δύναμή τους πρέπει έστω και τώρα να απέχουν από επιχειρήσεις και προϊόντα που ανατιμώνται, να αναζητούν ευκαιρίες σε μη επώνυμα, μη διαφημιζόμενα προϊόντα και να καταγγέλλουν επιχειρήσεις που αισχροκερδούν.

61
φτώχιας» όπως ονομάζονται είναι ελάχιστα σε σχέση με την απώλεια εισοδήματος των πολιτών
Τα διάφορα «επιδόματα Η ελληνική οικονομία στους στατιστικούς δείκτες φαίνεται να ανθίζει, ενώ παράλληλα η κοινωνία φτωχοποιείται. Είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος

VOLOS C I T Y

62 Συνέντευξη στη ΣΟΦιΑ ΝιΚΟλΑΟΥ Μιλά ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, καθηγητής Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ
ΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ… ΕΥΤΥχΙΑΣ
ΓΙΑ

VOLOS C I T Y

ώς μπορούμε να αντιπαρατεθούμε στην κυρίαρχη οικονομική θεώρηση με τα δικά της όπλα; πώς να αναμετρηθούμε μαζί της στο δικό της προνομιακό έδαφος αυτό της οικονομικής επιστήμης ; Η αυστηρά οικονομική πολιτική μήπως καλύπτει μόνο κατ’ επίφασιν της ανάγκες και την ευημερία των πολιτών ; ποια είναι αυτή

η εναλλακτική οικονομική πολιτική που θα είναι και σε επίπεδο οικονομικό αποτελεσματική και

θα σέβεται περισσότερο τον άνθρωπο και τις

πραγματικές ανάγκες του αλλά και τις

καταστάσεις τις οποίες αντιμετωπίζει σε μια

συγκυρία πραγματικά δύσβατη; Η εργασία αυτή

αποσκοπεί στην εμπέδωση της αντίληψης πως ο ρόλος της κοινωνικής επιστήμης δεν

περιορίζεται στη διάγνωση των ζημιών που

προκαλούν οι οικονομικές πολιτικές αλλά

διευρύνεται στο επίπεδο της παρέμβασης στο

χώρο των πολιτικών αποφάσεων. Μια

συναρπαστική μελέτη που αναδεικνύει ότι μπορεί να ευημερούν οι οικονομικοί δείκτες αλλά η κοινωνική δυσφορία είναι αύξουσα και αυτή … Σε αυτά τα ερωτήματα απαντά το νέο βιβλίο του καθηγητή κοινωνιολογίας του ΕΚπΑ, Νίκου παναγιωτόπουλου, «Κοινωνία και

Οικονομία. Για μια οικονομία της ευτυχίας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις πεδίο.

«Τα αποτελέσματα της κρίσης που ταλάνισε και ταλανίζει ακόμα τη χώρα μας ήταν τραγικά μαζική ανεργία, φτώχεια, εργασιακή επισφάλεια, μόνιμη κοινωνική ανασφάλεια στην οποία καταδικάστηκε ένα συνεχώς διευρυνόμενο τμήμα πολιτών, που έφτασε μέχρι και τις μεσαίες τάξεις, βαθύτατη αποηθικοποίηση, που συνδέθηκε με την αποδόμηση στοιχειωδών μορφών αλληλεγγύης» γράφει στο βιβλίο του ο καθηγητής παναγιωτόπουλος

Σε συνέντευξη που έδωσε στο «Ράδιο Ένα» ο καθηγητής μας είπε τα ακόλουθα όταν τον ρωτήσαμε για τη στόχευση του βιβλίου: Το βιβλίο στοχεύει στο ό,τι δεν μπορούμε να αφήσουμε πλέον την οικονομία και τον βοηθό της την ψυχολογία να αποτελέσουν τα βασικά

εργαλεία διακυβέρνησης της οικονομίας και των πολιτών Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να

αγνοούμαι τα πορίσματα της κοινωνιολογίας

ΜΙΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΟΥ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΥΗΜΕΡΟΥΝ ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΛΛΑ Η ΚΟΙΝωΝΙΚΗ ΔΥΣφΟΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥξΟΥΣΑ ΚΑΙ ΑΥΤΗ …

ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ

ΕξΕΤΑΖΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ Π

Η Ένταξη στις βασικές μορφές της κοινωνικής ζωής, η ισχυρή αυτονομία της πρακτικής ζωής, η αίσθηση μιας βαθιάς θεμελιωμένης διανεμητικής δικαιοσύνης, και η ενεργός συμμετοχή στα κοινά αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην ευτυχία και στην ευζωία καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής των ατόμων.Η κατανομή της έλλειψης, η πλήρωση της αίσθησης της ευτυχίας των ατόμων συνδέεται με την αντίστοιχη δυνατότητα των κοινωνικών υποκειμένων να ελέγξουν το μέλλον τους, δηλαδή κατ’ αρχάς το παρόν τους Θέτοντας το ερώτημα των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που καθιστούν δυνατή την πρόσβαση στην εμπειρία της ευτυχία όλα δείχνουν πως η αίσθηση μιας ευτυχισμένης ζωής –ανεξάρτητα από τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους βιώνεται συνδέεται κυρίως με την επένδυση των ατόμων στο μέλλον των κοινωνικών παιχνιδιών στα οποία εμπλέκονται στη ζωή τους επένδυση που προϋποθέτει ένα μίνιμουμ ευκαιριών στο παιχνίδι Στη στενή οικονομίστικη προσέγγιση είναι ανάγκη να αντιτάξει κανείς μια μορφή οικονομίας η οποία θα συνυπολογίσει όλα τα κέρδη και τα κόστη υλικά και συμβολικά κάθε πολιτικής Μόνο έτσι θα μπορούσαμε να αντιληφθούμε πώς η τρέχουσα τιμή της ανεργίας και του αποκλεισμού προσμετράτε επιπλέον σε οδύνες και μορφές βίας, που μπορούν να στραφούν ενάντια στους άλλους (διάφορες μορφές κακοποίησης) όσο και ενάντια στον ίδιο μας τον εαυτό (με τη μορφή του αλκοολισμού, των ναρκωτικών της κατάθλιψης, κτλ.) Μόνο αν στους εθνικούς λογαριασμούς συμπεριλάβουμε επίσης την παράμετρο παρουσία ή απουσία της ευτυχίας των πολιτών θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε τα λάθη των προϋπολογισμών, και μόνο τότε θα μπορέσουμε, χωρίς να υιοθετήσουμε την αφοριστική και άλογη ολική καταγγελία της αγοράς, να συμβάλλουμε στον περιορισμό των επιπτώσεων της σημερινής οικονομίας της δυστυχίας που μας κυβερνά Η εξίσωση πάνε «πάνε καλά οι αριθμοί, πάνε καλά κι οι άνθρωποι» είναι μια εικονική πραγματικότητα Κι αυτό αποδεικνύεται στην καθημερινότητά μας με δείκτες που η κυβέρνηση επιμελώς αποκρύβει Είναι δε θλιβερές οι πρωτιές της Ελλάδας, στους δείκτες φτώχειας και υλικής στέρησης όπου βρίσκεται στις πρώτες 3 έως 5 θέσεις Όσον αφορά δε το ποσοστό των ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στον γενικό πληθυσμό το ποσοστό ανέρχεται σε 26,3%.

63

VOLOS C I T Y

Έχω την πεποίθηση ανέφερε ο κ παναγιωτόπουλος ότι το μεγάλο έργο για τις κοινωνικές επιστήμες θα είναι να δημιουργήσουν μια οικονομία της ευτυχίας όπως την ονομάζουμε Ικανή δηλαδή να ενσωματώνει στα επιστημονικά μοντέλα της όλες τις παραμέτρους που η αφηρημένη οικονομία αφήνει κατά μέρος Σκέφτομαι για παράδειγμα το κόστος το οποίο μπορεί να το

δει κανείς και ποσοτικά το έκανα στο βιβλίο, το κόστος της ανομίας που καταγράφεται από τις εκάστοτε οικονομικές πολιτικές (εργασιακά

ατυχήματα, αλκοολισμός, ναρκωτικά, εγκλήματα, βιασμοί ) από τις οποίες οι απώλειες που προκύπτουν μετριούνται και με οικονομικά μεγέθη αλλά και σε ανθρώπινη οδύνη Υπάρχει ένας τρόπος συντήρησης της κοινωνικής βίας από τη μεριά του κράτους. Οι άνθρωποι που υφίστανται την οικονομική βία και πρώτα απ’ όλα οι άνεργοι (και όλα όσα απορρέουν από

απορρύθμιση της εργασίας, επισφάλεια

εργασίας δημιουργούν βία) έχουν την προδιάθεση να αποκαταστήσουν κάποια μέρα τη βία είτε πάνω στους άλλους είτε πάνω στον εαυτό του. Με βάση αυτή την προβληματική ξεκίνησαν με την ομάδα του μια εργασία για να αποδείξουν ότι οι καταστροφικές επιπτώσεις των οικονομικών πολιτικών που ασκούνται κοστίζουν πάρα πολύ και σε χρήμα. Αυτός ο προβληματισμός αναπτύχθηκε μετά την τεράστια οικονομική κρίση και μια σειρά οικονομολόγων, με συζητήσεις που γίνονται διεθνώς, μιλούν γι’ αυτά τα θέματα όπως οι δυο νομπελίστες ο J Stiglitz, A Sen τους οποίους γνώρισε και από κοντά και σε συνεργασία με ο

J P Fitoussi 1 το 2008 όταν κατέθεσαν το πόρισμα ύστερα από την πρόταση του τότε

προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας του

Σαρκοζί που έλεγε: «πες τε μας πώς θα πρέπει μετά από αυτή την κρίση να αξιολογούμε την

κατάσταση των κοινωνιών για να μην φτάσουμε ξανά σε ένα τέτοιο επίπεδο κρίσης. Οπότε οι οικονομολόγοι κατέθεσαν μια σειρά από αρχές που τις έλαβε υπόψιν και προσπάθησε να τις ενεργοποιήσει και να τις διευρύνει προκειμένου να πολεμήσει την κυρίαρχη οικονομία με τα δικά της όπλα. Αυτό βέβαια συμβαίνει και σε συνέργεια με άλλες ομάδες κυρίως στη Γαλλία αλλά και σε άλλες χώρες Σύμφωνα με τη λογική του καλώς εννοούμε συμφέροντος η αυστηρά οικονομική πολιτική δεν είναι και κατ’ ανάγκη και οικονομική από την άποψη της ασφάλειας των προσώπων ή την ευδαιμονία της κοινωνίας. Θεωρήσαμε ότι, όπως ανέφερε και ο Μπουρντιέ, πρέπει να τεθεί σε ριζική αμφισβήτηση αυτός ο οικονομικός τρόπος θεώρησης των πραγμάτων που εξατομικεύει τα πάντα από την παραγωγή μέχρι τη δικαιοσύνη και από την υγεία ως την εκπαίδευση, καθώς επίσης και τα κόστη εξίσου και τα κέρδη. Ένας τρόπος αντίληψης που κυριαρχεί στη ζωή μας ο οποίος λησμονεί ότι η αποτελεσματικότητα στην οποία δίνει έναν περιορισμένο και αφηρημένο ορισμό ταυτίζεται πάντα, κυρίως όμως σιωπηρά, με τη χρηματοοικονομική αποδοτικότητα. Και σήμερα ποια είναι τα κριτήρια της αποδοτικότητας που μετράμε πάντοτε; Είναι η χρηματοοικονομική ανταποδοτικότητα για τους μετόχους και τους επενδυτές και όχι η ικανοποίηση πελατών, χρηστών, παραγωγών και καταναλωτών δηλαδή όσο το δυνατό μια μεγαλύτερη πλειοψηφία Σ’ αυτή την περιορισμένη και μυωπική οικονομία πρέπει να αντιταχθεί μια οικονομία της ευτυχίας που θα λαμβάνει υπόψη όλα τα κέρδη ατομικά και συλλογικά υλικά και συμβολικά που συνδέονται με τη δραστηριότητα.

Τον ρωτήσαμε για τους δείκτες - εκτός του ΑΕπ που χρησιμοποιούν οι οικονομολόγοι κατά κόρον - που χρησιμοποίησαν εκείνος και οι

συνεργάτες του και μας είπε: Για να θεμελιώσω την πρόθεση μου αυτή για μια νέα αντίληψη και την αναγκαιότητα της οικονομίας της ευτυχίας και μια οικονομία που δεν θα επηρεάζεται από αυτόν τον ξεπερασμένο δείκτη του ΑΕπ ακόμη και από τους οικονομολόγους έκανα 2 πράγματα με την ομάδα μου Δυο μεγάλες έρευνες πήραμε όλα τα έγκριτα στοιχεία των μεγάλων Διεθνών Οργανισμών που χρησιμοποιούν οι ίδιοι οι ευαγγελιστές της αγοράς με τα οποία μετρούνε αριθμούς μόνο και με βάση αυτά τα αποτελέσματα και μια πολύ σύνθετη διαχείριση τους στατιστική κατάφερα να δείξω ότι όταν αυτοί οι δείκτες συνδέονται και με οικονομικούς δείκτες τότε οι εθνικοί ισολογισμοί των χωρών δεν είναι αυτοί που μας παρουσιάζουν και δεν είναι τόσο θετικοί. Μια δεκαετής καταγραφή των αποτελεσμάτων των πολιτικών που ασκήθηκαν στη χώρα μας και έχουμε πια για πρώτη φορά με τους ίδιους αριθμούς και τους δείκτες, επαναλαμβάνω που χρησιμοποιούν οι κυρίαρχοι οικονομολόγοι, ποια είναι η αντικειμενική κατάσταση της ευτυχίας των Ελλήνων; Και αναδείξαμε τα καταστροφικά αποτελέσματα αυτών των πολιτικών και κάναμε και μια παράλληλη δεύτερη έρευνα στο επίπεδο των αντιλήψεων των ίδιων των Ελλήνων πώς δηλαδή οι Έλληνες αντιλαμβάνονται την Ευτυχία χρησιμοποιώντας δείκτες ευημερίας όπως ονομάζονται (ισορροπία ζωής, εργασίας, αίσθηση ασφάλειας, συμμετοχή στα κοινά, υγεία, περιβάλλον, εκπαίδευση, υγεία, εισόδημα, οικία, ικανοποίηση από τη ζωή) και συνδέοντας αυτά τα δύο σύνολα των δεδομένων καταλήξαμε να έχουμε για πρώτη φορά μια αντικειμενική αντίληψη που ενσωματώνει την υποκειμενική αντίληψη των Ελλήνων για το ποια είναι η κατάσταση της ευτυχίας τους.

1 Μεταξύ πολλών άλλων ενδεικτικά αναφέρθηκαν J Stiglitz, a Sen και J P Fitoussi και το βιβλίο τους Richesse des nations et bien εtre des individus

64

VOLOS C I T Y

Του προτείναμε να μας κωδικοποιήσει τα ευρήματα και εδώ αναφέρουμε τις «Βασικές συνέπειες της λιτότητας»

ΚΑΤ’ ΑΡΧΑΣ

οι πολιτικές λιτότητας στοχοποιούν πάντα τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς με πρώτους τους ανέργους.

ΔΕΥΤΕΡΟΝ

οι οικονομικές και κοινωνικές κρίσεις οι οποίες μεγενθύνονται από τις πολιτικές λιτότητας έχουν την τάση να εξελίσσονται σε κρίσεις Δημόσιας υγείας οι οποίες επηρεάζουν ιδιαίτερα πληθυσμούς που είναι εύθραυστοι Κι αυτή η έρευνα επιβεβαίωσε και προηγούμενη έρευνά μου 2

ΤΡΙΤΟ

οι πολιτικές λιτότητας καταστρέφουν αυτό που οικονομολόγοι και κοινωνιολόγοι ονομάζουν ανθρώπινο κεφάλαιο, καταστρέφουν την αξία των εκπαιδευτικών επενδύσεων καθιστώντας άχρηστα, απαξιώνοντας τα πτυχία των νέων που βγαίνουν από το εκπαιδευτικό σύστημα παράγοντας μια τεράστιας κλίμακας υποβάθμιση ατόμων και των προσόντων τους

ΤΕΤΑΡΤΟ

καταστρέφουν οι πολιτικές λιτότητας την εμπιστοσύνη στους θεσμούς Αυτή η κρίση στην εμπιστοσύνη των θεσμών κυρίως των

μικροαστικών λαϊκών τάξεων στρέφεται κυρίως προς το Δημόσιο και είναι κρίση που συνδέεται με τις οδύνες των πολιτών Αυτό αποτυπώθηκε στην τεράστια αποχή. Η κρίση αυτή παράγεται από τη κοινωνική συγκρουσιακότητα (εγκληματικότητα, ναρκωτικά, γυναικοκτονίες, κατάθλιψη κ ά) Και είναι αντίκτυπο της οικονομικής βίας που υφίστανται οι πολίτες. Κάθε βία πληρώνεται με βία Η δομική βία που ασκούν οι χρηματαγορές υπό τη μορφή απολύσεων, αύξηση της προσωρινής και αβέβαιης απασχόλησης κ.λπ. θα έχει μακροπρόθεσμο αντίκτυπο μικρές ή μεγάλες βιαιοπραγίες σε καθημερινή βάση Η ενδοοικογενειακή βία είναι σε έξαρση Και θα λάβει και άλλες μορφές :αυτοκτονίες, παραβατικότητα, εγκλήματα, ναρκωτικά μικρές ή μεγάλες βιαιοπραγίες

πΕΜπΤΟ

αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας είναι το ψυχοκοινωνιολογικό αποτέλεσμα

Οι άνθρωποι δέχονται ένα σοκ στη γνωστική τους τάξη, πράγμα που τους παράγει διάφορες μορφές παραίτησης, αναχωρητισμού σε σχέση με τις ζωές τους και τις ζωές των άλλων

επιμείναμε στην μορφή ανάλυσης που έδωσε αυτά τα αποτελέσματα: «Τις μετρήσεις τις πραγματοποίησαν μας είπε ο κύριος παναγιωτόπουλος σε μια περίοδο κρίσης από το 2010 έως το 2020 Και δημιουργήθηκε έτσι μια βάση δεδομένων για πρώτη φορά με Υποκειμενικά και Αντικειμενικά δεδομένα Να επισημάνω ότι τα αντικειμενικά δεδομένα συμπεριλαμβάνουν μια πλειάδα δεικτών τόσο οικονομικών όσο και κοινωνικών όπως αναφέρθηκε Αυτά τα δεδομένα αποτελούν τη βάση που μπορεί να επικαιροποιείται πλέον από εδώ και μπρος με αντίστοιχες έρευνες Σκοπός μας είναι να καταλήξει ένα παρατηρητήριο

οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης το οποίο δεν θα διαπνέεται και δεν θα εμφορείται από τη μονοδιάστατη τεχνοκρατικά μυωπική αντίληψη με την οποία διαπνέεται η πολιτική διαχείριση των Ελλήνων σήμερα. Μπορεί να δει κανείς, ακόμη μια τυπολογία που έχω κατασκευάσει για τα αποτελέσματα των πολιτικών λιτότητας αυτής της δεκαετίας και άρα τι δεν πρέπει να κάνουμε στη συνέχεια. Ενώ συμπλήρωσε ότι υπάρχει μια πρωτοποριακή στατιστική ανάλυση μέσα στο βιβλίο και ότι πήρε τη λογική των οικονομολόγων για να τους αποδείξει ότι έχουν λάθος. Υπάρχει μια νέα μορφή

αγωνιστικότητας, ο στατιστιβισμός όπως τον αποκάλεσε παρ’ όλα αυτά η έντονη στατιστική ανάλυση βασίζεται για εκείνον σε φιλοσοφικά θεμέλια από την οποία τεκμαίρεται η ανάλυση που κάνει. «Αντιθέτως οι οικονομολόγοι έχουν

παντελή άγνοια για την ανθρώπινη

ύπαρξη» είπε

Τέλος σταθήκαμε σ’ ένα απόσπασμα του

βιβλίου που συνοψίζει τρόπον τινά τα

λεχθέντα; «Και δεν θα μπορούσαμε να

τελειώσουμε αλλιώς, αν δεν σημειώναμε

πώς αυτό που φαίνεται να παραγνωρίζουν

διάφοροι κυρίως χωράρχες όλων εκείνων των εργασιακών αντιλήψεων σχετικά με

την αναγκαιότητα της «δομικής ανεργίας»,

τη μερική απασχόληση, την «ευελιξία», κ.λπ είναι πως η εργασία πέρα από τους

απαραίτητους υλικούς όρους της ύπαρξης

παρέχει τελικά στους ανθρώπους και της ζωτικής σημασίας ψευδαίσθηση της

λειτουργίας, της αποστολής που οι ίδιοι

οφείλουν να έχουν, με άλλα λόγια τους προσφέρει τις βάσεις για τη θεμελίωση της αναγκαίας και της ζωτικής ματαιοδοξίας

που έχουν ως άνθρωποι όπως θα έλεγε ο Pascal, αναγκαία συνθήκη για να παραχθεί και η αίσθηση της ευτυχίας Οι αλλαγές

που έχουν μετασχηματίσει εδώ και δεκαετίες τον εργασιακό κόσμο γέννησαν και γεννούν όλο και περισσότερες εντάσεις

και ματαιώσεις, καθώς η εμπειρία της έλλειψης μέλλοντος γίνεται μια εμπειρία περισσότερο κοινή και διαδεδομένη. Με

την εργασιακή ανασφάλεια δεν διακυβεύεται μόνο το μέλλον κάθε ύπαρξης αλλά διακυβεύεται και το μέλλον

του παρόντος. Εκτός από την εργασία και τα μέσα που αυτή προσφέρει, οι άνεργοι χάνουν τη βάση για τη στράτευση τους στο

παιχνίδι της ζωής Η θεμελιακή αυτή επένδυση που δημιουργεί τον ανθρώπινο

χρόνο, τον γεμάτο χρόνο, τον χρόνο για

«κάτι και του κάτι», τον χρόνο τον γεμάτο δράση και νόημα»

Ο καθηγητής μας απάντησε: «Για να

μπορέσει ο άνθρωπος να διαχειριστεί την

ανθρώπινη συνθήκη πρέπει να έχει λόγο

ύπαρξης όπως λέει ο Pascal Η εργασία

δεν παρέχει μόνο τη δυνατότητα ύπαρξης παρέχει επίσης, στη σημερινή κοινωνικοσυμβολική σφαίρα τον ίδιο το

λόγο της ύπαρξης Από τους ανθρώπους λείπει η ψευδαίσθηση της αποστολής που τους κάνει να πιστεύουν. Όταν το κράτος

αποχωρεί από αυτό το ρόλο αφήνει τα

άτομα πραγματικά σε υπαρξιακή εκκρεμότητα κι αυτό κάνει τη ζωή οδυνηρή. Η πασκαλική άποψη είναι αυτή οφείλεις να εμπλέκεσαι στα κοινά, σε διάφορα επίπεδα της κοινωνίας, γι’ αυτό καμιά φορά λέω ότι ο έρωτας είναι η πιο οικονομική ψευδαίσθηση».

65 2 Πρόκειται για την έρευνα του Νίκου Παναγιωτόπουλου, που εμπεριέχεται στο βιβλίο: “Άνθρωποι και Αριθμοί” εκ Καρδαμίτσα, με αντικείμενό τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην υγεία των εργαζομένων και των πολιτών Μια συνεργασία κοινωνιολόγων και γιατρών, που έχουν την εδραία πεποίθηση πως είναι καιρός να έρθουν σε ρήξη με τη λογική “ιδιωτικοποίησης της υγείας”

VOLOS C I T Y

ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Το διακύβευμα είναι, να θέσουμε σε κίνηση τις γνώσεις των κοινωνικών επιστημών στο πολιτικό πεδίο και στη δημόσια συζήτηση κατέληξε και να ληφθούν σοβαρά τα

αποτελέσματα των ερευνών μας τόσο από τους τεχνοκράτες όσο και από τους πολιτικούς αν θέλουμε να ευημερήσει η κοινωνία μας. αλλιώς υπάρχουν κίνδυνοι ανομίας

Βασικά αποτελέσματα της έρευνας: σημειώνουμε εδώ μερικά από τα κύρια ευρήματά της.

 Οι παράγοντες που δεν

σχετίζονται σημαντικά με τον

δείκτη ευτυχίας είναι η περιοχή

κατοικίας των ερωτώμενων και το πλήθος μελών των νοικοκυριών τους

 Οι άνδρες είχαν υψηλότερες τιμές στον δείκτη ευτυχίας σε σχέση με τις γυναίκες

 Το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο των ερωτώμενων σχετίζεται με αυξημένο δείκτη ευτυχίας

 Οι διαζευγμένοι/χήροι έχουν χαμηλότερες τιμές στον δείκτη ευτυχίας από τις λοιπές ομάδες

του πληθυσμού και αυτό συνάδει και με παλιότερες έρευνες όπως αυτές του Durkeim στην «Αυτοκτονία».

 Άτομα με ιδιόκτητη κατοικία:

έχουν σημαντικά υψηλότερες

τιμές στον δείκτη ευτυχίας

 Οι διαμένοντες στον ίδιο τόπο

που κατοικούσαν στην παιδική τους ηλικία έχουν υψηλότερες τιμές στον δείκτη ευτυχίας από όσους έχουν μετακινηθεί.

 Τα νοικοκυριά με υψηλότερο εισόδημα έχουν υψηλότερες τιμές στον δείκτη ευτυχίας από τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα.

 Οι ερωτώμενοι των οποίων ο πατέρας απασχολούνταν σε επαγγέλματα που κωδικοποιούνται στην ομάδα Β (υπάλληλοι γραφείου, πωλητές κ.ο.κ.) είχαν υψηλότερη τιμή στον δείκτη ευτυχίας από εκείνους στην ομάδα Γ (εργάτες, τεχνίτες κ ο κ )

 Οι ερωτώμενοι των οποίων η μητέρα απασχολείτο σε

επιστημονικά ή διευθυντικά

επαγγέλματα κ ο κ είχαν οριακά υψηλότερη τιμή στον δείκτη ευτυχίας.

 Η ηλικία εμφανίζει ενδεικτική διαφοροποίηση ως προς τη σχέση της με τον δείκτη ευτυχίας, χωρίς να διαπιστώνεται αυστηρά γραμμική συσχέτιση. Η ηλικιακή ομάδα 35-44 ετών παρουσίασε σημαντικά υψηλότερη τιμή στον δείκτη από την ηλικιακή ομάδα 55-64 ετών.

Η αύξηση του εισοδήματος του

νοικοκυριού σχετίζεται με την αύξηση του δείκτη ευτυχίας Ειδικότερα, η άνοδος του δείκτη ευτυχίας αποδεικνύεται στατιστικά σημαντική μετά την κατά δήλωση ένταξη στο τρίτο επίπεδο της κλίμακας εισοδήματος (δηλαδή 1 000 ευρώ και άνω)» Τώρα όσον αφορά την επαγγελματική κατάσταση των ευτυχισμένων ανθρώπων είναι κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες, συμπεριλαμβανομένων των εργοδοτών και των αυτοαπασχολούμενων, ενώ μισθωτοί

και άνεργοι δεν εμφανίζονται να έχουν σημαντικές διαφορές στις τιμές ευτυχίας συγκριτικά με τον μη ενεργό πληθυσμό -αν και, όπως είναι φυσικό, οι άνεργοι έχουν τον χαμηλότερο δείκτη ευτυχίας.

66

VOLOS C I T Y

68 Του χρΥΣΟΣΤΟμΟΥ Τριμμη

VOLOS C I T Y

Η ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΟ πΡΟΓΡΑΜΜΑ

«ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ - ΝΟΙΚΙΑΖΩ»

Η κατάσταση στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

α λεφτά δεν φτάνουν για να αποκτήσεις ως ιδιοκτήτης αυτό που είχες κατά νου και πάντα ονειρευόσουν; Η λύση προφανώς είναι η ενοικίαση κάποιου, ώστε να μπορέσεις να καλύψεις την βασικότατη ανάγκη της στέγασης ώστόσο ακόμη και η αναζήτηση οικίας με ενοίκιο αποδεικνύεται μεγάλο πρόβλημα πλέον, αφού και σπίτια δεν υπάρχουν πολλά, αλλά και τα ενοίκια που ζητούνται σε πολλές περιπτώσεις είναι παράλογα υψηλά Την ίδια στιγμή πολλά σπίτια παραμένουν κλειστά ή διατίθενται προς ενοικίαση σε κυριολεκτικά άθλια κατάσταση και κάπου εκεί έρχεται το πρόγραμμα «AνακαινίζωΝοικιάζω» Εν μέσω λοιπόν της όξυνσης του στεγαστικού προβλήματος, μέρος του οποίου και η έλλειψη διαμερισμάτων προς εκμίσθωση, που συντελεί όπως αναφέρουν και παράγοντες της αγοράς στη δυσβάστακτη αύξηση των ενοικίων, αλλά και η διάθεση πολλών για βραχυχρόνια μίσθωση, η κυβέρνηση ενεργοποιεί τ το πρόγραμμα «Ανακαινίζω - Νοικιάζω», μέσω του οποίου θα δοθεί επιδότηση σε ιδιοκτήτες για να ανακαινίσουν κατοικίες που σήμερα είναι κενές, με τη δέσμευση ότι θα τις εκμισθώσουν τουλάχιστον για μια τριετία. Στόχος είναι να αξιοποιηθούν 12.500 παλιά ακίνητα με τις επιδοτήσεις να φτάνουν έως και τα 10 000 ευρώ ή έως το 40% των δαπανών εφόσον δηλωθούν ηλεκτρονικά. Η συνολική δαπάνη του προγράμματος «ΑνακαινίζωΝοικιάζω» δεν υπερβαίνει τα πενήντα εκατομμύρια (50 000 000) ευρώ και βαρύνει το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (π.Δ.Ε.). Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα «ΑνακαινίζωΝοικιάζω» δεν έχει όριο ηλικίας, δηλαδή δεν απευθύνεται μόνο σε νέους, όπως είχε ειπωθεί αρχικά, αφού τα δεδομένα άλλαξαν.

69
Τ

VOLOS

C I T Y

Τι προβλέπει το πρόγραμμα

Στο πρόγραμμα θα μπορούν να συμμετέχουν ιδιοκτήτες κατοικιών που διαθέτουν την

κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου

σε ποσοστό 50% και άνω

Από την άλλη, αποκλείονται όσοι έχουν

ενταχθεί σε προγράμματα εξοικονόμησης

ενέργειας ή ανακαίνισης για οποιοδήποτε

ακίνητό τους τα τελευταία πέντε έτη

Η επιδότηση μάλιστα δίδεται για ένα ακίνητο

Το ακίνητο που θα είναι προς ανακαίνιση θα

πρέπει να είναι έως 100 τ.μ. και να βρίσκεται

σε αστική περιοχή, δεν πρέπει να έχει δηλωθεί

ως πρώτη κατοικία, ή ως μισθωμένη αλλά να αναφέρεται ως κενή στο Ε2 των τριών τελευταίων ετών. προφανώς και πρόκειται για έναν σημαντικό περιορισμό, ωστόσο όντως υπάρχουν αρκετά ακίνητα τα οποία παρέμεναν κλειστά και σε κακή όπως προαναφέραμε κατάσταση.

Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι

κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων ετών, και ε) οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή

ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε (5) έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.

Οι παρεμβάσεις που θα γίνουν στις κατοικίες θα πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις του «Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων». Τονίζεται ότι το πρόγραμμα περιλαμβάνει στάδια αξιολόγησης με συγκεκριμένα κριτήρια Κάθε στάδιο του προγράμματος έχει συγκεκριμένες προθεσμίες.

ευρωπαϊκό φαινόμενο η στεγαστική κρίση Είναι μόνο η Ελλάδα που έχει πλέον πρόβλημα

από την συγκατοίκηση με γονείς στην ηλικιακή κατηγορία 25-34 ετών που δεν περιλαμβάνονται οι φοιτητές Στην υπόλοιπη Ευρώπη, η Σουηδία έχει συνταγματική δέσμευση να παρέχει οικονομικά προσιτή στέγαση, με την προσφορά κατοικιών να μην συμβαδίζει με τη ζήτηση εδώ και

δεκαετίες, ανεβάζοντας τις τιμές των κατοικιών και αναγκάζοντας τους πολίτες να κατοικούν σε σπίτια ως υπενοικιαστές χωρίς δικαιώματα Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οικοδόμηση κατοικιών έχει σταθερά χάσει τον στόχο των 300 χιλιάδων κατοικιών ετησίως που είχε θέσει η κυβέρνηση των Τόρις από το 2019 Στη Γερμανία, η οικονομικά προσιτή στέγαση ήταν μία από τις βασικές δεσμεύσεις με τις οποίες εξελέγη ο κυβερνητικός συνασπισμός του καγκελάριου Όλαφ Σολτς, όμως οι ειδικοί εκτιμούν πως δεν θα επιτευχθεί ο στόχος για την προσθήκη 400.000 νέων κατοικιών ετησίως το νωρίτερο μέχρι το 2026

Στην Ιρλανδία, τα 2/3 των πολιτών 18 έως 34 ετών εξακολουθούν να ζουν με τους γονείς

δέκα χιλιάδων ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά αλλά και τις εργασίες

Η επιδότηση ανέρχεται στο σαράντα τοις εκατό (40%) των πραγματοποιηθεισών δαπανών, οπότε τα υπόλοιπα χρήματα καλούνται να τα εξασφαλίσουν οι ιδιοκτήτες.

Από εκεί και πέρα η επιδότηση χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

α) τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά,

β) μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τριών (3) τουλάχιστον ετών.

γ) έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ, δ) το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη

στέγασης; Σαφώς και το πρόβλημα αυτό είναι έντονο, αν σκεφτεί κανείς ότι και σπίτια δεν υπάρχουν για όλους, αφού η οικονομική κρίση περιόρισε στο ελάχιστο την προηγούμενη δεκαπενταετία την οικοδομική δραστηριότητα, αλλά και για τα ενοίκια που πλέον ζητούνται δεν αρκεί ένας ολόκληρος μηνιαίος μισθός, ακόμη και σε πόλεις όπως ο Βόλος Σύμφωνα και με σχετική έρευνα του πρακτορείου Bloomberg, η Ελλάδα αντιμετωπίζει ολύ σοβαρό και πολυπαραγοντικό πρόβλημα στέγης που ωθεί τους περισσότερους νέους να συγκατοικούν με τους γονείς τους μέχρι την ηλικία των 35 ετών. Ειδικότερα, στην κατηγορία 25-34 ετών ποσοστό 51,6% μένει ακόμη στο πατρικό, με το αντίστοιχο ποσοστό στην κατηγορία 18-34 να εκτοξεύεται σε δυσθεώρητα, -αλλά εξηγήσιμα δεδομένων των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών- ύψη άνω του 70%, με το ποσοστό του 2022 στην κατηγορία 18-34 ετών να είναι στο 71,9% έναντι 72,9% του 2021.

Το στεγαστικό ζήτημα της Ελλάδας φαίνεται και

τους - ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη σύμφωνα με τις στατιστικές της Ε Ε , οι οποίες τοποθετούν τον μέσο όρο της ηπείρου στο 42%

Στην Ισπανία, η προσφορά διαρκώς μειώνεται και τα ενοίκια αυξάνονται, ιδίως στις μεγάλες πόλεις. Από το 2012 μέχρι και το 2022, έρευνα καταγράφει ότι οι μισθοί αυξήθηκαν μόλις κατά 3,4% και τα ενοίκια κατά 51,4% Τέλος, ο αριθμός των κενών κατοικιών έχει αυξηθεί 60% από το 1990 στη Γαλλία, εν μέσω στεγαστικής κρίσης Έτσι, οι Αρχές σε πολλές περιοχές έχουν εφαρμόσει φορολογικά αντικίνητρα, με πρόσθετες επιβαρύνσεις για ιδιοκτήτες που επιλέγουν να κρατούν κλειστά τα ακίνητά τους Σε περιοχές με περισσότερους από 50 χιλιάδες κατοίκους και οξεία στεγαστική κρίση, όπου η ζήτηση κατοικιών ξεπερνά σημαντικά την προσφορά, προβλέπεται φόρος επί των κενών κατοικιών, ο TLV, που εφαρμόζεται αυτόματα σε κατοικήσιμες μη επιπλωμένες κατοικίες που είναι κενές για τουλάχιστον ένα έτος

70

VOLOS C I T Y

Συστήματα που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας, ψυχαγωγούν και προστατεύουν!

ΤΟ ΣπΙΤΙ ΕχΕΙ ΓΙΝΕΙ πΛΕΟΝ «ΕξΥπΝΟ»!

72
Τριμμη
Του χρΥΣΟΣΤΟμΟΥ

VOLOS

C I T Y

εποχή που ένα σπίτι

ήταν απλά τοίχοι, κουφώματα, σωληνώσεις και έπιπλα

έχουν περάσει και σιγά σιγά αυτό φαίνεται και

στις σύγχρονες

κατασκευές. πλέον, υπάρχουν συστήματα που εφαρμόζουν διαδικασίες για να

κάνουν ένα σπίτι και πιο λειτουργικό και

λιγότερο ενεργοβόρο, ενώ προσφέρουν περισσότερες επιλογές ασφάλειας.

Έτσι το «έξυπνο» σπίτι έρχεται στο

προσκήνιο, και τα συστήματα που μπορούν να τοποθετηθούν σ’ αυτό είναι πλέον αρκετά και συμβάλλουν σε πολλές λειτουργίες.

Τι είναι λοιπόν ένα «έξυπνο» σπίτι; Είναι η κατασκευή που περιλαμβάνει ηλεκτρονικά συστήματα και συσκευές που μπορούν να λειτουργούν ακόμη και αυτόνομα, με βάση τις ρυθμίσεις που επιλέγει ο κάθε χρήστης αρχικά, αλλά μπορούν να ελέγχουν και εξ αποστάσεως μέσω του διαδικτύου, από οποιαδήποτε τοποθεσία χρησιμοποιώντας ένα «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο ή άλλη συσκευή Το διαδίκτυο συνδέει τις συσκευές σε ένα «έξυπνο» σπίτι, επιτρέποντας στους χρήστες να ελέγχουν εξ αποστάσεως λειτουργίες όπως η θερμοκρασία, ο φωτισμός, η ασφάλεια και τα συστήματα οικιακής ψυχαγωγίας.

Οι ιδιοκτήτες του σπιτιού μπορούν να ελέγχουν τις συσκευές με την τεχνολογία του «έξυπνου» σπιτιού, γνωστή και ως οικιακός αυτοματισμός ή domotics (από

το λατινικό «domus» που σημαίνει σπίτι).

Μάλιστα τα έξυπνα οικιακά συστήματα και συσκευές, τα οποία αποτελούν μέρος

του διαδικτύου των πραγμάτων (IoT), συνεργάζονται συχνά μεταξύ τους, μοιράζονται τα δεδομένα χρήσης των καταναλωτών και αυτοματοποιούν τις δραστηριότητες με βάση τις προτιμήσεις των ιδιοκτητών του σπιτιού.

Ένα σύστημα οικιακού αυτοματισμού μπορεί να χειρίζεται κλειδαριές θυρών, τηλεοράσεις, θερμοστάτες, οικιακές

οθόνες, κάμερες, φώτα, ακόμη και άλλες όπως το ψυγείο Από την πλευρά του, ο εκάστοτε χρήστης μπορεί να ορίσει χρονοδιαγράμματα ώστε να τεθούν σε ισχύ συγκεκριμένες αλλαγές χρησιμοποιώντας το σύστημα, το οποίο είναι εγκατεστημένο σε μια κινητή ή μη διαδικτυακή συσκευή Μάλιστα, πολλές «έξυπνες» οικιακές συσκευές έχουν ενσωματωμένες δυνατότητες αυτοεκμάθησης, επιτρέποντάς τους να καταλάβουν τα προγράμματα του ιδιοκτήτη του σπιτιού και να κάνουν προσαρμογές ανάλογα με τις ανάγκες προφανώς από εκεί και πέρα ο έλεγχος στα «έξυπνα» σπίτια επιτρέπει στους κατοίκους να εξοικονομούν χρήματα, καθώς χρησιμοποιούν λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια, ενώ και τα ίδια τα συστήματα δεν είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα.

Τα προϊόντα φωτισμού βελτιώνουν πλέον τις δυνατότητες των ιδιοκτητών σπιτιού, συχνά με τη βοήθεια ενός κινητού τηλεφώνου, ενός πίνακα ή ενός ειδικού τηλεχειριστηρίου που κατασκευάζεται ειδικά για ένα προϊόν Τα φώτα μπορούν να ενεργοποιούνται και να απενεργοποιούνται ή να προγραμματίζονται ώστε να ανάβουν και να σβήνουν ανάλογα με τις ώρες της ανατολής και της δύσης του ήλιου Τα φώτα μπορούν συχνά να ρυθμιστούν ώστε να αλλάζουν με βάση και την κίνηση μέσα σ’ ένα σπίτι παράλληλα, «έξυπνοι» λαμπτήρες με δυνατότητα Wi-Fi μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους και να στέλνουν μετρήσεις ή στατιστικά στοιχεία

Από την άλλη, υπάρχει η δυνατότητα να εγκαταστήσει κανείς αυτόματες περσίδες και να τις προγραμματίσει να κλείνουν ή να ανοίγουν με βάση την κίνηση του ηλίου, ή να ελέγχονται από την κινητή συσκευή.

Ένας απλός αυτόματος θερμοστάτης αποτελεί

ήδη δείγμα «έξυπνης» τεχνολογίας σε ένα σπίτι, αφού αναλόγως των ρυθμίσεων μπορεί να προσαρμόζει τη θερμοκρασία στο εσωτερικό, με βάση τα δεδομένα και τις συνθήκες που επικρατούν Φανταστείτε σε ένα πιο σύγχρονο «έξυπνο» σύστημα πόσες περισσότερες δυνατότητες δίνονται. Το «έξυπνο» σύστημα μπορεί να ενημερώνει

ανά πάσα ώρα και στιγμή τους ενοίκους για τα δεδομένα της θερμοκρασίας και της υγρασίας, να προσαρμόζεται με βάση τις προβλέψεις για τον καιρό, αλλά και να ρυθμίζει τις συνθήκες σε

κάθε χώρο του σπιτιού ξεχωριστά! Καταλαβαίνει

κανείς ότι απώτερος στόχος και αποτέλεσμα

είναι η εξοικονόμηση ενέργειας, κάτι που επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό.

74
Η
Θ ε ρ μ α ν σ ηψ υ ξ η Φωτισμοσ

VOLOS C I T Y

ασΦαλεια νερο

Εδώ και αρκετό καιρό, τα αυτοματοποιημένα συστήματα άρδευσης μπορούν επίσης να προγραμματιστούν ψηφιακά

Τα «έξυπνα» συστήματα άρδευσης λαμβάνουν πλέον υπόψη τους, τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες κατά

τη δημιουργία των σχεδίων άρδευσης, ακόμη και την υγρασία

στο χώμα και με απώτερο στόχο την εξοικονόμηση νερού

Τα βελτιωμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας ενός «έξυπνου» σπιτιού είναι από τα καλύτερα του Σήμερα, πολλά προϊόντα είναι εξοπλισμένα με κάμερες που μπορούν να καταγράφουν βίντεο, να παρακολουθούν την κίνηση ή να παρέχουν ζωντανή ροή βίντεο. Επίσης, στις λειτουργίες περιλαμβάνονται η δυνατότητα απομακρυσμένου κλειδώματος θυρών ή παραθύρων, η παρακολούθηση του σπιτιού, καθώς και ειδοποιήσεις και προειδοποιήσεις για ύποπτη συμπεριφορά με χρήση αισθητήρων κίνησης παράλληλα, «έξυπνοι» ανιχνευτές καπνού και CO μπορούν να συγχρονιστούν με το κινητό τηλέφωνο για να ενημερώνουν για πιθανή συγκέντρωση (εκτός από τον ήχο συναγερμού) Υπάρχουν μάλιστα και γκάτζετ που μπορούν να ειδοποιούν συγκεκριμένα άτομα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ακόμη και σε περίπτωση πυρκαγιάς, αλλά και θυροτηλεοράσεις που καταγράφουν βίντεο ή συνδέουν τον ένοικο ζωντανά με αυτόν που έχει πατήσει το κουδούνι για να μιλήσει μαζί του, έστω και αν δεν βρίσκεται σπίτι!

διασκεδαση - ψυχαγωγια

Διάφορες συσκευές ψυχαγωγίας είναι

πλέον σε μεγάλο βαθμό συνδεδεμένες μεταξύ τους και μπορείνα τις διαχειριστεί κανείς με ένα μόνο τηλεχειριστήριο.

Με τη βοήθεια λογισμικού, τα ηχεία και οι τηλεοράσεις μπορούν πλέον να αναπαράγουν περιεχόμενο κατά παραγγελία και μπορούν επιπλέον να ελέγχονται φωνητικά ή να διατηρούν μία συγκεκριμένη ροή και ένα πρόγραμμα Για παράδειγμα, αναλόγως με το τι προβάλλεται στην τηλεόραση, μπορούν να ρυθμιστούν τα φώτα του χώρου, να «παίζουν» ανάλογα με τη σκηνή και να αυτορυθμίζεται ο ήχος!

76

VOLOS C I T Y

ΑΥΤΑ

ΕπΙδΟΤΟΥΝΤΑΙ ΑπΟ ΤΟ «ΑΝΑΚΑΙΝΙΖΩ-ΝΟΙΚΙΑΖΩ»

To «Ανακαινίζω-Νοικιάζω» έρχεται λοιπόν στο προσκήνιο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που θέλουν να προχωρήσουν σε αναβαθμίσεις ώστε να τα διαθέσουν σε πιθανούς ενδιαφερόμενους ως κατοικίες, και όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο του προγράμματος μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις σε πέντε τομείς

Ποιες είναι οι επιλέξιμες δαπάνες που μπορούν τελικά να επιδοτηθούν;

ΑνΤικΑΤΑσΤΑση κουφωμΑΤων

Όσο πιο καινούργια τα κουφώματα τόσο το καλύτερο για όλο το σπίτι Από τη μία συμβάλλουν στη μείωση δαπανών θέρμανσης-ψύξης και έτσι μπορεί να επιτευχθεί μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας Επίσης το ίδιο το οίκημα και συνολικά ένα κτήριο γίνεται ανθεκτικότερο στα περιβαλλοντολογικά φορτία όπως ακραίες καιρικές συνθήκες (απότομη αλλαγή κρύου-ζέστης, ανέμους, μόλυνση του περιβάλλοντος), ενώ επιτυγχάνεται και μεγαλύτερος βαθμός ηχομόνωσης

ΤοποθέΤηση / ΑνΑβΑθμιση θέρμομονωσησ

Με την εγκατάσταση ή την εφαρμογή της θερμομόνωσης του σπιτιού σας, μπορούν να εξοικονομηθούν εκατοντάδες ευρώ από τους λογαριασμούς ενέργειας, αυξάνοντας την ενεργειακή απόδοση. Η θερμομόνωση διαχωρίζεται στην εξωτερική και εσωτερική Η εφαρμογή στο εξωτερικό περιβάλλον του κτιρίου ονομάζεται θερμοπρόσοψη και είναι η απαραίτητη διαδικασία για να θωρακιστούν τα δομικά υλικά ενός κτηρίου από τους εξωγενείς παράγοντες και τις καιρικές συνθήκες.

78

VOLOS C I T Y

ΑνΑβΑθμιση συσΤημΑΤοσ θέρμΑνσησ / ψυξησ

Η αναβάθμιση των συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, είτε με μικρές επεμβάσεις (πχ μόνωση σωληνώσεων κ.ά.) είτε με την αντικατάστασή τους με συστήματα νέας τεχνολογίας (π χ χρήση γεωθερμίας κ ά ) οδηγεί στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου και την επίτευξη θερμικής άνεσης στους εσωτερικούς χώρους. Ειδικότερα, σε παλιές εγκαταστάσεις τέτοιων συστημάτων οι απώλειες από τις σωληνώσεις μπορεί να φτάσουν το 4% σε κτήρια ενός ορόφου και το 12% σε πολυώροφα

συσΤημΑ ζέσΤου νέρου μέ χρηση ΑνΑνέωσιμων πηγων ένέργέιΑσ

Στην κατηγορία αυτή συνήθως ίναι επιλέξιμη η τοποθέτηση αντλίας θερμότητας, ηλιακού συστήματος για την παροχή ζεστού νερού χρήσης ή/και υποβοήθηση του κυρίως

συστήματος θέρμανσης (συλλέκτης, δοχείο αποθήκευσης νερού, βάση στήριξης, νέο δίκτυο σωληνώσεων θερμομονωμένο κατά ΚΕΝΑΚ, κ λπ )

συσΤημΑ διΑχέιρισησ smart home

Συνήθως ο συγκεκριμένος τομέας αφορά εγκατάσταση «έξυπνων» συστημάτων διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, τα οποία καθιστούν δυνατό τον έλεγχο και την αυξομείωση της έντασης φωτισμού, την ανίχνευση κίνησης των χρηστών ή/και των συνθηκών περιβάλλοντος καθώς και την καταγραφή της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Σ’ αυτά συμπεριλαμβάνονται τα «έξυπνα» συστήματα θέρμανσης/ψύξης αλλά και απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης, καθώς και τον απομακρυσμένο έλεγχο και διαχείριση οικιακών συσκευών.

80

VOLOS C I T Y

ΤΑ4

ΜΕΓΑΛΑ “ΜΥΣΤΙΚΑ”

ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ

Στο μακρινό παρελθόν, προς το τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου, ο Βόλος και το πήλιο «μεθούν» με τις μυρωδιές του γιασεμιού και τις ομορφιές της ανθισμένης αμυγδαλιάς, τα συναισθήματα των μεγάλων ερώτων και παθών.

Εκείνες τις εποχές, τα μυστικά

έμεναν κλειδωμένα μεταξύ

οικογενειών και σαλονιών

της αστικής τάξης.

Τέσσερα μεγάλα μυστικά του Βόλου και του πηλίου, οι έρωτες, ακόμη και τα «τρίγωνα», οι προδοσίες και οι απογοητεύσεις κυριάρχησαν και έφθασαν ακόμη σε φόνους και μίση αιώνια μεταξύ οικογενειών.

82 Γράφουν: ΓιωρΓΟΣ ΚΑρεΚλιδηΣ - ηλιΑΣ ΚΟΥΤΣερηΣ

VOLOS C I T Y

ΜΥΣΤΙΚΟ

1901 Η ΔΟλΟΦΟΝΙΑ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗ ΑΠΟ ΚΑΡΤΑΛΗ ΓΙΑ ΑΘΕΤΗΣΗ ΥΠΟΣΧΕΣΗΣ ΑΡΡΑΒωΝΑ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΔΟΣ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΕξΗ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗ

ΜΥΣΤΙΚΟ

ΜΥΣΤΙΚΟ

ΤΟ ΤΡΙΓώΝΟ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ

Ο Κ. ΤΟΠΑΛΗΣ, Η ΜΑΙΡΗ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ Γ ΔΡΟΣΙΝΗΣ

ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΡΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΒΟΛΙωΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΚΛΕψΑΝ ΤΗΝ ΑΝΝΟΥΛΑ

ΜΥΣΤΙΚΟ

1922 ΤΟ ΣΑΝΑΤΟΡΙΟ ΚΑΡΑΜΑΝΗ ΑΝΝΑ ΚΑΜΠΑΝΑΡΗ, Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ, Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΡωΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΓΕΛΟ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ

83
ΤΟ 2006

C I T Y

Ενας ΕΡωΤΑΣ, ένας ΑΡΡΑΒωΝΑΣ, ένας φΟΝΟΣ κι ένας ΓΑΜΟΣ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗΔωΝ 1Ο

Οι κάτοικοι του Βόλου και του πηλίου, στις αρχές του 1900, είχαν μάθει από

στόμα σε στόμα για τις σχέσεις μιας

Κασσαβέτη και του νεαρού βουλευτή

Βόλου, Αντώνη Καρτάλη, γιο του πρώην

δημάρχου Βόλου, Γεωργίου Καρτάλη

Τα κουτσομπολιά έλεγαν, ότι ο νεαρός

Αντώνης ήταν τακτικός επισκέπτης του

αρχοντικού των Κασσαβέτηδων και

μάλιστα είχε συνάψει σχέσεις με την δίδα

Κασσαβέτη, κόρη του Αλέξη Κασσαβέτη.

Μάλιστα, για μεγάλο χρονικό διάστημα,

ο Αντώνης Καρτάλης έμενε στο ίδιο σπίτι

και όπως αργότερα αποκαλύφθηκε, υπήρχε ένας αρραβώνας μεταξύ των δυο

νέων.

Κάποια στιγμή, ο Αντώνης είπε στον

πεθερό του ότι θα φύγει για την

Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου

κατοικούσαν οι θείοι του, και θα τους

ζητούσε να του έδιναν την ευχή τους για

να παντρευτεί την δίδα Κασσαβέτη

Η απάντησή τους ήταν αρνητική και για

ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ο

Αντώνης δεν έδινε σημεία ζωής και

κρυβόταν από τους Κασσαβέτηδες

Τα καμώματα του Αντώνη Καρτάλη

κάποτε αποκαλύφθηκαν και έγιναν

γνωστό ότι το 1901 είχε συνάψει γάμο

στο εξωτερικό με την πλούσια δίδα

Μαρίκα Μπακοπούλου

Οι Κασσαβέτηδες, που είχαν βάλει λυτούς και δεμένους για να τον

εντοπίσουν, τελικά τα κατάφεραν

Το ημερολόγιο έγραψε 13 Νοεμβρίου 1901, όταν ο Θ. Κασσαβέτης, μαζί με

τον φίλο του Σπύρο Αντωνόπουλου, έμαθαν ότι ο Αντώνης Καρτάλης βρίσκεται στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετάνια» και δειπνούσε με την σύζυγό του.

ΤΟ μεΓΑλΟ μΥΣΤιΚΟ ΤηΣ διΚηΣ

Τον Μάρτιο του 1902 άρχισε η δίκη και τελείωσε στις 28 Μαρτίου Ο Εισαγγελεύς ζήτησε τον θάνατο των τριών Κριάλη, Τσιμά, Καλαποθάκη και ισόβια για τον Καρτάλη λόγω «συγχύσεως του νου» Οι ένορκοι αποφασίζουν ενοχή του Κριάλη, αλλά όχι εκ προμελέτης, καθώς δέχθηκαν τον ισχυρισμό του ότι ήταν σε αυτοάμυνα. Όλοι οι άλλοι και ο βουλευτής Αντώνης Καρτάλης κρίθηκαν αθώοι Το μεγάλο μυστικό που έμεινε κρυμμένο για έναν και πλέον αιώνα ήταν ότι η δίδα Κασσαβέτη δεν ήταν κόρη του Αλέξανδρου,

VOLOS
84
αλλά ψυχοκόρη με το ίδιο όνομα και ο βουλευτής Βόλου την είχε στο σπίτι του και ήταν σφόδρα ερωτευμένος μαζί της Αργότερα μάλιστα την παντρεύτηκε και την έκανε γυναίκα του. Το μίσος όμως έμεινε άσβεστο μεταξύ των δυο οικογενειών.

VOLOS C I T Y

Ο Θόδωρος Κασσαβέτης τον

πλησιάζει και όπως ειπώθηκε αργότερα από μάρτυρες «του σύρει το μυστάκιο εκριζώσας εξ αυτού πολλάς τρίχας, λέγοντάς του «Είσαι άτιμος»

Οι ίδιες πληροφορίες θαμώνων υποστηρίζουν στο δικαστήριο αργότερα ότι ο Καρτάλης τραβάει το όπλο του, ένα ρεβόλβερ, αλλά ο Κασσαβέτης καταφέρνει και του το αρπάζει

Σύμφωνα με όσα κατατέθηκαν στο

δικαστήριο, ο Κασσαβέτης του φωνάζει «εισάκουσε στην εξουσία μου, αν θέλω σε φονεύω, αλλά δεν

θα το κάμω» και του το πετάει

περιφρονητικά στα πόδια του.

Τότε έρχονται στα χέρια, κάποιοι

τους χωρίζουν Οι Κασσαβέτηδες φεύγουν από το ξενοδοχείο και κατευθύνονται σε μια μπυραρία, στην πλατεία Συντάγματος, όπου μετά από μια ώρα βγήκαν και είδαν ότι τους την είχαν στήσει άνθρωποι

του Αντώνη Καρτάλη. Σύμφωνα με μαρτυρία του Τζων Κασσαβέτη, δέχθηκε χτυπήματα από ρόπαλο, ο Θ. Κασσαβέτης

τράβηξε όπλο, πυροβόλησε, αλλά αστόχησε κι ένας από τους φίλους

του Καρτάλη πυροβόλησε και ευστόχησε ρίχνοντας τον νεκρό Το φονικό έγινε γνωστό την επόμενη ημέρα, 14 Νοεμβρίου 1901, από τις εφημερίδες της Αθήνας ΣΚΡΙπ, Εμπρός και άλλες

που ήρθαν στο Βόλο το βράδυ. Ο Καλαποθάκης, ιδιοκτήτης του «Εμπρός», ήταν πολιτικός φίλος

του Καρτάλη και από τους κατηγορούμενους για την δολοφονία του Θ. Κασσαβέτη. Για μήνες, έως τον Μάρτιο του 1902, η δικαιοσύνη προσπάθησε να διαλευκάνει την υπόθεση με γρήγορους ρυθμούς και μετά την δίκη αποκαλύφθηκε ότι ο Αντώνης Καρτάλης είχε σχέση με την δίδα Κασσαβέτη, κόρη του Αλέξη Κασσαβέτη, βουλευτή Βόλου και μάλιστα έμεινε για αρκετό χρονικό διάστημα στο σπίτι των Κασσαβέτηδων και υπήρξε και αρραβώνας μεταξύ των δυο

ερωτευμένων νέων Κάποια στιγμή, ο Αντώνης Καρτάλης, είπε στον πεθερό του ότι θα φύγει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου θα επισκέπτονταν τους θείους του, για να τους πει για τον αρραβώνα του και να πάρει την ευχή τους Τα πράγματα όμως δεν ήρθαν όπως τα ήθελε ο Αντώνης Καρτάλης και μετά από ημέρες έστειλε ένα γράμμα στον Κασσαβέτη που του έγραφε ότι οι θείοι του δεν συμφωνούν με

τον αρραβώνα και ως εκ τούτου

δεν μπορεί να παντρευτεί την κόρη

του

Ακολούθησε τότε γράμμα του

Αλέξη Κασσαβέτη στους Καρτάληδες οι οποίοι του

διαμήνυσαν ότι δεν ξέρουν τίποτα για τον αρραβώνα της κόρης τους

και αυτοί δεν συναινούν σε έναν τέτοιο γάμο

Από τότε, ένα άσβεστο μίσος κυριάρχησε μεταξύ των

Καρτάληδων και Κασσαβέτηδων, το οποίο έγινε μεγαλύτερο όταν έφθασαν τα μαντάτα στον Βόλο και στη Ζαγορά ότι ο Αντώνης

Καρτάλης παντρεύτηκε εις παρισίους την πλούσια δίδα Μαρίκα Μπακοπούλου Από τότε άρχισαν τα κουτσομπολιά, ότι ο Αντώνης Καρτάλης είναι άτιμος, διότι ατίμασε την Κασσαβέτη, μπαινοβγαίνοντας στο σπίτι της και πολλά άλλα που συνέβησαν μεταξύ των δυο ερωτευμένων νέων. Μάλιστα, έλεγαν ότι ακύρωσε τον γάμο του ο Καρτάλης, γιατί οι θείοι του δεν συμφώνησαν στην προίκα

που θα έδινε ο Αλέξανδρος Κασσαβέτης στην κόρη του Από τότε, ο Αντώνης Καρτάλης είχε εξαφανιστεί από την περιοχή και οι Κασσαβέτηδες είχαν βάλει λυτούς και δεμένους για να τον βρουν και να πάρουν εκδίκηση για την ατίμωση Το επεισόδιο στην Μεγάλη Βρετάνια και η δολοφονία του Θεόδωρου Κασσαβέτη και τα όσα ακολούθησαν, έγιναν μόνιμο θέμα συζήτησης στα μεγάλα

σαλόνια του Βόλου και της Αθήνας, για τον έρωτα της δίδας Κασσαβέτη με τον Αντώνη Καρτάλη, και την αθέτηση του αρραβώνα.

Μετά την δολοφονία του Κασσαβέτη, συνελήφθη ο Ιωάννης Κριάλης, άνθρωπος του Αντώνη Καρτάλη, ενώ ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας φυλακίστηκε και ο βουλευτής Βόλου, ο γραμματέας του Γ Τσίμας, ο διευθυντής της εφημερίδας «Εμπρός»

Δ. Καλαποθάκης και ένας δημοσιογράφος της ίδιας εφημερίδας «Από 24 Νοεμβρίου 1901», υποστηρίζουν δημοσιεύματα, στις φυλακές το δωμάτιο όπου διαμένει ο κ Καρτάλης έχει επιπλωθεί αναπαυτικότατα Καναπέδες μεταφέρθηκαν εκεί, πολυθρόνες και άλλα καθίσματα, εστρώθη δε και τάπητας»

Θύελλα διαμαρτυριών και τηλεγραφημάτων, κυρίως από το Βόλο και το πήλιο, φθάνουν την κυβέρνηση για την σύλληψη του Αντώνη Καρτάλη, όπως και με την συνέντευξη του συνηγόρου του Μίλτου Μπουφίδη, ονομαστού δικηγόρου της εποχής και αργότερα προέδρου της Βουλής

πΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΑλΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗΣ

Ο Αλέξανδρος Κασσαβέτης ήταν Έλληνας πολιτικός και κτηματίας Ήταν γιος του Δημητρίου Κασσαβέτη, εμπόρου υφασμάτων, βαμβακιού στην Αιγύπτου και γιου του Αλέξανδρου Κασσαβέτη, και καταγόταν από την Ζαγορά πηλίου

Υπήρξε θερμός υποστηρικτής του Ελευθερίου Βενιζέλου και γι' αυτό συμμετείχε στο κίνημα Εθικής Άμυνας Στην ομώνυμη κυβέρνηση που σχηματίστηκε ανέλαβε Υπουργός συγκοινωνιών.

Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Βόλου στις εκλογές του 1895 και επανεξελέγη σε αυτές του 1906, ως βουλευτής λαρίσης, στις εκλογές του 1910, του 1912, του 1915, και ως βουλευτής της περιφέρειας Αθηνών στις εκλογές του 1928

Υπήρξε πρόεδρος της λέσχης των Φιλελευθέρων και ιδρυτικό μέλος της Ιστορικής και λαογραφικής Εταιρείας Θεσσαλών Το τεράστιο οικογενειακό κτήμα του, εκτάσεως 27 000 στρεμμάτων, στον Αλμυρό Μαγνησίας το δώρισε, το 1887, για την ίδρυση γεωργικής σχολής, η οποία εν συνεχεία μετατράπηκε σε σωφρονιστικό κατάστημα (Φυλακές Κασσαβέτειας)

Κατοικούσε στην Κηφισιά, όπου κεντρική οδός φέρει το όνομά του, και ήταν παντρεμένος με δύο παιδιά. Υπήρξε μέτοχος της Τράπεζας Κοσμαδόπουλου και την εποχή

της πτώχευσής της, το 1932, δέχθηκε και πυρά των Βολιωτών και ιδιαίτερα των Καρτάληδων ως στέλεχος του Βενιζελικού κόμματος

Απεβίωσε εν ενεργεία βουλευτής στις 12

Ιουλίου 1932, λίγο μετά την πτώχευση της Τράπεζας

85

VOLOS C I T Y

ΟΙ ΔΥΟ ΕΡωΤΕΣ ΤΗΣ ΜΑΙΡΗΣ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗ

Ο ΚΟΥΜΠΑΡΟΣ Κ. ΤΟΠΑΛΗΣ ΚΑΙ Ο ΓΑΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ Γ. ΔΡΟΣΙΝΗ

η Ζαγοριανή Μαίρη Κασσαβέτη ήταν μία από τις πιο όμορφες γυναίκες της Ζαγοράς

Οι ιστορίες και οι έρωτές της με το πολιτικό και υπουργό Κων Τοπάλη, αδελφό του Αλεξ Τοπάλη, Δημάρχου Βόλου, ήταν ένα από τα μεγάλα, κρυμμένα μυστικά του πηλίου και του Βόλου και στη συνέχεια ο μεγάλος έρωτάς της με τον ποιητή Δροσίνη, με τον οποίο έκανε οικογένεια, έζησαν μαζί και τελικά ο μεγάλος έρωτάς τους έγινε συντρίμμια

λίγα χρόνια αργότερα, η Μαίρη Κασσαβέτη παράτησε τον Δροσίνη κι έζησε με τον Κων. Τοπάλη, ο οποίος ήταν ο πρώτος της έρωτας, κι αργότερα κουμπάρος της Το 1915 στέκεται άτυχη, όταν φεύγει από την ζωή ο Τοπάλης και η ίδια, με την οικογένειά της, αναχωρεί στη Γενεύη όπου πολλά χρόνια αργότερα πεθαίνει

Ο έρωτας Κασσαβέτη- Δροσίνη αρχίζει όμορφα, με ωραία λόγια με ύμνους στην αγάπη και την ομορφιά

Οι ύμνοι για την Μαίρη Κασσαβέτη

και την ομορφιά της ειπώθηκαν και γράφτηκαν πολλά, από σπουδαίους ποιητές, όπως ο πολέμης, ο παλαμάς, ο Στρατήγης, ο Σουρής. Στις 12 Μαΐου 1981, η εφημερίδα «Ρωμιός» με τον δικό της τρόπο γράφει για τους αρραβώνες του Ευκέλαδου Δροσίνη και της Μαίρης Κασσαβέτη. «Ο Ευκέλαδος Δροσίνης και η Μαίρη Κασσαβέτη που τους έτρωγε έως τώρα ο σεβντάς και το σεκλέτι, αξιώθηκαν ν’ αλλάξουν αρραβώνους δαχτυλίδια με δυο λόγια αγάπης, δίχως λούσα και στολίδια

Τόσο δ’ έρωτες τριγύρω πτερυγίζουν φλογεορί για να δουν μια τέτοια Μούσα, τέτοια νύφη λυγερή μα πετά κι ο τροβαδούρος πούχει τέτοια συντροφιά και δεν παύει κελαηδώντας την γλυκειά της ομορφιά Έλα στέψε τους νυμφίους, Καλλιστέφανε Υμήν, τρεις φορές ευλογημένα το στεφάνι των…αμήν! Ο Κωστής παλαμάς στην εφημερίδα «Καιρός» του Κορομηλά γράφει το δικό του ποίημα στις 4 Ιουνίου 1891.

εις τους γάμους Γ. δροσίνη και μαίρης Κασσαβέτη

Την ώρα που τ’ αέρινο όνειρό μας έπαιρνε σάρκα και ζωής πνοή

Ακάλεστοι φάνηκαν σ’ το πλευρό μας

του κόσμου οι ακριβότεροι θεοί

Σας έφερ’ η Εμμορφιά λουλούδια ουράνια

Σας διάβασε η Αρμονία την ευχή

Που σας χρυσόδεσε και τα στεφάνια

Σας τ’ άλλαξαν ο Έρως και η Ψυχή.

Σας έφεγγαν γλυκήτατα λαμπάδες

Από το φως της Πούλιας αναμμένες

Οι πόθοι σας παρέστεκαν παππάδες

Κ’ η ελπίδες ψάλτες κ’ η χαρές παρθένες

Κ’ η ευτυχία ‘σαν τον αποσπερίτη

Κ’ ο Υμεναίος πρόβαλλε σαν τον Μεσσία

Και γύρω σας εφάνταζε το σπίτι

Σαν εκκλησιά!

86

VOLOS C I T Y

η εφημερίδα του Βόλου «Παγασαί»

την 1η ιουνίου 1891

εμφανίζει ένα αρθράκι «Δυο ποιητικώταται καρδίαι ηνώθηκαν δια του δεσμού της μνηστείας, ο εκ των νεοτέρων ποιητής της Ελλάδος κ. Γ. Δροσίνης ο διευθυντής του «Αστεως» αι στροφαί των ποιημάτων του οποίου καταθέλκουσι την

νέαν γενεάν μας αντήλλαξε τα μνήστρα μετά της ωραιότατης κόρης του πηλίου Μαίρης Δημ Κασσαβέτη

Ούτω δε ο παλιότοιχος του Δροσίνη που κλείνει την

καρδιά του δεν ηδονήθη να μείνει γερός προς του γλυκολιγώματος των μαύρων ματιών της αγαπημένης

του ενώθηκαν αι δυο καρδίαι των, ας ράνωμεν δι ‘όλων των ανθέων του πηλίου μας». Ο Δροσίνης και

η Μαίρη Κασσαβέτη, έμειναν παντρεμένοι και μαζί ως το 1911, οπότε ο ποιητής είχε ήδη μάθει για τις ατα-

ξίες της Μαίρης με τον κουμπάρο τους Κ Τοπάλη Η αγάπη του Γ. Δροσίνη και η όμορφη οικογένεια που

είχαν δημιουργήσει δεν έφθασαν για την Μαίρη, η

οποία κάποια στιγμή τον παράτησε πικραμένο τόσο

τον ποιητή που δεν ξαναπάτησε ποτέ στο πήλιο και σ’

όλη την υπόλοιπη ζωή του, έως το 1951, δεν μίλησε

ποτέ για τον γάμο του, ούτε για τα παιδιά του.

Το κουτσομπολιό όμως μετά το φευγιό της Μαίρης

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚO

Η γνωριμία του τριγώνου, έγινε στον Βόλο και στην Αθήνα, τόπος συνάντησης ήταν η εφημερίδα «Εστία» Ο Τοπάλης ήταν μέτοχος της εφημερίδας, ο Δροσίνης διευθυντής της εφημερίδας και η Μαίρη Κασσαβέτη η πανέμορφη δίδα, κόρη Δημήτρη Κασσαβέτη Ο Κ Τοπάλης, όπως λένε τα καλά κρυμμένα μυστικά του Βόλου, είχε σχέση με την Μαίρη και μάλιστα είχαν ορίσει να παντρευτούν το 1890. Ξαφνικά όμως χώρισαν και ο αρραβώνας και γάμος του Δροσίνη με την δίδα Κασσαβέτη, κόρη του Δημητρίου, ήρθε την μετέπειτα χρονιά, το 1891 Η μεγάλη φιλία του Δροσίνη με τον πολιτευτή του Βόλου, η επαγγελματική συνεργασία τους και η κουμπαριά τους με την βάφτιση μιας κόρης του ζεύγους Δροσίνη- Κασσαβέτη, Αμαλίας, η οποία τον προσφωνούσε νονό, ήταν ως φαίνεται η αιτία η Κασσαβέτη με τον Τοπάλη να έρθουν πάλι κοντά για να σβήσουν τον μεγάλο έρωτά τους και το 1911 τελικά η ίδια να πάρει ύστερα από 20 χρόνια γάμου τα τρία παιδιά τους και να φύγει στην Αθήνα για να μείνει στο σπίτι των Τοπάληδων Δεν έζησαν όμως για πολλά χρόνια μαζί, διότι ο Κων. Τοπάλης το 1915 πέθανε, σε ηλικία μόλις 47 ετών και η ιστορία είχε καταγράψει τότε την φυγή της Μαίρης Κασσαβέτη, με τα τρία παιδιά της στην Γενεύη της Ελβετίας και πολλά χρόνια αργότερα η Μαίρη Κασσαβέτη να έχει ταφεί στο νεκροταφείο της πόλης.

Κασσαβέτη το 1911 από την Ζαγορά και ο ερχομός της στην Αθήνα στο σπίτι του Κ Τοπάλη αποκάλυψαν όλη την αλήθεια και το κρυφτούλι που έπαιξε η ίδια, ο Γ Δροσινός και ο πολιτικός Κ Τοπάλης, που είχαν δημιουργήσει ένα ερωτικό τρίγωνο, που κρατήθηκε το δεύτερο μεγάλο μυστικό του Βόλου ΠΟιΟΣ ηΤΑΝ Ο Κ. ΤΟΠΑληΣ

Ο χωρισμός του Δροσίνη με τον τρόπο που έγινε και η φυγή της Κασσαβέτη πίκραναν πολύ τον ποιητή, ο οποίος από τότε δεν είπε τίποτα για την οικογένεια του

Γεννήθηκε στον Βόλο και ήταν γιος του Δημητρίου Τοπάλη, εμπόρου, και της Αριστέας Κοκοσλή, αδερφής του Νικολάου Κοκοσλή. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα και το εξωτερικό. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα ασχολήθηκε με την δημοσιογραφία

συνεργαζόμενος, μαζί με τον Γεώργιο Δροσίνη, στην σύνταξη της εφημερίδα Εστίας.

Εξελέγη βουλευτής Βόλου στις εκλογές του 1895 και

επανεξελέγη αυτές του 1899, του 1902 και του 1906 Διετέλεσε υπουργός δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Ζαΐμη Είχε κάποιες αδυναμίες προς το γυναικείο φύλλο και όλοι

και όλες μιλούσαν για έναν άνδρα που πρόσεχε την

εμφάνιση του και στην Βουλή τον αποκαλούσαν «φιγουρίνι»

87

C I T Y

3

ΤΡΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΒΟΛΙωΤΙΚΑ…

ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΜΕΙΝΕ, ΜΟΝΟ

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ !

Στο βάθος του χρόνου, έχουν ξεχαστεί οι πραγματικοί πρωταγωνιστές …

μια ιστορία, την οποία μας θυμίζει μόνο ένα δημοτικό τραγούδι, που έμεινε και σιγοτραγουδάμε σε εξαιρετικές ίσως περιπτώσεις γλεντιού Οι πραγματικοί πρωταγωνιστές, παρόλο που φαίνεται να άφησαν έντονα αποτυπωμένη στη

μνήμη των ανθρώπων της εποχής, τη δική τους ιστορία, η οποία μάλιστα αποτέλεσε την έμπνευση για τον άγνωστο μουσικό δημιουργό, έχουν ξεχαστεί στον χρόνο Ξεχάστηκαν μάλιστα τόσο, που κανείς ή … σχεδόν κανείς σήμερα, στην πόλη, δεν γνωρίζει την αφορμή για το γνωστό δημώδες τραγούδι «Τρία παιδιά Βολιώτικα» Σύμφωνα ωστόσο με τα όσα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, οι απόγονοι της Αννούλας εκείνης της εποχής, στις αρχές του 1900… που αποτέλεσε το «Μήλον της Έριδος», βρίσκονται στην κοινωνική ζωή του τόπου μας, της Μαγνησίας, χωρίς ωστόσο ποτέ, να θελήσουν να γνωστοποιήσουν την ιστορία των προγόνων τους, αλλά και την πραγματική αιτία, όπως και την πρωταγωνίστρια, που … έφθασε να γίνει τραγούδι ! Όσο και να ψάξει κανείς, όσο και εάν ρωτήσει κάποιος, δεν πρόκειται να λάβει σαφή απάντηση για τα πρόσωπα που εμπλέκονται στην αρπαγή της Αννούλας, ποια ήταν η ομάδα

των τριών Βολιωτών, σε ποιο σημείο την έκρυψαν και ποιος ήταν ο Γιώργος για τον οποίο η ίδια η κοπέλα της εποχής, επέμεινε να αγαπά και αυτόν να πάρει με την επιθυμία της για

άντρα

Δεν είναι ίσως τυχαίο, ότι ακόμη και ο άνθρωπος που έγραψε

τους στίχους, αλλά και ο συνθέτης του μετέπειτα τραγουδιού, θέλησαν να μείνουν στην ανωνυμία τους, ως «άγνωστοι»

δημιουργοί, όπως άλλωστε και οι πρωταγωνιστές, οι οποίοι μπορεί να έχουν μεν … χιλιοτραγουδηθεί, αλλά δεν έχουν ποτέ αποκαλυφθεί!

Σαν η ιστορία ουσιαστικά, να θέλησε να σβήσει από μόνη της τα όποια ίχνη, τόσο που δεν γνωρίζουμε εάν η Αννούλα, πήρε τελικά τον Γιώργο που αγαπούσε ή η ίδια η ζωή, της επεφύλαξε άλλη πορεία.

Σύγχρονοι μελετητές και ερευνητές- επιστήμονες πάντως, έφθασαν λίγο πριν την «αποκάλυψη» της ταυτότητας στενής απογόνου της Αννούλας, με την ίδια να είναι όχι μόνο γνώστης της ιστορίας, αλλά να αποτελεί η ιστορία της, κομμάτι δικής της έρευνας, διστάζοντας ωστόσο στο τέλος, να δώσει τα όποια στοιχεία στη δημοσιότητα, μη τροφοδοτώντας μετά από τόσα χρόνια, σενάρια και σχόλια Αξίζει ωστόσο να θυμηθούμε, την ιστορία, έτσι όπως αποτυπώνεται στους στίχους

ΤρiΑ ΠΑιδιA ΒΟλιωΤιΚΑ

Τρία παιδιά, τρία παιδιά, βολιώτικα, μας πήραν την Αννούλα, Αννούλα μας γλυκειά Την πήραν και την πήγανε, σε κλέφτικα λημέρια, Σαρακατσάνισσα

Πέσ’ μας Αννιώ ποιον αγαπάς,

και ποιον θα πάρεις γι’ άντρα, Αννούλα μας γλυκειά. Εγώ το Γιώργο (!!!!) αγαπώ, κι αυτόν θα πάρω άντρα, Σαρακατσάνισσα

Αξίζει επίσης κανείς, να εντρυφήσει λίγο περισσότερο και στη μελοποίηση των στίχων, που στοιχεία τα οποία αφορούν στην πρώτη ηχογράφηση, διασώζονται χάρη στον μοναδικό γνώστη της ιστορίας της ρεμπέτικης και δημοτικής μουσικής, σε σημείο που να δημιουργήσει το πρώτο Εικονικό Μουσείο Αρχείο Κουνάδη, τον κ παναγιώτη Κουνάδη

Στην ετικέτα του δίσκου αναγράφεται «Δημώδες» Η Αννούλα (Τρία παιδιά Βολιώτικα) Δεκαετία του 1920, Δημοτικό τραγούδι, Ηχογραφήσεις στην Αθήνα, Καλαματιανός Τύπος: Δίσκος 78 Στροφών

Δημιουργός (Συνθέτης): Άγνωστος Στιχουργός: Άγνωστος Τραγουδιστές: Καρίπης Κώστας Ορχήστρα-Εκτελεστές: Δημώδης ορχήστρα Χρονολογία ηχογράφησης: 1927 Τόπος ηχογράφησης: Αθήνα Γλώσσα/ες: Ελληνικά

Χορός / Ρυθμός: Καλαματιανός Εκδότης: Polydor Διάρκεια: 3:19

VOLOS
88

VOLOS C I T Y

Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ
ΤΟΥ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΗ ΚΑΙ
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΡωΤΑΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΤΟΥ aΝΝΑΣ

Ένας μεγάλος έρωτας γεννιέται στο σανατόριο του

Καραμάνη, ψηλά στο πήλιο. Ο γιατρός, άρχισε από τις αρχές του 20ου αιώνα να επιτελεί στα Χάνια ένα μεγάλο και θεάρεστο ιατρικό έργο με την

καταπολέμηση της φυματίωσης, που εκείνα τα χρόνια είχε μεγάλα ποσοστά νόσησης, διότι δεν είχε ακόμη εφευρεθεί η πενικιλίνη.

Εκεί ψηλά, με τον καθαρό αέρα, βρέθηκε δίπλα στον καλοσυνάτο και γεμάτο αισθήματα γιατρό μια νεαρή Αθηναία, γόνος μιας μεγάλης αστικής οικογένειας, η Άννα Καμπανάρη.Η ομορφιά της μάγεψε από την πρώτη στιγμή τον Γιώργο Καραμάνη Η Άννα ήταν απογοητευμένη από την ζωή της λόγω των

περιοριστικών, αστικών αντιλήψεων που είχε η οικογένειά της και ήθελε να κάνει την δική της επανάσταση Αρχικά, σκέφτηκε να γίνει μοναχή, αλλά όταν πληροφορήθηκε για το σανατόριο του γιατρού, το είδε σαν ευκαιρία για να φύγει από την οικογένεια και να «μονάσει» ως εθελόντρια. Είχε νέες ιδέες, μαγεύτηκε από την αγάπη, τους τρόπους του Γ Καραμάνη και ήρθαν πιο κοντά οι δυο τους Φυσικά, υπήρξε η μεγάλη διαφορά ηλικίας των δυο Το 1922 που παντρεύτηκαν η Άννα ήταν 22 και ο γιατρός είχε φθάσει 49 ετών

παρ’ όλη την διαφορά των 29 χρόνων, υπήρχε τα

πρώτα χρόνια αλληλοσεβασμός και η Άννα συμπαραστάθηκε στον ερωτευμένο μαζί της γιατρό Καραμάνη Ένα ταξίδι της Άννας Καμπανάρη- Καραμάνη

στη Αθήνα, για μια διάλεξη του μεγάλου ποιητή Άγγελου Σικελιανού, το 1930, άναψε την φλόγα του έρωτα μεταξύ των δυο νέων.

Η Άννα τότε ήταν 30 ετών και ο Σικελιανός ήταν ελεύθερος από τον πρώτο γάμο του με μια Αμερικανίδα

και ήταν 46 ετών Από την πρώτη γνωριμία τους υπήρξε μια απίστευτη ερωτική έλξη, η οποία έλειπε από την Άννα. Ο σεβασμός που υπήρξε για τον γιατρό τελείωσε για εκείνη και έφθασαν στο σημείο να πάνε στα δικαστήρια με άδικες κατηγορίες κατά του Γ Καραμάνη, ότι της συμπεριφερόταν άσχημα, γεγονός που γνώριζε ότι ήταν ψέματα, λόγω του πόθου που ένιωθε για τον Σικελιανό και την απόφασή της να τον παντρευτεί και ν’ αλλάξει ολόκληρη την ζωή της Ο Καραμάνης την φυγή της Άννας την ένιωσε ως προδοσία και για χρόνια το ερωτευμένο ζευγάρι είχε τύψεις για την συμπεριφορά του απέναντι στον γιατρό Τελικά, από την ιστορία καταγράφεται ότι ο Άγγελος Σικελιανός γράφει μια επιστολή στον Καραμάνη εκμυστηρευόμενος την μεγάλη αγάπη του για την Άννα και ζητά να τον συγχωρέσει

Η συγνώμη έγινε δεκτή και τελικά ο Άγγελος Σικελιανός και η Άννα παντρεύονται στις 17 Ιουνίου 1940, αλλά είχαν δυστυχώς μια σύντομη ζωή μαζί, έως ότου το 1951 ο μεγάλος ποιητής πεθαίνει, σε ηλικία 67 ετών Η Άννα Σικελιανού πλέον έζησε μόνη, με τις αναμνήσεις της, έως τα βαθιά της γεράματα, το 2006 που έφυγε από την ζωή σε ηλικία 106 ετών.

ΜΕ ΤΟΝ aΓΓΕΛΟ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟ

μιΑ εΠιΣΤΟλh ΓεμΑΤη ΠAΘΟΣ

Ο έρωτας της Άννας και του Άγγελου Σικελιανού έμεινε στην ιστορία του 20ου αιώνα από τις επιστολές που αντήλλαξαν όταν ο Άγγελος τις έγραφε από την Αθήνα μεταξύ του 1930-1940, όταν υπήρξε η κορύφωση του έρωτά τους και τα παθιασμένη γράμματά τους.

Στις 2 Ιουλίου 1939 ο Άγγελος της γράφει : «Είσαι Δική μου, είμαι Δικός Σου! Αυτό μονάχα με γεμίζει, αυτό μονάχα με στυλώνει, αυτό μονάχα με κρατάει στη γη! Οι ρίζες του είναι μας είναι μπλεγμένες κάτου από το χώμα κι ολοένα μπλέχονται και σμίγουνε κι

αναζητιώνται και τυλίγονται και πιάνονται κι ένας χυμός μονάχα ανηφορίζει βουίζοντας στις φλέβες μας κι ένας καημός ανοίγει αδιάκοπα σ’ αυτό το χωρισμό την αγκαλιά μας! Α, πώς δουλεύει μέρα – νύχτα μέσα μου, στο σώμα μου όλο, από τα νύχια στην κορφή, αυτή η αδιάκοπη αναζήτηση του νου μου για το νου Σου, των ματιών μου για τα μάτια Σου, της πνοής μου για την πνοή Σου, των ριζών μου για τις ρίζες Σου Ούτε δευτερόλεπτο δεν σταματά η αδιάκοπη, η ακοίμητη αίσθησή της. Και μήτ’ έχω μέσα μου άλλη αίσθηση ζωής! Να Σε ζητώ μ’ όλες τις ίνες μου όλες τις στιγμές, να

κολυμπάω αντίστροφα στο ρέμα της απόστασης για να Σε ‘γγίξω

Αυτή είναι τώρα η φοβερή, η ακοίμητη, η απόλυτη ζωή μου Και θα

τη ζήσω,

89
όσο που ρίζες, κλώνοι και κορμός θα γίνουν αιώνια Ενα κι η πνοή του Σύμπαντος στα φρένα μας μια μόνη Μουσική…» * Βασική πηγή πληροφοριών για το 1ο, 2ο και 4ο μυστικό: «H Μαγνησία στο πέρασμα του χρόνου»

VOLOS C I T Y

Κείμενο - Φωτογραφίες της ελεΝηΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣιΟΥ δημοσιογράφου

Βόλος, μια πόλη με απίστευτη φυσική ομορφιά. Δεν μπορείς παρά να είσαι μόνιμα ερωτευμένος-η μαζί του Μια βόλτα στην παραλία της πόλης μας, αρκεί για να …γευτείς χρώματα και εικόνες που πραγματικά σπανίζουν Αφιερωμένη λοιπόν η σημερινή μας φωτογραφική περιήγηση στην ομορφιά του παραλιακού μας μετώπου, που μας αποζημιώνει και που μας δίνει την ευκαιρία να αποδράσουμε, έστω και στιγμιαία από τις δυσκολίες της ζωής και τις κατά καιρούς τοξικές συμπεριφορές που επιχειρούν να δηλητηριάσουν τη ζωή του αγαπημένου μας Βόλου. Ζούμε λοιπόν σ’ έναν φυσικό παράδεισο και δεν έχουμε παρά να αισθανόμαστε ευτυχείς για το θείο δώρο και να απολαμβάνουμε τις ομορφιές που μας προσφέρει

90

VOLOS C I T Y

ΣΤΗΝ πΑΡΑΛΙΑ

ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ

91

VOLOS C I T Y

92

VOLOS C I T Y

93

VOLOS C I T Y

94

VOLOS C I T Y

95

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.