VOLOSCITY
ΤΕΥΧΟΣ#1
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023
ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ
γΙορτΙΝο τρΑπΕΖΙ μΕ τουσ ΒΑΓΓΕΛΗ ΔΡΙΣΚΑ ΑΝΔΡΕΑ ΛΑΓΟ ΕΛΕΝΗ ΨΥΧΟΥΛΗ
Α Φ ΙΕΡ Ω Μ Α
ορΕΙΝο πηλΙο ΟμΟΡφΑ ΧωΡΙΑ ΚΑΙ ΓΕΥΣΕΙΣ
Αυτη ΕΙΝΑΙ η γυΝΑΙκΑ
2024 τΑ ΑΝΕρχομΕΝΑ «προσΩπΑ» τησ μοδΑσ
Χρώματα & σχέδια
προτΑσΕΙσ γΙΑ τΑ δΩρΑ Ο φίλος μου το Ρομπότ
ΕγΙΝΑ
«πΙκΑσο» χΩρΙσ ΝΑ ΕΙμΑΙ ΖΩγρΑΦοσ
2 γυΝΑΙκΕσ ψυχολογοΙ ΑΝΑλυουΝ τηΝ προσΩπΙκοτητΑ τησ συγχροΝησ ΕλληΝΙδΑσ
το ξυλο βγηκΕ Απο το... σχολΕΙο ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΒΟΛΙΩΤΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ
VOLOS CITY
4
editorial
Βόλός ΕΙνΑΙ όΙ ΑνθΡΩπόΙ τόυ
Π ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΕΚΛΙΔΟΥ
ΔΕΚΕμΒΡΙΟΣ 2023 ΕΚΔΟΤΗΣ METAMEDIA IKE ΑΡΧΙμΗΔΗΣ ΚΑΡΕΚΛΙΔΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΕΚΛΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ ΓΡΑΦΟΥΝ ΔΗμΗΤΡΑ ΠΑΛΑΙΟΔΗμΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣOΣΤΟμΟΣ ΤΡIμμΗΣ GRAPHIC DESIGNER ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΔΙΑΚΟΣΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING ΝΑΝΣΥ ΠΑΡΑΔΑΚΗ ΙΑΣΟΝΟΣ 77 μΕ Κ. ΚΑΡΤΑΛΗ, ΒΟΛΟΣ, ΤΗΛ.: 24210 85531 - 4
ερπατώντας στην πόλη, αφήνεις το μυαλό σου ελεύθερο, τις σκέψεις σου να ξεδιπλώνονται. Περπατάς σε γνώριμα στενά, σε δρόμους που γνωρίζεις και την τελευταία τους πέτρα. Περιδιαβαίνεις λεωφόρους και συνοικίες και ξαφνικά αρχίζουν να εμφανίζονται μπροστά σου πρόσωπα. Βλέπεις μαγαζιά, κτίρια, πάρκα, χαιρετάς συμπολίτες σου κι όλα αυτά συνειδητοποιείς πως είναι μέρος της ζωή σου. Οι κοπάνες από το σχολείο, οι εκδρομές, οι βόλτες με φίλους, τα πρώτα ραντεβού, ο εαυτός σου από μικρό παιδάκι, έφηβος και τώρα ενήλικος. Στο «φαρδύ», κοντοστέκομαι έξω από το μαγαζί που η γιαγιά μου ψώνιζε τυρί. Είναι κλειστό, χρόνια τώρα, αλλά εγώ ακόμη βλέπω τον Σταύρο μέμτσα, να κόβει τυρί από τα τεράστια βαρέλια του και κάθε φορά να μου προσφέρει ένα κομμάτι παστέλι. Βλέπω και την γιαγιά μου, αλλά και όλες τις παλιές γειτόνισσες, που σήμερα οι περισσότερες δεν βρίσκονται στην ζωή, καλοντυμένες, νοικοκυρές, με τις χαρακτηριστικές φωνές τους. Λίγο πιο πάνω, προς την Ευαγγελίστρια, βλέπω παλιούς συμμαθητές μου να έχουν ανοίξει μαγαζιά, να συνεχίζουν την επιχείρηση, που με κόπο και ιδρώτα έστησαν οι γονείς τους. Και σκέφτομαι, πως ο Βόλος είναι οι άνθρωποί του. Πρόσφυγες ή μη, είναι ο κόσμος που εργάζεται, παλεύει, αγωνίζεται καθημερινά και κάνει τη ζωή να αξίζει. Είναι ωραίο
να βλέπεις ότι κάτι μένει. Ότι κάτι πάει παρακάτω. Ότι ο αγώνας που κάποιος πρόγονος έκανε στο παρελθόν, δεν πήγε χαμένος. Βόλος είναι οι άνθρωποί του. Αυτοί που δίνουν το καλό παράδειγμα, που έχουν αξιοπρέπεια, που δουλεύουν από το πρωί μέχρι το βράδυ, που προσφέρουν στον συνάνθρωπο, που μέσα από την επιστήμη τους προσφέρουν το καλό, άνθρωποι άξιοι, ο καθένας σε έναν ρόλο, μπροστάρης στον αγώνα για να αλλάξει αυτή η πόλη, να πάει μπροστά. Ακόμη κι άνθρωποι που έχουν φύγει από την ζωή, έχουν αφήσει πίσω κάτι από την αύρα τους, για να μας θυμίζει από που ήρθαμε, πως ζούμε και τι πρέπει να κάνουμε για να μην χάσουμε ικμάδα από την αξιοπρέπειά μας. Περπατάς στους δρόμους της πόλης και νιώθεις τον παλμό τους, την σκιά τους. Βρίσκονται παντού. Στα δέντρα, στο χώμα, τον αέρα. Περπάτησαν εκεί που περπατάμε σήμερα εμείς, αγαπώντας κάθε εκατοστό της πόλης, έχοντας αφήσει σε όλους εμάς ένα ιερό καθήκον, να αγαπήσουμε τον Βόλο, τη Νέα Ιωνία, τον τόπο αυτό που γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε, αλλά και να μεταλαμπαδεύσουμε αυτή την αγάπη στα νέα παιδιά. με όποιο τρπο μπορούμε. με μια κίνηση, μια σκέψη, ένα περιοδικό όπως αυτό που κρατάτεστα χέρια σας που «κρύβει» κομμάτια από την ιστορία μας. Ας μην το ξεχνάμε. Όλοι μας αποτελούμε κομμάτι της ιστορίας του Βόλου. μια πόλη, που αξίζει τα καλύτερα, όπως και οι άνθρωποί της.
περιεχόμενα
VOLOS CITY
6.
Ε… μωΡΕ… ΟΛΟΙ ΙΔΙΟΙ ΕΙΝΑΙ (;)
Στις εκλογές απ΄τον δήμο και την Περιφέρεια, μέχρι τους βουλευτές και τους συλλόγους γονέων…
10. OΛΑ ΟΣΑ φEΡΝΕΙ ΤΟ 2024 ΣΤΗΝ ΚΑΘΗμΕΡΙΝOΤhΤΑ μΑΣ Οι αλλαγές και τα νέα δεδομένα σε όλους τους τομείς
16. ΤΑ ΡΟμΠΟΤ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΔΙΠΛΑ μΑΣ Ζωγραφίσαμε «Πικάσο» με την Τεχνητή Νοημοσύνη, χωρίς να είμαστε ζωγράφοι…
18. Η ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗμΟΣΥΝΗ ΕΙΝΑΙ ΗΔΗ… ΠΑΡΟΥΣΑ!
Έστω και αν δεν το …καταλάβαμε, την χρησιμοποιούμε και μας αρέσει!
20. ΕΚΠΛΗΚΤΙΚh ΑΡΧΑΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤωΝ ΕΛΛΗΝωΝ
Ο Ιάσονας και οι μυστηριώδεις Μπρούντζινες Σφαίρες - Αστρολάβοι που δόθηκαν από το Χείρωνα για να πραγματοποιήσει το ταξίδι στην Κολχίδα
22. Ο ΠΑΓΚΟΣμΙΟΣ ΒΟΛΟΣ
Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τους μετανάστες, μετά την απογραφή του 2021
24. ΣΤΟ «ζΥμωΤΗΡI» ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣμΙΚΟΥ ΒΟΛΟΥ
Μια πρωτοποριακή δωρεάν δράση του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου
28. «ΚΑΤΑφΥΓΙΟ μΑΘΗΣΗΣ» ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ ΒΟΛΟΥ
6
32. «ΕφΗΒΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ» Τι λένε μαθητές και μαθήτριες του Ομίλου Δημοσιογραφίας του Προτύπου Γυμνασίου Βόλου
35. ΒAΣΙΛΗΣ ΝΤΑΚΟyμΗΣ
Για την παραβατικότητα ανηλίκων
36. ΟΙ ΒΟΛΙωΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΤΡΕΨΑΝ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ Έχοντας ζήσει και εργαστεί μακριά από την ιδιαίτερή τους πατρίδα
42. ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΓΥΝΑΙΚΑ
2 Γυναίκες ψυχολόγοι αναλύουν την προσωπικότητα της σύγχρονης Ελληνίδας
48. ΤΑ ΑΝΕΡΧΟμΕΝΑ «ΠΡΟΣωΠΑ» ΤΗΣ μΟΔΑΣ Ποια τα χρώματα και σχέδια για το 2024!
54. ΑφΙΕΡωμΑ: ΝΕΑ ΙωΝΙΑ
Στον «Φαρδύ» των 99 χρόνων Η αγορά - χώροι αναψυχής και διασκέδασης
76. ΤΟ ΠΗΛΙΟ μΑΣ ΠΕΡΙμΕΝΕΙ
Τα χωριά του βουνού των Κενταύρων διατηρούν τη γοητεία τους σε ένα χειμερινό σκηνικό
90. ΑΘΛΗΤΙΣμΟΣ… ΓΥΡΙζΟΝΤΑΣ ΣΤΗ φΥΣΗ!
Οι επιλογές που προσφέρουν αποδράσεις σε συνδυασμό με άσκηση
96. ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ μΟΙΡΑζΟΥμΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ μΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΣΣΟΥμΕ ΔωΡΑ! Επιλέγουμε τις τοπικές επιχειρήσεις για όλες τις αγορές μας
Αλλοδαποί εκπαιδευόμενοι με καταγωγή από Αλβανία, Βουλγαρία, Μολδαβία και Ουκρανία!
106. ΣΤΟΛΙΣΤΕ ΓΙΟΡΤΙΝΑ ΤΟ ΤΡΑΠEζΙ ΣΑΣ
30. ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΚΑΙ ΑΓΟΡΙΑΤΟΥ 21ου ΑΙωΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ
108. ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΔΡΙΣΚΑΣ
Λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις, η εφηβική παραβατικότητα;
Ιδέες διακόσμησης για να εντυπωσιάσετε
«Με κάθε συνταγή το μυαλό του αναγνώστη πλημμυρίζει από μυρωδιές, γεύσεις και εικόνες»
112. Ο ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΔΡΙΣΚΑΣ ΣΕΡΒΙΡΕΙ ΤΟ ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΟ μΑΣ ΤΡΑΠΕζΙ! 116. ΕΛΕΝΗ ΨΥΧΟΥΛΗ
«Στη Μαγνησία είμαστε πολύ πίσω στην ανάδειξη των τοπικών προϊόντων»
118. Η ΕΛΕΝΗ ΨΥΧΟΥΛΗ «ΣΤΡωΝΕΙ» ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΤΡΑΠΕζΙ μΑΣ 124. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΑΓΟΣ
«Η μαγειρική είναι η σύνδεσή μου με την οικογένειά μου, με τον τόπο μου»
128. ΠΡωΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΟ ΤΡΑΠΕζΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΛΑΓΟ 138. EΛΕΝΗ ΚΑΤΣΗ
«Με μέτρο και χωρίς υπερβολές στο εορταστικό τραπέζι»!
140. ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΤωΝ ΛΕΥΚωΝ & ΚΟΚΚΙΝωΝ ΚΡΑΣΙωΝ Ιδανικές επιλογές για το γιορτινό τραπέζι
144. ΤΟ ΤΣΙΠΟyΡΟ, ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚO
Βολιώτικες και Θεσσαλικές μπύρες τα Χριστούγεννα
146. ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Η λίμνη Κάρλα
150. ΔΗμΟΣ ΡΗΓΑ φΕΡΑΙΟΥ Ρήγειος Δρόμος
154. ΑΠΟ ΤΑ… ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΒΓΑΙΝΕΙ (και) ΧΡΥΣΟΣ
Η ανακύκλωση είναι κάτι πολύ περισσότερο απ’ ό,τι νομίζεις
166. ΤΟ ΤΗΓΑΝΕΛΑΙΟ ΔΙΝΕΙ ΕΝEΡΓΕΙΑ
Η δράση της Verd στον Βόλο και της «Πράσινο Λάδι» που κάνουν τη διαφορά
VOLOS CITY
8 Συνέντευξη στον ΗΛΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ
Ε… ΜΩΡΕ…
όλόΙ ΙδΙόΙ ΕΙνΑΙ (;) Στις εκλογές απ΄τον δήμο και την Περιφέρεια, μέχρι τους βουλευτές και τους συλλόγους γονέων…
Κ
αι … τελικά, η κάλπη τα τελευταία χρόνια, δεν βγάζει… βουλευτές, δημάρχους ή περιφερειάρχες, αλλά… αποχή! Οπότε η απορία όλων όσων ψηφίζουμε, κάνοντας απ΄την μια το … καθήκον μας και τη συνταγματική υποχρέωση αλλά ασκώντας και το δικαίωμά μας, είναι, γιατί αλήθεια τόσοι και τόσοι ακόμη, έχοντες το ίδιο δικαίωμα, να προτιμούν την εξοχή, την εκδρομή, τον ύπνο και στην ουσία την αποχή! Το ίδιο βέβαια συμβαίνει και σε αρκετές ακόμη εκλογικές διαδικασίες, απ΄τον σύλλογο γονέων και τον πολιτιστικό φορέα που θεωρητικά μας αγγίζει περισσότερο, μέχρι μια δράση ή ομιλία, που όσο σημαντική και εάν είναι, ίσως να παρευρίσκονται σε αυτήν, μόνον… οι διοργανωτές!
Είναι θέμα branding μπορεί ίσως για κάποιους, να φαίνονται ασύνδετα, όμως σε καμία περίπτωση δεν είναι. Γιατί; Γιατί όλα είναι θέμα branding. ΟΛΑ. Όπως σημειώνει η συνομιλήτριά μας, «Επαγγελματικό προφίλ ή αλλιώς personal brand έχουμε όλοι. Όποια δουλειά και αν κάνουμε. Είναι η φήμη μας, εκείνα τα χαρακτηριστικά που συνδέουν οι άλλοι με το άτομό μας. Οι προσδοκίες που έχουν από εμάς και εντέλει η αξία που θεωρούν ότι θα αποκομίσουν αν συνεργαστούν μαζί μας». Είναι η αποχή ψήφου (και) ζήτημα branding; Στις τελευταίες -πολλές- εκλογικές αναμετρήσεις νικάει σταθερά η αποχή. Σε όλα τα επίπεδα από τις βουλευτικές εκλογές μέχρι τις φοιτητικές, πιθανώς και τις μαθητικές. φαινομενικά είναι ανορθολογικό, ανεύθυνο, ακόμη και ανέντιμο. Οι πολιτικοί αναλυτές έχουν τοποθετηθεί. Υπάρχει άλλη μια οπτική, αυτή της οικονομικής επιστήμης και δη του μάρκετινγκ. Η αποχή ψήφου εξηγείται (και) από την απουσία ξεκάθαρων brands. Όπως ένας καταναλωτής δεν είναι διατεθειμένος να πληρώσει παραπάνω για μη διαφοροποιημένα προϊόντα, έτσι κι ένας ψηφοφόρος δεν είναι διατεθειμένος να αναλάβει το κόστος ευκαιρίας να επιλέξει μεταξύ μη διαφοροποιημένων κομμάτων ή υποψηφίων. Κι αυτή είναι απολύτως ορθολογική
συμπεριφορά. Βέβαια η διαφοροποίηση είναι θέμα αντίληψης. Αν δεν γίνεται αντιληπτή από τον αποφασίζοντα (πελάτη, πολίτη, κτλ), τότε δεν υπάρχει. Και διαλέγει το «φθηνότερο» αφού «όλα είναι ίδια». Το «όλα είναι ίδια» δε σημαίνει ότι δεν έχουν καμία αντικειμενική ή και εμφανή διαφορά μεταξύ τους. Η ασάφεια λοιπόν των προτάσεων πολιτικών κομμάτων ή συνδυασμών στις αυτοδιοικητικές εκλογές, που έχουν θολώσει τα… όρια και
μοιάζουν αρκετά στα πολύ κρίσιμα ζητήματα, στην προσπάθεια που γίνεται να φανούν ως προτάσεις… ελκυστικές, χωρίς να ξεχωρίζει ωστόσο κάποια πρόταση που θα αλλάξει σημαντικά πράματα τη ζωή των ανθρώπων, είναι επιλογή τελικά για πολλούς, να μην πάνε να ψηφίσουν, όπως εκτιμά η μαρίνα Ψιλούτσικου διδάσκουσα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών μάρκετινγκ, Στρατηγικής και Ερευνητικής μεθοδολογίας.
ΠΟΙΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΑΛΛΟΙΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟμμΑΤΙΚΩΝ bRANDS «τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί αλλαγές που οδήγησαν στην αλλοίωση των κομματικών brands. τρεις είναι οι σημαντικότερες: • δε βρίσκονται στην ηγεσία των κομμάτων οι ιδρυτές τους. οι διάδοχοι δεν ενστερνίζονται απαραίτητα τις θεμελιώδεις αξίες τους κι επομένως συνιστά πρόκληση το να παραμείνουν πιστοί στο αρχικό brand. υπάρχει πάντα και η ανθρώπινη ανάγκη να «ξεφύγουν από τη σκιά». • τα μέλη των κομμάτων έχουν περισ-
σότερες δυνατότητες προβολής σε εθνική εμβέλεια, όπου προτάσσεται το προσωπικό brand έναντι του κομματικού. Όταν υπάρχουν αποκλίσεις σε επίπεδο αξιών ή οράματος, αλλοιώνεται το δεύτερο. • υπήρξε μια προσπάθεια διεύρυνσης του κοινού στόχου από τα περισσότερα κόμματα σε επίπεδο στελεχών και προτάσεων. η διεύρυνση έγινε με τρόπο που αλλοίωσε τα θεμελιώδη στοιχεία των brands και περιόρισε την αντιλαμβανόμενη μεταξύ τους διαφοροποίηση».
VOLOS CITY
9 ΤΟ ΘΕΜΑ ΕξΗΓΕΙΤΑΙ (ΚΑΙ) ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ ξΕΚΑΘΑΡΩΝ brands, ΕΚΤΙΜΑ Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ ΣΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΜΑΡΙΝΑ ΨΙΛΟΥΤΣΙΚΟΥ
VOLOS CITY
Σχέση οφέλους και κόστους! Όπως εξήγησε η κα Ψιλούτσικου, μια διάσταση που μπορούμε από την οικονομική επιστήμη να θίξουμε και ίσως να αποτελέσει «τροφή για σκέψη», είναι το αντιλαμβανόμενο όφελος από το να αναλάβει κανείς δράση, σε μια τέτοια συνθήκη, που συνεπάγεται πάντα και ένα κόστος. «Η λήψη αποφάσεων, πάντα ζυγίζει επιλογές και όταν υπάρχει μια συνθήκη στην οποία ζυγίζεται το αντιλαμβανόμενο όφελος - και δεν είναι εγωιστικό απαραίτητα - δεν διαφοροποιείται μεταξύ των επιλογών.Υποθέτω βάσιμα, ότι αν έλεγε κάποιος εάν δεν ψηφίσει το 80% δεν θα έχουμε κυβέρνηση ή αυτοδιοίκηση και εάν η αποχή συνεπάγονταν μια τέτοια ριζική αλλαγή, οι άνθρωποι κατά πάσα πιθανότητα, θα πήγαιναν να ψηφίσουν», επισήμανε η ακαδημαϊκός.
«Είναι μια δυνητική εξήγηση, όχι η μοναδική» Η ίδια είπε, ότι αυτό δεν το θεωρεί κανείς βάσιμο κίνδυνο, άρα φεύγει από την εξίσωση της απόφασης και ο πολίτης αναρωτιέται: Οι επιλογές που έχω μπροστά μου σε επίπεδο ουσιαστικό, πολιτικής και συνεπειών που αυτή μπορεί να έχει, φαίνεται να διαφοροποιούνται αρκετά ώστε να αξίζει το κόστος που έχει το να πάω να ψηφίσω;» Όπως εξήγησε, το κόστος που μπορεί να αναλάβει ένας ψηφοφόρος είναι να νιώθει ότι η επιλογή του δεν έχει αντίκρισμα, όταν οι διαφορετικές προτάσεις που έχει μπροστά του, στην αντίληψή του και σ’ αυτό που πρακτικά μπορεί να δει ως αποτέλεσμα στη ζωή του, δεν φαίνονται διαφορετικές, αναλαμβάνει ένα ψυχικό κόστος, το οποίο τον φέρνει σε μια δύσκολη συνθήκη και σ’ αυτό προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί. «Είναι μια δυνητική εξήγηση, όχι η μοναδική», επισήμανε η κα Ψιλούτσικου. «μια διεύρυνση προς όλους, αλλά μοιάζουν αρκετά οι προτάσεις…» Η ίδια είπε ότι υπάρχει και ένα θέμα επικοινωνίας, αλλά η επικοινωνία συνήθως είναι δευτερεύουσας σημασίας και το σημαντικότερο είναι «τι έχεις να επικοινωνήσεις». Τα τελευταία χρόνια τα κόμματα έχουν προσπαθήσει να κάνουν μια διεύρυνση προς όλους, να φανούν ελκυστικές οι προτάσεις τους, ότι αφορούν δηλαδή, περισσότερους ανθρώπους, απ’ ότι ενδεχομένως παραδοσιακά. Αυτό επειδή έχει γίνει από πολλούς έχει οδηγήσει στο να «θολώσουν τα όρια» και στο να μοιάζουν αρκετά οι προτάσεις, με διαφοροποιήσεις ενδεχομένως στο καθαυτό κομμάτι της επικοινωνίας. Αλλά επί της ουσίας, δεν υπάρχει στον ορίζοντα αυτή τη στιγμή κάποια πρόταση, η οποία την άλλη μέρα θα δράσει καταλυτικά και θα αλλάξει σημαντικά πράγματα στη ζωή των ανθρώπων. Έχει προκληθεί μια ασάφεια Αυτό οδηγεί την ασάφεια (branding στη γλώσσα των οικονομολόγων) και ένας από τους λόγους που μπορεί κάποιος να επιλέγει να μην πάει να ψηφίσει, είναι γιατί έχει προκληθεί μια ασάφεια, ανέφερε η καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου. Σύμφωνα με την κα Ψιλούτσικου, συνήθως όταν περνάμε σε τέτοιες εποχές, που δεν υπάρχει ένα σημαντικό γεγονός που να καθαρίζει τα πράγματα ή δεν υπάρχει κάτι καινούργιο που οι αξίες και η φιλοσοφία
10 ΤΑ ΔΟμΙΚΑ ΣΤΟΙχΕΙΑ ΤΟΥ (κομματικού) bRAND «Είναι λάθος η διεύρυνση; Είναι λάθος να προβάλει ένα στέλεχος το προσωπικό του brand; Ασφαλώς όχι. πρέπει ωστόσο, να λαμβάνεται υπόψη μία κρίσιμη παράμετρος. δεν επιτρέπεται να αμφισβητηθούν τα θεμελιώδη στοιχεία του κομματικού brand. ούτε από το ίδιο το κόμμα για να γίνει ελκυστικό σε περισσότερους, ούτε από το εκάστοτε στέλεχος για να διαφοροποιηθεί από τους εσωκομματικούς αντιπάλους. Όλα τα υπόλοιπα, είναι ανοιχτά προς διαφοροποίηση, επικαιροποίηση, ανανέωση, ακόμα και αναθεώρηση. Όχι όμως, τα δομικά
στοιχεία που ξεχώρισαν ένα brand. Εκτός κι αν ληφθεί συνειδητή απόφαση για rebranding. Εκεί η πρόκληση είναι μεγαλύτερη και παραμένει ζητούμενο η ύπαρξη διακριτών και αδιαπραγμάτευτων σταθερών. ποιοι ψηφίζουν λοιπόν, σε μια συνθήκη όπως η σημερινή; Εκείνοι που συνδέουν τις διαφορετικές επιλογές τους με διαφορετικές προσδοκίες και εκείνοι που θεωρούν ότι αξίζει να αναλάβουν το κόστος ευκαιρίας. Εκ του αποτελέσματος, ο αριθμός τους βαίνει φθίνων. Είναι σημαντικό να διερευνηθεί το προφίλ τους». ταυτίζονται με ένα πρόσωπο που δεν αμφισβητείται, όπως ήταν τα κόμματα πριν από μερικά χρόνια που είχαν τον φυσικό τους ηγέτη, οι διάδοχοι δεν έχουν ξεκάθαρη τάση. Επίσης, ακόμη και στο ίδιο κόμμα, υπάρχουν διαφορετικές διαμετρικά απόψεις, οι οποίες θεωρούν ότι εκφράζουν το ίδιο πράγμα, που μεταφράζεται σε έλλειψη συμφωνίας στα βασικά, πως θα υλοποιηθεί κάτι, όπως για παράδειγμα την ευημερία της κοινωνίας. «Το τι ερμηνεύει κανείς ως ευημερία, οδηγεί σε διαφορετικούς στρατηγικούς σχεδιασμούς», επισήμανε. Για την προσέλκυση των ψηφοφόρων στην κάλπη, η καθηγήτρια εκτιμά από την δική της πλευρά, ότι θα πρέπει να είναι πολύ ξεκάθαρη, η μια πρόταση σε σχέση με την άλλη και μετά έρχεται το κομμάτι της επικοινωνίας που είναι ασφαλώς θεμιτό, το οποίο όμως, πρέπει να παρουσιάσει αυτή τη στρατηγική με αξιοπιστία και με ειλικρίνεια, να δείξει γιατί αυτή είναι η καλύτερη επιλογή για την πλειονότητα των ανθρώπων. Όσο πιο ξεκάθαρα είναι τα brads και οι συνειρμοί που κάνουμε με κάθε πρόταση, πολιτική ή αυτοδιοικητική, τόσο μεγαλύτερο είναι το κίνητρο να αναλάβουμε δράση και να γίνουμε μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων που αυτή συνεπάγεται, ανέφερε. Η Μαρίνα Ψιλούτσικου Η Μαρίνα Ψιλούτσικου διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Μάρκετινγκ, Στρατηγική και Ερευνητική Μεθοδολογία. Τα τελευταία 15 χρόνια συνεργάζεται με επιχειρήσεις, οργανισμούς και κορυφαία παραγωγικά υπουργεία κι έχει συμμετάσχει σε επιστημονικές επιτροπές και συμβούλια. Το ερευνητικό της έργο περιλαμβάνει ανακοινώσεις σε διεθνή ακαδημαϊκά συνέδρια και δημοσιεύσεις σε διεθνή ακαδημαϊκά περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Έχει τιμηθεί με δύο Best Paper Awards. Το 2019 δημιούργησε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών το Πρόγραμμα Personal Branding (https://diaviou.aueb.gr/programs/1836-personal-branding-1000107 ), το οποίο προσφέρεται τρεις φορές τον χρόνο.
VOLOS CITY
12 Του χΡΥΣΟΣΤΟμΟΥ ΤΡΙμμΗ
oλΑ όςΑ ΦeΡνΕΙ τό 2024 ςτην κΑθηΜΕΡΙνoτhτΑ ΜΑς Οι αλλαγές και τα νέα δεδομένα σε όλους τους τομείς
Λ
ίγο έμεινε για τον ερχομό του νέου έτους, με το 2023 να μας αποχαιρετά με ανοιχτές πληγές που άφησαν οι πλημμύρες πίσω τους ειδικά στη μαγνησία, όμως η ζωή συνεχίζεται… Έτσι το 2024 καλείται (ίσως και υποχρεούται) να φέρει νέα δεδομένα στις ζωές όλων. Ποια είναι όμως αυτά; Η καθημερινότητα όλων αλλάζει ραγδαία τα τελευταία χρόνια, ειδικά στις περιόδους έκτακτης ανάγκης (κορωνοϊός, φωτιές, πλημμύρες κ.ά.), αλλά πάντα υπάρχουν και οι βασικές, σχεδόν δομικές αλλαγές. Σε όλους τους τομείς αναμένεται να έχουμε τέτοιες διαφοροποιήσεις, στις οποίες όλοι θα κληθούν να προσαρμοστούν.
Από τις αυξήσεις στη φορολόγηση Η πρώτη μεγάλη αλλαγή αφορά τις περιβόητες τριετίες. μετά από 12 χρόνια, την 1.1.2024 «ξεπαγώνουν» οι τριετίες στον ιδιωτικό τομέα, μετά την εξαγγελία που έκανε από το βήμα της ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος μητσοτάκης. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι δεν θα συνεχίσει να εφαρμόζεται η μνημονιακή δέσμευση που τόνιζε ότι οι τριετίες παραμένουν «παγωμένες» μέχρι η ανεργία να υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό. Από την άλλη, στο προσκήνιο έρχονται οι υποσχέσεις για αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις. Τουλάχιστον κατά 3,1% θα αυξηθούν από 1η Ιανουαρίου 2024 οι συντάξεις, για περίπου ενάμιση εκατομμύριο συνταξιούχους που δεν έχουν προσωπική διαφορά ή η προσωπική τους διαφορά είναι χαμηλότερη των 10 ευρώ. Η αύξηση των συντάξεων θα συμπαρασύρει και μια σειρά άλλων παροχών, όπως την εθνική σύνταξη, που σήμερα είναι 413,76 ευρώ, και η οποία θα αυξηθεί από 1/1/2024 (κατά 3,1%) και θα ανέλθει στα 426,58 ευρώ. Λόγω της αύξησης της εθνικής σύνταξης θα αναπροσαρμοστούν και η
προσωρινή σύνταξη, καθώς και οι συντάξεις χηρείας και αναπηρίας. Συνολικά, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού εγγράφεται κονδύλι της τάξης των 410 εκατ. ευρώ για τις αυξήσεις στις συντάξεις. Την ίδια ώρα περίπου 750.000 συνταξιούχοι δεν θα λάβουν αύξηση, καθώς διατηρούν σημαντική προσωπική διαφορά. Οι συνταξιούχοι με συντάξεις έως 1.600 ευρώ που έχουν προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ, θα λάβουν ενίσχυση - που θα δοθεί τον Δεκέμβριο 2023 και θα κυμαίνεται από 100 έως 200 ευρώ. Ουσιαστικά αύξηση μισθών έως και 30%, - αλλά στο μέλλον - θα λάβουν οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και θα συμπληρώσουν - μετά το 2024 - έως και εννέα χρόνια προϋπηρεσίας. Όσοι πάλι αμείβονται με περισσότερα, απλά αυτά συμψηφίζονται. Ο χρόνος οικοδόμησης των τριετιών σταματά («παγώνει») την 14η φεβρουαρίου 2012 και επανέρχεται (συνεχίζεται) από την 1η Ιανουαρίου 2024.
VOLOS CITY
13
Οπότε η προϋπηρεσία που υπήρχε το 2012 συνεχίζεται το 2024 και αναλόγως - με την συμπλήρωση της απαραίτητης τριετίας - δίδεται και το αντίστοιχο επίδομα. Και με όσους ξεκίνησαν να εργάζονται μετά την 14η φεβρουαρίου 2012 τι γίνεται; Πρόκειται για τους «μεγάλους χαμένους». Οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας αρχίζουν να «οικοδομούν» την απαραίτητη προϋπηρεσία από την 1.1.2024. Η κατηγορία αυτή θα «απωλέσει» προϋπηρεσία 12 ετών (2012 - 2023) και θα πρέπει να «χτίσει» - εκ νέου τις τριετίες της από το 2024. μετά από δέκα χρόνια παράλληλα, από την 1η Ιανουαρίου 2024, οι βασικοί μισθοί όλων των δημοσίων υπαλλήλων, ανεξαρτήτως επιπέδου εκπαίδευσης, ετών προϋπηρεσίας και οικογενειακής κατάστασης, αυξάνονται κατά 70 ευρώ. ωστόσο, οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις ευθύνης καθώς και εκείνοι με παιδιά θα δουν επιπλέον ενίσχυση του εισοδήματος τους λόγω της αύξησης κατά 30% του επιδόματος θέσης ευθύνης αλλά και των ποσών της οικογενειακής παροχής για κάθε παιδί. Όσον αφορά τη φορολογία, οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπαίνουν για μία ακόμη φορά στο μικροσκόπιο, αφού έχουν προαναγγελθεί αλλαγές, για να καταπολεμηθεί η υψηλή όπως χαρακτηρίζεται φοροδιαφυγή. Σε ό,τι αφορά τη φορολογική κλίμακα σχεδιάζεται η αύξηση του φορολογικού συντελεστή με τον οποίο φορολογούνται τα εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ και είναι σήμερα στο 9%. Ο συντελεστής θα αυξηθεί στο 15-20%, ενώ δεν έχει διευκρινιστεί αν θα μεταβληθούν οι συντελεστές φόρου για τα υψηλότερα εισοδήματα. Παράλληλα επανεξετάζονται όλες οι φοροαπαλλαγές που ισχύουν σήμερα στη φορολογία εισοδήματος των ατομικών επιχειρήσεων, με αναμόρφωση των διατάξεων για τις δαπάνες που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών, ώστε όσες περιπτώσεις κριθεί ότι δεν εξυπηρετούν παραγωγικούς και αναπτυξιακούς σκοπούς, να καταργηθούν.
VOLOS CITY
14
Νέα δεδομένα στο πολιτικό σκηνικό Οι αυτοδιοικητικές εκλογές διαμορφώνουν ένα νέο τοπίο στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς τα αποτελέσματα της 15ης Οκτωβρίου φέρνουν τον Κώστα Αγοραστό μετά από 13 χρόνια να παραδίδει τη σκυτάλη στον Δημήτρη Κουρέτα. Mε 155.638 ψήφους σε όλη τη Θεσσαλία, η περιφερειακή παράταξη «Πρωτοβουλία» του Δημήτρη Κουρέτα πήρε ποσοστό 59,68 στον δεύτερο γύρο, καταλαμβάνοντας στη σύνθεση του νέου περιφερειακού συμβουλίου 27 έδρες, τη στιγμή που η «Συμμαχία υπέρ των πολιτών» του Κώστα Αγοραστού έλαβε 105.140 ψήφους που μεταφράζονται σε ποσοστό 40,32% και σε 12 έδρες. Από τρεις έδρες θα έχουν η Λαϊκή Συσπείρωση Θεσσαλίας και οι Ενωμένοι Θεσσαλοί, συμπληρώνοντας το παζλ του νέου περιφερειακού συμβουλίου. Tι ανέφερε ο ίδιος ο Δημήτρης Κουρέτας μετά την εκλογή του στη θέση του περιφερειάρχη Θεσσαλίας; Σύμφωνα με ανάρτησή του στα social media: «Όταν ήρθα στη Θεσσαλία το 1996 ως καθηγητής στη Γεωπονική Σχολή και μετά το 2000 στη Βιοχημεία, έκανα βόλτες μόνος μου σε διάφορα μέρη πριν αρχίσω να έχω κοινωνικές επαφές γιατί δεν γνώριζα κανένα. Δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι οι Θεσσαλοί κάποια στιγμή θα επέλεγαν εμένα για περιφερειάρχη. Ύψιστη τιμή. Και για να πάμε και λίγο και στη νοηματοδότηση η λέξη υπουργός, σημαίνει υπό το έργο. Δηλαδή υποτάσσεται κάνεις στο έργο που έχει να κάνει. Χωρίς πολλά λόγια, αυτό είναι το σημαντικό τελικά και για αυτό θα με κρίνετε κάποια στιγμή. Σας ξαναλέω και κλείνω ότι ύψιστη αξία για μένα είναι η ατομική ευθύνη. Σας ευχαριστώ όλες και όλους για την ύψιστη τιμή και τώρα ώρα για δουλειά. Δουλειά, δουλειά». Αν νομίζει κανείς βέβαια ότι ξεμπερδέψαμε με τις εκλογικές διαδικασίες, κάνει λάθος, καθώς εντός του 2024 έχουμε και Ευρωεκλογές. Συγκεκριμένα, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση οι ευρωεκλογές του 2024 αναμένεται να διεξαχθούν το χρονικό διάστημα από 6 έως 9 Ιουνίου του συγκεκριμένου έτους.
h γηρασμένη Ευρώπη και η ενίσχυση της Υγείας Το 2024, οι άνω των 65 ετών θα είναι περισσότεροι από τους κάτω των 15 ετών στην Ευρώπη, προειδοποίησε με πρόσφατη ανακοίνωσή του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο οποίος απηύθυνε έκκληση να βελτιωθούν τα μέτρα για να γερνούν οι άνθρωποι με καλή υγεία. «μέχρι το 2024, εκτιμάμε ότι ο πληθυσμός των ανθρώπων ηλικίας άνω των 65 ετών θα είναι μεγαλύτερος απ’ αυτόν των κάτω των 15 ετών στην περιφέρεια Ευρώπης του ΠΟΥ», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Σε παγκόσμια κλίμακα, αυτό αναμένεται να συμβεί 60 χρόνια αργότερα, γύρω στο 2064, σύμφωνα με τις προβολές του ινστιτούτου Our World in Data. «Η τάση αυτή είναι συνώνυμη με νέες κοινωνικές, οικονομικές και υγειονομικές προκλήσεις», επισήμανε ο ευρωπαϊκός κλάδος του υγειονομικού οργανισμού, στον οποίο περιλαμβάνονται 53 χώρες, ορισμένες από τις οποίες βρίσκονται στην κεντρική Ασία. Στο σύνολο της «Γηραιάς Ηπείρου» πάντως, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής είναι συχνά συνώνυμη με κλονισμένη υγεία. Σε επίπεδο δομών στην Ελλάδα, ο Κυριάκος μητσοτάκης έχει προαναγγείλει την πρόσληψη 6.500 ατόμων για την ενίσχυση του νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού, και απομένει να ξεκαθαρίσουν οι όροι με τους οποίους θα γίνουν αυτές. Επίσης, το πρώτο δίμηνο του 2024 αναμένεται να ξεκινήσουν και οι real time έλεγχοι των παραπεμπτικών που θα γίνονται με βάση τον ΑμΚΑ του ασθενούς και το ιατρικό ιστορικό του. μία βασική αιτία για τον μεγάλο αριθμό απεικονιστικών εξετάσεων είναι η απουσία κανόνων συνταγογράφησης και η μη εφαρμογή διαγνωστικών πρωτοκόλλων. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στον έλεγχο των αξονικών και μαγνητικών τομογραφιών, στις οποίες η δαπάνη το πρώτο εξάμηνο του 2023 έφτασε σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. Σε επιστημονικό επίπεδο, το 2024 έρχεται το νέο εμβόλιο που θα προστατεύσει τους ευπαθείς από τον ιό RSV, ενώ την ίδια στιγμή, με την τεχνολογία των εμβολίων τύπου m-RNA να είναι διαθέσιμη αλλά και δοκιμασμένη, υπάρχει η εκτίμηση ότι θα αναπτυχθούν τέτοια ικανά να καταπολεμήσουν την «επάρατη» νόσο. μάλιστα, τα εμβόλια αυτά δεν αποκλείεται να είναι διαθέσιμα ακόμη και μέσα στο 2024.
VOLOS CITY με το διαδίκτυο να έχει κατακλυστεί από σελίδες που προσφέρουν υπηρεσίες σχεδόν για τα πάντα μέσω τεχνητής νοημοσύνης (εκπληκτικό για παράδειγμα το ChatGPT) και τις εξελίξεις να είναι ραγδαίες, θα περίμενε κανείς ότι το 2024 θα επιφέρει περισσότερα νέα στοιχεία. Ή μήπως όχι; Σύμφωνα με την εταιρεία αναλυτών CCS Insight, o κλάδος της Τεχνητής Νοημοσύνης πρόκειται να υποστεί έναν γερό «σοκ» μέσα στο επόμενο έτος! Στη μελέτη, οι αναλυτές επισήμαναν την εξασθένιση της διαφημιστικής εκστρατείας γύρω από την
15 Θα «τρέξει» περισσότερο η Τεχνητή Νοημοσύνη ή…; τεχνολογία και το αυξανόμενο κόστος που απαιτείται για τη λειτουργία της. Οι ίδιοι έχουν ενδείξεις ότι η τεχνολογία ήδη αντιμετωπίζει μια επικείμενη επιβράδυνση! Από την άλλη, οι «έξυπνες» εφαρμογές και οι ανάλογες συσκευές θα συνεχίσουν όμως να διεισδύουν στην καθημερινότητά μας. Τα «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα θα συνεχίσουν να αποτελούν προέκταση του χεριού μας, και οι εφαρμογές που αναπτύσσονται μειώνουν όλο και περισσότερο τις μετακινήσεις και τον χρόνο εκτέλεσης γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Την ίδια στιγμή, σε πολλά νοικοκυριά σε χώρες του εξωτερικού η χρήση «έξυπνων» οικιακών συσκευών θεωρείται δεδομένη, αλλά μόλις την τελευταία διετία έχουν κάνει την εμφάνισή τους στα ελληνικά νοικοκυριά «έξυπνοι» βοηθοί, όπως η Αlexa, η Siri και ο βοηθός της Google. Η διείσδυση της παρουσίας τους αναμένεται ν’ αυξηθεί από εδώ και πέρα, με βάση και τον διαθέσιμο εξοπλισμό που μπορεί να διαθέτει ένα ελληνικό νοικοκυριό, είτε πρόκειται για τις συσκευές, είτε ακόμη και για συστήματα ασφαλείας!
Η αγορά τροφίμων υπό το πρίσμα της ακρίβειας Η πανδημία αλλά κυρίως η ακρίβεια έχουν οδηγήσει το αγοραστικό κοινό στο ν’ αλλάξει συνήθειες, την ώρα που οι περισσότεροι δείχνουν να κατανοούν ότι τα επεξεργασμένα τρόφιμα δεν είναι και ό,τι καλύτερο αυτήν τη στιγμή. με βάση και το 2024, ο παγκόσμιος τομέας βιολογικών τροφίμων και ποτών αναμένεται να συνεχίσει να σημειώνει ανάπτυξη. ωστόσο επειδή όλα είναι και θέμα κόστους, και με βασικά είδη διατροφής όπως το ελληνικό ελαιόλαδο να κοστίζουν μία μικρή περιουσία ήδη, οι ιδιωτικές ετικέτες των μεγάλων πολυκαταστημάτων και αλυσίδων αναμένεται να παρουσιάσουν μεγαλύτερες πωλήσεις, και γενικά οι πωλήσεις μεγαλύτερη πτώση. Από την άλλη, με την ακρίβεια να μην υποχωρεί, η τάση για προμήθεια τροφίμων μακράς διαρκείας, προκειμένου να διατηρούνται σε περίπτωση ανατιμήσεων, συνεχίζει ν’ αυξάνεται. Έρευνες δείχνουν παράλληλα ότι οι άνθρωποι επιθυμούν όλο και περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα και οι εταιρείες ανταποκρίνονται. Πολλές μάρκες εστιάζουν πλέον στην εξοικονόμηση νερού κατά την κατασκευή των προϊόντων τους, ενώ συνεχίζονται και βελτιώνονται οι φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές, όπως οι επαναχρησιμοποιήσιμες τσάντες και οι βιοδιασπώμενες συσκευασίες.
VOLOS CITY
Ελλάδα - Ιαπωνία σε ένα έτος…! Σημεία επαφής ανάμεσα σε Ελλάδα και Ιαπωνία υπάρχουν (πχ ο εθνικός ποιητής της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου Λευκάδιος Χερν έλκει την καταγωγή του από την πλευρά της μητέρας του από τη Λευκάδα). Έτσι, Το 2024 χαρακτηρίζεται ως Έτος Πολιτισμού και Τουρισμού ΕλλάδαςΙαπωνίας, και σε εθνικό επίπεδο οι αρμόδιοι προγραμματίζουν προγραμματίζεται μία σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων, τόσο στην Ιαπωνία όσο και στην Ελλάδα, που περιλαμβάνουν αρχαιολογικές εκθέσεις, φεστιβάλ κινηματογράφου, θεατρικές παραστάσεις, κονσέρτα, εκδηλώσεις γαστρονομίας κ.ά.
16
VOLOS CITY
18 Επιμέλεια - Ρεπορτάζ: ΗΛIΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡHΣ
τΑ ΡόΜπότ ΒΡΙςκόντΑΙ δΙπλΑ ΜΑς
Ζωγραφίσαμε «Πικάσο» με την Τεχνητή Νοημοσύνη, χωρίς να είμαστε ζωγράφοι…
ΑΣΠΑΣIA ΔΑΣΚAΛΟΠΟYΛΟΥ
Υ
πάρχουν ρομπότ στα καταστήματα; μπορούμε να ζωγραφίσουμε … Πικάσο, χωρίς να είμαστε καν ζωγράφοι; Προβλέπουμε καταστροφές έστω και εάν δεν είμαστε … ειδικοί; Να ξεναγηθούμε χωρίς ξεναγούς, αλλά και να διδαχθούμε χωρίς… δάσκαλο; Και όμως , εάν συνειδητοποιήσουμε ότι σε όλες τις παραπάνω ερωτήσεις, η απάντηση είναι θετική, τότε θα καταλάβουμε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη, ήρθε, έστω και εάν κάποιοι… ακόμη την περιμένουν! Είναι άκρως αποκαλυπτικά, τα όσα προκύπτουν μέσα από τις κατατοπιστικές κατευθύνσεις που δίνει στους αναγνώστες του «Volos city» η κα Ασπασία Δασκαλοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα ηλεκτρολόγων μηχανικών και μηχανικών υπολογιστών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επιστημονικό έργο, μελέτη και εξειδίκευση στην τεχνητή νοημοσύνη. Ποιες οι άμεσες πιθανές αλλαγές στην καθημερινότητά μας, με τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, ποια επαγγέλματα ‘θίγονται’ περισσότερο, πώς θα μπορούν να λειτουργούν (και με τη χρήση ρομπότ) τα καταστήματα, οι επιχειρήσεις, οι βιομηχανίες, τα σχολεία; Είναι τα ερωτήματα που της θέσαμε… Ποιες οι αλλαγές που έγιναν ήδη Όπως επισημαίνει η κα Δασκαλοπούλου, «το τοπίο της Τεχνητής Νοημοσύνης και των εφαρμογών της είναι δυναμικό, οπότε πολλά
περισσότερα μπορεί να προκύψουν, αλλά αυτή τη στιγμή έχουμε δυνατότητες για: • «Smart living», δηλαδή την ενσωμάτωση ψηφιακών βοηθών για αυτοματοποίηση λειτουργιών στο σπίτι, • Προσωποποιημένη / εξατομικευμένη πληροφόρηση και υπηρεσίες (που αφορούν, για παράδειγμα, συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου και εξυπηρέτηση πελατών, εκπαίδευση, υπηρεσίες ιατρικής φροντίδας, ενημέρωση, τραπεζικές υπηρεσίες όπως η επεξεργασία αιτημάτων δανεισμού, ψυχαγωγία με τα συστήματα συστάσεων για βιβλία, ταινίες, μουσική κλπ.), • Πρόβλεψη (φυσικών καταστροφών,
Εικόνα που δημιουργήθηκε από ΑΙ πρόγραμμα (DALL E) με υπόδειξη «γυναίκα καθισμένη δίπλα στο παράθυρο στο ύφος του Πικάσο
• • • • •
οικονομικών δεικτών, κατανάλωσης ενέργειας, εκπομπής ρύπων, της πορείας των καλλιεργειών, της πορείας ασθενειών, κλπ.), Διάγνωση (ιατρική για διάφορες ειδικότητες, λειτουργική για τον εντοπισμό βλαβών και δυσλειτουργιών σε συστήματα κλπ.), Αυτόματη μετάφραση, Αυτοματοποίηση γραμμών παραγωγής στη βιομηχανία, Ρύθμιση κυκλοφορίας (εναέριας και επίγειας), αλλά και Δημιουργία καλλιτεχνικών έργων (σύνθεση μουσικής, ποίησης, εικόνας, κειμένου κλπ).
Κινδυνεύουν τα επαγγέλματα με τις… επαναλαμβανόμενες ρουτίνες Σύμφωνα με την ίδια, τα επαγγέλματα που ‘απειλούνται’ περισσότερο είναι αυτά που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες ρουτίνες, ακριβώς γιατί αυτές μπορούν να αυτοματοποιηθούν (π.χ. σε γραμμές παραγωγής, στην διοικητική επεξεργασία εγγράφων, την εξυπηρέτηση πελατών, τις πωλήσεις, την οδήγηση σε συγκεκριμένες σταθερές διαδρομές, τη σπορά και την περιποίηση φυτών σε συγκεκριμένη έκταση κλπ.). Τα ρομπότ υπάρχουν ήδη στο εμπόριο! Ήδη υπάρχουν καταστήματα εφοδιασμένα με δυνατότητα αυτοεξυπηρέτησης του πελάτη στο ταμείο, και ρομπότ που διαχειρίζονται λογιστικά τα αποθέματα των εμπορευμάτων στην αποθήκη ή τα ράφια. μπορούμε να έχουμε αυτόματους ξεναγούς σε μουσεία, αυτόματο βοηθό διδασκαλίας στο σχολείο για τη διόρθωση τεστ ρουτίνας ή την παρουσίαση με διαδραστικό τρόπο συγκεκριμένης ύλης για κάποιο μάθημα κλπ. μπορούμε να έχουμε ψηφιακό βοηθό για τη λήψη του ιστορικού ασθενούς σε ένα ιατρείο ή για τη λήψη απόφασης σε τετριμμένες δικαστικές υποθέσεις, ή για τη σύνταξη ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής και άσκησης ή για βασική διαχείριση των οικονομικών μας.
VOLOS CITY
Ποιοι δεν «κινδυνεύουν» προς το παρόν; Σύμφωνα με την κα Δασκαλοπούλου, «τα επαγγέλματα που απαιτούν δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, επίλυση πολυδιάστατων προβλημάτων, και συναισθηματική νοημοσύνη δεν φαίνεται προς το παρόν να επηρεάζονται, και για αυτά η ΤΝ είναι μάλλον
19 Tο ρομπότ Sophia (Hanson Robotics) που μπορεί να μιμηθεί ανθρώπινη κοινωνική συμπεριφορά (συζήτηση, χειρονομίες, εκφράσεις προσώπου), και είναι υπήκοος Σαουδικής Αραβίας από το 2017
χρήσιμο συμπληρωματικό εργαλείο παρά απειλή, γιατί καθιστά εφικτή τη γρήγορη επεξεργασία δεδομένων και την ανακάλυψη μοτίβων που οδηγούν σε υψηλότερα επίπεδα αφαίρεσης. Επίσης αναδύονται νέες ευκαιρίες για απασχόληση στα πεδία που σχετίζονται με την ανάπτυξη, επέκταση και υποστήριξη των συστημάτων ΤΝ.
ξΕΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΤΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, Η ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΟΥ Π.Θ. ΑΣΠΑΣΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ
VOLOS CITY
20 Επιμέλεια: ΗΛIΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡHΣ
η τΕχνητη
νόηΜόςυνη
ΕΙνΑΙ ηδη… πΑΡόυςΑ! Έστω και αν δεν το …καταλάβαμε, την χρησιμοποιούμε και μας αρέσει!
Α
κούς «τεχνητή νοημοσύνη» και … αυτόματα ίσως σκέφτεσαι, αυτοκίνητα που κινούνται μόνα τους, ανδροειδή που περπατούν δίπλα μας, ρομπότ που δουλεύουν για …εμάς, ενώ εμείς… καθόμαστε! Τελικά είναι κάτι πιο… απλό, αφού βρίσκεται ήδη δίπλα μας, αλλά και σύνθετο ταυτόχρονα (!) αφού το μέλλον μας προδιαγράφεται με πολλές εκπλήξεις, που ίσως να μη μπορούμε να τις
φανταστούμε! Τώρα, εάν είστε από αυτούς που τη … φοβάστε, σας λέμε για να καθησυχάσετε (προς το παρόν!) ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη σήμερα, δεν είναι σε θέση να αναπτύξει κοινή λογική, δεν έχει τη δυνατότητα να συνδυάσει δηλαδή μια σειρά σκέψεων και να δημιουργήσει αλληλουχίες κινήσεων, παρά μόνο, να συσχετίσει τα δεδομένα, τα οποία εμείς με τον ανθρώπινο εγκέφαλο, έχουμε φροντίσει νωρίτερα, να τροφοδοτήσουμε. Έτσι τουλάχιστον λένε οι ειδικοί...
Στην καθημερινότητά μας ήδη! Η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται λοιπόν, ήδη στην καθημερινή μας ζωή. Για σκεφτείτε… Από την ταξινόμηση των ανεπιθύμητων mails και την εύρεση της ταχύτερης διαδρομής στις μετακινήσεις, μέχρι την αποφυγή ατυχημάτων, λόγω κυκλοφοριακής συμφόρησης. Απαραίτητη πλέον, στην ανάπτυξη των επιστημών αλλά και στον τομέα της υγείας. Βοηθά ακόμη και στην πρόληψη ασθενειών,
VOLOS CITY
καθώς μπορεί να προβλέψει πιθανά προβλήματα υγείας με βάση την ηλικία, το γενετικό ιστορικό, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση κ.λπ. Χρήσιμη και εφαρμόσιμη ήδη, σε τομείς όπως οι μεταφορές, αλλά και στοιχείο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Από τον τρόπο που πλοηγούμαστε για να βρούμε τον προορισμό μας μέχρι τον τρόπο που παραγγέλνουμε delivery ή την επιλογή της σειράς που θα δούμε σε μια τηλεοπτική πλατφόρμα, είναι ευκολίες που πετυχαίνουμε μέσα από τη χρήση «τεχνητής νοημοσύνης». Βγάλτε το κινητό σας και δείτε! Για να πάρουμε μια ακόμη ιδέα για το τι … εστί τεχνητή νοημοσύνη, αρκεί να βγάλουμε το κινητό από την τσέπη και θα καταλάβουμε όχι μόνο τη δύναμη της, αλλά και τον ρόλο που παίζει στη ζωή μας. Σκεφθείτε ακόμη, το «έξυπνο» σπίτι, αλλά και το περίφημο «sustainable lifestyle», τον βιώσιμο τρόπο ζωής χωρίς σπατάλη φυσικών πόρων. Πλυντήρια ρούχων που προσαρμόζουν νερό και ενέργεια ανάλογα με το βάρος του φορτίου ή ψυγεία που εντοπίζουν αυτόματα πιθανές βλάβες ! Οικονομικά και τεχνητή νοημοσύνη - Κατανάλωση Οι τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα χρησιμοποιούν A.I. για τον εντοπισμό περιστατικών απάτης και κατάχρησης, την ανάλυση της πιστοληπτικής ικανότητας, τη διαχείριση χαρτοφυλακίων, καθώς και την παροχή εξατομικευμένων οικονομικών συμβουλών. Οι καταναλωτές και οι εν δυνάμει πελάτες βάσει των συνηθειών τους , εξετάζονται επί της ουσίας, στην αναζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και των αντίστοιχων αγορών που κάνουν, ώστε δημιουργώντας εξατομικευμένες προσφορές, μια επιχείρηση να μπορεί να προσφέρει στους πελάτες της ακριβώς αυτό που χρειάζονται. Ρομπότ για τη συγκομιδή σταφυλιών Στον γεωργικό τομέα, αυτοκίνητες θεριζοαλωνιστικές μηχανές χρησιμοποιούνται ήδη σε πολλά μέρη για τη συγκομιδή σιτηρών και καλαμποκιού, ενώ υπάρχουν επίσης ρομπότ για τη συγκομιδή σταφυλιών. Αυτά τα οχήματα χρησιμοποιούν Α.Ι. για να ανιχνεύουν το περιβάλλον τους, να λαμβάνουν αποφάσεις και να πλοηγούνται με ασφάλεια. Χρησιμοποιούνται επίσης ήδη ευρέως σε μέρη που είναι επικίνδυνα ή επιβλαβή για τον άνθρωπο γι' αυτό και πολλά εργοστάσια και ορυχεία χρησιμοποιούν φορτηγά χωρίς οδηγό. Συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της βιομηχανικής και οικιακής κατανάλωσης ενέργειας… Η τεχνητή νοημοσύνη, στην υπηρεσία και του Κράτους! Παραδείγματα από την καθημερινότητά μας, στα οποία μπορεί να έχει εφαρμογή η τεχνητή νοημοσύνη, παρέθεσε πρόσφατα και ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος, επισημαίνοντας, ότι «το ζητούμενο είναι να αξιοποιήσουμε την εκθετική υπολογιστική δύναμη των ψηφιακών τεχνολογιών και της
21 τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου να επιλύσουμε μακροχρόνιες παθογένειες της χώρας μας». Ποια προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίσει η AI Ποια, όμως, είναι αυτά τα προβλήματα και πώς μπορεί να τα αντιμετωπίσει η τεχνητή νοημοσύνη; Σύμφωνα με τον κ. Σκέρτσο, «η εκτεταμένη φοροδιαφυγή, η αυθαίρετη δόμηση, η αργή απονομή δικαιοσύνης, τα κενά εκπαιδευτικών στα σχολεία μας, η μικροεγκληματικότητα και η καθημερινή παραβατικότητα σε δρόμους και γειτονιές, οι ανισότητες στην εκπαίδευση, οι κακοί δείκτες δημόσιας υγείας σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, η υπερσυνταγογράφηση φαρμάκων που οδηγεί σε πολυφαρμακία χωρίς να βελτιώνει την υγεία των πολιτών, αποτελούν διαχρονικά προβλήματα που κρατούν καθηλωμένη την
Ελλάδα σε μια κατάσταση παρατεταμένης απόκλισης από την ευρωπαϊκή κανονικότητα». Ειδικότερα, «έξυπνοι αλγόριθμοι μπορούν να κάνουν διασταυρώσεις φορολογικών δηλώσεων και πραγματικών εισοδημάτων ώστε να εντοπίσουν τη φοροδιαφυγή. Συστήματα τεχνητής νοημοσύνης μπορούν με μεγάλη ταχύτητα να εντοπίσουν τα κενά στις δημόσιες υπηρεσίες και να εισηγηθούν ένα πιο άρτιο ετήσιο πρόγραμμα προσλήψεων στο δημόσιο. Δορυφόροι συνδυαστικά με UAV drones και αισθητήρες σε δάση και υδάτινους όγκους μπορούν να συμβάλλουν στις προβλεπτικές ικανότητες της μετεωρολογικής υπηρεσίας και της πολιτικής προστασίας ώστε να υπάρχει καλύτερη προετοιμασία έναντι επικίνδυνων καιρικών φαινομένων αλλά και καλύτερη εκτίμηση του εύρους μιας φωτιάς ή μιας πλημμύρας για πιο αποτελεσματική διάταξη δυνάμεων».
VOLOS CITY
22
ΕκπληκτΙκh ΑΡχΑΙΑ τΕχνόλόγΙΑ τΩν ΕλληνΩν Ο Ιάσονας και οι μυστηριώδεις Μπρούντζινες Σφαίρες - Αστρολάβοι που δόθηκαν από το Χείρωνα για να πραγματοποιήσει το ταξίδι στην Κολχίδα ΞΕΝΟΦΩΝ μΟΥΣΑΣ συνέντευξη στη ΣΟΦΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Ο
Ξενοφών μουσάς, καθηγητής φυσικής του Διαστήματος Έχει διατελέσει Διευθυντής του Αστεροσκοπείου του Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής του Εργαστηρίου Αστροφυσικής, καθηγητής Φυσικής Διαστήματος, στο Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας της Φυσικής Διαστήματος του Π. Αθηνών, Αναπληρωτής Προέδρου Τμ. φυσικής Π.Α και Διευθυντής του Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και μηχανικής, μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάσθηκε επί έτη ως research Fellow, research assistant, senior visiting research Fellow στο Imperial College of Science Technology and Medicine του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του μεξικού, στο Αστεροσκοπείο Παρισίων (Laboratoire d'études spatiales et d'instrumentation en astrophysique) και το Ινστιτούτο μαξ Πλανκ για το Ηλιακό Σύστημα στη Γερμανία. Συμμετέχει με μεγάλη επιτυχία στην μελέτη του αρχαιότερου επιστημονικού οργάνου και μηχανικού σύμπαντος, αλλά και υπολογιστή, (150 με 100 π.Χ.)
του μηχανισμού των Αντικυθήρων, και έχει γράψει το βιβλίο «Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, «ΠΙΝΑΞ», Ο αρχαιότερος υπολογιστής και αστρονομικό όργανο», Εκδόσεις: Ένωσης Ελλήνων φυσικών 2011 και 2η έκδοση, 2012. Άκρως εντυπωσιακές είναι οι διαπιστώσεις των επιστημόνων για την επινοητικότητα των αρχαίων προγόνων μας στον τομέα της τεχνολογίας. Βασισμένοι, στις αρχικές πηγές και δεδομένα της αρχαιοαστρονομίας, αρκετοί ερευνητές και μεταξύ αυτών ο κ. Ξενοφών μουσάς παρουσιάζουν μια νέα ιστορία και προϊστορία της αστρονομίας. Η αστρονομία γεννήθηκε πιθανότατα στην προσπάθεια των παλαιολιθικών ανθρώπων να προβλέψουν τον καιρό. Η αρχαιοαστρονομία παρέχει αστρονομικά δεδομένα που προέρχονται από την αρχαιολογία και αναδεικνύουν αστρονομικούς προσανατολισμούς κτιρίων οι οποίοι υποδεικνύουν αστρονομικές γνώσεις από την παλαιολιθική ακόμη εποχή. Η παράδοση αυτή συνεχίζεται μέχρι σήμερα και ασφαλώς δεν είναι σύμπτωση που όλα τα Ελληνικά και Ρωμαϊκά θέατρα αλλά και ιερά σε όλη την μεσόγειο έχουν αστρονομικό προσανατολισμό. Οι Έλληνες ανέπτυξαν προηγμένη αστρονομία βασισμένη σε ακριβή μαθηματικά σε
VOLOS CITY
γνώσεις αστρονομίας, στην αντίληψη της αιτιοκρατίας και της ύπαρξης νόμων της φύσης με τους οποίους κατανοούμε, ερμηνεύουμε και σε μερικές περιπτώσεις μπορούμε να προβλέψουμε μερικά αστρονομικά φαινόμενα όπως οι φάσεις της Σελήνης, οι εποχές του έτους, οι εκλείψεις της Σελήνης και να προβλέπουμε τον καιρό. Ξαφνιάζει η ευρύτητα και το πλήθος των αρχαιοελληνικών τεχνολογικών επιτευγμάτων. Ο άνθρωπος ήθελε να καλύψει την ανάγκη του για μέτρηση μεγεθών, για υπολογισμό του χρόνου. Οι μηχανές των προγόνων μας αποτελούν σίγουρα τις πιο αινιγματικές και σε αρκετές περιπτώσεις παράδοξες εφευρέσεις. Οι μελετητές βρήκαν αρκετές αρχαίες ουράνιες σφαίρες χρονολογημένες τον 8ο αιώνα π.Χ. που προέρχονται από όλη την Ελλάδα, κυρίως από την περιοχή της Θεσσαλίας. Οι ουράνιες σφαίρες έχουν άξονα, ισημερινό και αρκετούς μεσημβρινούς και έχουν πάνω τους πολλά σύμβολα των άστρων. Πρόκειται για πρωτόγονα αστρονομικά όργανα που μετρούσαν το γεωγραφικό πλάτος και μήκος. Παρά το μυστήριο που τις περιβάλλει, υπάρχουν και αποδεικνύουν περίτρανα την ικανότητα των ανθρώπων της προϊστορικής εποχής να συλλαμβάνουν, να σχεδιάζουν και να παράγουν όργανα υψηλής τεχνολογίας. Τέτοια, ασφαλώς μεγαλύτερα ξύλινα όργανα, δηλαδή ουράνιες σφαίρες, θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για τη μέτρηση του χρόνου, του γεωγραφικού πλάτους ή μήκους μιας τοποθεσίας ειδικά όταν κάποιος ταξιδεύει, και μάλιστα στον Εύξεινο Πόντο, ή να βρει μέσω των συντεταγμένων των αστεριών τον προορισμό του. Όταν είχε επισκεφτεί το Βόλο ο κ. μουσάς είδε σε μια προθήκη του Αθανασάκειου μουσείου 3-4 μικρές σφαίρες που όπως έγραφε η πινακίδα ήταν αφιερώματα στο ναό της Αθηνάς Ιτωνίας1 και μόλις είδε τα χάλκινα αυτά, μπρούντζινα αντικείμενα που τα δύο εξ αυτών είχαν σαφέστατα έναν άξονα, όλα είχαν μεσημβρινούς, ατράκτους και όλα είχαν επάνω αυτό που αρχαίοι και
Αστεροσκοπείο ιερού κορυφής Πετσοφά στην περιοχή του Παλαικάστρου Σητείας
23
Αρχαίοι αστρονόμοι μουσείο Δελφών Ουράνιες σφαίρες, Άργος Ορεστικό
σύγχρονοι αστρονόμοι χρησιμοποιούν για να συμβολίσουν τον Ήλιο αλλά αντί να έχει γραμμούλα έχει τελεία στη μέση, κύκλος δηλαδή με τονισμένο το κέντρο του. Αυτομάτως, αναφέρει ο κύριος μουσάς του πέρασε η σκέψη πως αυτές είναι οι ουράνιες σφαίρες που σύμφωνα με την παράδοση ο μουσαίος δημιούργησε πρώτος και που ο Κένταυρος Χείρων εκπαίδευσε τον Ιάσονα και τους Αργοναύτες να τις διαβάζουν για να μπορούν να βρίσκουν το δρόμο τους ταξιδεύοντας όπως αναφέρει κι ο Πλάτων, ο οποίος έγραψε ότι πρέπει να ξέρουμε να ταξιδεύουμε σε στεριά και θάλασσα και να ρυθμίζουμε τις αγροτικές εργασίες, να γνωρίζουμε δηλαδή πότε να σπείρουμε και πότε να μαζέψουμε τη συγκομιδή. Αυτή ήταν η αρχική μου σκέψη μας είπε ο κύριος μουσάς και έπειτα με κάποιους φοιτητές εκ των οποίων ο κ. Πετούσης που έλκει την καταγωγή του από το Βόλο, μελετήσαμε τα σφαιρικά αντικείμενα και ανακαλύψαμε ότι από τον Δούναβη, που στα αρχαία ελληνικά η ονομασία του είναι Ίστρος, μέχρι εδώ κάτω έχουν βρεθεί
πάνω από 100 τέτοιες ουράνιες σφαίρες. μάλιστα, στη Θεσσαλία, όπως λένε οι αρχαιολόγοι, υπήρχαν κάποια ιερά πανευρωπαϊκής εμβέλειας όπου έρχονταν προσκυνητές απ’ όλη την Ευρώπη και τα Βαλκάνια και αφιέρωναν στην Αθηνά τέτοιες ουράνιες σφαίρες που τους βοηθούσαν να βρίσκουν το δρόμο τους. Ένα τέτοιο αντικείμενο είναι στην ουσία ένας μικρός αστρολάβος και μπορεί κανείς να βρει το γεωγραφικό πλάτος και μήκος, πόσο βόρεια ή νότια πήγε κανείς. Ο Νεύτων λέει ότι ο Ιάσων και οι Αργοναύτες βρήκαν το δρόμο τους με τα «σχήματα Ολύμπου», δηλ. τα σχήματα του ουρανού, και εννοεί τη θέση των άστρων πάνω στον ουρανό. Κι αυτό ήταν μετρήσιμο με αυτό που ονομάζουμε ουράνιες σφαίρες και ο μουσαίος2 το παρέδωσε στους Αργοναύτες. Πολλές πλέον αρχαιολογικές ανακαλύψεις επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν πολλές αστρονομικές γνώσεις και είχαν εφεύρει πολλούς μηχανισμούς με τους οποίους μετρούσαν το χρόνο ή το γεωγραφικό πλάτος και μήκος.
Ιτωνία προσωνύμιο της Αθηνάς, το οποίο προερχόταν από την πόλη Ίτωνα της Φθιώτιδας. Το χρησιμοποιούσαν είτε με τον τύπο «Ιτωνίς», είτε ως «Ιτωναία», με το όνομα αυτό λατρευόταν ευρύτατα στη Θεσσαλία, αλλά και στη Βοιωτία, την Αθήνα αλλά και την Αμοργό. 2 Μουσαίος, σύμφωνα με το Διόδωρο Σικελιώτη ήταν γιος του Ορφέα, μουσικός και ποιητής, τελετάρχης των Ελευσινίων Μυστηρίων. Λεγόταν πως θεράπευε με τη μουσική του και είχε μαντικές ικανότητες. Οι μύθοι τον θέλουν να είναι κάτοχος υπερφυσικών δυνάμεων, και συγκεκριμένα πως διέθετε την ικανότητα του να πετάει. Σε παλαιό έπος που είχε διαβάσει ο Παυσανίας, η πτητική ικανότητα του Μουσαίου παρουσιάζεται ως δώρο του Βορέα. 1
VOLOS CITY
24 Έρευνα - επιμέλεια: ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ
ό πΑγκόςΜΙός Βόλός Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τους μετανάστες, μετά την απογραφή του 2021
Α
λήθεια, έχουμε αναρωτηθεί ποτέ, πόσοι και από ποιες χώρες αλλοδαποί, έχουν βρει «καταφύγιο» στη Θεσσαλία, αλλά και στη μαγνησία ιδιαίτερα, αλλά και πόσες διαφορετικές κουλτούρες, ήθη, έθιμα και παραδόσεις, «αναμειγνύονται» με έναν μαγικό και ιδιαίτερο τρόπο, με τα όσα «κουβαλούμε» ως ντόπιοι όλοι εμείς οι υπόλοιποι; Έχουμε αναρωτηθεί, πόσοι εκπρόσωποι… «φυλών» του κόσμου, κυκλοφορούν ανάμεσά μας, εργάζονται, δραστηριοποιούνται, συναναστρέφονται αλλά, προσπαθούν να μάθουν παράλληλα, για την Ελλάδα και τους Έλληνες και πηγαίνουν ακόμη και σε σχολεία ή παρακολουθούν σεμινάρια και μαθήματα για την ελληνική γλώσσα; Εάν διαβάσετε την έρευνα του «Volos City», ίσως εκπλαγείτε, για το γεγονός, ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και τα όσα προκύπτουν από την τελευταία απογραφή του 2021 στη Θεσσαλία, ως νόμιμος πληθυσμός έχει απογραφεί από δεκάδες χώρες, τόσο της Ε.Ε. όσο και έξω από αυτήν …Στοιχεία που, εκτός των άλλων, είναι απαραίτητα για την αυτογνωσία μας (πόσοι και ποιοι είμαστε τελικά;) Οι Αλβανοί πάντως, παραμένουν πολυπληθέστεροι απ΄τους εκτός της Ε.Ε. και οι Βούλγαροι απ ΄τους εντός… Στο νομό μας επίσης, συναντά κανείς αλλοδαπούς δεκάδων χωρών, μέχρι απ΄την Γκάνα, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν!
VOLOS CITY ΟΙ ΑΛΒΑΝΟΙ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΠΟΛΥΠΛΗΘΕΣΤΕΡΟΙ ΑΠ ΤΟΥΣ ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ Ε.Ε. ΚΑΙ ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΑΠ ΤΟΥΣ ΕΝΤΟΣ…
25 Ένας γύρος… σε όλο σχεδόν τον κόσμο! Ας πάρουμε … βαθιά ανάσα και αρχίζουμε!! Στη Θεσσαλία, συναντούμε αλλοδαπούς, των εξής χωρών ΕΕ εκτός Ελλάδας: Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Κύπρος, Λιθουανία, Ουγγαρία, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, φινλανδία, Σουηδία. Των Χωρών Ευρώπης, αλλά εκτός ΕΕ: Αλβανία, Λευκορωσία, Βόρεια μακεδονία, μολδαβία, Ρωσική Ομοσπονδία, Σερβία, Τουρκία, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο. Των χωρών Αφρικής: Αλγερία, Καμερούν, Κονγκό, Δημοκρατία του Κονγκό, Αίγυπτος, Γκάνα,
μαρόκο, Νιγηρία, Σομαλία. Των χωρών Καραϊβικής, Νότιας ή Κεντρικής Αμερικής: Βραζιλία και από άλλη χώρα της Καραϊβικής, Νότιας ή Κεντρικής Αμερικής. Των χωρών Βόρειας Αμερικής: Καναδάς, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και από άλλη χώρα της Βόρειας Αμερικής. Των χωρών Ασίας: Αφγανιστάν, Αρμενία, μπανγκλαντές, Κίνα, Γεωργία, Ινδία, Ιράκ, Ιράν, Καζακστάν, Πακιστάν, φιλιππίνες, Συρία, Ουζμπεκιστάν, Παλαιστίνη, καθώς και από άλλη χώρα της Ασίας που δεν κατονομάζεται. Των χωρών της ωκεανίας: Αυστραλία, ενώ έχουν καταγραφεί μέχρι αλλοδαποί, που είναι χωρίς δηλωθείσα ιθαγένεια καθώς και ορισμένοι , χωρίς Ιθαγένεια ή Αδιευκρίνιστη Ιθαγένεια! Ο γενικότερος πληθυσμός Γενικότερα πάντως, μείωση κατά 6,1% καταγράφεται στον μόνιμο πληθυσμό της Περιφέρειας Θεσσαλίας, όπως προκύπτει από την απογραφή του πληθυσμού 2021 της ΕΛΣΤΑΤ, σε σύγκριση με αυτήν του 2011. Αντίθετα, μικρή αύξηση παρουσιάζει ο αριθμός των νοικοκυριών, αρκετά εκ των οποίων είναι νοικοκυριά αλλοδαπών. Συγκεκριμένα, από ενημέρωση της ΕΛΣΤΑΤ με τίτλο «Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2021: Αποτελέσματα μόνιμου Πληθυσμού κατά Ομάδες Ηλικιών, Ιθαγένεια, Τόπο Γέννησης, Οικογενειακή Κατάσταση και μέγεθος και Σύνθεση Νοικοκυριού» (δεν υπάρχει διαχωρισμός της Μαγνησίας, αλλά απ΄το 2021 και έπειτα, το γενικότερο σύνολο όλης της Θεσσαλίας), προκύπτει ότι στους 688.255 ανέρχονται οι πολίτες στη Θεσσαλία, ενώ 272.409 είναι τα νοικοκυριά. Από τους κατοίκους, σύμφωνα την ΕΛΣΤΑΤ, οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άνδρες, με ποσοστό 50,8% (349.669) έναντι 49,2% (338.586). Το... «top10» ξένων υπηκόων Από τους μόνιμους κατοίκους της Περιφέρειας, το 95,2% δηλώνει πως έχει ελληνική ιθαγένεια, ενώ οι υπόλοιποι 4,8% υπήκοοι άλλης χώρας. Συγκεκριμένα, οι δέκα επικρατέστερες χώρες προέλευσης επί του συνόλου, είναι: Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αφγανιστάν, Πακιστάν, Γερμανία, Συρία, Κύπρος, Ρώσικη Ομοσπονδία. Τη μεγαλύτερη αύξηση εμφάνισαν οι υπήκοοι του Αφγανιστάν οι οποίοι από 123 το 2011 έγιναν 574 το 2021, αλλά και αυτοί της Συρίας που από 36 έφτασαν τους 435 λόγω φυσικά των συρράξεων… Η μεγαλύτερη μείωση εντοπίστηκε στους υπηκόους Βουλγαρίας που από 3.573 το 2011 μειώθηκαν στους 1.152 το 2021. Παράλληλα, μειώθηκαν και οι υπήκοοι Αλβανίας που από 32.421 το 2011 έπεσαν στους 22.650 το 2021. Στη μαγνησία Αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την Απογραφή Πληθυσμού Κατοικιών 2021, σχετικά με τον μόνιμο Πληθυσμό της χώρας, που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, στη χερσαία μαγνησία, (μεταξύ αυτών και οι αλλοδαποί) απογράφηκαν 177.448 κάτοικοι και στα νησιά 13458, δηλαδή συνολικά 190.906. Στον Δήμο Βόλου απογράφηκαν 139.670 κάτοικοι, στον Δήμο Αλμυρού 16072, στο Ν. Πηλίου 8274, στον Δήμο ζαγοράς μουρεσίου 4562, στον Δήμο Ρήγα φεραίου 8870, στον Δήμο Σκιάθου 5802, στον Δήμο Σκοπέλου 4518 και στον Δήμο Αλοννήσου 3138 κάτοικοι.
VOLOS CITY
26 Έρευνα - επιμέλεια: ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ
ςτό «ζυΜΩτηΡi» τόυ νΕόυ πόλΙτΙςΜΙκόυ Βόλόυ Μια πρωτοποριακή δωρεάν δράση του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου
Α
κούγεται και φαίνεται απίστευτο. Γυναίκες από 16 και πλέον χώρες, που βρίσκονται στη μαγνησία, να «διψούν» και να ζητούν με κάθε τρόπο, να μάθουν Ελληνικά. Όσο δύσκολο και εάν είναι, όσο διαφορετική και να φαίνεται η γλώσσα, η νοοτροπία και η κουλτούρα της χώρας απ΄την οποία προέρχεται η καθεμία… Όταν βρεθείς όμως κάτω απ΄την ίδια στέγη, σε έναν φιλόξενο τόπο και με την αγάπη των μελών του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου, τότε όλα είναι πιθανά… Ακόμη και η υπερβολική συμμετοχή που καθιστούν δύσκολη πλέον τη λειτουργία επιπλέον τμημάτων, αφού όλα τα τμήματα που λειτουργούν μέχρι τώρα, είναι … ασφυκτικά γεμάτα, γεγονός που μαρτυρά την αγάπη για την Ελλάδα και τη «δίψα» για τα Ελληνικά!
ΜΕ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΑΠΟ ΙΤΑΛΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΕΛΒΕΤΙΑ, ΡΩΣΙΑ, ΓΕΩΡΓΙΑ, ΟΥΚΡΑΝΙΑ, ΣΛΟΒΑΚΙΑ, ΡΟΥΜΑΝΙΑ, ΑΛΒΑΝΙΑ, ΜΑΡΟΚΟ, ΑΙΓΥΠΤΟΣ, ΛΙΒΑΝΟΣ, ΧΙΛΗ, ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ, ΜΕΧΡΙ ΜΑΚΑΟ ΚΑΙ ΤΑΝΖΑΝΙΑ!
VOLOS CITY
Βάση, η …εκπαίδευση των απόρων αγραμμάτων μητέρων Η ιδέα της διοργάνωσης μαθημάτων ελληνικών για γυναίκες ομογενείς και αλλοδαπές, μετανάστριες και πρόσφυγες που ζουν στον Βόλο, γεννήθηκε το 2012 στο φιλολογικό Τμήμα του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου και ξεκίνησε σχεδόν αμέσως, με βάση και την προϊστορία του ΛΕΒ στον τομέα της εκπαίδευσης των απόρων αγραμμάτων μητέρων: Κυριακά Σχολεία - Εσπερινές Σχολές απόρων μητέρων - και άλλες παρεμφερείς δράσεις που τέθηκαν στην πρώτη γραμμή από το ξεκίνημα της λειτουργίας του λυκειακού θεσμού στον Βόλο, το 1920. Ο τομέας αυτός ήταν συνδεδεμένος με την Καλλιρρόη Παρρέν, την πρωτοπόρα Ελληνίδα φεμινίστρια και ιδρύτρια το 1911 του Λυκείου των Ελληνίδων και συνδέθηκε άρρηκτα με τις εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες που αναπτύχθηκαν κατά καιρούς με αποδέκτες αναλφάβητες Ελληνίδες. Η πεποίθηση ότι η καταπολέμηση της αμάθειας και του αναλφαβητισμού που συχνά μάστιζαν μεγάλο μέρος του γυναικείου φύλου αποτελεί προϋπόθεση για την ατομική, κοινωνική, οικονομική και πολιτική ανάπτυξη των γυναικών στάθηκε το θεμέλιο για τη δράση αυτή, η οποία σφραγίσθηκε και από το στοιχείο του εθελοντισμού, βάσει της καταστατικής διακήρυξης ότι βασικός στόχος του Λυκείου είναι να ενισχύσει «τον μεταξύ των γυναικών σύνδεσμο προς εξυπηρέτησιν της προόδου του φύλου των προς προάσπισιν και προστασίαν αυτών». Η είσοδος μεγάλου αριθμού μεταναστών, δημιούργησε νέες ανάγκες Η υποχώρηση του αναλφαβητισμού των γυναικών στην Ελλάδα έθεσε κατά το τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα στο περιθώριο τη σημαντική σχετική δραστηριότητα. ωστόσο, η είσοδος στη χώρα μεγάλου αριθμού μεταναστών, η οποία κορυφώθηκε την τελευταία δεκαετία του ίδιου αιώνα,
27
δημιούργησε νέες ανάγκες. Στη διαπίστωση αυτή οδηγήθηκαν και τα μέλη του Ιστορικού Αρχείου του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών από το 1998, που αναβίωσαν τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας με αποδέκτες γυναίκες που έχουν σήμερα την ανάγκη εξωσχολικής διδασκαλίας ελληνικών· δηλαδή γυναίκες ομογενείς και αλλοδαπές που διαβιούν στην Ελλάδα χωρίς να έχουν διδαχθεί τα ελληνικά και χωρίς να μπορούν να ενταχθούν σε κάποιο από τα προγράμματα εγκύκλιας εκπαίδευσης, λόγω οικογενειακών ή και εργασιακών υποχρεώσεών τους. Γλωσσικές δεξιότητες και τις πρακτικές κοινωνικές και διαπολιτισμικές ικανότητες με αυτό το πνεύμα, τo Λύκειο των Ελληνίδων Βόλου συνεχίζει και φέτος το πετυχημένο αυτό εκπαιδευτικό πρόγραμμα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού για γυναίκες ομογενείς και αλλοδαπές που ζουν στην πόλη μας, θεωρώντας ότι η γλώσσα είναι πολύτιμη για την καθημερινότητα και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Ο σκοπός του είναι οι
εκπαιδευόμενες, κατά πρώτον να αποκτήσουν τις γλωσσικές δεξιότητες και τις πρακτικές κοινωνικές και διαπολιτισμικές ικανότητες που απαιτούνται για την κοινωνική ένταξη των ίδιων και των οικογενειών τους. Κατά δεύτερον να συμβάλει στην ενδυνάμωση των γυναικών αυτών που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και να βοηθηθούν να ενταχθούν ομαλότερα ανάμεσά μας. Από την Γερμανία μέχρι… την Τανζανία! Οι γυναίκες που παρακολουθούν φέτος τα μαθήματα του ΛΕΒ προέρχονται από διάφορες χώρες, όπως Γερμανία, Ιταλία, Ρωσία, μολδαβία, Ουκρανία, Ρουμανία, Πολωνία, Λιθουανία, Αλβανία, Αίγυπτο, μαρόκο, Χιλή, φιλιππίνες , Ελβετία, Γεωργία, Σλοβακία, Λίβανος, μακάο, Τανζανία κ.ά. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ηλικίας από 30 έως 55 ετών, διαθέτουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο, έχουν κάνει σπουδές στη χώρα τους και γνωρίζουν αρκετά για τον ελληνικό πολιτισμό.
VOLOS CITY
Αρχάριες και προχωρημένες Τα μαθήματα, τα οποία παρέχονται δωρεάν πραγματοποιούνται μια φορά την εβδομάδα, σε χώρο του συγκροτήματος ματσάγγου, στο πλαίσιο της συνεργασίας του ΛΕΒ με το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Έχουν διαχωριστεί σε μαθήματα αρχαρίων και προχωρημένων, ανάλογα με το επίπεδο γνώσης τους στα ελληνικά. Στα μαθήματα αυτά διδάσκουν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό, συνέπεια και ζήλο εθελόντριες εκπαιδευτικοί, οι οποίες, εκτός από τις γνώσεις τους, προσφέρουν κυριολεκτικά την ψυχή τους. Συγκεκριμένα, φέτος, διδάσκουν η κα Γιασεμή Κουτσικού Έφορος Φιλολογικού Τμήματος του ΛΕΒ, η κα Έφη Ρόππα φιλόλογος, η κα Όλγα Κουτσαφτή - Διονυσάτου δασκάλα και η κα Θεοδοσία Ράπτη δασκάλα, όλες εθελόντριες. Καταβάλλουν δε κάθε φιλότιμη προσπάθεια οι εκπαιδευόμενες όχι μόνο να αισθανθούν οικεία στο εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα που τους παρέχει το Λύκειο αλλά γενικότερα να τις βοηθήσουν, μέσω της γλώσσας, οι γυναίκες αυτές να ενταχθούν ομαλότερα ανάμεσά μας, κάτι που έχει επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό. (Πληροφορίες: καθημερινά στις ώρες 11.0014.00 στη γραμματεία του ΛΕΒ και στo τ.2421033938) Η πρόεδρος του Λ.Ε.Β. μαρία Σπανού Όπως αναφέρει στο «Volos City», η πρόεδρος του Λ.Ε.Β. κα μαρία Σπανού, «από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του λυκειακού θεσμού στον Βόλο, τη δεκαετία του 1920, δημιουργήθηκαν εκπαιδευτικές δομές για γυναίκες, όπως τα Κυριακά Σχολεία και οι Εσπερινές Σχολές απόρων μητέρων. Στα Κυριακά σχολεία φοιτούσαν κυρίως οι υπηρέτριες που απασχολούνταν σε σπίτια και έπαιρναν ρεπό τις Κυριακές. Στόχος ήταν να μάθουν γραφή, ανάγνωση και αριθμητική, ώστε να μην πέφτουν θύματα των μπακάληδων και των λογής λογής προμηθευτών του νοικοκυριού, στο οποίο εργάζονταν. Αργότερα, πήραν άλλο χαρακτήρα, ανάλογα με τα αιτήματα
28
της εποχής. Το ζήτημα της εκπαίδευσης των γυναικών είχε πάντα ιδιαίτερη βαρύτητα για το λυκειακό μας θεσμό και βασικός καταστατικός μας στόχος. Το 2011 επισκέφτηκα στην Αθήνα, το Τμήμα Ιστορικού Αρχείου του Λυκείου των Ελληνίδων στο μέγαρο Αντωνοπούλου, όπου στεγάζεται και η δράση των μαθημάτων ελληνικής γλώσσας για γυναίκες ομογενείς και αλλοδαπές. Εντυπωσιάστηκα από το συμμετοχικότητα και τη ζέση των εκπαιδευομένων. Σκέφθηκα να το προσπαθήσουμε και εμείς στο Βόλο, κυρίως, για τις γυναίκες, που από τη δεκαετία του 1990, έφθασαν κατά κύματα στη χώρα μας με στόχο την ομαλότερη ένταξή τους ανάμεσά μας. Έτσι, μαζί με την τότε έφορο του φιλολογικού τμήματος κ. Δώρα Πουρνάρα εισηγηθήκαμε στο συμβούλιο την επαναφορά αυτής της εκπαιδευτικής δράσης, που το Λύκειό μας υπηρετούσε και στο παρελθόν με άλλη μορφή. μια πρόχειρη έρευνα που κάναμε είδαμε πως υπήρχε ενδιαφέρον. Έτσι, το ξεκινήσαμε. Τα πρώτα χρόνια ο αριθμός των συμμετεχόντων ήταν μικρός. Σταδιακά μεγάλωνε. Η προσφορά των εθελοντριών εκπαιδευτικών όλα αυτά τα
χρόνια, που δεν ήταν και λίγες, είναι ανεκτίμητη. Υποστήριξαν τη δράση αυτή με συνέπεια, υπευθυνότητα και ενθουσιασμό. Τους ευχαριστούμε από καρδιάς, όπως ευχαριστούμε επίσης το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για την ένθερμη υποστήριξή του. Σήμερα, νιώθουμε μεγάλη ικανοποίηση που το εγχείρημά μας φαίνεται να αποδίδει, προσφέροντας αυτή την ευκαιρία σε έναν αξιοσημείωτο αριθμό γυναικών, που ζουν και εργάζονται δίπλα μας. Να γνωρίσουν καλύτερα την ελληνική γλώσσα. Το «δασκαλίκι», όταν το αγαπάς,δεν κόβεται Η κα Έφη Ρόππα φιλόλογος, τονίζει με έμφαση, ότι «το «δασκαλίκι», όταν το αγαπάς, δεν κόβεται κι έτσι, όταν βγήκα στη σύνταξη, το 2014,αποφάσισα να αναλάβω το προχωρημένο τμήμα στο Λύκειο Ελληνίδων. Κατά τη γνώμη μου η γλώσσα δεν είναι μόνο ένα μέσο έκφρασης και ένα όργανο επικοινωνίας. Είναι προπάντων ένα όχημα για ένα υπέροχο ταξίδι στην ιστορία, τον πολιτισμό, τις συνήθειες, τη νοοτροπία και τελικά την ψυχή ενός λαού.
VOLOS CITY
29
Αφού λοιπόν οι αγαπημένες μου μαθήτριες, κι από φέτος κι ένας μαθητής, επέλεξαν για δεύτερη πατρίδα τους την πατρίδα μου, κάθε Πέμπτη με συναντούν για να κάνουμε μαζί αυτό το ταξίδι. Ο ενθουσιασμός τους, η επιμέλειά τους, η συνέπειά τους μου δίνουν τεράστια χαρά κι ελπίζω να είμαστε καλά και να συνεχίσουμε τα μαθήματά μας μ' αυτή την «αγαπητική» σχέση που έχουμε χτίσει. «μας γεμίζει ικανοποίηση και χαρά» «Για δέκατη συνεχή χρονιά πραγματοποιούμε τα δωρεάν μαθήματα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού σε αλλοδαπές ,αλλοδαπούς, μετανάστες. Υποδεχόμαστε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο αριθμό ανθρώπων που εγγράφονται στα τμήματα του Λυκείου Ελληνίδων Βόλου», αναφέρει η κα Γιασεμή Κουτσικού, δασκάλα, έφορος φιλολογικού τμήματος ΛΕΒ. «Αυτό μας γεμίζει ικανοποίηση και χαρά, καθώς το πρόγραμμα έχει ευρεία αποδοχή σε πολλούς ανθρώπους με διαφορετικά χαρακτηριστικά ηλικίας, δεξιοτήτων, μορφωτικού επιπέδου κουλτούρας, που η ανάγκη ή η επιλογή, έφεραν στο τόπο μας. Δύσκολο το ξεκίνημα σ' ένα διαπολιτισμικό περιβάλλον, μεγάλη η κινητικότητα, διαφορετικές οι ανάγκες. Αρχικός στόχος μας η ένταξη, η ενσωμάτωση με μέσο επικοινωνίας και κοινωνικοποίησης την ελληνική γλώσσα στη χρηστική της λειτουργία, που την προσεγγίζουμε ολιστικά σε πραγματικό περιβάλλον κι επικοινωνιακό πλαίσιο κι εξυπηρετεί τις ανάγκες τους. με βάση τον προφορικό λόγο μαθαίνουν, κατανοούν, μιλούν, γράφουν, διαβάζουν... Αυτό είναι το πρώτο σκαλί, η πρώτη φορά, μετά ο δισταγμός, η συστολή υποχωρούν. μοιραζόμαστε την εμπειρία, «μαθαίνουμε ελληνικά μαζί», εξ άλλου οι ανάγκες και τα συναισθήματα είναι πανανθρώπινα. Αλληλεπιδρούμε, βιώνουμε μαζί τις αξίες του πολιτισμού μας, απολαμβάνουμε τη χαρά του εθελοντισμού και της κοινωνικής προσφοράς, την εκτίμηση ,την εμπιστοσύνη στο βλέμμα τους και στο χαμόγελό τους. Ό,τι προσφέρουμε μας επιστρέφεται.» Το ενδιαφέρον είναι πολύ μεγάλο «Δε ζει μόνο με ψωμί ο άνθρωπος. Αν ήμουν πεινασμένος και αβοήθητος στο δρόμο δε θα ζητούσα ένα ψωμί. Θα ζητούσα μισό ψωμί και ένα βιβλίο» Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα… «Αυτά τα λόγια μ’ οδήγησαν στο Λύκειο Ελληνίδων Βόλου να διδάξω στην ελληνική γλώσσα σ’ όσες μετανάστριες θέλουν, όχι μόνο να τη μιλάνε, αλλά και να τη γνωρίζουν καλά για να φτάσουν και στο βιβλίο» όπως αναφέρει η δασκάλα, κα Όλγα Κουτσαφτή - Διονυσάτου. Σύμφωνα με την ίδια, «στα τρία χρόνια που τη διδάσκω, ιδίως στην αρχή της εκπαιδευτικής χρονιάς το ενδιαφέρον είναι πολύ μεγάλο. Κατά τη διάρκειά της όμως οι δυσκολίες και οι συνθήκες της ζωής τους απομακρύνουν. Όμως υπάρχουν και οι σταθεροί μαθητές, που μεγάλη όρεξη, επιμέλεια συνεχίζουν, προοδεύουν και με γεμίζουν χαρά, χαμόγελα, ικανοποίηση».
Το σημείωμα των μαθητών στη δασκάλα τους «Ποτέ δεν είναι αργά για να μάθει κάποιος κάτι καινούριο» Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως έχει η άποψη των ίδιων των μαθητριών. Όπως αναφέρουν οι μαρία και Ιουλία από τη Ρουμανία, Έλενα από Λευκορωσία , Όλια και Όλγα από Ρωσία, Τετιάνα από Ουκρανία , Κέλλυ, Έλσα, Άννα από Αλβανία και μπερνάρ από Λίβανο, «ποτέ δεν είναι αργά για να μάθει κάποιος κάτι καινούριο. μας βοηθάει στην καθημερινότητά μας να λειτουργούμε καλύτερα σ' αυτή την κοινωνία.Τα μαθήματα είναι βοηθητικά και ευχάριστα.Οι δασκάλες είναι καταπληκτικές, εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας και μας βοηθούν να αισθανόμαστε ίσοι με τους Έλληνες. Ευχαριστούμε εγκάρδια το Λύκειο Ελληνίδων και ιδιαίτερα τη δασκάλα μας, την Έφη Ρόππα».
VOLOS CITY
30 Έρευνα - Ρεπορτάζ: ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ
«κΑτΑΦυγΙό ΜΑθηςης» τό ςχόλΕΙό δΕυτΕΡης ΕυκΑΙΡΙΑς Βόλόυ Αλλοδαποί εκπαιδευόμενοι με καταγωγή από Αλβανία, Βουλγαρία, Μολδαβία και Ουκρανία!
Α
πό το 2004 έως σήμερα το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) Βόλου συμπληρώνει είκοσι χρόνια γόνιμου εκπαιδευτικού έργου και κοινωνικής προσφοράς, στεγαζόμενο αρχικά στο Παγκύπριο Διδακτήριο και στη συνέχεια στο ιστορικό Συγκρότημα μουρτζούκου, με 800 περίπου απόφοιτους, που απόκτησαν τίτλο σπουδών ισότιμο με το Απολυτήριο Γυμνασίου. Ανάμεσα στους εκπαιδευόμενους και απόφοιτους του σχολείου και αρκετοί αλλοδαποί, καθώς ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας είναι η πολυπολιτισμικότητα.
«Ευχαριστώ για την δεύτερη ευκαιρία που μου δόθηκε» Τέτοια περίπτωση είναι η περσινή απόφοιτη του σχολείου, κ. Αλίτσκα Άση, με καταγωγή από την Αλβανία, η οποία αναφέρει, «…είμαι μητέρα τριών παιδιών. Αν και είμαι κάτοικος Βόλου εδώ και 20 χρόνια, πρόσφατα έμαθα για το ΣΔΕ Βόλου. Πριν 2 χρόνια έκανα την εγγραφή μου στο σχολείο. Στην αρχή ήμουν διστακτική και κάπως φοβισμένη αν θα μπορούσα να ανταπεξέλθω στα μαθήματα, αλλά αυτό άλλαξε από τις πρώτες μέρες. Ο τρόπος που γίνεται το μάθημα είναι μοναδικός, η συμπεριφορά των καθηγητών σε κάνει να νιώθεις τόσο άνετα που μπορείς να ρωτήσεις χωρίς δισταγμό, οι δραστηριότητες που κάναμε, αξέχαστες. Οφείλω να πω ότι το ΣΔΕ Βόλου δεν είναι ένα συνηθισμένο σχολείο γιατί, πέρα από την γνώση που προσφέρει, σου δίνει την ευκαιρία να αλλάξεις τη ζωή σου, να ονειρεύεσαι, να ελπίζεις ότι θα τα καταφέρεις. Αν όλα τα σχολεία ήταν όπως το ΣΔΕ Βόλου, εγώ θα ήμουν για πάντα μαθήτρια... Ευχαριστώ για την δεύτερη ευκαιρία που μου δόθηκε να συνεχίσω το ταξίδι στη γνώση… ». Εννέα αλλοδαποί την τρέχουσα χρονιά Την τρέχουσα σχολική χρονιά φοιτούν και στους δύο κύκλους σπουδών του ΣΔΕ Βόλου εννέα αλλοδαποί εκπαιδευόμενοι με καταγωγή από την Αλβανία, Βουλγαρία, μολδαβία και
Ουκρανία. Κοινός στόχος και όνειρο όλων αποτελεί, μετά τη δεύτερη πατρίδα που απέκτησαν, να συνεχίσουν τις σπουδές τους και να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους.
«Για να βελτιώσω τη γλώσσα και να πάρω το απολυτήριο»
Περπατούσε οκτώ μέρες για να έρθει στον Βόλο!
Ο Shkembi Sadik, με καταγωγή από την Αλβανία, βρίσκεται στην Ελλάδα από το 1995 και από το 1999 ζει στον Βόλο με την οικογένειά του. Θυμάται τις δυσκολίες των πρώτων χρόνων, όπως μία φορά που περπατούσε 8 μέρες για να έρθει στον Βόλο και είναι ευγνώμων για ότι του έχει προσφέρει αυτός ο τόπος. Η ζωή του πλέον βρίσκεται εδώ, γι αυτό ήθελε να συνεχίσει το σχολείο, να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στον εαυτό του και να αποκτήσει και το απολυτήριο Γυμνασίου που το χρειάζεται για την εργασία του.
Διαφορετική είναι η περίπτωση της Ντζάλα Ναταλίας, με καταγωγή από την Ουκρανία, που ζει στον Βόλο από το 2007 και είναι παντρεμένη με Βολιώτη. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Ναταλία, «Τώρα που μεγάλωσαν λίγο τα παιδιά μου, είχα χρόνο και κυρίως την ενθάρρυνση και υποστήριξη από το σπίτι να έρθω στο σχολείο για να βελτιώσω τη γλώσσα και να πάρω το απολυτήριο. μ’ αρέσει πολύ το σχολείο, περνάμε ευχάριστα και μαθαίνουμε πολλά πράγματα…». Στη Ναταλία αρέσει πολύ η Ελλάδα, οι άνθρωποι, το ήπιο κλίμα, η θάλασσα, ο Βόλος, αν και της λείπουν οι φίλοι και οι παραδόσεις της πατρίδας της και φυσικά στεναχωριέται για την κατάσταση που επικρατεί εκεί.
VOLOS CITY
31
Δεν μετάνιωσε ποτέ που ήρθε στην Ελλάδα
Παρόμοια περίπτωση είναι και η Λύντια Ολέινικ, με καταγωγή από τη μολδαβία, που είναι παντρεμένη με Βολιώτη και ζει στον Βόλο από το 1998. Η Λύντια έχει πάρει την Ελληνική ιθαγένεια και δεν μετάνιωσε ποτέ που ήρθε στην Ελλάδα, την οποία αγαπάει πολύ γιατί εδώ ένιωσε αγάπη και ζεστασιά. Όσο για την απόφασή της να συνεχίσει το σχολείο, όπως λέει και η ίδια, «…ήθελα να κάνω κάτι για μένα, ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση, σίγουρα θα συνεχίσω και μετά το Γυμνάσιο…». Πάνω από … 30 φορές πηγαινοερχόταν με τα πόδια από Αλβανία στην Ελλάδα! Η φτώχεια, οι δύσκολες συνθήκες και η ανάγκη να βοηθήσει την οικογένειά του ήταν οι λόγοι που έσπρωξαν τον bitri Edemond να αναζητήσει την τύχη του στην Ελλάδα, δουλεύοντας στα χωράφια, ως μικροπωλητής, στην οικοδομή, ως οδηγός και χειριστής
μηχανημάτων κλπ. Τα πρώτα χρόνια, πάνω από 30 φορές πηγαινοερχόταν με τα πόδια από την Αλβανία στην Ελλάδα. με σκληρή δουλειά κατάφερε να βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής του και τώρα θέλει να αποκτήσει το απολυτήριο Γυμνασίου για να βγάλει δίπλωμα χειριστή μηχανημάτων. Ο Edemond αναφέρει, «Η Ελλάδα είναι η δεύτερη πατρίδα μου, την αγαπώ σαν την πατρίδα μου, μ’ αρέσει η νοοτροπία, η ζεστασιά και η φιλοξενία των Ελλήνων. Αυτό που δεν μ’ αρέσει είναι η γραφειοκρατία και η πολιτική». Λίνος Βίγκλας: «Σε κάθε σύγχρονη κοινωνία η πολυπολιτισμικότητα συνιστά καθημερινή πραγματικότητα» Όπως σημειώνει ο κ. Λίνος Βίγκλας, Διευθυντής του ΣΔΕ Βόλου, σε κάθε σύγχρονη κοινωνία η πολυπολιτισμικότητα συνιστά καθημερινή πραγματικότητα και τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας έχουν ένα συμπεριληπτικό και ενταξιακό ρόλο και χαρακτήρα, όπου όλοι οι μαθητές συνυπάρχουν
Το Σ.Δ.Ε. Βόλου βρίσκεται στο Συγκρότημα Μουρτζούκου, Επτά Πλατανίων 16 (είσοδος από την Επτά Πλατανίων) και οι εγγραφές γίνονται καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την εγγραφή είναι: α. φωτοτυπία ταυτότητας ή διαβατηρίου, β. πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης και γ. αποδεικτικό Δημοτικού. Επίσης, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και αριθμός κάρτας ανεργίας, εφόσον υπάρχει. Το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι 2421048762 (απογευματινές ώρες). Τέλος, υπάρχει και η δυνατότητα για ηλεκτρονική προεγγραφή στη διεύθυνση https://forms.gle/3qAnszmdyweMacbK6
αρμονικά, ανεξαρτήτως προέλευσης, μέσα σε ένα πνεύμα επικοινωνίας και συνεργασίας, με σεβασμό στην ετερότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όπως είναι γνωστό, το ΣΔΕ Βόλου είναι δημόσιο σχολείο, υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και παρέχει τη δυνατότητα σε συμπολίτες και συμπολίτισσές μας 18 ετών και άνω, που δεν ολοκλήρωσαν την εννιάχρονη (9) υποχρεωτική εκπαίδευση, να αποκτήσουν τίτλο ισότιμο με το απολυτήριο Γυμνασίου. Η φοίτηση στα ΣΔΕ είναι ταχύρρυθμη, δηλαδή διαρκεί 18 μήνες (2 σχολικά έτη), και οι απόφοιτοί τους μπορούν να αναζητούν θέσεις εργασίας Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (ΥΕ) ή να συνεχίζουν τις σπουδές τους στην επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης (Γενικό Λύκειο, ΕΠΑΛ κ.λπ.). Σκοπός των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.) είναι η συνολική ανάπτυξη των εκπαιδευομένων, η πληρέστερη συμμετοχή τους στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό γίγνεσθαι, μέσω της απόκτησης σύγχρονων γνώσεων, δεξιοτήτων και στάσεων, δίδοντας έμφαση στην απόκτηση βασικών προσόντων, αλλά και στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησής τους και εν γένει στην προσωπική τους ανάπτυξη, που θα τους βοηθήσουν στην κοινωνική-οικονομική ένταξη και ανέλιξή τους.
VOLOS CITY
32 Επιμέλεια - Ρεπορτάζ: ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ
Λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις, η εφηβική παραβατικότητα;
κόΡΙτςΙΑ κΑΙ ΑγόΡΙΑ τόυ 21ου ΑΙΩνΑ ΕΙνΑΙ ΕπΙθΕτΙκΑ
Η ΒΙΑ ΓΟΗΤΕΥΕΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ «ΜΠΛΕΚΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΛΕΚΤΑΝΗ ΤΗΣ» ΟΠΩΣ ΚΑΥΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΝ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΙ 15ΑΡΗΔΕΣ…
«Σ
υμμορίες παιδιών», ακόμη και… «θηλυκές», «παρενοχλήσεις», «μαλλιοτραβήγματα », «ξυλοδαρμοί», «εξευτελισμός», «επιθέσεις και ληστείες», «καταστροφές περιουσιών- βανδαλισμοί»… Λέξεις και έννοιες, που σίγουρα δεν θα ταίριαζαν σε παιδιά, ούτε καν στη σκέψη μας, πόσο μάλλον, να έβρισκαν εφαρμογή, στην καθημερινότητα των εφήβων… Είναι όμως μια τραγική αλήθεια και σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ίδιων των παιδιών, δυστυχώς, η εφηβική παραβατικότητα και η βία στα σχολεία, είναι καταστάσεις που τείνουν να γίνουν… συνήθεια, καθοδηγώντας και την κοινωνία γενικότερα σε επικίνδυνες ατραπούς.
Το «Volos City» θέλησε να εμβαθύνει στο πρόβλημα, λαμβάνοντας υπόψη του, τις απόψεις των ίδιων των μαθητών και μαθητριών και πολύτιμοι αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια, που εμπεριέχει δημοσιογραφικά κριτήρια και… ερεθίσματα, στάθηκαν τα μέλη του Ομίλου Δημοσιογραφίας του Προτύπου Γυμνασίου Βόλου, με την Υπεύθυνη του Ομίλου, καθηγήτρια φιλόλογο και διευθύντρια του σχολείου, Σοφία Κανταράκη. Δεν «μασάνε τα λόγια τους» αναδεικνύοντας το πρόβλημα Ελπίδα αλλά και ανησυχία, διακρίνει κανείς, στα λόγια των σημερινών 13άρηδων, 14άρηδων και 15άρηδων, που παράλληλα, δεν «μασάνε τα λόγια τους» και αναδεικνύουν το θέμα της εφηβικής παραβατικότητας, χωρίς να μένουν σε διαπιστώσεις, αλλά να προχωρούν
και σε προτάσεις, ζητώντας ταυτόχρονα τη λήψη μέτρων για την αποτροπή τέτοιων φαινομένων. Κοινή εκτίμηση η ύπαρξη του προβλήματος, και επιπρόσθετα, ότι υπάρχει πλέον… ακόμη και αλλαγή των πρωταγωνιστών, όπου τη σκυτάλη στη σύσταση «συμμοριών» την λαμβάνουν τα κορίτσια (!), οπότε το φαινόμενο της βίας, έχει αρχίσει να γίνεται πλέον… γυναικεία υπόθεση. μπορεί είναι αλήθεια, να μην μαθαίνονται τελικά, πολλά από αυτά που ίσως συμβαίνουν, σε χώρους όπου κινούνται ή δραστηριοποιούνται οι έφηβοι, όμως «αφοπλιστικά» είναι τα λόγια - μαρτυρίες των μαθητών- μαθητριών, ότι μεγάλο ποσοστό των συνομηλίκων τους, κάνει χρήσεις ναρκωτικών, οδηγούν παράνομα, παραβιάζουν ιδιωτικούς χώρους, καταναλώνουν αλκοόλ κ.α.
VOLOS CITY
Παιδιά στις ηλικίες 13 έως και 17 ετών διαπράττουν ουσιαστικά, μικροεγκλήματα, ενώ όπως αναφέρουν, καταγράφονται εντάσεις σχεδόν σε καθημερινή βάση! Όπως εύστοχα σημειώνεται παράλληλα, τα παιδιά ψάχνουν πρότυπα. Όταν δεν έχουν δυνατά πρότυπα, θα τα αναζητήσουν στο πρόσωπο άλλων, κάποιες φορές όμως τα πρόσωπα αυτά, ίσως να μην έχουν θετική επιρροή. Άλλωστε είναι γνωστό, ότι τα παιδιά συχνά λειτουργούν, καθρεφτίζοντας
33
συμπεριφορές και συνήθειες διαφόρων προσώπων στη ζωή τους. Υιοθετούν και αναπαράγουν συμπεριφορές, πράξεις, αντιδράσεις. Το φαινόμενο βέβαια, δεν είναι αυτόνομο, ούτε και «αυτοφυές», αφού ακόμη και οι κοινωνικοί παράγοντες, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση και την αύξηση της νεανικής παραβατικότητας. Απαιτούνται σίγουρα, σύνθετες πολιτικές για να περιοριστεί. Εκεί όμως όπου συμφωνούν όλοι οι ειδικοί,
είναι στο … «κλειδί» που ανοίγει τη λύση του προβλήματος, που σε κάθε περίπτωση είναι η ενημέρωση και η συζήτηση με τα παιδιά, σε σταθερή βάση τόσο σε οικογενειακό όσο στο εκπαιδευτικό επίπεδο. Ένα πρόβλημα, πρέπει να το αντιμετωπίζεις πριν την γέννηση του. Σε αυτό χρειάζεται να συμμαχούν όλοι, καταρχήν τα παιδιά και σίγουρα, γονείς και εκπαιδευτικοί. Στόχος λοιπόν, η εξάλειψη του φαινομένου, με βασικό… «όπλο» την πρόληψη.
VOLOS CITY
34
«ΕΦηΒΙκη πΑΡΑΒΑτΙκότητΑ κΑΙ ΒΙΑ ςτΑ ςχόλΕΙΑ» Τι λένε μαθητές και μαθήτριες του Ομίλου Δημοσιογραφίας του Προτύπου Γυμνασίου Βόλου
Μ
έλη του Ομίλου Δημοσιογραφίας, ο οποίος υλοποιείται για 3η συνεχή χρονιά στο Πρότυπο Γυμνάσιο Βόλου, αποτυπώνουν μέσα από τη δική τους ματιά το φαινόμενο της βίας και της παραβατικότητας, όπως αυτό εντοπίζεται στα σχολεία και γενικά στην πόλη. Σκολαρίκη Αναστασία: Η εφηβική παραβατικότητα είναι ένα ζήτημα, το οποίο έχει λάβει τραγικές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια. Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε για περιστατικά βίας σε σχολεία, αλλά και σε στέκια εφήβων. Στην πόλη μας, για παράδειγμα, το «σημείο κατατεθέν» της εφηβικής παραβατικότητας είναι η περιοχή γύρω από την Εκκλησία του Αγίου Νικολάου, όπου εκτυλίσσονται σοβαρά περιστατικά βίας μεταξύ μαθητών, κυρίως Γυμνασίου και Λυκείου. ωστόσο, σε καθημερινή βάση ενημερωνόμαστε και για ξυλοδαρμούς ανηλίκων, εντός των σχολικών προαυλίων, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά ανησυχητικό, εφόσον οι μαθητές βρίσκονται υπό την εποπτεία εκπαιδευτικών, οι οποίοι θα έπρεπε να διαχειρίζονται πιο αποτελεσματικά τέτοιες καταστάσεις. Το παράδοξο, ωστόσο, είναι το ότι έχουν δημιουργηθεί θηλυκές συμμορίες, οπότε το φαινόμενο της βίας, έχει αρχίσει να γίνεται γυναικεία υπόθεση. Στο σημείο αυτό, μας γεννάται ένα εύλογο ερώτημα: Γιατί οι μαθητές και οι μαθήτριες αξιοποιούν τη βία, ως μέσο επίλυσης των διαφορών τους; Ένα μεγάλο μέρος εφήβων, ιδίως αγοριών, χρησιμοποιεί τη βία και ως μέσο επίδειξης ρώμης και σθένους, είτε επειδή επιθυμεί να εντυπωσιάσει τον γυναικείο μαθητικό πληθυσμό, είτε επειδή θέλει να ανταγωνιστεί κάποιον άλλο συνομήλικό του. Επιπρόσθετα, σε μια κοινωνία όπου οι νέοι, κατά κύριο λόγο, «μπαίνουν» στη σφαίρα επιρροής των προτύπων που προβάλλονται μέσω των μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, είναι
απολύτως λογικό να κυριαρχεί η παραβατικότητα, εφόσον τα συγκεκριμένα πρότυπα ανήκουν, κυρίως, στον υπόκοσμο, οπότε παρακινούν τους άπειρους από τη ζωή μαθητές στην παρανομία. Τέλος, όσον αφορά τη βία μεταξύ μαθητριών και ιδιαίτερα στο σχολείο, έχει παρατηρηθεί ότι κύρια αιτία πρόκλησής της είναι τα αγόρια. Αυτό σημαίνει, ότι δύο ή περισσότερα κορίτσια, υπάρχει περίπτωση να «πιαστούν στα χέρια», μόνο και μόνο επειδή διεκδικούν το ίδιο αγόρι. ένας λόγος υπερβολικά ανούσιος. Ας μην ξεχνάμε, ακόμη, και το γεγονός ότι στις μέρες μας έχουν δημιουργηθεί θηλυκές συμμορίες. Τα μέλη τους, ουσιαστικά, στοχεύουν τα πιο ήσυχα και σεμνά κορίτσια του σχολείου και τους ασκούν είτε λεκτική, είτε σωματική βία, με την πρόφαση ότι προσπαθούν να κλέψουν τα αγόρια τους ή ότι επιδιώκουν να υποβιβάσουν τα κορίτσια-μέλη των συμμοριών. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τη χειρότερη συμπεριφορά επιδεικνύουν οι μάρτυρες μαθητές, οι οποίοι αντί να χωρίσουν τις δύο αντιμαχόμενες παρατάξεις, αποτυπώνουν την εξευτελιστική στιγμή του ξυλοδαρμού σε βίντεο και φωτογραφίες, που στη συνέχεια κυκλοφορούν στα μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και κάνουν, κυριολεκτικά, πάταγο. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, πως η βία γοητεύει, κατά κάποιον τρόπο , τους εφήβους, οι οποίοι όντες ανώριμοι και «ανειδίκευτοι στο επάγγελμα της ζωής», μπλέκονται μέσα στην πλεκτάνη της. Συνοψίζοντας, η «εφηβική παραβατικότητα» έχει αρχίσει να κατακτά μια επικίνδυνα μεγάλη έκταση στην κοινωνία στην οποία ζούμε και αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα σύντομα, τότε θα «βγει» εκτός ελέγχου και θα έχει τραγικές επιπτώσεις στις ψυχές και τις ζωές των εφήβων. Όμως, στον ψηφιοποιημένο αυτόν κόσμο, όπου όλα θεωρούνται σωστά, όπου η βία αποτελεί θέλγητρο και αλκή για τους νέους, όπου η κοινωνία δεν ενδιαφέρεται για την εξάλειψη των διαφόρων επεισοδίων παρανομίας, πώς είναι δυνατόν να μην έχει το πάνω χέρι η παραβατικότητα, η παρανομία, η αδικία και η βία;
VOLOS CITY
Τα μέλη του Ομίλου Δημοσιογραφίας του Προτύπου Γυμνασίου Βόλου
35
VOLOS CITY
36
Ελένη Καραγιάννη Η σωματική και η λεκτική βία ανάμεσα σε ανηλίκους και ειδικά τους μαθητές είναι ένα αρκετά σύνηθες φαινόμενο. Συγκεκριμένα στην περιοχή του βόλου ερχόμαστε συνέχεια αντιμέτωποι με τέτοια περιστατικά, στα οποία τις περισσότερες φορές όχι μόνο δεν είναι αναμειγμένη η αστυνομία αλλά ούτε οι κηδεμόνες των παιδιών. Πριν κάτι μήνες μαθητής γνωστού επαγγελματικού λυκείου στο κέντρο του Βόλου προκάλεσε έναν άλλον μαθητή. Όμως την τελευταία στιγμή δίστασε και αποφάσισε να ζητήσει βοήθεια από τον πατέρα του ο οποίος χρησιμοποίησε σωματική βία στον ανήλικο και μάλιστα δεν τιμωρήθηκε για αυτήν του την πράξη. Έχουμε καταλήξει να ζούμε σε μια κοινωνία που δεν μπορούμε να εμπιστευόμαστε κανέναν και πρέπει πάντα να προσέχουμε με ποιον συναναστρεφόμαστε. Δήμητρα Αθανασάκη Στις μέρες μας και ειδικότερα στην πόλη μας έχουν αυξηθεί κατά πολύ τα περιστατικά εφηβικής παραβατικότητας. μπορεί να μην μαθαίνονται πολλά από αυτά που συμβαίνουν, όμως εμείς που ζούμε μέσα στους εφηβικούς κοινωνικούς κύκλους ήμαστε από τους πρώτους που ενημερωνόμαστε. Για παράδειγμα, μεγάλο ποσοστό των εφήβων κάνει χρήσεις ναρκωτικών (όπως παράνομων τσιγάρων), οδηγούν μηχανάκια (σε ηλικίες κάτω των 16 ετών που είναι το επιτρεπτό) και πολλά άλλα, όπως παραβίαση ιδιωτικών χωρών και κατανάλωση αλκοόλ. Δυστυχώς αντί να περιορίζουμε αυτές τις παράνομες πράξεις που γίνονται συνήθειες σε όλο και περισσότερους νέους, εμείς τις περνάμε από γενιά σε γενιά. Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι δεν μας προσδίδει κάποιο κύρος να παρανομούμε σε μικρές ηλικίες αντιθέτως μας βάζει σε κίνδυνο. μαρίνα Παυλίδη Είναι γνωστό πως η εγκληματικότητα έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και μάλιστα με πρωταγωνιστές τους εφήβους. Συγκεκριμένα, στην περιοχή μου, στον Βόλο ,παιδιά στις ηλικίες 13 έως και 17 ετών διαπράττουν μικροεγκλήματα και καταγράφονται εντάσεις σχεδόν σε καθημερινή βάση. φασαρίες εντός και εκτός του σχολικού περιβάλλοντος γίνονται θέμα συζήτησης από γονείς ,εκπαιδευτικούς και σε πιο ακραίες περιστάσεις, ακόμη και από τηλεοπτικές εκπομπές. Παραδείγματα προς αποφυγή αποτελούν μαθητές που μπλέκονται σε καβγάδες ,ασκούν σχολικό εκφοβισμό ,καταστρέφουν αντικείμενα και περιουσίες, αλλά ασκούν και σωματική βία. με βάση έρευνες, η αύξηση της εγκληματικότητας κυρίως στους εφήβους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην νοοτροπία τους, η οποία στηρίζεται κυρίως στα πρότυπα τα οποία προβάλλει η κοινωνία μας. Ο Βόλος είναι μία πόλη στην οποία ένας αρκετά μεγάλος αριθμός εφήβων έχει λάβει μέρος σε έναν ή παραπάνω τσακωμούς, ενδοσχολικές και εξωσχολικές παρενοχλήσεις, καταστροφές περιουσιών, βανδαλισμούς κλπ. Ας ελπίσουμε πως με την πάροδο του χρόνου η παραβατικότητα ,κυρίως στους εφήβους, δεν θα αυξηθεί περαιτέρω και σιγά σιγά η
εγκληματικότητα στον Βόλο και γενικότερα στην Ελλάδα να αρχίσει να μειώνεται. Βασιλική Ζαλώνη Οι περισσότεροι έφηβοι στην εποχή που διανύουμε λύνουν τα προβλήματα τους με το γνωστό σε όλους «ξύλο», καθώς θεωρούν πως είναι η σωστή επιλογή. Βιώνουμε καταστάσεις ξυλοδαρμού και κανένας από τους μαθητές δεν τολμάει να μπει ανάμεσα σε κανέναν, με αποτέλεσμα να περιμένουν τους καθηγητές να τους χωρίσουν. Πρόσφατα παιδιά σε σχολείο της πόλης πιάστηκαν στα χέρια όταν ο ένας έριξε νερό στην μπλούζα του άλλου, με αποτέλεσμα το παιδί να νευριάσει, να βγάλει την μπλούζα του και να αρχίσει να το χτυπάει ατελείωτα μέχρι που οι καθηγητές τους χώρισαν. Ενώ η «ποινή» για σχολική βία τιμωρείται με διήμερη ή ακόμα και τριήμερη αποβολή, κανένας δεν πτοείται και δεν σκέφτεται να σταματήσει όλη αυτήν την μάστιγα. Γεώργιος Σκολαρίκης Η εφηβική παραβατικότητα είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο, που εμφανίζεται σε μεγάλο βαθμό στις μέρες μας. Πολλά περιστατικά συμβαίνουν καθημερινά σε σχολεία, όπως ξυλοδαρμοί, βρισιές ή και περιστατικά, που έχουν φτάσει μέχρι και σε θανάσιμους τραυματισμούς. Βέβαια, η εφηβική παραβατικότητα, σύμφωνα με έρευνες σημειώνεται πλέον πιο πολύ στα κορίτσια ή αλλιώς, στις γυναικείες συμμορίες. Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε για επεισόδια «μαλλιοτραβηγμάτων» μεταξύ
κοριτσιών, με αφορμή… ένα αγόρι! με λίγα λόγια, αν αυτή η βία συνεχιστεί, υπάρχει πιθανότητα, όλοι οι νέοι να φτάσουν σε σημείο να ασχολούνται μόνο με αυτό, και τα περιστατικά ξυλοδαρμών να αυξηθούν δραματικά. Σταύρος Τσίντζος Κατά την άποψή μου η κοινωνία μας βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο, λόγω των συνεχών αλλαγών στην μορφή των ελληνικών σπιτιών σε συνδυασμό με την αρνητική επίδραση του διαδικτύου λόγω μη σωστής χρήσης. Αυτά τα φαινόμενα προκύπτουν παντού στον ελληνικό χώρο ακόμη και στην περιοχή μας. Συγκεκριμένα σε μία περιοχή του Βόλου προ μερικών ημερών καταγράφηκε ακόμη ένα περιστατικό βίας. μια ομάδα παιδιών επιτέθηκε και λήστεψε συμμαθητή τους. Τα αίτια, η επιβολή στην αντίστοιχη ομάδα που ανήκε ο μαθητής. Ευτυχώς το θύμα βρίσκεται σε καλή κατάσταση ενώ οι υπεύθυνοι έχουν βρεθεί και πρόκειται να τιμωρηθούν. Ακόμη, πρόσφατα, ανησυχητικά αρχίζουν να αυξάνονται τα περιστατικά βίας με σκοπό τον εξευτελισμό του θύματος στο διαδίκτυο όπως επίσης της παρουσίασης της υποτιθέμενης δύναμης και πυγμής του ατόμου που δημοσίευσε το βίντεο. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί και ένα επεισόδιο ξυλοδαρμού που συνέβη πρόσφατα και καταγράφηκε με κάμερα κινητού. Το περιστατικό έλαβε χώρα σε σχολικό χώρο με αποτέλεσμα οι ανήλικοι δράστες άμεσα να εντοπιστούν.
VOLOS CITY
37
γΙΑ την πΑΡΑΒΑτΙκότητΑ ΑνηλΙκΩν
Π
Γράφει ο ΒAΣΙΛΗΣ ΝΤΑΚΟYμΗΣ, Δρ Κοινωνιολογίας
αλαιότερα, υπήρχε η αντίληψη ότι «ο εγκληματίας γεννιέται» έτσι, η παραβατικότητα των νέων θεωρείτο ως η απαρχή μια εγκληματικής σταδιοδρομίας. Η νεανική παραβατικότητα σηματοδοτούσε τη γέννηση μίας εγκληματικής προσωπικότητας. Αυτή η αντίληψη, έχει προ πολλού αναθεωρηθεί από τα πορίσματα των κοινωνικών επιστημών. Είναι γνωστό ότι η βία και η νεανική παραβατικότητα δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Προϋπήρχε και επανέρχεται στο προσκήνιο, επειδή κυριαρχούν άλλα φαινόμενα και συμπεριφορές στην κοινωνία. Η βία αυτή είναι ο φόβος και η διαμαρτυρία, είναι η συνέπεια του αποκλεισμού και της ανέχειας, είναι οι ανεκπλήρωτες κοινωνικές προσδοκίες. Ειδικά στην εποχή μας, παρατηρείται αύξηση των πράξεων ανηλίκων που προβαίνουν σε σοβαρές μορφές παραβατικής συμπεριφοράς, όπως είναι οι επιθέσεις, η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, η σύσταση συμμοριών κ.ά με ανησυχία παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό την παιδική βία να αναπτύσσεται. Τα αστυνομικά δελτία γεμίζουν καθημερινά με ειδήσεις για νέα παιδιά που βρίσκονται στην ηλικία της εφηβίας, από δεκατεσσάρων έως δεκαεννέα ετών και είναι κατηγορούμενοι. Τα ανησυχητικά αυτά φαινόμενα νεανικής βίας έχουν αίτια τα οποία είναι βαθιά και πολυσύνθετα και πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο ευρύτερου προβληματισμού και μελέτης των παραγόντων που ασκούν πρωτογενή πρόληψη για την κοινωνική, οικονομική και εκπαιδευτική αντιμετώπιση του θέματος. Σε κάθε περίπτωση θα ήθελα να επισημάνω ότι οι κοινωνικοί παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση και την αύξηση της νεανικής παραβατικότητας. Ο ανήλικος παραβάτης ζει και δρα σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που υποθάλπει τις πράξεις του και παράλληλα δεν αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις γι' αυτές. Παράλληλα, η εκμάθηση της παραβατικής συμπεριφοράς από πλευράς του νέου, καθορίζεται και από εσωτερικούς ατομικούς παράγοντες, στο βαθμό που μεταθέτει ή αποποιείται την προσωπική του ευθύνη για τις πράξεις του, στο βαθμό που αρνείται τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η παραβατική συμπεριφορά σ' αυτόν τον ίδιο, στο βαθμό που δεν αναγνωρίζει ότι κάποιος μπορεί να βλαφτεί από την συμπεριφορά του, αποσυνδέοντας έτσι
την παραβατική του συμπεριφορά από τους εσωτερικούς του ανασταλτικούς μηχανισμούς. Η οικογένεια, που και σε αυτήν την περίπτωση συχνά ενοχοποιείται, τις περισσότερες φορές αδυνατεί να δώσει λύσεις σε ένα θέμα που ξεπερνά τις δυνατότητες και τις λειτουργίες της. Αντίθετα είναι ανίσχυρη απέναντι σε τέτοια φαινόμενα που απειλούν ευθέως τη συνοχή της, αλλά και την ασφάλεια των ίδιων της των μελών. Έτσι οι έφηβοι μένουν ουσιαστικά αστήρικτοι, χωρίς υπηρεσίες συμβουλευτικής στήριξης και φροντίδας απέναντι στα πολλαπλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν με την κοινωνική τους προσαρμογή. Το αποτέλεσμα είναι τα φαινόμενα παραβατικής συμπεριφοράς να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος σε νεαρά άτομα, ειδικότερα αν αυτά δεν έχουν τη στήριξη της οικογένειας ή ζουν μέσα σε συνθήκες ανεργίας και φτώχειας. Παράλληλα έχει αποδειχθεί ότι η σωφρονιστική πολιτική για τους νεαρούς παραβάτες συχνά λειτουργεί πολλαπλασιαστικά και αναπαράγει τη βία. Αν μείνει κανείς στο επίπεδο των νομοθετικών προβλέψεων και επιλογών, μπορεί να πει ότι, παρά τις όποιες επιμέρους παρατηρήσεις, έχει διαμορφωθεί ένα σημαντικό πλέγμα μέτρων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της νεανικής παραβατικότητας αλλά και για τη στήριξη των νέων κατά το στάδιο της κοινωνικής τους επανένταξης. Στην πράξη όμως, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Η διαρκής στελεχιακή αποδυνάμωση των Υπηρεσιών Επιμελητών Ανηλίκων καθιστά την υπηρεσία ουσιαστικά ανίκανη να ανταποκριθεί με αποτελεσματικότητα στην αποστολή της. Η εγκατάλειψη της Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα τόσο σε βάρος της λειτουργίας του δικαστηρίου ανηλίκων όσο και σε βάρος των προβλεπόμενων δικονομικών εγγυήσεων υπέρ του ανηλίκου. Συχνά εισάγονται υποθέσεις στο δικαστήριο, χωρίς οι επιμελητές ανηλίκων να έχουν προλάβει να σκιαγραφήσουν την προσωπικότητα του ανηλίκου. Αυτό δημιουργεί πρόβλημα στην εύρυθμη λειτουργία του δικαστηρίου, σε βάρος του ανηλίκου. Παράλληλα, όσο ο χρόνος περνάει χωρίς να εκδικάζεται η υπόθεση, τόσο ο ανήλικος
δυσκολεύεται να συσχετίσει την πράξη του με τη δικαστηριακή διαδικασία και την απόφαση Επίσης, τα αναμορφωτικά μέτρα, η επίπληξη και οι επιμέλειες, συχνά εκλαμβάνονται ως αθώωση από τους ανηλίκους, καθώς δεν υπάρχουν ή έχουν αποδυναμωθεί οι θεσμοί και οι δομές εξωιδρυματικής στήριξης, προσανατολισμού και επανένταξης των ανηλίκων παραβατών. Δεν είναι όμως μόνο θέμα των δικαστηρίων. Το θέμα είναι κυρίαρχα κοινωνικό και πολιτικό. Οι ρυθμίσεις της Πολιτείας που αφορούν τον εγκλεισμό των ανηλίκων παραβατών σε σωφρονιστικό κατάστημα οδηγούν σε κατάφωρες αδικίες σε βάρος του ανηλίκου σε σχέση με τα ισχύοντα για τους ενήλικους κρατουμένους και καταλήγουν στην ακύρωση της αρχής της επιεικέστερης μεταχείρισης των ανηλίκων. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι ο ίδιος θεσμός της ημιελεύθερης διαβίωσης δεν εφαρμόζεται, κι αυτό είναι χαρακτηριστικό δείγμα της αδράνειας της πολιτείας να υλοποιήσει ακόμη και κάτι που η ίδια έχει θεσπίσει. Τα σωφρονιστικά καταστήματα ανηλίκων στην πλειονότητά τους δίνουν έμφαση στην ασφαλή κράτηση και καλλιεργούν έστω άθελά τους, την υποκουλτούρα του εγκλεισμού, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να παράσχουν στήριξη, διαπαιδαγώγηση και επαγγελματικό - κοινωνικό προσανατολισμό στους ανήλικους παραβάτες. Το σωφρονιστικό μας σύστημα στο σύνολό του, στερείται ειδικών ψυχολόγων, κοινωνιολόγων και κοινωνικών λειτουργών, ενώ οι στέγες φιλοξενίας ανηλίκων βρίσκονται σε κρίση ή δεν υπάρχουν. Επίσης, δεν υπάρχουν κατάλληλες δομές στις οποίες ήταν δυνατό να παραπέμπονται ανήλικοι για επαγγελματικό προσανατολισμό και ψυχοκοινωνική στήριξη. Απαιτούνται λοιπόν σύνθετες πολιτικές της πολιτείας κατά του κοινωνικού αποκλεισμού για να περιοριστεί η νεανική παραβατικότητα. Η πολιτεία πρέπει να αρχίσει να διερευνά πια πώς θα μπορούσε να σωφρονιστεί ο ανήλικος έξω από τη λογική του σωφρονιστηρίου. Το να καταδικάζεις «παραδειγματικά» έναν ανήλικο, ενώ γνωρίζεις ότι το σωφρονιστικό σύστημα δεν ανταποκρίνεται στους σκοπούς για τους οποίους δημιουργήθηκε, ισοδυναμεί με εκδικητικό εγκλεισμό που οδηγεί στον στιγματισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό του ανηλίκου. με αυτόν τον τρόπο, η πολιτεία συμβάλει έστω και άθελά της, στην ανακύκλωση της νεανικής παραβατικότητας. Συμπερασματικά θα ήθελα να επισημάνω ότι μία κοινωνία δικαίου, μια κοινωνία δημοκρατική, κρίνεται από τη δυνατότητά της να ενσωματώνει, κι όχι να εξοστρακίζει, τα αδύναμα και ευπαθή μέλη της. Όσοι αγωνίζονται για ένα πιο ανθρώπινο σωφρονιστικό σύστημα ενώνουν τη φωνή τους με εκείνους οι οποίοι συγκλίνουν στον αγώνα για μία δικαιότερη και ομορφότερη πολιτεία, στον αγώνα για τη διάσωση της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας.
VOLOS CITY
38
όΙ ΒόλΙΩτΕς πόυ ΕπΕςτΡΕψΑν ςτην πΑτΡΙδΑ Έχοντας ζήσει και εργαστεί μακριά από την ιδιαίτερή τους πατρίδα
VOLOS CITY
Τ
39 Του χΡΥΣΟΣΤΟμΟΥ ΤΡΙμμΗ
α κύματα της μετανάστευσης δεν σταμάτησαν ποτέ στην Ελλάδα. Χιλιάδες είναι αυτοί που επέλεξαν κάποια διαδρομή, είτε μετακομίζοντας εσωτερικά από την ελληνική περιφέρεια σε κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο (κυρίως στην Αθήνα) ή προτίμησαν το εξωτερικό, κάποια χώρα δηλαδή της Ευρώπης ή τις ΗΠΑ. Κι όμως, ενώ πολλοί προτίμησαν να μείνουν για μία ζωή στον νέο τόπο που διάλεξαν, υπάρχουν και αυτοί που τελικά προτίμησαν να γυρίσουν!Βολιώτες και Βολιώτισσες, ή άτομα που κατάγονται από την ευρύτερη περιοχή της μαγνησίας διάλεξαν για κάποια χρόνια, πολλά ή λίγα, να μείνουν σε Αθήνα, σε Θεσσαλονίκη, ή και σε άλλη χώρα. Δεν έμειναν εκεί μόνο για σπουδές, όπως θα μπορούσε να υποθέσει κανείς, αλλά και για εργασία και δημιουργώντας οικογένειες. ωστόσο στο τέλος επέστρεψαν στον τόπο τους για να ζήσουν και να δραστηριοποιηθούν σ’ αυτόν κάνοντας μία νέα αρχή, με βάση τις ρίζες τους! Γιατί λοιπόν επέλεξαν να κάνουν κάτι τέτοιο, κόντρα ίσως στο ρεύμα που φέρει αρκετούς Έλληνες να μένουν για πάντα μακριά από την πατρίδα τους;
VOLOS CITY
40
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΖΗΣΙμΑΤΟΣ
«bάση μου και πάλι ο Βόλος» Στο ομολογουμένως μακροσκελές και εντυπωσιακό βιογραφικό του γνωστού Βολιώτη ψυχιάτρου κυρίου Διονύση Ζησιμάτου ήρθε να προστεθεί η μετεκπαίδευση του στη Σουηδία, όπου επέλεξε να εργαστεί τα προηγούμενα εννέα χρόνια. Έχοντας κάνει ήδη μια πετυχημένη δεύτερη καριέρα εκεί, επέλεξε να επιστρέψει μόνιμα στην Ελλάδα και να δραστηριοποιηθεί για μία ακόμη φορά επαγγελματικά στην πατρογονική του πόλη, τον Βόλο. «Είχα τη φιλοδοξία από τη δεκαετία του 2000 ακόμη, ως ειδικευόμενος ψυχιατρικής στην Αθήνα, να πάρω μια εργασιακή εμπειρία στο εξωτερικό. Ήδη έχοντας μια πετυχημένη πορεία ως ψυχίατρος στην πόλη μας από το 2010, άδραξα την ευκαιρία να πραγματοποιήσω εκείνη μου τη φιλοδοξία μέσα από μια μετεκπαίδευση. Έτσι αποδέχτηκα το καλοκαίρι του 2014 μια δελεαστική πρόταση από μεγάλο νοσοκομείο στην περιοχή του Γκέτεμποργκ Σουηδίας να εργαστώ εκεί ως επιμελητής και παράλληλα να εξειδικευτώ στην πρόληψη της αυτοκτονικότητας. Στην πορεία και έχοντας πια μάθει τον τρόπο δουλειάς στη Σουηδία, ακολούθησα μια πετυχημένη πορεία σε πολλά νοσοκομεία της σουηδικής επικράτειας, τόσο στην Ψυχιατρική Ενηλίκων, όσο και στον ψυχιατροδικαστικό κλάδο, ο οποίος είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος εκεί. Βαθύτερος στόχος μου υπήρξε πάντοτε να αξιοποιήσω αυτή μου την εργασιακή εμπειρία στην πατρίδα μου το Βόλο και να συμβάλω με αυτόν τον τρόπο στη βελτίωση της ψυχικής υγείας στον τόπο μας. Αυτός μου ο πόθος ήρθε να πραγματοποιηθεί χρονικά την ίδια εποχή που γνώρισα και στη συνέχεια παντρεύτηκα τη γυναίκα μου, τη γνωστή ιατρό ακτινολόγο της πόλης μας Καλλιόπη (Πόπη) Σκούπρα. Έτσι επέλεξα και πάλι ως βάση μου τον αγαπημένο μου Βόλο» σημειώνει. Όπως επισημαίνει ο κύριος ζησιμάτος: «h Σουηδία είναι σαφώς μία πιο οργανωμένη κοινωνία, όχι μόνο στις δομές της, αλλά κυρίως συνειδησιακά ως προς τον αμφίδρομο σεβασμό από και προς το κράτος, τον σεβασμό προς το περιβάλλον και τον
συνάνθρωπο με βάση την αλήθεια και την απλοποίηση της ζωής των πολιτών. Οπωσδήποτε η Σουηδία έχει μια πλούσια οικονομία και μια διαχρονική πολιτικοκοινωνική σταθερότητα με οδηγό την τεχνολογική και κοινωνική πρόοδο, ενώ παράλληλα διατηρεί μια διαχρονικά φιλική πολιτική απέναντι προς τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Έτσι η χώρα αποτέλεσε πόλο έλξης κατά τις προηγούμενες δεκαετίες για πολλούς, τόσο οικονομικούς μετανάστες (βλέπε μεταξύ άλλων και τους Έλληνες κατά τη δεκαετία του ’60), όσο και τους πρόσφυγες τα τελευταία ειδικά χρόνια. Το «πολιτισμικό σοκ» ωστόσο είναι αρκετά ισχυρό στην αρχή της μετεγκατάστασης ενός ανθρώπου εκεί. Η οργάνωση του σουηδικού κράτους όμως, ως προς αυτό είναι παροιμιώδης, και με σκοπό την ομαλή και γρήγορη ενσωμάτωση στην σουηδική κοινωνία. Η αγάπη βεβαίως του Έλληνα του
εξωτερικού για την πατρίδα είναι γνωστή και εξίσου παροιμιώδης, όσο ακόμη μεγαλύτερη είναι και η νοσταλγία της επιστροφής, παρά τις διαχρονικές παθογένειες της πατρίδας μας». «Όλο και περισσότεροι νέοι συνάδελφοι επιλέγουν να κάνουν ειδικότητα στο εξωτερικό, τόσο για την εμπειρία, όσο και για τις υψηλές αποδοχές» αναφέρει ο κος ζησιμάτος και συμπληρώνει ότι: «Αν κάποιος νέος επιστήμονας θέλει να κάνει κάτι στο εξωτερικό, θα συνιστούσα να πάει για κάτι συγκεκριμένο, όπως ένα μεταπτυχιακό ή μια μετεκπαίδευση για παράδειγμα, και πάντως να είναι κάτι καλά οργανωμένο, σε συνεννόηση με κάποιο φορέα εκεί (όπως πανεπιστήμιο ή κάποια συγκεκριμένη υπηρεσία). Οι ιατρικές ειδικότητες που δίδονται στην Ελλάδα είναι υψηλοτάτου επιπέδου, γι’ αυτό και οι Έλληνες γιατροί είναι περιζήτητοι στη Σουηδία».
VOLOS CITY ΠΟΛΥΑΝΘΗ ΤΡΙμΗ
«Επιστρέφω στον Βόλο γιατί…» Η 33χρονη Βολιώτισσα Πολυάνθη Τρίμη, μεταλλειολόγος, εργάζεται τα τελευταία πέντε χρόνια στην Αθήνα, αλλά επιστρέφει στον Βόλο, έχοντας βιώσει τους εξοντωτικούς ρυθμούς της πρωτεύουσας, αλλά και τον περιορισμό στην κοινωνική πραγματικότητα. «Γενικότερα το επάγγελμα είναι πολύ απαιτητικό, αλλά δεν είναι αυτό που προβληματίζει. Οι ρυθμοί της Αθήνας πάλι ναι, είναι ένα σημαντικό θέμα. Όταν χρειάζεται να μετακινείται κανείς δύο ώρες το πρωί για να είναι εγκαίρως στη θέση εργασίας και άλλες τόσες για να επιστρέψει στο σπίτι του, καταλαβαίνει κανείς ότι καταναλώνει έτσι ένα σημαντικό μέρος της όλης ημέρας. Οι αποστάσεις παράλληλα, δεν επιτρέπουν τις κοινωνικές συναναστροφές στον βαθμό που αυτό γίνεται σε μία πόλη όπως είναι ο Βόλος» σχολιάζει σχετικά. Από εκεί και πέρα, είναι και το κόστος ζωής. «Τα ενοίκια αυτήν τη στιγμή στην Αθήνα είναι σε δυσθεώρητα ύψη. Γενικότερα, το κόστος υπηρεσιών και παροχών δεν είναι και ό,τι πιο διαχειρίσιμο αυτήν τη στιγμή», αναφέρει η Πολυάνθη Τρίμη. ωστόσο παραδέχεται ότι: «Οι ευκαιρίες εργασίας στην Αττική είναι σαφώς περισσότερες σε σχέση με αυτές που υπάρχουν στην ελληνική επαρχία. Το βάρος της όποιας ανάπτυξης έχει πέσει στην πρωτεύουσα. Από την άλλη, μέχρι στιγμής πάνω στο αντικείμενό μου δεν έχω βρει κάτι περισσότερο, από τη θέση που είχα, οπότε αναγκαστικά επιστρέφω και γι’ αυτόν τον λόγο στον Βόλο». Η εικόνα για την ίδια και για πολλούς άλλους στην ελληνική επαρχία είναι διαφορετική. «Στην περιφέρεια σε πολλούς κλάδους υπάρχουν περιορισμοί. μπορεί να λένε ότι υπάρχουν θέσεις εργασίας, αλλά τι θέσεις είναι αυτές, και τι μισθοί δίνονται; Ακούω και διαβάζω πολλούς να λένε ότι οι νέοι δεν θέλουν να δουλέψουν, αλλά δεν λένε ποιοι είναι οι όροι των προσφερόμενων θέσεων εργασίας;» διερωτάται, αλλά επιστρέφει στον Βόλο για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, έστω και αν δεν έχει εξασφαλίσει ακόμη κάποια εργασία στη μαγνησία, ή έστω κάπου κοντά.
41
VOLOS CITY
42
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗΣ
«Ήρθα στην Ελλάδα για να ξεκουραστώ, και αν μπορώ να προσφέρω»
Ο Aπόστολος Ζουπανιώτης έχτισε τη ζωή του στις ΗΠΑ, καθώς βρέθηκε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ήδη από το 1981, αρχικά για μεταπτυχιακές σπουδές και στη συνέχεια έμεινε για να εργαστεί εκεί ως δημοσιογράφος. Για πολλά χρόνια εργάστηκε για ομογενειακά μέσα, για το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, για το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, αλλά και ανταποκριτής των τηλεοπτικών σταθμών ΣΚΑΪ και Άλφα, όλα αυτά μέχρι το 2021, όταν και επέστρεψε στα πάτρια εδάφη, ενώ μέχρι τότε ήταν και εκδότης της ομογενειακής εφημερίδας Greek News. «Εργάστηκαν για πάρα πολλά χρόνια, πήρα τα ένσημά μου και μπορούσα να συνταξιοδοτηθώ. μετά από 40 χρόνια και έχοντας απωλέσει και τη σύζυγό μου το 2016, ήθελα ν’ αλλάξω περιβάλλον» αναφέρει σχετικά ο κ. ζουπανιώτης, εντοπίζοντας από εκεί και πέρα σαφείς διαφορές ανάμεσα στην καθημερινότητα της Νέας Υόρκης και σ’ αυτής του Βόλου. «Είναι μία διαφορετική ζωή. Η Νέα Υόρκη είναι ένα σύνολο μικρών πόλεων με αυτόνομο, ιδιαίτερο χαρακτήρα. Εγώ ζούσα στο Λονγκ Άιλαντ, που δεν ανήκει στον δήμο της Νέας Υόρκης, ενώ εργαζόμουν είτε στο μανχάταν ή στην Αστόρια. Πρόκειται για εντελώς διαφορετικές παραστάσεις σε κάθε σημείο. Η Νέα Υόρκη είναι πολυπολιτισμική και υπάρχουν περισσότερες φυλές και μιλούν περισσότερες γλώσσες απ’ ότι στα Ηνωμένα Έθνη. Επίσης, η αμερικανική κοινωνία είναι εντελώς διαφορετική σε οικονομικά δεδομένα, θεσμούς, νόμους και νοοτροπία. Από την άλλη, η Ελλάδα είναι η πατρίδα μου και δεν έκοψα ποτέ τους δεσμούς μαζί της. Την επισκεπτόμουν τα καλοκαίρια και είχα ενασχόληση με τους συλλόγους των αποδήμων μαγνήτων. Βέβαια, ήξερα πώς θα είναι η ζωή στην Ελλάδα, και θέλω να περάσω ήσυχα το υπόλοιπο του βίου μου. μοιράζω και τον χρόνο μου μεταξύ Βόλου και Αφετών» περιγράφει χαρακτηριστικά. Στις ΗΠΑ εξάλλου διαμένουν τα παιδιά του με τις οικογένειές τους, έχοντας όπως τονίζει δεσμούς με την Ελλάδα, με συγγενείς και
φίλους, ενώ και οι παρέες τους αποτελούνται από Ελληνοαμερικανούς. «Θέλω να πω ότι επενδύσαμε στην Ελλάδα, καθώς δεν ήταν εύκολο τα πρώτα χρόνια να βρίσκονται τα παιδιά τα καλοκαίρια στην Ελλάδα, ενώ φοίτησαν τα οκτώ πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης σε ελληνικό σχολείο, διατηρώντας την ελληνική ταυτότητά τους. Εγώ επέστρεψα βασικά για να ξεκουραστώ. Αν μπορώ βέβαια να προσφέρω κάτι στον τόπο μου, το κάνω» συμπληρώνει. Βέβαια, δεν είναι λίγοι αυτοί που ακόμη και τώρα ακολουθούν τη διαδρομή που ο Απόστολος ζουπανιώτης είχε ακολουθήσει το 1981, με τις ΗΠΑ να έχουν μία διαφορετική πραγματικότητα σε σχέση με αυτή της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. «Να εκπληρώσουν τα όνειρά τους, αφού εργαστούν σκληρά. Να απορροφήσουν όλες τις εμπειρίες και γνώσεις και να διευρύνουν τους ορίζοντές τους» συμβουλεύει ο ίδιος τους όψιμους μετανάστες. ωστόσο συνιστά να μην κόψουν δεσμούς με τη
γενέτειρά τους και να είναι έτοιμοι να επιστρέψουν κάποια στιγμή στη ζωή τους. « Η Ελλάδα είναι πανέμορφη χώρα, αν δεν ξεκοπείς, δεν πρόκειται να την ξεχάσεις. Βέβαια η μετανάστευση των επιστημόνων, που δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, έχει ένα τεράστιο κόστος και για το ελληνικό δημόσιο, που προσφέρει τη δωρεάν εκπαίδευση μέχρι να τελειώσει το πανεπιστήμιο. Και αυτός-ή που θα φύγει έχει κάποια ηθική υποχρέωση να επιστρέψει» σχολιάζει σχετικά. ωστόσο επισημαίνει ότι και η Ελλάδα έχει την υποχρέωση να φροντίζει για ακέραιες γέφυρες, για να μην χάσει τα πάντα. «Θα έλεγα να επιστρέψουν για να προσφέρουν κάτι. Βέβαια, σ’ αυτήν την κατάσταση φταίει και η Ελλάδα. Έχει δημιουργήσει συνθήκες αξιοπρεπούς παλινόστησης; Θα μπορεί να τα βγάλει πέρα κανείς, εάν επιστρέψει με τους μισθούς που προσφέρονται; Επίσης η ακαμψία και η ανελαστικότητα του ελληνικού δημοσίου, πότε θ’ αλλάξουν; Οι θεσμοί είναι πίσω» καταλήγει ο κ. ζουπανιώτης.
VOLOS CITY
43
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ
«Kαλύτερη η κοινωνική ζωή του Βόλου αλλά…» με διάλειμμα ενός έτους, ο εκ Αργαλαστής ορμώμενος και κάτοικος Βόλου Γρηγόρης Παπαστεργίου, ηλικίας πλέον 36 ετών, πέρασε επτά χρόνια στην Κύπρο απασχολούμενος σε επιχειρήσεις της μεγαλονήσου. «Η εμπειρία ήταν καλή. Είχα δύο θέσεις εργασίας, assistant manager σε ξενοδοχειακή επιχείρηση, αλλά και στο λογιστήριο εταιρείας υπεραστικών μεταφορών τα απογεύματα. Οι μισθολογικές απολαβές ήταν ικανοποιητικές» σχολιάζει σχετικά για την παρουσία του στην Κύπρο. ωστόσο το 2021 ήρθε ο κορωνοϊός… «Η πανδημία έφερε ένα γενικό λουκέτο και στην Κύπρο εκείνο το διάστημα, με αποτέλεσμα να χάνονται
θέσεις εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορούσα να κάνω κάτι άλλο πέρα από το να επιστρέψω στην Ελλάδα. Η καλύτερη επιλογή εκείνη τη στιγμή ήταν ο Βόλος, ένα γνώριμο περιβάλλον για μένα, αφού εδώ είναι και οι γονείς μου και τα αδέρφια μου. Περίμενα κι εγώ να δω τι θα γίνει με την υπόθεση της πανδημίας, καθώς όλος ο πλανήτης κινούταν τότε σε αχαρτογράφητα νερά». Έτσι, όταν τα πράγματα με τον κορωνοϊό ηρέμησαν, προέκυψε και μία θέση εργασίας στον Βόλο, οπότε προτίμησε να παραμείνει στην πόλη που κατάγεται και μεγάλωσε. «Σίγουρα ο Βόλος είναι πιο φιλικός κοινωνικά για μένα, σε σύγκριση με την Κύπρο.
Εδώ είναι φίλοι, συγγενείς, το κλίμα σαφώς καλύτερο, οι επιλογές διασκέδασης και χαλάρωσης περισσότερες» αναφέρει χαρακτηριστικά. Από την άλλη όμως, τα οικονομικά δεδομένα της χώρας σαφώς διαφορετικά. «Η ακρίβεια και ο πληθωρισμός δημιουργούν ένα περίεργο κλίμα. Σίγουρα, με την ακρίβεια που επικρατεί σε όλους τους τομείς, super market, ΔΕΚΟ, ενοίκια, ενέργεια και καύσιμα η Ελλάδα και μία πόλη της περιφέρειας όπως ο Βόλος δεν είναι και τόσο φιλική για εργαζόμενους που θέλουν να ριζώσουν κάπου και να έχουν όνειρα για παιδιά και οικογένεια» αναφέρει ο Γρηγόρης Παπαστεργίου.
VOLOS CITY
44 Επιμέλεια χΡΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤΡΙμμΗΣ
Αυτη ΕΙνΑΙ η γυνΑΙκΑ
2
Γυναίκες ψυχολόγοι αναλύουν την προσωπικότητα της σύγχρονης Ελληνίδας
«Ο
ι γυναίκες φτιάχτηκαν για να τις αγαπάμε, όχι να τις καταλαβαίνουμε», έλεγε ο συγγραφέας Όσκαρ Ουάιλντ, και πολλοί ίσως να συμφωνούν μαζί του. Αυτό όμως αποτελούσε ένα στερεότυπο προηγούμενων αιώνων, μιας και δεν δικαιολογείται να μην μπαίνει καν κανείς στη διαδικασία να καταλάβει τι γίνεται γύρω του και τι χρειάζεται ο συνάνθρωπός του. Βέβαια, ο διάσημος αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ, αναλύοντας τα μυστικά του σύμπαντος, φέρεται να έλεγε ότι το μεγάλο μυστήριο παραμένουν οι γυναίκες. Είναι όμως έτσι; Η Ιωάννα Γεωργιάδου και η Αργυρώ Σουφλή, με την ιδιότητα των επαγγελματιών ψυχολόγων, και ως γυναίκες και οι ίδιες ξεκλειδώνουν τα «μυστικά» αυτά, απαντώντας στις ίδιες ερωτήσεις. Από εκεί και πέρα, είναι στο χέρι και των ανδρών να καταργήσουν τα στερεότυπα. Αρκεί να θέλουν και απλά να σκεφτούν…
5 συνεχόμενα έτη με βραβεύσεις σε πανελλήνιο επίπεδο oi ΔΙΑΚΡΙΣeiΣ ΜΑΣ
Το Mesoject Gun σχεδιάστηκε ώστε να αυξηθεί η επιδερμική απορρόφηση, προάγοντας τον μεταβολισμό μέσω της διείσδυσης θρεπτικών ενεργών συστατικών στο δέρμα, βελτιώνοντας την υγρασία, τις λεπτές γραμμές και τις ρυτίδες, την επιδερμική συσφιξη λαιμού - οβάλ και προσώπου, τις δυσχρωμίες και άλλα δερματικά προβλήματα τόσο στο πρόσωπο όσο και στο υπόλοιπο σώμα.
RENAISSANCE Aesthetics
ΚΟΥμΟΥΝΔΟΥΡΟΥ 21Β ΒΟΛΟΣ • Τ: 24212 11666
TKN Mesoject Gun Mesotherapy Devise
Καινοτόμος τεχνική για την χορήγηση ενεργών συστατικών μεσοθεραπείας με τη μέγιστη αποτελεσματικότητα και την ελάχιστη επεμβατικότητα. Το μοναδικό μεσοθεραπευτικό πιστόλι χωρίς βελόνες.
LASER ΑΠΟΤΡΙχΩΣΗ RENOVA ALEX 3 POWER μΕ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΤΗ
Κορυφαίο μηχάνημα laser 5ης γενιάς, από εταιρείες με ηγετικό ρόλο στον χώρο της αισθητικής
13 χρόνια εμπειρίας στον κόσμο της αισθητικής - κοσμητολογία ΚΑΠΟΙΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΜΑΣ: "Στο συγκεκριμένο κέντρο αισθητικής είδα αποτελέσματα στην αποτρίχωση laser από την πρώτη κιόλας συνεδρία. Ευχάριστο κλίμα και άριστα καταρτισμένο προσωπικό" "Από την πρώτη κιόλας φορά είδα εξαιρετικά αποτελέσματα. Ειδικά σε σύγκριση με την τρίχα μου η οποία ήταν αρκετά άγρια. Τα κορίτσια είναι επίσης υπέροχα και εξυπηρετικά και με έκαναν να νιώσω άνετα. Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα." "5 αστέρια στην επιχείρηση και στα κορίτσια που την στελεχώνουν! Ξεκίνησα εκεί πριν πολλά χρόνια αποτρίχωση με κερί, όπου ήμουν πολύ ευχαριστημένη από τη μέθοδο χωρίς να με έχουν πονέσει, ελαφροχέρες, το laser όμως ήρθε να το απογειώσει!"
" Πολύ καλή εξυπηρέτηση! Πραγματικά μεγάλη διαφορά από την πρώτη κιόλας συνεδρία!! Συνεχίστε την εξαιρετική δουλειά!" " Επισκέπτομαι συχνά το κέντρο αισθητικής renaissance και είμαι απόλυτα ευχαριστημένη. Από την πρώτη κι όλας στιγμή παρατήρησα την καθαριότητα του χώρου, την ευγένεια του προσωπικού καθώς και το ευχάριστο και ήρεμο κλίμα που υπάρχει. Έχω δοκιμάσει τις υπηρεσίες του καθαρισμού προσώπου και της αποτρίχωσης με κερί. Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο εξαιρετικό κάθε φορά καθώς υπάρχει σταθερότητα στα προϊόντα και η ίδια φροντίδα από όλα τα μέλη του ινστιτούτου. Σας το προτείνω ανεπιφύλακτα!" " Πολύ ευγενικό προσωπικό με εξειδίκευση στον τομέα της αισθητικής, με χαμόγελο και όρεξη."
Σας ευχαριστούμε όλες και όλους.
VOLOS CITY
46
IΩΑΝΝΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ
«Ο άνδρας να γνωρίσει την ψυχοσύνθεση της γυναίκας που τον αφορά» Η Δρ Ιωάννα Γεωργιάδου από την πλευρά της αναφέρεται στον διττό και πολλές φορές πολυσύνθετο ρόλο της γυναίκας, χωρίς να τη διαχωρίζει από το κοινωνικό σύνολο και τονίζει την ανάγκη να υπάρχει κατανόηση και συνεργασία ανάμεσα σε όλες τις πλευρές. Γιατί υπάρχει αυτός ο μύθος ότι ένας άνδρας δεν μπορεί να κατανοήσει μία γυναίκα; Στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο «Άνδρες από τον Άρη, γυναίκες από την Αφροδίτη», που ο τίτλος του το κάνει να φαίνεται χιουμοριστικό, αν και δεν είναι, ο συγγραφέας John Gray εύστοχα παρατηρεί ότι οι διαφορετικές προσδοκίες που διαχρονικά έχει η κοινωνία από τους άνδρες και από τις γυναίκες, δημιουργούν ένα ας το πούμε «διαφυλικό χάσμα», μια απόσταση ανάμεσα στα δυο κύρια φύλα, που, λόγω αμοιβαίων παρεξηγήσεων, αναπτύσσουν δυσαρέσκεια και εχθρότητα, αντί για κατανόηση και συνεργασία. Τι θα πρέπει να ξέρει ένας άνδρας για τη γυναικεία ψυχοσύνθεση; Η επιθυμία για πλησίασμα, συζήτηση, ανάλυση και εμβάθυνση θεωρείται ως μάλλον γυναικείο χαρακτηριστικό, γιατί φυσικά και η κοινωνία το επιτρέπει -ενώ η τάση για μοναχικότητα και άμεσες λύσεις ως περισσότερο ανδρικό. Από την άλλη πλευρά, έχω συναντήσει πολλούς άνδρες με κυκλοθυμία που θα τη λέγαμε γυναικεία, και γυναίκες με τάσεις επιβολής που θα τις λέγαμε ανδρικές. Άρα ποια θα ήταν η συμβουλή σε έναν άνδρα που θέλει να γνωρίσει τη γυναικεία ψυχοσύνθεση; Να γνωρίσει την συγκεκριμένη ψυχοσύνθεση της γυναίκας ή των γυναικών που τον αφορούν. Ποιος είναι ο ρόλος της Ελληνίδας γυναίκας το 2023 πλέον στην κοινωνία; Το να αναζητούμε το ρόλο της Ελληνίδας στην ελληνική κοινωνία είναι ένας τρόπος να παραδεχτούμε ότι ο ρόλο αυτός είναι ασαφής ή ότι η ελληνική κοινωνία βρίσκεται ακόμη σε μετάβαση. Όχι μόνο η Ελληνίδα αλλά η γυναίκα στον δυτικό κόσμο καλείται να αναλάβει ρόλο διττό, καθώς της ζητείται να συνδυάσει τη μητρότητα και ανατροφή των παιδιών από τη μια πλευρά, με την επαγγελματική καταξίωση από την άλλη. Και, δείτε, αναφέρομαι σε επαγγελματική καταξίωση και όχι απλά εργασία, επειδή οι ενήλικες, γυναίκες ή άνδρες, πάντοτε εργάζονταν, αλλά η γυναικεία εργασία πέρασε στο σύγχρονο κόσμο από την δουλειά «εντός» στην οικία-κτήμα-παραγωγικό σύστημα, στη δουλειά «εκτός» στην οργανωμένη γεωργίαβιομηχανία ενδοπολεμικά, και στην άσκηση επαγγέλματος με σκοπό και την οικονομική ανεξαρτησία και την κοινωνική αναγνώριση μεταπολεμικά. Αν σε αυτά προσθέσετε τη
ΟΛΟΙ ΚΑΙ ΟΛΕΣ ΜΑΣ, ΠΟΥ ΣΥΝΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΧΡΩΣΤΑΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΕ ΟΛΕΣ ΚΑΙ ΟΛΟΥΣ.
σπουδαιότητα του θεσμού της οικογένειας και τη βαρύτητα που παραδοσιακά δίνεται στον ρόλο της μητρότητας από την ελληνική κοινωνία, καταλαβαίνετε ότι ο ρόλος της Ελληνίδας γίνεται ένας γρίφος για δύσκολες λύτριες. Έχει κερδίσει τον σεβασμό που της αξίζει στο σύνολο της κοινωνίας; Ιδιαίτερη η ερώτηση. Κάθε άνθρωπος, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, φυλής, εθνικής καταγωγής, κατάστασης ψυχικής και σωματικής υγείας, αναπηρίας ή μη, θρησκευτικών πεποιθήσεων και κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης αξίζει ισότιμα το σεβασμό όλων μας. Ή για να το πω αντίστροφα, όλοι και όλες μας που συναποτελούμε την κοινωνία χρωστάμε σεβασμό σε όλες και όλους, και οφείλουμε να δείχνουμε αδιάλειπτα αυτόν το σεβασμό με τις ιδέες που επιλέγουμε εκφράζουμε ή να μην εκφράζουμε και με τις πράξεις που επιλέγουμε να κάνουμε ή να αποφεύγουμε. Αυτό είναι ένα καθημερινό ζητούμενο για όλα τα μέλη της κοινωνίας. Οι ψυχολογικές της ανάγκες, με βάση προφανώς τον πολυσύνθετο ρόλο της, ως μητέρα και ως εργαζόμενη σε πλείστες περιπτώσεις, ποιες είναι; Δεν διαφέρουν οι ψυχολογικές ανάγκες μιας
γυναίκας από εκείνες του κάθε ανθρώπου. Σίγουρα το βιολογικό φύλο και οι κοινωνικές κατασκευές και οι προσδοκίες με βάση το φύλο, παίζουν το ρόλο τους. Συνεπάγονται κάποιες δυνατότητες και κάποιους περιορισμούς. Για παράδειγμα, είμαι γυναίκα, άρα στατιστικά έχω μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Από την άλλη πλευρά είμαι γυναίκα, άρα στατιστικά είμαι περισσότερο επιρρεπής στην οστεοπόρωση ή συγκεκριμένα προβλήματα υγείας. Ή, αν είμαι γυναίκα που θα εγκυμονήσει και θα γεννήσει, διατρέχω κίνδυνο για προγεννητικά προβλήματα και θα βιώσω μεταγεννητικές ορμονικές μεταβολές. Όμως, κάθε πληθυσμιακή ομάδα, δεν έχει και τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά; Δεν είναι ευάλωτοι σε δερματικές παθήσεις οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμο δέρμα; Και δεν φημίζονται για κάποιες εξαιρετικές επιδόσεις σε τομείς που τους ενδιαφέρουν οι άνθρωποι με Asperger; μια γυναίκα καταπονημένη από την οικιακή δουλειά έχει ανάγκη από ξεκούραση, σαν κάθε άτομο. μια γυναίκα αγχωμένη για την οικονομική ή κοινωνική κατάσταση έχει ανάγκη από συναισθηματική στήριξη, σαν κάθε άτομο. μια γυναίκα επιβαρυμένη από το δικό της πολυσύνθετο ρόλο έχει ανάγκη για ασφάλεια, σταθερότητα, αναγνώριση, ανήκειν, σαν κάθε άτομο.
VOLOS CITY
Ποιες προτεραιότητες θα πρέπει να έχει μία γυναίκα στη ζωή της; Κάθε γυναίκα θα πρέπει να θέτει τις προτεραιότητες και να επιδιώκει τους στόχους που επιλέγει, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πολύπλοκες παραμέτρους της ζωής της. Και να γνωρίζει ότι διατηρούμε την ελευθερία να αλλάζουμε προτεραιότητες και στόχους, μία και περισσότερες φόρες στη ζωή μας. Γιατί ενώ είμαστε πλέον στο 2023, εντοπίζουμε συχνά πυκνά περιστατικά κακοποίησης ακόμη και γυναικοκτονίες; Η χρήση των όρων γυναικεία κακοποίηση και γυναικοκτονία έχει σίγουρα τη σημασία της. Έχει σημασία το να ορίζεις ως μια διακριτή κατηγορία φόνου το φόνο που πλήττει ειδικά τη γυναίκα και το γυναικείο «λόγο» ως μια μη επικρατούσα «φωνή». Αν το δούμε έτσι, μάλλον φταίει το ότι μας επιτρέπουμε ακόμη και σήμερα, πολιτισμικά, κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά, το να εξοντώνουμε τη «φωνή» του άλλου, αν δε μας αρέσει αυτό που λέει. Το να φιμώνουμε το «στόμα» που λέει αυτό που δεν μας αρέσει να ακούμε. Το να κακοποιούμε ή να
47
δολοφονούμε τον άνθρωπο που μιλά με αυτό το στόμα. Αν και ενήλικες, είμαστε στην πλειοψηφία μας ακόμη μισαλλόδοξοι. Είμαστε κοινωνίες «νηπίων». Και επιλέγουμε εμείς οι ίδιοι τους και τις «παιδαγωγούς «μας, με όχι τα καλύτερα αποτελέσματα. με ποια λογική κάποιες γυναίκες δικαιολογούν τους κακοποιητές τους; Άτομα που εμπλέκονται σε περιστατικά κακοποίησης ως δέκτες βίας συχνά δικαιολογούν ή ακόμη και καλύπτουν τους «κακοποιητές» όπως λέτε. Αυτό δεν είναι γυναικεία τάση, είναι μια τάση που συνολικά την παρατηρούμε στις εμπειρίες κακοποίησης. μπορούμε να την περιγράψουμε ως τη αδυναμία μου ή το φόβο μου προς τον «κακοποιητή». Ή ως έλλειψη εμπιστοσύνης στη μικροκοινωνία όπου ζω ή στο σύστημα ασφάλειας και δικαιοσύνης, το οποίο θα κληθεί να με υποστηρίξει. Αλλά μπορούμε να περιγράψουμε αυτήν την τάση και ως μια στρατηγική αντιμετώπισης, ως μια στρατηγική επιβίωσης, αφού πολλές φορές ίσως δεν είναι εφικτό να βρω μια άλλη λύση, όπως η φυγή ή η αντίσταση. Αν δεν έχω την ετοιμότητα και τους πόρους για
να λύσω ένα πρόβλημα, τότε μπορεί για αρκετό καιρό να μην το ονομάζω καν πρόβλημα, προκειμένου να το αντέξω διατηρώντας την ψυχική ισορροπία μου. Tι προβλέπετε για το μέλλον των γυναικών; Δεν προβλέπω, είμαι ενεργό μέλος μιας πολυσύνθετης κοινωνίας και βιοπορίζομαι ως επαγγελματίας ψυχικής υγείας, άρα προσπαθώ να δρω με σκοπό την ποιότητα ζωής και την πρόοδο όλων, με μεγάλα ή μικρά βήματα, με περισσότερο νοιάξιμο για τις φωνές της κοινωνίας μας που δεν ακούγονται, αλλά και με ενδιαφέρον για το σύνολο. Αναζητώ καλύτερους και καλύτερες «παιδαγωγούς» για εμένα και την κοινωνία μου και προσπαθώ να γίνομαι και εγώ τέτοια.
* H Iωάννα Γεωργιάδου είναι Ψυχολόγος Κοινωνική-Κλινική MSc, συστημική ψυχοθεραπεύτρια, εκπαιδεύτρια ενηλίκων και Δρ ειδική παιδαγωγός
VOLOS CITY
48
ΑΡΓΥΡΩ ΣΟΥΦΛΗ
«Ο γυναικείος εγκέφαλος έχει εκπαιδευτεί να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις τους περιβάλλοντος σύνθετα» Η ψυχολόγος Msc Αργυρώ Σουφλή την ίδια στιγμή αναφέρεται στην εκτίμηση που πρέπει να λαμβάνουν οι γυναίκες, έχοντας οποιαδήποτε ιδιότητα, στέκεται στα στερεότυπα με τα οποία ανατρέφονται τα παιδιά, αλλά και στη δυνατότητα της κάθε γυναίκας να παρουσιάζει η ίδια τον εαυτό της. Τι θα πρέπει να ξέρει ένας άνδρας για τη γυναικεία ψυχοσύνθεση; Η εκτίμηση που μπορεί να δείξεις στη σύντροφο, στη μητέρα, στην γιαγιά, σε μια γυναίκα που είναι σημαντική στη ζωή σου πιστεύω είναι αρκετό για μια καλή αρχή. Επίσης η εκτίμηση αυτή θα ήταν πολύ λειτουργική να υπάρχει και στα εργασιακά περιβάλλοντα, όπου μέχρι τώρα σε ανδροκρατούμενα επαγγέλματα δημιουργούνται τόνοι καχυποψίας, όταν μια εκπρόσωπος του γυναικείου φύλου αναλαμβάνει καθήκοντα για παράδειγμα μηχανικού. Γιατί υπάρχει αυτός ο μύθος ότι ένας άνδρας δεν μπορεί να κατανοήσει μία γυναίκα; Όλα ξεκινάνε στην διαδικασία σύλληψης και ανάπτυξης τους πρώτους μήνες ενδομήτριας ζωής. Όλοι ξεκινάνε από θηλυκά, τη διαφορά την κάνει η τεστοστερόνη μόνο, που επιδρά εγκεφαλικά και έπειτα σωματικά. Η τεστοστερόνη εξελικτικά κάνει τα είδη πιο παρορμητικά, να σκέφτονται με έναν τρόπο πιο πρακτικό και εστιασμένο στο αποτέλεσμα και αυτά είναι τα χαρακτηριστικά ενός κυνηγού. Σε πρόσφατη νευροβιολογική έρευνα το 2021 σε νευροαπεικονίσεις μέσω MRI γυναικείων και ανδρικών εγκεφάλων (Ν=68) απεδείχθη ότι οι γυναικείοι εγκέφαλοι ενεργοποιούν περισσότερα εγκεφαλικά μέρη από ότι οι αρσενικοί εγκέφαλοι. Αυτό όμως έχει να κάνει με τις κοινωνικές απαιτήσεις που αναφέραμε παραπάνω. Δηλαδή ο γυναικείος εγκέφαλος έχει εκπαιδευτεί να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις τους περιβάλλοντος, καθώς αυτό απαιτεί το περιβάλλον από εκείνη. Ο αρσενικός εγκέφαλος αποκρίνεται με ίδιο τρόπο, αλλά όχι σύνθετο, καθώς το περιβάλλον δεν είχε ποτέ ανάλογες απαιτήσεις από αυτόν. Αυτό αρχίζει από το σπίτι όταν μεγαλώνεις τα αγόρια από τα κορίτσια διαφορετικά. Όλα είναι θέμα εκπαίδευσης δηλαδή. Ποιος είναι ο ρόλος της Ελληνίδας γυναίκας το 2023 πλέον στην κοινωνία; Ας προσπαθήσουμε να ορίσουμε την έννοια «γυναίκα» αρχικά. Ας πούμε ότι έχουμε έναν λευκό καμβά και όλα τα χρώματα και όλα τα πινέλα. Αν λέγαμε σε κάθε άνθρωπο να κάνει ένα
MΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΟ, ΕΝΩ ΕΝΑΣ ΑΝΔΡΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ ΟΤΙ ΘΑ ΤΟΝ ΕΧΕΙ. ΑΥΤΟ ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ.
σχήμα, μια πινελιά που του θύμιζε τον όρο «γυναίκα» σίγουρα θα είχαμε ω αποτέλεσμα ένα σύνθετο σχέδιο με όλες τις αποχρώσεις από τις πιο φωτεινές μέχρι τις πιο σκούρες και πολλά σχέδια και πινελιές το ένα μέσα στο άλλο. Σωστά; Αυτή είναι και η πηγή του προβλήματος μέχρι το 2023 ότι η «γυναίκα» τείνει να ετεροκαθορίζεται, ενώ μπορεί μόνη της να πάρει τα πινέλα και να παρουσιάσει η ίδια τον εαυτό της. Ο σύγχρονος ρόλος της γυναίκας δεν είναι ένας, είναι πάρα πολλοί. μπορεί να είναι εργαζόμενη, μητέρα, κόρη, φροντίστρια, γιαγιά και άλλους πολλούς ρόλους. Και όλους αυτούς τους ρόλους πασχίζει να έρθουν εις πέρας στους ρυθμούς της σύγχρονης ζωής που είναι τάχιστοι... μέσα σε όλους αυτούς τους ρόλους πρέπει να θυμάται ότι είναι και γυναίκα με δικές της ανάγκες... μέσα σε τόσους ρόλους και απαιτητικούς ρυθμούς είναι φυσιολογικό να ξεχάσει τον εαυτό της και τον πυρήνα της.
VOLOS CITY
Έχει κερδίσει τον σεβασμό που της αξίζει στο σύνολο της κοινωνίας; Mια γυναίκα πρέπει να κερδίσει τον σεβασμό, ενώ ένας άνδρας είναι αυτονόητο ότι θα τον έχει. Αυτό από μόνο του κάνει την κατάσταση προβληματική. Είναι δύσκολο να πει κάποιος ότι έχει κερδίσει τον σεβασμό, όταν υπάρχουν ακόμη περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, απόρριψης από χώρους εργασίας λόγω οικογενειακής κατάστασης πχ εγκυμοσύνης. Αυτό καθιστά εξ ορισμού μια κοινωνία σεξιστιστική η οποία δεν έχει περιθώρια σεβασμού προς το γυναικείο φύλο.
49 ενσωμάτωση σαν να προσπαθούν να καλύψουν τους αιώνες ανασφάλειας και ανεπάρκειας μέσω μιας κακοποιητικής σχέσης ή ακόμη και γυναικοκτονία. Γι’ αυτό έχει ειδικό όρο αυτή η δολοφονία γιατί ο άνδρας προσπαθεί να καταβροχθίσει τη γυναίκα.
Δεν θα αναφερθώ στο πατριαρχικό μοντέλο το οποίο έχει δημιουργήσει γενιές ανδρών που έχουν μάθει να απορρίπτουν τους εαυτούς τους και να ενσωματώνουν την έννοια του άτρωτου αρσενικού και γενιές γυναικών, οι οποίες πάλι απορρίπτουν τον εαυτό τους, δεν μαθαίνουν πότε ποιος είναι ο εαυτός τους και εγκλωβίζονται μόνο στις κοινωνικές απαιτήσεις. Θα αναφερθώ όμως στη δημιουργία μιας ακατανίκητης ανάγκης των ανδρών να υπερισχύσουν στις γυναίκες, σχεδόν να τις καταβροχθίσουν μέσα σε μια ενέργεια που δεν υπάρχει σεβασμός, αλλά μια αρρωστημένη
Οι ψυχολογικές της ανάγκες, με βάση προφανώς τον πολυσύνθετο ρόλο της, ως μητέρα και ως εργαζόμενη σε πλείστες περιπτώσεις, ποιες είναι; Είναι αυτό που λέγαμε πριν επαφή με τον πυρήνα, επαφή με τον πραγματικό εαυτό. Ανεξάρτητα από τους ρόλους της μία γυναίκα πάνω από όλα πρέπει να δομήσει ή να επαναδομήσει την αυτοεκτίμηση της. Ποιες προτεραιότητες θα πρέπει να έχει μία γυναίκα στη ζωή της; Οποίες επιλέγει εκείνη. Αρκεί να υποστηρίζει τις επιλογές της με το Είναι της. μόνο έτσι θα είναι καλά μέσα σε αυτές τις επιλογές και προτεραιότητες. Γιατί ενώ είμαστε πλέον στο 2023, εντοπίζουμε συχνά πυκνά περιστατικά κακοποίησης ακόμη και γυναικοκτονίες; Πολύ σημαντική ερώτηση. Η κακοποίηση απλώνει τα πλοκάμια της παντού και έχει ρίζες βαθιές στην ελληνική κοινωνία.
* Η Αργυρώ Σουφλή είναι επαγγελματίας ψυχικής υγείας-ψυχολόγος Msc
με ποια λογική κάποιες γυναίκες δικαιολογούν τους κακοποιητές τους; Όπως είπαμε ο γυναικείος εγκέφαλος εκπαιδεύεται πάντα με παραπάνω απαιτήσεις από το περιβάλλον του. Έτσι οι γυναίκες μαθαίνουν να είναι ανθεκτικές. Πολλές γυναίκες έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλοντα κακοποίησης και τείνουν να επαναλαμβάνουν το ίδιο κακοποιητικό σύστημα καθώς νιώθουν ασφάλεια σε αυτό. Επίσης επειδή είπαμε ότι η κακοποίηση έχει πολλά πλοκάμια ένα είδος κακοποίησης είναι και η απόρριψη. Αν ένας πατέρας ας πούμε είναι απορριπτικός και ασεβής στην μητέρα του παιδιού του το κορίτσι θα τείνει να ανακυκλώνει απορριπτικούς συντρόφους. Κι εδώ έρχεται και ο ρόλος του πατέρα, ο οποίος είναι πολύ σημαντικός στη ζωή ενός παιδιού. Tι προβλέπετε για το μέλλον των γυναικών; Πιστεύω ότι όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν αφυπνιστεί, διεκδικούν, αυτοφροντίζονται και αυτοεκτιμούνται. Όλο και περισσότερες γυναίκες αναγνωρίζουν την ανάγκη τους να στραφούν στον πυρήνα τους είτε με δραστηριότητες όπως γυμναστική χορού κλπ είτε μέσω της Ψυχοθεραπείας φυσικά, το οποίο από μόνο του είναι ένα μεγάλο ταξίδι αυτοανακάλυψης και εκμάθησης της αυτοφροντίδας.
VOLOS CITY
50 Σχέδια: Άννα Μαρία Γεωργιάδου, σπουδάστρια τμήματος ενδυματολογίας ΙΕΚ Δ. Βόλου
VOLOS CITY
51
Γράφει η ΔΗμΗΤΡΑ ΑΓΟΡΑ σχεδιάστρια μόδας - στυλίστας *
τΑ ΑνΕΡχόΜΕνΑ «πΡόςΩπΑ» της ΜόδΑς Ποια τα χρώματα και σχέδια για το 2024!
Ε
φημερίδες, περιοδικά και κοινωνικά δίκτυα μας ενημερώνουν καθημερινά για τις φθινοπωρινές και χειμερινές ανερχόμενες τάσεις της μόδας. Οι τάσεις της μόδας είναι ενδυματολογικά στοιχεία τα οποία είναι είτε καθορισμένα είτε προσδίδονται στο χώρο της μόδας ανά τις σεζόν, και γίνονται άμεσα γνωστά στους σχεδιαστές. Οι τάσεις της μόδας λοιπόν, παρουσιάζουν κάποια βασικά χαρακτηριστικά τα οποία προσδιορίζουν την πορεία της μόδας στις επόμενες σεζόν. Ασχέτως καινοτόμων προτάσεων στο χώρο της μόδας, οι τάσεις δεν πρέπει να διαφέρουν ολοκληρωτικά από τις προηγούμενες σεζόν, ενώ στυλ και χρώματα με συγκεκριμένο κοινό θα πρέπει να προβάλλονται συνεχώς. Πάραυτα, η πλειοψηφία των συλλογών, διαθέτει για αυτή τη σεζόν μια αυστηρότητα και επιθυμία να εμφανίσει τη γυναίκα ως ισχυρή, παραβαίνοντας ορισμένες φορές την αισθητική λογική.
VOLOS CITY
52 Σχέδια: Λόρι Κιόσια, σπουδάστρια τμήματος ενδυματολογίας ΙΕΚ Δ. Βόλου
VOLOS CITY
53 Τι μας προτείνουν οι σχεδιαστές;
Ας εμβαθύνουμε λοιπόν στα κοινά στοιχεία που μας προτείνουν να «υιοθετήσουμε» οι σχεδιαστές.
• Άσπρο: Επικρατεί αδίστακτο ανάμεσα στο μαύρο, καθώς αποτελεί ακτίδα υπερφωτός και λάμψης. Εμπνευσμένο και από τις στολές της ξιφασκίας, και όχι μόνο δεν περνά ποτέ απαρατήρητο. Δύσκολο για τον χειμώνα με πολλές αποχρώσεις, αλλά ήρθε για να μείνει!
• μαύρο: Αδιαμφισβήτητα το μαύρο κατέχει την τιμητική του σε όλες τις συλλογές, σε άλλες λιγότερο ή και περισσότερο. μαύρα κουστούμια, ταγιέρ, φορέματα, διαφάνειες και μαύρα μακριά παλτό προσδίδουν αυστηρότητα.
• Άσπρο - μαύρο: μια τάση με πολλές παραλλαγές. Άσπρα - μαύρα κομμάτια φορεμένα μαζί, πουά, σκακιέρες και καρώ. Θυμίζουν την ανδρική εμφάνιση με εντυπωσιακά παλτό και πανωφόρια από γούνες και φτερά.
• Κόκκινο: Το χρώμα του πάθους, αφήνει την αίσθηση της δύναμης στο κοινό όταν ανεβαίνει στην πασαρέλα. Κλέβει τις ματιές ως κόκκινο του αίματος και μπορντό.
• Ροζ:«Η barbie για τα κορίτσια και το ροζ για τις γυναικείες καρνταρόμπες». Ροζ ενδύματα, αξεσουάρ, ακόμα και παπούτσια δίνουν τον παιχνιδιάρικο τόνο τους σε μια ποικιλία εμφανίσεων.
VOLOS CITY
54 • Φθινοπωρινά χρώματα: Η μεγάλη γκάμα χρωμάτων των πεσμένων φύλλων των δένδρων. Χακί, πράσινα, μουσταρδί, καμένα πορτοκαλιά, ρούχα μπερδεμένα με διαφάνειες και δέρματα φορεμένα μαζί.
• Κοστούμια: Ανεκτίμητης αξίας,αυστηρό ή μη, τοκουστούμι εμφανίζεται με άσπρο πουκάμισο και μαύρη γραβάτα ( ή και όχι)ενώ η ποικιλία «απόψεων» μας βοηθάει να βρούμε αυτό που μας ταιριάζει.
• χρυσό και Ασημί: μεταλλικά κομμάτια χρυσά ή ασημί δημιουργούν φορέματα και μπλουζάκια που θυμίζουν πανοπλίες. Υφάσματα με ντραπαρίσματα, πούλιες και παγιέτες κοντά στο σώμα θυμίζουν τα 60΄s, το μεσαίωνα και το Mad-Max.
• Βάτες: Ένα ταξίδι στη δεκαετία του 40’ και του 80’ φανερώνει ότι οι βάτες έχουν την πρωτιά του σχήματος σιλουέτας. Τετραγωνίζουν απλά τους ώμους, θυμίζουν την υπερβολή των 80΄sή αλλοιώνουν ολοκληρωτικά τη σιλουέτα.
• Cocoon:Σχήματα του σώματος που θυμίζουν την ζεστή αγκαλιά. Πανωφόρια cocoon με δέρματα, μαλακά πουλόβερ και γούνινα παλτό, ίσως αποτελούν τον προάγγελο της επόμενης σεζόν.
VOLOS CITY
55
• Διαφάνειες: Απόηχος του καλοκαιριού μαύρες, λευκές και χρωματιστές είναι αντίποδες αυστηρότητας και σεμνότητας. φούστες, φορέματα και πουκάμισα αποκαλύπτουν τα εσώρουχα μας.
• Πειρατικά παντελόνια: φορεμένα μέσα από ψηλές, στενές μπότες καταλήγουν κάτω από το γόνατο, σε μια στρατιωτική εκδοχή με μεγάλες τσέπες, αγκράφες και έντονα κοψίματα.
• Δέρμα: μαύρα κατά βάση, άσπρα ή καφέ, άνετα παντελόνια, καμπαρντίνες και μπουφάν, δερμάτινα μακριά σακάκια φορεμένα σε στρώσεις παρουσιάζονται συχνά στις πασαρέλες.
• Αποκαλυπτικά ντεκολτέ: Βαθιά αποκαλυπτικά ντεκολτέ και στράπλες με περίεργα κοψίματα έρχονται να δώσουν ένα στίγμα ερωτισμού.
• Denim: Τζιν μπουφάν, παντελόνια, φούστες και φορέματα από τον δρόμο της πόλης, φέρνουν το άρωμα των 80΄sστις πασαρέλες.
Κλείνοντας λοιπόν το ταξίδι μας στις τάσεις της μόδας θα αναφέρουμε και κάποια ιδιαίτερα στοιχεία συλλογών, όπως είναι οι φούστες φορεμένες με παντελόνια, τα λιτά εμπριμέ δεκαετίας 50΄ και τα γιλέκα σε διαφορετικά στυλ μας δίνουν μια γεύση, για
το τι επρόκειτο να ακολουθήσει στο χώρο της μόδας. μια γκάμα ρούχων και χρωμάτων για όλα τα γούστα και τους σωματότυπους μας πηγαίνει στο κόσμο της μόδας και μας βοηθά όχι απαραίτητα να αγοράσουμε, αλλά να
ανανεώσουμε τα ήδη υπάρχοντα ρούχα μας με ένα φρέσκο αέρα και μια καινούργια ματιά. Καλές χειμωνιάτικες εμφανίσεις! *Εκπαιδεύτρια στο ΙΕΚ του Δήμου Βόλου
VOLOS CITY
νΕΑ ΙΩνΙΑ
56
ΑΦΙΕΡΩμΑ
VOLOS CITY
57 Φωτογραφίες για την Νέα Ιωνία: Βασίλης Οικονόμου
η ΑγορΑ - χΩροΙ ΑΝΑψυχησ & δΙΑσκΕδΑσησ
VOLOS CITY
58
ςτόν «ΦΑΡδυ» τΩν 99 χΡόνΩν
Τα πρώτα καταστήματα της αγοράς της Ν. Ιωνίας που κάποια παραμένουν απτόητα και λειτουργούν από την τρίτη γενιά προσφύγων
Ο
ι πρώτοι πρόσφυγες που ήρθαν στον Βόλο ήταν από την Νικομήδεια το 1921. Το 1922, ήρθε το «μαύρο κύμα» από την μικρά Ασία και την Σμύρνη και περί τις 13.000 που δημιούργησαν τεράστια προβλήματα στην πόλη του Βόλου, στον γηγενή πληθυσμό, αλλά και τον προσφυγικά, με άλλη κουλτούρα, άλλη ήθη και έθιμα, αλλά μουσική, άλλη σκέψη. Η πρώτη αγορά που δημιουργήθηκε από τους πρόσφυγες, ήταν δίπλα από το Δημοτικό Θέατρο Βόλου, η οποία καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1936. Η αγορά του συνοικισμού της Νέας Ιωνίας, δημιουργήθηκε με το χτίσιμο των πρώτων σπιτιών, μετά το 1924. Η πρώτη εμπορική αγορά, δημιουργήθηκε στην είσοδο της συνοικίας, μετά τον ποταμό Κραυσίδωνα, το ποτάμι- σύνορο με τον Βόλο. Κανείς δεν θυμάται την οδό Προποντίδος, που ήταν το πρώτο όνομα της οδού, που έφθασε μέχρι την πρώτη εκκλησία της Ευαγγελίστριας. Οι πρόσφυγες, έλεγαν το «φαρδύ» και έτσι έμεινε μέχρι τις ημέρες μας που ονομάστηκε Λεωφόρο Ειρήνης. Στο «φαρδύ» (οδός Προποντίδος), στήθηκαν τα πρώτα καταστήματα με ότι πρόχειρο έβρισκαν οι επαγγελματίες. Στο βιβλίο «Τα χρονικά της Νέας Ιωνίας 19241994» του Δημήτρη Κωνσταντάρα- Σταθαρά, διαβάζουμε την περιγραφή που μας δίνει η εφημερίδα «ΣΗμΑΙΑ», παραμονές των Χριστουγέννων, του έτους 1927.Πρέπει να σημειώσουμε ότι τότε (το 1927 το Δεκέμβριο) στη Νέα Ιωνία είχαν χτιστεί μόνο τα Τετράγωνα, τα Τσιμεντένια και τα Τζαμαλιώτικα προσφυγικά σπίτια, δηλαδή ζούσαν 1.250 οικογένειες. Στο φύλλο της ημέρας των Χριστουγέννων, η εφημερίδα «ΣΗμΑΙΑ», Κυριακή 25 Δεκεμβρίου 1927, έχει ένα οδοιπορικό στην αγορά του Βόλου με την κίνηση στα διάφορα καταστήματα, αρτοπωλεία, κρεοπωλεία, κουρεία, κλπ και καταλήγει: Και τώρα στον προσφυγικό συνοικισμό «Νέα Ιωνία» Εδώ η κίνησης είναι αλλοία της πόλεως. Άλλην εντελώς όψιν παίρνουν εδώ τα πράγματα. Νέοι, γέροι, κόρες, γυναίκες, παιδιά χαρούμενοι σαν πουλάκια που ξαναβρίσκουν το ταίρι τους, τερατίζουν. φωνούλες γλυκές κι αρμονικές παντού σκορπίζονται.
Στις 14 Μαρτίου 1926, θεμελιώνεται ο παλιός Ναός της Ευαγγελίστριας, από τον τότε Μητροπολίτη Δημητριάδος Γερμανό. Οι πιστοί, κυρίως πρόσφυγες, έχουν κατακλύσει τον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού. Ένας Ναός που χτίστηκε για να στεγάσει την πίστη και τα ιερά κειμήλια που έφεραν μαζί με τα λίγα υπάρχοντά τους οι μάρτυρες της Μικρασιατικής Καταστροφής
Ένας κόσμος ολόκληρος έχει μεταφερθεί εδώ. Η Ανατολή! Η φλογερή, η χαρούμενη και ηδυπαθής Ανατολή, όπως εγνωρίσαμε τότε… Η μικρασία ολόκληρος από τον Πόντον, την Κίον και τα μουδανιά μέχρι της όμορφης τότε Σμύρνης. Κι απ’ τη Σμύρνη ως την Αττάλεια και κάτω την Αλεξανδρέττα. Βαθειά ως την Καισάρεια, στο Ικόνιο, στην Προύσσα και στην Άγκυρα. Ένας κόσμος ολόκληρος με σβυσμένες ελπίδες, με χαμένα όνειρα, δόξες και μεγαλεία. Γκρέμιοι Ρωμιοί…Γκρέμια τρόπαια… Εν τούτοις όμως. Οι Ανατολίτες γλεντούν και διασκεδάζουν. Και φαίνονται πάντα χαρούμενοι. Ποιος ξέρει όμως τι μαύρα και σκοτεινά Χριστούγεννα γιορτάζουν κατά βάθος οι γεμάτες μυστικοπάθεια Ανατολίτικες ψυχές… Ας ευχηθούμε καλή χρονιά. Καλά Χριστούγεννα. Και του χρόνου καλλίτερα αγαπητοί συμπολίται… (Υπογραφή: Συμπολίτης) Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «ΣΗμΑΙΑ» «Συμπολίτης» που έκανε τον γύρο της Χριστουγεννιάτικης αγοράς του Βόλου, άλλα περίμενε και άλλα είδε, μόλις πέρασε την
γέφυρα του Κραυσίδωνα και μπήκε στη Νέα Ιωνία, στο «φαρδύ». Του έκανε εντύπωση η χαρούμενη διάθεση των ανθρώπων στην αγορά και η γραφίδα του ξεσπάει σε μια λυρική, ρομαντική περιγραφή. Η Νέα Ιωνία όμως μεγαλώνει χρόνο με χρόνο και, όπως θυμόμαστε, η απογραφή που έγινε το 1928, έβγαλε 6.186 ψυχόμετρα κι ασφαλώς και τα μαγαζιά πληθαίνουν. Ο Αστυνομικός σταθμός της Νέας Ιωνίας παρακολουθεί την υγειονομική κατάσταση των καταστημάτων της δικαιοδοσίας του και προβαίνει σε επιθεωρήσεις. Στη «ΛΑΪΚΗ φωΝΗ» στις 26 Ιουνίου 1931 διαβάζουμε σχετικά: ΥΓΕΙΟΝΟμΙΚΗ ΕΠΙΘΕωΡΗΣΙΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΣΥΝΟΙΚΙΣμΟΝ Παρά της αστυϊατρικής υπηρεσίας και του διοικητού του σταθμού χωροφυλακής Νέας Ιωνίας, ενεργήθη χθες υγειονομική επιθεώρησις εις τα κατωτέρω καφενεία, παντοπωλεία κλπ καταστήματα του συνοικισμού: Ιωάννη Καμπουρογιάννη, Σπ. Παπάζογλου, Νικ. μαυρομάτη, Νικ. Λεφάκη, Ιωαν. Καρκαβιζίδη,
VOLOS CITY
59
Κυρ. Βαρβαγιάννη, Αρχ. Δήμου, φ. Τοπάλη, Κων. Κατσιούρα, Νικ. Βούλη, Ιωαν. Ξάνθη, Κων. Καρυώτη, μιχ. Τίκογλου, Νικ. Καρακώστα, Εμμαν. Σταμπουλούν, Νικ. Χατζηαποστόλου, Γ. Γεωργιάδου, Ν. Χρηστίδου, Βασ. Τσιλιγκίρογλου, Ι. Λαμπρίδου, Δημ. Δημοσθένους, Ν. Καρακουλάκη, Γ. Πλεύρη, Νικ. Βαρχαλαμά, Ν. Αθηναίου, Γ. Συνανίδου, Α. Πατούχη, Δ. Βαλαχή, Θ. Γαλανάκη και Δ. Δημητριάδη. Πάντα τα ανωτέρω ευρέθησαν καθαρά. Πλην τούτων επεθεωρήθησαν και μερικά εισέτι, άτινα ευρέθησαν ακάθαρτα. Ο «μΕΓΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΒΟΛΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΧωΡωΝ» του Γ. Χ. Γαβριηλίδη που εκδόθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1933 αναφέρει τα καταστήματα που υπήρχαν τότε στη Νέα Ιωνία (σελ. 201 του ΟΔΗΓΟΥ). Τα διαβάζουμε, όπως τα έχει κατά κατηγορίες και στο δρόμο που βρίσκονται: ΕΠΑΓΓΕΛμΑΤΙΑΙ Αρτοποιία: Αλεξανδρίδης Παν. Γερμανικά Αρίτσογλου μαρ. οδ. Σινώπης, Αρώνης Α. οδ. Νικομηδείας, Γιαντζής Ν. οδός Προύσσης, Δαρδαμανέλλης Ν. οδός Σινώπης, Καλαϊτζής Κ. οδ. Χαλκηδόνος, Ξάνθης Ιωάννης οδ. Σινώπης, φραγκάκης μ. οδ. Χαλκηδόνος, Ν. Βούλη- μιχ. Καραφύλλογλου (λειτουργούσε από το 1927, αλλά ο «ΟΔΗΓΟΣ» δεν το ανέφερε). Γαλακτοπωλεία: Γαλλής Γεωρ. οδ. Δορυλαίου, Κουτίνας Αθ. Οδ. Χαλκηδόνος, Πατσέας Ιωαν. οδ. Σινώπης, Ρούστας Βας. οδ. Χαλκηδόνος. Γανωτήρια: Καραθανασόπουλος Γιακουμής οδ. Χαλκηδόνος Εστιατόρια- ζυθεστιατόρια: Παντελίδης Π. οδ. Σινώπης, Χατζηαναστίου Ν. οδ. Χαλκηδόνος Ζαχαροπλαστεία: Καρακώστας Ν. οδ. Χαλκηδόνος, Τσιλιγκίρογλου Β., οδ. Χαλκηδόνος, Χαραλμπίδης Αν. οδ. Χαλκηδόνος Ηλεκτρικά είδη: μαγουλάς Παντελής οδ. Χαλκηδόνος Ιατροί: Αποστολίδης Λ. οδ. ΔορυλαίουΡαιδεστού, Σουγιουλτζόπουλος μ. οδ. Βυζαντίου- Σινώπης
Ο «Συνοικισμός» (1933)
Καπνοπωλεία- Περίπτερα: Αλμπανόπουλος Α. οδ. Χαλκηδόνος, Βακαλούμης Α., οδ. Χαλκηδόνος, Βαρυπάτης Β. οδ. Χαλκηδόνος, Γεωργούδης Αθ. οδ. Χαλκηδόνος, φιλιππίδης Παν. οδ. Χαλκηδόνος, Χαραλαμπίδης Αν. πρατήριο σιγαρέττων οδ. Χαλκηδόνος Καφεκοπτεία: Γρηγοριάδης Γρηγ. οδ. Χαλκηδόνος Καφενεία: Αθηναίος Νικ. οδ. Χαλκηδόνος, Αλμπάνης Θ. οδ. Σινώπης, Ασλάνης Ν. οδ. Χαλκηδόνος, Βαλαχής Γ. οδ. Σινώπης, Βαλαχής Δημ. οδ. Χαλκηδόνος, Γαλανάκης Θεμ. οδ. Χαλκηδόνος, Γεωργιάδης Γ. οδ. Χαλκηδόνος, Γιαννουλάκης Α. οδ. Σμύρνης, Γκίνου μ. οδ. Σινώπης, Δεμίρης Σωτ. οδ. Σμύρνης, Δημητριάδης Δ. οδ. Χαλκηδόνος, Δημοσθένους Δ. οδ. Χαλκηδόνος, Εμμανουηλίδης Χρ. οδ. Χαλκηδόνος, Καλίκος μ. Γερμανικά Καρακουλάκης Ν. οδ. Χαλκηδόνος, μαυρομάτης Νικ. οδ. Χαλκηδόνος, Πατούχης Αλ. οδ. Χαλκηδόνος, Σαρόγλου Ι.
Ο «φαρδύς» την δεκαετία 1960, στο βάθος ο ναός της Ευαγγελίστριας υπό κατασκευή
οδ. Χαλκηδόνος, Χατζηαναστασίου Ν. οδ. Χαλκηδόνος, Ψαρριανός Δ. οδ. Χαλκηδόνος Κουρεία- Κομμωτήρια: Βαρχαλαμάς Ν. οδ. Χαλκηδόνος, Κρύσιλας Τάκης οδ. Χαλκηδόνος, μαχαίρας Ι. οδ. Χαλκηδόνος, Νικολαΐδης Ι. πλ. Χρυσοστόμου Σμύρνης, Νικολαΐδης και Βουγιούκας οδ. Χαλκηδόνος, Παπαδόπουλος Γ. οδ. Χαλκηδόνος, Σταμπουλού Εμμ. οδ. Χαλκηδόνος Κρεοπωλεία: Δεβριάδης Π. οδ. Χαλκηδόνος, μερτζιμέκης Ι. οδ. Χαλκηδόνος, μποϊλής Αγγ. οδ. Χαλκηδόνος μαχαιροποιεία: Σωτηρίου Νικ. Γερμανικά Ξυλάνθρακες- καύσιμος ύλη: Δρακόπουλος Κ. Γέφυρα Οινοπωλεία- Ποτοποιεία: Γαρυφαλλίδης Θ. οδ. Χαλκηδόνος, Δημητριάδης Δ. οδ. Χαλκηδόνος, Δημοσθένους Δ. οδ. Χαλκηδόνος, Καλίκος μ. Γερμανικά, Καρακουλάκης Ν. οδ. Χαλκηδόνος, Κόγιας Χρ. οδ. Χαλκηδόνος Οπωροπωλεία: Αμοριανός Σ. οδ. Σινώπης, Γαρίτσης Κ. οδ. Χαλκηδόνος, Δάρλας Κ. οδ. Χαλκηδόνος, Δήμου Δ. οδ. Νικομηδείας, Κωτσάς Π. Γερμανικά, Κουζάκης Ι. οδ. Χαλκηδόνος, Ραλάκης Β. οδ. Χαλκηδόνος Παντοπωλεία: Βαρβαγιάννης Κ. οδ. Προύσσης, Βαφειάδης Χρ. οδ. Νικομηδείας, Βουτσάς Θεοδ. οδ. Σινώπης, Γκιουρτζίδης Α. Γερμανικά, Δρίζου Γεωρ. οδ. Χαλκηδόνος, Καμπουρογιάννης Ι. οδ. Χαλκηδόνος, Καρκαβιτζίδης Ι. οδ. Νικομηδείας, Λεφάκης Α. οδ. Νικομηδείας, Κεχαΐδης Χαρ. πλ. Εθ. Αναμνήσεων, Κουρούμαλλος Κ. οδ. Προύσσης, Κουτσουλίδης Ευαγ. Γερμανικά, Λεφάκης Δ. οδ. μαγνησίας, μάλλιας Ιωαν. οδ. Χαλκηδόνος, μεϊμάρογλου Σωτ. οδ. Δορυλαίου, Νικολαΐδης Ν. - Καρυώτης Κ. οδ. Χαλκηδόνος, Παπάζογλου Δ. οδ. Χαλκηδόνος, Παπάς Δηκ. Γερμανικά, Σουσλίδης Απόστολος οδ. Σινώπης (από το 1928 λειτουργούσε, αλλά ο ΟΔΗΓΟΣ δεν το είχε και αυτό), Χατζηγεωργίου Γ. οδ. Δορυλαίου Πιλοποιεία- πιλοκαθαριστήρια: Παπαγεωργίου μ. οδ. Χαλκηδόνος Ποδήλατα: μαγουλάς Παν. οδ. Χαλκηδόνος
Aπό τη φάρμά στό Κρεόπωλείό Βάγγελησ! Από το 2009 το Κρεοπωλείο «Βαγγέλης» βρίσκεται επί της οδού μαιάνδρου 50, και ο Ευάγγελος Στέλλος και η σύζυγός του μαρία δίνουν έμφαση στην ποιότητα των προϊόντων που διαθέτουν στο καταναλωτικό κοινό, πέρα από την ποικιλία που διαθέτουν. ωστόσο η παράδοση ξεκινά από το 1950, όταν ο παππούς του Ευάγγελου Στέλλου, στο Παλιούρι Διμηνίου άρχισε την εκτροφή ζώων, με έμφαση στο μοσχαρίσιο κρέας. «Στο κατάστημα έχουμε προϊόντα μοσχαρίσιου κρέατος, αποκλειστικά δικής μας παραγωγής, ενώ από εκεί και πέρα συνεργαζόμαστε αποκλειστικά με επιλεγμένους τοπικούς παραγωγούς. μάλιστα, στη φάρμα παράγουμε και δικές μας ζωοτροφές, ενώ τα
ζώα μας εκτρέφονται με φυτικά προϊόντα» σημειώνει ο κ. Ευάγγελος. Συγχρόνως οι επιλογές κρεατοσκευασμάτων είναι τόσες που καλύπτουν ακόμη και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους! Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι τέσσερις διαφορετικές γεύσεις λουκάνικων, χοιρινό με πράσο, μοσχάρι, μοσχάρι πικάντικο και με μετσοβόνε και λιαστή ντομάτα! Άλλωστε, ο Ευάγγελος Στέλλος συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση, παίρνοντας τη σκυτάλη της διαδοχής από τον πατέρα του, Γιώργο και παρουσιάζει τόσο κλασικές κοπές κρέατος όσο και πιο νέες. Προετοιμάζεται άλλωστε και για την περίοδο των Εορτών, για ακόμη περισσότερες γεύσεις!
VOLOS CITY
Ποτοποιεία: Τίκογλου μιχ. οδ. Χαλκηδόνος Ραφεία: Γκιουρτζίδης Θ. Γερμανικά, Γούναρης Α. οδ. Χαλκηδόνος, Ιορδανίδης Β. οδ. Χαλκηδόνος, μουπαγιατζής Ν. οδ. Σινώπης, Σωτηριάδης Χρ. οδ. Χαλκηδόνος, Τσοπουρίδης Αν. οδ. Χαλκηδόνος Σανδαλοποιεία: Δουλής Ελευθ. οδ. Σινώπης Υποδηματοποιεία: Αδαμόπουλος Κ. οδ. Χαλκηδόνος, Βογιατζής Κ. κεντρική πλατεία, Καλαφάτης Ηλίας οδ. Χαλκηδόνος, Κατσαλής Ελευθ. οδ. Χαλκηδόνος, Κωνσταντάρας Παρασκευάς οδ. Σινώπης, Λαζαρίδης Ν. οδ. Σινώπης, μανιαδάκης Παύλος οδ. Προύσσης, Σαρόγλου Θ. οδ. Χαλκηδόνος Υφάσματα- ψιλικά: Δανός Γ. οδ. Δορυλαίου, φασουράκης Ηρακ. οδ. Χαλκηδόνος Φαρμακεία: Νησιώτης Λεων. οδ. Χαλκηδόνος χαρτοπωλεία: Χαραλαμπίδης Αν. οδ. Χαλκηδόνος χρυσοχοεία - Ωρολογοποιεία: μπενάκης Δημ. οδ. Χαλκηδόνος, Γεωργιάδης Ι. οδ. Χαλκηδόνος. Άλλος ένας εμπορικός οδηγός που κυκλοφόρησε λίγο πριν τον πόλεμο του 1940, με τίτλο «Οδηγός και Λεύκωμα ΘεσσαλίαςΗπείρου 1939-1940» (εκδότης Ι. ΞενάκηςΒόλος) περιέχει τους επαγγελματίες της Νέας Ιωνίας κατά κατηγορίες, αλλά χωρίς διεύθυνση, όπως ο προηγούμενος. Πάντως, τα πιο πολλά μαγαζιά, βρίσκονται ακόμη στην οδό Χαλκηδόνος, στο «φαρδύ»: Επαγγελματίαι Αρτοποιεία: Αρίτσογλου μαργαρώ, Αρώνης Αθ., Βούλης και Καραφύλλογλου, Δαρδαμανέλλης Ν., Καλαϊτζής Κ., Κελετιρτζής Αθ., Ξάνθης Ι., Πελαγιάδης Ιορ., φιλοσόγλου Ι., φραγκάκης Κλεαν. Αρωματοπωλεία: μπενάκης Δ., Τσιπνής Άνθιμος Γαλακτοπωλεία: Γεωργαλάς Γ., Κουτίνας Αθ., Ρούστας Β. Επιπλοποιεία: φωτίου Κ. Ζαχαροπλαστεία: Καρακώστας Ν., Τσιλιγκίρογλου Β. Ηλεκτρικά είδη: μαγουλάς Παντελής Ιατροί: Αποστολίδης Λεωσθένης, Παπανικολάου Δ. Καπνοπωλεία: Αλμπανόπουλος Αντώνης, Βακαλούμης Α., Βαρυπάτης Β., φιλιππίδης Παν., Χαραλαμπίδης Α. Καφεκοπτεία: Γρηγοριάδης Γρηγόριος, Κεσιμίδης Τηλέμαχος Καφενεία: Αλμπάνης Θ., Βαλαχής Γεωργ., Γεωργιάδης Γ., Δημοσθένους Δ., Εμμανουηλίδης Χρήστος, Καλύβας Δ., Καρακουλάκης Ν., μαυρομάτης Ν., Παπαλιάκος Βασ., Σαββάκης μ., Σαρόγλου Ι., Τουτουντζόγλου Α., Τσουκαλάς, Χατζηαναστασίου Ν. Κουρεία: Βαρχαλαμάς Νικ., Δεμίρη Α/φοι, μαχαίρας Ιων, Νικολαΐδης Στ., Παπαδόπουλος Γ., Συτζάκης Ι., Σταμπουλού Εμμ. Κρεοπωλεία: Βαλαχής Δ., Δεβριάδης Π., Καλλιγέρης Γ., μερτζιμέκης Ι., Τζιβγούλης Ν. Οδοντιατρεία: Ποιμενίδης Αριστ. Οινοποιεία- Ποτοποιεία: Τίκογλου και Ηλιάδης Παντοπωλεία: Βαρβαγιάννης Κ. , Βουτσάς Θεοδ., Γκιουρτζίδης Δ., Καλλιγέρης Ν., Καμπουρογιάννης Ι., Καρκαβιτσίδης Ι., Κεχαΐδης
62
Η πρώτη γέφυρα στο χείμαρο Κρατσίδωνα, στο βάθος το Κοιμητήριο
Χ. , Κλημεντόπουλος Λοϊζος, Κουτσουλίδης Ευαγ., Λαγούτσικος Ανέστης, Λεφάκης Δημ., Λεφάκης Νικ., μάλλιας Ιωαν., μεϊμάρογλου Σωτ., μιχαηλάτσος Βασ. , Νικολαΐδης Νέστωρ, Καρυώτης Κ., Παπαδόπουλος Γ., Παπάζογλου Ευαγ., Σουσλίδης Αποστ. (από το 1928 λειτουργούσε και δεν το είχε ο ΟΔΗΓΟΣ) Ποτοπωλεία: Γαλανάκης Θεμ., Κατσούρας Κ., Κουζάκης Ι. Ταβέρναι: Γαλανάκης Θεμ., Γιαννόπουλος Ευαγ., Καμπουρογιάννης Ι., Κόπελας Ανδρέας, Κατσούρας Γ., Χατζηαναστασίου Νικ. Υποδηματοποιεία: Αδαμόπουλος Κ., Γαβριηλίδης Χ., Γεωργίου Ελ. Καλαφάτης Ηλ., Κατσαλής Ελ., Κοϊμάς Δ., Κοκκάρας Κ., Κωνσταντάρας Παρασκευάς, Λαζαρίδης Ν., Παπαθεολόγου Χ., Σαπουνάς Γ. Υφάσματα: Δανός Στεφ., Δανιηλίδης Παν., μπυρογλάνη Αφοί, φασουράκης Ηρακλής Φαρμακεία: Νησιώτης Λεωνίδας, Παπανικολάου Δήμητρα χρυσοχοεία- Ωρολογοπωλεία: Γεωργιάδης Στέφανος, μπενάκης Δημ. Ψιλικά: Δανιηλίδης Παν., μπενάκης Δ., μπυρογλάνη Αφοί Στους παραπάνω επαγγελματίες δεν πρέπει να παραλείψουμε ν΄ αναφέρουμε και έναν γνήσιο τύπο της Νέας Ιωνίας, το Χατζή, που πουλούσε τις Κυριακές το περίφημο σάμαλι του έξω από το γήπεδο της ΝΙΚΗΣ και τις καθημερινές στα παλιά ψαράδικα, έξω απ’ το καφενείο «Ναυτιλία». Επίσης τον Αλέκο Καρακατσόπουλο που με το «κινητό ζαχαροπλαστείο» του επάνω σ’ ένα περιποιημένο καρότσι, που το έστηνε στην παραλία έξω από το «ΑΧΙΛΛΕΙΟ» και πρόσφερε μαζί με τ’ άλλα γλυκά το μικρασιάτικο σάμαλι και το καλοκαίρι γνήσιο χειροποίητο παγωτό χωνάκι. Ήταν και ο ματζουνάς που γύριζε στις γειτονιές με τα ματζούνια για τα παιδιά…ο μαστιχάς με τη μαστίχα…και άλλοι. με την είσοδο του στη Νέα Ιωνία, ο επισκέπτης θα συναντούσε δυο αξιόλογα κέντρα διασκέδασης. Του Γιάννη Κάρλου με τη μεγάλη λεύκα και του Αγγλογάλου. Ήταν μαγαζιά με λαϊκή ορχήστρα και εκλεκτή κουζίνα, που κάθε βράδυ συγκέντρωναν πολύ κόσμο. Καφενεία
κεντρικά ήταν τέσσερα. Του Βασίλη Τσιλιγκίρογλου, που οι πελάτες είχαν ενδιαφέρονται για την πολιτική, οικονομική και πολιτιστική ζωή της πόλης. Του Χρήστου Εμμανουηλίδη, που κάθε απόγευμα ήταν γεμάτο από εργάτες και τεχνίτες κάθε εργασίας. Του Νίκου Καρακουλάκη που σύχναζαν πελάτες μεγάλης ηλικίας. Του Κώστα Διαβασμένου που σύχναζε η νεολαία με τα μπιλιάρδα και άλλα παιχνίδια. Άλλα κέντρα διασκέδασης έξω από το κέντρο ήταν του Πέτρου, του Αλεξανδρίδη και του Νικολόπουλου, φαρμακείο μοναδικό, στη Νέα Ιωνία ήταν του Λεωνίδα Νησιώτη. Γιατροί εκείνη την εποχή ήταν ο Σουγιουλτζόπουλος, ο Τζιλούλης, ο Σκούρας και ο Σιούρας. Υπηρέτησαν το λαό της Νέας Ιωνίας με υψηλά αισθήματα ανθρωπισμού και αλτρουισμού. Λαικές ταβέρνες υπήρχαν στην κεντρική λεωφόρο, του Ηλιάδη, του Κουζάκη, του Πολίτη και του Γαλανάκη. Είχαν καλό κρασί και καλή κουζίνα. Τσιπουράδικα με αγνό τσίπουρο και εκλεκτούς μεζέδες ήταν του Καλαφατάκη, του Αλμπάνη και του μέλη. Επίσης υπήρχε ο καλός πρωινός πατσάς, στο μαγαζί του Αντρέα Κόπελα για τους καλοφαγάδες πελάτες. ζαχαροπλαστεία με καλά γλυκά ήταν του Καρακώστα, του Σαουλίδη, του Τσιλιγκίρογλου. Στη στάση μαυρομάτη ήταν το κατάστημα ηλεκτρικών ειδών του Παντελή μαγουλά. Εδώ συγκεντρώνονται κάθε μέρα πολύς κόσμος και μιλάει για την ποδοσφαιρική ομάδα «ΝΙΚΗ» που έχει επιτυχίες και έχει πρόεδρο το δυναμικό και άξιο μαγουλά. Δυο ωρολογοποιεία εξυπηρετούν στο κέντρο της πόλης του Γεωργιάδη και του μπενάκη. Καταστήματα με νεωτερισμούς και ψιλικά είναι του Δανιηλίδη, του φασουράκη και του φερτεκλίδη. Κεντρικά κρεοπωλεία είναι του μέλη, του Δεβριάδη, του Κόπανου και του Κοκόλη. μερικά από αυτά κάθε βράδυ, στις ψησταριές τους ψήνουν το νόστιμο κοκορέτσι για να μοσχοβολήσει όλος ο τόπος. Παντοπωλεία έχουμε του Παπάζογλου, του Γεωργαά, του μηνυσίου, του Γαρίτση, του μάλλια, του Γεωργαλαδάκη, του Βουτσά, του Καλίκου και του Κεχαΐδη. Δυο γαλακτοπωλεία είναι στο κέντρο της πόλης του Κόρκα και του
VOLOS CITY
63
Γεωργαλά. Από τα αρτοποιεία το πρώτο που άλλαξε στη Νέα Ιωνία ήταν ο φούρνος του Αθανασίου Αρώνη. Θυμάμαι τον τίτλο που έδωσε ο Αρώνης στην ταμπέλα του φούρνου του: «Αρτοποιείον η 2ας μαΐου 1919» για να θυμίζει δόξες και νίκες του ελληνικού στρατού στη μικρά Ασία. Άλλοι φούρνοι ήταν του Ξάνθη, του Παυλίδη, του φιλοσόγλου, του Αλεξανδρίδη, του Βασίλη του Καραφύλλογλου, του Πελαγιάδη, του Καλφαγιώργου, του Γιαντσή και του Τζάλλα. Ο «Φαρδύς» Όπως διαπιστώνουμε, τα περισσότερα καταστήματα βρίσκονται στην οδό Χαλκηδόνος, το γνωστό μας «φαρδύ», γι’ αυτό και παρουσίαζε εξαιρετική κίνηση καθημερινά, αλλά κυρίως τις Κυριακές, που γινόταν και η βόλτα και το «νυφοπάζαρο», ενώ στα πεζοδρόμια τα μαγαζιά έβγαζαν τις καρέκλες τους και στις άκρες οι γερόντισσες κάθονταν στα χαμηλά καρεκλάκια και τα σκαμνάκια τους και χάζευαν το πήγαινε- έλα των περιπατητών. Αυτή την εποχή (1933), που ο «μέγας Οδηγός Βόλου και Περιχώρων) παραθέτει την πληθώρα των καταστημάτων που υπήρχαν στην οδό Χαλκηδόνος (φαρδύ), αξίζει να διαβάσουμε την περιγραφή που μας κάνει στην εφημερίδα «ΛΑΪΚΗ φωΝΗ» στις 9 μαίου 1933 ο εκλεκτός δημοσιογράφος Α.Τ. (Άθως Τριγκώνης) για το τι γινόταν την ημέρα της Κυριακής στη Νέα Ιωνία: Η ημέρα της Κυριακής Κάθε Κυριακή ο συνοικισμός της Νέας Ιωνίας αλλάζει όψη, τα καφενεία του, οι πλατείες του, οι δρόμοι του αποχτούν άλλη ζωή. Ιδίως την Κυριακήν το απόγευμα, ο κεντρικός δρόμος του συνοικισμού (φαρδύς) γίνεται αγνώριστος. Τα καφενεία του είναι όλα γεμάτα, πολυθόρυβα και αναστατωμένα. Αλλά και μέσα, στη μέση του δρόμου, δεν μπορεί κανείς να περάση. Τόσοι είναι οι περιπατητές- γιατί, οι πρόσφυγες τον δρόμο αυτόν τον μεταχειρίζονται ως τόπον περιπάτου, όπως ημείς την παραλίαν.
Ο «φαρδύς»
Νέοι, καλοντυμένοι και ευπαρουσίαστοι, μ΄ ένα λουλούδι στ’ αυτί ή στο χέρι, με την κουβέντα ή την έξυπνη απάντηση στα χείλη με το χαμόγελο, πάνε καθ’ ομάδες πέρα δώθε στον δρόμο αυτόν τον κεντρικόν, ανταλλάζοντας φωναχτά κουβέντες μ’ άλλες παρέες ή πειράζοντας και γλυκοκυτώντας τις παρέες των κοριτσιών, που καλοστολισμένα, χαραπώ κι ελεύθερα πάνε πάνω – κάτω κι αυτά μέσα στο δρόμο. Κι είνε μια πραγματική χαρά να τους βλέπει κανείς με τις φωνές των, τα γέλοια των, τα χάχανά των, την εύκολη ευθυμία των και με τα νειάτα των, να γεμίζουν, να πλημμυρίζουν με κίνηση και χαρά ολόκληρο το δρόμο. Καθώς βραδυάζει οι περιπατητές του δρόμου καθώς και οι θαμώνες των καφενείων αραιώνουν. Πολλοί, αν έχει κανένα χορό το βράδυ, πηγαίνουν να ετοιμασθούν. Αν όχι δεν θα ξαναβγούν μετά το φαΐ. Οι άλλοι όμως που θα μείνουν στα καφενεία έχουν κακούς σκοπούς: Ύστερα από μια δυο ώρες με τη βοήθεια του άφθονου ούζου, που θα ρεύση στο μεταξύ και των μουσικών οργάνων, που θα μετακληθούν κατεσπευσμένως από τη γωνιά του καφενείου, θα διεκτραγωδήσουν τα μεράκια τους, θα ψάλλουν τους πόνους και τα ντέρτια της
Το κέντρο του Πέτρου, 1950-1955. (συλλογή Πολιτιστικής Εστίας Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας «ΙΩΝΕΣ»)
πολυβασανισμένης καρδιάς των: -Αμά…α…α…αν Και άμα η ώρα περάση κι η καρδιά ξαλαφρώση από τα πολλά βάσανα της, αρχίζει ο χορός πούναι όλο λεβεντιά και ασικλήκι. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί πως τα γλέντια των προσφύγων, δεν καταλήγουν, όπως τα ελληνικά γλέντια, με παρεξηγήσεις με μαχαιριές, κουμπουριές και φόνους -«ένεκα το φιλότιμο». Οι πρόσφυγες είναι σ’ αυτό το σημείο πιο πολιτισμένοι από εμάς. μπορούν να γλεντήσουν, να ευφρανθούν, να χαρούν, να ευθυμήσουν, χωρίς ποτέ στο τέλος να πετσοκοπούν. Αυτά γράφει ο Άθως Τριγκώνης στη «ΛΑΪΚΗ φωΝΗ» για την ημέρα της Κυριακής. Το Σαββατόβραδο έχουμε όμως μια άλλη εικόνα, που μας τη δίνει λίγο πιο μπροστά στην ίδια περιγραφή: Το Σάββατο βράδυ οι γυναίκες δεν βγαίνουν έξω. Κουρασμένες από την δουλειά όλης της εβδομάδας ή απασχολημένες με τις δουλειές του σπιτιού, κάθονται μέσα. ωτόσο, και με τους άντρες μόνον, τα καφενεία της Νέας Ιωνίας, πούναι αρκετά, αποχτούν κίνηση, πολυθόρυβη ζωή και χρώμα. Οι πρόσφυγες έχουν ανεπτυγμένο μέσα τους το ένστικτο της κοινωνικότητος. μαζώνονται, λοιπόν, σε μεγάλες παρέες, γύρω από τα τραπέζια των καφενείων, συζητώντας με την ιδιόρρυθμη ο καθένας των διάλεκτο του με τα τούρκικα των, και κουτσοπίνοντας κυρίως ούζο. Στο βιβλίο «Ο Βόλος και το Πήλιο» (Ομαδική προσπάθεια των δασκάλων της μαγνησίας, Βόλος 1959, σ. 100) υπάρχει μια περιγραφή για το «φαρδύ» εκείνης της εποχής (1959). Διαβάζουμε: Βρισκόμαστε πια στο «φαρδύ», τον απογευματινό περίπατο του συνοικισμού. Στα πεζοδρόμια οι καρέκλες των καφενείων είναι τώρα πιασμένες. μόλις περάσαμε τη γέφυρα, το φύλλωμα μιας λεύκας μας έγνεψε φιλικά, κι απ’ το καφενείο του Κάρλου μας υποδέχτηκαν οι θριαμβευτικές ομοβροντίες του ταβλιού… Υπάρχει μια λαχτάρα ζωής σ’ όλα εκεί. Στο σφριγηλό κορμί το ντυμένο με φτηνά υφάσματα, στο βλέμμα αυτού του νεαρού με το μπάϋρον πουκάμισο, σ’ αυτό το γάργαρο γέλιο, στις κινήσεις αυτού του ηλικιωμένου που αδειάζει το καραφάκι στα ποτηράκια.
Για το πλήρες πακέτο περιποίησης h περιποίηση άκρων αποτελεί μία από τις βασικές απολαύσεις των γυναικών, με το κατάστημα Nail Art Boutique (μαιάνδρου 74) να δίνει έμφαση στην επίτευξη του αποτελέσματος που θα αφήσει μόνο ικανοποίηση στο τέλος. Δεν μένει όμως μόνο σ΄ αυτό, αφού επεκτείνει το πεδίο για την περιποίηση της κάθε επισκέπτριας του χώρου, με το σύνολο να προσφέρει μία εξαίσια εμπειρία με ανάλογη εμφάνιση και αποτελέσματα στο τέλος. «κάνουμε αποτριχώσεις σώματος, αλλά και lashlift και brow lamination. Στον χώρο του καταστήματος προσφέρουμε παράλληλα και υπηρεσίες μακιγιάζ» αναφέρει η ιδιοκτήτρια του καταστήματος ματούλα Νάνου, έχοντας φροντίσει η ίδια για την παροχή των καλύτερων δυνατών υπηρεσιών, σε έναν άνετο και φιλικό χώρο, με τελευταίας τεχνολογίας εξοπλισμό και τα ποιοτικότερα υλικά, που τελικά όλα μαζί κάνουν τη διαφορά! Άλλωστε και οι μικρές ή και μεγαλύτερες απολαύσεις έχουν κι αυτές τα μυστικά τους, και η ματούλα Νάνου με την ομάδα της στο Nail Art Boutique δείχνουν να τα ξέρουν καλά, για τις επισκέπτριες του χώρου!
VOLOS CITY
66
πάράδόσίάΚό Κάφενείό Παντελή νταφή ετών… 40!
Το παραδοσιακό καφενείο του Παντελή Ντάφη βρίσκεται στη Λεωφόρο Ειρήνης (αρ. 44) από τις 17/11/1984, ημέρα που ο ίδιος μαζί με τον πατέρα του υποδέχθηκαν τους πρώτους επισκέπτες. «Τέσσερις δεκαετίες, έχει περάσει κόσμος από εδώ…» λέει με νοσταλγική ίσως χροιά ο κ. Ντάφης, αναφέροντας ότι όντως πολλές γνωστές προσωπικότητες έχουν βρεθεί στο κατάστημα, το οποίο ήταν γεμάτο από κόσμο,
όσο είχαμε τη συνομιλία μαζί του. Βέβαια, ένα κατάστημα για να αγγίξει τα όρια του ιστορικού έχει και το δικό του πλεονέκτημα, και στο καφενείο «Ντάφης» σημαντικό ρόλο παίζει ο καφές που έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν οι επισκέπτες. Ο καφές βέβαια έχει το δικό του μυστικό, και αυτό δεν είναι άλλο από την ποιότητα, όπως υπογραμμίζει ο κ. Παντελής. «Υπάρχει καφές από… ρεβύθι μέχρι και… κανονικός καφές! Όταν
χρησιμοποιείς καλή ποιότητα καφέ έχεις τον κόσμο και τη συνέχεια των ετών» επεξηγεί. Χαρακτηριστικές εικόνες στο καφενείο, αυτές της Νίκης Βόλου. Είναι και η συγγένεια άλλωστε… «Έχω το όνομα του παππού μου, πατέρα της μητέρας μου, Παντελή μαγουλά» αναφέρει ο κ. Ντάφης. «Δικό του μαγαζί ήταν και πέρασε σε μένα» συμπληρώνει, με την ιστορία να συνεχίζεται...!
ηλεΚτρίΚά ίωάννίδησ με εμφάση στην άνθρωπίνη επάφη Από τη δεκαετία του 1950, επί της οδού Λεωφόρος Ειρήνης 38, το κατάστημα Ιωαννίδη Ηλεκτρικά φροντίζει να διαθέτει κάθε ηλεκτρική συσκευή και κάθε είδος αναγκαίο για την κουζίνα ενός σπιτικού, με τον Δημήτρη Ιωαννίδη να έχει παραλάβει την επιχείρηση από τον πατέρα του και να τονίζει ότι ειδικά σε μία τοπική αγορά η ανθρώπινη επαφή και η ανάλογη βαρύτητα σ’ αυτή παίζει σημαντικό ρόλο. φυσικά, όπως σημειώνει και ο ίδιος ένα κατάστημα ηλεκτρικών ειδών καλείται να συμβαδίζει πάντα με το σήμερα και να διαθέτει συνεχώς κάθε αντικείμενο σύγχρονο με την τεχνολογία. «Άλλωστε ο κόσμος πλέον κοιτώντας, μία ηλεκτρική συσκευή για την οποία ενδιαφέρεται, προσέχει πολύ την ενεργειακή κλάση, στοχεύοντας στην όσο το δυνατόν μικρότερη κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος αλλά και νερού. φυσικά και το θέμα της τιμής παραμένει στο προσκήνιο όπως και οι ευκολίες πληρωμής που μπορούν να γίνουν» τονίζει ο κ. Ιωαννίδης. Όντας μία σταθερή παρουσία στην αγορά της Νέας Ιωνίας, ο ίδιος σημειώνει παράλληλα ότι: «Είμαστε χρόνια ως κατάστημα εδώ και οι άνθρωποι μας ξέρουν και μας εμπιστεύονται. Εμείς από την πλευρά μας προσπαθούμε να τους εξυπηρετήσουμε με τον καλύτερο τρόπο σε όλα τα επίπεδα».
VOLOS CITY
68
99 χρόνίά Κάί τεσσερίσ γενίεσ γεωργίάδησ Κόσμημάτά Η κα Σοφία Γεωργιάδου μας έδειχνε με περηφάνεια και συγκίνηση τις φωτογραφίες του παππού της Ιωάννη που πριν 99 χρόνια, το 1924 δηλαδή, άνοιξε το κοσμηματοπωλείο-ωρολογοποιείο και του πατέρα της, που συνέχισε την οικογενειακή παράδοση. «Είμαστε 99 χρόνια στο ίδιο σημείο (σ.σ. επί της Λεωφόρου Ειρήνης 65). Η οικογένεια ήταν όλοι χρυσοχόοι, από την Κωνσταντινούπολη, με κατάστημα στο μπον μαρσέ στον Γαλατά. Είχα πάει να το βρω το μαγαζί» σημειώνει η κα Γεωργιάδου. 99 χρόνια λοιπόν και πλέον το κατάστημα έχει περάσει στα χέρια της 4ης γενιάς, και στην ανιψιά της κας Σοφίας, μαρίζα Παπαδημητρίου. «Εδώ ερχόντουσαν όλοι. Οι πρόσφυγες είχαν στην
κουλτούρα τους το κόσμημα, ξέροντας από χρυσό. Ερχόταν πολύς κόσμος και φτιάχνανε συνέχεια βέρες, πολλές βέρες» θυμάται πάντως, περιγράφοντας κάποιες από τις στιγμές των 99 ετών. Κάποιο ενδιαφέρον παραμένει ζωντανό για κοσμήματα, ειδικά σε ειδικές περιπτώσεις και σε σημαντικές χαρούμενες στιγμές, όπως σημειώνει πάντως η ίδια. «Ο χρυσός είναι ένα εκλεπτυσμένο μέταλλο. Το κόσμημα συμπληρώνει έναν χαρακτήρα. Οι γυναίκες θέλουν το κόσμημα και το θεωρούν απαραίτητο. Είναι ένα ζωντανό αντικείμενο και συμπληρώνει το άτομο. Ας σκεφτούμε ότι όταν ένα μωρό έρχεται στη ζωή από τα πρώτα πράγματα που θα λάβει είναι ένα κόσμημα» αναφέρει χαρακτηριστικά.
ΚρεοΠώλείο Δεμίρή αΠο τον Πατερα στουσ γίουσ! Το 1974, ο μιχάλης Δεμίρης άρχισε να λειτουργεί στο φαρδύ και στη Λεωφόρο Ειρήνης 92 το ομώνυμο κρεοπωλείο, με τους γιούς του Χριστόφορο και Πολυχρόνη να συνεχίζουν την παράδοση, με σταθερότητα στα ποιοτικά προϊόντα, σε γεύσεις τόσο κλασικές όσο και πιο σύγχρονες και ιδιαίτερες. Στο πλευρό τους και η Εύη Aγγελινού, που με χαμόγελο μας εξηγεί και καμαρώνει για τις… επιτυχίες του καταστήματος! «Ο κόσμος δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στα μπιφτέκια με κιμά μοσχαρίσιο και κοτόπουλο, στα ρολά με διάφορα είδη γέμισης αλλά και στα σνίτσελ, είτε κοτόπουλου είτε χοιρινού. Επίσης έχει να επιλέξει από μία πληθώρα κρεατοπαρασκευασμάτων με γεύσεις ξεχωριστές» σημειώνει, φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη γεύση μαύρου σκόρδου που κάνει κάποια από τα παρασκευάσματα ακόμη πιο ενδιαφέροντα! Βέβαια, δεν λείπουν και οι κλασικές κοπές και τα προϊόντα που πάντα μπορούν να βρεθούν σε ένα καθημερινό ή εορταστικό τραπέζι. Η Εύη, ο Χριστόφορος και ο Πολυχρόνης βρίσκονται στις επάλξεις για την καλύτερη εξυπηρέτηση του καταναλωτικού κοινού της Νέας Ιωνίας και όχι μόνο!
VOLOS CITY
70
VOLOS CITY
71
H μάγείά συνάντά τό όνείρό στη «λίμνη» Ένας νέος πολυχώρος εκδηλώσεων βρίσκεται πλέον στον Βόλο και συγκεκριμένα στο μεγάλο υπαίθριο αθλητικό-πολιτιστικό πάρκο «Ανδρέας Βαλαχής», ακριβώς στο κέντρο της Νέας Ιωνίας… Ο λόγος για τη «Λίμνη», με τους υπευθύνους της Χούτος Catering να υπόσχονται ξεχωριστές στιγμές, σε ένα σημείο όπου… η μαγεία συναντά το όνειρο! Ο πολυχώρος «Λίμνη» της Χούτος Catering είναι ένας μαγικός χώρος που φιλοξενεί εκδηλώσεις και διασκεδαστικές δραστηριότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Οι εγκαταστάσεις της περιλαμβάνουν πολλαπλούς χώρους, ένα πανέμορφο φυσικό περιβάλλον και ευέλικτους εσωτερικούς χώρους για εκδηλώσεις γάμων και φιλοξενίας κοινωνικών και εταιρικών εκδηλώσεων. Στον εξωτερικό χώρο της «Λίμνης» υπάρχει δυνατότητα εξυπηρέτησης 800 καλεσμένων, ενώ η εσωτερική αίθουσα μπορεί να εξυπηρετήσει 250 επισκέπτες. Άλλωστε, κάθε εποχή η «Λίμνη» μεταμορφώνεται σε ένα κόσμο θαυμάτων. Το καλοκαίρι, οι επισκέπτες απολαμβάνουν τις εξειδικευμένες υπηρεσίες της έμπειρης ομάδας των ανθρώπων της Χούτος Catering, διασκεδάζοντας κάτω από τα αστέρια, ενώ τον χειμώνα, το ζεστό εσωτερικό της «Λίμνης» προσφέρεται για γαστρονομικές απολαύσεις, με ποιοτικό φαγητό και άφθονο ποτό.
VOLOS CITY
Η
Νέα Ιωνία πάντα είχε τη δική της ταυτότητα, που ακόμη και σήμερα, έστω και ενταγμένη ουσιαστικά στον αστικό ιστό του Βόλου, διατηρεί ακόμα, σχεδόν αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου, με βασικά σημεία να ξεχωρίζουν και τους επισκέπτες να διακρίνουν με άνεση τα ξεχωριστά στοιχεία της περιοχής. Λεωφόρος Ειρήνης, οδός μαιάνδρου και πάρκο «Ανδρέας Βαλαχής» αποτελούν σημεία αναφοράς για τη Νέα Ιωνία, με την καθημερινή δραστηριότητα να επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό σ’ αυτά. Εν αρχή… η Λεωφόρος Ειρήνης h 2ας Νοεμβρίου τελειώνει στη γέφυρα του Κραυσίδωνα και αμέσως εντοπίζεται η αρχή της Λεωφόρου Ειρήνης, που οδηγεί σε έναν ακόμη ζωντανό θύλακα του αστικού ιστού, με τον Ιερό Ναό Ευαγγελίστριας να ξεπροβάλει στο βάθος. μέχρι να φτάσει όμως κανείς εκεί, έχει να διασχίσει τον κεντρικότατο δρόμο της Νέας Ιωνίας, το γνωστό σε όλους φαρδύ, που σφύζει από ζωή. Τα αυτοκίνητα σε κίνηση πολλά, σχεδόν όλο το 24ωρο. Άλλωστε η Λεωφόρος Ειρήνης είναι η κεντρική είσοδος της Νέας Ιωνίας, με τους κατοίκους της περιοχής να αφιερώνουν σε καθημερινή βάση ώρες ολόκληρες εκεί. Είτε πρόκειται για περαστικούς και εν δυνάμει αγοραστές, ή για επαγγελματίες που
74
δραστηριοποιούνται αριστερά και δεξιά του δρόμου, πολλοί είναι αυτοί που ξέρουν ότι στη Λεωφόρο Ειρήνης θα βρουν ό,τι μπορεί να έχουν ανάγκη ή να επιζητούν, τόσο για την καθημερινότητά τους όσο και για άλλες περιστάσεις. Την ίδια στιγμή, τα σημεία ξεκούρασης και χαλάρωσης είναι αρκετά. Στα καφέ θα δει κανείς κόσμο όλες τις ώρες της
ημέρας, είτε σε πιο παραδοσιακά σημεία είτε σε πιο σύγχρονα, με τις συζητήσεις να διατηρούν τη ζωντάνια του δρόμου. Τα αρτοποιεία εξάλλου δίνουν ξεχωριστά αρώματα που μπορούν να απολαύσουν οι περαστικοί και που τους δημιουργούν πειρασμούς να αγοράσουν κάποια από τα προϊόντα που θα ικανοποιήσουν τις γεύσεις τους.
Κάφεσ σε… χωνάΚί μόνό στό Coffee in a cone! Συνήθως απολαμβάνει κανείς τον καφέ του σε γυάλινο ή χάρτινο ποτήρι. Το «Coffee in a cone» όμως έρχεται να κάνει μία άλλη πρόταση, αρκετά διαφορετική και… γευστική(!) που ήδη έχει κερδίσει τις προτιμήσεις αυτών που επισκέπτονται τον χώρο στην οδό μαιάνδρου 114, αφού μπορεί να σερβίρει όλους τους καφέδες, ειδικά τους ζεστούς σε ειδικό βρώσιμο χωνάκι! Όπως μας αναφέρει ο υπεύθυνος του καταστήματος, φίλιππος Λιάκος, ο καφές μπορεί να σερβιριστεί στο ειδικό αυτό χωνάκι που στο εσωτερικό του έχει επικάλυψη σοκολάτας, και ο καθένας να απολαύσει το αγαπημένο του ρόφημα όπως θα έκανε χρησιμοποιώντας κάθε άλλο ποτήρι. Έτσι ο καφές αποκτά παράλληλα και σταδιακά μία σοκολατένια γεύση και από την άλλη όταν τον απολαύσει κανείς στη συνέχεια απλά μπορεί να φάει το χωνάκι! Το «Coffee in a cone» βέβαια διαθέτει μεγάλη ποικιλία σε καφέδες και ροφήματα, καθώς και σνακς για πρωινό είτε για κάποια άλλη ώρα της ημέρας, όπως σάντουιτς και σφολιάτες. Δεν λείπουν βέβαια και άλλα ψιλικά είδη, τα οποία μπορεί να προμηθευτεί κανείς όλες τις ώρες λειτουργίας.
VOLOS CITY
76
Το ίδιο και στα οπωροπωλεία, στα ιχθυοπωλεία και στα κρεοπωλεία της Λεωφόρου Ειρήνης. Χρώματα, αρώματα και γεύσεις συνδυάζονται και δημιουργούν ένα σκηνικό που δίνει ένα διαφορετικό, ευχάριστο σκηνικό, αυτονόητο για πολλούς, αλλά αναγκαίο και για την ψυχή και το σώμα… Βέβαια, η Λεωφόρος Ειρήνης καλύπτει και άλλες καθημερινές ανάγκες. φαρμακεία, καταστήματα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών και άλλα εμπορικά είναι έτοιμα να προσφέρουν το καλύτερο δυνατό στους επισκέπτες τους. Οδός μαιάνδρου με οικίες και επιχειρήσεις Λίγο πιο πάνω και μετά τη Λεωφόρο Ειρήνης, κάθετα ουσιαστικά σ’ αυτήν, η… ομογάλακτη οδός μαιάνδρου συνδυάζει τόσο κατοικίες, όσο και επιχειρήσεις και καταστήματα, σε μήκος μερικών χιλιομέτρων, προσφέροντας επιλογές για όλους και όλες. Τα σπίτια συνήθως είναι μονοκατοικίες, χωρίς βέβαια να λείπουν και μεγαλύτερα κτήρια, πιο πρόσφατα κατασκευασμένα, που συνδυάζονται αρμονικά όμως με το παρελθόν και τις ρίζες της Νέας Ιωνίας. Ανάμεσά τους βέβαια πολλών ειδών καταστήματα, που διατηρούν την οδό μαιάνδρου συνεχώς σε κίνηση και… εγρήγορση! Τα σχολεία που βρίσκονται επί της οδού μαιάνδρου γεμίζουν με παιδικές φωνές, από το πρωί μέχρι και το μεσημέρι, προσφέροντας την απαραίτητη νεανικότητα και ζωντάνια (ειδικά στα διαλείμματα μεταξύ των ωρών διδασκαλίας) και όσο προχωρά κανείς κατά μήκος του δρόμου, βρίσκει επιλογές που καλύπτουν τόσο βασικές όσο και πιο ιδιαίτερες ανάγκες. Ποιος δεν έχει καθίσει στη μαιάνδρου, για παράδειγμα, προκειμένου να απολαύσει σε κάποιο από τα καταστήματα της περιοχής ένα τσιπουράκι, μαζί με τους απαραίτητους εκλεκτούς μεζέδες, ή έναν καφέ; Ποιος δεν έχει γευτεί κάποιο από τα εδέσματα και τα πιάτα που προσφέρουν τα ταχυφαγεία; Ή ποιος δεν έχει προμηθευτεί τα απαραίτητα
για το καθημερινό ή εορταστικό τραπέζι; Παράλληλα, καταστήματα τεχνικών υπηρεσιών είναι διαθέσιμα για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, για κατασκευαστικά θέματα οικιών ή οχημάτων. Από την άλλη, φαρμακεία και ιατρεία εντοπίζονται σε διάφορα σημεία, έτοιμα να δώσουν ανάλογες υπηρεσίες… Σε ένα σημείο βέβαια, ξεχωρίζει ένα σημαντικό κομμάτι της ψυχής της Νέας Ιωνίας. Το «Παντελής μαγουλάς» αποτελεί το σπίτι της Νίκης Βόλου, του γυμναστικού συλλόγου που είναι άμεσα συνυφασμένος με τη Νέα Ιωνία, από το μακρινό 1924. μακρινό αλλά όχι ξεχασμένο, με το γήπεδο να έχει φιλοξενήσει χιλιάδες πλέον αγώνες της ομάδας ποδοσφαίρου, εκεί που οι κάτοικοι της Νέας Ιωνίας είδαν στην περισσότερες περιπτώσεις τον πρώτο τους αγώνα ζωντανά και εκεί που τα παιδιά φόρεσαν την πρώτη τους
αθλητική στολή, κάνοντας τα πρώτα τους βήματα στον Αθλητισμό. Κάποτε ελικοδρόμιο, τώρα ένα μεγάλο αστικό πάρκο και σημείο Πολιτισμού Το Πάρκο «Ανδρέας Βαλαχής», το πάλαι ποτέ Ελικοδρόμιο που ακόμη διατηρεί και αυτό το όνομα, στην καρδιά της Νέας Ιωνίας και ακριβώς κάτω από τα κλειστά γήπεδα και το Πανθεσσαλικό Στάδιο, αποτελεί ένα από τα πλέον πράσινα σημεία του Βόλου, που προσφέρεται τόσο για χαλάρωση όσο και για διασκέδαση και παιχνίδι για μικρούς και μεγάλους! Οι χώροι εστίασης σε συνδυασμό με την παιδική χαρά και τους ανοιχτούς χώρους άθλησης, σε μία μεγάλη έκταση έξυπνα διαχωρισμένη θα μπορούσε να πει κανείς, δίνει δυνατότητες που δύσκολα μπορεί να βρει κανείς σε άλλα ανάλογα σημεία. Τα παιδιά λατρεύουν την παιδική χαρά που σφύζει από ζωή, ειδικά τα σαββατοκύριακα, έφηβοι και μεγαλύτεροι ενήλικες απολαμβάνουν καφέ και σνακς, ή αθλούνται κάνοντας περιπάτους ή συμμετέχοντας σε αθλητικές δράσεις σε κάποιο από τα ανοιχτά γήπεδα του πάρκου. Δεν είναι μόνο οι δυνατότητες αυτές όμως που προσφέρει το «Ανδρέας Βαλαχής». Το Θερινό Δημοτικό Θέατρο Νέας Ιωνίας Βόλου φιλοξενεί συχνά-πυκνά και καιρού επιτρέποντος θεατρικές και πολιτιστικές παραστάσεις που κερδίζουν το χειροκρότημα του κοινού σε κάθε περίσταση. Από την άλλη το Πολιτιστικό Κέντρο αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα των πολιτιστικών δράσεων στην Νέα Ιωνία. Εκεί λειτουργεί παράρτημα του Δημοτικού ωδείου Βόλου με τμήματα κλασικής μουσικής, ενώ στεγάζει το δημοτικό θέατρο (χωρητικότητας 322 θέσεων) που εγκαινιάστηκε το 2014. Παράλληλα, λειτουργεί αίθουσα εκθέσεων, όπου φιλοξενούνται εκθέσεις καλλιτεχνών, ομαδικές, ατομικές και αφιερώματα, καθώς και δράσεις σε συνεργασία με πολιτιστικούς συλλόγους της ευρύτερης περιοχής.
οί αΠαντήσείσ στα αίώνία… γλυΚα ερώτήματα αΠο τον ζαχαροΠλαστή Δ. ΠαρτσαλίΔή Ο Δημήτρης Παρτσαλίδης δείχνει να έχει μία… γλυκιά φιλοσοφία για τη ζωή, που τη συνδυάζει με την τέχνη της ζαχαροπλαστικής στο εργαστήριο «Πτι-φουρ» (Κορδελιού 1, Νέα Ιωνία), με το κατάστημα να βρίσκεται στο ίδιο σημείο από τη δεκαετία του 1970. Οπότε, ως ειδικός επί του γλυκού, με τις κλασικές γεύσεις να κυριαρχούν και με έμφαση στην ποιότητα, μας απάντησε στα… αιώνια ερωτήματα! Κρέμα ή σοκολάτα λοιπόν είναι το πρώτο, με τον ίδιο ν’ απαντά ότι τουλάχιστον τα τελευταία 8 χρόνια κυριαρχεί η σοκολάτα στις προτιμήσεις, αλλά…! «Επικάλυψη σοκολάτας αλλά μέσα στο γλυκό κρέμα» σημειώνει, για να πάμε στο
επόμενο ερώτημα: Γλυκά με κρέμα ή σιροπιαστά; «Η κρέμα έχει θερμίδες αλλά αφομοιώνεται πιο εύκολα» απαντάει ο Δημήτρης Παρτσαλίδης, με τα σιροπιαστά βέβαια να έχουν το δικό τους, φανατικό κοινό. Και μιας και πλησιάζουν οι εορτές, το απόλυτο ερώτημα είναι το «μελομακάρονο ή κουραμπιές»; «Βασιλιάς είναι το μελομακάρονο και το προτιμάει ο κόσμος στις γιορτές. Κουραμπιέδες μπορείς να βρεις σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. μελομακάρονα θα βρεις μόνο κατά την περίοδο των εορτών. Όταν γευτείς μελομακάρονο δεν σταματάς. Αλλά όταν γευτείς κουραμπιέ, δεν ξανατρώς μελομακάρονο», εξηγεί!
VOLOS CITY
78 Του χΡΥΣΟΣΤΟμΟΥ ΤΡΙμμΗ
Τα χωριά του βουνού των Κενταύρων διατηρούν τη γοητεία τους σε ένα χειμερινό σκηνικό
τό πηλΙό ΜΑς πΕΡΙΜΕνΕΙ
Μ
ε τις θερμοκρασίες να πέφτουν και το κρύο να δίνει το έναυσμα για οικογενειακές και παρεΐστικες στιγμές, τα χωριά του Πηλίου, με σημείο εκκίνησης πάντα την πόλη του Βόλου, προσφέρονται για ημερήσιες και όχι μόνο εξορμήσεις. Κρύο λοιπόν και καιρός για… παρέα, με τοπία που κλέβουν τις εντυπώσεις, διαδρομές που καθαρίζουν τη σκέψη και ηρεμούν το πνεύμα και σημεία για ανάπαυση και για γεύσεις ξεχωριστές και παραδοσιακές, προσφέρονται στο βουνό των Κενταύρων, που σίγουρα κάτι ήξεραν για να το επιλέξουν ως μόνιμη κατοικία τους!
VOLOS CITY Πρώτος σταθμός, Άλλη μεριά…! ΚΟμμΑΤΙ ουσιαστικά του Βόλου, στη διαδρομή μας βρίσκουμε αρχικά την Άλλη μεριά, μια περιοχή με κρυμμένα μυστικά, που είναι διαμαντάκια! Καταρχάς, η ιστορία της Άλλης μεριάς ξεκινά ήδη από τον 15ο αιώνα μ.Χ., με τους πρώτους της κατοίκους να μετακομίζουν εκεί πιθανότατα για να αποφύγουν επιθέσεις πειρατών. Η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου δεσπόζει στην πλατεία του χωριού, ενώ στον φούρνο Βελέντζα υπάρχουν ακόμη διαθωσείσες τοιχογραφίες του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου. Την ίδια στιγμή, οι νησίδες πρασίνου και ο χείμαρρος του Αναύρου δημιουργούν ένα σκηνικό, βγαλμένο από παλαιότερες εποχές, πιο ρομαντικές! Δίπλα εκεί, ταβέρνες παραδοσιακές με ανάλογες γεύσεις που θα ικανοποιήσουν τα πιο απαιτητικά γούστα, αλλά και πιάτα που ταιριάζουν σε πιο σύγχρονες κουζίνες, προσφέρουν τη φιλοξενία τους, μετά τη σχετική πεζοπορία!
80 Το Κατηχώρι για κρασί και τσίπουρο, μετά τους περιπάτους 3 χΙΛΙΟμΕΤΡΑ πριν από την Πορταριά, μέσα σε αειθαλές πράσινο και τρεχούμενα νερά, βρίσκεται το Κατηχώρι, που όποιος το επισκεφθεί θα δει από κοντά ξωκλήσια βυζαντινά αλλά και νεότερα. Τα παλαιότερα χρονολογούνται από το 1600μ.Χ. και κάποια από αυτά έχουν αναστηλωθεί. Ο Άγιος Γεώργιος, ο Προφήτης Ηλίας, η Αγία μαρίνα, η Αγία Τριάδα, η Αγία Παρασκευή, η Παναγία μεγαλογένους αποτελούν σημεία που μπορεί να προσεγγίσει κανείς και βρίσκονται σε γραφικές τοποθεσίες. Οι επισκέπτες μπορούν στα ταβερνάκια του χωριού να απολαύσουν παράλληλα κρασί και τσίπουρο, μαζί με εκλεκτά μεζεδάκια. Άλλωστε οι κάτοικοι της περιοχής φημίζονται για την αμπελοκαλλιέργεια και την παραγωγή οίνου και αποσταγμάτων, οπότε εγγυώνται για το τελικό γευστικό αποτέλεσμα!
Πορταριά, η είσοδος στα μυστικά του Πηλίου Η ΠΟΡΤΑΡΙΑ είναι παραδοσιακός οικισμός του νομού μαγνησίας, χτισμένη στις δυτικές πλαγιές του Πηλίου, βόρεια του Βόλου. Αποτελεί κεφαλοχώρι της περιοχής, καθώς γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη στο παρελθόν και σήμερα εξακολουθεί να διατηρεί τον πληθυσμό της, χάρη κυρίως στις τουριστικές επιχειρήσεις. Το σημείο προσφέρεται για διαμονή σε μία από τις ξενοδοχειακές μονάδες που εδρεύουν εκεί, με τη θέα προς την πόλη του Βόλου και τον Παγασητικό να είναι απεριόριστη και να κόβει την ανάσα. Από την άλλη, οι περίπατοι στα πλακόστρωτα μονοπάτια και καλντερίμια είναι απολαυστικοί και χαλαρωτικοί. Τα καταστήματα της περιοχής προσφέρουν παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού, σε γεύσεις που δύσκολα θα βρείτε αλλού, ενώ ο Γυναικείος Αγροτουριστικός Συνεταιρισμός Πορταριάς μπορεί να σας προμηθεύσει με παραδοσιακά προϊόντα που θα σας θυμίζουν το Πήλιο για πολύ καιρό και θα κρατούν ζωντανές όμορφες εικόνες και αναμνήσεις. φυσικά οι επισκέπτες δεν θα πρέπει να παραλείψουν να επισκεφθούν την κεντρική πλατεία «μελίνα μερκούρη», ίσως από τις πιο μεγάλες του Πηλίου, όπου μέσα σε πλατάνια και λουλούδια μπορούν να απολαύσουν παραδοσιακές νοστιμιές στα ταβερνάκια που βρίσκονται εκεί. Για περισσότερη και ανεμπόδιστη θέα εξάλλου προσφέρεται και η δεύτερη μεγάλη πλατεία του χωριού, αυτή των Αγίων Ταξιαρχών.
VOLOS CITY
82
μακρινίτσα, το μπαλκόνι του Βουνού των Κενταύρων Η ΘΕΑ που προσφέρει λίγο δίπλα από την Πορταριά, το παραδοσιακότατο χωριό της μακρινίτσας, δίνει το έναυσμα στους επισκέπτες να καταγράψουν στη μνήμη τους τον ορίζοντα που μόνο το Πήλιο και η μαγνησία μπορούν να προσφέρουν. Πρόκειται για ένα από τα δημοφιλέστερα και ομορφότερα χωριά του Πηλίου, με αρκετές μονάδες παροχής
υπηρεσιών διαμονής, ενώ η παραδοσιακή πηλιορείτικη αρχιτεκτονική το κάνει ξεχωριστό. Η μακρινίτσα είναι άλλωστε ένας διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός απολύτου προστασίας, ενώ μαζί με τα κτίσματα, τα καλντερίμια της δημιουργούν ένα σκηνικό βγαλμένο από παραδοσιακό θεσσαλικό παραμύθι! Στο χωριό ξεχωρίζει επίσης η πλατανόφυτη
μεγάλη πλατεία, με την πανοραμική θέα, την εκκλησία του Ιωάννη του Προδρόμου, τη μαρμάρινη κρήνη με τις τέσσερις χάλκινες λεοντοκεφαλές και το αθάνατο όπως λέει ο θρύλος νερό καθώς καιΤο καφενείο «Θεόφιλος», οπού θα δείτε την μεγάλη τοιχογραφία του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ από το 1910, με τίτλο «μάχη στην Κρύα Βρύση».
Ψηλά στα χάνια…! μΕΤΑ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑΡΙΑ, οι επισκέπτες θα βρεθούν στα Χάνια, σε έναν από τους κορυφαίους προορισμούς του Πηλίου, που προσφέρεται για διαμονή αλλά και για γεύματα που θα εξιτάρουν τους γευστικούς κάλυκες ακόμη και αυτών που νομίζουν ότι τα έχουν δοκιμάσει όλα στην ελληνική κουζίνα! Η περιοχή πήρε το όνομά της εξαιτίας των παλαιών ξενοδοχείων (χάνια) που υπήρχαν εκεί, στα οποία έμεναν όσοι πήγαιναν στα χωριά του Ανατολικού Πηλίου και αντίστροφα, με τις δυνατότητες διαμονής να παραμένουν αρκετές ακόμη και σήμερα. Κρασί, σπετζοφάι, μπουμπάρι, παραδοσιακή φασολάδα και άλλοι εκλεκτοί μεζέδες σε κάποιο από τα εστιατόρια και τις ταβέρνες της περιοχής αποτελούν τα must στις παραγγελίες, στο χωριό του Πηλίου με το μεγαλύτερο υψόμετρο, και συγκεκριμένα στα 1.190 μέτρα! Όλα αυτά ανάμεσα σε οξιές, πλατάνια και αγριόλευκες, με το πράσινο να κυριαρχεί, ή ακόμη και το λευκό αν οι ημέρες που θα περάσετε εκεί θα είναι… χιονισμένες!
VOLOS CITY
83 Σκι και ζεστή σοκολάτα στο χιονοδρομικό Κέντρο
TΟ χΙΟΝΟΔΡΟμΙΚO ΚEΝΤΡΟ ΠΗΛIΟΥ Αγριόλευκες απέχει 2 χλμ. από τον οικισμό των Χανίων Πηλίου, και προσφέρει τη δυνατότητα στους επισκέπτες και να εξασκηθούν στο σκι και σε άλλα χειμερινά αθλήματα (πχ snowboard) αλλά και για στιγμές χαλάρωσης στο καφέ και στο εστιατόριό του. Εκεί υπάρχουν πέντε χιονοδρομικοί διάδρομοι (πίστες) συνολικού μήκους 15 χιλιομέτρων:
-4 κύριες πίστες για σκι καταβάσεων, εγκεκριμένες από τη Διεθνή Ομοσπονδία Χιονοδρομίας (FIS) -1 πίστα Δρόμων Αντοχής (Lang-Lauf), μήκους 5 χιλιομέτρων με μια διαδρομή σε ένα περιβάλλον από οξιές, αγριόλευκες, καστανιές και θέα στο Αιγαίο. Τι καλύτερο από το να πίνει κανείς μία ζεστή σοκολάτα μέσα σε ένα χιονισμένο τοπίο στο σαλέ του Χιονοδρομικού;
VOLOS CITY
84
To άγνωστο μεγαλείο του Κισσού χΤΙΣμΕΝΟ μέσα σε δάση με καστανιές, οξιές και πλατάνια, με σπίτια χαρακτηριστικής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής και παλαιά καλντερίμια, και το άφθονο νερό να συνδυάζεται αρμονικά με το υπόλοιπο τοπίο, το χωριό του Κισσού αποτελεί ένα από τα κρυφά στολίδια του Πηλίου. Το όνομά του λέγεται ότι μπορεί να προέρχεται τόσο από το φυτό του κισσού, όσο και από τη λέξη «κ’σος», παράφραση του «χρυσός», ενώ έχει εντοπιστεί στην περιοχή ένα παλιό ορυχείο ασημιού. με παράδοση στην ξυλοτεχνία, και έχοντας γνωρίσει άνθιση στο παρελθόν η σηροτροφία (παραγωγή μεταξιού), όπως και η βιοτεχνία κατασκευής σκουτιών (ή αλατζάδων), που ήταν βαμβακομάλλινα υφάσματα, φτιαγμένα από τραγόμαλλο, ο Κισσός γνώρισε
πρωτοφανή ακμή στο παρελθόν. Αποτέλεσμα αυτής και η τρίκλιτη Βασιλική εκκλησία της Αγίας μαρίνας. Πρόκειται για εκκλησία, η οποία ανακαινίσθηκε (σύμφωνα με την επιγραφή) το έτος 1747, έχει ανακηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο.Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν τέσσερις τρούλοι - θόλοι (εσωτερικοί) οι οποίοι είναι διακοσμημένοι περίτεχνα και ζωγραφισμένοι από τον φημισμένο ζωγράφο Ιωάννη Παγώνη, ο οποίος φιλοτέχνησε όλες τις αγιογραφίες του ναού. Βέβαια, πέρα από τα παραδοσιακά μονοπάτια τη θέα που κάνει τη σκέψη να καθαρίζει, και τα μνημεία, υπάρχουν πολλά ταβερνάκια που προσφέρουν εδέσματα βγαλμένα από την ιστορία του Πηλίου και όχι μόνο!
Πουρί, το τελευταίο χωριό & μπαλκόνι του Ανατολικού Πηλίου!
Η Ζαγορά πίσω από το βουνό ΣΛΑΒΙΚΗΣ πιθανότατα προέλευσης το όνομά της, ουσιαστικά μεταφράζεται ως το χωριό πίσω από το βουνό (Za=πίσω και Gora=βουνό). Η ζαγορά αποτελεί έναν σημαντικό τουριστικό προορισμό, συνδυάζοντας την παραδοσιακή γοητεία με τη φυσική ομορφιά. Τα πλακόστρωτα καλντερίμια και οι πέτρινοι οικισμοί δημιουργούν μια μαγευτική ατμόσφαιρα. Τα ψηλά βουνά περιβάλλουν την περιοχή, ενώ η πυκνή βλάστηση και οι καταρράκτες γύρω της προσθέτουν στην εντυπωσιακή εικόνα. Διατηρεί την αρχική της διαίρεση σε τέσσερις συνοικίες, της Αγ. Παρασκευής (Περαχώρα), της Αγίας Κυριακής, του Αγίου Γεωργίου και της μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Οι τρεις πρώτες έχουν πλατείες με κεντρική και μεγαλύτερη αυτήν του Αγ. Γεωργίου. Η ζαγορά είναι ιδανική για λάτρεις της φύσης και του πεζοπορίας, με μονοπάτια που οδηγούν σε εκπληκτικά τοπία. Παράλληλα, οι ταβέρνες προσφέρουν ντόπια προϊόντα, ενώ τα καφέ στις πλατείες δημιουργούν μια ζεστή ατμόσφαιρα για χαλάρωση. Η ζαγορά συνδυάζει την αυθεντική παράδοση με τη φυσική ομορφιά, καθιστώντας την μια μοναδική εμπειρία ταξιδιού.
ΠΟΥΡΙ με θέα από τη μία πλευρά (την κεντρική) τη Χαλκιδική μέχρι τον Άθω, από δεξιά τις Σποράδες και αριστερά τα παράλια του νομού Λάρισας και τον Κίσσαβο, η θέα που προσφέρει το Πουρί Πηλίου, το τελευταίο χωριό της ανατολικής πλευράς του βουνού, σου κόβει κυριολεκτικά την ανάσα. Από τα περισσότερα σημεία του οι εικόνες που προσφέρει είναι απλά συγκλονιστικές, και δικαίως χαρακτηρίζεται ως το μπαλκόνι του Ανατολικού Πηλίου! Στην είσοδο του χωριού, στο κέντρο αλλά και στην υπερυψωμένη πλατεία του, κάτω ακριβώς από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου (χτισμένη το 1893) υπάρχουν σημεία εστίασης με παραδοσιακές γεύσεις, ενώ το χωριό «εξειδικεύεται» στην καλλιέργεια μήλων και κάστανων, στην εκτροφή αιγών (όπου βρείτε ντόπιο τυρί απλά απολαύστε το!), ενώ δεν λείπουν και τα αμπέλια για καλό ντόπιο κρασί και τσίπουρο. Οι κάτοικοι ξέρουν μάλιστα να ξεχωρίζουν τα βρώσιμα μανιτάρια, που κυριαρχούν στην περιοχή μετά από κάθε βροχόπτωση, ενώ μετά το Πουρί ο δασικός δρόμος οδηγεί στην Παλαιά μιτζέλα. Επίσης, το σκέλος Βένετο-Πουρί(!) του Εθνικού μονοπατιού Ο2 είναι η προτελευταία πορεία πριν το τέλος της όλης σύνδεσης Όλυμποςζαγορά. Οι λάτρεις της πεζοπορίας την χαρακτηρίζουν ταυτόχρονα ως την πιο ενδιαφέρουσα και πλούσια σε εμπειρίες πορεία, αν εξαιρέσει κανείς τη διάσχιση των αλπικών λιβαδιών του Ολύμπου!
VOLOS CITY
85 Τα Κάτω Λεχώνια των λουλουδιών! ΤΑ ΚΑΤΩ ΛΕχΩΝΙΑ είναι κοντά στον Βόλο και δικαίως έχουν κερδίσει το προσωνύμιο ως το Χωριό των Λουλουδιών! Πολλοί είναι αυτοί που σταματούν στα φυτώρια που υπάρχουν στη διαδρομή προς το Νότιο Πήλιο, προκειμένου να προμηθευτούν με λουλούδια, φυτά και δενδρύλλια, καθώς η περιοχή φημίζεται για τη σχετική παραγωγή. Το μικροκλίμα του τόπου, σε συνδυασμό με το άφθονο πηλιορείτικο νερό και την παράδοση στην ανθοκαλλιέργεια δίνουν το έναυσμα στους λάτρες των λουλουδιών να εξερευνήσουν τις επιλογές που έχουν για νέα αποκτήματα, οι οποίες είναι άφθονες! Άλλωστε και οι κάτοικοι των Κάτω Λεχωνίων δίνουν έμφαση και στην καλλιέργεια οπωροκηπευτικών, που επίσης διατίθενται πλουσιοπάροχα και ξεχωρίζουν για τη γεύση τους!
Άνω Λεχώνια, η… ζωντανή εγκυκλοπαίδεια της Αρχιτεκτονικής! ΣΤΑ ΑΝΩ ΛΕχΩΝΙΑ διατηρούνται όλες οι εξελίξεις της πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής. Η πρώιμη φάση (1700-1750) με τα αμυντικά πυργόσπιτα, η κλασική περίοδος (1750-1850) με τα σπίτια βορειοελλαδίτικου ύφους, κατασκευασμένα από τους εξαιρετικούς ζουπανιώτες μάστορες, και η ύστερη ή αιγυπτιακή φάση (18501900) με τα νεοκλασικά κτίρια και τα στοιχεία από την αποικιοκρατία. Από την τελευταία φάση ξεχωρίζει το επιβλητικό αρχοντικό Κοντού (1900), γνωστό και ως το «στοιχειωμένο σπίτι», όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι. Είναι το αντικείμενο πολλών τρομακτικών ιστοριών που διηγούνται οι νέοι της περιοχής, εκείνοι που έχουν τολμήσει να εξερευνήσουν το μισογκεμισμένο εσωτερικό του. Επιπλέον, στην περιοχή υπάρχει ιχθυοτροφείο πέστροφας, που προσφέρει εκλεκτά ψάρια σε εστιατόρια της περιοχής.
Η πολύπαθη Δράκεια ΑΠΑΓΚΙΟ τον χειμώνα, το χωριό της Δράκειας περιβάλλεται με ξεχωριστή ιστορία, που το καθιστά μαρτυρικό και πολύπαθο, από την περίοδο της ναζιστικής κατοχής, και όχι μόνο… Στις 17 Δεκεμβρίου 1943, οι Γερμανοί κατακτητές εκτέλεσαν 118 άνδρες κατοίκους του χωριού αλλά και του Σέσκλου, ως αντίποινα για τον θάνατο δύο Γερμανών στρατιωτών σε ενέδρα ανταρτών του ΕΑμ στη θέση Αλυκόπετρα, ΒΔ της Δράκειας, την προηγούμενη ημέρα. μία δεκαετία και κάτι μετά, οι σεισμοί του 1955 ισοπέδωσαν ολόκληρες γειτονιές, καταστρέφοντας και πολλά από τα παραδοσιακά αρχοντικά της Δράκειας. Σήμερα, οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφθούν την Κάτω Πλατεία της Δράκειας, ιδανικό σημείο για καφέ ή φαγητό, ενώ εκεί κοντά βρίσκονται το μνημείο μνήμης, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου εν Άθω (1770), ο παλιός φούρνος (1909), και το παραδοσιακό παντοπωλείο, με τοπικά προϊόντα. Άξια επίσκεψης είναι και τα παλιά αρχοντικά του χωριού, όπως το Αρχοντικό Τριανταφύλλου, με τοιχογραφίες του 18ου αιώνα, σκαλιστές πόρτες και ξυλόγλυπτα ταβάνια, το οποίο λειτουργεί ως μουσείο.
VOLOS CITY
86
Ο παραδοσιακός Άγιος Βλάσιος Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ, ένα από τα ορεινά χωριά στο Βορειοδυτικό Πήλιο, υψώνεται πάνω από τα Άνω Λεχώνια και δίπλα στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας, και αποτελεί έναν παραδοσιακό οικισμό με εκπληκτική θέα στη θάλασσα και την ακτογραμμή. Οι δρόμοι του χωριού είναι στενοί και απότομοι, εκτός από την περιοχή γύρω από την άνω πλατεία. Η κάτω πλατεία, με ένα μεγάλο δέντρο στη μέση, βρίσκεται μόλις 50 μέτρα μακριά. μια ευχάριστη βόλτα στα ήσυχα σοκάκια αποτελεί ευκαιρία να ανακαλύψετε τον γοητευτικό χαρακτήρα του χωριού, ενώ κοντά στην κατώτερη πλατεία ξεκινά ένα μονοπάτι πεζοπορίας που οδηγεί στον γειτονικό Άγιο Λαυρέντιο. Η εκκλησία του Αγίου Βλασίου, χτισμένη το 1820 από τον Ηπειρώτη μάστορα Δήμο ζαπανιώτη, εντυπωσιάζει με τις όμορφες αγιογραφίες της.
Άγιος Λαυρέντιος σε σκηνικό ιστορίας παλιάς! ΕΠΙΛΟΓΗ τόσο για καλοκαίρι, όσο όμως και για χειμώνα, ο Άγιος Λαυρέντιος θυμίζει κάτι από τον ρομαντικό μεσαίωνα! Εντυπωσιακά αρχοντικά σπίτια που φιλοξενούσαν τις παλιές εποχές τις μεγάλες εκδηλώσεις και γιορτές της περιοχής, πλακόστρωτα μονοπάτια που οδηγούν σε σημεία με εκπληκτική θέα, η εντυπωσιακή κεντρική πλατεία του χωριού και, φυσικά, οι ιστορικές βρύσες που συναντά κανείς σε κάθε γωνιά του, κατασκευασμένες από πέτρα ή μάρμαρο, προσδίδουν έναν απόλυτα αυθεντικό χαρακτήρα στον τόπο, δημιουργώντας ένα δροσερό καταφύγιο. Το πράσινο και η φυσική ομορφιά κυριαρχούν, δημιουργώντας έναν ειρηνικό παράδεισο απαλλαγμένο από την ένταση και τις πολύβουες πόλεις, καθιστώντας τον τόπο ιδανικό για επίσκεψη!
Άγιος Γεώργιος Νηλείας, ο… αυθεντικός! ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για ένα από τα πιο παλιά κεφαλοχώρια του Πηλίου πνιγμένο στις οξιές, τις καστανιές, τα πλατάνια, με τη φύση να προσφέρεται απλόχερα παράλληλα για δενδροκαλλιέργεια, αλλά και για συλλογή βοτάνων, μανιταριών και άγριων χόρτων, όπως και πολλά άλλα σημεία του Βουνού των Κενταύρων. Όποιος θέλει όμως να γνωρίσει το παραδοσιακό Πήλιο, χωρίς να έχει αγγιχθεί από τον μαζικό Τουρισμό, ο Άγιος Γεώργιος Νηλείας είναι το ιδανικό σημείο που μπορεί να το επισκεφθεί. Τα παραδοσιακά καλντερίμια και αρχοντικά συνδυάζονται αρμονικά με το αναλλοίωτο φυσικό τοπίο, ενώ οι επισκέπτες φυσικά μπορούν ν’ απολαύσουν τοπικά εδέσματα στα ταβερνάκια του χωριού, μαζί με ντόπιο κρασί ή/και τσίπουρο!
Η Βυζίτσα του χρυσού μήλου Η ΒΥΖΙΤΣΑ ήταν πρώτος βραβευμένος παραδοσιακός οικισμός του Πηλίου και ένας από τους πρώτους της Ελλάδας που αναγνωρίστηκε με το όνομα «Χρυσό μήλο», με την ευρύτερη περιοχή παράλληλα να δίνει έμφαση στην παραγωγή του παραδοσιακού φιρικιού. Αποτελεί ένα ζωντανό μνημείο της πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, με εντυπωσιακά πετρόχτιστα αρχοντικά που ξεχωρίζουν. Συνολικά, 20 από αυτά διατηρούνται αναπαλαιωμένα στο γραφικό χωριό. Στα σημαντικά μνημεία της περιοχής περιλαμβάνεται ο Ιερός Ναός ζωοδόχου Πηγής. Χτισμένος το 1725, πυρπολήθηκε από τους Τούρκους το 1821. Παρά το γεγονός ότι ανακατασκευάστηκε μόλις δύο χρόνια αργότερα, υπέστη σοβαρές ζημιές από σεισμούς το 1864, το 1955 και το 1957, καταλήγοντας να κλείσει. Η τελευταία ανακατασκευή ολοκληρώθηκε το 2001 και από τότε λειτουργεί κανονικά. Η κεντρική πλατεία της Βυζίτσας αποτελεί τον πυρήνα της, περιτριγυρισμένη από ταβέρνες και καφέ, προσφέροντας απέραντη θέα. Για τις αυθεντικές γεύσεις και τα χειροποίητα κεράσματα, δεν πρέπει να παραλείψει κανείς να επισκεφθεί το κατάστημα του Αγροτουριστικού Συνεταιρισμού Γυναικών Βυζίτσας.
VOLOS CITY
88
Πινακάτες, το μικρό… μεγάλο μυστικό! ΚΑΛΟΔΙΑΤΗΡΗμΕΝΑ παλιά αρχοντικά και μικρότερα λαϊκά σπίτια, αλλά εξίσου προσεγμένα, μαζί με τα πέτρινα καλντερίμια και το καταπράσινο φυσικό τοπίο του Πηλίου συνθέτουν την γοητευτική εικόνα του, ανέγγιχτου ακόμα από τον μαζικό Τουρισμό, παραδοσιακού χωριού, που αποτελεί το μικρό… μεγάλο μυστικό του βουνού! Η μικρή και καλά προφυλαγμένη πλατεία, με τον μεγάλο πλάτανο και τη χαρακτηριστική κρήνη, έχει δίπλα της την ταβέρνα του χωριού, τα καλντερίμια είναι σκοτεινά, δίνοντας μία ιδιαίτερη γοητεία στο χωριό, και
τον χειμώνα η αίσθηση της θαλπωρής είναι διάχυτη, με τα ανάλογα χρώματα και τα αρώματα στην ατμόσφαιρα, από το φυσικό ξύλο που καίγεται σε τζάκια και σόμπες. Στην πλατεία του χωριού, που δεσπόζει ένας επιβλητικός πλάτανος πεντακοσίων ετών, βρίσκεται η βασιλική του Αγίου Δημητρίου και μια μαρμάρινη βρύση του 1894.Κάμποσες παράλληλα είναι και οι επιλογές διαμονής για όσους θέλουν να επισκεφθούν τις Πινακάτες, και για να γνωρίσουν το ίδιο το χωριό αλλά και για να το χρησιμοποιήσουν ως ορμητήριο για τις γύρω περιοχές.
Οι μηλιές ορόσημο της ελληνικής ιστορίας ΤΟ χΩΡΙΟ των μηλεών αποτελεί ένα από τα σημεία όπου σημαντικά γεγονότα της ελληνικής ιστορίας έλαβαν χώρα. Το 1821, ο κάτοικος του χωριού Άνθιμος Γαζής ύψωσε εκεί τη σημαία της Επανάστασης και συμμετείχε σε όλες τις μάχες στην ευρύτερη περιοχή. Οι μηλιές θα ενταχθούν στο ελληνικό κράτος πολύ αργότερα, το 1881. Ο οικισμός υπέστη καταστροφές κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1943), όταν οι Γερμανοί, ως αντίποινα για την τοπική αντίσταση, τον πυρπόλησαν, εκτελώντας παράλληλα 25 κατοίκους. Η τουριστική ανάπτυξη που ξεκίνησε στις μηλιές από τη δεκαετία του 1980 οδήγησε στη δημιουργία πολλών ποιοτικών καταλυμάτων. Ταυτόχρονα, αναπτύχθηκε έντονα η εστίαση, με ταβέρνες, εστιατόρια και καφέ-μπαρ που διαμόρφωσαν τον σύγχρονο χαρακτήρα του χωριού. Υπέροχο είναι επίσης το φυσικό τοπίο γύρω από το χωριό, το οποίο έχει αξιοποιηθεί σωστά με τη δημιουργία μονοπατιών. μια ευχάριστη περιήγηση που μπορεί να γίνει εύκολα ακόμα και με παιδιά, είναι η ανάβαση στο ξωκλήσι του Άθωνα. φυσικά, ο θρυλικός μουντζούρης, το τρενάκι του Πηλίου, έχει καθιερωθεί ως ένα από τα πιο γνωστά στοιχεία του χωριού, με τη διαδρομή μεταξύ των μηλεών και των Άνω Λεχωνίων να αποτελεί ξεχωριστή εμπειρία.
VOLOS CITY
90
Η κοσμοπολίτικη Τσαγκαράδα! Η ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ αναδεικνύεται ως το πιο κοσμοπολίτικο χωριό του Πηλίου, ζωηρό και πλούσιο, προσφέροντας εκλεκτά εστιατόρια, ταβέρνες, καφέ, και καταστήματα με είδη λαϊκής και παραδοσιακής τέχνης. Είναι η ιδανική επιλογή για όσους αναζητούν ηρεμία και χαλάρωση κατά τη διάρκεια των διακοπών τους, σε ένα μοναδικό συνδυασμό βουνού και θάλασσας που προσφέρει κάθε εποχή του χρόνου. Τα γραφικά σοκάκια της προσκαλούν σε μια ευχάριστη βόλτα, ενώ επιτρέπουν στους επισκέπτες να θαυμάσουν την παραδοσιακή πηλιορείτικη αρχιτεκτονική και τη μαγεία της φύσης. Τα αξιοθέατα του χωριού περιλαμβάνουν παλιές εκκλησίες, το κρυφό σχολειό και το εκκλησάκι της Παναγίας της μεγαλομάτας, ενσωματωμένο σε έναν βράχο. Ταυτόχρονα, ο Πλάτανος της Τσαγκαράδας στην πλατεία της Αγίας Παρασκευής, αποτελεί ένα από τα παλαιότερα δέντρα στην Ελλάδα και ίσως στην Ευρώπη, με ηλικία που ξεπερνά τα 1000 χρόνια, σύμφωνα με ειδικούς δασολόγους.
Το μούρεσι με το μυστηριώδες όνομα ΤΟ μΟΥΡΕΣΙ, ένα από τα παλαιότερα χωριά του Πηλίου, φέρει ένα μυστηριώδες όνομα με αβέβαιη προέλευση. Εδραιωμένο σε ψηλές πλαγιές, βορειοανατολικά προσανατολισμένο, κοιτάζει προς τον Κισσό, τον Άγιο Δημήτριο, τον Άγιο Ιωάννη, και το Αιγαίο, με τον Άθω ως φόντο. Στην καρδιά του χωριού, η κεντρική πλατεία δίνει θέα σε ένα μαγευτικό τοπίο. Η κοινότητα διαμορφώνεται από επιβλητικά αρχοντικά και μονοκατοικίες από πέτρα, που απλώνονται σε μια πράσινη εξοχή. Στο κέντρο του χωριού, η πλακοστρωμένη πλατεία Πηλίου φιλοξενεί την υπέροχη εκκλησία της Αγίας Τριάδας, σκεπασμένη από τον ίσκιο τριών φλαμουριών. Λίγα βήματα μακριά από το χωριό, σε ένα καταπράσινο ξέφωτο του δάσους, αναπτύσσεται το ξωκκλήσι του Σταυρού, ένας ιδανικός προορισμός για σύντομες εξορμήσεις.
Στο Πήλιο, στην Αργαλαστή… …ΟΠΩΣ λέει και το τραγούδι, οι επισκέπτες απολαμβάνουν την ονειρική θέα με την απεραντοσύνη του Αιγαίου, και αναδεικνύεται σε ιδανική επιλογή για αναζωογονητική απόδραση οποιαδήποτε εποχή του χρόνου. Τα αρχοντικά και προσεγμένα σπίτια, με όμορφες αυλές, λιθόστρωτα σοκάκια και ιστορικά κτίρια, ακόμη και τοξωτά γεφύρια, όπως το γνωστό Κατσιλοχώρι στην είσοδο του χωριού, συνθέτουν ένα υπέροχο, σχεδόν φωτογραφικό, τοπίο. Η επίσκεψη ξεκινά αναπόφευκτα από την εντυπωσιακή εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, το θρησκευτικό κέντρο της περιοχής, χτισμένη το 1886 και αφιερωμένη στους Αγίους Πέτρο και Παύλο. Η περιοχή είναι γνωστή για την παραγωγή ελιών, σύκων, σταφυλιών και ροδάκινων. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, το παραδοσιακό παντοπωλείο στο κέντρο της πλατείας προσφέρει μέλι, μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού από πηλιορείτικα φρούτα. Για τους λάτρεις του κρασιού ή εκείνους που θέλουν να εξερευνήσουν περισσότερο τη γαστρονομική ποικιλία της περιοχής, μια επίσκεψη στα οινοποιεία της Αργαλαστής αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία!
VOLOS CITY
92 Του χΡΥΣΟΣΤΟμΟΥ ΤΡΙμμΗ
ΑθλητΙςΜός… γυΡΙζόντΑς ςτη Φυςη!
Οι επιλογές που προσφέρουν αποδράσεις σε συνδυασμό με άσκηση
Ο
Αθλητισμός δεν ασκείται μόνο εντός των ορίων ενός γηπέδου, ούτε αφορά μόνο αθλήματα και αγωνίσματα που απαιτούν μόνο τρέξιμο και μπάλα. Η Ελλάδα προσφέρεται, λόγω και τις μορφολογικής της εικόνας για πλήθος αθλημάτων στη φύση, ακόμη και κατά τη διάρκεια του χειμώνα, και χρειάζεται πέρα από τον ειδικό εξοπλισμό για το καθένα και μεράκι από τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες. Πολλοί τα χαρακτηρίζουν ως εναλλακτικά σπορ, αλλά η δημοφιλία τους είναι αυξημένη και το κοινό τους βάσει συμμετοχών σχεδόν φανατικό! Όπως αναφέρουν και οι ειδικοί, ο Αθλητισμός στη φύση προσφέρεται για δυνατές αποδράσεις από την καθημερινότητα, μακριά από τους ρυθμούς της πόλης συνήθως, σε ξεχωριστά περιβάλλοντα που κερδίζουν και τις προτιμήσεις με βάση τις εικόνες που προσφέρουν. Oι επιλογές άλλωστε πολλές. Βουνό, ποτάμια και λίμνες, αλλά και ύπαιθρος, είτε στο χιόνι είτε σε συμβατικό έδαφος, ο καθένας μπορεί να κάνει την επιλογή που του ταιριάζει, και από πλήρως αρχάριος μπορεί να εξελιχθεί σε έμπειρο γνώστη όλων των λεπτομερειών και των μυστικών!
VOLOS CITY
Πετάξτε από πλαγιά με αλεξίπτωτο!
93
Το αλεξίπτωτο πλαγιάς (γνωστό και ως παραπέντε από την Γαλλική του ονομασία Parapente) αποτελεί μία νεότερη και απλούστερη μορφή ατομικής ανεμοπορίας. Είναι η πτήση με την χρήση ενός ειδικού αλεξίπτωτου και απογείωση από μια πλαγιά σε ύψος, με την εκμετάλλευση των ανοδικών ρευμάτων του άνεμου μπροστά από την πλαγιά. Πρόκειται για μία εφεύρεση των Γάλλων αλπινιστών που στην δεκαετία του 70 δοκίμασαν να κατέβουν από τα βουνά στα οποία ανέβαιναν με ένα πιο εύκολο αλλά και πολύ πιο διασκεδαστικό τρόπο, και πλέον έχει κοινό και στην Ελλάδα. Η διάδοση του αλεξιπτώτου πλαγιάς σε όλο τον πλανήτη είναι εδώ και χρόνια γεγονός με πρωτοπόρες τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης όπου η συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι πολύ διαδεδομένη και ενταγμένη στα πλαίσια των εναλλακτικών μορφών αθλητικής δράσης.
VOLOS CITY
Κολύμβηση και με ζέστη… αλλά και με κρύο!
94
Το καλοκαίρι καταφεύγουν όλοι σε κοντινές ή πιο μακρινές παραλίες, για στιγμές δροσιάς. Αλλά για για περισσότερη ευεξία και καλή υγεία, ιδανική πρόταση αποτελεί η χειμερινή κολύμβηση και μάλιστα σε μεσογειακές θάλασσες, όπως της Ελλάδας! Όταν ένας χειμερινός κολυμβητής πέφτει στο κρύο νερό, στο σώμα του απελευθερώνονται ενδορφίνες, οι λεγόμενες «ορμόνες της ευτυχίας», που όχι μόνο προσδίδουν ψυχική ευεξία, αλλά έχουν και αναλγητικές ιδιότητες που διαρκούν από 2 έως 4 ώρες. Το μπάνιο στη θάλασσα τον χειμώνα αυξάνει την αντοχή και τονώνει το μυϊκό, καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνει τον μεταβολισμό, αυξάνοντας τις καύσεις και συμβάλλοντας έτσι στο να χάσουμε βάρος. Αν χιονίζει, το σκηνικό είναι ακόμη καλύτερο!
Βόλτα με κανό ή καγιάκ Είτε σε θάλασσα ή και σε λίμνες, σχεδόν όλον τον χρόνο, αρκεί να το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, μπορεί κανείς να κάνει με κανό ή καγιάκ διαδρομές στο νερό που γοητεύουν και εφοδιάζουν το μυαλό με ανεξίτηλες εικόνες. Άλλο το κανό, άλλο το καγιάκ, αλλά ουσιαστικά είναι και τα δύο μακρόστενα σκάφη που απαιτούν κωπηλασία. Οπότε είναι δεδομένο ότι χρειάζεται το ειδικό σκάφος και τη δύναμη να κωπηλατεί κανείς, σε οποιοδήποτε περιβάλλον! φυσικά, ο κατάλληλος ρουχισμός είναι απαραίτητος, κυρίως αδιάβροχος, ενώ οι συνοδοί θα δώσουν τις γενικές κατευθύνσεις και είναι παρόντες σε κάθε περίσταση για να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα.
Αναρρίχηση - Ορειβασία με προσοχή Κακά τα ψέματα, πρόκειται για ένα άθλημα που έχει απαιτήσεις και απαιτείται και ειδικός εξοπλισμός και πολλά μέτρα ασφαλείας. Η ανάβαση ορεινών όγκων, ή ειδικής πίστας (υπάρχουν αρκετές πλέον σε διάφορα γυμναστήρια και αθλητικά κέντρα) πάντα γοήτευε και έκλεβε τις εντυπώσεις, με πολλούς να προσπαθούν να σπάσουν ρεκόρ! Δεν θα αναρριχηθούν βέβαια όλοι στο Έβερεστ ή στο Κιλιμάντζαρο, αλλά σε πιο απλές καταστάσεις μπορούν ν’ ανταποκριθούν περισσότεροι! Η δυσκολία μιας αναρριχητικής διαδρομής εξαρτάται από την κλίση του πεδίου, την ποιότητά του, αλλά κυρίως από το πλήθος και το μέγεθος των πιασιμάτων και των πατημάτων. Η χρήση του σχοινιού και του υπόλοιπου εξοπλισμού είναι για την ασφάλεια του αναρριχητή σε περίπτωση πτώσης. Ακόμα και παιδιά από 8 ετών και άνω μπορούν να σκαρφαλώσουν σε βράχους και αναρριχητικά πεδία, πάντα υπό την καθοδήγηση έμπειρων συνοδών.
VOLOS CITY
95
Snowboard σαν surfing! Στη Χαβάη και στην Καλιφόρνια δαμάζουν με τις σανίδες τους τα κύματα, στα πάρκα κάνουν skateboard, ενώ στους ορεινούς όγκους εκμεταλλεύονται το χιόνι! To snowboard έχει πολλούς φίλους και στην Ελλάδα, που δεν απαρνούνται το σκι, απλά θέλουν να κάνουν πιο εντυπωσιακές διαδρομές μέσα στο λευκό τοπίο! Ο εξοπλισμός δεν διαφέρει και τόσο σε σχέση με αυτόν που απαιτείται για σκι, απλά δεν έχουμε πέδιλα στη συγκεκριμένη περίπτωση αλλά χιονοσανίδα, που δένεται στα πόδια του κάθε αθλητή με λουριά. Από την άλλη, το 1998 έγινε ολυμπιακό άθλημα και συμπεριλήφθηκε στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Διαδρομές, άλματα και φιγούρες φυσικά εξαρτώνται από την εμπειρία του καθενός!
Σλάλομ στα χιόνια με σκι! Το ελληνικό του όνομα είναι χιονοδρομία, αλλά όλοι ως σκι το ξέρουν και δεν ξεκίνησε ως άθλημα, αλλά ως τρόπος μετακίνησης, στην Σκανδιναβία, όταν οι κάτοικοι της περιοχής ήθελαν να μετακινηθούν πάνω στο χιόνι! Η εξέλιξή του το έφερε πλέον στη θέση του… βασιλιά των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά δεν χρειάζεται να είναι ολυμπιονίκης για ν’ ασχοληθεί κανείς! Αρκεί βέβαια να έχει τον ειδικό εξοπλισμό, που περιλαμβάνει μπότες και πέδιλα σκι, τα ειδικά μπαστούνια, αδιάβροχα ρούχα και την ειδική μάσκα προσώπου, και φυσικά την κατάλληλη πίστα με χιόνι, σε χιονοδρομικό κέντρο κατά προτίμηση!
Καλλιτεχνίες επί πάγου με πατινάζ Ειδικά την περίοδο των εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, τα λυόμενα παγοδρόμια κάνουν την εμφάνισή τους σε πολλές πόλεις και θεματικά πάρκα. Διαθέσιμα είναι τα ειδικά παγοπέδιλα, και όσοι θέλουν περισσότερη προστασία υπάρχουν και κράνη και ειδικά καλύμματα για γόνατα και αγκώνες. Και αυτό είναι το πατινάζ επί πάγου! Αν μπορεί κιόλας κανείς ή καμία να κάνει ξεχωριστές φιγούρες τότε θα μπορεί να πει ότι κάνει καλλιτεχνικό πατινάζ! Σε επαγγελματικό επίπεδο, καθώς το καλλιτεχνικό πατινάζ αποτελεί χειμερινό ολυμπιακό άθλημα, οι συμμετέχοντες φορούν παγοπέδιλα και κινούνται κατά μήκος της παγοπίστας εκτελώντας φιγούρες με μουσική υπόκρουση σε κάθε πρόγραμμά τους. Οι αθλητές πατινάρουν είτε ατομικά είτε ομαδικά (κυρίως σε ζευγάρια). Βέβαια, πρόκειται για ένα άθλημα που δεν ξεκίνησε σε παγοδρόμια, αλλά σε παγωμένες λίμνες και ποτάμια, κι αυτό για λόγους μετακίνησης!
VOLOS CITY
Ποδηλασία εκτός πόλης Τα mountain bikes ήταν και παραμένουν στη μόδα, ωστόσο η χρήση τους δεν αρκείται μόνο εντός των αστικών ιστών, αφού και το όνομά τους το δηλώνει ότι προορίζονται κατά κύριο λόγο για ορεινές διαδρομές. φυσικά είναι και κατάλληλα ενισχυμένα, με αναρτήσεις και ταχύτητες, και από εκεί και πέρα μπορούν (ανάλογα με τη διαδρομή) να τα χρησιμοποιήσουν αναβάτες όλων των ηλικιών. Σε τέτοιου είδους εξορμήσεις βέβαια χρειάζονται αθλητικά παπούτσια ή ειδικά μποτάκια, ελαφριά αλλά ανθεκτική ενδυμασία, κράνος και τα απαραίτητα για την επιβίωση, όπως νερό! Άλλωστε, σε όλη την Ελλάδα μπορεί κανείς να βρει ειδικά μονοπάτια (trails) και να χαρεί την ποδηλασία στη φύση.
Διαλέξτε ποτάμι για rafting
96
Όσο και αν σε κάποιους φαίνεται παράξενο, η κατάβαση ποταμού με φουσκωτές βάρκες αποτελεί ένα πολύ διαδεδομένο σπορ και εντός ελληνικών συνόρων, με πάρα πολλές ανάλογες δράσεις να διοργανώνονται από επαγγελματίες και να απευθύνονται σε όλους τους ενδιαφερόμενους. φυσικά, πρόκειται για ένα άθλημα που διεξάγεται μόνο σε συγκεκριμένα σημεία ποταμών, και με τους ειδικούς παρόντες, που ακολουθούν συγκεκριμένους τρόπους κατάβασης ώστε η φουσκωτή βάρκα να κινείται με ασφάλεια. Τα ποτάμια διακρίνονται με βάση το βαθμό δυσκολίας τους, και αναλόγως της εμπειρίας, μπορεί κανείς να διαλέξει τη διαδρομή που του ταιριάζει. Από την άλλη υπάρχει και το monoraft, που είναι επίσης κατάβαση ενός ποταμού, αλλά με μονοθέσιες φουσκωτές βάρκες, που απαιτούν όμως σαφώς μεγαλύτερη εμπειρία σε σχέση με το rafting.
VOLOS CITY
97
Trekking σε ορεινά μονοπάτια Ίσως το πιο απλό άθλημα, που δεν απαιτεί ειδικές γνώσεις, και λίγα πράγματα σχετικά με εξοπλισμό. Διαλέγετε το σηματοδοτημένο ορεινό μονοπάτι που σας ενδιαφέρει, βάζετε άνετα παπούτσια και ρούχα, φοράτε καπέλο, γυαλιά ηλίου και εξοπλίζετε το σακίδιό σας με παγούρι, αδιάβροχο και ελαφριά τροφή και είστε έτοιμοι για πεζοπορία, στον ρυθμό που σας ταιριάζει. μπορεί να μην είναι απαιτητικό ως άθλημα και να μην είναι ανταγωνιστικό, όμως χρειάζεται γνώση και οργάνωση σχετικά με την απόσταση που θα διανύσει κανείς, την κατάσταση του μονοπατιού και τα σημεία που μπορεί να βρει κανείς προστασία αν χρειαστεί, όπως κάποιο καταφύγιο. φυσικά, δεν θα πρέπει κανείς να είναι φορτωμένος με άχρηστα πράγματα, που μπορεί να τον δυσκολέψουν στον ξεχωριστό αυτό περίπατο! Mια παρόμοια δραστηριότητα είναι και το river trekking, κατά τη διάρκεια της οποίας διασχίζει κανείς με τα πόδια μικρά ποτάμια και ρέματα χωρίς να χρησιμοποιεί πλωτά μέσα, με την υποσημείωση ότι μπορεί να χρειαστεί κανείς να κολυμπήσει!
VOLOS CITY
98 Επιλέγουμε τις τοπικές επιχειρήσεις για όλες τις αγορές μας
ΑυτΕς τΙς γΙόΡτΕς ΜόΙΡΑζόυΜΕ την ΑγΑπη ΜΑς κΑΙ ΑντΑλλΑςςόυΜΕ δΩΡΑ!
Τ
α Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά είναι οι κατεξοχήν γιορτές της χαράς, της αγάπης, της αλληλεγγύης, της φροντίδας. Είναι οι γιορτές της προσφοράς και τα δώρα, μικρά ή μεγάλα αποτελούν έναν τρόπο έκφρασης της αγάπης μας, της πίστης μας, της ευγνωμοσύνης μας. Και μπορεί πολλοί να πιστεύουν ότι δώρα αγοράζουμε κατά κύριο λόγο στα παιδιά, όμως όλοι μας, μικροί ή λίγο πιο μεγάλοι πάντα επιζητούμε ένα δώρο από τους αγαπημένους μας, μια απόδειξη και μια ένδειξη ενδιαφέροντος. Επίσης το δώρο είναι και μία πράξη για να πει κάποιος ευχαριστώ. μία λέξη που την
ξεχνάμε ή όταν την λέμε πολλές φορές δεν την εννοούμε. Για όλους αυτούς και για άλλους πολλούς λόγους η περίοδος των εορτών είναι ιδανική για δώρα. Στους αγαπημένους μας, τους γονείς μας, τα παιδιά μας, τους φίλους, τους συγγενείς αλλά και στον εαυτό μας! Εμείς, βγήκαμε στα καταστήματα της πόλης, ψάξαμε και βρήκαμε τα ομορφότερα δώρα για όλους! Και μην ξεχνάτε πως κάνοντας τις αγορές μας από τις τοπικές επιχειρήσεις, στηρίζουμε τις οικογένειές μας, τους φίλους μας, τους δικούς μας ανθρώπους. Βγείτε λοιπόν στην αγορά, περιπλανηθείτε στα εμπορικά καταστήματα, που τόσο όμορφα είναι στολισμένα και κάντε τις δικές σας γιορτινές αγορές!
ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΟ ΩΡΑΡΙΟ
χΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ & ΠΡΩΤΟχΡΟΝΙΑΣ 2023-2024
Το εορταστικό ωράριο Χριστουγέννων & Πρωτοχρονιάς στην εμπορική αγορά Βόλου
ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕμΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕμΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ
17/12/2023 18/12/2023 19/12/2023 20/12/2023 21/12/2023 22/12/2023 23/12/2023 24/12/2023 25/12/2023 26/12/2023 27/12/2023 28/12/2023 29/12/2023 30/12/2023 31/12/2023 1/1/2024 2/1/2024
11:00 - 15:00 09:00 -14:00 17:00-21:00 09:00 -14:00 17:00-21:00 09:00 -14:00 17:00-21:00 09:00 -14:00 17:00-21:00 09:00 -14:00 17:00-21:00 10:00 - 18:00 11:00 - 19:00 χΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΑΡΓΙΑ 09:00 -14:00 17:00-21:00 09:00 -14:00 17:00-21:00 09:00 -14:00 17:00-21:00 10:00 - 18:00 11:00 - 19:00 ΠΡΩΤΟχΡΟΝΙΑ ΚΛΕΙΣΤΑ
Primo bagno Ruby Passion
Δώρα από τον κόσμο της ομορφιάς, δώρα από το
Body lotion, body mist, σφουγγαράκι
18,90€
Scented bath gold μανταρίνι & γκρειπφρουτ
Αυτές τις ημέρες των γιορτών είναι σίγουρο ότι τα καλλυντικά, τα προϊόντα μακιγιάζ, τα αρώματα είναι στην πρώτη προτεραιότητά μας και το Naturefun & 4us Cosmetics ανοίγει τις πόρτες του με μια τεράστια ποικιλία για γυναίκες, άνδρες και παιδιά. Εμείς διαλέξαμε τα δώρα μας!
Νεσεσέρ, body scrab, body lotion, shower gel, σφουγγαράκι
29,90€
Captain America παιχνίδι, αφρόλουτρο και άρωμα 23,90€ L’ angelica Phyto latte Shower gel, body lotion
12,50€
Nike Ultra Green man
After shave balm, eau de toilette, natural spray, shower gel
24,90€
Martinelia little unicorn κοριτσίστικο βαλιτσάκι ολοκληρωμένου μακιγιάζ 45€
Spiderman παιχνίδι και αφρόλουτρο 23,90€
VOLOS CITY
100
Κοσμήματα από τη Feggaropetra Τα κοσμήματα είναι το νούμερο ένα δώρο για τις γυναίκες αυτή την περίοδο. Εάν θέλετε να τις εντυπωσιάσετε διαλέξτε ένα όμορφο δαχτυλίδι, ένα φίνο κολιέ ή βραχιόλι και σίγουρα θα δείτε ένα μεγάλο χαμόγελο να ζωγραφίζεται στο πρόσωπό τους. Εμείς επιλέγουμε κοσμήματα από τη Feggaropetra!
Ishaan
Red Rose
Κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ατσάλι Α’ ποιότητας σε συνδυασμό με ορείχαλκο επιχρυσωμένο (24 καράτια), υποαλλεργικό (χωρίς νικέλιο και μόλυβδο) και ανθεκτικό στη διάβρωση. Αλυσίδα: Ανοξείδωτο ατσάλι. Μοτιφ: Επιχρυσωμένος ορείχαλκος 24κ. Μήκος: 40cm + 5cm αλυσίδα αυξομείωσης (ξεκούμπωτο). 20€
Κατασκευασμένο από ορείχαλκο επιχρυσωμένο (24 καράτια), ανθεκτικό στη διάβρωση.Υλικό: eπιχρυσωμένος ορείχαλκος. Πέτρα: Ζιργκόν. Μήκος: 2.8εκ.18€
hooks
Κατασκευασμένο από κασσίτερο, υποαλλεργικό (χωρίς νικέλιο και μόλυβδο) και ανθεκτικό στη διάβρωση. Υλικό: Κασσίτερος. Καρφί: Τιτάνιο. Μήκος: 2,5εκ. 22€
Meg
Κατασκευασμένο από ορείχαλκο επιχρυσωμένο (24 καράτια), υποαλλεργικό (χωρίς νικέλιο και μόλυβδο) και ανθεκτικό στη διάβρωση. Υλικό: Επιχρυσωμένος ορείχαλκος 24κ. Καρφί: Τιτάνιο. Μήκος: 3.2εκ.. 20€
Katy
Κατασκευασμένο από ορείχαλκο επιχρυσωμένο (24 καράτια), υποαλλεργικό (χωρίς νικέλιο και μόλυβδο) και ανθεκτικό στη διάβρωση. Υλικό: Επιχρυσωμένος ορείχαλκος 24κ. Μήκος: 5.5εκ. 26€
Vintage Luxury
Κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ατσάλι Α’ ποιότητας, υποαλλεργικό και ανθεκτικό χωρίς περιορισμούς στη διάβρωση. Υλικό: Ανοξείδωτο ατσάλι με πέρλα. Μήκος: 36cm + 5cm αλυσίδα αυξομείωσης (ξεκούμπωτο). 30€
Must have
Κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ατσάλι Α’ ποιότητας, υποαλλεργικό και ανθεκτικό χωρίς περιορισμούς στη διάβρωση. 16€
Andrea Gold Dolores
Κατασκευασμένο από κασσίτερο, υποαλλεργικό (χωρίς νικέλιο και μόλυβδο) και ανθεκτικό στη διάβρωση. Υλικό: Κασσίτερος. Μήκος: 3.8εκ. 20€
Κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ατσάλι Α’ ποιότητας, υποαλλεργικό και ανθεκτικό χωρίς περιορισμούς στη διάβρωση. Βέργα. Υλικό: Aτσάλι. Μήκος: Aυξομειώνεται μερικώς. 24€
Albina
Κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ατσάλι Α’ ποιότητας, υποαλλεργικό και ανθεκτικό χωρίς περιορισμούς στη διάβρωση. 24€ Feggaropetra: Ερμού 216, Βόλος.
VOLOS CITY
102 φούτερ με φερμουάρ και σλόγκαν 35,95€
Παντελόνι από πλεκτό ύφασμα με λούρεξ 35,95€
φούστα μίνι με παγιέτες 29,95€
Παλτό από συνθετική γούνα 79,95€
φούτερ Disney χριστουγεννιάτικο 35,95€
Υπέροχα δώρα που θα λατρέψουν οι αγαπημένοι σας και θα φορεθούν ξανά και ξανά! Στον υπέροχο κόσμο της Benetton, το παιδί έχει ξεχωριστή θέση. Ενδύματα για αγόρια και κορίτσια, άνετα με υφάσματα μαλακά, με ξεχωριστά σχέδια ιδανικά για κάθε στιγμή της ζωής τους. Επισκεφθείτε το κατάστημα της Benetton στον Βόλο και ανακαλύψτε τα καλύτερα για τα παιδιά σας!
φούτερ από σενίλ με κουκούλα 22,95€
Τζιν παντελόνι με σλιμ εφαρμογή με σκισίματα 35,95€
μπουφάν με εσωτερικό αρκουδάκι 45,95€
Παντελόνι από βελούδο με τσέπες 39,95€
φούτερ Disney Χριστουγεννιάτικο 35,95€ μπλούζα με ένθετο σημαία 29,95€
Παντελόνι ριγέ με τσέπη 17,95€
Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στην …Προσιτή πολυτέλεια Όλοι οι δρόμοι αυτές τις γιορτές οδηγούν στην Προσιτή Πολυτέλεια. Το κατάστημα στην οδό Αντωνοπούλου 110 στο κέντρο του Βόλου που θα βρείτε μεγάλη ποικιλία διακοσμητικών, μπιζού, τσάντες και φυσικά πανέμορφα γούρια. Ποιότητα και μοναδικότητα.
Τσάντα, πορτοφόλι και γάντια Dianna & Co Firenze
Χειροποίητες πλεκτές τσάντες, σκουλαρίκια, βραχιόλια
Χειροποίητα γούρια χριστουγεννιάτικα σε ποικιλία σχεδίων και μεγεθών
Το βασίλειο της σοκολάτας και των ξηρών καρπών Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι οι γιορτές των δώρων και των γλυκισμάτων. Και όταν λέμε γλυκίσματα σίγουρα εννοούμε σοκολάτες, κουραμπιέδες, ξηρούς καρπούς και πιο είναι το ιδανικό μέρος για όλα αυτά; μα φυσικά το Καρποίς!
πραλίνες χριστουγεννιάτικες Panettone μικρά και μεσαία San Carlo Panettone μεγάλο Vogue
Chommelier chocolate pairings
κουραμπιέδες με ελληνικό βούτυρο Ioakimidis family
κασετίνα πουράκια σοκολάτας Laurence-Galerie de Chocolate
κουφέτα σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και σχεδίων
μεγάλη ποικιλία ξηρών καρπών και ξηρών καρπών με σοκολάτα
ΚΑΡΠΟΙΣ:1ο κατάστημα: Δημητριάδος 139, 2ο νέο κατάστημα: Ερμού 174 (Πλατεία Αγίου Νικολάου)
Παιδικά υποδήματα Happy Tree Τα Χριστούγεννα είναι η εποχή των παιδιών! Γι’ αυτό στο happy Tree θα βρείτε τα ομορφότερα υποδήματα για τα παιδιά σας, σε πολλά σχέδια και χρώματα! μια επίσκεψη θα σας ενθουσιάσει!
Κοριτσίστικο μποτάκι Xti με πεταλούδα και φουντίτσα
50€
Αγορίστικο αθλητικό μποτάκι balducci
60€
Είδη για το σπίτι και διακοσμητικά από το ilion Home Το Ilion home είναι κυριολεκτικά ο παράδεισος των δώρων για εσάς, το σπίτι σας, το σπίτι των αγαπημένων σας προσώπων. Έχοντας μία απίστευτη ποικιλία, εξαιρετικά προϊόντα, πάρα πολύ καλές τιμές είναι σίγουρο πως δεν θα ξέρετε τι να πρωτοδιαλέξετε αυτές τις γιορτές. Εμείς επιλέξαμε για εσάς τα παρακάτω δώρα:
Επιφάνεια κοπής / σερβιρίσματος τυριών bamboo Διαστάσεις: 41x21x2.8
ilion HOME
19.90€
HOME AND DECO
κόκκινος-μπλε ξύλινος καρυοθραύστης 10x8x40εκ μπείτε στη μαγεία των γιορτών με τον Καρυοθραύστη. 17€
μεταλλικό κηροπήγιο Wire χρυσό 32cm 49.90€
πιάτο με γείσο Terra μπεζ 30cm
Espiel Πιάτo φαγητού Πορσελάνη. Τέλεια αντοχή και θερμική αντίσταση. Στοιβαζόμενο, χρώμα κάτω από το υάλωμα.
25.80€
πλατό σερβιρίσματος 4 Θέσεων Bamboo 16x37cm χριστουγεννιάτικο καρουζέλ φ21x27εκ φωτιζόμενο κλασσικό καρουζέλ με παιδάκια που γυρνά γύρω-γύρω. Έχει φως, κίνηση και μουσική. Η μουσική έχει κουμπί On/Off. Λειτουργεί με μπαταρίες 3ΑΑ που δεν περιέχονται. 69€
Πλατό σερβιρίσματος ιδανικό για το χριστουγεννιάτικο και το πρωτοχρονιάτικο τραπέζι.
49€
IlIon HoME: Κ. Καρτάλη 31, Βόλος • EsHop: ilionhome.gr
Γούρια και υφάσματα από το κατάστημα «Ρετάλια ΑΑΑ» Στην οδό Τάκη Οικονομάκη 13Α -μεταξύ Ιωλκού και Αντωνοπούλου θα βρείτε το κατάστημα «Ρετάλια ΑΑΑ» και μια μεγάλη ποικιλία υφασμάτων! Καρό, δαντέλες, βελούδο, tweed, μπουκλέ και ό,τι άλλο φαντάζεστε σε ύφασμα είναι σίγουρο πως θα το βρείτε εκεί. Αυτές τις γιορτινές ημέρες όμως μπορείτε να κάνετε και τα δώρα σας με χειροποίητα γούρια!
Πράσινο βελούδο 42€ το μέτρο
χειροποίητα γούρια από 5€ Ύφασμα καρό 23.80€ το μέτρο
Ρετάλια Α'Α'Α'
Τ. Οικονομάκη 13Α Τ: 24210 22163 www.retaliaaaa.gr
Ρεταλια Α'Α'Α'
retalia_aaa
VOLOS CITY
108
ςτόλΙςτΕ γΙόΡτΙνΑ τό τΡΑπΕζΙ ςΑς Ιδέες διακόσμησης για να εντυπωσιάσετε
Ο
ι γιορτές σηματοδοτούν τη συγκέντρωση όλης της οικογένειας, των συγγενών, των φίλων γύρω από ένα τραπέζι. μπορεί το φαγητό να είναι πιο προσεγμένο τις ημέρες των γιορτών, όμως και το κλίμα στο σπίτι, ο διάκοσμός του, ένα όμορφα διακοσμημένο τραπέζι συμβάλλουν ώστε τα χαμόγελα όλων, μικρών και μεγάλων να είναι πιο μεγάλα και πιο φωτεινά. Ας δούμε όμορφους τρόπους διακόσμησης του εορταστικού τραπεζιού που κεντρίζουν το μάτι αλλά και τη διάθεση! Το χρώμα σήμα- κατατεθέν των Χριστουγέννων είναι το κόκκινο, όμως το πράσινο, το λευκό και το χρυσό «δένουν» και ολοκληρώνουν τον εορταστικό στολισμό. μπορείτε με απλά βήματα να στολίσετε το τραπέζι σας, χρησιμοποιώντας ό,τι έχετε στο σπίτι ή αγοράζοντας μικρά χριστουγεννιάτικα διακοσμητικά.
VOLOS CITY
109
Εντυπωσιάστε με τις χριστουγεννιάτικες μπάλες μια ωραία ιδέα διακόσμησης είναι να τοποθετήσετε σε μία δίπατη τουρτιέρα ή σε ένα μεγάλο διάφανο βάζο χριστουγεννιάτικες μπάλες που σας περίσσεψαν από το δέντρο. Αυτό από μόνο του αποτελεί ένα πολύ όμορφο διακοσμητικό που μπορεί να έχει θέση στο τραπέζι σας. Για μεγαλύτερη ένταση, προσθέστε και λαμπάκια τα οποία θα ανάψετε.
Το κέντρο του τραπεζιού Αρχικά δώστε μεγάλη έμφαση στο κέντρο του τραπεζιού. Προσθέστε ένα κόκκινο τραπεζομάντηλο ή ένα καρό που θα δώσει αμέσως τον χριστουγεννιάτικο τόνο. Τοποθετήστε μία πράσινη γιρλάντα ή γκι ή κλωνάρια δέντρων ή κουνουνάρια ή και ρόδια. μπορείτε να συνεχίσετε τον στολισμό με διάφορα διάφανα βάζα που θα περιέχουν αναμμένα κεριά σε αντικατάσταση των κηροπηγίων.
Κινηθείτε σε λευκούς τόνους Εάν το γεύμα που θα παραθέσετε είναι το μεσημέρι, μία ωραία ιδέα είναι ο στολισμός του τραπεζιού σας να κινηθεί σε πιο λευκούς τόνους συνδυασμένους με πράσινο. Λευκά λουλούδια μαζί με κουκουνάρια και πράσινα κλαριά έλατου θα χαρίσουν λάμψη στο τραπέζι σας.
Το σερβίτσιο Προφανώς και δεν χρειάζεται να αλλάξετε το σερβίτσιο σας επειδή είναι Χριστούγεννα. μπορείτε όμως να το αναβαθμίσετε προσθέτοντας εορταστικές χαρτοπετσέτες ή πάνινες πετσέτες πιασμένες με κόκκινη ή πράσινη κορδέλα. φυσικά μπορείτε να «παίξετε» συμπληρώνοντας με ένα στικ κανέλας ή μία αποξηραμένη φέτα πορτοκάλι. μία ωραία ιδέα είναι να χαρίσετε στους ομοτράπεζούς σας από ένα πολύ μικρό δωράκι, συμβολικό και να το τοποθετήσετε σε ένα κόκκινο κουτάκι αμπαλάζ πάνω στο πιάτο.
VOLOS CITY
110
ΒΑγγΕλης
δΡΙςκΑς
«Με κάθε συνταγή το μυαλό του αναγνώστη πλημμυρίζει από μυρωδιές, γεύσεις και εικόνες» Ο επιτυχημένος chef μιλά για την αγαπημένη όλων τηλεοπτική εκπομπή αλλά και τα νέα του βιβλία μαγειρικής
Συνέντευξη στη ΔΗμΗΤΡΑ ΠΑΛΑΙΟΔΗμΟΠΟΥΛΟΥ
«μΠΑΙΝΕΙ» στα σπίτια μας και στις κουζίνες μας εδώ και αρκετά χρόνια, ενώ τα Σαββατοκύριακα τον απολαμβάνουμε στην συχνότητα του Open στην εκπομπή «Chef στην κουζίνα σας», δίνοντας προτάσεις για όμορφα και γευστικά πιάτα για κάθε μέρα. Ο Βαγγέλης Δρίσκας εκτός από ένας πολύ επιτυχημένος σεφ, από ένας καταξιωμένος παρουσιαστής μαγειρικών εκπομπών είναι λάτρης της συγγραφής βιβλίων. Άλλωστε η μαγειρική είναι ένα βιβλίο που οι σελίδες του μάλλον δεν τελειώνουν ποτέ. Οι γεύσεις εναλλάσσονται, τα υλικά συνδυάζονται με πολλούς και ξεχωριστούς τρόπους και ο ίδιος «βουτά» σε αυτή τη μαγεία προσφέροντας στον αναγνώστη το ουσιαστικό ταξίδι της γεύσης. Γεννημένος στην Κομοτηνή και μεγαλώνοντας στην Αλεξανδρούπολη δεν μπορούσε να ξεφύγει από την μαγειρική, καθώς τα οικογενειακά εστιατόρια και ζαχαροπλαστεία καθόρισαν την επαγγελματική του πορεία. Ο ίδιος, έχοντας βρει τον δικό του δρόμο, μας δείχνει το μονοπάτι που τον καθόρισε.
VOLOS CITY
111
VOLOS CITY
• «Chef στην κουζίνα σας» στην τηλεοπτική συχνότητα του Open κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 16.30. μια πολύ επιτυχημένη και πολύ αγαπημένη ταυτόχρονα εκπομπή. Πόσο δύσκολο είναι να είστε στις τηλεοπτικές επάλξεις; Τι είναι αυτό που σας τροφοδοτεί και παρουσιάζετε πάντα κάτι νέο; Ξεκινάμε από την αγάπη μου να μοιράζομαι γνώσεις και συνταγές με τους τηλεθεατές και τους αναγνώστες εδώ και πολλά χρόνια. Περισσότερο χαίρομαι όταν τους εμψυχώνω να μπουν στην κουζίνα και να μαγειρέψουν με αυτοπεποίθηση. Γιατί αυτό δίνει η γνώση και οι εγγυημένες συνταγές. Οι τηλεοπτικές εκπομπές σίγουρα έχουν πολλή κούραση και άγχος καθώς την παραγωγή τους την έχω εγώ με την εταιρεία μου αλλά είναι μία διαδικασία δημιουργική και μπορώ να πω πια μετά από τόσα χρόνια μία βασική δραστηριότητα που αγαπώ πολύ. Κάθε εκπομπή είναι μία πρόκληση για να βρω και να παρουσιάσω νέες ιδέες ή να θυμίσω αγαπημένες συνταγές και ειδικότερα από φέτος που έχω προσθέσει και πολλές διατροφικές πληροφορίες για τα υλικά και τους συνδυασμούς τους στην μαγειρική πιστεύω πως αυτό με γεμίζει με θέληση να κάνω ακόμη περισσότερη έρευνα ώστε να μοιραστώ πολύτιμες πληροφορίες, διατροφικές και γαστρονομικές. • Έχετε πολλά χρόνια τηλεοπτικής εμπειρίας. Πιστεύετε ότι οι εκπομπές
112
μαγειρικής μεταξύ αυτών και οι δικές σας έχουν αλλάξει τον τρόπο που μαγειρεύουν οι τηλεθεατές και τηλεθεάτριες; Ποια είναι η επίδραση τους σε όσους σας παρακολουθούν; Σίγουρα δίνουν ιδέες στους τηλεθεατές για να μαγειρέψουν κάτι που δεν είχαν σκεφθεί ή δεν γνώριζαν μέχρι σήμερα. Ή τους θυμίζουν παλιότερες τεχνικές και συνταγές που ενδεχομένως είχαν ξεχάσει. Αυτό που εισπράττω μέσα από την επικοινωνία με τους τηλεθεατές είναι ότι τους βοηθάω να βελτιώσουν την καθημερινότητα τους στην κουζίνα, πως πολλές φορές τους ανοίγω καινούργιους γευστικούς ορίζοντες και πως τους αρέσει που δοκιμάζουν νέα υλικά. φέτος για παράδειγμα, μέσα από τις εκπομπές μου, έβαλα στην ζωή μας την πάστα μίσο, ένα γιαπωνέζικο υλικό που δίνει βαθιά νοστιμιά στα μαγειρέματα, κάναμε τα πρώτα μας βήματα για το πιο εύκολο και εγγυημένα νόστιμο σούσι στο σπίτι, γνωρίσαμε στην ζαχαροπλαστική τους ωμούς σπόρους κακάο που είναι η πρώτη μορφή της σοκολάτας. • Εκτός όμως από την τηλεοπτική παρουσία σας είστε και ένας πολυγραφότατος και βραβευμένος συγγραφέας βιβλίων μαγειρικής. Το πρόσφατο βιβλίο σας «Chef στην Κουζίνα σας. Κλασική μαγειρική του αύριο» από τις Εκδόσεις Πατάκη, έχει σχέση με την ελληνική κουζίνα με συνταγές που φέρνουν νέο αέρα στην παράδοση. Τι θα διαβάσει ο
αναγνώστης σε αυτό το βιβλίο; Είναι ένα κατασταλαγμένο βιβλίο μετά από πολλά χρόνια καριέρας με τις πιο αγαπημένες μου συνταγές που θα ήθελα να έχει κάποιος για να μαγειρεύει με επιτυχία τα πιο πετυχημένα πιάτα της ζωής του για την επόμενη δεκαετία, και όχι μόνο. Είναι η δική μου απενοχοποιημένη μαγειρική και εννοώ πως έχω συγκεντρώσει από πολύ απλές συνταγές μέχρι εστιατορικές με γνώμονα το τελικό αποτέλεσμα. Να μπορεί ακόμη και ο αδαής να φτιάξει ένα ονειρεμένο πιάτο. Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε ενότητες όπως «Τα διαμαντάκια της ελληνικής κουζίνας» όπου έχω συγκεντρώσει μέσα από τα ταξίδια μου τις πιο ιδιαίτερες συνταγές από όλη την Ελλάδα. Στην έξυπνη λαχανοφαγία, προτείνω ιδιαίτερους συνδυασμούς λαχανικών για προκλητικά νόστιμα πιάτα. Αγαπημένες μου συνταγές από αυτό το κεφάλαιο είναι μεταξύ άλλων, οι μπάμιες στιφάδο με μελιτζάνα και η ολόκληρη ψητή σελινόριζα με γκρεμολάτα. Γενικά έχω αγαπημένες συνταγές όχι μόνο από την Ελλάδα αλλά και από τα ταξίδια μου σε όλο τον κόσμο όπως την περσική ομελέτα με ένα τόνο φρέσκα μυρωδικά μέχρι την caldeirada, ένα υπέροχο πιάτο από την Πορτογαλία με ρύζι, πατάτες, σάλτσα ντομάτας και ποικιλία θαλασσινών. Κάθε συνταγή ξεκινάει με μία μικρή ιστορία σχετικά με την προέλευση της ή με γνώση για τεχνικές και υλικά που χρησιμοποιώ κάθε φορά. Πιστεύω πως το μυαλό του αναγνώστη, με κάθε ιστορία και συνταγή πλημμυρίζει από μυρωδιές, γεύσεις και εικόνες.
VOLOS CITY
• Όμως πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε ακόμη ένα βιβλίο με τίτλο «Happy buddha. Ιστορίες και συνταγές από τα ταξίδια μου στην Ασία», ένα βιβλίο -αφιέρωμα στις ασιατικές κουζίνες από τις Εκδόσεις Πατάκη. Πως ξεκίνησε η αγάπη σας για τις ασιατικές κουζίνες; Τι περιέχει το βιβλίο και τι το κάνει ελκυστικό; μετά από πολλά προσωπικά ταξίδια και την εκπομπή μου «1000 μίλια Γεύσεις» όπου επισκέφθηκα τις περισσότερες χώρες της Ασίας, συγκέντρωσα πολύ υλικό για την γαστρονομία κάθε τόπου. Για μένα ήταν το καλύτερο σχολείο αφού μπόρεσα να κατανοήσω τις ομοιότητες και τις διαφορές κάθε κουζίνας μέσα από συναντήσεις με ντόπιους, επισκέψεις στις αγορές και κυρίως με συναντήσεις με τους πιο σπουδαίους σεφ κάθε χώρας. Αφού έκανα λοιπόν την έρευνα μου, διάλεξα τις καλύτερες και πιο διάσημες συνταγές κάθε τόπου και τις παρουσιάζω στο νέο μου βιβλίο μαζί με μία σχετική ιστορία. Διάλεξα συνταγές με γεύσεις βατές για εμάς τους Έλληνες αλλά και πιο πολύπλοκες, όπου πίστευα πως αξίζει να δοκιμάσουμε κάτι νέο. Είναι ένα μοναδικό βιβλίο στην ελληνική αγορά γιατί έχει πολλές πληροφορίες για τα υλικά, τις τεχνικές, τις αρχές κάθε κουζίνας, είναι μία εγκυκλοπαίδεια για τις
extra
113 ασιατικές κουζίνες και αφορά τόσο τους ερασιτέχνες όσο και τους επαγγελματίες μάγειρες και σεφ. Για μένα δοκιμάζοντας κάποιος ασιατικές γεύσεις νοιώθει μία μοναδική ευεξία. Είναι ένα πανέμορφο βιβλίο, με ωραίες φωτογραφίες ταξιδιωτικές και φαγητού, ένα οδοιπορικό στην Ασία που κρύβει πολλές εκπλήξεις σε ότι αφορά το φαγητό. Είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας, πολλών ταξιδιών και μέσα από τα κείμενα και τις συνταγές μοιράζομαι τις δικές μου αληθινές εμπειρίες. • Ας μεταφερθούμε όμως σε εορταστικό κλίμα, μιας και σε λίγες ημέρες έρχονται τα χριστούγεννα. Είστε γεννημένος στην Κομοτηνή και μεγαλώσατε στην Αλεξανδρούπολη. Οι γιορτές σας ξυπνούν παιδικές μνήμες; Υπάρχουν φαγητά, μυρωδιές, γεύσεις συνυφασμένες με τις γιορτές; Σίγουρα κάθε φορά γεμίζω νοσταλγία όπως όλοι μας και ανακαλώ μνήμες, μυρωδιές και γεύσεις. Η θρακιώτικη κουζίνα έχει αρκετά κλασικά γιορτινά πιάτα που μαγειρεύουν μέχρι σήμερα. Όπως η κολοκυθόπιτα γλυκιά ή αλμυρή, ο χασλαμάς, ένα γλυκό ταψιού που θυμίζει τεράστιο μελομακάρονο, το κοτόπουλο
Tο βιβλίο μαγειρικής του Βαγγέλη Δρίσκα «Chef στην κουζίνα σας. Κλασική μαγειρική του αύριο» βραβεύτηκε στα Gourmand World Cookbook Awards 2023. Συγκεκριμένα, το βιβλίο έλαβε το 1ο Βραβείο Καλύτερου Βιβλίου Διάσημου Ευρωπαίου Σεφ. Το βιβλίο «Chef στην κουζίνα σας. Κλασική μαγειρική του αύριo» περιέχει περισσότερες από 380 ξεχωριστές, εγγυημένες και κλασικές συνταγές του αύριο. «happy Buddha. Ιστορίες και συνταγές από τα ταξίδια μου στην Ασία» τιτλοφορείται το νέο βιβλίο του Βαγγέλη Δρίσκα. Αποτυπώνει με τον πιο ωραίο και γλαφυρό τρόπο τα καλυτερα ασιατικά πιατα, τα πιο χαρακτηριστικα καθε τοπου, με συνταγες γραμμενες αναλυτικα και με ολες τις συμβουλες που θα σας βοηθησουν να εχετε το τελειο αποτελεσμα στο πιατο σας.
με ξινολάχανο και το χοιρινό με λάχανο και μπόλικο μπούκοβο. Δεν μπορώ να πω πως γιορτάζαμε τόσο παραδοσιακά αλλά σίγουρα κάθε χρονιά κάποιος στην οικογένεια μαγείρευε ένα από τα παραπάνω πιάτα. • Το 2024 πλησιάζει και όλοι στην αρχή κάθε νέου έτους θέτουν νέες προτεραιότητες, στόχους και προσπαθούν να κάνουν τα όνειρα πραγματικότητα. Ποιοι είναι οι δικοί σας στόχοι -προσωπικοί, επαγγελματικοί -για το 2024; Πρώτα από όλα εύχομαι να είμαι υγιής για να μπορέσω να πραγματοποιήσω τους στόχους μου. Από την φύση μου είμαι ανήσυχος και φιλόδοξος οπότε κάθε χρονιά έχω αρκετά σχέδια που δουλεύω με τους συνεργάτες μου. Τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι κυρίως με τα προϊόντα με την επωνυμία μου και σχεδιάζουμε νέους κωδικούς με νέες συναρπαστικές πιστεύω γεύσεις, προϊόντα που αναβαθμίζουν και βοηθούν στο καθημερινό μαγείρεμα. Η υγεία είναι το κλειδί για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε κάθε στόχο. Και αυτό εύχομαι στους αναγνώστες σας, να είναι καλά, γεροί και δυνατοί. Χρόνια πολλά σε όλους!
VOLOS CITY
114
Ο Βαγγέλης Δρίσκας σερβίρει το εορταστικό μας τραπέζι! Αυτό το γιορτινό τραπέζι, με την πινελιά του Βαγγέλη Δρίσκα είναι σίγουρο πως θα μείνει σε όλους αξέχαστο. Γεύσεις γνώριμες, που ικανοποιούν και ευχαριστούν τον ουρανίσκο, γεύσεις τοπικές αλλά και πιο ταξιδιάρικες είναι η επιλογή του γνωστού σεφ για ένα εορταστικό μενού, χωρίς σύνορα. Το εορταστικό μενού που μας προτείνει ο Βαγγέλης Δρίσκας περιέχει Πηλιορείτικο χοιρινό στη γάστρα με ξερά φρούτα και κάστανα, ταμπουλέ με μήλα, καρύδια και ρόδι, Πατατοσουφλέ με μανιτάρια και τυριά αλλά και τηγανητα νουντλς με κοτόπουλο και λαχανικά για να ταξιδέψετε έστω και νοερά στη μακρινή, αλλά και μαγευτική Ιαπωνία.
Συνταγή και φωτογραφία από το βιβλίο του Βαγγέλη Δρίσκα «HAPPY BUDDHA. Ιστορίες και συνταγές από τα ταξίδια μου στην Ασία» ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ
ΙΑΠΩΝΙΑ | Yakisoba
ΤΗΓΑΝΗΤΑ ΝΟΥΝΤΛΣ ΜΕ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΚΑΙ ΛΑχΑΝΙΚΑ
Τα νουντλς θεωρούνται τυχερά και δεν λείπουν από κανένα πρωτοχρονιάτικο τραπέζι στην Ασία. με το μακρύ τους σχήμα, οι Ασιάτες θεωρούν πως χαρίζουν μακροζωΐα και τύχη για την νέα χρονιά. Η συνταγή που ακολουθεί είναι από την γιαπωνέζικη κουζίνα, εκεί τα λένε γιακισόμπα νουντλς και με τη γλυκιά τους σάλτσα και με τους πολλούς συνδυασμούς σε υλικά, τα γιακισόμπα είναι από τα πιο δημοφιλή πιάτα με νουντλς παγκοσμίως. Είναι το αγαπημένο φαγητό του δρόμου των Ιαπώνων. ΓΙΑ 4 μΕΡΙΔΕΣ
ΓΙΑ ΤΗ ΣΑΛΤΣΑ ΓΙΑΚΙΣΟμΠΑ
400 γρ. γιακισόμπα νουντλς ή νουντλς σίτου με αυγό 300 γρ. φιλέτο από στήθος κοτόπουλου ηλιέλαιο 1 ξερό κρεμμύδι 2 φρέσκα κρεμμυδάκια 1 κόκκινη πιπεριά 5-6 φύλλα κινέζικου λάχανου 2 καρότα
2 κουτ. σούπας σόγια σος 3 κουτ. σούπας oyster sauce 2 κουτ. σούπας γούστερ σος 2 κουτ. σούπας κέτσαπ 1 κουτ. σούπας καστανή ζάχαρη
ΕΚΤΕΛΕΣΗ Προετοιμάστε τα νουντλς σύμφωνα με τις οδηγίες στη συσκευασία (βράστε τα στον προτεινόμενο χρόνο) και στραγγίστε τα. Καθαρίστε τα λαχανικά και κόψτε τα σε λεπτές λωρίδες ή ψιλοκόψτε τα. Κόψτε το φιλέτο του κοτόπουλου σε πολύ λεπτές λωρίδες. Βάλτε 4 κουταλιές ηλιέλαιο στο γουόκ και σοτάρετε τα φιλέτα
του κοτόπουλου και μετά προσθέστε τα λαχανικά. Σοτάρετέ τα σε δυνατή ένταση για αρκετά λεπτά ώστε να μαγειρευτούν. Σε ένα μπολ ανακατέψτε τα υλικά για τη σάλτσα γιακισόμπα και ρίξτε τα στο γουόκ. Συνεχίστε το μαγείρεμα σε δυνατή ένταση ώσπου να πήξει ή να μειωθεί η σάλτσα.
VOLOS CITY
115
ΤΑΜΠΟΥΛΕ ΜΕ ΜΗΛΑ, ΚΑΡΥΔΙΑ ΚΑΙ ΡΟΔΙ Αυτή η λιβανέζικη σαλάτα είναι υγιεινή και θρεπτική, αφού τα βασικά υλικά της είναι το πλιγούρι και ο μαϊντανός. Η αυθεντική συνταγή γίνεται με πολύ μαϊντανό και ελάχιστο πλιγούρι. Επίσης, σε κάθε περιοχή της μέσης Ανατολής, όταν κάνουν διάφορες παραλλαγές, χρησιμοποιούν και άλλα υλικά εκτός από τα δύο βασικά. Η συγκεκριμένη εκδοχή είναι ξεχωριστή, έχει ιδιαίτερη γεύση και πολύ άρωμα. Πρόκειται για μια πολύ λαμπερή σαλάτα, την οποία περιλαμβάνω απαραιτήτως στα γιορτινά μενού και τη φτιάχνω κάθε φορά που θέλω να σερβίρω κάτι νόστιμο και υγιεινό. ΓΙΑ 4 μΕΡΙΔΕΣ 100 γρ. πλιγούρι 2 ματσάκια μαϊντανός 2 μήλα 100 γρ. καρύδια 1 κρεμμύδι 1 ρόδι 4 κουτ. σούπας χυμός λεμονιού 100 ml ελαιόλαδο 5-6 κλωναράκια φρέσκος δυόσμος ανθός αλατιού σε νιφάδες ΕΚΤΕΛΕΣΗ Βάλτε σε ένα μπολ 200 ml νερό και τον χυμό λεμονιού, ρίξτε το πλιγούρι και αφήστε το να μουλιάσει τουλάχιστον 1-2 ώρες στο ψυγείο. Ψιλοκόψτε τον μαϊντανό και τα μήλα με τις φλούδες τους. Ψιλοκόψτε τον δυόσμο, τα καρύδια και το κρεμμύδι. Καθαρίστε το ρόδι και κρατήστε τους σπόρους του. Στραγγίστε το πλιγούρι και αδειάστε το σε ένα μπολ. Προσθέστε τον μαϊντανό, τα μήλα, τα καρύδια, το κρεμμύδι, τον δυόσμο, το ελαιόλαδο και αλατίστε το μείγμα. Ανακατέψτε, σερβίρετε και πασπαλίστε τη σαλάτα με τους σπόρους του ροδιού.
VOLOS CITY
116
ΠΗΛΙΟΡΕΙΤΙΚΟ χΟΙΡΙΝΟ ΣΤΗ ΓΑΣΤΡΑ ΜΕ ξΕΡΑ φΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΚΑΣΤΑΝΑ Συνταγή και φωτογραφία από το βιβλίο του Βαγγέλη Δρίσκα «CHEF ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ ΣΑΣ. Κλασική μαγειρική του αύριο» ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ Σε ένα από τα ταξίδια μου στο Πήλιο μού δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσω με πολλούς ντόπιους μάγειρες και μαγείρισσες και να μοιραστώ μαζί τους μοναδικές συνταγές και γεύσεις. Τόπος ευλογημένος, φύση μαγευτική, τοπία συναρπαστικά. Το Πήλιο κρύβει πολλές γαστρονομικές εκπλήξεις: από τα φιρίκια, με τα οποία κάνουν γλυκό του κουταλιού και πετιμέζι, τα τσιτσίραυλα τουρσί, τις τρυφερές κορυφές από τις άγριες φιστικιές, μέχρι το σπετζοφάι, που το μαγειρεύουν σε δεκάδες παραλλαγές, και το χοιρινό στη γάστρα με κάστανα και φρούτα, που πιστεύω πως είναι το απόλυτο χειμωνιάτικο μαγειρευτό κρέας. Το δοκίμασα, το μαγείρεψα και εγώ σε κουζίνα μέσα σε ένα κτήμα με καστανιές και μοιράζομαι μαζί σας τη συνταγή, η οποία είναι ιδανική και για αγριογούρουνο. Ο βελούδινος πουρές πατάτας είναι το απόλυτο συνοδευτικό! φυσικά είναι ένα από τα πιο ξεχωριστά πιάτα για το γιορτινό τραπέζι!
ΓΙΑ 6 μΕΡΙΔΕΣ 1,5 κιλό χοιρινό μπούτι σε ενιαίο κομμάτι, τυλιγμένο ρολό σε δίχτυ 3 ξερά κρεμμύδια 2 σκελίδες σκόρδο τριμμένο ή 2 κουτ. γλυκού πολτός σκόρδου 200 γρ. ξερά βερίκοκα χωρίς κουκούτσι 200 γρ. ξερά δαμάσκηνα χωρίς κουκούτσι 500 γρ. κάστανα βρασμένα και καθαρισμένα 750 ml κόκκινο κρασί 2 φύλλα δάφνης 2 ξύλα κανέλας 4-5 κόκκοι μπαχάρι ελαιόλαδο ανθός αλατιού σε νιφάδες πιπέρι ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΥΡΕ ΠΑΤΕΤΑΣ 1 κιλό πατάτες 200 ml γάλα 100 γρ. βούτυρο
ΕΚΤΕΛΕΣΗ Για το φαγητό αυτό χρειάζεστε απαραιτήτως γάστρα, για να σιγομαγειρευτεί στον φούρνο. Αν η γάστρα σας μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην εστία, ξεκινήστε το μαγείρεμα απευθείας σε αυτή. Διαφορετικά, σοτάρετε όλα τα υλικά σε μια κατσαρόλα και μετά μεταφέρετέ τα στη γάστρα. Ξεκινήστε σοτάροντας σε 4-5 κουταλιές ελαιόλαδο τα κρεμμύδια κομμένα σε λεπτές φέτες και το σκόρδο. μετά ρίξτε το κρέας, αλατοπιπερώστε και αφήστε το να πάρει χρώμα από όλες τις πλευρές. Σε αυτή τη φάση πρέπει να μεταφέρετε το φαγητό στη γάστρα. Ρίξτε το κρασί, τα βερίκοκα και τα δαμάσκηνα, τα κάστανα, τα φύλλα δάφνης, την κανέλα και
το μπαχάρι. Σκεπάστε τη γάστρα και αφήστε το φαγητό στον φούρνο, στους 170οC, για 2,5 ώρες. Στο μεταξύ, καθαρίστε τις πατάτες και κόψτε τες σε μικρότερα κομμάτια. Βράστε τες σε ανάλατο νερό 20-25 λεπτά μέχρι να μαλακώσουν και μετά πολτοποιήστε τες με το εργαλείο του πουρέ. Προσθέστε το γάλα ζεστό, λίγο ανθό αλατιού και ανακατέψτε. Στη συνέχεια ρίξτε το βούτυρο κομμένο σε μικρά κομμάτια και ανακατέψτε για να αφρατέψει ο πουρές. Απλός και νόστιμος, ενδείκνυται για να τον σερβίρετε με το χοιρινό και τη σάλτσα του. Για να σερβίρετε το κρέας, βγάλτε το από τη γάστρα, αφαιρέστε το δίχτυ και κόψτε το σε φέτες.
VOLOS CITY
117
ΠΑΤΑΤΟΣΟΥφΛΕ ΜΕ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΚΑΙ ΤΥΡΙΑ Από τα πιο αγαπημένα μου πιάτα, που κερδίζει τις εντυπώσεις κάθε φορά που το σερβίρω. Ιδανικό για το κυριακάτικο και το γιορτινό τραπέζι. μπορείτε να φτιάξετε το πατατοσουφλέ και σε μικρά, ατομικά πυρίμαχα σκεύη. Απλό στη σύνθεση, εύκολο στην προετοιμασία, με εθιστική, γλυκιά, ισορροπημένη γεύση. Το αποτέλεσμα είναι αναμφίβολα εντυπωσιακό.
ΓΙΑ 8 μΕΡΙΔΕΣ 1 κιλό πατάτες κομμένες σε πολύ λεπτές φέτες 100 γρ. μπέικον ψιλοκομμένο 4 κουτ. σούπας ψιλοκομμένο κρεμμύδι 100 γρ. τριμμένη γλυκιά γραβιέρα 4 κουτ. της σούπας ψιλοκομμένος μαϊντανός 1 κουτ. σούπας ψιλοκομμένο φρέσκο δεντρολίβανο 500 γρ. φρέσκα στρογγυλά μανιτάρια κομ-
μένα σε λεπτές φέτες 100 γρ. παρμεζάνα για την επιφάνεια 500 ml κρέμα γάλακτος 2 κουτ. σούπας βούτυρο ανθός αλατιού σε νιφάδες πιπέρι ΕΚΤΕΛΕΣΗ Σοτάρετε στο βούτυρο το κρεμμύδι με τα μανιτάρια και το μπέικον, ρίξτε τον μαϊντανό, αλατο-
πιπερώστε και ανακατέψτε. Βάλτε σε ένα μπολ τις πατάτες, αλατοπιπερώστε, ρίξτε το δεντρολίβανο, την τριμμένη γραβιέρα και το μείγμα με τα σοταρισμένα μανιτάρια. Ανακατέψτε, αδειάστε το μείγμα στο ταψί, περιχύστε με την κρέμα γάλακτος, πασπαλίστε την επιφάνεια με την παρμεζάνα και σκεπάστε με αλουμινόχαρτο. Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180οC για 50 λεπτά, ξεσκεπάστε και ψήστε άλλα 7-8 λεπτά στο γκριλ.
VOLOS CITY
118
ΕλΕνη ψυχόυλη:
«Στη Μαγνησία είμαστε πολύ πίσω στην ανάδειξη των τοπικών προϊόντων» Η γνωστή Βολιώτισσα δημοσιογράφος γαστρονομίας μιλά για όλα
Σ
τον Βόλο και τη μαγνησία το όνομα Ελένη Ψυχούλη σημαίνει πολλά. Σημαίνει άποψη, στιλ, δημιουργικότητα, γαστρονομία, εμπνευσμένη γραφή αλλά και έναν αγώνα ανάδειξης του τόπου στον οποίο γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει. Η Ελένη Ψυχούλη για όλους εμάς είναι η προσωποποίηση του ανθρώπου που σε κάθε της βήμα αναδεικνύει προϊόντα του Βόλου, της μαγνησίας, της Ελλάδας. Αν και δημοσιογράφος γαστρονομίας η ίδια μπαίνει στις κουζίνες και εκπλήσσει με τις μαγικές ικανότητές της. μιλώντας στο «Volos City» η ίδια κάνει μία ανασκόπηση στα τραγικά γεγονότα του Σεπτεμβρίου, μιας και ο Daniel τη βρήκε στον χωριό της τον Πλατανιά και έζησε πολύ δύσκολες στιγμές, αναφέρεται στην ανάδειξη των τοπικών προϊόντων και κατά πόσο αυτό γίνεται σωστά και οργανωμένα, θυμάται όμως και τις δικές της εορταστικές στιγμές που μένουν ανεξίτηλες στον χρόνο, στο μυαλό και στην καρδιά.
Συνέντευξη: ΔΗμΗΤΡΑ ΠΑΛΑΙΟΔΗμΟΠΟΥΛΟΥ
• κ. Ψυχούλη βιώσατε από κοντά την μεγάλη καταστροφή της μαγνησίας τον Σεπτέμβριο, με τις πλημμύρες που προκάλεσαν πολλές ζημιές στην περιοχή. Η επόμενη ημέρα πως σας βρίσκει; Τι θυμάστε, τι αφήνετε πίσω, τι ονειρεύεστε για την αγαπημένη σας περιοχή; Δυστυχώς, το τραύμα είναι ακόμη εκεί και δεν πρόκειται να ξεχαστεί για όσο ζούμε κι αυτό ισχύει για όλους όσους το ζήσαμε. Το χωριό μου, ο Πλατανιάς, σχεδόν δεν υπάρχει, ένας παράδεισος έχει μεταμορφωθεί σε κόλαση και δεν έχω κανένα λόγο να ελπίζω πως κάτι σύντομα θα αλλάξει. Η φύση θα επουλώσει κάποτε τις πληγές της τί θα γίνει όμως με τους ανθρώπους; Αν δεν οριοθετηθεί το ρέμα μας, αν δεν αλλάξει το έργο του λιμανιού, κανένας από τους κατοίκους δεν θα μπορέσει να ξαναχτίσει, να εμπιστευτεί την περιοχή. με ό,τι σημαίνει αυτό για το μέλλον μιας περιοχής που ζούσε από τον τουρισμό. • Είστε ένας άνθρωπος, μία επαγγελματίας που προσπαθεί πολύ να αναδείξει τις ομορφιές της μαγνησίας σε κάθε σας βήμα. Προσπαθώντας ο τόπος μας να επανέλθει τουριστικά, τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνει; Έχουμε εκμεταλλευτεί όσα έχουμε; Έχουμε αναδείξει τα τοπικά
προϊόντα, τις τοπικές γεύσεις; Όχι, δεν έχουμε αναδείξει τίποτα οργανωμένα. Αλλά κάτι αρχίζει να γίνεται. Προσπάθειες όπως της Αμανίτας στην Τσαγκαράδα και της οικογένειας Καραΐσκου στην Πορταριά αλλά και όλης της ομάδας του μεζέν είναι μοναδικές και ένα δείγμα γραφής που πρέπει να ακολουθήσουν πολλοί ιδιώτες για να επιβιώσει το Πήλιο σε μια δύσκολη και απαιτητική εποχή, όπου ο τουρισμός αλλάζει, θέλει άλλα πράγματα και όχι μόνο θάλασσα και ήλιο. Είμαστε ακόμη πολύ πίσω και προσωπικά δεν πιστεύω καθόλου στην κρατική ενίσχυση που όλοι περιμένουν αλλά στις σωστές ιδιωτικές πρωτοβουλίες. • Δεν θέλουμε να «χαλάσουμε» το εορταστικό κλίμα της περιόδου, όμως η πραγματικότητα είναι μέρος της ζωής. Ας αλλάξουμε κλίμα όμως. Σε λίγες ημέρες έρχονται χριστούγεννα. Υπάρχει κάποια ανάμνηση από τα παιδικά σας χρόνια που μένει ανεξίτηλη στον χρόνο; Τα Χριστούγεννα για μένα είναι ζεστά και ανοιχτά σπίτια, κουζίνες που ευωδιάζουν και γεμάτα τραπέζια. μια ευκαιρία να βρεθούμε, να αγκαλιαστούμε, να μοιραστούμε τη χαρά γύρω από το τραπέζι. Η Ελλάδα είναι πια μόδα, η παράδοση μας χαρίζει δεκάδες μοναδικές συνταγές, συνταγές σοφές, οικονομικές που δεν
χρειάζονται ιδιαίτερες τεχνικές για να γίνουν. Οι μέρες είναι δύσκολες αλλά η γιορτή πάντα βρίσκει τον τρόπο της να ανθίσει αν τη χειριστείς έξυπνα: ρεβεγιόν ρεφενέ με τον καθένα να φέρνει το κατιτίς του, φαγητά απλά με τις πρώτες ύλες της εποχής, φαγητά με μνήμη και συγκίνηση. • Γιατί οι μυρωδιές του χωριού, της μαμάς, της γιαγιάς ιδίως αυτές τις ημέρες έρχονται στο νου όλων μας, ακόμη κι αν αλλάξαμε γούστο στο φαγητό μας; Στην ουσία, τίποτα δεν έχει αλλάξει. μπορεί να διαφοροποιήσαμε λίγο τον τρόπο που μαγειρεύουμε αλλά τελικά, όσες ξένες κουζίνες και να δοκιμάσουμε, πάντα στη δική μας θα βρίσκουμε τη συγκίνηση, το συναίσθημα. Ιδιαίτερα στους δύσκολους καιρούς, το παραδοσιακό φαγητό, έστω και λίγο εκμοντερνισμένο, μας επιστρέφει στην σιγουριά της μητρικής αγκαλιάς, στην ανεμελιά των παιδικών μας χρόνων, στην παρηγοριά που όλοι έχουμε ανάγκη. • Εσείς πως θα περάσετε φέτος τις γιορτές; Το 2024 τι θα θέλατε να σας φέρει ή τι έχετε …κανονίσει να σας φέρει; Το μόνο που θέλω, είναι υγεία! Ας είμαστε όλοι καλά και θα τη βρούμε την άκρη της γιορτής.
VOLOS CITY
119
VOLOS CITY
120
Η Ελένη Ψυχούλη «στρώνει» το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι μας Με εμπνευσμένες συνταγές βασισμένες σε φρέσκα και τοπικά υλικά Οι ερωτήσεις των ημερών είναι «τι θα κάνετε τα Χριστούγεννα;» αλλά και «τι θα μαγειρέψετε τα Χριστούγεννα». Εμείς έχουμε την απάντηση στη δεύτερη ερώτηση, καθώς η Ελένη Ψυχούλη φέτος είναι ο ιθύνων νους πίσω από το εορταστικό σας τραπέζι, καθώς προτείνει υπέροχες και λαχταριστές γεύσεις, με πολλά τοπικά προϊόντα ώστε να δημιουργήσετε ένα όμορφο, εμπνευσμένο και λαχταριστό γεύμα για τους αγαπημένους σας.
Το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι της Ελένης Ψυχούλη ξεκινά με μια σαλάτα με κόκκινο λάχανο και ξερά σύκα, συνεχίζει με μία σούπα βελουτέ κάστανου, φτάνει στο κυρίως με έναν μαγικό κόκορα γεμιστό και ολοκληρώνεται με την πανδαισία γεύσεων και το «πάντρεμα» της σοκολάτας με τα δαμάσκηνα σε μία υπέροχη τάρτα.
μαγική σαλάτα με λάχανο και ξερά σύκα Όσο και να σας φαίνεται περίεργο, ο περισσότερος κόσμος που καταστρώνει ένα γιορτινό μενού, σκοντάφτει στη σαλάτα. Όσοι θέλουν να ξεφύγουν από τα κλασικά καθιερωμένα, δυσκολεύονται να βρουν μια πρωτότυπη σαλάτα, που να έχει μόνο λαχανικά αλλά που να αρέσει και σε όλο τον κόσμο. Αυτή είναι η δική μου σπεσιαλιτές, μετά από χρόνια πειραματισμούς. Υλικά • ½ κόκκινο λάχανο από ένα λευκό λάχανο • 3 καρότα • 5-6 κλωναράκια μαϊντανό ψιλοκομμένο • 1/3 φλ. ξανθές σταφίδες • ½ φλ. καρύδια χοντροσπασμένα • 3 ξερά σύκα ψιλοκομμένα
Για τη σος • ½ φλ. ελαιόλαδο • 1 κ.γ. κόλιαντρο ξερό σπασμένο στο γουδί • 1 κ.σ. σόγια σος • 1 κ.γ. μουστάρδα • χυμό από 1 λεμόνι • χυμό από ½ πορτοκάλι • ξύσμα από 1 πορτοκάλι • αλάτι-πιπέρι
Εκτέλεση Τρίβουμε στο μούλτι τα λάχανα και το καρότο. Σε μπολ ανακατεύουμε με τον μαϊντανό, τις σταφίδες, τα καρύδια και τα σύκα. Αλατίζουμε. Χτυπάμε όλα τα υλικά της σος σε ένα μπολ. Ανακατεύουμε καλά τη σος με τα λαχανικά.
Tip *Η σαλάτα γίνεται νοστιμότερη αν μαριναριστεί για ½ ώρα στο ψυγείο, σκεπασμένη με μεμβράνη κουζίνας. Ακόμη καλύτερα, μπορείτε να την κάνετε και από την προηγούμενη και να προσθέσετε στο τέλος τους ξηρούς καρπούς. *Το μυστικό αυτής της σαλάτας είναι να τρίψεις πολύ-πολύ ψιλά στο μούλτι τα λαχανικά ή στον ψιλό τρίφτη του κρεμμυδιού.
Καλά μαγειρέματα!
VOLOS CITY
121 σούπα βελουτέ με κάστανο Η σούπα είναι το καλύτερο ξεκίνημα στο γιορτινό τραπέζι, να ζεστάνει τον ουρανίσκο, τις καρδιές και τις κουβέντες. Λίγο παλιότερα, στη μόδα ήταν η βελουτέ κολοκύθα. Πιο φρέσκια, η βελουτέ κάστανο έρχεται να πάρει τη σκυτάλη. Υλικά • 700 γρ. κάστανα βρασμένα, καθαρισμένα και ψιλοκομμένα • 100 γρ. βούτυρο αγελάδος • 1 κ.σ. ελαιόλαδο • 1 καρότο σε ροδέλες • 1 πράσο σε ροδέλες • 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο • 1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένη • 3 φέτες μπέικον ψιλοκομμένο • 1 σφηνάκι κονιάκ • 1/2 κ.γ. μοσχοκάρυδο • 4-5 κλωναράκια μαϊντανό ψιλοκομμένο • αλάτι-πιπέρι Εκτέλεση Σε μια βαθιά κατσαρόλα, ζεσταίνουμε το λάδι με το βούτυρο και σοτάρουμε σε δυνατή φωτιά το μπέικον. Προσθέτουμε το καρότο, το πράσο, το κρεμμύδι και το μοσχοκάρυδο και σοτάρουμε μέχρι να μαραθούν. Σβήνουμε με το κονιάκ, το αφήνουμε να εξατμιστεί. Προσθέτουμε τα κάστανα, νερό (περίπου 5 ποτήρια), αλατοπιπερώνουμε και χαμηλώνουμε τη φωτιά. Σιγομαγειρεύουμε για μισή ώρα. Προσθέτουμε τον μαϊντανό ψιλοκομμένο με το ραβδομπλέντερ ή στο μούλτι, πολτοποιούμε τη σούπα μέχρι να γίνει βελούδινη. Ίσως χρειαστεί να προσθέσουμε λίγο επιπλέον νερό.
Tip *Προσέξτε να μην σας βγει πηχτή σαν πουρές. Θέλουμε να είναι βελούδινη... αλλά σούπα! *Τη σερβίρουμε με ψιλοκομμένο μαϊντανό, με πάπρικα ή με λίγη κρέμα γάλακτος και μπόλικο πιπέρι.
VOLOS CITY
122
κόκορας γεμιστός Υλικά • 1 μεγάλο κόκορα • 4 κ.σ. βούτυρο αγελάδος • ½ κιλό κιμά • 200 γρ. συκωτάκια πουλιών ψιλοκομμένα • ½ φλ. ρύζι καρολίνα • φλ. κονιάκ • 1 μεγάλο ψιλοκομμένο κρεμμύδι • μερικά κάστανα ψημμένα • 1 μικρό ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο • 1 φακελάκι κουκουνάρια • 4-5 δαμάσκηνα ή βερύκοκα ξερά ψιλοκομμένα • 2 κ.γ. μείγμα μπαχαρικών για κοτόπουλο • αλάτι-πιπέρι • • • •
2 λεμόνια λίγο βούτυρο ή λάδι 2 κ.γ. μουστάρδα μείγμα μπαχαρικών για κοτόπουλο
Η γεμιστή γαλοπούλα δεν είναι της ελληνικής παράδοσης και όπου την μαγείρευαν τις γιορτές, την έκαναν στην κατσαρόλα. με πολλή αγάπη σας χαρίζω τη συνταγή της προγιαγιάς μου, για το πιο νόστιμο φαγητό των γιορτών. Ο κόκορας είναι φτηνός, νοστιμότατος και έχει μπόλικο ψαχνό, να χορτάσει όλο τον κόσμο.
Εκτέλεση Σε ένα φαρδύ τηγάνι, σοτάρουμε σε δυνατή φωτιά το βούτυρο με τον κιμά, τα συκωτάκια πουλιών και το κρεμμύδι και το μείγμα μπαχαρικών. Προσθέτουμε το ρύζι και συνεχίζουμε για 3-4 λεπτά το σοτάρισμα. Σβήνουμε με το κονιάκ, προσθέτουμε μισό φλυτζάνι νερό και χαμηλώνουμε τη φωτιά. Σκεπάζουμε και σογομαγειρεύουμε μέχρι να μαλακώσει το ρύζι. Κατεβάζουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά. Αλατοπιπερώνουμε τον κόκορα και τον τρίβουμε μέσα και έξω με μισό λεμόνι. Γεμίζουμε την κοιλιά του με όση γέμιση χωράει και
κλείνουμε την άκρη με μισό μήλο ή ένα μεγάλο κομμάτι πατάτα. Τον βάζουμε σε ταψί, χτυπάμε στο μπλέντερ το λάδι, τα μπαχαρικά, τη μουστάρδα και το λεμόνι και την περιχύνουμε. Τον σκεπάζουμε καλά με αλουμινόχαρτο και τον βάζουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 3 ώρες. Υπολογίζουμε 1 ώρα ψήσιμο για κάθε κιλό του κόκορα και μια ώρα επιπλέον για την κρούστα. Την τελευταία ώρα βγάζουμε το αλουμινόχαρτο και συνεχίζουμε το ψήσιμο κι από τις δυό πλευρές περιχύνοντας συχνά το πουλί με το ζουμί του. Τον βγάζουμε όταν ροδίσει πολύ καλά.
Tip *Πολλοί πιστεύουν ότι ο κόκορας είναι σκληρός και θέλει ώρες ψήσιμο. Αυτό μπορεί να ισχύει για τον χωριάτικο κόκορα. Αυτοί, όμως, που βρίσκουμε στην αγορά, θέλουν λίγο παραπάνω ψήσιμο από ένα κοινό κοτόπουλο για να γίνουν λουκούμι. *Όση γέμιση περισέψει, την σερβίρουμε στο τραπέζι μαζί με τον κόκορα. *Για να μην ψήνω κάστανα, φροντίζω να τα αγοράσω την προηγούμενη από τον καστανά. Ξαναζωντανεύουν μόλις τα βάλεις στην κατσαρόλα.
VOLOS CITY
124 τάρτα με δαμάσκηνα και σοκολάτα Τάρτα με δαμάσκηνα και σοκολάτα Ένα γλυκό που σερβίρεται υπέροχα σαν επιδόρπιο αλλά ταιριάζει πολύ και στην πιο αγαπημένη μου εκδοχή για γιορτινό κάλεσμα: απογευματινό για τους πιο κολλητούς φίλους, για καφέ και τσάι, με επιτραπέζια και πολλά γλυκά! Υλικά για 6-8 άτομα 1 φύλλο σφολιάτα βούτυρο για την ταρτιέρα 250 γρ. αποξηραμένα δαμάσκηνα χωρίς κουκούτσι 1 φλ. οποιοδήποτε λικέρ σας βρίσκεται 260 γρ. σοκολάτα κουβερτούρα 300 γρ. κρέμα γάλακτος 50 γρ. βούτυρο αγελάδος 1 κ.σ. μέλι 2 κ.σ. κονιάκ κανέλα για το στόλισμα Εκτέλεση Από την προηγούμενη, μουλιάζουμε τα δαμάσκηνα στο λικέρ. Τα στεγνώνουμε σε χαρτί κουζίνας. Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 180 βαθμούς. Βουτυρώνουμε την ταρτιέρα, απλώνουμε τη σφολιάτα κρύα από το ψυγείο ως επάνω στα τειχώματα, τρυπάμε με πιρούνι τον πάτο και ψήνουμε για 30 περίπου λεπτά, μέχρι να ροδίσει καλά το φύλλο. Αφήνουμε τη βάση να κρυώσει. ζεσταίνουμε-χωρίς να βράσει-την κρέμα και κατεβάζουμε από τη φωτιά. Σπάμε μέσα στην κρέμα τη σοκολάτα και ανακατεύουμε μέχρι να λειώσει καλά. Προσθέτουμε το βούτυρο, το μέλι και το κονιάκ και ανακατεύουμε. Αφήνουμε το μείγμα λίγα λεπτά να έρθει σε θερμοκρασία δωματίου. Απλώνουμε στον πάτο της τάρτας τα δαμάσκηνα. Γεμίζουμε με την σοκολάτα και αφήνουμε την τάρτα μισή ώρα να σφίξει στο ψυγείο. Την βγάζουμε και τη πασπαλίζουμε με κανέλα πριν την σερβίρουμε.
Tip *Την διατηρούμε εκτός ψυγείου, σε δροσερό σημείο, μέχρι 3 ημέρες. Στο ψυγείο χάνει την υφή αλλά και τα αρώματά της. *μπορούμε να προσθέσουμε στο σερβίρισμα και καβουρδισμένο αμύγδαλο ή φουντούκι.
VOLOS CITY
126
ΑνδΡΕΑς λΑγός «Η μαγειρική είναι η σύνδεσή μου με την οικογένειά μου, με τον τόπο μου» Ο γνωστός σεφ ανοίγει την καρδιά του σε μια εκ βαθέων συζήτηση
Τ
ον γνωρίσαμε, οι περισσότεροι, από την συχνότητα της ΕΡΤ και την εκπομπή «ΠΟΠ μαγειρική», που εκείνος από την πλευρά του μας γνώρισε ελληνικά πιστοποιημένα προϊόντα και με πολλή χαρά ξεκινήσαμε να τα επιλέγουμε, να τα προσθέτουμε στη διατροφή και στη μαγειρική μας. Ο Ανδρέας Λαγός είναι ένας καταξιωμένος σεφ, που έχει εργαστεί από τη Νέα Υόρκη και το μαϊάμι μέχρι την Γαλλία και το Ντουμπάι. Θέλει να είναι ένας νομάς της μαγειρικής και η ελευθερία που του προσφέρει αυτή η δημιουργία είναι ένας αυτοπροσδιορισμός σημαντικός για εκείνον. Όνειρό του να επιστρέψει κάποια στιγμή στο νησί του, τη Σάμο εκεί όπου μεγάλωσε, μέσα στις μυρωδιές και τις γεύσεις της μητέρας του…
Συνέντευξη στη ΔHμΗΤΡΑ ΠΑΛΑΙΟΔΗμΟΠΟYΛΟΥ
• κ. Λαγέ, το ευρύ κοινό σας γνωρίζει μέσα από την εκπομπή σας στην ΕΡΤ «ΠΟΠ μαγειρική», όπου μαγειρεύεται με ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ. Ήταν μία εκπομπή που έλειπε από την ελληνική τηλεόραση; Βέβαια, έλλειπε μία τέτοια εκπομπή. μέχρι τώρα είχαμε συνηθίσει εκπομπές μαγειρικής, οι οποίες βασίζονταν σε χορηγίες μεγάλων εταιρειών, οπότε νομίζω ότι ήταν μια μεγάλη και ωραία πρωτοβουλία της ΕΡΤ να επενδύσει σε μια τέτοια εκπομπή, που στην ουσία προβάλλει τα ελληνικά προϊόντα, πιστοποιημένα κυρίως προϊόντα, αλλά και προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα αλλά δεν έχουν πιστοποιηθεί. Τα πιστοποιημένα προϊόντα μαζί με τα κρασιά είναι γύρω στα 342 εκ των οποίων τα 124 είναι φαγητά και τα υπόλοιπα είναι κρασιά. Κρασιά δεν μπορούμε να προβάλλουμε στην εκπομπή λόγω της ώρας που προβάλλεται, οπότε επειδή έχουμε αρκετές εκπομπές σκεφτήκαμε να προβάλλουμε κι άλλα προϊόντα που δεν είναι πιστοποιημένα, είναι όμως προϊόντα που έχουν σχέση με την παράδοσή μας, έχουν μεγαλώσει γενιές ανθρώπων, προϊόντα όπου σε καιρούς ανέχειας και φτώχειας έθρεψαν πολλές γενιές Ελλήνων. Οπότε μέσα από αυτή την εκπομπή
προβάλλουμε τα καλύτερα ελληνικά προϊόντα και βεβαίως, κάτι που παίζει σε μένα μεγάλο ρόλο είναι ότι προβάλλουμε και τη δουλειά των Ελλήνων παραγωγών. • Έχουμε πολλά προϊόντα, εξαιρετικής ποιότητας και γεύσης από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Πιστεύετε ότι έχουμε κάνει προσπάθειες ανάδειξής τους ή μας «εντυπωσιάζουν» τα ξένα προϊόντα; Αυτός ο εντυπωσιασμός συνέβαινε πάντα. Τα τελευταία χρόνια όμως το περιβάλλον έχει αλλάξει κι αυτό προσπαθούμε να κάνουμε και μέσα από την εκπομπή, να έρθει ο κόσμος πιο κοντά με τις ρίζες του μέσα από τα προϊόντα που παράγονται στον τόπο μας, στην Ελλάδα και στην Κύπρο, καθώς παρουσιάζουμε και κυπριακά προϊόντα. Θεωρώ ότι έχουμε ακόμη δρόμο, όμως αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει μια στροφή στον κόσμο να στηρίξει τα ελληνικά προϊόντα, τους Έλληνες παραγωγούς, τον τόπο μας. Ακόμη κι εγώ, που έχω γεννηθεί σε μια αγροτική οικογένεια θέλω να στηρίξω να ελληνικά προϊόντα και μέσα από αυτή την εκπομπή μαθαίνω συνεχώς καινούργια πράγματα, που δεν τα ήξερα. Η αλλαγή αυτή
στάσης που σημειώνεται, διαφαίνεται και από τα μαγαζιά. Στην Αθήνα έχουν ανοίξει παντοπωλεία, μπακάλικα που έχουν μόνο ελληνικά προϊόντα και βλέπω ότι πηγαίνουν καλά, που σημαίνει ότι ο κόσμος έχει αγκαλιάσει αυτή την επαναφορά στα τοπικά προϊόντα. Χρειάζεται όμως ακόμη πολλή δουλειά και θεωρώ ότι και η πολιτεία, παρότι γίνονται κάποιες ενέργειες, θα πρέπει περισσότερο να προσπαθήσει στην προώθηση των ελληνικών προϊόντων και γενικά του πρωτογενούς τομέα. • Ως άνθρωπος της γαστρονομίας τι πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει για να γίνει η Ελλάδα ένας προορισμός γαστρονομίας; Έχουν γίνει βήματα σε αυτό τον τομέα. Τόποι όπως η Τήνος, η Κρήτη, η Νάξος, η Λήμνος είναι τόποι γαστρονομικού ενδιαφέροντος και προορισμού, δεν φτάνει όμως αυτό. Αυτό που πρέπει και δεν θα πρέπει να περιμένουμε το κράτος και την πολιτεία να το κάνει, είναι εμείς, από την πλευρά μας, οι επαγγελματίες να στηρίξουμε περισσότερο αυτή την προσπάθεια και στα μαγαζιά που έχουμε ή συνεργαζόμαστε να χρησιμοποιούμε ελληνικά προϊόντα.
VOLOS CITY
127
VOLOS CITY
Δεν γίνεται εξ ολοκλήρου αυτό, γιατί υπάρχει κι άλλο κόστος καθώς οι παραγωγές είναι πιο μικρές και δεν συγκρίνονται με εισαγόμενα. Νομίζω όμως ότι εάν το πιστέψουμε περισσότερο, μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά. Θεωρώ ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα γαστρονομικού ενδιαφέροντος και το βλέπω και στα ταξίδια που κάνω στο εξωτερικό και θεωρώ ότι αυτό που κρατάς από έναν προορισμό που θα επισκεφτείς κι αυτό που σε συνδέει και θα σε κάνει να τον επισκεφθείς ξανά είναι η γεύση, κι εμείς την έχουμε στην Ελλάδα. Σίγουρα η Ελλάδα είναι ένας γαστρονομικός προορισμός, σίγουρα υπάρχουν μέρη στην χώρα μας που είναι γαστρονομικοί προορισμοί, πρέπει να δουλέψουμε περισσότερο σε αυτή την κατεύθυνση και να μάθουμε κι εμείς να χρησιμοποιούμε αυτά τα υλικά. Η καταναλωτική παιδεία ήταν κάτι που δεν υπήρχε στην ελληνική φιλοσοφία. Νομίζω ότι οι νέες γενιές είναι πιο κοντά σε αυτό που έκαναν οι μανάδες μας και οι γιαγιάδες μας, το νοικοκυριό, την οικιακή οικονομία, όπου τίποτα δεν πήγαινε χαμένο, που εμείς το κοροϊδεύαμε ή κοροϊδεύαμε τους ξένους που έπαιρναν μισό καρπούζι. Αυτό όμως είναι το σωστό, να αξιοποιείς και να αξιολογείς σωστά, να σέβεσαι την πρώτη ύλη. Να μην ξεχνάμε ότι η τροφή είναι το βασικότερο όχημα στη ζωή ενός ανθρώπου για να υπάρξει, να ζήσει, να είναι ευτυχισμένος, να
128
συμπορευτεί, να αγαπήσει, να ερωτευτεί. Εάν δεν έχεις καλή πρώτη ύλη δεν συμβαίνει τίποτα απ’ όλα αυτά, γιατί αυτό στην ουσία είναι το καύσιμο για να ζήσεις και να είσαι χαρούμενος κι ευτυχισμένος. Αυτό το έχουμε στην Ελλάδα, θα πρέπει να το επαναπροσδιορίσουμε, να μάθουμε να σεβόμαστε τις πρώτες ύλες και να τις μαγειρεύουμε σωστά γιατί κι αυτό είναι σημαντικό. Η Ελληνική κουζίνα βασίζεται στην απλότητά της. Κι αυτό είναι το συγκινητικό κι αυτό έχουμε ανάγκη οι σύγχρονοι άνθρωποι μεταβαίνοντας στη νέα εποχή, που έχει να κάνει με την απόλυτη τεχνολογία σε όλες τις εκφάνσεις της. Αυτό που χρειάζεται είναι να τρεφόμαστε σωστά και στην Ελλάδα το έχουμε για να επόμενα χρόνια. • Γιατί ασχοληθήκατε επαγγελματικά με την γαστρονομία; Δεν είχα άλλη επιλογή, δεν σκέφτηκα ποτέ κάτι άλλο. Εάν δεν ήμουν μάγειρας θα μπορούσα να ασχοληθώ με την αρχιτεκτονική, την κηπουρική, την αρωματοποιία. Πάντα ονειρευόμουν ότι θα γίνω μάγειρας και θεωρώ ότι αυτό που έπαιξε σημαντικό ρόλο ήταν ότι τα βράδια που επέστρεφαν οι γονείς μου από τα κτήματα ήταν ο μοναδικός χρόνος να είμαι μαζί με την μάνα μου, όταν μαγείρευε και ήμουν πάντα δίπλα της, σχεδόν κάτω από τη φούστα της. Νομίζω ότι η μαγειρική μου προσφέρει αυτή τη σύνδεση με την οικογένειά μου, με τη μάνα μου,
με τον πατέρα μου, με την οικογένειά μου, με τον τόπο μου, είναι η σύνδεσή μου με μένα, με το μικρό παιδί που έχω πάντα μέσα μου, είναι η δημιουργικότητα που μου προσφέρει και ότι με κάνει να αισθάνομαι ελεύθερος. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα, να αισθάνομαι ελεύθερος ως άνθρωπος, να πορεύομαι με τις δικές μου ελευθερίες, έτσι όπως τις ορίζω εγώ κι αυτό μου το δίνει η μαγειρική. • Έχετε δημιουργήσει το «Nomad». Τι περιλαμβάνει αυτό το project και πως αυτό αλλά και εσείς εξελίσσεστε; Το Nomad στην ουσία είναι ένας δικός μου αυτοπροσδιορισμός, γιατί δεν είχα ποτέ μία σταθερή κουζίνα για να μαγειρεύω, μου αρέσει να είμαι περιπλανώμενος σε ότι αφορά στις δουλειές μου, ένας περιπλανώμενος μάγειρας που μου αρέσει να συλλέγω μυρωδιές, να γυρίζω τον κόσμο, να μαθαίνω κι αυτή η λαχτάρα μου για μάθηση με ώθησε να δημιουργήσω αυτή την ταυτότητα του μάγειρα, η οποία είναι και φιλοσοφία ζωής. Στο πρακτικό κομμάτι σήμερα είμαι εδώ κάνω ένα private δείπνο στη μύκονο, στο Ντουμπάι, που έχω μια συνεργασία, στην Ελβετία, στο Λονδίνο, που ξεκινάω τώρα κάτι άλλο, στο μαϊάμι που ήμουν πριν τρία χρόνια, στη Νέα Υόρκη, στη Γαλλία που μαγειρεύω σε έναν πύργο κάθε καλοκαίρι. Στην ουσία αυτό το Project είναι η περιπλάνηση ενός μάγειρα ανά τον κόσμο.
• Κάτι πιο σταθερό υπάρχει στα πλάνα σας; Το έχω στο πλάνο μου, σκέφτομαι κάποια στιγμή να το κάνω, υπάρχει μια ιδέα για ένα concept στην Αθήνα, αλλά αυτό που θα ήθελα σίγουρα είναι κάποια στιγμή να επιστρέψω στη γενέτειρά μου και να κάνω ένα εστιατόριο σε έναν ελαιώνα και να μαγειρεύω τα φαγητά με τα οποία μεγάλωσα. Αυτό μου λείπει και είναι η σύνδεση με τον τόπο και τη γη. • Ας μεταφερθούμε όμως στο εορταστικό κλίμα. Τι μνήμες σας ξυπνούν τα χριστούγεννα; Είναι διαφορετική αίσθηση να γιορτάζεις τα χριστούγεννα σε νησί, όπως στην περίπτωσή σας η Σάμος; Δυστυχώς έφυγα πολύ μικρός από το νησί, γύρω στα 17 κι έμεινα μόνος μου. Αλλά αυτές οι ημέρες που πλησιάζουν, έχουν αρώματα βανίλιας, κανέλας, μπαχαριού, πορτοκαλιού κι αυτό γιατί σαν παραδοσιακή αγροτική οικογένεια από τα μέσα περίπου Δεκέμβρη ξεκινούσε η διαδικασία για τα λουκάνικα. Είχαμε χοιρινό, έπρεπε να παστώσουμε το κρέας, να κάνουμε τον λεγόμενο πασπαλά, που είναι το βρασμένο χοιρινό κρέας, αλατισμένο με μπόλικο θρούμπι και πορτοκάλι, να κάνουμε τα πατροπαράδοτα λουκάνικα, που ήταν ζυμωμένα με Σαμιώτικο κρασί και πορτοκάλι. Τα Χριστούγεννα για μένα έχουν γεύση πορτοκαλιού κι εννοείται μετά σιγά σιγά έρχονταν και οι μπακλαβάδες, οι κουραμπιέδες, τα μελομακάρονα και τα κανταΐφια. Βεβαίως και η γαλοπούλα, παρότι δεν είναι παραδοσιακό. Εμείς όμως είχαμε μαζί με τις κότες και γαλοπούλες και συνηθίζαμε στις γιορτές να την τρώμε, όπως και το χοιρινό , που χαρακτηριστική συνταγή της Πρωτοχρονιάς είναι το χοιρινό με το σέλινο αυγολέμονο. Έχω αυτές τις γεύσεις, τις μυρωδιές και τα αρώματα της προετοιμασίας. Αυτές σκέφτομαι και αναπολώ. μετά το σχολείο θα βοηθούσα τη μητέρα μου να κάνουμε τα χριστουγεννιάτικα μπισκότα, τα μελομακάρονα, να της βουτυρώνω τα φύλλα για τον μπακλαβά μέχρι αργά το βράδυ. Κι αυτή η μυρωδιά, που την αναπολώ και δεν θα την ξεχάσω ποτέ, που όταν ξυπνούσαμε το πρωί το σπίτι μύριζε απ’ όλα αυτά τα γλυκά και τα αρώματα. • Τις γεύσεις, τις υλικά, τις μυρωδιές αυτές τις βάζετε στο δικό σας σπίτι αυτές τις ημέρες; Δυστυχώς όχι, γιατί από τα 18 που ξεκίνησα να δουλεύω, στις γιορτές εργάζομαι. Είναι ελάχιστες οι φορές που δεν δούλεψα. Και φέτος θα εργάζομαι, ετοιμάζω κάποια επαγγελματικά δείπνα που θα
129 μαγειρεύω για 70-80 άτομα, οπότε δεν έχω τόσο χρόνο να τα φτιάξω. Όμως τον Ιανουάριο καταφέρνω να πηγαίνω λίγες ημέρες στη Σάμο για τις μετά- Χριστουγέννων ημέρες και παίρνω αυτή την μυρωδιά τότε. • Παρ’ όλες τις υποχρεώσεις σας όμως γυρίζετε στο νησί σας.. Ναι και τα τελευταία χρόνια είναι μεγαλύτερη η ανάγκη μου να είμαι στον τόπο μου, γιατί είναι σαν να φορτίζω τις μπαταρίες μου. Την πρώτη 20ετία που έφυγα, πήγαινα 2-3 ημέρες τον χρόνο αλλά πλέον μου λείπει πάρα πολύ. Είναι η αναφορά μου. Γενικά κι αυτές τις ημέρες κυρίως υπάρχει η ανάγκη της επανασύνδεσης, της επικοινωνίας. Θεωρώ και για όλους, έτσι όπως είναι ο τρόπος πλέον ζωής, αυτό που μας έχει μείνει και δεν χρειάζεται να το πληρώσουμε, είναι η επαφή με τη φύση. Η επαφή με τη φύση είναι το μεγαλύτερο και το πιο σπουδαίο φάρμακο για να γειωθεί ένας άνθρωπος, να ισορροπήσει. • Για εσάς τώρα για σας τα χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά σημαίνει δουλειά. Εάν δεν εργαζόσασταν θα ήταν ένα τραπέζι με φίλους και συγγενείς, ένα ταξίδι, μία έξοδος; Δεν θα ήθελα να κάνω κανένα ταξίδι, καμία έξοδο, αντιθέτως θα ήθελα να αφιερώσω χρόνο σε δικούς μου ανθρώπους, σε φίλους, σε συνεργάτες, στην οικογένειά μου και να μαγειρεύω στο σπίτι. Αυτό θα ήθελα να κάνω. • Τι θα θέλατε να σας φέρει το 2024 ή τι έχετε «κανονίσει» να σας φέρει ο Αη Βασίλης τη νέα χρονιά; Δεν έχω σκεφτεί κάτι. Δεν θέλω κάτι για μένα, δόξα τω Θεώ είμαι μια χαρά. Αυτό που θα ζητούσα είναι υγεία για όλο τον κόσμο και ειρήνη σε όλο τον κόσμο. Αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια με την Ουκρανία, με την Παλαιστίνη, με πολλές περιοχές ανά τον πλανήτη είναι κάτι που με θλίβει βαθύτατα. Και θα ήθελα να είμαστε πιο κοντά οι άνθρωποι, δεν μιλάμε πια, δεν επικοινωνούμε. • Και τέλος ποια είναι τα τηλεοπτικά σας σχέδια; Η εκπομπή «ΠΟΠ μαγειρική» συνεχίζεται και προβάλλεται καθημερινά στις 14:00 στην ΕΡΤ με ωραίους καλεσμένους, γιατί και η μαγειρική θέλει μοίρασμα. Θα συνεχίσουμε έως το τέλος της σεζόν, το καλοκαίρι και βλέπουμε! Είναι μια ωραία δουλειά που την αγαπώ πολύ.
Bio
VOLOS CITY
Ο Ανδρέας Λαγός γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σάμο. Σπούδασε στην Αθήνα μαγειρική και ζαχαροπλαστική στη σχολή «LE MONDE». Έμαθε ότι «όποιος δουλεύει, κάνει λάθη» κάτι που θυμάται ακόμα και τώρα όταν ηγείται σε μια κουζίνα και μεταφέρει τις γνώσεις του στην μπριγάδα του. Στα 19 του κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στον Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό μεσογειακής μαγειρικής στην Κρήτη. Η συνεργασία του με την ομάδα του εστιατορίου «Αριστερά-Δεξιά» καθόρισε την εξέλιξη του και του έδωσε την ευκαιρία να δουλέψει σε σημαντικά εστιατόρια όπως η «Τομάτα» στη Σαντορίνη και ο «Αστερίας» στο Sani Resort της Χαλκιδικής, όπου ήταν ο head chef. Θέλει να βλέπει και να σπουδάζει δια βίου τη μαγειρική πολύπλευρα και στους… ματωμένους πάγκους της κρατικής Σχολής Κρέατος και στην… κουζίνα-χειρουργείο του Ritz στο Παρίσι, κάνοντας σεμινάρια γαλλικής παραδοσιακής μαγειρικής. Η ανάγκη του, ως chef, να βγαίνει από τον μικρόκοσμο της κουζίνας του και να μοιράζεται την αγάπη του και τις γνώσεις του για το φαγητό, τον οδήγησαν στο «360 concept nomad by Andreas Lagos». με την υπογραφή του Nomad συνεχίζει δυναμικά να μαγειρεύει για high-tea private parties, brunches ή dinners και να μεταδίδει στους λάτρεις της δημιουργικής κουζίνας την εμπειρία του και τις γνώσεις του μέσα από μαθήματα μαγειρικής, τόσο για ιδιώτες όσο και για εταιρείες. Δημιούργησε πρόσφατα μια ιδιαίτερα προσεγμένη υπηρεσία catering με στόχο να προσφέρει σωστό φαγητό σε εκδηλώσεις και parties. Συνεργάζεται σε συμβουλευτικό και οργανωτικό επίπεδο με εστιατόρια, ξενοδοχεία, delicatessen. Όταν δεν μαγειρεύει, γράφει συνταγές για περιοδικά και sites γαστρονομίας. Συμμετέχει επίσης σε προγράμματα κοινωνικής ευαισθητοποίησης εταιριών και οργανισμών όπως πρόληψης και ενημέρωσης κατά της παιδικής παχυσαρκίας. Ετοιμάζει το πρώτο του βιβλίο και ταξιδεύει για να εξερευνήσει το μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας της μαγειρικής, που ονομάζεται μεσογειακή κουζίνα.
VOLOS CITY
130
Πρωτοχρονιάτικο τραπέζι από τον Ανδρέα Λαγό
Αναδεικνύει τα τοπικά προϊόντα, αυτά που όλοι αγαπάμε, με αυτά μεγαλώσαμε και συνεχίζουμε να πορευόμαστε. Ο Ανδρέας Λαγός όμως εκτός από τα τοπικά προϊόντα, βάζει φαντασία, αγάπη, μεράκι, συνδυασμούς και μας προσφέρει ένα αξέχαστο Πρωτοχρονιάτικο τραπέζι για εμάς και τους αγαπημένους μας. Δημιουργικές και πεντανόστιμες συνταγές για μια Πρωτοχρονιά όλο …γεύση!
ΥΛΙΚΑ
(για 4 άτομα)
χΟΙΡΙΝo ΚΑΡe ΜΕ ΛΑχΑΝΙΚA
Για το χοιρινο 1 καρέ χοιρινό (4 μπριζόλες) 1 σκελίδα σκόρδο τριμμένη ½ κ.σ. θυμάρι ψιλοκομμένο Ξύσμα από 1 λεμόνι 1κ.σ. κόλιανδρο κόκκους σπασμένο 1κ.σ. μέλι 1κ.σ. μουστάρδα Αλάτι-πιπέρι
ΓΙΑ ΤΑ ΛΑχΑΝΙΚΑ 4κ.σ. ελαιόλαδο 6 φέτες μπέικον ψιλοκομμένο 3 μήλα χοντροκομμένα 2 μεγάλα κρεμμύδια χοντροκομμένα 4 σκελίδες σκόρδο ολόκληρες 2 γλυκοπατάτες κομμένες 1 λίτρο μηλίτη 3 κλωνάρια θυμάρι 2 κλωνάρια δεντρολίβανο Αλάτι-πιπέρι
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για την κορώνα Ανακατεύουμε όλα τα υλικά, εκτός χοιρινού και στη συνέχεια αλείφουμε το καρέ. Για την γέμιση ζεσταίνουμε ένα τηγάνι και σοτάρουμε το μπέικον, ρίχνουμε τον μηλίτη και ξύνουμε τον πάτο με μια ξύλινη κουτάλα. Βάζουμε σε ένα ταψί τα λαχανικά, αλάτι, πιπέρι, θυμάρι, δεντρολίβανο, τοποθετούμε το καρέ στο κέντρο και περιχύνουμε με το μηλίτη και το ελαιόλαδο. Καλύπτουμε με λαδόκολλα και αλουμινόχαρτο και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 2200 C, για 30 λεπτά, ξεσκεπάζουμε και συνεχίζουμε το ψήσιμο 1 ώρα και 15 λεπτά στους 1800 C.
VOLOS CITY
131
VOLOS CITY
132
ΨΗΤΟΣ ΚΟΚΟΡΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕ ΚΑΣΤΑΝΑ ΥΛΙΚΑ
(για 4 άτομα) Για τον κόκορα 1 κοκοράκι 2κ.σ. βούτυρο 2 κλωνάρια δεντρολίβανο 3 κυδώνια κομμένα κυδωνάτα 3 μανταρίνια κομμένα στη μέση 1 κούπα λευκό κρασί 1 κούπα νερό Αλάτι-πιπέρι
ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕμΙΣΗ 2κ.σ. ελαιόλαδο 200γρ. κιμά μοσχαρίσιο 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο 3κ.σ. ρύζι για πιλάφι 2κ.σ. σταφίδες μαύρες 4κ.σ. ολόκληρα αμύγδαλα λευκά ½ κ.γ. κανέλα 1κ.γ. κόλιανδρο κόκκους σπασμένο κ.γ. κρόκο Κοζάνης μουλιασμένος σε 1κ.σ. ζεστό νερό κούπας κονιάκ 2κ.σ. γλυκό του κουταλιού νεράντζι ψιλοκομμένο 2κ.σ. μαϊντανός ψιλοκομμένος 100γρ. κεφαλογραβιέρα σε κύβους Αλάτι-πιπέρι
Για την γέμιση ζεσταίνουμε λάδι σε ένα μεγάλο τηγάνι και σοτάρουμε το κρεμμύδι και τα μπαχαρικά πολύ καλά. Προσθέτουμε τον κιμά, σοτάρουμε και ρίχνουμε το ρύζι, τα αμύγδαλα, τις σταφίδες, αλάτι και πιπέρι. μόλις σοταριστούν και αυτά, σβήνουμε με το κονιάκ, ανακατεύουμε και κατεβάζουμε από τη φωτιά. Προσθέτουμε τον μαϊντανό, το γλυκό του κουταλιού, την κεφαλογραβιέρα και ανακατεύουμε. Για τον κόκορα Βάζουμε σε ένα ταψί τα κυδώνια, τα μανταρίνια, αλάτι, πιπέρι, το δεντρολίβανο, το κρασί, το νερό και ανακατεύουμε. Πασπαλίζουμε με αλάτι και πιπέρι τον κόκορα εσωτερικά και εξωτερικά. Γεμίζουμε τον κόκορα και κλείνουμε με κλωνάρι δεντρολίβανο. Αλείφουμε με το βούτυρο και τον βάζουμε στο ταψί με τα κυδώνια. Σκεπάζουμε με λαδόκολλα και αλουμινόχαρτο και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 2200 C, για 30 λεπτά και 1 ώρα επιπλέον, χωρίς λαδόκολλα και αλουμινόχαρτο στους 1800 C.
VOLOS CITY
133
ΣΟΥΠΑ ΜΕ ΨΗΤΑ ΚΑΡΟΤΑ, ΜΗΛΑ, ΠΡΟΣΟΥΤΟ ΚΑΙ ξΗΡΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ ΥΛΙΚΑ
(για 6 άτομα) Για τη σούπα 700γρ. καρότο καθαρισμένο και κομμένο ½ κ.σ. κύμινο κόκκους σπασμένο 3κ.σ. ελαιόλαδο 1 κρεμμύδι ψιλοκομμένο 3 μήλα καθαρισμένα και κομμένα ½ κ.γ. κρόκο Κοζάνης 600ml ζωμό 500ml χυμό πορτοκάλι Αλάτι-πιπέρι Για το σερβίρισμα Προσούτο σε φέτες Ξηροί καρποί καβουρδισμένοι (κολοκυθόσπορο, ηλιόσπορο, σουσάμι) Τσαλαφούτι Ελαιόλαδο Πιπέρι
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Πασπαλίζουμε το καρότο με αλάτι, πιπέρι, κύμινο, περιχύνουμε με λάδι και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 1800 C, για 30 λεπτά. ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο και σοτάρουμε πολύ καλά, το κρεμμύδι, τα μήλα, το κύμινο και τον κρόκο Κοζάνης. Σβήνουμε με τον χυμό πορτοκάλι, τον ζωμό, ρίχνουμε αλάτι, πιπέρι και μαγειρεύουμε για 5 λεπτά. Βάζουμε τα καρότα και το μείγμα της κατσαρόλας στο μπλέντερ και πολτοποιούμε. Σερβίρουμε τη σούπα με ξηρούς καρπούς, προσούτο, ελαιόλαδο, τσαλαφούτι και πιπέρι.
VOLOS CITY
134
ΣΑΛΑΤΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ
ΜΕ ΣΑΛΤΣΑ ΡΟΔΙΟΥ, ΠΑΣΤΕΛΙ ΚΑΡΥΔΙ ΚΑΙ ΓΕΜΙΣΤΑ ΣΥΚΑ ΥΛΙΚΑ
(για 4 άτομα) Για τη σαλάτα 100γρ. νεαρή ρόκα 100γρ. νεαρό σπανάκι ματσάκι δυόσμο ματσάκι μυρώνια μόνο τα φύλλα ματσάκι καυκαλήθρες μόνο τα φύλλα ματσάκι σχοινόπρασο κομμένο στα 3 ή 4 (ανάλογα το μέγεθος) Για το dressing 100γρ. χυμό ρόδι 3κ.σ ξίδι από κόκκινο κρασί
100γρ. ελαιόλαδο Σπόρους από 1 ρόδι 2κ.σ μέλι Αλάτι-πιπέρι Για τα καρύδια 150γρ. καρύδια 3κ.σ ζάχαρη καστανή 1 ασπράδι Αλάτι πιπέρι Για τα σύκα 8 μεγάλα σύκα 100γρ. μανούρι 4 φέτες μπέικον 2κ.σ ελαιόλαδο
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για την σαλάτα Βάζουμε όλα τα υλικά σε ένα μεγάλο μπολ και ανακατεύουμε πολύ καλά. Κρατάμε τα σαλατικά στην άκρη. Για το dressing Βάζουμε όλα τα υλικά σε ένα βαζάκι, κλείνουμε το καπάκι και κουνάμε δυνατά, μέχρι να ενωθούν τα υλικά μεταξύ τους. Κρατάμε το dressing στο ψυγείο, μέχρι να το χρησιμοποιήσουμε. Για τα καρύδια Βάζουμε σε ένα μπολ όλα τα υλικά, ανακατεύουμε καλά και τα απλώνουμε σε ένα ταψί με λαδόκολλα. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 1500 C για 20 λεπτά περίπου, μέχρι να πάρουν λίγο χρώμα και να στεγνώσουν.
Βγάζουμε τα καρύδια και τα κρατάμε στην άκρη για να κρυώσουν. Για τα σύκα Χαράζουμε τα σύκα κατά μήκος, τα γεμίζουμε με μανούρι. Κόβουμε τις φέτες μπέικον στη μέση κατά μήκος και στη συνέχεια τυλίγουμε κάθε σύκο με μια λωρίδα μπέικον και το κλείνουμε με οδοντογλυφίδα. Ψήνουμε σε δυνατό φούρνο τα σύκα, για λίγα λεπτά, μέχρι να λιώσει το τυρί και να πάρει χρώμα το μπέικον. Συναρμολόγηση Απλώνουμε τα σαλατικά όμορφα σε μια πιατέλα. Πασπαλίζουμε με τα καρύδια σπασμένα σε ακανόνιστα κομμάτια, τοποθετούμε τα σύκα από πάνω, περιχύνουμε με το dressing και σερβίρουμε.
VOLOS CITY
ΥΛΙΚΑ
(για 4 άτομα) Για την κολοκύθα 1 κολοκύθα μικρή μακρόστενη 2κ.σ. ελαιόλαδο Ανθό αλατιού-πιπέρι Για την κρέμα 200γρ. φέτα 4κ.σ. γιαούρτι στραγγιστό 2κ.σ. ελαιόλαδο
136
ΠΙΚAΝΤΙΚΗ ΨΗΤH ΚΟΛΟΚYθΑ ΑΚΟΡΝΤΕoΝ ΜΕ ΚΡeΜΑ φeΤAΣ
Για το βούτυρο 50γρ. βούτυρο 1 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένες 1 τσίλι πιπεριά ψιλοκομμένη Ξύσμα και χυμό από ½ λεμόνι 1κ.γ. κόλιανδρο κόκκους σπασμένο 10 φύλλα βασιλικού ψιλοκομμένα Αλάτι-πιπέρι
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για την κολοκύθα Καθαρίζουμε εξωτερικά την κολοκύθα και την κόβουμε στη μέση κάθετα. Βγάζουμε τους σπόρους και στη συνέχεια την κόβουμε από την εξωτερική σε φέτες χωρίς όμως να φτάνει το μαχαίρι μέχρι κάτω. Περιχύνουμε με λάδι, πασπαλίζουμε με αλάτι, πιπέρι και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 1900 C, για 40 λεπτά περίπου.
Για την κρέμα Βάζουμε στο μπλέντερ τα υλικά και πολτοποιούμε. Για το βούτυρο ζεσταίνουμε το βούτυρο, προσθέτουμε τα υπόλοιπα υλικά, σοτάρουμε 2 λεπτά και κατεβάζουμε από τη φωτιά. Για το σερβίρισμα Απλώνουμε την κρέμα σε ένα πιάτο, βάζουμε τις κολοκύθες από πάνω, περιχύνουμε με το βούτυρο και σερβίρουμε.
VOLOS CITY
138
ΜΟΚΑ ΚΕΙΚ ΤΥΡΙΟΥ ΜΕ ΓΛΑΣΟ ΣΟΚΟΛΑΤΑΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΝΙΑΚ
ΥΛΙΚΑ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Για το κέικ 300γρ. σοκολάτα κουβερτούρα 70% 600γρ. τυρί κρέμα 4 αβγά 300ml κρέμα γάλακτος 200γρ. ζάχαρη άχνη 1κ.σ. στιγμιαίο καφέ 1κ.σ. βανίλια υγρή 1κ.σ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
Για το κέικ Λιώνουμε τη σοκολάτα σε μπεν μαρί. Χτυπάμε το τυρί κρέμα να αφρατέψει και στη συνέχεια προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος ανακατεμένη με τη ζάχαρη, τον καφέ, το αλεύρι και την βανίλια. Προσθέτουμε τα αβγά ένα-ένα και τέλος τη σοκολάτα. Αδειάζουμε το μείγμα σε μια φόρμα για cheesecake 22εκ. καλυμμένη εσωτερικά με λαδόκολλα και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο
(για 8 άτομα)
Για το γλάσο 200γρ. σοκολάτα κουβερτούρα ψιλοκομμένη 50γρ. γάλα 50γρ. κρέμα γάλακτος 50γρ. βούτυρο 50ml Ελληνικό κονιάκ Για το σερβίρισμα Σαντιγί ζάχαρη άχνη
στους 2000 C, για 50 λεπτά περίπου. Αφήνουμε να κρυώσει. Για το γλάσο Βάζουμε τη σοκολάτα σε ένα μπολ, ζεσταίνουμε το γάλα με την κρέμα και την περιχύνουμε. Αφήνουμε σκεπασμένο για 1 λεπτό και στη συνέχεια ανακατεύουμε καλά. Προσθέτουμε το βούτυρο, το Ελληνικό κονιάκ και κάνουμε το τελικό ανακάτεμα. Περιχύνουμε το κέικ και σερβίρουμε με σαντιγί και ζάχαρη άχνη.
VOLOS CITY
139
ΣΤΡΟΥΝΤΕΛ
ΜΕΛΟΜΑΚΑΡΟΝΑ
ΥΛΙΚΑ
(για 8 άτομα) Για τα φύλλα 100γρ. βούτυρο λιωμένο Ξύσμα και χυμό από 1 μανταρίνι 4 φύλλα χωριάτικα 2κ.σ. ζάχαρη + 1κ.σ. για το ψήσιμο Κανέλα σκόνη Για την γέμιση 300γρ. μελομακάρονα 1 κούπα καρύδια 1 κούπα δάκρυα σοκολάτας 1 μήλο τριμμένα 2κ.σ. μέλι Για το σερβίρισμα ζάχαρη άχνη Παγωτό κανέλα
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Για τα φύλλα Ανακατεύουμε το βούτυρο, το ξύσμα και τον χυμό μανταρίνι και την κανέλα. Απλώνουμε μια λαδόκολλα και από πάνω βάζουμε 1 φύλλο, βουτυρώνουμε με το μείγμα και πασπαλίζουμε με λίγη ζάχαρη. Σκεπάζουμε με το άλλο φύλλο και κάνουμε την ίδια διαδικασία με όλα τα φύλλα. Για την γέμιση Σκορπάμε όλα τα υλικά πάνω στα φύλλα και τέλος περιχύνουμε με το μέλι. Κλείνουμε πρώτα τις μικρές πλευρές προς τα μέσα και στη συνέχεια τυλίγουμε σε ρολό. Βουτυρώνουμε την επιφάνεια και πασπαλίζουμε με ζάχαρη. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 1800 C, για 35 λεπτά περίπου. Σερβίρουμε με ζάχαρη άχνη και παγωτό κανέλα.
VOLOS CITY
140
Η διαιτολόγος - διατροφολόγος Eλένη Κατσή μας συμβουλεύει για τη διατροφή στην περίοδο των εορτών
«ΜΕ ΜΕτΡό κΑΙ χΩΡΙς υπΕΡΒόλΕς ςτό ΕόΡτΑςτΙκό τΡΑπΕζΙ»!
Τ
ο εορταστικό τραπέζι μας περιμένει και για τα Χριστούγεννα και για την Πρωτοχρονιά, και η… υπερβολή είναι κάτι που οι περισσότεροι επιζητούν κατά τη συγκεκριμένη περίοδο! Όμως μετά από τις γιορτές, η ζυγαριά φωνάζει και προσπαθούν να βρουν πώς θα χάσουν τα επιπλέον κιλά! Οπότε η διαιτολόγος-διατροφολόγος Ελένη Κατσή μας συμβουλεύει και τονίζει τι θα πρέπει να προσέξουμε στα γεύματά μας, προκειμένου μετά να μην χρειάζεται υπερπροσπάθεια για να επιστρέψουμε σε κανονικά δεδομένα…«Στις γιορτές σίγουρα θα ξεφύγουμε κάποιες στιγμές από το κλασικό μοτίβο της διατροφής, αλλά το ζητούμενο είναι να μην ξεφύγουμε και τις 14 ημέρες. Θα πάμε σε κάποιο τραπέζι ή θα κάνουμε εμείς κάποιο και θα κάνουμε και μελομακάρονα και κουραμπιέδες. Σίγουρα θα ξεφύγουμε από το πλάνο, αλλά καλό θα είναι να έχουμε κάποιο μέτρο» αναφέρει η κα Κατσή και μας καθοδηγεί για το τι θα πρέπει να κάνουμε και να προσέξουμε. Συνέντευξη: χΡΥΣΟΣΤΟμΟΣ ΤΡΙμμΗΣ
• Τι μπορούμε να φάμε λοιπόν και τι θα πρέπει να αποφύγουμε στα εορταστικά γεύματα; «Κυρίως την ημέρα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, όταν θα έχουμε δηλαδή εορταστικό τραπέζι, καλό είναι να ξεκινήσουμε την ημέρα μας με ένα πλούσιο και θρεπτικό πρωϊνό, έτσι ώστε να αποφύγουμε στη συνέχεια την υπερφαγία. μπορεί να είναι ένα γιαούρτι με λίγη βρώμη και ένα φρούτο της επιλογής μας. μία με δύο ώρες επίσης πριν το τραπέζι μπορούμε να έχουμε ένα σνακ, πχ ένα φρούτο με ξηρούς καρπούς, που θα επιφέρει και κορεσμό, ώστε να μην βρεθούμε τελείως πεινασμένοι στο τραπέζι. -Στην ώρα του τραπεζιού καλό είναι να έχουμε στο μυαλό μας πώς θα γεμίσουμε το πιάτο και να μην… πέσουμε με τα μούτρα σε ό,τι υπάρχει διαθέσιμο. Στο μισό πιάτο καλό θα είναι να βάλουμε σαλάτα, που θα μας βοηθήσει να χορτάσουμε και μετά θα επιλέξουμε τα υπόλοιπα. Αν υπάρχει χοιρινό, θα πρέπει να αφαιρέσουμε το εμφανές λίπος. Αν υπάρχει γαλοπούλα, που είναι και το κρέας με τις λιγότερες θερμίδες, καλύτερα να το επιλέξουμε, για το 1/4 του υπόλοιπου πιάτου, αφαιρώντας και την πέτσα. Στο υπόλοιπο μέρος του πιάτου μπορούμε να βάλουμε τα συνοδευτικά, όπως πατάτες φούρνου ή ρύζι».
• Ποιο είναι το επιβαρυντικό κρέας; «Κυρίως το αρνί, και το χοιρινό, ή και τα λουκάνικα. Καλύτερα να επιλέξουμε τη γαλοπούλα λοιπόν, που έχει και τις λιγότερες θερμίδες. Προτιμούμε άπαχο κρέας, λευκό».
• Από αλκοόλ τι ενδείκνυται; «Θα πρότεινα το κρασί, που έχει και αντιοξειδωτικά στοιχεία, ή κάποια μπύρα. Εγώ θα πρότεινα με μέτρο πάντα το λευκό κρασί που έχει και λιγότερες θερμίδες».
• Τα συνοδευτικά πόσο επιβαρύνουν; «Ας ακούσουμε τον εαυτό μας και να επιλέξουμε τι μας αρέσει περισσότερο. Πχ, αρκούν δύο κουταλάκια του γλυκού από την αγαπημένη μας αλοιφή αρκούν». -Είναι σίγουρο όμως ότι πολλοί θα έχουν να αντιμετωπίσουν τη δυσπεψία, μετά από ένα εορταστικό γεύμα… -Ένα βαρύ γεύμα επηρεάζει και το στομάχι και η καρδιά. Θα πρέπει λοιπόν να τρώμε σιγά και να μασάμε καλά την τροφή μας. Νερό, καλό είναι να πιούμε πριν το γεύμα μας ή στο τέλος αυτού, και να μην επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας με αναψυκτικά. Επίσης το αλάτι μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση και καλύτερα να το «ξεκλέψουμε» με χυμό λεμονιού, μυρωδικά και μπαχαρικά στο φαγητό. -μετά το τέλος του γεύματος, καλύτερα να χαλαρώσουμε 1-2 ώρες πριν τον μεσημεριανό ύπνο. Όσον αφορά κάποια ποτά, αν θέλουμε να νιώσουμε καλύτερα να επιλέξουμε λίγη σόδα, ή κάποια cola light, για να αποφύγουμε και την επιπλέον ζάχαρη».
• Έχουμε όμως μπροστά μας και τα γλυκά! «Το αιώνιο ερώτημα είναι το «μελομακάρονο ή κουραμπιές»! Πάνω κάτω όμως θερμιδικά δεν διαφέρουν, αλλά κοιτάμε τη θρεπτική τους αξία. Το μελομακάρονο υπερτερεί, με το ελαιόλαδο και τα καρύδια να μας δίνουν τα καλά λιπαρά οξέα, ενώ το μέλι προσφέρει βιταμίνες του συμπλέγματος B. Eπίσης η κανέλα που μπορούμε να προσθέσουμε έχει αντιοξειδωτική δράση. -Από την άλλη, το βασικό στοιχείο του κουραμπιέ είναι το βούτυρο, που έχει τα κορεσμένα, τα «κακά» λιπαρά οξέα. Αφού λοιπόν θα την κάνουμε τη… ζημιά, καλύτερα να επιλέξουμε το μελομακάρονο. Βέβαια, ένας κουραμπιές δεν είναι πρόβλημα, αλλά αρκεί να μην είναι 2-3 την ημέρα! -Από την άλλη, αν επιλέξει κάποιος να φτιάξει μάλιστα δικά του γλυκά, καλό είναι να τα παρασκευάσει κοντά στις ημέρες των εορτών, για να μην τσιμπάει κάθε μέρα. Από την άλλη, κέικ, τσουρέκια με σοκολάτα και βασιλόπιτα ξεφεύγουν αρκετά, έχοντας ακόμη και τις διπλάσιες θερμίδες από το μελομακάρονο, και καλό είναι να τα αποφύγουμε».
VOLOS CITY
Οι εορταστικές έξοδοι
• Είναι σίγουρο όμως, ότι οι εορτές έχουν και εξόδους. Εκεί τι θα πρέπει να προσέξουμε; «Στις εξόδους καταναλώνουμε το αλκοόλ με μέτρο, και καλό είναι να αποφεύγουμε τους ξηρούς καρπούς, που συνήθως είναι αλατισμένοι. Επίσης καλό θα είναι να καταναλώνουμε καθαρό ποτό, χωρίς προσθήκες αναψυκτικών ή χυμών, όπως σε κοκτέιλ, ή έστω με μικρή δόση». • Οι Βολιώτες και οι Βολιώτισσες βέβαια έχουν την έξοδο για τσίπουρο ψηλά στη λίστα…! «Στο τσίπουρο θα πρέπει να προσέχουμε την ποσότητα του αλκοόλ αλλά και στους μεζέδες, που οι περισσότεροι έχουν πολλοί αλάτι. Καλό είναι να αποφύγουμε παστά και τηγανητά και να επιλέξουμε κάποιο ψάρι ή συνοδευτικά όπως είναι η ψητή πατάτα χωρίς το βούτυρο που συνήθως τη συνοδεύει. Επίσης ψητά μανιτάρια, πατατοσαλάτα και ψητές πιπεριές είναι καλύτερα ως συνοδευτικά. Προσοχή θα πρέπει να δείξουμε και στο ψωμί, και να αποφύγουμε την υπερβολική κατανάλωση».
μετά τις γιορτές…! • Αφού λοιπόν περάσουν τα εορταστικά γεύματα, τι θα πρέπει να προσέξει κανείς; «Ακόμη και στις ημέρες των εορτών δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την άσκηση. Οπότε, όσο μπορούμε, έστω 1-2 φορές την εβδομάδα θα πρέπει να ασκούμαστε. μετά τις εορτές δεν θα πρέπει να έχουμε τύψεις και να τα παρατήσουμε. Συνεχίζουμε το πρόγραμμά μας, με μικρά και τακτικά γεύματα που βοηθούν στην καύση του λίπους και στην ενεργοποίηση του μεταβολισμού, όπως και την άσκησή μας. -Στη διατροφή μας ακολουθούμε το κλασικό μεσογειακό μοντέλο και προτιμούμε άπαχη προϊόντα, όσπρια, ψάρι, προϊόντα ολικής άλεσης. Εννοείται ότι ενυδατωνόμαστε επαρκώς, ειδικά μετά από εορταστικά τραπέζια που μπορεί να μας έχουν επιβαρύνει με αλάτι και αλκοόλ. Ο ιδανικός συνδυασμός είναι η σωστή διατροφή και η άσκηση». • χάνονται εύκολα τα κιλά των εορτών; «Στατιστικά, φαίνεται ότι μπορούμε να πάρουμε 2-3 κιλά στη διάρκεια των εορτών, αλλά λόγω κατακράτησης υγρών, το ένα κιλό μπορεί να είναι και ψευδές. Αλλά αν συνεχίσουμε σε κανονικούς ρυθμούς μπορούμε να τα χάσουμε. »Πάντα πρέπει να υπάρχει μέτρο, και πριν και μετά τις γιορτές. Πέρα από τον επιθυμητό στόχο, θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε το μεσογειακό μοντέλο διατροφής θα πρέπει να μας γίνει τρόπος ζωής, για να μπορούμε να έχουμε «διαλείμματα» κατά τη διάρκεια
141
VOLOS CITY
142
Ιδανικές επιλογές για το γιορτινό τραπέζι
όΙ ΕλληνΙκΕς πόΙκΙλΙΕς τΩν λΕυκΩν & κόκκΙνΩν κΡΑςΙΩν
Ποικιλίες λευκών κρασιών
Στο γιορτινό τραπέζι εκτός των εδεσμάτων σημαντικό ρόλο παίζει και το κρασί. Λευκό ή κόκκινο, ανάλογα με την προτίμηση και φυσικά ανάλογα με το φαγητό, οι επιλογές είναι πάρα πολλές είτε από ελληνικές είτε από ξένες ποικιλίες. Παρόλα αυτά, θέλοντας να στηρίξουμε την ελληνική οινοποιία προτείνουμε τις βασικότερες Ελληνικές ποικιλίες σταφυλιού που παράγουν υψηλής ποιότητας λευκά ή και κόκκινα κρασιά ή που συμμετέχουν σε χαρμάνια αυτών.
1. Αηδάνι Εμφανίζεται περισσότερο στη Σαντορίνη αλλά και στις υπόλοιπες Κυκλάδες. Τελευταία έχουν εμφανιστεί αξιόλογες μονοποικιλιακές οινοποιήσεις (μέτριο αλκοόλ, χαμηλή οξύτητα αλλά όμορφα λεμονάτα και ανθικά αρώματα), αλλά κατά κύριο λόγο γίνεται χαρμάνι με Αθήρι και Ασύρτικο σε ΠΟΠ Σαντορίνες. 2. Αθήρι Εμφανίζεται περισσότερο στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα. Συμμετέχει κυρίως σε χαρμάνια καθότι γενικά έχει ήπια αρώματα
και μέτρια προς χαμηλή οξύτητα. 3. Ασύρτικο Έχει θριαμβεύσει στο terroir της Σαντορίνης ως η γνωστότερη ποικιλία παγκοσμίως, καταλήγοντας να καλλιεργείται σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, ακόμα και την Αυστραλία. Τα κρασιά που δίνει χαρακτηρίζονται από αρώματα εσπεριδοειδών, πλούσιο στόμα με τη χαρακτηριστική μεταλλικότητα και βέβαια τη σπουδαία οξύτητά τους. Έχουν εντυπωσιακή αντοχή και εξέλιξη στο χρόνο, ενώ πολλές οινοποιήσεις περνάνε και από βαρέλι.
VOLOS CITY
144 4. Βιδιανό Εντοπίστηκε και στη συνέχεια «κατέκτησε» ολόκληρη την Κρήτη, αφού δίνει σπουδαία κρασιά με ζωηρά αρώματα βερίκοκου, βοτάτων & ορυκτών με πλούσιο στόμα και ωραία οξύτητα. Αντέχει στο χρόνο και της ταιριάζει το πέρασμα από βαρέλι. 5. Βηλάνα μια ποικιλία της Κρήτης που εντοπίζεται κυρίως στο Ηράκλειο και δίνει ελαφριά & ευκολόπιοτα κρασιά με διακριτικά φρουτώδη αρώματα και καλή οξύτητα. 6. Κατσανό Δυσεύρετη ποικιλία της Σαντορίνης αφού βρίσκεται διάσπαρτη σε αμπελώνες άλλων ποικιλιών. Η μονοποικιλιακή οινοποίησή της δίνει κρασιά με αρώματα ανθέων και φρέσκων φρούτων, λιπαρότητα και τη χαρακτηριστική μεταλλικότητα (λόγω του terroir της Σαντορίνης) στο στόμα και μέτρια οξύτητα. 7. Κυδωνίτσα Συναντάται κυρίως στη Λακωνία αλλά γενικά σε μικρές ποσότητες. Τα μονοποικιλιακά κρασιά της έχουν πολύπλοκο αρωματικό προφίλ με έμφαση στο κυδώνι, ισορροπία και καλή οξύτητα. 8. μαλαγουζιά Καλλιεργείται πλέον σχεδόν σε όλη τη χώρα αν και η καλλιέργειά της ξεκίνησε από τη Βόρεια Ελλάδα. Τα κρασιά της ξεχωρίζουν από το έντονο αρωματικό τους προφίλ στο οποίο επικρατεί το ώριμο ροδάκινο αλλά και οι βοτανικές & μοσχατίζουσες νότες. 9. Malvasia Aromatica ή Malvasia di Cantia Καλλιεργείται στην Ιταλία όμως πιθανότατα η Malvasia di Candia έχει ελληνική και μάλλον Κρητική καταγωγή. Συναντάται συνεπώς στην Κρήτη και είναι μία εξαιρετικά αρωματική ποικιλία με μοσχάτο και φρουτώδη χαρακτήρα. 10. μονεμβασιά Προέρχεται από τη συγκεκριμένη περιοχή της Πελοποννήσου όμως πλέον καλλιεργείται κυρίως στις Κυκλάδες και ιδιαίτερα στην
Πάρο. Δίνει κρασιά με πλούσιο σώμα, καλή οξύτητα και μέτριο αρωματικό προφίλ με έμφαση στα λευκόσαρκα φρούτα. 11. μοσχάτο Αλεξανδρείας Εμφανίζεται ευρέως στη Λήμνο και δίνει εξόχως αρωματικά κρασιά ανθικού χαρακτήρα με νότες μοσχάτου. 12. μοσχοφίλερο Εμφανίζεται ευρέως στην Πελοπόννησο και ειδικά στην περιοχή της μαντινείας. και δίνει εξόχως αρωματικά κρασιά ανθικού χαρακτήρα με νότες μοσχάτου. Παρόλο που έχει γκριζωπό χρώμα, οινοποιείται σε λευκά και εσχάτως ροζέ κρασιά. Τα κρασιά της έχουν ευχάριστο αρωματικό προφίλ με άνθη, λευκόσαρκα φρούτα και βότανα, έχουν καλή οξύτητα και ευχάριστο ελαφρύ στόμα. 13. Ροδίτης Ευρέως καλλιεργούμενη ποικιλία που παρά το ρόδινο χρώμα της, χρησιμοποιείται καθαρά για λευκούς οίνους. Δίνει ευχάριστα καθημερινά κρασιά αλλά η ορεινή της καλλιέργεια μπορεί να δώσει κρασιά μεγαλύτερης αρωματικής πολυπλοκότητας, καλής οξύτητας και όγκου στο στόμα. 14. Ρομπόλα Ποικιλία των Ιονίων νήσων και κυρίως της Κεφαλλονιάς. Δίνει κρασιά μέτριας αρωματικής έντασης με έμφαση στο φρούτο και τα ορυκτά, με καλή οξύτητα και πλούσιο σώμα 15. Σαββατιανό Συνδεδεμένη με τη ρετσίνα αν και παράγει καλά κρασιά χωρίς την προσθήκη ρητίνης. Καλλιεργείται κυρίως στην Αττική αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας αφού είναι η ευρύτερα καλλιεργούμενη ποικιλία της χώρας. Δίνει κρασιά καθημερινά, ευκολόπιοτα με φρουτώδη αρώματα. 16. Σιδερίτης Σπάνια ποικιλία ερυθρωπού χρώματος που οινοποιείται σε λευκά κρασιά και καλλιεργείται στην Πελοπόννησο και περισσότερο στην Αχαΐα. Δίνει ιδιαίτερα και σοβαρά κρασιά με χαμηλή αρωματική ένταση και υψηλή οξύτητα.
VOLOS CITY
Ποικιλίες κόκκινων κρασιών
Οι επιλογές και στα ελληνικά κόκκινα κρασιά είναι πολλές, με ποικιλίες με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ), όπως το Αγιωργίτικο, το μαυροτράγανο, το Ξινόμαυρο και η μαυροδάφνη. Ανάλογα με την ετικέτα, θα απολαύσετε τα ελληνικά κρασιά που σίγουρα θα συμπληρώσουν ιδανικά το γιορτινό τραπέζι σας. Αγιωργίτικο Η ευγενέστερη ποικιλία της Πελοποννήσου, και μια από τις σημαντικότερες και μαζί και δημοφιλέστερες ελληνικές, ερυθρές ποικιλίες, καλλιεργείται σε πολλές περιοχές της χώρας μας, με σημαντικότερες εστίες καλλιέργειας πέριξ της Νεμέας. Δίνει κρασιά με βαθύ ερυθρό χρώμα, φρουτώδη αρωματικό χαρακτήρα, υψηλόβαθμα και με στόμα με πλούσια δομή, τανίνες και οξύτητες. μαυροτράγανο Αν κι η καλλιέργειά της είναι γνωστή στη Σαντορίνη εδώ και πολλά χρόνια, το μαυροτράγανο έγινε ευρύτερα δημοφιλής, κυρίως την τελευταία πενταετία. Οι οινοποιοί της Σαντορίνης πίστεψαν στο δυναμικό της και με αρκετές νέες φυτέψεις επιχείρησαν να την αναβιώσουν. Η ερυθρή αυτή ποικιλία παρουσιάζει σπουδαία πολυπλοκότητα και μοιάζει πολλά υποσχόμενη, καθώς δίνει κρασιά με βάθος και χαρακτήρα, αλλά και μεγάλες δυνατότητες παλαίωσης. Τα κρασιά αυτά είναι βαθυκόκκινα, υψηλόβαθμα, μέτριας οξύτητας, με πλούσιες τανίνες, μπαχαρένια και με μέτριας έντασης αρώματα κόκκινων φρούτων. Ξινόμαυρο Πρόκειται ίσως για τη σημαντικότερη και δυναμικότερη ελληνική, ερυθρή ποικιλία. Καλλιεργείται κατά κύριο λόγο στη Βόρεια Ελλάδα, με έδρα τη Νάουσα και το Αμύνταιο. Παράγει εκλεκτά ερυθρά κρασιά παλαίωσης, με ξεχωριστό στυλ, με ερυθρό χρώμα μεσαίας έντασης, αρώματα που παραπέμπουν σε ντομάτα, ελιά και ώριμα κόκκινα φρούτα, με χαρακτηριστική οξύτητα και στυφάδα που οφείλεται στο ότι είναι πλούσια σε τανίνες. Σε μεγαλύτερα υψόμετρα, τα σταφύλια του Ξινόμαυρου δίνουν πολύ ιδιαίτερα ροζέ και θαυμάσια αφρώδη κρασιά. μαυροδάφνη Η μαυροδάφνη είναι σταφύλι που καλλιεργείται κυρίως στους νομούς Αχαΐας, Ηλείας και Κεφαλληνίας, αλλά και σε αρκετές ακόμα περιοχές κυρίως της Δυτικής Ελλάδας. Δίνει βαθύχρωμα κρασιά, με περίπλοκο αρωματικό χαρακτήρα, που καθώς παλαιώνουν και ωριμάζουν γίνονται ακόμα πιο σύνθετα, παντρεύοντας τα αρώματα των ώριμων κόκκινων φρούτων με εκείνα των μπαχαρικών, του καπνού και των βοτάνων. Τα κρασιά που παράγονται από αυτήν έχουν πληθωρική γεύση, είναι υψηλόβαθμα, με μέτριες οξύτητες και εκτός από την περίφημη γλυκιά εκδοχή τους, πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει κι η ξηρή οινοποίηση της ποικιλίας.
145
VOLOS CITY
146
τό τςΙπόυΡό, τό πΑΡΑδόςΙΑκό Από ένα γιορτινό τραπέζι στον Βόλο και τη μαγνησία δεν μπορεί φυσικά να λείπει το παραδοσιακό τσίπουρο. Είναι η παράδοσή μας, η συνήθειά μας, η γλυκιά απόλαυση της καθημερινότητας. Δεν γίνεται άλλωστε να μην πάρουμε τον μεζέ μας, ακόμη και στο σπίτι τις γιορτινές αυτές ημέρες, με λίγο τσιπουράκι με ή χωρίς γλυκάνισο και με συνοδεία σπιτικού μεζέ. Δεν χρειάζονται πολλά για να απολαύσουμε στο σπίτι το τσίπουρό μας. Λίγη ντομάτα, τουρσί, ελιές και είμαστε… βασιλιάδες! Επίσης, επειδή όλες αυτές τις ημέρες τα εδέσματα θα είναι πολλά, μερικές μπουκιές από τα γιορτινά φαγητά κάνουν τον τέλειο σπιτικό γιορτινό μεζέ. Βέβαια, μία έξοδος σε ένα από τα πολλά τσιπουράδικα της πόλης είναι η καλύτερη στιγμή ανάπαυλας από το κρέας μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. Η τσιπουροποσία είναι άκρως γιορτινή και άλλωστε είναι στο DNA κάθε Βολιώτη.
Βολιώτικες και Θεσσαλικές μπύρες τα Χριστούγεννα Η μπύρα δεν είναι μόνο ποτό του καλοκαιριού. μπορεί κάλλιστα να καταναλωθεί και τον χειμώνα και μάλιστα αποτελεί ιδανική συντροφιά σε χοιρινά, με τυριά, με ψητά λαχανικά, αλλαντικά αλλά και αυγά. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι η μπύρα θα είναι αναπόσπαστο στοιχείο στο γιορτινό μας τραπέζι. Κι επειδή στηρίζουμε τις επιχειρήσεις του τόπου μας, φέτος ας προτιμήσουμε μπύρες βολιώτικες ή και θεσσαλικές. Στον Βόλο λειτουργούν 3 μικροζυθοποιεία. Ένας ποτοποιός τρίτης γενιάς, ο Γεώργιος Παπαδιώτης, συγκέντρωσε μια ομάδα νέων ανθρώπων κι έστησε μικροζυθοποιία Πλάστιγγα στο κέντρο της πόλης του Βόλου. Καλλιεργώντας συμβολαιακά κριθάρι ζυθοποίησης η οικογένεια μαλαμούλη είχε την
πρώτη επαφή με τη ζυθοποίηση. Η οικιακή ζυθοποίηση ήταν το επόμενο βήμα, που οδήγησε τον Απρίλιο του 2019 στη λειτουργία του ζυθοποιείου Local Streets στον Βόλο. Η μικροζυθοποιία Θεσσαλίας που παράγει την μπύρα Αργώ είναι η παλαιότερη στην πρωτεύουσα της μαγνησίας. Παράλληλα, με έδρα τα περίχωρα της Καρδίτσας, η μπύρα Στίλβη της ζυθοποιίας Θεσσαλίας εμπνέεται από τη μυθολογία και την ιστορία του τόπου. Στον Πλατύκαμπο Λάρισας, μία από τις μεγάλες «μικρές» είναι η ζυθοποιία Πηνειού με τη Lola. Στο τέλος του 2022 επενδυτικό σχέδιο ύψους 1 εκατ. ευρώ της εταιρείας εντάχθηκε στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου και αφορά στην επέκταση της δυναμικότητας της μονάδας παραγωγής ζύθου.
VOLOS CITY
148
Η Λίμνη Κάρλα σήμερα. Η φύση εκδικείται όταν δεν την σεβόμαστε, αλλά παραμένει πάντα μαγευτική, έστω κι αν στη συγκεκριμένη περίπτωση, προκάλεσε πολύ πόνο σε πολλούς ανθρώπους που είδαν κόπους ετών να καταστρέφονται κάτω από το νερό. Το τοπίο πάντως μαγεύει πραγματικά. μια άλλη λίμνη Κάρλα
VOLOS CITY
149 Κείμενο- Φωτογραφίες της Ελένης Παπαθανασίου, δημοσιογράφου
η λΙΜνη κΑΡλΑ
VOLOS CITY
150
VOLOS CITY
151
VOLOS CITY
152 δηΜός ΡηγΑ ΦΕΡΑΙόυ
ΡηγΕΙός δΡόΜός
Ο
Ρήγειος Δρόμος αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες αθλητικές διοργανώσεις του Δήμου Ρήγα φεραίου με συμμετοχή εκατοντάδων αθλητών από όλη την Ελλάδα, κάθε χρονιά, και παρά το μικρό «διάλειμμα» που είχε γίνει στη διοργάνωση στα χρόνια της πανδημίας, αυτή επανήλθε δυναμικά και για 22η φορά, στις 5 Νοεμβρίου, συγκέντρωσε το ενδιαφέρον εκατοντάδων μικρών και μεγαλύτερων σε ηλικία αθλητών και αθλητριών (από 3 έως 70+ έτη!), με τις συμμετοχές να φτάνουν φέτος τις 600! Η διοργάνωση περιλαμβάνει διαδρομές οι οποίες διέρχονται από ιστορικά και αρχαιολογικά σημεία του Δήμου, συνδυάζοντας τα οφέλη του Αθλητισμού με τον Πολιτισμό και την Ιστορία.φυσικά, πρόκειται για μία διοργάνωση που αποτελεί πλέον θεσμό για τον Δήμο Ρήγα φεραίου και για όλη τη μαγνησία και την Κεντρική Ελλάδα, αποτελώντας κάθε φορά ένα από τα σημαντικότερα αθλητικά γεγονότα της περιοχής. Για 22η χρονιά λοιπόν μικροί και μεγάλοι πήραν μέρος σημειώνοντας αξιοπρόσεκτες επιδόσεις, έχοντας βέβαια και το κέρδος της συμμετοχής. Στον αγώνα εκτός από τους οργανωμένους αθλητές και αθλήτριεςδρομείς, μπορούσαν να πάρουν μέρος και ανεξάρτητοι δρομείς, ελεύθεροι ασκούμενοι ή περιπατητές, καθώς και αθλούμενοι-ες άλλων αθλημάτων και μέλη κοινωνικών ομάδων. Για τη συμμετοχή στον αγώνα, αντί αντιτίμου, φέτος οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες μπορούσαν να προσφέρουν τρόφιμα, είδη προσωπικής περιποίησης, υγιεινής και απορρυπαντικά για την ενίσχυση του Κοινωνικού Παντοπωλείου του Δήμου Ρήγα φεραίου και των πλημμυροπαθών της περιοχής. Οι διαδρομές: -10.000 μ.: Εκκίνηση Δημαρχείο (Βελεστίνο) - Άγιος Γεώργιος φερώνΤερματισμός Δημαρχείο -5.000 μ.: Εκκίνηση Άγιος Γεώργιος φερών - Τερματισμός Δημαρχείο -4.000 μ.: Εκκίνηση Αερινότερματισμός Δημαρχείο -700 μ.: Εκκίνηση Σπίτι Ρήγα φεραίου -Τερματισμός Δημαρχείο
τΡΕχΩ
VOLOS CITY
-300 μ.: Εκκίνηση 1ο Νηπιαγωγείο Βελεστίνου-Τερματισμός Δημαρχείο Τα αποτελέσματα ανά κατηγορία στον 22ο Ρήγειο Δρόμο έχουν ως εξής: Διαδρομή 10.000 μ. Γενική κατηγορία Ανδρών Κώστας Σκοτίδης ΣΔΥ Βόλου 0:38:12.800 (00:38:10) Νικόλαος Γκουτζουρέλας ΣμΝ Λάρισας 0:39:13.894 (00:39:10) Θωμάς μαλλιαρός Καρδίτσας 0:39:58.564 (00:39:54) Κατηγορία Ανδρών 18-29 Νικόλαος Παπαϊωάννου GO ROW 0:41:17.107 (00:41:15) Κων/νος Βερόγκος ΑΣ Αγίας Παρασκευής
153
0:42:23.120 (00:42:18) Κυριαζής Καρακαντές 0:45:22.140 (00:45:20) Κατηγορία Ανδρών 30-39 Κώστας Σκοτίδης ΣΔΥ Βόλου 0:38:12.800 (00:38:10) Νικόλαος Γκουτζουρέλας ΣμΝ Λάρισας 0:39:13.894 (00:39:10) Θωμάς μαλλιαρός Καρδίτσα 0:39:58.564 (00:39:54) Κατηγορία Ανδρών 40-49 Απόστολος Νικολάου 0:40:43.380 (00:40:39) φιλάρετος Κυριακάκης ΣμΝ Λάρισας 0:41:34.947 (00:41:31) Δημήτρης Κουρτίδης K-INSURANCE
0:41:43.707 (00:41:42) Κατηγορία Ανδρών 50-59 Κωνσταντίνος Γουργιώτης 0:46:19.224 (00:46:15) Δήμος Γαλλιόπουλος Running Team Farsala 0:49:12.134 (00:49:05) Παντελής μακρίδης ΣΔΥ Κένταυρος 0:50:55.440 (00:50:44) Κατηγορία Ανδρών 60+ Νικόλαος μόσιοςΣΔΥ Βόλου 0:43:28.494 (00:43:23) Παναγιώτης μαντζουράνηςΑΣ Βουρβουρών 0:49:32.574 (00:49:28) Δημήτριος Οικονόμου ΣΔΥ Κένταυρος 0:51:58.150 (00:51:52)
VOLOS CITY
Κατηγορία Ανδρών - μεγαλύτερος δρομέας Νικόλαος μόσιοςΣΔΥ Βόλου 0:43:28.494 (00:43:23) Γενική Κατηγορία Γυναικών Ροδάνθη Νίκη Διαμαντέα - Santa Running Team 0:44:55.034(00:44:53) Ευδοξία μυλωνά Βόλος 0:47:58.934 (00:47:55) Νίκη μουλά Κένταυρος Βόλου 0:48:53.584 (00:48:49)
154
Κατηγορία Γυναικών 50-59 Ευδοξία μυλωνά Βόλος 0:47:58.934 (00:47:55) μαρία Παπαδημητρίου Λάρισα 0:53:42.580 (00:53:38) Catherine Putz Βόλος 0:56:07.214 (00:56:00)
Διαδρομή 4.000 μ. Κατηγορία Παμπαίδων (Αγόρια Γυμνασίου) Ιωάννης Στύλος - 0:15:11.173 Βασίλης Κουσκουρίδας ΣΔΥ Βόλου 0:15:17.540 Αντώνης Λιάμτσας Άτλας Βόλου 0:16:51.810
Κατηγορία Γυναικών 60+ Τζώρτζια ΙωάννουΣΔΥ Βόλου 1:14:51.530 (01:14:47)
Κατηγορία Παγκορασίδων (Κορίτσια Γυμνασίου) Δανάη μαρία Γιαννακαρού - 0:19:09.890 Αναστασία Οικονόμου - 0:19:11.076 Παρασκευή Λιάμτσα Άτλας Βόλου 0:19:11.076
Κατηγορία Γυναικών 18-29 Παναγιώτα Καυκούλα -1:09:45.090 (01:09:41) Δέσποινα Καυκούλα - 1:09:46.087 (01:09:43) Ντόνικα Νταλίπ - 1:27:37.627 (01:27:31)
Κατηγορία Γυναικών μΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΔΡΟμΕΑΣ Τζώρτζια ΙωάννουΣΔΥ Βόλου 1:14:51.530 (01:14:47)
Κατηγορία Γυναικών 30-39 Ροδάνθη Νίκη Διαμαντέα Santa Running Team 0:44:55.034 (00:44:53) μαρίνα ΟρφανούΛάρισα 0:51:36.560 (00:51:30) Δήμητρα Πουλούλη ΣΔΥ Βόλου 0:53:29.267 (00:53:22) Κατηγορία Γυναικών 40-49 Νίκη μουλά Κένταυρος Βόλου 0:48:53.584 (00:48:49) Αποστολία Κυρτσάκη Βόλος 1:04:02.000 (01:03:53) Βάσω Κολλυμένου 1:05:39.444 (01:05:33)
ΔΙΑΔΡΟμΗ 5.000 μ. Κατηγορία Ανδρών Τάκης μενεγής Antonis’s Team 0:18:53.373 Κωνσταντίνος Νύκτας GREAT 0:19:29.833 φιλάρετος Κυριακάκης ΣμΝ Λάρισας 0:19:53.773 Κατηγορία Γυναικών Κυριακή μπατζάνου - 0:28:25.740 μαρία Οικονόμου - 0:29:31.233 Ευαγγελία Σιαμέτη Αλμυρός 0:31:50.536
Κατηγορία Παίδων (Αγόρια Λυκείου) μιχαήλ Πράσινος - 0:18:06.646 Κατηγορία Κορασίδων (Κορίτσια Λυκείου) Ελένη Δημητρίου - 0:22:22.690 Ειρήνη Καρέτσου - 0:22:58.663 Κυριακή Τσίτμη - 0:27:10.050 Διαδρομή 700 μ. Αγόρια Παπαγιάννης Κωνσταντίνος μπακούσογλου Αντώνης Πουτσιάκας Ιωάννης Κορίτσια Καμπανά Ραφέλα Γκιόκα μαριέττα Ξυνού Ίριδα
VOLOS CITY
155 600 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΤΗΝ 22η ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΘΕΣΜΟΣ
VOLOS CITY
156 Του χΡΥΣΟΣΤΟμΟΥ ΤΡΙμμΗ
Από τΑ… ςκόυπΙδΙΑ ΒγΑΙνΕΙ (κΑΙ) χΡυςός Η ανακύκλωση είναι κάτι πολύ περισσότερο απ’ ό,τι νομίζεις
Η
ανακύκλωση αποτελεί μέρος της καθημερινότητας όλων, έμμεσα ή άμεσα, και ένας τεράστιος κύκλος εργασιών έχει αναπτυχθεί, τις περισσότερες φορές όμως αθέατος για το ευρύ κοινό. Πολλοί μπορεί να νομίζουν ότι η ανακύκλωση αφορά μόνο τα βασικά υλικά, όπως χαρτί, πλαστικό, γυαλί και μέταλλα, αλλά πραγματικά τα υλικά που έχουν ανακυκλώσιμη χρήση είναι πολλά περισσότερα… Η εναλλακτική διαχείριση υλικών και υλών έχει αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης, διαπραγμάτευσης και ενασχόλησης ήδη από τη δεκαετία του 1970. με το πέρασμα των χρόνων, και με την εξέλιξη της τεχνολογίας, τα υλικά προς ανακύκλωση αυξήθηκαν. ή αυξήθηκε ο όγκος που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί, θα πει κανείς. Έτσι, πλέον έχουμε ξεφύγει από τα στενά όρια της ανακύκλωσης συσκευασιών αναψυκτικών (αλουμίνιο) ή παλαιών τετραδίων από το σχολείο και χρησιμοποιημένων φύλλων εκτυπωτή (χαρτί). Οι επιλογές είναι πολύ περισσότερες, και κάποιες από τις βασικές κατηγορίες ανακύκλωσης είναι οι εξής:
VOLOS CITY
Συσκευασίες και απόβλητα συσκευασιών: Γυαλί, χαρτί και χαρτόνι, μέταλλα, πλαστικά και ξύλο συμπεριλαμβάνονται στη συγκεκριμένη κατηγορία. • Απόβλητα λιπαντικών ελαίων: Ειδικές λιπαντικές ουσίες για οχήματα, υδραυλικές εγκαταστάσεις, μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας εντάσσονται εδώ. • μεταχειρισμένα ελαστικά οχημάτων: Δεν μπορεί να φανταστεί κανείς πόσες χρήσεις μπορεί να προκύψουν από την ανακύκλωση μεταχειρισμένων ελαστικών…! • Οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής: Τα αυτοκίνητα και όχι μόνο, αποσύρονται. Τι απογίνονται σε μία τέτοια περίπτωση; • Απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών: Οι μπαταρίες έχουν διάρκεια ζωής και αφού… εξαντληθεί η ενέργεια που παρέχουν! • Απόβλητα ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού: Το παλιό ψυγείο, το χαλασμένο πλυντήριο και η σπασμένη τηλεόραση μπορούν να αξιοποιηθούν και ας μην λειτουργούν πια! • Απόβλητα εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων: Αφού κατεδαφίζεται ένα κτήριο, ή έστω ανακαινίζεται, τι γίνεται με τα υλικά που… περισσεύουν; Σκυρόδεμα, σίδηρος, τούβλα, γύψος, ξύλο, γυαλί, μέταλλα, πλαστικά, αμίαντος και χώμα, είναι όλα οικοδομικά υλικά που μπορούν να ανακυκλωθούν. Τα περισσότερα, αν όχι όλα έχουν δυνατότητες επαναξιοποίησης. μπορεί με την ίδια μορφή και για την ίδια χρήση, μπορεί και για τελείως διαφορετική… μάλιστα, αναφέρουμε ότι οι προαναφερθείσες είναι κάποιες από τις βασικές κατηγορίες ανακύκλωσης, γιατί όπως θα δούμε στη συνέχεια, οι δυνατότητες που προσφέρει η διαδικασία της κυκλικής οικονομίας διευρύνονται συνεχώς.
157
OΙ μπλΕ κΑδοΙ που ολοΙ ξΕρουμΕ ΑΠO μΙΚΡA ΠΑΙΔΙA, μαθαίναμε (και συνεχίζουμε σε όλες τις ηλικίες πλέον), ότι η ανακύκλωση ξεκινάει από βασικά υλικά που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Το γυαλί από τα μπουκάλια, το αλουμίνιο από τα τενεκεδάκια των αναψυκτικών, το χαρτί από παλιά τετράδια και σημειώσεις και πλέον και αρκετά είδη πλαστικού, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά μετά τη σχετική επεξεργασία, και όλα αυτά τα υλικά μπορούμε να τα τοποθετούμε στους περιβόητους μπλε κάδους! Ουσιαστικά πρόκειται για τη διαδικασία ανακύκλωσης συσκευασιών. Το Σύστημα των Mπλε Kάδων εξυπηρετεί
αυτή τη διαδικασία και οι συσκευασίες (υλικά στόχοι) που εξυπηρετεί είναι: • Αλουμινένιες: όπως κουτάκια από αναψυκτικά και μπύρες κ.α. • Λευκοσίδηρες: όπως κουτάκια από κονσέρβες κ.α. • Πλαστικές: όπως μπουκάλια από νερό, λάδι, αναψυκτικά, απορρυπαντικά, συσκευασίες από γιαούρτια, σακούλες μίας χρήσης, συσκευασίες delivery και takeaway κ.ά. • Γυάλινες: όπως μπουκάλια από αναψυκτικά, αλκοολούχα κ.ά. • χάρτινες: κουτιά από γάλα, χυμούς, χαρτόκουτα κ.ά.
VOLOS CITY
Από εκεί και πέρα, ειδικά οχήματα συλλογής μεταφέρουν το περιεχόμενο των μπλε κάδων, που εντέλει καταλήγει σε πιστοποιημένα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Εκεί τα υλικά διαχωρίζονται μέσα από μία διαδικασία που περιλαμβάνει χειροδιαλογή και διατάξεις μηχανικού διαχωρισμού, όπως συμβαίνει στις αντίστοιχες μονάδες του εξωτερικού. Τα ανακυκλώσιμα (πλαστικό, χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, λευκοσίδηρος) ξεχωρίζονται ανά υλικό και οδηγούνται προς δεματοποίηση για να μπορέσουν να αξιοποιηθούν από τα αντίστοιχα ειδικά εργοστάσια μετατρεπόμενα σε χρήσιμα υλικά. Οι μπλε κάδοι βέβαια δεν είναι κάτι καινούργιο, ωστόσο από τη μία σαφώς υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης της συνειδητοποίησης του κόσμου και από την άλλη θα πρέπει να διευκρινιστεί επαρκώς από τους αρμόδιους ότι όντως τα ανακυκλώσιμα απορρίμματα καταλήγουν σε ειδικά κέντρα σε όλες τις περιοχές και ότι δεν «συναντιούνται» τελικά σε χωματερές με τα υπόλοιπα απόβλητα. Σύμφωνα πάντως με τα τελευταία πανελλαδικά στοιχεία, η ανακύκλωση συσκευασιών στην Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο για να επιτύχει τον στόχο του 65% μέχρι το 2025 (ήδη από το 2019 έχει ξεπεράσει το 60%) αλλά οι συσκευασίες από μόνες τους, όσο καλές επιδόσεις και εάν καταγράφει η διαχείρισή τους, δεν μπορούν να ανεβάσουν τις συνολικές επιδόσεις της ανακύκλωσης των εν γένει απορριμμάτων, η οποία κυμαίνεται γύρω στο 20% σήμερα, ένα ποσοστό αρκετά χαμηλό σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Όσον αφορά την κατάληξη των υλικών; Ό,τι είναι γυαλί, θα γίνει και πάλι γυαλί για κάθε χρήση, το ίδιο ισχύει και για οποιοδήποτε μέταλλο, τα πλαστικά επίσης (όσα είναι ανακυκλώσιμα, μιας και δεν προσφέρονται όλα για τη διαδικασία) βρίσκουν χίλιες μύριες εφαρμογές (ειδικά σε νέες συσκευασίες), ενώ ανάλογη είναι και η χρήση του χαρτιού. Ευτυχώς, στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν εργοστάσια που τα επεξεργάζονται εντός ελληνικών συνόρων, και από εκεί και πέρα διατίθενται και πάλι σε βιομηχανίες προς χρήση και διάθεση στην αγορά.
158
TΑ λΙπΑΝτΙκΑ ΑΝΑγΕΝΝΙουΝτΑΙ… ΚΙ ΟμΩΣ ΤΑ ΟΡΥΚΤΕΛΑΙΑ κάθε οχήματος δεν πετιούνται και υπάρχει η συμβατική υποχρέωση να ανακυκλώνονται, απλά για να γίνουν και πάλι…. Ορυκτέλαια και μάλιστα αναγεννημένα! Σ’ αυτήν την περίπτωση, οι εισαγωγείς φέρουν την ευθύνη της ανακύκλωσης, ώστε να συγκεντρώνονται όσες ποσότητες έχουν χρησιμοποιηθεί, όπως αναφέρει και ο υπεύθυνος marketing της ΕΝΔΙΑΛΕ, Παναγιώτης Παπαδόπουλος, φορέας εναλλακτικής διαχείρισης των ορυκτέλαιων, που συγκεντρώνονται από 40 χιλιάδες σημεία σε όλη την Ελλάδα. «Πρατήρια καυσίμων, συνεργεία και άλλες δομές συγκεντρώνουν το χρησιμοποιημένο ορυκτέλαιο» αναφέρει, και γι’ αυτό όποτε πηγαίνουμε για αλλαγή λαδιών το αυτοκίνητό μας στο συνεργείο, βλέπουμε ότι το… καμένο λάδι συγκεντρώνεται σε ειδικά δοχεία. Από εκεί και πέρα κάθε σημείο καλεί κάποιον εξουσιοδοτημένο συλλέκτη για την παραλαβή των ποσοτήτων, και από εκεί και πέρα υπάρχουν οκτώ σημεία προσωρινής αποθήκευσης. Σύμφωνα με την ΕΝΔΙΑΛΕ, τέτοια σημεία υπάρχουν σε Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Κοζάνη, Βόλο, Ασπρόπυργο, Πάτρα και Ηράκλειο Κρήτης. «Από εκεί η ΕΝΔΙΑΛΕ διαθέτει τις ποσότητες που έχουν συγκεντρωθεί στους αξιοποιητές. Δεν τα καίνε, δεν τα πετάνε, αλλά τα αναγεννούν σε βασικά λιπαντικά» αναφέρει ο κ. Παπαδόπουλος και εξηγεί: «Βασικό λιπαντικό είναι η πρωτεύουσα ύλη, που προκύπτει από τη διύλιση του αργού πετρελαίου, ή από την αναγέννηση των χρησιμοποιημένων λιπαντικών από εκεί και πέρα τα αναγεννημένα έλαια τα παίρνουν εταιρείες για να παράγουν νέα ορυκτέλαια και να τα διαθέσουν στην ελληνική αγορά. μπορούμε να πούμε μάλιστα ότι τα αναγεννημένα έλαια είναι εφάμιλλα των πρωτογενών, αν όχι καλύτερα, εφόσον έχει γίνει σωστή αναγέννηση» σημειώνει ο κ. Παπαδόπουλος. Οπότε, το ορυκτέλαιο γίνεται και πάλι… ορυκτέλαιο! «μπορεί να διαπιστώσει εξάλλου κανείς ότι προκύπτει ένα τεράστιο οικονομικό και ενεργειακό όφελος, καθώς η παραγωγή από αργό πετρέλαιο απαιτεί οκταπλάσια ενέργεια.
Οπότε εξοικονομείται ενέργεια και είναι τεράστια η συμβολή στην κυκλική οικονομία» αναφέρει ο υπεύθυνος marketing της ΕΝΔΙΑΛΕ, υπογραμμίζοντας ότι ο φορέας, στα 20 χρόνια λειτουργίας του έχει συμβάλει στη σωστή διαχείριση 500 χιλιάδων και πλέον τόνων απόβλητων λιπαντικών ελαίων, που είναι έτσι κι αλλιώς τοξικά και επιβαρύνουν το περιβάλλον αν δεν γίνει σωστή διαχείριση. Άλλωστε η Ελλάδα έχει και μία καλή πρωτιά, και αυτή αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. «Η Ελλάδα στον τομέα διαχείρισης των λιπαντικών ελαίων έχει να επιδείξει όχι μόνο ορθή πρακτική, αλλά και πρωτοπορία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Συγκεκριμένα είναι πρώτη σε ποσοστό αναγέννησης λιπαντικών, δεδομένου ότι οδηγεί το 100% των συλλεγόμενων ΑΛΕ σε επαναδιύλιση, γεγονός που αποτελεί μοναδικό επίτευγμα κυκλικής οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο» καταλήγει ο κ. Παπαδόπουλος.
VOLOS CITY
Aπό ελαστικά σε… καύσιμα, δομικό υλικό και… παπούτσια Η απορία πάντα βρισκόταν στο προσκήνιο: Όλα αυτά τα χρησιμοποιημένα ελαστικά, που όταν καίγονται αφήνουν μία άσχημη μυρωδιά και μαυρίζουν τον ουρανό με τον καπνό που παράγουν, τι μπορούν να απογίνουν; Κι όμως, μεταξύ άλλων μπορούν και να μετατραπούν σε καύσιμα. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του φορέα «Οικολογική Διαχείριση Ελαστικών», τα μεταχειρισμένα ελαστικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πηγή ενέργειας σε ενεργοβόρες βιομηχανίες. Τέτοιες είναι κυρίως οι τσιμεντοβιομηχανίες, οι χαλυβουργίες, οι ασβεστοποιίες, οι κεραμοποιίες, οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι χαρτοβιομηχανίες, κλπ. Πανευρωπαϊκά, συνηθέστερος προορισμός των μεταχειρισμένων ελαστικών είτε ως ολόκληρα είτε ως τεμαχισμένα είναι οι τσιμεντοβιομηχανίες. Εκεί τα μεταχειρισμένα ελαστικά τροφοδοτούνται μαζί με τις πρώτες ύλες στους περιστροφικούς κλιβάνους, όπου αξιοποιούνται τόσο ως εναλλακτική καύσιμη ύλη όσο και ως υλικό για την παραγωγή του κλίνκερ, βασική πρώτη ύλη για την παρασκευή κάθε τύπου τσιμέντου. Για την αξιοποίησή τους ως υλικά τα μεταχειρισμένα ελαστικά περνούν, από μηχανική επεξεργασία κατά την οποία γίνεται τεμαχισμός τους σε πολλαπλά στάδια από την οποία παράγονται ολοένα και μικρότερα μεγέθη τεμαχισμένων ελαστικών καθώς ταυτόχρονα λαμβάνει χώρα μηχανικός διαχωρισμός των υλικών που τα αποτελούν. ως τελικά προϊόντα από την μηχανική επεξεργασία των μεταχειρισμένων ελαστικών παράγονται τρία υλικά: • Το κύριο προϊόν της μηχανικής επεξεργασίας που είναι το τρίμμα ή η πούδρα ελαστικού σε διάφορες επιθυμητές κοκκομετρίες. • Τα μέταλλα ως υποπροϊόντα τα οποία περιέχονται στην δομή του ελαστικού και ενισχύουν την κατασκευή του. • Τα λινά επίσης ως υποπροϊόντα τα οποία περιέχονται κυρίως στα ελλαστικά επιβατικών οχημάτων. Από εκεί και πέρα, το τρίμμα ή η πούδρα έχει πολλές χρήσεις. Θερμομονωτικά στρώματα, πλαστικά καλωδιώσεων, ειδικά τούβλα, χρωστικές ουσίες, ηχοπετάσματα, τάπητες οικιακοί ή βιομηχανικοί, σόλες παπουτσιών και πλακάκια δαπέδων, ακόμη και η άσφαλτος στους δρόμους μπορεί να εμπεριέχει υλικά που κάποτε ήταν ελαστικά οχημάτων! Αξίζει να σημειωθεί ότι το τεμαχισμένο υλικό έχει πολύ καλή αποστραγγιστικότητα όμοια με εκείνη του χαλικιού και μπορεί να αποτελέσει την κύρια ύλη για την κατασκευή αποστραγγιστικής στρώσης σε νέους ΧΥΤΑ αλλά και για ζώνες εκτόνωσης βιοαερίου σε αποκαταστάσεις ΧΑΔΑ και ΧΥΤΑ.
160 το ΑυτοκΙΝητο ΑλλΑΖΕΙ χρηση «ΔΥΣΤΥχΩΣ ΕχΟΥμΕ πολλά αυτοκίνητα από τη μαγνησία που παραλαμβάνονται τελευταία από αδειοδοτημένα και πιστοποιημένα σημεία ανακύκλωσης οχημάτων τελευταία» μας λέει ο γενικός διευθυντής της Εναλλακτικής Διαχείρισης Οχημάτων Ελλάδας (ΕΔΟΕ), Επαμεινώνδας Βοναζούντας, που χειρίζεται
ιδιοκτήτη το σχετικό πιστοποιητικό καταστροφής. «Ένα όχημα μπορεί να παραδοθεί σε οποιαδήποτε κατάσταση, και ας μην είναι λειτουργικό. ωστόσο προσοχή, γιατί αν λείπουν βασικά αντικείμενα, τότε προβλέπεται χρέωση για τον ιδιοκτήτη» σημειώνει ο γενικός διευθυντής της ΕΔΟΕ,
το όλο θέμα της ανακύκλωσης αυτοκινήτων και άλλων τροχοφόρων, στο πλαίσιο της απόσυρσής τους. «Οι πλημμύρες έχουν προκαλέσει ζημιές σε αρκετά οχήματα. Βέβαια, δεν μπορούμε ακόμη να πούμε ακριβώς σε πόσα, γιατί υπάρχουν ακόμη αυτοκίνητα που δεν έχουν ανασυρθεί» σημειώνει χαρακτηριστικά, για να περιγράψει στη συνέχεια πώς ένα όχημα αποσύρεται και που καταλήγει το μεγαλύτερο μέρος του αλλά και τα ανταλλακτικά του. Σύμφωνα με τον κο Βοναζούντα, ο κάθε ιδιοκτήτης οχήματος που θέλει να το αποσύρει, μπορεί να το παραδώσει σε ένα σημείο ανακύκλωσης, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν χρειάζεται καν να το μεταφέρει ο ίδιος, αν είναι σε προσιτό σημείο, οπότε θα το μεταφέρει γερανός. Από εκεί και πέρα ο φορέας αναλαμβάνει όλες τις νομικές διαδικασίες, ώστε να γίνει η διαγραφή του οχήματος και να δοθεί στον
προφανώς για να μην αφαιρούν οι ιδιοκτήτες ό,τι μπορεί να έχει μεταπωλητική αξία! Τι ακολουθεί όμως; Όταν μπει ένα όχημα προς καταστροφή σε μία μονάδα, εκεί υπάρχει ειδικός εξοπλισμός ώστε να απομακρύνονται επικίνδυνα υγρά και αντικείμενα, όπως μπαταρίες, που θα καταλήξουν σε άλλες μονάδες φορέων για ανακύκλωση. Από εκεί και πέρα, ο χειριστής του εκάστοτε σημείου έχει το δικαίωμα να αφαιρέσει όποιο κομμάτι ή ανταλλακτικό θεωρεί ότι μπορεί να διατεθεί ως μεταχειρισμένο. Κάπως έτσι, μένει το αμάξωμα… Αυτό θα καταλήξει στη διάθεση των μεταλλοβιομηχανιών. Εκεί το μέταλλο θα λιώσει και θα διατεθεί και πάλι στην αγορά προς χρήση. Οπότε, οποιοδήποτε μεταλλικό αντικείμενο μπορεί να έχει λίγο… αυτοκίνητο μέσα του(!), ακόμη και ένα νέο αυτοκίνητο!
Aπο μπΑτΑρΙΑ… ΕξΑρτημΑ ΑΕροπλΑΝου! ΟΛΟΙ ΛΙΓΟ ΠΟΛΥ έχουν δει τις στήλες της ΑΦΗΣ ΑΕ σε καταστήματα, δημόσιους χώρους και σχολεία, όπου ο καθένας μπορεί να αφήσει τις χρησιμοποιημένες και εξαντλημένες πλέον μπαταρίες, με στόχο αυτές ν’ ανακυκλωθούν, ώστε και να μην καταλήξουν με επιβαρυντικές συνέπειες στο περιβάλλον, αλλά και ν’ ανακυκλωθούν. Ουσιαστικά πρόκειται για μία συλλογική εταιρεία, μέρος του συστήματος
ανακύκλωσης που προκύπτει από την υποχρέωση των εταιρειών που εισάγουν μπαταρίες βάρους έως πέντε κιλών, ν’ ανακυκλωθούν. «Εμείς ουσιαστικά πληρώνουμε από τα χρήματα που καταβάλλουν οι εισαγωγείς για την ανακύκλωση των μπαταριών, ώστε να γίνει αυτή η διαδικασία» αναφέρει η υπεύθυνη digital marketing της ΑφΗΣ ΑΕ, Λυδία Αλαϊάδη.
O πΑλΙοσ σου υπολογΙστησ ΕχΕΙ Ακομη ΑξΙΑ
Η Λυδία Αλαϊάδη
Σε περισσότερα από 70 χιλιάδες σημεία υπάρχουν σε όλη τη χώρα σημεία συγκέντρωσης μπαταριών έως πέντε κιλά η κάθε μία, και όταν μία στήλη συγκέντρωσης γεμίζει, οι υπεύθυνοι του χώρου καλούν την ΑφΗΣ η οποία δίνει την εντολή στις συνεργάτριες εταιρείες συλλογής προκειμένου να κάνουν τη συλλογή. «Ειδικά για τις μπαταρίες που είναι επικίνδυνες, με την έννοια ότι μπορεί ακόμη και να εκραγούν, γίνεται μεταφορά τους και σε εργοστάσιο άλλης χώρας, όπου γίνεται η επεξεργασία» αναφέρει η κα Αλαϊάδη. Τι γίνεται λοιπόν εκεί; Ουσιαστικά, αυτό που κρατάνε οι επεξεργαστές από την κάθε μπαταρία είναι τα μέταλλα. Κάθε μέταλλο έχει διαφορετική θερμοκρασία τήξης, οπότε λιώνεται και ξεχωρίζουν αναλόγως το κάθε στάδιο, τα μέταλλα. «Έτσι αυτά στη συνέχεια διατίθενται στη βιομηχανία γενικότερα ώστε να αξιοποιηθούν. μπορεί να χρησιμοποιηθούν στην κατασκευή εργαλείων, βιομηχανικών και μηχανικών εξαρτημάτων, πχ για ένα αεροπλάνο, ή ακόμη και για κοσμήματα» σχολιάζει η κα Αλαϊάδη, με την αξιοποίηση αυτή να έρχεται συνδυαστικά και με την προστασία του περιβάλλοντος, ακόμη ακόμη και της ανθρώπινης ζωής. «Για παράδειγμα, οι μπαταρίες λιθίου που πλέον πρωταγωνιστούν και η χρήση τους αυξάνεται ανάλογα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, όπως σε ηλεκτρονικές συσκευές, μπορούν να εκραγούν! Από την άλλη, χημικά στοιχεία, αν δεν ανακυκλωθούν, μπορεί να καταλήξουν στο περιβάλλον και να επιβαρύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα» σημειώνει χαρακτηριστικά. Σε κάθε περίπτωση, η εταιρεία με τη δράση της θέλει να δώσει το μήνυμα και της στήριξης στο περιβάλλον και της προστασίας των φυσικών πόρων, έχοντας κατά νου ότι και οι καταστάσεις στα ορυχεία παγκοσμίως δεν είναι πάντα η καλύτερη δυνατή και για το εργατικό δυναμικό…
ΕΙΤΕ ΕχΕΙ χΑΛΑΣΕΙ, είτε δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας, κάθε κομμάτι ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού μπορεί και πάλι να έχει χρήση μέσω της διαδικασίας της ανακύκλωσης. Οπότε μην πετάτε απλά στα σκουπίδια τα παλιά σας λάπτοπ, ούτε καν το σεσουάρ ή το μίξερ! Σε αρκετά σημεία, ιδιαίτερα σε καταστήματα ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, ή ακόμη και σε σούπερ μάρκετ, θα δει κανείς ότι γίνεται ανακύκλωση συσκευών. «yπάρχουν μονάδες επεξεργασίας όλων αυτών των συσκευών» αναφέρει η Κωνσταντίνα Καλαφατά, προϊσταμένη τμήματος Περιβαλλοντικού Ελέγχου Εναλλακτικής Διαχείρισης της «Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε.», του φορέα που έχει αναλάβει τον συντονισμό του έργου. Σύμφωνα με την κα Καλαφατά λοιπόν, μετά την παραλαβή και τη μεταφορά των συσκευών στις γραμμές παραγωγής, ακολουθεί η χειρωνακτική αποσυναρμολόγηση των μερών των συσκευών, εφόσον απαιτείται, με στόχο τη
πρότυπα για τον αποχαρακτηρισμό των συσκευών αυτών από απόβλητα σε προϊόντα. «Το μεγαλύτερο μέρος των παραγόμενων υλικών μπορεί να ανακτηθεί. Από τα απολογιστικά στοιχεία της Α.Σ. για το 2022, το 95% των παραγόμενων υλικών οδηγήθηκε προς εργασίες ανάκτησης (ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, ενεργειακή αξιοποίηση), ενώ μια πολύ μικρή ποσότητα (μόλις το 1%) διατέθηκε σε ταφή, το οποίο αφορά σε μη επικίνδυνα υπολείμματα των παραγόμενων υλικών, τα οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν με άλλον τρόπο» αναφέρει η κα Καλαφατά. Από εκεί και πέρα, τα παραγόμενα υλικά προς ανάκτηση διατίθενται σε ιδιωτικές εταιρείες της Ελλάδας και του εξωτερικού, κατάλληλα αδειοδοτημένες για τη διαχείριση των συγκεκριμένων υλικών. Παράλληλα στην περίπτωση συσκευών που έχουν επιτυχώς προετοιμαστεί για επαναχρησιμοποίηση, τότε εκείνες διατίθενται τόσο σε πολίτες, όσο και σε ιδιωτικές εταιρείες, αλλά και οργανισμούς προς χρήση.
διαδικασία απορρύπανσης, δηλαδή την ανάκτηση/αφαίρεση υλικών που εμπίπτουν στην σχετική περιβαλλοντική νομοθεσία (π.χ. μπαταρίες) και των υπόλοιπων παραγόμενων υλικών που μπορούν να αξιοποιηθούν. Η μηχανική επεξεργασία συνεχίζεται για κάποια παραγόμενα υλικά (π.χ. πλαστικό), για περαιτέρω απορρύπανση, ενώ τα παραγόμενα υλικά υπόκεινται σε περαιτέρω επεξεργασία εάν απαιτείται (π.χ. τεμαχισμός), ούτως ώστε να μπορέσουν να οδηγηθούν προς ανάκτηση σε πρώτες ύλες. Όμως υπάρχουν συσκευές και μέρη αυτών που μπορούν να ελεγχθούν και να γίνει η απαραίτητη προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, όπου τηρούνται συγκεκριμένα και αυστηρά ευρωπαϊκά
μετά την ανάκτηση των υλικών που μπορούν να υποστούν σε αυτές τις εργασίες τελικής διαχείρισης, διατίθενται εκ νέου στην αγορά ως πρώτες ύλες (σε παγκόσμιο επίπεδο), ενώ δεν υπάρχει ιχνηλασιμότητα της περαιτέρω χρήσης και εφαρμογής τους, σύμφωνα με την κα Καλαφατά. Για παράδειγμα, χαλκός που προέρχεται από διαχείριση ΑΗΗΕ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη σε οποιαδήποτε εφαρμογή που κρίνεται κατάλληλη η ποιότητα του συγκεκριμένου υλικού. Οπότε, σίδηρος, χαλκός, αλουμίνιο και άλλα μέταλλα, πλαστικό, γυαλί, έλαια και ψυκτικά μέσα, λαμπτήρες, πυκνωτές, πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων, μπαταρίες, ακόμη και μπετόν(!) είναι όλα έτοιμα για επαναχρησιμοποίηση!
VOLOS CITY
Σχετικά με τη διαδικασία επαναχρησιμοποίησης των συσκευών που μπορούν να προκύψουν; «Η προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση πραγματοποιείται βάσει συγκεκριμένων αυστηρών ευρωπαϊκών προτύπων, τα οποία θέτουν τα κριτήρια αποχαρακτηρισμού μιας συσκευής από απόβλητο σε επαναχρησιμοποιούμενο προϊόν. Τα κριτήρια προσαρμόστηκαν στα ελληνικά δεδομένα μέσω του προγράμματος LIFE REWEEE, στο οποίο η Α.Σ. ήταν συντονιστής δικαιούχος και στο οποίο συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο ΕΟΑΝ και το Πράσινο Ταμείο ως εταίροι του έργου. Τα βασικά βήματα των εργασιών προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση αφορούν σε οπτικό έλεγχο και διαλογή των ΑΗΗΕ, σε έλεγχο της βασικής λειτουργίας του εξοπλισμού, έλεγχο ασφαλείας, απεγκατάσταση και εγκατάσταση λειτουργικού, επισκευή, καθαρισμός εξοπλισμού, διαγραφή δεδομένων κ.ά.. Τονίζεται ότι για τον Επαναχρησιμοποιούμενο Ηλεκτρικό και Ηλεκτρονικό Εξοπλισμό (ΕΗΗΕ) που τοποθετείται εκ νέου στην αγορά, δίνεται βεβαίωση καλής λειτουργίας (όπως ορίζουν τα πρότυπα), καθώς επίσης εξασφαλίζεται η μόνιμη διαγραφή δεδομένων σε όλες τις συσκευές που μπορεί να περιέχουν» σχολιάζει η προϊσταμένη
162
Η Κωνσταντίνα Καλαφατά
του τμήματος περιβαλλοντικού ελέγχου. Όσον αφορά την ανταπόκριση από το κοινό και το Δημόσιο για διάθεση συσκευών προς ανακύκλωση; «Το ενδιαφέρον και η ανταπόκριση του κόσμου για την ανακύκλωση συσκευών είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα. Κάθε
χρόνο οι τόνοι ηλεκτρικών συσκευών που συλλέγουμε και οδηγούμε προς ανακύκλωση ή επαναχρησιμοποίηση αυξάνονται. Έχουμε ακόμη όμως πολλά βήματα να διανύσουμε, ούτως ώστε να ευαισθητοποιήσουμε και να κινητοποιήσουμε όλους τους πολίτες της χώρας μας και κατ’ επέκταση να διαμορφώσουμε κουλτούρα ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών. Στόχος μας είναι να μην υπάρχει ούτε μια ηλεκτρική ή ηλεκτρονική συσκευή σε λάθος σημείο ή στην άκρη του δρόμου. Η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., συνεργάζεται είτε άμεσα είτε μέσω συνεργατών με πάνω από 250 Δήμους, παρέχοντας την δυνατότητα σχεδόν σε όλους τους πολίτες να ανακυκλώνουν τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές τους συσκευές στα δημοτικά σημεία» σημειώνει η κα Καλαφατά και καταλήγει: «Απαιτείται ωστόσο μια πιο ουσιαστική ενεργοποίηση σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι ΟΤΑ θα έπρεπε να έχουν ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στον τομέα ανακύκλωση των Α.Η.Η.Ε. Σήμερα τα ποσοστά ηλεκτρικών συσκευών που λαμβάνουμε από τους δήμους είναι μεταξύ 2% - 3% στο σύνολο της συλλογής, ενώ διαθέτουμε προς αυτούς το 35% των μέσων συλλογής μας».
Απο κτηρΙο… πλΑτΕΙΑ κΑΙ δΑσΙκοΙ δρομοΙ!
ΕχΕΤΕ ΣΚΕΦΤΕΙ ποτέ τι γίνονται τα λεγόμενα μπάζα που προκύπτουν από κατεδαφίσεις, ή το χώμα και οι πέτρες όταν γίνονται εκσκαφές; Είναι πολύ συνηθισμένο σαφώς να τα βλέπουμε όλα αυτά τα υλικά να καταλήγουν σε παράνομες χωματερές, αλλά ο κάθε εργολάβος και ο κάθε κατασκευαστής έχουν υποχρέωση να κάνουν σύμβαση με σύστημα ανακύκλωσης, αλλιώς δεν μπορούν να βγάλουν καν άδεια, όπως μας ενημέρωσε σχετικά ο πρόεδρος της ΣΕΔΠΕΚΑΤ ΑΕ, Δημήτρης Κλωνής! Η ΣΕΔΠΕΚΑΤ είναι μία από τις εταιρείες που έχουν αναλάβει τη διαχείριση της ανακύκλωσης αδρανών υλικών, που είναι αρκετά, και από εκεί και πέρα, μετά τη συλλογή τους ακολουθούνται και συγκεκριμένες διαδικασίες. Από κατεδαφίσεις υποδομών και κτηρίων
μπορούν να προκύψουν μπετό, ξύλο, πλακάκια, τούβλα, σίδερα και πλαστικά, ενώ από τις εκσκαφές, πέρα από προϋπάρχοντα θεμέλια, που μπορεί να υπάρχουν, σίγουρα θα προκύψουν χώμα και πέτρες. «Το χώμα και οι πέτρες πρέπει να πάνε σε συγκεκριμένους χώρους βάσει νομοθεσίας. Ένα μικρό μέρος θα διατεθεί σε ΧΥΤΑ προκειμένου να γίνει χωματοκάλυψη απορριμμάτων ενώ οι υπόλοιπες ποσότητες των υλικών θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπλαση ανενεργών λατομείων. Βέβαια εδώ προκύπτει ένα θέμα, το ότι δεν υπάρχουν αρκετά λατομεία, και γίνεται και από εμάς προσπάθεια προκειμένου να ανοίξουν κι άλλα για να γίνει η σχετική ανάπλαση» σημειώνει ο κ. Κλωνής.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα υλικά, σύμφωνα με τον κο Κλωνή, το σωστό είναι να γίνει διαχωρισμός στην πηγή και να υπάρχουν εκεί σχετικοί κάδοι, ώστε να μπορέσουν οι μονάδες επεξεργασίας από εκεί και πέρα να τα διοχετεύσουν στον αντίστοιχο τομέα. «Όταν το φορτηγό έχει καθαρή κατεδάφιση όπως λέμε, με σωστό διαχωρισμό, τότε τα υλικά σπάνε σε τρίμματα. Έτσι μπορούμε να έχουμε σκύρο, 3Α, άμμο και χαλίκι. Αυτά τα δευτερογενή αδρανή υλικά, διατίθενται στην αγορά, ενώ πολλές μονάδες έχουν πιστοποιήσεις για την αξιολόγησή τους, και μπορεί να αγοράσει κάποιος εργολάβος. Τα σίδερα διοχετεύονται σε μονάδες ως σκραπ, ενώ το ξύλο διατίθεται σε μονάδες για παραγωγή RDF και ως υλικό καύσης.
VOLOS CITY
164
Ο Δημήτρης Κλωνής
Βέβαια, όπως έχει διαπιστωθεί πολλές φορές στο παρελθόν, μεγάλες ποσότητες αδρανών υλικών καταλήγουν σε παράνομες χωματερές, ενώ λύσεις υπάρχουν… «Δεν έχουμε τόσους χώρους εναπόθεσης αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα, όσους θα χρειαζόμασταν, ενώ και κάποιοι δήμοι δεν έχουν σωστή γνώση της όλης διαδικασίας και του συστήματος, και κάποιοι βλέπουν την παράνομη εναπόθεση ως την εύκολη λύση» σχολιάζει σχετικά ο κ. Κλωνής. Βέβαια, το κόστος δεν είναι και τόσο μεγάλο θα μπορούσε να πει κανείς, αφού οι εργολάβοι και οι κατασκευαστές καλούνται να καταβάλλουν όταν κάνουν σωστό διαχωρισμό των υλικών («καθαρή» κατεδάφιση όπως είναι ο όρος) περίπου 7 ευρώ τον τόνο. Αν πάλι το προϊόν δεν έχει διαχωριστεί και έχουμε σύμμεικτα αδρανή υλικά τότε μπορεί το ποσό είναι από 10 έως 20 ευρώ για κάθε τόνο… «Βέβαια, ο δικός μας στόχος είναι τα υλικά στο τέλος να διοχετευθούν στην αγορά προς χρήση και σε δημόσια έργα, αλλά το ότι κάτι τέτοιο δεν είναι υποχρεωτικό δεν βοηθάει τη διαδικασία» αναφέρει ο επικεφαλής της εταιρείας διαχείρισης. μάλιστα, όπως επισημαίνει, επεξεργασμένα αδρανή υλικά διατίθενται για την κατασκευή δρόμων, πλατειών αλλά και δασικών δρόμων, που στρώνονται με το κατάλληλο χαλίκι, λειτουργώντας και πυροπροστατευτικά για τα δάση! «Είναι υλικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και μάλιστα έχοντας και τις σχετικές πιστοποιήσεις» υπογραμμίζει. Σκεφτείτε λοιπόν την επόμενη φορά, ότι μία νέα πλατεία μπορεί να κατασκευαστεί με υλικά που κάποτε ήταν μέρος μίας ολόκληρης πολυκατοικίας…!
τΑ ΑποτσΙγΑρΑ ΕγΙΝΑΝ πΑγκΑκΙΑ ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ έχετε δει άτομα να καπνίζουν (κακή συνήθεια και επιβλαβής εδώ που τα λέμε) να κάθονται ένα παγκάκι και να συζητούν ή απλά να σκέφτονται; Τι θα σκεφτόσασταν όμως αν την ίδια στιγμή μαθαίνατε ότι ένα παγκάκι έχει φτιαχτεί από… γόπες, ενώ το δέντρο δίπλα σ’ αυτό έχει δεχθεί λίπασμα φτιαγμένο κι αυτό από αποτσίγαρα; «yπάρχει ήδη πόλη στη Γαλλία που έχει εξοπλιστεί με παγκάκια που έχουν κατασκευαστεί από ανακυκλωμένες γόπες αποτσίγαρων» θα μας πει η Ιωάννα Δανδέλια, υπεύθυνη επικοινωνίας του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Cigaret Cycle, ένας από τους φορείς που έχει αναλάβει την ανακύκλωση αποτσίγαρων, έστω και αν δεν προκύπτει κάποιος επίσημος οργανισμός στο μητρώο του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, αφού η συγκεκριμένη διαδικασία δεν έχει οριοθετηθεί ακόμη νομικά στην Ελλάδα! «Τα αποτσίγαρα δεν είναι ακόμη αναγνωρισμένα ως ανακυκλώσιμη ύλη, ωστόσο υπάρχει ήδη οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί ευθύνης του παραγωγού τσιγάρων για να προωθηθεί η διαδικασία αυτή» σημειώνει η κα Δανδέλια, περιγράφοντας τα προϊόντα που μπορούν να προκύψουν από τη χρήση των… αποτσίγαρων! «Τα αποτσίγαρα αποτελούν μάστιγα για τις παραλίες, είναι ο νο1 κίνδυνος για πυρκαγιές, ενώ μολύνουν πολύ εύκολα το νερό, λόγω και
του μικρού όγκου του καθενός, και βρισκόμενο στον υδροφόρο ορίζοντα μπορεί να μολύνει επτά λίτρα αλμυρού ή γλυκού νερού. Σκεφτείτε ότι αυτήν τη στιγμή έχουμε 25 δισεκατομμύρια αποτσίγαρα τον χρόνο, μόνο από τα νόμιμα τσιγάρα. Αν λάβουμε υπόψη και τα λαθραία, τότε φτάνουμε στα 30 δις!» συμπληρώνει επίσης. Η Ανακύκλωση, αυτή έχει δύο μέρη. Το πρώτο αφορά την ανακύκλωση των υπολειμμάτων καπνού και της τέφρας, τα οποία κομποστοποιούνται και μετατρέπονται σε λίπασμα! «Αυτό το λίπασμα όμως αφορά την ανθοκομία και τα καλλωπιστικά φυτά και όχι τα βρώσιμα» επεξηγεί η κα Δανδέλια. Το δεύτερο μέρος αφορά τη γόπα, το μικροπλαστικό δηλαδή, που αποτοξικοποιείται, έχοντας χιλιάδες χημικές ουσίες, ενώ δεν είναι βιοδιασπώμενο και μπορεί να εντοπιστεί στο περιβάλλον ακόμη και 15 χρόνια μετά την απόρριψή του! Αυτή η διαδικασία, όσον αφορά τις ποσότητες που συγκεντρώνει η Cigaret Cycle, γίνεται σε εργοστάσιο της Γαλλίας, αφού κάποια παρόμοια δομή δεν υπάρχει εντός ελληνικών συνόρων. Αυτό το πλαστικό λοιπόν που προκύπτει, διατίθεται στη βιομηχανία, για παραγωγή πλαστικών, μικροϊνών και για μονώσεις. Στη Γαλλία όπως προαναφέραμε φτιάχνουν παγκάκια. Στην Ινδία πάλι φτιάχνουν παιχνίδια! Παλέτες, γλάστρες και άλλα πλαστικά βιομηχανικά είδη μπορούν να παραχθούν από το ίδιο υλικό! Ο οργανισμός πάλι με χίλιους κάδους σε όλη τη χώρα (στον χώρο στάθμευσης του ΟΛΒ υπάρχει ήδη ένας) έχει συγκεντρώσει από το 2020 μέχρι και σήμερα δύο εκατομμύρια αποτσίγαρα, και σαφώς με τη συμβολή όλων μπορεί και περισσότερα, ενώ με τα χρήματα που λαμβάνει καλύπτει όπως αναφέρει τα έξοδά του και από την άλλη έχει χρησιμοποιήσει και ποσά για αγορά βοηθημάτων για άτομα που έχουν θέματα όρασης και ακοής.
VOLOS CITY
ΟΤΑΝ ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ένα καφέ ή όταν τον φτιάχνετε στο σπίτι σας, αναλόγως το είδος, είτε μένουν υπολείμματα στην καφετιέρα ή το περιβόητο κατακάθι στο φλιτζάνι σας. Οι παλιοί όμως ήξεραν ότι αυτά τα υπολείμματα μπορούν να αξιοποιηθούν ως λίπασμα για τα αγαπημένα τους λουλούδια. Οι νεότεροι οφείλουν να μάθουν ότι από αυτά τα υπολείμματα μπορούν και ως οικολογικό λίπασμα να χρησιμοποιηθούν αλλά και να αποτελέσουν καύσιμη ύλη! Αν σκεφτεί κανείς ότι ο καφές αποτελεί το αγαπημένο ρόφημα εκατομμυρίων ατόμων μόνο στην Ελλάδα σε καθημερινή βάση, μπορεί να φανταστεί και τις απίστευτα μεγάλες ποσότητες που μένουν στο τέλος, και μέχρι πρότινος κατέληγαν στα σκουπίδια. Όπως και στο εξωτερικό όμως, έτσι και στην Ελλάδα, έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους οργανώσεις και συνεταιρισμοί οι οποίοι συνεργάζονται με καφετέριες και όχι μόνο για να συγκεντρώνουν αυτές τις ποσότητες και να τις αξιοποιούν ως πρώτη ύλη για την παραγωγή νέων ειδών χρήσιμων για άλλες δράσεις.
165 Απο κΑΦΕ κΑυσΙμο κΑΙ λΙπΑσμΑ
Βέβαια, και στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο υπάρχουν ακόμη πολλά βήματα που πρέπει να γίνουν. Τι ακολουθεί όμως; Για παράδειγμα, η βρετανική εταιρεία Bio-Bean ήταν η πρώτη που βρήκε τρόπο να εκμεταλλευτεί τα υπολείμματα του καφέ για να παράγει καύσιμη ύλη και είναι η πρώτη παγκοσμίως που το έπραξε. Ήρθε σε συνεργασία με εταιρείες, πανεπιστήμια, γραφεία, σταθμούς τρένων και εργοστάσια επεξεργασίας καφέ από όπου και συλλέγει την απαραίτητη πρώτη ύλη. Στο εργοστάσιο ανακύκλωσης και επεξεργασίας που βρίσκεται στο Cambridgeshire, επεξεργάζονται χιλιάδες τόνους υπολειμμάτων καφέ τα οποία μεταμορφώνουν σε καύσιμη ύλη που μοιάζει με μπριγκέτα ξύλου. Αυτό το κούτσουρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια αντί για ξύλο σε στόφες, σόμπες κ.λπ. Οπως λένε στην ιστοσελίδα τους, για την παραγωγή ενός κούτσουρου καύσιμης ύλης χρειάζονται 25 φλιτζάνια καφέ. Επίσης υποστηρίζουν ότι, η δική τους καύσιμη ύλη παράγει κατά 20% περισσότερη θερμογόνο δύναμη από ό,τι ένα
ξερό ξύλο και ότι κατά την καύση παράγονται κατά 80% λιγότερες εκπομπές αερίων από ό,τι αν οδηγούνταν αυτές οι ποσότητες υπολειμμάτων στις χωματερές. Παρόμοιες προσπάθειες τελευταία έχουν γίνει και στην Ελλάδα. μια πιο δύσκολη διαδικασία όμως είναι αυτή που παράγει βιοκαύσιμα, από τα έλαια που εμπεριέχονται στα υπολείμματα του καφέ! Πιθανότατα έχετε παρατηρήσει ότι όταν μένει λίγος καφές σε ένα σκεύος, στην επιφάνειά του σχηματίζεται ένα στρώμα που γυαλίζει. Και πάλι, στο εξωτερικό και στις ΗΠΑ συγκεκριμένα, μία μεγάλη εταιρεία πώλησης καφέ και γλυκισμάτων, η Dunkin Donuts βρήκε τρόπο να εκμεταλλευτεί αυτό το γυαλιστερό «φιλμ». Πρόκειται για έλαια του καφέ, διαφορετικής περιεκτικότητα σε κάθε ποικιλία, που μπορούν να εκχυλιστούν και κατόπιν ειδικής επεξεργασίας να χρησιμοποιηθούν ως βιοκαύσιμα, αφού αναμειχθούν με αλκοόλη προκειμένου να δημιουργηθεί χημική αντίδραση και παράγεται βιοντίζελ, το οποίο κατόπιν καθαρίζεται, ώστε να δώσει το τελικό καθαρό προϊόν που είναι το βιοκαύσιμο. μάλιστα η εταιρεία κατασκεύασε και ένα αυτοδύναμο ενεργειακά σπίτι, που λειτουργεί με βιοκαύσιμα που προέρχονται από τα 29.484 κιλά υπολειμμάτων καφέ που συλλέγονται ετήσια από τα καταστήματά της και μόνο., ενώ όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα τους, από περίπου 75 κιλά καφέ παράγονται τέσσερα λίτρα βιοκαυσίμου, που σε ποσοστό 80% προέρχεται από τα έλαια των κόκκων καφέ. μάλιστα, τα συγκεκριμένα βιοκαύσιμα χρησιμοποιήθηκαν δοκιμαστικά στα λεωφορεία του Λονδίνου. Για να φτάσουμε στο απλό, οικολογικό λίπασμα. Οι τριανταφυλλιές και οι γαρδένιες «αγαπούν» τα υπολείμματα καφέ, ενώ μία απλή διαδικασία, αυτή της κομποστοποίησης μπορεί ό,τι μένει από έναν… εσπρέσο ή έναν γαλλικό καφέ να αποβάλει τα χημικά συστατικά που είναι τοξικά για τα φυτά, όπως η καφεΐνη, οι τανίνες και το χλωρογενικό οξύ και μέσα σε 98 ημέρες (όπως λένε οι ειδικοί) να δώσουν ένα πραγματικά καλό λίπασμα, πλούσιο σε άζωτο και κάλλιο.
VOLOS CITY ΌΤΑΝ ΒΡΕΘΕΙ κάποιος-α πχ στην Αττική, θα διαπιστώσει εκεί ότι οι κάδοι δεν είναι μόνο μπλε ή πράσινοι, για ανακύκλωση υλικών δηλαδή και συμβατικά απορρίμματα, αλλά υπάρχουν και οι καφέ κάδοι! Τι είναι λοιπόν αυτοί, και σε τι εξυπηρετούν; Σε μία συνειδητοποιημένη κοινωνία τίποτε δεν πάει χαμένο, και αυτό ισχύει και για τα υπολείμματα τροφίμων. Στους καφέ κάδους λοιπόν μπορούν να εναποθετηθούν οργανικά υλικά, υπολείμματα φαγητού, λαχανικών, φρούτων, λουλουδιών κλπ, με σκοπό την κομποστοποίηση, την φυσική μετατροπή των παραπάνω υλικών σε χρήσιμο λίπασμα, εδαφοβελτιωτικό, ή όπως αλλιώς το λένε κομπόστ. Αυτά τα υλικά υποτίθεται ότι συλλέγονται από ειδικά απορριμματοφόρα και θα πρέπει να μεταφέρονται σε ειδική εγκατάσταση στους ΧΥΤΑ για να χρησιμοποιούνται αναλόγως και να υπόκεινται σε ειδική επεξεργασία. Εκεί προκύπτει το τελικό προϊόν, ένα χρήσιμο λίπασμα, το οποίο μπορεί να διατεθεί σε γεωπόνους και αγρότες προς πώληση, ή δωρεάν στο κοινό για τη χρήση του σε καλλωπιστικά φυτά. Να σημειωθεί, ότι δεν πρέπει να απορρίπτονται στους καφέ κάδους όλα τα υλικά συσκευασίας, όπως επίσης και οι φλούδες από τα εσπεριδοειδή ή ωμά υπολείμματα επεξεργασίας κρέατος και αλιευμάτων, γόπες τσιγάρων, τροφές και
166 η κομποστοποIηση κΑΙ οΙ κΑΦE κAδοΙ
περιττώματα ζώων και γυαλιστερά χαρτιά. Προχωρημένα πράγματα θα πει κανείς. Ουσιώδη, θα απαντήσουν άλλοι και ίσως πλέον αναγκαία. Βέβαια, από το 2015 είχε εξαγγελθεί η διανομή επτά χιλιάδων κάδων οικιακής
κομποστοποίησης σε πολίτες του Δήμου Βόλου. Είχε γίνει μία περιορισμένη το 2012, αλλά από τότε… ουδέν νεώτερον από το συγκεκριμένο μέτωπο!
Απο AποβλητΑ... βΙοΑΕρΙο
μΙΑ ΑΛΛΗ ΒΙΟμΗχΑΝΙΚΗ διαδικασία που βασίζεται στην κυκλική οικονομία και την ανακύκλωση είναι η παραγωγή βιοαερίου, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο, διαχεόμενο στο δίκτυο φυσικού αερίου, ή από μονάδες και εργοστάσια που έχουν δικές τους ιδιόκτητες εγκαταστάσεις παραγωγής για να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες τους. Βιοαέριο φυσικά παράγεται και στους ΧΥΤΑ, αφού τα απορρίμματα μέσω φυσικής ουσιαστικά διαδικασίας εκλύουν σημαντικές ποσότητες και εναπόκειται στους διαχειριστές να το αξιοποιήσουν.
Το βιοαέριο μπορεί να παραχθεί από ακατέργαστες πρώτες ύλες όπως, τα αγροτικά απόβλητα, κοπριά, αστικά απόβλητα, φυτική ύλη και πράσινα απόβλητα ή απορρίμματα τροφών. Ουσιαστικά παράγεται από αναερόβιους μικροοργανισμούς, μικρόβια που τρέφονται από τους υδατάνθρακες και τα λίπη, παράγοντας μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα ως μεταβολικά προϊόντα αποβλήτων. Το βιοαέριο αποτελείται κυρίως από μεθάνιο (την πηγή ενέργειας εντός του καυσίμου) και διοξείδιο του άνθρακα, ενώ είναι πιθανό να περιέχει και μικρές ποσότητες αζώτου ή
υδρογόνου. Οι ρύποι του βιοαερίου μπορούν να περιέχουν θείο ή σιλοξάνια, αλλά αυτό εξαρτάται από την πρώτη ύλη του χωνευτηρίου. Απαραίτητο ν’ αναφέρουμε ότι ήδη υπάρχει εξοπλισμός στο εξωτερικό, που διατίθεται για οικιακή παραγωγή βιοαερίου για την κάλυψη αναγκών του κάθε νοικοκυριού…! Για παράδειγμα, εταιρεία στο Ισραήλ, η homeBioGas, ήδη έχει προωθήσει στην αγορά τέτοιους αναερόβιους χωνευτήρες, και από εκεί και πέρα κάθε νοικοκυριό μπορεί και τα οργανικά απόβλητα να χρησιμοποιεί και ουσιαστικά να παράγει ενέργεια!
VOLOS CITY
168 Του χΡΥΣΟΣΤΟμΟΥ ΤΡΙμμΗ
Η δράση της Verd στον Βόλο και της «Πράσινο Λάδι» που κάνουν τη διαφορά
Κ
τό τηγΑνΕλΑΙό δΙνΕΙ ΕνΕΡγΕΙΑ
αλές οι τηγανιτές πατάτες, αλλά τι γίνεται μετά; Κάθε χρόνο στην Ελλάδα παράγονται περίπου 85 χιλιάδες τόνοι τηγανέλαιου. Aπό αυτούς, περίπου οι μισοί παράγονται από τη βιομηχανία, την εστίαση, τα ξενοδοχεία κ.λπ. και με τη σωστή διαχείριση που γίνεται από εταιρείες που έχουν την άδεια, συλλέγονται και προωθούνται σε μονάδες παραγωγής βιοντίζελ. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η ανακύκλωση των τηγανέλαιων είναι
σημαντική για τη διαφύλαξη του οικοσυστήματος αν αναλογιστεί κάποιος ότι ένα λίτρο καμένου λαδιού υποβαθμίζει ένα εκατομμύριο λίτρα νερού, ενώ η φύση χρειάζεται δέκα χρόνια προκειμένου ν’ απορροφήσει αυτό το λίτρο. Αξίζει λοιπόν να σημειωθεί ότι η μονάδα επεξεργασίας (δεύτερης γενιάς μάλιστα) τηγανέλαιων για την παραγωγή βιοντίζελ βρίσκεται στον Βόλο και συγκεκριμένα είναι αυτή της Verd, που ανήκει πλέον στον όμιλο της Motor Oil, στη Β’ Βιομηχανική Περιοχή!
VOLOS CITY
Η συγκεκριμένη μονάδα έχει δυνατότητα παραγωγής 80 χιλιάδων τόνων βιοντίζελ τον χρόνο, και όπως μας εξήγησε ο γενικός διευθυντής της Verd, Γιώργος Κυριακόπουλος, μέσω της θυγατρικής «Πράσινο Λάδι», ουσιαστικά έχει 51% μερίδιο στην αγορά αυτήν τη στιγμή, όσον αφορά τη συλλογή τηγανέλαιων από επιχειρήσεις (πχ εστιατόρια) απ’ όλη την Ελλάδα! «Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι από το βιοντίζελ που παράγεται από τη Verd η ατμόσφαιρα γλιτώνει 70 χιλιάδες τόνους CO2 τον χρόνο» τονίζει ο κ. Κυριακόπουλος για να μας περιγράψει στη συνέχεια την όλη διαδικασία. Συλλέγουμε λοιπόν το χρησιμοποιημένο τηγανέλαιο με την «Πράσινο Λάδι», είτε απευθείας από καταστήματα ή μέσω πιστοποιημένων και συμβολαιοποιημένων συνεργατών μας, με το σύνολο της ποσότητας να καταλήγει στον Βόλο και στη μονάδα της Verd. Εκεί το τηγανέλαιο περνά από μία πρώτη επεξεργασία, κυρίως για την αφαίρεση υγρασίας αλλά και υπολειμμάτων. Θα ακολουθήσει στη συνέχεια η διαδικασία της μετεστεροποίησης, με προσθήκη μεθανόλης και ενός καταλύτη, για να έχουμε την παραγωγή βιοντίζελ και με διύλιση, για να έχουμε το τελικό προϊόν, το βιοντίζελ που είναι εντός των προβλεπόμενων προδιαγραφών» σημειώνει. Αξίζει να σημειωθεί ότι το βιοντίζελ πρώτης παραγωγής, αυτό που προέρχεται δηλαδή από έλαια όπως ηλιέλαιο σογιέλαιο ή κραμβέλαιο, έχει μικρότερο όφελος στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, μειώνοντας από 30-60% τα αέρια του θερμοκηπίου, γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κινηθεί στη λογική πριμοδότησης για τη χρήση των τηγανέλαιων και των ζωϊκών λιπών… Τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά του βιοντίζελ είναι όμοια με εκείνα του πετρελαίου κίνησης. μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πετρελαιοκινητήρες σε μείγμα με το πετρέλαιο κίνησης σε διάφορα ποσοστά, χωρίς καμία μετατροπή αυτών των κινητήρων. Σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (και στην Ελλάδα) αναμειγνύεται κατά μέσον όρο 7% βιοντίζελ στο πετρέλαιο κίνησης. «Υπάρχει ανταποδοτικότητα για τους επαγγελματίες, οι οποίοι συλλέγουν το τηγανέλαιο σε ειδικά πλαστικά βαρέλια και λαμβάνουν στη συνέχεια, βάσει και του σχετικού συμβολαίου προϊόντα προς χρήση (σ.σ. απορρυπαντικά, χαρτικά κλπ) μέσω της «Πράσινο Λάδι». Αξίζει να σημειωθεί ότι σχεδόν το 100% των επιχειρήσεων που έχουν παραγωγή τηγανέλαιου το ανακυκλώνουν, αφού τίθεται θέμα από εκεί και πέρα ανανέωσης της άδειας υγειονομικού ενδιαφέροντος» επισημαίνει ο κ. Κυριακόπουλος. Βέβαια, υπάρχει και το κόστος συλλογής και μεταφοράς, ωστόσο, το βιοντίζελ είναι το πιο «πράσινο» καύσιμο στην αγορά, μειώνοντας κατά 88% την έκλυση αερίου θερμοκηπίου σε σχέση με τα ορυκτά. Σ’ αυτό το σημείο ο γενικός διευθυντής της Verd αναφέρεται και στο κομμάτι των υδάτων. «Το βιοντίζελ υποκαθιστά τα ορυκτά καύσιμα. Από την άλλη ένα λίτρο τηγανέλαιου αρκεί για να υποβαθμίσει 1 εκατομμύριο λίτρα νερού,
170
οικιακό επίπεδο, αλλά όπως τονίζεται όλοι θα πρέπει να κατανοήσουν τη σημασία της συλλογής και της ανακύκλωσης, ακόμη και ενός λίτρου. Συνήθως, το τηγανέλαιο καταλήγει στο νεροχύτη και βουλώνει τις σωληνώσεις και τις αποχετεύσεις, δημιουργώντας κατ’ επέκταση πρόβλημα στους υπονόμους και στους βιολογικούς καθαρισμούς των πόλεων… Από εκεί και πέρα στον Βόλο εντοπίζουμε μέσω και της ιστοσελίδας της «Πράσινο Λάδι» πέντε διαφορετικά σημεία συλλογής οικιακού τηγανέλαιου… Οπότε, όλα είναι θέμα απόφασης και διάθεσης!
Γιώργος Κυριακόπουλος
ποσότητα που καταναλώνει σε 14 χρόνια ο άνθρωπος! φυσικά υποβαθμίζει και το θαλασσινό νερό, αλλά έχει επιπτώσεις και στις εγκαταστάσεις των σπιτιών και των αποχετεύσεων» θα υπογραμμίσει, και κάπου εδώ έρχεται και το μεγάλο στοίχημα… Τι θα γίνει με το οικιακό τηγανέλαιο που αποτελεί παραπάνω από τη μισή ποσότητα που παράγει η χώρα μας; Όπως καταλαβαίνει κανείς, ελάχιστοι είναι αυτοί που μπαίνουν στη διαδικασία ανακύκλωσης σε
Η επένδυση, το προσωπικό και ο αντίκτυπος στην τοπική οικονομία μέλος του ομίλου της Motor Oil πλέον, η παρουσία της Verd στον Βόλο παραμένει ισχυρή, και μάλιστα το 2013-14 έκανε μία πολύ μεγάλη επένδυση (αν σκεφτεί κανείς ότι ήταν και τα χρόνια της οικονομικής κρίσης) προσθέτοντας στις εγκαταστάσεις της τη διαδικασία απόσταξης ώστε να είναι σε θέση να μπορεί να χειριστεί 100% τα τηγανέλαια και τα ζωικά λίπη, για τη μεγαλύτερη δυνατή εκμετάλλευσή τους και παραγωγή βιοντίζελ. Στη Verd και στην «Πράσινο Λάδι» απασχολούνται περίπου 70 άτομα, η πλειονότητα των οποίων είναι από τον Βόλο, οπότε αυτό έχει και τον σχετικό θετικό αντίκτυπο και στην τοπική οικονομία… «Για παράδειγμα έχουμε εξαιρετικούς χημικούς στον Βόλο και η φιλοσοφία μας είναι πάντα κοντά στους ανθρώπους και τους εργαζόμενους» θα σημειώσει ο κ. Κυριακόπουλος. Από εκεί και πέρα όπως καταλήγει: «φυσικά συνεχώς βελτιώνουμε το επίπεδο των γνώσεων του προσωπικού σε ανώτερο επίπεδο, ώστε να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα».