Γυναίκα 2019

ΓΥΝΑΙΚΑ

ειδική έκδοση για τη Γυναίκα

Γυναίκα δε γεννιέσαι, γίνεσαι

8

Μαρτίου

Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας

περιεχόμενα 4

Γιατί γιορτάζουμε τη γυναικεία υπόσταση;

52 Γεωργία Μπίτση

8

Οι 5 γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο

54 Σοφία Κανταράκη

16 Οι πιο σημαντικές Ελληνίδες του 20ου αιώνα

56 Ελένη Λαμπράκη

22 #Me too

58 Mαρία Κουρή

27 Τι γυναίκα «επιθυμούμε»...;

60 Σοφία Αδάμ

28 Κακοποίηση γυναικών

62 Η σύγχρονη γυναίκα και ο γάμος

32 Μαρίνα Χρυσοβελώνη

65 Παρέμβαση στην παχυσαρκία

38 Ράνια Καρανικόλα 40 Αγγελική Θάνου 44 Μάρω Αισώπου 46 Πολυάνθη Γιάνναρου 48 Χριστίνα Ρούση - Βέργου

4 Γυναίκα

απαιτείται πριν την εγκυμοσύνη

66 Δημόσιος θηλασμός 72 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΜΟΔΑ 91 Διατροφή χωρίς γλουτένη, ποιά είναι η αλήθεια?

94 Η γυναίκα μέσα από τις σκέψεις των αντρών

ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

editorial της Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου

Για τις γυναίκες...

Το ατρόμητο κορίτσι

Από την αρχή του κόσμου η γυναίκα ήταν εκείνη που είχε πολλούς ρόλους και πολλές υποχρεώσεις απέναντι στην κοινωνία και στην οικογένειά της. Η σύγχρονη γυναίκα έχει τους ίδιους ρόλους, τις ίδιες αυξημένες υποχρεώσεις, όμως πλέον έχει και προσωπικές ανάγκες και όνειρα. Οι εποχές έχουν αλλάξει και ο ρόλος της γυναίκας έχει μεταβληθεί στην κοινωνική σκακιέρα. Η γυναίκα πλέον εργάζεται, βγάζει τα δικά της χρήματα και δεν διστάζει να διεκδικήσει όλα όσα θέλει. Έχει αποκτήσει δυναμισμό και δεν προσπαθεί να ανελιχθεί στο πλευρό ενός άντρα. Φυσικά και το αρσενικό έχει σημαντικό ρόλο στη ζωή της, καθώς μιλάμε για δύο ανθρώπινα όντα, όμως οι εποχές που η γυναίκα ήταν υποδεέστερη έχουν περάσει, τουλάχιστον στον Δυτικό κόσμο. Παρ' όλες τις κατακτήσεις της, η σύγχρονη γυναίκα συνεχίζει να προσπαθεί καθημερινά, ώστε να αποδείξει ότι μπορεί να τα καταφέρει σε όλους τους ρόλους, τους οποίους κατέχει. Να είναι καλή μάνα, καλή σύζυγος, σωστή εργαζόμενη, να περιποιείται τον εαυτό της, να..να..να.. Το βασικό στοιχείο όμως που έχει καταφέρει η γυναίκα στο πέρασμα των χρόνων, με μόχθο και αγώνα, είναι να αποκτήσει αυτοσεβασμό. Να αποφασίζει για τον εαυτό της και να ορίζει τη μοίρα της, όποια κι αν είναι αυτή. Να θέτει εκείνη τα θέλω της και να τα κατακτά. Ίσως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας να είναι πλέον «πασε», όμως υπάρχουν ακόμη γυναίκες που προσπαθούν να αποδείξουν την αξία τους, είτε ως μητέρες, είτε ως επαγγελματίες είτε και τα δύο μαζί. Η κάθε γυναίκα δεν θα πρέπει να ξεχνά ότι είναι ένα σπάνιο πλάσμα. Είναι εκείνη που χαρίζει το δώρο της ζωής. Η κάθε γυναίκα είναι ξεχωριστή και η προσφορά της στην κοινωνία, αυταπόδεικτη. Στις επόμενες σελίδες θα διαβάσετε ένα ολοκληρωμένο αφιέρωμα στη γυναίκα. Στη γυναίκα μάνα, εργαζόμενη, σ’ εκείνη που προσφέρει και ξεχωρίζει. Σε εκείνη που το χαμόγελο δεν σβήνει από τα χείλη της και κυνηγά το όνειρό της. Σε εκείνη που είναι παράδειγμα όχι για τους άλλους, αλλά για τον ίδιο της τον εαυτό! Γιατί είναι γυναίκα! Καλή ανάγνωση! Γυναίκα 5

Γιατί γιορτάζουμε τη γυναικεία υπόσταση; 8 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Η σημερινή μέρα θεσμοθετήθηκε από τον ΟΗΕ το 1977, ο οποίος κάλεσε εκείνη τη χρονιά όλες τις χώρες του κόσμου να καθιερώσουν μία ημέρα για τα Δικαιώματα των Γυναικών και τη Διεθνή Ειρήνη. Ωστόσο, οι αγώνες των γυναικών για ισότητα, είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. Η πρώτη περίπτωση εορτασμού μίας ημέρας αφιερωμένης στις γυναίκες, παρατηρείται στις αρχές του 20ου αιώνα -μία εποχή μεγάλων αναστατώσεων και αλλαγών στον βιομηχανικό κόσμο. Στις 28 Φεβρουαρίου 1909, στη Νέα Υόρκη, το Σοσιαλιστικό Κόμμα των ΗΠΑ διοργάνωσε την πρώτη "Ημέρα Γυναίκας", τιμώντας τη μεγάλη, ιστορική απεργία των εργατριών κλωστοϋφαντουργίας του 1908.

6 Γυναίκα

Μαρτίου

Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας Γυναίκα 7

Τον Αύγουστο του 1910, διοργανώθηκε Διεθνές Συνέδριο Γυναικών, πριν την έναρξη των διαδικασιών της Δεύτερης Σοσιαλιστικής Διεθνούς, στη Δανία. Στα πλαίσιά της, η Γερμανίδα σοσιαλίστρια, Luise Zietz, στηριζόμενη από την επίσης Γερμανίδα και αργότερα κορυφαία μορφή του γερμανικού κομμουνιστικού κόμματος, Clara Zetkin, πρότεινε την καθιέρωση Παγκόσμιας Ημέρας Γυναικών.

Clara Zetkin

Η φυσιογνωμία της Τσέτκιν σε γερμανικό γραμματόσημο

Luise Zietz

Εργάτριες στο Σικάγο διαμαρτύρονται ζητώντας αυξήσεις στους μισθούς τους

Οι 100 γυναίκες από 17 χώρες που συμμετείχαν, συμφώνησαν με την ιδέα, έχοντας στόχο την προώθηση των ίσων δικαιωμάτων για τις γυναίκες και της διεκδίκησης δικαιώματος ψήφου. Τον Μάρτιο του 1911, γιορτάστηκε για πρώτη φορά μία Διεθνής Ημέρα για τις Γυναίκες, με διαδηλώσεις σε Αυστρία, Γερμανία, Δανία και Ελβετία, όπου συμμετείχαν, περίπου, 1 εκατομμύριο άνθρωποι.

8 Γυναίκα

Το 1911 γιορτάζεται για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Εξάλλου, στις ΗΠΑ, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας συνεχιζόταν να τιμάται την τελευταία Κυριακή του Φεβρουαρίου, ημέρα που επέλεξαν οι Ρωσίδες, το 1913, για να συμμετάσχουν για πρώτη φορά σε σχετικές εκδηλώσεις. Έναν χρόνο αργότερα, το 1914, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε για πρώτη φορά στις 8 Μαρτίου, ημερομηνία η οποία εν πολλοίς καθιερώθηκε έκτοτε, σε όλες τις χώρες που την τιμούσαν.

Αφίσα για την Ημέρα των Γυναικών στη Γερμανία, το 1914

Το 1917, οι διαδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στην Αγία Πετρούπολη, στις 8 Μαρτίου (Γρηγοριανό ημερολόγιο) ή στις 23 Φεβρουαρίου (Ιουλιανό ημερολόγιο), ήταν η σπίθα που πυροδότησε τη Ρωσική Επανάσταση του Φεβρουαρίου. Μετά το τέλος και της Οκτωβριανής Επανάστασης, η ημέρα καθιερώθηκε ως επίσημη γιορτή στη Σοβιετική Ένωση. Από τότε, η ημέρα εορταζόταν με μεγάλες τιμές στις κομμουνιστικές και σοσιαλιστικές χώρες. Στη Δύση, η ημέρα αναγνωρίστηκε ευρέως το 1975, όταν ο ΟΗΕ την έθεσε υπό την αιγίδα του για πρώτη φορά, ενώ το 1977 επισημοποιήθηκε, με τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών να καλεί τα μέλη της να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών. Στο πέρασμα του χρόνου, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας πέρασε από πολλά στάδια. Το βέβαιο είναι ότι γιορτάζεται για έναν αιώνα και κάθε χρόνο, μεγαλώνει. Γυναίκες που ζητούν ίσα δικαιώματα ταξικά και οικονομικά

Σύγχρονες γυναίκες από το Ισλάμ διαμαρτύρονται ζητώντας ίσα δικαιώματα

Το μότο για την Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας το 2019 είναι

#BalanceforBetter Ισορροπία για καλύτερη

Γυναίκα 9

Οι 5 γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο Το έργο τους και η ζωή τους έγιναν σύμβολα των σύγχρονων γυναικών

8 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και είναι μία πολύ καλή ευκαιρία να ανατρέξουμε στο παρελθόν, να εξερευνήσουμε το παρόν και να εντοπίσουμε κάποια ελάχιστα παραδείγματα γυναικών, που με το έργο τους και τη στάση ζωής τους έχουν καταφέρει να αλλάξουν τον κόσμο.

10 Γυναίκα

Coco Chanel (1883-1971)

«Η πιο θαρραλέα πράξη είναι να σκέφτεσαι μονος σου, φωναχτά.»

’

Είναι η μοναδική από τον χώρο της μόδας που συμπεριλήφθηκε στη λίστα, του περιοδικού Time, με τις 100 πιο ισχυρές προσωπικότητες του 20ου αιώνα. Ορφανή από πολύ μικρή ηλικία και μεγαλωμένη με πολλές δυσκολίες, η Coco Chanel είχε το σθένος να υπερπηδήσει τα όποια εμπόδια, να χαράξει τη δική της πορεία και να εξασφαλίσει μία περίοπτη θέση στην παγκόσμια ιστορία της μόδας. «Δεν μπήκα στην κοινωνία αυτή επειδή έπρεπε να σχεδιάσω ρούχα. Σχεδίασα ρούχα, ακριβώς επειδή μπήκα στην κοινωνία αυτή. Επειδή ήμουν η πρώτη που έζησε τη ζωή αυτού του αιώνα». Με το παραπάνω motto να την συντροφεύει σε όλα τα χρόνια της δημιουργίας της, αυτή η “ιέρεια” της μόδας αντλούσε στοιχεία από το κοινωνικό περιβάλλον και έβρισκε τους πιο δημιουργικούς, ευφάνταστους και πρωτοποριακούς τρόπους, να τα ενσωματώνει στη δουλειά της. Ο Κοκτώ είχε πει για αυτήν: “ήταν κάτι σαν θαύμα, δούλεψε στον κόσμο

της μόδας με κανόνες οι οποίοι είχαν αξία μόνο για τους ζωγράφους, τους ποιητές και τους μουσικούς”. Στη διάρκεια της μακράς θητείας της στον κόσμο της μόδας, εισήγαγε μία σειρά από καινοτομίες που έμελλε να διαμορφώσουν τους μελλοντικούς σχεδιαστές, την ίδια στιγμή που επηρέασε, άθελά της, το φεμινιστικό κίνημα και την απελευθέρωση των γυναικών. Μεταξύ των καινοτομιών της, είναι το μικρό μαύρο φόρεμα, το θρυλικό άρωμα Chanel 5, τα ντραπέ τουρμπάνια, τα πουκάμισα, οι πλισέ φούστες, τα γυναικεία πουλόβερ, οι μπλούζες χωρίς γιακά, τα τουίντ (πλεχτά) ταγέρ, τα blazer, οι δίχρωμες (μπεζ με μαύρη μύτη) γόβες χωρίς φτέρνα, τα strapless φορέματα και οι καμπαρντίνες. Οι απόψεις της, πάντα εύστοχες και πάντα μπροστά από την εποχής της, δηλώνουν ένα ελεύθερο και ασυμβίβαστο πνεύμα και έχουν καταφέρει να παραμείνουν διαχρονικές, αποτελώντας έναν πολύτιμο οδηγό για κάθε σύγχρονη γυναίκα.

Γυναίκα 11

Ίντιρα Γκάντι (1917-1984)

Η πρώτη και μοναδική πρωθυπουργός της Ινδίας

12 Γυναίκα

Το όνομά της είναι ταυτισμένο με το φεμινισμό, τη γυναικεία μαχητικότητα, το δυναμισμό και εσφαλμένα με τον Μαχάτμα Γκάντι του οποίου θεωρείται κόρη. Ωστόσο, αυτή η εμβληματική προσωπικότητα που θα καταφέρει να γίνει η πρώτη και η μοναδική πρωθυπουργός της Ινδίας, που θα ωθήσει τις γυναίκες στην Ινδία να βγουν άφοβα από τις πόρτες του σπιτιού τους και που το έργο της θα μείνει βαθιά και ουσιαστικά χαραγμένο στην παγκόσμια ιστορία, είναι κόρη του πρώτου πρωθυπουργού της ανεξάρτητης Ινδίας, Τζαουαχαρλάλ Νεχρού. Μεγαλωμένη μόνο με τον πατέρα της καθώς η μητέρα της έφυγε νωρίς, σφυρηλατήθηκε μέσα σε ένα άκρως πολιτικό και ανδροκρατούμενο περιβάλλον χαράσσοντας από πολύ μικρή τα δικά της βήματα. Ως φοιτήτρια της Οξφόρδης γράφτηκε σε οργανώσεις για την ανεξαρτησία της Ινδίας και κατά του φασισμού στην Ισπανία ενώ κάποια χρόνια αργότερα όταν επέστρεψε στην Ινδία –προδομένη από τον σύντροφό της που την παράτησε- βρέθηκε στο πλευρό του πατέρα της ως ιδιαιτέρα γραμματέας του. Το 1964, ο θάνατος του πατέρα της, ωθεί τον Πρόεδρο της Ινδίας να την διορίσει μέλος του Ρατζγια Σαμπχα (Rajya Sabha), ανώτερου νομοθετικού συμβουλίου της Ινδικής Βουλής ενώ λίγο αργότερα αναλαμβάνει το Υπουργείο Πληροφοριών και Τύπου. Δύο χρόνια αργότερα, ένας ακόμη θάνατος, αυτός του τότε πρωθυπουργού Μπαχαντούρ Σάστρι, θα της ανοίξει τον δρόμο που θα την οδηγήσει

στην πρωθυπουργική καρέκλα την οποία συνολικά θα διατηρήσει για τέσσερις θητείες. Είναι η πρώτη και η μοναδική φορά που σε μία καθαρά πατριαρχική κοινωνία, μία γυναίκα θα βρεθεί στην κορυφή της εξουσίας. Με δυνατό της χαρτί τον λαϊκισμό, η Ίντιρα Γκάντι θα καταφέρει να πάρει με το μέρος της μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ινδίας, θα γίνει το σύμβολο-προστάτιδα των γυναικών, θα αγωνιστεί για την εξάλειψη της φτώχιας, θα δώσει ώθηση στην αγροτική παραγωγή, θα συναντήσει ωστόσο και πολλούς φανατικούς εχθρούς οι οποίοι αντιτίθενται σε μία σειρά εσφαλμένες πολιτικές της.Καθοριστική πράξη για το οριστικό της τέλος στέκεται η διαταγή της να δολοφονηθούν εκατοντάδες Σιχ που είχαν καταλάβει το Χρυσό Τέμενος στο Αμριτσάρ ζητώντας αυτονομία. Την απόφασή της αυτή θα την πληρώσει με την ίδια της τη ζωή, καθώς εξαιτίας αυτής δολοφονήθηκε άγρια από τις σφαίρες των δύο Σιχ σωματοφυλάκων της την ώρα που βρισκόταν στον κήπο της. Ο θάνατός της πυροδότησε μία σειρά από ταραχές κατά τις οποίες 20.000 Σιχ βρήκαν το θάνατο από τους εξαγριωμένους ινδουιστές. * Το 1999 ψηφίστηκε σε δημοσκόπηση του BBC ως η σημαντικότερη γυναίκα της τελευταίας χιλιετηρίδας ανάμεσα σε άλλες γυναικείες προσωπικότητες όπως η βασίλισσα Ελισάβετ Α' της Αγγλίας, η Μαρία Κιουρί και η Μητέρα Τερέζα.

Σιμόν Ντε Μποβουάρ (1908 - 1986)

«Γυναίκα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι» Ένα κείμενο αφιερωμένο στις γυναίκες, δεν θα μπορούσε παρά να ξεκινήσει, ως φόρος τιμής, από τη μητέρα του φεμινισμού, από τη γυναίκα σύμβολο του 20ου αιώνα, που τόλμησε μέσα από τη ζωή της να προκαλέσει την κοινωνία και μέσα από το έργο της να αλλάξει την ανθρώπινη σκέψη... η γυναίκα αυτή δεν είναι άλλη από τη Σιμόν Ντε Μποβουάρ. Πνεύμα ελεύθερο, ανεξάρτητο και δυναμικό, η Σιμόν, από πολύ νωρίς, αποκλίνει από τον Θεό και τον συμβατικό τρόπο σκέψης, για να ταξιδέψει σε φιλοσοφικά και υπαρξιακά μονοπάτια, συντροφιά μέχρι τέλους με τον άντρα της, τον Ζαν Πωλ Σάρτρ. Με τον Σάρτρ, τον οποίο ποτέ δεν παντρεύτηκε, γιατί για αυτήν "ο γάμος είναι περιορισμός, αστικοποίηση, αλλά και θεσμοθετημένη παρέμβαση του κράτους στην ιδιωτική ζωή των πολιτών. Το έργο της, “Το Δεύτερο

Φύλο”, αποκαλείται σήμερα η “Βίβλος του φεμινισμού” καθώς μέσα από αυτό προτείνεται μία τελείως ξένη και ανατρεπτική προσέγγιση στο τι είναι γυναίκα. Το βιβλίο της θεωρείται ένα από τα κλασσικά έργα της φεμινιστικής λογοτεχνίας και για χρόνια βρισκόταν στη λίστα του Βατικανού με τα απαγορευμένα βιβλία (Index Librorum Prohibitorum). Αδιαμφισβήτητο σύμβολο του φεμινισμού, της ελεύθερης σκέψης και του ανιδιοτελούς έρωτα, η Σιμόν Ντε Μποβουάρ διέθετε, όπως χαρακτηριστικά θα πει σε συνέντευξή του ο Σάρτρ, “ανδρική ευφυΐα και γυναικεία ευαισθησία”. Στα 15 της χρόνια είχε γράψει σε ένα λεύκωμα “ θέλω να γίνω διάσημη συγγραφέας”, το όνειρό της το έκανε πραγματικότητα... και με το παραπάνω. Γυναίκα 13

Μαρία Κιουρί (1867-1934)

«Δεν πρέπει να φοβόμαστε, μόνο να προσπαθούμε να κατανοήσουμε». Μία λαμπρή επιστήμονας, μία γυναίκα που έμεινε στην ιστορία για το σπουδαίο έργο της και τις καθοριστικές της ανακαλύψεις στην πορεία την ανθρωπότητας... αυτή είναι η Μαρία Κιουρί. Για να καταλάβει κανείς το μέγεθος της συνεισφοράς της στην παγκόσμια κοινότητα, αρκεί να ξεκινήσει να μετράει τις πρωτιές που κατέκτησε κατά τη διάρκεια της ζωής της. Η Μαρία Κιουρί, ήταν η πρώτη γυναίκα η οποία τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ, το οποίο μοιράστηκε με τον σύζυγό της Πιερ και τον Ανρί Μπεκερέλ για την ανακάλυψη της ραδιενέργειας (1903). Ήταν η πρώτη φορά που το ίδιο άτομο τιμάται με δεύτερο βραβείο Νόμπελ (Νόμπελ Χημείας για την ανακάλυψη και απομόνωση του καθαρού ραδίου). Υπήρξε η πρώτη μητέρα βραβευμένη με Νόμπελ που είδε την κόρη της να λαμβάνει το ίδιο βραβείο (η μεγαλύτερη κόρη της Ιρέν ΖολιόΚιουρί τιμήθηκε με το Νόμπελ Χημείας το 1935). Ήταν η πρώτη Ευρωπαία που πραγματοποίησε διδακτορική διατριβή στις θετικές επιστήμες καθώς και η πρώτη γυναίκα λέκτωρ και διευθύντρια εργαστηρίου στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης (1906). Τέλος, είναι η μόνη γυναίκα η οποία αναπαύεται στο Πάνθεον, το μαυσωλείο στο οποίο βρίσκονται θαμμένοι οι «μεγάλοι άνδρες» της

14 Γυναίκα

Γαλλίας. Τα παιδικά της χρόνια τα περνάει συντροφιά με τα βιβλία της, για να συνεχίσει στην ενηλικίωσή της τις σπουδές της στο Παρίσι και συγκεκριμένα στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Τα πενιχρά οικονομικά την οδηγούν πολλές φορές ακόμα και στην λιποθυμία από την ασιτία, εκείνη όμως συνεχίζει, για να αποφοιτήσει τελικά με δίπλωμα φυσικής, χημείας και μαθηματικών. Σε ένα εργαστήριο της Σορβόνης γνωρίζει τον μελλοντικό σύζυγό της Πιερ Κιουρί και για το υπόλοιπο της ζωής της η αγάπη της μοιράζεται μεταξύ της δουλειάς της, του άντρα της και των δύο παιδιών της.Τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών της και η αναγνώριση δεν αργούν πολύ να έρθουν. Συνδέει το όνομά της με την ανακάλυψη του ραδίου και τις μελέτες της για τη ραδιενέργεια, προσφέροντας τη δυνατότητα στην επιστήμη να μετρήσει τις τιμές του ραδίου και να συμβάλει στην αποτροπή των βλαβών στον άνθρωπο εξαιτίας της ραδιενέργειας. Η υπερβολική βέβαια έκθεση στη ραδιενέργεια, της δημιουργούν προβλήματα υγείας και συγκεκριμένα λευχαιμία από την οποία και πεθαίνει το 1934. Η Μαρία Κιουρί θεωρείται από τον καθηγητή της Ιατρικής Πιερ Ρεγκό ένα από τα πρώτα θύματα της ραδιενέργειας.

Malala Yousafzai (1997 - .... )

«Θέλω να γίνω πρωθυπουργός του Πακιστάν»

16 Γυναίκα

«Ένα παιδί, ένας δάσκαλος, ένα βιβλίο κι ένα μολύβι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο. Η εκπαίδευση είναι η μοναδική λύση. Η Παιδεία πάνω απ' όλα»! Είναι οι τρεις προτάσεις που μεστά και περιεκτικά, περιγράφουν τις προσπάθειες της νεαρής, ακτιβίστριας Malala που λίγο έλειψε να πεθάνει για αυτά που πρεσβεύει. Φαίνεται όμως, ότι η νεαρή Malala έχει έρθει σε αυτόν τον κόσμο με ένα συγκεκριμένο σκοπό και δεν θα φύγει αν δεν επιτευχθή. Η Malala από το Πακιστάν, στην ηλικία των έντεκα ξεκίνησε να μάχεται τους Ταλιμπάν μέσα από ένα blog του BBC στο οποίο περιέγραφε, με ψευδώνυμο, την καταπιεστική κατάσταση που επικρατεί στον τόπο της, στην κοιλάδα Σουάτ του βορειοδυτικού Πακιστάν, στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Βασική της επιδίωξη ήταν και είναι όλα τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, να έχουν ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση και ίσες ευκαιρίες για μία αξιοπρεπή ζωή. Σιγά – σιγά εγκαταλείπει την ανωνυμία της και μιλά δημόσια σε συγκεντρώσεις, σε τηλεοπτικές εκπομπές, σε ντοκιμαντέρ. Η ζωή της αρχίζει να απειλείται από τους Ταλιμπάν, οι οποίοι τελικά στις 9 Οκτωβρίου του 2012, και ενώ η Malala επέστρεφε από το σχολείο, την πυροβολούν εν ψυχρώ στο κεφάλι. Ο σοβαρός τραυματισμός της, είχε ως αποτέλεσμα να παραμείνει για πολύ καιρό σε νοσοκομεία του Πακιστάν και της Αγγλίας και να υποστεί μία σειρά αλλεπάλληλων επεμβάσεων. Η Malala κρατιέται στη ζωή, βγαίνει από το νοσοκομείο και επιστρέφει στην ακτιβιστική της δράση με περισσότερο πείσμα και σθένος. Ιδρύει το Malala Fund για την προώθηση του σκοπού της, εκδίδει βιβλίο για τη ζωή της προκειμένου να ακουστεί περισσότερο και βρίσκεται υποψήφια για Νόμπελ Ειρήνης και για το βραβείο Ζαχάρωφ, το οποίο και αποσπά. Το Ζαχάρωφ είναι ένα διεθνές βραβείο για την ελευθερία της σκέψης, το οποίο καθιερώθηκε στη μνήμη του Σοβιετικού πυρηνικού φυσικού και αντιφρονούντα Αντρέι Ζαχάρωφ. Θεωρείται η ανώτατη ευρωπαϊκή διάκριση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι ακόμη ένα παιδί, ένα ξεχωριστό κορίτσι, μία ώριμη γυναίκα, που ήδη με το σπουδαίο έργο της, αποδεικνύει μία τεράστια εσωτερική δύναμη, ένα σθένος και μία ψυχή που δεν πτοείται ακόμη και από την απειλή του θανάτου. Πρόσφατα το περιοδικό Time την ενέταξε στη λίστα με τους 100 πιο σημαντικούς ανθρώπους του κόσμου.

Οι πιο σημαντικές Ελληνίδες

του 20ου αιώνα Γυναίκες που κατάφεραν να διακριθούν μέσα στα χρόνια H γυναικεία χειραφέτηση ξεκίνησε στη Ελλάδα στα μέσα του 20ου αιώνα. Μέχρι τότε επικρατούσε το πρότυπο της πατριαρχικής οικογένειας και οι γυναίκες αναλάμβαναν ρόλους, όπως αυτός της νοικοκυράς, της συζύγου και της μητέρας, καθώς δεν είχαν πρόσβαση στη εκπαίδευση. Με την πάροδο των χρόνων οι γυναίκες άρχισαν να αναλαμβάνουν σημαντικούς ρόλους στην κοινωνία και να ξεχωρίζουν με τον χαρακτήρα τους, την εργατικότητά τους, το ήθος του και φυσικά το πολυποίκιλο έργο τους. Οι πέντε γυναίκες που θα δείτε πιο κάτω, όχι μόνο κατάφεραν να διακριθούν στην εποχή τους, αλλά το όνομά τους θα ταξιδεύει αναλλοίωτο και τα επόμενα χρόνια.

Μελίνα Μερκούρη Πολυβραβευμένη ηθοποιός και τραγουδίστρια με μεγάλη πορεία στο θέατρο και τον κινηματογράφο, τόσο στη Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου κατά τις περιόδους 1981-1989 και 1993-1994.

18 Γυναίκα

Γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 1920 στην Αθήνα, με το όνομα Μαρία Αμαλία Μερκούρη. Προερχόταν από οικογένεια πολιτικών, ωστόσο η ίδια επέλεξε να ασχοληθεί με την υποκριτική. Το 1938 περνάει από ακρόαση στο Εθνικό Θέατρο και γίνεται δεκτή. Κάνει το ντεμπούτο της το 1944 στο θέατρο Βρετάνια.νΑκολουθούν πολλές εμφανίσεις στο θέατρο και τον κινηματογράφο, ώσπου το 1951 η Μελίνα αρχίζει να εμφανίζεται και στη γαλλική πρωτεύουσα. Σταθμός στη καριέρα της αποτελεί η παράσταση του Μπρόντγουει «Illya darling», ενώ η θεατρική διασκευή του «Never on Sunday» θα της χαρίσει παγκόσμια φήμη. Για την συγκεκριμένη ταινία η ηθοποιός είχε προταθεί και για Όσκαρ το 1960, το οποίο όμως δεν κέρδισε. Εκτός από ηθοποιός η Μελίνα Μερκούρη υπήρξε και σπουδαία ερμηνεύτρια, καθώς συνεργάστηκε με σπουδαίους Έλληνες συνθέτες, όπως ο Μάνος Χατζηδάκης και ο Μίκης Θεοδωράκης. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας εξέδωσε το πρώτο της βιβλίο με το τίτλο «Γεννήθηκα Ελληνίδα». Τα έσοδα από τις πωλήσεις τα διέθεσε για τον αντιδικτατορικό αγώνα. Το βιβλίο αυτό ήταν και μια απάντηση προς τους δημοσιογράφους που περίμεναν μια δήλωση της σχετικά με την αφαίρεση της ελληνικής υπηκοότητας . Η ίδια δήλωσε «Γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα». Πολλές ήταν και οι συναυλίες που διοργάνωνε με σκοπό τη πτώση της Χούντας. Τις περιόδους 1981-1989 και 1993-1994 διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού. Επίσης ξεκίνησε την εκστρατεία για την επιστροφή των κλεμμένων μαρμάρων του Παρθενώνα. Ακόμη επινόησε τον θεσμό των δημοτικών περιφερειακών θεάτρων, αλλά και τον θεσμό των πολιτισμικών πρωτευουσών της Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας της, δίνει μεγάλη βάση στη εισαγωγή του πολιτισμού και της θεατρικής αγωγής στα σχολεία.Στις 6 Μαρτίου του 1994 έπειτα από μεγάλη μάχη με τον καρκίνο αφήνει τη τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης.

Γυναίκα 19

Πολλοί την έχουν χαρακτηρίσει ως η «ντίβα της όπερας» και άλλοι ως «φωνή Εκείνη τη περίοδο γνωρίζει τον Τζοβάνι Τζενατέλλο ο οποίος της του 20ου αιώνα». Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Μαρία Κάλλας υπήρξε από τις ανοίγει τις πόρτες για μια καριέρα στην Ιταλία. σημαντικότερες λυρικές τραγουδίστριες όλων των εποχών και καταλαμβάνει Εκεί γνωρίζει και τον Τζοβάνι Μενεγκίνι που θα ασκήσει καταλυιδιαίτερη θέση στην ιστορία της παγκόσμιας όπερας. τικό ρόλο στη καριέρα της. Το 1951 κάνει τη πρώτη της εμφάνιση Γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη με το πραγματικό στη Σκάλα του Μιλάνου, ενώ στις 26 Οκτωβρίου του 1956 εμφανίόνομα Μαρία Καλογεροπούλου. Σε μικρή ηλικία αρχίζει τα πρώτα μαθήζεται ως «Νόρμα» στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης. Τέσματα πιάνου και σε ηλικία 11 ετών λαμβάνει το πρώτο της βραβείο. Το σερα χρόνια αργότερα η Μαρία Κάλλας θα επιστρέψει στη Ελλάδα 1937 η σοπράνο μετά το διαζύγιο των γονιών της επιστρέφει στην Ελμε την παράσταση «Νόρμα» στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Η λάδα μαζί με τη μητέρα και την αδερφή της και παράλληλα συεπιτυχία της παράστασης ήταν πρωτοφανής και ο κόσμος ήταν νεχίζει και τις μουσικές σπουδές της. Δυο χρόνια αργότερα τόσο ενθουσιασμένος από την ερμηνεία της, που κάνει το πρώτο της ντεμπούτο ως Σαντούζα σε μια πατην κάλεσαν δέκα φορές στη σκηνή για να τη ράσταση της Αγροτικής Ιπποσύνης, ενώ πριν το ξέχειροκροτήσουν. σπασμα του ελληνο-ιταλικού πολέμου Το 1965 θα δώσει την τελευταία της πασυνεργάζεται και με την Εθνική Λυρική Σκηνή ράσταση στο «Κόβεντ Γκάρντεν» με την αλλά και το Βασιλικό Θέατρο. Λίγο μετά την «Τόσκα» του Τζεφιρέλι, ενώ ένα απελευθέρωση της Ελλάδας από τις δυνάχρόνο αργότερα θα λάβει τη ελλημεις του Άξονα στρέφει τις βλέψεις της νική υπηκοότητα με την ελπίδα ότι προς την Αμερική, καθώς αντιλαμβάνεο μεγάλος της έρωτας, Αριστοτέται ότι δεν είναι πια τόσο επιθυμητή λης Ωνάσης θα την παντρευτεί. στην Ελλάδα. Τόσο εξαιτίας της υποτίΚάτι το οποίο δεν θα συμβεί μησης της από τη Λυρική σκηνή, όσο και αυτό θα επηρεάσει κατά και εξαιτίας των κατηγοριών από πολύ τη μεγάλη σοπράνο. συναδέλφους της και την στάσης Στις 16 Σεπτεμβρίου του του Τύπου, ότι συνεργάζονταν 1977 η Μαρία Κάλλας βρέμε τους κατακτητές. Φτάνοντας θηκε νεκρή στο διαμέρισμα στη γενέτειρά της η Κάλλας της στο Παρίσι. Αιτία θανάαπορρίπτει και τους δυο ρότου θεωρείται ότι ήταν η λους που τις προσφέρουν. υψηλή δόση βαρβιτουρικών.

Μαρία Κάλλας

20 Γυναίκα

Σοφία Βέμπο Η Σοφία Βέμπο είναι μια κορυφαία ερμηνεύτρια και ηθοποιός που χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως η τραγουδίστρια της Νίκης, καθώς ερμήνευσε με μοναδικό τρόπο σημαντικά εθνικά τραγούδια όπως «ο Ντούτσε» και «Παιδιά της Ελλάδος» κατά τη διάρκεια του Ελληνοιταλικού πολέμου του 1940. Γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου του 1910 στη Καλλίπολη της Ανατολικής Θράκης. Το κανονικό της όνομα ήταν Σοφία Μπέμπο, αλλά το άλλαξε σε «Βέμπο»,διότι με αυτό το όνομα είχε συνηθίσει να παρουσιάζεται στο κοινό. Το 1912 εγκαταλείπει την Ελλάδα και μετακομίζει μαζί με την οικογένεια της στην Κωνσταντινούπολη. Το 1914 εξαιτίας της υπογραφής της συνθήκης της ανταλλαγής πληθυσμών επιστρέφει στην πατρίδα και συγκεκριμένα στο Βόλο. Η πρώτη της επαφή με τη μουσική ήρθε όταν εργάζονταν ως ταμίας σε ένα κατάστημα, όπου αγόρασε τη πρώτη της κιθάρα και ξεκίνησε να παίζει. Μια μέρα καθώς ταξίδευε με το τρένο προς τη Θεσσαλονίκη, ξεκίνησε να παίζει κιθάρα και να τραγουδάει ταυτόχρονα. Ο κόσμος ενθουσιάστηκε, το ίδιο και ο Κωνσταντίνος Τσίμας, ένας ιμπρεσά-

ριος που λίγο καιρό μετά την ανέδειξε στη Σοφία Βέμπο που όλοι γνωρίζουμε σήμερα. Σύντομα κατέβηκε στην Αθήνα όπου εργάστηκε για το θέατρο Κεντρικόν και λίγο αργότερα υπέγραψε συμβόλαιο με τη δισκογραφική Columbia. Mε τη κήρυξη του Ελληνοιταλικού πολέμου η Σοφία Βέμπο έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην εμψύχωση του ελληνικού στρατού ερμηνεύοντας πατριωτικά τραγούδια. Μετά την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα, κατέφυγε στην Μέση Ανατολή οπού και εκεί συνέβαλε στην αναπτέρωση του φρονήματος των ελληνικών στρατευμάτων. Όσο καιρό βρίσκονταν στην Ελλάδα είχε μπει στο στόχαστρο των Ιταλών που προσπάθησαν πολλές φορές να την τρομοκρατήσουν. Συχνά πραγματοποιούσε συναυλίες και τα έσοδα τα διέθετε για τις ανάγκες του ελληνικού στρατού . Την περίοδο 1967-1974 συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα, καθώς έκρυβε στο σπίτι της φοιτητές, τους οποίους μετά αρνείτο να παραδώσει στις αρχές. Η μεγάλη ερμηνεύτρια άφησε τη τελευταία της πνοή στις 11 Μαρτίου του 1978 και η κηδεία της μετατράπηκε σε πάνδημο συλλαλητήριο.

Κατίνα Παξινού Σπουδαία και βραβευμένη με Όσκαρ Ελληνίδα ηθοποιός, η οποία αποτέλεσε και ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Εθνικού Θεάτρου της Ελλάδας. Γεννήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου του 1900 στο Πειραιά. Σπούδασε μουσική στη Γενεύη, στο Βερολίνο και τη Βιέννη. Με το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου καταφεύγει στο Λονδίνο και μετά στις Η.Π.Α. Εκεί συνέχισε την καριέρα της ως ηθοποιός, παίζοντας σε πολλές ταινίες με αποκορύφωμα τη ταινία «Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα» (1943), που τη χάρισε και ένα Όσκαρ Β’ γυναικείου ρόλου. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία των βραβείων που απονεμήθηκε Όσκαρ σε μη Αμερικανό ηθοποιό και πρώτη φορά που κάποιος Έλληνας κέρδιζε το βραβείο. Τη στιγμή που παρέλαβε το βραβείο η Κατίνα Παξινού είπε συγκινημένη : «Το δέχομαι για λογαριασμό όλων των συναδέλφων μου ζωντανών και νεκρών» ( εκείνη τη περίοδο στην Ελλάδα επικρατούσε πόλεμος, οπότε δεν γνώριζε ποιος ήταν νεκρός ή ζωντανός). Το 1949 βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ του Μπιάρτς για την ερμηνεία της στο «Το πένθος ταιριάζει στη Ηλέκτρα». Κατά τη διάρκεια της καριέρας της ασχολήθηκε με τη μετάφραση θεατρικών έργων, αλλά και τη σύνθεση μουσικής, όπως στη παράσταση «Οιδίπους ο Τύραννος». Το καλοκαίρι του 1972 κάνει τη τελευταία της εμφάνιση στο θέατρο της Επιδαύρου. Γυναίκα 21

Αλίκη Βουγιουκλάκη 22 Γυναίκα

Η «εθνική σταρ της Ελλάδος» γεννήθηκε στις 20 Ιουλίου του 1934 στο Μαρούσι. Τρεις μέρες αργότερα αρρώστησε με πνευμονία και αμέσως οι γονείς της φώναξαν ιερέα να τη βαφτίσει. Το όνομα που της έδωσαν: Αλίκη - Σταματίνα. Τα παιδικά της χρόνια ήταν ιδιαίτερα δύσκολα και φτωχικά. Στην κατοχή ο πατέρας της δολοφονήθηκε και η μητέρας της ανέλαβε μόνη της να μεγαλώσει τα τρία παιδιά, την Αλίκη, τον Αντώνη και τον Τάκη. Το 1952 έδωσε εξετάσεις στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, κρυφά από την οικογένειά της, καθώς το επάγγελμα του ηθοποιού εθεωρείτο ντροπή την εποχή εκείνη. Το 1953, όντας στο δεύτερο έτος της σχολής, της ανατέθηκε ο μικρός ρόλος της Λουιζόν στον «Κατά φαντασίαν ασθενή» του Μολιέρου, ενώ τον ίδιο χρόνο πήρε και το ρόλο της Ολυμπίας στις «Φουσκοθαλασσιές» του Δημήτρη Μπόγρη. Το καλοκαίρι του 1954, πριν ακόμα τελειώσει τη δραματική σχολή κι ενώ επέστρεφε από τις διακοπές της, την κάλεσε ο σπουδαίος ηθοποιός και σκηνοθέτης Νίκος Χατζίσκος για να αντικαταστήσει την Άννα Συνοδινού, που αποχώρησε από το θίασο, στο ρόλο της Ιουλιέτας. Για να παίξει στο έργο χρειάστηκε να πάρει ειδική άδεια από τη σχολή της, έχοντας στη διάθεσή της μόνο τρία μερόνυχτα για να προετοιμαστεί και να μάθει το ρόλο. Η Ιουλιέτα της μπορεί να μην ήταν υπόδειγμα σεξπηρικής ερμηνείας, κοινό και κριτικοί, όμως, χειροκρότησαν την προσπάθειά της. Ακολουθεί η πρώτη εμφάνισή της στον κινηματογράφο το 1954 με την ταινία «Το Ποντικάκι», η συνεργασία της με το θίασο Κοτοπούλη, το θίασο της Κατερίνας και τέλος με το θίασο του Κώστας Μουσούρη, ο οποίος την έχρισε πρωταγωνίστρια. Το 1961 η Αλίκη Βουγιουκλάκη συγκροτεί τον δικό της θίασο, ανεβάζοντας τα έργα «Καίσαρ και Κλεοπάτρα», «Χτυποκάρδια στο θρανίο» κ.α. Στο μεταξύ, γνωρίζεται με το Φιλοποίμενα Φίνο, συνεργάζεται με την εταιρεία του, τη «Φίνος Φιλμ», και μαζί κάνουν πολλές από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του ελληνικού κινηματογράφου. Ξεχωρίζουν: «Η Αλίκη στο Ναυτικό», «Η Λίζα και η άλλη», «Η κόρη μου η Σοσιαλίστρια», «Η Μαρία της Σιωπής», «Ο αγαπητικός της Βοσκοπούλας»,

«Το κορίτσι με τα παραμύθια», «Διακοπές στην Αίγινα», «Έρωτας στους αμμόλοφους», «Αστέρω», «Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο», «Μανταλένα», «Η Υπολοχαγός Νατάσσα», «Η ψεύτρα» κ.α. Οι ρόλοι της, κατά κανόνα της χαριτωμένης σκανδαλιάρας κοπέλας, είχαν μεγάλη απήχηση στο κοινό και εξασφάλισαν στην ηθοποιό σπάνια δημοτικότητα. Με τον ρόλο της στη «Μανταλένα» κέρδισε το βραβείο του Α’ Γυναικείου Ρόλου, το 1960, στο Φεστιβάλ Ταινιών Θεσσαλονίκης, ενώ η ίδια ταινία εκπροσώπησε την Ελλάδα στο διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών, όπου άφησε πάρα πολύ καλές εντυπώσεις. Η «Υπολοχαγός Νατάσσα» θεωρείται η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, ενώ και οι δύο επόμενες εισπρακτικές κινηματογραφικές επιτυχίες ανήκουν στη Βουγιουκλάκη. Η συνάντησή της το 1959 στα κινηματογραφικά πλατό της ταινίας «Αστέρω» με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ αποτέλεσε απαρχή της ιστορίας του διασημότερου ζευγαριού στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου και του θεάτρου. Στις 18 Ιανουαρίου 1965 ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου και απέκτησαν ένα παιδί, τον Γιάννη. Ωστόσο, ο θυελλώδης γάμος τους δεν κράτησε πολύ… Διαλύθηκε, έπειτα από δικαστικές μάχες, στις 4 Ιουλίου του 1979. Εκτός από τις δεκάδες ταινίες που γύρισαν μαζί, από το 1964 έως το 1974 συνεργάσθηκαν σε θίασο που συνέστησαν οι δυο τους. Μία από τις πολλές θεατρικές επιτυχίες τους ήταν στο έργο του Μπέρναρ Σο «Ωραία μου κυρία». Μεγάλες θεατρικές επιτυχίες ήταν το «Καμπαρέ», «Εβίτα», «Ωραία μου κυρία», «Πέπσι», «Λυσιστράτη». Η θεατρική της παρουσία έκλεισε το 1996 με το έργο «Η Μελωδία της Ευτυχίας» των Ρότζερς και Χάμερσταϊν, στο ρόλο της Μαρίας. Λίγο αργότερα, οι γιατροί διέγνωσαν καρκίνο καλπάζουσας μορφής. Ο θάνατός της, μόλις τρεις μέρες μετά τα γενέθλιά της, στις 23 Ιουλίου 1996, βύθισε στο πένθος ολόκληρο τον ελληνισμό. Υπήρξε η εμπορικότερη,δημοφιλέστερη και πιο ακριβοπληρωμένη Ελληνίδα ηθοποιός. Ήταν εκείνη που έφερε στην Ελλάδα τα μιούζικαλςυπερπαραγωγές και ανέβασε τα κασέ των συναδέλφων της.

#Me too

Ένα hastag που κρύβει τόνους βίας στις γυναίκες Σε ένα κόσμο που βρίσκεται πίσω από ένα πληκτρολόγιο η «επανάσταση» θα έρθει μέσω υπολογιστή ή κινητού τηλεφώνου. Με ένα hastag ξεκίνησε ένα ολόκληρο κύμα συμπαράστασης και ανάδειξης της γυναικείας κακοποίησης στο χώρο εργασίας. Ένα θέμα που δεν ειναι τωρινό, αλλά ίσως τώρα η γυναίκα, η οποία έχει ανεξαρτητοποιηθεί, μπορεί να μιλήσει ανοιχτά.

24 Γυναίκα

Τι είναι όμως το διαδικτυακό κίνημα #Metoo; Οι περισσότεροι, ίσως θα ξέρε την ιστορία. Πριν από λίγο καιρό ήρθε στη δημοσιότητα το πρόσφατο σκάνδαλο που άφηνε -υποτίθεται- συγκλονισμένο τον κόσμο της Αμερικής. Ένα από τα μεγαλύτερα στελέχη του Hollywood, ο γνωστός παραγωγός Harvey Weinstein κατηγορήθηκε για αμέτρητες σεξουαλικές παρενοχλήσεις.

Γυναίκα 25

Ashley Judd

Η αρχή των αποκαλύψεων σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times που πρώτη ανέδειξε το ζήτημα, έγινε με την ηθοποιό Ashley Judd, την οποία είχε καλέσει στην έπαυλή του στο Μπέβερλι Χιλς πριν από 20 χρόνια. Η ίδια νόμιζε ότι ήταν ένα απλό επαγγελματικό ραντεβού, όμως ο παραγωγός την έστειλε στο δωμάτιό του. Εκεί εμφανίστηκε με τη ρόμπα του και της ζήτησε να του κάνει μασάζ ή απλώς να τον κοιτάζει όσο κάνει μπάνιο. Οι αποκαλύψεις συνεχίστηκαν και από άλλες ηθοποιούς αλλά και από το προσωπικό της Weinstein Company, της εταιρίας που έχει δημιουργήσει ο παραγωγός με τον αδερφό του. Μέσα σε λίγες ημέρες ήρθαν στη δημοσιότητα χιλιάδες στοιχεία. Ο ίδιος, επίσημα και δημόσια, υποστήριζε τον φεμινισμό, έπαιρνε μέρος σε πορείες υπέρ των γυναικών, παράλληλα όμως επιχειρούσε να θωπεύσει τις εργαζόμενές του, τις εξανάγκασε να τον βλέπουν γυμνό ή τους υποσχόταν βοήθεια στην καριέρα τους έναντι σεξουαλικών ανταλλαγμάτων και έκανε τουλάχιστον οκτώ εξώδικες διευθετήσεις με γυναίκες τις οποίες είχε παρενοχλήσει εντός της εταιρίας του.

Η γνωστός παραγωγός Harvey Weinstein και η ηθοποιός του Hollywood Ashley Judd

Alyssa Milano Η ηθοποιός Alyssa Milano ξεκίνησε το hashtag #MeToo, η οποία μέσω του λογαριασμού της στο Twitter προέτρεψε όλες τις γυναίκες να το χρησιμοποιήσουν για να δείξουν την έκταση του προβλήματος με τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις.

Το νέο ξεκίνημα του #ΜeToo έκανε η Alyssa Milano

26 Γυναίκα

Tarana Burke Στην πραγματικότητα όμως, το #ΜeToo είχε ξεκινήσει πριν δέκα χρόνια από την Αμερικανίδα μαύρη ακτιβίστρια Tarana Burke. H ίδια, έχοντας υποστεί σεξουαλική κακοποίηση, θέλησε να δημιουργήσει ένα συνδετικό κρίκο κατανόησης μεταξύ των γυναικών που έχουν υποστεί κάποιου είδους κακοποίηση, για να δείξει στις γυναίκες αυτές πως δεν είναι μόνες. Όμως δεν πήρε ποτέ τόση δημοσιότητα ως κίνημα. Όταν αυτό το κύμα ξεκίνησε πριν κάποιους μήνες μετά τις αποκαλύψεις για τον παραγωγό του Hollywood, οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο άρχισαν να στρέφουν τα βέλη τους δικαίως προς τους άνδρες, ρωτώντας τι θα κάνουν γι' αυτό. Ο Αυστραλός δημοσιογράφος και σεναριογράφος Benjamin Law δημιούργησε το #HowIWillChange, ένα hashtag στο οποίο άνδρες μπορούν να μοιράζονται το τι θα κάνουν για να αλλάξει το καθεστώς της πατριαρχίας που διέπει τον πλανήτη και οδηγεί σε τέτοια περιστατικά. Όπως τα περισσότερα ζητήματα στα social media, το θέμα πήρε παγκόσμιες διαστάσεις και αρκετές γυναίκες αποφάσισαν να δημοσιοποιήσουν μαρτυρίες κακοποίησης, παρενόχλησης και βιασμών. Για την ακρίβεια και τα ελληνικά social media είχαν γεμίσει με αναρτήσεις στις οποίες γυναίκες εξομολογούνταν περιστατικά που καλύπτουν όλο το φάσμα των περιστατικών σεξισμού, μισογυνισμού και παρενόχλησης που έχουν υποστεί.

Η ακριβίστρια όπου δέκα χρόνια νωρίτερα είχε ξεκινήσει το κίνημα για τη σεξουαλική κακοποίηση των γυναικών

Πως εξελίχθηκε το #MeToo Με ένα απλό hastag στο twitter και τα υπόλοιπα social media οι γυναίκες αποφάσισαν να μιλήσουν ανοιχτά για τις εμπειρίες τους. Αποφάσισαν να πραξουν κάτι δύσκολο, να μιλήσουν για την κακοποίηση, την παρενόχληση, τον σεξισμό και τον μισογυνισμό που βιώνουν από την πρώτη ίσως στιγμή της γέννησής τους μέχρι φυσικά το τέλος τους. Το παράδοξο είναι πως όσο η εποχή εξελίσσεται, όσο η γυναίκα αυτονομείται και ανεξαρτητοποιείται, τόσο περισσότερα είναι τα κρούσματα της παρενόχλησης και της βίας απέναντί της, σε οποιαδήποτε μορφή της. Την ίδια στιγμή, που οι γυναίκες υψώνουν τη φωνή τους, υπάρχουν και πολλοί άντρες που έρχονται αντιμέτωποι με αυτά τα βιώματα των γυναικών και στέκονται στο πλάι

τους, μην κατανοώντας την συμπεριφορά του αρσενικού φύλου. Ωστόσο, αν συλλογιστεί κανείς τι συμβαίνει στον αναπτυγμένο κόσμο, θα καταλάβει πως όσοι άντρες αναρωτιούνται για το τι βιώνουν οι γυναίκες στο εργασιακό ή το οικογενειακό τους περιβάλλον, υπάρχουν άλλοι τόσοι και περισσότεροι που το δημιουργούν. Οι άνδρες του Δυτικού κόσμου, ας μην μιλήσουμε για άλλες χώρες όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται σε καθημερινή βάση, εξαιτίας της μη πληροφόρησης, είναι οι κυρίαρχοι στην κακοποίηση των γυναικών. Στο σπίτι είναι οι αφέντες και στην εργασία τα αφεντικά. Όταν μια γυναίκα ξεχωρίσει για την ικανότη-

τές της ή την ανεξάρτητη φύση της, τότε πολλοί είναι εκείνοι που θα τη μειώσουν, θα της φερθούν υποτιμητικά, θα την παρενοχλήσουν γιατί η σκέψη τους στρέφεται στο φύλο της γυναίκας κι όχι στις δυνατότητές της. Στο σημείο αυτό βέβαια, θα πρέπει να σημειώσουμε πως ενώ το κίνημα του #ΜeToo το ξεκίνησε μία μαύρη ακτιβίστρια, έγινε γνωστό δέκα χρόνια μετά από μία λευκή ηθοποιό του Hollywood. Σ’ αυτό βέβαια δεν μπορούμε να σταθούμε, καθώς και ότι έγινε γνωστό και προκάλεσε αντιδράσεις είναι σημαντικό. Ίσως γιατί η ηθοποιός μπορούσε με την λάμψη και την αναγνωρισημότητά της. με μια της δήλωση να κινητοποιήσει πλήθος γυναικών, που μία άγνωστη γυναίκα δεν μπορεί να το κάνει..

Γυναίκα 27

Η Ελλάδα είναι η χειρότερη χώρα της Ε.Ε. για να ζει μια γυναίκα. Πριν από λίγες ημέρες, δημοσιεύτηκε ο επικαιροποιημένος Δείκτης Ισότητας των Φύλων από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων και έδειξε, για άλλη μια φορά, πως η Ελλάδα είναι η χειρότερη χώρα της Ε.Ε. για να ζει μια γυναίκα. Όπως έχει εκτιμηθεί από την ActionAid, θα χρειαστούν άλλα 170 χρόνια μέχρι να υπάρξει οικονομική ισότητα ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες, αφού οι γυναίκες αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες για τις ίδιες θέσεις εργασίας. Αν μια γυναίκα είναι θύμα βιασμού θα πρέπει να περάσει από ένα δικαστικό γολγοθά δέκα ετών μέχρι να βρει δικαίωση και πάντα υπάρχει η πιθανότητα να ενοχοποιηθεί η ίδια, αφού ζούμε σε μια κοινωνία της οποίας ένα μεγάλο μέρος συγχωρεί τον βιασμό και λέει με χαρακτηριστική ευκολία πως «Τα ήθελε ο οργανισμός της».

Μίλα ανοιχτά Μπορεί όλο αυτό το κίνημα του #MeToo να ξεκίνησε από μία σταρ του Hollywood, ωστόσο απευθύνεται σε όλες τις γυναίκες του κόσμου. Η γυναίκα πλέον μιλά. Δεν καταπίνει όλα όσα ζει. Μιλά, αντιδρά και καταγγέλει. Και μάλιστα και σε χώρες που η γυναίκα θεωρείται υποτιμημένη. Φυσικά δεν το πράττουν όλες οι γυναίκες, αλλά πολύ περισσότερες απ’ ότι παλαιότερα, που τα στόματα δεν άνοιγαν εύκολα. Εκείνο που θα πρέπει να καταλάβουν οι γυναίκες είναι πως δεν θα πρέπει να αισθάνονται ντροπή για την κακοποίηση που ίσως δέχτηκαν, ντροπή πρέπει να αισθάνεται εκείνος που την προκάλεσε. Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε. Όλες, ανοιχτά, χωρίς ταμπού... Δεν είναι ντροπή να πεις #MeToo και να παλέψεις να μην ξανασυμβεί, ούτε σε σένα ούτε σε καμία γυναίκα...

28 Γυναίκα

...των υπολειμμάτων της "μαμοθρεψίας" (και την συχνά υποσυνείδητη χρόνια αναζήτηση αναπληρώτριας για το ρόλο της)... και των αντιδραστικών επαναστατικών απελευθερωτικών οργισμένων ή βίαιων ξεσπασμάτων... ... ΑΝ επιτέλους καταφέρεις να αποδράσεις από τις φυλακές της Χημείας, της Άγνοιας, των απαρχαιωμένων πατριαρχικών και φαλλοκρατικών (και συχνά θεοκρατικά "καθιερωμένων") Δογμάτων (και των συναφών τους στερεότυπων)... και μέχρι να επέλθει ο ορμονικός ευνουχισμός των σεξουαλικά αδιάφορων γηρατιών και η βασιλεία της (ισοπεδωτικής;) Φιλίας... ...αυτό που οι (σχετικά) ευφυείς, έμπειροι, ψαγμένοι, ώριμοι, ανεξάρτητοι, "γυναικόφιλοι" και με αυτοεκτίμηση Άντρες... [...Χμ! Ναι... Συνειδητοποιώ ότι μ' αυτές τις επτά λεξούλες... ίσως έχω εξαλείψει το 99% των πεοφόρων αλλά δεν πειράζει... βάζουμε λίγο ψηλότερα τον πήχυ]

Τι γυναίκα «επιθυμούμε»...; (Ερεθίσματα «διαμόρφωσης» για τους «μη μπρουτάλ» νεώτερους και τις «αξιο-πρεπείς» νεώτερες...)

Επειδή διαβάζω και βλέπω στη πράξη ένα σωρό επιπόλαιες και φαλλοκρατικές ανοησίες (όχι όλες τους "δήθεν χιουμοριστικές"...) για το τι θέλουν οι "άντρες" (του στυλ... "tits and ass", "να φαίνεται και να μην ακούγεται", "ν' αφήνει τον άντρα να είναι άντρας" [χμ...], "να μην παίρνει τη θέση του" [...να τα μας...] κλπ, τα οποία σίγουρα ισχύουν για πολλούς (μάλλον ακόμη σε άλλα ιστορικά ή ... οντολογικά στάδια) να σας πω κι εγώ την ταπεινή μα περίσκεπτα διαμορφωμένη (μετά από "δοκιμασίες" 40+ συναρπαστικών σεξερωτικών ετών και σχέσεων και ψυχολογικής παρατήρησης...) γνώμη "μου" (εννοείται "προσωπική"... ο καθένας μας έχει τα ιδιότροπα "γούστα", "αξίες" και "ανάγκες" του) για το τι ποιότητα συντρόφου "θέλουμε"*...

[* Θεωρώ ότι στην εποχή μας τα ώριμα/έμπειρα μέλη του κάθε φύλου δεν διαφέρουν ουσιαστικά στο είδος συντρόφου που "θέλουν"...] Μετά τα πρώτα 30τόσα χρόνια της "ασυνείδητης" αντρο-ποιητικής νεότητας... Δρ. Μάνος Ζαχαριουδάκης Κλινικός ψυχολόγος/ψυχοθεραπευτής/ σεξοθεραπευτής/συγγραφέας Το βιβλίο του Δρ. Ζαχαριουδάκη «Άντρας γιε μου για να γίνεις...» (ένα ποιητικό ψυχολογικό δοκίμιο για τον σύγχρονο αντρισμό) μόλις κυκλοφόρησε.

... των ανασφαλών εξερευνήσεων με την (σε οποιαδήποτε γήινη μορφή της) αρχετυπική Γυναίκα και την ενστικτώδη εμμονή κυριαρχίας πάνω και "γονιμοποίησης" των αντιπροσώπων της... ... της μαστουρωτικής-αναλγητικής εξιταριστικής ηδονολατρείας "μέσω" (κι όχι "αυτού καθ' εαυτού") του Γυναικείου κορμιού-"μαγείας" και των ποικιλότροπων ερωτικών εφηβικών "παιχνιδιών" στέρησης-ικανοποίησης...

...θαυμάζουμε και επιθυμούμε στις Γυναίκες... ως "συντρόφους", φίλες-ερωμένες-συζύγους... κι όχι απλά "εργαλεία" σεξουαλικών ή οικογενειακών υπηρεσιών... είναι: Η Ευφυία και η Καλλιέργεια, η Ειλικρίνεια και το Νοιάξιμο, η ψυχολογική και οικονομική Ανεξαρτησία, ο Αισθησιασμός και η Κομψότητα, οι δεξιότητες στον Σεξέρωτα και (κυρίως)στην διεκδικητική διαχείριση της Ζωής, τα Ισορροπημένα Συναισθηματικά Όρια (...απουσία ποικιλότροπης βίας, υπερβολών και ψυχολογικών χειρισμών...), μα και η Εκτίμηση των μοναδικών (ατομικών ή αντρικών) ποιοτήτων και αναγκών μας και της "Συμπληρωματικότητας" των ρόλων και δεξιοτήτων μας, η "διακριτική" κριτική, η "υποστηρικτική" αλλαγή (ακόμη και η "δίκαιη" απόρριψή μας εξαιτίας) των ελαττωμάτων μας... και φυσικά οι "διεπιστημονικές" Μητρικές δεξιότητές της... (αν αναλάβει κι αυτό το λειτούργημα...)! Αυτά! "Μόνο"...! Όχι τελειοθηρικά... Ανθρώπινα... Επαρκώς καλά! Και Αμοιβαία... Ζωικό Υ.Γ. Για όσους/ες (α) δεν κατάλαβαν πολλά από τα παραπάνω ή (β) δεν απαξιώνουν τα "πρωτόγονα όμορφα ζωικά"... ας προσθέσω ότι πλούσιο στήθος, μυρωδάτο κορμί, γυμνασμένα πόδια, καλίγραμμα οπίσθια και ποικιλότροπα βιτσιόζικα σεξερωτικά τελετουργικά (βεβαίως-βεβαίως...) μόνο ενισχύουν τον βαθμό θαυμασμού και επιθυμίας των ανά των κόσμο αρσενικών...! (Ασχέτως "πνεύματος"...). Ευδαιμονείτε...! Ταιριαστά...! Αργά ή γρήγορα, όποιος/α νοιάζεται, εξελίσσεται και διεκδικεί θα βρεί αυτό που του/της αξίζει στο επίπεδό του/της... Γυναίκα 29

30 Γυναίκα

ΜΙΛΑ!

Κακοποίηση γυναικών Τεράστιες διαστάσεις λαμβάνει το φαινόμενο κακοποίησης των γυναικών. Μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως υποβάλλεται σε σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική κακοποίηση από το σύντροφό της ή από κάποιο άγνωστο άτομο. Οι γυναίκες αυτές βιώνουν σκληρές καταστάσεις, νιώθουν πόνο, απόγνωση και θλίψη. Η κακοποίηση των γυναικών και η χρήση βίας δεν είναι ένα φαινόμενο των ημερών. Πάντα υπήρχε και το μόνο που ευχόμαστε είναι να σταματήσει να υπάρχει όχι μόνο απέναντι στη γυναίκα, απέναντι σε κάθε άνθρωπο. Για το τεράστιο θέμα της κακοποίησης των γυναικών μίλησε η κ. Ιωάννα Κοσμά Υπαστυνόμος στο Αστυνομικό Τμήμα Βόλου. «Από την αρχή του 2018 έως και το τέλος του, μετρούμε 56 καταγεγραμμένα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας στη Μαγνησία . Είναι αυτά στα οποία οι γυναίκες αποφάσισαν να περάσουν το κατώφλι του Αστυνομικού Τμήματος Bόλου και να καταγγείλουν τη βία που δέχονταν. Το πρόβλημα ωστόσο είναι πως υπάρχουν γυναίκες, που στο φόβο των επιπτώσεων, του στιγματισμού και της ντροπής, αυξάνουν τον λεγόμενο «σκοτεινό» αριθμό της εγκληματικότητας. Υπάρχουν εγκλήματα που δεν καταγγέλθηκαν ποτέ, εγκλήματα που μένουν ατιμώρητα κι εγκλήματα για τα οποία ο δράστης θα μπορεί να χαμογελά ειρωνικά, για τα επιτεύγματά του ή ακόμη χειρότερα θα συνεχίσει την τέλεσή τους», υπογράμμισε χαρακτηριστικά η κ. Κοσμά. Η Υπαστυνόμος μίλησε για τη συμπεριφορά των γυναικών απέναντι στη βία, τα συναισθήματά τους ακόμη και τον τρόπο με τον οποίο συλλέγουν πληροφορίες για το τι θα συμβεί εάν καταγγείλουν το περιστατικό. «Στα μάτια των κακοποιημένων γυναικών αντικρίζεις τον φόβο, την ντροπή, τον θυμό, την ανασφάλεια, όχι απλά για την επόμενη ημέρα αλλά για την επόμενη ώρα. Η πιο συνηθισμένη ερώτηση που κάνουν είναι «εάν τον καταγγείλω, τι γίνεται μετά» ; Πολλές φορές υπάρχουν και παιδιά, που βιώνουν τέτοιες καταστάσεις και βλέπουν με τα μάτια τους τη βία στο οικογενειακό τους περιβάλλον. Βέβαια, κατά κύριο λόγο, στα καταγεγραμμένα περιστατικά που έχει επέμβει η Αστυνομία, η γυναίκα είναι αυτή η οποία δέχεται τη βία του άντρα, σπάνια καταγγέλλεται ότι υπάρχει βία πάνω στο παιδί.

Η βία δεν κάνει διακρίσεις Αναφορικά με το κοινωνικό επίπεδο των γυναικών που δέχονται τη βία η κ. Κοσμά σημείωσε χαρακτηριστικά «Η βία δεν έχει χρώμα, μόρφωση, ούτε κοινωνική θέση. Κατοικεί σε κάθε κοινωνικό πλαίσιο και το σημαντικότερο είναι ότι κατοικεί μέσα στην οικογένεια, στην εστία δηλαδή, που δημιουργήθηκε για να προστατεύει τα μέλη της. Άνθρωποι πέραν κάθε υποψίας μπορούν να γίνουν θύτες και τα θύματα είναι γυναίκες όλων των κοινωνικών στρωμάτων και μόρφωσης. Υπάρχουν δηλαδή γυναίκες με μόρφωση, εργαζόμενες, κάθε κοινωνικού επιπέδου που γίνονται δέκτες οικογενειακής βίας».Από την άλλη, οι καταγγελίες που γίνονται έχουν να κάνουν με το υπόβαθρο, σημειώνει η κ. Κοσμά. Όταν μια γυναίκα έχει τη στήριξη της οικογένειάς της, των φίλων της, εργάζεται, έχει μια οικονομική ασφάλεια, καταγγέλλει τη βία πιο εύκολα. Πλέον οι γυναίκες έρχονται δυναμικά και θα πουν...τέλος.Πριν δέκα χρόνια ήταν “δειλές” οι καταγγελίες. Δεν έφταναν στη αστυνομία τόσα περιστατικά. Παλαιότερα οι γυναίκες φοβόντουσαν να μιλήσουν. Τώρα, δύσκολα θα κρατηθούν. Δύσκολα θα πουν ότι πρέπει να αντέξουν τη βία, να μείνουν κοντά στον άντρα τους που τις κακοποιεί, χρησιμοποιώντας ως πρόφαση είτε τα παιδιά, είτε το ότι ένας άντρας μπορεί να ασκήσει βία. Γενικότερη η βία στην οικογένεια Συνήθως η βία είναι επαναλαμβανόμενη. Αν ξεκινήσει, το κακό θα συνεχίσει. Όταν μιλάμε για ενδοοικογενειακή βία αναφερόμαστε στη βία με τη μορφή σωματικών βλαβών, απειλών και παράνομης βίας, μεταξύ συζύγων, συντρόφων που συνοικούν, όμως υπάρχει και η βία από παιδί σε γονέα, με τα περισσότερα περιστατικά να κρύβουν το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών, ακόμη και βία μεταξύ αδερφών.

Η Υπαστυνόμος κ. Ιωάννα Κοσμά

Γυναίκα 31

Η ενδοοικογενειακή βία είναι αυτεπάγγελτο αδίκημα Από τη στιγμή που θα λάβει χώρα ενδοοικογενειακή βία και καταγγελθεί, θα κινηθεί αυτεπάγγελτα η ποινική δίωξη από τον Εισαγγελέα, ακόμη κι αν το θύμα δεν το επιθυμεί ή το μετανιώσει (ανακαλέσει). Σύμφωνα με την κ. Κοσμά υπάρχουν αδικήματα, όπως είναι η εξύβριση, που μπορεί να λάβουν χώρα στην εστία της οικογένειας, να καταγγελθεί κι έπειτα το θύμα να αποσύρει την καταγγελία. Εάν όμως υπάρχει ενδοοικογενειακή βία και την καταγγείλει, δεν μπορεί να την αποσύρει. Η διαδικασία κινείται αυτεπάγγελτα και δεν απαιτείται η κατάθεση παραβόλου υπέρ Δημοσίου για την έγκληση. Εάν η γυναίκα υφίσταται βία, καταγγέλλει στην Αστυνομία το περιστατικό όπου ο Αξιωματικός Υπηρεσίας ενεργεί κατ΄εφαρμογή ειδικών κατευθυντηρίων εντολών από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, την Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλίας και φυσικά την Διεύθυνση Αστυνομίας Μαγνησίας. Υποβάλει τη μαρτυρική της κατάθεση και οι Αστυνομικοί της Υπηρεσίας μας, προβαίνουν άμεσα σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για τον εντοπισμό και σύλληψη του δράστη στα όρια του αυτοφώρου, προκειμένου να οδηγηθεί με την εις βάρος του σχηματισθείσα δικογραφία στον Εισαγγελέα, στην δε δικογραφία θα επισυναφθούν οι ιατροδικαστικές εκθέσεις ή έγγραφά από το Νοσοκομείο, όπου θα αναφέρονται και τα όποια σημάδια της κακοποίησης. Εάν υπάρχει γυναίκα που εισήχθη στο Νοσοκομείο και έχει υποστεί κακοποίηση, ενημερώνεται η Υπηρεσία μας κι επεμβαίνει άμεσα. Θα βρεθεί στο σημείο να λάβει κατάθεση από τη μάρτυρα κι έπειτα θα κινηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες.«Θυμάμαι ένα περιστατικό στην Αθήνα, όπου μας καλούν από το

32 Γυναίκα

Νοσοκομείο για περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας. Η γυναίκα είχε ένα μεγάλο τραύμα στο κεφάλι, καθώς δέχτηκε επίθεση με τη συσκευή του θυροτηλεφώνου και ο σύντροφος της φοβήθηκε και μετέφερε τη γυναίκα στο νοσοκομείο. Απο την εμπειρία μου κατάλαβα ότι ο σύντροφος ήταν ο θύτης, καθώς τις περισσότερες φορές αυτός που προστρέχει, είναι ο βασικός ύποπτος. Αμέσως προσήχθη, λάβαμε την κατάθεση του θύματος , και τελικά όταν ενημερώθηκε για τη σύλληψή του, εκείνος ξεκίνησε να απειλεί τη γυναίκα. Οι διαδικασίες κινήθηκαν και ο δράστης κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε για επικίνδυνη σωματική βλάβη και ενδοοικογενειακή βία, αυτεπαγγέλτως δηλαδή διωκόμενα αδικήματα, παρότι το θύμα εξαρτώμενο οικονομικά από αυτόν , απέσυρε στο ακροατήριο τελικά την μήνυση», επεσήμανε η Υπαστυνόμος. Δρα και το περιβάλλον «Πλέον τα στόματα ανοίγουν, όταν πρόκειται για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Στο Αστυνομικό Τμήμα δεχόμαστε πολλές φορές τηλέφωνο από γείτονες που καταγγέλλουν ότι σε διπλανά σπίτια λαμβάνουν χώρα περιστατικά βίας. Αμέσως δρούμε. Περιπολικό καταφθάνει στο σημείο και αν λαμβάνει χώρα περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας, επεμβαίνει έχοντας ως στόχο της παρέμβασής μας, την ασφάλεια και προστασία του θύματος και την άμεση σύλληψη του δράστη, ο οποίος οδηγείται στον Εισαγγελέα», σημειώνει η κ. Κοσμά. Η προσέγγιση της γυναίκας Όσες γυναίκες δεν έχουν την απαραίτητη στήριξη και δεν είναι αποφασισμένες, έρχονται στο Αστυνομικό Τμήμα, αναφέροντας ότι επιθυμούν πληροφο-

ρίες. Έρχονται να ρωτήσουν και να ενημερωθούν για τη διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση εμείς οι Αστυνομικοί προσπαθούμε να στηρίξουμε ψυχολογικά τη γυναίκα, είμαστε πολλές φορές οι πρώτοι που έρχεται σε επαφή, γιατί δεν θέλει να το εκμυστηρευτεί στο οικογενειακό και φιλικό της περιβάλλον.», σημειώνει η κ. Κοσμά. Η ίδια συνεχίζει μιλώντας για την πρώτη εικόνα που έχουν πολλές γυναίκες. «Το πρώτο που βλέπεις στα μάτια τους είναι η ανασφάλεια, ο φόβος και η ντροπή. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια υπάρχουν οι αρμόδιοι φορείς, η ενημέρωση από τα Μέσα Ενημέρωσης, υπάρχει πληροφόρηση και έρχονται πιο αποφασισμένες, αναφέροντας ότι επιθυμούν να τιμωρηθεί ο δράστης». Πρέπει να μιλήσουν Η κ. Κοσμά συμβουλεύοντας τις γυναίκες – θύματα βίας, τις ενθαρρύνει να μιλήσουν και να καταγγείλουν το περιστατικό. «Δεν ευθύνεται το θύμα για τη βία που βιώνει αλλά και η βία δεν θεραπεύεται από τον θύτη! Η κακοποιημένη σύζυγος, μητέρα, κόρη, αδερφή, φίλη…η κακοποιημένη «γυναίκα» πρέπει να μιλήσει και να πάψει να ζει τους φόβους της όταν μπορεί να ζήσει τα όνειρά της! Εμείς είμαστε εδώ για να στηρίξουμε αυτές τις γυναίκες, να τις προστατεύσουμε και να ακολουθήσουμε τη νόμιμη διαδικασία. Υπάρχουν φορείς που μπορούν να στηρίξουν κι εκείνες και τα παιδιά τους. Σημαντική δουλειά γίνεται και στον Ξενώνα Κακοποιημένων Γυναικών, που λειτουργεί εδώ στην περιοχή και διαμένουν γυναίκες που δέχτηκαν ενδοοικογενειακή βία. Η βία αν ξεκινήσει, συνεχίζεται. Είναι μια επαναλαμβανόμενη κατάσταση. Αν δεν αγαπήσουμε τον πιο κοντινό μας ξένο…. δηλαδή τον ίδιο μας τον εαυτό, ας μην περιμένουμε να μας αγαπήσουν οι άλλοι περισσότερο !»

Που να απευθυνθείτε Αν είστε θύμα: Καλέστε το 100 σε περίπτωση άμεσης ανάγκης ή επικοινωνήστε με το τοπικό αστυνομικό τμήμα. Επίσης μπορείτε να καλέσετε στην τηλεφωνική γραμμή SOS 15900. Δηλώστε την κακοποίηση και ζητήστε προστασία. Υποβάλετε μήνυση. Η Ελληνική Αστυνομία λαμβάνει σοβαρά υπόψη κάθε περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας. Εάν πάτε στο νοσοκομείο για εξετάσεις, μη διστάσετε να πείτε την αλήθεια για το τι σας συνέβη. Απευθυνθείτε στις ειδικές υπηρεσίες για κακοποιημένες γυναίκες. Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων λειτουργεί το Συμβουλευτικό Κέντρο της Αθήνας από το 1988. Το κέντρο παρέχει ΔΩΡΕΑΝ ψυχοκοινωνική στήριξη και νoμική συμβουλευτική σε γυναίκες θύματα βίας. Σκοπός των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι η ενδυνάμωση των γυναικών και η επανάκτηση της αυτοεκτίμησησς τους ώστε να μπορέσουν να αναλάβουν την ευθύνη της επαγγελματικής, προσωπικής και οικογενειακής τους ζωής και να πάρουν οι ίδιες τις καλύτερες αποφάσεις για το μέλλον τους. Στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών στήριξης των γυναικών θυμάτων βίας λειτουργεί και η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, η οποία είναι πανελλαδικής εμβέλειας, 24ωρης λειτουργίας - 365 μέρες το χρόνο. Η τηλεφωνική γραμμή SOS στελεχώνεται από ψυχολόγους και κοινωνικούς επιστήμονες που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας και υπηρεσίες ενημέρωσης και τηλεφωνικής συμβουλευτικής σε θύματα όλων των μορφών βίας λόγω φύλου.

Γραμμή SOS για γυναίκες θύματα βίας: 15900 e-mail: sos15900@isotita.gr Συμβουλευτικό Κέντρο Αθήνας: Νίκης 11, Σύνταγμα τηλ: 210 - 3317305, 210 - 3317306 Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε στη σελίδα: http://www.isotita.gr/index.php/docs/c41

Γυναίκα 33

34 Γυναίκα

Μαρίνα Χρυσοβελώνη «Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να στερήσει από τον άλλον την προοπτική να γίνει αυτό που ο ίδιος επιθυμεί» Πρωταγωνιστεί στην κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας και είναι ίσως η πιο δραστήρια Βολιώτισσα. Η Υφυπουργός Εσωτερικών και Βουλευτής Μαγνησίας κ. Μαρίνα Χρυσοβελώνη αυτό το διάστημα προωθεί και συζητά με τους κοινωνικούς φορείς το νομοσχέδιο που αφορά στην ισότητα των δύο φύλων. Στη συνέντευξή της μας αναλύει την αναγκαιότητα αυτού του νομοσχεδίου, το σκοπό του αλλά και την εφαρμογή του στην καθημερινότητα, ενώ μιλά από καρδιάς για τη δική της διαδρομή ως μητέρα, σύζυγος, εργαζόμενη και πολιτικός.

Συνέντευξη στη Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου  Τι αναφέρει επιγραμματικά το νομοσχέ-

διο για την ισότητα των φύλων και ποιος είναι ο στόχος του; Μετά από δεκαετίες αδράνειας επάνω στα θέματα ισότητας, είναι το πρώτο κείμενο που περιλαμβάνει άρθρα με σκοπό να διαμορφώσει ένα νέο, σύγχρονο πλαίσιο για την ισορροπία μεταξύ των φύλων. Πιο πρακτικά, για την υποστήριξη της γυναίκας, σε όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας, στην δημόσια και ιδιωτική σφαίρα της ζωής στην Ελλάδα. Ετοιμάστηκε μετά από εργώδη πολιτική διεργασία και διαβούλευση μέσα στην κοινωνία. Οριοθετεί τις πολιτικές και τις αρμοδιότητες με τις οποίες η Πολιτεία και οι φορείς της, πολίτες, εκπρόσωποι, εργοδότες και εργαζόμενοι, αιρετοί κάθε βαθμίδας, άνδρες και γυναίκες, εν ολίγοις οι πάντες, καλούνται να ανταποκριθούν με τρόπο που να ενισχύει την ισότητα των φύλων και να συμβάλλουν στην εξάλειψη της έμφυλης βίας και κάθε μορφής έμφυλης διάκρισης. Στόχος είναι η υποστήριξη της Πολιτείας προς εκείνες και εκείνους που προσπαθούν για την κοινωνική δικαιοσύνη σε ό,τι αφορά τις γυναίκες, οι οποίες συνεχίζουν να αδικούνται στις ευκαιρίες, στα δικαιώματα, στην προστασία από την βία κλπ. Όμως το Νομοσχέδιο είναι και ένα «εργαλείο» για την αποθάρρυνση και εξάλειψη μίας επανεμφανιζόμενης κακής «νοοτροπίας» και την προβολή αναχώματος σε μια τάση που εμφανίζεται τελευταία. Και εξηγούμαι: ομάδες πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων προωθούν μία νεοφιλελεύθερη ατζέντα αμφισβητώντας κατακτήσεις δεκαετιών σε σχέση με την ισότητα

των φύλων. Οι πολιτικές παρεμβάσεις τους έχουν ως έκφανση συχνά, να προτείνουν την περικοπή δαπανών για την λειτουργία υπηρεσιών πρόνοιας του Κράτους για λόγους οικονομίας. Δηλαδή, κάποιοι, και εδώ στην Ελλάδα, θεωρούν πολυτέλεια την πολιτική ισότητας των φύλων και την αντιμετώπιση των έμφυλων διακρίσεων και της βίας, γιατί θεωρείται σπατάλη!!! Σκοπός μας είναι η ενίσχυση ανθρώπινων, θεμελιωδών, πολιτικών δικαιωμάτων με την θέσπιση της δυνατότητας ισότιμης γυναικείας παρουσίας σε όλα τα πεδία της καθημερινής ζωής, ως προϋπόθεση δημοκρατικής ευημερίας και ανάπτυξης ολόκληρης της κοινωνίας.  Σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να βρει έδα-

φος εφαρμογής στη χώρα μας ; Όπως αναφέραμε, σε κάθε τομέα της δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας. Στην παιδεία, στην υγεία, στα μέσα ενημέρωσης, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην επιχειρηματικότητα και εργασία, στον πολιτισμό, στην οικογένεια. Παντού. Για παράδειγμα, όταν θα ψηφισθεί ο νέος νόμος θα δημιουργηθούν υποχρεωτικά Επιτροπές Ισότητας σε κάθε Δήμο και Περιφέρεια της χώρας, οι οποίες θα μεριμνούν με πολιτικές για την ισότητα των φύλων σε τοπικό επίπεδο. Όλα όσα αναφέρει το νομοσχέδιο και οι δυνατότητες που δίνει, αυτές οι επιτροπές και οι τοπικοί πολιτικοί που θα τις στελεχώνουν, θα έχουν την ευθύνη να τις κάνουν πράξη για το όφελος της τοπικής κοινωνίας, ως σκέλος της Δημοτικής ή Περιφερειακής τους πολιτικής. Δηλαδή, όπως κάθε ημέρα ένας δήμος μαζεύει τα σκουπίδια, έτσι, θα πρέπει να φροντίζει οι γυναίκες κάθε

ηλικίας να έχουν ίσες ευκαιρίες και δυνατότητες στα όρια του κάθε Δήμου ή Περιφέρειας. Ενσωματώνεται η διάσταση της ισότητας των φύλων και οι κανόνες της, στις δημόσιες πολιτικές. Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι η εκάστοτε ηγεσία και τα στελέχη του κάθε Υπουργείου θα είναι υποχρεωμένα με ετήσιες δράσεις και εκθέσεις προόδου, μέτρα και προγράμματα, να φροντίζουν ώστε σε κάθε πράξη που κάνουν (νομοθετική κ.α.) να έχουν λάβει υπόψη τους την διάσταση του φύλου. Πως δηλαδή η εφαρμογή ενός νομοθετήματος θα υλοποιηθεί ισότιμα και για τους άνδρες και για τις γυναίκες. Οι δομές της Πολιτείας για την ισότητα των φύλων και την υποστήριξη των γυναικών, δηλαδή τα Συμβουλευτικά Κέντρα Γυναικών, οι Ξενώνες Φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών, η Γραμμή SOS 15900 για κακοποιημένες γυναίκες, ισχυροποιούνται. Θα χρηματοδοτούνται πλέον από τον κρατικό προϋπολογισμό και έτσι εξασφαλίζονται οι όροι βιωσιμότητας και η αξιοποίηση της πολύτιμης εμπειρίας του ανθρώπινου κεφαλαίου τους. Μέχρι σήμερα λειτουργούν μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων που κάποια στιγμή θα σταματήσουν. Θεσπίζεται ποσόστωση γυναικών - τουλάχιστον 40% - όχι συνολικά και αφηρημένα ή κατ΄ επιλογή, αλλά σε κάθε Εκλογική Περιφέρεια υποχρεωτικά, για τις εθνικές εκλογές. Που σημαίνει ότι δεν μπορεί πλέον να διεκδικείται ψήφος χωρίς την συμμετοχή γυναικών κατά τουλάχιστον 40% στα ψηφοδέλτια και δεν μπορεί να μην υπάρχει αντίστοιχη εκπροσώπηση των γυναικών σε κέντρα λήψης αποφάσεων στην κεντρική και περιφερειακή πολιτική σκηνή. Γυναίκα 35

Βεβαίως, προσωπικά πιστεύω ότι αυτή η διάταξη θα πρέπει να είναι μεταβατική, μέχρι την στιγμή που εκείνοι που πολιτεύονται και φτιάχνουν τα ψηφοδέλτια θα θεωρούν αυτονόητη την ίση συμμετοχή γυναικών ανδρών, όταν τα καταρτίζουν. Δίνεται πολύ μεγάλη έμφαση στο θέμα της παιδείας, γιατί στην ουσία από εκεί ξεκινούν και εκεί καταλήγουν όλα. Ακόμη περισσότερο επιδιώκεται ένας προσανατολισμός προαγωγής της έμφυλης ισότητας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, με σπουδές φύλου και έρευνα σε θέματα φύλου, με ενθάρρυνση ενάντια στα αρνητικά στερεότυπα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Από την προσχολική αγωγή, μέχρι την ανώτατη εκπαίδευση. Επιχειρήσεις άνω των 50 εργαζομένων οφείλουν να εκπονούν ετήσιες Εκθέσεις Ισότητας, να λογοδοτούν για τους στόχους και την πορεία εφαρμογής τους. Να δίνουν τις ίδιες ευκαιρίες για καριέρα σε άντρες και γυναίκες που έχουν ίδια προσόντα. Αν τα κάνουν αυτά, το Νομοσχέδιο προβλέπει την αναγνώριση της δράσης τους και των καλών πρακτικών τους. Θα σηματοδοτούνται, με σήμα ισότητας, με δημοσιοποίηση δηλαδή της καλής πρακτικής τους. Θα είναι μία πιστοποίηση που θα λαμβάνουν, χρήσιμη όσο και οι άλλες που συλλέγει με κόπο μία εταιρεία. Τα ΜΜΕ και ο χώρος της διαφήμισης υποχρεώνονται σε αυστηρότερους Κώδικες Δεοντολογίας που θα ελέγχονται για τα γυναικεία πρότυπα που προβάλουν, τη γλώσσα που χρησιμοποιούν, εάν δηλαδή αποθαρρύνουν τον σεξισμό, αν εμποδίζουν τις διακρίσεις με την εικόνα και τον λόγο που προβάλουν. Επίσης, υποχρεώνονται σε προγράμματα που θα προ-

36 Γυναίκα

άγουν την έμφυλη ισότητα.Ακόμη και στα δημόσια διοικητικά έγγραφα δεν νοείται η χρήση σεξιστικής γλώσσας που εμπεριέχει ανισότητες και διακρίσεις. Δεν νοείται για παράδειγμα η ένδειξη μόνο «Ο Αιτών» ή ακόμη χειρότερα, δηλαδή ανορθόγραφα «Ο / Η Αιτών». Αυτά πλέον θεωρούνται παρωχημένα και απαράδεκτα, αδικαιολόγητα για ένα Κράτος που θέλει να λέγεται ευρωπαϊκό, σύγχρονο, εναρμονισμένο με τη διεθνή πραγματικότητα γύρω του. Σταματώ σε αυτά, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα ακόμη, τα οποία δεν μπορούν να χωρέσουν σε μία συνέντευξη, αλλά θα δοθούν στην δημοσιότητα όσο το Νομοσχέδιο θα συζητείται στην Βουλή.  Γιατί πιστεύετε ότι υπήρχε η ανάγκη για

ένα τέτοιου είδους νομοσχέδιο; Ο πρώτος λόγος είναι ότι πέρασαν δεκαετίες από την προηγούμενη νομοθετική ρύθμιση που αφορούσε στην στήριξη των γυναικών της χώρας. Γιατί οι κοινωνίες, οι ανάγκες, τα αιτήματα εξελίσσονται, πολλαπλασιάζονται και εξειδικεύονται. Γιατί δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτές τις ανάγκες με όρους δεκαετιών του ΄80 και του ΄90, όταν έχουν αλλάξει τα πάντα: οι ανθρώπινες σχέσεις, η αγορά εργασίας, η εκπαίδευση, ο ρόλος των media και της τεχνολογίας, η βίαιη πραγματικότητα που ζούμε, ο τρόπος διαπαιδαγώγησης, η μορφή και ο ρόλος της οικογένειας, η εμπειρία από όσα κατέκτησε η γυναίκα τα χρόνια αυτά, το ίδιο το δίκαιο, η πολιτική Όλα έχουν αλλάξει και συνεχίζουν να αλλάζουν ραγδαία. Ακόμη και τα πρότυπα, οι ρόλοι, οι ανάγκες και

οι απαιτήσεις των σημερινών κοινωνιών θέλουν άνδρες και γυναίκες να επωμίζονται πολλαπλές ευθύνες και να καλούνται να αποκτήσουν επιπλέον εφόδια για να ανταποκριθούν και μάλιστα, να τα καλλιεργήσουν από τα πρώτα μαθησιακά χρόνια και να επιμορφώνονται σε όλη την πορεία της ζωής τους. Η μη τυχαία συγκυρία που αφορά στην διαμόρφωση κατάλληλων συνθηκών για να προχωρήσει αυτός ο Νόμος, ήταν ότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, κ. Αλ. Τσίπρας, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών κ. Αλ. Χαρίτση, ανέθεσε τα θέματα ισότητας - για πρώτη φορά στην ιστορία - σε αρμόδια Υφυπουργό. Ανέλαβα να πραγματώσω μία μεγάλη και σπουδαία δουλειά/προεργασία που είχαν κάνει τα τελευταία χρόνια πολλές γυναικείες οργανώσεις και οι εποπτευόμενοι φορείς του Υπουργείου Εσωτερικών, δηλαδή η ΓΓΙΦ και το ΚΕΘΙ, ώστε να γίνει νόμος και να εφαρμοστούν οι διατάξεις του από την κοινωνία.  Πως αποδέχονται γυναίκες και άντρες

αυτό το νομοσχέδιο; Βλέπετε διαφορές στις αντιδράσεις τους; Διακρίνω καταρχάς ένα ουσιαστικό πεδίο και διάθεση διαλόγου. Δεν υπήρξε φορέας, εκπρόσωπος, προσωπικότητα, επαγγελματίας, λειτουργός, αιρετή/-ός, εργαζόμενη/-ος που να επικοινωνήσαμε το νομοσχέδιο, να ζητήσαμε να ακούσουμε και να ακουστούμε, να ανταλλάξουμε απόψεις που να μην προσήλθε, που να μην θέλησε να συζητήσει και να ενημερωθεί. Και αυτό δεν έχει να κάνει ούτε με φύλα, ούτε με ηλικίες, ούτε με πολιτικές τοποθετήσεις.

Αφενός αισθάνομαι ότι εκφράζουμε την πρόθεση, τη βούληση και την έμπρακτη απόδειξη για μια ειλικρινή, ουσιαστική και όσο το δυνατόν πιο βελτιωμένη ρύθμιση, για την οποία εργάστηκαν και εργάζονται επί σειρά ετών προκάτοχοι και διατελέσαντες και εν ενεργεία λειτουργοί, επιστήμονες, φορείς, δομές, συνεργάτες. Αφετέρου αντιμετωπίζουμε και συντασσόμαστε με την αγωνία ολόκληρου του δημοκρατικού κόσμου της εργασίας, της επιστήμης, των κινημάτων, ευαισθητοποιημένων πολιτών, πολλών γυναικών που στερούνται ισότητας (από τον σύζυγο, τον πατέρα, τον σύντροφο ή τον εργοδότη και τον συνάδελφο), η ισότητα των φύλων να εδραιωθεί, να ριζώσει, να εφαρμοστεί σε όλο το εύρος και το βάθος. Έχω την πεποίθηση ότι το θέμα της ισότητας ξεπερνά κυβερνήσεις, κόμματα, πρόσωπα, προθέσεις. Είναι στοιχειώδες, ανθρώπινο δικαίωμα, είναι αξία, είναι η ίδια η ζωή. Γι’ αυτό και τρέφω την προσδοκία ότι θα υπερψηφιστεί με τη μεγαλύτερη δυνατή πλειοψηφία στη Βουλή. Είναι ένα ζήτημα που ενώνει, που συνθέτει. Ίσως ακριβώς αυτό να είναι μια αποστομωτική απάντηση σε κάθε κακόβουλο, κάθε απαξιωτικό άνθρωπο, κάθε έναν που εγκληματεί κακοποιώντας. Η συντριπτική πλειοψηφία της Ελληνικής Κοινωνίας απαντά με τρόπο ακλόνητο, δημοκρατικό και πειστικό που δεν αφήνει καμία αμφιβολία και δεύτερη ερμηνεία στα φαινόμενα έμφυλης βίας, γιατί τα δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και τον σεβασμό δεν είναι θέμα ερμηνείας, δεν είναι θέμα διάθεσης ή επιλογής. Είναι ζήτημα εφαρμογής. Κι εδώ χρειάζεται η βούληση των δημοκρατικών ανθρώπων, δηλαδή των πολλών από τη μια και των θεσμών από την άλλη. Το πώς απαντάμε και θωρακιζόμαστε θεσμικά, νομοθετικά, συνταγματικά, κοινοβουλευτικά σε κοινωνικά φαινόμενα, όπως η ανισότητα και η έμφυλη βία. Πώς φωτίζουμε, πώς αποκαλύπτουμε αυτό που συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες, κρυφά, σιωπηλά, βίαια, εξακολουθητικά. Γιατί αυτό δεν αφορά τη μεμονωμένη οικογένεια ή το σπίτι ή τη γυναίκα και το παιδί που υφίσταται διακρίσεις και βία κάθε μορφής, αλλά όλους μας σαν κοινωνία, σαν σύνολο.  Ως γυναίκα που βρίσκεστε στο στίβο της

πολιτικής, μπορείτε να μας αναφέρετε μέσα από τα δικά σας βιώματα το ρόλο της γυναίκας στην πολιτική, αλλά και το περιβάλλον που έχει να αντιμετωπίσει; Είχα την ευτυχία ενός προσωπικού περιβάλλοντος (οικογενειακό, γεωγραφικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό, εργασιακό) στο οποίο γεννήθηκα, εκπαιδεύτηκα και εργάστηκα που ποτέ δεν με αντιμετώπισε άνισα, λόγω του φύλου μου. Ισα – ίσα οι καταβολές μου, τα βιώματά μου ενθάρρυναν τους στόχους που έθετα, με έκαναν να προσπαθώ, να επιδιώκω, να αντιλαμβάνομαι και να λειτουργώ θεωρώντας την ισότητα των δύο φύλων ως κάτι αυτονόητο, ως μονόδρομο, ως αξία και προϋπόθεση για οτιδήποτε.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αντιμετώπισα και ως νέα δικηγόρος και ως πολιτικός συμπεριφορές και αντιλήψεις αντίθετες. Όπου και όποτε όμως έγινα αποδέκτης, τις απέκρουσα, τις αντιμετώπισα καίρια και αποφασιστικά. Αυτή η αίσθηση και αντίληψη δικαίου ίσως να με έκανε να ασχοληθώ με τη νομική επιστήμη και αυτή η ανάγκη προσφοράς και αντιμετώπισης των ανισοτήτων με την πολιτική.Δεν σας κρύβω ότι και οι δύο τομείς, της δικηγορίας ως ένα ελεύθερο και εξαιρετικά ανταγωνιστικό επάγγελμα και της πολιτικής, είναι χώροι που δεν αποτελούν εξαίρεση από το τι συμβαίνει στον υπόλοιπο δημόσιο βίο και την αγορά εργασίας. Ακόμη και μέσα στη Βουλή έχω και έχουμε γίνει μάρτυρες σεξιστικών συμπεριφορών. Δεν έχει σημασία αν εγώ υπήρξα στόχος ή μία άλλη συνάδελφος στο δικηγορικό γραφείο ή σε μια δικαστική αίθουσα ή στο ελληνικό κοινοβούλιο. Σημασία έχει ότι υπήρχαν και υπάρχουν και προκαταλήψεις και στερεότυπα και συμπεριφορές ή ρητορική που κάθε άλλο προάγουν την ισότητα. Δεν

ένα σημαντικό αξίωμα, να είναι παράλληλα σύζυγος, γυναίκα, μητέρα; Πόσο μπορεί να ανταπεξέλθει σ’ όλους τους ρόλους της με επιτυχία; Αυτός αν θέλετε είναι ο στόχος: πώς θα περάσουμε από την αμφιβολία για την δυνατότητα ή την μη δυνατότητα της κάθε γυναίκας να πραγματώνει τους ρόλους της ή όχι, στην σιγουριά. Όχι λόγω της ύπαρξης ενός ευνοϊκού ή μη περιβάλλοντος, αλλά πώς θα της το διασφαλίζει αυτό η Πολιτεία. Πώς θα γεφυρώνει το χάσμα και τα κενά μεταξύ των πολλαπλών ρόλων. Η γυναίκα ανέκαθεν και για λόγους επιβίωσης

έχει σημασία αν η κ. Χρυσοβελώνη μπόρεσε να ανταποκριθεί λόγω οικογένειας ή καταγωγής ή οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης στους ρόλους της, να συμμετάσχει στον πολιτικό στίβο, να ασκήσει δικηγορία. Σημασία έχει, αν σήμερα κάθε γυναίκα μπορεί να υποστηρίζεται σε ό,τι επέλεξε να κάνει στη ζωή της και αν στην περίπτωση που δεν συμβαίνει αυτό, υπάρχει το Κράτος, η Πολιτεία, η νομοθεσία, η Κυβέρνηση που οφείλει και πρέπει να αποκαθιστά αδικίες και να δίνει δεύτερες ευκαιρίες ,να εναρμονίζει την ιδιωτική, οικογενειακή και προσωπική ζωή με την επαγγελματική, να εξαλείφει τις έμφυλες διακρίσεις. Από αυτήν την άποψη είμαι εξαιρετικά ευτυχής που από τον περασμένο Αύγουστο επιλέχθηκα να υπηρετήσω τη θέση της Υφυπουργού Εσωτερικών με αντικείμενο τα θέματα ισότητας και να συμβάλλω με όλες μου τις δυνάμεις να αλλά-

και για λόγους μητρότητας και για κοινωνικούς λόγους δεν υπήρξε ποτέ κάτι μονοδιάστατα. Δεν έζησε σε εξαιρετικά ευνοϊκές πραγματικότητες, όπου όλα ήταν λυμένα. Δεν έκανε ποτέ ένα πράγμα. Μαζί με την μητρότητα, ήταν η πρώτη αγρότης, εργάστηκε στην ύπαιθρο, στα αστικά κέντρα, ακόμη και μέσα στο σπίτι της, διαπαιδαγώγησε, οργάνωσε την οικιακή οικονομία και τον προγραμματισμό, πρωταγωνίστησε στην δημιουργία της πρώτης βιοτεχνίας, ξεκινώντας από την οικοτεχνία. Τις τελευταίες δεκαετίες σπούδασε, εργάστηκε, διεκδίκησε, συμμετείχε στα κοινά, στα κινήματα και σε θέσεις λήψης αποφάσεων. Έκανε τα πάντα με εξαιρετική επιτυχία, με ταλέντο, με ικανότητες και χαρίσματα. Το θέμα όμως είναι, με τι κόστος τα έκανε όλα αυτά; Τι στερήθηκε; Κατά πόσο είναι αναγκασμένη να μιμηθεί συμπεριφορές, νοοτροπίες και πρότυπα ανδρικά.

ξουν προς το καλύτερο νοοτροπίες και πρακτικές. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να στερήσει από τον άλλον ή την άλλην, την προοπτική να γίνει αυτό που ο ίδιος επιθυμεί, να κάνει ό,τι ονειρεύεται, να είναι αυτό που επέλεξε. Είναι ζήτημα δημοκρατίας, είναι ζήτημα προϋποθέσεων προόδου της χώρας μας.  Είναι δύσκολο για μια γυναίκα να κατέχει

Γυναίκα 37

Είχα την ευτυχία μιας συνάντησης με την εξαιρετική συγγραφέα, μια σπουδαία γυναίκα, μία πολίτη που πάντα την ενδιέφεραν τα κοινά, έναν πολιτικοποιημένο, σκεπτόμενο άνθρωπο, την κ. Μάρω Δούκα. Θυμάμαι τα λόγια της και με αυτά θα σας απαντήσω: «Η γυναίκα δικαιούται να διεκδικήσει την ισότητά της ως γυναίκα. Όχι μιμούμενη τον άνδρα. Καλό αυτό το κορίτσι, αρσενικό μυαλό έχει», πρόσθεσε επίσης για κάτι που της είχαν πει. Τα λένε όλα αυτές οι δύο προτάσεις, οι δύο σκέψεις της με τις οποίες συμφωνώ απόλυτα. Δεν συζητάμε επομένως, αν μπορεί βιολογικά, ως φύλο να ανταποκριθεί. Συζητάμε και επιδιώκουμε με πράξεις κοινωνικά, με νόμους και διαπαιδαγώγηση, να μπορεί να βοηθηθεί, να μην κατακερματίζεται, να μην πρέπει να απαντήσει και να λογοδοτήσει για τη μητρότητα ή τη μη μητρότητα, το αν είναι ή όχι επιλογή της, να μην νιώθει ένοχη με τους πολλαπλούς ρόλους και τα καθή-

38 Γυναίκα

κοντά της, να μην στιγματίζεται επειδή ακολουθεί καριέρα, να μην θυσιάζει την αυτοπραγμάτωσή της επειδή δεν είχε στο πλευρό της την Πολιτεία, να μην είναι μόνο εκείνη ως γονέας το υπόλογο πρόσωπο των σημερινών και αυριανών παιδιών. Και ακόμη και αν επέλεξε ή αναγκάστηκε να είναι ο μόνος γονέας, να μπορεί να υποστηριχθεί ως εργαζόμενη μητέρα. Κανένας ρόλος δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι τιμωρητικός. Δεν είμαστε ξέρετε μόνο εργαζόμενοι, μόνο γονείς ή παππούδες και γιαγιάδες, μόνο πολιτικοί, μόνο υπουργοί, μόνο δημοσιογράφοι, μόνο ελεύθεροι επαγγελματίες, μόνο άνδρες ή μόνο γυναίκες, κ.ο.κ. Και επίσης, δεν είμαστε ολοκληρωμένοι, πλήρεις ή ευτυχείς μόνο για τον έναν ή άλλο ρόλο. Είμαστε ως άνθρωποι ένα σύνολο ιδιοτήτων, δυνατοτήτων, αδυναμιών, επίκτητων και έμφυτων χαρακτηριστικών και ολοκληρωνόμαστε ή ευτυχούμε με πολλούς διαφορετικούς

τρόπους, ιδιότητες, αφορμές, αλλά πρέπει για τα βασικά να εξασφαλίζεται η ισορροπία και αρμονία. Κι αυτήν ακριβώς την ολιστική αντίληψη των ανθρώπων και της πραγματικότητας επιδιώκουμε να προσεγγίσουμε με το Νομοσχέδιο.  Από που αντλείτε δύναμη για να

ανταπεξέρχεστε στα αυξημένα σας καθήκοντα; Από την πίστη μου και την αγάπη μου σε αυτό που επιτελώ, από την ιδεολογία μου για καλύτερη πραγματικότητα για την οποία προσπαθώ, από τους ανθρώπους μου, την οικογένειά μου και την κοινωνία στον Βόλο και την Μαγνησία γενικότερα, από τους συνεργάτες και συναδέλφους μου, από τις ικανότητες και τα ταλέντα ενός συνόλου ανθρώπων με το οποίο συνεργάζομαι και συνδιαλέγομαι καθημερινά και από το γενικότερο περιβάλλον της ελληνικής κοινωνίας με το οποίο έμαθα να λειτουργώ και να αλληλοεπιδρώ.

 Ποιο είναι το δικό μας μήνυμαγια την Ημέρα της Γυναίκας; Δεν πιστεύω πολύ ξέρετε στις «Ημέρες», στις επετείους. Γιατί ακριβώς το θέμα είναι τι κάνεις την κάθε μέρα, όχι κατ΄ εξαίρεση μία μέρα τον χρόνο. Και πολύ περισσότερο, όταν πρόκειται για μια ημέρα με αναφορά στη γυναίκα, λες και πρόκειται για ιδιαίτερο «είδος», μια ξεχωριστή κατηγορία, μια συνθήκη «ειδικής μεταχείρισης». Με αυτά όλα είμαι αντίθετη. Ας πούμε ότι κρατάμε μόνο το συμβολικό μέρος αυτής της ημέρας που μας δίνει την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε πόσα δεν έγιναν. Γιατί, τελικά με αυτό που αναμετριέσαι πάντα είναι αυτό που δεν κατάφερες, αυτό που υπολείπεται να γίνει. Επίσης, καλώ κάθε αναγνώστη να αναλογιστεί πόσο χαμένοι βγαίνουμε όλες και όλοι από τη μη ύπαρξη ισότητας. Τι σπατάλη ζωής, τι χαμένες ευκαιρίες, τι αγνωμοσύνη, τι απαξίωση στο δώρο της ζωής. Το θέμα δεν είναι να ζεις ευτελίζοντας, υποτιμώντας, προσβάλλοντας και κακοποιώντας τον ίδιο σου τον εαυτό, τον/την σύντροφο, την μητέρα, την κόρη, την συνεργάτιδα στη δουλειά. Η ουσία της ζωής βρίσκεται στο πως συνεργαστήκαμε με αλληλοσεβασμό για να δημιουργήσουμε, τι από κοινού θα αφήσουμε πίσω μας, πώς συνυπήρξαμε, τι σχέσεις και «γέφυρες» χτίσαμε. Τι αγαπήσαμε, τι πιστέψαμε. Καμιά ανισότητα, καμιά βία, καμιά προσβολή δεν μπορεί να υπάρχει ως αξία.

«Χρειάζεται ατελείωτη υπομονή για να μεγαλώσεις ένα παιδί με αναπηρία»

40 Γυναίκα

Ράνια Καρανικόλα Συνταξιδιώτες στο «μαραθώνιο αγάπης» για την αγορά σχολικού λεωφορείου 24 θέσεων για την μετακίνηση παιδιών ΑμεΑ ήταν πολλοί. Η κ.Ράνια Καρανικόλα, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και κηδεμόνων ΕΕΕΚ ξεχώρισε για την αδειάλειπτη δράση της προς την βελτίωση της καθημερινότητας και τον αγώνα της ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό αυτών των παιδιών. Μητέρα ΑμεΑ και η ίδια μιλάει ανοιχτά, πληροφορεί και ευαισθητοποιεί. Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη  Ποια ήταν η αφορμή για να ξεκινήσετε το

έργο σας; Το 1990 γεννήθηκε η Τρίτη κόρη μου με εγκεφαλική παράλυση και πολλαπλές αναπηρίες. Μετά από κάποια χρόνια συνειδητοποίησα ότι τίποτε δεν θα μου χαριζόταν. Τα προβλήματα ήταν πολλά και έπρεπε άμεσα να αντιμετωπισθούν. Έτσι εντάχθηκα στο Σύλλογο Γονέων Α.μεΑ. το 1993. Από τότε αδιάλειπτα και περνώντας όλα τα σκαλοπάτια του συνδικαλιστικού κινήματος είμαι πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων-Κηδεμόνων & Φίλων Α.μεΑ. Ν. Μαγνησίας, γραμματέας της Π.Ο.Μ.Α.μεΑ. και μέλος του Γενικού Συμβουλίου της Ε.Σ.Α.μεΑ. διετέλεσα επί σειρά ετών μέλος του Γενικού Συμβουλίου της Π.Ο.Σ.Γ.Κ.Α.μεΑ.  Η τοπική κοινωνία σας έχει απονείμει το

βραβείο μητρότητας, τι έχετε να πείτε μαμά προς μαμά; Πρώτα αποδοχή του προβλήματος έπειτα συνειδητοποίηση ότι ο αγώνας θα είναι διαρκής για να μην αντιμετωπίσει το παιδί και η οικογένεια τον κοινωνικό αποκλεισμό.  Πόσο δύσκολο είναι τη δεδομένη στιγμή στο

Δήμο μας, να επιτυγχάνονται στόχοι βαρύνουσας σημασίας για την βιωματική μάθηση και την ένταξη ατόμων με αναπηρίες, όπως η αγορά σχολικού λεωφορείου; Η συνεργασία του Δήμου με τους φορείς που βρίσκονται στο χώρο της Κοινωνικής Πρόνοιας θεωρείται απαραίτητη. Αλλιώς τίποτα δεν είναι εφικτό. Στις οργανωμένες Δυτικές κοινωνίες η πολιτική της κοινωνικής πρόνοιας ασκείται αποκλειστικά από τους Δήμους.  Γνωρίζοντας το ρεύμα αλληλεγγύης που

αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια, θεωρείτε πως έχει γίνει η κοινωνία του Βόλου φιλικότερη στα άτομα με αναπηρία; Οπωσδήποτε έχουν γίνει βήματα για την αποδοχή

των ατόμων με αναπηρία, ωστόσο έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας. Οι αγκυλώσεις του παρελθόντος δεν ξεριζώνονται εύκολα.  Εσείς ως πρόεδρος, καθώς έρχεστε σε

επαφή με πολλά μέλη του συλλόγου γονέων ΑμεΑ, γνωρίζετε καλύτερα απ’ τον καθένα τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει μια οικογένεια. Θέλετε να μας αναφέρετε μερικές από τις δυσκολίες μιας μητέρας; Θα χρειαζόταν πολύς χώρος και χρόνος για να αναφέρω απλά τις δυσκολίες που βιώνει η οικογένεια. Αυτές εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Αν η μητέρα είναι εργαζόμενη, αν υπάρχουν άλλα παιδιά στην οικογένεια, αν είναι μονογονεϊκή , το κόστος που απορρέει από την αναπηρία, το είδος της αναπηρίας, οι δομές που υπάρχουν για να υποστηρίξουν το παιδί και την οικογένεια. Τα παιδιά με αναπηρίες χρειάζονται πολύωρες θεραπείες όπως φυσιο-εργο και λογοθεραπείες. Χρειάζονται επίσης κολύμπι και θεραπευτική ιππασία. Όλα αυτά μεταφράζονται σε χρόνο και χρήμα. Μετά έρχεται ο αγώνας της εκπαιδευτικής διαδικασίας η οποία είναι απαραίτητη για την κοινωνικοποίηση. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι το 24ωρο της μητέρας είναι ιδιαίτερα επιβαρημένο.  Βλέπετε τη ζωή διαφορετικά, θέλετε να μας

περιγράψετε ένα 24ωρο σας; Το 24ωρό μου είναι απόλυτα προγραμματισμένο. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να ανατραπεί από μια έκτακτη ανάγκη που θα προκύψει λόγω της αναπηρίας του παιδιού μου. Ας αναφέρουμε όμως ένα κανονικό 24ωρο. Ξυπνάω κάθε πρωί στις 6. Μέχρι να ξυπνήσει το παιδί γίνονται οι απαραίτητες δουλειές της καθημερινότητας. Τα πάντα πρέπει να είναι έτοιμα όταν θα ξυπνήσω το παιδί και θα ασχοληθώ μαζί της. Μπάνιο, ντύσιμο, πρωινό και όλα αυτά όχι σε κανονικές συνθήκες. Χρειάζεται ιδιαίτερα πολύς χρόνος για να αντιμετω-

πιστούν οι ειδικές ανάγκες ενός παιδιού με αναπηρία. Και κυρίως χρειάζεται υπομονή. Ατέλειωτη υπομονή, που μερικές φορές δεν την διαθέτεις διότι και εσύ είσαι άνθρωπος .Το 4ωρο που το παιδί φεύγει (10-2) στο ΚΔΑΠμεΑ το Δήμου, ασχολούμαι με τις υποχρεώσεις του Συλλόγου, τα προβλήματα των γονέων, και αρκετές φορές σε διάφορες συναντήσεις στα όργανα που συμμετέχω. Στις 2 το μεσημέρι πρέπει απαραίτητα να είμαι στο σπίτι. Το παιδί επιστρέφει και όλα πλέον περιστρέφονται γύρω του στο υπόλοιπο της ημέρας. Ο μπαμπάς βέβαια είναι πάντα παρών σε όλα αυτά. Η βοήθειά του ανεκτίμητη.  Ποια η σύνδεση του Πανεπιστημίου Θεσσα-

λίας και του Τμήματος Ειδικής Αγωγής με τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία; Κάθε χρόνο γίνονται πολλές ενημερωτικές ημερίδες στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Αφορούν την ενημέρωση και την εξέλιξη σε θέματα εκπαίδευσης για την αναπηρία. Οι φοιτητές συμμετέχουν στο καλοκαιρινό κατασκηνωτικό πρόγραμμα που υλοποιεί ο Σύλλογος Γονέων. Δημιουργούμε επίσης ομάδες φοιτητών που συνοδεύουν τα παιδιά στις εξόδους για ψυχαγωγία και βιωματική εκπαίδευση, συμβάλλοντας έτσι στην κοινωνικοποίηση των παιδιών που είναι και το μεγάλο ζητούμενο. Ποιες δράσεις προγραμματίζετε για το επόμενο διάστημα; Μόλις αποκτήσουμε το λεωφορείο του ΕΕΕΕΚ ο επόμενος στόχος είναι η επαναλειτουργία της ΣΥΔ (Στέγης Υποστηριζόμενης Διαβίωσης ) και ενός κέντρου βραχείας φιλοξενίας για Παρασκευή - Σάββατο - Κυριακή.  Ποιο το δικό σας μήνυμα αισιοδοξίας;

Να επιτευχθούν οι στόχοι που προανέφερα και μήνυμα προς όλους είναι ότι ο αγώνας είναι διαρκής και δεν εγκαταλείπουμε.

Γυναίκα 41

42 Γυναίκα

Αγγελική Θάνου «Η σύγχρονη γυναίκα μπορεί να ανοίξει την πόρτα της στο όνειρο και στην αλήθεια» Εκπαιδευτικός , συγγραφέας, σχολική σύμβουλος, διδάκτωρ στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η κ. Αγγελική Θάνου μιλά για τα βιβλία της και πως εκείνα μπορούν να επιδράσουν στον ψυχισμό ενός παιδιού, αλλά δεν κρύβει και τις δικές της στιγμές χαράς, που ως γιαγιά δεν είναι άλλες από τις τρυφερές αγκαλιές των εγγονιών της. Μέσα από τα λόγια και το πλούσιο έργο διαφαίνεται η δυναμική και ταυτόχρονα ευαίσθητη παρουσία της ως γυναίκα, μητέρα και γιαγιά σ’ένα κόσμο...μικρών παιδιών! Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη

 Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε

με το παιδικό βιβλίο; Μου άρεσε πάντα να ακούω ιστορίες και είχα τη τύχη να μεγαλώσω σε ένα οικογενειακό περιβάλλον όπου ακούγονταν πολλές από αυτές. Σαν εκπαιδευτικός χρησιμοποιούσα ιστορίες για να προσεγγίσουμε με τα παιδιά διάφορα θέματα που προέκυπταν. Τις περισσότερες τις δημιουργούσα μόνη μου. Αυτό έγινε μια γοητευτική συνήθεια.  Από πού αντλείτε προκειμένου να αποφα-

σίσετε τη θεματική των βιβλίων σας; Από την ίδια τη ζωή. Πώς να μιλήσεις στα παιδιά για την αποξήρανση της λίμνης Κάρλας; Δημιουργείς έναν ήρωα, το Μπιζένιο, ένα ψαράκι του γλυκού νερού που βίωσε την καταστροφή της και την αφηγείται το ίδιο. Έτσι προέκυψε το βιβλίο για παιδιά με τον τίτλο «Η λίμνη Κάρλα φοράει τα καλά της» το οποίο εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα το 2002 σε μια καλαίσθητη έκδοση. Πώς να μιλήσεις στα παιδιά για την αλληλεγγύη των ανθρώπων με αφορμή το προσφυγικό ζήτημα; Επισκέφτηκε τη φαντασία μου «Ο Μουτάζ το αρκουδάκι της αγκαλιάς» και νάτο ένα ακόμα βιβλίο για παιδιά από τις εκδόσεις ΗΡΑ Εκδοτική. Πώς να διασώσεις τις μαρτυρίες των παλιότερων αναφορικά με την καταστροφή του χωριού μου (Κανάλια Μαγνησίας) από τους Γερμανούς κατακτητές κατά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο; Απο-

δίδεις γραπτά όλο αυτό τον πλούτο και με βοηθό τη μυθοπλασία συνθέτεις μια νουβέλα για ενήλικες με τον τίτλο «Χρεωστικά Ζωής» από τις εκδόσεις ΗΡΑ Εκδοτική. Κάπως έτσι!  Πώς βλέπουν τα παιδιά το παιδικό βιβλίο;

Τους αρέσει να διαβάζουν; Το να εμφυσήσουμε στα παιδιά την αγάπη για το βιβλίο είναι μια ενδιαφέρουσα διαδικασία. Το καλό παιδικό βιβλίο δεν αφήνει αδιάφορα τα παιδιά. Επιλέγοντας βιβλία που λατρεύουμε και δημιουργώντας μια συνθήκη συν - απόλαυσης της ανάγνωσης μαζί τους έχουμε ήδη καθορίσει σημαντικά τη βιβλιοφιλία του παιδιού μας. Επίσης μη ξεχνάμε ότι το παράδειγμα έχει μια δική του δύναμη. Αν οι γονείς είναι συστηματικοί αναγνώστες τότε και το παιδί έχει πολλές πιθανότητες να γίνει επίσης. Είναι θέμα κουλτούρας.

 Τελικά, «Το ψάρι που προσπαθεί» είναι το

μικρό Ελληνάκι που προσπαθεί να αντεπεξέλθει στο εκπαιδευτικό σύστημα; «Το ψάρι που προσπαθεί» είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας, ένα βιβλίο μου από τις εκδόσεις Πατάκη, εργαλείο για τον εκπαιδευτικό, το οποίο στοχεύει στην ανοσοποίηση των παιδιών απέναντι στις συναισθηματικές τους δυσκολίες. Φιλοδοξεί κάθε μικρό Ελληνόπουλο με την κατάλληλα σχεδιασμένη εκπαίδευσή του να εφοδιαστεί, με

τις απαραίτητες δεξιότητες ώστε να διαχειρίζεται εποικοδομητικά τις καθημερινές μικρές ανατροπές ή ματαιώσεις. Οι συγκεκριμένες δεξιότητες θεωρούνται σημαντικές επειδή βοηθούν το παιδί να γίνει λειτουργικό μέσα στο σχολικό περιβάλλον του και να διαχειρίζεται τις διαπροσωπικές του σχέσεις με επιτυχία αφού καθίσταται ικανό να αναλογίζεται τις συνέπειες από την εκδήλωση κάθε συμπεριφοράς.  Τι έχετε να συμβουλέψετε ως μητέρα τις

μαμάδες που έχουν παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες ένταξης στο σχολικό περιβάλλον ή στην εκπαιδευτική διαδικασία; Οι γονείς παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της ένταξης ή της προσαρμογής των παιδιών τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. Τα συναισθήματά τους καθρεφτίζονται στα παιδιά μέσα απ την αλληλεπίδραση μαζί τους. Μέσα από αυτή την συναισθηματική εμπειρία δίνεται η ευκαιρία στο παιδί να συνδέει αρνητικές και θετικές καταστάσεις, με δυσφορία ή χαμόγελο αντίστοιχα. Η γονεϊκή στάση που οδηγεί σε επιτυχημένη προσαρμογή του παιδιού οφείλει να χαρακτηρίζεται από ενημέρωση, ευγένεια, διεκδίκηση ειδικών εκπαιδευτικών υπηρεσιών εφόσον είναι απαραίτητες και αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ γονιών και εκπαιδευτικών. Η ανησυχία και η αγωνία είναι εύλογη, μα αν αντικατασταθεί από αγάπη, κατανόηση και ψυχραιμία θα είναι σίγουρα πιο αποτελεσματική.

Γυναίκα 43

 Πόσο σημαντική είναι η ενσυναίσθηση

και η αποδοχή και διαχείριση των συναισθημάτων του παιδιού από το οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον, ειδικά όταν τα παιδιά μεγαλώνουν στην επαρχία όπου δεν επιτρέπεται η αποτυχία, ο θυμός ,το ξέσπασμα γιατί θα τα αντιληφθεί και ο γείτονας; Η ενσυναίσθηση είναι ένα χαρακτηριστικό που μας βοηθάει να καταλάβουμε τι βιώνει, τι αισθάνεται το παιδί μας ή ένα κοντινό μας άτομο. Η λέξη συν-αισθάνομαι, σημαίνει προσπαθώ να καταλάβω, να μπω στη θέση του, να μοιραστώ τα ίδια συναισθήματα. Όπου πλεονάζει η ενσυναίσθηση και η αγάπη δεν ευδοκιμεί ο θυμός μα κι αν καμιά φορά αυτός πρέπει να εκδηλωθεί αυτό δε αφορά το γείτονα σε κανένα περιβάλλον είτε αστικό είτε αγροτικό παρά μόνο αυτόν που τον βιώνει. Η ενσυναίσθηση είναι η ανθρώπινη ποιότητα που μας βοηθάει να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον ακόμα κι όταν διαφωνούμε. Η παιδική ηλικία και ιδιαίτερα η προσχολική είναι μια ιδανική ευκαιρία για την καλλιέργεια λειτουργικών ψυχολογικών διεργασιών καθώς το παιδί εισέρχεται στο σχολείο και βρίσκεται αντιμέτωπο με τις πρώτες κοινωνικές αντιξοότητες. Τα παιδιά αρχίζουν να αναπτύσσουν τις πρώτες θεωρίες τους για την επιτυχία και την αποτυχία. Το καθήκον των ειδικών (παιδαγωγών – ψυχολόγων) μα και των γονιών είναι να βοηθήσουν το παιδί, με την κατάλληλη ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση οι πρώτοι και με το παράδειγμα οι δεύτεροι, να απολαμβάνει

44 Γυναίκα

σωστά την επιτυχία και να εκμεταλλεύεται εποικοδομητικά την αποτυχία αποδίδοντας σ΄ αυτήν το σωστό νόημα.  Στα βιβλία σας ,εξοικειώνετε το παιδί με

έννοιες όπως διαφορετικότητα, αλλοτρίωση, προσφυγικό, απώλεια, στην πραγματικότητα μέσω των βιβλίων σας διαλέγεστε και με τους γονείς. Πόσο δύσκολο είναι για τους νέους γονείς να δημιουργήσουν υγιή και καλλιεργημένα παιδιά, λαμβάνοντας υπόψη το πλήθος της πληροφορίας που βομβαρδίζονται τα παιδιά αλλά και την πληθώρα των απαιτήσεων στην οποία καλούνται να αντεπεξέλθουν; Ζούμε σε μια εποχή μεγάλων ευκαιριών, οι περισσότεροι ζούμε και απολαμβάνουμε ατομικές ελευθερίες και επιλογές χωρίς προηγούμενο. Τα δίκτυα επικοινωνίας δημιουργούν ένα παγκόσμιο «χωριό» βιβλίων, μουσικής, παιχνιδιών, εμπορίου και γνώσης. Παρά τις συνεχώς βελτιούμενες όμως συνθήκες ζωής και τις καινούργιες ευκαιρίες που παρουσιάζονται στις κοινωνίες μας, βιώνουμε καθημερινά περισσότερη απαισιοδοξία, παθητικότητα και άγχος τα οποία μεταφέρονται στα παιδιά. Τα βιβλία, σταθεροί οδοδείκτες είναι εκεί για να μας δείχνουν το σωστό δρόμο. Είναι χρήσιμα εργαλεία που ζητούν από μας μόνο το σεβασμό μας. Η γονεϊκότητα είναι δύσκολη μα και τόσο ενδιαφέρουσα. Συνταγές δεν υπάρχουν. Φαίνεται ότι όταν υπάρχει γνησιό-

τητα, ειλικρίνεια και αλληλοσεβασμός γονιών και παιδιών σε αμφίδρομο πλαίσιο τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά. Ένας λυτρωτικός μπούσουλας για κάθε νέο γονιό είναι να συμπεριφέρεται στο παιδί του όπως θα ήθελε να του φέρονται οι γονείς του όταν και ό ίδιος ήταν παιδί. Αυτό δημιουργεί μια σταθερή κορνίζα ενσυναίσθησης στην επικοινωνία τους η οποία χτίζει ισορροπημένες προσωπικότητες.  Ως εκπαιδευτικός αλλά και με όλη την

εμπειρία σας, θεωρείτε πως λείπει από τα σημερινά παιδιά το ελεύθερο παιγνίδι; Το παιχνίδι είναι η πνευματική τροφή των παιδιών, η φυσική τους γλώσσα. Τα σύγχρονα παιδιά παίζουν πάρα πολύ, όπως και οι προγενέστερες γενιές. Είναι ευθύνη των ενηλίκων κάθε παιδί να βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που θα του επιτρέπει να εκφράζεται ελεύθερα, να νιώθει ασφάλεια και να εκτονώνει την ενέργειά του. Μέσα απ το παιχνίδι το παιδί ωριμάζει, γίνεται υπεύθυνο. Αντίθετα είναι σχεδόν εγκληματική η καθήλωση των παιδιών σε οθόνες (τάμπλετ, κινητά) όμηροι της διασκέδασης των γονιών τους σε καφετέριες και ταβέρνες. Εκείνο που είναι φανερό ότι απουσιάζει από τη ζωή των παιδιών του αστικού περιβάλλοντος είναι το ελεύθερο αλλά και το ομαδικό παιχνίδι μα πρόκειται για μια άλλη πραγματικότητα. Τα παιδιά του αγροτικού περιβάλλοντος μπορούν να βιώνουν αυτή την απόλαυση ακόμα.

 Μπορεί η γυναίκα στις μέρες μας να περπατήσει πάνω

στον “πολύχρωμο δρόμο του ουράνιου τόξου” όπως ο πρωταγωνιστής του τελευταίου σας βιβλίου; Με άλλα λόγια είναι εύκολο για τη σύγχρονη γυναίκα να κατακτήσει την ευτυχία; Αξίζει να γίνει η καθημερινή της επιδίωξη. Μια πολύχρωμη, εφτάχρωμη, υπερβατική διαδρομή που συνοδεύει κάθε καταιγίδα. Μακριά από την υπερκατανάλωση, την αρνητική επίδραση των media, το ξόδεμα ψυχής σε ανούσιες ανθρώπινες σχέσεις, η σύγχρονη γυναίκα μπορεί να κατακτήσει την ποιότητα να ανοίξει την πόρτα της στο όνειρο και στην αλήθεια.  Εσάς τι σας δημιουργεί αισιοδοξία/ευτυχία;

Πολύ απλά πράγματα και καταστάσεις: Οι εγγονές μου (έχω τρεις) με τις ροδοζαχαρένιες αγκαλιές τους, οι στενοί μου φίλοι, το άρωμα της μανόλιας κι αυτό της γαρδένιας, οι βόλτες μου στα μονοπάτια της ποίησης και των παραμυθιών, το νιόβγαλτο φεγγάρι, εκείνη η πολλά υποσχόμενη φλουδίτσα φεγγαριού, οι πεζοπορίες μου στη μάνα φύση, το λιόγερμα του Παγασητικού, ο καλός κινηματογράφος, ο χορός και κυρίως όσοι άνθρωποι ακόμα παλεύουν και αντιστέκονται.

 Τι εύχεστε στα παιδιά;

Η ζωή είναι ένα θαύμα, ένας ανεκτίμητος θησαυρός. Εύχομαι να μπορούν να ανακαλύπτουν και να απολαμβάνουν τις ομορφιές της ζωής, κυρίως αυτές που ούτε πωλούνται, ούτε αγοράζονται.

Μάρω Αισώπου «Αυτόν τον κόσμο ονειρεύομαι. ’Οπου ο καθένας μας θα κάνει αυτό που του αναλογεί» Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη

46 Γυναίκα

Ηθοποιός, συγγραφέας, ποιήτρια, μα πάνω απ’ όλα γυναίκα της προσφοράς η Μάρω Αισώπου με καταγωγή από τις Μηλιές, αποτελεί ένα παράδειγμα πως μία γυναίκα με παιδιά και εγγόνια προσπαθεί μέσα από τις προσωπικές της αναζητήσεις και το έργο της, να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις της στην κοινωνία. Η συγγραφέας προσφέρει εθελοντικά έργο μεταξύ άλλων και στη Μονάδα Αλτσχάιμερ, προσπαθώντας να ξυπνήσει μνήμες του παρελθόντος στους ηλικιωμένους μέσω των παραμυθιών, και των τραγουδιών, ενώ η δράση της σε πολλές καλλιτεχνικές ομάδες είναι άκρως σημαντική.  Πάρα το γεγονός ότι έχετε ζήσει σε διάφο-

ρες πόλεις της Ελλάδας, τελικά επιλέγετε να παραμείνετε εδώ, το τοπικό στοιχείο, οι συναισθηματικοί δεσμοί, τι είναι αυτό που σας κρατά στον τόπο μας; Ο Βόλος είναι η πόλη που γεννήθηκα και έζησα μέχρι και τα εφηβικά μου χρόνια και αφού '' επλάγχθην και πολλών ανθρώπων άστεα είδον '' επανήλθα με μια ωραία οικογένεια.Πέρα από τους συναισθηματικούς δεσμούς ο Βόλος πληροί πάρα πολλές από τις προυποθέσεις εκείνες που ζητούμε από την πόλη που ζούμε . Βέβαια ,πιστεύω πως οπουδήποτε κι αν είμαστε εξαρτάται από εμάς τι ποιότητα θα δώσουμε στην καθημερινότητά μας. Αισθάνομαι λοιπόν εδώ πως είμαι φυτεμένη κι εδώ ανθίζω.  Θεωρείτε πως τα σημερινά παιδιά, οι αυρια-

νοί δηλαδή πολίτες, θα είναι πιο ανεκτικοί στο διαφορετικό; Σίγουρα όχι μόνο τα σημερινά παιδιά, αλλά και εμείς οι ίδιοι έχουμε αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε το διαφορετικό . ''Φοβάσαι '' και δεν αποδέχεσαι κάτι που δεν γνωρίζεις . Αν γνωρίσεις αυτό το ''διαφορετικό'' και δεν έχει η παρουσία του συνέπειες για την ασφάλειά σου, τη ζωή σου ,τα πιστεύω σου, την εθνική σου ταυτότητα και ακεραιότητα ,τότε ναι γιατί να μην συνυπάρξεις .Και οι αυριανοί πολίτες πιστεύω πως θα είναι πιο ανεκτικοί στο διαφορετικό.Ας ελπίσουμε πως το μέλλον θα έχει μια ανοικτή αγκαλιά για όλους τους ανθρώπους.  Τι είναι αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο

τους μικρούς μαθητές όταν σας παρακολουθούν να αφηγείστε τα παραμύθια; Θα έλεγα πως ξαφνιάζονται όταν μέσα στη ροή του παραμυθιού εντάσσω και παραδοσιακά τραγούδια ,που τα τραγουδώ η ίδια ,σαν μέρος της εξέλιξης του παραμυθιού . Τα παιδιά το δέχονται πιο φυσικά ,εντυπωσιάζονται από τα ίδια τα παραμύθια. Πολλά από αυτά και κυρίως αγόρια περιμένουν ιστορίες με Super ήρωες και έχω την αίσθηση πως στην αρχή κάποια λένε από μέσα τους '' τι παραμύθια και σαχλαμάρες μας λέει τώρα με πρίγκηπες και βασιλοπούλες ...'' Τους βλέπεις όμως σε λίγο πως μπαίνουν στην εξέλιξη του παραμυθιού ,παρακολουθούν αμίλητα ,γέρνουν ο ένας στον ώμο του άλλου ,κλείνουν και τα μάτια, αλλά αυτό που είναι για μένα πολύ συγκινητικό είναι όταν τα βλέπω να δακρύζουν (τα αγόρια τελικά περισσότερο).

 Προσφέρατε κοινωνικό έργο στη Μονάδα

αντιμετώπισης νόσου Αλτσχάιμερ, θέλετε να μοιραστείτε την εμπειρία αυτή μαζί μας; Δεν κάνω τίποτε άλλο παρά να μοιράζομαι μαζί τους τα παραμύθια μου .Οι ηλικιωμένοι είναι από τους πιο ένθερμους ακροατές . Συμμετέχουν στην αφήγηση ,συμπληρώνουν ,προσθέτουν τη δική τους εκδοχή και στο τέλος πιάνουμε και το χορό ! Χαίρονται πραγματικά και το δείχνουν. Εκτός από τις δράσεις στο χώρο της μονάδας ,έρχονται και στο Εργαστήρι παραμυθιού στο Λύκειο Ελληνίδων κάνουμε κοινές δράσεις με σχολεία , νηπιαγωγεία και ιδρύματα της πόλης μας. Από τις πιο ωραίες ήταν στο Κέντρο φιλοξενίας ανηλίκων προσφύγων ΑΡΣΙΣ στη Μακρυνίτσα ,όπου μετά τα παραμύθια που τα μετέφραζαν διερμηνείς σε Αγγλικά ,Γαλλικά και Ουρντού για να τα καταλαβαίνουν τα παιδιά ,μας ετοίμασαν και μας προσέφεραν φαγητά από τις χώρες τους. Αυτές οι στιγμές είναι πολύτιμες για μένα !  “Με την καρδιά βλέπεις καλά, την ουσία τα

μάτια δεν την βλέπουν”. Ο θρίαμβος της αγάπης και της προσφοράς είναι διάχυτος στην καθημερινότητά σας. Από πού πηγάζει αυτή η ανάγκη σας για αλληλεγγύη; Δεν υπήρξαν στιγμές που κουραστήκατε; Δεν νοιώθω ότι κάνω κάτι ξεχωριστό. Ζούμε μαζί με τους άλλους και άλλος λίγο ,άλλος περισσότερο κάνει ό, τι μπορεί για να είναι αυτό το ''μαζί '' ουσιαστικό. Αν διακρίνουμε, προσέξουμε και εκτιμήσουμε τα δώρα που έχουμε στη ζωή μας και νοιώσουμε ευγνωμοσύνη γι ' αυτά που μας έχουν χαριστεί - τα απλά ,καθημερινά και αυτονόητα - το να προσφέρουμε δίνει πρώτα - πρώτα σ' εμάς χαρά! Όσο πιο προσεκτικοί και ευαίσθητοι γινόμαστε στις δικές μας ανάγκες, τόσο περισσότερη αγάπη και γενναιοδωρία μπορούμε να δείξουμε απέναντι στους άλλους.  Ο γιoς σας ,Ο Δημήτρης Αίσωπος κατέκτησε

την 4η θέση παγκοσμίως στον διεθνή διαγωνισμό της Microsoft “MIXathon challenge” to 2016, με έργο που αφορούσε στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων των Α.Μ.Ε.Α .Μέσα από το παράδειγμά σας μπορούμε να καταλάβουμε πως το να “υπερβούμε τα όριά μας και να πετύχουμε το ακατόρθωτο”μπορεί να γίνει πράξη. Εσείς όμως ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε

ως μητέρα παιδιών που αντιμετώπισε προβλήματα ακοής για να φτάσετε εδώ; Όσον αφορά τις καταστάσεις που έρχονται στη ζωή μας και ανατρέπουν ό,τι μέχρι εκείνη τη στιγμή θεωρούσαμε ως δεδομένα, μήπως τελικά είναι αφορμές για να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα; Πιστεύω πως το πιο σημαντικό σε ένα τέτοιο γεγονός είναι η αποδοχή του .Γιατί η αποδοχή φωτίζει την πραγματικότητα κι έτσι μπορούμε να διακρίνουμε καλύτερα και να αποφασίσουμε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα μας .Καθοριστική για μένα ήταν η επαφή μου με το John Tracy Center , που είναι ένα εργαστήρι του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας ,όπου για τρία χρόνια παρακολούθησα μαζί με το παιδί τα μαθήματά τους .Γυρίζοντας στην Ελλάδα και έχοντας μπροστά μου δουλειά και ενεργό συμμετοχή στην εκπαίδευση του παιδιού μου, σκέφτηκα πως η ζωή μου θα γινόταν όσο δύσκολη θα την έκανα εγώ όσο ευχάριστη . Είναι πάντοτε θέμα δικής μας επιλογής . Επέλεξα λοιπόν αυτή η πρόκληση της ζωής να γίνει για μένα ένα ταξίδι αυτογνωσίας αλλά και γνώσης και να γίνει με το καλύτερο δυνατό τρόπο .Δεν είναι πάντοτε απαραίτητο να μου αρέσει οποιοδήποτε μπαλάκι μου πετάει η ζωή, αλλά πρέπει να προσπαθήσω να το πιάσω . Γιατί τελικά ,επιτυχία στη ζωή δεν σημαίνει πόσο καλά εκτελούμε το σχέδιο Α, αλλά πόσο καλά μπορούμε να τα καταφέρουμε με το σχέδιο Β.  Σε ένα ποίημά σας μιλώντας για τα χέρια

σας, αναφέρετε ότι «νότισαν από τα δάκρια και το αίμα της ψυχής σας και του κόσμου όλου». Ποιο κόσμο ονειρεύεστε; Θα σας απαντήσω με τα λόγια ενός Αφρικάνικου παραμυθιού - πώς αλλιώς θα μπορούσα άλλωστε; Μια φορά έπιασε φωτιά το Μεγάλο Δάσος. Όλα τα ζώα έτρεξαν να σωθούν. Μόνο ένα κολίμπρι, το μικρότερο πουλί που υπάρχει ,πήγε σε μια λακκούβα με νερό ,πήρε όσο μπορούσε με το ράμφος του κι έτρεξε να το ρίξει στη φωτιά. Τα αλλά ζώα άρχισαν να το ειρωνεύονται και να το κορο'ι'δεύουν .- Χαχα ,μα τι ανόητος που είσαι; Νομίζεις πως θα σβήσεις εσύ τη φωτιά; Και το κολίμπρι απάντησε : - Κάνω αυτό που μου αναλογεί ... Αυτόν τον κόσμο ονειρεύομαι...’Οπου ο καθένας μας θα κάνει αυτό που του αναλογεί για να αφήσει τον κόσμο καλύτερο απ' ότι τον βρήκε.

Γυναίκα 47

Πολυάνθη Γιάνναρου

48 Γυναίκα

«Στη Γερμανία επικρατούν πιο φιλικές συνθήκες, που κάνουν τη ζωή μιας γυναίκας ποιοτικότερη» Πήρε την απόφαση να μεταναστεύσει στο Μπίλεφεντ της Γερμανίας και να συνεχίσει εκεί τη διδασκαλία. Η Πολυάνθη Γιάνναρου, Βολιώτισσα εκπαιδευτικός και μητέρα τεσσάρων παιδιών ζει και εργάζεται πλέον στη Γερμανία και μέσα από τη δράση της ως γραμματέας της ελληνικής κοινότητας του Μπόλεφεντ και μέλος της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Θεσσαλών προσπαθεί καθημερινά να φέρει τον ελληνικό πολιτισμό στην καθημερινότητα των Ελλήνων του εξωτερικού. Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη  Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να φύγετε μόνιμα για το εξωτερικό; Χρειαζόμουν μια «αλλαγή περιβάλλοντος». Είχα χάσει «το άλλο μου μισό» και πατέρα των παιδιών μου. Δεν είχα σκεφτεί καν να φύγω για μόνιμα. Λόγω εργασίας ο χρόνος ήταν συγκεκριμένος.  Και η οικογένεια; Πόσο εύκολο είναι για μια γυναίκα που ζει και εργάζεται στο εξωτερικό να φέρει εις πέρας τις οικογενειακές υποχρεώσεις; Υπάρχει όντως καλύτερη ποιότητα ζωής; Τα παιδιά μου αφού τα ρώτησα και πήρα θετική απάντηση τότε ξεκίνησα τις διαδικασίες. Στη Γερμανία η θέση της γυναίκας είναι εδώ και πολλά χρόνια καταξιωμένη. Ο σεβασμός και η αναγνώριση είναι δεδομένα. Αλλά όχι μόνο της γυναίκας και των παιδιών και του ανθρώπου σαν άτομο γενικά. Όταν βλέπεις να σταματάει το αυτοκίνητο για να περάσεις απ τη διάβαση πεζών, όταν θα απλώσουν το χέρι για χειραψία ακόμη και στο μικρότερο παιδί, όταν δεν καπνίζουν ούτε στους δημόσιους χώρους, όταν θα ζητήσεις μια πληροφορία και θα πάρεις 5 απαντήσεις...  Είστε εκπαιδευτικός και ζείτε στο Μπήλεφεντ της Γερμανίας, αυτό σημαίνει ότι έρχεστε σε επαφή με μια διαφορετική κουλτούρα. Πιστεύετε ότι υπάρχει μια καθολική αντιμετώπιση της γυναίκας ή κάποιες χώρες είναι πιο πρωτοποριακές από άλλες; Εδώ επικρατούν πιο φιλικές συνθήκες διαβίωσης που κάνουν τη ζωή μιας γυναίκας ποιοτικότερη ως προς τη μητρότητα, την μονογονεική οικογένεια, την επαγγελματική ανέλιξη. Η θέση της γυναίκας στον εργασιακό τομέα είναι ίση πραγματικά με του άντρα, αν είναι και μητέρα, τότε είναι ανώτερη! Έχεις χρηματική βοήθεια κατά πρώτον και ψυχολογική υποστήριξη κατά δεύτερον, από το κράτος. Τα επιδόματα από το πρώτο ακόμα παιδί είναι αξιοπρεπή. Αλλά παντού υπάρχουν έξτρα ευκολίες οικονομικές για τα παιδιά, αλλά και τους ηλικιωμένους. Εφόσον μπορείς να ανταπεξέλθεις στις συνθήκες που απαιτεί η εργασία, που εσύ διαλέγεις κι ύστερα

από ένα χρονικό διάστημα δοκιμής, που κυμαίνεται κατόπιν αμοιβαίας συμφωνίας εργοδότη και εργαζόμενου, ο εργοδότης δεν μπορεί να σε απολύσει. Στις εργάσιμες ώρες όμως είσαι αποκλειστικά προσηλωμένος στη δουλειά σου, δεν μπορείς να κάνεις προσωπικά τηλέφωνα ή συζητήσεις, ή να καπνίζεις, ή να κάθεσαι επειδή δεν έρχονται πελάτες. Υπάρχουν τα διαλλείματα γι αυτά. Τις ώρες εργασίας οφείλεις να ασχολείσαι μόνο με το αντικείμενο της εργασίας σου. Όμως τηρούνται τα ωράρια και οι ώρες των διαλειμμάτων είναι προγραμματισμένες και ιερές για όλους! Ο έγκαιρος προγραμματισμός είναι κάτι που μαθαίνεις από τις πρώτες ώρες ζωής σου εδώ. Το λεωφορείο θα περάσει στις 10.31 από τη στάση, όπως ακριβώς είναι γραμμένο στον πίνακα και τοιχοκολλημένο σε κάθε στάση με όλες τις πληροφορίες για τις γιορτές, τις διακοπές, τα βράδια κλπ. και ισχύει για πολλούς μήνες αν όχι χρόνια το ίδιο!  Τι διαφορές υπάρχουν σε σχέση με τις απαιτήσεις που έχει από τη μητέρα, η ελληνική και η γερμανική οικογένεια; Εδώ οι διαφορές είναι τεράστιες! Στην Ελλάδα ο σύζυγος, τα παιδιά αλλά και το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον, απαιτούν η γυναίκα να γίνει μητέρα, και να προσφέρει από τον εαυτό της όσο ζει, να θυσιάζει τον ελεύθερο χρόνο της για να είναι καλή νοικοκυρά, εργαζόμενη, κι ας μην κάνει καριέρα , αρκεί να συνεισφέρει στον οικογενειακό κορβανά. Ίσως πάλι έτσι να λειτουργούσε η γενιά μου και τώρα να έχουν αλλάξει τα πράγματα. Στη γερμανική οικογένεια βοηθούν οι υπηρεσίες σε όλους τους τομείς και ο καθένας έχει τον ελεύθερο χρόνο του για ξεκούραση, διακοπές, χόμπυ, διασκέδαση. Τα παιδιά δεν απαιτούν, ζητούν ευγενικά αυτό που θέλουν από τους γονείς, τους δάσκαλους , τον καθέναν. Υστερούν όμως σε τρυφερότητα κι αναπληρώνουν με συζήτηση και διάλογο στις διαπροσωπικές σχέσεις τους.  Η αγάπη για την Ελλάδα ,τον πολιτισμό και την παράδοση είναι εμφανής στο έργο σας. Ποια στοιχεία του πολιτισμού μας είναι απαραίτητα θεωρείτε ως εκπαι-

δευτικός αλλά και ως Θεσσαλή να μεταλαμπαδεύσετε στην κοινότητα του εξωτερικού; Η ευσέβεια στο Θεό, η αναζήτηση της γνώσης , η αγάπη για το ωραίο και την αρετή, η αγάπη και το καθήκον προς την πατρίδα , η αγάπη στην οικογένεια, η διατήρηση της παράδοσης μέσα από τα τραγούδια, τους χορούς, τα ήθη και έθιμα της ιδιαίτερης πατρίδας του καθενός, η ελληνική γλώσσα.  Είναι πιο έντονο το «εθνικό» στοιχείο στους Έλληνες του εξωτερικού; Πιστεύετε ότι λείπει από τους Έλληνες η «ψυχή»; Μετά από όλες αυτές τις κινητοποιήσεις που είδαμε για τη Μακεδονία δεν θα το Έλεγα. Ο Έλληνας όπου και να βρίσκεται ή έχει ψυχή ή δεν έχει. Απλά εδώ συσπειρωνόμαστε εκ των συνθηκών και προσπαθούμε να φαινόμαστε.  Είναι το εκπαιδευτικό σύστημα της Γερμανίας πιο ευνοϊκό ώστε να ανακαλύψει πιο εύκολα ο μαθητής τα ταλέντα του σε σχέση με το ελληνικό; Αν εννοείτε το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, ναι είναι στο να τα ανακαλύψει. Στο να τα αναπτύξει όμως δεν θα το έλεγα. Δεν είναι ο Έλληνας γονιός από πίσω ώστε να σπρώχνει και να πιέζει το παιδί να γίνει καλύτερο. Ο Γερμανός γονιός δεν θα συμβουλέψει καν το παιδί του από κάποια ηλικία και μετά., με αποτέλεσμα οι παρέες του να το επηρεάζουν. Υπάρχουν πολύ περισσότερες επαγγελματικές σχολές διαφόρων ειδικοτήτων και επιπέδων. Οι μαθητές, παράλληλα με τις σπουδές, κάνουν πρακτική εξάσκηση σε κανονικά καταστήματα με συμβόλαια και πληρώνονται . Αλλά νομίζω έτσι είναι και στην Ελλάδα. Μόνο που εδώ μετά την αποφοίτησή τους υπάρχουν ακόμη περισσότερες ευκαιρίες για επαγγελματική αποκατάσταση.  Τι σας λείπει από την Ελλάδα; Πώς νιώθετε κάθε φορά που επιστρέφετε; Το γαλάζιο τ’ ουρανού και της θάλασσας. Το γαλάζιο των ματιών των αγαπημένων μου!!! Τι σας δίνει ώθηση να συνεχίζετε το έργο σας; Η αγάπη μου για τους ανθρώπους, για τα παιδιά, για την πατρίδα, για το Θεό! Γυναίκα 49

50 Γυναίκα

Χριστίνα Ρούση-Βέργου «Η εξουθένωση της γυναίκας οφείλεται κυρίως στην απώλεια του ελέγχου της» Η Χριστίνα Ρούση - Βέργου είναι ψυχολόγος Γνωσιακής - Συμπεριφοριστικής κατεύθυνσης και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Έχει εμπειρία στον επαγγελματικό προσανατολισμό, καθώς έχει εκπαιδευτεί στην αξιολόγηση της προσωπικότητας και των ικανοτήτων. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν στους τρόπους κατανόησης της συμπεριφοράς, στην μελέτη του παιδικού τρόπου σκέψης καθώς και σε στοχευμένες παρεμβάσεις Γνωσιακής - Συμπεριφοριστικής Προσέγγισης που προάγουν την ψυχική υγεία και την ευημερία των μαθητών. Η κ. Μιλά για το έργο της, τους πολλαπλούς ρόλους της σύγχρονης γυναίκας, αλλά και τη συμβουλευτική των μαθητών.

Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη  κ. Ρούση τι είναι αυτό που έχετε εντοπί-

σει ότι σας δίνει νόημα στο έργο σας; Το αντικείμενο με το οποίο ασχολούμαι είναι από τη φύση του μία προσπάθεια κατανόησης και οργάνωσης του ψυχολογικού κόσμου. Μου αρέσει αυτό. Με βοηθά και εμένα να οργανώνομαι και να κατανοώ τον κόσμο μου. Οπότε πάει λίγο αντίστροφα η σειρά σε σχέση με το ερώτημά σας: ασχολούμαι με έργα (επιστημονικά, παιδαγωγικά και ψυχολογικά) που με βοηθούν να κατανοώ την ζωή και την κοινωνική μου πραγματικότητα.  Οι περισσότερες γυναίκες σήμερα εί-

μαστε εξουθενωμένες λόγω του ότι φοράμε «πολλά καπέλα», έχουμε δίκαιο; Και βέβαια έχουμε δίκιο ,άλλωστε ποιος θα μπορούσε να μας πει ότι έχουμε άδικο; Έτσι είναι, αφού έτσι νιώθουμε. Η όλη κατάσταση φαίνεται να διαμορφώνεται από τους πολλαπλούς ρόλους στους οποίους καλούμαστε να ανταποκριθούμε, και από το multitaskin. Αν όλα αυτά τα συνδυάσουμε και με την συνεχή μας έκθεση σε πληροφορίας, τα πράγματα ίσως να είναι και λίγο χειρότερα από αυτή την κατάσταση που περιγράψατε. Δεν θεωρώ όμως ότι είναι και μια αδιέξοδη κατάσταση. Θα κρατήσω την εικόνα με τα καπέλα. Μου αρέσει η μεταφορά σας. Ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της εξου-

θένωσης είναι να φέρουμε στο μυαλό μας τους διάφορους ρόλους που αισθανόμαστε ότι αναλαμβάνουμε – όντως με την μορφή των καπέλων: της μητέρας, της συζύγου κ.ο.κ.. Μπορούμε να τα φανταστούμε σαν καπέλα κρεμασμένα στην ιματιοθήκη μας. Και να βάλουμε τον εαυτό μας στην εικόνα ότι συνειδητά επιλέγουμε συγκεκριμένο καπέλο και το φοράμε. Με τι θα το στολίζαμε; Πώς θα το κάναμε να φαίνεται ωραιότερο και πιο λειτουργικό στην χρήση του.Σίγουρα όμως ο τρόπος που θα βάλουμε το καπέλο μας, το πώς θα το στολίσουμε και θα διαμορφώσουμε την εμφάνισή μας, πρέπει να παραμείνει στον έλεγχό μας. Πρέπει να δούμε τον εαυτό μας στην εικόνα να έχει κάποιο έλεγχο σε αυτά τα καπέλα. Αλλιώς θα χαθούμε. Η εξουθένωση οφείλεται κυρίως στην απώλεια του ελέγχου μας.  Έχουμε ως κοινωνία απενοχοποιήσει

πλέον τον ψυχολόγο, πόσο απαραίτητη είναι θεωρείτε η συμβουλευτική μαθητών στα γενικά εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και στις σύγχρονες οικογένειες λόγω της κοινωνικοοικονομικής συγκυρίας; Δεν θα καταφέρει ποτέ μια κοινωνία να μας απενοχοποιήσει πλήρως (γέλια). Αντλούμε μεγάλη ενέργεια και δύναμη μέσα από την ενοχή μας για να προσφέρουμε στο κοινω-

νικό σύνολο. Ο ψυχολόγος γνωρίζει λοιπόν το πώς, τους μηχανισμούς. Με αυτή την έννοια, καθώς είναι ειδήμονες των ψυχολογικών μηχανισμών (συναισθήματα, σκέψεις, συμπεριφορές) μπορούν να προσφέρουν τις ιδέες τους για να αξιοποιηθεί αυτή η πληροφορία σε πλαίσια που εξειδικεύονται στο να επιφέρουν αλλαγές σε παιδιά και εφήβους, όπως είναι τα σχολεία, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και η οικογένεια. Γνωρίζουμε λοιπόν, ως επαγγελματίες που σεβόμαστε τον εαυτό μας, το πώς, αλλά δεν είναι εύκολο να απαντήσουμε το προς τα πού. Ως ψυχολόγοι βοηθάμε τους ανθρώπους να στήσουν τις δικές τους σκάλες για να αναρριχηθούν στους στόχους τους.  Έχουμε όμως και ευθύνη για τους τοί-

χους πάνω τους οποίους στήνονται οι σκάλες; Προσωπικά πιστεύω ότι έχουμε. Υπάρχουν τοίχοι που σε καμιά περίπτωση δεν θα βοηθούσα ανθρώπους να ανεβούν. Υπάρχουν λοιπόν σοβαρά θέματα που μόνο διεπιστημονικά μπορούν να απαντηθούν. Και στα πλαίσια όπου εκπαιδεύονται και ζουν άνθρωποι τα ζητήματα των αξιών είναι πρωτίστης σημασίας διότι αυτά καθορίζουν το πώς οι άνθρωποι θα συσχετιστούν μεταξύ τους. Άρα, απαντώ στο ερώτημά σας με συντομία, ναι, είναι απαραίτητη, και όχι, δεν επαρκεί. Γυναίκα 51

 Βάλλεται σήμερα ο δάσκαλος; Πόσο κουρα-

στικό είναι το λειτούργημα του εκπαιδευτικού όταν καλείται να αντιμετωπίσει ένα παιδί που έρχεται από ένα επισφαλές οικογενειακό περιβάλλον; Όλοι οι επαγγελματίες βάλλονται σήμερα στον εκπαιδευτικό χώρο. Είναι πάρα πολλές οι απαιτήσεις και οι προκλήσεις στις οποίες πρέπει να ανταποκριθούμε. Το περιβάλλον όμως του παιδιού δεν είναι αυτό το οποίο πρέπει να μας απασχολεί ως εκπαιδευτικούς σε πρώτο πλάνο. Μπορούμε να παρέμβουμε στην οικογένεια, αλλά χρειάζονται και άλλου τύπου εργαλεία και μέθοδοι. Χρειάζεται γνώση και προσοχή. Πριν επιδιώξουμε συμπόρευση με τον γονέα, πρέπει οι εκπαιδευτικοί να συμπορευτούμε μεταξύ μας. Να δημιουργηθούν συναισθήματα του ανήκειν για όλους τους εκπαιδευτικούς στην σχολική κοινότητα. Από την εμπειρία μου ο γονέας αντιδρά όταν δεν αισθάνεται ασφάλεια στο σχολείο. Πρέπει ως εκπαιδευτικοί να δίνουμε το μήνυμα στους γονείς ότι ενδιαφερόμαστε για το παιδί τους και ότι γνωρίζουμε πολύ καλά τι κάνουμε. Παρόλα αυτά, η συμβουλή μου για τους γονείς είναι συγκεκριμένη: ζητήστε συγκεκριμένες οδηγίες από τους εκπαιδευτικούς για το τι περιμένουν από εσάς. Η εκπαιδευτική διαδικασία λαμβάνει χώρα μέσα από μια σχέση που χτίζουμε με το μαθητή/ρια. Η σχέση δεν γίνεται με το τι κάνουμε μόνο, αλλά κυρίως με το ποιοι/ες είμαστε.  Οι γονείς ακούν συχνά τον όρο βιωματική

εκπαίδευση, μπορείτε να μας εξηγήσετε με απλά λόγια ποια μορφή εκπαίδευσης πρέπει ως γονείς να επιδιώκουμε για το παιδί μας, προκειμένου να ολοκληρωθεί μέσω αυτής και συναισθηματικά; Ποιον θεωρούμε καλό δάσκαλο για το παιδί μας τελικά; Η βιωματική εκπαίδευση μπορεί να είναι η συμμετοχή περισσότερων αισθήσεων στην πληροφορία. Η έκθεση σε πληροφορίες που έχουν να

52 Γυναίκα

κάνουν με την αφή, την όσφρηση, την ακοή, την όραση, την γεύση. Για παράδειγμα, μπορώ να διδάσκω για την ελιά διαβάζοντας για αυτή, αλλά μια επίσκεψη σε ένα ελαιοτριβείο, η γεύση του φρέσκου λαδιού εδραιώνει την μάθηση σε πολλαπλά επίπεδα. Η βιωματική εκπαίδευση είναι επίσης, η μεταφορά του τρόπου σκέψης σε καθημερινά προβλήματα. Π.χ. Μπορεί να μιλάς για την ισότητα των φύλων στο σχολείο – θεωρητικά. Μπορείς όμως να βοηθήσεις μια έφηβη να είναι σε θέση να αντιδράσει σωστά, να γνωρίζει τι πρέπει να κάνει αν δει μια γυναίκα ή ένα παιδί να πέφτει θύμα κακοποίησης; Δεν είναι καταπληκτικό το πόσα ωραία μπορεί να μας προσφέρει το σχολείο; Τελικά ο καλός δάσκαλος και η καλή δασκάλα είναι αυτός ή αυτή που μπορούν να βλέπουν τον Άνθρωπο στο παιδί. Αυτό και μόνο αυτό.  Η ευτυχία έρχεται πιο κοντά μας λένε, με τη

θεώρηση των πραγμάτων υπό το πρίσμα της παιδικής ματιάς, τα παιδιά όμως λόγω των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που βιώνουμε στη χώρα μας, ωριμάζουν γρηγορότερα, τι θα συμβουλεύατε στους γονείς; Τα παιδιά μας είναι σημαντικό να τα κρατήσουμε προστατευμένα. Μπορούν να μας βλέπουν να κρατάμε τις ομπρέλες στην βροχή – δεν πρέπει να τα αφήνουμε να γίνονται μούσκεμα. Οι παιδικοί και εφηβικοί εγκέφαλοι μαθαίνουν και αναπτύσσονται διαρκώς. Μαθαίνουν καλύτερα και εξελίσσονται σε εγκεφάλους υγιών ενηλίκων όταν δεν εκτίθενται σε ακραίο στρες, όταν έχουν πρόσβαση σε καλής ποιότητας τροφή, όταν έχουν αγάπη και φροντίδα, όταν έχουν πρόσβαση σε πολιτιστικά αγαθά, και βέβαια όταν συμμετέχουν υπεύθυνα στις καθημερινές δραστηριότητες που αφορούν στην καλή λειτουργία του «σπιτικού» π.χ. συμμετοχή στα ψώνια, φροντίδα των κατοικιδίων, κ.ο.κ.Αυτά δεν τα λέω εγώ, είναι σαφή ευρήματα επιστημονικών ερευνών

 κ. Ρούση έχετε τονίσει πως η συμβου-

λευτική ποιμαντική γίνεται όλο και πιο κοσμική και ότι η συμβουλευτική ψυχολογία, αναγνωρίζει ολοένα και περισσότερο τη σημασία της πνευματικότητας. Αλήθεια, είναι ο Θεός ένα αποκούμπι, ένα δεκανίκι ή έστω ο λόγος που δεν γινόμαστε και πάλι Βαβέλ; Η πευματικότητα αναγνωρίζεται σήμερα ως βασική διάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης και μάλιστα συνδέεται και με την ψυχική ανθεκτικότητα - την ικανότητά μας δηλαδή να αντεπεξερχόμαστε στις δύσκολες καταστάσεις. Όχι, ο Θεός δεν είναι αποκούμπι, δεν είναι δεκανίκι. Η συμμετοχή στο θρησκευτικό βίωμα αλλάζει την οπτική μας .Η πίστη στον Θεό (όπως και η Αθεΐα) για μένα είναι λειτουργικά συστήματα. Δεν είναι απλά εργαλεία. Σκέφτομαι ότι η Βαβέλ απέκτησε τελικά κακή φήμη όχι εξαιτίας της πολυγλωσσίας που αναπτύχθηκε ,πιστεύω ότι έχασαν την συμπόνοια και την αλληλεγγύη τους το νοιάξιμο του ανθρώπου για τον άνθρωπο, το νοιάξιμο του ανθρώπου για το περιβάλλον και τη φύση. Αυτή η έλλειψη κατανόησής είναι πηγή μεγάλων δεινών.

 Τι έχετε κερδίζει στη ζωή σας από το

έργο σας; Δεν μπορώ να κρύψω το ιδιοτελές κίνητρο του ότι κρατά το μυαλό μου και τις σκέψεις μου τα βράδια μακριά από το υπαρξιακό άγχος της μοναξιάς και του θανάτου. Αυτό είναι κάποιες στιγμές. Από την άλλη με έχει φέρει σε επαφή με ανθρώπους που θαυμάζω, εκτιμώ και μαθαίνω διαρκώς από αυτούς: είτε πρόκειται για δασκάλους/ες μου, συνεργάτες και συναδέλφους στον ακαδημαϊκό χώρο, είτε πρόκειται για φοιτητές/ριες, είτε πρόκειται για ανθρώπους που αναζητούν ψυχολογική υποστήριξη. Και για να πούμε και το πιο σημαντικό, μια και είναι η ημέρα της γυναίκας, μου διασφαλίζει συνθήκες εργασίας όπου υπάρχει ο σεβασμός, η δικαιοσύνη και η δημοκρατία – αυτός, δυστυχώς, όμως, δεν είναι ο κανόνας στους χώρους εργασίας των γυναικών. Γιατί πολλές γυναίκες εξακολουθούν να ζουν και να εργάζονται σε συνθήκες καταπίεσης, σεξουαλικής εκμετάλλευσης, ανισότητας και διακρίσεων. Νιώθω θυμό όταν το σκέφτομαι. Όταν αυτό το βλέπω, νομίζω ότι δεν έχω κερδίσει τίποτα. Δεν είμαι πεπεισμένη για το ότι εγώ δεν βρίσκομαι στην θέση κάποιων

γυναικών που υποφέρουν δεν είναι αποτέλεσμα της τύχης. Πιστεύετε πραγματικά, ότι, ας μιλήσουμε σήμερα, στην Ελλάδα, όλες οι γυναίκες έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να έχουν πρόσβαση σε μια αξιοπρεπή εκπαίδευση και ευκαιρίες να ξεδιπλώσουν τα ταλέντα και τις ικανότητές τους;  Κεφάλαιο σχολικός εκφοβισμός: Ένας

στους τέσσερις εφήβους εμπλέκεται είτε με σωματική είτε με λεκτική βία. Πώς μπορώ να υποστηρίξω το παιδί μου προκειμένου να αντιμετωπίσει το φόβο του αλλά και να το εμψυχώσω ώστε να βοηθήσει το θύμα; Συνεργαζόμαστε στενά με το σχολείο. Ήδη για το θέμα αυτό τα σχολεία έχουν κάνει αρκετή δουλειά. Συζητάμε το θέμα με τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του Σχολείου μας. Συνεργαζόμαστε και προσφερόμαστε να συμμετάσχουμε ενεργά στις δράσεις του Συλλόγου μας. Αν ο Σύλλογός μας είναι αδρανής, απευθυνόμαστε και στην Ένωση Γονέων του Νομού μας. Πρώτα από όλα δεν πρέπει να φοβηθούμε εμείς, ως γονείς. Θέλω να τονίσω πάντως, ότι υπάρχουν λύσεις και δεν είμαστε μόνοι.

Γεωργία Μπίτση

«Δεν αντιμετώπισα ποτέ αρνητική συμπεριφορά στο στρατό»

54 Γυναίκα

Μάνα και στρατιωτικός. Αγάπη για την πατρίδα και αγάπη για την οικογένεια. Η Γεωργία Μπίτση Αντισυνταγματάρχης (ΥΝ) ε.α. και Αντιπρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού Ν. Μαγνησίας σπούδασε στη σχολή Αξιωματικός Νοσηλευτικής κι έχει υπηρετήσει το στρατό ξηράς για 20 χρόνια σε θέσεις ευθύνης σε πολλά στρατιωτικά νοσοκομεία καθώς και στο στρατόπεδο Γεωργούλα. Ανοίγει την καρδιά της και μιλά για τις ισορροπίες που πρέπει να υπάρχουν στο επάγγελμα του στρατιωτικού, αλλά και τη γυναικεία παρουσία σ’ ενα τόσο δύσκολο χώρο.  Πώς αντιδρά ο κόσμος στη θέα μιας γυναίκας με στολή; Η γυναίκα με στολή είναι συνηθισμένη εικόνα πια, αφού υπάρχουν αρκετές γυναίκες σε όλους τους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Οι άνθρωποι αντιδρούν θετικά θα έλεγα, με χαμόγελο, με θαυμασμό, με έκπληξη κάποιες φορές, ιδιαιτέρως όταν η ένστολη κυρία είναι υψηλόβαθμη και φορά παράσημα ή ειδικά διακριτικά εκπαίδευσης (αλεξιπτωτιστή, βατραχανθρώπου κλπ).  Υπάρχουν διαφορές στην εκπαίδευση των ανδρών σε σχέση με αυτή των γυναικών; Γενικά, δεν υπάρχουν διαφορές στην βασική εκπαίδευση μεταξύ ανδρών και γυναικών. Δεν γίνονται διακρίσεις. Διαφορές υπάρχουν ανάλογα με τις απαιτήσεις της θέσης και τα καθήκοντα που θα αναλάβει κάθε στέλεχος, ανεξαρτήτως φύλου. Για παράδειγμα, άλλη εκπαίδευση λαμβάνουν Αξιωματικοί νοσηλευτές -τριες των ΕΔ και άλλη οι μηχανικοί Αρμάτων ή Ελικοπτέρων.  Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει μια γυναίκα που ασκεί το επάγγελμα του στρατιωτικού; Το επάγγελμα του στρατιωτικού είναι δύσκολο και απαιτητικό. Απαιτεί συνεχή εκπαίδευση, με υψηλό φρόνημα και υψηλό επίπεδο ετοιμότητας. Ο στρατιωτικός δεν γνωρίζει ωράριο εργασίας όταν υπάρχει υπηρεσιακή ανάγκη. Για τις γυναίκες θεωρώ ότι τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, ειδικά όταν πρέπει να συνδυάσουν τις απαιτήσεις του επαγγέλματος και τις υπηρεσιακές ανάγκες με τις οικογενειακές ανάγκες, την ανατροφή παιδιών, τη φροντίδα του σπιτιού, τις καθημερινές δουλειές κλπ.  Αντιμετωπίσατε ποτέ προβλήματα σεξιστικής συμπεριφοράς; Όχι, δεν θυμάμαι να αντιμετώπισα ποτέ τέτοιου είδους αρνητική συμπεριφορά. Το αντίθετο μάλιστα. Είχα την τύχη να εργάζομαι τα περισσότερα τουλάχιστον χρόνια της ενεργού υπηρεσίας μου σε μεγάλα στρατιωτικά νοσοκομεία, στον χώρο της Νοσηλευτικής που θεωρείται κυρίως “γυναικείο” επάγγελμα αλλά και σε μεγάλες μονάδες του Στρατού Ξηράς όπου υπερτερούσαν αριθμητικά οι άνδρες. Παντού θυμάμαι αντιμετώπιση με τυπικότητα, σεβασμό, εκτίμηση και αγάπη, τόσο από τους προϊσταμένους αλλά και από τους υφισταμένους μου.  Υπάρχουν διαφορές στην αντιμετώπιση γυναικών και ανδρών στον στρατό; Πιστεύω πως γενικά υπάρχουν διαφορές, ειδικά όταν μια γυναίκα θελήσει να κατακτήσει κάποιες θέσεις ή δεξιότητες που θεωρούνται “ανδρικές”. Οι πρώτες γυναίκες για παράδειγμα που μπήκαν σε στρατιωτικές σχολές - η πρώτη το 1989 στη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων (ΣΣΑΣ) και στη συνέχεια και στις υπόλοιπες σχολές - αντιμετώπισαν πολλά προβλήματα και

Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη δυσκολίες από τους άνδρες συναδέλφους τους. Χρειάστηκε να περάσουν κάποια χρόνια για να προσαρμοστούν όλοι στα νέα δεδομένα και να εξομαλυνθούν οι διαφορές. Έχουν ωστόσο να γίνουν αρκετά βήματα ακόμα τόσο στο Στρατό όσο και στην ευρύτερη κοινωνία μέχρι την επίτευξη ουσιαστικής ισότητας μεταξύ των δύο φύλων.  Είναι εύκολο για μια γυναίκα στρατιωτικό να επιβάλλεται σε ομάδες ανδρών; Εύκολο δεν θα το χαρακτήριζα για κανέναν. Στον Στρατό η ομάδα είναι σημαντική, τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και στον πόλεμο, στο Νοσοκομείο ή στο στρατόπεδο. Για να μπορείς να επιβληθείς και να ηγηθείς μιας ομάδας, πρέπει να ξέρεις ποιος είσαι και πού “στέκεσαι”, να νοιάζεσαι για την ομάδα σου, να είναι ξεκάθαρο τι ζητάς και να το ζητάς με σεβασμό, να είσαι γενναιόδωρος και να επιβραβεύεις και κυρίως να δίνεις ο ίδιος το καλό παράδειγμα. Τότε είναι σίγουρο ότι η ομάδα θα πειθαρχήσει, είτε έχει μπροστά της έναν άνδρα, είτε μια γυναίκα Αξιωματικό.  κ. Μπίτση σας ήταν εύκολο όλα αυτά τα χρόνια να συνδυάζετε στρατό και οικογένεια; Όπως είπα και πιο πριν, τίποτα δεν είναι εύκολο. Γινόταν εφικτό όμως με καθημερινή προσπάθεια, συμμετοχή και κατανόηση από την οικογένεια. Ωστόσο, όταν η ζωή μας έφερε μια μεγάλη και ξαφνική δυσκολία, διαπίστωσα πως δεν μπορούσα πια να τα συνδυάσω όλα καλά και αποφάσισα να δώσω προτεραιότητα στις ανάγκες των τριών παιδιών μου. Για την υπηρεσία “ουδείς αναντικατάστατος”, τα παιδιά μου όμως είχαν μόνο μία μητέρα! Έτσι αποστρατεύτηκα... και αφού ξεπεράσαμε τις δυσκολίες, συνεχίζω «να υπηρετώ» -εθελοντικά πια- την κοινωνία και τον συνάνθρωπο, όπου και όπως μπορώ.  Κατά πόσο διαταράσσουν οι μεταθέσεις τις ισορροπίες μιας οικογένειας; Εσείς πώς τις διαχειριστήκατε; Οι μεταθέσεις αποτελούν τη μεγαλύτερη δυσκολία για τους στρατιωτικούς και αποτελούσαν έναν από τους σημαντικότερους λόγους παραίτησης των συναδέλφων τα προηγούμενα χρόνια, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Η αλλαγή τόπου διαμονής, σχολείων και περιβάλλοντος για τα παιδιά, τα έξοδα και η ταλαιπωρία της μετακόμισης αποτελούν σημαντικούς παράγοντες ψυχικής αναστάτωσης. Ευτυχώς προσωπικά, λόγω της νοσηλευτικής ιδιότητας, είχα πολλές μετακινήσεις εσωτερικά στο νοσοκομείο αλλά λίγες σε άλλες πόλεις, που έγιναν όταν τα παιδιά μου ήταν σχετικά μικρά, οπότε δεν μας προκάλεσαν σοβαρή αναστάτωση.  Ποιο ήταν το πιο σημαντικό γεγονός που κληθήκατε να φέρετε εις πέρας στη θητεία σας; Ο χώρος του Νοσοκομείου είναι δύσκολος, τόσο για τους ασθενείς όσο και για το προσωπικό. Έχοντας υπηρετήσει για πολλά χρόνια σε θέσεις ευθύνης σε μεγάλα

στρατιωτικά νοσοκομεία, μπορώ να θυμηθώ πολλά σημαντικά γεγονότα... Θυμάμαι ανθρώπους που ήρθαν με σοβαρά προβλήματα και έφυγαν χαμογελαστοί και περπατώντας... Θυμάμαι και ανθρώπους που δεν καταφέραμε να σώσουμε και να στείλουμε στο σπίτι τους υγιείς... Θυμάμαι τον Βασιλάκη, τον στρατιώτη που έμεινε τεραπληγικός μετά από τροχαίο ατύχημα και φροντίζαμε για πολλούς μήνες... Θυμάμαι το στέλεχος που έσκασαν στα χέρια του πυρομαχικά και σώθηκε μετά από πολύωρη μάχη που δώσαμε στο χειρουργείο και πολύμηνη νοσηλεία του στο 401 ΓΣΝΑ... Όλα ήταν πολύ σημαντικά για εμένα γιατί μου θυμίζουν ότι είμαι άνθρωπος - και όχι υπεράνθρωπος- και ότι ορκίστηκα να προσφέρω στον συνάνθρωπο και στην πατρίδα...και συνεχίζω με όλες μου τις δυνάμεις να το κάνω.  Ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει μια γυναίκα προκειμένου να ακολουθήσει το επάγγελμα του στρατιωτικού; Μια γυναίκα για να γίνει στρατιωτικός θα πρέπει να έχει ακριβώς ό,τι και ένας άνδρας: θέληση, καλή φυσική κατάσταση, σωματική και ψυχική υγεία, αυτοπεποίθηση και αυτοπειθαρχία, υπευθυνότητα, αλτρουισμό, αγάπη για την πατρίδα, αγάπη για τον συνάνθρωπο, ενσυναίσθηση και υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη. Τα τελευταία χαρακτηριστικά είναι απαραίτητα στον υπέρτατο βαθμό, αν θέλει να γίνει στρατιωτικός γιατρός ή νοσηλεύτρια.  Τι θα λέγατε στις γυναίκες που θέλουν να υπηρετήσουν ως στρατιωτικοί; Θα έλεγα ότι μπορούν να γίνουν στρατιωτικοί εφόσον το επιθυμούν και να διαπρέψουν! Θα πρέπει αρχικά να σταθμίσουν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, τα “θέλω” και τις προτεραιότητές τους, δεδομένου ότι χώρος του Στρατού δεν είναι μια απλή Δημόσια Υπηρεσία με σταθερό μισθό και ωράριο και εξασφαλισμένο μέλλον. Επιπλέον είναι χρήσιμο να μετρήσουν τις αντοχές τους, αφού θα πρέπει να παραμείνουν υποχρεωτικά στο στράτευμα για όσα χρόνια καθορίζουν οι διαταγές. Για όλες υπάρχει η δυνατότητα να βρουν τον τομέα που τις ενδιαφέρει και να προσφέρουν, αφού ο Στρατός εκτός από επάγγελμα είναι και λειτούργημα και προσφέρει μοναδικές εμπειρίες ζωής! Γεωργία Μπίτση Γεννήθηκε στην Πάτρα και τα τελευταία 20 περίπου χρόνια κατοικεί στον Βόλο. Είναι μητέρα 3 παιδιών. Απόφοιτος της Σχολής Αξιωματικών Νοσηλευτικής (ΣΑΝ), Αντισυνταγματάρχης ε.α. , κάτοχος μεταπτυχιακού της ΑΣΠΑΙΤΕ, ΜΒΑ στη Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων και MSc στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας, Εξειδίκευση στη Συμβουλευτική (Αγγλία) και στην Καρδιοχειρουργική Νοσηλευτική (ΗΠΑ). Μέλος του Τ.Σ. της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας, συλλογικών οργάνων γονέων και εθελοντικών ομάδων. Γυναίκα 55

Σοφία Κανταράκη «Ο συνδυασμός οικογένειας και εργασίας με απογειώνει ενεργειακά» Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη

56 Γυναίκα

Η Σοφία Κανταράκη γεννήθηκε στον Βόλο και μεγάλωσε στη Σκιάθο. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Ιστορίας-Εθνολογίας του Δημοκρίτειου και υπεύθυνη του Γραφείου Σχολικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας. Έχει βραβευθεί από το Υπουργείο Παιδείας και το θεσμό Αριστεία και καινοτομία στην εκπαίδευση. Έλαβε εθνικές και ευρωπαϊκές διακρίσεις σε ευρωπαϊκά διασχολικά προγράμματα. Η φράση που τη συνοδεύει στη ζωή της είναι μια φράση ζωής της Σιμόν ντε Μπωβουάρ «Το θέμα δεν είναι απλώς να επαναστατήσεις, ανατρέποντας τα δεδομένα αλλά να αποδείξεις ότι μπορείς και κρατάς παλικαρίσια τα ηνία της ζωής, γιατί «Γυναίκα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι»!

 Έχει η γυναίκα σήμερα υπερμάχους του

φύλου της στη λογοτεχνία; Ανθίζει η φιλογυναικεία λογοτεχνία στις μέρες μας ή μήπως θα πρέπει να ανατρέξουμε στον Παπαδιαμάντη και την εποχή του για να βρούμε καταφύγιο ως γυναίκες; Αν και οι καιροί που διανύουμε είναι χαλεποί και ο βιβλιοκεντρικός χαρακτήρας του πολιτισμού μας φθίνει, ωστόσο η φυλογυναικεία λογοτεχνία ανθεί και καρποφορεί. Οι γυναίκες προσήλθαν με καθυστέρηση στην ανάγνωση αλλά σήμερα αυτές πρωταγωνιστούν στην αγορά του βιβλίου, καθώς διαβάζουν περισσότερο και πιο συστηματικά από τους άντρες. Παλαιότερα η λογοτεχνία γραφόταν σχεδόν αποκλειστικά από άνδρες και είχε αποδέκτες κυρίως τους άνδρες. Το Παπαδιαμαντικό έργο, ωστόσο, σηματοδοτεί την έναρξη μιας φιλογυναικείας λογοτεχνίας και οι κοινωνίες του είναι κοινωνίες γυναικών, μολονότι οι σχέσεις του με τις γυναίκες είναι ιδιότυπες, περίπλοκες και συχνά αντιφατικές. Ίσως, μπορούμε να ταυτιστούμε με κάποια από αυτές ή και όχι. Το ζητούμενο είναι να αισθανθούμε τη γραφή του ώστε να γίνουμε συνοδοιπόροι του.  Μέσω του συγγραφικού σας έργου κ.Καντα-

ράκη προβάλλετε την Άννα Κομνηνή για τη μόρφωση και το δυναμισμό της, προαναγγέλλοντας μια επανάσταση γένους θηλυκού, όπως έχετε δηλώσει σε προηγούμενη συνέντευξή σας. Θεωρείτε ότι η σύγχρονη γυναίκα έχει περιθώρια να «επαναστατήσει» παρά τις κοινωνικές συμβάσεις; Η γυναίκα έχει επαναστατήσει εδώ και πολύ καιρό, αναζητώντας επάξια θέση στην κοινωνία, στους χώρους της εργασίας αλλά και της επιστήμης. Το θέμα δεν είναι απλώς να επαναστατήσεις, ανατρέποντας τα δεδομένα αλλά να αποδείξεις ότι μπορείς και κρατάς παλικαρίσια τα ηνία της ζωής, γιατί «Γυναίκα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι», όπως έλεγε και η Σιμόν ντε Μπωβουάρ. Οι γυναίκες γράφουν κάθε μέρα ιστορία με τον πολλαπλό αγώνα τους στο σπίτι, στον χώρο εργασίας, στην κοινωνία. Γυναίκες σαν την Άννα Κομνηνή έγραψαν την ιστορία τους με ζωηρά χρώματα και έγιναν σύμβολο δράσης και ηρωισμού. Εκείνη διέθετε μια άλλη αισθητική, που δεν έχει καμιά σχέση με τα σημερινά πρότυπα ομορφιάς, την αισθητική της Επανάστασης σε μια άκρως ανδροκρατούμενη κοινωνία. Αποτελεί για μένα πρότυπο!  Η υπονόμευση, ο δόλος, η αχαριστία, η δίψα

για εξουσία είναι χαρακτηριστικά επίσης και των πατριαρχικών κοινωνιών. Εσείς μέσω του επαγγέλματός σας, που είναι γυναικοκρατού-

μενο, παρατηρείτε ανταγωνιστικές συμπεριφορές και πώς τις διαχειρίζεστε ως γυναίκα μεταξύ γυναικών; Με θρυμματίζει η αχαριστία ειδικά από ανθρώπους που έχω βοηθήσει. Προτιμώ τον συναγωνισμό και όχι τον ανταγωνισμό, γιατί ο δεύτερος σε υποβιβάζει αξιακά. Θεωρώ τον συναγωνισμό μέρος της καθημερινότητά μας και πολλές φορές με πεισμώνει περισσότερο θυμίζοντάς μου ότι τα «αγαθά κόποις κτώνται!» Η πορεία του καθενός, άλλωστε, ξετυλίγει το ψηφιδωτό της προσωπικότητάς του. Ο εργασιακός χώρος για να είναι υγιής προϋποθέτει αξιοπρέπεια κι εντιμότητα, διαφορετικά εκπέμπει τοξικότητα και σε αποδυναμώνει. Το μυστικό είναι να μπαίνεις στον εργασιακό στίβο με αυτοπεποίθηση και όχι αλαζονεία.  Ως εκπαιδευτικός και υπεύθυνη του Γραφείου

Σχολικών Δραστηριοτήτων της Δ.Δ.Ε Μαγνησίας πόσο εύκολη θεωρείτε πως είναι η προώθηση της αγάπης για τις ανθρωπιστικές σπουδές σε μια εποχή μάλιστα που ανάγκη για στροφή προς αυτή την κατεύθυνση είναι πιο επιτακτική από ποτέ; Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε πως «ο ανεξέταστος βίος, ου βιωτός». Η ζωή δεν είναι μόνο μια μέριμνα του παρόντος και της καθημερινότητας. Για αυτό και η μεγαλύτερη προσφορά του σχολείου πιστεύω ότι είναι η καλλιέργεια των ανθρώπινων αξιών, των διαχρονικών αξιών που εξυψώνουν τον άνθρωπο. Οι ανθρωπιστικές σπουδές επιδιώκουν να κάνουν τον άνθρωπο περισσότερο άνθρωπο, να τον βοηθήσουν να γνωρίσει σε βάθος τον εαυτό του, να είναι σε θέση να προαγάγει το γενικό καλό, να παραδειγματίζει με τη στάση του προσφέροντας θετικά και ηθικά πρότυπα ζωής. Δεν πρέπει να θεωρείται ουτοπία η πολιτισμική αναβάθμιση στο σχολείο αλλά ανάγκη.  Τι θα απαντούσατε στην γνωστή ερώτηση των

παιδιών «Κυρία γιατί να μάθω ιστορία ,που θα μου χρησιμεύσει»; Η διδασκαλία της Ιστορίας δεν είναι ένα παραμυθάκι που απλώς αφηγείσαι, προϋποθέτει ένα γερό γνωστικό οπλοστάσιο και μια φαρέτρα με στοχευμένες ερωτήσεις προς συζήτηση και διάλογο στην τάξη. Η απάντησή μου στην κοινότοπη αυτή ερώτηση δεν θα μπορούσε να περιοριστεί σε δυο αράδες. Μελετώ την ιστορία σημαίνει σκέφτομαι κριτικά, στοχάζομαι, αναλύω, αμφισβητώ και ίσως τότε να μπορέσω να κατανοήσω το Πώς και το Γιατί των εξελίξεων. Η γνώση της ιστορίας καθορίζει τη στάση μας απέναντι στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Αυτό τα ερμηνεύει όλα.

 Ο καθηγητής και ο μαθητής είναι συνδημιουρ-

γοί και συνοδοιπόροι στον δρόμο της γνώσης, επιτρέπει όμως το εκπαιδευτικό μας σύστημα να υλοποιείται στην πραγματικότητα αυτή η ιδανική σχέση; Οι εμπειρίες μου από το Γραφείο Σχολικών Δραστηριοτήτων της ΔΔΕ Μαγνησίας, το οποίο επιβλέπει γύρω στα 250 προγράμματα ετησίως με τη συμμετοχή 600 μαθητών και αντίστοιχων καθηγητών, μου επιτρέπουν να πω με σιγουριά ότι ο τρόπος που υλοποιούνται αυτές οι δράσεις αποδεικνύει αυτήν την αγαστή και πολλές φορές ιδανική και γιατί όχι «αγαπητική» σχέση. Ο,τι αγαπάς το μεταδίδεις αγόγγυστα. Η γνώση δεν μεταδίδεται μηχανιστικά μόνο μέσα από ένα βιβλίο, είναι μια διαδικασία βιωματική, διερευνητική, επικοινωνιακή. Σε αυτή την ερώτηση θα απαντούσαν καλύτερα οι μαθητές!!  Είστε μητέρα, σύζυγος, εργαζόμενη επιστή-

μων, θεωρείται κλισέ η ερώτηση, αλλά πραγματικά είναι εύκολο να τα συνδυάζετε όλα μαζί; Θεωρώ ότι μπορείς να τα συνδυάσεις, γιατί όχι; Είμαι της άποψης ότι όταν ειλικρινά αγαπάς κάτι, το χωράς στη ζωή σου, έστω και με κάποιο κόστος. Δυσκολίες, αγωνίες καθημερινές και πίεση δεχόμαστε όλοι πανταχόθεν, γιατί «c'est la vie». Προσπαθώ να βάζω προτεραιότητες και να διεκπεραιώνω πάντα ό,τι αρχίζω. Έτσι, δίνω και το καλό παράδειγμα για τα παιδιά μου, τα οποία έχω δίπλα σε κάθε μου απόφαση. Η οικογένειά μου έχει πρωταρχική σημασία, όμως ο συνδυασμός και των δυο με απογειώνει ενεργειακά. Είναι για μένα καθημερινή πρόκληση κι αληθινή μαγεία να μπορώ να ανταπεξέρχομαι και στα οικογενειακά και στα εργασιακά! Με εξιτάρει το να κάνω πολλά πράγματα μαζί και ειλικρινά είναι αυτό που τρέφει τη δημιουργικότητά μου. Βασικά, όλα είναι θέμα χαρακτήρα.  Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον; Δεν αρκεί να έχεις όνειρα, πρέπει να έχεις και στόχους στη ζωή. Αρχικά θέλω να είμαι υγιής, εγώ και οι αγαπημένοι μου άνθρωποι. Να είμαι δημιουργική, να συλλέγω ευχάριστες και πολύχρωμες εμπειρίες και να μπορώ να τις μεταφέρω στο χαρτί, παρέα με τις άσχημες και μονόχρωμες που και αυτές είναι μαθήματα ζωής, αλλά πρέπει να τις διακωμωδείς για να επιβιώσεις. Κάθε μέρα χτίζουμε και κάτι καινούργιο και καμιά φορά η ζωή απρόσμενα σου φέρνει και άλλα υλικά για να χτίσεις. Η ιστοριοδιφική έρευνα, η συγγραφή άρθρων, βιβλίων αποτελεί για μένα μια ανάπαυλα, ένα ταξίδι φυγής. Θέλω να ταξιδεύω στον κόσμο της ιστορίας και να αγκυροβολώ εκεί όπου η ψυχή μου ηρεμεί και γαληνεύει!

Γυναίκα 57

Ελένη Λαμπράκη

«Μια γυναίκα ευτυχισμένη είναι «φως» για όλους»!

58 Γυναίκα

Η Ελένη Λαμπράκη συγγραφέας και εκπαιδευτικός γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στον Βόλο. Η πρώτη συγγραφική της απόπειρα με τίτλο «Το Ταξίδι της Νεφέλης στο προϊστορικό Διμήνι», από τις εκδόσεις Πηγή αποτελεί μία υπέροχη περιπέτεια στον σπουδαιότερο, ίσως, νεολιθικό οικισμό της Ελλάδας. Η συγγραφέας μιλά για την συγγραφική της δράση, το έργο της αλλά και συγκρίνει τη γυναίκα στη νεολιθική εποχή με τη γυναίκα του σήμερα.

Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη  Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό βιβλίο; Το ν’ ασχοληθώ με τη συγγραφή και ειδικά με το παιδικό βιβλίο ήταν συνειδητή επιλογή. Η αγάπη μου για τα παιδιά, για το βιβλίο, η ανάγκη μου για επικοινωνία με την φωτεινή πλευρά της ψυχής των ανθρώπων, με ώθησαν στο παιδικό βιβλίο, έχοντας συνείδηση της ευθύνης και της σοβαρότητας αυτής της σχέσης.  Όταν ήσασταν παιδί ποιο βιβλίο αγαπήσατε πιο πολύ και από ποιον συγγραφέα; Όταν ήμουν παιδί δεν υπήρχε αυτή η πληθώρα βιβλίων που υπάρχει σήμερα. Θυμάμαι διάβαζα τα παραμύθια της θείας Λένας, του Άντερσεν, του Περώ, την Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, βιβλία του Αλέξανδρου Δουμά, της Πηνελόπης Δέλτα, Μικρό Ήρωα, πολλά κόμικς...Αυτό που όμως που είχα λατρέψει και το είχα διαβάσει πάνω από είκοσι φορές ήταν ο Τομ Σόγιερ του Μαρκ Τουέιν.  Τι σας εμπνέει; Η έμπνευση έρχεται άνωθεν, δεν είναι δική μας επινόηση. Είναι...εν-φύσημα, Θεία Πνοή. Όταν βρίσκει την καρδιά και το νου μας σαν ανοιχτό παράθυρο, μπαίνει μέσα και μας φωτίζει. Οτιδήποτε λοιπόν μας περιβάλλει, αυτά που βλέπουμε, που αισθανόμαστε, που φανταζόμαστε, τα ορατά και τα αόρατα, μπορούν να με εμπνεύσουν.  Σήμερα πολλά παιδιά δοκιμάζονται λόγω της κοινωνικοοικονομικής κρίσης, θεωρείτε ότι το βιβλίο μπορεί να γίνει σύμμαχός τους; 4) Το βιβλίο ανέκαθεν ήταν σύμμαχος του ανθρώπου. Αν ανατρέξουμε στην ιστορία θα δούμε ότι το μολύβι και το χαρτί το φοβόντουσαν πολύ τα απολυταρχικά καθεστώτα και το βιβλίο ήταν το πρώτο που έριχναν στην πυρά. Αυτό λέει πολλά! Αυτό που ζούμε σήμερα είναι κυρίως κοινωνική κρίση και κατά συνέπεια οικονομική. Το βιβλίο σε μια τέτοια ειδικά εποχή είναι «φάρος» για το παιδί. Του δίνει απαντήσεις, το συντροφεύει, το ταξιδεύει, το κάνει να ονειρεύεται, του δίνει ελπίδα ...Λίγο είναι αυτό; Δεν είναι απαραίτητα τα χρήματα. Γι’ αυτό υπάρχουν οι βιβλιοθήκες, σχολικές ή δημόσιες απ’ όπου μπορεί κάποιος να δανειστεί. Εμείς, ως παιδιά, δανειζόμασταν μεταξύ μας ένα σωρό βιβλία.  «Κατεβάσατε» την επιστημονική γνώση στο επίπεδο του παιδιού. Πόσο σημαντικό είναι για τους γονείς να κατανοήσουν ότι γνώση δεν σημαίνει απαραίτητα υψηλοί βαθμοί και στείρα αποστήθιση; Αυτό είχε ένα μεγάλο βαθμό δυσκολίας. Οι ατέλειωτες ώρες μελέτης πάνω στην αρχαιολογία, τη μουσειοπαι-

δαγωγική, τα παιδαγωγικά, τη ψυχολογία, την ανθρωπολογία, την παιδική λογοτεχνία, έπρεπε να γίνουν πράξη, εικόνα και παιχνίδι. Έπρεπε να «κατέβω» πρώτα εγώ στο επίπεδο του παιδιού. Το είδα κάτι σαν χρέος, να ζωντανέψω μέσω ενός παιδικού βιβλίου μια τόσο λαμπρή σελίδα της ιστορίας μας, τη Νεολιθική Εποχή του Διμηνίου, και με τρόπο απλό, μέσα από σκηνές καθημερινότητας και παιχνιδιών, τα παιδιά ν’ αποκομίσουν γνώσεις χωρίς να το καταλάβουν, χωρίς να είναι μάθημα. Ειλικρινά το πιστεύω πως η γνώση δεν έχει να κάνει με την στείρα αποστήθιση και τους βαθμούς. Τα παιδιά μαθαίνουν αυτό για το οποίο δείχνουν τα ίδια ενδιαφέρον κι εμείς ως γονείς οφείλουμε να τα εμπνέουμε, να τους δίνουμε κίνητρα, να στηρίζουμε τις επιλογές τους και να τους παρέχουμε «παιδεία» για να ζήσουν αξιοπρεπώς. Είναι αφόρητη η πίεση και τρομακτικός ο έλεγχος που τους ασκούμε σε σχέση με τις σχολικές του επιδόσεις, ενώ δε θα θέλαμε με τίποτα να μας συμβαίνει αυτό στη δουλειά μας. Για αναλογιστείτε το!  Μέσα από «Το ταξίδι της Νεφέλης» επιτυγχάνετε να συνδέσετε την ιστορική μνήμη με την πραγματικότητα. Ως εκπαιδευτικός, τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που πρέπει να κάνουμε για να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να ανακαλύψουν το ιστορικό μας παρελθόν; Ο πολιτισμός μας είναι ο τρόπος που σκεφτόμαστε, ο τρόπος που ζούμε. Δεν είναι κάτι μακρινό και ξεκομμένο από μας! Εμείς οι ίδιοι πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως το κουτάλι ή η κατσαρόλα που χρησιμοποιούμε σήμερα, η τεχνική στο χτίσιμο των σπιτιών, η υφαντική και τόσες άλλες τέχνες είναι επιτεύγματα του ανθρωπίνου πνεύματος από την εποχή του Σέσκλου. Καλό είναι να μην είμαστε αποκομμένοι από τα μουσεία μας, τη λαϊκή μας παράδοση και τη μουσική , από την ελληνική ύπαιθρο, τις εκκλησιές μας... Όλα αυτά μιλούν στην ψυχή μας χωρίς να το καταλαβαίνουμε, λες και είναι χαραγμένη η ιστορία στο DNA μας. Έτσι και τα παιδιά θ’ αρχίσουν να το αντιλαμβάνονται και να το ψάχνουν. Έχετε τονίσει ότι τα παιδιά ζουν σε μια εποχή «μεταίχμιο» διότι αλλάζει ο τρόπος του παιγνιδιού.  Πώς θεωρείτε ότι πρέπει να εκμεταλλευτούμε αυτή τη συνθήκη ώστε να κινητοποιήσουμε τα παιδιά να συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία; Το πιστεύω ακράδαντα πως όλη η ανθρωπότητα αλλάζει γιατί έχει αλλάξει το παιχνίδι των παιδιών. Τώρα κατά βάση είναι ηλεκτρονικό και μοναχικό. Από την αρχαιότητα μέχρι τη δική μου γενιά τα παιδιά έπαιζαν με τον ίδιο τρόπο, ελεύθερα, με φυσικά υλικά και πολλή φαντασία! Αυτός ο τρόπος καταγράφεται μέσα στο βιβλίο μου. Δεν γίνεται όμως να γυρίσουμε το χρόνο πίσω. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε ίσως είναι να

επιμένουμε στοδημιουργικό ή στο ομαδικό «παιχνίδι» που να εξάπτει τη φαντασία.  Η επαφή με τη φύση, η αλληλεγγύη, η επικοινωνία, η οικογένεια, η δημιουργία είναι όπως έχετε πει ανάγκες των ανθρώπων. Θέλετε να μας πείτε μερικά λόγια γι αυτό; Πώς μπορούμε ως γονείς να εμφυσήσουμε αυτές τις αξίες στα παιδιά μας στην καθημερινότητά μας; Πράγματι αυτές είναι ανάγκες πανανθρώπινες. Καθώς μελετούσα τη Νεολιθική Εποχή της περιοχής μας κυρίως, πραγματικά έμεινα έκπληκτη! Δεν ήταν απλώς μια εποχή επιβίωσης αλλά δημιουργίας! Αυτοί οι άνθρωποι δεν ήταν «πρωτόγονοι» με την έννοια που εννοούμε. Είχαν αναπτύξει κοινωνικούς θεσμούς και δεσμούς, σέβονταν τη φύση και τα ζώα κι είχαν μεταξύ τους αλληλεγγύη, επικοινωνούσαν ειρηνικά και με ανθρώπους άλλων περιοχών μέσω εμπορικών δικτύων. Ως γονείς θα πρέπει εμείς πρώτοι να φιλοσοφήσουμε λίγο τα πράγματα και ν’ αναθεωρήσουμε τον τρόπο ζωής μας. Ας αρχίσουμε από τον σεβασμό! Σεβασμό στη φύση, στον δάσκαλο, στο συμμαθητή, στην άποψη του άλλου, στην προσπάθεια...  Στις πρώιμες κοινωνίες, όπως αυτές του Διμηνίου, γνωρίζουμε ότι η γυναίκα είχε σπουδαίο ρόλο μέσα στην κοινότητα (μητριαρχία-νεολιθική εποχή).Σήμερα απέχει πολύ η θέση της γυναίκας και οι αρμοδιότητές της; Θα μπορούσαμε να βρούμε κοινά στοιχεία; Στην Εποχή του Διμηνίου η γυναίκα φαίνεται να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο από την άποψη ότι έτρεφαν μεγάλο σεβασμό στο πρόσωπό της και τη φύση της. Η μητρότητα είχε τη δυναμική της Μητέρας Γης κι αυτό προφανώς προκαλούσε δέος. Οι γυναικείες μορφές στα Νεολιθικά ειδώλια ίσως είναι σύμβολα της θεάς της γονιμότητας. Τότε υπήρχε καταμερισμός εργασίας και οι γυναίκες είχαν αναλάβει το νοικοκυριό, την οικοτεχνία και το μεγάλωμα των παιδιών. Ό, τι συνέβαινε μέχρι πριν κάποια χρόνια. Σήμερα όλα αυτά έχουν αλλάξει. Η γυναίκα επαναπροσδιορίζει το ρόλο της μέσα στην κοινωνία και με μεγάλους αγώνες και προσωπικό κόστος ,διεκδικεί το σεβασμό και τα δικαιώματα που της αναλογούν. Το θέμα είναι που ακόμη και στις δυτικές κοινωνίες διεκδικεί τα αυτονόητα, (μόρφωση, ίσες ευκαιρίες στον εργασιακό χώρο, ίση αμοιβή...) ενώ είναι ισότιμη με τον άνδρα. Κοινό στοιχείο όλων των γυναικών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα είναι πως είναι ο θεμέλιος λίθος, η μήτρα της κοινωνίας!  Η σύγχρονη γυναίκα έχει πολλούς ρόλους. Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει προκειμένου να πετύχει τους στόχους της και να διακριθεί; Πράγματι έχει πολλούς ρόλους. Δεν πρέπει όμως ποτέ να ξεχνάει πως είναι προικισμένη από το Θεό με τέτοιο σθένος και δύναμη ψυχής που ένας άντρας ούτε που φαντάζεται. Αυτό που πρέπει να κάνει λοιπόν είναι να θυμάται και να αξιοποιεί τα χαρίσματα που ήδη έχει εκ φύσεως, πίστη, αφοσίωση, θάρρος, γενναιότητα, μεγαλοψυχία, και κυρίως αγάπη! Είναι σημαντικό να μην υποτιμά ή να μην επιτρέπει να υποτιμούν τη γυναικεία φύση της, τη θηλυκότητα και την αξιοπρέπειά της.  Θέλετε να στείλετε ένα μήνυμα στις γυναίκες που διαβάζουν την συνέντευξη σας; Καταρχήν να τις ευχαριστήσω που διάβασαν τη συνέντευξή μου! Καλό είναι να επενδύουμε στην εσωτερική μας γαλήνη κι ομορφιά. Μια γυναίκα ευτυχισμένη είναι «φως» για όλους! Γυναίκα 59

Mαρία Κουρή «Αξίζει να κυνηγάς τα όνειρά σου Η απόφαση είναι το πρώτο βήμα» Μαρία Κουρή είναι εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής. Το εκπληκτικό είναι ότι σταμάτησε το λύκειο σε ηλικία 16 ετών, όταν αποφάσισε να δημιουργήσει οικογένεια και ολοκλήρωσε τις σπουδές σε μεγάλη ηλικία μαζί με το μεγάλο της γιο. Η συγγραφή είναι η μεγάλη της αγάπη ασχολείται με ποίηση, παραμύθι, θεατρικό και στίχους τραγουδιών. Κατάγεται από την Καρδίτσα και ζει στο Βόλο. Συνέντευξη στη Ζωή Κοζάκη

60 Γυναίκα

 Σταματήσατε το λύκειο σε ηλικία 16 ετών

και ολοκληρώσατε τις σπουδές σας μαζί με το γιο σας αργότερα. Θέλετε να μας πείτε μερικά λόγια γι αυτό τον αγώνα; Έκανα οικογένεια σε νεαρή ηλικία και γι' αυτό το λόγο σταμάτησα το σχολείο. Η ανάγκη μου όμως να το τελειώσω κάποια στιγμή υπήρχε πάντα μέσα μου. Έτσι 17 χρόνια μετά πήρα τη μεγάλη απόφαση και επέστρεψα στα θρανία, στη Β λυκείου, τάξη στην οποία φοιτούσε κι ο γιος μου εκείνη τη χρονιά. Πολύ δειλά στην αρχή και με κάποια δόση ντροπής δεν σας κρύβω - καθώς η νοοτροπία της κοινωνίας δεν ενθάρρυνε τέτοιου είδους επιλογές - έβαλα σαν στόχο αρχικά το απολυτήριο του λυκείου.Τα επόμενα έξι χρόνια είχαν πολύ διάβασμα. Ήταν τόσο μεγάλη η επιθυμία μου να ολοκληρώσω αυτό που άρχισα και να το κάνω με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιτυχία γινόταν, που νομίζω δεν αντιλαμβανόμουν καν την κούραση. Τελικά κατάφερα υψηλή βαθμολογία στις πανελλήνιες και πτυχίο στα τέσσερα χρόνια ακριβώς.  Απαιτεί θυσίες η μητρότητα;

Θυσία και μητρότητα είναι δύο όροι που για μένα δεν συνάδουν. Κατά την άποψή μου και μέσα από τη σοφία που μου έδωσαν τα 50 μου χρόνια, κάθε γυναίκα που επιλέγει να γίνει μάνα, οφείλει στον εαυτό της πρώτα απ' όλα και έπειτα στο παιδί της να δοθεί ολόψυχα και να το απολαύσει, γιατί οι στιγμές αυτές δεν ξανάρχονται, γιατί ακόμη και το κουραστικό ξενύχτι θα μετατραπεί σε γλυκιά ανάμνηση, γιατί τα συναισθήματα που θα ανακαλύψει θα συμβάλουν στην προσωπική της ωρίμανση και γαλήνη. Η επαγγελματική εξέλιξη ή όποιοι άλλοι στόχοι -που είναι επίσης πολύ σημαντικά στη ζωή μιας γυναίκας - μπορούν να μετατεθούν. Η σχέση με το παιδί μας όχι.  Οι απαιτήσεις της καθημερινότητας ήταν

αυξημένες. Πώς συνδυάσατε οικογένεια και σπουδές; Πράγματι οι ευθύνες ήταν πολλές γιατί εκτός από την οικογένεια και τις σπουδές είχα συγχρόνως και τη δουλειά μου. Όμως όπως σας ανέφερα ήταν τόσο ισχυρό το εσωτερικό κίνητρο που με γέμιζε σιγουριά και δύναμη. Αυτό με βοήθησε στο να ανταπεξέρχομαι στις αυξημένες υποχρεώσεις.  Τι έχετε να πείτε στις γυναίκες που αναζη-

τούν για δεύτερη ευκαιρία στη ζωή τους ό, τι κι αν μπορεί να σημαίνει για αυτές αυτό; Να μην κωφεύουν στην εσωτερική φωνή που μιλάει μέσα τους. Να κάνουν μια ειλικρινή κουβέντα με τον εαυτό τους και αφού συνυπολογίσουν όλες τις παραμέτρους να κάνουν την επιλογή τους. Εγώ έχω απλά να τους πω ότι αξί-

ζει να κυνηγάς τα όνειρά σου και ότι η απόφαση είναι το πρώτο μεγάλο βήμα προς την επίτευξή τους. Σε περίπτωση που η απόφαση δεν παρθεί ποτέ-καθώς ο κάθε άνθρωπος γνωρίζει καλύτερα τις προσωπικές του αντοχές και τις ιδιαίτερες συνθήκες της ζωής του- θα έλεγα να καταχωρηθεί ως συνειδητή επιλογή και όχι ως απωθημένη ανάγκη.

όλης της χώρας θα απαντούσαν με μια φωνή, να μην τους βάζει εργασίες για το σπίτι. Όμως τα παιδιά χαίρονται να έχουν δάσκαλο κάποιον που θα τους δώσει τη γνώση με ευχάριστο τρόπο, που θα είναι δίπλα τους σε όποια δυσκολία αντιμετωπίζουν- μαθησιακή ή συναισθηματική- που θα τους κάνει να πιστέψουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν.

 Για ποιο λόγο αποφασίσατε να ακολουθή-

 Μέσω του έργου σας «Οι χορευτές της

σετε καριέρα στον τομέα της ειδικής αγωγής; Οι ανθρωπιστικές επιστήμες πάντα με έλκυαν. Η ψυχολογία ήταν η μεγάλη μου αγάπη αλλά και η ειδική αγωγή δεν με άφηνε αδιάφορη καθώς και οι δύο κλάδοι σχετίζονται με τον άνθρωπο που έχει ανάγκη στήριξη. Επέλεξα την ειδική αγωγή για πρακτικούς λόγους καθώς υπήρχε η σχολή στο Βόλο, γεγονός που θα έκανε πιο εύκολη για μένα την ολοκλήρωση των σπουδών.  Γύρω από το ζήτημα των ειδικών μαθη-

σιακών δυσκολιών υπάρχει συνήθως μια άρνηση απ την πλευρά των γονέων. Θέλετε να μας πείτε τι πρέπει να κάνουν οι γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες ή μαθησιακές δυσκολίες προκειμένου να εντοπίσουν σε πρώτη φάση το πρόβλημα, ώστε να μπορέσουν να βοηθήσουν το παιδί τους; Πράγματι υπάρχει μια άρνηση και είναι λογικό αφού ματαιώνονται οι προσδοκίες που έχουν για το παιδί τους. Αν το παιδί δεν έχει πάει ακόμη στο σχολείο θα τους συμβούλευα ν' ακούσουν το ένστικτό τους και να συζητήσουν τις όποιες ανησυχίες έχουν με τον παιδίατρο. Εκείνος θα κρίνει αν πρέπει να τους παραπέμψει σε κάποιον ειδικό. Αν το παιδί έχει αρχίσει τη φοίτησή του στο σχολείο και ο δάσκαλός του παρατηρήσει κάτι ανησυχητικό, να κινήσουν όσο το δυνατόν νωρίτερα σε συνεργασία με το σχολείο τη διαδικασία παραπομπής του παιδιού για διάγνωση. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς είναι ότι όσο πιο πρώιμα γίνει η παρέμβαση τόσο καλύτερα αποτελέσματα θα έχει στο παιδί τους.  Δημιουργούνται ιδιαίτερα συναισθήματα

διδάσκοντας σε αυτά τα παιδιά; Όταν ένας δάσκαλος διαπιστώσει ότι οι μαθητές του κατέκτησαν αυτό που τους δίδαξε νοιώθει χαρά. Όταν όμως διδάσκεις ένα παιδί του οποίου οι δεξιότητες δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως και ανακαλύπτεις ότι κατέκτησε κάτι, που επί μήνες προσπαθούσες να του μάθεις, η στιγμή είναι απλά μαγική!  Ποιές νιώθετε ότι είναι οι προσδοκίες των

μαθητών από το δάσκαλό του; Αν ρωτούσαμε αυτή τη στιγμή τους μαθητές

φωτιάς-Λέμε όχι στον πόλεμο», εμψυχώσατε τους μαθητές σας να δραματοποιήσουν το παραμύθι αυτό με το σπουδαίο αντιπολεμικό μήνυμα. Βλέπουμε ότι τα παιδιά είναι πάντα πρόθυμα να σηκωθούν από το θρανίο και να συμμετέχουν σε τέτοιου είδους καλέσματα. Πόσο σημαντική είναι η ανάμειξη του παιδιού στην εκπαιδευτική διαδικασία και η βιωματική μάθηση; Η ενεργή συμμετοχή του παιδιού στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι σίγουρα πολύ σημαντική και ως προς αυτό το σκοπό, το βιωματικό παιχνίδι αποτελεί δυνατό εργαλείο για το δάσκαλο. Το παραμύθι επίσης είναι σπουδαίο διδακτικό μέσο και ένας απ΄ τους λόγους που ασχολούμαι με τη συγγραφή είναι κι αυτός. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα δίνει μεγάλη βαρύτητα στη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών και ασχολείται πολύ πιο λίγο με την κοινωνικοσυναισθηματική τους ωρίμανση. Η ενασχόληση των παιδιών με την τέχνη -την οποία επίσης το εκπαιδευτικό σύστημα δυστυχώς δεν προάγει σε σημαντικό βαθμό- θεωρώ ότι συμβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξή τους. Γι' αυτό όποτε μου δίνεται η δυνατότητα συμμετέχω σε τέτοιες δράσεις όπως η παράσταση που αναφέρατε.  Τι έχετε μάθει από τα παιδιά συναναστρε-

φόμενη όλα αυτά τα χρόνια ως εκπαιδευτικός μαζί τους; Νοιώθω πολύ τυχερή που κατάφερα να βρεθώ σ' αυτό το χώρο, έστω και καθυστερημένα. Μου αρέσει πολύ που δουλεύω με μικρά παιδιά. Ένα χαμόγελό τους μπορεί να μου φτιάξει τη μέρα. Η συναναστροφή μαζί τους με γεμίζει δύναμη και διάθεση για ζωή.  Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα αισιοδο-

ξίας προς τις γυναίκες και τις μητέρες; Μια φορά κι έναν καιρό ο άνεμος έφερε στη γη τα δώρα τ' ουρανου ένα γλυκό χαμόγελο...ένα τρυφερό φιλί...δυο χέρια δυνατά σαν σίδερο κι απαλά σαν βαμβάκι...μια μεγάλη καρδιά...μια ζεστή αγκαλιά...δυο δάκρυα...ένα για τη χαρά κι ένα για τη λύπη......κι η γη έγινε πιο πλούσια... Ένα μικρό παραμύθι...αφιερωμένο σ' όλες τις γυναίκες. Γυναίκα 61

Είναι γνωστή στην κοινωνία του Βόλου για το δημιουργικό της έργο. Άλλωστε η διακοσμητική είναι ένα είδος καλλιτεχνείας. Η Σοφία Αδάμ είναι μία σύγχρονη γυναίκα, μια επιτυχημένη επαγγελματίας και ταυτόχρονα μια γλυκιά μητέρα. Μας μιλά για την πορεία της στο χώρο της διακοσμητικής, για τους ανθρώπους που τη στήριξαν, αλλά μας ενημερώνει και για τις τάσεις του 2019!

Σοφία Αδάμ

«Η αυθεντικότητα της γυναικείας φύσης μου, μου δίνει δύναμη και αγάπη για όλα αυτά που κάνω»

 Γυναίκα, μητέρα, εργαζόμενη.

Πως επηρεάζει η ανάληψη όλων αυτών των ευθυνών μία σύγχρονη γυναίκα όπως εσείς; Πολλές οι υποχρεώσεις για όλους τους ρόλους μιας γυναίκας, όμως τελικά αν θέλεις να νιώθεις ελεύθερη και ολοκληρωμένη, τολμάς και παλεύεις για όλα αυτά με όλη σου την ψυχή. Το σίγουρο είναι πως το ένα δεν αναιρεί το άλλο, αντίθετα το συμπληρώνει γιατί από τη φύση μας είμαστε τρυφερές και ευαίσθητες ως μητέρες και σύντροφοι, αλλά παράλληλα έξυπνες δυναμικές και πεισματάρες ως επαγγελματίες. Η αυθεντικότητα λοιπόν της γυναικείας φύσης μου δίνει δύναμη και αγάπη για όλα αυτά που κάνω και που συγχρόνως με κάνουν ευτυχισμένη.  Είστε ένα γνωστό πρόσωπο

στην κοινωνία του Βόλου, εξαιτίας της έντονης και επιτυχημένης επαγγελματικής σας δραστηριότητας. Πόσο δύσκολο ήταν να ανελιχθείτε στο χώρο σας; Αγαπάω πάρα πολύ την δουλειά μου και από τότε που ξεκίνησα μέχρι και σήμερα δουλεύω προσφέρω και ενημερώνομαι ασταμάτητα. Αυτό ο κόσμος το εισπράττει από μένα και

μου το δείχνει με την αποδοχή και την προτίμηση. Είναι αυτό που λέμε ότι δίνεις παίρνεις και μένα μου ταιριάζει πολύ αυτή η παρόμοια.  Σε ποιον ή σε ποιους θα λέγατε

ευχαριστώ; Τι ωραία ερώτηση όλο συναίσθημα. Εγώ δεν θα δώσω την κλασική απάντηση στην οικογένειά μου κτλ γιατί η οικογένειά σου ό,τι και να αποφασίσεις να κάνεις σε στηρίζει. Εγώ θα πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον κόσμο του Βόλου, που με στηρίζει όλα αυτά τα χρόνια με αγάπη και εμπιστοσύνη για τη δουλειά μου, καθώς επίσης ενα μεγάλο ευχαριστώ από καρδιάς θέλω να πω σε όλους τους συνεργάτες μου, που με ακολουθούν ως επαγγελματία και με υπολογίζουν ως άνθρωπο. Ευχαριστώ!  Από που εμπνέεστε για τα κον-

σεπτ που αναλαμβάνετε; Κάθε καινούργια δουλειά για μένα είναι σαν να δημιουργώ μια νέα ζωή ένα μικρο λιθαράκι στον χάρτη. Εμπνέομαι πρώτα απ' όλα από τον ιδιοκτήτη, ασπάζομαι το όραμά του και μετά φυσικά από το είδος, την τοποθεσία και φυσικά τις τάσεις που επικρατούν στη διακόσμηση.

 Ποια είναι τα συναισθήματά

σας μόλις ολοκληρώνεται ένα κονσεπτ, που έχετε δημιουργήσει; Τα συναισθήματα ποικίλα, η χαρά τεράστια. Νιώθω ικανοποίηση πάντα για το αποτέλεσμα, νιώθω οτι μπορώ και δημιουργώ, δινω χαρά στους ιδιοκτήτες και παράλληλα χαρά και εργασία στους συνεργάτες μου.Έχω ξαναπεί και θα ξαναπώ πως κάθε δουλειά μου είναι σαν παιδί μου, είναι δημιούργημα μου κι αυτό είναι η μεγαλύτερη μου ικανοποίηση.  Ποιες είναι οι τάσεις στο χώρο

της διακοσμητικής για την άνοιξη του 2019; 2019 χρονιά που το λευκό δεν κυριαρχεί πια ,τα σκούρα χρώματα το μαύρο ματ, ο μπρούτζος, το ροζ χρυσό και τα vintage στοιχεία σε όλους τους χώρους επικρατούν. Μπλε σκούρο και πράσινο της φύσης αλλά και ζεστό καφέ με χρυσές πινελιές είναι η νέα τάση της εποχής. Θα δούμε επίσης να αλλάζουν οι κοφτές ίσιες γραμμές ακόμα και στους καναπέδες και στη θέση τους να έρχονται οι καμπύλες και ανάγλυφες επιφάνειες, ακόμα και στα ξύλα, ενώ στα υφάσματα το βελούδο να κάνει ξανά την εμφάνιση του.

Η σύγχρονη γυναίκα και ο γάμος Γιατί οι γυναίκες καθυστερούν πλέον να παντρευτούν;

Υπάρχουν θέ�ατα που όλοι αποφεύγουν να τ' αγγίζουν, πολύ περισσότερο να γράψουν γι'αυτά. Είναι δύσκολα "ακανθώδη", λεπτά θέ�ατα, που αγγίζουν ευαίσθητες χορδές των ανθρώπων. Ένα τέτοιο θέμα είναι και η σχέση της σύχγρονης γυναίκας με τον γάμο. Όχι τόσο ως προς εάν θέλει να παντρευτεί, όσο τι συμβαίνει στην εποχή μας με το περιβάλλον μιας γυναίκας, την καριέρα της αλλά και γιατί καθυστερεί ή τελικά δεν προχωρά σ’ αυτή τη μεγάλη δέσμευση.

64 Γυναίκα

Γυναίκα: Τότε και τώρα Ας πάρουμε τα πράγματα από την πλευρά της γυναίκας αρχικά. Η σύγχρονη γυναίκα δεν έχει σχέση με τις γυναίκες των προηγούμενων δεκαετιών. Πριν από 30-40 χρόνια μία γυναίκα κοντά στα 30 όχι μόνο είχε παντρευτεί, αλλά είχε αποκτήσει και μεγάλη οικογένεια με τουλάχιστον δύο παιδιά. Βέβαια, λίγες ήταν οι γυναίκες αυτές που προχωρούσαν την καριέρα τους, σπουδάζοντας και δουλεύοντας.Πλέον η γυναίκα θεωρεί αυτονόητες τις σπουδές κι έπειτα από αυτές ένα σημαντικό χρονικό διάστημα το αφιερώνει στην εργασία της. Δεν μιλάμε φυσικά μόνο για τις γυναίκες καριέρας, που ίσως κατέχουν σημαντικές θέσεις, αλλά για μια μέση γυναίκα, που θέλει να εργαστεί, να αποκτήσει εμπειρίες, να αυτονομηθεί και να δει τι σημαίνει να εργάζεσαι και να αποκτάς με κόπο τα προς το ζην.

Με την δεκαετία της βαθιάς οικονομικής κρίσης, όλα τα παραπάνω μια γυναίκα δύσκολα τα αποκτά πριν τα 30 της χρόνια. Άρα, η ηλικιακή καθυστέρηση ενός γάμου συνάδει περισσότερο με την αλλαγή που έχει περιέλθει ως προς τις ανάγκες μίας γυναίκας για μόρφωση και εργασία. Την ίδια στιγμή, για μία σύγχρονη γυναίκα η επίτευξη σχέσεων, χωρίς να οδεύουν προς το γάμο, θεωρείται σχεδόν απαραίτητη. Ενώ στο παρελθόν οι γυναίκες γνώριζαν έναν άντρα ή η οικογένεια αποφάσιζε τον «εκλεκτό», τώρα η γυναίκα θέλει να δοκιμαστεί σε σχέσεις, να μάθει, να βγάλει τα δικά της συμπεράσματα πριν αποφασίσει να κάνει το μεγάλο βήμα.

Το αντίπαλο «στρατόπεδο»: Ο άντρας Όμως πολλές φορές η απόφαση για μία σταθερή και «νόμιμη» σχέση δεν είναι στο χέρι μόνο της γυναίκας. Η αλλαγή που έχει επέλθει στα «θέλω» του άντρα αποτελεί βασικό λόγο, που μία γυναίκα καθυστερεί να παντρευτεί ή δεν βρίσκει τον κατάλληλο για να προχωρήσει ως ζευγάρι στη ζωή. Οι άντρες από καιρό τώρα προτιμούν τη συμβίωση, ή ο καθένας σπίτι του και να συναντούνται όταν το επιθυμούν, αυτά δηλαδή, που στην Ευρώπη γίνονται εδώ και δεκαετίες. Ο σημερινός άνδρας κατ'αρχήν αντιμετωπίζει πολλές φορές βασικά και σοβαρά προβλήματα. Μπορεί να είναι άνεργος, να δουλεύει σε αβέβαιη εργασία, να παίρνει ψίχουλα για μισθό και φοβάται ότι δεν θα μπορέσει να συντηρήσει μια οικογένεια, όταν με δυσκολία συντηρεί τον εαυτό του. Δεν είναι λίγοι οι άντρες άνω των 30 ετών, που η κρίση όχι μόνο τους έπληξε οικονομικά αλλά και συναισθηματικά και τους έκανε να

επιστρέψουν στο πατρικό τους σπίτι. Από κει που ήταν ανεξάρτητοι, τώρα είναι πλήρως εξαρτημένοι από τους γονείς τους όταν ήταν παιδιά. Παράλληλα, βλέποντας μια απενοχοποίηση της σεξουαλικής δράσης, την αύξηση των διαζυγίων και την ταυτόχρονη ανεξαρτητοποίηση οικονομικά και κοινωνικά της γυναίκας, ο φόβος της δέσμευσης των αντρών αυξάνεται. Άλλωστε εκείνοι δεν έχουν κάποιο όριο για τεκνοποίηση, οπότε ζουν ίσως πιο ανέμελα τα χρόνια τους με περισσότερες απολαύσεις και χωρίς δεσμεύσεις. Έτσι, μία κατασταλαγμένη γυναίκα προσφέρει πάρα πολλά σε έναν άντρα, που εκείνος δεν μπορεί και ίσως δεν θέλει να τα αποδεχτεί. Κι από την άλλη η γυναίκα χρειάζεται μια σιγουριά και μια σταθερότητα, που ο σύγχρονος άντρας δεν έχει, όπως είχαν οι άντρες στο παρελθόν, εξαιτίας των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών.

Τα όνειρα και οι στόχοι των γυναικών Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω και φυσικά σ’ όλο αυτό έχει παίξει σημαντικό ρόλο η παγκοσμιοποίηση, τα μηνύματα που περνώνται από τα ΜΜΕ, αλλά και το σύγχρονο Lifestyle είναι η γυναίκα να αποκτήσει νέα όνειρα και στόχους. Θέλει να είναι όμορφη, προσέχει την εμφάνισή της, εργάζεται, ταξιδεύει, φλερτάρει χωρίς ταμπού και είναι κυρίαρχος της ζωής της. Αυτή η κυριαρχία της τόσο στην κοινωνική της ζωή όσο και στην συναισθηματική την οδηγούν να αλλάξει τα όνειρά της. Μια γυναίκα στα 30 της χρόνια, θέλει να πετύχει, να ταξιδέψει, να μείνει μόνη της και αφού τα πετύχει είναι ευτυχισμένη. Για πολλές πλέον γυναίκες δεν αποτελεί αυτοσκοπός ο γάμος, αλλά η ευτυχία. Και η ευτυχία κρύβεται σε πολλά πράγματα. Γυναίκα 65

Η συνειδητοποίηση

Το περιβάλλον της γυναίκας Ωστόσο, μία σύγχρονη γυναίκα δέχεται έναν καταιγισμό πιέσεων και ερωτήσεων από τον κοινωνικό και ιδίως τον οικογενειακό της περίγυρο με το κυρίαρχο ερώτημα «Πότε θα παντρευτείς; Πότε θα κάνεις ένα παιδάκι;». Κι εδώ έρχεται το άγχος. Ενώ πολλές γυναίκες ζουν ευτυχισμένες, είτε σε σχέσεις, είτε μόνες τους, οι οικογενειακές απαιτήσεις για διαιώνιση του είδους έρχονται να ταράξουν την καθημερινότητά τους, τα θέλω τους και ουσιαστικά πολλές βρίσκονται μπλεγμένες σε ένα κυνήγι γαμπρού, απλά και μόνο για να μπορέσουν να ικανοποιήσουν τους γονείς και τους συγγενείς της. Αν μάλιστα μια γυναίκα έχει αδέρφια που έχουν παντρευτεί ήδη, τότε είναι ο απόλυτος και μοναδικός στόχος, με σχόλια τύπου « Βρες κι εσύ έναν να παντρευτείς», «Τι να την κάνεις τη δουλειά, κάνε ένα παιδάκι», «Τι θα γίνει; Μόνη σου θα μείνεις».

Έχοντας στο μυαλό της η γυναίκα τι θέλει από τη ζωή της, μπορεί εύκολα να αποφασίσει τι θέλει πραγματικά. Ο γάμος και η έλευση ενός παιδιού δεν είναι κατακριτέα και εννοείται πολλές σύγχρονες γυναίκες τα επιζητούν. Όμως καλό θα ήταν η απόφαση αυτή να γίνει μετά από συνειδητοποίηση κι όχι επειδή η μητέρα κι ο πατέρας θέλουν έναν γαμπρό κι ένα εγγόνι. Αν μια γυναίκα αποφασίσει πως αυτό επιθυμεί, μπορεί – με δυσκολία πολλές φορέςνα κινηθεί ανάλογα και να το καταφέρει. Για να προχωρήσει όμως σ’ αυτό το βήμα, χρειάζεται και τον κατάλληλο. Αν επιθυμεί να μείνει μόνη της και να βρει άλλους τρόπους ευτυχίας, να το κάνει, χωρίς να ακούσει κανέναν άλλο. Άλλωστε η ζωή μας, μας ανήκει. Και καλό θα ήταν να τη ζούμε όπως εμείς την ορίσουμε κι όπως εμείς θέλουμε. Αν το κάνουμε αυτό, ίσως και οι γονείς μας σταματήσουν να πιέζουν και να καταλάβουν ότι θέλουν ένα παιδί- ακόμη και 40 χρονών- απλά να είναι ευτυχισμένο!

τον...εαυτό της! ί τε ευ ρ ντ πα να ε ισ σ ά φ Απο Η 38χρονη Γαλλίδα Laëtitia Nguyen ονειρευόταν από παιδί ένα γάμο με φόντο το ηλιοβασίλεμα στο ηφαίστειο της Σαντορίνης. Και ενώ το σχέδιό της έμοιαζε να βαίνει καλώς, ξαφνικά, λίγο πριν πραγματοποιηθεί, διαλύθηκε. Ο αρραβωνιαστικός της τον περασμένο Φεβρουάριο αποφάσισε να χωρίσουν και να ακυρώσει το γάμο τους που είχαν πραγματοποιήσει για το Μάιο, στη Σαντορίνη. Ωστόσο, τίποτα δεν πτόησε την 38χρονη. Εφόσον οι ετοιμασίες ήταν σε εξέλιξη, δεν σταμάτησε καμιά. Συνέχισε κανονικά να προετοιμάζει το γάμο της στο ελληνικό νησί. Και όχι, δεν έψαξε να βρει νέο γαμπρό. Απλά αποφάσισε να παντρευτεί τον εαυτό της. «Ακόμα είμαι πληγωμένη και πάντα θα με πονάει, ωστόσο η ζωή είναι ένα

66 Γυναίκα

δώρο και πρέπει να το χαρώ» δηλώνει η Λετίσια, οικονομική διευθύντρια στο επάγγελμα, προσθέτοντας: «Δεν μπορείς να σβήσεις μια μερα, για αυτό χρειαζόμουν να την μετατρέψω σε κάτι ευχάριστο. Ήταν ένας ‘κανονικός γάμος, απλά χωρίς γαμπρό». «Είναι ντροπιαστικό να σε χωρίζουν και είναι ακόμα χειρότερο όταν γίνεται λίγο διάστημα πριν από το γάμο σου. Αυτή η τελετή μου έδωσε πίσω την αυτοπεποίθησή μου και ξανβρήκα τον ευτό μου, είναι σαν να ξαναγεννήθηκα», συμπληρώνει. Μετά το γάμο η Λετίσια, παρέμεινε για δύο βδομάδες στη Σαντορίνη για το... ταξίδι του μέλιτος και πέρασε όμορφα έστω και χωρίς σύντροφό: «Κανένας άντρας δεν ήθελε να με παντρευτεί, αλλά ήθελα να με ‘παντρευτω΄ εγώ γιατί είμαι καταπληκτική και το ξέρω, δεν ντρέπομαι».

Παρέμβαση στην παχυσαρκία απαιτείται πριν την εγκυμοσύνη

Καραγιάννης Νικόλαος BSc, SRD, MPhil Κλινικός Διαιτολόγος -Διατροφολόγος-Ερευνητής

Έχουν γίνει στο παρελθόν έρευνες όπου ένα κλασικό φάρμακο για τον διαβήτη, η μετφορμίνη, έχει χρησιμοποιηθεί σε παχύσαρκες εγκυμονούσες για να μειωθεί ο ρυθμός αύξησης του βάρους τους κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, με αντικρουόμενα όμως αποτελέσματα. Στις αναπτυγμένες χώρες υπολογίζεται ότι περίπου το 50 % των γυναικών πριν κυοφορήσουν είναι υπέρβαρες και παχύσαρκες και σε συνδυασμό με την επιπλέον αύξηση βάρους, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην υγεία της μητέρας όσο και του βρέφους μεταγενέστερα στη ζωή του. Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο της Αδελαΐδα στην Αυστραλία μελέτησαν 500 εγκυμονούσες υπέρβαρες και παχύσαρκες, τις οποίες χώρισαν σε 2 γκρουπ και στο ένα εξ αυτών δώσανε την μετφορμίνη, ενώ και στα δυο γκρουπ δώσανε οδηγίες για υγιεινή διατροφή και τρόπο ζωής γενικότερα. Συγκεκριμένα αυτή είναι η μοναδική έρευνα όπου

συμπεριλάβανε εκτός από παχύσαρκες γυναίκες και υπέρβαρες, ενώ επίσης δόθηκαν και συγκεκριμένες οδηγίες για να βελτιωθεί στο μέγιστο η ποιότητα της διατροφής των συμμετεχόντων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το γκρουπ των εγκύων που έπαιρναν την μετφορμίνη παρουσίασαν χαμηλότερη αύξηση βάρους από την αναμενόμενη, αλλά δεν υπήρξε καμία διαφορά μεταξύ των δυο γκρουπ μελέτης σε ότι αφορά την εκδήλωση υπέρτασης, διαβήτη κύησης, αυξημένο βάρους νεογνού στον τοκετό (πάνω από 4 κιλά) ή στις πιθανότητες καισαρικής. Συνεπώς οι επιστήμονες κατέληξαν ότι δεν υπάρχει κάποιο ιδιαίτερα θετικό αποτέλεσμα στο να παρέμβουμε στις διατροφικές συνήθειες υπέρβαρων και παχύσαρκων γυναικών κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, αλλά θα πρέπει να επιδιώκουμε να παρέμβουμε πριν κυοφορήσουν και να επιδιώξουμε απώλεια βάρους και εδραίωση σωστής διατροφικής συμπεριφοράς.

68 Γυναίκα

Δημόσιος θηλασμός Πρόκληση, ταμπού ή ανάγκη;

Πριν λίγες ημέρες βρέθηκα σε μια παρέα που υπήρχε και μία μανούλα με το μωρό της. Όλοι μας γίναμε παιδιά και το μωρό ήταν πια το επίκεντρο της παρέας! Παραγγείλαμε καφέδες, πρωινό και εκτός από το βρέφος είχαμε πέσει με τα ...μούτρα το φαΐ και την καλοπέραση. Κάποια στιγμή η φίλη μας πήρε το μωρό και πήγε στην τουαλέτα.. Κανείς μας δεν έδωσε σημασία. Λίγη ώρα αργότερα η φίλη επέστρεψε και μας είπε πως έλειψε γιατί πήγε να ταΐσει το μωρό. Από εκείνη τη στιγμή δεν σταμάτησα να σκέφτομαι. Εμείς τρώγαμε και πίναμε χωρίς κανένα είδους δισταγμό κι ένα μωράκι με την μητέρα του έπρεπε να κρυφτεί για να κάνει το αυτονόητο... να φάει... Τελικά είναι πρόκληση για μια μάνα να ταΐσει το παιδί της δημόσια; Οι σκέψεις είναι πολλές. Τη στιγμή που έχουμε αναγάγει το γυναικείο σώμα σε πρωταγωνιστή της βιομηχανίας του σεξ, που κάθε ταινία, σίριαλ, περιοδικό περιέχει εικόνες από γυναίκες που δείχνουν το σώμα τους, που το στήθος είναι πλέον σε πρώτο πλάνο, γιατί μας σοκάρει η εικόνα μιας μάνας που βάζει στο στήθος της το μωρό της να φάει; Μιλάω πολύ συχνά με μαμάδες που ντρέπονται να θηλάσουν δημόσια το παιδί τους, που ενώ κάποιες θέλουν να το κάνουν, πιστεύουν ότι θα προκαλέσουν και κλειδαμπαρώνονται στο σπίτι, είτε σε τουαλέτες μαγαζιών. Βλέπουμε κοριτσάκια στην εφηβεία να κυκλοφορούν γυμνά σε βραδινές τους εξόδους, βλέπουμε στο facebook και στο Instagram κοπέλες που ποζάρουν προκλητικά, ακούμε γυναίκες να μιλάνε ανοιχτά για τις σεξουαλικές τους εμπειρίες και μας σοκάρει μια γυναίκα που θηλάζει δημόσια.

Σε μια υπερανεκτική κοινωνία, χωρίς σεξουαλικούς πλέον φραγμούς, απροκάλυπτα ηδονιστική, ο δημόσιος θηλασμός θεωρείται προσβλητικός. Κι αν μια γυναίκα κάνει το αυτονόητο, όλα τα μάτια είναι καρφωμένα πάνω της. Από πότε λοιπόν ποινικοποιήσαμε το σώμα της μάνας μας; Από πότε μας σοκάρει ο θηλασμός κι ένα στήθος; Μήπως πρέπει να αναρωτηθούμε αν εμείς έχουμε το πρόβλημα κι όχι οι μανάδες που θέλουν να ταΐσουν το παιδί τους; Εκείνο που πρέπει να καταλάβουμε- γιατί δυστυχώς φτάσαμε σε μια εποχή που αγωνιζόμαστε και μιλάμε για πράγματα αυτονόητα- είναι πως ο θηλασμός δεν είναι σεξουαλικός. Όποιος το βλέπει μ’ αυτό τον τρόπο εκείνος έχει το πρόβλημα και πρέπει να το λύσει με τον εαυτό του. Ο δημόσιος θηλασμός δεν είναι προκλητικός. Γιατί δεν μας προκαλούν όλες οι φωτογραφίες κοριτσιών που δεν κρύβουν τίποτα στα social media ή ακόμη και στην πραγματικότητα και μας

προκαλεί το γυναικείο στήθος και η ανάγκη ενός μωρού; Ο θηλασμός είναι μία ανάγκη, η υπέρτατη και μοναδική σε συναίσθημα στιγμή της μητρότητας. Ο κάθε είδους αποκλεισμός σεμνοτυφία, ταμπού δεν χωρά ανάμεσα στη μάνα και στο παιδί. Ίσως αν όλοι καταλαβαίναμε την ουσία του θέματος, να μην χρειάζονταν οι γυναίκες τον 21ο αιώνα να αισθάνονται μιάσματα.. Σ’ αυτή την κατεύθυνση, της αποδέσμευσης των ταμπού τόσο των ίδιων των γυναικών όσο και του περίγυρου, συμβάλει τα μέγιστα και η Ομάδα Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού Μητρότητας Μαγνησίας που διοργανώνει δημόσιους θηλασμούς, ενώ στηρίζει με ενημερωτικές συναντήσεις γυναίκες, που διανύουν μία εγκυμοσύνη ή έγιναν μανούλες. Είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε το αυτονόητο! ΘηλάΖΩ!

Θηλασε μέσα στη Βουλή! Ιστορία έγραψε η πολιτικός Λαρίσα Ουότερς, καθώς έγινε η πρώτη γυναίκα στην Αυστραλία που θήλασε μέσα στη Βουλή. Η 40χρονη είναι ηγετικό στέλεχος των Πρασίνων και επέστρεψε στα βουλευτικά έδρανα μετά τη γέννηση του δεύτερου παιδιού της, πριν από λίγους μήνες. Η γερουσιαστής έγραψε χαρακτηριστικά στον προσωπικό της λογαριασμό της στο Twitter: «Είμαι τόσο περήφανη που η κόρη μου Αλία είναι το πρώτο μωρό που το θήλασαν στην ομοσπονδιακή βουλή. Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες & γονείς στη βουλή». Οι φωτογραφίες της Γουότερς να θηλάζει το μωρό της μέσα στη Βουλή έκαναν τον γύρο του κόσμου, θίγοντας για μία ακόμη φορά ένα ζήτημα το οποίο κατά καιρούς έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις σε διάφορες χώρες. Η κίνηση της Ουότερς έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους συναδέλφους της στη βουλή με την Κέιτι Γκάλαχερ, ηγετικό στέλεχος των Εργατικών να τονίζει ότι η ενέργειά της συνιστά ένα ορόσημο για την κοινοβουλευτική ιστορία της χώρας. Γυναίκα 69

ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

Χωρίς το άγχος της ηλικίας Χάρη στην κατάψυξη ωαρίων, τη νέα τεχνική υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, μπορείτε πλέον να επιλέξετε τη χρονική περίοδο που θέλετε να γίνετε μητέρα.

Του

Γιάννη Μιλτ. Πράπα, Καθηγητή Μαιευτικής Γυναικολογίας Α.Π.Θ., Επιστημονικό Υπεύθυνο Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής «Ιάκεντρο». (www.iakentro.gr - info@iakentro.gr)

Η διατήρηση της γονιμότητας μέσω της κρυοσυντήρησης αποτελεί το νέο ραγδαία αναπτυσσόμενο κομμάτι της επιστήμης που αφορά την ιατρική της αναπαραγωγής. Η μέθοδος αυτή είναι ιδανική για εκείνους που για λόγους υγείας (καρκίνο, πρόωρη εμμηνόπαυση, ενδομητρίωση), κινδυνεύουν να χάσουν την αναπαραγωγική τους ικανότητα και να αποκτήσουν παιδιά με το δικό τους γενετικό υλικό. Η επιτυχής κατάψυξη γενετικού υλικού με τη νέα μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification), αποτελεί προς το παρόν τη μόνη διεθνώς αποδεκτή μέθοδο, για να διατηρηθεί η γονιμοποιητική ικανότητα των ανθρώπων αυτών. Η ΜΕΘΟΔΟΣ Αρχικά η κατάψυξη ωαρίων χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία σε καρκινοπαθείς με πολύ καλές προοπτικές επιβίωσης, ενώ πλέον μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε γυναίκα. H κατάψυξη των ωαρίων γίνεται με τις τεχνικές της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η γυναίκα, έπειτα από ορμονική διέγερση, η οποία διαρκεί 9-12 ημέρες ή και χωρίς φάρμακα, σε φυσικούς κύκλους, όταν εμφανίσει ώριμα ωοθυλάκια, υποβάλλεται σε διακολπική λήψη των ωαρίων με τη βοήθεια των υπερήχων υπό τοπική αναλγησία ή μέθη. Στη συνέχεια, τα ωάρια που συλλέγονται ελέγχονται για την ποιότητά τους και καταψύχονται στους -196 βαθμούς Κελσίου. Τα ωάρια μπορούν να διατηρηθούν για πολλά χρόνια σε υγρό άζωτο. Με τη μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification), αποφεύγεται ο κίνδυνος δημιουργίας κρυστάλλων στο εσωτερικό του κυττάρου, οι οποίοι μπορούν να βλάψουν το ωάριο. Πρόκειται για μια απλή ιατρική επέμβαση, η οποία διαρκεί μόνο λίγα λεπτά και μπορεί να επαναλη-

70 Γυναίκα

φθεί σε πολλαπλούς εμμηνορρυσιακούς κύκλους, αν η γυναίκα επιθυμεί να συλλέξει περισσότερα ωάρια. Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ Η υαλοποίηση (vitrification) διατηρεί το ωάριο στην κατάσταση που βρίσκεται την ημέρα της κατάψυξης. Εάν η γυναίκα επιθυμεί να διατηρήσει την αναπαραγωγική της ικανότητα στα επίπεδα της νεαρής της ηλικίας, τότε θα πρέπει να κρυοσυντηρήσει ωάρια νεαρής ηλικίας, κατά προτίμηση πριν από τα 35 της χρόνια. Όσο νεότερη είναι η γυναίκα την ημέρα της κατάψυξης των ωαρίων, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα μελλοντικής επίτευξης εγκυμοσύνης. «Θεωρητικά, τα ωάρια μπορούν να συντηρηθούν για πάρα πολλά χρόνια, πρακτικά όμως μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέχρι η γυναίκα να γίνει 50 χρόνων. Εξάλλου, αυτό είναι το όριο που επιτρέπει ο νόμος να υποβληθεί μία γυναίκα σε κάποια μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής», συμβουλεύει ο Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας Γιάννης Πράπας, και συμπληρώνει: «Σύμφωνα με μελέτες, στις οποίες συμμετέχει και το Ιάκεντρο*, τα κατεψυγμένα ωάρια είναι ισοδύναμα με τα φρέσκα και δίνουν παρόμοια ποσοστά εγκυμοσύνης.» *Διεθνές κέντρο Αναπαραγωγής

Καρκίνος του μαστού:Μείνε δυνατή! Ο καρκίνος δεν έχει σύνορα. Σε κάθε γωνιά της γης, οι γυναίκες στο πρώτο άκουσμά του νοιώθουν συναισθήματα αγωνίας, φόβου - ίσως και θυμού - και αυτό είναι φυσιολογικό. Αρχίζοντας τις χημειοθεραπείες ή τις ακτινοθεραπείες θα δουν τα μαλλιά τους να πέφτουν, το δέρμα και τα νύχια τους να αλλοιώνονται. Όμως, υπάρχουν τρόποι για να αντιμετωπιστούν και να ξεπεραστούν αυτές οι παρενέργειες της θεραπείας. Ο πιο διαδεδομένος καρκίνος που, θεωρείται ο «γυναικείος» καρκίνος, αν και σε πολύ μικρά ποστά πλήττει και άντρες είναι αυτός του μαστού. Ο καρκίνος του μαστού, αν εντοπιστεί σε πρώιμο στάδιο, τότε με τις κατάλληλες ιατρικές επεμβάσεις, είναι ιάσιμος και σε πολλές περιπτώσεις με την εξέλιξη της ιατρικής και της τεχνολογίας η γυναίκα δεν χάνει το μαστό της. Παρόλα αυτά, η χημειοθεραπεία ή η ακτινοβολία θεωρούνται απαραίτητες για την εξάλειψή του. Κατά τη διαρκεια όμως αυτών των θεραπειών, μια γυναίκα χάνει τα μαλλιά της, ένα από τα κορυφαία σύμβολα –της

72 Γυναίκα

εξωτερικής εμφάνισης- της θηλυκότητάς της. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλά καταστήματα στα οποία μία γυναίκα που αντιμετωπίζει καρκίνο, μπορεί να απευθυνθεί και να βρει μια περούκα, χωρίς εκείνη να φαντάζει «ξένο σώμα» πάνω της. Οι περούκες που έχουν φυσική τρίχα είναι σαν τα κανονικά μαλλιά. Μπορούν να βαφούν και να χτενιστούν όπως και τα κανονικά μαλλιά (ίσια, μπούκλες, σγουρά κλπ). Μπορεί δηλαδή να αγοράσει μία ξανθιά περούκα και να κάνειανταύγειες. Μπορεί επίσης μία φορά να τη φοράει και να έχει ίσια μαλλιά και την άλλη φορά με μπούκλες κλπ. Επίσης μία φυσική περούκα μπορεί να κουρευτεί στο στυλ που επιθυμεί η κάθε γυναίκα! Οι περούκες με φυσική τρίχα έχουν απόλυτα φυσικό αποτέλεσμα και δεν καταλαβαίνει κανείς ότι φοράει κάποια γυναίκα περούκα. Είναι πιο ανάλαφρες από τις συνθετικές και βοηθούν να αερίζεται το κεφάλι επαρκώς. Χρειάζεται περιποίηση και χτένισμα ακριβώς όπως και τα κανονικά μαλλιά.

Για όσο καιρό η γυναίκα παλεύει με τον καρκίνο, μπορεί να πάρει δύναμη και κουράγιο πρώτα από την ίδια, καθώς με μία μόνο περούκα μπορεί να κοιτάζει στον καθρέπτη και να βλέπει τον ίδιο της τον εαυτό κι όχι έναν εαυτό άρρωστο. Το παν, όπως επισημαίνουν οι γιατροί, είναι η ψυχολογία του ασθενούς. Και μπορεί σε μερικούς να φαίνεται δευτερεύον το γεγονός ότι μια γυναίκα θα χάσει τη μαλλιά της, μέσα από μαρτυρίες γυναικών καταλάβαμε πως είναι μεν δευτερεύον μπροστά στην υγεία, αλλά πρωτεύον σε ότι αφορά την ψυχολογία τους. Μόνο με μια περούκα η γυναίκα μπορεί να συνεχίσει την καθημερινότητα που είχε, χωρίς να τραβά πάνω της τα αδιάκριτα βλέματα, να βγει, να διασκεδάσει και να έχει την ίδια κοινωνική ζωή. Και πάνω απ’ όλα να αισθάνεται ο εαυτός της! Άλλωστε οι γυναίκες μοιάζουν με τον Σαμψών... Τα μαλλιά μας είναι η θηλυκότητά μας! Μείνετε δυνατές!

Οι πιο Hot τάσεις της μόδας 74 Γυναίκα

Άνοιξη 2019

Η πιο όμορφη, για πολλούς, εποχή του χρόνου είναι η Άνοιξη και μάλιστα φέτος η μόδα κάνει μία στροφή στο παρελθόν, στη δεκαετία του 90 με σύγχρονες φυσικά πινελιές. Χρώμα, δαντέλες, prints, αθλητικά συνδυασμένα με πιο κλασσικά ρούχα και γενικά αρκετό χρώμα και ανεβασμένη διάθεση αποτελούν τα βασικά στοιχεία των τάσεων της μόδας για την άνοιξη του 2019. Ας δούμε τις πιο δυνατές επιλογές για να εντυπωσιάσουμε και φέτος!

Γυναίκα 75

Φουσκωτά μανίκια Η επιρροή της δεκαετίας του 90 φαίνεται ιδιαίτερα στα φουσκωτά μανίκια που έχουν έρθει δυναμικά φέτος. Αυτό το fashion trend είναι ιδανικό για όσες γυναίκες θέλουν να τραβήξουν την προσοχή μακρυά από την γεμάτη περιφέρεια τους. Ο λόγος είναι πως ο επιπλέον όγκος που δημιουργείται στα μανίκια τείνει να τονίσει το επάνω μέρος του σώματος.

76 Γυναίκα

Print: Ζέβρα Το νέο trend σε μοτίβο για την άνοιξη του 2019 δεν είναι πλέον το λεοπάρ, που βέβαια συνεχίζει να βρίσκεται στη μόδα, αλλά το print ζέβρα! Μας ταξιδεύει σε ένα πιο σαφάρι και boho look και είναι σίγουρο πως οι γυναίκες θα το λατρέψουν!

Φούστες με πιέτες Οι πιέτες στα φορέματα και τις φούστες θα παραμείνουν στη μόδα και την Άνοιξη / Καλοκαίρι 2019. Όμως πέρα από τις κλασσικού μεγέθους πιέτες θα δούμε και τις micro pleats. Πρόκειται για μικρότερες πτυχώσεις που θα κοσμήσουν ελαφριά ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά υφάσματα, προσθέτοντας τους περισσότερη κίνηση. Μια φούστα με πιέτες πλέον θεωρείται ένα κλασσικό κομμάτι, που θα πρέπει όλες οι γυναίκες να πρέπει να έχουν στην γκαρνταρόμπα τους.

Κίτρινο, το απόλυτο χρώμα! Για την άνοιξη του 2019 το απόλυτο χρώμα είναι το κίτρινο. Είτε πιο ανοιχτό, είτε στους τόνους του χρυσού, είτε το πιο έντονο, το κίτρινο φοριέται σε κάθε είδους ρούχα, από ελαφριά πουλόβερ, παντελόνια, πανωφόρια ακόμη και παπούτσια! Είναι ένα χρώμα που ταιριάζει στις περισσότερες γυναίκες, ανάλογα φυσικά και με τον τόνο του, καθώς είναι αρκετά φωτεινό και συνάδει τέλεια με τον ανοιξιάτικο καιρό! Διαφάνεια Η διαφάνεια παραμένει και αυτή τη σεζόν στην κορυφή των επιλογών. Θα την δούμε να κοσμεί σημεία ή ολόκληρα φορέματα, μπλούζες και κάθε είδος ρουχισμού, δημιουργώντας εντυπωσιακά ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά ντυσίματα για όλες τις περιστάσεις. See through υφάσματα όπως η μουσελίνα, το σιφόν, η γάζα, αλλά και το τούλι, θα φορεθούν πολύ αυτή την περίοδο.

Ποδηλατικά κολάν σορτσάκια Μια από τις ιδιαίτερες κορυφαίες τάσεις αυτή τη σεζόν είναι τα ποδηλατικά κολάν σορτσάκια. Τα άνετα αυτά κολλητά σορτς που συνήθως τελειώνουν ακριβώς πάνω από το γόνατο θα κάνουν αισθητή την παρουσία τους στους δρόμους. Κάποιοι σχεδιαστές μάλιστα θέλησαν να παρουσιάσουν και μερικά σχέδια σε πιο κοντό μήκος, ενώ άλλοι τα συνδύασαν με σακάκια, δημιουργώντας έτσι μια ξεχωριστή μορφή ανοιξιάτικου – καλοκαιρινού κοστουμιού. Κροσέ: Πλεκτά και δικτυωτά ρούχα Η πλέξη του πουλόβερ, αλλά και τα ρούχα που δημιουργούνται από βελονάκι και έχουν δικτυωτό ή τρυπητό σχήμα θα είναι μια ακόμη από τις κορυφαίες τάσεις στη μόδα Άνοιξη / Καλοκαίρι 2019. Πρόκειται για ρούχα που αποπνέουν μια παραδοσιακή, αλλά και boho διάθεση ιδανική για τη σεζόν. Μάλιστα, τα δικτυωτά μακρυά πλεκτά φορέματα που θα φορεθούν κατά κόρον, αποτελούν μια όμορφη και μοντέρνα επιλογή για τη δημιουργία του layering ή για πάνω από το μαγιό. Γυναίκα 77

Κίτρινο φόρεμα Ένα κίτρινο φόρεμα θα σας ανεβάσει τη διάθεση και θα σας κάνει να είστε ένα top model! Το κίτρινο αλλά και το πορτοκαλί είναι τα πιο hot χρώματα αυτής της περιόδου. Επενδύστε σε ένα φόρεμα, που μπορείτε να φορέσετε και όλο το καλοκαίρι σε γάμους και βαφτίσεις. Προσέξτε το υλικό του φορέματος να είναι πιο αέρινο, για να αντέξει και τους καλοκαιρινούς μήνες! Το κίτρινο ταιριάζει και σε ξανθές και σε μελαχρινές! Συνδυάστε το με ένα τζιν μπουφάν ή ένα bomber τζάκετ για πιο άνετο και μοδάτο στιλ.

78 Γυναίκα

Ο καιρός σιγά σιγά ανοίγει και η διάθεσή σας γίνεται πιο χρωματιστή, όπως και τα ρούχα μας! Κάθε άνοιξη η γκαρνταρόμπα μας θυμίζει ουράνιο τόξο, που βγήκε μετά από μια συνεχή και πολύμηνη βροχή. Φέτος η μόδα έχει σκοπό να αναδείξει την ομορφιά της κάθε γυναίκας, να την κάνει πιο θηλυκή, αλλά και άνετη στην καθημερινότητά της. Κάντε λοιπόν ένα ξεκαθάρισμα στην ντουλάπα σας και βγάλτε μπροστά τα πιο λεπτά ρούχα σας, τα πιο χρωματιστά και δείτε τι σας λείπει για να το αποκτήσετε και να ξεχωρίσετε!

Κολάν Ένα ποδηλατικό κολάν πρέπει να ενταχθεί φέτος στην γκαρνταρόμπα μας. Θα σας θυμίζει εποχές της δεκαετίας του 90, με την Τζέιν Φόντα και τις βιντεοκασέτες γυμναστικής σε πρώτο πλάνο! Το κολάν τώρα παίρνει άλλη μορφή, γίνεται κοντό στο ύψος της βερμούδας και ταιριάζει απόλυτα με ένα ωραίο σακάκι κι ένα ελαφρύ πουκάμισο. Φοριέται από το πρωί με αθλητικά παπούτσια έως το βράδυ με ένα ωραίο πέδιλο.

Τα πέντε απόλυτα κομμάτια της Άνοιξης! Ό,τι πρέπει να αποκτήσετε για να ξεχωρίσετε Φαρδύ στη μέση παντελόνι Άνετα και πολύ trendy θα είναι και τα ψηλόμεσα παντελόνια που είναι φαρδιά στη μέση και στενεύουν προς τα κάτω, καθώς και τα cargo pants, που είναι γνωστά χάρη στις χαρακτηριστικές πολλές τσέπες τους. Ανάλογα με το ύφος τους, κάποια από τα παντελόνια αυτών των ειδών είναι ιδανικά ακόμη και για το γραφείο ή τις επαγγελματικές σας εμφανίσεις. Μάλιστα τα φαρδιά στη μέση ψηλόμεσα παντελόνια τείνουν να τονίζουν με όμορφο τρόπο την γυναικεία μέση, δίνοντας παράλληλα μια άνετη και όχι ασφυκτική εικόνα.

Σατέν σακάκι Ασημένιο, χρυσό και σπασμένο ροζ είναι κυρίως οι αποχρώσεις που θα τολμήσουν τα κορίτσια φέτος. Αν δεν φοβάστε, το total look είναι ο σωστός τρόπος να φορέσεις την συγκεκριμένη τάση! Ένα σακάκι όμως είναι πάντα χρήσιμο σε μια γυναικεία γκαρνταρόμπα!

Μπεζ κοστούμι Για τις πιο κλασσικές γυναίκες η μόδα φέτος είναι με το μέρος τους. Ένα από τα κορυφαία χρώματα που θα δούμε στη μόδα Άνοιξη / Καλοκαίρι 2019 είναι το μπεζ. Θα φορεθεί κατά κόρον σε όλους τους τομείς και μπορεί να συνδυαστεί υπέροχα με τις υπόλοιπες γήινες αποχρώσεις που είναι το ίδιο must για την εποχή. Επιλέξτε λοιπόν καφέ, μπεζ, κρεμ, χακί και άλλα αντίστοιχα χρώματα για να δημιουργήσετε ένα όμορφο και ουδέτερο μοντέρνο ντύσιμο.

Extras: Αυτή την άνοιξη τα trends είναι πολλά και μερικά επαναλαμβανόμενα. Πουα, φλοράλ, φλουο χρώματα, καρό, λεοπάζ, ζεβρέ, ολόσωμες φαρδιές φόρ-

μες και τζιν παίζουν κυρίαρχο ρόλο! Η συμβουλή μας είναι μία! Μην πετάτε τίποτα! Η μόδα ανακυκλώνεται!

Γυναίκα 79

Τσάντες!

Το γυναικείο φετίχ! Οι top τάσεις της μόδας για τη φετινή άνοιξη

Τσάντες με κρόσσια Κρόσσια στα ρούχα, αλλά και στα παπούτσια της σεζόν Άνοιξη / Καλοκαίρι έκαναν αισθητή την παρουσία τους. Δεν γινόταν λοιπόν να μην συνδυαστούν και με τις ανάλογες τσάντες. Γι’ αυτό στις πασαρέλες είδαμε ένα σωρό διαφορετικά σχέδια διακοσμημένα με δερμάτινα, ψάθινα ή πλεκτά κρόσσια που πρόσθεσαν κίνηση και ξεχωριστό στυλ στο ανοιξιάτικο και καλοκαιρινό ντύσιμο που πρότειναν οι διάσημοι σχεδιαστές.

Σκληρές τσάντες σε διάφορα σχήματα και box bags Ένα από τα top trends στις τσάντες της σεζόν θα είναι και οι σκληρές – άκαμπτες. Πρόκειται για τσάντες που δεν χάνουν το σχήμα τους σε καμία περίπτωση και προστατεύουν από την θραύση οτιδήποτε αποθηκεύσετε μέσα τους. Σύμφωνα με τους κορυφαίους σχεδιαστές μόδας αυτού του τύπου τα αξεσουάρ, με κορυφαία επιλογή τις τετράγωνες τύπου box (κουτιού) τσάντες θα είναι must για την εποχή.

80 Γυναίκα

Η γυναικεία τσάντα αποτελεί ένα μεγάλο φετίχ και φυσικά η μόδα και οι σχεδιαστές την έχουν στο επίκεντρο. Δεν μπορεί να ολοκληρωθεί ένα σύνολο αν δεν ταιριάζει και η τσάντα. Μάλιστα ένα καταπληκτικό σύνολο μπορεί να καταστραφεί από μία ακατάλληλη τσάντα. Η μόδα φέτος προτείνε πολλά και διάφορα σχέδια και υλικά στις τσάντες κι εμείς εδώ σας παρουσιάζουμε τις πιο στιλάτες και μοδάτες επιλογές!

Κροκό τσάντες Το animal print μοτίβο θα κυριαρχήσει στη μόδα της Άνοιξης και του Καλοκαιριού 2019 – δεν θα μπορούσε λοιπόν να μην επηρεάσει όλους τους τομείς. Με κορυφαίο σχέδιο το κροκό, οι σχεδιαστές θέλησαν να εισάγουν την τάση αυτή και στις τσάντες. Ωστόσο, κάποιοι οίκοι δεν περιορίστηκαν μόνο σε αυτό το animal print σχέδιο, αλλά παρουσίασαν και λεοπάρ, τιγρέ ή τσάντες από δέρμα φιδιού.

Μικρές τσάντες κολιέ Μια από τις κορυφαίες και πολύ χρηστικές τάσεις στις τσάντες Άνοιξη / Καλοκαίρι 2019 είναι τα λεγόμενα lanyard bags. Πρόκειται για μικρές τσάντες που κρεμιούνται στο λαιμό. Είναι πολύ χρήσιμες και ιδανικές για να προστατεύσετε τα σημαντικά σας υπάρχοντα, όπως κλειδιά και λεφτά. Κάποια σχέδια είναι αρκετά μεγάλα ώστε να χωράνε και ένα κινητό, ενώ υπάρχουν και μικρότερες σε μέγεθος προτάσεις από τους διάσημους οίκους μόδας.

Τσάντες μέσης, καρπού και ποδιού Ένα bag trend που έχει καθιερωθεί τις τελευταίες σεζόν στην κορυφή είναι οι τσάντες μέσης, τύπου μπανάνας ή ζώνης. Από εκεί κει πέρα, στις τσάντες είδαμε να εμφανίζονται αντίστοιχα σχέδια που δένουν στον καρπό ή το μπούτι, αφήνοντας και πάλι ελεύθερα τα χέρια μας να κάνουν ότι θέλουν.

Υιοθέτησε τα beauty trends της εποχής με μοναδικά προϊόντα DUST+CREAM! Διανύουμε την πιο αναζωογονητική περίοδο του χρόνου, οπότε αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να μιλήσουμε για τα νέα trends στο μακιγιάζ! ΜΑΣΚΑΡΑ VELVET LOOK DUST+CREAM ΜΑΥΡΗ ΓΙΑ ΟΓΚΟ 9.50€

LIP GLOSS SHINE BOMB DUST+CREAM 4,99 €

Τα αγαπημένα σας προϊόντα θα τα βρείτε στο καταστημα

Just Gloss Υιοθετούμε ξανά μια αγαπημένη τάση των ΄90s που επέστεψε πιο δυναμική, ζουμερή και πολύχρωμη από ποτέ, τονίζοντας μόνο τα χείλη. Για ζουμερά χείλη ένα πέρασμα αρκεί!

DUST+CREAM στον Βόλο Αγ. Νικολάου & Ερμού 197 τηλ. 24210 36705 www.dustandcream.gr τηλ. 2310 689499 https://www.facebook.com/ DustandCreamGreece/ https://www.instagram.com/ dustandcream/ https://twitter.com/ Dustandcream https://www.youtube.com/c/ DustandCreamGreece

Μόνο mascara Το trend αυτό θέλει να είσαι απλή, νεανική, και φρέσκια όμως πάντα περιποιημένη. Τα μάτια σου γίνονται ο πρωταγωνιστής του look σου! Φόρεσε mascara για σκανδαλώδη όγκο στις βλεφαρίδες σου και ετοιμάσου να μαγνητίσεις όλα τα βλέμματα!

Λάμπερο δέρμα και λάμψεις στο πρόσωπο Η τάση αυτή θα μας συντροφεύει και αυτή τη σεζόν, δίνοντας περισσότερη έμφαση στο λαμπερό και καθαρό δέρμα. Η εξέλιξη της τάσης θέλει λαμπερά μάτια, χείλη και μάγουλα. Οι make-up artists συμβουλεύουν λάμψεις σε όλο το πρόσωπο δίνοντας έμφαση στα ζυγωματικά και τις γωνίες του προσώπου εφαρμόζοντας το αγαπημένο σου highlighter.

Living in Coral/Peach H πιο top απόχρωση της σεζόν και στο μακιγιάζ! Διάλεξε έντονα κοραλί και ζουμερά ροδακινί που σου ταιριάζουν και παίξε με την μονοχρωμία στα μάτια, στα μάγουλα και στα χείλη και σίγουρα θα κάνεις την διαφορά! Περιποιημένα φρύδια Τα καλοσχηματισμένα και φυσικά φρύδια παραμένουν ένα από τα must-trends και αυτή την σεζόν. Χρησιμοποίησε μολύβι φρυδιών για να δώσεις ένταση και σχήμα στα φρύδια σου και με το ειδικό βουρτσάκι βούρτσισέ τα με φορά προς τα πάνω.

Η άνοιξη μας έβαλε τα...Γυαλιά

82 Γυναίκα

Ο ήλιος έχει κάνει δυναμική εμφάνιση κι εμείς πρέπει να εντυπωσιάσουμε και με τα γυαλιά ηλίου, τα οποία θεωρούνται ένα από τα πιο hot και άκρως απαραίτητα αξεσουάρ για μια ολοκληρωμένη εμφάνιση. Βέβαια, εκείνο που θα πρέπει οπωσδήποτε να τονίσουμε είναι πως τα γυαλιά ηλίου, εκτός από μόδα είναι ένα χρηστικό αξεσουάρ που θα πρέπει να φοράμε και το χειμώνα, ιδίως στη χώρα μας. Φέτος οι μεγάλοι οίκοι προτείνουν μεγάλα φουτουριστικά γυαλιά, με όγκους, σχέδια και χρώματα που αγγίζουν την υπερβολή. Δείτε τις τάσεις της μόδας, αλλά αποφασίστε ποια γυαλιά είναι αυτά που ταιριάζουν στο πρόσωπό σας και καλύπτουν τις ανάγκες σας!

Μεγάλα στρόγγυλα Τα πολύ μεγάλα, στρόγγυλα γυαλιά είναι μεγάλη τάση κι αυτή τη σεζόν! Θυμίζουν τη δεκαετία του ‘60 και ’70 σε πιο σύγχρονη εκδοχή. Απευθύνονται σε όλες τις γυναίκες μικρές και μεγαλύτερες σε ηλικία, προσδίδοντάς τους στιλ και κομψότητα!

Φουτουριστικά γυαλιά... έργα τέχνης Μεγάλα γυαλιά, που καλύπτουν σχεδόν το μισό πρόσωπο, με ελαφρά μορφή «πεταλούδας» και σχέδια στο τελείωμα είναι μία τάση της μόδας που προτείνουν κορυφαία οίκοι. Σίγουρα είναι εντυπωσιακά και προστατευτικά για τον ήλιο, ταιριάζουν όμως σε γυναίκες με ιδιαίτερο στιλ.

Μεγάλα και τετράγωνα Μία δυνατή τάση είναι και τα μεγάλα τετράγωνα γυαλιά, με έντονο χρώμα ή δύο χρώματα μαζί. Είναι άκρως εντυπωσιακά, πολύ σοφιστικέ και χαρίζουν στην γυναίκα μια δυναμική.

Διάφανα χρωματιστά Από τις hot τάσεις της μόδας στα γυαλιά ηλίου είναι και τα μεγάλα και διάφανα γυαλιά. Θυμίζουν σε μερικούς ίσως τα γυαλιά ηλεκτροσυγκολιτή (!!!) ταιριάζουν όμως πολύ με την άνοιξη και το καλοκαίρι, καθώς το χρώμα τους ανεβάζει αμέσως τη διάθεση και κάνει ένα ενδιαφέρον color blocking με τα χρωματιστά ρούχα της εποχής!

Μικρή «πεταλούδα» Για όσες γυναίκες δεν θέλουν τα μεγάλα κι έντονα γυαλιά ηλίου, η μόδα έχει προβλέψει και για εκείνες. Προτιμήστε μικρά γυαλιά, με έντονο κόψιμο που θυμίζουν πεταλούδα. Θα τα χαρακτηρίζαμε λίγο πιο «διαστημικά», αλλά είναι άκρως μοδάτα! Γυναίκα 83

Ογκώδη και περίεργα αθλητικά παπούτσια Όπως συνέβη και το Φθινόπωρο / Χειμώνα, τα αθλητικά παπούτσια χάνουν την θηλυκότητα τους και γίνονται ογκώδη, με χοντρούς πάτους. Τα σχέδια τους γίνονται πολύ ιδιαίτερα και διαθέτουν έναν φουτουριστικό αέρα με ποικιλία σε χρώματα. Μπορεί να παραμένουν άνετα και ιδανικά για ξεκούραστο περπάτημα, αλλά παράλληλα προσθέτουν ξεχωριστό στυλ στο ανοιξιάτικο και καλοκαιρινό ντύσιμο σας. Διάφανα πλαστικά παπούτσια από PVC Μια από τις τάσεις στα παπούτσια που αποτέλεσε και έμπνευση για τα ψεύτικα μακριά τετράγωνα νύχια που θα φορεθούν πολύ την Άνοιξη / Καλοκαίρι 2019 είναι τα διάφανα PVC σχέδια. Πρόκειται για ένα shoe trend που ήταν στην κορυφή την προηγούμενη περίοδο και θα παραμείνει και αυτήν.

Τετράγωνα πέδιλα Αντίθετα με τα μυτερά, τα τετραγωνισμένα στη μύτη παπούτσια είναι πολύ πιο άνετα και ευκολοφόρετα. Αποτελούν εξίσου κορυφαία τάση για την Άνοιξη και το Καλοκαίρι. Δοκιμάστε λοιπόν κι εσείς να φορέσετε ένα ζευγάρι πέδιλα, σανδάλια ή κλειστού τύπου υποδήματα με ίσιο κόψιμο στο μπροστινό μέρος. Το αποτέλεσμα θα σας εντυπωσιάσει!

Όταν η άνοιξη περπατάει μαζί σας!

Τα πιο μοδάτα παπούτσια!

Παπούτσια με φτερά Συνεχίζοντας την τάση που επικράτησε την προηγούμενη περίοδο, τα φτερά παραμένουν στην κορυφή των διακοσμητικών στοιχείων και στα παπούτσια του 2019. Κάποιοι οίκοι προτίμησαν μια διακριτική πινελιά από πολύχρωμα ή μονόχρωμα φτερά. Αντίθετα, υπήρχαν και εκείνοι που θέλησαν να δώσουν μια πιο extreme όψη στα σχέδια τους.

84 Γυναίκα

Για τα παπούτσια του 2019, ο γενικός κανόνας είναι ένας: «όσο πιο τολμηρά, τόσο το καλύτερο». Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα παπούτσια της κολεξιόν άνοιξη-καλοκαίρι 2019 καλύπτουν όλα τα γούστα και τις περιστάσεις. Θα δούμε σχέδια απλά, κλασσικά, αλλά και περίτεχνα σε κλειστά ή ανοιχτά υποδήματα που μπορούν να φορεθούν άνετα όλες τις ώρες. Βέβαια δεν θα λείψουν και τα extreme ζευγάρια που λίγες γυναίκες θα τολμούσαν να επιλέξουν.

Παπούτσια μπαλέτου Ένα από τα πιο άνετα, ρομαντικά και δημοφιλή shoes trend για τη σεζόν είναι τα τύπου μπαλαρίνας. Πρόκειται για ίσια ή με λίγο τακούνι κλειστά παπούτσια που θυμίζουν την πουέντ και έχουν κατασκευαστεί από μαλακό υλικό – ύφασμα. Κάποια σχέδια δένουν με φαρδιά κορδέλα στον αστράγαλο, ενώ άλλα όχι.

MP Medispa Εδώ το αδυνάτισμα έχει όνομα:

Κρυολιπόλυση!

Η ιδιοκτήτρια του MP Medispa, Μαρία Παπαδήμα

Όλες τις γυναίκες τις απασχολούν τα περιττά κιλά και το αδυνάτισμα. Είναι η καλή περίοδος αυτή που διανύουμε ώστε να ξεκινήσουν μία τέτοια θεραπεία; Η αρχή της άνοιξης είναι η κατάλληλη περίοδος για να ασχοληθούν οι γυναίκες με το σώμα τους και πολύ περισσότερο με το αδυνάτισμα! Κι αυτό γιατί η διάθεση είναι καλύτερη, αλλά έχουμε και περισσότερο χρόνο στη διάθεσή μας για να «ετοιμάσουμε» το σώμα μας για το καλοκαίρι. Ποια είναι η θεραπεία που προτείνετε στο MP Medispa για το αδυνάτισμα; Στο MP Medispa έχουμε πολλών ειδών θεραπείες ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε γυναίκας. Για εκείνη όμως που ξεχωρίσουμε είναι η Κρυολιπόλυση. Πρόκειται για μία επαναστατική, καινοτόμο, μη επεμβατική μέθοδο καταστροφής των λιποκυττάρων και εξαφάνισης του τοπικού λίπους χωρίς χειρουργείο και χωρίς παρενέργειες. Η Κρυολιπόλυση επιτυγχάνεται με δύο τεχνικές: την αναρρόφηση και την ψύξη. Με την αναρρόφηση στοχεύουμε την υπό θεραπεία περιοχή, που πρόκειται να υποβληθεί σε ελεγχόμενη ψύξη. Η υπό θεραπεία περιοχή υποβάλλεται σε ελεγχόμενη ψύξη από -5

Η άνοιξη έρχεται δειλά δειλά και το άγχος των γυναικών για την εμφάνισή τους και κυρίως τα παραπανίσια κιλά κάνει την εμφάνισή του. Στο κέντρο αισθητικής MP Medispa στην οδό Αλοννήσου 3, η ιδιοκτήτρια Μαρία Παπαδήμα και όλο το εξειδικευμένο προσωπικό, σας περιμένουν για να σας αναλάβουν και να αναδείξουν τον καλύτερο εαυτό σας!

έως -11 βαθμών Κελσίου, ανάλογα με τον όγκο του λιπώδους ιστού. Στη θερμοκρασία αυτή το νερό των λιποκυττάρων κρυσταλλώνεται με αποτέλεσμα την καταστροφή τους και την απελευθέρωση των λιπαρών οξέων. Στη συνέχεια με απόλυτη φυσιολογική διαδικασία τα λιπαρά οξέα απομακρύνονται από τον οργανισμό μέσω της λεμφικής κυκλοφορίας. Σύμφωνα με την μέθοδο, 1 ή 2 κεφαλές τοποθετούνται στην υπό θεραπεία περιοχή, ακολουθεί η τεχνική vaccum και στη συνέχεια η τεχνική της ψύξης. Τα αποτελέσματα αυτής της θεραπείας πότε είναι εμφανή; Συνήθως απαιτούνται 2-4 συνεδρίες, ανάλογα με το επιθυμητό αποτέλεσμα και το βαθμό του τοπικού πάχους και εφαρμόζονται με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων. Η κάθε συνεδρία διαρκεί 45’ λεπτά. Με την κρυολιπόλυση επιτυγχάνεται μείωση του τοπικού λίπους κατά 25-40%. Είναι μία θεραπεία προσιτή στις ενδιαφερόμενες; Πλέον η ομορφιά είναι προσιτή σε όλες τις γυναίκες. Οι θεραπείες δεν είναι ένα «σπορ» για λίγες. Φυσικά και η κρυολιπόλυση, όπως και όλες οι θεραπείες μας αφορούν όλες τις γυναίκες!

Τα μαλλιά της Άνοιξης!

Top χρώματα, χτενίσματα και κουρέματα 86 Γυναίκα

Αναρωτιέστε ποιες θα είναι οι τάσεις στα μαλλιά για την Άνοιξη και το Καλοκαίρι του 2019; Φέτος στη μόδα είναι τα αέρινα χτενίσματα , τα ανάλαφρα και επιμελώς ατημέλητα, που αποπνέουν την ξεγνοιασιά και την χαλαρότητα όπως η περίοδος που διανύουμε. Σε ότι αφορά τα χρώματα εδώ έχουμε αλλαγές μιας και εκτός από τα κλασσικά, θα δούμε παστέλ αποχρώσεις, γκρι, αλλά και έντονα χρώματα! Τέλος, τα χτενίσματα που προτείνονται είναι πολλά και πολύ θηλυκά! Ας δούμε όμως ποια είναι η μόδα της άνοιξης του 2019!

Wet και slick look Μιας και η θερμοκρασία την συγκεκριμένη εποχή είναι υψηλή, αλλά και η θάλασσα αποτελεί βασικό προορισμό, τα wet look και τα slicked back χτενίσματα δεν θα μπορούσαν να μην αποτελούν κορυφαία τάση στα μαλλιά τη σεζόν. Θυμίζουν τα βρεγμένα από το νερό μαλλιά και μπορούν να δημιουργηθούν εύκολα με λίγη λακ και λίγο ζελέ.

Χαμηλές αλογοουρές και χοντρές πλεξούδες Οι αλογοουρές που έκαναν αισθητή την παρουσία τους στις πασαρέλες ήταν οι χαμηλές και επιμελώς ατημέλητες. Πρόκειται για χτενίσματα που αποπνέουν αθλητικό αέρα, είναι γρήγορα και εύκολα. Παράλληλα είδαμε και καλοχτενισμένες χοντρές πλεξούδες πιασμένες σε κοτσίδες. Κάποιες φορές μάλιστα χρησιμοποιούσαν μαντήλια ή κορδέλες τις οποίες έπλεκαν μέσα στην πλεξούδα για να της προσθέσουν υπέροχο στυλ και χρώμα.

Χτενίσματα

Μαλλιά με όγκο Τα χτενίσματα με όγκο παραμένουν στην κορυφή και αυτή τη σεζόν. Εμπνευσμένα από την δεκαετία των ’60s, τα χαρακτηριστά bouffants θα κατακλύσουν τους δρόμους αυτή την Άνοιξη και το Καλοκαίρι. Δοκιμάστε λοιπόν να κρεπάρετε το πίσω πάνω μέρος του κεφαλιού σας δίνοντας του όγκο και στη συνέχεια αφήστε τα μαλλιά σας κάτω ή πιάστε τα κάνοντας ένα όμορφο updo, ένα σινιόν ή μια αλογοουρά.

Ψηλοί κότσοι Οι ψηλοί κότσοι στο επάνω μέρος του κεφαλιού θα φορεθούν πολύ αυτή την περίοδο. Μπορούν να δημιουργηθούν τόσο με όλα τα μαλλιά πιασμένα ψηλά, όσο και σαν χτένισμα μισά πάνω μισά κάτω. Ιδανικό χτένισμα για πρωινές και casual εμφανίσεις.

Ανάλαφρες μπούκλες ή σπαστά Εμπνευσμένα από τη δεκαετία των ’60s και το boho style, τα ανέμελα αυτά χτενίσματα με τις ανάλαφρες μπούκλες θα είναι must στα ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά χτενίσματα για το 2019. Γυναίκα 87

Ανοιχτά ξανθά προς...λευκό Ένα από τα χρώματα που έκανε επίσης αισθητή την παρουσία του στις πασαρέλες των διάσημων οίκων μόδας για την εποχή, είναι το ξανοιγμένο ξανθό. Πρόκειται για μια απόχρωση ξανθού που πλησιάζει στο λευκό και έχει ψυχρό τόνο.

Χρώματα

Ξανθό μελί Το σκούρο μελί ξανθό θα επικρατεί εξίσου τη σεζόν αυτή. Η απόχρωση αυτή έχει μια δόση κόκκινου και καστανού που του προσδίδει γλυκύτητα και ταιριάζει πολύ στις μεσογειακές γυναίκες. Ψυχρό καστανό - σταχτί Σε αντίθεση με τα περισσότερα χρώματα στα μαλλιά για την Άνοιξη / Καλοκαίρι 2019, τα οποία έχουν θερμό τόνο, το συγκεκριμένο είναι το πιο ψυχρό. Πρόκειται για μια ανοιχτόχρωμη σχετικά καστανή βαφή μαλλιών με ψυχρό σταχτί τόνο. Σε σας θυμίζει γκρι απόχρωση...

Κουρέματα

Παστέλ Σύμφωνα με τους ειδικούς, τόσο την Άνοιξη όσο και το Καλοκαίρι του 2019 θα κυριαρχήσουν στα μαλλιά οι παραμυθένιες παστέλ αποχρώσεις. Χρώματα όπως το λιλά, το γαλάζιο και το πορτοκαλί ήταν μερικές από τις προτάσεις των οίκων μόδας. Το χρώμα όμως που ξεχώρισε περισσότερο ήταν το απαλό και γλυκό ροζ, μια girly απόχρωση που θα κάνει αισθητή την παρουσία της.

88 Γυναίκα

Φυσικά κόκκινα μαλλιά Μια από τις κορυφαίες τάσεις της εποχής είναι και οι φυσικές κοκκινομάλλες. Πρόκειται για ιδιαίτερη και γλυκιά απόχρωση μαλλιών που ξεχωρίζει. Αν δεν είστε κοκκινομάλλα, μην απογοητεύεστε, με μια ωραία βαφή θα πετύχετε το πιο ωραίο, μοδάτο και ξεχωριστό χρώμα της σεζόν!

Αγορίστικο Ένα από τα τοπ γυναίκεια κουρέματα της εποχής είναι το πολύ κοντό αγορέ. Βέβαια δεν είναι πολλές οι γυναίκες που τολμούν να κάνουν μια τόσο μεγάλη αλλαγή στα μαλλιά τους και ο λόγος είναι το πολύ κοντό μήκος που θα χρειαστεί αρκετό καιρό για να μακρύνει. Αν όμως σας ταιριάζει και το επιχειρήσετε, θα δείτε πως η εικόνα σας θα γίνει αυτομάτως πιο μοντέρνα, νεανική και εντυπωσιακή.

Έντονα χρώματα Σε αντίθεση με τους απαλούς παστέλ χρωματισμούς έρχονται οι νέον βαφές που θα αποτελέσουν μια ακόμη κορυφαία τάση για την εποχή. Είναι μια περισσότερο extreme επιλογή που ξεχωρίζει και λίγες θα τολμούσαν να δοκιμάσουν!

Μέχρι τον ώμο σγουρά Η φυσική ομορφιά παραμένει και αυτή την περίοδο στην κορυφή. Αυτό σημαίνει πως δεν χρειάζεται να ισιώνετε τα μαλλιά σας συνεχώς, ταλαιπωρώντας την τρίχα και φθείροντας την. Διατηρήστε το φυσικό σπαστό ή σγουρό τους σχήμα και λάμψτε σε κάθε σας εμφάνιση. Αν θέλετε να πετύχετε αυτό το Look, κόψτε μέχρι τον ώμο τα μαλλιά σας με φιλάρισμα και σγουρίνετέ τα με φυσούνα! Μακριά φιλαριστά μαλλιά Αν αγαπάτε τα μακριά μαλλιά φέτος η μόδα είναι και με το δικό σας μέρος! Αφήστε μακριά τα μαλλιά σας, κόψτε φιλαριστά για να έχουν κίνηση και θα είστε σίγουρα το επίκεντρο.

Κόψτε αφέλειες Οι πολύ κοντές αφέλιες είναι τάση και θυμίζουν την αγαπημένη ταινία Αμελί αλλά και τις γλυκιές και κομψές Γαλλίδες!

Renaissance Aesthetics: Εδώ η κυτταρίτιδα...εξαφανίζεται! Το μεγαλύτερο θέμα συζήτησης των γυναικών σε ό,τι αφορά την ομορφιά, είναι φυσικά η κυτταρίτιδα. Μικρές και μεγαλύτερες γυναίκες, αδύνατες ή πιο ζουμερές αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα και φυσικά όλες προσπαθούν με διάφορους τρόπους να το εξαλείψουν. Η ομάδα του κέντρου αισθητικής Renaissance Aesthetics, στην οδό Κουμουνδούρου 21 με τις γνώσεις της Η Βάσω Κατσακιώρη και η Βάσω Τσιάτσιου ...«διώχνει» από τη ζωή και το ιδιοκτήτριες του Renaissance Aesthetics σώμα μας την κυτταρίτιδα!

Η κυτταρίτιδα είναι ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες; Η κυτταρίτιδα είναι ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα και ίσως είναι το πιο συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σήμερα. Σχετίζεται με τον τρόπο ζωής, διατροφής, ακόμη και με την κληρονομικότητα και αφορά όλες τις γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας και κιλών. Τι μπορούν να κάνουν γι’ αυτό οι γυναίκες; Στο ινστιτούτο μας παρέχουμε γλυπτική σώματος 100% φυσική, απολύτως ανώδυνη και αποτελεσματική. Πρόκειται για μία τριπλή θεραπεία, που χαρίζει άμεσα αποτελέσματα σε διάστημα ένα έως δύο μήνες, σύμφωνα πάντα με τις ανάγκες του κάθε σώματος. Το πρώτο βήμα είναι το λεμφικό Χειρο-μασάζ, για να τονώσουμε την κυκλοφορία του αίματος και να ενεργοποιήσουμε ξανά το μεταβολισμό. Το δεύτερο βήμα περιλαμβάνει τη μέθοδο Starvac - Ενδοδερμία . Εδώ έχουμε το απόλυτο μηχάνημα για την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας και μείωση πόντων που συνδυάζει την διαδεδομένη τεχνική συνδυασμού μηχανικού μασάζ και αναρρόφησης με τη χρήση κεφαλής, που διαθέτει δύο ρυθμιζόμενους κυλίνδρους. Συγκεκριμένα με τους κυλίνδρους του μηχανήματος -εφαρμόζουμε τοπικά, όπου υπάρχει πρόβλημα- προκαλούμε καλύτερη αιμάτωση, καλύτερη κυκλο-

φορία του αίματος και μείωση τον όγκο των λιποκυττάρων στην κατώτερη στοιβάδα της δέρματος, το χόριο. Έτσι έχουμε μείωση πόντων και εξάλειψη της κυτταρίτιδας. Έχοντας προχωρήσει νωρίτερα στο λεμφικό μασάζ, έχουμε προετοιμάσει το σώμα προκειμένου να πετύχει μία καλύτερη διούρηση, ώστε να αποβάλλει καλύτερα κι ευκολότερα τα «σπασμένα» λιποκύτταρα. Στο τρίτο και τελευταίο στάδιο της θεραπείας μας, δουλεύουμε το σώμα με την νέα τεχνολογία πολυπολικών ραδιοσυχνοτήτων, μέσω μηχανήματος, για να διεισδύσουμε την ενέργεια στα βαθύτερα σημεία του σώματος. Με αυτό το μηχάνημα φτάνουν τα διαθερμικά κύματα στην τελευταία στοιβάδα της επιδερμίδας και πετυχαίνουμε τη σύσφιξη, την αποστράγγιση και την εξάλειψη της κυτταρίτιδας. Αποτέλεμα της τεχνικής που χρησιμοποιούμε είναι να εξαλείφουμε την κυτταρίτιδα, να αναμορφώνουμε τη σιλουέτα και φυσικά να συσφίγγουμε το δέρμα. Ουσιαστικά σμιλεύουμε πάλι το σώμα, χαρίζοντάς του νέα μορφή. Η ολοκληρωμένη συνεδρία διαρκεί μιάμιση ώρα. Η παραπάνω θεραπεία είναι προσιτή οικονομικά; Όλες οι θεραπείες που προσφέρουμε είναι απόλυτα προσιτές και αυτή την περίοδο δεν παύουν οι προσφορές μας να διαδέχονται η μία την άλλη και φυσικά ποτέ δε λείπουν τα αγαπημένα δωράκια μας στις πελάτισσες!

Φουλ του χρώματος! Το μακιγιάζ της άνοιξης είναι ανθισμένο 90 Γυναίκα

Οι νέες τάσεις στο μακιγιάζ για την Άνοιξη 2019 είναι συνδεδεμένες με τη λάμψη, την επιστροφή στο ρομαντισμό, δυναμική αλλά και έντονα χρώματα. Αν θα έπρεπε να ξεχωρίσουμε ένα μόνο χρώμα ως αυτό που θα άξιζε να επενδύσουμε την επόμενη σεζόν, αυτό είναι το ροζ και για τις πιο τολμηρές, το φούξια. Η επιδερμίδα παραμένει δροσερή και φυσική, περιποιημένη και ενυδατωμένη, χωρίς περιττό βάρος αλλά με ιδιαίτερες γυαλάδες που φωτίζουν όλη την εμφάνισή μας. Χειλάκι πετροκέρασο Τα κερασένια χείλη παραμένουν και αυτή την άνοιξη, μόνο που αυτή τη φορά γίνονται λίγο πιο ζουμερά στην όψη με ένα trick που τα δείχνει πιο σαρκώδη: Το περιποιημένο περίγραμμα σβήνεται προσεκτικά προς τα μέσα, δίνοντας έμφαση στο κέντρο των χειλιών μας και όχι τόσο στις άκρες τους. Αυτή η τεχνική, δείχνει ελαφρώς ακαθόριστο το πραγματικό τους σχήμα, κάτι που τα βοηθά να δείχνουν ελαφρώς πιο μεγάλα και παράλληλα σαν μόλις να φάγατε μια ζουμερή χούφτα κεράσια.

Χρυσό smokey eyes Το smokey μακιγιάζ γίνεται σε χρυσοκαφέ τόνους, ενώ σε αυτό προστίθεται και μεταλλικό φινίρισμα. Το χρυσό χρώμα κυριαρχεί σε κάθε λεπτομέρεια του look, από την εσωτερική γωνία μέχρι τα ζυγωματικά, ενώ τα χείλη παραμένουν σε φυσικούς τόνους. Το βλέμμα γίνεται άκρως σαγηνευτικό αλλά η μάσκαρα προτιμάται σε καφέ τόνους.

Color Blocking To color blocking περνάει από τα ρούχα και στο μακιγιάζ. Αναπάντεχοι συνδυασμοί με έντονες αποχρώσεις από συγγενικές χρωματικές παλέτες, τονίζουν μάτια και χείλη ταυτόχρονα εξυμνώντας την άνοιξη και τα χρώματά της. Τα λουλούδια βρίσκουν τη θέση τους στα μαλλιά μας ενώ το ρουζ τονίζει ζυγωματικά με δυναμισμό. Αυτό το makeup look θέλει ιδιαίτερη προσοχή και για να πετύχει το σίγουρο είναι ότι χρειάζεται όλα να βρίσκονται την υπερβολή τους.

Φυσικό μακιγιάζ Το φυσικό μακιγιάζ παραμένει σταθερά στις τάσεις που αναδεικνύουν το δυναμισμό της σύγχρονης γυναίκας μέσα από την απλότητα και το ρομαντισμό της. Η επιδερμίδα δεν έχει τίποτα να φοβηθεί και μένει απλή και περιποιημένη με δροσερές νεανικές λάμψεις να δίνουν ένα φρέσκο τόνο στο αποτέλεσμα. Τα χείλη μένουν φυσικά και τα μάτια τονίζονται πολύ ελαφριά μαζί με τα ζυγωματικά.

Foil Lips Τα χείλη γεμίζουν glitter αλλά σε πιο φυσικές αποχρώσεις και όχι τόσο διαστημικές. Με προσεγμένο περίγραμμα και layering όλων των κατάλληλων προϊόντων που θα δημιουργήσουν και θα διατηρήσουν μετέπειτα αυτό το look στα χείλη, το σίγουρο είναι ότι το βλέμμα παραμένει ανέγγιχτο. Το look δημιουργείται με ένα συνδυασμό προϊόντων που περιέχουν λάμψεις, για άκρως εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Έντονα χείλη και μάγουλα Τα χείλη βάφονται έντονα κοραλλί και κόκκινα ενώ τα μάγουλα τονίζονται με ροζ και ροδακινί αποχρώσεις. Το βλέμμα παραμένει πεντακάθαρο με ελάχιστη μάσκαρα σε φυσικούς τόνους, δίνοντας έμφαση μόνο στο κάτω μέρος του προσώπου. Τα μάτια φωτίζονται μόνο από κάτω, αναδεικνύοντας την επιδερμίδα αψεγάδιαστη και δροσερή.

Γυναίκα 91

Ολοκληρώνουν τις εμφανίσεις μας και «κλέβουν» την παράσταση Τα αξεσουάρ σε κάθε εμφάνισή μας είναι αυτές οι μικρές λεπτομέρειες που αναδεικνύουν τις ενδυματολογικές μας επιλογές. Μικρά πράγματα, όπως κοσμήματα, φουλάρια, κάλτσες ή ένα ρολόι είναι απαραίτητα τόσο για πρακτικούς λόγους, όσο και για αισθητικούς. Φυσικά από την πιο ωραία εποχή του χρόνου, την άνοιξη, δεν θα μπορούσαν να λείπουν υπέροχα αξεσουάρ που θα μας φτιάξουν το κέφι.

ΑΞΕΣΟΥΑΡ

Κοσμήματα Μεγάλα, χρωματιστά με κίνηση είναι τα κοσμήματα που θα φορεθούν την άνοιξη. Οι μεγάλοι οίκοι φέτος εντυπωσίασαν με σχέδια και χρώματα, ενώ ένα εντυπωσιακό σκουλαρίκι θα δώσει μία άλλη νότα στο outfit που έχετε επιλέξει.

92 Γυναίκα

Χρωματιστές ή με σχέδια κάλτσες Οι κάλτσες και τα καλσόν με σχέδια και χρώματα είναι η απόλυτη τάση των τελευταίων ετών και συνεχίζεται και φέτος. Ολοκληρώστε το ντύσιμό σας με ένα παστέλ καλσόν με λάμψη ή με κάλτσες με περίεργα και πιο pop σχέδια και σίγουρα η διάθεση τόσο η δική σας όσο και των γύρω σας θα ανέβει! Τολμήστε!

Καπέλα Τα καπέλα είναι τα αγαπημένα μας και πλέον μπορούμε να τα φοράμε χωρίς να έχουμε δεύτερες σκέψεις. Ψάθινα ή σε πιο ναυτικό στιλ, με μεγάλο γείσο ή μικρότερο, τα καπέλα αυτή την άνοιξη είναι το κορυφαίο αξεσουάρ και ήρθε η ώρα να το αποκτήσετε!

Κορδέλες και τσιμπιδάκια στα μαλλιά Τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα αξεσουάρ μαλλιών είναι τα τσιμπιδάκια. Απλά ή διακοσμημένα με διάφορα υλικά, τα τσιμπιδάκια μπορούν να κάνουν ένα χτένισμα πολύ εντυπωσιακό. Μπορούν να φορεθούν μόνα τους ή να συνδυαστούν με άλλα αξεσουάρ και να δημιουργήσουν μοντέρνα χτενίσματα που θα τραβήξουν τα βλέμματα. Μια ακόμη όμορφη επιλογή για τα χτενίσματα της σεζόν που προσθέτει χρώμα και στυλ είναι το μαντήλι ή η κορδέλα στα μαλλιά. Το αξεσουάρ αυτό μπορεί να φορεθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και να δείχνει το ίδιο εντυπωσιακό κάθε φορά. Μπορείτε να το πλέξετε μέσα στα μαλλιά σας, να το δέσετε ως κορδέλα ή να καλύψετε όλο το κεφάλι. Ότι κι αν επιλέξετε να κάνετε το αποτέλεσμα θα είναι πολύ στιλάτο και chic.

Διατροφή χωρίς γλουτένη, ποιά είναι η αλήθεια? Τελευταία όλοι ασχολούνται με τη δίαιτα χωρίς γλουτένη (glutenfree diet). Τα ράφια των σούπερμάρκετ αλλά και η τηλεόραση έχουν κατακλειστεί με glutenfree προϊόντα που υπόσχονται θεαματικά αποτελέσματα στην καλή υγεία και την απώλεια βάρους. Και ενώ η δαιμονοποίηση της γλουτένης καλά κρατεί, πολλά ακούγονται, πολλοί ενθουσιάζονται, ποιά είναι όμως η αλήθεια; Ας πάρουμε τα πράγματα απ την αρχή. Τι είναι η γλουτένη; Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που συναντάται στο σιτάρι, το κριθάρι, τη σίκαλη και σε μια διασταύρωση σίτου και σίκαλης-γνωστή ως triticale (τριτικάλ). Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμοζουμε την glutenfree διατροφή; Η δίαιτα χωρίς γλουτένη κυρίως χρησιμοποιείται για να θεραπεύσει την κοιλιοκάκη. Η κοιλιοκάκη είναι ένα αυτοάνοσο κληρονομικό νόσημα, στο οποίο όταν κανείς καταναλώνει γλουτένη το ανοσοποιητικό του σύστημα ανταποκρίνεται προκαλώντας βλάβη στις λάχνες του εντέρου. Η καταστροφή των λαχνών έχει ως αποτέλεσμα την κακή θρέψη του ατόμου, άσχετα με την ποσότητα φαγητού που καταναλώνει. Μάλιστα, εάν δεν διαγνωστεί έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας. Η κοιλιοκάκη αφορά περίπου το 0.3-1% του πληθυσμού, αλλά αυτό διαφέρει από χώρα σε χώρα και παρά το γεγονός ότι είναι ένα χρόνιο νόσημα, τα συμπτώματά της μπορούν να εξαφανιστούν αν κανείς ακολουθήσει δίαιτα χωρίς γλουτένη. Κύρια συμπτώματα είναι οι κοιλιακοί πόνοι, οι διάρροιες , η αναιμία και τα προβλήματα ανάπτυξης (στα παιδιά).

Συγχρόνως, σε κάποιους ανθρώπους, χωρίς να νοσούν απο κοιλιοκάκη, η κατανάλωση γλουτένης τους προκαλεί κάποια συμπτώματα π.χ. γαστρεντερικά, εξάντληση, πονοκεφάλους ή ακόμα και κατάθλιψη. Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως μη κοιλιακή ευαισθησία στη γλουτένη ή σε ξένη ορολογία non-celiacglutensensitivity. Τα πράγματα εδώ δεν είναι τόσο αυστηρά όσο με την κοιλιοκάκη. Μπορεί κανείς να επιλέξει τρόφιμα χωρίς γλουτένη για μείωση των συμπτωμάτων, όμως μπορεί να καταναλώσει και δημητριακά που έχουν μικρότερη περιεκτικότητα σε γλουτένη π.χ. ντίνκελ (σπέλτα), ζέα κ.ά. Σαφώς , την απόφαση να συμπεριλάβουν ή όχι τη γλουτένη στη διατροφή τους θα πρέπει να την πάρουν σε συνεννόηση με το γιατρό τους. Αν παρουσιάζετε κάποια απ τα συμπτώματα η διάγνωση της κοιλιοκάκης αλλά και της ευαισθησίας στη γλουτένη θα πρέπει να γίνεται μεσω αιματολογικών εξετάσεων που θα σας ζητήσει ο γιατρός και όχι μέσω των διάφορων «τεστ δυσανεξίας» τα οποία δεν έχουν καμία επιστημονική βάση και παραπλανούν το κοινό. Τι λένε οι επιστήμονες; Η αλήθεια είναι πως αν επιθυμείτε να κάνετε υγιεινή διατροφή, τότε η αποφυγή της γλουτένης δεν είναι η λύση, αν δεν ανήκετε στην παραπάνω κατηγορία ανθρώπων. Στην ουσία δεν υπάρχουν αποδεδειγμένα επιστημονικά στοιχεία που να λένε ότι η γλουτένη κάνει κακό σε όλους. Ο πιο πιθανός λόγος που νιώθουμε πιο υγιείς αν κάνουμε διατροφή χωρίς γλουτένη είναι ότι καταναλώνουμε περισσότερα λαχανικά και φρούτα και λιγότερα υδατανθρακούχα και επεξεργασμένα προϊόντα. Ένας άλλος μύθος για την διατροφή χωρίς

γλουτένη είναι η απώλεια βάρους. Συνήθως αυτή η απώλεια βάρους έρχεται διότι αποκλείουμε μεγάλες ομάδες τροφίμων όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα αρτοσκευάσματα και όχι γιατί δεν καταναλώνουμε πλέον γλουτένη. Βέβαια αν αποφασίσετε να βγάλετε τη γλουτένη από τη διατροφή σας, θα πρέπει να ακολουθήσετε τις συμβουλές του διαιτολόγου σας, αφού πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα χωρίς γλουτένη, δεν περιέχουν απαραίτητα συστατικά, όπως ο σίδηρος, η βιταμίνη Β και οι φυτικές ίνες , αντίθετα περιέχουν γλυκαντικά και βελτιωτικά γεύσης, με αποτέλεσμα να σας γεμίζουν με περιττές θερμίδες και πολλά συντηρητικά . Άρα, η ταμπέλα «gluten free» δεν είναι πάντα ταυτόσημη της υγιεινής διατροφής.Γίνεται εύκολα αντιληπτό λοιπόν, ότι η δίαιτα χωρίς γλουτένη για άλλους είναι σωτήρια και για άλλους είναι ακόμα μια ακόμα τάση που θα περάσει. Καλό θα ήταν να θυμόμαστε την παλιά φράση «παν μέτρον άριστον» και να ενημερωνόμαστε σωστά για οτιδήποτε έχει άμεσο αντίκτυπο στην υγεία μας, χωρίς να ενδίδουμε απερίσκεπτα σε εφήμερες τάσεις. Όσο για αυτούς που πραγματικά το έχουν ανάγκη, η νέα αυτή τάση τους ωφέλησε, καθώς μπορούν να απολαμβάνουν άφοβα πλήθος συσκευασμένων τροφών που παλιότερα στερούνταν! Γυναίκα 93

Naturefun & 4us Cosmetics Αντιγράψτε όλο το μακιγιάζ της Κιμ Καρντάσιαν με 30 ευρώ! Η NatureFun μπορεί να χαρακτηριστεί ο ναός των γυναικών στο Βόλο! Κι αυτό γιατί εκεί θα βρείτε ό,τι είδους καλλυντικά επιθυμείτε σε πολύ προσιτές τιμές. Κραγιόν, ρουζ, μάσκαρα, μολύβια ματιών, χειλιών, αλλά και κρέμες προσώπου και σώματος και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί μία γυναίκα. Παράλληλα μπορείτε να βρείτε μια πληθώρα αρωμάτων “τύπου”, απίθανης διάρκειας και πιστότητας, όλα εισαγωγής από τη Γαλλία! Οι ειδικοί της NatureFun μας παρουσιάζουν πως μπορούμε να αντιγράψουμε όλο το μακιγιάζ της Κιμ Καρντάσιαν με προϊοντα που κοστίζουν μόνο 30 ευρώ συνολικά!

Ξεκινήστε με τα «κοψίματα» και το contouring και δημιουργήστε γωνίες στο πρόσωπό σας -Wet n Wild MegaGlo Contouring Palette 5,99€ Τοποθετήστε σκιές στα μάτια σας. Με την πιο σκούρα τονίστε την εξωτερική γωνία του ματιού και στο κινητό βλέφαρο προσθέστε την πιο ανοιτή σκι, για να δώσετε «φως» στα μάτια σας.

-Matte eyeshadows by technic 3,50€ Συνεχίστε με το μολύβι ματιών και περάστε και το πάνω και στο κάτω μέρος του ματιού.

-AMY’S eyeliner pencil No. 019, 1€ Περάστε με το μολύβι τα φρύδια σας και γεμίστε τα κενά που έχετε.

-Beauty Line Cosmetics 2,50€ Περάστε τις βλεφαρίδες με μάσκαρα για να ολοκληρώσετε τα μάτια.

-Essence I love extreme mascara, 3,59€

Η Κιμ Καρντάσιαν λατρεύει τις γυαλάδες. Περάστε με το πινέλο σας highlighter στο πάνω μέρος από το μάγουλό σας, στη μύτη σας και λίγο στο σημείο πάνω από τα χείλη σας.

- Technic Get Gorgeous- Highlighting powder poudre illuminatrice, 4€ Προσθέστε κραγιόν κι έπειτα το gloss για λάμψη -Beauty Line Cosmetics, Matte -Golden Rose, Vinyl Gloss 4€

Το μακιγιάζ σας αλα Κιμ Καρντάσιαν σίγουρα θα εντυπωσιάσει. Η μυρωδιά όμως παίζει κι αυτή σημαντικό ρόλο σε μια ωραία εμφάνιση. Επιλέξετε ένα από τα αρώματα «τύπου» που σας προτείνει η Naturefun και ολοκληρώστε την εμφάνισή σας 1. Narciso Rodriguez Rouge 2. English pears & freesia, Jo Malone 3. Manifesto, Yves Saint Laurent

Ολοκληρώστε το μακιγιάζ σας με το σταθεροποιητικό, προκειμένου να διατηρηθεί πάρα πολλές ώρες!

-Technic, Setting Spray 3,50€

Βρείτε όλα τα παραπάνω προϊόντα κι όλα όσα επιθυμείτε στη Naturefun & 4us Cosmetics, στην οδό Κουμουνδούρου 12!

94 Γυναίκα

Η γυναίκα μέσα από τις σκέψεις των αντρών Αποφεύγματα μεγάλων αντρών για τη γυναίκα Τι κι αν ήταν φιλόσοφοι, πολιτικοί, συγγραφείς και με το έργο τους και τις απόψεις τους να άλλαξαν τον ρου της ιστορίας; Κάποια στιγμή μίλησαν και για τη γυναίκα και οι φράσεις αυτές έμειναν ανά τους αιώνες.. Είπαν την αλήθεια; Μίλησαν για όλα αυτά που οι γυναίκες ξέρουν, αλλά δεν τα παραδέχονται; Ας δούμε μερικές φράσεις διάσημων αντρών αφιερωμένες στην γυναίκα!

Ουκ έστιν ούτε τείχος ούτε χρήματα ούτ’ άλλο δυσφύλακτον ουδέν ως γυνή.

- Δεν υπάρχει τείχος ούτε απόκτημα που να φυλάγεται πιο δύσκολα από τη γυναίκα. Ουδέν εστι θηρίον γυναικός αμαχώτερον.

- Δεν υπάρχει θηρίο πιο δύσκολο να πολεμήσεις από τη γυναίκα.

Γυνή γαρ ουδέν οίδε πλην ό βούλεται.

- Η γυναίκα δεν ξέρει τίποτα εκτός από αυτό που θέλει. Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

96 Γυναίκα

Αριστοφάνης, 445-386 π.Χ., Αρχαίος Έλληνας κωμωδιογράφος (Λυσιστράτη)

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός (Δανάη)

-Πολύ μακιγιάζ και λίγα ρούχα, αποτελούν πάντα ένα αλάνθαστο σημάδι απελπισίας σε μια γυναίκα.

- Ολάνθιστος γκρεμός της γυναικός το σώμα.

- Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα. Νίκος Καζαντζάκης, 1883-1957, Έλληνας συγγραφέας

Όσκαρ Ουάιλντ, 1854-1900, Ιρλανδός συγγραφέας

-Η γυναίκα δεν είναι φτιαγμένη για να είναι το αντικείμενο θαυμασμού όλων, αλλά η ευτυχία του ενός.

-Το καλύτερο απόκτημα ενός άνδρα είναι μια καλή σύζυγος.

Έντμουντ Μπερκ, 1729-1797, Βρετανός πολιτικός & φιλόσοφος

Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός (Αντιγόνη)

-Η μεγαλύτερη ερώτηση που δεν έχει απαντηθεί ποτέ και που κι εγώ δεν έχω κατορθώσει να απαντήσω μετά από τριάντα χρόνια έρευνας, είναι: «τι θέλει μια γυναίκα;»

-Το άρωμα μιας γυναίκας αποκαλύπτει περισσότερα γι’ αυτήν από το γραφικό της χαρακτήρα.

Ζίγκμουντ Φρόυντ, 1856-1939, Αυστριακός ψυχίατρος

-Είτε αρνούνται είτε δίνουν οι γυναίκες, χαίρονται πάντως να τις παρακαλούν. Οβίδιος, 43 π.Χ.-17 μ.Χ., Ρωμαίος ποιητής

-Η όμορφη γυναίκα είναι στολίδι και η καλή θησαυρός. Άρθουρ Σοπενχάουερ, 1788-1860, Γερμανός φιλόσοφος

Christian Dior, 1905-1957, Γάλλος σχεδιαστής μόδας

Γυναίκα 97