วิทยาศาสตร์กับอาเซียน “ ความหลากหลายทางชีวภาพ ชื่อวิทยาศาสตร์ (scientific name) ”
ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
1
สารบัญ หน้า ดอกไม้ประจาชาติของประเทศอาเซียน
1
ชื่อวิทยาศาสตร์ดอกซิมปอร์และดอกลาดวน
1
ชื่อวิทยาศาสตร์ดอกกล้วยไม้ราตรีและดอกจาปาลาว
2
ชื่อวิทยาศาสตร์ดอกดอกพู่ระหงและดอกพุดแก้ว
3
ชื่อวิทยาศาสตร์ดอกกล้วยไม้แวนด้าและดอกดอกราชพฤกษ์
4
ชื่อวิทยาศาสตร์ดอกบัวและดอกดอกประดู่
5
Pre-test
6
Content ชื่อของสิ่งมีชีวิต
7
Post-test
9
บรรณานุกรม
11
2
1
ดอกไม้ประจาชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน ประเทศ :บรูไนดารุสซาลาม (Brunei Darussalam) ชื่อดอกไม้ประจาชาติ : ดอกซิมปอร์(Simpor)
ประเทศสหราชอาณาจักรกัมพูชา (Kingdom of Cambodia) ชื่อดอกไม้ประจาชาติ ดอกลาดวน
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Dillenia suffruticosa (Griff.) Martelli วงศ์ :DILLENIACEAE ชื่ออื่น ๆ : ส้านชะวา
ชื่อสามัญ Lamdman, Devil Tree, White Cheesewood ชื่อวิทยาศาสตร์ Melodorum ruticosum Lour. วงศ์ ANNONACEAE ชื่ออื่น ลาดวน (ภาคกลาง), หอมนวล (ภาคเหนือ) 1
2
ดอกไม้ประจาชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน ประเทศ : สาธารณรัฐอินโดนีเซีย ชื่อวิทยาศาสตร์ : (Republic of Indonesia) Cestrum Nocturnum ชื่อดอกไม้ประจาชาติ :กล้วยไม้ราตรี วงศ์ : solanaceae ชื่อสามัญ : Night Jessamine ชื่ออื่น ๆ : Lady of the Night , ราตรี, หอมดึก
ประเทศ : สาธารณรัฐประชาธิปไตย ประชาชนลาว (The Lao People's Democratic Republic of Lao PDR) ชื่อดอกไม้ประจาชาติ:ดอกจาปาลาว
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Plumeria rubra L.วงศ์ : Apocynaceae ชื่อสามัญ :Temple tree , Pagoda tree , Frangipani ชื่ออื่น :จงป่า (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี); จาปาขอม (ภาคใต้);จาปาขาว (ภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ);จาปาลาว (ภาคเหนือ);ลั่นทม (ภาคกลาง) 2
3
ดอกไม้ประจาชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน ประเทศ:ประเทศมาเลเซีย (Malaysia) ชื่อวิทยาศาสตร์ : Hibiscus schizopetalus (Dyer.) Hook.f. ชื่อดอกไม้ประจาชาติ :ดอกพู่ระหง วงศ์ : Malvaceae ชื่อสามัญ : Fringed Hibiscus, Coral Hibiscus ชื่ออื่น : ชุมบาห้อย (ปัตตานี) พู่เรือ หงส์ หางหงส์ (ภาคกลาง)
ประเทศ:สาธารณรัฐฟิลิปปินส์ (Republic of the Philippines) ชื่อดอกไม้ประจาชาติ:ดอกพุดแก้ว
ชื่อวิทยาศาสตร์: Murraya aniculata (L.) Jack. ชื่อวงศ์: RUTACEAE ชื่อสามัญ: Orang Jessamine, China Box Tree, Andaman Satinwood, Chinese Box-wood ชื่อพื้นเมือง: แก้ว, แก้วขาว (ภาค กลาง), แก้วขี้ไก่ (ยะลา), แก้วพริก, ตะไหลแก้ว (ภาคเหนือ) 3
4
ดอกไม้ประจาชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน ประเทศ :สาธารณรัฐสิงคโปร์ (The ชื่อวิทยาศาสตร์ : Vanda spp. Republic of Singapore) วงศ์ : ORCHIDACEAE ชื่อดอกไม้ประจาชาติ :กล้วยไม้แวนด้า ชื่อสามัญ : Vanda ชื่ออื่น : มีชื่อเรียกตามแต่ละสายพันธุ์
ประเทศ :ไทย (Thailand) ชื่อดอกไม้ประจาชาติ :ดอกราชพฤกษ์
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Golden Shower Tree, Purging Cassia, Cassia fislula Linn. ชื่อวงศ์ : FABACEAE ชื่ออื่น : คูน, ลมแล้ง
4
5
ดอกไม้ประจาชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน ประเทศ :สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม ชื่อวิทยาศาสตร์ : (The Socialist Republic of Vietnam) Nymphaea lotus Linn. ชื่อดอกไม้ประจาชาติ :ดอกบัว ชื่อวงศ์ :NYMPHAEACEAE
ประเทศ :สหภาพพม่า (Union of Myanmar) ชื่อดอกไม้ประจาชาติ : ดอกประดู่
ชื่อสามัญ :Angsana, Padauk ชื่อวิทยาศาสตร์ :Pterocarpus indicus Willd วงศ์ :LEGUMINOSAE ชื่ออื่น :สะโน (ภาคใต้)
5
6
Pre-test 1. ข้อใดเป็นการเขียนชื่อวิทยาศาสตร์ที่ ถูกต้องที่สุด ก. Citrus histrix ข. citrus histrix ค. Citrus Histrix ง. Citrus histrix 2. ในการจัดจาแนกที่สมาชิกมีความใกล้ชิด กันมากที่สุด หรือ เป็นหน่วยเล็กสุดใน 4 ข้อ ต่อไปนี้ ก. คลาส(Class) ข. วงศ์(Family) ค. อันดับ(Order) ง. ไฟลัม (Phylum) 3. ข้อใด ไม่ใช่ ชื่อวิทยาศาสตร์ของดอกไม้ ประจาชาติในอาเซียน ก. Pterocarpus indicus Willd ข. Vanda spp. ค. Rosa hybrids ง. Cestrum Nocturnum
4. มนุษย์มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ (Scientifiname) ว่า Homo sapiens คาว่า Homo เป็นชื่อของ อะไร ก. จีนัส ข. ไฟลัม ค. คลาส ง. คิงดอม 5. จงเรียงลาดับการจัดจาแนก สิ่งมีชีวิตจากใหญ่ไปเล็ก 1. Genus 2. Order 3. Family 4. Division ก. ข. ค. ง.
1®2®3®4 4®3®1®2 4®2®3®1 4®3®2®1
6
7
ชื่อของสิ่งมีชีวิต สิ่งของทุกชนิดรวมทั้งสิ่งมีชวี ิตทั้งหลายจะมี ผู้ตั้งชื่อเพื่อใช้เรียกหรืออ้างถึง ชื่อของสิ่งมีชีวิตที่ ใช้กันในท้องถิ่นเป็นชื่อสามัญซึ่งอาจตั้งชื่อ สิ่งมีชีวิตตามลักษณะ ตัวอย่างเช่น ต้น แปรงล้างขวด ว่านหางจระเข้และ ตั๊กแตนใบไม้
ชื่อสามัญของสิ่งมีชีวิตบางชนิดเรียกตามถิ่นกาเนิด เช่น ผักตบชวา กกอียิปต์ มันฝรั่ง หรือตามที่ได้รับ ประโยชน์ เช่น หอยมุก เป็นหอยชนิดหนึ่งที่ให้มุกได้ สิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกันอาจมีชื่อสามัญหลายชื่อ ทั้งนี้ก็เนื่องจากชนต่างชาติต่างภาษากันจะ เรียกชื่อสามัญของสิ่งมีชีวิตต่างกัน หรือแม้แต่ชนชาติเดียวกัน ก็ยังเรียกต่างกันด้วย เช่น แมลง ชนิดหนึ่งทางภาคกลางเรียกว่า จิงโจ้น้า แต่ภาคเหนือแถบจังหวัดแม่ฮ่องสอนเรียกว่า หมาน้า เป็นต้น การใช้ชื่อสามัญจึงก่อให้เกิดการสับสนสาหรับการศึกษาและอ้างอิงถึงสิ่งมีชีวิตในเชิง วิวัฒนาการ เนื่องจากชื่อสามัญของสิ่งมีชวี ติ นั้นแตกต่างกันตามภาษาท้องถิ่น นักชีววิทยาจึงกาหนด ชื่อวิทยาศาสตร์ (scientific name) ซึ่งเป็นชื่อที่ใช้เหมือนกันทัว่ โลกในทางวิชาการ ชื่อ วิทยาศาสตร์ประกอบด้วยคาสองคา คาแรกเป็นชื่อ จีนัส ส่วนคาหลังเป็นชื่อที่ระบุชนิดของ สิ่งมีชีวิตให้เฉพาะเจาะจงลงไป (specific epithet) การเขียนชื่อวิทยาศาสตร์ คาแรกเริ่มด้วย อักษรใหญ่ ส่วนคาหลังใช้ตัวอักษรเล็ก มักพิมพ์ด้วยตัวเอน หรือขีดเส้นใต้ เช่น คน มีชื่อ วิทยาศาสตร์ว่า Homo sapiens 7
8
การจัดหมวดหมู่ของสิ่งมีชีวิต Classification of organisms Kingdom (อาณาจักร)Phylum (ไฟลัม ) Class (ชั้น ) Order (อันดับ ) famil (วงศ์) genus (สกุล ) species (สปีชีส์ )
เช่น มนุษย์ Kingdom: Animalia (อาณาจักรสัตว์) Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Primates Family: Hominidae Genus : Australopithecus Species: Australopithecus afarensis
8
9
Post-test 1. มนุษย์มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ (Scientifiname) ว่า Homo sapiens คา ว่า Homo เป็นชื่อของอะไร ก. จีนัส ข. ไฟลัม ค. คลาส ง. คิงดอม 2. จงเรียงลาดับการจัดจาแนกสิ่งมีชีวิตจาก ใหญ่ไปเล็ก 1. Genus 2. Order 3. Family 4. Division ก. ข. ค. ง.
1®2®3®4 4®3®1®2 4®2®3®1 4®3®2®1
3. ข้อใดเป็นการเขียนชื่อวิทยาศาสตร์ ที่ถูกต้องที่สดุ ก. Citrus histrix ข. citrus histrix ค. Citrus Histrix ง. Citrus histrix 4. ข้อใด ไม่ใช่ ชื่อวิทยาศาสตร์ของ ดอกไม้ประจาชาติในอาเซียน ก. Pterocarpus indicus Willd ข. Vanda spp. ค. Rosa hybrids ง. Cestrum Nocturnum 5. ในการจัดจาแนกที่สมาชิกมีความ ใกล้ชิดกันมากที่สุด หรือ เป็นหน่วย เล็กสุดใน 4 ข้อต่อไปนี้ ก. คลาส(Class) ข. วงศ์(Family) ค. อันดับ(Order) ง. ไฟลัม (Phylum) 9
10
เฉลย Pre-test
Post-test
1) ง
1) ก
2) ข
2) ค
3) ค
3) ง
4) ก
4) ค
5) ค
5) ข
10
11
บรรณานุกรม . แบบเรียนวิทยาศาสตร์ศาสตร์พื้นฐาน 6 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. กรุงเทพฯ : สสวท. “ดอกไม้ประจาชาติอาเซียน” [ระบออนไลน์]. แหล่งที่มา https://sites.google.com/site/dxkmipracachatixaseiyn/dxkmi-praca-chatixaseiyn ( 11 มกราคม 2557). แหล่งที่มา http://www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=68981 (11 มราคม 2557). “ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต” [ระบออนไลน์]. แหล่งที่มา http://www.scimath.org/sci-ebook (11 มราคม 2557). “หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์มัธยมศึกษาตอนต้น” [ระบออนไลน์]. แหล่งที่มา http://www.sahavicha.com/?name=knowledge&file=readknowledge&id=1536 (11 มราคม 2557). “สหวิชาดอทคอม” [ระบออนไลน์]. แหล่งที่มา http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A 3%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%99 (11 มรา คม 2557). “วิกิพีเดีย” [ระบออนไลน์].
11
12
ผู้จัดทา
นางกานต์พชิ ชา จีระศิริ ครูชานาญการพิเศษ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนเทพศิรินทร์ สมุทรปราการ สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 6 จังหวัดสมุทรปราการ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ www.debsirinsp.ac.th 12
13
13