GA
ZİA
NT EP
FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVA NCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ T SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİT YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ T SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİT YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ T SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYAT İ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ IȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FO SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF STİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ LIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FO SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSE KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE TOPLANTI FOTOĞRAF SÖYLEȘİ SİNEMA TİYATRO KONSER SERGİ FESTİVAL KİTAP GEZİ EĞLENCE YEMEK ALIȘVERİȘ TOPLANTI FOTOĞRAF
Life
2013 ARALIK
Kent Günlüğü Kültür Turu Kaşif’in Kaleminden Lezzet Durakları Çarşı Pazar Gaziantep Popüler Rota İnanç Turu Kaşif Gurme Gaziantep’in Kültür Sanat Rehberi
. . . n e t ’ f i ş Ka Gaziantep… Ünlü Seyyah Evliya Çelebi’nin tabiriyle “Şehri Ayıntab’ı Cihan.” Milli mücadelenin başlatıldığı… Destanların yazıldığı, savunmasının, kahramanlığının, tarihin şanlı sayfalarında yerini aldığı… Atatürk’ün “Ben Gazianteplilerin gözlerinden nasıl öpmem ki, onlar yalnız Gaziantep’i değil Türkiye’yi de kurtardılar” sözüne mazhar olmuş, başarısını “Gazi”lik ünvanı ile taçlandıran şehir. Aralık ayının Gaziantepliler için önemi oldukça fazla. 25 Aralık küçüğünden büyüyüne, yaşlısından gencine Gaziantep Savunmasının gurur günüdür. Kaşif Life olarak bizde bu sayımızı bu özel güne göre hazırladık. Bu sayıda dergi içeriğimizde her zamankinden farklı olarak Gaziantep’in savunmasını paylaşmak istedik sizlerle. Bu vesile ile tüm kahraman şehitlerimizi saygı ve rahmetle anıyor, sizlere keyifli okumalar diliyoruz. Yeni yılınızın mutlu olması dileklerimizle…
NT EP Zİ A GA
Life Aylık, Süreli Yaygın Yayın Dora PR İletişim Danışmanlığı Adına İmtiyaz Sahibi Hatice Tuğba ÇAKAN Genel Yayın Yönetmeni Barış ÇAKAN Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sedat CAN Görsel Yönetmen Çağdaş KAYA İnternet Editörü Aslı Çakan
İÇİNDEKİLER KÜLTÜR TURU
6
POPÜLER ROTA 14 KAŞİF’İN KALEMİNDEN
30
KAŞİF GURME 32 92. GURUR YILI
38
KAPAK KONUSU 39
Reklam ve Halkla İlişkiler Seda ATLAMIŞ
KÜLTÜR TURU 75
Basım Yeri Uğur Matbaası Tel : 0342 324 22 33
PORTRE 78
ÜCRETSİZDİR, PARA İLE SATILAMAZ... Kaşif Life, basın-meslek ilkelerine uymayı taahhüt eder. Kaşif Life’da yer alan yazı ve fotoğraflarlar hiç bir şekilde kopyalanamaz, yayınlanamaz. Sayı: 6
KENT GÜNLÜĞÜ 84 UÇAK SEFERLERİ 86
2013
YÖNETİM YERİ
KAŞİF’İN KİTAPLIĞI
88
ADRES İncilipınar Mah. Muammer Aksoy Blv. 1. Nolu Sok. Emir İş Mrk. K:6 D:21 Şehitkamil / GAZİANTEP 0 (342) 323 33 50 www.dorapr.com.tr e-mail: dora@dorapr.com.tr
LEZZET DURAKLARI
92
Katkılarından dolayı Gaziantep Kültür ve Turizm İl Müdürlüğüne teşekkür ederiz
SEYAHAT 94 KONAKLAMA 96
6 KÜLTÜR TURU
HIŞVA HANI 460 YIL SONRA
AYAĞA KALDIRILDI
Gaziantep'in tamamış. Ancak Gaziantep’te Hışva rihini, turizmini 16 veya 17. YüzHanı olarak bilinen ve kültürünü yapyılda olabileceği Lala Mustafa Paşa tığı faaliyetlerle düşünülüyor. Tek Hanı Müze olacak.. Türkiye ve dünya katlı, avlulu hanKalealtı’nda bulunan gündemine talar gurubundan Hışva Hanı Halep şıyan Gaziantep olan Hışva Havaliliği sırasında Lala Büyükşehir Benı'nda, yuvarlak Mustafa Paşa taralediyesi, kente kemerli gösterişli bir müze daha bir giriş kapıfından 1550 yılında kazandırıyor. 1-2 sından avluya yaptırıldığı tahmin ay içinde restogeçilirken, bu avediliyor, ancak tam rasyon çalışmaları lunun iki yanında tarihi bilinmiyor.. tamamlanacak odalar sıralanıyor. olan Hışva Hanı Gaziantep Kale- Bu odaların karşısına gelen bölüsi'nin eteklerinde 14. müze olarak me ise, kayaların oyulması suretiyle açılacak. ahırlar yapılmış. Giriş kapısı siyah ve beyaz taşlardan yapılmış, girişi örten ASLINA UYGUN tonozların başlangıçlarına da mukarRESTORASYON nas dizileri yerleştirilmiş. Yıllardır harap durumda olan Hışva Hanı geçen Gaziantep'in en muhteşem hanla- yıl aslına uygun bir şekilde Gaziantep rından biri. Kitabesi olmadığından Büyükşehir Belediyesi tarafından ne zaman yapıldığı kesinlik kazana- restore edilmeye başlandı.
KÜLTÜR TURU 7
BİR BÖLÜMÜ KURTULUŞ SAVAŞI'NDA YIKILDI Gaziantep Kalesi'nin eteklerinde Handan Bey Çarşısı'nda bulunan Lala Mustafa Paşa Hanı Halk arasında Hışva Han olarak biliniyor. Tarihi bina, külliyeyi oluşturan yapılardan hamam ve Susamhane Han'ın Batı duvarına bitişik olarak yapılmıştır. Külliye içerisinde olduğu belirtilen ve günümüzde izleri olmayan Bedesten ve Mir-i Miran Mescidi'nin de Kurtuluş Savaşı yıllarında yıkıldığı biliniyor. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde de Antep’in en meşhur hanı tanımıyla “Mustafa Paşa Hanı” olarak geçen hanın, ne zaman yapıldığını gösteren bir kitabe olmadığını vurgulayan yetkililer, “Lala Mustafa Paşa'nın Halep ve Şam Beylerbeyliği görevinde bulunduğu yıllarda yapılmış olmalıdır. Tek katlı hanlar gurubuna giren yapı Gaziantep’in en eski hanıdır. Gaziantep’teki hanların büyük bölümü geçmişteolduğugibibugündeticaretin
yoğun olduğu kale çevresinde bulunmaktadır. Hışva Han Gaziantep’in en eski ticari yapılarından biri olarak da ayrı bir özelliğe sahip.” diye konuştular. GÜZELBEY "14. MÜZE OLACAK" HalkarasındaHışvaHanolarakbilinen tarihi binadaki restorasyon çalışmaları bu yıl sonunda tamamlanacak.. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Asım Güzelbey, "Müze olarak teşhiri yapılacak olan hanın projesi Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından onaylandıktan sonra Haziran 2012'de ihalesi yapıldı. 450 gün sürecek restorasyon çalışmalarının ardından müzenin teşhir ve tanzimi yapılacak. Böylece şehrimizdeki müze sayısı 14'e çıkacak. Han'ın, müzeye dönüştürülmesi aşamasında yapıların özgün plan şeması, cephe düzeni ve mekanın niteliğini oluşturan özgün mimari elemanların yerinde korunması sağlanmıştır." dedi.
8 KÜLTÜR TURU
Makinenin bir türlü yenemediği eşsiz sanat
ANTEP İŞİ VE KADININ YARATICILIĞI
KÜLTÜR TURU 9 “Antep işi”, süsleme sanatımızın Gaziantep ve çevresine özgü bir türüdür. Nakış genel anlamda kumaş üzerine pamuk, keten, ipek veya sim iplikler kullanılarak yapılan bir tür süsleme sanatı.. Kadınının farklı figürlerle yaratıcılığını ortaya koyduğu Antep işi’ni diğer nakış türlerinden ayıran özellikleri “ajur” ve “susma” adları verilen iki farklı teknikle işlenmesidir. Yani küçücük bir iğnenin ucundan ortaya çıkan eşsiz bir sanatın adıdır Antep İş’i.. BÖYLE BİR EL İŞİ DÜNYA’DA YOK Antep İş’inin makinelerde üretimine rağmen, kadınların aylarca uğraşarak ortaya çıkardığı harikulade Antep İş’ini yenebilmiş değil.. Çünkü el işmeleri daha çok talep görüyor.. Antep işi oldukça fazla emek isteyen ve zahmetli bir iştir. Örnek vermek gerekirse bir yatak odası takımı 2 adet kırlent örtüsü, 2 adet yastık örtüsü, 2
adet karyola eteği ve 1 adet karyola örtüsünden oluşur. Bu parçalardan ibaret bir yatak odası takımının yapılması ortalama 1 yıl sürmektedir. 5 bin TL’den de rahatlıkla alıcı bulmaktadır. Beyaz işi nakışlar grubunda sayılan Antep işi Anadolu’nun pek çok yöresindeki genç kızların çeyiz sandığındaki en nadide parçalardan biridir. Temelde genç kızların çeyizlerinde bulundurdukları Antep işi günümüzde Gaziantep il sınırlarını aşmış ve Gaziantep’ten hem Türkiye’ye hem de yurt dışına ismini duyuran önemli yöresel bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Antep işlerinin hangi dönemde başladığı kesin olarak bilinmemekle birlikte 1850’lerde ilk olarak Gaziantep’in köylerinde erkeklerin başlarına giydikleri terliklerin motiflerinin, şehirde daha ince kumaşlara işlendiğini söyleyebiliriz.
10 KÜLTÜR TURU
“KIZ EVİNDE YOKSA, LAHMACUN DA YOK” Gaziantep yöresinde ev hanımları tarafından yapıldığı için bu adla adlandırılmıştır. Kız evi tarafından yapılması zorunlu sayılan Antep işini istenirse erkek evi de yapabilir. Örneğin, çeyizlerde “Antep işi elişileri olmayana lahmacun yok” diye şakalar yapılırmış.. Antep işi genellikle mahalle aralarında komşulardan usta-çırak usulü ile öğrenilir. Bununla birlikte günümüzde kız meslek liselerinde Antep işi bölümleri mevcuttur. Antep işinin uygulandığı yerler elbise, buluz süslemeleri, kitap kabı, pano, abajur, çanta, eşarp ve dekorasyon amaçlı örtülerdir. Türk işleme sanatının karakteristik yapısını çok çeşitli yönleriyle yansıtan Antep işi, Bursa keteni, Rize bezi, Panama keteni, birman, çuval, saten v.b. kumaşlar üzerine “susma” ve “ajur”
adları verilen iki farklı nakış tekniğiyle işlenir. Susma işlemeyi, ajur ise iplikleri keserek çekmeyi ifade eder. Antep işi nakışlarda yün, orlon, ipek, rafya gibi iplikler kullanılır. İşlenecek kumaşın her iki tarafının ipliklerinin aynı kalınlıkta olması gerekir; aksi halde kumaş iplikleri boy ipliğinin kalınlığına göre ayarlanır. Antep işi yapılırken birman, telgar, tafta, demor ve ipekli kumaşlar kullanılır. Bu kumaşlar içinde birman tipi kumaş daha çok tercih edilir. Bunun nedeni birman ile yapılan Antep işinin diğer kumaş türleri ile yapılan işlere göre daha narin ve güzel görünmesinin yanı sıra daha kullanışlı olmasıdır. KÜÇÜCÜK BİR İĞNENİN UCUNDAN MUHTEŞEM DESENLER Renk tercihinde krem renginin öncelikli olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
KÜLTÜR TURU 11 Başlıca Antep işi desen çeşitleri şunlardır: 1) Kartallı dal, 2) Karanfilli dalı, 3) Yastı göbek, 4) Yıldızlı, 5) Bebekli, 6) Aşıklı köşe, 7) Kokan gül, 8) Filiksiye, 9) Motif, 10) Marullu dal. Bu on farklı desen türünün içinde en çok tercih edilen desen çeşitleri “Yastı göbek” ve “Karanfilli dal”dır. Antep işi yapımında genellikle ipek iplik tercih edilir. “İpek iş ipliği” veya “Antep işi ipliği” olarak da adlandırılan bu malzeme oldukça ince bir ip çeşididir. En çok krem rengi kumaş kullanıldığı için buna uygun olarak krem rengi iplik tercih edilmektedir. Antep işinin kendine has, çok ince ve küçük bir iğnesi vardır. Antep işinde en çok kullanılan kumaş tipi Birman oldukça narin bir kumaş çeşidi olduğu için bu iğneye başvurulur. Antep işi yapımında ilk aşama işlenecek bez parçalarının arzu edilen ölçülerde kesilmesidir. Daha sonra tel çekme işlemine geçilir. Tel çekme, iğne ile kumaşın üzerinde işlenecek olan desenin yerinin belirlenmesidir. Sonraki aşamada nakışın işlenmesine başlanır. Tel çekme sırasında kumaşın üzerine eklenen teller makasla kesilir ve kumaş tellerden temizlenir. İplikle alt zemin hazırlanır ve desenin işlenmesine başlanır. Antep işi yapıldıktan sonra ütülenerek kullanılır. Yıkanırken elde, ılık suda ve sabunla yıkanması gerekir; çamaşır makinesinde kesinlikle yıkanmamalıdır. Antep işi nakışlarının başlıca türleri şunlardır: 1) Kartopu, 2) Fil işi, 3) Cemeliyan, 4) Badem, 5) İpek işi (kenarlarında ipek süslemeler bulunur), 6) Tek dikiş (yalnızca kumaşın kenarlarına işlenen Antep işi), 7) Ciğer deldi, 8) Ajur.
12 KÜLTÜR TURU
MAKİNE, EL İŞİNİ YENEMEDİ El üretimi Antep işlerinin yanı sıra makinelerde imal edilen Antep işi işlemelere de rastlamak mümkündür. Telgar kumaşı üzerine makine işi yapılabilmesine rağmen en çok tercih edilen şekli elde yapılan Antep işidir. Buradan hareketle Antep işi nakışların “gergef” veya “kasnak” adı verilen iki farklı yardımcı alet üzerinde işlendiğini söyleyebiliriz. Gergef, işlenecek kumaşı gergin tutmaya yarayan dikdörtgen biçiminde ahşap bir çerçeveden ibarettir. İki ana parçadan oluşur. İĞNE İLE KUYU KAZMAK Antep işi oldukça fazla emek isteyen ve zahmetli bir iştir. Örnek vermek gerekirse bir yatak odası takımı 2 adet kırlent örtüsü, 2 adet yastık örtüsü, 2 adet karyola eteği ve 1 adet karyola örtüsünden oluşur. Bu parçalardan ibaret bir yatak odası takımının yapılması ortalama 1 yıl sürmektedir ve yaklaşık 5 bin TL civarında bir fiyatla satılmaktadır. Diğer Antep işi oda takımları ise yaklaşık 16-18 parçadan oluşur. Bunlar; mendiller, 2 adet sehpa örtüsü, 1 adet masa örtüsü, 1 adet orta masa örtüsü, 1 adet tuvalet aynası örtüsü ve komidin örtülerinden oluşur. Antep işi bölgemizin en eski ve en çok ilgi gören el sanatlarından biridir. Öyle ki eskiden Gaziantep’te her evde ve her genç kızın çeyizinde mutlaka Antep işi nakışların bulunması evin olmazsa olmaz kurallarından biriydi. Bununla birlikte Antep işinin daha önceki sayılarda ele alınan diğer el sanatları ve meslekler kadar yıpranmış olmadığını söyleyebiliriz. Hanehalkı ölçeğindeki bireysel üretim faaliyetlerinden elde edilen gelirlerin eskiye göre daha az olduğu ve nakış işlemenin daha az cazip hale geldiği gerçeği ise madalyonun öbür yüzüdür.
14 POPÜLER ROTA
ARNAVUT KALDIRIMI VE BEY MAHALLESİ Küçük ve dar arnavut kaldırımı, yolları ve yerden ışıklandırma, duvar spotları ile aydınlatılmış, tarih kokan atmosferi ve Zeynep Hanım Konağı ile Gaziantep'in En Eski Mahallerinden Biri olan Bey Mahallesi.. Bey Mahallesi'nde bulunan Zeynep Hanım Konağı'nın altında doğal mağarası ise görülmeye değer.. Konaklama için çok otantik ve şirin bahçesi ile Zeynep Hanım Konağı adeta "konakta yaşamanın" özlemini
çektiriyor burada kalanlara.. Gaziantep'in en eski Mahallesi olan, buram buram tarih ve kültür kokan Bey Mahallesi'ndeki eski evlerin altında büyük mağaralar var. Gaziantep'e geldiğinizde mutlaka eski Gaziantep'i yansıtan bu mahallede, dar sokaklarda kadınların sohbetleri, insanların sıcak diyaloğu ve eski Antep'in havasına şahit olabilirsiniz..
POPÜLER ROTA 15
16 POPÜLER ROTA
ŞELALE PARK VE
POPÜLER ROTA 17
E SANDAL KEYFİ
18 POPÜLER ROTA
Gaziantep'te Şahinbey Belediyesi tarafından hizmete sunulan 180 bin metrekare alana sahip şelale park içerisinde bulunan 5 bin metrekare büyüklüğündeki biyolojik gölette sandal keyfi yerli ve yabancı herkesin ilgi odağı haline geldi. Gaziantep'in Güneykent Mahallesinde hizmete sunulan Şelale Park Gaziantep'in bir anlamda suya ve denize olan hasretine son veriyor. Şahinbey Belediyesi'nin Güneykent Mahallesinde 180 bin metrekare alanda hizmete sunduğu Şelale Parkın içine 5 bin metrekare büyüklüğünde biyolojik gölet yapıldı. Burada sandal ve deniz bisikletleri ile gezi imkanı oluşturuldu. Buraya ziyarete gelen yerli ve yabancılar kayıkla gezebiliyor.
Yeşilvadi Parkında 86 bin 500 metrekare biyolojik gölet geliyor Yeşilvadi Parkı içinde de 86 bin 500 metrekare biyolojik gölet olduğu söyleyen Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu, “1 Milyon 700 bin metrekare büyüklüğünde Türkiye’nin en büyük parkı olma unvanını taşıyan Yeşilvaldi Parkımızın 1 milyon 250 bin metrekare büyüklüğündeki kısmını bu yıl içerisinde tamamlayarak halkımızın hizmetine sunuyoruz. Burada da yine 86 bin 500 metrekare biyolojik göletimiz bulunmaktadır. Parkımız tamamlandığında vatandaşlarımız burada deniz bisikleti ve sandalla gezme imkanı bulacaktır.”dedi.
POPÜLER ROTA 19
20 POPÜLER ROTA
BİR TARİH ŞAHİNBEY’DE YENİDEN CANLANIYOR Gaziantep'ti bir tarih yeniden canlanıyor, adeta ayağa kaldırılıyor. Gaziantep'in Şahinbey Belediyesi Gaziantep’in kültürel ve tarihi dokusuna sahip çıkarak, Şıh Cami yanında bulunan park, meydan ve sokak yenileme projelerine ek olarak kültür mirası olan 4 tarihi binayı kamulaştırarak, restorasyonlarını tamamladı. Şehreküstü Konakları olarak adlandırılan ve baştan aşağı yenilenen binaları kültür ve sosyal amaçlı faaliyetler için halkın hizmetine sundu. Yapılan sokak yenileme çalışmalarını ile tarihi sokaklar hayat buldu, eski kent merkezindeki Kale'den ticaret merkezine ve yerleşim bölgelerine uzanan kültür yolunun devamını sağlayacak olan, Suyabatmaz, Şıh Cami çev-
resi, Kozluca ve Kepenek mahallelerinde yapılan sokak yenileme çalışmalarıyla tarihi sokaklar ayağa kaldırıldı. Sokak Sağlıklaştırma projesi kapsamında çalışmaların devam ettiğini ifade eden Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu, Tekke Cami'nden Kabasakal Cami’ne kadar olan alanda, Şehitler Caddesi dahil olmak üzere tüm sokakların Ocak ayına kadar sokak sağlıklaştırmasının tamamlanacağını belirterek, “toplamda 7 Kilometrelik bir sokak sağlıklaştırma çalışması yapmış olacağız. Burada restorasyonuna başladığımız 4 tarihi yapımının da restorasyonu tamamlandı. Şehreküstü konaklarımız şuanda kültür evi, El sanatları merkezi, okuma salonu ve kütüphane
POPÜLER ROTA 21
olarak hizmet vermektedir. 22 evin kamulaştırmasının ardından yıkımlarını gerçekleştirerek yaptığımız Şıh Fetullah parkımızın devamını da Şıh Camine kadar yapacağız. Ayrıca Şıh cami ve Şıh hamamı karşısındaki evlerin kamulaştırmasını yaparak, evleri yıkıyoruz. Burayı da meydan yapacağız. Böylelikle Şıh Caminin dört bir tarafı açılacak.”dedi.
TARİHİ KENTLER BİRLİĞİ ÖDÜLÜNÜ ALDI Şahinbey Belediyesi Tarihi Kentler Birliği (TKB) 2012 Kültürel Mirası Koruma Projesi ve Uygulamaları Özendirme Yarışmasında Sokak Sağlıklaştırma projesi ile Tarihi Kentler Birliğinin en büyük ödülü olan Prof. Dr. Metin Sözen Koruma büyük Ödülünü aldı.
22 POPÜLER ROTA
9 bin yıldır şekli hiç değişmedi
B iR A NADOLU G ERÇEĞi... Kerpiç ev, Anadolu'nun bir gerçeğidir. Kırsal kesimde bugün halen yoğun şekilde kerpiç ya da kerpiç, taş ve ahşabın birlikte kullanıldığı yığma kargir evler vardır. Kırsaldaki bu kerpiç evler usta marifetiyle yapılıyor. Yoksa kerpiç değil, kerpicin uygun şekilde kullanılmaması tehlikeli. Son depremde yıkılan evler gibi Anadolu'nun kırsalındaki kerpiç evler, tabi ki depreme karşı çok dirençli değildir. Gaziantep'in Barak Ovası olarak bilinen Barak yöresindeki kerpiç evler genellikle tek odalı evlerdir. Tüm aile aynı odada barınır. Ancak artık Kerpiç evler günümüzde yapılırken iki üç odalı olarak yapılıyor..
Gaziantep'in Barak bölgesindeki köylerde halen kerpiç evler bulunmaktadır. Ancak bu kerpiç evler bazı bölgelerde depo ve kiler olarak kullanılıyor. Çok fakir köylerde ise insanlar bu kerpiç evlerde yaşamlarını sürdürmek zorundalar. 9 BİN YIL ÖNCEDEN VERİ VAR Kerpiç evin şekli, Anadolu'da 9 bin yıldır değişmedi.. Kerpiç evler, 9 bin yıl önce Anadolu insanının yerleşik hayata geçtiği dönem yaptığı kerpiç evlerle hemen hemen aynı özellikleri taşıyor. İnsanoğlunun keçi
POPÜLER ROTA 23
KERPiÇ EVLER ve koyunu ilk evcilleştirdiği, kap kacak yapmaya başladığı, birbirine bitişik ve kapıları çatısında bulunan 9 bin yıl önceki evler ile günümüzde Anadolu'nun kırsalında halen kullanılan kerpiç evlerle karşılaştırıldığında dikkat çekici benzerlikler göze çarpıyor.
KERPİÇ EVİN ÖZELLİĞİ Kerpiç, çamur, saman, ot ve saz karışımının kalıplara dökülerek, tuğla büyüklüğünde ve biçiminde, yapılan bir yapı malzemesi. Dolayısıyla yıllık yağış miktarı-
24 POPÜLER ROTA
nın az olduğu yörelere özgü bir yapı malzemesi. Çok yağış alan bölgelerde kerpiç yapı eriyip bozulabilir. Güneydoğu ve İç Anadolu bölgelerinde yıllık yağış miktarı çok azdır. Bu nedenle bu bölgelerin kırsal kesimlerindeki yapılarda kerpiç yaygın olarak kullanılmaktadır. Kerpiç çok eski çağlardan beri yapı malzemesi olarak kullanıla gelmiştir. Kaldeliler ve Sümerler yapılarında kerpiç kullanmışlardır. Bunlar kerpiçleri birbirine ziftle yapıştırırlardı. Bu bakımdan yaptıkları evler sağlam olurdu. Bu evlerin üzerini de çamur, kireç veya zift tabakasıyla örterlerdi. Anadolu'da yapılan çeşitli kazılar, Hititlerin bile evlerini kerpiçten yaptıklarını göstermiştir. Günümüzde de Anadolu köylüsü evini ekonomik bakımdan ve sıcağı muhafaza bakımından kerpiçten yapmaktadırlar. Kerpiç aynı zamanda rutubetlenmeyi önlediğinden bununla yapılan evler daha sıhhi olur, oturanlarda ro-
matizma pek görülmez ve tedavi için uygundur. KERPİÇ EV NASIL YAPILIR? Kerpiç yapılacak toprak, su ile karıştırılarak içine saman serpilir ve karışım ayakla çiğnenip ezilmek suretiyle çamur haline getirilir. Bu işe çamurun özlendirilmesi denir. Özlendirilmiş çamur, kerpiç biçimine sokulmuş, tahta bölmelerden yapılı kalıplara dökülür. Çamur, kalıplara döküldükten sonra iyice sıkıştırılır. Bu sıkıştırma yapılmazsa kerpiç zayıf olur. Sıkıştırılan çamurun üstü düzgünce bir tahta ile düzeltilir ve fazla çamur da atılmış olur. Sonra kalıp çekilerek, çamur düz bir yerde kalır. İmkan varsa önce gölgede kurutulduktan sonra güneşte bırakılır. Kerpiçin her tarafının kuruması için güneşe bakan yüzleri zamanla değiştirilerek çabuk kuruması sağlanır.
26 POPÜLER ROTA
Dülük Antik Kent ve Dünyanın En eski Tapınağı
G
aziantep Dülük Tabiat Parkı’nda bulunan dünyanın en eski yerleşim alanından biri olan Dülük Antik Kenti’nde yapılan kazı çalışmalarında Demir Çağı’na ait tarihi eserler gün yüzüne çıkarıldı. Dülük’ün 6 bin yıllık bir inanç kenti olduğu kesinleşti. Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Dülük Antik Kent'te medeniyetin izleri 12 yıldır hummalı bir çalışma ile gün yüzüne çıkarılıyor. Birçok medeniyetin izlerini
taşıdığı antik kentte yürütülen Prof.Dr. Engelbert Winter başkanlığındaki kazı çalışmalarının bu yılki ayağı sona erdi. Titizlikle yapılan çalışmalar sonrası gün yü-
POPÜLER ROTA 27
MEDENİYET’İN İZLERİ GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR züne çıkan taş duvarların ise tam olarak yok olmalarının engellenmesi için beton harç ile doldurularak dayanıklılığı artırıldı. Taş sütunlar da ince bir çalışmanın ardından çıkartılarak korumaya alındı. Gaziantep'te metropol ilçe Şehitkamil Belediye Başkanı Rıdvan Fadıloğlu'nun önemli destek sağladığı Dülük Antik Kenti'nde yapılan kazılar bu yıl ta-
mamlandı. Hem mimari unsurlar, hem de inanç unsuru bakımından Dülük'de önemli kalıntılara rastlandı. Buranın açık hava müzesi haline getirilmesi konusunda Şehitkamil Belediyesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın önemli çalışmaları olacak. Bir taraftan kazılar yapılırken diğer yandan da bulunan eserlerin restorasyon çalışmaları yapılıyor.
28 POPÜLER ROTA
İNANÇ TURİZMİ GELİŞECEK Birçok medeniyetin izlerini taşıdığı antik bölgede profesyonel arkeologlar gözetiminde Dülük Antik Kenti kazı çalışmaları tamamlandı. Titizlikle yapılan çalışmalar sonrası gün yüzüne çıkan taş duvarların tam olarak yok olmalarının engellenmesi için beton harç ile doldurularak dayanıklılığı artırıldı. Gaziantep'te inanç turizminin gelişmesine önemli katkı yapması beklenen Dülük Antik Kenti'ndeki bilimsel kazılar Dülük Kazı Başkanı Münster Üniversitesi'ne bağlı Küçük Asya Araştırma Merkezi'nden Prof. Dr. Engelbert Winter ve asistanı Dilek Çobanoğlu tarafından yürütülüyor. Dülükbaba Tepesi mesire alanı zirve-
sinde yapılan kazı çalışmaları 12 yıldır sürüyor. Kazı çalışmasının yapıldığı Antik Kente gelen Şehitkamil Belediye Başkanı Rıdan Fadıloğlu, alanı inceledi. Başkan Fadıloğlu, "Yaklaşık 2 aylık bir çalışma neticesinde hem mimari unsurlar açısından hem de inanç merkezi açısından buradaki hediyelerle ilgili buluntular meydana çıkmış durumda. Bir taraftan kazı çalışması yapılırken, diğer taraftan restorasyon çalışması yapılıyor. Yapılan restorasyon çalışmaları neticesinde duvarların ara boşlukları giderilmiş ve tekrar harçlanmış bir şekilde muhkem hale getirilmiş. Bundan sonraki süreçte de yine parça parça devam edecek şekilde, ekiplerimiz uygulamayı yerine getirecekler." dedi.
POPÜLER ROTA 29
M.Ö BİNLİ YILLARDAN KALAN KENT Dülük Kazı Başkanı Prof. Dr. Engelbert Winter Bu yılki kazılarda oldukça önemli buluntulara rastladıklarını dile getirdi, "Milattan önce binli yıllardan kalan bir tarihi kent. Buluntularımız
arasında yine geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, boncuk, mühür gibi buluntular ve yazıtlar sikkeler yer alıyor. Bunlar bu zamana kadar tespit ettiğimiz 2 bin yıllık bir geçmişi olan ve devamlı küt yani inanç alanı olarak kullanılmış olduğunu gösteren buluntular." diye konuştu.
30 K A Ş İ F ’ İ N
KALE MİNDEN
EĞER GAZİANTEP’E İLK KEZ GELİYORSANIZ OKUYUN Gaziantep’e ilk kez geliyorsanız yapmanız, görmeniz ve tatmanız gereken o kadar çok şey var ki; 1- Kesinlikle Baklava yemelisiniz 2- Türkiye’nin en büyük hayvanat bahçesini gezmeden evinize dönmezsiniz, değil mi? 3- Türkiyenin en büyük ve dünyanın sayılı mozaik müzelerinde Zeugma Mozaik müzesi gezilmesi gereken yerler arasındadır. 4- Sizi ağırlayan bir varsa mutlaka size katmer yedirir, yok kendim keşfedeceğim diyorsanız bir bardak sıcak süt ile antep katmeri yemelisiniz. 5- Kültür yolu, hem çarşıları hem kalesi hem de müzeleri ile sizi bekliyor olacak. 6- Biz söylemeden denemişsinizidir.. Tuzlu antep fıstığı. Ayrıca eve dönerken götürülebilecek harika bir hediyedir. Yine Gaziantep’in muhteşem bakır işlemesini de unutmayın. 7- Yuvalama yemeniz Gaziantep’e geldiğinde mecburdur. Yoksa dönmenize izin vermezler. 8- Bir de kebap yemelisiniz. Bize göre dünyanın en güzel kebapları Gaziantep’te yapılır. 9- Gaziantep bakır işleri,yemenisi ve kutnu kumaşı ile ünlüdür. Bir görün, mutlaka beğeneceğiniz bir şey çıkar. Ayrıca bunlardan çok güzel otantik hediyeler olabilir. Evet farkındayız. Önerilerimizin birçoğu yemek üzerine, ama ne yapalım Gaziantep yemeğe önem veren bir şehir.
K A Ş İ F ’ İ N 31 KALE MİNDEN
32 K G ÜAN DŞ E İM F
G U R M E
Tarzınızın devamı The Lotte Bistro Cafe Gaziantep’te yepyeni bir adres var artık. The Lotte Bistro Cafe. The Lotte, merkezi konumda bulunan Prime Mall Alışveriş Merkezi’nde kişiye özel hizmetiyle Gaziantep’e farklı bir soluk getiriyor. Oldukça modern ve şık mimarisi ile Gaziantepliler’e yepyeni bir seçenek sunuyor. Gaziantep’i keşfetmeyi ve yaşamayı sevenlerin yeni cazibe noktası olan The Lotte, mo-
Gaziantep’te yepyeni bir adres var artık. The Lotte Bistro Cafe. The Lotte, merkezi konumda bulunan Prime Mall Alışveriş Merkezi’nde kişiye özel hizmetiyle Gaziantep’e farklı bir soluk getiriyor.
“
“
dern çizgisi ve dekorasyonu ile dikkat çekiyor. Dekorasyonunda kullanılan özel tasarım ürünleri ile hizmet sektörünün iddalı markası olmaya aday olan The Lotte, hizmet kalitesiyle de fark yaratıyor. “Tarzınızın devamı” sloganıyla yola çıkan The Lotte, Gaziantep’in lezzet konusundaki gururu. Prime Mall Alışveriş Merkezi’nin teras katında yer alan 190 m2’lik alanda
K A Ş İ F 33 G U R M E
hizmet veren The Lotte, gurme damak tadına hitap eden yaratıcı menüler sunuyor. Farklı pişirme teknikleri ile hazırlanan, dünya mutfağından seçkin örnekler, dünya kahveleri ve kahvaltı The Lotte de konukların beğenisine sunuluyor.
The Lotte Cafe Bistro İşletmecisi Eda Ostgulen
34 K
A Ş İ F G U R M E
BU LEZZETi A Gaziantep’te kültür ve turizm alanında gelişme oldukça özellikle kentin ve turistlerin duluk zevkine hitap eden restoranların sayısı da artıyor. Gaziantep’te 6 ay önce açılışı yapılan ve kısa sürede lezzet durağı haline gelen Çeşni bunlardan biri. Çeşni Restoran'ra gerçek anlamda damağa hitap edeh muhteşem bir lezzet var. Gaziantep'e gelen yeri ve yabancı turistlerin yeni durağı haline gelen Çeşni, muhteşem yemekleriyle öne çıkıyor. Sabahları Beyran keyfi, açık büfe ve serpme kahvaltının yanı sıra her gün öğle saatinde farklı yemeklerin yanı sıra, mevsim yemekleri, muhteşem kebaplar ve tatlıar, Gaziantep'te Çeşni'yi kısa sürede "en çok ziyaret edilen" lezzut durağı haline getirdi. Gaziantep'in İncipiipınar Mahallesi, Nişantaşı Sokak Cazibe İş Merkezi'nin altında bulunan Çeşni Restoran'ın işletmecisi Ökkeş Çavdar, kısa süre önce açılmalarına rağmen Çeşni'nin Gaziantep'in yeni markası
olduğunu söylüyor. Çavdar "Yılların bize verdiği deneyimle Çeşni'lyi kurduk. Gaziantep'in yöresel bütün lezzetleri var. Beyrandan Yuvalamaya, içli köfteden kebap çeşitlerine kadar tüm lezzetlerimizi yerli ve yabancıların beğenisine sunduk. 6 ayda çok önemli bir noktaya geldik. Hergün biraz daha üzerine koyarak, daha çok müşteri kazanarak ilerliyoruz. Gaziantep'te lezzet ve hizmet anlamında önemli bir eksiği giderdiğimizi zannediyorum." diye konuştu. Çeşni, ayrıca müşterilerine mekanın ön tarafını da kapatarak kışlık bir alan oluşturdu. Gaziantep'te Çeşni'ye geldemiyseniz çok şey kaybetmişsiniz demektir..
K A Ş İ F 35 G U R M E
ALDINIZ MI?
36 36 POPÜLER ROTA
Yeşillik içinde muhteşem nefes alanı
ANTEP’İN YENİ TRENDİ... MAANOĞLU CAFE Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin Alleben Deresi’nde kayık gezisinin son durağında olan Maanoğlu Cafe, yeşillikler içerisinde muhteşem bir mekan. Tasarımı şık ve sadece bir mekan.. Yeşille iç içe olması mekanı daha da cazip hale getiriyor..
Yani Gaziantep'in yeni trendi diyebileceğimiz Maanoğlu, tercihleriniz arasında size çok önemli bir fırsat sunan tek kelime ile muhteşem bir Park-Cafe.. ALTIN ÇİM ARTIK BİR BAŞKA Altınçim Parkı’nda gerçekleştirilen çalışma ile Gaziantep halkının faydalanabileceği yepyeni bir mekânın kazandırılmasında çalışmalar tamamlandı. Kavaklık bölgesinde yaklaşık 60 bin metrekare alan üzerinde Kentsel ve Sanatsal Tasarım anlayışında yapılan ‘Altınçim Parkı’ alanında Maanoğlu Cafe ile birlikte 2 meydan, 1çocukların eğ-
POPÜLER ROTA 37
lenceli zaman geçirebilecekleri 1 çocuk oyun alanı, 3 büfe, 1 tuvalet, 1 fil heykel grubu, metal oturma duvarı, ahşap kaplamalı metal oturma ve 20 ağaç altı oturma grubu bulunuyor. Ayrıca alanda ziyaretçilerine görsel şölen oluşturacak 21 kare aydınlatma, 1 metal ışıklı heykel, 9 dairesel aydınlatma ve 14 dairesel metal rölyefli ışıklıklar yer alıyor. Bu park çalışması ile birlikte vatandaşların içinde sandal keyfi yapabilecekleri yaklaşık 5 bin metrekare taban alanı olan 800 metre uzunluğunda biyolojik gölet ve dere çalışması da yapıldı. Oluşturulan gölede kayıklar konuldu. İnsanlar kayık turu ile keyifli zaman geçirirken aynı zamanda bir deniz havasını yaşayabiliyor.
K A P A K K O N U S U 39
“Ben Antepliler’in gözlerinden nasıl öpmem ki. Onlar yalnız Antep’i değil Türkiye’yi de kurtardılar.” Ulu Önder Atatürk, kahramanlık örneği gösteren, ülke savunmasına öncülük eden Antepliler’i bu sözleriyle en güzel şekilde ödüllendiriyor. Dillere desten olan Antep Savunması, bir şehir halkının toprağını, bayrağını, namusunu korumak ve düşman postallarına çiğnetmemek için topyekûn olarak kadınıyla, erkeğiyle, çocuğuyla, yaşlısıyla, siviliyle, askeriyle kararlığının, cesaretinin ve mücadelesinin, inancının ve azminin bir destanıdır. Düşmanın teknik yönden ve sayıca çok üstün silâhlarına karşı Antep halkı çok yetersiz ve kendi imal ettikleri silâhlarla kahramanca karşı koydu. Şehirdeki bütün demirciler, tenekeci-
ler, marangozlar kısacası bütün sanatkârlar silâh imal etmek için seferber oldular. Antepliler, düşmanı şehirlerinden çıkarmak için muhteşem ve destan gibi bir mücadeleyi her şeylerini ortaya koyarak var güçleriyle sürdürdüler. On bir ay süren bu kahramanlık destanında 6317 Antep evladı şehit edildi. Bu büyük şahlanış sırasında Antepliler, bütün şehit ve gazileriyle tarihe birer kahraman olarak geçti. Kaşif dergisi olarak, Gaziantep savunmasının 92’inci gurur yılında sizlere bu eşşiz destanın ve direnişin öyküsünü geniş olarak sunmak istedik. Keyif ve gururla okumanız dileğiyle…
K A P A K 40 K O N U S U
19.YüZYILIN iKiNCi YARISINDA
ANTEP’TE NüFUS 1871 yılı kayıtlarına göre Antep’in toplam nüfusu 57.976 idi. Bunun 47.599’ u Türk-İslâm, 9833’ü ErmeniHıristiyan, 544’ü Musevi idi. 1906 ‘ya gelindiğinde toplam nüfusunun 89.994 olduğu bunun 69.920’ sinin Türk-İslam, 19.378 ‘inin Ermeni-Hıristiyan, 696’sının ise Musevi olduğu görülüyordu. Bu rakamlara bakıldığında 1871’den 1906’ya kadar geçen 35 yıl zarfında Türk nüfusu ortalama % 46,9 artmıştır. Ermeni nüfusu ise bu süre içerisinde % 96 artmıştır. Başka bir deyişle 1871’de şehir nüfusunun % 17 ‘si Ermeni iken 1906’a % 22 ‘si Er-
meni olmuştur. Bu durumun sebebi Türk gençlerinin çok uzun süre askerlik yapmaları ve birçoğunun geri dönmemesi, dönenlerin ise hasta veya sakat olmalarıydı. Bunun yanı sıra şehirdeki Hıristiyan Ermeniler genellikle şehirde oturuyorlardı. Köylerde Ermeni nüfusu yok denecek kadar azdı. Ancak, köylerdeki birçok arazi şehirlerde oturan Ermenilerin mülkü olmuştu. Zamanla Türklerin ellerindeki topraklar ve iş Ermeni azınlığın eline geçti. 20.yüzyılın başlarında Antep şehrinin ticari, sanayi ve zirai varlığının yarıdan fazlası, şehirde nüfus bakımından ¼ ‘ü bile bulmayan Ermenilerin eline geçmiş durumda idi.
K A P A K 42 K O N U S U
1895 Antep Kazası’nın Nüfus Cetveli İnas ( kız) İslâm 33.445 Ermeni ( Katolik) 159 Ermeni (Gregoryan) 5.514 Ermeni (Protestan) 1.723 Yahudi 360 Yekün 41.201 Ermeni gençler arasında Avrupa ve Amerika’da okuyanlar vardı. Şehirde faaliyet gösteren yabancı tüccarlar grubuna devletten her türlü kolaylık gösterilirken onlar işlerini genellikle Ermenilerle görüyorlardı. 19. Yüzyılın sonu ve
Zükur ( erkek ) 34.567 170 6.019 1.805 372 42.934
Yekün 68. 013 329 11. 533 3.527 732 84.135
20. Yüzyılın başlarında Antep’te ekonomik üstünlük Ermenilerin eline geçmişti. Antep’in 1895, 1899, 1900, 1904, 1906 yıllarındaki ayrıntılı nüfus cetvelleri aynı yılların Halep vilayet salnamelerinden alınmıştır.
1899 Antep Kazası’nın Nüfus Cetveli İslâm Ermeni ( Katolik) Ermeni (Gregoryan) Ermeni (Protestan) Yahudi Yekün
İnas ( kız) 33.336 166 6.821 1.843 370 42.536
Zükur ( erkek ) 34.178 168 5.968 1.843 360 42.517
Yekün 67.514 334 12.789 3.686 730 85.053
K A P A K K O N U S U 43
K A P A K 44 K O N U S U
19.YüZYILIN iKiNCi YARISINDA
ANTEP’TE EĞiTiM Antep’te Hırıstiyanların yabancı ülkelerin desteğiyle başlattıkları bu eğitim, öğretim faaliyetlerinin yanında Müslüman okulları ise hem nicalik hem nitelik bakımından çokgeri bir durumda idiler. 1895 yılı Halep vilayet salnamesine göre Antep’te sadece bir rüştiye olduğu görülmektedir. Bu okulun muallimi evvel, muallimi sani, muallimi salis ve birde Fransızca muallimi vardı. Ermenilerin ise bu tarihte iki idadi, beş rüştiye olmak üzere toplam yedi okulları bulunuyordu. Antep’te 19 gayrimüslim mekatib-i ibtidaiyesi( ilkokul) bulunuyordu. 895 Salnamesine göre Antep’de 21 medrese, 27 mekatib-i ibtidaiye ( mahalle mektebleri) bulunuyordu. Bu tarihte bir Ameriken koleji ve hastanesi vardı. 1898 tarihli
salnamede bu rakamlarda bir değişiklik olmamıştır. Hala tek olan Müslüman rüştiyesindeki öğrenci sayısı 109 iken gayrimüslimlerin 7 rüştiye ve idadilerindeki öğrenci sayısı 408 idi. 1900 salnamesinde Müslüman rüştiyesindeki öğrenci sayısı 164 olmuştu. Aynı yıl 5 yeni ilkokulun açıldığı görülmekteydi. Mahmudiye mektebi 130 öğrenci, Mecidiye Mektebi 150, Selimiye Mektebi 115 öğrenci, Orhaniye Mektebi 120 öğrenci, Hamidiye Mektebi 65 öğrenci okutmaktaydı. 1901’de şehirdeki bu okulların yanı sıra Orul Nahiyesinde Orul Karyesi mektebi açılmıştı. Tek öğretmeni ve 45 öğrencisi vardı. 1902’de okul sayısı aynı kalmıştı. 1903’te verilen rakamlara göre 22 medrese bir rüştiye 31 mekatib-i ibtidaiye ( mahalle mektebleri) , bir Amerikan Koleji, iki hastane vardı. Aynı yıl şehirde mevcut 5
K A P A K K O N U S U 45
okula bir yenisi; Osmaniye Mektebi eklenmişti. Öğrenci sayısı 30, öğretmen sayısı 1 idi. 1904 yılında ilkokulların sayısı Orul Karyesi mektebi dahil 8’e çıkmıştı. Mevcut 7 okula bir de iki öğretmenli ve 70 öğrencisi olan Süleymaniye mektebi eklenmişti. Gayrimüslim ilkokullarının sayısı yine 19 idi. 1905’te ise Orul Karyesinden başka Lohan Karyesinde 1 öğretmen ve 64 öğrencili bir ilkokul açılmıştı. 1906’da okul sayısı değişmemiş, 1908’de daha önce ki okullara ilaveten bir kız rüştiyesi açılmıştı. Bir öğretmeni ve 51 öğrencisi vardı. 19 yüzyılın ikinci yarısında Antep şehrindeki gayrimüslim kesimde yaşanan yoğun eğitim öğretim faaliyetleri Müslüman Türk kesime de kendilerinin harekete geçmeleri gerektiğini hatırlatan bir amil oldu. 1895’te Antep’te eğitim işlerini idare etmek üzere bir eğitim komisyonu bulunmakta idi. Bu
komisyon 6 kişiden oluşuyordu. Başkanı kaymakamdı. Antep’te Müslüman okullarının sayısını ve kalitesini arttırma istekleri sonucunda devrin kaymakamının da öncülük etmesiyle maarif-i Mahaliye idaresi kuruldu. Hemen nizamnamesi hazırlandı. Nizamname gereğince bir idare heyeti seçildi. Teberrular makbuz karşılığı vezneye yatırıldı. İdare heyeti kendi aralarında hazırladıkları bir çalışma programı çerçevesinde harekete geçtiler.Kurban derileri topladılar. Bu kuruluş Antep halkı tarafından çok benimsendi ve desteklendi. El birliğiyle çalışılmış ve Antepli zenginler mal ve para bağışında bulunmuşlardır. Bu cemiyet kısa sürede şehrin en iyi yerlerinde arsalar aldı. 30 dükkan yaptırdı. Bu suretle önemli bir gelir kaynağı elde etti. Yeni açılan birçok okul bu cemiyetin eseriydi.
K A P A K 46 K O N U S U
19.YüZYILIN iKiNCi YARISINDA
ANTEP’TE URETiM Büyük zeytinliklerden Antep mahalli sanayi İskenderun’a giden dolayı yağ ve sabun bakımından ileri duru- yollar Antep’tengeimalatı çok gelişmişti. munu 19. yüzyılda da çerdi. Fakat 1869’ad Halı ve kilim doku- koruyordu. Dokumasa- Süveyş Kanalının macılığı çok gelişmişti nayi çok iyi durumda idi. açılması bölge transit ve çeşitli yerlere ihraç Dokuma tezgahlarında yollarının önemini ediliyordu. Bağların üretilen döşemelik ve azalttı. Kanal açılmaçokluğu üzüm çeşit- çeşitli kumaş cinsleri ( dan önce doğu ile leriyle çok ünlüydü. Sahtiyar, alaca ve aba) batı arasında giden Antep fıstığı ve kuru Halep, Kilis, Edleb ve eşyanın bir kısmı İsMısır’a bazı kumaşçeşitüzüm yurt dışına Avkenderun ve Suriye leriylesabun Anadolu’ya rupa’ya ve Amerika’ya limanlarından sevk satılıyordu. ihraç ediliyordu. Ayrıolunuyordu. Kanalın ca en çok üretilen hububat ürünü açılması bu malların vapurla karaya isebuğdaydı. Antep’in bir diğer çıkarılmadan Süveyş’tengeçirilmeönemli gelir kaynağı da transit tica- sine sebep oldu.Bu nedenle güret idi Maraş’tan Halep’e Birecik’ten neydoğu şehirleri özellikle Halep Akdeniz kıyılarına Diyarbakır’dan büyük zarar gördü.
K A P A K K O N U S U 47
19.YüZYILIN iKiNCi YARISINDA
ANTEP’TE
ULAŞTIRMA ve BELEDiYE Antep’te ulaştırma hizmetleri: 1872 ‘de haberleşme hizmetleri posta telgraf idaresince yürütülmeye başlanmıştı. Abdülaziz devrinde gelişmeye başlayan ve II. Abdülhamit zamanında hızlanan posta ve telgraf hizmetleri kazalara kadar yaygınlaşmıştı. Antep’te 1895 salnamelerinde ve daha sonra ki yıllarda posta telgraf müdürlüğü olduğu, bir müdür bir de posta katibi bulunduğu görülmektedir. Belediyeler ise Tanzimat devrinde uygulamaya girişilen reformlardanbirisiydi. Belediye idareleri 1864 Vilayet Nizamnamesinden sonra ve daha çok da 1871 nizamnamesi ve 1877 vilayet belediye kanunun
çıkmasından sonra teşkilatlandılar. Antep’te 1863’ta henüz böyle bir teşkilat yoktu. En basit mahalli makamların yapacağı işlerde bile sadrazam buyrultusu beklenmekte idi. Antep’te 19. yüzyılın ikinci yarısında belediye dairesi ve teşkilatı kurulmuştu. 1895’te belediye dairesi reis, katip, sanduk emini, tabibinde bulunduğu 14 kişiden oluşuyordu. Bunun 6’sı gayrimüslim idi. 1899’da belediye dairesinde bie eczacı ve bir müfettiş ilave olunmuştu.1900’de sayı yine 14’tü. 1901’de 3 tane münhal üyeliği dışında 12 görevli vardı. 1905’ta bu sayı 15’e çıkmıştı. İlk defa Anastasya Kaluyan isimli bir ebe olarak tayin edilmişti. 1903’ta üyeler 15 kişi idi. 1904 sayı aynı olmakla birlikte bir mühendis dahil olmuştu.1905’ta üye sayısı 17’e çıkmıştı.1900 yılında Antep’te görev yapan memurların sayısı 100 geçmişti.
K A P A K 48 K O N U S U
19.YüZYILIN iKiNCi YARISINDA
ANTEP’TE iDARi YAPI
Antep mülki idaresinin başında bir kaymakam bulunuyordu. Kazanın mülki amiri kaymakamdı.Kaza idare meclisi yönetim,yargı ve maliye işlerinde yöneticilere yardımcı olmak gerekli kararları alıp uygulamaya koymakta idi. Kaza idare meclisi 8 kişiden oluşuyordu. Naib, müftü, mal müdürü, tahrirat katibi kaza idare meclisinin tabii üyeleri idiler. Diğer 4 aza ise seçimle belirleniyordu. Seçilmiş üyelerin ikisi Müslüman, ikisi gayrimüslim üyelerden oluşuyordu. Maliye dairesi ise bir maliye memuru , bir muavini bir yardımcısı ve bir de sanduk emininden oluşmakta idi. Kazaların
vergilerini toplamak ve elde edilen gelirin idare edilmesi kaymakamla birlikte mal müdürünün en önemli görevlerindendi.1903 salnamesinde Antep’teki komisyonlara ilave olarak Ziraat odası meclisinin kurulduğu, 1904 ‘ta Ticaret ve Sanayi odası şekline geldiği, 1905’ta Hamidiye Gureba Hastanesi komisyonu kurulduğu, 1908’te Ziraat Bankasına ilaveten Osmanlı Bankası’nın bir şubesi açılmıştır. Ayrıca Antep’te 1898’ta 2 memuru, 1908’de de 4 memuru bulunan Duyun-u Umumiye ( Genel Borçlar) idaresi bulunmaktaydı.
K A P A K K O N U S U 49
ANTEP’iN iNGiLiZLER TARAFINDAN iŞGALi
Halep’te bulunan İngilizler, Mondros Mütarekesi’nin (30 Ekim 1918) 7. maddesine dayanarak 15 ocak 1919 ‘da bir süvari tugayı ve beraberindeki kuvvetle Antep’i işgal ederek, Amerikan koleji ve çevresindeki Ermeni evlerini kışla ve karargah haline getirdiler. Antepliler bu işgali, mütareke hükümlerine uyulmadığı gerekçesiyle protesto ettiler. Sözde İngilizler kışı geçirmek ve hayvanlara yem temin etmek amacıyla Antep’i işgal ettiklerini açıkladılarsa da, bir ay sonra Maraş ve Urfa’yı da işgal etmekle iddialarını fiilen yalanladılar. 31 ekim 1918 tarihinde (Mondros) da Türkler tarafından imzalanan mütareke, Antep sancağını Türk hakimiyetinde bırakıyordu. Ancak anlaşmanın 7. maddesi karışıklık çıktığı taktirde emniyeti
sağlamak için icap eden önemli askeri noktaları işgal etme hakkını İtilaf Kuvvetleri' ne bağışlıyordu. Birinci Dünya Savaşı' nda Suriye’ye gönderilen Ermeniler bu fırsattan istifade ederek İngilizlerle birlikte Antep’e döndüler. Dönenler arasında Antepli olmayan ve asayişsizlik dolayısıyla memleketlerine gidemeyen Sivas, Erzurum ve diğer Anadolu şehirlerinden gelen Ermeniler
K A P A K 50 K O N U S U
de bulunmaktaydı. Türklere karşı büyük bir hırs, kin ve nefretle dolu olan bu Ermeniler, İngiliz makamlarını etkileyerek, sert ve zalim bir idare kurulmasına çalıştılar. Türklerin satışa çıkardıkları taşınabilir mallarını “ Ermeni malıdır” diye gasp ettiler. Silah arama bahanesiyle şehir günlerce baskı altında tutuldu, bütün evler arandı ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Türkler; ekmek bıçaklarına kadar ellerindeki kesici ve patlayıcı silahlarını İngiliz makamlarına teslim etmek zorunda kaldılar. İngilizler 15 Mart 1919 da şehirde 15 günlük dükkan kapatma ve sokağa çıkma yasağı koydular. Bütün toplantılar
yasaklandı.Bu baskı 31 Mart 1919’da son buldu. İşgalin ağırlığı, düşmanın eziyet ve kötü davranışları Anteplilerin kararlılık ve direnme azmini güçlendirdi. Halktaki bu ruh halini sezen İngilizler, Ermeniler ve Türkler arasında ayrılık yapmadan bölgeyi idare etmeye yöneldiler. Mahalli teşkilatlara karışmadılar. Osmanlı memurlarını yönetimde serbest bıraktılar. 1919 senesi ilk bahar ile yaz ayları olaysız geçmişti. 1919 Ekim ayında ilgili hükümetler arasında varılan bir anlaşmadan sonra Suriye ve Kilikya’daki İngiliz kıtalarının Fransız kıtalarıyla değiştirilmesine karar verildi.
K A P A K K O N U S U 51
ANTEP’iN FIRANSIZLAR TARAFINDAN iŞGALi Ekim 1919 sonunda İngilizler, Antep’i Fransız işgaline terk ettiler. 27 Ekim 1919’ da Ermeni ve Fransızlardan oluşan 200 kişilik bir birlik Antep’e intikal etti. Fransız Albayı Saint Marie 28 Ekim günü bandoyla karşılandı. 29 Ekim 1919 günü de 2000 kişilik bir Fransız kuvveti, Ermeni azınlığın sevinç gösterileri arasında Antep’e girdi. İşgalin ertesi günü Antep halkı 10 bin kişinin katıldığı bir hürriyet ve istiklal mitingi düzenledi. Fransız işgali ile başlayan Ermeni taşkınlıkları, Türklere yapılan zulüm ve hakaret ile Türk kadınlarına yapılan tecavüzler Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin hızla gelişmesini sağlamış ve silahlı direnme zemini hazırlamıştır.
K A P A K 52 K O N U S U
ANTEP HALKININ
iŞGALLERE TEPKiLERi İngiltere’nin işgali altında tuttuğu bölgeyi, Suriye İtilafnamesi ile Fransızlara devretmesi üzerine bu haksız işgallere karşı bölge şehirlerinden çeşitli protestolar ve tepkiler meydana gelmiştir. 5 Kasım 1919’ da Cuma günü, yani Antep’in Fransızlar tarafından işgalinin birinci günü bir Ermeni tercümanla şehre inen bir Fransız subayının, Akyol camiinde asılı Türk Bayrağını, orada bulunan bir Türk polisine zorla indirtmesi, şehirde infial uyandırmış, halk galeyana gelmiştir. Zorla da olsa Türk Bayrağını indiren polisin derhal görevinden atılması sağlanmıştır. Bu hareket Fransızlar nezdinde protesto edilmiştir.
8 Kasım 1919'da Türklerin birkaç kez vaki olan protestoları karşısında Fransız komutanlığı, Ermeni aylına mensup kıtaları Antep'den çekilmeye ikna etmiştir.Fransızlara ve Ermeni askerlere güvenen yerli Ermeniler güçlendikçe taşkınlıklarını arttırdılar. Ermeniler semtlerinde rastladıkları Türklari tehdit ediyor ve dövüyorlardı. Türkler Ermenilerin çoğunlukta olduğu semtlerde dolaşamaz olmuşlardı. 10 Kasım 1919'da Ermeni askerleriyle Türk polisleri arasında bir kavga çıktığında, Cemiyet-i İslamiye bu fırsattan istifade ederek Antep'in Fransızlar tarafından işgalini protesto etmiştir. 23 Kasım 1919'da Cemiyet-i İslamiye, Mondros Mütarekesinin maddeleriyle beraber verilen teminata rağmen İngiliz ve Fransız işgalinin Türk idaresine darbe vurduğunu, Wilson prensiplerine dönülerek işgalin kaldırılması maksadıyla yapılan bir mitingden sonra yeni bir protesto verdi. Bu arada bizzat Mustafa Kemal Paşa, 1 Aralık 1919'da Kâzım Karabekir'e "son derece gizli tutulması" gereken bir telgraf göndermiştir. Buna göre Kilikya, Urfa, Maraş ve Antep işgalinin ve Ermenilerin yaptıkları cinayetlerin şiddetle protesto edilmesini ve maneviye ile mücadelenin ilanı bildiriyordu.
K A P A K K O N U S U 53
ANTEP SAVUNMASININ BAŞLAMASI 11 Ocak 1920 tarihinde 400 piyade, 50 süvari ve 2 dağ topundan oluşan bir Fransız kuvveti Antep yakınlarındaki Keferdiz’e gitmek üzere Antep’den hareket etti ve geceyi Araptar köyünde geçirdi.Ancak bu kuvvet bütün köy halkını evlerinden dışarıya attı, eşyalarını yağmaya ve kadınlara taarruza başladı.Bunun üzerine etraf köylere haberciler gönderildi.Fransızlara taarruza karar verildi. Ertesi sabah Araptar’dan hareket eden Fransızlar Çatalmazı denilen mevkide daha önce birleşen köy kuvvetlerinden oluşan birlik tarafından imha edildi.Olay yerine gelen Türk ve Fransızlardan oluşan heyet, yaptığı araştırmalar sonucu Fransızlar aleyhinde rapor verdi. 19 Ocak 1920’de Antep’den Maraş’a giden bir Fransız erzak kafileside Karabıyıklı civarında 20 Ocak 1920 tarihinde Karayılan( Molla Mehmet) tarafından baskına uğratılarak tamamen esir ve imha edildi.Bu iki olay üzerine
Fransız kuvvetleri şehir haricine çıkamaz oldular.Antep halkının sabrını taşıran en büyük olay 21 Ocak 1920 günü akşama doğru bugünkü İnönü caddesinde, askeri fırın önünde 10-12 yaşlarında oğlu Mehmet Kamil ile geçmek-
Maraş’a Gider
K A P A K 54 K O N U S U
Çakmak T Sam Köyü
Fransız Kuvvetl eri
Sakçagözü
Sof Dağı
İbrahimli
Batalhöyük Latin Kilise
Burç
eri etl uvv K z nsı Fra
Kil is Yo lu
Bayaz Ak Han Amer i n e esi Türk Hasta m l r l E ha Hastanesi Ma Amerikan Koleji
Mazmahor
K.Kızılhisar
Kurban Ba
Fran
Geneyik Dokurcum Değirmeni Şahinbey’in Anıdı
n uta at T Sak ğı Da
Bostancık Şahinbey’in Karargahı
Ulumahsere Elmalı (Almalı)
Beşgöz Çapalı Köyü
Kertil
Kilise Gider
Kazıklı
K A P A K K O N U S U 55
Araban
Yavuzeli
Dülük Baba
Fra nsı zK uvv etle ri
Hacı Baba
Tabakhane
Asri Mezarlık
Mağarabaşı
Kale Karagöz Camii Suburcu Türk Mahallesi Hükümet Şeyh kyol Balıklı Konağı Camii rikan Ahmet Çelebi anesi Mursullu
n esi
Çınarlı
Kuşcu Dağı
Çıksorut
Şehreküstü
Karayılan
aba
nsız Kuvvetleri
Nizip Yolu
Acem Kayası
Perilikaya
Mardin Tepe Düztepe
Aydınbaba Hava Alanı
Fransız Kuvvetleri
Tepe
Küçük Selevat
Cünüt Tepeleri k a s m Sa pe B. Selevat Te Oğuzeli (B. Kızılhisar)
İkizkuyu
Karaburun
Kilis
Akçakoyunlu İstasyonu
*ANTEP SAVUNMA HARiTASI
K A P A K 56 K O N U S U
te olan bir Türk kadınına fırındaki Fransızlardan iki sarhoş asker sarkıntılık ederek peçesini açmak istemişlerdir.Mehmet Kâmil anasını savunmak için Fransızlara taşla hücum etmiş ve iki Fransız askeri tarafından hemen orada süngülenerek şehit edilmişti.Bu olay üzerine dükkanlar günlerce kapalı kaldı.Bir kısım gençler Fransızlara hücum edilmesini istiyorlardı. Heyet-i merkeziyenin “henüz vakit gelmedi,biraz sabırlı olunuz her şey yapılacaktır”yolunda tavsiyeleri ve Fransızların oyalayıcı ve yumuşak tutumu ile normal hayata geçilebilmiştir. Antep-Kilis Yolundaki Faaliyetler Fransızlar, ikmallerini devamlı olarak Antep-Kilis yolunu kullanarak yaptıklarından burası önem taşımaktaydı.3 Şubat 1920 tarihinde Kilis’ten Antep’e hara-
ket eden iki bölüğün himayesindeki 150 arabalı bir Fransız erzak kolu Şahin Bey kuvvetleri tarafından Kertil’de pusuya düşürülerek Kilis’e geri dönmek zorunda bırakılmıştır.Fransızlar, 18 Şubat’ta bu yoldan geçmeyi bir daha denediler, fakat Şahin Bey kuvvetlerince mağlup edilerek Kilis’e geri çekildiler.24 Mart 1920 de Antep Heyet-i Merkeziyesi (Cengin) de bulunan Kilis Kuvva-yi Milliyesinden bir şifre aldı. Bu şifrede Katma’dan Kilise 6000 kadar mühim ve karışık bir kuvvetin geldiği, Fransız Karargahındaki telaş ve hareketten, bir çok arabaların şose üzerinde toplanışından Antep için kuvvetli bir nakliye kolunun hazırlanmakta olduğu bildirildi. Heyet-i Merkeziye, bu mühim şifreyi bir taraftan Mustafa Kemal Paşaya bildirirken, diğer taraftan da Kilis-Antep yolunun müdafii Şahin Bey kumandasına yeni kuvvet takviye edilmiştir. 26
K A P A K K O N U S U 57
Mart 1920 sabahı Fransız kuvvetleri Kilis’ten Antep’e doğru hareket etmeye karar vermişlerdir. Öğleye yakın Kilis Kuvva-yi Milliyesi ile Fransız kuvvetleri arasında bir çatışma vuku’ bulmuş ve çatışma saat on beşe kadar devam etmiştir. Fransız kuvvetleri o geceyi Sinap köprüsü etrafına ordugah kurarak geçirmişler ve duruma göre tertibat almışlardır. Şahin Bey o gece düşmana bir baskın yapma teşebbüsünde bulundu ise de netice sağlayamadı. Fransız kuvvetlerinin sahip olduğu teçhizat ve mühimmatı millî kuvvetleri tereddüde sevk etmiştir. Fransız kuvvetleri sabahın ilk ışıklarıyla
harekete geçti; evvelâ Kızılburun, Kertil, tepelerini dövmeye başladı. Kol, Kızılburun istikametine yaklaştığı zaman şiddetli bir harp başladı. Çünkü bu tepeler düşman bataryalarının kesif ateşi altında bir yanardağ haline dönmüştü. Milli kuvvetler bu ateş altında barınamayarak gerilere çekilmeye mecbur oldular. Kilis-Antep yolunun birinci müdafaa hattı b oz u l m u ş ve parçalanmıştı. Düşman, Kızılburun istikametinden geçerken burada tek bir nefer bile kalmamıştı. Bu defada Kertil hattı civarını bölmeye başladı. Kızılburun’daki yanardağ, bu defada Kertil tepelerine intikal etmişti. Şahin Bey, milli
K A P A K 58 K O N U S U
kuvvetleri mevkilerinde tutamamıştı. Buradaki kuvvet, gerilere çekilmiş ve Şahin Bey bu olay karşısında oldukça üzülmüştü. Pek az bir kuvvetle Beşgöz’ün tepesini işgal ve orada harbe devam etti. Bu mukavemet, ancak yarım saat sürdü. Fakat bu süre içerisinde düşman pek çok kayıp vermişti. Şahin Bey, buradan Bostancık sırtlarına çekilmeye mecbur oldu. Vakit geçmiş olduğu için düşman geceyi BostancıklaBeşgöz arasında ve şose üzerinde geçirmek için açık ordugah kurdu. Kilis-Antep yolunun ikinci müdafaa hattı olan Kertil de düşmüştü. Fransızlar Şahin Bey’in kuvvetleri üzerine son kez top ve makineli tüfenklerle saldırdılar. Elmalı Köprüsü üzerinde yaşanan çatışmada Şahin Bey, 28 Mart 1920 tarihinde şehit düştü. Şahin Bey’in şehit olması ve Türk
kuvvetlerinin yenilgiye uğraması Anteplileri çok üzmüştü, fakat bu sırada Kılıç Ali Bey’in Antep’e gelişi Anteplilerin maneviyatını yükseltmiştir. Kılıç Ali Bey, Mustafa Kemal Paşa’nın verdiği emir doğrultusunda harekete geçmiş ve Antep’e gelmiştir. Kılıç Ali Bey, Antep’teki milis kuvvetleri bir komuta altında birleştirilmesini sağlamış böylece Antep halkının savunma günü artırmıştır. Şehir İçinde Çarpışmaların Başlaması Şahin Bey’in şehit düşmesi Antep ve çevresinde büyük bir üzüntü ve ızdırap yaratmış ve Antep halkını müthiş derecede savunma hırsına yöneltmiştir. Bu olay üzerine Kılıç Ali kuvvetleriyle Antep civarına gelmiştir. Fransız kuvvetlerinin Antep’e girmelerinden
K A P A K K O N U S U 59
cesaret alan şehirdeki Ermeniler Antep halkına zulüm yapmaya başlamış ve halkı galeyana getirmeye çalışmışlardır. Kilis’ten Antep’e gelen Kolonel Andrea, 1 Nisan’da tekrar Kilis’e dönmek için yola çıktığı zaman Maraş’tan Burç Köyüne gelmiş olan Kuvai Milliye Kumandanı Kılıç Ali Bey maiyetindeki makineli tüfeklerle donanmış kuvvetle, Antep’e bir buçuk saatlik mesafede olan Balaban mevkiinde düşmanı çevirdi. Bu baskından Fransızlar, büyük rütbeli bir subay ve yirmiden fazla ölü bırakarak güçlükle Bostancık’a doğru yürüyüşe devam etti. 1-2 Nisan 1920 gecesini Bostancık’ta geçiren Fransız kıtalarına, 2 Nisan 1920 sabahı Milli Kuvvetler tarafından ikinci bir baskın yapıldı. Fransız komutanı Antep Mutasarrıfı ile görüşerek Düztepe’yi işgal eden Türk kuvvetlerinin çekilmelerini, aksi halde topçu ateşi altına alınacağını bildirdi. Bunun üzerine esasen çıplak ve savunmaya elverişli olmayan bu tepe Antep Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti tarafından terk edildi.
Antepliler Tarafından Fransızlar’a Yapılan ilk Kuşatma 3 Nisan 1920 de bütün cephelerde ateş devam etti, Kilis istikametinden gelen uçak, şehir üzerinde uçarak keşifte bulunmak istedi; fakat milli kuvvetlerin ateşi ile uzaklaştırıldı. 4 Nisan 1920 de Kılıç Ali, maiyetiyle beraber şehre geldi; müdafaa hatlarını gezdi, şehirde mevcut kuvvetleri bu vaziyete göre görevlendirdi. Kendisine yardımcı olarak Kilisli Jandarma Yüzbaşısı Arslan Beyi seçti. Şehirdeki en mühim noktayı Çınarlı Camii mevkisi oluşturmaktaydı. Şehirde yapılacak muharebenin sevk ve idaresi için Antep şehri, cephe adı verilen yedi bölgeye ayrıldı. 1- Tabakhane Cephesi 2- Şeyh Camii Cephesi 3- Mağarabaşı Cephesi 4- Şehrüküstü Cephesi 5- Aydubaba Cephesi 6- Musullu Cephesi 7- Çınarlı Camii Cephesi
K A P A K 60 K O N U S U
Fransızlar’ın Antep’i Kuşatması Norman kuvvetleri 1516 Nisan 1920 gecesi, şehrin doğu ve güneyinde Hacıbaba, Acemkaya, Cunut sırtlarını işgale muvaffak oldu ve topçu ateşleriyle şehri döğmeye başladı.
Şehrin 200 metre mesafe uzağında bulunan Makas Mağarası civarındaki tepeleri kuşattılar. Fransız komutanı Antep Mutasarrıfına bir mektup yazarak şehrin teslimini istedi. Norman Kıtalarının şehri muhasarası sırasında, Maraş’tan kadro halindeki 9. Kafkas Alayı’nın 2. Taburu cepheye geldi. Anteplinin o güne kadar duymadığı top sesleri yavaş yavaş halkın kulağını tırmalamaya başlamıştı. 16 Nisan Akşamı Yıldırım ve Şimşek Taburları’ da bozuldu. Kozanlı Cephesinde bulunan
Kilisli Arslan Bey beraberindeki askerlerle gece karanlığından yararlanarak, ikinci müdafaa hattı olan Musullu Cephesine çekildi. Diğer taraftan Albay Debieuvre komutasında Kilis’ten Antep’e gönderilen kıta 17 Nisan 1920 günü, Antep’e gelerek şehrin batı kısmındaki Battal Höyük, Garaf ve İbrahimli sırtlarını işgal etti. Bu suretle Antep’eki kuvvetler fazla miktarda takviye edildiği gibi Antep şehri de Fransızlar tarafından muhasara altına alınmış oldu. Kurbanbaba Taarruzu (30 Nisan 1920) ve Şehir İçindeki Durum (Fransızların İkinci Mağlubiyeti) Fransızların işgalinde bulunan mevkiler içinde askeri bakımdan en önemlisi Kurbanbaba Tepesi idi. Bu tepe hem Fransız Karargâhının bulunduğu Kolej’e, hem de Mardin Tepe’ye hakim bir vaziyette idi. Fikri Bey, bu tepeyi zaptetmeğe karar verdi. 1 Mayıs 1920’de Mardin Tepesi' nin güneyindeki
K A P A K K O N U S U 61
harp tarihinde “Antep “Kurbanbaba Muharebesi” diye bilinen bu mücadeleyi Fikri Bey idare etmiş ve kahraman Türk askerinin birçok fedakarlıkları olmuştur.
“
Karataş denen tepeleri işgal ederek buradan Kurbanbaba üzerine bir gece hücum düzenledi. Karataş’a yerleşen nizamiye taburu ve bunlara katılan Besni, Nizip, Maraş Millî Kuvvetleri 2 Mayıs 1920’de Kurbanbaba taarruzuna iştirak ettiler. Taarruzu Binbaşı Fikri Bey idare etti. Taarruz başlar başlamaz Dülük mevkiinde mevziye giren topçularımızda Kolej, Mardin, Kurbanbaba tepeleri ile Fransızların işgalinde bulunan mevzileri bombardıman etmeye başladı. Şehir içinde ise, bilhassa Çınarlı Cephesinde şiddetli çarpışmalar devam ediyor, taarruz hedefi şaşırtma usulü ile kapatılıyordu. Taarruz, öğleden sonra bir meydan muharebesine dönüştü. Uzun süren çarpışma neticesinde Fransız kuvvetleri Mardin Tepe istikametine doğru geri çekilmeye mecbur kaldılar. Böylece Kurbanbaba Tepesi ele geçirildi.
Kurbanbaba harbi devam ederken, içeride de bazı olaylar yaşanmaktaydı. Kılıç Ali Bey, Fransızlara yardım eden Ermenilere hitaben bir beyanname yayınladı. Beyanname ‘‘Eğer yarın öğleye kadar mevzileriniz üzerine Türk bayrakları açarak teslim olmadığınız takdirde bulunduğunuz mahaller amansız olarak bombardıman edilecektir’’ diyordu. Gelen cevap ise ‘‘Biz sizi tanımıyoruz, selahiyetleriniz hududunu Osmanlı Devletinden sorup
K A P A K 62 K O N U S U
anlayacağız’’ şeklindeydi. Bu cevaptan sonra hem Kolej hem de Ermeni mahalleri bombardıman edilmeye başlandı. Binbaşı Hamdi Bey kumandasındaki Türk Kuvvetleri Fransızlardan 2 bin esir alarak 2 topuna el koydu. Düşmanın Kilise girişinden sonra Kılıç Ali Bey, 12 Mayıs 1920‘de Ankara’ya çağırıldı. Antep Heyet-i Merkeziyesi Kılıç Ali' nin gitmemesine yönelik bütün gayretlerine rağmen Yozgat’a tümen komutanı yetkisiyle gönderildi. Kılıç Ali Bey, Yozgat ve Bölgesinde isyan hazırlığında bulunan Çapanoğulları isyanını hiç kimseye bildirmeden hareket hazırlığına başladı. Yerine Kilisli Arslan Bey’i bırakarak Antep’ten ayrıldı. Ankara Hükümeti’ni, özellikle Kuvayi Milliye’yi temsil eden Kılıç Ali Bey’in bu çevreden ayrılışı halk üzerinde olumsuz bir etki bıraktı. Arslan Bey’den sonra Alay Kumandanı Hamdi Bey Kuvayı Milliye Kumandanlığını yürüttü. Hamdi Bey’in zamanında civar köydeki halktan Millî Merkez Taburu namıyla bir tabur daha teşkil edilerek cephelere taksim edildi. Savunmada Antep’in son Günleri ve Düşmesi Savunma kuvvetleri Antep şehrinin her tarafının Fransız kuvvetleri tarafından
K A P A K K O N U S U 63
sarıldığını anlayınca son bir hamle ile bu çemberi aşmaya karar vermişlerdir. Bu hedefi gerçekleştirmek için 2 Şubat 1921 günü savunma kuvvetleri temsilci olarak Mehmet Ali Efendi’yi, Kolordu Kumandanlığına durumu anlatmak üzere göndermişlerdir. Kolordu Kumandanlığı'da 4-5 Şubat gecesi böyle bir baskın hareketinin yapılmasını uygun gördü, fakat 4-5 Şubat gecesi yapılması karar verilen çıkış hareketi, şehir içindeki savunma kuvvetleri hazırlıklarını yapamadığından, bu ha reketi destekleyecek birlikler geri döndü. Bunun üzerine Antep'in durumunu yakından bilen Selahattin Adil Bey, 6-7 Şubat 1921 gecisi Antep savunma kuvvetlerine gönderdiği emirde: "5-6 Şubat 1921 tarihli şifrenizi aldım. Durumu düzeltmek için istekli olmanıza rağmen kasaba’da yapılacak hareketi mecbur kılmaktadır. Bu gecede yarıp çıkamadığınız takdirde dış kuvvetlerle bir daha anlaşma imkânı olmadığını kesinlikle söylemeye mecburum. Hareket saat 6' da topçu ateşimizle başlayacaktır. Erzağınızı içerde kala caklara terkediniz. Sizin herhalde çıkmayı ve hissiyata mağlup olmamanızı rica eder, Cenab-ı Hak'tan başarılar dilerim herkese hürmetler sunarım" diyordu. Böylece 2. Kolordu ile anlaşılmış, 6-7 Şubat gecesi kesin
K A P A K 64 K O N U S U
bir çıkış taarruzu yapma kararına varılmıştır. Dışarıya çıkacak aileler Ahmed Çelebi'de toplanmışlardı. Bunlar da taarruz hareketine iştirak edenleri takip edeceklerdi. Taarruz hareketi Büyük Salavat ve Perili Kaya istikametinden hazırlandı. Bu harekete Mustafa Fevzi Bey komutasında Yıldırım Taburu'nun birinci, ikinci ve üçüncü bölükleri ile semt halkı katılacaktı. Ortak hareket bütün hazırlığı ile tamamlandıktan sonra, 6 Şubatta düşman civardaki kuvvetlerle yaptığı karşı hücumla durumunu düzeltmiş ve açık (gedik) kısa zamanda kapatılmış olduğu için çok az insan dışarı çıkabilmişti. Son durum üzerine Antep halkı ve savunma kuuvvetleri ihtiyaç yardımı yapıldığı takdirde çıkış yapmak istemediklerini ve savunmaya devam edeceklerini bildirdiler. Kolorduca buna imkân olmayacağı anlaşıldığından savunma kuvvetlerinden, isteyenler her an kılavuzlarla çıkış yapabilecekleri bildirildi.
K A P A K K O N U S U 65
Taarruz için düşmanin hiç ümit etmediği bir nokta se çildi. Çünkü içerideki kuvvetin elinde ne cephane vardı, ne de uzun müddet savunma yapacak bir kudret. Özdemir Bey’in bu defaki çıkış için seçtiği mıntıka düşmanın yanıbaşın dan, yani siperlerin önünden geçmekti. Bu yer Çınarlı Cephesinden, Maraş şosesine kadar olan ve Saçur Suyu'nu takip eden en yakın siperin üzerinden geçmekti. Gece yarısından sonra Özdemir Bey ve hükümet erkânı ile ikiyüz kişilik bir kuvvet Mehmet Çavuş ve Elbistanlı Hoca öncülüğünde şehirden dışarı çıktılar. Çok üstün düşman kuvvetlerinin topçu ateşi altında, açlık içinde, savaşa devam eden Anteplilerin direnişi bütün Türkiye'de dikkatle takip edilmekte idi. Batı Cephesinde Kurtuluş Savaşlarının başlayacağı ilk günlerde, 8 Şubat 1921 tarihinde ve 93 sayılı kanun ile T.B.M.M., Antep’in adını Gaziantep’e çevirdi. Antep'in dışarıyla bağlantısını kesen, savunu cularını aç ve cephanesiz bırakan Fransızlar, 8 Şubat'ta şehri ellerine geçirdiler. Bu olay, Türkiye'nin her tarafında olduğu gibi Ankara'da da çok büyük üzüntüyle karşılandı. Bu sebeple hadise T.B.M.M. binası önünde her kesimden halkın katılmasıyla protesto edildi. Şehirde kalan savunma kuvvetleri, Doktor
K A P A K 66 K O N U S U
Mecit Bey’e daha bazı kimselerin aracılı ğıyla müzakereye giriştiler. 9 Şubat 1921'de 11 maddelik bir teslim anlaşması düzenlendi. Fransızlar sessiz ve törensiz bir şekilde şehrin önemli mevkilerini işgal ettiler 13 Şubat 1921'de, Fransızlar Adana'da, Antep'in düşüşüne dair resmi bir tebliğ yayınladılar. Bu tebliğde: "Bütün şartları kabul eden Kemalist müdafaacılar 9 Mart 1921 tarihi sabahı bir teslim mukavelesi imza etti" deniyordu. Fransızlara teslim olduğu zaman onbine yakın yapı bulunan Antep'te sekizbin bina
harap olmuş ve oturulmayacak hale gelmişti. Bundan başka Antep, yedibin kadar evladını vatan uğruna şehit vermişti. Bir o kadar da yaralı vardır. Giriştiği bu savaşta Antepliler yüzbinlerce Osmanlı altını sarfettiler. Antep savunması Antepliye ve Türk Vilayetine çok pahalıya mâl olmuştur. Fakat en büyük kazanç, kıymeti para ile ölçülmeyecek kadar büyük olan; Antep'in yine Türk vatanı olarak kalması ve hiç bir şehire nasip olmayan "Gazilik" şerefine kavuşmasıdır.
K A P A K K O N U S U 67
ANTEP iÇiN SÖYLENENLER “... Bu tek Türk şehri, hiçbir yerden maddi yardım görmeksizin kendi kahramanlığı ile kendini kurtardı. Ve Gazi ünvanına bihakkın liyakat kesbetti. Türküm diyen her şehir, her kasaba ve en küçük Türk köyü, Gazianteplileri kahramanlık misali olarak alabilirler.” 25.12.1936 Mustafa Kemal Atatürk “ Gaziantep müdafaası, düşmanın istilâ ordusunu üstüne çekmek suretiyle, Gaziantep’le birlikte bütün o havaliyi de işgalden kurtarmıştır.” Garp Cepheleri Kumandanı İsmet İnönü “ Bütün İslâmiyet’in şerefli tarihi, kahraman Gaziantep mücahitlerinin gösterdiği kudret ve kahramanlık ile haklı olarak iftihar eder. Bütün mücahitlerimizin ve Antep’in fedakâr halkının yüksek alınlarından kemali takdirle öperim. İfa ettiğiniz büyük kahramanlık sayesinde muvaffakiyet mutlaka bizimdir.” Şark Cephesi Kumandanı General Kâzım Karabekir
“ Gaziantep ve Gaziantepliler Türkiye’nin en bahtlısıdır. Çünkü Türkiye’nin her köşesinde ihtilal ve inkılap, hakiki Türklüğe kavuşma mücadelesi olmuştur. Bu meyanda yalnız Gazianteplilerin büyük Türk milletinin yüksek kamutayınca gazilikle, muhariplikle unvan almış bulunması için elbet sebepler vardır. Yalnız ve yardımcısız bırakılmış olmalarına rağmen sadece mahdud Türk kahramanlarımızın, Gaziantep’in yüksek kahramanlarıyla birleşmesiyle, en kavi zann olunan hasım ordusunun çok faik ve mücehhes kuvvetlerinden kutsal yurtlarını kahramanca kurtarmış olmaları ; işte bu, onlara manevi bir pırlanta kıymetindeki ünvanı vermiştir. O heyecanlı kahramanlık günlerini o gün cereyan ettiği gibi hatırlamakta olduğuma bu telgrafımı dinleyecek olan bütün yurttaşların emin olmalarını dilerim. Eğer bir gün millet, vatan ve cumhuriyetin yüksek menfaatleri icap ettirirse o çevre kahramanlarının geçmişte olduğundan daha yüksek kahramanlıklar göstermeye amade bulunduklarına da şüphem olmadığı bilinmelidir. Cümlenizin derin ve yılmaz güvenle gözlerinden öperim.” 25.12.1937 Mustafa Kemal Atatürk
K A P A K 68 K O N U S U
“Antepliler yalnız Gaziantep’i değil, Türkiye’yi de kurtardılar. Milli mücadelede mutlak muvaffak olacağımız inancını bugün yapılmakta bulunan Antep müdafaası teyid etmektedir.” Mareşal Fevzi Çakmak Antep muharebesi Türkler’in müdafaasındaki azim ve metaneti ile çevikliğini,bununla beraber sokak muharebeleriyle evlerin müdafaa haline vaz’ındaki kabiliyetlerini bir defa daha izhar eyledi. Fransız Kumandanlarından Kolonel Abadi Antep’in sükutunu görmek için 9 ay beklemek lazım geldi. Halbuki Anadolu’da bin Antep var. Anadolu cenuptan işgal edilemez. FransızŞarkOrdularıBaşkomutanı General Gouraud
Gaziantep evlerinin duvarlarında hâlâ mermi deşikleri vardır. Antep yavrularının, top patlayışı arkasından duyulan seslerini işitir gibiyim: -“ Korkmayın, analar,yedi buçuklu geliyor.” Antepliler on beşlikten aşağı gülleden telâş etmez olmuşlardı. Ordumuz, hazinesiz fetvâ ve ferman mahkûmu Mustafa Kemal’in tarihi bundan yâr olmuştu. Onu ölünceye kadar halka inanmaktan ayırmayan kuvvet, Cenup, Ege ve Şark Türklüğünün bu manzarası idi. Büyük Millet Meclisi Antep’e Gazi rütbesini verdi, düşman O’nu: Türk Verdün’ü diye anıyor. Bizim kurtuluş mucizesinin asıl sırrını anlamak isteyenler,cenupta halk hatıraları, halk hikâyeleri ve halk destanları arasında,bir kuvay-i milliye seferi yapmalıdırlar. Falih Rıfkı Atay
K A P A K 72 K O N U S U
GAZiLiK KANUNU Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin, 6 Şubat 1921 tarih 147. Toplantısında, Bakanlar Kurulu Başkanı ve Milli Savunma Bakanı Fevzi Çakmak meclis başkanlığına bir önerge sundu: “ T.B.M.M Riyaset-i Celilesi’ne. Antep Livası merkezi olan Ayıntap kasabası namının, Gaziayıntap’a tahviline dair icra vekilleri heyetinin 2 Şubat 1337 ( 1921) tarihindeki içtimasında kabul edilen ve T.B.M.M Riyaset-i Celilesi’nin tasvibine iktiran eden, Layiha-i Kanuniye Sureti musaddakası rapten takdim kılınmakla iktizasının ifa ve neticesinin icra buyurulmasını rica ederim efendim.” İcra Vekilleri Heyeti Reis-i Mudafaa-i Milliye Vekili
“GAZİLİK” Antep’te Nasıl Duyuldu?.. Gaziantep’in bir kurtuluş gününde,radyoda yayınlanmak üzere mücahitlerden birisi ile konuşuyorduk. Muharip, Şahinbey Harpleri’nde, Çınarlı Cephesi’nde döğüşenlerden Mustafa Alçı idi.Sordum: -Antep’e gazilik ünvanı verilmiş. Siz ne zaman duydunuz? Memnun oldunuz mu? Hiç unutmuyorum,bu gün görmüş gazi adeta öfkeyle bağırdı mikrofon başında: -“Ne diyorsun Bey, sen ne diyorsun? Antep’i sen o gün görmeliydin.Yurdumuz, yuvamız, yıkılmış, her evden 1-2 şehit çıkmış. Herkes şehidinin,yaralısının başında
K A P A K K O N U S U 73
ağlaşıyor... A n t e p’ i n daha dumanları tütüyordu. Kim düşünür ünvanı, kim düşünür madalyayı ? Hem biz madalya için mi döğüştük ? Dinimiz için, milletimiz için, namusumuz için döğüştük... Ankara’da meclis uygun görmüş, vermiş. Biz aylar sonra duyduk !” Ankara’da T.B.M.M bahtı kara şehre Gazilik ünvanı verirken, Antep bir ölü evi gibiydi : Tüm ümitler kırılmış, herkes bitkin, herkes aç... Çetelerin bir kısmı silahlarıyla ailelerinin bulunduğu evlere mağaralara, mahzenlere döndüler. Huruçla çıkmayıp şehre geri dönen muhariplerin toplamı 500 kişiyi geçmiyordu.Düşmanlar huruç harekatı yapıldığını öğrenince şehri her zamankinden daha şiddetli bir şekilde akşama kadar bombaladı. Kalan az sayıda müdafilerle yeni bir huruçta yapılamazdı.Düşmanın amacı, etrafı şehir cepheler kumandanı Özdemir Bey ile Heyet-i Merkeziye azalarını ele geçirmekti. Bunu kolorduda biliyor, o nedenle Se-
lahattin Adil Bey ( Siz ve müdafiler yapılacak huruçla mutlaka harice çıkmalısınız) diyordu. Sonuçta bu akşam sessiz bir huruç yapılmasına karar verildi. Gece yarısından sonra, içerde kalan, özellikle düşmanın tutsak etmek istediği Özdemir Bey, Heyeti Merkeziye üyeleri ve memurlarla, doktorlar ( halktan 200 kişi ile ) Posta Burçlu Mehmet’in rehberliğinde, Antep’in kuzeyindeki Beylerbeyi yolundan harice çıktılar. Yarım saat sonra, Posta Elbistanlı Hoca ile, polis, Jandarma ve halktan 200 kişi kadar bir grup şehrin batısındaki, Maanoğlu köprüsü yoluyla İbrahimli istikametinden şehri terk ettiler. Çoğunluğunu kadınların ve çocukların teşkil ettiği yaklaşık 200 kişide şehrin öbür tarafından harice çıktı. Şehri terk eden bu üç grupta gecenin zifiri karanlığında, dondurucu soğukta, karlara ve sulara basa basa korkunç bir sefalet ve ızdırap içinde Antep’i terk ettiler...Bu silahsız ve bitkin insanların şehir dışına çıkışını Fransız birliklerinin görmemesi mümkün değildi. Ama ne sebeptense düşman bu insanların çıkışına kayıtsız kaldı.
KÜLTÜR TURU 75
İŞTE GAZİANTEP’İN İLK GELİNLERİ 1930-1945 yıllarında Gaziantep'te gelinlik giyilerek ilk düğünler yapılmaya başlandı.. O dönemde gelinlik almak yürek istermiş.. Maddi durumu iyi olan
1930 Kamile ve Ali Yetkin
1935 Fattum ve M. Lütfi Öztemur
Antepli aileler gelinlikleri o zaman Halep'ten, diğer şehirlerden getirtirlermiş.. İşte Gaziantep'in 1930'lu yıllardaki gelinlik giyen ilk gelinleri..
1934 Lütfiye ve Mehmet Ocak
1935 Şükrüye - Muhittin Budeyri
Kaynak: Bilge Kazaz’ın Arşivi
76 KÜLTÜR TURU
1938 Beşire ve Abdülkadir Söylemez
1941 Hümayun ve Mustafa Tombalak
1939 Aliye ve Hayri Besnili
1939 Pakize ve Ömer Kayaalp
1939 Saliha ve Cahit Güzelbey
1940 Asiye ve Sabri Haksever
78 P O R T R E
Ölümsüz Aşıklar Fırat Nehri kıyısında bulunan ve bir bölümü, GAP kapsamında inşa edilen Birecik Barajı gölü altında kalacak olan Belkıs Zeugma antik kentinden 36 yıl önce kaçırılan mozaiğin, ABD`den getirilen 2 figürü, müzedeki parçasına monte edildi. Mozaiğin, kaçırıldığı ABD`den 19 Haziran`da getirilen 2 figürü, Kültür Bakanlığı uzmanlarınca yapılan çalışmalarla 1993 yılında Belkıs Zeugma antik kentinde bulunan ve getirildiği Gaziantep Arkeoloji Müzesi`nde boş kalan ve büyük bir soru işareti konularak muhafaza edilen yerlerine monte edilerek, sergiye hazır hale getirildi. Kültür Bakanlığı`nın uzun zaman alan ve ısrarlı girişimler sonucu getirilen aşk kahramanları Partenope ve Metiox`un mozaiğinin, Kültür Bakanı İstemihan Talay`ın da katılımı ile önümüzdeki günlerde düzenlenecek törenle ziyarete açılması planlanıyor.
MOZAİĞİN GETİRİLİŞ ÖYKÜSÜ Gaziantep Arkeoloji Müzesi ve Avustralya Üniversitesi`nden Prof. Dr. David Kennedy tarafından 1993 yılında Belkıs Zeugma antik kentinde yapılan kurtarma kazısı sırasında, Kelekağzı mevkiinin doğusundaki tepede ulaşılan ilk Roma villasının taban mozaik döşemesinin bir bölümünün kaçakçılar tarafından kaçırıldığı belirlendi. Mozaiğin, sökülen kısmına (?) işareti konularak sergilenen bölümündeki harflerden yola çıkılarak yapılan inceleme sonrası, yurtdışına götürülen resimlerin, ölümsüz 2 aşık Partenope ile Metiox`a ait olduğu anlaşıldı. Yöre sakinlerinin ifadelerine göre, mozaik tabanının bordür içindeki 2 figüre ait torso kısımların, 1964 yılında çalındığı ortaya çıkarıldı.
P O R T R E 79
KANADALI ARKEOLOGUN DUYARLILIĞI Mozaiğin kaçırılan bölümünün nerede olduğu araştırılırken, hiç beklenmedik bir yerden gelen bilgi, dikkatleri ABD`nin Houston kentindeki Rice Üniversitesi Menil Collection`a çekti. Menil Collection`da sergilenen 2 mozaik parçasının Türkiye menşeli olabileceğini düşünen Kanadalı mozaik uzmanı Sheila Campbell, fotoğrafını çekerek Kültür Bakanlığı`na gönderdi ve Partenope ve Metiox`un yıllar süren ayrılığını sona erdirecek süreci başlattı. Campbell`in gönderdiği fotoğrafları inceleyen Gaziantep Müzesi uzmanları, Menil Collection`da sergilenen mozaiklerin, Belkıs Zeugma`dan kaçırılan mozaikler olduğunu saptadı ve durumu Bakanlığa bildirdi. Bu konuda hazırlanan ve bilimsel verilerden oluşan dosyayı, zamanın Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürü Prof. Dr. Engin Özgen tarafından götürüldüğü ABD`de, Menil Collection Bilim Direktörü Bernard Davezac inceledi. 1997`de Gaziantep`e gelen ve müzedeki parça ile getirdiği fotoğrafları karşılaştıran Davezac, kendilerindeki mozaiğin, Belkıs Zeugma mozaiğinin parçası ol-
duğunu kabul etti. Menil Collection Müdürü Paul Wınker ve Davezac`ın, mozaiğin verilmesi için, ``sizdeki parçayı bize verin, birleştirip restore edelim, bir süre sergiledikten sonra bütünüyle iade edelim`` önerisi Türkiye tarafından kabul edilmedi ve dönüş süreci başladı. Belkıs Zeugma`dan kaçırılan mozaik, Houston`a giden Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü arkeologlarından Esra Akça tarafından teslim alınarak, 19 Haziran`da Türkiye`ye getirildi. Gaziantep`e 2 sandık içerisinde getirilen mozaikler, toprağına, müzede bulunan parçasına kavuştu. Bir aşk hikayesinin 2 kahramanı olan Partenope ve Metiox, uzun yıllar sonra da olsa, hayat alanlarına döndüler. Arkeoloji çevreleri, Kanadalı mozaik uzmanı Sheila Campbell ve Menil Collection yöneticilerinin tutumunu, ``akademik dürüstlük, disiplin ve meslek etiği`` açısından, örnek gösterilecek ve takdir edilecek bir hareket olarak değerlendiriyorlar. Bu arada, ABD`den getirilen mozaiklerin canlı renkleri ve temizliği, restorasyonun kalitesi ve tekniği açısından Türkiye`de kalan bölümünden belirgin farklılık göstermesi, dikkatleri çekiyor.
80 P O R T R E
TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK
BAKIR VE NAKIŞ KOLEKSİYONU
SAKLI KONAK’TA..
Gaziantep’te 2011 yılında açılan Saklı Konak’ta sergilenen eserlerin sayısal ve tarihi özelliklerinden dolayı Türkiye’nin en büyük koleksiyonu olduğu belirtiliyor. On iki odalı tarihi konakta sergilenen eserler yerli ve yabancı turistlerden büyük ilgi görüyor. Gaziantep’in kültür yolu üzerindeki Kale Altı semtinde bulunan Hicri 1322 yılında inşa edilmiş asırlık tarihi konakta sergilenen Osmanlı dönemine ait 1400 adet eserin aynı mekânda sergilenen en büyük koleksiyon olduğu ifade edildi. Saklı
Konak’ta sergilenen eserler arasında tabaklar, ibrikler, tepsiler, kazanlar, tavalar, kevgirler, tepsiler, anahtarlar, satıllar, dikiş makineleri, süzekler, hamam takımları, kantarlar, teraziler, havanlar, çanlar, makaslar ve silah bölümünde tüfek. Tabanca, kama, kılıç,
P O R T R E 81
82 P O R T R E
süngü ile top mermileri bulunuyor. Saklı Konak sahibi Ali Atalar otuz yıldan beri satın alarak biriktirdiği eserleri sergilediğini ifade ederek “ Otuz yıl önce hobi olarak başladığım bakır eser koleksiyonumu üç yıl önce satın alarak restore ettiğim Saklı Konak’ta ziyaretçilerin hizmetine açtım. Açıldığı günden beri eserler alarak koleksiyonumu zenginleştirmeye devam ediyorum. Şu anda Saklı Konak’ta yaklaşık 1400 eser bulunmaktadır. Bu aynı alanda sergilenen bakır eserleri sayısında Türkiye’nin en büyük koleksiyonudur. Sergilenen eserler içerisinde çok özel nadide parçalarda bulunmaktadır. Mısır Valisine ait güğüm bunlardan birisidir. Müzeyi Gaziantep turizmine katkı olması için açtım ve gelen ziyaretçilerimiz çok memnun kalmaktadır. Özellikle bakırcılık konusunda gizli kalmış bilinmeyen ustalarımızın eserlerini sergileyerek tarihsel bilgilerde aktarıyoruz. Saklı Konak’a gelen-
ler hem tarihi bir Osmanlı evini ve yaşamını görmüş oluyorlar hem de, bakırdan yapılmış tarihe mal olmuş binlerce eseri inceleme fırsatı buluyorlar. Tarihe ve kültüre ilgisi olan herkesi bekliyoruz” dedi.Saklı Konak’ta sergilenen eserlerin Osmanlı dönemine ait olduğu, üzerinde usta mühürleri ve sahiplerinin isimlerinin yazılı olduğu bildirildi. Saklı Konak’ta ayrıca yeni bir koleksiyon eklendiğine dikkat çeken Ali Atalar şöyle dedi “ Saklı Konak’ta bakır eserlerin yanı sıra yeni bir bölüm ekledik. Bu bölümde Osmanlı dönemine ait nakış ve örtüler sergilenmektedir. Bunların içerisinde gümüş tel, altın tel, sırma, Antep işi, iğne işi, delik işi gibi bir çok örtü sergilenmektedir. Bunların çoğunluğu Osmanlı döneminde kalmış el işi eserlerdir. Yeni açılan sergi bölümümüz özellikle bayanların dikkatini çekmektedir. Saklı Konak’ta sergilenen eserlerin çeşidini ve sayısını artırmaya devam edeceğiz “
POPÜLER ROTA 83
84 KENT GÜNLÜĞÜ
YARIŞMA 26 Aralık 2013 Saat: 14.00 Yer: MUSEM
LİSELER ARASI YÖRESEL YEMEK YARIŞMASI Gaziantep Büyükşehir Belediyesi MUSEM etkinliğidir. (Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Mehmet Reşit Göğüş Mutfak Sanatları Eğitim Merkezi)
KONFERANS 24 Aralık 2013 Saat: 13.00 Yer: Şirehanı Oteli (Balo Salonu)
SARI MEKTEP Darendeli Hüseyin Paşa Vakfiyesi ve Sarı Mektep
UÇAK SEFERLERİ
GZT-İST (Hergün):
İST-GZT (Hergün):
Kalkış 03.35 08.20 13.30 19.30 23.35
Kalkış 03.35 08.20 13.30 19.30 23.35
Varış 05.15 10.00 15.10 21.10 01.15
Varış 05.15 10.00 15.10 21.10 01.15
GZT-ANK (Hergün):
ANK-GZT (Hergün):
Kalkış 06.30 13.40 19.00
Kalkış 11.55 17.15 23.20
Varış 07.40 14.50 20.10
Varış 13.05 18.25 00.30
GZT-İST (Hergün):
İST-GZT (Hergün):
Kalkış 17.55
Kalkış 15.30
Varış 19.35
Varış 17.10
GZT-İST (Hergün):
İST-GZT (Hergün):
Kalkış 10.30 13.35 19.40
Kalkış 07.40 10.10 17.30
Varış 19.35 15.25 21.30
Varış 09.15 11.50 19.05
GZT-İST (Pzt-Sal-Prş): İST-GZT (Pzt-Sal-Prş): Kalkış Varış Kalkış Varış 07.45 09.20 05.45 07.20 09.55 11.30 08.00 09.35 19.55 21.30 18.00 19.35 22.10 23.45 20.15 21.50 GZT-İST (Çrş-Cum): İST-GZT (Pzt-Sal-Prş): Kalkış Varış Kalkış Varış 07.45 09.20 05.45 07.20 09.55 11.30 08.00 09.35 22.10 23.45 20.15 21.50 GZT-İST (Cmrts): İST-GZT (Cmrts): Kalkış Varış Kalkış Varış 07.45 09.20 05.45 07.20 19.55 21.30 18.00 19.35 GZT-İST (Pazar): İST-GZT (Pazar): Kalkış Varış Kalkış Varış 07.45 09.20 05.45 07.20 09.45 11.20 07.50 09.25 22.10 23.45 20.15 21.50
GZT-İZM (Pzt-Cuma): Kalkış Varış 08.40 10.30
İZM-GZT (Pzt-Cuma): Kalkış Varış 06.30 08.10
GZT-İZM (Sal-Prş-Cmrts): Kalkış Varış 22.20 00.10
İZM-GZT (Pzt-Cuma): Kalkış Varış 20.10 21.50
GZT-ANT (Pzrts-Cuma): Kalkış Varış 20.30 21.50
ANT-GZT (Pzrts-Cuma): Kalkış Varış 18.45 20.00
GZT-DÜSSELDORF (Salı): Kalkış Varış 02.50 06.05 GZT-FRANKFURT (Cuma- Çrşmb): Kalkış Varış 02.15 05.30
DÜSSELDORF-GZT (Pzrts): Kalkış Varış 20.55 01.55 FRANKFURT -GZT (Salı - Prşmb): Kalkış Varış 20.10 01.00
GAZİANTEP HAVAŞ : 0 342 215 22 63
88 K A Ş İ F ’ İ N
K İ TA P L I Ğ I ÖTEKİ DÜNYA Yazar: James Graham Ballard Her yerden görülen devasa kubbesiyle bir alışveriş merkezi, tüketim ve şiddetin hüküm sürdüğü bir taşra kasabası ve beklenmedik bir ölüm... , Yaşadığı kasabanın alışveriş merkezinde öldürülen babasına yalnızca veda etmek için Brooklands’e giden işsiz reklamcı Richard Pearson; labirenti çağrıştıran alışveriş merkezinin, durmaksızın hareket eden yürüyen merdivenlerin, yirmi dört saat çalışan televizyonun ve ellerinde poşetlerle tüm vakitlerini burada geçiren insanların arkasında uğursuz bir şeyler gizlendiğine inanmaya başlayarak kalmaya karar verir. Mahkeme sürecindeki tuhaflıklarla birlikte babası ve kasaba sakinleriyle ilgili akıl almaz gerçeklerle yüzleşmeye başlayan Richard, görmezden gelmek ve dönmek, kalmak ve çözmek arasında bir seçim yapmak zorunda... Son derece yozlaşmış ama bir o kadar da tanıdık bir modern dünya tasvirini en canlı ve korkunç biçimlerde ortaya koyma yeteneğiyle J. G. Ballard, Öteki Dünya’da artık hayatlarının her anında alışveriş yapıyorlarmış gibi görünen insanların hikayesini; halihazırda içinde bulunduğumuz sisteme çok yakın bir distopyanın sınırsız tüketiciliğini, fütürist bir tahayyül ve haklı bir öfkeyle anlatıyor. BEYOĞLU’NUN EN GÜZEL ABİSİ Yazar :Ahmet Ümit Yılbaşı gecesi işlenen bir cinayet... Tarlabaşının arka sokaklarında bulunan bir erkek cesedi. Öldürülmüş erkeklerin en yakışıklısı, belki de en kötüsü. Karanlık sırların ortaya çıkardığı utanç verici bir gerçek. gururlarının kurbanı olmuş erkekler, onların hayatlarını yaşamak zorunda olan kadınlar. Bu cinayetler yatağında, bu kötülükler bahçesinde, bu insan eti satılan can pazarında masumiyetini korumaya çalışan bir adam. Bir zamanlar İstanbulun en gözde yeri olan Beyoğlunun hazin hikâyesi. Karanlık... Soğuk havayla iyice ağırlaşan bir karanlık. Uzaklardan şarkılar geliyor kulağına, neşeli kadın çığlıkları, ayarını yitirmiş sarhoş naraları, biri küfrediyor belki ana avrat, belki ağlıyor biri hıçkıra hıçkıra, belki biri sessizce ölüyor bu gürültünün, bu hengâmenin ortasında. Umurunda değil.
K A Ş İ F ’ İ N 89 K İ TA P L I Ğ I İÇİMİZDEKİ ŞEYTAN Yazar: Sabahattin Ali “İsteyip istemediğimi doğru dürüst bilmediğim, fakat neticesi aleyhime çıkarsa istemediğimi iddia ettiğim bu nevi söz ve fiillerimin daimi bir mesulünü bulmuştum: Buna içimdeki şeytan diyordum, müdafaasını üzerime almaktan korktuğum bütün hareketlerimi ona yüklüyor ve kendi suratıma tüküreceğim yerde, haksızlığa, tesadüfün cilvesine uğramış bir mazlum gibi nefsimi şefkat ve ihtimama layık görüyordum. Halbuki ne şeytanı azizim, ne şeytanı? Bu bizim gururumuzun, salaklığımızın uydurması... İçimizdeki şeytan pek de kurnazca olmayan bir kaçamak yolu... İçimizdeki şeytan yok... İçimizdeki aciz var... Tembellik var... İradesizlik, bilgisizlik ve bunların hepsinden daha korkunç bir şey: hakikatleri görmekten kaçmak itiyadı var...” Bu romanında, toplumsal gündemin kişilikler üzerindeki baskısını ve güçsüz insanın “kapana kısılmışlığını” gösteriyor Sabahattin Ali. Aydın geçinenlerin karanlığına, “insanın içindeki şeytan”a keskin bir bakış.
PARFÜMÜN DANSI Yazar : Tom Robbins “Oyunculuk uçarılık değil, bilgeliktir” diyerek çılgınlık derecesinde “oyuncul” romanlar yazan Tom Robbins, bu romanda hayatımızı var eden en temel kavramlar hakkında düşünmeyhe ve insanın doğayla ilişkisinin kopma sürecinin anlatııldığı düşsel / tarihsel bir yolculuğa çağırıyor bizi. Batı’dan Doğu’ya, oradan da Yeni Dünya’ya uzanan, ölümsüzlüğü kovalayan ve yüzyıllar süren bir yolculuktur bu. Batı acı çekmeyi seven, mantığa, bireyciliğe ve üretime tapınanların diyarıdır. oğu, aşka, boş zamana, münzeviliğe, bilinmezliğe hayatında yer veren insanların yaşadığı su ve parfüm diyarıdır.”
90 V İ Z Y O N D A K İ
F İ L M L E R
SİNEANTEP Filmin Adı Kapital Vizyon tarihi 03 Ocak 2014 Tür Dram Yönetmen Costa-Gavras Oyuncular Gabriel Byrne , Gad Elmaleh , Celine Sallette , Yapım 2012 - Fransa Süre -- Dakika
Usta yönetmen Costa Gavras’ın kapitalist sistemi sorguladığı bir Fransız filmi...
Filmin Adı Peri Masalı Vizyon tarihi 3 Ocak 2014 Tür Romantik Yönetmen Biray Dalkıran Oyuncular Alp Korkmaz , Itır Esen , Emre Kızılırmak , Sedef Şahin , Çetin Altay Yapım Türkiye Süre -- Dakika
Filmin baş kahramanı Mert’in hem aile içi savaşlarını hem de aşık olduğu Peri ile arasında geçen ilişkiyi konu alıyor.
Filmin Adı Vizyon tarihi Tür Yönetmen Oyuncular
Yunus Emre Aşkın Sesi 10 Ocak 2014 Macera , Tarih Kürşat Kızbaz
Altan Erkekli , Devrim Evin , Burak Sergen , Bülent Yarar Yapım Türkiye Süre -- Dakika
Aşkı arayan bir dervişin şair olma öyküsüdür, ‘Yunus Emre Aşkın Sesi’. Anadolu’nun derinliklerinden yayılan ışığın; sevgiyi ve aşkı harmanlama öyküsüdür. Kan ve savaşın ortasında kalan Anadolu köylüsü Yunus, Hacı Bektaş-ı Veli’nin verdiği nefesi kabul etmez, buğday ile avunur. Kısa sürede yaşadığı pişmanlık Yunus’u zamansız bir ilahi aşk arayışına sürükler.
SİNEANTEP
V İ Z Y O N D A K İ 91 F İ L M L E R
Filmin Adı Paranormal Activity: İşaretliler Vizyon tarihi 10 Ocak 2014 Tür Korku Yönetmen Christopher Landon Oyuncular Molly Ephraim , Kimberly Ables Jindra , Eddie J. Fernandez , Richard Cabral , Carlos Pratts Yapım ABD Süre -- Dakika
Paranormal aktivite döngüsü devam ediyor. Jesse , farkedildikten sonra gizemli güçler tarafından lanetlenmeye başlar, ve hayatı bir cehenneme dönüşür. Ailesi onu kurtarmak için ellerinden gelen herşeyi yapar. Fakat bu hiç de kolay olmayacaktır. İyi ve kötü arasında gerçek bir savaş başlayacaktır. Kimin kazanacağı ise belli değildir.
Filmin Adı Çılgın Dersane 3 Vizyon tarihi 17 Ocak 2014 Tür Komedi Yönetmen Kamil Çetin Oyuncular Paşhan Yılmazel , Ozan Aydemir , Duygu Çetinkaya , Okan Karacan Yapım Türkiye Süre --- Dakika
Özlem Dersanesi’nin öğrencileri dersaneler arası müzik yarışmasının finali için Antalya’da otele yerleşmişlerdir. Kendileri adına yarışacak olan Ali’nin aniden hastalanmasıyla, hiç de akıllarında olmayan ve otel çalışan Zeynep’i kendi adlarına yarışmaya hazırlarlar. İlk görüşte Zeynep’e aşık olan Ali, arkadaşlarıyla birlikte Zeynep’in hayatındaki bilinmeyen gerçekleri öğrenerek, onun için hayati bir önem taşıyan sorununu çözmek için kolları sıvarlar. Filmin Adı Kadın İşi Banka Soygunu Vizyon tarihi 17 Aralık 2014 Tür Komedi Yönetmen A. Taner Elhan Oyuncular Meltem Cumbul , Filiz Ahmet , Ayten Uncuoğlu , Meral Çetinkaya , Özge Ulusoy Yapım Türkiye Süre 90 Dakika
“Kadın İşi”; farklı nedenlerle hayal kırıklığına uğramış, kalpleri kırık 4 kadının, kendileri için göze alamayacakları riskleri, şartlar ne olursa olsun birbirleri için göze alarak kalkıştığı banka soygunu macerasını anlatıyor.
92 LEZZETDURAKLARI
LEZZET DURAKLARI THE LOTTE CAFE BISTRO Tel : 0.342 290 2244 AYINTAP KEBAP MEHMET USTA RESTAURANT Tel : 0.342 231 20 00 ayintapmehmetusta.com ÇARŞI MY YÖRESEL YEMEK Tel : 0.342 215 26 26
ZİRVEPARK
BEŞLER A LA TURCA MACARONİ RESTAURANT Tel : 0.342 360 36 37 www.alaturcamakarna.com
Tel : 0.342 338 05 05 www.zirvepark.com AKAN RESTAURANT Tel : 0.342 320 09 24 www.akanrestoran.com BURÇPARK RESTAURANT Tel : 0.342 360 76 30 www.astanagroup.com BAYAZHAN RESTAURANT Tel : 0.342 221 02 12 www.bayazhan.com.tr GAZİANTEP TENİS ve ATICILIK KULÜBÜ Tel : 0.342 231 20 29 KALENDER PLAZA Tel : 0.342 321 78 00 www.kalenderplaza.com LAL RESTAURANT Tel : 0.342 360 91 96 www.lalrestaurant.com MEMO RESTAURANT Tel : 0.342 360 13 13
PARK CINCIK ET ve BALIK ÇAMLICA KÖŞKÜ LOKANTASI LOKANTASI Tel : 0.342 338 88 77 Tel : 0.342 360 36 37 www.camlicakosku.com SAHAN RESTAURANT Tel : 0.342 220 46 46 ÇAVUŞOĞLU www.sirehan.com RESTAURANT Tel : 0.342 231 30 69 ACIOĞLU LOKANTASI www.cavusoglu.info Tel : 0.342 338 51 11 www.acioglu.com.tr ÇINARLI YÖRESEL EV YEMEKLERİ GAZİANTEP KOLCUOĞLU Tel : 0.342 221 21 55 Tel : 0.342 337 21 62 www.kolcuoglu.com ÇULCUOĞLU ET LOKANTASI AŞİNA RESTAURANT Tel : 0.342 231 02 41 Tel : 0.342 220 49 49 www.culcuogluetlokantasi.com asinagaziantepmutfagi.com AYYUŞ HANIM KONAĞI RESTAURANT Tel : 0.342 339 08 00 www.ayyushanimkonagi.com BIG CHEFS CAFE & BRASERIE Tel : 0.342 339 19 00 www.bigchefs.com.tr
ŞİRVAN KEBAP & BAKLAVA Tel : 0.342 324 25 26 www.sirvanusta.com
ÇEŞNİ ANTEP MUTFAĞI aannt teepp mmuut tf faağğı ı
Tel : 0.342 215 04 34
LEZZETDURAKLARI 93 GAZİANTEP KEBAPÇISI HALİL USTA Tel : 0.342323 16 16 EMEK KEBAPÇISI Tel : 0.342 322 66 76 www.emekkebap.com.tr EVİRGEÇ MANTI EVİ Tel : 0.342 231 17 26 FESSADE RESTAURANT Tel : 0.342 215 29 55 www.fessade.com GAZİANTEP ATLI SPOR KULÜBÜ Tel : 0.342 336 29 29 www.gasbik.org.tr GRAND GARDEN CAFE-NARGİLERESTAURANT Tel : 0.342 341 10 11 www.grandgarden.com.tr GİZLİ BAHÇE A’LA CARTE RESTORAN Tel : 0.342 211 66 00 www.dedeman.com HUKUKÇULAR LOKALİ LOKANTASI Tel : 0.342 339 41 40 HAVANA EXPRESS CAFE & RESTAURANT Tel : 0.342 336 66 77
KELEBEK PAÇA-BEYRAN VE KEBAP SALONU Tel : 0.342 230 96 33 www.kelebekrestoran.com KIRKAYAK GAZİANTEP EVİ LOKANTASI Tel : 0.342 232 15 00 - 01 www.gaziantepevi.com
LOCCA CAFE Tel : 0.342 322 97 77 www.loccacafe.com METANET LOKANTASI Tel : 0.342 231 46 66 ORKİDE PASTANESİ Tel : 0.342 215 15 00 www.orkidepastanesi.com PAPİRÜS CAFE Tel : 0.342 220 32 79 ŞİRVAN KEBAP ve BAKLAVA Tel : 0.342 324 25 26 www.sirvanusta.com
Reşit SOLAK ELİT BAKLAVA Tel : 0.342 215 00 36 www.elitbaklava.com BAKLAVACI ÜNLÜLER Tel : 0.342 232 20 43 www.unlulerbaklava.com AYINTAP BAKLAVALARI Tel : 0.342 215 22 02 www.ayintapbaklava.com BAKLAVACI BURHAN İNAL Tel : 0.342 231 32 26
SAHREE CAFE RESTAURANT Tel : 0.342 338 10 90 www.sahree.com
BAKLAVACI GÜLLÜOĞLU (Elmacı Pazarı Cevdet Güllü) Tel : 0.342 231 21 05
TARİHİ TAHMİS KAHVESİ Tel : 0.342 232 89 77
BAKLAVACI GÜLLÜOĞLU (Ömer Güllü) Tel : 0.342 324 43 43
www.tarihitahmiskahvesi.com
TARİHİ KIR KAHVESİ Tel : 0.342 220 29 79 www.tarihikirkahvesi.com
BAKLAVACI ZEKİ İNAL Tel : 0.342 231 20 69
İMAM ÇAĞDAŞ RESTAURANT Tel : 0.342 220 70 80 www.imamcagdas.com
TARİHİ TÜTÜN HANI Tel : 0.342 231 76 89 www.tutunhani.com
KOÇAK BAKLAVA Tel : 0.342 215 00 12 - 13 www.kocakbaklava.com
İMAM USTA RESTAURANT Tel : 0.342 321 21 62
ÜÇLER LOKANTASI Tel : 0.342 338 18 28 www.uclerlokanta.com
KAVAKLIK ŞATO RESTAURANT Tel : 0.342 338 87 87
ÜMİT DÖNER Tel : 0.342 231 17 90 www. umitdoner.com
KATMERCİ ZEKERİYA USTA Tel : 0.342 230 09 71
KALEOĞLU MAĞARASI CAFE Tel : 0.342 220 58 54
YÖREM MUTFAK EV YEMEKLERİ Tel : 0.342 230 50 00 www.yoremmutfak.com
FATİH KATMER Tel : 0.342 322 44 38
BAKLAVACI SUNGUROĞLU Tel : 0.342 215 17 57 www.sunguroglubaklava.com.tr
94 S E Y A H A T
TURİZM VE SEYAHAT ACENTALARI TÜRSAB GAP Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanlığı Tel : 0.342 335 69 00 www.tursab.org.tr Akort Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 215 15 10 www.akortturizm.com Altınoluk Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 231 48 70 www.altinolukturizm.com
Asrın Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 215 04 02 www.asrinturizm.com
Gaziantep Abs Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 322 30 02 www.abstur.com
Beyazyol Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 231 72 15
Geylani Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 220 52 06
Bistur Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 339 97 20 www.bistur.com
Grand Berdem Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 231 28 28 www.berdemturizm.com
Buhara Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 323 70 75 buharaturizm.com.tr
Gülgez Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 322 07 86 www.gulgezturizm.com
Cml Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 215 30 70 www.alyamacturizm.com
Güncel Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 231 38 70 www.guncelturizm.com
Ersun Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 582 11 66 www.ersunotokiralama.com
İkbal Yeşil Kubbe Turizm ve Sey. Ac. Tel : 0.342 218 05 39 www.ikbalturizm.com.tr
Faris Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 335 75 25 www.faristurizm.com
Kançul Turizm ve Seyahat Acentası (Şb.) Tel : 0.342 336 53 53
Altınoluk Turizm ve Seyahat Acentası (Şb.) Tel : 0.342 231 23 35 www.altinolukturizm.com Antep Park Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 220 19 00 www.anteppark.com Arota Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 338 93 03 www.arotaturizm.com.tr Arsan Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 220 64 64 www.arsan.com.tr Aslanhan Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 215 04 10 www.hantur.com
Follow Me Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 338 94 94 www.followmeturizm.com.tr
Kantara Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 220 63 00 www.kantara.com.tr
S E Y A H A T 95 Mavi Limon Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 371 17 16 mavilimonturizm.com Özalkış Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 230 20 20 www.alkistur.com Seç Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 215 33 33 www.sec.com.tr
Şölen Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 220 05 72
Subartu Turizm ve Seyahat Acentası Tur-Al Tour Turizm Tel : 0.342 322 23 66 ve Seyahat Acentası www.subartu.com Tel : 0.342 221 03 04 www.turaltur.com Şehitkamil Turizm ve Seyahat Acentası Turhande Turizm ve Tel : 0.342 230 66 48 Seyahat Acentası sehitkamilturizm.com Tel : 0.342 220 88 61 www.turhande.com Şimal Turizm ve Seyahat Acentası Vipol Turizm ve Tel : 0.342 215 04 74 Seyahat Acentası www.simaltur.com Tel : 0.342 221 02 90 www.vipolturizm.com
Yeni Kuşak Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 323 10 63 Yesemek Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 232 00 32 www.benturizm.com.tr Zeugma Tour Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 322 55 58 www.zeugmatour.com Zöhre Turizm ve Seyahat Acentası Tel : 0.342 220 58 57 www.zohreturizm.com.tr
RENT A CAR Abone Rent a Car Tel : 0.342 339 81 51 otokiralamagaziantep.com ACC Rent a Car Tel : 0.342 322 88 76 Arda Rent a Car Tel : 0.342 336 60 08 As Rent a Car Tel : 0.342 336 16 17 Aslanpay Rent a Car Tel : 0.342 339 11 31 aslanpayrentacar.com Ay Rent a Car Tel : 0.342 338 54 50 ayotokiralama.com.tr Beyza Rent a Car Tel : 0.342 336 69 68 gaziantepotokiralama.net
Çağlar Rent a Car Tel : 0.342 339 42 00 caglarotokiralama.com
Karalar Rent a Car Tel : 0.342 338 72 75 www.karalarturizm.com
Euro Rent a Car Tel : 0.342 339 61 10 eurorentacar.com.tr
Maksi Oto Kiralama Tel : 0.342 336 26 93 maksiotokiralama.com
Expert Rent a Car Tel : 0.342 338 73 53 expertotokiralama.com
Mycar Rent a Car Tel : 0.342 338 18 65 www.mycar27.com
İstanbul Oto Kiralama Tel : 0.342 332 00 11
Sixt Rent a Car Tel : 0.342 322 30 02 www.sixt.com.tr
96 K O N A K L A M A
KONAKLAMA TESİSLERİ Dedeman Hotel***** Tel : 0.342 211 66 00 www.dedeman.com The Anatolian Hotel***** Tel : 0.342 211 40 40 theanatolianhotel.com Tuğcan Otel ***** Tel : 0.342 220 43 23 www.tugcanotel.com.tr Ender Safir Otel**** Tel : 0.342 324 70 90 Gap Otel**** Tel : 0.342 220 70 70 www.gapotel.com.tr
Hotel Zingaro*** Tel : 0.342 251 31 00 www.zingarohotel.com.tr
Velic Otel*** Tel : 0.342 221 22 12 www.velichotel.com
İbis Hotel*** Tel : 0.342 211 00 30 www.ibishotel.com
Yesemek Otel*** Tel : 0.342 220 88 88 www.yesemekotel.com
Jaleriz Hotel*** Tel : 0.342 230 75 75 www.jaleriz.com
Belkıs Otel** Tel : 0.342 220 20 20 www.hotelbelkis.com
Hotel Büyük Velic**** Tel : 0.342 251 41 41 www.velichotelleri.com Met Gold Hotel**** Tel : 0.342 231 42 42 gaziantepmetgold.com Novotel**** Tel : 0.342 211 00 00 www.novotel.com Ravanda Otel**** Tel : 0.342 230 57 57 www. ravandahotel.com
Kaleli Otel*** Tel : 0.342 230 96 90 www.kaleliotel.com.tr
Burak Otel** Tel : 0.342 220 49 90 gaziantepburakhotel.com
Mercan Otel*** Tel : 0.342 231 80 85
Gaziantep Anıt Hotel** Tel : 0.342 220 96 56
Tilmen Otel**** Tel : 0.342 220 20 81 www.tilmenhotel.com
Nil Otel*** Tel : 0.342 220 94 52 www.nilhotel.com
Gaziantep Büyük Hotel** Tel : 0.342 232 38 12
Uğur Plaza Hotel**** Tel : 0.342 324 66 00 ugurplazahotel.com.tr
Pamuk City Hotel*** Tel : 0.342 221 20 20 gaziantepcityhotel.com
Güllüoğlu Otel** Tel : 0.342 232 43 63
Ayıntap Otel*** Tel : 0.342 215 16 01 www.ayintaphotel.com
Saygılı Princess Hotel*** Tel : 0.342 231 65 65 gaziantepprincesshotel.com
Royal Gaziantep Otel**** Tel : 0.342 323 22 11 gazianteproyalhotel.com
Hotel Kargül** Tel : 0.342 231 48 48 www.hotelkargul.com.tr Katan Otel** Tel : 0.342 230 69 69 www.hotelkatan.com
K O N A K L A M A 97 Söylemez Oteli** Tel : 0.342 232 09 09 Uğurlu Otel** Tel : 0.342 220 96 90 www.hotelugurlu.net Yunus Otel** Tel : 0.342 221 17 22 www.yunusotel.com Elit Class Residence Apart Hotel Tel : 0.342 337 33 40 Velic Village Kır Evleri Tel : 0.342 475 21 14 www.velickirevi.com A. Butik Otel (Butik Otel) Tel : 0.342 230 10 13 www.butikaotel.com Anadolu Evleri (Butik Otel) Tel : 0.342 220 95 25 www.anadoluevleri.com Antik Belkıs Han (Butik Otel) 0.342 231 10 84 www.belkishan.com Asude Konak (ButikOtel) 0.342 231 20 44 asudekonak.com
Castle House /Kale Evi (Butik Otel) 0.342 231 41 42 www.kaleevi.com Tudyalı Konak (ButikOtel) 0.342 232 70 60 tudyalikonak.com Zeynep Hanım Konağı 0.342 232 02 07 B. Murat Otel 0.342 220 89 56 Beğer Otel 0.342 517 54 50 Doğa Hotel Tel : 0.342 231 45 50 gaziantepdogahotel. com Efes Oteli Tel : 0.342 250 55 55 Erciyes Oteli Tel : 0.342 252 51 51 Evin Oteli Tel : 0.342 231 34 92
Tel : 0 342 360 27 07 (Pbx) www.ozelkemalbayindir.com Merkez Oteli Tel : 0.342 231 43 19 Murat Oteli Tel : 0.342 231 52 76 Nazar Oteli Tel : 0.342 231 20 90 Petek Oteli Tel : 0.342 231 19 82
Güzel Oteli Tel : 0.342 231 32 16
Fidanlık Mah. Milli Egemenlik Blv. Şahinbey / GAZİANTEP TEL : + 90 342 338 77 01 www.parkantep.com.tr