Ημερολόγιο ενός workshop:
Γλυπτική και αγροτικός-δημόσιος χώρος
Η Τέχνη την εποχή του Ανθρωποκαίνου
“ΣΧΕΔΙΟ ΞΑΝΘΙΠΠΗ - Όταν ένας κορμός ξεριζώθηκε»
Τέχνη για τις κοινωνίες της γης, του ανθρώπου & του πλανήτη
Η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, λειτουργώντας στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και της διάδρασης με τοπικές κοινωνίες, πραγματοποίησε από τις 12 έως τις 25 Ιουλίου 2021 στην περιοχή της Λίμνης Πλαστήρα την εικαστική δράση με τίτλο: «Σχέδιο ΞΑΝΘΙΠΠΗ». Υπεύθυνη της διοργάνωσης, εκπόνησης και συντονισμού του προγράμματος «Κοινότητες της Γης, Τέχνη στην Εποχή του Ανθρωποκαίνου (The Art of Anthropocene)» είναι η κα. Κατερίνα Αθανασίου, μέλος ΕΕΠ του Τομέα Γλυπτικής της Α.Σ.Κ.Τ. Η δράση υλοποιήθηκε μέσω της οργάνωσης ενός κατά βάση υπαίθριου εργαστηρίου σε συνεργασία με: τον Δήμο Λίμνης Πλαστήρα,
το Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,
το Ίδρυμα Χάινριχ Μπελ.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Δευτέρα 12/07/2021 Άφιξη των φοιτητών και συμμετεχόντων. 19:00: ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ, ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΞΥΛΟΥ & ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ - ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ ΚΑΙ ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΒΡΑΧΝΑΚΗΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΟΣ Τρίτη 13/07/2021 10:00 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ «ΤΟ ΞΥΛΟ ΣΑΝ ΥΛΙΚΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ» ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΕΞΥΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗ Γ. ΝΤΑΛΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ «ΑΞΙΕΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ - Η ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ» ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Μ. ΒΡΑΧΝΑΚΗ ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΜΟΡΦΟΒΟΥΝΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΙΜΝΗΣ ΠΛΑΣΤΗΡΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΙΣ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ Τετάρτη 14/07/2021 ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΙΣ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ
Πέμπτη 15/07/2021 18:00: ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΚΡΥΟΝΕΡΙ, ΛΙΜΝΗΣ ΠΛΑΣΤΗΡΑ (ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ)
18:00 - ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ Κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΝΑΝΟΥ 18:15 - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ PROJECT ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ - ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΛΕΣΜΕΝΟΥΣ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 18:35 - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ PROJECT ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΩΝ ΤΗΣ ΑΣΚΤ ΜΥΡΤΩ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ – ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΚΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΕΣΜΑ ΚΟΣΜΟΥ ΩΣΤΕ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ 18:45 - ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ, ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΞΥΛΟΥ & ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΟΥ ΕΔΡΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑ. 19:00 - ΛΗΔΑ ΛΑΚΙΔΗ, ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΩΝ» ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΚΠΑ: ΙΑΝΟΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
19:20 - ΙΔΡΥΜΑ ΧΑΙΝΡΙΧ ΜΠΕΛ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΕΛΛΑΔΑ, ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΙΚΟΥ ΝΟΜΟΥ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΠΟΤΟ ΚΑΙ ΚΑΛΟΥΔΙΑ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΥΣ. 21:00 ΛΗΞΗ
Παρασκευή 16/07/2021 18:00: ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΟΡΜΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ. ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ, ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΑΣΚΤ, ΦΟΡΤΗΓΟΥ, ΜΠΟΥΛΝΤΟΖΑΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΩΝ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΕΤΑΦΕΡΘΟΥΝ ΟΙ ΚΟΡΜΟΙ ΣΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΥ ΕΠΕΛΕΞΑΝ ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΝ ΤΑ ΕΡΓΑ ΕΧΟΥΝ ΟΡΙΣΘΕΙ 7 ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΘΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ, ΠΟΥ ΘΑ ΜΕΤΑΤΡΕΨΟΥΝ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΚΟΡΜΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΕΣΥΡΕ Ο ΙΑΝΟΣ ΣΤΙΣ ΟΧΘΕΣ ΣΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΕ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ. ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΘΑ ΚΟΣΜΟΥΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΙΑ ΟΣΟ ΚΑΙΡΟ ΕΠΙΒΙΩΣΟΥΝ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ. ΘΑ ΣΥΝΟΔΕΥΣΕΙ ΟΜΑΔΑ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΕΞΥΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΡΜΩΝ ΚΑΙ ΘΑ ΜΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΨΟΥΝ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ. ΘΑ ΜΑΣ ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ Η ΓΕΩΓΡΑΦΟΣ ΔΩΡΟΘΕΑ ΚΕΡΕΦΙΑΔΟΥ, ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΠΟΥ ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΧΑΡΤΕΣ ΤΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΟΠΟΥ ΘΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΘΟΥΝ ΤΑ ΕΡΓΑ. ΚΑΙ Η ΓΕΩΛΟΓΟΣ ΛΗΔΑ ΛΑΚΙΔΗ, ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΕΞΗΓΗΣΕΙ ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΜΙΑ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ. ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΙΑΣ ΓΕΩΜΟΡΦΗΣ, ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ, ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΓΕΩΤΟΥΡΙΣΜΟΥ. ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ. ΚΑΦΕΣ. Σάββατο 17 - Τετάρτη 21/07/2021 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ
Πέμπτη 22/07/2021 18:00
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΓΟΥ - ΚΑΛΕΣΜΑ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΣΕ ΚΑΦΕ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Σάββατο 24/07/2021 18:00
ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΑ ΥΛΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΕΡΓΑ
20:00
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΕ ΕΡΓΟ
Κυριακή 25/07/2021 11:00 ΓΙΟΡΤΗ ΚΑΙ ΛΗΞΗ ΤΟΥ PROJECT ΣΤΟΝ ΒΟΤΑΝΙΚΟ ΚΗΠΟ
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού Δήμος Λίμνης Πλαστήρα
Κείμενο: Κατερίνα Αθανασίου Με την εργασία αυτή παρήγαγα ένα βίωμα, μέσω του οποίου μελετήθηκαν κάποιοι σύγχρονοι προβληματισμοί κοινωνικοπολιτικού περιεχομένου, και πώς η τέχνη παρίσταται σε αυτές τις μορφές ή μπορεί να έχει εμπλοκή με θέματα, που ξεπερνούν την αισθητική αναζήτηση στο έργο τέχνης. Προσπαθήσαμε να αναπτύξουμε μια σχέση μεταξύ γλυπτικής - εικαστικής πρακτικής και του φυσικού περιβάλλοντος με το οποίο συνδιαλλαχθήκαμε. Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, εντόπιες κοινωνίες που έχουν χτίσει και διαμορφώσει την κουλτούρα τους στα τοπία αυτά, ως απόρροια των συνθηκών όπου γεννήθηκαν ή επέλεξαν κάτοικοι, ζώα, πουλιά, έντομα και κάθε όν που παράγει μια ρουτίνα επιβίωσης. Η φύση, ο καιρός και η γη, τις υποχρέωσαν να εντάξουν τις βιοτικές τους ανάγκες και τα έργα διαβίωσής τους, σε αυτό το περιβάλλον. Η προσπάθεια ήταν να εμπλακεί ο καλλιτέχνης με τα παραπάνω στοιχεία, και να υπάρξει σε μια συνοχή, ως μία αδιάσπαστη όσο το δυνατόν ολότητα. Οι ποικίλες τεχνικές που ανέπτυξαν οι καλλιτέχνες εικαστικοί που συμμετείχαν, είχαν αναφορές και θεωρήσεις της τέχνης του κινήματος της Land Art, που ξεκίνησε τη δεκαετία 60 και έδρασε από κει και ύστερα με γνώμονα την περιβαντολογική και φυσική διαδικασία και κουλτούρα. Το πεδίο έρευνας με αντικείμενο τις «Κοινότητες της γης, η Τέχνη κατά την εποχή του Ανθρωποκαίνου», μελετά έννοιες της περιβαλλοντικής τέχνης της γης και των κοινοτήτων (Anthropocene - earth environmental art and
communities). Το αναγκαίο έναυσμα για την υλοποίηση του καλλιτεχνικού εγχειρήματος που ονόμασα «Σχέδιο ΞΑΝΘΙΠΠΗ» χάριν τοπικού ονόματος, δόθηκε με αφορμή τον μεσογειακό κυκλώνα «Ιανός», ο οποίος τον Σεπτέμβριο του 2020 έπληξε την ευρύτερη περιοχή της λίμνης Πλαστήρα, ενώ στο πέρασμά του άφησε φυσικά υλικά απομεινάρια ως απτή απόδειξη της σημαντικής φυσικής καταστροφής που προκλήθηκε. Η ιδέα της ¨Μεταστροφής¨ που με έχει απασχολήσει ιδιαίτερα η κατανόησή της, δηλαδή πως μια κατάσταση καταστροφική για το περιβάλλον που αφήνει τα υλικά του ως σκουπίδια θα μπορούσαν να επανακτήσουν μια νέα μορφή που θα επέστρεφε στο τοπίο ως μια καλλιτεχνική κατάσταση και πρακτική για τις εκεί κοινότητες. Για τον λόγο που αναφέρθηκε στο «Σχέδιο ΞΑΝΘΙΠΠΗ» δόθηκε για αυτή την χρονιά ο τίτλος: « Όταν ένας κορμός ξεριζώθηκε». Πραγματοποιήθηκε στην ορεινή περιοχή της Λίμνης Πλαστήρα με άξονα δράσης γύρω από την κοινότητα Κρυονερίου. Δήμος Λίμνης Πλαστήρα, από το χωριό της Κερασιάς ως την Πεζούλα.
Με τον σχεδιασμό των έργων και τις ποικίλες τεχνικές ή πρακτικές, καλέστηκαν οι νέοι καλλιτέχνες, θεωρητικοί και ομάδα φοιτητών του τμήματος « Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού» να αλληλοεπιδράσουν με τοπικά χαρακτηριστικά και γνωρίσματα της δεδομένης γεωλογίας του τόπου ώστε να ενταχθούν όσο το δυνατόν καλύτερα στο φυσικό περιβάλλον στο οποίο θα συμπεριληφθούν ως ομάδα. Μια νέα κοινότητα που θα περιηγείτο και θα διαμόρφωνε μια αισθητική άποψη και ενέργεια προσαρμόζοντας τα χαρακτηριστικά που φέρει από μια άλλη ¨περιοχή¨ στα δεδομένα αυτής που βρέθηκε, χωρίς να
έχει προηγούμενα βιώματα σ’ αυτήν ΄την νέα΄. Έχουμε μια εντόπια πρώτη κοινωνία αλλά και μια νέα δεύτερη ομάδα που θα περιέλθει για μικρή χρονική περίοδο, στον τόπο που έχει διαμορφωθεί από την πρώτη. Στην περίπτωση αυτή, υλικά, τεχνικές και ανάλογες δράσεις, θέλαμε να ισχυροποιήσουν τους δεσμούς του καλλιτεχνικού έργου με το συνολικό περιβάλλον.
Ως εδώ έχω συμπεριλάβει μια δυνητική έννοια. Αυτή του βιώματος. Η οποία ακολουθεί την σημασία και διαφορά του τοπίου – τόπου. Περιβάλλον και τεχνική συνύπαρξης.
Κάθε ανθρώπινη επέμβαση στο περιβάλλον, αποτελεί μία δραστηριότητα η οποία επηρεάζει το φυσικό τοπίο, δηλαδή ένα σημαντικό μέρος της κληρονομιάς που η φύση έδωσε στον άνθρωπο ώστε να εμπλουτίσει τις αξίες του. Αντιθέτως με την διαφύλαξη των αξιών αυτών, παρατηρείται μία συνεχής διόγκωση της αντίληψης των ανθρώπων για συνθήκες κάλυψης των αναγκών τους, χωρίς όμως να λαμβάνουν υπόψη τα «όρια» που διαθέτει η φύση. Επομένως, το αποτέλεσμα είναι η αλλοίωση του περιβάλλοντα χώρου. Θέλαμε να διαρρήξουμε το γεγονός ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός, μπορεί εύκολα να θεωρηθεί πως ξεχνάει ότι το φυσικό περιβάλλον - στο οποίο ζει, αναπτύσσεται και προοδεύει - είναι ένα στοιχείο του κόσμου αυτού, που μεταβάλλεται το ίδιο ακριβώς και με όμοιους ρυθμούς όπως οι άνθρωποι. Καθώς και το ότι ο άνθρωπος προκειμένου να κατανοήσει την φύση και τα στοιχεία που την απαρτίζουν, προσπαθεί μεν να
δημιουργήσει ιδανικές συνθήκες διαβίωσης, αλλά θα ήταν σημαντικό να δημιουργηθεί η συνείδηση πως ¨μπορεί¨ να παραλείπει να αφήνει το αποτύπωμά του σε αυτή, με τρόπο ¨επιβολής¨. Μετά από αιώνες διαμόρφωσης του φυσικού περιβάλλοντος, του οποίου είναι σημαντικό να τονίσουμε την προΰπαρξή του, ο άνθρωπος καλείται να αναθεωρήσει τις ενέργειες που έχουν παρθεί εις βάρος του τόπου. Έτσι θα μπορούσε να εξασφαλίσει ένα μέλλον με προοπτικές. Ζητούμενο της δεδομένης καλλιτεχνικής πρακτικής είναι να συμβάλλει σημαντικά στο αίτημα που έχει τεθεί για ένα μελλοντικά βιώσιμο περιβάλλον χωρίς επιπρόσθετες επιβαρύνσεις και αλλοίωση του φυσικού τοπίου και του τόπου. Λόγω της καλλιέργειας που απαιτούν οι σπουδές των φοιτητών της ΑΣΚΤ, κλήθηκε η ομάδα να εντάξει την φύση στον σχεδιασμό της μελέτης της, δίνοντας της, την δυνατότητα να διερευνήσει αυτή την σχέση, ενώ ταυτόχρονα, ο κάθε ένας από αυτούς να δράσει ατομικά όσον αφορά την πρόταση που θα σχεδίαζε και την πρακτική που θα επέλεγε να ακολουθήσει. Είτε αυτό αφορούσε την αναδιαμόρφωση χώρων, κοινών συναθροίσεως και περιπάτων των κατοίκων των κοινοτήτων της περιοχής, είτε σε τοπία ιδιαίτερου κάλους που τυχαία ο περιπατητής θα μπορούσε να βρεθεί. Εδώ και αρκετά χρόνια, η προσωπική μου προσέγγιση αφορά μελέτες τεχνικών ύφους και λειτουργίας παράστασης, που να μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση ενός ¨τόπου φαντασιακού¨ ή σχολιασμού του πραγματικού, με μια ποιητική ευαισθησία. Μια ευαισθησία που ταυτόχρονα θα συναντά την ηθική διάσταση του «αυθεντικού» και του
«αληθινού». Στην προκειμένη περίπτωση να μπορούν να προκύψουν μέσω της συμβίωσης του ανθρώπου με τη φύση, χωρίς να καταπατά τα όρια της και να αποτελεί μια χωρική επιθετική επέμβαση, αλλά να υπάρχει ως ενσωμάτωση. Η διαδικασία της ομάδας και η συνεργατική της επιδίωξη υπήρξε επίσης βασικό ζητούμενο έρευνας, ώστε να μην καταπατάται η ατομική αλήθεια του κάθε ένα, διατηρώντας τα όρια που απαιτεί η σχέση με τον άλλο κυρίως σε ανθρώπους που τους διακρίνει η δημιουργική σκέψη και επιζητούν το καλλιτεχνικό εύρημα σε μια σχεσιακή δομή. Συχνά στην συγκατοίκηση και συνύπαρξη έστω για ένα διάστημα 15 ημερών οι υποχρεώσεις κατευθύνονται από γνώριμα πασπαρτού που συναντάμε συνήθως σε στερεοτυπικές φόρμες στα άτομα μιας ομάδας. Αυτά επικαλούνται ως τα πλέον γνώριμα προς χάριν της κοινής εμπειρίας, κατά την οποία συχνά υποχρεούνται να επιδείξουν ανοχή. Στοιχεία που δεν αποτελούν όμως ανάγκες που ανταποκρίνονται σε μια πραγματική απαραίτητα συνθήκη. Μιας και συχνά δεν υπολογίζουν την υπό διαμόρφωση κάθε φορά συνθήκη που έχει διαφορές. Αυτό δημιουργεί εγκλεισμούς και αποξενώσεις των μερών, χωρίς πραγματικό λόγο. Χάριν του στερεότυπου που προκαθορίζει και προλαμβάνει την πραγματική συνθήκη, συχνά παρατηρείται να αποτρέπει την δημιουργική διαδικασία ή αντίθετα κάποιοι κατανοώντας τα να απομακρύνεται σ’ αυτήν. Έπρεπε λοιπόν να βρεθεί και να διαμορφωθεί η συνθήκη που θα επέτρεπε την αρμονική συνύπαρξη όλων αυτών των ατομικοτήτων, χωρίς να χρειάζεται να επικαλούνται στερεοτυπικές εκδοχές. Αντίθετα να, προσπαθούν να επινοούν και να μοντάρουν τρόπους που να δίνουν την δυνατότητα στον κάθε έναν ξεχωριστά να τοποθετεί τις ατομικές του
προτροπές σε ένα κοινό τόπο συνταιριάζοντας τις παραπάνω έννοιες και αξίες, ώστε να έχουμε το αποτέλεσμα της πρακτικής που επιζητούσαμε με όσο το δυνατόν πιο στοχευμένο παραγόμενο είχε τεθεί ως αρχή σ’αυτή την εργασία.
Εδώ προσθέτω τις έννοιες: της σημασίας που αποκτά ο τρόπος με τον οποίο επιλέγει ο άνθρωπος να συμμετέχει στο γίγνεσθαι ενός προ υπάρχοντος διαμορφωμένου τόπου αλλά και το αντίστροφο, που αφορά την προσπάθειά του να καταφέρει να ελέγξει τους όρους διαβίωσης που επιθυμεί, σε σχέση με αυτούς που επιβάλει το περιβάλλον. Την αναζήτηση της έννοιας της αυθεντικότητας και του πόσο μπορεί να είναι εφικτή για να υπάρχει ο άνθρωπος ως οντότητα με τα δικά του χαρακτηριστικά. Κατά πόσο είναι δυνατό να διατηρήσουμε μια ατομικότητα δρώντας σε μια α’ ομάδα, παρακάμπτοντας τα στερεότυπα από τα οποία προερχόμαστε, και πιθανά αποτελούν εμπόδιο ενώ παράλληλα αναζητούμε τον εναρμονισμό με μια β’ ομάδα, με τη δυναμική και τους κανόνες που προϋπάρχουν στην περιοχή που βρισκόμαστε, ως ισχυρό οικοδόμημα ψυχικό, νοητικό και σωματικό αυτής;.
Μεθοδολογία - Στόχος Η εργασία, ξεκινά μελετώντας τις συνθήκες που έχει διαμορφώσει ο άνθρωπος σε σχέση με το περιβάλλον στο οποίο ζει. Θεωρώντας αυτό, ως το βασικό υπόβαθρο του βιώματός του. Εκεί μέσα που δημιουργεί κατασκευές συμπεριφοράς που θα εξυπηρετούν την βιωσιμότητά του και
ανάλογα οικοσυστήματα, ερχόμαστε να ενταχθούμε και να παράξουμε ένα καλλιτεχνικό έργο μεταστροφής μιας ιδέας, που πριν λίγο καιρό υπήρξε ως καταστροφή και απειλή. Μελετήθηκαν κείμενα για να προσεγγιστούν έννοιες όπως ¨τοπίο - τόπος¨ ¨τεχνική - κατασκευή¨ ¨περιβάλλον¨ ¨περιοχή¨. Αναζητήσαμε τη σημασία και το ρόλο όλων αυτών και αν τελικά προκύπτει μια αληθινή ανάγκη να μεταβούμε στο έργο και να πραγματοποιήσουμε την μεταστροφή που επιθυμούμε ως στόχο, στην συνείδηση της κοινωνίας που βρισκόμαστε ως φιλοξενούμενοι. Πιο συγκεκριμένα, η παραπάνω διερεύνηση, επιθυμεί να συντάξει μία έκθεση που ενώ σαν πρωταρχικό ζήτημα θέτει την αλληλεπίδραση τοπίου – ανθρώπου – κατασκευής, θα συνεχίσει, συνθέτοντας την εμπειρία και τον ενστερνισμό βασικών εννοιών του ‘Τοπικισμού’ που παρατηρούμε στις εντόπιες κοινότητες. Κατανοώντας τα στοιχεία τους μέσα από το ¨βίωμα¨. Να διευκρινίσουμε πώς, πράξεις πολιτιστικές αλλά και πολιτικών στοχεύσεων της τέχνης, μπορούν μέσω μιας ομάδα φοιτητών ή καλλιτεχνών να γεννήσει μια ¨άλλη¨ σχέση, εντύπωσης, συνεργασίας και συναισθηματικών προκλήσεων. Μια νέα υβριδική κουλτούρα. Άτομα που λόγω της ενασχόλησής τους με την τέχνη, τις σπουδές τους, εντάσσονται σε μια κοινότητα και κουλτούρα που αγνοεί συχνά τις τεχνικές ανατροφοδότησης και ανάπτυξης, με τις πρακτικές που ευνοεί η γη. Σε ανάδραση με την τοπική κοινωνία και το περιβάλλον που αναπτύχθηκε, η κουλτούρα της, ακριβώς βάσει της γης και των τοπικιστικών συνθηκών που συχνά επιβάλλονται με συγκεκριμένο καθεστώς και δημιουργούν όμοια χαρακτηριστικά. Αν μάλιστα η
κοινωνική ομάδα δεν έρχεται συχνά σε επαφή με άλλου τύπου διαμορφώσεις. Θα μπορούσε να υποστηριχθεί σαν μια πρακτική με διάρκεια και επαναληπτικότητα, μέ έντονη ευαισθησία και εν συναίσθηση όσον αφορά την ανάδειξη και ενδυνάμωση της σχέσης φυσικού και έντεχνου παράγοντα.
Εδώ ο εντόπιος θεατής, θα μπορέσει να βάλει, το ερέθισμα ενός άλλου τρόπου πρόσληψης της δημιουργίας, ίσως και στην καθημερινή του πρακτική, μέσα στο δικό του περιβάλλον. Θα διακρίνει άλλες αισθητικές. Θα συνομιλήσει με το κάλλος που είναι γύρω του με νέα οπτική, και πιθανόν να αγνοήσει επιρροές από μοντέλα που δεν του ταιριάζουν και δεν τα κατανοεί. Μιας και ίσως αναγνωρίσει στο ένστικτό του σύγχρονες συμπεριφορές και πρακτικές που να του ταιριάζουν καλύτερα. Επί παραδείγματι, η πρακτική της άμεσης Δημοκρατίας διαπίστωσα πως λειτουργεί μ΄ έναν τρόπο στα κεφενεία, όπου ¨ο λόγος του¨ αποτελεί ανάγκη εκεί στον τόπο του, αλλά διαπιστώνει πως αυτός ο λόγος αφορά και άλλους, για την εξέλιξη και κατεύθυνση που θα επιφέρουν ισορροπία με το περιβάλλον για μια γη που θα αντέχει να συνεχίσει να μας τρέφει. Μοιάζει αυτή την πρακτική, μόνο αυτοί οι άνθρωποι να μπορούν να μας την διδάξουν. Όπως και την εμπειρία που έχουν αποκομίσει βαθιά στην συνείδησή τους από την παράλληλη ύπαρξή τους με την φύση, τις αλλαγές της και τα υπόλοιπα εν ζώ όντα. Οι άνθρωποι και οι κοινότητες της γης.
Κάτι που η ομάδα μας, που κατά κύριο λόγο έρχεται από το αστικό περιβάλλον, αγνοεί συχνά την προέλευση των πόρων που μας τρέφουν. Έτσι μπορούν να ανοίξουν τα πεδία της συνείδησής αμφότερων των συν διαλεγόμενων μερών, ντόπιων και εντέχνων. Αφού η επιθυμία αποτελεί το συστατικό πλέον που μας προφυλάσσει από την ανακύκλωση επιβεβλημένων μοντέλων μιας εξουσίας που έχει μεταβληθεί σε εντεταλμένο υπηρέτη χρηματοοικονομικών μοντέλων που δεν υπηρετούν τις πρωτογενείς μορφές παραγωγής. Είτε είναι τροφή, είτε τέχνη. Συχνά αντιτιθέμενες σε πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες. Ανθρώπων μορφωμένων και ενημερωμένων σε κάθε γωνιά που όμως ίσως δεν έχουν την τεχνική των νέων μοντέλων. Αυτό αποτελεί ένα δυνατής συνείδησης ¨σώμα¨. Κάτι που σαφώς οφείλουμε στην ανάπτυξη του personal computer και όλων των διαδικτυακών μέσων επικοινωνίας που έχουν αναπτυχθεί παράλληλα. Εδώ ήταν απαραίτητη η συνεργασία μας με το γραφείο που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη και εκπροσωπεί το κόμμα των Πρασίνων της Γερμανίας. Ανεξάρτητα με τις πολιτικές του θέσεις και τα συμφέροντά του, δεν παύει να έχει υπάρξει δημιούργημα του Joseph Beuys όπως άλλωστε και η Άμεση Δημοκρατία. Όσον αφορά το έδαφος και τον τόπο η συνεργασία με το τμήμα «Δασολογίας, επιστημών ξύλου και σχεδιασμού» αποτέλεσε μια παραγωγική σχέση. Καθώς και η συμμετοχή Γεωλόγου .
Στο τελευταίο στάδιο της εργασίας, θα παρουσιάζονται αρχικές πληροφορίες που αφορούν την επιλογή περιοχής και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν από τους φοιτητές για τα έργα. Χρήση τεχνικών και μεθόδων όσον αφορά την σκέψη, την επιλογή υλικών και την αφομοίωση του τοπικού χαρακτήρα της περιοχής, ώστε να επιτευχθεί η μεταστροφή του κορμού σε έργο και η κατάλληλή αναδιαμόρφωση του εδάφους και του μέρους όπου θα τοποθετηθεί το έργο. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως η εργασία αυτή έχει φιλόδοξους στόχους και πρόκειται για μία εμβάθυνση στον τρόπο με το οποίο μπορεί να χτιστεί μία σχέση σεβασμού και αλληλεπίδρασης μεταξύ της φύσης, του τοπίου και του ανθρώπου. Σκοπός είναι η ευαισθητοποίηση και η ενθάρρυνση των συμμετεχόντων σε έναν συνειδητά συλλογικό τρόπο ζωής, που δεν θα απειλεί την εξατομικευμένη δράση. Είναι σημαντικό να επιτευχθεί η απορρόφηση ιδεών και αξιών και η αναζήτηση πεπατημένων που αποσκοπούν στην «ενσωμάτωση» με το περιβάλλον όχι μόνο λειτουργικά αλλά και ως μορφή και ύφος. Το τελευταίο αποτελεί θέμα ιδιαίτερης σημασίας, καθώς παραλείπεται σε μεγάλο βαθμό το πώς ένα ανθρώπινο έργο επηρεάζει την εμφάνιση του τοπίου, χάνοντας την εναρμόνιση με το περιβάλλον και αποτελώντας μία βίαιη εισβολή. Συμπερασματικά, πρόκειται για μία λεπτομερή διερεύνηση, η οποία αποσκοπεί στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ του τεχνητού και του φυσικού, και την μετατροπή τους σε μια αδιάσπαστη ολότητα με αποτέλεσμα την υποταγή στο τοπίο.
Genius Loci - Ioannis Kissonerghis and British Landscape Painters by agleventisgallery - issuu
Στην τοπολογία και σε συναφείς κλάδους των μαθηματικών, ένας τοπολογικός χώρος είναι ένα σύνολο από σημεία, μαζί με ένα σύνολο από γειτονιές για κάθε σημείο, που ικανοποιεί ένα σύνολο από αξιώματα που αφορούν τα σημεία και τις γειτονιές. Ο ορισμός ενός τοπολογικού χώρου στηρίζεται στην Θεωρία συνόλων και είναι η πιο γενική έννοια του μαθηματικού χώρου που επιτρέπει τον ορισμό εννοιών όπως η συνέχεια, η συνεκτικότητα, και η σύγκλιση. Άλλοι χώροι, όπως οι πολλαπλότητες και οι μετρικοί χώροι, είναι ειδικές περιπτώσεις τοπολογικών χώρων με επιπλέον δομές και περιορισμούς. Όντας τόσο γενικοί, οι τοπολογικοί χώροι είναι μία κεντρική ενοποιητική έννοια και εμφανίζονται σχεδόν σε όλους τους κλάδους των σύγχρονων μαθηματικών. Ο κλάδος των μαθηματικών που μελετά τους τοπολογικούς χώρους ονομάζεται τοπολογία σημείων ή γενική τοπολογία.
Ο Emile Benveniste (1986) εντοπίζει το στοχαστικό του ενδιαφέρον στην παραγωγή της υποκειμενικότητας στη γλώσσα,2 την οποία επιπλέον θεωρεί θεμελιώδη για τη σκέψη. Διαφοροποιεί τη γλώσσα από τον προφορικό λόγο ή την προφορική ομιλία και την προσεγγίζει στη συνομιλία της διαλογικής ανταλλαγής του υποκειμένου (προς τα μέσα και προς τα έξω), υποστηρίζοντας όμως ότι η επικοινωνία είναι μια προαπαιτούμενη ιδιότητά της, αλλά δεν αφορά τη θεμελιώδη φύση ή ουσία της. Τονίζει πως η γλώσσα δεν είναι απλώς φορέας, αλλά, κάτι περισσότερο, η συνιστώσα εκείνη που επιτελεί το ανθρώπινο υποκείμενο ως συστατικό προσδιοριστικό και δομικό στοιχείο της υποκειμενικότητας.3
Συνεπώς, η υποκειμενικότητα, προγενέστερη από την πράξη της επικοινωνίας, είναι μέσα στη γλώσσα, από την οποία ο άνθρωπος συνιστά (αρθρώνει) τον εαυτό του ως υποκείμενο, αφού εγκαθιστά από μόνη της την έννοια του Εγώ (Ego) για την πραγματικότητα της ύπαρξης. Προσδιορίζεται από την ικανότητα του ομιλητή να τοποθετεί (να αυτοπροσδιορίζει) τον εαυτό του ως υποκείμενο. ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ
ΙΔΙΟΤΗΤΑ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Καθηγήτρια Γ' Εργαστηρίου Γλυπτικής Α.Σ.Κ.Τ.
ΜΟΣΧΑ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΠΑΝΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΦΑΣΟΥΛΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΕΥΘΥΜΙΑ ΓΟΥΚΟΥ ΘΑΝΟΣ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΖΑΧΑΡΑΚΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΕΡΕΦΙΑΔΟΥ ΠΑΣΧΑΛΙΑ ΚΕΡΕΦΙΑΔΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΚΡΑΣΙΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΝΕΡΑΣ ΜΥΡΤΩ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ
Προπτυχιακή φοιτήτρια τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης Α.Σ.Κ.Τ Προπτυχιακή φοιτήτρια τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης Α.Σ.Κ.Τ Απόφοιτος τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης Α.Σ.Κ.Τ. Προπτυχιακή φοιτήτρια Εικαστικού τμήματος Α.ΣΚ.Τ. Προπτυχιακός φοιτητής Εικαστικού τμήματος Α.Σ.Κ.Τ Εικαστικός, Απόφοιτη Σχολής Καλών Τεχνών Αθήνας Προπτυχιακή φοιτήτρια Εικαστικού τμήματος Α.Σ.Κ.Τ Εικαστικός, Απόφοιτη Σχολής Καλών Τεχνών Α.Π.Θ. Προπτυχιακή φοιτήτρια Εικαστικού τμήματος Α.Σ.Κ.Τ Προπτυχιακός φοιτητής Εικαστικού τμήματος Α.Σ.Κ.Τ. Προπτυχιακή φοιτήτρια Εικαστικού τμήματος Α.Σ.Κ.Τ
ΔΩΡΟΘΕΑ ΚΕΡΕΦΙΑΔΟΥ
Προπτυχιακή φοιτήτρια τμήματος Γεωγραφίας Πανεπιστημίου Αιγαίου
ΛΗΔΑ ΛΑΚΙΔΗ
Φοιτήτρια Μεταπτυχιακού «Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων» ΕΚΠΑ
Καθηγητής τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου ΜΙΧΑΛΗΣ ΒΡΑΧΝΑΚΗΣ ΜΑΡΚΕΛΛΑ ΤΣΙΜΑΡΑΚΗ ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΜΑΣ ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ ΔΙΑΦΑ ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ CHOYNA ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΒΛΑΧΑΚΗΣ
& Σχεδιασμού Προπτυχιακή φοιτήτρια τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού Π.Θ. Προπτυχιακός φοιτητής τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού Π.Θ. Προπτυχιακός φοιτητής τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού Π.Θ. Προπτυχιακή φοιτήτρια τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού Π.Θ. Προπτυχιακός φοιτητής τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού Π.Θ. Προπτυχιακός φοιτητής τμήματος Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού Π.Θ.