Ελληνική επανάσταση της 25ης Μαρτίου 1821
ΑΡΧΗ-ΕΞΕΛΙΞΗ-ΤΕΛΟΣ Από τις μαθήτριες της Γ2 τάξης: Παπαφωτίου Μαρία και Ράντου Γεωργία Έτος: 2020-2021
Πρωταγωνιστές Ελληνικής Επανάστασης 1821
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (Γέρος του Μοριά)
Γενικές πληροφορίες Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε στο Ραμοβούνι Μεσσηνίας, στις 3 Απριλίου 1770 και πέθανε στην Αθήνα στις 4 Φεβρουαρίου 1843. Ήταν Έλληνας αρχιστράτηγος και ηγετική μορφή της Επανάστασης του 1821, οπλαρχηγός, πληρεξούσιος και σύμβουλος της Επικρατείας. Απέκτησε το ψευδώνυμο «Γέρος του Μοριά». Μετά το θάνατό του, τιμήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία με το βαθμό του Στρατάρχη.
Δράσεις Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και τον Ιανουάριο του 1821 ξαναγύρισε στη Μάνη όπου άρχισε να προετοιμάζει την Επανάσταση στην Πελοπόννησο, γνωρίζοντας ότι η ημέρα έναρξης ήταν η 25 Μαρτίου. Πρωταγωνίστησε σε πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις του Αγώνα, όπως στη νίκη στο Βαλτέτσι (13 Μαΐου 1821), στην άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821) και στην καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη στα Δερβενάκια (26 Ιουλίου 1822). Οι επιτυχίες αυτές τον ανέδειξαν σε αρχιστράτηγο της Πελοποννήσου. Στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου, πολλές φορές προσπάθησε να καταπνίξει τις αντιθέσεις ανάμεσα στους αντιπάλους, αλλά παρόλα αυτά δεν απέφυγε τη ρήξη. Μετά από ένοπλες συγκρούσεις, ο ίδιος και ο γιος του συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν στο Ναύπλιο.
Αθανάσιος Διάκος
Γενικές πληροφορίες Ο Αθανάσιος Διάκος γεννήθηκε, στην Αρτοτίνα Φωκίδας, το 1788 και απεβίωσε στην Λαμία, στις 24 Απριλίου 1821. Ήταν ένας από τους Έλληνες ήρωες και οπλαρχηγούς, της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ο οποίος έδρασε στη Στερεά Ελλάδα. Τέλος, ο Ελληνικός Στρατός του απένειμε τιμητικά τον βαθμό του Στρατηγού.
Δράσεις Έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας το 1818 και το 1820 έγινε αρματολός στη Λιβαδειά. Τον Απρίλιο του 1821 κατέλαβε το φρούριο της Λιβαδειάς και χρησιμοποιώντας το ως ορμητήριο, έδωσε πολλές νικηφόρες μάχες. Επίσης κατέλαβε την γέφυρα της Αλαμάνας και στις 23 Απριλίου 1821 έδωσε μάχη με τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη, όπου συνελήφθη και αφού μεταφέρθηκε στη Λαμία δολοφονήθηκε με ανασκολοπισμό ή κοινός σούβλισμα.
Παπαφλέσσας
Γενικές πληροφορίες Ο Γρηγόριος Δικαίος, γεννήθηκε στη Πολιανή Μεσσηνίας το 1788 και απεβίωσε στο Μανιάκι Μεσσηνίας στις 20 Μαΐου 1825. Περισσότερο γνωστός ως Παπαφλέσσας, ήταν Έλληνας κληρικός, πολιτικός και οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Ήταν υστερότοκος γιος του Δημητρίου Δικαίου, ο οποίος είχε συνολικά 28 παιδιά. Φοίτησε στη Σχολή Δημητσάνας, την οποία δεν την τελείωσε και μόνασε το 1816 στο μοναστήρι της Παναγιάς της Βελανιδιάς στην Καλαμάτα, όπου πήρε το όνομα Γρηγόριος. Εξαιτίας του επαναστατικού χαρακτήρα του, ήλθε σε σύγκρουση με τον επίσκοπο Μονεμβασιάς, έφυγε από τη μονή του και πήγε σε άλλο μοναστήρι, της Ρεκίτσας. Η νέα σύγκρουσή του με Τούρκο αξιωματούχο για τα περιουσιακά της μονής τον ανάγκασε να αφήσει την Πελοπόννησο και να περάσει στη Ζάκυνθο, όπου γνώρισε τον Κολοκοτρώνη και αργότερα πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί χειροτονήθηκε αρχιμανδρίτης από τον πατριάρχη Γρηγόριο Ε.
Δράσεις Τον Ιούνιο του 1822, συμμετέχει στην επιτροπή για την εφαρμογή της συνθήκης παράδοσης του Ναυπλίου. Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς μαζί με τον Κολοκοτρώνη και άλλους οπλαρχηγούς προσπαθούν να αποκλείσουν το Δράμαλη στην Κορινθία, με την κατάληψη σημαντικών θέσεων και τη συμμετοχή του στη μάχη του Αγιονορίου. Ένα χρόνο μετά, εκλέγεται στην Β΄ Εθνοσυνέλευση στο Άστρος της Κυνουρίας Υπουργός των Εσωτερικών, θέση στην οποία θα παραμείνει μέχρι τον θάνατό του. Ως Υπουργός των εσωτερικών καθορίζει τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα των πολιτών προς το Έθνος. Το 1824, αρχικά τάχθηκε στις στρατιωτικές δυνάμεις του Κολοκοτρώνη όπου αποδείχθηκε, έμπρακτα, το πόσο ικανός και άξιος ήταν. Στην τελευταία και πιο καθοριστική του Μάχη, στο Μανιάκι στις 20 Μαΐου το 1825, άφησε την τελευταία του πνοή δείχνοντας ηρωική αντίσταση με τους ελάχιστους άνδρες που του είχαν απομείνει. Σύμφωνα με ιστορικούς, μετά τη λήξη της συγκεκριμένης μάχης, ο Ιμπραήμ Πασάς διέταξε τους στρατιώτες του να εντοπίσουν το νεκρό σώμα του και όταν το βρήκαν το τοποθέτησαν σε μια βελανιδιά όπου στη συνέχεια τον πλησίασε ο ίδιος ο Ιμπραήμ και τον φίλησε στο μέτωπο, εις ένδειξη σεβασμού και τιμής προς το πρόσωπό του.
Μαντώ Μαυρογένους
Γενικές πληροφορίες Η Μαντώ Μαυρογένους γεννήθηκε στην Τεργέστη το 1796, απεβίωσε στην Πάρο τον Ιούλιο του 1848 και ήταν γόνος πλούσιας οικογένειας. Ήταν Ελληνίδα αγωνίστρια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Για τη συνολική της προσφορά στον αγώνα, τιμήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία με τον βαθμό της Αντιστρατήγου. Ήταν μία από τις πιο σημαντικές αγωνίστριες της επανάστασης του 1821.
Δράσεις Kατά τη διάρκεια της επαναστατικής περιόδου, αρμάτωσε πολλά πλοία με δικά της έξοδα και έτσι κατάφερε να αποκρούσει τους Αλγερινούς που βρισκόταν στις Κυκλάδες. Επίσης, κάποιες απο τις αξιοσημείωτες μάχες, στις οποίες διέπρεψε ήταν αυτές στην Κάρυστο, στην Φθιώτιδα και στη Λιβαδειά. Ακόμη σημαντική ήταν η δράση της στη Μύκονο όπου μαζί με το στόλο της καταδίωξε τους πειρατές. Γενικότερα, η προσφορά της στον αγώνα ήταν πολύτιμη και αυτό είναι ολοφάνερο, από τις συμμετοχές της ή και χρηματοδοτήσεις της, στην άλωση της Τριπολιτσάς, στη μάχη των Δερβενακίων, στη σφαγή της Χίου αλλά και στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου.
Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα
Γενικές πληροφορίες Η Λασκαρίνα Πινότση ή γνωστή ως Μπουμπουλίνα, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 11 Μαΐου 1771 και πέθανε στις Σπέτσες στις 22 Μαΐου 1825. Ήταν Ελληνίδα ηρωίδα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Πιθανότατα, υπήρξε η πιο σπουδαία γυναίκα που έλαβε μέρος στην επανάσταση. Παντρεύτηκε δύο φορές, στην ηλικία των 17 με τον Σπετσιώτη Δημήτριο Γιάννουζα και στην ηλικία των 30 ετών με τον Σπετσιώτη πλοιοκτήτη και πλοίαρχο Δημήτριο Μπούμπουλη. Και οι δυο σκοτώθηκαν από Αλγερινούς πειρατές. Της άφησαν, ωστόσο, μια τεράστια περιουσία, την οποία ξόδεψε εξ ολοκλήρου για να αγοράσει καράβια και εξοπλισμό για την Ελληνική Επανάσταση. Μετά θάνατον, η Ελληνική πολιτεία προς τιμήν της, της παραχώρησε το αξίωμα της Υποναυάρχου. Το αρχοντικό της οικογένειας Μπούμπουλη στις Σπέτσες, μετατράπηκε το 1991 από τον ιδιοκτήτη και απόγονο της ηρωίδος, Φίλιππο Δεμερτζή-Μπούμπουλη σε μουσείο, το οποίο έχουν επισκεφθεί εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες.
Μουσείο Μπουμπουλίνας
Δράσεις Όταν ξεκίνησε η ελληνική επανάσταση, η Μπουμπουλίνα είχε οργανώσει δικό της εκστρατευτικό σώμα απόΣπετσιώτες, τους οποίους αποκαλούσε «γενναία μου παλικάρια». Είχε αναλάβει να συντηρεί και να πληρώνει τον στρατό, κάτι που συνεχίστηκε επί σειρά ετών και την έκανε να ξοδέψει πολλά χρήματα για να καταφέρει να περικυκλώσει τα τουρκικά οχυρά, το Ναύπλιο και την Τρίπολη. Έτσι τα δύο πρώτα χρόνια της επανάστασης είχε ξοδέψει σχεδόν όλη της την περιουσία. H Μπουμπουλίνα στο πλοίο «Αγαμέμνων», πίνακας του Γερμανού ζωγράφου Peter von Hess
Κωνσταντίνος Κανάρης
Γενικές πληροφορίες Ο Κωνσταντίνος Κανάρης γεννήθηκε στα Ψαρά το 1793 και απεβίωσε στην Αθήνα στις 2 Σεπτεμβρίου 1877. Ήταν Έλληνας επαναστάτης, σπουδαία μορφή του ναυτικού αγώνα κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και μετέπειτα ναύαρχος και πολιτικός, ο οποίος υπήρξε πέντε φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Δράσεις Τον Ιούνιο του 1822 ο Κανάρης ανέλαβε να βάλει μπουρλότο στη ναυαρχίδα του Καρά Αλή, ο οποίος ήταν επικεφαλής του στρατού που έσφαξε τους κατοίκους της Χίου και κατέστρεψε το νησί ολοκληρωτικά. Γενικότερα, ήταν ένας εκδηκητικός πολεμιστής για τον οποίο είμαστε υπερήφανοι ως Έλληνες, διότι κατα καιρούς δημιουργούσε προβλήματα στους εχθρούς της πατρίδας μας, σαν αντίποινα των απάνθρωπων πράξεών τους.
Εποχή του Διαφωτισμού Ο Διαφωτισμός αποτελεί σημαντικό πνευματικό κίνημα, που τοποθετείται στα τέλη του 17ου αιώνα και στις αρχές του 18ου. Ο Διαφωτισμός παρατηρήθηκε αρχικά στη Αγγλία, έπειτα στη Γαλλία, και αργότερα στις άλλες χώρες της Ευρώπης αλλά και έξω απ' αυτή, προετοιμάζοντας παράλληλα το έδαφος για τη Γαλλική Επανάσταση. Στην υπόδουλη Ελλάδα, ο Διαφωτισμός μεταδόθηκε μέσω των παροικιών, με κάποια όμως καθυστέρηση λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούσαν στις τουρκοκρατούμενες ελληνικές περιοχές. Η αλλαγή των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών επέτρεψε στη συνέχεια τη δημιουργία, ενός πνευματικού κινήματος 17501821, ανάλογου του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, που ονομάστηκε Νεοελληνικός διαφωτισμός από τον Κωνσταντίνου Δημαρά.
Σημαντικοί εκπρόσωποι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού είναι μεταξύ άλλων ο Ευγένιος Βούλγαρις, ο Ιώσηπος Μοισιόδακας, οι συγγραφείς της Νεωτεριστικής Γεωγραφίας Δανιήλ Φιλιππίδης και Γρηγόριος Κωνσταντάς, ο Άνθιμος Γαζής και ο ανώνυμος συγγραφέας της Ελληνικής Νομαρχίας. Κορυφαίοι όμως αναδείχθηκαν ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής.
Αδαμάντιος Κοραής
Ρήγας Βελεστινλής
Φιλική Εταιρεία Η Φιλική Εταιρεία ήταν η σημαντικότερη από τις μυστικές οργανώσεις που σχηματίστηκαν για την προετοιμασία της επανάστασης του 1821, για την απελευθέρωση των Ελλήνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, τον Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ. Τέταρτο μέλος της, μυήθηκε ο Αντώνιος Κομιζόπουλος και πιθανό να ήταν ο Νικόλαος Γαλάτης τρίτο ή πέμπτο μέλος. Επίσης, η Μικρασιάτισσα Κυριακή Ναύτη από τη Σμύρνη ήταν η πρώτη γυναίκα μέλος. Οι Φιλικοί αφού μυούνταν στην Εταιρεία έδιναν όρκο πίστης και επικοινωνούσαν με κώδικες, ψευδώνυμα και συνθηματικές λέξεις.
Εμμανουήλ Ξάνθος
Νικόλαος Σκουφάς
Αθανάσιος Τσακάλωφ
Ο Όρκος της Φιλικής Εταιρείας
Η έναρξη της επανάστασης στην Ελλάδα Η έναρξη της επανάστασης στην Ελλάδα, δεν πραγματοποιήθηκε σε μία μέρα μόνο, ούτε συγχρόνως σε όλες τις περιοχές. Πολλοί παράγοντες, όπως οι τοπικές ιδιομορφίες συνέβαλλαν, ώστε η επανάσταση να αρχίσει πριν την 25η Μαρτίου, έτσι πολλές περιοχές εξεγέρθηκαν νωρίτερα από άλλες, η έναρξη δηλαδή της επανάστασης έγινε σταδιακά. Ωστόσο από τις 21 έως 31 Μαρτίου, επαναστάτησαν η Πελοπόννησος πρώτα και αμέσως μετά ένα τμήμα της Ανατολικής Ελλάδας. Μέσα σε λίγες ημέρες, από τις 21 ως τις 28 Μαρτίου, είχε επεκταθεί σε όλες τις επαρχίες της. Ουσιαστικά μόνο τα φρούρια, όπως η Τριπολιτσά με τις γύρω περιοχές της και το Λάλα είχαν παραμείνει στην εξουσία των Τούρκων.
Η εξέλιξη της επανάστασης, στο πέρασμα των χρόνων Τα επόμενα δύο χρόνια, οι Έλληνες απελευθέρωσαν αρκετές περιοχές όπως σημαντικά τμήματα της Πελλοπονήσου, της Στερεάς Ελλάδας και διάφορα νησιά με πολύ γεωγραφικό πλούτο, εκμεταλευόμενοι βέβαια την τότε ανίσχυρη θέση των αντιπάλων τους καθώς εκείνοι είχαν ανοίξει και άλλα πολεμικά μέτωπα εναντίον τους. Δυστυχώς όμως, οι χαρές για το Ελληνικό κράτος δεν κράτησαν πολύ, διότι τις ελεύθερες πλέον περιοχές κάποιος έπρεπε να τις εξούσιαζει. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σύγκρουση πολιτικών και στρατιωτικών οπότε ο εμφύλιος πόλεμος ήταν αναπόφευκτος, κάτι το οποίο πήρε το ρόλο της απόλυτης καταστροφής για τη μετέπειτα εξέλιξη της επανάστασης που με τόσο μόχθο, αγώνα και θυσία κατόρθωσαν να κρατήσουν ζωντανή. Έτσι, οι εχθροί μας βρήκαν την ευκαιρία να επιστρέψουν δυναμικά και να μας δώσουν την χαριστική βολή.
Το τέλος της επανάστασης, η αρχή ενός ανεξάρτητου κράτους Μετά τα πολλαπλά λάθη και τον εμφύλιο πόλεμο των Ελλήνων, το κράτος βρισκόταν σε μια απεγνωσμένη κατάσταση. Αυτό αποδεικνύεται από πολλές λεηλασίες και καταστροφές που διαπράχθηκαν εναντίον μας από τον τουρκικό ζυγό, όπως την ολοκληρωτική σφαγή των κατοίκων του Μεσολογγίου. Στη συνέχεια, οι Έλληνες βλέποντας ότι οι αγώνες τους είναι έτοιμοι να καταρρεύσουν, ενώνονται πάλι και λειτουργούν εις το εμείς, με το πρώτο βήμα να γίνεται στη μάχη στο Μανιάκη, όπου οι επαναστατημένοι έδειξαν για άλλη μια φορά τι πάει να πει ΑΝΔΡΕΙΑ. Έτσι λοιπόν, φτάνουμε στο 1827, όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας εκλέγεται ο πρώτος κυβερνήτης, του πλέον ελεύθερου και αυτόβουλου ελληνικού κράτους.
https://www.youtube.com/watch?v=wuRDQvdne7w
Αφιέρωμα
https://www.youtube.com/watch?v=XqHXRgsmYLY
Τα Χρονικό
Μάχες-Σταθμοί, στον αγώνα των Ελλήνων 1. 22 Φεβρουαρίου 1821: Ο Αλ. Υψηλάντης διαβαίνει τον ποταμό Προύθο, με αποτέλεσμα την έναρξη της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. 2. 23 Μαρτίου 1821: Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας και Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης απελευθερώνουν την Καλαμάτα. 3. 23-24 Απριλίου 1821: Πολυάριθμο τουρκικό στράτευμα νικά τις δυνάμεις του Αθανάσιου Διάκου, στη γέφυρα της Αλαμάνας. 4. 8 Μαΐου 1821: Ο Οδ. Ανδρούτσος στο Χάνι της Γραβιάς αντιστέκεται επιτυχώς στις τουρκικές δυνάμεις που πορεύονται προς την Πελοπόννησο. 5. 12-13 Μαΐου 1821: Ελληνική νίκη στο Βαλτέτσι ανοίγει τον δρόμο για την κατάληψη της Τριπολιτσάς, στρατιωτικού και πολιτικού κέντρου της Πελοποννήσου. 6. Ιούνιος 1821: Επαναστατικό κίνημα στην Κρήτη. 7. 23 Σεπτεμβρίου 1821: Άλωση της Τριπολιτσάς.
Μάχες-Σταθμοί, στον αγώνα των Ελλήνων 30 Μαρτίου 1822: Καταστροφή της Χίου. 16 Μαΐου 1822: Επικράτηση των Τούρκων στο Σούλι. 26 Ιουλίου 1822: Νικηφόρα μάχη των Δερβενακίων. 21 Ιουνίου 1824: Σφαγή των Ψαρών. 20 Μαΐου 1825: Μάχη στο Μανιάκι. Αύγουστος-Νοέμβριος 1825: Νίκες-Προσάρτηση εδαφών (Τρίκορφα, Καρβασαρά, Αλαμάνα και Δίστομο). 7. 10-11 Απριλίου 1826: Πολιορκία και Έξοδος του Μεσολογγίου. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Ο ρόλος του δημοτικού τραγουδιού στην Επανάσταση Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι είναι η ποιητική και μουσική έκφραση της λαϊκής ψυχής των Ελλήνων διαμέσου των αιώνων και κατέχει ξεχωριστή θέση στη νεοελληνική πνευματική δημιουργία. Ήταν το μέσο έκφρασης των πόνων, των καημών, των πόθων και των πολεμικών-ηρωικών κατορθωμάτων ενός ολόκληρου λαού. Εκτός από τη λογοτεχνική του ευφυΐα και τη διαύγεια του, το δημοτικό τραγούδι χαρακτηρίζεται για τη δικαιοσύνη του, την αμεροληψία του, τη τιμιότητα του, τη βαθιά του συγκίνηση και την απλότητα του.
Διάφορα δημοτικά τραγούδια
https://www.youtube.com/watch?v =qvsj38JGaZY
Τα κλεφτόπουλα
https://www.youtube.com/watch?v =vApxQdoa5RY
Ο χορός του Ζαλόγγου
https://www.youtube.com/watch? v=jXpLd3jlq64
Δερβενάκια
Ο Θούριος είναι μια επαναστατική φωνή, ένας πατριωτικός ύμνος, που καλεί όλους τους Έλληνες και τους βαλκανικούς λαούς σε επανάσταση για την αποτίναξη του ζυγού.
Αποτελείται από 126 δεκατρισύλλαβους στίχους και μεταφέρει τις αρχές και τις επιδιώξεις της πολιτικής θεωρίας του Ρήγα, με τρόπο που να αγγίζει την ευαισθησία των λαών.
Ρήγας Βελεστινλής (Ρήγας Φεραίος)
«Θούριος» Ρήγας Φεραίος Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά, Μονάχοι σα λιοντάρια, σταις ράχαις στα βουνά; Καλλιώ ‘ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, Παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά, και φυλακή. Σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά, Να φεύγωμ’ απ’ τον Κόσμον, για την πικρή σκλαβιά. Καλλιώ ‘ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, Παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά, και φυλακή. Nα χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα, και Γονείς, Tους φίλους, τα παιδιά μας, κι’ όλους τους συγγενείς. Καλλιώ ‘ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, Παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά, και φυλακή.
https://www.youtube.com/watch?v=Vs1aN_5NC6c
Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη. Τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί και αμαθείς, και πλούσιοι και φτωχοί, και πολιτικοί και στρατιωτικοί, και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσομεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί να τη φυλάμε κι όλοι μαζί, και να μη λέγει ούτε ο δυνατός ΕΓΩ, ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς ΕΓΩ, όταν αγωνιστεί μόνος του και φκιάσει ή χαλάσει, να λέγει ΕΓΩ. Όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λέμε ΕΜΕΙΣ. Είμαστε στο ΕΜΕΙΣ κι όχι στο ΕΓΩ.
«Γνώση, ο δρόμος προς την ελευθερία» Μαρία Παπαφωτίου Άσχημο πράγμα η αμάθεια, μα και πολύ οδυνηρό. Γι’ αυτό ήρθε η ώρα να διαφωτιστεί ο λαός, να λειτουργήσει εις το εμείς, να ξυπνήσει, να μην τον εκμεταλλεύονται και τον χλευάζουν οι Αγαρηνοί, ας αφήσουμε το εγώ μας στην άκρη, να δοξαστεί το γένος, μια μέρα η Πατρίδα να καταπνύξει τον Τουρκικό ζυγό και να αναπνεύσει ξανά τον αέρα της Λευτεριάς.
Βιβλιογραφία ● ● ● ● ● ●
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης - Βικιπαίδεια (wikipedia.org) Αθανάσιος Διάκος - Βικιπαίδεια (wikipedia.org) el.wikipedia.org/wiki/Λασκαρίνα_Μπουμπουλίνα el.wikipedia.org/wiki/Μαντώ_Μαυρογένους el.wikipedia.org/wiki/Κωνσταντίνος_Κανάρης 25η Μαρτίου: Το χρονικό της ελληνικής επανάστασης του 1821 | Rethemnos News ● Διαφωτισμός - Βικιπαίδεια (wikipedia.org) ● Φιλική Εταιρεία - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)
Βιβλιογραφία ● el.wikipedia.org/wiki/Παπαφλέσσας ● Το δημοτικό τραγούδι και η 25η Μαρτίου 1821 – Προσωπικά βιώματα από την Αμπέτειο του Δ. Σκουφαρίδη | Ελληνική Κοινότητα Καΐρου (ekkairo.org) ● https://www.kathimerini.gr/society/561301522/oi-stathmoi-tis-epanastasis-toy1821/