Εξακολουθεί η μαντική τέχνη μετά από 25 αιώνες σε σχέση με την “Ελένη” του Ευριπίδη να είναι πιστευτή;
εργασία του μαθητή της Γ1 τάξης, Γιώργου Κοτόπουλου
• Η στάση του Ευριπίδη απέναντι στους μάντεις και τη μαντική τέχνη φαίνεται να είναι αρνητική. Ο Ευριπίδης μέσα από τα λόγια του Αγγελιαφόρου δείχνει την αρνητική στάση του προς τη μαντική. • Συγκεκριμένα στους στίχους (822-837)φαίνεται πολύ ξεκάθαρα η αρνητική στάση του προς τις μαντείες, χαρακτηρίζοντας ότι είναι ψεύτικα όλα αυτά που λένε . « Κούφια η μαντική, ψευτιές γεμάτη» • Αναφέρει ότι τα πουλιά και οι φωτιές δεν αξίζουν, ότι τα πουλιά δεν οφείλουν στους ανθρώπους . • Οι μάντεις περιπλανούν τους αφελείς ανθρώπους για να έχουν δόξα και χρήματα για μια ψεύτικη εικόνα που τους δίνουν.
• Ζητούν από τους μάντεις βοήθεια και αυτοί τους περιπλανούν δίχως ενοχές για την άτιμη πράξη που κάνουν. • O άνθρωπος από εκείνη την εποχή πίστευαν ότι κάποιοι εκλεκτοί από το θεό άνθρωποι θα τους πουν το μέλλον, πράγμα που δεν ισχύει, αφού το μέλλον το φτιάχνουμε εμείς, το ρυθμίζουμε εμείς και το τροποποιούμε εμείς. • Η ορθή σκέψη είναι το μέλλον, η σωστή κρίση και όχι η πίστη στις παραδόσεις δίχως έρευνα για το αν αληθεύει. • Ένας πραγματικός θησαυρός για τον άνθρωπο είναι η σκέψη, λέει ο Ευριπίδης, πράγμα που αποδεικνύεται σε κάθε εποχή μέχρι και σήμερα.
Μαντεία • Σε όλες τις εποχές οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη να προβλέψουν το μέλλον με κάθε μέσο. Ένα απ’ αυτά τα μ έσααπ ο τε λε ί η μαντεία. • Μαντεία, λοιπόν, είναι η τέχνη πρόβλεψης του μέλλοντος και ερμηνείας του παρόντος και του παρελθόντος με μέσα που δεν βασίζονται στη λογική και στην επιστήμη. • Η μαντική τέχνη πρωτοεμφανίστηκε στην αρχαιότητα.
Είδη Μαντείας Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν δύο είδη μαντείας. ΑΤΕΧΝΗ Ήταν μια «έμφυτη» ικανότητα προφητείας, ένα χάρισμα που ασκούνταν με άμεσο τρόπο από ένα αγνό άτομο και ήταν κάθε στιγμή έτοιμο να δεχθεί την έμπνευση και να αποκαλύψει τη θεία βούληση.
ΕΝΤΕΧΝΗ Διδασκόταν και συμπληρωνόταν από μακροχρόνια προσωπική πείρα .
Μορφές Άτεχνης Μαντείας Οι Έλληνες θεωρούσαν πιο παλιά και επομένως πιο σεβαστή την άτεχνη μαντεία. Στην αρχαιότητα υπήρχαν πολλές μορφές άτεχνης μαντείας, η οποία ασκούταν «διά εμπνεύσεως», «διά χρησμών» και «διά ονείρων». η μελέτη των ονείρων και η προσπάθεια ανάλυσής τους . • η πνευματική επικοινωνία με τους νεκρούς με σκοπό τη συγκέντρωση απόκρυφων και μελλοντικών πληροφοριών. Στην Οδύσσεια, ο Οδυσσέας κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο, τον Άδη, με σκοπό τη συγκέντρωση χρήσιμων πληροφοριών για την κατάσταση στην πατρίδα του, την Ιθάκη.
η προφητεία που προέρχεται από μία φράση, μία φωνή, η οποία ακούγεται ξαφνικά και διατυπώνει μία πρόβλεψη. η παρατήρηση της ήρεμης επιφάνειας νερού μέσα σε δοχείο όπου έριχναν πολύτιμα αντικείμενα και παρακολουθούσαν τους σχηματιζόμενους κύκλους ή τον τρόπο βύθισής τους. •
το φτέρνισμα και ο λόξιγκας αντιμετωπίζονταν ως κάτι το ιερό, δηλαδή ως σημάδι ότι κάποιος θεός, κάποιο πνεύμα εκφράζεται χωρίς τη θέληση του ατόμου.
Είδη Έντεχνης Μαντείας Υπή ρχα ν π ολ λά ε ίδ η έ ν τ ε χ ν η ς μα ν τ ε ί α ς κα θ ώ ς ο ι μά ν τ ε ι ς μελετούσαν και παρατηρούσαν τα πάντα γύρω τους: το κρασί, τους κόκκους του κριθαριού, το λάδι, τη φωτιά, το κάψιμο του αλατιού, τα άνθη. • η παρατήρηση και η ερμηνεία του αριθμού, του είδους, των κραυγών και του πετάγματος διάφορων πτηνών.
αυτός που ήθελε απαντήσεις στα ερωτήματά του πήγαινε στον μάντη με ένα ψάρι που είχε ψαρέψει ο ίδιος. Έπειτα, ο μάντης άνοιγε μια τομή κατά μήκος της κοιλιάς του ψαριού με σκοπό να «διαβάσει» το αίμα, τα σπλάχνα και τα πιθανά αυγά του. προστατευόταν από τον θεό Απόλλωνα. Η μέθοδός της είναι η εξής: 9 διαφορετικές προτάσεις γράφονταν σε χαρτάκια που περιείχαν 9 διαφορετικές προβλέψεις για το μέλλον σχετικά με το ερώτημα που είχε ειπωθεί. Μετά, τα χαρτάκια έμπαιναν σε 9 μικρές μπαλίτσες φτιαγμένες από αλεύρι και νερό. Στη συνέχεια ο ερωτών, αφού ανακάτευε τις μπαλίτσες, διάλεγε μία που ήταν και η απάντηση στην ερώτηση που είχε τεθεί.
στηριζόταν στην παρατήρηση όλων των φάσεων της θυσίαςτου «ιερείου», δηλαδή του ζώου της θυσίας. Αρχικά, οι θυοσκόποι παρατηρούσαν τιςαντιδράσεις του ζώου πριν θυσιαστεί. Κατά τη διάρκεια της θυσίας παρατηρούσαν πρώτα πώς το ζώο σπάραζε, έπεφτε και εξέπνεε. Στη συνέχεια, παρατηρούσαν το ήπαρ, την καρδιά, τη χολή, τη σπλήνα, τα σπλάχνα, τα έντερα και τα πνευμόνια του. Η θυοσκοπία κρίνονταν απαραίτητη πριν από κάποια σπουδαία επιχείρηση, για παράδειγμα πριν την έναρξη μιας μάχης. Με αυτόν τον τρόπο εξέταζαν τις διαθέσειςτων θεών για την επιτυχή ή μη έκβαση της επιχείρησης. Αν τα σπλάχνα, το ήπαρ, οι πνεύμονες, η χολή του «ιερείου» είχαν φυσιολογικό μέγεθος και χρώμα και δε διέθεταν κάποια κηλίδα, σήμαινε ότι οι θεοί ήταν με το μέρος τους, ενώ το αντίθετο δήλωνε την άρνηση των θεών, άρα και την αποτυχία της πιθανής επιχείρησης.
Μαντική Τέχνη Σήμερα
Στα σημερινά χρόνια βλέπουμε ότι δεν υπάρχουν και πολλά είδη μορφής μαντικής τέχνης . Τα μόνα που γνωρίζω είναι το φλιτζάνι λέγοντας το μέλλον κάποιου και τα χαρτιά που κάνουν την ίδια δουλειά.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας