ΚΛΕΦΤΕΣ ΚΑΙ ΑΡΜΑΤΟΛΟΙ Η ΖΩΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 21
ΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ
•
Κλέφτες ονομάζονταν τα μέλη ένοπλων παράνομων ομάδων του βουνού, την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αλλά και πριν, οι οποίοι έδωσαν το όνομά τους στα φημισμένα κλέφτικα δημοτικά τραγούδια.
ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΤΑΚΤΙΚΗ
• Οι συνθήκες διαβίωσης των κλεφτών ήταν πολύ άσχημες. Αυτό συνέβαινε, γιατί αναγκάζονταν να μετακινούνται συνεχώς και να βρίσκονται διαρκώς σε επιφυλακή. Η πολεμική τους τακτική ήταν άρτια, λόγω της πολλής και σκληρής τους εξάσκησης, όποτε δεν βρίσκονταν στη μάχη.
ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ • Οι κλέφτες βοήθησαν πολύ στις διάφορες εξεγέρσεις που πραγματοποιήθηκαν μέχρι να καταλήξουν στην επανάσταση. Συνεπώς, η μεγάλη συμβολή τους στις εξεγέρσεις οδήγησε σε ένα μεγάλο ποσοστό στην καθοριστική έναρξη της επανάστασης του 1821. • Μια σημαντική εξέγερση κλεφτών έγινε στην Ήπειρο και Αιτωλοακαρνανία μεταξύ 1731 και 1737. Οι Ενετοί των Επτανήσων, επωφελούμενοι από πολέμους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε άλλα μέτωπα, υποκίνησαν εξέγερση κλεφτών και αρματολών. Αφορμή για την εξέγερση έδωσε η δολοφονία του κλέφτη Τρουμπούκη, αρχηγού των κλεφτών της Κασσώπης, που οργανώθηκε από τους Βενετούς. Επί έξι χρόνια η εξέγερση απλώθηκε από το Μαργαρίτι (Θεσπρωτία) μέχρι το Ξηρόμερο με πρωτεργάτες Μαργαριτιώτες, Σουλιώτες, Βαλτινούς, Σοβολακιώτες, Ξηρομερίτες και Βλοχαΐτες. Πιθανολογείται ότι συμμετείχαν και μή κλέφτες, κάτοικοι αυτών των περιοχών, καθώς οι βενετικές πηγές αναφέρουν ότι "οι κλέφτες ήταν αναρίθμητοι και ακατανίκητοι στην Αιτωλοακαρνανία". Για την καταστολή της χρειάστηκε να επέμβουν οθωμανικές δυνάμεις από άλλες περιοχές, καθώς οι τοπικές δεν αρκούσαν. Οι Τούρκοι κατέστρεψαν το Μαργαρίτι και σφαγίασαν τους κατοίκους το 1733.
ΓΝΩΣΤΟΊ ΚΛΈΦΤΕΣ Αντώνης Κατσαντώνης Ο Αντώνης Κατσαντώνης, (1775 - 28 Σεπτεμβρίου 1809) γεννημένος ως Αντώνης Μακρυγιάννης, ήταν ονομαστός Έλληνας Σαρακατσάνος κλέφτης, ο οποίος έδρασε επί Τουρκοκρατίας στα προεπαναστατικά χρόνια στις περιοχές των Αγράφων, του Βάλτου και του Ξηρομέρου Αιτωλοακαρνανίας.
Γεώργιος Καραϊσκάκης Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ή Καραΐσκος (Σκουληκαριά Άρτας ή Μαυρομμάτι Καρδίτσας, 1782 - Φάληρο, 23 Απριλίου 1827) ήταν Έλληνας επαναστάτης ο οποίος αρχικά υπήρξε κλέφτης και μετέπειτα σπουδαίος αρματολός και στρατάρχης της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
ΓΝΩΣΤΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ Οδυσσέας Ανδρούτσος Ο Οδυσσέας Ανδρούτσου ή, όπως ο ίδιος υπέγραφε, Οδυσσεύς Ανδρίτσου (Ιθάκη 1788—Αθήνα, 5 Ιουνίου 1825), γιος του Ανδρέα Βερούση που ήταν γνωστός και ως καπετάν Ανδρούτσος, ήταν επιφανής αγωνιστής οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Πολέμησε μέχρι το 1820 για λογαριασμό του Αλή Πασά και στη συνέχεια αγωνίστηκε για την ελευθερία της Ελλάδας.
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (Ραμοβούνι, Μεσσηνία, 3 Απριλίου 1770 Αθήνα, 4 Φεβρουαρίου 1843) ήταν Έλληνας αρχιστράτηγος και ηγετική μορφή της Επανάστασης του 1821, οπλαρχηγός, πληρεξούσιος, Σύμβουλος της Επικρατείας. Απέκτησε το προσωνύμιο Γέρος του Μοριά. Μετά θάνατον τιμήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία με τον βαθμό του Στρατάρχη.
ΓΝΩΣΤΟΊ ΚΛΈΦΤΕΣ Αθανάσιος Διάκος Ο Αθανάσιος Διάκος (Αθανάσιος Διάκος Φωκίδας ή Αρτοτίνα Φωκίδας, 1788 - Λαμία, 24 Απριλίου 1821) ήταν ένας από τους Έλληνες πρωταγωνιστές ήρωες - οπλαρχηγούς του πρώτου έτους της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ο οποίος έδρασε στη Στερεά Ελλάδα. Σύμφωνα με μια εκδοχή, το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Γραμματικός ή κατά άλλους Αθανάσιος Μασσαβέτας.
Ζαχαριάς Μπαρμπιτσιώτης Ο Ζαχαριάς Μπαρμπιτσιώτης (1759 - 1803 ή 1804), γνωστός επίσης και ως Καπετάν Ζαχαριάς, ήταν κλέφτης επί Τουρκοκρατίας, ο οποίος έδρασε στον Μωριά, από το 1776 έως τον θάνατό του.
ΑΡΜΑΤΟΛΟΙ • Οι αρματολοί ή αρματωλοί ήταν ένοπλοι τους οποίους προσεταιρίζονταν οι οθωμανικές αρχές και τους ανέθεταν την τήρηση της τάξης σε μια περιοχή (αρματολίκι). Στα οθωμανικά αρχεία ονομάζονται martolos, martoloz ή mertiloz. Έχουν προταθεί περισσότερες από μία ετυμολογίες για την προέλευση της λέξης. Η πιθανότερη είναι ότι προέρχεται από τον ιταλικό όρο armato ή martoloso (=οπλοφόρος, αρματωμένος) που χρησιμοποιούνταν από τους Βενετούς γενικά για τους ένοπλους που μίσθωναν στην περιοχή. Άλλη πιθανή ετυμολογία είναι ότι προέρχεται από το αρματολόγος > αρματολόος > αρματολός. Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές ο αρματολισμός υπήρχε και στο Βυζάντιο, όπου οι αρματολοί επάνδρωναν σώματα παρόμοια με αυτά της αγροφυλακής ή χωροφυλακής. Κατ' άλλους ωστόσο πρόκειται για θεσμό της τουρκοκρατίας.Από τις αρχές του 18ου αιώνα αναφέρονται μαρτυρίες για ολική μετατόπιση της στάσης των αρματολών και σταδιακής συνεργασίας τους με τους κλέφτες εναντίον της οθωμανικής εξουσίας.
Έλληνας αρματωλός, ελαιογραφία του Ρίτσαρντ Παρκς Μπόνινγκτον (1825).
ΚΑΤΑΓΩΓΙΚΕΣ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΑΡΜΑΤΟΛΙΣΜΟΥ • Ο θεσμός του Αρματολικιού εντοπίζεται τον 16ο αιώνα την περίοδο του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Επρόκειτο για περιοχές της Βαλκανικής χερσονήσου, κυρίως ορεινές, δασώδεις και δυσπρόσιτες, οι οποίες όμως δεν έθεταν σε αμφισβήτηση την οθωμανική κυριαρχία και από φορολογική άποψη είχαν δευτερεύουσα σημασία. Οι περιοχές αυτές με κτηνοτροφική οικονομία, διοικούνταν από συμβούλια αρχηγών χωριών και διέθεταν ένοπλα σώματα με ένα καπετάνιο επικεφαλής με βασικό καθήκον την κατοχύρωση της ασφάλειας της περιοχής της. Η οπλοφορία στις περιοχές αυτές ήταν συνυφασμένη με τις κοινωνικές δομές των περιοχών αυτών και την έλλειψη ή περιορισμένη παρουσία θεσμών δημόσιας ασφάλειας στις διάφορες αυτές περιοχές.
ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΦΟΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κλέφτες και Αρματολοί • https://www.google.com/search?q=%CE%BA%CE%BB%CE%AD%CF%86%CF%84%CE%B5%CF%83 +%CE%BA%CE%B1%CE%B9+%CE%B1%CF%81%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%BF %CE%AF:&source=lmns&bih=947&biw=1920&rlz=1C1GCEA_enGR893GR893&safe=active&hl=el& sa=X&ved=2ahUKEwjzouPFiNbvAhXGwAIHHYsJAlIQ_AUoAHoECAEQAA
Αντώνης Κατσαντώνης https://www.google.com/search?q=%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CF %82+%CE%9A%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B7%C F%82&rlz=1C1GCEA_enGR893GR893&oq=%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B7 %CF%82+%CE%9A%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B 7%CF%82&aqs=chrome.0.69i59j0i22i30l3j69i60l2.1373j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Γεώργιος Καραϊσκάκης https://www.google.com/search?q=%CE%93%CE%B5%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B9%C E%BF%CF%82+%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%8A%CF%83%CE%BA%CE%AC%CE%B A%CE%B7%CF%82&rlz=1C1GCEA_enGR893GR893&oq=%CE%93%CE%B5%CF%8E%CF%81% CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82+%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%8A%CF%83%CE% BA%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82&aqs=chrome.0.69i59j35i39j0i22i30l5j69i60.1221j0j7&s ourceid=chrome&ie=UTF-8
ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΦΟΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Οδυσσέας Ανδρούτσος https://www.google.com/search?q=%CE%9F%CE%B4%CF%85%CF%83%CF%83%CE%AD%CE%B1%CF%82+%CE%91%CE%BD% CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%8D%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%82&rlz=1C1GCEA_enGR893GR893&oq=%CE%9F%CE%B4%CF% 85%CF%83%CF%83%CE%AD%CE%B1%CF%82+%CE%91%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%8D%CF%84%CF%83%CE%BF%C F%82&aqs=chrome..69i57j0i22i30l6j69i60.1077j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης https://www.google.com/search?q=%CE%98%CE%B5%CF%8C%CE%B4%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%82+%CE%9A%CE%BF% CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%84%CF%81%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CF%82&rlz=1C1GCEA_enGR893GR893&oq=%CE %98%CE%B5%CF%8C%CE%B4%CF%89%CF%81%CE%BF%CF%82+%CE%9A%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%84% CF%81%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CF%82&aqs=chrome..69i57j0i22i30l6j69i60.1212j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Αθανάσιος Διάκος https://www.google.com/search?q=%CE%91%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%82 +%CE%94%CE%B9%CE%AC%CE%BA%CE%BF%CF%82&rlz=1C1GCEA_enGR893GR893&oq=%CE%91%CE%B8%CE%B 1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%82+%CE%94%CE%B9%CE%AC%CE%BA%CE%BF%CF%82&aqs=ch rome..69i57j0i22i30l6j69i60.1302j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8
ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΦΟΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ζαχαριάς Μπαρμπιτσιώτης https://www.google.com/search?q=%CE%96%CE%B1%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%82+%CE%9C%CF%80% CE%B1%CF%81%CE%BC%CF%80%CE%B9%CF%84%CF%83%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B7%CF%82&rlz=1C1GCEA_enGR893 GR893&oq=%CE%96%CE%B1%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%82+%CE%9C%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BC %CF%80%CE%B9%CF%84%CF%83%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B7%CF%82&aqs=chrome.0.69i59j35i39j69i60l2.1209j0j7&sourc eid=chrome&ie=UTF-8
Παρουσίαση Power Poind
Βασιλική Κιγινδή, μαθήτρια της Β1 τάξης του Γυμνασίου Νέου Σκοπού