Inang uyang

Randy T. Nobleza, GAD Director Maria Victoria Miciano, LRC Director Ricardo Licon, SIT Faculty Rizalina Fidelino, SSTEd Faculty Dr. Romulo H. Malvar,MSC President

INANG UYANG: A MYSTIC OR A SAINT? THE LIFE AND TIMES OF JULIA MAAŇO HIDALGO (1877-1947) TOWARDS SAINTHOOD 5 TH S S E A S R C O N F E R E N C E 16-19 MAY 2013 UST MANILA, PHILIPPINES

FLOW OF THE PRESENTATION • Introduction • Context in Marinduque, Philippines • Marinduque State College Gender and Development

• Methodology • Kawomenan Gender and Development • Tailings: Life on a Dead River

• Results and Discussion • Julia Maaňo Hidalgo Life Record • Inang Uyang Mystical account

• Preliminary Conclusion

INTRODUCTION • Context in Marinduque, Philippines • The province is a lone congressional district and composed of six (6) municipalities namely Boac which is the capital town, Buenavista, Gasan, Mogpog, Torrijos and Sta. Cruz, comprising of 218 barangays. The total land area of the province is 95,925 hectares. (Marinduque Provincial Profile 2012) • The province of Marinduque extends about 137 nautical miles from Manila between Bondoc Peninsula at the eastern portion of Luzon and Oriental Mindoro. It is bounded on the north by Tayabas Bay, northeast by Mongpong Pass, southeast by Tayabas Strait and Sibuyan at the south, and about 29 nautical miles from Balanacan Port to Lucena City and 30 nautical miles from Gasan Port to Pinamalayan, Oriental Mindoro. Marinduque lies in the Sibuyan Sea, somewhat blocking the North Verde Island Passage going to San Bernardino Strait (between Sorsogon and Samar, opening into the Pacific Ocean); and a little north of the Verde Island Passage going to Sulu Sea and Visayan Sea. (Provincial Planning and Development Office, 2012)

INTRODUCTION • Marinduque State College • Vision MSC – a premier College in the Region along the fields of Instruction, Research, Extension and Production (MSC official website, 2012) • Mission Provide, quality, responsive and dynamic leadership in the fields of education, Technology, Engineering, Environment, Agriculture, Fisheries, Culture, Arts and Sciences to empower GODfearing individuals who will become innovators and protectors for the sustainable development of the province and the country as a whole. (MSC official website, 2012) • Motto: “BUILD A BRIGHTER FUTURE WITH MSC”

INTRODUCTION • The Marinduque State College (MSC) had its beginning in 1953 when REPUBLIC ACT NO. 805 authored by then Congressman Panfilo M. Manguera, was signed into law by the late President Elpidio Quirino instituting the establishment of the Marinduque School of Arts and Trades (MSAT) in Tanza, Boac, Marinduque.

• On April 8, 1983, BATAS PAMBANSA BLG. 377 filed by the Honorable Carmencita O. Reyes was signed into law by President Ferdinand E. Marcos converting the MSAT into the Marinduque Institute of Science and Technology (MSIT) providing opportunities to expands its curricular offerings.

• Cong. Carmencita O. Reyes again filed a bill and authored REPUBLIC ACT NO. 6833 changing the name of the Marinduque Institute of Science and Technology to Marinduque State College, effective January 5, 1990. in her desire to extend the college’s service to the Marinduquenos Cong. Reyes again authored REPUBLIC ACT NO. 7319 which was approved on March 30, 1992 making MSC more accessible to the people.

• (MSC Brief History 2012)

METHODOLOGY • Kawomenan Gender and Development

Kawomenan Gender and Development

METHODOLOGY • Tailings: Life on a Dead River

RESULTS AND DISCUSSION • Julia Maaňo Hidalgo Life Record • Julia Maaňo Hidalgo was born on April 11, 1877 of Hiejino Hidalgo and Rafaela Maaňo in Brgy. Dayig, Boac, Marinduque.

• She was baptized at the Immaculate Conception Parish of Boac Marinduque on April 13, 1877 by Fr. Aniceto Avir with Joaquina Maaňo being the sponsor.

• She died in Dayig Boac, Marinduque on June 7, 1947 at the age of 70, the cause of death being senility and received the sacrament of confession, communion and extreme unction just before she died.

• Her remains was buried in the Parish cemetery of Boac in Santol on June 8, 1947, Fr. Lorenzo Menorca being the minister.

• Book of Baptism No. 10, page 120, line 1.ICP Boac • Book of the Dead No.15 page 27, line 1.ICP Boac

RESULTS AND DISCUSSION • Julia Maaňo Hidalgo Life Record • Kailan man ay hindi sumagui sa loob at alaala ni Bb. Julia Hidalgo na ang kanyang paglilingkod sa Dios at sa Mahal na Birhen ay makatawag ng pansin ng ilan sa mga mamamayan sa bayan ng Boac. Wala ngang ibang adhikain ang kanyang pagpupunyagi kung hindi ang madulutan niya ng kanyang pagpupuri ang ina ng Dios at lubos siyang nagpapasalamat na sa kanyang magandang nasa at Gawain ay may ilan nakikisama at nagtataguyod. Gayondin ipina-ala-ala sa kanya ang dapat niyang gawain unay sa Dios, ikalaway sa kanyang kapwa, higit sa mga kapatid sa Pag-akyat sa Langit…

RESULTS AND DISCUSSION • Sa gulang na siyam na taon ay bumukal na sa loob niya ang pagdevocion o ang pananalangin sa La Purisima Concepcion, patrona sa bayan ng Boac.

Araw-araw siya’y nagsisimba upang huwag niyang malingatan na pagpupuri sa Inang Birhen. Kaya lamang siya naliliban sa pagsimba ay kung malaki ang baha sa ilog o kung masa ang panahon at mapanganib ang paglalakad. (Paliwanag ng Fundadora: Bb. Julia Hidalgo, kilala sa tawag na Uyang, undated)

RESULTS AND DISCUSSION • Noong kasalukuyang cura paroco ang yumaong si Padre Saturnino Trinidad ng taong 1912 at dumulog ang Fundadora sa pagkukumpisal at humingi siya ng pahintulot na siya’y magtataguyod ng isang panata, na walang iba kundi kanyang nasain sa kalooban na magkaroon siya ng mga kasama sa araw-araw napagsimba at pagkinabang upang maging kasama niya tuloy sa banal na pagpupuri sa La Purisima Concepcion. (Paliwanag ng Fundadora: Bb. Julia Hidalgo, kilala sa tawag na Uyang, undated)

RESULTS AND DISCUSSION • Isang araw ng taon 1917 ay may lumapit sa kanyang isang dalagita, kapitbahay ng kanyang kaibigang tinutulungan sa bayan at nakiusap sa kanya na siya’y ipagsama sa simabahan arawaraw at pasagutin siya sa pagdasal. Ito nga ang unang-unang naakit na siyang pinakaunang kaloob sa kanyang panata. Pagkaraan ng anim na buwan mula na pagsama ng batang ito ay dumaming bigla, naging pitong po at dalawa ang kasama. (Paliwanag ng Fundadora: Bb. Julia Hidalgo, kilala sa tawag na Uyang, undated)

RESULTS AND DISCUSSION • Inang Uyang Mystical account • Hindi naman daw siya maka-imik, ang sabi raw sa kanya, mag-aral ka ng pagdasal.

Tinuruan naman siya. Ngayon, di daw siya makapagsalita. Halimbawa daw sa salaysay niya, saan ka galing? Sabi ng mga magulang niya. Natanong siya ng nanay aniya at tatay niya. San ka nanggaling? Di siya makasagot.

Siya ngani tulala, natakot siya. Di siya makapagsalita noong araw na yun. Hapon na siya nakabalik.

• (Victoria Nazareno Morales interview April 2013)

RESULTS AND DISCUSSION • May nangligaw sa kanya, sabi raw niya, ako yata ay madadala mo. Pumarito ka at akunin mo ako ngayon alas dose ng tanghali. Akunin mo ako. ngayon, 3 raw magkasama yung mga tao. pagkatanaw sa kanya. nabendisyunan siya. Siya naman ay gumawa na sa kanya. Nagdala din daw siya ng damit para di siya madaig. Di naman hindi masama ako, ay nakatakda na. Alas tres na ng hapon. Naka-upo, tig iisang upuan sila. Nangag-kwan, nagtimbuntimbon ng bato sa kanilang napaglabhan, sa ilog. Parni na kayo at makain kita at alas dose na. Di makakain yung tatlong tao, alas tres na. Sabi ng tao, kain na kayo. Alas kwatro na, hapon na. hindi pa. Andun pa rin sila sa timbon ng bato sa ilog. • (Victoria Nazareno Morales interview April 2013)

RESULTS AND DISCUSSION • Mag-ingat kayo at marating ang baha. Sumakay sila sa panyo, pagka may bagyo, asakupin daw niya. Tas tinutubuan ng mga bukol na galing naman, nalagyan lang ng mam-in. Sa bata, di nakain ng kanin. Alam niyo, nasabi ko sa inyo. Di ako banal, nakain ako ng kanin.

Yung birhen ay mataas lang sa kanya ng kaunti. May simbahan pa sa ilalim ng simbahan, doon nagasimula.

Kasama po yung mga ermitanyo na matanda. May kargang batang maliit. Nagiging bata, nagiging matanda. Sa Dayig, maraming napagkakakitaan ermitanyo. Pagkatapos sa pag nobena, sani ni nanang Uyang, ito ang makikita. Dalawang piraso, yung isa ay nakatiyaya na sinisikatan ng puso ni jesus at yung isa ay may pasan na krus. (Victoria Nazareno Morales interview April 2013)

RESULTS AND DISCUSSION • Sabi kay Anto, mapalad ka at nakita mo ako, sayang nakaka-kwan ka. Ikaw ay di nakakita “ano yung Inang Uyang, nakaganyan daw ang libro.

Anto pagka ito ay nakita niyo, tingnan niyo makikita niyo ito. At akoy’y mamatay atingnang ninyo mabuti ito, pagkat tong kwadrong ito, makikita niyo ito sa libingan ko. Ahukayin niyo ako pagka 5 taon.

Hukayin niyo ito, pagka nahukay di na ako maalis sa Marinduque. Pagka ako ay namatay, 5 taon at nahukay niyo ito ay makikita niyo sa aking libing.

Sayang, hindi nahukay. (Victoria Nazareno Morales interview April 2013)

PRELIMINARY CONCLUSION • Needs more primary data to corroborate secondary data • Testimonies from those who got healed • Present day practice of Inang Uyang followers • Collaboration between gender advocates, local historians and scholars of religion