Ons 1 2015

ons MAGAZINE VOOR SENIOREN

nummer 1

januari 2015

Lang leve kunst!

Interview met cultuurstrijder Hedy d’Ancona Retourtje comfortabel

Manchester

Muziek als

medicijn voor dementerenden

Wandeling met een verhaal

KBO’ers ontdekken Velp

Jan de Deugd:

‘ Voor mijn zusjes maakte ik pentekeningen over de oorlog’

sauerlandhotels.nl Advertentie

M

HOTEL

Hotel Marleen ARLEEN 5 Daagse alles inclusief vakantie Ontvangst met warme lunch of koffie en gebak 4 x overnachtingen 4 x ontbijtbuffet 4 x warme lunch 4 x een driegangen keuze diner Laat uw portemonnee maar thuis want hier zit alles bij in!

Regelmatig entertainment en vermaak inclusief bittergarnituur Gratis dagtocht per touringcar door het Sauerland Gratis uitstapjesboekje Gratis gebruik e-bike!

Gratis entree diverse zwembaden DAGELIJKS ALLE CONSUMPTIES GRATIS VAN 17:00 TOT 24:00 UUR HELE DAG GRATIS KOFFIE EN THEE Voor dit arrangement gelden de onderstaande aankomstdata: 5 dagen / 4 nachten

Datum

Maandag

02 maart

Vrijdag

06 maart

Dinsdag

10 maart

Zaterdag

14 maart

Woensdag

18 maart

Zondag

22 maart

Donderdag

26 maart

slechts

199,95 p.p.

Normaal 235,00 p.p.

voor verdere data zie onze website

Gratis WIFI Entertainment Live muziekavond Magic Woboshow Gezellige bar / lounge Luxe kamers met balkon Kegelbaan

Reserveringsnummer 0049-2953 9626 580 (NL gesproken)

JAARGANG 5 NR. 1 - 2015 Ons is een uitgave van KBOBrabant en wordt 11 keer per jaar bezorgd bij de 132.000 leden.

Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres).

ISSN 2211-5277 Redactie KBO-Brabant Nadzja van der Knaap, Truus Noij, Wilma Schrover Redactieadres Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66 ons@kbo-brabant.nl Concept en realisatie mooi mag. www.mooimag.com Vormgeving Twin Media B.V., Kristel Guit Advertenties Multor Media B.V., Richard Onnes (026) 376 34 69 richardonnes@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. Lithografie Willem Grafische Bewerkingen Druk en afwerking Habo DaCosta Lidmaatschap Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adres­ gegevens op www.kbo-brabant.nl.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBOBrabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Maar dit betekent niet dat toegestuurde foto’s en teksten automatisch geplaatst worden. www.kbo-brabant.nl www.facebook.com/kbobrabant @kbo_brabant

Beeld: Rogier Veldman

Colofon

welkom!

Samen kunnen we sterk staan Het zit er op, 2014. Een jaar waarop we als senioren met weinig genoegen kunnen terugkijken. Ons hele werkzame leven hebben we meegewerkt en meebetaald aan de opbouw van een solidair zorg- en pensioenstelsel, maar regeringspartijen VVD en PvdA – gesteund door D66, SGP, CU en Groen Links – hebben beide stelsels in 2014 ingrijpend verbouwd of zeg maar gerust gesloopt. Het puin is bij ons allen op de stoep gedumpt met de boodschap: zie er met elkaar maar wat van te maken.

Wat zou ik dit nieuwe jaar graag met een opwekkende boodschap zijn begonnen.

Daar hunkeren we zo langzamerhand allemaal naar, maar die is slechts voor weinigen weggelegd. Niet voor minima, niet voor uitkeringsgerechtigden, niet voor alleenstaande ouders, niet voor allochtonen, niet voor gehandicapten en evenmin voor ouderen. Een onevenredig groot deel van de bezuinigingen is in de afgelopen jaren op ouderen afgewenteld. Met de wijziging van de pensioenwetgeving die bovengenoemde partijen in december door de Eerste Kamer hebben gejaagd, brokkelt de inkomenspositie van ouderen de komende jaren nog verder af.

Als KBO-Brabant doen we ons uiterste best om de afbraak tegen te houden; met brieven, persberichten, opiniërende artikelen, onderzoek, overleg en samenwerking.

Net als andere bonden merken we echter dat we met de gangbare middelen nauwelijks weerklank vinden in politiek Den Haag. Grover geschut in de vorm van staken of demonstreren hebben we tot nu toe niet ingezet. Natuurlijk ontvangen we wel eens oproepen daartoe, maar het grote draagvlak om zo’n staking of demonstratie tot een succes te maken ontbreekt. Onze zuiderburen zijn daar succesvoller in, zo blijkt.

Moeten we dan alles maar lijdzaam over ons heen laten komen? Wat ons betreft niet. Natuurlijk blijven we elkaar ontmoeten in wijk of dorp, maar de tijd dat we louter een gezelligheidsvereniging waren ligt achter ons. Het behartigen van uw belangen is onze hoogste prioriteit, maar dat kunnen we alleen maar succesvol doen als we op uw steun kunnen rekenen. Het effectiefste middel om door te dringen tot politici is en blijft de stembus. Laten we voor een ongekende opkomst zorgen bij de verkiezingen van Provinciale Staten in maart 2015. Aldus kunnen we in de Eerste Kamer senatoren afvaardigen die een verdergaande ambitie hebben dan fungeren als applausmachine van hun partijleiders. Laten we als senioren onze stem verheffen en er een voorspoedig nieuw jaar van maken!

Frans Slangen, voorzitter KBO-Brabant

ons 3

Advertentie

OTOlIfT uw onopvallende traplift

1

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

3

■

4

■

2

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

■

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift.

Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

inhoud

MAGAZINE VOOR SENIOREN

10

LEZEN 20 ‘Met erfgoed kiezen we onze identiteit’ Jan van Oudheusden over zijn boek Erfgoed van de Brabanders 24 Velp door de ogen van soldaat Hermann KBO Zeeland en schrijver Ton van Reen samen op pad 35 Passie voor pentekenen Jan de Deugd maakt graag tekeningen met inkt 44 Manchester Topbestemming voor architectuurliefhebbers

44

ONS BELANG 10 ‘Kunst heeft een groot effect op onze levensvreugde’ Hedy d’Ancona strijdt voor cultuurparticipatie door ouderen 16 ‘De iPods helpen om onrust te voorkomen’ Muziek als medicijn voor alzheimerpatiënten 37 Recht Btw terugvragen na de aanschaf van zonnepanelen 39 Notaris Uw huis op naam van de kinderen 41 Een tandje erbij!

Mondverzorging verdient alle aandacht

9 50

EN VERDER 6 Schrijf ons!

9 Fotoalbum 30 Ons kloppend hart 32 Ontspanning 34 Ons voordeel 46 Evenementen 50 Smakelijk eten 52 Puzzel 55 Op zoek naar…

ons 5

Met kor naar Statibng Mater at Passiespeen len Kijk op pagina 46

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Mailen kan natuurlijk ook: ons@kbo-brabant.nl.

Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Schrijf

Nieuwe naam KBO Veghel heeft een nieuwe naam: Wijnu. ‘Wij’, dat aansluit bij Ons, het blad van KBO-Brabant en ‘nu’ dat de tijd aangeeft waarin we zijn gekomen. Op geen van de woorden ligt de nadruk. Het is dus geen roep om aandacht of dat wij nu eindelijk aan de beurt zijn. Wijnu blijft altijd actueel. Met de nieuwe naam, start de Afdeling ook met een nieuw infobulletin en het werven van jonge senioren.

EEN DIKKE PLUIM VOOR…

Ties van Rijsewijk Voor een vereniging met bijna 300 Afdelingen en ruim 132.000 leden is het een hele klus om alle ledengegevens op een juiste manier te administreren en onderhouden.

Een goed ledenadministratiesysteem is hierbij onontbeerlijk. KBOBrabant beschikt met LeaWeb over een perfect systeem en dat is vooral te danken aan Ties van Rijsewijk. Onder zijn regie is het systeem gebouwd en ook de overgang van het lokale programma naar

ons 6

Let op een witte enveloppe Senioren die hun belastingaangifte door een belasting­ invuller van de ouderenbonden laten verzorgen, konden tot op heden hun aangifte met een vijfcijferige code laten versturen, de elektronische handtekening. Deze wordt nu vervangen door een machtigingscode. Die ontvangt u in januari van de Belastingdienst - om veiligheidsredenen in een neutrale, witte envelop. Bewaar de code en geef deze aan de belastinginvuller die uw aangifte doet. Let op: deze brief zit om veiligheidsredenen in een neutrale, witte enveloppe zonder afzender.

Alleen loop je sneller, maar samen

loop je verder Afrikaans spreekwoord

een online versie is onder zijn leiding vlekkeloos verlopen. Zeer professioneel zet deze vrijwilliger zich samen met de werkgroep in voor KBO-Brabant en zijn Afdelingen. Maar ook andere verenigingen zoals de PVGE en de Unie KBO heeft hij op weg geholpen nadat zij het gebruiksrecht LeaWeb van KBO-Brabant hadden gekocht. Met zijn kennis en kunde laat Ties zien dat techniek er is om ons te dienen. Naast deze drukke ‘baan’ is hij ook nauw betrokken bij het beheer van het boekhoudsysteem voor Afdelingen Lea-Senior Financieel, docent in de cursus LeaWeb en ICT-adviseur van KBO-Kring Tilburg. Je kunt wel stellen dat KBO-Brabant aan hem een meer dan vakbekwame vrijwilliger heeft!

ons!

In elk nummer van Ons vindt u een blog van Zorgelooshuis. Zorgelooshuis is een platform voor kennisuitwisseling en discussie tussen (toekomstige) ouderen, kennisinstellingen, politiek en bedrijfsleven met als doel: samen zorgen voor verbetering van producten en diensten om zelfstandig thuis blijven wonen mogelijk te maken. www.zorgelooshuis.nl

Heel hartelijk bedankt!

Wat een verrassing om het mooie boek Erfgoed van de Brabanders in handen te krijgen! Ik ben er meteen ingedoken en kon het maar moeilijk wegleggen; ik herken veel dingen van plaatsen waar ik vroeger gewoond heb. Als ik sommige van die prachtige foto’s bekijk, is er nog veel moois in deze provincie te ontdekken. Dat wordt dus weer veel fietsen, straks als het lente wordt.

Het ‘beroep’ mantelzorger Gisteren zag ik op mijn polikliniek een patiënte van ruim 90 jaar met haar enig kind, een zoon van bijna 65. De vrouw was met haar man enkele jaren geleden naar dezelfde woonplaats als die van haar zoon verhuisd, “zodat wij makkelijker hulp van hem konden krijgen”. En dat heeft de zoon geweten…

Zowel de vrouw als haar man zijn het laatste jaar gaan sukkelen met hun gezondheid. Door de episoden rond verschillende ziekenhuisopnames is de zoon al lang door zijn zorgverlofdagen heen. Hij maakte op mij een uitgeputte, maar ook onverschillige indruk. Geen proactieve houding, geen ik-kom-op-voor-mijnmoeder. Maar wel iemand met een eigen agenda: zo-kan-hetniet-langer!

Anneke Julien, KBO-lid

Even noteren!

De werkgroep Identiteit & 12 Zingeving van KBO-Brabant maart organiseert op donderdag 12 maart 2015 een inspirerend symposium. Een van de sprekers is Erik Borgman, hoogleraar theologie van de religie aan de Universiteit van Tilburg. In 2012 kende dagblad Trouw hem de prijs voor meest spraakmakende theoloog van het jaar toe. Het volledige programma en andere praktische informatie leest u in Ons-2.

Noteer de datum alvast in uw agenda!

MEZZO onderscheidt vier verschillende ‘soorten’ mantelzorgers: de expert (de mantelzorger is de deskundige van het leven van de zorgvrager), de schaduwcliënt (de mantelzorger kan door het zorgen zelf ook cliënt worden), de partner in zorg (mantelzorgers willen vaak een stukje zorg in handen houden) en het familielid.

De bijna 65-jarige zoon speelde zeker nog de rol van familielid.

Hij stelde zich bij de introductie ook zo voor (“dé zoon”).

Gedurende het consult vulde hij met zijn kennis de lacunes van zijn moeder aan als expert. Maar hij wilde beslist geen partner meer zijn in de zorg voor zijn moeder. Hij dreigde duidelijk een schaduwcliënt te worden. Het afschuiven van zorgtaken door professionele hulpverleners op zijn schouders is hem veel te veel geworden.

Vakantieplannen!

Gaat u mee op reis met KBO-Brabant?

In 2015 hebben we de volgende thema­weken in België op het programma staan: 1-5 juni, ontspannen aan de kust 15-20 juni, zingen aan de kust 23-28 juni, tekenen en schilderen aan de kust 21-25 september, wandelen en fietsen in de Ardennen 28 september-2 oktober, culinair genieten in de Ardennen Meer informatie in de volgende Ons!

Dit is een iets aangepaste blog van Friso Teerink. Hij is sociaal gerontoloog en interim bestuurder in de zorg. Lees zijn volledige blog op www.zorgelooshuis.nl.

ons 7

Advertentie

Even helemaal tot rust komen bij Fletcher Hotels

Optimaal genieten op de mooiste plekjes van Nederland doet u bij een van de 64 Fletcher hotels. Speciaal voor u hebben wij een arrangement samengesteld waardoor u bij vier van onze hotels heerlijk kunt genieten van de rust en natuur. Na een lange dag kunt u zich een heerlijk 3-gangen diner laten smaken in het sfeervolle restaurant. In sommige hotels is het mogelijk om even bij te komen in de sauna of het zwembad. Kijk op de website in welke hotels dit mogelijk is. Alle hotels hebben met elkaar gemeen dat ze garant staan voor Hollandse gezelligheid, pure gastvrijheid en een uitstekende keuken. Aarzel niet en boek snel!

2

4

3-daags aRRaNgEMENT • Ontvangst met regionale lekkernij • 2 x overnachting inclusief uitgebreid ontbijtbuffet • 1 x luxe 3-gangen diner op dag van aankomst • Informatiepakketje van de omgeving inclusief fiets- en wandelroutes • Gratis WiFi • Gratis parkeren

3

1

Dit arrangement is geldig t/m 30-03-2015 o.b.v. verblijf dan twee personen op een standaard tweepersoonskamer. De prijs is exclusief reserveringskosten (€5 per boeking), tax and handling fee (€2 p.p.p.n.) en eventuele weekendtoeslag (€5 p.p.p.n.) bij verblijf op vrijdag- en/of zaterdagnacht.

«««

€79 P.P.

1. Hotel-Restaurant geulvallei Houthem St. Gerlach (LB)

««««

€85 P.P.

2. Hotel-Resort amelander Kaap Hollum-Ameland (FR)

««««

€85 P.P.

3. duinhotel Burgh Haamstede Burgh-Haamstede (ZL)

««««

€95 P.P.

4. Hotel-Resort spaarnwoude Velsen-Zuid (NH)

U kUnt makkelijk en snel reserveren via www.fletcher.nl/ontspannen of bel +31 (0)347 - 750 430

Heeft u een bijzondere (historische) foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl.

Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

Tekst: Viola Witjes, mooi mag.

Uit het fotoalbum van…

Jan Goossens

‘D

eze foto dateert uit 1914… hij is dus honderd jaar geleden gemaakt! Ik ben zelf geboren in 1918, dus de foto is nog ouder dan ik. Hij is gemaakt bij het ouderlijk huis van moeder, aan de Beekstraat in Nuenen. Mijn moeder staat rechts op de foto, in het donkere gewaad. De vrouw links op de foto is de dienstbode en naast haar staat tante Marie de Greef. Marie werkte destijds bij de burgemeester, kreeg elf kinderen en is vroeg overleden aan een longontsteking. De man naast mijn moeder is ome Tines de Greef.

De vier mannen op de voorgrond zijn Nederlandse soldaten. Tijdens de Eerste Wereldoorlog waren zij bij mijn moeder ingekwartierd. Ze kreeg voor deze dienst een kleine vergoeding en dat kwam goed van pas, omdat haar ouders, mijn opa en oma, al overleden waren. Veel meer weet ik niet over de soldaten, maar alleen al het feit dat ik een foto heb uit die tijd vind ik bijzonder.’

ons 9

Hedy d’Ancona:

‘Kunst heeft een groot effect op onze

levensvreugde’

Tekst: Susanne Mullenders, mooi mag. | Beeld: Peter van Beek

Tijdens haar politieke carrière zette ze zich in voor vrouwen en immigranten, tegenwoordig mogen we de senioren aan dat lijstje toevoegen. ‘Soms worden ouderen alleen maar gerelateerd aan zorgkosten, terwijl ze heel veel kunnen bijdragen.’ En kunst is daartoe een prima middel, vindt Hedy d’Ancona.

interview

W

e spreken haar in Drachten, waar ze dagvoorzitter is van de Karavaan, een evenement dat tot doel heeft de cultuurparticipatie van ouderen te vergroten (zie kader). En die functie is haar op het lijf geschreven: Hedy d’Ancona (77) toont zich humoristisch, betrokken en enthousiast. ‘Dit is fantastisch! Het gaat niet langer alleen om fröbelen en knutselen met ouderen. Er komen steeds meer kwalitatief goede projecten – nét even boven het niveau van de bingo uit – waar talenten worden ontdekt’, zegt ze lachend.

Nooit meer tv-kijken Dat vindt ze inspirerend. ‘Ik leer hier zelf ook van. Laatst was ik in een verzorgingshuis in Rotterdam, waar ze een ruimte hadden ingericht als schilderatelier. Een jonge schilder ging aan de slag met de bewoners. Sommige dames zag je ’s avonds met hun doek onder de arm teruggaan naar hun kamer. Die keken nooit meer tv. Dat is toch mooi – ik ben echt aangeraakt door die passie. Mensen raken begeesterd door iets waar ze vroeger geen tijd of geld voor hadden. Soms blijken ze ineens dingen te kunnen die ze nooit verwacht hadden!’ Ook de resultaten van dit soort projecten zijn vaak prachtig, vindt D’Ancona. Ze geeft opnieuw een voorbeeld: ‘Tijdens de Nederlandse Dansdagen in Maastricht werd een ballet opgevoerd dat speciaal gemaakt was voor drie oude vrouwen. Heel erg mooi en ontroerend. En tijdens een evenement van Lang Leve Kunst (zie kader) heb ik een film gezien waarin een balletdanser danste met mensen in rolstoelen. Dat was ook heel bijzonder: knap dat zoiets ingewikkelds er zo gaaf uitrolt.’

Alles verandert waar je bij zit Maar het gaat natuurlijk niet alleen om het esthetische resultaat. Kunst verhoogt ook de levensvreugde van ouderen, zo blijkt uit onderzoek. ‘Kunst kan een groot effect hebben’, vertelt D’Ancona. ‘Daar zijn heel sprekende voorbeelden van. Mensen die door nietaangeboren hersenletsel niet meer kunnen praten, en die weer aan het praten komen als ze zich verdiepen in kunst. Je moet er haast bij zijn om het te kunnen geloven, maar het is echt zo! Kunst doet iets met onze state of mind. Bovendien kunnen kunstprojecten voor

ons 11

Hedy d’Ancona (77) heeft jarenlang voor de PvdA in de Eerste Kamer en het Europees Parlement gezeten. Van 1981 tot 1982 was ze staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en van 1989 tot 1994 was ze minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Daarnaast is ze bekend als oprichtster van de

ouderen het gevoel van eenzaamheid verminderen.

Als ze in een groepje schilderen, toneelspelen, zingen, dansen, luisteren, dan zijn ze samen. Kunst werkt in die zin ook verbindend.’

Hedy d’Ancona zou Hedy d’Ancona niet zijn als ze niet de link zou leggen met de politiek: ‘Toen ik nog minister was, maakten welzijn en cultuur onderdeel uit van één departement. Daarna is cultuur steeds meer richting onderwijs gegaan. Maar alles verandert waar je bij zit: nu is er weer een tegenbeweging zichtbaar.

In het convenant tussen minister Bussemakers en staatssecretaris Van Rijn bijvoorbeeld, dat tot

‘Mensen die door hersenletsel niet meer kunnen praten, komen weer aan het praten als ze zich in kunst verdiepen.

Je moet er haast bij zijn om het te kunnen geloven, maar het is echt zo!’

ons 12

feministische actiegroep Man-Vrouw-Maatschappij (1968) en van het feministische maandblad Opzij (1972). D’Ancona heeft veel functies (gehad) in de culturele sector. Op dit moment is zij onder meer ambassadrice van Lang Leve Kunst, een programma dat cultuurparticipatie door ouderen wil bevorderen.

doel heeft cultuurparticipatie onder 65-plussers te bevorderen. Welzijn en cultuur komen weer dichter bij elkaar, en dat is goed. Er zijn sterke aanwijzingen dat deelname van ouderen aan kunstprojecten zorgt voor een kostenbesparing in de zorg. En dat realiseren zich gelukkig steeds meer partijen. Zo gaan ook zorgverzekeraars projecten financieren voor ouderen en cultuur. En dat doen ze heus niet zomaar…!’

Mokkend gezelschap Als politica heeft D’Ancona zich altijd ingezet voor de emancipatie van kwetsbare groepen: vrouwen, allochtonen… En nu dus ook voor senioren. ‘Maar ik zie helemaal niets in een politieke partij waarin ouderen zich als aparte groep mobiliseren’, zegt ze stellig. ‘Dat wordt al snel zo’n mokkend gezelschap dat verzandt in rancuneus gemopper. Maar we moeten ouderen ook niet krampachtig níét als aparte groep benoemen. Eigenlijk moet het woord “ouderen” een geuzennaam worden. Het gaat hier om een respectabele groep die kan bijdragen aan de maatschappij.

We worden steeds ouder en moeten dus langer actief blijven. De VUT bestaat niet meer. Ik zou het ook heel gek vinden: na je zestigste niet meer hoeven werken. Vroeger werden ouderen een beetje denigrerend “oudjes” genoemd; ze werden niet helemaal serieus genomen. Daarna werden ze lange tijd gerelateerd aan de verdringing van jongeren op de arbeidsmarkt. En nog steeds worden ze soms gezien als lastposten, een groep die niets meer bijdraagt, alleen maar consumeert en een beroep doet op de zorgkosten.

Maar dat beeld is niet terecht. De 65-plussers van nu zijn erg gesteld op hun zelfstandigheid en ze zijn heel actief.

En daar moeten we als maatschappij op inspelen. Het slechtst is als mensen zich niet meer bewegen… zowel lichamelijk als in hun hoofd. De wil om te leren stopt

interview

Karavaan in Breda Het Fonds voor Cultuur­participatie trekt door Nederland met het project de Karavaan, Kunst voor het Leven. Het doel is: mensen die betrokken zijn bij beleidsen projectontwikkeling op het gebied van ouderen en cultuur, spreken en met elkaar verbinden. Hedy d’Ancona is, zoals zij het zelf verwoordt: ‘… gevraagd om deze cultuurkaravaan door Nederland te sleuren.’ De Karavaan kan bezocht worden door ouderen, kunstenaars, beleidsmakers en vertegenwoordigers uit de zorgsector.

Tijdens de bijeenkomsten worden gesprekken afgewisseld met sprankelende optredens voor en door senioren.

Op 22 januari komt Hedy d’Ancona met de Karavaan naar Breda. Aanmelden of meer informatie: www.cultuurparticipatie.nl.

U bent van harte welkom om mee te praten over ouderenparticipatie!

niet na je pensioen. Mensen willen betrokken blijven en worden graag uitgedaagd.’ En daartoe is cultuurparticipatie bij uitstek een geschikt middel. Want kunst bevordert de gezondheid, houdt de geest open en verhoogt de levensvreugde.

Dat geldt ook voor D’Ancona zelf: ‘Kunst is altijd belangrijk voor me geweest. Toen ik studeerde verdiende ik mijn geld als cabaretière. Verder ben ik betrokken geweest – en nóg – bij heel veel verschillende culturele instellingen. En ik ben al bijna twintig jaar getrouwd met een kunstenaar (Aat Veldhoen, red.). Aat is al 80 en werkt nog steeds. Dat vind ik opvallend: kunstenaars gaan altijd maar door, zonder dat iemand erom vraagt.’

Met de bus Zelf maakt D’Ancona op haar zevenzeventigste ook een zeer actieve en jeugdige indruk. Na het ochtendprogramma van de Karavaan worden de

bezoekers per bus verkast naar een andere locatie.

Het middagprogramma bestaat namelijk uit een museumbezoek, dat ook weer begeleid wordt door D’Ancona. Ze krijgt een lift per auto aangeboden door een van de organisatoren, maar zegt: ‘Dat vind ik heel lief van je, maar ik zou het zo leuk vinden om gewoon met de rest mee te gaan in de bus.’ Ze is charmant en geestig, en toch rekent ze zichzelf tot de ‘stokouderen’.

Dat voelt dubbel, vindt ze: ‘Enerzijds stemt het tot tevredenheid dat ik er op deze leeftijd nog gezond bij sta. Dertig jaar geleden vond ik dat nog normaal, nu ben ik er blij mee. Ouder worden heeft voordelen: je hebt minder zorgen, minder pressures. Feitelijk is dat fijn.

Van de andere kant stemt ouder worden me treurig. Het kan dan wel leuk voelen, maar ik denk ook wel eens: hoe lang nog? Ik weet dat het zo niet kan blijven. En ook dat het niet zo lang meer duurt… de toekomst is beperkt.’

•

ons 13

Advertentie

Quingo

Advertentie

Oad

Muziek is emotie Tekst: Fabiënne Lansink | Beeld: Marco Hofsté

Muziektherapeute Manon aan het werk

In Verpleeghuis Marken Haven in Beekbergen wonen senioren met een ernstige vorm van Alzheimer. Dagelijks worstelen zij met hun onbegrip van de wereld om hen heen.

Muziektherapeute Manon Bruinsma introduceerde er met succes de iPod. ‘Muziek brengt patiënten in een goede stemming.’

‘G

oedemorgen allemaal’, zingt Manon Bruinsma langzaam. Ze zit op een bureau­ stoel met haar gitaar op schoot. Een groep van zo’n twaalf senioren zit in een kring om haar heen. Opgewekt zingt Manon iedereen van heel dichtbij toe: ‘Welkom mevrouw Zoeter, hoe gaat het met u vandaag?’ Dan gaat ze over op het kinderliedje ‘In Holland staat een huis’. Al zingend ontstaan er kleine gesprekjes: ‘Dora had je vroeger een mooi huis?’. Manon improviseert, maakt grapjes en laat de senioren de liedjes afmaken. Ze kiest haar repertoire bewust. Voor mevrouw Moenen, die in haar jeugd in Indië heeft gewoond, zingt ze in het Indonesisch. En het liedje ‘Dromenland’ lijkt toepasselijk voor de gemoedstoestand van bijna alle aanwezigen; de dementerenden zijn in zichzelf gekeerd en moeilijk te bereiken.

ons 16

welzijn

Veilig gevoel Samen zingen doet Manon wekelijks met de bewoners van Verpleeghuis Marken Haven van de Atlant Zorggroep. Het is mooi om te zien hoe iedereen letterlijk en figuurlijk ontwaakt door de muziek. Maar daar komen we eigenlijk niet voor. Naast klassieke muziektherapie wordt hier namelijk ook een proef gedaan met iPods.

Twee jaar geleden zag Manon hoe een Amerikaanse collega de stemming van dementerenden positief beïnvloedde door hen een iPod op te zetten. Ze nam contact met hem op en gebruikte zijn kennis en ervaring voor het starten van het iPod-project in Beekbergen.

Manon: ‘Alzheimerpatiënten begrijpen de wereld om hen heen niet meer en dat is verwarrend. Muziek leidt af van de onzekerheid waarmee ze worstelen. Ze krijgen hun identiteit even terug en worden rustig. Muziek luisteren via een iPod geeft ook een veilig gevoel; de voorspelbaarheid van de muziek is voor dementerenden prettig. En een groot voordeel is natuurlijk dat ze zo dagelijks kunnen genieten van muziek. Ze zijn niet meer afhankelijk van mijn muziekuurtjes!’

Ontroerd Even later zien we hoe het iPod-project in de praktijk werkt. In de huiskamer van Marken Haven zitten bewoners bij elkaar, maar ze zijn bezig met hun eigen dingen: koffie drinken, ontbijten, een beetje mijmeren. De een is onrustig en wat bang, de ander lacht blij naar de pop op haar schoot. Net als elke ochtend, krijgen ze hun iPod aangeboden. Zodra mevrouw Van Rooij de koptelefoon op heeft, begint ze zachtjes te neuriën. Iedere bewoner heeft een eigen iPod met een persoonlijke afspeellijst. Operette, oude soul, smartlappen: iedereen heeft zijn eigen smaak en herinneringen aan muziek. Daarom is het effect van de iPods ook veel groter dan dat van een radio-uitzending.

‘Dat moet je niet doen, daar word ik verdrietig van’, klinkt het. Mevrouw Ketelaar begint te jammeren. De muziek ontroert haar zichtbaar en Manon overlegt even met de verpleging. ‘Moeten we stoppen? Of vindt ze het prettig om zich te uiten?’ Het is duidelijk dat dit project meer behelst dan simpelweg iPods uitdelen. De dementerenden kunnen de koptelefoon zelf niet op- en

De heer Hooykaas geniet zichtbaar van de muziek

afzetten en dus is het heel belangrijk om goed te kijken naar hun reacties. ‘Soms kan muziek mensen kalmeren, en we proberen gespannenheid voor te zijn’, legt Manon uit.

‘Muziek is emotie’, vult Sjef Swinkels aan. Hij zit ook in de huiskamer en is nog goed aanspreekbaar. ‘Ik kom uit een muzikaal nest. Van mijn ouders moesten we altijd netjes zingen en geen herrie maken’, lacht hij. ‘Als we nu met de familie bij elkaar zijn en er wordt gezongen, dan rolt er vaak een traantje.’ Intussen zoekt Manon naar zijn iPod maar die is even onvindbaar. Ze probeert die van een andere bewoner, maar zijn reactie maakt duidelijk waarom juist iedereen zijn eigen apparaat heeft: ‘Oh, dit is van die hoempapa-muziek, daar vind ik niks an! Ik houd van ouderwetse dansmuziek en blaasmuziek van Egerländer.’

ons 17

‘Patiënten kunnen door de iPods dagelijks genieten van muziek.

Ze zijn niet meer afhankelijk van mijn muziekuurtjes!’

Waar ging u vroeger uit?

Voor iedereen is op basis van gesprekken met familie en de verpleging een persoonlijke afspeellijst gemaakt van zo’n 25 nummers. Soms kunnen alzheimerpatiënten zelf nog aangeven welke liedjes ze mooi vinden. Manon: ‘We vragen hen naar vroeger: “Waar ging u uit? Wat zongen jullie thuis bij de kachel?”. Ik kies voor vrouwen muziek uit de periode tussen hun twaalfde en twintigste levensjaar en voor mannen tussen hun vijftiende en drieëntwintigste, want die muziek heeft de meeste indruk gemaakt in de hersenen.’

Op de iPod van de heer Hooykaas staat vooral André Rieu en Strauss. Hij zit vrolijk mee te tikken op de tafel

en geniet zichtbaar. De zoon van de heer Hooykaas verbaasde het niet dat zijn vader zo enthousiast is.

Al zo lang hij zich kan herinneren, houdt zijn vader van muziek, vertelt hij als we hem na ons bezoek aan Marken Haven bellen. ‘Hij heeft nog weinig besef van wat er om hem heen gebeurt. Een voetbalwedstrijd of televisieserie kan hij niet meer volgen, maar muziek wel. Muziek brengt hem in een juichstemming.’ Volgens Manon is dit goed te verklaren: ‘Bij mensen met Alzheimer zijn veel delen van de hersenen beschadigd.

Maar muziek en beweging zitten diep en omdat andere dingen verloren gaan, lijken dementerenden op nonverbaal gebied juist extra gevoelig te worden.’

Informatie voor mantelzorgers Een iPod is niet alleen een uitkomst voor mensen met Alzheimer, hij is eigenlijk geschikt voor iedere zorgafhankelijke senior die nog van muziek wil genieten. Mantelzorgers kunnen een iPod bijvoorbeeld gebruiken om thuis een rustige, positieve sfeer te creëren.

Interesse? Op de website www.alzheimermuziekgeluk.nl vindt u veel tips en ideeën.

Muziektherapeute Manon Bruinsma heeft samen met haar collega Barbara Wessel ook een heel informatieve website: www.mijnmooistemuziek.nl.

Elke patiënt heeft zijn eigen iPod met lievelingsmuziek

ons 18

welzijn

Manon helpt iedereen bij het opzetten van de koptelefoon

‘Muziek uit de jeugdjaren maakt het meeste indruk

in de hersenen’

Onderzoeksresultaten Na een ochtend met zo veel blije gezichten zou je denken dat Manon de iPods inmiddels bij veel meer verpleegafdelingen van de Atlant Zorggroep heeft geïntroduceerd. Maar zo ver is het nog niet. ‘Ik heb wel een cursus gegeven aan collega’s in Nederland en er zijn nu zo’n zes plekken waar het project is gestart. Maar hier in Beekbergen willen we eerst de onderzoeksresultaten afwachten voor we verder gaan.’ Jannie van Engeland, eerst verantwoordelijk

verzorgende bij Marken Haven, vult aan: ‘We zijn in de proeffase en onderzoeken nog of de iPods echt helpen om onrust bij patiënten te voorkomen.

Door middel van scoreformulieren en gesprekken met de verpleging vóór de start van het project en na drie maanden, beoordelen we het effect. Als we kunnen aantonen dat de iPods werken, krijgen andere afdelingen ze ook. Die staan te trappelen! Een goede implementatie van zo’n project is overigens heel belangrijk. Anders heb je straks honderden iPods, maar hangen ze werkeloos aan de muur. Nu wijzen we per dag een medewerker aan die verantwoordelijk is voor het aanbieden van de muziek. Het succes van dit project valt of staat met het enthousiasme van het personeel, een muziektherapeut kan dit niet alleen.’

•

Een aantal namen in deze reportage is om privacyredenen gefingeerd.

ons 19

‘Met erfgoed kiezen

we onze identiteit’ Tekst: Berber Bijma | Beeld: Marc Bolsius

Erfgoed is geen kwestie van oude gebouwen en voorwerpen die ‘toevallig’ bewaard zijn gebleven, maar het resultaat van bewuste keuzes rond onze identiteit. Dat is de overtuiging van Jan van Oudheusden, die een boek over het Brabantse erfgoed maakte.

D

oor het schrijven van Erfgoed van de Brabanders is zijn verknochtheid aan Brabant flink versterkt, vertelt Jan van Oudheusden (65). En als provinciaal historicus was hij toch al gehecht aan zijn geboorteprovincie. Van Oudheusden reisde de afgelopen jaren kriskras door Brabant om monumenten, bijzondere voorwerpen en landschappen, maar ook archeologische vondsten,

ons 20

museumstukken, interieurs, documenten en tradities te beschrijven voor het boek dat afgelopen zomer bij zijn pensionering werd gepresenteerd. Uit de duizenden mogelijkheden koos hij vierhonderd elementen die in zijn ogen tekenend zijn voor de Brabantse geschiedenis en identiteit. Zijn beeld is daarom maar een beeld van het Brabants erfgoed, zegt Van Oudheusden. ‘Hopelijk nodigt het boek uit tot een discussie over wat voor ons belangrijk is, en waarom.’

5 euro korting op Erfgoed va n Brabande de rs Kijk op pagina 34 Schandelijk!

dingen verdwijnen, maar je moet dat niet gedachteloos doen. Iets bewaren omdat het oud is, heeft geen zin.

Niet alleen het boek was een kwestie van selecteren, We bewaren dingen die ons iets zeggen over wie wij zijn het bewaren van erfgoed op zich is dat ook. ‘Je kunt en wie wij willen zijn. De herkenbaarheid van de eigen simpelweg niet alles onder een glazen stolp bewaren’, identiteit is een goede basis om de rest van de wereld zegt Van Oudheusden, ‘en dat hoeft ook niet. Het is tegemoet te treden. Daar zijn we ons nu veel meer van juist interessant om te zien welke keuzes we in de loop bewust dan vijftig jaar geleden. We breken natuurlijk van de jaren hebben gemaakt.’ nog steeds dingen af, maar daar wordt meer over Hij noemt diverse voorbeelden van erfgoed dat gepraat. En er worden zelfs reconstructies van het oude aanvankelijk verguisd, maar later juist omarmd is: gemaakt, zoals bij de haven van Breda. Je kunt natuurlijk Vincent van Gogh van wie de inwoners van Nuenen discussiëren over hoe ver je wilt gaan in het behouden eerst niets moesten hebben, maar die later werd of zelfs herstellen van het oude, maar het is duidelijk binnengehaald als een van Brabants grootste zonen; dat zo’n reconstructie als in Breda vijftig jaar geleden een oksaal dat uit de Sint-Jan van Den Bosch werd ondenkbaar was geweest.’ gesloopt en nu pronkstuk is in een Londens museum. ‘Een artikel over dat oksaal, als voorbeeld van De fiets van Wim de schandelijke manier waarop Door zijn jarenlange werk als Nederland met z’n erfgoed omging, onderzoeker van het Brabantse werd het begin van de Nederlandse erfgoed kent Van Oudheusden de monumentenzorg. Zo heeft het een provincie van haver tot gort. Toch cruciale rol gespeeld. En we zijn nu stuitte hij tijdens het schrijven van nog steeds erg trots op het oksaal, zijn boek hier en daar nog op een ook al staat het in Londen.’ verrassing, zoals een achttiendeOok de Binnendieze die door Den eeuwse regentenkamer in Breda.

Bosch loopt en de vestingwallen Daarnaast koos hij ervoor een aantal rond Heusden zijn voorbeelden van ‘onorthodoxe’ voorwerpen als Jan van Oudheusden historische landschapselementen die Brabants erfgoed te bestempelen. ternauwernood van de ondergang Het wrak van de fiets van Wim van zijn gered. ‘Een jaar of vijftig geleden moest alles groter, Est uit St. Willebrord bijvoorbeeld. Toen Van Est in toegankelijker en efficiënter.

1951 als eerste Nederlander in de gele trui fietste, stortte Nu, in een steeds groter wordende wereld, vinden we hij in een ravijn. ‘Die fiets zegt iets over St. Willebrord het juist belangrijk om onze eigenheid te behouden. als fietsdorp en Brabant als leverancier van topsporters.’

Alle binnensteden lijken op elkaar met overal dezelfde Ook de brochure van dokter Jan Smulders uit de jaren winkelketens en juist het erfgoed zorgt ervoor dat dertig over periodieke onthouding heeft een plaats in je weet waar je bent: de Toren in het centrum van het boek gekregen. ‘Die brochure heeft het huwelijks­ Breda maakt dat de stad zich onderscheidt van andere leven en het levensgeluk van veel katholieke Brabanders stadscentra. Op dezelfde manier geven kerken ieder sterk beïnvloed’, verklaart Van Oudheusden. dorp een eigen silhouet.’

Zo is het boek één grote verzameling van allerlei zaken en mensen die Brabant hebben gemaakt tot wat het nu is, van Romeinse munten tot Guus Meeuwis.

Reconstructies van het oude Liefhebbers kunnen er ongetwijfeld uren in Van Oudheusden is blij dat de aandacht voor erfgoed de afgelopen jaren is toegenomen. ‘Het is niet erg dat er grasduinen.

•

ons 21

Advertentie Advertorial

Voorde bellen mlieg KBO ledent voordeel ­-

Deze winte raanbie is geldig t/ ding m 31 maart 20 15*

Nieuw Mobiel bellen vanaf € 3,50 per maand! (bel Ons: 085 – 486 33 63) Profiteer van deze exclusieve BEN-aanbieding voor KBO-leden. Als KBO-lid krijgt u van ons de aansluitkosten terug. Steeds meer mensen kiezen alleen voor een abonnement (SIM only) zonder telefoontoestel.

Er is al een abonnement met 100 belminuten / 100 sms-jes voor € 3,50 per maand wanneer u kiest voor een abonnementsduur van 24 maanden.

Voor meer verschillende abonnementsvormen raadpleeg onze website www.onsledenvoordeel.nl of bel ons! √ Gratis aansluitkosten ter waarde van €14,99* √ Scherpe tarieven √ Gratis nummerbehoud √ Betrouwbaar T-Mobile netwerk

Aanvragen abonnement Wij helpen u graag met het aanvragen of samenstellen van uw abonnement. Indien gewenst kunnen wij het abonnement direct voor u in orde maken. Geen gedoe! Bel ons op 085 – 486 33 63 Kijk voor meer voor informatie op www.onsledenvoordeel.nl

Toe aan een nieuwe telefoon?

Wilt u ook een nieuwe mobiele telefoon met KBO ledenvoordeel, ga dan naar de KBO-Brabant website www.onsledenvoordeel.nl of bel Ons op 085 – 486 33 63. Wij bieden de meest gangbare modellen, zoals de Apple iPhone, Samsung tot en met een senioren smartphone. * Uitsluitend voor KBO-leden. De aansluitkosten t.w.v. €14,99 voor dit abonnement krijgt u teruggestort door onze partner MijnInkoper.nl (Onsledenvoordeel). Kijk voor de voorwaarden op www.onsledenvoordeel.nl. Wijzigingen voorbehouden.

Advertentie

Quingo

Tekst en beeld: Ivo Hutten | Illustratie: Anton van Tetering

In de voetsporen van

soldaat Hermann Aan het begin van Operatie Market Garden – het grote geallieerde offensief in 1944 – speelt een jonge Duitse soldaat op een kerkorgel in het dorpje Velp bij Grave. Het is de jonge Hermann, gedwongen lid van de Hitlerjugend, wiens laatste uren bijna poëtisch worden beschreven in de roman Concert voor de Führer. Leden van KBO Zeeland traden even in de voetsporen van Hermann en gingen op stap met schrijver Ton van Reen.

ons 24

Aanbiedin Concert vo g o de Führer r

op pad

Kijk op pagina 34

‘Ik heb nog veel attributen uit de oorlog;

spullen die mijn vader verzamelde en die soldaten tijdens Market Garden hadden achtergelaten’ verkenningspatrouille gestuurd en herkent het kerkje van de vakanties bij zijn Nederlandse grootouders. Als pianist is hij vastbesloten het kerkorgel te bespelen, ook al laat hij zijn kameraden in het veld daardoor wachten. De muziek doet hem even de verschrikkingen van de oorlog vergeten.

Een uur lang speelt hij, een heel concert, voor zichzelf en voor zijn geëxecuteerde vriend Manfred.

Noodlottige uren

E

en groep joggers loopt voorbij de voormalige Sint Vincentiuskerk in Velp. Ze zijn bezig met een stevige work out op een landweggetje.

Bokkensprongen, opdrukken, korte sprintjes.

Annie Zegers wrijft in haar handen, het is een frisse middag. ‘Dat gaan wij vandaag niet doen, hoor’, zegt ze met een knipoog. ‘Alhoewel, opdrukken lukt vast nog wel.’ Samen met haar echtgenoot Arnold staat Annie te wachten bij het kerkje aan de Pastoor Loefsweg.

Ton van Reen – onze gids vandaag én schrijver van Concert voor de Führer – is er al, zijn boek vol met blauwe memo’s in de hand. Al gauw komen er nog meer KBO’ers van de Afdeling Zeeland aan. De wind heeft hun gezicht een flinke blos gegeven.

Geëxecuteerde vriend ‘We hoorden pas gisteren van de wandeling en over het boek’, zegt Arnold Zegers. ‘Ik heb het niet meer kunnen lezen in de tussentijd, maar ik ben wel benieuwd naar het verhaal.’ Ton opent de deur van het kerkje. Hier moet de jonge Hermann zeventig jaar geleden ook voorzichtig de deurklink hebben beroerd. Hij is op een

Zo begint Concert voor de Führer. Ton vertelt het de aanwezige KBO’ers en een groep vrienden en familieleden bij het binnengaan van de kerk. Gebouwd als kleine parochiekerk in de twaalfde eeuw is het tegenwoordig een expositieruimte voor alle soorten kunst. De rustige stem van Ton galmt zachtjes langs de muren met moderne schilderijen. Zijn boek is gebaseerd op een ware gebeurtenis in Velp, maar het blijft een roman. Ton: ‘Waarschijnlijk is dit niet het kerkje geweest waar Hermann is geweest. Het orgel hier was voor de oorlog al weggehaald. Velp heeft nog twee kerken, maar dit is de mooiste. De Sint Vincentiuskerk speelt een hoofdrol in de noodlottige uren van Hermann. Mijn boek is geen exacte geschiedschrijving, fictie en non-fictie lopen door elkaar. Ik heb verschillende gebeurtenissen met elkaar in verband gebracht. Of de zeventienjarige soldaat echt Hermann heette? Dat weet ik niet, niemand kent zijn echte naam.’

Zo snel mogelijk weg We lopen het Kunstkerkje van Velp weer uit. Een tussenstop vindt plaats bij het even verderop gelegen Kapucijnenklooster om nadien dezelfde weg weer terug te lopen langs het prachtige kerkje. Samen met enkele anderen heeft Harry van Tiel de pas er stevig in.

ons 25

Advertentie

Blijf genieten van het leven in uw eigen huis Met een ThyssenKrupp Encasa traplift

9,6 Excellent

Nu gratis luxe lederen bekleding*

Ouder worden hoort bij het leven. Met een traplift van ThyssenKrupp Encasa is verhuizen niet meer nodig en kunt u in uw eigen huis blijven genieten van het leven.

Uitgebreide informatie?

Bel GRATIS 0800-5003, ga naar tkencasa.nl/ons of stuur ons deze antwoordkaart: Naam

m/v

Adres

Een traplift die past op iedere trap

Postcode

Meerdere verdiepingen met 1 traplift mogelijk

Woonplaats

Onze klanten waarderen ons met een 9.6

Telefoon

tkencasa.nl/ons

Stuur de ingevulde bon in een envelop zonder postzegel aan ThyssenKrupp Encasa BV, Antwoordnummer 170, 2920 VB Krimpen a/d IJssel

ONS20150105

E-mail

* Aanbieding geldt tot 1 februari 2015 en geldt niet i.c.m. andere aanbiedingen.

0

500 m

op pad N 324

Velp

s

oude schoolmeesterswoning Bro nkh o r st weg

aa

Sint Vincentiuskerk

M

Kapucijnenklooster

Grave N 321

‘Een beetje rustiger aan, graag,’ roept Ton, ‘niet iedereen kan zo snel volgen…’ Harry weet veel van de oorlog in het land van Maas en Waal. ‘Mijn ouders hebben me er vaak over verteld. Zij woonden ook in Zeeland. Ik heb ook nog veel attributen uit die tijd, spullen die mijn vader verzamelde. Weet je, die soldaten lieten tijdens Market Garden allerlei spullen liggen die ze niet meer nodig hadden. Kisten, jerrycans, sleutels van kapotte voertuigen. In september vorig jaar hebben we veel herdenkingen van de luchtlandingen bijgewoond, onder meer bij de Graafse brug. Tja, ik blijf het boeiend vinden, deze geschiedenis.’

Ton van Reen (64) uit Maasbree is schrijver en verteller. Van zijn hand verschenen sinds 1966 vele boeken, waaronder romans, reisboeken, jeugdboeken en journalistiek werk. De roman Concert voor de Führer verscheen voor het eerst in 2005 en is sinds de recente herdenkingen van Operatie Market Garden weer actueel. Het boek is voor 9,90 euro te koop bij elke boekhandel, maar exclusief voor lezers van Ons ook te bestellen bij KBO-Brabant.

Ton van Reen geeft regelmatig uitleg bij zijn boeken, ook voor leden van KBO-Brabant.

Vanaf maart is hij een vaste gast in Ons met elke maand een mooi verhaal.

In scène gezet Op de Bronkhorstweg wijst Ton op een oude schoolmeesterswoning. Hoewel die nu vervallen is, kun je nog goed zien dat het vroeger een statig gebouw was.

Dit is het adres waar soldaat Hermann na zijn concert stiekem binnenwipt, de bewoners niet aantreft en zich tegoed doet aan een grote pan met vlees, aardappels en rode kool. De luchtlandingen zijn begonnen: hij heeft ronkende vliegtuigmotoren gehoord en geallieerde parachutisten uit de hemel zien neerdalen. Het is duidelijk: hij moet daar zo snel mogelijk weg.

Net als Ton vertelt dat hier het noodlot voor de jonge Hermann toesloeg, vliegt er een luidruchtig vliegtuigje boven Velp. Alle blikken gaan omhoog, wat een toeval.

‘Alsof je het in scene hebt gezet voor ons’, lacht iemand.

De oorlog blijft dichtbij Op de terugweg worden verhalen over Market Garden uitgewisseld. Langzaam valt de schemering. Hoe het boek exact eindigt, vertelt de schrijver niet. Dat moet iedereen zelf maar lezen.

‘Ik vond het boeiend’, zegt Toon Leijssen na afloop.

‘Ik ken de schrijver wel, maar dit boek nog niet. Over de oorlog heb ik al veel gelezen. Mijn vader overleed door een granaatscherf, ik was toen pas twee jaar. Dan blijft de oorlog toch altijd dichtbij.’

Voor de entree van de kerk gaat iedereen tot besluit bij elkaar staan voor een groepsfoto. Ton signeert nog een aantal boeken en klapt dan zijn roman dicht. ‘Veel leesplezier en wel thuis.’

•

ons 27

Advertentie

Zachte of strenge winter?

TONZON Vloerisolatie Een slim idee!

“Wij wonen nu altijd comfortabel” ie Subsi1d5?* in 20

TONZON Vloerisolatie • een slim idee Meer wooncomfort en hoog financieel rendement TONZON Thermoskussens hebben een bijzonder isolerend effect waardoor de vloer warmer wordt dan bij alle andere soorten vloerisolatie. Dankzij deze warmere vloer krijgt u meer wooncomfort en stookt u minder waardoor ook de energie besparing hoger is. De gemiddelde besparing bedraagt 15% tot 20% bij gewone woningen. Bij woningen met vloerverwarming kan dit oplopen tot wel 40%.

De Thermoskussens worden gecombineerd met

een stevige Bodemfolie zodat ook vocht uit de kruipruimte voorgoed verleden tijd is. Diverse reumapatiënten melden spontaan dat klachten verminderen door het warmere en droge klimaat onderin de woning.

Vloerverwarming Reageert uw vloerverwarming traag? Met TONZON Vloerisolatie blokkeert u het warmteverlies en bespaart u tot wel 40% op uw stookkosten.

Heel betaalbaar TONZON vloerisolatie is bovendien heel betaalbaar waardoor het rendement extra hoog is, veel hoger dan op een spaarrekening. Richtprijs all-in TONZON vloerisolatie, exclusief eventuele subsidie: - 30 m2: € 1.325,- 50m2: € 1.850,• T: 0900 - 28 66 966 (€ 0,10 p/min) • E: info@tonzon.nl • www.tonzon.nl

Bekijk de mogelijkheden voor u en vraag een gratis offerte aan.

www.tonzon.nl

* Nog enkele subsidieregelingen van toepassing waarvan er sommige afl open in 2015. KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP www.tonzon.nl/vloerisolatie/subsidie

Advertentie

OAD

‘Samenspel-Samendoen’ was een eenmalig, speciaal project van KBO Molenschot.

Senioren lazen voor aan kinderen en samen openden ze de Mini Bieb.

Jong en oud lezen

Tekst: Marike Ooms | Beeld: Remco Bohle

in de Mini Bieb

An Roelen (67) heeft de Mini Bieb bedacht en bijgedragen aan de organisatie van deze dag.

Er werd niet alleen voorgelezen; er waren ook een speurtocht, oud-Hollandse spelen en een lunch voor alle kinderen van de basisschool en de KBO-leden.

Corrie Oomen (72) met kleinzoon Nic op schoot: ‘Het was geweldig om aan zo’n enthousiaste groep kinderen voor te lezen. Ze kropen bijna ín het boek om de plaatjes te bekijken!’

Joke Boemaars (66) sorteerde de eerste tachtig boeken.

‘We hebben voor elke leeftijd iets: van kinder- tot jeugdboeken, van streekromans tot thrillers. En er is al heel wat geruild.’

ons 30

ons kloppend hart Pro Tuijtelaars (65): ‘We hebben een rondleiding door de school gekregen en zagen dat kinderen nu les krijgen met digiborden. Leuk om te zien hoeveel er veranderd is!’

Zowel jong als oud kan in de Mini Bieb geheel kosteloos boeken ruilen en lenen. De boeken komen van mensen uit het dorp.

Omdat er in Molenschot geen bibliotheek en bibliotheekbus meer zijn, bedacht KBO Molenschot de Mini Bieb. Het beheer van de bibliotheek is in handen van vrijwilligers van de KBO-Afdeling.

ons 31

De feestdagen zijn achter de rug en de rust is weergekeerd… tijd om het nieuwe jaar in te luiden met een vermakelijk uitje.

Breng een bezoek aan het karakteristieke stadje Thorn of jubel mee tijdens de Kaaise Dweildag.

Ontspa Het wilde westen Liefhebbers van western lifestyle opgelet! Het grootste countryen westernfestival van Europa komt naar de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch. Zaterdag 24 en zondag 25 januari vindt u er alles over het wilde westen: van western riding tot linedance. Ook kunt u struinen over de markt met kleding, kunst, muziek, meubels en accessoires.

Entree: € 17,50, 65-plussers € 10,-. Meer informatie: www.westernexperience.com.

De oorsprong van de kunst

Om nooit te vergeten

Hoe leven mensen in andere landen? Waarin verschillen culturen? De Vereniging voor Volkenkunde Breda organiseert tot juni elke maand een lezing met beeld en geluid.

Maandag 12 januari spreekt Edward de Bock, conservator van het Wereldmuseum Rotterdam.

Zijn lezing heeft als titel: De oorsprong van de kunst.

Tekst: Viola Witjes, mooi mag.

Locatie: Nieuwe Veste, Molenstraat 6 in Breda. Tijd: 20.00 tot 22.15 uur. Gratis toegang voor leden van de Vereniging voor Volkenkunde Breda. Niet-leden: € 7,50.

Meer informatie: www.volkenkundebreda.nl.

Vooruitlopend op de viering van de bevrijding in Nederland wil de Zevenbergse gemeenschap aandacht besteden aan de bevrijding van hun stadje. Op het activiteitenprogramma (er wordt een jaar lang van alles georganiseerd!) staat onder andere de musical Dagboek van Anne Frank.

Datum: vrijdagavond 30 januari, zaterdagavond 31 januari en zondagmiddag 1 februari. Locatie: Theater De Schuur in Zeven­ bergen. Entree: € 10,-. Meer informatie: www.70jaarbevrijd.nl.

Oude ambachten In het charmante stadje Ravenstein huist het museum voor vlakglas- en emaillekunst. De exposities geven een overzicht van de technieken, stijlen en kunstenaars. Elke eerste en derde zondag van de maand is er een gratis demonstratie en rondleiding.

Zondag 18 januari en 1 februari. Start demonstratie: 13.00 uur.

Start rondleiding: 14.00 uur. Aanmelden is niet nodig. Entree: € 6,-.

Meer informatie: www.museumravenstein.nl.

ons 32

nning

Lekker Brabant

In belevingscentrum de Gasthuishoeve presenteren meer dan vijftig kwekers en telers hun producten van Brabantse bodem; van planten en streekproducten tot oude ambachten. Koop de verrukkelijkste dingen op de streekmarkt, wandel door de voorbeeldtuinen en proef de lokale lekkernijen in de mediterrane binnentuin.

Cursus regionale geschiedenis Op woensdag 28 januari start de cursus Regionale geschiedenis in Brabant: een verkenning van de leerstoel Cultuur in Brabant. De cursus vindt plaats op Tilburg University en wordt aangeboden door Erfgoed Academie Brabant. De twaalf hoorcolleges zijn van januari tot en met maart op woensdagmiddag van 14.45 tot 16.30 uur. In april en mei op donderdagmiddag.

De cursus wordt afgesloten met een excursie. De kosten bedragen 100 euro exclusief en 120 euro inclusief de aanschaf van het boek Verhalen van Brabant.

Geschiedenis en erfgoed in tien tijdvakken.

Adres: Kremselen 2 in Sint-Oedenrode. Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur.

Zondag van 10.00 tot 17.00 uur. Gratis entree en gratis parkeren. Meer informatie: www.gasthuishoeve.nl.

Dweilfestijn Op 25 januari is de dertigste editie van de Kaaise Dweildag: de ultieme opwarmer voor carnaval. Verschillende orkesten uit Oosterhout en wijde omgeving laten zich deze zondag zien en horen. Uiteraard verwelkomen de cafeetjes en eetgelegenheden langs de route u graag voor een lekker drankje.

Enthousiast? Schrijf u dan vóór 15 januari in via info@erfgoedbrabant.nl. Voor vragen kunt u terecht bij prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld via a.j.a.bijsterveld.uvt.nl of (013) 466 22 83 of kijk op www.erfgoedbrabant.nl/academie.

Locatie: centrum van Oosterhout. Tijd: 12.30 tot 19.00 uur. Gratis entree en vrij parkeren (m.u.v. parkeergarages).

Meer informatie: www.kaaisedweildag.nl.

Van de kruidenier van toen naar de supermarkt van nu;

het Edah Museum in Helmond is een feest van herkenning

Vorstelijk mooi

www.edahmuseum.nl

Thorn was ooit een miniatuurvorstendom met een eigen munt en rechtspraak. In 1794 maakten de Fransen hier een einde aan. Bezoekt u dit stadje, dan mag u het gemeentemuseum met het Panorama Thorn niet missen. Ook de abdijkerk biedt veel moois: de witte muren en de gouden accenten zijn sprookjesachtig.

Op zaterdag en zondag is tussen 11.00 en 16.00 uur een combinatiebezoek aan de abdijkerk en het gemeentemuseum mogelijk. Kosten: € 5,-. Stadswandeling: € 2,50.

Meer informatie: www.museumhetlandvanthorn.nl.

ons 33

ons voordeel Boek vol Brabants erfgoed Erfgoed van de Brabanders is een prachtig boek over de restanten uit het verleden van Noord-Brabant, waarmee Brabanders zich verbonden voelen. Over de Sint-Jan van Den Bosch en het Hermenieke van Bergeijk. Over de brieven van Van Gogh en de fiets van Wim van Est. Over de arbeidershuisjes in Loon op Zand en de populieren in de Meierij.

Speciaal voor leden van KBO-Brabant biedt Ons korting en leuke extra’s.

Gratis thuis­ bezorgd!

Het boek Erfgoed van de Brabanders is in de winkel te koop voor € 34,50, maar lezers van Ons kunnen het ook bestellen en gratis thuisbezorgd krijgen. Bestellen bij Erfgoed Brabant, via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘Erfgoed van de Brabanders’ of (073) 615 62 62. Meer informatie over het boek vindt u op www.erfgoedbrabant.nl.

Tentoonstelling Ik geef om jou!

Museum Catharijneconvent Utrecht brengt tot en met 1 maart een cultuurhistorische tentoonstelling over de zorg voor onze naasten. Prachtige en ontroerende voorwerpen en ‘levende objecten’ vertellen het verhaal over naastenliefde vroeger en nu.

Op vertoon van deze pagina krijgt u bij de kassa het tweede kaartje voor de tentoonstelling Ik geef om jou! cadeau.

Oorlogsroman Het boek Concert voor de führer van Ton van Reen is een oorlogsroman met als hoofdpersoon de jonge Duitse soldaat Hermann. Het verhaal speelt zich o.a. af in het Brabantse Velp, bij Grave. Zie ook het artikel op pagina 24.

Fiets- en wandelbeurs Eindeloos veel is er te ontdekken, te vragen, te testen, te leren en te winnen op de fiets- en wandelbeurs! Deze beurs voor sportievelingen vindt op zaterdag 31 januari en zondag 1 februari plaats in Amsterdam Expo en op zaterdag 28 februari en zondag 1 maart in Antwerp Expo. Koop uw toegangskaarten online en ontvang flinke korting!

Amsterdam: bestel via www.fietsenwandelbeurs.nl/tron en betaal € 11,- p.p. (aan de kassa € 15,-). Wilt u met de trein naar de fietsen wandelbeurs? Kijk dan op www.spoordeelwinkel.nl voor een voordelig combiticket.

Antwerpen: bestel via www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be/tron en betaal € 6,- p.p. (aan de kassa € 9,50).

2 voor de prijs van 1

Bestel de roman nu voor € 9,90 en het boek wordt gratis thuisbezorgd. Ook Gratis ontvangt u er gratis de kleine thuis­ novelle Een nog schonere schijn ! d bezorg van witheid bij. Bestellen kan door te e-mailen naar info@kbo-brabant.nl of bellen (073) 644 40 66 o.v.v. Bestelling Concert voor de Führer, naam, adres, telefoonnummer en aantal exemplaren. Bedrag kan overgemaakt worden naar NL27FVLB0226.8786.51 t.n.v. KBO-Brabant, o.v.v. Boek Concert voor de Führer.

Tip: laat uw boek signeren door Ton van Reen op de Senioren Expo.

Van dinsdag 13 tot en met zondag 18 januari is hij van 11.00 uur tot 14.00 uur aanwezig op de stand van KBO-Brabant in Veldhoven.

Nergens meer o k rting!

ons 34

Pas zes jaar geleden begon Jan de Deugd (79) met pentekenen. ‘Ik had al veel boeken van pentekenaars gezien en zei altijd: “Als ik ooit ga tekenen, zorg ik dat ik opval tussen al die anderen.”’

onsje geluk

‘Pentekenen is

Tekst: Viola Witjes, mooi mag. | Foto: Remco Bohle

monnikenwerk’

‘A

ls kind had ik al interesse in tekenen. Omdat ik geen papier had, tekende ik op de rand van de krant de stripverhalen en foto’s na die erin stonden. Ruim 25 jaar geleden heb ik me aangemeld bij een schilderclub. Maar al snel maakte het schilderen plaats voor tekenen en inmiddels is het pentekenen geworden. Ik ben erg precies en soms duurt

ons 35

het wel een week voordat een tekening af is. Vijf jaar geleden heb ik voor mijn zussen boekjes gemaakt over de Tweede Wereldoorlog. Daarin heb ik beschreven en getekend wat er in die tijd om ons heen gebeurde. Zij waren toen nog te jong om te begrijpen wat er aan de hand was. Ik kan wel zeggen dat die boekjes mijn meest bijzondere werken zijn.’

Advertentie

Actief genieten in de Brabantse Kempen!

Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreffelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving.

Er kan een situatie ontstaan waarin het – tijdelijk- niet mogelijk is zelf de wensen en praktische zaken te regelen. Dan is het prettig als een naaste dit kan overnemen. In een levenstestament kunt u vastleggen wat uw wensen zijn en wie deze mag uitvoeren. Denk aan het regelen van zorg, het betalen van de rekeningen en het beheer van beleggingsportefeuille.

Hoe u dit doet?

Lees over dit alles verder op: www.schretlennotaris.nl/artikelen of scan de QR-code >>>

Er even lekker tussenuit in 2015?

Wat is een levenstestament?

De opsteller van het levenstestament wijst een gevolmachtigde aan. Een persoon of instantie die uw belangen behartigt als u daar zelf niet meer toe in staat bent. Dit kan de partner zijn, een zoon of dochter, maar ook een persoon, die u dit toevertrouwt. Voorheen waren hiervoor verschillende documenten nodig. Of werden, in goed vertrouwen, afspraken met personen of instanties gemaakt. Een levenstestament is een allesomvattend notarieel document waarin al dit soort wensen kunnen worden vastgelegd.

Het geeft aan dat u serieus over de inhoud heeft nagedacht en zo niet over een nacht ijs gegaan bent. Het levenstestament kan geregistreerd worden in het Centraal Levenstestamentenregister. Dan is het altijd te vinden. Het kan ook altijd door u gewijzigd dan wel aangepast worden.

Meer informatie vindt u op de sites van EPN (Estate Planners Notariaat) en notaris.nl, waarnaar u kunt doorlinken. Schretlen Notaris is lid van EPN.

Informeer naar onze vernieuwde arrangementen inclusief diverse excursies, avonden en andere verrassingen!

Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d. Gezelschappen kunnen worden gehaald en gebracht. Kijk op onze website en vraag naar onze brochure.

Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel T (0497) 541 426 • info@postelhoef.nl www.postelhoef.nl

versie2.indd 1

Peter Langhout Reizen 10-daagse busreis Pyreneeën en Lourdes

10-daagse busreis Meren van Noord-Italië

compleet v.a.

Inclusief

€519

in Hotel de Nevers • Verblijf op basis van halfpension overnachting • Comfortabele op de heen- en terugreis t.w.v. € 45,• Excursiepakket o.a. naar Biarritz, St. Jean

in Hotel Belvedere • Verblijf op basis van halfpension overnachting • Comfortabele op de heen- en terugreis t.w.v. € 55,• Excursiepakket o.a. naar Luzern, Milaan o.l.v.

de Luz, Pau, Lourdes o.l.v. een gids, het klooster van Nevers, de waterval Pont d’ Espagne Vertrek van mei t/m okt.

€539

Reiscode: BE39273

een gids, Stresa, Boottocht Lago Maggiore, Lugano, Como, Comomeer Reiscode: Vertrek van mei t/m sept. BE41750

PL14111 ONS 02 185x112.indd 1

12-daagse busreis All inclusive Kroatië

compleet v.a.

Inclusief

€599

in diverse midden• Verblijf klasse hotels o.b.v. halfpension t.w.v. € 75,• Excursiepakket o.a. naar Nürnberg, München Berlijn o.l.v. een gids, concentratiekamp Dachau, het adelaarsnest in Berchtesgaden, het Berliner Unterwelten Museum, het bunkercomplex van Zossen Reiscode: Vertrek van mei t/m okt. BE41160

Boek en win uw vakantiegeld terug!

Kijk op www.peterlanghout.nl/acties

Boek een reis van 5 dagen of langer en ontvang een gratis staatslot!

9-daagse busreis Historie 2e Wereldoorlog

compleet v.a.

Inclusief

12-12-14 19:40

compleet v.a.

Inclusief

€699

in hotel Zagreb • Verblijf op basis van all inclusive x ontbijt, lunch en diner, • 7gratis drankjes in hotel tussen 12.00 en 22.00 uur

t.w.v. € 50,• Excursiepakket o.a. naar Zadar, de Plitvice Meren en Pag o.l.v. een gids, Senj, Opatija, Bustour Velebit-gebergte Reiscode: Vertrek van mei t/m sept. BE41757 advertentiecode: ONS02

Vraag nu gratis de nieuwe brochure aan!

peterlanghout.nl of 0172-468800

7

dagen per week

16-12-14 13:21

Deze rubriek is verzorgd door Jan Pieter Verkennis. Hij is communicatieadviseur bij het Juridisch Loket.

Recht Een miskoop via internet? Een probleem op uw werk? Met een gratis advies van het Juridisch Loket staat u sterk! Speciaal voor Ons neemt Jan Pieter Verkennis van het Juridisch Loket elke editie prangende cases onder de loep. Deze keer: invoerrechten en

productaanbiedingen zonder btw.

Tablet uit de VS

Vrij van btw

Tijdens het online winkelen kocht mevrouw Jacobs een tablet voor 245 euro. De tablet moet uit de Verenigde Staten komen, maar ondanks de verzendkosten à 25 euro is hij nog steeds goedkoper dan in Nederland. Toen zij het pakket ontving, moest ze echter bijbetalen.

De heer Mantel heeft in december zonnepanelen gekocht en wil nu de btw terugvragen bij de Belastingdienst. De aanbieder communiceerde namelijk een aanbod ‘vrij van btw’. Maar in de kleine lettertjes stond dat het terugvragen van btw alleen mogelijk is voor ondernemers. Wat nu?

‘Over producten die u van buiten de EU laat bezorgen, betaalt u soms belastingen bij invoer. Bij spullen van minder dan 22 euro betaalt u niks extra’s.

Heeft het product een waarde tussen de 22 en 150 euro dan betaalt u alleen omzetbelasting (21 procent).

Bij aankopen boven de 150 euro komen er zowel douanerechten als omzetbelasting bij.

Mevrouw Jacobs heeft geluk, want bij computers gelden geen douanerechten. Wel moest ze naast de omzetbelasting, óók 25 euro aan het koeriersbedrijf betalen voor het inklaren van het pakket.

Het Juridisch Loket raadt aan om informatie in te winnen voordat u aankopen doet in het buitenland.

Mevrouw Jacobs had zo kunnen voorkomen dat haar goedkope tablet achteraf een dure verrassing werd.’

‘De heer Mantel kan gerust zijn. Het Europese Hof heeft zich op 1 april 2013 over deze zaak uitgesproken. Als Mantel de opgewekte energie terugverkoopt aan het energiebedrijf, is hij een kleine ondernemer. Mantel hoeft zich waarschijnlijk niet te melden als ondernemer bij de Belastingdienst voor de btw-teruggaaf. Dit omdat zijn btw-bedrag over een kalenderjaar waarschijnlijk 1.345 euro of minder is.

Voor teruggaaf klopt de heer Mantel aan bij de Belastingdienst. Hij kan dan de btw terugvragen die hij heeft betaald voor de aanschaf en installatie van de zonnepanelen. Van dit bedrag moet hij wel de btw aftrekken die hij betaalt voor levering en gebruik van de stroom. Hiervoor moet hij een factuur hebben, waarop de btw afzonderlijk staat vermeld.’

Deze rubriek is tot stand gekomen in samenwerking met het Juridisch Loket. Het Juridisch Loket geeft u gratis advies en informatie op alle rechtsterreinen. Bel 0900 - 8020 (€ 0,20 p/m), vind uw antwoord op www.juridischloket.nl of loop binnen bij één van de vestigingen in Breda, Tilburg, Eindhoven of ’s-Hertogenbosch.

ons 37

Advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

m o s p o o K netto ld uitbetaa

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen – direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

Deze rubriek is verzorgd door Mariska Dalmijn-Verkooijen.

Zij is toegevoegd notaris bij Huijbregts Notarissen & Adviseurs in ’s-Hertogenbosch.

Notaris Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. Vanaf nu buigt Mariska Dalmijn-Verkooijen zich over lastige financieel-juridische kwesties.

Deze maand: uw huis op naam van uw kinderen.

I

n het verleden is veel gebruik gemaakt van de constructie om het huis alvast op naam van de kinderen te zetten Het doel: belasting besparen (bij overlijden van de ouders). De koopsom bleef schuldig of werd kwijtgescholden, zodat de kinderen per saldo niets hoefden te betalen aan de ouders. Een levenslang recht van gebruik zorgde ervoor dat de ouders tot hun dood in de woning konden blijven.

Actuele situatie Inmiddels is een dergelijke constructie helaas niet meer aantrekkelijk. Verschillende wetswijzigingen hebben ook gevolgen voor de ‘oude’ gevallen.

Indien de ouders tot hun overlijden in de woning gewoond hebben, wordt er geen rekening meer gehouden met het feit dat de woning niet meer hun eigendom is. Met andere woorden: over de waarde van het huis is toch gewoon erfbelasting verschuldigd!

Een belangrijke vraag is daarbij: Welke woning­ waarde telt voor de berekening van de erfbelasting?

Aanvankelijk zou dit gaan om de (veelal hogere waarde) op het moment van overlijden. Maar dankzij een overgangsregeling mag alsnog van de lagere waarde ten tijde van de overdracht van de woning worden uitgegaan. Concreet betekent dit

dat als u in het verleden uw huis op naam van uw kinderen heeft gezet, de waarde ten tijde van die overdracht wordt meegenomen bij de berekening van de door uw kinderen verschuldigde erf­belasting.

Let op: de waarde wordt wel vermeer­derd met de waardestijging van 1 januari 2010 tot aan de overlijdensdatum (mocht deze er zijn). De waardeaangroei is dus onbelast.

Koopsom aftrekken Tot slot vermeld ik nog graag dat indien de kinderen daadwerkelijk (een gedeelte van) de koopsom hebben voldaan, deze betaling in mindering mag worden gebracht op de waarde.

Het betaalde bedrag mag bovendien nog worden verhoogd met 6 procent per jaar. In dergelijke situaties zal dus per saldo geen of weinig erfbelasting over de woning verschuldigd zijn.

Maar helaas is er juist door de kinderen vaak niets betaald…

Heeft u vragen over dit onderwerp of wilt u uw huidige situatie graag eens doorspreken met een (kandidaat-)notaris, dan kunt u uiteraard altijd contact opnemen.

Heeft u een financieel-juridische kwestie die u aan de notaris zou willen voorleggen?

E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl.

ons 39

Advertentie

bolderman.nl laagste prijs garantie

v.a. slechts

v.a. slechts

199,-

v.a. slechts

369,-

v.a. slechts

399,-

399,-

5 of 8 dagen

8 dagen

Sonthofen in de Beierse Allgäu

Gerlos in het Zillertal / Kirchberg in Tirol

8/10 dagen

10 dagen

Wenen / Donaudal

Istrië Opatija

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

v.a. slechts

v.a. slechts

399,-

v.a. slechts

699,-

v.a. slechts

489,-

599,-

10 dagen

10 dagen

10 dagen

10 dagen

Barcelona en omgeving

Rondreis / Hoogtepunten Noorwegen

Toscane: Florence, Pisa en Elba

Rondreis Ierland/ Killarney

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

v.a. slechts

449,-

v.a. slechts

v.a. slechts

599,-

v.a. slechts

599,-

699,-

10 dagen

12 dagen

15 dagen

Schotland Loch Lomond/ Schotse Hooglanden

Toscane, Bloemenrivièra en de Côte d’Azur

Rondreis de schatten van Andalusië

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

Diverse vertrekdata in 2015

bolderman.nl

Brochure en boekingen:

(0318) 58 09 58 www.bolderman.nl

A KW

Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht!

LITEIT MET:

10/12 dagen

Dalmatische kust

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van Frits Laugeman, tandarts bij Laugeman Tandartspraktijk in Tilburg. www.laugemantandartspraktijk.nl.

Gezondheid Bijna 60 procent van de 65-plussers heeft zijn eigen gebit nog. Maar hoe ouder u wordt, hoe meer dagelijkse verzorging uw tanden en

kiezen nodig hebben.

1

Welke gebitsproblemen komen bij ouderen veel voor?

Tandplak: een dun, kleverig laagje dat uit bacteriën en opgeloste etensresten bestaat. Dit kan tandvleesontstekingen (gingivitis) veroorzaken. Uw tandvlees is dan rood, gezwollen en bloedt snel. Als zo’n ontsteking naar uw kaakbot uitbreidt, ontstaat er parodontitis. Het kaakbot breekt dan af, waardoor uw tanden en kiezen steeds losser gaan zitten. Zonder behandeling vallen ze uiteindelijk uit. Sterker nog, in een zeer ernstig geval kunnen de bacteriën uit uw mondholte zich via de bloedbaan verspreiden en ontstekingen in de bloedvaten veroorzaken.

Ook kan parodontitis de kans op aandoeningen zoals reuma en longontsteking vergroten.

2 Tekst: Suzanne Geurts

4

Wat is het grootste misverstand over goede mondhygiëne?

Wat is beter: handmatig of elektrisch poetsen?

Met een elektrische tandenborstel poetst u veel preciezer. Bovendien is voor oudere senioren met de hand poetsen vaak lastig. Bijvoorbeeld door stijve en pijnlijke gewrichten. Hoe eerder u overstapt op een elektrische tandenborstel, hoe handiger u hiermee op latere leeftijd bent.

Hoe kunt u uw gebit het beste verzorgen?

Poets ’s morgens en ’s avonds, en floss, stook of raag minimaal een keer per dag. Heeft u last van tandvleesontstekingen?

Poets dan ook ’s middags. Daarnaast is het verstandig om na elke poetsbeurt uw mond met bacteriedodend mondwater te spoelen.

3

moet u óók de overgang tussen uw tandvlees en tanden/kiezen meenemen. Hetzelfde geldt voor uw tong. Want naarmate u ouder wordt, blijft er steeds meer tongplak achter.

5

Dat u alleen uw gebit moet poetsen.

Om ontstekingen zo veel mogelijk te voorkomen,

ons 41

Hoe vaak moet u naar de tandarts en mondhygiënist?

Bezoek uw tandarts een keer per jaar en uw mondhygiënist elk halfjaar.

Voor preventie én onderhoud. Als oudere scheidt uw speeksel namelijk meer kalk uit, en dat veroorzaakt tandsteen. De mondhygiënist verwijdert dit om ontstekingen te voorkomen.

Advertentie

BTR REIZEN

lus reizen tegen 50 P Seniorenreizen tegen jzen! albare Priprijzen betabetaalbare

oven SeniorenExpo Veldh Bezoek ons op de in KBO ontmoetingsple stand D19 naast uw en. ing ied speciale aanb en profiteer van de

lusief’ vakantie Senior Hotels ‘Alles Inc 179,,-ht de Carnaval’ va. €

tvluc 5 dg. Actie Weken & ‘On in Nederland & Duitsland s tel ho er me l vee g no en

pa’s mooiste rivieren Riviercruises over Euro tot 1 mrt. tot 31 dec. & 10% 15% vroegboekkorting s en speciale Acties! gid vraag gratis cruise

Costa Blanca Zonvliegvakanties Calpe af € 449,,-- p.p.

8 dg. Vliegreis al vanaf

divers & verrassend Hotelarrangementen - vanaf € 79,- p.p.

3 dg. Valkenburg al

l s-excursiereizen speciaa ‘Alles Inclusief’ buspp.

9, 9,29 € . v.a 5 dagen voor alle KBO groepen,  055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL

GEEF OM DE TOEKOMST Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk.

Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig.

Met uw steun maakt de Paredis Stichting nu en in de toekomst de opleiding van priesters en diakens in Rolduc mogelijk.

Geef om de boodschap steun de Paredis Stichting Vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Hoogstraat 7, 5954 AA Beesel Telefoon: 077 - 4742012 E-mail: info@paredis.nl Website: www.paredis.nl Bankrelatie ING: NL77INGB 0002818327 ABNAMRO: NL95ABNA0481960228 t.n.v.: Paredis Stichting De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

Fiets-, wandel-, strandvakantie

Verlengde Dishoekseweg 13 • 4371 NV Dishoek • Koudekerke • Tel.: (+31)-(0)118-551275 Provincie Zeeland op het eiland Walcheren • Internet: www.dewijdelanden.nl

Familiehotel aan de duinen in natuurgebied, op 5 min. lopen van strand en zee. ★ Gratis eigen fietsenstalling en parkeerplaats. ★ Fietsen verhuur op 350 meter. ★ Historisch centrum Middelburg op 7 km. ★ Mooie fietsroute langs de duinen. ★ Boulevard Vlissingen op 3 km. ★ Centrum van het dorp Zoutelande langs de duinen op 5 km.

1/4 ? volgt

1 pers. kamers (A) in het Hotel en 2 pers. tuinkamers (B/C) met douche-WC, KTV, CV, telefoon, terras met een zitje en zonneluifel, kluisje, koelkast en waterkoker.

2-pers. comfortkamers met douche, wc en haarföhn, KTV, CV, telefoon, balcon of terras met zitje.

Kitchenette met koelkast, magnetron, waterkoker, koffiezetter, serviesgoed, bestek en kluisje.

50

Senioren - Halfpension - Arrangement Van 1 april tot 4 juli en van 22 augustus tot 24 oktober 2015

Prijzen per persoon per arrangement

Eénpers. kamer A

Tuinkamer 2 p.

B

Tuinkamer 2 p.

C

Comfort-studio D

Weekend vr.-ma.

4 tagen/3 nachten

W 190,00 p.p.

W 185,00 p.p.

W 180,00 p.p.

W 211,00 p.p.

Midweek ma.-vr.

5 dagen/4 nachten

W 257,50 p.p.

W 247,50 p.p.

W 237,50 p.p.

W 283,50 p.p.

Week: vr.-vr. of ma.-ma. 7 nachten

W 425,00 p.p.

W 414,00 p.p.

W 399,00 p.p.

W 465,00 p.p.

Bij aankomst zaterdag of zondag wordt een toeslag van w 15,00 per arrangement (2 personen) berekend.

Van 4 juli tot 21 augustus een toeslag van w 15,00 per persoon per arrangement.

Grote kleurenfolder gratis: bel (+31)-(0)118-551275

Advertentie

13e editie dinsdag 13 t/m zondag 18 januari

De beurs voor 50 plussers Openingstijden:

van 10.00 tot 17.00 uur NH Koningshof Locht 117 5504 RM Veldhoven

Organisatiepartner

KBO-Brabant Belangenorganisatie van senioren

www.seniorenexpo.nl

udensduyn Herstellen en revalideren Mantel- en respijtzorg (Mini)vakanties en kort verblijf Bent u aanvullend verzekerd?

De zorgverzekeraar betaalt vaak mee...

Herstelhotel Udens Duyn Annaboulevard 6 l 5406 PZ Uden l T (0413) 71 25 50 E info@udensduyn.nl www.udensduyn.nl

Aangesloten bij:

ons 44

op reis

Comfortabel op stap

in Manchester

Voetbal en bier: dat is Manchester. Zeker, maar de Engelse stad biedt meer. De laatste jaren heeft de studentenstad een metamorfose ondergaan. De wilde tiener is volwassen geworden. En heeft een diploma gehaald: het predicaat ‘Age-Friendly City’.

Tekst: Fabiënne Lansink m.m.v. Michiel Steenvoort | Beeld: Manchester Tourism en Shutterstock

E

en beetje cru is het wel, maar na de ontploffing van een IRA-bom midden in het centrum, is Manchester enorm opgeknapt. De schade was het startschot voor het investeren van honderden miljoenen euro’s. Het stadshart werd helemaal onder handen genomen. Bij de nieuwe inrichting werd rekening gehouden met álle bewoners, dus ook met senioren. En dat leverde de stad de titel ‘Age-Friendly City’ op. Fijn voor de ouderen in de stad, maar ook voor bezoekers prettig! In een stad waar het openbaar vervoer, de bezienswaardigheden en de openbare ruimte ingesteld zijn op ouderen, is het comfortabel vakantie vieren.

Engelse pub Bang voor slecht weer als u Manchester bezoekt? Niet nodig! Duik bij regen gewoon het Triangle Shopping Centre of een van de grote warenhuizen in, zoals Marks and Spencer en Selfridges. Of trakteer uzelf op een lekker biertje in een traditionele Engelse pub. Wie overigens nu al een trip voor de zomermaanden plant, kan voordelige vliegtickets vinden bij Ryanair. De luchtvaartmaatschappij vliegt vanaf Eindhoven naar Manchester en dankzij het tijdsverschil kost de heenreis slechts een kwartiertje van uw dag. Al met al genoeg reden om deze opgepoetste diamant eens te bezoeken.

Industrieel erfgoed

Leeftijdsvriendelijke steden

De herbouw in Manchester zorgt voor een uitzonderlijke mix van bouwstijlen. Neogotische meesterwerken als Manchester Town Hall en John Rylands Library staan zij aan zij met een middeleeuwse kathedraal en de moderne, prijswinnende galerie The Lowry.

Ook interessant is Castlefield. Hier ziet u dat Man­­chester van oudsher een stad is waar hard gewerkt wordt. De Vlaamse wevers maakten de stad in de middeleeuwen al het hart van de Engelse textielindustrie. Later was Manchester de kraamkamer van de industriële revolutie.

Castlefield is een terrein met talloze oude fabrieken, spoorwegviaducten en ijzeren constructies. Het hele gebied is opgeknapt en uitgeroepen tot stedelijk erfgoed.

U vindt er het Museum of Science and Industry en op zondagmiddag wordt er een gezellige markt gehouden met originele producten en ambachtelijk eten en drinken.

Wereldwijd zijn er 82 steden met de titel ‘Age-Friendly City’. Onder andere Barcelona, Brussel, Londen en Lyon hebben gehoor gegeven aan de oproep van de World Health Organization om bij stedelijke ontwikkeling meer rekening te houden met ouderen. De inrichting van buitenruimtes en gebouwen, huisvesting, vervoer, sociale participatie, werkgelegenheid, communicatie en gezondheidszorg: in steden die zijn aangesloten bij het netwerk van leeftijdsvriendelijke steden is het voor senioren goed toeven.

ons 45

Beleef

de Passietijd Pasen. De laatste dagen van het leven van Jezus, zijn kruisiging en lijden worden al eeuwenlang veel bezongen, beschreven en verbeeld. Wie kent het Stabat Mater-concertweekend in Oirschot niet? En de Passiespelen in Tegelen? Beide evenementen zijn gewaardeerde tradities en trekken elk jaar duizenden bezoekers.

W

ereldberoemd is het middeleeuwse gedicht Stabat Mater. Het werk over Maria die om haar zoon rouwt, is veelvuldig op muziek gezet en in de Sint Petrus Basiliek in Oirschot klinkt elk jaar een andere selectie uit het repertoire. Ook in maart 2015 organiseert Stichting Stabat Mater twee weken voor Pasen weer een concertweekend in de Oirschotse kerk.

Deze keer is gekozen voor een geheel Nederlands pro­ gramma met composities van Hendrik Andriessen en drie van zijn leerlingen. Uitvoerende partijen zijn philharmonie zuidnederland, Brabant Koor en de solisten Annelies van Gramberen, Carina Vinke en Falco van Loon. Het geheel staat onder leiding van dirigent Arjan Tien.

ons 46

Na Pasen, op zondag 10 mei, gaat de twintigste editie van Passiespelen Tegelen in première. Dit openluchtspektakel is een genot voor al uw zintuigen.

De muziek, het decor, de kostuums… alles is indrukwekkend! Het Passiespel verhaalt onder andere de glorieuze intocht in Jeruzalem, het Laatste Avondmaal, het verraad van Judas, de kruisgang en de uiteindelijke dood van Jezus. Voor de Passiespelen van 2015 heeft de Vlaamse dichter-schrijver Patrick Lateur een nieuwe tekst geschreven. In totaal zijn er 25 voorstellingen en de laatste is op zondag 13 september. Mis het niet, want dit bijzondere toneelstuk vindt slechts eens in de vijf jaar plaats.

Dit mag u niet missen!

KBO-aanbieding Passiespelen Neemt u niet deel aan een groepsreis? Passiespelen Tegelen biedt ook individuele leden van KBO-Brabant de mogelijkheid de Passiespelen met korting te bezoeken. Deze actie is opgezet in samenwerking met KBO-Brabant, Unie KBO en KBO Limburg. U ontvangt bij individueel bezoek ongeveer 12 procent korting op de reguliere verkoopprijs.

De korting is van toepassing op nagenoeg alle voorstellingen (m.u.v.

10, 17 en 31 mei). Daarnaast is het mogelijk om bij uw reservering al direct bijvoorbeeld koffie/thee met vlaai te bestellen. In Ons 2 publiceren we een actiecode waarmee u de kaarten met korting kunt bestellen.

Meer weten over de Passiespelen? Kijk op www.passiespelen.nl.

KBO-aanbieding Stabat Mater Vrijdagavond 20 maart en zaterdagmiddag 21 maart zijn de Stabat Materconcerten met korting toegankelijk voor leden van KBO-Brabant. Naast losse toegangskaarten à 30 euro (i.p.v. 35 euro) kunt u ook een arrangement reserveren. Arrangement 1 (à 37,50 euro) bestaat uit toegang tot het concert plus de voorafgaande lezing. Arrangement 2 (à 45 euro) bestaat uit toegang tot het concert plus de cd (wordt na het concert toegezonden). Kaarten bestellen kan via secretariaat@stabatmater.nl of (0411) 643 084. Het is niet mogelijk om uw precieze voorkeur voor plaatsen in de kerk aan te geven. Wel kunt u uw wens uitspreken: middenschip of transepten. Meer weten over de concerten? Kijk op www.stabatmater.nl.

ons 47

Advertentie

Advertentie

‘Ik maak graag een praatje

Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: Remco Bohle

met iedereen’

ons 50

smakelijk eten Lunchen met de 85-plussers van KBO Oirschot Elk jaar organiseert KBO Oirschot een speciale maaltijd voor 85-plusleden die weinig aan andere activiteiten meedoen. Bijvoorbeeld omdat ze slecht ter been zijn. Ruim tachtig senioren schoven dit jaar aan in de eetzaal van Zorgcentrum Sint Joris, waar Diny van de Schoot een handje meehielp.

Diny (62): ‘Iets terugdoen voor de maatschappij, dat vind ik belangrijk. Zeker oudere senioren kunnen tegenwoordig alle hulp gebruiken.

Daarom ben ik vrijwilliger bij de Stichting Welzijn Best Oirschot, waar ik ‘achter de voordeur’ van 75-plussers signaleer of alles in orde is. Zijn ze niet eenzaam? Past hun woonsituatie nog bij hun gezondheid? Ook bij activiteiten van KBO Oirschot help ik graag, zoals nu bij de lunch voor 85-plussers. Ik begeleid gasten – vaak met rollator – naar hun plek, help ze tijdens het eten en maak hier en daar een praatje. Vooral dat laatste vind ik leuk. Ik schoof onder andere aan bij zuster Wierema, die met haar 101 jaar het oudste lid van KBO Oirschot is. Maar geen verwarring bij haar te bespeuren!

Voor haar honderdste verjaardag kreeg ze een iPad, omdat ze “per se bij de tijd wil blijven”.

Dat is toch ongelooflijk bijzonder.’

Als hoofdgerecht aten de KBO’ers winterse runderlapjes in rodewijnsaus.

Zelf thuis maken? Dit is het recept!

Lekker, laurier!

Ook enkele gedroogde laurierblaadjes zijn onmisbaar voor winterse sauzen, stoofschotels en bouillons. Voor extra smaak kunt u zelfs een bouquet garni toevoegen. Met een touwtje bindt u bijvoorbeeld laurier, rozemarijn, salie en kervel bij elkaar. Laat dit kruidenbundeltje in het gerecht meetrekken.

(Oude) besjes

De jeneverbes is een conifeer die ook in Nederland te vinden is. Maar hoe zuidelijker hij groeit, hoe krachtiger de smaak van de bessen is: zoet, geurig en harsachtig.

Kortom, een uitstekende smaakmaker voor marinades en vleesgerechten.

Jeneverbessen zijn te koop in de supermarkt, en in een afgesloten pot op een donkere plaats een jaar houdbaar.

Boodschappenlijstje (voor 4 personen) Winterse runderlapjes in rodewijnsaus 750 gram magere runderlappen zout 50 gram boter 4 sjalotjes 2 teentjes knoflook 1 jeneverbes

2 laurierblaadjes 2 takjes tijm 300 ml kruidenbouillon van 1 tablet 300 ml rode wijn 2 eetlepels allesbinder

Bereiding Snipper de sjalotjes en knoflook fijn. Bestrooi de runderlappen met zout. Verhit de boter in een braadpan en bak het vlees op hoog vuur rondom bruin. Neem het vlees uit de pan, en fruit de sjalotjes en de knoflook 5 minuten. Voeg de jeneverbes, laurierblaadjes en tijm toe. Bak dit 5 minuten mee. Schenk de bouillon en wijn erbij en warm alles goed op. Leg de runderlapjes terug in de pan en laat ze 5 minuten doorkoken. Sudder het vlees, afgedekt en op laag vuur, in 2 uur zachtjes gaar. Neem het vlees dan weer uit de pan en houd het warm. Zeef het braadvocht en breng dit opnieuw aan de kook. Bind het geheel met allesbinder en schenk de saus over de runderlapjes. Lekker met aardappelgratin en Hollandse groenten, zoals bloemkool.

Tips gezocht Kent u een bijzondere eetgelegenheid? Een (kleinschalig) restaurant met een origineel concept? Een speciale kok? Stuur een mailtje naar ons@kbo-brabant.nl en wie weet plaatsen we uw tip in Ons.

ons 51

De puzzel in Ons 11 leverde weer veel inzendingen op. De goede oplossing was: traditiegetrouw. De volgende mensen winnen een Oog-om-Oog-kalender of een Thika-tas: O. Lemmen uit Mierlo, J. van Dijk uit Waspik, C.J.A. Verbaant uit Reusel, M.J. v/d Broek-Bouw uit Beek en Donk, J. van Rijen uit Molenschot, G.L.H. van den Heuvel uit Veldhoven, A. Voet uit Stampersgat, H. Verspui uit Oudenbosch, A. Manders uit Zeeland en H. Veentra uit Schaijk. Hartelijk gefeliciteerd!

Puzzel mee en win!

In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Vul de woordzoeker in, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u wel het boek van Adriaan van Dis! hemellichaam ambtsgewaad

baardje wrang

4

lof bewijzen

7

namaak

9

verharde huid

De nieuwste Van Dis

ontkenning

herkauwer Turks bevelhebber

2

verbond

boom

uitwendig

aanwijzend vnw.

3

schuifbout

keukenapparaat

kleed

11

loodrecht

stremsel

5

handvat

transpireren

eb en vloed

eenjarig dier

middag

riv. in Duitsland

6

1

bouwland

waakzaam

halsbont ter inzage (afk.)

ladekast

10

boom

8

vrolijk en bekoorlijk

duinvallei

© www.puzzelpro.nl

Puzzel: www.puzzelpro.nl

1

2

3

4

5

6

In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Vul het Zweeds raadsel in, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u wel het nieuwe boek van Adriaan van Dis!

7

8

9

10

11

Stuur de oplossing van de puzzel, uw e-mailadres en telefoonnummer vóór 1 februari naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Of e-mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. ‘puzzel’.

ons 52

Een portret van zijn moeder en een vermakelijk zelfportret.

Met Ik kom terug levert Adriaan van Dis weer een indrukwekkend boek af.

De tragikomedie over het woeste leven van een vrouw die terugkijkt op haar eeuw staat vol met prachtzinnen.

Advertentie

1/1 Heatsave

Advertentie

Mantelzorgwoningen Te koop of te huur Demowoning; te bezichtigen op afspraak

Laat het leven en de liefde niet aan je voorbij gaan!

Je wilde samen oud worden maar het leven heeft anders beslist. Via Stichting Date kunt u een nieuwe partner vinden.

Bel gratis 0800-022 0225 en wij nodigen u uit voor een gratis en vrijblijvend informatief gesprek met een van onze ervaren consulenten.

Veilig en betrouwbaar en áltijd bij u in de buurt Stichting Date, Persoonlijke begeleiding en duurzame ties la voorstellen re uw ro -v man Onbeperkte kennismakingen sinds 1969. en hoge slagingskansen

Mantelzorgwoning te Ottersum (gebouwd in 2014)

Bel gratis 0800 022 0225 Symo-Bouw bv Scheiweg 1 5421 XL Gemert T 0492 - 36 83 57 F 0492 - 36 83 33 E info@symobouw.nl www.symobouw.nl

stichtingdate.nl

Erkend door BVSK / Singleskeurmerk / Geschillencommissie

1dag geplaatst zonder hak of breekwerk

Uw veilige douche in

ONVEILIG

Gratis Brochure aanvraag

VEILIG

Naam Postcode

Plaats

Telefoon Email

KBO 2015

Adres

STUUR ZONDER POSTZEGEL NAAR ZWALUW COMFORTSANITAIR, ANTWOORDNUMMER 3035, 3860VZ, ZEEWOLDE

Profiteer nu!

€750,-

In 2015 kunt u profiteren van onze spectaculaire actie. Zwaluw comfortsanitair biedt maximaal €750,- korting bij inruil van uw oude badkuip of doucheopstelling.

Gratis Thuisadvies?

Benieuwd naar de mogelijkheden voor uw badkamer? Onze sanitair specialist komt gratis en vrijblijvend bij u thuis voor een advies op maat.

24 UUR

Veilig en comfortabel douchen Uw huidige badkamer kan onveilig zijn. Onze Starline comfortdouche voldoet aan alle veiligheidscriteria. Een douchebak met lage instap vanaf slechts 3,5cm en anti slip profiel, opklapbaar comfortzitje en muurbeugels voor extra houvast. Veilig en comfortabel douchen zonder ingrijpende verbouwing.

Vervang uw oude badkuip of doucheopstelling binnen 1 dag.

VRAGEN? BEL GRATIS 0800 0200 962 VOOR ADVIES OF BEZOEK ONZE WEBSITE WWW.VEILIGDOUCHEN.NL

Op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? Of wilt u oud-klasgenoten terugvinden voor een reünie? Plaats uw oproep op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl!

Op zoek naar...

Weduwnaar geboren in 1934, 1.85 meter lang, gezond, niet-rokend, sportief, actief in de tuin, zoekt contact met een actieve vrouw t/m 80 jaar om samen nog wat van het leven te maken. Omgeving 076/016/013.

BR.O.NR. 1.001/15 Weduwe (68) wil graag kennismaken met een aardige, liefst nietrokende man tot 73 jaar om samen nog een leuk leven te hebben. ’s-Hertogenbosch en omgeving.

BR.O.NR. 1.002/15 Weduwnaar zoekt een vrouw (75-80 jaar) om samen in vriendschap nog te genieten van het leven. Ik heb een auto. Ga je mee? Ik wil op vakantie. Jij ook? Tv kijken, ik kijk wel mee als we maar veel samen zijn. Kom je uit Rijen of de regio 0161, wil je dan reageren?

Ik kijk ernaar uit.

BR.O.NR. 1.003/15 Ik ben 76 jaar, een slanke weduwe en hoop reactie te krijgen op deze advertentie. Mijn wens gaat uit naar een zeer nette man van ongeveer dezelfde leeftijd, niet-rokend. Ik lees graag, houd van puzzelen

en gezelligheid. Graag met foto.

Omgeving 076.

BR.O.NR. 1.004/15 Graag zou ik in contact komen met een lieve man of vrouw, niet-rokend, om eens te gaan fietsen, eten of een gezellige avond door te brengen.

BR.O.NR. 1.005/15 Alleenstaande vrouw (70), verzorgd, 1.70 meter lang, z.k.m. een lieve, hartelijke, vitale man/vriend. Leeftijd: 65 t/m 75 jaar. Om leuke dingen te ondernemen, bijvoorbeeld een terrasje pakken, samen eten, de natuur in, fietsen, af en toe winkelen in Breda enzovoort. Veel dingen zijn leuker met z’n tweeën, o.a. een ritje met de auto. Doel is genieten, vriendschap, gezelligheid, humor.

Reactie graag uit Breda of omgeving 076, Zundert, Oosterhout (met pasfoto).

BR.O.NR. 1.006/15 Ik ben een weduwe van 79 jaar en zou graag kennis willen maken met een nette man om van de tijd die we nog hebben iets gezelligs te maken.

BR.O.NR. 1.007/15

Man 74/1.82 m/88 kg/tel. 013 Zoekt een lieve, leuke dame Timide nóch opzichtig Maar met gevoel en rede Want het is voor het samen beleven Van zwaarwichtigAlsook pietluttigheden.

BR.O.NR. 1.008/15 Creatieve, energieke, goed uitziende vrouw (58), werkt in de zorg, zoekt maatje om leuke dingen mee te doen.

Zoals reizen en wandelen. Ik bezit een auto, houd van tuinieren, koken, dieren en mensen. Heb academie gevolgd: tekenen en beeldhouwen.

BR.O.NR. 1.009/15 Weduwe (73) zoekt vriend/vriendin tussen de 70 en 80 jaar om samen leuke dingen te doen. Mijn hobby’s zijn: fietsen, sjoelen, terrasje pakken, modeshow lopen bij een verzorgingstehuis. Ik ben een slanke vrouw van 1.66 m. Graag een briefje met eventueel een recente foto.

Omgeving Tilburg/Breda.

BR.O.NR. 1.010/15

Oproep plaatsen? Stuur deze o.v.v. Contactoproep Ons en uw adres, telefoonnummer en e-mailadres naar KBO-Brabant (zie adres hieronder).

Reageren? Stuur uw reactie in een gesloten enveloppe naar KBO-Brabant (zie adres hieronder) en zet linksboven op de enveloppe: reactie contactoproep Ons en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw enveloppe dan ongeopend door. Denk er wel aan in uw reactie aan te geven op welke wijze de betreffende persoon contact met u kan opnemen. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-.

Als er meer oproepen ingestuurd worden dan er ruimte is, wordt een wachtlijst aangelegd. Adres: KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@kbo-brabant.nl

•

• •

ons 55

•

Advertentie

OTOlIfT uw onopvallende traplift

1

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

3

■

4

■

2

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

■

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift.

Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

Advertentie

Advertentie

shop.nl

Alles voor een comfortabel leven!

U bent van harte welkom in onze winkel of neem eens een kijkje op onze webshop

Campagneweg 1 • 4761 RM Zevenbergen Telefoon 0168 331 300 • www.stelcomfort.nl

De wijkverpleegkundige is er voor iedereen

Je hoeft het allemaal niet alleen uit te vinden “Mijn buurman lijkt wat verward”; “De dagelijkse zorg voor mijn man wordt me teveel”, zomaar een greep uit de signalen die mijn collega’s en ik dagelijks krijgen.

Het betreft kleine en grote problemen van mensen uit onze wijk. Weet dat u met al uw vragen bij de wijkverpleegkundige terecht kunt!

Als wijkverpleegkundige zijn wij het vaste gezicht en aanspreekpunt in de wijk. Wij hebben de taak om gezondheidsproblemen op tijd te signaleren en ervoor te zorgen dat mantelzorgers niet overbelast raken. En daarnaast hebben we gewoon onze verpleegkundige taken bij de mensen thuis.

Luisteren We vertrekken nooit zonder onszelf de vraag te stellen of de cliënt de dag ook goed doorkomt als we weer weg zijn. Zit hij wel lekker in zijn vel? Heeft hij naast zorg ook praktische ondersteuning nodig? Redden de overige

huisgenoten het nog? Bij twijfel, gaan we om tafel. We bepalen samen wat nodig is.

Samenwerken Soms is het probleem al opgelost met een paar kleine praktische tips, soms is er meer nodig.

Waar onze kennis ophoudt, schakelen we die van anderen in, bijvoorbeeld de huisarts, de apotheker, en vrijwilligers: we kennen elkaar persoonlijk, hebben regelmatig overleg en weten elkaar altijd te vinden.

Niet alleen Door inloopspreekuren te organiseren in ons wijkgebouw, bij alle huisartsen en op andere locaties waar veel wijkbewoners komen, proberen onze collega’s en wij het contact zo laagdrempelig mogelijk te maken. Heeft u een vraag voor de wijkverpleegkundige? Bezoek dan een inloopspreekuur bij u in de buurt: www.zuidzorg.nl/inloopspreekuren

Advertentie

Speciaal aanbevolen door

rting o k % 7 3 t e m boek nu

d n a l r e u a S t e h n i n e r Overwinte

37% korting

189,00 p.p.p.a.

119,00

Genieten van comfort in een prachtig heuvellandschap?

Kom dan naar ****Hotel AM Fang in Zuid-Sauerland. Dit hotel staat in het karakteristieke kuuroord Bad Laasphe en heeft o.a. een modern binnenzwembad en een restaurant met adembenemend uitzicht over het vakwerkstadje.

3-daags arrangement: ‘All-In’ • 2x overnachten • 2x ontbijtbuffet • 2x 3-gangendiner • gratis consumpties tussen 15:00 - 24:00 uur • gratis gebruik zwembad, fitness, sauna en Kneipp-ruimte • uitstapjes-boekje t.w.v. € 2,50 • gratis parkeren en WiFi

23% korting

295,00 p.p.p.a.

225,00

aankomst op alle dagen € 119 aankomst van 14 t/m 28 februari op alle dagen € 139

5-daags arrangement: ‘All-In’ • 4x overnachten • 4x ontbijtbuffet • 4x 3-gangendiner • gratis consumpties tussen 15:00 - 24:00 uur • gratis gebruik zwembad, fitness, sauna en Kneipp-ruimte • stadswandeling met gids door Bad Laasphe (ma/do) • dagtocht naar Dillenburg en Marburg met bus (di/vr) • gratis uitstapjes-boekje t.w.v. 2,50 • gratis parkeren en WiFi aankomst op alle dagen vanaf € 225 aankomst van 14 t/m 28 februari op alle dagen € 245

Voordeeluitjes.nl/ons1

Aanbiedingen zijn geldig t/m april 2015. De vermelde prijzen zijn exclusief administratiekosten en door de hotels te heffen stads- en toeristenbelasting. Aanbiedingen zijn o.b.v. beschikbaarheid en o.b.v. 2 personen per kamer. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden. Kijk online voor alle760 voorwaarden.

085 5 760 i Lokaal tarief

085 760 5 760

i

jn zi het n r t ze voo en j i pr n em le rsoo ang .) l A pe arr .a .p r e pe hel (p.p ge

Advertentie

Kamertype