Ons 03 2020

2020 thema

wonen, z jaar org welzijn en

magazine voor senioren NUMMER 3 MAART 2020

— JAARTHEMA—

Thuis Onbezorgd Mobiel: samen werken aan valpreventie, gezonder eten en méér sociale contacten — I N T E RV I E W—

Filosoof Govert Buijs spreekt tijdens symposium I&Z over ‘het goede leven’ op latere leeftijd — R E P O R TA G E —

Reportage

KBO Oudenbosch volgt luistercursus klassieke muziek

Pittige vragenrondes tijdens de pubquiz van KBO Zeelst

Interview

Margriet Sitskoorn: ‘Ouderdom is een speciale fase in ons leven’

De mooiste vakantiegebieden van Duitsland, België en Nederland!

Hotel Riche

Valkenburg / Limburg

Enjoyhotel Bottler Moezelstreek - Veldenz / Moezel

V.A. SLECHTS

€ 239,95

V.A. SLECHTS

€ 199,95

p.p.

p.p.

Enjoy Topper!

Inbegrepen bij uw 5-daagse all-in vakantie

Inbegrepen bij uw 5-daagse all-in vakantie

4 hotelovernachtingen Ontvangst met koffie en Limburgse vlaai Dagelijks uitgebreid ontbijt- en lunchbuffet of lunchpakket Dagelijks 3-gangen keuze diner met saladebuffet Dagelijks gratis consumpties tussen 17:00 en 24:00 Frisdranken, vruchtensappen, bieren, wijnen en jenevers Koffiecorner: de gehele dag gratis koffie en thee Avondvullende programma’s met o.a live muziek Lekkere versnapering in de avonduren, zoals een bittergarnituur en een zoutje Gratis parkeren op ons eigen terrein, uw auto is immers ook op vakantie Gratis entree zwembad in Polfermolen Gratis entree Holland Casino Alles-inclusief Gratis diverse auto- en fietsroutes Korting voor diverse attracties 5 dagen met Gratis stadsmap met plattegrond en pocketgids met uitgebreide tips

4 hotelovernachtingen Ontvangst met een warme lunch of koffie/thee met gebak Dagelijks ontbijtbuffet, warme lunch of lunchpakket en 3-gangen keuzediner Dagelijks alle consumpties gratis, van 17:00 tot 24:00 uur Frisdranken, vruchtensappen, bieren, wijnen, jenevers en apfelkorn NIEUW! Koffiecorner: de gehele dag gratis koffie en thee Iedere avond entertainment, o.a. livemuziek, wandeling en wijnproeverij Hierbij wordt regelmatig een bittergarnituur geserveerd Gratis mooie dagtocht per luxe touringcar door de Moezelregio Kortingskaartjes boottocht over de Moezel (april - oktober) Optioneel: leuke huifkartocht door de regio met lunch Gratis diverse auto-, fiets en wandelroute’s inclusief lunchpakket Breng ook een bezoek aan het nabij gelegen Luxemburg Gratis gebruik alle hotel faciliteiten en versnellingsfietsen Gratis uitstapjes boekje t.w.v. € 6,95 en gebruik infotheek

eigen auto!

Aankomstdata en prijzen 2020

13 april . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 239.95 p.p.

19, 23, 27 april . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 299.95 p.p.

24 mei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 299.95 p.p.

5, 9, 21, 25 juni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 299.95 p.p.

Aankomstdata en prijzen 2020 Voor verdere aankomstdata zie www.enjoyhotels.nl

Hotel Ruyghe Venne Westerbork / Drenthe

17, 21 maart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 199,95 p.p.

2, 6, 10, 14, 26 april . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 239,95 p.p.

8 mei. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 259,95 p.p.

5, 9, 21, 25 juni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 259,95 p.p.

Hengevelde - Twente

V.A. SLECHTS

€ 279,95

p.p.

Inbegrepen bij uw 5-daagse all-in vakantie

p.p.

Inbegrepen bij uw 5-daagse all-in vakantie

Ontvangst met koffie/thee en huisgemaakte Drentse kruidkoek 4 hotelovernachtingen Dagelijks ontbijtbuffet, warme lunch of lunchpakket en 3-gangen keuzediner Dagelijks alle consumpties gratis, van 17:00 tot 24:00 uur Frisdranken, vruchtensappen, tapbieren, wijnen en jenevers Koffiecorner: de gehele dag gratis koffie en thee Regelmatig avond entertainment met o.a. live muziek en wandeltocht Versnapering in de avond, bittergarnituur, chips en zoutjes Kortingskaartjes voor o.a herinneringskamp Westerbork en het Hunebedcentrum Gratis toegang Museumdorp Orvelte Gratis toegang beeldentuin Eeserveen Het Apple museum en het Wildlands Adventure Zoo Alles-inclusief E-Bike verhuur, stalling en oplaadpunten aanwezig 5 dagen met Gratis parkeren, gratis Wifi, gratis fiets- en wandelroutes

eigen auto!

29 maart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 259,95 p.p.

2, 6 april . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 259,95 p.p.

14, 26 april . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 299,95 p.p.

4, 8, 12, 16, 24, 28 mei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 319,95 p.p.

Voor verdere aankomstdata zie www.enjoyhotels.nl

Ontvangst met koffie en gebak 4 x overnachting inclusief ontbijt 4 x warme lunch of lunchpakket 4 x 3-gangen keuzemenu Dagelijks consumpties gratis, van 17:00 tot 24:00 uur, frisdranken, vruchtensappen, bieren, wijnen en jenevers Koffiecorner (gratis koffie/thee, gehele dag) 1x middagactiveit zoals bustocht of huifkartocht Regelmatig avond entertainment met borrelgarnituur Jeu de boules baan op 250 meter afstand gratis te gebruiken Boekje met kortingskaartjes voor diverse bezienswaardigheden Gratis diverse auto-, wandel- en fietsroutes Alles-inclusief Versnellings- en/of E-bikes ter plaatste te huur 5 dagen met Gratis gebruik van de plaatselijke tennisbaan (op basis van beschikbaarheid)

eigen auto!

Aankomstdata en prijzen 2020

5, 12, 19 maart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 279.95 p.p.

6, 10, 24 april . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 319.95 p.p.

6, 13, 17, 21, 26, 30, juli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 319.95 p.p.

3, 10, 17, 24 augustus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .€ 319.95 p.p.

Kijk voor informatie, aankomstdata en meer Enjoyhotels op

www.enjoyhotels.nl of bel 020 - 225 48 84 Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbijdrage.

Voor verdere aankomstdata zie www.enjoyhotels.nl

Hotel Hof van Twente V.A. SLECHTS

€ 259,95

Aankomstdata en prijzen 2020

Alles-inclusief 5 dagen met eigen auto!

Voor verdere aankomstdata zie www.enjoyhotels.nl

Voor alle Enjoyhotels geldt:

Geen boekingskosten Geen aanbetaling Geen toeslag 1-persoonskamer

colofon

welkom

JAARGANG 10 NR. 3 - 2020

Ons is een uitgave van KBO-Brabant en wordt 11 keer per jaar bezorgd bij de 130.000 leden.

Op www.kbo-brabant.nl kunt u de Ons laten voorlezen.

ISSN 2211-5277 REDACTIE KBO-BRABANT

Jacquelien Cuppers, Truus Noij, Wilma Schrover REDACTIEADRES

Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66, ons@kbo-brabant.nl C O N C E P T E N R E A L I S AT I E

www.mooimag.com, Pauline Mulder (mooi mag.), Susanne Mullenders (mooi mag.), Marike Ooms VO R M G E V I N G

Grafisch bureau Brust, Remco Brust, Michelle Uit de Weerd - Leemkuil, Ilse Vesters A DV E R T E N T I E S

SGNM, Oscar van den Bosch, (06) 15 62 29 53, oscar@sgnm.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. DRUK EN AFWERKING

Habo DaCosta L I D M A AT S C H A P

Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adresgegevens op www.kbo-brabant.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBO-Brabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Toegestuurde foto’s en teksten worden niet automatisch geplaatst. www.kbo-brabant.nl  www.facebook.com/kbobrabant  @kbo_brabant

magazine voor senioren

Omanido Oud maar niet dood is de naam van het rebellenclubje van Hendrik Groen in het verzorgingstehuis in de bekende tv-serie. Ik vertaal het nu naar oud maar niet dom. Ik zal u uitleggen waarom.

Vaak, te vaak hoor je dat ouder worden gelijk staat met achteruitgang. Dan hebben we het niet alleen over gestage achteruitgang in lichamelijk opzicht zoals soepelheid, gezichtsvermogen of motoriek, maar ook over de achteruitgang van ons brein, ons geheugen. Het kaartspelletje memory verliezen we geheid van onze kleinkinderen, zo wordt ons voorgehouden.

Deze veronderstelde achteruitgang speelt in veel maatschappelijke discussies, waarin het gaat over gevolgen van de vergrijzing, een dubieuze rol. Het meest storend vind ik dat soms serieus geopperd wordt om senioren hun kiesrecht te onthouden, omdat zij in hun betrokkenheid op maatschappelijke uitdagingen geen sprankelende ideeën meer op tafel kunnen leggen, zeker waar het de toekomst betreft. Een toekomst die bovendien niet hun toekomst zou zijn.

Gelukkig wordt dit beeld van gestage achteruitgang steeds meer, ook vanuit de wetenschap, betwist. In het boek Het 50+ brein beschrijft de Tilburgse hoogleraar Margriet Sitskoorn hoe in ons brein weliswaar bepaalde functies, zoals het kortetermijngeheugen, minder worden en we daarom bij memory verliezen, maar dat onze hersenen dat verlies compenseren door nieuwe verbindingen te leggen. Vergeleken met jongeren hebben senioren een uitstekend langetermijngeheugen en blinken ze uit in het vermogen om interpersoonlijke problemen op te lossen of hun ervaring te benutten voor geschikte oplossingen. Bepaald geen slechte eigenschappen om maatschappelijk mee te blijven doen. Bovendien blijkt uit onderzoek dat we deze mentale functies op peil kunnen houden of zelfs verrijken door niet thuis te blijven zitten, maar eropuit te trekken, ons te verbinden met anderen (vrijwilligerswerk!), te letten op goede voeding en veel te bewegen.

Precies die dingen die we in KBO-verband op allerlei manieren met elkaar ondernemen. Zo worden we oud maar niet dom: Omanido!

Leo Bisschops, voorzitter

3

Veilig douchen binnen 1 dag TOT

€1100 LEEFTIJDSKORTING*

+

Extra ondersteuning

Gisteren

+

Eigen productie en montageteam

+

Anti-slip profiel

Lage instap

Levenslange garantie op wandpanelen

Ruim 10.000 douches geplaatst

Geplaatst binnen 1 dag

Goedkoopste van de Benelux

Nature Line GRATIS BROCHURE ONTVANGEN?

WWW.VEILIGDOUCHEN.NL BEL GRATIS 0800 0200 962

Ja, ik ontvang graag het gratis informatiemagazine Pure instapbad NIEUW

Naam Straat + nr Postcode Telefoon

* Bekijk de algemene actievoorwaarde op onze website.

Plaats ONS 02_03_20

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw comfortsanitair Antwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland

inhoud LEVEN

22/ Musicus Aldo Druyf brengt leden van KBO Oudenbosch kennis van klassieke muziek bij

tijdens zijn lezing Klassiek on Tour

32/ Twaalf teams gaan met elkaar de strijd aan tijdens de

pubquiz van KBO Zeelst

MENSEN

45

10 40

10/ Neuropsycholoog Margriet Sitskoorn: ‘Het geheugen van ouderen is gericht op doelen die ze hebben’

40/ The Voice Senior-winnaar Ruud Hermans stond al op zijn elfde op het podium: ‘Muziek is er

36

altijd geweest’

ONS BELANG

16/ Nico Vrijenhoek over cursus Thuis Onbezorgd Mobiel: ‘Wat we hier leren draagt bij aan plezierig oud worden’

46/ Ervaringsverhaal: wat als

een buddy ongevraagd de taken van de mantelzorger overneemt?

26/ Filosoof Govert Buijs over

‘het goede leven’ als we ouder worden: ‘Bereid je bewust voor op een

nieuwe levensfase’

magazine voor senioren

32

ELKE MAAND

06/ Schrijf ons!

09/ Fotoalbum 14/ Juridische helpdesk 30/ Ons kloppend hart 36/ Ontspanning 45/ Onsje geluk 51/ Op zoek naar 53/ Ledenvoordeel 57/ Puzzel

5

schrijf ons

Verhalen, brieven en berichten die ons bezighouden

doe mee!

tot € 25,RETOUR!

Reageren op artikelen

in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE

UW KBO-CONTRIBUTIE RETOUR VIA VGZ

Als u bij VGZ een aanvullende verzekering onder het collectief van KBO-Brabant heeft afgesloten, kunt u uw contributie over 2020 tot maximaal 25 euro terug ontvangen.

U dient bij VGZ de volgende documenten in te zenden: • Een kopie van uw ledenpas • Een kopie van uw bankafschrift waarop de betaling van uw contributie aan de KBO Afdeling zichtbaar is. Let op: uw naam en de betreffende overboeking, met de naam van de KBO-Afdeling en het overgemaakte bedrag moeten zichtbaar zijn. Andere overboekingen en bedragen kunt u met stift onzichtbaar maken.

’s-Hertogenbosch.

Mailen kan ook: ons@kbo-brabant.nl Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Erepenning Frans de Vos Op maandag 6 januari jongstleden is Frans de Vos, lid van KBO Bergen op Zoom, benoemd tot ereburger van Bergen op Zoom. Dit vanwege zijn grote maatschappelijke verdiensten: secretaris bij KBO-Brabant, voorzitter Toonkunstkoor Bergen op Zoom, voorzitter Centrale Cliëntenraad Tante Louise, voorzitter Onze Lieve Vrouwe Gilde en lid comité Slag om de Schelde.

Proficiat!

B R A BA N TS VO O R G E VO R D E R D E N!

Hoe goed bent u thuis in het

U kunt uw declaratie veilig en snel online

Brabantse dialect?

indienen via Mijn VGZ, de VGZ Zorg app, of

Weet u bijvoorbeeld

via post toesturen naar: Zorgverzekeraar

wat onderstaande zin

VGZ, Postbus 25030, 5600 RS Eindhoven.

betekent?

Vermeld dan uw VGZ-klantnummer,

Ze kénne gin Aa ten Beej

geboortedatum, voorletter(s), achternaam, adres, postcode en woonplaats.

Informatiemiddag over glaucoom Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg houdt een informatiemiddag over glaucoom. Bij glaucoom raakt de oogzenuw langzaam beschadigd en neem het gezichtsveld af. Dit gaat vaak zo langzaam dat men pas doorheeft dat er iets mis is als er al heel veel beschadiging van de oogzenuw is opgetreden. De ziekte kan niet worden genezen, maar wel worden afgeremd of gestopt als deze tijdig wordt opgespoord en behandeld.

Datum: woensdag 11 maart.

Ze kunnen daar lezen noch schrijven

Locatie: Aula (route 73) ETZ Elisabeth, Hilvarenbeekseweg 60, Tilburg.

Aanmelden: via glaucoom@etz.nl

6

ons

column

Leven naast alzheimer tekst Will

Hypotheekproblemen na uw 50e André Rieu live!

In de maand maart organiseert KBO-Brabant vier regionale bijeenkomsten over mogelijke problemen als je, pakweg, na je 50e nog een (andere) hypotheek wil afsluiten.

Samen met financieel planner Erik van der Linde praten wij u bij over de vele ontwikkelingen op dit gebied. Ook nodigen wij enkele Tweede Kamerleden uit voor een discussie.

De bijeenkomsten: Maandag 16 maart: ’s ochtends in Udenhout en ’s middags in Rucphen. Maandag 23 maart: ’s ochtends in Heeze en ’s middags in Heeswijk-Dinther.

Gratis toegang voor leden en andere belangstellenden. Voor precieze locaties en (verplicht) aanmelden, ga naar www.kbo-brabant.nl Wacht niet te lang, want vol is vol!

Rectificatie In de vorige editie van Ons hebben we per ongeluk de foto’s verwisseld van George Dirven en Cor van Aart in het artikel over de kracht van een lotgenotengroep. Onze oprechte excuses hiervoor!

75-plusregeling CBR 75-plussers die in de speciale regeling vallen van het CBR en in Nederland één jaar mogen doorrijden als hun rijbewijs verloopt, zijn gewoon verzekerd. In het Centraal Rijbewijzenregister is een code achter het rijbewijs gezet, die dit aangeeft. De code staat alleen in het register, niet op het rijbewijs. magazine voor senioren

3.429

leden hebben via e-mail de oplossing voor de puzzel in Ons 1 ingediend.

Een record!

Eindelijk was het zover! We gingen naar het winterconcert van André Rieu. We hadden besloten om er een driedaags uitstapje van te maken met bezoek aan het mooie Maastricht. Samen met onze vrienden, die vaak op mijn man passen. We vormden dus een mantelzorgtrio. En dat bleek nodig te zijn. Het superluxe appartement aan de Maasboulevard was net zo mooi als de plaatjes beloofd hadden. Maar ook vreemd voor mijn man ‘De sfeer zat en vol gevaren. er goed in en Niveauverschillen we genoten en trapjes door het hele huis. We allemaal van volgden hem dus de prachtige voortdurend op de show’ voet. De stad was gezellig druk en mijn man hield me strak bij de hand. Shoppen en rondscharrelen was voor mij niet echt een ontspannen bezigheid. Gelukkig hadden we de restaurantjes vlak bij huis, dus daar hoefden we niet voor op pad.

Toen de eerste klanken uit de viool van André Rieu kwamen, gingen de ‘alzheimerhandjes’ meteen de lucht in. De sfeer zat er goed in en we genoten allemaal van de prachtige show. We zaten vrij ver naar achteren, maar tegen het eind werkten we ons richting podium. De ene toegift volgde op de andere en tussen de ballroomdansers in deden we mee aan de polonaise. Wat een belevenis, die eerste live ontmoeting met de beroemde André Rieu. Maar het was voor mijn man ook zijn laatste, dat is zeker. Hij zal het voortaan weer moeten doen met de televisieopnames. Voor hem maakt het niet uit, denk ik. En voor het mantelzorgtrio is het wél zo rustig.

7

advertentie

Comfortabel en ruim wonen in Burghtweide Bezoek de Open dag van Burghtweide op zaterdag 28 maart van 11.00-15.00

VOOR DE ACTIEVE 50+ER DIE DE DAGELIJKSE ZORG VOOR HUIS EN TUIN GRAAG AAN EEN ANDER OVERLAAT Uw huis is te groot en u wilt graag kleiner wonen. Óf u wilt juist geen onderhoud meer verrichten aan de tuin. Ook als u met een gerust hart op vakantie wilt of simpelweg een ‘makkelijker’ leven wilt leiden is Burghtweide er voor u.

Burghtweide faciliteert in ruime driekamer appartementen tussen de 100 en 130m2. Elk voorzien van een privé balkon en eigen garage. Een vast team van 12 medewerkers zorgt voor

uw dagelijks welzijn. Naast de welzorg - die zelfs 24 uur per dag beschikbaar is - staan de directie, keukenbrigade, huismeester en receptioniste graag voor u klaar. Het appartementencomplex is gelegen in een bosrijke omgeving met het gezellige, pittoreske centrum van Oisterwijk op loopafstand. Voor een actueel aanbod van de te koop staande appartementen bezoekt u onze website.

DEZE EXTRA SERVICEPUNTEN MAKEN BURGHTWEIDE UNIEK • Een eigen restaurant, drie dagen per week geopend. U kunt hier à la carte bestellen.

• U kunt zeven dagen per week uw maaltijden op uw appartement laten bezorgen.

• Er wordt altijd met verse lokale ingrediënten gekookt door de keukenbrigade.

• Een minisupermarkt voor uw noodzakelijke boodschappen, een kapsalon, een biljartkamer, én een fitnessruimte (eventueel onder begeleiding van een fysiotherapeut) • Een actieve Vereniging van Eigenaren die 2x per jaar vergadert.

Bent u ook nieuwsgierig naar wat Burghtweide voor u kan betekenen?

Kom naar de Open dag op zaterdag 28 maart van 11.00 tot 15.00 uur.

Esschebaan 60 5062 BD Oisterwijk 013 - 5233700 www.burghtweide.nl

fotoalbum

tekst Ed Vervoorn

Lezers delen een foto van een memorabel moment met Ons

1944:

Kruit op het fornuis

‘M

ijn vader was tijdens ik een hele bos in de kachel mocht gooien, de oorlog zelfstandig dat zou toch mooi zijn? Maar hij was druk kleermaker in aan het werk en lette niet op mij. Ik opende Oss en in zijn het deurtje en gooide de bos kruit erin. Het werkkamer stond begon al snel heel erg te roken. Toch wel een groot fornuis met deurtjes en een groot een beetje eng, dacht ik. Ik hurkte voor het kookblad erop. Regelmatig deurtje en op dat moment liep ik met mijn zusjes de kwam er ineens een steekvlam lange weg van ons huis naar uit. Mijn gezicht was helemaal ‘Wenkbrauwen rood en verbrand. Maar mijn het zwembad. Onderweg en wimpers had ogen had ik gelukkig net op stonden overal kisten met ik niet meer. kogels vol kruit langs de weg. tijd dicht gedaan. We zijn Wel had ik mijn Veel kinderen uit de buurt toen snel naar een vrouw lesje geleerd’ namen weleens kruit mee in de buurt gegaan die kon naar huis. Je pulkte de hulsjes “belezen”. Ze maakte met een open en gooide dan wat los duim kruisjes op de verbrande kruit stuk voor stuk op het brandende plekken. Na een half uur was de pijn weg. fornuis. Wat siste en knetterde dat dan Wenkbrauwen en wimpers had ik niet mooi! Op een dag vroeg ik aan mijn vader of meer. Wel had ik mijn lesje geleerd.’ ■

magazine voor senioren

ANNIE WOLFKEIJZERS (1936) Annie Wolf-Keijzers uit Oss herinnert zich van de oorlog vooral de armoede die er heerste. Vader moest als kleermaker hard werken om het gezin met vier kinderen te onderhouden.

Als de kleding niet op tijd betaald werd, gingen de boodschappen op de pof, tot de kinderbijslag weer binnen was. Maar als kind vond je altijd wel iets spannends om je te vermaken. Soms bijna een beetje te spannend…

Uw foto?

Heeft u een bijzondere foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

9

interview

MARGRIET SITSKOORN

over de ongekende voordelen van het 50-plus brein

Het idee dat hersenen alleen maar achteruitgaan naarmate we ouder worden, is achterhaald, stelt hoogleraar klinische neuropsychologie Margriet Sitskoorn. ‘Bij veroudering treden allerlei veranderingen op in de hersenen. Daarbij is zeker niet alleen sprake van verlies, maar ook van ontwikkeling!’ tekst Susanne Mullenders | beeld Irene Sitskoorn

‘T

ot voor kort werd veroudering in de neuropsychologie benaderd vanuit de theorie van verval.

Ouder worden stond in het teken van aftakeling van de hersenen en afname van vaardigheden. Terwijl uit recent onderzoek blijkt dat er bij het ouder worden ook positieve veranderingen optreden in hersenen en gedrag.’ Aan het woord is Margriet Sitskoorn (1966). Als hoogleraar klinische neuropsychologie in Tilburg doet zij onderzoek naar de relatie tussen hersenen en gedrag. Als kind al was ze geïnteresseerd in gedrag van mensen.

‘Toen ik ging studeren ontdekte ik de neuropsychologie. Ik zag in: als ik gedrag wil begrijpen en beïnvloeden, moet ik iets weten over de hersenen.’ In 2008 werd ze bekend door haar boek Het maakbare brein, waarin ze aan de hand van recente inzichten uit hersenonderzoek en praktijkvoorbeelden laat zien hoe we door ons gedrag zélf onze hersenen kunnen vormen. En zo beter kunnen functioneren.

Aanpassingsvermogen Datzelfde idee – dat we invloed hebben op de ontwikkeling van onze hersenen – ligt aan de basis van Sitskoorn’s laatste boek, Het 50+ brein. Om dat te begrijpen moeten magazine voor senioren

we eerst iets weten over neuroplasticiteit.

Sitskoorn: ‘Neuroplasticiteit verwijst naar het aanpassingsvermogen van onze hersenen. Ons brein past zich aan – in elke fase van ons leven – aan veranderingen binnen en buiten onszelf. En als we ouder worden verandert er nogal wat: ons uiterlijk, de manier waarop mensen op ons reageren, onze gezinssituatie, sociale contacten, financiële situatie… deze fase van ons leven is heel dynamisch. Door de plasticiteit van de hersenen kunnen we ons gelukkig vaak aanpassen aan al die veranderingen.’

En precies dat aanpassingsvermogen, die neuroplasticiteit, maakt dat we zelf invloed hebben op de ontwikkeling van ons brein. Sitskoorn legt uit: ‘Natuurlijk bepalen de hersenen hoe we ons voelen, hoe we ons ontwikkelen, enzovoort. Maar het omgekeerde geldt ook: alles wat we doen, alles waar we ons aan blootstellen bepaalt mede de structuur en de werking van ons brein.’ Betekent dat dan dat we allemaal hetzelfde kunnen bereiken qua hersenontwikkeling? ‘Nee, dat niet’, zegt Sitskoorn. ‘Hoe we zijn, hoe we worden, ligt aan een interactie tussen genen en omgeving. Genen hebben we; daar hebben we geen invloed op. Maar op onze omgeving wel. Die kunnen we tot op zekere hoogte zelf bepalen. We kunnen ons omgeven met dingen die goed zijn voor onze hersenontwikkeling. We kunnen ons zoveel mogelijk blootstellen aan positieve prikkels: dat heeft een positief effect op ons brein.’

Verrijken en verbinden In haar boek Het 50+ brein geeft Sitskoorn tips waarmee we onze hersenen goed kunnen verzorgen door in te spelen op hun neuroplasticiteit. ‘Verrijk uw omgeving – dat is een belangrijke tip’, zegt Sitskoorn.

‘Daar bedoel ik mee dat we ons moeten blijven blootstellen aan nieuwe ervaringen.

Wélke ervaringen dat zijn, maakt niet veel uit: museumbezoek, Arabisch leren,

» 11

WIE IS MARGRIET SITSKOORN? Margriet Sitskoorn is hoogleraar klinische neuropsychologie aan Tilburg University. Naast haar wetenschappelijke werk publiceert zij in verschillende bladen, is ze een graag geziene gast bij tv-programma’s en een veelgevraagd (internationaal) spreker.

Onlangs bracht zij het boek Het 50+ brein uit, waarin ze niet alleen de meest recente wetenschappelijk kennis over het ouder wordende brein heel toegankelijk weergeeft, maar ook een programma beschrijft om vitaal ouder worden te bevorderen.

Met tips die eenvoudig toe te passen zijn in privé- en werksituaties. Eerder verschenen van haar hand onder meer de boeken: Het maakbare brein, Lang leven de hersenen en HersenHack.

boeken lezen, reizen… Het gaat erom: als we verwerken we minder snel. En ons ons blootstellen aan nieuwe interessante kortetermijngeheugen en brongeheugen – dingen, ontwikkelen onze hersenen op waarmee we onthouden waar we informatie een positieve manier. Het gaat het verval vandaan hebben – worden er niet beter op van ons brein tegen.’ Een andere tip uit als we ouder worden.’ Maar bij dat laatste het boek luidt: verbind u met anderen.

– het geheugen – wil ze een kanttekening Sitskoorn: ‘Sociale contacten zijn goed plaatsen. ‘Bepaalde delen van het geheugen voor onze hersenen. Ook die gaan verval van het ouder wordende brein werken beter tegen en verbeteren de neuroplasticiteit.’ dan die van jongeren. Het semantische Maar dat juist het aangaan van sociale geheugen bijvoorbeeld: ouderen kennen contacten voor sommige ouderen moeilijk vaak meer woorden dan jongeren. En ook is, onderkent ze ook. ‘Eenzaamheid geeft het langetermijngeheugen blijft goed als een ongelooflijk pijnlijke prikkel in de we ouder worden.’ Hoe komt het dan dat we hersenen. Dat is heel nadelig voor ons over het algemeen denken dat ons gehele welzijn. En ik weet dat eenzaamheid geheugen in de loop der jaren achteruitgaat? soms moeilijk te doorbreken Volgens Sitskoorn ligt dat valt. Daarom geef ik in mijn aan de manier waarop boek ook aanwijzingen wat veel onderzoeken worden ‘Naast de overheid en bedrijven aangepakt: vaak in het nadeel achteruitgang kunnen doen.’ Organisaties van ouderen. ‘Meestal is vindt er ook als KBO-Brabant geven een geheugenonderzoek gericht ontwikkeling uitstekend voorbeeld, vindt ze. op het kortetermijngeheugen. plaats in ons ‘Initiatieven waarbij ouderen En – belangrijker nog – veelal brein als we samenkomen, zoals jullie die wordt er getest op zinloze verouderen’ bij KBO-Brabant organiseren, informatie. Dan moeten hebben een geweldig effect op proefpersonen bijvoorbeeld de hersenen. Samen wandelen, een reeks willekeurige fietsen, naar buiten, bridgen, woorden onthouden die vrij musea bezoeken… dat is goed voor de zinloos zijn en niet verbonden aan doelen hersenen dus goed voor de mens.’ In het in het leven. Maar het geheugen van bijzonder noemt ze het positieve effect op ouderen is júist gericht op doelen die ze de hersenen van het samenkomen van hebben. Informatie moet zinvol zijn, willen verschillende generaties. ‘Als ouderen ze die onthouden. Bij jongeren is dat anders: helpen op basisscholen bijvoorbeeld. In voor hen is het nog niet duidelijk wat dat soort situaties snijdt het mes aan alle zinloos en zinvol is, en dus is het nog nuttig kanten. Het is goed voor de ouderen, voor de om alle informatie op te slaan.’ kinderen, voor de leerkrachten, de school…’

Wijsheid en stabiliteit Het geheugen Bij veel mensen leeft het beeld dat we alleen maar achteruitgaan als we ouder worden. En natuurlijk is er óók verval, zegt Sitskoorn: ‘Onze motorische en zintuiglijke vaardigheden gaan achteruit, we kunnen onze aandacht minder goed verdelen over verschillende dingen tegelijk, informatie

12

Maar naast achteruitgang vindt er ook ontwikkeling plaats in ons brein als we verouderen, benadrukt Sitskoorn. ‘De betekenis van verouderen is: veranderen door de tijd heen. Dat is een omschrijving zonder negatieve connotatie. En zo is het ook: we veranderen ons leven lang en sommige veranderingen houden verval

ons

in, andere juist winst. Ouderdom is een speciale fase in ons leven, met speciale hersenen: het geronbrein.’

Wat zijn voorbeelden van positieve ontwikkelingen die het geronbrein laat zien? Sitskoorn: ‘Ik noemde net al de gerichtheid van het ouder wordende brein op zinvolheid. Dat zorgt ervoor dat we nieuwe informatie beter kunnen integreren met kennis die we al hebben.

Daarnaast raken onze hersenen meer gericht op ons welzijn als we ouder worden.

We reageren sterker op positieve informatie dan als we jong zijn. Dat kan je zien in hersenscans. Die maken duidelijk dat emotieregulatie anders gaat werken als we verouderen. De amandelkern, die sterk geprikkeld wordt bij negatieve informatie, wordt harder geprikkeld bij jongeren dan bij ouderen. Dat betekent ook dat we minder snel in paniek raken en beter kunnen relativeren als we ouder worden.

En we worden beter in het oplossen van interpersoonlijke problemen. We kiezen betere strategieën om daarmee om te gaan.

Dat komt door veranderingen in onze hersenen.’

Respect en wijsheid Al die voordelen… waar komt dan die negatieve benadering van ouder worden vandaan? Sitskoorn: ‘Tja, dat weet ik niet precies. Die heeft historisch gezien ook niet altijd bestaan. Vroeger werd met respect gesproken over ouderen, over hun wijsheid.

Op meerdere fronten is er tegenwoordig meer aandacht voor jong, strak en snel. Ik zou de verheerlijking daarvan heel graag willen nuanceren. Want ouder worden bestempelen als louter verval, is echt onjuist.’ Ze verwijst naar haar moeder van 83, een nog zeer vitale dame die midden in het leven staat en aan wie ze overigens ook haar laatste boek heeft opgedragen.

‘Mijn moeder is enorm nodig. Voor haar buurt, haar gezin. Ze heeft zoveel kennis. magazine voor senioren

Als wij bijvoorbeeld door Tilburg rijden, kan ze alles over de stad vertellen. Ze weet waarom wijken en gebouwen eruitzien zoals ze eruitzien, ze weet hoe de stad er tijdens en na de oorlog uitzag.’ Ouderen hebben een enorm belangrijke rol, vindt Sitskoorn. ‘Alleen is de erkenning ervoor minder groot geworden. Dat vind ik jammer, want niet alleen mijn moeder, maar alle ouderen… ze kunnen zoveel bijdragen op zoveel terreinen. Ze hebben kennis die jongeren niet hebben, voeden mede hun kleinkinderen op, doen vrijwilligerswerk, fungeren als vraagbaak en inspiratie voor andere generaties, enzovoort...’

Bijzonder mens Sitskoorns boek begint met een kleine test. Denk eens aan een ouder wordend iemand, wat ziet u? ‘De meeste mensen denken dan meteen aan rimpels, kaalheid, een kromme houding, grijs haar, een stok,’ vertelt ze, ‘maar in de realiteit zien ouderen er toch heel anders uit? Dit soort stereotyperingen zijn negatief. Ze kosten de maatschappij geld: ze zorgen ervoor dat we veel te weinig gebruikmaken van de kwaliteiten van ouderen.’ Ze vindt dan ook dat de samenleving zichzelf tekortdoet door te weinig erkenning te hebben voor de grote toegevoegde waarde van ouderen. ‘Er wordt gesproken over een grijze splitsing: een scherpe grens tussen ouderen en andere groepen mensen, die betrekking heeft op vaardigheden, mogelijkheden en meedoen. Tegelijkertijd hebben we het veel over diversiteit. Maar diversiteit gaat niet alleen over sekse of culturele achtergrond.

Het gaat ook over generaties, over leeftijden!

Ouderen kunnen een specifieke, unieke toegevoegde waarde bieden. Als we die beter benutten, kunnen we niet alleen economische en sociale kosten verlagen, maar kunnen we ook het welzijn en de gezondheid van velen – jong en oud – verbeteren.’ ■

Het 50+ brein Ons mag drie exemplaren weggeven van het boek Het 50+ brein.

Wilt u kans maken?

Stuur een briefkaart naar Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch, of stuur een e-mail naar reacties@ kbo-brabant.nl, onder vermelding van naam en adres. Als u tot de gelukkigen behoort, ontvangt u het boek binnenkort op de deurmat.

Het 50+ brein, Ouder wordende hersenen in de moderne maatschappij, Margriet Sitskoorn, Prometheus, Prijs: € 15,-, ISBN 9789044642520.

13

juridische helpdesk Deze rubriek gaat over onze rechten en plichten en over notariële zaken, beschreven aan de hand van een concreet voorbeeld.

Deze keer: hoe vervoert u uw kleinkinderen veilig?

tekst Berber Bijma | illustratie Shutterstock

Veilig vervoer van kleinkinderen Veel opa’s en oma’s vervoeren hun kleinkinderen regelmatig met de auto of op de fiets. Met de veiligheidsmaatregelen nemen ze het daarbij niet altijd even nauw, is de ervaring van Aad Overvliet, verzekeringsdeskundige bij de Juridische Helpdesk van KBO-Brabant.

O

pa en oma Muller (70 en 69) halen kleindochter Liza (6) twee keer per week van school.

Binnenkort gaat haar broertje Bram (bijna 4) ook naar school. De buurvrouw van het echtpaar heeft nog een autostoeltje op zolder liggen dat ze wel voor 20 euro wil verkopen. Handig toch?

Onderschat

Oproep!

Heeft u een financiële of notariële kwestie die u aan de Juridische Helpdesk wilt voorleggen? E-mail uw vraag o.v.v. Juridische Helpdesk naar ons@kbo-brabant.nl Uw eigen situatie kan anders zijn dan dit voorbeeld. Leg uw vragen voor aan een notaris of juridisch adviseur.

14

‘Laat dat stoeltje maar mooi bij buurvrouw op zolder liggen’, zegt Aad Overvliet stellig.

‘Wij hebben vanuit KBO-Brabant wat onderzoek gedaan naar hoe grootouders hun kleinkinderen vervoeren. Ik ben ervan geschrokken hoe het belang van veilig vervoer volledig wordt onderschat.

Een stoeltje van de buurvrouw of van Marktplaats is al snel tien of twaalf jaar oud en je weet niet wat ermee is gebeurd.

Grootouders brengen daar vaak tegenin dat het maar om een paar kilometer gaat en dat ze op dat stuk niet eens 100 kilometer per uur mogen rijden. Maar wat als je stilstaat voor het stoplicht en iemand klapt van achteren op je? Er zijn gevallen bekend van

ernstig letsel bij kinderen die ofwel in oude stoeltjes zaten, of in een stoeltje dat niet goed was bevestigd. De verzekeraar kan de automobilist dan zelfs aansprakelijk stellen voor de letselschade.’

Veiligheid eerst Hoe moet het dan wel? Overvliet: ‘Koop als grootouders gewoon een goed stoeltje, bijvoorbeeld van het merk Maxi-Cosi – bekend om zijn uitstekende crash tests. Ja, dat is duur, maar het gaat om je kleinkind!

De meeste auto’s hebben tegenwoordig iso-fix: een systeem waarmee je het stoeltje kunt vastklikken in de achterbank. Met of zonder iso-fix geldt: bevestig de gordel precies zoals in de handleiding staat.’

‘Ook voor vervoer op de fiets geldt: koop een goed stoeltje mét voetensteuntjes en vervoer de kleinste kinderen voorop, zodat je zicht op ze hebt. Het gebruik van een fietshelm voor kinderen is in Nederland niet gewoon, maar wel zeer aan te raden.’ ■ Meer informatie vindt u onder andere op www.veiligheid.nl en www.maxi-cosi.nl

ons

Energievoordeel

(advertorial)

WIN EEN DAB+ RADIO T.W.V. € 139,95* en profiteer van meer KBO voordelen Met uw KBO-lidmaatschap kunt u profiteren van interessante aanbiedingen en unieke voordelen die het leven makkelijker, veiliger, gezonder, goedkoper en/of leuker maken. Van goedkope energie en hoortoestelbatterijen tot voordelig bellen en leuke uitjes.

K

BO-leden die zich vóór 1 april 2020 inschrijven voor de nieuwsbrief van ONS Ledenvoordeel, maken kans op een digitale Sangean DDR-7 DAB+ FM en Bluetooth radio ter waarde van € 139,95*.

ONS Ledenvoordeel geeft drie exemplaren weg!

Voor meer informatie en inschrijven gaat u naar: www.onsledenvoordeel.nl/nieuwsbrief (De drie prijswinnaars krijgen persoonlijk bericht in de eerste week van april).

Verlaag uw maandlasten Al duizenden KBO-leden profiteren van ONS Energievoordeel met onze voordelige stroom- en gastarieven. Onze klantenservice rekent graag uw besparing uit.

U kunt ons bellen op (085) 486 33 63 of ga direct naar onze KBO-voordeelwebsite: www.onsledenvoordeel.nl * consumenten adviesprijs

ja,

ik wil vrijblijvend een GRATIS offerte van ONS Energievoordeel

ONS Energievoordeel Postbus 1469 4700 BL ROOSENDAAL

O DHR. O MEVR. NAAM STRAAT POSTCODE / PLAATS TELEFOON

Ik heb een stroom

E-MAILADRES

O enkeltarief O dubbeltarief

Mijn enkel- of piekstroomverbruik is

Ontvang binnen 1 minuut uw offerte via www.onsledenvoordeel.nl/energie Of bel KBO-klantenservice (085) 486 33 63.

U kunt ook een vrijblijvende offerte aanvragen. Stuur onderstaande bon in een gesloten en gefrankeerde envelop naar:

Mijn dal/laagverbruik is

kWh per jaar kWh per jaar of O n.v.t.

Naam huidige stroomleverancier Mijn gasverbruik is

m3 per jaar of O n.v.t.

Naam huidige gasleverancier Stuur deze bon met een kopie van uw energiejaarnota in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: ONS Energievoordeel, Postbus 1469, 4700 BL Roosendaal. Of stuur bovenstaande gegevens per e-mail naar: klantenservice@onsledenvoordeel.nl

jaarthema

Frans den Dekker:

‘De groep werd gaandeweg steeds hechter’

PLEZIERIG OUD WORDEN

Best werkt eraan 16

ons

20 20 emajaar

th org en wonen, zijn welz

Minder vallen, gezonder eten en meer sociale contacten.

Welke oudere zou het níet willen? In Best werd er werk van gemaakt met het project Thuis Onbezorgd Mobiel (TOM). Dat werd zo’n succes, dat er meteen een vervolg kwam. Frans den Dekker en Nico Vrijenhoek vertellen er enthousiast over. tekst Berber Bijma | beeld privéfoto’s

F

rans den Dekker uit Best kwam onlangs iemand tegen die in 2017 meedeed aan het proefproject Thuis Onbezorgd Mobiel. ‘Zie je het niet?’, vroeg ze. ‘Ik gebruik m’n rollator niet meer! Die staat al ruim twee jaar in de berging. Ooit zal-ie wel weer nodig zijn, maar nu kan ik er nog zonder.’

Zulke ‘wondertjes’ zijn de beste reclame voor de cursus die een blijvertje is geworden in Best.

magazine voor senioren

Best was in 2017 een van de gelukkigen toen er proefplaatsen werden gezocht voor een project om ouderen te ondersteunen in hun zelfstandigheid en hun gezondheid. Een samenwerkingsverband van VeiligheidNL, Nutricia, Philips, zorgverzekeraar ONVZ en PostNL zocht op vijf plekken in Nederland een groep ouderen die gratis wilden deelnemen aan een cursus van tien weken. Valpreventie, gezond eten en sociale contacten stonden centraal in de bijeenkomsten. De deelnemers kwamen eerst één keer per week twee uur en later twee keer per week één uur samen.

Frans den Dekker was coördinator van dat eerste proefproject. Inmiddels is hij voorzitter van de SeniorenRaadBest. Nico Vrijenhoek was in 2017 voorzitter van de SeniorenRaadBest. ‘We voelden ons bevoorrecht dat we op de voorste rij zaten met het proefproject’, zegt hij.

SENIORENRAADBEST Het dorp Best heeft 30.000 inwoners. Ongeveer 7.000 daarvan zijn 65 jaar of ouder. De KBO in Best heeft 1.700 leden; daarnaast heeft ouderenvereniging PVGE 1.200 leden. De SeniorenRaadBest is de koepelorganisatie van deze beide verenigingen en vertegenwoordigt die bijvoorbeeld in gesprekken met de gemeente. De SeniorenRaadBest heeft onder meer de werkgroep Wonen op zʼn Best, die voorlichting geeft over aanpassingen in huis en de optimale inrichting van kamers om valpartijen te voorkomen. www.seniorenraadbest.nl

Balansdansje Vrijenhoek deed ook zelf mee aan die eerste cursus. De deelnemers kregen instructies van een fysiotherapeut over hoe ze allerlei bewegingen verantwoord konden maken.

Rustig opstaan uit de stoel bijvoorbeeld of op één been staan. ‘Het draaide veel om balans en coördinatie. We hebben zelfs een balansdansje geleerd’, vertelt hij lachend.

‘Het is verbazingwekkend hoeveel bewuster je gaat bewegen als je daar zo mee bezig bent.

Overeind blijven was een belangrijk doel van de cursus. Maar we leerden ook hoe je moet opstaan als je eenmaal bent gevallen.

In het begin kwamen zeven van de tien deelnemers niet overeind!’ Den Dekker: ‘Ik gebruik soms deze vergelijking: als je jong bent, is de verbinding tussen je hoofd en je voeten een speedboot. Als je ouder bent, is het een roeiboot. Met bewust bewegen en goede voeding help je dat roeibootje snelheid en koers te houden.’

Twee keer werden de bijeenkomsten afgesloten met een maaltijd, waarbij een

» 17

NIEUW in Nederland

U kunt langer thuis blijven wonen!

Voor het eerst een hoog-laag bed en boxspring in -1. Wie wil er nu een ‘ziekenhuis-achtig’ bed in huis?

Ervaar het heerlijke comfort van een echte boxspring en het gemak van een zorgbed thuis en dat dan ook nog in een huiselijke sfeer! Keuze uit div. kleuren en 17 verschillende maten, want alles is maatwerk! Wegens overweldigend succes nu een tijdelijke actie; maak vrijblijvend een afspraak bij u thuis!

Maak gebruik van de actie: lever uw oude bed in en ontvang tot max € 500,- retour bij aanschaf van een hoog-laag boxspring. Vraag naar de voorwaarden.

Makkelijker opmaken matras

Verrijdbaar

Alleen voor lezer van dit blad.

Advies en opmeten aan huis volledig kosteloos.

PRug-/ benen elektrisch verstelbaar + hoog laag functie PGeen motoren zichtbaar PGeen kabels zichtbaar P1 jaar slaap garantie PVerrijdbaar middels onopvallende wieltjes met rem PIn- uitstap verlichting PErgonomisch maatwerk per individu

Onze leverancier doet mee aan het beste idee 2019!

Red Dot Awards.

Indien nodig zorgbed voor later

Nu een hoog-laag-boxspring ter introductie al voor *

€ 1995,-

i.p.v. € 3995,-

*Excl. matras. Maat o.b.v. 80x200cm

Makkelijk stofzuigen onder bed

158

mensen gingen u voor beoordeeld met

8,7

Tillift alsmede zijrekken geschikt!

De gildeslapen

010 333 04 60

info@degildeslapen.nl - www.degildeslapen.nl

diëtiste vertelde over het belang van met name vitamine D en eiwit voor ouderen.

Vitamine D helpt calcium uit voeding op te nemen en draagt daardoor bij aan stevige botten, eiwitten houden de spieren in stand.

Ook het sociale aspect van de cursus pakte goed uit. ‘De groep werd gaandeweg steeds hechter’, vertelt Den Dekker. ‘Op een gegeven moment belde iemand mij op wegens gebrek aan vervoer. Die heb ik toen kunnen verwijzen naar de overbuurvrouw die óók deelnemer was. Zo zorgde de cursus er dus ook voor dat mensen in hun nabije omgeving nieuwe contacten kregen.’

Vrijenhoek: ‘Sommigen zijn na de cursus met twee of meer mensen blijven wandelen – ook een heel mooi vervolg.’

Plezierig oud worden

Nico Vrijenhoek: ‘We voelden ons bevoorrecht dat we op de voorste rij zaten met het proefproject’

Ook Vrijenhoek en Den Dekker zijn nog steeds ambassadeurs van de cursus. Dat het vooral draait om preventie is volgens Vrijenhoek de grote kracht ervan. ‘Hoe voorkom je dat je valt, hoe kun je er met voeding aan bijdragen dat je zolang mogelijk gezond blijft en hoe blijf je in contact met andere mensen? Dat draagt allemaal bij aan plezierig oud worden.’ ■

Verbeteringen De proefcursus bleek een enorme verbetering op te leveren voor de deelnemers: ze vielen beduidend minder vaak en voelden zich gezonder (zie kader ‘TOM in cijfers’). Die goede resultaten en het enthousiasme van de deelnemers maakten dat er alle reden was om de proefcursus een structureel vervolg te geven. ‘Dat moest dan natuurlijk wel zonder de sponsoring van het samenwerkingsverband’, zegt Den Dekker.

De SeniorenRaad ging in gesprek met onder meer welzijnsorganisatie en gemeente.

Daaruit ontstond een vervolg in iets afgeslankte vorm, maar wel met dezelfde combinatie van valpreventie, voorlichting over voeding en het bevorderen van sociale contacten. De cursus heeft er twee letters bij gekregen: ThOM-B. Tweemaal per jaar is er nu een cursus van vier bijeenkomsten, met vijftien deelnemers. ‘De mensen die eerder hebben meegedaan, zijn nu enthousiaste ambassadeurs’, vult Vrijenhoek aan.

‘Daarnaast verwijzen fysiotherapeuten en huisartsen mensen naar ons door.’ Met een flinke subsidie van de gemeente vallen de kosten voor de deelnemers mee: 22,50 euro voor de gehele cursus. magazine voor senioren

TOM in cijfers Aan het proefproject Thuis Onbezorgd Mobiel deden in 2017 een kleine vijftig inwoners van Best mee. De gemiddelde leeftijd was 76 jaar.

Enkele resultaten: • In de zes maanden voorafgaand aan de start was 43 procent van de deelnemers één of meerdere keren gevallen. Zes maanden na deelname was 26 procent (opnieuw) gevallen.

• Na de cursus stond 36 procent van de deelnemers vaker op uit de stoel en zette 54 procent meer stappen dan ervoor op een dag.

• Een kleine 17 procent van de deelnemers ervoer de eigen gezondheid zes maanden na deelname beter dan voor de cursus; 6 op de 10 deelnemers gaven aan beter in hun vel te zitten en 3 op de 4 zeiden door TOM meer sociale contacten te hebben.

19

Traplift sneller leverbaar én goedkoper Mensen die steeds meer moeite hebben met traplopen, stellen de aankoop van een traplift vaak uit tot het écht niet meer anders kan. Veel trapliften moeten dan ook met spoed worden geplaatst. Omdat een traplift doorgaans geheel op maat wordt gemaakt, is er meestal sprake van een levertijd van enkele weken. Elke dag zonder traplift is er dan één te veel.

Binnen 48 uur geleverd

Geen compromis

De zekerheden van Otolift

De vraag naar een steeds kortere levertijd heeft Otolift ertoe gezet om een nieuwe traplift te ontwikkelen, die nóg beter op de huidige marktsituatie is afgestemd. Door de modulaire opbouw is er geen maatwerk in de fabriek benodigd, de monteurs maken de rail voortaan op locatie op maat. De levertijd wordt hierdoor verkort van enkele weken tot slechts 48 uur. De nieuwe Otolift is ook goedkoper, omdat duur maatwerk wordt overgeslagen. Wel zo prettig in een tijdperk waarin steeds minder WMO-vergoedingen worden toegekend en steeds meer mensen de traplift met eigen middelen moeten bekostigen.

Ondanks die modulaire opbouw is de Otolift Modul-Air allesbehalve een compromis. De traplift heeft namelijk de dunste enkele rail ter wereld. Deze slanke rail neemt zeer weinig ruimte in beslag en valt nauwelijks op in het interieur. Hij kan gemakkelijk langs de binnenbocht worden geplaatst, de brede kant van de trap blijft beloopbaar en de trapleuning kan gewoon blijven zitten. De overige gebruikers van de trap hebben dan geen last van de aanwezigheid van de rail van de traplift. Brede-, smalle- of wenteltrappen, de Otolift Modul-Air voegt zich met gemak naar de meest veeleisende trappen en volgt onopvallend alle bochten.

De gebruikszekerheid is van essentieel belang. Otolift biedt daarom een levenslange garantie. Uniek is ook de ‘niet goed, geld terug’ garantie. Koninklijke Otolift B.V. maakt al sinds 1968 trapliften en is marktleider in Nederland. Er zijn al ruim 200.000 Otolift trapliften geleverd. Met de Modul-Air zet Otolift weer een nieuwe maatstaf in de branche.

Meer weten?

Bel kosteloos 0800 - 444 777 5 voor een gratis thuisadvies of om onze gratis brochure te bestellen.

Voor meer informatie kunt u terecht op www.otolift.nl

Otolift, dé meest gekochte traplift van Nederland

ra il e l e k n e e t D u n s we re l d! ter � � � � �

Uw trapleuning blijft zitten Brede kant van de trap blijft vrij Niet goed = geld terug Huren, nieuw en tweedehands Slechts 48 uur levertijd

Ge l dig t /mrt 31 m a a 2020

Stuur mij een gratis brochure Adres

Bel gratis 0800 444 777 5

ONS2020

Telefoon

Korting!

voor een gratis thuisadvies of om onze gratis brochure te bestellen.

Naam Postcode/plaats

€750,-

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Trapliften, Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

www.otolift.nl

reportage

KBO OUDENBOSCH OP ONTDEKKINGSREIS DOOR KLASSIEKE MUZIEK 22

ons

tekst Pauline Mulder | beeld Arnold Reyneveld

Met zijn lezingen Klassiek on Tour probeert musicus Aldo Druyf zoveel mogelijk mensen kennis van klassieke muziek bij te brengen, met als belangrijkste doel: mensen meer te laten genieten.

Vanmiddag is hij te gast bij KBO Oudenbosch.

Zo’n veertig liefhebbers genieten van onder meer Bach, Enescu en Pachelbel: ‘Bloedstollend mooi!’

D

e Vossenberg in het West-Brabantse Oudenbosch stroomt vol op deze druilerige woensdagmiddag. Er staat dan ook iets bijzonders op het programma: muziekkenner en auteur Aldo Druyf verzorgt een lezing over klassieke muziek. Druyf speelde jarenlang in het Nederlands Gitaarkwartet. In december 2018 kwam zijn boek Klassiek in Zicht uit.

Een uniek werk waarin hij de bekendste muziekstukken per stijl bij elkaar plaatste.

Zo vindt de lezer eenvoudig stukken die hij mooi vindt.

De middag wordt geopend door de voorzitter van KBO Oudenbosch Jan Lindenhof en na een warm applaus is het woord aan Aldo Druyf. ‘Hoe ontdekt u klassieke muziek die u mooi vindt?’, vraagt Druyf. ‘U heeft waarschijnlijk wel een stuk dat u heel mooi vindt. Zoek iets wat erop lijkt. Vaak vindt u dat dan ook mooi. Laten we het gaan testen…’ Hij start zijn computer en pianomuziek schalt door De Vossenberg. De zaal ontspant. De muziek zwelt aan: is het een cello? Nee, het is een viool. Toch? Druyf geeft uitsluitsel:

magazine voor senioren

‘Dit was piano met een cello in het hoge register. Dan klinkt het bijna als een viool.

De muziek die u hoorde is ingedeeld bij de kamermuziek: muziek voor twee tot negen instrumenten.’

Stijlperiodes Tijd voor een volgend stuk. Sommige bezoekers sluiten hun ogen om optimaal te kunnen genieten. Het stuk raakt de zaal duidelijk. ‘Weet u wie dit was?’, vraagt Druyf. ‘Sting! De bekende popzanger! Hij speelt ook heel verdienstelijk luit; een instrument dat helemaal past bij dit stuk uit de renaissance. Luister, dan laat ik het ook horen in de uitvoering van een klassieke zangeres…’ Een vrouwenstem schalt door de zaal. ‘Wat vindt u mooier?’

‘Dit!’, roept een man op de eerste rij. ‘Nee, ik niet, ik vind die man veel mooier!’, roept een andere bezoeker. ‘Zoveel mensen zoveel smaken’, zegt Druyf. ‘Het nummer heet Flow my tears en is van John Dowland. Het is een bekend stuk uit de stijlperiode renaissance, zeg maar de periode van 1450 tot 1600. Kortweg kunnen we in de Westerse klassieke muziek zes stijlperioden onderscheiden. Eerst de middeleeuwen, die begonnen zo’n 600 jaar na Christus. Toen kwam de renaissance.

Die werd gevolgd door barok, de periode van 1600 tot 1750, het sterfjaar van Bach die dus bij deze stijlperiode hoort. Uit die jaren kwamen ook grote meesters als Vivaldi en Händel. Daarna volgde van 1750 tot 1815 de klassieke periode, de jaren waarin Mozart en Beethoven hun muziek maakten.

Hierna volgde de romantiek. Een bekende componist uit die tijd is Wagner. En tot slot, na 1900 kunnen we de moderne periode onderscheiden. Beroemdheden zijn bijvoorbeeld Stravinsky en Gershwin.’

Ta, tatatam, tatatam ‘Nu gaan we iets spannends doen’, zegt Druyf. ‘U noemt een werk dat u heel mooi

»

Gegniffel in de zaal bij Het is stil aan de overkant

Muziekkenner Wim Laseroms luistert graag naar Enescu

Aldo Druyf geeft iedereen graag een persoonlijke boodschap mee

Myriam Dekkers zingt zelf in een koor en vraagt Druyf zijn boek te signeren

23

advertentie

Z NDAG

29 MAART 2020

NISTELRODE 15.000M 2 MODE/SCHOENEN/SPORT | RAVENSTEIN 2.000M 2 MODE | SCHIJNDEL 1.000M 2 MANNENMODE | GRATIS VERMAAKSERVICE | PERSONAL SHOPPING V E R M A A K J E I N D E G RO OT S T E M O D E W I N K E L VA N N E D E R L A N D O F O P VA N T I L B U RG O N L I N E . N L

Stannah is dé wereldmarktleider in trapliften Voor iedere trap een betaalbare oplossing, ook buitenshuis Ruimtebesparende rail en stoel Groot aanbod aan jonge tweedehands liften met natrekbare historie

BEL GRATIS

0800-5066 Naast bellen kunt u ook documentatie aanvragen via www.stannah.nl, per e-mail via info@stannah.nl of per post:

Mag ik nu op de traplift?

€500,KORTING

stuur me een brochure. Stuur de ingevulde coupon in een ongefrankeerde envelop naar

Stannah B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB, Sassenheim.

Dhr./Mevr.:

Postcode:

Tel.:

E-mail:

ONS MAGAZINE

Ja,

PROFITEER NU VAN

vindt en waarvan u meer wilt ontdekken.’

Voor in de zaal steekt Wim Laseroms zijn hand direct op: ‘Enescu, de Roemeense rapsodie!’ ‘Air van Bach’, roept iemand anders. ‘Het Eerste pianoconcert van Beethoven’. ‘Bach, Bist du bei mir…’ ‘De Matthäus Passion.’ ‘Nu komen we los!’, lacht Druyf. ‘Maar ik ga de uitdaging van Enescu aan. Die behoort tot de stijlperiode van de moderne muziek. En het soort muziek dat hij maakte kan ingedeeld worden bij de ballet- en dansmuziek. Luister maar…’ De muziek begint zacht en gaat naar heel hard.

‘Als u dit mooi vindt, is de kans groot dat u dit ook mooi vindt.’ Druyf start een ander stuk en humt mee: ‘Ta, tatatam, tatatam, tatatam… Herkent u het? Het is de Bolero van Ravel. Ook ballet- en dansmuziek uit dezelfde stijlperiode.’

Stil aan de overkant Volgens Druyf vindt alles wat bedacht is in de klassieke muziek zijn weerslag in de popmuziek. Hij demonstreert het met een voorbeeld: de Canon in D majeur van Pachelbel klinkt. ‘Oh,’ verzucht Myriam Dekkers op de tweede rij, ‘schitterend!’ Ze knikt mee op de maat van de muziek en met haar ogen dicht geniet ze. Samen met haar buurman Ton Wouters zingt ze in het West-Brabants gemengd koor. Druyf legt uit dat deze canon gebaseerd is op acht akkoorden. ‘En een akkoord is een samenklank van minimaal drie tonen.

Verschillende akkoorden achter elkaar vormen de harmonie. Luister, dan speel ik het mee op de gitaar… En als u dit weet, dan kunt u horen dat in heel veel bekende liedjes van nu dezelfde akkoorden gebruikt worden. Hoor maar.’ Druyf speelt en zingt Streets of London, Rain and tears en tot slot zelfs Het is stil aan de overkant. ‘Allemaal de akkoorden van Pachelbel!’ Gegniffel in de zaal…

magazine voor senioren

Volkslied

ALDO DRUYF Aldo Druyf gaf tien jaar lang concerten met het Nederlands Gitaarkwartet, en verscheen met dit ensemble ook regelmatig op radio en tv. Na de periode met het gitaarkwartet is Druyf luistercursussen en workshops gaan geven over klassieke muziek. Dit resulteerde in de Luistercursus Klassieke Muziek en de Luistercursus Opera.

In december 2018 verscheen zijn boek Klassiek In Zicht, een interactieve muziekgids die de lezer meeneemt op ontdekkingsreis langs de grootmeesters uit de klassieke muziek. Via QR-codes kunnen de muziekstukken die in het boek besproken worden beluisterd worden.

Het boek is ingedeeld op genre, van pianoconcerten en vioolsonates tot symfonieën en opera.

Via QR-codes kunnen de muziekstukken beluisterd worden

Tijd om af te sluiten. ‘Maar dat doen we wel met iets heel moois’, zegt Druyf. ‘Met het Russisch volkslied! Het heeft een Duitse oorsprong en is ook gebaseerd op Pachelbel want het heeft dezelfde akkoorden. Luister maar… Bloedstollend mooi, vind ik.’ Niet iedereen in de zaal is het met hem eens.

‘Maar dat is ook zo fijn van muziek’, zegt Druyf. ‘Het is zo persoonlijk: smaken verschillen.’ De dames Gelderland en Ruisaard beamen dat. Zij hebben een heel leerzame middag gehad. Al had Druyf wel iets meer zelf op zijn gitaar mogen spelen, vinden ze. ‘Want hij is zo goed. Ik speel zelf ook, maar ik kan het never nooit zoals hij speelt. Maar vanmiddag hebben we toch wat opgestoken.’ En daar ging het Aldo Druyf om. ‘Ooit werd ik eens de messias van de klassieke muziek genoemd. Dat vond ik wel een goeie! Als ik iets mooi vind, dan wil ik het delen.’ De bezoekers staan in de rij om een gesigneerd boek van hem aan te schaffen. In heel wat huiskamers in Oudenbosch en omgeving schalt vanavond klassieke muziek door de huiskamers: ta, tatatatam… ■

Korting voor leden van KBO-Brabant!

Klassiek In Zicht is te bestellen via www.klassiekinzicht.nl Het boek kost € 19,95, exclusief € 2,50 verzendkosten. Leden van KBO-Brabant hoeven geen verzendkosten te betalen!

Ga naar www.klassiekinzicht.nl en klik op ‘winkel’. Bij het vakje ‘coupon code’ zet u: concertvriend (allemaal kleine letters). Daarna klikt u op het pijltje rechts naast dit vakje. Daarmee activeert u de kortingscode.

Veel lees- en luisterplezier.

25

interview

WE KUNNEN ZELF BIJDRAGEN AAN HET GOEDE LEVEN Het goede leven is niet een cadeau dat uit de hemel komt vallen, voor de een wel en voor de ander niet. We spelen zelf een belangrijke rol in hoe ‘goed’ we het leven ervaren, zegt filosoof Govert Buijs. Hij spreekt erover op het symposium van de werkgroep Identiteit & Zingeving.

SYMPOSIUM OVER ʻHET GOEDE LEVENʼ De werkgroep Identiteit & Zingeving van KBO-Brabant houdt op 1 april 2020 het jaarlijkse symposium in De Schakel, Kerkstraat 104 in Gilze. Thema: Het goede leven, als dingen niet meer vanzelfsprekend zijn. Het symposium duurt van 10.00 tot 15.30 uur.

Toegangsprijs: 20 euro, inclusief lunch.

Meer informatie en aanmelden via www.kbo-brabant.nl

tekst Berber Bijma | beeld David Meulenbeld en Shutterstock

D

e titel van het symposium waaraan Govert Buijs op 1 april bijdraagt luidt Het goede leven, als dingen niet meer vanzelfsprekend zijn (zie kader op pagina 26). Het verlies van het vanzelfsprekend van belang zijn voor anderen, is voor veel ouderen een zware kluif, zegt hij. Bijvoorbeeld als ze stoppen met hun betaalde baan, misschien in een latere fase zelfs hun vrijwilligerswerk moeten neerleggen omdat het niet meer gaat. ‘Wat je niet meer kunt, voelt als verlies. Je voelt je niet meer gewaardeerd, misschien zelfs overbodig. Het is niet makkelijk om om te gaan met wat je in de ogen van de samenleving niet meer kunt.

Als samenleving hebben we toch de neiging om mensen te verdelen in winnaars en verliezers, waarbij de winnaars termen vertegenwoordigen als kracht, activiteit, vitaliteit en zelfstandigheid. Ook voor ouderen vinden we zelfredzaamheid de norm.’

Bewust voorbereiden Wat we daarmee in feite doen, óók veel ouderen zelf, is ontkennen dat er een nieuwe levensfase aankomt, zegt Buijs.

‘Vroeger sloegen we daarin misschien door naar de andere kant. Ik herinner me uit mijn jeugd in Friesland dat ik voor de kerk op bezoek ging bij “Frou Postma” in het bejaardenhuis. Ze was 87 en woonde daar al sinds haar 65ste, in een kamertje van minder dan 3 bij 4 meter. Natuurlijk is dat niet goed. Maar tot het laatst doen alsof je “gewoon” kunt meedoen in de samenleving, is óók niet goed en zorgt voor vereenzaming.’

Beter is, zegt Buijs, om je bewust voor te bereiden op een nieuwe levensfase. ‘Je kunt daar eigenlijk niet vroeg genoeg mee beginnen. Ik ben nu 55 en mijn vrouw en ik denken er al weleens voorzichtig over na: hoe zouden we later willen wonen? Er zijn magazine voor senioren

vandaag de dag hele mooie woonvormen en leefgemeenschappen waarin mensen zelfstandigheid combineren met naar elkaar omzien. Nu we de kerk niet meer hebben als vanzelfsprekende gemeenschap waarin de jongere generaties zorg dragen voor de oudere, moeten we op zoek naar nieuwe vormen. In zo’n leefgemeenschap kun je elkaar als het ware door die moeilijke fase van “niet meer meetellen” heen trekken.’

Het goede leven als opdracht Buijs publiceerde vorig jaar met twee andere auteurs het boek Het goede leven en de vrije markt. De schrijvers onderscheiden daarin vijf dimensies van het goede leven. Kort samengevat: • lichamelijke gezondheid • zinvolle relaties • goede instituties (variërend van overheid tot verenigingen) • het bewust omgaan met de natuur • het leven als zinvol ervaren ‘Als die vijf dimensies redelijk goed zijn, ervaren mensen het leven als goed.’

Betekent dat dat ‘het goede leven’ verdwijnt als de gezondheid minder wordt, dierbaren overlijden en mensen zich overbodig voelen? Zo zwart-wit ligt het niet, zegt Buijs.

‘Het goede leven bestaat in gradaties. En vooral: in deze dimensies zit een bepaalde opdracht. Verwaarloos je je lichaam of blijf je er, binnen de gegeven mogelijkheden, zorg aan besteden? Besteed je positieve aandacht aan de relaties die je nog hebt, bijvoorbeeld door mensen ook eens te vragen hoe het met hén gaat, of trakteer je iedereen die langskomt op een flinke portie zelfbeklag?

Kun je het opbrengen om je zegeningen nog te tellen? Het goede leven blijven ervaren in alle verlieservaringen die horen bij het ouder worden, vraagt aandacht, wijsheid en oefening. Met die oefening kun je op elk moment in het leven beginnen.’ ■

GOVERT BUIJS (1964) Govert Buijs is bijzonder hoogleraar politieke filosofie en levensbeschouwing aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij groeide op als predikantszoon in Friesland, studeerde filosofie en politicologie en enkele jaren theologie. Buijs promoveerde cum laude op een proefschrift over Eric Voegelin. Hij bestudeert themaʼs als markt, moraal en ideologie en religie in het publieke domein. Het Bijbelse begrip agapè (liefde) komt in die themaʼs vaak terug. In 2018 publiceerde hij samen met Ad Verbrugge en Jelle van Baardewijk het boek Het goede leven en de vrije markt.

Het boek wordt gebruikt als vwo-examenboek voor het vak filosofie.

27

De mooiste vakantiegebieden van Duitsland, Nederland en België!

Reserveringslijn: 0 5 5 - 2 0 3 2 0 2 2 7 dagen per week van 8:00 t/m 19:00 uur Nederlands gesproken!

Zorgeloos genieten

HOTEL HEIDERHOF

Westerwald, Eifel- & Rijngebied

Maart

€159,95

Maart

HOTEL AM WALL

€189,95

Soest, de parel van het Sauerland!

p.p.

p.p.

5-Daags WELNESS & ONTSPAN All in Arrangement met o.a.

Hotel Heiderhof is ons ‘Paradijsje’ midden in het bos. Gelegen in het prachtige Westerwald. Ook de Moezel en de Eifel zijn dichtbij. Zo heeft u het mooiste van drie vakantiegebieden. De ligging van Hotel Heiderhof middenin het Westerwald zorgt voor veel mogelijkheden om erop uit te gaan. Prachtige wandelpaden, meren en mooie uitkijkpunten zijn in de nabije omgeving te vinden. Ook fietsen behoort in de omgeving tot de mogelijkheden. Liever een culturele ontdekkingsreis of lekker winkelen? Bekende steden als Köln, Koblenz, Bonn en Limburg aan de Lahn zijn makkelijk te bereiken.

5 daags 5-Daags All in Arrangement met o.a.

All Inclusief, eigen autoreis.

Ontvangst met warme lunch of koffie met gebak.

4 x Overnachting met uitgebreid “All in” ontbijtbuffet.

4 x Warme lunch of lunchpakket.

4 x Dinnerbuffet.

Koffiecorner koffie & thee gehele dag GRATIS. Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 24:00 GRATIS! Bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en apfelkorn.

GRATIS Dagtocht per touringcar door het Westerwald.

Iedere avond vertier en entertainment o.a live muziek, dorpswandeling en Quizavond.

Hierbij wordt regelmatig een snack geserveerd.

GRATIS div. auto-, wandelroutes en een lunchpakket.

GRATIS gebruik overdekte stalling.

GRATIS uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek.

Aankomstdata en Prijzen Voor verdere Maart: 5, 17,17, 21,21, 25,25, 29...................

1, 9, 5, 13, 9, 13, 29.............. € 159,95 179,95 p.p. data&info, zie April: 2, 6, 10, 14, 18...................................€ 199,95 p.p.

Mei: 4, 8 ,12, 16, 20, 24, 28 ..................... € 259,95 p.p. www.allinhotels.nl Juni: 1, 5, 9, 13, 17, 21, 25, 29 ................. € 259,95 p.p.

Knip deze advertentie uit en krijg €20,- korting p.p. bij Hotel Heiderhof

*Lever deze in bij in-check en de korting wordt verrekend met de orginele prijs. *Niet in combinatie met andere acties. *Geldig in de maanden: april, mei en juni 2020.

Meldt u aan voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van alle nieuwtjes, weetjes & acties! Meld aan via: https://allinhotels.nl/nieuwsbrief Kijk voor meer All in Hotels of informatie op

www.allinhotels.nl of bel 0031 552 032022

Ontvangst met warme lunch of koffie met gebak.

4 x Overnachting met uitgebreid “All In” ontbijtbuffet.

4 x Warme lunch of lunchpakket.

4 x Buffet of 3 gangen menu.

NIEUW: Koffiecorner koffie en thee gehele dag GRATIS. Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 24:00 GRATIS! Bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en Apfelkorn.

Inclusief een stadswandeling (bij aanmelding v.a 20 pax) GRATIS Toegang bij het Thermaal Bad in Bad Sassendorf.

GRATIS Kaartjes voor Musea, bezoek en bezienswaardigheden naar: Wilhelm Mogner Haus, Burghof Museum, Grun Sand stein Museum.

GRATIS gebruik overdekt fietsenstalling en andere faciliteiten.

GRATIS div. auto-, fiets en wandelroutes met lunchpakket.

Aankomstdata en Prijzen Maart: 5, 9, 13, 17, 21, 25, 29 ..................€ 189,95 p.p.

April: 6, 10, 14, 18, 22, 26, 30 .................€ 239,95 p.p.

Mei: 4, 12, 16, 28 ........................................ € 249,95 p.p.

Juni: 1, 9, 13, 17, 21, 25, 29 ..................... € 249,95 p.p.

5 daags All Inclusief, eigen autoreis.

Voor verdere data&info, zie www.allinhotels.nl

Maart

HOTEL BRAUER

€189,95

Treis-Karden, Moezel- direct aan de oever!

p.p.

NIEUW 5 daags All Inclusief, eigen autoreis.

5-Daags MOEZEL All in Arrangement met o.a.

Ontvangst met een welkoms drankje.

4 x Overnachting met uitgebreid “All in” ontbijtbuffet.

4 x Lunchpakket.

4 x Driegangenmenu.

Koffiecorner koffie en thee gehele dag GRATIS! Dagelijks alle drankjes van 16:00 t/m 24:00 GRATIS. Bieren, wijnen,fris- en vruchtendranken, Duits gedestilleerde huisdranken!

VOUCHER voor gratis kopje koffie bij naast gelegen Villa Cornely (Moezel terras).

KORTINGSVOUCHER Boottocht over de prachtige Moezel. (seizoensgebonden) KORTINGSVOUCHER Bezoek Burg Eltz (in directe omgeving) GRATIS div. auto-, wandelroutes en een lunchpakket.

GRATIS gebruik overdekte stalling.

GRATIS uitstapjesboekje en gebruik infotheek.

Aankomstdata en Prijzen Maart:5,1,9,5,13,9,17, 13,21, 17, 25, 29...............................

Maart: 25,21, 29................... € 189,95 p.p.

April: 10, 14, 18, 22, 26, 30...................... € 219,95 p.p.

Mei: 4, 8, 12, 16, 20, 24, 28 ..................... € 229,95 p.p.

Juni: 1, 5, 9, 21, 25, 29 .............................. € 239,95 p.p.

Géén boekingskosten, géén 1 persoon toeslag, géén administratiekosten, géén aanbetaling verplicht

Nederlands telefoonnummer, dus geen hoge kosten met buitenlandse nummers bellen!

Boekingslijn: 7 dagen van 8.00 uur tot 19.00 uur bereikbaar!

Voor alle All in Hotels geldt géén boekings- en reserverings kosten, geen 1-persoonskamers toeslag. Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbijdrage.

verdere € Voor 189,95 p.p. data&info, zie www.allinhotels.nl

0031 552 032022

Onder voorbehoud van druk- en zetfouten

VRAAG NU DE BROCHURE 2020 AAN!

Géén aanbetaling verplicht

De mooiste vakantiegebieden van Duitsland, Nederland en België!

Reserveringslijn: 0 5 5 - 2 0 3 2 0 2 2 7 dagen per week van 8:00 t/m 19:00 uur Nederlands gesproken!

Zorgeloos genieten

HOTELHET WITTE VEEN Witteveen, Hart van Drenthe

Maart

€229,95

April

THEATER HOTEL

€219,95

Mönchengladbach, Rijn-Ruhr gebied

p.p.

p.p.

5 daags All Inclusief, eigen autoreis.

5-Daags All in Arrangement met o.a.

Wist u dat All in Hotel Het Witte Veen dit jaar een zilveren Zoover Award heeft gewonnen? Dit is niet voor niets! Het hotel bied vele mogelijkheden en het personeel staat volledig voor u klaar. Het team van Hotel het Witte Veen bestaat uit 10 vaste personeelsleden. Ieder zorgt ervoor dat u zorgeloos geniet tijdens uw 5-daags All Inclusief arrangement. Het hotel heeft een tal van leuke fietsroutes zodat u alle pittoreske dorpjes kunt verkennen op de fiets. Heeft u uw eigen fiets mee? Deze kunt u in de overdekte fietsenschuur plaatsen.

Boek nu en geniet van dit geweldige arrangement.

5 daags 5-Daags All in Arrangement met o.a.

All Inclusief, eigen autoreis.

Ontvangst met warme lunch of koffie met gebak.

4 x Overnachting met uitgebreid “All in” ontbijtbuffet.

4 x Warme lunch of lunchpakket.

4 x Driegangenmenu menu / Buffet.

GRATIS Koffiecorner koffie en thee gehele dag.

Dagelijks alle drankjes All in: 17:00 t/m 24:00 GRATIS. Bieren van de tap-, normaal en wit bier, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en Apfelkorn & Baileys.

GRATIS mooie Safari Dagtocht met: Safari tocht door Het Mantingerveld, rondleiding op de boerderij, met diverse tussenstops met uitleg en een kleine proeverij.

Bij geen dagtocht GRATIS entree kaarten voor het gedenkwaardige kamp Westerbork.

Iedere avond vertier en entertainment o.a, live muziek, wandeling en Quizavond.

Hierbij wordt regelmatig een snack geserveerd.

GRATIS gebruik versnellingsfietsen en alle andere hotel faciliteiten.

GRATIS div. auto-,fiets en wandelroutes en een lunchpakket.

GRATIS uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek.

GRATIS toegang museumdorp Orvelte.

GRATIS toegang tot de schaapskooi in Orvelte.

GRATIS toegang handweverij Veldmann.

GRATIS toegang Beeldenpark de Havixhorst.

GRATIS toegang beeldentuin Eeserveen.

KORTINGSKAARTJE entree Wildlands Adventure Zoo. KORTINGSKAARTJE entree Hunebedcentrum.

KORTINGSKAARTJE entree Zoo Bizar in Orvelte.

Aankomstdata en Prijzen Voor verdere Maart: 3, 15,17, 2321, ................................

1, 7, 5, 11, 9, 13, 25, 29.............. € 229,95 179,95 p.p. data&info, zie April: 2, 6, 20, 29 ........................................ € 259,95 p.p.

Mei: 3, 7, 11, 15, 27, 31 ............................. € 259,95 p.p. www.allinhotels.nl Juni: 8, 14, 18, 22, 29 ................................ € 259,95 p.p.

Meldt u aan voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van alle nieuwtjes, weetjes & acties! Meld aan via: https://allinhotels.nl/nieuwsbrief Kijk voor meer All in Hotels of informatie op

www.allinhotels.nl of bel 0031 552 032022

Ontvangst met warme lunch of koffie met gebak.

4 x Overnachting met uitgebreid “All in” ontbijtbuffet.

4 x Warme lunch of lunchpakket.

4 x Driegangenkeuze menu.

NIEUW: Koffiecorner koffie en thee gehele dag GRATIS! Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 24:00 GRATIS. Bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en Apfelkorn.

Iedere avond vertier en entertainment.

O.a live muziek, stadswandeling en Quizavond.

Hierbij wordt regelmatig een bittergarnituur geserveerd.

GRATIS div. auto-, wandelroutes en een lunchpakket.

GRATIS gebruik overdekte stalling.

GRATIS uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek.

Aankomstdata en Prijzen April: 2, 6, 10, 14, 18, 22, 26, 30 ............ € 219,95 p.p.

Mei: 4, 8, 12, 20, 24, 28 ............................ € 249,95 p.p.

Juni: 1, 5, 9, 13, 17, 21, 25, 29 ................. € 249,95 p.p.

Voor verdere data&info, zie www.allinhotels.nl

Oktober

HOTEL RHEINLUST

€169,95

Boppard, aan de oever van de Rijn

p.p.

NIEUW 5 daags All Inclusief, eigen autoreis.

5-Daags All in Arrangement met o.a.

Ontvangst met warme lunch.

Ontvangst na 14:00 uur koffie met gebak !

4 x Overnachting met “All in” ontbijtbuffet.

4 x Warme lunch of lunchpakket.

4 x Buffet variërend met vlees, vis en natuurlijk vegetarisch.

Koffiecorner koffie & thee, gehele dag GRATIS. Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 00:00 GRATIS. Tap bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en Apfelkorn & Baileys. ‘s Avonds wordt er regelmatig een snack geserveerd.

GRATIS Boottocht over de prachtige Rijn! (seizoensgebonden) GRATIS Toegang tot het Museum van het Kieskasteel Boppard.

GRATIS Openbaar vervoer in het hele Rhein-Mosel gebied.

GRATIS div. auto-, wandelroutes en een lunchpakket.

GRATIS gebruik overdekte stalling.

GRATIS bezoek naastgelegen Burg Boppard.

Aankomstdata en Prijzen Maart: 1,315,..................................................

9, 13, 17, 21, 25, 29...............................

Oktober: € 169,95 p.p.

November: 4, 8, 12, 16, 20, 24, 28 ........ € 169,95 p.p.

December: 2, 6, 10, 14, 18 ....................... € 169,95 p.p.

Géén boekingskosten, géén 1 persoon toeslag, géén administratiekosten, géén aanbetaling verplicht

Nederlands telefoonnummer, dus geen hoge kosten met buitenlandse nummers bellen!

Boekingslijn: 7 dagen van 8.00 uur tot 19.00 uur bereikbaar!

Voor alle All in Hotels geldt géén boekings- en reserverings kosten, geen 1-persoonskamers toeslag. Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbijdrage.

Voor verdere € 189,95 p.p. data&info, zie www.allinhotels.nl

0031 552 032022

Onder voorbehoud van druk- en zetfouten

VRAAG NU DE BROCHURE 2020 AAN!

Géén aanbetaling verplicht

ons kloppend hart

SCHOUDERS ERONDER!

30

ons

tekst en beeld Ivo Hutten

In Diessen weten ze van aanpakken. Tijdens de grote verbouwing van De Eenhoorn – onder meer de thuisbasis van KBO Diessen – steken vele vrijwilligers hun handen uit de mouwen.

D

e Nieuwe Eenhoorn, het warme hart van Diessen. Zo noemen de KBO’ers hun clubgebouw.

Voorheen was dit een wooncentrum voor ouderen waar KBO Diessen en dorpscoöperatie Wij-wel al onderdak hadden. Na de verhuizing van de ouderenappartementen werd met de woningstichting een plan gesmeed voor de toekomst. De Nieuwe Eenhoorn huisvest straks een mix van jong en oud. Er komen ook elf jongeren met een handicap wonen van de Stichting Benjamin. Alle organisaties krijgen hun eigen ruimtes en delen een keuken en dagbestedingsruimtes.

1. Wil Verhoeven (74) ‘Om vrijwilligers zitten we niet verlegen: we hebben in ons dorp samen al meer projecten gedaan. We rollen van het een in het ander.’

2. Jos de Wit (77) ‘Dit wordt de binnentuin.

Om hem rolstoelvriendelijk te maken moet er dertig kuub zand in, zodat het grondpeil gelijk komt met het gebouw.’

3. Jac Linnemans (73) ‘Als voorzitter van KBO Diessen en de dorpscoöperatie geniet ik ervan dat we dit project van de grond krijgen. Het is goed voor de leefbaarheid in het dorp en we helpen er mensen mee.’

4. Frans Schilders (70) ‘We doen alles wat in ons vermogen ligt: slopen, puinruimen en deels weer helpen opbouwen. De aannemer doet het meeste werk natuurlijk, maar met alle vrijwilligers hebben wij al ruim 1.000 uren werk verricht. Iedereen brengt een eigen expertise in.’

magazine voor senioren

Vrijwilligers Loon naar werken.

Dat krijgen de vrijwilligers voor hun werkzaamheden bij de verbouwing. Voor alle begrote klussen die zij uitvoeren, keert de aannemer een bedrag uit. Inmiddels staat de teller al op ruim 30.000 euro.

Van dat geld worden zonnepanelen en ledverlichting aangeschaft.

AFDELING

KBO Diessen ACTIVITEIT

Verbouwing De Eenhoorn AANTAL DEELNEMERS

24 vrijwilligers, grotendeels KBO’ers BIJZONDERHEID

De metamorfose van De Eenhoorn kost 300.000 euro. Dat wordt gefinancierd door bijdragen uit fondsen van lokale ondernemers en particulieren, subsidies, prijsvragen en vrijwillige arbeid AANTAL LEDEN

700 OOK OP DEZE LOCATIE

Biljarten, kaarten, bingo, films, sjoelen, informatiemiddagen, huiskamer- en eetprojecten.

31

reportage

Een gezellig avondje

HERSENEN KRAKEN

• De insectenplaatjes zijn een grote uitdaging

32

• De Pubers buigen zich over de antwoorden

ons

KBO Zeelst organiseert voor de tweede keer een pubquiz in gemeenschapshuis ’t Patronaat in Veldhoven.

En met succes: twaalf teams gaan dit jaar de strijd met elkaar aan.

Tijdens tien rondes vraagt Grard Snelders de deelnemers op ludieke wijze het hemd van het lijf. Wie kan op het juiste moment allerlei weetjes uit het geheugen opdiepen? tekst Linda Groothuijse | beeld Roy Lazet

‘S

ssst, de andere teams kunnen het horen,’ fluistert Mieke Looijmans van De Pubers streng tegen haar teamgenoten tijdens het invullen van de eerste vragenlijst.

Frans Kruter van De Zilster Bastards hoort dit en reageert gevat: ‘Nou, daar word ik bij jou in elk geval niet veel wijzer van!’ In ’t Patronaat gaat het er fanatiek aan toe, maar er wordt vooral veel gelachen. En dat is precies wat volgens de organisatie de bedoeling is van de quiz. Bestuurslid Mieke van Lisdonk vertelt: ‘Onze afdeling heeft ruim 500 leden en organiseert wekelijks veel verschillende activiteiten.

Met de pubquiz willen we een gezellig uitje organiseren voor met name de wat jongere

• De jury beoordeelt de antwoorden van de teams

magazine voor senioren

leden. Maar er zijn ook deelnemers die de tachtig al gepasseerd zijn, een mooie mix van leden dus!’

De Pubers Mieke Looijmans neemt voor de derde keer deel aan een pubquiz. ‘De eerste keer deden we met ons team mee aan een door het café georganiseerde quiz. We waren verreweg de oudste deelnemers en zijn ons voor de grap “De Pubers” gaan noemen’, vertelt ze. Vorig jaar eindigde het team tijdens de pubquiz van KBO Zeelst op de derde plaats; dit jaar hoopt Mieke nog hoger te eindigen.

‘We maken zeker een kans. Ons team heeft een zeer gevarieerde samenstelling; de een weet bijvoorbeeld veel over natuur, de ander over sport of muziek.’ En dat is handig, want elke ronde heeft een andere categorie. De eerste ronde gaat over algemene kennis. Er zijn makkelijke en moeilijke vragen, maar ook instinkers.

‘Welk woord heeft twaalf letters en geen klinkers?’, vraagt presentator Grard Snelders. Jac van Lieshout van De Pubers trapt er niet in: ‘Dat is een zandweggetje, want dat heeft geen klinkers!’

Jip en…?

Het team De Zilster Bastards verdedigt vandaag de kampioenstitel. ‘Zilster is dialect voor Zeelst’, legt Frans uit. ‘We hebben ons vernoemd naar Benidorm Bastards, het komische tv-programma waarin bejaarde amateuracteurs de straat op gaan met de missie om jongeren

»

• De Zilster Bastards gaan er wederom met de winst vandoor

33

❑ Stuur mij gratis de nieuwe brochure toe, met KBO-Korting!

Naam _______________________________________________m /v Adres ___________________________________________________ Postcode __________________Telefoon_______________________ Woonplaats_____________________________________________ 20-03



advertentie

013-5442513 SINDS 1972

Stuur deze bon in een envelop –frankeren is niet nodig- naar: MAALTIJDENEXPRES, Antwoordnummer 60779, 5000WB TIilburg

Als ANBI-stichting, welzijnszorgorganisatie werken wij binnen de kaders van het WMO-beleid. Vaste bezorgers in herkenbare bedrijfskleding. Bekend bij thuiszorgorganisaties en gemeenten.

✓Gratis thuisbezorgd ✓150 Hoofdgerechten

Nieuwe eiwit-ver rijkte maaltijden

www.maaltijdenexpres.nl

MAALTIJD - THUIS - SERVICE DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen – direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

voor de gek te houden.’ Hij heeft er alle vertrouwen in vanavond: ‘We hebben vier hoogbegaafden in het team’, grapt hij.

De tweede ronde start: de deelnemers moeten de tweede helft van een duo invullen. ‘Jip en… Janneke! Harry en…

Meghan, Gert en… Hermien!’. De teams hoeven niet lang na te denken. Alleen bij de pianotweeling Jussen hebben ze het lastig. ‘Hoe heet die broer van Lucas nou?

Het ligt op het puntje van mijn tong…’

Dan is de tijd om en Mieke – door Grard gebombardeerd tot zijn ‘enige echte eigen Leontien’ – haalt de antwoordblaadjes op.

‘O ja, Arthur Lucassen is het!’, verzucht Frans als Grard de antwoorden opleest. Met slechts twee foutjes een goede score voor De Zilster Bastards.

0 punten De derde ronde met insectenplaatjes blijkt een flinke kluif voor elk team. De zaal moppert en zucht, want zien ze nu een duizendpoot of is het toch de keverlarf? ‘Ik hoor de hersenen flink kraken’, constateert Grard. Jaqueline Dacier van team De Kolinda’s zegt lachend: ‘De stemming is gedaald na deze pittige insectenronde.

Gelukkig geeft de muziekronde ons hoop, want de heren in ons team zijn echte muziekkenners!’ Grard speelt het intro van veertien bekende nummers uit diverse decennia twee keer af: van Drs. P tot Marco Borsato. Als de techniek het even laat afweten, grapt Hans Sprengers van De Kolinda’s: ‘Ik weet het! Het is

magazine voor senioren

PUBQUIZ Een pubquiz is een uit Groot-Brittannië overgewaaid fenomeen, waarbij teams van ongeveer vier tot zes personen het tegen elkaar opnemen bij vragen over allerlei onderwerpen, zoals actualiteiten, sport, aardrijkskunde, muziek, films. Een pubquiz heeft niets te maken met IQ, maar alles met het vermogen om op het juiste moment de juiste ‘weetjes’ uit het geheugen naar boven te halen. Een pubquiz staat vaak garant voor een paar uur plezier voor jong en oud, man en vrouw, op elk niveau. De vragen worden niet alleen gesteld door de quizmaster, maar komen ook in de vorm van fotorondes en muziekvragen.

Vaak zijn er ludieke prijsjes te winnen.

The Sound of Silence van Simon & Garfunkel!’ Toch blijkt de muziekronde niet voor elk team eenvoudig: De Herfstasters behalen 0 punten. ‘We zijn allen de 80 gepasseerd; deze ronde gaat helaas veel te snel voor ons. Net als het antwoord op het puntje van je tong ligt, begint het volgende nummer alweer’, aldus Mia Tops.

Poedelprijs Na de pauze met bittergarnituur volgen nog enkele rondes. De teams moeten bijvoorbeeld op foto’s bekende plekken in Zeelst herkennen. En ze moeten raden welke dj’s zijn afgebeeld. ‘Wat leuk! Een piepjonge Adam Curry en Jeroen van Inkel’, roept Adje Pinxteren van team De Ladies.

Ze verwacht net als vorig jaar met haar team in de middenmoot te eindigen. ‘Maar het is geen examen, hoor. Het draait vooral om de gezelligheid!’ Na een dikke drie uur quizzen nadert de ontknoping: welk team mag zich Pubquiz-kampioen noemen? Het blijkt een nek-aan-nekrace te zijn tussen De Pubers en De Zilster Basterds. Grard biedt het verlossende woord: ‘Met slechts één punt verschil zijn De Zilster Bastards voor het tweede jaar op rij de winnaar!’

Het team loopt naar voren en neemt de repen chocolade en de medaille onder luid applaus in ontvangst. De Herfstasters nemen met opgeheven hoofd wederom de Poedelprijs mee naar huis. Mia blikt tevreden terug: ‘We hebben samen een heerlijk avondje uit gehad. Volgend jaar zijn we zeker weer van de partij!’ ■

• Mieke van Lisdonk houdt de scores bij

35

Boeken, films, uitstapjes en andere interessante dingen

OPROEP

Heeft u een mooi boek gelezen, een indrukwekkende tentoonstelling bezocht of een andere leuke uitstap gemaakt?

Wij zijn benieuwd!

Stuur uw tips naar de redactie van Ons:

JEZUS’ LIJDEN LIVE

‘Geef ons wat wij elke dag nodig hebben aan brood, aan warmte en aan inzicht’, zo sprak Jezus aan het eind van zijn leven. Leef mee met de emotionele gebeurtenissen rondom zijn sterven in Hem achterna. Een passiespel. Alweer de eenentwintigste editie van de Passiespelen Tegelen, die jaarlijks duizenden bezoekers in vervoering brengen. Mis het niet, want als KBO’er krijgt u dit jaar korting.

ons@kbo-brabant.nl

Première: zondag 10 mei 2020, er zijn in totaal 25 voorstellingen. Adres:

Meesterwerken uit Wenen Kunstliefhebber? Dan mag u de tentoonstelling Meesterwerken uit Wenen niet missen. Met meer dan vijftig schilderijen en twintig tekeningen van onder meer Peter Paul Rubens, Anthony van Dyck, Rembrandt van Rijn en Jan Weenix. Wat dacht u van topstukken als het Bacchanaal met de dronken Silenus van Rubens? Of van Rembrandts Portret van een jonge vrouw? De werken komen uit de collectie van de Akademie der bildenden Künste in Wenen. Het is de eerste keer dat zo’n grote selectie in Nederland tentoongesteld wordt.

Openluchttheater De Doolhof, De Drink 60 in Tegelen. Prijs met KBO-korting: eerste rang

Arrangement voor KBO-leden

€ 36,50 / tweede rang € 33,- / derde rang

13.30 uur: aankomst met koffie/thee.

€ 28,50. Ook is er groepskorting mogelijk.

14.00 uur: inleiding op de tentoonstelling

Meer informatie en bestellen: www.passiespelen.nl, actiecode voor leden: PASSIE2KBBR.

WIJSHEID

‘Schilderen is het kleinkind van de natuur’ REMBRANDT VAN RIJN (1606-1669) De belangrijkste Hollandse schilder uit de zeventiende eeuw

door kunsthistoricus Sophie Tutelaers.

14.30 uur: een bezoek aan de tentoonstelling op eigen gelegenheid.

Datum: zaterdag 18 april. Prijs: € 18,- (€ 5,25 met Museumkaart) incl. koffie/thee, inleiding op de tentoonstelling en museumentree.

Peter Paul Rubens, Bacchanaal met de dronken Silenus. ca. 1611-1615, olieverf op doek, Gemäldegalerie der Akademie der bildenden Künste Wien

ontspanning

Tickets voor dit arrangement zijn uitsluitend online te koop via www.hnbm.nl/kbobrabant (verkoop sluit 11 april 2020, let op: er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar).

Data tentoonstelling: tot en met zondag 31 mei. Openingstijden: van 11.00 tot 17.00 uur (van dinsdag tot en met zondag). Ticketprijs: € 15,00. Adres: Het Noordbrabants Museum, Verwersstraat 41 in Den Bosch. Meer info: www.hetnoordbrabantsmuseum.nl

36

ons

tekst Suzanne Geurts

Bij de ‘keuterboerkes’ Onze (klein)kinderen groeien niet op met koeien, koren en communiejurkjes, maar met iPads, Hello Kitty en Pokémon. Hoe anders was het vroeger, op het Brabantse boerenland? Schrijver Harrie Kemps – zelf nummer drie in een rij van negen kinderen – neemt u mee terug naar zijn jeugd in het dorpje Helvoirt. Hij schetst het eenvoudige, gewone gezinsleven van een ‘keuterboerke’. Een warme, herkenbare familiekroniek die de herinneringen aan toen levend houdt.

Met elf man rond de pan, Harrie Kemps, Uitgeverij Erven Kemps, € 19,95.

Fietstocht voor fijnproevers Prachtige natuur, knusse dorpjes, een authentieke streekkeuken. En overal is de typisch Kempische gastvrijheid voelbaar.

Ontdek de Kempen in één dag, fietsend van dorp naar dorp. Tijdens het programma Met de velo door de Kempen stopt u bij vijf horecagelegenheden, waar u kennismaakt met allerlei Kempische lekkernijen. Bij elk gerecht krijgt u een placemat met een mooi verhaal over het eten of de streek. Deze smakelijke tocht is 39 of 49 kilometer lang.

Startpunt: Fiets- en tandemverhuur Van der Mierden, Akkerweg 2 in Bladel.

Prijs: € 39,- voor het arrangement; huur van fiets (€ 7,50) en tandem (€ 17,50) mogelijk.

Meer info: www.fietsverhuurbrabant.nl magazine voor senioren

‘Compassie en respect voor mensen – ongeacht religie, geaardheid of afkomst. Daar gaat dit verhaal over, dat zich afspeelt in het denkbeeldige Oost-Brabantse dorpje Ginnikhuizen’ Het kleine geluk, door KBO’er David Sterrenberg, € 16,50 (incl. verzendkosten), te bestellen via dentsterrenberg@ ziggo.nl

TIP!

Wereld(s) achter glas: Kom in de Kas Onze tuinbouw oer-Nederlands? Welnee.

Van oorsprong tot afzet, van import tot export: Hollandse eigen kweek reist de hele wereld rond. Italiaanse kinderen groeien op met onze sappige tomaten, in Rusland krijgen juffen en meesters op hun eerste schooldag een Nederlandse bloem. En de gele chrysant is in Japan een symbool van zon en licht. Ontdek de wondere wereld achter glas tijdens Kom in de Kas. Zo’n 150 Nederlandse kwekers openen hun deuren en er is van alles te doen voor jong en oud.

Datum: zaterdag 4 en zondag 5 april.

Entree: gratis. Meer info, locaties in Brabant en openingstijden: www.komindekas.nl/waar

37

De mooiste busrondreizen

10 dagen va.

10 dagen

€ 559,-

va.

12 dagen

€ 599,-

€ 599,-

va.

Wenen, Boedapest en Praag

Rondreis Wales

Barcelona All inclusive en Andorra

Ontbijt en diner

Ontbijt en diner

All inclusive en halfpension

Vertrek: mei, jun, jul, aug, sep

Vertrek: apr, mei, jun, jul, aug, sep, okt

Vertrek: apr, mei, jun, jul, aug, sep

12 dagen va.

12 dagen

€ 599,-

va.

15 dagen

€ 599,-

va.

€ 799,-

Rondreis Kroatië

Rondreis Roemenië

Geheimen van de Balkan

Ontbijt en diner

Ontbijt en diner

Ontbijt en diner

Vertrek: apr, mei, jun, jul, aug, sep, okt

Vertrek: apr, mei, jun, jul, aug, sep, okt

Vertrek: apr, mei, sep, okt

14 dagen va.

12 dagen

€ 899,-

va.

15 dagen

€ 999,-

va.

€ 1.499,-

Rondreis Griekenland

Rondreis Zweden

Rondreis Noordkaap en Lofoten

Ontbijt en diner

Ontbijt en diner

Ontbijt en diner

Vertrek: apr, mei, jun, aug, sep, okt

Vertrek: mei, jun, jul, aug, sep

Vertrek: jun, jul, aug

Boek zonder aanbetaling

of bel 088 10 30 800 Alle fouten voorbehouden. Excl. reserveringskosten en Calamiteitenfonds.

advertentie

luxe woonhuislift zonder schacht VOLLEDIG VERZORGDE VAKANTIE WEKEN VOOR SENIOREN HEERLIJK TEMIDDEN VAN BOSSEN EN VENNEN IN “DE PAREL VAN BRABANT” OISTERWIJK! • U VERBLIJFT IN RUIME ALLE OP BEGANE GROND GELEGEN KAMERS MET EIGEN TERRAS. • IN HUISELIJKE SFEER KUNT U GENIETEN VAN ONZE UITMUNTENDE KEUKEN. • WIJ BIEDEN EEN VOLLEDIG DAG- EN AVOND PROGRAMMA MET 4 HALVE DAGTOCHTEN. AL RUIM 30 JAAR EEN SUCCESVOL FAMILIEBEDRIJF MET PERSOONLIJKE AANDACHT!

VRAAG NAAR ONZE FOLDER EN ZOMERARRANGEMENT Vraag naar de mogelijkheden

w w w. m i j n l i f t . n l Rotterdam - Strickledeweg 96 T. 010 – 4373211

Onderdeel van: Drives & Lifting

Scheibaan 5, 5062 TM Oisterwijk Tel. 013 528 2555

info@hoteldepaddestoel.nl www.hoteldepaddestoel.nl

Het vakantiegevoel… zodra u de deur uitstapt Met Schiphol Travel Taxi begint uw vliegreis op de drempel van uw eigen deur. Waar u ook woont, wanneer u wilt.

Geen gesjouw met koffers of afhankelijk zijn van wegbrengers en afhalers. Op de avond voor vertrek wordt uw ophaaltijd bevestigd.

Reserveren: Via uw ANVR reisbureau, Schiphol.nl of bel met 0900-8876 (€ 0,10 p/min.)

schiphol.nl/traveltaxi

Schiphol Travel Taxi ■ Geen gesleep met koffers; ■ Vanaf uw deur tot aan de vertrekhal en retour; ■ 24 uur per dag, 7 dagen per week; ■ Door heel Nederland; ■ Gegarandeerde beschikbaarheid;

Schiphol Business Taxi ■ Snel met een luxe taxi van en naar de luchthaven voor een zakelijke trip; ■ Op tijd en vóór de vertrekhal uitstappen zodat u direct kunt inchecken; ■ Last minute reserveren mogelijk, géén wachttijden; ■ Additionele services, zoals begeleiding van en naar de gate mogelijk.

Welcome to Amsterdam Airport

interview

RUUD HERMANS:

‘ Door The Voice ga ik een hoop meemaken, daar heb ik zin in!’

Twee kanten

Op zijn elfde stond hij voor het eerst op het podium, zijn eerste bandje ontstond toen hij zestien was, in de jaren zeventig had hij een grote hit, en onlangs won hij The Voice Senior. ‘Muziek is er altijd geweest’, aldus de Tilburgse countryzanger Ruud Hermans. tekst Susanne Mullenders | beeld Patricia Fotografeert

‘I

k ben een gevoelsmens. Je moet mij niet vragen op een feestavond te spelen.

Bierdrinken, hossen: dat ben ik niet. Ik zing luisterliedjes, levensliedjes, liedjes met een grote dosis melancholie, liefde, hoop…’, vertelt Ruud Hermans (69). ‘Country roads, ken je dat?

Veel mensen vinden dat een uitgekakt nummer, maar voor mij is het de basis van mijn bestaan. Ik wil altijd naar huis.’ En zijn huis staat in Tilburg, zijn leven lang al, met uitzondering van vijf jaren die hij in Hilversum heeft gewoond. ‘Brabant is belangrijk voor me. De Brabantse gemoedelijkheid, de taal… prachtig.’

magazine voor senioren

Hermans begon al heel jong met muziek.

‘Als jongetje van elf stond ik voor het eerst op een podium, in een wijkcentrum in Tilburg, samen met twee andere jochies.

Dat ik daar in die spotlights stond, was best wonderlijk eigenlijk. Want mijn moeder zei altijd: “Ruudje, eerst de anderen, dan pas jij.” Ik had geleerd niet op de voorgrond te treden.’ Dat hij toch op dat podium terechtkwam, komt omdat hij twee kanten heeft, vertelt hij: ‘Enerzijds kom ik graag onder de mensen, vind ik dat podium heerlijk en kan ik uitbundig zijn, met een lach en een traan. Maar ik kan ook gerust een hele week binnen zitten zonder iemand te zien. Dat is geen eenzaamheid – daar heb ik goed over nagedacht. Ik denk dat je eenzaam bent als je het gevoel hebt dat anderen dwars door je heen lopen. Als ik naar buiten ga, dan groet ik iedereen, maak ik een praatje met mensen die ik tegenkom. Ik vind dat leuk, ik hou van mensen. Maar ik vind het ook fijn om me helemaal terug te trekken zo nu en dan.’

Sterk gevoel ‘Mijn moeder wilde graag dat ik meester werd, dus ben ik naar de pedagogische academie gegaan. Ik heb daarna een paar jaar muziekles gegeven, maar het onderwijs was toch niet mijn ding.

Een klas met 30 kinderen… dat is een energievreter, hoor!’ Bovendien bleef tegelijkertijd de muziek maar trekken. Op zijn zestiende werd Hermans zanger van de folkband Heating. In 1973 reageerde hij op een advertentie van de Tumbleweeds, waarop hij werd aangenomen als zanger.

Met die band scoorde hij in 1975 een nummer 1-hit, namelijk met het liedje Somewhere between. In 1977 stapte hij uit de Tumbleweeds en in 1979 werd hij radiopresentator bij de KRO. Dat heeft hij vervolgens dertig jaar gedaan, tot 2010.

Toen kwam er iets heel nieuws op zijn

» 41

pad: uitvaartbegeleiding. ‘Hoe ik daar heel anders zingen en spelen dan op een ben ingerold? Ook weer via de muziek podium. En de hele band moet met je eigenlijk. Ik heb altijd contact gehouden meebewegen.’ Bij The Voice zat het publiek met een aantal fans, en sommigen werden niet meer op zijn lip en een tv-studio echt vrienden. Zo ook een echtpaar uit De vraagt om een andere dynamiek dan een Meern, Cor en Annie. In april 2010 werd huiskamer. ‘Zodra ik wist welk nummer ik Cor ernstig ziek en kwam de moest gaan spelen, ben ik het vraag of ik zijn dienst wilde eerst gaan luisteren. Soms wel doen. En ik zei ja, omdat ik wist honderd keer: waar gaat het ‘Ik hou van dat ik dat kon. Ik heb een sterk over, wat is de rode draad, waar mensen, maar liggen de accenten? En pas als gevoel, weet vaak wat mensen ik vind het voelen. Die eerste dienst was ik dat allemaal doorhad, ben ik ook fijn om heel bijzonder. Sindsdien het zelf gaan zingen.’ me terug te heb ik zo’n 600 diensten trekken zo nu Prachtig jaar gedaan…’ Op dit moment en dan’ Die aanpak heeft goed heeft Hermans het werk van uitgepakt. Spijt van zijn uitvaartbegeleider op een laag deelname heeft hij zeker pitje gezet. ‘Het is het mooiste niet: ‘Het was fantastisch! werk dat ik ooit gedaan heb, Door The Voice ga ik dit jaar een hoop er komt zoveel emotie bij kijken. Maar je meemaken, daar heb ik zin in! De cirkel is moet er heel veel tijd in stoppen om het rond, van vroeger uit tot nu. Ik heb altijd goed te kunnen doen.’ En juist die tijd, daar willen zingen, maar tijdens mijn leven heb ontbreekt het aan op dit moment. ik vaak andere keuzes gemaakt. En nu sta Huiskamerconcerten ik toch weer op het podium!’

Want als winnaar van The Voice Senior Hermans is klaar voor wat gaat komen; heeft Hermans het enorm druk: ‘Ik ga de zijn leeftijd zit hem niet in de weg. ‘Ik vind theaters in met mijn muziek, daar heb ik het helemaal niet erg om ouder te worden. enorm veel zin in!’ Hoe kwam hij erbij om Dat was vroeger anders: ik was als de dood mee te doen? ‘Ik kreeg een telefoontje van voor de dood. Mijn vader overleed toen een talent scout die ik nog kende van mijn ik zestien was, dat was verschrikkelijk. tijd in Hilversum. Of ik geen zangers in Maar gaandeweg heb ik door mijn werk als mijn netwerk had die wilden deelnemen uitvaartbegeleider zoveel te maken gehad aan The Voice. Ik zei dat ik erover zou met de dood, dat mijn angst is weggeëbd.’ nadenken. Een minuut later belde ik En ouder worden heeft ook leuke kanten, hem terug: “Wat dacht je ervan als ik zelf vindt Hermans: ‘Alles wordt relatiever, meedoe?” Dat vond hij geweldig!’ minder zwaar.’ Hij besluit: ‘Ik heb een optie Gelukkig had Ruud in de tussentijd ook op genomen op mijn leven tot 25 december muziekgebied niet stilgezeten. Muziek was van dit jaar: dan word ik zeventig. Dan heb vaak onderdeel van de uitvaartdiensten ik een prachtig jaar gehad en daarna zie ik die hij begeleidde. Daarnaast woonde wel weer wat er komt.’ ■ hij jarenlang in een oud schooltje, waar hij huiskamerconcerten gaf voor zo’n veertig tot zestig mensen. ‘Dan speelden we akoestisch. Het publiek zat soms maar een meter bij ons vandaan. Dan moet je magazine voor senioren

BACK IN TOWN In maart en april speelt Ruud Hermans in theaters door het hele land met zijn concert Back in Town.

Meer informatie vindt u op www.ruudhermans.nl

43

Advertentie

Je huid houdt van zacht

Zacht houdt van AquaCell Zacht water is zacht voor de huid. Voor de jonge

krachtige werking. Daarmee heb je 24 uur per dag

huid, de oudere huid, de gezonde huid en de

zacht water, zonder een spoortje kalk. En dat voel

probleemhuid. Kalk in het water droogt de huid

je direct. Niet alleen je huid houdt van zacht.

uit en kan irritaties opleveren. AquaCell is de

Ook je douche houdt van zacht. Schoonmaken is

waterontharder met 100% zacht garantie.

eenvoudiger dan ooit. Omarm ook zacht en kijk

De twee cellen zorgen voor een continue en

voor alle voordelen op www.aquacell.nl

100% kalkvrij water

onsje geluk

tekst en beeld Ivo Hutten

Hondje Ollie (13) uit Tilburg:

Een allemansvriend op kantoor Wie wel eens bij KBO-Brabant in ’s-Hertogenbosch komt, heeft haar vast al eens gezien, geaaid of geknuffeld. Ollie, ons kantoorhondje. Iedereen is gek op haar, niet in de laatste plaats onze secretariaatsmedewerkers Chantal, Fonsa en Sandra én gastvrouw Loes.

Chantal: ‘Ollie is echt een allemansvriend. Ze ligt het meest van de tijd op haar schapenvachtje bij collega Eva Geelen, het baasje van Ollie. Maar als ze de kans krijgt, trippelt ze ook regelmatig even vrolijk door de gang.’

Fonsa: ‘Ja, dan komt ze iedereen even gedag zeggen. Ze houdt van gezelligheid en natuurlijk van wat lekkers. Een botje met spek is haar favoriet. Soms loopt ze ook heel lief en vrolijk een vergaderzaal in. Ik heb haar nog nooit horen blaffen.’ Sandra: ‘Ik ben altijd blij om haar te zien. Heerlijk even knuffelen tussen het serieuze werk door.

Ollie zorgt altijd even voor een moment van ontspanning.’ Loes: ‘Het is gewoon haar hele uitstraling die ervoor zorgt dat je haar even wil kroelen. En ze helpt ook nog eens goed. Na de lunch ruimt zij alle kruimels op!’ ■ V.l.n.r. Fonsa Gosma, Sandra Hulsenboom (achter), Chantal Bijnen (voor) en Loes Aalten

45

achtergrond

‘ Ik voel me als mantelzorger aan de kant gezet’

46

ons

Geen goed gevoel

De moeder van Esther Mulder zit in een verpleeghuis en kreeg een buddy, iemand die haar gezelschap houdt. Maar al snel nam de buddy steeds meer mantelzorgtaken over – buiten Esther om.

Een reconstructie. tekst Suzanne Geurts | beeld Shutterstock

H

et is 2017, het jaar waarin Esthers moeder getroffen wordt door twee zware herseninfarcten. Ze is eigenlijk nog jong, pas 75, maar de situatie is zo ernstig dat ze naar een verpleeghuis verhuist. Vanaf dan ziet Esther (50) haar moeder achteruitgaan, en snel ook. ‘Eerst kon ze nog een beetje lopen, maar een paar seconden staan is inmiddels het maximale’, vertelt Esther. ‘Ze wordt steeds vergeetachtiger, ook overzicht ontgaat haar.’ Naast de emotionele impact belandt er een gigantische hoeveelheid regelwerk op Esthers bord. Dat is haar niet vreemd, al jaren is ze haar moeders mantelzorger. ‘De administratie, gesprekken met artsen en zorgverleners, de boodschappen: soms was het veel, stressvol, maar ik heb het altijd met liefde gedaan.’

magazine voor senioren

In juli 2018 krijgt Esther een telefoontje.

Het is het verpleeghuis. ‘Uw moeder wil graag een buddy, het lijkt ons goed binnenkort met haar kennis te maken.’

Verbaasd hangt ze op. ‘Er is niets met mij overlegd, niets. Achteraf bleek dat de directrice folders uitdeelde en met bewoners een wervend praatje aanknoopte over gezelschap van een buddy. Natuurlijk zeggen mensen daar graag “ja” op, het zijn kwetsbare ouderen, vaak eenzaam.’ De beloofde kennismaking volgt, in augustus 2018. Esther ontmoet de buddy, Anja. Er worden afspraken gemaakt, vrij duidelijke, vindt Esther. ‘Ik blijf de mantelzorger en “de curator” van mijn moeder. Anja houdt haar wekelijks twee keer twee uur gezelschap. Wil ze meer dan koffiedrinken of een wandelingetje maken? Dan moet ze mij bellen voor overleg.’ Toch houdt Esther geen goed gevoel aan het gesprek over. ‘Anja kwam meteen met allerlei verbeterpunten, zoals een tafeltje in mijn moeders kamer, om te kunnen puzzelen. Ik dacht toen al: hè, maar dat is toch niet aan jou?’

‘Uw moeder wil graag een buddy, het lijkt ons goed binnenkort met haar kennis te maken’

Een lege kamer Een maand na het kennismakingsgesprek heeft Esther Anja aan de telefoon. Zij en haar moeder zijn op pad geweest, met de auto – tegen de afspraken in. ‘Ik herhaal netjes dat ik daarover graag eerst overleg wens, vanwege mijn moeders broze gezondheid. Waarop Anja zegt: “Ik zie het probleem niet”.’ Op dat moment verbreekt Anja alle contact met Esther, terwijl ze wel de buddy blijft. Esther laat het er niet bij zitten en gaat vanaf dat moment continu het gesprek aan. Met de eerste contactpersoon van het verpleeghuis, het team, de organisatie van de buddy. Af en toe wordt er een afspraak in het dossier gezet, zoals ‘zorginhoudelijke taken alleen met mantelzorger opnemen, niet met buddy’. Maar het helpt niet, niet genoeg

» 47

advertentie

Word lid van SeniorWeb

Is uw computer opeens traag of geeft hij een rare foutmelding? Of wilt u graag meer leren doen met uw computer, tablet of smartphone? Met SeniorWeb hebt u altijd computerhulp binnen handbereik. Zelfs aan huis!

Onze geduldige vrijwilligers nemen alle tijd voor u.

‘ SeniorWeb is al niet duur, en je krijgt écht waar voor je geld!’

Mevrouw Nijhof (69 jaar) uit Utrecht vertelt: ‘Ik heb al een paar keer een beroep

SeniorWeb is een vereniging zonder winstoogmerk met

gedaan op computerhulp aan huis van SeniorWeb. Erg handig, omdat ik alleen woon

150.000 leden. Leden zijn daarom voordelig verzekerd

en niet alles zelf kan oplossen. De vrijwilliger van SeniorWeb die bij mij thuiskwam,

van persoonlijke computerhulp! Word vandaag nog lid,

nam alle tijd en gaf mij heel duidelijke uitleg over mijn printer die het niet goed meer

en profiteer van de volgende ledenvoordelen:

deed. Hij liet mij stap voor stap zien hoe ik het probleem in de toekomst kan voorkomen. Alles is netjes opgelost, ik was zo blij! Het lidmaatschap van SeniorWeb is al niet duur, en je krijgt écht waar voor je geld!’

✔ Persoonlijke computerhulp per telefoon, via internet én zelfs bij u thuis ✔ 4 x per jaar tijdschrift Enter vol handige tips ✔ Stap-voor-stapcursussen op onze website ✔ Wekelijks informatieve nieuwsbrieven

Word ook lid en betaal in 2020 slechts € 33,Maak nu voordelig kennis met de hulp en ondersteuning van SeniorWeb en krijg het boek Veilig en vertrouwd online cadeau! Met dit boek leert u stap voor stap hoe u veilig gebruikmaakt van internet, en uw apparaat goed beveiligt.

Meld u vandaag nog aan via www.seniorweb.nl/kbobrabant, of bel ons op 030 - 276 99 65 [ma-vr. 9-17u] als u ons persoonlijk wilt spreken.

Wij helpen u graag!

✔ Deskundig advies bij verdachte e-mails

in elk geval. Situaties stapelen zich op.

Vaak hoort Esther hier achteraf pas over.

Zo neemt Anja haar moeder – op verzoek van het verpleeghuis – mee naar een orthopedische schoenenwinkel, terwijl ze eerst haar medisch specialist had moeten bezoeken. ‘De aangeschafte schoenen waren ondraagbaar: 200 euro weggegooid.’

En op haar moeders verjaardag: ‘Op haar verzoek kwam ik ’s ochtends, maar ik trof een lege kamer aan, ze was naar de kerk.

Later zei mijn moeder: “Waar was je nou?

We hadden ’s middags bij mij een feestje.”

Gewoon verwarring, zou je denken, maar dat feestje was door Anja georganiseerd. Ik wist van niets.’

Beladen situatie De communicatieproblemen reiken verder dan de buddy. Ook met het verpleeghuis lopen de lijnen stroef. Esther ontdekt dat er zonder overleg zaken uit het medisch dossier worden gehaald – en eraan toegevoegd. Ook medewerkers blijken niet op de hoogte van afspraken. ‘Pas veertien maanden na de opname ontdek ik dat er nooit een intake is geweest. Geen enkele overdracht over mijn moeders medische en persoonlijke achtergrond.’ Inmiddels bezoekt Esther haar moeder nog maar een keer per week. ‘Door de beladen situatie ervaar ik een enorme drempel en dat vind ik zo jammer. Ik mis mijn moeder. Onze band was altijd goed, maar nu staat de buddy tussen ons in.’ Je kunt je afvragen: waarom stopt ze niet gewoon met die buddy? ‘Mijn moeder was vanaf het eerste moment lyrisch over het idee. Nog steeds, ze is erg close met Anja geworden. Ik wil haar dat plezier niet ontzeggen, zo’n dochter ben ik niet.’ Toch blijft Esther het gesprek aangaan. ‘Dat is het enige wat ik kan doen.

Ik blijf dingen benoemen, naar alle partijen.

Ze is tenslotte míjn moeder.’ ■

magazine voor senioren

Wat kunt u doen?

‘Ik mis mijn moeder. Door de situatie ervaar ik een enorme drempel en dat vind ik zo jammer’

Om privacyredenen zijn de namen van Esther en Anja gefingeerd. Esther is op zoek naar lotgenoten. Herkent u deze situatie? Mail uw ervaring naar ons@kbo-brabant.nl

Dr. Tinie Kardol, professor gerontologie en voormalig bestuurder bij onder andere Vughterstede in Vught: ‘Dit kan niet. Iedere bewoner, ongeacht zijn situatie, heeft altijd een vaste contactpersoon. Dat is nooit een buitenstaander, maar meestal een familielid als mantelzorger. Is die persoon niet bereikbaar? Dan moet de instelling contact opnemen met een tweede, vastgestelde contactpersoon.

Een buddy of vrijwilliger kan zo’n rol nooit overnemen, tenzij hier juridische afspraken over zijn gemaakt. Dat gaat via een officiële procedure, waarbij de buddy het mentorschap van de mantelzorger overneemt.

De situatie van Esther is bovendien extra vreemd, omdat haar moeder mentaal achteruitgaat en steeds minder wilsbekwaam wordt. In zo’n geval is het helemaal noodzakelijk dat de beslissingsbevoegdheid bij de mantelzorger ligt. Ik raad Esther aan om verhaal te halen bij de directie. Wordt er geen beterschap beloofd, dan kan ze aankloppen bij de vertrouwenspersoon van de instelling, die eventueel de externe, onafhankelijke klachtenfunctionaris inschakelt. Dit kan ook op Esthers verzoek. Werkt dit ook niet? Dan kan ze terecht bij de Inspectie Gezondheidszorg & Jeugd.’

49

advertentie

BTR REIZEN

www.BTRreizen.nl  055 - 5059500

Ruime keuze aan betaalbare vakantiereizen Autovakanties All Inclusive e Nieuw w

Hotel Appelscha *** Appelscha

Hotel Wunderland *** Kalkar

Hotel Maasduinen *** Velden

Hotel Brauer *** Treis-Karden Treis Karden Treis-

4 dg. Drenthe / Friesland va. € 186, 186,5 dg. Limburg va. € 259, 259,- p.p.

4 dg. Nederrijn va. € 219, 219,- pp.

5 dg. Moezel va. € 239,- pp.

Hotel De Bonte Wever *** Assen 4 dg. Drenthe va. € 229,- p.p.

Hotel Mutter Bahr *** Üffeln

5 dg. Tecklenburgerland va. € 275,- pp.

Hotel Oranjeoord *** Hoogsoeren Hotel Eifelblick *** Stadtkyll 5 dg. Veluwe va. € 264,- pp.

5 dg. Vulkaaneifel va. € 243, 243,- pp.

BTR Reizen biedt u nog veel meer gastvrije All Inclusive Hotels op de mooiste plekjes in Nederland en Duitsland met veel Voordeel

Busvakanties All Inclusive e Wijnfeesten in Cochem

Nieuw w

4 dg. Hotel Brauer *** € 299, 299,- pp.

Rijn in vlammen in Boppard

4 dg. Hotel Brauer *** € 299, 299,- pp.

Arhdal & Eifel / Mayschoss

5 dg. Hotel Lochmühle *** € 425, 425,- pp.

Tecklenburgerland / Üffeln

5 dg. Hotel Mutter Bahr ***€ 480, 480,- pp.

Zuid-Limburg ZuidZuid Limburg / Valkenburg

5 dg. Hotel Op de Boud *** € 399,- pp.

Sauerland / Soest

5 dg. Hotel Am Wall *** € 425,- p.p.

All Inclusive met mooi programma en veel extra’s extra’s extra’ s

Riviercruises Nieuw w

Cruise Antwerpen & Maastricht 7 dg. met MS Horizon va. € 660, 660,- pp.

Rijn & Moezel naar Cochem

6 dg. met MS Salvinia va. € 520, 520,- p.p.

Cruise Cochem & Rüdesheim

9 dg. met MS Statendam va. € 760,- pp.

Rijn & Neckar naar Heidelberg 10 dg. met MS Azolla va. € 940, 940,- p.p.

Noord-Nederland NoordNoord Nederland op zijn mooist Rijn & Moezel naar Bernkastel 5 dg. met MS Salvinia va. € 540, 540,- pp.

Kies een verwarmde toiletzitting met onderdouche: • Prijs: € 745,- incl. btw en 3 jaar garantie.

• Spatoilet past op vrijwel iedere wc-pot • Installatie door ons zonder hakken en breken: € 150,- alles inclusief.

10 dg. met MS Salvinia va. € 900,- p.p.

Nederlandse rivieren en Zeeland Rijn, Main en Donau cruise 6 dg. Met MS Azolla va. € 565, 565,- pp.

15 dg. Rembrandt van Rijn va. € 1525,- p.

België met Brugge & Gent

Donau met Wenen & Budapest

10 dg. Met MS Azolla va. € 940,- pp.

Gun U zelf comfort en gemak Stop nu met vegen.

Ga voor hygiëne en wellness!

15 dg. Rembrandt van Rijn va. € 1525,- p

en nog veel meer cruises over Europa’s Europa s mooiste rivieren Europa’

Seniorenreizen voor alle KBO Groepen BTR Reizen verzorgd al vele jaren groepsvakantiereizen voor vele KBO groepen, veelal naar All Inclusive hotels op de mooiste plekjes in Nederland en Duitsland met een mooi programma en veel extra’s.

Interesse, bel of mail en vraag naar alle mogelijkheden.

 055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL

Als je wacht tot je “er aan toe bent”, dan ben je te laat.

Doe het NU en profiteer meteen van pure wellness.

Klant

beoordeling

9,1

Eenvoudige installatie – gebruiksvriendelijk – met geurvreter – verwarmde zitting – afstandsbediening gratis proberen – betalen achteraf *Wij leveren ook wc-liften, verhogers, handgrepen, e.d. *Informeer of uw gemeente de aanschaf via de WMO vergoedt.

Waar wacht u nog op?

072 5629 269 / 020 6141 232 • info@spatoilet.com

op zoek

illustratie Shutterstock

van ongeveer dezelfde leeftijd. Ik ben fit en

Reageren?

Stuur uw bericht in een gesloten envelop naar KBO-Brabant en zet linksboven op de envelop: ʻReactie Contactoproep Onsʼ en het nummer van de oproep waarop u reageert.

Wij sturen uw envelop ongeopend door. Vermeld uw naam, adres of e-mailadres in uw reactie, zodat de ontvanger contact met u kan opnemen.

Oproep plaatsen?

Bent u op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? U kunt uw oproep sturen naar KBO-Brabant o.v.v.

‘Contactoproep Ons’. Vermeld uw adres, telefoonnummer en e-mailadres. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-. Als er meer oproepen zijn dan ruimte in dit blad, dan leggen we een wachtlijst aan.

gezond, houd van wandelen, fietsen, reizen en bridgen. Als een van deze hobby’s je aanspreekt, laat dan iets van je horen. Liefst uit omgeving 073.

BR.O.NR. 3.004/20 Man van 78 jaar, vitaal, mobiel, drie kinderen en vier kleinkinderen, wil graag met een vrouw van ongeveer dezelfde leeftijd praten over de grote en kleine dingen van het leven. Dat vind ik belangrijker dan samen dezelfde hobby’s hebben. Regio Uden-Oss. Altijd antwoord!

BR.O.NR. 3.005/20 Weduwnaar van 83 jaar zou graag in contact komen met een spontane vrouw van ± 80 à 85 jaar

Adres

uit de omgeving Eindhoven, de Peel of

KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ʼs-Hertogenbosch of

de Kempenstreek om samen de laatste

contactadvertentie@

dagtrips. Terrasje pikken en uit eten gaan

kbo-brabant.nl

vind ik leuk en ik houd van huiselijkheid. Ik

levensjaren te genieten van het leven.

Ben in het bezit van auto en maak graag

drink geen alcohol en ik rook niet. Voel je je aangetrokken, reageer dan liefst met foto. Er

Groet & Ontmoet

is een spreuk, die is als volgt: geniet van de laatste levensjaren, want het is later dan je denkt.

te doen, zoals een terrasje pikken, wandelen

Mocht u uw oproep liever online plaatsen, dan kunt u dat doen op Groet & Ontmoet op

en de lange avonden doorkomen.

www.kbo-brabant.nl

komt eraan, daarom zoek ik een eerlijk,

BR.O.NR. 3.001/20 Ik ben een 80-jarige vrouw uit omgeving 013 en ben op zoek naar een maatje om samen gezellige dingen mee

BR.O.NR. 3.002/20 Weduwnaar van 76 jaar oud, mbo+-niveau, 1 meter 68 lang,

Groet & Ontmoet staat garant voor veel gezellige contacten!

BR.O.NR. 3.006/20 Ik ben een goed uitziende weduwe van 79 jaar. Het voorjaar verzorgend maatje om samen nog iets leuks te doen, bijvoorbeeld wandelen, fietsen, terrasje pikken of uit eten, maar thuis is het

rustig karakter, eerlijk en trouw, die houdt

ook gezellig. Graag eerlijke brieven uit de

van bridgen, fietsen, vakantie en een arm

omgeving Eindhoven.

om zijn schouder, wil graag kennismaken met een lieve, niet rokende, slanke dame van ongeveer dezelfde leeftijd om samen leuke dingen te doen en het leven weer aangenamer te maken. Liefst uit Zuidoostof Midden-Brabant.

BR.O.NR. 3.003/20 Weduwe (73) zoekt voor vriendschap of latrelatie een gezellige man magazine voor senioren

Is uw oproep geplaatst?

Vergeet u niet om altijd een reactie te sturen, óók aan de mensen met reacties waar u verder niet op in wenst te gaan? Het is maar een kleine moeite en het wordt heel erg op prijs gesteld!

BR.O.NR. 3.007/20 Welke leuke man, 70-75 jaar, mist net als ik, vrouw van 72 jaar, een ‘maatje’ om samen regelmatig iets te ondernemen. Denk aan film, concert, fietstocht, wandeling, etentje, terras enzovoort. Voorkeur voor omgeving 040 met een straal van 30 kilometer. Ik zie heel graag uw reacties, liefst met foto, tegemoet!

51

advertentie

Meerheide 100.S 5 5 2 1 D X Eersel 0497 - 518805 www.scoot2be.nl Info@scoot2be.nl

SCOOT 2

Gegarandeerd een comfortabele en zorgeloze vakantie!

Opruiming vele showroom modellen

OOK IN 2020 VOLOP Scootmobielen

Rolstoelen

Schitterende arrangementen voor individuele gasten Tijdens bepaalde arrangementen bestaat de mogelijkheid van een haal en brengservice.

www.postelhoef.nl

Actief genieten in de Brabantse Kempen!

Rollators

Driewielfietsen

Trippelstoelen

Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreffelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving.

Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d.

Voor KBO leden extra voordeeel: Op hand rolstoelen, trippelstoelen en rollators 10% korting.

Op fietsen en scootmobielen 2 jaar gratis onderhoud.

Kijk op onze website en vraag naar onze brochure.

Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel • T (0497) 541 426 • www.postelhoef.nl

Senioren Winkel DE SPECIALIST IN VERANTWOORD ZITTEN EN SLAPEN

Het jaar goed beginnen met een NIEUWE RELAX FAUTEUIL? Vraag naar onze inruilkorting

Bel en vraag naar de actievoorwaarden

Sta op stoelen worden op maat gemaakt. Wij komen indien gewenst thuis opmeten. Bel ons voor zit- en slaapadvies!

Hoofdstraat 127 | 5481 AD | Schijndel

T: 073-547 52 78

www.seniorenwinkel.nl

ledenvoordeel KRACHTIGE SCHOONMAAKHULPEN! Houd uw huis makkelijk schoon met een stofzuiger van Turbotronic. Er is keuze uit een traditionele sledestofzuiger met snoer en twee krachtige, draadloze steelstofzuigers met accessoires.

Voor ieder wat wils dus! Turbotronic staat voor betaalbare kwaliteit met een modern, elegant design.

De stofzuigers zijn voorzien van geavanceerde technologie en een HEPA-filter. Stofzuigerzakken zijn niet meer nodig. U krijgt twee jaar fabrieksgarantie op de Turbotronic stofzuigers.

€ 124,95

€ 89,95

€ 69,95

Sledestofzuiger met snoer CV-05

• Snoerlengte 6 meter • Gewicht 5 kilogram • Inhoud 3,5 liter • Extra parket- en combizuigmond • Met rubberen wielen voor

10-in-1

accessoireset

Draadloze steelstofzuiger Luxe VS-180

• Gewicht 2,1 kilogram • Inhoud 1 liter • Werkt ook als kruimeldief • Laadt eenvoudig op via • • • • •

oplaadstation Tot 45 minuten stofzuigen op volle accu Geluidsniveau 65 dB (ultrastil) Tien extra accessoires, onder andere een huisdierenborstel Luxe afwerking, krachtige motor en sterk kunststof Verkrijgbaar in drie kleuren!

Leden van KBO-Brabant betalen € 124,95 i.p.v. € 269,95. magazine voor senioren

Draadloze steelstofzuiger Basic VS-777

• Gewicht 2,5 kilogram • Inhoud 1 liter • Werkt ook als kruimeldief • Laadt eenvoudig op via • • • •

oplaadstation Tot 45 minuten stofzuigen op volle accu Geluidsniveau 75 dB Plus extra kleine zuigmond Verkrijgbaar in drie kleuren!

Leden van KBO-Brabant betalen € 89,95,- i.p.v. € 199,95.

De verzendkosten van deze drie stofzuigers bedragen slechts € 4,95.

• • •

vloerbescherming Met variabele zuigkrachtregeling Filters zijn uitwasbaar Verkrijgbaar in drie kleuren!

Leden van KBO-Brabant betalen € 69,95 i.p.v. € 149,95.

VOOR UITGEBREIDE INFORMATIE, EEN OVERZICHT VAN ALLE KLEUREN & BESTELLEN GA NAAR www.onsledenvoordeel.nl

of telefonisch via (085) 486 33 63 In de webshop van Ons ledenvoordeel vindt u nog veel meer aantrekkelijke ledenvoordelen van KBO-Brabant. Bezoek onze shop en profiteer van uw voordeel!

53

advertentie

Al ruim 45 jaar hèt adres voor comfort en kwaliteit

Banken en bankstellen Ruime keuze Veelal met relaxfunctie

Lekker zitten?... ... Welkom bij Teun Arts.

Al ruim 45 jaar vindt u in deze omgebouwde boerderij in Sint Hubert de grootste collectie relaxfauteuils van Nederland.

relaxfauteuils op draaivoet Ruim 230 modellen

relaxfauteuils met sta- op hulp Ruim 90 modellen Veelal uit voorraad leverbaar

CLH-02 3 zits van € 1670,-

Lekker zitten?... ... Welkom bij Teun Arts.

Nu: € 1275,-

Geaf 11 3 motorig & accu van € 3210,-

Nu: € 1975,-

(9x Geaf voorradig)

Aktiemodel: Babir 2 motorig & accu in leder

€ 2175,-

Geparo 290 Gasdruk & Topswing

In stof vanaf € 1075,In meerdere kleuren uit uit voorraad leverbaar

Geparo 111 Gasdruk & Topswing Uit voorraad in donker bruin, blauw & crème leder

Nu va.: € 1275,-

Onze openingstijden: Di, Wo & Do 10:00 - 17:30, Vrijdag 10:00 - 21:00, Zaterdag 10:00 - 17:00 tel.: 0485 - 45 29 86 www.teunarts.nl Boersestraat 11, 5454NG, Sint Hubert. In St.Hubert op de rotonde richting Wanroij, dan 3e weg links, 1e rechts.

info@teunarts.nl

advertentie

Onze openingstijden: Di, Wo & Do 10:00 - 17:30, Vrijdag 10:00 - 21:00, Zaterdag 10:00 - 17:00 tel.: 0485 - 45 29 86 www.teunarts.nl Boersestraat 11, 5454NG, Sint Hubert. In St.Hubert op de rotonde richting Wanroij, dan 3e weg links, 1e rechts.

info@teunarts.nl

Riviercruise

OVER DE ELBE

VAN BAD SCHANDAU NAAR HANNOVER

€ 20 extra korting voor KBO leden!

Gebruik actiecode OADONS20 bij uw boeking Vertrek op 14 april mét gegarandeerd vertrek!

Vanuit het prachtige natuurgebied in Saksisch Zwitserland start deze bijzondere riviercruise over de Elbe. Laat de prachtige natuur en authentieke steden met veel historie en cultuur u verbazen en geniet van de uitstekende verzorging aan boord van het comfortabele en gezellige schip het MS Princess.

Vaar met ons mee over deze nieuwe unieke vaarroute over de Elbe!

Hoogtepunten - Kuuroord Bad Schandau - Dresden; ‘Florence aan de Elbe’ - Bizarre rotsformaties van Bastei - Albrechtsburg boven Meißen - Lutherstad Wittenberg

Boek op oad.nl/ons of bel 0547 72 99 57

*Prijzen zijn vanaf prijzen, o.b.v. 2 personen, excl. res. kosten en calamiteitenfonds. O.v.v. typefouten.

6 dagen van 599 voor

579

Inclusief  vervoer per bus naar schip en v.v.  cruise volgens programma  verblijf in een 2-pers. hut met douche en toilet  volpension (ontbijt, lunch en diner) vanaf diner eerste dag t/m ontbijt laatste dag  welkomstdrankje  koffie en thee in de middag  elke avond een kleine snack  kapiteinsdiner  internationale cruiseleiding aan boord  Oad gastheer/gastvrouw aan boord

puzzel In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Los het Zweeds Raadsel op, stuur uw oplossing naar de redactie en win kaartjes voor de tentoonstelling Meesterwerken uit Wenen.

puzzel puzzelpro.nl

6

Limburgs gebak Italiaans eiland

eerlijk

computerspel

reuk

reisgoed

naaldboom betalingsmethode

verdieping

2

streling

8

laaghartig elektrisch deeltje

wennen

boer berouw

langs stekken

aantekenboek

Stuur de oplossing van de puzzel, uw naam, adres en telefoonnummer vóór 3 april 2020 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch.

Of mail naar:

4

onzes inziens brandgang

werelds

9

bedrijfsleider

bewijsstuk

vis

3

recht vaarwater duw

5

relevant

rangtelwoord

van een

1

overmatig

schrijfgerei

7

mannelijk rund

puzzelpagina@ kbo-brabant.nl

Vermeld als onderwerp: ‘puzzel Ons 3’.

De winnaars van het vijfdaagse verblijf voor twee personen in een All-in Hotel zijn: G. Baijens-Smolders, G. Dobbelsteen, J. van Ham en M. Smits Hartelijk gefeliciteerd!

De oplossing van de puzzel was:

nieuwjaarsduik. magazine voor senioren

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Puzzel mee en win!

We mogen aan vijf winnaars twee kaarten voor de tentoonstelling Meesterwerken uit Wenen weggeven!

In de tentoonstelling Meesterwerken uit Wenen, tot en met 1 juni 2020 in Het Noordbrabants Museum, ziet u ruim vijftig schilderijen en twintig tekeningen van onder meer Peter Paul Rubens, Rembrandt van Rijn en Anthony van Dyck. De werken zijn afkomstig uit de collectie van de Weense kunstacademie. Het is de eerste keer dat een selectie van deze omvang wordt gepresenteerd op Nederlandse bodem en

dat de bijzondere ontstaansgeschiedenis van deze collectie wordt verteld.

Het Noordbrabants Museum, Verwersstraat 41, ’s-Hertogenbosch

57

Voor fantastische reizen!

advertentie

v.a. slechts

v.a. slechts

89,-

199,4/5-daagse

5/8 dagen Beierse

v.a. slechts

v.a. slechts

269,-

299,5 dagen

5 dagen

Stedentrip Berlijn

Woud, Bayerisch Eisenstein, Passau

Moezel, Trier en Koblenz

Het eiland Rügen, Noord-Duitsland

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

v.a. slechts

349,7/8 dagen

v.a. slechts

399,8/10 dagen Boedapest en

v.a. slechts

v.a. slechts

399,-

399,-

10 dagen

10/12 dagen Barcelona

Tarrenz in Tirol/ Kirchberg in Tirol

omgeving / Balatonmeer en Boedapest

Istrië, Opatija/ Pittoresk Vrsar, Istrië

en omgeving / Barcelona all-inclusive en Andorra

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

v.a. slechts

399,10/12 dagen Eilanden

v.a. slechts

599,10 dagen

v.a. slechts

v.a. slechts

699,-

549,-

10 dagen

12 dagen

en kust van Dalmatië/ RR Dalmatische kust

Hart van Schotland, Trossachs

Bantry Bay en subtropisch Ierland

Toscane, Bloemenrivièra en de Côte d’Azur

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

Diverse vertrekdata

Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht!

Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.

Brochure en boekingen:

(0318) 58 09 58 www.bolderman.nl

Prijs p.p. o.b.v. 2 pers. kamer excl. Calamiteitenfonds & reserveringskosten

advertentie