Ons 04 2018 by KBO-Brabant

18n 20 ar va

ja e de Blauw s Zone

blauwe zones

Het gunstige effect van rode wijn volgens Harold Hamersma

magazine voor senioren NUMMER 4 APRIL 2018

—— M E N S E N ——

‘Ik zou zijn veerkracht willen hebben’

Ouders over het verlies van hun kind

—— O N S B E L A N G ——

Brede samenwerking voor veilig wonen —— L E V E N ——

‘Zwemmen houdt me fit en ontspannen’ Bob Berg (85) rijgt records aan elkaar

interview

Yvonne Keuls ‘Boven alles torent een enorme vriendentrouw’

Nederlandse all-inclusive vakantiehotels in de mooiste gebieden van Duitsland! Vakanties met waar voor uw geld!

NU VANAF

€ 179,95 p.p.

EIGEN AUTOREIS

Siedlinghausen / Winterberg

HOTEL MARLEEN

Enjoyhotel Marleen bevindt zich in een natuurschoon park met prachtige vijver op slechts 200m van het centrum van Siedlinghausen, centraal gelegen tussen Winterberg en Olsberg. Ons hotel beschikt over 28 kamers, waarvan 8 kamers op de begane grond.

V ERTR EK DATA EN P R I JZEN MEI 2018 WO 2 mei . . ZO 6 mei . . . VR 18 mei . . DI 22 mei . . . WO 30 mei . JUNI 2018 ZO 3 juni . . . DO 7 juni . . . MA 11 juni . . VR 15 juni . . DI 19 juni . . . ZA 23 juni . . WO 27 juni .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

€249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p.

JULI 2018 ZO 1 juli . . . DO 5 juli . . MA 9 juli . . VR 13 juli . . ZA 21 juli . . WO 25 juli . ZO 29 juli .

. . . . . . .

€249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p.

AU G U STU S 2 018 DO 2 augustus . . . . MA 6 augustus . . . VR 10 augustus . . . DI 14 augustus . . . . ZA 18 augustus. . . . WO 22 augustus . . ZO 26 augustus . . . DO 30 augustus . . .

€249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p. €249,95 p.p.

. . . . . . .

Kijk op www.enjoyhotels.nl of bel 0049 2953 9625 333 Voor alle Enjoyhotels geldt geen aanbetaling, geen boekings-, en reserveringskosten, geen 1-persoonskamer toeslag. Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbijdrage.

NL gesproken

I NC LUSI EF ✓ Ontvangst met warme lunch of koffie met gebak ✓ 4 x overnachting met uitgebreid "Enjoy" ontbijtbuffet ✓ 4 x warme lunch of lunchpakket ✓ 3 x driegangenkeuze menu ✓ 1 x culinair dinerbuffet ✓ NIEUW: koffiecorner koffie en thee gehele dag GRATIS ✓ Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 24:00 GRATIS bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en apfelkorn ✓ GRATIS dagtocht per touringcar door het Sauerland ✓ GRATIS boottocht over het stuwmeer (april - oktober) ✓ Iedere avond vertier en entertainment o.a Magic WoBo show, live muziek, wandeling en quizavond ✓ Hierbij wordt regelmatig een bittergarnituur geserveerd. ✓ GRATIS gebruik E-bikes en alle andere hotel faciliteiten ✓ GRATIS diverse auto-, fiets en wandelroutes en een lunchpakket ✓ GRATIS entree binnen en buiten zwembad ✓ GRATIS uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek

colofon

welkom

JAARGANG 8 NR. 4 - 2018

Ons is een uitgave van KBO-Brabant en wordt 11 keer per jaar bezorgd bij de 130.000 leden. Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres). ISSN 2211-5277 REDACTIE KBO-BRABANT

Eva Geelen, Jacquelien Cuppers, Truus Noij, Wilma Schrover REDACTIEADRES

Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66, ons@kbo-brabant.nl C O N C E P T E N R E A L I S AT I E

mooi mag., Susanne Mullenders, Pauline Mulder www.mooimag.com, Ivo Hutten VO R M G E V I N G

Grafisch bureau Brust, Ilse Vesters, Remco Brust, Michelle Uit de Weerd - Leemkuil A DV E R T E N T I E S

Multor Media B.V., Oscar van den Bosch (085) 003 02 86 oscarvandenbosch@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. DRUK EN AFWERKING

Habo DaCosta L I D M A AT S C H A P

Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adresgegevens op www.kbo-brabant.nl. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBO-Brabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Toegestuurde foto’s en teksten worden niet automatisch geplaatst. www.kbo-brabant.nl  www.facebook.com/kbobrabant  @kbo_brabant magazine voor senioren

Nieuwe gemeentebesturen Het stof van de verkiezingen van gemeenteraden is neergedaald, de prioriteiten voor de komende vier jaar worden nu vastgelegd. Een belangrijke periode, met name voor senioren. U weet het: de taak van de gemeente op de terreinen van o.a. wonen , zorg, welzijn en participatie is fors vergroot. Het einde is nog niet in zicht. De Rijksoverheid zal de komende jaren nog meer taken op het gemeentelijk bordje schuiven. Daarmee zal ook de rol van de gemeente voor het wel en wee van senioren toenemen. Alleen al omdat vijftig procent van de volwassenen in onze samenleving vijftig-plus is. Een voorbeeld waar ik me grote zorgen om maak. Bekend is dat op verpleeghuiszorg flink bezuinigd is en dat de kwaliteit in discussie is. Verzorgingshuizen zijn verdwenen. Ouderen, ook met een zorgvraag, blijven langer in hun eigen omgeving. Tot het echt niet meer gaat, de mantelzorgers overbelast zijn en alleen het verpleeghuis het laatste perspectief is. In mijn rondgang door Brabant zie en hoor ik dat er grote behoefte is aan nieuwe vormen van wonen, zorg en welzijn in de eigen omgeving. Iedereen is het daarover eens: woningcorporaties, zorginstellingen, gemeenten en seniorenverenigingen (de senioren zelf dus). Ook het Rijk gaat met het programma van minister Hugo de Jonge in de aanval met heel veel geld. Maar Den Haag is niet de plek waar het moet gebeuren. Dat is het lokale niveau, de gemeente en haar partners. Daarom ben ik blij te zien dat op veel plekken onze KBOAfdelingen en -Kringen zelf de handschoen oppakken. Samen met zorgcoöperaties, zorginstellingen en vele anderen. Wij gaan die beweging de komende jaren als KBO sterker maken. Gemeenten: doe mee met ons, wij zijn een grote en sterke vereniging, dicht bij de mensen, met veel elan. Laat in je programma’s zien dat je onze zorg deelt en dat onze inbreng onontbeerlijk is!

Leo Bisschops, voorzitter KBO-Brabant

advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

Koopsoom nett ld a a t e b t i u

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen â&#x20AC;&#x201C; direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

inhoud LEVEN

24/ De gunstige effecten van rode wijn In gesprek met wijnschrijver Harold Hamersma

45/ ‘Zwemmen houdt me fit en ontspannen’ Bob Berg (85)

leerde de ﬁjne kneepjes van toppers

MENSEN

49/ Vette vis is super gezond!

Maak eens een lekkere salade met makreel

10/ ‘Boven alles torent een enorme vriendentrouw’ Schrijfster Yvonne Keuls over haar vriendschap met Hella Haasse

32/ ‘Ik zou willen dat ik zijn veerkracht had’ Drie KBO’ers

vertellen over het verlies van hun kind ONS BELANG

16/ Brede samenwerking

voor veilig wonen KBO-Brabant

slaat de handen ineen met regionale hulporganisaties

20/ Hoe bereik je senioren in stille armoede? Een verslag van een werkbijeenkomst in Boxtel

45 ELKE MAAND

06/ 09/ 14/ 29/ 30/ 36/ 39/ 41/ 43/ 51/ 53/

magazine voor senioren

Schrijf ons! Fotoalbum Ons bestuur Online Ons kloppend hart Ontspanning Ons voordeel Notaris Recht Op zoek naar Puzzel

schrijf ons

Gevulde collectebussen

Verhalen, brieven en berichten die ons bezighouden

DOE MEE!

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ʼs-Hertogenbosch. Mailen kan ook: ons@kbo-brabant.nl. LENTECONCERT SENIORENORKEST

Kom deze maand luisteren naar het lenteconcert van het Regionaal Senioren Orkest Midden-Brabant in de Concertzaal van Tilburg. Na de grootse viering van het zilveren jubileum vorig jaar, treedt het orkest dit jaar op met Lya de Haas en haar vaste begeleider Hennie Korsten op gitaar. Lya is bekend door haar mooie, vaak gevoelige liedjes en haar programma Op z’n Brabants op Omroep Brabant, met muziek uit de omgeving of in Brabants dialect. Haar optredens zijn sfeervol en gezellig. De combinatie met het seniorenorkest zorgt voor een afwisselend concert, boordevol muzikale kwinkslagen, maar ook ingetogenheid.

Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

4.000 vrijwilligers zorgen er elke maand voor dat de Ons op tijd bij u op de mat valt. Een dikke pluim!

De collectebussen voor Oud in Afrika zijn de afgelopen periode goed gevuld. Bij elkaar is er € 1.422,50 ingezameld tijdens onze kerstconcerten, op de Senioren Expo en door de KBO-Afdelingen Raamsdonk, Veldhoven en Made-Drimmelen. Een prachtig resultaat, dat volledig ten goede komt aan het project Oog om Oog, waarmee we staaroperaties realiseren bij ouderen in Ethiopië. Een staaroperatie kost daar slechts 35 euro. Gezamenlijk hebben we dus weer bijna 41 operaties mogelijk gemaakt! Hartelijk dank! Wilt u ook doneren aan Stichting Oud in Afrika? Dat kan rechtstreeks op bankrekeningnummer NL 05 RABO 0116 7161 85 o.v.v. Oog om Oog.

In de prijzen Hoeveel energie verbruiken we gemiddeld in het jaar? Dat was de prijsvraag van Ons Ledenvoordeel op de Senioren Expo in Veldhoven. Bezoekers konden raden wat in 2017 het gemiddeld verbruik was per huishouden dat energie afneemt via Ons Energievoordeel van KBO-Brabant. Het antwoord: 3.243 kWh stroom en 1.788 m3 gas. Mevrouw Theuns uit Bergeijk zat er het dichtst bij en won een smartphone van General Mobile met hoes en PanzerGlass. Wilt u ook geld besparen? Kijk op www.onsledenvoordeel.nl voor mooie aanbiedingen of een scherpe energieofferte.

Datum: dinsdag 17 en woensdag 18 april. Locatie: Concertzaal Tilburg, Louis Bouwmeesterplein 1. Aanvang: 14.00 uur. Entree: € 11,-, inclusief garderobe en consumptie. Kaarten bestellen: www.rsomiddenbrabant.nl.

ons

column

Leven naast alzheimer tekst Will

Handige Harry Mijn man was altijd een Handige Harry. Hij klaarde elk klusje in huis. Hij zocht en vond overal een goedkope oplossing voor, met de middelen die voorhanden waren. Hij had zoveel materialen in huis dat hij het altijd wel met eigen onderdelen kon opknappen. Creatief als hij was, maakte hij een horlogebandje van een stuk leer van een oud bankstel. Op de camping bedacht hij de meest inventieve oplossingen

‘Alles wat hij tegenkomt op straat moet bewaard worden’

Verhalen en gezichten uit de oorlog In 2019 vieren we dat het grootste deel van Brabant 75 jaar bevrijd is. Erfgoed Brabant is voor die gelegenheid op zoek naar persoonlijke, Brabantse verhalen over de Tweede Wereldoorlog. Als onderdeel van het project Crossroads Brabant 40 | 45 krijgen die verhalen een plek op een digitaal platform dat volgend jaar wordt gepresenteerd. Wat zijn uw herinneringen? Stuur uw verhaal naar crossroadsbrabant@erfgoedbrabant.nl of neem contact op via (073) 615 62 62.

Een ander project wordt uitgevoerd door het Brabants Historisch Informatie Centrum en de Stichting Herdenking Brabantse Gesneuvelden. In het najaar van 2019 presenteren zij een digitale eregalerij voor alle omgekomen Brabantse militairen en verzetsplegers in de Tweede Wereldoorlog en daarop volgende conflicten. Momenteel staan er bijna 1.900 Brabantse militairen op www.brabantsegesneuvelden.nl, maar in veel gevallen nog zonder foto en verhaal.

voor waterafvoer en opbergsystemen. Uiteraard lag, en ligt ook nu nog, onze hele garage vol met onderdeeltjes en de meest uiteenlopende schroef-, moer-, dop- en

plugtoestanden. En alles wat hij tegenkomt op straat, moet bewaard worden. Voor zijn Handige Harry-momenten. Eind jaren zeventig gingen we voor het eerst WIJSHEID

‘Haast maakte opa nooit, daar had opa geen tijd voor’

op wintersport. Dan huurden we ter plekke de ski’s. Mijn man, op en top een sportman, was helemaal gek van skiën. En als het dan in Nederland een keer sneeuwde, zag hij meteen kansen. Zo ook in 1979, toen het een beetje had gesneeuwd, gevolgd door ijzel. De straten waren spekglad. Hij kreeg het idee om zelf ski’s te maken. Met houten latten

HERMAN VAN VEEN (1945)

en polyester maakte hij de ski’s, monteerde

Nederlandse podium-

hilariteit natuurlijk in de buurt, toen hij zijn

kunstenaar, schrijver

eerste ‘afdaling’ van de piste (lees: oprit)

en componist

er oude schoenen op en klaar was hij. Veel

naast ons huis maakte. Van de week miste ik zijn oplossend vermogen. Onze auto is op een parkeer-

Helpt u deze gesneuvelden een gezicht

plaats net een beetje geraakt door een ander

te geven? Laat een bericht achter op de

voertuig. Lichte lakschade is het gevolg.

website of neem contact op met het BHIC

In zijn vorige leven wist Handige Harry dat

via (073) 681 85 00.

zeker onzichtbaar weg te werken. ■

magazine voor senioren

advertentie

Langer thuis blijven wonen? Ja? Vraag dan onze gratis brochure aan op www.veiligdouchen.nl of bel gratis naar 0800 0200 962

Extra ondersteuning

Verander uw huidige badkamer binnen 1 dag naar een veilige omgeving. Een hoge instap van uw douche of een hoge badrand behoort tot het verleden. De Zwaluw Comfortdouche is van alle gemakken voorzien en is een stuk veiliger dankzij een lage instap.

+ +

Anti-slip profiel

Lage instap

NIEUW

Instapbad

LEEFTIJDSKORTING

€7,50 €10,00 KORTING KORTING per levensjaar per levensjaar*

BEL GRATIS

0800 0200 962 WWW.VEILIGDOUCHEN.NL

Hoge instap

Ja, ik ontvang graag de kortingsvoucher en het gratis informatiemagazine

√

Naam Straat + nr Postcode Telefoon

Plaats KBO_09_04_18

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw Comfortsanitair Antwoordnummer 3035 - 3860VZ Zeewolde, Nederland

√ √

Binnen 1 dag geplaatst Laagste prijs van Nederland Volledig op maat te maken

fotoalbum

tekst Suzanne Geurts

Lezers delen een foto van een memorabel moment met Ons

ANS VAN TRIER (1947) was van 1967 tot 1972 eigenaresse van Boutique Sébastien, een kledingwinkel in Breda. Ze is het meisje met de jurk en de zonnebril. Marijke Sommen en haar toenmalige man staan ook op de foto.

ZOMER 1973:

Roadtrip op z’n hippies

‘O

p deze foto was ik 24, festivals bezocht ik nooit en wiet rookte ik getrouwd en had ik niet, maar “men” vond mij wel een beetje al twee kinderen. Ik een hippie. Ik naaide mijn eigen kleding was herstellende van – zoals het jurkje op de foto – en zelfs een buikoperatie en deze tent met baksteenmotief heb ik zelf wilde er dolgraag een weekendje tussenuit. gemaakt. Mijn ouders hadden een kledingEn dat deden we gewoon in die tijd. Mijn en tentenatelier en na school kroop ik ouders pasten op de kinderen, tussen de 35 andere meiden we vroegen een bevriend achter de machine. Ik leerde stel mee – Marijke Sommen puur op gevoel. Een leuke stof, ‘“Men” en haar toenmalige man –, een patroontje tekenen en vond mij gooiden de auto’s vol met huppakee: naaien maar. Ook wel een kampeerspullen en zakten af was er elke week wel een feestje beetje een naar Calais. Onderweg hebben bij vrienden thuis, met zoete hippie’ we zo veel nieuwe mensen inval. Van die gezelligheid houd ontmoet. Wat een vrijheid! ik nog, hoor. Gelukkig heb ik via Zat je opeens weer voor een Facebook veel oude vrienden tent met Fransen, Duitsers of Engelsen, teruggevonden, zo ook Marijke. Twee keer met je bord op schoot en een glaasje in je per jaar lunchen we en dan voelt het alsof hand. Ik was niet echt van de flowerpower, er geen tijd tussen heeft gezeten.’ ■

magazine voor senioren

Uw foto?

Heeft u een bijzondere foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl. Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

interview

YVONNE KEULS:

‘Boven alles torent een enorme vriendentrouw van beide kanten’

gewone leven niet op zo’n intense manier; daar heb je domweg vaak de gelegenheid niet voor.’

Nooit op de voorgrond

Vijfenveertig jaar lang waren ze bevriend, de schrijfsters Yvonne Keuls en Hella Haasse. Keuls schreef er onlangs een prachtig boek over: Zoals ik jou ken, ken jij mij, een ode aan een dierbare vriendschap met ups maar zeker ook downs. ‘Ik wilde dat onderzoeken: hoe is het mogelijk dat je al die jaren samen bent opgetrokken, samen hebt gelachen, gehuild… en dat er dan toch langzaam iets tussenkomt?’ tekst Susanne Mullenders | beeld Mark Kohn

nmiddels is ze 86 jaar, maar ze staat nog midden in het leven. ‘Ik doe alles: ik ga naar de schouwburg, zit op sport.’ Maar vooral: Yvonne Keuls schrijft nog steeds boeken. ‘Vaak is de reden om een boek te schrijven eigen noodzaak. Dan wil ik iets wat ik heb meegemaakt zelf beter begrijpen.’ Om die reden schreef ze onlangs ook Zoals ik jou ken, ken jij mij, een prachtig relaas over haar jaren met Hella Haasse (1918-2011), de beroemde schrijfster van onder meer Oeroeg en Heren van de thee. ‘Dat was zo’n goede vriendschap, en toch was er iets tussen ons gekomen. Ik wilde onderzoek bij mezelf verrichten: hoe is het precies gegaan? Wij schrijvers hebben het voorrecht dat we dat tot ons vak hebben gemaakt: zaken ontrafelen en ons inleven in de ander. Dat onderzoek doe je in het

magazine voor senioren

Keuls en Haasse scheelden veertien jaar en hadden bovendien totaal verschillende karakters. ‘Zij was een Haagse dame. Vergeleken met haar was ik een straatkat’, zegt Keuls. Voordat zij Haasse echt ontmoette, bewonderde ze haar al. Keuls was een jonge, nog tamelijk onbekende toneelschrijfster, Haasse een literaire coryfee. David Koning, hoofd Drama van de NCRV, heeft ze bij elkaar gebracht. Keuls kreeg het verzoek een televisiebewerking te maken van De boeken der kleine zielen van Louis Couperus, en Haasse werd haar adviseur. Keuls zegt daarover: ‘Het was de wijsheid van die ene man, David Koning, die zag dat hij mij de opdracht moest geven en Hella daarboven moest stellen voor meer achtergrond, meer kennis. Eigenlijk had zij alles meer dan ik, behalve één ding: gevoel voor toneel, voor scènes. Met al haar kennis over Couperus, en later over Vestdijk, kreeg zij de supervisie. En dat heeft ze zo voortreffelijk gedaan. Ze stond nooit op de voorgrond; dat was haar karakter.’ Het grootse van Haasse is volgens Keuls het feit dat ze nooit jaloers is geweest. ‘Je moet nagaan: bij de bewerking van Couperus en Vestdijk heeft ze steeds gedacht: ik weet meer, ik zou dat ook kunnen. Ze is er zelfs aan begonnen. En tot drie keer toe kreeg ik de opdracht, en niet zij. Ik heb dat for granted genomen: zo was het gewoon. Pas toen ik mijn boek ging schrijven, stond ik erbij stil wat dat wezenlijk voor haar heeft betekend.’ Het was een hechte vriendschap, ondanks die verschillende karakters. ‘Het liep wel eens hoog op, maar nooit té hoog. En dat was te danken aan Hella; zij bleef altijd rustig. Ik was veel feller, ﬂapte er van alles uit. Nog steeds, hoor: als ik iets

» 11

YVONNE KEULS (1931, Nederlands-Indië) kwam op zevenjarige leeftijd naar Nederland. Ze startte haar loopbaan als onderwijzeres. In 1954 trouwde ze met Rob Keuls en ze kreeg drie dochters. In die periode begon ze met schrijven. Eerst korte schetsen, daarna ook gedichten, toneelstukken en hoorspelen. In de jaren zeventig en tachtig bewerkte ze Nederlandse klassiekers van Couperus en Vestdijk tot televisiescenario’s. Ook gaf ze in die tijd lezingen op middelbare scholen over deze literaire grootheden, waardoor ze in contact kwam met jongeren en hun soms schrijnende problematiek. Ze ging zich als vrijwilliger inzetten voor deze tieners. En ze kwamen ook terug in haar romans uit deze periode. Keuls heeft een groot publiek aan zich weten te binden. Veel van haar boeken zijn bekroond en uitgegroeid tot klassiekers van de Nederlandse literatuur. Zoals ik jou ken, ken jij mij. Mijn jaren met Hella, Yvonne Keuls, ambo | anthos uitgevers, ISBN 9789026340956, € 20,(gebonden), verkrijgbaar via www.bol.com.

onrechtvaardig vind, kan ik me daar echt in vastbijten. Tegenwoordig bestaat daar een mooie uitdrukking voor: dan gá ik ervoor. Ik denk dat die vechtersmentaliteit in m’n karakter zit. Ik ben een oorlogskind, heb zo veel onrecht meegemaakt. Toen de oorlog afgelopen was, had ik tbc. Het was niet de bedoeling dat ik bleef leven, maar de Canadezen hadden penicilline bij zich. Ik was doodziek en ben toch beter geworden. Dan weet je voor altijd: ik moet ervoor knokken.’

Kwetsbare jongeren

Toen hij van Keuls hoorde dat ze haar roman ging schrijven, adviseerde hij haar met klem zich te omringen met invloedrijke medestanders. Voor Keuls was ’t logisch: dat zou allereerst Hella moeten zijn. Als vriendin en als collega-schrijver. Ze vroeg haar of ze haar publiekelijk wilde steunen, ‘maar dat zou betekenen dat Hella mijn boegbeeld zou worden’, en dat vond Haasse te ver gaan. Keuls: ‘Ik zat in problemen en snakte naar iemand die het voor me opnam. En ik had een tunnelvisie, ik dacht: Hella moet me steunen. Ik was enorm teleurgesteld dat ze dat niet deed. Daarna heb ik Maarten ’t Hart nog gevraagd me te steunen, maar hij antwoordde heel eerlijk dat hij “Bach en het welzijn van zijn geit” belangrijker vond dan de maatschappij. Toen had ik er genoeg van; ik ben niet verder gaan leuren.’

En geknokt heeft Keuls. Vooral tegen onrecht. Het wrange is dat nu juist dit haar vriendschap met Haasse geen goed heeft gedaan. In de jaren zeventig en tachtig wijdde Keuls zich niet alleen in haar boeken aan tieners die het moeilijk hadden, maar ook in de praktijk. Ze werkte als vrijwilliger Meer begrip in een opvanghuis voor jongeren, nam In de storm die ontstak na publicatie van af en toe kinderen tijdelijk op in haar haar roman werd Keuls verguisd in de gezin en wierp zich op als verdediger van media door de magistraten bij justitie. deze kwetsbare jongeren toen bleek dat Procureur verwijt schrijfster zakelijk gewin, zo er sprake was van misbruik vanuit niets kopten de kranten. Een citaat minder dan het Haagse paleis uit Keuls’ boek en daaronder van justitie. Keuls schreef ‘Al schrijvende stond de uitleg: ‘De gedachte daarover de roman Annie kwam ik dringt zich op dat zij de zaak pas Berber en het verdriet van een erachter dat na drie jaar naar buiten heeft tedere crimineel, waarin ze een ik nooit aan gebracht om de verkoopcijfers pedofiele kinderrechter aan de Hella had van haar boek te beïnvloeden.’ schandpaal nagelde. Ze liep aan mogen vragen Van Lelyveld was boos over de tegen de machtige muur van zich onvoormanier waarop Keuls onderuit het old boys network bij justitie, waardelijk werd gehaald door het old boys vertelt ze. ‘De een hield de ander achter mij te network waartoe hij zelf had de hand boven het hoofd… Ik plaatsen’ behoord totdat hij ontslag was een simpel schrijvertje en nam vanwege de misstanden die Minerva-jongens hadden die Keuls later beschreef in het idee: die juffrouw trappen haar roman. Hij schreef daarom een brief we wel onder het kleed.’ aan de procureur-generaal. Keuls: ‘Een brief Haasses echtgenoot, de rechtschapen Jan waarin hij mij steunde; waarin hij schreef: van Lelyveld, was rechter en had ontslag zij heeft gelijk, wat daar gebeurt is foute genomen toen hij het kindermisbruik boel.’ Van Lelyveld stuurde Keuls een kopie ontdekte dat zich – met medeweten van van de brief en gaf haar toestemming die te de top – afspeelde op het paleis van justitie.

ons

‘Ik denk vaak: ik kan nog zoveel; alles nog wat ik wil’

gebruiken in haar strijd. ‘Maar Hella vroeg mij dat niet te doen. Dat heeft me altijd dwarsgezeten.’ De afstand in tijd maakt het mogelijk om dingen beter in perspectief te zien, zegt Keuls. ‘Al schrijvende ben ik erachter gekomen dat ik nooit aan Hella had mogen vragen zich onvoorwaardelijk achter mij te plaatsen. Zij zat zo anders in elkaar dan ik. Andersom had zij het wel van mij mogen vragen. Ik kijk nooit naar magazine voor senioren

de gevolgen als ik vind dat iets niet juist is. Ik neem stelling. Ik kan me echt vastbijten als ik vind dat iets volstrekt onrechtvaardig is. Hella was heel anders. Ik begrijp haar nu veel beter. Ik heb onderschat wat die hele situatie betekend heeft voor Hella.’ Achter de schermen hebben Haasse en Van Lelyveld Keuls wél altijd gesteund. Keuls: ‘Altijd waren ze er. Ze zorgden voor een fantastische advocaat. En voor een zes uur durend radio-interview door Tony van Verre, dat heel goed beluisterd werd. Altijd waren het Hella en Jan; op de achtergrond hebben ze me nooit in de steek gelaten. Boven alles torende een enorme vriendentrouw van beide kanten.’

Loslaten en verliezen Op de vraag of er nog een boek komt, antwoordt Keuls: ‘Elke keer als ik een boek af heb, zeg ik: “Dit is mijn laatste.” Ik weet het dus niet; voorlopig heb ik geen plannen. Je moet weten: zo’n boek grijpt heel diep in bij jezelf. Het geeft een verlossing, maar ook een last.’ Bij de publicatie van een nieuw boek horen immers ook publieke optredens ter promotie. Keuls: ‘Zo stond ik gisteren nog bij Paagman voor 300 man en werd ik geïnterviewd door Arjan Peters van de Volkskrant. Hij is een pittige interviewer; maar ik kon dat heel goed aan. En hij vond het een mooi boek.’ Dat is nogal wat, op 86-jarige leeftijd een boek promoten. ‘Ik doe dat graag, hoor’, zegt Keuls. ‘Ik ben wel oud, maar daar sta ik niet te veel bij stil. Op elke leeftijd heb je je mankementen. Die heb ik ook wel. Oud worden betekent ook loslaten, verliezen… En je moet voorzichtiger zijn met sommige dingen. Maar ik denk ook vaak: ik kan nog zoveel. Alles nog wat ik wil. Zolang ik maar kan blijven lezen. Dat vind ik belangrijker nog dan kunnen blijven schrijven. Als ik een boek goed vind, kan ik zo geweldig genieten. Dan lees ik het zo drie of vier keer. Ik heb altijd boeken in huis die ik nog lezen moet. Dat is toch geweldig!’ ■

Prijs Op 14 maart jongstleden kreeg Yvonne Keuls de Littéraire Witte Prijs 2018 uitgereikt voor haar oeuvre. De prijs wordt tweejaarlijks toegekend aan een letterkundig werk van een Haagse auteur, over een Haags onderwerp of voor een oeuvre waarbij het Haagse element nadrukkelijk aanwezig is. Keuls: ‘Dat ik ’m dit jaar heb gewonnen, vind ik heel erg leuk: Hella Haasse was de eerste die de prijs kreeg!’

Lezing van Yvonne Keuls Is uw Afdeling geïnteresseerd in een lezing van Yvonne Keuls over Zoals ik jou ken, ken jij mij? Daarvoor kunt u terecht bij

www.deschrijverscentrale.nl. Op www.amboanthos.nl staat de agenda van Yvonne Keuls’ optredens.

ons bestuur

tekst Berber Bijma | beeld privéfoto

KBO-Brabant als kenniscentrum volgens bestuurslid Noud van Vught

KBO-Brabant is een provinciaal kenniscentrum over en voor senioren dat zijn gelijke in de provincie niet heeft. Bestuurslid Noud van Vught ziet dat veel Afdelingen daar dankbaar gebruik van maken, maar andere nog niet. Zijn dringende advies: ‘Maak gebruik van de expertise die er in Den Bosch is.’

‘D

e meeste mensen zijn lid van KBOBrabant vanwege de leuke activiteiten. De Afdelingen zorgen er op allerlei manieren voor dat mensen zogezegd achter de geraniums weg blijven. Ze hebben contact met anderen en horen nieuws uit het dorp of de wijk. Die sociale kant van ons werk is ontzettend belangrijk. Vanuit Den Bosch bieden we bijvoorbeeld voorzieningen voor ledenadministratie en financiële administratie om het werk van de Afdelingen goed te laten verlopen. Daarnaast biedt de KBO hulp aan leden in hun contacten met gemeenten of zorginstellingen, of bij het invullen van belastingaangiftes en lastige formulieren. De vrijwilligers die zich daarmee bezighouden, kunnen dat niet doen zonder een goede opleiding. Daar zorgen we dus voor, onder meer met specialisten op provinciaal niveau. Alle Afdelingsen Kringbestuurders en vrijwilligers kunnen te allen tijde terugvallen op de medewerkers in Den Bosch. KBO-Brabant fungeert daarmee als kenniscentrum voor

senioren. In Noord-Brabant is geen tweede seniorenorganisatie die dat zo goed voor elkaar heeft als wij. Twee derde van de Afdelingen maakt goed gebruik van de deskundigheid van de centrale organisatie, een derde doet dat helaas minder. Dat is jammer, want er is echt veel te winnen als je die deskundigheid wél inzet. Ik zou daarom alle Afdelingen willen aanraden: maak gebruik van de expertise die er in Den Bosch is. Een onderwerp waar we als bestuur veel energie in steken, is de noodzaak om langer zelfstandig te blijven wonen. We werken enerzijds aan bewustwording: denk na of je huis geschikt is om langdurig in te blijven wonen. Daarnaast zoeken we samenwerking met bijvoorbeeld gemeenten en zorginstellingen om ook concrete oplossingen te bieden. Als bestuur zien we dat dit onderwerp steeds belangrijker wordt, dus daar zijn we flink mee aan de slag. Misschien realiseert niet iedereen zich hoe waardevol KBO-Brabant is voor de ouderen in onze provincie. Laten we voor ogen houden: het is een organisatie om trots en zuinig op te zijn.’ ■

WIE IS NOUD VAN VUGHT? Leeftijd 70 Bestuurslid sinds 2016 Focus op diverse onderwerpen Achtergrond Ondernemer in de agrarische sector, eerst als veehouder, sinds een paar jaar als akkerbouwer. Ondertussen veel bestuurswerk, met name in coöperatieverband. Daarnaast was hij twaalf jaar Statenlid voor het CDA. Waarom KBOBrabant? ʻIk heb veel

bestuurlijke ervaring. Het zou jammer zijn om daar niets mee te doen.ʼ

Bijzonder aan KBO-Brabant ʻHet is

een club die goed werk doet: activiteiten waar gepensioneerden van opﬂeuren in combinatie met onafhankelijke belangenbehartiging.ʼ

Wens voor de toekomst

ʻDat Afdelingen meer vertrouwen krijgen in de provinciale organisatie. Ik merk soms dat Afdelingen vraagtekens zetten bij de toegevoegde waarde van KBO-Brabant. Dat is jammer. Als de centrale organisatie opgedoekt wordt, valt alles uit elkaar. Zonder KNVB kun je ook niet voetballen.ʼ

ons

Ledenvoordeel

Wist u dant?

In 2018 stijge en op uw de vaste kost ing energiereken

Ons Energievoordeel eerlijk, blijvend goedkoop én groen KBO doet het anders! U herkent het ongetwijfeld. De talloze energieleveranciers die u met tijdelijke kortingen, welkomstcadeaus of andere lokkertjes verleiden om klant te blijven of over te stappen. Samen met onze vaste partner Energiebesteding hebben we een paar jaar geleden de regie in eigen hand genomen en houden we het voor onze leden blijvend voordelig én met succes. Al duizenden leden hebben geen omkijken meer naar hun energiezaken en profiteren van Ons Energievoordeel.

Ons Energievoordeel in het kort 1. KBO-leden betalen altijd de inkoopprijs voor stroom en gas, zonder winstopslag! 2. U betaalt slechts € 6,05 vaste leveringskosten per aansluiting per maand. 3. 1 of 3 jaar vastzetten van de inkoopprijs, zo heeft u de zekerheid van lage tarieven. 4. We leveren uitsluitend 100% groene stroom van Nederlandse bronnen. 5. Onze klantenservice neemt graag de tijd voor een persoonlijk en eerlijk advies. 6. Uw overstap regelen wij, daarna hoeft u nooit meer over te stappen…

Laat ons vrijblijvend uw voordeel uitrekenen! Veel leden zijn u al voorgegaan. Bel naar (085) 486 33 63. Of ga naar www.onsledenvoordeel.nl en klik op energie om uw offerte aan te vragen. Liever per post uw berekening aanvragen? Dat kan ook! Gebruik daarvoor onderstaande bon.

JA, ik wil weten wat ik kan besparen...

 Bel KBO-klantenservice (085) 486 33 63 Of ga naar www.onsledenvoordeel.nl/energie Dhr. Mevr.

Postcode / plaats: ..............................................................................................................................

Naam: .........................................................................................................................................................................

Telefoon: ................................................................................................................................................................

Straat: ........................................................................................................................................................................

E-mailadres: ..................................................................................................................................................

Stuur deze bon met een kopie van uw energie jaarnota in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: Ons Energievoordeel, Postbus 1469, 4700 BL Roosendaal. Of stuur bovenstaande gegevens per e-mail naar: klantenservice@onsledenvoordeel.nl

dossier

Brede samenwerking voor

VEILIG WONEN KBO-Brabant, het Rode Kruis, de brandweer en de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) slaan de handen ineen om Brabantse ouderen te helpen langer thuis te wonen op een veilige en verantwoorde manier. Daarbij worden speciaal opgeleide vrijwilligers ingezet. Zij verzorgen vanaf komend najaar actieve informatiebijeenkomsten en voeren â&#x20AC;&#x2DC;woonscansâ&#x20AC;&#x2122; uit.

ons

tekst Berber Bijma | beeld Shutterstock

uderen wonen steeds langer zelfstandig. Vaak tot hun eigen genoegen, maar soms ook met risico’s die ongemerkt groter worden: van de kans om te vallen tot slachtoffer worden van een zogeheten babbeltruc aan de voordeur. Vier Brabantse organisaties willen samen ouderen bewust maken van uiteenlopende risico’s in en om huis én hen helpen die binnen de perken te houden. Daartoe hebben ze begin dit jaar een samenwerkingsovereenkomst voor twee jaar getekend. Het gaat om KBO-Brabant, het Rode Kruis, Brandweer Midden en West Brabant en de GHOR Midden-West-Noord. De GHOR is de overheidsorganisatie die geneeskundige hulp coördineert, met name in crisissituaties. In de GHOR zijn onder meer ziekenhuizen en huisartsen vertegenwoordigd, evenals de Regionale Ambulancevoorziening en de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst).

Bewustwording De vier organisaties hebben elkaar opgezocht omdat ze deels dezelfde problemen tegenkomen, vertelt Edith Mostert, projectleider namens KBOBrabant. ‘Alle vier organisaties zien dat veel mensen het fijn vinden om langer zelfstandig te blijven wonen, maar dat de risico’s daarbij wel toenemen. Alle vier vinden het van belang dat ouderen weten hoe ze ongelukken en onveilige situaties kunnen voorkomen. En daarnaast hoe te handelen als er tóch iets mis gaat.’ KBO-Brabant heeft met de Brandweer al eerder samengewerkt op het gebied van veiligheid in huis. Ook het Rode Kruis benaderde KBO-Brabant met het magazine voor senioren

verzoek om samen te werken, omdat ook zij werken aan de weerbaarheid en zelfredzaamheid van mensen in noodsituaties – van ongelukken rond het huis tot rampen. Daarnaast ziet ook de GHOR als netwerkorganisatie in de gezondheidszorg het belang van het voorkómen van ongelukken, en zo werd de samenwerking geboren. Mostert: ‘Er zijn ook gesprekken met de politie over samenwerking. De politie weet natuurlijk veel over inbraakpreventie, maar ook over het herkennen van babbeltrucs of het voorkomen van pinpasfraude.’

Diverse risico’s De risico’s die toenemen naarmate mensen ouder worden, zijn heel divers. Wie minder mobiel wordt, heeft een grotere kans om te vallen. De laatste jaren merken hulpdiensten dat ze vaker moeten uitrukken voor valincidenten, nu mensen langer thuis blijven wonen. Mostert: ‘Je kunt aan allerlei maatregelen denken die dat risico kleiner maken, zoals: leg de trap niet vol, wees voorzichtig met vloerkleden, zorg ervoor dat de douchevloer niet glad is en dat de douche een gelijkvloerse instap heeft. Om het huis heen kun je bijvoorbeeld ongelijk liggende tegels recht laten leggen.’ Daarnaast spelen in en om huis de risico’s op brand en inbraak. Ook die risico’s zijn met een aantal maatregelen kleiner te maken. Bijvoorbeeld: wees voorzichtig met open vuur, zorg voor rookmelders, een brandblusser en een branddeken en voor veilige sloten. ‘Belangrijk is dat mensen ook weten wat ze moeten doen als er toch iets fout gaat’, zegt Mostert. ‘Beide kanten – de preventie én de adequate actie op het moment dat er iets misgaat – willen we aan bod laten komen.’ Naast de lichamelijke risico’s willen de vier organisaties ook aandacht geven aan sociale veiligheid: hoe voorkom je dat je

VEILIGHEID IN CIJFERS In 2016 belandden 96.200 mensen van 65 jaar of ouder op de Spoedeisende Hulp na een val. Van hen moesten 37.300 in het ziekenhuis blijven. Ongeveer 3.653 mensen overleden in 2016 als gevolg van een val. In 2016 telde het Centraal Bureau voor de Statistiek ruim 74.000 inbraken in ons land. Ouderen nemen gemiddeld meer maatregelen om inbraak te voorkomen dan jongeren, blijkt uit politieonderzoek (2014).

advertentie

e Uniek! Nieuw ire revolutiona traplift!

Revolutionair railsysteem

Slechts 48 uur levertijd!

Niet goed = geld terug

Otolift heeft een nieuwe traplift geïntroduceerd: de Otolift Modul-Air. Deze traplift heeft de dunste enkele rail ter wereld en is volledig uit voorraad leverbaar.

Dankzij deze unieke technologie wordt het dure maatwerk overgeslagen, en kunnen wij zowel rechte als gebogen trappen binnen 48 uur van een traplift voorzien!

Bent u niet tevreden met uw Otolift? Geen probleem. Wij bieden u een unieke niet-goed-geld-terug-garantie aan op de Otolift Modul-Air.

• Marktleider in Nederland

• Alle keuze in trapliften, nieuw en gebruikt

• Huren al vanaf één maand mogelijk

Ja, stuur mij de gratis brochure

Bel gratis 0800 444 777 5

Naam

voor een gratis thuisadvies of om onze gratis brochure te bestellen.

Adres

Voor meer informatie kunt u terecht op www.otolift.nl

Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Trapliften, Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS2018

Telefoon

Dé meest gekochte traplift van Nederland

slachtoffer wordt van oplichting of dat je vereenzaamt en daardoor (extra) risico’s loopt?

Getrainde vrijwilligers De vier samenwerkende organisaties willen binnen twee jaar in zoveel mogelijk Brabantse gemeenten voorlichting hebben gegeven. Om Brabantse ouderen te bereiken, worden vrijwilligers opgeleid met een achtergrond die al aansluit bij dit type vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld personen die bij de brandweer of politie hebben gewerkt. Het gaat om zo’n veertig vrijwilligers uit de achterbannen van KBOBrabant en het Rode Kruis, vertelt Mostert. ‘Deze vrijwilligers worden dit voorjaar opgeleid door deskundigen van politie, brandweer, KBO-Brabant en Rode Kruis. De vrijwilligers gaan vervolgens vanaf dit najaar informatiebijeenkomsten leiden voor zoveel mogelijk Brabantse ouderen. Mogelijk vindt er in de zomer al een aantal pilot-bijeenkomsten plaats. ‘Het worden geen bijeenkomsten waarbij je achterover kunt leunen en informatie tot je nemen, maar actieve sessies waar iedereen meedoet, zodat de informatie goed blijft hangen. Het voordeel van een actieve bijeenkomst is dat de deelnemers elkaar ook meteen een beetje leren kennen. Als ze bij elkaar in de buurt wonen, kunnen ze elkaar ondersteunen bij calamiteiten. Die wetenschap verhoogt het gevoel van sociale veiligheid.’ De bijeenkomsten worden mogelijk in verschillende modules aangeboden, zodat de deelnemers niet in één keer heel veel informatie over zich heen krijgen over bijvoorbeeld zowel brandveiligheid, inbraakveiligheid als babbeltrucs. Mostert: ‘Losse modules maken de informatie beter behapbaar. En wie al eens een voorlichtingsbijeenkomst over bijvoorbeeld inbraakpreventie heeft meegemaakt, kan die dan overslaan.’ De magazine voor senioren

Ongeveer 15% van de ouderen voelt zich wel eens onveilig in zijn of haar buurt (Veiligheidsmonitor Rijk 2015); dat percentage is relatief laag vergeleken met jongere mensen. Het totale aantal babbeltrucs is niet bekend, omdat ze vaak niet bij de politie worden gemeld. Uit onderzoek van het Ouderenfonds blijkt dat vooral 80-plussers slachtoffer worden van babbeltrucs, maar dat een babbeltruc drie van de vier keer mislukt omdat het beoogde slachtoffer er niet intrapt.

Ook in uw gemeente Wilt u graag dat het project Veilig wonen ook in uw gemeente een of meer activiteiten aanbiedt? U kunt dit melden bij uw KBOAfdeling of Kring, of kenbaar maken bij projectleider Edith Mostert van KBO-Brabant via (073) 644 40 66 of per e-mail emostert@kbobrabant.nl.

werving van deelnemers voor de actieve informatiebijeenkomsten vindt plaats via de achterbannen van KBO-Brabant en het Rode Kruis. De organisaties zijn nog in gesprek over een gezamenlijke aanpak van eenzaamheid in het kader van dit project. ‘We weten dat eenzaamheid mensen kwetsbaar maakt, dus daar hebben we aandacht voor’, zegt Mostert. Een andere activiteit in voorbereiding, is een informatiebijeenkomst speciaal voor mantelzorgers.

Woonscans Naast de informatiebijeenkomsten gaan de vrijwilligers ook aan de slag met ‘woonscans’ bij ouderen. De verwachting is dat per informatiebijeenkomst zo’n acht deelnemers zullen vragen om zo’n scan. Bij een huisbezoek wordt gekeken wat er beter kan op het gebied van inbraaken brandveiligheid. Die veiligheid zit deels in aanpassingen zoals zorg voor goede sloten. Daarnaast zijn ook gedrag en bewustwording van belang: al heb je nog zo’n goed slot, het is wel belangrijk de sleutel eruit te halen als je het op slot hebt gedaan. Daarnaast zijn er ook simpele maatregelen denkbaar, zoals het verplaatsen van een meubel om valpartijen te voorkomen of te zorgen voor een betere doorgang als er brand mocht uitbreken. Mostert: ‘Bij zowel de woonscan als de informatiebijeenkomst gaat het erom dat mensen bewuster en zelfredzamer worden, zodat ze zo lang mogelijk veilig thuis kunnen wonen.’ De vier samenwerkende organisaties richten zich op 55-plussers. Niet KBOleden zijn uiteraard ook welkom. Zowel de actieve informatiebijeenkomsten als de woonscans zijn gratis.’ KBO-Brabant en de andere organisaties stemmen de activiteiten rond Veilig Wonen af met bestaande initiatieven, zoals Wonen met Gemak in West-Brabant. ■

reportage Het toilet doorspoelen met regenwater, vroeg onder de wol om te besparen op gas en elektra, afzien van noodzakelijke medicatie en het schrappen van uitjes en verjaardagen. Ruim 1,1 miljoen Nederlanders leven van een laag inkomen, waaronder een stijgend aantal ouderen. KBO-Brabant organiseerde een werkbijeenkomst met als doel tot een actieplan te komen dat Kringen en Afdelingen lokaal kunnen inzetten om sociaal isolement onder senioren met een laag inkomen terug te dringen.

DILEMMA: Hoe bereik je senioren in stille armoede?

ons

tekst Linda Groothuijse | beeld Roy Lazet

e bijeenkomst wordt gehouden op een toepasselijke locatie: bij de Voedseltuin in Boxtel. Voordat het officiële gedeelte van start gaat, nemen geïnteresseerden eerst een kijkje in de tuin. Projectleider Theodoor van Leeuwen vertelt meer over het bijzondere initiatief, dat volledig door vrijwilligers wordt gerund. ‘Wekelijks voorzien wij zo’n 200 arme Boxtelse gezinnen via de Voedselbank in verse groente en fruit. Daarnaast bieden wij werkervaringsplaatsen: iedereen is welkom. Momenteel zijn er zo’n 25 cliënten van de Voedselbank, statushouders en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij ons aan de slag. De jongste tuinder is 16 jaar en de oudste 82.’ Theodoor kent veel schrijnende verhalen. Hij wil het gezelschap dan ook een belangrijke boodschap op het hart drukken: ‘Veroordeel mensen niet wanneer zij onder de armoedegrens leven. De redenen kunnen zeer uiteenlopend zijn: van dubbele pech tot gezondheidsproblemen. In elk geval kiest niemand ervoor om in een dergelijke situatie te belanden.’

Veelkoppig monster Binnen worden tientallen cliëntondersteuners, ouderenadviseurs en bestuursleden van lokale Kringen en Afdelingen verwelkomd door Leo Bisschops, voorzitter van KBO-Brabant en dagvoorzitter van de bijeenkomst. Het thema ‘stille armoede’ gaat hem nauw aan het hart: ‘Steeds meer ouderen worden hierdoor geraakt. Het is een veelkoppig monster; financiële beperkingen kunnen leiden tot gezondheidsklachten, armoede, sociale uitsluiting en eenzaamheid.’ Leo hoopt tijdens de bijeenkomst tot een actieplan te komen, waarmee alle Afdelingen en Kringen een stapje verder magazine voor senioren

komen. ‘Als belangenorganisatie met 130.000 leden kunnen én moeten we iets doen.’ Om meer inzicht te krijgen in de omvang van het probleem is Hub Crijns uitgenodigd. Hij is oud-directeur van het oecumenisch arbeidspastoraat DISK en heeft een brede ervaring op het gebied van armoedebestrijding. Hub brengt de cijfers in kaart: ‘Eén op de tien huishoudens is arm en moet rondkomen van een laag inkomen, oftewel 70 procent van het wettelijk minimumloon. Een groeiend aantal daarvan bevindt zich in de leeftijdsgroep van 50 tot en met 65 jaar; een steeds groter deel wordt afhankelijk van een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid of werkloosheid.’

Leo Bisschops

Hub Crijns

Binnen met de winterjas aan Van de 65-plussers leeft 3 procent onder de armoedegrens, van alle Nederlanders is het percentage op 10 procent vastgesteld, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Dit geeft volgens Hub wel eens een vertekend beeld: ‘Met alleen een AOW-inkomen kom je boven de armoedegrens uit. Maar dat neemt niet weg dat je maar uiterst moeilijk kunt rondkomen. Na aftrek van de vaste lasten blijft er bijvoorbeeld weinig over voor een cadeautje voor de kleinkinderen of een lidmaatschap van een vereniging.’ Vooral ouderen die van alleen een AOW-uitkering rond moeten komen, dreigen volgens hem al snel in een sociaal isolement te geraken: ‘Deze groep neemt gestaag in omvang toe, maar blijft weinig zichtbaar. Ze houden een zekere schijn op voor hun omgeving, maar ontwijken verjaardagen of activiteiten om te kunnen besparen.’ Voor cliëntondersteuner Mariet Verdaat uit Bladel is dat herkenbaar: ‘Ik ken een vrouw die met haar winterjas binnen zit, om zo te besparen op haar stookkosten. Ook giet zij bijvoorbeeld heet water in een thermoskan, waaruit ze de hele dag haar thee drinkt. Ze schaamt zich voor haar situatie en durft niet om hulp te vragen.’

Theodoor van Leeuwen

» 21

Op de koffie Er is dus volop werk aan de winkel. Vijf werkgroepen worden opgesplitst om plenair acties te formuleren die lokaal kunnen worden ingezet. Al snel worden de nodige verhalen en ervaringen uitgewisseld. Hieruit blijkt dat het soms lastig kan zijn om armoede op het spoor te komen, doordat mensen zich schamen. Hub tipt: ‘Kijk op plekken waar de doelgroep komt: de ruilwinkel, kledingbank, Voedselbank, goedkope supermarkt of het schoolplein.’ Wilma Schrover, directeur van KBOBrabant, voegt daaraan toe: ‘Let op signalen. Benader leden die hun lidmaatschap plotseling opzeggen of nooit deelnemen aan activiteiten. Dat kan allerlei redenen hebben, maar wellicht een financiële.’ Theodoor adviseert: ‘Bel eens aan bij iemand van wie je vermoedt dat hij of zij in een sociaal isolement verkeert. Gewoon om meer te vertellen over de activiteiten van je KBOAfdeling of –Kring. Drink af en toe een kopje koffie samen en bouw zo een band op.’

Aan de slag! Tot slot presenteren de vijf werkgroepen hun bevindingen en aanbevelingen: ‘Maak een potje als KBO-Kring of -Afdeling waaruit je contributie of consumpties betaalt voor mensen, die dat zelf echt niet kunnen’, ‘Werk samen met organisaties als de Zonnebloem en de Voedselbank’ en ‘Zorg dat de gemeente de KBO-Afdeling aanmerkt als partij die meedoet met het minimabeleid, zodat mensen met een minimapas kunnen deelnemen.’ Theodoor wil direct boter bij de vis en roept op: ‘Laten we met elkaar afspreken dat iedere Afdeling of Kring tien mensen benadert die in een sociaal isolement verkeren wegens hun financiële situatie. Op 31 oktober ontmoeten we elkaar weer om onze ervaringen te delen. Oftewel: ga samen aan de slag. Als je erin gelooft, dan gebeurt het ook!’ ■

Tips voor een lokale aanpak

‘Let op signalen. Benader een lid dat zijn lidmaatschap plotseling opzegt’

•W erk aan bewustwording en erkenning van armoede. Organiseer ontmoetingen, cursussen en bijeenkomsten. • Word vrijwilliger bij SchuldHulpMaatje en help mensen orde te brengen in de administratieve chaos. • Werk mee met noodhulp, word vrijwilliger bij een kerkelijk noodfonds of zet een eigen actie op om geld in te zamelen. • Sluit aan bij initiatieven als Quiet, een community die armoede onder de aandacht wil brengen en verzachten door ‘members’ een gesponsorde knipbeurt of uitje aan te bieden. • Reserveer voor een reisje enkele plaatsen voor ouderen die nooit uitgaan. Ouderenadviseurs, belastinginvullers of cliëntondersteuners kunnen helpen mensen hiervoor te selecteren. • Zorg dat de vrijwillige belastinginvullers, cliëntondersteuners, thuisadministrateurs en ouderenadviseurs ook op de hoogte zijn van gemeentelijke regelingen voor extra vergoedingen en bijdragen. • Stel per Afdeling of Kring een aantal armlastige leden vrij van contributie/ consumpties uit de algemene middelen. • Organiseer een eetpunt voor eenzame ouderen. • Werk samen met de lokale gemeente en bijvoorbeeld organisaties als de thuiszorg, wijkverpleegkundigen en welzijnsinstanties.

ons

Advertentie

“Geen kalkaanslag; scheelt een hoop schoonmaakwerk” Toen Sjaak en Gerda Keijzer uit Nieuw-Vossemeer toe waren aan een nieuwe badkamer, wilden ze van hun kalkprobleem af. Ze verdiepten zich in AquaCell. Sjaak: “Dit is een van de beste investeringen die we hebben gedaan.” Lees verder op

Gerda en Sjaak Keijzer uit Nieuw-Vossemeer

“We hadden al wel eens gekeken naar

Zachte ﬁlmlaag

Zelf installeren

oplossingen om kalk tegen te gaan, maar

De nieuwe badkamer is er inmiddels.

“Een AquaCell kost zo’n 2000 euro, maar

de apparaten die we tot nu toe zagen,

“Als je aan het douchen bent, voelt

het is zeker de overweging waard”, vindt

waren groot en log en vergen een hoop

het heerlijk zacht over je lichaam.

Sjaak. Wie een AquaCell aanschaft, kan

onderhoud”, vertelt Sjaak. “Ik heb vroeger

Normaal ben ik een fervent afnemer

ervoor kiezen deze te laten installeren. Dat

in de installatietechniek gezeten en werd

van douchegel en shampoo, maar

kost zo’n tien procent extra. Sjaak heeft het

niet vrolijk van wat die apparaten te bieden

nu was ik nog maar één keer per

apparaat zelf geïnstalleerd. “Dat was een

hadden.” Tot Gerda in een blad las over de

week mijn haar. Alhoewel dat ook

ﬂuitje van een cent.”

AquaCell. “We zijn ons erin gaan verdiepen

komt doordat ik steeds minder

en ik zag duidelijk voordelen. We waren

haar heb”, lacht Sjaak. “Serieus: we

“Ik heb tegen de buren gezegd: je moet ook

meteen om”, vertelt Sjaak enthousiast.

zijn echt super tevreden. Je ziet

zo’n ding nemen. Daar staat ‘ie nu ook. Ik

het op de tegels en het glaswerk

kende het bedrijf achter de AquaCell niet.

in de badkamer. Geen kalkstrepen

Maar ze zijn heel accuraat en professioneel.

meer, én dat scheelt ons een hoop

En als iets bij mij goed overkomt, vertel ik

schoonmaakwerk.”

het graag door op verjaardagen enzo.”

Het verhaal van Gerda en Sjaak én andere ervaringen leest u op aquacell.nl/ervaringen

Voordeel #8

De douche blijft kalkvrij Bekijk alle voordelen op

Geen kalkaanslag meer en héérlijk voor de huid

088 98 99 100

blauwe zones

Harold Hamersma moet aan de lopende band misverstanden rechtzetten. Nee, hij wil níet zoveel mogelijk mensen aan de alcohol krijgen. Nee, hij beveelt wijn níet aan als medicijn tegen allerlei kwalen. Wat de Amsterdamse wijnschrijver wél wil zeggen: rode wijn heeft een positief effect op de gezondheid, zolang je je aan drie regels houdt: regelmatig, met mate en bij de maaltijd. En dat is precies wat in de meeste Blauwe Zones gebeurt.

Wijnschrijver

HAROLD HAMERSMA: ‘Wijn heeft gunstige gezondheidseffecten als je met mate drinkt’

ons

2018n

tekst Berber Bijma | beeld Shutterstock en Rob van Dam

jaar va e de Blauw Zones

e boeken die Harold Hamersma heeft geschreven over de gezondheidseffecten van (rode) wijn, hebben heftige discussies veroorzaakt. Wijnreis door mijn lichaam (2010) werd in een uitzending van Pauw en Witteman zelfs ‘een misdadig boek’ genoemd. Ook rond zijn vorig jaar verschenen Dagboek van een gezonde wijndrinker laaide de discussie weer op. Hoe kún je alcohol propageren als we om ons heen tegelijk de vernietigende effecten ervan zien, was het verwijt. ‘Ik propageer alcoholgebruik niet’, weerlegt Hamersma rustig. ‘Ik vind dat mijn boeken zelfs geen reclame zijn voor het matig gebruik van rode wijn. Ik zet alleen allerlei onderzoeken op een rij en laat zien dat er best wel wat gunstige effecten zijn op je gezondheid als je regelmatig, met mate en bij de maaltijd rode wijn drinkt.’

Tegengestelde onderzoeken In vier van de vijf Blauwe Zones, waar mensen een hogere levensverwachting hebben dan in de rest van de wereld, wordt regelmatig wijn gedronken. De geheelonthoudende zevendedagsadventisten in het Amerikaanse Loma Linda (Californië) vormen de uitzondering. Zij leven wel bovengemiddeld lang, maar doen dat over het algemeen zonder ook maar één glas wijn achterover geslagen te hebben. Hamersma: ‘De combinatie die je in de Blauwe Zones ziet van zonneschijn, een gezond eetpatroon, een gezonde levensstijl magazine voor senioren

WIE IS HAROLD HAMERSMA? Harold Hamersma (Amsterdam, 1956) schrijft in NRC Handelsblad en Het Parool over wijn en publiceert er boeken over. Recente titels zijn Dagboek van een gezonde wijndrinker (2017) en Handboek voor de moderne wijnliefhebber (2014). Jaarlijks komt hij met De Grote Hamersma, de neerslag van 8.000 geproefde wijnen (vrijwel allemaal weer uitgespuugd). Zijn boek Wijnreis door mijn lichaam (2010) over de gezondheidseffecten van rode wijn, veroorzaakte veel discussie. Tegelijk kreeg hij de afgelopen jaren ook diverse (internationale) onderscheidingen voor zijn wijnjournalistiek. Echtgenote Karin Richter heeft een kookboekenwinkel in Amsterdam, Mevrouw Hamersma genaamd. Samen hebben ze een wekelijkse kook-/wijnrubriek in Het Parool. ʻMevrouw Hamersmaʼ verkoopt uit principe geen dieetboeken. Haar advies voor wie wil afslanken: eet de helft.

én een dagelijks glaasje wijn, is geweldig. Als je daarmee begint vóór je alzheimer of een andere vorm van dementie hebt, wordt de kans kleiner dat je dat krijgt. Op het voorkómen van diabetes type 2 – ouderdomsdiabetes – is het effect nog duidelijker. Uit onderzoek blijkt ook dat je na een hartaanval beter wel dan niet dagelijks een glas rode wijn kunt drinken, wil je een tweede keer voorkomen.’ Het ingewikkelde is: er zijn net zo veel onderzoeken met tegengestelde uitkomsten. ‘Ik raak er ontzettend van in de war. Vandaar dat ik in mijn laatste boek heel veel onderzoeken met elkaar heb vergeleken en ze naar gewone mensentaal heb vertaald. Maar dan nog blijft het voor mij een raadsel hoe het kan dat onderzoeksuitkomsten soms zo dwars tegen elkaar ingaan. Ik vermoed dat het te maken heeft met de krachten en machten áchter die onderzoeken: wie heeft voor de financiering gezorgd, welke instellingen hebben baat bij bepaalde uitkomsten en hebben daarvoor gelobbyd?’ Zelf voelt Hamersma zich uiteindelijk toch het meest verwant met de onderzoeken die positieve gezondheidseffecten van matig wijngebruik aantonen.

Misbruik Hij vindt het wel opmerkelijk, al dat geruzie rond zijn boeken. ‘De dag nadat mijn boek in Pauw en Witteman misdadig werd genoemd, was de eerste oplage van 10.000 exemplaren uitverkocht. Daar kan ik dan toch wel om gniffelen.’ Maar hij heeft ook begrip voor zijn ‘tegenstanders’ – met name vertegenwoordigers van de Stichting Alcohol Preventie (STAP). ‘Iemand die zwaar aan de drank is geweest en daar heel hard de gevolgen van heeft moeten ondervinden, is natuurlijk de taaiste gesprekspartner die je je kunt wensen. En voor zo iemand ís het natuurlijk ook beter om nooit weer te drinken.’

advertentie

Op deze dag tot wel

Kom ook naar de Eropuit dag!

(10.00 – 16.00 uur)

voor leden!

Ontdek op de Eropuit dag welke mogelijkheden er zijn om er lekker en veilig op uit te gaan. Bovendien profiteert u van hoge kortingen op diverse producten.

“Door mijn driewielfiets voel ik me weer stabiel tijdens het fietsen.” Als u niet zo lang meer achter elkaar kunt fietsen of balansproblemen heeft, is een aangepaste fiets de oplossing. Naast elektrische fietsen zijn er bijvoorbeeld driewielfietsen en scootmobielfietsen. Er is een fietsenspecialist aanwezig om u van alle informatie te voorzien. Ook krijgt u deze dag tot 25% korting op onze fietsen!

“Travixx brengt ons verder.” De vrijheid om te gaan en staan waar u wilt, daar blijft u het liefst zo lang mogelijk van genieten, ook wanneer u minder mobiel wordt. Als het aan ons ligt, staat er zo min mogelijk in de weg om die vrijheid te blijven ervaren. Daarom hebben wij een eigen lijn mobiliteitsproducten ontwikkeld: Travixx by Medipoint. Maak tijdens deze dag kennis met onze eigen lijn rollators en rolstoelen.

“Met mijn rollator kom ik veel meer buiten.” Voelt u zich soms wat onzeker op uw benen staan? Een rollator zorgt ervoor dat u weer stabiel uw wandeling kunt maken. Medipoint heeft een ruim assortiment rollators en geeft deskundig advies. Laat u informeren en profiteer deze dag van aantrekkelijke rollator aanbiedingen!

Lenen, huren en kopen

“Door mijn scootmobiel kan ik eindelijk weer een visje halen op de markt.” Wanneer fietsen of autorijden niet meer lukt, wilt u er toch graag op uit. Dan biedt een scootmobiel uitkomst. Tijdens de Eropuit dag geeft een productspecialist uitleg en advies over de mogelijkheden van diverse scootmobielen en kunt u een testrit maken. Daarnaast krijgt u op deze dag tot 25% korting op al onze scootmobielen.

“Door de elektrische loopfiets word ik veel minder snel moe.” Heeft u al eens een (elektrische) loopfiets geprobeerd? Een product dat steeds populairder wordt. Dankzij dit product kunt u met minder inspanning langere afstanden afleggen. Door de open houding krijgt u meer lucht en verspilt u minder energie. Benieuwd? Probeer het vrijblijvend uit. Profiteer deze dag ook van aantrekkelijke aanbiedingen!

Word lid van een ledenvereniging Laat u informeren over de ledenvereniging bij u in de buurt en de voordelen van een lidmaatschap. Word ook meteen lid om te profiteren van extra korting!

Waar en wanneer Kijk voor een Eropuit dag bij u in de buurt op www.medipoint.nl/eropuit

088 - 10 20 100

www.medipoint.nl/eropuit

Deze aanbiedingen zijn ledenaanbiedingen. Niet geldig i.c.m. andere acties, kortingen en waardebonnen. U bent al lid van een ledenvereniging vanaf € 14,95 per jaar.

Programma

25% korting

Maar laten we wel wezen, zegt Hamersma: het gros van de Nederlanders drinkt met mate en ondervindt daarvan geen last in het dagelijkse functioneren. Zijn boeken zijn misschien ook wel een beetje bedoeld om die mensen een hart onder de riem te steken: laat je niet bang maken door onheilspellende cijfers en richtlijnen, geniet van je (dagelijkse) glas wijn. ‘Een van de grote misvattingen is dat er niet goed onderscheid wordt gemaakt tussen gebruik en misbruik. Ik heb een ontzettende hekel aan alcoholmisbruik, met decorumverlies en alle negatieve lichamelijke effecten die erbij horen. Met gebruik is niets mis, al zeg ik heus niet dat iedereen aan de alcohol moet. Als je het niet lekker vindt, moet je er zeker niet aan beginnen. En je moet het ook zeker niet als medicijn gebruiken. Alcohol kan onderdeel zijn van je sociale omgeving en kan, als je het bij de maaltijd neemt, gezonde effecten hebben op je lichaam.’ De gezondheidseffecten gaan vooral op voor rode wijn. ‘Daarin zitten gezonde stoffen zoals het antioxidant resveratrol, die niet in witte en rosé wijn zitten en evenmin in andere alcoholische dranken. Daarom spreek ik ook nooit van de gezonde effecten van alcohol in z’n algemeenheid. Ik heb het specifiek over rode wijn.’

Alleen bij het eten Hamersma herhaalt zijn drie voorwaarden voor gezond wijngebruik enkele malen: drink regelmatig, met mate en bij de maaltijd. ‘Regelmatig wil zeggen dat als je uitgaat van een glas per dag, je die niet moet opsparen tot één keer per week zeven ineens. Dat is niet gezond.’ Over de invulling van ‘met mate’ verschillen de meningen. Een veilige richtlijn is: één glas per dag voor vrouwen en twee voor mannen. En één of twee dagen per week alcoholvrij. Want alcohol is voor je lichaam wel een van de zwaarste voedingsmiddelen om af te breken.’ magazine voor senioren

4,7 jaar Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu deed samen met Wageningen University & Research tussen 1960 tot 2000 onderzoek onder 1.373 mannen. Matige consumptie van rode wijn bleek de verwachte levensduur te verlengen met 4,7 jaar. Advies Vanwege de risicoʼs van alcohol paste de Gezondheidsraad zijn advies voor alcoholconsumptie in 2015 aan. Het advies is nu: ʻDrink geen alcohol of in elk geval niet meer dan één glas per dagʼ. Bij één glas per dag zijn er volgens de raad zowel gunstige als ongunstige verbanden met ziekte; bij meer glazen worden de negatieve effecten sterker. Matige drinkers In vier van de vijf Blauwe Zones zijn de meeste mensen matige drinkers: ze drinken elke dag één à twee glazen wijn. Dat gebeurt (vrijwel) altijd tijdens de maaltijd. Dood door alcohol In 2016 overleden volgens het CBS in Nederland 511 mensen als gevolg van een psychische stoornis door overmatig alcoholgebruik en nog eens 413 aan een leveraandoening die het gevolg was van te veel drinken. In 1950 waren die aantallen 51 en 21.

‘Wijn laat je eten beter smaken en heeft een goede uitwerking op de spijsvertering’

Juist met het oog op dat laatste is de derde vuistregel van Hamersma: drink alleen bij de maaltijd. ‘Hoe duur ook, wijn is bedoeld om je eten mee weg te spoelen. Je eten gaat er beter van smaken en wijn heeft een goede uitwerking op de spijsvertering. De wijn wordt zelf ook makkelijker verwerkt als hij als het ware geblend wordt met je eten. Bovendien komt bij de maaltijd het sociale aspect van wijn beter tot z’n recht: het noopt tot een goed gesprek. Het zorgt voor meer aandacht voor elkaar en voor het eten.’ Laat op de avond drinkt Hamersma nooit. ‘Als je er niet bij eet, moet je lichaam meer moeite doen om de wijn te verwerken. Bovendien: je valt er prima van in slaap, maar later in de nacht slaap je er juist onrustiger van.’ Hamersma heeft nog een vierde vuistregel, in elk geval voor zichzelf: drink niet in je eentje. ‘Alleen drinken doe ik nooit omdat ik dat – op z’n Hollands gezegd – niet gezellig vind. Voor mij komt wijn tot z’n recht als je het in gezelschap drinkt. Daar moet ik bij zeggen: ik ben in de gezegende omstandigheid dat ik getrouwd ben, en ook nog eens met een vrouw die heerlijk kan koken. De maaltijd is voor ons het hoogtepunt van de dag en dán drinken we rode wijn. We slaan het niet klakkeloos achterover. Wijn verdient tijd om ervaren te worden, net als een muziekstuk of een schilderij.’ ■

advertentie

EER PRO FIT VAN UNI J M / T

€500,

BEL GRATIS

0800 - 5066

VOOR VRIJBLIJVENDE INFORMATIE. VRAAG NAAR TOESTEL 8044

Voor vrijblijvende informatie over de trapliften van Stannah stuurt u de ingevulde coupon in een ongefrankeerde envelop naar Stannah Trapliften B.V., Antwoordnummer 17006, 2170 VB, Sassenheim.

IN G KO RT

Betaalbare traplift voor elke trap

Dhr/Mevr:

Ruime keuze uit nieuw en gebruikt

Tel. Nummer:

Postcode:

Ruimtebesparende, opklapbare stoel

Email:

Huisnummer:

Levertijd vanaf 3 dagen Servicedienst elke dag beschikbaar

Met de taxi naar Schiphol of uw regionale luchthaven Met Schiphol Travel Taxi begint en eindigt uw vliegreis op de drempel van uw eigen deur. Waar u ook woont, wanneer u wilt. Geen gesjouw met koffers of afhankelijk zijn van wegbrengers en afhalers. Op de avond voor vertrek wordt uw ophaaltijd telefonisch bevestigd. Reserveren: reisbureau, Schiphol.nl Via uw of bel met 0900 - 8876 (€ 0,10 p/min.)

www.schiphol.nl/traveltaxi

’S WERELDS MEEST GEKOZEN TRAPLIFT

De een tel axi al va n

€19 af

per p

ersoo

WWW.STANNAH.NL

8044

Blijf thuis wonen met een Stannah traplift

online

In Nederland zijn 11,2 miljoen gebruikers van WhatsApp. Wereldwijd worden er dagelijks 42 miljard berichten verstuurd via deze app.

Tips! 1. Berichten bewaren? Houd uw vinger op het bericht. Er verschijnt een balkje met daarin een ster. Daar drukt u op. U vindt deze berichten terug bij de instellingen onder ʻberichten met sterʼ. 2. Eén bericht naar meerdere mensen tegelijk sturen? Druk onder in het scherm op ʻchatsʼ en vervolgens op ʻverzendlijstenʼ. Kies voor een ʻnieuwe verzendlijstʼ. 3. Bericht verwijderen? U kunt een gestuurd bericht verwijderen door op het bericht te drukken en dan op de optie ʻverwijderenʼ in het balkje.

tekst Marike Ooms | beeld Shutterstock

Makkelijk berichten en foto’s delen met

WhatsApp Dagelijks worden er wereldwijd miljarden telefonische berichtjes via WhatsApp Messenger verstuurd. Makkelijker dan ooit hebben we contact met familieleden op vakantie en delen we foto’s en dagelijkse beslommeringen met vrienden. Voor wie deze dienst nog niet kent: wat is het precies en wat kun je er allemaal mee? Wat is WhatsApp Messenger? Via deze dienst kunt u gratis tekstberichten, foto’s en video’s versturen naar familie en vrienden. Ook kunt u via WhatsApp met anderen bellen. Het enige wat u en de ander hiervoor nodig hebben, is een internetverbinding.

Hoe start ik een groepsgesprek? Wat kost het om berichten te versturen? Bij sms betaalt u per gestuurd bericht, bij WhatsApp niet. WhatsApp verstuurt de berichten namelijk via de internetverbinding van de telefoon. Wie internet gebruikt via een onbeperkte databundel of WiFi-verbinding, gebruikt WhatsApp gratis. Wie een beperkte databundel heeft, betaalt wanneer de bundel wordt overschreden. De kosten hiervoor zijn afhankelijk van de mobiele provider.

Hoe verstuur ik een tekstbericht? Open WhatsApp en tik vervolgens op de tekstballon met ‘chats’ onder in het scherm op de iPhone of bovenin bij een Android-toestel. Klik rechtsboven op het icoon met het pennetje (iPhone) of het magazine voor senioren

chatballonnetje rechts onderin (Android). Kies voor een contact en typ uw bericht. Tik op het bolletje met pijl rechts van uw bericht om het bericht te verzenden. Door op het fotocameraatje te tikken, kunt u een (nieuwe of gearchiveerde) foto meesturen.

Hiervoor moet u eerst een groep aanmaken. Dit doet u op een Androidtoestel door in het menu rechtsboven (drie puntjes boven elkaar) op ‘groepsgesprek’ te tikken. Bij een iPhone doet u dit door onder in het scherm op ‘chats’ te tikken en rechtsboven voor ‘nieuwe groep’ te kiezen. U kunt vervolgens aanvinken welke contacten u in de groep wilt hebben.

Hoe downloadt u WhatsApp? Tik op het icoontje van de Play Store (Android) of App Store (iPhone). Zoek op ‘WhatsApp’. Tik op de optie rechts naast het icoon: ‘installeren’. U krijgt een scherm te zien met een verzoek om machtiging die de app nodig heeft om te kunnen werken op uw apparaat. Tik op ‘accepteren’. De app wordt nu gedownload en geïnstalleerd. ■

ons kloppend hart

SCHILDEREN met stoffen

ons

Zeven dames van Seniorenbelang Uden zijn in twee jaar tijd volledig verslingerd geraakt aan quilten. Oftewel aan schilderen met stoffen, zoals ze het zelf noemen. Met prachtige werkstukken als resultaat. tekst en beeld Ivo Hutten

er gelegenheid van hun eerste expositie maakten de fanatieke handwerkers een gezamenlijke quilt, die ze in maart hebben aangeboden aan een quiltgroep uit Lippstadt, de partnergemeente van Uden in Duitsland. Op deze speciale Ujese quilt zijn verschillende beziens- en wetenswaardigheden van Uden en Brabant te zien, zoals carnavalsvarken De Knoeris, de bekende Petruskerk en de Udense Zwarte als verwijzing naar het kersendorp van weleer. De quilt bevat ook een knipoog naar Piet Mondriaan, die ooit in Uden woonde.

1. Tiny Noorloos (72) ‘Een quilt maken wij met de hand en meestal naar een voorbeeld uit een boek of blad. We gaan ook vaak naar beurzen en exposities ter inspiratie.’ 2. Diny Rooyakkers (67) ‘Quilten is gezellig, ontspannend en ook verslavend. Je kunt het altijd en overal doen: bij de tv, tijdens de koffie of zelfs in de trein.’ 3. Riet Gulen (67) ‘We leggen de kleuren en stoffen bij elkaar en na verloop van tijd ontstaan er heuse kunstwerken. Van kleurrijke dekens en kussens tot etuis en kunstkleden voor aan de muur.’ 4. Ton Abels (66) ‘Wij zijn allemaal van de generatie die nog handwerkles op school had en die hun moeders zag naaien, breien, sokken stoppen en kleding verstellen. Handwerken zit gewoon in ons.’ magazine voor senioren

Expositie De werkstukken van de quiltgroep zijn nog tot en met donderdag 26 april te zien in Eigen Herd aan de Rooijsestraat 32 in Uden. Rondleidingen op aanvraag via Henriette Smith: henriettesmith@ziggo.nl. Eigen Herd is van maandag t/m vrijdag geopend van 09.00 tot 17.00 uur.

locatie

Eigen Herd, Uden bijzonderheid

zelfstandige stichting, draait op circa 100 vrijwilligers afdeling

Seniorenbelang Uden (aangesloten bij KBO-Brabant) aantal leden

2.400 activiteit

quiltclub startdatum

2016 op deze locatie

biljarten, koersbal, kienen, computercursus, linedancing, koken, tai chi en tevens startpunt voor wandelen fietsgroep.

portretten

Het zou niet mogen gebeuren: dat je als ouder je kind verliest. En toch gebeurt het, door ziekte, ongeval of ander leed. Hoe dan verder? Hoe pak je de draad weer op? Drie ervaringsdeskundigen aan het woord.

HET GROOTST DENKBARE VERLIES Riekie van der Heijden (68)

â&#x20AC;&#x2DC;Het gemis van Robin heeft duidelijk gemaakt dat ik moet levenâ&#x20AC;&#x2122;

ons

tekst en beeld Arnold Reyneveld

Robin, op de kleine foto in zijn onafscheidelijke ruitjesbloes, was de middelste zoon van Riekie. Ruim 20 jaar geleden overleed hij, 26 jaar oud, bij een bedrijfsongeval. ‘Ik was aan het werk en kreeg een telefoontje met het slechte nieuws. Het eerste wat ik dacht was: dat heb je dus ook… als je kinderen hebt, kun je ze kwijtraken. Die eerste periode was er een vol woede en ongeloof. Als moeder gunde ik hem alle geluk en daarom vond ik zijn dood onrechtvaardig. Maar ik moest ermee leren leven. Het hielp door veel fysiek bezig te zijn: wandelen, fietsen, twee keer een huis verbouwen. Dat zorgde voor troost. Elk jaar stond ik stil bij zijn verjaardag en zijn overlijdensdag. Dat vond ik belangrijk, ook voor zijn broer en zus. Twee jaar later werd ik zelf vijftig. Ik vond het heel moeilijk, maar wilde het toch vieren. En met het vieren leefde ik weer: ik vierde letterlijk het leven. Ik heb elke keer een nieuwe weg weten te vinden. Na mijn zestigste ben ik me gaan verdiepen in wat ik tot die tijd allemaal had meegemaakt en ik leerde saxofoon spelen. Zo kwam ik in aanraking met mensen die plezier maakten. En dat liet me inzien dat je altijd een keuze hebt. Verder leven zie ik als een vorm van dankbaarheid: zijn verlies mag het leven niet in de weg staan.’

magazine voor senioren

Sjoerd was Wilma’s oudste zoon. Op 16 november overleed hij op 21-jarige leeftijd. ‘Sjoerd was een bijzonder kind. Door zijn autisme had hij een feilloos geheugen, was gefascineerd door symmetrie en maakte als kind puzzels met de afbeelding naar beneden. En hij was ontzettend leer- en nieuwsgierig. Op zijn achtste bleek Sjoerd een aangeboren aandoening te hebben waarbij tumoren in het zenuwstelsel groeien. Rond zijn vijftiende had hij een rolstoel nodig. Daarna verloor hij achtereenvolgens gehoor én zicht. We “praatten” de laatste jaren door zijn hand vast te houden en met zijn vinger woorden te schrijven. Maar hoeveel Sjoerd ook in moest leveren, hij wist óveral plezier uit te halen. En Pebbles, onze golden retriever, was zijn maatje. Zeker op eenzame momenten. We wisten dat het ooit zou gebeuren. De angst daarvoor maakte na zijn overlijden plaats voor verdriet, maar ook aanvaarding. We hadden alles gedaan wat we wilden en kónden doen. Daardoor bleven we niet achter met onbeantwoorde vragen of gedachten van “hadden we maar”. Vooraf denk je: ik kan niet door. Maar het lukt wél. Ik heb ook sterk de behoefte om door te gaan. Het verdriet is onder controle en ik zoek een nieuwe balans. Mijn werk als directeur van een belangenorganisatie voor senioren helpt daarbij: bij KBO-Brabant zijn we dagelijks bezig met de essentie van het leven. Sjoerds overlijden heeft mijn leven wel veranderd. Alsof ik in een helikopter erboven hang. Je ziet de nietigheid van het leven en leert te relativeren. Dit was het grootste in mijn leven…’

Wilma Schrover (57)

‘Ik zou willen dat ik zijn veerkracht had’

Ton van Reen (76)

‘Juist aan hém wil ik mijn gevoel over het gemis kwijt’

Schrijver Ton van Reen verloor tweeënhalf jaar geleden zijn zoon David (46). ‘David had een zacht karakter. Nam het altijd op voor anderen en ontroerde iedereen. Discriminatie raakte hem enorm. Na een kopbotsing tijdens een voetbaltraining kreeg hij in de auto hersenbloedingen en botste tegen een boom. Drie weken later ontwaakte hij uit coma en het was alsof hij herrees uit de dood. Anderhalf jaar later reisde ik voor een serie verhalen voor de Volkskrant door Afrika. David ging mee. Hij trok zich het lot van de gehandicapte en stervende kinderen op straat aan en samen startten we Stichting Lalibela. Ethiopië werd zijn tweede thuis. Hij leerde nieuwe talen, schreef boeken, maakte schilderijen. Maar twintig jaar na die voetbaltraining werd hij ingehaald door de eerdere hersenbloedingen. David overleed onverwacht. Het was alsof alles wegviel. De wereld stond niet stil, hij was compleet weg. Ook al heb je veel mensen om je heen, je moet het alleen doen. Mensen kunnen elkaar niet troosten. Het enige wat helpt is delen van je verhaal. Maar mijn collectief geheugen, veel vrienden met wie ik had samengewerkt en die ook David kenden, waren al overleden. Aan hen kon ik mijn verhaal niet meer kwijt. Sinds zijn overlijden werk ik als een bezetene. Heb twee boeken uitgegeven, organiseer sponsoravonden voor de stichting en zorg dat zijn boeken uitgegeven worden. Het is overleven en ik denk dat het zo blijft. Rouw is de benaming voor een verloren hoofdprijs.’ Anbessa’s dochter was de laatste roman die David van Reen schreef. Kijk voor meer informatie op pagina 36.

ontspanning Boeken, films, uitstapjes en andere interessante dingen

Anbessa’s dochter OPROEP

Heeft u een mooi boek gelezen, een indrukwekkende tentoonstelling bezocht of een andere leuke uitstap gemaakt? Wij zijn benieuwd! Stuur uw tips naar de redactie van Ons ons@kbo-brabant.nl.

Anbessa’s dochter is een aangrijpend verhaal over Lasta, een jonge vrouw uit Lalibela die zich met de voor Ethiopiërs zo typerende veerkracht door een reeks tegenslagen worstelt. Een kleurrijke roman over mensen aan de onderkant van de samenleving. Hoewel het een schokkend verhaal is, gebaseerd op de waarheid van de hoofdpersonen, is het ook een verhaal over mensen die proberen iets moois van hun leven te maken. Anbessa’s dochter, David van Reen, € 16,50 exclusief verzendkosten, verkrijgbaar via www.stichtinglalibela.nl/webshop. De royalty’s van het boek komen ten goede van de stichting Lalibela (lees meer op pagina 35).

Art Breda L EG E N DA R I S C H E R E N N E R S

Weet u het nog? Zondag 20 juli 1980… de dag waarop Joop Zoetemelk de Tour de France op zijn naam schreef? Op 25 april wordt bij de theaterspecial Terug naar de Tour van ’80 teruggeblikt op die spraakmakende Ronde van Frankrijk, samen met onder meer Joop Zoetemelk en ploeggenoot Henk Lubberding.

WIJSHEID

‘Het doel van kunst is niet het uiterlijk van dingen weer te geven, maar het innerlijk… dat is de echte werkelijkheid’

Adres: Theater De Lievekamp, Raadhuislaan

ARISTOTELES

14 te Oss. Datum: woensdag 25 april.

Grieks filosoof, 384-322 v.C.

Geniet van kunst, design en antiek uit collecties van befaamde galerieën en handelaren uit Nederland, België en Duitsland. ART BREDA biedt een mix van kunst uit alle culturen en perioden: van oude schilderkunst tot prachtige juwelen, van hedendaagse beeldhouwkunst tot antieke klokken en van modern glas en keramiek tot Art Deco… Adres: Breepark, Bavelseparklaan 10 te Breda. Data: donderdag 19 april tot en met zondag 22 april, van 11.00 tot 18.00 uur (vrijdag 20 april tot 21.00 uur). Entree: € 15,-. Meer informatie: www.artbreda.nl.

Entree: vanaf € 16,75. Meer informatie: www.lievekamp.nl.

ons

tekst Susanne Mullenders

Nieuwe tekeningen Toen Hugo Claus in maart 2003 in het ziekenhuis moest verblijven, bracht zijn vriend Jan Vanriet hem een lege dummy. Gewoon, als afleiding – om in te schrijven of te tekenen, mocht hij daar zin in hebben. Toen Claus een maand later was hersteld, gaf hij Vanriet het boekje terug. Gevuld met 109 unieke kunstwerkjes, elk geheel in eigen stijl. De tekeningetjes zijn grappig, ontroerend, sterk, elegant, verleidelijk… Suzanne Holtzer was jarenlang Claus’ redacteur. Zij zocht dichtregels en strofen bij de tekeningen, waarbij ze zich liet leiden door de beelden.

Je bent wat je eet Brabant is dit jaar Europese Regio van de Gastronomie, en staat daarom in het teken van Beter Eten. Museum Jan Cunen in Oss sluit hierbij aan met de tentoonstelling We are food – Over de kunst van voedsel, waar bezoekers op een nieuwe en ongewone manier naar voedsel kunnen kijken. Een ruime selectie kunstwerken – van schilderijen, foto’s en beelden tot installaties, videokunst en design – maakt u bewust van onze dagelijkse maar ook gecompliceerde omgang met voedsel. Een verrassende maar ook ontregelende expositie. Zonder oordelen, prikkelend tot nadenken: wat zegt voedsel over onszelf? Bewustwording – daar gaat het om in We are food. Adres: Molenstraat 65 te Oss. Data: tot en met zondag 16 september, dinsdag tot en met zondag van 11.00 uur tot 17.00 uur. Entree: € 9,00 inclusief een kop koffie of thee in Café Cunen, kinderen tot 18 jaar gratis. Meer informatie: www.museumjancunen.nl.

Nieuwe tekeningen en gedichten gedichten, Hugo Claus,

26 miljoen

recreatieve fietstochten telt Brabant. Daarmee staat onze prachtige provincie landelijk gezien op de derde plaats, na ZuidHolland (42 miljoen) en NoordHolland (27 miljoen).

De Bezige Bij, € 24,99, ISBN: 9789403106205, onder meer verkrijgbaar via www.bol.com.

Memoires van Ernst Jansz In De Neerkant verhaalt zanger, muzikant en schrijver Ernst Jansz over zijn leven in Neerkant. De geboren Amsterdammer, oprichter van Doe Maar, verhuisde in 1969 naar een boerderij aldaar, waar hij met een aantal muzikanten een commune stichtte. De Neerkant bestaat uit een boek en twee cd’s. Jansz beschrijft niet alleen een stuk popgeschiedenis, maar kijkt ook terug op de complexe verhouding met zijn ouders, op het Indische familieverleden, op de vrouwen in zijn leven. Een unieke kijk-, luisteren leeservaring! De Neerkant, Ernst Jansz, Uitgeverij In de Knipscheer € 29,50, ISBN: 9789062659487, onder meer verkrijgbaar via www.bol.com.

magazine voor senioren

advertentie

TOT

€750

KORTING ONVEILIG

7:00 UUR

VEILIG

16:30 UUR

GRATIS DOUCHE STOEL t.w.v.

€ 265,-

Vorstelijk douchen in 1 dag Wilt u ook blijven genieten van een heerlijke douche in een veilige badkamer? Wij maken uw badkamer veilig in 1 dag, zonder hak- of breekwerk. Op maat gemaakt naar uw wensen. Molenaar ontzorgt u in het volledige proces van advies en inmeting, tot montage, afvoer materialen en schoonmaak. Zo komt ontspannen douchen weer binnen handbereik. *

Kijk voor de actie voorwaarden op www.molenaar.nl/actie. Actie loopt t/m 28 april.

KLANT BEOORDELING

8,7

Afspraak of brochure? Bel 0341 - 23 23 00 of kijk op www.molenaar.nl

Jarenlange ervaring +10.000 klanten gingen u voor Eigen vakkundige montagedienst 45 plaatsingen per week Zonder ingrijpende verbouwing Ook afvoer van het oude bad 100% tevredenheidsgarantie Conform de CBW voorwaarden

ons voordeel € 23,-

Geloven in vriendschap in Het Noordbrabants Museum

Van ‘hòrzakken’ en ‘makkedoefkes’

Het boek korting kostte bij uitgave € 39,95. KBO-leden kunnen het boek aanschaffen Weet u nog uit uw jeugd wat het betekende voor € 16,95 (inclusief voor een ‘hòrzak’ te worden uitgemaakt? verzendkosten). Een ‘hòrzak’ is iemand die gauw boos wordt, een ruziemaker of een irritant persoon. Caspar van de Ven bracht vele van deze woorden bij elkaar in zijn boek De Brabantse spot- en scheldnamen. De 325 pagina’s zullen een feest van herkenning zijn. Het bestuur van KBO Aalst heeft een restpartij van deze uitgave kunnen overnemen en biedt het boek nu met hoge korting aan. Dus grijp uw kans! De Brabantse spot- en scheldnamen is voor € 16,95 te bestellen bij KBO Aalst door te mailen naar basel031@kpnmail.nl of liestheuws@hotmail.com. Bellen kan ook op: (040) 22 00 62 of (040) 221 54 54. U ontvangt dan de betaalgegevens. Het boek wordt verstuurd na ontvangst van het bedrag.

In de tentoonstelling Geloven in vriendschap krijgt u een kijkje in de keuken van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap in ’s-Hertogenbosch, ter gelegenheid van hun 700-jarig jubileum. Leer de e Op vertoon Broederschap kennen aan de hand van uw KBOvan soms eeuwenoude objecten. Op gratis ledenpas een lange tafel, die dwars door vier ontvangt u tot paleiszalen van Het Noordbrabants en met zondag Museum loopt, worden de waardevolle 3 juni het tweede voorwerpen gepresenteerd. De tafel staat entreekaartje symbool voor de traditie die al zeven gratis. Niet geldig Beveilig eeuwen bestaat: de broederlijke maaltijd. uw woning! in combinatie met Voor velen is het een mysterie wie jaarlijks andere acties. Beveilig uw aan de tafel plaatsnemen. Uit de rekeningwoning eenvoudig en wapenboeken valt af te lezen dat dit al met het Alecto eeuwenlang vooraanstaande personen zijn, DA-220 draadloos waaronder Jheronimus Bosch en Willem alarmsysteem met van Oranje. telefoonkiezer. Het systeem werkt Het Noordbrabants Museum, Verwersstraat op het analoge telefoonnet. U heeft 41 te ’s-Hertogenbosch. Openingstijden: dus geen internet nodig. Daarnaast dinsdag tot en met zondag van 11.00 tot voordeel Kijk voor plaatst u een simkaart in het 17.00 uur. Normale entree: € 24,- voor twee deze en meer bedieningspaneel. Zo ontvangt u bij personen. Speciale KBO-prijs: € 12,- voor aanbiedingen op een alarm een sms of telefoontje via de twee personen op vertoon van uw KBOonsledenvoordeel.nl vaste telefoonlijn of de simkaart. ledenpas. Te zien tot en met 3 juni. of bel de KBOAdviesprijs € 129,99. Meer informatie: www.hnbm.nl. klantenservice via Nu speciaal voor KBO-leden voor € 79,99.

2 ticket

€ 50,-

(085) 486 33 63. magazine voor senioren

advertentie

www.vdnvastgoed.nl

WIJ KOPEN ZELF !

Zonder zorgen, direct uw woning verkopen Dit kunnen wij u aanbieden: • • • • • • • • • •

Een vrijblijvend bod op uw woning; Een aanbod op uw situatie afgestemd; Directe zekerheid en duidelijkheid; Een passeerdatum naar uw keuze; Geen bijkomende kosten; Een directe aanbetaling; Geen notaris- of makelaarskosten; Het terug-huren van uw eigen woning; Een landelijke dekking; Veel tevreden verkopers die u voor gingen.

Voor vrijblijvende informatie of het maken van een afspraak neemt u contact op met Marcel van der Net: 0161 - 49 32 68 / 06 - 51 75 46 86 of info@vdnvastgoed.nl

VA N TIL BURG PAST MEVROUW D EN B ROK

GRATIS KOFFIE MET GEBAK OP VERTOON VAN DEZE ADVERTENTIE GELDIG T/M 31-07-2018

OPEN ZONDAG 29 APRIL VAN 12.00 - 17.00 UUR

NISTELRODE 10.000M 2 MODE SCHOENEN SPORT | RAVENSTEIN 2.000M 2 MODE | SCHIJNDEL 1.000M 2 MANNENMODE | GRATIS VERMAAKSERVICE | PERSONAL SHOPPING V E R M A A K J E I N D E G RO OT S T E M O D E W I N K E L VA N N E D E R L A N D O F O P VA N T I L B U RG O N L I N E . N L

notaris

Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. In elke editie van Ons behandelt Mariska DalmijnVerkooijen, toegevoegd notaris bij Huijbregts Notarissen & Adviseurs in ’s-Hertogenbosch, een financieel juridische kwestie Deze keer: hoe moet een erfenis worden geregeld als iemand een verstandelijke beperking heeft?

Een erfenis bij een verstandelijke beperking Regelmatig krijg ik vragen over de positie van mensen met een verstandelijke beperking in combinatie met een erfenis. Kunnen zij zelf een testament maken? En moeten de (groot)ouders in hun eigen testament rekening houden met degene met een verstandelijke beperking?

eestal is het vermogen van mensen met een beperking onder bewind gesteld of staan zij zelf onder curatele. De bewindvoerder of curator is in dat geval de wettelijk vertegenwoordiger.

Bewindvoering

Oproep!

Heeft u een financieeljuridische kwestie die u aan de notaris zou willen voorleggen? E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl. magazine voor senioren

Omdat een testament een uiterst persoonlijke rechtshandeling is, is het niet toegestaan dat een bewindvoerder of curator – hoe goed ook bedoeld – een testament opstelt voor de persoon met een verstandelijke beperking. Kan iemand die onder bewind of curatele staat dan geen testament maken? Toch wel: iemand van wie het vermogen onder bewind staat kan een testament maken, op voorwaarde dat hij/ zij goed (zelfstandig) kan aangeven wat de wensen zijn en ook de gevolgen van het testament kan overzien. Mensen die onder curatele staan, kunnen uitsluitend met toestemming van de kantonrechter een testament opstellen. Als iemand wils-

onbekwaam is, is het vanzelfsprekend niet (meer) mogelijk om een testament op te stellen.

Verplichting tot zorg Een andere situatie is dat een van de erfgenamen een verstandelijke beperking heeft, bijvoorbeeld een kind of kleinkind. In dat geval is het raadzaam om na te gaan in hoeverre het verstandig of ‘nodig’ is om dit familielid voor een gelijk deel mee te laten erven. Regelmatig wordt gekozen voor een constructie waarbij de andere kinderen méér erven onder de verplichting ervoor te zorgen dat hun broer of zus niets tekort komt. Mocht ervoor worden gekozen het (klein)kind wel mee te laten erven, dan bevat een goed testament bovendien een ‘tweetrapsmaking’, zodat door de (groot) ouders kan worden bepaald naar wie de overgebleven erfenis gaat als het (klein) kind met de beperking zelf komt te overlijden. Dit kan ook de nodige belasting besparen. Wilt u meer weten over dit onderwerp, maak dan een afspraak met uw notaris. ■

advertentie

BTR REIZEN

www.BTRreizen.nl  055 - 5059500

Ruime keuze aan betaalbare vakantiereizen All Inclusive Hotels Autovakanties 30% Korting

50% Korting

Hotel De Elderschans ***

Hotel Altastenberg ***

Aardenburg / Zeeland € 259, 259,-3 dg. All Inclusive va. € 129, 129,-- p.p.

Altastenberg / Sauerland € 366, 366,-5 dg. All Inclusive € 226, 226,-- p.p.

Hotel Op de Boud ***

Hotel Gaasterland ***

Valkenburg Z Z--Limburg € 265, 265,-229,-- p.p. 5 dg. All Inclusive va. € 229,

Nieuw

Geef uw testament een missie

Rijs / Friesland € 259, 259,-229,-- p.p. 5 dg. All Inclusive va. € 229,

Hotel Hof van Twente ***

5 dg. All Inclusive v.a. € 259,259,- p.p.

Hotel ‘t Trefpunt *** Brabant

5 dg. All Inclusive v.a. € 269,269,- p.p.

Hotel Hoogeerd Maas & Waal Hotel am Wall *** Sauerland 258,- p.p. 5 dg. All Inclusive v.a. € 279,279,- p.p. 5 dg. All Inclusive v.a. € 258,BTR Reizen biedt u nog veel meer gastvrije All Inclusive Hotels op de mooiste plekjes in Nederland en Duitsland met veel Voordeel

All Inclusive Hotels Bus excursiereizen

Hotel Am Wall *** / Soest

All Inclusive busreis Sauerland 5 dagen al voor € 349,349,- p.p.

Hotel De Bonte Wever **** All Inclusive busreis Drenthe 5 dagen al voor € 369,369,- p.p.

Hotel Am Park *** / Stadtkyll Hotel Jagershof *** Nunspeet

All Inclusive busreis Vulkaaneifel 5 dagen al voor € 349,349,- p.p.

All Inclusive busreis Veluwe 5 dagen al voor € 339,339,- p.p.

diverse opstapplaatsen - luxe bus met leuke chauffeur - mooi reisprogramma met entreegelden - All Inclusive met ‘s avonds drankjes

in BTR Reizen specialist groepsreizen pen voor alle seniorengroe

Bij BTR Reizen bent u voor uw groepsreis aan het juiste adres . .

 Geheel verzorgde

arrangementen op basis van H.P., VP of All Inclusive  Inclusief mooie excursies en gezellige avondprogramma’s

 Ruime keuze aan gastvrije

hotels in Nederland, België, Duitsland en Luxemburg 5 dagen All Inclusive groepsbus excursievakantie va. € 299,299,- p.p.  Vraag naar alle mogelijkheden

Informatie & Aanbiedingen gratis Reisbrochure & Reserveringen  055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL

Mensen met een Missie in uw testament Mensen met een Missie is er voor mensen die leven onder moeilijke omstandigheden. Mensen die dagelijks te maken hebben met onrecht en discriminatie. Wij investeren in mensen. Zodat zij voor zichzelf en hun gemeenschap kunnen opkomen en hun leven kunnen verbeteren. Dit doen we in Afrika, Azië en Latijns Amerika.

Wilt u deze mensen steunen, ook als u er niet meer bent? Contact: Julie Mingeli 06 - 57 78 29 64 juliemingeli@mensenmeteenmissie.nl mensenmeteenmissie.nl/testament

ons recht Deze rubriek gaat over onze rechten en plichten. Deze keer aandacht voor misleidende verkooppraktijken van energieaanbieders. Wees alert!

Trap er niet in! Misschien herkent u ze? De lokkertjes waarmee energieleveranciers, vergelijkingssites en collectieven u verleiden om over te stappen, zoals tijdelijke kortingen en welkomstcadeaus. Vijf voorbeelden van misleidende verkooppraktijken.

1. Wij komen niet aan de deur

Sommige partijen doen zich ten onrechte voor als vertegenwoordigers van KBOBrabant of onze partner Energiebesteding. Goed om te weten: wij komen nooit aan de deur voor energieverkoop!

2. Wij bellen alleen bestaande klanten en/of op verzoek

Bij twijfel…

Twijfelt u aan een verkoper of e-mail die u heeft ontvangen? Neem dan gerust contact op met onze klantenservice. Wilt u de zekerheid van blijvend lage tarieven, een eerlijk verhaal en goede service? Sluit u dan aan bij Ons Energievoordeel van KBO-Brabant. Bel (085) 486 33 63 of stuur een e-mail naar klantenservice@ onsledenvoordeel.nl. magazine voor senioren

Sommige partijen bellen u met een aanbieding. Wees dan alert, want KBO-Brabant en onze partner Energiebesteding bellen u alleen als u zelf een energieofferte heeft aangevraagd of al klant bent. Wij gebruiken hiervoor uitsluitend het telefoonnummer dat begint met 085. Twijfelt u? Hang dan op en bel ons (terug) op (085) 486 33 63. Zo neemt u geen enkel risico.

3. Hallo, u kunt veel besparen!

Veel verkopers beginnen een gesprek met: ‘Hallo, u kunt veel besparen!’ Soms noemen ze zelfs een concreet bedrag. Dan weet u dat er iets niet klopt, want alleen u en uw huidige energieleverancier beschikken over deze informatie.

4. Lager maandbedrag…?

Verkopers proberen u door het noemen van een lager maandbedrag het gevoel te geven dat u bij hen voordeliger uit bent. Dit is misleidend. Vergelijk niet het maandbedrag, maar de tarieven voor stroom, gas, de vaste leveringskosten per aansluiting en eventueel administratiekosten. Is dit lastig voor u, laat de klantenservice van KBO-Brabant het dan voor u uitrekenen alvorens u een besluit neemt.

5. U krijgt een bonus of hoge

korting!

De verkoper – dat kan ook uw huidige energieleverancier zijn – wil u graag als klant behouden of binnenhalen en biedt om die reden soms een korting of bonus aan. Realiseer u goed: beide betaalt u uiteindelijk terug. Een korting of bonus is bovendien alleen van toepassing als u aan bepaalde (actie)voorwaarden voldoet, bijvoorbeeld een meerjarig contract. KBOBrabant helpt u graag met het uitrekenen van uw voordeel en kan u informeren of het echt om een voordeel gaat of niet. ■

advertentie

PROEF, KRAS & WIN Probeer nu 5 heerlijke maaltijden en maak kans op fantastische prijzen! 1x Elektrische fiets

(t.w.v. € 1000,-)

d en 5 h e e rl ij k e m a a lt ij: vo or m a a r € 1 9 ,95

(t.w.v. € 44,45)

in jus Runderlapje e rs kippannetj de oe m ot Gro psaté ki et m ng re Nasi go otel de: Macaronisch ctieco met rode ee Uw a ch 45 ha er 0 Rund 8 1 5 pelen kool en aardap m! Ook natriumar mogelijkheden. de ar na r ee n een Inform de levering va

s Grati art a krask

u tvangt u bij T/m 30 juni on n kraslot cadeau waarmee proefpakket ee fantastische prijzen. tiekans maakt opeuwe klanten. Bekijk de ac . Alleen voor ni www.apetito.nl/krasenwin op voorwaarden

10x Dinerdoos met 7 Hollandse maaltijden

Direct bestellen:

0800 - 023 29 75

of ga naar www.apetito.nl/proefpakket 5x Fleurop bloemenbon

2x iPad

(t.w.v. € 379,-)

(t.w.v. € 20,-)

www.apetito.nl • info@apetito.nl

Ruime keuze - Dieetmaaltijden - Gratis dieetadvies - Wekelijks bezorgd - Eenvoudig bestellen - Geen verplichtingen

Al meer dan 65 jaar een begrip in het Drents Friese Wold. Uitstekende uitvalsbasis voor uw wandel– en fietsvakanties.

Meerheide 100 S 5521 DX Eersel 0497-518805 www.scoot2be.nl info@scoot2be.nl

“Waar natuur en cultuur elkaar ontmoeten” Faciliteiten Hotel Villa Nova *nette kamers, gezellige bar *overdekte fietsenstalling *oplaadpunten E-bikes

Driewielfietsen

Scootmobielen

*gelegen aan de routes Halfpensionarrangementen vanaf €54,50 p.p./p.d. Hotel Villa Nova Dorpsstraat 38 8437 PB Zorgvlied www.villa-nova.nl E: info@villa-nova.nl T: 0521-387212

Rollators

Trippelstoelen

Rolstoelen

Voor KBO leden 10% korting op rolstoelen, trippelstoelen en rollators, 2 jaar gratis onderhoud op fietsen en scootmobielen.

onsje geluk

tekst en beeld Ivo Hutten

Bob (85) uit Eindhoven:

‘Zwemmen houdt me ﬁt en ontspannen’

Bob Berg heeft maar liefst zeven nationale zwemrecords voor 85-plussers op zijn naam staan. Hij vindt het een mooi bewijs dat zijn lichaam nog piekfijn in conditie is. ‘Ik heb mijn hele leven graag gesport. Als kind al. Op de rug van mijn vader leerde ik zwemmen. Elke keer gingen we een stukje verder en zo werd ik watervrij. Maar de echte techniek leerde ik hier in De Tongelreep door te kijken naar zwemtoppers als Pieter van den Hoogenband en Inge de Bruijn. Die trainden in hun carrière nog gewoon naast de recreatieve zwemmers. Het geheim? Rust in je slag, je armen goed strekken en doorhalen. Dan haal je iedereen in. De fijne kneepjes leerde ik in een les van zwemcoach Marcel Wouda. En nu, op mijn 85e, heb ik verschillende nationale records, maar geen enkel officieel zwemdiploma! Dat is wel geestig. Zwemmen zorgt voor ontspanning, een fris begin van de dag. En het houdt me fit. Al moet ik ook wel eens op mijn tanden bijten om in alle vroegte naar het bad te gaan... Maar eenmaal in het water is het heerlijk.’

advertentie

Uniek! Nieuwe revolutionaire traplift!

Revolutionair railsysteem Otolift heeft een nieuwe traplift geïntroduceerd: de Otolift Modul-Air. Deze traplift heeft de dunste enkele rail ter wereld en is volledig uit voorraad leverbaar.

Slechts 48 uur levertijd! Dankzij deze unieke technologie wordt het dure maatwerk overgeslagen, en kunnen wij zowel rechte als gebogen trappen binnen 48 uur van een traplift voorzien!

De voordelen van Otolift Niet goed = geld terug Bent u niet tevreden met uw Otolift? Geen probleem. Wij bieden u een unieke niet-goed-geld-terug-garantie aan op de Otolift Modul-Air.

• Marktleider in Nederland

• 24/7 service netwerk

• 135.000 trapliften geplaatst in Nederland

• Alle keuze in trapliften, nieuw en gebruikt

• Betrouwbaar familiebedrijf, sinds 1891

• Huren al vanaf één maand mogelijk

Bel gratis 0800 444 777 5

Ja, stuur mij de gratis brochure

voor een gratis thuisadvies of om onze gratis brochure te bestellen.

Naam

Voor meer informatie kunt u terecht op

Adres

www.otolift.nl

Postcode/plaats

DĂŠ meest gekochte traplift van Nederland

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Trapliften, Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Telefoon ONS2018

advertentie

PCHulp van SeniorWeb

www.seniorweb.nl/lidworden

Geeft uw computer ineens een rare foutmelding of begint de pc traag te worden? Voor SeniorWeb-leden is computerhulp binnen handbereik. Niet voor niets verwerkt PCHulp jaarlijks meer dan 50.000 vragen over alles wat met computers, tablets en smartphones te maken heeft. De hulp wordt gegeven door vrijwilligers. Afhankelijk van de vraag, wordt deze via internet, per telefoon of aan huis beantwoord. Richard van Kempen is een van de 3.000 SeniorWebvrijwilligers en helpt al tien jaar mensen thuis met hun computer-, tablet- of smartphoneproblemen. ‘Ik ben in al die jaren veel verschillende vragen tegengekomen. Eigenlijk is geen enkel probleem hetzelfde. Voor mij is het daarom iedere keer een uitdaging een adequate oplossing te vinden. Ieder bezoek blijft anders.’

Op pad met Richard van Kempen

De eerste afspraak is met meneer Schouten. Na een korte kennismaking legt het SeniorWeb-lid zijn probleem uit. Nadat hij een nieuwe modem heeft ontvangen, werkt de wifi-verbinding niet meer. Ook een reset van de modem door de internetprovider heeft niet geholpen. Richard checkt met zijn smartphone het wifi-signaal, maar dat blijft uit. Na een reset van de modem komt er wel een wifi-signaal door, maar op de computer blijft de internetverbinding uit. Richard stelt alles opnieuw in en niet veel later werkt ook het draadloze internet op de computer weer. ‘Wat fijn’, zegt meneer Schouten opgelucht. ‘Want het is echt heel vervelend om zonder internet te zitten. Dan merk ik opeens dat ik het toch heel vaak gebruik.’

Hebt u weleens computervragen of -problemen? SeniorWeb-leden kunnen altijd een beroep doen op persoonlijke computerhulp. Via internet, per telefoon of zelfs aan huis! Kijk voor meer informatie op www.seniorweb.nl/lidworden of bel 030 - 276 99 65.

lekker gezond jaar van e de Blauw Zones

Makreel Bij KBO-Brabant hebben we 2018 uitgeroepen tot het Jaar van de Blauwe Zones. Een van de redenen waarom de mensen in deze zones langer leven, is dat ze gezond eten. Slechts af en toe een stukje (varkens)vlees, veel bonen en veel plantaardig voedsel. Vette vis zoals makreel past uitstekend in het ‘Blauwe-Zonedieet’! tekst Susanne Mullenders | beeld Shutterstock

Eens per week! Eet één keer per week vette vis zoals haring, zalm, makreel of sardines – zo luidt het advies van het Voedingscentrum. Maar iets vaker mag ook, want vette vis is super gezond!

Goed voor bijna alles Makreel zit boordevol omega-3-vetzuren en die zorgen voor een gezond hartritme. Bovendien helpen ze de cholesterolwaarden verlagen, de stoelgang verbeteren en de bloeddruk stabiliseren!

Maaltijdsalade met makreel Ingrediënten voor 4 personen 4 eieren 300 gram sperziebonen 100 gram sugarsnaps 4 sjalotten 3 tomaten 200 gram gerookte makreel 2 eetlepels olijfolie 1 theelepel mosterd 1 eetlepel rode wijnazijn 180 gram olijven 2 eetlepels kappertjes 20 gram verse platte peterselie

En zo maakt u het

• Kook de eieren hard, pel ze en snijd ze in • • • • • •

partjes. Maak de sperziebonen en de sugarsnaps schoon. Kook de sperziebonen en voeg na vier minuten de sugarsnaps toe. Laat ze samen nog vier minuten koken. Giet af en spoel na met koud water. Snijd de sjalotten in ringetjes en de tomaten in parten. Snijd de makreel in stukjes. Maak een dressing van olijfolie, mosterd, rode wijnazijn en eventueel peper en zout. Doe de bonen, sugarsnaps, sjalotjes, tomaten en makreel in een grote kom. Voeg olijven en kappertjes toe. Vermeng het geheel met de dressing. Verdeel de salade over de borden en garneer met partjes ei. ■ Bron puurgezond.nl en ah.nl

*De aktie is niet geldig op Concept2, puky, sporthorloges en diensten.

advertentie

5% KORTING OP ALLES

VOOR KBO-BRABANT LEDEN!*

» » » »

FITSHOP EINDHOVEN HOOGSTRAAT 348 +31 (0) 40-2985990

DESKUNDIG ADVIES UITGEBREIDE SHOWROOM WAAR U ALLES KUNT UITPROBEREN VOLLEDIGE AAN HUIS GARANTIE! DESKUNDIGE INSTALLATIE OP LOCATIE

FITSHOP ROOSENDAAL HOGESTEDE 1-5 +31 (0) 165-547408

7 vestigingen in de BeNeLux www.fitshop.nl

CROSSTRAINERS // LOOPBANDEN // HOMETRAINERS // ROEITRAINERS KRACHTSTATIONS // BOKSENHALTERBANKEN // FUNCTIONAL TRAINING GYMS // POLSHORLOGES // TRAMPOLINES // NORDIC WALKING WELLNESS // TAFELTENNIS // E-BIKES // THUISFITNESS // FYSIOTHERAPIE

Compleet verzorgde reis, incl. vervoer per luxe touringcar. Veel 1- persoonskamers mogelijk. Kijk op: www.hotel-gaasterland.nl Of bel: (0514) 581741

dit is mĳnbrom! Een brommobiel rijd je vaak niet langer dan 2 jaar. Stop je met autorijden, dan is de brommobiel een geweldig alternatief. Ga daarom wel voor de zekerheid van een nieuwe brommobiel, maar betaal alleen voor het gebruik.

Marderleane 21, 8572 WG Rijs

Brom! maakt dat mogelijk. Voor een vast bedrag per maand mag er 2 jaar lang gebruik worden gemaakt van een nieuwe brommobiel.

Jouw brom!-Expert:

G.M.S. & Import B.V. Wiltonstraat 28 3905 KW Veenendaal Tel. 0318 – 690 062

16+

16 JAAR EN OUDER

GEWOONWEG 45

€ ZUINIG & SLIM

ABONNEMENT

VEILIG

JOUW BROM!

Meer informatie? Kijk op:

mijnbrom.nl GEWOONWEG EENVOUDIG

op zoek

illustratie Shutterstock

samen uit eten, een reisje, op zijn tijd een dansje, fietsen en gezellig thuis zijn. Ik woon in een mooi dorpje in de regio Oss. Graag met foto en adres.

BR.O.NR. 4.004/18 Langs deze weg zoek

Reageren?

Oproep plaatsen?

Bent u op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? U kunt uw oproep sturen naar KBO-Brabant o.v.v. ‘Contactoproep Ons’. Vermeld uw adres, telefoonnummer en e-mailadres. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15. Als er meer oproepen zijn dan ruimte in dit blad, dan leggen we een wachtlijst aan.

Stuur uw bericht in een gesloten envelop naar KBO-Brabant en zet linksboven op de envelop: ‘Reactie Contactoproep Ons’ en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw envelop ongeopend door. Vermeld uw naam, adres of e-mailadres in uw reactie, zodat de ontvanger contact met u kan opnemen.

ik J. van L. uit Valkenswaard. Als deze persoon dit leest, wil hij dan contact met mij opnemen?

BR.O.NR. 4.005/18 Vrouw, 71 jaar, sinds acht jaar weduwe, zoekt serieus contact met een eerlijk, trouw maatje, tussen 69 en 75 jaar, zodat we op onze leeftijd nog mooie jaren mogen hebben. Ik ben volslank en 1.70 m lang. Ik houd van fietsen, gezelligheid en samen eropuit. Ik heb een lichte beperking, ben wat slecht ter been maar dat hoort een beetje bij onze leeftijd. Als je ook een beperking hebt, is dat geen bezwaar. Ik rook en drink niet. Wie durft het aan om een relatie op te bouwen? Brieven graag met foto en/of e-mailadres. Liefst binnen een straal van 50 km rond Eindhoven. Serieuze brieven worden altijd beantwoord.

Adres BR.O.NR. 4.001/18 Ik ben een weduwe van 67 jaar en ben op zoek naar een maatje. Ik zit graag op een terrasje, ga regelmatig een eind fietsen en los graag puzzels op. Ook autorijden vind ik leuk. Mijn muziekvoorkeur

KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@ kbo-brabant.nl.

BR.O.NR. 4.006/18 Hallo, ik ben Pieter, man van 63, 1.76 m, 90 kg. Ben op zoek naar een leuke vrouw, slank, niet-rokend, gezellig, om samen met mij nog wat van het leven te maken. Ik hou van terrasje pakken, uit eten

gaat uit naar Nederlandstalige muziek. Ik

gaan of lekker thuis op de bank. Omgeving

woon in de regio 0164 en zoek ook iemand uit

0418-073-0344.

deze omgeving. Als jij je kunt vinden in deze beschrijving dan hoop ik iets van je te horen.

BR.O.NR. 4.002/18 Vitale, goed uitziende vrouw, 80-plus, zou graag in contact komen met lieve man, graag met gevoel voor humor. Ik rook niet, drink wel graag een wijntje, hou van mooie muziek. Samen is dat alles zoveel gezelliger.

BR.O.NR. 4.003/18 Weduwnaar, 84 jaar, zoekt een betrouwbare vriendin om samen nog wat van het leven te maken! Ik hou van magazine voor senioren

Groet & Ontmoet Mocht u uw oproep liever online plaatsen, dan kunt u dat doen op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl. Groet & Ontmoet staat garant voor veel gezellige contacten!

BR.O.NR. 4.007/18 Vitale vrouw zou graag maatje ontmoeten, op vriendschappelijke basis, die positief is ingesteld. Ik houd van een goed gesprek, heb een brede belangstelling en ook onderneem ik graag zo nu en dan iets leuks. Huiselijke gezelligheid vind ik ook erg belangrijk. Bent u rond de 80 en spreekt dit u aan, dan graag reactie, omgeving 0497.

BR.O.NR. 4.008/18 72-jarige weduwnaar wil graag regelmatig contact met vlotte vrouw, ongeacht haar leeftijd, huidskleur of afkomst.

advertentie

7-daagse busreis - Nederland

Zuid-Limburg Heuvelland

va.

459,-

8-daagse busreis - Duitsland

Verrassend Mecklenburg-Vorpommern

nieuw: inclusief boottocht Maastricht-Luik verblijf in het uitstekende hotel Walram*** in Valkenburg o.a. Drielandenpunt Vaals, unieke rit per stoomtrein (Miljoenenlijn), historische mergel groeves Mergelrijk en bourgondisch Maastricht

10-daagse busreis - Italië

Schilderachtig Gardameer

va.

599,-

Londen, Cotswolds & Warwickshire

va.

699,-

10-daagse busreis - Oostenrijk

Nauders in Tirol en Bernina Express

va.

599,-

al jaren een Oad topper! verblijf in het gezellige hotel Bergblick***, met zooverbeoordeling 8,3 o.a. Silvretta Hchalpenstrasse, prachtige natuurtocht Kaunertal, dagtocht Merano indrukwekkende treinreis met Bernina Express bij te boeken

12-daagse busreis - Slowakije

Natuurwalhalla Slowakije

klantbeoordeling: 8,8 verblijf in uitstekende 4* hotels inclusief ontbijt en diner o.a. Highclere Castle bekend van Downtown Abbey, Blenheim Palace, Cambridge, Oxford inclusief bezoek Londen met Nederlands sprekende gids

Boek op oad.nl/ons of bel 0547 28 44 88 Prijzen zijn vanafprijzen, p.p. en excl. reserveringskosten. O.v.v. typefouten.

589,-

prachtig natuurschoon en historische Hanzesteden verblijf in Van der Valk Landhotel Spornitz*** inclusief ontbijt, lunch en diner o.a. Hitzacker geboorteplaats prins Claus, Slot Schwerin, historisch Lübeck, Mecklenburgische Seenplatte

klantbeoordeling: 8,9 verblijf in hotel Palme & Suite*** dichtbij het centrum van Garda o.a. bezoek markt Garda, stadswandeling Verona, schiereiland Sirmione, Dolomieten dagtocht Venetië inclusief bootretour San Marco

8-daagse busreis - Groot-Brittannië

va.

849,-

klantbeoordeling: 8,6 verblijf in uitstekend hotel, reis inclusief ontbijt, lunch én diner o.a. nationaal park Slowaaks Paradijs en Hoge Tatra, historische steden Bardejov (UNESCO) en Levoca unieke vlottentocht Dunajec bij te boeken

*kijk voor de voorwaarden en de meest recente actie op oad.nl/actie2018

puzzel

puzzel puzzelpro.nl

In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Los het Zweeds Raadsel op, stuur uw oplossing naar de redactie en win het boek Dagboek van een gezonde wijndrinker.

Stuur de oplossing van de puzzel, uw naam, adres en telefoonnummer vóór 7 mei 2018 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Of mail naar: puzzelpagina@kbobrabant.nl Vermeld als

onderwerp ‘puzzel Ons 4’.

Winnaars puzzel Ons 2: J. Hesemans, W. van Olphen, J. Schrama, L. Oosterbosch en M. DeuligGruijters. Hartelijk gefeliciteerd! De oplossing van de puzzel was: vastenavond. magazine voor senioren

Puzzel mee en win: ‘Dagboek van een gezonde wijndrinker’ van Harold Hamersma Wijn is in ons land beland op vele boodschappenlijstjes. Niet alleen omdat het lekker is, maar ook vanwege het positieve effect van het matig nuttigen van rode wijn op ons lichaam. Wijnschrijver Harold Hamersma verdiept zich al jaren in wetenschappelijke

publicaties over de invloed van wijn op onze gezondheid. De conclusies die hij trekt en zijn persoonlijke ervaringen met al het goede van wijn hebben geleid tot het Dagboek van een gezonde wijndrinker. Vol luchtige en verrassende inzichten voor al diegenen die van wijn houden en gezond willen leven. Ons mag vijf exemplaren weggeven aan de puzzelwinnaars. Dagboek van een gezonde wijndrinker kost € 14,95 in de winkel en is onder meer te bestellen via www.fontaineuitgevers.nl.

advertentie

www.teunarts.nl

Relaxfauteuils met Sta- op hulp meer dan 90 modellen (Veelal uit voorraad leverbaar)

Aktiemodel Vetego B33

Aktiemodel Vetego 02

Aktiemodel Vetego B11

Handmatig: in stof vanaf € 945,- in leder vanaf € 995,-

3 motorig mét accu in leder vanaf € 1995,-

Handmatig: in stof vanaf € 945,- in leder vanaf € 995,-

Verder ruim 170 modellen relaxfauteuils op draaivoet

Verder ruim 90 modellen relaxfauteuils met accu

Verder ruim 300 modellen relaxfauteuils

Handmatige relaxfauteuils meer dan 230 modellen

Banken & bankstellen Meer dan 40 modellen

Relaxbanken Veelal leverbaar als Home Cinema opstelling

Al 45 jaar staan wij garant voor de beste fauteuils en de mooiste banken. Welkom bij zitcomfortspeciaalzaak Teun Arts. Ruim 300 modellen relaxfauteuils in onze showroom

5 jaar garantie

zitcomfortspeciaalzaak sinds 1973

Veelal uitvoorraad leverbaar

Inruil oude meubelen mogelijk*

Onze openingstijden: Di, Wo & Do 10:00 - 18:00, Vrijdag 10:00 - 21:00, Zaterdag 10:00 - 17:00 tel.: 0485 - 45 29 86 www.teunarts.nl info@teunarts.nl Boersestraat 11, 5454NG, Sint Hubert. In St.Hubert op de rotonde richting Wanroij, dan 3e weg links, 1e rechts. * n.v.t. op aktiemodellen en aanbiedingen.

advertentie

www.teunarts.nl

Relaxfauteuils met Sta- op hulp meer dan 90 modellen (Veelal uit voorraad leverbaar)

Aktiemodel Petunia

Aanbieding Clint

Aanbieding Bologne

1 motorig met sta- op hulp in stof € 995,-

2 motorig met sta- op hulp in leder € 1495,-

2 motorig met sta- op hulp in leder € 1395,-

Verder ruim 90 modellen relaxfauteuils met sta- op hulp

Relaxfauteuils met sta- op hulp meer dan 90 modellen

Relaxfauteuils op draaivoet Ruim 170 modellen

Ruim 90 relaxfauteuils met sta- op hulp

Relaxfauteuils compleet op maat Ruim 40 modellen

Ruim 230 handmatig verstelbare relaxfauteuils

Onze openingstijden: Di, Wo & Do 10:00 - 18:00, Vrijdag 10:00 - 21:00, Zaterdag 10:00 - 17:00 tel.: 0485 - 45 29 86 www.teunarts.nl Boersestraat 11, 5454NG, Sint Hubert. In St.Hubert op de rotonde richting Wanroij, dan 3e weg links, 1e rechts.

info@teunarts.nl

advertentie

Senioren Winkel DE SPECIALIST IN VERANTWOORD ZITTEN EN SLAPEN

Zitten, slapen en hulpmiddelen

Vraag naar onze voorjaarsaanbieding Vraag naar onze acties Sta op stoelen worden op maat gemaakt. Wij komen indien gewenst thuis opmeten. Bel ons voor zit- en slaapadvies!

T: 073-547 52 78 www.seniorenwinkel.nl

Hoofdstraat 127 | 5481 AD | Schijndel

Geen probleem om langer thuis te blijven wonen! Kijk voor de beste oplossingen op:

GEEF OM DE TOEKOMST Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk. Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig. Met uw steun maakt de Paredis Stichting nu en in de toekomst de opleiding van priesters en diakens in Rolduc mogelijk.

Geef om de boodschap steun de Paredis Stichting Vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Ringweg 48, 6141 LZ Limbricht Telefoon: 06 - 53 84 18 67 E-mail: info@paredis.nl Website: www.paredis.nl Bankrelatie ING: NL77 INGB 0002 8183 27 ABNAMRO: NL95 ABNA 04819602 28 t.n.v.: Paredis Stichting De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

Gegarandeerd een comfortabele en zorgeloze vakantie!

OOK IN 2018 VOLOP

Schitterende arrangementen voor individuele gasten Tijdens bepaalde arrangementen bestaat de mogelijkheid van een haal en brengservice.

www.postelhoef.nl

Actief genieten in de Brabantse Kempen! Apollo Medical bv Brugstraat 16 2471 AT Zwammerdam tel 0172-619144

Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreffelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving. Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d. Kijk op onze website en vraag naar onze brochure.

Email : info@apollohome.nl Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel • T (0497) 541 426 • www.postelhoef.nl

advertentie

TONZON VLOERISOLATIE DĂ&#x2030; OPLOSSING TEGEN VOCHTPROBLEMEN EN EEN (SIBERISCH?) KOUDE VLOER

Voor TONZON Koud en klam

Beter Isolerend effect warmere vloer, hogere besparing TONZON Vloerisolatie heeft in een kruipruimte een beter isolerend effect dan andere isolatiematerialen. Dat is te danken aan het unieke Thermoskussen dat in 1980 in Nederland is uitgevonden. Daarmee wordt de vloer warmer en is de energiebesparing hoger. Daarnaast is het Thermoskussen ook ecologisch gezien de beste keus. Het materiaal is volledig opvouwbaar. Het past door ieder luikje, geeft veel minder overlast en geen grote vrachtwagen voor uw deur.

Na TONZON Warm en droog

Warmtebeelden van voor en na plaatsing TONZON tonen het warmteverschil (fotoâ&#x20AC;&#x2122;s zijn gemaakt in een seniorenwoning van Wooncorporatie Wonion)

Kosteloze inspectie van uw kruipruimte Waarom nog langer wonen op een koude vloer boven een (vochtig) gat in de grond? Tonzon heeft de perfecte oplossing met de langste (37 jaar!) praktijkervaring. Laat nu uw kruipruimte

TONZON BV Postbus 1375 7500 BJ Enschede

kosteloos inspecteren en krijg vrijblijvend een offerte op maat. Kijk snel op tonzon.nl

TONZON Thermoskussens

TONZON Bodemfolie Dubbele aanpak stopt vocht Een stevige Bodemfolie op de bodem van de kruipruimte stopt de verdamping van vocht en remt radongas. Daardoor kan geen vocht uit de bodem meer doordringen in de woning. De warme vloer en lagere luchtvochtigheid geven schimmels en huisstof mijten nauwelijks nog kans. De muffe geur uit de kruipruimte verdwijnt voorgoed. De gecombineerde aanpak met Thermoskussens en Bodemfolie is de perfecte basis voor een comfortabele, energiezuinige en gezonde woning ook bij nieuwere woningen.

info@tonzon.nl www.tonzon.nl

0900 - 28 66 966 (0,10 p/min) KvK 06044102

bolderman.nl Laagste prijsgarantie HOTEL SAINT AYGULF

5 dagen

199,-

249,-

199,-

269,-

v.a. slechts

5 dagen

Berlijn Centrum

Bohemen en Praag

Van der Valk Landhotel Spornitz

Beierse Woud, Bayerisch Eisenstein, Passau

Vertrekdata: 7, 21 mei / 4, 18 juni / 2, 16, 30 juli / 13, 27 aug etc.

Vertrekdata: 7, 21 mei / 4, 18 juni / 2, 16, 30 juli / 13, 27 aug / 10 sept etc.

Vertrekdata: 23 april / 21 mei / 18 juni / 2, 16 juli / 6, 13 aug / 24 sept / 22 okt.

Vertrekdata: 16, 30 april / 14, 28 mei / 11, 25 juni / 9, 23 juli / 6, 20 aug etc.

Drankje s tijdens d iner in Opati ja inclusie f!

v.a. slechts

399,-

v.a. slechts

499,-

8 dagen stedenreis

v.a. slechts

399,-

Berlijn, Dresden, Leipzig en Potsdam

10 dagen

Drautal Karinthië

Istrië Opatija

Barcelona en Andorra

Vertrekdata: 23 april / 21 mei / 18 juni / 16 juli / 13 aug / 10 sept etc.

Vertrekdata: 5, 19 mei / 2, 16, 30 juni / 28 juli / 11, 25 aug / 8, 22 sept etc.

Vertrekdata: 9, 16, 23, 30 april / 7, 14, 21 mei / 11, 18, 25 juni / 2, 9 juli etc.

Vertrekdata: 16, 30 april / 14, 28 mei / 11, 25 juni / 9, 23 juli / 6 aug etc.

10 dagen

Drankje tijdens d iner in Vrsar inclusie f!

v.a. slechts

399,10 dagen

v.a. slechts

399,-

v.a. slechts

599,-

10 dagen

799,-

12 dagen

15 dagen

Pittoresk Vrsar Istrië

Polen Mazurengebied en Gdansk

Aan de oevers van het Lago Maggiore

Rondreis Klassiek Italië en Amalfikust

Vertrekdata: 23, 30 april / 7, 14, 21 mei / 4, 11, 18 juni / 10, 17, 24 sept etc.

Vertrekdata: 23 april / 7 mei / 4 juni / 2, 30 juli / 27 aug / 24 sept etc.

Vertrekdata: 30 april / 23 juli / 20 aug / 17 sept.

Vertrekdata: 9, 23 april 7, 21 mei / 4, 18 juni / 2, 16 juli etc.

Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht! Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.

bolderman.nl

Brochure en boekingen:

(0318) 58 09 58 www.bolderman.nl

Prijs p.p. o.b.v. 2 pers. kamer excl. Calamiteitenfonds & reserveringskosten

advertentie

Comfort care voor senioren Luxe, kleinschalig wonen met persoonlijke zorg Een thuis als thuis niet meer gaat. Om te wonen. Of als tijdelijk verblijf voor herstel- en respijtzorg. Dat is Compartijn. Luxe kleinschalig wonen met persoonlijke zorg voor mensen met een psychogeriatrische aandoening zoals dementie of met fysieke beperkingen. Ook echtparen kunnen bij ons terecht. Familie en vrienden voelen zich bij ons thuis en welkom. Samen gezellig eten en drinken, een verjaardag vieren, de kleinkinderen mee? Net als thuis. Graag zelfs. Dat zijn de waardevolle momenten waar het in het leven om gaat. Een echt thuis Wonen op stand met gelijkgestemden. Binnen wordt u verrast door een fraai modern-klassiek interieur, luxe, een huiselijke sfeer en een kok die elke dag lekkere, verse maaltijden kookt. Net als thuis. Verblijven in de gezamenlijke huiskamer met open haard, de woonkeuken, bibliotheek, wellnessruimte? Of buiten op het terras of in de tuin? U zegt het maar. Een conversatie met een medebewoner of een andere activiteit? Of met de familie er nog samen op uit? U bepaalt het. Alles om er ook echt een thuis van te maken. Vast team, vertrouwde mensen U ontmoet een eigen team van zorgprofessionals en servicemedewerkers. Zij kennen uw wensen en gewoontes, en natuurlijk uw lievelingseten, persoonlijke muziekkeuze

www.compartijn.nl | 088 298 64 64

en leesvoorkeuren. We houden contact met uw familie en vrienden en misschien wel het allerbelangrijkste: we hebben ook echt tijd voor een praatje. Zorg, net als thuis Wij voorzien in de 24-uurszorg en ondersteuning die nodig is. Feitelijk doen wij dat bij u thuis, in uw appartement. We zorgen ook voor het contact met uw huisarts, fysiotherapeut, tandarts of specialist ouderengeneeskunde. U maakt gebruik van uw eigen behandelend artsen. Net als thuis. Uw eigen zorgverzekering voorziet hierin. Daarnaast werken we samen met een extern multidisciplinair team. Welkom Heeft u interesse om bij ons te wonen? Neem dan contact op met Patricia de Haas, family manager. Zij is bereikbaar via 088 298 64 64 of pdehaas@compartijn.nl. Zij is uw eerste aanspreekpunt en kan u alles vertellen over Compartijn, onze huizen en filosofie. Op onze website www.compartijn.nl vindt u ook meer informatie over onze huizen. Huize De Baronie – Baronielaan 20, Breda Huize De Graef – Graafsebaan 172, Rosmalen Huize Hoog Kerckebosch – Hoog Kanje 274, Zeist Huize De Regentes – Scheveningseweg 106, Den Haag Huize Stokhorst – Hortensiastraat 30, Enschede

Thuis als thuis niet meer gaat

advertentie