Ons 08 KBO-Brabant by KBO-Brabant

ons MAGAZINE VOOR SENIOREN

nummer 8

augustus 2016

Anneke van der Plaats over

het demente brein

KBO-reis Oostende

Schilderen aan zee Winnen!

Food Truck Kookboek

Inspirerende bisschoppen

volgens Wim Kalb

KBOâ&#x20AC;&#x2122;ers in de voetsporen van Jheronimus Bosch

Advertentie

5 DAAGSE AUTOREIS

€159,95

Sauerland ALL-INCLUSIVE!

SCHLOSSHOTEL SOPHIA LOCATIE: Bleiwäsche

Schlosshotel Sophia ligt in het dorp Bleiwäsche, op de grens van het Sauerland en Teutoburgerwald. Dit geeft u het beste van deze 2 geliefde vakantiegebieden. Het hotel heeft 46 kamers, allen met balkon en per lift bereikbaar, voorzien van badkamer met douche/bad, toilet, föhn en televisie met alle Nederlandse zenders, gratis WIFI, zithoek, met deels minibar. Vanuit ons hotel starten vele wandelen fietstochten en leuke autoroutes. Dichtbij het hotel vindt u de Aabachtalsperre, een stuwmeer met een unieke verharde rondweg ideaal voor skeeleren, fietsen en wandelen met een prachtig panorama uitzicht!

ARRANGEMENT - 5 daagse droomvakantie! + + + + + + + + + + +

Ontvangst met warme lunch of koffie en gebak 4 x overnachting met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet 4 x warme lunch of lunchpakket 4 x driegangenkeuze menu NIEUW: koffiecorner koffie en thee gehele dag GRATIS Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 24:00 GRATIS bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en apfelkorn Iedere avond vertier en entertainment o.a. Magic WoBo show, live-muziek, dorpswandeling en quizavond GRATIS gebruik e-bikes en alle andere faciliteiten GRATIS diverse auto-, fiets en wandelroutes en een lunchpakket GRATIS dagtocht per touringcar / boottocht stuwmeer GRATIS uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek

Enjoyhotels vindt u aan de Moezel, in de Eifel en het Sauerland!

Vakantie beoordelingen 9.1! AANKOMSTDATA EN PRIJZEN

3, 11, 15, 19, 23, 27, 31 oktober . . . . . . . . . € 239,95 31 oktober . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 199,95 8, 12, 16, 20, 24 november . . . . . . . . . . . . . € 199,95 28 november . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 175,2, 6, 10, 14, 18 december . . . . . . . . . . . . . . . € 175,2 januari 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 159,95 8, 12, 16, 20, 24, 28 januari 2017 . . . . . . . . € 175,-

Nederlands gesproken

Kijk voor meer informatie op enjoyhotels.nl of bel 0049 2953 9626 580 Voor alle Enjoyhotels geldt geen aanbetaling, geen boekings-, en reserveringskosten, geen 1-persoonskamer toeslag. Exclusief eventuele toeristenbijdrage. Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbijdrage.

welkom!

Colofon

Beeld: Roy Lazet

JAARGANG 6 NR. 8 - 2016 Ons is een uitgave van KBOBrabant en wordt 11 keer per jaar toegestuurd aan de 130.000 leden. Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres). ISSN 2211-5277 Redactie KBO-Brabant Nadzja van der Knaap, Truus Noij, Wilma Schrover Redactieadres Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66 ons@kbo-brabant.nl Concept en realisatie mooi mag. Susanne Mullenders, Pauline Mulder, Ivo Hutten www.mooimag.com Vormgeving Grafisch bureau Brust, Ilse Vesters, Remco Brust, Michelle Uit de Weerd - Leemkuil Advertenties Multor Media B.V., Tanja van Adrichem (085) 00 30 396 tanjavanadrichem@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. Druk en afwerking Habo DaCosta Lidmaatschap Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adresgegevens op www.kbo-brabant.nl. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBOBrabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Maar dit betekent niet dat toegestuurde foto’s en teksten automatisch geplaatst worden. www.kbo-brabant.nl www.facebook.com/kbobrabant @kbo_brabant

Alertheid op Wmo

blijft geboden

In 2015 trad de vernieuwde Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking. Nog meer dan in het verleden moeten gemeenten sindsdien zorgen dat mensen kunnen participeren en zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Ondanks de forse bezuiniging die met de overdracht van taken naar gemeenten gepaard ging, zou de besluitvorming plaatsvinden op laag niveau, dicht bij de mensen die het nodig hebben. Maatwerk was het credo. De werkelijkheid pakte anders uit. Vanaf het begin hebben veel gemeenten de huishoudelijke ondersteuning ‘van zich af georganiseerd’; naar zorgverleners, naar mensen zelf via algemene voorzieningen, naar mantelzorgers. Iedereen die met hulpvragers te maken had, waaronder onze vrijwillige cliëntondersteuners, kon zien dat dit lijnrecht inging tegen de bedoelingen van de wet. Het ging mis bij schoon huis-beschikkingen, waarin de gemeente niets zegt over de omvang

van de hulp maar alles doorverwijst naar overleg tussen de cliënt en de zorgverlener. Bij een hulpvrager die niet langer haar hulpverlener mag betalen uit een persoonsgebonden budget (en was nu niet juist de bedoeling van de wet dat mensen hun hulp zelf organiseren?). Het ging ook mis bij een gemeente die een groot deel van de huishoudelijke hulp heeft ondergebracht in een algemene voorziening en mensen die zelf laat betalen. Nu ook de Centrale Raad van Beroep onlangs heeft uitgesproken onze kritische zienswijze te delen, zijn gemeenten verplicht hun Wmo-beleid aan te passen. Via onder meer de contacten die onze cliëntondersteuners met verschillende gemeenten hebben, bereiken ons echter signalen dat in een aantal gemeenten geen of onvoldoende gevolg wordt gegeven aan de rechtelijke uitspraken. Daarom hebben we als samenwerkende Brabantse seniorenverenigingen onlangs alle gemeenten in onze provincie aangeschreven. We willen weten welke aanpassingen zij – zo nodig – in beleid en regelgeving gaan aanbrengen om alsnog te voldoen aan de wet. We willen weten hoe zij inwoners die in het verleden zijn gekort op hun huishoudelijke hulp of geen huishoudelijke hulp meer ontvangen, weer gaan voorzien van (meer) huishoudelijke hulp. Anderhalf jaar na de decentralisatie is het hoog tijd dat kwetsbare burgers het maatwerk krijgen waar ze recht op hebben. Met een nationaal overschot van 300 miljoen euro op het Wmo-budget 2015 kan geld niet het probleem zijn. Frans Slangen, voorzitter

ons 3

Advertentie

OTOLIFT uw onopvallende traplift

1. Uw trapleuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Dunste enkele rail ter wereld 5. Supercompacte opklapbare stoel 3

Huren al vanaf één maand mogelijk

Alle keuze in trapliften, nieuw en gebruikt 2

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

Levertijd vanaf één week Marktleider in Nederland ig is Wie jar ! rt traktee

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking

€500g kortin 6 8-201 tot 31-0

Bel gratis 0800 444 777 5

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats Telefoon ONS 2016

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

inhoud

MAGAZINE VOOR SENIOREN

LEZEN

10 De wereld van het demente brein Het levenswerk van sociaal geriater Anneke van der Plaats 18 Kunstenaars zoals Jheronimus Bosch KBOâ&#x20AC;&#x2122;ers treden in de voetsporen van de meester 23 Monseigneurs van Brabant Inspirerende bisschoppen volgens Wim Kalb 50 Hippe hippies en hamburgers Eten op foodtruckfestival TREK

ONS BELANG 14 Een eigen verenigingshuis loont! Terugblik op het jaarcongres van KBO-Brabant 32 Creativiteit, gezelligheid en lekker eten Lees alles over onze reis naar Oostende 45 Kom dansen en zingen! Met KBO-Brabant naar muziekevenement Meet & Dance

EN VERDER 6 9 27 28 30 37 39 41 47 52 55

14 ons 5

Schrijf ons Fotoalbum Recht Ontspanning Ons kloppend hart Onsje geluk Ons voordeel Notaris Gezondheid Puzzel Op zoek naar

Speciaal voordeel voor lede n! Kijk op pagina 39

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Mailen kan natuurlijk ook: ons@kbo-brabant.nl. Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Schrijf

Oostende

Riet Janssens was een van de KBO’ers die begin juni op reis gingen naar Oostende (zie pagina 32-35). Geïnspireerd door de Belgische kust schreef ze bij thuiskomst dit prachtige gedicht.

De reis

Reis in gedachten naar de zee ruik de zilte geur van wier witte schelpen op het strand golven rollen, schuimig koud

Terug in Barcelona Tekst: Will

Leven naa st alzheimer

We waren veertig jaar getrouwd en kregen van de jongens een weekendje-weg-met-z’n-allen aangeboden. ’Mam, jij moet maar uitzoeken waar naartoe, want wij weten niet wat jullie leuk vinden’. Geen grotere pret dan voorpret. Dus zat ik uren achter de computer te zoeken naar leuke uitstapjes. Het moest voor iedereen aantrekkelijk zijn. En aangezien ik een gruwelijke hekel heb aan bungalowparken, werd het geen huisje op de Veluwe. Dan maar wat bijleggen, pa en ma. Ik boekte Barcelona. Dat beloofde een mix te worden van mooi weer, een beetje cultuur en flaneren over de Ramblas. Kriskras op de fiets door Barcelona, dat ging prima. En regelmatig vertelde pa zijn zoons

Meneer Alzheimer is het hele weekend niet uit de koffer gekomen

nietig sta je, dein je mee

dat hij hier vroeger met de scooter helemaal uit Nederland naartoe reed. Een halve eeuw geleden. Ongelooflijk, maar het is waar. Hij heeft het avontuur opgeslagen achter een deurtje in zijn geheugen. Als kers op de taart van het uitstapje met mijn vier mannen, bedacht ik, moesten we ook maar naar een voetbalwedstrijd gaan. Een excursie naar het Camp Nou stadion van de FCB is tenslotte maar half werk. Als je naar Barcelona gaat moet je én de Sagrada Familia én Messi gezien hebben, toch? Voor de Catalanen zijn beiden even heilig. Meneer Alzheimer was natuurlijk mee geweest. Maar met vereende krachten hebben de boys en ik ervoor gezorgd dat hij het hele weekend niet uit de koffer is gekomen. Op één momentje na. Dat was toen mijn echtgenoot ’s nachts na een bezoek aan het toilet naast zijn oudste zoon in bed kroop en niet bij mij.

aangespoelde stukken hout eindeloze zee van zand in de verte steekt de pier meeuwen krijsen ach en wee.

ons 6

ons! Het is een perfecte zomerdag wanneer de zon schijnt,

er een verkoelend briesje waait, de vogels zingen en de grasmaaier kapot is. James Dent, Amerikaanse schrijver

Bespaar mee! Onze samenwerkingspartner Stefan van der Boom geeft geregeld presentaties aan Afdelingen, waarin hij laat zien hoeveel KBO’ers kunnen besparen op hun energierekening door deel te nemen aan Ons Energiecollectief. Zo ook op 29 april jongstleden. Piet van Ansem, lid van KBO Bakel, was aanwezig en zond een enthousiaste reactie in: ‘De heer Van der Boom gaf een duidelijke uiteenzetting over de besparingen die voor iedereen te realiseren zijn. De aanwezigen luisterden vol aandacht en stelden vragen. Het enthousiasme was merkbaar: “Dit staat me wel aan”, was de algemene tendens. Veel mensen hadden hun jaaropgave meegebracht en lieten die beoordelen. Zij waren verbaasd over wat ze zouden kunnen besparen.’ Wilt u weten wat u kunt besparen? Stuur een mail naar klantenservice@onsledenvoordeel.nl of bel (085) 486 33 63.

Net nu we in dit nummer een artikel plaatsen over bijzondere bisschoppen (zie pag. 23-25) stuurde mevrouw Robben Coppens een verhaal in over de belangrijke rol die Bisschop Bekkers in haar leven heeft gespeeld.

Mijn rector! Soms gebeuren er dingen waar je geen invloed op hebt en pas veel later, besef je hoeveel impact die gebeurtenis heeft gehad op je verdere leven. Als twaalfjarig, slechthorend meisje uit een goed katholiek gezin werd ik na de lagere school naar de kostschool gestuurd in ’s-Hertogenbosch. De school werd geleid door de Zusters van de Choorstraat. We werden opgevoed volgens de regels van het katholieke geloof en ook de leefregels van het kloosterleven werden grotendeels op ons toegepast. Met mijn zwarte kostschoolkleding, zwarte dikke kousen (die bij mij altijd afzakten) en mijn meestal slordige blonde vlechtjes, had ik geen eigen identiteit. Het enige wat mij onderscheidde van de rest was mijn slechte gehoor. In de klas zat ik daarom altijd op de eerste bank, vooraan. Elke dag morgengebed, naar de Heilige Mis, bidden voor en na het eten (drie keer daags) en avondgebed. En natuurlijk ook op vaste tijden biechten. Dit vond plaats in een biechtstoel, waarin de geestelijke en het biechtende kind gescheiden werden door een scherm. Al gauw besloten de zusters dat ik als slechthorend kind het Sacrament van de Biecht niet kon ontvangen, want ik zou de opgelegde boetedoening niet kunnen verstaan in de biechtstoel. Dat zou een ramp zijn! Er werd dus besloten dat ik apart zou gaan biechten in de kapel, zodat ik hardop mijn ‘jongemeisjeszonden’ kon belijden en de rector mij hardop mijn penitentie kon opleggen. Als kind van twaalf voel je je dan heel opgelaten. Wat was ik bang en zenuwachtig, daar in die kapel, wachtend op de rector. Een nog jonge rector, die nu en dan met zijn zwiepende rokken door de gangen rende, meestal met een gulle lach op zijn gezicht, maar die soms ook heel ernstig was als we in de kapel gierden van de lach of kletsten. Hij kwam naast me zitten, keek me aan en zei: ‘Zullen we samen een Weesgegroetje bidden en dan alles bedekken met de Mantel der Liefde, Joke?’ Dat is jaren zo doorgegaan: de Zusters stuurden mij naar de kapel om te biechten en wij, de rector en ik, baden ons Weesgegroetje. Ik ben ‘groot’ geworden en heb mijn weg gevonden in de wereld. Ik durfde de regeltjes aan te passen naar eigen inzicht, zonder schuldgevoel, zonder ‘boetedoening’, maar wel met mijn slechthorendheid en die hele grote ‘Mantel der Liefde’, waar altijd iemand mee onder kan. Dat alles met dank aan mijn rector Bekkers, ja, de latere Monseigneur, die mij het zelfvertrouwen gaf om voor mezelf op te komen. En elke keer als ik zijn foto ergens tegenkom denk ik: dat is mijn rector! Joke Robben Coppens, Udenhout

ons 7

www.vdnvastgoed.nl

Zonder zorgen, direct uw woning verkopen

Ontzorgen en zekerheid bieden, dat is wat Marcel van der Net van VDN Vastgoed doet. “Mensen die snel hun huis willen verkopen, om diverse persoonlijke redenen,weten de weg naar VDN Vastgoed te vinden”, zegt van der Net.

WIJ KOPEN ZELF! Na een vrijblijvende taxatie legt VDN Vastgoed binnen 2 dagen een reëel bod bij de verkoper neer. Bij een akkoord wordt het dossier overgedragen aan de notaris, die de verdere afhandeling voor zijn rekening neemt.

Hoe ziet het totaalaanbod van VDN Vastgoed er uit? De verkoper ontvangt: ࠮ Een vrijblijvende taxatie; ࠮ Een reëel bod; ࠮ Een directe aanbetaling is mogelijk; ࠮ Zelf de keuze voor de passeerdatum; ࠮ Geen notaris-, makelaars-, of verhuiskosten; ࠮ Een aanvaarding van de woning, in de staat waarin deze zich bevindt; ࠮ Eventuele aanvullende wensen zijn bespreekbaar.

Bent u benieuwd wat VDN Vastgoed voor u kan betekenen? Neem voor een vrijblijvende afspraak contact op met: Marcel van der Net: T: 0161 - 493 268 M: 06 - 51 75 46 86

www.vdnvastgoed.nl info@vdnvastgoed.nl

Heeft u een bijzondere (historische) foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl. Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

Uit het fotoalbum van... Gerda Oerlemans (1937)

‘M Tekst: Ivo Hutten

ijn leukste schooltijd heb ik gehad op de huishoudschool in Klooster Mariënburg in ’s-Hertogenbosch. De opleiding was gezellig en ik ben er heel flink geworden. Vanuit Schijndel fietste ik elke dag naar de stad. Daar zag ik toch een heel andere wereld dan in het dorp. Deze foto is in 1954 genomen, ik ben de derde van rechts. We hadden ons schort aan, waarschijnlijk net voor een kookles. In die tijd vingen we in de school een Zeeuws gezin op dat bij de Watersnoodramp alles was kwijtgeraakt. De helft van ons overblijflokaal stonden we aan hen af. We naaiden zelfs kleding voor ze en in de Brabanthallen zochten we ook bergen kleding uit die mensen schonken aan de slachtoffers. Kort nadat de foto is gemaakt ben ik met lof geslaagd. Ik heb daarna nog een jaar op de mulo in Schijndel gezeten. Mijn vader wilde graag dat ik lerares werd, maar ik ben uiteindelijk gaan werken op het kantoor van kousenfabrikant Jansen De Wit in Schijndel.’

Gerda herinnert zich nog verschillende klasgenoten en vindt het leuk om ze nog eens te zien. Onder meer Ans Boelens (foto tweede van links), B. Engelbert en Corrie Verhoeven uit ’s-Hertogenbosch, J. van Elten en C. van Haren uit Boxtel, A. Jansen (foto vierde van rechts) en H. Schipper uit Oss, Ine Nuyten (jeugdvriendin) uit Vught. Herkent u iemand? U kunt Gerda mailen via gerda.oerlemans@home.nl of bellen op (073) 549 30 62.

ons 9

Tekst: Mirjam Streefkerk | Beeld: Foto Artica Maastricht

Sociaal geriater Anneke van der Plaats

â&#x20AC;&#x2DC;Door stilte slaan hersenen dementerende op holâ&#x20AC;&#x2122;

interview

Omgeving en inrichting kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het geluk van iemand met dementie. Het is de missie van sociaal geriater Anneke van der Plaats (72) om die boodschap zo breed mogelijk te verspreiden: bij artsen, verzorgenden en mantelzorgers. ‘Zodra je niet meer kunt denken, ben je compleet afhankelijk van je omgeving.’

Wat gebeurt er in de hersenen bij mensen met dementie? ‘Wij denken met ons bovenbrein, onze emoties worden bepaald in ons onderbrein. Het gedrag van dementerenden kun je verklaren uit het gegeven dat hun bovenbrein niet meer functioneert. En als je niet meer kunt denken, ga je reageren uit emotie. Bij dementerenden verdwijnt ook het geheugen: er komen geen nieuwe herinneringen meer bij en er begint steeds meer kennis te verdwijnen. De kennis die het laatst is opgedaan verdwijnt het eerst, en zo gaat dat geheugen steeds verder terug, tot ongeveer vijftig jaar geleden. Op een gegeven moment weet een dementerende niet meer dat hij gisteren zijn dochter heeft gesproken, maar nog wel hoe zijn omgeving er een halve eeuw geleden uitzag.’ Hoe heeft deze kennis uw werkzame leven beïnvloed? ‘Rond het jaar 2000 kwam er op de afdeling Ouderenpsychiatrie bij het Riagg waar ik werkte, een aparte afdeling voor dementerenden. In die tijd kwam ik ook in contact met professor Kools. Hij was een neurowetenschapper uit Nijmegen, die met het verhaal over het onder- en bovenbrein veel gedrag van mensen met dementie kon verklaren. Mijn kracht is dat ik die kennis goed kan vertalen naar de praktijk, daarom ben ik lezingen gaan geven en heb ik in 2006 het BreinCollectief opgericht. Daarin houden verschillende deskundigen zich – ieder vanuit zijn eigen discipline – bezig met de praktische toepassing van hersenkunde.’

Een van jullie boodschappen is dat de omgeving ontzettend belangrijk is voor het welbevinden van een dementerende. Waarom is dat zo? ‘Als je zelf kunt denken, kun je tot op zekere hoogte bepalen wat je wel en niet doet. Maar zodra je niet meer kunt denken, ben je volledig afhankelijk van de input van je omgeving. Je wil dus dat die zo gunstig mogelijk is voor het demente brein.’ Welke inzichten helpen bij het inrichten van zo’n omgeving? ‘Een van de belangrijkste inzichten die ik in de afgelopen jaren heb opgedaan is dat hersenen waarin het bovenbrein niet functioneert dynamische prikkels nodig hebben. Dat zijn prikkels waarin mensen zowel beweging als geluid kunnen waarnemen. Het onderbrein kan statische prikkels – dingen die stilstaan en geen geluid maken – niet verwerken. Die prikkelarme omgevingen waar het in de zorg voor dementerenden vaak over gaat, zijn dus een heel slecht idee. Door stilte slaan de hersenen van een dementerende juist op hol. Toen ik dat las in een wetenschappelijk artikel viel voor mij alles op zijn plaats. In een prikkelarme omgeving gaan dementerenden bewegen, op tafel tikken, aan zichzelf plukken en eindeloos lopen om maar prikkels te creëren. Dat lopen is niet meer te stoppen, tot ze gaan vallen en noodgedwongen in een rolstoel terechtkomen. Om dan toch dynamische prikkels te krijgen, gaan ze roepen, ook ’s nachts als ze in het donker alleen in hun kamer liggen. De stilte of leegte in het brein die ze dan ervaren moet verschrikkelijk zijn.’ ▶

ons 11

Advertentie

Samen met Dick Kits schreef Anneke van der Plaats het boek De dag door met dementie. Dat boek is voor 19,95 (incl. verzendkosten) te bestellen op www.dedagdoormetdementie.nl. Ons mag drie exemplaren weggeven: kijk op pagina 39!

De kennis over het onder- en bovenbrein en die over de prikkelarme omgeving: wat kunnen we daarmee in de praktijk? ‘Een kamer moet ingericht worden zoals een dementerende dat van vroeger kent, met oude meubels, een vensterbank met plantjes. Met moderne architectuur, moderne meubels en de lege gangen die we vaak zien in verpleeghuizen kunnen deze mensen helemaal niets, zij voelen zich daarin niet prettig. Daarnaast zijn die dynamische prikkels belangrijk, maar het mogen er niet te veel zijn. Een kamer met daarin kletsende verzorgenden, een deur die openstaat en radio en televisie aan: dat is veel te druk. Maar met bijvoorbeeld televisie met inhoud die aansluit bij het geheugen van de dementerende kunnen prettige herinneringen worden opgeroepen. Daarom zijn wij bezig om een dagprogramma te ontwerpen: Het GeheugenVenster. Dit helpt mensen met dementie om mooie, prettige beelden in hun hoofd te krijgen, in plaats van de grote leegte die daar zit. Ook is het belangrijk om ’s nachts een dynamische prikkel te creëren op de slaapkamer van de dementerende, bijvoorbeeld met een bewegend lampje dat je ook wel in kinderkamers ziet. Dat is iets heel eenvoudigs, maar voorkomt veel onrust.’ Ik sprak in de tuin net even met uw zoon. Die vertelde dat hij ongelooﬂijk trots op u is en dat u hem ook inspireert. Op basis van uw boodschap maakt hij nu beleefplekken. Hoe zijn die tot stand gekomen? ‘Een paar jaar geleden ging ik met een aantal dementerenden naar de Efteling. Toen we bij de Indische Waterlelies kwamen, stonden ze als aan de grond genageld. De lichten, de bewegende elfjes, de muziek: ze vonden het prachtig. Dat was mijn inspiratie voor de beleefplekken, die nu in een aantal verpleeghuizen te vinden zijn en die mijn zoon bedenkt en maakt. Zo’n beleefplek kan van alles zijn: van een oude minibioscoop in de gang van een verpleeghuis of een poppenhoek met babygeluiden tot een hoek met beelden van ons koningshuis of een zogenaamde snoezelhoek met mooie lichten en verschillende geluiden. Mensen met dementie vinden deze dynamische prikkels die aansluiten bij hun geheugen prachtig. Ze stoppen dan met dolen en roepgedrag.’

interview

Wat kunnen mantelzorgers opsteken van uw boodschap? ‘Omgaan met dementerenden is een van de moeilijkste dingen die er is. De eerste stap is om je het gedrag niet persoonlijk aan te trekken. Als je dementerende partner aan je vraagt of je een ander hebt als je wat later thuis bent, kan dat kwetsend zijn. Maar denk er dan aan dat die vraag vanuit het onderbrein komt. En – dat is trouwens ook voor verzorgenden belangrijk – ga de dementerende niet continu verbeteren. Wanneer hij vertelt dat Piet er gisteren was, terwijl het eergisteren was: laat het gaan, want het maakt niet uit. Als je continu verbetert, kan een dementerende heel erg boos worden, of er uiteindelijk voor kiezen om maar helemaal niets meer te vertellen.’ Wanneer bent u klaar met dit werk? ‘Nooit, ik ga door tot ik niet meer kan. Tot voor kort werkte ik soms zeven dagen per week, maar ik merk aan mijn lichaam dat ik het rustiger aan moet doen. Gelukkig zijn er mensen die sommige van mijn taken kunnen overnemen. Ikzelf wil weer gaan schrijven: een nieuw boek over al mijn inzichten en wetenschappelijke artikelen. Ik wil meer literatuuronderzoek doen, maar ook zelf volgens een wetenschappelijke observatiemethode analyseren hoe dementerenden naar de televisie kijken. Met die kennis hoop ik Het GeheugenVenster van nog betere inhoud te kunnen voorzien.’ Bent u eigenlijk bang om zelf ook dement te worden? ‘Nee, helemaal niet. Ik ga daar niets van merken, omdat ik dan in een andere wereld zit. Ik ken een paar mooie verpleeghuizen in Twente en in Brabant waar ik dan graag heen zou willen gaan. Tegen mijn zoons heb ik al gezegd: “Zet me daar maar neer en kom af en toe bij me kijken.” Het handige van dementie is dat de mensen die het hebben precies zo zijn van buiten als van binnen. Dus als ze me daar zien lachen en ik er gelukkig bij zit, dan heb ik het perfect.’

ons 13

Jaarcongres 2016

Een eigen verenigingshuis loont!

Tekst: Linda Groothuijse | Beeld: Roy Lazet

Het is 26 mei, de dag waarop het KBO-Brabant-jaarcongres 2016 plaatsvindt. Dit keer staat het thema ‘Een eigen verenigingshuis loont!’ centraal. Zo’n 300 KBO-leden en relaties zijn afgereisd naar het Provinciehuis in ’s-Hertogenbosch om over dit onderwerp te discussiëren en kennis uit te wisselen. Ook worden vandaag de resultaten gepresenteerd van het onderzoek naar het maatschappelijk rendement van een eigen verenigingshuis.

an KBO-Brabant voorzitter Frans Slangen de eer om het spits af te bijten. Maar voordat hij zich op het congresthema richt, houdt Frans een kort pleidooi om in actie te komen tegen het koopkrachtverlies onder senioren. ‘Ouderen springen niet snel op de barricade. Toch is het belangrijk dat zij zich meer laten horen in Den Haag.’ Hij nodigt Martin van Rooijen, voorzitter van de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG), uit om een peptalk te houden. ‘Zorgkosten, eigen bijdragen, eigen risico en premies stijgen, compensaties en fiscale

ons 14

aftrekmogelijkheden verminderen of verdwijnen. En de pensioenen worden al jaren niet meer geïndexeerd en dreigen nu zelfs te worden gekort. Laat in de aanloop naar de verkiezingen uw stem horen. Teken de e-card-actie op www.stopdestapeling.nu’, roept hij de aanwezigen op.

Broedplaats van innovatie Dan is het tijd om over te gaan op het dagprogramma. ‘Ons congres staat immers niet in het teken van problemen, maar van oplossingen’, aldus voorzitter Slangen. Kort licht hij de keuze voor het thema

reportage

toe. ‘Als organisatie kiezen we bewust niet voor centralisatie van onze vereniging. Een vitale, lokale KBO-Afdeling is de basis van waaruit de sociale cohesie wordt bevorderd, eenzaamheidsproblematiek wordt aangepakt en activiteiten worden georganiseerd. Een eigen onderkomen is daarvoor een belangrijke randvoorwaarde. Het is méér dan een plek waar activiteiten plaatsvinden; het is de plaats waar je je thuisvoelt en waar je leeftijdgenoten ontmoet.’ Daarnaast noemt de voorzitter een eigen verenigingshuis een broedplaats van sociale innovatie. ‘Vernieuwing ontstaat daar waar ideeën en mensen elkaar vinden. Innovatie betekent ook zelf oplossingen bedenken en daar waar mensen een eigen ontmoetingsplek hebben komt deze sneller tot stand.’

Knuppel in het hoenderhok Hierna betreedt gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur Henri Swinkels het podium. Vrijwel direct gooit hij de knuppel in het hoenderhok: ‘Een eigen accommodatie voor ouderen staat eigenlijk haaks op ons beleid. De overheid heeft veel geïnvesteerd in multifunctionele accommodaties, de MFA’s, vanuit het uitgangspunt dat de ontmoeting tussen verschillende doelgroepen belangrijker is dan het eigenaarschap van stenen. Ik vraag me dan ook af: is het hebben van een eigen verenigingshuis de meest gewenste weg?’ Vervolgens doet hij een oproep – gericht aan de hele maatschappij – om open te staan voor andere groeperingen. Vanuit de zaal ontstaat enig rumoer en ook via #eigenhuisloont barst het op Twitter los. Wouter Boon, lid van de KBO-Afdeling Nuland, vindt dat het hebben van een eigen inloophuis juist de benodigde laagdrempeligheid creëert. ‘Het is ouderen niet alleen te doen om de

activiteiten, maar ook om de ontmoeting. Je gaat nu eenmaal eerder ergens koffiedrinken als je zeker weet dat je er gelijkgestemden zal treffen.’

Prijzig kopje koffie Wilma Schrover, directeur van KBO-Brabant, is het daar roerend mee eens. ‘Accommodaties die voor iedereen geschikt zijn, spreken uiteindelijk niemand aan. Het klinkt mooi in theorie, maar in de praktijk wil iedereen aansluiting vinden bij gelijkgestemden. Bovendien voelt een jongere zich waarschijnlijk meer thuis in een kroeg dan in een huiskamersetting.’ Dagvoorzitter Ton Verlind valt haar bij: ‘Aan het bestuur van een jongerencentrum wordt ook niet gevraagd om inspanningen te verrichten om ouderen binnen te halen.’ Ook is de KBO-directeur van mening dat het juist senioren zijn die de verbinding met de samenleving aangaan: ‘Als er één groep is die zich op een breed vlak voor de maatschappij inzet, dan zijn het de ouderen wel.’ Vanuit de zaal wordt nog een ander tegengeluid geopperd: de horecaprijzen liggen binnen een MFA vaak hoger. ‘Wij vragen 60 cent voor een kopje koffie. In een MFA ben je minstens het dubbele kwijt, terwijl we al veel hebben ingeleverd op onze koopkracht’, aldus een lid van KBO Beneden-Leeuwen.

Maatschappelijk rendement Om het belang van een eigen verenigingshuis in kaart te brengen is stichting Oikos gevraagd onderzoek te verrichten naar het maatschappelijk rendement van KBO-Afdelingen met een eigen verenigingshuis. ‘Een eigen accommodatie versterkt de betrokkenheid, terwijl een MFA geen collectief gevoel creëert’, concludeert onderzoeker Jaap van de Sar. ‘Een verenigingshuis is ▶

ons 15

Advertentie

Slaapcomfort Zitcomfort Traplift

Zelfstandig en comfortabel ouder worden...

9,5

GRATIS* Proefslapen

GRATIS Thuisadvies

Badkamer

Vanaf** â&#x201A;¬1799,-

Persoonlijk op maat gemaakt Eenvoudig opmaken Makkelijk verrijdbaar Hoog-laag functie LED Loopverlichting Eenvoudig schoonmaken

TIJDELIJK TOT

50%

VOORDEEL!*

op matras en topper

Ja, stuur mij de gratis brochure Dhr. /

Mevr. Voorletter:

Naam:

Straat: Postcode:

Nr.: Woonplaats:

Telefoonnummer: Email:

KBO_31-08-2016

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Well-Fair BV - Antwoordnummer 727 - 8070 WB NUNSPEET

Bezoek www.well-fair.nl

0341-277010 *Vraag naar de voorwaarden **Betreft 80x200 boxspring exclusief matras (actieperiode: t/m 31-08-2016)

reportage

‘Als er één groep is die zich op een breed vlak voor de maatschappij inzet,

dan zijn het de ouderen wel’ een gigantisch sterke motor om te komen tot een grote inzet van leden, een hoog maatschappelijk rendement en veel uitgespaarde kosten voor de Wmo.’ Jaap haalt een voorbeeld uit het rapport aan: ‘Een investering van 1 euro door de gemeente in de Rosmalense KBOAfdeling HEVO levert een Wmo-besparing van ongeveer 14 euro op. Dat noem ik goud in handen hebben. En met een eigen accommodatie wordt dat goud zichtbaar.’ Preventiecijfers zijn in het rapport niet eens meegerekend. ‘Stel u zelf de vraag: hoeveel ongelukken heb ik vanmorgen niet gehad? Dat is onmogelijk te beantwoorden. De preventieve werking van vrijwilligerswerk is niet te meten.’

Subsidieverslaving Volgens spreekster Kitty Hesen, initiatiefneemster van KilimanjaroWonen en De ZorgSamenbuurt, is een eigen thuishonk geen absolute must. ‘Het moet geen doel zijn, maar een middel. Begin bij het creëren van draagvlak en breng de behoefte in kaart. Wanneer je een kleine achterban hebt, ben je immers kwetsbaar op financieel en organisatorisch vlak.’ Toch biedt kleinschaligheid volgens haar ook voordelen: ‘Je hebt meer bewegingsvrijheid. Zo krijg je bijvoorbeeld minder te maken met vergunningen en BHV-papieren.’ Kitty benadrukt daarnaast dat het

belangrijk is om als organisatie niet alleen je hand op te houden. ‘In Nederland is er een bepaalde mate van subsidieverslaafdheid. In een ZorgSamenbuurt werd een aanvraag voor een high tea-project afgewezen, waardoor het idee bijna werd afgeblazen. Een buurtbewoonster merkte toen terecht op: “Waarom opgeven? We hebben zelf toch ook een koffiezetapparaat?”’, illustreert ze.

Meer bier drinken Tijdens het middagprogramma worden er korte filmimpressies vertoond, waarin te zien is hoe vijf KBO-Afdelingen op verschillende manieren hun eigen onderkomen hebben geregeld. Na afloop van de vertoning beantwoordt een deskundigenpanel vragen over de praktische aspecten van het realiseren en beheren van een accommodatie, zoals de horecavergunning. De meest bijzondere oplossing voor het veelbesproken probleem van de financiering van de eigen locatie is afkomstig van Piet Verhoeven van coöperatie Esbeek, waar de dorpelingen de lokale kroeg hebben gekocht toen ook die dreigde te sluiten en die nu onderdak biedt aan tal van verenigingen en initiatieven: ’Wij geven certificaten uit onder onze leden. Hoe meer bier je dus drinkt, hoe meer je aandeel waard wordt!’ Na de uitwisseling van de nodige tips komt er een einde aan de bruisende congresdag. Dagvoorzitter Ton Verlind concludeert: ‘Het is belangrijk om een eigen sfeer te creëren waarin mensen zich thuis voelen, ongeacht het juridisch eigenaarschap van een pand. Maak daarnaast zaken niet nodeloos ingewikkeld en luister naar de behoefte van je doelgroep. En gebruik vooral ook je eigen koffiezetapparaat, ofwel: wacht niet af of anderen wat voor jou kunnen betekenen. Kom zélf in actie!’ 

ons 17

In de voetsporen van

Tekst: Linda Groothuijse | Beeld: Angeline Swinkels

Jheronimus Bosch Onze Jheronimus Bosch, de beroemde middeleeuwse kunstenaar, is al ruim 500 jaar een onuitputtelijke bron van inspiratie. In het kader van het Jheronimus Boschjaar hebben we onze leden dan ook uitgedaagd met een creatieve wedstrijd: ‘Jheronimus Bosch – visioenen dicht bij huis’. De aftrapbijeenkomst op 18 mei levert de (amateur)kunstenaars genoeg ideeën én gespreksstof op.

uim 150 deelnemers – afkomstig van de vele creatieve clubs die KBO-Brabant rijk is – hebben zich voor de wedstrijd aangemeld. De artistieke competitie wordt in samenwerking met de Provincie Noord-Brabant, Het Noordbrabants Museum en VisitBrabant georganiseerd. De opdracht luidt: ‘Maak in de geest van Jheronimus

ons 18

een kunstwerk waarin een stadsgezicht, gebouw of figuur uit eigen dorp of stad centraal staat’. Zo’n vijftig KBO-leden wonen de officiële kick-off in het Noordbrabants Museum bij. Zoals het in de Brabantse hoofdstad betaamt, is de ontvangst gastvrij: met koffie en een echte ‘sjeklade bol’ van Bakkerij Jan de Groot. Frans Brederode, lid van de Rosmalense KBO-Afdeling

op pad

HEVO, laat zich de lekkernij goed smaken: ‘Soms moet je even zondigen om een stukje hemel op aarde te creëren’, zegt hij net voordat hij zijn tanden gulzig in de bol zet.

klei. Het boetseerclubje biedt mij veel meer dan ik kon vermoeden: gezelligheid, ontspanning en een creatieve uitlaatklep. Het is een moment waarop ik even al mijn zorgen vergeet.’

Creatieve uitlaatklep

Vat vol contrasten

Na een kort welkomstwoord door Nadzja van der Knaap van KBO-Brabant krijgt Henri Swinkels het woord. De gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur vertelt dat het succes van de tentoonstelling ‘Visioenen van een Genie’ ieders verwachtingen heeft overtroffen: ‘Bosch weet velen te boeien en te inspireren; de beeldtaal spat van zijn werken af. Ik kijk dan ook erg uit naar de resultaten van jullie inspanningen.’ Op de feestelijke slotbijeenkomst in het Provinciehuis op 22 september worden de twintig geselecteerde expositiewerken en de drie daaruit gekozen winnaars bekendgemaakt. Winnen is een grote eer natuurlijk, maar daar is het de meeste deelnemers niet om te doen. ‘Het is leuk om creatief bezig te zijn en aan een concreet doel te werken. Maar het proces is voor mij belangrijker dan het eindresultaat’, vertelt Lieke van Heck, lid van KBO Beneden-Leeuwen. Samen met een vijftal dames uit haar boetseerclub heeft zij zich aangemeld voor de wedstrijd. ‘Elke week kijk ik ontzettend uit naar de woensdagochtend. Dan steken we samen de handen in

Tijdens de Bosch-lezing door Mieke Heesbeen van het Noordbrabants Museum schrijven de deelnemers driftig mee. Ze geeft onder meer uitleg over de betekenissen van de vele details op de schilderijen. Zo staat de uil symbool voor het kwaad en een kattenhuid voor prostitutie. Frans Brederode is blij met alle input. ‘Ik ben niet echt een Bosch-kenner’, bekent hij. ‘Beeldhouwen is meer mijn ding. Maar voor deze wedstrijd daag ik mezelf uit. Ik ga een schilderij op een eikenhouten paneel maken.’ Ook wil hij veel symboliek verwerken in zijn schilderij, maar dan vertaald naar deze tijd. ‘Denk bijvoorbeeld aan een containerschip in plaats van een hooiwagen’, licht hij toe. De thematiek goed versus kwaad houdt de amateurkunstenaar al langer bezig. ‘Deze strijd speelt zich in ieder mens af. Net als Bosch ben ik een vat vol contrasten. Ik ben zowel een pessimist als een echte levensgenieter.’ Joke Hulten-Damen, lid van KBO-Oosterhout Binnenstad, heeft zich wel grondig in de Bossche meester verdiept. ‘Ik heb al heel wat boeken en naslagwerken over hem ▶

ons 19

Advertentie

Veilig en comfortabel er op uit SitGo Electric: comfortabel fietsen zonder te trappen Veilig, altijd gemakkelijk de voeten bij de grond Comfortabele treeplank voor de voeten Snelheid instelbaar 7, 15, 20 km/u Elektrische motor in de naaf Verkrijgbaar in vrijwel iedere RAL kleur Al vanaf € 1.985,-

GRATIS SLP24X T.W.V. MAX. €50,-*

Maak direct een afspraak met onze adviseur voor een proefrit in uw eigen straat. Vitalis denkt graag met u mee: Ruimste keuze in aangepaste fietsen, loopfietsen en scootmobielen. Altijd gratis proefrijden bij u thuis Afstelling en rij-instructie bij aflevering Snelle levering

Ja, ik maak graag een afspraak voor een proefrit met de SitGo

ONS-Sitgo_mnd8

Naam _____________________________________________________ Dhr/Mevr Adres _____________________________________________________________ Postcode ______________

Plaats ________ ____________________________

Telefoon ___________________________________________________________ Stuur gratis naar Vitalis, Antwoordnummer 1071, 9200 VB Drachten

GRATIS proefrijden in eigen straat? Bel gerust 088 - 848 00 00 of kijk op www.vitalis.nl/fietsen

Bezoek ook onze showrooms en test ons uitgebreide assortiment fietsen en scootmobielen.

Deze actie is geldig t/m 31 augustus 2016 en geldt niet in combinatie met overige lopende acties en aanbiedingen. *Een reguliere behandeling van uw banden met SLP-24X kost € 25,- per band.

op pad

gelezen. Jeroen Bosch kan ik wel dromen!’ Joke is zelfs zo enthousiast, dat ze haar inzending al klaar heeft. ‘In mijn schilderij heb ik de Slottebosse Toren, onderdeel van een Oosterhoutse kasteelruïne, verwerkt. Bosch zweeft er als geest boven rond en kijkt neer op zijn werken’, verklapt ze.

groeide op naast de plek waar de gevangenen werden gemarteld. Ik kan me voorstellen dat de verschrikkelijke geluiden diepe indruk op hem hebben gemaakt. Zo zal hij de hel wellicht hebben voorgesteld’, vertelt ze. De zeventigjarige kunstenares – op haar drieënzestigste volgde ze een opleiding aan de Academie voor Schone

Diepe indruk Na de lezing is het tijd voor de stadswandeling, waar we in de voetsporen van Bosch treden. De groep wordt in drieën gesplitst: rood, groen en blauw. We sluiten aan bij de rode groep die in de Verwersstraat begint. Een aantal dames noemen de straat ‘de P.C. Hooftstraat van Den Bosch’ vanwege de vele chique winkels en restaurantjes die we passeren. Stadsgids Maria van Deutekom neemt ons vervolgens mee naar de Markt, de plek waar de schilder is opgegroeid en waar zijn schildersatelier zich bevond. Vooral het verhaal over de Gevangenpoort fascineert Ans Vrensen, lid van KBO-Haaren. ‘Bosch

Prijsuitreiking en expositie Uit alle inzendingen voor de creatieve wedstrijd ‘Jheronimus Bosch – visioenen dicht bij huis’ nomineert een vakkundige jury twintig werken en kiest uiteindelijk een eerste, tweede en derde prijs. De jury bestaat uit Fiona Zachariasse, hoofd Collectie, Presentatie en Educatie van Het Noordbrabants Museum, Koeno Sluyterman van Loo, secretaris fonds Sluyterman van Loo en Marc Eysink namens Bosch 500. Tijdens de feestelijke slotbijeenkomst op 22 september in het Provinciehuis worden de drie winnaars bekend gemaakt. Dan opent ook de expositie van de twintig genomineerde werken. De expositie is daarna een maand lang te bewonderen in het Provinciehuis!

‘Net als Bosch ben ik

een vat vol contrasten’ Kunsten in Arendonk – neemt sinds zes jaar deel aan de activiteiten van KBO-Brabant. ‘Officieel ben ik al twintig jaar lid; deels omdat mijn moeder zulke goede ervaringen had met KBO. Pas sinds mijn pensioen ben ik een “actief ” lid. Zonde eigenlijk, want ik geniet volop van de uitjes en ontmoetingen.’

Jeukende handen Een klein uur later zet gids Maria ons af bij het eindpunt: het Jheronimus Art Center, waar hoogwaardige fotoreproducties van de werken van Bosch hangen. Mieke van Ass, lid van KBO BenedenLeeuwen, is blij dat ze de kunstwerken eens goed van dichtbij kan bekijken. ‘Tijdens de grote Boschtentoonstelling in het Noordbrabants Museum was het dringen geblazen. Nu kan ik de details in alle rust bestuderen.’ Met name de zeemeermin uit de Tuin der Lusten, die als 3D-figuur aan het plafond van de voormalige Sint-Jacobkerk hangt, trekt haar aandacht. ‘Dat lijkt me echt een geweldige vorm om te boetseren.’ Nadat alle replica’s zijn bekeken en de notitieboekjes zijn gevuld, is het voor de KBO-leden tijd om huiswaarts te keren. Er is voor de meesten immers nog aardig wat werk aan de winkel. Mieke staat in elk geval te popelen: ‘Mijn handen jeuken als nooit tevoren!’

ons 21

Advertentie

LANGER THUIS WONEN

'Geniale uitvinding' modul ® revolutio

nair railsysteem

Door dit modulaire systeem plaatsen wij uw tra plift in slechts 3 uur. Do or deze geniale uitvinding zijn de onnodig dure maatwer k trapliften over bodig geworden.

Jordy Zorg,

Traplift monteur

NIEUW! EEN TRAPLIFT IN 1 DAG De levertijd van een reguliere traplift uit één stuk is gemiddeld 6 weken. Bij Molenaar kan een traplift al na één dag helemaal op maat op uw trap worden geplaatst. Met de Modul hebben we een modulaire traplift waarvan de losse raildelen uit voorraad leverbaar zijn. Dus vandaag besteld, is morgen in huis. Als u de traplift niet meer nodig heeft dan komen we deze ook nog gratis demonteren. Handig toch?

Revolutionair modulair systeem Geen kostbaar maatwerk nodig Vandaag besteld, morgen in huis Gratis demontage Ook te huur (vanaf 1 maand) P.S. Ook voor gemeenten en instellingen

Bel 0341 - 27 40 40 voor de gratis brochure of kijk op www.molenaar.nl

✁ Ja, stuur mij de uitgebreide brochure over trapliften Naam

Dhr.

BROCHURE

THUISADVIES

REVIEWS Klanten beoordeling

Mevr.

8.4

Adres

575

Postcode

beoordelingen

Plaats

Telefoon E-mail

wk31-TRA-onsbko-2

Zonder postzegel naar: Molenaar, Antw. nr. 506, 8070 VB Nunspeet

Bel voor de gratis uitgebreide brochure 0341 - 27 40 40

Maak een gratis afspraak met een van onze adviseurs.

Vele tevreden klanten gingen u voor. Kijk op www.molenaar.nl

achtergrond

Inspirerende bisschoppen volgens Wim Kalb

Monseigneurs van Brabant

Brabant heeft vele bisschoppen gekend. De een raakt vrij snel in vergetelheid, van de ander bestaat vele jaren later nog een levende herinnering. Wim Kalb, geestelijk adviseur van KBO-Brabant, vertelt over de bisschoppen die hem inspireren.

Tekst: Berber Bijma | Beeld: Roy Lazet

illem Johan Kalb (80) werd in 1960 tot priester gewijd, in de nadagen van het rijke Roomse leven. Geboren in West-Nederland maar opgegroeid in Brabant, maakt hij dat rijke Roomse leven in Helmond nog volop mee. In die wereld wilde hij priester worden. ‘Na de lagere school ging je naar het klein-seminarie, een internaat voor de priesteropleiding. Daarna volgde een zes jaar durende filosofische en theologische studie aan het groot-seminarie.’ Na zijn priesterwijding werd hij benoemd tot kapelaan in Tilburg, was hij korte tijd surveillant op het klein-seminarie, om daarna in het Eindhovense stadsdeel Strijp kapelaan te worden. Het grootste deel van zijn loopbaan in Eindhoven – waar hij nu nog woont – werkte hij als catecheet en pastor. Sinds 2003 is Wim Kalb geestelijk adviseur van KBOBrabant. ‘Het pastorale contact met mensen en het maken van de verbinding tussen kerk en samenleving heeft altijd mijn aandacht en mijn voorkeur gehad, meer dan de organisatorische zaken die geregeld moesten worden’, vertelt hij. Die instelling is terug te vinden in het rijtje van bisschoppen dat hij opsomt als voor hem de meest inspirerende persoonlijkheden.

Marinus Bekkers ‘Bisschop Marinus Bekkers was nog hulpbisschop toen hij onze cours (klas) in juni 1960 tot priester wijdde’, vertelt Kalb. Later die maand werd Bekkers bisschop van ’s-Hertogenbosch. Hij vervulde die functie een kleine zes jaar. ‘Bisschop Bekkers wordt vooral herinnerd om een beroemd geworden tv-interview in 1963, waarin hij een beroep deed op het eigen geweten van mensen, met name op het punt van seksualiteit. Die uitspraken openden veel mensen de ogen: ze hadden ▶

ons 23

‘De verbinding tussen kerk en samenleving

heeft altijd mijn aandacht gehad’

een eigen verantwoordelijkheid om op een gewetensvolle manier om te gaan met de invulling en de zingeving van hun leven.’ Vóór die tijd was het niet ongebruikelijk dat pastoors op bezoek gingen bij gezinnen waarvan ze vonden dat er wel (weer) een kind mocht komen. Met zijn spraakmakende uitspraken nuanceerde bisschop Bekkers die ‘plicht tot nageslacht’ verregaand. Kalb: ‘Hij maakte mensen mondig, ook op een breder terrein dan alleen de seksualiteit. En dat in een tijd waarin de mondigheid op het terrein van geloven nog bepaald niet sterk ontwikkeld was. Dat is zijn grote verdienste geweest.’

Johannes Bluyssen Bekkers’ opvolger, bisschop Johannes Bluyssen, is voor Kalb een inspirerend voorbeeld vanwege zijn ‘sterke

ons 24

spirituele betrokkenheid en bewogenheid’. Bluyssen was van 1966 tot 1984 bisschop van ’s-Hertogenbosch. Kalb: ‘Hij stond heel dicht bij de mensen. Door zijn warme persoonlijkheid en spiritualiteit heeft hij veel voor hen mogen betekenen.’ Als bisschop zag hij zich geroepen om de nieuwe uitdagingen, die het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) mogelijk maakte, in zijn bisdom bespreekbaar te maken, rekening houdend met de katholieke traditie. ‘Als bisschop had hij nu eenmaal de opdracht te voldoen aan de kerkelijke regels’, zegt Kalb. ‘In 1980 moesten alle Nederlandse bisschoppen in Rome op het matje komen – zo werd het in elk geval vanuit Nederland ervaren – omdat het beleid van het Nederlandse episcopaat niet strookte met de Romeinse opvattingen. Toen kwam die spanning voor bisschop Bluyssen heel duidelijk naar voren. In Rome vond men dat de Nederlandse kerkprovincie zich dreigde los te weken van de wereldkerk, vanwege de al te progressieve koers. Bluyssen schikte zich naar wat door Rome werd opgelegd, maar na terugkomst in Nederland vroegen priesters en leken in het bisdom hem om nadere

Nieuwe bisschop ’s-Hertogenbosch Op 14 mei is Gerard de Korte geïnstalleerd als de nieuwe bisschop van ’s-Hertogenbosch. Hij volgt Antoon Hurkmans op die om gezondheidsredenen zijn ontslag aanbood aan de paus. Bisschop De Korte (60) was sinds 2008 verbonden aan het bisdom Groningen-Leeuwarden. Hij studeerde theologie in Tilburg. De Korte heeft aangegeven voor een ‘open en hartelijke kerk’ te staan.

achtergrond

Wie is Wim Kalb? Wim Kalb (4 oktober 1935) is sinds september 2003 geestelijk adviseur van KBO-Brabant na een loopbaan als kapelaan, catecheet en pastor binnen de Rooms-Katholieke Kerk. Kalb werkte onder meer in Tilburg, op het seminarie Beekvliet in Sint-Michielsgestel en daarna lange tijd in Eindhoven. De vertaalslag van christelijk geloven en denken naar de hedendaagse samenleving ziet hij als de rode draad in zijn werk en leven.

toelichting. Dat is een fase geweest waarin hij het heel moeilijk heeft gehad.’

Tiny Muskens In het bisdom Breda zal de naam van bisschop Tiny Muskens bij velen goede herinneringen oproepen. Hij was van 1994 tot 2007 bisschop van Breda. Kalb werkte weliswaar niet persoonlijk met hem samen, maar noemt hem wel een zeer inspirerende persoonlijkheid. ‘Hij had veel ervaring opgedaan in Indonesië en in Rome, voor hij in Breda ging werken. Die buitenlandse jaren hebben zijn kijk op de wereld, op de samenleving en op de kerk verdiept.’ Muskens, die in 2013 overleed, stond bekend om zijn toegankelijkheid en zijn aandacht voor de kwetsbare leden van de samenleving; hij sliep bijvoorbeeld met een dakloze in een Amsterdams portiek en werkte als vrijwilliger in de verpleging. Van Muskens is verder de opmerking uit 1996 bekend dat het een arme in uiterste nood is toegestaan een brood te stelen. Kalb: ‘Als je die uitspraak in z’n context bekijkt – het gaat om iemand die in een echt levensbedreigende situatie is – dan vind ik het wel moreel verantwoord om dat zo te zeggen.’

Huub Ernst en Gerardus de Vet Bisschop Huub Ernst leidde van 1967 tot 1992 het bisdom Breda. Als voorzitter van vredesorganisatie Pax Christi – een functie waarin hij kardinaal Alfrink in 1976 opvolgde – speelde hij een beslissende rol bij de steun aan de campagne ‘Help de kernwapens

de wereld uit, om te beginnen uit Nederland’. Kalb: ‘Ernst was een zeer mens-betrokken bisschop met aandacht voor wijsgerige en ethische onderwerpen. Hij was daarin heel inspirerend.’ De voorganger van Ernst, bisschop Gerardus de Vet, was sterk gericht op de verbinding tussen kerk en samenleving vanuit zijn eerdere verantwoordelijkheid voor de zielzorg onder de arbeiders, het latere bedrijfsapostolaat. ‘De Vet had het misschien in zich om van grote betekenis te zijn, maar hij is helaas te kort bisschop geweest: van 1962 tot 1967. In dat jaar overleed hij plotseling.’

Buitenlandse bisschoppen Naast de bisschoppen van eigen bodem kijkt Kalb graag over de grenzen van ons land. In het buitenland zijn diverse bisschoppen geweest die hem tot op de dag van vandaag inspireren. ‘Om te beginnen bisschop Tutu. Het heeft mij geweldig getroffen dat hij het vrijwel onmogelijke voor elkaar heeft gekregen als voorzitter van de Waarheids- en Verzoeningscommissie: verzoening tussen blank en zwart in Zuid-Afrika. Hij heeft grenzen weten te overschrijden die hermetisch gesloten leken. Een bekende uitspraak van hem was: “Beter dan gerechtigheid in de vorm van vergelding is gerechtigheid die tot verzoening leidt”.’ Ook bisschop Óscar Romero van El Salvador is een bron van inspiratie voor Kalb: ‘Hij koos zeer consequent voor de armen. Die keuze moest hij met zijn leven betalen. In 1980 werd hij door een doodseskader achter het altaar doodgeschoten.’ Romero werd destijds al in de hele wereld bewonderd om zijn moed; kort voor zijn dood ontving hij nog een eredoctoraat van de Katholieke Universiteit van Leuven. De derde buitenlandse bisschop die Kalb noemt is Jacques Gaillot, een Franse bisschop die in de jaren tachtig en negentig aandrong op een vernieuwende bezinning van de katholieke kerk op hete hangijzers als afschaffing van het verplichte celibaat, condoomgebruik tegen aids, de abortuspil en de kerkelijke zegening van homoseksuele liefdesparen. Kalb: ‘Van hem is de veelzeggende uitspraak: “Als de kerk niet dient, dient zij tot niets”. Mensen als Tutu, Romero en Gaillot zijn bisschoppen die mij blijven inspireren met hun uitspraken en hun daden.’ 

ons 25

Ledenvoordeel

ar Bespa op uw n on- e telefo osten iek energ

Twee manieren om te besparen op vaste lasten

Terwijl de overheid ouderen steeds hogere belastingen wil opleggen, streeft KBO-Brabant er juist naar u te helpen met besparen. Hieronder ziet u twee manieren waarop u bijvoorbeeld uw vaste lasten voor mobiele telefonie en energie kunt verlagen.

Nieuw: voordelig mobiel bellen vanaf € 6,95* per maand

Speciaal voor KBO-leden biedt T-Mobile hoge kortingen en extra’s. Zo heeft u al voor € 6,95 per maand 250MB en 50 belminuten. Daarnaast biedt T-Mobile nog een aantal extra’s speciaal voor KBO-leden.

Nog meer besparen…? Kies voor voordelig Ons Energiecollectief!

In de zomer is uw energierekening wellicht het laatste waar u aan denkt. Maar wanneer u wilt besparen op uw vaste lasten, dan is overstappen naar Ons Energiecollectief een goed begin. Gemiddeld bespaart een KBO-lid € 340,- per jaar. Stuur ons uw jaarrekening en wij rekenen de exacte besparing voor u uit.

Waarom kiezen voor Ons Energiecollectief? ✓ Blijvend verzekerd van energie tegen inkoopprijs ✓ Nooit meer overstappen voor lage tarieven ✓ Persoonlijk advies van uw vertrouwde KBO-klantenservice ✓ Wij regelen uw overstap, geen gedoe! ✓ 100% groene stroom van Nederlandse bron

Ontvang vrijblijvend uw aanbod! Uw KBO-voordelen op een rij ✓ Geen aansluitkosten à € 29,95 ✓ Gratis ‘Altijd Extra Veilig Online’ virusbescherming à € 35,76 ✓ € 15,- korting op smartphone training (workshops) ✓ 20% korting op T-Mobile accessoires

In de winkel, per telefoon of online afsluiten Kom gezellig langs bij uw dichtstbijzijnde T-Mobile winkel voor meer informatie (met een bewijs van uw KBO-lidmaatschap). Bezoek ons online op www.onsledenvoordeel.nl/ons-telefonie of bel met onze klantenservice. Deze is van maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 20.00 uur en zaterdag van 09.00 tot 17.30 uur bereikbaar via onderstaande telefoonnummers: Bestaande T-Mobile abonnees bellen gratis 0800-8104 Heeft u nog geen T-Mobile abonnement, bel dan gratis 0800-7123

Bel ons: (085) 486 33 63 Of ga naar www.onsledenvoordeel.nl/energie (houd uw laatste jaarnota van uw huidige energieleverancier bij de hand)

Ja, ik wil weten wat ik kan besparen... Bel KBO-klantenservice (085) 486 33 63 Of ga naar www.onsledenvoordeel.nl/energie Dhr. Naam:

Mevr. ..........................................................................................................................................................................................................

Straat: ........................................................................................................................................................................................................... Postcode / plaats: ................................................................................................................................................................ Telefoon: ................................................................................................................................................................................................ E-mailadres: .....................................................................................................................................................................................

*prijswijzigingen voorbehouden. Actuele prijzen zijn beschikbaar op www.t-mobile.nl. KBO-voordelen zijn alleen van kracht voor particulieren, niet voor zakelijke T-Mobile abonnementen. Deze aanbieding geldt alleen voor nieuwe klanten en bestaande T-Mobile klanten die nu kunnen verlengen.

Stuur deze bon met een kopie van uw energie jaarnota in een gesloten en gefrankeerde envelop naar: Ons Energiecollectief, Postbus 1469, 4700 BL Roosendaal. Of stuur bovenstaande gegevens per e-mail naar: klantenservice@onsledenvoordeel.nl

Tekst: Marieke Pette, KBO-Brabant

Recht Gemeenten bezuinigen op huishoudelijke hulp, onder andere door betaalde hulp te vervangen door onbetaalde hulp. Persoonsgebonden budgetten (Pgb’s) mogen vaak niet meer gebruikt worden om bijvoorbeeld een zoon of dochter te betalen voor huishoudelijk werk. Maar mogen gemeenten familieleden wel

dwingen tot mantelzorg?

In Ons 9 van 2015 kon u lezen over meneer Diets, die zijn dochter niet meer mocht betalen met een Pgb voor het huishoudelijk werk dat zij verrichtte. En dat gebeurt niet alleen bij meneer Diets: meer gemeenten willen stoppen met het Pgb voor een familielid. De gemeente zegt in die gevallen dat het gaat om mantelzorg. En mantelzorg wordt toch niet betaald? Bovendien helpt iedereen wel eens, dus waarom zou de één dan wel geld krijgen en de ander niet? De gemeente verwacht natuurlijk dat familieleden ook zonder betaling hulp blijven geven. Maar als dat niet het geval is, wordt zorg juist duurder in plaats van goedkoper. Dan moet namelijk een betaalde thuiszorgorganisatie de hulp komen geven.

Met of zonder betaling? Een ander argument van de gemeente is dat de Wmo het verbiedt familieleden te betalen. Gelukkig heeft de Centrale Raad van Beroep (de hoogste rechter voor Wmo-zaken) daarover een duidelijke uitspraak gedaan. De Raad zegt dat het geen mantelzorg is als een familielid betaling voor het werk wil. Mantelzorg kan niet worden afgedwongen. De mantelzorger

mag ermee stoppen als er niet betaald wordt. En de cliënt mag zelf kiezen of hij hulp wil kopen van een familielid. Alleen bij een partner of een huisgenoot is dat anders. Die moeten de hulp ook zonder betaling geven.

Bezwaar maken Als u wel een indicatie hebt voor huishoudelijke hulp, maar de gemeente weigert een Pgb voor hulp door een familielid, dan kunt u bezwaar maken. De kans is groot dat u gelijk krijgt. Ook kunt u bezwaar maken als de gemeente wel een Pgb toekent, maar het tarief te laag is om goede zorg te betalen. Sommige gemeenten denken dat € 8,- per uur voldoende is voor een familielid. Ook die vlieger gaat niet op: het uurtarief voor hulp uit het eigen netwerk moet volgens de rechter liggen tussen de € 12,50 en € 15,50. Dat zijn de normale tarieven.

ons 27

Ontspa

Een dagje uit naar een interessante expositie, een mooi boek lezen, of zelf met de pen in de weer… ook deze maand is er weer meer dan voldoende te doen voor iedereen.

Bruisend Ginneken Van woensdag 31 augustus tot en met zondag 4 september vindt de 48e editie plaats van de Braderie Ginneken in Breda. Vijf dagen lang bruist de wijk Ginneken van de feestelijkheden. Geniet van de veelzijdigheid en bezoek de verschillende markten, muzikale optredens, theatervoorstellingen en culturele activiteiten. Het evenement valt – als altijd – samen met de Ginnekense kermis. Gratis toegankelijk. Meer informatie: www.bruisendginneken.nl.

Tekst: Susanne Mullenders

Heusden 1516 Dit jaar wordt niet alleen in ’s-Hertogenbosch maar ook in Heusden de wereldberoemde schilder Jheronimus Bosch herdacht. De tentoonstelling Heusden 1516 vertelt het verhaal van Heusden in de tijd van Bosch, van ongeveer 1415 tot 1516. Dat was een roerige periode: de regio werd geteisterd door oorlogen. Hoe verging het Heusden in die tijd? Waarom zat Den Bosch het kleine stadje aan de Maas toch zo dwars? En wat was de relatie van Jheronimus Bosch met Heusden? Deze expositie vertelt u een spannend en meeslepend verhaal. Heusden 1516 is tot en met zondag 11 september gratis te bezichtigen op twee locaties: Streekarchief Langstraat Heusden Altena en het Gouverneurshuis in de vesting Heusden. Meer informatie: www.heusden1516.nl.

ons 28

Schrijven en dichten KBO-leden uit Heeze, Leende en Sterksel kunnen op vrijdagochtend 19 augustus in gemeenschapshuis ’t Perron te Heeze gratis deelnemen aan de workshop Creatief schrijven. Onder de bezielende leiding van Annemie van Asten en Monique Beukema leert u op speelse wijze woorden te geven aan gedachten en gebeurtenissen. Ook komen er verschillende dichtvormen aan de orde. Opgeven voor de workshop Creatief schrijven kan tot 10 augustus door een e-mail te sturen naar ampbvanasten@hslnet.nl of beukema@planet.nl. De bijeenkomst start om 10.00 uur.

nning

Dag van het religieus erfgoed Op dinsdag 6 september houdt de werkgroep Identiteit & Zingeving van KBO-Brabant de Dag van het religieus erfgoed. We gaan naar West-Brabant en brengen een bezoek aan het groot-seminarie Bovendonk in Hoeven, de basiliek van Oudenbosch en de kapel van Saint Louis. Het is indrukwekkend om te zien hoe de katholieke pracht en praal in deze WestBrabantse plattelandsgemeente zijn sporen heeft nagelaten. Programma 09.30-10.00: ontvangst groot-seminarie Bovendonk te Hoeven met koffie en cake 10.00-10.45: verrassende inleiding over architect Pierre Cuijpers 10.45-12.00: rondleiding Bovendonk 12.00-13.00 lunch 13.00-13.30 met eigen auto van Hoeven naar Oudenbosch 13.30-14.15 rondleiding basiliek te Oudenbosch 14.15-15.00 koffie in de basiliek en verplaatsing te voet naar instituut Saint Louis 15.00-15.45 rondleiding Saint Louis 15.45 uur: einde programma

Brabant in vroeger tijden Achter de imposante Sint-Petrusbasiliek in het pittoreske Oirschot ligt Museum de Vier Quartieren, een museum met een boeiend verhaal over het leven vroeger in Brabant. Het is gevestigd in een 16e-eeuws kapittelhuis en heeft een sfeervolle binnentuin. Er is van alles te zien: de school, de meubelmakerij, het snoepwinkeltje, de barbier en niet te vergeten de kerk. Het museum is leuk voor jong en oud: voor de een is het misschien een eerste kennismaking met het Brabant uit de vorige eeuw, voor de ander zal een bezoek veel herkenning oproepen. Naast de vaste tentoonstelling zijn er ook tijdelijke exposities.

Deelname kost € 20,- per persoon, inclusief entreegelden, lunch en versnaperingen. Aanmelden kan door een mail te sturen naar info@kbo-brabant.nl met als onderwerp ‘Aanmelding dag religieus erfgoed’. Vermeld in uw mail uw naam, adres, telefoonnummer en het aantal personen dat u aanmeldt. Medio augustus ontvangt u een mail met daarin de betalingsgegevens. Na ontvangst van uw betaling is uw deelname definitief. Aanmelden kan ook via www.kbo-brabant.nl of door te bellen met (073) 644 40 66. De gebouwen die we gaan bezoeken zijn in beperkte mate rolstoeltoegankelijk.

Museum de Vier Quartieren, St. Odulphusstraat 11, 5688 BA Oirschot, (0499) 550 599. Geopend van dinsdag tot en met zondag van 13.00 uur tot 16.30 uur. Meer informatie: www.museumdevierquartieren.nl.

De verdwenen stad Onze vertrouwde verhalenverteller Ton van Reen heeft zijn roman De verdwenen stad opnieuw uitgebracht. Hoofdpersoon Timo Wolters, woonachtig in Horn en werkzaam als advocaat in Roermond, droomt dat hij na zijn werk thuiskomt en dat zijn huis, vrouw en kinderen verdwenen zijn. Als hij wakker wordt, lijkt alles gewoon. Hij doorloopt zijn gebruikelijke ochtendritueel – inclusief een pilletje Xanax en een tabletje Seroxat – en rijdt naar Roermond. Onderweg ziet hij opeens dat de contouren van zijn stad verdwenen zijn… De verdwenen stad is een roman over een man die verdwaald is in de kleine wereld van een provinciestad met corrupte politici en in de tijd achtergebleven priesters. Een man die in zijn jonge jaren droomde van een roemrijk leven in de advocatuur, maar die is blijven steken in de kleine ruzies van middenstanders over vlaggenmasten en stoeptegels. De verdwenen stad, Ton van Reen, Uitgeverij In de Knipscheer, ISBN 9789062659111. Prijs: € 15,-

ons 29

Elk jaar luidt KBO Nieuw Vossemeer de zomer in met een gezellige barbecue voor alle leden. Bijna honderd waren er dit jaar van de partij, en dat stond garant voor veel gezelligheid.

2016

Het jaa accommr van de odatie

Bingoballen

en satéstokjes

Tekst: Marike Ooms | Beeld: Timo Reisiger

Jos van Tilburg (76), secretaris: ‘KBO huurt deze locatie voor de verschillende activiteiten die we organiseren, van dansen tot rikken en veiligverkeerscursussen. Zelf regel ik de bingoavonden; die zijn er het hele jaar door.’

Ad van de Beemd (63), bestuurslid: ‘Ik doe van alles voor de vereniging. Ik heb onder andere meegeholpen bij de voorbereidingen voor het 450-jarig bestaan van Nieuw Vossemeer. En nu heb ik de prijzen voor de bingo geregeld. Het is altijd erg gezellig met elkaar!’

Peter Timmermans (70): ‘We organiseren jaarlijks een barbecue, voor de binding tussen de leden. Ook nu is het weer een succes. Dankzij onze activiteiten hebben we er vorig jaar maar liefst 40 nieuwe leden bijgekregen. Een record!’

ons kloppend hart

Piet van Tilburg (70): ‘De Vossenburcht is een leuke ontmoetingsplek waar jong en – vooral – oud elkaar treffen tijdens verschillende evenementen. Er is een speeltuin, er zijn twee zalen en diverse parkeerplaatsen.’

Locatie: Gemeenschapshuis De Vossenburcht Ligging: Plein 1 februari 1953 nr. 2 – centraal in het dorp Datum waarop KBO Nieuw Vossemeer actief werd op deze locatie: 2005 Juridische constructie: het pand is van een stichting; KBO Nieuw Vossemeer is huurder Horecagelegenheid: is aanwezig, maar niet alleen voor de leden van KBO Aantal betrokken vrijwilligers: geen; alleen de bestuursleden Gemiddeld aantal bezoekers per week: 50-60 bezoekers Aantal leden KBO Nieuw Vossemeer: 242 Activiteiten op de locatie: biljart, bingo, zangvereniging, koor, kaarten (rikken), wandelen, veilig-verkeerscursus, dansen.

Jan van Tilburg (73): ‘We organiseren de barbecue altijd met een vaste club. De voorzitter regelt de boodschappen, zoals de saté, hamburgers, speklappen, stokbroden en salades. Ik help bij het grillen.’

Piet Oerlemans (66): ‘Ik help nu voor het tweede jaar mee met de barbecue en vind het ontzettend leuk om te doen. Mijn vrouw is dol op bingo, dus we hebben het allebei goed naar onze zin!’

Al bijna tien jaar is KBO Nieuw Vossemeer gevestigd in gemeenschapshuis De Vossenburcht in het centrum van Vossemeer. Een locatie met een grote en een kleine zaal, en een buitenplaats. Ideaal voor evenementen als deze barbecue!

reportage

KBO-reis naar Oostende

Kunst, gezelligheid

en lekker eten!

Op 30 mei was het zover: een bus met 44 KBO’ers ging op weg naar Oostende voor een midweek schilderen, gezelligheid en lekker eten. De redactie van Ons was er een aantal dagen bij om sfeer te proeven. En die was uitstekend, ondanks het ronduit slechte weer.

ls we op donderdag 2 juni arriveren in het koude en regenachtige Oostende, hebben de KBO’ers er al een aantal dagen op zitten. Bij het inchecken in hotel De Kinkhoorn & Ravelingen zien we een aantal van hen in de Wintertuin, een ruime serre met prachtig uitzicht op zee. We zien schildersezels, penselen, tubes verf, schilderdoeken, stapels papier… De deelnemers zijn geconcentreerd aan het schilderen. Ze zetten de laatste puntjes op de i, want vanavond vindt de expositie plaats van het werk dat ze de afgelopen dagen gemaakt hebben.

Tekst: Susanne Mullenders | Beeld: Pauline Mulder

Onstuimige zee Een van de mensen in de Wintertuin is Marijke Wilhelm (70). Net als tijdens de KBO-reis naar Oostende van vorig jaar, is ze ook deze keer weer mee als schilderdocent. ‘Ik vond het vorig jaar zo leuk, dat ik niet getwijfeld heb om weer mee te gaan. Mensen worden zo blij van wat ze schilderen – gevorderden en beginners. Het leuke van de reis is ook dat er mensen uit de hele provincie meegaan. Dat biedt de gelegenheid om nieuwe mensen te ontmoeten en dat maakt het erg bijzonder.’ Terwijl Marijke haar verhaal doet, is de zee buiten behoorlijk onstuimig. We zien witte schuimkoppen tegen een grijze lucht. Er staat een straffe wind en het regent flink. Niet helemaal wat de deelnemers verwacht

hadden, zo begin juni. Maar ze laten het weer geen roet in het eten gooien en zijn er niet voor binnen gebleven. Zo was er op dinsdag een excursie naar Mu.Zee, hét museum voor Belgische kunst van 1830 tot nu. En op woensdag werd er een wandeling georganiseerd, ‘In het spoor van de zeebonk’, waaraan een grote groep KBO’ers deelnam. Onder leiding van een inspirerende gids wandelden ze door het oude Oostendse visserskwartier – een tocht vol verhalen over armoede, het leven op de kade, de vele cafeetjes, het bijgeloof, enzovoort. ‘Een mooie belevenis onder leiding van een heel leuke gids. We gingen echt even terug in de tijd’, aldus reisleidster Fonsa Gosma van KBO-Brabant, die zich ondertussen bij ons heeft gevoegd.

Fijn samen schilderen Tegen 18.00 uur verzamelen alle KBO’ers zich in de grote eetzaal voor het diner. Tekendocent Wim van Beers (67) wijst ons ‘de KBO-box’ – de ruimte die gereserveerd is voor de KBO-reizigers en waar ook wij mogen plaatsnemen – en laat ons het uitgebreide buffet zien. ‘Het eten hier is “op z’n Bels”: royaal, lekker en met veel wijn.’ Hij wijst naar de tap (!) waaruit iedereen zelf zijn eigen glaasje wijn kan inschenken. ‘Zoveel als je wilt! En het toetjesbuffet… dat is ongekend.’ Inderdaad: we zien een keur aan puddinkjes, gebakjes, ijs en zoetigheden. Ook de vrouw van Wim, Petra van 

ons 33

Beers, is erbij. ‘Het is gezellig dat we onze eigen tafels hebben. We zitten allemaal bij elkaar. De maaltijden zijn belangrijk. Als je normaal gesproken veel alleen bent, is het fijn om tijdens zo’n vakantie gezellig samen te eten.’ Wim en Petra zijn voor de tweede keer mee naar Oostende. Wim niet alleen als deelnemer, maar ook als workshopbegeleider. ‘Ik vind dat zo mooi om te doen, hè, mensen verder helpen met hun tekening of schilderij. Vooral het begin van een werk vraagt veel aandacht. Omdat we de groep tekenaars hebben opgesplitst, heb ik daar volop gelegenheid voor.’ Dat Wim een inspirerende docent is, blijkt wel uit de reactie van Thea Gadella (83): ‘De begeleiding is zo leuk! Ik schilder al heel lang, maar ik heb toch nieuwe dingen geleerd. Ik zit bij Wim in de groep en hij geeft zulke goede aanwijzingen… ik neem ’m mee naar huis!’ Thea is samen met haar zus Ans Driessen (85) in Oostende. Ans is lid van KBO Eindhoven, Thea komt uit Utrecht en is van harte welkom als introducee. Ans heeft deze week voor het eerst het penseel in handen genomen en is enthousiast geraakt: ‘Als ik thuiskom, ga ik verder.’ Thea vult aan: ‘Ze is bekeerd. Vanaf nu kunnen we fijn samen schilderen.’

Heerlijk! Aan tafel ontmoeten we ook Chris en Toos Kneefel (beiden 66), leden van KBO Bladel. Zij zijn een van de echtparen die mee op reis zijn. Toos vertelt enthousiast: ‘Het leuke is dat we allebei kunnen doen waar we zin in hebben. Chris doet mee aan de schilderworkshops, ik niet. Er zijn zo veel andere activiteiten – ik amuseer me prima!’ Ook Heidy Freiermuth (79), lid van KBO Eindhoven St. Trudo, doet andere dingen dan

ons 34

schilderen: ‘Ik heb me aangemeld voor de reis vanwege het schilderen, maar uiteindelijk heb ik dat niet zo veel gedaan. Ik heb heel veel andere dingen ondernomen: aquajoggen, gymmen, zwemmen, eten… Het is hier heerlijk! En de contacten zijn zo gezellig. Gisteren zijn we met acht dames met de tram naar Knokke gegaan, daar hebben we koffie gedronken, winkels gekeken. Dat

‘Ik heb zo veel ondernomen: aquajoggen, gymmen, zwemmen,

eten… Het is hier heerlijk!’

was gezellig!’ Heidy is enthousiast. Als er nog een keer zo’n KBO-reis wordt georganiseerd is ze weer van de partij: ‘Alles is leuk. Ook het hotel. Ik heb een geweldig appartement met uitzicht op zee. Wat wil je nog meer?’

Veel plezier Na het eten verzamelen de KBO’ers zich in de Wintertuin voor de opening van de expositie. De kelners delen jus d’orange en kir royal uit. Wilma Schrover, directeur van KBO-Brabant, is deze dag ook aanwezig en aan haar valt de eer te beurt om het lintje door te knippen. Of nou ja… het stuk toiletpapier door te scheuren! Na een korte toespraak van Fonsa en Wim wordt er geproost op een geslaagde vakantie en kunnen we de werken bewonderen. Er staan ware pareltjes tussen! Dat vond ook een medewerkster van het hotel. Zij viel voor een landschap, gemaakt door Elly Stoop (67), lid van KBO Lieshout, en wilde het graag kopen. Elly: ‘Ik dacht dat ze een grapje maakte, maar ze meende het serieus: ze wilde het schilderijtje kopen. Ik zei: “Nee, ik zou me dood schamen! Je mag het hebben, neem het maar mee naar huis!”’ Lachend voegt ze toe: ‘Als het ooit veel geld waard wordt, dan gun ik het haar.’ Elly is voor de tweede keer mee naar Oostende. Haar man is thuisgebleven; hij gaat binnenkort zelf een midweek fietsen met KBO Lieshout. Op de vraag hoe het haar bevalt in haar eentje, antwoordt Elly: ‘Ik vind dit gezellig, ik maak makkelijk contact, praat met iedereen. We hebben heel veel plezier samen.’

reportage

De themareis Uit de kunst van 30 mei tot en met 3 juni 2016 werd georganiseerd door KBO-Brabant en Vayamundo. De deelnemers verbleven in hotel De Kinkhoorn & Ravelingen, pal aan de boulevard van Oostende. De week stond in het teken van schilderen tekenworkshops, en daarnaast was er volop gelegenheid voor eigen activiteiten. De reizigers hadden keuze uit het excursieprogramma van KBO-Brabant en het animatieprogramma van Vayamundo. Fonsa Gosma van KBO-Brabant had net als vorig jaar de reisleiding in handen. Ze zorgde ervoor dat alles gestroomlijnd verliep en was continu aanwezig voor vragen, opmerkingen én gezelschap!

Corrie van der Pijll (83), lid van KBO Oisterwijk, kijkt glimlachend van een afstand toe. Op de vraag wat ze van de expositie vindt, zegt ze: ‘Ik was vroeger handvaardigheidsdocente en ik heb ook lesgegeven aan ouderen. Ouderen moeten gestimuleerd worden, en dat hebben de docenten hier heel goed gedaan! Ik ben hier samen met een vriendin, Anneco Dekkers. Eén keer per twee weken schilderen we samen. Maar dat doen we zonder leraar en dan blijf je op een bepaald niveau hangen. Ik heb deze week veel geleerd: kleinigheden die groot effect hebben.’ Wat Corrie betreft is er geen twijfel mogelijk: ‘Als KBO-Brabant volgend jaar weer zo’n reis organiseert, ga ik graag weer mee. Ik heb niet alleen genoten van het schilderen, maar ook van de fijne contacten. En… drie keer per dag een heerlijke maaltijd voor je neus krijgen – dat maak je niet zo vaak mee als je alleen bent!’

Ware gangmaker Terwijl we de schilderijen bekijken, horen we op de achtergrond vrolijke accordeonmuziek. Een blik door de klapdeuren naar de bar leert dat er een accordeonist op het podium zit en dat er al volop gedanst wordt. De

Wintertuin loopt langzaam maar zeker leeg. Een deel van de KBO’ers gaat naar de hotelkamer, een ander deel verzamelt zich in de bar. Aan een lange tafel zitten we gezellig bij elkaar. Sommige KBO’ers wagen zich aan een dansje. Zo ook Godelieve Suijkerbuijk (64), lid van KBO Roosendaal. Ze toont zich een ware gangmaker en krijgt heel wat reisgenoten aan het dansen. Ze vertelt: ‘Bij KBO Roosendaal doe ik mee aan Zumba dans en ballroomdansen. Ik dans altijd, ook als ik thuis aan het poetsen ben. Dansen, muziek… ik hou ervan!’ Ze houdt ook van schilderen. Zo heeft ze een prachtige tekening gemaakt van het poortje bij het kerkje van Ensor, om de hoek van het hotel. Verder heeft Godelieve gezwommen, gewandeld en ze is mee geweest naar Mu.Zee. ‘Dat was een erg interessant museum. Eigenlijk was alles leuk, wat mij betreft is dit voor herhaling vatbaar.’

Cappuccino met slagroom Tegen half twaalf is het optreden van de accordeonist afgelopen en verlaten ook de laatste KBO’ers de bar. We treffen elkaar de volgende ochtend weer bij het ontbijt. Heerlijke broodjes met zoet en hartig beleg, fruit, yoghurt, muesli, zelfs roerei met spek – de keuze is wederom groot. We zitten aan tafel bij Joke Rijk (73), lid van KBO Drunen. Vorig jaar was Joke ‘gewoon’ mee naar Oostende, dit jaar heeft ze Marijke en Wim geholpen bij de workshops. Ze vertelt: ‘Zelf werk ik vooral met klei, maar ik heb ook schilderervaring, dus ik kan mensen wel een beetje op weg helpen. Ik vind dat ook erg leuk om te doen.’ Ze lacht: ‘Als ik zelf aan het schilderen ben, ben ik zo asociaal als maar kan. Dan ga ik helemaal op in mijn werk. Daarom vind ik het zo leuk om groepen te begeleiden: voor mij is het een prettige manier om contact met mensen te maken.’ Na het ontbijt en nog een lekkere cappuccino (met slagroom!) in de bar is het tijd om weer naar huis te gaan. De comfortabele touringcar van Oad rijdt om stipt 11.00 uur voor. Het reisgezelschap stapt in. Onderweg zullen ze nog stoppen in Breda, waarna de bus een aantal Brabantse gemeenten aandoet om iedereen zo dicht mogelijk bij huis af te zetten. In de regen zwaaien we een bus vol vrolijke en tevreden mensen uit. Iedereen is het er over eens: volgend jaar weer! Maar dan met mooi weer, en misschien een keer op een andere locatie… 

ons 35

Advertentie

OTOLIFT

De meest gekochte traplift van Nederland OTOLIFT AIR • Dunste enkele rail ter wereld • Past langs steile, smalle binnenzijde van uw trap • Uw trapleuning blijft • Brede kant van uw trap blijft vrij • Uw trap blijft dus goed toegankelijk • Schitterend, onopvallend design op één dunne buis, bekroond met Red Dot Design Award

ig is Wie jar ! rt traktee

€500g kortin 6 8-201 tot 31-0

OTOLIFT TWO • Meest gekochte traplift van Nederland • Prijsvriendelijk en doelmatig • Zeer degelijk en compact design • Hefvermogen tot maar liefst 150 kg

Direct uit de Nederlandse fabriek. Dus vriendelijke prijzen!

UNIEK! THUISDEMO

Proberen voor u koopt? t? Bij Otolift kunt u de traplift bij u thuis GRATIS uitproberen!

BETAAL NIET TE VEEL! • Huren al vanaf één maand mogelijk • Tweedehands mogelijk • Betaling in termijnen mogelijk • Alle trapliften binnen één week geleverd • Grootste 24/7 servicenetwerk van Nederland met 65 servicepunten

Bel gratis 0800 444 777 5 www.otolift.nl Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

Stilzitten is niet besteed aan Caren Herps (1954). Ze is penningmeester van KBO Best en vrijwilliger bij de uitvoering van het premieplan van KBO-Brabant. Maar de meeste tijd brengt ze door in haar geliefde groentetuin.

onsje geluk

Tekst en beeld: Ivo Hutten

‘Actief zijn in het groen geeft goede zin’

‘I

n alle rust lekker wroeten in de tuin vind ik heerlijk. De wetenschap heeft het bewezen: actief zijn in het groen geeft goede zin. Als kind had ik al groene vingers. Mijn vader was koster en onderhield de pastorietuinen, waaronder een grote moestuin. Thuis kreeg ik mijn eigen stukje grond. Sinds twee jaar heb ik weer een eigen landje met een kweekkas bij de volkstuinen van de Oude Bogten in Best.

Het onkruid stond aanvankelijk tot kniehoogte. Nu groeien er onder meer kolen, tomaten, bonen, courgettes en artisjokken. Op een ander stukje ga ik een fruitboomgaard maken. En dat terwijl ik helemaal geen groente lust. Tenminste, niet de groenten waar ik op moet kauwen. Gek hè? Lekkere zachte bloemkool of spinazie gaan er wel in. Of groentesoep. Gelukkig genieten mijn man en kinderen er wel van. Ik houd gewoon van tuinieren.’

Advertentie

LANGER THUIS WONEN

Nieuwste generatie led verlichting

Ergonomisch stuur voor optimale handgrip

Extreem comfortabel geveerd

NIEUW! SCOOTMOBIEL AZURO De Azuro kenmerkt zich door de wendbaarheid en een slanke sportieve stijl. De Azuro heeft een schat aan luxe zoals een ergonomisch gevormd stuur voor optimale handgrip, volledig instelbare zitting, extra comfortabele vering en ledverlichting. Al deze kenmerken maken van de Azuro een ultieme scootmobiel.

Grootste collectie van Nederland Laagste prijsgarantie 24 uurs hulp onderweg via ANWB

Bel 0341 - 27 40 40 voor de gratis brochure of kijk op www.molenaar.nl

â&#x153; Ja, stuur mij de uitgebreide brochure over scootmobielen Naam

Dhr.

BROCHURE

THUISADVIES

WINKELS

Bel voor de gratis uitgebreide brochure 0341 - 27 40 40

Maak een gratis afspraak met een van onze adviseurs.

Vind een winkel bij u in de buurt op www.molenaar.nl

Mevr.

Adres Postcode

Plaats

Telefoon E-mail

wk31-SCO-onsbko-2

Zonder postzegel naar: Molenaar, Antw. nr. 506, 8070 VB Nunspeet

ons voordeel

Speciaal voor leden van KBO-Brabant biedt Ons korting en leuke extra’s.

De dag door met dementie Kennis van de werking van het brein is de basis voor het begrijpen van dementie. Het boek De dag door met dementie van Anneke van der Plaats (zie pagina 10-13) maakt helder wat er gebeurt in het hoofd van iemand met dementie. Duidelijk wordt dat denken, weggeven kiezen en zelfstandig handelen opeens niet meer gaan. Een belangrijk onderdeel van het boek is de uitleg over de wijze waarop (mantel)zorgers hiermee kunnen omgaan. Ons mag drie exemplaren van De dag door met dementie weggeven! Stuur een e-mail naar ons@kbo-brabant.nl met uw naam en adresgegevens. Niet gewonnen, wel geïnteresseerd? De dag door met dementie is te bestellen op www.dedagdoormetdementie.nl, € 19,95 inclusief verzendkosten.

’s Werelds grootste bloemencorso Op zondag 4 september vindt voor de tachtigste keer de Zundertse corso plaats. Behalve van de corsowagens kan men genieten van internationale topmuziekkorpsen, diverse jaarmarkten, dweilbandjes en levende standbeelden. Een afwisselend dagje uit dus. De prijzen worden bekendgemaakt tijdens de stoet. Alleen de winnende wagen mag stoppen, wat steevast resulteert in de ‘Zundertse jubel’: een ongepolijste vreugde-uitbarsting. Ons mag vijf keer twee vrijkaarten weggeven voor Corso Zundert 2016. Om kans te maken, stuurt u een e-mail naar ons@kbo-brabant.nl met als onderwerp vrijkaarten Bloemencorso. Niet gewonnen, wel lid van KBO-Brabant? U ontvangt 20% korting op een ticket voor Corso Zundert en betaalt € 8,00 in plaats van € 10,00 voor een toegangskaart. Bestel uw tickets op www. corsozundert.nl/online-verkoop en maak gebruik van de kortingscode: corsokbo16.

5x2

Voordeel op mobiele telefonie

Vanaf

€ 6,95

Profiteer als lid van KBO-Brabant van aantrekkelijke voordelen op het gebied van inclusief  belminuten mobiele telefonie van T-Mobile. Geen en  MB Internet aansluitkosten, gratis ‘Altijd Extra Veilig Online’virusbescherming en diverse kortingen op producten en diensten, zoals uitleg over een smartphone van zo’n 2,5 uur waarbij u zelf bepaalt waar u meer over wilt leren. Zowel nieuwe als bestaande

T-Mobile-klanten kunnen profiteren van dit KBO-aanbod. Wilt u persoonlijk advies? Met een bewijs van uw KBO-lidmaatschap wordt u in een winkel van T-Mobile verder geholpen. KBO-leden die nog geen klant zijn van T-Mobile kunnen bellen met 0800 7123. Bestaande T-Mobile-klanten bellen met 0800 8104. Als lid van KBO-Brabant kunt u ook via www.onsledenvoordeel.nl profiteren van deze en vele andere aanbiedingen.

Wervelende muziekshow Van vrijdag 30 september tot en met zondag 2 oktober vindt de Nationale Taptoe weer plaats in Ahoy Arena te Rotterdam. Nederlandse militaire orkesten laten aan een breed publiek hun muzikale talent zien en horen. Grote harmonieorkesten wisselen kleinere ensembles en soloartiesten af. Een unieke muzikale show rond militaire muziek, entertainment, folklore, historische acts, spectaculaire demonstraties. En dit alles tegen een indrukwekkend decor met sensationele belichting. Elk jaar wordt de Taptoe vastgelegd op dvd. Als lid van KBO-Brabant kunt u op vertoon van uw ledenpas bij de merchandisestand op de Taptoe een gratis dvd uitzoeken van jaargang 2014 of eerder.

Gratis DVD

Het Rijke Roomse leven

Gratis

De Erfgoed Academie Brabant en KBO-Brabant organiseren twee inspiratiereeksen over het Rijke Roomse Leven.

Reeks 1 (Oost-Brabant) Data: 6, 13, 20 en 27 september, van 14.00 tot 16.00 uur (inloop vanaf 13.30 uur) Locatie: 6 en 13 september bij KBO-Brabant, Albert Luthulilaan 10 te ’s-Hertogenbosch. Op 20 en 27 september bij KBOAfdeling HEVO, Tulpstraat 4 te Rosmalen. Reeks 2 (West-Brabant) Data: 8, 15, 22 en 29 september, van 14.00 tot 16.00 uur (inloop vanaf 13.30 uur) Locatie: Wijkgebouw De Linde, Lambertusstraat 7 te Etten-Leur Aanmelden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. Rijke Roomse Leven, uw lidnummer en het nummer van de reeks. Kosten voor niet-leden: € 25,-; voor KBO-leden: gratis. U tekent in voor een hele reeks van vier bijeenkomsten. Meer informatie: in Ons 6/7 en op www.erfgoedbrabant.nl

ons 39

Advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, UW HUIS VERKOPEN? Meer informatie: www.fvzvastgoed.nl of bel 076 - 561 59 55

m o s p o o K netto ld uitbetaa

Betrouwbaar Directe aanbetaling mogelijk Geen makelaars- en notariskosten Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen â&#x20AC;&#x201C; direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

Deze rubriek is verzorgd door Mariska Dalmijn-Verkooijen. Zij is toegevoegd notaris bij Huijbregts Notarissen & Adviseurs in ’s Hertogenbosch.

Notaris Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. In elke editie van Ons buigt notaris Mariska Dalmijn-Verkooijen zich over een lastige financieel-juridische kwestie. Deze editie: wettelijke gemeenschap

van goederen wordt zeer waarschijnlijk beperkt.

verkregen. De zogeheten ‘uitsluitingsclausule’ lijkt hiermee veel minder relevant te worden. Het voeren van een goede administratie wordt door de voorgestelde wijziging wel heel belangrijk.

ederland kent de algehele gemeenschap van goederen als uitgangspunt. Met andere woorden: indien u trouwt zonder dat u huwelijksvoorwaarden laat opstellen, trouwt u automatisch in gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alle bezittingen en schulden die op het moment van de huwelijkssluiting bestaan, maar ook alle bezittingen en schulden die tijdens het huwelijk worden verkregen/aangegaan, gemeenschappelijk worden.

Minder delen

Uitsluitingsclausule D66, PvdA en VVD willen dit systeem graag aanpassen en hebben een wetsvoorstel ingediend. Dit is inmiddels goedgekeurd door de Tweede Kamer en ligt nu ter beoordeling bij de Eerste Kamer. Mijn verwachting is dat het voorstel inderdaad akkoord wordt bevonden. De belangrijkste wijziging houdt in dat de goederen en schulden die de echtgenoten al vóór het huwelijk hadden, buiten de gemeenschap blijven. Hetzelfde geldt voor erfenissen en schenkingen, zelfs indien deze tijdens het huwelijk worden

Natuurlijk blijft het mogelijk om huwelijksvoorwaarden op te stellen. Zo kunnen aanstaande echtgenoten ervoor kiezen om toch álle bezittingen gemeenschappelijk te maken of wellicht juist minder (of helemaal niets) met elkaar te delen. Wanneer de wet in werking treedt, is op dit moment nog onbekend. Wel zal de nieuwe regeling (vanzelfsprekend) alleen gelden voor mensen die na die datum zullen trouwen.

Rectificatie In het vorige nummer van Ons spraken we in deze rubriek van de AWBZ. Deze wet bestaat niet meer en heet nu WLZ.

Heeft u een financieel-juridische kwestie die u aan de notaris zou willen voorleggen? E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl.

ons 41

Advertentie

Senioren Winkel

Speciale KBO zomer aanbieding Sta op stoel Senio B4 op uw maat gemaakt van € 2350

Vitaliserende gezondheidsvakanties Ontdek het heilzame en ontspannende gezondheidsvakantie op uw lichaam & geest.

effect

van

een

In diverse Europese landen bieden gerenommeerde kuuroorden gezondheidsprogramma’s, die u helpen fitter en vitaler te worden, te ontstressen, kilo’s kwijt te raken of pijn, stijfheid en vermoeidheid te verminderen. Programma’s die voor u op maat worden samengesteld en waarbij u intensief begeleid wordt door een team van deskundigen. Fontana Travel is al meer dan 35 jaar de Nederlandse reisspecialist in gezondheidsvakanties. We weten als géén ander wat kuren is en wat dit voor uw gezondheid kan beteken. Vraag onze gratis brochure aan.

voor meer informatie: fontana-travel.nl of 026-4425847

Actief genieten in de Brabantse Kempen! Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreﬀelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving.

voor

€1950,Maatwerk 3 motoren Sta op functie 10 jaar garantie

Bel ons voor zit- en slaapadvies!

T: 073-547 52 78 www.seniorenwinkel.nl Hoofdstraat 127 | 5481 AD | Schijndel

Personenalarm? Ik ben het waard! Dat vindt mijn zorgverzekeraar ook.

SPECIALE AANBIEDING! Informeer naar onze

NAZOMER ACTIES

Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d. Gezelschappen kunnen worden gehaald en gebracht. Kijk op onze website en vraag naar onze brochure. Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel T (0497) 541 426 • info@postelhoef.nl www.postelhoef.nl

Ga naar alarmaanvragen.nl en ontdek of ook u recht heeft op een vergoeding.

WWW.ALARMAANVRAGEN.NL

IEDEREEN IS BLIJ MET EEN

HOOG LAAG BOXSPRING

OP ALLE BOXSPRINGS

MAKKELIJK STOFZUIGEN

IDEALE ONDERSTEUNING IS MAATWERK

GA NAAR

JA, STUUR MIJ EEN GRATIS BROCHURE Naam:

M/V

Adres: Postcode:

Plaats:

Telefoon:

KBO_01_08_2016

Bespreek het met één van onze slaapspecialisten!

✂

Met een Batavia Boxspring slaapt u op een handgemaakt en volledig op uw maat afgesteld bed van Hollandse bodem. U stelt uw ideale slaapcomfort samen bij Batavia Boxsprings. U kiest uw eigen uitstraling, afwerking en functionaliteit. Wilt u een vaste boxspring of toch liever verstelbaar? Is een hoog-laag verstelling voor u essentieel of toekomstgericht? Wilt u een maatwerk matras of is confectie voor u meer dan voldoende?

ERGONOMISCH OPMAKEN

E-mail: Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Batavia Boxsprings - Antwoordnummer 3035 - 3860 VZ ZEEWOLDE

WWW.BATAVIABOXSPRINGS.NL

OF BEL GRATIS

0800 2282 842

MMM-Advertentie-Nalatenschappen-Ons-Multormedia-185x112-DW.pdf 4 13-10-15 Advertentie

11:46

Geef uw testament een missie

Mensen met een Missie steunt gedreven mensen, die onrecht en uitsluiting aanpakken in hun lokale gemeenschap. We doen dit met partnerorganisaties in 16 landen in Afrika, AziĂŤ en Latijns-Amerika.

Mensen met een Missie in uw testament

We geloven hierbij in de verbindende kracht van religie. Steun ons en laat iets na voor een rechtvaardigere wereld. Voor meer informatie over nalatenschappen of voor het aanvragen van de brochure, neem contact op met Julie Mingeli. Email: juliemingeli@mensenmeteenmissie.nl of via telefoonnummer: 070 - 31 36 731 www.mensenmeteenmissie.nl/testament

Nationale Taptoe

30 sept - 1 en 2 okt 2016 www.nationaletaptoe.nl

evenement

Meet & Dance! Als KBO-Brabant zijn we betrokken bij Meet & Dance: een groots muziekevenement dat in het najaar wordt georganiseerd? Hoe meer zielen, hoe meer vreugd, dus: komt u ook?

eet & Dance is het grootste dansfeest ooit en wordt gehouden op zondag 6 november in de Brabanthallen te ’s-Hertogenbosch. Dansshows en maar liefst twintig orkesten en artiesten en zes dj’s treden op in vijf zalen. Genieten van Peter Koelewijn, het Carel Kraayenhof Ensemble – die natuurlijk zijn prachtige Bandoneon-uitvoering ten gehore geeft zoals hij ook deed tijdens de huwelijksmis van ons koningspaar –, de Dutch Swing College Band, Massada, Conny Vink en vele anderen. ‘Dansen en ontmoeten’, daar draait het om! Even bijkomen van het dansen? Natuurlijk zijn er ook mogelijkheden te over om comfortabel uit te rusten. En om – tegen schappelijke prijzen – iets lekkers te eten en te drinken.

Een oude bekende Organisator van Meet & Dance is Arnold Verhoeven, voor vele Brabanders een oude bekende. Hij is de zoon van Arnold en Addy Verhoeven, die een bekende dansschool annex horecabedrijf aan de Markt in Uden runden. Na opleidingen bij onder andere Henk en Wies Ponne in Amsterdam, Sir Alex Moore en Joan Richards in Londen en aan de Fred Astaire School of Dancing in Los Angeles, trad Arnold in de voetsporen van zijn ouders. Hij startte zijn eigen dansscholen, die later uitgroeiden tot partycentra in onder andere Veghel, Valkenswaard, Goirle en Rosmalen. In zijn dansscholen hebben maar liefst 100.000 mensen het dansen onder de knie gekregen. Nationale bekendheid verwierf hij als organisator en presentator van het in de jaren tachtig populaire televisieprogramma Avro’s Danstest. Verhoeven

Leuk om te weten! KBO-Brabant draagt Meet & Dance een warm hart toe. Waarom? Omdat dansen een ontspannende en gezonde bezigheid is en ontmoeten in onze genen zit. Bij voldoende aanmeldingen vanuit KBO-Brabant, wordt er bovendien speciaal voor ons een extra (besloten) hal ingericht waar we ‘Onder Ons’ even kunnen uitblazen of verder dansen. Ook in die zaal zal dan voor een muzikale invulling worden gezorgd. Of u nu individueel komt of met een volle bus van uw Afdeling, aan aanspraak zal het u niet ontbreken.

werd internationaal jurylid en trainde veel succesvolle dansparen. In 1998 gooide hij het roer om en kocht Hotel Thomas in het Zuid-Franse Le Cannet. Vele KBO’ers zijn in het hotel te gast geweest tijdens de speciale KBOfietsvakanties die daar werden georganiseerd. Sinds 2012 is Verhoeven terug in Nederland, vastbesloten om het dansen voor 50-plussers weer nieuw leven in te blazen. Te beginnen met het grootste dansfeest ooit op 6 november aanstaande, en vervolgens ook in lokale dansscholen.

Wilt u naar Meet & Dance? De prijs voor een ticket bedraagt € 20,-, exclusief € 1,99 administratiekosten per persoon. Tickets kunnen alleen online worden besteld. Op www.kbo-brabant.nl staat een link naar een speciaal voor KBO-Brabant aangepaste website Meet & Dance. U kunt naar uw eigen Afdeling scrollen en van daaruit uw bestelling plaatsen. Mooi meegenomen: Als u via deze weg een ticket bestelt, beloont de organisator uw Afdeling met een bonus van € 2,50!

Meet & Dance: zondag 6 november 2016, Brabanthallen ’s-Hertogenbosch, 15.00 – 22.00 uur. Tussen 14.30 uur en 16.30 uur én tussen 21.30 uur en 23.00 uur rijden speciale Meet & Dance-bussen van en naar het Centraal Station ’s-Hertogenbosch. Meer informatie: www.meetanddance.nl.

ons 45

Advertentie

‘VERBAZINGWEKKEND DAT ZO’N APPARAAT JE WATER VOLLEDIG KALKLOOS KAN MAKEN!’ Noud en José Velthoven (‘s-Hertogenbosch)

“We zitten al jaren met kalkaanslag: tegels, sanitair en kranen, waarop dit duidelijk aanwezig was.” Noud Velthoven snijdt een onderwerp aan waar veel Bosschenaren over mee kunnen praten: het leidingwater in de Brabantse hoofdstad bevat veel kalk. “Maar wij hebben sinds kort de oplossing in huis: de AquaCell. Hadden we die maar veel eerder gehad”, stelt Noud onomwonden vast.

Huis zonder kalk

“In ons vorige huis hebben we het nog geprobeerd met de ‘wonderbaarlijke magneet’. Dat zou dé oplossing zijn tegen kalk in het water. Het effect was niet te merken.” Toch wisten oud-leidinggevende bij Canon Nederland BV Noud (63) en zijn vrouw José (60) dat het wel moest kunnen, water zonder kalk in huis. “Als we op reis zijn in het buitenland, dan blinkt het sanitair daar altijd of het nieuw is. En dat terwijl wij hier in Den Bosch voortdurend moesten schrobben op onze tegels, sanitair en kranen met hulp van de nodige ontkalkingsmiddelen. En die zijn ook nog eens niet goed voor het milieu.” Tot José op een gegeven moment het blad van de Vereniging Eigen Huis door zat te bladeren. Daar stuitte ze op een advertentie van de Friese firma Aquacombi uit Joure, die de AquaCell op de Nederlandse markt verdeelt. “Een eigenaar vertelde daarin in heldere taal wat het apparaat doet en hoe tevreden hij erover was. Dat maakte ons nieuwsgierig”.

Stroom gebruikt het niet

Noud ging op internet op onderzoek uit. Dat zorgde ervoor dat het enthousiasme in huize Velthoven alleen maar toenam. Ze besloten om contact te zoeken met Joure. “Ondanks de afstand kwam er gewoon een medewerker van het bedrijf langs voor een demonstratie. Die vertelde ons een overtuigend verhaal én liet ons ook de werking zien. Het is verbazingwekkend dat zo’n compact apparaat je leidingwater volledig kalkloos kan maken. Met een demo-apparaat liet hij ook in de praktijk zien dat er totaal geen kalk meer in het water zat.” AquaCell – ongeveer zo groot als een pc-kast – staat mooi weggewerkt in de meterkast en stroom gebruikt het niet. “Dat is ook een prettige bijkomstigheid.” Noud is te spreken over de werkwijze van Aquacombi. “Het telefonische voortraject was prettig en de installatie verliep goed. Ze werken met eigen monteurs, en dat hebben we gemerkt. De installateur werkte

netjes en gaf na de installatie duidelijke gebruiksinstructies. Ook na de installatie belde een medewerker nog of alles naar wens was gegaan en goed werkte.” “En dat is zo. We hebben nog geen moment spijt gehad. We zeggen nu zelfs na twee maanden nog geregeld tegen elkaar: hé, geen kalk meer. In de inloopdouche hoeven we alleen even de vloer na te spoelen. Het water loopt zo weg, net als bij een auto die net in de was is gezet. Voorheen bleef het water liggen waardoor bij het opdrogen kalkvorming ontstond.”

Perfect schoon

Niet alleen in de badkamer ziet Noud het verschil. “We hebben bijvoorbeeld een koffieapparaat. Daar hebben we het kalkfilter uitgehaald, dat is niet meer nodig. We gebruiken ook minder zeepproducten en wasmiddel. In de vaatwasser doen we nu halve tabletjes en toch wordt de vaat perfect schoon. Dat scheelt in de portemonnee en het is ook beter voor het milieu. Dat vinden wij ook belangrijk.” Noud heeft ‘s nachts een apparaat nodig om de lucht te bevochtigen. “Dat moest ik eerder altijd grondig schoonmaken, want er zat steeds kalk in. Nu is omspoelen voldoende.” Hij spreekt geregeld met anderen over de voordelen van het apparaat. “Mensen hikken dan tegen de aanschafprijs aan. Ja, die is ruim 2000 euro. Van het weekend sprak ik iemand die zei dat de aanschafprijs wel hoog was. Ik vroeg hem daarop waarom hij een duur koffieapparaat had gekocht. Hij gaf aan dat kwaliteit betaald moet worden. Hierop reageerde ik dat dit ook bij AquaCell merkbaar het geval is. Hij wil het nu toch in overweging nemen.” Zelfs het enige nadeel dat Noud kan opnoemen, buigt hij tot slot om met en knipoog om tot een voordeel: “De zoutblokken die je van tijd tot tijd moet vervangen, wegen 4 kilo per stuk. Zo lang ik die kan tillen hoef ik geen abonnement op de fitness te nemen.”

Meer informatie? WWW.AQUACELL.NL Of bel: 088 98 99 100

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van diëtiste Marieke Cox, mede-eigenaar van Diëtistenpraktijk Dieetteam. www.dieetteambrabant.nl.

Gezondheid Elke tien jaar neemt uw stofwisseling met 2 à 2,9 procent af. Wat betekent dit? En moet u daarom anders gaan eten?

Hoe verandert uw spijsvertering als u ouder wordt?

zelf. Zo behoudt u uw spiermassa, en blijft uw stofwisseling beter op peil. Eet dagelijks twee stuks fruit, minimaal 250 gram groenten en voldoende vezels. Op www.voedingscentrum.nl vindt u hierover meer informatie.

De darmflora verandert en de aanmaak van maagsappen vermindert, waardoor uw lichaam minder voedingsstoffen opneemt. Daarnaast neemt uw spiermassa af. Niet alleen doordat u ouder wordt, maar ook doordat u waarschijnlijk minder beweegt. Het gevolg: uw stofwisseling vertraagt, en u heeft dus minder energie nodig.

Wat merkt u hiervan?

Tekst: Suzanne Geurts

Als u hetzelfde blijft eten, neemt uw gewicht toe. Uit de Voedselconsumptiepeiling blijkt dat 70-plussers meer verzadigde vetzuren en zout, en minder volkorenproducten, fruit en vis eten dan is aanbevolen (zie vraag 3). Eén op de vijf ouderen heeft dan ook ernstig overgewicht, wat de kans op onder andere hart- en vaatziekten en diabetes vergroot. Aan de andere kant kan uw eetlust ook afnemen naarmate u ouder wordt, met risico op ondervoeding. Dit komt veel voor in ziekenhuizen (25 tot 40 procent) en verzorgings- en verpleegtehuizen (20 tot 25 procent). Bij ondervoeding vermindert uw weerstand en loopt u sneller infecties op.

Extra vitamine D is het belangrijkst, want dit houdt uw botten gezond. De Gezondheidsraad adviseert vrouwen tussen de 50 en 69 jaar om dagelijks 10 microgram vitamine D-supplement te slikken. Bent u ouder dan 70 jaar? Dan is 20 microgram het advies (mannen en vrouwen). Deze tabletten koopt u bij de drogisterij of supermarkt. Tip: op www.vitamine-info.nl staat een complete vitaminetest, speciaal voor 50-plussers.

Hoe past u uw eetpatroon goed aan?

Gezond eten en bewegen gaan hand-inhand. Beweeg elke dag dertig minuten vrij intensief. Maak een stevige wandeling, neem vaker de trap en sjouw uw boodschappen

ons 47

En welke rol spelen extra vitamines?

Wanneer heeft u een diëtist nodig?

Heeft u overgewicht, ondergewicht, een (chronische) ziekte of last van uw darmen, zoals obstipatie? Bezoek dan uw huisarts of neem rechtstreeks contact op met een diëtist. Een bezoek kan vaak zonder verwijzing. 

Advertentie

OTOLIFT uw onopvallende traplift

Uw trapleuning blijft

Brede kant trap blijft vrij

Montage op uw treden

Dunste enkele rail ter wereld

Supercompacte opklapbare stoel

5 Huren al vanaf één maand mogelijk

Nieuwe en gebruikte trapliften Levertijd vanaf één week Marktleider in Nederland

ig is Wie jar ! rt traktee

Bel gratis 0800 444 777 5

€500g kortin016

of ga direct naar www.otolift.nl

8-2 tot 31-0

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE

Vrijblijvend Otolift thuisadvies?

Ik heb een rechte trap

Altijd bij u in de buurt!

Ik heb een trap met bochten Naam Adres Postcode/plaats Telefoon ONS 2016

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

Meer dan 160.000 tevreden klanten gingen u voor!

Meer dan 70 servicepunten door heel Nederland.

Advertentie

SUMMER

Sale

T/m 31 augustus

Bedden voor senioren

Tot wel € 1000,inruilkorting voor uw oude bed

Actievoorwaarde: Bij aanschaf van een compleet slaapsysteem

De voordelen van onze collectie op maat! Hoog–laag systeem Uitrijdbaar Ideale instaphoogte Persoonlijk aangemeten Subtiele uitstapverlichting Alle kleuren en maten

Matrassen voor senioren

Gratis en vrijblijvend advies bij u thuis? Wilt u naast vakkundig advies de producten ook zien en uitproberen? Dat kan met onze mobiele service. Onze mobiele showrooms rijden door heel Nederland. Wel zo aangenaam.

Onze showroom Astronaut 8A, 3824 MJ AMERSFOORT Maandag - Vrijdag: 10.00 - 18.00 Zaterdag: 10.00 - 17.00

Vraag onze gratis brochure aan! Man

Naam:

Vrouw

Adres: Postcode:

Woonplaats:

Onze brochure online- of telefonisch aanvragen?

Telefoonnummer:

www.aangenaamslapen.nl 0800 - 226 43 62

Zonder postzegel opsturen naar onderstaand adres: Aangenaam Slapen, Antwoordnummer 521, 3800 VB, AMERSFOORT

MO168

Tekst: Marike Ooms | Beeld: Timo Reisiger

smakelijk eten Sojasaus

Hippe hippies en

hamburgers Van 7 tot en met 10 juli vond in ’s-Hertogenbosch de derde editie plaats van het foodtruckfestival TREK. Simon van den Nieuwenhof, die afscheid neemt na drie jaar voor KBO-Brabant gewerkt te hebben, bezocht dit festival samen met zijn vrouw Marjo. Samen slenterden ze een middagje rond en genoten ze van de vinylmuziek uit de jaren zestig en de bijzondere hapjes die de moderne hipsters vanuit hun praalwagens bereidden. Simon van den Nieuwenhof (63): ‘We hebben genoten van de gemoedelijke sfeer die bij dit festival hoort. Het terrein staat vol met bijzondere oude voertuigen; van omgebouwde HY Citroënbussen tot enorme trucks en een vintage ingerichte brandweerwagen met dj. Het is erg leuk dat je op verschillende plekken iets kunt eten en drinken. De gemiddelde bezoekersleeftijd ligt tussen de dertig en veertig, maar je ziet hier ook veel senioren met hun kinderen. Mijn vrouw en ik hebben diverse kleine gerechtjes geproefd. Alles is nét een beetje anders dan je gewend bent; zo aten we hamburgers met cheddar kaas en honing, gebakken spiraalaardappels op een stokje en kruidige Italiaanse kip met parmaham. Hoewel het best prijzig is als je meerdere gerechtjes kiest, is het zeker de moeite waard. Je eet niet alleen, maar krijgt er ook echt een stukje beleving bij.’ Foodtruckfestival TREK reist langs negen steden in het land: Rotterdam, Utrecht, Maastricht, Enschede, Nijmegen, Eindhoven, ’s-Hertogenbosch, Amsterdam en Den Haag.

Sojasaus wordt gemaakt van sojabonen. Deze bevatten veel nuttige voedingsstoffen. Niet bij alle sojaproducten worden deze stoffen goed in het lichaam opgenomen; dit is alleen bij gefermenteerde sojaproducten het geval. Bij fermentatie worden bacteriën, schimmels en gisten gebruikt om een voedingsmiddel te maken. Zowel de sojasaus als sojabonenpasta uit het recept zijn gefermenteerd.

Pajeon (Koreaanse pannenkoeken) Boodschappenlijstje • 2 bosjes lente-ui • 300 g bloem • 4 tl Koreaanse sojabonenpasta (doenjang; Aziatische toko) of een snuf zout • 2 tl rietsuiker • 180 ml zonnebloemolie • 4 rode chilipepers, in dunne ringen • geroosterd sesamzaad

Voor de saus • 120 ml sojasaus • 60 ml azijn • 4 tl honing • 2 uien, gesnipperd

Bereiding Snijd de lente-ui met groen en al in stukken van circa 13 centimeter. Snijd eventuele dikke stengels in de lengte doormidden. Meng alle ingrediënten voor de saus en een paar ringetjes chilipeper door elkaar. Meng de bloem met 560 ml water, de Koreaanse sojabonenpasta en de rietsuiker in een kom tot een glad beslag. Verhit 3 eetlepels van de zonnebloemolie in een koekenpan. Doe de stukken lente-ui in het beslag en wentel ze om zodat ze goed bedekt zijn. Houd de stengels wel netjes bij elkaar. Doe wat ringen rode chilipeper (circa 1⁄2 peper) in de hete olie. Leg daarna de stengels lente-ui verticaal naast elkaar in de pan en schep er een kwart van het beslag over. Strooi nog wat ringen rode chilipeper (weer circa 1⁄2 peper) over het beslag. Bak de pannenkoek tot de bodem goudbruin en knapperig is. Draai de pannenkoek om, druk hem met een spatel goed plat en blijf drukken totdat ook de andere kant goudbruin en knapperig is. Draai de pannenkoek daarna nog 1 keer om en druk hem weer goed aan. Snijd of knip de pannenkoeken in stukjes, bestrooi ze met wat geroosterd sesamzaad en serveer met de saus.

Tips gezocht Gaat u binnenkort in een bijzonder Brabants restaurant lunchen of dineren? Laat het ons weten en vertel hierover in deze rubriek van magazine Ons. Wij zorgen voor een mooie foto bij uw verhaal.

ons 51

De oplossing van de puzzel in Ons 5 was: 61359. De prijzen gaan naar: M. Van Gool uit Tilburg, M. Heijms uit Oirschot en J. Linssen uit Cuijk. Van harte gefeliciteerd!

Puzzel mee en win! In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Los het Zweeds Raadsel op, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u wel Het Food Truck Kookboek!

grappenmaker grappengroet maker

verlegenheid Europese verlegenheid hoofdstad Europese hoofdstad

groet

9 9

snelle loop snelle loop

opbrengst erfelijk opbrengst v. vermateriaal lid erfelijk dienste materiaal lid v. verdienste

Puzzel: www.puzzelpro.nl

fototoestel fototoestel

hoogbouw

atmosfeer (afk.) atmosfeer draagzak (afk.)

11 11

draagzak

goor goor

numero

tuinkamer tuinkamer

strijdperk strijdperk

numero onderwereld onderwereld

8 8

vogelvogelnaam naam landlandverhuizer verhuizer

draagbare telefoon draagbare voedsel telefoon

hoogbouw

voedsel

pl. in Frankrijk pl. in Frankrijk

tennisterm tennisterm gast gast

vroeger vroeger

14 14

schaakstuk schaakstuk

waarnemend waarnemend

Stuur de oplossing van de puzzel, uw e-mailadres en telefoonnummer vóór 7 september 2016 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Let erop dat u uw inzending frankeert. Ongefrankeerde inzendingen worden niet meegenomen in de loting. Of mail naar ons@kbo-brabant.nl met als onderwerp ‘puzzel’.

telwoord telwoord

3 3

12 12

vod vod tijdelijk tijdelijk (afk.) (afk.)

1313

civiel civiel ingenieur ingenieur

riv.riv. in in Schotland Schotland

10 10

Spaanse Spaanse groet groet

10 10

11 11

12 12

Originele snacks, lekkere drankjes, zoete verwennerijen en rijkelijk belegde burgers. Het Food Truck Festival TREK heeft veel fans. De veertig lekkerste recepten van de beste foodtrucks in Nederland zijn nu samengebracht in Het Food Truck Kookboek met invloeden vanuit de hele wereld.

ons 52

1313

1414

1515

Met dit boek zet u zelf de heerlijkste foodfestivalgerechten op tafel. Ons geeft drie exemplaren weg. www.festival-trek.nl

VOOR

Advertentie

Veilig

Douchen

Bekend van TV

vragen?

Bel nu

0800 0200 962

Vervang uw bad of douche binnen

1 dag

Altijd de goedkoopste van Nederland dankzij eigen productielijn

Ja, stuur mij een gratis brochure Naam:

M/V

Adres: Postcode:

www.veiligdouchen.nl

Telefoon:

Plaats: KBO_01_08_2016

Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: Zwaluw Comfortsanitair - Antwoordnummer 3035 - 3860 VZ ZEEWOLDE

Advertentie

VAKANTIE OP DE VELUWE

Bosrijk gelegen, midden op de Veluwe. Fietsen, wandelen of één van de vele attracties bezoeken in de omgeving zorgen ervoor dat u zich uit en thuis voelt.

Laat het leven en de liefde niet aan je voorbij gaan!

Je wilde samen oud worden maar het leven heeft anders beslist. Via Stichting Date kunt u een nieuwe partner vinden. Bel gratis 0800-022 0225 en wij nodigen u uit voor een gratis en vrijblijvend informatief gesprek met een van onze ervaren consulenten. Veilig en betrouwbaar en e, áltijd bij u in de buurt at D Stichting Persoonlijke begeleiding en e m duurza laties voorstellen re uw ro -v an m Onbeperkte kennismakingen sinds 1969. en hoge slagingskansen

Midweek half pension vanaf € 180,- pp Vraag vrijblijvend naar onze folder met arrangementen.

Bel gratis 0800 022 0225

Als nalaten u een zorg is Na een overlijden moet er in korte tijd veel geregeld worden. Dat gaat gemakkelijker als u zelf al een en ander heeft bepaald. Veel mensen vinden het moeilijk om daar over na te denken. Toch is het belangrijk dat op tijd te doen, want het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn. U kunt de Stichting Steunfonds Humanisme benoemen tot executeur. Het Steunfonds heeft deskundige mensen in dienst die uw laatste wens kunnen uitvoeren. Meer dan 50 jaar ervaring met deze vorm van dienstverlening staat borg voor zorgvuldigheid en integriteit.

Erkend door BVSK / Singleskeurmerk / Geschillencommissie

JA,

Ik wil meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme. Vul onderstaande bon in of bel 020 521 90 36 of vraag de informatie aan via het formulier op www.steunfondshumanisme.nl

naam

v | ONS 2016

info@destoppelberg │ www.de-stoppelberg.nl

stichtingdate.nl

adres pc/woonplaats telefoon Stuur de bon in een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam

AANVRAAG INFO EXECUTEUR

hotel de Stoppelberg Beekbergen Tel. 055-5061934 Stoppelbergweg 41 │ 7361TE │ Beekbergen

De medewerkers van het Steunfonds Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting van het Humanistisch Verbond. Het Humanistisch Verbond zet zich in voor een humane samenleving. Meer informatie over het Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl HV_112x185_Ons_JAN2016.indd 1

25/01/16 11:30

Op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? Of wilt u oud-klasgenoten terugvinden voor een reünie? Plaats uw oproep op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl!

Op zoek naar... BR.O.NR. 08.001/16 Man, 67 jaar, zoekt leuke, vriendelijke vrouw om leuke uitstapjes te maken. Ik hou van tv-kijken, terrasjes, kaarten enz. Ik heb geen hond of kat, ben in bezit van auto, rook af en toe en zoek een maatje om er nog iets van te maken. Woonomgeving Efteling. Laat gauw wat van je horen. BR.O.NR. 08.002/16 Vitale man, kerngezond, 76 jaar. Ben door omstandigheden gebonden maar zou graag vlotte vrouw ontmoeten die in vergelijkbare omstandigheden verkeert of daarvoor begrip kan opbrengen. Wellicht kunnen we hierover van gedachten wisselen. Ben in het bezit van auto en kan me dus verplaatsen. Omgeving 073-013 of 040. Zeer discreet. BR.O.NR. 08.003/16 Weduwe, 69 jaar, wil graag in contact komen met weduwnaar, leeftijd 70 tot 75 jaar, om samen nog van het leven te genieten. Hou van gezelligheid, samen ergens heengaan, terras nemen, als we het samen maar fijn en gezellig hebben. Ik rook en drink niet, beperking is geen bezwaar. Ik woon in de omgeving van Eindhoven, de Kempen.

BR.O.NR. 08.004/16 Ik ben een zelfstandige vrouw van 64. In mijn vriendenkring zijn er enkelen die meer gaan reizen of anderszins volle agenda’s hebben, waardoor ik af en toe iemand mis om iets mee te ondernemen. Ik zoek dan ook een gezellig maatje (m/v) van rond de 65 die graag eens ‘een bakkie doet’, bourgondisch is ingesteld (bv terrasje, uit eten), een dagje weg wil gaan of in is voor een expo of theaterbezoek. Een beetje interesse in mensen en het kunnen genieten van kleine dingen vind ik wel belangrijk. Een goede, maar ook een luchtige babbel en enige humor kan ik wel waarderen. Een stukje lopen of fietsen is oké, maar ik ben geen marathonloopster. Omgeving 040. Iets voor jou?

BR.O.NR. 08.006/16 Aardige, vlotte vrouw (67) wil graag in contact komen met leuke man. Ben sportief en doe aan gym, buiten zwemmen, fietsen, wandelen en dansen. Ook geniet ik van lezen, klassieke muziek, theater-, stedenbezoek, een cultureel uitstapje of reisje in Europa. Ik weet het fijne in het leven te waarderen: o.a. familie, auto, huis met tuin. Ik zoek een maatje om samen te genieten van wat het leven ons kan geven. Graag een reactie, zeker als u woont in de ruime omgeving van 0416 of 073. Ik wacht met spanning af, u krijgt een reactie!

In samenwerking met KBO-Brabant organiseert Match4Dinner gezellige etentjes in gezelschap van minstens zes personen met een prettige manvrouwverhouding. Interesse? Stuur een e-mail naar info@match4dinner.nl of geef uw telefoonnummer door via KBOBrabant (073) 644 40 66. Er zijn speciale KBO-etentjes gepland op donderdagavond 22 september en zondagmiddag 23 oktober! De kosten voor een diner bedragen maximaal € 35,-, inclusief bemiddeling, exclusief drankjes.

BR.O.NR. 08.005/16 Ben jij een vitale vrouw van +/- 63 jaar, dan wil ik graag met jou in contact komen. Ik ben een zeer vitale en nog goed uitziende weduwnaar van 68 jaar die op zoek is naar een lieve, leuke en eerlijke vrouw die niet rookt, om samen nog iets van het leven te maken. Ik hou van wandelen, fietsen, zwemmen en erop uit gaan met de caravan. Ik woon in Zuidoost-Brabant. Heb je belangstelling, stuur je reactie met foto waarmee ik discreet zal omgaan.

Oproep plaatsen? Stuur deze o.v.v. Contactoproep Ons en uw adres, telefoonnummer en e-mailadres naar KBO-Brabant (zie adres hieronder). Reageren? Stuur uw reactie in een gesloten enveloppe naar KBO-Brabant (zie adres hieronder) en zet linksboven op de enveloppe: reactie contactoproep Ons en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw enveloppe dan ongeopend door. Denk er wel aan in uw reactie aan te geven op welke wijze de betreffende persoon contact met u kan opnemen. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-. Als er meer oproepen ingestuurd worden dan er ruimte is, wordt een wachtlijst aangelegd. Adres: KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@kbo-brabant.nl

•

ons 55

•

Advertentie

Al ruim 40 jaar hèt adres voor comfort en kwaliteit

www.teunarts.nl

Welke maat zitmeubel u ook zoekt, Teun Arts heeft alles! Al ruim 40 jaar staan wij garant voor de beste fauteuils en de mooiste banken. Welkom bij zitcomfortspeciaalzaak Teun Arts. Assortiment

Inruil

Levertijd

Bezorging

Garantie

Voordelig zitten?

Advies

in onze 2000m² showroom

Nu tot wel

Onze meubelen zijn veelal

Gratis levering

Enkel West Europees

Op onze 1e verdieping

Door 40 jaar ervaring

vindt u de grootste collectie

€ 300,- retour voor

uit vooraad leverbaar

door heel

topfabrikaat met minimaal

altijd 100 á 150

met zitmeubelen krijgt u

relaxfauteuils van Nederland

uw oude meubel*

dus binnen 1 week

Nederland

5 jaar fabrieksgarantie

Weg=Weg aanbiedingen

bij ons het beste advies

Onze openingstijden: Di, Wo & Do 10:00 - 18:00, Vrijdag 10:00 - 21:00, Zaterdag 10:00 - 17:00 tel.: 0485 - 45 29 86 www.teunarts.nl info@teunarts.nl Boersestraat 11, 5454NG, Sint Hubert. In St.Hubert op de rotonde richting Wanroij, dan 3e weg links, 1e rechts. * n.v.t. op aktiemodellen & aanbiedingen.

Advertentie

Al ruim 40 jaar hèt adres voor comfort en kwaliteit

Al ruim 40 jaar staan wij garant voor de beste fauteuils en de mooiste banken. Welkom bij zitcomfortspeciaalzaak Teun Arts.

Welk type fauteuil u ook zoekt, Teun Arts heeft alles!

Relaxfauteuils Handmatig > 60 modellen

Relaxfauteuils op draaivoet > 90 modellen

Relaxfauteuils klassiek > 50 modellen

Nu al vanaf € 725,-

Nu al vanaf € 870,-

nu al vanaf € 895,-

uw fauteuil compleet op maat + 40 modellen

Designfauteuils ook relax > 25 modellen Nu al vanaf € 725,-

heren & dames fauteuils + 50 modellen

Kamerfauteuils ook relax > 30 modellen

Relaxfauteuils Sta- op functie > 90 modellen

Nu al vanaf € 395,-

Nu al vanaf € 895,-

Luxe eetkamerfauteuils + 35 modellen

Relaxfauteuils van, voor aanbiedingen Nu: > 300 modellen! Nu al vanaf € 725,-

Relaxfauteuils compleet op maat > 40 modellen Voor als die bijna 400 andere niet passen

kortom: heerlijk zitten doet u in een meubel van Teun Arts

Voor de mooiste bankstellen, naar wens met bijpassende relaxfauteuil, bent u bij Teun Arts aan het juiste adres. Ook voor de mooiste bankstellen.

Veelal Nederlands fabricaat.

Assortiment

Inruil

Levertijd

Bezorging

Garantie

Mogelijkheden

Advies

in onze 2000m² showroom

Nu tot wel

Onze meubelen zijn veelal

Gratis levering

Enkel West Europees

Naar wens aanpassingen

Door 40 jaar ervaring

vindt u de grootste collectie

€ 300,- retour voor

uit vooraad leverbaar

door heel

topfabrikaat met minimaal

mogelijk in onze eigen

met zitmeubelen krijgt u

relaxfauteuils van Nederland

uw oude meubel*

dus binnen 1 week

Nederland

5 jaar fabrieksgarantie

stoffeerderijafdeling

Onze openingstijden: Di, Wo & Do 10:00 - 18:00, Vrijdag 10:00 - 21:00, Zaterdag 10:00 - 17:00 tel.: 0485 - 45 29 86 www.teunarts.nl Boersestraat 11, 5454NG, Sint Hubert. In St.Hubert op de rotonde richting Wanroij, dan 3e weg links, 1e rechts.

bij ons het beste advies

info@teunarts.nl

* n.v.t. op aktiemodellen & aanbiedingen.

Advertentie

Compleet verzorgde reis, incl. vervoer per luxe touringcar. Veel 1- persoonskamers mogelijk. Kijk op: www.hotel-gaasterland.nl Of bel: (0514) 581741

Toiletzitting met onderdouche. Blijf langer zelfstandig met behoud van 100% privacy + 100% hygiëne! Verwarmde zitting. Warm water! Reinigt en droogt volledig. Geen geveeg meer! Werkt met afstandsbediening. 2 weken GRATIS uitproberen!

De beste kwaliteit tegen de scherpste prijs. Slechts €745,- incl. btw. en DRIE jaar garantie. Een SPATOILET® past op iedere standaard wc-pot en is eenvoudig zelf

Marderleane 21, 8572 WG Rijs

aan te sluiten. Zonder hakken of breken verzorgen wij de installatie, ook op water en stroom, tegen een meerprijs van € 150,00 alles inclusief. * Informeer bij uw gemeente of de aanschaf via de WMO wordt vergoed.

Kijk op www.SPATOILET.com of bel: 072 5629269 of 020 6141232.

Advertentie

Ontspannen en comfortabel fietsen? Ervaar het zelf!

Maak vrijblijvend een proefrit in uw eigen straat of vraag het E-bike Informatiepakket aan.

0341 - 25 22 66

stellafietsen.nl

E-BIKES TOT

35% KORTING

Deze actie loopt t/m 27 augustus a.s.

NIEUW LIVORNO

WINNAARS E-BIKE TESTS

VOOR SPECIALE BEHOEFTEN

STADS- EN TOERFIETSEN

* Garantie op locatie in Nederland, excl. Waddeneilanden. Bij normaal gebruik en onderhoud op accu en motorpakket twee jaar garantie. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden.

Genomineerd voor beste e-bike van 2016

al v.a. E-bikes tijdelijk

, 9 9 9 rvice aan huis incl. gratis se

Tot 5 jaar garantie *

5 dagen levertijd

Gratis demo en service bij u thuis

Laagste prijsgarantie

Nederlands kwaliteitsproduct

Bezoek onze Stella E-bike Testcenters! Assen Zeilmakerstraat 30

TEXEL

Best Bosseweg 35 Den Burg (Texel) Weverstraat 70 Purmerend Netwerk 3 Waddinxveen Beethovenlaan 72 Nunspeet Fabriek & Testcenter Oosteinderweg 90

Dhr.

ASSEN

Nieuw

Mevr.

Naam

Adres

PURMEREND

Ook verhuur!

Ja, stuur mij de gratis brochure!

Nieuw

NUNSPEET

Nieuw

WADDINXVEEN

Postcode/Plaats E-mail

Nieuw

BEST

Telefoon Stuur de coupon zonder postzegel naar Stella Fietsen, antwoordnummer 725, 8070 WB Nunspeet

1608-Ons Magazine

Digitale brochure? Vraag â&#x20AC;&#x2DC;m aan op onze website!

Auto& Busreizen

Komt u met de BUS of met de AUTO naar het bekendste hotel van Winterberg? Genieten van een geheel verzorgde vakantie in het prachtige Sauerland? Kies dan voor het gezellige Vakantiehotel Der Brabander. Bij enkele goed verzorgde busreizen is nog plaats. Daarnaast kunt u ook met de auto via een prachtige route in ongeveer 3 uurtjes zelf naar Winterberg rijden. Alle reizen: keurige kamers, smakelijke maaltijden, uitgebreid animatieprogramma en gezelligheid zoals u die alleen bij Der Brabander vindt. Opstapplaatsen: Zevenbergen Breda Tilburg Eindhoven Veghel Nijmegen

reizen: bij alle bus Inbegrepen at la s naar naf opstapp • Busreis va en terug Winterberg ce • Kofferservi • Excursies en: bij alle reiz Inbegrepen cocktail • Ontvangst een prettige kamer in • Verblijf adkamer met eigen b ontbijtbuffetten e id re b • Uitge ke diners en smakelij mogelijk) (alle diëten tige Dinnershow ach • Sprookjes gendiner met 4-gan onden met o.a.fakav • Vele leuke ingo en dansavond keltocht, b Wi-Fi en gratis bellen is • Overal grat nummers in Nederland e st va naar wmeer ndvaart stu • Gratis: ro eintje / panoramabrug toeristentr wling / saunabezoek o minigolf / b meer… en nog veel

Excursies: Rondvaart, bezoek kasteel, glasblazerij, rariteitenmuseum.

Dit jaar be st Der Braba aat nd 30 jaar. G er eniet van leuk e extraatjes !

5-DAAGSE BUS BUSREIS (Alle prijzen p.p.)

KAMERTYPE

Met vertrek op:

Klein

Standaard Standaard+

2 slaapvertr. Standaard+ Royal

3/10 - 10/10 12/12 ADVENTSREIS

€ 329,00 € 299,00

€ 339,00 € 325,00

€ 395,00 € 365,00

4-DAAGSE AUTO AUTOREIS (Alle prijzen p.p.)

€ 379,00 € 345,00

€ 399,00 € 375,00

KAMERTYPE

Met vertrek op:

Klein

Standaard

2 slaapvertr. Standaard+ Standaard+ Royal

19/8 - 26/8 - 23/9 - 30/9 14/10 – 21/10 – 28/10

€ 169,00

€ 185,00

€ 195,00

5-DAAGSE AUTO AUTOREIS (Alle prijzen p.p.) Met vertrek op:

Klein

29/8 - 5/9 - 12/9 19/9 - 26/9 - 17/10 - 24/10 € 235,00

€ 210,00

€ 219,00

KAMERTYPE Standaard

2 slaapvertr. Standaard+ Standaard+ Royal

€ 249,00

€ 279,00

€ 299,00

9,1

id Uitgebre ig t h met prac d! zwemba

Graag tot ziens in het mooie Winterberg waar we ook u een onvergetelijke vakantie gaan bezorgen!

Familie Meurs & Team • Am Waltenberg 65, 59955 Winterberg, Sauerland (D) • www.brabander.nl info@brabander.nl Meer info of reserveren? Bel ons gerust: 0049 2981 9320 (Nederlands gesproken)