Ons 09 2014

ons MAGAZINE VOOR SENIOREN

nummer 9

september 2014

Hoogleraar Anne-Mei Thé:

‘We moeten beter met de dood leren omgaan’ Nuttig, handig en leuk:

Apps voor smartphone en tablet

Beroemd(st)e Bosschenaar

Schilder Jeroen Bosch

Sportieve KBO’ers Uit de zorgen

Er is een weg uit financiële nood

testen de eerste Beweegtuin

sauerlandhotels.nl Advertentie

alles inclusief 5 dagen p.p. v.a.

175 beleef het Sauerland op zijn mooist

alles inclusief weekend p.p. v.a.

119,95 Vertrek op vrijdag in januari en februari 3 daagse v.a. € 119,95 p.p.

4 daagse v.a. € 149,95 p.p.

Inbegrepen

Ontvangst met warme lunch of koffie en gebak Dagelijks uitgebreid ontbijtbuffet Dagelijks warme lunch Dagelijks uitstekend driegangen diner ‘s-Avonds regelmatig vertier en entertainment

Dagelijks van 17:00 tot 24:00 uur zijn de consumpties gratis!

O_SL_0914_SAUER

(koffie, thee, frisdranken, vruchtensappen, bier, jenever, wijn)

Reserveer Per internet: www.sauerlandhotels.nl Per email: info@sauerlandhotels.nl Per telefoon: 0049-2953 9626 580

Inbegrepen ontvangst met koffie / thee en gebak of een warme lunch 4x overnachting 4x uitgebreid ontbijtbuffet 4x warme lunch 4x uitstekend drie gangendiner

GRATIS WIFI

ALL IN

PRIJS TOPPER

Schlosshotel Sophia Schlosshotel Sophia

Dagelijks van 17:00 tot 24:00 uur zijn de consumpties gratis! (koffie, thee, frisdranken, vruchtensappen, bier, jenever, wijn, apfelkorn)

Ontspanning Gratis dagtocht per luxe touringcar Veel vertier en entertainmaint Maand

Datum

Prijs

November

03 maandag

199,95 p.p.

November

10 maandag

199,95 p.p.

November

17 maandag

199,95 p.p.

November

24 maandag

199,95 p.p.

December

01 maandag

175,00 p.p. 1 nacht gratis!

December

08 maandag

175,00 p.p. 1 nacht gratis!

December

15 maandag

175,00 p.p. 1 nacht gratis!

Januari

05 maandag

175,00 p.p. 1 nacht gratis!

Januari

12 maandag

175,00 p.p. 1 nacht gratis!

Januari

19 maandag

175,00 p.p. 1 nacht gratis!

Januari

26 maandag

175,00 p.p. 1 nacht gratis!

Ons nieuwe Nederlandse top alles inclusief vakantie hotel ligt in het dorp Bleiwäsche met haar eeuwenoude steengroeven en mijnen. De centrale ligging op de grens van het Sauerland en Teutoburgerwald maakt deze ligging uniek, en geeft u het beste van deze 2 zeer geliefde vakantiegebieden.

Schlosshotel Sophia beschikt over 46 moderne kamers allen voorzien van bad/douche, toilet, flatscreen tv met Nederlandse zenders en fohn. Alle kamers zijn per lift bereikbaar en beschikken over een eigen balkon!

Wij verheugen ons op uw komst!

Reserveringsnummer 0049-2953 9626 580 (NL gesproken)

internet: www.sauerlandhotels.nl

Jubileum knaller Sophia!

Arrangement Dit arrangement is de topper van de laatste jaren! Het bestaat uit 5 dagen en 4 nachten op basis van alles inclusief!

welkom!

Colofon

Beeld: Rogier Veldman

JAARGANG 4 NR. 9 - 2014 Ons is een uitgave van KBOBrabant en wordt 11 keer per jaar toegestuurd aan de 132.000 leden. Een gesproken versie van Ons is te bestellen bij KBO-Brabant (zie redactieadres).

ISSN 2211-5277 Redactie KBO-Brabant Nadzja van der Knaap, Truus Noij, Wilma Schrover Redactieadres Postbus 3240 5203 DE ’s-Hertogenbosch (073) 644 40 66 ons@kbo-brabant.nl Concept en realisatie mooi mag. www.mooimag.com Vormgeving Twin Media B.V., Miranda de Groot, Marije van der Veen Advertenties Multor Media B.V., Richard Onnes (026) 376 34 69 richardonnes@multormedia.nl KBO-Brabant draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties/bijsluiters in Ons. Lithografie Willem Grafische Bewerkingen Druk en afwerking Habo DaCosta Lidmaatschap Indien u een lidmaatschap bij de KBO in Brabant wilt aangaan of opzeggen, dan kunt u terecht bij het secretariaat van uw lokale KBO-Afdeling. U vindt de adres­ gegevens op www.kbo-brabant.nl.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder KBOBrabant daar vooraf van in kennis te stellen. Het toesturen van foto’s en teksten impliceert toestemming tot publicatie in Ons. Maar dit betekent niet dat toegestuurde foto’s en teksten automatisch geplaatst worden. www.kbo-brabant.nl www.facebook.com/kbobrabant @kbo_brabant

KBO-Brabant doet!

‘Wie goed doet, goed ontmoet’ luidt een bekend spreekwoord. En als we iets kunnen bij de KBO in Brabant is het wel goed doen. In alle wijken en dorpen van Brabant organiseren onze 300 Afdelingen tal van activiteiten; klassiekers – zoals kaarten en kienen die we er gewoon in houden ondanks dat flauwe etiket van de 3 K’s –, maar ook nieuwkomers. Tijdens ons congres op 4 september werden vijf bijzondere lokale activiteiten in de schijnwerpers gezet: • Huiskamerprojecten in Someren, Klein Zundert en Wernhout, • Dorpscoöperatie Wij Wel in Diessen, • Hobbycentrum in Mill, • Scootmobiel oefenbaan in Someren en • Speel- en beweegeiland Den Dungen. Stuk voor stuk activiteiten die invulling geven aan de participatiesamenleving en aldus voorkomen dat dit ideaal beperkt blijft tot een abstract begrip in de eerste troonrede van onze koning.

We zijn in ruim 60 jaar uitgegroeid tot de grootste vereniging van Brabant en de derde seniorenvereniging van Nederland. Onze wortels liggen in de lokale activiteiten van Afdelingen en dat willen we vooral zo houden. Waar we andere seniorenverenigingen zien centraliseren, kiezen wij voor behoud van onze hechte band met de basis. We zijn ervan overtuigd dat we juist groot zijn geworden door klein te blijven en dat belangenbehartiging pas echt effectief kan zijn wanneer deze gevoed wordt vanuit de onderlinge ontmoeting van mensen.

Natuurlijk kan een vereniging efficiënter opereren wanneer bestuurlijke tussenlagen worden verwijderd en alle zeggenschap en middelen op één centrale plek worden gebundeld. Maar zo’n vereniging willen wij niet zijn, dat past niet bij ons. Voor de hoge mate van betrokkenheid binnen onze vereniging is enig efficiencyverlies een prijs die we samen graag betalen.

Bovendien compenseren we dat verlies ruimschoots met onze handen-uitde-mouwen-mentaliteit. Tijdens ons congres ‘KBO-Brabant doet!’ bleek glashelder dat de onderlinge solidariteit in Brabant springlevend is. En wat ontmoeten we daardoor veel goeds!

Frans Slangen, voorzitter KBO-Brabant

ons 3

Advertentie

Onbezorgd.

Daar zorgen wij graag voor.

Als uw partner, ouders of andere naasten minder goed voor zichzelf kunnen zorgen, bent u de eerste die bijspringt. Met alle liefde. Toch kan er een moment komen dat uw hulp niet meer voldoende is. ZuidZorg helpt u dan graag. Met onze professionele zorg kan uw partner, vader of moeder toch thuis blijven wonen. Op een manier die bij jullie past. En dat geeft rust.

ZuidZorg is er graag voor u met: • Hulp in de huishouding • Hulp bij de lichamelijke verzorging • Verpleging thuis • Personenalarmering • Thuisbegeleiding: voor meer grip op het huishouden of financiën

• Maaltijden thuis • Voedings- en dieetadvies • Handige hulpmiddelen • Praktische cursussen

Meer informatie op www.zuidzorg.nl of bel 040 2 308 408

inhoud

MAGAZINE VOOR SENIOREN

26

LEZEN 10 ‘Kwetsbaarheid moet zichtbaarder worden in onze samenleving’ Hoogleraar Anne-Mei Thé over de dood 20 Door de ogen van dak- en thuislozen KBO Bavel wandelt door Breda 26 Schip Ahoy!

Cruises zijn er voor elk budget 44 Net als thuis Zorgcentra spelen in op de belevingswereld van bewoners

18

ONS BELANG 15 Elke maand geld tekort Dossier Schuldhulpverlening 18 Uit de financiële zorgen Een budgetcoach en een ervaringsdeskundige aan het woord 41 Nieuwe medicijnen? Daar hoort een gesprek bij Vijf vragen over voorlichting bij de apotheek 48 Leve de app!

Kleine programma’s voor smartphone en tablet maken uw leven makkelijker

44

34

48 ons 5

EN VERDER 6 Schrijf ons!

9 Fotoalbum 30 Ons voordeel 31 Onsje geluk 32 Ontspanning 34 Ons kloppend hart 37 Recht 39 Notaris 54 Historische Brabander 58 Smakelijk eten 62 Puzzel mee en win!

65 Op zoek naar…

Speciaal voordeel voor lede n!

Kijk op pagina 30

Reageren op artikelen in Ons? Stuur uw reactie naar KBO-Brabant, t.a.v. redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch. Mailen kan natuurlijk ook: ons@kbo-brabant.nl.

Vergeet niet uw naam, adres en woonplaats te vermelden.

Schrijf

Omroep Max filmt project Oud in Afrika Omroep Max maakte eind augustus een televisiereportage in Ethiopië over een hulpprogramma dat door KBO-Brabantpartner Oud in Afrika wordt gesteund.

Het team van Max, aangevoerd door directeur en presentator Jan Slagter, gaat in de reportage op bezoek bij de zusters van de Congregatie van de Helpers of Mary die in de hoofdstad Addis Abeba een hulpproject hebben voor zieke, alleenstaande en vaak ook gehandicapte ouderen. Deze ouderen krijgen een soort thuiszorg van de zusters, die het geld van Oud in Afrika rechtstreeks besteden aan medicijnen, voedsel, kleding en schoenen, en noodzakelijke extra dingen als een dakreparatie of de aanschaf van een nieuw matras. De opnamen zijn later dit jaar te zien in het programma Max maakt Mogelijk. Met het programma wil Max donaties ophalen voor het project. De zusters van Helpers of Mary kunnen dat geld natuurlijk uitstekend gebruiken.

Ook het project Oog om Oog dat KBO-Brabant samen met Oud in Afrika is gestart in Ethiopië, verloopt voorspoedig. Het eerste bedrag van meer dan 5000 euro is overgemaakt. Daarmee kunnen de komende tijd honderden Afrikaanse mannen en vrouwen van hun staar worden afgeholpen. Uw donaties zijn van harte welkom.

Voor elke 35 euro kunnen we een staaroperatie laten uitvoeren. Het rekeningnummer is NL05RABO0116716185, o.v.v. Oog om Oog.

ons 6

Ons in oktober: niet te missen!

Houd uw brievenbus komende maand in de gaten, want dan verschijnt het extra dikke oktobernummer van Ons. Dit nummer biedt twaalf pagina’s meer leesplezier, bijzondere interviews, portretten van vrijwilligers, nieuws over de eerste KBO-Brabant thema-midweek én al uw vertrouwde rubrieken zoals Smakelijk eten, Fotoalbum en Onsje geluk. In dit nummer van Ons besteden we bovendien ruim aandacht aan de veranderingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en hoe KBOBrabant zijn leden hiermee gaat ondersteunen. Ook in het nummer: een interview met Rudi Westendorp, schrijver van het boek Oud worden zonder het te zijn (plus winactie!), Hevo (KBO Rosmalen) op zeehondensafari, de kansen van 50-plussers op de arbeidsmarkt, vijf winnende initiatieven van KBO-Afdelingen én een kijkje achter de schermen bij de documentaire Dit is mijn leven, waarin een vrijwilliger van KBO-Brabant centraal staat.

Binnenkort te zien bij Omroep Brabant.

Bankrekeningnummer is nu IBAN Sinds 1 augustus zijn alle rekeningnummers omgezet in IBAN. IBAN is de afkorting voor International Bank Account Number. Voor al het betalingsverkeer moet u nu altijd het IBAN-nummer gebruiken. In Nederland bestaat dat uit 18 cijfers en letters.

U kunt uw IBAN-nummer vinden op de rekening­ afschriften van uw bank. Ook op nieuwe betaalpassen staat al geruime tijd het IBAN-nummer. U kunt een IBAN-nummer ook op de volgende manier achterhalen: • op internet via uw eigen bank; • door een sms met het betreffende rekeningnummer naar nummer 4226 te sturen; • door (0900) 422 62 42 te bellen en de aanwijzingen te volgen.

ons!

Elke maand vindt u in Ons een blog van Zorgelooshuis. Zorgelooshuis is een platform voor kennisuitwisseling en discussie tussen (toekomstige) ouderen, kennisinstellingen, politiek en bedrijfsleven. De doelstelling is samen te zorgen voor verbetering van producten en diensten om zo het zelfstandig thuis blijven wonen mogelijk te maken. www.zorgelooshuis.nl

‘Ook deze tijd zal eenmaal de goede

Pensioenschijf van vijf

oude tijd heten’ Godfried Bomans

Ik ben opgevoed met de schijf van vijf. De basis was gevarieerd en met mate eten. Deze schijf bestaat nog steeds, maar is volgens mij wel wat aangepast. Hoe dan ook: goede voeding is een basis voor uw fysieke gezondheid.

Gezonde oudedagvoorziening Sinds 2012 bestaat er ook de ‘pensioen-schijf-van-vijf’. Immers, tijdig starten met uw oudedagvoorziening is de basis voor uw financiële gezondheid. Wat houdt de pensioenschijf van vijf in? Allereerst is er de AOW. Deze is (nu nog) gelijk voor iedereen die geen werkzame jaren in het buitenland heeft doorgebracht. Een tweede pijler zijn de werknemerspensioenen.

EEN DIKKE PLUIM VOOR… Wie zorgt er eigenlijk voor dat Ons elke maand bij u op de mat valt? Dat zijn de vrijwillige bezorgers!

Elke maand gaan zo’n 4.000 vrijwilligers door weer en wind op pad om Ons te bezorgen. Hele pallets worden bezorgd bij de rayonbezorgers, die de stapels magazines vervolgens weer verdelen over de Afdelingen.

Zij hebben op hun beurt weer een team van bezorgers dat Ons vervolgens bij u thuis bezorgt! Om ze te bedanken hebben alle Ons-bezorgers een veiligheidshesje gekregen.

Zo kunnen ze, mede dankzij onze partner Effeweg, altijd veilig de weg op. Ook via deze weg bedanken wij onze vrijwilligers voor hun inzet, zij verdienen een dikke pluim!

Zelf getroffen regelingen, vermogen en werk Een derde part zijn de zelf getroffen regelingen zoals lijfrentes en bankspaartegoeden. Helaas zijn deze niet voor iedereen weggelegd, net zo min als de vierde poot: vermogen. Dit kan spaargeld zijn, maar ook uw huis of beleggingen. Een laatste bron van oudedagvoorziening is inkomen uit werk na pensionering.

Hoe financieel gezond bent u?

Nu door de vergrijzing de AOW onder druk komt te staan, worden de andere vier pijlers steeds belangrijker. Hoe bent u in staat om hieraan invulling te geven? Komt u in aanmerking voor pensioen? Heeft u nagedacht over aanvullende regelingen? Is uw huis vrij van hypotheek?

Doe de test op de site van het NIBUD (www.NIBUD.nl) of kijk op www.pensioenschijfvanvijf.nl.

Kristie van Os, job- en budgetcoach en voorzitter van het Ruilnetwerk Veghel

Dit is een iets ingekorte en bewerkte versie van de blog van Kristie van Os. Lees de volledige blog op www.zorgelooshuis.nl/artikel/64/pensioenschijf-van-vijf.

ons 7

Advertentie

Het model draagt: DREW 25666120 €79

Tip: Vergelijk altijd de voorwaarden!

Doe de check voor een ’Gratis Hoortoestel’ Specsavers vindt dat goed horen gewoon betaalbaar hoort te zijn. Daarom vergoeden wij voor het eerste hoortoestel altijd de volledige eigen bijdrage van 25%. Daardoor kan uw hoortoestel helemaal gratis zijn. Sommige andere audiciens bieden echter soms heel andere voorwaarden aan. Wij adviseren u daarom altijd onderstaande checklist te gebruiken, voordat u een hoortoestel aanschaft.

SPECSAVERS

CHECKLIST!

Specsavers betaalt uw eigen bijdrage van 25% voor maximaal 1 hoortoestel binnen de gebruikstermijn en de categorie waarin u ingedeeld bent door het ZN protocol.

Betaalt uw audicien ook uw eigen bijdrage van 25%?

Specsavers heeft contracten met alle zorgverzekeraars.

Hierdoor ontvangt u altijd de maximale vergoeding van 75% van uw zorgverzekeraar als u uw eigen risico heeft betaald.

Heeft uw audicien geen contract met uw zorgverzekeraar?

In dat geval wordt er vaak minder dan 75% vergoed.

Specsavers betaalt de 25% eigen bijdrage op al haar typen hoortoestellen.

Voor welke hoortoestellen geldt het aanbod van uw audicien?

Specsavers betaalt de eigen bijdrage van maximaal 1 hoortoestel.

Ook als u er maar 1 koopt.

Is het aanbod geldig als u maar 1 hoortoestel aanschaft?

Voor meer informatie of uw dichtstbijzijnde audicien, zie www.specsavers.nl/horen

Heeft u een bijzondere (historische) foto die u met Ons wilt delen? Stuur een e-mail met toelichting naar ons@kbo-brabant.nl.

Ons behoudt zich het recht voor uw reactie te bewerken en/of in te korten. De foto die u instuurt, ontvangt u uiteraard retour.

Uit het fotoalbum van…

Ad Sprengers

Tekst: Annemiek Kraaijvanger

‘O

p deze foto, die dateert uit 1946 of 1947, staat de familie Van Hoek uit de Heggestraat in Geldrop. Ik was vijf of zes en sta op de onderste rij in het midden. De familie Van Hoek woonde tegenover ons. Ondanks dat ik zelf zeven broers en zussen rijk was, was ik veel bij onze overburen te vinden. Ik had het er ontzettend naar mijn zin. Ik herinner me in het bijzonder de kamer met een grote tafel en een kast boordevol speelgoed. Op zondagochtend was ik vaste gast bij het ontbijt dat steevast bestond uit uitgebakken spek met roggebrood. Het gezin Van Hoek bestond uit vader, moeder, zoon Piet en vijf dochters: Maria, Annie, Jet, Dien en Bertha. Op de foto staat Annie links van mij, Jet staat rechts. Verder op de bovenste rij van links naar rechts moeder Anna, vader Sjef, Dien (zij is overleden in 2012) en de moeder en zus - of vriendin - van een Engelse soldaat. Helemaal rechts staat Maria. Op de foto ontbreken dochter Bertha, die aan het einde van de oorlog overleed, en zoon Piet. Tot op de dag van vandaag heb ik contact met de zussen, van wie er nog twee in Geldrop wonen. De foto ontving ik recent van Maria.

Het is een dierbare herinnering uit lang vervlogen tijden.’

ons 9

Wie is Anne-Mei Thé?

Tekst: xx | Beeld: xx

Anne-Mei Thé (1965) is bijzonder hoogleraar Langdurige Zorg en Dementie aan de Universiteit van Amsterdam en lector Palliatieve zorg, Communicatie en Ethiek aan hogeschool Windesheim in Zwolle.

Ze studeerde culturele antropologie en rechten en promoveerde in de medische wetenschappen. Over haar ervaringen in de zorg schreef ze onder meer de boeken In de wachtkamer van de dood (2005) over het dagelijks leven in een verpleeghuis en Verlossers naast God (2005) over artsen en euthanasie.

Anne-Mei Thé is sinds dit jaar ook regentes van het RCOAK, het ouderenfonds waarmee KBO-Brabant samenwerkt voor het Premieplan. ‘Het RCOAK maakt initiatieven voor ouderen mogelijk die anders niet waren gerealiseerd. Ik heb zelf in het verleden ook een bijdrage van het RCOAK ontvangen. Daarom vind ik het een hele eer dat ik nu regentes mag zijn.’

interview

Hoogleraar Anne-Mei Thé

‘Maak het

levenseinde zichtbaarder’ Kwetsbaarheid, lijden en sterven moeten zichtbaarder worden in onze samenleving, bepleit hoogleraar Anne-Mei Thé. ‘We leggen liever de nadruk op heldendom en vitaliteit. Als we beter met de dood leren omgaan, zullen we ook anders omgaan met kwetsbare mensen.’

Toch vond u de kennismaking met de medische praktijk schokkend.

Ja. Ik dacht aanvankelijk dat ik wel wist hoe het in een ziekenhuis werkt. Naast mijn studie culturele antropologie volgde ik nog een rechtenstudie. Ik ging op die longafdeling werken met een gezondheidsrechtelijke bril op, dacht in categorieën en processen van

besluitvorming. De praktijk bleek heel anders. Ik had te maken met terminale longpatiënten. Pijn, paniek, stank, er bleek heel veel te zijn dat je niet in categorietjes kunt afbakenen. Ook beslissingen waren vaak niet eenduidig.’

Was u ook geschokt door de omgang met kwetsbaarheid en ziekte?

‘In onze samenleving zie je een enorme voorkeur voor heldendom en vitaliteit. Vanuit de gedachte van de maakbaarheid willen we problemen oplossen, mensen genezen. Als dat niet mogelijk blijkt, moet de aandacht van cure – genezing – overgaan naar care – zorg. Daar blijken we bang voor te zijn. Blijkbaar willen we niet herinnerd worden aan het lot dat ook ons te wachten staat.’

Is onze houding ten opzichte van lijden en sterven de afgelopen jaren veranderd?

‘Onder druk van de bezuinigingen hebben we het nu allemaal ineens over de participatiesamenleving. Dat het geld daarvoor de aanleiding is, is jammer, maar dat die discussie nu op gang komt, is wél mooi. Er

ons 11

Tekst: Berber Bijma | Kleine foto: Jeroen Oerlemans

Z

e wordt volgend jaar pas vijftig, maar houdt zich al meer dan twintig jaar bezig met onderwerpen rond ziek zijn, lijden en sterven.

‘Ik houd ervan om bezig te zijn met de echte onderwerpen van het leven’, verklaart Anne-Mei Thé, hoogleraar Langdurige Zorg en Dementie aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Het had ook een ander onderwerp kunnen zijn, maar door mijn promotieplaats op de longafdeling van een ziekenhuis zijn vragen rond het levenseinde de kern van mijn werk geworden. Ik kom uit een artsenfamilie. Mijn vader nam me vaak mee naar het ziekenhuis. Dat het mooi is om voor anderen te zorgen, was voor mij een vertrouwde gedachte.’

Advertentie

NOG MEER INKOOPVOORDEEL!

Nóg meer voordeel via Ons collectief Nieuw!

U kunt vanaf nu ook eenvoudig besparen op uw energiekosten met de allernieuwste LED lamp.

Nog steeds profiteren KBO-ers dagelijks van Ons Energiecollectief en/of Ons Zonnepanelencollectief en verlagen zo hun energiekosten.

Deze collectieven organiseren wij samen met onze partner Energiebesteding BV. Zij bieden KBO-ers nu nog meer inkoopvoordelen via het label “mijninkoper.nl”.

Allernieuwste LED lamp

De ouderwetse gloeilamp is nu verkrijgbaar in de moderne LED uitvoering. Eindelijk kunt u de lelijke spaarlamp vervangen door een vertrouwde lamp. Deze LED lamp heeft alle uiterlijke kenmerken van de oude gloeilamp alleen met een veel langere levensduur en is bovendien veel goedkoper in het verbruik, zie onderstaand vergelijk. Via Ons ledenvoordeel krijgt u 25% korting op de verkoopadviesprijs van de lamp.

Oude gloeilamp

Branduren per dag:

4

4

Branduren per jaar:

1460 (360 dagen x 4 uur)

1460 (360 dagen x 4 uur)

Prijs per kWh (stroom)

€ 0,2045 *

€ 0,2045 *

Vermogen lamp:

√ √ √

× × ×

Kosten totaal per jaar: Levensduur in branduren:

Uw besparing per jaar: (+ een veel langere levensduur!)

3,6 watt € 1,07 25000 branduren

√ € 10,87

* dit tarief is gebaseerd op Ons energiecollectief

40 watt € 11,94 1000 branduren

Wilt u ook profiteren?

Via de pagina “voordeel” op de website van KBO-Brabant (www.kbo-brabant.nl) vindt u meer informatie over dit ledenvoordeel en kunt u de lampen bestellen. Ook kunt u gratis én vrijblijvend uw persoonlijke offerte aanvragen voor energie en/of zonnepanelen. Beschikt u niet over internet, dan kunt u ook de klantenservice bellen op (085) 486 33 63.

www.kbo-brabant.nl

interview

wordt in ieder geval weer gepraat over hoe we willen en kunnen omgaan met kwetsbare mensen. Ook de houding ten opzichte van euthanasie is veranderd. In de jaren negentig, toen ik met mijn werk begon, hing er om euthanasie nog een strafbare sfeer: je moest als arts oppassen dat je er niet voor werd vervolgd. Euthanasie is gewoner geworden. Als het leven van een uitgeleefde kankerpatiënt beëindigd wordt, is dat eigenlijk geen discussie meer.’

De discussie over euthanasie bij psychisch lijden lijkt daarentegen pas begonnen.

‘Inderdaad. Dat is ook een heel moeilijk onderwerp, net als euthanasie bij wat wordt genoemd een “voltooid leven”. Ikzelf heb geen religieuze achtergrond en daardoor ook geen religieuze bezwaren tegen euthanasie. Maar wat ik wel heb gezien, onder andere bij mijn werk in verpleeghuizen, is dat ouderdom ook iets kan bréngen. Het is niet alleen maar verlies. Mensen zeggen soms: als ik dit of dat niet meer kan, hoeft het van mij niet meer. Maar ze verleggen hun grenzen. Wat ze van tevoren als afschuwelijk bestempelden, blijkt later minder erg te zijn.

Bij sommige verhalen over psychisch of psychiatrisch lijden vraag ik me af of er ook niet sprake is van enorme eenzaamheid en of er niet vanuit de omgeving iets gedaan kan worden, waardoor de euthanasiewens weg te nemen is. Dat blijft een hele moeilijke discussie.’

Wat is volgens u een waardig levenseinde?

‘Dat heeft twee elementen. In de eerste plaats dat je zo lang mogelijk kunt blijven wie je bent en dat elementen daarvan ook terug te vinden zijn in hoe je sterft. Er moet in de context van je stervensproces ruimte zijn voor dingen die je belangrijk vindt.

‘In onze samenleving zie je een enorme voorkeur voor

heldendom en vitaliteit’

Daarnaast zit waardigheid in relaties, in hoe anderen tegen jou en je ziekte aankijken. Mensen willen voor vol worden aangezien, óók als ze ziek zijn of beginnend dementerend. Er niet meer toe doen, is erg. Als wij beter met de dood leren omgaan, zullen we kwetsbare mensen ook anders bejegenen.’

U hebt u meermalen kritisch uitgelaten over onze omgang met dementie. Waarom?

‘Ik ben ervoor dat we doorgaan met zoeken naar medicatie die dementie kan genezen of verlichten, maar de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat dat heel moeilijk is. Er is geen onomstotelijk bewijs dat er vooruitgang is of gaat komen in die medicatie. Daarom moeten we ons achter de oren krabben: is dit wel waar we de patiënt het meest mee helpen, of dienen we vooral achterliggende belangen van industrie en wetenschap? Misschien moeten we dit onderwerp op een wat lager pitje zetten.

De zweem van “we kunnen dit oplossen” die hangt rond het onderwerp dementie, staat acceptatie ervan in de weg. Alzheimer duurt gemiddeld dertien jaar. In het begin is er veel aandacht, met therapieën en medicijnen.

En aan het eind opnieuw, als vragen rond euthanasie spelen. Maar in die tussenliggende pakweg tien jaar moeten mensen zich maar zien te redden. Dat gewone leven – dat helemaal niet meer zo gewoon is – dáár zouden we meer aandacht voor moeten hebben, in plaats van met z’n allen te doen alsof we dit probleem binnenkort gaan oplossen.’

•

ons 13

Advertentie

OTOlIfT uw onopvallende traplift

1

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

3

■

4

■

2

Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

■

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap

voor een gratis thuisadvies of bekijk

Ik heb een trap met bochten Naam

uitgebreide films op www.otolift.nl

Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift.

Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

geld

ENING L R E V P L U H D L U H C S R DOSSIE

Elke maand geld tekort.

En dan?

S

tel, u komt elke maand geld tekort. U hebt schulden en maakt zich zorgen of u uw huur en verzekeringen wel op tijd kunt betalen. U bent het overzicht over uw financiën kwijt en raakt gespannen door uw geldsituatie. Voor een toenemend aantal ouderen in ons land is dit helaas de dagelijkse realiteit.

‘Veel mensen die 65 jaar worden, zien hun inkomen dalen. De vraag is of ze erin slagen hun uitgaven aan te passen aan de nieuwe situatie’, zegt Linsy Antonissen, preventiemedewerker bij de Kredietbank West-Brabant, die voor 38 Brabantse gemeentes (een deel van) de schuldhulpverlening regelt.

Mensen die zoveel schulden hebben dat zij daardoor in de problemen raken, kunnen

gebruikmaken van schuldhulpverlening van de gemeente. Uit cijfers van de NVVK, de branchevereniging voor schuldhulpverlening, blijkt dat 5 procent van alle nieuwe aanvragen van 65-plussers komt. Maar dit geringe percentage is enigszins misleidend, aldus NVVK-voorzitter Joke de Kock, in het dagelijks leven manager Schuldhulpverlening bij de gemeente Tilburg. ‘De schaamte is groot bij ouderen. Zij vinden dat ze hun financiële problemen zelf moeten oplossen.’

Ouderen met alleen AOW zijn een risicogroep, net als zelfstandig ondernemers die geen pensioen hebben opgebouwd, geen reserves hebben en wel veel schulden. Gek genoeg kan ook een klein pensioen juist voor problemen zorgen. De Kock: ‘Mensen met een klein pensioen grijpen naast

Tekst: Dorine van Kesteren

Een inkomensachteruitgang na het pensioen, stijgende zorgkosten, financiële hulp aan de kinderen en een opstapeling van overheidsmaatregelen: steeds meer ouderen vinden het lastig om rond te komen. Een deel van hen krijgt te maken met serieuze geldproblemen en komt in de schuldhulpverlening terecht.

alle inkomensondersteunende maatregelen, omdat hun inkomen nét te hoog is. Zij moeten dus voor alles een eigen bijdrage betalen.’

Welke vormen van schuldhulpverlening zijn er?

U kunt schuldhulpverlening krijgen als u schulden heeft waar u zelf niet uitkomt, ingeschreven staat bij de gemeente en een inkomen of uitkering heeft. Er zijn verschillende vormen van schuldhulpverlening:

• Budgetcursus, waar u leert hoe u kunt rondkomen met uw inkomen. U krijgt een goed overzicht van uw inkomsten en uitgaven, zodat u (nieuwe) financiële problemen kunt voorkomen.

• Budgetbeheer, waarbij u de schuldhulpverlener machtigt om uw inkomen te ontvangen en de belangrijkste, vaste uitgaven te doen.

• Budgetcoach, die u tijdelijk begeleidt bij het beheer van uw financiën.

• Het minnelijk traject, waarbij er in overleg met de schuldeisers een aflossingsregeling tot stand komt. Dit kan alleen als álle schuldeisers meewerken. Een schuldregelingstraject duurt maximaal 36 maanden.

• Als een of meerdere schuldeisers niet meewerken, resteert de wettelijke schuldregeling. Dan benoemt de rechtbank een bewindvoerder, die uw financiën overneemt.

U leeft drie jaar lang van het minimum. Alles wat overblijft, gaat naar de schuldeisers. Na afloop volgt een ‘schone lei-verklaring’.

ons 16

Eerst sparen, dan pas kopen Ouderen lopen doorgaans niet vast door onverantwoord financieel gedrag. ‘Zij hebben een andere betalingsmoraal dan de hedendaagse jeugd.

Eerst sparen, dan pas kopen’, zegt Michiel Reijntjes, collega van Antonissen bij de Kredietbank West-Brabant. Geldproblemen onder ouderen hebben dus andere oorzaken. Mensen verliezen bijvoorbeeld hun partner, waardoor hun inkomen terugloopt, terwijl de vaste lasten gelijk blijven.

En als die partner ook nog eens alle geldzaken deed, is het leed soms helemaal niet te overzien.

De Kock: ‘De overblijvende partner heeft dan vaak geen enkel idee wat het leven kost. Met name in de eerste periode van rouw krijgen de financiën onvoldoende aandacht en ontstaan er achterstanden die niet meer in te halen zijn.’

Uit liefde voor de kinderen Daarnaast kan het onderhoud van de eigen woning voor financiële problemen zorgen bij ouderen met een relatief laag inkomen, net zoals de stijgende zorgkosten. Het komt ook voor dat ouderen hun kinderen helpen die krap bij kas zitten, door hen geld te geven, ze te laten inwonen of zelfs leningen voor hen aan te gaan. De Kock: ‘Uit liefde voor hun kind hebben deze mensen weinig oog meer voor hun eigen portemonnee. En vergeet, helaas, ook het toenemend financieel misbruik door familieleden en bekenden niet.’

‘Mensen met een klein pensioen grijpen

vaak nét naast inkomensondersteunende maatregelen’

geld

‘Ouderen willen vaak niet afhankelijk zijn van de overheid’

Een andere oorzaak is dat leningen waarover eerst alleen rente moest worden betaald, vanaf het vijfenzestigste levensjaar ineens afgelost moeten worden. De Kock: ‘Zulke consumptieve kredieten bedragen soms wel 20.000 tot 30.000 euro en moeten in relatief korte tijd afgelost worden, juist op het moment dat mensen minder inkomen hebben.’ De Kock noemt ook het geringe gebruik van inkomensondersteunende voorzieningen door ouderen. ‘Ouderen willen vaak niet afhankelijk zijn van de overheid. Of ze begrijpen de complexe regelgeving niet. Doodzonde, want door geen zorg- en huurtoeslag en kwijtschelding van de lokale belastingen aan te vragen, laten ze honderden euro’s per jaar liggen.’

Financiën in beeld Schuldhulpverleners beginnen met de financiële situatie van iemand in beeld te brengen: hoeveel geld komt er maandelijks binnen en wat zijn de vaste lasten? Reijntjes: ‘Veel mensen die bij ons komen, zijn het overzicht kwijt.’ Antonissen: ‘We kijken of er onderliggende problemen zijn, zoals verslavingen. Zo ja, dan schakelen we ook andere hulpverlening in.’ Vaak komt er een betalingsregeling met de schuldeisers tot stand. Dit kan via de minnelijke of de wettelijke weg (zie kader Welke vormen van schuldhulpverlening zijn er?). In beide gevallen is het de bedoeling dat iemand drie jaar lang maximaal aflost.

Van de ‘schuldenaar’ wordt verwacht dat hij de betalingsregeling nakomt en geen nieuwe schulden maakt. Ook moet hij zijn best doen om zijn inkomen te maximeren. Zo hebben mensen met een uitkering een sollicitatieplicht. Voor 65-plussers ligt dit uiteraard anders. De Kock: ‘Hun inkomen ligt vast. Maar die stabiliteit en voorspelbaarheid kan ook een voordeel zijn bij het naleven van een betalingsregeling.’ Als iemand zich niet aan de afspraken houdt, kan de schuldhulpverlener het traject stopzetten. Reijntjes: ‘We beoordelen per individueel geval of dit nodig is.’

Budgetcursussen Waar moet ik zijn?

In de wet staat dat iedere burger zich in zijn eigen gemeente moet kunnen melden voor schuldhulpverlening. Maar niet alle gemeentes verlenen deze hulp ook daadwerkelijk zelf, een deel van hen heeft de schuldhulpverlening uitbesteed. Bijvoorbeeld aan een regionale kredietbank of een externe dienstverlener. Als u op de website van de NVVK (www.nvvk.eu) uw woonplaats invoert, ziet u precies bij welke instantie u terecht kunt.

Niet iedereen belandt echter in een meerjarig programma. Er zijn ook minder verregaande vormen van schuldhulpverlening, zoals budgetcursussen, waar de deelnemers leren hun financiën te beheren. ‘Soms is één adviesgesprek of huisbezoek al genoeg om het financiële plaatje helder te krijgen, en redt iemand het daarna met hulp van bijvoorbeeld een vrijwilliger van een ouderenorganisatie,’ zegt Antonissen. ‘De kans hierop is natuurlijk groter als mensen zich op tijd melden’, benadrukt ze. ‘Niet pas als er al talloze achterstanden zijn en men het ene gat met het andere moet dichten.’

•

ons 17

Uit de financiële zorgen. Samen met

een budgetcoach

Schaamte, verdriet, sociaal isolement… wie financiële problemen heeft, krijgt er vaak een rits aan andere problemen bij. Een budgetcoach helpt u uw financiën weer op de rit te krijgen.

‘Samen vinden we weer perspectief ’ Ingrid van Luinen werkt als casemanager Schuldhulpverlening en Budgetbegeleider bij de gemeente ’s-Hertogenbosch. Werk dat ze met heel veel plezier doet, omdat het mensen verder brengt en hen de zaken weer positief doet inzien.

Tekst: Annemiek Kraaijvanger

‘I

k vind het zelf een sport om met weinig geld dingen te doen. Voor mij is het leuk, voor de mensen met wie ik in mijn werk te maken heb, is het pure noodzaak. Dat is wel even een andere invalshoek. Mensen uit alle geledingen van de maatschappij kloppen bij ons aan. De meesten zijn simpelweg het overzicht totaal kwijt, door verschillende redenen. Tijdens een budgetteringscursus zit de zakenman met laptop letterlijk naast de ex-dakloze. Het mooie is dat mensen meer begrip voor elkaars situatie krijgen en, na de eerste schroom, veel tips en ideeën met elkaar uitwisselen. Het geeft ook een idee van: “Ik ben niet de enige, het kan iedereen overkomen.” En dat is zo, je

moest eens weten hoeveel mensen het niet meer redden.

Onze hulp varieert van een cursus budgetteren tot het begeleiden van cliënten die een schuldsaneringsregeling hebben. We helpen mensen bewust te worden van hun inkomsten- en uitgavenpatroon en we helpen ze betere keuzes maken.’

De groep mensen die aanklopt bij de schuldhulpverlening is zeer divers. ‘Ouderen zijn niet in de meerderheid, omdat bij hen vaak nog het idee leeft dat ze hun problemen zelf op moeten lossen. Terwijl we weten dat mensen met alleen AOW of een klein pensioentje regelmatig in moeilijkheden komen. Hen zou ik dan ook met klem willen adviseren niet alleen met hun problemen te blijven rondlopen.

Samen kunnen we veel doen en vinden we weer perspectief.’

•

ons 18

geld

6 Tips

van budgetcoach en ervaringsdeskundige 1 Zet uw inkomsten en uitgaven naast elkaar op papier, zo krijgt u inzicht.

2 Reserveer voor uitgaven aan het eind van het jaar, zoals de afrekeningen van gas, water, licht en de zorgverzekering.

3 Reserveer óók voor leuke dingen, al is het maar een paar euro per maand.

4 Pin contant geld voor een week boodschappen.

5 Ga geen leningen aan. Voor een lening of rood staan betaalt u al snel 16 procent rente.

6 Maak gebruik van plaatselijke ruilwebsites, de ‘weggeefhoek’ op Facebook, kringloopwinkels en lokale initiatieven zoals de Vincentiusvereniging in ’s-Hertogenbosch (www.vincentiusdenbosch.nl).

‘De paniek is weg’ Peter Werten (65) zag zijn financiële situatie een aantal jaren geleden snel verslechteren toen hij zijn twee “kleine baantjes” door gezondheidsredenen kwijtraakte.

‘De kredieten die ik had bij onder meer Wehkamp kon ik daardoor niet meer afbetalen en daarmee begon de narigheid.

Uiteindelijk had ik 10.000 euro schuld’, vertelt hij. Een constant gevoel van paniek, zo herinnert Peter zich de tijd waarin hij geen uitweg meer zag uit de financiële ellende.

‘Ik hoopte maar dat het vanzelf een keer beter zou gaan, maar dat gebeurde natuurlijk niet. Ik werd er doodzenuwachtig van.’ Zijn zus spoorde Peter aan hulp te zoeken en ging met hem mee naar de gemeentelijke schuldhulpverlening in ’s-Hertogenbosch.

‘Ik, als oud-boekhouder, die dondersgoed weet hoe cijfers werken, kun je het je voorstellen? Maar het is de beste stap die ik ooit heb gezet. Ik trof een kei van een casemanager. Toen hij door omstandigheden wegviel, kreeg ik weer zo’n goede, Manouk.

ons 19

Zij heeft zich fantastisch voor me ingezet, en nog steeds hebben we een goed contact.

Ze regelde - op mijn verzoek - dat ik een kredietovereenkomst kreeg. De gemeente heeft mijn schulden bij de eisers afgekocht, ik kreeg een krediet bij de gemeente voor 18 procent van het totale bedrag. Dat betaal ik nu in drie jaar af. Daarnaast volgde ik de cursus Budgetteren kun je leren. Een heel goede cursus die inzicht en overzicht biedt.

Voor mij, met mijn boekhoudersachtergrond, was de cursus een fluitje van een cent. Je leert een kasboek, een maand- en een jaaroverzicht maken en je krijgt heel veel goede tips. Over sparen bijvoorbeeld. De groep deelnemers was zeer divers, maar we vormden echt een team tijdens de cursus.’

Inmiddels is Peter een goed eind op weg met het aflossen van zijn krediet en heeft hij zijn financiële zaken weer keurig op de rit. ‘Een goed gevoel. Ik ga het zeker redden en zal nooit meer terugvallen in mijn oude gewoonten. De paniek is weg, ik kan weer vooruit. Mijn grootste les? Nóóit meer lenen.’

•

Bij KBO Bavel staat maandelijks een natuurwandeling op het programma.

Maar niet vandaag. Vandaag volgen de KBO’ers ex-dakloze Peter, die een alternatieve stadswandeling door Breda heeft uitgestippeld langs plekken die voor hem en andere (ex-)daken thuislozen belangrijk zijn.

Breda door de ogen van

Tekst: Laura Thuis | Beeld: Anne Hamers

dak- en thuislozen

‘G

oedemiddag allemaal. Ik ben Peter, jullie gids voor vanmiddag.’ Een groepje KBO’ers luistert aandachtig naar de introductie van ex-dakloze Peter, voordat we vanuit het Annahuis in Breda met de alternatieve stadswandeling zullen beginnen. ‘Dit is geen stadstour van de VVV’, vervolgt Dorothé IJsseldijk, pastor-teamleider bij het Annahuis. ‘Maar een wandeling vanuit het perspectief van iemand die dakloos is. Behalve hoofdgids Peter zullen ook Jan, Mario en Erwin meewandelen. Zij hebben eveneens een verleden als dak- of thuisloze. Dus wilt u meer weten, schroom dan niet om met hen in gesprek te gaan. U heeft nu de kans!’

ons 20

Failliet ‘We gaan’, zegt gids Peter. Via de Haagweg lopen we de Nieuwe Haagdijk in om vervolgens over te steken naar de Schorsmolenstraat. ‘Ik ben heel benieuwd naar deze wandeling’, zegt KBO’er Ad van de Laar, tevens gids bij de natuurwandelingen. ‘Naar de achtergronden van de mensen en de plekken die we gaan bezoeken.’

Als we voor het voormalig Kapucijnenklooster staan, vertelt Peter dat hier een opvangplek voor twaalf dak- en thuislozen komt. Op weg naar het Centraal Station vertelt hij hoe hij zelf in die situatie belandde.

‘Ik werkte voor een bedrijf dat failliet ging in 2009. Om even tot mezelf te komen, ging ik naar een vriendin in Suriname. Daar werd ik beroofd. Ik was alles kwijt. De

wandeling

Ook mee met een straattour?

De straattours worden georganiseerd vanuit de STRAATRAAD in het Annahuis - Diaconaal Centrum Breda, Haagweg 3, 4814 GA Breda. Vanuit dit inloophuis voor mensen in een sociaal-maatschappelijk kwetsbare positie worden tours uitgestippeld door (ex-)dak- en thuislozen langs plekken die voor hen belangrijk zijn.

De lengte van de wandeling verschilt per keer en kan naar wens worden aangepast.

Meer informatie? Bel met het Annahuis (076) 521 79 64 of mail info@annahuis.nl.

Kijk voor meer informatie over de STRAATRAAD wekelijks op www.straatkrantbreda.nl.

Nederlandse ambassade wilde me niet helpen. Ik had 44 euro nodig voor een noodpaspoort, maar dat kreeg ik niet.’

Leven op straat Vanaf die tijd leefde Peter enkele maanden op straat in Suriname. ‘Ik had niks meer en kon ook niet bij die vriendin terecht. Gelukkig ving iemand mij na een tijdje op en kon ik terug naar Nederland.’ Weer in Nederland had zijn huisbaas echter zijn kamer opgezegd en leeggeruimd. Peter: ‘Ik zou maar een paar maanden wegblijven, het werd een jaar. En ik had de huur niet meer betaald. Ik had dus geen huis meer en belandde weer op straat.’ Ria van de Horst: ‘Ik vind het heel knap dat de gidsen zo open vertellen.’ En Ad van de Laar: ‘Ik

‘De verhalen onderweg hebben mijn beeld van

dak- en thuislozen zeker genuanceerd’

begreep net ook dat Peter niet in aanraking is geweest met alcohol en drugs. En dat was toch een beetje het beeld dat ik had van dak- en thuislozen. Dat dat altijd zo is, maar dat hoeft dus niet.’ Dan tegen Peter: ‘Wat hield je tegen om een nieuwe baan te vinden?’ Peter: ‘Mijn leeftijd. Ik ben 55 en dan kom je op sollicitatiegesprek en zeggen ze: “We weten genoeg, we bellen u nog terug.”

Nou, die telefoontjes moeten nog komen.’

Als we over de Willem-Alexanderbrug lopen, kan natuurgids Ad het toch niet laten: ‘Wat staan de oevers van de Singel er mooi bij met Grote Kattenstaart!’ Voor het station vertellen de gidsen waarom dit zo’n belangrijke plek voor dak- en thuislozen is. Peter: ‘Zondagavond kwam ik hier altijd Studio Sport kijken.’ Jan: ‘Dat doe ik nog steeds! Ik heb inmiddels een woning in een seniorenflat, maar daar is iedereen op zichzelf. Dan is dit gezelliger.’ En Mario: ‘Ik ben hier ook héél veel geweest.

Lekker pitten. En dan zorgde ik altijd voor een kaartje naar Tilburg voor als de spoorwegpolitie langskwam. Dat deed ik trouwens ook bij de Pathé bioscoop. Dan kon je met een bepaald kaartje onbeperkt naar de film. Zo probeerde ik te overleven als het Annahuis gesloten was van vrijdag tot en met zondag.’

ons 21

U bespaart bijna € 60.– Advertentie

Blauw

Voor u a ls le dit mag zer van azine 20% ke nnisma ki kor ting ngs-

Dé schoen voor vrije tijd en wandelingen

i.p.v.* 139,99,Personalshop-prijs

Grijs

€ ar Voor hem & ha genot Voor het pure n bij het wandele

PRIJS

KENNISMAKINGS

79.

20

U wandelt graag en zoekt een gemakkelijke, lichte schoen die u urenlang perfect ondersteunt? Dan is de nieuwe Dachstein bergschoen dé perfecte schoen bij het wandelen of gewoon voor in de vrije tijd. Het comfort van een wandelschoen en de stabiliteit van een approach schoen alsook het geringe gewicht maken deze schoen tot een uitzonderlijke multifunctionele schoen. De beschermkappen op de neus en hiel van de schoen zijn de perfecte bescherming voor gevoelige voeten. Eveneens overtuigt het waterafstotend suède en de ademende inlegzolen. Met de hightech “Vibram New Runner zool” hebt u ook bij extreem natte en gladde oppervlaktes altijd een optimale grip en houvast.

Ademende geperforeerde Dachstein®-inlegzool

U bespaart bijna € 60,–

Rood

Maak gebruik van uw € 60,- prijsvoordeel!

30 dagen niet goed, geld terug garantie!

Product info

Bovenmateriaal: • Waterafstotend suède • Met rubber beklede beschermingskappen op de hakken en tenen Voering: • Ademend textiel • Zool: Vibram® New Runner met Idogrip®, EVA demping • Inlegzool: ademende geperforeerde Dachstein®-inlegzool

Uw maat EU 38 38,5 39 40 40,5 41 42 42,5 43 43,5 44 45 45,5 46 47 = Bestelmaat UK 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5 10 10,5 11 11,5 12

!

Personalshop bestelformulier met 30 dagen omruil- en retourrecht Aantal

Art.nr.

Bestelmaat

Artikelbeschrijving

i.p.v.*

Personalshopprijs

Onze webshop kent geen sluitingstijden!

Dachstein bergschoenen, rood

: 139,– : 99,– : 79,20

63.400.246

Dachstein bergschoenen, blauw

: 139,– : 99,– : 79,20

63.400.259

Dachstein bergschoenen, grijs

: 139,– : 99,– : 79,20

Afzender (AUB in blokletters invullen): Mevrouw Heer

www.personalshop.com

–20%

63.400.233

Verzend- en verwerkingskosten à : 5,90

Hier vindt u nog meer geweldige aanbiedingen! Om toegang te krijgen tot de webshop kunt u gebruik maken van de veiligheidscode hiernaast. (2 maanden geldig) De veiligheidscode is tevens uw waardeboncode.

0800/020 33 77 FAX 0314/390 007 GRATIS

5-sterren Personalshop garantie

Achternaam, Voornaam

H 2 jaar garantie zonder “maar” H Hoogste kwaliteitsgarantie H 30 dagen niet goed, geld terug garantie**

Straat en huisnr.

Postcode en plaatsnaam

Aanbieding alleen geldig voor de lezers van dit magazine

VERSTUREN AAN:

Actie nr.

3045

Levering gebeurt op rekening in de volgorde van de ontvangen bestellingen. Alstublieft geen betaalmiddelen meezenden.

Aanbiedingen gelden alleen in Nederland en zolang de voorraad strekt.

✃

Geboortedatum

3045

H Snelle levering H Laagste prijs garantie

Personalshop Postbus 16 7030 AA Wehl

* i.p.v.-prijzen hebben betrekking op de fabrikantenprijslijst of de verkoopadviesprijzen van de fabrikant **De algemene voorwaarden van Personalshop kunt u terugvinden op www.personalshop.com

wandeling

Ook meewandelen/fietsen met KBO Bavel?

KBO Bavel organiseert maandelijks een natuurwandeling onder leiding van KBO’er en IVNgids Ad van de Laar, en maandelijks een fietstocht.

Kijk voor meer informatie op www.kbobavel.nl of bel met (0161) 43 23 92.

‘Door het Annahuis heb ik mezelf teruggevonden’

Garagebox en Stadskantoor Dan lopen we langs de garagebox waar Peter een tijdje woonde na zijn periode op straat. Inmiddels heeft hij met hulp van het Annahuis weer een kamer, zijn z’n papieren en uitkeringen weer voor elkaar en heeft hij via Streetwise Breda weer uitzicht op (betaald) werk.

Dorothé: ‘De gidsen zijn meestal ex-dak- en thuislozen, want als “kersverse dakloze” heb je wel wat anders aan je hoofd.’ Peter: ‘Ik merk ook dat het gemakkelijker is om erover te praten als de situatie wat verder achter je ligt.

En ik doe het graag voor het Annahuis, door hen heb ik mezelf teruggevonden. Echt waar.’ Via de bloedbank, waar Peter bloed gaf en zo gratis medisch werd getest, lopen we naar de Engelse tuin met rhododendrons, een plek waar veel dak- en thuislozen hun heil zochten om te overnachten tót de rhododendrons flink gekortwiekt

werden. Ad: ‘Daar wil ik nog wel iets aan toevoegen.

Rhododendrons moet je soms flink insnoeien zodat ze weer mooi uitlopen.’ Dorothé: ‘Zo zie je, iedereen heeft weer andere belangen!’

Bij het Stadskantoor stoppen we vervolgens ook, omdat dit de plek is waar vanuit het loket Centraal Onthaal alle opvang en begeleiding voor (dreigend) dak- en thuislozen wordt georganiseerd. De gidsen hebben er wisselende ervaringen mee. Jan: ‘Ik kwam hier een keer om iets te regelen, maar toen werd er direct de bewaking bij gehaald. Ik denk dat ze geen raad met de situatie wisten.’

Het Annahuis Terug bij het Annahuis praten we nog even na. Frans Mertens, voorzitter van KBO Bavel: ‘De verhalen onderweg hebben mijn beeld van dak- en thuislozen zeker genuanceerd.’ Peter: ‘Wij zeggen altijd: het kan jou ook overkomen.’ Erwin: ‘En dan gaan wij de volgende keer met natuurgids Ad de stad in!’ Dorothé: ‘Dat lijkt me een mooi experiment. Bespreken we in de STRAATRAAD!’

•

ons 23

Advertentie

Speciale Lezersreis VA.

€

499

8-DAAGSE KERSTREIS WENEN Wenen is een perfecte bestemming voor een kerstreis.

De kerstmarkt bij het Slot Schönbrunn is uniek door de verlichte kerstkraampjes met Slot Schönbrunn op de achtergrond. Deze gevarieerde reis laat u verder kennismaken met de romantische oude keizerstad aan de Donau. De prachtige keizerlijke paleizen, schitterende parken, de Stephansdom en het Prater met het reuzenrad zullen uw hart zeker sneller doen slaan. De Oostenrijkse hoofdstad grenst aan prachtig natuurschoon. Het Wienerwald en het Donaudal kenmerken zich door lieflijke dorpjes, wijnbouwterrassen en de uitlopers van de Alpen en de Karpaten.

Hotel Wienerwaldhof 3* Tijdens deze reis verblijft u in het Hotel Wienerwaldhof. Dit idyllisch aan de bosrand gelegen hotel bevindt zich op ongeveer 30 kilometer van Wenen en ligt in het plaatsje Tullnerbach in het Irenental, het hart van het Wienerwald. Het hotel beschikt over de volgende faciliteiten; een lift, een restaurant, overdekt zwembad, sauna en Turks bad en fitnessruimte. De avonden kunt u ontspannen afsluiten in de wijn-/bierstube. Alle kamers zijn gezellig ingericht en zijn voorzien van toilet, douche, tv en telefoon.

Boek nu: www.effeweg.nl/kbo-brabant of bel 0529 46 96 67 Alle fouten voorbehouden. Prijzen zijn vanaf en per persoon. Exclusief excursie- en entreegelden, afscheidsdiner, calamiteitenfonds en €18,- reserveringskosten per boeking.

p.p.

OOSTENRIJK

Vertrekdatum: 22 december Inclusief: • 7 hotelovernachtingen • 7x ontbijtbuffet • 6x diner • 1x kerstdiner • Stadsrondrit Wenen en bezoek aan Schönbrunn o.l.v. een gids (exclusief entree) • Begeleiding door uw chauffeur, tevens reisleider • Vervoer per Comfort Class touringcar

Highlights • Stadstour Wenen • Kerstmarkt Wenen • Benedictijnenstift Melk • Natuurtocht Wienerwald • Seegrotte Hinterbrull

Advertentie

SAUERLAND ALL-INCLUSIVE 5 daagse busreis - Vertrek: 10, 24 nov

VA.

€

269

TIROL, KUFSTEIN EN TEGERNSEE 8 daagse busreis - Vertrek: 31 okt, 7 nov

VA.

€

299

Inclusief: 4 hotelovernachtingen •

Inclusief: 7 hotelovernachtingen •

4x ontbijtbuffet • 5x lunch(pakket) •

7x ontbijtbuffet • 7x diner •

4x diner • Welkomstdrankje • 1x koffie

Welkomstdrankje • Wandeling met

en gebak • Alle consumpties, dagelijks

gids in Hinterthiersee • Gevarieerd

van 17:00 - 00:00 • Fakkelwandeling

avondprogramma • Gebruik van

met schnapps • Avondprogramma •

sauna en stoombad • Vervoer per

Gratis gebruik van alle hotelfacilitei-

Comfort Class touringcar

ten • Kofferservice • Vervoer per luxe touringcar

VA.

ANDORRA 8 daagse busreis - Vertrek: 11, 18 okt

€

329

VA.

SAAS GRUND - WALLIS 8 daagse busreis - Vertrek: 25 okt, 7 nov

€

339

Inclusief: 7 hotelovernachtingen •

Inclusief: 7 hotelovernachtingen •

7x ontbijt • 7x diner • Welkomst-

7x ontbijtbuffet • 7x diner •

drankje • Glas wijn en water bij de

Muziekavond • Vervoer per Comfort

diners in het hotel in Andorra • Gratis

Class touringcar

gebruik van Hotelspa • Vervoer per Comfort Class touringcar

BARCELONA EN DE SPAANSE KUST 8 daagse busreis - Vertrek: 11, 18, 25 okt

VA.

€

299

VA.

RIMINI

8 daagse busreis - Vertrek: 11, 18, 25 okt, 7 nov

€

289

Inclusief: 7 hotelovernachtingen •

Inclusief: 7 hotelovernachtingen •

7x ontbijt • 7x diner • Vervoer per

7x ontbijt • 7x diner • Vervoer per

Comfort Class touringcar

Comfort Class touringcar

Dagtocht

Exclusief bij Effeweg.nl

Diverse arrangementen: • Vervoer per luxe touringcar - va. €15,95 • Vervoer per luxe touringcar en beursticket - va. €19,95 • Vervoer per luxe touringcar en concertticket - va. €21,95 • Vervoer per luxe touringcar en beurs- en concertticket - va. €34,95

Vertrek 16, 17, 18, 19 sept

Alleen busvervoer

va.

€ 15,95

www.effeweg.nl/50Plusbeurs

Boek nu een busvakantie en ontvang gratis tickets t.w.v. € 20,- p.p. voor de 50PlusBeurs!

Boek nu: www.effeweg.nl of bel 0529 46 96 67

Gratis najaars- en winterbrochure 2014/2015 Naam

dhr/mevr

Adres Plaats

Telefoon

Emailadres

Zonder postzegel opsturen naar: effeweg.nl, antwoordnummer 778, 7700 VG Nieuwleusen

30137

Alle fouten voorbehouden. Prijzen zijn vanaf, per persoon o.b.v. boeking van 2 personen.

Exclusief excursie- en entreegelden en €18,- reserveringskosten per boeking.

Postcode

Joop van Doormolen (73): ‘Ik heb echte zeebenen en maak al cruises sinds 1957. Niet alleen als gast, maar ook als bemanningslid.

Düsseldorf, Keulen, Göteborg, de Cariben… Fantastisch. Het is een relaxte manier van reizen, met alle comfort, vrijheid en privacy. Heeft u nog nooit een cruise gemaakt? Vraag aan de rederij of u een schip mag bezoeken. Gewoon, even snuffelen of het iets voor u is. U kunt uw euro’s tenslotte maar één keer uitgeven.’

ons 26

op reis

Welkom aan boord!

Heerlijk ontspannen, terwijl u al varend de mooiste landschappen voorbij ziet glijden. In Europa, of juist lekker ver weg. Een cruise staat voor comfort en het leuke is: aan zo’n bijzondere vakantie hangt tegenwoordig een prima prijskaartje.

Tekst: Suzanne Geurts

W

e kennen ‘m allemaal, de hitserie The Love Boat uit de jaren zeventig.

Het luxe schip van de goedlachse Captain Merrill Stubing bezocht de meest exotische oorden, en beloofde bijzondere ontmoetingen. Natuurlijk, het was erg geromantiseerd.

Maar één ding staat nog steeds: een cruise is honderd procent verwennerij. ‘Alleen dat dure imago is allang achterhaald,’ verzekert Patty van der Helm, reisadviseur bij cruiseaanbieder DreamLines. ‘Cruises hebben allerlei vormen, precies passend bij uw wensen én portemonnee.’ Er zijn twee soorten: een zeecruise en een riviercruise. Populaire zeebestemmingen onder senioren zijn bijvoorbeeld de Noorse fjorden, of het adembenemende Panamakanaal. Maar ook riviercruises over de Rijn en Moezel blijven in trek, merkt reisadviseur Jos Morren van Effeweg, dat naast de bekende busexcursies ook regelmatig riviercruises in Nederland en Duitsland aanbiedt.

Drijvend hotel

In het hart aanmeren

Zoals bij elke vakantie hangt de prijs af van de route, uw vakantieduur en het seizoen. U kunt vijf dagen, maar ook vijf weken weg. Patty: ‘Steeds meer ouderen denken “het is nu of nooit” en maken een wereldcruise van enkele maanden.’ Maar ja, dat is niet voor iedereen weggelegd. Toch maakt u al een achtdaagse fjorden- of Rijn- en Moezelcruise (volpension) voor zo’n 600 euro. Bij veel Europese cruises kunt u zelfs in Nederland opstappen. En heeft u geen mogelijkheden om naar de opstapplaats te reizen? Een bus brengt u van uw huis tot de kade, en vice versa.

Een cruise is van A tot Z geregeld, inclusief volpension (ontbijt, lunch, diner, koffie en thee). Ook het excursieprogramma kunt u vooraf samenstellen. Gaat u voor een stevige bergwandeling in Noorwegen, of liever voor een gemütliche Weinstube in het pittoreske Cochem? ‘Het schip meert in het hart van een stad aan. Prettig, want zo hoeft u aan land niet meer lang te reizen’, vindt Jos. Ook voor alleenstaanden kan een cruise een prima optie zijn. Patty: ‘Bij veel rederijen kunt u uw dinervoorkeuren aangeven. Bijvoorbeeld een grote tafel, met wisselend gezelschap. Zo ontmoet u gemakkelijk andere reizigers.’ Effeweg biedt regelmatig eenpersoonshutten voor een scherpe prijs.

De grootte van het schip is onder andere afhankelijk van de bestemmingen en uw voorkeur. Misschien houdt u van kleinschalig, of wilt u juist de ‘grandeur’ van een zeecruiseschip ervaren. Zo’n vaartuig kan honderd tot 5.400 passagiers herbergen en telt tot wel achttien dekken. Het is eigenlijk een drijvend all inclusive hotel, met 3 x voorbereid zwembaden, een spa, sportfaciliteiten voor verre oorden en diverse specialiteitenrestaurants.

• Vraag uw huisarts of De riviercruiseschepen zijn kleiner. u extra medicijnen of Vaak tweedeks en voor maximaal inentingen nodig heeft.

Uw reisorganisator tweehonderd reizigers geschikt. mag u hierover niet ‘Welke type u ook kiest, de schepen adviseren. zijn gelijkvloers en een rollator of rolstoel mag uiteraard mee. Ook • De meeste grote medische hulp is altijd aanwezig’, cruiseschepen hebben benadrukt Jos. speciale, ruime kamers voor mindervaliden.

Informeer hiernaar.

• Het is verstandig om met een ANVR- en SGR-aangesloten rederij te reizen.

Kijk voor meer informatie op www.dreamlines.nl of www.effeweg.nl.

Prijskaartjes

•

ons 27

Advertentie

Najaarsarrangement - Ontvangst met koffie/thee en appelgebak - 2x overnachting - 2x uitgebreid ontbijt - 1x driegangendiner

Zorgeloos genieten!

€ 75,- per persoon, per arrangement Gelieve te reserveren onder vermelding van ‘KBO Najaarsarrangement’.

Vraag naar de voorwaarden bij onze hotelreceptie.

Hotel Udens Duyn Annaboulevard 6 5406 PZ Uden t 0413 - 71 25 50 e info@hoteludensduyn.nl w hoteludensduyn.nl

Steunfonds Humanisme

Als nalaten u een zorg is Ik wil meer informatie over een executeur van het Steunfonds Humanisme.

Vul onderstaande bon in of bel 020 521 90 36 of vraag de informatie aan via het formulier op www.steunfondshumanisme.nl naam

✂ m

v | ons 2014

U kunt de Stichting Steunfonds Humanisme benoemen tot executeur.

Het Steunfonds heeft deskundige mensen in dienst die uw laatste wens kunnen uitvoeren. Meer dan 50 jaar ervaring met deze vorm van dienstverlening staat borg voor zorgvuldigheid en integriteit.

JA,

adres pc/woonplaats telefoon Stuur de bon in een envelop zonder postzegel naar: Steunfonds Humanisme, Antwoordnummer 10938, 1000 RA Amsterdam

De medewerkers van het Steunfonds Het Steunfonds Humanisme is een werkstichting van het Humanistisch Verbond. Het Humanistisch Verbond zet zich in voor een humane samenleving. Meer informatie over het Humanistisch Verbond vindt u op www.humanistischverbond.nl

aanvraag info executeur

Na een overlijden moet er in korte tijd veel geregeld worden. Dat gaat gemakkelijker als u zelf al een en ander heeft bepaald. Veel mensen vinden het moeilijk om daar over na te denken. Toch is het belangrijk dat op tijd te doen, want het geeft veel rust als deze zaken van tevoren goed geregeld zijn.

Advertentie

ni eu

flyte

IntroductIe van de 5-wiel

w

stap 1

stap 2

stap 3

stap 4

stap 5

Schuif de oprijplaat uit het flyte station

druk ‘omlaag‘ op de afstandsbediening

Zet het stuur en de zitting omhoog

Schuif de oprijplaat terug in het flyte station

dat is het! geniet van alle voordelen op alle bestemmingen!

www.qUINgO.NL Geen auto aanpassingen of gereedschap nodig! het in- en uitladen duurt minDer Dan 60 seconDen! met één druk op de knop rijdt uw scootmobiel zichzelf in of uit De auto.

om de voorDelen van de quingo flyte te ervaren en uit te proberen in uw eiGen auto, kunt u vandaag nog een Gratis en vrijblijvende demonstratie aan huis regelen. bel 0800 20 20

niet meer tillen

qUINgO NIEUws gratIS ProefrIt

naic etu iew

Één van onze adviseurs komt gratis bij u langs voor een vrijblijvende proefrit op een Quingo scootmobiel. Bel 0800 2020.

1 jaar gratIS PechhulP en all-rISk verZekerIng

Bij aanschaf van een Quingo scootmobiel krijgt u nu 1 jaar gratis pechhulp en all-risk verzekering twv max. 325,- uitgevoerd door de anWB.

de SucceS aWard 2014

Wij zijn genomineerd voor de Succes award 2014! als nummer één uit de ‘Scootmobielbranche‘. de grootste prijs van nederland bedoeld voor gezonde ondernemingen met visie en ambitie.

De 5-wiel Quingo heeft een kortere draaicirkel, een betere zithouding dan een 4-wieler en biedt meer stabiliteit dan een 3-wieler.

0800-2020

VUL DE BON IN OF BEL GRATIS VOOR GRATIS BROCHURE OF GRATIS PROEFRIT

Gratis Quingo brochure naam: ................................................................................................................. adres: .................................................................................................................

Plaats: ................................................................................................................ telefoon nummer: ................................................................................... onS Quingo Scootmobielen antwoordnummer 1030 - 5688 ZW oirschot

ons voordeel

Speciaal voor leden van KBO-Brabant biedt Ons korting en leuke extra’s.

Bijzonder circus in de herfstvakantie

Boek cadeau bij fietstocht Kamp Vught

Circo Circolo is hét internationale festival voor ‘Het Nieuwe Circus’ in Nederland. Het festival duurt van 16 t/m 26 oktober en vindt plaats op het landgoed Velder in Liempde. Er zijn 64 voorstellingen te zien.

Lezers van Ons krijgen € 2,50 korting op toegangskaarten voor de voorstelling Knitting Peace van het Zweedse gezelschap Cirkus Cirkör. Laat u meenemen door een prachtig samenspel van acrobatiek, dans, live muziek en... breien! Witte wol, strengen, knopen en draden vormen het decor van deze sfeervolle voorstelling.

Prachtige live muziek en verbazingwekkende circustechniek doen de rest.

Bestel uw kaarten online op www.circocircolo.nl en vul de kortingscode ONSCC14 in.

Op www.circocircolo.nl vindt u ook het volledige programma van het festival.

€ 2,50 korting

Met korting varen door De Biesbosch Café-restaurant Vissershang is hét startpunt voor een boottocht door Nationaal park De Biesbosch. Vissershang in Hank is een van de officiële Brabantse Natuurpoorten: beginpunten voor verrassende fiets-, wandel- en vaarroutes door de Brabantse natuur.

Er is geen mooiere manier om De Biesbosch te ontdekken dan per boot.

Wuivend riet, opvliegende vogels, een doolhof van verrassende kreken… Met een fluisterboot verstoort u bovendien niet de dagelijkse loop van de natuur in dit schitterende € 2,50 gebied. korting Tot en met oktober 2014 krijgen lezers van Ons bij Vissershang € 2,50 korting op een tocht met een fluisterboot door De Biesbosch.

Alle informatie over Vissershang vindt u op www.vissershang.nl.

In de maand september is er een speciale fietstocht in en om Vught.

De tocht loopt langs plekken die een relatie hebben met Kamp Vught en/of de oorlog in Vught. Een paar markante punten: • de kelder van slagerij Van Leusden (nu Boers opticien) die in de oorlog als schuilkelder diende • de Joodse begraafplaats waar het eerste slachtoffer van Kamp Vught is begraven • de Petruskerk met het gebrandschilderde gedenkraam Gratis ‘Hoor de vrouwen zingen’ van kunstenaar boek Marius de Leeuw. Het raam herinnert aan het bunkerdrama van Kamp Vught.

De fietstocht vindt plaats op donderdag 25 september van 13.45 tot 16.30 uur. Deelname kost € 5,00 inclusief koffie of thee vooraf. De start van de fietstocht is bij Nationaal Monument Kamp Vught aan de Lunettenlaan 600, de tocht eindigt in het centrum van Vught. Reserveren kan via (073) 656 67 64. Er is plaats voor max. 15 deelnemers.

Leden van KBO-Brabant krijgen op vertoon van hun lidmaatschapspas het boekje Barak 1B (t.w.v. € 4,50) cadeau.

Rondleider en fotograaf Jan van de Ven heeft de restauratie van het verval van barak 1B op de voet gevolgd en gefotografeerd. Nationaal Monument Kamp Vught heeft hier een prachtig boek van gemaakt.

Korting op cd- en dvd-box Anneke Grönloh De carrière van zangers Anneke Grönloh omvat inmiddels meer € 10,dan 55 jaar. Zij was Nederlands eerste korting tieneridool en groeide uit tot een internationale vedette, met een rijk en gevarieerd repertoire. La Grönloh verkocht wereldwijd meer dan 30 miljoen platen, had hitnoteringen in 48 landen en mocht zestien gouden en platina platen in ontvangst nemen.

De cd- en dvd-box Als de dag van gister laat het complete oeuvre van deze vedette zien en horen. Met haar grote hits als Brandend Zand en Soerabaja, haar spraakmakende optreden als Tina Turner in de Soundmixshow en haar gastrol bij cabaretgroep Purper.

Lezers van Ons krijgen €10,- korting op de CD-/ DVD-box en betalen € 19,99 i.p.v. € 29,99. Bestellen kan via www.source1webshop/ONS of door een briefkaart te sturen naar Source 1 Webshop, Postbus 79, 8800 AB Franeker.

ons 30

In het woordenboek van Ad Horrevoets (67) komt het woord ‘vervelen’ niet voor. Als de voormalig servicemonteur geen smartlappen in het koor zingt, staat hij op de bühne met cabaretgroep Ut Clubke.

onsje geluk

Tekst: Anja Klein | Beeld: Remco Bohle

‘Vooral de liedjes over Brabant slaan aan’

‘N

ooit had ik kunnen denken dat ik nog eens sketches zou doen en liedjes zou zingen voor publiek. Toch speel ik nu Pietje, een onnozel mannetje dat zijn moeder in verlegenheid brengt. Vier jaar zit ik nu bij de cabaretgroep Ut Clubke, die ruim 25 jaar bestaat. Zo’n zeven tot acht keer per jaar treden we op in verzorgingshuizen en bij KBO-Afdelingen in Made en omstreken. Ook doe ik de public relations voor de groep. Als

ons 31

ik op mijn fiets zit en langs een verzorgingshuis rijd, stap ik naar binnen en probeer ik een optreden te regelen.

Waar het repertoire vandaan komt, weet niemand meer. Het is wel speciaal voor Ut Clubke geschreven. Er zitten veel dingen over Brabant in en dat slaat aan. Dan zie ik in het publiek mensen, soms beginnend dementerend, die het toch begrijpen.

Ik zie dat aan hun uitdrukking en hun mondbeweging. Dat doet me goed, want daar doe je het uiteindelijk voor.’

•

September en oktober bieden een scala aan mogelijkheden om uw vrije uurtjes goed te besteden. Beleef de romantiek van de 21e eeuw op BredaPhoto, leef mee met KBO-Brabant op tv of schud uw benen los in een linedance.

Ontspa KBO-Brabant op tv Dit najaar start Omroep Brabant met een nieuwe tv-serie. De serie start op 15 november en in een van de afleveringen (waarschijnlijk de eerste) staat een vrijwilliger van KBO-Brabant centraal.

Noteer de datum alvast in uw agenda zodat u deze uitzending niet mist. In de volgende editie van Ons kunt u meer lezen over ‘the making of ’ van de tv-serie.

In the picture Wie interesse heeft in fotografie kijkt zijn ogen uit tijdens het Internationaal fotofestival BredaPhoto. Met het thema ‘Songs from the Heart’ neemt het festival een duik in de romantiek van de eenentwintigste eeuw. Naast binnen- en buitenexposities zijn er ontmoetingen met fotografen, lezingen, workshops, een fotoboekenwinkel, amateurfotografie en meer.

Bijzonder is de openluchtexpositie in het Chassé Park met foto’s op XXL-formaat.

Tekst: Viola Witjes

Van donderdag 11 september t/m zondag 26 oktober 2014 op diverse locaties in Breda.

Rondleiding is mogelijk.

Meer informatie op www.bredaphoto.nl

Senioren in de toekomst Op donderdag 23 oktober 2014 organiseert KBO Kring Markiezaat een culturele dag voor en door senioren met als thema ‘Senioren in de toekomst.’ U kunt die dag onder meer een workshop Omgaan met de computer bijwonen en een markt bezoeken met creatieve en informatieve stands van diverse organisaties uit de omgeving en van de KBO-Afdelingen. Ook zijn er diverse muziekoptredens. Pak uw kans en maak kennis met de KBO in uw regio.

Zalencentrum De Raayberg in Bergen op Zoom, van 10.30 tot 16.00 uur. De toegang is gratis.

In november komt KBO-Brabant op de televisie. Kijken dus! ons 32

nning Biljart battle Biljartvereniging De Treffers, een onderafdeling van KBO Nuenen, bestaat in 2015 dertig jaar. Daarom organiseert de vereniging een toernooi, dat plaatsvindt van april tot en met juni 2015, op de woensdagen van 13.00 tot circa 17.00 uur. Plaats van handeling: ’t Klooster, Park 3a in Nuenen. Elke vereniging speelt met twaalf deelnemers tegen twaalf spelers van De Treffers. Het gemiddelde speelniveau van de deelnemers moet liggen tussen één en vijf caramboles per speelbeurt.

Er wordt gespeeld volgens de spelsoort libre.

Geïnteresseerde verenigingen kunnen zich voor 1 november 2014 per e-mail of telefonisch aanmelden bij a.konings@onsnet.nu, tel (040) 283 59 27.

Damesverenigingen zijn ook welkom!

Uit de kunst Wist u dat ’s-Hertogenbosch rijk is aan beeldende kunst?

Bekijk het met eigen ogen op zaterdag 4 en zondag 5 oktober. KAR2014 stelt u dan in de gelegenheid een route te volgen langs de broedplaatsen van de beeldende kunst, ateliers en atelierverzamelgebouwen. Een nieuw onderdeel van de elfde editie van de kunst- en atelierroute zijn de groepstentoonstellingen met werken van jonge kunstenaars.

Op diverse locaties in ’s-Hertogenbosch.

Meer informatie vindt u op www.kar2014.nl

Dansen voor een ander

Informatiemarkt KBO Baarle-Nassau

De KBO Gilze Senioren Linedance Club bestaat tien jaar. Om dit te vieren organiseert de club op zondag 28 september een dansmarathon. Vitale senioren dansen twaalf uur lang voor minder vitale senioren. De opbrengst gaat naar Stichting Dagopvang Gilze. Zelf ook linedancen? Dat kan elke donderdag van 10.00 tot 11.30 uur in De Schakel in Gilze. Op country en andere populaire muziek worden nieuwe dansen ingestudeerd.

Goed voor soepele benen en een frisse geest!

Bent u al wat ouder? Heeft u of iemand in uw omgeving een lichamelijke of geestelijke beperking? Bent u mantelzorger, vrijwilliger of ‘gewoon’ een geïnteresseerde burger?

Wilt u weten welke voorzieningen er zijn om zo lang mogelijk comfortabel en veilig in uw eigen huis te wonen? Dan is de informatiemarkt Welzijn, zorgen, wonen en veiligheid op zaterdag 11 oktober interessant voor u. De organisatie van deze dag is in handen van KBO Baarle-Nassau.

Café De Hooikar, Alphenseweg 14a in Gilze, van 10.00 tot 22.00 uur.

Bel voor meer informatie (013) 534 41 15 (Gerrit Peijs).

Cultureel Centrum Baarle, Pastoor de Katerstraat 5-7 in Baarle Nassau/Hertog. Van 10.00 tot 16.00 uur. Meer informatie via www.infomarktbaarle.nl

ons 33

Zeventien sportieve KBO’ers van Seniorenvereniging Moergestel testen vandaag de eerste beweegtuin van Brabant in hun eigen Moergestel.

Tekst: Laura Thuis | Beeld: Remco Bohle

Jan van Ganzewinkel (76): ‘Het was een gezellige ochtend in de buitenlucht met een goede instructrice.

Doordat wij allemaal sporten bij de KBO - zelf organiseer ik het nordic walking konden we het goed aan.

Maar dat zal niet voor iedereen gelden!’

Tinie van Ganzewinkel (77): ‘Eigenlijk was dit een peulenschilletje voor ons.

Wij lopen regelmatig, fietsen veel en ik doe elke dag m’n oefeningen. Zo blijf je lekker soepel!’

De beweegtuin bestaat uit een combinatie van beweegtoestellen waarop senioren een parcours kunnen afleggen. Doel: op een speelse manier vaardigheden als kracht, coördinatie, balans en een goede houding (terug)krijgen.

‘We kunnen dit goed aan’ ons 34

ons kloppend hart Platte tekst Platte tekst bold

Ria op ’t Hoog (82): ‘Deze wiebelbrug vind ik het Platte tekst leukst. Het is een kwestie van Platte tekst bold coördinatie en dat gaat me nog goed af. Ik denk doordat ik m’n hele leven heb gesport.’

Bij de zigzagbuis moeten de deelnemers de ring van de ene naar de andere kant bewegen zónder dat de ring de buis raakt. Zo verbetert onder meer de beweeglijkheid in de schouders.

Deze eerste beweegtuin van Brabant bevindt zich bij de Reuselhoeve in Moergestel. Dit Plattewerd tekstde tuin feestelijk voorjaar Plattedoor tekst bold geopend tv-bekendheid Olga Commandeur en KBO-Brabantvoorzitter Frans Slangen.

ons 35

Advertentie

‘Royal Tattoo’

Nationale Taptoe 2014 25 t/m 28 september Ahoy Rotterdam De Nationale Taptoe 2014 heeft als Beleef de kleurrijke show rond motto “Royal Tattoo” en zal in het Nederlandse militaire muziek teken staan van: waarin, mars-, moderne en jaar Koninkrijk der Nederlanden, klassieke muziek elkaar afwisselen. 200 200 jaar Koninklijke Landmacht De Nationale Taptoe biedt u: - Een unieke muzikale show - Nederlandse en buitenlandse militaire muziek, - Orkesten en groepen van topniveau, - Entertainment, folklore en reflectie, - Puur Nederlandse traditie, - Een pakkende show van begin tot einde.

200 jaar Koninklijke Marechaussee en tevens 60 jaar Nationale Taptoe

Deelnemende orkesten: Alle orkesten van de Nederlandse Krijgsmacht Het Nederlands Politie Orkest (met Steel Band) The Royal Oman Police Band The Royal Armoured Corps Band De Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen

www.nationaletaptoe.nl Kaarten van h25,00 t/m h45,00

Deze rubriek is verzorgd door Anneke den Boer. Zij is jurist bij het Juridisch Loket.

Recht Een miskoop via internet? Een probleem op uw werk?

Met een gratis advies van het Juridisch Loket staat u sterk!

Speciaal voor Ons neemt Anneke den Boer van het Juridisch Loket elke editie prangende cases onder de loep.

Deze keer: overhangende takken en geluidsoverlast.

Weinig licht in de tuin

De tv iets harder zetten?

Mevrouw De Bont zit graag in haar tuin, maar zon ziet zij er niet veel tegenwoordig. De buren hebben een grote boom in hun tuin. De takken groeien tot ver over de schutting en nemen al het licht weg. Zij vraagt zich af wat zij mag doen aan de overhangende takken.

De heer Van Hemert hoort slechter de laatste tijd.

Een gehoorapparaat zou veel oplossen, maar meneer Van Hemert redt zich nu nog met harder praten en het volume van de tv hoger zetten. Hij wil ervoor waken dat hij zijn buren overlast bezorgt.

Mevrouw De Bont heeft het recht om alles wat boven haar grond hangt, af te knippen. Voordat zij dit daadwerkelijk doet, moet zij aan de eigenaar van de boom vragen of hij wil snoeien. Ook als de boom eigendom is van de gemeente.

Als zo’n verzoek niets oplevert, kan mevrouw De Bont een korte brief sturen waarin zij het nogmaals vriendelijk vraagt. Zij mag in het briefje zetten dat ze zelf de takken weghaalt als er geen actie ondernomen wordt. De brief stuurt ze aangetekend op, zodat ze bewijs heeft.

Als na de brief nog geen actie volgt, mag mevrouw De Bont zelf de takken (laten) snoeien. Hierbij mag ze niet te rigoureus te werk gaan, de boom mag geen schade oplopen. Als de boom namelijk beschadigd is, draait mevrouw De Bont op voor de kosten.

De heer Van Hemert kan niet voorkomen dat alledaagse geluiden doordringen tot zijn buren. Hij kan wel met zijn buren bespreken dat zij op tijd aan de bel trekken als zij hinder ondervinden. Samen een oplossing vinden is de beste remedie.

Heeft u zelf last van geluidsoverlast, volg dan deze stappen: 1 praat eerst met de buren die de overlast veroorzaken; 2 kijk of u met simpele maatregelen de hinder kunt verminderen; 3 ga na bij uw verhuurder of er woonregels of huishoudelijke reglementen gelden; 4 vraag of andere buren ook overlast hebben zodat u mogelijk samen actie kunt ondernemen.

Als het stappenplan niet leidt tot een oplossing, schakel dan de buurtbemiddeling of de politie in.

Ook het Juridisch Loket kan u vaak helpen.

Deze rubriek is tot stand gekomen in samenwerking met het Juridisch Loket. Het Juridisch Loket geeft u gratis advies en informatie op alle rechtsterreinen. Bel (0900) 8020 (€ 0,20 p/m), vind uw antwoord op www.juridischloket.nl of loop binnen bij een van de vestigingen in Breda, Tilburg, Eindhoven of ’s-Hertogenbosch.

ons 37

Advertentie

DIRECT, EN MET 100% ZEKERHEID, informatie: www.fvzvastgoed.nl UW HUIS VERKOPEN? Meer of bel 076 - 561 59 55 Koopsoom nett ld uitbetaa

Betrouwbaar Koopsom is 90% van de werkelijke waarde Geen makelaars- en notariskosten Directe aanbetaling mogelijk Uw eigen woning terug huren is mogelijk Wij ontzorgen – direct zekerheid

adres: Annevillelaan 230 - 4858 RB Ulvenhout tel.: 076 - 561 59 55 - mob.: 06 - 270 826 65 e-mail: info@fvzvastgoed.nl

Hoe wordt er straks voor u gezorgd?

OUDEREN VINDEN HET STEEDS BELANGRIJKER OM GOED VOOR TE SORTEREN OP DE TOEKOMST. IN DE OUDERENZORG WORDT NAMELIJK STEEDS VAKER EEN BEROEP GEDAAN OP MANTELZORG. MAAR ALS HET THUIS NIET MEER GAAT, WILT U EEN GOED ALTERNATIEF. Zorgresidentie is met twee prachtig gerenoveerde kloosterpanden nabij Grave en Venray helemaal op deze toekomst ingericht. Wij beantwoorden uw zorgvraag met drie concepten: WONEN MET ZORG Wilt u permanent Wonen met Zorg, dan biedt Zorgresidentie Velp een ruim aanbod comfortabele appartementen met 24-uurs zorg.

In de prachtige omgeving nabij Grave kunt u hier, eventueel samen met uw partner, onbezorgd blijven wonen - wat er ook gebeurt.

En u kunt gebruikmaken van de vele voorzieningen die we in huis hebben zoals

dagbesteding, à la carte restaurant, grand café en fitness.

het pand van Zorgresidentie Velp en u kunt gebruikmaken van de vele faciliteiten.

ZORGHOTEL GRAVE Als u een operatie heeft ondergaan, is het niet altijd mogelijk om thuis te revalideren. Wilt u herstellen in een comfortabele omgeving?

Bij Zorghotel Grave wordt u omringd door professionele zorg en gastvrije warmte.

Ons zorghotel is gevestigd in

ZORG BIJ DEMENTIE Senioren met dementie hebben behoefte aan een veilige woonomgeving. Voor deze ouderen hebben we in Smakt en Velp kleinschalige, huiselijke woongroepen gecreëerd, waar we onze bewoners de vrijheid geven om zichzelf te zijn.

BEZOEK OOK ONZE VERNIEUWDE WEBSITES: www.zorgresidentiewonen.nl

www.zorghotelgrave.nl

www.zorgresidentiedementie.nl

Meer informatie?

U BENT VAN HARTE WELKOM OP ONZE OPEN DAGEN: ELKE EERSTE ZONDAG VAN DE MAAND IN VELP EN ELKE EERSTE ZATERDAG IN SMAKT VAN 14.00 TOT 17.00 UUR. Speciaal voor KBO-leden en lezers van ONS: bij inlevering van deze bon ontvangt u gratis een rondleiding en kopje koffie.

ZORG

RESIDENTIE

Zorgresidentie Velp & Zorghotel Grave Tolschestraat 2, Velp (bij Grave)

Zorgresidentie Smakt

St. Jozeflaan 56, Smakt (bij Venray) Centraal nummer: (0486) 479 500

Deze rubriek is verzorgd door notaris Anne-Marie van Eeten.

Zij is eigenaar van notariskantoor Van Eeten in ‘s-Hertogenbosch.

Notaris Erfrecht, wanbetaling, nalatenschap of pensioenopbouw. In elk nummer van Ons buigt mr. Anne-Marie van Eeten zich over een lastige financieel-juridische kwestie. Deze maand: wat gebeurt er juridisch

als een heel gezin komt te overlijden?

T

erwijl ik dit schrijf is het nog niet zo lang geleden dat het vliegtuig boven de Oekraïne neerstortte. Deze ramp heeft bij velen veel invloed op het dagelijks leven. Ook hier in Brabant, waar veel families getroffen zijn door de ramp. Ik wil hierbij van harte mijn medeleven betuigen aan al deze families.

Naar aanleiding van deze ramp wordt mij in het algemeen de vraag gesteld hoe het juridisch gezien verder gaat als een heel gezin komt te overlijden.

Bij een overlijden heb je meestal te maken met langstlevende echtgenoot en/of kinderen, die alles kunnen regelen. Hoe gaat dat als er niemand meer is?

Er zal eerst moeten worden gekeken of de ouders een testament hadden opgemaakt met daarin een regeling die betrekking heeft op zo’n situatie.

Als mensen met jonge kinderen bij mij komen voor het opstellen van een testament, worden meestal drie situaties geregeld: een van beide ouders komt te overlijden, en men wil het voor de langstlevende (fiscaal) goed regelen; beide ouders komen te overlijden, en men wil dat de kinderen verzorgd achterblijven; het hele gezin komt te overlijden.

Deze laatste situatie noem ik de ‘rampenclausule’.

Meestal zegt men: ‘Och, de kans dat dat gebeurt is zo klein, maar nu we toch een testament maken, regelen we het maar meteen.’ Hoe wrang is het, nu blijkt dat zo’n clausule toch niet voor niets wordt opgemaakt. Meestal word het zo geregeld dat de hele nalatenschap tussen de families van de man en de vrouw wordt verdeeld.

Dit om te voorkomen dat bij overlijden vlak na elkaar alles naar de familie van de man of alles naar de familie van de vrouw gaat. Ook wordt er meestal een executeur aangewezen die namens de erfgenamen bevoegd is om alles af te wikkelen.

Als er geen testament is, zijn de beide families (ouders, broers en zussen) de erfgenamen en zullen zij gezamenlijk alles moeten regelen.

Vaak geeft men dan volmacht aan één of twee familieleden of eventueel een buitenstaander om namens de beide families alles af te wikkelen.

Iedere (kandidaat-)notaris in Nederland kan deze families in raad en daad bijstaan.

Heeft u een financieel-juridische kwestie die u aan mevrouw Van Eeten zou willen voorleggen?

E-mail uw vraag o.v.v. Notaris naar ons@kbo-brabant.nl.

ons 39

•

Advertentie

FESTIVAL VOOR HET

NIEUWE CIRCUS presenteert o.a.

Cirkus Cirkör, Rasposo, Flip Fabrique, Leandre, Galapiat, Complicités

Lonely Circus, Tent, Magmanus, Panama Pictures

van 16 tot en met 26 oktober 2014 • Landgoed Velder, Liempde Lezers van ONS kunnen kaarten met € 2,50 korting bestellen voor de voorstelling Knitting Peace van het Zweedse gezelschap Cirkus Cirkör. Hierin word je meegenomen in een prachtig samenspel van acrobatiek, dans, live muziek en..., jawel, breien.

Kan met breien vrede bereikt worden? Kan een wereldwijde beweging van mensen die breien het verschil maken? Witte wol, strengen, knopen en draden vormen het decor van deze sfeervolle voorstelling die verweven is met prachtige live muziek en circustechniek.

Kortingscode ONSCC14 kan ingevuld worden bij het online bestellen van de kaarten.

Het programma van Circo Circolo is te vinden op www.circocircolo.nl CircoCircolo is hét toonaangevende internationale festival voor Het Nieuwe Circus in Nederland.

Van 16 tot en met 26 oktober 2014 vindt de 5e editie van het festival plaats tijdens de herfstvakantie van het zuiden op het prachtige Landgoed Velder in het Brabantse Liempde.

Deze tekst kwam tot stand met medewerking van Jan Benedictus, beleidsmedewerker van de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF).

Gezondheid Wanneer een arts een nieuw medicijn voorschrijft, hoort daar goede uitleg bij. Dat is een van de taken van de apotheker. Hij of zij hoort

met u te bespreken wat het gebruik van het medicijn voor u persoonlijk betekent.

1

Wat hoort de apotheker u te vertellen?

Het zogenoemde uitgiftegesprek is meer dan het oplezen van het etiket op het doosje. De apotheker vraagt u wat u al weet over het medicijn en bespreekt met u wat u ervan verwacht. Ook gaat hij in op mogelijke bijwerkingen en checkt hij of u de informatie goed heeft begrepen.

2

Waarom is het uitgiftegesprek belangrijk?

U betaalt ongeveer 6 euro voor de uitgifte (op de nota heet dit ‘terhandstelling’) en 6 euro voor het uitgiftegesprek (‘terhandstellingsgesprek’). Heeft u het gesprek niet gehad, dan mag de apotheek de kosten niet in rekening brengen.

Tekst: Anja Klein

Het is belangrijk dat u uw medicijnen veilig kunt gebruiken. Goede voorlichting is essentieel. Slikt u bijvoorbeeld bepaalde pijnstillers, dan is het gebruik van een maagbeschermer belangrijk om een maagbloeding te voorkomen. Ook houdt u zich beter aan het voorschriftschema, als u begrijpt waarom een medicijn goed is voor uw gezondheid.

3

4 5

Wat kost deze voorlichting?

Hoe werkt dit bij de drogist of supermarkt?

U begint na een jaar weer met het medicijn. Hoort daar een gesprek bij?

Na dit jaar heeft u recht op een nieuw voorlichtingsgesprek, omdat uw gezondheid kan zijn veranderd.

ons 41

Medicijnen bij de drogist of supermarkt worden vaak zelfzorgmiddelen genoemd. Deze kunt u zonder recept kopen. De winkelmedewerker hoort u te vragen of u bekend bent met het medicijn en of u meer informatie wenst. Om uw medicatieoverzicht compleet te houden, is het goed om uw apotheker of arts over het zelfzorgmiddel te informeren.

•

Advertentie

Kerst in Keizerlijk

Wenen WENEN IS BETOVEREND MOOI, ZEKER IN DE KERSTPERIODE. GA MEE MET OAD EN KIES VOOR 8 SPROOKJESACHTIGE DAGEN. TIJDENS DEZE REIS ONTBREEKT HET U AAN NIETS. U VERBLIJFT IN HET LUXE PARKHOTEL SCHÖNBRUNN**** EN GENIET VAN EXCLUSIEVE KERSTDINERS EN ONVERGETELIJKE EXCURSIES.

Advertentie

Romantische paleizen, Habsburgse historie, Sissi, klassieke muziek, Het Prater, barok en elegantie. Wenen heeft het allemaal! De Oostenrijkse hoofdstad is een ware metropool. Naast de historische, barokke hoogtepunten kent Wenen ook meer moderne wijken. Zoals Freihaus, het thuis van jonge kunstenaars en ontwerpers. Het veelkleurige Hundertwasserhaus in Wenen is een artistiek bouwwerk dat u zeker moet gaan zien.

Om van te smullen!

Centraal in de stad staat de enorme Stephansdom met zijn intens rijke interieur. Bij de Steffl, de zuidelijke toren van de domkerk, voelt u zich erg klein. Deze meer dan honderddertig meter hoge toren is te beklimmen via honderden traptreden. Boven ligt Wenen en wijde omgeving aan uw voeten. Daarna bent u vast wel toe aan een wienerschnitzel, goulash of Bauernschmaus. Dat laatste is een stevige boerenmaaltijd van worst, ham, spek en aardappelen. Apfelstrudel toe…

Wenen is een stad om van te smullen!

druk. Net als de Spittelbergmarkt, waar u tussen de Biedermeierhuizen en smalle straatjes loopt. Drink een heerlijk glaasje Glühwein terwijl de Wiener Sängerknaben prachtige kerstliederen zingen. Kerst in Wenen voelt alsof u zich in een sprookje waant. Met een beetje geluk ligt er tijdens uw verblijf sneeuw. Dat is als extra slagroom op uw sachertorte!

Alles is kerst in Wenen Tijdens de Kerst wordt nog eens extra duidelijk waarom Wenen al vele harten heeft veroverd. De stad pronkt trots met haar kerstversiering, alles straalt kerst uit. De Christkindlmarkt bij het stadhuis is rond de feestdagen altijd gezellig VANAF

Dag 1: Dag 2: Dag 3: Dag 4: Dag 5: Dag 6: Dag 7: Dag 8:

heenreis met overnachting in Zuid- Duitsland vervolg van de reis naar Wenen en bezoek aan de Musikverein stadsrondrit, bezoek kerstmarkt, kerstavonddienst en 4-gangen kerstdiner stadswandeling, kerstsnack en 4-gangen galadiner bij Palais Ferstel kerstconcert Orangerie Schloss Schönbrunn en rondleiding Schloss Schönbrunn bezoek aan het Oostenrijkse Parlement vertrek vanaf Wenen naar Zuid-Duitsland terugreis naar Nederland

8-daagse busreis Vertrek: maandag 22 december

999 BEAT95

Deze reis is ook als vliegreis te boeken: 6-daagse vliegreis Vertrek: VANAF dinsdag 23 december

1129 BEAT96

Ga mee op deze 8-daagse busreis naar Wenen en beleef een kerst zoals u die nog nooit beleefd heeft! Tijdens deze exclusieve kerstspecial Wenen staan comfort, luxe, dineren, bezichtigen en beleven van deze rijke stad voorop.

MA-ZA 9:00-19:00

0547 28 44 88

Wat is bij deze prachtige reis inbegrepen?

• Nederlandstalige dienst op kerstavond in de St. Michaelerkirche met aansluitend een sfeervol 4-gangen kerstdiner • 1e kerstdag een luxueus 4-gangen gala-kerstdiner • 2e kerstdag een kerstconcert in Schloss Schönbrunn • Een unieke rondleiding door de Wiener Musikverein • Overnachten in het luxe ****Parkhotel Schönbrunn

En verder… een stadsrondrit en -wandeling, een bezoek aan de grote kerstmarkt bij het Rathaus, een rondleiding door het Oostenrijkse Parlement. De reis is o.b.v. volpension (ontbijt, lunch of kerstsnack en diner) en o.l.v. Nederlandssprekende gidsen en chauffeur.

Voor meer informatie en boeken: 0547 28 44 88.

ons 44

wonen

Net als thuis

Wooncentra spelen in op vertrouwde leefsfeer Er is geen fijnere plek dan thuis. De plek waarmee u vertrouwd bent en waar u lief en leed deelt. Toch kan er een moment komen dat u uw thuis verlaat.

Vrijwillig of omdat dagelijkse verzorging nodig is. Het liefst treft u dan een leefomgeving die past. Steeds meer woonvormen voor ouderen spelen in op de leefstijlen en leefsferen van thuis. Ons bezocht er drie.

Tekst en beeld: Ivo Hutten

Leven in vertrouwde sferen Boswijk in Vught Woongroepen ingericht naar leefsferen is bij woonzorgcentrum Boswijk in Vught al bijna twee decennia een beproefde methode. Maar toen de 120 bewoners met dementie vier jaar geleden verhuisden naar een splinternieuw onderkomen, zijn vijf leefstijlen tot in de puntjes doorgevoerd.

‘Iemand kan dement zijn, maar wij zien onze bewoners vooral als mens met al een hele levensgeschiedenis achter zich’, zegt Angela van Hemert, manager van Park Boswijk. ‘Hun oude huis blijft altijd thuis. Daar kunnen wij niets aan veranderen. We kunnen wel zorgen dat mensen bij ons in een vertrouwde omgeving terechtkomen met alle zorg en ondersteuning die we te bieden hebben. Een stadse dame plaatsen we niet in dezelfde woning als een boer uit een dorp. Dat klikt niet.’

Op de linker pagina, vanaf linksboven met de klok mee: Berlerode Berlicum, Boswijk Vught, twee keer Berlerode, Mariëngaarde Tilburg, Berlerode.

Een uitgebreide intake gaat daarom vooraf aan de verhuizing naar Boswijk. Medewerkers van het verpleeghuis willen precies weten uit wat voor nest iemand komt en bijvoorbeeld hoe het werkzame leven eruit heeft gezien. Daaruit maken zij op of iemand zich prettig voelt tussen de dorpelingen, stedelingen, middenstanders, beambten of notabelen. ‘De sfeer van die woningen hebben we zo goed mogelijk nagebootst’, zegt Van Hemert. ‘Het meubilair is erop aangepast, de muziek in de huiskamer, de activiteiten, het eten en de manier waarop wij mensen aanspreken.’ Notabelen leefden in een zekere welstand waarin onder meer kunst en cultuur belangrijke aspecten waren. Dat is anders dan bij de middenstanders, die dag in dag uit een winkel te runnen hadden. En het verschilt ook nogal met de dorpelingen die op het platteland werkten of in loondienst waren.

Van Hemert: ‘Over het algemeen is het vrij duidelijk waar iemand het beste zal gedijen. Toen we in 1997 startten met deze leefstijlgroepen, hebben we onderzoek gedaan naar de Brabantse populatie van vijftig jaar eerder. Inmiddels merken we dat nieuwe generaties zich aandienen. Denk aan de babyboomers. Daar gaan we op inspelen om zo met de tijd mee te groeien.’

ons 45

Advertentie

De overtreffende traplift die past op elke trap!

The Feedback Company

Waarom een traplift van ThyssenKrupp Encasa?

GRAT

MON

1. Snelle levering (vanaf 2 werkdagen) 2. Overbrug meerdere verdiepingen met één traplift 3. Plaatsing aan binnenkant trap (spilzijde) met behoud van trapleuning

JA, ik wil méér informatie over de overtreffende traplift!

ONS20140908

Naam......................................................................dhr / mevr Adres.....................................................................................

Postcode / Plaats.....................................................................

Telefoon.................................................................................

E-mail....................................................................................

Stuur de ingevulde coupon naar: ThyssenKrupp Encasa Antwoordnummer 170, 2920 VB Krimpen aan den IJssel

IS

TAGE

Bel nu gratis:

0800 5003 of ga naar

WWW.TKENCASA.NL/ONS ThyssenKrupp Encasa Leven in beweging.

wonen

‘Hier kunnen we creatief blijven, zoals we altijd gewend waren’

Broedplaats voor oudere kunstenaars Mariëngaarde in Tilburg Kunstenaars willen het liefst hun hele leven blijven werken.

Ze zien hun werk niet als een baan, eerder als een leefwijze.

Enkele tientallen creatieven van vijftig jaar en ouder hebben zich sinds kort verenigd in wooncollectief Mariëngaarde in Tilburg. Daar willen ze samen oud worden. Of beter gezegd: daar willen ze elkaar jong houden.

Hoewel het rijksmonumentale gebouw decennialang een verzorgingshuis is geweest, is het nieuwe Mariëngaarde alles behalve dat.

‘Het is een woon- en werkgemeenschap’, zegt coördinator en conceptbedenker Mieke Brekelmans namens de Stichting Ru van Rossem Huis. ‘We hebben een innovatiesubsidie ontvangen van de Provincie, maar veel betalen en bepalen de bewoners zelf. Ze vormen een collectief, waardoor we bijvoorbeeld ook goede afspraken kunnen maken met een thuiszorgorganisatie.’

Mariëngaarde telt 29 appartementen en ateliers, waarvan tweederde inmiddels verhuurd is. Daarnaast zijn er tal van gemeenschappelijke ruimtes die de bewoners gezamenlijk gaan gebruiken. De voormalige kapel wordt straks gebruikt voor onder meer podiumkunsten en de grote binnentuin leent zich goed voor tijdelijke exposities. Onder de kunstenaars zijn schilders, muzikanten, een graficus, edelsmid, keramist en een fotograaf. Ze komen met name uit Brabant, maar ook uit Limburg en België.

Kunstschilder Christ de Vries (69) is een van de eerste bewoners. Samen met enkele bevriende creatieven had hij Mariëngaarde al lange tijd in het vizier. ‘Hier kunnen we gezellig en creatief blijven leven, zoals we altijd al gewend waren. Voor sommigen zal het voorkomen van eenzaamheid op hun oude dag ook een reden zijn, maar onze gezamenlijke kunstbeleving is hier het belangrijkste uitgangspunt. Mariëngaarde is een broedplaats voor oudere kunstenaars.’

Mieke Brekelmans: ‘Kunstenaars weten precies wat ze willen. Zij zijn een goede groep om dit concept mee te beginnen. We kijken nu naar mogelijkheden in het land om nieuwe leefstijlgerichte wooncollectieven te realiseren.’

Rijk gedecoreerde ‘buitenruimtes’ activeren bewoners Vivent Berlerode in Berlicum De vogels fluiten, op een bankje onder een boom kijkt een vrouw om zich heen. Ze tuurt naar een laan met aan weerszijden weilanden met koeien. Een houten hek vormt de afrastering tussen het grasland en de weg. Even verderop staat de gedecoreerde en gekleurde voordeur van haar huis op een kier. Ze is er even uit en geniet van de rust.

Wie naast de vrouw op het bankje gaat zitten, waant zich op een Brabants dorpsplein. In werkelijkheid is dit het voorportaal van een woongroep voor mensen met dementie in woonzorgcentrum Vivent Berlerode in Berlicum. ‘We hebben hier ontmoetingsplekken gecreëerd voor bewoners’, vertelt Eric Tibosch van Tibos Decors.

‘Het is een gesloten afdeling in het woonzorgcentrum, maar daarbinnen hebben bewoners bewegingsvrijheid. Zie het als een buitenruimte waar ze even naar toe wandelen.’

In opdracht van Vivent ontwikkelde Tibosch vijf bijzondere plekken in het nieuw gebouwde zorgcentrum. De voorportalen zijn omgetoverd tot een bebouwde of natuurlijke omgeving. Het zijn vereenvoudigde, maar realistische voorstellingen van de werkelijkheid. De voordeuren van de woongroepen zijn echte voordeuren van huizen, naast de kozijnen staat een bankje en er liggen klompen. De doorgang naar de lift is behangen als een bos.

‘Klinische ruimtes schrikken mensen af ’, zegt Tibosch.

‘Als ze nu hun voordeur verlaten, zijn ze direct in een andere belevingswereld. Het liefst gebruik ik beelden uit de directe omgeving of attributen die herinneringen aan vroeger oproepen. Dat werkt activerend.

De reacties zijn positief, merkt de decorbouwer.

Ook voor familieleden en het zorgpersoneel zijn de buitenruimtes aangenaam. Het is niet altijd gemakkelijk om met dementerende mensen te praten. Dit concept helpt daarbij. Het is ontzettend dankbaar werk. Ik heb veel decors gebouwd, maar nog nooit zoveel complimenten gekregen als hier.’

•

ons 47

p p a o T

? p p a o or not t

Ietwat huiverig voor de zich steeds sneller ontwikkelende moderne techniek?

Hoeft niet. Er zijn tal van applicaties (meestal ‘apps’ genoemd, programmaatjes voor uw tablet of mobiele telefoon) die uw leven gemakkelijker, aangenamer en veiliger maken. Ze zijn eenvoudig en vaak gratis te downloaden in de App Store of bij Google Play.

ons 48

welzijn

Mijn Eetmeter Met de Mijn Eetmeter-app van het Voedingscentrum houdt u eenvoudig bij wat u iedere dag eet, hoeveel calorieën u consumeert en welke voedingsstoffen u binnenkrijgt. Handig om uw eetpatroon en uw gewicht in de gaten te houden!

Maak het u gemakkelijk met

slimme en handige apps

De app is gratis verkrijgbaar voor iPhone in de App Store en voor Android bij Google Play.

Reanimatie-app De Reanimatie-app is een handige, zeer overzichtelijke app van de Hartstichting.

De app laat precies zien wat u moet doen als u te maken krijgt met iemand met een hartstilstand en loodst u stap voor stap door het reanimatieproces. Zo staat u er niet alleen voor.

De app is gratis te downloaden op www.hartstichting.nl/doe-mee/apps of via de App Store of Google Play.

Dragon Dictation De toetsenborden van smartphones zijn nogal klein en typen op een touchscreen toetsenbord is wellicht lastig voor u. De dicteer-app Dragon Dictation is dan een uitkomst. Deze app zet gesproken woorden om in een geschreven bericht. De tekst wordt meteen zichtbaar.

Zo ‘schrijft’ u snel een e-mailbericht, een herinnering in uw agenda of een bericht op Facebook.

De app is gratis te downloaden voor iPhone en iPad in de App Store en voor Android toestellen bij Google Play.

Tekst: Annemiek Kraaijvanger

MedAlert Gebruikt u medicijnen en heeft u een iPhone? Dankzij MedAlert vergeet u nooit meer uw medicijnen in te nemen. De app is ontwikkeld door GGZ Friesland, maar iedereen kan de app gebruiken. Met MedAlert stelt u eenvoudig in welk medicijn en welke dosis u op welk moment moet innemen. U krijgt een melding zodra het tijd is, ook als u op dat moment geen internetverbinding heeft. U kunt direct aangeven of u het medicijn heeft ingenomen. Met de app houdt u bovendien uw medicijnvoorraad eenvoudig bij.

Als u na een beroerte fysieke oefeningen doet, is de kans groter dat u beter herstelt en sneller weer zelfstandig bent. Als u ook daarna blijft bewegen, verkleint u bovendien de kans op een terugval. De Oefen App Beroerte helpt mensen die een beroerte hebben gehad met op hun situatie toegesneden oefeningen. De app is ontwikkeld door het UMC Utrecht Hersencentrum en De Hoogstraat Revalidatie.

MedAlert is gratis te downloaden in de App Store.

Verkrijgbaar voor de iPad in de App Store, voor € 4,49.

Oefen App Beroerte

ons 49

Advertentie

Broodje Brandweer Een lunch met een goed gesprek over brandveiligheid

Bent u 65 jaar of ouder en woont u zelfstandig? En wilt u meer weten over het voorkomen van brand in huis? Kom dan een broodje bij de Brandweer eten.

Meld u aan via de website

www.broodjebrandweer.nl

Midden en West Brabant

Brabant-Zuidoost

welzijn

Thuisbezorgd Wel zin in lekker eten, maar niet om zelf te koken? Met een paar vingertikjes komt u in een wereld van bezorgrestaurants met een zeer divers aanbod. Kies, laat uw eten thuis bezorgen en geniet. Bij Thuisbezorgd zijn al meer dan 5.000 bezorgrestaurants in Nederland aangesloten. Smakelijk eten!

Beter slapen, een medisch woordenboek voor op reis of een superslimme telefoon

GezondheidsNet op reis

De app is gratis te downloaden voor iPhone en iPad, Windows Phone en Android, via http://www.thuisbezorgd.nl/download-eten-bestel-apps.

Natuur Routes De Natuur Routes-app van Natuurmonumenten biedt al meer dan 130 wandel-, fiets-, en kanoroutes door heel Nederland. Van kortere routes die u bijvoorbeeld met uw kleinkinderen kunt afleggen tot langeafstandsroutes door prachtige landschappen voor doorgewinterde wandelaars, fietsers en kanoërs. De app geeft bezienswaardige punten langs de route aan, u kunt verhalen van boswachters beluisteren en de routepunten worden in audio, tekst en foto’s weergegeven.

De app is gratis te downloaden voor iPhone en iPad in de App Store en voor Android-toestellen bij Google Play.

Slaap Lekker Zorgverzekeraars VGZ, IZA en IZZ hebben speciaal voor mensen die kampen met slapeloosheid de Slaap Lekker-app ontwikkeld. Eén op de drie mensen in Nederland heeft (wel eens) last van slaapproblemen, onder senioren is dat aantal zelfs nog hoger. Niet goed slapen kan grote gevolgen hebben voor de fysieke en mentale gesteldheid. De Slaap Lekker-app helpt slaapproblemen in kaart te brengen, bij het in- of doorslapen en bij het krijgen van een regelmatig dag- en nachtritme.

De Slaap Lekker-app is gratis verkrijgbaar in de App Store.

Dit gratis medisch woordenboekje is er in zes talen en biedt snel en gemakkelijk hulp als u in het buitenland bij arts, ziekenhuis of apotheek belandt. Met een woordenboek, nuttige informatie over geneesmiddelen, praktische zinnen en de mogelijkheid om uw persoonlijke gegevens zoals nooden verzekeringnummers op te slaan. De app is er in het Frans, Spaans, Italiaans, Duits, Engels en Turks.

GezondheidsNet op reis is gratis te downloaden in de App Store.

GoLivePhone® Geen app, maar een complete telefoon vol met slimme en handige functies.

De GoLivePhone® is speciaal bedacht en ontwikkeld om senioren te helpen zo lang en actief mogelijk zelfstandig te blijven wonen. De smartphone kan onder meer signaleren wanneer u valt en stuurt dan direct een bericht (met uw locatie) naar de door u opgegeven contactpersoon of een professionele alarmcentrale. Met de telefoon heeft u ook altijd een noodknop en een ‘Alles goed!’ knop bij u, en beheert u eenvoudig uw agenda en uw medicijninname.

Heel handig is de intelligente dwaaldetectie op de GoLivePhone. U stelt een gebied in en zodra u daarbuiten komt, krijgt u vanzelf een melding en aanwijzingen hoe weer thuis te komen. Zorgverleners of mantelzorgers krijgen ook een seintje, inclusief nauwkeurige informatie waar u zich bevindt.

Kijk op www.gociety.eu/golivephone/. De telefoon is verkrijgbaar vanaf € 179,00.

ons 51

Advertentie

Advertentie

‘De schepper van duivels’

Jeroen Bosch Brabant is de geboortegrond van een aantal bijzondere mensen. Veel van hen kennen we van naam, maar hoe was hun leven? In een reeks portretten gaan we terug in de tijd van enkele historische Brabanders.

Deze keer: Jeroen Bosch

Tekst: Berber Bijma | Beeld: Jheronimusch Bosch Art Center

H

ij is beroemd tot ver over de Brabantse grenzen, heeft een standbeeld op de Markt van ’s-Hertogenbosch en er is een ziekenhuis naar hem vernoemd, maar ondanks die roem en bekendheid is er maar weinig met 100 procent zekerheid te zeggen over kunstschilder Jeroen Bosch, maker van onder andere het drieluik Tuin der lusten.

Zelfs de geboorte- en sterfdatum van de grootste zoon van ’s-Hertogenbosch zijn niet precies bekend. Hij werd in of rond 1450 geboren als tweede of derde zoon van de Bossche schilder Antonius van Aken. De archieven vermelden verscheidene Van Akens als kunstschilders, het vak is hem dus met de paplepel ingegeven.

schilderen zijn vak. Samen met broer Goessen zette hij het atelier van hun vader voort.

Jeroen Bosch was eigenwijs, of op z’n minst zelfbewust, valt te concluderen over het weinige dat over hem bekend is. Zijn oorspronkelijke naam was Jeroen van Aken, maar rond zijn veertigste begint hij zichzelf Bosch te noemen. Misschien om zich te onderscheiden in een familie met verscheidene schilders? Of is de naam ontstaan tijdens een verblijf in het buitenland, waar Bosch zijn afkomst wilde benadrukken? Het duurde even voor anderen zijn nieuwe naam overnamen. Pas veertien jaar nadat Bosch zijn werk was gaan signeren met ‘Jheronimus Bosch’ dook die naam voor het eerst ook op een andere plek op.

Jonge ‘Joen’

‘Den duvelmakere’

De eerste beginselen van het schilderen zal de jonge ‘Joen’, zoals zijn roepnaam klonk, ongetwijfeld van zijn vader hebben geleerd, in hun huis aan de oostzijde van de Markt. Er zijn aanwijzingen dat hij ook een jaar of zes elders is geweest om door te leren, maar het is niet bekend waar dat was. In 1480 verschijnt voor het eerst de naam ‘Jeroen de Maelre’, Jeroen de Schilder. Uiterlijk op zijn dertigste, twee jaar na het overlijden van zijn vader, werd

Bosch werd bij leven al als een groot schilder gezien en had vooraanstaande opdrachtgevers. Hij schilderde onder meer voor het Brusselse hof en voor Filips de Schone van Spanje. In ongeveer 1486 werd hij lid van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap, een voornaam religieus broederschap in ’s-Hertogenbosch. Dat leverde hem diverse opdrachten op, waaronder het beschilderen van twee altaarvleugels voor de kapel in de Sint Jan.

ons 54

historische Brabanders

Waar hangt het werk van Jeroen Bosch?

Aanbidding der Koningen

Het werk van Jeroen Bosch is, naast uiteraard in het Noordbrabants Museum in ‘s-Hertogenbosch, te vinden in het Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam en op vele plekken in het buitenland. De Musea voor de Schone Kunsten van België in Brussel en Gent hebben enkele werken, naast het Louvre in Parijs en de Berlijnse Gemäldegalerie. In Madrid zijn werken van ‘El Bosco’ te zien in het Museo del Prado en het Museo Lázaro Galdiano. Verder hangt onder meer in Venetië en in Washington werk van Bosch.

ons 55

Advertenties

historische Brabanders

Tuin der Lusten

Bosch’ eigen religieuze opvattingen kregen een duidelijke plek in zijn werk. Hij hekelde begeerte, hebzucht en andere zonden en schilderde onheilspellende taferelen van het laatste oordeel en de hel. Zijn levendige verbeelding van met name de hel en allerlei demonen leverden hem de bijnaam ‘den duvelmakere’ (de schepper van duivels) op. Hij werd zelfs van ketterij beschuldigd.

De overvloed aan symboliek in het werk van Bosch is voor de hedendaagse toeschouwer maar moeilijk te doorgronden. Zelfs experts weten zich soms geen raad met taferelen of figuren die Bosch in zijn werken opnam. Dat was overigens in zijn eigen tijd al zo; Bosch werd al vroeg door sommige schrijvers afgedaan als een ‘rare grapjas’.

Bijzonder om te zien is dat Bosch door de jaren heen verschillende interpretaties heeft gekregen die vaak meer zeggen over de tijd waarin die interpretaties ontstonden, dan over de schilder zelf. Zo meende men in de jaren dertig van de vorige eeuw, onder invloed van de Freudiaanse psychoanalyse, dat Bosch wel krankzinnig moet zijn geweest. In de hippie-jaren zestig gingen de gedachten eerder uit naar drugsgebruik.

El Bosco Wat de precieze ontstaansgrond voor het werk van Bosch ook is geweest, zijn schilderijen hebben de tand des tijds doorstaan en gelden vandaag de dag nog steeds als meesterwerken. Veel leverde hem dat bij leven overigens niet op. De eerste jaren van zijn huwelijk met de rijke Aleid van de Meervenne moest zij zelfs landerijen verkopen om überhaupt rond te kunnen komen. Toen Bosch’ beroemdheid toenam, kwamen ze beter in de slappe was te zitten. Zijn bekendheid tot over de landsgrenzen zorgde ervoor dat hij, naast de namen die hij zelf al had of was gaan gebruiken, nóg meer namen kreeg. Zo werd hij in Spanje El Bosco genoemd.

De werken van Bosch zijn vandaag de dag nog steeds over de hele wereld te vinden. Het Jheronimusch Bosch Art Center in ’s-Hertogenbosch probeert ze in 2016 voor één keer ‘naar huis te halen’, als de vijfhonderdste sterfdag van Bosch wordt herdacht, ook al is die sterfdag dus niet precies bekend. We weten alleen dat Jeroen Bosch op 9 augustus 1516 is begraven. Het Illustre Lieve Vrouw Broederschap betaalde de kosten daarvan.

•

ons 57

Tekst: Suzanne Geurts | Beeld: Remco Bohle

ons 58

‘Altijd leuk om andere

culturen te proeven’

smakelijk eten Tanja ontdekt Surinaamse lekkernijen Tuinwandelingen, vaartochtjes, sieraden maken… Bij de Zomerschool van de Bergse Actieve Senioren (KBO Bergen op Zoom) was weer van alles te doen. Ook de Surinaamse kookworkshop viel – letterlijk – in de smaak, vertelt deelneemster Tanja Hubers.

Tanja Hubers (77): ‘Van reizen en andere landen heb ik altijd gehouden. Als klein meisje woonde ik een jaar in Indonesië en later, als reisleidster, heb ik veel van de wereld gezien. Daarom was ik meteen enthousiast over de kookworkshop van Yvonne Sardar, zelf een Surinaamse. Ik vind het vooral leuk om zo’n andere cultuur te “proeven”, want een handige thuiskok ben ik niet. Het was een ontzettend gezellige ochtend. We maakten Surinaamse borrelhapjes met allerlei ingrediënten van de toko. Leerzaam, want deegwaren frituren vereist een bijzondere techniek. Zoals bij bara, een van mijn favorieten: je moet het deegbolletje vanaf je hand heel voorzichtig in de frituurolie laten zakken. Nou, bij ons als beginners klapte het deeg regelmatig dubbel. Maar lukt het tóch, dan smaakt zo’n hapje extra goed.’

Boodschappenlijstje Voor ongeveer 15 bara’s*

1 ui 6 teentjes knoflook 100 gram gehakte diepvriesspinazie (ontdooid) of verse spinazie 100 gram gemalen oerdie (gemalen mungbonenmeel) 1 theelepel komijn 1 eetlepel masala (kerrie) 1/3 theelepel zout 250 gram zelfrijzend bakmeel 1 mok lauw water 1 eetlepel olie *Alle ingrediënten zijn bij de Surinaamse toko of de meeste supermarkten verkrijgbaar.

Bereiding Hak de ui, knoflook en spinazie fijn met een keukenmachine. Mix dit mengsel met de gemalen oerdi, de komijn, de masala en het zout.

Voeg het zelfrijzende bakmeel toe en kneed het papje ongeveer tien minuten, tot het deeg aanvoelt als zachte klei. Voeg al roerende het lauwe water toe. Doe dit scheutje voor scheutje. Laat het deeg één uur rijzen in een kom, die u met een natte theedoek afdekt. Gebruik de frituurpan, of zet een pan/wok met een laag olie op het vuur. Maak uw hand een beetje nat (dit voorkomt plakken) en pak een deegbolletje ter grootte van een citroen. Duw het deeg iets platter en prik met uw vinger in het midden een gaatje. Laat de bara voorzichtig, vanaf uw handpalm, in de hete olie glijden. Is hij goudbruin, haal hem er dan uit. Afhankelijk van de grootte van uw pan kunt u meerdere bara’s tegelijk frituren. Tip: deeg over? Vries het in!

ratie

Van generatie op gene

op SurinaamsBara is een onmisbare snack t traditionele Hindoestaanse feesten. He n de eerste hapje ontstond na 1873, toe Indië in Suriname contractarbeiders uit Britsse ingrediënten aankwamen. Met Surinaam iase gerecht ‘vada’ Ind probeerden ze hun eigen, arvan het recept van te maken. Dit werd bara, wa doorgegeven. generatie op generatie wordt

Zeg je bara, dan zeg je oerdi Het kenmerkende ingrediënt van bara is oerdi: de zaadjes van de mungboon, die op tweeduizend meter hoogte in Azië, Oost-Afrika en de Caraïben wordt verbouwd. De jonge peulen en zaden kunt u in allerlei gerechten verwerken. En door de zaden in water te laten ontkiemen, ontstaat taugé. Oerdi heeft een kruidige, nootachtige smaak en bevat veel vitamine C.

Tips gezocht Kent u een bijzondere eetgelegenheid? Een (kleinschalig) restaurant met een origineel concept? Een speciale kok?

Stuur een mailtje naar ons@kbo-brabant.nl en wie weet plaatsen we uw tip in Ons.

ons 59

Advertentie

bezoek ons ook op de

BTR REIZEN

met aantrekkelijk acties

9,- p.p.

9,’Alles Inclusief’ va. € 17 SENIOR HOTELS 5 dg.

N. KE WE s ACTIE Informeer naar alle najaar

Senior Hotel Heiderhof *** Westerwald / Duitsland € 234,- Actie Weken € 179,- pp. en veel meer gezellige familie hotels in Nederland & Duitsland met verrassend geprijsde Actie Weken! n.

Europa’s mooiste riviere Riviercruises 2014 over ag folder.

Vra e! me S ATI GR N OO Nu najaarsactie 2e PERS

. pe aan de Costa Blanca Winterzon vakanties Cal er. fold ag Vra !

9,- p.p. af € 449,8 daagse vliegre is al van

 055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL

De overtreffende trap in kwaliteit Stannah kijkt graag naar wat u nog wél kan. Thuis blijven wonen bijvoorbeeld. Doe geen concessies aan betrouwbaarheid en kies voor de beste trapflift in de markt die u bovendien naar wens ontwerpt.

• Hoogste kwaliteit maatwerk • Oplossing voor bijna iedere trap (ook voor smalle trappen) • Levertijd vanaf 1 week • Persoonlijke service Voor vrijblijvende informatie vul de coupon in en stuur deze in een envelop naar:

Bel voor meer informatie

GRATIS 0800-5066

Stannah Trapliften BV Antwoordnummer 17006, 2170 VB Sassenheim

Vraag naar toestel 2907

✁ Dhr/Mevr: Adres: PC:

Plaats:

Telefoon:

E-mail:

www.stannah.nl 2907

Advertentie

Senioren Winkel

073-547 52 78

Handverstelbaar in leer

al vanaf

Actief genieten in de Brabantse Kempen!

Stijlvolle hotelkamers voorzien van alle comfort, lift, voortreffelijke keuken, zwembad, terrassen, park en natuurrijke omgeving.

€ 999,Hermes leer + 2 motoren vanaf € 1210,-

Dallas

Dallas handverstelbaar in leer

Er even lekker tussenuit in 2014?

al vanaf

€ 1550,-

Informeer naar onze vernieuwde arrangementen inclusief diverse excursies, avonden en andere verrassingen!

Hermes leer + 2 motoren vanaf € 1870,prijs en modelwijzigingen onder voorbehoud Wij heten U van harte welkom in onze showroom.

Paul Liesbet

Webwinkel:

Wij bieden speciale arrangementen met dagexcursies, avondprogramma’s met artiesten e.d. Gezelschappen kunnen worden gehaald en gebracht. Kijk op onze website en vraag naar onze brochure.

www.hulpmiddelen-zoeken.nl www.seniorenwinkel.nl Hoofdstraat 127 | 5481 AG | Schijndel

Boscheind 73 • 5575 AA Luyksgestel T (0497) 541 426 • info@postelhoef.nl www.postelhoef.nl

OtOlift uw onopvallende traplift

1

■

■

1. Uw leuning blijft 2. Brede kant trap blijft vrij 3. Montage op uw treden 4. Supercompacte stoel

Alle keuze in trapliften, van occasion tot nieuw Direct vanaf de Nederlandse fabriek

■

Levertijd vanaf één week

■

Marktleider in Nederland

■

■

Eigen service netwerk met 24/7 landelijke dekking Ook huur mogelijk

3

4

STUUR MIJ DE GRAtiS BROCHURE INCLUSIEF DVD

Bel gratis 0800 444 777 1

Ik heb een rechte trap 2

Ik heb een trap met bochten

voor een gratis thuisadvies of bekijk uitgebreide films op www.otolift.nl

Naam Adres Postcode/plaats

Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar: Otolift Antwoordnummer 17014, 2810 VK Bergambacht

ONS03/2014

Telefoon

Otolift. Betrouwbaar familiebedrijf sinds 1891

De puzzel in Ons 6 leverde weer veel goede oplossingen op. De oplossing was: aardbeien. De prijswinnaars van de cd Zoete Inval van Annelieke Merx zijn

Th. Willemse uit Oisterwijk, R. Langenhof uit Boxtel, T. Moeskops uit Reusel, A. Clemens uit Bergeijk, A. van Dijk uit Zeeland en M. Theeuwes uit Rijen.

Hartelijk gefeliciteerd!

Puzzel mee en win!

In elke editie van Ons maakt u kans op een leuke prijs. Vul het Zweeds raadsel in, stuur uw oplossing naar de redactie en misschien wint u wel de leuke cd van Taaftere! verdwenen chr. feestdag

9

plezier

2

verdienstdwenen bode chr. feestdag

wisselborgplezier tocht dienstbode

4

golfbeweging in een wisselstadion borgtocht

9

onheilsgodin golftoespraak beweging in een stadion

4

onheilsgodin toespraak

2 scheepstouw

Duitse omroep

boerenbezit

buiten gevaar

scheepstouw

6

macht heelal Duitse omroep

macht heelal

welriekende stof middag slotstuk

werkelijk

3

stellage

sterrenbeeld

7

sterrenbeeld

vlaktemaat

7

amendement

vlaktemaat

zangnoot

stellage

voegwoord

8 griezelig griezelig

3

4

1

Puzzel: www.puzzelpro.nl

voegwoord

2

5

6 3

7 4

oorlogsgod

afgetakeld

1

Stuur de oplossing van de puzzel, uw e-mailadres en telefoonnummer vóór 13 oktober 2014 naar: Redactie Ons, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch.

Of e-mail naar ons@kbo-brabant.nl o.v.v. ‘puzzel’.

5

taille

© www.puzzelpro.nl © www.puzzelpro.nl 2

zangnoot

5

taille 8

1

afgetakeld

en dergelijke jaartelling 1 oorlogsgod

welriekende stof middag

amendement

en dergelijke jaartelling werkelijk

beperkt

3

handvat

6

beperkt

slotstuk

boerenbezit

handvat buiten gevaar

8 5

9 6

7

8

Duzend stappen De band Taaftere brengt eigen muziek en teksten in het Nederlands en Brabants. Gezelligheid en humor worden afgewisseld met ontroerende momenten. De drie leden van Taaftere zijn beïnvloed door zeer uiteenlopende stijlen muziek: onder meer pop, funk, blues, jazz, folk, bluegrass,

ons 62

9

cajun en texmex. En dat is allemaal terug te horen op deze aanstekelijke cd, die de leden van de muziekgroep speciaal voor Ons signeerden.

Advertentie

UW ZORG IS ONZE ZORG

SCOOTMOBIELEN

Uw EIGEN SCOOTMOBIEL voor minder geld dan uw eigen bijdrage

VANAF

€ 695,-

Hotel de Linde beste deal - Hotel de Linde beste deal - Hotel de Linde best

beste deal arrangement

3=2

pro en bfiteer nu 043 oek dire - 306 ct: 3245

3 nachten half pension: 125,- per persoon incl. een drankenbon t.w.v. 15,- per boeking

SERVICE ● ● ●

snelle service eigen werkplaats onze technische dienst komt bij u aan huis

Mobiliteit op Maat

hotel restaurant De Linde

Vijlenberg 33, Vijlen, 043-3063245, hoteldelinde.nl KLOOSTERHEULWEG 10 - WAALWIJK T 0416 560160 E info@mobiliteitopmaat.nl Hotel de Linde beste deal - Hotel de Linde beste deal - Hotel de Linde beste deal - Hotel de Linde bes WWW.MOBILITEITOPMAAT.NL

Open huis

20140434 advertentie Maandblad Ons 90 br x 112 h.indd 1

Residentiële appartementen voor senioren

Zondag 14 september van 14.00 tot 16.00 uur Ontvangst in Vitalis Residentie Petruspark Mgr. Swinkelsstraat 2, Eindhoven nzorg ma: ng oudere Program ntwikkeli o e ti ta n eel • Prese ons actu atie over d o • Inform b n a eel huura residenti

Info Vitalis Klantencentrum 0800-2 456 456 www.vitalisgroep.nl

GEEF OM DE TOEKOMST

22-04-14 16:33

Het Grootseminarie Rolduc blijft trouw werken aan de boodschap van de Rooms-Katholieke Kerk.

Om deze boodschap uit te kunnen dragen zijn goed opgeleide priesters nodig.

Met uw steun maakt de Paredis Stichting nu en in de toekomst de opleiding van priesters en diakens in Rolduc mogelijk.

Geef om de boodschap steun de Paredis Stichting Vorming van priesters, kandidaten voor het priesterschap en permanent diaconaat Correspondentieadres Hoogstraat 7, 5954 AA Beesel Telefoon: 077 - 4742012 E-mail: info@paredis.nl Website: www.paredis.nl Bankrelatie ING: NL77INGB 0002818327 ABNAMRO: NL95ABNA0481960228 t.n.v.: Paredis Stichting De Paredis Stichting is aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

Advertentie

Laat het leven en de liefde niet aan je voorbij gaan!

Schitterend en rustig gelegen net even buiten het dorpje Beekbergen op de Veluwe ligt hotel de Stoppelberg. Een ideale locatie voor uw vakantie waar u

- 5 dagen, 4 na

chten, half pens ion vanaf € 179,- pp - 4 dagen, 3 na chten half pens ion vanaf € 150,- pp - 8 dagen, 7 na chten, half pens ion vanaf € 299,- pp

Je wilde samen oud worden maar het leven heeft anders beslist. Via Stichting Date kunt u een nieuwe partner vinden.

Bel gratis 0800-022 0225 en wij nodigen u uit voor een gratis en vrijblijvend informatief gesprek met een van onze ervaren consulenten.

Veilig en betrouwbaar en e, áltijd bij u in de buurt at D Stichting Persoonlijke begeleiding en e m duurza laties voorstellen re uw ro -v an m Onbeperkte kennismakingen sinds 1969. en hoge slagingskansen

Stoppelbergweg 41, 7361TE, Beekbergen. tel. 055-5061934 info@de-stoppelberg.nl, www.de-stoppelberg.nl

HOTEL DE STOPPELBERG

Beekbergen op de Veluwe Bel gratis 0800 022 0225

KERST EN NIEUWJAARSARRANGEMENT - vol pension incl. koffie/thee - diverse bustochten - feestelijke diners en volledig programma - prijzen vanaf € 347,- pp

stichtingdate.nl

Erkend door BVSK / Singleskeurmerk / Geschillencommissie

Moeilijk in bad ?

NIEUW ASSORTIMENT VISION

...Ik niet !

HET NIEUWE GEZICHT VAN DE BROMMOBIEL

DESIGN COMPACT 3 verschillende modellen binnen het design City.

City is het meest compacte design binnen het assortiment. Orgineel en speels, de City brengt u daar waar u wilt.

Badlift

-Werkt op accu -Laat u zakken tot op de bodem -Gratis demonstratie bij u thuis

Ja, stuur mij vrijblijvend uw brochure van

 Badliften

 Baden

0......./......................

Dhr/Mevr. ..................................

Straat ......................................

Pc/Woonplaats ..............................

0857603659 - Lokaal tarief Tel.nr.

DESIGN COUPÉ Sportief, elegant en dynamisch, gecombineerd met afwerking, details en ruimte. Het design Coupé trekt de aandacht ongeacht waar u kijkt.

DESIGN BREAK Met zijn grote volume, ruimte en goede rijeigenschappen voldoet de Crossover aan alle verwachtingen. 1 200 liter kofferruimte is ongekend en biedt u alle mogelijkheden…

www.aixam.nl Stuur mij info over de brommobielen van Aixam.

De heer / mevrouw: Adres: Postcode: Woonplaats: Stuur deze coupon in een enveloppe zonder postzegel naar: AIXAM MEGA Nederland BV, Antwoordnummer 10072, 5400 VB Uden

N°1 ZONDER AUTORIJBEWIJS

Op zoek naar een wandelmaatje of reisgenoot? Of wilt u oud-klasgenoten terugvinden voor een reünie? Plaats uw oproep op Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl!

Op zoek naar...

Weduwe (78 jaar) wil graag kennismaken met een aardige man en is op zoek naar iemand om leuke dingen mee te doen en voor een goed gesprek onder het genot van een kopje koffie. In de omgeving van Oss. BR.O.NR. 9.001/14 Nette, goed uitziende weduwe (75) zou het fijn vinden om iemand te ontmoeten van dezelfde leeftijd, die nog vitaal is (vriend of vriendin). Om samen leuke dingen te doen, zoals fietsen, autoritjes, terrasje, vakantie.

Omgeving 0413. Graag met foto (wordt retour gestuurd). Vergeet je telefoonnummer niet.

BR.O.NR. 9.002/14 Vitale man van 83, zoekt een lieve vrouw (75+), om nog leuke dingen te doen. Ga nog graag met eigen auto op vakantie.

BR.O.NR. 9.003/14 Weduwnaar 76, zoekt een vriendin (geen relatie) om samen leuke dingen te ondernemen zoals fietsen, wandelen, terrasje pikken. Ik ben in het bezit van een auto (jij ook?). Het liefst heb ik een reactie uit Rosmalen of omgeving.

BR.O.NR. 9.004/14

Aardige man, jong uiterlijk, 68 jaar, 1.68 m, normaal postuur, in bezit van auto, wonend in Eindhoven, zoekt een eveneens aardig vrouwelijk maatje vanaf 45 tot ±72 jaar om leuke dingen mee te doen. Bijvoorbeeld dagreisje met de bus of een dagje met de auto naar Den Bosch enz. Reacties liefst uit Eindhoven en directe omgeving. Mag via telefoonnummer 06-22733623, liefst na 18.00 uur. Echt doen. Groetjes en tot horens.

BR.O.NR. 9.009/14

Slanke, vitale bejaarde heer zoekt lieve vrouw voor gezelligheid en (bridge)vakanties. Omgeving 0411.

BR.O.NR. 9.005/14 Hierbij wil ik dames/heren uitnodigen om mij te schrijven. Weduwe van 80 jaar, gaat graag op vakantie, terrasje zitten, kaartje leggen en gezellig uit eten. Liefst reacties uit regio 0492, Boekel etc.

BR.O.NR. 9.006/14 Weduwe van 66 jaar zoekt een lieve man (maatje) tussen 65 en 70 jaar (niet rokend) om samen te genieten van de geneugten van het leven!

Ik wandel en fiets graag, hou van huiselijkheid, maar ga ook graag op vakantie. Omgeving Valkenswaard.

BR.O.NR. 9.007/14

Weduwe van 78 jaar, wil graag in contact komen met leuke vriend om nog van de goede dingen in het leven te genieten. Gezellig thuis een bakje koffie drinken of een terrasje pakken of gezellig samen op vakantie. Ik rijd nog auto en rook niet. Reacties graag omgeving Roosendaal.

BR.O.NR. 9.010/14

Sportieve en spontane vrouw van 65 jaar, wil graag kennismaken met een sympathieke man voor een fijne vriendschap en om samen leuke dingen te ondernemen. Bijvoorbeeld het bezoeken van steden, wandelen, fietsen, gezellig avondje schouwburg.

Liefst woonachtig in West-Brabant, zelf woon ik in de regio 0165.

BR.O.NR. 9.008/14

Steeds meer mensen weten de weg naar Groet & Ontmoet op www.kbo-brabant.nl te vinden. Bent u ook op zoek naar een maatje?

Bezoek dan onze website.

Oproep plaatsen? Stuur deze o.v.v. Contactoproep Ons en uw adres, telefoonnummer en e-mailadres naar KBO-Brabant (zie adres hieronder).

Reageren? Stuur uw reactie in een gesloten enveloppe naar KBO-Brabant (zie adres hieronder) en zet linksboven op de enveloppe: reactie contactoproep Ons en het nummer van de oproep waarop u reageert. Wij sturen uw enveloppe dan ongeopend door. Denk er wel aan in uw reactie aan te geven op welke wijze de betreffende persoon contact met u kan opnemen. Een oproep plaatsen kost eenmalig € 15,-.

Als er meer oproepen ingestuurd worden dan er ruimte is, wordt een wachtlijst aangelegd. Adres: KBO-Brabant, Postbus 3240, 5203 DE ’s-Hertogenbosch of contactadvertentie@kbo-brabant.nl

•

• •

ons 65

•

Advertentie

Advertentie

Hotel-aanbiedingen Van Wadden tot bergen vanaf

79, pe

3 dagen Super Twente

rp

Haaksbergen | Overijssel

109,00 per persoon per arrangement

79,00

aankomst op: zo, ma € 79 | di, wo, do € 85 | vr, za € 95

on per arrange

nt me

3 dagen Appelscha Friesland

*** BEST WESTERN Hotel Scholtenhagen • 2x overnachten • 2x uitgebreid Twents ontbijtbuffet • 2x 3-gangendiner • gratis wandel- of fietsroute

e rs o

00

*** Hotel Appelscha • 2x overnachten • 2x uitgebreid ontbijtbuffet • 2x 4-gangendiner • gratis wandel- en fietsroutes

Appelscha | Friesland

105,00 per persoon per arrangement

80,00

aankomst op alle dagen € 80 Verlengingsnacht op basis van halfpension € 40 p.p.p.n.

Voordeeluitjes.nl/ons9-scholtenhagen of bel met 085 760 5 760

Voordeeluitjes.nl/ons9-appelscha of bel met 085 760 5 760

3 dagen Heerlijk Texel

4 of 5 dagen Genieten van Salland

*** Landgoed Hotel Tatenhove Texel

De Koog | Noord-Holland

126,00 per persoon per arrangement

97,50

• welkom met koffie/thee • 2x overnachten • 2x ontbijtbuffet • 1x 3-gangendiner • 20% korting op diner (2e dag) • wandel- en fietsroutes van de omgeving aankomst in sept. op: zo, ma, di, wo € 97,50 | do, vr, za € 104 aankomst vanaf okt. op: zo, ma, di, wo € 82,50 | do, vr, za € 89 upgrade comfort kamer € 5 p.p.p.n. | deluxe kamer € 10 p.p.p.n.

Voordeeluitjes.nl/ons9-texel of bel met 085 760 5 760

4 dagen All-In Sauerland

Bad Laasphe | Duitsland

219,00 per persoon per arrangement

159,00

**** Hotel AM Fang • 3x overnachten • 3x ontbijtbuffet • 3x 3-gangen dinerbuffet • gratis parkeren • consumpties tussen 15:00 - 24:00 uur • gebruik van o.a. zwembad en Kneipp-ruimte • stadswandeling met gids door Bad Laasphe • ‘uitstap’ boekje t.w.v. € 2,50 • gratis WiFi aankomst op alle dagen vanaf € 159

Voordeeluitjes.nl/ons9-amfang

of bel met

085 760 5 760

Voordeeluitjes.nl/ons9

Salland | Overijssel

168,00 per persoon per arrangement

110,00

Landgoed Old Heino • welkomstdrankje • 3 of 4x overnachten in een De Gunne-Bungalow • bedlinnen en een opgemaakt bed • linnenpakket voor keuken en badkamer • inclusief eindschoonmaak • wandel- en fietsroutes • Salland-welkomstpakket • gratis WiFi 4 dagen: aankomst op: vr € 115 | tijdens schoolvakanties: vr € 140 5 dagen: aankomst op: ma € 110 | tijdens schoolvakanties: ma € 135 aanbieding geldig o.b.v. 2 personen; 3e t/m 6e persoon betaalt € 30,- p.p.p.a.

Voordeeluitjes.nl/ons9-heino

of bel met

085 760 5 760

085 760 5 760 Laagste prijsgarantie!

Aanbiedingen zijn geldig t/m december 2014 o.b.v. beschikbaarheid en o.b.v. 2 personen per kamer. De vermelde prijzen zijn exclusief administratiekosten en door de hotels te heffen stads- en toeristenbelasting. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden. Kijk online voor alle voorwaarden.

het laatste zonnetje meepakken Adem de frisse lucht diep in, voel de wind op je gezicht en hoor de zee ruisen. Heerlijk uitwaaien langs het strand en de duinen en nog even genieten van de laatste zonnestralen. Ook zo’n zin om er even tussenuit te gaan?

Volop keuze Gaat u liever wandelen of fietsen in de bossen en de heide. Bij Landal GreenParks kunt u kiezen uit verschillenden accommodaties midden in de natuur. Van comfort tot extra luxe, vaak gelijkvloers, makkelijk bereikbaar en met een prachtig uitzicht. Meer informatie vindt u op www.landal.nl/najaar.

Najaarsverblijf al vanaf € 99,-* www.landal.nl/najaarskorting of

bel gratis 0800-0309

Ontdek wat groen kan doen. *De beschikbaarheid van bungalows voor deze aanbieding is beperkt en kan per park, aantal type en aankomstdatum verschillen. De actie is geldig op een verblijf in de periode van 24 oktober tot 19 december 2014. Deze aanbieding is inclusief btw en exclusief reserveringskosten (max.€ 24,50), bedlinnen (verplicht, max.€ 7,25 p.p.) en toeristenbelasting p.p.p.n. (variërend per park). Deze aanbieding geldt alleen voor nieuwe reserveringen. Ga voor meer informatie, deelnemende parken en reserveringen naar www.landal.nl/najaarskorting. Voor het reserveren van meerdere bungalows, kunt u contact opnemen met ons Contact Center.