ORANJE BOVEN
8.00 - 16.00 uur
Alles uit eigen kwekerij: u mag zelf uitzoeken in de kas!
Fleurige zomerbloeiers!
Kom ook eens langs voor prachtige hangplanten, eenjarige zomerbloeiers, kleurrijke kuipplanten en nog véél meer!
Dalwagenseweg 25 | Opheusden | (0488) 44 14 89
Open: ma t/m vr 8.00 - 17.00 uur | zaterdag 8.00 - 16.00 uur | zon- en feestdagen gesloten
www.plantencentrumeerbeek.nl
Volg ons:
Beste lezers,
Oranje Boven!
Samen Koningsdag vieren en samen herdenken. Het kenmerkt de inwoners van Neder-Betuwe. Die bijzondere kracht komt van binnenuit. Veel inwoners zijn actief binnen de Oranjeverenigingen en de Comités 4 en 5 mei. Zoveel andere vrijwilligers staan klaar om te helpen. En wat te denken van onze sponsors die royaal zijn voor een prachtig feest.
En feest is het. Waar vind je nog een aubade waarbij het hele dorp uitloopt? In NederBetuwe, want zó begin je daar Koningsdag. Met een hulde aan onze jarige Koning! En daarna door naar al die activiteiten waarbij er voor iedereen wel iets leuks is. Lees het allemaal in dit Oranjemagazine.
Herdenken neemt al net zo’n bijzondere plaats in onze Neder-Betuwse samenleving in. De Tweede Wereldoorlog liet diepe sporen na in onze dorpen.
Een enkele ooggetuige kan er nog van vertellen. Zij hebben hun verhalen overgedragen aan de volgende generaties. Over hoe de oorlog is beleefd en wat dit met mensen heeft gedaan, ook nadat het vrede werd.
In mei herdenken we de slachtoffers en staan we stil bij 79 jaar vrede. Vanaf september herdenken we dat delen van ons land in 1944 werden bevrijd. Daarom heeft het Nationaal Comité 4/5 mei als thema gekozen ‘Vrijheid vertelt: opmaat naar 80 jaar vrijheid.’ Juist nu is het belangrijk om samen stil te staan bij onze vrijheid. Om elkaar verhalen te vertellen. Om te luisteren naar de laatste ooggetuigen. Om te luisteren naar elkaar.
COLOFON
Doorplaatsing mogelijk naar andere uitgaves
April 2024
Oplage: 10.000
Oranje Magazine... is een uitgave van:
Elan Media Group B.V. Torenstraat 3 4041 GA Kesteren (0488) 44 20 36 info@elan-media.nl www.elan-media.nl
Acquisitie
Ilona van Veen
Edith Gelderman
Vormgeving
Elan Media Group B.V.
Miranda Masurel
Druk
R&H, Dodewaard
Verspreiding
Verspreidingsbureau Rhenen
Goede dagen gewenst.
Jan Kottelenberg, Uw burgemeester
Copyright Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit tijdschrift houdt in dat de auteur de uitgever onherroepelijk machtigt de bij of krachtens de auteurswet door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren te innen en dat de auteur alle overige rechten overdraagt aan de uitgever. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
De Snellenburg aan het begin van de oorlog
Toen in de herfst van 1939 de oorlog uitbrak en wij tot onze stomme verbazing ontdekten dat wij in een militaire linie woonden, met alle narigheden van dien, werd de centrale bediend door een Duitse Nederlander en bleken de leidingen precies langs de stellingen in de verdedigingslinie te lopen. Toen ik enige jaren later deze heer eens tegen het lijf liep, was hij Hauptmann bij de S.S.
Ik heb de Nederlandse legerleiding destijds gewaarschuwd, maar het grote kwaad was al geschied en veel militaire geheimen waren al naar Duitsland overgeseind. Ik hoorde later, dat in Bemmel, waar ook een linie kwam hetzelfde was gebeurd. Hierna is er nog een
tijdje een sigarenfabriek in het huis gevestigd geweest, maar toen de oorlog ook op Nederlands grondgebied uitbrak, stond het weer leeg. In september 1939 kwamen de Nederlandse troepen al naar Opheusden en het huis werd gevorderd. Onder lagen soldaten en bevond zich bovendien het militair tehuis. Boven zetelde de foerier. Beneden was trouwens ook nog het distributiekantoor gevestigd.
Na de capitulatie in 1940 werd een gedeelte bewoond door het gezin Van Bruggen. Een gedeelte was Rode Kruispost en voor de rest diende het gebouw voor opslag voor ons landbouwbedrijf. In de zomer van 1945
Oranje
(Het verhaal over dit familiebezit is geschreven door J. den Hartog)
woedde er, wat toen heel vaak gebeurde, een luchtgevecht tussen Duitse en Engelse jagers en bommenwerpers boven Opheusden. Opeens stortte er met een luide knal een Duitse jager neer, die terechtkwam op het terrein van de Snellenburg en in brand vloog. Ik ben ernaartoe gerend en deed de voor ons gelukkige ontdekking dat er weliswaar twee grote en ontelbaar veel kleine stukken lagen, maar dat het stuk dat in lichterlaaie stond zich het verst van het huis af bevond. Door een wonder waren ook de paarden, die in de boomgaard liepen, niet geraakt. Terwijl toch de boomgaard vol wrakstukken lag. De motor bleek zo diep in de grond te zitten, dat hij ook later nooit is gelicht. De piloot, een Hongaar in Duitse dienst, lag dood tussen de vruchtbomen.
Toen in september 1944 de luchtlanding plaatsvond, stond er een luchtafweerkanon bij het Drutens veer in Dodewaard waardoor heel wat vliegtuigen en glijders (dat waren aanhangers van vliegtuigen, maar zonder motor) werden neergehaald of aangeschoten. Een groot transportvliegtuig viel net over de Linge bij de hoogspanningslijn brandend neer. De inzittenden van dit toestel kwamen om het leven. Behalve een piloot, die brandend in een sloot vol water viel, wat hem weliswaar het leven redde, hoewel hij deerlijk gewond was. Door de ondergrondse werd deze man naar de Snellenburg overgebracht, waar hij dagenlang door een groep Opheusdenaren is verzorgd en verpleegd.
De man was helemaal in verband gepakt en daardoor onherkenbaar. Dag en nacht moest er bij hem worden opgepast. Men had hem gewoon voor het raam geplaatst en geen der Duitsers die daar dagelijks heen en weer liepen, is ooit op het idee gekomen dat het een Amerikaan was. Toen de Engelse troepen in Opheusden kwamen, hebben zij hem meegenomen en later hoorden wij dat hij de oorlog had overleefd.
Enige dagen na het neerkomen van dit vliegtuig begon de grote slag om Opheusden. De schuren zijn toen in brand gestoken en geheel afgebrand; het huis heeft ook in brand gestaan maar dit vuur is weer gedoofd. Een groep Opheusdenaren, die in de kelder een schuilplaats had gezocht, heeft toen het pand in paniek verlaten. Hierbij zag een dikke bakker zelfs kans zich door een klein raampje van de zijdeur te wringen. Iets wat door verschillende ooggetuigen werd bevestigd, maar later door anderen als onmogelijk werd beschouwd. Na de oorlog is het zwaar beschadigde huis door de gemeente Kesteren gehuurd en provisorisch hersteld. Het is jarenlang door twee of drie gezinnen bewoond geweest, onder andere door dominee Dorresteijn. Later heeft de gemeente het perceel waarop het huis staat aangekocht en van het bouwwerk een jeugdhuis gemaakt, maar ook hieraan is een einde gekomen.
De Snellenburg
Al 20 maatwerkjaar in huis!
Bekijk onze interieuroplossingen op www.reedoo.nl of kom naar onze winkel in Opheusden
Onze adresgegevens: Hamsestraat 38 4043 LH Opheusden 0488 440905
Openingstijden: Donderdag 10.00 - 17.30 uur
Vrijdag 10.00 - 17.30 uur
Overige dagen op afspraak
Maandag t/m vrijdag telefonisch bereikbaar van 10.00 tot 17.30 uur
18 april bijeenkomst “Rouwen doen we samen” in ons Rouwhuys. Wees welkom!
Wevers Uitvaart ook voor rouwbegeleiding
Voor U een goed moment om deze lezing bij te wonen als u zich hierin herkent:
Deze boeiende thema-avond wordt u aangeboden door Gertwin en Daniëlle Wevers van Wevers Begrafenisverzorging.
• Ik heb onlangs een dierbare verloren.
• Ik heb een naasten die ik wil ondersteunen in rouw en verdriet.
• Ik wil sterker en weerbaarder worden.
• Hoe ga ik om met de vragen die mij steeds maar bezighouden.
Op 18 april 2024 houdt Daniëlle Wevers om 19.30 uur de lezing ‘Rouwen doen we samen’ in Rouwhuys Wevers, Markstraat 5, 4043 JX Opheusden. Entree: gratis. Wevers Uitvaart – Rouwhuys Wevers | T. 0488 – 411 055 (dag en nacht bereikbaar) Markstraat 5 | 4043 JX Opheusden | 0488 411 055 | info@weversuitvaart.nl | www.weversuitvaart.nl
1
Boekentips
Top 5
Het meisje dat verdween - Els Florijn -
Eindstation Auschwitz - Eddy de Wind -
5
2
De tweeling van Auschwitz - Eva Mozes Kor -
3
4
De staljongen van Auschwitz - Henry Oster -
Het meisje uit het verscholen dorp - Irma Joubert -
Broekdijk 40 b | 4041 CW Kesteren | 0344 - 64 12 85 info@bergscooters.nl | www.bergscooters.nl
Hoofdstraat 2 4041 AD Kesteren T. (0488) 48 21 33
Open van 8.00 - 17.00 uur
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Hunnik, A. Stoer, S. van Dijk en medewerkers zijn u graag van dienst.
www.apotheekdebongerd.nl
Industrieweg 2a , Kesteren
T. 0488 48 4030 info@polmanbouwbedrijf.nl www.polmanbouwbedrijf.nl
& uitgeverij
A. Nedereindsestraat 7
P. 4041 XE Kesteren
T. 0488 - 48 22 26
E. info@vdmeijden-boekhandel.nl W. www.vdmeijden-boekhandel.nl
SAMEN KOMEN WE VERDER
Vicuslaan 2 4041 ZA Kesteren
0488 - 481 492 kesteren@pantarijn.nl
Industrieweg 2 D 4041 CR Kesteren 0488 - 480 448 www.kluswijs.nl
Burg. H.A. van Steennisstraat 5, Kesteren 06 - 192 364 03
info@butsschoonmaakdienst.nl www.butsschoonmaakdienst.nl
Als onafhankelijk verzekeringskantoor en zelfstandig adviseur van RegioBank zijn wij lokaal betrokken, altijd dichtbij en staan wij voor u klaar.
Neem voor al uw vragen contact op met Paula Rouhard. prouhard@commitmentverzekeringen.nl www.commitmentverzekeringen.nl Nedereindsestraat 2, Kesteren
Een slanke lijn? Het hoeft geen droom te zijn… Met de goede dingen die Dorien U leert, Gaat het met het afvallen en gezond eten niet meer verkeerd!
Wekelijks in Kesteren in ONS DORPSHUIS op woensdag van 18.00 tot 19.00 uur
Dorien Vernooij (0481) 461413 of 06-53994861
www.ega-dorienvernooij.nl
Koningsdag in Kesteren
Komen jullie ook naar het Dorpsplein in Kesteren waar we gezamenlijk de verjaardag van de koning vieren!
09.30 uur Optocht versierde fietsen, en alles wat wielen heeft...
Inschrijving vanaf 9.00 uur op het parkeerterrein bij Ons Dorpshuis aan de Nedereindsestraat. We gaan samen op weg naar het Dorpsplein, waar na de aubade de prijsuitreiking plaatsvindt van het mooiste rijwiel. Wil je ook meedoen? Versier dan iets met wielen op zijn allermooist en maak kans op een leuke prijs.
10.30 uur Aubade
De aubade is op het Dorpsplein met alle kinderen van de basisscholen. De fanfare speelt dit jaar het Wilhelmus, Oranje boven, Lang zal hij leven, het Gelders volkslied, Holland ze zeggen je grond is zo dras, Koningsdag en Neerland en Oranje. Er is een toespraak door een vertegenwoordiger van de Gemeente Neder-Betuwe. Na de aubade worden de duiven losgelaten.
Vanaf 11.00 uur Gezellig samenzijn op het plein
Onder het genot van een kopje koffie of thee met een heerlijke oranje lekkernij. Gezellig luisteren naar het concert van de Fanfare Kesteren die allemaal bekende nummers spelen.
- Traktatie voor de kinderen
- Kinderboerderij
- Draaimolen
- Springkussens
- Klimvuurtoren
- Knutselkraam
- Schminkkraam
- Kratten stapelen
- Ballonfiguren gemaakt door clown Blinky - Broodjes hamburger en broodjes worst van de barbecue - Suikerspinnen
11.00 uur Kinderkleedjesmarkt
Dit jaar is er weer een kleedjesmarkt. Kijk dus de kasten na, ruim de zolder op en ga met je kleedje op zoek naar een mooi plekje om je tweedehands spulletjes te verkopen.
12.30 uur Veiling
Nieuw dit jaar is een veiling met allerlei mooie spulletjes die gesponsord zijn door ondernemers uit Kesteren. Deze gaan onder de hamer tijdens de verkoop met opbod.
14.00 – 22.00 uur Gezellig Oranjefeest bij Café De Uitspraak op het Dorpsplein en bij Brasserie De IJsboetiek
Met livemuziek en dj’s
Oranje Boven
• Landbouwmaterialen
• Schrikdraadapparaten
• Afrasteringmateriaal
• Alle soorten draad en gaas
• Ladders
• Kruiwagens
• (Tuin-)gereedschappen
Dorpsstraat 14-16 | 4043 KK Opheusden
Tel. 0488 - 44 14 12 | www.degaasgigant.nl info@degaasgigant.nl
Dokter G. van Empelstraat 17
4043 LZ Opheusden
Tel: 0488 - 44 25 44 Open van 8.00 - 18.00 uur
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Hunnik, M. van Gessel, S. van Dijk en medewerkers zijn u graag van dienst.
www.apotheekdelinge.nl
Voor de leukste baby- en kinderkleding! Wij zijn
17 - Opheusden www.vdgarde.nl
Koningsdag in Opheusden
09.00 uur Aubade bij het gemeentehuis
- Zingen van Koningsdagliederen
- Oplaten ballonnen
- Prijsuitreiking van de ballonnenwedstrijd
van Koningsdag 2023
- Na de aubade: Optreden van Kunst en Vriendschap
10.00 uur Oranjeveiling
Opbodverkoping van goederen die gesponsord zijn door de ondernemers
(Opbrengst is ten bate van Koningsdag 2025)
11.30 – 12.00 uur Versierde fietsen
Wie heeft de mooiste versierde fiets?
(Voor iedere deelnemer is er een prijs)
Gezamenlijk wordt er een route door het dorp gereden.
12.30 - 16.30 uur Middagprogramma voor jong en oud
- Foodplein met diverse standjes met lekker eten en drinken!
- Formule 1 bandenwissel op echte F1 auto
- Race simulatoren
- Brandweer met spuithuisje
- Kleedjesmarkt
- Kinderboerderij
- Stormbanen
- Diverse springkussens
- Twisterladder
- Zakslaan
- Spidertoren
- Ranja koe
- Schminken
- Kratklimmen
- Klimpalmboom/Rots
- Sneltekenaar
- En nog veel meer!
Oranje Boven 27 april & 4 en 5 mei
KONINGSDAG VANAF 12.00 UUR OPEN
Steegakker 11 6669 CZ Dodewaard Tel: 0488 - 41 29 99 Open van 8.00 - 17.00 uur
Dodewaard | T 0488 - 727 081 ww w.geldersebouwmeesters.nl
Dalwagen 41, Dodewaard T. 0488 412 753 dezwaandodewaard@hotmail.com www.dezwaandodewaard.nl
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Hunnik, M. van Gessel, S. van Dijk en medewerkers zijn u graag van dienst.
Maatwerk zonwering voor iedereen Kerkstraat 7, 6669 DA Dodewaard Telefoon +31 (0)488 - 417 272 E-mail info@geurts.com www.geurts.com www.apotheekdelinge.nl
26 en 27 april 2024
Feest in Dodewaard
Koningsavond 26 april:
Koningsfeest in de feesttent vanaf 20.00 uur tot 1.00 uur
DJ Matthew & Ferry de Lits
Koningsdag 27 april 2024
11.00 uur Aubade in de feesttent Muzikale omlijsting van het Dodewaards mannenkoor, Amicitia en Kunst na Arbeid (KNA)
Vanaf +/- 12:00 uur diverse activiteiten bij de tent op het voetbalveld met onder andere: Fietstocht - Springkussens - Stormbaan - Multiplay voetbal - Vogelhuisjes maken
Muziek m.m.v. DJ Jan Valkenier - Eten en drinken Einde Koningsdag 18.00 uur
Wij, de Oranjevereniging en voetbalvereniging Dodewaard, hopen op uw komst en spreken de wens uit om er samen, fijne en mooie dagen van te maken. De besturen van beide verenigingen.
Feestdj Matthew Ferry de Lits
Oranje Boven 27 april & 4 en 5 mei
Eten & Drinken
Veerstoep 1 | 4051 CL OCHTEN | T. (0344) 64 24 91 | E. info@veerstoep.nl | I. www.veerstoep.nl
Liniestraat 28a | 4051BP Ochten T. (0344) 70 10 23
Uitsluitend op afspraak info@buntstoffering.nl www.buntstoffering.nl
Industrieterrein ‘De Heuning’ Industrieweg 21 Ochten T: 0344 - 64 36 22 info@vandoorn.net www.vandoorn.net
• Constructie • Machinebouw Agri • VDC
Administratiekantoor J. Klop Administratiekantoor J. Klop
Molendam 9 - 4051 BG Ochten Dienstverlening op maat!
Burgemeester Houtkoperlaan 3 4051 EW Ochten Tel: 0344 - 64 23 00 Open van 8.00 - 18.00 uur
Apothekers: J. Wisman, B. Nowicki, M. van Hunnik, A. Stoer, S. van Dijk en medewerkers zijn u graag van dienst.
Heuningstraat 33B 4051 CA Ochten 06 - 5379 5485 info@vandijkbuiteninrichting.nl www.vandijkbuiteninrichting.nl
Bonegraafseweg 27a 4051 CG Ochten
Telefoon: 0344 - 64 48 30
Mobiel: 06 - 50 61 45 01
E-mail: marcobionda@hetnet.nl
Koningsdag in Ochten
Op Koningsdag staan het Van Drielplein en de Molendam in Ochten bomvol met allerlei leuke attracties en is er van alles te doen voor jong en oud.
10.30 uur Aubade
10.45 uur – 18.00 uur
• Uitzending Koningsdag op megagroot scherm
• Kleedjesmarkt
• Draaimolen
• Bootjes
• Kinderboerderij
• Bungeetrampoline
• Klimwand
• Multi Sky Swing
• Rodeostier (met prijs)
• Sweeper
• Boksbal
• Fotohokje
• Ballonnenclown
• Megablokken
• Minispringkussen
• Schminken
• Pony rijden (vanaf 13:00 uur)
11.30 uur
• Eerste deel zeepkistenrace
- kinderen (met prijs)
13.00 uur
• Sterkste mens competitie (met prijs)
14.00 uur
• Dansen met kinderen op lied
Koningsspelen 14.30 uur
• Tweede deel zeepkistenrace
- grotere kinderen en volwassenen (met prijs) 17.00 uur
• Prijsuitreiking
• Einde attracties 18.00 uur:
• Einde eten en drinken op het plein
Oranje Boven
In onze showroom werken wij op afspraak! (0344) 64 25 30 info@vangessel.nl
Achterstraat 47 4054 MS Echteld
Kozijnen van kunststof www.vangessel.nl
SCHIETSPORTVERENIGING LE CARTOUCHE
Sportpark “De Hoeken” Keizerstraat 104
4053 HK IJZENDOORN
T 0344-643840 (dinsdag en donderdag tussen 19 en 21 uur)
E info@svlecartouche.nl
WWW.SVLECARTOUCHE.NL
Liniestraat 10, Ochten | 0344 64 48 00 proef-tijd.com Cafetaria en lunchroom
Personeel gezocht
• Allround horecamedewerker (ster)
• Leidinggevende (v.a. 21 jaar) Voor de dinsdag tot zaterdag
DENTHO SERVICE
Onderhoud, keuring & reparatie
Alles voor uw heftruck
• Keuring
• Onderhoud
• Verkoop
• Onderdelen Verkoop
• Banden Persen en Monteren
• Transport van alle interne Transportmiddelen
Tel: 06 - 29 50 35 91 denthoservice@outlook.com www.denthoservice.nl
Alle bekende brandstoffen
DHL ServicePoint
Verkoop tuinmachines
Reparatie tuinmachines
Gasflessen
Firma van Wamel
Voorstraat 45 | Echteld
Telefoon (0344) 64 12 14
www.vanwamel.net
Hermesweg 1 4051 BV Ochten Tel. 0344 - 64 29 24 www.gsb.nl
Koningsdag in Echteld
09.15 uur Ophalen ballonnen voor de kinderen in de Prins Willem-Alexanderschool (tot uiterlijk 09.25 uur).
09.30 uur Opening door een vertegenwoordiger van de gemeente NederBetuwe bij de Prins Willem-Alexanderschool, aansluitend aubade met medewerking van de schoolkinderen onder muzikale begeleiding van De Harmonie uit Ochten. Oplaten van de ballonnen.
Aansluitend is er voor alle kinderen een optocht door het dorp met versierde fietsen en drie- of vierwielers. Iedereen mag hieraan meedoen. Als het maar geen gemotoriseerde voertuigen zijn. Wie zijn fiets, step, driewieler, skelter of iets anders het allermooist versiert, wint een mooie prijs!
11.00 uur Namens de Oranjevereniging wordt u een kopje koffie of thee met oranje tompouce aangeboden. U bent van harte welkom in dorpshuis De Hoge Hof. Hier kunt u zich ook inschrijven voor de puzzeltocht als groep of de Allleskunner-wedstrijd als groep van minimaal vier tot maximaal zes personen.
11.30 uur Start eerste deelnemers puzzeltocht. De puzzeltocht is door het dorp Echteld. Jullie creativiteit, puzzelskills, sportiviteit en doorzettingsvermogen zullen op een leuke manier op de proef gesteld worden. Normaal mag je geen telefoon gebruiken, maar nu is één telefoon per
groep noodzakelijk!
12.30 uur Verkoop van onder andere broodjes hamburger en frites bij dorpshuis De Hoge Hof met een gezellig stuk muziek van dj Ed!
14.00 uur Wedstrijd: Wie kan alles? De Alleskunner Echteld. Voor iedereen vanaf tien jaar.
14.00 uur De kinderen kunnen geschminkt worden.
15.00 uur Voor kinderen tot twaalf jaar is er een spellenplein waar ze diverse spellen kunnen doen met een stempelkaart. Is die vol, dan staat er wat lekkers te wachten!
+/- 17.00 uur Prijsuitreiking in het dorpshuis Puzzeltocht en de Alleskunner.
Zaterdag 20 april Oranjefeest
Vrijdag 3 mei Playbackshow
OPROEP!
De afgelopen jaren hebben we veel versierde tuinen gezien. Dit zien we graag dit jaar weer terug ter voorbereiding op het lustrumjaar 2025. Doen jullie allemaal mee? Versier je tuin zo mooi mogelijk in koningsdagsfeer.
Oranje Boven 27 april & 4 en 5 mei
Markstraat 3a | 4043 JX Opheusden
Telefoon: 0488 - 48 12 14
info@campingdelinie.nl www.campingdelinie.nl
Nieuwbouw
Verbouw Aanbouw
Renovatie
Restauratie
Markstraat 3a | 4043 JX Opheusden
Telefoon: 0488 - 48 12 14 info@campingdelinie.nl www.campingdelinie.nl
Restauratie Daar kunt u op bouwen!
Broekdijk 26 | 4041 CV Kesteren | Tel. (0488) 483235 Info@bouwbedrijftornbroers.nl | www.bouwbedrijftornbroers.nl
‘Zorg goed voor mijn pop, ik zie haar graag als ik weer terugkom.’
In Ochten woonde in de oorlog textielhandelaar en eigenaar van een manufacturenwinkel, Salomon David Frank met zijn vrouw Maria Anna en dochtertjes Betty en Ietje (ook wel Daatje genoemd). Hij heeft gehoord dat het slecht is afgelopen met zijn ondergedoken en verraadde familieleden en geloofde dat hij en zijn gezin zouden overleven als hij het bevel opvolgde om zich met zijn gezin op transport te laten stellen.
Op 9 april 1943 reed de bus voor, begeleid door een paar agenten. ‘We mogen met de bus!’ Ietje Frank drukte nog snel haar pop in de armen van haar buurmeisje Fina van Lavieren. ‘Zorg goed voor mijn pop, ik zie haar graag als ik weer terugkom’, dat zei Ietje nog. Maar de familie Frank zou nooit terugkeren. Eerst kwam Vught, toen Westerbork en nog datzelfde jaar is het hele gezin omgekomen in een gaskamer in het Poolse Sobibor. Fina van Tuil-van Lavieren (inmiddels 89 jaar) heeft bijna tachtig jaar goed voor de pop van haar vriendinnetje Ietje gezorgd: ‘We hebben vroeger samen gespeeld. Aanvankelijk dacht ik natuurlijk ook dat ze ooit terug zou keren. Maar ja, dat liep helaas anders.’
De pop overleefde de oorlog wel, al was dat ook niet vanzelfsprekend. Fina: ‘Toen we in 1944 moesten evacueren dacht ik: Ik neem die pop van Ietje mee, die laat ik niet achter.’
Toen ze in 1945 terugkeerden naar het bijna volledig verwoeste Ochten bleek ook de woning van de familie Van Lavieren in puin te liggen. Als de pop achter zou zijn gelaten was er niets van over gebleven. ‘Ik heb nooit met die pop gespeeld.
Lees verder op pagina 21
Die was van Ietje. Ik heb hem al die jaren keurig in een doos bewaard.’ Fina herinnert zich nog dat ze de familie Frank uitgezwaaid hebben op de dag dat ze zonder protest werden weggevoerd. Vader en moeder hadden beiden een grote koffer bij zich, de meisjes een klein koffertje en Betty met haar pop onder de arm, alsof ze op vakantie gingen. ‘En ze zwaaiden allemaal naar ons terug. Niemand ging er toen vanuit dat ze nooit meer terug zouden keren, dat was niet voor te stellen.’
Het popje van Ietje heeft Fina een paar jaar geleden aan het Nationaal Holocaustmuseum
De meeste overlevenden zwijgen. Ze willen hun afschuwelijke herinneringen uitwissen en nieuwe generaties niet ‘belasten’ met hun pijn. Vier Stolpersteine (struikelstenen), zijn in het trottoir voor het vroegere huis van de familie Frank aan de Ambachtstraat in Ochten gelegd ter nagedachtenis van Salomon David Frank (geboren 8 oktober 1902), omgebracht op 9 juli 1943 in Sobibor. Zijn vrouw Maria Anna de Jong (geboren 16 september 1902), omgebracht op 1 september 1943. Evenals hun twee dochtertjes Betty Frank (geboren 29 mei 1932) en Ietje Frank (geboren 23 maart 1936).
geschonken. ‘Ze was immers van Ietje en niet van mij.’ Wel is ze door het museum wat opgeknapt, maar ze heeft nog altijd dezelfde kleertjes aan.
Meer weten over de familie Frank, of een documentaire terugkijken over amateurbeelden die door Salomon David Frank eind jaren dertig zijn gemaakt?
Koningsdag? Wist jij dit al over
1. Koningsdag begon als Prinsessedag
Op 31 augustus 1885 werd prinses Wilhelmina vijf jaar oud. Een Utrechtse krant besloot die dag te vieren in het lokale Oranjepark. De jaren daarop namen steeds meer steden zulke festiviteiten over, waardoor Prinsessedag een nationaal feestje werd, vooral voor kinderen.
2. Beatrix vierde het feest niet op haar verjaardag
Beatrix koos er bij haar aantreden voor om Koninginnedag op 30 april te blijven vieren, als eerbetoon aan Juliana, die geboren was op die dag
3. Oude meuk
De gemiddelde straatverkoper verdient zo’n €92,00 op Koningsdag. Dit met allemaal oude woonaccessoires, boeken, antiek en curiosa.
4. Vrijmarkt ontstaan vanuit protesten
Dat prinses Beatrix in 1966 trouwde met de Duitser Claus von Amsberg viel lang niet bij iedereen goed met de oorlog nog vers in het geheugen. Tijdens het huwelijk en op Koninginnedagen vonden er grote protesten plaats. Amsterdam bedacht in 1971 een oplossing. Mensen verkochten oud spul al op een kleedje voor hun huis, door de vrijmarkt in het stadscentrum te organiseren, verminderde de ruimte voor protesten.
5. In de Tweede Wereldoorlog was Koninginnedag verboden
Koninginnedag werd wel gevierd in ballingschap. Wilhelmina bevond zich in Londen en vierde daar haar verjaardag.
Maar dat feestje in Nederland meevieren was ten strengste verboden. De Duitsers wilden nationale gevoelens tegengaan en traden daarom streng op. Alles wat ook maar leek op Oranjegevoel was verboden. Het uithangen van de rood-wit-blauwe vlag was bijvoorbeeld uitgesloten. Maar ook het dragen van oranje kleding was verboden op Koninginnedag.
10. Leve de koning
Willem-Alexander Claus George Ferdinand Prins van Oranje, Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Jonkheer van Amsberg. Onze koning in volle glorie.
6. Koninkrijk der Nederlanden
Koningsdag is ook een nationale feestdag op Curaçao, Aruba, Sint Maarten en Bonaire.
8. Crazy party
Koningsdag wordt in de Lonely Planet omschreven als een ‘crazy, wonderful madhouse celebration’.
9. Oranje tompouce
De verkoop van tompoucen neemt tijdens Koningsdag met zeshonderd procent toe.
Hamsestraat 28, Opheusden
Alles in huis om uw droom inrichting te realiseren
Ontdek alle mogelijkheden in stoffering, meubels en meer!
Ben jij 'n vakman met de Betuwse mentaliteit? Heb jij groene vingers en werk jij graag in een leuk team?
Bekijk dan snel onze vacature!
Ben jij enthousisast over deze vacature én boomkwekerij Arends den Heuvel? Mooi! Neem dan contact op met Albert-Jan Arends: 06-46 21 23 82 aj@arendsdenheuvel.nl www.arendsdenheuvel.nl
Herdenkingsbijeenkomst in Opheusden
Herdenkingsbijeenkomst op donderdag 4 mei 2024 om 19.00 uur op de begraafplaats aan de Dalwagenseweg en om 19.30 uur bij het monument voor het gemeentehuis in Opheusden.
19.00 uur
Kranslegging op de oude begraafplaats aan de Dalwagenseweg bij de graven van onbekende soldaat en bij het graf van de Opheusdenaar van Dam. Aansluitend wordt het Wilhelmus gespeeld.
Plm. 19.15 uur
Formeren van de deelnemers voor de stille tocht, voorafgegaan door de tamboers.
19.20 - 19.30 uur
Klokluiden.
19.25 uur
Verzamelen bij het monument.
19.30 – 19.37 uur
Opening ceremonie bij gemeentehuis door het comité 4/5 mei.
19.40 uur
Vlaggen worden halfstok door militairen van het Regionaal Militair Commando Noord.
19.45 uur
Toespraak door een vertegenwoordiger van de gemeente Neder-Betuwe
19.58 uur Taptoe.
20.00 uur
Twee minuten stilte.
20.05 - 20.10 uur
Gedichten voorgedragen door de kinderen van de basisscholen.
20.10 - 20.20 uur Kranslegging.
20.20 uur
Slotwoord en aansluitend defilé langs het monument.
Oranje Boven
Dodenherdenking in Kesteren
Programma voor de herdenkingsbijeenkomst op 4 mei aanstaande rondom het graf van Johannes van Zanten op de oude begraafplaats aan de Nedereindsestraat te Kesteren.
19.15 uur - Verzamelen bij de ingang van de begraafplaats
19.30 uur - Gezamenlijk naar het graf van Johannes van Zanten
- Inleidend woord door Gerard Nieuwenhuis namens 4/5 mei comité
- Kinderen van de basisscholen dragen gedichten voor
- Fanfare Kesteren speelt een koraal
- Toespraak door vertegenwoordiger van de Gemeente Neder- Betuwe
- Zang van Margreet de Vree en familie uit Dodewaard
20.00 uur: - Taptoe gevolgd door 2 minuten stilte
- Fanfare Kesteren speelt de eerste regel van het Wilhelmus.
Aanwezigen zingen het eerste en zesde couplet
- Kransen en bloemen
- Bijdrage van Margreet de Vree en familie
- Fanfare Kesteren speelt slotkoraal
- Slotwoord door Gerard Nieuwenhuis namens 4/5 mei comité.
Na afloop is er een kopje koffie in Ons Dorpshuis, Kesteren
Oranje Boven 27 april & 4 en 5 mei
Wij leveren onder andere kwaliteits tractors, tuin- en parkmachines, Aspen brandstof, hydraslangen, Echo-Tools, BCS en Farmtrac
Specialist in keukenadvies aan huis
Kleinschalig, persoonlijk & eigentijds
Verlies en afscheid nemen is een zeer aangrijpend proces. ‘Ik wil niks liever dan dat nabestaanden met een goed gevoel terugkijken op de uitvaart.’ Om dat te regelen is Wim altijd een luisterend oor en neemt hij alle tijd.
Dodenherdenking 4 mei in Dodewaard
18.00 uur Nationale vlaggen halfstok (burgers en bedrijven hele dag halfstok).
19.15 uur Stille tocht langs de oorlogsgraven op de algemene begraafplaats met kranslegging en plaatsen kaarsjes bij de oorlogsgraven.
19.55 uur Aansluitend stille tocht naar het monument aan de Pluimenburgsestraat.
19.59 uur Trompettist Kunst na Arbeid 20.00 uur Twee minuten stilte.
Daarna opvolgend: Wilhelmus (twee coupletten)
Toespraak vertegenwoordiger gemeentebestuur.
Verhaal van Wouter Hoogakker (Door J. van Maanen).
Gedichten basisschoolkinderen.
Kranslegging door vertegenwoordiger gemeentebestuuur.
Kranslegging door veteranen en comité 4/5 mei.
Plaatsen bloemen bij monument door schoolkinderen.
Plaatsen bloemen of kransen door overige aanwezigen.
Defilé langs monument door alle aanwezigen.
21.08 Vlaggen worden gestreken.
Muzikale omlijsting door muziekvereniging Kunst na Arbeid.
Stille tochten begeleid door tamboers van Kunst na Arbeid.
Oranje Boven
NATIONAAL FRUITPARK OCHTEN
Centraal gelegen in Rivierenland vind je een plek waar je dagen kunt vertoeven, een echte boomgaard kunt ervaren en tegelijkertijd iets kunt leren over (hoogstam)fruit , zoals pruimen, kersen en peren. Jong en oud vermaakt zich in Fruit park Ochten, waar alles mag en niets moet.
Beleef de Betuwe!
Er is hier van alles te beleven en ontdekken:
Bezoek de kinderboerderij
Beleef het blotenvoetenpad
Sla je slag op de 18 holes midgetgolfbaan
Beklim de uitkijktoren
Bezoek de speeltuin
Geniet op het terras van de lekkerste streekproducten
RESTAURANT
Blossom is een jong en eigentijds restaurant, waar werken met streekproducten centraal staat. Ons restaurant is gevestigd op het Nationaal Fruitpark, waar honderden verschillen de fruitbomen staan. Blossom gebruikt dit fruit in haar gerechten om zo heerlijke combinaties te maken.
Proef de Betuwe!
Bij Blossom kunt u terecht voor: Koffie met Betuws gebak Uitgebreide lunch
Gezellige borrel
Feestelijke high-tea
Sfeervol dineren
Herdenken in Ochten 4 mei
Het thema van herdenken en vieren in 2024 is Vrijheid vertelt: opmaat naar 80 jaar vrijheid.
Met dit thema wordt aandacht gevraagd voor de littekens die de Tweede Wereldoorlog achterliet en die nog steeds zichtbaar zijn in de levens van mensen en bijvoorbeeld ook in het uiterlijk van ons dorp.
Maar ook breder werkt de Tweede Wereldoorlog door, zoals in de manier waarop we naar de wereld kijken. Alleen in een land zonder oorlog, waar mensenrechten worden nageleefd en waar geen onderdrukking is, kan een samenleving goed functioneren. Natuurlijk vraagt dit om ieders verantwoordelijkheid, want vrijheid is niet vanzelfsprekend.
Laten we herdenken en vieren. Iedere inwoner van Ochten en Eldik willen we graag ontmoeten tijdens de herdenking. Er zal tijdens de plechtigheid onder meer muzikale begeleiding zijn en een inbreng van de scholen.
In de periode voorafgaand aan de herdenking en ook de komende jaren zal op de scholen in Ochten aandacht worden besteed aan het thema: Dit was Ochten, dit is Ochten.
Maakt u gebruik van de vrijheid samen te herdenken? Het programma start 4 mei om 19.30 uur bij het monument aan de Kerkstraat in Ochten.
Het gesloten dossier, de zoektocht tussen
Kesteren en Opheusden
(2)
door Carin Weustenenk
Bevrijdingsdag is een dag waarop we de vrijheid vieren. Maar voor een aantal mensen zijn de dagen rondom 4 en 5 mei moeilijk, ze denken aan familieleden of vrienden die niet meer bij hen zijn.
Boerderij Willem van Vlaanderen sr. Rijnbandijk 167 Kesteren
Bewoners Rijnbandijk 167 Eef van Vlaanderen- van Zoelen met dochters Nellie en Christina. Foto eind jaren 20
Het is alweer anderhalf jaar geleden dat ik bij mevr. Huibers-van Vlaanderen en haar man in Opheusden op de bank zat. Mevrouw had diverse vragen over de vermissing van drie van haar familieleden, waaronder haar vader Willem van Vlaanderen junior, in maart 1945. Vorig jaar mocht ik in dit magazine er ook al wat over schrijven. We waren toen nog maar in het begin van onze zoektocht. Inmiddels hebben we heel wat dossiers doorgelezen en dat heeft wel een goed beeld gegeven van de oorlogssituatie in het voorjaar van 1945. Deze
Willem van Vlaanderen jr., getrouwd met Jantje Boudewijn. Neef van Willem van Vlaanderen sr. Vader van Dicky Huibers- van Vlaanderen
van Vlaanderen sr., getrouwd met Eef van Zoelen woonde Rijnbandijk 167
dossiers bevinden zich veelal in het Nationaal Archief in Den Haag en zijn oorlogsdossiers. Ze zijn pas openbaar sinds 2018 en dat is ook de reden dat mevrouw Huibers-van Vlaanderen haar zoektocht meer dan 75 jaar duurde. Vanaf half februari wordt de Betuween Grebbelinie extra bewaakt door de 34e SS Freiwilligen-Grenadier-Division Landstorm Nederland. De top van deze Divisie is Duits en in de midden en lagere functies zitten veel Nederlandse SS’ers. Men verwacht nieuwe aanvallen van de geallieerden op deze linies en daarom wordt het gebied tot spergebied verklaard. Burgers uit het gebied moeten evacueren en een groot aantal van hen verblijft in diverse steenfabrieken langs de Rijn. De gezinnen van Willem van Vlaanderen senior, Willem van Vlaanderen junior en Frederik van de Wetering verblijven in de steenfabrieken van Maurik. Op Zondag 4 maart 1945 willen ze opnieuw voedsel en hooi
Oranje Boven 27 april & 4 en 5 mei
Willem
De boerderij van Willem van Vlaanderen sr. Rijnbandijk net even buiten Kesteren.
ophalen bij de boerderij van senior, Rijnbandijk Kesteren. Ze worden opgepakt door SS’ers en diezelfde middag doodgeschoten op de Betuwelinie. Een kleine boom met hek op de Spees mankeert nu nog de plek. Na enig onderzoek concludeerden we dat deze drie slachtoffers behoren tot een groep van eenentwintig slachtoffers in het spergebied, de zogenoemde spergebiedmoorden.
Moorden gepleegd op onschuldige burgers in Rhenen, Kesteren en het buitengebied van Bennekom. Hoofdverantwoordelijke hiervoor is de Duitse Standartenführer Micheal Hans Lippert. Willem van Vlaanderen senior en Frederik van de Wetering zijn begraven op het oude kerkhof in Kesteren. Willem van Vlaanderen junior is begraven op het ereveld van Loenen.
De zoektocht van mevr. Huibers-van Vlaanderen is ten einde en ik heb het verhaal mogen opschrijven in een boek. Daarnaast bevat het boek informatie over de oorlogssituatie in de Betuwe, een lijst met alle eenentwintig slachtoffers en diverse plattegronden. Dit alles voorzien van foto’s. Ook wordt er kort aandacht besteed aan de situatie in Rhenen en Bennekom.
Brief Wilhelmin aan mevr. E van Vlaanderen-van Zoelen
Naschrift
Het boek is verkrijgbaar voor € 6,00 bij Kantoorboekhandel van Leeuwen in Opheusden. Op zaterdag 4 mei van 10.30 tot 15.00 uur zal schrijfster Carin Weustenenk hier aanwezig zijn. Mocht u informatie/ vragen hebben of Carin gewoon even willen spreken, dan staat ze u graag te woord. U kunt ook een e-mail sturen naar hetgeslotendossier@gmail.com.
Oranje Boven 27 april & 4 en 5 mei
Frederik van de Wetering, getrouwd met Christina van Vlaanderen. Schoonzoon van Willem van Vlaanderen sr.
Mevr. Dicky Huibers- van Vlaanderen met schrijfster Carin weustenenk
Programma 4 mei in Echteld
Zaterdag 4 mei
Fietspuzzeltocht
10.00 uur Inschrijven fietspuzzeltocht in dorpshuis De Hoge Hof. Let op: maximaal acht fietsende deelnemers per groep. De lunch wordt voor jullie verzorgd.
10.15 uur Start eerste deelnemers.
11.00 uur Einde inschrijving.
15.30 uur Prijsuitreiking fietspuzzeltocht bij het dorpshuis. Leden: Gratis / Niet-leden: € 5,00 p.p.
Zaterdag 4 mei
Dodenherdenking
19.00 uur Herdenkingsdienst in de Protestantse Kerk te Echteld. Met medewerking van het Kerkkoor Looft den Heer, de dorpsvereniging Echteld en leerlingen van de Prins WillemAlexanderschool. Voorganger ds. G. Schouten.
20.00 uur Kranslegging bij het monument. Na twee minuten stilte is er voor een ieder gelegenheid om bloemen te leggen en wordt het Wilhelmus gezongen.
20.20 uur Gezamenlijk koffiedrinken in het dorpshuis.
Oranje Boven 27 april & 4
EEN FAMILIEBEDRIJF WAARIN JOUW UNIEKE KRACHT TELT
Typisch jij. Bij GMB.
Werken bij GMB betekent werken bij een familiebedrijf waar mensgericht ondernemen centraal staat. Bij GMB krijg je veel vrijheid om je functie in te vullen vanuit je eigen kracht en talenten. Zo draag je daadwerkelijk bij aan de missie van GMB om duurzame oplossingen te bedenken en realiseren op het gebied van waterkwaliteit, waterveiligheid, bio-energie en industriële bouw en infra.
Met zo’n 550 medewerkers hebben we veel kennis en vakmanschap in huis in allerlei disciplines. Samen werken we aan veelzijdige uitdagingen en toonaangevende projecten in heel Nederland. Dankzij de verdeling in zes clusters houden we korte lijnen en een persoonlijke werksfeer. Bij GMB houden we van uitdagingen aangaan, heerst er een sterk saamhorigheidsgevoel en is er veel ruimte voor lol met elkaar.
Zie jij jezelf wel werken bij GMB?
Kijk op werkenbijgmb.eu en solliciteer direct op een leuke vacature.
We bieden jou:
• Fijne werksfeer
• Een goed salaris
• 40 vrije dagen per jaar
• Veel ontwikkelmogelijkheden