Managementsamenvatting: Kunst in Huis in 2017 Kunst in Huis wil zoveel mogelijk mensen die in Vlaanderen en Brussel wonen of verblijven, zin doen krijgen om werk van lokale hedendaagse kunstenaars in huis te halen, en hun favoriet kunstwerk te kopen als ze er verliefd op worden. Tegelijk is Kunst in Huis een platform waar beginnende (semi-) professionele kunstenaars de kans krijgen om hun werk voor te stellen en te verkopen aan een breed publiek. Kunst in Huis doet dit via een dynamische collectie die de vinger aan de pols houdt van het kunstenveld, een gebruiksvriendelijke online catalogus en een netwerk van contactpunten waar de kunstwerken aan democratische tarieven geleend en gekocht kunnen worden. 2017 is het laatste jaar van de beheersovereenkomst 2015-2016, die met een jaar verlengd werd. In deze periode boekte Kunst in Huis een aantal mooie Figuur 1: © resultaten. Wannes Lecompte
Doel 1: dynamische collectie en ondersteuning voor kunstenaars Kunst in Huis staat artistiek terug op de kaart en de kwaliteit van de collectie is sterk verbeterd. Er is een permanente instroom van nieuwe, vaak jonge kunstenaars.
De collectie omvat zo’n 5.000 kunstwerken in uiteenlopende stijlen, technieken, formaten en prijzen. Het is een dynamische collectie: dankzij de permanente in- en uitstroom van kunstwerken, die in bruikleen zijn van de kunstenaars, kan de organisatie de vinger aan de pols houden van de evoluties in het kunstenveld. In deze beleidsperiode stroomden 1.712 nieuwe kunstwerken in, of 35% van de huidige collectie-omvang van 4.875 kunstwerken;
Kunst in Huis werkte eind 2017 samen met 354 verschillende kunstenaars. Het streven is langzaam te evolueren tot een 400-tal kunstenaars, zodat elke kunstenaar steeds voldoende individuele aandacht kan blijven krijgen, zowel vanuit de organisatie als vanuit het publiek;
Jonge kunstenaars vinden terug de weg naar de collectie. Het dubbele selectiemechanisme, met scouting en een open call onder supervisie van een artistieke commissie, werd op punt gezet. Steeds meer kunstenaars nemen deel aan de open call (123 in 2017), hoewel scouting het belangrijkste instroommechanisme blijft. De instroom van nieuwe kunstenaars schommelt tussen 10 en 20 per jaar. In 2017 kwamen 17 nieuwe kunstenaars in collectie, waarvan 14 jonger dan 35. Sinds 2013, de start van het nieuwe artistieke beleid, kwamen 86 nieuwe kunstenaars in collectie, of een vernieuwingspercentage van 24% ten opzichte van het huidig aantal kunstenaars;
Kunst in Huis beoogt een beschikbaarheid van ongeveer 1,5 kunstwerk per klant, met het oog op voldoende keuze voor de abonnees én voldoende toonkansen voor de kunstenaars. Dit wil zeggen dat de collectie en het klantenbestand samen moeten evolueren. Dat is gedurende de hele beleidsperiode het geval Figuur 2: Lisa Vlaemminck in geweest;
Kunst in Huis stelde zich vanaf 2015 tot doel om, bovenop de Coffeeklatch voor Kunst in Huis) toonkansen via de kunstuitleen, minstens 50 kunstenaars per jaar extra in de kijker te plaatsen via evenementen en communicatiekanalen. Deze doelstelling wordt vlot gehaald, jaarlijks worden meer dan 100 kunstenaars extra gepromoot (2017: 181 toonkansen voor 112 verschillende kunstenaars);
De inkomsten die Kunst in Huis genereert voor de kunstenaars in collectie, nemen toe. Niet alleen uit verhuur; een groot aantal kunstenaars verkoopt ook kunstwerken via Kunst
haar atelier (© Studio
in Huis (153 kunstenaars in 2017). De totale omzet uit verhuur, verkoop en honoraria bedroeg tijdens in de periode 2015-17 € 1.153.546, waarvan € 404.888 in 2017 (+4%);
In 2017 stroomde 75,5% van de werkingssubsidie door naar de kunstenaars via vergoedingen uit verhuur, verkoop en honoraria.
Doel 2: mensen zin geven om hedendaagse kunst in huis te halen Kunst in Huis trekt jaarlijks zo’n 500 nieuwe particuliere abonnees aan en bereikt klanten uit heel Vlaanderen. De verkoop van kunstwerken na de leenperiode zit in de lift.
Het imago van Kunst in Huis is frisser en jonger geworden. De huisstijl werd de afgelopen jaren verder ontwikkeld. Gesmaakte campagnes met onder meer een kunsttest (2015, “Wat voor kunstliefhebber ben jij”), en met peterschap van muzikant Bent Van Looy, kunstenaar Philip Aguirre, schrijfster Saskia de Coster en actrice Maaike Cafmeyer werden opgemerkt;
De zichtbaarheid van Kunst in Huis is de afgelopen jaren verbeterd dankzij de website met online catalogus die eind 2014 werd gelanceerd en waar de volledige collectie bekeken en gereserveerd kan worden. Het aantal gebruikers van de website steeg met 41% tussen 2015 en 2017 (van 60.575 naar 85.466). De surfers zijn mooi gespreid over heel Vlaanderen, met grote kernen in de steden met een filiaal (Antwerpen, Gent, Leuven en Brussel) maar ook in de ruime regio daar rondom. De website is ondersteunend voor de werking via fysieke contactpunten;
Er werd in 2017 ingezet op een scherpere artistieke dochter (© Studio Coffeeklatch voor profilering. Kunst in Huis lanceerde haar “Nieuwe Garde van Kunst in Huis) 2017” tijdens een druk bezochte expo op het Antwerp Art Weekend. Sinds 2017 worden de nieuwe kunstenaars in collectie van dat jaar systematisch extra gepromoot onder deze naam;
Kunst in Huis verbeterde de fysieke contactpunten. In deze beleidsperiode was er een contactpunt in elke provincie; vanuit dit netwerk werden klanten uit heel Vlaanderen en Brussel bediend. Uit de verhuis van het filiaal in Antwerpen naar een commerciële zichtlocatie, leerde Kunst in Huis dat “location, location, location” geen loze term is. Antwerpen was de afgelopen beleidsperiode de sterkhouder, met een netto groei van 47% sinds de verhuis eind 2014. Deze aanpak is de leidraad voor de verdere ontwikkeling van de filialen in de volgende beleidsperiode;
Eén belangrijk target werd niet behaald, namelijk de beoogde netto klantengroei van 15%. Het aantal actieve abonnementen daalde bij de particulieren met 2,5% tegenover 2014, tot 2.501 abonnementen. De belangrijkste verklaring van de daling bij de particulieren is dat de tijdelijke pop-up / On Tour formules, ingevoerd in 2012 ter vervanging van verlieslatende filialen, geen geschikt alternatief bleken te zijn voor de dienstverlening in de vaste filialen. Over de jaren liepen de pop-ups letterlijk leeg (van 826 abonnementen in 2012 naar 127 in 2017.) Als we daarentegen alleen naar de 4 vaste filialen kijken, zijn deze tijdens deze beleidsperiode met 25% gegroeid. Tegelijk is ook de marketingstrategie gewijzigd. Kunstuitleen is een duur instrument en daarom kiest Kunst in Huis er sinds 2016 voor om niet langer in te zetten op netto groei maar wel op instroom (zo veel mogelijk nieuwe klanten, voor een kortere periode), en tegelijk om meer mensen aan te zetten om voor het eerst kunst te kopen. Beide koerswijzigingen hebben een negatieve impact op de netto groei. Ze dragen volgens Kunst in Huis echter wel veel beter bij tot de missie om zo veel mogelijk kunstliefhebbers zin te geven om te leven met kunst;
Bij de bedrijven daalde het aantal abonnementen met 3% en ook hier is de strategie veranderd; de bedrijvenuitleen maakt niet langer deel uit van de publieksdoelstelling maar wel van de doelstelling kunstspreiding (toonkansen) én het is een belangrijke bron van inkomsten om de werking naar kunstenaars en particulieren te ondersteunen. In de
Figuur 3: Maaike Cafmeyer en haar
afgelopen beleidsperiode werd de verwaarloosde bedrijvenportefeuille volledig doorgelicht. Het aantal bedrijfsabonnementen (en dus toonkansen) bleef met 904 abonnementen status quo tegenover 2016 (928 in 2014). De bedrijven en organisaties dragen voor 42% bij aan de inkomsten uit kunstuitleen.
Nieuwe opdracht: kunstkoopregeling
Figuur 4: © Maen Florin
Eind 2017 kreeg Kunst in Huis er een nieuwe opdracht bij: de ontwikkeling, coördinatie en marketing van de kunstkoopregeling, een innovatieve renteloze kunstlening die in 2018 op de rails gezet wordt op vraag van minister van cultuur Sven Gatz. Kunst in Huis werkte in 2017 intensief aan het uitwerken van een concept. In december 2017 werd de beheersovereenkomst gesloten waarin de krijtlijnen van het project bepaald zijn. De regeling wil het voor beginnende en minder kapitaalkrachtige liefhebbers van kunst makkelijker maken om kunst te kopen, en wil tegelijk de kunstenaars helpen om meer kunstwerken te verkopen. Voor de coördinatie-opdracht werd een werkingssubsidie van € 1.000.000 aan Kunst in Huis toegekend voor de periode 2017-2021. Het pilootproject start in het najaar van 2018.
Organisatie Kunst in Huis werkt met een klein maar enthousiast team van 15 medewerkers (13,2 VTE). Eind 2017 werd het organogram hertekend met het oog op de nieuwe opdracht “kunstkoopregeling” en het verbeteren van de operationele efficiëntie. De vaste ploeg wordt aangevuld met een team vaste jobstudenten, vrijwilligers en stagiairs en 24 partnerorganisaties voor artistieke samenwerking, evenementen, marketing en locaties (2016: 21). Na decennia verblijf in de Gallaitstraat 78 in Schaarbeek, verhuisde Kunst in Huis naar 2 nieuwe locaties in hartje Brussel omdat het gebouw waarin het kunstdepot huisde, verkocht werd. Hiermee kwam een einde aan de naturasteun dit al die jaren aan Kunst in Huis gegeven werd. In december verhuisde het hoofdkantoor naar de Bloemenstraat 32, in januari 2018 volgde het kunstdepot naar de Hooikaai 35, waar in de loop van 2018 ook een volwaardig Brussels Figuur 5: © Wim Jans filiaal zal worden uitgebouwd. Dankzij een investeringssubsidie van de Vlaamse overheid kon de Hooikaai verbouwd worden tot een professioneel kunstdepot met oog voor klimatisatie, brand- en diefstalveiligheid en professionele opslag van de ruim 1.500 kunstwerken die er in transit verblijven. De verhoging van de reguliere subsidies vanaf 2018 stelt Kunst in Huis in staat om de bijkomende huisvestingskosten het hoofd te bieden.
Financiën
Kunst in Huis is sinds enkele jaren terug een financieel gezonde organisatie die in 2017 een omzet boekte van € 1.942.158, een positief saldo van €36.989 voor bestemming en € 0 na bestemming;
Figuur 6: © Saskia Van der Gucht
Er werden 65% eigen inkomsten gegenereerd (2016: 60%; 2015: 58%);
In 2017 stegen de eigen inkomsten uit de kernactiviteiten met +9% naar € 1.041.348 (2016: € 951.736). De eigen inkomsten uit kernactiviteiten afgezet tegenover de subsidies geeft een percentage van 155% (2016: 153%, 2015: 129%);
De omzet uit kunstuitleen (enkel abonnementen, huurgelden en verzilverde
kunstcheques) daalde met 3% tot €488.305, dit ten gevolge van meerdere strategische koerswijzigingen;
De omzet uit verkochte maar (nog) niet verzilverde Kunstcheques en waardebonnen op de balans bedroeg € 37.370,97 (2016: € 30.303) of een stijging met +23%;
De omzet uit verkoop van kunstwerken steeg met +24% tot € 409.752,42 incl. BTW (2016: € 329.505).