Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: ………………… EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI 12.SINIF KİMYA 1.DÖNEM 1.YAZILI (3.KLASİK DOKÜMAN) Sınav yeri ve tarihi: Sınav saati ve süresi:
, 40 dakika
Puan dağılımı: İlk 35 sorunun her biri 2’şer puan, 36 ve 37.sorular 10’ar puan, 38.soru 6 puan, 39.soru 4 puandır. Başarılar…
1. 4A grubunda germanyumdan başka hangi element yarı iletken özellik gösterir? 2. Yarı iletkenlerin en önemli uygulama alanı hangi endüstri alanıdır? 3. Sodyum alüminyum florür bileşiğinin formülünü yazınız. 4. Kromit adıyla bilinen cevher adı hangi metalin doğadaki bileşiğidir? 5. Manyetit cevherinin formülünü yazınız. 6. Demir metali esas olarak hangi alaşımın üretiminde kullanılır? 7. Karbonun elektriği iletmeyen allotropunun adı nedir? 8. Minerallerin çizilmeye karşı gösterdikleri direnç sertlik olarak bilinmektedir; bu sertlik hangi ölçü birimiyle ifade edilir?
9. Kütle numarası 11 olan bor elementi radyoaktiftir ve alfa ışıması yapar; bu özelliğinden dolayı nerede kullanılır?
10. Hidrojenin kütle numarasını yazınız. 11. Hidrojenin 3 izotopundan biri kendi adıyla, diğer ikisi ise farklı adlarla bilinir; farklı adlarla bilinen izotoplardan birinin adı tirityumdur. Diğer izotopun adını yazınız.
12. Big Bang teorisi Türkçe olarak hangi adla bilinir? 13. Demir atomunun çekirdeğinde nükleon başına düşen hangi enerji en yüksektir? 14. Tabiatta bulunan, genellikle suda çözünmeyen, elde edilmeye değer miktarda bir veya birden fazla element içeren minerallere, başka bir ifadeyle doğal ve inorganik metal bileşiklerine cevher denir. Cevherin diğer adı nedir?
15. Yer kabuğundaki bileşiklerin çoğunun yapısında 3 önemli anyon vardır. Bunlarda birinin adını yazınız.
16. Farklı element atomlarının düzgün bir şekilde yerleşmesiyle oluşan alaşımlara ne ad verilir? 17. İki veya daha çok fazdan oluşan alaşımlara ne ad verilir? 18. Mutfaklarda kullanılan borcam vb. ısı değişikliğine dayanıklı cam türü kimyada ne camı adıyla bilinir?
19. Bor elementinin 3 allotropundan ikisinin adını yazınız. 1
20. Na, K, Rb, Cs, Fr metallerinden başka 1A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. 21. Be, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden başka 2A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. 22. C, Si, Ge, Sn metallerinden başka 4A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. 23. 1A grubu metallerinin özel adı nedir? 24. 2A grubu elementlerinin özel adı nedir? 25. 3A grubu elementlerinin özel adı nedir? 26. Ülkemizdeki bor madenini çıkarmak ve işlemekle görevli olan devlet kuruluşunun adı nedir? 27. Kış aylarında genellikle bacaların tam çekmemesinden dolayı sobadan çıkıp odaya yayılan bir gaz, havada belirli bir birimi geçerse ve belirli bir zaman solunursa ölüm meydana gelir. Bu gazın adını veya formülünü yazınız.
28. Suyun elektrolizinde katotta oksijen mi yoksa hidrojen mi toplanır? 29. Metalik alüminyum, Al2O3 sıvısının elektrolizinden elde edil ir. Elektrolizdeki toplam reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz.
30. Magnezyum (Mg) metalinin seyreltik hidroklorik asit (HCl) çözeltisiyle reaksiyonundan hidrojen (H 2) gazı elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz.
31. Metalik sodyumun (Na) suyla (H2O) tepkimesinden hidrojen gazı (H2) elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz.
32. Magnezyum (Mg) şeridin havada parlak beyaz alevle yanarak magnezyum oksit (MgO) oluşturmasına ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz.
33. Metalik sodyumun (Na) oksijen (O2) ile tepkimesinden sodyum peroksit (Na2O2) elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz.
34. Metalik potasyumun (K) oksijen (O2) ile tepkimesinden potasyum süperoksit (KO2) elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz.
35. 2A grubundaki hangi element yaprağa yeşil rengini veren klorofil pigmentinde bulunur? 36. Hidrojen (H2) elementinin kullanıldığı yerlerden beşini yazınız (2x5=10 puan).
37. Aşağıdaki denkleştirilmiş reaksiyon denklemlerinde boş bırakılan yere gelmesi gereken element veya bileşiği yazınız (2x5=10 puan).
1. SiO
2
+ 2C →
2.
+ 2H2 → Si + 4HCl
3. HgS + O
2
4. Na B O
7
+ CoO → 2NaBO2 +
5. Na B O
7
+ 2H+ + 5H2O → 4
2
2
2
+ 2CO
4
4
→
+ SO2
+ 2Na+
38. Aşağıdaki denkleştirilmiş reaksiyon denklemlerinde X, Y ve Z hangi maddedir? (2x3=6 puan) 2H3BO3 ⇄ 2X + 2H2O 2X ⇄ Y + H2O Y + 3Mg → 2Z + 3MgO (Tepkime, ısı etkisiyle gerçekleşir.) X:
Y:
Z:
39. Aşağıda verilen denkleştirilmiş reaksiyon denklemlerinde X ve Y hangi maddedir? (2x2=4 puan) Mg+2 + Ca(OH)2 → X + Ca+2 X + 2HCl → Y + 2H2O X:
Y: CEVAP ANAHTARI
Adı, soyadı: Sınıfı, numarası: …………………… EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI 12.SINIF KİMYA 1.DÖNEM 1.YAZILI (3.KLASİK DOKÜMAN) Sınav yeri ve tarihi: Sınav saati ve süresi:
, 40 dakika
Puan dağılımı: İlk 35 sorunun her biri 2’şer puan, 36 ve 37.sorular 10’ar puan, 38.soru 6 puan, 39.soru 4 puandır.
1. 4A grubunda germanyumdan başka hangi element yarı iletken özellik gösterir? Silisyum 2. Yarı iletkenlerin en önemli uygulama alanı hangi endüstri alanıdır? Elektronik endüstrisi, 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 3
bilgisayar endüstrisi Sodyum alüminyum florür bileşiğinin formülünü yazınız. Na3AlF6 Kromit adıyla bilinen cevher adı hangi metalin doğadaki bileşiğidir? Krom Manyetit cevherinin formülünü yazınız. Fe3O4 Demir metali esas olarak hangi alaşımın üretiminde kullanılır? Çelik Karbonun elektriği iletmeyen allotropunun adı nedir? Elmas Minerallerin çizilmeye karşı gösterdikleri direnç sertlik olarak bilinmektedir; bu sertlik hangi ölçü birimiyle ifade edilir? Mohs sertlik ölçüsü Kütle numarası 11 olan bor elementi radyoaktiftir ve alfa ışıması yapar; bu özelliğinden dolayı nerede kullanılır? Tıpta kanser tedavisinde Hidrojenin kütle numarasını yazınız. 1 Hidrojenin 3 izotopundan biri kendi adıyla, diğer ikisi ise farklı adlarla bilinir; farklı adlarla bilinen izotoplardan birinin adı tirityumdur. Diğer izotopun adını yazınız. Döteryum Big Bang teorisi Türkçe olarak hangi adla bilinir? Büyük Patlama teorisi Demir atomunun çekirdeğinde nükleon başına düşen hangi enerji en yüksektir? Bağlanma enerjisi veya nükleer enerji Tabiatta bulunan, genellikle suda çözünmeyen, elde edilmeye değer miktarda bir veya birden fazla element içeren minerallere, başka bir ifadeyle doğal ve inorganik metal bileşiklerine cevher denir. Cevherin diğer adı nedir? Filiz Yer kabuğundaki bileşiklerin çoğunun yapısında 3 önemli anyon vardır. Bunlarda birinin adını yazınız. Silikat, oksit veya alümina silikat Farklı element atomlarının düzgün bir şekilde yerleşmesiyle oluşan alaşımlara ne ad verilir? Homojen alaşımlar İki veya daha çok fazdan oluşan alaşımlara ne ad verilir? Heterojen alaşımlar Mutfaklarda kullanılan borcam vb. ısı değişikliğine dayanıklı cam türü kimyada ne camı adıyla bilinir? Pyrex (pyreks) camı Bor elementinin 3 allotropundan ikisinin adını yazınız. Amorf bor, kristal bor, yüksek saflıkta bor Na, K, Rb, Cs, Fr metallerinden başka 1A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. Lİ Be, Ca, Sr, Ba, Ra metallerinden başka 2A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. Mg
22. C, Si, Ge, Sn metallerinden başka 4A grubunda hangi metal vardır? Sembolünü yazınız. Pb 23. 1A grubu metallerinin özel adı nedir? Alkali metaller 24. 2A grubu elementlerinin özel adı nedir? Toprak alkali metaller 25. 3A grubu elementlerinin özel adı nedir? Toprak grubu elementleri 26. Ülkemizde bor madeni hangi adla bilinen devlet kuruluşu tarafından çıkarılmaktadır ve işlenmektedir? Eti Maden İşletmeleri
27. Kış aylarında genellikle bacaların tam çekmemesinden dolayı sobadan çıkıp odaya yayılan bir gaz, havada belirli bir birimi geçerse ve belirli bir zaman solunursa ölüm meydana gelir. Bu gazın adını veya formülünü yazınız. Karbon monoksit veya CO 28. Suyun elektrolizinde katotta oksijen mi yoksa hidrojen mi toplanır? Hidrojen 29. Metalik alüminyum, Al2O3 sıvısının elektrolizinden elde edilir. Elektrolizdeki toplam reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz. Al2O3 → 2Al + 3/2O2 30. Magnezyum (Mg) metalinin seyreltik hidroklorik asit (HCl) çözeltisiyle reaksiyonundan hidrojen (H 2) gazı elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz. Mg + 2HCl → MgCl2 + H2 31. Metalik sodyumun (Na) suyla (H2O) tepkimesinden hidrojen gazı (H2) elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz. Na + H2O → NaOH + ½ H2 32. Magnezyum (Mg) şeridin havada parlak beyaz alevle yanarak magnezyum oksit (MgO) oluşturmasına ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz. Mg + ½O2 → MgO veya Mg + CO2 → MgO + CO 33. Metalik sodyumun (Na) oksijen (O2) ile tepkimesinden sodyum peroksit (Na2O2) elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz. 2Na + O2 → Na2O2 34. Metalik potasyumun (K) oksijen (O2) ile tepkimesinden potasyum süperoksit (KO2) elde edilmesine ait reaksiyon denklemini yazarak denkleştiriniz. K + O2 → KO2 35. 2A grubundaki hangi element yaprağa yeşil rengini veren klorofil pigmentinde bulunur? Mg 36. Hidrojen (H2) elementinin kullanıldığı yerlerden beşini yazınız (2x5=10 puan).
1. Hidrojen, amonyak sentezinde kullanılır. 2. Hidrojen; hidrojenlendirmede, özellikle de margarin imalinde kullanılır. 3. Hidrojenin yanmasıyla 2700 °C’a kadar yüksek sıcaklık elde etmeye yarayan alete hidrojen hamlacı adı verilir. Bu hamlaç, metalleri eriterek (Pt) kaynak yapmada (otojen kaynak) ve erime noktası yüksek bileşikleri (SiO 2, Al2O3) eritmede kullanılır.
4. Hidrojen, güneş pillerinde kullanılır. 5. Hidrojen, CH OH (metil alkol, metanol) sentezinde kullanılır. 6. İndirgen özelliğinden dolayı metalürjide metal oksitleri metale indirgemek için 3
kullanılır.
7. Sıvı H (hidrojen), roket yakıtıdır. 8. Hidrojen, uçan balonlarda kullanılır. 9. Hidrojen, HCl (hidroklorik asit) sentezinde kullanılır. 2
10. Havanın hacimce % 0,00005’i hidrojendir. 11. Bor bileşiğinden elde edilen olan H2 yakıt olarak kullanılır (ikincil enerji kaynağı). 12. Güneş enerjisi yardımı ile H2O’yu ayrıştırarak elde edilebilecek gaz hâlindeki H 2 yakıt olarak kullanılacaktır (ikincil enerji kaynağı).
13. Karadeniz’in derinliklerindeki H2S (hidrojen sülfür)’den elde edilebilecek olan H2 yakıt olarak kullanılacaktır (ikincil enerji kaynağı).
14. Güneşte gaz hâlindeki H2 helyuma dönüşerek enerji ihtiyacımız karşılanmaktadır. 15. Yıldızlarda ve gezegenlerin birçoğunda elementel hidrojen bulunur. 16. Hidrojen izotoplarının geniş kullanım alanı vardır. Trityumlu saatler ve trityumlu trafik işaretleri, kendiliğinden ışık saçtıkları için karanlıkta da rahatlıkla görülebilirler.
4
Döteryum; döteryum lambalarında, nükleer reaktörlerde ve bilimsel araştırmalarda kullanılır.
37. Aşağıdaki denkleştirilmiş reaksiyon denklemlerinde boş bırakılan yere gelmesi gereken element veya bileşiği yazınız (2x5=10 puan).
1. SiO + 2C → Si + 2CO 2. SiCl + 2H → Si + 4HCl 3. HgS + O → Hg + SO 4. Na B O + CoO → 2NaBO + Co(BO ) 5. Na B O + 2H + 5H O → 4H BO + 2Na 2
4
2
2
2 2
4 4
2
7 7
2
+
2
2 2
3
3
+
38. Aşağıdaki denkleştirilmiş reaksiyon denklemlerinde X, Y ve Z hangi maddedir? (2x3=6 puan) 2H3BO3 ⇄ 2X + 2H2O 2X ⇄ Y + H2O Y + 3Mg → 2Z + 3MgO (Tepkime, ısı etkisiyle gerçekleşir.) X:HBO2 Y:B2O3 Z:B
39. Aşağıdaki verilen denkleştirilmiş reaksiyon denklemlerinde X ve Y hangi maddedir? (2x2=4 puan) Mg+2 + Ca(OH)2 → X + Ca+2 X + 2HCl → Y + 2H2O X: Mg(OH)2 Y: MgCl2
5