Asielzoekers in de klas
“Als Ramin en Ramish moeten terugkeren, dan leven ze niet lang meer” Vijf jaar geleden hadden de Afghaanse broers Ramin (17) en Ramish (16) Samadzai nog nooit een school van dichtbij gezien. Vandaag zitten ze in het vierde en derde jaar ASO van het Koninklijk Atheneum in Schoten. Het zijn twee populaire jonge kerels die aan sport doen, muziek maken... Maar aan dat schijnbare succesverhaal kleeft ook een erg duister kantje. In 2000 vluchtten Ramin en Ramish met hun ouders van Afghanistan naar Pakistan. Weg van de Taliban die het op hun vader gemunt had, want die maakte vrouwenkleren en dat mocht niet. Hun oudste broer, op dat moment achttien, werd meegenomen omdat hij geen baard droeg. Dat mocht ook niet. Het gezin zag hem nooit meer terug. In Pakistan vond vader Samadzai werk bij een klerenmaker. Een paar jaar later kreeg hij een hersenbloeding en plots stond moeder Noori, onzeker, ongewild en ongeletterd, er alleen voor met haar twee zonen. Ze kreeg het zwaar te verduren, maar vond uiteindelijk opvang bij dezelfde klerenmaker waar ze als poetsmeid aan de slag kon. Tot er Afghaanse bedreigingen kwamen en Noori contact zcht met een mensensmokkelaar. 4,5 jaar geleden eindigde de reis van een moeder en haar twee zonen in België. Nu ja, eindigen. Ze gingen van Brugge naar Brussel, verbleven in Turnhout en wonen nu in een woning van het OCMW in Schoten. Ramin en Ramish konden niet lezen, niet schrijven en natuurlijk spraken ze de taal niet. Sinds ze in ons land zijn, verhuisden ze al verschillende keren van school, maar ze hebben zo verbluffend hard gewerkt dat ze ondertussen halverwege hun secundair zitten. En nu moeten ze weg. Hun mama heeft bij de eerste aanvraag een onvolledig verhaal verteld. Ze verzweeg dat ze in Pakistan bedreigd werd. Perfect menselijk, kun je denken, want wie kun je nog vertrouwen als je jaren als opgejaagd wild leefde en er zelfs een zoon aan verloor? Als ze hen in Pakistan vonden, waarom zou dat in België dan niet lukken? Nog twee procedures (met mogelijks ook nog minstens één binnenlandse verhuis) hebben de jongens te gaan.
Het schrijnende verhaal van Ramin en Ramish is helaas niet uniek. Zo kan het niet langer, vinden de onderwijskoepels, en ze klopten aan bij staatssecretaris Maggie De Block. In afwachting van dat debat brachten wij al vier experts rond de tafel. Raymonda Verdyck (afgevaardigd bestuurder GO!), Elke Derre (lerares zedenleer van Ramin en Ramish), kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen en David Lowyck (directeur bij vzw Minor-Ndako, een opvangcentrum voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen) buigen zich over tien stellingen.
1.
Die kinderen zijn volledig geïntegreerd. Laat hen dan op z’n minst hun opleiding afmaken en pluk ze niet zomaar weg aan de schoolpoort.
Raymonda Verdyck: “Als onderwijsverstrekker willen wij niet direct het migratiebeleid van de staatssecretaris aanvallen. Waar wij wel een probleem mee hebben, is dat jongeren die hier zo lang zitten, integreren, maximaal hun kansen proberen te benutten,... worden uitgewezen zonder dat ze hun studies kunnen afmaken. Zorg dan ten eerste dat je sneller tot conclusies komt als mensen niet mogen blijven. En als ze hier dan toch langer zijn, garandeer kinderen en jongeren dan op z’n minst dat ze hun studies kunnen afmaken. De