Pesten vanuit kinderrechtenperspectief Pesten past niet!, Utrecht, 5 juni 2013 Bruno Vanobbergen Vlaams kinderrechtencommissaris
Kinderrechtencommissariaat? Onafhankelijke instelling binnen het Vlaams Parlement (bij decreet geregeld) Toezicht op naleving IVRK in Vlaanderen Detecteert, signaleert, adviseert Klachtenlijn: Gratis nummer: 0800 20 808 www.kinderrechten.be Informatie – bemiddeling - klachtenonderzoek
Advieswerk: www.kinderrechtencommissariaat.be Reactief en proactief Alle maatschappelijke domeinen
Wie meldt klachten?
Waarover gaan deze klachten?
“Een leerkracht sloeg een 11-jarige jongen op de speelplaats. De ouders hebben deze slagen door een huisarts laten vaststellen en contacteerden meteen de directie van de school. Ze schakelden ook het Centrum voor Leerlingenbegeleiding in. De school aarzelt in haar aanpak. De erkenning van wat gebeurde, laat op zich wachten. Daardoor verloopt het herstelproces moeizaam. De moeder en haar zoon contacteren het Kinderrechtencommissariaat om de school ertoe aan te zetten een duidelijk signaal te geven.�
“Een vader meldt dat zijn 7-jarig zoontje al een hele tijd gepest wordt door een jongen van zijn klas. De school deed het in het begin af als kwajongensstreken, maar het gaat veel verder dan dat. De vader geeft aan dat zijn zoon zich helemaal anders gedraagt. Hij heeft geen zin meer om naar school te gaan. De school toont wel begrip, maar zegt elke keer opnieuw: “We houden het in het oog”. Hij heeft de indruk dat hij niet gehoord en erkend wordt en vraagt het Kinderrechtencommissariaat om bemiddeling.”
Pesten in Vlaanderen Onderzoek IST (2006-2008): 56,7% van de bevraagde jongeren is de afgelopen drie maanden het slachtoffer geweest van één of andere manier van pesten 49,3% geeft toe te hebben gepest 78,6% van de leerlingen zegt dat hij/zij de afgelopen drie maanden getuige was van pestgedrag 61,9 % van de ondervraagde jongeren ‘de afgelopen drie maanden’ te maken kreeg met pesterig gedrag via internet of gsm 3,3 % van de jongeren kreeg als slachtoffer te maken met ernstig cyberpestgedrag (minstens 3 x per week);
Kinderen, jongeren en geweld (2012)
Lichamelijk
Emotioneel
Seksueel
Gezin
12%
18%
1%
School
42%
57%
4%
Jeugdbeweging
10%
13%
2%
Sport
13%
23%
3%
Het belang van de schoolomgeving Aandacht voor territorialiteit
De onveiligste plaatsen op school zijn de ongedefinieerde ruimtes (“eigenaarsloos�) Ook de routes naar deze ruimtes verdienen onze aandacht Leerlingen verantwoordelijkheid geven voor schoolruimtes
ď‚—Onderzoek Kind & Samenleving & UNICEF (2010)
“Ik ben heel bang voor zichtbare armoede. Ik wil dat niet meer. Ik wil hebben dat ik er gewoon uitzie. Zeker mijn kinderen. Rond kleding, rond schoolgerei,… Mijn kinderen moeten piekfijn in orde zijn. Een klas heeft ook snel door dat we niet rijk zijn, ze hebben dat heel snel door.”
“Parler, c’est prendre le risque de se mettre en JE: JE parle” (Philippe Meirieu)
“We hebben de geweldlijst en ons charter tegen geweld. Dat is super belangrijk. Daardoor hebben we geleerd wat geweld allemaal is. Het was meer dan wat ik eerst dacht, bijvoorbeeld iemand benoemen als ‘dommerik’ is kwetsend en eigenlijk geweld. (…) Wie te veel geweld gebruikt, moet even weg van de anderen om na te denken. Zo laten we elkaar merken dat we geweld niet willen. We gaan hier veel uit leren voor later. We zijn geen school zonder geweld, maar proberen het wel te zijn.”
Childrenandbusiness.org