༼ ཉེར་འཁོ་བའི་རོམ་རིགས་བསྡུ་སྒྲིག། ༽
ཀུན་ལེགས་དབང་ཕྱུག། རིག་གཞུང་མཐོ་རིམ་སོབ་གྲྭ། གནམ་ལོ་༢༠༢༠།
1
༼ངོ་སྤྲོད།༽ ༄༅།། ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་ཤཱཀྱའི་རིགས་འཁྲུངས་ཤིང།། གཞན་གྱི་མི་ཐུབ་བདུད་ཀྱི་དཔུང་འཇོམས་པ།། གསེར་གྱི་ལྷུན་པྤྲོ་ལྟ་བུར་བརྗིད་པའི་སྐུ།། ཤཱཀྱའི་གཙྤྲོ་བྤྲོ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལྤྲོ།།
ཞེས་མཆོད་པར་བརྗོད་
ནས།། །།
༼དཀར་ཆག།༽ གོ་རིམ།
2
༼རྩ་དྤྲོན།༽
ཤྤྲོག་གྲངས།
༡
ངོ་སྤྲོད།
༢
༢
དཀར་ཆག།
༢-༣
༣
ཕམ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་བསྡུས་པ་བཞུགས་སོ།།
༤-༡༣
༤
ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚུལ་དང་གོ་དོན་ཕན་ཡོན་སྒྲ་བཤད།
༡༤-༡༨
༥
མཆོད་ཆས་རྣམས་ཀྱི་མཚོན་དོན།
༡༩-༤༠
3
༦
གདོང་དར་གྱི་མཚོན་དོན།
༤༡-༤༤
༧
དབྱར་གནས་ཀྱི་ངོ་སོད་མདོར་བསྡུས།
༤༥-༤༩
༨
སྐྱབས་འགྲོའི་འགྲེལ་བཤད།
༥༠-༥༣
༩
མཆོད་པ་ཕུལ་ཐངས་ཀྱི་སྐོར།
༥༤-༦༨
༡༠
བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ཀྱི་ངོ་སོད།
༦༩-༧༦
༡༡
ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཀྱི་རྒྱབ་ཁུངས་མདོར་བསྡུས།
༧༧-༨༢
༡༢
ཆང་རག་གི་ཉེས་དམིགས་སྐོར་གླེང་བ།
༨༣-༩༡
༡༣
དབུ་ཞྭ་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་བརྡ་དོན་འགྲེལ་བཤད།
༩༢-༩༦
༡༤
མནའ་འབོ་ཚུལ་གྱི་སྐོར།
༩༧-༩༩
༡༥
གསུར་གྱི་འགྲེལ་བཤད།
༡༠༠-༡༠༢
༡༦
ཟླ་ཉི་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཤད་པ།
༡༠༣-༡༠༥
༡༧
སྐྲ་སྐར་བཟང་ངན་བཞུགས་སོ།།
༡༠༦-༡༠༨
༡༨
རླུང་རྟའི་འགྲེལ་བཤད།
༡༠༩-༡༡༦
༡༩
སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་ངོ་སོད་མདོར་བསྡུས།
༡༡༧-༡༡༨
༢༠
ཤད་ཀྱི་ངོ་སོད་དང་ཐོབ་ཐངས།
༡༡༩-༡༢༡
༡༽ མི་ཕམ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་བསྡུས་པ་བཞུགས་སོ།།
༆རིག་སྟོང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུའི་བྱིན་རླབས་ལས།།
དགོངས་པའི་ཀློང་ལས་སོབས་པའི་གཏེར་བརྒྱད་གྲོལ།། ལུང་རྟོགས་ཆོས་མཛོད་རྒྱ་མཚོའི་མངའ་བདག་མཆོག།
མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།། ཨོཾ་གུ་རུ་ཨ་ཛི་ཏ་སརྦ་སིདྡྷི་ཧཱུྃ།
4
འཇམ་མགོན་འཇུ་མི་ཕམ་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ་ནི།རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་རྟ་སྤྱི་ལོ་༡༨༤༦ ལོར་ཡབ་འཇུ་མགོན་པོ་དར་རྒྱས་དང་། ཡུམ་དཔོན་རུ་ཆོས་དར་གྱི་བུ་མོ་སྲིང་ཆུང་
གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཡུལ་མདོ་ཁམས་སྡེ་དགེ་ཟླ་ཆུའི་ཡུལ་སྐྱོང་དགེ་བསྙེན་ཆེན་པོ་ཟླ་རྒྱལ་
རྡོ་རྗེ་འཕེན་ཕྱུག་གིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་གནས་ཡ་ཆུའི་དིང་ཆུང་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས། ཁུ་བོ་པདྨ་དར་རྒྱས་ཀྱིས་མི་ཕམ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་མཚན་གསོལ། ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ཡི་ དམ་འཇམ་དཔལ་ཞི་དྲག་དང་། ཆོས་སྐྱོང་གེ་སར་གཉིས་ཁོ་ན་ལ་དད་པ་ཞིག་བྱུང་། དགུང་གྲངས་དྲུག་བདུན་ནས་སོམ་གསུམ་རྣམ་ངེས་དང་། རྩིས་དཀར་ནག་གི་སྔོན་ འགྲོ་ཐུགས་འཛིན་མཛད། དགུང་གྲངས་བཅུ་སྐོར་ནས་འབྲི་ཀློག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་
ཅིང་ལྗགས་རོམ་ཡང་ཅི་རིགས་གནང་། དགུང་གྲངས་བཅུ་གཉིས་པའི་ཐོག་ཡུལ་དེའི་ དགོན་པ་འཇུ་མོ་ཧོར་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་དུ་གྲྭ་པ་བྱས་པར་བཙུན་ཆུང་མཁས་པ་
ཞེས་ཀུན་གྱིས་བསྔགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར། དགུང་གྲངས་བཅོ་ལྔ་དྲུག་སྐོར་ཞིག་ན་ དབྱངས་འཆར་གྱི་དཔེ་རྙིང་ཞིག་ལ་ཞག་ཤས་གཟིགས་ཏེ་འཇམ་དཔལ་ལ་གསོལ་བ་
བཏབ་པས་མ་ལུས་པ་མཁྱེན།དགུང་ལོ་བཅུ་བདུན་སྐབས་ཉོག་ཟིང་གིས་འབོག་སྡེ་མཐའ་ དག་མགོ་ལོག་ཏུ་སོང་བས་རྗེ་ཉིད་ཀྱང་དེར་བྱོན།དགུང་གྲངས་བཅོ་བརྒྱད་བཅུ་དགུའི་
སྐོར་ནས་སྐུ་ཞང་འགྱུར་བཟང་དང་ལྷན་དུ་ལྷ་སར་ཕེབས། དེ་ནས་ལྷོ་གནས་རྒྱས་པར་
བྱོན་ཞོར་ལྷོ་བག་མཁར་ཆུར་ཕེབས་པའི་ཚེ་ཐ་མལ་གྱི་སྣང་བ་འགྱུར།བདེ་དྲོད་ཀྱི་ཉམས་ འབར་བ་སོགས་གནས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཐོབ།ཕྱིར་རང་ཡུལ་དུ་ལོག་རྗེས་ལབ་སྐྱབས་
མགོན་དབང་ཆེན་དགྱེས་རབ་རྡོ་རྗེའི་མདུན་ནས་མ་ཏི་འཇམ་དཀར་གྱི་རྗེས་གནང་དང་། ཆོས་སྐྱོང་གི་སྲོག་གཏད་སོགས་གསན།
5
དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་སོད་འཇུག་ཤེས་རབ་ལེའུ་སོགས་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་མང་པོ་ གསན། འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་དབང་པོ་ལས། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་གཞུང་ ལུགས་དུ་མ་དང་། གསང་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་དང་། གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ ཁྲིད། རྒྱབ་རྟེན་གྱི་བཤད་པ་སོགས་མན་ངག་ཕྱག་བཞེས་དམར་ཁྲིད་མང་པོ་ཞུས།
ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ལས། སྒྲ་ཙནྡྲ་པ་དང་། དངུལ་ཆུ་བཙོ་བཀྲུའི་ལག་ལེན་ སོགས་ཐུན་མོང་རིག་གནས་དང་། འཇམ་དཔལ་ཚེ་བདག་སོགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ སྨིན་གྲོལ་གྱི་རིགས་མཐའ་ཡས་པ་གསན།
འཇུ་དབོན་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་ལས་མདོ་སྡུད་པའི་བཤད་པ། འབུམ་གསར་དགེ་བཤེས་ ངག་དབང་འབྱུང་གནས་ལས་དབུ་མ་འཇུག་པ། འཇམ་དབྱངས་བོ་གཏེར་དབང་པོ་
ལས་ཚད་མ་རིགས་གཏེར། སེར་ཤུལ་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པའི་མདུན་ནས་མཛོད་ཀྱི་ བཤད་ལུང་སོགས་མདོར་ན་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་དུ་མའི་མདུན་ནས་མདོ་སྔགས་
རིག་གནས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་མ་མཁྱེན་པ་མེད་པར་བསབས། རོགས་ཆེན་ཤྲཱི་
སེང་དུ་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་ཆོས་སྐོར་དང་། དཔལ་སྤུངས་ལྔ་རིག་སོབ་གླིང་ནས་གསོ་བ་ རིག་པ་དང་། རྩིས་དཀར་ནག་སོགས་རིག་གནས་ཀྱི་སྐོར་རྣམས་མཐར་ཕྱིན་པར་
བསབས། སྐུ་ཚེ་ཕལ་ཆེར་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་ཀྱི་དབེན་གནས་རྣམས་སུ་སྒྲུབ་པ་ ཉམས་ལེན་ཁོ་ན་མཛད་ཅིང་རྨེ་ཤོད་དཀར་མོ་སྟག་ཚང་དུའང་ལོ་བཅུ་གསུམ་དུ་ བཞུགས་ནས་བསྙེན་སྒྲུབ་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད།
རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དཔའ་རིས་རབ་གསལ་དང་རོད་ཡིག་འགའ་ཞིག་ བཏང་རེས་བྱས་པ་ཡང་དོན་དུ་བསྟན་པ་བྱི་དོར་གྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་པའི་ཚུལ་བཀྲས་མཐོང་ དྲུང་ཡིག་རྒྱ་མཚོས་བྲིས་པའི་«གངས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་གཅིག་པུ་འཇམ་ 6
མགོན་མི་ཕམ་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་སྙིང་པོ་བསྡུས་པཞེས་པའི་ནང་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་གསུང་ ལུང་དྲངས་པ་ལས། “སྐབས་དེར་སྐྱབས་མགོན་རྡོ་རྗེ་འཆང་མཁྱེན་བརྩེ་རིན་པོ་ཆེས་ རང་ལུགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་རེ་ཡང་གྱིས་ཞེས་བཀའ་ཕེབས་པས། བ་མའི་བཀའ་སྒྲུབ་པ་
དང་། རང་གི་བོ་གྲོས་གོམས་ཆེད་རྒྱལ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེ་འབའ་ཞིག་སྙིང་ལ་བཅངས་
ནས་མདོ་སྐོར་སོགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་རེ་ཡང་བྲིས་ཤིང་དེ་དག་གི་སྐབས་སུ་རང་ལུགས་ཀྱི་ འདོད་པ་རལ་དུ་བཏོན་ནས་ཅུང་ཟད་རེ་བཤད་པས་གྲུབ་མཐའ་གཞན་གྱིས་འགོག་བྱེད་ ལྟ་བུར་གོ་ནས། ཕྱིས་འདིར་ཕྱོགས་ཐ་དད་ནས་རོད་ཡིག་སོགས་མང་དུ་བྱུང་མོད།
དོན་དུ་རང་གི་ཀུན་སོང་ལ་ནི་བ་མའི་བཀའ་ལུང་སྒྲུབ་པ་དང་། དེང་སང་སྔ་འགྱུར་གྱི་ བསྟན་པ་ཉམས་རྒུད་ཆེ་བས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཞན་ལུགས་ཀྱི་ལད་མོ་ཙམ་ལས། རང་ ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའི་གནད་ཅི་ཡིན་ཙམ་ཡང་ཤེས་འདོད་བྱེད་ནས་འདྲི་མཁན་ཡང་
དཀོན་པས། དོན་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཕན་དུ་རེ་ནས་བྲིས་པ་མ་གཏོགས་གཞན་ལུགས་ལ་ སང་ཞེན་དང་། རང་བསྟོད་ཀྱི་སྙེམས་པ་སོགས་ཀྱི་ཀུན་སོང་ནི་རྨི་ལམ་ཙམ་དུའང་སྐྱེས་ མ་མོང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐུན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་ཀྱང་མི་ཁྲེལ་བ་ཡོད།
རོད་ལན་འགའ་ཞིག་བྲིས་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་གསུང་ རབ་ཀྱི་དགོངས་དོན་རྨ་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་གཟུ་བོའི་བོས་བགྲོ་གླེང་ཅུང་ཟད་ བགྱིས་པ་ཡིན།”ཞེས་གསུངས།
ཡང་«གང ས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་གཅིག་པུ་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ ཐར་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་»ཞེས་པའི་ནང་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་གསུང་ལུང་དྲངས་པ་ལས། “སྤྱིར་ ཚད་མའི་རིགས་པ་ལ་སྔོན་གོམས་འགོག་མེད་སྣང་ཞིང་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གཟིགས་ སྐབས་ནུབ་གཅིག་མནལ་ལམ་དུ། ངོ་བོ་ས་པཎ་ཡིན་པ་ལ། རྣམ་པ་རྒྱ་གར་གྱི་པཎ་ 7
གྲུབ་ཀྱི་ཆས་ཅན་ཤངས་རྩེ་ཅུང་ཟད་གུག་པ་ཞིག་གིས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལ་མི་ཤེས་རྒྱུ་ ཅི་ཡོད། དགག་སྒྲུབ་གཉིས་རེད་གསུངས་ནས་ཚད་མའི་འགྲེལ་པའི་དཔེ་ཆ་ཞིག་དུམ་ བུ་གཉིས་སུ་བྱས་ཏེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་ཏུ་བཞག་ནས་འདི་གཉིས་མཉམ་དུ་སོམས་གསུངས་
པས། དེ་ལྟར་བསམས་མ་ཐག་རལ་གྲི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ་ཉིད་ཀྱི་མདུན་ན་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ ཐམས་ཅད་ཡོད་སྣང་ཤར་བ་ལ། རལ་གྲི་དེ་གཅིག་གཡུགས་པས་ཐོགས་པ་མེད་པར་
ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་ཆོད་པའི་ཐུགས་སྣང་གསལ་བར་བྱུང་བས་ཕྱིར་ནང་ནས་རྣམ་ འགྲེལ་ལ་མི་ཤེས་པ་གཅིག་ཀྱང་མ་བྱུང་། ཞེས་གསོལ་དཔོན་པདྨ་ལ་གསུངས།
འདུལ་བ་མདོ་ར་ལ་ཐོག་མར་ལན་གཅིག་གཟིགས་པས་ཅུང་ཟད་གོ་དཀའ་བ་འདྲ་ཞིག་ བྱུང་ཀྱང་། དེ་རྗེས་བཀའ་འགྱུར་ཚར་གཅིག་དཔེ་བལྟས་བྱས་སྐབས་འདུལ་བའི་པོད་ བཅུ་གསུམ་པོ་ཚར་གཅིག་གཟིགས་པས་དེས་མདོ་ར་ལ་མི་ཤེས་རྒྱུ་གཅིག་ཀྱང་མི་
འདུག་གསུངས།”ཡང་དེ་ཉིད་ལས། “ དེ་ནས་སྔ་རྗེས་སུ་བཀའ་འགྱུར་ཚར་བདུན་དཔེ་ ཀློག་གནང་བ་དང་། གྲེ་ཐོག་སྙུང་སྐབས་དཔལ་འཛིང་དགོན་དུ་བསྟན་འགྱུར་གྱི་དཔེ་ཆ་ གཡར་ཏེ་པོད་བཅུ་ཙམ་དཔེ་གཟིགས་གནང་། ཁོང་གི་ལྗགས་རོམ་མདོ་སྔགས་རིག་
གནས་དང་བཅས་པའི་སྐོར་པུ་སྟི་སུམ་ཅུ་ལྷག་བརམས་ཡོད་པ་དེ་དག་སྔར་གཟིགས་རྒྱ་ ཆེ་བའི་སྟབས་ཀྱི་རིག་པའི་ཀློང་བརྡོལ་ནས་རོམ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཉིད་ཀྱི་
གསུངས་ལས། དེ་ཡང་བོད་སྔ་རྗེས་ཀྱི་ཁྱད་པ་སོགས་ཟབ་གནད་ཐུན་མིན་རྣམས་ནི་
དཔེ་སོགས་བལྟས་པ་མིན་པར། བསྙེན་སྒྲུབ་ལ་བཞུགས་དུས་རིག་པའི་ར་ཁ་ཕྱེ་བ་དང་། བ་མ་དང་ལྷག་པའི་ལྷའི་བྱིན་རླབས་ལས་རང་བབ་ཀྱིས་ཐུགས་ལ་ཤར་ཏེ་མ་བྲིས་ཐབས་ མེད་བྱུང་བ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུངས།”
8
འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་དབང་པོས།མི་ཕམ་མགོན་པོའི་དགོངས་དོན་ཇི་བཞིན་
རྟོགས།།འཇམ་པའི་དབྱངས་བཞིན་ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མཁས།།ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཆོས་ ཀྱི་གྲགས་པ་ལྟར།།སྙན་པས་རྒྱ་མཚོའི་གོས་ཅན་ཁྱབ་གྱུར་ཅིག།ཅེས་པའི་བསྔགས་
བརྗོད་དང་། སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་གལ་འགངས་ཆེ་བ་འགའ་ཞིག་དང་།རྗེ་ཉིད་ཀྱི་
དབང་རྟགས་སུ་བཞེས་པའི་པཎ་ཞུ་རྣ་རིང་བཅས་གནང་སྟེ་དོན་གྱི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་མངའ་ གསོལ།ཁོང་གི་བསྙེན་སྒྲུབ་གང་གནང་ལ་གཞུང་མཐུན་གྱི་རྟགས་ཚད་ལྡན་མ་བྱུང་བ་
མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། «གངས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་གཅིག་པུ་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་རྒྱ་ མཚོའི་རྣམ་ཐར་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་»ལས། “སྟག་ཚང་དུ་རྟ་ནག་གི་སྒྲུབ་པ་ཞག་བཞི་ མཛད་དེ་གཏོར་རྒྱག་གནང་སྐབས་བག་རི་ཕྱེ་མར་ཞིག་པ་དང་། སྡེ་དགེའི་སྲས་མོ་
བསྙུན་སྐབས་བ་བསླུ་ཞུས་པས། བ་ལུག་ལ་ཐུགས་གཏད་པ་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་ ཁ་བསྐོར་བ་ཀུན་གྱིས་མཐོང་།
ལྡན་ཁོག་དིས་མགོ་རི་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་སྐབས། ཉིན་གཅིག་འབྲི་ཀླུང་གི་འགྲམ་དུ་བྱོན་ ཏེ། བོད་ཁམས་བདེ་བའི་སོན་ལམ་དང་། ས་བཅུད་གསོ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་རིན་ཆེན་
འབྲུ་སན་ཅན་གྱི་ཀླུ་བུམ་གཏེར་དུ་སྦས་རྗེས། ཕྱག་ན་མདའ་དར་ཞིག་བསྣམས་ཡོད་པ་ དེ་འབྲི་ཆུའི་ཆུ་དཀྱིལ་དུ་འཕངས་མཛད་པས། མདའ་ཡི་ར་བ་ཆུའི་གཏིང་དུ་ཟུག་ཅིང་
རྩེ་མོ་གྱེན་དུ་བསྟན་དེ་དར་ཚོན་རླུང་གིས་སྐྱོད་བཞིན་བརྟན་པར་གནས་སོང་ཞིང་། དེ་
ནས་རྗེ་ཉིད་ཆུ་འགྲམ་ནས་གྱེན་དུ་སོན་ལམ་ཤིས་བརྗོད་གསུང་བཞིན་ཞབས་གོམས་པ་ བརྒྱད་དགུ་ཙམ་དུ་དལ་བུས་ཕེབས་པར། མདའ་དར་ཡང་སྔ་མ་ལྟར་གྱིས་ཆུ་བོའི་
གཞུང་ནས་གྱེན་ལ་འགྲོ་བ་དེར་འཁོད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང་། ཆབ་མདོར་
བཞུགས་སྐབས་རྒྱ་ནག་གི་འུར་ཟིང་ཆེ་བས་ཉེ་གནས་བ་མ་དམ་པ་འོད་གསལ་ཐུགས་ 9
གཟན་ཆེ་བར་བྱུང་ཚེ། ཁོང་གི་ཞལ་ལས། ཀླ་ཀློ་འཇོམས་པའི་གཤེད་མ་རིགས་ལྡན་
དྲག་པོ་ལྕགས་འཁོར་ཅན་ཡིན། བདག་ཀྱང་དེའི་དམག་དཔོན་ཆེ་ཤོས་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་དག་གིས་འཚེ་ག་ལ་ནུས། ཨའུ་ཙི་གསུངས།
དེ་བཞིན་སྒ་སྟོད་དུ་བཞུགས་དུས་ཕྱི་གླིང་གི་འགྲུལ་པ་སོང་བའང་རྗེ་བ་མ་ཉིད་བཞུགས་ པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་གཞུང་ལམ་དུ་ཁེལ་ཡང་འགྲོ་མ་ནུས་པར། དེ་ལས་གཞན་དུ་བྱོལ་ཏེ་ སོང་བ་དང༌། བར་སྐབས་འཇུ་ཉུང་མ་ཀླུང་རྟ་གུད་ཅིང་ར་མདའ་སོགས་མི་ཕོད་པར་
ཤིན་དུ་ཁས་དམན་དགྲ་ཇག་གིས་འཚེར་བའི་སྐབས། རྗེ་ཉིད་ཀྱིས་འཕྲིན་བཅོལ་གནང་ བས། མནལ་ལམ་དུ་འབྲུ་སྒ་བདེ་ཆོས་སྐྱོང་བེར་ནག་དེ་རྟ་ནག་པོ་ཞིག་བཅིབས་ནས།
ཕྱག་ན་མདུང་ཞིག་བཟུང་སྟེ་དེས་འཇུ་ཉུང་མའི་སྟེང་ནས་རེ་བ་ནག་པོ་ཞིག་བངས་ཏེ་ཕ་ ཚད་གཞན་ཞིག་ཏུ་འཕངས་སོང་བ་རྨིས་པས་དེ་ཕྱིན་ཆད་འཇུ་པ་ཀླུང་རྟ་དར། དགྲ་
ཤེད་ཇེ་ཆེར་སོང་བ་འདི་ཁོ་བོའི་མཐུ་ཡིན་ཡང་སུས་ཀྱང་ཤེས་པ་མི་འདུག་གསུངས་པས་ མཚོན་དེ་རིགས་འགའ་ཞིག་ཐོས།”ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ།།
མདོར་ན་རྗེ་ཉིད་སྐུ་ཚེའི་གང་པོར་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་དུ་མར་བསྟེན་
ཞིང་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པ་ལ་སོང་པ་མཐར་མ་ཕྱིན་པ་མེད་པ་དང་། སྐུ་ ཚེ་བསྙེན་སྒྲུབ་མཛད་པས་ཡི་དམ་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞལ་མ་གཟིགས་པ་མེད་པ། ར་
ཐིག་རླུང་གསུམ་ཐམས་ཅད་རྡོ་རྗེའི་ལུས་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པས་ལས་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་ཕལ་ ཆེར་དབུ་མའི་དབྱིངས་སུ་དག་སྟེ་དགའ་བཞིའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྐུ་ཉམས་སུ་བསྟར་བ།
ཟབ་དོན་མཐའ་དག་དགོངས་པའི་ཀློང་ནས་རང་བརྡོལ་དུ་བྱུང་བའི་གསུང་རབ་བསྟན་ བཅོས་པུ་སྟི་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཙམ་བཞུགས་པ། དངོས་པོ་གང་ལའང་ཞེན་འཛིན་མེད་པ་
ཕྱོགས་མེད་རྒྱལ་ཁམས་འགྲིམས་པའི་རིས་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དེ་ 10
ཉིད་ཀྱི་ཞལ་སོབ་གཙོ་བོར། རྡོ་གྲུབ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ།གཏེར་སྟོན་བསོད་རྒྱལ། རོགས་
སྤྲུལ་ལྔ་པ། དགེ་མང་སྐྱབས་མགོན།མཁན་པོ་པད་རྡོར། ཀཿཐོག་སི་ཏུ་རིན་པོ་ཆེ།ཞེ་ ཆེན་རྒྱལ་ཚབ་སྤྲུལ་སྐུ། ཞེ་ཆེན་རབ་འབྱམས།དཔལ་ཡུལ་རྒྱ་སྤྲུལ། དཔལ་ཡུལ་ཀརྨ་
ཡང་སྤྲུལ། དཔལ་སྤུངས་སི་ཏུ་པདྨ་དབང་མཆོགགླིང་རྗེ་དྲུང་། དགེ་མང་དབོན་བསྟན་ འཛིན་ནོར་བུ། ར་མུ་ར་སྤྲུལ་སྐུ།མཁན་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ།བ་མ་ལུང་རྟོགས།ཨ་འཛོམས་
འབྲུག་སྤྲུལ།རྟོགས་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱི།ངོར་དཔོན་སོབ།དགུ་རོང་སྤྲུལ་སྐུ་སོགས་ས་དགེ་བཀའ་ རྙིང་གི་མཁས་ཆེན་དམ་པ་རྣམས་དང་། ས་སྐྱོང་སྡེ་དགེ་རྒྱལ་པོ་དང་། གླིང་ཚང་རྒྱལ་
པོ་སོགས་བོད་ཀྱི་དཔོན་རིགས་རྣམས་དང་། འབྱོར་ལྡན་བསྟན་པའི་སྦྱིན་བདག་མང་པོ་ རྣམས་ཀྱི་བ་མར་གྱུར་པ་རེད།
དེ་ནས་སྐུ་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ནི«གངས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་གཅིག་པུ་འཇམ་
མགོན་མི་ཕམ་རྒྱ་མཚོའི་རྣམ་ཐར་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་»ལས།“ དགུང་ལོ་རེ་བདུན་པ་རབ་ བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ཆུ་བྱི་ལོའི་ཟླ་བ་དང་པོའི་ཚེས་བཅུ་གསུམ་ལ་སྐུ་མཚམས་གྲོལ། ཚེས་
བཅོ་བརྒྱད་ཉིན་འགྲུལ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གདོན་ནད་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་སྙུང་གཞི་བཞེས་
པ་དང་། ཚེས་ཉེར་གཅིག་ཉིན་མཐའ་མའི་ཞལ་ཆེམས་ཕྱག་བྲིས་མཛད་ནས་གསང་ཉར་ མཛད་། ཟླ་བ་བཞི་པའི་ཚེས་བཅོ་བརྒྱད་ཉིན་མཁན་པོ་ཀུན་དཔལ་འབྱོར་བ་དང་། ཀ༔་ ཐོག་ནས་དུས་འཁོར་སར་པོད་གཅིག་འབྱོར་བས། ཁོང་གི་ཞལ་སོབ་བ་མ་འོད་གསལ་ ལ། དེང་སང་སྤྱིར་བདེན་པར་བཤད་ན་ཉན་མཁན་ནི་མེད། རྫུན་པར་བཤད་ན་ཐམས་ ཅད་བདེན་པར་འཛིན་པས། དེ་སྔོན་སུ་ལའང་མ་སྨྲས། ཕྲན་སོ་སྐྱེ་ཐ་མ་བ་ཞིག་མིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་བངས་པ་ཞིག་ཡིན།
11
ད་རེས་ཀྱི་རྟེན་འདིར་ན་ཟུག་ཆེར་བྱུང་བ་འདི་ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་ཡིན། ད་ཕན་ཆད་ལས་ སྒྲིབ་གཏན་ནས་མོང་མི་དགོས། ད་རེས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཁྱད་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་མཁན་
ཀུན་དཔལ་ལ་དེ་རིང་ནས་དབུ་ཚུགས་ལ་དུས་འཁོར་གྱི་བཤད་ལུང་གྱིས། སྤྱིར་རྒྱུད་
བཤད་ལ་མ་མཐའ་ཡང་ཞག་བཅུ་དགོས་པ་སོགས་གཞུང་དུ་གསལ་ཡང་། ད་རེས་ཉིན་ བརྒྱད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འགྲུབ་པར་གྱིས་ལ་ཚེས་ཉེར་ལྔ་གཟའ་ཟླ་བ་གྲོ་བཞིན་འཕྲོད་སོར་ དགེ་བར་འགྲུབ་ངེས་གྱིས། སར་ཡིག་བརྐོ་བཅུགས་ཞིབ་ཆ་མ་གྲུབ་སྟབས་ཅུང་ཟད་
གསལ་མིན་ཡོད་འདུག་ཀྱང་བདག་ལ་བྱིན་རླབས་ནུས་པའི་མཐུ་ཡོད་པས་ཁྱོད་གཉིས་ བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ཡིན་གསུངས།” ཞེས་དང་།
ཡང་དེ་ཉིད་ལས། “ཉི་ཤུ་གཉིས་གསུམ་སྐོར་ནས་བཟུང་། ད་ནི་འདུ་འཁྲུགས་ཀྱི་ནད་ སོགས་གཏན་ནས་དྲག་ཟིན། ད་ཕན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་གཏན་ནས་མེད། ཉིན་
མཚན་ཐམས་ཅད་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྣང་བ་འཇའ་ཟེར་ཐིག་ལེ་སྐུ་དང་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་སྣང་བ་ འབའ་ཞིག་རྟག་པར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཤར་འདུག་གསུངས། ཉེར་ལྔའི་ཉིན་རྒྱུད་ཞག་འཕྲལ།
ད་ནི་དིལ་མགོ་ཚང་སོགས་ཡོན་བདག་དང་། རྡི་སྤྲུལ་སོགས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཇལ་མི་ཐམས་ ཅད་ཤོག་གསུངས། སྐུ་མདུན་དུ་བཅར་ཏེ་སོན་ལམ་མཛད།
དེ་སྐབས་རྡི་སྤྲུལ་སོགས་ནས་བཞུགས་ཞུ་ཕུལ་བར་ད་ནི་མི་སོད་ངེས་ཅན་ཡིན། སྐྱེ་བ་
ཡང་མི་ལེན་བྱང་ཤམ་བྷ་ལར་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན་གསུངས་ཐག་བཅད་གནང་། དེ་རྗེས་བ་མ་
འོད་གསལ། མཁན་ཡོན་དགའ། ཀུན་དཔལ་གསུམ་གྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་ངོར་སྐུ་ཚེའི་ འདུ་བྱེད་བཏང་ཡང་འཚོ་བའི་འདུ་བྱེད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་ཚེས་ཉེར་དགུའི་ཉིན་གཟའ་ པ་སངས་དང་སྐར་མ་སྣར་མ་འཆར་གྱི་བར་བཞུགས་ཏེ། དེ་བར་གསུང་འཕྲོས་ཅི་
རིགས་དང་། ལྷག་པར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡིག་འབྲུ་འབའ་ཞིག་གིས་གང་ 12
འདུག་གསུངས། ཕྱག་བྲིས་བརྡ་ཡིག་སོགས་སྣ་ཚོགས་གནང་ཡོད་འདུག་ཀྱང་འཇམ་
དཔལ་གྱི་གཟུངས་གཞུག་ཕུལ་ཟིན་སྟབས་གསལ་བར་འགོད་མ་ནུས། ”ཞེས་སོགས་ གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་དགུང་ལོ་རེ་བདུན་པའི་སྤྱི་ལོ༡༩༡༢ པའི་ཆུ་བྱི་ཟླ་བ་༤ པའི་ཚེས་༢༩ ཉིན་སྐུ་གཤེགས་སོ།།
ཨེ་མ་ཧོ།།
ཤེས་བྱ་ཀུན་གཟིགས་ཀུན་མཁྱེན་མི་ཕམ་པའི།།
ཟབ་རྒྱས་གདམས་པའི་གནང་ཀུན་ཇི་བཞིན་རྟོགས།། བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་རིན་པོ་ཆེ།།
སྲིད་མཐའི་བར་དུ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གྱུར་ཅིག།།
ཅེས་པ་རབ་རྒྱན་ཤིང་རྟའི་ས་ག་ཟླ་བའི་སྟོང་པ་གསུམ་པར་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་པའི་ འདས་མཆོད་སྐབས་སུ་སྡེ་དགེ་བ་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས་གསུང་པ་ཡང་སྐྱར་དྲ་ གྲོགས་ཚོར་སན་ལམ་དུ་གུས་པས་ཕུལ་བར་དགེའོ།། འདྲ་བཤུས། བརྒྱུད་ལམ་ནས་བྱེད/ Media.
13
༢༽ ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚུལ་དང་གོ་དོན་ཕན་ཡོན་སྒྲ་བཤད།
སྤྱིར་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་པ་ནི། ལེགས་སར་དུ་ན་མ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གུས་འདུད་བྱེད་པའི་ དོན་ཡིན། འདུད་ཅེས་པ་དུད་པའམ་སྒུར་སྒུར་བྱེད་པའི་དོན་ཡིན། ལེགས་སར་དུ་“ན་ མ”འམ“པྲ་ཎ་མ”ཞེས་པ་སེམས་དང་བའི་སྒོ་ནས་ལུས་དུད་པའམ་སྒུར་སྒུར་བྱེད་པ་ལ་ ཟེར། ༼ཕྱག་འཚལ་བའི་དགོས་པ་ནི༽དེ་ནི་གཙོ་བོ་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་ང་ རྒྱལ་ཆུང་དུ་གཏོང་བའི་ཆེད་ཡིན། བཀའ་གདམས་པ་དགེ་བཤེས་རྣམས་ཀྱིས། ང་རྒྱལ་ གྱི་སྒང་བུ་ལ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆུ་མི་ཆགས། ཞེས་ང་རྒྱལ་ནི་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བའི་ གེགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་གསུངས་པས་དེའི་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་གལ་ཆེའོ། །༼ཕྱག་ འཚལ་ཚུལ་ནི༽ 14
ཐལ་མོ་བཅར་ལེབ་སར་ན་མུ་སྟེགས་པའི་ལུགས་ཡིན་པས་མི་རུང་།
ཁོང་སྟོང་བྱས་ལ་མཐེ་བོང་གཉིས་ནང་དུ་བཅུག་ནས་ཐལ་མོ་ནོར་བུའི་དབྱིབས་ལྟར་བྱས་ ཏེ། རང་གི་སོ་བོ། མགྲིན་པ། སྙིང་གའི་གནས་གསུམ་ལ་སར་དགོས། དེ་ནི་སྒོ་གསུམ་ གུས་པས་འདུད་པའི་མཚོན་དོན་རེད། ཡང་ན། སྤྱི་བོ་ལ་སར་བས་སྐུའི་ཡོན་ཏན། མགྲིན་པར་སར་བས་གསུང་གི་ཡོན་ཏན། སྙིང་གར་སར་བས་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ འགྲུབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། ཡང་སྤྱི་བོ། དཔྲལ་བ། མགྲིན་པ། སྙིང་ག་སྟེ་གནས་ བཞིར་སར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། དཔྲལ་བར་སར་བས་སྐུའི་མཛོད་སྤུ་འགྲུབ་པའི་བག་ ཆགས་འཇོག་མཁས་པ་འགས། ཐལ་མོའི་ཁོང་སྟོང་གི་ཆོས་སྐུ་དང་། ནོར་བུ་དབྱིབས་ ཀྱིས་གཟུགས་སྐུ་མཚོནཔར་ཡང་གསུང་ངོ་། །ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚེ་སྐྱབས་ཡུལ་རང་གི་བ་ མའམ། རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྐུ་གསོན་པོར་བཞུགས་ཡོད་སྙམ་ པ་བྱས་ཏེ། བ་མ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། ། ཆོས་ལ་ སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཞེས་པའི་སྐྱབས་འགྲོ་བཞི་སྐོར་ མ་འདི་བཏོན་ནས་ཕྱག་བྱ། རང་གིས་ཐོགས་མེད་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་ཚེ་འདིར་བསགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་རྣམས་དྲན་པར་བྱས་ཏེ། སྔར་བྱས་ལ་ འགྱོད་སེམས་དྲག་པོ་དང་། ཕྱིན་ཆད་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་མི་བྱེད་སྙམ་པའི་ངུ་འཆོར་ བའི་ཚོད་ཙམ་གྱི་འགྱོད་བཤགས་དྲག་པོ་བྱས་ན་གཉེན་པོ་ཧ་ཅང་སྟོབས་ཆེ་བས་སྡིག་ སྒྲིབ་ངེས་པར་འདག་གོ། དེ་ཡང་རང་གི་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་ མེད་པ་དེ་དག་ད་ལྟ་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོ་མིའི་རྣམ་པར་གསལ་བཏབ་སྟེ་རང་གིས་ཕྱག་བྱས་ པ་དང་མཉམ་དུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་། འུར་ཆིལ་ལེར་སྐྱབས་འགྲོ་འདོན་ཞིང་ཕྱག་འཚལ་
15
བའི་མོས་པ་བྱས་ན་རང་གི་ལུས་ཀྱིས་ནོན་པའི་ས་འོག་གི་རྡུལ་གྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་ བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཐོབ་པར་གསུངས་སོ། །ཕྱག་དེ་སྡིག་སྒྲིབ་སོང་བ་ལ་ གཙོ་བོར་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ན། ལྟུང་བཤགས་དང་འབྲེལ་ནས་གྲངས་གསོག་བྱེད་ན་ སྡིག་སྒྲིབ་འདག་པ་ལ་གནད་ཆེའོ། །ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚེ་ཝ་འཁྱུག་པ་ལྟར་ལྡང་བ་མྱུར་ བ་ཞིག་དགོས། དེ་ལའང་གནད་ཅིག་ཡོད་དེ། སྤྱིར་ཕྱག་འཚལ་བས་ངན་སོང་དུ་མི་སྐྱེ་ ཞིང་། སྐྱེས་ཀྱང་མྱུར་དུ་ཐར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡོད། ཡང་ཕྱག་འབུལ་ཚེ་དཔྲལ་བ་ས་ལ་ མི་ཐུག་པར་སྒུར་ཙམ་སྒུར་ཙམ་བྱས་ན་དམལ་བ་མགོ་འཕྱངས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་། ཐར་ནས་ ཀྱང་སྒུར་སྐྱོན་དུ་སྐྱེ་བར། རྗེ་གུང་ཐང་པས་གསུང་ངོ་། ། ༼ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི༽བཅུ་སྟེ། ༡གཟུགས་བཟང་ལ་མདོག་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང་། ༢མཛེས་ཤིང་མིག་ཏུ་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་དང་། ༣སྐད་སྙན་ ཞིང་སྨྲ་བ་སྙན་པར་བཟུང་བའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། ༤བག་ཚ་བ་མེད་པར་འཁོར་གྱི་ ནང་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ༥ལྷ་དང་མི་རྣམས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ༦གཟི་བརྗིད་ཆེན་ པོར་འགྱུར་བ་དང་། ༧གང་ཟག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ འགྲོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ༨ལོངས་སོད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ༩མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་ བར་འགྱུར་བ་དང་། ༡༠མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དེ་ བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནོ།
། ཕན་ཡོན་གཞན་
ཡང་འདི་ལྟར། སྡིག་སྒྲིབ་སོང་ཞིང་ཚོགས་གསོག་པ་དང་། ཚེ་འདིར་ཡང་བད་ཀན་ 16
དང་། སྐྲན་ནད། སྙིང་ནད། ཕོ་བའི་ནད་སོགས་ལས་གྲོལ་ཏེ་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་དུ་ གྱུར་ནས་ཚེ་རིང་པོར་འཚོ་བ་དང་། བོད་པའི་ངག་རྒྱུན་ལ། ཕྱག་མང་པོ་འཚལ་མཁན་ ལ་སྐྲན་ནད་༼ཕྱི་རྒྱལ་བས་“ཁེན་སར”ཟེར་བ་འདི༽ མི་འབྱུང་ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད། དེ་ནི་བདེན་པར་འདུག་སྟེ། ཕྱག་འབུམ་ཐེར་འགའ་ཤས་བཙལ་ནས་སྐྲན་ནད་སེང་དྲག་ སོང་བའི་གྲྭ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དངོས་སུ་མཐོང་ཐོས་བྱུང་། གཞན་ཡང་ངེད་ཀྱི་དགེ་ ཕྲུག་ཅིག་ཕོ་ནད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་མནར་ཏེ་སན་བཅོས་ཇི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་མ་ཕན་པར། མཐར་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཕྱག་འབུམ་ཐེར་འགའ་ཤས་བཙལ་ཏེ་སེང་དྲག་སོང་ ནས་གདོང་གི་ཤ་མདོག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་གྱུར། འདི་དག་ནི་དངོས་ཡོད་གནས་ ཚུལ་ཡིན་པས་སུས་ཀྱང་བསྙོན་དུ་ག་ལ་ཡོད། ཕྱག་དབྱེ་ན། བསྐུམ་ཕྱག་དང་བསྐྱང་ ཕྱག་གཉིས་ཡོད།
བསྐུམ་ཕྱག་ནི།
ཡན་ལག་ལྔའི་ཕྱག་ཅེས་པ། དཔྲལ་བ། ལག་
མཐིལ་གཉིས། པུས་མོ་གཉིས་བཅས་ལྔ་ས་ལ་གཏུགས་ཏེ་ཕྱག་བྱ་བ་ལ་ཟེར། བསྐྱང་ ཕྱག་ནི། ལུས་ཐམས་ཅད་ཤིང་སོང་འགྱེལ་བ་ལྟར་ཁ་སྦུབ་ཏུ་ས་ལ་ཕབ་སྟེ། ལག་པ་ གཉིས་ཐད་ཀར་བསྐྱངས་ཏེ་མགོ་བོའི་ཐད་དུ་ཐལ་མོ་སར་བ་དང་མཉམ་དུ་དཔྲལ་བ་ས་ ལ་གཏུགས་པ་ལ་ཟེར། ཡང་དེ་ལ་དབྱེ་ན། ལུས་ཀྱི་ཕྱགངག་གི་ཕྱགཡིད་ཀྱི་ཕྱག་དང་ གསུམ་མོ། །ཡང་ཕྱག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡན་ལག་ལྔས་འཚལ་བ་དང་། སྒྱིད་པ་ལ་ འཁྱུད་པས་འཚལ་བའོ། །ཡན་ལག་ལྔའི་ཕྱག་ནི། བསྐུམ་ཕྱག་དང་འདྲ། སྒྱིད་པ་ལ་ འཁྱུད་པའི་ཕྱག་ནི། མདུན་དུ་ཙོག་པོར་འདུག་སྟེ་ཐལ་མོ་སར་ནས། ཕ་རོལ་པོའི་རྐང་ པའི་མཁྲིག་མ་གཉིས་ལ་ལག་མཐིལ་གཉིས་འཁྱུད་དེ་རྐང་པ་ལ་སྤྱི་བོས་གཏུགས་
17
པའོ། །སྒྱིད་པ་ལ་འཁྱུད་པའི་ཕྱག་གི་སྐོར་འདི་མཚོ་ཊཱིཀ་སད་ཆ་དགེ་སོང་མའི་རྣམ་ འབྱེད་ན་གསལ། ༼ཕྱག་འཚལ་བའི་སྒྲ་བཤད་ནི༽ཕྱག་ཐལ་མོ་དང་། འཚལ་བ་ནི་འབུལ་བ་སྟེ། ཕྱག་ འབུལ་ཞུ་བའི་དོན་དུ་འདོད་པ་དང་། ཡང་ཕྱག་ཅེས་པ་བྱང་བ་དང་། འཚལ་བ་འདོད་ པའི་དོན་ལ་སར་ནས། རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་བྱང་ཞིང་། སྐྱབས་ཡུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ འདོད་པའི་དོན་དུ་བཤད་པ་དང་། ཡང་། འགའ་རེས། འཚལ་བ་འབུལ་བའི་དོན་དུ་ བྱས་ནས། རང་ཉིད་སྐྱབས་ཡུལ་གྱི་ཕྱག་ཏུ་འབུལ་བའི་དོན་དུ་བཤད་པ་སོགས་མང་། ཁོ་བོ་ལྟར་ན། ཕྱག་ནི་འདུད་པ། འཚལ་བ་ནི་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ། འདུད་པ་བྱེད་ཅེས་པའི་ དོན་ནོ། །འཚལ་ཞེས་པ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི། འདུལ་བ་ལུང་གཞི་ལས། ལྷ་བཀའ་ བཞིན་འཚལ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞིབ་ཏུ་བཤད་ན། ཕྱག་ནི་ལག་པའི་ཞེ་ས། འཚལ་བ་ནི་བྱེད་པའམ་བགྱིད་པའི་དོན་ཏེ། ལུས་པོ་དུད་དེ་ལག་པས་སྐྱབས་ཡུལ་གྱི་ ཞབས་ལ་རེག་ཅིང་གཏུག་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེང་སང་ཡང་རྒྱ་གར་གྱི་ ཡུལ་སྲོལ་ལ་རང་གི་ཕ་མ་དང་རྒན་རབས་སོགས་ཀྱི་རྐང་པར་ལག་པས་གཏུགས་ཏེ་ ཕྱག་བྱ་བའི་སྲོལ་མ་ཉམས་པར་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ཅིང་།ཡ་རབས་ཀྱི་སོད་ཚུལ་འདི་ནི།རྒྱ་ གར་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གོམས་སྲོལ་ཞིག་སྟེ། འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་གང་དུའང་ མཐོང་རྒྱུ་མེད་དོ། །འདི་ཉིད་ལ་དཔེ་བངས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས། ཕྱག་ བྱེད་པའམ་ཕྱག་འཚལ་ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་བཟོས་པར་སེམས་སོ། །
18
༣༽
ཟིགས་དང་རྡོར་དྲིལ་སོགས་མཆོད་ཆས་རྣམས་ཀྱི་མཚོན་དོན་སྐོར།། རྡོར་དྲིལ་སོགས་མཆོད་ཆས་རྣམས་ཀྱི་མཚོན་དོན་སྐོར། གསུམ་པ་བྱེ་བག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མཚོན་དོན་བཤད་པ་ལ། ཐོག་མར་རྡོ་རྗེའི་
མཚོན་དོན་ནི། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་རྡོ་རྗེ་དང་། མཚོན་བྱེད་དཔེ་ཡི་རྡོ་རྗེ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི།
རྡོ་རྗེ།
གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རྟོགས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ ལུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དོན་གྱི་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔལ་མཉམ་སོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། རྡོ་རྗེ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། ཅེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་མཚོན་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ལ། རྒྱུ། དབྱིབས། ཚད། དབྱེ་བ། མཚོན་དོན་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། གསེར་དང་།
དངུལ། ཟངས། རག་ལི། ལྕགས། རྡོ། ཤིང་སོགས་གང་ཡང་རུང་བས་བཟོ་རུང་སྟེ། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། ཞི་རྒྱས་དང་ནི་མངོན་སོད་ཀྱི། །རྡོ་རྗེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ ཀྱང་། །གསེར་ལ་སོགས་པས་ལེགས་པར་བརྡུང་། །ཞེས་གསུང་སོ། ། གཉིས་པ་
19
དབྱིབས་ནི། རྡོ་རྗེ་ཀུན་གྱིས་ཡང་དག་བརྒྱན། །ཆ་གསུམ་དུ་ནི་བཟུང་ནས་སུ། །ཆ་ བརྒྱད་སྐ་རགས་ལེགས་པར་བརྒྱན། ཅེས་དང་། རྩེ་མོ་ཀུན་གྱི་དབུས་མ་
ཟླུམ། །ཕྱོགས་སོ་རྩེ་མོ་འདུས་པས་གནས། ཞེས་དང་། རྡོ་རྗེ་གདན་བཞིའི་རྒྱུད་ལས། ཆ་གསུམ་གསལ་བ་བཟུང་བ་ལ། །སྐ་རགས་ཀྱིས་ནི་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན། །ཨུཏྤལ་ཀུ་མུ་ད་ ལྟར་མཛེས། །རིན་ཆེན་པདྨ་ཡང་དག་གནས། །ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དང་
ནི། །དབུ་མའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་དགུ །རྩེ་མོ་དགུ་ཡི་ལྷ་ཉིད་དང་། ཞེས་གསུང་སོ། གསུམ་པ་རྡོ་རྗེའི་ཚད་ནི། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། སྟེང་དང་འོག་དང་དབུས་དག་ ནི། །སོ་སོར་ཆ་ནི་གསུམ་གསུམ་འདོད། །སྟེང་གི་པདྨ་ཟླ་བ་ནི། །དྲུག་ཆ་ཀུན་ནས་
ཟླུམ་པོར་བྱ། །དེ་དག་ལ་ནི་སེངྒེའི་སྣ། །ནས་ཕྱེད་ཙམ་དུ་མཐོ་བར་བྱ། །མཆེ་བ་ཡི་ནི་
མཐར་གནས་པ། །དེ་ནི་དྲུག་ཆ་ཞེས་བྱར་གྲགས། །ཆ་ནི་ཉི་ཤུ་ར་བདུན་ལ། །སོ་སོ་རུ་ ནི་དགུར་དགུར་འདོད། །ཆ་གསུམ་བ་མའི་ཐ་མ་ནི། །སྟེང་གི་ཆ་གཉིས་སངས་ནས་
ནི། །དབུས་ཀྱི་མཐའ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདབ་མ་ལ་ནི་གང་གནས་པའི། །ཆུ་སྲིན་ཆ་ གཅིག་ཉིད་ཡིན་སྟེ། །དེ་ཡི་ཕྱེད་དུ་སྐ་རགས་འདོད། ཅེས་གསུང་སོ། བཞི་པ་དབྱེ་བ་
ནི། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་གཅིག་པ། རྩེ་གསུམ་པ། རྩེ་ལྔ་པ། རྩེ་དགུ་པ། རྩེ་མོ་བཅུ་པ། རྩེ་མོ་ ཉེར་ལྔ་པ་སོགས་ཡོད་པར་མངོན་སྟེ། དཔལ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་ བའི་རྒྱུད་ལས། རྡོ་རྗེ་རྩེ་གཅིག་པ་དང་ནི། །རྩེ་གསུམ་ཉི་ཤུ་ར་ལྔའི་བར། །དུ་མ་རྣམ་ པར་འཕྲོས་ནས་ནི། ཞེས་གསུང་སོ། ལྔ་པ་མཚོན་དོན་ནི། རྡོ་རྗེ་རྩེ་དགུ་པའི་སྟེང་གི་ དབུས་རྭ་སངས་རྒྱས་མི་བསྐྱོད་པ་མཚོན་བྱེད་དང་། ཕྱོགས་བཞི་རྭ་བཞིའི་རྣམ་སྣང་
རིན་འབྱུང་འོད་དཔག་མེད་དང་དོན་གྲུབ་སྟེ་རྒྱལ་བ་རིགས་བཞི་དང་། མཚམས་བཞིའི་ རྭ་བཞི་སན་མ་དང་། མ་མཱ་ཀི གོས་དཀར་མོ། དམ་ཚིག་སྒྲོལ་མ་སྟེ་ཡུམ་བཞི་དང་། 20
འོག་གི་དབུས་རྭ་རྡོར་སེམས་དང་། ཕྱོགས་མཚམས་ཀྱི་རྭ་བརྒྱད་སན་རས་གཟིགས་
དང་། བྱམས་པ། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ། ཕྱག་རྡོར། འཇམ་དབྱངས། ས་ཡི་སྙིང་པོ། སྒྲིབ་པ་རྣམ་སེལ་སྟེ་ཉེ་སྲས་བརྒྱད་མཚོན་བྱེད་ཡིན་སྟེ། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་ མཁའ་འགྲོ་ལས། རྡོ་རྗེ་སེམས་སོགས་ལྷ་རྣམས་སུ། །རྡོ་རྗེའི་བོས་ནི་ཤེས་པར་
བྱ། །ཞེས་དང་། ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་བརྒྱད་དང་ནི། །དབུས་མ་ཉིད་དང་ སངས་རས་དགུ །ལྷ་དགུ་ཡིས་ནི་བྱིན་གྱིས་རླབས། ཞེས་གསུང་སོ། དྲིལ་བ
གཉིས་པ་དྲིལ་བུའི་མཚོན་དོན་བཤད་པ་ལ། དྲིལ་བུའི་རྒྱུ་དང་། དབྱིབས། ཚད་དང་།
དབྱེ་བ། མཚོན་དོན་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། གསེར་དང་། དངུལ། ཟངས། འཁར་ བ། ལྕགས། ལི་སོགས་ཀྱི་བཟོ་རུང་བ་ཡིན་སྟེ། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། ཀུན་
ལའང་འཁར་བའམ་ཡང་ན་ནི། ལྕགས་གསུམ་ལས་བྱུང་དྲིལ་བུ་སྟེ། ཞེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་དབྱིབས་ནི། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། དེ་ནས་དྲིལ་བུའི་མཚན་ཉིད་ 21
ཀྱི། །ཆུ་ཞེང་ལ་སོགས་བཤད་པར་བྱ། །རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་འབར་བ་དང་། །རྡོ་རྗེའི་སྐ་
རགས་ཕྲེང་གཉིས་བྱ། །ཤེལ་སྒོང་དྲི་མ་མེད་པ་ལྟར། །དྲ་བ་དྲ་བ་ཕྱེད་པས་བརྒྱན། །ཆ་ གསུམ་མཚན་ཉིད་ལྡན་པ་ལ། །རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་མཚན་མས་བརྒྱན། །དབུས་ཀྱི་ཁོག་པ་ ཟབ་པ་དང་། །ཐམས་ཅད་དགའ་བྱེད་བཅུད་ཀྱིས་གནས། །དེ་ནས་པདྨ་རིན་ཆེན་
དང་། །ཨུཏྤལ་ཀུ་མུ་ད་ཡིས་བརྒྱན། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ཆ་བརྒྱད་དུ། །ལྷ་མོ་ ལ་སོགས་བརྒྱད་དུ་གྲགས། །དེ་ཡི་སྟེང་དུ་ལྷ་མོ་ནི། ས་བོན་བརྒྱད་ལས་བསམ་པར་བྱ། ཞེས་གསུང་སོ། །སྟེང་གི་པད་འདབ་ཀྱི་ལྷ་མོ་བརྒྱད་ཀྱི་ས་བོན་རིམ་པ་ནི། །ཤར་དུ་
སྒྲོལ་མའི་ས་བོན་ཡི་གེ་ཏཱཾ་དང་། དེ་ནས་གཡོན་བསྐོར་གྱིས་བྱང་དུ་གོས་དཀར་མོའི་ས་ བོན་པཱཾ་དང་། ནུབ་ཏུ་མཱ་མ་ཀཱིའི་ས་བོན་མཱཾ་དང་། ལྷོ་རུ་སངས་རྒྱས་སན་མའི་ས་བོན་ལཱཾ་ དང་བཞི་འགོད་པ་དང་། མཚམས་བཞིའི་ཤར་ལྷོ་ནས་གཡས་བསྐོར་གྱིས་དང་པོར།
ནོར་འཛིན་མའི་ས་བོན་བཾ་ཡིག་དང་། ལྷོ་ནུབ་ཏུ་ཙནྡ་མའི་ས་བོན་ཙཱུཾ་དང་། ནུབ་བྱང་དུ་ ཁྲོ་གཉེར་ཅན་མའི་ས་བོན་བྷྲིཾ་དང་། བྱང་ཤར་དུ་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་མའི་ས་བོན་མཾ་རྣམས་ འགོད་དགོས་པ་ཡིན་སྟེ། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། ཤར་ཕྱོགས་སུ་ནི་སྒྲོལ་མ་
སྟེ། །དེ་བཞིན་བྱང་དུ་གོས་དཀར་མོའོ། །ནུབ་ཏུ་བདག་མོའི་མིང་ཅན་ཏེ། །ལྷོ་རུ་ སངས་རྒྱས་སན་ཞེས་བྱ། །མདོག་མཛེས་སྦྲང་རྩི་ཡིད་འོང་མ། །དེ་བཞིན་རིན་ཆེན་
འཁྱིལ་མའོ། ཞེས་གསུང་སོ། གསུམ་པ་ཚད་ནི། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། སོར་
བརྒྱད་དང་ནི་བཅུ་དྲུག་གམ། །ཉི་ཤུ་ལས་ནི་ལྷག་མི་བྱ། །ཇི་ལྟར་ནུས་ཤིང་རྗེས་མཐུན་ པར། །བསྒྲུབ་པའི་དབང་པོས་དེ་དག་བྱ། །ཁ་ཡང་ཆོ་གའི་རིམ་པ་ཡིས། །སོར་མོ་ལྔ་ ལས་གཞན་པ་སང་། །ལྷ་མོ་འདི་ནི་དྲིལ་བུ་ཡི། །སྒྲུབ་ཐབས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་སྟེ།
ཞེས་སོགས་གསུང་སོ། བཞི་པ་དབྱེ་བ་ནི། རྩེའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ། རིགས་ཀྱི་དབྱེ་ 22
བ། དམ་ཡེའི་དབྱེ་བ། ཞི་དྲག་གི་དབྱེ་བ་བཅས་སོ། ལྔ་པ་མཚོན་དོན་ནི། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་ མཁའ་འགྲོ་ལས། ནམ་མཁའི་སོགས་ཀྱི་དབུས་སུ་ནི། །གཟུགས་རོགས་བསྐོར་བས་
ཡང་དག་གནས། །པདྨ་རྒྱས་པ་ལྟ་བུའི་དབྱིབས། །གཟུགས་མེད་སྲིད་པའི་ཕྱོགས་སུ་
ནི། །ཡེ་ཤེས་བདུད་རྩི་བུམ་པ་འདྲ། །ཤེས་རབ་བདུད་རྩིའི་གནས་ཡིན་སྟེ། ཞེས་དང་། སཾ་པུ་ཊི་ལས། ནང་གི་གཟུགས་ནི་ནམ་མཁའ་སྟེ། །གཟུགས་ཀྱིས་གང་བ་གཟི་བརྗིད་ ཅན། །པདྨ་ཁ་ཕྱེ་ལས་བྱུང་བ། །གཟུགས་མེད་སྲིད་པའི་གནས་སུ་ནི། །ཤེས་རབ་ བདུད་རྩི་བུམ་པ་ལྟར། །ཡེ་ཤེས་བདུད་རྩིའི་གནས་སུ་ནི། ཞེས་སོགས་གསུང་སོ།
དྲུག་པ་ཕན་ཡོན་ནི། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། དྲིལ་བུ་འདི་ནི་ལྷ་མོ་ཆེ། །ཚེ་རིང་ ནད་མེད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། ཅེས་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། རྩེ་ལྔ་པའམ་རྩེ་དགུ་
པ། །སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་། དབང་ཕྱུག་དང་ནི་སྔགས་རྣམས་ཀྱི། །འབས་ བུ་ཐམས་ཅད་རབ་སྟེར་ཞིང་། །མཁའ་འགྲོའི་སྟོབས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་སྟེར། དེ་བཞིན་ ཕུན་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དངོས་གྲུབ་ མཆོག་ནི་གསལ་བར་སྟེར། ཞེས་གསུང་སོ།། ཌཱ་མ་རུ།
23
གསུམ་པ་ཌཱ་མ་རུ་བཤད་པ་ལ། ཌཱ་རུའི་རྒྱུ་དང་། དབྱིབས། ཚད། མཚོན་དོན།
དགོས་པ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ཌཱ་རུའི་རྒྱུ་ནི། ཙནྡ་དཀར་དམར་དང། སེང་ལྡེང་། མིའི་ཐོད་རུས་རྣམས་དང་། དེ་དག་མ་བརྙེད་ན་བ་སོ་སོགས་རྒྱུ་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་བྱ་ རུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔལ་ཡང་དག་སོར་བ་སཾ་པུ་ཊའི་རྒྱུད་ལས། དེ་ནས་ཅང་ཏེའུའི་
མཚན་ཉིད་བཤད། །བཛྲ་ཤིར་ཤ་ར་བ་དང་། །ཙནྡན་དམར་པོ་ལས་བྱུང་བ། །གཞན་ རྣམས་གང་རྣམས་དེ་རྣམས་ནི། །ཡིད་ལ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བྱ། ཞེས་དང་། གཞན་པ་ ཡི་ཡང་རྔེ་ཆུང་ནི། ། ཐོད་པ་ལས་ནི་བསྐོར་བ་ཉིད། ཅེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་
དབྱིབས་ནི། ཟླུམ་གོར་ཟུང་ལྟག་སོད་བྱས་པ་སྐེད་ལ་ཉག་ཡོད་པའི་ངོས་གཉིས་སྤྲེའུའི་ པགས་པའམ་མི་པགས་སོགས་ཀྱིས་གཡོགས་པ། སྐེད་པ་གཡས་གཡོན་དུ་སྲད་བུ་
དམར་པོ་ལ་བརྡུང་བྱེད་ཀྱི་རིལ་བུ་ཆུང་ངུ་མིག་འབས་འདྲ་བ་ཟུང་བཏགས་པ་ལ་ཌཱ་རྡོར་
འམ། ཌཱ་རུ་ཞེས་འབོད་དོ། །ཌཱ་རུའི་ནང་ངོས་སུ་རྩི་དམར་འཇམ་ལེགས་པར་བྱུགས་ཏེ་ ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་དངོས་སམ་དེའི་སྐུ་གཟུགས་དང་། ཕྱག་མཚན། ཉེ་བསྙེན་དང་། ར་ སྔགས། སྙིང་པོའི་སྔགས་སོགས་འབྲི་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་ཐོད་ཌཱ་ལ་སྐྱེས་པ་ལོ་བཅུ་
དྲུག་ཅན་དང་། བུ་མོ་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཅན་གཉིས་ཀྱི་ཐོད་པ་སྨིན་མཚམས་ནས་སྤྱི་གཙུག་ བར་ཟླུམ་པོར་བྲེགས་པ་ལྟག་སོད་བྱས་ཏེ་ཐོད་མདུན་འོག་ཏུ་འོང་བར་བྱ། དེ་སྤྲེའུའི་
པགས་པས་གཡོགས་པའི་ནང་ངོས་སུ་བུ་མོ་གཙང་མ་གྲོང་ཆོས་ཀྱི་མ་གོས་པའི་ཟླ་མཚན་ གྱིས་པདྨ་བྲིས་པའི་ལྟེ་བར་ཧྲཱི་དང་མཾཿ་སོགས་འབྲི་བ་དང་། ཁྱེའུ་གཙང་བའི་བྱང་
སེམས་དང་བུ་མོའི་མཚལ་གྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་འབྲི་ཞིང་བྱུགས་ཏེ། དུར་ཁྲོད་དུ་དོར་བའི་ སྐྲ་ཡི་སྐུད་པས་ཐོད་རུས་གཉིས་གཟེར་ཐག་བྱ་ཞིང་། ཆུ་བྱ་མཐིང་རིལ་གྱི་རྐང་པའི་རུས་
པས་ཌཱ་རྡོ་བྱས་སྟེ་བརྡུང་དགོས་པ་ཡིན་སྟེ། རྒྱུད་ཆེན་སཾ་ཊ་ལས། ཐོད་པ་ལས་ནི་བསྐོར་ 24
བ་ཉིད། །སྤྲེའུའི་པགས་པས་གཡོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཁ་སོར་གཉིས་ལ་ནི། །པདྨ་
དག་ནི་བྲི་བར་བྱ། །བུད་མེད་ཁྲག་གིས་མཛེས་པ་དང་། །དུར་ཁྲོད་སྐྱེས་པའི་སྐྲ་ལས་ ནི། །བཀལ་བས་རུས་པ་གཉིས་ནི་བཅིང་། །ཁྱིམ་གྱིས་མེ་ཏོག་གཉིས་ཀྱིས་ནི། །པདྨ་ ཟེའུ་འབྲུ་གཉིས་པ་ལ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་ནི་བྲི་བར་བྱ། ཞེས་དང་། ཕྲྲེཾ་ཧཱུཾ་ཞེས་ནི་
བརྗོད་ནས་ནི། །ཆུ་སྐྱར་རྐང་པའི་རུས་པས་གདབ། ཅེས་གསུང་སོ། གསུམ་པ་ཚད་ནི། ཆེ་ཚད་ལ་མཆུ་རུའམ་སྲིད་དུ་སོར་བཅུ་གཉིས་དང་ཁའི་ཞེང་ལ་སོར་དྲུག་ཅན་དང་།
འབྲིང་ཚད་ལ་སྲིད་དུ་སོར་བཅུ་པ་དང་ཁ་ཞེང་ལ་སོར་ལྔ་ཅན་དང་། ཡང་ན་སྲིད་དུ་
སོར་བཅུ་གཅིག་དང་། ཁའི་ཞེང་ལ་སོར་ལྔ་དང་ཕྱེད་ཅན་དང་། ཆུང་ཚད་ལ་སྲིད་དུ་ སོར་དགུ་དང་ཁའི་ཞེང་ལ་སོར་བཞི་དང་ཕྱེད་ཅན་དག་དགོས་པར་གསུངས་ཏེ། སཾ་བྷུ་
ཊ་ལས། དེ་ཡི་ཚད་འདི་བཀའ་སྩལ་པ། །བཅུ་གཉིས་པ་དང་བཅུ་པ་ཉིད། །ཁ་ལ་སོར་ ནི་དྲུག་དང་ལྔ། །དགུ་པ་དང་ནི་བཅུ་གཅིག་ཉིད། །ཁ་ལ་དེ་ཡི་ཕྱེད་ཉིད་དོ། ཞེས་
གསུང་སོ། བཞི་པ་མཚོན་དོན་ནི། ཌཱ་རུའི་ཁོག་པ་དང་པགས་གཡོག་དང་རྡུང་བྱེད་དང་ ལག་པའི་རོལ་བ་སོགས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ནས་སྒྲ་འབྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་
བརྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་དོན་དང་། སྒྲ་ནི་གྲགས་སྟོང་སྐྱེ་འགགས་མེད་ པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་ལས། ཁ་ཊྭཱཾ་ག་གཟུགས་ཤེས་རབ་
སྟེ། །ཐབས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཅང་ཏེའུ་ཉིད། ཞེས་དང་། ཐབས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེེས་ མཚོན་བྱེད་ཡང་ཡིན་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་མ་ཀུན་སོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། ཁ་ཊྭཱཾ་ག་ནི་ལྷ་ཡི་ སྐུ། །ཤེས་རབ་ཌཱ་མ་རུ་རུ་བརྟག ཞེས་གསུང་སོ། ལྔ་པ་ཕན་ཡོན་ནི། ནད་དང་།
རིམས་དང་། གདོན་དང་། དུག་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་
ཡིད་བདེ་བ་དང་དགའ་བ་དང་བདེ་སྟོང་གི་ཉམས་ཁྱད་པར་བ་སོགས་འཕེལ་བ་ཡིན་སྟེ། 25
སངས་རྒྱས་མཉམ་སོར་ལས། ཅང་ཏེའུ་ཚུལ་སྟོན་རྣལ་འབྱོར་པ། །ཇི་ལྟར་བབས་པའི་ གར་བྱེད་པས། །རིམས་དང་གདོན་དང་དུག་ཞེན་པའི། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མྱུར་ དུ་སེལ། ཞེས་གསུང་སོ།།
ཕྲེང་བ།
བཞི་པ་བགྲང་ཕྲེང་བཤད་པ་ལ། རྒྱུ་དང་། གྲངས་ཚད། བགྲང་ཚུལ། དགོས་ཆེད། ཕན་ཡོན་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བག་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི། ཕྲེང་བའི་རྒྱུ་སྤྱི་ ལ་ནི། ཤེལ་དང་། ཉ་ཕྱིས། མུ་ཏིག མུ་མེན། བྱུ་རུ། ལུང་ཏང་། དུང་། གསེར།
དངུལ། ཟངས་མ། ཞ་ཉེ། འཁར་བ། པདྨའི་སྙིང་པོ། བ་སོ། ཙནྡ། རུ་ཀྵ། མིའི་ ཐོད་རུས། རྔ་མོང་དང་། བོང་བུ་མ་ཧེ་རྣམས་ཀྱི་རུས་པ་དང་། འབས་བུའི་རིགས་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་སོགས་ཕལ་ཆེར་གང་འདོད་དམ་གང་འཛོམ་ལ་བྱ་རུང་བ་ཡིན་སྟེ།
དུས་འཁོར་བསྡུས་རྒྱུད་ལས། ཤེལ་དང་མུ་ཏིག་དང་ནི་མི་དང་བོང་བུའི་སོ་འམ་རུས་པ་ དག་དང་བྷོ་དྷི་ཙི་དང་ནི། །པདྨ་ཞེས་བྱ་དབང་མིག་ལུང་ཏང་བདེ་གཤེགས་རིགས་ཀྱི་
དབང་གིས་སྔགས་བཟླས་པ་ལ་ཕྲེང་བར་འགྱུར། ཞེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་བྱེ་བག་ཞི་
26
རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ཕྲེང་བ་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ། དང་པོ་ཞི་བའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་ཕྲེང་བ་ནི། སཾ་བྷུ་ཊ་ལས། ཤེལ་དང་ཉ་ཕྱིས་མུ་ཏིག་དང་། །ཁམས་ནི་དཀར་པོ་ལ་སོགས་
གཞན། །ཞི་བའི་ལས་ལ་ཁྱད་པར་དུ། །ཕྲེང་བ་ཡི་ནི་མཚན་ཉིད་དོ།། ཞེས་དང་།
མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་ལས། ཤེལ་གྱིས་ཞི་བ་ཆེན་པོ་འགྲུབ། ཅེས་དང་། རྡོ་རྗེ་གདན་བཞི་ལས། ཤེལ་དང་ཉ་ཕྱིས་མུ་ཏིག་དང་། གཞན་ཡང་ནོར་བུ་དཀར་པོ་
སོགས། །ཞི་སོགས་ལས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི། །བགྲང་ཕྲེང་གི་ནི་ཁྱད་ཉིད་ནི། ཞེས་གསུང་ སོ། གཉིས་པ་རྒྱས་པའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་ཕྲེང་བ་ནི། སཾ་བྷུ་ཊ་ལས། གསེར་དང་དངུལ་
དང་ཟངས་མ་པ། །པདྨའི་ས་བོན་ཁྱད་པར་དུ། རྒྱས་པ་ལ་ནི་ཕྲེང་བ་ཉིད། །རྣམ་པར་ མཁས་པས་བགྲང་བར་བྱ། ཅེས་དང་། མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་ལས། མུ་ ཏིག་གིས་ནི་རྒྱས་པ་ལ། ཞེས་དང་། གདན་བཞི་ལས། གསེར་དང་དངུལ་དང་ཟངས་
མ་དང་། །པདྨའི་ས་བོན་ཁྱད་པར་དུ། །རྒྱས་པ་ཡིས་ནི་བགྲང་ཕྲེང་སྟེ། །མཁས་པ་རྣམ་ ཀྱིས་བགྲང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུང་སོ། གསུམ་པ་དབང་གི་ལས་སྒྲུབ་པའི་ཕྲེང་བ་ནི། སཾ་ བྷུ་ཊ་ལས། གུར་གུམ་ལ་སོགས་དྲི་སོགས་ཀྱིས། །དྲི་ནི་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་
དུ། །བསྒྲུབས་ཤིང་རིལ་བུ་བྱས་ནས་ནི། །དབང་ལ་ཡོངས་སུ་རབ་ཏུ་གྲགས། ཅེས་ དང་། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། དབང་དང་དགུག་པའི་རབ་སོར་ལ། །གུར་གུམ་ ལ་སོགས་དྲིའི་རིལ་བུ། །བྱི་རུ་ཙནྡ་དམར་པོའི་འབྲུ། །རྟག་ཏུ་རིལ་བུ་ལྔ་བཅུ་པའོ།།
ཞེས་དང་། གདན་བཞི་ལས། གུར་གུམ་ལ་སོགས་དྲི་ཞིམ་པའི། །དྲི་རྣམས་ཀུན་གྱི་ ཁྱད་པར་ལས། །རིལ་བུ་བྱས་སྟེ་དམར་པོ་བཙོས། །དབང་དུ་སྡུད་པར་རབ་ཏུ་གྲགས།
ཅེས་གསུང་སོ། བཞི་པ་དྲག་པོའི་ལས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྲེང་བ་ནི། སཾ་བྷུ་ཊ་ལས། རུ་དྲཱ་ཀྵ་ དང་ལུང་ཏང་དང་། །དེ་བཞིན་སྐྱེས་པའི་རུས་པ་ཉིད། །དྲག་པོའི་ལས་ལ་སར་བར་ 27
བྱ། །མངོན་སོད་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲགས། ཞེས་དང་། མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་བའི་ རྒྱུད་ལས། རུ་དྲཱ་ཀྵ་ནི་མངོན་སོད་ལ། ཞེས་དང་། གདན་བཞི་ལས། རུ་དྲཱ་ཀྵ་དང་
ལུང་ཏང་དང་། །མི་ཡི་རུས་པ་དེ་བཞིན་སྟེ། །དྲག་པོའི་ལས་ལ་སར་བར་བྱ། །མངོན་
སོད་དུ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས། ། ཤེས་དང་། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། རུ་དྲཱ་ཀྵ་དང་
ལུང་ཏང་འབས། །དེ་བཞིན་མི་རུས་རྔ་མོ་དང་། །བོང་བུ་མ་ཧེའི་རུས་པ་ནི། །དྲག་སོད་ བཀུགས་དང་གནོན་པ་དང་། །དབྱེ་བས་དགྲ་ནི་ཚར་གཅད་དང་། །གསད་དང་བསྐྲད་ ལ་སར་བྱ་སྟེ། ཞེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་ཚད་ནི། གྲངས་ཀྱི་ཚད་དང་། ཆེ་ཆུང་གི་ ཚད་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྔགས་སྒྲུབ་པས་ཞི་བའི་ཕྲེང་གྲངས་ལྔ་བཅུ་དང་།
དབང་གི་ལས་ཀྱི་ཕྲེང་གྲངས་ལ་ཉེར་ལྔ། ཞི་བའི་ལས་ཀྱི་ཕྲེང་གྲངས་ལ་བརྒྱ་ཐམ་པ།
རྒྱས་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྲེང་གྲངས་ལ་བརྒྱ་ར་བརྒྱད། དྲག་པོ་མངོན་སོད་ཀྱི་ཕྲེང་བ་ལ་དྲུག་
བཅུ་ཐམ་པ་དགོས་པ་ཡིན་སྟེ། སཾ་བྷུ་ཊ་ལས། སྔགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པ་ལྔ་བཅུ་སྟེ། །དབང་ ལ་དེ་ཡི་ཕྱེད་ཉིད་དོ། །བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་ནི་ཞི་བ་ལ། །དེ་བཞིན་རྒྱས་ལ་ལྷག་པ་
བརྒྱད། །མངོན་སོད་ལ་ནི་དྲུག་བཅུ་ཉིད། །ཁྱད་པར་དུ་ནི་ལས་ལ་སར། །ཇི་ལྟར་ལས་ ཀྱི་བྱེ་བག་གིས། །ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་བྱ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ཆེ་ཚུང་གི་ ཚད་ནི། ཞི་བ་ལ་རང་གི་འགྲམ་སོ་ཙམ་དང་། རྒྱས་པ་ལ་མཐེའུ་ཆུང་གི་ཚད་ཙམ།
དབང་ལ་ནོར་བུའི་ཏོག་ཙམ། དྲག་པོ་ལ་རྐང་པའི་མཐེ་ཆེན་གྱི་ཚད་ཙམ་དགོས་པར་
བཤད་དོ། གསུམ་པ་བགྲང་ཚུལ་ནི། རབ་གནས་བྱས་པའི་ཕྲེང་བ་དེ་ཞི་བའི་སྔགས་ལ་ མཛུབ་མོའི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ་སྙིང་གའི་ཐད་དུ་གཟུང་ནས་བགྲང་བར་དང་། རྒྱས་པའི་ སྔགས་ལ་གུང་མོའི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ་ལྟེ་བའི་ཐད་དུ་གཟུང་ནས་བགྲང་བར་དང་།
དབང་ལ་སྲིན་ལག་གི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ་གསང་བའི་ཐད་དུ་གཟུང་ནས་བགྲང་བར་དང་། 28
དྲག་པོའི་ལས་སྔགས་ལ་མཐེའུ་ཆུང་གི་སྟེང་དུ་བཞག་ནས་རྐང་པ་སྐྱིལ་ཀྲུང་བསྣོལ་བའི་ པུས་མོའི་ཐད་དུ་གཟུང་ནས་འདྲེན་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་ལས་ལ་གང་བདེར་བྱ་བ་དང་།
མཐེ་བོང་རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུས་ལྷ་རྣམས་དབང་དུ་འགུགས་པའི་བསམ་པས་ཕྲེང་རྡོག་རེ་རེ་ ནང་འདྲེན་གྱིས་ལྕགས་ཀྱུས་འགུག་པའི་ཚུལ་དུ་བགྲང་དགོས་སྟེ། བདེ་མཆོག་སོམ་
འབྱུང་ལས། ཞི་བ་ལ་ནི་མཛུབ་ལ་བཞག །རྒྱས་པ་རྟག་ཏུ་གུང་མོ་ཡིན། །མིང་མེད་ ཀྱིས་ནི་དབང་ཞེས་གསུང་། །ཐ་མ་ཡིས་ནི་མངོན་སོད་ཡིན། །མཐེ་བོ་ལྷ་ཡི་རང་བཞིན་ གྱིས། །ལས་ཀུན་ལས་ནི་སར་བར་བྱ། ཞེས་དང་། སཾ་བྷུ་ཊ་ལས། ཞི་ལ་ཁྲོ་བོར་
འགོད་པར་བྱ། །རྒྱས་ལ་དབུ་མ་དེ་ཉིད་ལ། །སྲིན་ལག་ལ་ནི་དབང་དུ་གསུངས། །ཀུན་ གྱི་ཐ་མ་མངོན་སོད་ལ། །མཐེ་བོང་རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་ལྷ། དངོས་པོ་ལས་ནི་དགུག་པར་བྱ། ཞེས་དང་། རྡོ་རྗེ་གདན་བཞི་ལས། ཞི་བ་ལ་ནི་ཁྲོ་བོས་བགྲང་། །རྒྱས་པ་ལ་ནི་གུང་མོ་ སྟེ། །སྲིན་ལག་ལ་ནི་དབང་དུ་བལྟ། །ཐ་མས་མངོན་པར་སོད་པ་སྟེ། །མཐེ་བོང་རྡོ་རྗེ་
ལྕགས་ཀྱུ་ནི། །ལྷ་ཉིད་དགུག་པའི་བསམ་པ་ཡིན། །མཉམ་པ་བཞག་སྟེ་བཟླས་སྒོམ་ན།། འགྲུབ་འགྱུར་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད།། ཅེས་གསུང་སོ། བཞི་པ་དགོས་ཆེད་ནི། ཡི་དམ་
ལྷ་ཡི་ཕྱག་རྟགས་མི་བརྗེད་པ་དང་། གཉེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ལ་འཕྲེང་བ་དང་། ནུས་ མཐུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཡུམ་གྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། བསྐྱེད་རོགས་སྐྱེ་བའི་ཐབས་ ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་གི་རས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། ཞི་
སོགས་ཀྱི་ལས་རྣམས་འགྲུབ་པ་དང་། སྔགས་ཀྱི་གྲང་ཚད་ཟིན་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་མང་ ངོ་། ལྔ་པ་ཕན་ཡོན་ནི། ཕྲེང་བ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་ཞིང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཆོ་ག་དང་ དམ་ཚིག་ལྡན་པར་བྱས་སྟེ་འཆང་ན་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་རབ་འབྱམས་སྤྱི་དང་
བསྐྱེད་རོགས་དང་། གང་བསྒྲུབ་གྱི་ལྷ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་སྟེ། སཾ་བྷུ་ཊ་ལས། ཕྲེང་བ་ལ་ 29
སོགས་མཚན་ཉིད་ནི། །ཡང་དག་ཇི་ལྟར་རྡོ་རྗེ་ཉོན། །གང་གི་ཡང་དག་ཆོ་ག་
ཡིས། །འགྲུབ་འགྱུར་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཅེས་དང་། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། ཡང་དག་ཆོ་ག་གང་གིས་འདིར། །འགྲུབ་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་།
གདན་བཞི་ལས། ཡང་དག་ཆོ་ག་གང་གིས་ནི། འགྲུབ་འགྱུར་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཅེས་གསུང་སོ།།
ཕུར་པ།
ལྔ་པ་ཕུར་པ་ལ། རྒྱུ། དབྱེ་བ། ཚད། དབྱིབས། ནུས་པ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། རྒྱུ་ གསེར། དངུལ། ཟངས། ལྕགས།ར་གན། བྱུ་རུ། ཁྲོ། ཙན་དན་དཀར་དམར། སེང་
ལྡེང་། མི་རུས། ཚེར་ནག སྐྱེར་བ། སྤྲེའུའི་རུས་པ་སོགས་ཀྱིས་བཟོ་རུང་བར་བཤདདེ། 30
དེ་ཡང་སྔ་འགྱུར་རྡོ་རྗེ་གཞོན་ནུ་ཐུགས་རྗེ་ཁྲོས་པའི་ར་རྒྱུད་ལས། འདུས་བྱས་རས་ཀྱི་ ཕུར་པ་ནི། །དངུལ་ལམ་འོ་མ་ཅན་གྱི་ཤིང་། །ཟངས་སམ་ཙན་དན་དམར་པོའི་
ཤིང་། །ལྕགས་སམ་རྐང་དང་ཚེར་མའི་ཤིང་། །གསེར་རམ་འོ་སེ་སེར་པོའི་ཤིང་། ཞེས་ གསུང་སོ། དེ་ལས་དངུལ་དང་། ཤེལ། ཙན་དན་དཀར་པོ་སོགས་ཞི་བའི་ལས་སྒྲུབ་ པའི་ཕུར་པ་དང་། གསེར། ར་གན་སོགས་སེར་པོའི་རིགས་རྒྱས་པའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་
ཕུར་པ་དང་། བྱུ་རུ། ཟངས། ཙན་དན་དམར་པོ། མཛོ་ཤིང་སོགས་དམར་པོའི་རིགས་ དབང་གི་ལས་སྒྲུབ་པའི་ཕུར་པ་དང་། ལྕགས་དང་། ཁྲོ། ཚེར་མ། ཡུགས་ས་མོའི་
འཕང་ཤིང་སོགས་ནག་ལ་རྩུབ་པའི་རིགས་རྣམས་དྲག་པོའི་ལས་སྒྲུབ་པའི་ཕུར་པ་ལ་ ཆེད་དུ་བསྔགས་སྟེ། ཕུར་པ་གསང་རྒྱུད་ལས། དངུལ་ལམ་དཀར་པོ་ཤིང་རྣམས་
ནི། །ཞི་བའི་ཕུར་པའི་རྒྱུ་རུ་བཤད། །གསེར་རམ་སེར་པོའི་ཤིང་རྣམས་ནི། །རྒྱས་པའི་
ཕུར་པའི་རྒྱུ་རུ་བཤད། །ཟངས་སམ་དམར་པོའི་ཤིང་རྣམས་ནི། །དབང་གི་ཕུར་པའི་རྒྱུ་ རུ་བཤད། །ལྕགས་སམ་ནག་པོའི་ཤིང་རྣམས་ནི། །དྲག་པོའི་ཕུར་པའི་རྒྱུ་རུ་བཤད།
ཅེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཁྲོས་པ་ར་རྒྱུད་ལས། ཆོས་ཉིད་ དོན་གྱི་ཕུར་པ་དང་། །རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཕུར་པ་དང་། །འདུས་བྱས་རས་ཀྱི་ཕུར་པ་
དང་། །རྟེན་པ་ལུས་ཀྱི་ཕུར་པའོ། །ཞེས་དང་། ཕུར་པ་གསང་བ་ར་རྒྱུད་ལས། དབྱེ་ན་ རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་སྟེ། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཕུར་པ་ཡིས། །ཡུལ་ཆོས་དབྱིངས་ལ་གདབས་ པར་བྱ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཕུར་པ་དེ། །ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་གདབ་པ་
དང་། །གསང་བ་བྱང་སེམས་ཕུར་པ་ཡིས། །ཡུམ་གྱི་མཁའ་ལ་གདབ་པ་དང་། །མཚན་
རོགས་རས་ཀྱི་ཕུར་པ་ཡིས། །ཉམས་པ་བདུན་ལ་གདབ་པའོ། ཞེས་གསུང་སོ། གསུམ་ པ་ཚད་ནི། མགོ་བོའི་རྒྱ་མདུད་དམ་ཞལ་ལ་སོར་གཅིག སྐེད་པའི་རྒྱ་མདུད་ལ་ཡང་ 31
སོར་གཅིག ལྕམ་གཞོག་ལ་སོར་གསུམ་དང་དབལ་ལ་སོར་གསུམ་སྟེ་སོར་བརྒྱད་དང་། གོང་འོག་གི་རྒྱ་མདུད་ཟུང་ལ་སོར་རེ་རེ་དང་། ལྕམ་གཞོག་ལ་སོར་བཞི། དབལ་ལ་
སོར་དྲུག་སྟེ་སོར་བཅུ་གཉིས་སོགས་ཅི་རིགས་ཤིག་མཆིས་སྟེ། ཕུར་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ རྒྱུད་ལས། ལྕགས་ནི་སྣ་ལྔ་དག་ལས་ནི། །སྟེང་དུ་སོར་གཅིག་རྒྱ་མདུད་བྱ། །བར་དུ་
རིན་ཆེན་ཟུར་བརྒྱད་དེ། །སྐེད་པ་སོར་གཅིག་རྒྱ་མདུད་བྱ། །ཞེས་དང་། ཕུར་པ་གསང་ རྒྱུད་ལས། བཅུ་གཉིས་ལྡན་ན་དབུས་དེ་གཙོ། །སོར་རེ་ཡིན་ཞིང་སྐུ་སྟོད་ལ། །སོར་ གསུམ་ལྡན་པ་རོགས་པར་བྱས། །གཞན་དྲུག་དབལ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། སོར་ནི་བཅུ་དྲུག་ལྡན་པ་ལ། །སོར་གཉིས་དབུ་ཡིན་སྐུ་སྟོད་
བཞི། །ལྟེ་བར་གཉིས་ལ་མཚན་མ་གཉིས། །དྲུག་ནི་དབལ་དུ་རོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་ གསུང་སོ། བཞི་པ་དབྱིབས་ནི། སྟོད་ཞལ་གསུམ་པའམ་ཞལ་གཅིག་པ་ཏོག་ཆུང་ངུ་
ཅན། ཕྱག་གཉིས་ཐུགས་ཀར་ཕུར་བུ་བསྒྲིལ་བ། དེའི་འོག་ལྕམ་གཞོག་ཟུར་བརྒྱད་པ། དེའི་འོག་རྒྱ་མདུད་དང་དེའི་འོག་ཏུ་ཆུ་སྲིན་གྱི་མགོ་བོ་ཡོད་པ། ཆུ་སྲིན་གྱི་ཁ་ནས་ཐོན་
པའི་དབལ་ཟུར་གསུམ་སོགས་ར་བ་སྦོམ་ཞིང་རྩེ་མོ་རྣོ་བ། དབལ་གྱི་ངོས་ལ་སྦྲུལ་ཆུན་
འཕྱང་བ་ཞིག་དང་། ཞལ་ཕྱག་མེད་པར་མགོ་བོར་རྒྱ་མདུད་དང་དེའི་འོག་ལྕམ་གཞོག་ ཟུར་བརྒྱད་པ། དེའི་འོག་རྒྱ་མདུད་དང་། དེའི་འོག་ཆུ་སྲིན་གྱི་ཞལ་དང་དེའི་ཁ་ནས་
དབལ་ཐོན་པ་སོགས་མི་འདྲ་བ་ཁ་ཤས་ཡོད་པར་བཤད་དོ། དེ་ཡང་ཕུར་པ་མང་འདས་ ཀྱི་རྒྱུད་ལས། མགོ་དང་ར་བ་མ་ནོར་བ། །རྒྱ་མདུད་གཉིས་དང་ཟུར་བརྒྱད་
དང་། །ཟུར་གསུམ་པ་རུ་རབ་ཏུ་ཞོག ཅེས་དང་། སྐེད་པ་རྒྱ་མདུད་དྲག་པོ་ལ། །རྩེ་མོ་ ཆུ་སྲིན་ཁ་ནས་དབྱུང་། །ཞེས་སོགས་གསུང་སོ། ལྔ་པ་ནུས་པ་ནི། རྒྱུ་ཚད་ཚང་ཞིང་
མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་བྱིན་བརླབས་ཐོབ་ཅིང་རང་ཉིད་ཡི་དམ་ལྷ་ཡིས་ང་རྒྱལ་བརྟན་ 32
པོས་དགྲ་བགེགས་ལ་འཕྱར་ཞིང་གདབ་ན་དགྲ་བགེགས་རད་ནས་བརླག་པ་དང་།
བསྐྲད་པ་དང་། བྱེར་བ། གནོན་པ། གཟིར་བ། བོས་པ། འཆི་བར་འགྱུར་བ། ཞི་ རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་རབ་འབྱམས་ཐོག་མེད་ཏུ་འགྲུབ་པ་འགྱུར་སྟེ། དཔལ་ལྡན་
གསང་བ་འདུས་པ་ལས། ལྷ་རྣམ་ཀྱང་ནི་ཕུར་བུས་གདབ། །འདི་ནི་གསོད་བྱེད་མཆོག་ གི་མཆོག ཅེས་དང་། འཕྲིན་ལས་འབྱུང་བ་སྒྲོལ་མ་འདུས་པའི་རྒྱུད་ལས། རྡོ་རྗེ་ཕུར་ པས་བཏབ་པ་ན། །ཕུང་པོ་རབ་ཏུ་འཇིག་པ་དང་། །རྡོ་རྗེའི་གནས་ཀྱང་ཐོབ་པར་ འགྱུར། །ཞེས་གསུང་སོ།།
དགང་གཟར་དང་བླུགས་གཟར།
དྲུག་པ་དགང་གཟར་དང་བླུགས་གཟར་བཤད་པ་ལ། དགང་བླུགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་། དགང་ གཟར་གྱི་དབྱིབས་ཚད་དང་། བླུགས་གཟར་གྱི་དབྱིབས་ཚད། དེ་གཉིས་འཛིན་ཚུལ།
མཚོན་དོན་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་རྒྱུ་ནི། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། གསེར་རམ་དངུལ་ ལམ་ཟངས་མ་འམ། །མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ནི་ཤིང་ཡང་རུང་། ཞེས་གསུང་སོ། དགང་གཟར་ གྱི་ཚད་ནི། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། དགང་གཟར་རྒྱུ་དང་དབྱུག་པ་སོགས། །ཚད་དང་
དབྱིབས་ལ་སོགས་པར་བཤད། །སྟེང་དུ་སོར་བཞི་དང་ལྡན་པ། །དཀྱུས་ནི་གྲུ་བཞིར་བྱ་ བ་སྟེ། །ཟབས་སུ་སོར་གཉིས་བརྐོ་བར་བྱ། །དཀྱིལ་དུ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་བརྒྱན། །དེ་ཡི་ སྟེང་དུ་མཆུ་སོར་བཞི། །པདྨའི་འདབ་མ་ལྟ་བུར་བྱ། །དེ་དབུས་བཅུད་ནི་འཛག་པ་
ཡི། །བུ་ག་མཐེའུ་ཆུང་ཚད་དུ་བྱ། །དེ་ནས་འོག་ཏུ་དབྱུག་པ་སྟེ། །རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་སོར་ དྲུག་བརྒྱན། །ཞེས་དང་། མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་ལས། དགང་གཟར་ཁྲུ་གང་དུ་འགྱུར་ ཏེ། །རྒྱར་ནི་སོར་མོ་བཞི་པ་ལ། །དེར་ནི་སོར་མོ་གཉིས་བརྐོ་བྱ། །མཆུ་ཡི་སྦུག་མོར་
སོར་མོ་ཕྱེད། །དབུས་སུ་རྡོ་རྗེ་པདྨ་དང་། །མཆུ་སྦུག་རྡོ་རྗེ་ལྡན་པ་ཅན། །ར་བར་རྡོ་རྗེ་ 33
སོར་དྲུག་པ། །ཞེས་སོགས་གསུང་སོ། གསུམ་པ་འཛིན་ཚུལ་ནི། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་
ལས། ཞི་བ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གིས་བཟུང་། །ནོར་བུའི་ཁུ་ཚུར་རྒྱས་པ་ལ། །དབང་དང་ དགུག་པ་དག་ལ་ནི། །དེ་བཞིན་པདྨའི་ཁུ་ཚུར་གཟུང་། །དྲག་པོའི་ལས་ལ་འབད་པ་
ཡིས། །དེ་བཞིན་ཁྲོ་བོའི་ཁུ་ཚུར་བྱ། ཞེས་དང་། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། ལག་ གཉིས་པུས་མོའི་ནང་བཞག་སྟེ། །དགང་གཟར་དང་ནི་བླུག་གཟར་བཟུང་། ། ཞེས་
དང་། རྡོ་རྗེ་སྙིང་རྒྱན་ལས། ལག་གཉིས་པུས་མོའི་བར་བཞག་སྟེ། །དགང་གཟར་མར་ གྱིས་བཀང་ནས་ནི། །བླུག་གཟར་བཀང་སྟེ་དེ་བཞིན་བསྲེག ཅེས་གསུང་སོ། བཞི་པ་ མཚོ་དོན་ནི། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། དགང་གཟར་ཆོས་ནི་སྟེར་བའི་མ། །བླུགས་
གཟར་རོ་ལྡན་ཐབས་ཡིན་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་བྱེད་པ། །ཞེས་གསུང་སོ།། ཀཱ་པ་ལ།
བདུན་པ་ཀཱ་པ་ལ་བཤད་པ་ལ། བརྟག་ཐབས་དང་། ཕན་ཡོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ བརྟག་ཐབས་ལ། དུམ་བུའི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ།མདོག་དབྱིབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ། རི་ མོའི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ། བུ་གའི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ། ལ་ཉེའི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ་དང་ལྔ་ ལས།དང་པོ་ནི། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། དུམ་བུ་གཅིག་པ་གནས་ལ་
དབང་། །དུམ་བུ་གཉིས་པ་དཀྱིལ་འཁོར་དབང་། །དུམ་གསུམ་སྒྲུབ་པོའི་དངོས་གྲུབ་
འགྱུར། །དུམ་བུ་བཞི་པས་སྔགས་དངོས་གྲུབ། །ལྔ་པ་ཡིས་ནི་ཞི་དང་རྒྱས། །དུམ་དྲུག་ སོང་མོ་རྙེད་པར་ཤེས། །དུམ་བུ་བདུན་པས་དབང་དུ་བྱེད། དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པ་འབས་ མེད་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་དུམ་བུ་བརྒྱད་པ་སང་། ཞེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་མདོག་
དབྱིབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ་ནི། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། དུང་དང་ཀུནྡ་ཟླ་བ་ ཡི། །མདོག་མཚུངས་སྣུམ་པར་ཤིས་པར་བལྟ། །སྔགས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དངོས་གྲུབ་ 34
སྟེར། །སྒྲུབ་པོའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་བྱེད། །ཆེ་ཞིང་མདོག་ནི་སེར་པོའམ། །པདྨ་ལྟ་བུ་ པདྨས་མཚན། །རྒྱས་ལ་བསྔགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། །ནོར་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ འགྲུབ། །སྣོད་ནི་གང་ཞིག་ཁ་དོག་དམར། །གཞན་ཡང་ཐིག་ལེ་དམར་པོས་
མཚན། །རྟག་ཏུ་དབང་དང་དགུག་པ་ཡི། །དངོས་གྲུབ་སྟེར་སྣོད་མཚན་ཉིད་དོ། །ཅེས་ གསུང་སོ། གསུམ་པ་རི་མོ་ལ་བརྟག་པར་ནི། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། དེ་བཞིན་
གླང་པོའི་རྒྱབ་ཀྱི་ནང་།དབུས་ཀྱི་གནས་སུ་གཤོང་བུ་བཞི། །འདོད་འཇོའི་བ་ནི་བལྟ་བར་
བྱ། །མདུན་ཕྱོགས་སུ་ནི་གཤོང་བུ་གཉིས། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཞེས་བྱར་བཤད། ཅེས་ གསུང་སོ། བཞི་པ་བུ་ག་བརྟག་པ་ནི། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། བུ་ག་གཅིག་པ་ བམ་ཟེར་འགྱུར། །བུ་ག་གཉིས་པ་རྒྱལ་རིགས་འགྱུར། །བུ་ག་གསུམ་པ་རྗེའུ་རིགས་
ཤེས། །བུ་ག་བཞི་པ་དམངས་རིགས་རྣམས། ཞེས་གསུང་སོ། ལྔ་པ་ལ་ཉེ་བརྟག་པ་ནི།
བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། ས་གཞི་མཉམ་པའི་ཡུལ་རྣམས་སམ། །ཐང་ངམ་བྱེ་མའི་ གཤོང་དག་ཏུ། །སྔགས་པས་དེ་ནི་བསྒྲུབས་བྱས་ལ། །དེ་ཡི་ལྷུང་བར་བརྟག་པར་
བྱ། །ལྷོ་བལྟས་བམ་ཟེ་འཇིགས་པར་ཤེས། །བདེན་བལ་ལྷུང་བས་བ་ལང་དང་།།རིགས་ མེད་པ་དང་རིགས་ངན་འཇིགས། །རླུང་བལྟས་སྔགས་ནི་འཇིགས་པ་སྟེ། །བྱང་དུ་
བལྟས་ན་ཕྱུག་པོར་འགྱུར། །དབང་ལྡན་སྔགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་སྟེ། །བརྟུལ་ཞུགས་རྒྱུན་
ནི་ཉམས་པ་མེད། །མེར་བལྟས་ཉེར་བར་འཕྲོག་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་འོག་བལྟས་ཆོམ་རྐུན་ མའོ། །སྟེང་བལྟས་གནས་པས་བུད་མེད་འཇོམས། །ལོགས་སུ་ལྷུང་བས་གཏུམ་མོ་
སྟེ། །སྣོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་བཅང་བའི་ཕན་ཡོན་ ནི། རྙིང་རྒྱུད་ཧེ་རུ་ཀ་སྙིང་རྗེ་རོལ་པ་ལས། གསང་བ་སྒྲུབ་ཐོད་མཚན་ཉིད་ནི། །ཡན་
ལག་ཆེ་ཕྲ་མང་བའི་བདག །དཔག་བསམ་ཤིང་ནི་ཡོད་འགྱུར་ན། །འདོད་པའི་འབས་ 35
བུ་ཐོབ་འགྱུར་སྟེ། །སྔགས་པ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཅེས་དང་། དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་ལྡན་
པའི་སྣོད། སུ་དག་རྟག་ཏུ་འཆང་བ་ནི། །ལོངས་སོད་ཐར་པ་ཐོབ་འགྱུར་སྟེ། །དེ་ལ་ལྷ་ མོ་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཅེས་གསུང་སོ། ཁ་ཊྭཱཾ།
བརྒྱད་པ་ཁ་ཊྭཱཾ་བཤད་པ་ལ། དབྱིབས་དང་། དགོས་ཆེད་གཉིས་ལས། དང་པོ་དབྱིབས་ ནི། མངོན་བརྗོད་བ་མ་ལས། རྡོ་རྗེ་ཁ་ཊྭཱཾ་གའི་སྟེང་དུ་རྩེ་མོ་ལྔ་པའི་རྡོ་རྗེ་རབ་ཏུ་འཇིགས་ པའི་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་རབ་ཏུ་འཕྱང་སྣ་ཚོགས་པའི་བ་དན་རབ་ཏུ་དཔྱངས་པ།དབུས་སུ་སྣ་
ཚོགས་རྡོ་རྗེས་མཚན་པ། འོག་ཏུ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་གཅིག་པ། ཞེས་དང་། གདན་བཞིའི་བཤད་ རྒྱུད་སྔགས་ཀྱི་ཆ་ལས། སྟེང་དུ་རྡོ་རྗེའི་དབྱུག་པ་ནི། །མི་ཡི་ཡན་ལག་རུས་པས་
བརྒྱན། །བ་དན་དྲིལ་བུ་ཕྲེང་བ་ནི། །དབྱུག་པ་ལག་པ་གཡོན་པས་བཟུང་།ཞེས་གསུང་
སོ། གཉིས་པ་མཚོན་དོན་ནི། རྟག་གཉིས་ལས། ཁ་ཊྭཱཾ་ག་བསྒོམ་ཤེས་རབ་ཉིད། ཅེས་ དང་། རྣལ་འབྱོར་མ་ཀུན་སོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། ཁ་ཊྭཱཾ་ག་ནི་ལྷ་ཡི་སྐུ། །ཞེས་སོགས་
གསུང་སོ། གསུམ་པ་དགོས་ཆེད་ནི། ཁ་ཊྭཱཾ་ག་དེ་ཤེས་རབ་ཡུམ་གྱི་ཚུལ་དུ་ལུས་ལ་
བསྟེན་པས་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་དོན་དང་། བདེ་ཆེན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དོན་མི་བརྗེད་པར་ དྲན་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་པའི་སྐུ་ལ་གཟི་བྱིན་བསྐྱེད་པ་དང་།སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཚང་བ་ དང་།མཁའ་འགྲོ་མ་དབང་དུ་བསྡུ་བ་སོགས་དགོས་པ་དུ་མ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། ། གྲི་གུག
དགུ་པ་གྲི་གུག་ནི། མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་བ་ལས། མི་གསོད་མཚོན་ལས་བྱས་པ་ ཡི། །རྡོ་རྗེ་གྲི་གུག་ཧཱུཾ་བྲིས་པ། །ཕྲིན་ལས་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཞེས་དང་། ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་
36
ལས། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་སྐྱོན་དྲུག་རྣམས། །གཅོད་ཕྱིར་གྲི་གུག་རྣམ་པར་གནས། ཞེས་གསུང་སོ། །
བཅུ་པ་རལ་གྲི་བཤད་པ་ལ། གཤིན་རྗེ་གཤེད་དམར་ལས། ཁབ་ལེན་ལྕགས་ཀྱི་རལ་ གྲི་ཉིད། །དེ་རྣམས་ཡང་ན་བཅུད་ཅན་གྱི། །རལ་གྲི་ཁྲུ་གང་ཚད་བཅས་ཚད། ཅེས་
དང་། གཤིན་རྗེ་གཤེད་ནག་ལས། ཀན་ཏའི་ལྕགས་ཀྱི་རལ་གྲི་ནི། །ལས་ཀྱི་སོར་བ་ བསྒྲུབ་པར་བྱ། །ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་སོར་བ་ཡི། །ལས་ཀྱི་རལ་གྲི་རབ་འགྲུབ་འགྱུར། །ཞེས་ དང་། ཡང་དེ་ལས། གྲུབ་ན་རལ་གྲི་རབ་ཏུ་འབར། །འོད་ཟེར་ལྔ་ཡི་གློག་ཆེན་ འཁྱུག །གྲུབ་པ་དེ་ནི་བཟུང་གྱུར་པས། །མི་རྣམས་ཁམས་གསུམ་ལས་རྒྱལ་ འགྱུར། །ཞེས་གསུང་སོ།
བཅུ་གཅིག་པ་བེང་ནི། རྙིང་རྒྱུད་མེ་ལྕེ་འཕྲེང་བའི་རྒྱུད་ལས། དེ་ནས་བེང་གི་བཅས་
དག་ནི། །ཙནྡ་སེང་ལྡེང་ཤེར་ཤིང་དང་། །སྐྱེར་ལྡེང་མཛོ་མོ་གླ་བ་དང་། །རྒྱ་ཤུག་དག་ ལ་འདོམ་གང་ངམ། །མདའ་གང་ཚད་དུ་བྱས་པ་ལ། །ལོགས་བརྒྱད་རྒྱ་མདུད་གཉིས་
ལྡན་པ། །མགོ་བོར་ནོར་བུ་མེ་འབར་བ། །རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ཕུར་བུའི་དབལ། །ཁ་དོག་སྨུག་པོ་ ཡང་ན་གནག །ཕྱོགས་བརྒྱད་ལྷ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི། །སྲོག་སྙིང་དྲག་སྔགས་བཅས་པ་
གཞུག ཅེས་དང་། མགོན་པོ་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་ལས། གསང་བ་བེང་འཛིན་ མགོན་པོ་ཡིས། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ནི། །སུམ་བརྩེགས་ལ་སོགས་ཁང་བཟང་ རྣམས། །ཁྲོ་བོ་ཙནྡན་བེང་བསྣམས་ཀྱིས། ཞེས་སོགས་གསུང་སོ།།
བཅུ་གཉིས་པ་ཐུན་རྭ་ནི། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ལས། ཕག་མོ་ཞེས་བྱའི་སན་དང་ནི། །ཕག་ གི་ལུས་ལས་བྱུང་བའི་འདམ། །མ་ཧེའི་རྭ་ཡི་ནང་དུ་བཞག །ལོ་གཅིག་བར་དུ་ནུས་
དང་ལྡན། ཞེས་དང་། རྙིང་རྒྱུད་མེ་ལྕེ་འབར་བའི་རྒྱུད་ལས། བྱི་ཤ་ནག་མོའི་དུག་ཐུན་ 37
ནི། །མ་ཧེའི་རྭ་འམ་བ་མེན་རྭ། ། མདའ་དུག་བཙན་དུག་ལོ་དུག་དང་། །རིམས་ནད་
ཁྲག་དང་ཚད་བླུགས་ལ། །རྭ་རུ་ནང་ཉིད་ཁར་བཅུག་ལ། །ནང་ལ་མཁའ་འགྲོའི་སྙིང་པོ་ དང་། །ལས་ལ་བསྐུལ་སྔགས་མིང་དང་བཅས། །དེ་ནས་དུག་གི་དབལ་སྔགས་ བཟླས། །ཞེས་གསུང་སོ། །
བཅུ་གསུམ་པ་གཡབ་དར་ནི། རྙིང་རྒྱུད་ཀུན་འདུས་རིག་པ་ལས། ཁ་དོག་ལྔ་ཡི་དར་ གཡབ་ཀྱིས། །གཡབ་ཅིང་རིག་འཛིན་མང་པོ་འབོད། །རོལ་མོ་ཆ་བྱད་མང་པོ ་དག །རྡོ་
རྗེ་གར་དང་སྙན་པའི་གླུ། །སྲིད་པའི་མ་མོ་ཀུན་བསྟེན་ཅིང་། །བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་དབབ་ པར་བྱ། །ཞེས་གསུང་སོ། །
བཅུ་བཞི་པ་ཧོམ་ཁུང་ནི། རྙིང་རྒྱུད་མགོན་པོ་མཚོན་ཆ་ཁོལ་བའི་རྒྱུད་ལས། དབུས་
ནས་ཁྲུ་གང་གྲུ་གསུམ་ལ། །ནང་རིས་གསུམ་ལྡན་ཐུར་དུ་བྲུ། །ཐ་མ་ཐོད་པའི་ཕྲེང་བས་ བརྒྱན། །དུག་ཤིང་ཙང་དམར་ཉི་ཤུ་བརྒྱད། །རྡོ་རྗེ་འཁོར་ལོ་རལ་གྲི་དང་། །དབྱུག་ཐོ་ རྒྱ་གྲམ་རྣམ་པ་ལྔས། །འོག་མ་དག་ལ་བསྐོར་བར་བྱ། །ཞེས་གསུང་སོ། །
བཅོ་ལྔ་པ་གཡང་བཞི་ནི། ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་ལས། དེ་ལ་གདན་དུ་བརྟག་པར་ནི། །རོ་ཡི་
གཟུགས་ཅན་དགུ་དང་ནི། ཞེས་དང་། རྙིང་རྒྱུད་ཧེ་རུ་ཀ་སྙིང་རྗེ་རོལ་པ་ལས། ཞིང་ ཆེན་རློན་པ་གཡང་བཞི་རལ་པ་ཅན། ཞེས་གསུང་སོ། །
བཅུ་དྲུག་པ་རྔ་ཡབ་ནི། གཤེད་དམར་ལས། སྣ་ཚོགས་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་
བརྒྱན། །རྔ་ཡབ་དཀར་པོས་བརྒྱན་པ་ཡི། ཞེས་དང་།གདན་བཞི་སྔགས་ཀྱི་ཆ་ལས། གྲོག་མ་ལ་སོགས་བསལ་བའི་ཕྱིར། །རྔ་མའི་ཆུན་པོ་བསྔགས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུང་སོ། བཅུ་བདུན་པ་བུམ་པ་བཤད་པ་ནི། བུམ་པའི་རྒྱུ་དང་། དབྱིབས། མཚོན་དོན་དང་
གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དུས་འཁོར་བསྡུས་རྒྱུད་ལས། དེ་བཞིན་ཤེལ་གྱི་བུམ་པ་དང་ 38
ནི་དངུལ་མཆོག་རང་བཞིན་དཔལ་ལྡན་ཐོད་པ་དག་དང་ལྕགས་ཀྱི་དང་། །ཟངས་ཞེས་
བྱ་དང་གསེར་གྱི་བུམ་པ་རབ་གསལ་ངེས་པར་ཤིང་ལས་སྐྱེས་དང་ས་ཡི་རང་བཞིན་ནོ །། ཞེས་དང་། ཀླུ་དང་བཞི་ཡི་ནོར་བུ་གསེར་གྱི་བུམ་པ་དག་གམ་རྒྱལ་པོ་ས་ཡི་རང་བཞིན་
རིན་ཆེན་བཅས། །སན་དང་དྲི་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་དང་རྣམ་རྒྱལ་བུམ་པ་དག་གིས་ལྷ་མོ་
རྣམས་ཀྱིས་ཁྲུས་བྱའོ། །ཞེས་དང་། བདེ་མཆོག་ཉུང་ངུའི་རྒྱུད་ལས། དེ་ནས་བུམ་པ་བྱ་ བ་ནི། །ར་བ་ནག་པོ་ལ་སོགས་མེད། །མུ་ཏིག་གསེར་དང་རིན་ཆེན་དང་། །བྱི་རུ་དངུལ་ དང་ཟངས་མ་སྟེ། ཅེས་གསུང་སོ། གཉིས་པ་དབྱིབས་ནི། གཤིན་རྗེ་དགྲ་ནག་གི་རྒྱུད་ ལས། ནག་པོ་ར་རི་མེད་པ་ཡི། །བུམ་པ་ལྟོ་ཆེ་གྲེ་ཚད་པ། །མཆུ་འཕྱང་མགྲིན་རིང་
གདན་ལྡན་པར། །སྙིང་པོ་ལྡན་པའི་སན་སོགས་གཞུག ཅེས་དང་། རྡོ་རྗེ་སྙིང་རྒྱན་ ལས། དེ་ནས་བུམ་པ་གཟུང་བྱ་བ། །ར་བ་ནག་ནོག་མེད་པ་དང་། །ཞབས་བརྟན་
མགྲིན་རིང་མཆུ་འཕྱང་པ། ཅེས་སོགས་གསུང་སོ། གསུམ་པ་དབྱེ་བ་ནི། རྡོ་རྗེ་སྙིང་ རྒྱན་ལས། རྣམ་རྒྱལ་བུམ་པས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །བདག་པོ་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱི་
བཞི། །ཞེས་དང་། སྒོ་ཡི་ཕྱོགས་ཀྱི་བུམ་པ་ནི། །ལས་ཀུན་བྱེད་པས་བཟླས་བྱས་
སྟེ། །ཞེས་རྣམ་རྒྱལ་བུམ་པ་དང་ལས་བུམ་གཉིས་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ། བཞི་པ་མཚོན་ དོན་ནི། ལྟོ་བ་ཟླུམ་པོ་ཆོས་སྐུ་དང་། མགྲིན་པ་ལོངས་སྐུ།ཁ་ཁྱེར་སྤྲུལ་སྐུ མགྲིན་བུག་ ནས་བཅུད་འགྲོ་འོང་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་བདག་ཉིད་ཅན་དེས་འགྲོ་བའི་དོན་ མཛད་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང་། བུམ་པ་སྤྱི་ཡིས་རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ མཚོན་པ་སོགས་འགྲེལ་བཤད་མང་ངོ་།།
བཅོ་བརྒྱད་པ་རྔ་ནི། བདེ་མཆོག་སོམ་འབྱུང་ལས། དེར་ནི་པ་ཊ་ཧ་སོགས་དང་། །ཅང་
ཏེའུ་སྒྲ་ནི་བཀྲ་ཤིས་རྔ། །རྔ་རིང་ལ་སོགས་སྣ་ཚོགས་པའི། །ཞེས་དང་། དཔལ་ནག་པོ་ 39
ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། རྔ་བོ་ཆེ་དང་། རྔ་པ་ཊ་ཧ་དང་། པ་ཊ་ཧ་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་སོགས་ གསུང་སོ། །
བཅུ་དགུ་པ་སིལ་སྙན་ནི། སངས་རྒྱས་མཉམ་སོར་ལས། གླུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་ པ། །དེ་དག་མགོན་པོ་རྣམ་ལ་འབུལ། །ཞེས་དང་། གསང་བ་རྒྱན་གྱི་བཀོད་པ་ལས། ཇི་ལྟའི་སིལ་སྙན་རྡུང་སོད་ནི། །རྡུང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་དཀྲོལ། །དེ་ལས་བྱུང་ བའི་སིལ་སྙན་ལན། །བསིལ་བས་སིལ་སྙན་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་དང་། ཕན་ཡོན་ ཡང་། སྒྱུ་མ་བདེ་མཆོག་ལས། སིལ་སྙན་ཕྱག་རྒྱ་བཤད་པ་རྣམས། །ལས་རྣམས་
ཐམས་ཅད་རབ་སྒྲུབ་པའི། །ཆ་ལུགས་བཞིན་དུ་གར་བྱེད་པས། །མ་རུང་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ འགྲུབ། །ལས་རྣམས་ཀུན་ལ་མཆོག་ཏུ་ནི། །བརྡུང་ན་དཔལ་ནི་རབ་འགྲུབ་ འགྱུར། །ཅེས་གསུང་སོ།། །།
40
༤༽
གདོང་དར་གྱི་མཚོན་དོན།
གདོང་དར་ནི་གསུང་རབ་དག་གི་ནང་དོན་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པའི་སྒོ་ནས་བྲིས་ཏེ་ལྟ་ཀློག་ བདག་གཉེར་བྱེད་ས་བའི་ཆེད་དུ་དབུ་ཤོག་དང་ལྷན་དུ་སར་བའི་གོས་དར་ཅིག་ཡིན་ ལ།སྒྲིལ་ཆས་གཞན་དང་བསྡུར་ན་ཅུང་ཟད་ཞིག་ཕྱིས་ནས་དར་བར་མངོན། གསུང་རབ་ དེ་དག་ཀུན་དགའ་ར་བའི་ནང་དུ་གྲལ་ལ་མངའ་བ་བཞིན་འཇོག་སྐབས། གསུང་རབ་དེ་ དག་གི་ནང་དོན་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་དག་གདོང་དར་གྱི་སྟེང་དུ་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པའི་སྒོ་ ནས་བྲིས་ཏེ་ཀ་མད་ལ་གོ་རིམ་བཅོལ་ཏེ་ཀུན་དགའ་ར་བར་བསྒྲིགས་ཏེ་ལྟ་ཀློག་དང་ བདག་གཉེར་ས་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན། བྱུང་བ། གསུང་རབ་ཀྱི་སྒྲིལ་ཆས་སུ་ཚུད་པའི་གདོང་དར་དེ་ནི་དུས་རབས་སྔ་མོ་ཞིག་ནས་བྱུང་ ཡོད་བཟོ་མི་སྣང་། སྔོན་གྱི་གདོང་དར་ཡིན་ན་གསུང་རབ་དེའི་དབུ་ཤོག་དང་ལྷན་ཅིག་ 41
ཏུ་སར་ནས་འདུགས་སྐྱ་བྱང་དགོན་ཉམས་གསོ་བྱེད་སྐབས་ས་སྐྱ་དགོན་གྱི་དཔེ་མཛོད་ ཆེན་པོ་གསུམ་དུ་གྲགས་པའི་ཡ་གྱལ་སྒོ་རུམ་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་ཐོན་པར་གྲགས་པའི་ གསུང་རབ་ཁག་ཅིག་ལ་སྔོན་གྱི་གདོང་དར་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གཞན་གྱིས་བཟོ་བཅོས་ མེད་པར་སྔར་བཞིན་སྣང་། དེ་བཞིན་དུ་གསུང་རབ་དེ་འབྲི་བཞེངས་གནང་སྐབས་སྦྱིན་བདག་གི་འཁོས་འབྱོར་ལ་ གཞིགས་པའི་གསུང་རབ་ དེ་དག་ལ་གདོང་དར་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་སྟེ་གདོང་དར་ལྔ་བརྩེགས་ནས་ལན་གཅིག་ མའི་བར་དུ་བསྒྲོན་སྲོལ་བྱུང་ཡོད་པ་སྟེ། ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་རོགས་སུ་བཞེངས་ པའི་བཀའ་འགྱུར་ཁག་གི་གདོང་དར་ཏེ་སྤྱི་ལོ༡༦༨༣ལོ་སྟེ་ཆུ་ཕག་ལོར་ཤར་འོལ་དགའ་ སྟག་རྩེར་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་བཞེངས་པ་དེ་དག་གི་གདོང་དར་བཞི་བརྩེགས་ཀྱི་ སྟེང་ནས་རིམ་པས་དིང་ཕོན་དམར་ཁྲ་ཚོན་སྣ་ཚོགས་གསེར་མ་ནང་ཤ་ལིང་ལྗང་། གོས་ སྐྱེར་འཇམ་སེང་ནང་ཤ་བྱང་དར་སྔོན་པོ།གོས་དམར་འཇམ་སང་ཐོག་དར་སྐུད་དམར་ པོའི་ཕར་ཆིན་གྱི་ཀ་ཐོ་མཚན་བྱང་ནང་ཤ་ལིང་སྐྱེར།ཀ་རས་སྒོང་ཤུན་མར་སོ་སོའི་ བཞུགས་བྱང་འཁོད་པ།ཞལ་ཁེབས་གདོང་དར་རྣམས་ལ་ཚོན་སྤེལ་གྱི་མཐའ་བཅད་སྟོང་ སྐུད།
སྤྱི་ལོ༡༦༨༤ལོ་སྟེ་ཤིང་བྱི་ལོར་ཡར་གསུམ་ལྷུན་པོ་རྩེའི་ཉེ་འདབས་བཟད་
མཐོང་སོན་གཞིས་ཀར་བཞེངས་པའི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་གདོང་དར་བཞི་བརྩེགས་ཀྱི་སྟེང་ ནས་རིམ་པས་ཁ་ཐི་གཞི་ལྗང་ཚོན་ཁྲ་གསེར་མེད་ལྕགས་སྒྲོག་སྒོ་ཁྱིམ་འབྲུག་ཚང་ཉལ་ ཅན་ནང་ཤིང་ལིང་ལྗང་། བཟང་གོས་དམར་པོ་འཇམ་སང་ནང་ཤ་ལིང་དམར། བཟང་
42
གོས་སྐྱེར་ཁ་འཇམ་སང་ཐོག་སྟོང་སྐུད་དམར་པོའི་ཕར་ཆིན་གྱི་ཀ་ཐོ་མཚན་བྱང་ཡོད་ པའི་ནང་ཤ་ལིང་སྐྱེར། ཀ་ཅི་སྒོང་ཤུན་མར་ཆོས་ཚན་བཞུགས་བྱང་འཁོད་པ། ཞལ་ ཁེབས་གདོང་དར་ཚང་མར་ཚོན་སྤེལ་གྱི་མཐའ་བཅད་སྐུད་རྟ། ཤིང་གླང་ཤར་འོལ་ དགའ་སྟག་རྩེར་བཀའ་འགྱུར་བཞེངས་པ་ལ་གདོང་དར་ལྔ་བརྩེགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་རིམ་ པས་ཁ་ཐི་ལྗང་གསེར་མེད་དང་། གོས་དམར་ལྗང་སང་བཅས་པའི་ནང་ཤ་ལིང་ལྗང་། གོས་སྐྱེར་འཇམ་སང་ནང་ཤ་ལིང་དམར། གོས་སྔོན་འཇམ་སང་ཐོག་སྟོང་སྐུད་གསེར་ པོའི་ཕར་ཆིན་གྱི་ཀ་ཐོ་མཚན་བྱང་ཡོད་པ་ནང་ཤ་དར་སྔོ་སྐྱ། ཀ་ཅི་སྒོང་ཤུན་མར་ཇོ་ཙེའི་ མེ་ཏོག་ལྡུལ་བརྩེགས་བྲིས་ཐོག་ཆོས་ཚན་བཞུགས་བྱང་ཡོད་པ། ཞལ་ཁེབས་གདོང་ དར་གྱི་མཐའ་བཅད་སྟེང་སྐུད་ཚོན་སྤེལ་གྱི་སྐུད་རྟ། སྤྱི་ལོ༡༦༨༩ལོ་སྟེ་ས་སྤྲེལ་འཕྱོང་ རྒྱས་འཕྱིང་དབར་སྟག་རྩེར་བཞེངས་པའི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་གདོང་དར་ལྔ་བརྩེགས་ཀྱི་ སྟེང་ནས་རིམ་པས་ཁ་ཐི་རྙིང་མ་གཞི་ལྗང་ལྕགས་སྒྲོག་ཆ་བདུན་རས་གཞི་མི་འགྲེང་ཐོར་ བུ་ཡོད་པའི་ལྗང་ལིང་གི་ནང་ལྡན།གོས་དམར་འཇམ་སང་ལིང་ལུའི་ནང་ལྡན། གོས་ སྐྱེར་འཇམ་སང་ལིང་ཟི་ཧུན་གྱི་ནང་ལྡན། གོས་སྔོན་འཇམ་སང་ཐོག་སྟོང་སྐུད་གསེར་ པོའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཀ་ཐོ་མཚན་བྱང་དང་འཁོད་པའི་ལིང་སྔོན་གྱི་ནང་ལྡན། ཀ་ཅི་སྒོང་ ཤུན་མར་བཞུགས་བྱང་འཁོད་པ། སྤྱི་ལོ༡༦༨༢ལོ་སྟེ་ཆུ་ཁྱི་ལོར་ཚྭ་བ་མཛོ་སྒང་དུ་བཀའ་ འགྱུར་སྐྱ་པོད་བཞེངས་པར་གདོང་དར་གསུམ་བརྩེགས་ཀྱི་ནང་རིམ་པས་ཁ་ཐི་རྙིང་པ་ གཞི་དམར་གསེར་དང་ནང་ཤ་ཀ་རས། གོས་སྔོན་འཇམ་སང་ཐོག་སྟོང་སྐུད་གསེར་ པོའི་འཕར་ཆིན་ཀ་ཐོ་མཚན་བྱང་ཡོད་པའི་ནང་ཤ་ཀ་རས་སྟོང་སྐུད་དཀར་དམར་གྱི་
43
མཐའ་བཅད། ཀ་རས་ཐོག་ཆོས་ཚན་བཞུགས་བྱང་འཁོད་པ། སྤྱི་ལོ༡༦༨༣ལོ་སྟེ་ཆུ་ ཕག་ལོར་ཤེལ་དཀར་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེ་རོང་དུ་བཀའ་འགྱུར་བཞེངས་པར་གདོང་དར་ གསུམ་བརྩེགས་ཀྱི་སྟེང་ལ་ཁ་ཐི་གཞི་དམར་ནང་ཤ་བྱང་དར་ལུ་ཧང་། དེ་འོག་གོས་ སྐྱེར་འཇམ་སང་ཐོག་སྟོང་སྐུད་དམར་པོའི་ཀ་ཐོ་མཚན་བྱང་ཡོད་པ་ནང་ཤ་སན་རྙིང་། དེ་འོག་ཀ་རས་སྒོང་ཤུན་མར་ཆོས་ཚན་བཞུགས་བྱང་འཁོད་པ་ཞེས་པ་སོགས་ལས་ང་ ཚོས་བོད་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་གདོང་དར་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་ཡོད་པའང་གཅིག་ཤེས་ཀུན་ གྲོལ་ཐུབ་བོ།། དྲི་བ། གདོང་དར་གྱི་རྒྱུ་སྤུས་ལ་རིགས་གང་དག་ཡོད། དྲི་ལན། གདོང་དར་གྱི་སྤུས་ཚད་ག་འདྲ་ཞིག་བཞེངས་པར་རང་གི་འཁོས་འབྱོར་ལ་ གཞིགས་དགོས་ཤིང་དེ་ལ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་ཡོད། དཔེར་ན། ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་རོགས་བཀའ་འགྱུར་གྱི་གདོང་དར་བཞི་བརྩེགས་ཀྱི་ སྟེང་ནས་རིམ་པས་དེང་ཕོན་དམར་ཁྲ་ཚོན་སྣ་ཚོགས་གསེར་མ་ནང་ཤ་ལིང་ལྗང་། གོས་ ཆེན་འཇམ་སེང་ནང་ཤ་བྱང་དར་སྔོན་པོ། གོས་དམར་མ་སེང་ཐོག་དར་སྐུད་དམར་པོའི་ ཕར་ཆིན་གྱི་ཀ་ཐོ་མཚན་བྱང་ནང་ཤ་ལིང་སྐྱིར། ཀ་རས་སྒོང་ཤུན་མར་སོ་སོའི་བཞུགས་ བྱང་འཁོད་པ། ཞལ་ཁེབས་གདོང་དར་རྣམས་ལ་ཚོན་སྤེལ་གྱི་མཐའ་སྟོང་སྐུད་ལྟ་བུའོ།།
44
༥༽ དབྱར་གནས་ཀྱི་ངོ་སོད་མདོར་བསྡུས།
དེ་ཡང་བསྟན་པའི་བདག་པོ་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་ 45
སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བར་དབྱར་བཞུགས་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ།། དེའི་ཚེ་དགེ་སོང་ དག་དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་དོང་ངོ་།། དེ་དག་དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་ ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་དོང་བ་དག་མི་སྦེད་ཅིང་མ་བསྲུངས་ལ་མ་སྦས་པར་གྱུར་པ་དག་ལ་མུ་ སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཤེས་ལྡན་དག་ཤཱཀྱའི་བུའི་དགེ་སོང་འདི་དག་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ཡིན་ ཏེ། སྲོག་གཅོད་པ་ལས་མ་ལོག་ རྣམ་པར་མ་ལོག་ ཕྱིར་མ་ལོག་པ་འདི་དག་དབྱར་ གྱི་ནང་ལོགས་སུ་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་འདོང་སྟེ། དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་ འདོང་བ་ན། སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་དང་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་མང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་བརྫིས་ནས་ སྲོག་དང་བལ་བར་བྱས་སོ།། རེ་ཞིག་བྱེའུ་ཁུག་རྟ་ཡང་དབྱར་ཟླ་བ་བཞི་རང་གི་ཚང་ན་ ཞུམ་ཞུམ་པོར་བྱས། ཀུན་ཏུ་ཞུམ་ཞུམ་པོར་བྱས་ནས་བསྐུམས་ཤིང་བསྐུམས་ནས་ འདུག་ན། དགེ་སོང་མགོ་རེག་འདི་དག་ནི་ཁས་ལེན་པ་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་ན། དགེ་སོང་ མགོ་རེག་འདི་དག་ལ་བསོད་སྙོམས་སྦྱིན་པ་དང་དེ་ལ་བྱ་བར་སེམས་པ་ལྟ་སུ་ཞིག་ཡོད་ ཅེས་སོད་པར་བྱེད། འཕྱ་བར་བྱེད། ཁ་ཟེར་བར་བྱེད་པའི་སྐབས་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ ལ་དགེ་སོང་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལྟ་ བས་ན་རྗེས་སུ་གནང་སྟེ། དགེ་སོང་གིས་དབྱར་གནས་པར་དམ་བཅའ་བར་བྱའོ།། ཞེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དབྱར་ཟླ་འབྲིང་པོའི་ཚེས་བཅུ་དྲུག་ལ་དབྱར་སྔ་མ་ཁས་ལེན་ དགོས་པ་ཁྲིམས་བཅས་སོ།། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཡོད་མི་དེ་ལུ་ གཞི་བཞག་ སྟེ་ དབྱར་གནས་ཀྱི་གོ་དོན་དང་། དགོས་པ། ཕན་ཡོན་དང་བཅས་ཏེ་ དུམ་གྲ་ཅིག་ ཞུ་ནི་ཨིན།
46
སྤྱིར་དབྱར་གནས་ཞེས་པའི་གོ་དོན་དེ་ སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ ཕྱི་རོལ་མུ་ སྟེགས་པའི་འཕྱར་ཁ་བསལ་བའི་ཁར་ནང་དུ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་དགེ་སོར་གོང་ དུ་འཕེལ་བའི་ཐབས་ལུ་དམིགས་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཚུ་གནམ་བྱཱར་གྱི་དུས་ལུ་ གཙུག་ ལག་ཁང་གི་ཕྱོགས་བཞི་ལུ་ས་མཚམས་བཙུགས་རྡོ་མཚམས་བཞག་སྟེ་ བྱིན་གྱིས་མ་ བརླབས་པ་ས་མཚམས་བརྒལ་འགྱོ་མ་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་བཟོ་སྟེ་ མཚམས་ཀྱི་ནང་ན་ གཙོ་བོ་ཀློག་པ་ཐོས་བསམ་དང་སོང་བ་བསམ་གཏན་ལུ་བརོན་ཤུགས་བསྐྱེད་དེ་ བཞུགས་དགོ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་རིམ་ཅིག་ལུ་སབ་ཨིན། དབྱར་གནས་འཚོགས་དགོ་པའི་དགོས་པ་ཚུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུལ་ བའི་གཞུང་ལས་དངོས་དང་བརྒྱུད་པའི་ དགོས་པ་ལེ་ཤ་གསུངས་ཡོད་རུང་། ད་རེས་ མདོར་བསྡུས་ཅིག་གོ་བདེ་བའི་དབང་དུ་བཏང་སྟེ་ཞུ་བ་ཅིན། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་གནམ་ བྱཱར་གྱི་དུས་ལུ་ ས་ཁར་འབུཔ་གྱོག་མོ་ལ་སོགས་པའི་དྲོད་དང་སྒོང་རྡོག་ཚུ་ལས་སྲོག་ ཆགས་ལེ་ཤ་སྐྱེས་ཏེ་ གནས་པའི་དུས་ཨིནམ་ལས་ཕར་ཚུར་འགྱོ་ནི་མང་པ་ཅིན་འབུཔ་ གྱོག་མོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་མཉམ་ཆུང་ལེ་ཤ་གི་ སྲོག་ལུ་གནོད་ནིའི་ཉེན་ཁ་ སྦོམ་ཡོདཔ་མ་ཟད། ཆར་ཆུ་འབོལ་བའི་དུས་ཚོད་ཡང་ཨིནམ་ལས་ འགྲོ་འགྲུལ་ འབདཝ་ད་ ས་རུད་དང་ཆུ་རུད་སོགས་ལས་ རང་གི་སྲོག་ལུ་ཡང་གནོད་པའི་ཉེན་ཁ་ མང་བའི་དུས་སྐབས་ཨིནམ་ལས་བརྟེན། དོན་ཚུར་བསྡུ་བ་ཅིན་ རང་དང་གཞན་ གཉིས་ཆ་རའི་སྲོག་ལུ་ གནོད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་ཉེན་ཁ་ཚུ་མང་དྲགས་པས་ཡོད་པའི་ དུས་ཚོད་ཁར་ ཐག་རིང་གི་འགྲོ་འགྲུལ་འབད་ནི་ཚུ་ རྒྱབ་ཏུ་སྐྱུར་སྟེ་ དོན་དང་བྱ་བ་
47
ཉུང་བའི་ཐོག་ལས་ཆོས་ཕྱོགས་དགེ་སོར་གྱི་ལ་དང་བྱ་བ་ཚུ་ལུ་བརོན་ཤུགས་བསྐྱེད་ནིའི་ དོན་ལུ་ དབྱར་གནས་ཚོགས་དགོཔ་ཨིན། དེ་བཟུམ་སྦེ་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ འཇིག་རྟེན་འདིར་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་སྐབས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཚུ་འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་ལུ་ བརྟེན་ཏེ་བཞུགས་དགོཔ་ལས་བརྟེན་ གནམ་བྱཱར་ལུ་ཡང་ཉིན་ལྟར་བསྟན་པའི་སྦྱིན་ བདག་ཚུ་ལས་ བསོད་སྙོམས་བཞེས་ནིའི་དོན་ལུ་ཕར་ཚུར་འགྲོ་འགྲུལ་འབད་སར་ཕྱི་ རོལ་མུ་སྟེགས་པ་ཚུ་གིས་མཐོངམ་ད་མིག་ཁར་མ་མཛེས་ སེམས་ཁར་མ་བབས་ལས་ ནང་པའི་རབ་བྱུང་ཚུ་གནམ་བྱཱར་འབུཔ་གྱོག་མོ་ལ་སོགས་པའི་ས་ལ་གྱུ་བའི་སེམས་ཅན་ མང་བའི་དུས་སྐབས་ལུ་ཡང་སོད་མ་ཚུགས་པར་ཕར་ཚུར་འགྱོ་སྟེ་ སེམས་ཅན་ལེ་ཤ་ གི་སྲོག་བཅད་དེ་སྡིག་པ་བསགས་དོ་ཟེར་ཁ་བཏང་མི་དེ་ དོན་ལུ་ཡང་གནས་ཡོདཔ་ བཞིན་དུ་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་དང་ལེན་མཛད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཚུ་ དབྱར་གནས་འཚོགས་དགོ་པའི་བཀའ་ཁྲིམས་བཅད་དེ་ དབྱར་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ ལམ་སྲོལ་གསར་བཙུགས་མཛད་ཡོད་མི་དེ་གྲ་མ་ཉམས་གྲུ་མ་ཟད་པར་ཕྱོགས་དང་ ཕྱོགས་མཚམས་སུ་དར་ཞིང་རྒྱས་ཏེ་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ། ང་བཅས་རའི་འབྲུག་ཙན་དན་བཀོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ན་ལུ་ཡང་ མི་དབང་འབྲུག་ རྒྱལ་བཞི་པ་མཆོག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གནས་རྟེན་འདུལ་བ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ སྐྱབས་རྗེ་ ཁྲི་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་རྗེ་བཙུན་བསྟན་འཛིན་དོན་གྲུབ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་ལས་ བརྟེན་གནས་ཆེན་རྟ་མགོ་རྡོར་གདན་ གདན་ས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་པའི་རབ་ཏུ་ བྱུང་བའི་ཆོས་སྡེ་མང་ཤོས་ན་ ལོ་ལྟར་བཞིན་དུ་ རང་ཟླ་༦པའི་ཚེས་༡༦ ལས་འགོ་
48
བཙུགས་ ཟླཝ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀྱི་རིང་ དབྱར་གནས་ཚོགས་སྲོལ་རྒྱུན་དར་རྒྱས་སུ་ གནས་ཡོདཔ་ཨིན། དབྱར་གནས་ཀྱི་ཕན་ཡོན། དབྱར་གནས་ཀྱི་སྐབས་གཙོ་བོ་ ས་མཚམས་ལས་མ་ བརྒལ་བ་ འཇིག་རྟེན་མ་དད་པའི་རྒྱུ་སངས་ཤིང་ སེམས་ཅན་ཆུང་ཀུ་ཅིག་གི་སྲོག་ལུ་ ཡང་རྩིས་འཇོག་འབད་དེ་ སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་སོད་སོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ ཀྱི་ཉམས་ལེན་དང་། དོན་དང་བྱ་བ་ཉུངམ་ལས་མཚམས་ཀྱི་ནང་ན་ ཟླ་རིམ་གྱི་གསོ་ སོང་དང་ཉིན་ལྟར་གྱི་དགེ་སོང་ལུ་བརོན་པའི་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས། དེ་ བཟུམ་སྦེ་དད་ཅན་གྱི་སྦྱིན་བདག་ཚུ་གི་གཙོས་པའི་ཕ་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ དུ་ བསྔོ་བ་འདོན་ སོན་ལམ་བཏབ་ཏེ་ ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་ ཚད་གཞི་ མཐོ་བའི་སྒོ་ལས་ བསྟན་དང་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་རླབས་ཆེན་མཛད་པའི་ ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཐོང་ཆོས་སུ་གནས་ཡོད། གོང་དུ་ཞུ་དོ་བཟུམ་སྦེ་ དབྱར་གནས་སྐབས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཚུ་ ཕྱི་ས་མཚམས་བརྒལ་ ཏེ་ འགྱོ་མ་ཆོག་པའི་ཁར་ ནང་ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་བྱ་ལུ་བརོན་ཤུགས་སྐྱེད་ པའི་དམིགས་བསལ་གྱི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཨིནམ་ལས་ དད་ཅན་སྦྱིན་བདག་ཚུ་གིས་ གསོལ་ཇ་དང་གུང་ཚིགས་དྲངས་ནི་ལ་སོགས་པའི་ཞབས་ཏོག་བསྙེན་བཀུར་ཞུ་བ་བྱོན་ ཚུགས་པ་ཅིན་ འབྱོར་ལྡན་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་དུས་བཟང་ཁྱད་པར་ཅན་ཅིག་ ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན།
49
༦༽ སྐྱབས་འགྲོའི་འགྲེལ་བཤད།
50
སྐྱབས་ཡུལ་ལ་སེམས་ཀྱི་གཏིང་ནས་རེ་ལྟོས་འཆའ་བའི་བསམ་པ་ལ། སྐྱབས་འགྲོ་ཟེར། ཞིབ་ཏུ་བཤད་ན་རང་ཉིད་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་
ནས། དེ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ནུས་པ་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཡོད་པར་ཡིད་ ཆེས་པའི་སྒོ་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ ལས་སྐྱོབས་པར་བོ་ལིངས་ཀྱིས་སྒྱུར་བའི་བསམ་པ་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་ཟེར། ༡. སྐྱབས་ཡུལ།
སངས་རྒྱས། ཆོས། དགེ་འདུན་ནོ།། འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ དང་ལྡན་པའི་མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་ཡང་དག་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་
དང་། བསམ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་པོ་གང་རུང་ལྡན་པའི་འཕགས་རྒྱུད་
ཀྱི་རྣམ་བྱང་བདེན་པ་དེ་ལ་ཆོས་དཀོན་མཆོག རིག་གྲོལ་གྱི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་པོ་གང་རུང་ དང་ལྡན་པའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དེ་ལ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཟེར་རོ།། ༢. སྐྱབས་སུ་འོས་པའི་རྒྱུ་མཚན།
རང་ཉིད་འཇིགས་པ་མཐའ་དག་དང་བལ། གཞན་འཇིགས་པ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་
ཐབས་ལ་མཁས་པ། གཞན་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉེ་རིང་མེད་པར་ཀུན་ལ་གཟིགས་ཤིང་། ལུས་ཅན་མཐའ་དག་གི་མགོན་སྐྱོབས་དང་དཔུང་གཉེན་དམ་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར། ༣. སྐྱབས་འགྲོའི་རྒྱུ།
རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལ་འཇིགས་ཤིང་། དེ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ནུས་པ་དཀོན་ མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་
ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་བོ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་ ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།། 51
༤. དབྱེ་བ།
སྐྱེས་བུ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཡོད་དོ།། རང་ཉིད་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་ལས་ཐར་ བའི་ཕྱིར་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་སྐྱབས་འགྲོ།
རང་ཉིད་འཁོར་བའི་སྡུལ་བསྔལ་ལས་ཐར་བའི་ཕྱིར་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་ སུ་འགྲོ་བ་ལ་སྐྱེས་བུ་འབྲིང་གི་སྐྱབས་འགྲོ། སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ ཐར་བའི་ཕྱིར་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་སྐྱབས་ འགྲོ་ཟེར་རོ།།
༥. སྐྱབས་དངོས་དང་དངོས་མ་ཡིན་པ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ནི་སྐྱབས་ཙམ་སྟོན་པ་བོ་ཡིན་པ་དང་། སྐྱབས་དངོས་ནི་ཆོས་ དཀོན་མཆོག དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ནི་སྐྱབས་སྒྲུབ་པའི་ཟླ་གྲོགས་ཡིན་ནོ།། ༦. སྐྱབས་འགྲོའི་བསབ་བྱ་གསུམ།
དགག་པའི་བསབ་བྱ། སྒྲུབ་པའི་བསབ་བྱ། དགག་སྒྲུབ་ཐུན་མོང་གི་བསབ་བྱ་བཅས་ སོ།།
༧. སྐྱབས་གསུམ་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་རེ། རིམ་པར་རྒྱུད་བ་མར། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།། གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་
རྟོགས་མིན་པ།། མཁྱེན་དང་བརྩེ་དང་ནུས་པ་ལྡན།། དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ ཉིད།། ཅེས་དང་། བསམ་མེད་གཉིས་མེད་རྟོགས་མེད་པ།། དག་གསལ་གཉེན་པོའི་
ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱིས།། གང་ཞིག་གང་གིས་ཆགས་བལ་བ།། བདེན་གཉིས་མཚན་ཉིད་ཅན་ དེ་ཆོས།། ཞེས་དང་།། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ནང་གི་ནི།། ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་པའི་ཕྱིར།།
བོ་ལྡན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས།། བ་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཉིད།། ཅེས་པ་ལྟར་རོ།།། 52
༨. ཕན་ཡོན།
སྡིག་ལྟུང་མཐའ་དག་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚོགས་གཉིས་རླབས་པོ་ཆེ་རོགས་པར་ བྱེད་པ། ཉེར་འཚེ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་པ། སོ་ཐར་གྱི་སོམ་པ་སོགས་ཡོན་ཏན་གསར་ དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ། བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་ནོ།།
53
༧༽ མཆོད་པ་ཕུལ་ཐངས་ཀྱི་སྐོར། རྒྱབ་ཁུངས། ཧེ་མ་ཇོ་བོ་རྗེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤ་ རྒྱ་གར་མ་ག་དྷའི་མཁན་པོ་མཛད་བཞུགས་པའི་ སྐབས་ ལྷ་བ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་དང་བྱང་ཆུབ་འོད་གཉིས་ཀྱིས་ ཇོ་བོ་རྗེ་བོད་ལུ་གདན་ འདྲེན་ཞུས་ནུག ། དེ་ཡང་དབྱིན་ལོ་༡༠༠༦ དང་རང་ལུགས་མེ་ཕོ་རྟ་ལོ་ལུ་དགུང་ལོ་ ༦༡ བཞེས་པའི་སྐབས་ཨིན་སྦེ། བོད་ལུ་ཕེབས་ཞིན་ན་ གངས་ལས་འབབ་པའི་ཆུ་མོ་ ཚུ་གཟིགས་པའི་གནས་སྐབས་ལུ་ སེམས་ཤོར་ཏེ་བཀའ་སོབ་ཚུ་ཡང་དེ་འབད་གནང་ ནུག ། རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་ལུ་ ཚོགས་འབུམ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ལས་ བོད་ལུ་ཆུ་ ཕུད་གཅིག་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བས། རྒྱ་གར་ལུ་ཆུ་མི་གཙང་། རྒྱ་གར་ནང་གི་ཆུ་ འདི་ འཁྲོན་ཆུ་ས་འོག་ལས་ཐོན་ནི་འདི་གིས་རྣམ་དག་མེད། བོད་ཀྱི་ཆུ་འདི་ ངམ་ ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་གངས་ལས་བབས་ཏེ་ བདུད་རྩིའི་རང་བཞིན་བཟུམ་སྦེ་ ཆུ་བསིལ་ བའི་ཁར་རོ་མངར་བ། བསིལ་བ། འཇམ་པ། ཡང་བ། དྭངས་པ། ཆུ་གཙང་ཏོག་ཏོ། ལྟོ་བ་ལུ་ཕན་པ། མགྲིན་པ་ལུ་མ་གནོད་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་ཆུ་དང་དབྱེ་བ་ མིན་འདུག ། དེ་སྦེ་གསུངས་པའི་དུས་ནམ་ལས་ ཆུའི་མཆོད་པ་ཕུལ་ནི་སྲོལ་དར་ ཁྱབ་སོང་ནུག །
54
མཆོད་རས་ཀྱི་དབྱེ་བ། སྤྱིར་བཏང་མཆོད་རས་ལུ་ ལྷ་སར་འདུལ་བའི་མཆོད་པ། ཁྲ་འབྲུག་ལ་མངོན་པའི་ མཆོད་པ། བསམ་ཡས་མདོ་སྡེ་མཆོད་པ། བྱང་ཆུབ་མཆོད་པ་བཅས་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ བཞི་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡོད། དེ་ལས་བདག་པོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་མཆོད་པ་དང་། བདག་པོས་ཡོངས་སུ་མ་ བཟུང་བའི་མཆོད་པ། ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་མཆོད་པ། སོན་ལམ་སྟོབས་ཀྱི་མཆོད་པ། 55
བ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ། བསྟོད་པ་དབྱངས་ཀྱི་མཆོད་པ། དངོས་སུ་འབྱོར་བའི་མཆོད་ པ་བཅས་ དབྱེ་བ་ལེ་ཤ་ཕྱེ་ནི་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་ལས་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ལུགས་ སུ་ལས་ཀྱང་ ཕྱི་མཆོད། ནང་མཆོད། གསང་མཆོད། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཆོད་པ་ཟེར་ དབྱེ་བ་དེ་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་། མདོ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་ལུགས་ལྟར་དུ་འབད་བ་ ཅིན་ ཕྱི་ནང་གི་སྣོད་བཅུད་ག་ར་ མཆོད་རས་ལུ་མ་བཏུབ་མི་ ཕུད་རྡོག་ཅིག་ཡང་ མེདཔ་ཨིན། ག་དེ་སྦེ་ཨིན་རུང་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་ དཀོན་མཆོག་ གསུམ་ལུ་ ཕུལ་ནི་གི་མཆོད་པའི་རས་ལུ་ མཆོད་རས་ཟེར་ སབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ད། དེ་ ཡང་མི་མང་སྤྱིར་བཏང་གིས་ ཤེས་དགོཔ་གཙོ་བོ་རང་ དངོས་སུ་འབྱོར་བའི་མཆོད་པ་ དང་ ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་མཆོད་པ་ཟེར་ ལྷམ་པ་གཉིས་འདི་མཁྱེན་དགོཔ་ཁག་ཆེ་ བས། དངོས་སུ་འབྱོར་བའི་མཆོད་པ་ལག་ལེན་འཐབ་དགོཔ་གཙོ། དངོས་སུ་འབྱོར་བའི་མཆོད་པ་ཟེར་མི་འདི་ རྒྱུ་དངོས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ལག་ལེན་དངོས་སུ་ འཐབ་སྟེ་ ཕུལ་མི་ལུ་སབ་ཨིན་པས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལུ་ དངོས་སུ་འབྱོར་བའི་ མཆོདཔ་ཕུལ་དགོ་པའི་ རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་རང་ ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སང་གི་དོན་ལུ་ ཨིནམ་ལས། དང་པ་རང་ མཆོད་ཁྲི་དང་མཆོད་པའི་ཏིང་དེ་ཚུ་ རས་གཙང་ཏོག་ཏོ་ ཅིག་གིས་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ འཕྱག་དགོཔ་ཨིན་པས། དེ་སྦེ་ མཆོད་ཁྲི་དང་ མཆོད་ པའི་ཏིང་དེ་ཚུ་ འཕྱག་པའི་སྐབས་ལུ་ བདག་རང་དང་ གཞན་སེམས་ཅན་ཚུ་གི་རྒྱུད་
56
ལུ་ཡོད་པའི་ སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་ཚུ་ག་ར་ འདག་བཅུག་ཟེར་བའི་ སོན་ལམ་བཏབ་སྟེ་ འཕྱག་དགོཔ་ཨིན་པས། མཆོད་ཏིང་ལག་ལེན། མཆོད་པ་མ་འཕུལ་བའི་ཧེ་མ་ མཆོད་པའི་ཏིང་དེ་ཚུ་འཕྱག་ཞིན་ན་ ཏིང་སྟོངམ་སྦེ་ བཞག་མི་བཏུབ། དེ་ཡང་མཆོད་པའི་ཏིང་ནང་ ཆུ་མ་བཀང་པའི་ཧེ་མར་ ཏིང་སྟོངམ་ སྦེ་བཞག་པ་ཅིན་ དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཚུ་ཆགས་འོང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆགས་ཚར་བའི་ ཤུལ་ལུ་ མཆོད་པའི་ཏིང་ནང་ ཆུ་བཀང་མ་ཅིན་ དྲི་ཟ་ཚུ་གི་གྲོང་ཁྱེར་བཤུབ་འགྱོ་ བའི་ སྡུག་བསྔལ་སྦོམ་མོངམ་ལས་ མཆོད་པ་ཕུལ་མིའི་རྒྱུད་ལུ་ སྡིག་པ་སྦོམ་ བསགཔ་ཨིན། དྲི་ཟ་ཟེར་མི་དེ་ རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ ཤི་ཚར་བའི་ཤུལ་ལུ་ བདུན་ཕྲག་གསུམ་གྱི་རིང་ སྲིད་པ་བར་དོར་སྐྱེས་ཏེ་ དྲི་ཚུ་ལོངས་སོད་དེ་ སོད་མི་ སེམས་ཅན་ཚུ་ལུ་ དྲི་ཟ་ཟེར་སབ་ཨིན། མཆོདཔ་རང་གི་གཡས་ལས་ཕུལ་དགོ་པའི་རྒྱབ་ཁུངས། ལྷོ་འབྲུག་པའི་གདན་ས་ལྟེ་བ་སྤུངས་ཐང་ཁ་ལས་བརྒྱུད་པའི་ གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་ པའི་དཀྱིལ་ཆོག་ ག་ཅིའི་སྐོར་ལས་མཆོད་པ་བསྒྲིག་རུང་ བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་དང་ འགོ་མཇུག་བདག་མདུན་བུམ་གསུམ་གྱི་མཆོད་པ་ ར་ལས་མི་འདྲ། ལྷོ་འབྲུག་པའི་ ལུགས་སྲོལ་བཟང་པོ་ལས་ གསང་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་གཞུང་གི་དཀྱིལ་ཆོག་དང་འཁྲིལ་ མཆོད་པ་ལྔ་ཚར། བདུན་ཚར། བརྒྱད་ཚར། དྲུག་ཚར། བརྒྱ་མཆོད་སྦེ་བསྒྲིགས་སྲོལ་ 57
ཡོད། དེ་ཡང་རྟེན་གྱི་གཡོན་ཁ་ཐུག་ལས་འགོ་དང་ རང་གི་ལག་པའི་གཡས་ཁ་ཐུག་ ལས་སྦེ་ བསྒྲིག་ནི་ཨིན། མཁས་པ་ལ་ལུ་ཅིག་གིས་ འབྲུག་ལུགས་འདི་ཕྱི་གྱུར་ ཨིནམ་མས་ཟེར་བཤད་མི་ཡང་འདུག ། རྟེན་གྱི་ཞལ་ ཁ་་མར་གོར་བཞུགས་ནི་འདི་ གིས་ ཕྱག་གཡསཔ་གིས་འཐུ་བཞེས་པའི་ཚུལ་ཨིནམ་མཁྱེན་དགོ ། ཕྱག་དང་མཆོད་ པ་བསྐོར་ཁ་ཚུ་ག་ར་ རང་ཚོགས་བསགས་ སྒྲིབ་པ་སོང་ནི་དོན་ལུ་མ་གཏོགས་ དཀོན་མཆོག་ལུ་བཞེས་མ་བཞེས་བའི་རྣམ་གཞག་མེད། དམིགས་པའི་ངང་ལས་མཆོད་ པའི་ལྷ་མོ་ཚུ་གིས་ མཆོད་རས་རིམ་པར་བཞིན་དུ་ ཚིག་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སོ་སོའི་གནས་ ལུ་བསྟིམས་སྦེ་ཕུལ་བ་ཅིན་ མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་ཚུ་ལུ་ གཡས་བསྐོར་ཀྲིག་ཀྲིག་སྦེ་ ཕོག ། བསྐོར་ར་བརྐྱབ་ཡོད་པའི་ཚུལ་ཚུ་ སེམས་དམིགས་པའི་ངང་ལས་བསྐོར་ དགོ ། མཆོད་པའི་འཐད་ལུ་བདག་བསྐྱེད། མདུན་བསྐྱེད། བུམ་བསྐྱེད། རྟེན་བསྐྱེད། ག་ཅི་རང་ཨིན་རུང་ རང་གི་གཡས་ཁ་ཐུག་ལས་ འགོ་སྦེ་རྩིས་ནི་ཨིན། སྦྱིན་སྲེག་གི་མཆོད་པ་སྒྲིག་ཐངས་བཟུམ་ཅིག་འབད་བ་ཅིན་ ཚོགས་འགོཔ་ག་བཞུགས་ ཡོད་རུང་ བ་མའི་ཕྱག་གཡས་ལུ་བསྲེག་རས་དང་ བ་མའི་ཕྱག་གཡོན་ལུ་མཆོད་རས་ སྦེ་བསྒྲིགས་དགོཔ་ཨིན། རས་ཕུལ་བའི་སྐབས་ལུ་ བསྐོར་ར་གཡས་བསྐོར་ཀྲིག་ཀྲིག་ ཕོག ། སྦྱིན་བསྲེག་གི་མཆོད་པ་བསྒྲིགས་ཐངས་ལུ་དཔྱད་ལྟ་རུང་ མཁྱེན་ཚུགས་སྦེ། རང་གི་ཡིད་ལས་ མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སོས་འདི་ ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་ སྲས་དང་བཅས་པ་ལུ་ མཆོད་པ་གཡས་བསྐོར་སྦེ་ཕུལ་ནི་ཨིན་མས། མཆོད་པ་རང་གི་ ཡིད་ལས་སྤྲུལ་ཏེ་ ཕུལ་ནི་མ་གཏོགས་ རང་གི་ཡིད་ལས་མ་སྤྲུལ་པ་ཅིན་ མདུན་གྱི་ 58
ནམ་མཁའ་ལས་ རང་ལུ་མཆོད་པ་ཕུལ་མི་ག་ཡང་མེད། ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་ལས་བཅད་དེ་ ད་ལྟོ་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ མཆོད་པ་འདི་དེ་འབད་རང་སྒྲིགཔ་ཨིན་སྦེ། དྲོ་པ་ཆུའི་ མཆོད་པ་ཕུལ་ཐངས་ཡང་དེ་འབད་ཨིན། དེ་མ་ཚད་གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་བ་ཆེན་ འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་དབང་པ་ོོདང་ རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་གཉིས་ ཀྱིས་ཀྱང་ འབྲུག་ལུགས་ཅོག་ཅིགཔ་སྦེ་ བསྒྲིག་དགོ་པའི་དགོས་པ་འདི་ཚུ་ལུ་ ཁས་ ལེན་མཛད་གནང་ནུག ། ཁོང་གི་ཡིག་ཆ་ཚུ་ནང་ མཇལ་ལྟ་བ་ཅིན་མཁྱེན་ཚུགས། ལྷག་པར་དུ་མཁན་ཆེན་༦༧་པ་སྐྱབས་རྗེ་ཉི་ཟེར་སྤྲུལ་སྐུ་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྲུབ་མཆོག་ དང་ མཁན་ཆེན་༧༠་པ་སྤྲུལ་སྐུ་འཇིགས་མེད་ཆོས་གྲགས་མཆོག་གི་ཡིག་ཆ་ནང་ ཁ་ གསལ་སྦེ་གསུངས་གནང་ནུག ། གཞན་གྱི་འདོད་པ་ལུ་དགག་ལན། ལ་ལུ་ཅིག་གིས་བཤད་སྲོལ་ལུ་ མཆོད་པ་རང་གི་གཡས་ལས་ཕུལ་མི་འདི་གསར་མའི་ ལུགས་དང་ གཡོན་ལས་ཕུལ་མི་འདི་རྙིང་མའི་ལུགས་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ཨིནམ་མས། གཡས་ལས་ཕུལ་ཚུལ་གོང་དུ་ཞུ་ཚར་ཡི། ད་གཡོན་ལས་ཕུལ་ཚུལ་སྐོར་ཞུ་བ་ཅིན། དཔལ་འབྲུག་པའི་ཡིག་ཆ་དང་། འབྲུག་གི་སྡེ་སྲིད་༡༨་པ་གོང་ས་འཇིགས་མེད་སེངྒེའི་ རྣམ་ཐར། ལམ་དཔོན་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་དང་། རྒས་ཤོས་འདི་ཚུའི་ངག་རྒྱུན་ལས་ རྙིང་མའི་ལུགས་ཨིན་ཟེར་བའི་མཆོད་པ་གཡོན་ལས་བསྒྲིག་ཐངས་འདི་ རང་གི་ཡིད་ ལས་མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་འཕྲོད་ཏེ་ མཆོད་པའི་སྐབས་ལུ་ ཚིག་དང་འཁྲིལ་ རེ་རེ་བཞིན་ དུ་ཕུལ་བའི་སྐབས་ གཡོན་བསྐོར་སྦེ་ཕོགཔ་ཨིན་སྦེ། གཡོན་བསྐོར་འདི་ བོན་པོའི་ 59
ལུགས་སྲོལ་ཨིན། དཔེར་ན་ཆུ་རགས་བཟུམ་འབད་རུང་གཡོན་བསྐོར་ཨིན། རང་ཐག་ བཟུམ་འབད་རུང་གཡོན་བསྐོར་ཨིན། དཔེར་ན་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ་མཆོག་གིས་ ཚེ་ རིང་མཆེད་ལྔ་དང་མཇལ་ཕྲད་གནང་བའི་སྐབས་གསུངས་ནུག ། ཆོས་བསྐོར་གཡས་ ནས་བྱེད་རྒྱུ་ལ། །བསྐོར་བ་གོ་བཟློག་གཡོན་ནས་བྱེད། །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་ཅིག་ ཨིན་མས། བོད་ལུ་མཆོད་པ་གཡོན་བསྐོར་སྦེ་བསྒྲིག་དགོ་མི་འདི་ སྔོན་མ་བོན་པོའི་ ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་ ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ལས་ལྷག་སྟེ་བོད་དབང་ཞིན་ན་ བོན་པོའི་ཆོས་ ལུགས་གཙང་མ་ ལག་ལེན་ཉག་རྐྱང་སྦེ་འཐབ་སོད་ནུག ། ཤུལ་མ་ཨུ་རྒྱན་གུ་རུ་བོད་ལུ་བྱོན་ཏེ་ འདྲེ་སྲིན་ག་ར་དམ་ལ་བཏགས། མཆོད་ཡོན་ རྣམ་གསུམ་ཞལ་འཛོམས་ཏེ་ ཟན་ཡང་བསམ་ ཡས་མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་གནང་སྟེ་ བོན་གྱི་བསྟན་པ་ཚར་བཅད་དེ་མཐའ་ལུ་སྤྱུགས། བོད་ལུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ ཉི་མ་ཤར་དོ་བཟུམ་སྦེ་བཙུགས་གནང་སྟེ་ གསང་ སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བསྟན་པ་དར་ཁྱབ་སོང་ནུག ། ཨིན་རུང་འབངས་མི་སེར་ཕལ་ ཆེ་བ་ ལག་ལེན་བོན་ལུགས་འདི་ར་ གཙོ་བོར་བཏོན་ཏེ་གནས་དགོ་ནི་འདི་གིས་ ཆོ་ གུ་ཕྱག་ལེན་གྱི་རིགས་ཕལ་ཆེ་བ་ བོན་ལུགས་སྦེ་བཞག་གནང་ནུག ། དེ་འབདཝ་ ལས་ད་ལྟོ་མཆོད་པའི་འགོ་རྟེན་གྱི་ གཡས་ཁ་ཐུག་ལས་རྩིས་ཏེ་ གཡོན་བསྐོར་སྦེ་ཕུལ་ མི་འདི་ བོན་ལུགས་ངོ་མ་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ནུག ། ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ རྒྱ་གར་ ནང་བོན་ཆོས་འབད་མི་ སྟོང་ཕྲག་ལས་བཅད་དེ་ འདི་ཚུ་ག་ར་ བསྐོར་ར་གཡོན་
60
བསྐོར་སྦེ་ར་བརྐྱབ་ཨིན། བོན་ལུགས་ལས་ བསྐོར་ར་གཡས་བསྐོར་ ར་ལས་ཁས་མི་ ལེན། དེ་འབདཝ་ལས་དེ་ཚུ་གིས་སེམས་ལུ་རིག་ཚུགས་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན། མཆོད་པའི་རྣམ་གཞག ། མཆོདཔ་ཕུལ་བའི་སྐབས་སུ་ མཆོད་པའི་ཏིང་དེ་ཚུ་ གྱལ་ཕྲང་སྟེ་ བསྒྲིག་དགོཔ་ད། དེ་ཡང་ མཆོད་ཏིང་གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ རེག་བཅུག་ནི་མི་འོང་། མཆོད་ཏིང་རེའི་ བར་ན་ ནག་འབྲུ་གང་རེའི་རྩིས་ ས་སྟོང་བཞག་དགོ་པའི་ཁར་ མཆོད་པའི་ཆུ་དེ་ཡང་ ནག་འབྲུ་གང་རེའི་རྩིས་ མ་གངམ་སྦེ་བཞག་སྟེ་ ཕུལ་དགོཔ་ཨིན་པས། མཆོད་པ་ཚུ་ དེ་སྦེ་ཕུལ་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡང་ མཆོད་པའི་ཏིང་ མ་གང་པ་ཅིན་ ཚེ་ཕྱི་མར་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ ལེགས་པའི་ཡོད་ཏན་ཚུ་གིས་ མི་གང་ནི་ཨིན་པའི་སྐྱོན་དང་། མཆོད་ པའི་ཏིང་ཚུ་ ཆུ་གིས་གང་དྲགས་པ་ཅིན་ ཚེ་ཕྱི་མ་ལུ་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ སྡིག་པ་མི་ དགེ་བ་གིས་ ལྟེམ་ལྟེམ་གང་ནི་ཨིན་པའི་ ཉེས་སྐྱོན་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ མཆོད་པའི་ཏིང་དེ་ཚུ་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ རེག་པ་ཅིན་ ཚེ་་ཕྱི་མར་ སྡིག་པའི་ལ་ འབད་བཅུག་མི་ སོབ་དཔོན་དང་ ཆ་རོགས་ངན་པ་ཚུ་དང་ འཕྱད་ནི་གི་ཉེས་སྐྱོན་ དང་། མཆོད་ཏིང་གྱལ་མ་ཕྲང་པར གཡོ་སྟེ་ཕུལ་བ་ཅིན་ ཚེ་ཕྱི་མར་ གཟུགས་གཞི་ རྔམ་སི་སི་དང་ སེམས་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་ལུ་ སྐྱེ་ནི་ཨིན་པས། དེ་མ་ཚད་ མཆོད་ཁྲི་གུ་ ཆུ་ག་ལྷོད་འབོར་ནི་དང་ མཆོད་རས་ཚུ་ བས་བསྲེ་རྐྱབ་སྟེ་ ཕུལ་བ་ཅིན། ཕྱི་སོ་ཐར་ དང་ ནང་བྱང་སེམས་ གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ སོམ་པ་དང་ དམ་ཚིག་ཚུ་ སྲུང་མི་ ཚུགས་ནི་ཨིན་པའི་ཁར། ཚེ་ཕྱི་མར་ རང་གི་གཟུགས་ཁར་ ནད་མང་ནི་དང་ མིག་ 61
ཏོ་ནང་ལས་ ཆུ་འཐོན་ཏེ་ ཨ་རྟག་རང་ མིག་ཏོ་བྱེས་སྐྱེ་གིས་གང་སྟེ་ སོད་མི་ལུ་ སྐྱེ་ བ་ལེན་ནི་གི་ ཉེས་སྐྱོན་ཡོདཔ་ཨིན། མཆོད་པའི་ཆུ། མཆོད་རས་ཚུ་གི་ནང་ལས་ ཕངས་སེམས་དང་ སེར་སྣ་མེད་པའི་ མཆོད་པ་འདི་ ཆུ་ ཨིན་རུང་། མཆོད་པའི་ཆུ་འདི་ དབོགས་ཞིནམ་ལས་ ཆུ་ནང་འབུབ་ལ་སོགས་པའི་ སྲོག་ཆགས་དང་ བཙོག་པའི་རིགས་ཡོད་མེད་ བརྟག་དཔྱད་འབད་དགོཔ་ད། ག་ དེམ་ཅིག་སྦེ་ བཙོག་པའི་རིགས་ཡོད་པ་ཅིན་ མཆོད་པའི་ཆུ་འདི་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བཙགས་ཞིནམ་ལས་ ཕུལ་ནི་དང་། མཆོད་པའི་ཆུ་ནང་ འབུབ་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་ ཆགས་ཡོད་པ་ཅིན་ གནོདཔ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ཡང་ བཀལ་ནི་མི་འོང་ཟེར་ཨིན་པས། ད་ རེས་ནངས་པ་ མི་ལ་ལོ་ཅིག་གིས་ ཆུ་དབོགསཔ་ཅིག་ དེ་འཕྲལ་ལས་ མཆོདཔ་ ཕུལ་མི་འདི་ ཉིང་ཆུ་ཨིནམ་ལས་ མི་བཏུབ་ཟེར་ སབ་སྲོལ་ཡོད་རུང་། རྒྱལ་བ་ གོངམ་ཚུ་གིས་ ཉིན་རེར་ཆུ་མཆོད་ལན་ཐེངས་གསུམ་རེ་ ཕུལ་ཚུགས་པ་ཅིན་ བསོད་ ནམས་སྦོམ་ བསག་ནི་ཨིན་ཟེར་ གསུངས་ཏེ་འདུག། ཨིན་རུང་ དྲོ་པར་ མཆོད་ པའི་ཆུ་དབོགས་ཞིནམ་ལས་ མཆོདཔ་མ་ཕུལ་བའི་ཧེ་མར་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ བརྟགས་ ཤིང་དཔྱད་དེ་ ཕུལ་དགོཔ་དེ་ གལ་ཅན་ཅིག་ཨིན། དེ་མེན་རུང་ མཆོད་པའི་ཆུ་ཕྱི་རུ་ ལས་དབོགས་ཞིན་ན་ ཚོགས་ཁྲི་སྟེང་དུ་བཞག་པ་ཅིན་ དྲོ་པ་མཆོད་པ་ཕུལ་ཕུལ་ལུ་ ཆུའི་རྙོག་མ་ག་ར་བཤམས་ལས་ཕར་ཆགས་སོད་འོང་།
62
མེ་ཏོག་གི་མཆོད་པ། སྤྱིར་བཏང་མེ་ཏོག་ལུ་མ་དགའ་མི་ ག་ཡང་མེད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ ད་རེས་ནངས་པ་མེ་ཏོག་ གི་ལ་ཚུ་ཡང་ མི་མང་ཤོས་ཅིག་གིས་ འབད་ས་མཐོང་ཚུགས། དེ་འབདཝ་ད་ཁྱིམ་གྱི་ སྒོ་ཁར་དང་ སྒོ་སྒྲིག་ཚུ་ལས་ དེའི་རྒྱན་ཆ་བཟུམ་སྦེ་བཞག་པ་ཅིན་ ལ་འབད་བའི་ སྐབས་འབུབ་རེ་བསད་ཡོད་པ་ཅིན་ དེའི་ཉེས་པ་མ་གཏོགས་ གཞན་མེདཔ་ཨིན། དེ་ འབདཝ་ལས་དཀོན་མཆོག་ལུ་ ཆུ་སྐྱེས་མེ་ཏོག་དང་ ཐང་སྐྱེས་མེ་ཏོག་ ནགས་སྐྱེས་ མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་མེ་ཏོག་ག་བཟུམ་ཨིན་རུང་ ཉིན་ལྟར་ཕུལ་ཚུགས་པ་ཅིན་ མེ་ ཏོག་གི་ལ་འབད་བའི་སྐབས་ བསད་ཡོད་པའི་འབུབ་ཆ་ཁྱབ་ཡང་ ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་ལེགས་ ཤོམ་ལེན་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད། རང་ཡང་དཀོན་མཆོག་མཆོད་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ ཚོགས་ རིམ་གྱིས་རོགས་འོང་། ད་རུང་གཞན་ཡང་ དར་གོས་དང་ གསེར་དངུལ་ལ་སོགས་ པ་ཚུ་གིས་ བཟོ་བཟོ་བའི་ མེ་ཏོག་ཚུ་ མོས་གུས་དང་ བསམ་པ་བཟང་པོའི་སྒོ་ལས་ དཀོན་མཆོག་ལུ་ཕུལ་རུང་ ཚེ་འདི་ཁར་ ཚོགས་བསགས་ནི་དང་ ཚེ་ཕྱི་མར་ གཟུགས་མཛེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ སྐྱེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མིན་འདུག ། ཆབ་སྦྲོན་དགོཔ། མཆོད་རས་ག་ཅི་རང་ཨིན་རུང་ དཀོན་མཆོག་ལུ་ ཕུལ་ཚར་བའི་ཤུལ་ལས་ ཆབ་ སྦྲོན་དགོ་པའི་གནད་དོན་དེ། དང་པར་དུ་ རང་གིས་མ་ཤེས་ མ་མཐོང་པར་འཛུལ་མི་ བཙོག་པའི་རིགས་ཚུ་དག་སྟེ་ གཙང་མ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ བདུད་རྩི་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལུ་
63
འགྱུར་ནི་དང་། གཉིས་པ་ མཆོད་པའི་རས་ཚུ་ ཉུང་སུ་ཅིག་ལས་མེད་རུང་ མཆོད་ རས་དེ་ཚུ་ རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ནི། གསུམ་པ་ མཆོད་རས་ཀྱི་རིགས་ཚུ་ལུ་ དཀོན་མཆོག་ གསུམ་གྱིས་ བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་ གནོད་བྱེད་འབྱུང་པོ་ མི་མ་ཡིན་དང་ དྲི་ཟ་ གདོན་བགེགས་ ཐེའུ་རང་ལ་སོགས་པ་ཚུ་གིས་ ལོངས་སོད་མ་ཚུགས་པའི་ དགོས་ པ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། སྒྲ་དབྱངས་ཀྱི་མཆོད་པ། སྒྲ་དབྱངས་ཀྱི་མཆོད་པ་ལུ་ སྒྲའི་མཆོད་པ་དང་ དབྱངས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཟེར་ ལྷམ་པ་ གཉིས་ཡོདཔ་ད། དེ་ཡང་ སྒྲའི་མཆོད་པ་འདི་ རོལམོ་དང་ སིལ་སྙན་ དུང་ རྒྱ་ གླིང་ སྒྲ་སྙན་ པྱི་ཝང་ལ་སོགས་པ་ཚུ་དང་། དབྱངས་ཀྱི་མཆོད་པ་འདི་ བསྟོད་པའི་ དབྱངས་དང་ གླུ་གཞས་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་ བམ་དང་ དཔོན་ཚུ་ལུ་ གདངས་དབྱངས་ཧན་པའི་སྒོ་ལས་ ཕུལ་ནི་དེ་ལུ་ སབ་ཨིན་པས། ཡིད་ཀྱིས་སྤུལ་པའི་མཆོད་པ། མཆོད་ཁྲི་གུ་ དངོས་སུ་སྦེ་བཤམས་མ་དགོ་པར་ སེམས་ཀྱིས་མནོ་སྟེ་ཕུལ་མི་ མཆོད་ པ་འདི་ལུ་ སབ་ནི་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ ས་སྟེང་འདི་ནང་ཡོད་པའི་ མཐའ་ཡས་རྒྱ་ མཚོ་དང་ ཆུ་ཆེན་ འབབ་ཆུ་ ཨོམ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ གཙང་ཏོག་ཏོ་དང་ ཡིད་ཁར་ འོང་ཏོག་ཏོ་ཡོད་མི་ཚུ་ག་ར་དང་། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ནགས་ཚལ་དང་ མེ་ཏོག་ དྲི་ཞིམ་ སོས་དང་ དཔག་བསམ་ལྗོང་ཤིང་ གསེར་དངུལ་ལ་སོགས་པ་ མཆོདཔ་ཕུལ་བཏུབ་ 64
པའི་ རྒྱན་ཆའི་རིགས་ག་ར་ སེམས་ཀྱིས་བངས་ཏེ་ ཕྱོགས་བཅུ་ན་བཞུགས་པའི་ སངས་རྒྱས་དང་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུ་ལུ་ ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་ ཕུལ་མི་དེ་ལུ་སབ་ཨིན་པས། ཡོན་ཆབ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་དགེ་ར་སྒྲུབ་ཚུལ། དགེ་ར་འདི་ ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལུ་རག་མི་ལས་ ནང་དད་པ་ལུ་རག་ལསཔ་ཨིན། མཐོ་བ་ རྒྱལ་པོ་དང་ དམའ་བ་སང་པོ་ཚུན་ཚོད་ འབྱོར་ལྡན་ཨིན་རུང་མེད་རུང་ དབྱེ་བ་ཕྱེ་ནི་ ཅིག་མེད། དཔེར་ན། རྗེ་བཙུན་མི་ལ་མཆོག་གིས་ ཆུའི་མཆོད་པ་ཅིག་ལས་མ་ཕུལ་ རུང་ ཞིང་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ལས་ སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་ གྲངས་ཀྱིས་མ་ཆོད་པ་ མགྱོན་སྦེ་ཕེབས་དོ་བཟུམ་སྦེ་ཨིན། ཕན་ཡོན། མཆོདཔ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་འདི་ སྤྱིར་བསོད་ནམས་བསགས་ཡོད་པའི་གུ་ ལྷག་པར་ དུ་སེར་སྣའི་དྲི་མ་སངས་ཏེ་ ཚོགས་རོགས་པའི་ཆེད་དུ་ ཕན་ཐོགས་རྒྱ་ཆེཝ་ཡོདཔ་ ཨིན། རྒྱུད་ལུ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དང་ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་ ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ ཐམས་ཐད་བལ་བའི་ ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ གོང་ལས་གོང་ལུ་འཕེལ་བའི་ཕན་ཡོན་ ཡོད། ལས་སྒྲིབ་དག་པའི་དབང་དུ་བཏང་པ་ཅིན་ དང་པོ་ཆུ་བསིལ་བ་ཕུལ་བའི་དགེ་བ་འདི་ གིས་ དཀོར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སངས་སྟེ་ ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་སྦེ་སྲུང་ཚུགས། 65
གཉིས་པ་ཆུ་ཞིམ་པའི་དབང་གིས་ འཚོ་བ་ལུ་དཀའ་ངལ་ག་ནི་ཡང་མེད་པ་ ཟས་ ལེགས་ཤོམ་སོད་ཚུགས། གསུམ་པ་ཆུ་ཡང་བའི་དབང་གིས་ ལུས་སེམས་ཆོས་ཞིན་དུ་ སོད་ཚུགས། བཞི་པ་ཆུ་འཇམ་པའི་དབང་གིས་ གཤིས་ཀ་འཇམཔོ་ལུ་འགྱུར་འོང་། ལྔ་པ་ཆུ་དྭངས་བ་ལས་ རིག་པའི་ཁམས་དྭངས་སྟེ་ སྙིང་རྗེ་ཆེས་སུ་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ འོང་། དྲུག་པ་ཆུ་རུལ་བའི་དྲིམ་མེདཔ་ལས་ སྡིག་སྒྲིབ་རིམ་གྱིས་སངས་འོང་། བདུན་ པ་གཙང་ཆུ་ ལྟོ་བ་ལུ་མི་གནོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ ནད་ག་ནི་ཡང་མི་འབྱུང་། བརྒྱད་པ་ཆུ་ གིས་ལྐོདམ་ལུ་གནོད་པ་མེདཔ་ལས་ སྐད་ཧན་ཏོང་ཏོ་ལུ་འགྱུར་འོང་། མཆོད་པའི་ཏིང་དེ་ཚུའི་ནང་ ཆུ་གང་མ་དྲགས་ ཉུང་མ་དྲགས་པར་ ཚད་དང་ལྡན་ ཏོག་ཏོ་སྦེ་ ཕུལ་བ་ཅིན། ༡༽ཚེ་ཕྱི་མར་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ གང་ནི་དང་། ༢༽མཆོད་ཏིང་ཚུ་གི་བར་ན་ ས་སྟོང་སྦོམ་མེན་པ་ ཚད་དང་ལྡན་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཞག་པ་ ཅིན་ ཚེ་ཕྱི་མར་ བམ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཚུ་དང་ མཇལ་ནི་ལུ་ ཐག་མི་རིང་ནི། ༣༽ མཆོད་ཏིང་ཚུ་ ཆུ་གིས་གང་མ་དྲགས་པ་ཅིན་ རང་གི་རྒྱུད་ལུ་ སྡིག་པ་གིས་ མི་གང་ནི། ༤༽ མཆོད་ཏིང་གྱལ་མ་གཡོ་བར་ ཕྲང་སྟེ་ཕུལ་བ་ཅིན་ སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་ སེམས་རྒྱུད་ བཟང་པའི་ཁར་ བྱད་ངོ་རིས་ཡང་ འཇའ་རིསམོ་ལུ་སྐྱེ་ནི།
66
༥༽ མཆོད་པའི་ཆུ་ ག་ལྷོད་མ་འབོར་བའི་གུ་ མཆོད་རས་ཚུ་ཡང་ ས་བསྲེ་མ་རྐྱབ་ པར་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ ཕུལ་བ་ཅིན་ ཚེ་རིང་ནི་དང་ ནད་དཀོན་པའི་ཁར། ཚེ་ཕྱི་མར་ ག་ནི་ཡང་ མཐོང་ཚུགས་པའི་ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ལུ་ སྐྱེ་བ་ལེན་ནི་ གི་ ཕན་ཡོན་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། གཏམ་རྒྱས་སྒོ་ལས་བཤད་པ་ཅིན། ཧེ་མ་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་གཟིགས་ སྐུ་མ་ ངན་ལས་འདས་པའི་ཤུལ་ལུ་ འོག་རྒྱུ་སོབ་མ་ཚུ་གིས་ གཡུས་ཚན་ཚུ་ནང་ འགྲོ་དོན་ ཚད་མེདཔ་ཅི་མཛདཔ་ལས་ སྦྱིན་བདག་ཕྱུགཔོ་ཚུ་གིས་ཡང་ ཞབས་ཏོག་བསྙེན་ བཀུར་ཚུ་ གང་དྲག་ཞུ་བའི་ཚེ། གཡུས་ཚན་གཅིག་ནང་ བཟའ་ཚང་སང་ཀ་ཅིག་ཡོད་ མི་དེ་གིས་ སེམས་ཧིང་གི་དཀྱིལ་ལས་རང་ དད་པ་དང་ མོས་གུས་བསྐྱེད་དེ་ ཆུ་ ཕུད་གཙང་ཏོག་ཏོ་ སའི་བུམ་པ་གང་བཀང་སྟེ་ དགེ་སོང་ཚུ་ལུ་དྲངས་ནུག ། དེ་ གིས་ཕན་ཡོན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཤི་མ་ཐག་ཏུ་ ལྷ་ཡུལ་སུམ་ཅུ་ར་གསུམ་ལུ་ སྐྱེ་བ་ལེན་ ནུག ། ཤུལ་ལས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ མཉན་ཡོད་ལུ་ བཞུགས་པའི་བསྒང་ བཟའ་ཚང་དེ་ ལྷ་ཡུལ་ལས་ ཚེ་འཕོས་ཏེ་ མཉན་ཡོད་ལུ་ ཕྱུག་པོའི་བུ་ གསེར་ལྷ་ ཟེར་མི་ལུ་ སྐྱེ་བ་ལེན་ཡོདཔ་མ་ཚད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞབས་ལས་ སོམ་པ་ཞུ་སྟེ་ བསྲུང་བྱ་ཚུ་ ལེགས་ཤོམ་སྦེ་ སྲུང་ནི་དེ་གིས་ དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་ནུག། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཆུ་ཅིག་ལས་ མ་དྲངས་རུང་ དེ་བཟུམ་མའི་ཕན་ཡོན་ཡོད་པ་ཅིན། གསེར་དངུལ་ལ་ སོགས་པ་ཚུ་ ཧིང་དྭངས་མའི་དཀྱིལ་ལས་རང་ དད་པ་དང་ མོས་གུས་བསྐྱེད་དེ་
67
ཕངས་སེམས་མེད་པར་ཕུལ་བའི་ ཕན་ཡོན་ལུ་ག་ཅི་སབ་ནི་ སབ་རང་མི་དགོ་ནི་ཨིན་ མས། Source: ཆོས་དང་ལམ་སྲོལ། Facebook
68
༨༽ ༈ བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ཀྱི་ངོ་སོད་མདོར་བསྡུས་བཞུགས་ སོ། །
བདེ་གཤེགས་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ནི་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཛད་
པ་ཁྱད་པར་ཅན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དག་བསྟན་པའི་ཚེ་ཡུལ་སོ་སོའི་དད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་བརྩེགས་ཏེ་དུས་སྟོན་གྱི་སྲོལ་ཚུགས་པ་ལས་དེ་ན་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་དུ་ གྲགས་སོ།།
༈ དང་པོ། པད་སྤུངས་མཆོད་རྟེན། ༡༽
དེ་ཡང་བཞུགས་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་དབྱིབ་ཟླུམ་པོ་པདྨ་འི་་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ཞིང་དེ་ནི་ སངསརྒྱས་ཐོག་མར་སྐུ་བལྟམས་པའི་དུས་སུ་ལུམ་བི་ནིའི་ཚལ་དུ་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཟས་ གཙང་མ་སོགས་ཀྱིས་བཞེངས།
༈ གཉིས་པ། བྱང་ཆུབ་མཆོད་རྟེན། ༢ ༽ བཞུགས་ཁྲིའི་སྟེང་གྲུ་བཞིའི་བང་རིམ་ཅན་ཡིན་ཞིང་དེ་ནི་ཤྭཀྱ་མུ་ནེ་སངས་རྒྱས་པའི་ སྐབས་སུ་ཡུལ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་བཞེངས། ༈ གསུམ་པ། བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་མཆོད་རྟེན། ༣༽
དབྱིབས་ནི་བཞུགས་ཁྲིའི་སྟེང་གི་བང་རིམ་ལ་སྒོ་མང་ལ་སྒོའི་མང་ཉུང་ལའང་རབ་འབྲིང་ ཐ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་ཡོད། དེ་ནི་ཡུལ་ཝ་ར་ན་སིར་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་ཚེ་འཁོར་ལྔ་ སྡེ་བཟང་པོས་བཞེངས་པ་ཞིག་ཡིན།
༈ བཞི་པ། ཆོ་འཕྲུལ་མཆོད་རྟེན། ༤༽
69
ཁྲིའི་སྟེང་གྲུ་བཞི་བང་རིམ་བཞི་དང་ཕྱོགས་རེར་བོ་འབུར་དང་ལྡན་པ། དེ་ནི་གཉན་
ཡོད་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ཏེ་མུ་སྟེགས་སྟོན་པ་དྲུག་ཕམ་པར་མཛད་ཚེ་ལི་ཙ་བྱི་སོགས་ ཀྱིས་ཛེ་ཏའི་ཚལ་དུ་བཞེངས།
༈ ལྔ་པ། ལྷ་བབ་མཆོད་རྟེན། ༥༽
ཁྲིའི་སྟེང་བོ་འབུར་བའི་དབུས་སུ་ཐེམ་སྐས་ཡོད་པ། དེ་ནི་ཤྭཀྱ་མུ་ནེ་ལྷ་ཡུལ་སུམ་ཅུ་ར་ གསུམ་དུ་ཕེབས་ནས་རང་གི་མ་ལ་ཆོས་གསུངས་ཏེ་དབྱར་གནས་མཛད་སྐབས་ཡུལ་ དཔལ་ལྡན་ན་དད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བཞེངས་པ་ཞིག་ཡིན། ༈ དྲུག་པ། དབྱེན་ཟླུམ་མཆོད་རྟེན། ༦ ༽
ཁྲི་ཡི་སྟེང་བང་རིམ་བཞི་གྲུ་བཞི་ཟུར་མཉམ་པར་བཅད་པ།
དེ་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་འཁོར་དགེ་སོང་རྣམས་ལྷས་བྱིན་གྱིས་དཀྲུགས་པར་ཤྭ་རིའི་བུ་ དང་མོའུ་འགལ་གྱི་བུས་འདུམ་ནས་ཡུལ་རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་དུ་མ་གྷ་དྷ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ བཞེངས་པ་ཞིག་རེད།
༈ བདུན་པ། རྣམ་རྒྱལ་མཆོད་རྟེན། ༧ ༽
ཁྲིའི་སྟེང་ཟླུམ་པོ་བང་རིམ་གསུམ་ཅན། སངས་རྒྱས་མ་ངན་འདའ་བར་ཉེ་སྐབས་ལི་ཙ་ བྱིའི་བུ་ཙུན་ཏས་སངས་རྒྱས་མ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པས་སྐུ་ཚེའི་
འདུ་བྱེད་ཟླ་བ་ ༣་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང་། དེ་ནི་ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞེངས་པ་རེད།
༈ བརྒྱད་པ། མང་འདས་མཆོད་རྟེན། ༨ ༽
70
མཆོད་རྟེན་གྱི་ཁྲིའི་སྟེང་བང་རིམ་མེད་པར་བུམ་རྟེན་ཡན་ཆད་བཞུགས་ཡོད་པ། དེ་ནི་
ཙྭ་མཆོག་གྲོང་དུ་སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་ལ་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཡུལ་དེའི་མི་ རྣམས་ཀྱིས་བཞེངས་པའོ།།
Source:Introduction to Buddhism.
Repost by: ཁྱུང་ཆེན་ནོར་བུའི་Dharma Post.
71
མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ཀྱི་སྐོར།
སྐུ་ལ་མཆོད་པ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་གཟུགས་གསར་དུ་བཞེངས་པ་དང་། མཆོད་པ་ཕུལ་བ། བསྐོར་བ་བྱས་པ་ སོགས་ལ་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་ཏེ། རོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་དེ་
བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་ བའི་མདོ་ལས། དགེ་སོང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་ ལྔ་ སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོར་གནས་པ་དང་། སོ་བ་མང་བ་དང་། ཚེ་རིང་ བ་དང་། གགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། བདེ་བ་མང་བ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་ གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་དང་པོའོ།།
གཞན་ཡང་། ཕྱུག་པོ་དང་། ནོར་མང་བ་དང་། ལོངས་སོད་ཆེ་བ་དང་། ནོར་དང་།
འབྲུ་དང་། དབྱིག་དང་། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། མཛོ་དང་། རྟ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་ དང་། ལས་བྱེད་ པ་དང་། མཛའ་བཤེས་དང་། གཉེན་དང་། སྣག་གི་གཉེན་
མཚམས་མང་པོར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་ པའི་ཕན་ཡོན་གཉིས་པའོ།།
དགེ་སོང་དག་གཞན་ཡང་། གཟུགས་བཟང་བ་དང་། བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་། མཛེས་པ་
དང་། མདོག་གསེར་ལྟར་བཟང་བ་དང་། མགོ་གདུགས་ལྟར་ཟླུམ་པ་དང་། ཡན་ལག་ དང་ ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དང་། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་འགྱུར་ ཏེ། འདི་དག་ ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ་ པའོ།།
72
གཞན་ཡང་། འཁོར་ལོའི་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་བཟང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་
ལྡན་པ་བུ་སྟོང་གིས་བསྐོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལ་གུས་པར་ཉན་ པ་ དང་། བཀའ་ཉན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ བྱེད་པའི་ཕན་ ཡོན་བཞི་པ་ཡིན་ནོ།།
གཞན་ཡང་། དེ་ལུས་དང་བལ་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེར་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་། ལྷ་ཡི་སྟོབས་དང་། ལྷ་ཡི་བདེ་བ་ དང་། ལྷ་ ཡི་དབང་ཕྱུག་ལ་དབང་བྱེད་པ་དེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་
གཟུགས་བརྙན་བྱས་པའི་ ཕན་ཡོན་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་བསྟན་པར་མཛད་པ་དང་། དེ་བཞིན་མཆོད་པ་ཕུལ་བའི་ཕན་ ཡོན་ཀྱང་། གསལ་རྒྱལ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་ པའི་མདོ་ལས།
སུ་དག་ལ་ལ་མཆོད་རྟེན་སྐུ་གཟུགས་ལ།། དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བ་རེ་འབུལ་བྱེད་པ།། དེ་དག་ས་སྟེང་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ཀླས་པ།། མ་ལུས་གནོད་མེད་རྒྱལ་གཅིག་དབང་བྱེད་ འགྱུར།།
ཞེས་དང་། མི་རྣམས་སུ་དག་སྐུ་གདུང་སྙིང་པོ་ཅན།། དྲི་མེད་བསོད་ནམས་འབྱུང་གནས་གྱུར་པ་ ལ།།
བ་དན་མཛེས་པ་སྣ་ཚོགས་འདོགས་པ་དག། མཐུ་དང་ལྡན་ཞིང་སྲིད་གསུམ་མཆོད་ གནས་འགྱུར།། ཞེས་དང་།
73
སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་དྲི་ཞིམ་ཕུལ།། བདུག་སོས་རྒྱ་ཆེན་མང་པོ་ལྡན་སར་ དང་།།
ཨ་ག་རུ་ཡི་གདུག་སོས་ཕུལ་བ་ཡི།། དྲི་ཡིས་ལུས་ཀུན་སོས་ངད་ལྡན་པར་འགྱུར།། ཞེས་དང་།
དཔེ་མེད་མཆོད་རྟེན་མར་མེ་ཕུལ་བ་ཡིས།། ཨུད་པལ་སྔོན་པོ་ཁ་བྱེ་འདྲ་བའི་མིག། སུ་དག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མེ་ཏོག་དང་།། འབས་བུ་གསར་དུ་བྱུང་བ་འབུལ་བྱེད་ པ།།
དེ་དག་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འཁོར་བ་ན།། རོ་མཆོག་ཀུན་ཐོབ་མི་བརྫི ་སྟོབས་དང་ལྡན།། གསལ་ཞིང་སྡུག་ལ་མིག་གི་དཀྱུས་རིང་མཛེས།། དྲི་མ་མེད་པའི་ལྷ་ཡི་མིག་དང་ལྡན།། ཞེས་དང་།
སུ་དག་རྒྱལ་བའི་གདུང་ལྡན་བསྟོད་བྱེད་པ།། དེ་དག་གླིང་བུའི་སྒྲ་དང་གླུ་སྙན་དང་།། སྒྲ་སྙན་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐོབ་པ་དང་།། སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། ཞེས་དང་།
བསྐོར་བ་དང་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕན་ཡོན་ཀྱང་། མདོ་དེ་ཉིད་ལས། མི་རྣམས་གང་དག་སངས་རྒྱས་མཆོད་རྟེན་ནམ།། སྐུ་གཟུགས་དག་ལ་མགོས་བཏུད་
གུས་ཕྱག་འཚལ།། དེ་དག་ལྷ་རྣམས་དང་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིས།། ཆེར་ཡང་ཆེ་བར་བཀུར་ བའི་གནས་སུ་འགྱུར།། ཞེས་དང་།
སུ་ཞིག་དད་པས་ཐུབ་པའི་མཆོད་རྟེན་ནམ།། སྐུ་གཟུགས་དག་ལ་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་དེ།།
74
ཕྱི་མའི་ཚེས་ལ་དག་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་བཏུད།། བཟང་པོའི་སྣོད་གྱུར་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ ལྡན།།
ཞེས་དང་།
མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་།
མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱེས་པས་ནི།། མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་ཟག་པ་མེད།། ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སངས་པ་ཡི།། དག་བཅོམ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འགྱུར།། ཞེས་དང་།
མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པ་ཡིན།། འདོད་ཆགས་ཞེ་སང་སངས་པ་དང་།། འཁོར་རྣམས་ཐམས་ཅད་སངས་ནས་ནི།། རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར།། ཞེས་ དང་།
མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱས་པས་ནི།། འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས།། མཚན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྒྱན་པ་དང་།། གསེར་གྱི་སྐུ་མདོག་ཐོབ་པར་འགྱུར།། ཞེས་སོགས། ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དང་ལྡན་པར་གསུངས་སོ།།
རེ་ཞིག་སྐབས་ཀྱི་དོན་བརྒྱད་དེ་ཙམ་མོ།། འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མེ་བལྟམས་པའི་གནས།། གང་གི་ཆེ་བ་བརྗོད་པའི་དགེས།། འགྲོ་ཀུན་ཚིམ་མའི་གོ་བར་ནས།། གོས་དང་བཅས་ཏེ་ སྐྱེས་གྱུར་ཅིག།
༧ ཡོངས་དགེ་མཁན་ཆེན་ཁྲ་འགུ་རིན་པོ་མཆོག་ནས།
75
76
༩༽ ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཀྱི་ རྒྱབ་ཁུངས་མདོར་བསྡུས།
༉ ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་ འབྲུག་མི་ཚུ་གིས་ རང་ཟླ་༡༡ པའི་ཚེས་༧ ལུ་ ངན་པ་ དགུ་འཛོམས་ཟེར་ ལ་ལེགས་ཤོམ་འབད་མ་བཏུབ་པའི་ཉིནམ་ཅིག་སྦེ་བརྩིསཝ་མ་ཚད་ ལ་ལོ་ཅིག་གིས་བཟའ་ཚང་ཚུ་དང་གཅིག་ཁར་མཛར་ཅུམ་ལ་སོགས་པ་ཟ་སྟེ་སོ་བ་ སྟོནམ་ཨིན། ཐིམ་ཕུག་སང་རི་ཟམ་པ་དགེ་འདུན་རྩིས་གཞུང་མཐོ་རིམ་སོབ་གྲྭའི་རྩིས་སོབ་བསོད་ ནམས་རིན་ཆེན་གྱིས་བཤད་དོ་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ དུས་ཅི་གི་ ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ 77
དེ་ རང་ཟླ་༡༡ པའི་ཚེས་༦ གི་ཉིན་མའི་ཆུ་ཚོད་༣ དང་སྐར་མ་༣༦ ལས་ ཚེས་༧ གྱི་ ཕྱི་རུའི་ཆུ་ཚོད་༤ གི་བར་ནའམ་ སྤྱི་ཟླ་༡༢ པའི་ཚེས་༢༤ གི་ཉིན་མའི་ཆུ་ཚོད་༣ དང་ སྐར་མ་༣༦ ལས་ སྤྱི་ཚེས་༢༥ གི་ ཕྱི་རུའི་ཆུ་ཚོད་༤ གི་བར་ན་ཕོགཔ་མས་ ཟེར་ཨིན་པས། ངན་པ་དགུ་འཛོམས་དེ་ ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ལུ་ བརྩི་སྲོལ་མ་འདྲཝ་༣ ཡོད་མི་ལས་ དང་པ་ ཕུག་ལུགས་ཀྱི་ རྩིས་ལས་འབད་བ་ཅིན་ མ་གཞི་ ཟླ་ངོ་རེ་ལུ་ ཨ་རྟག་ར་ ཉིན་ནག་རེ་ ཕོག་དོ་ཡོད་རུང་ རང་ཟླ་༡༡ པའི་ ཉིན་ནག་དེ་ ལོ་འགོ་བཙུགས་མིའི་ ཉིན་ནག་འབད་ནི་དེ་གིས་ ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཟེར་ ཉིན་ནག་སྐྱོ་ཤོས་ཅིག་སྦེ་ བརྩིསཝ་ཨིན་པས། རྩིས་སོབ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན་གྱིས་བཤད་མིའི་ནང་ཉི་མ་ནག་ཆེན་ཞེས་གྲགས་ པ། །ཡ་བདུད་རྡོ་རྗེ་གློག་ཕྲེང་དང་། །ས་སྲིན་འབར་མ་བྱ་བ་ལ། །བུ་ནི་རཱ་ཧུ་ལ་ཞེས་ དང་། །བུ་མོ་འབོག་སྲིང་ཆུ་སྲིན་གདོང་། །དེ་འོག་སྟག་སྲིང་ཟོར་གདོང་དང་། །དེ་འོག་ ཀོང་སྲིང་བ་གླང་གདོང་། །ཆུང་བ་བམ་སྲིང་འདྲེ་གདོང་བཞི། །ཟེར་ནག་རྩིས་ས་འབད་ བ་ཅིན་ ཧེ་མར་ འཇིག་རྟེན་གྱི་ ཁམས་འདི་གི་སྣོད་བཅུད་རིམ་པར་ཆགསཔ་ད་ཕ་རྡོ་ རྗེ་གློག་ཕྲེང་དང་ མ་ས་སྲིན་འབར་མ་༢ ལུ་ བུ་བུ་རཱ་ཧུ་ལའམ་ ཉི་མ་ནག་ཆེན་དང་ བུམོ་འབོག་སྲིང་ཆུ་སྲིན་གདོང་ཅན་ སྟག་སྲིང་ཟོར་བའི་གདོང་ཅན་ ཀོང་སྲིང་བ་གླང་ གདོང་ཅན་ བམ་སྲིང་འདྲེའི་གདོང་ཅན་ཟེར་ ཨ་ལོ་༥ སྐྱེས་ནུག་ཟེར་ཨིན་པས།
78
ཁོ་གིས་ སབ་མིའི་ནང་ ཕོ་རྒནམ་ནག་ཆེན་གྱིས་ རི་རབ་གཡས་བསྐོར་དང་ བུམོ་ ཆུང་ཤོས་ བམ་སྲིང་འདྲེའི་གདོང་ཅན་གྱིས་ གཡོན་བསྐོར་རྐྱབ་སྟེ་འགྱོཝ་ད་ ལོ་ལེ་ ཤ་འགོརཝ་ལས་ རང་ཟླ་༡༡ པའི་ཚེས་༧ ལུ་ ཕྱད་པའི་སྐབས་ ཁོང་སྤུན་ཆ་༢ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་ ངོ་མ་ཤེས་པར་ གཅིག་གིས་གཅིག་ལུ་མཐོངམ་ཅིག་ སེམས་ ཆགས་ཡོདཔ་ལས་ ལུས་འབྲེལ་འབད་ནུག་ཟེར་ཨིན་པས། ཁོ་གིས་འབད་བ་ཅིན་ ཁོང་སྤུན་ཆ་༢ ལུས་འབྲེལ་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ མ་རུང་བའི་ རྐྱེན་གྱིས་ འབས་བུ་ངན་དགུ་ཟེར་ སྟེང་གི་རླུང་ འོག་ལུ་འགྱོ་ འོག་གི་རླུང་ སྟེང་ ལུ་འགྱོ་ བར་རླུང་ཕར་ཚུར་འཁྱུག་ ས་ ཆུ་ མེ་ རླུང་ ནམ་མཁའ་བཅས་ འབྱུང་ བ་༥ ཡང་འཁྲུགས་མི་ག་ར་ལུ་གནོད་པའི་བཙན་དུག་བཟུམ་གྱི་ ཉིམ་ཤར་བའི་ དུས་ ཤརཝ་ལས་ དུས་ཚོད་ངན་པ་༩ སྟབས་གཅིག་ཁར་ འཛོམས་ཡོདཔ་ལས་ ངན་པ་ དགུ་འཛོམས་ཟེར་ སབ་ཨིན་ཟེར་ཨིན་པས། གཉིས་པ་ ངན་པ་དགུའི་གྱངས་ཁ་ ངེས་པ་མེདཔ་སྦེ་ རྩིས་མིའི་ལུགས་ལས་འབད་ བ་ཅིན་ ཕ་རྡོ་རྗེ་གློག་ཕྲེང་དང་ མ་ས་སྲིན་འབར་མ་༢ ཀྱི་བུ་ ཉི་མ་ནག་ཆེན་དང་ བུམོ་༤ གིས་ ཟླཝ་རེའི་ནང་ མ་རུང་བའི་ ལ་རེ་འབད་མི་ལུ་བརྟེན་ ཟླཝ་༡༢ ལུ་ ཉིན་ནག་ཟེར་ ངན་པ་༡༢ བྱུང་ཡོདཔ་སྦེ་ རྩིས་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ཡང་ རང་ཟླ་༡༡ པའི་ཚེས་༧ ལུ་ སྲིངམོ་འབྲིག་སྲིང་ཆུ་སྲིན་གདོང་ཅན་དང་ ལུས་འབྲེལ་འབད་བའི་ཚེས་དང་ ཟླཝ་༡༢ པའི་ཚེས་༡༡ ལུ་ འབོག་སྲིང་ལས་
79
དུག་གི་གྲོད་པ་ཟེར་ དུག་གི་ཨ་ལོ་ཅིག་ སྐྱེ་བའི་ཚེས་ དེ་ལས་ ཟླཝ་༡ པའི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ འབོག་སྲིང་གི་ དུག་གི་གྲོད་པ་ ཁ་རྡོལ་བ་ཟེར་ དུག་གི་ཨ་ལོ་ཁ་གས་པའི་ ཚེས་དང་ ཟླཝ་༢ པའི་ཚེས་༨ ལུ་ སྟག་སྲིང་ཟོར་བའི་གདོང་ཅན་དང་ ལུས་འབྲེལ་ འབད་བའི་ཚེས་དང་ ཟླཝ་༣ པའི་ཚེས་༡༦ ལུ་ སྟག་སྲིང་ལས་ དུག་གི་ཨ་ལོ་ཅིག་ སྐྱེས་བའི་ཚེས་ དེ་ལས་ ཟླཝ་༤ པའི་ཚེས་༢༤ ལུ་ སྟག་སྲིང་གི་ དུག་གི་ཨ་ལོ་ཁ་ གས་པའི་ཚེས་ཨིན་པས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཟླཝ་༥ པའི་ཚེས་༩ ལུ་ ཀོང་སྲིང་བ་གླང་གདོང་ཅན་དང་ ལུས་འབྲེལ་ འབད་བའི་ཚེས་དང་ ཟླཝ་༦ པའི་ཚེས་༡༨ ལུ་ ཀོང་སྲིང་ལས་ དུག་གི་ཨ་ལོ་ཅིག་ སྐྱེ་བའི་ཚེས་ དེ་ལས་ ཟླཝ་༧ པའི་ཚེས་༢༧ ལུ་ ཀོང་སྲིང་གི་ དུག་གི་ཨ་ལོ་ཁ་ གས་པའི་ཚེས་དང་ ཟླཝ་༨ པའི་ཚེས་༡༠ ལུ་ བམ་སྲིང་དྲེད་གི་གདོང་ཅན་དང་ ལུས་འབྲེལ་འབད་བའི་ཚེས་དང་ ཟླཝ་༩ པའི་ཚེས་༢༠ ལུ་ བམ་སྲིང་ལས་ དུག་གི་ ཨ་ལོ་ཅིག་ སྐྱེ་བའི་ཚེས་ དེ་ལས་ ཟླཝ་༡༠ པའི་ཚེས་༣༠ ལུ་ བམ་སྲིང་གི་ དུག་ གི་ཨ་ལོ་ཁ་གས་པའི་ཚེས་བརྩིས་ཏེ་ ངན་པ་༡༢ ཨིན་པས། དེའི་སྐབས་ འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནང་ བཀྲ་མ་ཤིས་པའི་ དུས་ཚོད་ངན་པ་འབད་ནི་ དེ་གིས་ དུས་ཚོད་ངན་པ་༡༢ ཐོན་ཡོདཔ་མ་ཚད་ འགོ་དང་པ་ རང་ཟླ་༡༡ པའི་ ཚེས་༧ ལས་ འགོ་བཙུགས་མི་ལུ་བརྟེན་ དེའི་ཉིན་མར་ ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཟེར་ ངན་པ་ཚུ་གི་གྲས་ལས་ སྐྱོ་ཤོས་ཅིག་སྦེ་ རྩིས་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
80
གསུམ་པ་ གཟའ་རྒོད་ཀྱི་ ཉི་མ་ཁྲོས་པའི་ གསང་རྒྱུད་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ཡབ་ གཤིན་རྗེ་འདོད་པའི་རྒྱལ་པོ་དང་ ཡུམ་སྲིན་མོ་གློག་འབར་མ་༢ ལུས་འབྲེལ་འབདཝ་ ལས་ བུ་གཟའ་རྒོད་ཉི་མ་ཟེར་མི་དེ་སྐྱེས་ཏེ་ རི་བོ་གཉའ་ཤིང་འཛིན་ལུ་ སོད་ཡོདཔ་ ད་ ཉི་མ་དང་ དབུས་ཕྱོགས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱི་ བྱང་ཤར་མཚམས་ལུ་ འདོད་ ཁམས་ཀྱི་ དབང་ཕྱུག་མ་ དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་རེ་མ་ཏཱི་ བཞུགས་མི་༢ གཅིག་གིས་ གཅིག་ལུ་ སེམས་ཆགས་ཏེ་ རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱི་ བྱང་ཁ་ཐུག་ལུ་འཛོམས་ནིའི་ ཁ་ཚིག་བཟོ་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཨིན་རུང་ ལྷ་མོ་རེ་མ་ཏཱི་གིས་ མགུ་སྐོར་རྐྱབ་སྟེ་ དུས་ཚོད་དེ་ཁར་ མོ་ར་མ་བྱོན་ པར་ གཟའི་བུམོ་གནོད་སྦྱིན་མོ་ ཕག་སྣ་གདོང་ལུ་ མོ་རའི་རྒྱན་ཆས་ཚུ་བཏགས་ཏེ་ བཟོ་བཟོ་ཞིནམ་ལས་ བཏང་ཡོདཔ་ད་ རི་རབ་ཀྱི་ བྱང་ཁ་ཐུག་ལུ་ ཉི་མ་དང་ གནོད་སྦྱིན་མོ་༢ ཕྱད་དེ་ ནུབམོ་༡ ལུས་འབྲེལ་འབད་བའི་ནངས་པར་ སོ་སོར་ཁ་ བྱེལ་འགྱོ་བའི་སྐབས་ གནོད་སྦྱིན་མོ་གིས་ མོ་རའི་གཟུགས་དངོས་སུ་བཏོན་བྱིན་ ཡོདཔ་ཨིན་པས། དེ་ལས་ གནོད་སྦྱིན་མའོ་གཟུགས་ ཁམས་ལོག་སི་སི་སྦེ་ མཐོང་ནི་དེ་གིས་ ཉི་མ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཙིགཔ་ཟ་སྟེ་ ལྷ་སྲིད་སྡེ་བརྒྱད་ག་ར་གིས་ རེ་མ་ཏཱི་ལུ་ ཆདཔ་ བཀལཝ་ཅི་ རེ་མ་ཏཱི་གིས་ ང་ལུ་ མགུ་སྐོར་རྐྱབ་ཅིག་ མ་མོའི་གནོད་པ་ རང་ གཤེད་རང་ལུ་ འབབ་བཅུག་ཅི་ཟེར་ དམོད་འདོར་རྐྱབ་མི་ལུ་བརྟེན་ སྲིད་༣ ག་ར་
81
འཁྲུགས་པའི་ དུས་ཚོད་དེ་ རང་ཟླ་༡༡ པའི་ཚེས་༧ ལུ་ འབད་ནི་དེ་གིས་ ངན་པ་ དགུ་འཛོམས་ཟེར་ རྩིས་སྲོལ་བྱུང་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ངན་པ་དགུ་འཛོམས་ཀྱི་ ཉིནམ་གི་སྐབས་ གཞུང་འབྲེལ་ངལ་གསོ་བཞག་མི་དེ་ བཟང་པོའི་ལ་ ག་ནི་ཡང་ འབད་མ་བཏུབ་མ་ཚད་ སབ་ཁ་ཟེར་ ཁ་ལུ་བརྟེན་པའི་ བཞེས་སྒོ་ཟ་མ་བཏུབ་པའི་ཁར་ དགེ་བའི་ལ་དང་ བཀྲིས་པའི་ལ་ཚུ་ ག་ནི་ཡང་ འབད་མ་བཏུབ་མི་ལུ་བརྟེན་ རྩིས་ལུགས་ཀྱི་ སང་བང་འབད་དགོ་པའི་ གནད་དོན་ དང་འཁྲིལ་ཨིན་རུང་ ད་རེས་ནངས་པར་ གཞུང་འབྲེལ་ངལ་གསོ་བཞག་ནི་མེདཔ་ ཨིན་པས། ཨིན་རུང་ ཤར་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་གི་ མི་སེར་ཚུ་གིས་ ལོ་གསར་སྦེ་ བརྩི་དོ་ཡོདཔ་ བཞིན་དུ་ བཟའ་ཚང་ཚུ་ གཅིག་ཁར་འཛོམས་ཐོག་ལས་ བཟའ་འཐུང་ལེགས་ཤོམ་ སྦེ་ཟ་སྟེ་ རོདམོ་རེ་རྩེད་སོད་ནིའི་ ལམ་ལུགས་སྲོལ་དེ་ ཧེ་མ་ལས་ ཡོད་མི་ལུ་ བརྟེན་ ད་རེས་ནངས་པ་ཡང་ ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་འདུག་ཟེར་ ཞུ་ནི་ཨིན། བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་ལས་སྐལ་བཟང་དབང་ཕྱུག།
82
༡༠༽ ཆང་རག་གི་ཉེས་དམིགས་སྐོར་གླེང་བ།
དཀོན་མཆོག་རིན་ཆེན་རྣམ་པ་གསུམ།། མི་འབལ་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་བཞུགས།། བདག་བོའི་རྨོངས་པ་ཡོངས་བསལ་ནས།། ཤེས་རབ་སྒྲོན་མེ་གསལ་བར་ཤོག ། བདག་གིས་ལག་གཉིས་སྙིང་ཁར་སར།། ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་ཆང་རག་དེ།། སྐལ་ལྡན་བུ་སོབ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས།། སང་བང་འཛོལ་མེད་གནང་བར་མཛོད།། བདག་ལ་ཤེས་ཡོན་དམན་ན་ཡང་།། དུག་ཆང་ངན་གོམས་ཐེབས་པ་ལ།།
83
ཕན་ཐོགས་ཕྲན་བུ་ཡོང་བསམ་ནས།། ངལ་བ་ལྷོད་མེད་འདི་ཉིད་བྲིས།། སྔོན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆང་རག་སྐོར་ལ་ལམ་སྟོན་གནང་བ་རྣམས་ལུང་ འདྲེན་གྱིས་བཀོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ད་ལྟ་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་དུས་རབས་འདིར་ རང་རེའི་སྐྱེ་བོ་མིག་བོ་ལྡན་པ་འགའ་ཤས་ཤིག་ལ་ཕན་ཐོགས་འདྲ་བྱུང་ན་བསམ་ནས་ བསྒྲིགས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་དོན་ཀུན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོང་བའི་རེ་བ་བཅས། དེ་ཡང་ཉག་བ་མ་པདྨ་བདུད་འདུལ་གྱིས་གདམས་པ་ལས། “ཆང་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད། ཀུན་གཞི་ཡིན་པ་སྟོན་པས།། ཡང་ཡང་གསུང་བ་ཡིན་ནོ།། བག་མེད་ལོངས་སོད་པ།། གདམགས་ངག་རླུང་ལ་སྐུར་བ།། རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་མི་ལུས།། ཉོས་རྒྱས་མི་དགེ་ སོད་པ། དགེ་བའི་དཔུང་ཚོགས་འཇོམས་པ།། སྒོམ་སྒྲུབ་དགེ་སོར་གཡེང་ཤོར།། འཆི་ བ་གཏན་ནས་མི་དྲན།། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་མི་རྟོགས།། ཆགས་སྐྱིད་འདོ་བདེ་ སྣང་ཤར།། ལས་འབས་ཁྱད་དུ་བསད་པ།།” ཞེས་དང་། ཡང་ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེས་ གསུང་ལས། “ཆང་འཐུང་འདོད་ཆགས་ཞེ་སང་།། ལ་སོགས་ཉོན་མོངས་ཀུན་སོངས།། ཞེས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ།།” སྔོན་དུས་དགེ་སོང་ཁྲིམས་ལྡན་ཞིག་ལ་བུད་མེད་ཆང་ འཁྱེར་ཞིག་གིས་ར་ཞིག་ཁྲིད་ནས་འོང་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱི་ར་འདི་སོད་དམ་ཡང་ན་ཆང་མི་ འཐུང་ངམ། ཡང་ན་མོ་ལ་ཆགས་སོད་བྱེད་དམ་ཞེས་ལ་སོགས་བརྗོད་པས། དགེ་སོང་ དེས་གང་ཡང་བྱེད་མི་ཆོག་སྨྲས་པས། བུད་མེད་དེས་གཅིག་ནི་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་ ཞེས་སྨྲས་པས། དེ་ནས་དགེ་སོང་བསམ་པར་ཆང་འདི་འཐུང་ན་ཉེས་ཆུང་སྙམ་ནས་ཆང་
84
དེ་འཐུང་བས། ཆང་གིས་བཟི་ནས་འདོད་ཆགས་ལངས་པ་དང་། ར་དེ་བསད་སོམ་པ་ ཡང་ཤོར་བར་སོགས་ཀྱིས་ཉེས་དམིགས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཡོད་པར་གསུངས། ཡང་མདོ་དྲན་པའི་ཉེར་གཞག་ལས། “ཆང་ལ་བརྟེན་པའི་མི་དག་ནི།། ཆོས་རྣམས་ཀུན་ གྱི་སྟ་རེ་ཡིན།། ངོ་ཚ་མེད་པར་བྱེད་མི་མཆོག།།སོང་བ་དག་ཏུ་ཉེར་བར་བསྟན།། བོ་ནི་ ཤིན་ཏུ་རྨོངས་བསྐྱེད་ཅིང་།། འཇིག་རྟེན་གཉིས་ནི་རྣམ་འཇིག་བྱེད།། ཐར་པའི་ཆོས་ལ་ མེ་ལྟར་འབར།། བསྲེག་བྱེད་ཉིད་ནི་ཆང་ཡིན་ནོ།།” ཞེས་དང་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། “ཆང་ འཐུང་པ་ལ་རྟག་ཏུ་ནི། ཉེས་དམིགས་སུམ་ཅུ་ར་གཉིས་ཡོད།། དེ་ཡིས་ཆང་ནི་རྟག་ཏུ་ སོང་།།” ཞེས་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། “ཆང་གིས་གཡེངས་པའི་མི་དག་ནི།། གསོན་ དང་ཤི་བ་དག་དང་མཚུངས།། གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་བསོད་འདོད་པས།། ཆང་ནི་རྟག་ཏུ་ རྣམས་པར་སོངས།” ཞེས་དང་། ཡང་སེང་གེས་ཞུ་བ་ལས། “ཆང་བྱིན་ན་སྐྱེ་བ་ལྔ་བརྒྱ་ ལག་སྡུམ་དུ་སྐྱེས་འོ་”ཞེས་དང་། ཡང་དྲང་སྲོང་རྒྱས་པ་ཞུས་ལས། “བསད་ཤ་སྟེར་བ་ རྣམས་མ་དག་པའི་སྦྱིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་”ཞེས། ཡང་མདོ་རྒྱས་པའི་ཉེར་ གཞག་ལས། “མི་གང་དག་ནི་ཆང་སང་བ།། ཆོས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་མཉམ་པར་ གཞག། །གང་ན་འཆི་བ་མེད་པ་ཡིན།། གནས་མཆོག་དག་ཏུ་དེ་འགྲོ་འོ།།” ཞེས་དང་། ཡང་སོང་རྒྱུད་ལས། “ཆང་ནི་བཏུང་བར་མི་བྱ་ཞིང་།། ཤ་ལ་སོགས་པ་བཟའ་མི་བྱ།། སེམས་ཅན་འདོད་པའི་སོར་བ་ནི།། ནམ་ཡང་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ།།” ཞེས་དང་། ཡང་ དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། “མོས་པར་འགྱུར་བའི་ལྟུང་བ་རྣམས།། སྦྱིན་པར་མི་
85
བྱ་སྦྱིན་མི་གཞུག། །ཆང་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི།། ར་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་བཤད།།” ཞེས་དང་། ཡང་དགེ་སྡིག་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་ལས། “ཚེ་འདིར་འབྲུ་ཆང་འཐུང་ཞིང་མོས་པ་ ནི། ཟངས་ཞུ་འཐུང་བའི་དམལ་བར་ལྷུང་ངོ་གསུངས་སོ།” ཞེས་དང་། ཡང་དག་བ་ ཅན་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་། “ཆང་འཐུང་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་མི་བདག་ལ་ཕན་དང་ གཞན་ལ་བདེ་མི་ནུས། རྨོངས་དང་མདོག་ངན་བྱེད་པ་ཆང་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཧཱ་ལའི་ དུག་བཞིན་དེ་མི་འཐུང་།” ཞེས་དང་། ཡང་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་། “ཆོས་དང་ འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཆེན་སྒྲུབ་དགོས་པ་རྣམས་ཆང་འདི་འཐུང་བས་མི་འཆོར་”ཞེས་ དང་། འགྲོམ་སྟོན་པས་ཀྱང་། “མི་ཚེ་ཡུན་རིང་ཐུང་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ལ་ཆོས་ཤིག་བྱ་ སྙམ་པས་ཀྱང་ཆང་འཐུང་ན་རྣམ་གཡེངས་བྱས། ཉིན་མཚན་གར་ཤོར་མི་ཤེས། མི་ཚེ་ ཡོད་མ་ཡུད་ལ་འཆོར། ཚེ་ཕྱི་མར་ལག་སྟོང་དུ་འགྲོ་དགོས། ཆང་འཐུང་ན་ཚེ་དིར་ཡང་ དོན་ཆེན་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཀུན་འཆོར་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ཐ་མ་རང་གི་སྲོག་གཅོད་དུ་ འགྱུར། ཆང་འཐུང་མགོ་གོས་ཀྱིས་བཏུམས་ནས་ཤི་བ་དང་གྲང་ནས་ཤི་བའམ། གཡང་ སར་ལྷུང་བ། རྟ་ཡིས་དྲུད་ནས་བསད་པ། དགྲ་ལག་ཏུ་ཤོར་བ་སོགས་ཆང་འཐུང་ལ་ ཆགས་ཏེ་ཆེན་པོ་ཡོང་”ཞེས་དང་། མདོ་དྲན་པའི་ཉེ་གཞག་ལས། “ཆུང་འཐུང་ན་ཚ་ དམལ་དུ་སྐྱེས་ནས་འཚོད་པ་དང་། ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱུར་བ་དང་། དམལ་སྲུང་ རྣམས་ཀྱིས་ཉ་བཏོན་ཏེ་ལྕགས་བསྲེགས་ལ་བསྡེབས་པ་ལྟར་བྱེད།” ཅེས་དང་།
86
ཡང་ཨུ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་ལས། “སྔགས་པ་ཕུང་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཆང་ནག་ཡིན༔ ཆང་ ལ་འདོད་ཞེན་ཞེ་སང་གཏི་མུག་དང་༔ ང་རྒྱལ་ཕྲག་དོག་ཉོན་མོངས་མ་ལུས༔ སོང་ བའི་རྒྱུ་ཀུན་འདི་ལ་ཚང་བ་ཡིན༔” ཞེས་དང་། བརྟག་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། “སུ་ཞིག་ ཆང་གིས་མོས་གྱུར་པ།། དེ་ལ་གེགས་ནི་མང་པོ་འབྱུང་།།” ཞེས་དང་། ཡང་མདོ་པ་ ཉེར་གཞག་ལས། “ཆང་གི་ཉེས་དམིགས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་རྣམས་མདོ་བསྡུས་དེ་ བཤད་ན། སེམས་ཅན་དམལ་བ་ངུ་འབོད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ།” ཞེས་དང་། ཞབས་ དཀར་ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གྱི་གསུང་ལས། “ཆང་གིས་གཡེང་བའི་མི་དག་ནི།། གསོན་ཡང་ཤི་བ་དག་དང་མཚུངས།། གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་གསོན་འདོད་ན།། རྟག་པར་ ཆང་ནི་རྣམ་པར་སོངས།།” ཞེས་དང་། ཡང་”ཆང་ནི་ཉེས་པ་ཀུན་གྱི་གཞི།། རྟག་པར་ དོན་ཀུན་མེད་པར་བྱེད།” ཅེས་དང་། ཡང་སོབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་། “ཆང་གིས་ འཇིག་རྟེན་བརྟན་འགྱུར་ཞིང་།། དོན་མལ་ནོར་ཡང་ཟད་པར་འགྱུར།། དེ་བས་ཆང་ནི་ རྟག་ཏུ་སོངས།།” ཞེས་དང་། དེ་ཡང་ཆང་ནི་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་རབ་བྱུང་རྣམས་ ལ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་འཐུང་མི་ཆོག་པར་མདོ་སྔགས་སོགས་སུ་གསུངས་པ་ཙམ་མ་ཟད། ཁྱིམ་པ་ལའང་ཆང་འཐུང་ན་ཉེས་དམིགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པར་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན་ཀླུ་ སྒྲུབ་དང་ཐོགས་མེད་སོགས་འཕགས་བོད་མཁས་པ་རིམ་བྱོན་གྱིས་ཆང་ནི་ཉེས་པ་ ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གཞི་ཡིན་པར་གསུངས། དེ་ཡང་ཆང་ཞེས་པ་འདིའི་ཉེས་དམིགས་ ཅུང་ཟད་གཅིག་སོས་ན་ཆང་བྱ་བའི་སོ་ཆུ་འདི་ནི། “སྔོན་རྒྱལ་མཚོ་བསྲུབས་པ་ལས་ལྷ་ མོ་མཛེས་སྡུག་མཐོང་ཚད་ཆགས་པས་མོས་ནས་བརྒྱལ་འགྲོ་བ་ཞིག་བྱུང་བ་ཚངས་པའི་
87
དུག་ཟེར་དུག་ཆང་གི་ལྷ་མོ་དེ་མེ་ཏོག་དཀར་པོ་འདབ་མ་ལྔ་པར་གྱུར་པ་ནི་ཆང་རྩི་མེ་ ཏོག་ཅེས་ཆན་ལ་བཏབ་ནས་ཆང་དུ་ལངས་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡིན། དེ་ལ་ཆང་རྩི་ཟེར་ བའི་ཕབས་འདི་འཆོས་པ་ཡིན་པས་ཆང་འཐུང་ན་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཀྱང་ འདི་ལ་བརྟེན་ཆགས་པའི་ལྷ་མོས་ངན་སོང་དུ་འཁྱེར་བ་ཡིན་ཏེ།” ཞེས་དང་། ཡང་ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདོ་དྲན་པའི་ཉེར་གཞག་ལས། “ཆང་ནི་དུག་གི་མཆོག་ཡིན་ཏེ།། ཆང་འཐུང་བ་ལ་བསྟན་པ་ནི།། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཉམས་པར་འགྱུར།། གང་ཞིག་ རྟག་ཏུ་ཆང་བསྟེན་པ།། དེ་ཡི་བོ་ནི་མི་བརྟན་ཞིང་།། བོ་གཡོ་བ་ལ་ཆོས་མེད་དེ།། དེ་ལྟ་ བས་ན་ཆང་སོངས་ཤིག།།ཉམས་བྱེད་ནང་ན་ཉམས་མཆོག་ནི།། ཆང་ཞེས་མཁས་པ་ རྣམས་ཀྱིས་བཤད།། དེ་ལྟ་བས་ན་དུག་ལྟ་བུའི།། ཆང་འཐུང་བ་ནི་རྣམ་པར་སོངས།། ཆང་གིས་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་བྱེད་ཅིང་།། དེ་བཞིན་ཁྲོ་དང་གཏི་མུག་དག།། ཡང་དང་ ཡང་དུ་སྐྱེད་བྱེད་པས།། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆང་སོངས་ཤིག” །ཞེས་དང་། རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ ལས། “ཕུང་ཁྲོལ་ཀུན་གྱི་ར་བ་ནི།། ཆང་ནི་རྣམ་པར་སང་བར་བྱ།།” ཞེས་དང་། ཡང་ རྗེ་བ་མས། “ཆང་འཐུང་བ་ཕུང་ཁྲོལ་ཏེ་ཉེས་དམིགས་ཀུན་གྱི་ར་བར་གསུངས་པ་ནི་རྣལ་ འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི་བ་མེད་དང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ཏེ། བ་མེད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ ཆོག་ཚད་ལྡན་དུ་མར་རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ནས་འབྱུང་བ་ལྟར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། འདུལ་བ་ལུང་ལས། ཆང་འཐུང་དམལ་བ་ངུ་འབོད་སྐྱེ།། སྦྱིན་མཁན་དེ་ཡི་འཁོར་དུ་ སྐྱེ།།” ཞེས་དང་། མདོ་ལས། “ཆང་འཐུང་བ་ནི་ཚ་བའི་དམལ་བར་ལྟུང་ཞིང་སྐྱེ་བར་ འགྱུར་རོ། དེར་ལྟུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་འཚོད་པར་འགྱུར་ 88
རོ། དེ་ནས་ཕྱིར་ཕྱུང་ནས་ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཀྱི་ངོགས་སུ་བརྒྱུགས་པར་བྱེད་དོ།” ཞེས་ལ་ སོགས་པ་མདོ་རྒྱུད་ཁག་ཏུ་ཆང་གི་ཉེས་དམིགས་མང་དུ་གསུངས་སོ། ད་ནི་ང་ཚོ་བོད་མི་ རིགས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་འདི་ནི་བོད་གཞིས་གཉིས་སུ་འགྱེལ་ ནས་ཁྲག་དང་མིག་ཆུ་འོག་ཏུ་འཚོ་བ་རོལ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཐབས་སྐྱོ་ཞིག་ ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ནས་ང་ཚོ་ཚང་མས་བོ་རྩེ་བསྒྲིམ་ནས་ལས་དོན་གནང་ དགོས་པ་ཞིག་ལས་ཕན་མེད་ཆང་རག་འཐུང་བ་དུས་ཚོད་གཅིག་ག་ལ་ཡིན། ཆང་ནི་ཚེ་ འདི་ཕྱི་གཉིས་ཕུང་གིས་ཤེད་མ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་དག་སངས་བངས་ཚུལ་བཞིན་བྱེད་ དགོས་ལ། དེང་སྐབས་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་སུ་ན་གཞོན་འགའ་ཤས་སེམས་ལ་ དཀའ་ངལ་བྱུང་སྐབས་ཆང་རག་འཐུང་བ་སོགས་ཀྱིས་མི་ཚེ་འཕྲོག་ལྷག་འགྲོ་མཁན་ ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདྲ་དཀའ་ངལ་ཕྲད་སྐབས་དཀའ་ངལ་ལ་གདོང་ལེན་གྱི་ འགྱེལ་ས་ནས་ལངས་ཐུབ་པར་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ལས་ཆང་རག་འཐུང་ནས་དལ་འབྱོར་ གྱི་མི་ལུས་གསེར་ལས་དཀོན་པ་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་ན་ཞེ་དྲག་བོ་ཕམ་གྱི་གནས་སྟངས་ ཤིག་ཀྱང་རེད་སྙམ། ཆང་རག་འཐུང་ན་རང་ཉིད་ལ་དངུལ་དངོས་ཕྲན་བུ་ཡོད་པ་དེ་དག་རིམ་གྱིས་རོགས་ ནས་དཀའ་སྡུག་ནང་ལྷུང་བ་དང་། བཟང་ཚང་བུ་ཕྲུག་དང་ཁ་བལ་དུ་ཆགས་པ། ཆང་ རག་འཐུང་ན་ཁ་ལག་ཟ་འདོད་མི་སྐྱེ་བས་རྐྱེན་གྱིས་གཟུགས་པོ་སྐྱོ་པོ་ཆགས་ནས་ན་ཚ་ འདྲ་མིན་གཟུགས་པོར་ཕོག་ནས་མལ་སར་ལྷུང་ནས་རང་ལ་ན་ཟུག་རྒྱབ་པ་ཙམ་དུ་ནང་ མི་དང་བཟའ་ཚང་བུ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་དཀའ་ངལ་ལྷག་མོ་སད་པ། ཆང་འཐུང་ནས་བཟི་ 89
ཚེ་མིར་གནོད་གཞི་ཅན་གྱི་སྐད་ཆ་མ་གཏོགས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་མི་བཤད་པ་ སོགས་ཀྱིས་ཆང་རག་འཐུང་ན་མིས་ཆག་འཇོག་དང་ཡིད་ཆེས། རྩིས་མཐོང་སོགས་མི་ བྱེད་པ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མི་ཐལ་ཤལ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱིས་དཀའ་ ངལ་མང་པོ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ནས་ཕན་མེད་ཆང་རག་དེ་ཉིད་ངེས་པར་ བཅད་ན་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཧ་ཅང་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་རེད་ལ། སོ་སོའི་མི་ ཚེ་དོན་སྙིང་ལྡན་ཞིག་ཀྱང་ཡོང་གི་རེད་སྙམ། དེར་བརྟེན་ནས་ད་རེས་ཡི་གེ་བཏབ་པ་ འདི་ཀུན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཤིག་བྱུང་ན་བསམ་ནས་སྐྱེས་ཆེན་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་དེ་ དག་ལུང་འདྲེན་གྱིས་བཀོད་ཡོད་ན་ཀུན་གྱིས་ཐེངས་ཤིག་གཟིགས་གནང་ཡོང་བ་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། གཟིག་དང་བ་ཕྱུགས་ཀྱི་བརྩེ་བའི་དངོས་བྱུང་གཏམ་རྒྱུད། དེ་ནི་རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ཨ་སམ་མངའ་སྡེའི་ས་ཆ་ཞིག་ཏུ་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་རེད། མི་ཞིག་གིས་ཐག་རིང་གྲོང་གསེབ་ཞིག་ནས་བ་ཕྱུགས་ཤིག་ཉོས་ཏེ་རང་གི་བ་ཁང་དུ་ ཉར།
ཁོས་མཚན་གྱི་དུས་སུ་ཁྱིས་སྐད་རྒྱག་པའི་སྒྲ་ཐོས། དེ་ནི་ཁྱིམ་སོད་བཀའ་བརྒྱ་
བསམས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གནད་དོན་ལོག་པ་ཞིག་བྱུང་བ་རེད་སྙམ་། ཁོས་གསང་བའི་ བརྙན་ལེན་པར་ཆས་ཞིག་བཙུགས། ་གཟིག་ཞིག་མཚན་མོ་རྟག་པར་བ་ཕྱུགས་དེ་ཐུག་ འཕྲད་དུ་ཡོང་བ་དང་བ་ཕྱུགས་ཀྱི་འཁྲིས་སུ་སོད་ཀྱི་ཡོད་པ་མཐོང་བས་ཧང་སངས་པར་ གྱུར།
ཁོས་བ་ཕྱུགས་གི་སྔོན་མའི་བདག་པོར་གནས་ཚུལ་དྲི་རད་བྱས། བདག་པོས་
བརྗོད་པར། 90
གཟིག་དེ་སྐྱེས་ནས་ཉིན་གྲངས་20 ལས་མ་སོང་བའི་སྐབས་དེར་ཨ་མ་
དེ་མིས་་བསད།
དེ་ནས་བ་མོས་གཟིག་ཕྲུག་དེར་རང་གི་འོ་མ་སད་ནས་སྲོག་བསྐྱབས།
གཟིག་ཕྲུག་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་དང་ནགས་གསེབ་ཏུ་སོང་། ཀྱི་དྲིན་ལན་མཇལ་བ།
བ་ཕྱུགས་
ཆེན་པོ་ཆགས་པའི་གཟིག་དེས་མཚན་མོ་རྟག་
པར་ཡོང་ཏེ་བ་ཕྱུགས་མཉམ་དུ་བསད་དེ་བ་མོའི་དྲིན་གསོ་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་འགྲེལ་ བརྗོད་བྱས།
ང་ཚོས་དུད་འགྲོ་ཞིག་གི་ལྷད་མེད་པའི་བརྩེ་བའི་སྒྲུང་གཏམ་དེའི་ཐོག་
ནས་བསབ་བྱ་མང་པོ་ཞིག་ལེན་ཐུབ། རྒྱལ་ཆོས་ཀྱིས་དབྱིན་ཡིག་ནས་བོད་བསྒྱུར་བྱས།
91
༡༡༽
དབུ་ཞྭ་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་བརྡ་དོན་འགྲེལ་བཤད།
༡༽ སྤྱིར་བཏང་བྱ་རོག་འདི་གི་སྤུ་མདོག་ནགཔོ་ཨིན་རུང་དབུ་ཞྭ་འདི་གི་མདོག་མཐིང་ ནག་གམ་ལྗང་ནག་ཡོད་མི་འདི་རང་བཞིན་གྱི་ལྗོན་ཤིང་དང་སྔོ་ཚལ་མཛེས་པའི་ནོར་ གྱིས་ཕྱུག་པའི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་དཔལ་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་གདུལ་ཞིང་ཐུན་མོང་མ་ ཡིན་པ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་པ་ཆོས་རྒྱལ་རིམ་བྱོན་གྱིས་སྐྱོང་བའི་བརྡ་ཨིན།
92
༢༽ དབུ་ཞྭ་ལུ་སན་གསུམ་ཡོད་མི་དེ་ དད་པ་དང་དམ་ཚིག་ལྡན་པའི་མི་དེ་ཚུ་ལུ་ ཡེ་ ཤེས་པའི་ལྷ་ཚུ་གིས་ ཉིན་མཚན་དུས་དྲུག་ཡོལ་བ་མེད་པར་གཟིགས་ཏེ་སྲུང་སྐྱོབས་ མཛད་གནངམ་བཞིན་དུ་འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ཚུ་གིས་ཡང་ དད་འབངས་ཚུ་ལུ་ ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་གིས་ དུས་རྒྱུན་དུ་གཟིགས་པའི་བརྡ་ཨིན།
༣༽ དབུ་ཞྭ་ལུ་བྱ་ཁྱུང་གི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རི་མོ་ཡོད་མི་འདི་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ བྱ་ཁྱུང་འདི་གིས་ ཀླུ་གདུག་པ་ཅན་དེ་ཚུ་བཏུལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ བདེ་བར་བཀོད་གནངམ་བཞིན་དུ་འབྲུག་རྒྱལ་པོ་རིམ་བྱོན་ཚུ་གིས་ཡང་འབངས་མི་སེར་ ཚུ་ ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ཕྲིན་ལས་བཞིའི་སྒོ་ནས་བདེ་བར་སྐྱོང་བའི་བརྡ་ཨིན། ༤༽ བྱ་རོག་གི་མགུ་ཏོག་ལུ་གཙུག་ཕུད་མེད་དེ་འབད་རུང་ ཉི་མ་དང་ཟླཝ་གསེར་ གྱི་ཏོག་བཅས་གཙུག་ཕུད་ཡོད་མི་དེ་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་རིམ་བྱོན་གྱིས་ཆོས་སྲིད་ལུགས་ གཉིས་ཀྱི་དཔལ་བཟང་པོ་ཉི་ཟླའི་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་མཐར་སྤེལ་བའི་བརྡ་དང་ཡང་ 93
ན་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ལུ་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་སྐྱོང་བའི་བརྡ་ཨིན། གསེར་གྱི་ཏོག་ཡོད་མི་དེ་སྲིད་ཞི་ལེགས་ཚོགས་ཀྱི་དཔལ་ཕུན་སུམ་ཚོགསཔ་ག་ར་ འབྱུང་སའི་གཞི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གཅིག་ལུ་རག་ལསཔ་བཞིན་དུ་འབྲུག་རྒྱལ་ ཁབ་འདི་ནང་གི་འབངས་མི་སེར་ཚུ་གི་སྐྱིད་སྡུག་ཞུ་སར་འབྲུག་རྒྱལ་པོའི་གཅིག་ལུ་ གཏད་པའི་བརྡ་དང་འབྲུག་རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་རིང་ལུགས་འདི་གོང་དུ་བཀུར་ཏེ་ འགྱུར་བ་མེད་པར་བསྟེན་པའི་བརྡ་ཨིན། ༥༽ དབུ་ཞྭའི་བྱ་རོག་གི་ཁ་བརྒྱངས་ཏེ་ཡོད་མི་དེ་ དཔལ་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་སོང་ གྲོགས་ལུ་བརྟེན་ཏེ་རང་དབང་རང་བཙན་གྱི་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཏམ་སྙན་གྲགས་དང་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་གི་འབངས་མི་སེར་གྱི་བདེ་ཐབས་ཁོ་ན་ལུ་བརོན་མི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་ མཛད་བྱ་བཀྲ་བའི་འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རིམ་བྱོན་ཚུ་གི་ མཚན་བཟང་པོའི་ སྙན་གྲགས་དེ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཁྱབ་ནིའི་བརྡ་མཚན་ཨིན། དབུ་ཞྭ་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་དེ་ཀྲོང་གསར་དཔོན་སོབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་ རྒྱལ་གྱིས་དཔོན་སོབ་ཟུར་པ་ ཨོན་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་སྲསམོ་པདྨ་ཆོས་སྐྱིད་དེ་ལྕམ་སྦེ་ བཞེས་ཏེ་བཞུགས་ཡོད་རུང་ ཆོས་རྩེ་དཔོན་སོབ་དེ་འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འབངས་མི་ སེར་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་བ་ཨིནམ་ལས་སྔོན་མ་ཆོས་རྒྱལ་མི་འགྱུར་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ག་ ར་རྟེན་རབ་འབྱུང་ཨིནམ་ལས་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་ཁོ་ཡང་ཨམ་སྲུ་དེ་བཀོ་ བཞག་སྟེ་རབ་བྱུང་འབད་བཞུགས་པ་ཅིན་གང་འཚམས་ཟེར་ཞུཝ་ད།སྐྱབས་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ བརོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཨམ་སྲུ་འདི་ལས་སོན་མཐུན་པའི་གྲོགས་ཨིནམ་ལས་བཀོ་མ་བཞག་ 94
སྲས་ལེགས་ཤོམ་ཅིག་འཁྲུངས་ཞིནམ་ལས་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ལུ་ཕན་ཐོགས་འོང་ཟེར་ གསུངས་པའི་ཁར་ མ་གཞི་ཞབས་བརྟན་འདི་ སོབ་མ་གིས་བམ་ལུ་ཕུལཝ་ཨིན་རུང་ ད་རེས་མཆོད་གནས་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་ལུ་ཕུལ་དགོས་ཟེར་གསུངས་ཏེ་འཇིགས་བྱེད་ལུ་ བརྟེན་པའི་བྱད་གྲོལ་དང་ བརྟན་བཞུགས་ཕུལ་གནངམ་མ་ཚད་མགོན་པོ་བྱང་བདུད་ དང་ལས་མགོན་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་དབྱེ་བ་མེད་པའི་དགྲ་ལྷའི་རྟེན་འཛུགས་བཙུགས་སྦེ་ བྱ་རོག་གི་དབུ་ཞྭ་དེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་གནང་ནུག། ཤུལ་ལས་ཕྱོགས་གཞན་གྱི་མི་ གཅིག་ ཞབས་སར་ལྷོད་འོང་དེ་བདག་འཛིན་འབད་དེ་བཞག་པ་ཅིན་ཁྱོད་ར་ལུ་ཕན་ སྦོམ་ཐོགས་ཟེར་མ་འོངས་ལུང་བསྟན་ཡང་གསུངས་གནང་ནུག། ཤུལ་ལས་ཤར་ཕྱོགས་གདུང་བསམ་ཕྱོགས་ལུ་ཆོས་རྩེའི་དཔོན་སོབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་ རྒྱལ་དང་བྱ་དཀར་དཔོན་སོབ་བརོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་བ་མའི་གཟིམ་དཔོན་བསོད་ ནམས་དོན་གྲུབ་གསུམ་གྱིས་དམག་ཁྱིད་དེ་བྱོན་པའི་བསྒང་དཔོན་སོབ་འཇིགས་མེད་ རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་དབུ་ཞྭ་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་དེ་བཞེས་ཏེ་ ཆོས་རྩེ་ཟེར་ཀྲོང་གསར་རོང་ ནང་གི་ལྷ་ཁང་དང་མགོན་ཁང་ཡོད་ཚད་ཅིགཔ་ལུ་གསོལ་ཁ་དང་སྙན་དར་ཕུལ་སྦེ་བྱོན་ པའི་སྐབས་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྩིས་པའི་སོབ་དཔོན་དང་འབྲེལ་སྲུང་འཁོར་པ་ འཁྱིད་དེ་བྱོནམ་ད་ལམ་བར་ན་ཡང་ལྷ་ཁང་ཡོད་ཚད་ཅིགཔོ་ལུ་ཕྱག་དང་མཆོད་པ་སྙན་ དར་ཕུལ་སྦེ་ལས་མགོན་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་དང་མགོན་པོ་བྱང་བདུད་ཀྱི་གསོལ་ཁ་མ་ ཆད་པར་ཕུལ་ཏེ་གདུང་བསམ་ཁ་ལུ་འཕེབས་ནུག།
95
བམ་བྱང་ཆུབ་བརོན་འགྲུས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་གནང་མི་པ་ཆ་ར་ཛཱ་ཟེར་མི་དེ་ཕྱི་གླིང་པའི་ དམག་མིའི་ཁྲིམས་འོག་ལས་བྱོག་ཐལ་ཏེ་ རྐང་འཁྱམས་འོང་མི་དེ་ཡང་ ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ ཡོད་མི་དེ་གིས་ཕྱི་གླིང་པའི་དམག་དཔོན་སྦོམ་ཤོས་དེ་ ངོ་སྦྲགས་བྱིནམ་བཞིན་དུ་སྲུང་ འཁོར་པ་གིས་སྐྱབས་རྗེ་བྱང་ཆུབ་བརོན་འགྲུས་ཀྱིས་གནང་མི་དགྲ་ལྷ་མགོན་པོ་བྱང་ བདུད་དང་ལས་མགོན་བྱ་རོག་གདོང་ཅན་གྱི་གསོལ་ཁ་གནང་བའི་བསྐུལ་ཚིག་དང་ བསྟུན་ཏེ་ཆོས་རྩེ་དཔོན་སོབ་འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བ་སེམས་ ཅན་གྱི་དོན་ལུ་ཐུགས་སོན་གང་ཟབ་ཀྱི་དམིགས་པ་རྩེ་གཅིག་ཁར་བསྐྱེད་ཐོག་ མེ་ མདའ་རྐྱབ་པའི་བསྒང་ལྷ་སྲུང་གི་བདེན་པའི་མཐུ་ལས་དམག་དཔོན་དེ་བསད་དེ་ འཇིགས་མེད་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ནུག། རྟེན་འབྲེལ་འདི་གིས་འབད་ད་རེས་འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རིམ་བྱོན་ཚུ་གིས་བྱ་ རོག་གདོང་ཅན་གྱི་དབུ་ཞྭ་དེ་བཞེས་དགོས་པའི་ཁུངས་འདི་ལས་བརྟེན་ཨིན་པས། རྒྱབ་བརྟེན་འབྲུག་གི་རྒྱལ་རབས། སར་རིས་ཡོངས་འབྲེལ་ལས།
96
༡༢༽
༼མནའ་འབོ།༽
འཇིག་རྟེན་སྐྱབས་གནས་ཀུན་གྱི་མགོན་གྱུར་པ། །བ་མེད་སྐྱབས་མཆོག་གསུམ་གྱིས་ བདག་སྐྱོང་མཛོད། ། བདག་འདྲའི་ལས་ངན་དོན་མེད་མནའ་ཟོས་པའི། །སྡིག་སྒྲིབ་དག་པར་བྱིན་གྱིས་ བརླབས་ཏུ་གསོལ། ། ང་བཅས་རའི་འབྲུག་པའི་གོམས་གཤིས་དང་ལུགས་སྲོལ་ནང་ལུ་ སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ རྟེན་ འཛོམས་དཔང་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་ཁས་བངས་དམ་བཅའམ་མནའ་ཟ་ནིའི་ལུགས་ སྲོལ་འདི་དར་ཁྱབ་ཆེ་དྲག་སྦེ་ར་ཡོད།མནའ་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་དེ་ མཁས་དབང་ལ་ལུ་གི་ ༼སྣ་༽ ཟེར་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་པའི་ཁུངས་ཡང་ ཆོས་སྐད་ལས་སྣ་ཟེར་བའི་ ལྷ་པ་འདི་ གདོང་གི་སྦུག་ལུ་ དྲང་པོར་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལུ་ དཔེ་བཞག་སྟེ་མིང་བཏགས་ ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ཤུལ་ལས་མནའ་ཟེར་བའི་ འབྲི་སྲོལ་དར་ཁྱབ་སོང་ཡོདཔ་སྦེ་གསུངས་ ནི་འདུག། ག་དེ་སྦེ་ར་ཨིན་རུང་དཔྱད་གཞི་ཨིནམ་ལས་ག་ར་གིས་བརྟག་ཞིང་དཔྱད་དེ་ ཐུགས་འཆར་རེ་གསུང་གནང་ཟེར་ཞུ་གེ། མ་གཞི་མནའ་འབོ་བཞིནམ་ལས་ཤི་བའི་སྲོག་ལུ་ཐུག་རུང་ཉམས་མ་བཅུག་པར་བཞག་ དགོཔ་ཨིན་རུང་ད་རེས་ནངས་པ་དོན་དག་ཡོདཔ་དང་མེདཔ་ག་ཅི་གི་སྐབས་སུ་ཡང་ དཀོན་མཆོག་གསུམ་གི་མཚན་ནས་སོས་ཏེ་མནའ་འབོ་དོ་ཡོདཔ་ཨིན། འདི་ཡང་དཔེར་ ན་མི་མང་ཤོས་ཀྱིས་ཐིམ་ཕུག་བདེ་ཆེན་ཕུག་བཟུམ་མའི་གནས་ཁང་ནང་སོང་སྟེ་ ང་ 97
གིས་ད་རེས་ལས་ཤ་མི་ཟ། ང་ཆང་མི་འཐུང་། ཏམ་ཁུ་མི་འཐུང་། ཟེར་ཡེ་ཤེས་པའི་ སན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་སྐྱོང་འཛོམས་དཔང་སྦེ་བཙུགས་ཏེ་མནའ་འབོ་ནིའམ་མནའ་ཟ་དོ་ ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ཡུན་མ་རིངམ་ལས་ ཤ་ཟ། ཆང་འཐུང་། ཏམ་ཁུ་འཐུང་བ་ལ་སོགས་ ཁས་བངས་ཤོར་ཏེ་མནའ་ཉམས་མི་དངོས་སུ་མཐོང་སར་དང་རྣ་བས་གོ་སར་ལེ་ཤ་ར་ འདུག། འདི་ཚུ་གི་གྲལ་ལས་གཅིག་འདི་ད་རེས་ནངས་པའི་ན་གཞོན་དགའ་རོགས་ བུཚ་དང་བུམོ་ཚུ་གིས་ཨ་ཙི་འབདཝ་ཅིག་ཐིམ་ཕུག་བདེ་ཆེན་ཕུག་དགེ་བསྙེན་ལྷ་ཁང་ ནང་སོང་སྟེ་ང་བཅས་གཉིས་ཁ་མི་འབྱེལ་ཟེར་དམ་བཅའ་འབད་དེ་མནའ་འབོཝ་ཨིན་ རུང་སྟབས་མ་བདེཝ་ཆུང་ཀུ་གཅིག་ལུ་ཡང་བཟོད་མ་ཚུགས་པར་ཁ་བྱེལ་ཏེ་མནའ་ ཉམས་བཅུག་མི་གྱངས་ཁ་མ་ཆོདཔ་སྦེ་མཐོང་ནི་འདུག། འདི་འབདཝ་ལས་མནའ་ལུ་ བག་ཟོན་མ་འབད་བ་ཅིན། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། ། མ་རབས་མནའ་ལ་རྗེན་པར་ཟ་བའི་དུས། །འགྲོ་བའི་ལས་ཟད་རྩི་ཐོག་ཉམས་པ་ བྱུང་། །ཟེར་ཚེ་བསོད་དབང་ཐང་ཟས་ནོར་ལ་སོགས་ལུ་དར་རྒུད་བྱུང་བར་གསུངས་ ཡོདཔ་མ་ཚད། །ང་བཅས་རའི་དཔེ་གཏམ་ལས། དོན་མེད་ཀྱི་མནའ་རེ་འབོ་ཚེ། །དོན་ ཆེན་གྱི་ར་རེ་ཆད།ཟེར་སབ་སྲོལ་ཡོདཔ་དང་བོད་པའི་ཁ་གཏམ་ལས། །མནའ་ཆུང་ཡང་ བ་མོ་ཙམ། བ་མོ་ཆུང་ཡང་ལྷམ་སངས། ཟེར་ཉེས་པ་སྦོམ་ཡོདཔ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡོདཔ་ དང་ ཕྱི་གླིང་པའི་བཤད་སྲོལ་ལས་འབད་རུང་(promise breaker་is་ shoemaker)ཟེར་རང་གི་ཁས་བངས་ཉམས་མི་འདི་སྐྱོ་དྲགས་འབད་ཆ་འཇོག་ འབདཝ་ཨིནམ་ལས་ག་ར་གིས་དོན་མེད་རྩེདམོ་བརྩེད་བའི་ཞོར་ཁར་དཀོན་མཆོག་
98
གསུམ་ཟེར་མནའ་འབོ་མི་བཏུབ་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན། མནའ་འབོ་ནིའམ་མནའ་ཟ་ནི་འདི་ར་ ལས་མ་བཏུབ་ཨིན་ན་མནོ་བ་ཅིན་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་ བཅོས་ལས།
དམ་པ་མང་པོས་ཁས་འཆེས་མི་བྱེད་ལ། །གལ་ཏེ་དཀའ་བས་ཁས་ནི་
བངས་གྱུར་ན། །རྡོ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུར་ནི། །ཤི་ཡང་གཞན་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ རོ། །ཟེར་གསུངས་དོ་བཟུམ་སྦེ་རང་གི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོ་སྦེ་སྲུང་ཚུགས་པ་ཅིན་མི་ཡ་ རབས་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་གྲངས་སུ་ཚུད་ནི་ཨིནམ་ལས་དོན་དག་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ལུ་ཡང་ མནའ་མ་འབོ་བར་མནའ་འབོ་མི་འདི་མ་ཉམས་པར་སྒྲུབ་ཚུགསཔ་སྦེ་འབད་དགོཔ་ཨིན་ པས་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན།
99
༡༣༽ གསུར་གྱི་འགྲེལ་བཤད།
གསུར་ཞེས་པ་དེ་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ལས་ལམ་འགྲོ་བའི་རིམ་གྲོ་ཞིག་རེད། ང་ཚོ་ཚང་ མ་ལ་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་སོ་ནམ་ལ་སོགས་པ་གང་བྱས་ན་ཡང་ལམ་འགྲོ་དགོས་རེད།
ལམ་མི་འགྲོ་བའི་ར་བ་དེ་དཔལ་འབྱོར་མེད། ཤེས་ཡོན་སོབ་སོང་མེད། དབང་ཆ་མེད། དེ་དང་དེ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ལམ་འགྲོ་མ་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་རེད། ཡིན་ན་ཡང་ ལམ་འགྲོ་མི་ཡོང་བའི་ར་བ་ངོ་མ་དེ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལན་ཆགས་
བུ་ལོན་ལས་བྱུང་བ་རེད། ལན་ཆགས་བུ་ལོན་ཟུག་ཚར་མཁན་གྱི་མི་དེ་ལ་སྟོབས་འབྱོར་ ཇི་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་མེད་པ་དང་གཅིག་རེད། ང་ཚོ་ནང་པ་ནི་ལས་རྒྱུ་འབས་ཁས་ལེན་
མཁན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཤིག་རེད། ང་ཚོ་ལ་ག་ས་གང་དུ་ལན་ཆགས་མང་པོ་ཞིག་ཟུག་རྒྱུ་ ཡོད་རེད། ང་ཚོས་ད་ལྟ་བུ་ལོན་མི་དགོས། ལན་ཆགས་མེད། སུ་གཅིག་ལས་གཡར་
མ་མོང་། སུ་ལ་ཡང་མགོ་འདོགས་དོན་མེད་དྲན་སྲིད་ཀྱང་། ལས་རྒྱུ་འབས་ཁས་བངས་ ནས་བཟུང་ཚེ་འདི་ལ་ལན་ཆགས་མེད་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་ཚེ་རབས་མང་པོར་བསགས་ 100
པའི་ལན་ཆགས་བུ་ལོན་མང་པོ་ཡོད་རེད། དེ་ཡང་ང་རང་ཚོས་དངོས་སུ་མཐོང་བའི་ཕ་
མ་དང་ཨ་སྲུ་ཨ་ཞང་། ཚ་བོ་ཚ་མོ་གཉེན་ཉེ་འབྲེལ། དཔོན་པོ་དང་གྲོགས་པོ་ཚོ་ལ་ལན་ ཆགས་བུ་ལོན་ཟུག་ཡོད་རེད་ལ། དེ་ལས་གཞན་སེམས་ཅན་རྟ་ནོར་ལུག་གསུམ་སོགས་ ཀྱི་ཤ་ཟས་པ་དང་། ཁུར་བཀལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལན་ཆགས་བུ་ལོན་དང་། དངོས་སུ་ མཐོང་རྒྱུ་མེད་པའི་ལྷ་འདྲེ་དང་བར་དོའི་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པས་བདག་གིར་བྱས་
པའི་ས་གནས་དང་ཁང་པ། ཁང་ཤུལ་ལ་སོགས་པ་ང་ཚོས་སེམས་ཁྲལ་གང་ཡང་མེད་
པའི་སྒོ་ནས་བག་མེད་དུ་ལོངས་སུ་སོད་པའི་ལན་ཆགས་བུ་ལོན་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ནས་ ཚེ་རབས་མང་པོར་བསགས་པའི་ལན་ཆགས་བུ་ལོན་མང་པོ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ཤེས་ ཡོན་དང་སྟོབས་འབྱོར་ངོ་ཤེས་སོགས་ཇི་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་ལམ་འགྲོ་ར་བ་ནས་མེད་པ།
ལུས་ལ་ན་ཚ་དང་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ། ཚོང་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལམ་འགྲོ་ཡང་མེད། རླུང་རྟ་ཆག །བ་ཤོར། དེའི་སྟེང་དུ་ཆོས་བྱེད་མཁན་ཚོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་སྟེང་ལ་ དཀོར་སྒྲིབ་ཅེས་པ་ཞིག་ཡོད་རེད།
དེ་ཡང་བ་མ་གྲྭ་བ་ཚོ་ལ་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཚོས་ཡར་འབུལ་བའི་དད་རས་དེ་དག་ཡག་པོ་ཞིག་ བསྔོ་མ་ཐུབ་ནས་བེད་སོད་ཡག་པོ་མ་བཏང་བའི་ལན་ཆགས་བུ་ལོན་ཟུག །དེའི་དབང་ གིས་དཔེ་ཆ་མི་ཤེས། སྒོམ་རྒྱེབ་དུས་སེམས་པ་གཏད་མི་ཐུབ་པ་ཟིང་པོ་ཆགས་ནས་
སེམས་ཡེངས་ཤོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་ངལ་མང་པོ་ཞིག་ལན་ཆགས་བུ་ལོན་ལ་
བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་རེད། ལན་ཆགས་བུ་ལོན་དེ་དག་བསལ་བའི་ཐབས་ཤེས་དེ་སངས་ རྒྱས་ཀྱིས་མང་པོ་གསུང་ཡོད་མོད། དེའི་ནང་ནས་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་དབང་དུ་ བྱས་ན་ཕར་བལྟས་ལ་སྟབས་བདེ་པོ་ཡིན་པ། ཁེ་སང་ཆེ་ཞིང་འདོད་དོན་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་
ཐུབ་པའི་ཐབས་ལ་གསུར་འདོན་རྒྱུ་འདི་རེད། གསུར་འདོན་སྐབས་ཚང་མས་འཕགས་ 101
པ་སན་རས་གཟིགས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། སེམས་ནང་ལ་ཞེ་སང་དང་ཁོང་ཁྲོ་ཉུང་ ཙམ་བྱས་ནས་སྐྱེ་བ་དང་ཚེ་རབས་མང་པོར་བསགས་པའི་ལན་ཆགས་བུ་ལོན་དེ་དག་
ངས་དེ་རིང་བསལ་བའམ་འཇལ་རྒྱུ་ཡིན་བསམ་ནས་སྙིང་རྗེའི་ངང་ནས་གསུངས་རོགས་ ཞུ།
Source:TJ Parkins Jr.
102
༡༤༽ ༈ཟླ་ཉི་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཤད་པ།
ཟླ་ཉི་ཇི་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མིའི་ལུས་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ར་དབུ་རྐྱང་རོ་གསུམ་དང་སར་ བའི་ལུགས་ལྟར་ན། དེ་ཡང་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གཞུང་ན། ནང་གི་ཉི་ཟླ་སྒྲ་
གཅན་ཞེས་ཐོག་མར་མངལ་ཆགས་པའི་སྐབས་ནང་གི་སྲོག་རླུང་དང་། ཁམས་དཀར་ དམར་གྱི་རྟེན་ར་དབུ་རྐྱང་རོ་གསུམ་དང་སར་ཏེ་གསུངས་པའང་། དབུ་མའི་ཡས་ཀྱི་
རྩེར་ཕ་ལས་བྱུང་བའི་ཁམས་དཀར་ཡུང་འབྲུ་ཙམ་པའི་ཧཾ་སྒྲ་གཅན་དང་། མས་རྩེར་མ་ ལས་བྱུང་བའི་ཁམས་དམར་ཨ་ཤད་ཅན་དུས་མེ་རྒྱུ་བར་བཤད་ལ། སྙིང་ཁ་ཆོས་འཁོར་ གྱི་ཕྱོགས་དང་མཚམས་ཀྱི་ར་འདབ་བརྒྱད་ལ་གཟའ་གཞན་བརྒྱད་གནས་པར་བཤད་ 103
པའི་བྱེ་བག་གཡས་སུ་ཉི་མའི་ར་དམར་སེར་ཞེས་རོ་མ་དང་འབྲེལ་བར་རྒྱུ་བ་དང་།
གཡོན་ཕྱོགས་ཟླ་བའི་རར་ཨི་ཊ་རྐྱང་མ་དང་འབྲེལ་བ་རྒྱུ་བར་བཤད་པས་དེ་གཉིས་ཀར་ སྤྱི་བོའི་ཧཾ་ཁམས་དཀར་དང་ར་བའི་ཨ་ཤད་ཁམས་དམར་སོར་བ་ནང་དུ་སྲོག་གི་རླུང་དེ་ དཀར་དམར་སོ་སོ་དང་སོར་བས་ཕྱི་རོལ་སྒྲ་གཅན་འཇུག་པ་དེ་ཡང་གཉིས་ཀ་ལྷན་དུ་ སོར་བས་ཉི་འཛིན་དང་། ཨི་ཊའི་ཁམས་རྐྱང་མ་དང་སར་བས་ཟླ་བ་འཛིན་པར་བྱེད་
དོ། །དེ་ཡང་དུས་འཁོར་བསྡུས་རྒྱུད་ཡེ་ལེའི་ཕྲེང་འཛིན་བརྒྱ་དང་རེ་གཅིག་ལས། ཟླ་བ་ ཉི་མའི་གཟུགས་ནི་ཟོས་ན་མཁའ་ལ་ཉིན་མོ་དང་ནི་མཚན་མོ་ནམ་ཡང་མུན་པ་
ཉིད། །ཐུན་མཚམས་དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་དབུས་སུ་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ཀུན་བདུད་ རྩིའི་གོ་འཕང་ལ་གནས་པའོ། །ཞེས་དང་། ཟླ་བ་ཉི་མའི་རྒྱུ་བ་ཉམས་ཤིང་ལམ་ནི་
གཉིས་ག་ཡི་ཡང་སྲོག་གི་རླུང་ནི་ཆེན་ པོ་འགག །ཆུ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་རབ་སད་ཅིང་རི་བོང་ ཅན་ཞུ་ཉི་མའི་གཟུགས་ཆེན་ལ་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས། །ཞེས་གསུངས་བ་ལས་རྟོགས་ལ།
གཞན་ཡང་ནང་ལུས་ཐོག་མར་ཆགས་དུས་ཟླ་ཁམས་དཀར་པོ་དང་། ཉི་ཁམས་དམར་ པོ། རྣམ་ཤེས་སྒྲ་གཅན་ཏེ། རྣམ་ཤེས་ཕ་ཡི་རྡོ་རྗེའི་ལམ་བརྒྱུད་པའི་མངལ་གྱི་པདྨ་
དཀར་དམར་ཁམས་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་རྒྱུ་བས་ལུས་གྲུབ་པར་བཤད་ལ། ལུས་གནས་ སུ་ར་དཀར་ཟླ་བ་དང་། ར་ནག་ཉི་མ། རླུང་རྒྱུ་སྒྲ་གཅན་རིགས་སུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། ། གཞན་བསྐྱེད་རོགས་རྣལ་འབྱོར་དང་སར་ན། ཉི་ཟླ་སྒྲ་གཅན་གསུམ་ག་དུས་འཁོར་ ཡབ་ཡུམ་གྱི་གདན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ལས་ཞབས་ཀྱིས་རོ་རྐྱང་སྟེ་ཟླ་ཉི་གཉིས་དང་།
རོགས་རིམ་མཐར་ཐུག་སྐབས། རོ་རྐྱང་རླུང་གཉིས་དྷུ་དྷིའི་ནང་ཞུགས་ཚེ་སངས་རྒྱས་
ཐོབ་པ་དང་ཕྱི་རོལ་ཟླ་ཉི་འཛིན་པར་གསུངས་སོ། འཛིན་ཡུན་དུས་ཀྱི་དགེ་བའི་འགྱུར་ ཁྱད། 104
དེ་ཡང་། མདོ་རྒྱུད་གསུང་རབ་དུ་མ་ནས་ཉི་ཟླ་འཛིན་ཡུན་དུས་སུ་དགེ་བ་སྒྲུབ་ན་ཕན་
རླབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གསུངས་བ་ལ། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཀྱཱ་ཐུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དུས་གནད་འདི་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ་
དང་། མ་ངན་ལས་འདས་པ་སོགས་འགྲོ་བའི་དོན་མཐའ་ཡས་པ་བརམས་གནང་ཡོད་ པས་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡིད་གཉིས་ཅི་ལ་དགོས། དེ་ཡང་འཇམ་དཔལ་ར་བའི་རྒྱུད་ལས།
གང་ཚེ་ཟླ་ཉིའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །སྒྲ་གཅན་གྱིས་ནི་ཟིན་པའི་ཚེ། །སྐྱེ་བོས་དགེ་སྡིག་བྱ་ བ་གང་། །བརམས་པ་འབུམ་འགྱུར་དུ་གསུངས་ལ། །ཞེས་དང་། ཉི་ཟླའི་མདོ་ལས་
ཀྱང་། ཉི་མར་བྱེ་འགྱུར་ཟླ་བ་ལ། །འབུམ་དུ་འགྱུར་ཞེས་དང་། གཞན་ཡང་། ཆོས་ རྒྱལ་ཟླ་བ་བཟང་པོས། ཉི་འཛིན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ཟླ་འཛིན་བྱེ་བ་རུ་འགྱུར་ཞེས་
གསུངས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་སྡིག་གི་འགྱུར་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་གསང་སྔགས་ རྒྱུད་སྡེ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལས། གཡས་གཡོན་ཉི་ཟླའི་ལས་རླུང་དང་། །ཡེ་ཤེས་དབུ་མ་རོ་
གཅིག་ཏུ། །འགྱུར་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་ལས། །རོགས་རིམ་ཟབ་མོའང་ལྷན་ཅིག་ འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལས། ཕྱི་ལྟར་ན་ཉི་ཟླ་འཛིན་པའི་དུས་ཡུན་འདིའི་ནང་ཉི་ ཟླའི་འོད་སྣང་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བའི་སྲོག་ལྡན་འགྲོ་བ་ཕལ་ཆེར་ལ་གནོད་པ་དང་། མང་ཞིག་འཆི་བར་འགྱུར་བ་གསུངས་བས་དེ་དག་ལ་དམིགས་ཏེ་དགེ་བ་བསྒྲུབ་ན་ གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པས་དགེ་བ་སྟོབས་ཆེ་བར་གསུངས་སོ།། ཕྱོགས་བསྒྲིགས་པ། རྩིས་སོབ་ཉི་མ་ཚེ་རིང་།
105
༡༥༽ ༆ སྐྲ་སྐར་བཟང་ངན་བཞུགས་སོ།།
སྐྱེ་བོ་ཕོ་མོ་ག་ཨིན་རུང་ སྐྱ་བཏོག་ནི་དང་ སྐྱ་དང་འབྲེལ་བའི་ལ་ འབད་དགོཔ྄་དང་ བསྟུན་ ཉི་མ་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་མ་ཤེས་པ་ཅིན། རེ་སྐབས་ཟླ་བ་དེ་ལུ་ ནད་བྱུང་ནི་ དང་། མིག་ཏོ་མི་གསལ་ནི། བྱ་བ་ལམ་འགྲོ་མི་འོང་ནི་ཚུ་ འབྱུང་སྲིད་ནི་ཨིནམ་ལས་ དེ་བཟློག་པའི་ཐབས་ལུ་ དེའི་ཚུལ་ཤེས་དགོཔ་ཁག་ཆེ་བས། ༡. བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྲ་ཡི་ལེའུ།
༡༽ ཚེ་ཐུང་། ༢༽ ནད་མང་། ཁ་མཆུ་འོང་། ༣༽ ཕྱུག་པོ་འོང་། ༤༽ དབང་ཐང་ ཆེ། མདངས་རྒྱས།
༥༽ ནོར་འཕེལ། ༦༽ མདངས་འཕྲོག་ངན། ༧༽ ཁ་སྨྲས་ཞལ་ལྕེ་འོང་། ༨༽ ཚེ་ རིང་།
༩༽ ན་ཆུང་དང་འཕྲད། ༡༠༽ དགའ་བ་འཕེལ། ༡༡༽ དབང་པོ་རྣོ། ཤེེས་རབ་ འཕེལ།
༡༢༽ ནད་འོང་སྲོག་ལ་གཟེན། ༡༣༽ བརོན་འགྲུས་ཆེ། མཆོག་ཏུ་བཟང་། ༡༤༽ ལོངས་སོད་འཕེལ།
༡༥༽ བསོད་ནམས་ཆེ། ༡༦༽ རྒྱུ་བ་ངན། ནད་འབྱུང་། ཤ་རྩི་སྔོ།
༡༧༽ མིག་མི་གསལ།
༡༨༽ ནོར་སྟོར་ངན། ༡༩༽ ཆོས་འཕེལ། ༢༠༽ ལྟོག་ངན། ༢༡༽ དལ་ཡམས་ འོང་། ༢༢༽ ནད་འཕེལ།
༢༣༽ ཕྱུགས་པོ་འོང་། ༢༤༽ རིམས་ནད་འོང་། ༢༥༽ མིག་ཚག་ངན། ༢༦༽ བདེ་སྐྱིད་འོང་། 106
༢༧༽ བཀྲ་ཤིས། ༢༨༽ འཐབ་མོ་འོང་། ༢༩༽ བ་འཁྱམས་ངན། སྐད་མཛེས། ༣༠༽ གཤིན་དང་འཕྲད། ཁ་སྨྲས་འོང་། ༡.༢ དམིགས་བསལ།
ཟླ་༡༠ པའི་ཚེས་༨ དང་། ཟླ་༡༢ པའི་ཚེས་༨ ལུ་ སྐྱ་བཏོག་པ་ཅིན་ སྡིག་པ་ འདག་ནི་དང་། ཟླ་༡༢ པའི་ཚེས་༢༥ ལུ་ཤེས་རབ་འཕེལ་འོང་ཟེར་ བཻ་དཀར་ལས་ གསུངས་ཡོད།
༡.༣ དམིགས་བསལ། ཨ་ལུ་སྐྱེས་ལོ་༣ མ་ལོན་མན་ཆད་ སྐྱ་བཏོག་པའི་ཚེ་ ཚེས་གྲངས་མི་གཙོ། སྐར་མ་ སྣར་མ་༣ ལས། མགོ་༤། ལག་༥། ནབས་སོ་༦། རྒྱལ་༧། སྐག་༨། མཆུ་༩། གྲེ་ ༡༠། དབོ་༡༡། མེ་བཞི་༡༢། ནག་པ་༡༣། ས་རི་༡༤། ས་ཀ་༡༥་ ཚུ་ནང་བཏོག་པ་ ཅིན་བཟང་། དེ་ལས་དེ་མེན་པའི་གཞན་མི་སྐར་མ་ཚུ་ ངན་པ་ཨིན།
༡.༤ སྐྱ་བཏོག་ཚརཝ྄་ཅིན་ ག་ལྷོད་ས་མ་བཀོ་བ་ དེ་ཡང་ ནདཔ྄་བཟུམ་ཅིག་གིས་ ཆུ་ན་བཀོ་བ་ཅིན་ ཚེ་རིང་ནི་དང་། སང་པོ་བཟུམ་ཅིག་གིས་ མེ་བཏང་པ་ཅིན་
བསོད་ནམས་བསག་ནི་དང་ ཤེས་རབ་ཡང་འཕེལ་འོང་། མི་ནུས་མེད་ཅན་བཟུམ་ཅིག་ གིས་ ཤིང་གུ་ལས་བཏག་པ་ཅིན་ སྙིང་སྟོབས་ཅན་ལུ་འགྱུར་ནི་དང་། ནད་དང་བར་
ཆད་ཞི་ཐབས་ལུ་ ཨ་རྟག་སྐྱ་བཀོ་སའི་ ས་སྒོ་ན་བཀོ་དགོཔ྄་ཨིནམ་སྦེ། བྱག་དང་རྡོ་ སྦོམ་ཚུ་གི་ཟུར་ནང་བཙུག་པ་ཅིན་ བརྟན་ཏོག་ཏོ་ཅིག་ལུ་འགྱུར་ནི་ཨིནམ་མས། ༢.༡ དམིགས་བསལ།
107
མགུ་ཏོ་འཁྱུ་བཤལ་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་དུས་ཚོད་བཟང་པོའི་རེའུ་མིག་ འོག་ལུ་བཀོད་ ཡོད་པའི་ཚེས་གྲངས་ནང་ལུ་ འཁྱུ་བ་ཅིན་བཟང་།
༣ ༤ ༥ ༦ ༨ ༡༠ ༡༡ ༡༣ ༡༤ ༡ ༥ ༡༦ ༡༨ ༡༩ ༢༢ ༢༣ ༢༦ ༢༧ ༢ .༢ དམིགས་བསལ།
མགུ་ཏོ་འཁྱུ་བཤལ་རྐྱབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ངན་པའི་རེའུ་མིག་ འོག་ལུ་བཀོད་ ཡོད་པའི་ཚེས་གྲངས་ནང་ལུ་ འཁྱུ་བ་ཅིན་ངན།
༡ ༢ ༧ ༩ ༡༢ ༡༧ ༢༠ ༢༡ ༢༤ ༢༥ ༢༨ ༢༩ ༣༠ བཀའ་དྲིན་ཆེ།
108
༡༦༽
རླུང་རྟའི་འགྲེལ་བཤད།
ཡོངས་གྲགས་ལུ་རླུང་རྟ་ཟེར་མི་འདི་ སྲོག་ཆགས་རྣམ་ལྔའི་གཟུགས་བརྙན་དང་ལྡན་ པའི་དར་ལྕོག་ལུ་སབ་སྲོལ་ཡོད། ཨིན་རུང་རླུང་རྟ་ངོ་མ་ག་ཅི་ལུ་སབ་ཨིན་ན་ མཁྱེན་ དགོཔ་ཁག་ཆེ་བས། རླུང་རྟ་ཟེར་མི་འདི་ངོ་མ་ར་འབད་བ་ཅིན་ བསོད་ནམས་དང་བདེ་ སྐྱིད་ལམ་འགྲོ་ཚུ་ལུ་གོ་དགོཔ་ཨིན། རླུང་རྟ་འདི་ སྐྱེ་བོ་སྤྱིར་གྱི་འབྱུང་བའི་ཁམས་ ཡང་ན་གཟུགས་ཁམས་བདེ་ནི་དང་། ཉེས་པ་ལས་ ལེགས་ཤོམ་འགྱུར་ནི། ཉམས་ དམའ་བ་ལས་ ཉམས་དགའ་བའི་གནས་ལུ་ལྷོད་ནི། ལྟས་ངན་པ་ལས་བཀྲ་ཤིས་པར་ ཆགས་ནི། བསམ་དོན་ཐམས་ཅན་མྱུར་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ལུ་ བཞགཔ་ཨིན། དེ་ཡང་དར་མཚོན་སྣ་ལྔ་གིས་ ནང་གི་འབྱུང་བ་ལྔ་མཚོནམ་ཨིན། སྦུག་གི་རྟ་འདི་ འདོད་དོན་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པའི་མཚོན་བྱེད་ཨིན། འདི་གནས་མཐོ་ས་བཙུགས་པ་ཅིན་ བདེ་སྐྱིད་དང་བྱ་བ་ལམ་འགྲོ་བསམ་དོན་མྱུར་དུ་ འགྲུབ་པ་སོགས་ ཕན་རླབས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་འོང་ཟེར་བཤད་སྲོལ་འདུག ། འདི་ལུ་ རླུང་རྟ་དང་ཀླུང་རྟ་ཟེར་ འབྲི་སྲོལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་རུང་ རླུང་རྟ་ཟེར་བྲིས་བ་ཅིན་ ལེགས་ཤོམ་འདུག་ཟེར་མནོཝ་མས། སྤྱིར་བཏང་རླུང་རྟའི་ཐ་སྙད་འདི་ སྦུག་གི་རྟ་ མཆོག་ལས་སྦེ་ ཁྱབ་སྤེལ་འགྱོ་འགྱོཝ་བཟུམ་སྦེ་ཚོརཝ་མས། དེ་ཡང་རླུང་བཟུམ་སྦེ་ ཧ་ཅང་གིས་མགྱོགས་ནི་འདི་གིས་དང་ མྱུར་བའི་ཆ་ལས་ ངག་རྒྱུན་དུ་རྟ་མཆོག་ལུ་
109
རླུང་གི་གཤོག་པ་ཅན་ཟེར་ སབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ རླུང་རྟ་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་ འདི་ བྱུང་ནུག་ཟེར་མནོཝ་མས། ཞིབ་ཞིབ་སྦེ་བརྟག་དཔྱད་སོང་པ་ཅིན་ ཀླུང་རྟ་ཟེར་བྲིས་མི་འདི་ མ་དག་རྒྱུན་འབྱམས་ ལུ་སོང་སོངམ་བཟུམ་འདུག ། ག་ཁྱབ་ཟེརན་ འདི་ལུ་ཁུངས་ལྡན་གྱི་ཡིག་ཆ་རྣམ་ དག་ཅིག་ ག་སྟེ་ལུ་ཡང་མ་མཇལ་བ་ལས་མཁས་དབང་འཇུ་མི་ཕམ་གྱིས་ཡང་ ཀླུང་རྟ་ ཟེར་བྲིས་པ་ཅིན་མི་མཛེས་པས་ རླུང་རྟ་ཟེར་བྲིས་བ་ཅིན་ལེགས་ཤོམ་འདུག་ཟེར་ གསུངས་ཨིནམ་སྦེ། སྦུག་གི་རྟ་མཆོག་དང་ སྟེང་གི་ནོར་བུ་གཉིས་འདི་ བསམ་དོན་མྱུར་དུ་འགྲུབ་ཚུགས་ པའི་མཚོན་དོན་དང་། དེ་ཡང་རྟ་མཆོག་འདི་ མྱུར་བའི་མཚོན་དོན་དང་། ནོར་བུ་འདི་ བསམ་དོན་ཡིད་བཞིན་དུ་སྩོལ་བའི་མཚོན་དོན་ཨིན། སྤྱིར་བཏང་དར་ལྕོག་རྙིངམ་ཚུ་ཕབ་ཞིན་ན་ གསརཔ་བརྗེ་སོར་འབད་བའི་སྲོལ་ཡོད། དེ་ཡང་ཁྱིམ་ཐོག་ཁ་དང་། རི་མཐོན་པོ། ལའི་རྩེ་མོ། བྱག་གཡང་ཟ་སི་སི་ གཟར་པོ་ ཡོད་མི་ཅིག་ན། ཤིང་མཐོན་པོ་ཚུ་ལུ་འཕྱར་སྲོལ་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་པོ་ བརྩི་བའི་ཚེ་ རང་སོའི་ཁམས་དང་མཐུན་པའི་དར་ལྕོག་འཕྱར་སྲོལ་འདུག ། དར་གྱི་ ལྡ་ལྡི། བཀྲ་ཤིས་ཁྲ་རིང་འཕྱང་བ། སྤྱིར་དར་ལྕོག་འཕྱར་མི་འདི་ བོན་པོའི་ལུགས་ ཨིནམ་སྦེ་སབ་སྲོལ་འདུག ། དེ་ཡང་དར་ལྕོག་ལུ། དར་ལྡི་དང་། བ་དན། དར་ཆེན་ བཅས་ དེ་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་སྦེ།
110
དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་ཟེར་མི་འདི། རྒྱུ་གོས་ཆེན་ཚུ་ལས་བཙེམས་པའི་མཆོད་རས་ཕྱེ་ཕུར་ཚུ་ ཚོན་སྣ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་དར་ མཉམ་གཅིག་ཏུ་གཤིབ་སྟེ་ཡོད་མི་ཅིག ། དར་ལྕེ་ཟེར་ བ་ཅིན། ད་རེས་ནངས་པ་དར་འཕྱར་བའི་སྐབས་ དར་གྱི་ལྕེ་གསུམ་སྦེ་བཞགཔ་ ཨིནམ་སྦེ་ ཧེ་མ་འབད་བ་ཅིན་ཚོས་གཞི་སྣ་ལྔ་ཆ་ཚང་འབད་ར་བཏགས་ནི་འདུག ། གཙོ་བོ་རང་དར་ལྕོག་གི་ཟུར་ཟུར་ལས་ དར་ལྷེབ་ཆུང་ཆུང་སྣ་ཚང་དགོཔ་ཨིནམ་སྦེ། བ་དན་ཟེར་བ་ཅིན། ཚོས་གཞི་ཅིག་ཨིནམ་མི་ རས་གྲུ་བཞི་དཀྱུས་རིང་བའི་མཐའ་ འགྲིལ་དང་ལྡན་པའི་ངོ་ལས་ སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་གི་རི་མོ་དང་། སྦུག་ལུ་རྟ་མཆོག་ གིས་ ནོར་བུ་མེ་འབར་བ་འཁུར་ཡོད་པའི་རི་མོ་དང་ དེའི་མཐའ་སྐོར་ལས་སྟོང་པའི་ ཆ་རྣམས་ལུ་ རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོའི་དཔུང་རྒྱན་ཚུ་ རྒྱལ་བའི་བཀའ་སར་དུ་བཏབ་པ་འདི་ ལུ་བ་དན་ཟེར་སབ་ཨིན། འདི་ཡོངས་གྲགས་ལུ་ ཁྱིམ་གྱི་གདོང་ཁ་བཙུགས་ནི་མཆོད་ རས་ཀྱི་དར་ཆ་ཅིག་ཨིན། རླུང་རྟའི་སྲོག་ཆགས་རེ་རེ་ཞིན་དུའི་མཚོན་དོན། མ་གཞི་འདི་ལུ་འདྲ་མིན་སྦེ་བཤད་ཚུལ་ཡོད་དོ་བཟུམ་སྦེ་ རྟ་མཆོག་གིས་ སྤྱིར་ག་ར་ ལུ་ཁྱབ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ནམ་མཁའ་མཚོནམ་ཨིན། སྲོག་ཆགས་སྟག་འདི་ ནགས་ཚལ་ ནང་ལས་ཕར་འཁྱམས་ལས་བརྟེན་ཏེ་ འབྱུང་བ་རླུང་ཁམས་མཚོནམ་ཨིན། འབྱུང་བ་ ཤིང་ཁམས་
111
ཟེར་ཡང་སབ་སྲོལ་འདུག ། སེངྒེ་འདི་ རི་མཐོ་ས་འཁྱམས་པའི་ངོ་ལས་ འབྱུང་བ་ སའི་ཁམས་མཚོནམ་ཨིན། ཁྱུང་འདི་ བར་སྣང་ཁམས་ལུ་གནས་ཏེ་ རྭཝ་ལས་མེ་ ཆེན་པོ་འབར་བ་ལས་ མེ་ཁམས་མཚོནམ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱ་མཚོ་ལུ་གནས་པ་ལས་ ཆུའི་ཁམས་མཚོནམ་ཨིན། སྐར་རྩིས་ལས་རླུང་རྟའི་སྲོག་ཆགས་རེ་རེ་ཞིན་དུའི་ནང་དོན། སྲོག་དང་། ལས་དང་། དབང་། ཁེ་ལས་བཅས་བཞིའི་མཚོན་དོན་དུ་གསུངས་ཏེ་འདུག ། དེ་ཡང་ཁྱུང་འདི་ ཚེ་རིང་དུ་བརྐྱང་བའི་མཚོན་བྱེད་ཨིན། སྟག་འདི་ ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་དང་གོང་ འཕེལ་འབྱུང་བའི་མཚོན་དོན་ཨིན། འབྲུག་འདི་དབང་ཆ་དང་ཐོབ་ཐང་གོ་གནས་ཚུ་ གོང་དུ་འཕེལ་བའི་མཚོན་དོན། སེངྒེ་འདི་ བསོད་ནམས་དང་བཀྲ་ཤིས་པའི་མཚོན་ བྱེད་ཨིན་ཟེར་གསུངས་ཏེ་འདུག ། ཡང་བཤད་ཚུལ་གཞན་ཅིག་ལས། སྦུག་གི་ནོར་བུ་མེ་འབར་བ་འཁུར་བའི་རྟ་མཆོག་ གིས་ བྱ་བ་ག་ཅི་ཡང་འགྲུབ་ཚུགས་པའི་བརོན་འགྲུས་མཚོན་པ་དང་། སེངྒེ་འདི་སྙིང་ སྟོབས་དང་གཟི་བརྗིད། འབྲུག་གིས་དྲང་པོར་སྨྲ་བའི་ངག་བཙུན་པ། སྟག་གིས་བོ་རྒྱ་ ཆེ་བའི་ལྷག་བསམ། བྱ་ཁྱུང་གིས་བྱ་བ་དེ་ཚུ་འགྲུབ་པའི་སྟོབས་དང་ནུས་པ་ལུ་མཚོནམ་ ཨིན་ དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞི་མ་ བརོན་འགྲུས་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ཨིནམ་ སྦེ། དེ་ལས་དེ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད་པར་སྙིང་སྟོབས། དེ་ལས་བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ཚིག་ བཙུན་པ། དེ་ལས་བོ་རྒྱ་ཆེ་བ། དེ་ལས་སྟོབས་དང་ནུས་པ་ཚུ་ལུ་ དེ་འབད་མཚོནམ་ ཨིན། དེ་ཡང་བྱ་བ་ཕལ་ཆེར་འགྲུབ་པ་ལུ་ བརོན་འགྲུས་བཅས་ལྔ་པོ་དེ་ཚུ་ག་ར་དགོཔ་ 112
ཨིན་སྦེ། དེ་ཚུ་ལས་གཅིག་མ་ཚང་རུང་ བྱ་བ་མ་འབདཝ་བཟུམ་སྦེ་ཨིན་ མཐར་ཕྱིན་ མི་ཚུགས། དེ་འབདཝ་ལས་སྲོག་ཆགས་ལྔ་པོའི་རི་མོ་ཡོད་པའི་གནད་འགག་ དེ་ བཟུམ་སྦེ་བཤད་སྲོལ་ཡང་འདུག ། རླུང་རྟའི་སྲོག་ཆགས་རྣམ་ལྔའི་གྲས་ལས་ སེང་གེ་འདི་དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་གྱི་ནང་ ཕན་ཚུན་ལུ་བརམས་ཡོདཔ་སྦེ་ དཔེ་ཆ་འབུ་ནག་མིའུ་འདྲ་ཆགས་ཟེར་མི་ནང་ རླུང་ རྟའི་རི་མོ་སེང་གེ་མེནམ་པ་ གཡག་བྲིས་ཡོད་པའི་ཚུལ་འཁོད་དེ་འདུག ། དུས་ རབས་བཅོ་ལྔའི་ ཡར་སྔོན་གྱི་བྲིས་ཐང་རྙིངམ་ཚུ་ནང་ཡང་ མང་ཆེ་བ་གིས་ གཡག་ བྲིས་ཡོད་པའི་ཚུལ་མང་མས་ སྤྱིར་འདམ་སེང་འབྲི་ཡོད་པའི་སྲོལ་གྱི་དར་འདིན་མིན་ འདུག ། ཨིན་རུང་འདས་པའི་དུས་སྐབས་ཅིག་ལས་ སེང་གེ་འདི་མཆོད་པ་འཕུལ་ བའི་ལམ་སྲོལ་ལུ་ དར་ཁྱབ་སོང་བ་ལས་བཟུང་སྟེ། སེང་གེ་འདི་ གཡག་གི་ཚབ་སྦེ་ བཞག་ཞིན་ན་ རི་ལྷ་གཞི་བདག་དང་ཡི་དམ་སྲུང་མ་ཚུ་ལུ་ བསང་གི་ཆོ་ག་མཛད་པའི་ སྐབས་ རླུང་རྟ་གྲངས་མང་པོ་ ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་གཏོར་བའི་སྲོལ་མ་ཉམས་པར་ ད་ལྟོ་བར་ན་ཡང་གནས་དེ་ཡོད། ཁམས་མཐུན་གྱི་དར་ལྕོག ། ཁམས་མཐུན་གྱི་དར་བཙུགས་ལྕོག་ཟེར་མི་འདི། རང་གི་འབྱུང་བའི་ཁམས་དང་བསྟུན་ ཏེ་ དར་ལྕོག་བཟོ་དགོཔ་ཨིན་སྦེ། དེ་ཡང་རང་གི་ཁམས་ལྕགས་ཨིནམ་མ་ཅིན། བ་ དན་ཚོས་གཞི་དཀརཔོ། ཁམས་ས་ཨིནམ་མ་ཅིན་ ཚོས་གཞི་སེརཔོ། ཁམས་ཤིང་
113
ཨིནམ་མ་ཅིན་ལྗང་ཁུ། ཁམས་མེ་ཨིནམ་མ་ཅིན་དམརཔོ། ཁམས་ཆུ་ཨིནམ་མ་ཅིན་ ཧོནམོ་བཅས་བཟོ་དགོཔ་ཨིན། ཧ་གོ་ཏོག་ཏོ་སྦེ་བཤད་པ་ཅིན། རང་གི་ལོའི་ཁམས་ཀྱི་ ཚོས་གཞི་དང་བསྟུན་སྦེ་དགོ་དཔེར་ན། གལ་སྲིད་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ་༡༩༦༥ ལོ་ལུ་སྐྱེས་མི་ ཅིག་དབང་དུ་སོང་པ་ཅིན་ ཤིང་མོ་སྦྲུལ་གྱི་ལོ་འདི་ ཁམས་ཤིང་ཨིན། དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ རླུང་རྟའི་ཚོས་གཞི་ ལྕང་ཁ་ཕོག་དོ་བཟུམ་སྦེ་ཨིན། སྤྱི་ལོ་༡༩༥༨ ལོ་ལུ་སྐྱེས་མི་བཟུམ་ འབད་བ་ཅིན། ས་ཕོ་ཁྱི་ལུ་སྐྱེས་ནུག ། ལོ་ཁམས་ས་ཨིན་མས། ཚོས་གཞི་སེརཔོ་ དང་། སྤྱི་ལོ་༡༩༧༡ ལོ་ལུ་སྐྱེས་མི་ཨིནམ་པ་ཅིན། ལྕགས་མོ་ཕག་ལུ་སྐྱེས་ནུག ། ལོ་ ཁམས་ལྕགས་ཨིནམ་མས། ཚོས་གཞི་དཀར་པོ། སྤྱི་ལོ་༡༩༨༢ ལོ་ལུ་སྐྱེས་མི་ཨིནམ་ པ་ཅིན། ཆུ་ཕོ་ཁྱི་ལུ་སྐྱེས་ནུག ། ལོ་ཁམས་ཆུ་ཨིནམ་མས། ཚོས་གཞི་ཧོནམོ་དང་། སྤྱི་ལོ་༡༩༨༦ ལོ་ལུ་སྐྱེས་མི་ཨིནམ་པ་ཅིན། མེ་ཕོ་སྟག་ལུ་སྐྱེས་ནུག ། ལོ་ཁམས་མེ་ ཨིནམ་མས། ཚོས་གཞི་དམརཔོ་ཨིན། བ་དན་གྱི་མཐའ་འགྲིལ་གྱི་ཚོས་གཞི་འདི་ འབྱུང་རྩིས་ལས་བསྟན་པའི་ མ་བུ་དགྲ་ གྲོགས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གཞི་ལུ་བཟུང་སྟེ། སྐབས་ཐོབ་དང་བསྟུན་ མ་བུ་འཕྲོད་པ་གཙོ་ བོར་བཟུང་ཞིན་ན་ ཚོས་གཞི་བསྒྲིག་དགོཔ་ཨིནམ་མས། དཔེར་ན་རང་གི་འབྱུང་བའི་ ཁམས་ ཤིང་ཨིན་པའི་བ་དན་གྱི་གཞི་ལྕང་ཁ་ལུ་མཐའ་འགྲིལ་ཧོནམོ་དགོ ། འབྱུང་ ཁམས་མེ་ཨིན་པའི་བ་དན་གྱི་གཞི་དམརཔ་ལུ་ མཐའ་འགྲིལ་ལྕང་ཁ། འབྱུང་ཁམས་ ས་ཨིན་པའི་བ་དན་གྱི་གཞི་སེརཔོ། འབྱུང་ཁམས་ཆུ་ཨིན་པའི་བ་དན་གྱི་ཚོས་གཞི་ ཧོནམོ་ལུ་ མཐའ་འགྲིལ་དཀརཔོ་བཟུམ་སྦེ་ཨིན། 114
མཚོན་སྣ་ལྔའི་མཚོན་དོན། དར་ལྡི་དང་བ་དན་གྱི་ཚོས་གཞི་སོ་སོ་ལུ་ མཚོན་དོན་རེ་ཡོདཔ་ལས་ ཞིབ་ཞིབ་སྦེ་ བཤད་པ་ཅིན་ དར་ལྡིའི་ཚོས་གཞི་ཧོནམོ་གིས་ནམ་མཁའ། དཀརཔོ་གིས་རླུང་། དམརཔོ་གིས་མེ། ལྕང་ཁ་གིས་ཆུ། སེརཔོ་གིས་ས་དང་བཅས་པ་མཚོནམ་ཨིན། དེ་ཚུ་ གི་གོ་རིམ་མ་འཁྲུགས་པར་མཛད་དགོཔ་ཁག་ཆེ། བ་དན་གྱི་ཚོས་གཞི་འདི་ ཁྱིམ་བདག་གི་འབྱུང་ཁམས་ ག་ཨིན་མི་དང་བསྟུན་བཟོ་ དགོཔ་ཨིནམ་མས། མདོར་ན་སྲོག་ཆགས་ལྔ་པོ་གིས་ ནང་གི་འབྱུང་བ་ལྔ་མཚོནམ་ ཨིན། འབྱུང་བ་ལྔ་པོ་དེ་ ཁམས་དར་བ་དང་རྒུད་པ་ཆ་མ་སྙོམས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་ བྱུངམ་ཨིན། དེ་ཚུ་དར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ལུ་ རི་དང་གནས་ཁང་ལ་སོགས་པའི་ གནས་ མཐོ་ས་ལུ་འཕྱར་དགོཔ་ཁག་ཆེ་བས་ རང་གི་ལམ་སྲོལ་ཅིག་ཡང་ཨིན། དར་ཆེན། དར་ཤིང་སྦོམ་ཡོད་པའི་གུ་ དེ་གུ་དར་ལྕོག་ཅིག་ཡང་བཏགས་ཡོད་པའི་ངོ་ལས་ དར་ ཆེན་ཟེར་སབ་ཨིན། གཙོ་བོ་ར་རོང་གཞི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ཚུ་གི་ གདོང་ཁ་ལུ་ བཙུགསཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ གཞན་ཁ་ལས་བཙུགས་ཡོད་སར་ གནམ་ མེད་ས་མེད་ཅིག་མི་སྣང་། རླུང་རྟའི་སྐོར་ལས་ཁ་གསལ་མཁྱེན་འདོད་ཡོད་པ་ཅིན་ བཀའ་བརྒྱུད་གཏེར་སྟོན་རོལ་ པའི་རྡོ་རྗེ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་གིས་ གཏེར་ནས་བཞེས་པའི་གཏེར་ཆོས་ཚུ་ནང་ རྒྱས་པར་ 115
གསུངས་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་དུས་འཁོར་གྱི་རྒྱུད་ཚུ་ནང་ཡང་འདུག ། ད་ལྟོ་ཕན་ཐོག་ ཉུང་རུང་ ལྷག་བསམ་བོ་ཆུང་ཀུ་བངས་ཏེ་ མཁས་དབང་སྒོམ་སྡེ་ལྷ་རམས་པའི་གསུང་ རོམ་ལས་དྲངས་ཡོད་པ་དགེའོ།། དགེའོ།། དགེའོ།། བཀའ་དྲིན་ཆེ་ལགས།
116
༡༧༽ སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་ངོ་སོད་མདོར་བསྡུས།
གནའ་བོའི་དུས་སུ་འབྱུང་ཁམས་ལྔའི་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ནུས་པ་དེ་དག་ནི། སེང་འབྲུག་ཁྱུང་སྟག་རྟ་བཅས་སེམས་ཅན་ལྔས་མཚོན་པར་བྱས་ནས་བོད་ལ་ དར་ སྲོལ་ཆེ་བའི་རླུང་རྟའི་རི་མོ་འདི་དག་བྱུང་ཞིང་། དེའི་བྱེད་ལས་ནི་སྐྱེ་ཕོ་མོ་གང་རུང་ 117
འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་ནུས་པ་གུད་ན་གསོ་བ་དང་། ཉམས་ན་བསྐྱེད་པ། ཆད་ན་བསྲིང་བ། འཁྲུགས་ན་བསྡེབས་པ་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་ཏུ་བརྩི་སྲོལ་ཡོད། ། རི་མོ་འདི་དག་གི་མཚོན་དོན་ནི། སའི་ཁམས་མཚོན་བྱེད་སེང་གེ་དང་། ཆུའི་ ཁམས་ མཚོན་བྱེད་འབྲུག མེའི་ཁམས་མཚོན་བྱེད་དུ་ཁྱུང་། རླུང་གི་ཁམས་མཚོན་བྱེད་སྟག་ བཅས་ཀྱི་རི་མོ་བྱུང་བར་བཤད། དབུས་སུ་རྟ་མཆོག་རྒྱན་ལྡན་ཞིག་འགོད་སྲོལ་ཡོད་པ་ དེས་འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་ནུས་ པའི་རྒྱུན་དེ་མཚོན་ཞིང་། རྒྱུན་དེ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་ གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུན་བསྲིང་དགོས་པས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཀྱང་ མཚོན་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། རི་མོ་འདི་དག་ནི། གནའ་བོའི་བོན་གྱི་དུས་ནས་དར་བ་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་འདུག རླུང་རྟའི་ སྟག་སེང་ཁྱུང་འབྲུག་བཅས་ངོ་སོད་མདོར་བསྡུས་འདི་ཉིད་འབྲེལ་ཡོད ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་ ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་སྔ་འགྱུར་རིག་འཛིན་རོམ་སྒྲིག་ཁང་གིས་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས།
118
༡༨༽
༈ ཤད་ཀྱི་ངོ་སོད་དང་ཐོབ་ཐངས།
༡༼།༽ཕུར་ཤད། ༢༼༑༽རིན་ཆེན་སྤུངས་ཤད། ༣༼༈༽ སྦྲུལ་ཤད། ༤༼༔༽གཏེར་ཤད། ཕུར་ཤད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ། ༼།༽ཆིག་ཤད། ༼།།༽ཉིས་ཤད།
༼།། །།༽བཞི་ཤད།སུམ་ཤད་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། མགོས་པདྨ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་
འབང་སྟེ་ཁོ་བོས་ཀྱང་ཡོད་པར་འདོད་དེ། ༼། །།༽སུམ་ཤད་དང་བཞི་ཤད་རྒྱབ་ཚེ་ ཐམས་ཅད་སྦྲེལ་ནས་མ་ཡིན་པར་ཟུང་གི་བར་དུ་ས་སྟོང་བཞག་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་ཐོབ་ཐངས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་ལ། ཚིག་ལྷུག་སྤྱི་དང་ཚིགས་བཅད་ཡིན་ཀྱང་རྐང་ པ་ཅན་གྱི་མཐར་ཆིག་ཤད་ཐོབ། དཔེར་ན། ལྷུག་ཚིག་ལ། ང་ཡི་བ་མ་དཔལ་ངག་
དབང་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཡིན། ལྟ་བུ་དང་། ཚིགས་བཅད་ལ། འགྲོ་བ་
ཀུན་གྱི་མགོན་པོ་མཆོག །ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ག་མཐར་དང་། ལྷ་ཡི་སད་འཚོང་མེ་ན་ཀ །ལྟ་ བུ་ཀ་མཐར་དང་། གངས་རི་འཐོན་པོ་ཀེ་ལ་ཤ །ལྟ་བུ་ཤ་མཐར་ཆིག་ཤད་ཁོ་ན་ཐོབ་ བོ། །
ཚིག་བཅད་སྤྱི་དང་ལྷུག་པ་ཡིན་ཀྱང་སར་བསྡུའི་མཐར་ཉིས་ཤད་ཐོབ། དཔེར་ན།
ཚིགས་བཅད་ལ། སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་གྱུར་རྗེ་བ་མ། །ལྟ་བུ་དང་། ལྷུག་ཚིག་སར་བསྡུ་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ལ་སར་བསྡུ་འབྱུང་ཚེ་
མ་གཏོགས་མཇུག་ཚིག་ཏུ་རྣ་རོ་ཡོད་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉིས་ཤད་མི་ཐོབ་པར་སོབ་དཔོན་ ལས་ཐོས། དཔེར་ན། དང་པོ། ལྟ་བུ་རྣམས་བྲིས་ཚེ་ཉིས་ཤད་མི་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །
དཔེ་ཚན་གཅིག་གམ་ཡང་ན་རབ་བྱེད་གཅིག་སོགས་རོགས་མཚམས་སུ་ཡིན་ན་བཞི་ ཤད་ཐོབ། དཔེར་ན། རབ་བྱེད་ལ། འཇིག་རྟེན་ལ་གཏམ་དུ་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ 119
དང་པོའོ།། །།ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དཔེ་ཚན་མཇུག་ཡོངས་སུ་རོགས་ཚེ། ཤཱཀྱའི་བཙུན་ པ་ངག་གི་དབང་པོས་སར་བ་རོགས་སོ།། །།ལྟ་བུའི་སྐབས་བཞི་ཤད་ཐོབ་བོ། །
སུམ་ཤད་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་ལེའུ་མཚམས་སོར་ཚེ་དང་དཔེ་ཚན་ཡོངས་སུ་རོགས་ཚེ་ རྗེས་འཇུག་རྐང་པ་ཅན་གྱི་ཆོད་ན་སུམ་ཤད་ཐོབ། དཔེར་ན། ལེའུ་སོར་ཚེ། གཏན་
ཚིགས་ལེའུ་དང་པོ་འདིས། །དངོས་པོ་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགོག། །།ལྟ་བུ་དང་། དཔེ་ ཚན་རོགས་ཚེ། དབུས་འགྱུར་ཐིམ་ཕུའི་ཀུན་གསལ་ཕོ་བང་དུ་བྲིས་པ་དགེ་ལེགས་སུ་ གྱུར་ཅིག། །།ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ལ་སུམ་ཤད་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་རིན་ཆེན་སྤུངས་ཤད་ནི། དཔེར་ན། དྲིན་ཅན་ར་བའི་བ་མ་དམ་པ་ ལ༑ །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ཚིག་འབྲུ་གཅིག་གམ་ཚིག་གཅིག་གཡོན་ལ་མ་ཤོང་བར་གཡས་
ཀྱི་འོག་ཏུ་བྲིས་དགོས་ཚེ་ཐོབ། དེ་ལག་པས་བྲིས་ཚེ་ལག་ལེན་ཐབས་བདེ་ཡང་དེང་སང་ གློག་རིག་དང་འགྲུལ་འཕྲིན་སོགས་སུ་དེ་ལྟར་བྲིས་ན་གཞན་ལ་བརངས་པའམ་པར་དུ་
བསྐྲུན་ཚེ་ས་སྟོང་ཆེ་ཆུང་གི་ཇི་བཞིན་འབྱུང་དཀའ་བའི་ཕྱིར་བེད་སོད་བཏང་མཁན་ཉུང་། ཡིན་ཀྱང་ཐོབ་ཐངས་ཤིག་མཁྱེན་ནས་བཞག་པར་གལ་ཆེའོ། །དེ་ནི་འབོད་ཤད་དུའང་ བྲིས་སྲོལ་ཡོད། དཔེར་ན། ཀྱེ༑ ཀ་ཡེ༑ ལྟ་བུའོ། །
གསུམ་པ་སྦྲུལ་ཤད་ནི་གཞུང་གི་ས་བཅད་སོར་ཚེ་ཤད་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ། དཔེར་ན། ཉན་ཐོས་གྲུབ་མཐའ་དེ་ཙམ་མོ།༈།ད་ནི་ཐེག་ཆེན་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཡང་དེ་ནི་མགོ་རྒྱན་དུ་བྲི་ན། ༈ ཕ་ཡུལ་དྲན་རོམ། ཞེས་པ་སོགས་ལྟ་བུའོ། །
བཞི་པ་གཏེར་ཤད་ནི། ཨུ་རྒྱན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས༔ ཞེས་སོགས་ གཏེར་མ་རྣམས་སུ་འབྱུང་། དེ་ལ་ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་དང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ།
མགོས་པདྨ་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ཀྱིས་དེ་ནི་གཏེར་མ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་སྔོན་གྱི་ཡིག་ 120
རྙིང་རྣམས་སུའང་འབྱུང་བས་འབྲི་སྲོལ་རྙིང་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །དེང་ སང་གཏེར་མ་ཁོ་ན་ལས་སྔོན་གྱི་ཡིག་རྙིང་མི་སྣང་བས་དེས་ན་གཏེར་ཤད་དམ་གཏེར་ ཚག་ཅེས་འཇོག་པ་ཤིན་ཏུ་འཐད་དོ། །
ཤད་ཀྱི་ངོ་སོད་དང་ཐོབ་ཐངས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྲིས་དོན ་ཡང་ཁོ་བོས་ཤད་ཀྱི་
བསྟན་བཅོས་ཉུང་ཙམ་ཞིག་གདོང་དེབ་ནང་དུ་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པ་ལ་རང་མཉམ་གྲོགས་ པོ་ཞིག་གིས་ཤད་ཀྱི་པར་དང་མིང་བསྒྲིག་སྟེ་སྤེལ་ན་ཞེས་ཐུགས་འཆར་བཟང་པོ་གནང་ འདུག་པའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་སུན་སྣང་མེད་པར་སྔར་གྱི་འགྲེལ་ཤད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཕྲན་དགེ་ སོང་དབང་ཕྱུག་མིང་པས་སར་བ་དགེའོ།། །།
121