Baale beesaya

¯ÉÃRPÀgÄÀ

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

(¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀU¼ À £ À ÄÀ ß M¼ÀUÆÉ ArzÉ)

qÁ|| ºÉZï. £ÁgÁAiÀÄt ¸Áé«Ä qÁ|| n.ºÉZï. gÁªÀiÁAd¤ UËqÀ qÁ|| f.PÉ. ªÀÄÄPÀÄAzÀ

:

qÁ|| ºÉZï. £ÁgÁAiÀÄt ¸Áé«Ä qÁ|| n.ºÉZï. gÁªÀiÁAd¤ UËqÀ qÁ|| f.PÉ. ªÀÄÄPÀÄAzÀ

¥Àx æ ÀªÀÄ ªÀÄÄzÀt æ :

2007

¢éwÃAiÀÄ ªÀÄÄzÀt æ :

2010

vÀÈwÃAiÀÄ ªÀÄÄzÀt æ :

2011

¥ÀPæ Á±ÀPg À ÄÀ

:

PÀȶ«PÁ¸ï ¥À©èPÉõÀ£ïì £ÀA. 225, 3£Éà CqÀØgÀ¸ÉÛ, 9£Éà ªÀÄÄRågÀ¸ÉÛ, ªÀȵÀ¨Ás ªÀw£ÀUÀgÀ, PÁªÀiÁQë¥Á¼Àå, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560 079.

ºÀPÄÀ ÌU¼ À ÄÀ

:

© ¥ÀP æ Á±ÀPÀgÀzÀÄ

§¼À¹zÀ PÁUÀzÀ

:

70 fJ¸ïJA ªÀiÁå¦èxÉÆ

¥ÀÄlUÀ¼ÄÀ

:

136 (iv+132); qÉ«Ää 1/8

¨É¯É

:

gÀÆ. 90/-

ªÀÄÄzÀt æ : zs£ À ® À Qëöä ¦æAlgïì, 7/2, 9£Éà CqÀØg¸ À ÛÉ, 6£Éà ¨ÁèPï, gÁeÁf£ÀUg À ,À ¨ÉAUÀ¼Æ À gÀÄ-560 010 BAALE BEESAYA. by; Dr. H. Narayanaswamy, Dr. T.H. Ramanjani

PÀȶ«PÁ¸ï ¥À©èPÃÉ µÀ£ïì ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

Gowda & Dr. G. K. Mukunda. Published by; M/s. Krishivikas Publications, No. 225, 3rd Cross, 9th Main, Vrushabhavathinagar, Kamakshipalya, Bangalore - 560 079. Phone : 99458 03463

¯ÉÃRPÀgÄÀ

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

(¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀU¼ À £ À ÄÀ ß M¼ÀUÆÉ ArzÉ)

qÁ|| ºÉZï. £ÁgÁAiÀÄt ¸Áé«Ä qÁ|| n.ºÉZï. gÁªÀiÁAd¤ UËqÀ qÁ|| f.PÉ. ªÀÄÄPÀÄAzÀ

:

qÁ|| ºÉZï. £ÁgÁAiÀÄt ¸Áé«Ä qÁ|| n.ºÉZï. gÁªÀiÁAd¤ UËqÀ qÁ|| f.PÉ. ªÀÄÄPÀÄAzÀ

¥Àx æ ÀªÀÄ ªÀÄÄzÀt æ :

2007

¢éwÃAiÀÄ ªÀÄÄzÀt æ :

2010

vÀÈwÃAiÀÄ ªÀÄÄzÀt æ :

2011

¥ÀPæ Á±ÀPg À ÄÀ

:

PÀȶ«PÁ¸ï ¥À©èPÉõÀ£ïì £ÀA. 225, 3£Éà CqÀØgÀ¸ÉÛ, 9£Éà ªÀÄÄRågÀ¸ÉÛ, ªÀȵÀ¨Ás ªÀw£ÀUÀgÀ, PÁªÀiÁQë¥Á¼Àå, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560 079.

ºÀPÄÀ ÌU¼ À ÄÀ

:

© ¥ÀP æ Á±ÀPÀgÀzÀÄ

§¼À¹zÀ PÁUÀzÀ

:

70 fJ¸ïJA ªÀiÁå¦èxÉÆ

¥ÀÄlUÀ¼ÄÀ

:

136 (iv+132); qÉ«Ää 1/8

¨É¯É

:

gÀÆ. 90/-

ªÀÄÄzÀt æ : zs£ À ® À Qëöä ¦æAlgïì, 7/2, 9£Éà CqÀØg¸ À ÛÉ, 6£Éà ¨ÁèPï, gÁeÁf£ÀUg À ,À ¨ÉAUÀ¼Æ À gÀÄ-560 010 BAALE BEESAYA. by; Dr. H. Narayanaswamy, Dr. T.H. Ramanjani

PÀȶ«PÁ¸ï ¥À©èPÃÉ µÀ£ïì ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

Gowda & Dr. G. K. Mukunda. Published by; M/s. Krishivikas Publications, No. 225, 3rd Cross, 9th Main, Vrushabhavathinagar, Kamakshipalya, Bangalore - 560 079. Phone : 99458 03463

¯ÉÃRPÀgÀ ªÀiÁvÀÄ ¨Á¼É §qÀªÀ-§°èzÀj§âgÀ ºÀuÁÚVzÉ. ‘§qÀvÀ£À §AzÁUÀ ¨Á¼É ¨É½’ JA§ UÁzÉ J®èjUÀÆ w½zÀzÉÝÃ. d£À¸ÁªÀiÁ£ÀåjUÉ ªÀµÀðzÀ GzÀÝPÉÌ ¹UÀĪÀ ºÀuÉÚAzÀgÉ ¨Á¼ÉAiÉÆAzÉÃ. EzÀÄ ªÁtÂdå ¨É¼A É iÀÄÆ ºËzÀÄ. £ÀªÄÀ ä°è ¨É¼z É À ¨Á¼Éºt À ÄÚ ºÀ®ªÁgÀÄ gÁµÀÖöçUÀ½UÉ gÀ¥sÁÛUÀÄwÛzÉ. CzÀjAzÀ UÀt¤ÃAiÀÄ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ «zÉò «¤ªÀÄAiÀÄ ®©ü¸ÀÄwÛzÉ. ºÁUÉAiÉÄà w£ÀÄߪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ºÀtÂÚ¤AzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸Á颵ÀÖ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄAlÄ. £ÀªÀÄä°è £ÀAd£ÀUÀÆqÀÄ gÀ¸À¨Á¼É §®Ä ¥À¹ æ zÀÞ. ¨Á¼ÉºÀtÄÚ ¥ÀÇeÉUÉ, ¥ÀÅgÀ¸ÁÌgÀPÉÌ, Cwy ¸ÀvÁÌgÀPÉÌ ªÀÄÄAvÁV ºÀvÁÛgÀÄ «zsÀzÀ°è §¼À¸® À àqÄÀ vÀÛª.É ¨Á¼ÉJ¯É, ¢AqÀÄ, UÉÆ£É, ¨ÉÃgÀÄ UÀqØÉ ªÀÄÄAvÁV ºÀvÁÛgÄÀ «zsz À ° À è G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ. £ÁgÀ£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ ¨É¼ÉAiÀÄÆ EzÉ. ªÁtÂdåªÁV ¨É¼ÉAiÀÄĪÁUÀ §ºÀ¼À JZÀÑjPɬÄAzÀ ºÁUÀÆ vÀdÕgÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ CUÀvÀå. ¨Á¼ÉUÉ ºÀ®ªÁgÀÄ QÃl ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ºÁ¤ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ. EzÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄzÀ RZÀÄð eÁ¹Û EgÀÄvÀÛzÉAiÀiÁzÀgÀÆ M¼ÉîAiÀÄ E¼ÀĪÀj ¹QÌzÉÝà DzÀgÉ gÉÊvÀ¤UÉ ªÉÆøÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. EwÛÃa£À ¢£ÀU¼ À ° À è ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ, eÉÊ«PÀ UÉƧâgU À ¼ À ÄÀ , eÉÊ«PÀ ¦ÃqÉ£Á±ÀPU À ¼ À ÄÀ , HvÀPÀ ¸ÁPÀuÉ ¸À¹UÀ¼ÄÀ ªÀÄÄAvÁV ºÉa£ Ñ À DzÀåvÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. ¨É¼É ¥ÀjªÀvÀð£É, «Ä±Àæ ¨É¼É ¨ÉøÁAiÀÄ, C¢üPÀ ¸ÁAzÀv æ É £ÉqÀÄ«PÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ GvÀÛªÀÄ E¼ÀĪÀjAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀå. ¸ÀAUÀº æ ÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁl ªÀåªÀ¸ÉÜ ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ªÀiË®åªÀzsÀð£É ªÀÄvÀÄÛ gÀ¥sÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄzsÁj¹zÀ°è ¥sÀ¸À°UÉ C£ÀÄPÀÆ®. ¨Á¼É C¢üPÀ vÉêÁA±À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÇõÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß §AiÀĸÀĪÀ ºÀtÂÚ£À ¨É¼É. ¤ÃgÁªÀj ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆõÀPÁA±ÀUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ºÀt ªÀåAiÀĪÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¹ JµÀÄÖ ¨ÉÃPÉÆà CµÉÖà ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ªÀÄÆ®PÀ MzÀV¹zÀgÉ ¤Ãj£À G½vÁAiÀÄzÀ eÉÆvÉUÉ PÀ¼ÉUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ¸ÀÄ®¨sÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. PÁåªÉArµï, gÉÆç¸ÀÖ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ E¼ÀĪÀj PÉÆqÀĪÀ vÀ½UÀ¼ÀÄ. CAvÀgÀgÁ¶ÖöçÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À°è UÉÆ« æ ĵɯï vÀ½ §ºÀ¼À d£À¦A æ iÀÄ. ‘¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ’ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, ZÁjwæPÀ »£É߯É, ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄtÄÚ, vÀ½UÀ¼ÀÄ, ¸À¸Áå©üªÀÈ¢Þ, UÉƧâgÀ, ¤ÃgÁªÀj, CAvÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄ, PÉÆAiÀÄÄè ªÀÄÄAvÁV ºÀ®ªÁgÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ¸À«¸ÁÛgÀªÁV «ªÀj¸À®ànÖªÉ. F PÀÈwAiÀÄÄ gÉÊvÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ, «zÁåyð ªÀÈAzÀPÉÌ, «eÁÕ¤UÀ½UÉ, ¨ÉÆÃzsÀPÀjUÉ, «¸ÀÛgÀuÁ PÁAiÀÄðPÀvð À jUÉ ºÁUÀÆ GzÀå«ÄUÀ½UÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀª Û ÁUÀĪÀÅzÉA§ «±Áé¸À £ÀªÄÀ VzÉ.

- ¯ÉÃRPÀgÀÄ

¥Àj«r PÀ.æ ¸ÀA. CzsÁåAiÀÄ 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

¥ÀjZÀAiÀÄ LwºÁ¹PÀ »£Éß¯É GUÀªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAaPÉ, DªÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¥sÀÄÛ ºÀtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¸ÀåzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ¸À¸Àå ¸ÀA§AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀtð£É ¥À¨ æ sÉÃzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀVðÃPÀgÀt vÀ½UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «Ä±Àæ vÀ½UÀ¼ÀÄ ºÀªÁUÀÄt ªÀÄtÄÚ ¸À¸Áå©üªÈÀ ¢Þ ¨ÉøÁAiÀÄ PÀª æ ÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÉÇõÀPÁA±À ¤ªÀðºÀuÉ ¤ÃgÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ CAvÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¼É ¤ªÀðºÀuÉ CAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ «Ä±Àæ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ EvÀgÉ ¨ÉøÁAiÀÄ PÀª æ ÀÄUÀ¼ÀÄ PÉÆAiÀÄÄè ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÁtÂPÉ ¸ÀAUÀº æ ÀuÉ ¸À¸Àå ¸ÀAgÀPÀëuÉ ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ZÉÆÃzÀPÀUÀ¼À §¼ÀPÉ ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ ¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄzÀ°è UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÁzÀ PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄPÉÌ vÀUÀ®ÄªÀ CAzÁdÄ RZÀÄð ªÀÄvÀÄÛ CzÀjAzÀ ¤ÃjÃQë¸À§ºÀÄzÁzÀ DzÁAiÀÄ ¨Á¼ÉºÀtÄÚ gÀ¥sÀÄÛ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ zÀÈrüÃPÀgÀt DzsÁgÀ UÀA æ xÀUÀ¼ÀÄ C£ÀħAzsÀ

¥ÀÅl¸ÀASÉå 1 7 9 11 18 21 30 43 45 47 52 56 63 67 68 69 77 80 84 105 109 112 117 119 121 124 125

¯ÉÃRPÀgÀ ªÀiÁvÀÄ ¨Á¼É §qÀªÀ-§°èzÀj§âgÀ ºÀuÁÚVzÉ. ‘§qÀvÀ£À §AzÁUÀ ¨Á¼É ¨É½’ JA§ UÁzÉ J®èjUÀÆ w½zÀzÉÝÃ. d£À¸ÁªÀiÁ£ÀåjUÉ ªÀµÀðzÀ GzÀÝPÉÌ ¹UÀĪÀ ºÀuÉÚAzÀgÉ ¨Á¼ÉAiÉÆAzÉÃ. EzÀÄ ªÁtÂdå ¨É¼A É iÀÄÆ ºËzÀÄ. £ÀªÄÀ ä°è ¨É¼z É À ¨Á¼Éºt À ÄÚ ºÀ®ªÁgÀÄ gÁµÀÖöçUÀ½UÉ gÀ¥sÁÛUÀÄwÛzÉ. CzÀjAzÀ UÀt¤ÃAiÀÄ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ «zÉò «¤ªÀÄAiÀÄ ®©ü¸ÀÄwÛzÉ. ºÁUÉAiÉÄà w£ÀÄߪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ºÀtÂÚ¤AzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸Á颵ÀÖ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄAlÄ. £ÀªÀÄä°è £ÀAd£ÀUÀÆqÀÄ gÀ¸À¨Á¼É §®Ä ¥À¹ æ zÀÞ. ¨Á¼ÉºÀtÄÚ ¥ÀÇeÉUÉ, ¥ÀÅgÀ¸ÁÌgÀPÉÌ, Cwy ¸ÀvÁÌgÀPÉÌ ªÀÄÄAvÁV ºÀvÁÛgÀÄ «zsÀzÀ°è §¼À¸® À àqÄÀ vÀÛª.É ¨Á¼ÉJ¯É, ¢AqÀÄ, UÉÆ£É, ¨ÉÃgÀÄ UÀqØÉ ªÀÄÄAvÁV ºÀvÁÛgÄÀ «zsz À ° À è G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ. £ÁgÀ£ÀÄß GvÁࢸÀĪÀ ¨É¼ÉAiÀÄÆ EzÉ. ªÁtÂdåªÁV ¨É¼ÉAiÀÄĪÁUÀ §ºÀ¼À JZÀÑjPɬÄAzÀ ºÁUÀÆ vÀdÕgÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ CUÀvÀå. ¨Á¼ÉUÉ ºÀ®ªÁgÀÄ QÃl ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ºÁ¤ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ. EzÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄzÀ RZÀÄð eÁ¹Û EgÀÄvÀÛzÉAiÀiÁzÀgÀÆ M¼ÉîAiÀÄ E¼ÀĪÀj ¹QÌzÉÝà DzÀgÉ gÉÊvÀ¤UÉ ªÉÆøÀªÁUÀĪÀÅ¢®è. EwÛÃa£À ¢£ÀU¼ À ° À è ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ, eÉÊ«PÀ UÉƧâgU À ¼ À ÄÀ , eÉÊ«PÀ ¦ÃqÉ£Á±ÀPU À ¼ À ÄÀ , HvÀPÀ ¸ÁPÀuÉ ¸À¹UÀ¼ÄÀ ªÀÄÄAvÁV ºÉa£ Ñ À DzÀåvÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. ¨É¼É ¥ÀjªÀvÀð£É, «Ä±Àæ ¨É¼É ¨ÉøÁAiÀÄ, C¢üPÀ ¸ÁAzÀv æ É £ÉqÀÄ«PÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ GvÀÛªÀÄ E¼ÀĪÀjAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀå. ¸ÀAUÀº æ ÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁl ªÀåªÀ¸ÉÜ ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ªÀiË®åªÀzsÀð£É ªÀÄvÀÄÛ gÀ¥sÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄzsÁj¹zÀ°è ¥sÀ¸À°UÉ C£ÀÄPÀÆ®. ¨Á¼É C¢üPÀ vÉêÁA±À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÇõÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß §AiÀĸÀĪÀ ºÀtÂÚ£À ¨É¼É. ¤ÃgÁªÀj ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆõÀPÁA±ÀUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ºÀt ªÀåAiÀĪÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¹ JµÀÄÖ ¨ÉÃPÉÆà CµÉÖà ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ªÀÄÆ®PÀ MzÀV¹zÀgÉ ¤Ãj£À G½vÁAiÀÄzÀ eÉÆvÉUÉ PÀ¼ÉUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ¸ÀÄ®¨sÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. PÁåªÉArµï, gÉÆç¸ÀÖ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ E¼ÀĪÀj PÉÆqÀĪÀ vÀ½UÀ¼ÀÄ. CAvÀgÀgÁ¶ÖöçÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À°è UÉÆ« æ ĵɯï vÀ½ §ºÀ¼À d£À¦A æ iÀÄ. ‘¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ’ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, ZÁjwæPÀ »£É߯É, ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄtÄÚ, vÀ½UÀ¼ÀÄ, ¸À¸Áå©üªÀÈ¢Þ, UÉƧâgÀ, ¤ÃgÁªÀj, CAvÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄ, PÉÆAiÀÄÄè ªÀÄÄAvÁV ºÀ®ªÁgÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ¸À«¸ÁÛgÀªÁV «ªÀj¸À®ànÖªÉ. F PÀÈwAiÀÄÄ gÉÊvÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ, «zÁåyð ªÀÈAzÀPÉÌ, «eÁÕ¤UÀ½UÉ, ¨ÉÆÃzsÀPÀjUÉ, «¸ÀÛgÀuÁ PÁAiÀÄðPÀvð À jUÉ ºÁUÀÆ GzÀå«ÄUÀ½UÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀª Û ÁUÀĪÀÅzÉA§ «±Áé¸À £ÀªÄÀ VzÉ.

- ¯ÉÃRPÀgÀÄ

¥Àj«r PÀ.æ ¸ÀA. CzsÁåAiÀÄ 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

¥ÀjZÀAiÀÄ LwºÁ¹PÀ »£Éß¯É GUÀªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAaPÉ, DªÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¥sÀÄÛ ºÀtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¸ÀåzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ¸À¸Àå ¸ÀA§AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀtð£É ¥À¨ æ sÉÃzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀVðÃPÀgÀt vÀ½UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «Ä±Àæ vÀ½UÀ¼ÀÄ ºÀªÁUÀÄt ªÀÄtÄÚ ¸À¸Áå©üªÈÀ ¢Þ ¨ÉøÁAiÀÄ PÀª æ ÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÉÇõÀPÁA±À ¤ªÀðºÀuÉ ¤ÃgÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ CAvÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¼É ¤ªÀðºÀuÉ CAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ «Ä±Àæ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ EvÀgÉ ¨ÉøÁAiÀÄ PÀª æ ÀÄUÀ¼ÀÄ PÉÆAiÀÄÄè ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÁtÂPÉ ¸ÀAUÀº æ ÀuÉ ¸À¸Àå ¸ÀAgÀPÀëuÉ ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ZÉÆÃzÀPÀUÀ¼À §¼ÀPÉ ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ ¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄzÀ°è UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÁzÀ PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄPÉÌ vÀUÀ®ÄªÀ CAzÁdÄ RZÀÄð ªÀÄvÀÄÛ CzÀjAzÀ ¤ÃjÃQë¸À§ºÀÄzÁzÀ DzÁAiÀÄ ¨Á¼ÉºÀtÄÚ gÀ¥sÀÄÛ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ zÀÈrüÃPÀgÀt DzsÁgÀ UÀA æ xÀUÀ¼ÀÄ C£ÀħAzsÀ

¥ÀÅl¸ÀASÉå 1 7 9 11 18 21 30 43 45 47 52 56 63 67 68 69 77 80 84 105 109 112 117 119 121 124 125

2

1. ¥ÀjZÀAiÀÄ

ºÀtÄÚUÀ¼À ¥ÉÊQ ¨Á¼ÉUÉ MAzÀÄ «²µÀÖ ¸ÁÜ£À«zÉ. F ºÀtÄÚ §qÀªÀ-

§°èzÀj§âgÀ ¥Ë¶ÖPÀ DºÁgÀªÁVzÉ. ¸ÀÄ®¨sÀ ¨É¯ÉAiÀÄ°è ¹UÀĪÀAvÀºÀ ºÀtÄÚ¨Á¼É. ‘§qÀvÀ£À §AzÁUÀ ¨Á¼É ¨É½’, ‘¨Á¼ÉUÉ MAzÉà UÉÆ£É, ¨Á½UÉ MAzÉà ªÀģɒ ªÀÄÄAvÁzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ UÁzÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä°è ¥ÀZ æ À°vÀ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 190 ªÀµð À UÀ¼À »AzÉ «°AiÀÄA gÉÊmï JA¨ÁvÀ£ÄÀ ‘¨Á¼É ªÀÄvÀÄÛ dªÉÄÊPÁzÀ°è CzÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄ’ JA§ ¯ÉÃR£Àª£ À ÄÀ ß DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è §gÉzÄÀ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀwPæ ÉAiÉÆAzÀgÀ°è ¥ÀPæ Àn¹zÀ£ÀÄ. D zÉñÀzÀ°è ¨Á¼ÉAiÉÄà E®èzÉà ºÉÆÃVzÀÝgÉ CzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ£À ªÁ¸ÀPÉÌ AiÉÆÃUÀå«gÀÄwÛgÀ°®èªÉAzÀÄ MwÛ ºÉýzÁÝgÉ. C°è£À d£À zÀÈqsPÀ ÁAiÀÄgÁV ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀåªÁVgÀ®Ä CªÀgÄÀ w£ÀÄßwÛzÝÀ ¨Á¼Éºt À ÄÚU¼ À ÃÉ PÁgÀt. CªÀgÀÄ JAvÀºÀ PÀµÀÖzÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÁßzÀgÀÆ ªÀiÁqÀ®Ä ±ÀPÀÛgÁVzÁÝgÉ.

D¦üPæ Á RAqÀzÀ PÉ®ªÉÇAzÀÄ PÁqÀÄ d£ÁAUÀzª À g À ÄÀ ªÀµð À zÀ MAzÉgq À ÄÀ wAUÀ¼À°è PÉêÀ® ¨Á¼ÉºÀtÚ£ÀÄß ªÀiÁvÀª æ Éà wAzÀÄ fë¸ÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C£ÉéõÀuÉUÀ½UÁV D¦üPæ Á RAqÀªÀ£ÀÄß vÀ®Ä¦zÀ PÉ®ªÀÅ DAUÀègÀÄ ¸ÀvÀvÀªÁV ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À »lÖ£ÀÄß wAzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà zÀĵÀàjuÁªÀÄ«®èzÉ EzÀÝgÉAzÀÄ w½zÀħA¢zÉ. ¨sÁgÀvz À ° À è ¨É¼A É iÀÄ®àqÄÀ wÛgÄÀ ªÀ ºÀt£ Ú À ¨É¼U É ¼ À ° À è ¨Á¼ÉUÉ GvÁàz£ À A É iÀÄ°è ¥Àx æ ÀªÀÄ ¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ «¹ÛÃtðzÀ°è JgÀqÀ£Éà ¸ÁÜ£À«zÉ. GvÁàzÀ£É ªÀµÀðPÉÌ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 104 ®PÀë l£ïUÀ¼ÀµÀÄÖ EzÉ. F ¥Àª æ ÀiÁtªÀÅ 4 ®PÀë ºÉPÉÖÃgïUÀ½AzÀ GvÁàzÀ£É DVgÀĪÀAvÀºÀzÀÄÝ. EzÀgÀ ¥Á®Ä MlÄÖ ºÀtÂÚ£À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¥ÉÊQ ±ÉÃPÀqÁ 32gÀµÄÀ .Ö CzÉà jÃw PÉÃë vÀz æ ° À è ±ÉÃPÀqÁ 12gÀµÄÀ .Ö ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àz æ Ás £ÀªÁV ¨É¼A É iÀÄĪÀ gÁdåU¼ À A É zÀg;É ªÀĺÁgÁµÀöÖ ç, UÀÄdgÁvï, vÀ«Ä¼ÀÄ £ÁqÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ, DAzsÀæ ¥Àz æ ÉñÀ, PÉÃgÀ¼À, Mj¸Áì, ©ºÁgÀ, ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À ªÀÄvÀÄÛ C¸ÁìA. PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 50,000 ºÉPÉÖÃgï PÉëÃvÀz æ À°è ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛzÀÄÝ CzÀgÀ GvÁàzÀ£É 16 ®PÀë l£ïUÀ¼ÀµÀÄÖ EzÉ. ºÉPÉÖÃgïUÉ ¸ÀgÁ¸Àj 32 l£ï E¼ÀĪÀj ¸ÁzsÀå. gÁdåzÀ°è£À ¨Á¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¥Àª æ ÀÄÄR f¯ÉU è ¼ À ÄÀ JAzÀgÉ ¨ÉAUÀ¼Æ À gÀÄ, ²ªÀªÆ É UÀÎ, zÀQt ë PÀ£ßÀ qÀ, vÀĪÀÄPÀÆgÀÄ, ¨É¼U À Á«, aPÀ̪ÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ, §¼Áîj, GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ, ªÉÄʸÀÆgÀÄ, ºÁªÉÃj, avÀz æ ÀÄUÀð, ©eÁ¥ÀÅgÀ, UÀÄ®âUÀð EvÁå¢.

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

EvÀgÉ §ºÀ¼µ À ÄÀ Ö ºÀtÄÚU½ À VAvÀ ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ºÉa£ Ñ À ¸ÀªÄÀ vÉÆî£À DºÁgÀª£ À ÄÀ ß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À°è ºÉaÑ£À ¨sÁUÀ ±ÀPÀðgÀ¦µÀ×UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ CA±ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ±ÀQÛAiÀÄÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 100 UÁæA ºÀtÂÚUÉ 104 PÁå¯ÉÆjUÀ¼ÀµÀÄÖ EgÀÄvÀÛzÉ. ¨Á¼É ºÀtÄÚUÀ¼À°è 11 fêÀ¸ÀvÀéUÀ¼ÀÄ EªÉ. CªÀÅUÀ¼À ¥ÉÊQ §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ J,© ªÀÄvÀÄÛ ¹. fqÀÄØ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¸ÁgÀd£ÀPÀUÀ¼ÀÄ wÃgÀ PÀrªÉÄ. R¤eÁA±ÀU¼ À ÄÀ ºÉa£ Ñ À ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ°g è ÄÀ vÀª Û .É CzÀg° À Aè iÀÄÆ ºÉa£ Ñ z À ÁV gÀAdPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄtÚ C¢üPÀ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. ¨ÉÃgÉ ºÀtÄÚUÀ½UÉ ºÉÆð¹zÀ°è PÀrªÉÄ ¨É¯ÉAiÀÄ°è ºÁUÀÆ ªÀµÀðzÀ J¯Áè PÁ®zÀ°è ¹UÀĪÀ ºÀuÉA Ú zÀgÉ ¨Á¼É. CzÀPÉÌ IÄvÀĪÀiÁ£À JA§Ä¢®è.

ZÉ£ÁßV ¥ÀPÀéUÉÆAqÀ ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À°è £ÀªÀÄä ±ÀjÃgÀPÉÌ ¨ÉÃPÁUÀĪÀ J¯Áè ¥ÉÇõÀPÁA±ÀU¼ À ÄÀ EgÀÄvÀª Û .É ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ±ÀQA Û iÀÄ CvÀÄåvª ÛÀ ÄÀ ªÀÄÆ®. PÉ®ªÉÇAzÀÄ vÀ½UÀ¼À ºÀtÄÚUÀ¼À°è ±ÉÃPÀqÁ 20gÀµÀÄÖ ¸ÀPÀÌgÉ EgÀÄvÀÛzÉ. PÁ¬Ä ¨Á¼ÉAiÀÄ°è wgÀĽ£À ºÉZÄÀ Ñ ¨sÁUÀ ¦µÀª Ö ÁVzÀÄÝ, ªÀiÁVzÀAvɯÁè ¸ÀPÌÀgA É iÀiÁV ªÀiÁ¥ÀðqÀÄvÀz Û .É ¥Ë¶ÖPÀ UÀÄtUÀ¼° À è EvÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ºÀtÄÚU¼ À £ À ÄÀ ß EzÀÄ «ÄÃj¸ÀÄvÀz Û .É CmÁèAnPï ¸ÀgÆ É ÃªÀgz À À ¢éÃ¥ÀU¼ À ° À è£À §ÄqÀPl À ÄÖ d£ÁAUÀzÀ ¥Àª æ ÄÀ ÄR DºÁgÀ EA¢UÀÆ ¸ÀºÀ ¨Á¼ÉAiÉÄà DVzÉ. ¨Á¼É GµÀÚ ªÀ®AiÀÄ zÉñÀUÀ¼À ªÁtÂdå ºÀtÂÚ£À ¨É¼É. r¸ÉÃæ ° JA§ÄªÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è ¨Á¼É Erà dUÀwÛ£À°èAiÉÄà CvÀåAvÀ ªÀÄzsÀÄgÀªÁzÀ ºÀtÄÚ.

JµÉÆÖÃPÀqÉ ¥ÀÇtð PÀ½vÀ ºÀtÄÚUÀ¼À wgÀļÀ£ÀÄß ºÀ¸ÀÄUÀƸÀÄUÀ¼À ªÉÆzÀ® WÀ£À DºÁgÀªÁV §¼À¸ÄÀ ªÀ gÀÆrü EzÉ. PÉêÀ® 12 jAzÀ 15 wAUÀ¼ÄÀ UÀ¼À CªÀ¢Aü iÀÄ°è ºÉPÃÖÉ jUÉ 100 l£ÀÄß ºÀtÄÚ ¸ÁzsåÀ . DºÁgÀzÀ PÉÆgÀvAÉ iÀÄ£ÀÄß ¤ÃV¸À®Ä ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ£À PÉëÃvÀz æ À°è ¨É¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ. UÉÆ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£Éà JgÀqÀÄ ¨sÁUÀ w£Àß®Ä G¥ÀAiÀÄÄPÀ« Û gÀÄvÀz Û .É PÁ¬Ä¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß 600 ¸É. GµÀv Ú A É iÀÄ°è ¨ÉìĹzÁUÀ®Æ ¸ÀºÀ CzÀg° À £ è À fêÀ¸ÀvÀéUÀ¼ÀÄ ºÁ¼ÁUÀĪÀÅ¢®è. wgÀĽ£À°è£À ¸ÀPÀÌgÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀĽUÀ¼À CA±À §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀåvÁå¸ÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ £ÉÃAzÀæ ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ±ÉÃ. 26, £ÉÊ¥ÀǪÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ ¸À¥ÃÉs zÀU¼ À ° À è ±ÉÃ. 27 ªÀÄvÀÄÛ §¸ÁæAiÀiï CxÀªÁ UÀÄdÄÓ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ 15gÀµÀÄÖ ¸ÀPÀÌgÉ CA±À«gÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄAxÀ£ï£ÀAvÀºÀ CqÀÄUÉ ¨Á¼ÉUÀ¼À°è£À ¸ÀPÌÀgÉ UÀÆPè Æ É Ã¸ï DVgÀÄvÀz Û .É CzÉà jÃw £ÉÃAzÀæ ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ 0.4gÀµÄÀ Ö ºÀĽAiÀÄ CA±À«zÀÝgÉ ªÀÄvÉÛ PÉ®ªÉÇAzÀgÀ°è CzÀgÀ ¥Àª æ ÀiÁt ±ÉÃPÀqÁ 1.2gÀµÀÄÖ EgÀÄvÀÛzÉ. EµÉÖ¯Áè EzÀÝgÀÆ £ÀªÀÄä°è ¢£ÀªÉÇAzÀPÉÌ ¸Éë¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¨Á¼ÉºÀtÂÚ£À ¸ÀgÁ¸Àj ¥Àª æ ÀiÁt PÉêÀ® 28 UÁæAUÀ¼ÀµÉÖÃ. zsÁ«ÄðPÀ ªÀiË®åUÀ¼À°è ¨Á¼ÉUÉ ¥Àx æ ÀªÀÄ ¸ÁÜ£À.

2

1. ¥ÀjZÀAiÀÄ

ºÀtÄÚUÀ¼À ¥ÉÊQ ¨Á¼ÉUÉ MAzÀÄ «²µÀÖ ¸ÁÜ£À«zÉ. F ºÀtÄÚ §qÀªÀ-

§°èzÀj§âgÀ ¥Ë¶ÖPÀ DºÁgÀªÁVzÉ. ¸ÀÄ®¨sÀ ¨É¯ÉAiÀÄ°è ¹UÀĪÀAvÀºÀ ºÀtÄÚ¨Á¼É. ‘§qÀvÀ£À §AzÁUÀ ¨Á¼É ¨É½’, ‘¨Á¼ÉUÉ MAzÉà UÉÆ£É, ¨Á½UÉ MAzÉà ªÀģɒ ªÀÄÄAvÁzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ UÁzÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä°è ¥ÀZ æ À°vÀ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 190 ªÀµð À UÀ¼À »AzÉ «°AiÀÄA gÉÊmï JA¨ÁvÀ£ÄÀ ‘¨Á¼É ªÀÄvÀÄÛ dªÉÄÊPÁzÀ°è CzÀgÀ ¨ÉøÁAiÀÄ’ JA§ ¯ÉÃR£Àª£ À ÄÀ ß DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è §gÉzÄÀ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀwPæ ÉAiÉÆAzÀgÀ°è ¥ÀPæ Àn¹zÀ£ÀÄ. D zÉñÀzÀ°è ¨Á¼ÉAiÉÄà E®èzÉà ºÉÆÃVzÀÝgÉ CzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ£À ªÁ¸ÀPÉÌ AiÉÆÃUÀå«gÀÄwÛgÀ°®èªÉAzÀÄ MwÛ ºÉýzÁÝgÉ. C°è£À d£À zÀÈqsPÀ ÁAiÀÄgÁV ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀåªÁVgÀ®Ä CªÀgÄÀ w£ÀÄßwÛzÝÀ ¨Á¼Éºt À ÄÚU¼ À ÃÉ PÁgÀt. CªÀgÀÄ JAvÀºÀ PÀµÀÖzÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÁßzÀgÀÆ ªÀiÁqÀ®Ä ±ÀPÀÛgÁVzÁÝgÉ.

D¦üPæ Á RAqÀzÀ PÉ®ªÉÇAzÀÄ PÁqÀÄ d£ÁAUÀzª À g À ÄÀ ªÀµð À zÀ MAzÉgq À ÄÀ wAUÀ¼À°è PÉêÀ® ¨Á¼ÉºÀtÚ£ÀÄß ªÀiÁvÀª æ Éà wAzÀÄ fë¸ÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C£ÉéõÀuÉUÀ½UÁV D¦üPæ Á RAqÀªÀ£ÀÄß vÀ®Ä¦zÀ PÉ®ªÀÅ DAUÀègÀÄ ¸ÀvÀvÀªÁV ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À »lÖ£ÀÄß wAzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà zÀĵÀàjuÁªÀÄ«®èzÉ EzÀÝgÉAzÀÄ w½zÀħA¢zÉ. ¨sÁgÀvz À ° À è ¨É¼A É iÀÄ®àqÄÀ wÛgÄÀ ªÀ ºÀt£ Ú À ¨É¼U É ¼ À ° À è ¨Á¼ÉUÉ GvÁàz£ À A É iÀÄ°è ¥Àx æ ÀªÀÄ ¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ «¹ÛÃtðzÀ°è JgÀqÀ£Éà ¸ÁÜ£À«zÉ. GvÁàzÀ£É ªÀµÀðPÉÌ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 104 ®PÀë l£ïUÀ¼ÀµÀÄÖ EzÉ. F ¥Àª æ ÀiÁtªÀÅ 4 ®PÀë ºÉPÉÖÃgïUÀ½AzÀ GvÁàzÀ£É DVgÀĪÀAvÀºÀzÀÄÝ. EzÀgÀ ¥Á®Ä MlÄÖ ºÀtÂÚ£À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ¥ÉÊQ ±ÉÃPÀqÁ 32gÀµÄÀ .Ö CzÉà jÃw PÉÃë vÀz æ ° À è ±ÉÃPÀqÁ 12gÀµÄÀ .Ö ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àz æ Ás £ÀªÁV ¨É¼A É iÀÄĪÀ gÁdåU¼ À A É zÀg;É ªÀĺÁgÁµÀöÖ ç, UÀÄdgÁvï, vÀ«Ä¼ÀÄ £ÁqÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ, DAzsÀæ ¥Àz æ ÉñÀ, PÉÃgÀ¼À, Mj¸Áì, ©ºÁgÀ, ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À ªÀÄvÀÄÛ C¸ÁìA. PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 50,000 ºÉPÉÖÃgï PÉëÃvÀz æ À°è ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛzÀÄÝ CzÀgÀ GvÁàzÀ£É 16 ®PÀë l£ïUÀ¼ÀµÀÄÖ EzÉ. ºÉPÉÖÃgïUÉ ¸ÀgÁ¸Àj 32 l£ï E¼ÀĪÀj ¸ÁzsÀå. gÁdåzÀ°è£À ¨Á¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¥Àª æ ÀÄÄR f¯ÉU è ¼ À ÄÀ JAzÀgÉ ¨ÉAUÀ¼Æ À gÀÄ, ²ªÀªÆ É UÀÎ, zÀQt ë PÀ£ßÀ qÀ, vÀĪÀÄPÀÆgÀÄ, ¨É¼U À Á«, aPÀ̪ÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ, §¼Áîj, GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ, ªÉÄʸÀÆgÀÄ, ºÁªÉÃj, avÀz æ ÀÄUÀð, ©eÁ¥ÀÅgÀ, UÀÄ®âUÀð EvÁå¢.

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

EvÀgÉ §ºÀ¼µ À ÄÀ Ö ºÀtÄÚU½ À VAvÀ ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ºÉa£ Ñ À ¸ÀªÄÀ vÉÆî£À DºÁgÀª£ À ÄÀ ß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À°è ºÉaÑ£À ¨sÁUÀ ±ÀPÀðgÀ¦µÀ×UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ CA±ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ±ÀQÛAiÀÄÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 100 UÁæA ºÀtÂÚUÉ 104 PÁå¯ÉÆjUÀ¼ÀµÀÄÖ EgÀÄvÀÛzÉ. ¨Á¼É ºÀtÄÚUÀ¼À°è 11 fêÀ¸ÀvÀéUÀ¼ÀÄ EªÉ. CªÀÅUÀ¼À ¥ÉÊQ §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ J,© ªÀÄvÀÄÛ ¹. fqÀÄØ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¸ÁgÀd£ÀPÀUÀ¼ÀÄ wÃgÀ PÀrªÉÄ. R¤eÁA±ÀU¼ À ÄÀ ºÉa£ Ñ À ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ°g è ÄÀ vÀª Û .É CzÀg° À Aè iÀÄÆ ºÉa£ Ñ z À ÁV gÀAdPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄtÚ C¢üPÀ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ°ègÀÄvÀÛªÉ. ¨ÉÃgÉ ºÀtÄÚUÀ½UÉ ºÉÆð¹zÀ°è PÀrªÉÄ ¨É¯ÉAiÀÄ°è ºÁUÀÆ ªÀµÀðzÀ J¯Áè PÁ®zÀ°è ¹UÀĪÀ ºÀuÉA Ú zÀgÉ ¨Á¼É. CzÀPÉÌ IÄvÀĪÀiÁ£À JA§Ä¢®è.

ZÉ£ÁßV ¥ÀPÀéUÉÆAqÀ ¨Á¼É ºÀtÂÚ£À°è £ÀªÀÄä ±ÀjÃgÀPÉÌ ¨ÉÃPÁUÀĪÀ J¯Áè ¥ÉÇõÀPÁA±ÀU¼ À ÄÀ EgÀÄvÀª Û .É ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ±ÀQA Û iÀÄ CvÀÄåvª ÛÀ ÄÀ ªÀÄÆ®. PÉ®ªÉÇAzÀÄ vÀ½UÀ¼À ºÀtÄÚUÀ¼À°è ±ÉÃPÀqÁ 20gÀµÀÄÖ ¸ÀPÀÌgÉ EgÀÄvÀÛzÉ. PÁ¬Ä ¨Á¼ÉAiÀÄ°è wgÀĽ£À ºÉZÄÀ Ñ ¨sÁUÀ ¦µÀª Ö ÁVzÀÄÝ, ªÀiÁVzÀAvɯÁè ¸ÀPÌÀgA É iÀiÁV ªÀiÁ¥ÀðqÀÄvÀz Û .É ¥Ë¶ÖPÀ UÀÄtUÀ¼° À è EvÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ºÀtÄÚU¼ À £ À ÄÀ ß EzÀÄ «ÄÃj¸ÀÄvÀz Û .É CmÁèAnPï ¸ÀgÆ É ÃªÀgz À À ¢éÃ¥ÀU¼ À ° À è£À §ÄqÀPl À ÄÖ d£ÁAUÀzÀ ¥Àª æ ÄÀ ÄR DºÁgÀ EA¢UÀÆ ¸ÀºÀ ¨Á¼ÉAiÉÄà DVzÉ. ¨Á¼É GµÀÚ ªÀ®AiÀÄ zÉñÀUÀ¼À ªÁtÂdå ºÀtÂÚ£À ¨É¼É. r¸ÉÃæ ° JA§ÄªÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è ¨Á¼É Erà dUÀwÛ£À°èAiÉÄà CvÀåAvÀ ªÀÄzsÀÄgÀªÁzÀ ºÀtÄÚ.

JµÉÆÖÃPÀqÉ ¥ÀÇtð PÀ½vÀ ºÀtÄÚUÀ¼À wgÀļÀ£ÀÄß ºÀ¸ÀÄUÀƸÀÄUÀ¼À ªÉÆzÀ® WÀ£À DºÁgÀªÁV §¼À¸ÄÀ ªÀ gÀÆrü EzÉ. PÉêÀ® 12 jAzÀ 15 wAUÀ¼ÄÀ UÀ¼À CªÀ¢Aü iÀÄ°è ºÉPÃÖÉ jUÉ 100 l£ÀÄß ºÀtÄÚ ¸ÁzsåÀ . DºÁgÀzÀ PÉÆgÀvAÉ iÀÄ£ÀÄß ¤ÃV¸À®Ä ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ£À PÉëÃvÀz æ À°è ¨É¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ. UÉÆ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£Éà JgÀqÀÄ ¨sÁUÀ w£Àß®Ä G¥ÀAiÀÄÄPÀ« Û gÀÄvÀz Û .É PÁ¬Ä¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß 600 ¸É. GµÀv Ú A É iÀÄ°è ¨ÉìĹzÁUÀ®Æ ¸ÀºÀ CzÀg° À £ è À fêÀ¸ÀvÀéUÀ¼ÀÄ ºÁ¼ÁUÀĪÀÅ¢®è. wgÀĽ£À°è£À ¸ÀPÀÌgÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀĽUÀ¼À CA±À §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀåvÁå¸ÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ £ÉÃAzÀæ ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ±ÉÃ. 26, £ÉÊ¥ÀǪÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ ¸À¥ÃÉs zÀU¼ À ° À è ±ÉÃ. 27 ªÀÄvÀÄÛ §¸ÁæAiÀiï CxÀªÁ UÀÄdÄÓ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ 15gÀµÀÄÖ ¸ÀPÀÌgÉ CA±À«gÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄAxÀ£ï£ÀAvÀºÀ CqÀÄUÉ ¨Á¼ÉUÀ¼À°è£À ¸ÀPÌÀgÉ UÀÆPè Æ É Ã¸ï DVgÀÄvÀz Û .É CzÉà jÃw £ÉÃAzÀæ ¨Á¼ÉAiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ 0.4gÀµÄÀ Ö ºÀĽAiÀÄ CA±À«zÀÝgÉ ªÀÄvÉÛ PÉ®ªÉÇAzÀgÀ°è CzÀgÀ ¥Àª æ ÀiÁt ±ÉÃPÀqÁ 1.2gÀµÀÄÖ EgÀÄvÀÛzÉ. EµÉÖ¯Áè EzÀÝgÀÆ £ÀªÀÄä°è ¢£ÀªÉÇAzÀPÉÌ ¸Éë¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¨Á¼ÉºÀtÂÚ£À ¸ÀgÁ¸Àj ¥Àª æ ÀiÁt PÉêÀ® 28 UÁæAUÀ¼ÀµÉÖÃ. zsÁ«ÄðPÀ ªÀiË®åUÀ¼À°è ¨Á¼ÉUÉ ¥Àx æ ÀªÀÄ ¸ÁÜ£À.

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

3

¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ±ÀÄzÀÞ ¨É¼A É iÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ vÉAUÀÄ, CrPÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨É¼U É ¼ À À eÉÆvÉUÉ «Ä±Àæ ¨É¼ÉAiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ UÀzÉÝUÀ¼À°è ¸ÀgÀ¢ ¨É¼ÉAiÀiÁV ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÁrPÉ. PÉÊvÉÆÃlUÀ¼° À è, ªÀÄ£ÉU¼ À À »vÀÛ®ÄUÀ¼° À è ªÀÄÄAvÁzÀ ¨sÁUÀU¼ À ° À è EzÀgÀ VqÀUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.

¨Á¼É ºÀtÚ£À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉ ¨Á¼ÉAiÀÄÄ dUÀwÛ£À d£À¦A æ iÀÄ ºÀtÄÚ. CAvÀgg À Á¶ÖöçÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉAiÀÄ°è ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀ ºÀuÁÚVzÉ. CzÀgÀ ¥Àª æ iÀ ÁtªÀ£ÄÀ ß ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ªÉÆlÖªÉÆzÀ°UÉ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁrzÀ ºÀtÄÚ JAzÀgÉ ¨Á¼É ªÀiÁvÀª æ ÉÃ. CªÀÅUÀ¼À ªÀiË®åªÀ£ÀÄß C¼ÀvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÁzÀgÉ QvÀÛ¼É eÁwAiÀÄ ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß ©lÖgÉ 2£ÉAiÀÄ ¸ÁÜ£À ¨Á¼ÉUÉ ªÀiÁvÀª æ ÉÃ. DyðPÀªÁV, ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ¥Àj¸ÀgÀzÀ zÀȶ֬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdQÃAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §®Ä ¸ÀÆPÀöë ä«gÀĪÀ GvÀà£Àß. DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜ (FAO) CAQ CA±ÀUÀ¼À ¥ÀPæ ÁgÀ «±ÀézÀ°è gÀ¥sÁÛUÀĪÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ ¥Àª æ ÀiÁt ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 11.7 zÀ±À®PÀë l£ÀßUÀ¼ÀµÀÄÖ EvÀÄÛ.

C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÀĪÀ C£ÉÃPÀ gÁµÀÖöçUÀ¼À°è ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß UÉÆâü, CQÌ CxÀªÁ eÉÆüÀUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ¥Àª æ ÀÄÄR DºÁgÀªÁV §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ.

CAvÀgg À Á¶ÖöçÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀz° À è ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §ºÀĪÀÄÄRå GvÀà£ßÀ ªÁVzÀÄÝ ¨sÁgÀvÀzÀ MlÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ PÉêÀ® 1/5 ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ªÀiÁvÀæ «zÉñÀUÀ½UÉ PÀ¼ÄÀ »¸À¯ÁUÀÄvÀÛz.É ¨Á¼É G¢ÞªÉÄAiÀÄÄ DzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ GzÉÆåÃUÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À M¼ÉîAiÀÄ ªÀÄÆ®ªÁVzÉ. C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÀĪÀ ¯Áån£ï CªÉÄjPÀ, PÉgÉéAiÀÄ£ï, KµÁå ªÀÄvÀÄÛ D¦üPæ ÁUÀ¼° À è EzÀPÌÉ GvÀª Û ÄÀ CªÀPÁ±À«zÉ. PÀ¼z É À PÉ®ªÀÅ zÀ±PÀ U À ¼ À ° À è CAvÀgÀgÁ¶ÖöçÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀzÀ°è ¨Á¼ÉUÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. «±ÀézÀ MlÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ 98gÀµÀÄÖ GvÀàwÛAiÀÄ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÄÀ ªÀ zÉñÀU¼ À ° À è §¼À¸¯ À ÁUÀÄwÛz.É ¥ÀU æ w À ¥ÀgÀ zÉñÀU¼ À À 123 zÉñÀU¼ À ÄÀ ¸ÉÃjªÉ. DzÁUÀÆå PÉêÀ® PÉ®ªÀÅ zÉñÀU¼ À ÄÀ ªÀiÁvÀª æ ÃÉ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àz æ Ás £ÀªÁV ¨É¼z É ÄÀ gÀ¥ÄÀs Û ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝg.É CAvÀºÀ 10 ¥Àz æ Ás £À ¨Á¼É GvÁàz£ À Á zÉñÀU¼ À Æ À ±ÉÃPÀqÁ 73gÀµÀÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ¨sÁgÀvÀ, FPÉéÃqÀgï, ¨Éf æ ¯ï ªÀÄvÀÄÛ aãÁ zÉñÀUÀ¼ÀÆ MlÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ CzsÀðªÀ£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ. ¯Áån£ï CªÉÄjPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉgÃÉ ©AiÀÄ£ï ¥Àz æ ÃÉ ±ÀU¼ À Æ À 1980gÀªg À U É É KgÀĪÀÄÄRzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è D£ÀAvÀgÀ KµÁå RAqÀzÀ zÉñÀUÀ¼ÀÆ ªÀÄÄAzÀPÉÌ §AzÀªÀÅ.

D¦üPæ Á zÉñÀU¼ À Æ À GvÁàz£ À AÉ iÀÄ£ÀÄß MAzÉà ªÀÄlÖz° À è PÁ¥ÁrPÉÆAqÀÄ §A¢ªÉ.

4

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

2000zÀ ¸Á°£À°è PÉêÀ® ¯Áån£ï CªÉÄjPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉgÀ©£ï zÉñÀUÀ¼À°è ±ÉÃPÀqÁ 80QÌAvÀ ºÉZÀÄÑ gÀ¥sÀÛ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀݪÀÅ. ¥Àz æ sÁ£À gÀ¥sÀÄÛ zÉñÀUÀ¼À°è GUÁAqÀ, PÉƸÁÖjPÁ, ¦°¥ÉÊ£ïì ªÀÄvÀÄÛ PÉÆ®A©AiÀÄ. «±ÀézÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ gÀ¦üÛ£À°è FPÉéqÀgï MAzÉà ±ÉÃPÀqÁ 33QÌAvÀ ºÉZÁÑV «zÉñÀUÀ½UÉ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. 90gÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è F ¥Àª æ ÀiÁtªÀÅ ¸Àé®àªÀÄnÖUÉ PÀŬÄvÀÄ. CzÉà ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ°è KµÁå RAqÀzÀ zÉñÀU¼ À À gÀ¥ÄÀs Û ºÉZÁѬÄvÀÄ. ¨Á¼É G¢ÝªÄÉ ¬ÄAzÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ¸ÀgÀPÀ£ÀÄß ºÉÆgÀzÉñÀUÀ½UÉ gÀ¥sÀÄÛªÀiÁqÀ®Ä ºÉaÑ£À CªÀPÁ±ÀUÀ½ªÉ. ¨Á¼ÉAiÀÄ G¢ÝªÄÉ AiÀÄ°è ¸ÀgPÀ £ À ÄÀ ß ¸ÁV¸À®Ä vÀU® À ĪÀ ªÉZÒÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÄÀ AiÀÄ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ EgÀÄvÀÛªÉ.

ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉAiÀÄ ¹Üw ¨Á¼ÉAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ ¹ÜwAiÀÄÄ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀåvÁå¸À¢AzÀ PÀÆr¸ÀÄvÀÛzÉ.

CzÉäzÀÝgÆ À GvÁàz£ À É ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀĪ î À zÉñÀU¼ À £ À ÄÀ ß CªÀ®A©¹gÀÄvÀz Û .É zÉñÀ¢AzÀ zÉñÀPÌÉ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±À¢AzÀ ªÀÄvÉÆA Û zÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±ÀPÌÉ DyðPÀªÁV §ºÀ¼µ À ÄÀ Ö ªÀåvÁå¸À PÀAqÀħgÀÄvÀÛz.É §ºÀ¼µ À ÄÀ Ö ¸Àt¥ Ú ÅÀ lÖ ¸Àv é A À vÀåæ PÀȶPÀgÄÀ C¢üPÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è PÀAqÀħgÀÄvÁÛg.É DzÀgÉ §ÈºÀvï ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ PÀA¥À¤UÀ¼ÄÀ PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è EªÉ. C°è PÉƬÄè£À £ÀAvÀgÀ ¸ÀZ é ÒÀ UÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ, vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ, UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÁtÂPÉ §ºÀ¼À CZÀÄPÑ m À ÁÖV ¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛgÉ. ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §ºÀĨÉÃUÀ ºÁ¼ÁUÀĪÀ GvÀà£ÀߪÁVzÉ. ºÁUÁV CzÀ£ÄÀ ß ¨É¼A É iÀÄĪÀ ºÀAvÀ¢AzÀ vÀÄA§ÄªÀ, ¸ÁUÁtÂPÉ ªÀiÁqÀĪÀ, ¤ªÀð»¸ÀĪÀ, ºÀtÄÚ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAZÀĪÀ PÉ®¸ÀU¼ À Æ À §ºÀÄ JZÀj Ñ PɬÄAzÀ £ÀqAÉ iÀĨÉÃPÀÄ.

EzÀPÌÉ ºÉa£ Ñ À §AqÀªÁ¼Àª£ À ÄÀ ß ºÀÆqÀ¨ÃÉ PÁUÀÄvÀz Û .É vÁAwæPv À É ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁVzÀÄÝ PÀȶPÀjUÉ ºÉa£ Ñ À GvÁàz£ À A É iÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ªÀiË®åªÀzÀsð£É¬ÄAzÀ ºÉaÑ£À ¯Á¨sÀ ¸ÁzsÀå. ¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄPÉÌ ºÉa£ Ñ À PÀÆ°AiÀiÁ¼ÀÄUÀ¼ÄÀ ¨ÉÃPÁUÀÄvÁÛg.É ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ PÉ®¸ÀPÀÆÌ d£ÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄ CUÀvÀå. F PÉ®¸ÀUÀ½UÉ C£ÀĨsÀªÀ EgÀĪÀAvÀºÀ PÉ®¸ÀUÁgÀgÄÀ ¨ÉÃPÁUÀÄvÁÛg.É ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ªÀµð À «Ãrà ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉ §gÀÄwÛgÄÀ vÀz Û .É AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ À MAzÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±Àz° À è CqÀZu À U É ¼ À Æ À GAmÁzÀgÉ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¥Àz æ ÉñÀ¢AzÀ ¸ÀgÀPÀ£ÀÄß vÀj¹PÉƼÀÀÄzÀÄ.

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

3

¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ±ÀÄzÀÞ ¨É¼A É iÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ vÉAUÀÄ, CrPÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨É¼U É ¼ À À eÉÆvÉUÉ «Ä±Àæ ¨É¼ÉAiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ UÀzÉÝUÀ¼À°è ¸ÀgÀ¢ ¨É¼ÉAiÀiÁV ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÁrPÉ. PÉÊvÉÆÃlUÀ¼° À è, ªÀÄ£ÉU¼ À À »vÀÛ®ÄUÀ¼° À è ªÀÄÄAvÁzÀ ¨sÁUÀU¼ À ° À è EzÀgÀ VqÀUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.

¨Á¼É ºÀtÚ£À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉ ¨Á¼ÉAiÀÄÄ dUÀwÛ£À d£À¦A æ iÀÄ ºÀtÄÚ. CAvÀgg À Á¶ÖöçÃAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉAiÀÄ°è ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀ ºÀuÁÚVzÉ. CzÀgÀ ¥Àª æ iÀ ÁtªÀ£ÄÀ ß ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ªÉÆlÖªÉÆzÀ°UÉ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁrzÀ ºÀtÄÚ JAzÀgÉ ¨Á¼É ªÀiÁvÀª æ ÉÃ. CªÀÅUÀ¼À ªÀiË®åªÀ£ÀÄß C¼ÀvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÁzÀgÉ QvÀÛ¼É eÁwAiÀÄ ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß ©lÖgÉ 2£ÉAiÀÄ ¸ÁÜ£À ¨Á¼ÉUÉ ªÀiÁvÀª æ ÉÃ. DyðPÀªÁV, ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ¥Àj¸ÀgÀzÀ zÀȶ֬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdQÃAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §®Ä ¸ÀÆPÀöë ä«gÀĪÀ GvÀà£Àß. DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜ (FAO) CAQ CA±ÀUÀ¼À ¥ÀPæ ÁgÀ «±ÀézÀ°è gÀ¥sÁÛUÀĪÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ ¥Àª æ ÀiÁt ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 11.7 zÀ±À®PÀë l£ÀßUÀ¼ÀµÀÄÖ EvÀÄÛ.

C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÀĪÀ C£ÉÃPÀ gÁµÀÖöçUÀ¼À°è ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß UÉÆâü, CQÌ CxÀªÁ eÉÆüÀUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ¥Àª æ ÀÄÄR DºÁgÀªÁV §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ.

CAvÀgg À Á¶ÖöçÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀz° À è ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §ºÀĪÀÄÄRå GvÀà£ßÀ ªÁVzÀÄÝ ¨sÁgÀvÀzÀ MlÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ PÉêÀ® 1/5 ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ªÀiÁvÀæ «zÉñÀUÀ½UÉ PÀ¼ÄÀ »¸À¯ÁUÀÄvÀÛz.É ¨Á¼É G¢ÞªÉÄAiÀÄÄ DzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ GzÉÆåÃUÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À M¼ÉîAiÀÄ ªÀÄÆ®ªÁVzÉ. C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÀĪÀ ¯Áån£ï CªÉÄjPÀ, PÉgÉéAiÀÄ£ï, KµÁå ªÀÄvÀÄÛ D¦üPæ ÁUÀ¼° À è EzÀPÌÉ GvÀª Û ÄÀ CªÀPÁ±À«zÉ. PÀ¼z É À PÉ®ªÀÅ zÀ±PÀ U À ¼ À ° À è CAvÀgÀgÁ¶ÖöçÃAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀzÀ°è ¨Á¼ÉUÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. «±ÀézÀ MlÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ 98gÀµÀÄÖ GvÀàwÛAiÀÄ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀÄwÛgÄÀ ªÀ zÉñÀU¼ À ° À è §¼À¸¯ À ÁUÀÄwÛz.É ¥ÀU æ w À ¥ÀgÀ zÉñÀU¼ À À 123 zÉñÀU¼ À ÄÀ ¸ÉÃjªÉ. DzÁUÀÆå PÉêÀ® PÉ®ªÀÅ zÉñÀU¼ À ÄÀ ªÀiÁvÀª æ ÃÉ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àz æ Ás £ÀªÁV ¨É¼z É ÄÀ gÀ¥ÄÀs Û ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝg.É CAvÀºÀ 10 ¥Àz æ Ás £À ¨Á¼É GvÁàz£ À Á zÉñÀU¼ À Æ À ±ÉÃPÀqÁ 73gÀµÀÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ¨sÁgÀvÀ, FPÉéÃqÀgï, ¨Éf æ ¯ï ªÀÄvÀÄÛ aãÁ zÉñÀUÀ¼ÀÆ MlÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ CzsÀðªÀ£ÀÄß GvÁࢸÀÄvÀÛªÉ. ¯Áån£ï CªÉÄjPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉgÃÉ ©AiÀÄ£ï ¥Àz æ ÃÉ ±ÀU¼ À Æ À 1980gÀªg À U É É KgÀĪÀÄÄRzÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è D£ÀAvÀgÀ KµÁå RAqÀzÀ zÉñÀUÀ¼ÀÆ ªÀÄÄAzÀPÉÌ §AzÀªÀÅ.

D¦üPæ Á zÉñÀU¼ À Æ À GvÁàz£ À AÉ iÀÄ£ÀÄß MAzÉà ªÀÄlÖz° À è PÁ¥ÁrPÉÆAqÀÄ §A¢ªÉ.

4

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

2000zÀ ¸Á°£À°è PÉêÀ® ¯Áån£ï CªÉÄjPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉgÀ©£ï zÉñÀUÀ¼À°è ±ÉÃPÀqÁ 80QÌAvÀ ºÉZÀÄÑ gÀ¥sÀÛ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀݪÀÅ. ¥Àz æ sÁ£À gÀ¥sÀÄÛ zÉñÀUÀ¼À°è GUÁAqÀ, PÉƸÁÖjPÁ, ¦°¥ÉÊ£ïì ªÀÄvÀÄÛ PÉÆ®A©AiÀÄ. «±ÀézÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ gÀ¦üÛ£À°è FPÉéqÀgï MAzÉà ±ÉÃPÀqÁ 33QÌAvÀ ºÉZÁÑV «zÉñÀUÀ½UÉ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. 90gÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è F ¥Àª æ ÀiÁtªÀÅ ¸Àé®àªÀÄnÖUÉ PÀŬÄvÀÄ. CzÉà ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ°è KµÁå RAqÀzÀ zÉñÀU¼ À À gÀ¥ÄÀs Û ºÉZÁѬÄvÀÄ. ¨Á¼É G¢ÝªÄÉ ¬ÄAzÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ¸ÀgÀPÀ£ÀÄß ºÉÆgÀzÉñÀUÀ½UÉ gÀ¥sÀÄÛªÀiÁqÀ®Ä ºÉaÑ£À CªÀPÁ±ÀUÀ½ªÉ. ¨Á¼ÉAiÀÄ G¢ÝªÄÉ AiÀÄ°è ¸ÀgPÀ £ À ÄÀ ß ¸ÁV¸À®Ä vÀU® À ĪÀ ªÉZÒÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÄÀ AiÀÄ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ EgÀÄvÀÛªÉ.

ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉAiÀÄ ¹Üw ¨Á¼ÉAiÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ ¹ÜwAiÀÄÄ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀåvÁå¸À¢AzÀ PÀÆr¸ÀÄvÀÛzÉ.

CzÉäzÀÝgÆ À GvÁàz£ À É ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀĪ î À zÉñÀU¼ À £ À ÄÀ ß CªÀ®A©¹gÀÄvÀz Û .É zÉñÀ¢AzÀ zÉñÀPÌÉ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±À¢AzÀ ªÀÄvÉÆA Û zÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±ÀPÌÉ DyðPÀªÁV §ºÀ¼µ À ÄÀ Ö ªÀåvÁå¸À PÀAqÀħgÀÄvÀÛz.É §ºÀ¼µ À ÄÀ Ö ¸Àt¥ Ú ÅÀ lÖ ¸Àv é A À vÀåæ PÀȶPÀgÄÀ C¢üPÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è PÀAqÀħgÀÄvÁÛg.É DzÀgÉ §ÈºÀvï ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ PÀA¥À¤UÀ¼ÄÀ PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è EªÉ. C°è PÉƬÄè£À £ÀAvÀgÀ ¸ÀZ é ÒÀ UÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ, vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ, UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÁtÂPÉ §ºÀ¼À CZÀÄPÑ m À ÁÖV ¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛgÉ. ¨Á¼ÉAiÀÄÄ §ºÀĨÉÃUÀ ºÁ¼ÁUÀĪÀ GvÀà£ÀߪÁVzÉ. ºÁUÁV CzÀ£ÄÀ ß ¨É¼A É iÀÄĪÀ ºÀAvÀ¢AzÀ vÀÄA§ÄªÀ, ¸ÁUÁtÂPÉ ªÀiÁqÀĪÀ, ¤ªÀð»¸ÀĪÀ, ºÀtÄÚ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAZÀĪÀ PÉ®¸ÀU¼ À Æ À §ºÀÄ JZÀj Ñ PɬÄAzÀ £ÀqAÉ iÀĨÉÃPÀÄ.

EzÀPÌÉ ºÉa£ Ñ À §AqÀªÁ¼Àª£ À ÄÀ ß ºÀÆqÀ¨ÃÉ PÁUÀÄvÀz Û .É vÁAwæPv À É ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁVzÀÄÝ PÀȶPÀjUÉ ºÉa£ Ñ À GvÁàz£ À A É iÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ªÀiË®åªÀzÀsð£É¬ÄAzÀ ºÉaÑ£À ¯Á¨sÀ ¸ÁzsÀå. ¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄPÉÌ ºÉa£ Ñ À PÀÆ°AiÀiÁ¼ÀÄUÀ¼ÄÀ ¨ÉÃPÁUÀÄvÁÛg.É ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ PÉ®¸ÀPÀÆÌ d£ÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄ CUÀvÀå. F PÉ®¸ÀUÀ½UÉ C£ÀĨsÀªÀ EgÀĪÀAvÀºÀ PÉ®¸ÀUÁgÀgÄÀ ¨ÉÃPÁUÀÄvÁÛg.É ¨Á¼ÉAiÀÄÄ ªÀµð À «Ãrà ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉ §gÀÄwÛgÄÀ vÀz Û .É AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ À MAzÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±Àz° À è CqÀZu À U É ¼ À Æ À GAmÁzÀgÉ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¥Àz æ ÉñÀ¢AzÀ ¸ÀgÀPÀ£ÀÄß vÀj¹PÉƼÀÀÄzÀÄ.

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

5

¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀĪÀ°è/MzÀV¸ÀĪÀ°è PÉ®ªÉÇAzÀÄ ºÀªÁUÀÄt ªÉÊ¥ÀjÃvÀåUÀ¼ÀÆ CrØAiÀÄ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ, ¸ÀÄAlgÀUÁ½, ¨ÉøÁAiÀÄPÉÌ ¸ÁPÁUÀĪÀµÄÀ Ö d«Ää£À C®¨såÀ v,É PÀrªÉÄ E¼ÀĪÀj, ªÀÄtÄÚ ¥s® À ªÀvÁÛV E®è¢gÀĪÀÅzÀÄ, gÉÆÃUÀ, QÃlUÀ¼À ¨ÁzsÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼ÄÀ CrØAiÀÄ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀÄvÀª Û .É CzÉà jÃw DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ gÁµÀÖöçUÀ¼À°è ¸ÁUÁtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀPÀéUÉƽ¸ÀÄ«PÉ ¥Àª æ ÀÄÄR CqÀZÀuÉUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ. gÀ¦üÛUÉ ¸ÀÆPÀÛ«gÀĪÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ vÀ½UÀ¼À°è PÁåªÉAr±ï §ºÀÄ ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ. 60£ÉAiÀÄ zÀ±ÀPÀzÀªÀgÉUÉ UÁæ«Ä£ÉƱɯï vÀ½AiÀÄÄ ªÀÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èvÄÀ .Û DzÀgÉ FUÀ CzÀ£ÄÀ ß ¸ÀܼÁAvÀj¹ PÁåªA É r±ï ¨Á¼ÉAiÀÄÄ D eÁUÀª£ À ÄÀ ß DPÀ« æ ĹPÉÆArzÉ. F vÀ½AiÀÄÄ ¥À£ÁªÀÄ ¨ÁqÀĪÀ gÉÆÃUÀPÉÌ ¤gÉÆÃzsÀPÀ«zÉ. DzÀgÉ ¥ÀÇwð ºÀuÁÚzÀ ªÉÄÃ¯É / ªÀiÁVzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀtÄÚ UÉƣɬÄAzÀ PÀ¼a À ©Ã¼ÀÄvÀz Û .É CA¢¤AzÀ ¨Á¼Éºt À £ Ú ÄÀ ß ¥ÉnU Ö AÉ iÀÄ°è vÀÄA§®Ä ¥ÁægÀA©ü¸À¯ÁVzÉ.

¨Á¼ÉAiÀÄ UÁæºPÀ g À ° À è §zÀ¯ÁªÀuÉ CAvÀgg À Á¶ÖöçÃAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àz æ Ás £ÀªÁV ¸Éë¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ d£ÀgÀ C©üªÈÀ ¢Þ ºÉÆA¢zÀ zÉñÀU¼ À ° À è EzÁÝg.É 2000zÀ E¸À«AiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ 65QÌAvÀ ªÉÄîàlÖ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß CªÉÄjPÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀA¸ÁÜ£U À ½ À UÉ, AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï MPÀÆÌlPÉÌ, d¥Á£ï zÉñÀUÀ½UÉ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. EwÛÃZÉUÉ ZÉÊ£Á, gÀµÁå ªÀÄÄAvÁV ºÉa£ Ñ À ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ°è §¼À¸ÄÀ wÛª.É ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß Erà «±Àéz° À è §ºÀĪÁV EµÀÖ¥ÀqÀÄvÁÛgÉ. EwÛÃa£À ¢£ÀUÀ¼À°è ¸ÀgÀQ£À ¥Àª æ ÀiÁtQÌAvÀ CzÀgÀ UÀÄtªÀÄlÖPÉÌ ºÉaÑ£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. ¨Á¼ÉUÉ EgÀĪÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄÄ d£ÀgÀ DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄlÖ, ¨É¯U É ¼ À ÄÀ ºÁUÀÆ d£À¸AÀ SÉåU¼ À À ªÉÄÃ¯É DzsÁgÀUÆ É ¼ÀÄw î z Û .É PÀrªÉÄ DzÁAiÀÄ«gÀĪÀ zÉñÀU¼ À À d£ÀgÄÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÆ É ÃUÀª¸ À ÄÀ Û (®PÀÄj ì )ªÁV ¥ÀjUÀt¸ÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ F zÉñÀUÀ¼À DzÁAiÀÄ ºÉZÁÑzÀ°è CªÀgÀÆ ¸ÀºÀ CzÀ£ÀÄß C¢üPÀ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ°è ¸Éë¸À®Ä CªÀPÁ±ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

EwÛÃa£À ¢£ÀU¼ À ° À è UÁæºPÀ g À ÄÀ DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄavÀU é ¼ À À PÀqÉ UÀªÄÀ £Àª£ À ÄÀ ß PÉÆqÀÄwÛzÁÝgÉ. C®èzÉ CªÀgÀÄ ¸Éë¸ÀĪÀ DºÁgÀ ¥Ë¶ÖPÀªÁV EgÀ¨ÉÃPÀÄ.

CzÀPÉÆÌøÀÌgÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß vÁeÁ ºÀuÁÚV, PÀrªÉÄ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ fqÀÄØ ªÀÄvÀÄÛ ¹»¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÁÑV ¸Éë¸ÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀħgÀÄwÛzÉ.

F PÁgÀtUÀ½AzÁV ¨Á¼ÉUÉ GvÀÛªÀÄ ¨ÉÃrPÉ EzÉ.

6

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜ (FAO)AiÀÄ ªÀgÀ¢ ¥ÀPæ ÁgÀ ªÁ¶ðPÀ ¥ÀÇgÉÊPÉ ±ÉÃPÀqÁ 15gÀµÀÄÖ EzÀÄÝ CzÀgÀ°è PÉêÀ® ±ÉÃPÀqÁ 3gÀµÀÄÖ ªÀiÁvÀæ ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ®©ü¸ÀÄwÛzÉ. PÀrªÉÄ DzÁAiÀÄ EgÀĪÀAvÀºÀ UÁæºÀPÀgÀÄ ºÉaÑ£À ¥Àª æ ÀiÁtzÀ°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼ÉzÀ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß C¥ÉÃQë¸ÀÄvÁÛgÉ.

GzÁºÀgÀuÉUÉ; AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï QAUïqÀªÀiï£À°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼ÉBqÀ ¨Á¼É ºÀtÄÚUÀ½UÉ M¼ÉîAiÀÄ ¨ÉÃrPÉ PÀAqÀħgÀÄwÛzÉ. EzÀgÀ ªÀiÁgÁl PÉÃAzÀU æ ¼ À ° À è EgÀĪÀÅzÀQÌAvÀ ºÉa£ Ñ À ¨É¼A É iÀÄ£ÀÄß UÁæºPÀ g À ÄÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£Àz° À è ¨É¼ÉzÀ ¸ÀgÀQUÉ PÉÆlÄÖ Rjâ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ±ÁèWÀ¤ÃAiÀÄ. EzÀgÀ §UÉÎ ºÉaÑ£À w¼ÀĪÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæºÀPÀjUÉ MzÀV¸À¨ÉÃPÁVzÉ. DzÀgÉ F ¸ÀgÀPÀ£ÀÄß ¥Àª æ ÀiÁtÂÃPÀj¹ C£ÀAvÀgÀ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ §ºÀ¼À CUÀvÀå.

Š

Š

Š

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

5

¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀĪÀ°è/MzÀV¸ÀĪÀ°è PÉ®ªÉÇAzÀÄ ºÀªÁUÀÄt ªÉÊ¥ÀjÃvÀåUÀ¼ÀÆ CrØAiÀÄ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ, ¸ÀÄAlgÀUÁ½, ¨ÉøÁAiÀÄPÉÌ ¸ÁPÁUÀĪÀµÄÀ Ö d«Ää£À C®¨såÀ v,É PÀrªÉÄ E¼ÀĪÀj, ªÀÄtÄÚ ¥s® À ªÀvÁÛV E®è¢gÀĪÀÅzÀÄ, gÉÆÃUÀ, QÃlUÀ¼À ¨ÁzsÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼ÄÀ CrØAiÀÄ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀÄvÀª Û .É CzÉà jÃw DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ gÁµÀÖöçUÀ¼À°è ¸ÁUÁtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀPÀéUÉƽ¸ÀÄ«PÉ ¥Àª æ ÀÄÄR CqÀZÀuÉUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ. gÀ¦üÛUÉ ¸ÀÆPÀÛ«gÀĪÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ vÀ½UÀ¼À°è PÁåªÉAr±ï §ºÀÄ ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ. 60£ÉAiÀÄ zÀ±ÀPÀzÀªÀgÉUÉ UÁæ«Ä£ÉƱɯï vÀ½AiÀÄÄ ªÀÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èvÄÀ .Û DzÀgÉ FUÀ CzÀ£ÄÀ ß ¸ÀܼÁAvÀj¹ PÁåªA É r±ï ¨Á¼ÉAiÀÄÄ D eÁUÀª£ À ÄÀ ß DPÀ« æ ĹPÉÆArzÉ. F vÀ½AiÀÄÄ ¥À£ÁªÀÄ ¨ÁqÀĪÀ gÉÆÃUÀPÉÌ ¤gÉÆÃzsÀPÀ«zÉ. DzÀgÉ ¥ÀÇwð ºÀuÁÚzÀ ªÉÄÃ¯É / ªÀiÁVzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀtÄÚ UÉƣɬÄAzÀ PÀ¼a À ©Ã¼ÀÄvÀz Û .É CA¢¤AzÀ ¨Á¼Éºt À £ Ú ÄÀ ß ¥ÉnU Ö AÉ iÀÄ°è vÀÄA§®Ä ¥ÁægÀA©ü¸À¯ÁVzÉ.

¨Á¼ÉAiÀÄ UÁæºPÀ g À ° À è §zÀ¯ÁªÀuÉ CAvÀgg À Á¶ÖöçÃAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àz æ Ás £ÀªÁV ¸Éë¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ d£ÀgÀ C©üªÈÀ ¢Þ ºÉÆA¢zÀ zÉñÀU¼ À ° À è EzÁÝg.É 2000zÀ E¸À«AiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ 65QÌAvÀ ªÉÄîàlÖ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß CªÉÄjPÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀA¸ÁÜ£U À ½ À UÉ, AiÀÄÆgÉÆÃ¥ï MPÀÆÌlPÉÌ, d¥Á£ï zÉñÀUÀ½UÉ gÀ¥sÀÄÛ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. EwÛÃZÉUÉ ZÉÊ£Á, gÀµÁå ªÀÄÄAvÁV ºÉa£ Ñ À ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ°è §¼À¸ÄÀ wÛª.É ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß Erà «±Àéz° À è §ºÀĪÁV EµÀÖ¥ÀqÀÄvÁÛgÉ. EwÛÃa£À ¢£ÀUÀ¼À°è ¸ÀgÀQ£À ¥Àª æ ÀiÁtQÌAvÀ CzÀgÀ UÀÄtªÀÄlÖPÉÌ ºÉaÑ£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. ¨Á¼ÉUÉ EgÀĪÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄÄ d£ÀgÀ DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄlÖ, ¨É¯U É ¼ À ÄÀ ºÁUÀÆ d£À¸AÀ SÉåU¼ À À ªÉÄÃ¯É DzsÁgÀUÆ É ¼ÀÄw î z Û .É PÀrªÉÄ DzÁAiÀÄ«gÀĪÀ zÉñÀU¼ À À d£ÀgÄÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÆ É ÃUÀª¸ À ÄÀ Û (®PÀÄj ì )ªÁV ¥ÀjUÀt¸ÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ F zÉñÀUÀ¼À DzÁAiÀÄ ºÉZÁÑzÀ°è CªÀgÀÆ ¸ÀºÀ CzÀ£ÀÄß C¢üPÀ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ°è ¸Éë¸À®Ä CªÀPÁ±ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

EwÛÃa£À ¢£ÀU¼ À ° À è UÁæºPÀ g À ÄÀ DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄavÀU é ¼ À À PÀqÉ UÀªÄÀ £Àª£ À ÄÀ ß PÉÆqÀÄwÛzÁÝgÉ. C®èzÉ CªÀgÀÄ ¸Éë¸ÀĪÀ DºÁgÀ ¥Ë¶ÖPÀªÁV EgÀ¨ÉÃPÀÄ.

CzÀPÉÆÌøÀÌgÀ ¨Á¼ÉAiÀÄ£ÀÄß vÁeÁ ºÀuÁÚV, PÀrªÉÄ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ fqÀÄØ ªÀÄvÀÄÛ ¹»¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÁÑV ¸Éë¸ÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀħgÀÄwÛzÉ.

F PÁgÀtUÀ½AzÁV ¨Á¼ÉUÉ GvÀÛªÀÄ ¨ÉÃrPÉ EzÉ.

6

¨Á¼É ¨ÉøÁAiÀÄ

DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ¸ÀA¸ÉÜ (FAO)AiÀÄ ªÀgÀ¢ ¥ÀPæ ÁgÀ ªÁ¶ðPÀ ¥ÀÇgÉÊPÉ ±ÉÃPÀqÁ 15gÀµÀÄÖ EzÀÄÝ CzÀgÀ°è PÉêÀ® ±ÉÃPÀqÁ 3gÀµÀÄÖ ªÀiÁvÀæ ¸ÁªÀAiÀĪÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ®©ü¸ÀÄwÛzÉ. PÀrªÉÄ DzÁAiÀÄ EgÀĪÀAvÀºÀ UÁæºÀPÀgÀÄ ºÉaÑ£À ¥Àª æ ÀiÁtzÀ°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼ÉzÀ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß C¥ÉÃQë¸ÀÄvÁÛgÉ.

GzÁºÀgÀuÉUÉ; AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï QAUïqÀªÀiï£À°è ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¨É¼ÉBqÀ ¨Á¼É ºÀtÄÚUÀ½UÉ M¼ÉîAiÀÄ ¨ÉÃrPÉ PÀAqÀħgÀÄwÛzÉ. EzÀgÀ ªÀiÁgÁl PÉÃAzÀU æ ¼ À ° À è EgÀĪÀÅzÀQÌAvÀ ºÉa£ Ñ À ¨É¼A É iÀÄ£ÀÄß UÁæºPÀ g À ÄÀ ¸ÁªÀAiÀĪÀ «zsÁ£Àz° À è ¨É¼ÉzÀ ¸ÀgÀQUÉ PÉÆlÄÖ Rjâ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ±ÁèWÀ¤ÃAiÀÄ. EzÀgÀ §UÉÎ ºÉaÑ£À w¼ÀĪÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæºÀPÀjUÉ MzÀV¸À¨ÉÃPÁVzÉ. DzÀgÉ F ¸ÀgÀPÀ£ÀÄß ¥Àª æ ÀiÁtÂÃPÀj¹ C£ÀAvÀgÀ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ §ºÀ¼À CUÀvÀå.

Š

Š

Š

Fi r s tf e wp a g e so ft h i sb o o ka r ep u b l i s h e d o nk i s a n . c o mb yi t sp u b l i s h e r .

I fy o uwi s ht op u r c h a s eah a r d c o p y o ft h i sb o o k , p l e a s ec o n t a c tt h ep u b l i s h e r .

Publ i sher

Ba a l eb e e s a y a M/ s .

Kr i s h i v i k a sPu b l i c a t i o n s No .

2 2 5 , 3 r dCr o s s, 9t hMa i n Vr u s h a b h a v a t h i n a g a r, Ka ma k s h i p a l y a Ba n g a l o r e-5 6 00 7 9 .

Ph:9 9 4 5 8 0 3 4 6 3 , 0 8 0 2 3 2 8 8 3 9 8 .