INSECTENWERKGROEP

DAGPAUWOGEN EN ATALANTA’S À VOLONTÉ IN 2021

In september en oktober vlogen er ontzettend veel vlinders rond. Vooral de grote aantallen dagpauwogen en atalanta’s vielen het meest op. Het waren er veel meer dan we ons de laatste decennia kunnen herinneren. In mei was nog sprake van een ‘triestig’ voorjaar voor deze insecten.

Het voorjaar van 2021 was kil en nat en dat zorgde voor bijzonder lage aantallen vlinders. De toestand was niet per se zorgwekkend omdat de hoogste vlinderaantallen altijd in de (na)zomer vliegen en er niet noodzakelijk een verband is tussen de aantallen in het voorjaar en wat er daarna volgt. Het weer in de zomer kwakkelde wel, maar op een goede manier voor vlinders, waarbij zon en regen elkaar heel regelmatig afwisselden. Dat was gunstig voor zowel vlinders als rupsen. Terwijl vlinders houden van warmte en zon, moeten rupsen van de dagpauwoog het hebben van hun fors groeiende waardplanten , de brandnetels. En aan plantengroei was er geen gebrek, er was water genoeg.

In het begin van de zomer arriveerde bovendien een flinke golf atalanta's (trekvlinders) uit het zuiden. Ook die hebben flink gekweekt op de sappige, groene brandnetels. Ondertussen zat het land vol vlinders waarbij vooral de aantallen atalanta's en dagpauwogen vele malen hoger lagen dan het langjarige gemiddelde. Dagpauwogen en atalanta’s smulden gretig van de nectar op bloemen nog aanwezig in de nazomer (bijvoorbeeld bloeiende klimop) , nectar die dagpauwogen als energiebron nodig hebben om te overwinteren, terwijl de atalanta’s (of admiraalvlinders) de energie nodig hebben om opnieuw in Zuid-Europa te geraken om te overwinteren. Naast die grote aantallen die zich verzamelden in tuinen was er op open plaatsen met ruim zicht ook een opvallende trek van atalanta's waar te nemen op voldoende warme, zonnige momenten.

Op veel van de telposten waar de vogeltrek opgevolgd wordt, noteerde men dan ook massa's doortrekkende vlinders. Op sommige plaatsen heeft men er soms enkele duizenden zien passeren.

Daarmee was het vlinderjaar niet gered. De atalanta en dagpauwoog waren bijzonder talrijk. Van die laatste werden ook veel rupsen gemeld, maar dat wil niet zeggen dat alle vlinders een superjaar achter de rug hebben. Vlinders als het landkaartje, de kleine vos, het boomblauwtje en het groot koolwitje hadden een bar slecht jaar met hele lage aantallen. We hopen dan ook op betere vlinderjaren voor alle soorten de komende jaren! Ook benieuwd welke dagvlinders er eerst op het toneel zullen verschijnen in 2022?

CARLOS VAN DE GINSTE

↓ Dit najaar werden onze tuinen overspoeld met vlinders - in één beeld 18 dagpauwogen, 1 atalanta en 1 distelvlinder op een aster © Christoph Wintein