Infocen. Forum Edukacyjne by Krzysztof Kosinski

ISSN 1731—64 21

Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego

INFOCEN FORUM EDUKACYJNE Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku

„Pozwólmy zakwitnąć młodym kwiatom ” C. Freinet

W numerze m.in.: • • •

Nr 65

•

Moje dziecko idzie do szkoły. Szkoła przyjazna dzieciom i rodzicom. Poradnik dla dyrektorów szkól w zakresie wspierania rozwoju zawodowego nauczycieli Kilka przykładów z życia przedszkolaka, które pomagają przygotować się do łagodnego pokonania ciekawej drogi z przedszkola do szkoły Witaj 6 latku – nauka przez zabawę w przyjaznej szkole

KPCEN - styczeń/ kwiecień 2013 e-mail: kpcen@cen.info.pl; www.cen.org.pl Akredytowana Wojewódzka Placówka Doskonalenia tel. 54 231 33 42, tel./fax 54 412 10 98

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku

STRONA REDAKCYJNA Wydawca:

Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku

Adres redakcji:

Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli ul. Nowomiejska 15A 87-800 Włocławek

Telefon:

054 231 33 42

Fax:

054 412 10 98

Internet:

www.cen.org.pl

Redaktor:

Magdalena Brewczyńska

Opracowanie komputerowe:

Krzysztof Kosiński

Zasady przyjmowania materiałów do publikacji: 1.

Materiały należy przesyłać drogą elektroniczną na adres: kpcen@cen.info.pl z dopiskiem w temacie „INFOCEN” lub składać osobiście w sekretariacie KPCEN.

Każdy zainteresowany wypełnia oświadczenie dotyczące praw autorskich.

Materiały mogą mieć m.in.. formę artykułu, scenariusza, polemiki, sprawozdania.

Na prośbę zainteresowanego wydaję się zaświadczenie o przyjęciu materiału.

Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustowania i skracania tekstów oraz niezwracania niezamówionych materiałów.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku

SPIS TREŚCI

Wstęp

nr strony

Vademecum oświatowe •

Poradnik dla dyrektorów szkól w zakresie wspierania rozwoju zawodowego nauczycieli

•

Prawo oświatowe

Sześciolatek w szkole •

Sześciolatek idzie do szkoły – zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej

•

„Kochać ludzi to dawać im siebie” czyli o działalności charytatywnej w „Niezapominajce”

•

Sześciolatek uczniem Szkoły Podstawowej w Przywieczerzynie

•

Witaj 6 latku – nauka przez zabawę w przyjaznej szkole

•

Kilka przykładów z życia przedszkolaka, które pomagają przygotować się do łagodnego pokonania ciekawej drogi z przedszkola do szkoły

•

Moje dziecko idzie do szkoły. Szkoła przyjazna dzieciom i rodzicom

•

Sześciolatek idzie do szkoły

•

Co może mały człowiek?

Wiadomości z regionu •

Odyseusze z Czernikowa Mistrzami Polski

W obiektywie •

„Talencik 2013”

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Wstęp Niniejszy numer czasopisma poświęcony jest sześciolatkom. Artykuły zawarte w „Infocenie” prezentują zarówno część teoretyczną dotyczącą procesu wkraczania dziecka sześcioletniego do szkoły, jak i przykłady dobrych praktyk w zakresie dzieci rozpoczynających naukę. W numerze znajduje się także scenariusz zajęć z rodzicami, który może stać się inspiracją dla nauczycieli lub wskazówką do przeprowadzenia cyklu spotkań z rodzicami. „Wielu dzieciom to właśnie szkoła zapewnia warunki rozwoju. W szkole poznają one środowisko bogatsze i bardziej złożone od tego, z którym miały wcześniej do czynienia. Mogą poznawać nowe miejsca i zdarzenia oraz uczyć się nowych ról społecznych. Nauka w szkole rozwija takie cechy, jak: samodzielność, systematyczność, wytrwałość, odpowiedzialność, które ułatwią dzieciom osiąganie dobrych wyników w nauce. Dzieci uczą się także współdziałania z dorosłymi spoza rodziny, rówieśnikami i starszymi kolegami.” Na podstawie: http://www.edupress.pl/gotowosc-dziecka-do-podjecia-nauki-w-szkole/

Vademecum oświatowe Prawo oświatowe — wykaz aktów prawnych opublikowanych w ostatnim czasie oraz poradnik dla dyrektorów szkól w zakresie wspierania rozwoju zawodowego nauczycieli Patryk Krzemiński KPCEN Włocławek Poradnik dla dyrektorów szkól w zakresie wspierania rozwoju zawodowego nauczycieli Część 2. Zadania dyrektora szkoły w procedurze awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego ubiegającego się o stopień nauczyciela mianowanego Staż zawodowy na stopień nauczyciela mianowanego stawia przed nauczycielem kontraktowym wymagania, które nauczyciel musi spełnić w okresie 2 lat i 9 miesięcy. Podobnie jak w przypadku nauczyciela stażysty wymogiem formalnym w sytuacji odbywania również tego stażu jest zatrudnienie nauczyciela zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowej liczby godzin. Dyrektor szkoły może skrócić okres odbywania stażu do roku i 9 miesięcy w przypadku nauczyciela, który stopień awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego uzyskał w sposób określony według art. 9a ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela, zgodnie z zapisem : Nauczyciele akademiccy legitymujący się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole wyższej lub osoby posiadające co najmniej pięcioletni okres pracy i znaczący dorobek zawodowy uzyskują z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole stopień nauczyciela kontraktowego. W przypadku stażu na stopień zawodowy nauczyciela mianowanego nauczyciel musi uprzednio złożyć do dyrektora szkoły wniosek o rozpoczęcie stażu wraz z załączonym przez niego projektem planu rozwoju zawodowego. Dyrektor szkoły spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych przydziela nauczycielowi wnioskującemu o rozpoczęcie stażu opiekuna stażu, z tym, że w przedszkolach, szkołach i placówkach niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne niebędących

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku jednostkami samorządu terytorialnego opiekunem nauczyciela stażysty może być również nauczyciel kontraktowy. W przypadkach szczególnych dyrektor szkoły może wyznaczyć nauczycielowi na opiekuna stażu nauczyciela zatrudnionego w innej szkole lub zmienić opiekuna stażu w trakcie trwania stażu. Następnie dyrektor szkoły zatwierdza projekt planu rozwoju zawodowego nauczyciela - dokonuje tego na piśmie w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć. Jeżeli projekt planu rozwoju zawodowego nie uwzględnia zadań, o których mowa w Rozporządzeniu MENiS z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli bądź zaplanowane przez nauczyciela zadania nie uwzględniają specyfiki typu i rodzaju szkoły, dyrektor szkoły może zwrócić nauczycielowi do poprawy przedłożony plan rozwoju zawodowego, wskazując zakres niezbędnych zmian. W wyjątkowych sytuacjach, podobnie jak było w przypadku stażu na stopień nauczyciela kontraktowego, możliwe jest wprowadzenie zmian w planie rozwoju zawodowego z inicjatywy dyrektora szkoły lub nauczyciela odbywającego staż. Jedną z najważniejszych czynności dyrektora szkoły w trakcie trwania stażu nauczyciela na stopień nauczyciela mianowanego jest zapewnienie mu warunków umożliwiających realizację zadań określonych w planie rozwoju zawodowego, w tym: możliwości obserwacji zajęć, udziału w formach kształcenia ustawicznego, korzystania z pomocy merytorycznej i metodycznej poradni psychologiczno – pedagogicznej lub innych placówek i instytucji oświatowych. Równie ważne jest nadzorowanie przebiegu całego stażu w zakresie realizacji przez nauczyciela zadań zawartych w planie rozwoju zawodowego. Wraz z zakończeniem przez nauczyciela stażu na stopień nauczyciela mianowanego dyrektor szkoły dokonuje oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, z uwzględnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela i po zapoznaniu się z projektem oceny opracowanym przez opiekuna stażu oraz po zasięgnięciu opinii rady rodziców. Nieprzedstawienie opinii rady rodziców w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego nauczyciela nie wstrzymuje dokonania oceny. W uzasadnieniu oceny dorobku zawodowego nauczyciela dyrektor szkoły powinien zawrzeć informacje o realizacji przez nauczyciela zadań wynikających z planu rozwoju zawodowego oraz efektach działań nauczyciela, ocena powinna być sporządzona na piśmie i doręczona nauczycielowi za potwierdzeniem odbioru. Ponieważ droga awansu zawodowego na stopień nauczyciela mianowanego nie wiąże się tak jak w przypadku awansu na stopień nauczyciela kontraktowego z wewnątrzszkolnym postępowaniem kwalifikacyjnym, lecz z zewnętrznym postępowaniem egzaminacyjnym, dyrektor szkoły wchodzi w skład komisji egzaminacyjnej prowadzącej postępowanie egzaminacyjne dla nauczycieli ubiegających się stopień nauczyciela mianowanego powołanej przez organ prowadzący szkołę. Dyrektor szkoły najlepiej zna pracę i dokonania nauczyciela w okresie stażu, dlatego też w czasie egzaminu stanowi dodatkowe źródło informacji o nauczycielu i jego pracy. Wraz z innymi członkami komisji egzaminacyjnej dokonuje on w trakcie egzaminu oceny spełniania przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Jeśli nauczyciel nie zdał egzaminu przed komisją egzaminacyjną (lub jeśli uzyskana przez niego wcześniej ocena dorobku zawodowego była negatywna), dyrektor szkoły może takiemu nauczycielowi zezwolić na odbycie dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Podsumowując ten obszar działań dyrektora szkoły w procedurze awansu zawodowego nauczycieli, należy stwierdzić, iż w przypadku stażu na stopień nauczyciela mianowanego dokumentowanie stażu przez dyrektora ogranicza się tu tylko do gromadzenia, przechowywania i archiwizowania przebiegu stażu, a nie pełnej dokumentacji postępowania egzaminacyjnego. Dyrektor szkoły powinien jednak przechowywać w aktach osobowych nauczyciela kopię aktu nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Literatura 1. Dzierzgowska I.: Nowy system awansu (Dyrektor Szkoły 2005, nr 1). 2. Kazimierowicz M.: Jakościowe zmiany w systemie awansu zawodowego (Nowa Szkoła 2005, nr 6).

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Oraczko G.: Vademecum dyrektora. Zadania dyrektora szkoły w zakresie procedury dotyczącej awansu zawodowego nauczyciela (Nowa Szkoła 2001, nr 1). Rola dyrektora w awansie zawodowym nauczycieli. Część 1, 2 i 3 (Głos Nauczycielski 2005, nr 42 – cz. 1, nr 43 – cz. 2, nr 44 – cz. 3). Rozporz. MENiS z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (z pózn. zm. z dnia 14 listopada 2007 r. i 24 listopada 2010 r.). Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (z pózn. zm.). Witek S.: Zarządzanie reformowaną szkołą, Warszawa – Kraków, PWN. Wojda K., Szybalska M., Chojnacki J.: Wspieranie rozwoju ucznia i nauczyciela, Warszawa 2005 (Dom Wydawniczy ABC). Wojnowska W.: Związek zawodowego rozwoju nauczyciela z koncepcją rozwoju szkoły (Dyrektor Szkoły 2001, nr 10).

Prawo oświatowe 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. 2012 , poz. 752) 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lipca 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. 2012, poz. 790) 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 lipca 2012r. w sprawie przypadków, w jakich do publicznej lub niepublicznej szkoły dla dorosłych można przyjąć osobę, która ukończyła 16 albo 15 lat, oraz przypadków w jakich osoba, która ukończyła gimnazjum, może spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie na kwalifikacyjny kurs zawodowy (Dz. U. 2012, poz. 857) 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej, Ministra Zdrowia, Ministra Pracy i Polityki Społecznej, oraz Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 lipca 2012r. w sprawie sposobu organizowania nauczania kościelnego, nabożeństw i wykonywania innych praktyk religijnych właściwych dla wyznania zielonoświątkowego dzieciom i młodzieży (Dz. U. 2012 , poz. 932) 5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 sierpnia 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom i uczniom w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne w 2012 r. (Dz. U. 2012, poz. 940) 6. Ustawa z dnia 27 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o systemie informacji oświatowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2012, poz. 941) 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowego programu szkolenia kandydatów na egzaminatorów. Sposobu prowadzenia ewidencji egzaminatorów oraz trybu wpisywania i skreślania egzaminatorów z ewidencji (Dz. U. 2012, poz. 945) 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2012r. w sprawie szczegółowego zakresu danych gromadzonych w bazach danych oświatowych z zakresu danych identyfikujących podmioty prowadzące bazy danych oświatowych, terminów przekazywania danych między bazami danych oświatowych, oraz wzorów wydruków zestawień zbiorczych (Dz. U. 2012, poz. 957) 9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą (Dz. U. 2012, poz. 967)

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2012, poz. 977) 11. Ustawa z dnia 27 lipca 2012 r, o zmianie ustawy o systemie o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2012, poz. 979) 12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz. U. 2012, poz. 981) 13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. 2012, poz. 982) 14. Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 31 sierpnia 2012 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki artystyczne (Dz. U. 2012, poz. 999) 15. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2012r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego prowadzonych przez Komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (Dz. U. 2012 poz. 117) 16. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 października 2012r. w sprawie warunków tworzenia, organizacji oraz działania oddziałów sportowych, szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego (Dz. U. 2012, poz. 1129) 17. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz. U. 2012, poz. 1152) 18. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 października 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz. U. 2012, poz. 1196) 19. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 listopada 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2012 (Dz. U. 2012, poz. 1296) 20. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie stawek, szczegółowego sposobu oraz trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do podręczników szkolnych (Dz. U. 2012, poz. 1501) 21. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2012r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (Dz. U. 2012, poz. 1538) 22. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia w sprawie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2013 (Dz. U. 2012, poz. 1541) 23. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej (Dz. U. 2012, poz. 1547) 24. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. 2013, poz.135) 25. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. 2013, poz. 199) 26. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 lutego 2013r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji kuratoriów oświaty oraz zasad tworzenia ich delegatur (Dz. U. 2013, poz. 245)

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku 27. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013r. w sprawie programu szkolenia kandydatów na ekspertów wchodzących w skład komisji egzaminacyjnych i kwalifikacyjnych dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień zawodowy, sposobu prowadzenia listy ekspertów oraz trybu wpisywania i skreślania ekspertów z listy (Dz. U. 2013, poz. 354) 28. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2013r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych ( Dz. U. 2013 , poz. 369 ) 29. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 marca 2013r. w sprawie organizacji kształcenia oraz warunków i formy realizowania specjalistycznych działań opiekuńczo-wychowawczych w przedszkolach i szkołach specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej (Dz. U. 2013, poz. 380) 30. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 5 marca 2013r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz. U. 2013, poz. 391) 31. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 kwietnia 2013r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. 2013, poz. 520) 32. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 kwietnia 2013r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz. U. 2013, poz. 529) 33. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2013, poz. 532) 34. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 maja 2013r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. 2013, poz. 560) Oprac. Teresa Podemska

Sześciolatek w szkole

Izabela Kaszubska-Tomaszewska KPCEN Włocławek Sześciolatek idzie do szkoły – zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju. (preambuła Ustawy o Systemie Oświaty) Wdrażanie nowej podstawy programowej na etapie edukacji wczesnoszkolnej ogłoszonej przez Ministra Edukacji Narodowej rozporządzeniem z 23 grudnia 2008 r., a następnie z 27 sierpnia 2012 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 30.08.2012r. poz.977) realizowane jest od 1września 2009. Również od 1 września 2009 roku każde dziecko sześcioletnie ma prawo do nauki w pierwszej klasie szkoły podstawowej, natomiast od 1 września 2014 roku będzie wprowadzony jej obowiązek. W okresie

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku przejściowym określono warunki przyjęcia dziecka sześcioletniego do szkoły. Obecnie są to: wniosek rodziców, objęcie dziecka pięcioletniego obowiązkowym rocznym wychowaniem przedszkolnym i decyzja dyrektora szkoły. Obniżenie wieku szkolnego to reforma kluczowa i niezwykle ważna dla wyrównywania szans edukacyjnych i jakości kształcenia. Ma istotny wpływ na zmiany w szkole, w tym w pracy nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej jak i klas IV - VI. Przez ostatnie lata MEN, KO, placówki doskonalenia, poradnie psychologiczno – pedagogiczne, dyrektorzy i nauczyciele szkół, przedszkoli oraz organy prowadzące podejmują intensywne prace, aby dobrze przygotować wejście dzieci sześcioletnich do szkół we wrześniu 2014 roku. Nie jest to łatwe zadanie, ale mamy wiele przykładów dobrych praktyk. Dlatego warto ciągle się doskonalić i podnosić jakość pracy. Szukać najlepszych rozwiązań służących zapewnieniu właściwych warunków do rozwoju dzieciom sześcioletnim w szkole. Artykuł ten jest poświęcony przypomnieniu najważniejszych zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej na etapie edukacji wczesnoszkolnej. Obserwacje i rozmowy w środowisku oświatowym, z rodzicami dzieci sześcioletnich, które będą mogły rozpocząć naukę w klasie pierwszej i będących już uczniami szkoły wskazują na taką konieczność. Rozpoczęcie nauki w szkole jest ważnym wydarzeniem w życiu każdego dziecka, a szczególnie dziecka sześcioletniego. Nowa podstawa programowa jest dostosowana do możliwości sześciolatków. Określa cele, zadania, umiejętności kluczowe, treści kształcenia sformułowane w języku wymagań, co powoduje, że nauczyciele wiedzą, czego mają nauczyć, a rodzice, co powinno umieć ich dziecko oraz zalecane warunki i sposoby jej realizacji. Jest spójna i zachowuje ciągłość między wcześniejszym etapem edukacji (wychowanie przedszkolne) i późniejszym (klasy IV – VI szkoły podstawowej). Edukacja przedszkolna, jak i wczesnoszkolna ma być przyjazna dziecku, umożliwiać przeplatanie nauki z zabawą , zapewniać jak najlepszą opiekę i bezpieczeństwo (fizyczne i psychiczne) oraz tak organizować proces edukacji, aby był dostosowany do możliwości i indywidualnych potrzeb uczniów. Doświadczenia w pierwszym okresie edukacji wpływają na postawę dziecka wobec szkoły, pracy, ludzi, własnej osoby oraz na stosunek do osiągnięć i poziom aspiracji, stąd troska o to, aby były one pozytywne. Edukacja wczesnoszkolna, pierwszy etap kształcenia w szkole ma być kontynuacją procesu edukacyjnego zapoczątkowanego w przedszkolu oraz łagodnie przeprowadzić dziecko z kształcenia zintegrowanego do nauczania przedmiotowego w klasach IV – VI. Cele i zadania dla tego etapu edukacyjnego wyznaczają kierunki pracy nauczyciela. A zatem ważne jest: • realizowanie programu skoncentrowanego na dziecku, na jego indywidualnym tempie rozwoju i możliwościach uczenia, • respektowanie trójpodmiotowości oddziaływań wychowawczych i kształcących: uczeń - szkoła dom rodzinny, • rozwijanie predyspozycji i zdolności poznawczych dziecka, • kształtowanie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości w poznawaniu otaczającego świata i w dążeniu do prawdy, • poszanowania godności dziecka, • zapewnienie dziecku przyjaznych, bezpiecznych i zdrowych warunków do zabawy i nauki, działania indywidualnego i zespołowego, rozwijanie samodzielności oraz odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie, ekspresji plastycznej, muzycznej i ruchowej, aktywności, a także działalności twórczej, • wyposażenie dziecka w umiejętność czytania i pisania, w wiadomości i sprawności matematyczne potrzebne w sytuacjach życiowych i szkolnych oraz przy rozwiązywaniu problemów, • dbałość o to, aby dziecko mogło nabywać wiedzę i umiejętności potrzebne do rozumienia świata, w tym zagwarantowanie mu dostępu do różnych źródeł informacji i możliwości korzystania z nich, • sprzyjanie rozwojowi cech osobowości dziecka koniecznych do aktywnego i etycznego uczestnictwa w życiu społecznym.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Ze względu na prawidłowości rozwoju dzieci, w tym ze szczególnym uwzględnieniem sześciolatków treści kształcenia powinny narastać i rozszerzać się w układzie spiralnym, tzn. że w każdym następnym roku edukacji wiadomości i umiejętności nabyte przez ucznia mają być powtarzane i pogłębiane, a następnie rozszerzane. W podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej wyodrębnione są treści kształcenia/wymagania dla klasy I i III szkoły podstawowej, co ma istotne znaczenie dla edukacji dzieci sześcioletnich. Zapewnia ciągłość i spójność wychowania przedszkolnego i edukacji w szkole poprzez: • Obowiązek znajomości przez nauczycieli klas I- III ( a szczególnie nauczycieli klasy pierwszej) podstawy programowej wychowania przedszkolnego. • Spójność celów, zadań i treści w podstawie programowej wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej. • Treści kształcenia/wymagania w klasie I w ramach poszczególnych edukacji/ zajęć zawierają wymagania z obszarów edukacyjnych realizowanych w przedszkolu, np. Edukacja polonistyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego w zakresie wypowiadania się. Dbałość o kulturę języka. Początkowa nauka czytania i pisania. Kształtowanie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych. • W klasie I powinien być kontynuowany proces osiągania przez dziecko dojrzałości szkolnej. Stąd wynika konieczność przeprowadzania przez nauczycieli rzetelnej diagnozy, zindywidualizowanego planowania i realizacji procesu edukacyjnego oraz monitorowania postępów i osiągnięć dziecka. • Zadbanie w klasie I o adaptację dzieci do warunków funkcjonowania szkoły, czas adaptacji określa nauczyciel, biorąc pod uwagę potrzeby i możliwości dzieci. • Nauczanie powinno być połączone z zabawą i opieką. • Proces obniżania wieku szkolnego wymaga zmiany metod pracy nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, wykorzystywanie metod i form pracy charakterystycznych dla wychowania przedszkolnego w klasie I i stopniowe wprowadzanie szkolnych. • Indywidualizację procesu kształcenia, w tym pomoc psychologiczno – pedagogiczną. • Zorganizowanie ciekawej przestrzeni edukacyjnej, w tym różne kąciki zainteresowań w sali lekcyjnej oraz szerokich kontaktów ze środowiskiem. • Odpowiednie wyposażenie i dostosowania warunków szkoły do potrzeb i możliwości dzieci sześcioletnich, w tym środki dydaktyczne, wysokość krzeseł, stolików, dostosowanie sanitariatów… • Zorganizowanie sal lekcyjnych, tak by składały się z dwóch części (edukacyjnej i rekreacyjnej). • Zapewnienie opieki świetlicy i bezpieczeństwa. Dyrektor i nauczyciele nie mogą zapominać o tych przesłankach. Nauczyciele powinni organizować wielokrotnie różne sytuacje edukacyjne, żeby dziecko mogło się rozwijać w swoim tempie, zgodnie z możliwościami w danym momencie rozwojowym oraz w przyjaznym i bezpiecznym klimacie. Zdiagnozowane, pozytywnie wzmacniane, motywowane będzie zdobyć określoną wiedzę, umiejętności i kształtować postawy. Zapewniamy zindywidualizowane uczenie się dziecka przez przeżywanie, doświadczanie, działanie, w tym w naturalnym środowisku i na różnorodnym materiale edukacyjnym. Organizujemy pomoc psychologiczno – pedagogiczną oraz zajęcia opiekuńcze. Ograniczamy nauczanie „podręcznikowe” i nadmierne stosowanie kart pracy. Ważne są też treści edukacji zdrowotnej realizowane w ramach różnych edukacji/zajęć. Należy także zadbać, aby uczniowie rozumieli konieczność oraz nabywali nawyk dbania o zdrowie swoje i innych. Powinni także wiedzieć do kogo zwrócić się w razie konieczności udzielania pierwszej pomocy. W realizację tych zajęć można włączyć różnych specjalistów. W podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej wyodrębniono także zalecane warunki i sposoby jej realizacji wobec poszczególnych edukacji/zajęć, które powinny być respektowane przez szkołę i nauczycieli, m.in.: • Do zadań wszystkich nauczycieli należy kształcenie u uczniów umiejętności posługiwania się językiem, w tym dbałość o wzbogacanie zasobu słownictwa. Obowiązkiem każdego nauczyciela jest uczenie języka ojczystego.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku W zakresie edukacji polonistycznej w początkowym okresie nauki kontynuowany jest, rozpoczęty w przedszkolu, proces kształtowania dojrzałości dzieci do nauki czytania i pisania. Umiejętności te kształtuje się według wybranej metody, dbając o łączenie czytania z pisaniem. W klasie I szkoły podstawowej około połowy czasu przeznaczonego na edukację polonistyczną uczniowie mogą zajmować się rysowaniem i pisaniem, siedząc przy stolikach. Trzeba też pamiętać o tym, że klasa I jest pierwszym etapem nauki czytania i pisania, a umiejętności te są intensywnie kształtowane w klasie II i III tak, aby uczniowie kończący klasę III wykazali się umiejętnościami określonymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych w zakresie I etapu edukacyjnego Ważnym celem edukacji polonistycznej jest także rozwijanie u dzieci zamiłowania do czytelnictwa. Kanon lektur zależy od umiejętności czytelniczych uczniów oraz potrzeb wychowawczych i edukacyjnych. Nauczyciel decydując o doborze utworu musi pamiętać o uwzględnieniu takich gatunków literatury dziecięcej, jak: baśnie, bajki, legendy, opowiadania, wiersze, komiksy. • Edukacja matematyczna - w pierwszych miesiącach nauki w centrum uwagi jest wspomaganie rozwoju czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki. Dominującą formą zajęć są w tym czasie zabawy, gry i sytuacje zadaniowe, w których dzieci manipulują specjalnie dobranymi przedmiotami, np. liczmanami. Następnie dba się o budowanie w umysłach dzieci pojęć liczbowych i sprawności rachunkowych na sposób szkolny. Dzieci mogą korzystać z zeszytów ćwiczeń najwyżej przez jedną czwartą czasu przeznaczonego na edukację matematyczną. Przy układaniu i rozwiązywaniu zadań trzeba zadbać o wstępną matematyzację: dzieci rozwiązują zadania matematyczne manipulując przedmiotami lub obiektami zastępczymi, potem zapisują rozwiązanie; • Edukacja przyrodnicza powinna być realizowana w naturalnym środowisku poza szkołą. Bezpośredni kontakt z rzeczywistością to niezliczone bogactwo informacji, to źródło przeżyć dzieci. W sali lekcyjnej powinny być kąciki przyrody. Jeżeli w szkole nie ma warunków do prowadzenia hodowli roślin i zwierząt, trzeba organizować dzieciom zajęcia w ogrodzie botanicznym, w gospodarstwie rolnym, itp. • Edukacja muzyczna- oprócz zajęć typowo muzycznych zaleca się włączanie muzyki do codziennych zajęć szkolnych jako tło tematu, przy organizacji aktywności ruchowej, w celu wyciszenia, itp. • Zajęcia komputerowe „należy rozumieć jako zajęcia z komputerami, prowadzone w korelacji z pozostałymi obszarami edukacji”, uczniom klas I-III należy umożliwić korzystanie ze szkolnej pracowni komputerowej. • Zaleca się, by zajęcia etyki odbywały się na podstawie analizy zachowania postaci z bajek, opowiadań, baśni (tak, by dziecko umiało sobie, np. dobrać przyjaciół, żeby wiedziało, na czym polega, np. prawdomówność). • Każdy nauczyciel powinien również poświęcać dużo uwagi edukacji medialnej, czyli wychowaniu uczniów do właściwego odbioru i wykorzystania mediów. • Nauczyciele powinni również stwarzać uczniom warunki nabywania umiejętności wyszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł wiedzy, z zastosowaniem technologii informacyjno−komunikacyjnych. Służyć temu ma dobrze wyposażona biblioteka szkolna, dysponująca aktualnymi zbiorami. Istotne również jest to, że ocenianie postępów ucznia ma charakter wspierający, motywujący i opisowy. Zadaniem nauczyciela jest monitorowanie i analizowanie postępów dziecka. Skupienie się na tym, czego już się nauczyło, w czym ma trudności, jakie ma zdolności i określenie kierunków skutecznej pomocy w dalszym rozwoju. Nauczyciel nie powinien stosować nadmiernie sprawdzianów i różnego rodzaju testów, gdyż mogą budzić lęk wśród uczniów. Zaleca się ocenianie postępów uczniów na podstawie ich aktywności edukacyjnej na zajęciach oraz analizy uczniowskich zeszytów i innych wytworów. Warto pamiętać o zasadzie: najpierw organizujmy wielokrotnie różne sytuacje sprzyjające uczeniu się dziecka, a potem sprawdzajmy to, czego nauczyliśmy. W trosce o to, aby dzieci odczuwały satysfakcję z działalności twórczej, trzeba stwarzać im warunki do prezentowania swych osiągnięć, np. muzycznych, •

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku wokalnych, recytatorskich, tanecznych, sportowych, konstrukcyjnych. W klasach I-III zajęcia edukacyjne realizuje jeden nauczyciel, co szczególnie sprzyja zapewnieniu dobrych warunków uczenia się dzieciom sześcioletnim. Jednak w szczególnych przypadkach prowadzenie zajęć z zakresu edukacji muzycznej, plastycznej, wychowania fizycznego, zajęć komputerowych i języka obcego nowożytnego można powierzyć nauczycielom posiadającym odpowiednie kwalifikacje. Na etapie edukacji wczesnoszkolnej kształcenie ma charakter zintegrowany, chociaż wyodrębniono edukacje/ zajęcia: polonistyczną, muzyczną, plastyczną, przyrodniczą, społeczną, matematyczną, zajęcia techniczne, wychowanie fizyczne, zajęcia komputerowe, język obcy nowożytny, etykę/ religię. Właściwa realizacja celów, zadań i treści kształcenia, respektowanie zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej ma zapewnić harmonijny rozwój intelektualny, etyczny, emocjonalny, społeczny i fizyczny dziecka. Ma wpłynąć na rozwijanie umiejętności kluczowych ważnych dla przyszłości człowieka, w tym czytanie, myślenie matematyczne, myślenie naukowe, komunikowanie się w języku ojczystym i w językach obcych, sprawne posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi, wyszukiwanie, selekcjonowanie i krytyczna analiza informacji oraz rozpoznawanie własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenie się pracy zespołowej. Kształcenie ogólne w szkole podstawowej ma stanowić fundament wykształcenia, a wymagania są podstawą przeprowadzania sprawdzianu zewnętrznego (od 2015r.) Warto także sobie uświadomić, że podstawa programowa to zapis tego, czego państwo zobowiązuje się nauczyć przeciętnego ucznia. Zatem znajomość, rozumienie i respektowanie zapisów tam zawartych jest obowiązkiem każdego nauczyciela, podlega nadzorowi dyrektora szkoły. Monitorowanie realizacji podstawy programowej, ewaluacja wewnętrzna, samoocena i refleksja dyrektorów i nauczycieli, doskonalenie zawodowe powinny zapewnić podejmowanie skutecznych działań służących poprawie jakości edukacji w szkole ze szczególnym uwzględnieniem sześciolatków. Ewaluacja zewnętrzna potwierdza lub nie spełnienie wymagań ( co najmniej na poziomie podstawowym) zawartych w załączniku do rozporządzenia o nadzorze pedagogicznym. Sześciolatek w szkole to nie tylko wyzwanie dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, ale także dla nauczycieli klas IV – VI. Jak sześciolatek odnajdzie się w nowej roli zależy od szkoły i nauczycieli, od dobrej współpracy z rodzicami, od warunków, które jemu stworzymy. „Pozwólmy zakwitnąć młodym kwiatom” C. Freinet

Literatura 1. Rozporządzenie MEN z 27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 30.08.2012 r. poz.977). 2. Podstawa programowa z komentarzami. Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna. tom 1. 3. www.reformaprogramowa.men.gov.pl 4. www.6latki.men.gov.pl 5. www.ore.edu.pl 6. www.kuratorium.bydgoszcz.uw.gov.pl

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Gabriela Zglinicka Przedszkole Miejskie nr 3 „Niezapominajka” w Rypinie „Kochać ludzi to dawać im siebie” czyli o działalności charytatywnej w „Niezapominajce” Opis przykładu dobrej praktyki Informacje ogólne o działaniu/ przedsięwzięciu: Nazwa i adres placówki: Nazwa i rodzaj przedsięwzięcia: Obszar pracy:

Przedszkole Miejskie nr 3 Niezapominajka w Rypinie ul. Sommera 16, 87 – 500 Rypin Kochać ludzi to dawać im siebie, czyli o działalności charytatywnej w PM NR 3 „Niezapominajka” - wychowanie, edukacja, opieka - organizacja i zarządzanie - inne

Metody aktywizujące:

- zabawy teatralne, pantomima, drama

Uzasadnienie:

Uwrażliwienie dzieci i rodziców oraz pracowników przedszkola na potrzeby innych. Realizacja treści podstawy programowej.

Imię i nazwisko autora, zajmowane stanowisko:

Gabriela Zglinicka – nauczycielka przedszkola

Inni realizatorzy:

- Maja Rutkowska, nauczycielka przedszkola - nauczycielki grup dzieci 5,6- letnich, - rodzice dzieci z przedszkola Niezapominajka, - społeczność Parafii św. Stanisława Kostki

Osoby, instytucje współpracujące:

- Barbara Szulc – dyrektor przedszkola, - pracownicy przedszkola - Urząd Miasta - Dom Dziecka w Rypinie - Rypiński Dom Kultury - Polski Czerwony Krzyż - ks. Marek Smogorzewski – proboszcz Parafii św. Stanisława Kostki

Adresaci przedsięwzięcia:

wychowankowie Domu Dziecka, w tym wychowankowie naszego przedszkola, emeryci, dzieci i młodzież parafii wyjeżdżająca na wakacje, osoby znajdujące się w trudnej sytuacji

Miejsce realizacji:

Przedszkole Miejskie nr 3 Niezapominajka w Rypinie i środowisko lokalne

Założenia i cele wynikające z Podstawy programowej oraz programu wychowania przedszkolnego I. Broda Od przedszkolaka do pierwszaka: 1. wspieranie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji. 2. budowanie systemu wartości, w tym wychowanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe. 3. kształcenie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej dodo racjonalnego radzenia sobie w nowych sytuacjach. 4. wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne. 5. kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej oraz postawy patriotycznej.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Włączając się w prezentacje będziemy dążyli do osiągnięcia określonych celów, w których dzieci będą: • aktywnie uczestniczyły w organizowanych przez nauczyciela przedsięwzięciach, • motywowały inne dzieci do udziału w przygotowaniu przedstawień, • aktywnie uczestniczyły w spektaklach teatralnych, odgrywając role, • improwizowały ruchem, mimiką i gestem usłyszaną muzykę, • nabierać pewności siebie, • odważne, otwarte i kreatywne. Obserwując tendencje współczesnego świata do brania dla siebie, chcemy pokazać, że prawdziwie wielkim jest ten, kto daje siebie, nie oczekując nic w zamian. Pomoc drugiemu człowiekowi ubogaca również tego, który obdarowuje. Włączając się w działalność charytatywną: • jesteśmy otwarci na innych, • uczymy się poznania i rozumienia innych - empatii, • rozwijamy zmysł organizacyjny, • kształcimy w sobie kreatywność, • lepiej funkcjonujemy w zespole koleżeńskim, • wzbogacamy swój warsztat pracy o autorskie scenariusze, • przezwyciężamy lęk przed publicznymi wystąpieniami. Inspiracją do podjęcia działalności charytatywnej stał się fakt, iż do naszego przedszkola oprócz dzieci z rodzin pełnych, dobrze sytuowanych uczęszczają również dzieci z rypińskiego Domu Dziecka oraz te wymagające wsparcia materialnego. Wychodząc naprzeciw potrzebom środowiska, włączamy się w akcje charytatywne organizowane przez PCK, Urząd Miasta, Rypiński Dom Kultury oraz Parafię św. Stanisława Kostki. Aktywnie, twórczo i systematycznie wspieramy organizację innych akcji charytatywnych np. Góra złota, Dar serca, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Parafialny Piknik Rodzinny. Podejmujemy też własne, innowacyjne działania. Z inicjatywy Niezapominajki powstało przedsięwzięcie I Ty możesz zostać świętym Mikołajem- barwne, radosne święto dobroczynności i wyraz miłości, troski i uwagi okazanej dzieciom z Domu Dziecka w Rypinie. Do realizacji tego projektu włączyli się rodzice, koleżanki grup starszych oraz ja. Główne cele naszej działalności: • kształtowanie postawy otwartości, opartej na empatii, tolerancji i życzliwości, • uwrażliwienie na potrzeby innych ludzi wymagających wsparcia duchowego i materialnego: nie jesteś sam, • wychowanie „ku wartościom uniwersalnym: miłości, sacrum, piękna, • wzbogacanie doświadczeń dzieci, • rozwijanie zainteresowań będących fundamentem przyszłych postaw. Miejsce działań: Przedszkole Miejskie nr 3 Niezapominajka działa w naszym mieście od ponad trzydziestu lat. Jest placówką, w której opieką pedagogiczną otacza się 140 dzieci w sześciu oddziałach. Wartość przedszkola stanowi nie tylko profesjonalna, dynamiczna kadra kierownicza, nauczycielska i opiekuńcza, ale także niezwykła lokalizacja. Budynek jest położony z dala od głównej ulicy, otoczony bujną zielenią zadbanego ogrodu, gdzie wśród śpiewu ptaków i przymiotów przyrody, na dobrze wyposażonych placach zabaw, bawią się i odpoczywają dzieci. Ta niezwykła lokalizacja determinuje profil wychowawczy przedszkola. Jest to profil ekologiczny, uwrażliwiający dzieci na piękno przyrody, otaczającego je świata i wyrabiający u wychowanków postawę troski o dobro naturalne. Pracując z naszymi wychowankami, chcemy je uwrażliwić nie tylko na piękno środowiska, ale także na dobro i szacunek wobec drugiego człowieka.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Opis działań: Nasze cele realizujemy, włączając się w różnorodne akcje charytatywne oraz mobilizując dzieci i ich rodziców do twórczej aktywności na rzecz innych. Zakres działań naszej placówki obejmuje dwa zasadnicze obszary: środowisko przedszkolne i środowisko zewnętrzne. • Akcja zbierania zakrętek po napojach. Dochód ze sprzedaży przeznaczyliśmy na zakup protezy dla dziecka niepełnosprawnego. Nasza placówka nadal uczestniczy w tej ogólnopolskiej akcji pomocowej. Góra grosza W ramach współpracy z PCK zorganizowaliśmy zbiórkę pieniędzy o małych nominałach. Akcja Towarzystwa NASZ DOM nosi nazwę Góra grosza i jest kierowana do dzieci potrzebujących pomocy oraz dla dzieci z domów dziecka. Nasze przedszkole zebrało najwięcej funduszy, dzięki czemu zajęliśmy pierwsze miejsce wśród wszystkich placówek oświatowych w Rypinie.

•

W zdrowym ciele zdrowy duch W ramach konkursu W zdrowym ciele zdrowy duch, organizowanego również przez PCK, nasze przedszkolaki zaprezentowały pantomimę Chory kotek, zdobywając pierwsze miejsce oraz nagrodę - DVD, które wzbogaciło naszą placówkę o nowy sprzęt. Dzieci wykonały również plakat promujący postawy prozdrowotne. Dzięki temu zdobyły wiadomości na temat zdrowego stylu bycia i życia. •

Światowy Dzień Zdrowia W kwietniu 2012r przygotowaliśmy prezentację na Światowy Dzień Zdrowia, któremu patronował Burmistrz Miasta, Paweł Grzybowski. Była ona dedykowana emerytom z Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Nasi wychowankowie zaprezentowali się w inscenizacji Gucio i pszczółka Maja oraz w pantomimie Chory kotek. Niezwykłą atrakcją tego spotkania pokoleń były pokazy tańców w wykonaniu naszych przedszkolaków. Radosne świętowanie Światowego Dnia Zdrowia stało się okazją do spotkania trzech generacji: babć i dziadków, rodziców i dzieci oraz miejscem zabawy w duchu integracji pokoleń rypinian. •

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Dar serca W okresie Bożego Narodzenia od kilka lat Urząd Miasta w Rypinie organizuje akcję Dar serca. Nasze przedszkolaki przedstawiają okolicznościowy program artystyczny. Prowadzona jest też licytacja różnorodnych, atrakcyjnych przedmiotów ufundowanych przez osoby prywatne, przedsiębiorców działających na terenie naszego miasta oraz są rozprowadzane losy. Dochód z tej działalności jest przeznaczony na organizację paczek świątecznych dla dzieci z rodzin najuboższych. •

W styczniu nasze miasto włącza się w ogólnopolską akcję prowadzoną przez Jerzego Owsiaka - Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. Przedstawiciele starszych grup przygotowują program artystyczny. Wraz ze swoimi dziećmi przychodzą oczywiście rodzice, często również bliższa i dalsza rodzina. Dochód z licytacji jest przeznaczony na doposażenie szpitali w specjalistyczny sprzęt medyczny. •

I Ty możesz zostać świętym Mikołajem W grudniu 2009 roku nasza placówka zainicjowała przedsięwzięcie I Ty możesz zostać świętym Mikołajem , którego podmiotem są wychowankowie Domu Dziecka im. Janusza Korczaka w Rypinie. •

Celem akcji jest nawiązanie bliższej współpracy z lokalnym Domem Dziecka oraz przygotowanie upominków dla dzieci, dzięki ofiarności rodziców. Specjalnie na tę uroczystość przygotowujemy występy naszych przedszkolaków: Jasełka oraz tańce i piosenki w bożonarodzeniowym klimacie. Nic nie zastąpi dzieciom ciepła domowego ogniska, ale nasza gościnność i uwaga okazana gościom sprawia, iż czują się ważne i chętnie nas odwiedzają. Bardzo cieszą się z prezentów, z uwagą oglądają występy naszych przedszkolaków. W uroczystości biorą udział nie tylko dzieci, ale także władze miasta, rodzice oraz przedstawiciele wielu rypińskich środowisk, którym nieobca jest troska o dobro dziecka.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Parafialny Piknik Rodzinny Innowacją w naszych przedszkolnych działaniach jest udział w Parafialnym Pikniku Rodzinnym organizowanym przez Domowy Kościół - oazę rodzin działającą na terenie naszej parafii. W 2011 roku piknik był radosnym dziękczynieniem za pontyfikat Jana Pawła II, w 2012 roku zaś upłynął pod hasłem Kościół naszym domem. Z dużym zaangażowaniem włączyłam się do organizacji tego przedsięwzięcia, pozyskując fanty, przygotowując moich wychowanków do występów oraz prowadząc piknik. W ubiegłym roku zaprosiłam do współpracy moje koleżanki. Wspólnie wypracowałyśmy koncepcję programu i organizację dnia. Zadbałyśmy, by nasi wychowankowie mogli miło spędzić czas wraz z najbliższymi, uczestnicząc w zabawach i konkursach: w loterii, lepieniu z gliny, przejażdżce na kucyku, a także słuchając piosenek w wykonaniu dziecięcej scholi i zespołu młodzieżowego „Nazir”. Punktem kulminacyjnym pikniku było wspólne biesiadowanie przy ognisku. Dzięki tej nowatorskiej akcji z udziałem dzieci i młodzieży, naszej parafii przekazano 3000 zł na dofinansowanie wypoczynku letniego dla dzieci z rodzin ubogich. •

Wyniki, uzyskane efekty: 1. Działania charytatywne prowadzone przez nasze przedszkole mają ogromny wpływ na kształtowanie postaw dzieci, rodziców oraz kadry. Skłaniają do przemyśleń i uwrażliwiają na potrzeby innych, umożliwiają nabycie nowych doświadczeń i umiejętności. 2. Nasze działania są nagłaśniane przez lokalne media( prasę –„ Czas Rypina”, „Extra Rypin”, „Kronikę Rypińską” oraz telewizję Vectra), co umożliwia przekazanie informacji większemu gronu odbiorców oraz promuje naszą placówkę. 3. Dzięki prowadzonym akcjom przyczyniamy się do wsparcia materialnego dzieci i młodzieży rypińskiej znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej. 4. Organizacja życia przedszkolnego angażuje większość społeczności przedszkolnej oraz rodziców naszych wychowanków, co wpływa korzystnie na integrację wielu środowisk. Monitoring i ewaluacja działań: • scenariusze z przeprowadzonych przedsięwzięć, • zdjęcia, artykuły w lokalnej prasie, • nagrania w lokalnej telewizji kablowej Vectra, • podziękowania od osób i instytucji.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Wnioski, uwagi: Działalność charytatywna nadal będzie prowadzona w naszym przedszkolu, gdyż: 1. Stwarza warunki do budowania systemu wartości. 2. Rozbudza umiejętności do wypowiadania się poprzez małe formy teatralne, muzykę i tańce. 3. Rozwija umiejętności społeczne. 4. Kształtuje odporność emocjonalną niezbędną do radzenia sobie w nowych sytuacjach. 5. Inspiruje do lepszego poznania naszego miasta. 6. Kształtuje postawy dzieci i ich rodziców. 7. Przyczynia się do pozyskiwania wsparcia finansowego dla osób w trudnej sytuacji materialnej. 8. Jest formą integracji przedszkole – środowisko lokalne. 9. Promuje placówkę w środowisku lokalnym. Podsumowanie Przedsięwzięcia, w których wzięły udział nasze przedszkolaki, ich rodzice oraz kadra Niezapominajki, są przejawem naszej troski o pełny rozwój dziecka w kontekście wychowania społecznego. Dzięki zaangażowaniu wielu osób mogliśmy osiągnąć postawione cele. Nasi wychowankowie dostrzegli, że nawet dziecko może wiele zrobić, by pomóc innym. Myślę, że to zaangażowanie, troska, uwaga okazana innym, słabszym, ubogim, opuszczonym zaowocuje w przyszłości w postawach naszych wychowanków, pełnych empatii i otwartych na rzecz działań wobec potrzebujących. Twórcze wyzwania: recytacja, gra aktorska, śpiew czynią z dzieci ludzi otwartych, pewnych siebie, kreatywnych i pomocnych. Wymienione przez mnie działania były realizowane na podstawie projektów i scenariuszy, które tworzyłam z pasją, zaangażowaniem i przekonaniem, że powinnością człowieka jest wspieranie innych, bo może w ogóle jesteśmy po to, by pomagać innym… Źródła opracowania: • dokumentacja przedszkola: podziękowania, scenariusze uroczystości, przedsięwzięć; • artykuły w lokalnej prasie; • zdjęcia w Internecie zamieszczone na stronie przedszkola, parafii; • działalność własna, obserwacje; • podstawa programowa, program wychowania przedszkolnego I Broda – Od przedszkolaka do pierwszaka.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Maria Sobczak, Katarzyna Mrówczyńska Szkoła Podstawowa im. Ziemi Kujawskiej w Przywieczerzynie Sześciolatek uczniem Szkoły Podstawowej w Przywieczerzynie Przedszkole rozpoczyna ważny dla rozwoju każdego dziecka okres, ale pierwszym etapem systematycznej edukacji jest szkoła – przyjazna, bezpieczna, posiadająca kompetentnych nauczycieli, kontynuujących proces prawidłowego i harmonijnego rozwoju dziecka oraz wprowadzających je w świat wiadmości, umiejętności i postaw przewidzianych w podstawie programowej edukacji wczesnoszkolnej. Nasza szkoła nie tylko kształci, ale i wychowuje. Organizuje naukę poprzez doświadczanie, przeżywanie i działanie, w tym zabawę właściwą do wieku i możliwości dziecka. To z myślą o dzieciach sześcioletnich rozpoczynających naukę w szkole, tworzone są programy nauczania zgodne z nową podstawą programową. Decyzję o rozpoczęciu nauki dziecka w klasie I podejmują rodzice. W Szkole Podstawowej w Przywieczerzynie stworzono warunki, które pomogły rodzicom podjąć właściwą decyzję. Dla wielu z nich była ona trudna, wymagała rozwagi i dodatkowych konsultacji z nauczycielem, a w niektórych przypadkach z poradnią psychologiczno – pedagogiczną. Możemy powiedzieć, że sześciolatki w naszej szkole radzą sobie doskonale z wymaganiami szkolnymi, a współpraca z rodzicami okazała się owocna.

•

• •

Kilka słów o środowisku szkolnym 6 – latków Ten sam nauczyciel w oddziale przedszkolnym i w klasach I - III - taka forma nauki jest najkorzystniejsza dla rozwoju dziecka, pozwala „łagodnie” przejść na wyższy poziom edukacji bez dodatkowego obciążenia emocjonalnego. Skracany jest w naturaly sposób okres adaptacyjny w klasie I. Mała liczebność klas pozwala na pełną indywidualizację pracy dydaktyczno – wychowawczej. Bogata baza szkoły – szkoła skorzystała z ofert i przystąpiła do następujących programów/ projektów: - Rządowy program „Radosna szkoła” (wyposażenie placu zabaw w: płotki, słupki równoważne, zestaw kratownic, lina do wspinania, huśtawki itp.), - Indywidualizacja procesu kształcenia uczniów w klasie I – III, - „Klucz do uczenia się – moduły matematyczne” Galiny Dolya, - „Indywidualny zestaw Numikon – pierwsze kroki” ( w ramach dodatkowych zajęć).

Ponadto dzieci korzystają z: • Pakietu „Wesoła szkoła i przyjaciele” z Multibookiem • Pomocy demonstracyjnych • Plansz interaktywnych • Tablicy interaktywnej • Dostępu do Internetu

Zajęcia z tablicą interaktywną

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku •

Nauczyciele specjaliści w różnych dziedzinach na miejscu – dążąc do zapewnienia dzieciom warunków do wszechstronnego rozwoju, indywidualizowania pracy, udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej zgodnie z potrzebami uczniów, nauczyciele ukończyli różne formy doskonalenia, w tym kursy kwalifikacyjne i studia podyplomowe (logopedia, terapia). Priorytetem dla nas jest wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci z małych środowisk. W klimacie bezpieczeństwa i profesjonalnego postępowania dydaktyczno – wychowawczego i opiekuńczego dziecko szybciej czyni postępy w nauce.

•

Rzetelna diagnoza i monitorowanie postępów dziecka – niezbędnym warunkiem osiągnięcia rezultatów w pracy wychowawczo – dydaktycznej z sześciolatkiem w klasie pierwszej jest diagnoza wstępna oraz monitorowanie jego postępów. W naszej placówce przywiązujemy dużą wagę do poznania dziecka, oszacowania jego możliwości i predyspozycji, realizowania różnych sytuacji edukacyjnych, odpowiednich zadań, ćwiczeń wyrównujących deficyty rozwojowe oraz rozwijające ich zainteresowania i zdolności, prezentacji osiągnięć dzieci. W naszej szkole to proces realizowany przez tego samego nauczyciela w ciągu 4 lat.

•

Życzliwi i wspierający rodzice – ważnym ogniwem w pracy z dziećmi są rodzice, dla których dobro ich pociech jest dobrem najwyższym. „Nasi” rodzice rozumieją, że - wspólną pracą i wzajemnym poparciem więcej można zrobić dobrego i dlatego chętnie współpracują z nauczycielem i dyrektorem szkoły. Między innymi utrwalają z dziećmi w domu umiejętności, ćwiczą nawyki i postawy. Chętnie też pomagają w przygotowaniach uroczystości, np. ślubowanie klasy pierwszej, wigilia, choinka, Dzień Dziecka oraz w nich aktywnie uczestniczą. Upiekli ciasta, kupili słodycze i upominki, przygotowali stół wigilijny. Wyjeżdżają też ze swoimi maluchami na wycieczki szkolne organizowane przez nauczycieli. Ale najważniejsze jest dla nas to, że rodzice systematycznie śledzą osiągnięcia swoich dzieci. Uczestniczą w zebraniach klasowych, zajęciach otwartych, utrzymują także stały kontakt z nauczycielem po zajęciach (indywidualnie lub telefonicznie).

•

W szkole jak w rodzinie – nasza szkoła to wspaniała wspólnota, to jedna wielka rodzina. Nasze dzieci mogą powiedzieć, że tu czują się bezpiecznie. W naszej szkole nie ma przemocy, ani agresji. Dzieci dobrze się znają. Te starsze potrafią zaopiekować się młodszymi. Pomagają w szkolej jadalni, w łazience, na placu zabaw, podczas wycieczek szkolnych, dyskotek i zawodów sportowych. Poczucie bezpieczeństwa, które zapewnia szkoła ma ogromny wpływ na właściwą motywację dziecka do nauki i nabywanie umiejętności.

•

Dobra współpraca z Gminnym Ośrodkiem Kultury – wszystkie dzieci w szkole mogą uczestniczyć w różnych zajęciach proponowanych przez GOK w Lubaniu. Najchętniej uczęszczają na zajęcia taneczne. Dyrektor tej placówki systematycznie współpracuje z naszą szkołą, między innymi przy organizacji różnych imprez okolicznościowych, m.in. „Andrzejek” i „Choinki szkolnej”. Dzięki temu nasi uczniowie mają bogatszą ofertę edukacyjną, a nauczyciele mogą wypożyczać stroje do przedstawień w klasie i w szkole.

Jak sześciolatki realizują podstawę programową? Zgodnie z podstawą programową w oddziale przedszkolnym główny nacisk kładziemy na dobre przygotowanie dziecka do podjęcia nauki w szkole. Nie wprowadza się liter, cyfr i znaków matematycznych. Klasa I jest pierwszym etapem nauki, a różne umiejętności są intensywnie kształtowane w klasie II i III. Edukacja uczniów w pierwszej klasie to umiejętne połączenie nauki z zabawą, po to aby w łagodny sposób wprowadzić dzieci w świat szkoły. Treści kształcenia, metody, formy nauczania i środki dydaktyczne są dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości sześciolatka. W pierwszych miesiącach nauki dominujące są zabawy, gry i sytuacje zadaniowe, wycieczki wspomagające rozwój społeczno – emocjonalny i czynności umysłowe. Obok metod tradycyjnych wykorzystujemy też nowoczesne, m.in.:

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku • • • • •

zabawy paluszkowe, elementy metody Dennisona, elementy metody dobrego startu M. Bogdanowicz, Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne, ćwiczenia wyciszające, relaksacyjne.

Prowadzimy ciekawe zajęcia z języka nowożytnego. W naszej szkole jest to język angielski. Dzięki temu, dzieci mogą od najmłodszych lat poznawać piękno świata poprzez różnorodność kultur i języków. Prowadzone są zajęcia komputerowe w korelacji z pozostałymi obszarami edukacji. Do zajęć przeznaczona jest specjalna sala komputerowa wyposażona w odpowiedni sprzęt i warunki.

Dzieci mogą także rozwijać swoje zainteresowania uczestnicząc w dodatkowych zajęciach tanecznych i plastycznych.

Sala lekcyjna jest przystosowana do nowych wymogów edukacyjnych. Znajduje się tam część edukacyjna – wyposażona w tradycyjną i interaktywną tablicę, stoliki, itp. oraz rekreacyjna – odpowiednio do tego przystosowany kącik zabaw, w którym znajdują się, m.in. pluszaki, klocki, gry planszowe, zabawki tematyczne. W trosce o zapewnienie poczucia satysfakcji z działalności twórczej, nasze dzieci mają okazję prezentować różne swoje umiejętności, w tym aktorskie i recytatorskie uczestnicząc w akademiach i przedstawieniach wraz z kolegami z klas starszych. Mają możliwość obserwacji swoich kolegów podczas prób, integrować się z nimi oraz poczuć, że starsi są koleżeńscy i pomocni. W naturalny sposób uczą się zasad pracy i współpracy w zespole. W tym roku szkolnym pierwszaki uczestniczyły w następujących przedsięwzięciach: • Rozpoczęcie roku szkolnego • Udział w sprzątaniu Świata – sprzątanie klasy • Dzień chłopaka – drobne upominki • Halloven – udział w zabawie ze starszymi kolegami • Ślubowanie klasy I – uroczystość szkolna • Teatrzyk profilaktyczny pt. „Piekielnie anielska sztuka”. • Udział w zabawie andrzejkowej – wróżby, konkursy, dyskoteka • Udział w konkursie na dekorację świąteczną klas • Udział w koncercie muzycznym „Jesień Vivaldiego” • Udział w konkursie śpiewania kolęd. • Przygotowanie wigilii klasowej. • Udział w licytacji na rzecz WOŚP. • Udział w akademii z okazji Dnia Babci i Dziadka. • Zabawa choinkowa – GOK w Lubaniu.

uroczystościach

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Migawki z życia klasy I

Ślubowanie klasy I

Halloween

Zabawa Andrzejkowa

Spotkanie z Mikołajem

Konkurs Śpiewania Kolęd

Dzień Babci i Dziadka

Podsumowując, w naszej małej szkole jest ciekawie, a dzieciom, nauczycielom i rodzicom jest dobrze. Słowa Janusza Korczaka „Co to znaczy być dobrym wychowawcą?” są dla nas przesłaniem „Dobry wychowawca, który nie wtłacza a wyzwala, nie ciągnie a wznosi, nie ugniata a kształtuje, nie dyktuje a uczy, nie żąda a zapytuje – przeżyje wraz z dziećmi wiele natchnionych chwil” .

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Ewa Mazurkiewicz Zespół Szkół w Lubaniu Witaj 6 latku – nauka przez zabawę w przyjaznej szkole

LINK do prezentacji http://www.cen.org.pl/images/stories/AgataMagda/prezentacja%206latek%20w%20szkole-.pdf

Przedszkole Publiczne nr 13 we Włocławku Kilka przykładów z życia przedszkolaka, które pomagają przygotować się do łagodnego pokonania ciekawej drogi z przedszkola do szkoły

LINK do prezentacji http://www.cen.org.pl/images/stories/przyklady/InformatorRoczny/przedszkole%20publiczne.pdf

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Irena Kaczmarowska Izabela Kaszubska–Tomaszewska KPCEN we Włocławku Moje dziecko idzie do szkoły. Szkoła przyjazna dzieciom i rodzicom. Cykl spotkań dla rodziców dzieci kończących edukację przedszkolną i mogących rozpocząć naukę w klasie pierwszej. Prowadzący: nauczyciele przedszkola i szkoły we współpracy z przedstawicielem placówki doskonalenia i poradni psychologiczno-pedagogicznej, Wspierający: dyrektorzy przedszkola i szkoły. Cele Rodzic: • zna aspekty prawne rozpoczęcia nauki w szkole dzieci w wieku 6 lat, • rozumie prawidłowości rozwoju dziecka 6 – letniego i pojęcie „gotowość/ dojrzałość szkolna”, • zna zadania i wymagania wobec dziecka w szkole, • uświadamia sobie, jakie zadania i potrzeby dziecka wynikają z rozpoczęcia nauki w szkole, • wie, w jaki sposób wspierać rozwój dziecka w przedszkolu i w klasie pierwszej, • zna prawa i obowiązki rodzica, • analizuje ofertę edukacyjną i organizacyjną szkoły. Czas trwania spotkań: 3 x 2 godz. dydaktyczne (ok. 90 minut każde spotkanie) Metody i formy pracy: mini wykład, prezentacje, rozmowa, dyskusja, warsztaty. I spotkanie „Moje dziecko idzie do szkoły. Jak przygotować dziecko do podjęcia nauki w klasie I?” – w przedszkolu, z udziałem nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i przedstawiciela poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz placówki doskonalenia nauczycieli. Przebieg spotkania: 1. Czynności organizacyjne. 2. Powitanie i przedstawienie tematu, celów i formy spotkania – dyrektor przedszkola. 3. Co to jest gotowość/dojrzałość szkolna? – forma warsztatowa: • nauczyciel prosi rodziców, aby napisali na kartkach, co rozumieją pod pojęciem „dziecko gotowe/dojrzałe do szkoły”, odpowiedzieli na pytanie: Co jest według nich najważniejsze dla dziecka rozpoczynającego naukę w klasie I, jakie umiejętności powinno posiadać? • odczytywanie zapisów z kartek i klasyfikacja ich według sfer rozwoju dziecka (rozwój umysłowy, fizyczny, społeczno-emocjonalny), • przedstawienie pedagogicznych definicji „gotowość szkolna”, „dojrzałość szkolna” oraz wyjaśnienie przejawów zachowania się dziecka świadczących o jego gotowości/dojrzałości do rozpoczęcia nauki – rozwój fizyczny, umysłowy i społeczny. 4. Charakterystyka rozwoju dziecka 6 – letniego – mini wykład przedstawiciela poradni psychologiczno – pedagogicznej. 5. Analiza zapisów z kartek rodziców – dyskusja pod kątem harmonijnego rozwoju dziecka w kontekście prezentacji przedstawiciela poradni. 6. Co to jest diagnoza przedszkolna i informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole zadania nauczyciela przedszkola i rodzica dziecka mającego rozpocząć naukę w szkole – prezentacja przedstawiciela placówki doskonalenia. (Rodzice po zakończeniu spotkania otrzymują „domowy test gotowości dziecka do rozpoczęcia nauki w szkole”).

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku 7. 8.

Pytania rodziców, odpowiedzi specjalistów. Ewaluacja spotkania - rodzice przekazują informację zwrotną na pytanie „Czy spotkanie wzbogaciło ich wiedzę na podejmowany temat? Czy spełniło ich oczekiwania? (kartka z pytaniami i odpowiedziami do zaznaczenia TAK, NIE dla każdego rodzica).

II spotkanie „Moje dziecko idzie do szkoły. Jak wspierać dziecko rozpoczynające naukę w klasie I?” – w szkole, z udziałem nauczycieli przedszkola i szkoły, przedstawiciela placówki doskonalenia nauczycieli. Przebieg spotkania: 1. Czynności organizacyjne. 2. Powitanie i przedstawienie tematu, celów oraz formy spotkania – dyrektor szkoły. 3. Przedstawienie zadań i wymagań stawianych przed dzieckiem w związku z rozpoczęciem nauki w szkole – przedstawiciel placówki doskonalenia. 4. Podstawa programowa edukacji wczesnoszkolnej - omówienie warunków i sposobów realizacji – nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej. 5. Dyskusja, pytania i odpowiedzi – rodzice, dyrektor, nauczyciele, przedstawiciel placówki doskonalenia nauczycieli. 6. Moje dziecko idzie do szkoły - jak wspierać dziecko w pokonaniu progu szkolnego? • przedstawiciel placówki doskonalenia dzieli rodziców na grupy i rozdaje koperty – wskazówki dla rodziców, które pomogą wspierać dziecko w osiąganiu gotowości szkolnej i adaptacji w szkole. Zadaniem rodziców jest wybór najważniejszych rad wspierających dziecko w realizacji obowiązków szkolnych.( moderatorami grup są nauczyciele), • odczytywanie przez przedstawicieli grup opracowanych materiałów, wspólne wyjaśnienie i dyskusja nad rolą rodziców w przygotowaniu dziecka do realizacji obowiązku szkolnego. 7. Realizacja pomocy psychologiczno- pedagogicznej w szkole – przedstawiciel placówki doskonalenia. 8. Podsumowanie spotkania - rozdanie wśród rodziców ulotek z przykładowymi wskazówkami wspierania dzieci rozpoczynających naukę w klasie pierwszej (przed rozpoczęciem nauki) oraz możliwości pomocy dziecku, które może przejawiać trudności po rozpoczęciu nauki (udostępnienie literatury, opracowanego przez nauczycieli podstawowego zestawu wskazówek do działań rodzica). III spotkanie „Moje dziecko idzie do szkoły. Szkoła przyjazna dzieciom i rodzicom.” – w szkole, z udziałem dyrektora szkoły, nauczycieli i specjalistów, przedstawicieli poradni psychologicznopedagogicznej i placówki doskonalenia nauczycieli. Przebieg spotkania: 1. Czynności organizacyjne. 2. Powitanie i przedstawienie tematu, celów oraz formy spotkania – dyrektor szkoły. 3. Moje oczekiwania wobec szkoły? – zapisanie oczekiwań rodziców na kartkach i przypięcie ich na flipcharcie. Klasyfikowanie i omówienie obszarów zgłoszonych oczekiwań (przedstawiciel placówki doskonalenia). 4. Wystąpienie przedstawiciela placówki doskonalenia nauczycieli: • aspekty prawne związane z rozpoczęciem nauki w szkole dziecka 6 – letniego, • zadania nauczyciela i szkoły, • prawa i obowiązki rodziców. 5. Jak nasza szkoła jest przygotowana na przyjęcie sześciolatków? - prezentacja oferty edukacyjnej i organizacyjnej szkoły ( dyrektor lub nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej). 6. Punkt konsultacyjny dla rodziców dzieci sześcioletnich w szkole – omówienie harmonogramu i tematyki dyżurów dyrektora, nauczycieli szkoły, przedstawicieli poradni psychologiczno – pedagogicznej i konsultanta placówki doskonalenia, harmonogramu zajęć otwartych dla rodziców i dzieci ( dyrektor lub nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej).

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku 7. 8.

Podsumowanie spotkania. Zaproszenie rodziców wraz z dziećmi na dzień otwarty w szkole. Rozdanie ulotek MEN „ Sześciolatek w pierwszej klasie ” i oferty szkoły. Zaproszenie do bezpośredniego zapoznania się z pomieszczeniami – prezentacja szkoły. Pytania rodziców i odpowiedzi udzielane przez nauczycieli i specjalistów dyżurujących w wyznaczonych pomieszczeniach szkoły

Szkoła Podstawowa nr 3 we Włocławku Sześciolatek idzie do szkoły

LINK do prezentacji http://cen.org.pl/administrator/index3.php?option=com_remository&act=download&id=4

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Ewa Janicka Zespół Szkół nr 11 we Włocławku Co może mały człowiek?

LINK do prezentacji http://www.cen.org.pl/images/stories/przyklady/InformatorRoczny/6%20latek%20sp%2011%20w-ek.pdf

Wiadomości z regionu Beata Siekierska Szkoła Podstawowa w Czernikowie Odyseusze z Czernikowa Mistrzami Polski Drużyna czernikowskich Odyseuszy w dniach 23-24 marca uczestniczyła w 22. Ogólnopolskim Finale Konkursu Odyseja Umysłu 2013 odbywającym się w Gdańsku. Odyseusze fantastycznie zaprezentowali rozwiązanie problemu długoterminowego pod nazwą „Zawiłości normalności”, twórczo rozwiązali Problem Spontaniczny, uzyskali wysoką ocenę za Styl i tym samym zostali Mistrzami Polski w swojej kategorii wiekowej. Jest to jednoznaczne z otrzymaniem przez drużynę awansu na Finały Światowe, odbywające się w USA w Michigen State University w dniach 21-26.05.2013 r. Finały Światowe to zwieńczenie odysejowego sezonu. Czernikowscy Odyseusze pośród 800 drużyn z całego świata, w czterech kategoriach wiekowych, w pięciu Problemach Długoterminowych, mogą współzawodniczyć o prestiżowy tytuł Mistrzów Świata. Jest to ogromny sukces w pięcioletniej przygodzie z Odyseją Umysłu. Od początku Odysei Umysłu w Czernikowie, czyli od 2009 roku w programie uczestniczy Weronika Paul i Karolina Strychalska, od 2010 roku Daria Grodzińska, Alicja Grzywińska i Julia Pospiech, a od 2012 Marta Masalska i najmłodsza tegoroczna Odyseuszka wchodząca w skład zwycięskiej drużyny Bernadeta Marchlewska.

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku Odyseja Umysłu to przyjazny program edukacyjny realizowany w formie międzynarodowego konkursu, w którym co roku bierze udział kilkadziesiąt tysięcy uczniów i studentów z całego świata. Patronat nad polską edycją sprawuje Minister Edukacji Narodowej. Celem konkursu jest rozwój zdolności twórczych, jakie posiada każdy młody człowiek, Dzieci i młodzież uczą się kreatywnego i krytycznego myślenia, angażując grupy uczestników w proces twórczego rozwiązywania problemów rozbieżnych – czyli takich, które rozwiązać można na wiele sposobów. Odyseusze uczą się marzyć – odważnie i w oparciu o cele, myśleć – samodzielnie i nieszablonowo, i tworzyć – rozwiązania oryginalne i efektywne zarazem. Zachęcamy ich, by działali w duchu innowacji – łamiąc schematy i przyzwyczajenia, i w duchu kooperacji – z otwartością na pomysły i opinie innych. Najistotniejszy jest jakościowy proces kilkumiesięcznej pracy drużyny z trenerem, a efekt końcowy, jakim jest konkursowy występ domyka proces i sprawia, że to czego dzieci się nauczyły, pozostaje w nich w sposób trwały. W Odysei Umysłu rywalizacja z innymi drużynami jest na drugim planie. W rzeczywistości członkowie drużyn zmagają się z zadaniem, czasem i własnymi ograniczeniami. Stawiamy przed nimi wyzwania, które wymagają łączenia w praktyce wiedzy i wyobraźni, nauki i sztuki, rąk i umysłów. Jesteśmy przekonani, że w dzisiejszych czasach warto kształcić inicjatorów, nie imitatorów; ryzykantów, nie replikantów; pomysłodawców, nie podwykonawców. W naszej szkole Odyseja działa od 5 lat. Drużyna to siedmioro Odyseuszy i trener, (bądź trenerzy), który wcześniej ukończył odpowiednie szkolenie. Już jesienią przystępujemy do pracy. Odyseusze samodzielnie podejmują decyzję jaki Problem Długoterminowy wybierają. A do wyboru mają pięć zagadnień. W tym roku nasze Odyseuszki wybrały problem: „Zawiłości normalności”, czyli drużyna stworzy i zaprezentuje oryginalne, humorystyczne, ośmiominutowe przedstawienie – w którym dwie postacie w swoim mniemaniu zachowują się naturalnie, a w opinii otoczenia – dziwacznie. W pewnym momencie podczas spektaklu jeden z bohaterów znajdzie się w towarzystwie, które na jego „normalne” zachowanie zareaguje tak, jakby było ono nie na miejscu. Z kolei postępowanie drugiego bohatera odstawać będzie od normy, lecz trafi on gdzieś, gdzie takie osobliwe zachowanie uznane zostanie za typowe i zwyczajne. W przedstawienie wplecione będzie również urządzenie do pomiaru stopni a normalności/dziwaczności oraz pomysłowa zmiana scenerii”. Zadanie brzmi bardzo zawile, ale po kilkunastu godzinach dyskusji i sporów powstał scenariusz. Następny etap pracy to samodzielne tworzenie kostiumów, rekwizytów i scenografii. Im bardziej „wymyślne” tym lepsze. Łamiemy więc wszystkie schematy! To co jest oczywiste jest zbyt proste! Bohaterem naszego spektaklu staje się Szczurnaukowiec, bo bywał w laboratoriach, i poszukuje notatek w śmietniku. Śmieci widząc intruza próbują go przegonić. Na szczęście Szczur odnajduje notatki wyrzucone przez studenta i od razu… zasypia. Stary Zegar i Puszka nie mogą się nadziwić jego zachowaniu. Szczura dostrzega Kot, który po chwili wątpliwości zaprowadza go do Studenta. Ten z kolei ma dziwną przypadłość: gdy z kimś rozmawia musi siedzieć- efekt zbyt częstego korzystania z komputera. Sytuacja w akademiku nieco się komplikuje (pojawia się nawet magia Akademika), ale na szczęście wszystko kończy się dobrze, no prawie dobrze. Szczur jest rozgoryczony, bo cofnięto my dofinansowanie i nie może kontynuować badań. Ale to dopiero fabuła! W spektakl musi być humorystyczny więc musi być ciekawa gra aktorska, trochę gestów, trików, dowcipów. Ale to nie koniec! Jeszcze kamienica, klatka schodowa, kuchnia, pokój studenta, maszyna do pomiaru, no i jeszcze Styl- czyli pewne pięć elementów, które będą podlegały dodatkowej ocenie, np.: wykorzystanie jakiegoś śmiecia do stroju. W naszym przypadku były to guziki- w ilości przeogromnej. Guzikowa sukienka, szelki, biżuteria, itp. Czy to koniec? Jeszcze nie. Teraz godziny prób i ciągłe wątpliwości: Czy to już jest dobrze? Czy dobrze zrozumieliśmy! A zaznaczam, że Odyseusze tworzą samodzielnie. Rolą trenera jest inspirować, zachęcać, naprowadzać, czuwać. Równocześnie z przygotowaniem przedstawienia ćwiczymy Spontany- kilkuminutowe, ale niezwykle twórcze zadania. Mogą być one słowne, słowno- manualne, albo manualne. Na konkursie drużyna dostaje do rozwiązania tylko jeden Problem Spontaniczny. Grupa nie zna jego treści do ostatniej chwili, a rozwiązanie tworzy w ciągu zaledwie kilku minut. To wyjątkowy test „myślenia na zawołanie”

©INFOCEN. Forum Edukacyjne 2013 - nr 65. Biuletyn Informacyjny Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli we Włocławku i współpracy w zespole. Brzmi to łagodnie, ale jest nieco gorzej, gdy trzeba pracować pod presją czasu i ciągle myśleć, że odpowiedzi muszą być twórcze, by były wyżej ocenione. Spontanom zawsze towarzyszy niezła zabawa! Tuż przed wyjazdem na Eliminacje Regionalne trzeba tylko jeszcze przygotować dokumentację. Oczywiście Odyseusze robią to samodzielnie. Ponieważ każdy Problem ma wyliczony kosztorys, musimy przygotować wycenę wszystkich materiałów.

W obiektywie „Talencik 2013” - odkrywamy i rozwijamy zdolności najmłodszych ! 10 maja 2013 roku w Przedszkolu Publicznym nr 32"Jaś i Małgosia" z oddziałami integracyjnymi, nauczyciele i rodzice zorganizowali I edycję konkursu „TALENCIK", podczas którego mali artyści, dzieci w wieku od 3 do 6 lat, miały okazję zaprezentować swoje wyjątkowe uzdolnienia, m.in. taneczne, recytatorskie i wokalne.

Akredytowana Wojewódzka Placówka Doskonalenia Nauczycieli prowadzona przez Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli ul. Nowomiejska 15A, 87-800 Włocławek Realizujemy formy dokształcania i doskonalenia dla: • •

pracowników organów sprawujących nadzór pedagogiczny pracowników jednostek samorządu terytorialnego prowadzących szkoły i placówki oświatowe

•

dyrektorów szkół i placówek oświatowych

•

nauczycieli doradców metodycznych

•

nauczycieli różnych specjalności i wszystkich typów szkół oraz placówek oświatowych

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZANIA NASZEJ STRONY: www.cen.org.pl