Lid worden van de KNMC? Welke drempels spelen een rol?

Als je in Nederland rondvaart met een motorjacht, hoor of lees je op enig moment over het bestaan van de KNMC. Hoewel er ontegenzeggelijk sprake is van een vereniging met betekenis en historie, is toch maar een klein deel van de motorbootvaarders lid van de KNMC. Hoe zou dat komen? Mijn vrouw Rolanda en ik varen al meer dan 20 jaar door heel Nederland. Inmiddels zijn wij aan onze vijfde boot toe: een Pikmeerkruiser waar wij enorm van genieten. Onlangs hebben wij ons aangemeld bij de KNMC. Waarom nu pas?

Vroeger trokken wij door Europa met een tent en later met een kleine camper, gevolgd door een caravan. Wij hebben veel van ons continent gezien. Hoewel wij graag naar het water trokken, kwam het aanschaffen van een boot niet in ons op. Wij komen allebei niet uit gezinnen waarin watersport gewoon was. Bovendien hadden wij het beeld dat motorbootvaren een tamelijk suffe bezigheid was met weinig actie. Iets voor oudere mensen. Ook schrokken wij terug voor de kosten die met de aanschaf en het onderhoud van een boot gepaard gingen (“koop een boot en werk je dood”).

Dit gevoel is veranderd toen wij voor mijn werk kwamen te wonen in Nederhorst den Berg, nu deel uitmakend van de gemeente Wijdemeren. Wij hadden het geluk een woning te betrekken aan de Spiegelplas, een prachtig meer dat toegankelijk is vanaf de Vecht. Een boot kon toen niet ontbreken. Wij kochten een Polar 22, een kleine Noorse spitsgatter, waar wij onze eerste avonturen mee beleefden. Kijken hoe het zou bevallen. Ervaren wat het omgaan met een boot betekent. Vanaf die tijd zijn wij verknocht aan het varen: de weidsheid van het water, de fascinerende vergezichten, de rust die je moet ervaren om deze te begrijpen.

De Polar maakte al snel plaats voor een grotere boot. Het varen kreeg een steeds grotere plaats in ons leven, al was het woekeren met de tijd. Rolanda en ik hadden allebei een drukke werkkring. Van de KNMC hadden wij inmiddels wel gehoord, maar de stap naar het lidmaatschap kwam niet bij ons op. De KNMC was in onze beleving voor een heel andere doelgroep. Op enig moment hebben wij een Crown gekocht, waarna wij lid werden van de Crownersclub, de vereniging van Crownvaarders. Deze club was actief en de werf uit Leiderdorp was er volop bij betrokken. Men publiceerde een mooi verenigingsblad, waar ik vaak een bijdrage aan zou leveren. Tot de oprichters van de vereniging behoorden Paul en Jenneke Graafland die tweemaal een Crown in hun bezit hebben gehad, alvorens zij hun huidige Knight Craft lieten bouwen. Slechts enkele leden van de Crownersclub waren ook lid van de KNMC.

Na de Crown zijn wij overgestapt op een Pikmeerkruiser van de welbekende werf in Grou. Voor ons een schip dat aan al onze wensen voldeed. Hiermee kwam een einde aan ons lidmaatschap van de Crownersclub, maar kwam de Pikmeerkruiserclub in beeld. Helaas kwam het bestaan van deze ooit zeer actieve club kort daarna ten einde. De vereniging had te lang geteerd op eenzelfde generatie, waardoor er geen opvolging gereed stond. De coronapandemie hielp daarbij niet om de continuïteit te waarborgen. Ook viel op dat er weinig wisselwerking was tussen de werf en de Pikmeerkruiserclub. Eigenaren van nieuwe schepen sloten zich zelden aan bij de club. Waarschijnlijk was er voor de werf in economisch opzicht weinig te winnen door de club actief te ondersteunen, maar jammer was het wel.

Voor ons was het wegvallen van de Pikmeerkruiserclub één van de redenen om ons aan te melden bij de KNMC. Het is plezierig om ervaringen uit te wisselen met lotgenoten. Die waren niet meer te vinden in een merkenclub. Een kracht van de KNMC zijn de ledenbijeenkomsten over allerlei watersport gerelateerde thema´s. De merk gebonden clubs slagen er niet in zo´n breed aanbod te realiseren. Wat ook meespeelt is dat wij inmiddels allebei met pensioen zijn, waardoor activiteiten van de KNMC beter in te plannen zijn. Voorheen was het vrijwel uitgesloten mee te varen met toertochten vanwege onze bezette agenda´s. Mijn indruk is dat dit voor meer mensen geldt die nog actief zijn in het arbeidsproces.

Toch was er nog een drempel. Het imago van de KNMC is toch tamelijk elitair. Voor sommigen wellicht aantrekkelijk, maar voor anderen schept dit afstand. Het lastige hierbij is dat imago voornamelijk voortkomt uit beeldvorming. Hoe kan je dat toetsen? De commissie PR en ledenwerving is zich vast hiervan bewust, maar het is niet eenvoudig hierin verandering te brengen, zo dit al gewenst wordt. Als ik het goed zie, is de discussie over de wenselijkheid van clubkleding hier uitdrukking van. Aan de ene kant is dergelijke kleding een uitdrukking van saamhorigheid, maar strijdt aan de andere kant met de individuele afweging die mensen – vooral Nederlanderswillen maken. Met het voortschrijden van de tijd zie je een verschuiving in de opvattingen. Vele verenigingen op tal van terreinen kampen met teruglopende ledentallen en het gebrek aan jonger kader. Mensen willen zich minder binden dan voorheen aan verenigingen of andere vaste verbanden. De voorkeur gaat uit naar het maken van wisselende keuzes afhankelijk van de omstandigheden van het moment. Bij het maken van onze afwegingen konden wij ons oor te luister leggen bij Paul en Jenneke Graafland. Het is altijd plezierig meer van de achtergronden van een club te weten in geval van toetreding. Vaak is de route via een kennis helpend bij het nemen van zo’n stap.

Vanuit de vereniging zijn naar mijn weten eerder bijeenkomsten georganiseerd voor nieuwe leden. Ook krijgen nieuwe leden in principe een plek bij toertochten. Naar mijn mening zijn dit zinvolle initiatieven. Wel blijft de vraag hoe de drempel te slechten die hiervoor ligt. Met andere woorden: hoe krijg je mensen zover om te komen of deel te nemen?

Naar ik begrijp, zal de KNMC aanwezig zijn tijdens BOOT Holland. Dat lijkt mij een goede zet, omdat dat evenement zich specifiek richt op motorbootvaarders. De sfeer geeft gelegenheid tot een gesprek over de voors en tegens van het lidmaatschap. Bovendien vindt BOOT Holland –in tegenstelling tot wat de naam suggereert – in Friesland plaats; een watersportprovincie bij uitstek, maar nog met een tamelijk beperkt ledenbestand van de KNMC. Ter zijde nog een aspect wat betreft het imago. De beeldvorming van de KNMC is die van eigenaren van grote boten. De werkelijkheid is deels anders, maar het is volgens mij een aspect om bij de PR rekening mee te houden. Het feit dat er nu toertochten voor sloepen worden georganiseerd kan helpen deze beeldvorming bij te stellen.

Als bijzonder plezierig heb ik de bereidheid van het bestuur ervaren om te praten over een mogelijke bijdrage van mijn kant aan de club. Die openheid was uitnodigend. Ook het feit dat ik als nieuw lid werd gebeld vanuit de commissie PR en ledenwerving was prettig en daarmee drempelverlagend. Ik hoop met dit stuk een bijdrage te leveren aan de uitgangspunten van een club die opgebouwde tradities koppelt aan de veranderingen die het voortschrijden van de tijd nu eenmaal met zich meebrengt.

Don Bijl heeft zijn bevindingen en overwegingen opgeschreven, kort nadat hij zich heeft aangemeld als lid van de KNMC. Inmiddels ligt BOOT Holland achter ons en is Don toegetreden tot het bestuur. Daar zal hij, samen met de andere bestuursleden, o.a. zijn bijdrage leveren aan het verbeteren van het imago en een bestendige toekomst van de KNMC. Ter informatie: In de communicatie over het lidmaatschap wordt sinds langere tijd aangegeven dat de afmeting van het schip daarbij niet van invloed is.