Bouwen en vliegen 1981 2

BOMNfilT[.IEGfN

AI§Ï

RADIOGRATISCH

BESTUURBARE ..

UÍIGEI, MODEL'Y

C A VLIEGTUIGEN,

HELICOPTERS, SLEEPBOTEN, STOCMBOTEN, VRACFIISCHEPEN, BLUS BOTEN, ZEILBOTEN, SPEEDBCTEN, FACE-AUTC'S AMFIBIE-VCERTUIGEN, TANKS, HCCVERCRATTS, ENZ. ENZ.

ffiB,W*

MODELBOUW HAAG

's maandags gesíoten

Laan van Meerdervoort 501, Den Haag. Tel. 070.696247

TOCH DE GOEDKOOPSTE VAN NEDERLAND Wijvoeren bekende merken zoals: ROBBE . GRAUPNER .SIMPROP . HEGI-TAMIYA - AVIOMODELLI .

STERLING-SVENSON-MULTIPLEX - SIG MIDWEST-AIRTRONIC - en vele andere

CI ilry

o

BrandstoÍ en electroauto's

ET

o

Motorvliegen

§

o

Zeilboten

Er,

e

Zwevers

Ët

o

Electroboten

tn II

,t -

-

stockcars

tr ÍD II

.

Gereedschappen

o

Lijnbestuurde vliegtuigen

o

Historische boten

o

Estes raketten

7-alll

Yan de voorzitter toepassing was en zal zijn op plaatsen waar illegaal gevlogen wordt. Hierbij doelde ik op plaotsen woqr gemeentebesturen bewust hun goedkeuring tot beoeÍening von de sport weigeren.

Hierbij bedoelde ik dus niet al die plaotsen waor in de loop der jaren een gewoonterecht is ontstaon voor modelvliegers.

Op ol deze plaatsen waar week in, week uit gevlogen wordt is onze verzekering zeker van toepossing. Misschien was deze opmerking overbodig. Soms gaan geruchten echter een eigen, negatief leven leiden. Dat is hiermede hopeliik voorkomen.

Ik kan u qllen dan ook met een blij hart een goed vliegseizoen toewensen!

Het tweede nummer van uw liifblod Bouwen en Vliegen, jaargang 1981, ligt al weer voor u. Speciaal vanuit dit wedstrijdnummer wil ik u nomens het afdelingsbestuur een zeer voorspoedig vliegjaor toewensen met een goede gezondheid voor u en ol diegenen die uw bolsastof liefhebben.

Tevens dank ik op deze plaats alle modelvliegers die ons hun goede wensen toezonden bij de jaarwisseling. Wii kregen ook veel positieve reacties op het nieuwe, gekleurde jasje vqn Bouwen en Vliegen. We hopen het zo te houden en waor mogelijk zelfs nog te verbeteren. De spiegel vsn de grootste

afdeling van de K.N.V.v.L. is dat zeker ssn hoar stond verplicht.

nummer treft u tevens de wedstriidkqlender aan.

Wederom moeizaom tot stand gekomen; maar hij is er, dankzij de vasthoudendheid van Ton Asrts en de onmisbore medewerking van vele clubs. Naast het belang van de sportieve krschtmeting op deze wedstrijddagen zie ik het belong vooral ook in de mogelijkheden die de onderlinge ontmoetingen op deze dogen op vriendschappelijk en technisch niveau met zich meebrengen. Ook dat zijn voordelen verlrnden aan het lidmaatschap van een sportorganisatie.

Vaak doet men deze voordelen wat te simplistisch af met de opmerking: ,,dan heb je tevens een goede verzekering!"

In dit

Hons de Zwort Voori t ter a-fd. Modelvl iegtuigsport

Inhoud Van de voorzitter Modelvliegseizoen

198

I

ClAM-vergadering 1980 (A. L. Aarts) Boekbespreking (J. ten Holt) Oproep Indoor . . . gezocht. . . : Hellingvliegen in Frankrijk (F. Textor) Aviak 1, een bijzondere bouwdoos (A. L. Aarts) LSF-nieuws (H. Bonestroo) Klassement LB-kunstvlucht 1980 (H. de Jong) Verzekering en luchtvaartwet Techniek in vrije tijd

Natuurlijk is een goede verzekering belangrijk. Iedereen die de jongste ledenvergodering bezocht zal ook de overtuiging gekregen hebben dat uw afdelingsbestuur hieraan hoge eisen stelt. Nu kan ik u berichten, dar deze besprekingen met onze verzekeringsmaatschappij tot een voor ons zeer gunstige overeenkomst gevoerd hebben. Op deze ploqts ben ik meestsl niet zo scheutig met het uitdelen van persoonlijke pluimen. Nu wil ik graag een uitzondering maken voor ons lid Dick Stasse uit Rotterdam die vanuit ziin vakgebied ons

met raad en daad bijstond. Hij zorgde er ook voor, dat we van de oorspronkelijke premie-opgave een flink stuk ofknobbelden en dqt we de ollerbeste condities in de kwaliteit von de verzekering kregen. Namens alle modelvliegers zeg ik don ook: ,,Dick, hartelijk dank!"

Mededelingen

Tot slot nog een opmerking over de verzekering. Tijdens de jaarvergadering merkte ik op, dat deze verzekering niet van

Tegenslag. . . geluk? (A. L. Ponjée)

Studieblad afdeling Modelvliegtuigsport KNVvL het overnemen van artikel of delen daarvan is alleen mogelijk na schriftelijke toestemming van de KNVvL-afdeling Modelvliegtuigsport.

Redaktieadres

KNVvL-Afdeling Modelvliegtuigsport, Jozef lsraëlsplein 8, 2596 AS's-Cravenhage, tel. 07 0-245451

.

Verschijningsf requentie: 2-maandelijks.

Abonnementsprijs Leden gratis ,u Bibliotheken /30,-.

Abonnementen kunnen worden besteld door overmaking van /30,- op giro 179618, KNVvL, Den Haag o.v.v. ,,Abonnement Bouwen en Vliegen".

Advertenties Advertentietarieven worden op aanvraag toegezonden.

De redaktie is in geen geval aansprakelijk voor de inhoud van opgenomen advertenties.

Yormgeving en druk Drukkerij Van Deventer B.V., 's-Cravenzande Verantwoording illustraties Werkgroep Voorlichting, Technische Commissie en KNVvL Fotoarchief.

Bij de voorplaat: Drie fraaie

RC-

l

topklasse modellen

t9

MODELVLIEGSEIZOEN

198 1

Dat moet ik het hele jaar onthouden!

Hierbij presenteren wij het volledige rvedstrijdprogramma voor grote Iijnen 1981 opËesteld in overleg met de sub-commissies' ln is het programma gelijk aan dat van 1980' In 1981 zullen selectiewedstrijden gehouden worden voor de keuze van de ploegen welke Nederland zullen vertegen*oordigen op de Europese kampioenschappen vrije vlucht alsmede de wereldkampioenschappen schaalmodellen in 1982' F3A De ploegen voor de wereldkampioenschappen radiobesturing geselecteerd' in 1980 en F3B in 1981 zijn reeds

Sportlicenties en zenderkeuringsbewijs zijn Van een Alle deelnemers aan de wedstrijden moeten in het bezit rr'edstrijden alle op moet sportlicentie De . l98l g.fàig. sportlicentie sorden kunnen i;"kï. clubrvedstrijden) aan de *edstrijdleiding voorkomen' te teleurstelling om aan tijdig à.ioona. Men vrage dus ilaak bij voorkeur gebruik van de acceptgirokaart voor de sportis toelicentie rielke ieder lid tegeliik met de contributie acceptgiro in ran acceptgirokaart de achterzijde de gezonden. Vergeet niet op geboorteplaats' geboortedatum, te vullen te voorZorg vooial tijdig voor uw sportlicentie om moeilijkheden komen.

Deelnemers aan radiowedstrijden moeten terens van een geldig zenderkeuringsbeu ijs

Nationale wedstrijden en kampioenschappen Er zijn twee nationale wedstrijden vrije vtucht, één op Hemelvaartsdag i8 mei en éen op l3 september resp gedoopt Nationale VoorjaJrs*'edstrijd en Nationale Najaarswedstrijd' Beide zijn op zichzelf staande rvedstrijden, waaraan iedereen kan deelnemen (enige vereiste: geldige sportlicentie).

Aanvang: 10.00 uur, terrein Rozendaalse Heide' Om aan de kampioensklassering mee te kunnen doen moet men aan beide rvedstrijden deelnemen en in beide §edstrijden officiële vluchten boeken. Cevlogen wordt in de klassen z*eef A-l' A-2' rubber Wakefield en P-30, bijzondere typen, werpmodellen en éen en aparte klasse voor ,,open" modellen in de categorieën' zweef ,ubb.. ,..urnen. De winnaar in deze laatste klasse wordt door de

jury

aangewezen.

in het bezit zijn

Inschrijving en inschrijfgeld VooralleKNVvl-wedstrijdenisvoorinschrijvingverplicht.Het

inschrijfgeld bedraagt f2,50 per klasse voor senioren en / 1 '- voor junioren.

Heeftmennietvantevoreningeschrer'enenmenmeldtzichpasop het oordeel van de de wedstrijddag aan, dan kan, indien dit naar u'orden' ingeschreven alsnog wedstrijdleiding nog mogelijk is echter tegen betaling van

/5,- resp'./2,-'

inVoor de nationale wedsrrijden in radiobesturing bedraagt het schrijfgeld

/5,-

resp.

en 'f l0'- resp' gedaan heeft en inschrijving op het

/2,50 bij voorinschrijving

/5,- Indien men dit niet terrein nog mogelijk is.

I

Men moet er echter rekening mee houden dat i'v'm' de reeds wedtevoren gemaakte frequentie-indeling aanmeldingen op de

is groeienav De belanestetling t'oor de rttbbermotor-ntodellenklasse P-30

club' Deze inschrijfgelden komen ten goede aan de organiserende stellen' kan prijzen beschikking ter die hienan naar eigen goeddunken

gescheiden Per ronde vliegen de FAI-klasse en de zgn' kleine klassen volgens het s1:steem dat in 1980 voor het eerst met succes is loe-

strijddag niet gehonoreerd kunnen worden!

Selecties internationale ploegen - Algemeen De selecties voor de keuze van internationale ploegen zijn' m'u'v'

ploeg LB gekoppeld met andere wedstrijden' Voor de keuze van de eén nog moet l98l vlucht vrije nuui d. u:ereldkampioenschappen worden' gevlogen * edstrijd selectie in De ploegen naar de \\'K radiobesturing F3A in Mexico en F3B kampioennationale De gekozen' in 1980 reeds O. i.l.S.À. zijn

voor een schappen schaal F-\l gelden tevens als selectiewedstrijd in Rusland' 1982 WK eveniueel uit te zenden ploeg naar de per klasse' In de regel bestaat een internationale ploeg uit drie man moet men komen' Ie ploeg in aanmerking plaats in de voor een Om

Zij aan de betreffende selectiesedstrijden hebben deelgenomen' in verkiezing ziin bij bereid moelen deelnemen die aan de selecties

aan eventueel de ploeg de reis naar het buitenland mee te rnaken en

Voor mei ae ptoegteider te regelen trainingsdagen deel te nemen' categorie' betrefiende zie de details van de selectiervedstrijden,

20

gepast. in de klasse A-2 rvordt een B-groeP.

*eer onderscheid gemaakt tussen een A-

en

A-vlieler is degene die op 30 januari 1981 als zodanig genoteerd stond. Alle overige zijn B-vliegers.

Clubs kunnen voor de kampioenschappen met éen

of meerdere ploegen van 3 man deelnemen. De namen van de ploegleden dienen uóoide aanvang van de wedstrijd te worden opgegeven' Hierbij

ploeg moet duidelijk zijn wie de eerste en wie de eventuele tweede Ronde gemaakt' vluchten vormen. Er worden in alle klassen viji

tijd I % uur waarvan

50 minuten voor de FAl-klassen en

40

minuten voor de niet FAI-klassen' Voor beide wedstrijden is vóórinschrijving verplicht' d'w'z' ieder die aan deze wedstrijden wenst deel te nemen dient zich uiterlijk (per donderdag 21 mei resp. woensdag 9 september schriftelijk

briefkaart) bij de KNVvL te hebben aangemeld' wordt Oe kampioenschapwedstrijd met Coupe d'Hiver modellen gehouden. januari 1982 16 op

Zaalmodellen

In tegenstelling tot voorgaande jaren zal voor iedere indoorklasse een aparte rvedstrijd voor het Nationaal Kanlpioenschap §orden gehouden. Dit om iedere klasse meer in de algemene belangstelling te plaatsen.

ï1

,

f' T

Er zijn nu dus drie wedstrijden. t.u.: Zaterdag 13 juni: Penni'Plane (Org. Rotterdamse L.C.) Zalerdag22 augustus: FAI-klasse 1Org. Rotterdamse L.C.) ZaÍerdag 12 september: Easl-B klasse (Org. Haarlemse L.C.) Alle wedstrijden r inden plaats in hangaar I I op Schiphol-Oost.

Aanvang I1.00 uur.

,i

/f\

Aanmelding voor deze s'edstrijden moet uiterlijk éen week vóór de wedstrijd bij de KNVrL geschieden onder vermelding van telefoonnummer. lndien ten gevolge van uerkzaamheden in de hangaar de aanvangstijd gewijzigd moet \\'orden, zal iedereen die heeft ingeschreven hiervan telefonisch op de hoogte gesteld rvorden.

'""./-

g ,'

,l-?

;.i

,Jt e {\.

bt

.!.r

È-,trxllfï'˧-t

-§.-."../

ï1\§t vrije vtucht zuigermotormodellen: een zeer gespecialiseerde klasse' Ondanks cle:eer korÍe molorloop, T seconden per vlucht, helaas vanv'ege het geluid geve?rd yun.sIeeds tneer vIieelerreinen.

Selecties internationale ploegen De ploeg voor de WK l98l is reeds geselecteerd. Voor het selecteren \an de ploeg voor de EK 1982 *'ordt het systeem gebruikt dat ook in het afgelopen selectiejaar is gehanteerd.

Volledigheidshalve volgen de regels hier nog eens.

l.l.

Indoor: Milieuvriendelijk, onafhankelijk van het weer, relatief goedkoop.

Begin er ook eens aon.

Ga, kijken in de Jumbo-hangaar /no.

ll) op Schiphol-Oost; bel avond

tevoren W. Beekmever. tel. 010-350967.

y

Beoordeling

por de alzonderlijke r oorjaars- en na,iaarssedstriiden zijn alleen

Ídividuele prijzen. Voor de kampioenscompetilie geldt het rolgende: Individueel kampioen in een bepaalde klasse in degene \\aar\an de som van de prestaties in roorjaars- en najaarssedstriid

het

hoogste aantal punten oPlevert.

Clubkampioen in een bepaalde klasse is de club \\'aar\an de ronr van de prestaties van een clubploeg in de voorjaars- en na.iaarswedstrijd het hoogste aantal punten oplevert. Kampioen Coupe d'Hiver is degene die in de wedstrijd van l6 januari 1982 het hoogste aantal punten heeft behaald.

Bij de zaalmodellen u'orden voor iedere klasse maximaal 6 r luchten gemaakt. De som van de twee hoogste tijden uit iedere klasse bepaalt de plaatsing.

Promotie B-vliegers

Als promotie-wedstrijden zijn voor l98l aangewezen: \'oornajaarswedstrijd, Thomas Cup en Hart van Brabant beker.

en

De

drie beste van de vier worden geteld.

Om te kunnen promoveren moet de B-vlieger 8090 scoren van de beste A-vlieger.

Districtwedstrij den Om minder ervaren vliegers en junioren meer trefmogelijkheden te bieden worden de districtsvertegenwoordigers verzocht in hun district een uedstrijd Voor deze groepen vliegers te organiseren.

Het selectiesysteem is gebaseerd op plaatscijfers. De punten, die bij een bepaalde plaats horen, kunnen worden behaatd in binnen- en buitenlandse wedstrijden, die open staan voor modelvliegers; geen regionale- of clubwedstrijden.

1.2. De rvedstrijden zijn verdeeld in twee categorieën: A- en B-wedstrijden.

1.3. A-wedstrijden zijn: Voor- en najaarswedstrijd en alle grote internationale wedstrijden, die op de FAI-kalender voorkomen, dus ook EK en WK. L4. B-wedstrijden zijn: alle overige wedstrijden, binnenlandse of door de SC op te geven buitenlandse.

1.5. Het selectiejaar loopt vanaf nationale najaarswedstrijd t/m de volgende nationale najaarswedstrijd.

2.1. A-wedstrijden hebben de volgende puntenwaardering: Plaats l: 45 punten Plaats 2: 42 punten PIaats 3: 39 punten, enz.

Yoor B-u'edstrijden gelden de volgende puntentallen: Plaats l: 35 punten Plaats l: 30 punten Plaars -1 : 15 punten, enz.

1.1. Op ued:rriiden rraar A- en B-r'liegers in aparte klassen uorden ingedeeld. zal een gezameniijke uitslaglitst s orden samenge.teld r.ror de f,untens aardering.

3.1. Er \\Lrrdr een eindsele;tie (linale) gerlogen. Voor deze finale plaatsen zrch de rliegers die de meeste punten hebben verkregen rn zer. door de rlieger zelf te kiezen wedstrijden. Men hoefr nier in zes riedstrijden te hebben gevlogen om zich te plaatsen voor de linale.

-1.1. Een vlieger die aan de selectie wil meedoen, zorgï zelf voor de benodigde uitslagenlijsten om zijn puntental te kunnen verantuoorden. Hij zorgt er bovendien voor dat deze uitslagenlijsten zo spoedig mogelijk bij de SC zijn: uiterlijk op de dag van de nationale najaarswedstrijd.

3.3. De SC rvijst de finalisten aan binnen tien dagen nà de nationale najaarswedstrijd.

3.4. Het minimum aantal punten om aan de finale deel te kunnen nemen is 40.

21

beperkt tot twaalf in de klasse A-2 en tot vijf in zorrel \\'akefield als Power' 3.6. De finalisten beginnen deze finale met een bonus (in seconden),

3.5. Het aantal deelnemers aan de finate

is

gelijk aan het aantal behaalde punten.

4.1. De finale bestaat uit tuee zevenvluchten wedstrijden, bij voorkeur te vliegen op een rieekend in oktober of november' De datum wordt vooraf vastgesteld alsmede twee of drie uinrijkdata (eventueel in overleg met de finalisten).

4.2. Het terrein en de \\'eersgesteldheid moeten zodanig zijn, dat 3 minuten maximaal gevlogen kan worden.

Indien dit onmogelijk blijkt moet de wedstrijd worden uitgesteld.

4.3. Iedere deelnemer aan de eindselectie is verplicht een tijdopnemer of helper voor de organisatie mee te brengen'

4.4. Op de finale wordt met tenminste drie modellen gevlogen,

minstens twee vluchten per model. De modellen moeten voorz\en zïjnvan PH-registratie, stickers en keuringscertificaat'

Het aantal vluchten bedraagt voor Snelheid 3 en voor Teamrace

het decembernummer 1979 van ,,Bottnen en Vliegen" is gepubliceerd' Voor alle klassen snelheid is een trekproef verplicht van 40 maal het gewicht van het model. Vercler moet het handvat door middel ,'un..n polsband aan de pols van de vlieger zijn bevesti-ed (tijdens cle vlucht). Ook op deze polsband is de trekproef verplicht'

Beoordeling

Kampioen Combat is de winnaar van de finale' Kunstvlucht Kampioen kunstvlucht is degene rvaarbij de som van de beste twee vluchten het hoogste is' Snelheid Kampioen snelheid is degene die de hoogste snelheid behaalt, waarbij alleen de beste vlucht telt' Teamrace Kampioen teamrace is het team dat de finale wint'

Combat

Selecties internationale ploegen

Voor de selectie voor de WK 1983 stelt de sub-commissie enkele wijzigingen van het systeem voor' Aangezien de sub-commissie er prijs op stelt op de jaarlijkse vliegersvergadering hierover van gedachten te wisselen en deze vergadering bij het ter perse gaan van dit nummer nog niet heelt plaats geronden, komt zij hier t'z t' nog

A. Selectie voor Europese Kampioenschappen l9El

op terug.

De ploegen zullen in principe gelormd u orden door de drie hoogstgeplaatsten in iedere klasse. De vierde nlan in rangorde per klasse .ai als reserue worden aange\\'ezen. De definitie'e keuze berust bij

en

A. B. en T.C.

Na het vaststellen van de ploegen zal de SC in nauu' overleg met de ploegleden een ploegleider aanstellen.

De ploegleider stelt in overleg met de ploegleden een trainingsprogramma op. De reserves draaien volledig mee in het trainingsprogramma.

Er worclt van uitgegaan dat de ploeg gezamenlijk reist, gezamenlijk in de door de organisatie aange\\'ezen kwartieren overnacht en gezamenlijk maaltijden gebruikt.

Telefo o n bea n tw o o rde r Zie onder Organisatorische Bepalingen'

Elke wedstriid een jurY Organisatoren worden nogmaals verzocht voor elke wedstrijd een

jury aan te stellen.

Door vóór de aanvang van de wedstrijd een jury te benoemen en de namen bekend te maken kan veel geharrewar tijdens de wedstrijd worden voorkomen.

nbestu Nationale kampioenschaPPen De Nationale Kampioenschappen lijnbesturing zijn verdeeld over drie wedstrijden, te weten: 2t/: cc' I e op 5 april: Nationale Kampioenschappen Combat 1t'1:- en Terrein: Terlet.

2e op 26 april: Nationale Kampioenschappen Kunstr'lucht l/: FAI en FAI. Terrein: Terlet' 3e op 4 oktober: Nationale Kampioenschappen Teamrace, Speed en Goodyear. Terrein: SUL-banen, Utrecht' Op deze *edstrijd wordt ook Plankrompspeed gevlogen' Alle wedstrijden van-qen aan om I 1.00 uur.

2

linale' in ,,Plankrompspeed" wordt gevlogen volgens het reglement dat

series met zonodig, semilinales alsmede een

te Genk, België.

De snelheids- en combatploegen voor de E.K' zijn reeds

in

1980

geselecteerd. De snelheidsploeg zal bestaan uit: W. Holle, R' Brands en J. J. Bak; de combatploeg uit: P. van Heugten, L' Wakkerman

A. Koch.

Bovengenoemde heren u'orclen gefeliciteerd met hun setectieresf) taat en zullen voor uitzending worden voorgedragen De selectie voor de klassen kunstvlucht (F2B) en Teamrace (F2C) is als volgt vastgesteld: I I en l2 april: Selectie Kunstvlucht, terrein Terlet' 25 en26 april: Selectie Teamrace, terrein Utrecht - SUL' Aanvang op I I en 25 aPril: l3 '00 uur

op l2 en 26 aPril: I 1.00 uur' De wedstrijden worden in principe als volgt ingedeeld: a. Voor de Teamrace 6 series, waarvan twee op zaterdag (14'30 18.00 uur) en vier op zondag (l 1.00 tot 17.00 uur)'

tot

b. Voor de Kunstvlucht 5 vluchten, waarvan twee op zalerdag (14.30 tot 18.00 uur) en drie op zondag (ll'00 tot 17'00 uur)' c. Voor de Snelheid 6 vluchten, waarvan drie op zaterdag (14'30 uur tot I 8.00 uur) en drie op zondag ( I I '00 tot I 7 '00 uur) '

Om geplaatst te worden moet aan de volgende voorwaarden voldaan zijn:

Kunstvlucht Klassering op basis van de som van de drie beste vluchten per persoon. De beste drie deelnemers komen in principe in aanmerking voor uitzending.

I De snelste en de twee langzaamste vluchten vervalleir Teamrace

Klassering op basis van de gemiddelde tijd van de drie overgebleven vluchten. Dit gemiddelde moet beter zijn dan 4'20".

Voór-inschrijr ing als bij Nationale Kampioenschappen' B. Selectieprocedure voor W.K. 1982

Ten aanzien van de selectieprocedures voor de W.K. 1982 zal op de vliegervergadering van 7 lebruari l98l een besluit worden genomen' Vooi zover dit consequenties zou hebben voor in 1981 te vliegen wedstrijden zal dit zo spoedig mogelijk worden gepubliceerd'

Voórinschrijvingisl,erplichtendienttegeschiedentotuiterlijk één week vóór de wedstrijd

bij het secretariaat van de KNVvL'

Combat en Kunstvlucht rrorden conlorm de FAI en nationale reglementen gevlogen, u'aarbij de s'edstrijd voor kunstvlucht uit drie ronden zal bestaan.

Yoor V: FAI Kunstvlucht geldt dat slechts zij beginners zijn, die niet tevoren een wedstrijd in die klasse ge\\'onnen hebben of deelgenomen hebben aan een selectiewedstrijd voor internationale ploegen.

22

Nationale kampioenschaPPen Voor de meeste klassen radiomodellen kan het Nationaal Kampioenschap behaatd worden in een competitie van meerdere rvedstrijden, meestaI drie.

Alleen voor radio-water en p-vlonrace is er één wedstrijd' Motorzweef zal alleen gevlogen *'orden indien in de betreffende regio minstens vier deelnemers zich voor de wedstrijden melden' In het thermiek zrveefprogramma (inclusief eventueel motorzwee0'

het multi-tusseltprogramma (RC-2) en het beginnersprogramma (RC-3) worden twee wedstrijden op regionale terreinen gevlogen, met een centrale finale.

Voor alle wedstrijden is voórinschrijving rerplicht. \len nroet zich daartoe uiterlijk één week voor de * edstrijd schriftelijk bij de organiserende club gemeld hebben.

Inschrijfformulieren verkrijgbaar bii het .\ldelingssecretariaat.

Er zijn nu de volgende sedstrijden:

De we<lstrijden rrorden gehouden op de volgende data en plaatsen: Eerste wedstrijd: op ll aprit in Gouda en Ermelo (zaterdagl) en op

l2 april op Ballo en Oirschot.

Trveede wedstrijd: op 20 juni in Couda en Ernlelo (zaterdag!) en op 2l juni op Ballo en \\'oensdrecht.

Aanvang van alle rredstrijden 10.00 uur.

Per regio krijgen de best geplaatsten per klasse gelegenheid om een finale te vliegen (zie formule verderop). De linale zal plaats-

vinden op 30 augustus te Swalmen (bij Roermond).

RC-l (FAI-programma) Deze klasse rrordt telkens op een ander terrein ge\logen. De data ziln:26 april (Ypenburg), 3l mei (Oss), 28 juni (Kaatsheuvel) en 30 augustus ( Boerdonk ).

De u'edstrijden be-einnen steeds

onl 10.00 uur'

Nlet betrekking tot de tredstrijd op de vliegbasis Ypenburg dient u er goede nota van te nemen, dat men zich schriftelijk dient aan te melden voór 2 april a.s. (ook supporters) met opgave van naam,

voorletter(s), adres, u'oonplaats, geboortedatum en -jaar, aan: Secretaris Haagse L.C. Fedejo, Postbus 13536, 2501 EH Den Haag.

Dit in verband met aanvraag pasjes voor de vliegbasis! ;.iii§*

;ï"

Beoordeling

Er zijn vier u'edstrijden. \\aar\an de beste drie tellen roor het kampioenschap. Per ri edstrijd rr orden drie vluchten genlaakt. aar\ an de trr ee be.te tellen. keuze-progratttrna. bestaande uit 1l ligr'rren §r, progrrnrnta i: eetl landing niet zijn inbegrepen). l-rvaarbij de start en de Het marinraal aantal deelnenters is 15. te \\et!'11 de drie best geclasseerden uit RC-2 en de l2 best geclasseerden uit RC-l ran het voorafgaande jaar (al naar gelang de keuze I an de RC-l kandidaten).

Voor deelname aan RC-1 rvedstrijden is nlen rerplicht rooraf in te schrijven bij de organiserende vereniging, nadat deze de hierroor \À

in aanmerking komende vliegers het ker'rze-progranlnla-fornlulier

en de nodige informatie heeit verstrekt (dit keuze-programmaformulier kan door de organiserende vereniging aangevraagd riorden bii het afdelingssecretariaat).

RC-2 (Mutti-tussenprogramma) en RC-3 (beginners)

Deze klassen vliegen twee *edstrijden op regionale terreinen

te

weten op 3 mei in Appingedam, Nijverdat, M.V.K' Valkenburg, Roosendaal en NÍaastricht de eerste wedstrijd. De tweede wedstrijd op l4 juni in Veendam, Den Helder, Dalfsen, Born en Kaats-

RB-:v'ee.f op weclstri.lclen n(l t'ri.ie v'lucht:v'ee.f de klo.t.se (lhertttiek en drietaken) rnet de nteeste beoe.fenarert.

regionale u'edstrijden.

Beoordeling Op de regionale sedstrijden uorden minimaal 3 vluchten gemaakt ivelke alle drie tellen. Op basis van het resultaat van de beste van de trvee regionale riedstrijden kunnen de best geplaatsten per regio uitkomen in de finale.

De finale plaats rlordt bepaald op basis van de beste klassering op een van de twee regionale wedstrijden.

Hierbij gelden de eerste drie ronden per wedstrijd, waarbij de resultaten in 9o naar de winnaar worden gerekend.

Het aantal finaleplaatsen per regio wordt bepaald met de volgende lormule en naar boven afgerond.

Het aantal finaleplaatsen per regio uordt bepaald met de volgende formule en naar boren alserond.

Nf:5+

heuvel.

Per regio krijgen de best geplaatsten per klassen gelegenheid om een linale te rliegen en sel voor RC-2 op zaterdag l5 augustus te Kaatsheuvel en RC-3 op zondag 16 augustus te Boerdonk'

Yeoordeling Op de regionale sedstrijden s'orden drie vluchten gemaakt waarvan de beste nvee tellen roor het eindresultaat. De finaleplaats wordt bepaald op basis ran de beste klassering op een van de twee

Nf=5+ waarin:

r: r (Nl - \l)-

l(,)

lraarin:

Nf = aantal iinaleplaat.en Nl = aantal deelnenterr 3e::ie reSi!rn;lle s ed:trilJ N2

:

aantal deelnenters t\\ eede regiLlnale

Nf = minimum -1 plaatsen

l

eJ.t:liJ

per regi!-)

In de finale worden drie vluchten gemaakt. \'oor het bepalen r a:: de kampioen wordt de som van de beste t\\ee \an de drie "lLtli.ter in de finale genomen.

Zweef (thermiek) en eventueel motorzweef

Voor RB thermiekzweven zullen twee wedstrijden op

regionaie

terreinen gehouden uorden met een centrale finale.

De klasse motorz*'eef zal alleen bij voldoende deelneming geliik met thermiekzrleef ger logen worden.

r.4

r (Nl + N2)

-

25

Nl = aantal finaleplaatsen Nl : aantal deelnenters eerste regionale *edstrijd N2 : aantal deelnenlers trreede regionale rredstrijd Nf : minimum 5 plaatsen per regio.

De uitntrdiging \Lror de irnale zal zo spoedig mogelijk na de 2e uedrr-iid sedaan sorden. Deze uitnodiging zal schriftelijk en per.tr.nl:tk ria her K.\.\'.r.L.-secretariaat geschieden. ln de uitnodig:ng zal een dalum genoentd *'orden \\'aarvoor nlen verplicht is te kennen te qeren of al dan niet aan de uitnodiging gehoor zal worden geg.\en. Dit is beslist noodzakelijk om een goede bezetting op de iinale te ri aarborgen.

Op de linale zullen 4 vluchten worden gemaakt, \\'aarvan de drie heite tellen.

Kampioen is degene die de meeste punten haalt in de finale. Puntentelling rolgens het aan het eind van deze para-uraaf vermelde systeem' 23

Helicopter

Hiervoor zijn drie ri'edstrijden gepland en *el op l6117 mei in Eibergcn, op 2l iuni in Appingc-dam en op l3 september in Gouda.

Het helicopterprogranrma is het standaardprogranlma r atl N.R.C.H.A.

dc

en het beginnersprogramma.

Beoordeling Op iedere uedstrijd u'orden 3 r'luchten genlaakt dic tellen voor het eindresultaat. Kampioen is degene \\aarvan de sotrl ran de resultatell r.'an de t*ee beste uedstri.iden van de drie het hoogst is.

De beste clrie deelnenters ran het eind klassement beginrters nromoveren het volgend iaar naar het standaardprogranlnla.

Indeling regio's is de indeling van de regio's als volgt: Groningen, Friesland, Drente; Overijssel, Celderland; WEST : Noord en Zuid-Holland, Utrecht; ZUID : Zeeland, Noord-Brabant, Limburg.

Deze indeling geldt voor de regionale RB-zweef en motorzweefwedstrijden.

Voor de klassen RC-2 en RC-3 is regio ZUID nog in tweeën gesplitst, namelijk: Zuid I : Zeeland, Noord-Brabant; Ztid2 = Limburg.

Voor regionale wedstrijden

NOORD : MIDDEN :

ll'aaront is in ons woÍerrijke landje de belan.estellinE vrtor het x'atervlie.qen to gering? ls Enrrnen (24 meil le t'er x'eg? ll'ie \t'eet een qoecle lotatre die r|ot nteer ('enlrTal peleqen is?

Zweef (3-taken)

Er zullen drie wedstrijden zijn voor RB-zrieel 3-taken en rvel op 7 juni in Swalmen, op 9 augustus op Oirschot en op 13 september op Woensdrecht. Aanvang 10.00 uur.

Een u'edstrijdvlieger mag slechts in eén regio vliegen. Wi. Or, !) eerste *edstrijd in een bepaalde regio gevlogen heeft, moet de t»eede rvedstrijd in dezelfde regio vliegen.

IIFI.F ltt. i$-'

Beoordeling Per ronde u'orden drie taken gevlogen. Per *'edstrijd worden drie ronden gevlogen, rvelke alle drie tellen voor het eindresultaat.

Kampioen is degene waarvan de som van de beste twee van de drie rr edst rijden het hoogst is.

Fllectro

Er zullen vier u'edstrijden zijn voor RB-electro en rvel op 26 april in Emmeloord, 24 mei op Woensdrecht, 5 juli in Mill en 20 september op de Oirschotse heide.

Beoordeling

Per wedstrijd worden drie vluchten gemaakt waarvan de

trvee

beste tellen voor het eindresultaat.

Voor de bepaling van de kampioen uorden de resultaten van de drie beste van de vier uedstrijden opgeteld, r'olgens het systeem genoemd aan het eind van dit hooidstuk.

Watermodellen Er zal éen wedstrijd zijn met u'atermodellen en uel op 2-1 mei in Emmen (Odoorn). Deze wedstrijd geldt ook voor het Nationale kampioenschap.

Beoordeling Er rr'orden 3 r'luchten gemaakt, waarvan de beste twee tellen voor het eindresultaat. Kampioen is degene met het hoogste aantal punten.

P1'lon race Er is eén *edstriid p1'lon race voor het nationaal kampioenschap en u'el op l3 september op de vliegbasis Leeuwarden. Ook hier is

vóorinschrijving verplicht.

Er is

slechts één wedstrijdklasse, te

Pvlonrace is een enert'erende klasse. Met een bet,recligencl internationaal (Í.11) reelernent x'il het niet er.q ylotten.

Deelneming aan finale door regiogeselecteerden ln principe mo-een de hoogst geplaatsten van iedere regio deelnemen aan de centrale finale. Hun aantal wordt bepaald door de elders vermelde formule. Wanneer een of meerdere deelnemers uit deze groepen van te voren weten dat zij niet aan de finale zullen deelnemen worden zij verzocht dit te melden aan het afdelingssecretariaat, opdat in hun plaats de eerst in aanmerking komende op de ranglijst kan deelnemen. Op deze manier kan een marimum aan regiovliegers de finale vliegen.

Vliegprogramma's en reglementen Radiouedstrijden u'orden rolgens de hierna genoemde programma's

weten Goodyear.

en regels gevlogen.

Beoordeling

Op de wedstrijd *'orden 3 rluchten genraakt, \\aarvan de

beste

twee tellen. Punten u'orden gege\en op basis ran de behaalde tijd: l'40" = 100 punten, iedere seconde Ianger is éen punt minder tot 3'20" : 0 punten. Kampioen is degene die dc meeste punten behaald heeft.

24

RC-l FAI-programma De tijdslimieten voor rolfi,suren zijn vervallen. In de juryhandIeiding rerrallen alle aanbevelingen voor de afstand van de figuren tot de jur\'. Zie ook *ijziging Reglementenboek als bijlage van dit

RC-2 en RC-3 Voor dcze progran)n)a's gcldt een gehcel vri-1c dcc'lnanrr-. Hr-t ror)r-t

vliegtuig is vrij ldus de rolroerregel roor RC-J k

i\

niet nre!'r

\a11

rachr ).

Hct nrarinrale aantal declnerrcrs pcr *cd.triidrias rrLrrdr rlLrLrr dc desbctrelterrcle organisere ndc club br'paalci. De \ lir'gIro,sranrnra's ziin die zoals in het Reglernentcrrbot-k.

Zre ook * ijziging Reclern('ntenbrrc'k ;.r1. l.r tlage r an dit nunrnrer.

Voor alle drie r oornoenrde kla:ren geldt clat de organiserende rereniging zell zorg nroet dragen \Lrrrr de *ed.triidjLrrr. erentueel r ia de districts\ ertegen\\ L)ordiger (aanbcr olen s ordt r oor RC-2 en RC-3 rliegers uit RC-1. \'oor RC-l \\orden jurlleden met internationale licentie aanber olen).

De lredstrijd- en inschrijllormulieren zijn op aanvraag verkrijghaar bij het aidelings:e.relariaat.

Pylon race wordt gevlogen volgens het FAI-reglement, met uitzondering van de modelspecilicatie ivelke die van de Goodyearklasse moet zijn.

RB-zweef vliegt de drie-taken wedstrijd volgens het FAI-reglement en de thermiek zweefwedstrijden volgen in principe de A-taak van het FAI-reglement.

RB-electro (zweef) ri'ordt gevlogen rolgens het FAI-reglement (zie Àeglementenboek. hoofdstuk 5.5).

àmpetirieslsteem RB-zrleef en RB-electro Bij RB-zweel en RB-electro zal hetzellde s)steem gebruikt uorden als in 1981. Het aantal punten van de riinnaar van iedere *'edstrijd wordt gesteld op 100. De o'"erige deelnemers krijgen punten in de verhouding van hun score tot die van de winnaar.

Selecties internationale ploegen De ploegen in de klassen RC-1 en RB-zweef drie taken voor de Wereldkampioenschappen l98l zijn reeds in 1980 geselecteerd.

De ploegleider wordt door het Afdelings Bestuur benoemd op voordracht van de ploeg in overleg met de betreffende sub-

íF

il 3§.

' (F

LB-schaalntodellen verlie:en terrein aan RB. Tot'h v'eer een W'. K. r,oor deze rttodellen .eehouden

4.

:al er :eker in

1982

rorden in Ru.slund.

De Nationale Kampioenschappen Sportmodellen LB, VV en RB (l functie - zie Reglementenboek) worden dit jaar gehouden te Vierhouten op zondag 26 juli 1981 te 13.00 uur. Op die middag genieten wij gastvrijheid bij het luchtvaartkamp van de KNVvL en het zal voor de deelnemers tevens interessant zijn dit wel zeer speciale kamp eens te kunnen bekijken.

Inlichtingen bij E. van Dijen, telefoon 02159-33147.

Alle wedstrijden worden gevlogen volgens de regels van het KNVvL Reglementenboek (groen) met een uitzondering: voor de Stand-off Schaal gelden dezelfde vliegfiguren als voor de schaalmodellen; dit op verzoek van de vliegers en volgens internationale regels.

Deze wijziging zal in de Reglementen worden opgenomen.

commissie.

RB-Electro

ln 1982 zal er een Europees kanrpioenschap electro gehouden u'orden. De ploeg hierr oor zal bestaan uit de drie best geplaatsten van de nationale kampioenschappen 19S I . \umnrer J op de ranglijst is reserVe.

Dit seizoen staan er rrederom direrse e\enan:ei-,.i:- rat..:. 1.,gramma, hetwelk echter op enige punten iizi_sJ r. :;:-. .'::.::..: -se\\ van vorig jaar.

l

RB-stand-off schaal krijgt voor het Nationaal Kantp-..::'..,::p drie wedstrijden, te \\'eten: te Leeuwarden op 24 mei: org. Leeuri arder L.C. .\eria: te Almere op 14 juni: org. Modelvliegtuigsportr er, \Lntere: te Nijverdal op 23 augustus: org. M.V.C. Nijrerdal.

AIle wedstrijden vangen aan om I 1.00 uur.

Het totaal van de twee beste van de drie uedstriiden bepaalt rvie Nederlands kampioen wordt en uel ingerolge de herleiJingsmethode van 1000 punten voor de uinnaar en de anJere deelnemers pro-rata. (Verdere inlichtingen or er deze Jrie ri edstrijden bii boven.eenoemde clubs).

2. De Kampioenschapswedstrijd voor RB FAl-schaal r indr

plaars

op l4 juni in Almere en u'ordt dus gecombineerd nter de le rrandolf schaal u'edstrijd. Aanvang I 1.00 uur.

3. De Nationale Kampioenschappen LB schaalmodellen zullen een nader te bepalen datum gehouden

op

*orden op de SUL-banen,

mits tenminste 3 r'liesers hieronr verzoeken.

,,Dut'ted-.fans";i.in een qoede oplo.;.sin,q voor het oanc!ri.jten t'an schaalnt oclel le

n

vu

n

.s !

ract I v I ieq t u iqen.

25

Reglementen Alle wedstrijden worden in principe volgens de regels van

*,,.,*,.

Wï"

t

het

KNVvL Reglementenboek gevlogen.

De nieuwe uitgave van dit boek is verkrijgbaar bij het Afdelingssecretariaat. Te bestellen door /9,- te storten op gironummer 179618, KNVvL, Den Haag met vermelding: ,,Reglementenboek

Modelvliegtuigsport ".

Het boek is echter nog niet helemaal compleet. Men controlere wel of de wijzigingen en aanvullingen juli 1980, januari lggl en de met dit nummer uitgegeven aanvulling/wijziging februari lggl in het boek zijn ingewerkt. Voor de ontbrekende klassen en cate_ gorieën wordt verwezen naar de oude reglementen (voor zover aanwezig) en voor internationale klassen raadplege men de FAI Sporting Code Section 4, uitgave 1979.

'n&r

Lijnbesturing Goodyear: voor deze klasse mogen alleen nog dieselmotoren worden gebruik met een maximaal slagvolume van 2,5 cc. Glowmotoren zijn dus niet meer loegestaan!

Plankrompspeed: deze klasse vervangt handicap speed 1,5 cc.

Voor specificaties en reglemenr zie Bousen & Vliegen van jan. 19g0.

Er komen steeds meer radiobestuurde helicopters. De nationole famoio;y

RB-Electro De volgende wijzigingen zijn in het Reglement aangebracht: Para.5.5.2.2 regel 2: in plaats van,,l00 m,,lees,,maximaal 150 m,,.

Para. 5.5.2.5j is vervallen.

Para. 5.5.2.6c toevoegen: De vlieger dient het in- en uitschakelen van de motor aan te kondigen met respectievelijk de woorden ON en OFF.

helivliegen wordt geselecteerd in drie wedstrijden.

Geluiddempers

Dempers zijn verplicht voor alle radiomotormodellen, ongeacht cylinderinhoud en voor LB-kunstvlucht- en combatmodellen boven 2,5 cc.

Voor schaalmodellen worden extra punten gegeven indien de demper onzichtbaar in het model is weggewerkt en er zullen geen punten afgetrokken worden indien de demper aan de buitenzijde van het model is aangebracht.

nisatorische bepalingen Vrije vlucht De wedstrijden beginnen op het bij de desbetreffende wedstrijd

Met nadruk wordt gewezen dat het tot de verantwoordelijkheid van de clubbesturen en individuele vliegers wordt gerekend dat ook

buiten wedstrijden met dempers gevlogen wordt. Clubs kunnen

voor door hen georganiseerde wedstrijden het gebruik van dempers voor alle gewenste typen modellen bindend voorschrijven.

vermelde aanvangsuur (onvoorziene omstandigheden voorbehouden).

Voor alle wedstrijden is vóórinschrijving verplicht. De aanmelding voor de deelneming moet uiterlijk de woensdag vóór de wedstrijd op het afdelingssecretariaat zijn binnengekomen.

Zie ook bij de desbetreffende wedstrijden. De deelnemers moeren er rekening mede houden dat bij een onroereikend aantal rijdopnemers de deelnemers bij het tijdopnemen ingeschakeld zullen rvorden volgens het systeem dat in Bouu.en en Vliegen \an maart 1976 volledig is uiteengezer. Zie ook Handboek Nlodelvliegtuigbouw, sectie IX. Voor gedetailleerde bijzonderheden van de startprocedure u.ordt ver\\'ezen naar het Reglementenboek. Proefvliegen enlof vóór_ hengelen bovenwinds van het startgebied (of startlijn) is verboden op straffe van disqualilicatie.

Rekening moet worden gehouden met controle van startlijnlengte, gewichten, tankinhoud e.d.

Jury Organisatoren van tvedstrijden worden er op gewezen dat voldaan moet worden aan de voorschriften aangaande wedstrijdofficials en juryleden als omschreven in paragraaf 2.1.4. van het Regle_

Wedstrijduitslag en verslaggeving

De organisatoren van clubwedstrijden zijn verplicht binnen l4

dagen na de wedstrijddatum een uitslagenlijst en een kort verslag

van de wedstrijd te sturen naar het Afdelingssecretariaat. Blijflmen hierbij in gebreke, dan zal de rr,edstrijd in het volger . '; seizoen niet in de nationale kalender *.orden opg.norn.n an *ï.dtÍ "

de gestorte borgsom niet rerugbetaald.

Telef oonbeantwoorder \\'e maken de organisatoren van wedstrijden (VV, LB en RB) er nog eens op atrent dat informatie over bijvoorbeetd het at of niet doorgaan van een wedstrijd op een door de KNVvL gekochte telefoonbeantwoorder kan worden gezet. Eén en ander kan voorkomen dat (van ver komende) deelnemers een vergeefse reis maken.

De telefoonbeantwoorder is aangesloten onder nr. 0g334_554g.

Tegen een vergoeding van f5,- per keer kan elke organisator z'n wedstrijdinformatie op de band laten zetten.

Opgeven aan de heer G. J. Brinks, Lindewal '1 , 698l AB Doesburg, telefoon 08334-2913.

mentenboek.

Gebruik van kijkers door Íijdopnemers Hoewel de Code Sportil en ons Reglementenboek toelaten dat kijkers gebruikt worden bij het rijdopnemen van r.rije vluchtmodellen, is op nationaal niveau besloten dat uit het oogpunt van rechtvaardigheid kijkers alleen gebruikr mo_qen sorden indien alle tijdopnemers met een kijker kunnen uorden uitgerust. Is dit niet mogelijk dan mag geen enkele tijdopnemer een kijker gebruiken.

26

Wedstrij dkalender 1981 De wedstrijdkalender u aarin ook de clubwedstrijden zijn opgenomen

vindt u afgedrukt op de middenpagina.

Tevens publiceren \\'e een zgn. Recreatiekalender waarin opgenomen zijn alle demonsrraries, Ientoonstellingen, funvliegwedstrijden, etc. voor zover deze r'óór de sluitingsdatum waren opgegeven.

Vrije vlucht Naast enkele,,clarifications" was het enige punt van belang dat in het vervolg in de fly-off een tweede startpoging is toegestaan als de eerste poging volgens de geldende definitie is mislukt.

Lijnbesturing

Inleiding Op de eerste twee dagen van december jl. verzamelden zich in het FAI-gebouw in Parijs de vertegenwoordigers van 3l landen voor de jaarlijkse vergadering van de Commission Internationale d'Aéromodellisme, de CIAM. Er viel weer veel te bespreken in de technische vergaderingen onder leiding van de sub-commissie- en werkgroepvoorzitters. Daar werd hard gewerkt, aanbevelingen gemaakt voor de plenaire zitting op

Q"ït:§tï....,

groot aantat voorstetten tot wijziging van het

internationale reglementenboek, de Sporting Code, waren ingediend, lieten de technische vergaderingen zich daardoor niet van de wijs brengen en bleef het aantal wijzigingen dat de zeef passeerde zeer beperkt. Vele voorstellen werden voor nadere bestudering verwezen naar de sub-commissies en werkgroepen.

Algemeen Uit de verslagen op

deze plaats van voorgaande

CIAM-vergaderingen

in de FAI een algemene regel bestaat dat het slechts éenmaal in de vier jaar toegestaan is wijzigingen in de Sporting Code aan te brengen, de zgn. ,,four-year freeze rule".

Voor de CIAM, met zijn ."'ele disciplines, is dit altijd een moeitijk te verteren maatregel ge\\'eest en er zijn in de loop van de jaren allerlei weet de trouwe lezer wel dat er

constructies bedacht om daar onder uit te komen.

Ook andere commissies bleken het uiteindelijk ook moeilijk met deze regel, die nu een jaar of tien van kracht is. te hebben. \lede dankzij de druk die de CIA\1 op het F.\l-bestuur heeft uitgeoelend is op de General Conference in november jl. besloten de omstreden regel op te heffen. Herziene drukken van de Sporting Code mogen ..nt per vijf jaar (of indien mogelijk langer) uorden gemaakt

|}en tussentijds mogen wijzigingslijsten

worden uitgegeven. Deze wijzigingslijsten moet wel steeds alle wijzigingen bevatten welke sinds het uitkomen van een nieuwe druk van kracht zijn geworden.

Op deze manier hoeft men steeds slechts eén document te hanteren om helemaal ,,bij" te zijn.

Bij het verslag over de sub-commissie- en werkgroepactiviteiten werd geconstateerd dat de sub-commissie voor geluidszaken, op instigatie van België in 1979 ingesteld, onder een Belgische voorzitter geen enkele actie had ontplooid. Hopelijk zal er onder een nieuwe voorzitter meer leven in de brourverij komen, want op geluidsgebied is

er nog een heleboel *erk te doen. De Nederlandse Prof. Dr. Ir. J. Schlösser en Ir. R. I\letkemeijer maken deel uit van deze commissie.

Het bij de FAI ingediende protest tegen de beslissing over de finale teamrace op de WK in Polen, w'erd door de CIAM opgelost met de

aanbeveling aan de CASI (de Sportcommissie van de FAI die de uiteindelijke beslissing neemt) dat het Deense team Ceschu,endtnerz' \Iau winnaar is, dat de Amerikaanse en Engelse teams (resp.

Albritton,/Perkins en Smith Brown) allebei ex-aequo als rrieede geklasseerd worden, maar dat de winnaars afzien van het recht om in de r olgende WK hun titel te verdedigen.

In het algemeen gedeelte van Sporting Code Section 4, Aeromodels, w'erd de proxl-regel ieranderd. Proxy vliegen is nu in geen enkele categorie of klasse meer toegestaan.

Ons voorstel om bij een onvolledige ploeg in de klasse snelheid (F2A) eén of meer supporters de functie van helper te laten vervullen werd aangenomen, met de restrictie dat het totaal van vlieger(s) plus helper(s) nooit meer mag zijn dan drie.

Bij teamrace werd een Engels voorstel aangenomen waarbij de grenslijn welke de zes pitstopplaatsen markeert vervangen wordt door een 1 meter,,lang" segment buiten de 19,6 m cirkel. In de Engelse tekst van de Sporting Code heet de pitstopplaats nu ,,pitting area".

De onbevredigende finale op de WK in Polen was aanleiding om een regel voor een eventuele,,reflight" van de finale te introduceren. Deze werd aangenomen.

Een Nederlands voorstel om wegens de steeds groter wordende snelheden in teamrace slechts twee in plaats van drie teams tegelijk te laten vliegen werd naar de sub-commissie verwezen.

Nederland heeft er in dit verband nog eens aan herinnerd dat er nog steeds een voorstel (van Nederland) Ioopt tot wijziging van de teamrace modelspecificaties, met name om over te gaan op I % cc motoren. De sub-commissie zal dit voorstel weer in studie nemen en op de volgende vergadering met een advies komen.

Bij combat vervalt de 22meter cirkel en de 19 m cirkel wordt 19,5 m.

Een Amerikaans voorstel om combat met 6 cc motoren te gaan vliegen werd unaniem verworpen.

Radiobesturing

Bij radiozweef (F3B) mag de rompneus in het vervolg niet meer spits zijn, maar moet een afrondingsstraal van minstens 7,5 mm hebben. Lieren voor F3B moeten voorzien zijn van een automatische inrichting om teruglopen van de kabel tijdens de start te r oorkomen.

De *erkgroep voor pllonrace had een geheel nieuu reglement op-eesteld, riaar echter binnen de serkgroep geen meerderheid voor te rinden uas. Dus blijft het oude reglement nog steeds met de status,,provisional" geldig.

Het door de Belgen enigszins bijgeschaafde helicopterreglement werd ,,officieel" verklaard. Indien aan de daarvoor geldende voorwaarden wordt voldaan kan de helicopterklasse in 1985 wereldkampioenschapstatus krijgen.

In het verleden jaar ,,officieel" geworden electroflight reglement (F3E) werden enkele kleine correcties aangebracht.

Schaalmodellen

Ook bij de schaal geen noemenswaardige uijzigingen. De keuzefiguur ,,demonstratie werking vleugelkleppen" is vervallen. Dit moet tijdens de vlucht worden gedemonstreerd en is dikwijls heel slecht te zien.

Aan de vliegfiguren voor,,niet-r'oor-kunstvlucht-toegelaten" vliegtuigen is de ,,chandelle" toegevoegd, zijnde een steil klimmende bocht waarbij l80o van koers rvordt veranderd.

Een voorstel van België om voor schaal een team-inschrijving (bouwer + vlieger) mogelijk te maken rverd verworpen. Wij hadden verwacht dat hiervoor zo langzamerhand wel een meerderheid te vinden was geweest.

De toeslag van 590 op de vluchtscore voor modellen nret monowiel onderstellen werd opnieuw ingevoerd (was in 1979 afgevoerd).

Alle bovengenoemde wijzigingen van de Sporting Code worden in principe per I januari 1982 van kracht. (doorlezen op pagina 30)

2',7

@

3 : =

É.

(9

o É. ÍL o =) É.

F-

a o UJ

I I I 1

=

l=

:- =i :-j=--,1==l:lËl=lr I lBl^ lE

=_<<: I

-

_

j

/

rl<lllllo

=

=l< =l<

<i!

Llo =l =l=l=

i rl:

* -l<,=:>l-lz

olo

< -

o = o o

_

=

-

r=i==-l-I113

o

Ii lHl-li t=1-l-

=) É.

F a ó llJ

=

ótn l= -l<l<

= -i<

>

-

=l- < < -

. .1. : l- l-

Èi-

=l=)=l=lr

28

-,-== =l l;l=

-_l+

< =l=l=l=lÍ = 3l-l-l= ==:.=l= =:- - -l:

o z O

==

*:

dl l!l-irl= l.rl-l: =l - ut tÈtotJ = - < llolElz < a = ? lal-l'_ ,lol.l )z)e<=-- -

I = =

lolÉl

I

lL

l-lJlàlóloi

<

=

^

: <l>=

:l; l;l=lol,lËl3lËiíi=l= sl-lÉl l.'lÍl:l:l-lÉl-l- = ljí=l{l;l: l;l=lrlclàl=l: l;l=lrlclàl=l: -lftljí=l{l;l: -1ft :1, lcl:lElÈl4lFlrlr ltslÈl*le .

=

=

/

-

==ll = ËlÈlËlËlËl+l+l=lÈ l+l=l=l5lËlï

r,E0

r't =l;lÉl;lËlÍ lHSn'I^ 3ftu^

u

lsc l tlBn t l

==!l!

-l=l=

.-r

---l-

Íl:l=lÍ =i=l=l= '-ES 3 )N

-llS +'HlSNl0ldlÀlv) ON

5 3 É.

IJ

o

z

lJI

)< I

IJ

1U00S

F

L

ó

o

tr U-'

É.

L)

= o

-o

=l flFI F<3

ul

É.

-l'l-ll

zl )

6l-l=l l3 rlul slÉl Il=lló

alz

-ll=l ;l lElI lEl*

z

-lulJ

*o

l=l

ts

l=l

- l=

l; =

i =t-t r'lilt

-lu l^

sl'lrl

lT

=|; -li

-ll

o

-l=l-l=lLrlal=-

=

l=l la 4lr lts l= slulolu Èlrl*l!

=13 =l =

'-LS0lll

1S380tO VU

El:lIl: '-Ll,ll

cNtÈ

= l

ili :tl

-

=

F

zlrl -

lr,

a = (9 É. o

nrs3s Nl l-I

rtl ltl

ts

=

= LtJ

,_:

'uls0lNEnrl

a

z

oí\ o

-.1 :>

o

F

=

rll ll

-È =-

lrl

=!=l

lz

J

t-

-

l=l

j--

z

t< ) = lo /- = É- -

lz

ts

J

J

i = ó

; l: l* lËl= stst=t=t3 El*lEl= rlÈl=l:

- àl=

Èó[

= =

/_ Í

=lFl=lJ

QZ) z=z

-.t

o

ól-

o

I

r:

t-

zZ c

=

=i- -l= i:!t =19 J -1i., o > | urló È o = z

.-Iel- =

olJl? =l=t:

'l9t=t9l=

sl=l&

ïlj -t' frl!

È a;t d ts = Z z z

= a

,

=

-lz .t <l=

=

-

li! tt I

Voor u gelezen:

Wedstrijdkalender l9El Er zullen in l98l drie wereldkampioenschappen worden gehouden, te weten:

Vrije Vlucht (FlA, FlB, FIC) in Spanje, Vitlafria, Burgos, 7

tot

r'an

13 augustus 1981.

Radiobesturing kunstvlucht (F3A)

in

N1exico, Cuadelajara, r'an

Ttotlloktober.

Radiobesturing zweef (F3B), in Amerika, Californië, r'an l8 julil98l.

l2

tot

Verder is er voor Lijnbesturing een Europees Kampioenschap, nl. het Criterium des As in België, te Genk van 7 tot I I juli 1981.

Ik heb

het boek ,,Radio bestuurde Tweefvliegtuigen" van Werner Thies, dat sindskort door de firma Kluwer is uitgebrqcht, met veel plezier gelezen. Eén conclusie is overduidelijk, het is zijn prijs (Í27,50) woard. Het geld dqt u investeert bij de aonschqf van dit boekje verdient u dik terug indien u de inhoud ter horte neemt bij het kopen en bouwen van bouwdozen oÍ het zelf ontwerpen von uw zwever.

Voor de jaren na 1981 liggen de volgende WK's al vast:

Het boek is naar mijn mening vooral bedoeld voor de enigs-

1982

zins gevorderde radio-zweefvlieger, hoewel

Lijnbesturing in Zweden Schaal (RB en LB) in de Sovjet Unie.

Tevens een EK RB-electro in België.

1983 Vrije Vlucht in Australië of Argentinië RB-kunstvlucht (F3A) in Ierland RB-zweef (F3B) in Engeland.

f984

CIAM-Bestuur Een groot deel van de bestuursfuncties in de CIANÍ bleven bezet door dezelfde personen als het voorgaande jaar. Alleen bij de vicepresidenten traden wijzigingen en verschuivingen op. Bij de subcommissie- en werkgroepvoorzitters kwamen enkele nieuwe gezichten. Onderstaand een volledig overzicht: (ongew.)

President : Sandy Pimenoff (Fintand) (ongew.) le vice-president: Luigi Bovo (ltalië) (was 3e) 2e vice-president: Peter Freebrey (UK) 3e vice-president: Otakar Salfek (Tjechoslowakije) (was 1e) (ongew.)

Secretaris : John Worth (U.S.A.) (ongew.)

Techn. secretaris: Ton Aarts (Nederland) (ongew.)

Ass. secr. Frans : Pierre Chaussebourg (Frankrijk) Sub-commissie voorzitters: Vrije Vlucht : Ian Kaynes (UK) Lijnbesturing : Dr. Laird Jackson (U.S.A.)

: Schaal : Space Models :

ChrisOlsen (UK) Dennis Thumpston (UK) Howard Kuhn (U.S.A.)

Educ. & Inform.: Martin Dilly (UK) Noise : Tore Paulsen (Noorivegen) Werk groe pvo orzit ters

: RB-zweef : RB-helicopters : RB-pylonrace : RB-electro : RB-kunsnlucht

(ongew.) (ongew.) (ongew.)

Het boekje zou ook voor de gevorderde model-zweefvlieger nog een stuk in duidelijkheid winnen als de uitgever nog een verklarende lijst van de gebruikte begrippen had toell: gevoegd. Dit omdst door de vertaling uit het Duits hier en daar wat krompochtige vqktermen zijn gebruikt die zelÍs voor de theoretisch onderlegde modelvlieger moeilijk te vatten zijn en omdot hier en daor begrippen ten tonele worden gevoerd zonder voorafgaande explicatie.

Voor diegene die een vliegende vleugel wil bouwen is dit boekje een must, oongezien hierqqn veel aondqcht wordt besteed. Het kan worden besteld door overmoking van Í27,50

+ "f 4,- verzendkosten op giro 179618 t.n.v. KNVvL, Den Haag, onder vermelding van:,,Rodio-bestuurde zweefvliegtuigen".

Joris ten Holt

(ongew.) (ongew.)

znrlmod

:

Ron Chidgev (U.S..\.)

Dan Pruss (U.S..\. )

(on-se\\.)

Francis De Proft (Belgie) Dave Day (UK) Peter Blommaart (België)

(onge\\

el -b ou we rs

/vlie

g e rs

(mannelijk/vrouwelijk)

in het bijzonder geïnteresseerd

FAI-modellen.

Vereist: .

)

A,A.

Tip Het overnemen van een tekening op hout kan je doen met behulp van een fotocopie. Maak van het over te nemen onderdeel een fotocopie, echter niet eerder dan nadat je gecontroleerd hebt of de copieermachine iverkelijk een copie maakt die I op 1 is. Dit is namelijk niet altijd het geval.

Heb je een apparaat gevonden dat aan deze eisen voldoet, maak dan een copie. Hierbij gebruikt het apparaat een toner welke ingebrand wordt. Deze toner bevat een soort vet, dat niet afgeeft.

Door de fotocopie nu met de afbeelding op het hout oi balsa te leggen en met een warme strijkbout over de achterzijde te gaan, breng je de afbeelding over op het hout of balsa.

(Ontleend aan Goudse MVC) 30

iedere beginner

kans op teleurstellingen verkleint.

Schaal in Frankrijk.

Radiobest. Alg.

ik

toch ook dit boekje zou willen oanroden. De beginner zul lang nieÍ alles begrijpen, maqr ook voor hem stasn er toch nog zo veel begrijpelijke wetenswaordigheden in, dat hij ook bij zijn eerste modelkeuze niet meer volledig op de raad von een winkelier oÍ ,,expert" af hoeft te gaqn en dus de

\{oet beslist handig, pietepeuterig

en

langzaam berregend zijn.

Geboden v;ordt: Veel hulp, advies, het gebruik van hulp gereedschap e.d. De gelegenheid om te vliegen in een schitterende ruimte.

Na gebleken geschiktheid mogelijkheid tot opname in het Nationale Team naar de Wereldkampioenschappen

in 1982

in Rome (?) of in 1984 in Japan (?).

Aanmelden en,/of nadere informatie te verkrijgen bij:

W. BEEKMEYER Roemer Visscherstraat 27 - 3132 ER Vlaardingen

Telefoon 010-350967

Hellingvliegen IN

Frankrijk

I

Hier rrtoet

§ö. _je

x.e;en, hi€r tfroet je zi.jn!!

AIs je met vakantie gaar. neem je al. _soed modelr lieger natuurlijk \,oor mii uas dar her toestel, nametijk -seniakketiiksre :ïlïjï:. mUn zwever...{quilla" gebr)usd \an een

RC\l_rekening.

Onze bestemming rl3.. {nne.-r :n Ce Franse {lpen. Je u.ilt met je z\\'ever natuurliik hellin,sr li:,lei. \\.a: doe ie dan, je kijkt ol Ër no_e niet iemand rs. Jje zt ;:ek :. ali.rij. De rrereld is klein, op dezellde camping onrmoe::: :r, ;lurlid Henk Schutte, die u.el trl,ee z\\'evers bij zich had e:,,:rder nog eren in zijn caravan een zender in elkaar knoeir al. ,. aiantieklus.

Vrij

snel \\'aren \\e er

aj:.:::. lar e: een Frans tijdschrift was, dat Modele Magazine hee.e en ca: rellingrliieg.n'in'lr.t Frans ,,Vol de pente" w,as.

Er restte ons nu alleen nog :: li: biad op te zoeken of er aktiviteiten in de buurt saren. D:e,.\a:en er en gel de eerste de beste zaterdag, op de naburiue L,e:l:..:;e ..Semnoz,,bij Annecy.

)

En wei zaterdag : vol de pente de deux axes, zondag : vol de pente de trois axes, maandag: vol de pente des grands planeurs.

Wisten wij veel. Maar.zaterdag .. op uf ..i

de deux axes, was hellingvrieten ,.i En watàadden we bij ons. Natuurlijt

r*.u.rs. Vol de pente

,*.. i.ai.na.

aerx a*es.

roeren, erc.

Of de Hollandais niet mee wilden do.n. óru. sta je dan met je mond vol tanden en met het gevoel, rno., it mijn waardevolle

z\\ever zomaar de afgrond in gooien.

Celukkig stond de wedstrijJ onder leiding van mensen van Cern uit Geneve, die nog wat Engels kondà en Henk en mij

telden, wat de bedoeling was.

We moesten gedurende 4 minuten een soort pylonrace uitvoeren, tussen

twee vlaggen, Iangs de berghelling en claína een doellanding m-aken. Daar sta je dan. Mochte; *.

ri=l o.f.n.n? Ja, dat mocht.

Met knikkende knieën, werp je je zwever a. uig.onA in en zie hier.

Een sensatie als nooit eerder Èeléefd. f. .*.r.r'r.t,iet omhoog en is zells met.volle remkleppen uit niet naar beneden te brengen. Je ontdekt dan ook al snel, dat landen, t.r gr*trt. probleem is.

Maar met de nodige aanwijzingen ,un

lukte het wel.

Nu wedstrijd draaien.

a. ,tïu.iieden aan de wal,

Je

Start van een,,grande planeur',

de

ver_

ontdekt al snel, dar de Aquila een goede kist is voor dir werk. De scores zijn hoog. Je mag drie kelr vliegen. Zeg jongens we vallen nog in de prijzen als we het .o ,lol hàud.n. De tweede vlucht is minder. De wind valt u,eg.

O. tir, ,n.f uun de grond gezet langs de bergrop..Henk is fuàrrninO., gelukkig. Zijn kist komr ver naar beneden in de bomen,...;h;.-;i'kan dus ook mer hellingvliegen. Gelukkig btijft de f irt ,un Éíï, een Cirrus, nier beschadigd te ziin.

De derde vlucht is als de eersre, r.oldoende wind en maar snel tussen de pyrons heen en \\'eer. Na drie vruchten stond ik goed en het zou.een 2e of 3e plaats *.orden.

Wat een sensatie -minder na de eerste keer hellingvliegen. De Cirrus van Hert *às snel met deze wind. Toen de prijsuitreiking.

O. ,punïing sreeg ren rop.

Dg. le prijs, een digitaal polshorlole *., *.tf,.r, etc., erc. Dure prijzen. En ja hoor. De.HollandÀ haA ae:e'p,ijs, of rr,as het toch de 2e. Hier ben ik nier goed achrer gekomen. Henk stond op de zesde plaats, ook niet slecÍt uoo. .* ;;;;;iiry op de helling.

En er resr maar éen ding. Mensen neem je;,r.,;;mee, als je naar een streek gaat, waar her hellingvliegen mogelijk is. Het is de groot_

ste kick van je vliegleven.

Frits Textor

3l

AVIAK.l een bij zondere

b

ouwdoos

Als alles goed gaat zal er binnen afzienbare tijd een nieuue fabrikant van modelvliegtuigbouwdozen aan het firmament verschijnen. De Haagse architect/ grafisch- en industrieel ontwerper K. Willems, zijn leven lang al bezeten van de luchtvaart en via zijn zoon in de modelvliegerij terecht gekomen, treft voorbereidingen voor de productie en het op de markt brengen van een heel bijzondere bouwdoos. Zo bijzonder, dat wij daar graag nu al aandacht aan willen besteden.

Het gaat om een radiobestuurd motormodel dat thuis hoort in de klasse F3A. Het model is echrer niet direkt bedoeld als een wedstrijdkist, maar er wordt mee gemikt op de ervaren fun-vlieger, die met wat moois op het veld en in de lucht wil verschijnen. Want mooi is de AVIAK-l ontegenzeggelijk en eigenlijk verwacht je ook niet anders van een man met de in de aanhef genoemde

kwaliteiten. Een blik op de hierbij afgedrukte foto's en maatschets zal iedereen overtuigen.

Wat is er nu zo bijzonder aan dit model?

Wel, de toegepaste constructiemethode en de daarvoor gebruikte materialen. Afgezien van bevestigingsdelen, het onderstel, stuurstangen en hefbomen is het gehele model -vervaardigd van polycarbo-

naat kunststof. De nauwkeurige vormgeving van de onderdelen wordt verkregen door vacuumzuigen of door spuitgieten.

De vleugel (profiel NACA 642-415 mod.)

uit twee helften. Het samenstel van ribben en liggers is als eén gepersre rug_segraat uit_eevoerd en het geheel rrordt ingedekt met een voorgevormde plastic huid. In de ruggegraat zijn aangebrachr bestaat

de ophangpunten van rolroeren en kleppen.

stuurkabelgoten, ruimten Voor

monta_se

van tuimelaars, aansluitpunten

\

oor

,.shoutanks", etc. De figuren ge\en een indruk van deze constructie.

De beide vleugelhelften worden aan de romp bevestigd met een aluminium buis, paspen en trekstang.

Het horizontale staartvlak, uitgevoerd als pendelhoogteroer, bestaat uit een linker

en een rechter deel. De constructie is min of meer identiek aan die van de vleugel.

De romp heeft een bijzonder mooie vorm, met een groot aangebourvd vloeistuk bij de overgang naar de r leugel.

Speciale ,,vullende" Iijm zorgt

\oor

een

goede bevestiging r.an de onderdelen in en tegen elkaar.

Als krachtbron wordt een OS 6lYF

met

achteruitlaat gebruikt. De resonnanriepijp Ioopt door de romp en komt aan de onder32

zijde naar buiten, waardoor de kist vrij

stens 75

btijft van olie en vet.

is bovendien uit veiligheids-oogpunt zeer

g/dm'. Een lage landingssnelheid

wenselij k.

Een bijzonderheid is dat de servo,s van hoogte- en richtingsroer zich helemaal achter in de romp bevinden en de roeren direct aandrijven. Ceen stangen dus door de romp. Door een luik in de romponderzijde zijn de servo's toegankelijk. Eveneens in het rompachterstuk zijn de ontvanger- en servo-accu's ondergebracht.

Zij zíjn op een slede bevestigd welke in lengterichting verschoven kan worden om eventuele correcties in de zwaartepuntsligging aan te brengen.

Deze unieke opstelling heeft wel het be-

zwaar dat er nogal wat gewicht

in

de neus het nodige tegen-

staart terecht komt en de lange

moet ongetwijleld voor wicht zorgen. Bij elkaar zal dit zeker een ongunstige invloed hebben op de wend-

baarheid om de dwarsas vanwege het grote massatraagheidsmoment.

De 100 7o kunststof constructie maakt het model wel zwaar. Ceschat wordt een startgerricht van even onder de 5 kg, wat met

de gegersn rleugel- en staartvlakopperrlakten een rleugelbelasting ran bijna 100 ,q dm' geeft en dar rs ilink aan de hoge kant. hetgeen re.ulteerr in een hoge landingssneiheid. Gebruikelii k r oor dir soort modellen is een belastins ran hoos-

De bouwdoos zal zeer voltedig zijn

en

Atter\ de radio zal men er aparr bij moete?' bevat zelfs de motor en de uitlaat.

kopen. Het in elkaar zetten van de meer dan 300 onderdelen en het installeren van de radio zal wel de nodige uren vergen. In

dit opzicht is de heer Willems nog de traditionele mening toegedaan dat een modelvlieger eerst moet bouwen voordat

hij kan vliegen. Er moet iets van jezelf in de kist liggen.

De heer Willems heeft een uitgebreid marktonderzoek gedaan en hoopt een groot aantal van deze fraaie bouwdoos over de hele wereld te kunnen verkopen.

Daar de gekozen constructie en de daarmee samenhangende productiemethoden een uitgebreide hoeveelheid gereedschap (mallen, etc.) vereisen zal de bouwdoos niet goedkoop zijn. Onder voorbehoud noemde de heer Willems een prijs van

ca. / 1750.-. Daarvoor kriiet men da . irel een zeer rolledige Uou*dtàs, inclusiUi l0 cc motor met resonnantieuittaat en bij zorgruldig samenbousen een eindproduct \\aar men mee \oor de dag kan komen. \\'ij riensen de heer \\,illems veel succes.

AA

j1100 â&#x201A;¬>

e)

N

W' K. Willems Oranje Nassaustraat la 2271 SJ Voorburg Nederland

ONTWIKKELING EN PRODUKTIE VAN

RADIOCRAFISCH BESTUURDE

MODELVLIECTUIGEN

AVTAK l

l0-il-1978

Auleursrechten AVIAK Copyright AVIAK

0,5 mm polycarbonaat huid

DOORSNEDE BIJ DE VLEUGELWORTEL (vliegrichting) ,iverlichtingsgat

bevestigingspunt

rolroerscharnierpen

DOORSNEDE BIJ DE VLEUGELTIP

DOORS\EDE T. P. \" \'LEUGELKLEPAANDRIJVING DOORSNEDE BIJ DE VLEUGELWORTEL (dwarsrichting)

T.P.V. DE BEVESTIGINCSBUIS

DOORS\EDE T.P.\" ROLROERAANDRIJVINC

Constructie-details vleugel AVIAK-I

33

L.S.F.-nieuws voor radiozweefenthousiasten

Eindr.liik eens \\eer uat nieuus ran het [_SFl'ront. Rond de Leaguc- ol Silc.nr Flight is her een tijdje stil ge\\eest. rraardoor je zou gaan ge,lorcn, dar her idee. een uerelduijcle band te sche-ppcn lussen radiozueefvliegers door nticlde-l ran het lidnraatschap ',.an de League of Silent Flighr, de rrist is ingegaan.

Niets is echtr-r ntinder u aar. Het aantal leden ran dczc. in de eind zestiger jaren in Anrerika opgerichte vereniging neentt gestadi-e toL- en is innriddels de.1000 gepasseerd. Nier gek, zeker niet als je in aanmerking neentl, dat je hct Iidmaatschap nict in je schoot gesorpen krijgt.

Je nroc.t r.erst boiijztn, dar je tor deze selekte groep van radiozri eelvlic.gers bc.hoort.

Dat kan door her behalcn van,,lerel I,'

(een soort brr'rct) ran het [.SF-progranr.

Pas dan rerdien je het (gratis) lidnraarschap van de League ol Silenr Flighr.

Dit LSF-progrant lrou\\!.n\ nl!'t zijn rerschilIende levels is nog steeds dr.

-srote uitclaging

op radioz*eel'gcbied. Level V, het

hoogstc

brerct binnen de t-SF stelt e\lreelt.l hogc, eisen aan de radiozueel'riiegr.r. Beuijs hie-rvoor is het fcit dar nog nicnrand op hcl Europces vastL-lancl, dit level V hcci't kunnen bc.hale-n.

\\'el

hebben inntiddc-ls ze'r'cn ante-rikanc-n ciit

level bereikt, ondcr rvir. Stert'\\'rtrk.

clcel,

nenrer aaÍt de laatstgehoudc.n rrcrelclkantpioen_ schappen radiozscei (1,38) in .,\rlar.

Hoe is nu de stand van zaken op

Deelttettters ctctn de e,\' ed e r I a n d.s e LSF-wed.st riict.

e e r.s t

tevens een retourrlucht

kilonreter, dat

uil

De League of Silent FIighr Hoilancl bestaar thans uit 45 leden en l7 aspiranr leden. Hic.r_ van zijn 32 ledcn in her bc.zir ran lcrcl I. 7le-den in hct bc.zit van zouel lerel Ial. II. 5 lederr bezittcrr lcrr.l I rrnt III c,n sindr korr i. eén nedr.rlandse ntodelrlieger nl. Bcn Ror uir Rooscndaal in hr.t bezit ran de lc'rels I t. nr I\,.

Een prachtigc prcslalie trou\\ens ran Br.n. dir, voor hL.t behalen ran level IV tuee thcrntiek_ vluchte'n ntaakte van ie-dcr ntecr dan I uur en

gelopen zomer op de Rozendaalse hei voor het eerst een Nederlandse LSF-uedsrrijd. Alhoeu.el voor ons scr oel deze algelopen zomer een aan_

2,.1 krn terug in één rIucht. Bovendien scoorde hij op zes binnen- en buirenlandse uedsrrijden een totaal \ an I 6.612 punten.

eenschakeling is gerieest ran rerrralercle en tc koude dagen, \\as het op clt dag rr6n16p dsTg uedstrijd uerd gehouden bijzonder zonnig en

Wat doet de LSF nog meer?

arm. Het programma dat u erd gevlo_uen bestond uit zes ntinuten thermiek,"lucht met rl

D!' L!-agur. ol Silenr FIight uil ook de deelnanre aan zueef*edstrijden berorderen. Er rrorden dan ook jaarlijks in de Verenigde Staten regionale LSF-*edstrijden gehouden, riaartrp LSli-leden zich kunnen kualificeren \oor een rsee-jaarlijkse LSF International Tournantent \\'c,ek. Deze r'óórselektie is in cle

doellanding. VijÍ ronden uerden ger,logen uaar\an de ileelrt.te rondc uerd qe\ehranl e. als \\innaar ksam uil de bu., Frils Se hueif.;

beru. Hij rloog een corrrerrrionele rhernrief, z§ever ntet knikoren, een ont\\.erp r.an zijn broer Hans. Cebleken is, dat gezien de zirakke

*ind op de u.edstrijddag, clit rype nrodel

Verenigde Sraren noodzakelijk, omdat de t_SFtournanrents er-e populair zijn en ongelinti-

(lan-ezaant vliegend, licht en stabicl) ruim in het r oorder.l * as boven de zu aar<.lere ntoderne

teerde deelnant!. op grote organisatorische bezuaren stuit. \'óórselektie in Europa is niet verplicht, tot nu roe zijn allc'niel-Anterikaanse LSIi-ledcn hartelijk uelkonr op de [_SF-rournanrenls. Als aardi_chcid is nog le vcrnrelclclt,

dat in de in juli

Nederlands niveau?

ran in het totaal .1.8 2,4 km heen en

ze-egen

1979 ge-houde.n

kunststol't)pcn. Opvallcnd op deze uedsrrijd rias de ontspannen gentoedelijke sleer, zoals s'e lang niel meer nteegcntaa kt hr.bbcn.

Uitslagen

LSF Inrer-

l.

nalional Tournantenl \\'eek, dt- roorntaligc FIB-u ereldkanrpiocn Skip \Iillcr u inrraar rrerd, antpcr lrrcc u'eken nadat hij in Antal lcrcl onttroond door de C)oslenrijker Antoil \\'ac

k

ant c'raacl'e

In

h an

nc li.i k h !'rd

B. N. Su'anenburg

\4'ilÍ u meer informatie over de LSF of

uzelf geadrcsseerde en geÍ'rankeerde envelop aan: l.SF-coördinator Nedcrland Henk Bonestroo Kantpueg I3, 38;ll

de LSF in cle al-

Te'lel'oon

0-1.1 I

(i.l

Hardc-ru ijk

0 - I 75:12

Klassement LB - Kunstvlucht 1980 In het afgelopen iaar was er een onvermoede opleving van de klasse liinbesturing kunstvlucht. Deze opleving was te merken aan zowel het grotere aantal wedstrijden, als deelnemers. Om deze gan,s \an zaken aan te moedigen, is er een klassement bijgehouden, waarbil alle Nederlandse srunrvliegers die in l9g0

aan r.àr,ii.iO.n meededen en att. *eariril;;;;;_#;i;;:. stuntvliegers aan meededen, in verwerkt zijn. Er waren i2 §eclsrrijden, in Nederland, oostenrijk, Duitsland, Belgié en de \\i.K. in Polen' ln de berekening was het aantal punten de behaalde plaats gedeeld door het aantal cleelnemers plus l, en dit seral §.erd met 100 vermenigvuldigd om de cijiers achter de komma u,eg re xerken.

K

lassering I

Bert Metkemeyer

2

Erik Janssen

J

Henk de Jong Rob Metkemeyer

PunÍen 40 50

Aantal qevloqen weclsÍri-jden 5

l1

t2

Rob Baeten

67 106

140

t44

2

r60

8

Peter r,'an Doesburg Jelle Wiltems Rob Olijr,e

8

4

\\'ollgang Nieu*.kamp

201

9

6

4 ,5

6 7

r0

34

Naant

Bruno r an Hoek

n.ensl

Stuur dan een cnvc'lop, inhoudencje ecn aan

.

\c-(ler lAnrl rrrsani.c'!.rde

Hans Schueinsberg

l.

u ook lid le worden?

erle.

Su..!'\\ol reccpl Voor de LSF-tournantents is een ctrnrbinatie ran scrieuze u.edstrijdsport, lun\lir-cen. r lieglc.chnische lezingen en vooral k

Frits Schrieinsberg

2.

3

248

3

249

2

lt

Roll Edel

t2

255

Richard Krooder

I

280

I

Aansprakelij kheidsverzekering Algemeen

Alle leden van de Afdeling Modelvliegtuigsport vallen onder een aansprakelijkheidsrerzekering tot een ntarimunt rerzekerd bedrag per gebeurtenis van/1.000.000,-. De verzekering is een aanrullende voorziening op de particr:liere aansprakelijkheidsverzekering van de leden (voor zover aanwezig) zowel ten aanzien van de verzekerde som als van de vooruaarden.

Dekking De zogenaamde parapluie-dekking rerzekert de aansprakelijkheid van de KNVvL Afcleling i\loclelvliegtuigsport en/ol die van aangesloten verenigingen en oldie ran de leden voor schaden aan derden, toegebracht met modelrliegtr-rigen en is bedoeld voor hen die géén ol een onvoldoende particuliere aansprakelijkheidsverzekering hebben.

De verzekering is van kracht: In de gehele u'ereld, tijdens sedstrijden, demonstraties en oefenvluchten, alles op goed,uekeurde terreinen, met gebruikntaking vart goedgekeurde modeliliegtui-sen. alsmede binnen het kader van toepasselijke voorschriften enrolrergurtningen.

Begripsbepalingen van Modelvliegtuigen Onder de dekking r allen: l. Al of niet lijnbestuurde, al of niet gemotoriseerde modelvliegtuigen, die voldoen aan de gestelde uettelijke normen.

I,

2. Grotemodelvliegtuigen,voorzovervandedoordeR.L.D.rerleendeontheffingeencopieinhetbezitisvandeKNVvL. onder voorw'aarde dat rvordt roldaan aan cle-sestelde wettelijke normen en aan de bepalingen van R.L.D., de F.A.l.

§f;: iïïfftegorieën De belangrijkste bepalingen uit het contract .A,anvliegen en/of aantaxiën van andermans modelvliegtui-een valt niet onder de dekking.

-

Er geldt per schadegeval een eigen risico

lan./ 100,- voor

materiële schade.

Yeiligheid Van het grootste belang blijft, dat men alle denkbare veiligheidsmaatregelen treft en geert risico's neemt, vooral bij demonstratievluchten.

Hoe te handelen bij een ongeval Mocht onverhoopt een ongeval plaats hebben dan moet uiterlijk binnen 24 uur rrorden gehandeld als volgt: 1e. Schademelding bij uw (eventuele) particuliere aansprakelijkheidsverzekeraar.

2e. Schademelding bij de KNVvL, die u een schade-aangifteformulier voor haar verzekeraar zal toezenden met een op de modelvliegtuigsport gericht vragenlijstje.

In ieder geval moeten de leden niet tot enige toezegging of betaling aan derden overgaan. Dit dient men aan de verzekeraars over te laten.

Men neme hiervan goede nota.

| 1-'.r.r".ingsbeuijs Om aan te tonen dat men r erzekerd is moet onderstaande strook bij de lidmaatschapskaart eevoegd rvorden.

KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGINC VOOR LUCHTVAART AÍd. Nloclelvlicgtuigsport .lozel lsraëlsplein 8 1596 AS Den Haag

1981 - Declaration

Tc-le t tron 0r-0-l-1545 7

(lirtrnunrnrer 179618

of model aircraft liabilitv insurance

issued in the name of

:

address:

registration nr.: hereinafter named the insured under Policy nr. 8l1341259 oI the Ro1'al Nederland Verzekering Mij N.V. and Ennia Schadeverzekeringmaatschappij N. V.

V À

0'0 I I

35

Modelvliegtuigen en de Luchtvaartwet Beschikking Yan 23 maart 197 7 / nr . Ll / 5909 / Stert De Directeur-Generaal van de Rijksluchtvaartdienst, gelet op artikel ll8 van de Regeling Toezicht Luchtvaart, op de beschikking van de Minister van Verkeer en Waterstaat van

Artikel3

januari 1973, nr. Jur/1.20167 en op de beschikking van de directeur-generaal van de Rijksluchtvaartdienst van 7 mei 197 6, nr. Jur /1.2217 6;

a. een modelvliegtuig,

25

BESLUIT:

Artikel

In deze beschikking wordt verstaan onder een toestel waarvan de horizontale projectie van de gezamenlijke oppervlakten van de vleugels

en de horizontale staartvlakken ten hoogste 150

een modelvliegtuig moeten de hierna

hetwelk is voorzien van een verbrandings of electromotor, mag niet hoger vliegen dan 300 meter boven de grond of het water en mag niet meer dan 500 meter verwijderd zijn van de bestuurder; de bestuurder van een modelvliegtuig moet zorgen dat tijdens de vlucht een modelvliegtuig een luchtvaartuig niet zo dicht nadert dat gevaar voor botsing ontstaat; een modelvliegtuig dat zich hoger dan 150 meter boven

de grond of het water bevindt, moet van opvallende kleuren zijn voorzien;

d. een modelvliegtuig mag alleen radiografisch worden

c.

bestuurd, indien de daarvoor benodigde zendapparatuur door de P.T.T. is goedgekeurd en de bestuurder over een geldige zendmachtiging beschikt; een modelvliegtuig moet zijn voorzien van de nuurn * het adres van de eigenaar.

Artikel2 Het modelvliegtuig mag worden opgelaten: van 150 m boven de grond of het water in een gebied tussen 3 en 5 km van de grens van een ingevolge de Luchtvaartwet aangewezen terrein, tenzij van de verkeersleidingsdienst of bij het ontbreken van die dienst van de havenmeester van dat terrein toestemming is verkregen van deze minimum afstanden af te wijken.

Het horizontale zicht moet tenminste 8 km bedragen.

De laagste bewolking dient zich daarbij boven 500 m boven de grond of het water te bevinden; b. op een afstand van tenminste 3 km van de grens van een terrein, waarvoor krachtens artikel 14, tweede lid, van de Luchtvaartwet ontheffing is verleend van de in het eerste lid van dit artikel bedoelde verbodsbepalingen, tenzij diegene aan wie ontheffing is verleend toestemming heeft gegeven van deze minimum afstanden af te *'ijken; c. van een terrein, waarvoor toestemming is verkregen van de gemeente, waarin het betrokken terrein is gelegen en van de eigenaar van dit terrein.

a. tot een hoogte

c.

dm'1

bedraagt, dan wel het gewicht ten hoogste 5 kg bedraagt en dat al dan niet is uitgerust met een verbrandings- of electromotor; bestuurder: diegene die het modelvliegtuig radiografisch bestuurt.

1,62

gestelde voorwaarden in acht worden genomen:

b.

l

a. Modelvliegtuig:

b.

Bij het gebruik van

191

Artikel4 Vorenstaande bepalingen gelden niet voor het lijn-bestuurde modelvliegtuig, hetwelk is uitgerust met een verbrandings- of

electromotor en dat niet hoger vliegt dan 30 m boven grond of het water.

Artikel5 De beschikking van de directeur-generaal van de Rijksluchtvaartdienst van 2l maart 1973, nr. Ll/L 21622, wordt ingetrokken.

Schiphol, 23 maart 1977 De directeur-generaal voornoemd, namens deze, De directeur Luchtvaartinspectie,

H. N. \\'ollesu,inkel.

TO WHOM IT NĂ?AY CONCERN We herewith declare that we have effected a Model Aircraft Liability Insurance on behalf of the insured, named overleaf, in respect of all model aircraft owned or in use,by the insured, named overleaf, up to a Combined Single Limit of D. Fls. 1.000.000,- any one accident, for third Party Legal Liability (Death, Bodily Injury and Property Damage), for the period of l2 months, commencing at lst January, year of membership card. The insurance is valid all over the world, as a secondary coverage, as far as a private liability insurance exists.

ROYAL NETHERLANDS AERONAUTICAL ASSOCIATION.

This declaration is not transferable and is valid only if shown in combination with a KNVvl-membership card in the name of the person mentioned overleaf and valid for the year stated in the above declaration.

36

de

U

Wij nemen deel Lan ,,Techniek in vrije tijd '81"

twee personen (z.o.z.)

Van donderdag 5 t/m zondag 8 maart l98l zal voor de 3e maal de manifestatie Techniek in vrije tijd plaats vinden in de Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs te Utrecht.

In 1978 en ook in 1979 heeft de KNVvL met een stand aan deze manifestatie deelgenomen en niet zonder succes. Onze presentatie mocht er zijn!

Voor een belangrijk deel was dit te danken aan de grandioze medewerking die wij hierbij van velen mochten ondervinden.

Vanzelfsprekend is het dat de KNVvL op deze 3e manifestatie niet mag ontbreken. Juist nu is dit de gelegenheid bij uitstek om aan een breed publiek te tonen dat b.v. modelvliegen meer is dan spelen met vliegtuigjes. Op onze stand van circa 200 m' zijn wij dan ook voornemens om naast een aantal tentoongestelàe modelvliegtuigen te demonstreren wat er aan gedaan wordt I/n geluidsrríaei te beperken. we u'illen ook onze moeilijkheden niet onder stoelen of banken steken en de aandacht vestigen op terreinen en alles wat daarmee samenhangt.

Alleen op deze manier denken wij het grote publiek van dienst te kunnen zijn met onze voorlichting over de Modelvliegtuigsport in ons land.

maniÍestatie van modelbouw en andere technische hobby's

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaoaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaoaaaaaaaaaaaaa a

a a a a a a a a a a a a

a

a a a a a a a a a a o

manifestatie van modelbouw en andere technische hobby's jaarbeurs utrecht 5 t.m. 8 maart 1981

ï.jí u a aa

aaaaaaaaaaaatoaaaaaoaaoaaoaoaoaaaaaoaaaaaaaooaoooaaaoaaaaaaaaacaaaaaaaaaaaaaaaaoaoooaooaaaaaoaaooaaaaaaaaaaaaaaaaa

a a a a a a o a a o a a a a

37

Mededelingen Keuring modellen voor internationale wedstrijden wij vestigen er de aandacht op dat ook modellen waarmee deelgenomen

bestemd voor

E

U

manifestatie van modelbouw en andere technische hobby's

bij inlevering van deze reductiebon aan de Jaarbeurs-kassa betaalt u f 5,- entree i.p.v. f G,-. (deze korting geldt niet voor de Trein-Toegangs-biljetten van de N.S., daar die reeds korting geven)

wordt aan open internationale wedstrijden (zoals Holland International, Eifelpokal, criterium van Midden Nederland en vele andere) voorzien moeten ziin van een FAI keuringscertificaat en de bijbehorende stickers op het model moeten zijn aangebracht. Keuringen kunnen verricht worden door de sub-commissieleden van de betrokken categorie of door hen aangewezen personen. Keuringsformulieren (uitgave 1975, geen oude formulieren meer gebruiken s.v.p.!) zijn verkrijgbaar bij het afdelingssecretariaat. Bij keuring formulieren volledig invullen en ondertekenen s.v.p. (ook locale registratie en sportlicentie-nummer vermelden!) en opsturen naar het afdelingssecretaÍiaaÍ, waarna toezending van certificaat en stickers volgt. Keuringsaanvrage bijtijds, dat wil zeggen uiterlijk I maand vóór de wedstrijd waarvoor de modellen nodig zijn, indienen. op kortere termijn kan geen garantie voor tijdige afhandeling gegeven worden. opmerking: Een gekeurd model kan tijdens wedstrijden te allen tijde voor het nameten van diverse grootheden gevorderd worden.

Aanvulling Reglementenboek Als bijlage van dit nummer vindt u de nog bij wijziging l/gl behorende pagina lx.2.l9 (figuren RC-3 programma) van het Reglementenboek. Tevéns d. ook onder l,/81 geregistreerde wijziging van de inhoudsopgave. onder wijzigijr nr. 2/81 worden uitgegeven de pagina's y .l .3 t/m V.1.6 (vliegprogramÀaí RC-1, 2 en 3).

In een compleet Reglementenboek dienen, naast bovengenoemde pagina,s, de volgende aanvullingen/wijzigingen op de basisuitgave aanwezig te zijn. onder nr. 7 /80 de pagina's V .3.9 /3.10 en V.5. 1 t/m y .5.4; onder nr. l/gl de pagina,s VII.I t,/m VII.l2 (abusievelijk gedrukt als VII.I t/m VII.XII), VIit.t tZm vIII.7 en Ix.2.l5 t,zm IX.2.18. In voorbereiding is het wedstrijdreglement voor RB-helicopters, Hoofdstuk V.4.

Een compleet reglementenboek kan worden besteld door overmaking van 16,- op giro l796lg t.n.v. KNVvL, Den Haag, met vermelding: "f reglementenboek Modelvliegtuigsport of op het secretariaat, Jozef Israelsplein 8 woàen afgehaald à

Í tZ,-.

Tegenslag . . . . geluk ? ? ? en hopelijk heeft onze ploeg meer geluk op de volgende

W.K.',

v

Dergelijke zinsneden komen wel in wedstrijdverslagen voor en het november-nummer van,,Bouwen en vliegen,,vormt daarop geen uitzondering: het woord ,,Pech" (enlof ongeluk) komt 4 maal voor en het woord ,,Geluk', slechts éénmaal, maar dan als gebrek aan . . .

Enkele jaren geleden hadden Hans van Rij en uw F.C. een briefwisseling over deze instelling, waarbij ik meende en nog steeds meen dat het niet goed is op geluk te rekenen. Andere vliegers kunnen ook geluk hebben, wellicht méér dan wij en

dat betekent dus weer pech.

Veeleer moet tegenslag worden uitgesloten door onder alle omstandigheden bedrijfszeker te zijn. Als de rubbermotor van de haak schiet, dan is dat geen pech; die haak deugt niet! of de vlieger was vergeten de haak dicht te binden! Het beste is dus haken te gebruiken waar de motor niet vanaf kan schieten. (vooi de liefhebbers: onlangs stond een absoluut betrouwbare haak in Model Aviation, raadpleeg uw bibliotheek).

Het moderne modelvliegtuig en vooral het wedstrijdmodel is een geweldige technische samenstelling en er zijn zeer zeker vele dingen die mis kunnen gaan. Het is schier onmogelijk om in dè zenuwen voor een wedstrijdstait alles tè onthouden wat gecontroleerd moet u'orden. wel, maak dan een lijst, een checklist en ga met de helper alle punten door om zeker te zijn dat alles werkt' Zo'n checklist moet regelmatig worden bijgewerkt en op den duur bevat de lijst een groot brok ervaring. Uitwisseling en vergelijk van deze lijsten is zeer zeker de moeite waard.

Aan het geluk over laten dat alles zal rverken, juist op het moment dat alles gegeven moet worden zoals tijdens

een wedstrijd

of een W.K. is een onjuiste instelling. volledige betrouwbaarheid van man, machine en hulpmateriaal is de enige oplossing om pech uit te sluiten.

Commentaar wordt met belangstelling tegemoet gezien.

A. L. Ponjee - Foreign Correspondent 38

f+gtrb\.=[rr

ÀfsIag XÀÀTSfIEUVEL.

'.& öQSCH

È-j-"

§

§""rooo,

'àiJ -a :í

§/

3t

"" "".i,lra

r

elznvwlà

/

íiIil'

etl

.

rsr .,

I Ëlj

ö

HOBBY

_

IN

MOBELBOUW . RADIOBESTURING

Hobby-ln

Uw adres voor vliegtuigmodelbouw

J, M. T. VAN BEEK PASTOOR KUYPERSTRAAT 32 5144 RJ WAALWIJK TEL.04160.34573

Alles dat vliegt, rijdt en vaart vindt u in Shamrocks voordeel Magazine.

Wilt ook u dit Magazine plm. B maal per jaar ontvangen?

En er uw voordeel mee doen?

Maak dan i 5,- over op giro 2640123 van Shamrock Maastricht.

En ook u blijft steeds op de hoogte van het laatste nieuws, de extra voordelige prijzen en de nieuwste technische tips.

SHAMROCK MODELRACING MATHIJS HEUGENSTRAAT 14,6227 AW HEER MAASTRICHT . HOLLAND . TELEFOON 043.61333

Geopend: Maandag, woensdag en vrijdag 9-18 uur. dinsdag 9.13 uur. donderdag 9-21 uur. zaterdag 9-17 uur.

39

Ü=?è.

i\.t()l) l=tJt()tt\r\/

Wij zijn gespecialiseerd in zenders van SIMPROP en MICROPOP. WEBRA-motoren en onderdelen altijd voorrad ig.

Al le

ffi

soorten BALSA-hout.

Voor een deskundig advies staan steeds voor u klaar.

TOP modelbouw

Herculeshof 5 - Maastricht - tel. 043-71175 Elke donderdag: koopavond tot 20.00 uur.

Modelvliegtuigen met electromotoren Het bouwen van modelvliegtuigen Rad iobestuurde modelhel i kopters Modelvliegen in theorie en praktijk Hobbyboek modelbesturi ng Hobbyboek radiobestu urde modelvl iegtuigen Handboek voor model pi loten Handboek radiobestuurd motorvl iegen Vleugelprof ielen voor de modelbouw Handboek modelvl iegtu igbouw

Prijs

Verzendkosten

28,50 32,50 39,00

4,00 4,00 4,50 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 4,00 7,00

32,25

27,25 27,00 35,50 39,50 26,50 18,50

Bestellingen door middel van overschrijving op giro l7961B ten name van de KNVvL te's-Gravenhage, onder vermelding van het gewenste artikel en de postcode.

Af halen is vanzelf sprekend ook mogelijk.