Bouwen en vliegen 1982 1 by Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL)

BOffiilt

#*. I

":'-+1:r

li{ {:*

til*ryLrtร iยงilfi

=[m

J.M.T. VAN BEEK

Op maandag

ges/oten vrijdag open tot 21 uur

PASTOOR KUYPERSTRAAT 32, 5144 RJ WAALWTJK TEL. 04160-34573

Schaalmodellen:

Mustang Í 214,,,"1 Consair Í 248,Heliboy House of Balsa / 598,Bell 21El slif pschijfjes voor staaldraad 2 stuks / 7,50 met cabine í 745,-

)cfrlllLer

Speed Cobra

S§ropor vleugel en polyester

romp , 199,-

sx-81 op voorraad.

*1$if'ï

ruu ÓÓx SCHLUTER HELICOPTERSERVICE! Radiobesturing van Robbe

Multiplex Simprop Balsahout grot€ maten: Zeer voordelig.

1350x100x'1,5

/ 30,-

1350x10ox2 / 38,-

tOsruts

t0stuks

/ 34,50 t0stuts 1350x100x3 / 36,50 l0stuts 1350x120x1,5 / 36,20 10 stuks 135Ox100x2,5

lalsahout normale maten:

1000x100x1 / 1,70 p€rstuk. 1000x100x1,5 , 1,80 perstuk. 1000x 100x2 / 2,20 p€r stuk. 10o0x100x2,5, 2,40perstuk. 1000x100x3 I 2,50p6rstuk. 1000x100x4 I 2,60perstuk. 1000x100x5 / 3,20perstuk. 1000x100x6, 3,50perstuk. 1000x100x8 / 3,90pèístuk. 10O0x100x10 I 4,75perstuk. 1000x100x15 / 6,95perstuk. 1000x 100x20 I 8,50 per stuk. 1000x100x30 / 12,50 perstuk.

Ouadra Motor

modelSl

Bud Nosen

Citabria Champion J3 Piper Gere Sport Cessna twin Big Stick Trainer

f 332,í 332,Í 366,/ 399,Í 479,/ 399,Í 210,Mustang P51D í 499,-

Aeronca

/ 339,-

METHANOL-NITRO OLIE OP VOORRAAD

Deacs

Penlight 500 mA/H 1200 1700

mA/H mA/H

/ 4,Í 6.95 f

§ I2lziqqr lul&lelfu IISI IYIISIISII,IUIU IQucrÉel È -uul /z loor gftrndiooo prilwoordeel E Al "! Ienet 121

fiiru

§ J'N

*# I/

9,95

Yan de voorzitter Deze keer wil ik beginnen met alle modelvliegers te bedanken voor hun hartverwarmende reacties op m'n vorige stukie in Bouwen en Vliegen. U zult zich die hartekreet over onze vliegvelden nog wel kunnen herinneren. Zoiets dat geeft weer moed om vast te houden, door te gaan op de ingeslogen weg. Als dat goed gebeurt bliiven de resultaten ook niet uit. Wat dacht u van heÍ succes von de Amsterdamse modelzweeÍclub

Een glas wil ik in gedachten ook met u heffen op het jaar 1982. Uw afdelingsbestuur wenst u doarbij een aantal goede dingen toe. Naast goed vliegweer en weinig breuk, een sportieve geest van saamhorigheid in uw hobby voor alle geledingen, in clubs, bij wedstrijden, in orgonisoties; kortom: geniet van uw hobby in 1982! Hons de Zwart v

V 4 waarover voorzitter Elings me bericht, dat ze een veld van 300 x 700 meter in het havengebied hebben verworven? Het bewiist eens te meer dat het kan. Als het spel maar volgens de regels ge' speeld wordt. Overigens ook dank voor de vele uitnodigingen die ik ontving om eens te komen vliegen. Ik hoop ze niet nodig te hebben want over Terlet gaan we met de RLD nog eens opnieuw aan tafel. Inmiddels is ook de uitspraak van de Raad voor de Luchtvaort be' kend. Deze opent onder naleving von strikte regels en voorwaorden nog wel perspectieven voor de toekomst. Nu we het toch over de toekomst hebben, zal u de advertentie in

Bouwen en Vliegen wel zijn opgevallen. Het a.fdelingsbestuur vraagt daarin een functionaris voor het secretariaot. Om misverstanden te voorkomen even het volgende: het gaat hierbij niet om een 4e man. Leon Wellens is inmiddels nl. vertrokken om {n dienstplicht te vervullen en in oktober 1982 gaat onze secretaris Jan 'sselbergs met pensioen. Na 37 jaar trouwe dienst zoeken we per Yíedio 1982 voor hem een opvolger. Mocht u een hele goeie v'eten, kijkt u dan nog eens even naar de kwalificaties die we zoeken. Ruim 7000 mon weten meer dan vijf. deze blik in de toekomst is het ook goed om even stil te staon bij het verleden. Op 8 december jl. was het namelijk 70 jaar geleden dat de modelvliegtuigsport in Nederland olficieel van de grond kwam. Op die datum in hel jaar l9l I werd in Rotterdom de eerste modelvliegclub opgericht door de heer A. W. Mees, voorzitter; R. B. C. Noorduyn, secr. penningmeester; A. Oosthoek, commis-

Bij

saris.

Deze club ontving de prachtige naam van ,,Nederlandse Model Aero Club" en vormde de bakermat voor de Modelvliegtuigsport in Nederland. Een zaak om trots op te zijn en werd herdacht in december jl., waar het bestuur graag gevolg gaf aan de uitnodiging van de heer Mees om samen met hem het glas te heffen ter herdenking aan dit heugelijk ogenblik.

rzi t t er afd e I in g

m o d e I v lie gt uigsp o

Inhoud Van de voorzitter

Wereldkampioenschappen RB-Zweef (J. Bazelmans) Wereldkampioenschappen Vrije Vlucht (A. C. v. Wickeren) Wereldkampioenschappen RB-Kunstvlucht (M. v. Beest) Nationale Kampioenschappen Indoor (W. Beekmeyer) Nationale Kampioenschappen RB-Watervliegen (R. Roelofs) Nationale Najaarswedstrijd Vrije Vlucht (A. Leeuwangh) Herfstvakantie l98l op de Wasserkuppe (J. v. d. Rozenberg) Mijn man doet aan Modelvliegen (A. Akkerman-Smits) LB-Kunstvluchtnieuws: De Flying Dutchman (E. Jansen) Demonstratie Luchtsporten op Terlet (A. C. v. Wickeren - A. L. Aarts)

Mededelingen Reglementenboek - Correctie Brief uit Canada

Brevetwing voor RC-piloten Algemene Verenigingsmededelingen Vliegersvergadering Vrije Vlucht

Studieblad

deling Modelvliegtuigsport KNVvL

het overnemen van artikel of delen daarvan is alleen mogelijk na schriftelijke toestemming van de KNVvL-afdeling Modelvliegtuigsport.

Redaktieadres

KNVvL-Afdeling Modelvliegtuigsport, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage, tel.070-24545'7

Verschijningsfrequentie: 2-maandelijks. Abonnementsprijs Leden gratis,z Bibliotheken

/30,-.

Advertenties Advertentietarieven worden op aanvraag toegezonden. De redaktie is in geen geval aansprakelijk voor de inhoud van opgenomen advertenties.

Yormgeving en druk Drukkerij Van Deventer B.V., 's-Gravenzande

Hans Schweinsberg aan de start in Californië, WK F]B 1981

VeranÍwoording illustraties Werkgroep Voorlichting, Technische Commissie en KNVvL Fotoarchief.

Wereldkampioenschappen Radio -Zweef (F3B)

aldaar.

De modellen Het aantal in negatief-mallen gebouwde vleugels neemt hand over hand toe. Het is naar onze mening ook de enige methode om een goede profielnauwkeurigheid en reproduceerbaarheid te bereiken; een nadeel is de hoge kosten en grote moeite die men zich moet getroosten voordat men resultaten be.reikt, waarbij men bij het tegenvallen hiervan niet eenvoudig kan wijzigen. Maar dankzij Eppler en anderen is men toch in staat theoretisch zodanig goede modellen te ontwikkelen dat het risico aanvaard-

Voorbereiding

baar is. Enkele volgens deze methode gebouwde modellen, die aan de W.K.

Sacramento, Californië, USA Het is al weer bijna l0 jaren geleden dat de Italianen met het 3-taken programma gestart zijn, maar desondanks is het in Amerika nog lang niet zo populair als in Europa. Ook al was er in 1974 een

wedstrijd met alleen de thermiektaak tijdens de AerOlympics

Nadat de samenstelling van het team op de laatste F3B wedstrijd van het seizoen 1980 bekend was werden de eerste afspraken gemaakt.

Joris ten Holt en Jos Bazelmans waren beiden al bezig met het bouwen van een verbeterde versie van de Alba VIII met kunststof vleugel en zij konden de medewerking van Harry Sanders best gebruiken. Hans Schweinsberg zocht zijn heil bij Multiplex en kocht 3 Flamigo's. Henk Bonestroo werd als helper gevraagd en later zou John Gardeneers voor special affairs zich aanmelden. Het trainen vond plaats op de vliegbasis de Peel. Verder werden alle F3B wedstrijden met uitzondering van Saint André de l'Eure in W.K. teamverband gevlogen.

Reis De reis werd met een Nederlandse charter gemaakt, waarin wij de W.K. waren. Dit in tegenstelling tot de reis naar Zuid-Afrika waar een groot aantal van de Europese deelnemers in het zelfde vliegtuig reisden.

enige deelnemers aan de

Na aankomst op het vliegveld Oakland werden wij door Dannis Policy, een Amerikaanse collega van Joris ten Holt, naar Sacramento gebracht, waar hij ook reeds een motel voor ons gereserveerd had. Dit motel zou tot aan de W.K. onze uitvalbasis blijven. De training werd ook in Amerika niet vergeten, omdat wij uit ervaring wisten dat men tijd nodig heeft om te acclimatiseren en er bovendien een tijdsverschil van 9 uren te overwinnen was, werd het de eerste dagen wat kalm aan gedaan. Maar toen bleek dat de prestaties niet voldoende waren, werd besloten tot zaterdag l l juli plm. 4 uur per dag op verschillende tijden te trainen om zodoende tevens de thermische omstandigheden op de diverse uren van de dag te beoordelen.

Het rveer Uitzonderlijk hoge temperaturen tot 42'C; volgens de weerrapporten van de afgelopen 4 jaar voor de maand juli had het maar één keer geregend en waren er maar enkele dagen bewolkt geweest. Door het passeren van een tropische storm langs de kust, hebben wij gedurende onze training in de verte een regenbui zien passeren die in West Sacramento wat regen heeft gebracht.

Het vliegterrein Een dorre droge wei plm. 60 m boven zeeniveau met lang gras dat men een paar dagen voor de W.K. gedeeltelijk maaide. De omtrek bestond uit een lichtglooiende kale vlakte met maar enkele boompjes; toch waren er specifieke plaatsen waar de thermiek losliet. Dit hebben wij tijdens de training ook vast kunnen stellen. Het was overigens bijzonder moeilijk bij het speedvliegen de juiste richting te vinden, omdat er zo weinig oriënteringspunten in het terrein te vinden waren. Voor Harry Sanders bleek dit een bijzondere handicap. 4

deelnamen

zijn de Optima van Ralf Decker Duitsland en de

Spartacus van het Zwitserse team. Het Duitse team vloog verder met de door Vauth en Schaffer ontworpen Stratos, uitgerust met een door de Duitse teammanager dr. Quabeck ontwikkeld vleugel-

profiel. Het F3B programma vraagt toch duidelijk om een speciaal oril7 wikkeld model, waarbij het steeds een compromis is tussen de specifieke eigenschappen welke voor de thermiek-, afstands- en snelheidstaak nodig zijn. Hierdoor is het mogelijk dat de kleine Dassel in totale prestaties vergelijkbaar is met bijv. de Optima van Ralf Decker met veel grotere spanwijdte.

De organisatie De Amerikanen hebben in het verleden getoond dit soort evenementen uitstekend te kunnen organiseren. Het was mede hierdoor dat deze wereldkampioenschappen met vertrouwen door ons tegemoet werden gezien. Maar eenmaal in Sacramento aangekomen bleek het nu wel eens anders te kunnen zijn. Het vliegterrein was

alleen dankzij een gedetailleerd kaartje te vinden. Op het veld waren twee slecht uitgerichte meetrakken opgesteld, die we na het nodige meet- en stelwerk voor onze training konden gebruiken. Het trainingsweekend op 4-5 juli, waarvan men in de toegestuurde informatiebrief melding had gemaakt vond geen doorgang. In de loop van de week werd het steeds drukker. Op zaterdag I I juli waren zoveel teams op eigen houtje aan het trainen dat het veiliger 't was aan de grond te blijven. Zondagwerden we 's avonds in Red Lion Inn door 4s s111si615 snp vangen, waarbij iedere teammanager werd uitgenodigd zijn team voor te stellen. De officiële opening zou tijdens de training op maandag l3 juli plaats vinden. Dinsdag 14 juli, de eerste wedstrijddag, bleek al dat men niet in staat was de 66 deelnemers gedurende de komende 4 dagen 6 ronden te laten vliegen. Meer details hierover in het wedstrijdverslag. De onderkomens op het veld bestonden uit op tentstokken gespannen zeiltjes met daaronder wat klapstoelen en voor de vlugge jongens een paar tafels, die bij eventuele reparaties onontbeerlijk zijn. Een paar grote motorhomes voor de organisatie en het rekencentrum. Dit laatste was uitgerust met 2 Compucorp computers, die uitgebreide scorelijsten produceerden, zodat je na iedere vlucht precies kon aflezen hoe men er voorstond, doordat steeds de plaats, het totaal aantal punten, het percentage t. o. v. de leider, enz. werd afgedrukt. De wedstrijd Maandag 13 juli De officiële trainingsdag. Diverse modellen hadden storing, hoewel de organisatie verzekerde dat radiostoring uitgesloten was. Om 12 uur zou de officiële opening plaats vinden, waarna het Nederlandse team 3 kwartiertjes mocht trainen, voor iedere vlieger 3 snelheidsvluchten.

-l -=:..:la-::-::: --,-:,s:::: H.t.: e:. Han: >;n'iein:fel-{. Ha::i Sa::::..--:;:: -. D:.':-ranlsa:ie loopt zo sle;ht dat pas om i uur '.:::::":. ::.:elheldstaak kan lrorden begonnen'

=-:: Bannls::: r ireg: Jori: ten H.rl:

8,8 10,2 I 1,8 10,7

Hans Schrl einsberg

Harrv Sanders

sekonden 1000 punten

sekonden 862,7 sekonden 745,8 sekonden 822

punten punten punten

De eerste refl-v is voor Binkerts Zwitserland. Hij wordt door de zon

hij zijn model niet meer ziet. Hans

Rudi Schllipfer (teammanager) protesteerde. Omdat de wedstrijdleiding vaststelde dat ook de tijdwaarnemers door de zon gehinderd waren werd de refly toegekend; resultaat 9,4 sekonden, goed voor 936,2 punten. 's Avonds vindt er een soort staatsgreep binnen de W.K. organisatie plaats met als gevolg dat Rick Schrameck, door de diverse teammanagers waaronder schrijver dezes, van de nodige adviezen voorzien, de touwtjes in handen neemt.

zodanig verblind dat

Woensdag 15 juli

Thermiekvliegen, taak A. Van nu af moet alles beter gaan' maar met 4 man per groep duurt het wel wat erg lang. Desondanks krijgt ',:en het toch voor elkaar dat dezelfde dag nog twee taken worden

$ewerkt.

Schaeffer, West Duitsland en Remy, België, beiden een volle max'

360 sekonden, 100 landingspunten. Joris ten Holt 328 sekonden en 100 voor de landing, goed voor 930 punten en na deze ronde een 8e plaats. Hans Schweinsberg 353 sekonden en 100 voor de landing,

goed voor 984,8 punten. Hij klom hiermee van de l9e naar de l2e plaats. Harry Sanders 242 sekonden en 100 landingspunten, goed voor 743,5 punten en op de 4le plaats. De tweede ronde werd voortgezet met de thermiektaak. Joris klimt nog een plaatsje met 949,9 punten voor deze vlucht. Hans 993'5 punten, goed voor de 2e plaats tijdens deze vlucht, wat hem op de hielen van Joris brengt nl. de 8e plaats. Met Harry wil het deze keer helemaal niet lukken na een landing buiten 100 meter kan hij de

rest van de werktijd te weten 129 sekonden nog net benutten' Met een landing tussen 2 - 3 meter totaal 477,1 punten en een duik naar de 58e plaats. Als laatste taak die dag de snelheid. Harry Sanders moet de spits afbijten en een protest van mij tegen het feit dat er bij basis B maar een strook van 70 meter breedte ter beschikking is voor de bocht, wordt afgewezen met de opmerking, dat de vlieger, die aan een W.K. deelneemt niet meer ruimte nodig moet hebben. Resultaat Harry vliegt bijna door de op het terrein opge-

vJïï',Íïi:ïïliË,.n,.,u,

hier toch wer van en besluit Harrv

een

refly te geven, echter nu niet links van de meetopstelling maar rechts. Harry is hierdoor zo gedesoriënteerd dat hij volledig in de verkeerde richting vliegt. Na een protest ingediend en toegewezen gekregen te hebben, op grond van het feit dat een refly reglementair altijd aan het einde van de ronde wordt gevlogen, krijgt hij alsnog een kans. Het mocht echter niet baten, andermaal dezelfde fout dus 0 punten en 4 plaatsen achteruit. De snelste tijd gaat naar Wasner Jr., Oostenrijk' met 9,0 sekonden. Voor Joris wordt deze vlucht een ramp. Tijdens de start van de

met lood volgeladen Super Alba breekt bij het afduiken van de startlijn de linker buitenvleugel. (De oorzaak van deze breuk zal ik later nog verklaren). Resultaat een duikvlucht naar de haast betonharde droge kleigrond. Het laat zich niet moeilijk raden wat er van de Super Alba over is. Op de ranglijst zal deze duik bovendien letterlijk te zien zijn nl. van de 7e naar de 36e plaats. Hans krijgt voor l2,l sekonden 743 punten en schuift hiermede naar de lle plaats' Donderdag

juli

3l deelnemers met l2 laps. Hieruit mag blijken dat aan het reglement van deze taak eens gesleuteld dient te worden. Hans 12 laps en behoudt hiermede de lle plaats' Joris vliegt niet mee, dus 0 en duikt naar de 51e plaats' Harry 10

Eerste vlucht een afstandstaak.

laps en schuift I plaats oP naar 54'

met 58-13.-l punten en men begon hem al als de nieu\\'e *.ereldkampioen te zien. l!Íaar helaas zou het noodlot toeslaan. Problemen met de lier hadden tot gevolg dat zijn thermiekvlucht maar 284 sekonden duurde en de landing tussen 7 - 8 meter totaal dus 349, goed voor 760,3 punten. Gevolg een duik naar de 4e plaats' Vauth, die tot dan 2e stond nam zijn le plaats in. Joris vloog 357 sekonden, bij de landing gleed zijn model 4 meter te ver door, dus nog goed voor 80 punten, Íotaal 437, geeft 952'l punten. Hans vliegt deze keer niet vol, 272 sekonden en tussen 3 en 4 meter,777,8 punten en van de lle naar de 16e plaats in het klassement. Harry vliegt 351 ,0 en landt tussen 4 - 5 meter, totaal 43 I , dus 939 punten wat hem weer 2 plaatsen laat klimmen. Vlucht 8 is weer een snelheidsvlucht. Snelste tijd 8,5 sekonden gevlogen door Wright uit Canada. Na een raketstart met een superlier. Van ver achter basis A vliegt hij direkt na het ontkoppelen van de lijn door basis A. Resultaat de snelste vlucht ooit tijdens een W.K. gevlogen. Dat dit niet altijd lukte mag blijken uit de resultaten van de rest van het Canadese team. McKay 0 en Pettigrew 19,1 sekonden. Joris doet het nu wat rustiger aan en vliegt deson-

danks toch 11,8 sekonden, goed voor 720,3 punten. Hij schuift hiermede toch weer op naar de 43e plaats. Harry laat nu zien dat hij het toch wel kan en krijgt 11,2 op de klokken, 758,9 punten en weer 3 plaatsen in de goede richting' Hans blijft met 12,5 sek. en 680 punten zijn l6e plaats behouden'

Vrijdag

juli

en de laatste dag

Rick Schrameck had met assistentie van Peter Blommaart iedereen duidelijk gemaakt dat wie niet voor 7.15 uur zijn zender had ingeleverd automatisch een 0 voor de eerste vlucht genoteerd zou krijgen. Men wilde kost wat kost nog een volledige ronde vliegen met daarna nog een officiële huldiging op het veld. De eerste vlucht vandaag is afstand. Weer maxen bij de vleet! 30 stuks totaal, waaronder Joris en Hans. Harry 7 laps en zakt daarmee terug van 49 naar 52. Blake, U.S.A., die tot nu toe op de 3e plaats stond, haalt maar 6 laps en verdwijnt hierdoor naar de 14e plaats. Daarna afstand voor de 4e en laatste ronde. 36 van de nog 60 vliegers halen de 12 laps, mede doordat nu wat later in de morgen gevlogen werd bleek de kans op 12 laps groter.

Hans l2laps

Joris 12 laps Harry 8 laps Pettigrew Canada verspeelt weer een model dankzij de superlier. Het ,,ontplofte" tijdens de start. Hij kan de hele 4e ronde langs de kant gaan zitten. Naar mijn mening hebben de Canadezen laten zien dat je met dit soort raketstarten de laatste plaats kunt bereiken ook al gaat het wel eens goed. We hoeven ons hierover dus niet verder op te winden. De l le vlucht snelheid. Vauth, Duitsland, die sinds de 7e vlucht de leiding heeft genomen, haalt 9,6 sekonden. AIs hij zijn zenuwen verder zo de baas blijft kan hem niets meer gebeuren met een voorsprong van 180 punten op Holly U. S.A. Hans komt nog steeds goed mee; 12,3 sekonden is ook nu weer genoeg om de l5e plaats te behouden. Joris schuift met l3 sekonden toch nog een plaatsje op naar 36. Harry behoudt met 11,7 sekonden en 820,5 punten zijn 51e plaats. De strijd blijkt echter nog niet gestreden. Een poging van Vauth het allemaal perfekt te doen gaat helemaal mis. Resultaat 131 sekonden, landing tussen I en 2 meter: 491 punten, ergo van plaats I naar plaats 5. Schaeffer en Decker daarentegen behalen resp' 1000 en 997 punten en zorgen er zo voor dat het Duitse team toch nummer I blijft. Joris vliegt 349 sekonden en landt tussen I en 2 meter, resultaat 965,2 punten en een 35e plaats. Hans vliegt 293 sekonden landing tussen 2 en 3 meter, resultaat 832,6 punten en behoudt zijn l5e plaats. Harry vliegt 333 sekonden landing tussen 4 en 5 meter 897,8 punten goed genoeg om weer 2 plaatsjes te klimmen en hij eindigt op de 49e plaats.

"\ ยง

/::

**w \.

-*r-*'

Resumerend kan gezegd worden dat de Amerikaanse wedstrijdorganisatie snel maar veel te laat geleerd heeft hoe men een F3B

W.K. moet runnen. Dankzij Peter Blommaarr, die eigenlijk

als

toeschouwer naar Sacramento was gekomen en het feit dat Rick Schrameck niet te eigenwijs was, is een en ander nog redelijk op zijn pootjes terecht gekomen. Overigens was het rekencentrum, bemand door modelvlieger David Pelz en uitgerust met een door hem geprogrammeerde computer, uitstekend voor elkaar.

bij de.foto's

l. De officiële

opening van de 3e W.K. radiozweef. De vlaggen van de 22 deelnemende landen vormen een kleurig decor tegen de strakblauwe Californische hemel.

2. John Gordeneers achter het richtinstrument, een belangríjk hulpmiddel om de vlieger aanwijzingen te geven bij het naderen van basis A. 3. Het uitrichten van de meetvlakken tijdens de training op het W.K.terrein.

4. Joris ten Holt maokt zich gereed voor een vlucht,

Uitslag

l. Holley 2. Bannister 3. Schaeffer 4. Decker 5. Vauth 15. Schweinsberg 35. ten Holt 49. Sanders

USA

I 1360,9 pt. 1 1283,0 pt.

UK BRD BRD BRD

11274,7 pt. 11264,0 pt. 1033,7 pt. 10538,7 pt. 1

9119,2pt.

8126,0 pt.

Ploegen 33572,5 pt. 32613,7 pt. 32111,1 pt. 30890,7 pt. 30818,6 pt. 27783,8 pt.

2. USA

Zuid-Afrika

4. Italië 5. 10.

6. Modellencontrole (processing). Wegen in de open lucht terwijl er nogal wat wind staat geeft geen nauwkeurig resultaat. Op de weegschaal een model van Joris ten Holt.

ploeg. V.t.n.r. Wilhelm SchaefJer (3e), Rou'Decker (4e), Werner Vauth (5e) en ploegleider dr. Helmut euabeck.

7. De winnende Duitse

I. BRD 3.

5. De Nederlandse ploeg met aanhang. Staande v.l.n.r. Joris ten Holt, Hans Schweinsberg en Harry Sonders, alle drie vliegers. Zittend van v.l.n.r. Henk Bonestroo (helper), Cora ten Holt, John Gardeneers (special affairs), Ineke Bazelmans, Jos Bazelmans (ploegleider) en Mia Sanders.

Australië Nederland

8. De Oostenrijkse ploegleider Fridolin Fritz in discussie met wedstrijdleider Rick Schromeck (midden) en flightdirector Ray Fritz (links). 9. Model van Harry Sonders vlak na het loslaten. 10. Harry tijdens de vlucht. Jos Bazelmans geeft aanwijTingen.

De wereldkampioenschappen Ovr; Yrije 1981 te Burgos (Spanje)

ylucht

?rn,.,u,n* Op de ClAM-vergadering voorafgaande aan de WK-81 ontbrak her land dat deze wereldkampioenschappen naar zich toe had weten te halen: Spanje Daardoor konden de wel aanwezige delegaties geen antwoord krijgen op vragen over de zeggen te geringe omvang van - volgens -geringe het terrein, de eveneens naar verluid toegankelijkheid

van de omgeving ervan,- over de betrouwbaarheid van de weers-

voorspelling en over nog veel meer uiterst relevante zaken. Bijgevolg waren zij ook niet in staat de, in het organiseren van een

WK-Vrije Vlucht onervaren FENDA (vergelijkbaar met

onze

KNVvL), practische wenken en tips te geven. Officieel heette het dat de uitnodiging op het verkeerde adres was bezorgd, maar ik durf wel het vermoeden neerschrijven dat de Spanjaarden geen behoefte hadden aan een (te) grote betrokkenheid van andere landen vooraf.

De FENDA was te druk bezig met overleg met de burgelijke en militaire autoriteiten en met de politie (Guardia Civil), alsmede met het doen vervaardigen van petjes, shirts, vaantjes, koperen plakken, posters, zwaarden (sic!) en nog veel meer zaken van indirect belang. deze publicitaire rimram moest ertoe bijdragen Burgos een historische stad met een wonderschone gotische kathedraal -op de grens van Oud-Castilië en Baskenland aan de vergetelheid te

ontrukken en haar plaats onder de belangrijke steden van Spanje, ja van Europa, te hergeven. Dit heeft de burgemeester van Burgos het internationale gezelschap en de Spaanse media vrijmoedig te verstaan gegeven en de modelvliegerij........., die werd slechts gekenschetst als een tijdverdrijf dat van minder nobele bezigheden afhield! De overmaat aan aandacht van de zijde van de organisatoren voor de politieke en publicitaire aspecten van de WK heeft geleid tot een gebrek aan aandacht voor de belangen van de modelvliegers en tot een zeer onvoldoende organisatie. Naarmate de tijd verstreek werd de sfeer steeds grimmiger en ontlaadde zich tenslotte in een regelrechte confrontatie met de Guardia Civil, waarbij één van de deelnemers letsel opliep.

De gevolgen hiervan waren een tot de prijsuitreiking beperkte sluitingsceremonie, een publiekelijk door jury-voorzitter pimenoff (Finland) uitgesproken aansporing om deze WK maar gauw te vergeten en de afwezigheid van een aantal delegaties - waaronder de Nederlandse aan het slotbanket.

2. Yoorspel De planning van het hele gebeuren was als volgt:

- vrijdag

augustus aankomst en teammanagersvergadering;

- zateÍdag

augustus

controle van modellen, rubber

startlijnen en openingsceremonie: FlA (A-2) 7 vluchten en fly-off;

- zondag 9 augustus - maandag l0 augustus FIB (Wakefield) 7 vluchten en fly-off; - dinsdag I I augustus FIC (power) 7 vluchten en fly-off; - woensdag 12 augustus Sluitingsceremonie en slotbanket. Met betrekking tot de aankomst en de (eerste) teammanagersvergadering is een tweetal opmerkingen te maken: - De meeste leden van de ploeg, bestaande uit: Cenny Breeman, Arno Hacken, Jaap Kappelhof (A-2), Louis Manche, Piet van Merkenstijn, Pim Ruyter (Wakefield) en Bert Huyben (Power), vóóraf aanwaren - de één wat korter, de ander wat langer wezig. Door de slechte weersomstandigheden (harde wind en soms wat regen) is er van de voorgenomen training ter plaatse nagenoeg niets terecht gekomen;

de eerste teammanagersvergadering, heeft nauwelijks waardevolle informatie voor de teams opgeleverd. Er is urenlang gedelibereerd over organisatorische aspecten.

De controle van modellen, rubber en lijnen op zaterdag 8 augustus nam veel tijd in beslag, maar verliep voor de Nederlandse ploeg zonder enige moeilijkheid. Hierdoor en omdai bovendien na de middag de zon doorbrak en de Spanjaarden niet karig waren met wijn bij de overigens ook rijkelijk samengestelde lunchpaketten, geraakte onze ploeg in een redelijk goede stemming. Gedurende de tijd die verstreek tussen lunch en openingsceremonie werd, met het oog op de nog steeds aanwezige en ook voor de volgende dag verwachte harde wind, de omgeving van het vliegterrein op 7 km van Burgos gelegen luchtmachrbasis Vilafria - aan -eendeinspectie onderworpen. Deze bezigheid werd overigens zeer beperkt door de militaire politie, die een cordon om de basis had gelegd. De openingsceremonie ondergingen wij en de Spaanse schoolmeisjes, die in oorspronkelijke klederdracht en gewapend met ,,landenbordjes" aan de equipes voorafgingen, met gelatenheid. Na het avondeten was het voor mij zaak de organisatoren op te zoeken voor het verzamelen van de nog ontbrekende informatie en voor de ploeg om bijtijds naar bed te gaan. Aldus geschiedde.

Accoord, dit is een achterafconclusie, ofschoon het idee van een dag uitstel ook vooraf in onze equipe is geopperd. Toch wil ik hier de (ethische) vraag aan de orde stellen, of de belangen van de organisatoren van met name een WK altijd voorÍang hebben boven die van de deelnemers. Kunnen en moeten deze, zoals in Spanje, worden gedwongen hun met zoveel zorg en tijd gebouwde modellen op te offeren aan een combinatie van een steenhard stoppelig terrein omringd door een deels ontoegankelijke, deels vijandige omgeving en een keiharde wind. En dat het een slachtpartij is geworden dat kunt u van mij aannemen. Toen de wedstrijd eindelijk, dat wil zeggen maar liefst een uur later

dan gepland, begon, hadden de kisten van Jaap allemaal al een reparatie ondergaan en zat Jaaps vertrouwen in de goede afloop van de wedstrijd zo ongeveer in zijn schoenen. Cenny en Arno leken er beter voor te staan, maar hoe anders zou alles uitpakken. In de eerste ronde behoorden Cenny en Arno tot de 34 vliegers die die voorzichtigheidshalve de timer een max vlogen, terwijl Jaap I 10 sec. scoorde. korter had gezet In de tweede, derde en vierde ronde, met respectievelijk 38, 47 en 32 maxen, wisten wij helaas geen enkele maximum vlucht te maken. Toch kregen we nog enige hoop toen we tussen de middag gelegen-

geplaatste - scorebord - op 1,5 km afstand te kijken en we zagen dat er maar 5 van de toen nog 77 (het aantal inschrijvingen bedroeg 84) deelnemers vol stonden. Na de middag volgde er voor Jaap, met 3 maxen en voor Arno nlt 2 maxen, een volledig, respectievelijk een gedeeltelijk herstel. Cenny werd ook in de namiddag door de pechduivel achtervolgd en behaalde dienovereenkomstige resultaten.

heid kregen op het

De dag eindigde zonder fly-off, omdat de vier vliegers die na de vijfde ronde nog vol stonden, de Zwitser Bleuer, de Nieuw-Zeelander Lagan, de Rus Lepp en de Joegoslaaf Vidensek, allen misten in de 6e

enlof

ronden.

Vidensek bleek uiteindelijk de sterkste met maar twee verliesseconden. Hij werd gevolgd door Lepp en Lagan. Doordat Bleuer twee-

maal miste werd

hij ingehaald door de Israëli Weiss, die de hele

wedstrijd door vloog met een

jaar oud model van orthodoxe

rnakelij, de Italiaan Cal en de Pool Filonozuk. Daar er geen fly-off was hadden we gelukkig wat

tijd om

de twee

Nederlandse modellen die nog niet teruggevonden waren te gaan zoeken. Nadat we deze, dankzij de uitstekende ophaalploeg (Pim, precieze peilingen beschikte Louis, Piet en Bert) - die over zeer in 10 minuten tijd hadden gevonden en de voorlopige uitslagenlijst hadden bekeken, zaten we niet helemaal in zak en as. Helaas de voorlopige uitslagenlijst bleek naderhand voor Nederland sterk geflatteerd. We moesten genoegen nemen met de l5e (Jaap). de 33e (Arno) en 67e (Cenny) individuele en l4e landenplaatsinQ bescheiden noteringen derhalve. De Sovjet Unie bleek 1e geworden, Tsjechoslowakije 2e en GrootBrittanniè 3e. De dag eindigde met gewetensonderzoek, het uitspreken van de wens dat de wakefieldploeg en Bert het beter zouden doen en een stevige confontratie tussen de in allerijl verzamelde teammanagers en de Spaanse organisatoren.

Piet van Merkestijn prepareert zich met dssistentie van de teammonager voor zijn laatste vlucht.

De internationale jury trad hierbij, mijns inziens terecht, sussend op. Concrete resultaten van dit overleg: het scorebord zou worden verplaatst, men zou stipt op tijd beginnen en de volgende dag zou er ,,wedstrijdfuel" zijn voor de powervliegers voor het maken van oefenvluchten.

De Wakefield-dag De A-2-dag Toen wij op zondag 9 augustus in alle vroegte uit de ramen van ons ,,klooster op de heuvel" - onze tijdelijke verblijfplaats - keken, werd ons bange voorgevoel volkomen bewaarheid: het was zwaar bewolkt en er stond een harde wind. Niettemin togen we naar de luchtmachtbasis. Het ging immers om een WK en........ om de belangen van Burgos (sic!). Deze gedoogden geen wijziging in het programma, ofschoon het verschuiven van het wedstrijdgebeuren met één dag, achteraf gezien, veel gunstiger zou zijn geweest. 8

De dag begon met veel minder wind. Bovendien was het helder en zeer koud. Ook slaagden de organisatoren erin de wedstrijd een half uur eerder, dat wil zeggen met een half uur vertraging, te laten beginnen.

Toen het startschot voor de eerste ronde klonk hadden Pim, Piet en Louis alzo'n anderhalf uur probleemloos geoefend en eenieder was vol goede moed. Evenwel aan het eind van de morgen moesten we constateren dat we van de 12 vluchten er 6 hadden gemist. Dit bleek overeen te

komen met het gemiddelde percentage van alle deelnemers. De middag diende derhalve een krachtig herstel te zien te geven, wilde de Nederlandse ploeg zich nog in positieve zin onderscheiden. Van de Nederlandse verrichtingen tot dusver valt voorts te vermelden dat de ploeggenoten elkaar maar weinig toegaven en dat ze geen enkele motor braken! Na de gebruikelijke uitstekende lunch en een korte siësta begonnen we onder sedert de 3e ronde sterk verbeterde weersomstandigheden aan de vijfde ronde. Het was veel minder winderig dan de vorige dag en vooral na de middag veel warmer. Hadden we de voorgaande dag nog de hele dag in trainingspakken met daaronder truien rondgelopen, nu was het korte broeken-weer. De middag verliep overigens ook uitstekend. We verloren slechts 2 sec. op de negen vluchten door een iets te krap afgestelde timer. Nadat Piet als laatste in de laatste ronde door een \\'at al te forse lancering een model had gekraakt, werd hij met vereende krachten bijgestaan bij het gereed maken van een tweede model. Ondanks het feit dat er juist toen een streng bleek te zijn gebroken - de enige gedurende de hele dag en de motor moest u'orden verwisseld, lukte het op het nippertje weg te komen en . . pats in de hoogste bel van de dag. Bravo Pièt ! Bestudering van het scorebord leverde twee inzichten op: - van de acht man die de morgen zonder verliespunten waren doorgekomen hadden er

vijf

na de middag eén of twee vluchten gemist,

azodat er drie man in de fly-off zaten:

de Duitser

J\enae Fransen Landeau en Pierre-Bes; - de Nederlandse ploeg stond derde, achter

Döring en de be-

Frankrijk en China.

De eerste fly-off-ronde bracht geen beslissing. In de tweede en laatste ronde vloog alleen Döring de vijf minuten vol - wat hem helaas zijn model kostte terwijl Landeau beslag wist te leggen -, op de tweede plaats. Toen wij om een uur of tien de imposante trappen van het semenario Jerónimo wilden afdalen om gezamenlijk nog wat te drinken werd ik tegengehouden door de Finse teammanager. Deze vertelde mij dat met name de Engelse en de Russische teammanagers persé weer een teammanagersvergadering wilden die avond. De organisatoren bleken echter meer dan de buik vol te hebben van alle klachten en protesten en lieten zich niet strikken. Zeer verstandig vanuit hun optiek bekeken.

5. De po\ryer-dag

ll augustus, de powerdag, was de mooiste van alle. Eenieder rekende danook op een dag van uitsluitend geslaagde vluchten en weinig brokken. Echter ook nu zouden verwachtingen niet uitkomen. Al tijdens de training vóór de wedstrijd bleek het powerfrps te kampen met de overgang tussen de ouderwetse schuine lanYering, gevolgd door een zwak spiralende motorvlucht en een daarop aansluitende glijvlucht en de volmaakt vertikale Russische lancering en motorvlucht, onmiddellijk gevolgd door een haaks daarop staande zweefvlucht. Dinsdag

Evenals de meer bekende biologische overgang bleek ook deze overgang niet zonder problemen te verlopen. We aanschouwden menige foutieve lancering, gevolgd door een fraaie parabolische duikvlucht. Dit beeld zou zich gedurende de hele dag voordoen tot in de fly-off, zij het in afnemende mate. Powerkisten overleven een dergelijke duikvlucht, zoals bekend, zelden. Maar nu in ernst. Dat er geen ongelukken gebeurd zijn met zoveel mensen op het veld is een wonder, en dat de kist die in de lucht uit elkaar spatte en waarvan de romp met gierende motor als een torpedo naar beneden kwam, precies een dubbeldaks linnen caravan uitkoos, was een tweede wonder. Dus powervliegers,,let op uw saeck". En wat deed Bert? Wel hij miste drie keer de bel, waarvan één keer mede door een niet geheel feilloze lancering. Dit is door Bert, die onlangs in Zi.ilpich stukken beter vloog en door de anderen als een tegenvallend resultaat beschouwd. Behalve door de verrichtingen van Bert en de andere powervliegers werd onze aandacht geboeid door de uitslagenlijst van de Wakefielddag die de organisatoren 's morgens in omloop brachten. Hierop prijkte ,,Olanda" als 4e achter China, West-Duitsland en uiteraard

De Franse, 2. De Chinese, 3. De Nederlandse wakefieldploeg.

Frankrijk. Na enig speurwerk kwamen we erachter dat de Duitse vliegers 133 extra seconden als gevolg van optelfouten hadden verworven, waardoor ze op de tweede plaats waren terecht gekomen. jurylid Ian Kaynes Dus - veiligheidshalve met z'n tweeën - via naar de Spaanse organisatoren en in mijn beste spaans uitgelegd wat er aan de hand was. Het kostte gelukkig weinig moeite de heren te overtuigen en men beloofde de fout te zullen herstellen. Voor het moment gerustgesteld bepaalden we ons voorlopig tot het powergebeuren. Mede als gevolg van het uitstekende weer op deze derde wedstrijddag had de fly-off een bezetting van veertien vliegers. Deze kwamen uit twaalf verschillende landen. Alleen Groot-Brittannië en de Sovjet Unie waren met twee man in de fly-off vertegenwoordigd. In de eerste fly-off ronde verloren de Sovjet Unie en Groot-Brittannië hun tweede en Denemarken, Zweden, Polen en Canada hun enige deelnemer. De strijd zou verder gaan tussen Rocca (Italië), Truppe (Oostenrijk), Faux (G. Br), Morita (Japan), Wuang (China), Verbitsky (URS) en Meczner (Hongarije).

De tweede fly-off ronde (max. 300 sec.) liet alleen Meczner en Verbitsky nog in de strijd. Truppe had in deze ronde, wegens een overrun van het eerste, een tweede model in de lucht gebracht. Verbitsky beschikte nog slechts over één model, omdat hij een kist had gecrashed en een ander nog zoek was. Zou Verbitsky, zo'n beetje de Wachtmans van de powervliegers, er dit maal in slagen eerste te worden?

Gespannen observeerde men de beide rivalen, die met hun secondanten op korte afstand van elkaar hun modellen prepareerden. Opeens, daar sloeg de Hongaar zijn motor aan. De Rus keek nerveus op, de Hongaarse motor zette niet door. Plotsklaps sprong Verbitsky op met een uitdrukking van ,,vooruit dan maar" en sloeg

zijn motor aan. Meczner volgde onmiddellijk zijn voorbeeld en ondersteunde daarmee zijn keuze van het moment. Echter toen de Rus gehaast zijn model lanceerde, zweeg de Hongaarse motor weer. Wat er toen gebeurde was een anticlimax. Het model van Verbitsky beschreef de al eerder genoemde parabool over de hoofden van de toeschouwers en sloeg in 9 seconden tegen de grond. De Hongaar maakte daarop, op alles voorbereid - inclusief de terugbezorging van het vermiste model van Verbitsky vóór het sluiten van de ronde, een perfecte lancering en een goede vlucht van 202 seconden. Zwijgzaam loste de menigte zich daarna op.

6. De slotdag De slotdag begon met het trekken van consequenties uit het incident met de Guardia Civil op de trappen van het klooster de avond te-

voren: we wilden zo vlug mogelijk vertrekken. Vervolgens een kort overleg met de Chinese delegatie voor het geval de organisatoren de Duitsers toch op de tweede plaats van de wakefieldlijst hadden gehandhaafd. Immers dat zou ook in het nadeel van de Chinezen zijn.

Het was duidelijk dat de Chinezen nog niets in de gaten hadden, maaÍ ze probeerden dit wel te maskeren. Ceen wonder, de vertegenwoordigers van de grootste (in mensen gemeten) mogendheid ter wereld met bovendien een superieur politiek en economisch systeem (sic!) tegenover de vertegenwoordiger van een ,,kapitalistisch ministaatje". Denkt u zich dat eens in. Op de luchthaven aangekomen constateerden we een geladen en gedrukte stemming en daarnaast dat er een nieuwe wakefieldlijst was, waarop we inderdaad als derde voorkwamen (en China als tweede). Na beraad tussen de teammanagers onderling en vervolgens via jury-voorzitter Pimenoff en de organisatoren werd besloten, zoals in de inleiding van dit verslag is vermeld, om de sluitingsceremonie te beperken tot de prijsuitreiking. Aldus geschiedde, waarbij de Engelsen tot hun verrassing toen pas tot de ontdekking kwamen dat ze bij A-2 derde waren geworden!

Uitslagen F1A (A-2) 84 inschrijvingen, El vlogen 1.

Joeg. SU NZL Isr. Ita. Pol. Zwi. GB Tsj. Sl. Tsj. Sl.

A. Vidensek

2. A. Lepp 3. P. Lagan 4. I. Weisz R. Cae 6. A. Filonczak 7. H. Bleuer 8. P. Williams

9. I. Horejsi 10. I. Ohra 15. J. Kappelhof

7. Nabeschouwing Als we de individuele- en groepsprestaties als volgt

waarderen:

le plaatsen 3 punten, 2e plaatsen 2 punten, 3e plaatsen I punt en 4e en volgende plaatsen 0 punten, dan kunnen we constateren dat er 35 punten onder de 30 deelnemende landen te verdelen waren. Van deze 35 punten heeft Nederland er één behaald, zoals onderstaand overzichtje laat zien:

6max. 6max. 6max. 6max.

+ + + +

173 1253sec. 151 123lsec. 147 122'7 sec. 125 l205sec,

6max.

80 ll60sec.

1205 sec. I 155 sec.

1141 sec. I 139 sec. I 138 sec.

NL NL NL

33. A. Hacken 67. C. Breeman

1088 sec. 957 sec. '749 sec.

1. Sovjet

Landenklassement

Unie

4. 5.

Italiè Israël

Frankrijk China West Duitsland Ver. Staten Joegoslavië

Hongarije Tsjechoslowakije Groot Brittannië Nieuw Zeeland Nederland totaal

punten 6 punten 5 punten 3 punten 3 punten 3 punten 3 punten 2 punten punt

2794 sec.

punt punt 35 punten

Nederland heeft dus nauwelijks een gemiddelde prestatie, gerekend over alle (30) deelnemende landen behaald en is daarmee zeker bij de (eigen) verwachtingen achter gebleven. Accoord, het heeft tegengezeten: de organisatie was slecht en het weer op de eerste wedstrijddag was dat eveneens, maar deze omstandigheden golden voor alle deelnemende landen. Daarnaast schortte er meer aan, met name aan de voorbereiding. Het pleit evenwel voor de ploeg dat men een reeks negatieve ervaringen in een positieve daad heeft omgezet en inmiddels een op de toekomst gerichte evaluatie van deze WK-verrichting aan het D.B. van de afdeling Modelvliegtuigsport heeft doen toekomen. A. C. van Wickeren Teammanager Vliegersvergadering Vriie Vlucht De landelijke bijeenkomst van vrije vluchtvliegers, te houden op zaterdag 23 januari 1982, zal een gevarieerder en aantrekkelijker programma hebben dan de laatste jaren gebruikelijk was. De sub commissie vV heeft de volgende agenda samengesteld: 11.00 uur Opening van de bijeenkomst en behandeling van de zakelijk verschenen punten betreffende vrije vlucht. Voorstellen moeten schriftelijk zijn ingediend vóór I 1 januari 1982 bij de voorzitter van de sub commissie de heeÍ C. J. Brinks, Lindewal 7, 6981 AB Doesburg. 12.00 uur Sub commissie verkiezing, CIAM veÍslag en uitreiking van de jaarprijzen en oorkonden. 13.00 14.30 15.00

uur Pauze uur Lezing over de nieuwste lijmtechnieken en -middelen. uur Modellenconcours. Celegenheid tot bezichtiging en uitwisseling

van technische informatie over de meegebrachte modellen. Concours d'EIegance. Gelegenheid tot vertoning van films of dia's betreffende VV, gÍaag tevoren aanmelden bij de sub commissie, Lindewal 7,6981 AB Doesburg, telefoon

FIB (\Yakefield)

E2 deelnemers

l. L. Döring

BRD

max. + 240 + 300 1800

18. L. 19. P.

25. P.

Manche Ruijter

Merkestijn

NL NL NL

I 182 sec. 1181 sec. I 149 sec.

l. Frankrijk

Landenklassement

3. Nederland

3124 sec. 3532 sec. 3512 sec.

4. B. R. Duitsland 5. Japan

3502 sec. 3444 sec.

2. China

FIC (Power)

71 deelnemers

l.A. Meczner Hon.7max. + 240 + 30fr + 2O2 Verbitsky SU 7 max. + 240 + 300 + 9 3.Z.Wuang Ch. 7max. +240+286 4. H. Morita Jap. 7max. + 240 + l"l8 GB 7 max. + 240 + l'73 5. K. Faux 6. R. Truppe Oos. 7 max. + 240 + 172 Ita. 7 max. + 240 + l5l 7. M. Rocca 2. E.

8. M.

Burns

9. R. Czerwinsky N. Makonechny 49. B.

Huijben

Landenklassement

Can. 7 max.

Pol.

max. + 1 max. +

219 179 179

2002 sec. 1809 sec. 178ósec. 1678 sec. 1673 sec. 1672 sec. 1651 sec. 1479 sec.

2439 sec. 1439 sec. 1085 sec.

U.S.A. China 3. Sovjet Unie 4. Groot Brittannië

3724sec. 3689

Tsjechoslowakije

3621 sec.

(l deeln.)

1085 sec.

26. Nederland Plaats van samenkomst: ,,De Coehoorn" Coehoornstraat, AÍnhem, tegenover station N.S,

sec.

Landeau Fr. 7 max. + 240 + 190 1690 sec. Pierre-Bes Fr. 7 max. + 240 + 125 1625 sec; 1257 sec. 4. E. Gorban SU 6max. + 177 l242sec. USA 6max. + 162 5. W. Ghip 1240 sec. Jap. 6 max. + 160 6. M. Kobori 1226sec' Isr. 6max. + 146 7. Ben-Ithak l222sec. USA 6mat<. + 142 8. J. Forstrer 1221 sec. 9. E. Balzarini Ita. 6 max. + 141 1204 sec. Fr. 6 max. + 124 10. L. Dupuis 2. A. 3. G.

08334-29 l 3.

I 14 sec.

3061 sec.

14. Nederland

Sovjet Unie

3406 sec.

2. Tsjechoslowakije 3313 sec. 3. Groot Brittannië 3126 sec.

3656 sec.

3625 sec.

De derde ronde gaf ongewilde

,rAerobaticos Mexico 8L" 12e Wereldkampioenschappen

FAI

klasse

F3A

De wereldkampioenschappen in de klasse F3A werden dit jaar gehouden in Mexico en wel in Acapulco van22t/m 27 september. Het weer was prima tijdens de gehele wedstrijd, de wind zwak tot matig, vaak wat dwars, doch de felle zon en het hoge

vochtigheidsgehalte zorgden wel voor de

nodige problemen met het menselijk lichaam van de vliegers.

De CODEMA, de organiserende sportorganisatie in Mexico, slaagde er in deze WK redelijk goed te doen verlopen, zeker als men in aanmerking neemt dat 5 minuwachten in Mexico 5 uur betekent en 2 _1)n uur wachten z dagen. Om vliegers en juryleden niet onnodig lang in de felle zon te laten vertoeven werd besloten om één trainingsdag te laten vervallen en er een wedstrijddag van te ma-

tijdens de vlucht afsloeg. Het resultaat

l. Hanno Prettner; 2. Wolfgang Matt; 3. Bertram Losser; 4. Dave was als volgt:

kunstvluchtmodellen

Brown; 18. Jan van Beek; 22. Jan van

te Acapulco

Het vooraf ter plaatse trainen van onze vliegers verliep uitstekend, tot dat door onbekende oorzaak Hub Dekkers zijn ,,A" model crashte. Twee dagen later op de officiële training kreeg Hub's tweede en l;aatste model weer storing en crashte bijna.

Later bleek dat op de andere piste een Belgische piloot gestart was met dezelfde frequentie als Hub, terwijl die piloot dacht en opgegeven had, een geheel andere frequentie te gebruiken. Dat dit kon gebeuren was helaas te wijten aan het niet controleren van de zenderfre-

quentie tijdens de zenderkeuring,

een

schromelijke tekortkoming van de organisatie. De eerste wedstrijddag begon keurig op tijd (7.08 uur) en verliep naar behoren,

echter zonder frequentiebewaking

scorebord.

ken zodat per dag slechts één volledige

Na één ronde was de stand: 1.

ronde behoefde gevlogen te worden. Dit stelde iedereen in de gelegenheid om de rest van de dag toch van het beroemde strandgebeuren van Acapulco te laten genieten. Het vliegen gebeurde op twee pistes uitgezet op de enige runway van een voormalig militair vliegveld, 100 meter van het strand bij het dorpje Pie de la Cuesta.

Brown; 2. Hanno Prettner; 3. Wolfgang

Matt;4. Ivan Kristensen;28. Jan van

2. Dave Brown 3. Wolfgang Matt 4. Bertram Losser 5. Mark Radcliff 6. Cunther Hoppe 7. Iwan Kristensen 8. Steve Helms 9. V.

Akiba

10. C. Naruke 11. Werner Schweiker 12. B. Bertolani

13. BrunoGiezendanner

melen en ook Jan van Beek vloog tengevolge van een te arm afgestelde motor niet de gewenste punten. Hub Dekkers kon

zich echter met een uitstekende vlucht goed handhaven.

Nu volgde de Fly-off tussen de zes hoogst geklasseerde vliegers. Alhoewel de jeugdkampioen van Duitsland, Bertram Losser in beide fly-off rondes de hoogste punten vloog, lukte het hem niet om Wolfgang Matt van de derde plaats te verdringen, slechts 2 puntjes scheidden hem hiervan. De volgorde bleef dus zoals na de vierde ronde en is te zien in de tabel. een 24e, 30e en 34e plaats uit een totaal van 27 landen is zeker geen slechte klassering van onze vliegers, die hun uiterste best gedaan hebben.

Voor wat betreft de modellen, besturingen en motoren waren er geen echte opzienbarende verbeteringen of vernieuwingen.

servofunctie geen punten scoren. De tweede ronde gaf als uitslag: 1. Wolfgang Matt; 2. Hanno Prettner; 3. Dave Brown; 4. Bertram Losser; 21. Jan van Beek; 33. Hub Dekkers: 55. Jan van Vliet.

De meeste Europese deelnemers en

Japanners hadden veel moeite gedaan om het geluidnivo naar de voorgeschreven maximum grens terug te brengen. De Noord- en Zuid Amerikaanse deelnemers

Landenklassement stand na de 4de

beste

poule

vlucht

Totaal

284r

2893 2820 2836 2911 2758

5734 5610 5569

2727

5342

Oostenrijk U.S.A.

2790

Liechtenstein

2733

W-Duitsland U.S.A. ril-Duitsland

2656 2629 2615

Canada

2&2

U.S.A.

2@2

Japan Japan

258

W-Duitsland Italië

)<)L

Zwitserland

2533

25tl

15. G. Maersaen

Canada

24. Jan van Beek 30. Jan van Vliet 34. Hub Dekkers

Nederland Nederland Nederland

2314 2283 2242

T. Yoshioka

Beek;

Vliet en 35. Hub Dekkers. Tijdens de vierde en laatste ronde kon Dave Brown zich goed verbeteren en daarmee de 2e plaats veroveren. Het lukte Jan van Vliet niet méér punten te veÍza-

Jan van Vliet kon door een weigerende

2508 2499 2466

14.

Dave

34. Hub Dekkers.

Individueel klassement

1. Hanno Prettner

sensatie

aangezien Dave Brown zijn Tigorore met een defecte rolroerservo toch heel aan de grond kreeg en Wolfgang Matt zijn motor

Japan

Fly-off

5567 5387

2. 3.

S.A.

W-Duitsland

Japan 4. Oostenrijk 5. Canada 6. Italië 7. Zwitserland 8. België 9. Nederland 10.

Groot brittannié

Frankrijk Australië 13. Mexico 14. Luxemburg 15. Argentinië 11. 12.

16.

Liechtenstein

Ierland Brazilië 19. Thailand 17. 18. 20.

Nieuw-Guinea

8021

7795 '7613

7552 1477 1224 '1113 6907

6839 6837 6655

6578 6210 5966 5513

4965 4359 3814 3380 2268

Totaal 62 deelnemers

7".:-.:..

'W. K. F3A l.

6. Hanno Prettner met zijn vader als helper start zijn motor.

,o,,deroro,s)

Jan van Vliet aan start. Motor is gestart en

7. Jan van Beek tijdens

hij loopt naar

vliegerstandplaats vĂłĂłr de jury.

2. Het fraaiste model van de wedstrijd, de ,,Sultan

8. Model van Steve Helms (USA). 9. Hub Dekkers aan start.

3. Jan van Vliet in gesprek met Bertram Losser (BRD) die 4e werd. Deze jonge vlieger behaalde in beide finale vluchten het hoogste aantal punten. Houd hem in de gaten. U zult meer van hem horen.

4. Mark Radcliff (USA) aan start. 5. De Canadese vlieger Ivan Kristensen met zijn model tijdens

geluidmeting.

van

Gtinther Hoppe (BRD).

de geluidmeting.

10. De finale werd beoordeeld door alle acht juryleden. Daarnaast werden 8 vliegers uitgenodigd hun top-collega's ook eens te beoordelen. Onder deze vliegers Jan van Vliet (geheel rechts) die zich goed beschermde tegen de felle tropenzon.

ll.

Ceremonie protocolaire. De winnaars op het ,,schavotje": Dave Brown (2), Hanno Prettner (1) en Wolfgang Matt (3),

12. De winnaars met hun modellen poseren voor de ontelbate foto-

grafen, v.l.n.r. Matt, Brown, Prettner.

viogen veelal nog mer r.eel lau.aai rond {r'oor hoelang no,e?). Hanno Prettner vloog zijn ,,Magic,, met

versrelbare propeller, wat hoor_ Ën zictrt_

oaar. was. Hij gebruikre een 3_standen schakelaar op zijn zender, *uu.rn..Ë rijdens de lange rolfiguren veel

spoed met ci: spoed en vol gas rij_ .minder ::l oens de loopings en andere klimfiguren en bijna..negatieve spoed met gereduceerd gaÍ.,

gas tijdens het aanvliegen en uitvoeren van de verticale daalfiguren.

trg

duidelijk was de minder grore snel_ heidstoename te zien tijden, a. u.rti.uf.

qaalvluchten waardoor deze figuren met gelijkmatiger snelheid gevlogen werden.

ueze verstelpropeller is van Japans makeiij..en zal pas volgend jaar te koop zijn.

.{leen Hanno kan mer zijn model de goed vliegen, uff. ura... uil.g.rl ,,{a.eic" hadden er duidelijk de nodige proUt.íln

mee.

Wolffgang Matt en Steve Helms vlogen

kunstvluchtprogramma

!-d..lt _versrelbare prop, doch met minder zichtbaar

dat ook de

zó te

veranderen

keermanoeuvres (keerlus, split-S, immelman, stallturn, enz.; voorge_ schreven en in de beoordeling tarottïn worden. Hierdoor wordt de iui.t. *"".

effekt dan Èunno. Fen duidelijke trend is het inbouwen van de afgestemde resonantieuitfaat, -tretIi.i

lou:n i.l de romp of onder a. "f.rg.i. Dank zij de nieuwe tichte micro_servï-\ bedienden enkele vliegers elk rolroer di_ reKt_met een aparte servo die naast elk

het vliegprogramma zictr afspeett aan_ zienlijk kleiner war aanpassing van het

model ontwerp nodig zal maken.

Indien

hoofdwiel onder in de vleugel gemonteerd was. Deze methode resulteertln ..n ti.lnere kans op een crash in geual ,an een rolroerservo defekt, aangezien twee ser_ :9"_n, het werk doen en veelal niet tege_ lijk defekt gaan.

dit

voorstel wordt aangenomen

zullen de RC-l modellen in de

ó.to.ri

de volgende eigenschappen hebben:

I. mrnder snel dan de huidige modellen 2. lichter in gewicht 3. motoren met lagere toerentallen door knijpen van carburator en uitlaat

Een ander voordeel is ook dat men de lastige rolroer tuimelaars met stangen naar de servo niet meer in a. ,o.p f,.Jii, zodat inbouw van de rest van de servo,s en resonantiepijp in de romp een stuk een_

4. hogere motorkoppels door lange_slag

motoren 5. grotere en,/of driebladige propellers 6. minder lawaai Over twee jaar zullen we het effekt horen en zien bij de volgende wereldkampioen_ schappen voor kunstvluchtmodellen.

voudiger is geworden.

Bij de CIAM ligt een voorsrel om het F3A

Nationale kampioenschappen zaalmodellen, klassen Easy-B en FAI 12 September l9gl, mooi rustig weer buiten, een temperatuur van 17 à lgoC en rl'einig wind maakten dat de

,oltomen

leg.e hangar 12 zich in een conditie bevond rvelke een uitstekende vliegdag ,o.r, op_ leveren.

Op ons verzoek werd door de KLM de rerlichting aangedraaid en toen kon het

feest beginnen.

Even voorzichtig zoeken hoe de luchtstro_ mrng was en toen kwamen de lange vluch_

^n.easy-B_zette Ii1 Brian Clifron

maar mereen een paar flinke tijden neer, waardoor het r oor de anderen moeilij k werd dit te over_

treïïen, maar men bleef doorgaan het te proberen. Het gevolg was dat er steeds weer angstige momenten waren, wanneer een model .ussen en tegen de spanten vloog. i'erheugend was de grote deelname.

Totdat Otto tegen het einde van de dag

nam (normaal is 50 à 52 cm), au". ..n model achter vast maakte. Hij startte hei model en uiterst langzaam klom t.t n"u. ongeveer 15 meter, waar het maar bleef rondvliegen. Bij de landing bl..k ; ;;;_ der, de stopwatch stil te staan op ruim

minuten, wat een nieuw zaalreèord was. ondertussen was het 6 uur geworden en de wedstrijd ten einde. Tot besluit is Claude de Vries nog even in de kraanbaan geklommen en heeft met be_

propellers, l.-"ld:r. lrs andere modellen.

urdere mloto..n,

woroen uitgezonden. De ploeg zal bestaan uit Otto Rodenburg,

Cees Wolthoorn en wirn Br.k;;;.;. Als .ploegleider zal optreden Ed. Liem. oe urtslag luidt als volgt:

Klasse Easy-B

l. B. Clifton 2.p.v. d. Linden 3. G. Weekenstroo 4. F. Romeyn 5. C. R. de Vries 6. C. Hendriks

kwam en rustig verder vlJog.

momenten van onoplettenairei-a rn Ed Liem waren er de oorzaak van dat n model hoog in de spanten op een ver_ armingsplaat verdween. r uerd van alles gedaan om maar een lnuutJe langere vluchten te krijgen, zo_

wedstrijd voor de ploeg welke in l9g2 naar, de. wereldkampioenschappen zal

Totaal van twee beste uit zes vluchÍen

hangen,

::.-!, laar

rest ons nog de KLM te bedankerwoor de faciliteiten. en de hulp. Ook de tij;o;_ nemers bedankt, Deze wedstrijd diende tevens als selectie_

3ij de FAI modellen was het tot het einde o9k spannend, daar de ti;Oen 9.. steeàs licht bij elkaar lagen. Steeds grotere risio's werden er genomen, zoals een model at tot 2-maal toe met z'n propeller aan en verwarmingsplaat kwam te en

hulp van de Technische Dienst nog een drietal modellen uit de spanten gehaald.

een propeller met een diameter van 60 cml

Klasse

FAI

24.55 18.05 17.33 13.54 10. 14

8.56

en Open

I. O. Rodenburg 2. C. Wolthoorn 3. W. Beekmeyer 4. E. Liem

58.53

53.05 50.13 47.06

Kampioenschappen watervliegen 1981

tje gezorgd. Alle gegevens werden namelijk met een computer verwerkt.

Op zondag 24 mei werden in Odoorn, een plaatsje vlakbij Emmen, de Nederlandse kampioenschappen watervliegen gehouden. Ook nu werden deze kampioenschappen door de Odoorner

Lucht-

vaart Club (O.L.C.) georganiseerd, omdat elders in den lande daarvoor niet veel animo was. Het was bijzonder verheugend dat zich voor de aanvang van de wedstrijd, maar liefst l2 deelnemers hadden aangemeld. Kennelijk was het voor veel deelnemers geen enkel bezwaar om de verre reis naar het noorden van het land te maken, want er was zelfs één deelnemer uit Oss. De rest kwam onder meer uit Hilversum, Sliedrecht, Delfzijl, Stadskanaal en Hoogeveen. Uiteraard kwamen ook enkele deelnemers uit Emmen. Het weer zat die dag niet mee. Hoewel het ondanks de donkere wclken niet begon te regenen, was er een zeer harde wind. Het water was bijzonder onrustig en besloten werd om de taxi-proef te laten vervallen omdat de modellen omsloegen. Nadat iedere deelnemer in de gelegenheid was gesteld om een proefvlucht te maken begon de strijd omstreeks 10.30 uur. Het was een spannende wedstrijd, die pas in de laatste vlucht werd beslist. De jury had het niet gemakkelijk en uiteindelijk werd van Woerkom winnaar. Hij eindigde als eerste met slechts twee punten voorsprong op Reinders. Veel schade was er die dag gelukkig niet. Slechts één kist raakte dermate beschadigd dat de eigenaar wel enkele weekjes zoet zal zijn geweest om de schade te herstellen. Kopje onder gingen er wel veel toestellen, maar die konden nagenoeg allen weer de lucht in. Voor wat de jury-gegevens betreft had de O.L.C. voor een nieuw-

Naast een complimentje voor de goede organisatie van de wedstrijd voor de O.L.C., is een kritische kanttekening echter toch wel op zijn plaats. Het publiek, en dat was er veel, liep frank en vrij tussen de modellen door en ging zelfs zo af en toe met de deelnemers die dan druk met hun vlucht bezig waren, praten. Mijne heren, dit mag nooit voorkomen! Voor de rest een geslaagde dag.

Uitslag

l. Van Woerkom (vl.cl.Mid.Ned.)

518 punten

2. Reinders (O.L.C.) 516 punten 3. Aalberts 480 punten

De heer Robertus, voorzitter Odoornerse L.C. maakt zijn model sÍarÍklaar.

Deelnemer Oosting vertrouwt zijn model toe aan de woelige baren.

En zo gingen verschillende modellen kopje onder.

Wasserkupp€, Herfstvakamtie 1981

bivakkeerde. Direkt de eerste avond werden in de gemeenschapsruimte al de eerste weddenschappen afgesloten wat betreft de vol-

door J. van de Rozenberg

Wat in 1976 begon als een ,,Ausflug eines Einzelgàngers" van ons aller bekende pastoor Steur, is in de loop der jaren uitgegroeid tot een ,,happening" voor het radio-zweef hellingvliegen. Vandaar dat maandagavond 19 oktober 1981 na veel voorbereidend werk van de afdeling Modelvliegtuigsport van de KNVvL l8 enthousiaste modelvliegers elkaar troffen in Gersfeld-Schachen in het Rhöngebergte, ongeveer 12 km. van de Wasserkuppe, waar een vakantiehuisje een aangenaam onderkomen biedt, terwijl tengevolge van het grote aantal deelnemers de pastoor in zijn caravan

gende dag.

Merkwaardig genoeg kwam hei eletrent: ,,lVie viiegt het eerst zijn kist kapot" bij geen der deelnemers naar voren. Het bleef bij mondelinge duurrecords. Overigens bestond de mogelijkheid om deze woorden in daden om te zetten de volgende dag niet, omdat het regende en de Wasserkuppe in de wolken gehuld was. Daarom werd 's morgens een bezoek gebracht aan het Duitse zweefvliegmuseum op de Wasserkuppe, waar je de hele ontwikkeling van de zweefvliegsport van verleden tot heden via modellen en foto's volgen kunt. Wat bijvoorbeelci te denken van een duurrekord van 2 minuten en nog ettelijke seconden! 's Middags werd een bezoek gebracht aan de stad Fulda, een stad met een zeer mooi centrum in Barokstijl en de beroemde Dom, waar Bonifacius begraven is. Modelvliegers zijn per definitie geen

cultuur barbaren, hoewel enkelen toch nog een modelbouwzaak

bezochten en dus met de nodige spullen

thiis kwamen. De eerste reparatie 's avonds betrof de Cirrus van Rijn van de Rozenberg. Zijn kist werd na de landing alsnog door de wind over de helling ge_ blazen. Woensdag was de eerste ichte vliegdag tussen de wolken_ flarden en buien door. Arie van Gool had h-et ígetuk twee keer te dicht in de buurt van een Cirrus te komen, gevolg: Twee midair collisions van zijn vrolijk ronddartelende kisijes: Orange Box en Blue Bottle. Zijn gerepareerde kisten kregen 's avonds met viltstift een A.C.A. inscriptie. Bij navraag bleken deze te staan voor Anti_Cirrus Asso_ ciation. Donderdag werd de hele dag op de helling doorgebracht. Alles wat vleugels had ging de lucht in, ook de BjöÀ ru, furtoo. steur, door hemzelf gevlogen. Tegen de avond was iedereen dermate ingevlogen dat de pet van Albert Idema bij een ,,touch and go,,van de grond werd meegenomen op de neus van een Cirrus. Helaas zat de p."et als gegoten, want ondanks alle stuurbewegingen wilde hij er bovin het dal niet afvallen. Vrijdag werd weer van ,s morgens elf uur tot in de avondschemering gevlogen. Behalve enkele schrammetjes was er deze dag geen enl

De Nationale Naj aarswedstrij d De Nationale Najaarswedstrijd moest tot tweemaal toe wegens on_ gunstige weersomstandigheden worden uitgesteld, op g november \on !j echter onder gunstige vliegomstanàigheden doorgang vin_ den. Een zwakke wind, af en toe zon ,nuu.l.n lage tempeàtuur (het leek wel een winterwedstrijd). Vanwege het uitstellen was de opkomst lager dan verwacht: totaal 50 deelnemers in de diverse klassen. De organisatie werd dit keer verzorgd door de Subcommissie Vrije Vlucht. Door de goede medewerking van vliegers en helpers kon_ den de rondetijden worden aangehouden. Ja zelfs ingekort, daar het er naar uitzag dat er een fly-off gehouden moest worden. En het is al vroeg donker. Na de laatste ronde bleek echter afleen Witteman uit Amsterdam (een A-2 B_vlieger!) de volle 900 secon_ den te hebben gescoord. Zijn systeem: o-hoog en los _ weer een max. Bij voldoende vraag zar zijn rechtuit haak binnenkort worden

gepubliceerd.

kele crash ! slechts een paar kisten gingen even te ver het dal in evenals de leervan de zeilvliegschool naast ons en moesten dan helemaal uit ]ingen

Öï,:ÍJ;;ïïx,if

De hoogsÍgeplaatsten van de Natioriale Najaarswedstrijden

waren:

Modelzweefvliegtuigen A-2-A : l. C. Breeman 895; 2. M. van

-.1,,J.r,i:ffi

ï1ï'i;,",f ffi

[;:ï§'*'J.

3. A. v. Wallene 849.

ling van ervaringen in het verleden opgedaan begonnen duidelijk door te werken. 's Avonds was het inpakken geblazen, waarna ,s

Dijk

g75;

Modelzweefvliegtuigen A-2-B Senioren:

een ieder zater_ dagsmorgens weer naar huis vertrok. Een leerzame week vol gezon_ de, vaak koude ontspanning (het sneeuwde af en toe boven op de

J. Witteman 90[; 2. W. Hulshof A. v. v. Bragt 688.

702;

Modelzweefvliegtuigen A_1 Senioren: L B. Clifton 577;p. v. d. Linden 554;3. J. Lintsen 547. Modelzweefvliegtuigen A_l Junioren: 1. J. Boonen 529;2.8. Habets405;3. R. vanDijk2g4. Wakefield l. A.Zeri849;2. J. Hacken 843;3. S. Ruy,terg39.

berg) en vooral hartverwarmende teamgeest. Hoe die teamleest was blijkt het beste uit het volgende: Aàn het begin van de week verloor de kist van Leon Wellens een stuk vleugel even groot als de boom waar hij tegenaan vloog, terwijl de romf, doormidden brak. 's Avonds stortte zich een stelletje modelvliejers op de overblijf_ selen en voilà: De volgende dag vloog de kist w-eer!

P-30

I. E. Liem 453;2. J. Lammertink ?lg;3.p.Dibbets 179. Werpmodellen l. E. Liem 230; 2. R. Stoelinga 226; 3. A. Leeuwan gh2l9.

Ploegen A-2: l. Hengelo 23 5g; 2. Sittard 2325 ; 3. Coirle 2227 . Ploegen A-l: 1. Nijmegen 1678: 2. Maastricht I25g.

Ploeg Wakefield:

I. V. V. Utrecht

2459.

Nationale Kampioenschappen vrije Vlucht l9E1 HoogsÍgeplaatsten: Modelzweefvliegtuigen A-2-A : 1. C. Breeman 1495; 2. A. v. Wallene l43l; 3/4. P. de Boer - G. Higgens 139g. Modelzweefvliegtuigen A-2-B Senioren: 1.1..ryltteman 1427;2. J. Spoelstra il05;

3. W. Hulshof

1069.

Modelzweefvliegtuigen A- I Senioren: 1. J. Lintsen 1086;2. p. v. d. Linden 1024;3.p. Litjens 934. Modelzweefvliegtuigen A-l Junioren: L J. Boonen 829;2.8. Habets 693. Wakefield: 1

. S.

P-30:

Zweven op de Wasserkuppe. Ad Rietyeld in actie.

De heer v. d. Rozenberg zegde ons toe zijn hellingvliegervaringen op papier te zetten ten voordele van hen die deze ,,vliegkunst,, Jok

willen proberen; wij wachten met spanning op ,ijn artikel dat wij gÍaag

Ruyter 1439;2. A. Zeri l42l; 3. T. ter Velde 1340.

L E. Liem 7lO;2. J. Lammertink 533; 3. p. Dibbets 331. Werpmodellen: 1. A. Leeuwangh 4CI; 2. E. Liem rg04; 3. p. Dibbets 371.

ploegen A-2: 1. Sittard 4Ol2],2. Hengelo 3832; 3. Goirle 3683. Ploegen A-l : l. Nijmegen 3031 ; 2.Maastricht 2629. Ploeg Wakefield:

l. V.V. Utrecht4005.

t.z.t. zullen publiceren. (Red.)

tievere klep en een minder turbulente aanstroming op het stabilo. Dit heeft weer het effect dat het stabilo ook beter werkt. In combinatie van een lichte kist van 1400

gram (later door reparatie 1500) geeft dit ongelooflijk krappe hoeken zonder al teveel snelheidsverlies. Mijn grootste pro-

The Flying Dutchman

bleem Inleiding

zijn artikel in Bouwen en Vliegen nr.

Nederlands succesvolste LB-kunstvlucht model van 1981. Hoe ik er toe kwam een dergelijk toestel te ,,ontwerpen". Mijn Gieseke Nobler vloog erg goed als de motor, in dit geval een FOX. 35 goed liep. Het doel voor 1981 was dan ook een kunstvluchtmodel te ontwerpen met de karakteristieken van een 1050 gram Nobler èn de betrouwbaar-

van 1981 zeer goed weergegeven. Het verschil met de Detroit bouwwijze (zoals toegepast in het Thrift 3,5 cc kunst-

heid van een Super Tigre .46 motor. Hier komt nog bij dat geen enkel jurylid nog gelooft dat je met een .35 model nog goed kunt stunten, tenzij je naam Bob Gieseke is.

Voor het vleugelprofiel werd

vluchtmodel van Aeromodeller) is dat deze origineel geen indekking heeft. Het enige verschil bij de F.D. en de door Henk aangegeven konstruktie is dat ik de driehoeken, waaraan de tuimelaar is vastgemaakt, met 2 cm lange vertanding in de

I mm triplex

hoofdliggerverdubbeling

vastlijm. Dit verhoogt de sterkte enorm, zodat je bij een eventuele trekproef niet bang hoeft te zijn dat je tuimelaar eruit getrokken wordt.

gemaks-

halve het Nobler profiel gebruikt omdat daarvan de mallen nog voorradig waren. De romplijn van de RITMO'79 van Oost-

Stabilo Opgebouwde konstruktie met 2 langsverstevigingen van I mm triplex. Deze verste-

Europees kampioen Cech Stanislav uit CSSR kwam dicht bij mijn idee van een jetJine kunstvluchtmodel.

vigingen zijn noodzakelijk om breken van het stabilo vlak naast de wortel tegen te gaan. Bij de Noblers hadden zowel Henk als ik problemen met het breken van het stabilo. Dit onder meer door scherpe hoeken bij harde wind en hoge snelheden, transportschade en een laag vliegende

De rompneus heeft iets weg van de Genesis

van Bob Hunt en de staart iets van de

Dit is

Stiletto van Les McDonald.

manier waarop je een model ,,ontwerpt"

honkbal. Yleugelkonstruktie De vleugelkonstruktie is een door mij al jaren toegepaste Semi-Detroit bouwwijze. Deze konstruktie is door Henk de Jong in ,6{§*

Klepkonstruktie Door de klep in een holling van de achterlijst te laten draaien krijg je een veel effec-

-s

is een ,,grote" loop te

tussen 1,5 m en de 45"

Romp Deze verbergt geen nieuwigheidjes. De afneembare vleugelkonstruktie is overgenomen uit de RITMO '79 en voldoet goed,

al moet je er wel voor zorgen de romp

genoeg te bouwen. Doe je dit niet dan krijg je trillingsproblemen, wat weer terug te vinden is in een niet af te stellen

stijf

motor. Bespanning: een

Over het hout wordt eerst met dunne spanlak Japanse zijde aangebracht van 14 g/m'. daarna 2 x lakken met alweer 50 9o verdunde lak. Dan spanpapier vt 4 gram/vel nat opbrengen en alleen op de houten delen met verdunde lak vastzetten.

Alles laten drogen. Eventuele witte vlek-

ken in de bespanning zijn gemakkelijk weg te halen door met een kwastje thinner de plekken in te smeren. Het papier herkrijgt dan zijn oorspronkelijke heldere kleur. Als we nu de bekleding met verdunde spanlak lakken trekt de spanlak de zijde tegen het papier aan. We hebben maar een klein beetje lak nodig om het

dunne papier te vullen. Bij alleen zijde druipt de lak tussen het weefsel door en blijf je lakken. In lengte en dwarsrichting zeer sterk door de vezelrichting. Tegen torsie zeer sterk omdat het papier de zijde

verhindert te draaien. Toen Johan Looren de Jong onlangs in Genk door een open gebogen connector zijn model in de struiken parkeerde was er van de bespanning

Bij

rl:

#-., ' 'l':!:s;$§*"

tip ook voor niet-LB-

vliegers!

NIETS

"Gf§sr5"..r

draaien

lijn.

gescheurd.

een papieren bespanning was er waarY

schijnlijk niets heel geweest. De komplete bespanning voor de vleugel, kleppen èn het stabilo was spuitklaar, d.w.z. zijde, papier èn voldoende lak, 70 gram. Het oppervlak is aan bovenzijde èn onderzijde tezamen I 12 dm'. De door Henk gemeten gewichten van zijn met dik papier of alleen zijde bespannen Noblers waren beide HOGER dan de hier genoemde bespanning. Ondanks het feit dat zijde duur is t.o.v. papier loont het de moeite omdat het de

duurzaamheid van

groot'

je model sterk verErik

Tekeningen op ware grootte kunnen besteld

worden

voor/

12,50

bij:

Erik Janssen Iepenlaan 30

l8l5 EE Alkmaar

§E -il=

-ï FI

lal iu-t N]

tl tt --r

IE,

=il.

t-.l L]

tl ri

;t: :i

L--J t--l

:il

"t-: l

r-ó]ï lo ll

autootje dat komt aanrijden, voorpor-

Mijn man doet aan modelvliegen

tieren gaan open, man én vier kinderen én hond stappen van de voorbank. Leek mij

Ontboezeming van een modelvliegersvrouw Mijn echtgenoot heeft een hobby. Niet dat

broek aan?) naar Schiphol geraced

hij daar zo enthousiast aan begonnen is, nee, dat niet. Het heeft anderhalf jaar

worden.

aandringen gekost om hem er toe te brengen zich aan te sluiten bij een club die datgene doet waar hij al zo lang in zijn ééntje mee bezig was: het bouwen van modelvliegtuigen. Uiteindelijk is het toch de bedoeling dat ze eens de lucht inkomen en zoiets leer je jezelf niet een twee drie. Maar als ik had geweten waar ik aan begon............. De eerste keren ging .

hij alleen, 's avonds, 's zondags, gewoon omdat ik het te druk had om met hem mee te gaan. Tot er een dag kwam dat ik er onverwacht toch kennis mee maakte: vertrokken met een witte broek kwam hij thuis met een verdacht groen gedeelte op en rond zijn knieën. Volgens hem de lichtval, maar de lichtval kon wel onmiddellijk in de wasmachine. Ook vlak voor de vakantie was er zoiets: maandagochtend vroeg moesten we op Schiphol zijn, dus wat doe je net als iedere andere huisvrouw? Je zorgt dat alles een dag tevoren in orde is en probeert dat zo

te houden. Alles ging redelijk, totdat manlief ,,nog even, een uurtje maar" naar de club ging om afscheid te nemen. Zoals

ik dat nu bekijk

was

hij

inderdaad zo

terug. Om twee uur vertrokken, kwart voor zeven terug, maar dat was niet het

lijkt op het bovenstaande, de oorspronkelijke kleur van de broek was totaal veranderd. Het eindresultaat: gauw broek uit, (....... ... .. ), in de wasmachine, eruit, ophangen, en hopen dat hij de volgende morgen droog is. Dan om zes uur opstaan om eerst meneers broek te persen en vervolgens door de wegbrengers (wat mooi, heb je een nieuwe ergste. Nee, het verhaal

Dat persen van de broek lukte gelukkig, op zich een wonder, want de weken daarvoor had ik wat moeilijkheden gehad met mijn gloednieuwe strijkbout. Eénmaal op de stof was hij met geen mogelijkheid meer voor- of achteruit te krijgen. Raar hè? Niemand weet hoe het komt dat het onding het niet doet en muurvast op het

goed

blijft

staan, maar toch

.... ..........

Lijken trouwens die spikkeltjes op

onderklant niet verdacht veel op dat spul waarmee ze vliegtuigvleugels beplakken en dat vervolgens met de bout wordt gekrompen? De strijkbout staat nu schoongemaakt en wel achter slot en grendel en hij heeft zijn eigen speciale boutje. Een tijdje daarna was het feest bij ons thuis. Het houten frame van het vliegtuig dat als eerste zijn luchtdoop moet ondergaan was klaar. Natuurlijk is het een fotogeniek beestje (of mag je dat van een vliegtuig-Snoopy niet zeggen?) maar je kunt ook overdrijven. Net toen ik op een stoel was neergevallen (en onmiddellijk weer omhoog vanwege een aantal spelden die beslist niet van het naaien afkomstig waren en, u raadt het al, ook niet van die net afgebouwde houten

vleugel, nee, echt niet!) hoorde ik een vreemd geluid. Toch maar even kijken, je weet het nooit tegenwoordig. Ligt mijn man op zijn buik in de hal rondom foto's te maken van een vliegtuig dat nog niet eens klaar is. Nou vraag ik je.

Uiteindelijk moest het dan gebeuren, ik mee naar het vliegveld. Tegen de verwachting in heb ik me daar kostelijk geamuseerd. En niet alleen met al die leuke vliegtuigjes. Wat te denken van een klein

wat krap, maar wat blijkt? Achterbank en kofferruimte zijn nodig voor een fors uit de kluiten gewassen vliegtuig........... ... Ach, vermoedelijk was het onwennigheid dat ik me daarover verbaasde, want als we nu een auto kopen kijken we samen eerst naar de bagageruimte. Om te zien hoeveel ,,kisten" erin kunnen. Alles went dus. Het feit dat zijn hobby een hoop geld kost levert meestal niet veel gewetensbezwaren op. Op zijn manier doet hij zuinig en als

ik hem moet geloven geeft hij weinig uit in verhouding tot zijn vrienden. Een heel enkele keer loopt hij erover te denken hoe er bezuinigd kan worden. Na veel piekeren had hij iets gevonden: er was mij al een tijdje een diepvriezer be-

loofd. ,,Heb je die diepvriezer eigenlijk

wel echt nodig?" ,,Misschien niet, maar wat dan?" ,,Als je hem niet koopt, hebben we 500 gulden over." ,,Ja, en wat wou je met die 500 gulden doen? Sparen'!1, ,,Dat Àt zo, ik kwam net langs een modelbouwzaak, en eh, dan zou, eh, misschien..............." De diepvriezer is er niet gekomen, de zwever wel. Hun club heeft na veel gedoe met vergunningen en zo nu een eigen clubhuis. Hartstikke gezellig, open haard, barretje en een bouwlokaal, helemaal apart. Uiteraard vinden de mannen het ook gezellig, ze zijn er niet meer weg te slaan.

Vorige week wist

ik niet wat me over-

kwam toen hij om 9 uur 's avonds al voor de deur stond. Natuurlijk was ik zo naïef te denken dat hij al thuis kwam: vergeet het maar. Meneer kwam alleen zijn kist

ophalen en vertrok weer. Hoe laat hij daarna weer is thuisgekomen is mij niet bekend. Hij heeft wat dat betreft niet het record, bij lange na niet. Op een avond zaten we (a, ik ook) in het

clubhuis wat

kletsen, toen

Mar§

binnenviel. Het eerste wat hij zei waïí ,,ik moet zo weer weg." Nou zeggen ze dat allemaal, dus daar reageren we geen van allen meer op. Het werd echter anders toen om half2 's nachts zijn vrouw aan de telefoon was. Of hij maar door de telefoon afscheid wilde nemen want de visite ging weg. Wat bleek? Martin was jarig, en was een brief gaan posten die met spoed weg

moest. Eenmaal in de auto bedacht hij dat hij bij de club nog iets moest ophalen...............

Wat er 's nachts thuis is gezegd, geen idee, maar voor de belangstellenden: hun huwelijk is nog intact. Het weinige contact dat we 's avonds nog hebben gaat via de telefoon bij de club. Er is wel een speciale methode voor nodig

om iemand aan de telefoon te krijgen

want het standaardantwoord is ,,netweg". Ongeacht wie je nodig hebt, hij is net weg. De heren hebben leergeld En vergeet niet over

uur de oven laag Íe zetten!

be-

taald. Het gaat alleen fout als ze per ongeluk hun eigen vrouw aan de telefoon krij-

een potje te janken als een gloedbij de eerste vlucht total-loss gaat, van een oude vind ik het niet erg,

gen die de stem herkent. We zijn allemaal

zit ik

de vrouwen die met moederdag best geëerd

afgericht niet te vaak te bellen, want ze zijn altijd aan het lijmen, of schuren of ze zijn met hun baco bezig, waarbij ze echt niet kunnen worden gestoord. Het heeft enige tijd geduurd voordat ik doorhad dat

nieuwe kist

konden worden met twee minuten stilte. Daar was hij het wel mee eens. Het verbaasde me, want meestal vindt hij zoiets onzin. Toen ik vroeg waarom hij daaraan wel wilde meedoen, was het antwoord:

een baco een bacardi-cola betekende. De heren zijn er trouwens, al krijg je ze wel aan de telefoon, niet altijd met hun gedachten bij. Dat blijkt wel uit de opmerking die ik aan het einde van een telefoongesprek te horen kreeg: ,,Leuk dat je eens gebeld

kan ik niets doen behalve dan de inwendige modelbouwer verzorgen. Ik vind alleen dat dit een zeer speciale hobby is, eigenlijk is modelbouw geen hobby maar

,,Ik vind het best, dan nemen we die zondag alleen zwevers mee. Die zijn de hele

een toestand, want je hele huis ademt balsa, lijm, (niet lachen, hij is ook nog zwaar allergisch voor die rotlijm) en stof, spel-

hebt, en tot ziens maar weer hè!" Het drong pas wat later tot hem door dat hij niet zomaar een kennis, maar zijn vrouw aan de telefoon had gehad. Denk niet dat ik een hekel heb aan mijn man of aan zijn hobby. Zeker niet. Ik houd heel veel van hem en ik kan zijn hobby zeer waarderen. Samen met hem

dat is het risico van het vak, maar zo'n gloednieuwe. Voorzover mogelijk help ik hem met het vasthouden of boren, verder

den en scharniertjes. Vakanties worden afgestemd op de mogelijkheid van vliegen in de buurt van het hotel, best gezellig. Ik heb er mee leren leven, er zijn erger dingen en ik troost me met de gedachte dat hij niet de enige is. Dit jaar stond er een aardig stukje in de Hobby Bulletin over

Demonstratiedag Iuchtsporten op Terlet I september jl. heeft de KNVvL een demonstratiedag gehouden op het nationale zweefvliegcentrum Terlet. Gedemonstreerd werden alle vormen van recreatieve luchtvaart, uitgezonderd sportvliegen en ballonvaren. Modelvliegen, zweefvliegen en parachutespringen, tesamen goed voor 13.000 leden (8090 van het ledenbestand) werden in extenso gedemonstreerd. Van het zeilvliegen kon alleen de gemotoriseerde variant (de z.g. micro-lights) worden getoond. Genodigd en aanwezig waren vertegenwoordigers van de rijksoverheid (vooral orovincies. semeenïen. sewesten. a,a*). lécreatieschappen, milieu-organisaties, Op

ANWB en de pers. De bedoeling van de met excellent weer begunstigde demonstraties rvas het geven

van grotere bekendheid aan en het winnen van sympathie voor de diverse recreatieve luchtvaartactivireiten. Binnen de KNVvL heerst nl. sterk het gevoel dat on-

zij in haar nadeel acht. Zo de luchtvaartsporten al elitair zijn, dan zijn in-

en dat

komen en opleiding niet de onderscheidende kenmerken, maar een aantal eigenschappen van geest en hart, die volstrekt

willekeurig over de diverse lagen van de bevolking zijn gespreid. Derhalve verdiepen de luchtvaartsporten de maatschappelijke voren niet, maar helpen zij mede deze te slechten.

Tenslotte zou de politieke onverschilligheid voor het in het technisch vlak creatief en innovatief bezig zijn van vele luchtvaartsporters samen kunnen hangen met de algehele afkeer van techniek en geluid, mede waarvan ook onze industrie de dupe

is. Niet voor niets spreken Wagner c.s. over ,,een nieuw industrieel elan". Dit alles, daarbij wijzend op de historische relatie tussen enerzijds de KNVvL en anderzijds Fokker, KLM, Martin Air, Avio Diepen, Schiphol, enzovoorts, heeft de KNVvL aan overheid en pers duidelijk

middag stil.

In het bovenstaand verhaal genoemde personen en gebeurtenissen zijn niet door de schrijfster verzonnen. Het geheel berust niet op fantasie en iedere gelijkenis met bestaande personen is volkomen juist. Dus mocht u zichzelf herkennen, het kan kloppen! Anja Akkerman-Smits

Modelvliegtuigsport. In een strak tijdschema, dat tot op de seconde kon worden aangehouden, werden als eerste de vrije vlucht klassen getoond door in hoofdzaak topvliegers uit de regio Arnhem. A-2 modellen werden opgesleept, de zwaaihaak gedemonstreerd, evenals de thermiekrem aan het einde van de vlucht. Rubbermotormodellen wiekten geluidloos de blauwe hemel in en werpmodellen werden met een virtuoze gooitechniek naar hoger sferen gedirigeerd. De N.O. wind maakte het mogelijk de modellen vlak voor de genodigden bij de ,,Thermiekbel" te starten, waarna ze over het hele terrein goed te volgen waren. Als tweede categorie kwam de lijnbestu-

ring aan bod waarvan alleen de

klasse

kunstvlucht werd gedemonstreerd door

W.K. en E.K. ploeglid Erik

Janssen.

Daarna was het de beurt aan de radiozweefmodellen, waarbij o.a. leden van de naar de W.K. 1981 uitgezonden ploeg (Joris ten Holt, Hans Schweinsberg en Jos Bazelmans) hun kunnen lieten zien. Zij demonstreerden o.a. de verschillende startmethoden voor RB zweefmodellen. Jan van Vliet, vele malen Ned. kampioen en zijn zoon waren present om radio

kunstvlucht te tonen en dat deden zij voortreffelijk.

Met name het ministerie van CRM, waarmee de KNVvL op de morgen van de demonstratiedag zeer intensief heeft over-

van haar practische actir,iteiten. Onophoudelijk immers worden terreinen aan het medegebruik door de KNVvL ont-

Extra aandacht kreeg de categorie electro, waarvan verschillende klassen hun geluidloze rondjes draaiden (zweef met hulpmotor, kunstvlucht, pylon) gepresenteerd door o.a. Rick Ruijsink, Hein van'tLaat,

legd, heeft de KNVvL willen aanspreken.

e.a.

De KNVvL is vooral zeer teleurgesteld in het onlangs in de openbaarheid gebrachte

trokken, vele modelvlieg-, zweefvliegen

Structuurschema Openluchtrecreatie,

Een demonstratie helicoptervliegen besloot het drie kwartier durende modelvliegprogramma dat geleid werd door

parachutistenclubs hebben ledenstops en lange wachtlijsten en de ongeorganiseerde vliegerij neemt hand over hand toe.

waarin de luchtvaartsporten nagenoeg geheel ontbreken c.q. hooguit impliciet aan-

T.C.-voorzitter Ton Aarts en door Afd. voorzitter Hans de Zwart via de geluids-

wezig zijn.

De KNVvL heeft onder meer duidelijk

installatie deskundig werd toegelicht.

Onder stralende

Het was voor de aanwezigen een open-

De spits werd afgebeten door de Afd.

baring te zien en te horen dat modelvliegen niet alleen maar lawaai betekent, dat het geen ,,spielerei" is en dat voor zover er geluid geproduceerd wordt, er ernstig

voldoende bekendheid van haar activiteiten er mede oorzaak van is dat de vereniging aanzienlijke moeilijkheden onder-

vindt met de planologische

inpassing

willen maken dat er ook vele soorten volmaakt geluidloze modelvliegtuigen zijn. Ook wil de KNVvL zeeÍ gÍaag af van het imago ,,elitair" dat zij meent te bezitten

willen maken.

weersomstandigheden werden tussen 2 en 5 uur de reeds in de aanhef genoemde takken van luchtsport gedemonstreerd.

naar wordt gestreefd dit zoveel mogelijk te reduceren.

Van de zweefvliegsport werden startmethodes getoond. Drie Pipers met drie

Vier para's vlogen als zeilvliegers rond en gingen bij elkaar op de chute zitten. Hun sprong eindigde met een precisielanding op de stip.

de-

Een andere recreatiesport die men liet

monstreerden de vliegtuigsleepstart. Een K-6 werd gelierd en de vlieger liet zien hoe te handelen bij kabelbreuk. Een modern kunststof zweefvliegtuig, de Venus-4, werd met en zonder waterballast zeer vakkundig voorgevlogen. De vriendelijk brommende motorzwever' waarvan er maar één op Terlet mag zijn, liet bij deze milieubewuste kijkers zeker een goede indruk achter als recreatief luchtvaartuig. De sportparachutisten lieten zien dat men zich met de moderne bestuurbare ,,ma-

zien was het valschermzweven, waarbij men achter een rijdende auto (of op het

K-8en

in een mooie formatievlucht

trassen" ook horizontaal kan bewegen.

water achter een speedboot) opgetrokken

wordt met een parachute. Tenslotte demonstreerde men de jongste tak van de luchtsporten, het gemotoriseerd zeilvliegen. Een tweetal exemplaren van deze zeer lichte vliegtuigen (internationaal microJights gedoopt), de Eagle en Sky-

trike, werden voorgevlogen. Wil

men

deze kleine vliegtuigen echter als milieu-

vriendelijk propageren, dan zal er toch wel iets aan het uitlaatgeknetter gedaan

Bij al de gedemonstreerde

luchtsportactiviteiten en in de 's ochtends gehouden vergadering met de CRM-vertegenwoordigers werd duidelijk gemaakt wat voor ruimte de verschillende takken van luchtsport nodig hebben om het voor de beoefenaren plezierig te houden en werd aangedrongen op het inpassen van deze behoefte in de plannen voor ruimtelijke ordening en recreatie. De KNVvL is van mening dat de demonstratiedag zeer geslaagd is. Een hartelijk

woord van dank is hier zeker oP zijn plaats voor de medewerkers die er een hele of halve verlofdag voor over hadden om op Terlet de demonstratie te verzorgen.

vW/AA

moeten worden.

nieuwe aanvragen voor een RC-brevet binnen op het Afdelings-

Mededelingen

secretariaat. De gebrevetteerde modelvliegers zouden hun brevet natuurlijk net-

,"t*,j;.:Lliï

jes verpakt in een plastic hoesje, aan een kunnen hangen en daarmee aantonen dat men in

ï.tr

een dergelijk brevet maar dat zou een erg omslachtige toestand be-

tekenen.

Correctie Reglementenboek In de beschrijving van de helicoptervliegfiguren, welke als bijlage van de vorige Bouwen en Vliegen is uitgegeven zijn een tweetal onjuistheden gesloPen. Op pag. IX.3.1 dient de laatste zin op de pagina als volgt te luiden: Boven het achterste vierkant even stil hangen en vervolgens in dit vierkant landen.

Op pag. IX.3.3 dient de laatste zin van de beschrijving van vliegfiguur 9 als volgt gelezen te worden: Het model landt in het centrale vierkant.

U wordt verzocht deze wijzigingen met de pen boek aan te brengen.

in het Reglementen-

De KNVvL heeft daarom voor gebrevetteerde model-piloten een speciale op vilt geborduurde ,,Wing" laten vervaardigen, die, zo stellen wij ons voor, in de toekomst op geen enkele vliegeroverall of vliegerjack mag ontbreken. Wij hopen daarmee tevens te bereiken dat nog niet gebrevetteerde radiovliegers in deze ,,Wing" een aansporing zien ook zo snel mogelijk de brevetproeven af te leggen en daarmee de beoogde veiligheid in onze sport zeker te stellen. Ook zouden rvij de clubs, waar het brevetteringssysteem nog niet werd ingevoerd nogmaals willen aansporen hier zo snel mogelijk mee te beginnen.

Brevetaanvraagformulieren worden Afdelingssecretariaat. O

gaarne verstrekt door het

ja! Aan het afgeven van brevetten zijn GEEN kosten verbonden!

Hoe kan men nu een Wing bestellen?

Brief uit Canada Peter Liem heeft zich als tandarts gevestigd in Canada. Naast zijn verhuisbericht schreef hij het volgende: ,,Eigenlijk heb ik er toch wel wat spijt van om het actieve Nederlandse modelvlieggebeuren te verlaten. Ik mag de KNVvL wel feliciteren met het prachtige blad ,,Bouwen en Vliegen". Ik waardeer het met de dag meer. Er zijn maar weinig plaatsen op de wereld waar de hele natie zo'n hecht modelvlieg-verband heeft. In Canada is beslist de oostkant anders dan de westkant. Zij accepteren elkaar niet en beschouwen iedere provincie als buitenlander. De laatste vier maanden heb ik het zo druk gehad met het corresponderen om de praktijk op te zetten dat ik mijn belofte niet kon houden om

over op girorekening 179618 t.n.v' KNVvr', Den Haag met vermelding: ,,Wing voor RC-piloten" en de lett] en het nummer van uw brevet. (Dit laatste vooral niet vergeten' Wij willen voorkomen dat niet gebrevetteerde vliegers ook een Wing dragen) en wij zorgen ervoor dat u de Wing per kerende post

maakt

f 7,50

krijgt toegestuurd. DOEN! DOEN!

jullie wat op de hoogte te brengen van de modelvliegactiviteiten hier.

(Peter veel succes en wij zien met belangstelling verdere berichten

i-<

tegemoet. Red.)

Gebrevetteerde RC model-piloten opgelet! Laten zien dat u in het bezit bent van een RC brevet Motor A, B of C ofeen RC brevet Zweef, dat kan nu! Na het instellen van het RC-brevet ,,nieuwe stijl", nu ongeveer

twee jaar geleden, hebben enkele honderden modelvliegers de brevetproeven met gunstig gevolg afgelegd en komen er regelmatig 20

Ontwerp; Rob Cuffens - Maastrichtse L.C.

aa Algemene Yerenigingsmededelingen Men wordt dringend verzocht de namen van kandidaten voor deze functie op te geven aan de heer W. B. de Wolf, Districts-

Modelvliegtuigsport Secretariaatswijzigin gen Hoogkerkse Luchtvaartclub ,,Kolibri,,, secretaris de heer Tj. Mei_ nema, Schelfhoutstraat 19, 9744JH Hoogkerk. Leeuwarder Luchtvaartclub ,,Aeria,,, secitaris de heer S. postma, Tsjibbe Geerrswei 1, g9l5 HJ Leeuwarden, tel. 05100_33400.

vertegenwoordiger ad-interim, tel. 05270_l3gl2.

Internationale uitwisseling

Modelvliegclub Utrecht, secreraris de heer G. van Breukelen, Meern_

Jonge leden

Modelvliegclub ,,De Vier poorten,, Montfoort, secretaris de heer D. van der Pol, G. r,an Rhenenla an2,34li AN Montfoort. Vliegclub Schouu,en Duireland, secretaris de heer A. Verbeek, Weth. van Klinkensrraat 13. .l_106 CT Nieuu.erkerk, rel. 01 ll1_1925. Modelvliegclub ,,Skv Der.ils... secreraris de heer p. Kreutz, Bongerdstraat 71,6442 XB Brunssum.

(meisjes en jongens)

dijk 8, 3454 HR De Meern.

Twentse Modelbou* Club, secretaris de heer G. \,elding. posrbus §64, 7550 AN Hengelo.

U Nieuwe Club

Wij heten hartelijk welkom in de afdeling Modelvliegtuigsport

Komende Evenementen

Cultureel Centrum

Inlichtingen: r.oorzitter Subcommissie Radiobesturing, de Holt. r.an Gorkumlaan23,564l WL Eindtro-ven,

heer J. F. ten

tel.040-812610. NaÍionale Kampioenschappen Coupe d,Hiver en Koude Jatten Cup, Rozendaalse Heide, uunuung 11.00 uur. Organisatie:

I6/l

Arnhemse Luchtvaartclub, inlichtingen: clubsecretaris de R. ran cerreraan to,6ss7 BE Laag so...n,

* 16/l

Jij kunt

een van hen

zijn!

Op dinsdag 20 juti 1982 verrrekken van de Vliegbasis Soesrerberg KNVvL-leden, om een aantal weken de gast te zijn vai Iucht'aartorsanisaties in een van de bovenvermelde landen. Militaire transportr.liegtuigen zorgen voor het vervoer heen en terug. Op donderdag 5 augustus rvorden de deelnemers in ons land teru!_

verwacht.

WELKE ZIJN DE VOORWAARDEN VOOR DEELNAME?

Yliegersvergadering Lijnbesturing, aanvang 13.00 uur.

,,De Coehoorn,,, Coehoornstraat te Arn_ hem (t.o. NS-station). Inlichtingen: voorzitter Subcommissie Lijnbesturin_e, de heer R. Olijve, Oranjesrraat 51, 3921 BA Elsr (Urr.), tel. 08385-60299. Yliegersvergaderin_e Radiobesturing, aanvang 13.00 uur. Motel l\.Íaarsber_een, aan de Rijksweg Arnhem_Utrecht.

I0/l

Canada, Engeland, Israël en Zweden.

20 jeu_udige

Modelvliegclub Deurne en wij wensen besiuur en leden veel succes toe. Secretaris is de heer G. van der Ven, Zwin g te 5751 ZV Deurne, tel. tijdens kantooruren: 04930_5g65. 9/

gaan naar Amerika,

Voor aanmelding moet men voldoen aan de volgende eisen: 1. Lid zijn van de KNVvL 2. Op de vertrekdarum (20juli l9g2) tenminste 17 jaar en ten hoogste l9 jaar oud zijn. .3. Volgens de hierbij vermelde instructies schriltelijk aanmelden voor deelname vóór 5 MAART tgg2.

INSTRUCTIES VOOR AANMELDING Cegadigden voor deelname dienen hun aanmelding te richten aan ,,JLB-selectiecommissie cadettenuitwissering KNVvL, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS Den Haag". In de brief dient te worden vermeld:

[:ïàrïlïï2,

LSF-winterriedsrrijd. op het vliegterrein van Modelvliegclub Hoekse Waard aan de Langeweg in de Gemeente Oud Beyer_ land, aan'ang 10.00 uur. Inlichtingen: clubsecretaris van MVHW, de heer R. S*.inkels, Hoflaan 52,32g6 AH Klaas-

2. School en klasse, c.q. studie_inrichting of werkkring.

waal, tel. 0l 86.1_ l0l _§. Yliegersvergadering Vrije Vtucht, aanvang 11.00 uur. Cultureel Centrum ,,De Coehoorn,,, CoehooÀstraat te Arnhem (t.o. NS-station). Voorsrellen vóór I I januari a.s. schriftelijk in te dienen bij voorzirter Subcommissie Vrije Vlucht, d! hee. C. Brinks, Lindewal 7, 6981 AB Doesburg, tel. 08334_2913. 29-30-3 I / I Modelvliegtentoonstelling, Buurthuis ,, De Keijenburg 70", Roosendaal N.Br. Dagelijks van 10.00_22.00 uur. Organisatie: West Brabantse Luchtvaartclub ,,De Grond-

23/l

piloten',.

I Modelbouwtentoonstelling, T.O.V. gebouw, Azaleastraar 40, Helmond. Geopend zaterdag uun |O.OO_22.00 uur, zon_ dag van 10.00-1g.00 uur. O.a. met medewerking van de Koninklijke Luchtmacht. organisatie: Helmondse Model-

30-3 I /

bouwclub.

9,/2 Districtsvergadering Overijssel, aanvang 20.00 uur Klooster van de Dominicanen te Zwollel Er moet nieuwe Districtsvertegenwoordiger worden gekozen.

het

o.m.

een

Naam, voornamen en roepnaam, adres, postcode, woonplaats,

telefoonnummer, geboortedatum, godsdienst en KNVvL_lid_ maa lschapsnu m mer.

Behaalde diploma,s.

3. Cemiddeld cijfer van het laatste rapport, laatste cijfer voor Engels.

4. Naam en werkkring van de vader. 5. Activiteiten op luchtvaartgebied. Vermelding van club(s), evt. aantal vlieguren

of starts, parasprongen, .àd.lbor*eiuaring

en -wedstrijdresultaten, brevetten vliegtuigherkenning.

6. Anderc sporten en,/of hobby's 7. Indien in het buitenland gewoond, opgave van plaats en tijd van verblijf. 8. Eventueel gebruik van medicijnen en waarvoor.

9. Referenties vooral op luchivaartgebied _ met volledige ver_ melding van-naam, voorletters en adres (postcodel). _ 'met 10. Een beknopte levensbeschrijving, o.a. een overzicht van woonplaatsen, opleidingen, persoonlijke activiteiten en eventuele toekomstplannen. Bij de brief dienen te worden gevoegd twee recente pasfoto,s en voorts een verklaring van een van de ouders, waaruit blijkt dat deze geen bezwaar heeft tegen deelname aan de reis en dat de verstrekte

gegevens

juist zijn.

Zoals gebruikelijk is de gehele reis gratis. Slechts voor uniforme

Itw

K'.$i§

ri§,t..''.-i. .:,*,f . :i;..:\! -".:

il\::

\.-l | *

"i\\3 kleding

schatting

i' ii§n:.rl

: :-.:-

die mag worden behouden - is een bedrag van naar Í475,- verschuldigd. De deelnemers wordt bovendien

geadviseerd enig zakgeld mee te nemen.

IACE-I\,

Bij zondere luchtsporten

SELECTIE De deelnemers zullen uit de aanmeldingen worden gekozen door een selectiecommissie, die is samengesteld uit vertegenwoordigers van verschillende luchtvaartinstanties. De eindselectie zal worden gehouden op zaterdag I mei 1982 in het KNVvl-gebouw, Jozef Israëlsplein 8, Den Haag. Gegadigden wordt aangeraden deze datum reeds nu te reserveren.

Parachutespringen Instructeursexamen

Het Instructeursexamen zal worden afgenomen op zqterdag

De Nederlandse deelnemers aan de

maart 1982 te Amersfoort. Aanmeldingsformulieren kunnen worden aangevraagd bij de

RIJKSLUCHTVAARTDIENST

Overseas Associate Membership BAPC Van de British Association of Parascending Clubs werd mededeling ontvangen dat voor valschermzweetbeoefenaars in Nederland de gelegenheid bestaat zich aan te sluiten bij deze organisatie. De contributie bedraagt f 10,- per jaar. De aan het lidmaatschap verbonden voordelen zijn o.a. het regelmatig ontvangen van het BAPC-tijdschrift en andere mededelingen omtrent trainingsmethoden en -technieken, alsmede het onderhouden van contacten met BAPC-clubs en clubs in andere landen. Iqlet kort: een uitstekende gelegenheid om op de hoogte te blijven van alle valschermzweefactiviteiten in en buiten Europa. Liefhebbers kunnen zich aanmelden bij The International Secretary BAPC, Room 6, Exchange Buildings, 34-50 Rutland Street, Leicester LEI 1RD, England.

Directie Luchtvaartinspectie

t.a.v. de heer J. A. Aalmoes Postbus 7555

lllT

ZH Schiphol-Oost

Er wordt gewezen op de noodzaak de formuliren tijdig aan te vragen.

Algemene Luchtvaart Afdeling

Examencommissie Valschermzweven Tijdens de laatstgehouden bestuursvergadering is de heer E. Schuytema, J. Cremerstraat la, 6812 DA Arnhem, benoemd tot secretaris van de examencommissie valschermzweven, en wel met ingang van I januari 1982.

Bibliotheek

Filmmiddag Parazweefcentrum Midden-Nederland

De NBlR-bibliotheek in de Aviodome te Schiphol is voor alle KNVvl-leden geopend in de weekeinden: op zaterdag en zondag van 13.30 tot 15.30 uur. Uitlening van boeken en tijdschriften is

Op zaterdag 6 februari 1982 organiseert het Parazweefcentrum

mogelijk op beide dagen, voor professionele doeleinden bovendien op telefonische afspraak met de Aviodome (tel. 020-173640). ATTENTIE: in verband met de feestdagen is de bibliotheek gesloten op 26 en 27 december l98l en 2 en 3 januari 1982.

Midden-Nederland een film- en informatiemiddag over valschermzweven, parachutespringen en zeilvliegen, aanvang 14.00 uur, in Restaurant Amershof, Snouckaertlaan 1l te Amersfoort (tegenover bioscoop Grand Theatre). De toegang is gratis.

Clubkampioenschap Parasail Club Noord-Nederland De laatste felicitatie van 1981 gaat naar de heer L. Boelmans, die als eerste eindigde bij het door de PSC-NN georganiseerde Clubkampioenschap Valschermzweven; tweede werd J. Nijlaan en derde H. Barkema. 22

Nationaal Kampioenschap Yalschermzweven 1982 Het Nationaal Kampioenschap Valschermzweven 1982 zal worden georganiseerd door het Rogallo Parateam uit Bergen op Zoom. Het evenement heeft plaats in het weekein d, van 22 en 23 mei 1982 op de Vliegbasis Woensdrecht. Inlichtingen worden verstrekt door de secretaris van het team, de heer C. M. de Haan, Koning Willem Istraat 25, 4611 KV Bergen op Zoom, telefoon 01640-52706.

Verkoop In de VERZAMELBAND (linnen op zwaar karton) kunnen alle afdelingsorganen (behalve Aerovisie) d.m.v. naalden worden opgeborgen. Naalden worden bijgeleverd. Prijs / 15.-, verzendkosten/

4,-.

Eerst weten, dan zweven - nieuwste (6e) druk. Prijs

Algemeen secretariaat

zendkosten

/ 5,-.

/ 25,-,

ver-

Theorie voor de beginnende zweefvlieger (het zgn. blauwe boekje). Prijs /5,-, verzendkosten /2,-.

Buitengewone Algemene Yergadering Op vrijdag l3 november jongstleden werd een buitengewone algemene vergadering gehouden. De begroting voor 1982 werd goedgekeurd met de aantekening dat de afdeling Zweefvliegen in haar begrotingshoofdstuk nog enige wijzigingen wil doorvoeren. Voorts werd een nieuw huishoudelijk reglement behandeld. De procedure met betrekking tot de toelating tot het lidmaatschap was aanleiding tot uitvoerige discussies. Het huishoudelijk reglement werd aangenomen, met dien verstande dat de toelatingsprocedure, in samenhang met de statulen. opnieuu in studie zal uorden ee-

Theorie voor de gevorderde zweefvlieger (het zgn. groene boekje). Prijs/ 10,-, verzendkosten Ă? 2,60.

BESTELLINGEN door middel van overschrijving op giro 179618 ten name van de KNVvL te Den Haag, onder vermelding van het gewenste artikel en de postcode.

nomen.

Hoofdbestuur en medewerkers

Ned. Yer. voor Luchtvaarttechniek

van de

Koninklij ke Nederlandse

De eerstvolgende vergadering van onze vereniging zal worden

Vereniging voor Luchtvaart

gehouden op

wensen de leden

donderdag 28 januari 1982 om 20.00 uur

bij het Nationaai Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium, Anthony Fokkerweg 2, Amsterdam. Schoevers, Hoofd van de Afdeling Central Engineering van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij, zal spreken over: ,,Ontwikkelingen in luchtvaarttechnologie, door de bril van een onderhoudsman gezien". Na een korte inleiding over de produktiviteitsgroei in het luchttransport wordt ingegaan op de ontwikkelingen in de technologie -le laatste 25 jaar. Hierbij wordt speciaal de invloed daarvan op I[ onderhoud van vtiegtuigen, motoren en componenten belicht. Voorts wordt aandacht besteed aan de ontwikkelingen in onderhoudsfilosofie en onderhoudsmethoden en de gevolgen hiervan op de onderhoudsinspanningen. Tot slot laat de spreker zien hoe dit allemaal uitmondt in manuren per vlieguur. Niet-NVvl-leden die de lezing van 28 januari 1982 willen bijwonen zijn welkom, maar dienen zich vooraf aan te melden bij de NVvLsecretaris, tel. 020-5 I l3l 13

Ir. H.

prettige kerstdagen en een

voorspoedig 1982

K.N.V.Y.L. voor alle luchtsporten

,,,

MODETRACING MÀTHIJS HEUGENSTRAÀT 14

6227 AW MÀASTRTCHT, HOLLAND TEL.043-613334

r{(((t(

dikte

pntJs

1,5

1,55

2mm

1,75

2,5

1,90

3mm 4mm

5nm 6mm Bmm 10 mm

bcht onigineel GiRAIJÍ,INEFI balsa hout nU

'n.-r--r!:

ULIEGTUIGEil

pnrlzen:

ig!

ertrd

í 2,05 f 2,I5 Í 2,?5 f 2,95 Í 3,35 f 3,90

uo0r

ROBBE PR(}G(I

2I8,-

R0BBE 1{(}UA 198,80 MUTTIPLEX I(ITTY

196,50 ORAUP}ITR CIRRUS

281,-

S ,"dll§cat.. - z1o AANBr "lloiíí"0"

Boeken voor modelvliegers KONINKLIJKE NEDERLAN DSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART Prijs incl. verzendkosten

electromotoren í 35,modelvliegtuigen Í 38,25 í 43,75 Radiobestuurde modelhelikopters Modelvliegen in theorie en praktijk f 38,Hobbyboek modelbesturing t 32,75 Hobbyboek radiobestuurde modelvliegtuigen t 32,50 Handboek voor modelpiloten t 41,50 Handboek radiobestuurd motorvliegen Í 45,50 f 32,Vleugelprofielen voor de modelbouw Handboek modelvliegtuigbouw f 25,50 Radiobestuurd zweefvliegen f 33,Modelvliegtuigen met Het bouwen van

Bestellingen door middel van overschriiving op giro 179618 ten name van de KNVvL te 's-Gravenhage, onder vermelding van het gewenste artikel en de postcode. Af halen is vanzelÍsprekend ook mogelijk.

Jozef lsraëlsplein 8, 2596 AS 's-Gravenhage

(telefoon 070-245457\

vraagt voor i nd iensttred i ng omstreeks half januari 1982 een

PITTIGE JONGEMAN voor het verrichten van typeen andere werkzaamheden

Woonplaats Den Haag of omgeving.

Brieven met volledige inlichtingen te richten aan de administrateur.