Kocioł na pellet - urządzenie na dziś i na jutro

Podczas gdy sezon grzewczy nadchodzi wielkimi krokami, rynek paliw destabilizuje się w tempie, które trudno przewidzieć, a tym bardziej kontrolować. Obawy o koszty ogrzewania zimą zgłasza coraz więcej przedsiębiorców i samorządów. Bezpieczne nie mogą czuć się także gospodarstwa domowe – ani te ogrzewane kotłami węglowymi, ani gazowymi. W obu przypadkach podwyżki cen paliw będą drastyczne. Z kolei inwestorów, którzy planują budowę domu lub wymianę źródła ciepła, czeka potężny dylemat, na jakie rozwiązanie postawić, aby nie drżeć ani ze strachu, ani z zimna…

Konflikt zbrojny w Ukrainie pokazał, że z dnia na dzień zagrożone może zostać bezpieczeństwo energetyczne państw. Inwestorzy, podejmujący decyzję o zakupie nowego źródła ciepła, zostali niejako zmuszeni do wzięcia pod uwagę rozwiązań, które są nie tylko najbardziej dla nich wygodne, ale również bezpieczne w perspektywie długofalowej, a przy tym akceptowalne cenowo, zwłaszcza w obliczu szalejącej inflacji.

Wybór systemu grzewczego w obliczu kryzysu energetycznego

Współczesny rynek urządzeń grzewczych obfituje w nowości, które spełniają wyśrubowane normy i mają zagwarantować praktycznie bezkosztowe ogrzewanie domu. W obliczu trwającego kryzysu energetycznego, w Polsce zaczął umacniać się trend wdrażania systemów bazujących na pompach ciepła. Pompa ciepła jest urządzeniem bezobsługowym, charakteryzującym się wysoką sprawnością. W połączeniu z instalacją fotowoltaiczną faktycznie zapewnia niemal bezkosztową eksploatację. Stanowi więc optymalny wybór dla nowo powstających budynków o niskim zapotrzebowaniu na energię cieplną. Jednak w przypadku tzw. starego budownictwa może się okazać, że nie uda się zaoszczędzić tyle, ile pokazywał kalkulator, a na zwrot z inwestycji przyjdzie czekać wiele lat. Dodatkowo trzeba mieć na uwadze, że do tej pory wdrożono w naszym kraju stosunkowo niewiele systemów opartych na pompach ciepła. Brakuje badań pokazujących ewentualne skutki wysokiego zagęszczenia tych urządzeń dla funkcjonowania instalacji elektrycznej. Niestety, eksperci coraz częściej wskazują na poważne ryzyko związane z blackoutem, który może być wynikiem niewydolności krajowej sieci energetycznej.

Dlatego wybór nowego źródła ciepła powinien być oparty nie na emocjach, obietnicach i modzie, ale przede wszystkim na własnym doświadczeniu zebranym w trakcie minionych sezonów grzewczych. Trzeba też myśleć przyszłościowo. Biorąc pod uwagę sprawdzalność poszczególnych źródeł ciepła w polskich warunkach klimatycznych, inwestor najprawdopodobniej zostanie postawiony przed dylematem, czy wybrać mocno promowany w ostatnich latach piec gazowy, czy zdecydować się na dobrze znany kocioł na paliwa stałe. Jednak patrząc na ekstremalnie trudną sytuację na rynku paliw gazowych, zdrowy rozsądek podpowiada, aby pójść w tym drugim kierunku…

Kocioł pelletowy – kolejny etap ewolucji źródeł ciepła

– Od ponad 20 lat zajmuję się ogrzewnictwem indywidualnym zawodowo i naukowo, dlatego uważam, że mogę w sposób obiektywny wypowiedzieć się na temat obecnej sytuacji na rynku – mówi dr hab. inż. Rafał Urbaniak, Prezes Zarządu firmy BRAGER Sp. z o.o. produkującej rozwiązania z dziedziny spalania. – Od przeszło dwóch dekad obserwuję ewolucję stosowanych źródeł ciepła w gospodarstwach domowych. Jednocześnie widzę, jak zmieniają się potrzeby i oczekiwania konsumentów. Początek XXI wieku był okresem popularności automatycznych kotłów zasilanych paliwami węglowymi. Doceniano ich bezobsługowość i wydajność. Wraz ze wzrostem świadomości ekologicznej, jak i stopniowym zaostrzaniem norm emisyjnych, producenci urządzeń grzewczych i sami konsumenci zaczęli przywiązywać coraz większą wagę do aspektów ekologicznych. Naturalną konsekwencją tego zjawiska stało się umocnienie i rozwijanie segmentu kotłów pelletowych – wyjaśnia.

Pellet jako OZE

Pellet to jedno z najczystszych i najbardziej ekologicznych paliw, uznawane przez prawo polskie i unijne za odnawialne źródło energii (OZE). Posiada bardzo wysoką wartość opałową. Zapewnia wygodne i wydajne palenie, przyjazne dla człowieka i natury. Pellet powstaje w procesie sprasowania biomasy pod wysokim ciśnieniem. Pozyskiwany jest z różnych odpadów roślinnych. Rośliny te wcześniej pobierały CO₂ z atmosfery podczas fotosyntezy, dlatego spalanie pelletu w znikomym stopniu obciąża środowisko. Bilans emisji CO₂ jest zerowy. Wdrożenie źródeł ciepła zasilanych biomasą w walce o czyste powietrze rekomenduje Izba Gospodarcza Urządzeń OZE. Uznanie kotła na biomasę za źródło ciepła wykorzystującego OZE pociąga za sobą bardzo ważną korzyść – inwestor ma możliwość ubiegania się o wyższą dotację w ramach ogólnopolskiego programu „Czyste Powietrze”. Nabór wniosków w ramach programu trwa do końca 2027 roku.

Konstrukcje kotłów pelletowych są bezustannie udoskonalane. Wszystkie produkowane obecnie urządzenia spełniają rygorystyczne wymagania „Ekoprojektu” – dyrektywy Parlamentu Europejskiego, która obowiązuje od 1 stycznia 2020 roku. Zapewniają one redukcję emisji zanieczyszczeń o 95%, pod warunkiem zastosowania jakościowego paliwa. Ponadto kotły pelletowe, jako nieliczne z obecnie dostępnych na rynku rozwiązań grzewczych, są w stanie samodzielnie spełnić wymagania w zakresie wskaźnika EP (zapotrzebowanie na energię pierwotną nieodnawialną). Warto przypomnieć, że od 31 grudnia 2020 roku obowiązują jeszcze bardziej restrykcyjne wymagania w zakresie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać powstające i modernizowane budynki (standard WT 2021).

Pellet to wolność od zmartwień

Jednak do wyboru kotła pelletowego przekonuje obecnie przede wszystkim aspekt bezpieczeństwa energetycznego, rozumiany jako brak problemów z dostępnością paliwa. Eskalacja konfliktu na Ukrainie spowodowała, że Europa zaczęła gorączkowo szukać alternatyw dla rosyjskiego gazu i znalazła je w... paliwach stałych. Okazało się, że można spalać paliwa stałe w zgodzie z celami klimatycznymi Unii Europejskiej. Wszystko wskazuje więc na to, że twórcy programów poprawy jakości powietrza i przeciwdziałania zmianom klimatu będą coraz częściej spoglądać w kierunku urządzeń na biomasę jako źródeł ciepła zapewniających bezpieczeństwo energetyczne. Polska posiada wystarczające zaplecze surowcowe i technologiczne, aby produkować jakościowy pellet na odpowiednio wysokim poziomie.

Instalacja, która zawsze pracuje pełną parą

Optymalna i bezpieczna dla środowiska eksploatacja instalacji grzewczej wymaga nie tylko zakupu kotła spełniającego wymagania rozporządzeń unijnych, ale także stosowania paliwa o odpowiednich parametrach oraz prawidłowego wyregulowania urządzenia grzewczego.

– Uważam, że większość działających na rynku producentów kotłów pelletowych posiada w swojej ofercie naprawdę dopracowane, w pełni zautomatyzowane konstrukcje, gwarantujące wysoką sprawność i niezawodność oraz niską emisję zanieczyszczeń – przyznaje dr hab. inż. Rafał Urbaniak. – Niestety, obserwujemy w ostatnich miesiącach „wysyp” pelletów wątpliwej jakości, pozyskiwanych z niepewnych źródeł. Użytkownik kotła pelletowego musi więc we własnym zakresie modyfikować parametry procesu spalania, a nie jest to łatwe bez informacji zwrotnej o aktualnym przebiegu tego procesu – podkreśla.

Od wielu lat w branży motoryzacyjnej i w energetyce zawodowej stosuje się urządzenia, które na bieżąco mierzą stężenie tlenu w spalinach wylotowych. W oparciu o ten pomiar układ sterowania może prawidłowo i w pełni automatycznie wprowadzać korekty w ustawieniach. Analizatory i sterowniki to urządzenia, które optymalizują proces spalania, obniżają zużycie paliwa i chronią środowisko naturalne. Kocioł pelletowy wyposażony w taki sterownik i analizator spalin zapewnia przyjazne dla środowiska i ludzi, bezobsługowe palenie z minimalną ilością popiołu. Kocioł osiąga taką sprawność jak w warunkach laboratoryjnych, spełnia najnowsze wymagania norm oraz umożliwia pełną kontrolę nad całą instalacją. Takie urządzenie grzewcze pobiera dokładnie tyle paliwa, ile jest niezbędne do zapewnienia komfortu cieplnego domownikom, co przekłada się na realne oszczędności w domowym budżecie.

Inwestor oszczędza także na adaptacji kotłowni, ponieważ pellet workowany nie wymaga dostosowywania miejsca magazynowego.

Podsumowanie

Eksperci branży grzewczej coraz częściej rekomendują kocioł na biomasę jako aktualnie najbardziej perspektywiczne i najbezpieczniejsze źródło ciepła. Warto podkreślić, że wśród nich znajdują się producenci urządzeń grzewczych, którzy w swoich ofertach posiadają różne rodzaje kotłów, w tym węglowe i gazowe, oraz pompy ciepła. Z nowoczesnym kotłem pelletowym inwestor zyskuje gwarancję dostępności paliwa, spełnienia ciągle zmieniających się norm, ograniczenia zużycia opału i stałego utrzymywania poprawnych parametrów emisyjnych. Kocioł pelletowy to dobra inwestycja, rozwiązanie na teraz i na przyszłość, oraz wolność od zmartwień.

dr hab. inż. Rafał Urbaniak

r.urbaniak@brager.com.pl

Izba Gospodarcza Urządzeń OZE