Gouden Gouden Penning Penning 2020: 2020: Erika Erika Vlieghe Vlieghe Karel KarelVelle, Velle,voorzitter voorzitterKVAB KVAB2019-2020 2019-2020
De DeGouden GoudenPenning, Penning,de demeest meestprestigieuze prestigieuzeprijs prijsdie diede de KVAB KVAB jaarlijks jaarlijks uitreikt, uitreikt, wordt wordt traditioneel traditioneel overhandigd overhandigd op opde deOpenbare OpenbareVergadering Vergaderingvan vande deKVAB KVABinindecemdecember. ber.InIn2020 2020werd werdde deGouden GoudenPenning Penningaangekondigd aangekondigd tijdens tijdens een een digitale digitale uitzending uitzending van van de de KVAB KVAB op op 19 19 december. december. De De plechtige plechtige uitreiking uitreiking kan kan pas pas inin 2021 2021 plaatsvinden plaatsvinden op op een een moment moment dat dat dit dit mogelijk mogelijk zal zal zijn zijn en enrekening rekeninghoudend houdendmet metde demaatregelen maatregelenininverband verband met metCOVID-19 COVID-19die dieop opdat datogenblik ogenblikzullen zullengelden. gelden.
Doorhaar haarde deGouden GoudenPenning Penningtoe toete tekennen kennenwenst wenstde de Door KVAB een een krachtig krachtig signaal signaal te te geven geven aan aan de de maatmaatKVAB schappelijke relevantie relevantie van van de de wetenschap. wetenschap. Het Het isis schappelijke mede dank dank zijzij haar haar kordaat kordaat en en deskundig deskundig optreden optreden mede datde debevolking bevolkingmeer meervertrouwen vertrouwenheeft heeftininde dewetenwetendat schap. schap. Metdeze dezeGouden GoudenPenning Penningwenst wenstde deKVAB KVABalle allewetenwetenMet schappers te te eren eren die die zich zich van van bij bij het het begin begin sterk sterk schappers hebben ingezet ingezet voor voor het het beheersen beheersen en en terugdringen terugdringen hebben van de de complexe complexe en en lange lange COVID-19-crisis. COVID-19-crisis. Erika Erika van Vlieghe was was het het boegbeeld boegbeeld van van deze deze groep, groep, die die de de Vlieghe afgelopenmaanden maandenautoriteit, autoriteit,daadkracht daadkrachtén énresultaresultaafgelopen tentoonde. toonde. ten Verderheeft heeftde deKVAB KVABlof lofvoor voorde dewijze wijzewaarop waaropzijzijmet met Verder de media media en en het het publiek publiek communiceert communiceert over over de complexemateries materieszoals zoalsde deontwikkeling ontwikkelingen enhet hetterugterugcomplexe dringen van van een een pandemie: pandemie: op op een een betrokken, betrokken, dringen enthousiaste,heldere heldereen eninzichtelijke inzichtelijkemanier. manier.Zij Zijbrengt brengt enthousiaste, inzichtover overde degevaren gevarenvan vande depandemie pandemieen ende demaatmaatinzicht regelendie diewe wemoeten moetenvolgen, volgen,en enover overde deopdracht, opdracht, regelen derol rolen ende degrenzen grenzenvan vanwetenschap, wetenschap,dus dusook ookover overde de de grenzen van van de de impact impact van van de de wetenschappelijke wetenschappelijke grenzen adviezen die die “vooral “vooral controleerbaar controleerbaar moeten moeten zijn”. zijn”. adviezen Over alle alle aspecten aspecten van van de de coronacrisis coronacrisis heeft heeft zijzij een een Over gefundeerdemening. mening.De Demenselijke menselijketol toldie diede decrisis crisiseist eist gefundeerde laathaar haarniet nietonberoerd. onberoerd. laat
Toen Toen er er nagedacht nagedacht moest moest worden worden over over mogelijke mogelijke kandidaten kandidatenvoor voorde deGouden GoudenPenning Penning2020 2020was washet hetsnel snel duidelijk duidelijkdat datprofessor professorErika ErikaVlieghe Vlieghe(coverfoto), (coverfoto),arts artsen en infectiologe, infectiologe,de delaureaat laureaatzou zouworden. worden.De Deprijs prijsbekroont bekroont immers immers sterke sterke persoonlijkheden persoonlijkheden die die een een voorbeeldrol voorbeeldrol opnemen opnemenen endie dievoor voorhet hetbrede bredepubliek publiekeen eenbelangbelangrijke rijkebijdrage bijdrageleveren leverentot tothet hetaanmoedigen aanmoedigenen enverspreiverspreiden denvan vanwetenschap wetenschapof ofkunst. kunst.Tijdens Tijdensde deCoronacrisis Coronacrisis was wasde dewijze wijzewaarop waaropde demaatschappelijke maatschappelijkerelevantie relevantie van van de de wetenschap wetenschap tijdens tijdens debatten debatten inin de de politieke politieke gremia gremia en en inin de de media media alsmaar alsmaar zichtbaarder zichtbaarder werd, werd, voor voorde deKVAB KVABen ende deJonge JongeAcademie Academieeen eenbelangrijk belangrijk signaal. signaal. Tijdens Tijdenshet hetvoorbije voorbijejaar jaarkon koneenieder eeniederdagelijks dagelijkservaren ervaren dat dat de de burger burger meer meer vertrouwen vertrouwen inin de de wetenschap wetenschap heeft heeftgekregen. gekregen.Politici Politicikunnen kunnenhet hetzich zichhoe hoelanger langerhoe hoe minder minderveroorloven veroorlovenom omgeen geenrekening rekeningte tehouden houdenmet met de de gefundeerde gefundeerde standpunten standpunten die die experten experten innemen, innemen, al al zijn zijn die die het het onderling onderling niet niet altijd altijd met met elkaar elkaar eens. eens. InIn 2020 2020isishet hetbelang belangvan vande dewetenschap wetenschapvoor voorde desamensamenleving leving opvallend opvallend gegroeid. gegroeid. InIn binnenbinnen- en en buitenland buitenland zijn zijner erwetenschappers wetenschappersvoor voorhet hetvoetlicht voetlichtgetreden getredendie die hun hun expertise expertise ter ter beschikking beschikking stelden stelden en en die die hun hun nek nek uitstaken uitstaken om, om, samen samen met met ambtenaren ambtenaren en en politici, politici, de de pandemie pandemie inin te te dijken. dijken. De De burger burger raakte raakte inin geen geen tijd tijd vertrouwd vertrouwd met met een een grote grote groep groep van van geëngageerde geëngageerde vrouwen vrouwen en en mannen, mannen, die die dagelijks dagelijks inin de de media, media, op op radio radioen entelevisie televisieverschenen: verschenen:virologen, virologen,infectiologen, infectiologen, epidemiologen, epidemiologen,bio-statistici bio-statisticien ennoem noemmaar maarop. op. De De Academie Academie wenst wenst de de Gouden Gouden Penning Penning 2020 2020 aan aan professor professorVlieghe Vlieghetoe toete tekennen, kennen,niet nietomwille omwillevan vanhaar haar baanbrekend baanbrekend onderzoek onderzoek –– dat dat indrukwekkend indrukwekkend isis –– maar maarom omandere andereredenen. redenen.
66
De KVAB KVAB onderstreept onderstreept tot tot slot slot haar haar volharding volharding en en De doorzettingsvermogen. Erika Erika Vlieghe Vlieghe blijft blijft open open staan staan doorzettingsvermogen. voor een een evenwichtig evenwichtig en en open open debat debat met met politici, politici, voor ambtenarenen encollega’s collega’svan vanandere anderedisciplines, disciplines,zowel zowel ambtenaren binnenals alsbuiten buitende deofficiële officiëleadviesorganen, adviesorganen,ondanks ondanks binnen despanningen, spanningen,twijfels twijfelsen enkritiek, kritiek,ondanks ondanksde demoeilijke moeilijke de werkomstandigheden, inin weerwil weerwil van van de de uiteenlouiteenlowerkomstandigheden, pende meningen meningen en en de de verschillende verschillende politieke politieke pende agenda’s.Al Aljaren jarenvóór vóórCovid-19 Covid-19was waszijzijvertrouwd vertrouwdmet met agenda’s. crisisbeheer, maar maar de de levensbedreigende levensbedreigende crisis crisis van van crisisbeheer, vorigjaar jaarwas wasanders. anders.Om Omdie diereden redenzat zatzijzijhet heteerste eerste vorig Belgische coronacongres coronacongres voor voor dat dat op op 99 september september Belgische 2020doorging doorgingininhet hetPaleis Paleisder derAcademiën Academiënwaar waarzijzijeen een 2020 bevlogenrede redehield. hield.Ze Zehield hielder ereen eenpleidooi pleidooivoor voorde de bevlogen oprichting van van een een permanente permanente wetenschappelijke wetenschappelijke oprichting gemeenschaprond rondhet hetcoronavirus. coronavirus.Haar Haarstandvastigstandvastiggemeenschap heidblijkt blijktook ookuit uithet hetfeit feitdat datze zeniet niette teberoerd beroerdisisom, om, heid indien nodig, nodig, te te pleiten pleiten voor voor “drastische, “drastische, radicale radicale en en indien eenvoudige maatregelen” maatregelen” of of aan aan politici politici te te zeggen zeggen eenvoudige waarophet hetstaat: staat:“als “alsjejehuis huisininbrand brandstaat, staat,moet moetjejeiets iets waarop doen”. doen”.
