GazeTa nie TyLKo DLa TycH KTÓrzy DeKLarujĄ naroDowoŚĆ ŚLĄSKĄ
czaSopiSmo GÓrnoŚLĄSKie
religio, baby a polok Idzie Wielganoc, momy nowego papiěża – bez tuż ni ma sie co dziwać, iże we tym numerze je kupa religie. A kiej tak wszyjscy radzi momy Franciszka, mie je festelnie żol, jak zawiedli my sie na biskupie Wiktorze.
nr 3 (16) marzec 2013 iSSn 2084-2384 nr inDeKSu 280305 cena 1,50 zŁ (8% VaT)
To niŷ je nasze!
T
eż mi sie zdowało, we blank piěrszym numerze Cajtunga pisali my radośnie: Nowy biskup to těż Hanys. Zaś razěm pokozało sie, co Wiktor Skworc nale ô tym przepomnioł… Nale wierza, co Franciszek bydzie zawdy taki som, jak we pieszym ty dniu pontyfikatu! I wierza, co farorze a kapelonki pomiarkujom, iże idzie być dobrym katolikiěm bez święconki. Bo to niě je nasz, ślůnski obyczaj. Wierza też, iże inakszy Franciszek też – chocia niě wůl – zrychtowoł nom wielgo przysługa. Genau pon Franciszek Marek, profesor nacjonalizmu a sklerozy, pardon, dialektologii a historii. Napisoł ôn ekspertyza ślůnskij godki, kiero mo tela spůlnego ze ekspertyzom, co jo ze murzīněm. Nale może Sejm terozki wymiarkuje, co wszyjstkie te profesorski ekspertyzy skirz godki, to niě je żodno nauka, inoś ôbyczno ideologio. Ŏni padajom, co ślůnsko godka je polsko, skirz takigo samego polskigo nacjonalizmu, jako u Marka. Tela inoś, co młodsze profesory praczom lepij sie kryć! We tym numerze momy tyż kupa ślůnskij godce. Niě inoś skuli tego Marka, nale těż baji tego, co inakszy Marek (Plura) zaś we Sejmie startuje ze zakonem skuli godki regionalněj. A zaczynomy sie tyż wadzić jaki je nasz Ślůnsk, Gůrny (chneda jak po polsku), abo genau po naszěmu – Wiěrchni! I momy těż we numerze tela historie. No ale to Dzień Kobiet, bez tuż pokazujemy dwie wielgi Ślůnzoczki. Jedna była grafini, wtůro była socjalistka, nale ôbiedwie wiela robiły do Ślůnska. A ku těmu momy 150 lot chrztu Ślůnska. Bez tuż piszěmy ô tych, kierzy go chrzcili. I tak zaś wracamy ku těmu, iże momy we numerze kupa religie. Momy tyż trocha polityki. No ale przeca we Rybniku wybory senatora, a we nich ślůnski autonomista, genau ze ślůnskij nacyje. Paweł Polok, taki Polok chocia Ślůnzok. Skwolejcie za nim, coby my mieli drugigo, kole Kutza, ślůnskigo senatora. DariuSz DyrDa Szef-reDacHTůr
Czytej str. 3
Hazok zaś podciepnie bajtlom maszkety a kroszonki Skuli fajrowanio bez nos, Katolikow Rzymskich ôdkupiŷnio ludzkości i zmartwywstanio Pombůczka u wszyjstkich chrześcijan bez wieki powstało srogo roztomaitych ôbrzyndůw.
K
ożdo nacyja mo je trocha inkszo i dobrze, iźli tako je. Werzyjcie sie we Niŷdziela Palmowo: inaksze palmy we kościele majom gorole a inakszem Ślonzoki. Te fest posztrajchowane sztucznymi tuszkami i wysoke som gorolski, juzaś barżi naturalne z bukszpanŷm a baziami - to nasze. Biere się to z inkszch starożytnych zwyczajůw plemion ślonskich i inkszych tych ze
wschodu, keżi niŷdowno tukiej ôstali przykludzŷni. Takim niý ślůnskim ôbrzyndym je tyż łażynie ze swiŷnconym we wielgo sobota. Nikogo niŷ namawiam, coby przestoł tyn ôbyczaj praktykować – som z familiom łaża poświŷncić, ale tak troszka inakszy, jak to robiom Poloki. Spytocie co robia inaczy? Ano nie biera cołkigo forant, a ino symbolicznie: kroszonka, chazoka ze cukru, baranka ze ciasta, sůl, sznitka chleba a czasami koncek wůsztu. Moje starzīki ze swiŷnconym niŷ łaziŷli wcale bo niŷ było w jejch famili takigo ôbyczaju. Jedzŷnie dlo nich to była świyntość sama we sobie i jak kromka chleba śleciała na ziŷmia to Dźwigali, całowali jom prośiŷli Po-
mbůczka ô wybaczeni, że z jego darem tak niŷuważnie sie ôbeszli. Dzisioj dużo farorzy zapomiało ô darach bożych i żyjom ponad stan i skiż tego Duch Świŷnty na Biskupa Rzymu posłoł Franca, coby na muster Franca ze Asyżu zrobiůł troszka ordungu. Jako Katolik rod żech je festelnie z takigo Papiŷża, bo możno ôn polskim nacjonalistom ôświŷci, co katolicki to tyż ślůncki, a niŷ ino polski Kościoł. I wierza, co za Franca kler bydzie mioł umiar, a zaś wielganocny Hazok bydzie do bajtli zabrany, chocia podciepnie tŷż, jak piěrwyj, maszkety a kruszonki a nie īno graczki. Lyjo Swaczyna (KaToLiK rzymSKi, niŷ poLSKi)
A Podium to pewien symbol. Od 40 lat śląską halą, gdzie dzieją się najważniejsze imprezy, jest Spodek. Podium z niemal 17 000 widzów jest ponad dwukrotnie większy. Tego rodzaju inwestycje dowodzą, że Gliwice mają ambicje przegonić Katowice. Gigantyczna galeria handlowa, przy gliwickim skrzyżowaniu autostrad, to kolejne miejsce czyniące z miasta tego metropolię. Jeśli idea jednego województwa górnośląskiego się ziści, to władze Gliwic mogą powiedzieć: po co kłótnie o stolicę między Katowicami a Opolem. Zróbcie ją w środku drogi, u nas! – czytaj str . 5.
Dziś nie da się jednocześnie pszać Ślůnskowi i głosować na PiS. Bo PiS uznaje śląskość tylko w folklorystycznej, skansenowej formie, a cała reszta jest według tej partii albo polskością albo antypolskością. Głosując na PiS mówi się NIE narodowości śląskiej i językowi śląskiemu, oraz oczywiście śląskiej autonomii. – czytaj str. 4