Κωδ. Εντύπου: 018115
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 | Τεύχος 25
BuildingGreen ΔΟΜΗΣΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
• Ένας κήπος στο Λονδίνο • Πιστοπoίηση - Αξιολόγηση & Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων • Συνέδριο Energy in Buildings • EXPO MEETINGS 2012: BuildingGreen - BioEnergy - Sun&Shadow
ΚΡΗΤΗΣ 13, 142 31 Ν. ΙΩΝΙΑ
INDEX
BuildingGreen ΔΟΜΗΣΗ - ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
News ΠΑΝΕΛ 6. AID ENGINEERING: Γεωθερμία και Κλιματισμός Θεωρία και Πρακτικοί κανόνες / DRUCKFARBEN: Απονομή του Πρώτου Πιστοποιητικού ISO 50001 στον Όμιλο DruckFarben, από την T�V HELLAS 7. ΤΖΑΝΟΣ: Εξοικονόμηση ενέργειας έως 60% με τον αυτοματισμό TORRENT Energy Saving System / SMA: Διαδικτυακό λογισμικό Sunny Design 8. JUBILAND: Σύστημα Εξωτερικής Θερμομόνωσης Jubizol XPS - Thermocoat / LG ELECTRONICS (LG): Αντλίες θερμότητας Hydrokit από την LG / ΟΙΚΟΕΝΕΡΓΕΙΑ: Απόδοση στη θέρμανση και άμεσα ζεστό νερό χρήσης με Αντλία Θερμότητας από την Οικοενέργεια! ECO-NEA 9. AID ENGINEERING: Έπαινος στην Aid Engineering για το κτίριο της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας στη Λευκωσία / ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: Το Πράσινο Σχολείο του Φαλήρου 10. ESHA: Έξυπνη Μόνωση με Πράσινη Αισθητική / 7Η BIENNALLE: 7η Biennalle Νέων Αρχιτεκτόνων στο Μουσείο Μπενάκη / ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ: Ευρωπαϊκή Καμπάνια Ενεργειακά Αποδοτικών Κατασκευών 11. GREEK ARCHITECTURAL TALENT: Διαγωνισμός Greek Architectural Talent / ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: Πράσινη Επιχειρηματικότητα Online 12. SCHNEIDER ELECTRIC: To Data Center University ενσωματώνεται στο Energy University της Schneider Electric ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΕΚΘΕΣΕΙΣ 13. Εχpo Meetings 2012: BuildingGreen - BioEnergy - Sun&Shadow 2012 23. Διεθνές συνέδριο "ENERGY IN BUILDINGS"
Τα ενυπόγραφα κείμενα είναι προσφορά των συντακτών τους, των οποίων και τις απόψεις εκφράζουν. Κείμενα και φωτογραφίες δεν επιστρέφονται. Η διεύθυνση των εκδόσεων Shape Communication ΕΠΕ τεχνικές εκδόσεις, διατηρεί το δικαίωμα να τα αναδημοσιεύει σε χρόνο που κρίνει σκόπιμο, εφ’ όσον ανταποκρίνονται στις ανάγκες ενημέρωσης των αναγνωστών μας. H διεύθυνση και οι συνεργάτες καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την επαλήθευσή τους, δεν φέρουν ευθύνη για την ακρίβεια των τεχνικών και λοιπών χαρακτηριστικών των μηχανημάτων και ειδών που παρουσιάζονται σε κείμενα ή πίνακες της έκδοσης. Οι κ.κ. κατασκευαστές και οι αντιπρόσωποί τους παρακαλούνται για τον έλεγχο και τη διόρθωση τυχόν λαθών για την ορθή ενημέρωση των σχετικών στοιχείων. BuildingGreen magazine is published quarterly in Greece, by Shape Communication LTD P.O. Box 53 100 GR - 142 10 ATHENS GREECE No part of this edition may be reprinted without prior written permission of the copyright owners. Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση, ανατύπωση και αναπαραγωγή των περιεχομένων του BuildingGreen (κείμενα, θεματολογία, κ.λπ.) χωρίς να έχει προηγουμένως δοθεί η έγγραφη άδεια του εκδότη. Κάθε παραβίαση της παραπάνω απαγόρευσης διώκεται με βάση το νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων. ΜΕΛΟΣ
IFAI
ISSN 1790-9961
ΡΕΠΟΡΤΑΖ 24. Πιστοποίηση - Αξιολόγηση & Ενεργειακή Αναβάθμιση Κτιρίων
Review ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ 28. Zumthor, Ένας κήπος στο Λονδίνο
ΕΚΔΟΤΗΣ Θ. Σηφοστρατουδάκη ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Γ. Σηφοστρατουδάκης ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Αγαθή Σακκά
Φωτογραφία: Zumthor, Ένας κήπος στο Λονδίνο (Μανώλης Ηλιάκης)
25
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΕΥΧΟΥΣ Μ. Ηλιάκης, Λ. Πισκιτζής, Σ. Ζερεφός, Χ. Τέσσας, Δ. Κονταργύρης, Θ. Ανδρικόπουλος, Δ. Ιμπραήμ, Α. Τσαγκρασούλης, Μ. Σανταμούρης, Ε. Σκουλά, Ι. Σταυρόπουλος, Γ. Φατσέας, Α. Γαλανόπουλος, Ε. Μαρινάκης ΥΠΕΥΘΥΝOΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Γιάννης Μπαρμπαγεωργόπουλος ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Σουζάνα Κόκοτζη
EDITORIAL Building Green 2012, Κλείνοντας μια γεμάτη και άκρως παραγωγική χρονιά, με εργασίες, συνεργασίες και δράσεις που φέρνουν τα πράσινα κτίρια, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ενέργεια στο επίκεντρο των εξελίξεων, το 2012 έδωσε σημαντική ώθηση και ολοκλήρωσε έναν κύκλο εργασιών που σηματοδοτούν τις εξελίξεις για το άμεσο αλλά και το βαθύτερο μέλλον. Με τον σημαντικότερο κύκλο επαγγελματικών συναντήσεων και εκθέσεων για τους κλάδους των ενεργειακά αυτόνομων κτιρίων, της δόμησης, των ΑΠΕ αλλά και της αναβάθμισης του αστικού τοπίου, η πλατφόρμα Building Green και οι υποστηριζόμενες πλατφόρμες Bioenergy και Sun&Shadow έδειξαν για ακόμα μία χρονιά τη δυναμική κια την παρουσία τους στην ελληνική αγορά και την επιχειρηματική σκηνή, συγκεντρώνοντας πλήθος επαγγελματιών και επισκεπτών. Παράλληλα, ο ολοκληρωμένος κύκλος συνεδριακών εκδηλώσεων που παραδοσιακά συνδιοργανώνεται μαζί με τις επαγγελματικές εκθέσεις, φιλοξένησε και το 2012 τους σημαντικότερους φορείς της ελληνικής
ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Ελευθερία Γκρίτση
αγοράς και βιομηχανίας κτιρίων, τον επιστημονικό κόσμο αλλά και πλήθος επισκεπτών που παρακολούθησαν με αμείωτο ενδιαφέρον όλες τις εκδηλώσεις. Με στόχο την πολύπλευρη ενημέρωση αλλά και την παρουσίαση στην ελληνική αγορά τόσο των ελληνικών όσο και των διεθνών τάσεων στον κλάδο, το 5ο Eco Building Conference, το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Παθητικά Κτίρια και η 2η Επιστημονική Ημερίδα Ενέργεια από Βιομάζα, κάλυψαν εκτενώς τους μεγαλύτερους κλάδους της σύγχρονης Βιώσιμης Ανάπτυξης και των πεδίων επιχειρηματικής δράσης και επενδύσεων στην Ελλάδα. Για ακόμη μία χρονιά η επαγγελματική πλατφόρμα Building Green κλείνει έναν κύκλο εργασιών με δυναμική παρουσία και με ένα πλήρες πρόγραμμα, ανοίγοντας το 2013 με τις καλύτερες προοπτικές και με συνεργασίες και δυναμική στον χώρο που επιβεβαιώνει τις προσπάθειες αλλά και την επιμονή στο επίπεδο πληροφόρησης και υπηρεσιών Building Green. Μαζί, δυναμικά υποδεχόμαστε το 2013!
CREATIVE ASSOCIATE SHAPE STUDIO DTP Βασιλική Συροπούλου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Βασίλης Φατούρος ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΙ Μεγακλής Γαντζίας ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Σουζάνα Κόκοτζη ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ PROFILM PACK A.E. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ SHAPE COMMUNICATION ΕΠΕ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Νίκος Σκονδρέας, Μαρία Μπογιατζίδου, Σουζάνα Κόκοτζη ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Β. Μπαλάσης, τηλ.: 210 52 24 217 ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ: 15€ (συν έξοδα αποστολής) ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ: 50€ ΕΤΗΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ: Ελλάδα 30€, Εκτός Ελλάδας 70€ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Κρήτης 13, 142 31 Ν. Ιωνία, Αθήνα Τηλ.: 210 27 23 628, 210 27 18 583 Fax: 210 27 98 487 info@shape.com.gr www.shape.com.gr
AID ENGINEERING
Γεωθερμία και Κλιματισμός Θεωρία και Πρακτικοί κανόνες Ένα νέο βιβλίο προστίθεται στην Ελληνική βιβλιογραφία με τίτλο "ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ, θεωρία και πρακτικοί κανόνες". Αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια του μελετητή Νικόλαου Ψαρρά να παρουσιάσει τις βασικές αρχές της αβαθούς γεωθερμίας. Το σύγγραμμα αυτό αποτελεί ένα πλήρες εγχειρίδιο για τα γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού και απευθύνεται σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να αποκτήσει τις βασικές γνώσεις περί αβαθούς [ή επιφανειακής] γεωθερμίας. Στόχος του συγγράμματος είναι η κατανόηση των βασικών αρχών λειτουργίας των γεωθερμικών συστημάτων κλιματισμού, αλλά και η ανά-
λυση των διαφόρων ειδών και χρήσεων των συστημάτων αυτών. Η γεωθερμία μπορεί να προσφέρει λύση σε κάθε είδους κτίριο ανεξάρτητα από το μέγεθος του, σε ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια. Η ενεργειακή και χρηματική εξοικονόμηση που προκύπτει από τη χρήση των γεωθερμικών συστημάτων κλιματισμού είναι υψηλή, καταργώντας τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης - ψύξης, ενώ παράλληλα η τεχνολογία που χρησιμοποιείται είναι φιλική προς το περιβάλλον και θεωρείται ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Το βιβλίο αυτό διατίθεται από τα κεντρικά βιβλιοπωλεία (Παπασωτηρίου, Ελευθερουδάκης) με ISBN: 978-960-9724-00-5.
ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ
DRUCKFARBEN
Απονομή του Πρώτου Πιστοποιητικού ISO 50001 στον Όμιλο DruckFarben, από την T�V HELLAS Ο Οργανισμός Επιθεώρησης και Πιστοποίησης T�V HELLAS απένειμε στον Όμιλο DRUCKFARBEN -Χρώματα KRAFT, Συστήματα Εξοικονόμησης Ενέργειας BIOCLIMA, Μελάνια εκτύπωσης και συσκευασίας- το Πιστοποιητικό Διαχείρισης Ενέργειας, σύμφωνα με το νέο διεθνές Πρότυπο ISO 50001:2011, έπειτα από την πιστοποίηση των εταιρειών του Ομίλου, DFH DRUCKFARBEN ABEE και ΝΤΡΟΥΚΦΑΡΜΠΕΝ ΕΛΛΑΣ AEBE. Η απονομή του Πιστοποιητικού πραγματοποιήθηκε στην εκπρόσωπο της Εταιρείας κα. Βιργινία Καρέντζου, Project Manager - Chemical Engineer του Ομίλου DRUCKFARBEN, από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της T�V HELLAS κ. Γεώργιο Κεχριμπάρη, στο πλαίσιο των εργασιών του Συνεδρίου Enertech 2012, το οποίο διοργανώθηκε από τη 1 έως τις 3 Νοεμβρίου 2012, κατά τη διάρκεια της 7ης Διεθνούς Έκθεσης Energy Photovoltaic, από τη LeaderExpo και το ΕΒΕΑ. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν στελέχη και των δύο οργανισμών μεταξύ των οποίων, από από τον Όμιλο DRUCKFARBEN οι κ. κ. Νίκος Ζωγράφος, Technical Manager - Chemical Engineer και Τάσος Βίγλατζης, Energy Manager - Chemical Engineer του Ομίλου και από την T�V HELLAS η Διευθύντρια Ανάπτυξης κα Μαρία Πιτσίκα και ο Systems Certification Deputy Manager & ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
6 ΠΑΝΕΛ
Energy and Environmental Department Head κ. Παναγιώτης Αχλάδας. Ο όμιλος DRUCKFARBEN ήταν ο πρώτος Οργανισμός στην Ελλάδα που εγκατέστησε και εφάρμοσε πιστοποιημένο Σύστημα Διαχείρισης Ενέργειας σύμφωνα με το πρότυπο ISO 50001:2011. Το αντικείμενο δραστηριοτήτων καθώς και το πεδίο εφαρμογής του Συστήματος Διαχείρισης Ενέργειας είναι ο "Σχεδιασμός, Παραγωγή, Αποθήκευση, Διανομή και Εμπορία Εκτυπωτικών Μελανιών" και "Σχεδιασμός, Παρα-
γωγή, Αποθήκευση, Διανομή και Εμπορία Χρωμάτων (KRAFT), Βερνικιών, Στόκων και Συστημάτων Ενεργειακής Αναβάθμισης και Εξοικονόμησης Ενέργειας Κτιρίων (BIOCLIMA)", για τις εταιρείες του Ομίλου DFH DRUCKFARBEN ABEE και ΝΤΡΟΥΚΦΑΡΜΠΕΝ ΕΛΛΑΣ AEBE αντίστοιχα. Η σταθερή προσήλωση του Ομίλου στην ποιότητα αποδεικνύεται και από την πολύπλευρη πιστοποίησή του κατά ISO 9001, ISO 14000, EMAS και OHSAS, επίσης από την T�V HELLAS.
ΤΖΑΝΟΣ
Εξοικονόμηση ενέργειας έως 60% με τον αυτοματισμό TORRENT Energy Saving System Το TORRENT Energy Saving System πρόκειται για έναν αυτοματισμό ο οποίος μέσα από τη συνεχή επιτήρηση και τη βέλτιστη διαχείριση των μονάδων παραγωγής θερμικής ενέργειας οδηγει σε ένα ισορροπημένο ενεργειακό ισοζύγιο, εξοικονομώντας υψηλά ποσοστά ενέργειας Το TORRENT Energy Saving System εξασφαλίζει την επιθυμητή θερμοκρασία χώρου σε τέτοιους χρόνους ώστε να επιτυγχάνουμε τη μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας καθώς η θερμοκρασία του νερού προσαγωγής ρυθμίζεται ανάλογα με τις εξωτερικές συνθήκες. Εκμεταλλεύεται τις Ανανεώσιμες ή τις Εναλλακτικές Πηγές Ενέργειας όπως ηλιακούς συλλέκτες, λέβητες βιομάζας, ενώ με τον παράλληλο έλεγχο κυκλοφορητή συλλεκτών και καυστήρα, παρέχει πάντα ζεστό νερό χρήσης κατάλληλης θερμοκρασίας, με τον πλέον αποδοτικό αλλά και οικονομικό τρόπο. Ασύγκριτα πλεονεκτήματα παρέχουν η ενσωματωμένη αντικεραυνική και αντιπαγωτική προστασία, ενώ η εγκατάσταση και χρήση του είναι πολύ εύκολη. Έχοντας καταγράψει κάθε πιθανό τύπο εγκατάστασης θέρμανσης - 28 στο σύνολο - το TORRENT Energy Saving System έρχεται να καλύψει τη διαχείριση όλων των περιπτώσεων με σκοπό τη μεγιστοποίηση του ποσοστού εξοικονόμησης ενέργειας. Το TORRENT Energy Saving System εφαρμόζεται ιδανικά σε εγκαταστάσεις θέρμανσης με σώματα Panel ή σε ενδοδαπέδια θέρμανση πολυκατοικών, μονοκατοικιών, κτηρίων γραφείων, σχολείων, νοσοκομείων κ.α.
Χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα διαρκής εξοικονόμηση ενέργειας • Εφαρμόζεται σε κάθε τύπο θέρμανσης. • Εξασφαλίζει την επιθυμητή θερμοκρασία χώρου καθώς η θερμοκρασία προσαγωγής ρυθμίζεται ανάλογα με τις εξωτερικές συνθήκες. • Εκμεταλλεύεται τις Ανανεώσιμες ή Εναλλακτικές Πηγές Ενέργειας όπως ηλιακούς συλλέκτες, λέβητες βιομάζας κ.α. • Μέγιστη οικονομία στην κατανάλωση καυσίμου. • Παράλληλος έλεγχος κυκλοφορητή, συλλεκτών και καυστήρα έτσι ώστε να έχουμε πάντα ζεστό νερό χρήσης, κατάλληλης θερμοκρασίας, με τον πλέον αποδοτικό και οικονομικό τρόπο. • Διαφορικός έλεγχος θερμοκρασίας με δυνατότητα απεικόνισης τιμών των παραμέτρων θέρμανσης και ζεστού νερού χρήσης.
• Πολλαπλές εναλλακτικές λειτουργίες όπως οικονομική ή νυκτερινή. • Διαθέτει αντικεραυνική και αντιπαγωτική προστασία. • Απλή εγκατάσταση και εύκολη χρήση.
ΣΥΣΤΗΜΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ
SMA
Διαδικτυακό λογισμικό Sunny Design Η SMA διαθέτει λύση για εύκολη διαστασιολόγηση φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων μέσω διαδικτύου. Εφοδιασμένο με τις πιο σημαντικές πληροφορίες, το πρόγραμμα υπολογίζει τη βέλτιστη διαστασιολόγηση για τη φωτοβολταϊκή εγκατάσταση. Τόσο η γραφιστική απεικόνιση, όσο και ο σχεδιασμός είναι ιδανικοί, σύμφωνα με το Photon. Στο www.SunnyDesignWeb.com, η SMA διαθέτει την αναβαθμισμένη έκδοση 3.0 του λογισμικού σχεδίασης για διαδικτυακή χρήση σε όλα τα προγράμματα πλοήγησης και τις φορητές συσκευές - συ-
μπεριλαμβανομένων των tablet και των προϊόντων της Apple. "Με τη χρήση της διαδικτυακής έκδοσης, ο χρήστης δεν χρειάζεται να εγκαταστήσει το λογισμικό στον υπολογιστή του. Ο σχεδιασμός της εγκατάστασης μπορεί να επιτευχθεί σχεδόν οπουδήποτε - αρκεί να υπάρχει σύνδεση με το διαδίκτυο. Ένα ακόμα πλεονέκτημα είναι ότι δε χρειάζεται πλέον download ή ενημέρωση λογισμικού. Οι χρήστες διαθέτουν πάντα την πιο ενημερωμένη έκδοση του λογισμικού. Η επιφάνεια εργασίας σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε το πρό-
γραμμα να μπορεί απλά και αξιόπιστα να λειτουργεί δια της αφής. Το λογισμικό επίσης αναγνωρίζει το υλισμικό που χρησιμοποιείται και αυτόματα προσαρμόζει τη μορφή της επιφάνειας εργασίας. Το Sunny Design Web τώρα λαμβάνει υπόψη του συστήματα ενεργειακής αποθήκευσης, όπως το Sunny Backup της SMA, κατά την πρόγνωση της ιδιοκατανάλωσης. Το διαδικτυακό εργαλείο επίσης επιτρέπει multistring σχεδιασμό των υποστοιχειοσειρών της εγκατάστασης ανα ανιχνευτή σημείου μέγιστης ισχύος (MPP-Tracker).
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
7
JUBILAND
Σύστημα Εξωτερικής Θερμομόνωσης Jubizol XPS - Thermocoat Το σύστημα Εξωτερικής Θερμομόνωσης Jubizol XPS - Thermocoat είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας και ανάπτυξης σε συνεργασία με την FIBRAN AE. Η καινοτομία του συστήματος έγκειται στο γεγονός ότι συνδυάζει όλες εκείνες τις ιδιότητες που απαιτούνται για την χρήση σε σύνθετα συστήματα Εξωτερικής Θερμομόνωσης των κτιριακών όψεων, βάσει του προτύπου ETAG 004, μεταξύ των οποίων και την υψηλή διάχυση υδρατμών. Οι σημαντικότερες ιδιότητες του συστήματος είναι: • Ο χαμηλός συντελεστής θερμοαγωγιμό-
τητας, ο οποίος δηλώνεται με λD (W/mK). • Ελάχιστα υδροαπορροφητική επιφάνεια της εξηλασμένης πολυστερίνης. • Ισορροπημένη υδρατμοπερατότητα. • Ανάγλυφη επιφάνεια της Εξηλασμένης Πολυστερίνης για υψηλή πρόσφυση. • Ανθεκτικό σε μηχανικές καταπονήσεις, κρούσεις και φθορές. • Μείωση στο ελάχιστο σχηματισμού Θερμογεφυρών. • Εφαρμογή σε παλαιά και καινούργια κτίρια διαφόρων χρήσεων. • Ποικιλία σοβάδων, αποχρώσεων, υφών.
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ
LG ELECTRONICS (LG)
Αντλίες θερμότητας Hydrokit από την LG Η LG Electronics (LG) παρουσιάζει τις νέες ολοκληρωμένες λύσεις θέρμανσης για το σπίτι. Τα οικιακά κλιματιστικά LG, καθώς και οι αντλίες θερμότητας και Hydrokit αποτελούν τις ιδανικές λύσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες θέρμανσης κάθε σπιτιού, εξασφαλίζοντας εξοικονόμηση ενέργειας και μειώνοντας σημαντικά το κόστος θέρμανσης σε σχέση με το πετρέλαιο. Τα οικιακά κλιματιστικά LG καλύπτουν απόλυτα τις ανάγκες ενός σπιτιού για θέρμανση και ψύξη. Οι συσκευές κλιματισμού της LG διαθέτουν υψηλή αισθητική και εξελιγμένα τεχνικά χαρακτηριστικά, καθώς επίσης προσφέρουν σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας. Συγκεκριμένα η εξοικονόμηση σε σχέση με τις συμβατικές λύσεις θέρμανσης φτάνει το 80%, ενώ διαθέτουν υψηλούς συντελεστές απόδοσης
και φιλική προς το περιβάλλον λειτουργία. Χάρη στην προηγμένη τεχνολογία τους έχουν πολύ χαμηλό επίπεδο θορύβου κατά τη λειτουργία, ενώ τα ειδικά φίλτρα καθαρισμού αέρα των εσωτερικών μονάδων εξασφαλίζουν υγιεινό εσωτερικό περιβάλλον. Επιπλέον οι αντλίες θερμότητας Hydrokit της LG αποτελούν τηνπλέον οικονομική λύση για τη θέρμανση χώρου και νερού με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, αφού αποδίδουν έως και 4 φορές περισσότερη θερμότητα σε σχέση με ένα λέβητα πετρελαίου, εξασφαλίζοντας έως και 80% εξοικονόμηση χρημάτων. Πρόκειται για ολοκληρωμένα συστήματα θέρμανσης, που προορίζονται είτε για αντικατάσταση του παραδοσιακού λέβητα πετρελαίου είτε για εγκατάσταση σε νέες κατοικίες. Οι αντλίες θερμότητας Ηydro Kit είναι απόλυ-
τα συμβατές με σώματα καλοριφέρ και ενδοδαπέδια θέρμανση. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα ψύξης με την επιλογή των κατάλληλων εσωτερικών σωμάτων, αλλά και παροχής ζεστού νερού χωρίς επιπλέον κατανάλωση ενέργειας. Οι αντλίες θερμότητας Hydrokit είναι ιδανικές για μεγάλες κατοικίες και επαγγελματικούς χώρους. Είναι φιλικές προς το περιβάλλον, με σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και ελαχιστοποίηση των εκπομπών CO σε σύγκριση με τα συμβατικά συστήματα λέβητα.
ΑΝΤΛΙΕΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ
ΟΙΚΟΕΝΕΡΓΕΙΑ
Απόδοση στη θέρμανση και άμεσα ζεστό νερό χρήσης με Αντλία Θερμότητας από την Οικοενέργεια! Η εταιρία "ΟΙΚΟΕΝΕΡΓΕΙΑ" δραστηριοποιείται στον ενεργειακό τομέα, καλύπτοντας το φάσμα των ανανεώσιμων και συμβατικών πηγών ενέργειας. Η αντλία θερμότητας Αέρα/Νερού εκμεταλλεύεται την ενέργεια (θερμότητα) που υπάρχει δωρεάν στο περιβάλλον καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου, ακόμη και τις πιο κρύες μέρες. Με την εκμετάλλευση της ενέργειας αυτής, δια μέσου του εναλλάκτη μιας αντλίας θερμότητας, εξασφαλίζονται θερμοκρασίες κατάλληλες για θέρμανση.Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα των αντλιών θερμότητας Αέρα/Νερού που εξασφαλίζουν ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο θέρμανσης είναι: • Εγγυημένη λειτουργία σε πολύ χαμηλές εξωτερικές θερμοκρασίες • Επίτευξη παραγωγής ζεστού νερού ανάλογα με τις ανάγκες • Πιο γρήγορη επίτευξη επιθυμητής θερμοκρασίας νερού • Ταχεία απόψυξη με μηδενική πτώση θερμοκρασίας στους χώρους • Υψηλότερα CPO σε όλες τις θερμοκρασίες (για κάθε 1kW καταναλισκόμενης ενέργειας παράγονται έως 4kW) • Μηδενικές εκπομπές ρύπων. ΑΝΤΛΙΕΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ
8 ΠΑΝΕΛ
AID ENGINEERING
Έπαινος στην Aid Engineering για το κτίριο της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας στη Λευκωσία Η Aid Engineering βραβεύτηκε με τον πρώτο έπαινο που αντιστοιχεί στην τέταρτη θέση σε παγκόσμιο επίπεδο, για τη συμμετοχή της σε δημόσιο διαγωνισμό υπό την αιγίδα της Κεντρικής Συνεργατικής Τράπεζας. Ο διαγωνισμός αφορούσε στην υποβολή προτάσεων για τον πλήρη σχεδιασμό των νέων κτιριακών εγκαταστάσεων της τράπεζας στη Λευκωσία. Η συμμετοχή αυτή πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με ένα από τα μεγαλύτερα
αρχιτεκτονικά γραφεία της Αθήνας για την αποπεράτωση της μελέτης και της εγκατάστασης ενός γεωθερμικού συστήματος κλιματισμού, γεωθερμικού παθητικού δροσισμού καθώς και δοχείων αποθήκευσης πάγου. Η εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και χρημάτων που θα μπορούσε να επιτευχθεί από τα προβλεπόμενα συστήματα αγγίζει το 60-70%. Η διάκριση αυτή κρίνεται σημαντική, αν αναλογισθεί κανείς ότι υπεβλήθησαν συμμετοχές από όλο τον κόσμο.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Το Πράσινο Σχολείο του Φαλήρου Το 6ο νηπιαγωγείο του Παλαιού Φαλήρου είναι το πρώτο βιοκλιματικό σχολείο που λειτουργεί στη χώρα μας. Οι κάτοικοι της περιοχής το ονομάζουν "πράσινο σχολείο" γιατί οι στέγες του καλύπτονται σχεδόν πλήρως με γκαζόν και στη μία πλευρά του κυριαρχεί η παρουσία των φυτών. Το νηπιαγωγείο, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το Σεπτέμβριο του 2007, δεν είναι ένα συμβατικό σχολείο αλλά ένα σχολείο που αγαπά και σέβεται το περιβάλλον. Οι διαφορές του από ένα συμβατικό σχολείο λόγω των βιοκλιματικών στοιχείων που έχουν εφαρμοστεί συγκεντρώνονται κυρίως στα εξής: • Παράγει ηλεκτρική ενέργεια μέσω φωτοβολταϊκών συστημάτων που έχουν εγκατασταθεί στην ταράτσα του. Το σύστημα που είναι εγκατεστημένο από τον ΟΣΚ (Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων) για την εξοικονόμηση ενέργειας, είναι της τάξης ισχύος μέχρι 20 κιλοβάτ, διότι παραπάνω είναι πολύ δύσκολη η διαδικασία που απαιτείται. Επομένως το συγκεκριμένο σύστημα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες σε ρεύμα ενός σχολείου εάν είναι μέχρι 350 τετραγωνικά μέτρα. • Το ρεύμα που παράγουν τα φωτοβολταϊκά εφόσον υπερκαλύπτει τις ανάγκες του κτιρίου σε ενέργεια συσσωρεύεται σε μία μπαταρία κι από εκεί διοχετεύεται στη ΔΕΗ. • Διαθέτει αισθητήρες διοξειδίου του άνθρακα για αναβάθμιση και καθαρισμό του αέρα στις σχολικές τάξεις. • Έχει ειδικούς αυτοματισμούς, ώστε ο φωτισμός να μειώνεται ή να αυξάνεται
ανάλογα με την εξωτερική ηλιοφάνεια, ενώ τα φώτα αναβοσβήνουν αυτόματα με φωτοκύτταρα. • Τις πολύ ψυχρές μέρες το κτίριο θερμαίνεται με φυσικό αέριο. • 70% της στέγης καλύπτεται με γκαζόν. Στη μεσημβρινή πλευρά του κτιρίου έχει δημιουργηθεί ένας χώρος με τζάμι που συσσωρεύει ενέργεια η οποία επικοινωνεί με την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, όπου τα παιδιά βγαίνουν διάλειμμα και έτσι η αίθουσα αυτή θερμαίνεται μέσω της ενέργειας του ήλιου. Η κατασκευή του νηπιαγωγείου κράτησε ένα χρόνο και ο σχεδιασμός του στηρίζεται στις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, που αναφέρεται σε κτίρια που παράγουν μόνα τους ενέργεια και προστατεύουν το περιβάλλον. Τη μελέτη για όλες τις καινοτόμες αυτές δράσεις που εφαρμόστηκαν έκανε το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) ενώ το κτίριο σχεδίασε η αρχιτέκτονας Μαρίνα Βασιλοπούλου. Σύμφωνα με τον πρώην Διευθύνοντα Σύμβουλο του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων, Παν. Παταργιά, που παρακολούθησε την πορεία του έργου: "Εκτός από την εξοικονόμηση ενέργειας που εξασφαλίζουν οι βιοκλιματικές αυτές δράσεις, τα σχολεία αυτά θα συμβάλουν καταλυτικά στον περιορισμό της εκπομπής αερίων και κυρίως του διοξειδίου του άνθρακα. Εχει υπολογιστεί, ότι στην πλήρη εφαρμογή αυτού του προγράμματος υπάρχει μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 9.000 τόνους! Πρόκειται για μια σημαντική οικολογική ελάφρυνση". Το
υπουργείο έχει δρομολογήσει ήδη τη δημιουργία 1233 παρόμοιων σχολείων, μέχρι το 2012, στα οποία θα ενσωματωθούν όλες οι νέες μορφές εναλλακτικής ενέργειας και οι πλέον σύγχρονες τεχνολογίες. Διαθέτει ειδικό σχεδιασμό για τον εξαερισμό των αιθουσών. Τα ανοίγματα από τα παράθυρα που βρίσκονται ψηλά σε συνδυασμό με τις φυτεμένες με γκαζόν στέγες δημιουργούν ένα φυσικό αερισμό του χώρου, δροσίζοντάς τον τις ζεστές μέρες.
9
ESHA
Έξυπνη Μόνωση με Πράσινη Αισθητική Η Esha, η εταιρία που έχει συνεισφέρει σημαντικά στις προδιαγραφές στεγανοποίησης των κτιρίων και έργων πολιτικού μηχανικού στην Ελληνική αγορά, παρουσίασε το Δεκέμβριο στην Ξάνθη, τα συστήματα μονωτικών υλικών της τα οποία επιτυγχάνουν "Έξυπνη Μόνωση με Πράσινη Αισθητική". Ο τεχνικός κόσμος αναζητάει σημέρα "έξυπνα" δομικά υλικά, δηλαδή υλικά ενεργειακά αποδοτικά, με το ελάχιστο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, υλικά που έχουν πολλαπλές λειτουργίες, και που ενσωματώνονται στο κτιριακό κέλυφος με φυσικό και αβίαστο τρόπο, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα την αισθητική του.
Τα συστήματα που παρουσίασε η Esha στη διάλεξη είναι τα ακόλουθα: • Το σύστημα Πράσινης στέγης Esha Oxygen, το οποίο καλύπτει από την υγρομόνωση μέχρι και τη φύτευση ενός δώματος, με υλικά ελαφριά, πολυλειτουργικά, με εύκολη και γρήγορη εφαρμογή. Μία από τις πολύ ενδιαφέρουσες τελευταίες εφαρμογές της εταιρίας είναι η πράσινη στέγη εντατικού τύπου του Εμπορικού κέντρου Athens Metro Mall στον Αγ. Δημήτριο. • Σύστημα θερμοανακλαστικών υλικών στέγης EshaRoof Reflect, με εντυπωσιακή εξοικονόμηση ενέργειας σε σχέση με μια συμβατική κεραμοσκεπή και ελάχι-
στο επιπλέον κόστος. • Στεγανωτικές Φωτοβολταϊκές μεμβράνες Esha με ενσωματωμένα εύκαμπτα Φ/Β στοιχεία. Ένα υλικό κατεξοχήν ενδιαφέρον για Αρχιτεκτονικές εφαρμογές διότι ενσωματώνεται στο κτιριακό κέλυφος με φυσικό και αβίαστο τρόπο, συνδυάζοντας τη στεγανωτική λειτουργία με την παραγωγή ενέργειας. Συγκριτικά με τα παραδοσιακά πολυκρυσταλλικά ή μονοκρυσταλλικά πάνελ η παραγόμενη ενέργεια ανά kW εγκατεστημένης ισχύος είναι μεγαλύτερη στις στεγανωτικές φωτοβολταϊκές μεμβράνες. • Θερμοανακλαστικές στεγανωτικές ψυχρές βαφές Esha.
7Η BIENNALLE
7η Biennalle Νέων Αρχιτεκτόνων στο Μουσείο Μπενάκη Η σύγχρονη αρχιτεκτονική παρουσιάζεται στο κοινό μέσα από την 7η Μπιενάλε Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων, που θα διαρκέσει έως τις 13 Ιανουαρίου 2013. Νέοι αρχιτέκτονες, που έχουν συμπληρώσει μέχρι και το 45ο έτος της ηλικίας τους, παρουσιάζουν το έργο τους, υλοποιημένο και μη, ενώ παράλληλα θα πραγματοποιείται και μια σειρά ανοιχτών συζητήσεων για την κριτική αποτίμηση του συνόλου των συμμετοχών. Από τις 289 μελέτες που είχαν κατατεθεί συνολικά, 71 προτάσεις πήραν την τελική έγκριση. Η επιτροπή επιλογής των έργων που αποτελείται από τους αρχιτέκτονες Σταύρο Γυφτόπουλο, Πάνο Δρα-
γώνα, Νίκο Καλογερά, Αναστάσιο Κωτσιόπουλο και Παναγιώτη Πάγκαλο, αφού ταξινόμησε τα έργα τυπολογικά, έθεσε ως βασικά κριτήρια αξιολόγησης: • τη σχέση με την καινοτομία • τον σχολιασμό του προγράμματος • την αλληλεπίδραση με δημόσιο χώρο • τη σημασία των λεπτομερειών • την αποφυγή χρόνιων επαναλήψεων Αυτή η συγκέντρωση νέου ανθρώπινου δυναμικού έχει ως σκοπό να αναδείξει τη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική αλλά και να συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξή της. "Η αρχιτεκτονική της σύγχρονης ελληνικής κατοικίας αναγνωρίζεται σταδια-
κά και εκτός Ελλάδας για την υψηλή της στάθμη. Νέοι αρχιτεκτόνες έχουν διακριθεί σε διεθνείς διαγωνισμούς" τονίζει ο Πρόεδρος ΔΣ Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής Ηλίας Κωνσταντόπουλος. Τα έργα αυτά αφορούν την τελευταία διετία και ολοκληρώθηκαν το διάστημα μέσα στο οποίο η οικονομική κρίση επέδρασε μάλλον ανασταλτικά στη σκέψη των δημιουργών και επέβαλε χαμηλές ταχύτητες στον κατασκευαστικό χώρο. Έτσι δημιουργούν ένα κράμα που χαρακτηρίζεται από λιτότητα χωρίς ιδιαίτερες υπερβολές, αλλά και με κέντρο εστίασης την προστασία του περιβάλλοντος.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Ευρωπαϊκή Καμπάνια Ενεργειακά Αποδοτικών Κατασκευών Το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για το 2014 - 2020 είναι υπό διαπραγμάτευση και η Επιτροπή έχει προτείνει να αυξηθεί η χρηματοδότηση που διατίθεται για τα μέτρα της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επιπλέον, η προσφάτως εκδοθείσα οδηγία υποχρεώνει τα κράτη μέλη να ανακαινίσουν δημόσια κτίρια, να εισαγουν τις υποχρεώσεις της ενεργειακής απόδοσης και να δημιουργήσουν εγκαταστάσεις για τη χρηματοδότηση μέτρων ενεργειακής απόδοσης. Τα δεσμευτικά μέτρα που περιέχονται στην οδηγία θα απαιτήσουν σημαντικές
10 ECO-ΝΕΑ
επενδύσεις από τα κράτη μέλη σε πρώιμο στάδιο. Σε απάντηση αυτού, το μεταβαλλόμενο οικονομικό και ρυθμιστικό τοπίο, η DG Energy σε συνεργασία με το κέντρο εξειδίκευσης του EIB's PPP (EPEC), η ManagEnergy Initiative και το Covenant of Mayors ξεκινούν Ευρωπαϊκή Εκστρατεία Σύμβασης Ενεργειακής Απόδοσης για να υποστηρίξει τα κράτη μέλη και τους παράγοντες της αγοράς με ακολουθώντας άλλη από την πεπατημένη στη λειτουργία της αγοράς των υπηρεσιών. Ο στόχος της εκστρατείας είναι να δοθεί εσταισμένη-ανά-χώρα συζήτηση και
δημιουργία ικανοτήτων στους κύριους παράγοντες, το οποίο θα επιτρέψει την καλύτερη κατανόηση ενός επιχειρηματικού μοντέλου που βασίζεται στις επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από αποταμιεύσεις, στην αντιμετώπιση θεμάτων όπως η λογιστική του δημοσίου ελλείμματος και του χρέους, να αυξήσει την εμπιστοσύνη των ενδιαφερόμενων μερών του πυρήνα προς την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα του μοντέλου EPC, και να βοηθήσει τα κράτη μέλη με τη θέσπιση ενός ευνοϊκού νομικού και χρηματοδοτικού πλαισίου για την αγορά ενεργειακών υπηρεσιών.
GREEK ARCHITECTURAL TALENT
Διαγωνισμός Greek Architectural Talent Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και η ΑΓΕΤ Ηρακλής, μέλος του Ομίλου Lafarge ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους για τη διοργάνωση του GREAT - Greek Architectural Talent, ενός νέου θεσμού με στόχο την ανάδειξη και προβολή της ελληνικής αρχιτεκτονικής δημιουργίας. Η ανακοίνωση της πρωτοβουλίας αυτής έγινε από τον Πρόεδρο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών κ. Ιωάννη Μάνο, τον Πρόεδρο ΔΣ της ΑΓΕΤ Ηρακλής κ. Μανώλη Χρ. Κυπριανίδη, τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΑΓΕΤ Ηρακλής κ. Pierre Deleplanque, και τον επιμελητή της πρώτης διοργάνωσης, αρχιτέκτονα κ. Μέμο Φιλιππίδη. Με την πρωτοβουλία αυτή, εκτείνεται περαιτέρω ο διάλογος που έχουν αναπτύξει οι δύο οργανισμοί με την αρχιτεκτονική κοινότητα, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στο πλαίσιο του προγράμματος Megaron Plus και ο Όμιλος Lafarge με τη συνεργασία για την αναζήτηση λύσεων που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες κατασκευαστικές προκλήσεις και υπηρετούν το αρχιτεκτονικό όραμα. Το GREAT εστιάζει στο ελληνικό αρχιτεκτονικό ταλέντο και την καινοτομία που πηγάζει από αυτό και επιχειρεί να ενισχύσει την απήχησή του στο διεθνές αρχιτεκτονικό στερέωμα.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας θα πραγματοποιούνται αρχιτεκτονικές διοργανώσεις κάθε δύο χρόνια και η πρώτη, GREAT 2013 - Τα Πρώτα τους Κτίρια αφορά σε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό διπλωματικών και μεταπτυχιακών εργασιών και έκθεσή τους στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το 2013.
Great 2013 - Τα πρώτα τους κτίρια Η πρώτη διοργάνωση, με θέμα Τα Πρώτα τους Κτίρια, είναι ένας διαγωνισμός διπλωματικών και μεταπτυχιακών εργασιών, φοιτητών σχολών αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και ελλήνων φοιτητών σχολών του εξωτερικού. Καλεί τους συμμετέχοντες να υποβάλλουν τις πρώτες ολοκληρωμένες προσπάθειές τους να σχεδιάσουν έργα, ικανά να διαμορφώσουν το μελλοντικό περιβάλλον και τις πόλεις. Οι εργασίες αυτές θα πρέπει να έχουν εκπονηθεί την περίοδο 20082012. Ο διαγωνισμός ξεκινά την Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2012. Η υποβολή των συμμετοχών γίνεται ηλεκτρονικά μέσω του www.great2013.com έως την 1η Φεβρουαρίου 2013. Διεθνής κριτική επιτροπή που αποτελείται από τους αρχιτέκτονες Νίκο Κτενά, Μανουέλ Αϊρες Ματέους, Χοσέ Σέλγας και Λουθία
Κάνο - δημιουργούς που διατηρούν μια ξεχωριστή προσέγγιση στο αντικείμενό τους διασφαλίζοντας έτσι έναν αναγκαίο πλουραλισμό αλλά και τη σύνοψη μερικών από τις σημαντικότερες σύγχρονες τάσεις της αρχιτεκτονικής - θα αναλάβει την επιλογή των καλύτερων εργασιών που θα εκτεθούν σε μορφή προπλασμάτων σε έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών τον Μάιο 2013. Επιμελητής της έκθεσης και συντονιστής του GREAT 2013 είναι ο αρχιτέκτονας, Μέμος Φιλιππίδης. Το θέμα της πρώτης διοργάνωσης, Τα Πρώτα τους Κτίρια "εστιάζει στο ταλέντο και τη δημιουργικότητα των νέων αρχιτεκτόνων πριν και εκτός των περιορισμών που υπαγορεύουν οι αναθέσεις που κατά κανόνα πρόκειται να αναλάβουν μετά το πτυχίο τους" σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης, αρχιτέκτονας Μέμος Φιλιππίδης και συνεχίζει "Η συγκεκριμένη διοργάνωση αναδεικνύει την τάση τους να παρακάμπτουν τις συμβάσεις αυτές και εντός των σχολών τους να επιχειρούν να σχεδιάζουν μεγαλύτερης κλίμακας έργα, θέματα που είναι ίσως οι κρυφές επιθυμίες τους, έργα στα οποία θα ήθελαν να εξειδικευτούν και τα οποία αναμένουν στο μακρινό μέλλον να υλοποιήσουν".
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Πράσινη Επιχειρηματικότητα Online H Τράπεζα Πειραιώς, για μια ακόμη φορά, πρωτοπορεί με τη δημιουργία ενός ιστότοπου (www.greenbanking.gr) που στοχεύει στο να αποτελέσει το σημείο αναφοράς στο χώρο της πράσινης επιχειρηματικότητας. Μέσα από αυτό το νέο portal γίνεται η ανάδειξη και δικτύωση επιχειρήσεων και οργανισμών που υιοθετούν καλές πρακτικές μείωσης του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος, ή που παρέχουν προϊόντα και υπηρεσίες που εντάσσονται σε τομείς της πράσινης επιχειρηματικότητας. Παράλληλα, ενημερώνεται το κοινό για εξελίξεις σε θέματα περιβάλλοντος, κλιματικής αλλαγής και πράσινης επιχει-
ρηματικότητας. Το Green Banking Portal ενισχύει τη δικτύωση, την επικοινωνία και τις συνέργειες μεταξύ όλων των συμμετεχόντων, ενημερώνει και πληροφορεί για την πρόοδο και την καινοτομία στις σύγχρονες καθαρές τεχνολογίες. Μοναδική προϋπόθεση συμμετοχής είναι η δέσμευση των επιχειρήσεων και οργανισμών ότι υιοθετούν συγκεκριμένα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, γεγονός που εξασφαλίζει την υψηλή ποιότητα του ιστοτόπου. Το Green Banking Portal δημιουργήθηκε με τη συγχρηματοδότηση του προγράμματος LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο του έργου climabiz.
11
SCHNEIDER ELECTRIC
To Data Center University ενσωματώνεται στο Energy University της Schneider Electric Οι εγγεγραμμένοι χρήστες του Energy University υπερδιπλασιάστηκαν μέσα στο έτος 2012 ξεπερνώντας κάθε προσδοκία. Η Schneider Electric, παγκόσμιος ειδικός στη διαχείριση ενέργειας, ανακοίνωσε ότι ενσωματώνει το Data Center University στο πρόγραμμα του Energy University, την παγκοσμίως αναγνωρισμένη online δωρεάν πηγή εκμάθησης πάνω σε θέματα εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτή η κίνηση της Schneider Electric τη φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο της για την παροχή ολοκληρωμένης εκμάθησης σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας σε όλους τους τομείς και κλάδους της αγοράς. "Η προσθήκη του Data Center University στο Energy University είναι ένα ακόμα βήμα στη δέσμευσή μας να βοηθήσουμε να καλυφθεί το κενό των διαθέσιμων εκπαιδευτικών πόρων σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές για την εξοικονόμηση ενέργειας και για πιο βιώσιμες επιχειρήσεις", δήλωσε η Susan Hartman, Global Program Manager του Energy University της Schneider Electric και προσέθεσε: "Οι κορυφαίες επιχειρήσεις έχουν σήμερα την ευκαιρία να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας και το κόστος αυτής, ενώ η ένταξη της ενότητας που αφορά στα Data Centres επιτρέπει στους επαγγελματίες του χώρου της πληροφορικής να έχουν και αυτοί πρόσβαση στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό εργαλείο για μία πλήρη ενημέρωση στα ενεργειακά ζητήματα". Το Data Center University λειτουργεί τα τελευταία 7 χρόνια ως ένα
12 ECO-ΝΕΑ
επιτυχημένο πρόγραμμα ηλεκτρονικής εκπαίδευσης από τον εμπορικό τομέα ΙΤ της Schneider Electric, ενώ ήδη έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερα από 360.000 μαθήματα. Οι 90.000 εγγεγραμμένοι χρήστες του Data Center University θα "μεταφερθούν" στο Energy University, καθιστώντας το δεύτερο ένα ακόμα σημαντικότερο μέσο εκπαίδευσης. Το Energy University έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες ανάπτυξης από την έναρξή του το 2009. Οι περισσότεροι από τους 120.000 χρήστες του προγράμματος έχουν συμμετάσχει σε περισσότερα από 115.000 μαθήματα σε 165 χώρες και 12 γλώσσες. Το πρόγραμμα έχει εγκριθεί από 17 παγκόσμιες επαγγελματικές οργανώσεις, 13 από τις οποίες παρέχουν αναγνώριση στα μέλη τους που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Τα μαθήματα του Energy University πραγματοποιούνται εξ' ολοκλήρου online και είναι σχεδιασμένα για να υποστηρίζουν όλους όσους συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, στη διαχείριση, στον προγραμματισμό, στο σχεδιασμό ή στην κατασκευή μίας εγκατάστασης ή ενός χώρου που επηρεάζεται από την ενέργεια. Το γεγονός ότι τα μαθήματα γίνονται online δίνει τη δυνατότητα σε όσους επιθυμούν να συνεχίσουν την εκπαίδευση τους πάνω σε θέματα διαχείρισης ενέργειας να έχουν άμεση πρόσβαση στο περιεχόμενο, χωρίς να ξοδέψουν καθόλου χρόνο ή χρήματα για μετακινήσεις. Τα μαθήματα δίνουν τη δυνατότητα
στους εκπαιδευόμενους να αναγνωρίζουν τις ευκαιρίες που προκύπτουν για εξοικονόμηση της ενέργειας, να προγραμματίζουν και να δίνουν προτεραιότητα στα σημαντικότερα έργα και ενέργειες, στη συνέχεια να επιλέγουν τις πιο αξιόπιστες και οικονομικά αποτελεσματικές λύσεις και να παρακολουθούν τις επιδόσεις τους έτσι ώστε η εξοικονόμηση ενέργειας που επιτεύχθηκε να διατηρείται και σε μακροχρόνια βάση. "Μόνο μέσω της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησης των εργαζομένων μπορούν οι επιχειρήσεις να επωφεληθούν σήμερα από μία σημαντική εξοικονόμηση της ενέργειάς τους", δήλωσε ο Andy Chatha, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ARC Advisory Group. "Παρέχοντας στους χρήστες δωρεάν εκπαίδευση πάνω στο συγκεκριμένο θέμα αποτελεί το μοναδικό τρόπο να είναι αυτοί σε θέση να εφαρμόσουν βιώσιμες πρακτικές αλλά και ενεργειακά αποδοτικές λύσεις για τις επιχειρήσεις τους, οι οποίες θα ωφελήσουν τόσο τους ίδιους τους οργανισμούς όσο και το περιβάλλον". Το Energy University είναι διαθέσιμο on-demand οποιαδήποτε χρονική στιγμή στη διεύθυνση: www.MyEnergyUniversity.com.
EXPO MEETINGS 2012
Η ελληνική βιομηχανία δόμησης και ενέργειας εργάζεται αδιάκοπα, κάθε χρονιά, στηρίζοντας τους κεντρικότερους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και βιομηχανικής παραγωγής. Δίνοντας προτεραιότητα στην σωστή πρακτική και τη μακροχρόνια απόδοση, και με κεντρικό άξονα, τόσο τον επαγγελματία όσο και τον καταναλωτή, η Building Green 2012, σε συνδυασμό με τις Bioenergy 2012 και Sun&Shadow 2012 έδωσε ένα ηχηρό μήνυμα, για τις δράσεις, τη δύναμη αλλά και τις προοπτικές ανάπτυξης που παρουσιάζονται σήμερα και για το μέλλον στην ελληνική αγορά, κτιρίων, εναλλακτικών πηγών ενέργειας και καυσίμων, αλλά και των συστημάτων σκίασης και ηλιοπροστασίας. 5-7 Οκτωβρίου 2012, όλες οι επαγγελματικές δραστηριότητες και όλα τα βλέμματα της οικονομίας και της βιομηχανίας στράφηκαν στις εμπορικές και επιστημονικές δράσεις, αλλά και στις συμμετοχές και τα προϊόντα που παρουσιάστηκαν στις εκθέσεις.
13
Πράσινα Κτίρια - Ενέργεια - Ανάπτυξη Με σημαντικό προβάδισμα και πλούσιο υλικό από τις επιχειρήσεις αλλά και από τους φορείς που έδωσαν το παρόν, έκλεισε ο κύκλος Building Green - Bioenergy Sun&Shadow 2012. Με σταθερή πορεία στον χρόνο, και πάντα συνεπής στις υπηρεσίες, το επίπεδο των επαγγελματιών αλλά και τη δημιουργία ουσιαστικών διαύλων επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ αγοράς και επιχειρηματικού κλάδου, η συνολική διοργάνωση έδωσε τα πιο καίρια και σημαντικά αποτελέσματα για την εργασιακή περίοδο 20122013. Με πάνω από 90 εκθέτες, μεταξύ των οποίων οι κυριότεροι εκπρόσωποι επιχειρήσεων παγκόσμιας εμβέλειας, αλλά και με τους επισκέπτες που περιηγήθηκαν
14 ΕΚΘΕΣΗ
στον εκθεσιακό χώρο και γνώρισαν προϊόντα και επαγγελματίες, να ξεπερνούν τις 8000, το μήνυμα της διοργάνωσης για το 2012 ήταν ηχηρό, και η ανάγκη για συνέχιση των επαγγελματικών διοργανώσεων αντίστοιχου κύρους και ποιότητας, σαφές. Αντίθετα με το γενικότερο κλίμα και την αντίληψη ότι η ελληνική βιομηχανική παραγωγή και ανάπτυξη βρίσκεται στην πιο δύσκολη περίοδό της, οι εργασίες στο M.E.C. Παιανίας αποτέλεσαν ζωντανό παράδειγμα των δράσεων που ήδη δίνουν αποτέλεσμα και δεν επηρεάζονται από τη γενικότερη κρίση, αλλά και την ανάγκη για αποδέσμευση από παλιές πρακτικές και άνοιγμα στην νέα εποχή με ισχυρό υπόβαθρο και δυναμικούς επαγγελματίες. Το Ελληνικό Κτίριο, μέσα στη Building Green έγινε το κτίριο που θα στεγάσει την
ανάπτυξη του μέλλοντος.
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας: Δυναμική Επαναφορά και Εξοικονόμηση στη θέρμανση και τα Καύσιμα Οι ανανεώσιμες και εναλλακτικές πηγές ενέργειας στην Ελλάδα αποτελούν το πιο επίκαιρο ζήτημα, για επαγγελματίες και καταναλωτές. Καθώς, περισσότερο από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της αλλά και να αξιοποιήσει τις φυσικές της δυνάμεις, σήμερα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, όλο το ενδιαφέρον είναι στραμμένο στη δυναμική και την αξιοποίηση της κρίσης σαν κινητήρια δύναμη για ανάπτυξη. Αυτά τα στοιχεία, και ο σαφής προσανατολισμός και η εξειδίκευση πάνω στα προ-
ϊόντα, τις υπηρεσίες και τους επαγγελματίες έδωσαν για άλλη μια χρονιά πλήθος πληροφοριών, ευκαιρίες συνεργασίας και προβολής, αλλά και δυναμική ώθηση σε επαγγελματίες και ιδιώτες που στοχεύουν στην επένδυση και την αποτελεσματική εγκατάσταση των συστημάτων παραγωγής ενέργειας για τα κτίρια τους. Και το 2012 η αυτονομία και η αξιοποίηση των ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας, η προστασία και η αναβάθμιση των πόρων και των αποθεμάτων - κτιρίων, έξυπνων συστημάτων, πόρων, απορριμάτων- είχαν κυρίαρχη θέση στο διάλογο της αγοράς με τους φορείς, τους επαγγελματίες και τους καταναλωτές. "Αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας και ψάχνουμε τις λύσεις που η ίδια η χώρα και το περιβάλλον έχει να μας δώσει."- Κυρίαρ-
χο μήνυμα από τις τριήμερες εργασίες της Building Green 2012, από επαγγελματίες και επισκέπτες, από έλληνες και διεθνείς, ήταν η αυτοδυναμία και η ανάγκη αξιοποίησης των δυνατοτήτων που δίνει η ελληνική βιομηχανία και αγορά. Σε μία διοργάνωση που η δυναμική της απέδειξε πως οι εργασίες δεν σταματούν ποτέ και ο πήχης είναι ακόμα πιο ψηλά, το σαφές μήνυμα του επιστημονικού, του επιχειρησιακού αλλά και του αγοραστικού κόσμου κάθε άλλο παρά ασαφές μπορεί να είναι.
Επικοινωνία - Ενημέρωση - Επιμόρφωση Η επιστημονική γνώση και η επιμόρφωση που πραγματοποιήθηκαν μέσα από τον κύκλο των συνεδριακών και τεχνικών εκδηλώσεων της Building Green - BioenergySun&Shadow 2012, απέδειξαν για ακόμη
μία χρονιά τη σημασία και την ανάγκη να βρίσκονται κοντά η θεωρία με την πράξη, η επιστήμη με την παραγωγή, η νομοθεσία με τις πρακτικές. Όλος ο επιστημονικός και επιχειρηματικός κόσμος έδωσε το παρόν στους συνεδριακούς κύκλους που πραγματοποιήθηκαν και τις τρεις μέρες, αφήνοντας περιθώρια μόνο για συνέχεια και περαιτέρω ανάπτυξη των εργασιών. Μόνο στις Building Green - Bioenergy Sun&Shadow, οι σημαντικότεροι φορείς και τα επιστημονικά ιδρύματα από την Ελλάδα και την Ευρώπη έδωσαν το παρόν και συνέβαλαν στις εργασίες, αξιοποιώντας την άμεση σχέση έρευνας- παραγωγής- αγοράς και την συνεύρεσή τους κάτω από την ίδια ομπρέλα δράσεων και επιχειρησιακών και επιστημονικών εργασιών, μέσα στον ίδιο χώρο. Παράλληλα, στις
15
συνεδριακές δράσεις και δραστηριότητες, το 5ο Εco Building Conference, το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Παθητικά Κτίρια και η 2η Επιστημονική Ημερίδα "Ενέργεια από βιομάζα"ολοκλήρωσαν ένα τριήμερο εντατικών και συνεχόμενων εργασιών που κάθε χρόνο σηματοδοτεί και διαμορφώνει τις εξελίξεις στον κλάδο.
Τρεις Κύκλοι Συνεδρίων 3 Ημέρες εργασιών Πλήθος ακροατών & επίσημων φορέων 5ο ECO BUILDING CONFERENCE ΚΕΝΑΚ & Έξυπνες Λύσεις: Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών πραγματοποίησε έναν ολοκληρωμένο κύκλο ομιλιών σχετικά με την εφαρμογή του ΚΕ-
16 ΕΚΘΕΣΗ
ΝΑΚ και την αναθεώρηση των διατάξεων και της εφαρμογής των επίσημων κανονισμών για την ενεργειακή απόδοση και πιστοποίηση του κτιριακού αποθέματος στην Ελλάδα, καθώς επίσης και την εκπαίδευση και διαχείριση του επιστημονικού αποθέματος γνώσης και επιθεωρητών που καλούνται σήμερα να αξιολογήσουν, να αρχειοθετήσουν και να προτείνουν δράσεις βελτίωσης και αναβάθμισης της απόδοσης των κτιρίων. Ημερίδα - Ενεργειακή Ανακαίνιση Κατοικιών: Από τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) στην υλοποίηση των μέτρων / συστάσεων εξοικονόμησης ενέργειας Το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, μέσα από το πλούσιο πρόγραμμα δράσεων και προγραμμάτων που διαχειρίζεται,
τόσο σε λληνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, παρουσίασε τις σύγχρονες θέσεις και δραστηριότητες της Ελλάδας στον τομέα της ανακαίνισης κτιρίων και της ενεργειακής αναβάθμισης, τόσο σε επίπεδο ιδιωτών όσο και στο βαθμό διαχείρισης κοινοτήτων και ολόκληρων συγκροτημάτων που σήμερα διαμορφώνουν το αστικό και το κτιριακό περιβάλλον της Ελλάδας. Κτίρια και Ενεργειακή απόδοση Σήμερα: Πανελλήνιος Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων Ο ΠΣΔΜΗ έκλεισε τον κύκλο των εργασιών της πρώτης μέρας του Eco Building Conference με μία διεξοδική παρουσίαση και ομιλία του προέδρου του συλλόγου γύρω από την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων σήμερα αλλά και τη θέση, τη στά-
ση και το επαγγελματικό πλαίσιο των σύγχρονων ηλεκτρολόγων μηχανολόγων στην ελληνική αγορά του 2012. 1ο ΠΑΝΕΛΛHΝΙΟ ΣΥΝEΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΘΗΤΙΚA ΚΤIΡΙΑ: ΕΙΠΑΚ Ένα μοντέλο για να ζεις και να επιχειρείς τον 21ο αιώνα Τα Παθητικά Κτίρια, οι πιστοποιήσεις, τα μοντέλα κατασκευών και σχεδιασμού και η απόδοση των έργων μακροπρόθεσμα, αναπτύχθηκαν διεξοδικά στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Παθητικά Κτίρια που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου. Με τη συμμετοχή εκπροσώπων από τους μεγαλύτερους φορείς των Παθητικών Κτιρίων στην Ευρώπη, αλλά και τη συμμετοχή ελλήνων επαγγελματιών και επιστη-
μόνων του κλάδου του σχεδιασμού, της πιστοποίησης και της κατασκευής παθητικών κτιρίων, το συνέδριο παρουσίασε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ένα ολοκληρωμένο πρότυπο που έρχεται να απαντήσει και να δώσει νέα δεδομένα στον διάλογο που έχει ανοίξει στην αγορά Πράσινων και Ενεργειακά αυτόνομων κτιρίων σήμερα, στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Με κεντρική θεματική τον στόχο του 2020 αλλά και του 2050 για κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, αλλά και την ανάγκη για ώθηση και ουσιαστική αναβάθμιση του κτιριακού δυναμικού και του επαγγελματικού κλάδου της δόμησης και της αειφόρου ανάπτυξης, το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Παθητικά Κτίρια, άνοιξε έναν ουσιαστικό και ευρύ διάλογο με κοινό και επαγγελματίες για την ελληνική
αγορά και τα ελληνικά κτίρια του σήμερα και του μέλλοντος. Σημαντική συμβολή είχε η παρουσία της Γενικής Γραμματέως του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συστημάτων Σκίασης & Ηλιοπροστασίας που παρουσίασε διεξοδικά τις δυνατότητες που παρέχουν τα συστήματα σκίασης στην παθητική προστασία των κτιρίων, την ενεργειακή αναβάθμιση και εξοικονόμηση, αλλά και στις παρεμβάσεις μικρής κλίμακας σε υφιστάμενα κτίρια αλλά και στον ίδιο τον σχεδιασμό και τη μελέτη νέων. Η σκίαση και η ηλιοπροστασία αποτελεί μία λύση λιγότερο παρεμβατική αλλά εξίσου σημαντική στην προστασία και την επένδυση των κτιρίων, παίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημιουργία άνετων εσωτερικών χώρων και περιβάλλοντος για τους χρήστες.
17
ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ
ART N FLAME
AΡΜΟΔΙΟΣ ΒΩΒΟΣ Μ.
ΠΕΤΡΩΤΟΣ
ADVANTAGE AUSTRIA
AVATEC
ATHENS PELLET CENTER
ATRITUBE
ΕΛ.ΕΤ.ΑΝ ΒΙΟΜΑΖΑΣ
ΕΙΠΑΚ
ΕΠΙΚΑΙΡΑ
ΕCOWEEK
GREENWINDOWS
KAINOTOMIA
ΚΗΠΩΝ ΟΔΟΣ
KNAUF INSULATION
2η Επιστημονική Ημερίδα: Ενέργεια από Βιομάζα Πρώτες Ύλες - Προοπτικής Τεχνολογικές Εφαρμογές Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η Ελληνική Εταιρεία Βιομάζας και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης συνδύασαν για δεύτερη φορά τις δυνάμεις τους και για δευτερη χρονιά άνοιξαν τον διάλογο με επιστήμονες και επαγγελματίες γύρω από τον κλάδο των εναλλακτικών πηγών ενέργειας και καυσίμων στην Ελλάδα, τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις του κλάδου διεθνώς, αλλά και τη δυναμική της ελληνικής έρευνας και οικονομίας. Μέσα από ένα εκτενές πρόγραμμα ομιλιών και εισηγήσεων από διακεκριμένους επιστήμονες, ερευνητές, εκπροσώπους δη-
18 ΕΚΘΕΣΗ
μόσιων φορέων αλλά και με νέους επαγγελματίες και κοινό που δραστηριοποείται στον κλάδο, η 2η Επιστημονική Ημερίδα: Ενέργεια από Βιομάζα, στα πλαίσια της Bioenergy 2012 συνδύασε την εξειδικευμένη γνώση και έρευνα με την πρακτική και εμπορική εφαρμογή μέσα σε ένα ιδανικό πλαίσιο συνεργασίας που προσέφερε η συνύπαρξη της εμπορικής έκθεσης με την επιστημονική δράση. Νομοθετικές ρυθμίσεις και πλαίσια, νέες τεχνολογίες και εφαρμογές, διαχείριση εναλλακτικών καυσίμων και απορριμάτων από τη γεωργία τα αστικά απόβλητα και την κτηνοτροφία, αλλά και η προστασία του περιβάλλοντος άμεσα αλλά και μακροπρόθεσμα από την κατάχρηση και την υπερκατανάλωση των πόρων και των πρώτων υλών. Οι επισκέπτες και οι συνεργάτες των Building Green
- Bioenergy - Sun&Shadow 2012 είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε μία πολύπλευρη εμπειρία, με αντικειμενική προσέγγιση και με προτεραιότητα στην ποιοτική αξιολόγηση και τον παραγωγικό διάλογο. Μοναδικές στο είδος τους και με την ματιά στραμμένη τόσο στο σήμερα όσο και στο μέλλον των εργασιών και των εξελίξεων, η επαγγελματική και επιστημονική πλατφόρμα του 2012 για την Πράσινη Δόμηση, την Ενέργεια από Εναλλακτικές Πηγές και την διαμόρφωση αποδοτικών κτιρίων με την εγκατάσταση συστημάτων προστασίας και αυτοματισμού, έβαλε ακόμη πιο υψηλούς στόχους και ένα ακόμα στοίχημα ανάπτυξης και επιτυχίας για την επόμενη χρονιά.
Αναλυτικά οι εκθέτες και τα προϊόντα 1. Η ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕ παρουσί-
AEGIS ENERGY
AID ENGINEERING
AKM GREEN BUILDINGS
ALEXAKIS ENERGY
BATISTATOS.GR
BIOCLIMA
ΓΥΨΟΜΕΤΑΛ
ΔΗΜΑΣ
ELDOENERGY
ENERGY TRUST
EUROCHARITY
greenway-fuel
L-SOFT
MAKH
ΜΑΣΤ ARTEL
MEBIKA
ασε συστήματα και τεχνολογίες αξιοπόιησης της Βιομάζας και των οργανικών αποβλήτων. 2. Η ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΒΩΒΟΣ Μ. ΕΠΕ παρουσίασε ηλεκτρομηχανολογικές εφαρμογές για την παραγωγή ενέργειας. 3. Οι ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ - Πετρωτός παρουσίασαν εκδόσεις - εγχειρίδια αρχιτεκτονικής και κατασκευαστικών έργων. 4. Η ACOUSTIX παρουσίασε προϊόντα ηχομόνωσης και προστασίας των εσωτερικών χώρων. 5. Η ADVANTAGE AUSTRIA παρουσίασε εκπροσωπευόμενες αυστριακές εταιρείες και αποτέλεσε σημείο διασύνδεσης για επιχειρηματική δράση στην Ελλάδα. 6. Η Σ.Κ. ΑΙΓΙΣ παρουσίασε σε κοινό και επισκέπτες υπηρεσίες σουμβουλευτικής, επενδύσεων και σχεδιασμού χρηματοοι-
κονομικής και τεχνικής φύσης. 7. Η AID ENGINEERING LTD παρουσίασε συστήματα και υπηρεσίες παραγωγής θερμότητας και ενέργειας με τις εφαρμογές της γεωθερμίας. 8. Η AKM GREEN BUILDINGS παρουσίασε υπηρεσίες κατασκευής και απόδοσης πράσινων και ενεργειακών κτιρίων. 9. Η ALEXAKIS ENERGY παρουσίασε προϊόντα και υπηρεσίες παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, φωτοβολταϊκά πάνελ και συμβουλευτικές υπηρεσίες εγκατάστασης. 10. Η ART N FLAME παρουσίασε λύσεις θέρμανσης με ενεργειακά τζάκια, θέρμανση με pellet και προϊόντα και εξοπλισμό θέρμανσης με βιοαιθανόλη και αέριο. 11. Η AVATEC παρουσίασε προϊόντα και ολοκληρωμένες λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας και θέρμανσης από ΑΠΕ με φω-
τοβολταϊκές εγκαταστάσεις και συστήματα ψύξης - θέρμανσης. 12. Το ATHENS PELLET CENTER παρουσίασε πρώτες ύλες και προϊόντα pellet για παραγωγή θερμότητας από καύση στερεών καυσίμων. 13. Η ATRITUBE παρουσίασε προϊόντα καμινάδων και αγωγών για εφαρμογές κτιριακών και βιομηχανικών εγκαταστάσεων κλιματισμού, αεροθέρμανσης και απαγωγής καυσαερίων. 14. Η BATISTATOS.GR παρουσίασε υπηρεσίες ολοκληρωμένου σχεδιασμού και κατασκευής πράσινων κατοικιών. 15. Η BIOCLIMA παρουσίασε πιστοποιημένα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας και αναβάθμισης κτιρίων. 16. Η ΓΥΨΟΜΕΤΑΛ ΑΕ παρουσίασε μονωτικά - δομικά υλικά ξηράς δόμησης, και προ-
19
ΜΟΣΧΑΛΗΣ
ΠΑΝΟΣ ΒΡΟΝΤΑΝΗΣ
RENEVOL
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
WEE!
MEGAMAX
MULTIPLAST - ΑΦΟΙ Γ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ
ΠΟΕΒΥ
ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΤΕΓΗ - DIADEM
ΠΣΔΜΗ
ΣΕΚΑ
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ EPS
SafeLiving
TECHNOPELLET
tECO
TIMARKT
www.biomassenergy.gr
φίλ για κατοικίες - επαγγελματικούς χώρους. 17. Η εταιρεία ΔΗΜΑΣ παρουσίαασε προϊόντα και πρώτες ύλες για εξοικονόμηση στη θέρμανση, με σόμπες, τεχνικό εξοπλισμό και καύσιμα pellet. 18. Οι ΔΟΜΕΣ παρουσίασαν τους κύκλους εκδόσεων αρχιτεκτονικών έργων αλλά και
20 ΕΚΘΕΣΗ
MODERN FUELS
εφαρμογών που σηματοδοτούν τον ελληνικό κλάδο και την ελληνική αγορά. 19. Η ΕΔΕΜ πρόβαλλε τις δράσεις και ενημέρωσε για τη δυναμική και τις δραστηριότητες των Ελληνίδων Μηχανικών στον κλάδο και την αγορά. 20. Η ΕΛ.ΕΤ.ΑΝ. ΒΙΟΜΑΖΑΣ παρουσίασε
λύσεις - εφαρμογές ανακύκλωσης προϊόντων - παραγόντων βιομάζας στην Ελλάδα. 21. Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά και ενημέρωσε για τις δράσεις και το πλαίσιο εργασιών σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο του Παθητικού Κτιρίου. 22. Τα ΕΠΙΚΑΙΡΑ νέα ενημέρωσαν για τις υπηρεσίες επικοινωνίας και δραστηριοποίησης της έκδοσης στον κλάδο των ΑΠΕ και την Βιώσιμης Ανάπτυξης. 23. Η οργανωτική ομάδα του ECOWEEK παρουσίασε και ενημέρωσε παρουσίασε τις δραστηριότητες της στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς και προώθησε τις Εβδομάδες Οικολογικών Δράσεων και Βιωσιμότητας μέσα από έργα projects. 24. Η egreen - ΠΡΑΣΙΝΑ ΔΩΜΑΤΑ παρουσίασε υπηρεσίες σχεδιασμού και εγκατά-
NanoDomi
NATURA NRG
Ο ΨΥΚΤΙΚΟΣ
ΟPTIMA ELEMENTS - ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Pellets Online
PERFECT SHADE
PL Renewable Energy Solutions
POWERCLIMA
SCIN - WASTE ENERGY
SmartVision
SYSTEMAIR HELLAS
ΤΖΑΚΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΤΣΙΦΑΣ
TUV RHEINLAND HELLAS
ΥΑΛΟΤΕΧΝΙΚΗ ΧΡ. ΛΟΥΣΗΣ
VANE K. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ - HOME STYLE
VIOMPREL
στασης Πράσινων Δωμάτων και Στεγών. 25. H ELDOENERGY παρουσίασε συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας και συστήματα ψύξης και θέρμανσης ΑΠΕ και καύσης στερών καυσίμων. 26. Η Energy Trust παρουσίασε ολοκληρωμένες υπηρεσίες και λύσεις που αφορούν το σχεδιασμό, την εγκατάσταση και την απόδοση του κτιρίου με λύσεις και εφαρμογές συστημάτων ΑΠΕ. 27. Το δίκτυο EUROCHARITY ενημέρωσε για τις δράσεις, τους συνεργαζόμενους φορείς και τις δυνατότητες ανάπτυξης μέσα από τις υπηρεσίες του, πάνω σε θέματα περιβαλλοντικής δράσης και βιώσιμης ανάπτυξης. 28. Η greenway-fuel παρουσίασε προϊόντα και εξοπλισμό θέρμανσης και στερεών καυσίμων για την εξοικονόμηση ενέργειας
μέσα από εναλλακτικές πηγές θέρμανσης και πρώτες ύλες. 29. Η GREENWINDOWS AE παρουσίασε υπηρεσίες και προϊόντα για τη μελέτη, το σχεδιασμό και την κατασκευή ενεργειακών θυρών, παραθύρων, ενεργειακών προσόψεων, υαλοπετασμάτων. 30. Το INSTITUTION OF MECHANICAL ENGINEERS συμμετείχε με τους εκπροσώπους του στην Ελληνική αγορά να ενημερώνουν για τις δράσεις και τη δυναμική του Ινστιτούτου για τους μηχανολόγους Μηχανικούς διεθνώς. 31. Το ενημερωτικό portal ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ παρουσίασε τις υπηρεσίες ενημέρωσης και διασύνδεσης των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στον χώρο της Πράσινης Δόμησης και της Βιώσιμης Ανάπτυξης. 32. Η ΚΗΠΩΝ ΟΔΟΣ παρουσίασε προϊό-
ντα και υπηρεσίες σχεδιασμού και εξοπλισμού κήπων και εξωτερικών χώρων. 33. Η KNAUF INSULATION AE παρουσίασε προϊόντα μόνωσης, ενεργειακής αναβάθμισης και προστασίας κτιρίων και προσόψεων. 34. Η L-SOFT ABEE ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ παρουσίασε λύσεις και υπηρεσίες μελέτης και εγκατάστασης συστημάτων ΑΠΕ για την εξοικονόμηση και την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων. 35. Η ΜΑΚΗ ΑΕ παρουσίασε υλικά και τεχνικό εξοπλισμό παραγωγής στερεών καυσίμων και προϊόντων βιομάζας για καύση και παραγωγή ενέργειας και θέρμανσης. 36. Η ΜΑΣΤ ΑΕ ARTEL παρουσίασε σόμπες και λέβητες pellet, λέβητες νερού και συστήματα θέρμανσης με καύση στερεών καυσίμων και προϊόντων βιομάζας.
21
37. Η εταιρεία ΜΕΒΙΚΑ ΕΠΕ παρουσίασε υπηρεσίες μελέτης και σχεδιασμού για τη βιομηχανική παραγωγή και αξιοποίηση παραπροϊόντων και αποβλήτων στην παραγωγή ενέργειας και την περιβαλλοντική αξιοποίηση. 38. Η ΜΟΣΧΑΛΗΣ ΑΒΕΤΕ παρουσίασε προϊόντα θέρμανσης με καύση στερεών υλών, σόμπες ξύλου, σόμπες pellet και αερόθερμα τζακιού. 39. H MEGAMAX παρουσίασε προϊόντα και τεχνικό εξοπλισμό θέρμανσης με καύση προϊόντων βιομάζας και προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας από εναλλακτικές πηγές θέρμανσης. 40. Η MODERN FUELS παρουσίασε τεχνικές λύσεις για μηχανήματα και γραμμές επεξεργασίας βιομάζας από δασικά και γεωργικά κατάλοιπα και υποπροϊόντα. 41. Η εταιρεία MULTIPLAST - ΑΦΟΙ Γ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ ΑΒΕΕ παρουσίασε λύσεις και προϊόντα σκίασης και ηλιοπροστασίας, αυτοματισμών αλλά και κατασκευών για εωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. 42. Η NanoDomi παρουσίασε τις υπηρεσίες της στην προμήθεια, σχεδιασμό, εγκατάσταση και συντήρηση φωτοβολταϊκών, αυτόνομου φωτισμού εξωτερικών χώρων και ηλιοθερμικών συστημάτων. 43. Η NATURA NRG ενημέρωσε για τις δράσεις και τις υπηρεσίες ενημέρωσης και επικοινωνίας σε θέματα περιβάλλοντος και Πράσινης Ανάπτυξης μέσα από τις εκδόσεις και τις δραστηριότητές της. 44. Η τεχνική έκδοση Ο ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΤΗΣ ενημέρωσε επαγγελματίες και κοινό για θέματα επαγγελματικής πρακτικής και εφαρμογής των κανονισμών των εγκαταστατών αλλά και τις δυνατότητες προβολής και επικοινωνίας. 45. Το τεχνικό περιοδικό Ο ΨΥΚΤΙΚΟΣ. 46. Η εταιρεία OPTIMA ELEMENTS παρουσίασε λύσεις και προϊόντα σκίασης, προστασίας και εξοικονόμησης ενέργειας από την ελεγχόμενη έκθεση στον ήλιο, για εσωτερικούς χώρους, κατοικίες και επαγγελματικές εγκαταστάσεις. 47. Η Πάνος Βροντάνης & ΣΙΑ ΟΕ παρουσίασε συστήματα και εξοπλισμό για θέρμανση και εξοικονόμηση ενέργειας με καύση στερεών καυσίμων και προϊόντων βιομάζας. 48. Το διαδικτυακό portal ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 21 συμμετείχε με την ενημέρωση και την επικοινωνία σε κοινό αλλά και σε επαγγελματίες πάνω σε θέματα περιβαλλοντικής ανάπτυξης, προστασίας και τέλος πράσινης επιχειρηματικότητας. 49. Η Ομοσπονδία ΠΟΕΒΥ παρουσίασε συστήματα υαλοπινάκων και εφαρμογών για επαγγελματίες και κοινό. 50. Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΤΕΓΗ - DIADEM GREEN ROOF SYSTEMS παρουσίασε υπηρεσίες μελέτης, σχεδιασμού, χρηματοδότησης και εγκατάστασης πράσινων δωμάτων. 51. Ο ΠΣΔΜΗ συμμετείχε με την ενημέ-
22 ΕΚΘΕΣΗ
ρωση μελών και κοινού για τις δράσεις και τις ενέργειες του συλλόγου σε θέματα Πράσινης Δόμησης και Κατασκευών. 52. Ο ΠΣΕΜ συμμετείχε και ενημέρωσε κοινό και επισκέπτες για τη δυναμική και τις εφαρμογές της μόνωσης σε κτίρια και έργα όλων των προδιαγραφών αλλά και για τις δράσεις του συλλόγου. 53. Η εταιρεία Pellets Online παρουσίασε προϊόντα και πρώτες ύλες καύσης για εναλλακτική και οικονομική θέρμανση και εξοικονόμηση ενέργειας. 54. Η εταιρεία PERFECT SHADE παρουσίασε εξοπλισμούς και κατασκευές σκίασης και προστασίας κτιρίων και εξωτερικών χώρων, αλλά και υπηρεσίες σχεδιασμού και μελέτης. 55. Η PL Renewable Energy Solutions παρουσίασε λύσεις και εφαρμογές παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας από εγκαταστάσεις συστημάτων ΑΠΕ. 56. Η εταιρεία POWERCLIMA παρουσίασε προϊόντα και συστήματα ψύξης και θέρμανσης, εξοικονόμησης ενέργειας, για κατοικίες και βιομηχανικούς χώρους. 57. Η RENEVOL παρουσίασε λύσεις πράσινης ενέργειας και εγκατάστασης συστημάτων παραγωγής και διαχείρισης αποδοτικότητας. 58. Ο ΣΕΚΑ ενημέρωσε μέλη και κοινό για τις δράσεις και τις θέσεις του συλλόγου σε θέματα Πράσινης Δόμησης και Βιώσιμης Ανάπτυξης και στήριξε τις δράσεις της διοργάνωσης με την παρουσία του. 59. Ο ΣΕΨΕ ενημέρωσε κοινό και επαγγελματίες για τις δράσεις και τις θέσεις του συλλόγου αλλά και στήριξε τους επαγγελματίες ψυκτικούς και τον κλάδο. 60. Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ EPS (ΠΑΣΥΔΙΠ) παρουσίασε προτάσεις και λύσεις ενεργειακής αναβάθμισης και εξοικονόμησης με την εφαρμογή προϊόντων πολυστερίνης. 61. Η εταιρεία SafeLiving παρουσίασε προϊόντα και συστήματα ασφαλείας, κλειδαριές, πόρτες, αυτοματισμούς και προστασία των κτιρίων και των χώρων. 62. Η SCIN AB παρουσίασε προτάσεις και συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας και οικονομικής αποδοτικής θέρμανσης με στερεά καύσιμα, λέβητες και συστήματα διαχείρισης. 63. Η εταιρεία SmartVision παρουσίασε συστήματα BMS, αυτοματισμούς και λύσεις για "έξυπνα" σπίτια και χώρους. 64. Η SYSTEMAIR HELLAS AE παρουσίασε συστήματα και λύσεις αερισμού και διαχείρισης του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, επαγγελματικά κτίρια και βιομηχανικές εγκαταστάσεις υψηλών απαιτήσεων. 65. ΤΑ ΝΕΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ παρουσίασαν τις υπηρεσίες επικοινωνίας και ενημέρωσης των κατασκευαστών κτιρίων μέσα από τις εκδόσεις του περιοδικού. 66. Η εταιρεία ΤΖΑΚΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΤΣΙΦΑΣ παρουσίασε ενεργειακά τζάκια, τζά-
κια και σόμπες καύσης pellet και βιομάζας αλλά και τεχνικό εξοπλισμό για εξοικονόμηση από τη θέρμανση με εναλλακτικές πηγές ενέργειας. 67. Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ παρουσίασε χρηματοδοτικά προγράμματα, πακέτα και ένα σύνολο οικονομικών και τραπεζικών εργαλείων για την πράσινη επιχειρηματικλή ανάπτυξη αλλά και για ιδιωτικές επενδύσεις σε ΑΠΕ. 68. Η εταιρεία TECHNOPELLET παρουσίασε προϊόντα κα ι υλικά pellet και στερεών καυσίμων υψηλής ποιότητας και απόδοσης για εξοικονόμηση στη θέρμανση. 69. Η εταιρεία tECO - ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ και ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ παρουσίασε υπηρεσίες μελέτης, σχεδιασμού και κατασκευής κτιρίων και έργων Πράσινης Δόμησης και ενεργειακής αποδοτικότητας. 70. Η εταιρεία TIMARKT AE παρουσίασε σόμπες pellet και τεχνικό εξοπλισμό και υπηρεσίες εγκατάστασης για οικονομική και αποδοτική θέρμανση. 71. Η TUV RHEINLAND HELLAS παρουσίασε λύσεις ενεργειακής επιθεώρησης, πιστοποίησης και μελέτης ενεργειακής αποδοτικότητας για κτίρια και εγκαταστάσεις συστημάτων. 72. Η ΥΑΛΟΤΕΧΝΙΚΗ ΧΡ. ΛΟΥΣΗΣ παρουσίασε προϊόντα και εφαρμογές γυαλιού και υαλοπινάκων για εξοικονόμηση ενέργειας και απόδοση. 73. Η εταιρεία VANE K. OIKONOMOY HOME STYLE ABEE παρουσίασε συστήματα και τεχνολογίες σκίασης σε κτίρια και εγκαταστάσεις, για εξοικονόμηση ενέργειας και διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας. 74. Η εταιρεία VIOMPREL παρουσίασε συστήματα σκίασης και εφαρμογές ηλιοπροστασίας εσωτερικών και εξωτερικών χώρων και συστήματα κάλυψης υπαίθριων, μικρών καθώς και μεγάλων εγκαταστάσεων. 75. Η εταιρεία WEE! Παρουσίασε προϊόντα, εγκαταστάσεις και συστήματα διαχείρισης νερού για ψύξη και θέρμανση. 76. Το εξειδικευμένο portal www. biomassenergy.gr παρουσίασε τις υπηρεσίες και τις τεχνικές πληροφορίες γύρω από θέματα βιομάζας και διαχείρισης αποβλήτων για την παραγωγή ενέργειας. 77. Το ενημερωτικό portal www. thermansipress.gr παρουσίασε υπηρεσίες διαδικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας για ιδιώτες και επαγγελματίες, πάνω σε θέματα εναλλακτικών πηγών θέρμανσης και παραγωγής ενέργειας από βιομάζα.
Συνέδριο Energy in Buildings Το Ελληνικό Παράτημα της ASHRAE δίνει το παρόν στην ελληνική αγορά Κτιρίων και Ενέργειας Το Συνέδριο Energy in Buildings πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στα πλαίσια των δράσεων ενημέρωσης και επιμόρφωσης που πραγματοποιεί το παράρτημα της ASHRAE στην Ελλάδα. Με κεντρικό άξονα την ενέργεια και τη διαχείρισή της στη φύση, το αστικό, το αγροτικό και το παραθαλάσσιο περιβάλλον, το συνέδριο προσέγγισε τις βασικές ενότητες με τρόπο πολύπλευρο και συλλογικό.
"Για να επιτευχθεί η διαχείριση της ενέργειας πρέπει κατά το σχεδιασμό των έργων να καθοριστούν στόχοι, με βάση τους κανόνες και τις αρχές της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης. Ένα σε βάθος μακροπρόθεσμο σχέδιο είναι ζωτικής σημασίας και απαιτεί την εφαρμογή αποτελεσματικών και εύχρηστων εργαλείων, ώστε να εξασφαλίζεται ο συντονισμός όλων των συντελεστών, για τους ίδιους στόχους." Πάνω σε αυτούς του άξονες, οι ομιλητές του Συνεδρίου ανέπτυξαν τις παρουσιάσεις και την επιχειρηματολογία τους, δίνοντας μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της σύλληψης και της εφαρμογής για τη σημασία της Ενέργειας στα Κτίρια, σήμερα. Στα πλαίσια του Συνεδρίου, αναπτύχθηκαν οι παρακάτω ενότητες με τι εισηγήσεις: • Περιβάλλον & Ενέργεια • Κατανάλωση ενέργειας & Το δυναμικό εξοικονόμησης στα ελληνικά κτίρια • Ενέργεια & Δομικά Υλικά • Ενεργειακή απόδοση από φυσικά υλικά • Αειφόρος ανάπτυξη για τις σύγχρονες κοινωνίες • Η πρόκληση της αστικής ενέργειας • Ενσωματωμένα συστήματα φωτισμού υψηλής απόδοσης • ΚΕΝΑΚ & Μοντελοποίηση της κτιριακής πληροφορίας • Μικρά & πολύ μικρά συστήματα CHP στα ελληνικά κτίρια • Ελβετική ενεργειακή στρατηγική & Ενεργειακή άποδοση στα κτίρια • Τεχνικές φυσικού δροσισμού & αερισμού
Ο βασικός πυρήνας των εισηγήσεων στράφηκε γύρω από την ανάγκη για συλλογική προσέγγιση και αποδοτική αξιοποίηση των πόρων και των ενεργειακών απαιτήσεων των σύγχρονων κοινωνιών έτσι όπως αυτές μεταφράζονται μέσα από τις δομές και τα κτίρια του περιβάλλοντος χώρου.
Αναπτύσσοντας τις επιμέρους παραμέτρους αλλά και τις πρακτικές, καλές και ελλιπείς, τόσο σε ελληνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, το συνέδριο ανέδειξε τις ανάγκες για συνειδητό και συνεπή ενεργειακό σχεδιασμό στα σύγχρονα νέα και υφιστάμενα κτίρια, τη συνεργασία σε κάθε επίπεδο των φορέων και των χρηστών ώστε να επιτυγχάντεται η μέγιστη δυνατή απόδοση με τη μικρότερη δυνατή κατανάλωση και επιβάρυνση του αποθεματικού των ενεργειακών πόρων. Από τη μελέτη του χώρου, του χρόνου και του βαθμού επέμβασης στο περιβάλλον, μέχρι το σχεδιασμό, τη χρήση των υλικών και την τελική απόδοση και χρήση του κτιρίου, η ενέργεια που επενδύεται αποτελεί μέτρο σύγκρισης και αξιολόγησης τόσο του ίδιου του κτιρίου όσο και των πρακτικών αλλά και των καθημερινών δράσεων τις οποίες καλείται να φιλοξενήσει. Αλλά και η αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών και του ανθρώπινου δυναμικού για την επένδυση, την ανακύκλωση, την απόδοση και τη μεταφορά, αποτελούν παράγοντες που διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις και τις
προδιαγραφές για τη διάρκεια και την ποιότητα των υπηρεσιών και των προϊόντων που αποδίδει η ενέργεια στα κτίρια σήμερα. Τις βασικές γραμμές ανάπτυξης και ανάλυσης τις οποίες κλήθηκαν να απαντήσουν οι εισηγητές του Συνεδρίου αποτέλεσαν η διαχείριση του κτιριακού αποθέματος, η ανακύκλωση και αξιοποίηση των υλικών, η κατανάλωση ενέργειας σε όλα τα στάδια της ζωής των κτιρίων αλλά και η διαμόρφωση των ενεργειακά αποδοτικών αλλά και ενεργοβόρων συνθηκών ώστε η καθημερινότητα να συμβαδίζει με την αειφορία και την σωστή διαχείριση των πόρων και των πηγών ενέργειας. Η ενεργειακή συμπεριφορά και απόδοση του κτιρίων και του περιβάλλοντος αποτελούν συνιστώσες και αποτέλεσμα συνεργασίας ολόκληρου του συνόλου, εξασφαλίζοντας την ποιότητα του περιβάλλοντος και των επόμενων γενεών. Οι συνιστώσες αυτές καταγράφηκαν επιγραμμτικά στα παρακάτω: • Πως μία σύγχρονη κοινωνία αντιμετωπίζει την αειφόρο ανάπτυξη. • Οι εφαρμογές της φυσικής του κτηρίου και τα μοντέλα διαχείρισης των πόλεων. • Η ανάλυση και γνώση του ενεργειακού αποτυπώματος των υλικών. • Η διαχείριση του φυσικού φωτός και όλων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. • Η νομοθεσία και τα standards & labels που εξελίσσονται και διεγείρουν την πρόοδο της εξοικονόμησης της ενέργειας και την πάταξη της σπατάλης. • Ποια η μεθοδολογία του σχεδιασμού που ονομάζουμε βιοκλιματικό. • Συντονισμός όλων των συντελεστών για την επίτευξη της αειφόρου και βιώσιμου ανάπτυξης. Η παρουσία, τέλος, χορηγών και επαγγελματιών από τον χώρο των κτιρίων και των ΑΠΕ έδωσαν την ευκαιρία σε επισκέπτες και κοινό να έχουν μια πλήρη εικόνα της αγοράς και του κλάδου σήμερα, με ερεθίσμτα και πληροφορίες τόσο από τον επιστημονικό χώρο όσο και από τον κλάδο της αγοράς και της βιομηχανίας δημιουργώντας μία δυναμική διοργάνωση με ενδιαφέρον και πολύπλευρη προσέγγιση πάνω στο θέμα της "Ενέργεια στα Κτίρια".
23
Πιστοπoίηση Αξιολόγηση & Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων Ο κτιριακός τομέας αντιπροσωπεύει το 40% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Επομένως, η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε αυτόν τον τομέα αποτελεί προτεραιότητα στο πλαίσιο των στόχων "20-20-20" για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Η Ευρωπαϊκή Προσέγγιση Η οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Μαΐου 2010 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων έχει ως στόχο να προωθήσει την ενεργειακή απόδοση κτιρίων, και κτιριακών μονάδων. Η παρούσα οδηγία εκφράζει αυτή ακριβώς τη βούληση, προτείνοντας γραμμές δράσης για τα κράτη μέλη όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Μεθοδολογία υπολογισμού της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να υιοθετήσουν, σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, μεθοδολογία υπολογισμού της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων, η οποία να λαμβάνει υπόψη ορισμένους παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα, τα παρακάτω: Θερμικά χαρακτηριστικά του κτιρίου (θερμοχωρητικότητα, μόνωση, κ.λπ.), Εγκατάσταση θέρμανσης και παροχής ζεστού νερού, Εγκαταστάσεις κλιματισμού, Ενσωματωμένη εγκατάσταση φωτισμού, Κλιματικές συνθήκες εσωτερικού χώρου. Επίσης, λαμβάνεται υπόψη η θετική επίδραση άλλων παραγόντων, όπως τοπικές συνθήκες έκθεσης στον ήλιο, φυσικός φωτισμός, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με συμπαραγωγή, και συστήματα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης σε κλίμακα περιοχής ή οικοδομικού τετραγώνου.
Καθορισμός ελάχιστων απαιτήσεων Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να θεσπίσουν, σύμφωνα με την παραπάνω μεθοδολογία υπολογισμού, ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για να πετύχουν τα καλύτερα δυνατά επίπεδα από πλευρά κόστους. Το επίπεδο αυτών των απαιτήσεων αναθεωρείται κάθε πέντε χρόνια. Επίσης, όταν καθορίζουν τις ελάχιστες απαιτήσεις, μπορούν να κάνουν διάκριση μεταξύ νέων και υπαρχόντων κτιρίων και μεταξύ διάφορων κατηγοριών κτιρίων. Τα νέα κτίρια πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις αυτές, και, πριν αρχίσει η κατασκευή τους, πρέπει να έχει μελετηθεί η σκοπιμότητα εγκατάστασης συστημάτων εφοδιασμού με ανανεώσιμη ενέργεια, αντλιών θερμότητας, συστημάτων τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης σε κλίμακα περιοχής ή οικοδομικού τετραγώνου, και συστημάτων συμπαραγωγής. Όταν τα υπάρχοντα κτίρια υφίστανται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας, πρέπει να επιτυγχάνεται αναβάθμιση της ενεργειακής τους απόδοσης, έτσι ώστε να μπορούν και αυτά να πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις. Από την εφαρμογή των ελάχιστων απαιτήσεων μπορούν
24 ΡΕΠΟΡΤΑΖ
να εξαιρεθούν: Κτίρια επισήμως προστατευόμενα (για παράδειγμα, κτίρια ιστορικής αξίας), Κτίρια (χώροι λατρείας), Προσωρινά κτίρια, Κτίρια κατοικίας, τα οποία προβλέπεται να χρησιμοποιούνται για περιορισμένο χρονικό διάστημα κάθε χρόνο, Μεμονωμένα κτίρια με συνολική ωφέλιμη επιφάνεια μικρότερη από 50 m2. Όταν τα τεχνικά συστήματα των κτιρίων, όπως τα συστήματα θέρμανσης, παραγωγής ζεστού νερού, κλιματισμού, και εξαερισμού μεγάλης κλίμακας, εγκαθίστανται εξαρχής, αντικαθίστανται ή αναβαθμίζονται, πρέπει επίσης να πληρούν τις απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης. Τα δομικά στοιχεία του κτιρίου που αποτελούν τμήμα του κελύφους του κτιρίου και έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ενεργειακή απόδοση του κελύφους αυτού (για παράδειγμα, τα πλαίσια των παραθύρων) πρέπει επίσης να πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης, όταν αντικαθίστανται ή τοποθετούνται εκ των υστέρων, για να επιτευχθούν τα βέλτιστα από πλευράς κόστους επίπεδα. Όταν ένα κτίριο κατασκευάζεται ή ανακαινίζεται, η παρούσα οδηγία ενθαρρύνει σε μεγάλο βαθμό την εισαγωγή ευφυών συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ενέργειας, σύμφωνα με την οδηγία σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενεργείας. Στόχος: κτίρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας Από 31ης Δεκεμβρίου 2020, όλα τα νέα κτίρια πρέπει να έχουν σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας. Τα νέα κτίρια που στεγάζουν δημόσιες αρχές ή είναι ιδιοκτησίας τους πρέπει να πληρούν τα ίδια κριτήρια μετά την 31η Δεκεμβρίου 2018. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενθαρρύνει την αύξηση του αριθμού των κτιρίων αυτού του είδους με την κατάρτιση εθνικών σχεδίων, που περιλαμβάνουν: • Περιγραφή του τρόπου εφαρμογής του ορισμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας από κράτη μέλη. • Τους ενδιάμεσους στόχους για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των νέων κτιρίων έως το 2015. • Πληροφορίες σχετικά με τις πολιτικές και τα οικονομικά μέτρα που έχουν ληφθεί υπέρ της προώθησης της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων.
Εμπορικά κίνητρα και χρηματοδοτικοί φραγμοί Τα κράτη μέλη έχουν αναλάβει την ευθύνη να καταρτίσουν κατάλογο των υπαρχόντων και πιθανών μέσων, τα οποία σκοπεύουν να προωθήσουν τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Ο κατάλογος αυτός ενημερώνεται ανά τριετία.
Πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης Τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν σύστημα πιστοποίησης της ενεργειακής από-
δοσης των κτιρίων. Αυτό το πιστοποιητικό περιλαμβάνει πληροφορίες για την ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων καθώς και συστάσεις για βελτιώσεις από πλευράς κόστους. Όταν ένα κτίριο ή μία κτιριακή μονάδα διατίθεται προς πώληση ή προς εκμίσθωση, ο δείκτης ενεργειακής απόδοσης του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης πρέπει να δηλώνεται σε όλες τις εμπορικές διαφημίσεις. Κατά την κατασκευή, πώληση ή ενοικίαση κτιρίων ή κτιριακών μονάδων, το πιστοποιητικό αυτό επιδεικνύεται στον υποψήφιο νέο ενοικιαστή ή αγοραστή και παραδίδεται στον αγοραστή ή νέο ενοικιαστή. Για κτίρια των οποίων συνολική επιφάνεια πάνω από 500 m² χρησιμοποιείται από δημόσια αρχή, και για κτίρια τα οποία δέχονται συχνά επισκέψεις από το κοινό και των οποίων η συνολική επιφάνεια είναι πάνω από 500 m², το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης αναρτάται σε περίοπτη για το κοινό θέση (το κατώτατο αυτό όριο θα μειωθεί σε 250 m² στις 9 Ιουλίου 2015). Τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν την ευθύνη να δημιουργήσουν ένα σύστημα τακτικού ελέγχου των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού των κτιρίων.
Αναλύοντας την ενεργειακή πιστοποίηση Τα στοιχεία, τα οποία κάθε χρόνο ανακοινώνονται από διάφορους έγκυρους φορείς για την κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως δυσοίωνα, την ίδια στιγμή μάλιστα, που όλες οι χώρες ανακοινώνουν συνεχώς μέτρα αλλά και δράσεις για την μεί-
ωση της κατανάλωσης και την μεγαλύτερη δυνατή εξοικονόμηση της ενέργειας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε έρευνα, αναφέρει πως η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων είναι το "κλειδί" για την επίτευξη των στόχων που αφορούν στην εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και στην καλυτέρευση του κλίματος. Πιο συγκεκριμένα με την ενεργειακή αναβάθμιση θα καταστεί δυνατή η μείωση κατά 20% των εκπομπών άνθρακα και παράλληλα θα υπάρξει αντίστοιχα εξοικονόμηση ενέργειας σε ποσοστό 20%. Η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης στα κτίρια είναι ένας αλληλένδετος κρίκος, τα τέσσερα βασικά του στοιχεία είναι: • Ένας αποδοτικός τρόπος καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. • Ένας τρόπος ενεργειακής ασφάλειας. • Ένας τρόπος λιγότερων εκπομπών άνθρακα. • Ένας τρόπος δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας σε πολλούς τομείς. Οι τελευταίες έρευνες παράλληλα δείχνουν και κάποια αποτελέσματα, τα οποία ουσιαστικά καταρρίπτουν τον μύθο για το ποιος τομέας είναι υπεύθυνος για την κατανάλωση ενέργειας. O "χάρτης" της ενεργειακής κατανάλωσης διαμορφώνεται σύμφωνα με τα παρακάτω: • Το 41% της ενέργειας που καταναλώνεται στην ΕΕ χρησιμοποιείται από κτίρια. • Το 33% χρησιμοποιείται από μεταφορές. • Μόλις το 26% της ενέργειας που καταναλώνεται στην ΕΕ χρησιμοποιείται από την βιομηχανία. Ένα σημαντικό στοιχείο είναι πως το 68% της κατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια αφορά την ψύξη και την θέρμανση, ενώ
25
με το αρχιτεκτονικό σχέδιο. Ήδη το πρότυπο αυτό έχει εφαρμοστεί σε πληθώρα νέων κτιρίων αλλά και σε ανακατασκευή παλαιότερων κτιρίων και έχει εξαιρετικά αποτελέσματα όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση.
Προϋποθέσεις Passive House Για να χαρακτηριστεί ένα κτίριο Passive House θα πρέπει να πληροί μια σειρά προϋποθέσεων. Τα κτίρια θα πρέπει να σχεδιαστούν έτσι ώστε οι ετήσιες απαιτήσεις για ψύξη και θέρμανση να μην ξεπερνούν τις 15 Kw/τμ. Αντίστοιχα η ετήσια συνολική ενέργεια (primary energy) δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 120 Kw/τμ. Το πρότυπο κατασκευής Passive House είναι το μόνο που πλησιάζει τις προδιαγραφές του προτύπου με την ονομασία "Zero Energy Homes" (ZEH), δηλαδή μηδενικής κατανάλωσης κτίρια. Είναι σαφές ότι ακολουθώντας το πρότυπο αυτό, επιτυγχάνουμε την κατασκευή κτιρίων που πραγματικά καταναλώνουν μόλις το 10% της ενέργειας, που καταναλώνουν τα συμβατικά και στην συνέχεια χρησιμοποιώντας επικουρικά ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια κ.λπ.) είναι πολύ εύκολο να επιτύχουμε όχι μόνο κτίρια μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης αλλά κτίρια που παράγουν πολύ περισσότερη ενέργεια απ’ όση καταναλώνουν.
Μέθοδοι αξιολόγησης και Πιστοποίησης ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων
το 80% αυτής χρησιμοποιείται σε κτίρια, τα οποία έχουν συνολική επιφάνεια μικρότερη από 1000 τ.μ. Μέσα από τα παραπάνω στοιχεία, είναι κατανοητό, πως θα πρέπει άμεσα να βρεθούν λύσεις, οι οποίες να έχουν σαν κύριο στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια. Και οι λύσεις αυτές δεν θα πρέπει να αφορούν μόνο τα νέα υπό κατασκευή κτίρια, αλλά να δοθεί και η πρέπουσα σημασία και στα παλαιότερα κτίρια, μια που σε αυτά επισημαίνεται το πιο έντονο πρόβλημα.
Πρότυπο "Κτιρίων Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης" - Passive House Με το όρο Passive House ή (Passiv Haus όπως είναι η Γερμανική ονομασία) εννοούμε αυστηρά τις διαδικασίες για την επίτευξη υψηλής ενεργειακής απόδοσης των
26 ΡΕΠΟΡΤΑΖ
κτιρίων με σκοπό την μείωση στο μέγιστο βαθμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Με την εφαρμογή του προτύπου αυτού έχουμε ως αποτέλεσμα κτίρια εξαιρετικά χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης τα οποία απαιτούν ελάχιστη ενέργεια για τη θέρμανση τους, την ψύξη τους και για την χρήση ζεστού νερού. Το πρότυπο Passive House δεν περιορίζεται μόνο στην κατασκευή ή ανακατασκευή κατοικιών. Πολλά κτίρια γραφείων, σχολεία, παιδικοί σταθμοί, σούπερ μάρκετ, νοσοκομεία έχουν κατασκευαστεί με το πρότυπο αυτό. Ο σχεδιασμός ενός κτιρίου κατά το πρότυπο Passive House σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητο στοιχείο ενός αρχιτεκτονικού σχεδίου. Είναι μέρος μίας ολιστικής διαδικασίας σχεδιασμού, και για να έχει το μέγιστο επιθυμητό αποτέλεσμα θα πρέπει να ενσωματωθεί
Η ιστορία της αξιολόγησης και πιστοποίησης των Πράσινων και Αειφόρων Κτιρίων ξεκίνησε πριν από 22 χρόνια στην Αγγλία. Την πρωτοπορία στον τομέα αυτό την έχει το Βρετανικό σύστημα που ονομάζεται BREEAΜ (Building Research Establishment Environmental Assessment Method). Στην συνέχεια ατής της κίνσης, αναπτύχθηκαν και άλλες μέθοδοι και σε άλλες χώρες για την αξιολόγηση - πιστοποίηση των κτιρίων. Ενδεικτικά τα πιο γνωστά είναι το LEED (ΗΠΑ), το DGNB (Γερμανία), το Green Star (Αυστραλία). Ο κύριος άξονας των πιστοποιήσεων αυτών είναι το τρίπτυχο "σχεδιασμός - κατασκευή - χρήση" τα οποία θα πρέπει να διέπονται από τις αρχές της εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και της οικολογίας. Για να πιστοποιηθεί ένα κτίριο θα πρέπει να έχει μία αξιόλογη βαθμολογία σε θέματα που αφορούν στην εξοικονόμηση της ενέργειας, τη σωστή διαχείριση του νερού, τη σωστή διαχείριση των αποβλήτων, τη χρήση πράσινων υλικών, την ελαχιστοποίηση της ρύπανσης που προκαλείται κατά την διάρκεια της κατασκευής, την ελαχιστοποίηση του αποτυπώματος άνθρακα κατά την μεταφορά των υλικών αλλά και την οικολογία. Εξετάζοντας προσεκτικά τις πληροφορίες που δημοσιεύονται από
τα Συμβούλια Πράσινων Κτιρίων (Green Building Councils - GBC's) σε διάφορα κράτη, τουλάχιστον 20 από αυτά σε σύνολο 84 έχουν αναπτύξει τις δικές τους μεθόδους - συστήματα αξιολόγησης - πιστοποίησης. Παράλληλα, οι χώρες που δεν έχουν αναπτύξει ακόμα τα δικά τους συστήματα αξιολόγησης- πιστοποίησης ή δεν έχουν ολοκληρώσει ακόμα την διαδιακασία αυτή, έχουν "υιοθετήσει" ένα ή και περισσότερα από τα υπάρχοντα συστήματα προσαρμόζοντας τα στα δεδομένα της κάθε χώρας. Αρκετές από τις χώρες που έχουν αναπτύξει τα δικά τους συστήματα αειφορίας των κτιρίων, έχουν προχωρήσει λίγο παρακάτω από την αρχική ιδέα και έχουν δημιουργήσει και συστήματα πιστοποίησης συμβατών - πράσινων προϊόντων κατάλληλα για την κατασκευή των κτιρίων. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι Green Building Product Certification Scheme το οποίο ανέπτυξε το Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων της Σιγκαπούρης το 2010.
είναι καινούργια - υπό κατασκευή αλλά και σε υφιστάμενα ή υπό ανακαίνιση/αναβάθμιση. Όπως και στην περίπτωση του BREEAM, έτσι και το LEED έτυχε θετικής αποδοχής σε πολλές χώρες όπως ο Καναδάς, η Ινδία, η Ιταλία, η Σερβία κ.α. Αξίζει να αναφέρουμε πως στη Σερβία ένα ιδιαίτερης σημασίας project βρίσκεται στη διαδικασίας της αρχικής αξιολόγησης (σχεδιασμός) με στόχο να πιστοποιηθεί μετά την ολοκλήρωση σου ως LEED Platinum. Αφορά στην κατασκευή ενός υπερσύγχρονου ΙΤ Park - IT University 25.000 τμ. Μέχρι στιγμής έχουν πιστοποιηθεί κατά
οποίο έχει γίνει αποδεκτό και σε άλλες χώρες όπως η Ελβετία, η Αυστρία, η Ουγγαρία. Έχουν αξιολογηθεί και πιστοποιηθεί περίπου 150 κτίρια όχι μόνο στην Γερμανία αλλά και στις γειτονικές της χώρες. Το Ελληνικό Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων (ELGBC) έχει υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας για την αξιολόγηση και πιστοποίηση των κτιρίων στην Ελλάδα κατά DGNB. ESTIMADA Πριν 3 χρόνια, το 2009 αναπτύχθηκε και το σύστημα αξιολόγησης - πιστοποίησης κτιρίων με την ονομασία Estimada που ουσιαστικά είναι το πρώτο που είναι από-
LEED περίπου 8.500 κτίρια, η πλεοψηφία των οποίων βρίσκονται στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα ήδη τέσσερα projects έχουν υποβάλει αίτηση για αξιολόγηση κατά LEED. Green Star Το σύστημα αξιολόγησης - πιστοποίησης Green Star αναπτύχθηκε από το Συμβούλιο Πράσινου Κτιρίου της Αυστραλίας (GBCA) πριν από 10 χρόνια το 2002, συνδυάζοντας τις βασικές αρχές του LEED και του BREEAM. Το σύστημα αξιολόγησης - πιστοποίησης της Αυστραλίας εφαρμόζεται εκτός από την ίδια χώρα και στην Νέα Ζηλανδία αλλά και στη Νότιο Αφρική όπου έγινε αποδεκτό πρόσφατα. Σύμφωνα με τις αναφορές του GBCA έχουν πιστοποιηθεί με το σύστημα αυτό περίπου 370 κτίρια. DGNB Το 2009 η Γερμανία ανέπτυξε και αυτή το δικό της σύστημα αξιολόγησης - πιστοποίησης με την ονομασία DGNB (Deutsche Gessellschaft fur Nachhaltiges Bauen) το
λυτα προσαρμοσμένο στις ανάγκες της Μέσης Ανατολής. Ο κύριος στόχος του συστήματος αυτού είναι να βοηθήσει τους επαγγελματίες του χώρου της κατασκευής αλλά και εκμετάλλευσης κτιρίων στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής ώστε να είναι συμβατοί με τις αρχές της βιωσιμότητας και αειφορίας των κτιρίων. Το σύστημα παρουσιάζει πολλές διαφορές με τα προαναφερθέντα τέσσερα συστήματα. Επίσης δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το πόσα κτίρια έχουν πιστοποιηθεί μέχρι στιγμής. Προς το παρόν σε καμία χώρα, κανένα από αυτά τα συστήματα αξιολόγησης -πιστοποίησης δεν είναι υποχρεωτικό. Είναι θέμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας να προβεί σε αυτή τη διαδικασία ο ιδιοκτήτης του κάθε ακινήτου, δίνοντας ουσιαστικά και πρακτικά ένα πιστοποιητικό στο κτίριο του, εντάσσοντας το με αυτόν τον τρόπο σε ένα παγκόσμιο οικοσύστημα κτιριακής αειφορίας.
Ανάλυση των πιο γνωστών και διαδεδομένων συστημάτων πιστοποίησης κατά χρονολογική σειρά BREEAM Το Βρετανικό σύστημα αξιολόγησης - πιστοποίησης αειφόρων κτιρίων BREEAΜ (Building Research Establishment Environmental Assessment Method), ξεκίνησε τις δραστηριότητες του το 1990. Κύριος στόχος του ήταν και είναι να μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε είδους κτίριο, είτε πρόκειται για κατοικία, είτε πρόκειται για επαγγελματικό χώρο. Σαφώς και είναι από τα πλέον επιτυχημένα, καθώς χρησιμοποιείται σε κάθε είδους κατασκευή σχεδόν σε όλον τον κόσμο. Τα τελευταία 22 χρόνια, όσα δηλαδή υφίσταται το σύστημα αυτό, έχουν πιστοποιηθεί περισσότερα από 200.000 κτίρια κάθε είδους. Επίσης σε τακτά χρονικά διαστήματα το υπάρχον σύστημα αναβαθμίζεται έτσι ώστε να είναι συμβατό με τα νέα δεδομένα που προκύπτουν στο κατασκευαστικό κλάδο. Στην Ελλάδα μόνο ένα project, ένα συγκρότημα πολυκατοικίων βρίσκεται στη διαδικασία αξιόλογησης για να πιστοποιηθεί κατά BREEAM. LEED To LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) είναι το προϊόν που ανέπτυξε το Αμερικανικό Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων (USGBC) το 1998. Όπως και το BREEAM, έτσι και το LEED έχει εφαρμογή σε κάθε είδους κτίριο είτε είναι κατοικίες είτε επαγγελματικοί χώροι, είτε
Πηγές 1. http://europa.eu/legislation_summaries/internal_market/single_market_for_goods/construction/en0021_el.htm, 2. http://www.epixeiro.gr/, 3. http://www. buildnet.gr/default.asp?pid=235&la=1&catid=53&artid=5737, 4. http://www.ktizontastomellon.gr, 5. http://www.cres.gr, 6. http://www.e-greenbuilding.gr
27
Ένας κήπος στο Λονδίνο Μανώλη Ηλιάκη MA Architecture & Spatial Culture www.yolkstudio.gr
Το καλοκαίρι του 2011, οι προετοιμασίες για τους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου έμπαιναν στην τελική ευθεία και η πόλη σταδιακά μετατρεπόταν σ’ ένα μεγάλο εργοτάξιο, με θόρυβο, σκόνη και κίνηση. Οι κήποι του Kensington, έμοιαζαν με καταφύγια όπου κάποιος μπορούσε να απομακρυνθεί από τους φρενήρεις ρυθμούς μιας πόλης που άλλαζε. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, ο Peter Zumthor σχεδιάζει και υλοποιεί το νέο περίπτεροεφήμερη κατασκευή της Serpentine Gallery, στους κήπους Kensington του Hyde Park. Τη στιγμή κατά την οποία διεθνείς αστέρες αρχιτεκτονικής καλούνται να σχεδιάσουν τεράστια κτίρια για τους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου, ο σιωπηλός και διακριτικός αρχιτέκτονας Peter Zumthor οραματίζεται έναν κήπο μέσα σ’ έναν μεγάλο κήπο - πάρκο. Συνήθως φαντάζονται οι ιθύνοντες της κάθε πόλης που φιλοξενεί Ολυμπιακούς αγώνες, κτίρια-υπεραξίες στον αστικό χώρο, κατά το "φαινόμενο Bilbao". Η κυριαρχία τέτοιων προτύπων ευδαιμονισμού, σε συνδυασμό με τον τρόπο που έχει δομηθεί το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και η αδυναμία των οικονομικών συστημάτων να αντιμετωπίσουν τη διεθνή κρίση χρέους, δημιουργεί νέες οικονομικές κρίσεις. Το έργο του Peter Zumthor δεν έχει καμία σχέση με την αρχιτεκτονική παραγωγή που ενισχύει τον διεθνή ανταγωνισμό των πόλεων, οι οποίες οραματίζονται Μουσεία Guggenheim και τελικά γεννούν τις κρίσεις. Κρίσεις όχι μόνο οικονομικές αλλά πολιτισμικές και περιβαλλοντικές. Προτιμά να ζει αποτραβηγμένος τα τελευταία τριάντα χρόνια, σ' ένα απομονωμένο χωριό των ελβετικών Άλπεων. Ο εβδομηντάχρονος αρχιτέκτονας αρέσκεται σ’ έναν "ασκητικό" βίο, λόγω της στάσης ζωής που έχει επιλέξει. Μέσω της "μη δράσης", κατά κάποιο τρόπο κάνει έμμεση κριτική για τα πράγματα που συμβαίνουν στην παγκόσμια κοινότητα. Ζει ήσυχα μέσα στη φύση και στο γραφείο του δεν εργάζονται περισσότεροι από είκοσι υπάλληλοι. Παρότι το 2008, άγνωστος στο ευρύ κοινό, απέσπασε ένα από τα σημαντικότερα διεθνή βραβεία αρχιτεκτονικής, το βραβείο Pritzker, ο κατάλογος των έργων του είναι περιορισμένος, αν τον συγκρίνουμε με καταλόγους άλλων συναδέλφων του που τιμήθηκαν με το ίδιο βραβείο. Η βράβευσή του, ίσως να σχετίζεται με την οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων. Η επιτροπή1 μάλλον θέλησε να επιβραβεύσει την κατασκευαστική και εκφραστική λιτότητα, τη μικρή κλίμακα, την ταπεινότητα του Zumthor και όχι μια αρχιτεκτονική, η οποία θα ήταν εντυπωσιακή, αλλά κενή νοήματος. Ενδιαφέρον είχε η παρακάτω δήλωσή του αρχιτέκτονα, μετά την βράβευσή του: "Το γεγονός ότι ένα έργο μικρού βεληνεκούς όπως το δικό μας αναγνωρίζεται, μας κάνει να αισθανόμαστε υπερήφανοι. Και θα πρέπει να δίνει ελπίδες σε νέους αρχιτέκτονες, οι οποίοι αν αναζητήσουν την ποιότητα στη δουλειά τους, μπορεί αυτό να γίνει ευρύτερα ορατό χωρίς κάποια ιδιαίτερη προβολή ή προώθηση"2. Τα περισσότερα κτίρια του είναι μονολιθικά, καθόλου δελεαστικά για τοπόσημα σε πό-
28 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
29
χτούς και ημιυπαίθριους χώρους που σχεδίασε, ενεργοποιούνται όλες οι αισθήσεις και ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο την μοναδικότητα του ευρύτερου τόπου. Οι ιδιαίτερες ποιότητες του χώρου, η υφή των υλικών, η εναλλαγή της θερμοκρασίας, η αντήχηση, η μυρωδιά και η υγρασία, συμβάλλουν σ’ αυτό το συγκερασμό των χαρακτηριστικών της περιοχής Vals.
Hortus conclusus: Μυστικός κήπος
λεις που μιμούνται πρότυπα κατανάλωσης. Η απλότητά τους είναι το αποτέλεσμα ενός σύνθετου και πολυεπίπεδου σχεδιασμού, με μεγάλη έμφαση στις κατασκευαστικές λεπτομέρειες. Ένα από τα γνωστότερα έργα του είναι το συγκρότημα ιαματικών λουτρών στην κοινότητα της Vals στην Ελβετία3. Χτισμένο εξ’ ολοκλήρου από οπλισμένο σκυρόδεμα και από την πέτρα της περιοχής, ο όγκος του κτιρίου εντάσσεται με τολμηρό τρόπο στην πλαγιά του βουνού. Η ιδέα της σύνθεσης βασίστηκε στη διαχείριση των συστατικών που συνθέτουν το τοπίο: το βουνό, την πέτρα, το φως και το νερό. Στους κλειστούς, ανοι-
30 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Από το 2000 η Serpentine gallery4 φιλοξενεί στον περιβάλλοντα χώρο της μια σειρά από εφήμερες κατασκευές - περίπτερα. Αρχιτέκτονες ή αρχιτεκτονικές ομάδες που δεν έχουν υλοποιήσει κάποιο έργο στην Αγγλία, καλούνται να σχεδιάσουν μια προσωρινή κατασκευή, ειδικά για τον περιβάλλοντα χώρο της γκαλερί, εντός έξι μηνών. Το κάθε περίπτερο παραμένει εκεί για τρεις μήνες, ανοιχτό στο κοινό, ενώ με το πέρας της έκθεσης διατίθεται προς πώληση σε ιδιώτες ή εταιρείες5. Ανάμεσα σ’ αυτούς που έχουν συμμετάσχει σε αυτό το γεγονός, είναι η Zaha Hadid, ο Daniel Libeskind, ο Toyo Ito, ο Oscar Niemeyer, ο Alvaro Siza, ο Eduardo Souto de Moura, ο Rem Koolhaas, ο Olafur Eliasson, o Frank Gehry, o Jean Nouvel και φέτος (2012) οι Herzog & de Meuron σε συνεργασία με τον εικαστικό Ai Weiwei. Η ονομασία που δόθηκε στο περίπτερο του 2011 ήταν "Hortus conclusus", δηλαδή μυστικός περίκλειστος κήπος. Η λατινική ονομασία Hortus conclusus έλκει την καταγωγή της από το μεσαίωνα και περιέγραφε την εξιδανικευμένη εικόνα ενός μεσαιωνικού δυτικού κήπου. Ήταν περίκλειστος και συμβόλιζε την ασφάλεια του Παραδείσου. Στη μεσαιωνική ζωγραφική υπάρχουν πολλές απεικονίσεις τέτοιων χώρων. Χαρακτηριστικά έργα είναι αυτά του Stephan Lochner (1400-1451)6, του Fra Angelico (1395-1455), του Gerard David, (1460-1523), του Bartolom� Bermejo (1440-1501) και άλλων. Επίσης στη λογοτεχνία ενδιαφέρον έχουν οι περιγραφές τέτοιων "ιδανικών κήπων", οι οποίοι χρησιμοποιούνταν ως σύμβολα για τις αρετές της Μαρίας και της μητέρας της Αγ. Άννας. Στο "Άσμα Ασμάτων" του Σολομώντα, συναντάμε μια περιγραφή περίκλειστου κήπου7, από τον οποίο πιθανότατα εμπνεύστηκαν οι δυτικοί ζωγράφοι και οι βυζαντινοί αγιογράφοι για το θέμα του Ευαγγελισμού. Σε αρκετά μεσαιωνικά μοναστήρια της κεντρικής Ευρώπης γνωρίζουμε ότι υπήρχε σημαντική ενασχόληση των μοναχών για τη διατήρηση και τη δημιουργία τέτοιων κήπων. Οι βυζαντινοί περίκλειστοι κήποι, με ισλαμικές επιδράσεις, βρίσκονταν σε αίθρια ή περιβάλλονταν από ψηλούς τοίχους, συχνά διακοσμημένους με τοιχογραφίες. Στο εσωτερικό τους υπήρχαν συνήθως χαμηλότερες περιφράξεις με φυτά ή στηθαία και κιγκλιδώματα. Στις περιγραφές των παραπάνω εξιδανικευμένων κήπων, τα δέντρα ήταν οπωροφόρα και αειθαλή. Επικρατούσε συνεχής ανθοφορία και καρποφορία, όπως στον Παράδεισο. Υπάρχουν περιγραφές κατά τις οποίες ψηλά κυπαρίσσια αναπτύσσονταν περιμετρικά του κήπου, προσφέροντας προστασία από τους ανέμους. Σ’ έναν δεύτερο δακτύλιο φυτεύονταν δέντρα όπως μηλιές, αχλαδιές, αμυγδαλιές, κορομηλιές και καρυδιές. Στο κέντρο του κήπου φύονταν τριαντάφυλλα, κρίνα, υάκινθοι, λωτοί, ορχιδέες, βιολέτες και
31
Σκίτσα του P. Zumthor για το περίπτερο της Serpentine Gallery.
μαργαρίτες. Ο αρχιτέκτονας οραματίστηκε έναν κλειστό κήπο, επηρεασμένος από την τυπολογία των περίκλειστων κήπων. Η τυπολογία αυτή δεν υπήρχε μόνο στο Μεσαίωνα: τέτοιους κήπους συναντάμε από την Ιαπωνία (π.χ. κήπους Ζen), μέχρι τους ισλαμικούς κήπους στη νότια Ισπανία. Όπως λέει ο Zumthor, ένας κήπος είναι γι’ αυτόν η πιο οικεία μορφή ενός "φυσικού" τοπίου. Εκεί καλλιεργούμε φυτά που μας είναι απαραίτητα. Ένας κήπος χρειάζεται φροντίδα και προστασία. Έτσι τον περιτοιχίζουμε για να τον προφυλάξουμε. Λόγω αυτής της ανάγκης ο κήπος γίνεται χώρος. Οι ορθοκανονικά περιφραγμένοι κήποι με τα λαχανικά των αγροτών στις Άλπεις, είναι μια αγαπημένη εικόνα του αρχιτέκτονα. Στις αχανείς καλλιεργήσιμες εκτάσεις των βουνών διακρίνονται μικροί κήποι, προστατευμένοι από τα ζώα, όπου οι γυναίκες των αγροτών συχνά φυτεύουν πολύχρωμα λουλούδια, διακόπτοντας τη χρωματική μονοτονία των χωραφιών. Ένα μικρό τοπίο σ’ ένα μεγαλύτερο. Αυτή η εικόνα προετοίμασε τον Zumthor προκειμένου ν’ αγαπήσει τους κλειστούς κήπους. Η ιδέα για το περίπτερο που υλοποίησε στον περιβάλλοντα χώρο της Serpentine Gallery, σχετίζεται μ’ αυτούς τους συλλογισμούς. Πρόκειται για την υλοποίηση μιας ονειρικής εικόνας που έχει για την τυπολογία του "Hortus conclusus". Μια επανασύνθεση από εσωτερικούς κήπους (από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα) με απλούς περιβόλους, στοές και κιονοστοιχίες που έχει δει ή νομίζει ότι έχει δει. Το περίπτερο ήταν ένας ορθογωνικός κήπος περιφραγμένος με διπλό πέτασμα. Ο παραδοσιακός τοίχος των μεσαιωνικών κήπων αντικαταστάθηκε από έναν ξύλινο σκελετό, επενδυμένο με καμβά και στη συνέχεια χρωματίστηκε μ' ένα μείγμα μαύρου χρώματος και άμμου. Στις δύο μεγάλες πλευρές του ορθογώνιου σχήματος υπήρχαν συμμετρικά τοποθετημένα έξι ανοίγματα-είσοδοι. Μέσα από τ’ ανοίγματα αυτά, έμπαινε κανείς σ’ έναν στενό σκοτεινό περιμετρικό διάδρομο (φάρδους 1,20μ. περίπου). Στο εσωτερικό περιμετρικό πέτασμα υπήρχαν τέσσερα ανοίγματα, τοποθετημένα σε διαφορετική παραλληλία με τα εξωτερικά, προκειμένου ο στεγασμένος διάδρομος να είναι όσο πιο σκοτεινός γίνεται. Από το φως περνούσε κανείς στο σκοτάδι και μετά πάλι στο φως, δηλαδή στο αίθριο που βρισκόταν ο κήπος. Η κλιμάκωση αυτή θύμιζε τα αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά αίθρια. Η ησυχία, η γαλήνια ατμόσφαιρα και τα αρώματα του μυστικού κήπου, έρχονταν σε αντίθεση με την οχλαγωγία
32 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
33
και τις μυρωδιές της πόλης του Λονδίνου. Η αντίθεση αυτή, σε συνδυασμό με την ομαλή μετάβαση από τον ιστό της πόλης στο ανοιχτό πάρκο και μετά στον "εσωτερικό" κήπο, έδιναν ιδιαίτερη αξία στην πρόταση του Zumthor. Ο χώρος λειτουργούσε ως τόπος στοχασμού ή ήρεμης συνάντησης. Στον κήπο δεν άκουγες ιδιαίτερη οχλαγωγία, οι περισσότεροι επισκέπτες μιλούσαν χαμηλόφωνα και επηρεάζονταν από την ενέργεια των φυτών. Στο κέντρο της σύνθεσης υπήρχε ένας άγριος κήπος και όχι ο άνθρωπος ή μια άλλη κατασκευή. Η συμβολική αυτή χειρονομία, δείχνει στον επισκέπτη την ευεργετική επίδραση του χώματος και των φυτών στο ανθρώπινο σώμα. Μεταφέρει τον άνθρωπο στην περίμετρο του κήπου και αφήνει τη φύση ν’ αναπτυχθεί στο κέντρο. Ιδιαίτερα σήμερα που το ανθρωπογενές τοπίο σχεδόν έχει εξαφανίσει το παρθένο φυσικό περιβάλλον, αυτό το σχόλιο του Zumthor, στην καρδιά μιας μητρόπολης, αποτελεί σχεδόν επαναστατική πράξη. To περίπτερο δεν είναι ένα πλαίσιο για τον κήπο αλλά μια πλατφόρμα παρατήρησής του· ένας αρχιτεκτονικός τόπος που ενεργοποιεί όλες τις αισθήσεις και ιδιαίτερα την όσφρηση και την ακοή8. Η διερεύνηση της "ξεχασμένης" φύσης του σώματος, μέσω της "άγριας φύσης" του κήπου, ήταν ίσως η πρόθεση του αρχιτέκτονα. Ένας τόπος για τα συναισθήματα και τη στοχαστική παρατήρηση των φυτών, των εντόμων, του ουρανού και του αέρα.
Η κηποτεχνία ως αρχιτεκτονικό εργαλείο Η διάταξη των φυτών σχεδιάστηκε από τον Ολλανδό κηποτέχνη Piet Oudolf. Ο αρχιτέκτονας τον άφησε εν λευκώ ν' απο-
Σημειώσεις - Παραπομπές [1] Στο σκεπτικό της εννεαμελούς επιτροπής βράβευσης επισημάνθηκε: "Ο Peter Zumthor απλά βρίσκεται συχνά στη δυσάρεστη θέση ν’ απορρίπτει προτάσεις για δουλειά. Αποδέχεται ένα project, μόνο όταν αισθάνεται βαθιά συγγένεια και αγάπη για το αντικείμενο. Από τη στιγμή που θα δεσμευθεί μ’ ένα έργο, η αφοσίωση του είναι ολοκληρωτική, επιβλέποντας την υλοποίηση του σχεδίου μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια". [2] Από συνέντευξή του στο BBC. [3] Η κοινότητα Vals βρίσκεται ανάμεσα στη Ζυρίχη και το Λοκάρνο. Για περισσότερο από έναν αιώνα, υπάρχουν εγκαταστάσεις ιαματικών λουτρών στην περιοχή, λόγω της ιδιαιτερότητας του νερού που αναβλύζει από τις πηγές, με σταθερή θερμοκρασία 29 °C. [4] Η "Serpentine gallery" ιδρύθηκε το 1971 και βρίσκεται μέσα στους κήπους του Kensington στο Hyde Park, ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα του Λονδίνου. Καλλιτεχνικές εκθέσεις, ομιλίες και εκπαιδευτικά προγράμματα λαμβάνουν χώρα σε ένα "tea pavilion" του 1934, το οποίο επισκέπτονται ετησίως γύρω στα 750.000 άτομα. [5] Εξαίρεση αποτελεί το pavilion που σχεδίασε ο Rem Koolhass, ο οποίος αρνήθηκε να το διαθέσει στην αγορά. [6] Madonna im Rosenhag: η Παναγία στον κήπο με τα τριαντάφυλλα. [7] …κῆπος κεκλεισμένος, ἀδελφή μου νύμφη, κῆπος κεκλεισμένος, πηγὴ ἐσφραγισμένη. Ασ. Ασ. 4,11. [8] Στις πόλεις, ιδιαίτερα η όσφρηση και η ακοή, έχουν αποκτήσει δυστυχώς δευτερεύουσα σημασία. Αυτό συμβαίνει λόγω της υψηλής στάθμης θορύβου και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. [9] New Perennial planting movement.
Μελέτη έργου Γιώτα Ηλιάκη Εύρεση και ταξινόμηση πηγών, Νίκη Δρετάκη Επιμέλεια του κειμένου
34 ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
φασίσει το είδος και τον τρόπο ανάπτυξης των φυτών. Όπως φύονται ελεύθερα τα αγριόχορτα και τα αγριολούλουδα σ’ ένα τοπίο, έτσι ήθελε και ο Zumthor να μην γνωρίζει εκ των προτέρων την πρόθεση του Oudolf. Ήθελε ο παράλληλος αυτός σχεδιασμός, σαν ένα ριζόχαρτο πάνω από άλλα ριζόχαρτα με διαφορετικές πληροφορίες, να είναι χαρακτηριστικό εργαλείο της σύνθεσής του. Όπως λέει ο ίδιος, μπορεί να μην γνωρίζει πολλά από τα φυτά με τις ονομασίες τους, αλλά διαισθάνεται την πολύτιμη αξία που έχουν γι’ αυτόν. Του αρέσει η ησυχία τους, η ευπλαστότητά τους στο χρόνο, ή κίνηση τους στον άνεμο, η δομή τους, η κλίμακά τους, καθώς και το πώς προσαρμόζονται κάτω από τον ήλιο, τη βροχή, την τροπική ζέστη ή το ψύχος. Τα φυτά αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της γης. Έρχονται από το μακρινό παρελθόν και η ομορφιά τους είναι αναμφισβήτητη. Ο αρχιτέκτονας κοιτάζοντας στον κήπο του, παρατηρεί ότι στα φυτά υπάρχει αξιοπρέπεια, διάθεση για παιχνίδι, άπειρη τρυφερότητα. Οι μικρές κουκκίδες χρώματος ενισχύουν ένα πλούσιο σύνολο. Επίσης τον αρχιτέκτονα τον εντυπωσιάζει το πόσα διαφορετικά είδη κήπων υπάρχουν: λαχανόκηποι, κήποι με μυρωδικά, με λουλούδια, ροδώνες κ.λπ. Είναι αξιοθαύμαστο ότι το μεγαλύτερο μέρος της επιδερμίδας της γης (όσον αφορά την ξηρά) αποτελείται από φυτά. Αξιοθαύμαστο είναι επίσης, το πώς φύονται από μόνα τους σε ακραίες κλιματικές συνθήκες. Ο κηποτέχνης Piet Oudolf, είναι ο πατέρας του κινήματος των "νέων πολυετών καλλιεργειών9". Έχει βραβευτεί για τον τρόπο που αναδεικνύει τη φυσική αρχιτεκτονική των φυτών. Αφήνει διαφορετικά είδη γρασιδιού και βοτάνων να φύονται ελεύθερα και ν’ αναπτύσσονται παράλληλα και ανάμεσα σε όλη την έκταση των υπόλοιπων φυτών ενός κήπου. Η επιλογή αυτών, γίνεται κάθε φορά με κριτήριο τη φυσική μορφή τους, τη δομή τους, την υφή τους, τα χρώματα και τα’ αρώματά τους. Φυτεύονται με τέτοιο τρόπο, ώστε όλος ο κύκλος ζωή τους ν’ αποτελεί ενδιαφέρον και αισθητικό στοιχείο στον κήπο. Δεν υπάρχει δηλαδή η λογική της εποχιακής φύτευσης. Σε αυτό το περίπτερο ο κηποτέχνης ακολούθησε την ίδια μεθοδολογία· πρόθεσή του, όπως λέει ο ίδιος, ήταν να επαναφέρει την αίσθηση του φυσικού στοιχείο στο αστικό περιβάλλον. Ο Γερμανός συγγραφέας και σκηνοθέτης Alexander Kluge λέει πολύ εύστοχα, ότι κάθε άνθρωπος έχει μέσα του έναν μυστικό κήπο. Είτε αυτή η αίσθηση υπάρχει σοβαρά, είτε με παιγνιώδη διάθεση, είναι το ίδιο. O Freud προσπαθώντας ν' αναλύσει την παιδική ηλικία, αναφέρει ότι η σοβαρότητα και το παιχνίδι δεν αποτελούν δίπολο. Ο Zumthor θέλει να φέρει στο φως, τον κρυμμένο κήπο της ανθρώπινης προσωπικότητας. Την περίοδο κατά την οποία οι λίγοι ελεύθεροι χώροι του Λονδίνου χτίζονταν για την εξυπηρέτηση των Ολυμπιακών αγώνων, ο Zumthor αντιπροτείνει τον άχτιστο χώρο, τη γη που μπορεί να γίνει κήπος και όχι άλλο ένα κτίριο. Τυχαίνει να συγχρονίζεται με την απαίτηση της εποχής μας για έναν "ειλικρινή" αειφορικό σχεδιασμό. Μια διαδικασία σχεδιασμού, κατά την οποία υπάρχει η βέλτιστη διαχείριση των φυσικών αλλα και των υλικών πόρων και όσο το δυνατόν μικρότερη οικοδομική δραστηριότητα.
Οι λατινικές ονομασίες των φυτών στο Hortus Conclusus Aconitum wilsonii "Barkers" Anemone x hybrida "Honorine Jobert" Angelica archangelica Aster macrophyllus "Twilight" Astrantia major "Claret" Actaea ramosa "James Compton" Deschampsia "Goldschleier" Digitalis ferruginea "Gigantea" Eupatorium maculatum "Riesenschirm" Euphorbia "Kings Caple" Festuca ovina Geranium psilostemon "Patricia" Heuchera villosa Iris sibirica "Perry's Blue" Kirengeshoma palmata Liriope muscari "Big Blue" Lobelia x "Vedrariensis" Molinia "Edith Dudszus" Molinia litoralis "Transparent" Monarda "Jacob Cline" Persicaria amplexicaulis "Alba" Polystichum setiferum "Herrenhausen" Rodgersia pinnata "Superba" Sanguisorba canadensis Scutellaria incana Selinum wallichianum Stachys officinalis "Hummelo" Thalictrum rochebrunianum Tricyrtis formosana
* Oι φωτογραφίες του άρθρου, είναι του Μανώλη Ηλιάκη.
Απόσπασμα από το βιβλίο "Thinkinkg Architecture" του P. Zumthor "Πιστεύω ότι η αρχιτεκτονική σήμερα πρέπει να προβληματιστεί σχετικά με τα καθήκοντα και τις δυνατότητες που απορρέουν από τη φύση της. Η αρχιτεκτονική δεν είναι ένα όχημα ή ένα σύμβολο για πράγματα που δεν ανήκουν στην ουσία της. Σε μια κοινωνία που υμνεί το επουσιώδες, η αρχιτεκτονική μπορεί να προβάλει μιαν αντίσταση, να εξουδετερώσει τη σπατάλη των μορφών και των νοημάτων και να μιλήσει τη δική της γλώσσα. Πιστεύω ότι η γλώσσα της αρχιτεκτονικής δεν έχει να κάνει με ένα συγκεκριμένο στυλ. Κάθε κτίριο έχει κατασκευαστεί για συγκεκριμένη χρήση, σε συγκεκριμένο τόπο και για συγκεκριμένη κοινωνία. Τα κτίριά μου προσπαθούν ν’ απαντήσουν τα ερωτήματα που προκύπτουν από αυτά τα απλά δεδομένα, όσο πιο συγκεκριμένα και κριτικά μπορούν". Peter Zumthor, Thinking Architecture, εκδ. Birkhäuser - Publishers for Architecture, Basel, Boston Berlin, 1999.
Βιογραφικό O Peter Zumthor γεννήθηκε το 1943 στην Ελβετία, έμαθε την τέχνη του επιπλοποιού κοντά στον πατέρα του και το 1963 σπούδασε σχέδιο και αρχιτεκτονική στο Kunstgewerbeschule στη Βασιλεία και στο Pratt Institute στη Νέα Υόρκη. Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με την προστασία ιστορικών μνημείων και οικισμών, ενώ το 1979 ίδρυσε το δικό του γραφείο στην Ελβετία. Μερικά από τα έργα του είναι: το μουσείο "Kolumba Αrt Museum" στην Κολωνία, η εκκλησία "Bruder Klaus Chapel" στη Γερμανία, τα ⁈Θερμά λουτρά⁈ στην Ελβετία ("Therme Vals"), το μνημείο "Steilneset Memorial for the Victims of the Witch Trials in the Finnmark" στη Νορβηγία. Ο Zumthor πέρα από τον σχεδιασμό κτιρίων έχει ασχοληθεί και με την εκπαίδευση νέων αρχιτεκτόνων. Έχει διδάξει σε διάφορα πανεπιστήμια, όπως στο University of Southern California Institute of Architecture and SCI-ARC στο Λος Άντζελες, στο Technische Universität του Μονάχου, στο Graduate School of Design του Harvard University, καθώς και στην Academy of Architecture, Universitá della Svizzera Italiana στο Mendrisio. Για τα έργα του έχει αποσπάσει πολλά βραβεία: "Heinrich Tessenow Medal", Technical University, Hanover,1989 • "Carlsberg Architectural Prize", Copenhagen,1998 • "Bündner Kulturpreis", Graubünden, 1998 • "Mies van der Rohe Award for European Architecture", Barcelona, 1998 • "Spirit of Nature Wood Architecture Award", Wood in Culture Association, Finland, 2006 • "Prix Meret Oppenheim, Federal Office of Culture", Switzerland, 2006 • "Praemium Imperiale", Japan Art Association, 2008 • "DAM Prize for Architecture in Germany", 2008 • "The Pritzker Architecture Prize", The Hyatt Foundation, 2009. Το 2013 θα λάβει το "Royal Gold Medal" από το RIBA.
35
Ημερολόγιο εκθέσεων Ιανουάριος 10-11 | NATIONAL ENERGY EFFICIENCY FORUM AND FAIR | Φόρουμ και Έκθεση ενεργειακής απόδοσης. Istanbul, Τουρκία | http://www.uevf.com.tr/ 15-18 | ECORISMO | Έκθεση εκοτουρισμού και πράσινων λύσεων για τουριστικές εγκαταστάσεις. Nantes, Γαλλία | http://www.ecorismo.com/ 22-25 | ARCHITECTURAL GLASS | Διεθνής Έκθεση αρχιτεκτονικής χρήσης του γυαλιού. Κίεβο, Ουκρανία | http://www.theprimus.com/ 23-24 | ESCO | Φόρουμ εταιρειών υπηρεσιών ενέργειας. Κοπεγχάγη, Δανία | http://www.esco-europe.com/ 24-27 | HAUS UND ENERGIE | Διεθνής Έκθεση κατασκευής κτιρίων και εσωτερικών χώρων. Sindelfingen, Γερμανία | http://www.messe-sindelfingen.de/ 28-30 | AHR | Διεθνής Έκθεση ψύξης, θέρμανσης, αερισμού. Dallas, ΗΠΑ | http://www.ahrexpo.com/ 29-30 | ECONERGIE | Έκθεση και Συνέδριο πράσινης δόμησης. Nijkerk,Ολλανδία | http://www.econergie.nu/ 29-31 | ENERTEC | Διεθνής Έκθεση ενέργειας. Λειψία, Γερμανία | http://www.enertec-leipzig.de/
Φεβρουάριος 04-07 | EWEA | Ευρωπαϊκή Έκθεση και Συνέδριο αιολικής ενέργειας. Βιέννη, Αυστρία | http://www.ewea.org/ 04-09 | BOUWBEURS | Διεθνής Έκθεση κτιρίων και κατασκευών, Ουτρέχτη, Ολλανδία | http://www.bouwbeurs.nl/nl-NL/Bezoeker.aspx 19-22 | ÉNÉO | Έκθεση κλιματισμού, ενέργειας, αυτοματισμών και υπηρεσιών. Λυών, Γαλλία | http://www.salon-eneo.com/ 19-22 | BLUEBAT | Έκθεση Πράσινων και αυτόνομων κτιρίων. Λυών, Γαλλία | http://www.bluebat-expo.com/ 19-22 | EXPOBIOGAZ | Έκθεση και Συνέδριο Βιοαερίου. Παρίσι, Γαλλία | http://lyon.bepositive-events.com/expobiogaz 21-24 | INFACOMA | Διεθνής Έκθεση ενεργειακής διαχείρισης κτιρίων, θέρμανσης, μόνωσης. Θεσσαλονίκη, Ελλάδα | http://www.helexpo.gr/ 21-24 | ENERGY TECH | Διεθνής Έκθεση ψύξης, θέρμανσης, κλιματισμού και ενέργειας. Θεσσαλονίκη, Ελλάδα | http://www.helexpo.gr/ 22-24 | BAUMESSE | Έκθεση κατασκευής και ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων. Offenbach, Γερμανία | http://www.baumesse.de/ 26-28 | EKOTECH | Έκθεση διαχείρισης αποριμμάτων, ανακύκλωσης, αστικής διαχείρισης. Kielce, Πολωνία | http://www.targikielce.pl/index.html?k=ekotech_en&s=index
Μάρτιος 28-01 | GEOTHERM | Διεθνής Έκθεση γεωθερμίας. Offenburg, Γερμανία | http://www.geotherm-offenburg.de/ 28-02 | BIOENERGY - BIOMASSE E RINNOVABILI | Έκθεση πράσινης ενέργειας, βιομάζα και ΑΠΕ. Cremona, Ιταλία | http://www.cremonafiere.it/ 28-03 | ENERGIE | Έκθεση ενεργειακής αποδοτικότητας και ΑΠΕ στα κτίρια. Δρέσδη, Γερμανία | http://www.baumesse-haus.de/startseite.html
36 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΚΘΕΣΕΩΝ