บทที่ 9 ขอมูลและสารสนเทศ
Information is POWER
Alvin Toffler - The Third Wave ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยี + สารสนเทศ = เทคโนโลยีสารสนเทศ คือ การประยุกตเอาความรูทางดานวิทยาศาสตรมาจัดการสารสนเทศ ที่ตองการ อาศัยเครื่องมือทางเทคโนโลยีใหมๆ เชน เทคโนโลยีดานคอมพิวเตอร เทคโนโลยีดานเครือขายโทรคมนาคมและการสื่อสาร ตลอดจนความรู ในกระบวนการดําเนินงานสารสนเทศในขั้นตอนตางๆ
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ระบบสารสนเทศ
ระบบที่อาศัยเทคโนโลยีคอมพิวเตอรเขามาจัดการขอมูลในองคกร เพื่อใหบรรลุเปาหมายที่ตองการอยางมีประสิทธิภาพ เกี่ยวของกับกลุมผูใชในองคกรหลายระดับ ตั้งแตสูงสุดจนถึงลางสุด
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
1
ระดับของผูใชระบบสารสนเทศ ประธานบริษัท กรรมการผูจดั การ กรรมการบริหาร ผูจดั การทั่วไป ผูจดั การฝายขาย ผูจดั การฝายบัญชี ผูจดั การฝายผลิต
หัวหนางาน ผูควบคุมงาน พนักงานทั่วไป
ระดับสูง (Top Level Management) ระดับกลาง (Middle Level Management)
ระดับปฏิบัติการ (Operational Level Management)
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ระดับสูง (Top Level Management)
เกี่ยวของกับผูบริหารระดับสูงที่กําหนดและวางแผนกลยุทธของ องคกร ระบบสารสนเทศจะถูกออกแบบมาใหงายและสะดวกตอการใชงาน อาจมีกราฟกบางในการนําเสนอ ตอบสนองตอการตัดสินใจที่รวดเร็วและทันทวงที
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ระดับกลาง (Middle Level Management)
เกี่ยวของกับผูใชงานระดับการบริหารและจัดการองคกร ระบบสารสนเทศที่ใชมักไดมาจากแหลงขอมูลภายใน มีการจัดอันดับทางเลือกแบบตางๆไวหรือใชคาสถิติ ชวยพยากรณ
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
2
ระดับปฏิบัตกิ าร (Operational Level Management)
เกี่ยวของกับผูใชงานระดับการผลิตและปฎิบัติงานขององคกร ขอมูลหรือสารสนเทศในระดับนี้ จะถูกนําไปใชประมวลผล ในระดับอื่นตอไป บุคลากรที่เกี่ยวของจะอยูในระดับหัวหนางาน ผูควบคุมงาน และพนักงานปฏิบัติการประจําวัน
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ประเภทของระบบสารสนเทศ ระบบประมวลผลรายการประจําวัน (Transaction Processing Systems : TPS)
ระบบที่เกิดขึ้นเปนประจําคงที่ เชน รายการฝากถอนเงิน รายการคําสั่งซื้อ มักเปนระบบที่พบเห็นในระดับการจัดการขั้นปฏิบัติการ
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ประเภทของระบบสารสนเทศ
ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support Systems : DSS)
นํามาใชในการชวยตัดสินใจในระดับของการจัดการขั้นกลาง (Middle Management) และขั้นสูง (Top Management) ชวยวิเคราะหและตัดสินใจงายขึ้น ตอบสนองอยางทันทวงที มีความยืดหยุน
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
3
ประเภทของระบบสารสนเทศ
ระบบสารสนเทศเพื่อผูบริหาร (Executive Information Systems : EIS)
ระบบชวยตัดสินใจรูปแบบหนึ่ง ใชกับผูบริหารระดับสูงโดยเฉพาะ สําหรับตรวจสอบ ควบคุมหรือดูแนวโนมขององคกรในภาพราม ขอมูลมาจากทั้งภายในและภายนอก สารสนเทศที่ไดจะถูกกรองมาจากระดับปฏิบัติการและระดับกลางมาบางแลว
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ประเภทของระบบสารสนเทศ
ระบบผูเชี่ยวชาญ (Expert Systems)
อาศัยฐานความรูมาประยุกตใชในการวินิจฉัยหรือสั่งการ เก็บความรูและประสบการณของผูเชี่ยวชาญรวบรวมไว หากตองการก็จะดึงเอาฐานความรูนั้นมาหาขอสรุปและชวยในการตัดสินใจ ทําใหลดปญหาการขาดแคลนบุคลากรผูเชี่ยวชาญลงได
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ประเภทของระบบสารสนเทศ
ระบบสํานักงานอัตโนมัติ (Office Automation Systems : OAS)
นํามาใชในสํานักงานเพื่อเอื้อประโยชนใหการทํางานมีประสิทธิภาพมากขึ้น อาจใชอุปกรณสํานักงานทั่วไปหรือเครือขายการสื่อสารขั้นสูงชวย ปจจุบันมีทั้งฮารดแวรและซอฟตแวรที่นํามาใชกับระบบนี้กันมากขึ้น
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
4
ประเภทของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ (Management Information Systems : MIS)
ไดจากการประมวลผลของระบบ TPS เกี่ยวของกับการนําไปใชวางแผน และควบคุมงานขององคกรแทบทุก ระดับชั้น สามารถคํานวณและเปรียบเทียบการประมวลผลรวมถึงการออกรายงานได
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
การรวมตัวกันของเทคโนโลยี (Convergence)
เทคโนโลยีสารสนเทศเปนการรวมตัวกันของเทคโนโลยีทางดาน คอมพิวเตอร การสื่อสาร รวมถึงระบบเทคโนโลยีอื่นๆ สามารถรับและสงสัญญาณไดในปริมาณที่สูง เชน ขอมูลในรูปแบบสื่อผสม การเผยแพรขอมูลทําไดทั่วถึงกันมากขึ้น โดยเฉพาะในยุคไรพรมแดน
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
ตนทุนที่ถูกลง (Cost reduction)
เทคโนโลยีสารสนเทศทําใหราคาของการใชและการเปนเจาของอุปกรณ เทคโนโลยีสารสนเทศถูกลงเปนอยางมาก ทั้งอัตราคาบริการสื่อสารโทรคมนาคม และราคาของเครื่องคอมพิวเตอร เปนไปตามกลไกราคาของตลาด เมื่อมีผูบริโภคมากขึ้น ราคายอมมีแนวโนม ที่ถูกลง
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
5
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
การพัฒนาอุปกรณที่เล็กลง (Miniaturization)
วิวัฒนาการของไมโครชิปทําใหการใชงานดีขึ้น อุปกรณเทคโนโลยีสารสนเทศหลักหลายประเภทไดรับการพัฒนา ใหมีขนาดเล็กลงกวาแตเดิมมาก เชน เครื่องคอมพิวเตอร โทรศัพทมือถือ
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
การประมวลผลที่ดีขึ้น (Processing Power)
เทคโนโลยีสารสนเทศมีแนวโนมของการประมวลผลงานที่ดีขึ้น หนวยประมวลผลกลางมีการประมวลผลเร็วขึ้นมากกวาเดิม การสรางโปรแกรมเพื่อตอบสนองการทํางานของผูใช ที่มีประสิทธิภาพและดีมากขึ้นดวย
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
การใชงานที่งาย (User Friendliness)
การพัฒนาโปรแกรมในปจจุบัน มีการออกแบบสวนประสานงานกับผูใช ใหงายและดียิ่งขึ้น มุงเนนใหเปน user-friendly มีการนํารูปแบบของ GUI มาใชมาก
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
6
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
การเปลี่ยนจากอะตอมเปนบิต (Bits versus Atoms)
หันเหจากกิจกรรมที่ใช “อะตอม” ไปสูการใช “บิต” (binary digit : BIT) มาก ยิ่งขึ้น เชน การสงเอกสารที่เปนกระดาษผานสื่ออิเล็กทรอนิกส หรือรูปแบบที่เกิดขึ้น ในสํานักงานแบบไรกระดาษ (paperless office)
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
สื่อผสม (Multimedia)
เทคโนโลยีสารสนเทศสามารถเผยแพรสารสนเทศที่เปนแบบสื่อผสม (multimedia) ได ประกอบดวยสารสนเทศที่อยูในรูปแบบ
ตัวอักษร ภาพกราฟก เสียง ภาพนิ่ง รวมถึงภาพเคลื่อนไหวตางๆ
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
พัฒนาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ
เวลาและภูมิศาสตร (Time & Distance)
มนุษยสามารถเอาชนะ เงื่อนไขดาน “เวลา” และ “ภูมิศาสตร” ไดโดย เทคโนโลยีสารสนเทศ อาทิ เชน
การประยุกตใชการประชุมแบบทางไกล (teleconference) การใชจานรับสัญญาณดาวเทียมเพื่อถายทอดสัญญาณใหกับโรงเรียนชนบทที่หางไกล (tele-education)
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
7
เทคโนโลยีสารสนเทศกับการพัฒนาประเทศ
ดานเศรษฐกิจ
ใชเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อเปนตัวขับเคลื่อนการดําเนินงานหลักของ ธุรกิจใหสามารถแขงขันกับคูแขงได ใชเชื่อมโยงเครือขายยอยระหวางธนาคาร นําเอาตู ATM ใหบริการลูกคาตามแหลงชุมชน ตลาดหลักทรัพยนํามาชวยดานการวิเคราะหและแนะนําการลงทุน สงรายการซื้อขายหลักทรัพยแบบ Real Time ฯลฯ ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
ตลาดหลักทรัพย
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยีสารสนเทศกับการพัฒนาประเทศ
ดานสังคม
ชวยใหเกิดการเรียนรูที่สรางสรรค และทําใหสังคมอยูรวมกันอยางมีความสุข ชวยเหลือคนพิการและผูดอยโอกาสทางสังคมใหเทาเทียมกัน นํามาชวยเหลือคนตาบอดเพื่อใหสามารถอานหนังสือได เชน ระบบ DAISY (digital accessible information system) ลดชองวางระหวางสังคมได
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
8
โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดําริ
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยีสารสนเทศกับการพัฒนาประเทศ
ดานการศึกษา
ลดอุปสรรคเรื่องสถานที่ในการเรียน โดยใชการเรียนผานระบบเครือขาย สงเสริมการแลกเปลี่ยนความรูทางการศึกษา โดยใชเครือขายเฉพาะ เชน
เครือขายคอมพิวเตอรไทยสาร เครือขายคอมพิวเตอรเพื่อโรงเรียนไทย เครือขายคอมพิวเตอรกาญจนาภิเษก
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยีสารสนเทศกับการพัฒนาประเทศ
ดานสาธารณสุข
นําเอาเทคโนโลยีสารสนเทศมาใชกับโครงการการแพทยทางไกล (telemedicine) แพทยตนทางและปลายทางสามารถสามารถแลกเปลี่ยนขอมูลของคนไขระหวาง หนวยงานได ชวยลดปญหาการขาดแคลนบุคลการผูเชี่ยวชาญทางการแพทยในทองถิ่นธุรกันดาร ลงไปได ใชถายทอดการเรียนการสอนและแลกเปลี่ยนความรูระหวางผูเชี่ยวชาญได
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
9
โครงการการแพทยทางไกล (telemedicine)
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยีสารสนเทศกับการพัฒนาประเทศ
ดานสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ
นําเอาเทคโนโลยีที่เรียกวา GIS (Geographic Information System) เขามาจัดเก็บ และประมวลผลขอมูลทางภูมิศาสตร โดยกําหนดขอมูลดานตําแหนงที่ตั้งบนผิวโลก (ground position) ซึ่งรวบรวม จากแหลงตางๆ ทั้งขอมูลพื้นที่ แผนที่ รูปถายทางอากาศ ภาพถายทางดาวเทียม เพื่อนํามาเปนขอมูลพื้นฐานในการพัฒนาผังเมือง ประยุกตใชงานทางดาน ธรณีวิทยา การพยากรณอากาศและการควบคุมสิ่งแวดลอม
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
GIS เพื่อวิเคราะหและสํารวจสภาพพืน้ ที่ภูมศิ าสตร
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
10
นโยบายเทคโนโลยีสารสนเทศของประเทศไทย
คณะกรรมการเทคโนโลยีสารสนเทศแหงชาติหรือ กทสช. (National Information Technology Committee : NITC) จัดตั้งขึ้นเมื่อป 2535 มีการเสนอแนะนโยบายและแผนพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศ NECTEC ทําหนาที่เปนสํานักงานเลขานุการ มีนโยบายถูกกําหนดออกมา 2 ฉบับดวยกันคือ IT2000 และ IT2010
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
นโยบายเทคโนโลยีสารสนเทศฉบับลาสุดหรือ IT 2010
มุงเนนการพัฒนาประเทศไปสูเศรษฐกิจและสังคมแหงภูมิปญญา และการเรียนรู (Knowledge -based Economy/Society : KBE/KBS)
ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศ
11